WÓJT GMINY LEONCIN

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

GMINY LEONCIN POWIAT NOWODWORSKI WOJ. MAZOWIECKIE

(PROJEKT)

Zał ącznik nr 1 do Uchwały nr ...... Rady Gminy Leoncin z dnia ...... w sprawie uchwalenia zmiany Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Leoncin

AUTORSKA PRACOWNIA ARCHITEKTURY I PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO ARCH. PIOTR SUDRA, Sp. z o.o.

Leoncin, wrzesie ń 2012 r. STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY LEONCIN

OPRACOWANIE STUDIUM:

AUTORSKA PRACOWNIA ARCHITEKTURY I PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO ARCH. PIOTR SUDRA Sp. z o.o. siedziba: 05-807 Podkowa Le śna, ul. Bło ńska 36 tel./fax.:22 758-90-86 pracownia: 05-800 Pruszków, ul. Wojska Polskiego 16a paw.43 tel./fax.:22 759-93-22

GŁÓWNY PROJEKTANT: mgr in ż. arch. PIOTR SUDRA uprawnienia do proj. w planowaniu przestrzennym Nr 453/88 członkostwo Okr ęgowej Izby Urbanistów – Nr WA-202

WSPÓŁPRACA: in ż. arch. Karolina Wawer in ż. arch. Jacek Wi śniewski mgr Paweł Sudra

OPRACOWANIE: zespół

OPRACOWANIE EKOFIZJOGRAFICZNE DO STUDIUM: mgr Wojciech Żaczkiewicz

2 SPIS TRE ŚCI

I. INFORMACJE WPROWADZAJ ĄCE ...... 7 1.1 Cel opracowania ...... 7 1.2 Podstawa formalno-prawna i zakres opracowania ...... 7 1.3 Cz ęś ci składowe – zawarto ść opracowania ...... 7 II. STAN PRAWNY W ZAKRESIE PODSTAWOWYCH DOKUMENTÓW PLANISTYCZNYCH NA OBSZARZE GMINY LEONCIN ...... 8 2.1 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego (2001 r.) .8 2.1 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego ...... 8 2.3 Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego ...... 9 2.4 Plan ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego (projekt) ...... 9 2.5 Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej ...... 9 2.6 Koncepcja sieci wodoci ągowej ...... 10 2.7 Koncepcja sieci kanalizacyjnej ...... 10 III. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ...... 12 3.1 Struktura administracyjna ...... 12 3.2 Uwarunkowania wynikaj ące z zada ń słu żą cych realizacji ponadlokalnych celów publicznych ...... 13 3.3 Uwarunkowania przyrodnicze ...... 15 3.3.1 Poło żenie gminy w kontek ście przyrodniczym ...... 15 3.3.2 Zasoby i warunki środowiska ...... 16 3.3.2.1 Ukształtowanie terenu ...... 16 3.3.2.2 Warunki geologiczne strefy przypowierzchniowej ...... 16 3.3.2.3 Wody powierzchniowe ...... 17 3.3.2.4 Wody podziemne ...... 18 3.3.2.5 Klimat lokalny ...... 18 3.3.2.6 Warunki glebowe ...... 19 3.3.2.7 Szata ro ślinna i świat zwierz ęcy ...... 20 3.3.3 Ocena stanu środowiska przyrodniczego ...... 21 3.3.3.1 Walory środowiska przyrodniczego ...... 21 3.3.3.2 Zagro żenia środowiska przyrodniczego ...... 21 3.3.4 Struktura ekologiczna gminy ...... 22 3.3.5 Ochrona prawna środowiska przyrodniczego ...... 22 3.3.5.1 Kampinoski Park Narodowy ...... 22 3.3.5.1.a Rezerwat Biosfery M&B „Puszcza Kampinoska” ...... 24 3.3.5.2 Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu ...... 25 3.3.5.3 Obszary sieci Natura 2000 ...... 26 3.3.5.4 Pomniki przyrody ...... 27 3.3.5.5 Rezerwaty przyrody ...... 28 3.3.5.6 Parki i ogrody zabytkowe...... 28 3.4 Uwarunkowania historyczno-kulturowe ...... 29 3.4.1 Zarys historii gminy ...... 29 3.4.2 Rozwój przestrzenny gminy w przekroju historycznym ...... 31 3.4.3 Obiekty zabytkowe i obj ęte ochron ą prawn ą na terenie gminy ...... 34 3.4.3.1 Zabytki nieruchome ...... 34 3.4.3.2 Stanowiska archeologiczne ...... 36 3.5 Uwarunkowania społeczno-gospodarcze ...... 37 3.5.1 Zagadnienia demograficzne ...... 37 3.5.2 Sie ć osadnicza – stan istniej ący i jego przemiany ...... 38 3.5.3 Warunki mieszkaniowe ...... 40 3.5.4 Rynek pracy ...... 41

3 3.5.4.1 Zatrudnienie ...... 41 3.5.4.2 Produkcja rolnicza i le śna ...... 41 3.5.4.3 Działalno ść gospodarcza pozarolnicza ...... 43 3.5.5 Usługi publiczne maj ące wpływ na życie mieszka ńców ...... 44 3.5.5.1 Administracja, usługi komunalne, finansowe i pocztowe, bezpiecze ństwo publiczne ...... 44 3.5.5.2 Ko ścioły ...... 44 3.5.5.3 O świata i wychowanie ...... 44 3.5.5.4 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna ...... 45 3.5.5.5 Kultura i sport ...... 45 3.5.6 Turystyka i wypoczynek ...... 45 3.5.6.1 Uwarunkowania rozwoju funkcji turystycznej ...... 45 3.5.6.2 Zagospodarowanie turystyczne ...... 46 3.6 Układ komunikacyjny – stan istniej ący, uwarunkowania oraz dotychczasowe zamierzenia ...... 47 3.6.1 Układ drogowy ...... 47 3.6.2 Droga wodna – rzeka Wisła ...... 47 3.6.3 Transport lotniczy ...... 47 3.6.4 Komunikacja publiczna ...... 48 3.7 Obsługa in żynieryjna (infrastruktura techniczna) – stan istniej ący, uwarunkowania ...... 48 3.7.1 Zaopatrzenie w wod ę...... 48 3.7.2 Kanalizacja ...... 48 3.7.3 Elektroenergetyka ...... 49 3.7.4 Gazownictwo ...... 49 3.7.5 Ciepłownictwo ...... 49 3.7.6 Telekomunikacja ...... 49 3.7.7 Gospodarka odpadami ...... 50 3.8 Uwarunkowania wynikaj ące z wymaga ń dotycz ących ochrony przeciwpowodziowej ...... 50 3.8.1 Mi ędzywale rzeki Wisły ...... 50 3.8.2 Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej ...... 51 3.8.3 Niebezpiecze ństwo podtopie ń obszaru gminy ...... 52 3.9 Uwarunkowania stanu prawnego gruntów ...... 52 3.10 Uwarunkowania wynikaj ące z dotychczasowego zagospodarowania terenu ...... 54 3.11 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obowi ązuj ące na obszarze gminy, oraz dotychczas obowi ązuj ące studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego ...... 55 3.11.1 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obowi ązuj ące na obszarze gminy ...... 55 3.11.2 Parametry, wska źniki zabudowy i zagospodarowania w obowi ązuj ących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na obszarze Gminy Leoncin ...... 57 3.11.3 Dotychczas obowi ązuj ące studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego ...... 61 3.12 Wnioski do Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Leoncin ...... 61 3.13 Uwarunkowania szczególne - geologiczne ...... 62 3.13.1 Wyst ępowanie obszarów naturalnych zagro żeń geologicznych ...... 62 3.13.2 Wyst ępowanie terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odr ębnych ...... 62 3.13.3 Wyst ępowanie udokumentowanych złó ż kopalin ...... 62

4

IV. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ...... 64 4.1 Funkcja gminy – struktura funkcjonalno-przestrzenna ...... 64 4.2 Kierunki zagospodarowania przestrzennego w strefach funkcjonalno- przestrzennych A, B, C ...... 64 4.3 Glówne kierunki zagospodarowania przestrzennego w strefie zainwestowania i rozwoju gospodarczego – strefa „A” ...... 66 4.4 Ustalenia dotycz ące wska źników i parametrów dotycz ących zagospodarowania oraz u żytkowania terenów na obszarze gminy – strefa „A” (zainwestowania i rozwoju gospodarczego) ...... 68 4.5 Ustalenia dotycz ące kierunków ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego gminy ...... 74 4.6 Ustalenia dotycz ące zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej ...... 74 4.7 Uwarunkowania dotycz ące kierunków i zasad kształtowania rolniczej i le śnej przestrzeni produkcyjnej ...... 75 4.8 Ustalenia dotycz ące kierunków rozwoju systemów komunikacji ...... 76 4.8.1 Układ drogowy ...... 76 4.8.2 Droga wodna – rzeka Wisła ...... 77 4.8.3 Ruch pieszy, szlaki rowerowe, trasy rekreacyjne konne ...... 77 4.8.4 Komunikacja publiczna ...... 77 4.8.5 Transport lotniczy ...... 78 4.9 Ustalenia dotycz ące kierunków rozwoju systemów infrastruktury technicznej .....78 4.9.1 Wodoci ągi ...... 78 4.9.2 Kanalizacja ...... 78 4.9.3 Elektroenergetyka ...... 79 4.9.4 Gazownictwo ...... 79 4.9.5 Ciepłownictwo ...... 79 4.9.6 Telekomunikacja ...... 79 4.9.7 Gospodarka odpadami ...... 80 4.10 Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego na obszarze Gminy Leoncin – plany obowi ązuj ące, potrzeba zmian obowi ązuj ących MPZP, potrzeba opracowania i uchwalenia nowych MPZP, obszary wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne ...... 80 4.10.1 Stan pokrycia obszaru gminy obowi ązuj ącymi MPZP ...... 80 4.10.2 Potrzeba zmian lub ponownego opracowania obowi ązuj ących MPZP ...... 81 4.10.3 Potrzeba opracowania i uchwalenia MPZP ...... 81 4.10.4 Obszary wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne ...... 82 4.11 Obowi ązek sporz ądzenia MPZP, obszary wymagaj ące scale ń i podziałów nieruchomo ści, obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzeda ży powy żej 400 m 2, obszary przestrzeni publicznej ...... 83 V. SYNTEZA USTALE Ń STUDIUM I UZASADNIENIE PRZYJ ĘTYCH ROZWI ĄZA Ń...... 84

5 SPIS RYSUNKÓW

Rys. 1 Zdj ęcie lotnicze obszaru gminy (skala oryginału 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 2 Struktura administracyjna skala 1: 100 000

Rys. 3 Powi ązania funkcjonalno-komunikacyjne skala 1: 100 000

Rys. 4 Opracowanie ekofizjograficzne gminy Leoncin – warunki gruntowe (skala oryginału: 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 5 Opracowanie ekofizjograficzne gminy Leoncin – warunki wodne (skala oryginału 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 6 Opracowanie ekofizjograficzne gminy Leoncin – ocena warunków ekofizjograficznych (skala oryginału 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 7 Opracowanie ekofizjograficzne gminy Leoncin – walory i zagro żenia (skala oryginału 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 8 Mapa historyczna – „Special Karte von Südpreussen” („Mapa Specjalna Prus Południowych”), ark. D2, oprac. David von Gilly, Berlin, 1802-03, skala oryginału 1: 150 000, fragment skala 1: 100 000

Rys. 9 Mapa historyczna – mapa niemiecka z XIX w., ark. 81A, skala oryginału 1:200 000, fragment skala 1: 100 000

Rys. 10 Mapa historyczna – mapa austro-węgierska, ark. 38-52 MODLIN, oprac. 1880-1912, skala oryginału 1: 200 000, fragment skala 1: 100 000

Rys. 11 Mapa historyczna – Wojskowego Instytutu Geograficznego (WIG), oprac. 1934, pas 39 – słup 31 – MODLIN, skala oryginału 1: 200 000, fragment skala 1: 100 000

Rys. 12 Rozmieszczenie zabytków na obszarze gminy (analiza w skali 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 13 Szlaki turystyczne na obszarze gminy skala 1: 50 000

Rys. 14 Schemat sieci wodoci ągowej i kanalizacyjnej (analiza w skali 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 15 Obszary zagro żone powodzi ą (analiza w skali 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 16 Stan własno ści wybranych terenów (analiza w skali 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 17 Analiza stanu własno ści KPN (analiza w skali 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 18 Obowi ązuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (analiza w skali 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 19 Rozmieszczenie wniosków do Studium zło żonych przez osoby indywidualne (analiza w skali 1: 10 000) skala 1: 50 000

Rys. 20 Obszary wskazane do sporz ądzenia lub zmiany miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (analiza w skali 1: 10 000) skala 1: 50 000

Zał ącznik 2: Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego skala 1: 10 000

Zał ącznik 3: Kierunki zagospodarowania przestrzennego skala 1: 10 000 6 I. INFORMACJE WPROWADZAJ ĄCE

1.1 Cel opracowania

W celu okre ślenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego, uwzgl ędniaj ących wszechstronne uwarunkowania – zagospodarowanie obszaru z uwzgl ędnieniem uwarunkowa ń, celów i kierunków polityki przestrzennej pa ństwa na obszarze województwa sporz ądzane jest studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

1.2 Podstawa formalno-prawna i zakres opracowania

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Leoncin sporz ądzane jest na podstawie Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z pó źniejszymi zmianami) oraz zgodnie z Rozporz ądzeniem Ministra Infrastruktury z dn. 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. Nr 118, poz. 1233). Podstaw ą do podj ęcia prac nad Studium była Uchwała Rady Gminy Leoncin Nr XXXII/24/2009 z dn. 29 czerwca 2009 r. w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Leoncin. Zmiana studium obejmuje obszar cało ści gminy Leoncin i jest de facto nowym studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Leoncin, gdy ż dotychczas obowi ązuj ące „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Leoncin” zatwierdzone uchwał ą Rady Gminy Leoncin Nr XI/61/2001 z dn. 26 wrze śnia 2001 r. sporz ądzone na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym nie odpowiada obecnym wymaganiom rozwoju przestrzennego Gminy oraz wymaganiom prawnym reguluj ącym problemy zagospodarowania przestrzennego Gminy.

1.3 Cz ęś ci składowe – zawarto ść opracowania

Opracowanie Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Leoncin zawiera nast ępuj ące cz ęś ci składowe, b ędące zał ącznikami do uchwały Rady Gminy o uchwaleniu Studium: - Tekst Studium (Zał ącznik 1), zło żony z trzech zasadniczych cz ęś ci: - okre ślaj ącej uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego, - zawieraj ącej ustalenia kierunków zagospodarowania przestrzennego, - uzasadniaj ącej i obja śniaj ącej przyj ęte rozwi ązania, zawieraj ącej syntez ę ustale ń Studium. Integraln ą cz ęś ci ą składow ą tekstu Studium jest zestaw rysunków ilustruj ących szczegółowe zagadnienia uwarunkowa ń oraz kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. - Rysunek „Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego” (Zał ącznik 2). - Rysunek „Kierunki zagospodarowania przestrzennego” (Zał ącznik 3).

7 II. STAN PRAWNY W ZAKRESIE PODSTAWOWYCH DOKUMENTÓW PLANISTYCZNYCH NA OBSZARZE GMINY LEONCIN

2.1 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego (2001 r.)

Obecnie na obszarze Gminy Leoncin obowi ązuje „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Leoncin”, zatwierdzone uchwał ą Rady Gminy Leoncin Nr XI/61/2001 z dn. 26 wrze śnia 2001 r. W odczuciu społecznym oraz Urz ędu Gminy, Studium to jest ju ż zdezaktualizowane i nie spełnia prawidłowo swojej roli.

2.1 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego

Na obszarze Gminy Leoncin obowi ązuj ą nast ępuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego: 1. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Stare Grochale, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XVIII/27/2004 Rady Gminy Leoncin z dnia 16 czerwca 2004 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 182, poz.4751 z dn. 23.07.2004 r. z pó źn. zm.) 2. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Nowe Grochale, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XX/43/2004 Rady Gminy Leoncin z dnia 18 sierpnia 2004 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 227, poz. 6108 z dn. 07.09.2004 r. z pó źn. zm.) 3. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Leoncin i Wincentówek, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XVIII/26/2004 Rady Gminy Leoncin z dnia 16 czerwca 2004 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 182, poz. 4750 z dn. 23.07.2004 r. z pó źn. zm.) 4. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Teofile, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XXXVII/20/2006 Rady Gminy Leoncin z dnia 28 czerwca 2006 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 175, poz. 6893 z dn. 02.09.2006 r. z pó źn. zm.) 5. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Stanisławów, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr VI/39/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 25 kwietnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 243, poz. 7082 z dn. 27.11.2007 r.) 6. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Stare Polesie, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr VI/40/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 25 kwietnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 243, poz. 7083 z dn. 27.11.2007 r.) 7. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Wilków Polski, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr VI/41/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 25 kwietnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 243, poz. 7084 z dn. 27.11.2007 r.) 8. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wsi Nowe Polesie, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr IX/55/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 26 wrze śnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 28, poz. 1020 z dn. 04.03.2008 r.) 9. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Nowy Wilków, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Rady Gminy Leoncin Nr XXXIX/53/09 z dnia 2 grudnia 2009 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 130, poz. 2992 z dn. 05.07.2010 r. z pó źn. zm.) 10. W trakcie opracowania jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Michałów, gmina Leoncin.

8

2.3 Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego

Gmina Leoncin, poło żona w powiecie nowodworskim, w województwie mazowieckim, znajduje si ę w obszarze, dla którego obowi ązuj ą ustalenia Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego (Uchwała Sejmiku Województwa Mazowieckiego nr 65/2004 z dn. 07.06.2004 r. – Dz. Urz. W. M. nr 217 z dn. 28.08.2004 r., poz. 5811). Z ustale ń w/w planu wynika obowi ązek uwzgl ędnienia uwarunkowa ń wynikaj ących z: - przebiegu w rejonie Gminy, poza jej obszarem, drogi krajowej nr 7 relacji: Gda ńsk – Olsztynek – Pło ńsk – Radom – Kraków – Chy żne oraz przebiegu przez teren Gminy drogi wojewódzkiej nr 575 relacji: Płock – Dobrzyków – Słubice – Iłów – Kamion – Śladów – Secymin Polski – Nowy Kazu ń, - uwarunkowa ń wynikaj ących z poło żenia cz ęś ci obszaru obj ętego Studium w Kampinoskim Parku Narodowym, a pozostałej cz ęś ci obszaru – w Otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego, - uwarunkowa ń wynikaj ących z poło żenia na terenie Gminy fragmentów obszarów SOO Natura 2000: „Puszcza Kampinoska” i „Kampinoska Dolina Wisły” oraz OSO Natura 2000: „Puszcza Kampinoska” i „Dolina Środkowej Wisły”, - uwarunkowa ń wynikaj ących z poło żenia cz ęś ci obszaru w Warszawskim Obszarze Chronionego Krajobrazu, - uwarunkowa ń wynikaj ących z poło żenia na terenie Gminy fragmentów rezerwatów: „Zakole Zakroczymskie” i „Wikliny Wi ślane”.

2.4 Plan ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego (projekt)

Gmina Leoncin poło żona jest cz ęś ciowo w obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego. Pozostała, nieobj ęta przez Park, cz ęść gminy znajduje si ę w Otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego. Dla Kampinoskiego Parku Narodowego opracowany został projekt Rozporz ądzenia Ministra Środowiska w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Kampinoskiego Parku Narodowego z uwzgl ędnieniem zakresu planu zada ń ochronnych dla obszaru PLC 140001 Puszcza Kampinoska .

Rada Gminy Leoncin Uchwał ą Nr XXII/111/12 z dnia 10 stycznia 2012 r. zaopiniowała negatywnie projekt planu ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego na lata 2012 – 2031. Rada Gminy Leoncin do Uchwały Nr XXII/111/12 doł ączyła Uzasadnienie do uchwały Rady Gminy Leoncin w sprawie zaopiniowania Projektu Planu Ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego na lata 2012 – 2031. Zarówno projekt Planu Ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego na lata 2012 – 2031, jak i Uchwała Rady Gminy Leoncin Nr XXII/111/12 z dnia 10 stycznia 2012 r. s ą wa żnymi materiałami wyj ściowymi do Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Leoncin. Porównanie – zestawienie tych dwóch dokumentów ujawnia sprzeczno ści interesów tych dwóch stron.

2.5 Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej

Dla obszaru Gminy Leoncin jako istotne opracowanie źródłowe dotycz ące problemów przeciwpowodziowych nale ży uzna ć: „Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej. Etap III – Wyci ąg – Gmina Leoncin”, sporz ądzone przez Regionalny Zarz ąd Gospodarki Wodnej w Warszawie,

opracowanie: Warszawa, listopad 2006r., konsorcjum firm: 9 - Neokart GIS Sp. z o. o., ul. Sapie żyńska 10, 00-215 Warszawa - Integrated Engineering Sp. z o. o., ul. Kossutha 12/59, 01-315 Warszawa - BlomInfo Sp. z o. o., ul. Jagiello ńska 76, 03-301 Warszawa, wraz z Uchwał ą Nr 111/14/2006 Rady Gminy Leoncin z dnia 29 grudnia 2006r. w sprawie zaopiniowania projektu „Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej. Etap III” oraz pismem Neokart GIS z dnia 21.03.2007r. stwierdzaj ącym: „...Nale ży zauwa żyć, teren gminy chroniony jest obwałowaniem a wi ęc s ą to obszary potencjalnego zagro żenia powodzi ą, na których niezb ędne ograniczenia maj ą znacznie l żejszy charakter...”.

2.6 Koncepcja sieci wodoci ągowej

Dla obszaru Gminy Leoncin wykonano opracowanie: „Koncepcja sieci wodoci ągowej dla Gminy Leoncin”, sierpień 2008 r., wykonawca – Przedsi ębiorstwo Projektowe i Handlowe „EWIKO”, ul. Zawadowskiego 4/5, 02-781 Warszawa; opracowanie autorstwa: mgr in ż. Witold Kobyli ński, mgr in ż. Urszula Sołkiewicz.

2.7 Koncepcja sieci kanalizacyjnej

Dla obszaru Gminy Leoncin wykonano opracowanie: „Koncepcja sieci kanalizacji ściekowej Gmina Leoncin” – Warszawa, 09.2008 r., autorstwa Pracowni Projektowej Bogdan Bartczak, ul. Kalinowej Ł ąki 71, 01-934 Warszawa; projektant: mgr in ż. Bogdan Bartczak.

10

UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY LEONCIN

11 III. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

Niniejsza cz ęść Studium – CZ ĘŚĆ III. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY LEONCIN została poprzedzona wykonanymi opracowaniami: - OPRACOWANIEM EKOFIZJOGRAFICZNYM GMINY LEONCIN, autorstwa mgr Wojciecha Żaczkiewicza, grudzie ń 2011 r - opracowaniem projektu GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH wykonanej przez autorów niniejszego Studium, jako niezale żne opracowanie w ramach prac analitycznych: mgr in ż. arch. Piotr Sudra, in ż. arch. Jacek Wi śniewski, in ż. arch. Karolina Wawer, mgr Paweł Sudra

Niniejsze opracowanie CZ ĘŚĆ III. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY LEONCIN jest wynikiem prac, stanowi diagnoz ę stanu zagospodarowania przestrzennego gminy. W oparciu o przeprowadzone prace poznawcze, inwentaryzacyjne i identyfikacyjne w terenie, prace z wykorzystaniem ró żnych materiałów mapowych, kartograficznych, geodezyjnych, prace identyfikacyjne na podstawie zdj ęć lotniczych i satelitarnych, prace analityczne materiałów dost ępnych w urz ędach, instytucjach i archiwach.

3.1 Struktura administracyjna

Gmina Leoncin poło żona jest w województwie mazowieckim, w powiecie Nowy Dwór Mazowiecki, w odległo ści ok. 45 km od Warszawy. Zajmuje powierzchni ę 158,84 km 2.

Gmina Leoncin graniczy z gminami: Brochów (powiat Sochaczew), Kampinos i Leszno (powiat Warszawa Zachód), Czosnów (powiat Nowy Dwór Mazowiecki) oraz przez Wisł ę z gminami: Czerwi ńsk nad Wisł ą (powiat Pło ńsk) i Zakroczym (powiat Nowy Dwór Mazowiecki).

W granicach gminy Leoncin znajduje si ę 18 sołectw: Nowy Secymin, Secymin Polski, Stare Polesie, Nowe Polesie, O śniki, Wilków nad Wisł ą, Wilków Polski, Wilków Nowy, Gniewniewice Folwarczne, Leoncin, Ga ć, Nowa Mała Wie ś, Stanisławów, Nowe Grochale, Rybitew, Górki, Stara D ąbrowa, Nowa D ąbrowa.

Sołectwa obejmuj ą obszar 32 wsi: Nowiny, Nowy Secymin, Secymin Polski, Secyminek, Krubiczew, Stare Polesie, Nowe Polesie, O śniki, Wilków nad Wisł ą, Wilków Polski, Wilków Nowy, Gniewniewice Stare, Gniewniewice Folwarczne, Michałów, Teofile, Nowe Gniewniewice, Wincentówek, Leoncin, Ga ć, Mała Wie ś przy Drodze, Nowa Mała Wie ś, Stanisławów, Głusk, Nowe Grochale, Stare Grochale, Rybitew, Cisowe, Zamo ść , Górki, Stara Dąbrowa, Nowa D ąbrowa, Nowe Budy. Ponadto na terenie gminy znajduje si ę obszar w administracji Kampinoskiego Parku Narodowego.

Przeszło połowa (61 %) obszaru gminy le ży w północno-środkowej cz ęś ci Kampinoskiego Parku Narodowego. Na terenie gminy sie ć osadnicza oraz sołectwa znajduj ą si ę w dwóch rejonach – północnym i południowym. Rejony te rozdzielone s ą kompleksami le śnymi KPN.

Granice parafii nie pokrywaj ą si ę z granicami administracyjnymi gminy. Północna cz ęść gminy, w której znajduje si ę najwi ęcej jednostek osadniczych obj ęta jest przez parafi ę p.w. św. Małgorzaty w Leoncinie. Północno-zachodnia cz ęść gminy znajduje si ę w zasi ęgu parafii 12 p.w. Narodzenia Naj świ ętszej Maryi Panny w Secyminie-Nowinach, która obejmuje równie ż fragment s ąsiedniej gminy Brochów. Niewielki północno-wschodni fragment gminy Leoncin (rejon Starych Grochali) le ży w zasi ęgu parafii p.w. Matki Bo żej Szkaplerznej w Kazuniu (gmina Czosnów). Natomiast cała południowa cz ęść gminy Leoncin (wi ększo ść obszaru KPN na terenie gminy) znajduje si ę w parafii p.w. Nawiedzenia Naj świ ętszej Marii Panny w Górkach.

3.2 Uwarunkowania wynikaj ące z zada ń słu żą cych realizacji ponadlokalnych celów publicznych

Za ponadlokalne cele publiczne na obszarze Gminy Leoncin nale ży uzna ć:

1. Wydzielenie gruntów pod drogi publiczne, budow ę i utrzymanie tych dróg, stanowi ących najwa żniejsze elementy układu komunikacyjnego gminy i tworz ących wa żne powi ązania zewn ętrzne: - drogi wojewódzkiej nr 575 – odcinek na obszarze Gminy Leoncin: Secymin Polski – Nowe Grochale (fragment drogi: Płock – Dobrzyków – Słubice – Iłów – Kamion – Śladów – Secymin Polski – Stare Grochale – Nowy Kazu ń) , - drogi wojewódzkiej nr 565 – b ędącej dojazdem do Wisły (Secymin Nowy – rz. Wisła – Chociszewo), - dróg powiatowych: nr 01604 (Kampinos – Górki – D ąbrówka), nr 01609 (Nowiny – Leoncin – Nowe Grochale), nr 01610 (Nowiny – Secymin Polski), nr 01611 (Nowe Gniewniewice – Leoncin).

2. Wydzielenie gruntów, budow ę i utrzymanie drogi wodnej – Wisły. Budow ę oraz utrzymanie obiektów i urz ądze ń słu żą cych regulacji przepływów i ochronie przed powodzi ą, których przyczyn ą mo że by ć rzeka Wisła.

W zakresie tym Regionalny Zarz ąd Gospodarki Wodnej w Warszawie przekazał Urz ędowi Gminy Leoncin w dn. 27.04.2001 roku opracowanie „Wskazania dla studiów uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin w odniesieniu do mi ędzywala i terenów przyległych do rzeki. Gmina Leoncin (km 554,0 – 572,0 biegu rzeki)” – oprac. Hydroprojekt Warszawa Sp. z o.o., grudzie ń 2000 r., w ramach „Koncepcji programowo-przestrzennej zagospodarowania doliny i regulacji Wisły od km 295,2 do km 684,0”

Zalecenia w/w opracowania zostały przeanalizowane w kontek ście obj ęcia obszaru mi ędzywala rzeki Wisły na terenie Gminy Leoncin obszarem Natura 2000 OSO „Dolina Środkowej Wisły” (PLB 140004) oraz wyst ępowania w ramach tego obszaru dwóch rezerwatów przyrody: „Wikliny Wi ślane” i „Zakole Zakroczymskie”.

Na zlecenie Rejonowego Zarz ądu Gospodarki Wodnej w Warszawie, w listopadzie 2006 r. wykonane zostało opracowanie „Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej - Etap III”. Autorem opracowania było konsorcjum firm: Neokart GIS Sp. z o.o., Integrated Engineering Sp. z o.o., BlomInfo Sp. z o.o.

Informacje z w/w opracowania oraz informacje z korespondencji mi ędzy Urz ędem Gminy Leoncin, a firm ą Neokart GIS Sp. z o.o. zostały poddane analizom i były, mi ędzy innymi, podstaw ą prac nad Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Leoncin.

13 3. Budow ę oraz utrzymanie obiektów i urz ądze ń słu żą cych regulacji przepływów i ochronie przed powodzi ą, a tak że regulacj ę i utrzymanie wód oraz urz ądze ń melioracji wodnej.

Ze wzgl ędu na fakt, że urz ądzenia melioracyjne wyst ępuj ą prawie na całym terenie Gminy Leoncin, niezb ędne jest uwzgl ędnienie w zagospodarowaniu przestrzennym obszaru gminy tych obiektów i urz ądze ń, w szczególno ści: - wałów przeciwpowodziowych, - zbiorników wodnych naturalnych i sztucznych, - cieków wodnych, - kanałów i rowów melioracyjnych, - urz ądze ń technicznych słu żą cych regulacji wód powierzchniowych i przepływów.

Sposób zagospodarowania terenów, na których wyst ępuj ą w/w obiekty i urz ądzenia winien uwzgl ędnia ć ich funkcjonowanie oraz dotycz ące tych obiektów i urz ądze ń przepisy aktualnie obowi ązuj ących ustaw.

Wojewódzki Zarz ąd Melioracji i Urz ądze ń Wodnych w Warszawie, Oddział w Warszawie, Inspektorat w Nowym Dworze Mazowieckim prowadzi ewidencj ę oraz nadzór nad w/w zagadnieniem na obszarze Gminy Leoncin.

4. Budow ę oraz utrzymanie obiektów i urz ądze ń słu żą cych ochronie środowiska, w tym wynikaj ących z poło żenia na obszarze Gminy Leoncin: - cz ęś ci obszaru Kampinoskiego Parku Narodowego oraz jego Otuliny, - cz ęś ci obszarów Natura 2000: - „Puszcza Kampinoska” (PLC 140001) – OSO (Obszar Specjalnej Ochrony ptaków) i SOO (Specjalny Obszar Ochrony siedlisk), - „Dolina Środkowej Wisły” (PLB 140004) – OSO, - „Kampinoska Dolina Wisły” (PLH 140029) – SOO - fragmentów rezerwatów „Zakole Zakroczymskie” i „Wikliny Wi ślane”, - fragmentów obszaru Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.

14 3.3 Uwarunkowania przyrodnicze

Opracowaniem przyrodniczym poprzedzaj ącym wykonanie Studium oraz sporz ądzonym na potrzeby Studium jest „Opracowanie ekofizjograficzne gminy Leoncin” (autor: mgr Wojciech Żaczkiewicz; Warszawa, grudzie ń 2011). Opracowanie ekofizjograficzne zawiera ocen ę stanu i funkcjonowania poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego, przedstawia ogóln ą ocen ę przydatno ści terenów dla ró żnych sposobów zagospodarowania i ich rol ę w kształtowaniu struktury funkcjonalno-przestrzennej gminy. Przez cały okres prac nad Studium opracowanie to było wykorzystywane jako materiał analityczny.

Tre ść niniejszego rozdziału stanowi w znacz ącym stopniu wyci ąg najistotniejszych informacji o uwarunkowaniach przyrodniczych Gminy Leoncin z w/w opracowania. W celu uzyskania szerszych informacji o środowisku przyrodniczym gminy nale ży odnie ść si ę do materiału źródłowego. Zapoznanie z w/w opracowaniem pozwala uzyska ć bardziej szczegółowe informacje odno śnie m.in. odno śnie budowy geologicznej wgł ębnej i paleogeografii, rejonizacji warunków hydrogeologicznych, jako ści wód podziemnych i powietrza atmosferycznego, topoklimatów, kompleksów przydatności rolniczej gleb, zró żnicowania gatunkowego flory i fauny, charakterystyki obszarów Natura 2000 obejmuj ących tereny gminy.

3.3.1 Poło żenie gminy w kontek ście przyrodniczym

Gmina poło żona jest w Kotlinie Warszawskiej, na lewym brzegu Wisły, w odległo ści około 45 km na północny-zachód od Warszawy. Gmina poło żona jest poni żej uj ścia Wkry do Narwi i Narwi do Wisły.

Przeszło połowa (61%) obszaru gminy le ży na obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego, a pozostała cz ęść gminy – w otulinie Parku.

Obszar poło żony w otulinie KPN stanowi dolina rzeki Wisły, obejmuj ąca dwa tarasy zalewowe rozdzielone wałem przeciwpowodziowym. Na terenie mi ędzywala Wisły (taras ni ższy – „korytowy”) wyst ępuje głównie ziele ń naturalna – zaro śla i zadrzewienia ł ęgowe, szuwary. Na obszarze tarasu wy ższego („ł ąkowego”) dominuj ą tereny otwarte o charakterze rolnym – pola uprawne, ł ąki i pastwiska. Krajobraz wzbogacaj ą lokalne doliny cieków wodnych, obni żenia terenowe, lasy i strefy sukcesji le śnej, zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne, zespoły zieleni półnaturalnej. Na tym obszarze wyst ępuje wi ększo ść obszarów zabudowanych (wiejskich) gminy.

Obszar poło żony w obr ębie KPN znajduje si ę na tarasie nadzalewowym („kampinoskim”). Pokrywa go Puszcza Kampinoska – odznaczaj ący si ę wyj ątkow ą ró żnorodno ści ą biologiczn ą ekosystem le śny, urozmaicony mozaik ą pól wydmowych i terenów podmokłych, cz ęś ciowo zatorfionych, a tak że ł ąk. Miejscowo, w rejonie miejscowo ści Górki, Stara D ąbrowa, Nowa Dąbrowa, Zamo ść , Cisowe, Rybitew, wyst ępuj ą obszary o cechach krajobrazu rolniczego z wkraczaj ącymi strefami sukcesji ro ślinno ści naturalnej i półnaturalnej – w miar ę post ępowania wykupu terenów przez KPN od prywatnych wła ścicieli gruntów.

15 3.3.2 Zasoby i warunki środowiska

3.3.2.1 Ukształtowanie terenu

Najni ższy punkt topograficzny gminy Leoncin zlokalizowany jest nad Wisł ą na K ępie Kolo ńskiej i wynosi 65,6 m n.p.m., a najwy ższy na wydmie w rejonie Starej D ąbrowy i wynosi 98,2 m n.p.m. Do głównych jednostek geomorfologicznych na terenie gminy nale żą : - dolina rzeki Wisły (obejmuj ąca dwa tarasy zalewowe), - taras nadzalewowy (kampinoski).

Taras zalewowy ni ższy , zwany korytowym, wysoki na 1,0 do 1,2 m nad średni stan wody w Wi śle, ci ągnie si ę w ąskim pasem wzdłu ż brzegu rzeki. Od wy ższego tarasu zalewowego oddziela go wał przeciwpowodziowy, ale koło Głuska Starego, tam gdzie taras korytowy jest nieco szerszy, wał przecina go, pozostawiaj ąc znaczn ą cz ęść odci ętą od rzeki. Mimo tego, tak że ta odci ęta wałem cz ęść tarasu korytowego jest lokalnie podtapiana (nie: zalewana) w czasie ka żdego wy ższego stanu wody. Pod kraw ędzi ą tarasu wy ższego, w obni żeniach, cz ęsto wyst ępuj ą zapełnione wod ą (do ok. 1-2 m) lub zaro śni ęte ju ż i zatorfione starorzecza.

Taras zalewowy wy ższy , zwany ł ąkowym wzniesiony jest 2,0-3,5 m nad średni wodostan. Oddzielony jest od rzeki wałem przeciwpowodziowym, jednak jest co jaki ś czas lokalnie podtapiany (nie: zalewany), szczególnie podczas wiosennych zatorów lodowych i wysokich wodostanów letnich. W miejscach, gdzie szeroko ść tarasu ł ąkowego przekracza 200 m, widoczna jest pochyła powierzchnia kraw ędzi oddzielaj ącej go od ni ższego tarasu korytowego. Taras ten jest najszerszy (od 500 m do 2 km) przed poł ączeniem Wisły z Narwi ą, koło Nowego Dworu Maz., Czosnowa i Kazunia.

Taras nadzalewowy , zwany wydmowym lub kampinoskim, wysoki 6-8 m nad średni stan wody to piaszczysta, urozmaicona licznymi wydmami powierzchnia. Strefy wyst ępowania piasków eolicznych otoczone s ą podmokłymi obni żeniami, cz ęsto silnie zatorfionymi. W obr ębie wydm wyst ępuj ą tak że zagł ębienia bezodpływowe śródwydmowe. Wydmy wyst ępuj ą w formie wałów, niekiedy do 3 km długich, a tak że w postaci wydm parabolicznych (izolowanych lub tworz ących zespoły). Znaczne obszary tej cz ęś ci gminy pokrywaj ą pola piasków przewianych.

3.3.2.2 Warunki geologiczne strefy przypowierzchniowej

W Dolinie Wisły wyst ępuj ą osady holoce ńskie. Z reguły panuj ą tu mało korzystne warunki gruntowe dla lokalizacji zabudowy. Spowodowane jest to przede wszystkim znacznym udziałem w strefie przypowierzchniowej słabono śnych utworów organicznych, które wypełniaj ą starorzecza i dawne doliny przepływowe wód powierzchniowych. Tarasy zalewowe buduj ą jednak głównie osady piaszczysto-pylaste, tzw. mady lekkie, pod ścielone na niewielkiej powierzchni piaskami rzecznymi. Na znacznych obszarach tarasu zalewowego wy ższego piaski rzeczne odsłaniaj ą si ę na powierzchni. S ą to grunty no śne, pod warunkiem, że nie s ą nawodnione, gdy ż zawieraj ą liczne wkładki osadów pylastych, które pod wpływem wody upłynniaj ą si ę. Lokalnie na tarasie ni ższym wyst ępuj ą lu źne, ró żnoziarniste piaski mielizn, z licznymi wkładkami osadów pylastych i szcz ątków organicznych.

Taras nadzalewowy pokrywaj ą piaski rzeczne zwi ązane z okresem zlodowacenia północnopolskiego. Osady te, zło żone głównie z piasków drobnoziarnistych i średnioziarnistych maj ą mi ąż szo ść od 12 do ponad 20 m. Cz ęś ciowo odsłaniaj ą si ę na powierzchni terenu, ale na du żych powierzchniach przykryte s ą piaskami eolicznymi, powstałymi na przełomie plejstocenu i holocenu. Utwory te wykształcone s ą przewa żnie jako 16 piaski drobnoziarniste, miejscami pylaste. Maj ą bardzo zmienn ą mi ąż szo ść – od ok. 1 m (w strefach pól piasków przewianych) do ponad 20 m (w strefach wałów wydmowych).

Na terenie gminy brak udokumentowanych złó ż surowców mineralnych.

3.3.2.3 Wody powierzchniowe

Północn ą granic ę gminy Leoncin stanowi rzeka Wisła przepływaj ąca na odcinku ok. 18 km, od 554 do 572 km biegu rzeki. Wzdłu ż wału przeciwpowodziowego Wisły płynie niewielki ciek o nazwie Wilczek. Jego długo ść wynosi 7,7 km. Na trasie przepływu znajduje si ę ci ąg oczek starorzecza Wisły, m.in. zbiornik Wilków, o powierzchni 1,86 ha. W północnej cz ęś ci gminy wyst ępuje tak że znaczna liczba innych cieków, z których najwi ększym jest Kanał Kromnowski. Ma on swoje źródło w gminie Czosnów i uchodzi do Bzury na obszarze gminy Brochów. Kanał ten prowadził w przeszło ści dodatkowo wod ę z Wisły, nawadniaj ącym kanałem melioracyjnym terenów rolnych w sołectwie Nowe Grochale, uj ętą za pomoc ą pompowni Grochale. Kanał Kromnowski odwadnia zarówno obszar tarasu zalewowego, jak równie ż północny fragment pasa wydmowego. Na przewa żaj ącej długo ści ma przebieg równoległy do koryta Wisły. Na kanale, uregulowanym na długo ści 39,5 km, znajduje si ę ł ącznie 10 budowli pi ętrz ących – 5 przepusto-zastawek i 5 jazów. Zlewnia Kanału Kromnowskiego oddziela bezpo średni ą zlewni ę Wisły od zlewni Łasicy. Pomi ędzy nimi w obr ębie obszaru wydmowego rozci ąga si ę teren bezodpływowy.

Południowa cz ęść gminy le ży w zasi ęgu zlewni kanału Łasicy, który odgrywa bardzo istotn ą rol ę w kształtowaniu stosunków wodnych Kampinoskiego Parku Narodowego. Jest to kanał o łącznej długo ści 35 km, na którym funkcjonuj ą liczne urz ądzenia hydrotechniczne (przepompownia, śluza wałowa, stopie ń wodny). Cz ęść w/w urz ądze ń znajduje si ę poza gmin ą Leoncin.

Uzupełnieniem zasobów wód powierzchniowych s ą niewielkie jeziora i zbiorniki wodne zlokalizowane głównie w obr ębie tarasu zalewowego Wisły, z których najwi ększym jest Jezioro Secymi ńskie. Wi ększo ść z nich jest ju ż prawie całkowicie zaro śni ęta.

Jako ść wód Wisły spełnia na całym obszarze województwa normy IV klasy (wody niezadowalaj ącej jako ści). Według WIO Ś (2009 rok) wody Kanału Kromnowskiego zaliczane są zarówno pod wzgl ędem biologicznym i fizykochemicznym do II klasy jako ści wód. Wody Kanału Łasica pod wzgl ędem biologicznym nale żą do I klasy jako ści wód, a pod wzgl ędem fizyko-chemicznym posiadaj ą stan poni żej dobrego.

Rzeka Wisła stwarza potencjalne zagro żenie powodziowe dla gminy Leoncin. Z tego wzgl ędu wzdłu ż Wisły, na odcinku Kazu ń – uj ście Bzury, wybudowano w latach 1948-52 wały przeciwpowodziowe (zmodernizowane w latach 1965-67). Mi ędzywale o szeroko ści 1-2 km zalewane jest okresowo wielkimi wodami, a du żą jego cz ęść pokrywaj ą zadrzewienia i zakrzewienia, sprzyjaj ące tworzeniu si ę zatorów lodowych. Konieczne s ą działania maj ące na celu dalsze zabezpieczenie gminy przed powodzi ą i lokalnymi podtopieniami. Chodzi w szczególno ści o modernizacj ę wałów przeciwpowodziowych, poprzez podwy ższenie korony wału powy żej zwierciadła wielkiej wody, umocnienie odwodnie ń od strony skarpy wału i budow ę ławy przywałowej (na odcinku od miejscowo ści Stare Gniewniewice w stron ę Starych Grochali). Dotychczasowe wnioski Gminy Leoncin w tych sprawach nie zostały uwzgl ędnione, czekaj ą na realizacj ę.

17 3.3.2.4 Wody podziemne

W rejonie gminy Leoncin wyst ępuj ą dwa główne pi ętra wodono śne – czwartorz ędowe i trzeciorz ędowe.

Pi ętro czwartorz ędowe wyst ępuje w utworach piaszczystych pochodzenia fluwioglacjalnego i aluwialnego, osadzonych na słaboprzepuszczalnym podło żu glin zwałowych lub bezpo średnio na iłach plioce ńskich. Wyró żnia si ę jeden poziom wodono śny o mi ąż szo ści na ogół 10-40 m i znacznych mo żliwo ściach przewodzenia wody. Zwierciadło wody o charakterze swobodnym nachylone jest w kierunku doliny Wisły i zasilane jest głównie z infiltracji wód opadowych w strefie pasów wydmowych.

Trzeciorz ędowe pi ętro wodono śne (tzw. subniecka warszawska) zbudowane jest z dwóch poziomów wodono śnych: mioce ńskiego i oligoce ńskiego. Poziom mioce ński wyst ępuje pod pokryw ą iłów plioce ńskich o mi ąż szo ści 150-160 m. Ma grubo ść od kilkunastu do ok. 40 m. Wody poziomu mioce ńskiego, zwykle o niekorzystnym brunatnym zabarwieniu eksploatowane s ą sporadycznie i nie maj ą wi ększego znaczenia gospodarczego. Poziom oligoce ński wyst ępuje na gł ęboko ści wi ększej ni ż 150 m, a zwierciadło stabilizuje si ę na 70- 85 m n.p.m. Jego mi ąż szo ść wynosi od kilkunastu do ponad 40 m. Zbyt intensywna eksploatacja tego poziomu odznacza si ę rozległym lejem depresyjnym. Cała gmina znajduje si ę w obr ębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych – subniecki warszawskiej.

Dla wi ększo ści obszaru gminy parametry hydrogeologiczne głównego poziomu u żytkowego, wyst ępuj ącego we fluwioglacjalnych, aluwialnych i eolicznych utworach piaszczystych, s ą dobre, przy jednocze śnie korzystnych warunkach zasilania warstwy wodono śnej. W rejonach dolin, zagł ębie ń i obni żeń wody gruntowe zalegaj ą na gł ęboko ści 0-1 m p.p.t., wyst ępuj ą podmokło ści i zatorfienia. Znaczne powierzchnie tarasu kampinoskiego i zalewowego obejmuj ą powierzchnie płytkiego zalegania wód gruntowych tzn. do gł ęboko ści 1-3 m p.p.t. Na obszarach wałów wydmowych swobodne zwierciadło zalega poni żej 3 m p.p.t.

Analizy wód pobranych z płytkich studni kopanych wskazuj ą na zł ą jako ść wód przypowierzchniowych pi ętra czwartorz ędowego. Obserwuje si ę przekroczenia dopuszczalnych norm dla azotanów, siarczanów, żelaza i manganu. Oligoce ński poziom wodono śny ma wod ę średniej i dobrej jako ści o podwy ższonej zawarto ści manganu, żelaza i niekiedy chlorków. Dobra izolacja skutecznie oddziela ten poziom od powierzchniowych ognisk zanieczyszcze ń. Lokalnie wyst ępuj ą wi ęzi hydrauliczne z poziomem mioce ńskim, co pogarsza jako ść wód poziomu oligoce ńskiego.

Przewa żaj ąca cz ęść gminy charakteryzuje si ę średnim stopniem zagro żenia jako ści wód podziemnych. Główny u żytkowy poziom wodono śny wyst ępuje płytko i jest całkowicie pozbawiony izolacji. Jednak niewiele jest znacz ących ognisk zanieczyszcze ń. Źródłem zanieczyszcze ń s ą głównie nieszczelne szamba w gospodarstwach domowych oraz stosowanie nawozów sztucznych i środków ochrony ro ślin w rolnictwie. Lokalnie wyst ępuj ą tereny o wysokim stopniu zagro żenia degradacji wód podziemnych.

3.3.2.5 Klimat lokalny

Warunki klimatyczne gminy Leoncin s ą typowe dla terenów centralnej Polski, gdzie ścieraj ą si ę masy powietrza atlantyckiego i kontynentalnego. Średni roczny opad wynosi ok. 530 mm, liczba dni z opadem: 155-160, średnia roczna temperatura 7,8°C, długo ść okresu wegetacji: ok. 215 dni. Przewa żaj ą wiatry zachodnie, dosy ć cz ęsto wyst ępuj ą okresy bezwietrzne, co zwi ązane jest z rozległymi powierzchniami le śnymi Puszczy Kampinoskiej. Wiosn ą i jesieni ą

18 cz ęstym zjawiskiem s ą mgły, unosz ące si ę nad obszarami bagiennymi. Parowanie z Wisły, bagien i kanałów zwi ększa ogóln ą wilgotno ść powietrza na terenie gminy.

Na omawianym terenie warunki topoklimatyczne s ą kształtowane głównie przez sze ść czynników: obecno ść du żych kompleksów le śnych, obecno ść du żej doliny rzecznej, wyst ępowanie na znacznych obszarach płytkich wód gruntowych (zabagnienia i podmokło ści), s ąsiedztwo z aglomeracj ą warszawsk ą, mały stopie ń zainwestowania terenu, urozmaicenie rze źby terenu i obecno ść form wydmowych. Na terenie gminy Leoncin mo żna wyró żni ć dwa specyficzne typy topoklimatów: - topoklimat form dolinnych i obni żeń (przeci ętne warunki solarne, znaczna wilgotno ść powietrza, sprzyjaj ące warunki do powstawania przymrozków, zastoisk zimnego powietrza i mgieł radiacyjnych) - topoklimat obszarów zalesionych (złagodzone dobowe i roczne ekstrema temperatury, podwy ższona wilgotno ść powietrza – szczególnie w lasach iglastych, niskie pr ędko ści wiatrów, warunki bioklimatyczne korzystne – w dojrzałych drzewostanach d ębowych i sosnowych, starych dr ągowinach na suchych siedliskach, mało korzystne – w lasach wilgotnych, zadrzewieniach ł ęgowych).

Lasy kształtuj ą warunki klimatyczne i reguluj ą bilans wodny. Wieloprzestrzenne zbiorowiska le śne s ą cennymi obszarami zasilania i regeneracji powietrza. Wyst ępowanie du żych kompleksów le śnych Puszczy Kampinoskiej wpływa generalnie korzystnie na klimat lokalny gminy.

Na terenie gminy Leoncin podstawowe źródła emisji zanieczyszcze ń atmosferycznych to procesy grzewcze (spalanie w ęgla, koksu i oleju opałowego) i komunikacja samochodowa. Na terenie gminy nie wyst ępuj ą obiekty punktowe emituj ące ponadnormatywne ilo ści zanieczyszcze ń powietrza. Natomiast do najbardziej uci ąż liwych w tym zakresie obiektów liniowych nale ży droga nr 575. Wydaje si ę, że jedynym mo żliwym działaniem prowadz ącym do poprawy stanu higieny atmosfery w rejonie głównych ci ągów komunikacyjnych, na terenie gminy jest zachowanie i uzupełnienie pasów zieleni izolacyjnej.

Źródłem hałasu na terenie gminy jest przede wszystkim transport. Natomiast nie wyst ępuj ą tu źródła punktowe o wysokiej emisji hałasu, w rejonie których dochodziłoby do przekraczania dopuszczalnych norm.

Najistotniejszym źródłem promieniowania elektromagnetycznego jest stacja bazowa telefonii komórkowej sieci PLUS GSM nr BT – 10518 „Leoncin” zlokalizowana w miejscowo ści Michałów. Usytuowanie urz ądzenia nie powoduje jednak znacz ącej uci ąż liwo ści dla ludzi.

3.3.2.6 Warunki glebowe

Na terenie gminy Leoncin mo żna wydzieli ć dwie strefy o zró żnicowanych warunkach glebowych: stref ę północn ą obejmuj ącą tarasy zalewowe doliny rzeki Wisły oraz stref ę południow ą obejmuj ącą taras kampinoski.

W dolinie Wisły dominuj ą mady. S ą to naj żyźniejsze gleby w gminie, miejscami zaliczane do III klasy gruntów ornych. Oprócz mad w dolinie Wisły wyst ępuj ą gleby glejowe i mady glejowe. Te typy gleb zajmuj ą najni żej poło żone tereny, cz ęsto podmokłe. W niewielkich dolinach cieków powierzchniowych spotykane s ą gleby torfowe, murszowe oraz czarne ziemie. Gleby torfowe i murszowe stanowi ą najcz ęś ciej u żytki zielone, natomiast czarne ziemie s ą przewa żnie gruntami ornymi.

19 Południow ą cz ęść gminy zajmuj ą gleby ni ższych klas bonitacyjnych (głównie V i VI). S ą to gleby charakteryzuj ące si ę lekkim lub bardzo lekkim składem mechanicznym oraz wadliwymi stosunkami wodno-powietrznymi. Wykształcone s ą one głównie z piasków lu źnych, lokalnie piasków słabogliniastych i odznaczaj ą si ę mał ą zasobno ści ą w składniki pokarmowe. W pierwszej kolejno ści na cele nierolnicze przeznaczane powinny by ć gleby zaliczane do V-VI klasy gruntów ornych, kompleksu żytniego słabego i żytnio-łubinowego.

W strefach dolin i obni żeń terenu oraz w rejonach płytkiego zalegania wód gruntowych powszechnie wyst ępuj ą gleby murszowo-mineralne i murszowate oraz miejscami glejowe i torfowe, które jako gleby organiczne podlegaj ą ochronie przed przeznaczeniem ich na cele nierolnicze.

Kompleksy gleb o najwy ższej przydatno ści dla celów rolniczych zwi ązane s ą z madami doliny Wisły. W północnej i północno-zachodniej cz ęś ci gminy wyznaczono zwarte powierzchnie gleb chronionych (na gruntach aluwialnych, lokalnie organogenicznych). Dla obszarów pokrytych przez gleby chronione preferowana jest funkcja rolnicza.

3.3.2.7 Szata ro ślinna i świat zwierz ęcy

W gminie Leoncin mo żna wyró żni ć trzy strefy o wyra źnym zró żnicowaniu szaty ro ślinnej, a tak że świata zwierz ęcego:

Strefa północna (mi ędzywala Wisły) poro śni ęta jest w strefie corocznego zalewu oraz w obr ębie starorzeczy przez zbiorowiska wodne, niskie i stale zalewane (w tym zbiorowiska rz ęsy wodnej, szuwarów trzcinowych, mozgowych i wielkoturzycowych, muraw zalewowych i wiklin), cz ęś ciowo z zadrzewieniami ł ęgowymi. Wyst ępuj ą tu równie ż nadbrze żne zaro śla z udziałem północnoameryka ńskiej nawłoci i licznych pn ączy, tworz ące mozaik ę z zaro ślami wiklinowymi. Dolina Wisły jest obszarem bogatym pod wzgl ędem faunistycznym. Na obszarze tym stwierdzono gniazdowanie 157 gatunków ptaków. Dolina Środkowej Wisły jest ostoj ą (l ęgowiskiem) ptaków o mi ędzynarodowym znaczeniu i wa żnym szlakiem migracyjnym dla ptaków wodnych i wodno-błotnych. Jest to równie ż obszar o kluczowym znaczeniu dla ochrony ichtiofauny krajowej (wyst ępuje tu ok. 30 gatunków ryb) i szlaków jej migracji.

Strefa centralna , przej ściowa, charakteryzuje si ę przeci ętnymi walorami przyrodniczymi szaty ro ślinnej. Dominuj ą tu pola uprawne oraz miejscami ł ąki i pastwiska. Zabudowie zagrodowej towarzysz ą drzewa i krzewy ozdobne, drzewa owocowe. Du że znaczenie przyrodnicze i krajobrazotwórcze maj ą zadrzewienia, zakrzewienia i pojedyncze drzewa śródpolne. Ich utrzymanie i uzupełnianie jest wa żne w celu zachowania równowagi biologicznej, a tak że z przyczyn gospodarczych. Fauna zadrzewie ń i zakrzewie ń śródpolnych składa si ę z gatunków le śnych, otwartych pól oraz pogranicza le śno-polnego. W śród ssaków spotka ć tu mo żna lisa, kun ę domow ą, łasic ę, zaj ąca szaraka i sarn ę oraz wiele gatunków gryzoni. Ponadto liczne bezkr ęgowce, ptaki w ędrowne i osiadłe, kilka gatunków płazów i gadów.

Strefa południowa odznacza si ę dominacj ą ekosystemów le śnych, z udziałem ekosystemów bagienno-łąkowych. Na uwag ę zwraca podstrefa tzw. ekotonu na przedpolu Puszczy Kampinoskiej, gdzie przenikaj ą si ę zasi ęgi organizmów le śnych i polnych, wyst ępuje du że bogactwo przyrodnicze. Bior ąc pod uwag ę uwarunkowania rozwoju rolnictwa (w rejonie tym dominuj ą gleby o niskiej przydatno ści do celów rolniczych), zmiana celów gospodarki rolnej, np. przej ście na agroturyzm, mo że przyczyni ć si ę do zachowania tego obszaru w stanie naturalnym. Bardzo cenne przyrodniczo s ą oczywi ście tereny poło żone w Kampinoskim Parku Narodowym. W obr ębie puszczy mo żna wyró żni ć ekosystemy: le śne, wodne, l ądowe niele śne 20 (w tym: zaro ślowe, nadwodne i szuwarowe, bagna, turzycowiska i torfowiska, ł ąkowe, wydmowe, wrzosowiskowe, polne, synantropijne, ruderalne). W obr ębie lasów dominuje bór świe ży, bór mieszany świe ży, las mieszany świe ży, las wilgotny. Du ży udział maj ą równie ż olsy. Z drzew najliczniej reprezentowane s ą: sosna pospolita, olsza czarna, d ąb szypułkowy i bezszypułkowy oraz brzoza brodawkowata i omszała. Ogółem na terenie KPN wyst ępuje 1370 gatunków ro ślin naczyniowych, 115 gatunków mszaków, 146 gatunków porostów, liczne gatunki grzybów. Wiele spo śród tych gatunków obj ętych jest ochron ą prawn ą. W śród ok. 3000 gatunków zwierz ąt wyst ępuj ących na terenie Puszczy s ą 222 gatunki chronione. Z du żych ssaków wyst ępuj ą: łosie, jelenie, dziki, lisy, tchórze, łasice, kuny, ponadto bobry, a tak że inne małe ssaki – jak ryjówki czy nietoperze. Najcenniejsze ptaki to: orlik krzykliwy, żurawie, myszołowy, goł ębiarze, trzmielojady, bociany czarne. W Parku wyst ępuj ą wszystkie nizinne gatunki krajowych płazów.

3.3.3 Ocena stanu środowiska przyrodniczego

3.3.3.1 Walory środowiska przyrodniczego

Korzystne walory środowiska przyrodniczego gminy Leoncin w zakresie poszczególnych komponentów okre ślaj ą nast ępuj ące cechy: - bardzo wysokie walory przyrodniczo-krajobrazowe przewa żaj ącej cz ęś ci terenu, - przewa żaj ące korzystne warunki klimatu lokalnego, - stosunkowo du że powierzchnie terenu o mało korzystnych warunkach gruntowo-wodnych dla lokalizacji zabudowy, - dobry stan higieny atmosfery i klimatu akustycznego (poza pasami terenów przyległych do głównych ci ągów komunikacyjnych), - du ża naturalno ść szaty ro ślinnej, - du że zwarte kompleksy le śne z drzewostanem o wysokich walorach przyrodniczych, - rozbudowany system obszarów prawnie chronionych – ograniczaj ący swobodny rozwój zabudowy, - wyst ępowanie gleb o wysokiej przydatno ści dla celów rolniczych, - brak obiektów uci ąż liwych dla środowiska przyrodniczego, - du ży udział terenów znajduj ących si ę w strefie zagro żenia powodziowego.

3.3.3.2 Zagro żenia środowiska przyrodniczego

Zagro żenia istniej ące: - Dzikie wysypiska śmieci (w drobnej skali). - Niewystarczaj ący zasi ęg obsługi obszaru gminy przez system kanalizacji sanitarnej (system kanalizacji jest w trakcie budowy). Nieuporz ądkowana gospodarka wodno- ściekowa. - Wprowadzanie zabudowy na tereny o wysokim poziomie zwierciadła wód podziemnych – presja urbanizacyjna w dolinach i obni żeniach terenowych. - Uci ąż liwo ści komunikacyjne zwi ązane z drog ą wojewódzk ą nr 575. - Stosowanie do celów grzewczych nieekologicznych no śników energii. - Przekształcenia szaty ro ślinnej – likwidacja zespołów zieleni wysokiej, skutkuj ąca zjawiskami geodynamicznymi, erozj ą terenu, spadkiem bioró żnorodno ści, tworzeniem barier ekologicznych. - Chemizacja rolnictwa (nawozy sztuczne, środki ochrony ro ślin), niebezpieczna szczególnie w obr ębie terenów dolinnych.

Potencjalne zagro żenia środowiska - Potencjalne zagro żenia urbanizacj ą w przypadku: - rozwoju bezplanowego, 21 - rozwoju bez niezb ędnej polityki proekologicznej, - rozwoju bez równoległego rozwoju infrastruktury in żynieryjnej, komunikacyjnej. - Zagro żenie w przypadku nierozwi ązania w skali regionalnej problemu składowania, utylizacji i przetwórstwa odpadów. - Zagro żenia powodziowe bez rozwi ązania problemów antypowodziowych. - Zagro żenia po żarowe na obszarze Puszczy Kampinoskiej. - Zagro żenia rezerwatów na Wi śle czynnikami zewn ętrznymi. - Potencjalne zagro żenia wynikaj ące z nieprzestrzegania w procesie planowania przestrzennego zakazów, nakazów i ogranicze ń wynikaj ących z poło żenia terenów w systemie obszarów prawnie chronionych.

3.3.4 Struktura ekologiczna gminy

W strukturze obszaru gminy istotn ą rol ę odgrywaj ą jej przyrodnicze struktury funkcjonalno- przestrzenne tworz ące system ekologiczny gminy. Do głównych obszarów (struktur) systemu ekologicznego gminy nale żą : - Ekosystemy le śne, bagienne, ł ąkowe, polne i wodne wchodz ące w skład Kampinoskiego Parku Narodowego – stanowi ące wieloprzestrzenny element systemu przyrodniczego o znaczeniu regionalnym. - Ekosystemy le śne, bagienne, ł ąkowe, polne i wodne doliny rzeki Wisły – stanowi ące wieloprzestrzenny element systemu przyrodniczego o znaczeniu regionalnym. - Pozostałe lasy wraz ze strefami sukcesji le śnej jako elementy drobnoprzestrzenne systemu przyrodniczego gminy o znaczeniu lokalnym. - Pozostałe mniejsze doliny cieków wodnych i obni żenia terenowe jako elementy drobnoprzestrzenne systemu przyrodniczego o znaczeniu lokalnym. - Elementy wspomagaj ące i współdziałaj ące w zakresie funkcjonowania systemu ekologicznego gminy: zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne, zespoły zieleni półnaturalnej oraz tereny otwarte o charakterze rolnym – głównie ł ąki i pastwiska.

3.3.5 Ochrona prawna środowiska przyrodniczego

3.3.5.1 Kampinoski Park Narodowy

Środkowa i południowa cz ęść gminy obejmuje fragment Kampinoskiego Parku Narodowego utworzonego rozporz ądzeniem Rady Ministrów (Dz.U. z 1959 r. nr 17, poz. 9; zm. Dz.U. z 1997 r. nr 132, poz. 876).

Park poło żony jest w Kotlinie Warszawskiej. Obejmuje cz ęść pradoliny Wisły wraz z Puszcz ą Kampinosk ą, jednym z najcenniejszych kompleksów le śnych w Polsce. Głównym celem powołania Parku była ochrona unikatowych na skal ę europejsk ą kompleksów wydm śródl ądowych, usypanych z piasków polodowcowych pradoliny Wisły oraz naturalnych zbiorowisk bagiennych i le śnych. Jest to jeden z najwi ększych parków narodowych w Polsce, obejmuje powierzchni ę 38544,33 ha, w tym w zarz ądzie parku 32236,13 ha. Najwi ększ ą część zajmuj ą w Parku lasy.

Wokół Kampinoskiego Parku Narodowego wyznaczono otulin ę jako stref ę ochronn ą słu żą cą zabezpieczeniu przyrody parku przed presj ą antropogeniczn ą. Cz ęść gminy Leoncin, która nie jest poło żona w obr ębie Kampinoskiego Parku Narodowego, le ży w Otulinie KPN.

Aktualnie podstaw ą prawn ą działania Kampinoskiego Parku Narodowego jest Rozporz ądzenie Rady Ministrów z dnia 25 wrze śnia 1997 r. w sprawie Kampinoskiego Parku Narodowego (Dz. U. nr 132, poz. 876), które na nowo okre śla granice parku oraz strefy ochronnej (otuliny), a tak że zawiera ograniczenia obowi ązuj ące na jego terenie. Na poziomie 22 ogólnym podstaw ą działania KPN jest Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. nr 92 poz. 880), a w sprawach szczegółowych – odpowiednie rozporz ądzenia Rady Ministrów i zarz ądzenia Ministra Środowiska. Aktualnie zadania ochronne KPN reguluje Zarz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 6 stycznia 2010 r. w sprawie zada ń ochronnych dla Kampinoskiego Parku Narodowego . Plany zada ń ochronnych sporz ądza si ę i realizuje w cyklu rocznym. W dniu 8 czerwca 2009 r. opublikowane zostało „Zawiadomienie Dyrektora Kampinoskiego Parku Narodowego o przyst ąpieniu do sporz ądzania projektu planu ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego”. Projekt Planu Ochrony jest obecnie w trakcie procedury opracowywania, uzgadniania i opiniowania. Plan ochrony dla parku narodowego sporz ądza si ę na okres 20 lat. Zgodnie z art. 30 ust. 1 Ustawy o ochronie przyrody , projekt planu ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego b ędzie uwzgl ędniał zakres konieczny do zatwierdzenia go jako plan ochrony obszaru Natura 2000 Puszcza Kampinoska PLC 140001.

W granicach Parku wyznaczone s ą obszary ochrony ścisłej , które obejmuj ą głównie ostoje fauny, najcenniejsze kompleksy leśne i bagienno-le śne. Ochrona ścisła polega na całkowitym zaniechaniu ingerencji ludzkiej, aby nie zakłóca ć naturalnych procesów przyrodniczych.

W gminie Leoncin znajduje si ę osiem, wymienionych poni żej, obszarów ochrony ścisłej:

Nazwa Powierzchnia Cele ochrony Uwagi obszaru (ha) Biela 45 dolinka mi ędzywydmowa z torfowiskiem sąsiaduje z o.o. ś. Wilków niskim i przej ściowym, zbiorowisko ro ślinno ści turzycowej Czarna Woda 85 łęgi olszowe, gr ądy niskie, d ąbrowy świetliste obszar ochronny im. prof. na granicy tarasu zalewowego i wydmowego, Aleksandra Tuszki stanowiska ro ślin chronionych Granica 233 wydmy paraboliczne, pogranicze bagien; bory obszar chroniony mieszane świe że i wilgotne; lasy świe że, ols; od 1936 r. ostoja zwierzyny (ło ś, bocian biały) Krzywa Góra 1072 tereny wydmowe; pogranicze bagien (kontrastowy krajobraz); stanowiska ro śl. chronionych; ostoja zwierzyny i miejsce l ęgowe ptaków Nart 17 ponad 200-letni drzewostan sosnowy, liczne obszar ustanowiony ponad 250-letnie d ęby szypułkowe, dwa 300- w 1940 r. letnie graby; Sosna Królowej Bony Po żary 143 du ża kotlina bagienna z torfowiskami niskimi i teren niedost ępny dla unikatowymi zbiorowiskami ro ślinno ści; ludzi; wgl ąd ograniczony; miejsca l ęgowe i żerowania ptactwa wodnego jedynie cz ęść obszaru (27 ha) le ży w gm. Leoncin Rybitew 224 wały wydmowe i zagł ębienia mi ędzywydmowe; żyzne siedliska – bory świe że/mieszane świe że, lasy świe że i wilgotne, ł ęgi, olsy, turzycowiska, stanowiska ro śl. chron. Wilków 357 wyniosłe wydmy paraboliczne, bory i d ąbrow ą świetlist ą, ponad 200-letnie d ęby; ostoja zwierzyny (jele ń, bocian czarny, żuraw)

Tabela 1. Obszary ochrony ścisłej w Kampinoskim Parku Narodowym w granicach Gminy Leoncin

Obszary ochrony cz ęś ciowej w obr ębie Parku s ą to tereny cenne przyrodniczo, w których działania (zabiegi piel ęgnacyjne) zmierzaj ą do przywrócenia ekosystemom i ich składnikom cech naturalnych. Na tych terenach dopuszcza si ę działania zmierzaj ące do unaturalnienia zbiorowisk ro ślinnych i przywrócenia równowagi ekologicznej. Występuj ą one w s ąsiedztwie obszarów ochrony ścisłej.

23 We wschodniej cz ęś ci gminy, w obr ębie Parku, na północnym kra ńcu Puszczy Kampinoskiej, znajduje si ę obszar ochrony krajobrazowej „Grochalskie Piachy”. Obejmuje on zespół bardzo dobrze zachowanych wydm parabolicznych, cechuj ący si ę unikatowym krajobrazem „mazowieckiej pustyni”. Rozporz ądzenie Rady Ministrów z dnia 25 wrze śnia 1997 r. w sprawie Kampinoskiego Parku Narodowego (Dz. U. nr 132, poz. 876) okre śla, co nast ępuje:

§ 5. 1. Na obszarze Parku, z zastrze żeniem ust. 2, zabrania si ę: 1) polowania, w ędkowania, chwytania, płoszenia i zabijania dziko żyj ących zwierz ąt, zbierania poro ży zwierzyny płowej, niszczenia nor i l ęgowisk zwierz ęcych, mrowisk, gniazd ptasich i wybierania jaj, 2) pozyskiwania, niszczenia lub uszkadzania drzew i innych ro ślin, 3) zbioru grzybów i owoców poza miejscami do tego wyznaczonymi, 4) wysypywania, zakopywania i wylewania odpadów lub innych nieczysto ści, 5) zanieczyszczania wód, gleby oraz powietrza, 6) zmiany stosunków wodnych, 7) niszczenia gleby, 8) wydobywania skał i torfu, 9) palenia tytoniu oraz palenia ognisk poza miejscami do tego wyznaczonymi, 10) stosowania środków chemicznych w gospodarce rolnej, le śnej, zadrzewieniowej i łowieckiej, 11) prowadzenia działalno ści handlowej i usługowej poza miejscami do tego wyznaczonymi, 12) ruchu pojazdów poza drogami do tego wyznaczonymi, 13) umieszczania tablic, napisów, ogłosze ń reklamowych i innych znaków nie zwi ązanych z ochron ą przyrody, z wyj ątkiem znaków drogowych i innych znaków zwi ązanych z ochron ą porz ądku publicznego i bezpiecze ństwa, 14) zakłócania ciszy, 15) używania motolotni i lotni, 16) wykonywania lotów cywilnymi statkami powietrznymi poni żej 2.000 m wysoko ści wzgl ędnej nad obszarem chronionym, z wyj ątkiem lotów patrolowych i interwencyjnych statków powietrznych Lasów Pa ństwowych oraz Pa ństwowej Stra ży Po żarnej 2. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1, nie dotycz ą: 1) wykonywania zabiegów ochronnych, hodowlanych i piel ęgnacyjnych, 2) prowadzenia bada ń naukowych za zgod ą dyrektora Parku, 3) prowadzenia gospodarki rolnej, le śnej, łowieckiej i zadrzewieniowej na obszarach nie obj ętych ochron ą ścisł ą i cz ęś ciow ą, 4) czynno ści zwi ązanych z dostosowaniem stanów liczebnych zwierzyny do potrzeb ochrony parku, 5) renaturalizacji stosunków wodnych i ekosystemów, 6) prowadzenia akcji ratowniczych, likwidacji skutków kl ęsk żywiołowych i zwalczania gradacji owadów, 7) wykonywania zada ń z zakresu obronno ści pa ństwa.

3.3.5.1.a Rezerwat Biosfery M&B „Puszcza Kampinoska”

Kampinoski Park Narodowy wraz ze stref ą ochronn ą (otulin ą) stanowi ącą od 2000r. Rezerwat Biosfery (jest to nieustawowa forma ochrony przyrody).

24 3.3.5.2 Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu

Północny fragment gminy Leoncin poło żony jest w obr ębie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Dotyczy to obszaru poło żonego na tarasie korytowym rzeki Wisły (mi ędzywala), obj ętego równie ż przez Obszar Natura 2000 OSO „Dolina Środkowej Wisły”.

Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu utworzony został zgodnie z Rozporz ądzeniem Wojewody Warszawskiego z dnia 29 sierpnia 1997 r. w sprawie utworzenia obszaru chronionego krajobrazu na terenie województwa warszawskiego (Dz. Urz. Woj . Warsz. z dnia 16.09.1997 r. Nr 43 , poz .149 z pó źn. zm.). Obejmuje system terenów w całym dawnym województwie warszawskim. Jego podstawowym celem jest ograniczenie zainwestowania na terenach, które układaj ą si ę w naturalny, ci ągły system powi ąza ń ekologicznych, pomi ędzy najwarto ściowszymi elementami struktury przyrodniczej regionu. W jego obr ębie – obok podstawowego układu terenów (strefy „zwykłej”) – wyró żniono dwie strefy o odmiennych rygorach: - zaostrzonych – stref ę szczególnej ochrony ekologicznej („obejmuj ącą tereny, które decyduj ą o potencjale biotycznym obszarów oraz o istotnym znaczeniu dla migracji zwierz ąt, ro ślin i grzybów”) – która na terenie gminy Leoncin pokrywa si ę z granic ą WOChK - złagodzonych – stref ę ochrony urbanistycznej („obejmuj ącą wybrane tereny miast i wsi oraz grunty o wzmo żonym naporze urbanizacyjnym, posiadaj ące szczególne warto ści przyrodnicze”) – strefa ta nie wyst ępuje na obszarze gminy Leoncin.

Obecnie Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu funkcjonuje na podstawie Rozporz ądzenia nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r . w sprawie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. z dnia 14.02.2007 r. Nr 42 poz. 870).

Zgodnie z w/w Rozporz ądzeniem:

§ 4. 1. W strefie szczególnej ochrony ekologicznej Obszaru zakazuje si ę: 1) zabijania dziko wyst ępuj ących zwierz ąt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronie ń i miejsc rozrodu oraz tarlisk, zło żonej ikry, z wyj ątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynno ści zwi ązanych z racjonaln ą gospodark ą roln ą, le śną, ryback ą i łowieck ą; 2) realizacji przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko w rozumieniu art. 51 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska 1 (Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902 i Nr 170, poz. 1217); 3) likwidowania i niszczenia zadrzewie ń śródpolnych, przydro żnych i nadwodnych, je żeli nie wynikaj ą one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpiecze ństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urz ądze ń wodnych; 4) wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniało ści, w tym kopalnych szcz ątków ro ślin i zwierz ąt, a tak że minerałów i bursztynu; 5) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcaj ących rze źbę terenu, z wyj ątkiem prac zwi ązanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub utrzymaniem, budow ą, odbudow ą, napraw ą lub remontem urz ądze ń wodnych;

1 Obecnie przedsi ęwzi ęcia mog ące znacz ąco oddziaływa ć na środowisko kwalifikowane s ą na podstawie Ustawy z dnia 3 pa ździernika 2008 r. o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz 1227 z pó źn. zm.), a tak że na podstawie Rozporz ądzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko (Dz. U. z 20010 r. Nr 213 poz 1397). 25 6) dokonywania zmian stosunków wodnych, je żeli słu żą innym celom ni ż ochrona przyrody lub zrównowa żone wykorzystanie u żytków rolnych i le śnych oraz racjonalna gospodarka wodna lub rybacka; 7) likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodnobłotnych; 8) lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szeroko ści 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyj ątkiem urz ądze ń wodnych oraz obiektów słu żących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, le śnej lub rybackiej. 2. Zakazy, o których mowa w ust. 1, nie dotycz ą ustale ń wynikaj ących z obowi ązuj ących w dniu wej ścia w życie rozporz ądzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy. 3. Zakazy, o których mowa w ust. 1 pkt. 2, 4, nie dotycz ą ustale ń wynikaj ących z zatwierdzonych w dniu wej ścia w życie rozporz ądzenia dokumentacji geologicznych.

3.3.5.3 Obszary sieci Natura 2000

Celem programu Natura 2000 jest zachowanie wybranych siedlisk przyrodniczych i wybranych gatunków zwierz ąt i ro ślin, szczególnie wa żnych dla całej Wspólnoty Europejskiej, wyznaczonych według jednolitych kryteriów dla całej Wspólnoty (uj ętych w zał ącznikach do dyrektyw WE).

W skład sieci Natura 2000 wchodz ą: - obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) – wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikich ptaków tzw. „Ptasiej”, - specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO) – wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, tzw. „Siedliskowej”.

W Polsce zasady funkcjonowania obszarów Natura 2000 okre śla Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r.

Ustawa definiuje m.in. co nast ępuje: „Art. 33. 1. Zabrania si ę, z zastrze żeniem art. 34, podejmowania działa ń mog ących, osobno lub w poł ączeniu z innymi działaniami, znacz ąco negatywnie oddziaływa ć na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególno ści: 1) pogorszy ć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków ro ślin i zwierz ąt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub 2) wpłyn ąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub 3) pogorszy ć integralno ść obszaru Natura 2000 lub jego powi ązania z innymi obszarami.” „Art.33. 3. Projekty polityk, strategii, planów i programów oraz zmian do takich dokumentów a tak że planowane przedsi ęwzi ęcia, które mog ą znacz ąco oddziaływa ć na obszar Natura 2000, a które nie s ą bezpo średnio zwi ązane z ochron ą obszaru Natura 2000 lub obszarów, o których mowa w ust. 2, lub nie wynikaj ą z tej ochrony, wymagaj ą przeprowadzenia odpowiedniej oceny oddziaływania na zasadach okre ślonych w ustawie z dnia 3 pa ździernika 2008 r. o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.” „Art. 34. 1. Je żeli przemawiaj ą za tym konieczne wymogi nadrz ędnego interesu publicznego, w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym, i wobec braku rozwi ąza ń alternatywnych, wła ściwy miejscowo regionalny dyrektor ochrony środowiska (…) mo że zezwoli ć na realizacj ę planu lub działa ń, mog ących znacz ąco negatywnie oddziaływa ć na cele ochrony obszaru Natura 2000 (…), zapewniając wykonanie

26 kompensacji przyrodniczej niezb ędnej do zapewnienia spójno ści i wła ściwego funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000.”

Środkowa i południowa cz ęść gminy Leoncin została wł ączona w system obszarów Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Granice wyznaczonego obszaru Puszcza Kampinoska (PLC 140001) pokrywaj ą si ę z granic ą kompleksu głównego KPN (zgodnie z opisem granic zawartym w Rozporz ądzeniu Rady Ministrów z dnia 25 wrze śnia 1997r. w sprawie Kampinoskiego Parku Narodowego (Dz. U. nr 132 z 1997r., poz. 876)). W przypadku, gdy obszar Natura 2000 obejmuje cz ęść lub cało ść obszarów i obiektów obj ętych ju ż prawnymi formami ochrony przyrody, takimi jak parki narodowe czy krajobrazowe, zasady ochronne ustalone dla parków narodowych czy krajobrazowych s ą nadrz ędne w stosunku do wytycznych obowi ązuj ących dla obszarów Natura 2000.

Puszcza Kampinoska (PLC 140001) stanowi obszar specjalnej ochrony ptaków (OSO) i obszar specjalnej ochrony siedlisk (SOO) sieci Natura 2000 – granice tych dwóch obszarów ochronnych całkowicie pokrywaj ą si ę. Obszar ten stanowi ostoj ę ptasi ą o randze europejskiej. Wyst ępuj ą tu co najmniej 43 gatunki ptaków z zał ącznika I Dyrektywy Ptasiej, 3 gatunki z Polskiej Czerwonej Ksi ęgi (PCK). Obszar ma ogromne znaczenie dla zachowania bioró żnorodno ści w centralnej Polsce. Zidentyfikowano tu 14 typów siedlisk z zał ącznika I Dyrektywy Siedliskowej i ponad 10 gatunków ro ślin i zwierz ąt z zał ącznika II Dyrektywy. Najwi ększe zagro żenie dla obszaru „Puszcza Kampinoska” stanowi ą: zanieczyszczenie powietrza, zaniechanie tradycyjnej gospodarki rolnej, du że ograniczenie u żytkowania ł ąk, urbanizacja terenów przyległych, spadek poziomu wód gruntowych.

Północna cz ęść gminy (taras korytowy rzeki Wisły, do granicy wyznaczonej wałem przeciwpowodziowym) została równie ż wł ączona w system obszarów Natura 2000. Ustanowiono obszar specjalnej ochrony ptaków (OSO) – Dolina Środkowej Wisły (PLB 140004) , który obejmuje dolin ę Wisły pomi ędzy D ęblinem a Płockiem, zachowuj ącej na tym terenie charakter naturalnej rzeki roztopowej z licznymi wyspami, wraz z tarasem zalewowym pokrytym przez zaro śla i zadrzewienia ł ęgowe, ł ąki i pastwiska. Jest to ostoja ptaków wodno-błotnych o randze europejskiej. Wyst ępuj ą co najmniej 22 gatunki ptaków z Zał ącznika I Dyrektywy Ptasiej, 9 gatunków z Polskiej Czerwonej Ksi ęgi. Ujemny wpływ na obszar mo że mie ć planowana regulacja koryta rzeki, a w szczególno ści plany kaskadyzacji, zanieczyszczenie wód, niszczenie lasów nadrzecznych oraz płoszenie ptaków w okresach lęgowych.

Równie ż przez północny fragment gminy przebiega granica specjalnego obszaru ochrony siedlisk (SOO) – Kampinoska Dolina Wisły (PLH 140029) . Obejmuje on odcinek doliny Wisły pomi ędzy Warszaw ą a Płockiem. Jest to fragment naturalnej du żej rzeki nizinnej o charakterze roztopowym wraz z charakterystycznym strefowym układem zbiorowisk ro ślinnych reprezentuj ącym pełne spektrum wilgotno ściowe i siedliskowe w obr ębie obu tarasów. Jednocze śnie obszar jest fragmentem jednego z najwa żniejszych europejskich korytarzy ekologicznych. W granicach gminy Leoncin obszar ten pokrywa si ę zasadniczo z obszarem Dolina Środkowej Wisły, jednak jest od niego szerszy w północno-zachodniej cz ęś ci gminy – wykracza tam na południe poza lini ę wyznaczon ą przez wał przeciwpowodziowy i obejmuje spory fragment tarasu ł ąkowego.

3.3.5.4 Pomniki przyrody

Na terenie gminy Leoncin wyst ępuj ą liczne drzewa o charakterze pomnikowym i pomniki przyrody o du żej warto ści przyrodniczej, historyczno-pami ątkowej i kulturowej. S ą to grupy drzew i pojedyncze drzewa. W sumie jest ich (pojedyncze drzewa i grupy drzew) ponad 20, z czego 17 zlokalizowanych jest na terenie KPN. Nakazuje si ę bezwzgl ędn ą ochron ę w/w 27 obiektów. Dokładny wykaz w/w drzew wymaga obecnie weryfikacji, gdy ż cz ęść drzew znajduj ących si ę w wykazie ju ż nie istnieje, np. d ąb szypułkowy w Leoncinie (tzw. „d ąb Chrystowskiego”), „sosna powsta ńców 1863 r.” (run ęła w 1984 roku). W oparciu o dost ępne źródła naniesiono na rysunku Studium orientacyjn ą lokalizacj ę tych drzew. W promieniu 15- metrowej strefy ochronnej wokół pomników przyrody wszelka działalno ść projektowa, lokalizacyjna, inwestycyjna, wykonawcza wymaga uzgodnienia z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody.

3.3.5.5 Rezerwaty przyrody

Na terenie gminy Leoncin, w jej północnej cz ęś ci znajduj ą si ę dwa rezerwaty przyrody.

Rezerwat przyrody „Zakole Zakroczymskie” ma ł ączn ą powierzchni ę 528,42 ha. Poło żony jest na terenach gminy Czosnów i Leoncin i obejmuje wyspy, piaszczyste łachy oraz wody płyn ące rzeki Wisły. Rezerwat na terenie gminy Leoncin zajmuje powierzchni ę 58,94 ha, oznaczony w ewidencji gruntów wsi Stare Grochale jako działka nr 135.

Rezerwat „Wikliny Wi ślane” ma ł ączn ą powierzchni ę 340,5 ha. Poło żony jest w gminach Zakroczym i Leoncin i obejmuje wyspy i łachy piaszczyste poro śni ęte wiklinami oraz wody płyn ące rzeki Wisły. Na terenie gminy Leoncin zajmuje obszar 287,05 ha. W skład rezerwatu wchodz ą obszary: - oznaczone w ewidencji gruntów wsi Nowe Grochale jako działka nr 364 – o powierzchni 182,01 ha, - oznaczone w ewidencji gruntów wsi Głusk jako działka nr 1 – o powierzchni 43,22 ha, - oznaczone w ewidencji gruntów wsi Nowa Mała Wie ś jako działka nr 235/2 – o powierzchni 182,01 ha.

Dla obszarów w/w rezerwatów obowi ązuj ą zakazy i ograniczenia dla rezerwatów przyrody wynikaj ące z ustale ń Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. nr 92 poz. 880) (Art.15 Ustawy).

3.3.5.6 Parki i ogrody zabytkowe

Na obszarze gminy Leoncin zlokalizowany jest park dworski wpisany do ewidencji Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, z dat ą wpisu do ewidencji – 1985 r. (jednak nie wpisany do rejestru zabytków MWKZ). Park został zało żony w XIX w. Znajduje si ę w miejscowo ści Nowy Secymin, w zachodniej cz ęś ci wsi (przy drodze). Obecnie stanowi własno ść prywatn ą i został podzielony na działki ewidencyjne bez uwzgl ędnienia uwarunkowa ń wynikaj ących z jego warto ści przyrodniczo-kulturowej. Stan zachowania zało żenia parkowego – zły, zaniedbany.

28 3.4 Uwarunkowania historyczno-kulturowe

3.4.1 Zarys historii gminy

8 tys. lat p.n.e. (epoka kamienna) Pierwsze ślady bytno ści człowieka na obszarze Gminy (pradziejowe obozowiska, osady i cmentarzyska).

X-XI w. n.e. Powstaje grodzisko obronne (refugialne) - tzw. Stare Zamczysko (poza granicami obecnej Gminy Leoncin).

XV w. Pierwsze wzmianki o niektórych wsiach na terenie obecnej Gminy Leoncin (1420 r. – Wilków; 1469 r. – Głusk, Rybitew).

1467 r. Wł ączenie ziem nale żą cych do ksi ążą t mazowieckich i obejmuj ących obecn ą Gmin ę Leoncin do Korony.

1632 – 1648 r. Rejon miejscowo ści Górki (ówczesne starostwo kampinoskie) jest obszarem polowa ń króla Władysława IV.

1734 r. Pierwsze wzmianki o mieszka ńcach Bud Secomskich w ksi ęgach metrykalnych parafii Głusk. Nazw ą „budy” okre ślano osiedla „budników” zajmuj ących si ę eksploatacj ą lasu i wypalaniem w ęgla drzewnego na obszarze Puszczy Kampinoskiej. 1778 r. Król Stanisław August Poniatowski potwierdza zało żenie kontraktu pomi ędzy kolonistami holenderskimi a starost ą kampinoskim Gutkowskim na zało żenie wsi „na zaro ślach” w Wilkowie. W drugiej połowie XVIII w. i na pocz ątku XIX w. na tarasie zalewowym Wisły rozwija si ę osadnictwo holenderskie i niemieckie (tzw. „wsie ol ęderskie”).

XIX w. Pierwsze zapiski w kronikach parafialnych dotycz ące miejscowo ści Leoncin. Nazwa wsi, zwi ązanej z osadnictwem żydowskim, pochodzi od dziedzica tej ziemi Leona Chrystowskiego.

1863 r. Okolice Leoncina s ą aren ą walk powsta ńczych podczas Powstania Styczniowego. Pami ątk ą po tych czasach jest powalona „Sosna Powsta ńców” w Górkach, na której kozacy z wojsk carskich wieszali wzi ętych do niewoli powsta ńców.

1881-1885 r. Wzniesienie neogotyckiego ko ścioła katolickiego p.w. św. Małgorzaty wg projektu J.P. Dzieko ńskiego (według innych źródeł: F. Braumana) w miejscowo ści Leoncin. Równocze śnie do Leoncina przeniesiona zostaje z Głuska kaplica cmentarna, zbudowana w 1789 roku jako wotum dzi ękczynne za zwyci ęstwo hetmana Stefana Czarnieckiego nad Szwedami. Ko ściół staje si ę o środkiem dalszego rozwoju miejscowo ści.

1904 r. W Leoncinie, w rodzinie chasydzkiego rabina, rodzi si ę Isaac Bashevis Singer – światowej sławy pisarz żydowski, tworz ący głównie w j ęzyku jidysz, uhonorowany w 1978 r. Nagrod ą Nobla w dziedzinie literatury.

1914 – 1918 r. Podczas I wojny światowej w rejonie Leoncina tocz ą si ę walki pozycyjne. Puszcza Kampinoska jest obszarem działa ń wojsk carskich. W wyniku ostrzału artyleryjskiego w znacznym stopniu zniszczeniu ulega ko ściół i zabudowania w Leoncinie. Niemcy buduj ą tartak w Zamczysku Nowym i ł ącz ą go kolejk ą w ąskotorow ą z Piaskami Królewskimi, gdzie była zlokalizowana składnica drewna i punkt przeładunkowy.

29 1919 – 1952 r. Funkcjonuje gmina Głusk, b ędąca jednostk ą administracyjn ą województwa warszawskiego, w powiecie sochaczewskim (w czasie II wojny światowej przej ściowo poza administracj ą polsk ą), z siedzib ą władz gminnych we wsi Leoncin.

1920 r. Utworzenie szkoły powszechnej (podstawowej) w Leoncinie (okresie okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej szkoła nie funkcjonowała – w jej budynku Niemcy zlokalizowali biuro zarz ądu gminy). W okresie mi ędzywojennym funkcjonuje równie ż szkoła w Górkach, której działalno ść wznowiono w 1946 roku.

1920-1921 r. Odbudowa ko ścioła p.w. św. Małgorzaty po zniszczeniach wojennych (znacznie obni żone zostaj ą wie że ko ścielne).

1923 r. Koloni ści – wyznawcy ko ścioła ewangelicko-augsburskiego wznosz ą drewniany zbór lutera ński w miejscowo ści Nowy Secymin (obecnie własno ść parafii rzymsko-katolickiej).

1926-1928 r. Polskie Towarzystwo Krajoznawcze wytycza pierwsze znakowane szlaki turystyczne w Puszczy Kampinoskiej (m.in. szlak: Leoncin - Górki - Zamczysko - Kampinos - Komorów - Paprotnia – Sochaczew). Rozwój turystyki zostaje zahamowany przez wybuch II wojny światowej.

1939 r. W rejonie Górek 17 wrze śnia 1939 r. Grupa Operacyjna Kawalerii pod dowództwem gen. Romana Abrahama rozbija niemiecki batalion zmotoryzowany, toruj ąc Armii "Pozna ń" i "Pomorze" drog ę do Warszawy.

1942 r. Wywózka wi ększo ści Żydów z Leoncina przez Niemców do getta w Nowym Dworze Mazowieckim, a nast ępnie do obozów zagłady.

1944 r. W okresie Powstania Warszawskiego grupy partyzanckie prowadz ą potyczki z wojskami hitlerowskimi na obszarze Puszczy Kampinoskiej. Wioski parafii Leoncin: Teofile, Ga ć, Stanisławów, Rybitwa, Polesie, Grochal i cz ęś ciowo Leoncin zostaj ą spalone podczas pogromu partyzantów.

1945 r. W nocy z 16 na 17 stycznia wojska niemieckie opuszczaj ą Leoncin, na ich miejsce wkraczaj ą 17 stycznia wojska radzieckie. Tu ż po zako ńczeniu II wojny światowej osadnicy niemieccy i holenderscy zostaj ą wysiedleni z terenów nadwi śla ńskich. Zasiedla je ludno ść polska – mieszka ńcy najbli ższych okolic oraz repatrianci zza Bugu.

1947 r. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze odnawia znakowanie szlaków turystycznych (m.in. Leoncin – Czerwi ńsk).

1947 r. Tereny gminy Głusk nawiedza pot ęż na powód ź – zalany zostaje obszar si ęgaj ący do Leszna w Puszczy Kampinoskiej. W latach kolejnych (1948-1950) prowadzone s ą prace przy usypywaniu wałów przeciwpowodziowych nad Wisł ą.

1952 r. – Gmina Głusk zostaje zniesiona – na jej miejsce powstaje Gmina Leoncin.

1959 r. Na mocy rozporz ądzenia Rady Ministrów utworzony zostaje Kampinoski Park Narodowy, w którego skład wchodzi m.in. południowa cz ęść gminy Leoncin (obszary gł. le śne, bagienno-le śne, torfowiskowe i wydmowe).

1970 r. oraz 1999 r. Andrzej Wajda kr ęci sceny do filmów „Brzezina” i „Pan Tadeusz” w brzozowym zagajniku koło Starego Polesia

30 1978 r. Budowa ko ścioła parafialnego w Górkach, zrealizowana po długich zmaganiach mieszka ńców wsi z komunistycznymi władzami (wielokrotne odmowy udzielenia zgody na budow ę, najazdy oddziałów milicyjnych). Ko ściół spłon ął w 1999 roku, lecz w roku 2000 został odbudowany.

1990-1995 r. Budowa ko ścioła parafialnego w Nowinach - Sanktuarium Matki Boskiej Radosnej Opiekunki Przyrody. Nowiny staj ą si ę o środkiem parafii przeniesionej z Nowego Secymina (erygowanej w 1988 roku). Obraz Matki Bo żej (pochodz ący z ko ńca XVIII w.) zostaje uroczy ście koronowany w roku jubileuszowym 2000 przez prymasa kardynała Józefa Glempa.

1999 r. Rozbudowany Zespół Szkół w Leoncinie otrzymuje imi ę Jana Pawła II. Odsłoni ęta zostaje tablica pami ątkowa.

3.4.2 Rozwój przestrzenny gminy w przekroju historycznym

Wa żnym elementem w zakresie kształtowania przestrzennego gminy jest świadomo ść rozwoju historycznego terenu. W ramach prac nad Studium przeanalizowano dost ępne opracowania historyczne, publicystyczne, artykuły dost ępne w prasie lokalnej i w internecie, a tak że materiały kartograficzne.

Przeprowadzona analiza pozwoliła na prze śledzenie kolejno ści powstawania jednostek osadniczych, zainwestowania obszaru gminy. Umo żliwiła tak że zidentyfikowanie powi ąza ń komunikacyjnych, przekształce ń terenów le śnych, lokalnego układu hydrograficznego, zagospodarowania terenów zalewowych nad Wisł ą oraz kształtowania si ę tendencji urbanizacyjnych na obszarach wiejskich. Analizy te pozwalaj ą na wyci ągni ęcie wniosków na temat przekształce ń oraz cech obszaru gminy.

Rozpoznanie archeologiczne obszaru, prowadzone szczególnie w ramach ogólnopolskiego programu „Archeologiczne Zdj ęcie Polski”, a tak że podczas wcze śniejszych bada ń, doprowadziło do zlokalizowania 331 stanowisk archeologicznych na terenie gminy Leoncin (wg stanu na 2001 rok) oraz obj ęcia ochron ą konserwatorsk ą rozległych stref archeologicznych (obszary wymagaj ące dalszych bada ń, których ukształtowanie terenu wskazuje na ich zasiedlenie w okresie prehistorycznym i w staro żytno ści). Pozostało ści obozowisk, osad i cmentarzysk s ą świadectwem osadnictwa z epoki kamiennej (od 8 tysi ąclecia p.n.e.), gdy ludno ść zajmowała si ę głównie my ślistwem, rybołówstwem i zbieractwem.

Pozostało ści ą osadnictwa wczesno średniowiecznego (X-XI w. n.e.) jest Stare Zamczysko poło żone na południowy-wschód od Leoncina, w rejonie wsi Górki, znajduj ące si ę tu ż za granic ą gminy Leoncin, na terenie gminy Leszno w powiecie warszawskim zachodnim. To grodzisko obronne ma form ę cylindrycznego kopca, otoczonego dwoma pasmami wałów i fos, wzmocnionymi dawniej drewnianymi ostrokołami. Obecnie poro śni ęte jest przez starodrzew lasu mieszanego.

Z uwagi na nisk ą jako ść gleb, zwarty kompleks le śny oraz zró żnicowane warunki topograficzne, zwi ązane z wyst ępowaniem terenów wydmowych i bagiennych ( środkowa i południowa cz ęść gminy) działalno ść człowieka na terenie obecnej Gminy Leoncin przez wieki ograniczała si ę jedynie do obrze ży Puszczy oraz brzegów rzeki Wisły. Na tych terenach (północna cz ęść gminy) gleby s ą bardziej urodzajne, jednak gospodarowanie utrudniały coroczne powodzie, podczas których wody Wisły zalewały pola, pastwiska i niszczyły dobytek. Rozwój osadnictwa wiejskiego przyniósł okres pó źnego średniowiecza – z XV wieku pochodz ą pierwsze wzmianki o wsiach – Głusk, Rybitew, Wilków. 31 Środowisko le śne Puszczy Kampinoskiej ulegało bardzo powolnym przekształceniom. W XVIII wieku pojawili si ę tam „budnicy” zajmuj ący si ę wyr ębem lasu i przerobem drewna na popiół, pota ż, smoł ę, terpentyn ę, kalafoni ę, dziegie ć, garbniki, w ęgiel drzewny, gonty, klepki i deski. Osadnicy ci zamieszkiwali „budy” - prowizoryczne kurne chaty, cz ęś ciowo zagł ębione w ziemi. W ci ągłym poszukiwaniu surowca przenosili si ę z miejsca na miejsce, pozostawiaj ąc za sob ą połacie wyr ąbanego lasu. Osada „budników” w rejonie Secymina (Budy Secomskie) dała pocz ątek pó źniejszej wsi Nowiny („nowinami” nazywano miejsca dopiero co wylesione).

Bardzo istotny wpływ na rozwój zagospodarowania przestrzennego obszaru obecnej Gminy Leoncin mieli osadnicy „ol ęderscy”, którzy pojawili si ę tutaj w połowie XVIII wieku. Na terenach poło żonych pomi ędzy północn ą granic ą puszczy a rzek ą Wisł ą, podlegaj ących corocznym zalewom rzecznym koloni ści osiedlani byli na tzw. prawie holenderskim. Byli to mennonici z Holandii, Fryzji, w pó źniejszym okresie równie ż ewangelicy z Niemiec. Koloni ści byli obeznani z gospodarowaniem na terenach zalewowych. Ich działalno ść doprowadziła do powstania bardzo charakterystycznego krajobrazu kulturowego na obszarze tzw. Powi śla Kampinoskiego.

Ol ędrzy osuszyli bagna, zagospodarowali tereny do tej pory nie zamieszkane, prowadzili intensywn ą gospodark ę roln ą (uprawa zbó ż, ziemniaków, buraków cukrowych, sadownictwo, wikliniarstwo, hodowla bydła rasowego, koni, trzody chlewnej, drobiu). Osady miały zwykle form ę wsi rz ędówek sytuowanych w pobli żu rzeki. Cechował je charakterystyczny system dro żny, lokalizacja działek, sztuczne nasadzenia, melioracje. Działki miały najcz ęś ciej kształt prostok ąta lub równoległoboku, zwróconego przewa żnie dłu ższym bokiem do rzeki. Siedliska usytuowane były w pobli żu głównej drogi biegn ącej przez wie ś i poł ączone z ni ą drogami dojazdowymi. Drogi biegły cz ęsto na sztucznie usypanych podwy ższeniach (tzw. „trytwy”). Rowy i stawy melioracyjne miały odprowadza ć z pól nadmiar wód. Zabezpieczenie terenu przez wylewami wód stanowiły wały przeciwpowodziowe. Wały te były pocz ątkowo niewielkie, dlatego jako dodatkowe zabezpieczenie przed nurtem rzecznym na miedzach polnych, a tak że w pobli żu zagród sadzono wierzby i topole, a cało ść grodzono opłotkami z gał ęzi wierzbowych. Opłotki przepuszczały wody powodziowe, ale zatrzymywały niesione przez rzek ę namuły, które wykorzystywano do u żyźnienia gleby. Dopiero w miar ę upływu czasu zacz ęto usypywa ć wi ększe wały, skuteczniej opieraj ące si ę naporowi wód rzecznych. Zagrody lokowano na sztucznie usypanych wzniesieniach (tzw. „terpy”). Domy stawiano zwykle frontem do nurtu rzeki oraz do drogi biegn ącej wzdłu ż cieku wodnego, cz ęś ci ą mieszkaln ą w gór ę rzeki (jedynie sporadycznie szczytem do drogi lub rzeki). Zabudowania mie ściły pod jednym dachem cz ęść mieszkaln ą oraz gospodarcz ą (obora, stajnia, kurnik, stodoła itp.). Cz ęść mieszkaln ą domu lokowano w gór ę nurtu rzeki lub prostopadle do jej biegu – w przypadku zalewu woda powodziowa wchodziła najpierw do cz ęś ci mieszkalnej, dopiero potem do gospodarczej, wymywaj ąc nieczysto ści, które zatrzymywały si ę na zlokalizowanych na polach plecionych wierzbowych płotach rozci ągni ętych pomi ędzy wierzbami i topolami. Gdy woda miała pojawi ć si ę na dolnym pi ętrze lub w piwnicy, inwentarz żywy, zapasy, pasze przenoszono na wy ższy poziom budynku.

Do wsi w których osadzono kolonistów holenderskich w II połowie XVIII w. nale żały: Gniewniewice (Stare, Nowe i Folwarczne), Nowa Mała Wie ś, Nowy Secymin, Wilków nad Wisł ą, a na pocz ątku XIX w.: Krubiczew, Mała Wie ś przy Drodze, Nowe Grochale, Nowiny, a tak że K ępa Grochalska i K ępa Koto ńska, gdzie równie ż pojawiła si ę zabudowa zagrodowa.

Materialnymi pozostało ściami po działalno ści Ol ędrów na obszarze obecnej Gminy Leoncin są drewniane chałupy w zachowane w wi ększej liczbie w Nowym Secyminie i Wilkowie nad Wisł ą, a tak że pojedyncze obiekty – w Gniewniewicach Folwarcznych, Nowej Małej Wsi, Nowinach. Stan zachowania budynków jest ró żny – w wi ększo ści średni lub zły. 32 Świadectwem osadnictwa holenderskiego i (pó źniejszego) niemieckiego s ą równie ż zdewastowane cmentarze kolonistów w Gniewniewicach Folwarcznych, Nowym Secyminie, Wilkowie nad Wisł ą oraz zbór ewangelicki z 1923 r. w Nowym Secyminie (stan zachowania: dobry – budynek odrestaurowany). Nie nale ży zapomina ć o krajobrazie kulturowym, który uległ znacznemu przekształceniu, jednak – w szczególno ści w Nowym Secyminie i Wilkowie nad Wisł ą nadal zachowuje charakterystyczne cechy, wymagaj ące zachowania i ochrony (rozłogi pól, sztuczne nasadzenia, pasy wierzb wzdłu ż miedz, rowy melioracyjne, plecione płoty).

Rozwój miejscowo ści Leoncin wi ąż e si ę z jednej strony z nadaniami gruntów dla osadników żydowskich, a z drugiej – z budow ą ko ścioła parafialnego i rozbudow ą osady wokół tego ko ścioła. Pierwsze zapiski w kronikach parafialnych wskazuj ące na istnienie wsi Leoncin pochodz ą z XIX wieku.

Dziedzic tej ziemi Leon Chrystowski sprzedał j ą osadnikom żydowskim przybyłym m.in. z Zakroczymia, wyp ędzonym z tego miasteczka przez carsk ą policj ę. Mieszka ńcy na cze ść dziedzica nazwali nowopowstał ą osad ę „Leoncin”. Na pocz ątku XX wieku w Leoncinie mieszkało około 30-40 żydowskich rodzin. Miejscowi Żydzi zajmowali si ę prowadzeniem gospód, drobnym handlem domokr ąż nym oraz rzemiosłem. Niektórzy z nich posiadali niewielkie pola i sady owocowe. We wsi funkcjonował drewniany dom modlitwy oraz mykwa (rytualna ła źnia). Miejscowo ść znana była w okolicy z jarmarków. W 1902 roku urodził si ę tutaj, w rodzinie chasydzkiego rabina Pinkasa Mendla Singera, światowej sławy pisarz żydowski Isaac Bashevis Singer (od 1935 r. na emigracji w Stanach Zjednoczonych; uhonorowany w 1978 r. Nagrod ą Nobla w dziedzinie literatury; zm. 1991 r. w Miami na Florydzie). Jak opisywał Leoncin z pocz ątku I.B. Singer w jednym ze swych opowiada ń: „Leoncin był male ńki, nie wi ększy ni ż piaszczysty rynek, na którym co tydzie ń spotykali si ę okoliczni chłopi. Otaczały go chałupki kryte strzech ą lub gontem pozieleniałym od mchu. Kominy przypominały garnki. Pomi ędzy chatami rozpo ścierały si ę pola, na których wła ściciele sadzili warzywa i wypasali kozy”.

Na powstaniu i rozwoju miejscowo ści zawa żyła tak że budowa ko ścioła parafialnego św. Małgorzaty, który wzniesiono na wydmie w latach 1881-1885. Parafi ę zdecydowano si ę przenie ść z Głuska do Leoncina z uwagi na ci ągłe powodzie. Fundatorem ko ścioła był wspomniany Leon Chrystowski. Leoncin był szczególnym przypadkiem, gdy ko ściół postawiony na pustkowiu przyczynił si ę do rozwoju osadnictwa. W roku 1885 zapisano: „…zwiedzaj ącemu t ę posesj ę w śród lasu, przedstawi si ę literalnie tylko ko ściół, plebania, zabudowania gospodarskie, dom ko ścielny; z czasem mo że zjawi ą si ę około ko ścioła wiejskie zagrody; dot ąd jednak w prawdziwym pustkowiu stoi ten śliczny ko ściół”.

Kolejne dziesi ęciolecia przyniosły znacz ący rozwój osady, jednak przerywany okresami wojennymi, podczas których doszło do powa żnych zniszcze ń. Podczas I wojny światowej w wyniku ostrzału artyleryjskiego ko ściół parafialny i cz ęść zabudowy wsi uległ znacznym zniszczeniom. Ko ściół odbudowano w latach 1920-1921, jednak w zmienionej formie (znacznie obni żone zostały wie że). II wojna światowa przyniosła spalenie miejscowo ści: Teofile, Ga ć, Stanisławów, Rybitwa, Polesie, Grochal i cz ęś ciowo Leoncin podczas pogromu uczestników Powstania Warszawskiego (1944) przez wojska hitlerowskie. Z Leoncina znikn ęli Żydzi – wywiezieni w 1942 roku przez do getta w Nowym Dworze Mazowieckim, a nast ępnie do nazistowskich obozów zagłady. Po 1945 roku zostali natomiast wysiedleni zamieszkuj ący od dwóch wieków „Powi śle Kampinoskie” osadnicy „ol ęderscy” (o korzeniach holenderskich lub niemieckich), cz ęsto oskar żani o współprac ę z okupantem. Jak pisze J. Szałygin (2004): „Wsie nadwi śla ńskie miały bardzo wysoki procent mieszka ńców, okre ślaj ących sw ą narodowo ść jako niemieck ą. Nie brakowało w nich i Polaków. Dobros ąsiedzkie kontakty, wzajemny szacunek i zrozumienie współmieszka ńców, w wielu 33 aspektach wr ęcz wzorowe współ życie nie wystarczyły by zapobiec nadchodz ącej tragedii. Okrutna wojna, wzajemne uprzedzenia i działania podczas okupacji hitlerowskiej oraz ustalenia jałta ńskie spowodowały praktycznie całkowite wysiedlenie mieszka ńców z ol ęderskich wsi. (…) Pobyt Ol ędrów w Polsce sko ńczył si ę nieodwołalnie. Czy zniknie równie ż ich dziedzictwo, czas poka że.”

W okresie powojennym nast ąpiła rekonstrukcja zabudowy Leoncina, a tak że innych zniszczonych podczas II wojny światowej wsi. W 1947 roku rejon ten nawiedził kataklizm – ogromna powód ź. Okoliczna ludno ść schroniła si ę we wzniesionym na wydmie ko ściele parafialnym. W rok po powodzi rozpocz ęto prace przy usypywaniu wałów przeciwpowodziowych nad Wisł ą, które uko ńczono około 1950 roku. Po 1952 roku, gdy przeniesiono siedzib ę gminy z Głuska, w Leoncinie zlokalizowano Urz ąd Gminy i wszystkie instytucje gminne. Powstały liczne nowe budynki u żyteczno ści publicznej, m.in. ko ściół parafialny w Górkach (1978), Sanktuarium Matki Boskiej Radosnej Opiekunki Przyrody w Nowinach (1995), sukcesywnie rozbudowywany był budynek Zespołu Szkół w Leoncinie (1974, 1979, 1999), Zespołu Szkół w Górkach (1967, 1972, 1989) oraz Zespołu Szkół w Głusku z siedzib ą w Nowych Grochalach.

3.4.3 Obiekty zabytkowe i obj ęte ochron ą prawn ą na terenie gminy

3.4.3.1 Zabytki nieruchome

Wynikiem prac zespołu opracowuj ącego Studium jest sporz ądzenie projektu „Gminnej Ewidencji Zabytków Nieruchomych. Gmina Leoncin”, któr ą wykonano równie ż na potrzeby Studium. Opracowanie to umo żliwia zidentyfikowanie warto ści kulturowych obszaru gminy, podaje informacje o aktualnej formie ochrony konserwatorskiej zabytków nieruchomych, wskazuje równie ż obiekty, które posiadaj ą warto ści historyczno – kulturowe a nie s ą obj ęte ochron ą konserwatorsk ą i nale ży rozwa żyć ich wpisanie do Gminnej Ewidencji Zabytków Nieruchomych oraz ewentualnie rozwa żyć obj ęcie ich form ą wy ższej ochrony konserwatorskiej. Zał ączone zestawienie nie uwzgl ędnia obiektów ju ż nieistniej ących. Zostało opracowane po dokładnej wizji objazdowej terenu i sprawdzeniu, czy obiekt istnieje.

34 TAB.2 ZABYTKI NIERUCHOME Z OPRACOWANYM PROJEKTEM GMINNEJ KARTY EWIDENCJI ZABYTKÓW (stan – grudzie ń 2010) Nr Nr ew. dz. miejscowo ść adr obiekt datowanie ewid data ewid rejestr data rejestr uwagi Szałygin 1 71/2 Głusk Miejsce po cmentarzu II poł XVIIIw. C 1995 Zlikwidowany w 1885 2 60/1, 60/2 Gniewniewice Folwarczne Cmentarz kolonistów II poł XVIIIw. C 1995 81 3 27 Gniewniewice Folwarczne 20 Chałupa 1926 1156 1988 80 4 80/2, 80/3 Grochale Nowe Cmentarz parafialny XIX/XXw. C 1998 Zlikwidowany 5 113 Leoncin; pl. R. Kobendzy Ko ściół p.w. św. Małgorzaty 1881-85 337 1976 1052/1045 1974.02.18 6 114 Leoncin; pl. R. Kobendzy Kaplica cmentarna k. XVIIw. 339 1976 1053/901 1971.02.25 7 114 Leoncin Cmentarz paraf. p.w. św. Małgorzaty 1880 C 1984 8 114 Leoncin; pl. R. Kobendzy Brama przed ko ściołem św. Małgorzaty 1881-85 338 1976 9 150/2 Nowy Secymin Zbór ewangelicki wraz z terenem 1923 520 1998 1644 1997.11.26 179 10 144 Nowy Secymin Cmentarz kolonistów k. XIXw. C 1995 180 11 wg. karty Nowy Secymin Park dworski P 1985 12 13/3 Nowy Secymin Cmentarz parafialny 1990 P/C 1995 Nie ma cech zabytku 13 243/1 Nowy Secymin 2 Chałupa „holenderska” 1901 521 1989 173,174 14 227 Nowy Secymin 6 Chałupa „niemiecka” 1934 523 1988 174 15 197 Nowy Secymin 10 Chałupa „holenderska” 1933 524 1989 176 16 178 Nowy Secymin 20 Chałupa „niemiecka” 1933 526 1988 179 17 133 Nowy Wilków 23 Chałupa 1938 528 1991 18 48/2 Nowy Wilków 31 Stodoła 1937 529 1991 19 113 Nowy Wilków 40 Chałupa 1924 530 1991 20 95 Polesie Stare 22 Chałupa 1912 685 1988 21 64 Secymin Polski 23 Chałupa 1900-10 800 1989 22 27 Stanisławów 66 Stodoła 1939 833 1991 23 106 Teofile 38 Stodoła 1932 854 1991 24 216 Wilków nad Wisł ą Cmentarz kolonistów II poł. XVIIIw. C 1995 262 25 85/2 Wilków nad Wisł ą 21 Chałupa L 30. XXw. 869 1989 260,261 26 411/1 Wilków Polski 5 Chałupa I ćw. XIXw. 870 1989 Przebudowana 27 177/3 Wilków Polski 72 Chałupa I poł. XIXw. 873 1989 28 76/2 Nowiny 9 Chałupa k. XIXw. 159,160 29 uwagi Nowy Secymin 9 Dom mieszkalny „niemiecki” 1935 224/1, 224/2, 224/4 175 30 183 Nowy Secymin 18 Dom mieszkalny „niemiecki” 1925 178 31 128/2 Wilków nad Wisł ą 3 Chałupa „holenderska” L. 20. XXw. 257,258 32 90/2 Wilków nad Wisł ą 17 Chałupa L. 20. XXw. 259 33 90/2 Wilków nad Wisł ą 17 Obora murowana L. 20. XXw. 259 34 68 Secymin Polski 22 Chałupa ~1900 35 110/1 Leoncin; pl. R. Kobendzy Budynek mieszkalno-handlowy k. XIXw. 36 173 Nowy Secymin 21 Dom mieszkalny „niemiecki” L. 30. XXw. Obja śnienia do tabeli: Nr – numer Karty Gminnej Ewidencji Zabytków oraz numer zabytku na rysunku gminy Leoncin; Nr ew. dz. – numer ewidencyjny działki, na której znajduje się obiekt według stanu na grudzie ń 2010 – źródło: Geoportal.gov.pl; adr – numer adresowy (pocztowy) obiektu (je śli posiada); ewid – symbol karty lub numer ewidencji według danych Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (P-zeszyt ewidencji parku, C-karta cmentarza); rejestr – numer z rejestru Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków; Szałygin – numer strony w publikacji „Katalog zabytków osadnictwa holenderskiego na mazowszu” autorstwa J. Szałygina wyd. DiG Warszawa 2004r. 35 3.4.3.2 Stanowiska archeologiczne

Na obszarze Gminy Leoncin znajduj ą si ę liczne stanowiska archeologiczne, wpisane do ewidencji Mazowieckiego Konserwatora Zabytków w Warszawie. S ą to: nr obszaru AZP nr stanowiska na obszarze 53-61 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152 53-62 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126 54-60 21, 26 54-61 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39 54-62 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 55-61 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 15, 16, 17, 20 55-62 19, 20

Tabela 3. Stanowiska archeologiczne w gminie Leoncin wpisane do ewidencji Mazowieckiego Konserwatora Zabytków w Warszawie

Bezpo średnio za granic ą Gminy Leoncin na terenie Gminy Leszno, na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego, znajduje si ę stanowisko archeologiczne wpisane do rejestru zabytków. Jest to grodzisko wczesno średniowieczne, wpisane do rejestru zabytków pod nr A-1128/755 (nr ewidencyjny AZP: 55-62/11) Grodzisko posiada własn ą form ę krajobrazow ą, nale ży je zachowa ć jako świadectwo historyczne, utrzyma ć w nale żytym stanie i odpowiednio eksponowa ć w terenie. Ze wzgl ędu na warto ść stanowiska oraz doj ście od strony północnej – z terenu Gminy Leoncin, pomimo poło żenia poza obszarem Studium Gminy Leoncin, zamieszcza si ę informacj ę o stanowisku w niniejszym Studium.

W celu przybli żonego zlokalizowania w/w stanowisk, w oparciu o informacje zaczerpni ęte z obowi ązuj ących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Leoncin z roku 2001, na rysunkach w skali 1:10 000 oznaczono stanowiska archeologiczne. Ilo ść stanowisk oraz zasi ęg stref ochrony konserwatorskiej przewidziane do uwzgl ędnienia w planach zagospodarowania przestrzennego, na skutek nowych odkry ć, ustale ń lub uzupełnienia ewidencji, mog ą w nast ępnych latach ulec zmianie.

36 3.5 Uwarunkowania społeczno-gospodarcze 2

3.5.1 Zagadnienia demograficzne

Ludno ść gminy Leoncin wyniosła 5226 osób (wg danych GUS za 2010 r.), w tym 2645 kobiet. Liczba kobiet na 100 m ęż czyzn w gminie wynosi 102.

Wybrane dane statystyczne dotycz ące zjawisk demograficznych dla gminy Leoncin, w przekroju lat 2008-2010, przedstawia Tabela 4.

WYBRANE DANE 2008 2009 2010 2012 STATYSTYCZNE (dane GUS) (dane GUS) (dane GUS) (dane Urz ędu Gminy) Powierzchnia w ha 15798 15798 15798 15798 Ludno ść 5186 5203 5226 5131 Ludno ść na 1 km 2 33 33 33 32 Kobiety na 100 m ęż czyzn 102 103 102 b.d. Ludno ść w wieku 58,8 58,7 57,9 b.d. nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym

Tabela 4. Wybrane dane demograficzne dla Gminy Leoncin Źródła danych: Bank Danych Lokalnych GUS, Urz ąd Gminy Leoncin

Liczba ludno ści w poszczególnych grupach wiekowych wynosi odpowiednio (wg danych GUS za 2010 r.): - w wieku przedprodukcyjnym: 1042 - w wieku produkcyjnym: 3309 - w wieku poprodukcyjnym: 875.

Współczynnik liczby ludno ści w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym wynosi 57,9, co sytuuje gmin ę Leoncin nieznacznie powy żej średniej w województwie mazowieckim (57,2). Liczba ludno ści w wieku przedprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym wynosi 31,5 – nieco wi ęcej ni ż średnia dla w województwa mazowieckiego (29,2). Liczba ludno ści w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym wynosi 26,4 – nieco mniej ni ż średnia dla województwa mazowieckiego (28,0).

Liczba ludno ści w gminie ulega nieznacznym zmianom, które s ą zwi ązane głównie ze zjawiskami migracyjnymi. Przyrost naturalny w gminie wyniósł w 2010 roku – 0,02% (50 urodze ń żywych, 49 zgonów). Saldo migracji było dodatnie i wyniosło 0,42% (przybyło 22 mieszka ńców). Podobna tendencja, zwi ązana z nieznacznym przyrostem rzeczywistym liczby ludno ści i dodatnim saldem migracyjnym, utrzymywała si ę w latach poprzednich.

Nale ży nadmieni ć, że według danych statystycznych wystawionych przez Urz ąd Gminy Leoncin na dzie ń 13-03-2012 w gminie było zarejestrowanych na stały pobyt 5131 osób, co wskazywałoby na spadek liczby ludno ści w okresie 2010-2012.

Wykres 1 przedstawia struktur ę demograficzn ą gminy Leoncin

2 Dane statystyczne odnosz ące si ę do zagadnie ń społeczno-gospodarczych – o ile nie wskazano inaczej – s ą danymi za rok 2010, udost ępnionymi poprzez Bank Danych Lokalnych (http://www.stat.gov.pl/bdl), prowadzony przez Główny Urz ąd Statystyczny 37

Wykres 1. Ludno ść według płci i wieku w gminie Leoncin, 2010 r. Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS

Gęsto ść zaludnienia wynosi 33 osoby na 1 km 2, co sytuuje gmin ę Leoncin na 6. miejscu spo śród 6 gmin powiatu nowodworskiego i na 280. miejscu spo śród 314 gmin województwa mazowieckiego. Wpływ na nisk ą g ęsto ść zaludnienia w gminie ma du ży udział obszarów chronionych na jej terytorium (Kampinoski Park Narodowy – 61% powierzchni gminy). Pozostał ą cz ęść gminy stanowi ą obszary wiejskie z dominuj ącą funkcj ą rolnicz ą.

3.5.2 Sie ć osadnicza – stan istniej ący i jego przemiany

Sie ć osadnicza gminy Leoncin obejmuje 32 wsie. Sie ć osadnicza jest rozproszona, dominuj ą miejscowo ści małe, o liczbie ludno ści do 200 mieszka ńców. Do wsi o wyró żniaj ącej si ę liczbie mieszka ńców nale żą : Nowe Grochale (604 mk.) i Leoncin (516 mk.), a w dalszej kolejno ści: Wilków Polski (303), Nowy Wilków (302), Nowe Polesie (301), Stanisławów (297 mk.), Stara D ąbrowa (231 mk.), Górki (226 mk.). 3

Struktura osadnictwa gminy kształtuje si ę pasmowo – w nawi ązaniu do drogowego układu komunikacyjnego. Wzdłu ż drogi wojewódzkiej nr 575 usytuowane s ą (od zachodu na wschód): Secymin Polski, Secyminek, O śniki, Wilków Polski, Gniewniewice Folwarczne, Nowe Gniewniewice, Nowa Mała Wie ś, Głusk, Nowe Grochale, Stare Grochale. Wzdłu ż drogi powiatowej nr 01609, na południe od drogi wojewódzkiej, zlokalizowane s ą natomiast (od zachodu na wschód): Nowiny, Krubiczew, Stare Polesie, Nowe Polesie, Nowy Wilków, Leoncin. W rejonie wsi gminnej Leoncin wytworzył się najwi ększy rejon zwartej koncentracji jednostek osadniczych – nale ży tu wymieni ć: Stanisławów, Teofile, Michałów, Wincentówek oraz Ga ć. Kolejne pasmo osadnicze stanowi ą wsie rozmieszczone w cz ęś ci północnej gminy, w pobli żu wału przeciwpowodziowego nad Wisł ą, od zachodu na wschód: Nowy Secymin,

3 Liczba ludno ści jednostek osadniczych według danych statystycznych wystawionych przez Urz ąd Gminy Leoncin na dzie ń 13-03-2012. 38 Wilków nad Wisł ą, Stare Gniewniewice, Mała Wie ś przy Drodze. Ponadto miejscowo ści wyst ępuj ą w gminie Leoncin na obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego. S ą to wsie powoli „zamieraj ące”, gdy ż KPN prowadzi, od wielu lat, program wykupów działek poło żonych w obr ębie Parku od prywatnych wła ścicieli. Trudno oszacowa ć tempo w jakim te miejscowo ści zanikn ą, ale docelowy kierunek zmian wydaje si ę nieodwracalny – zwi ązany jest z kompleksow ą polityk ą przestrzenn ą prowadzon ą przez KPN. Dotyczy to nast ępuj ących miejscowo ści: Cisowe, Zamo ść , Górki, Stara D ąbrowa, Nowa D ąbrowa, Nowe Budy (wszystkie w pd. cz ęś ci gminy) oraz Rybitew (pn.-wsch. cz ęść gminy). Najwi ększe spo śród w/w wymienionych wsi poło żonych w obr ębie KPN to: Górki oraz Stara D ąbrowa – poło żone wzdłu ż drogi powiatowej nr 01604, które wci ąż maj ą znaczn ą liczb ę mieszka ńców i wyposa żone s ą w lokalne zaplecze usługowe.

Rozmieszczenie ludno ści w poszczególnych miejscowo ściach i dynamika zmian liczby ludno ści w okresie 2001-2012, kształtuje si ę w sposób przedstawiony w Tabeli 5. l.p. miejscowo ść liczba ludno ści zmiana liczby przyrost 2001 2012 ludno ści rzeczywisty (%) 1 Cisowe 19 11 -8 -42,1 2 Ga ć 56 49 -7 -12,5 3 Głusk 129 138 9 7,0 4 Gniewniewice Folwarczne 90 97 7 7,8 5 Górki 300 226 -74 -24,7 6 Krubiczew 87 116 29 33,3 7 Leoncin 423 516 93 22,0 8 Mała Wie ś przy Drodze 88 89 1 1,1 9 Michałów 132 143 11 8,3 10 Nowe Budy 2 - -2 -100,0 11 Nowa D ąbrowa 69 49 -20 -29,0 12 Nowa Mała Wie ś 193 192 -1 -0,5 13 Nowe Gniewniewice 88 93 5 5,7 14 Nowe Grochale 480 604 124 25,8 15 Nowe Polesie 279 301 22 7,9 16 Nowiny 74 69 -5 -6,8 17 Nowy Secymin 121 126 5 4,1 18 Nowy Wilków 281 302 21 7,5 19 Ośniki 97 82 -15 -15,5 20 Rybitew 88 35 -53 -60,2 21 Secymin Polski 146 164 18 12,3 22 Secyminek 67 84 17 25,4 23 Stanisławów 296 297 1 0,3 24 Stara D ąbrowa 248 231 -17 -6,9 25 Stare Gniewniewice 70 49 -21 -30,0 26 Stare Grochale 86 120 34 39,5 27 Stare Polesie 138 158 20 14,5 28 Teofile 161 171 10 6,2 29 Wilków nad Wisł ą 77 59 -18 -23,4 30 Wilków Polski 317 304 -13 -4,1 31 Wincentówek 131 181 50 38,2 32 Zamo ść 109 75 -34 -31,2 GMINA LEONCIN (ogółem) 4942 5131 189 3,8

Tabela 5. Ludno ść jednostek osadniczych gminy Leoncin w latach 2001 i 2012 źródła: 1. dane statystyczne Urz ędu Gminy Leoncin wystawione w marcu 2012 r.; 2. dane statystyczne Urz ędu Gminy Leoncin udost ępnione na potrzeby Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Leoncin, opracowanego w lutym 2001 r.

39 Jak wynika z powy ższego zestawienia w fazie dynamicznego wzrostu (powy żej 20% przyrost rzeczywisty liczby ludno ści) w ci ągu ostatniego dziesi ęciolecia były miejscowo ści: Nowe Grochale i Stare Grochale (w północno-wschodniej częś ci gminy), Leoncin i Wincentówek (w cz ęś ci centralnej) oraz Krubiczew i Secyminek (w cz ęś ci zachodniej gminy).

Miejscowo ści w fazie zanikania (spadek liczby ludno ści o wi ęcej ni ż 20%) to przede wszystkim wsie poło żone w południowej cz ęś ci gminy – w granicach Kampinoskiego Parku Narodowego: Górki, Cisowe, Zamo ść , Nowa D ąbrowa. Miejscowo ść Nowe Budy opu ścili ju ż wszyscy stali mieszka ńcy. Stosunkowo najmniejszy spadek liczby ludno ści na tym obszarze dotyczy wsi Stara D ąbrowa. Je żeli chodzi o reszt ę obszaru gminy, bardzo wysoki ubytek liczby ludno ści dotyczy miejscowo ści Rybitew (pn.-wsch. cz ęść gminy, w granicach KPN). Wysoki ubytek odnotowano tak że w miejscowo ściach poło żonych w pa śmie nadwi śla ńskim: Starych Gniewniewicach i w Wilkowie nad Wisł ą.

3.5.3 Warunki mieszkaniowe

Zasoby mieszkaniowe w gminie Leoncin wynosz ą (wg danych GUS za 2010 r.): 1887 mieszka ń i 1787 budynków mieszkalnych. W gminie Leoncin wyst ępuj ą niemal wył ącznie domy jednorodzinne, w tym zabudowa siedliskowa zwi ązana z gospodark ą roln ą. Budynki mieszkalne stanowi ą prawie wył ącznie własno ść prywatn ą. Udział budynków mieszkalnych o własno ści komunalnej jest znikomy. Wydatki na gospodark ę mieszkaniow ą stanowiły w 2010 roku 1,1% ogółu wydatków bud żetu Gminy. Średniorocznie oddawane jest do u żytku ponad 30 nowych mieszka ń (2010 r. – 36; 2009 r. – 32; 2008 r. – 33) – gł. mieszkania prywatne.

Zabudowania charakteryzuje zró żnicowany stan techniczny i walory u żytkowe – zale żny szczególnie od wieku zabudowy i materiału budowlanego ścian zewn ętrznych. Dominuje zabudowa mieszkaniowa z okresu powojennego, o ścianach wykonanych z materiałów niepalnych. Zabudowa drewniana jest wci ąż cz ęsto spotykana w miejscowo ściach poło żonych w obr ębie KPN lub przy jego granicy (Górki, Stara D ąbrowa, Cisowe, Zamo ść , Krubiczew), ponadto w Wilkowie Polskim, Wilkowie nad Wisł ą, Nowym Secyminie.

Istotnym elementem dziedzictwa kulturowego s ą pozostało ści zabudowy wsi „ol ęderskich”. W pa śmie północnym gminy – szczególnie w Nowym Secyminie i Wilkowie n/Wisł ą zachowało si ę, w ró żnym stanie, kilkana ście chałup zbudowanych przez osadników z Holandii, Fryzji i północnych Niemiec, wraz z towarzysz ącymi im zagrodami i krajobrazem kulturowym. Budynki te s ą w du żej mierze zaniedbane. Kilka z nich zostało odnowionych do b. dobrego stanu przez obecnych wła ścicieli (w celu stałego zamieszkania lub na cele letniskowe).

Warunki mieszkaniowe gminy Leoncin charakteryzowane s ą przez szereg warto ści, co przedstawione zostało w Tabeli 6:

WSKA ŹNIK WARUNKÓW GMINA POWIAT WOJEWÓDZTWO MIESZKANIOWYCH LEONCIN NOWODWORSKI MAZOWIECKIE przeci ętna powierzchnia 83,9 71,6 69,3 użytkowa mieszkania (m 2) przeci ętna powierzchnia 30,3 25,3 26,8 użytkowa mieszkania na 1 osob ę (m 2) liczba osób na 1 mieszkanie 2,77 2,82 2,59 odsetek mieszka ń z dost ępem 74,9 95,3 ( miasto ) 98,0 ( miasto ) do sieci wodoci ągowej (%) 86,6 ( wie ś) 83,6 ( wie ś) odsetek mieszka ń 69,8 88,9 ( miasto ) 94,2 ( miasto ) wyposa żonych w łazienk ę (%) 73,7 ( wie ś) 70,2 ( wie ś) odsetek mieszka ń wyposa żonych w system 62,8 84,7 ( miasto ) 90,7 ( miasto ) centralnego ogrzewania (%) 69,8 ( wie ś) 63,4 ( wie ś) Tabela 6. Warunki mieszkaniowe w gminie Leoncin, 2010 r. Źródło danych: Bank Danych Lokalnych GUS 40

Z powy ższych danych wynika, że gmina Leoncin ma lepsze warunki, je żeli chodzi o przeci ętn ą powierzchni ę u żytkow ą mieszkania (całkowit ą oraz w przeliczeniu na 1 mieszka ńca) od średniej dla całego województwa oraz powiatu, przy czym typowe mieszkanie w gminie Leoncin jest zamieszkiwane średnio przez nieco wi ększ ą liczb ę osób ni ż w województwie mazowieckim 4 i nieco mniejsz ą ni ż w powiecie. Gorzej jest natomiast, je żeli chodzi o wyposa żenie mieszka ń w infrastruktur ę – równie ż w odniesieniu do cało ści obszarów wiejskich województwa mazowieckiego oraz powiatu nowodoworskiego – dla gminy Leoncin wska źniki dost ępu mieszka ń do infrastruktury s ą ni ższe od średniej wojewódzkiej i powiatowej.

3.5.4 Rynek pracy

3.5.4.1 Zatrudnienie

W 2010 roku w gminie Leoncin zarejestrowano bezrobocie na poziomie 5,0% ludno ści w wieku produkcyjnym. Bezrobocie było ni ższe ni ż przeci ętne w województwie (7,1%) i w powiecie (7,0%). W śród kobiet odnotowano bezrobocie na poziomie 4,8%. W roku 2010 zarejestrowanych było ł ącznie 165 bezrobotnych. Kobiety stanowiły 44,8% bezrobotnych. Zauwa żalna jest tendencja wzrostowa w odniesieniu do poprzedzaj ącego okresu (128 bezrobotnych zarejestrowanych w 2009 r., 80 bezrobotnych zarejestrowanych w 2008 r.).

Mieszka ńcy gminy Leoncin znajduj ą zatrudnienie w rolnictwie i le śnictwie oraz w ró żnych działach działalno ści gospodarczej pozarolniczej w gminie (przemysł, rzemiosło, budownictwo, usługi). Bardzo du ża liczba mieszka ńców pracuje jednak poza gmin ą: w Warszawie, Łomiankach, Sochaczewie, Nowym Dworze Mazowieckim. Oszacowano, że w 2006 r. do pracy w gminie Leoncin doje żdżały z innych gmin 53 osoby, a wyje żdżało 491. Znaczna liczba mieszka ńców gminy prowadzi własn ą działalno ść gospodarcz ą.

Wybrane dane o rynku pracy w 2010 r. Powiat Gmina Pracuj ący a 15819 749 Bezrobotni zarejestrowani 3467 165 w tym kobiety w % 47,8 44,8 Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie 7,0 5,0 ludno ści w wieku produkcyjnym w % w tym kobiety 7,0 4,8 a Dane dotycz ą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracuj ących przekracza 9 osób; bez pracuj ących w rolnictwie indywidualnym

Tabela 7. Wybrane dane o rynku pracy w Gminie Leoncin w 2010 r., Źródło danych: Bank Danych Lokalnych

3.5.4.2 Produkcja rolnicza i le śna

W strukturze u żytkowania gruntów w gminie Leoncin 5 grunty le śne zajmuj ą 53,6% powierzchni (8514 ha), u żytki rolne — 39,5% (6268 ha), grunty zabudowane i zurbanizowane — 1,5% powierzchni. Wska źnik lesisto ści jest wy ższy o 28,3 pkt proc. ni ż średnio w województwie mazowieckim i o 24,8 pkt proc. ni ż w powiecie nowodworskim. Udział

4 S ą to typowe zjawiska dla mieszka ń w obszarach wiejskich – gdzie dominuje zabudowa jednorodzinna i powierzchnia mieszkania jest średnio wi ększa ni ż w miastach. Równie ż przeci ętne gospodarstwo domowe – liczba osób zamieszkuj ących 1 mieszkanie (np. liczebno ść rodzin mieszkaj ących „pod jednym dachem”) jest wi ększa ni ż w miastach. 5 Wszystkie podane dane procentowe odno śnie struktury u żytkowania gruntów odnosz ą si ę do roku 2005 ( źródło danych: GUS – Bank Danych Lokalnych). 41 użytków rolnych jest znacznie ni ższy od średniego wska źnika dla województwa i powiatu, co jest skorelowane z du żym udziałem u żytków le śnych w gminie Leoncin. Tym niemniej rolnictwo stanowi źródło utrzymania znacznej cz ęś ci ludno ści gminy Leoncin, natomiast gospodarka le śna jest ograniczona ze wzgl ędu na funkcj ę ochronn ą lasów poło żonych w obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego.

W całkowitej strukturze u żytków rolnych gminy Leoncin dominuj ą grunty orne – 50,2% (3145 ha), a w dalszej kolejno ści ł ąki – 19,3% (1645 ha), pastwiska – 15,1% (1288 ha) i sady – 2,2% (190 ha). W układzie przestrzennym gminy najwi ęcej ł ąk i pastwisk wyst ępuje w północnej cz ęś ci gminy – w pa śmie nadwi śla ńskim (Nowy Secymin, Wilków nad Wisł ą, Wilków Polski, Gniewniewice Folwarczne), ponadto w cz ęś ci północno-zachodniej (Krubiczew), cz ęś ciowo tak że w cz ęś ci południowej (Cisowe, Zamo ść , Górki, Stara Dąbrowa, Nowa D ąbrowa, Nowe Budy), gdzie jednak nast ępuje sukcesywny wykup terenów od prywatnych wła ścicieli gruntów na cele ochrony czynnej Kampinoskiego Parku Narodowego. Na tym ostatnim terenie nast ępuje stopniowo sukcesja le śna oraz powraca naturalny przebieg procesów przyrodniczych, pod kontrol ą Kampinoskiego Parku Narodowego. Grunty orne dominuj ą natomiast w całej północnej cz ęś ci gminy – na północ od granic KPN. Grunty orne w cz ęś ci południowej gminy wyst ępuj ą miejscowo – na terenach prywatnych u żytkowanych rolniczo, i równie ż, w miar ę prowadzenia wykupów przez KPN przekształcaj ą si ę w nieu żytki porolne poddane sukcesji le śnej.

Gmina Leoncin zaliczana jest do obszarów o mało korzystnych warunkach dla produkcji rolnej. Na jej obszarze dominuj ą gleby słabe jako ściowo, zaliczane do V i VI klasy bonitacyjnej. Grunty orne średnie jako ściowo (klasy IVa i IVb) zajmuj ą 24,4% powierzchni gruntów ornych, a dobre i bardzo dobre jako ściowo (kl. II, IIIa, IIIb) – 4,7% powierzchni gruntów ornych. Zwarte powierzchnie gleb chronionych, nale żą cych do klas II, IIIa, IIIb wyst ępuj ą w północnej cz ęś ci gminy, w pa śmie nadwi śla ńskim (rejon miejscowo ści: Nowy Secymin, Wilków nad Wisł ą, Stare Gniewniewice). U żytki zielone (ł ąki i pastwiska) na terenie gminy Leoncin s ą w przewa żaj ącej mierze słabe jako ściowo (klasy V i VI) – ok. 73%. Lepsze jako ściowo u żytki zielone (klasy II-IV) stanowi ą 27% i wyst ępuj ą głównie w północnej cz ęś ci gminy.

W strukturze władania u żytków rolnych dominuje zdecydowanie sektor prywatny, głównie gospodarstwa indywidualne – małe lub bardzo małe (o powierzchni do 5 ha). W produkcji ro ślinnej dominuje uprawa zbó ż, w szczególno ści żyta. W północnej cz ęś ci gminy jest istotny udział upraw zbó ż wymagaj ących gleb żyznych (pszenica, j ęczmie ń). Ponadto uprawiane s ą ziemniaki, buraki cukrowe, ro śliny pastewne, warzywa; wyst ępuj ą tak że sady. W południowej cz ęś ci gminy, gdzie przewa żaj ą gleby murszowe, w wi ększo ści słabe lub bardzo słabe jako ściowo, możliwo ści upraw rolniczych s ą ograniczone głównie do żyta, owsa, ziemniaków i ro ślin pastewnych. W hodowli zwierz ąt przewa ża hodowla bydła i trzody chlewnej. Hodowli bydła sprzyja znaczny udział u żytków zielonych bardzo dobrych i dobrych w północnej cz ęś ci gminy.

W zakresie usług obsługi rolnictwa w gminie Leoncin działa Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Michałowie oraz O środek Doradztwa Rolniczego w Leoncinie. Skup surowców rolniczych prowadzony jest głównie przez zakłady przetwórcze za po średnictwem własnych punktów skupu lub przez punkty agencyjne. W miejscowo ści Michałów działa przychodnia weterynaryjna „Agro-Wet” – prywatny zakład usług sanitarno-weterynaryjnych.

42 3.5.4.3 Działalno ść gospodarcza pozarolnicza

Na terenie gminy działa 380 podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w rejestrze REGON (2010 r.), w tym 267 w sektorze usługowym, 67 w sektorze budowlanym i 28 w sektorze przemysłowym.

Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarki narodowej na 10 tys. ludno ści wynosi 727 (w powiecie nowodworskim – 904). Pod wzgl ędem liczby zarejestrowanych firm na 10 tys. ludno ści gmina Leoncin zajmuje 6. (ostatnie) miejsce w powiecie oraz 206. miejsce w województwie mazowieckim (na 314 gmin w województwie).

Wśród istotniejszych zakładów produkcyjnych nale ży wymieni ć: - Drukarnia VILPOL (z siedzib ą w Wilkowie Polskim; ponad 200 zatrudnionych), - „Lukullus” Wojciech Szyma ński, sp. z o.o. (przetwórstwo mi ęsne, Michałów), - Piekarnia Sp. J. Walenty Łukasik, Bo żena Łukasik (zlokalizowana w Michałowie), - Piekarnia-Cukiernia, Sałaszewski Z., Granatyr J. (zlokalizowana w Leoncinie), - Spółdzielnia produkcyjna „RYTM” (z siedzib ą w Starych Grochalach).

Natomiast w śród zakładów usługowych wymieni ć nale ży: - Bank Spółdzielczy w Leoncinie (oddział Banku Spółdzielczego w Nowym Dworze Mazowieckim), - Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Leoncinie (z siedzib ą w Michałowie), - Zakład Instalacyjno-Budowlany Michałów, - Okr ęgowa Stacja Kontroli Pojazdów – Jacek Kasztelan (zlokalizowana w Michałowie), - Apteka i punkt apteczny w Leoncinie, - sklepy spo żywcze, tekstylne, przemysłowe, z materiałami budowlanymi; działa równie ż targowisko gminne, - placówki handlu hurtowego (art. spo żywcze, przemysłowe, mat. budowlane), - przedsi ębiorstwa remontowo-budowlane, - przedsi ębiorstwa transportowe, - zakłady naprawcze (w tym naprawa pojazdów samochodowych), - składy opału i materiałów budowlanych, - usługi obsługi rolnictwa, - drobna gastronomia, - inne usługi: ochrona zdrowia i opieka socjalna, edukacja, obsługa nieruchomo ści, po średnictwo finansowe, usługi ubezpieczeniowe.

Działalno ść produkcyjna nie nale ży do mocnych stron gminy. Najwi ększym zakładem produkcyjnym jest Drukarnia Vilpol. Pozostałe wi ększe zakłady działaj ą w bran ży spo żywczej. W śród przedsi ębiorstw liczonych ogółem (przemysł, budownictwo, rzemiosło, usługi) dominuj ą osoby fizyczne prowadz ące działalno ść gospodarcz ą - 80% przedsi ębiorstw. Odsetek mikroprzedsi ębiorstw (a wi ęc osób fizycznych prowadz ących własn ą działalno ść oraz niewielkich firm o liczbie pracuj ących do 9 osób) wynosi 96% wszystkich przedsi ębiorstw w gminie. Organizacja nowych w miejsc pracy w zakładach produkcyjnych, rzemio śle i usługach mo że z pewno ści ą przyczyni ć si ę do zredukowania bezrobocia w gminie Leoncin.

Placówki handlowe świadcz ą usługi w zakresie zaopatrzenia ludno ści w artykuły spożywcze i przemysłowe powszechnego u żytku. S ą to zwykle obiekty o niewielkiej powierzchni użytkowej – zlokalizowane w budynkach prywatnych lub małych pawilonach handlowych. Charakteryzuj ą si ę one tradycyjn ą form ą obsługi (brak du żych samoobsługowych obiektów handlowych). Zaopatrzenie w trwałe towary konsumpcyjne i towary okresowego zakupu realizowane jest przez mieszka ńców poza gmin ą Leoncin (głównie w Nowym Dworze Mazowieckim i w Warszawie). Wynika to z ograniczonego rynku na tego rodzaju towary w 43 gminie Leoncin (ze wzgl ędu na liczb ę mieszka ńców oraz ich średni status ekonomiczny). Je żeli chodzi o inne usługi, zauwa żalny jest brak nowoczesnego zaplecza gastronomicznego i ew. obsługi ruchu turystycznego (obiekty noclegowe, informacja turystyczna itp.).

Korzystne poło żenie gminy Leoncin w odniesieniu do aglomeracji warszawskiej sprzyja (i zakłada si ę, że b ędzie sprzyja ć w przyszło ści) rozwojowi handlu hurtowego oraz składów, co jednak – ze wzgl ędu na obj ęcie północnego obszaru gminy Otulin ą KPN – nie mo że nast ępowa ć chaotycznie i musi by ć poddane rygorom planowanego rozwoju. Studium przewiduje mo żliwo ść rozwoju strefy aktywno ści gospodarczej w północno-zachodniej cz ęś ci gminy, w rejonie miejscowo ści Głusk, Nowe Grochale, Stare Grochale (mo żliwy profil działalno ści: przemysł nieuci ąż liwy wysokich technologii np. elektroniczny, handel hurtowy, magazyny i składy, centrum logistyczne). S ą to miejscowo ści dynamicznie rozwijaj ące si ę (znacz ący wzrost liczby ludno ści w latach 2001-2012), poło żone w bliskim s ąsiedztwie drogi krajowej nr 7 Gda ńsk – Warszawa – Chy żne oraz planowanego do otwarcia w 2012 roku Portu lotniczego Modlin. Zakłada si ę konieczno ść ograniczenia uci ąż liwo ści oddziaływania strefy aktywno ści gospodarczej na środowisko (zanieczyszczenie, hałas), ze wzgl ędu na poło żenie terenu w Otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego.

3.5.5 Usługi publiczne maj ące wpływ na życie mieszka ńców

3.5.5.1 Administracja, usługi komunalne, finansowe i pocztowe, bezpiecze ństwo publiczne

Urz ąd Gminy Leoncin mie ści si ę w Leoncinie przy ul. Partyzantów 3. Obług ą gminy w zakresie gospodarki komunalnej zajmuje si ę Przedsi ębiorstwo Komunalne Leoncin sp. z o.o. W miejscowo ści Leoncin funkcjonuje oddział Poczty Polskiej (ul. Partyzantów 28) oraz Bank Spółdzielczy (ul. Partyzantów 16) - oddział Banku Spółdzielczego w Nowym Dworze Mazowieckim.

W Leoncinie zlokalizowany był Posterunek Policji (obecnie zlikwidowany, chocia ż budynek istnieje). Funkcjonuj ą dwie remizy Ochotniczej Stra ży Po żarnej – w Leoncinie i Wilkowie. Komenda Powiatowa Policji oraz Komenda Powiatowa Stra ży Po żarnej mieszcz ą si ę w Nowym Dworze Mazowieckim. Ponadto w pobliskim Czosnowie (wie ś gminna) zlokalizowany jest Komisariat Policji.

3.5.5.2 Ko ścioły

Wizytówk ą Leoncina jest usytuowany na wydmie neogotycki ko ściół parafialny pw. św. Małgorzaty, zbudowany z czerwonej cegły, wg projektu J.P. Dzieko ńskiego (F. Braumana) w latach 1881-1886. Przy ko ściele funkcjonuje cmentarz parafialny. W miejscowo ści Nowiny znajduje si ę Sanktuarium Matki Boskiej Radosnej Opiekunki Przyrody – siedziba parafii Secymin - Nowiny. Przy ko ściele, po świ ęconym w 1995 roku, zlokalizowany jest cmentarz parafialny. Trzeci ą siedzib ą parafii na terenie gminy Leoncin jest wie ś Górki, gdzie zlokalizowana jest parafia p.w. Nawiedzenia Naj świ ętszej Marii Panny.

3.5.5.3 O świata i wychowanie

W gminie Leoncin działaj ą: - Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Leoncinie (ul. I.B. Singera 3) – szkoła podstawowa oraz gimnazjum - Zespół Szkół w Głusku z siedzib ą w Nowych Grochalach – szkoła podstawowa im. Ks. Kardynała Stefana Wyszy ńskiego oraz gimnazjum - Zespół Szkół w Górkach – szkoła podstawowa im. Powsta ńców Styczn. oraz gimnazjum - Punkt przedszkolny „Anulka” w Leoncinie (ul. I.B. Singera 3) 44

Ogółem do szkół podstawowych w Leoncinie ucz ęszczało 300 uczniów, a do gimnazjów 116 uczniów (dane za 2010 rok). W szkołach podstawowych przeznaczono ogółem 41 komputerów z dost ępem do internetu (7 uczniów na 1 komputer), a w gimnazjach udost ępniono 26 komputerów z dost ępem do internetu (6 uczniów na 1 komputer). Wydatki na o świat ę i wychowanie stanowiły w 2010 roku 38% bud żetu Gminy (najwi ększy udział w wydatkach bud żetu Gminy).

W Leoncinie zarejestrowane jest Stowarzyszenie „Dla Wspólnego Dobra”, działaj ące na rzecz aktywizacji zawodowej, rozwi ązywania problemów społecznych, integracji społeczności lokalnej, wspierania działalno ści edukacyjno-wychowawczej szkół, krzewienia kultury fizycznej i turystyki, ochrony środowiska.

3.5.5.4 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna

W Leoncinie zlokalizowany jest Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej (przychodnia lekarska), który mie ści si ę w budynku przy ul. Partyzantów 3. We wsi znajduje si ę apteka (ul. Partyzantów 27) oraz punkt apteczny (ul. Partyzantów 14). Szpital Powiatowy oraz punkt Pogotowia Ratunkowego działaj ą w mie ście powiatowym – Nowym Dworze Mazowieckim.

W Leoncinie, przy ul. Partyzantów 3 zlokalizowany jest O środek Pomocy Społecznej. Udział osób w gospodarstwach domowych korzystaj ących ze środowiskowej pomocy społecznej wynosi 8,0% ludno ści gminy ogółem (wg danych za 2010 r. – z pomocy społecznej korzystało 417 osób w 136 gospodarstwach domowych), podczas gdy w powiecie wska źnik ten wyniósł 9,0% ludno ści ogółem (najmniej w gminie Nowy Dwór Mazowiecki – 7,1%; najwi ęcej w gminie Zakroczym – 15,7%. Wydatki na pomoc społeczn ą i pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej stanowiły 14% wydatków gminy w 2010 roku.

3.5.5.5 Kultura i sport

Biblioteka Publiczna mie ści si ę w Leoncinie przy ul. I.B. Singera 3. Ksi ęgozbiór biblioteki gminnej wynosi ponad 19 tys. woluminów. Ogółem z biblioteki wypo życzało woluminy w 2010 roku 416 czytelników. Biblioteka umo żliwia równie ż mieszka ńcom korzystanie z internetu na ogólnodost ępnych komputerach.

W Leoncinie znajduje si ę ogólnodost ępna hala sportowa, kompleks boisk sportowych Orlik 2010, boisko ziemne do piłki no żnej, place zabaw dla dzieci. Przy szkole podstawowej w Leoncinie działa Uczniowski Klub Sportowy „Goliat”.

3.5.6 Turystyka i wypoczynek

3.5.6.1 Uwarunkowania rozwoju funkcji turystycznej

Usytuowanie gminy Leoncin na obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego (cz ęść środkowa i południowa gminy) oraz w jego otulinie (cz ęść północna gminy) sprzyja rozwojowi turystyki i wypoczynku.

Wyj ątkowe walory przyrodnicze posiada obszar Puszczy Kampinoskiej, gdzie wyst ępuje mozaika ekosystemów, odznaczaj ących si ę wysok ą ró żnorodno ści ą siedliskow ą i gatunkow ą – le śnych, ł ąkowych, bagiennych, kserofitycznych (na wydmach). Niektóre fragmenty Puszczy obj ęte s ą ochron ą ścisł ą, wi ększa cz ęść ochron ą czynn ą lub krajobrazow ą.

Cenny przyrodniczo obszar stanowi dolina Wisły (obszar tarasu zalewowego), b ędąca rejonem bytowania (l ęgów i migracji) wielu gatunków ptaków, wcielonym do europejskiej 45 sieci ekologicznej Natura 2000. Atrakcyjnym krajobrazem kulturowym odznaczaj ą si ę wsie „ol ęderskie” poło żone w pa śmie nadwi śla ńskim (Nowy Secymin, Wilków nad Wisł ą) – zabudowania mieszkalne i gospodarcze wzniesione przez osadników holenderskich i niemieckich, pejza ż ł ąkowo-polny, urozmaicony sieci ą kanałów odwadniaj ącyh, zadrzewieniami śródpolnymi.

Ponadto w poszczególnych miejscowo ściach na terenie gminy odnale źć mo żna kilka obiektów zabytkowych, wa żnych z punktu widzenia historycznego i kulturowego (ko ściół parafialny w Leoncinie, zbór ewangelicki w Nowym Secyminie). Z obiektów współczesnych warto zwróci ć uwag ę na Sanktuarium Matki Boskiej Radosnej Opiekunki Przyrody, zlokalizowane w Nowinach. Niewykorzystane s ą jak dot ąd mo żliwo ści promocji turystycznej gminy, zwi ązane z faktem, że w 1904 r. w Leoncinie urodził si ę światowej sławy pisarz ameryka ński pochodzenia żydowskiego, laureat literackiej Nagrody Nobla, Isaac Bahevis Singer. Ciekawym obiektem z punktu widzenia historycznego jest równie ż Stare Zamczysko – pozostało ść grodziska wczesno średniowiecznego (stanowisko archeologiczne), poło żone tu ż poza granic ą gminy Leoncin (w gminie Leszno), z doj ściem od Zamczyska Nowego.

Obszar Puszczy Kampinoskiej ( środkowa i południowa cz ęść gminy) stwarza interesuj ące mo żliwo ści dla turystyki pieszej, rowerowej, narciarstwa biegowego. Turystyka na tym terenie mo że mie ć wysoki walor poznawczy i dydaktyczny (obserwacje środowiska przyrodniczego Puszczy i elementów kulturowych). Pasmo nadwi śla ńskie (północna cz ęść gminy) sprzyja natomiast rozwojowi agroturystyki, wypoczynku letniskowego (na bazie indywidualnego budownictwa letniskowego i kwater prywatnych), turystyki pieszej (w tym obserwacji ornitologicznych), rowerowej, motorowej, konnej. Szlak wodny Wisły jest niezwykle atrakcyjny pod wzgl ędem krajoznawczym, ale wci ąż wykorzystany w znikomym stopniu. Barierami wykorzystania tego szlaku s ą: niedostateczna (zmienna) gł ęboko ść rzeki dla jednostek pływaj ących o wi ększym zanurzeniu, liczne przeszkody żeglugowe w korycie rzeki, niewystarczaj ące oznakowanie żeglugowe, niedostateczne zagospodarowanie (brak przystani z ogólnie dost ępnymi terenami rekreacyjnymi), ponadnormatywne zanieczyszczenia wód rzeki.

3.5.6.2 Zagospodarowanie turystyczne

Zapewnienie informacji turystycznej i miejsc wypoczynkowych w tej cz ęś ci gminy, która obj ęta jest przez Kampinoski Park Narodowy le ży w gestii Parku. Nale ży tu wymieni ć zlokalizowane w ró żnych miejscach punkty informacji turystyczno-przyrodniczej, miejsca wypoczynku dydaktycznego, platformy obserwacyjno-widokowe. Miejscowo ściami szczególnie predestynowanymi do pełnienia funkcji węzłów turystycznych w gminie s ą (z racji schodzenia si ę szlaków turystycznych, istnienia podstawowego zaplecza usługowego): Leoncin, Secymin-Nowiny, Stare Grochale, Górki.

W gminie Leoncin wyra źnie zauwa żalny jest niedobór turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania oraz zaplecza gastronomicznego (restauracje, kawiarnie, bary szybkiej obsługi). Funkcjonuje kilka gospodarstw agroturystycznych oferuj ących, w ró żnym zakresie, miejsca w pokojach noclegowych, dost ęp do pola namiotowego, żywienie oparte na własnej ekologicznej produkcji rolnej: „U Jasia i Małgosi” (Wilków Polski), „Stajnia Dorado” (Nowy Secymin), „Gospodarstwo agroturystyczne Krystyna Orzechowska” (Wilków Polski), „Gospodarstwo agroturystyczne u Ziembi ńskich” (Nowy Secymin). W wi ększo ści miejscowo ści mo żliwe jest, po uzgodnieniu z gospodarzami, rozbicie namiotu na terenie prywatnym przy zagrodzie. Zakwaterowanie turystyczne jest tak że mo żliwe w budynku Ośrodka Szkolenia Wolontariuszy ZHP „D ąbrowa” w Starej D ąbrowie (pokoje 2-5 osobowe, kuchnia i stołówka, obiekty sportowo-rekreacyjne, mo żliwo ść rozbicia namiotu). Młodzie żowe schroniska młodzie żowe organizowane na bazie szkół wiejskich dysponuj ą sezonowymi miejscami noclegowymi. 46

3.6 Układ komunikacyjny – stan istniej ący, uwarunkowania oraz dotychczasowe zamierzenia

3.6.1 Układ drogowy

Gmina Leoncin powi ązana jest z układem komunikacyjnym zewn ętrznym: - cz ęść północna gminy – drog ą wojewódzk ą nr 575 (Kamion – Śladów – Nowy Kazu ń), powi ązanie z gminami Brochów i Czosnów, - cz ęść południowa gminy – drog ą powiatow ą nr 01604, powi ązanie z gminami Kampinos i Czosnów.

Droga wojewódzka nr 575 powi ązana jest na terenie Gminy Czosnów z drog ą krajow ą nr 7 Warszawa – Gda ńsk oraz z drog ą wojewódzk ą nr 579 Leszno – Nowy Dwór Mazowiecki. Droga powiatowa nr 01604 powi ązana jest z drogami wojewódzkimi nr 580 Kampinos – Leszno – Warszawa i nr 579 Leszno – Nowy Dwór Mazowiecki. Wewn ętrzne powi ązania cz ęś ci północnej gminy tworz ą: droga wojewódzka nr 575, drogi powiatowe nr 01610, nr 01609, nr 01611 oraz drogi gminne.

Specyficzna lokalizacja, w Kampinoskim Parku Narodowym, miejscowo ści: Górki, Stara Dąbrowa, Nowa D ąbrowa, Zamo ść , Cisowe, powoduje, że miejscowo ści te powi ązane s ą z północn ą cz ęś ci ą gminy Leoncin drog ą o charakterze le śnym, przebiegaj ącą przez kompleks le śny Kampinoskiego Parku Narodowego – jest to tzw. Wilkowska Droga. Oprócz utwardzonych dróg – wojewódzkiej, powiatowych oraz cz ęś ci dróg gminnych – na terenie Gminy znajduje si ę szereg dróg gminnych gruntowych. Gruntowy charakter posiada równie ż odcinek drogi powiatowej nr 01604 przebiegaj ący przez kompleks le śny Kampinoskiego Parku Narodowego.

Od drogi wojewódzkiej nr 575 w Secyminie Polskim odchodzi, do Nowego Secymina oraz Wychod źca w gminie Czerwi ńsk nad Wisł ą, droga wojewódzka nr 565. Droga wojewódzka nr 565 nie posiada przeprawy mostowej przez Wisł ę, posiada jedynie zjazdy nad Wisł ę, nie funkcjonuje na tej drodze przeprawa promowa, nie istnieje ci ągło ść ruchu komunikacyjnego na tej drodze.

Ze wzgl ędu na poło żenie w obr ębie Kampinoskiego Parku Narodowego oraz na północy gminy miejscowo ści wzdłu ż wału przeciwpowodziowego, szereg gospodarstw rolnych, nieruchomo ści ma utrudniony dojazd, drogami gruntowymi o zani żonych parametrach.

3.6.2 Droga wodna – rzeka Wisła

Dla gminy Leoncin funkcja rzeki Wisły jako drogi wodnej nie ma w zasadzie obecnie znaczenia. Rzeka Wisła stanowi naturaln ą przegrod ę wodn ą, oddzielaj ącą gmin ę Leoncin (na lewym brzegu rzeki) od gmin i miejscowo ści poło żonych po północnej stronie Wisły (na prawym brzegu rzeki) – z gmin ą Czerwi ńsk nad Wisł ą oraz gmin ą Zakroczym i miastem Zakroczmiem. Brak jest poł ączenia promowego przez Wisł ę, nawet o charakterze turystycznym.

3.6.3 Transport lotniczy

Na terenie Modlina w gminie Nowy Dwór Mazowiecki (gmina – miasto) przygotowywane jest uruchomienie mi ędzynarodowego lotniska. Port ma obsługiwa ć cz ęść ruchu lotniczego dotychczas kierowanego na warszawskie Ok ęcie, głównie samoloty tanich linii, czarterowe i towarowe. Planowany termin uruchomienia lotów pasa żerskich: czerwiec 2012. Pomimo, że

47 obiekt znajduje si ę poza obszarem Gminy Leoncin, to jego realizacja może mie ć wpływ na rozwój Gminy w zakresie jej atrakcyjno ści dla lokalizacji funkcji obsługi turystyki oraz rozwoju gospodarczego, np. funkcji logistycznych.

3.6.4 Komunikacja publiczna

Na obszarze gminy funkcjonuje nie w pełni sprawnie zorganizowany system komunikacji publicznej. Działaj ąca linia PKS oraz zmieniaj ący si ę przewo źnicy prywatni nie w pełni zaspokajaj ą potrzeby gminy, w szczególno ści potrzeby zapewnienia dojazdu do Nowego Dworu Mazowieckiego i innych s ąsiednich miejscowo ści oraz do stacji PKP w Nowym Dworze Maz. Na terenie gminy Leoncin funkcjonuje ponadto autobusowy transport szkolny.

3.7 Obsługa in żynieryjna (infrastruktura techniczna) – stan istniej ący, uwarunkowania

3.7.1 Zaopatrzenie w wod ę

Zaopatrzenie w wod ę mieszka ńców i u żytkowników w Gminie Leoncin odbywa si ę w dwojaki sposób. Wi ększo ść mieszka ńców Gminy Leoncin zaopatruje si ę w wod ę ze studni indywidualnych, cz ęsto o małej wydajno ści oraz w zasadzie niekontrolowanej jako ści wody. Istniej ące w Wincentówku uj ęcia wody oraz rozbudowywuj ąca si ę sukcesywnie gminna sie ć wodoci ągowa maj ą obj ąć obsług ą cało ść północnej cz ęś ci gminy, zawart ą mi ędzy północn ą granic ą Kampinoskiego Parku Narodowego a przeciwpowodziowym wałem wi ślanym. Gmina posiada „Koncepcj ę sieci wodoci ągowej dla gminy Leoncin” (opracowanie: EWIKO, sierpie ń 2008 r.) i prowadzi sukcesywnie rozbudow ę sieci zaopatrzenia w wod ę. Rozwa żane są dodatkowe miejsca uj ęć . Zagadnienie to wymaga dalszych studiów oraz ewentualnych inwestycji w miar ę zaistnienia potrzeb realizacji.

3.7.2 Kanalizacja

Ścieki bytowe – komunalne s ą odprowadzane z nieruchomo ści na obszarze Gminy Leoncin w dwojaki sposób: - Cz ęść ścieków odprowadzana jest w sposób indywidualny do zbiorników na ścieki o ró żnym stopniu szczelno ści, ze wzgl ędu na ró żny okres ich realizacji. Nowe zbiorniki s ą zazwyczaj szczelne, ze wzgl ędu na wysoki w wielu miejscach poziom wód gruntowych. Sporadycznie stosowane jest przydomowe oczyszczanie biologiczne ścieków wraz z rozs ączkowaniem. Sporadycznie ścieki odprowadzane s ą w sposób niekontrolowany, niezgodnie z przepisami, do gruntu lub cieków, co jest zabronione. Ścieki gromadzone w zbiornikach wywo żone s ą przez koncesjonowane przedsi ębiorstwa do oczyszczalni ścieków w Michałowie lub Czosnowie. - W północnej cz ęś ci Gminy, w Michałowie istnieje mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków typu BIOKON. Ma ona wydajno ść średni ą 214 m 3 na dob ę (docelowo przewiduje si ę ca. 500 m 3 na dob ę). Oczyszczane ścieki zrzucane s ą do Wisły w rejonie miejscowo ści Gniewniewice Stare, dok ąd tłoczone s ą ruroci ągiem. Sie ć kanalizacyjna jest sukcesywnie rozbudowywana, obejmuje obecnie Leoncin (w zasadzie cały), Wilków Nowy (wzdłu ż drogi powiatowej nr 01609), cz ęść Polesia (wzdłu ż drogi powiatowej nr 01609) oraz cz ęś ciowo Wincentówek. Gmina posiada „Koncepcj ę sieci kanalizacji ściekowej” (opracowanie: Pracownia Projektowa Bogdan Bartczak, wrzesie ń 2008 r.).

48 3.7.3 Elektroenergetyka

Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą odbiorców na terenie Gminy odbywa si ę poprzez sieci i urz ądzenia elektroenergetyczne b ędące własno ści ą Operatora Systemu Dystrybucyjnego w zarz ądzie Rejonów Energetycznych w Legionowie i Pruszkowie. Przez teren gminy nie przebiegaj ą linie WN 110 kV. Energia elektryczna rozprowadzana jest do odbiorców poprzez rozdzielcz ą sie ć linii napowietrznych średnich napi ęć 15 kV oraz stacje transformatorowe 15/0,4 kV i sieć odbiorcz ą niskiego napi ęcia 220/380 V.

Dostawy energii elektrycznej pokrywaj ą zapotrzebowanie odbiorców na terenie Gminy, lecz w rejonie miejscowo ści Leoncin, Teofile, Michałów, Wincentówek i Nowe Grochale wyst ępuj ą niedobory energii, a na terenie całej gminy – niedoinwestowanie w zakresie średnich i niskich napi ęć . Działania RE polegaj ą przede wszystkim na utrzymaniu ci ągło ści dostaw energii, konserwacji linii i urz ądze ń i rozbudowie sieci w rejonie skupisk odbiorców. W celu umo żliwienia przesyłania wi ększej ilo ści energii i zmniejszenia awaryjno ści układu, zasadne byłoby przedłu żenie z terenu gminy Czosnów linii zasilaj ącej 110 kV i realizacja GPZ w rejonie Starych lub Nowych Grochali. Konieczna jest sukcesywna modernizacja sieci, wymiana linii i rozbudowa sieci stacji transformatorowych w celu zmniejszenia długo ści odbiorczych linii niskich napi ęć .

Na obszarze gminy istnieje społeczne zainteresowanie indywidualnymi elektrowniami wiatrowymi, nie wi ąż e si ę to jednak z konkretnymi zamierzeniami inwestycyjnymi, utrudnionymi ze wzgl ędu na poło żenie gminy na terenie KPN i Otuliny KPN.

3.7.4 Gazownictwo

Obecnie Gmina Leoncin nie jest zaopatrywana w gaz ziemny sieciowy. Na obszarze gminy nie ma sieci gazowej. Przez teren gminy nie przebiegaj ą te ż gazoci ągi tranzytowe. Istnieje mo żliwo ść zaopatrzenia gminy w gaz ziemny sieciowy z kierunku Kazunia Polskiego w gminie Czosnów, po spełnieniu kryteriów ekonomicznych opłacalno ści dostawy gazu. Zaopatrzenie w gaz butlowy propan-butan odbywa si ę poprzez punkty sprzeda ży gazu. Ponadto nieruchomo ści zaopatruj ą si ę w gaz do celów grzewczych przechowywany w zbiornikach na terenach nieruchomo ści, przywo żony przez wyspecjalizowane przedsi ębiorstwa. Warunki techniczne jakim powinny odpowiada ć sieci gazowe okre śla obecnie: Rozporz ądzenie Ministra Gospodarki z dn. 30.07.2001r. opublikowane w Dz. U. Nr 97/2001 – dla gazoci ągów wybudowanych po 12.12.2001r.

3.7.5 Ciepłownictwo

Zaspokojenie potrzeb grzewczych na terenie gminy odbywa si ę w oparciu o indywidualne źródła ciepła, przy wykorzystaniu paliw stałych: w ęgla, koksu, drewna, brykietów itp., paliw ciekłych, gazu płynnego oraz energii elektrycznej. Wła ściciele niektórych nieruchomo ści wprowadzaj ą ekologiczne źródła ciepła – baterie słoneczne. Ponadto istnieje zainteresowanie innymi ekologicznymi źródłami ciepła, takimi jak np. pompy ciepła.

3.7.6 Telekomunikacja

Obszar Gminy Leoncin obj ęty jest obsług ą telekomunikacyjn ą przez Telekomunikacj ę Polsk ą S.A. W Leoncinie jest centrala automatyczna wraz z sieci ą napowietrzn ą i cz ęś ciowo kablow ą obsługuj ącą północn ą cz ęść gminy. W Górkach jest centrala stanowi ąca baz ę radiow ą systemu dost ępu abonenckiego. Ponadto gmina obj ęta jest systemem telefonii komórkowej. W miejscowo ści Michałów zlokalizowana jest stacja bazowa telefonii komórkowej sieci PLUS GM nr BT-10518 „Leoncin”. 49

3.7.7 Gospodarka odpadami

Obecnie na obszarze Gminy Leoncin, w zwi ązku z obowi ązkiem wywozu i utylizacji odpadów przez koncesjonowane przedsi ębiorstwa, działa kilka przedsi ębiorstw świadcz ących tego typu usługi. Wywo żą one odpady do ró żnych punktów odbioru, przede wszystkim na składowisko odpadów komunalnych w Zakroczymiu obok Fortu nr 1, ponadto do Sochaczewa oraz ewentualnie w inne miejsca. Cz ęść z w/w firm, zgodnie z posiadanymi przez przedsi ębiorstwa umowami, prowadzi selekcjonowany odbiór śmieci. Nie jest to jednak jednorodny system w pełni kontrolowany przez Gmin ę. Pomimo tego nie stwierdzono na obszarze Gminy Leoncin za śmiece ń, które nale żałoby zakwalifikowa ć do dzikich wysypisk śmieci.

3.8 Uwarunkowania wynikaj ące z wymaga ń dotycz ących ochrony przeciwpowodziowej

Ze wzgl ędu na poło żenie znacznych obszarów gminy Leoncin w dolinie rzeki Wisły, obejmuj ącej: - taras zalewowy ni ższy, zwany korytowym, - taras zalewowy wy ższy, zwany ł ąkowym zagospodarowanie przestrzenne gminy Leoncin musi uwzgl ędnia ć wymagania ochrony przed niebezpiecze ństwem powodzi i zarz ądzania ryzykiem powodziowym.

Przed wybudowaniem wałów przeciwpowodziowych znaczne obszary obecnej gminy Leoncin były nawiedzane przez powód ź. W okresie rozwoju osadnictwa holenderskiego i niemieckiego na tym terenie wytworzył si ę specyficzny typ wsi „ol ęderskich”, uwzgl ędniaj ący – w sposobach lokalizacji zabudowy (na sztucznych i naturalnych wzniesieniach), w formie rozwi ąza ń architektoniczno budowlanych oraz w zagospodarowaniu i sposobie u żytkowania siedlisk i terenów – rozwi ązania pozwalaj ące na harmonijne współ życie z nieujarzmion ą natur ą wylewaj ącej rzeki.

Wybudowanie wału przeciwpowodziowego na pograniczu tarasu korytowego i tarasu zalewowego wy ższego (oprócz odcinka w rejonie Starych Grochali, gdzie wał przecina cz ęś ciowo taras zalewowy ni ższy) ograniczyło tereny szczególnego zagro żenia powodzi ą do przestrzeni mi ędzywala.

3.8.1 Mi ędzywale rzeki Wisły

Dla przestrzeni mi ędzywala w gminie Leoncin, na zlecenie Regionalnego Zarz ądu Gospodarki Wodnej w Warszawie, w grudniu 2000 r. , zostały opracowane „Wskazania dla studiów uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin w odniesieniu do mi ędzywala i terenów przyległych do rzeki” Cz ęść : Gmina Leoncin (km 554,0 – 572,0 biegu rzeki) . Opracowanie zostało wykonane w ramach umowy na „Generalne studia uwarunkowa ń kierunków zagospodarowania przestrzennego dla terenów mi ędzywala dla gmin odcinka płockiego” (cz ęść realizacji „Koncepcji programowo-przestrzennej zagospodarowania doliny i regulacji Wisły od km 295,2 do km 684,0”). Autorem opracowania było przedsi ębiorstwo Hydroprojekt Warszawa Sp. z o.o.. Koordynatorem projektu byli: mgr in ż. Ireneusz Ankiersztejn oraz mgr in ż. Renata Osi ńska.

W/w opracowanie jest wa żnym materiałem źródłowym zarówno dla Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Leoncin, jak i dla bardziej szczegółowych opracowa ń analitycznych i projektowych. Regionalny Zarz ąd Gospodarki 50 Wodnej w Warszawie zaakceptował to opracowanie do wykorzystania zgodnie z zaleceniem protokołu nr 02/2000 z Rady Technicznej dnia 23.05.2000 r. – wnioski. W opracowaniu tym, na mapie w skali 1:50 000 w sposób schematyczny oznaczono granice terenu nazwanego: „kompleks zagro żenia powodziowego”. Granice tego „kompleksu” oznaczono oraz schematycznie uproszczono.

Istotnymi informacjami zawartymi w w/w opracowaniu s ą: 1. oznaczenie odcinka wałów od Starych Gniewniewic na zachód (kilometra ż: od 562 do 572 km biegu rzeki) jako wał projektowany do podwy ższenia obwałowania, oraz 2. koncepcja rozwi ąza ń zagospodarowania mi ędzywala zawieraj ąca propozycje szczegółowe zagospodarowania bezkubaturowego, które, ze wzgl ędu na poło żenie terenu w obszarze obszaru specjalnej ochrony ptaków (OSO) Natura 2000 – „Dolina Środkowej Wisły” (PLB 140004) oraz specjalnego obszaru ochrony siedlisk (SOO) – „Kampinoska Dolina Wisły” (PLH 140029) oraz ze wzgl ędu na obejmowanie obszaru rezerwatów „Wikliny Wi ślane” i „Zakole Zakroczymskie”, podlega ć winny wykraczaj ącym poza zakres Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego procedurom opracowania, modyfikowania, uzgadniania i ewentualnie wdra żania.

3.8.2 Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej

Na zlecenie Rejonowego Zarz ądu Gospodarki Wodnej w Warszawie, w listopadzie 2006 r. wykonane zostało opracowanie „Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej - Etap III” . Autorem opracowania było konsorcjum firm: Neokart GIS Sp. z o.o., Integrated Engineering Sp. z o.o., BlomInfo Sp. z o.o.

Opracowanie to, b ędące podstawowym źródłem informacji dotycz ących zagro żeń powodziowych terenu gminy Leoncin, wyznacza obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi, wyró żnia wał przeciwpowodziowy, a w konsekwencji jego wyró żnienia okre śla obszar szczególnego zagro żenia powodzi ą stanowi ący przestrze ń mi ędzywala.

Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą, stanowi ące obszar mi ędzywala, s ą całkowicie wył ączone z procesów urbanizacyjnych na obszarze gminy i podlegaj ą szczególnemu nadzorowi ze wzgl ędów przeciwpowodziowych. Stanowi ą one ponadto bardzo cenny ekosystem.

Obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi obejmuj ą swoim zasi ęgiem wszystkie jednostki osiedle ńcze Gminy Leoncin – tereny zabudowy istniej ącej oraz tereny przewidywane w obowi ązuj ących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego pod zabudow ę. Taka sytuacja faktyczna oraz prawna zakłada skuteczno ść pełnej ochrony przed powodzi ą terenów gminy chronionych przez wały przeciwpowodziowe.

Ze wzgl ędu na fakt, że w opracowaniu „Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej - Etap III” zasi ęg wyznaczenia obszaru nara żonego na niebezpiecze ństwa powodzi ogranicza si ę do linii wyznaczonej przez kanał Łasica (w opracowaniu tym nie wyznaczono takich terenów w gminie Leoncin na południe od kanału Łasica), dla oszacowania zagro żenia powodzi ą i podtopieniami terenów poło żonych bardziej na południe konieczne było skorzystanie z innego istniej ącego źródła informacji – mapy obszarów zagro żonych podtopieniami. Pomimo wyznaczenia granicy opracowania „Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej - Etap III” na kanale Łasica, nale ży domniemywa ć, że niebezpiecze ństwo powodzi mo że wyst ępowa ć równie ż na południe od tej linii.

51

3.8.3 Niebezpiecze ństwo podtopie ń obszaru gminy

Zabezpieczenie obszaru gminy Leoncin przed powodzi ą poprzez wybudowanie wałów przeciwpowodziowych, które wymagaj ą ochrony, konserwacji, odpowiedniej eksploatacji oraz by ć mo że podwy ższenia (co sygnalizuj ą „Wskazania dla studiów uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin w odniesieniu do mi ędzywala i terenów przyległych do rzeki”, opracowane w 2000 r. przez Hydroprojekt Warszawa Sp. z o.o.), nie eliminuje wszystkich konsekwencji poło żenia znacznych obszarów gminy Leoncin na terenach, na których mo żliwo ści zagospodarowania s ą w znacznym stopniu ograniczone przez niebezpiecze ństwo powodzi oraz zagro żenie podtopieniami. Je żeli chodzi o nara żenie terenów na niebezpiecze ństwo powodzi, chroni ć maj ą przed ni ą wały przeciwpowodziowe oraz sposób zagospodarowania mi ędzywala. Zagro żenie podtopieniami jest zjawiskiem zwi ązanym z licznie wyst ępuj ącymi na obszarze gminy ciekami naturalnymi, sztucznymi rowami, zbiornikami wód powierzchniowych, terenami podmokłymi oraz wyst ępowaniem tzw. wód podsi ąkowych.

„Mapy obszarów zagro żonych podtopieniami” w skali 1: 50 000 zostały wykonane w latach 2003-2006 w Pa ństwowym Instytucie Geologicznym, w ramach jednego z zada ń Pa ństwowej Słu żby Hydrogeologicznej, które dotyczy ostrzegania przed niebezpiecznymi zjawiskami stanowi ącymi zagro żenie dla stref zasilania i poboru wód podziemnych.

Zgodnie z „Map ą obszarów zagro żenia podtopieniami” podtopienia mog ą wyst ępowa ć na wszystkich terenach na obszarze gminy Leoncin nara żonych na niebezpiecze ństwo powodzi (wyznaczonych zgodnie ze „Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej - Etap III” z 2006 r.). Taki obraz zapewne jest wynikiem ró żnych skal dokładno ści opracowa ń – mapa obszarów zagro żenia podtopieniami jest bardziej generalna (skala 1:50 000), a mapa ze studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej – bardziej szczegółowa (skala 1:10 000). Ponadto podtopienia mog ą wyst ępowa ć na obszarze gminy na południe od kanału Łasica (mo żliwe zasi ęgi podtopie ń – według mapy). Naturalnie trzeba zaznaczy ć, że wyznaczone na „Mapie obszarów zagro żenia podtopieniami” obszary nie s ą strefami zalewów wód powierzchniowych (powodzi), ale przedstawiaj ą maksymalne mo żliwe zasi ęgi wyst ępowania podtopie ń (czyli poło żenia zwierciadła wody podziemnej blisko powierzchni terenu, co skutkuje podtopieniami) w rejonie i s ąsiedztwie doliny rzecznej.

Uwarunkowania ekofizjograficzne na obszarze gminy Leoncin, zwi ązane z warunkami gruntowo-wodnymi s ą jednym z najbardziej istotnych uwarunkowa ń mo żliwo ści zagospodarowania jej obszaru. Uwarunkowania te determinowały dotychczasowe zagospodarowanie i musz ą determinowa ć zagospodarowanie przestrzenne w odniesieniu do przyszłych kierunków rozwoju gminy. Sie ć cieków wodnych, rowów, terenów ł ąkowych – niebudowlanych z racji cech nieprzydatno ści budowlanej terenu, winna pełni ć rol ę kształtuj ącą zagospodarowanie przestrzenne gminy Leoncin. Nale ży przez to rozumie ć, że niebezpiecze ństwo podtopie ń terenów zwi ązane z sieci ą lokalnych ci ągów przyrodniczych (dolinki) winno by ć czynnikiem kształtuj ącym, a raczej ograniczaj ącym mo żliwo ści zabudowy.

3.9 Uwarunkowania stanu prawnego gruntów

W ramach prac nad Studium przeprowadzono, w oparciu o mapy ewidencyjne gruntów w skali 1:5000 dla poszczególnych sołectw i obr ębów, oraz w oparciu o wykazy wła ścicieli i władaj ących działek uzyskane ze Starostwa Powiatowego w Nowym Dworze Mazowieckim, identyfikacj ę i analiz ę wybranych, poszczególnych działek, ich poło żenia, granic własno ściowych oraz formy własno ści. Identyfikacja ta była niezb ędna w celu zlokalizowania na mapach topograficznych poszczególnych działek, dla których informacja o poło żeniu i 52 formie własno ści była istotna z punktu widzenia przes ądze ń Studium. Dotyczyło to przede wszystkim analiz wniosków oraz analiz formy własno ści. Identyfikacja i analiza formy własno ści co do stanu prawnego gruntów przeprowadzona została w skali 1:10 000 i wprowadzona do zasobu informacji zbieranych do Studium. Praca ta pozwoliła na identyfikacj ę terenów których wła ścicielami s ą:

1. SKARB PA ŃSTWA, z podziałem na tereny wyró żnione w wykazach Starostwa Nowym Dworze Mazowieckim, b ędące we własno ści: a. Kampinoskiego Parku Narodowego, b. Regionalnego Zarz ądu Gospodarki Wodnej, c. Wojewódzkiego Zarz ądu Melioracji i Urz ądze ń Wodnych, d. Agencji Nieruchomo ści Rolnych, e. Lasów Pa ństwowych, f. Telekomunikacji Polskiej S.A., g. Dyrekcji Okr ęgowej Dróg Publicznych, 2. POWIAT NOWODWORSKI 3. GMINA LEONCIN 4. TERENY PRYWATNE – pozostałe tereny

W ramach sporz ądzania materiałów roboczych opracowano map ę w skali 1:10 000 przedstawiaj ącą formy własno ści terenów na obszarze Gminy według w/w podziału. Syntez ę informacji na temat formy własno ści stanowi ą rysunki w skali 1:50 000:

Rys. 16 obrazuj ący formy własno ści (z uogólnieniem wynikaj ącym ze skali rysunku): - Skarbu Pa ństwa, - Powiatu Nowy Dwór Mazowiecki, - Gminy Leoncin, - Tereny prywatne.

Rys. 17 przedstawiaj ący tereny własno ści Kampinoskiego Parku Narodowego na obszarze Gminy Leoncin.

Rys. 17 pokazuje równie ż granice obszaru Kampinoskiego Parku Narodowego. Rozró żnienie terenów własno ści KPN na obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego od terenów własno ści KPN na obszarze Otuliny Kampinoskiego Parku Narodowego jest istotne ze wzgl ędu na odmienno ść uwarunkowa ń zagospodarowania tych terenów.

Rysunek ten pokazuje równie ż istnienie w granicach Kampinoskiego Parku Narodowego terenów nie b ędących we własno ści Kampinoskiego Parku Narodowego. Tereny te znajduj ą si ę w obr ębach Rybitew, Cisowe, Zamo ść , Górki, Stara D ąbrowa, Nowa D ąbrowa, Nowe Budy (ten ostatni obr ęb jest ju ż w zasadzie w cało ści we własno ści KPN).

Zgodnie z informacjami uzyskanymi w Kampinoskim Parku Narodowym wykup terenów w obr ębie Kampinoskiego Parku Narodowego post ępuje sukcesywnie. Obecnie – w kwietniu 2012 roku – zgłoszono do wykupu (zgłoszenia ch ętnych) powierzchnię 80 ha. Istnienie terenów prywatnych w granicach Kampinoskiego Parku Narodowego jest przyczyn ą konfliktu wła ścicieli tych terenów z Kampinoskim Parkiem Narodowym.

Rys. 17 ilustruje fakt wskazuj ący, że ca. 61 % powierzchni Gminy Leoncin, licz ącej 15884 ha, znajduje si ę w granicach Kampinoskiego Parku Narodowego, co ma istotny wpływ na uwarunkowania rozwoju Gminy Leoncin.

53 3.10 Uwarunkowania wynikaj ące z dotychczasowego zagospodarowania terenu

Dotychczasowe zagospodarowanie i zainwestowanie kubaturowe obszaru było, w trakcie zbierania informacji o stanie istniej ącego zagospodarowania Gminy Leoncin, przedmiotem szczegółowych analiz. U żyte do opracowania Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania Gminy Leoncin, mapy topograficzne w skali 1:10 000 s ą mapami topograficznymi wykonanymi, w zale żno ści od poło żenia terenu, w dwóch terminach. Cz ęść obszaru, obejmuj ąca wi ększo ść terenów Gminy, posiada mapy topograficzne w skali 1:10 000, w układzie 1942, o aktualno ści topograficznej z 1992 roku. Cz ęść obszaru posiada jedynie mapy topograficzne w układzie 1965, o aktualno ści topograficznej z 1983 roku. S ą to arkusze obejmuj ące cz ęś ciowo rejony Zamo ść , Cisowe, Krubiczew, Nowe Polesie, Stare Polesie oraz cz ęść terenów Kampinoskiego Parku Narodowego. Tak nieaktualne, bo sprzed 29 i 20 lat, mapy topograficzne wymagały aktualizacji informacji w oparciu o mapy na bazie których wykonane były obowi ązuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Gminy Leoncin. Podstawowe jednak informacje dotycz ące zainwestowania oraz podziałów geodezyjnych uzyskano z dost ępnych w internecie portali: Geoportal, Google Maps, Zumi oraz w oparciu o przeprowadzone szczegółowe wizje terenowe obszaru Gminy Leoncin.

Powierzchnie terenu – zainwestowania kubaturowego, zagospodarowania obszaru wykazane zostały w sposób wyró żniony kratk ą, zarówno na Rysunku Studium Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy – „Uwarunkowania Zagospodarowania Przestrzennego” (Zał ącznik 2), jak i na Rysunku Studium Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy – „Kierunki Zagospodarowania Przestrzennego” (Zał ącznik 3).

Analiza zagospodarowania wykazała, że bardzo znaczna ilo ść istniej ącej w terenie zabudowy na mapach topograficznych nie jest uwidoczniona, gdy ż zabudowania te powstały po opracowaniu map topograficznych. Ponadto szereg budynków i gospodarstw, w szczególno ści znajduj ących si ę na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego uległo od czasu opracowania map topograficznych likwidacji ze wzgl ędu na prowadzone przez KPN wykupy. Analiza zagospodarowania wykazuje równie ż zmiany w zagospodarowaniu nast ępuj ące na obszarze Gminy Leoncin. Najwi ększy przyrost terenów zainwestowanych mo żna zaobserwowa ć w miejscowo ściach: Leoncin, Nowe Grochale, Stare Grochale, Stanisławów, Nowa Mała Wie ś, Michałów, Nowy Wilków, Nowe Polesie, Wilków Polski. Z kolei w zwi ązku z ograniczeniami wydawania pozwole ń na zabudow ę, wykupami i stopniow ą likwidacj ą zabudowy na obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego, stopniowo zanika zabudowa w miejscowo ściach: Rybitew (zostało jeszcze tylko kilka budynków, a analiza stanu własno ści terenów Kampinoskiego Parku Narodowego pokazuje dalsze zmiany własno ściowe), Cisowe, Zamo ść , Górki, Stara D ąbrowa, Nowa D ąbrowa. Nale ży stwierdzi ć, że miejscowo ści Stara D ąbrowa i Górki zamieszkuje jeszcze znaczna ilo ść mieszka ńców.

Pod wzgl ędem funkcji istniej ącego zainwestowania Gmina Leoncin w przeszło ści b ędąca gmin ą zdecydowanie rolnicz ą, zmienia swój charakter na gmin ę, w której jej funkcja mieszkaniowa i mieszkaniowo- rekreacyjna zaczyna być niesłychanie istotna. Oprócz realizacji indywidualnych zaczynaj ą si ę pojawia ć równie ż inwestycje mieszkaniowe – zorganizowane – deweloperskie. Najwi ększy rozwój nowej zabudowy jednorodzinnej mo żna obserwowa ć na terenach s ąsiaduj ących z droga powiatow ą Stare Grochale – Leoncin. Rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz mieszkaniowej jednorodzinnej a zarazem rekreacyjnej zwi ązany jest z terenami atrakcyjnymi pod wzgl ędem przyrodniczym, s ą to: - tereny wzdłu ż północnej granicy lasów Kampinoskiego Parku Narodowego, poło żone w miejscowo ściach: Krubiszew, Nowe Polesie, Wilków Nowy, Teofile, Ga ć, Stanisławów, Nowe Grochale,

54 - tereny w pa śmie północnym, poło żone wzdłu ż Wisły: Nowy Secymin, Wilków nad Wisł ą, a przede wszystkim Nowe Grochale i Stare Grochale, - tereny w pa śmie łąkowym ( środkowym): w Nowinach, Secyminie Polskim i Wilkowie Polskim. Tereny funkcji zwi ązanych z aktywno ści ą gospodarcz ą znajduj ą si ę w Michałowie, Stanisławowie, Nowych Grochalach, Starych Grochalach, Wilkowie Polskim oraz w Leoncinie. Na terenie Gminy nie ma znaczniejszego rejonu aktywno ści gospodarczej. Rolnicze u żytkowanie terenów pól uprawnych, ł ąk i pastwisk Gminy Leoncin stopniowo ulega ograniczeniu. Porównanie zdj ęć lotniczych obszaru Gminy Leoncin z zakresem terenów uprawianych w lecie 2011 roku, wykazuje że na wielu terenach wykorzystywanych dawniej rolniczo zaniechano prowadzenia gospodarki rolnej, wiele terenów porasta samosiejkami.

3.11 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obowi ązuj ące na obszarze gminy, oraz dotychczas obowi ązuj ące studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego

3.11.1 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obowi ązuj ące na obszarze gminy

Na obszarze Gminy Leoncin obowi ązuj ą nast ępuj ące MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO:

1. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Stare Grochale, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XVIII/27/2004 Rady Gminy Leoncin z dnia 16 czerwca 2004 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 182, poz.4751 z dn. 23.07.2004 r. z pó źn. zm.) 2. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Nowe Grochale, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XX/43/2004 Rady Gminy Leoncin z dnia 18 sierpnia 2004 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 227, poz. 6108 z dn. 07.09.2004 r. z pó źn. zm.) 3. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Leoncin i Wincentówek, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XVIII/26/2004 Rady Gminy Leoncin z dnia 16 czerwca 2004 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 182, poz. 4750 z dn. 23.07.2004 r. z pó źn. zm.) 4. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Teofile, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XXXVII/20/2006 Rady Gminy Leoncin z dnia 28 czerwca 2006 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 175, poz. 6893 z dn. 02.09.2006 r. z pó źn. zm.) 5. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Stanisławów, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr VI/39/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 25 kwietnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 243, poz. 7082 z dn. 27.11.2007 r.) 6. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Stare Polesie, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr VI/40/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 25 kwietnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 243, poz. 7083 z dn. 27.11.2007 r.) 7. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Wilków Polski, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr VI/41/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 25 kwietnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 243, poz. 7084 z dn. 27.11.2007 r.) 8. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wsi Nowe Polesie, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr IX/55/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 26 wrze śnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 28, poz. 1020 z dn. 04.03.2008 r.) 9. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Nowy Wilków, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Rady Gminy Leoncin Nr XXXIX/53/09 z dnia 2 grudnia 2009 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 130, poz. 2992 z dn. 05.07.2010 r. z pó źn. zm.) 10. W trakcie opracowania jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Michałów, gmina Leoncin. 55

W ramach prac analitycznych nad uwarunkowaniami zagospodarowania Gminy przeprowadzono analiz ę w/w miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego pod wzgl ędem aktualno ści i prawidłowo ści ustale ń planów. Brano równie ż pod uwag ę ewentualne skutki prawne i finansowe ewentualnych zmian ustaleń planów, szczególnie w aspekcie praw nabytych w konsekwencji istnienia planów ju ż obowi ązuj ących.

Ze wzgl ędu na do ść odbiegaj ący od siebie zakres ustale ń oraz sposób ich zapisu w poszczególnych MPZP, przy pracach analitycznych nad Studium zaistniała konieczno ść sprowadzenia pewnych ustale ń i przes ądze ń wynikaj ących z MPZP do ujednoliconego sposobu zapisu. Analizowano ponadto prawidłowo ść i aktualno ść ustale ń pod wzgl ędem aktualno ści zamierze ń (np. pola golfowe) oraz przepisów o ochronie gruntów rolnych, w szczególno ści w przypadku gruntów o niskich klasach w rejonach mniej wra żliwych przyrodniczo.

Realizacja ustale ń przyj ętych w obowi ązuj ących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego nast ępuje na obszarze Gminy Leoncin generalnie zgodnie z w/w planami. Oprócz spraw zgłoszonych jako wnioski do Studium, w odczuciu społecznym za nietrafne, nierealne nale ży uzna ć planowane przeznaczenie du żego obszaru, składaj ącego si ę z wielu działek prywatnych, w Wilkowie Polskim pod tereny usług sportu (jak zamierzano – pola golfowe) oraz pozostawienie, szczególnie w sołectwie Nowe Grochale, enklawy terenów rolnych w śród terenów przeznaczonych pod zabudow ę mieszkaniow ą jednorodzinn ą. Jako mankament planów uznany został brak wyznaczenia terenów nieuci ąż liwej aktywno ści gospodarczej jako terenów wyodr ębnionych z zabudowy mieszkaniowej, gwarantuj ący brak kolizji funkcjonalnej u żytkowania terenów.

56 3.11.2 Parametry, wska źniki zabudowy i zagospodarowania w obowi ązuj ących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na obszarze Gminy Leoncin

MPZP WSKA ŹNIK WIELKO ŚĆ POWIERZCHNIA WYSOKO ŚĆ ZABUDOWY MINIMALNA SZEROKO ŚĆ INNE INTENSYWNO ŚCI DZIAŁKI BIOLOGICZNIE WYDZIELANYCH DZIAŁEK ZABUDOWY CZYNNA STARE 1000m2 70% GROCHALE NOWE 1000m2 70% GROCHALE LEONCIN I 1000m2 60% WINCENTÓWEK TEOFILE 1000m2; 60% (min. 70% dla terenów: wysoko ść zabudowy mieszkaniowej do dwóch dla zabudowy wolnostoj ącej – 20m, dla terenu 15U 3MN, 4MN, 6MN, 8MN, kondygnacji z u żytkowym poddaszem (o wysoko ści dla zabudowy usługowo- dopuszcza si ę jako 10MN, 11MN, 12MN, kalenicy do ok. 11,0m nad poziom terenu) oraz mieszkaniowej i usługowej – 25m uzupełniaj ącą funkcj ę 13MN, 17MN, 18MN, towarzysz ącej zabudowy gospodarczej – parterowej, mieszkaniow ą; w 20MN, 5MN, ML); architektonicznie zharmonizowanej z zabudow ą przypadku podziału min. 40% dla zabudowy mieszkaniow ą (o wysoko ści kalenicy do ok. 8,0m nad terenu na działki usługowej i produkcyjnej poziom terenu) budowlane, ustala si ę konieczno ść zachowania minimalnej powierzchni 3000m2 STANISŁAWÓW MN – 1000m2 MN - minimum 60% MN - wysoko ść zabudowy mieszkaniowej do dwóch MN - 20m, a działek dla zabudowy RM,MN – 1000m2 powierzchni działki, dla kondygnacji z u żytkowym poddaszem (o wysoko ści usługowo – mieszkaniowej i zabudowy usługowej – kalenicy do ok. 11m nad poziom terenu) oraz usługowej – 25m minimum 40% towarzysz ącej zabudowy gospodarczej – parterowej, RM,MN - 20m, a działek dla RM,MN – 60% architektonicznie zharmonizowanej z zabudow ą zabudowy usługowo mieszkaniowej i mieszkaniow ą (o wysoko ści kalenicy do ok. 8m nad usługowej – 25m poziom terenu) RM,MN - wysoko ść zabudowy mieszkaniowej do dwóch kondygnacji z u żytkowym poddaszem (o wysoko ści kalenicy do ok. 11m nad poziom terenu) oraz na działkach zabudowy jednorodzinnej – towarzysz ącej zabudowy gospodarczej- parterowej, architektonicznie zharmonizowanej z zabudow ą mieszkaniow ą (o wysoko ści kalenicy do ok. 8,0m nad poziom terenu) RM i RM,U - wysoko ść zabudowy mieszkaniowej do dwóch kondygnacji z u żytkowym poddaszem (o wysoko ści kalenicy do ok. 11m nad poziom terenu) STARE POLESIE MN – 1000m2 MN - minimum 60% MN - wysoko ść zabudowy mieszkaniowej do dwóch MN - dla zabudowy mieszkaniowej – RM i RM,MN - powierzchni działki, dla kondygnacji z u żytkowym poddaszem (o wysoko ści 20m, dla zabudowy z funkcj ą 1000m2 zabudowy usługowej – kalenicy do ok. 11m nad poziom terenu) oraz usługow ą – 25m minimum 40% towarzysz ącej zabudowy gospodarczej – parterowej , RM i RM,MN - dla zabudowy 57 MPZP WSKA ŹNIK WIELKO ŚĆ POWIERZCHNIA WYSOKO ŚĆ ZABUDOWY MINIMALNA SZEROKO ŚĆ INNE INTENSYWNO ŚCI DZIAŁKI BIOLOGICZNIE WYDZIELANYCH DZIAŁEK ZABUDOWY CZYNNA RM i RM,MN – 60% architektonicznie zharmonizowanej z zabudow ą mieszkaniowej – 20m W zakresie ochrony mieszkaniow ą (o wysoko ści kalenicy do ok. 8m nad środowiska przyrodniczego: poziom terenu) - zabudowa RM i RM,MN - wysoko ść zabudowy mieszkaniowej do mieszkaniowa dwóch kondygnacji z u żytkowym poddaszem (o wysoko ści jednorodzinna 60% kalenicy do ok. 11m nad poziom terenu) oraz na działkach - zabudowa zabudowy jednorodzinnej - towarzysz ącej zabudowy usługowa i produkcyjna gospodarczej – parterowej, architektonicznie 40% zharmonizowanej z zabudow ą mieszkaniow ą (o wysoko ści kalenicy do ok. 8m nad poziom terenu) UT,MN - mo żliwo ść realizacji obiektów parterowych z poddaszem u żytkowym (o wysoko ści kalenicy do ok. 11m nad poziom terenu), tworz ąc zespół mieszkalno – pensjonatowy z usługami – w zachodniej cz ęś ci wyznaczonego terenu WILKÓW MN - 1000m2 MN - 60% powierzchni MN - wysoko ść zabudowy mieszkaniowej do dwóch MN - 20m, dla zabudowy usługowo- POLSKI MN,RM - 1000m2 działki, dla zabudowy kondygnacji z u żytkowym poddaszem (o wysoko ści mieszkaniowej i usługowej – 25m usługowej – minimum 40% kalenicy do ok. 11m nad poziom terenu) oraz MN,RM - 20m, dla zabudowy MN,RM - 60% towarzysz ącej zabudowy gospodarczej – parterowej, usługowo-mieszkaniowej i usługowej W zakresie ochrony architektonicznie zharmonizowanej z zabudow ą – 25m środowiska przyrodniczego: mieszkaniow ą (o wysoko ści kalenicy do ok. 8m nad - dla zabudowy poziom terenu) mieszkaniowej MN,RM - wysoko ść zabudowy mieszkaniowej do dwóch jednorodzinnej 60% kondygnacji z u żytkowym poddaszem (o wysoko ści - dla zabudowy kalenicy do ok. 11m nad poziom terenu) oraz na działkach usługowej i produkcyjnej zabudowy jednorodzinnej – towarzysz ącej zabudowy 40% gospodarczej – parterowej, architektonicznie zharmonizowanej z zabudow ą mieszkaniow ą (o wysoko ści kalenicy do ok. 8m nad poziom terenu) RM i RM,U - wysoko ść zabudowy mieszkaniowej do dwóch kondygnacji z u żytkowym poddaszem (o wysoko ści kalenicy do ok. 11m nad poziom terenu) US - dopuszcza si ę lokalizacj ę obiektów kubaturowych parterowych z poddaszem u żytkowym (o wysoko ści kalenicy do ok. 11m nad poziom terenu), w zwartym zespole wej ściowym od strony drogi gminnej z mo żliwo ści ą wprowadzenia funkcji usługowych (w szczególno ści gastronomicznych) i mieszkalno- pensjonatowych

NOWE POLESIE MN i MN/MR - 0,3 MN i MN/MR - Dla terenu zabudowy M i MN/MR - Plan ustala maksymaln ą wysoko ść Dla nowotworzonych działek Dla nowotworzonych UL i UT – 0,3 1500m2; mieszkaniowej plan ustala co zabudowy mieszkaniowej na 11m od poziomu istniej ącego przeznaczonych pod zabudow ę działek plan postuluje Plan dopuszcza najmniej minimaln ą terenu rodzimego do kalenicy lub górnej kraw ędzi dachu jednorodzinn ą wolnostoj ącą na wyznaczenie k ąta adaptacj ę powierzchni ę biologicznie (2 kondygnacje nadziemne dla budynków o dachach terenach MN i MNZL plan ustala poło żenia granic działek nieruchomo ści z czynn ą działki na 70%, o ile płaskich, a 1 kondygnacja nadziemna + poddasze minimaln ą szeroko ść frontu działek w stosunku do pasa 58 MPZP WSKA ŹNIK WIELKO ŚĆ POWIERZCHNIA WYSOKO ŚĆ ZABUDOWY MINIMALNA SZEROKO ŚĆ INNE INTENSYWNO ŚCI DZIAŁKI BIOLOGICZNIE WYDZIELANYCH DZIAŁEK ZABUDOWY CZYNNA istniej ącą zabudow ą ustalenia szczegółowe dla użytkowe dla budynków o dachach spadzistych) na: drogowego wynosz ącego na działki pod terenu nie stanowi ą inaczej; UL i UT – plan ustala maksymaln ą wysoko ść zabudowy 1. 14m dla działek o 90 ° budownictwa MN – 70% mieszkaniowej na 11m od poziomu istniej ącego terenu powierzchni poni żej 3000m2 MN - wska źnik mieszkaniowe dla MN/MR - W uzasadnionych rodzimego do kalenicy lub górnej kraw ędzi dachu (1 2. 30m dla działek o wielko ści powierzchni działek o minimalnej przypadkach plan dopuszcza kondygnacja nadziemna + poddasze u żytkowe dla powierzchni 3000m2 i wi ększej projektowanej zabudowy powierzchni 800m2, zachowanie minimum 40% budynków o dachach spadzistych) plan preferuje minimaln ą szeroko ść w stosunku do budownictwa powierzchni biologicznie frontu działek na 20m dla działek o powierzchni działki na letniskowe dla działek czynnej działki, pod powierzchni poni żej 3000m2; maksimum 25% o minimalnej warunkiem, że działka ta jest MN i MN/MR - plan preferuje UL i UT – wska źnik powierzchni 400m2 cz ęś ci ą działki ewidencyjnej minimaln ą szeroko ść frontowej wielko ści powierzchni 12UT – min. 3500m2 na której zachowane b ędzie elewacji projektowanej zabudowy na projektowanej zabudowy 14UL – min. 1500m2 łącznie co najmniej 70% 8m w stosunku do powierzchni biologicznie UL i UT – plan preferuje minimaln ą powierzchni działki na czynnej szeroko ść frontowej elewacji maksimum 25% UL i UT – 70% projektowanej zabudowy na 8m 13UT – 50%

NOWY WILKÓW MN – nowopowstałe MN – 50% MN - mo żliwo ść realizacji zabudowy mieszkaniowej MN - szeroko ść frontu działki MN - wska źnik 1000m2, z tolerancj ą RM – 50% wolnostoj ącej o wysoko ści do 2 kondygnacji nadziemnych, minimum 20m zabudowy – do 30% 20% wynikaj ącą z U.MN – 30% kalenicami na wysoko ści maksimum 11m nad poziom U.MN – min. 20m powierzchni działki; indywidualnych istniej ącego terenu; kąt zawarty pomi ędzy warunków zabudowa usługowa, gara żowa i gospodarcza mo że by ć granicami działek a lini ą terenowych; realizowana jako wolnostoj ąca (1 kondygnacja o drogi nie mo że by ć W terenach maksymalnej wysoko ści 8m), wbudowana lub zespolona z mniejszy ni ż 60 ° zainwestowanych, brył ą budynku mieszkalnego RM - wska źnik jako uzupełnienie RM - mo żliwo ść realizacji zabudowy mieszkaniowej zabudowy – do 30% istniej ącej zabudowy, wolnostoj ącej o wysoko ści do 2 kondygnacji nadziemnych, powierzchni działki dopuszcza si ę kalenicami na wysoko ści maksimum 11m nad poziom U.MN - wska źnik wydzielenie działek o istniej ącego terenu; zabudowy – do 30% powierzchni min. zabudowa usługowa, gara żowa i gospodarcza mo że by ć powierzchni działki; 700m2 realizowana jako wolnostoj ąca (1 kondygnacja o kąt zawarty pomi ędzy RM – min. 1500m2 maksymalnej wysoko ści 8m), wbudowana lub zespolona z granicami działek a lini ą U.MN – min. 1000m2 brył ą budynku mieszkalnego drogi nie mo że by ć U.MN - mo żliwo ść realizacji zabudowy usługowej o mniejszy ni ż 60 ° wysoko ści do 2 kondygnacji nadziemnych, z kalenicami na wysoko ści maksimum 12m nad poziom istniej ącego terenu; mo żliwo ść realizacji zabudowy mieszkaniowej wolnostoj ącej o wysoko ści do 2 kondygnacji nadziemnych, kalenicami na wysoko ści maksimum 12m nad poziom istniej ącego terenu 59 MPZP WSKA ŹNIK WIELKO ŚĆ POWIERZCHNIA WYSOKO ŚĆ ZABUDOWY MINIMALNA SZEROKO ŚĆ INNE INTENSYWNO ŚCI DZIAŁKI BIOLOGICZNIE WYDZIELANYCH DZIAŁEK ZABUDOWY CZYNNA MICHAŁÓW MN – min. 1000m2, z MN i RM – 50% MN i RM – mo żliwo ść realizacji zabudowy MN – min. 20m MN i RM – tolerancj ą 20% U i U.MN – 30% mieszkaniowej wolnostoj ącej o wysoko ści do 2 U – min. 20m przeznaczenie wynikaj ącą z P.U – 30% kondygnacji nadziemnych, kalenicami na wysoko ści U.MN – min. 20m podstawowe terenu do indywidualnych maksimum 11m nad poziom istniej ącego terenu; 30% powierzchni działki warunków Zabudowa usługowa, gara żowa i gospodarcza mo że by ć U i U.MN – terenowych; realizowana jako wolnostoj ąca (1 kondygnacja o przeznaczenie terenów w terenach maksymalnej wysoko ści 8,0m), wbudowana lub zespolona na realizacj ę usług o zainwestowanych jako z brył ą budynku mieszkalnego średnim wska źniku uzupełnienie U – mo żliwo ść realizacji zabudowy usługowej o zabudowy – maksimum istniej ącej zabudowy, wysoko ści do 2 kondygnacji nadziemnych, z kalenicami na 50% powierzchni działki dopuszcza si ę wysoko ści maksimum 12m nad poziom istniej ącego P.U - przeznaczenie wydzielenie działek o terenu; terenu na realizacj ę powierzchni min. Zabudowa gara żowa i gospodarcza jako wbudowana lub produkcji, składów, 700m2 zespolona z brył ą budynku usługowego magazynów oraz usług o RM – min. 1500m2 U.MN – mo żliwo ść realizacji zabudowy usługowej o średnim wska źniku U – min. 1200m2 wysoko ści do 2 kondygnacji nadziemnych, z kalenicami na zabudowy – maksimum U.MN – min. 1000m2 wysoko ści maksimum 12m nad poziom istniej ącego 50% powierzchni działki terenu; mo żliwo ść realizacji zabudowy mieszkaniowej wolnostoj ącej o wysoko ści do 2 kondygnacji nadziemnych, kalenicami na wysoko ści maksimum 12m nad poziom istniej ącego terenu P.U - mo żliwo ść realizacji zabudowy o wysoko ści do 12m nad poziom istniej ącego terenu

Tabela 8. Parametry, wska źniki zabudowy i zagospodarowania w obowi ązuj ących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na obszarze Gminy Leoncin

60 3.11.3 Dotychczas obowi ązuj ące studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego

Dotychczas obowi ązuj ące STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENEGO GMINY LEONCIN zostało ustanowione na mocy Uchwały Rady Gminy Leoncin Nr XI/61/2001 z dnia 16.09.2001 r.. Zostało ono sporz ądzone na podstawie Ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym , a wi ęc w oparciu o nieobowi ązuj ącą obecnie ustaw ę. Nale ży stwierdzi ć, że ustalone w w/w Studium generalne Kierunki Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Leoncin były dotychczas realizowane.

Ze wzgl ędu na zmiany społeczno – ekonomiczne w kraju oraz zmian ę szeregu przepisów dotycz ących szeroko poj ętej problematyki zagospodarowania przestrzennego, w szczególno ści przepisów dotycz ących ochrony terenów rolnych przed zainwestowaniem, a tak że w wyniku zmian zagospodarowania i zainwestowania obszaru, post ępuj ącego w oparciu o obowi ązuj ące plany miejscowe oraz tryb wydawanych Decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz Decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, ustalenia Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy nie odpowiadaj ą obecnym potrzebom rozwoju Gminy oraz wymaganiom stawianym dla Studium w świetle obowi ązuj ącej Ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z pó źniejszymi zmianami).

Brak aktualnego, odpowiadaj ącego potrzebom Gminy, Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Leoncin jest czynnikiem hamuj ącym jej rozwój oraz przyczyn ą trudno ści opracowania i uzgodnienia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego odpowiadaj ących potrzebom Gminy.

Podstawowe mankamenty dotychczas obowi ązuj ącego Studium, wynikaj ące z faktu opracowania jego w oparciu o Ustaw ę z dnia 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym to: - jego schematyczno ść i nieprecyzyjno ść , - brak wyznaczenia terenów zainwestowania i inwestycyjnych odpowiadaj ących stanowi istniej ącemu, ustaleniom miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i potrzebom rozwoju gminy, - brak oraz nieaktualno ść szeregu informacji które powinny by ć zawarte w Studium uwarunkowa ń i zagospodarowania przestrzennego gminy zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami, - nietrafno ść i zdezaktualizowanie si ę pewnych propozycji kierunków zagospodarowania, np. pola golfowe w Wilkowie Polskim, czy te ż usługi w zachodnim Michałowie oraz zainwestowanie produkcyjno – usługowe w południowej cz ęś ci Nowych Gniewniewic.

3.12 Wnioski do Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Leoncin

W ramach procedury opracowywania Studium przeanalizowano wnioski instytucji oraz blisko 500 wniosków indywidualnych. Wnioski osób indywidualnych dotycz ące przede wszystkim postulatu „budowlanego” charakteru wnioskowanych działek nale ży podzieli ć na dwie podstawowe grupy: 1. wnioski dotycz ące terenów poło żonych w granicach Kampinoskiego Parku Narodowego 2. wnioski dotycz ące terenów poło żonych poza granicami Kampinoskiego Parku Narodowego. Wnioski, po ich identyfikacji lokalizacyjnej, wymagały przeanalizowania w kontek ście wszelkich uwarunkowa ń. Wnioski dotycz ą zarówno terenów nie posiadaj ących obowi ązuj ących miejscowych planów zagospodarowania, jak i terenów na których 61 funkcjonuj ą obowi ązuj ące plany zagospodarowania przestrzennego. Oprócz analizy zgłoszonych wniosków do Studium przeprowadzono, dzięki obecnej dost ępno ści w internecie na portalu Geoportal.gov.pl – informacji w postaci zdj ęć satelitarnych, map topograficznych wraz z nakładk ą własno ściow ą, analiz ę istniej ących podziałów geodezyjnych terenów. Analiza ta pozwala na identyfikacj ę dokonywanych podziałów terenów, cz ęsto obecnie rolnych z zamiarem ich zbycia czy te ż wnioskowania ich budowlanego charakteru. Przeprowadzona analiza wniosków oraz podziałów geodezyjnych terenów pozwala na poznanie oczekiwa ń mieszka ńców, nie zawsze zgłoszonych w trybie składania wniosków do Studium.

3.13 Uwarunkowania szczególne - geologiczne

3.13.1 Wyst ępowanie obszarów naturalnych zagro żeń geologicznych Na obszarze gminy Leoncin nie wyst ępuj ą obszary naturalnych zagro żeń geologicznych.

3.13.2 Wyst ępowanie terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odr ębnych Na obszarze gminy Leoncin nie wyst ępuj ą tereny górnicze wyznaczone na podstawie przepisów odr ębnych.

3.13.3 Wyst ępowanie udokumentowanych złó ż kopalin Na obszarze gminy Leoncin nie wyst ępuj ą udokumentowane zło ża kopalin.

62

KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY LEONCIN

63 IV. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

4.1 Funkcja gminy – struktura funkcjonalno-przestrzenna

Ze wzgl ędu na swoje poło żenie w województwie i powiecie oraz istniej ące uwarunkowania rozwoju gminy, w szczególno ści uwarunkowania przyrodniczo – środowiskowe, Gmina Leoncin nie jest predysponowana do intensywnej urbanizacji jej obszaru. Obszar gminy powinien przekształca ć si ę zgodnie z dotychczasow ą tendencj ą jako tereny istnienia i rozwoju funkcji: - rolniczej, - mieszkaniowej, - mieszkaniowo-usługowej (wraz z rozwojem aktywno ści gospodarczej w zakresie ograniczonym do działalno ści dopuszczalnej w obszarach Otuliny Kampinoskiego Parku Narodowego), - rekreacyjno-wypoczynkowej: mieszkaniowo-letniskowej, - rekreacyjno-sportowej: rekreacji czynnej, - turystycznej, a przede wszystkim: - ochrony zasobów przyrodniczych.

Funkcjonowanie i rozwój tych funkcji winny podlega ć ograniczeniom wynikaj ącym z obj ęcia cało ści Gminy Leoncin ró żnymi obszarami chronionymi – formami prawnej ochrony środowiska przyrodniczego.

Tak znaczne podporz ądkowanie cało ści obszaru Gminy Leoncin interesom ochrony przyrody wymaga wyodr ębnienia w obszarze Gminy Leoncin stref funkcjonalno-przestrzennych o ró żnych generalnych zasadach funkcjonowania, zagospodarowania oraz rozwoju. W obszarze Gminy Leoncin wyró żniono trzy takie strefy: - stref ę „A” – zainwestowania i rozwoju gospodarczego, - stref ę „B” – ochrony zasobów przyrodniczo-krajobrazowych – Kampinoski Park Narodowy, - stref ę „C” – ochrony zasobów przyrodniczo-krajobrazowych – Dolina Wisły.

4.2 Kierunki zagospodarowania przestrzennego w strefach funkcjonalno- przestrzennych A, B, C

STREFA „A” – zainwestowania i rozwoju gospodarczego

Strefa ta to tereny zawarte mi ędzy wałem przeciwpowodziowym a północn ą granic ą Kampinoskiego Parku Narodowego. S ą to tereny na których przewiduje si ę dalszy rozwój osadnictwa oraz zorganizowane, planowe przekształcanie zagospodarowania, uwzgl ędniaj ące poło żenie strefy „A” w Otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego oraz w północno – zachodnim fragmencie w obszarze Natura 2000 SOO „Kampinoska Dolina Wisły” (PLH 140029). Jest to jedyna w Gminie strefa rozwoju gospodarczego w ró żnych jego formach. Ze wzgl ędu na fakt, że strefa „A” jest jednocze śnie cz ęś ci ą Rezerwatu Biosfery M&B „Puszcza Kampinoska” wskazana jest ona do zrównowa żonego rozwoju.

STREFA „B” – ochrony zasobów przyrodniczo-krajobrazowych – Kampinoski Park Narodowy

64 Strefa ta obejmuje cały obszar Kampinoskiego Parku Narodowego b ędący w granicach Gminy Leoncin. W obszarze tym znajduje si ę 8 obszarów ochrony ścisłej: „Biela”, „Czarna Woda”, „Granica”, „Krzywa Góra”, „Nart”. „Po żary”, „Rybitew”, „Wilków”. Niewielki fragment obszaru we wschodniej cz ęś ci znajduje si ę w obszarze ochrony krajobrazowej, tzw. „Grochalskie Piachy”. Na obszarze strefy „B” znajduj ą si ę również tereny zamieszkałe, z tendencj ą zmniejszania si ę liczby ludno ści w wyniku wykupu terenów przez KPN – miejscowo ści: Stara D ąbrowa, Górki, Nowa D ąbrowa, Zamo ść , Cisowe, Rybitew.

Zasady funkcjonowania tej strefy winny zosta ć ustalone w ramach Planu ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego, z uwzgl ędnieniem potrzeb życiowych i interesów mieszka ńców Gminy Leoncin oraz prywatnych wła ścicieli nieruchomo ści dot ąd nie wykupionych na rzecz Kampinoskiego Parku Narodowego.

Studium niniejsze, w zakresie kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Leoncin nie przewiduje rozwoju urbanizacji oraz rozwoju gospodarczego tej strefy. B ędzie to strefa ochrony zasobów przyrodniczych. Przekształcenie tej strefy z obszaru „osadnictwa w środku Puszczy” na „Puszcz ę” b ędzie procesem długotrwałym. W zwi ązku z powy ższym, zapewnienie prawidłowych warunków życiowych mieszka ńców, zapewnienie działania w tej strefie usług podstawowych dla ludno ści oraz zapewnienie mo żliwo ści powi ąza ń komunikacyjnych drog ą powiatow ą nr 06104 – z drogą wojewódzk ą nr 579, a tak że Górczy ńsk ą Drog ą – z Kampinosem i Wilkowsk ą Drog ą – z Leoncinem, jest niezb ędnym warunkiem bytowania mieszka ńców na tych terenach do czasu przej ęcia terenów przez KPN.

Istniej ące w tym obszarze dwa obiekty: obiekt szkoleniowy (poszkolny) zlokalizowany w Starej D ąbrowie oraz obiekt Szkoły Słu żby Po żarniczej w Warszawie zlokalizowany w Zamczysku Nowym, przewidywane s ą do adaptacji na cele dotychczasowego u żytkowania edukacyjno-szkoleniowego oraz, ewentualnie, turystyczno – rekreacyjnego. Na południe od obiektu szkoleniowego Zamczysko Nowe znajduje si ę (tu ż za granic ą gminy Leoncin – w gminie Leszno) stanowisko archeologiczne, wpisane równie ż do rejestru zabytków – wczesno średniowieczne grodzisko obronne, tzw. Stare Zamczysko. Jest ono niekiedy mylone z obiektem Zamczysko Nowe, nie posiadaj ącym warto ści zabytkowej. Doj ście do Starego Zamczysko istnieje od strony Zamczyska Nowego.

Bardzo istotnym elementem zagospodarowania strefy „B” jest zagospodarowanie turystyczno-rekreacyjne, które b ędzie dalej rozwijane zgodnie z zasadami przyj ętymi dla KPN. Udost ępnienie parkingów, szlaków turystycznych, ci ągów pieszych, rowerowych, polan rekreacyjnych odbywa ć si ę b ędzie na zasadach wskazanych przez KPN oraz okre ślonych w przygotowywanym Planie ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego. Post ępuj ąca renaturalizacja terenów istniej ących zamieszkałych sołectw w obszarze KPN musi uwzgl ędnia ć interesy mieszka ńców i by ć równie ż zgodna z kierunkiem stopniowego przekształcania tej strefy.

STREFA „C” – ochrony zasobów przyrodniczo krajobrazowych – Dolina Wisły

Strefa ta obejmuje obszar mi ędzywala rzeki Wisły (cz ęś ci tarasu zalewowego odci ętej wałem przeciwpowodziowym) w granicach administracyjnych Gminy Leoncin. Jest to strefa o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Strefa „C” znajduje si ę w cało ści w granicach obszaru Natura 2000 OSO „Dolina Środkowej Wisły” (PLB 140004). W cz ęś ci północno-wschodniej strefy „C” znajduj ą si ę fragmenty dwóch rezerwatów przyrody: „Zakole Zakroczymskie” oraz „Wikliny Wi ślane”. Mi ędzywale rzeki Wisły w granicach administracyjnych Gminy Leoncin znajduje si ę ponadto w Otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego oraz w obr ębie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Cało ść tej strefy jest obszarem szczególnego zagro żenia powodziowego.

65 Ponadto rzeka Wisła pełni rol ę drogi wodnej – komunikacyjno- transportowej i rekreacyjno- turystycznej. Jako wodna przegroda posiada na obszarze gminy Leoncin dwa tradycyjne, historyczne rejony przeprawowe – w rejonie Nowego Secymina i Starych Grochali. Kierunki rozwoju tej strefy to ochrona zasobów przyrodniczo-krajobrazowych wraz z ekorozwojem funkcji komunikacyjnych i rekreacyjno-turystycznych z ni ą zwi ązanych, wykorzystuj ących walory rzeki Wisły i jej doliny oraz walory rezerwatów „Wikliny Wi ślane” i „Zakole Zakroczymskie”, a tak że s ąsiedztwo poło żonego po drugiej stronie rzeki zabytkowego miasta Zakroczym oraz atrakcyjnych rekreacyjno-turystycznie miejscowo ści Gminy Zakroczym oraz Gminy Czerwi ńsk nad Wisł ą.

Ochrona, zagospodarowanie oraz rozwój tych funkcji musi uwzgl ędnia ć warunki stawiane przez fakt, że strefa „C” jest obszarem szczególnego zagro żenia powodziowego. Sposób zagospodarowania winien by ć prowadzony zgodnie z przepisami odr ębnymi. Na obszarze strefy „C” musi by ć zachowany konsensus pomi ędzy ochron ą warto ści przyrodniczo- krajobrazowo-kulturowych, racjonalnym wykorzystaniem gospodarczo-turystyczno- rekreacyjnym terenów, a gospodarczo-wodnymi oraz przeciwpowodziowymi zagadnieniami zagospodarowania strefy.

4.3 Glówne kierunki zagospodarowania przestrzennego w strefie zainwestowania i rozwoju gospodarczego – strefa „A”

Strefa „A” („strefa zainwestowania i rozwoju gospodarczego”) jest jedynym obszarem Gminy wskazanym do rozwoju osadnictwa i rozwoju gospodarczego w oparciu o istniej ące ju ż tendencje rozwojowe, z ograniczeniami wynikaj ącymi z poło żenia strefy w Otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego (oraz cz ęś ciowo – północno-zachdoni fragment strefy „A” – w obszarze Natura 2000 SOO „Kampinoska Dolina Wisły”). Oczekiwania społeczne – rozwoju tej strefy wyra żone s ą w ilo ści składanych do Gminy wniosków o wskazanie terenów budowlanych na tym obszarze. Wszystkie dotychczas uchwalone miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (ł ącznie 9, oraz 1 w trakcie opracowania) znajduj ą si ę w tej strefie.

Kierunki zagospodarowania strefy „A”, wskazane na rysunku „Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego” (Zał ącznik 3), wyznaczono poprzez : - Podtrzymanie generalnych ustale ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego terenów strefy „A”, zdefiniowanych w obowi ązuj ących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. - Wskazanie w oparciu o aktualne analizy terenów już zainwestowanych - Skorygowanie ustale ń dotycz ących niektórych szczególnie niezasadnych lub zdezaktualizowanych ustale ń obowiązuj ących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, np. rezygnacja z obligatoryjnego przeznaczenia terenów na pola golfowe, czy te ż rezygnacja z pozostawienia niektórych enklaw rolnych w terenach zainwestowania, których, w kontek ście obecnie obowi ązuj ących przepisów o ochronie gruntów rolnych, pozostawienie jest niezasadne. - Wyznaczenie terenów mo żliwych do zainwestowania, po przeprowadzonej analizie wniosków do Studium, analizie istniej ącego stanu prawnego gruntów oraz po dokonanej wieloaspektowej ocenie uwarunkowa ń mo żliwo ści zagospodarowania obszaru. - Wyznaczenie terenów nie predysponowanych do zainwestowania (z dokładno ści ą, któr ą umo żliwia skala opracowania Studium) - Zapewnienie mo żliwo ści rozwoju ró żnych form aktywno ści gospodarczej mieszka ńców gminy, poprzez planow ą ró żnorodn ą dyspozycj ę funkcjonaln ą terenów gminy z uwzgl ędnieniem ró żnorodnych uwarunkowa ń zagospodarowania obszaru, w zakresie aktywno ści:

66 - w rolnictwie i hodowli oraz przetwórstwie rolno – spo żywczym, na bazie gospodarstw ekologicznych oraz agroturystycznych, - w obsłudze turystyki, rekreacji, sportu, wypoczynku, - w usługach zwi ązanych z obsług ą ludno ści zamieszkałej w obszarze gminy oraz przebywaj ącej na jej terenie czasowo, - w działalno ści gospodarczej usługowej i wytwórczej, o profilach mo żliwych do prowadzenia w Otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego, na terenach przewidzianych pod zabudow ę mieszkaniow ą z dopuszczeniem usług i wytwórczo ści nieuci ąż liwej, - na terenach wskazanych dla lokalizacji funkcji aktywno ści gospodarczej na rysunku „Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego” (Zał ącznik 3): U, UAG, P/U (usługi, wytwórczo ść , magazynowanie), wydzielonych jako tereny bez przewidywania funkcji mieszkalnej obszaru. - Przyj ęcie ró żnych zasad urbanizacji strefy, w zale żno ści od uwarunkowa ń ekofizjograficznych oraz innych uwarunkowa ń odmiennych dla ró żnych rejonów strefy „A”: - urbanizacja „zwarta przestrzennie”. Stare Grochale, Nowe Grochale, Głusk; - urbanizacja „skoncentrowana” w oparciu o wykształcon ą jednostk ę centraln ą. Leoncin, Wincentówek, Teofile; - urbanizacja kształtowana w oparciu o ci ągi komunikacyjne, przerywana lokalnymi ci ągami przyrodniczymi; - rozproszone zainwestowanie. - Uwzgl ędnienie, w ramach kierunków zagospodarowania przestrzennego, mo żliwych do uwzgl ędnienia – ze wzgl ędu na wieloaspektowe uwarunkowania – wniosków lub cz ęś ci wniosków oraz widocznych w istniej ącej strukturze stanu prawnego gruntu, oczekiwa ń i tendencji w zakresie przekształce ń funkcjonalnych terenów (wskaza ń terenów budowlanych). Uwzgl ędnienie faktu dokonanych w przeszło ści obrotów ziemi ą, skutkuj ących parcelacj ą terenów rolnych oraz oczekiwaniami uzyskania „budowlanego charakteru terenu”. - Ochron ę, utrzymanie oraz aktywizacj ę najistotniejszych, głównych korytarzy ekologicznych – powi ąza ń Kampinoskiego Parku Narodowego z Dolin ą Wisły: - w rejonie wschodnim Gminy Leoncin: w Starych Grochalach oraz na wschód od granicy gminy – w Gminie Czosnów - w rejonie zachodnim Gminy Leoncin: w Nowym Secyminie, Nowinach i zachodniej cz ęś ci Krubiczewa. - Ochron ę w obszarze strefy „A” Gminy Leoncin ci ągów przyrodniczo – krajobrazowych zwi ązanych z ekofizjograficznymi uwarunkowaniami lokalnymi (dolinki, starorzecza), tworz ących system powi ąza ń Kampinoskiego Parku Narodowego z Dolin ą Wisły oraz kanw ę proekologicznych powi ąza ń przestrzennych strefy zainwestowania i rozwoju gospodarczego Gminy Leoncin. - Ochron ę przed urbanizacj ą otwartych przestrzeni rolnych, krajobrazowych, przyrodniczo czynnych, wraz z ró żnorodno ści ą przyrodniczo – krajobrazow ą terenów. - Ochron ę przed urbanizacj ą terenów przyległych do Kampinoskiego Parku Narodowego, w tym wył ączenie 100 m pasa przyległego do granicy KPN z zainwestowania kubaturowego, z dopuszczeniem odst ępstw od tej zasady dla terenów posiadaj ących obowi ązuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (je żeli MPZP dopuszczaj ą takie odst ępstwa) oraz dopuszczeniem odst ępstw dla innych terenów uzgodnionych z Kampinoskim Parkiem Narodowym - Ochron ę wyró żniaj ącego si ę w obszarze, zdegradowanego przez podziały własno ściowe, dawnego zało żenia podworskiego z resztkami parku w Nowym Secyminie. - Ochron ę wyró żniaj ących si ę drzew, w szczególno ści o charakterze pomnikowym, na obszarze strefy „A” Gminy Leoncin, w miejscowo ściach: Stare Polesie (2 drzewa), Nowiny (1 drzewo) oraz znajduj ących si ę na obszarze pojedynczych oraz grupowych zadrzewie ń, stanowi ącej o wyj ątkowej warto ści przyrodniczo – krajobrazowej obszaru. 67 - Ochron ę rozmaito ści ukształtowanych geomorfologicznych form naturalnych oraz sztucznych (stworzonych przez osadnictwo ol ęderskie), stanowi ących o warto ści przyrodniczej oraz kulturowej obszaru. - Rygorystyczn ą ochron ę istniej ących urz ądze ń przeciwpowodziowych, w tym wału przeciwpowodziowego, zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami w w/w zakresie. - Ochron ę i konserwacj ę istniej ących oraz realizacj ę nowych niezb ędnych elementów układu wodnego i melioracyjnego, znajduj ącego si ę na obszarze Gminy Leoncin, składaj ącego si ę ze zbiorników wodnych, cieków wodnych, kanałów, rowów, elementów melioracji szczegółowej, elementów naturalnych i sztucznych, stałych i okresowo czynnych, wraz z budowlami, urz ądzeniami i innymi obiektami funkcjonalnie z nimi zwi ązanymi, słu żą cych dla zapewnienia i regulacji prawidłowego bilansu wodnego obszaru gminy. U żytkowanie, likwidacja, b ądź przebudowa tych elementów, planowane oraz realizowane zmiany tych elementów oraz zainwestowania terenów z nimi zwi ązanych, w szczególno ści w ich s ąsiedztwie zlokalizowanych, wymaga uwzgl ędnienia wymaga ń aktualnych przepisów obowi ązuj ących w w/w zakresie

4.4 Ustalenia dotycz ące wska źników i parametrów dotycz ących zagospodarowania oraz u żytkowania terenów na obszarze gminy – strefa „A” (zainwestowania i rozwoju gospodarczego)

Ustalenia dotycz ące kierunków zagospodarowania na obszarze Gminy Leoncin zostały w znacznym stopniu zdefiniowane przez ustalenia prawne ju ż obowi ązuj ące na obszarze gminy Leoncin, w szczególno ści przez:

1. Obj ęcie obszaru Gminy ustaleniami zwi ązanymi z istnieniem na obszarze Gminy Leoncin terenów: - Kampinoskiego Parku Narodowego (wraz z obszarami ochrony ścisłej), - Otuliny Kampinoskiego Parku Narodowego.

2. Obj ęcie cz ęś ci terenu Gminy obszarami Natura 2000: - „Puszcza Kampinoska” (OSO i SOO) PLC 140001, - „Dolina Środkowej Wisły” (OSO) PLB 140004, - „Kampinoska Dolina Wisły” (SOO) PLH 140029, a ponadto Warszawskim Obszarem Chronionego Krajobrazu oraz fragmentami dwóch rezerwatów przyrody le żą cych poza granicami KPN.

3. Obj ęcie 8 miejscowo ści północnych Gminy: - Nowiny, - Nowy Secymin, - Wilków nad Wisł ą, - Stare Gniewniewice, - Mała Wie ś przy Drodze, - Nowa Mała Wie ś, - Głusk, - Nowe Grochale, obowi ązuj ącymi aktami prawa lokalnego, jakimi s ą obowi ązuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz przyszłe obj ęcie miejscowo ści Michałów b ędącym obecnie na uko ńczeniu opracowaniem MPZP.

Przy ustalaniu parametrów i wska źników urbanistycznych, Studium ogranicza to zagadnienie jedynie do strefy „A” – zainwestowania i rozwoju gospodarczego. Studium nie wyznacza wska źników dla stref „B” (Kampinoski Park Narodowy) i „C” (Dolina Wisły), b ędących strefami ochrony zasobów przyrodniczo-krajobrazowych. 68

Studium w celu unikni ęcia wywołania negatywnych skutków finansowych jego uchwalenia przyjmuje z obowi ązuj ących planów miejscowych – parametry i wska źniki w nich obowi ązuj ące dla poszczególnych funkcji – terenów. Ze wzgl ędu na fakt, że w obowi ązuj ących planach miejscowych na obszarze Gminy Leoncin nie wszystkie parametry i wska źniki zostały okre ślone oraz nie cały obszar strefy „A” (strefy zainwestowania i rozwoju gospodarczego) został pokryty obowi ązuj ącymi planami, Studium okre śla dodatkowe najwa żniejsze parametry i wska źniki urbanistyczne, jednocze śnie stwierdzaj ąc, że w oparciu o szczegółowe analizy mog ą by ć one w opracowywanych miejscowych planach skorygowane.

Ustalenia dotycz ące postulowanych wska źników i parametrów zagospodarowania i użytkowania terenu, maj ąc na wzgl ędzie fakt, że obowi ązuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego były wykonywane w zasadzie dla poszczególnych sołectw lub obr ębów geodezyjnych, zostały w Studium sformułowane równie ż dla poszczególnych sołectw lub obr ębów geodezyjnych strefy „A” (strefy zainwestowania i rozwoju gospodarczego). W zestawieniu tabelarycznym parametry b ędące powtórzeniem ustale ń z obowi ązuj ących planów miejscowych zagospodarowania przestrzennego zostały oznaczone czcionk ą pogrubion ą. Sformułowane parametry dotycz ą najwa żniejszych istniej ących i planowanych funkcji na danym terenie. Parametry innych funkcji, nie zamieszczonych w wykazie, winny by ć ustalane indywidualnie – w oparciu o analizy wykonywane na potrzeby MPZP lub decyzji administracyjnych.

69 TAB.9 POSTULOWANE WSKA ŹNIKI I PARAMETRY ZAGOSPODAROWANIA I U ŻYTKOWANIA TERENU SOŁECTWO PRZEZN. POW. DZIAŁKI POW. POW. ZABUDOWY INTENDYWNO ŚĆ WYSOKO ŚĆ ILO ŚĆ TERENU BIOLOGICZNIE ZABUDOWY ZABUDOWY KONDYGNACJI CZYNNA min.(m 2) max.(m 2) min.(%) max.(%) min.(%) max.(%) min. max. min.(m) max.(m) min. max. STARE MN 1000 nie 70 nie nie 30 nie 0,5 nie 11 nie 2 + GROCHALE MN/UTL ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż. (MPZP), si ę si ę si ę si ę si ę si ę NOWE MN/U 1000 40 60 0,5 15 2 + GROCHALE p.u ż. (MPZP) UAG 5000 30 70 0,7 15 2 + p.u ż. LEONCIN I MN 1000 nie 60 nie nie 40 nie 0,6 nie 11 nie 2 + WINCENTÓWEK ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż. (MPZP) U wg potrzeb si ę 40 si ę si ę 40 si ę 0,6 si ę 15 si ę 2 + P/U funkcjon. p.u ż. TEOFILE (MPZP) MN 1000 nie 60 nie nie 40 nie 0,6 nie 11 nie 2 + MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż. U 3000 si ę 40 si ę si ę 60 si ę 0,8 si ę 11 si ę 2 + p.u ż. STANISŁAWÓW MN 1000 nie 60 nie nie 40 nie 0,8 nie 11 nie 2 + (MPZP) MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż. MN/U 1000 si ę 40 si ę si ę 60 si ę 0,8 si ę 12 si ę 2 + U p.u ż.

STARE POLESIE MN 1000 nie 60 nie nie 40 nie 0,6 nie 11 nie 2 + (MPZP) MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż. RM si ę si ę si ę si ę si ę si ę WILKÓW POLSKI MN 1000 nie 60 nie nie 40 nie 0,6 nie 11 nie 2 + (MPZP) MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż. MN/UTL 1000 si ę 70 si ę si ę 30 si ę 0,3 si ę 10 si ę 1 + p.u ż. NOWE POLESIE MN 1500 nie 70 nie nie 30 nie 0,5 nie 11 nie 2 + (MPZP) MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż. MN/UTL 1500 si ę 70 si ę si ę 30 si ę 0,3 si ę 11 si ę 1 + p.u ż. MN/U 1500 60 40 0,5 11 2 + p.u ż. NOWY WILKÓW MN 1000 (800) nie 50 nie nie 50 nie 0,6 nie 11 nie 2 (MPZP) MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza

70 SOŁECTWO PRZEZN. POW. DZIAŁKI POW. POW. ZABUDOWY INTENDYWNO ŚĆ WYSOKO ŚĆ ILO ŚĆ TERENU BIOLOGICZNIE ZABUDOWY ZABUDOWY KONDYGNACJI CZYNNA min.(m 2) max.(m 2) min.(%) max.(%) min.(%) max.(%) min. max. min.(m) max.(m) min. max. RM 1500 si ę 50 si ę si ę 50 si ę 0,6 si ę 11 si ę 2 MN/U 1000 30 70 0,6 11 2 MICHAŁÓW MN 1000 nie 50 nie nie 50 nie 0,7 nie 11 nie 2 (projekt MPZP) MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza RM 1500 si ę 50 si ę si ę 50 si ę 0,7 si ę 11 si ę 2 MN/U 1000 30 70 0,8 12 2 U 1200 30 70 0,8 12 2 GŁUSK MN 1000 nie 60 nie nie 40 nie 0,6 nie 11 nie 2 + MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż. UAG 5000 si ę 30 si ę si ę 70 si ę 0,7 si ę 15 si ę 1 MN/U 1200 30 70 0,5 12 2 + p.u ż. NOWE MN 1000 nie 60 nie nie 40 nie 0,6 nie 11 nie 2 + GNIEWNIEWICE MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż si ę si ę si ę si ę si ę si ę GNIEWNIEWICE MN/RM 1000 nie 60 nie nie 40 nie 0,6 nie 11 nie 2 + FOLWARCZNE ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż RM 1500 si ę 60 si ę si ę 40 si ę 0,6 si ę 11 si ę 2 + p.u ż KRUBICZEW MN/RM 1000 nie 60 nie nie 40 nie 0,5 nie 11 nie 1 + ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż RM 1500 si ę 60 si ę si ę 40 si ę 0,5 si ę 11 si ę 1 + p.u ż MN/UTL 1500 70 30 0,5 10 1 + p.u ż OŚNIKI MN/U 1200 nie 40 nie nie 60 nie nie 11 nie 2 + ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż MN/RM 1000 si ę 60 si ę si ę 40 si ę si ę 11 si ę 2 + p.u ż MN/UTL 1000 70 30 11 1 + p.u ż RM 1500 60 40 11 2 + p.u ż SECYMINEK MN/RM 1000 nie 60 nie nie 40 nie nie 11 nie 2 + ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż 71 SOŁECTWO PRZEZN. POW. DZIAŁKI POW. POW. ZABUDOWY INTENDYWNO ŚĆ WYSOKO ŚĆ ILO ŚĆ TERENU BIOLOGICZNIE ZABUDOWY ZABUDOWY KONDYGNACJI CZYNNA min.(m 2) max.(m 2) min.(%) max.(%) min.(%) max.(%) min. max. min.(m) max.(m) min. max. MN/UTL 1000 si ę 70 si ę si ę 30 si ę si ę 11 si ę 2 + p.u ż RM 1500 70 30 11 2 + p.u ż SECYMIN POLSKI MN/RM 1500 nie 70 nie nie 30 nie nie 11 nie 2 + MN/UTL ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż RM si ę si ę si ę si ę si ę si ę NOWINY MN 1000 nie 60 nie nie 40 nie nie 11 nie 2 + ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż MN/UTL 1500 si ę 70 si ę si ę 30 si ę si ę 11 si ę 1 + p.u ż MN/RM 1000 60 40 11 2 + p.u ż NOWY SECYMIN MN/RM 1500 nie 70 nie nie 30 nie nie 10 nie 1 + RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż MN/UTL si ę si ę si ę si ę si ę si ę WILKÓW NAD RM 1500 nie 60 nie nie 40 nie nie 10 nie 1 + WISŁ Ą ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż si ę si ę si ę si ę si ę si ę STARE RM 1500 nie 60 nie nie 40 nie nie 10 nie 1 + GNIEWNIEWICE ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż si ę si ę si ę si ę si ę si ę NOWA MAŁA MN 1000 nie 60 nie nie 40 nie nie 11 nie 2 + WIE Ś MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż RM 1500 si ę 60 si ę si ę 40 si ę si ę 11 si ę 2 + p.u ż MAŁA WIE Ś PRZY MN 1000 nie 60 nie nie 40 nie 11 nie 2 + DRODZE MN/RM ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza ogranicza p.u ż MN/UTL si ę si ę si ę si ę si ę MR 1500 60 40 11 2 + p.u ż UWAGA! POWY ŻSZE PARAMETRY URBANISTYCZNE NIE POSIADAJ Ą CHARAKTERU OBLIGATORYJNEGO DLA SPORZ ĄDZANYCH MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO. MAJ Ą CHARAKTER POSTULATYWNY I WINNY BY Ć NA ETAPIE OPRACOWYWANYCH MPZP SKORYGOWANE W OPARCIU O SZCZEGÓŁOWE ANALIZY UWARUNKOWA Ń ORAZ PRZYJ ĘTE SZCZEGÓŁOWE DECYZJE DLA POSZCZEGÓLNYCH TERENÓW. SKORYGOWANIE W/W WSKA ŹNIKÓW NA ETAPIE MPZP, STUDIUM DOPUSZCZA ZARÓWNO W GÓR Ę, JAK I W DÓŁ.

72 Generalizuj ąc zagadnienie wska źników do najwa żniejszych kategorii terenów, w sporz ądzanych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego oraz w zaleceniach dla inwestorów (w przypadku realizacji zabudowy na terenach dla których nie sporz ądzono planu miejscowego), nale ży d ąż yć do stosowania ni żej opisanych generalnych zasad kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenów. Zasady te mog ą by ć modyfikowane dla uwarunkowa ń szczególnych, np. s ąsiedzkich.

Minimalne wielko ści wydzielanych działek przeznaczonych pod zabudow ę: - mieszkalna jednorodzinna – 1000m 2 - jednorodzinna i letniskowa – 1000m 2 - jednorodzinna i siedliskowa – 1000m 2 - jednorodzinna z usługami – 1200m 2 - usługowa i przemysłowa – 500m 2 - dla nowych terenów aktywno ści gospodarczej (UAG) minimalna wielko ść działek powinna by ć okre ślona w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Minimalne wielko ści powierzchni biologicznie czynnej dla działek przeznaczonych pod zabudow ę: - mieszkalna jednorodzinna – 60% - jednorodzinna i letniskowa – 70% - jednorodzinna i siedliskow ą – 60% - jednorodzinna z usługami – 40% - usługowa i przemysłowa – 30%.

Maksymalne dopuszczalne wysoko ści dla zabudowy : - mieszkalna jednorodzinna, siedliskowa, letniskowa – max. 2 kondygnacje plus mieszkalne poddasze, wysoko ść nie wi ęcej ni ż 11 m nad poziom terenu; dla obszarów: Nowy Secymin, Wilków nad Wisł ą, Stare Gniewniewice oraz dla terenów przyległych do Kampinoskiego Parku Narodowego – max. 2 kondygnacje plus mieszkalne poddasze, wysoko ść nie wi ęcej ni ż 10 m nad poziom terenu) - usługowa w zabudowie mieszkaniowej – do 12 m nad poziom terenu - przemysłowa, składowa i usługowa na terenach aktywno ści gospodarczej oraz w zespołach usługowych – do 15 m nad poziom terenu - zabudowa gospodarcza zwi ązana z produkcj ą rolnicz ą – do 12 m nad poziom terenu - budynki gospodarcze i gara żowe na terenach zabudowy jednorodzinnej – do 6 m nad poziom terenu.

Okre ślenie potrzeb parkingowych powinno nast ępowa ć na podstawie poni ższych wska źników: - mieszkalnictwo – minimum 2 miejsca postojowe na dom jednorodzinny i 1 miejsce postojowe na 1 mieszkanie przy zabudowie wielomieszkaniowej - handel i usługi, biura i urz ędy – minimum jedno miejsce postojowe na 30 m 2 powierzchni użytkowej - gastronomia – minimum 1 miejsce postojowe na 4 miejsca konsumpcyjne. Miejsca postojowe winny znajdowa ć si ę na terenie lokalizacji inwestycji.

Ze wzgl ędu na uwarunkowania krajobrazowo-przestrzenne, przyrodniczo-ekologiczne oraz kulturowe, niezale żne od uwarunkowa ń prawnych wynikaj ących z obowi ązuj ących ju ż na obszarze Gminy Leoncin MPZP, Studium zaleca na obszarze Gminy Leoncin realizacj ę zabudowy mieszkaniowej o wysoko ści 1 kondygnacji plus poddasze u żytkowe, z dachami dwu- lub wielospadowymi. Studium zaleca tak że realizacj ę zabudowy: w strefie przyległej do Kampinoskiego Parku Narodowego – na działkach o powierzchni 2000 – 2500 m 2 i wi ększej, o powierzchni biologicznie czynnej na poziomie równym lub wi ększym ni ż 80%, a na pozostałych terenach – na działkach o powierzchni 1000 – 1500 m 2 i wi ększych, o 73 powierzchni biologicznie czynnej równej lub wi ększej ni ż 70%. W siedliskach rolniczych zaleca si ę ograniczenia grodzenia zabudowy do niezb ędnego minimum.

4.5 Ustalenia dotycz ące kierunków ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego gminy

Wobec faktu, że cały obszar Gminy Leoncin obj ęty jest ró żnymi formami ochrony prawnej zwi ązanej z ochron ą przyrody, szczegółowe zasady ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego wynikaj ą lub b ędą wynika ć z przepisów reguluj ących te zagadnienia zawartych w aktach prawnych (ustawy, rozporz ądzenia) i dokumentach planistycznych (np. Plan Ochrony KPN) reguluj ących funkcjonowanie: - Kampinoskiego Parku Narodowego, wraz z otulin ą KPN, - Obszarów Natura 2000: „Dolina Środkowej Wisły” (OSO), „Kampinoska Dolina Wisły” (SOO), „Puszcza Kampinoska” (OSO i SOO), - rezerwatów przyrody „Wikliny Wi ślane” i „Zakole Zakroczymskie” - Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, - pomników przyrody i ich stref ochronnych.

Przyj ęte w Rozdziale 4.3 kierunki zagospodarowania w strefie funkcjonalno-przestrzennej – strefie „A” (zainwestowania i rozwoju gospodarczego) wyznaczaj ą równie ż podstawowe kryteria ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego na obszarze tej strefy. Dotyczy to w szczególno ści takich zagadnie ń, jak: ochrona korytarzy ekologicznych – powi ąza ń KPN z Dolin ą Wisły, ochrona ci ągów przyrodniczo-krajobrazowych zwi ązanych z uwarunkowaniami lokalnymi (dolinki, starorzecza), ochrona przed urbanizacj ą przestrzeni otwartych – rolnych, ochrona przed urbanizacj ą terenów przyległych do KPN, ochrona wyró żniaj ących si ę drzew i zadrzewie ń oraz lasów, ochrona form geomorfologicznych, ochrona, konserwacja i realizacja niezb ędnych elementów układu wodnego i melioracyjnego oraz urz ądze ń przeciwpowodziowych.

4.6 Ustalenia dotycz ące zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej

Za istotne zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, zabytków oraz dóbr kultury współczesnej uznaje si ę: - ochron ę charakteru sieci osadniczej północnej cz ęś ci Gminy Leoncin (strefa „A”), historycznie ukształtowanej przez uwarunkowania ekofizjograficzne obszaru oraz uwarunkowania wielokulturowego w przeszło ści pochodzenia jej mieszka ńców; - ochron ę specyficznego krajobrazu kulturowego poholenderskiego i poniemieckiego osadnictwa, rozproszonego szczególnie we wsiach Nowy Secymin, Wilków nad Wisł ą, Stare Gniewniewice, Gniewniewice Folwarczne, Krubiczew, którego ślady widoczne s ą w zachowanych obiektach zabytkowych (budynkach mieszkalno-gospodarczych, cmentarzach, zborze pomennonickim), ukształtowaniu terenu (naturalne i sztuczne wzniesienia, na których były zlokalizowane siedliska, sztuczne zbiorniki wodne, stawy rybne), śladach po istniej ących zagospodarowaniach, nasadzeniach w dawnych siedliskach oraz nasadzeniach śródpolnych granicznych, podziałach własno ściowych oraz w tradycji lokalnej, w tym lokalnym nazewnictwie; - ochron ę licznych na obszarze Gminy stanowisk archeologicznych, według wykazu zamieszczonego w Rozdziale 3.4 „Uwarunkowania historyczno-kulturowe” oraz przez oznaczenie (orientacyjne) na rysunku „Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy”, do uwzgl ędnienia uwarunkowa ń wyst ępowania tych stanowisk archeologicznych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego poszczególnych terenów oraz w działalno ści gospodarczej i inwestycyjnej prowadzonej w oparciu o inne podstawy prawne na obszarze Gminy; 74 - ochron ę istniej ących na obszarze Gminy Leoncin zabytków nieruchomych (według wykazu zamieszczonego w Rozdziale 3.4 „Uwarunkowania historyczno-kulturowe” – tabela zabytków nieruchomych, oraz według orientacyjnego oznaczenia na rysunku „Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego”(Zał ącznik 3)): - wpisanych do rejestru zabytków WKZ, - obj ętych ewidencj ą zabytków WKZ, - nie wpisanych do rejestru oraz ewidencji zabytków WKZ, a zidentyfikowanych w ramach prac nad projektem Gminnej Ewidencji Zabytków Nieruchomych; - ochron ę zabytkowych cmentarzy czynnych i zamkni ętych, poholenderskich i poniemieckich znajduj ących si ę na obszarze strefy „A” Gminy Leoncin; - ochron ę warto ści kultu i kulturowych w postaci kapliczek i krzy ży przydro żnych, miejsc pami ęci, pomników i tablic upami ętniaj ących; - ochron ę warto ści kulturowych w postaci przekazu tradycji zwi ązanych z : - osadnictwem polskim, - osadnictwem holenderskim, „ol ęderskim" i niemieckim, - osadnictwem żydowskim, - walkami narodowo- wyzwole ńczymi (wojnami, powstaniami), - Sanktuarium Matki Bo żej Opiekunki Przyrody wraz z obrazem patronki Sanktuarium przeniesionym do Secymina z Wołczyna na Białorusi, - osob ą Isaaka B. Singera – laureata literackiej Nagrody Nobla, urodzonego w Leoncinie, - realizacj ą na obszarze strefy „A” gminy, na terenie Brzeziny – zagajnika brzozowego w Nowym Polesiu, zdj ęć do filmów re żysera A. Wajdy „Pan Tadeusz” i „Brzezina”.

4.7 Uwarunkowania dotycz ące kierunków i zasad kształtowania rolniczej i le śnej przestrzeni produkcyjnej

Na obszarze Gminy tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej przewidywane s ą do pozostawienia i u żytkowania jedynie w północnej cz ęś ci Gminy, w strefie „A”, na terenach rolnych zawartych mi ędzy wałem przeciwpowodziowym rzeki Wisły a północn ą granic ą Kampinoskiego Parku Narodowego. Cały obszar Kampinoskiego Parku Narodowego (strefa „B”) wył ączony jest z le śnej przestrzeni produkcyjnej oraz – docelowo, w enklawach dotychczas u żytkowanych rolniczo – z rolniczej przestrzeni produkcyjnej, zgodnie z zasadami wynikaj ącymi z ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego. Na terenie Gminy Leoncin nie przewiduje si ę istnienia le śnej przestrzeni produkcyjnej. Rozproszone po północnej cz ęś ci Gminy, strefie A, niedu że zespoły drzewostanu klasyfikowane jako las nie powinny mie ć charakteru lasów produkcyjnych. Jako poło żone w Otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego oraz pełni ące niesłychanie istotn ą rol ę przyrodniczo- krajobrazow ą zagospodarowania obszaru, winny by ć chronione i zachowywane w przestrzeni rolniczej oraz w zespołach osadniczych tego fragmentu Gminy.

Rolnicza przestrze ń produkcyjna północnej cz ęś ci Gminy Leoncin, strefy „A”, to przestrze ń, w której jedynie w rejonach miejscowo ści Nowy Secymin, Wilków nad Wisł ą, Stare Gniewniewice, Gniewniewice Folwarczne, Nowe Gniewniewice wyst ępuj ą gleby chronione. W obszarach tych obserwuje si ę funkcjonowanie gospodarstw rolnych o wysokiej kulturze upraw rolnych, warzywniczych oraz gospodarstw rolno-hodowlanych z lokaln ą wytwórczo ści ą produktów ekologicznych, np. serów. Na terenie Gminy znajduj ą si ę równie ż gospodarstwa agroturystyczne oraz gospodarstwa zajmuj ące si ę organizacj ą rekreacji czynnej, w szczególno ści udost ępnianiem koni wierzchowych – jako szkółki je ździeckie, o środki rekreacji je ździeckiej. Pełni ą one równie ż rol ę „hoteli - pensjonatów” dla prywatnych koni innych wła ścicieli.

75 Po żą danym kierunkiem rozwoju rolnictwa na obszarze Gminy s ą gospodarstwa ekologiczne, agroturystyczne oraz słu żą ce produkcj ą i usługami dla mieszka ńców i u żytkowników terenów rekreacyjnych. Prowadzona na obszarze Gminy gospodarka rolna wynika w wi ększej mierze z tradycji ni ż z opłacalno ści aktywno ści rolniczej. Zwi ększaj ący si ę obszar terenów rolnych odłogowanych, nieu żytkowanych jest tego objawem. Zjawisko to jest bardziej nasilone w zachodnio-środkowej cz ęś ci strefy A (północnej cz ęś ci Gminy), gdzie mozaika pól przeplatanych z ł ąkami, zagajnikami, nieu żytkami, poprzecinana licznymi ciekami wodnymi i terenami podmokłymi jest wi ększa ni ż w cz ęś ci wschodniej. A zatem mo żliwo ści tworzenia wysokotowarowych, du żych gospodarstw rolnych s ą utrudnione a warunki prowadzenia upraw – trudniejsze. O braku trendu rozwoju wysokotowarowych, wyspecjalizowanych gospodarstw rolnych świadczy rozdrobnia struktura rolna oraz brak zjawiska komasacji skupywania ziemi dla celów rolnych. Cz ęść wschodnia Gminy – rejon miejscowo ści Stare Grochale, Nowe Grochale, Stanisławów, Głusk, to tereny na których obecna rolnicza przestrze ń produkcyjna ulega ć b ędzie ograniczeniu na rzecz urbanizacji terenu.

Ze wzgl ędu na funkcj ę, jak ą pełni Otulina Kampinoskiego Parku Narodowego dla samego Parku oraz na rekreacyjne predyspozycje obszaru Gminy, zjawisko „naturalizacji” terenów rolnych pewnych obszarów strefy A Gminy – strefy zainwestowania i rozwoju gospodarczego nie wydaje si ę nieprawidłowym. Szczególnie że zjawisko to nast ępuje w sołectwach północno-zachodnich, gdzie rozwój osadnictwa powinien by ć poprzerywany lokalnymi ciągami przyrodniczymi, ze wzgl ędu na konieczno ść utrzymania niezb ędnych powi ąza ń KPN z dolin ą Wisły. Potrzeb ę przeprowadzenia procedury uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolne dla gruntów rolnych chronionych Studium przewiduje jedynie na terenach w Nowym Secyminie (niedu ży fragment sołectwa w rejonie zabytkowego zboru ewangelickiego) oraz w Gniewniewicach Folwarcznych, pod zabudow ą mieszkaniow ą jednorodzinn ą. Grunty rolne klas chronionych i niechronionych b ędą wył ączane z produkcji rolnej sukcesywnie w miar ę wyłaniaj ących si ę potrzeb w oparciu o obowi ązuj ące przepisy. Na obszarze Gminy Leoncin Studium nie przewiduje si ę generalnej zmiany przeznaczenia kompleksów gruntów le śnych na cele niele śne, ze wzgl ędu na poło żenie całego obszaru Gminy Leoncin w obszarach przyrodniczo chronionych. Kieruj ąc si ę zasad ą maksymalnej ochrony zieleni naturalnej, w tym drzewostanu klasyfikowanego jako las oraz terenów le śnych, Studium wyró żnia na rysunku kierunków lasy oraz zadrzewienia o charakterze le śnym, postuluj ąc zachowanie ich w ustaleniach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Studium dopuszcza zmian ę sposobu u żytkowania terenu lasu własno ści KPN w Wincentówku na zabudow ę jednorodzinn ą na działkach le śnych.

Ze wzgl ędu na skalę opracowania, Studium nie wyklucza mo żliwo ści skorygowania w opracowywanych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego wskaza ń co do drobnych, „enklawowych” terenów w zabudowie istniejącej i projektowanej, okre ślonych jako las, dopuszcza ich zmian ę sposobu u żytkowania w oparciu o przeprowadzone procedury prawne wymagane w tym zakresie.

4.8 Ustalenia dotycz ące kierunków rozwoju systemów komunikacji

W zakresie rozwoju systemów komunikacji na obszarze Gminy Leoncin przewiduje si ę:

4.8.1 Układ drogowy

- Wyznaczenie w strefie „A” Gminy Leoncin układu komunikacyjnego drogowego o znaczeniu ponadlokalnym – droga wojewódzka klasy G (ewentualnie, ze wzgl ędu na uwarunkowania lokalne – klasy Z) nr 575 (Płock – Secymin Polski – Nowy Kazu ń) po obecnym przebiegu, z zapewnieniem rezerwy terenowej na ewentualne lokalne obej ścia

76 terenów w Nowej Małej Wsi, Głusku, Nowych Grochalach oraz Secyminie i Nowinach. Pozostawienie drogi wojewódzkiej nr 565 w Nowym Secyminie jako dojazdu do Wisły. - Wyznaczenie w strefie „A” Gminy Leoncin układu komunikacyjnego drogowego o znaczeniu ponadlokalnym i lokalnym – dróg powiatowych nr 01609 (Nowiny – Leoncin – Nowe Grochale), 01611, 01610, poprzez adaptacj ę układu istniej ącego oraz w strefie „B” Gminy Leoncin, w sołectwach Stara D ąbrowa, Górki oraz na obszarze KPN – drogi powiatowej nr 01604 (Kampinos – Górki – D ąbrówka), po śladzie istniej ącym. - Wyznaczenie podstawowego układu komunikacyjnego drogowego o znaczeniu lokalnym, pozwalaj ącego na dojazd do poszczególnych rejonów gminy oraz rejonów istniej ącego i planowanego zainwestowania, z zastosowaniem w miar ę mo żliwo ści rozwi ąza ń „pier ścieniowych” zapewniaj ących mo żliwo ść dojazdów z dwóch kierunków. - Wyznaczenie zespołów parkingowych – „recepcyjnych” z miejscami do wypoczynku i informacj ą turystyczn ą: - zwi ązanych z przebiegiem szlaków pieszych w Kampinoskim Parku Narodowym (w Krubiczewie, Nowym Polesiu, Starej D ąbrowie) - zwi ązanych z Dolin ą Wisły (w Nowym Secyminie, Starych Grochalach).

4.8.2 Droga wodna – rzeka Wisła

- Zachowanie dotychczasowej funkcji jako drogi wodnej dla rzeki Wisły, z postulatem uaktywnienia tej roli dla celów turystycznych, rekreacyjnych i gospodarczych (rejsy rekreacyjno – turystyczne, przeprawa do Zakroczymia w Starych Grochalach oraz w Secyminie). - Zachowanie mo żliwo ści (w dostosowaniu do ewentualnych potrzeb miejsca) okazjonalnej – awaryjnej przeprawy przez Wisł ę w Nowym Secyminie oraz ewentualnego ułatwionego dostepu do rzeki w tym miejscu z drogi powiatowej nr 565 w Nowym Secyminie.

4.8.3 Ruch pieszy, szlaki rowerowe, trasy rekreacyjne konne

Na obszarze Gminy istotnym zagadnieniem jest ruch pieszy, ruch rowerowy oraz rekreacyjne trasy konne. Studium nie wyznacza tych ci ągów ruchu, cho ć docenia wag ę problemu. Na obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego wyznaczenie tras nale ży do kompetencji KPN. Na obszarze strefy „A” Gminy Leoncin Studium postuluje przy opracowywaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego docenienie tych zagadnie ń i tworzenie wzajemnych powi ązanych ci ągów pieszych, skrótowych oraz spacerowych rekreacyjnych, w szczególno ści pozwalaj ących na dost ęp do atrakcyjnych rekreacyjnie terenów np. cieków wodnych, terenów ł ąkowych, terenów le śnych itp. Studium postuluje wyznaczenie na obszarze Gminy Leoncin w ci ągach dróg publicznych w zwi ązku z wzrastaniem roli ruchu drogowego oznaczonych tras rowerowych, w szczególności zwi ązanych z ruchem rowerowym turystycznym w KPN na odcinkach wykraczających poza granice Kampinoskiego Parku Narodowego: - trasa, odcinek Krubiczew – Nowy Secymin, - trasa, odcinek Nowy Wilków – Leoncin – Teofile, oraz wzdłu ż dróg powiatowych: - nr 01609 Nowiny – Leoncin – Stare Grochale, - nr 01611 Leoncin – Nowe Gniewniewice.

4.8.4 Komunikacja publiczna

Na obszarze rozległej przestrzennie Gminy Leoncin oraz w zwi ązku z do ść odległym peryferyjnym poło żeniem terenów Gminy w stosunku do miasta powiatowego Nowy Dwór Mazowiecki, które jest powi ązane kolejowo z Warszaw ą, istnieje potrzeba funkcjonowania sprawnej komunikacji publicznej. Układ „pier ścieniowy” dróg na terenie strefy A predysponuje do rozwi ąza ń obsługi mieszka ńców komunikacj ą publiczn ą. Przeszkod ą w jej 77 funkcjonowaniu jest czynnik ekonomiczny. Studium postuluje obsług ę Gminy Leoncin autobusow ą komunikacj ą publiczn ą wraz z powi ązaniem Gminy z Nowym Dworem Mazowieckim jako o środkiem powiatowym oraz stacja kolejow ą w Nowym Dworze Mazowieckim (dla powi ązania komunikacj ą publiczn ą z Warszaw ą), a tak że wraz z powi ązaniem Gminy bezpo średnio z Warszaw ą i innymi miejscowo ściami s ąsiednimi.

4.8.5 Transport lotniczy

Na terenie Gminy Leoncin nie przewiduje si ę lokalizacji obiektów transportu lotniczego, oprócz celowo ści rozwa żenia, poza trybem opracowania Studium, miejsc lokalizacji awaryjnego l ądowiska ratowniczego dla słu żb sanitarnych.

Transport lotniczy mo że mie ć jednak wpływ na rozwój Gminy, co wi ąż e si ę z uruchomieniem mi ędzynarodowego Portu Lotniczego Warszawa-Modlin w gminie Nowy Dwór Mazowiecki (planowany termin uruchomienia lotów pasa żerskich: czerwiec 2012). Pomimo, że obiekt znajduje si ę poza obszarem Gminy Leoncin, to jego realizacja może mie ć wpływ na rozwój Gminy w zakresie jej atrakcyjno ści dla lokalizacji funkcji obsługi turystyki oraz rozwoju gospodarczego, np. funkcji logistycznych.

4.9 Ustalenia dotycz ące kierunków rozwoju systemów infrastruktury technicznej

4.9.1 Wodoci ągi

Studium przewiduje dalsz ą sukcesywn ą rozbudow ę zorganizowanego zaopatrzenia w wod ę całego północnego obszaru Gminy Leoncin, poło żonego pomi ędzy wałem przeciwpowodziowym wi ślanym a granic ą północn ą Kampinoskiego Parku Narodowego. Źródłem do zaopatrzenia 25 wsi północnej cz ęś ci Gminy Leoncin b ędą wody podziemne czwartorz ędowego pi ętra wodono śnego. Studium przewiduje, że oprócz istniej ącego uj ęcia wody w Wincentówku zaistnieje potrzeba wł ączenia do realizowanego pier ścieniowego systemu zaopatrzenia w wod ę dodatkowego źródła lub dwóch źródeł. Wst ępnie, zgodnie z „Koncepcj ą Sieci Wodoci ągowej dla Gminy Leoncin” (opracowanie EWIKO, sierpie ń 2008 r.), wskazuje si ę ewentualne dwie dodatkowe lokalizacje uj ęć : Stare Grochale i Nowe Polesie. Studium nie przewiduje realizacji zorganizowanego systemu zaopatrzenia w wod ę wsi znajduj ących si ę na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego.

4.9.2 Kanalizacja

Studium przewiduje obj ęcie docelowo całego północnego obszaru Gminy Leoncin, poło żonego pomi ędzy wałem przeciwpowodziowym wi ślanym a północn ą granic ą Kampinoskiego Parku Narodowego zorganizowanym systemem kanalizacji ściekowej w systemie kanalizacji ci śnieniowej. Istniej ąca, zrealizowana niedawno, w miejscu dawnej oczyszczalni, nowa oczyszczalnia ścieków we wsi Michałów zrzuca ścieki za po średnictwem kolektora tłocznego do Wisły w Starych Gniewniewicach. Sie ć kanalizacyjna obejmuj ąca północn ą cz ęść gminy b ędzie dalej sukcesywnie rozbudowana wraz z rozwojem osadnictwa w tej cz ęś ci Gminy Leoncin. Przebieg sieci, kolejno ść jej realizacji, lokalizacja urz ądze ń winny by ć dostosowane do potrzeb wynikaj ących z rozwoju urbanizacji na obszarze. Studium nie przewiduje budowy zorganizowanego systemu kanalizacji dla wsi poło żonych na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego. Studium nie wyklucza mo żliwo ści realizacji na obszarze Gminy lokalnych biologicznych oczyszczalni ścieków dla obszarów nieobj ętych zorganizowanym systemem kanalizacji np. dla terenów rozproszonej zabudowy, pod warunkiem spełnienia wymaga ń wynikaj ących z przepisów szczególnych oraz wymaga ń

78 wynikaj ących z poło żenia obszaru Gminy cz ęś ciowo na obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego, cz ęś ciowo w Otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego.

4.9.3 Elektroenergetyka

W zakresie systemu elektroenergetycznego, Studium nie przewiduje przebiegu przez Gmin ę Leoncin napowietrznych linii przesyłowych wysokiego napi ęcia. Studium przewiduje budow ę oraz przebudow ę sieci niskiego i średniego napi ęcia wraz z budow ą nowych stacji transformatorowych SN/NN, budow ą rozdzielni, stacji średniego napi ęcia oraz innych elementów niezb ędnych dla funkcjonowania systemu energetycznego w dostosowaniu do planowanego rozwoju Gminy, z uwzgl ędnieniem wymaga ń technologicznych i uwarunkowa ń lokalnych. Studium postuluje w rejonach o szczególnych uwarunkowaniach wynikaj ących z zainwestowania oraz uwarunkowaniach przyrodniczych stosowanie kablowania podziemnego.

Na obszarze gminy nie przewiduje si ę wyznaczenia obszarów na których rozmieszczone b ędą urz ądzenia wytwarzaj ące energi ę z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczaj ącej 100 kW.

4.9.4 Gazownictwo

Studium przewiduje docelowe zaopatrzenie północnej cz ęś ci Gminy Leoncin, znajduj ącej si ę mi ędzy przeciwpowodziowym wałem wi ślanym a północn ą granic ą Kampinoskiego Parku Narodowego, w system przewodowego zaopatrzenia w gaz dla celów grzewczych, socjalno- bytowych i technologicznych. Zaopatrzenie w gaz terenów Gminy nast ąpi z kierunku miejscowo ści Kazu ń Polski w gminie Czosnów. Gaz ziemny rozprowadzany byłby w miejscowo ściach gminnych za po średnictwem gazoci ągów średniego ci śnienia. W liniach rozgraniczaj ących dróg publicznych i niepublicznych, stanowi ących dost ęp z terenów z zabudow ą mieszkaniow ą do dróg publicznych, nale ży rezerwowa ć trasy dla sieci gazowej. Gazyfikacja b ędzie mo żliwa po spełnieniu kryteriów ekonomicznych opłacalno ści dostawcy gazu. Warunki techniczne jakim powinny odpowiada ć sieci gazowe okre śla obecnie: Rozporz ądzenie Ministra Gospodarki z dn. 30.07.2001r. opublikowane w Dz. U. Nr 97/2001 – dla gazoci ągów wybudowanych po 12.12.2001r.

4.9.5 Ciepłownictwo

Studium przewiduje że zaspokojenie potrzeb grzewczych realizowane b ędzie nadal w oparciu o indywidualne źródła ciepła. Preferowanym czynnikiem grzewczym jest olej opałowy lekki, energia elektryczna, gaz ziemny (po gazyfikacji Gminy) oraz energia uzyskiwana ze źródeł odnawialnych.

4.9.6 Telekomunikacja

Studium przewiduje wzrost dost ępno ści do systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych dla mieszka ńców Gminy, m.in. poprzez dalszy rozwój sieci, rozwój radiowego systemu dost ępu abonenckiego przewiduj ąc mo żliwo ść : - lokalizacji sieci telekomunikacyjnych zarówno w tradycyjnych jak i w nowych technologiach, w tym budowy, rozbudowy i modernizacji infrastruktury światłowodowej, - obj ęcia terenu gminy zintegrowanym systemem telekomunikacyjnym, poł ączonym z systemami sieci internetowych: wojewódzkiej i krajowej, - rozwoju systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych (przewodowych i bezprzewodowych) stosownie do wzrostu zapotrzebowania na usługi telekomunikacyjne i teleinformatyczne w gminie i regionie, z uwzgl ędnieniem przepisów ogólnych i szczególnych obowi ązuj ących w w/w zakresie. 79

4.9.7 Gospodarka odpadami

W zakresie gospodarki odpadami komunalnymi, dla rozwi ązania problemu w sposób odpowiadaj ący potrzebom proekologicznego rozwoju Gminy Leoncin, Studium przewiduje: - segregacj ę odpadów u źródła – wytwórcy, - wykorzystanie gospodarcze odpadów po przekazaniu do przerobu zgodnego z wymaganiami prawa, - kompostowanie odpadów mo żliwych do takiego przerobu, równie ż u źródła, - utylizacj ę, obróbk ę odpadów niebezpiecznych zgodnie z wymaganiami prawa, - utylizacj ę odpadów w sposób bezpieczny dla środowiska, - obj ęcie cało ści obszaru Gminy zorganizowanym systemem odbioru i utylizacji odpadów komunalnych, zgodnie z przyj ętymi zasadami dla Gminy Leoncin, zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami w tym zakresie, - likwidacj ę wszelkich dzikich wysypisk śmieci i odpadów komunalnych.

Do czasu zako ńczenia eksploatacji i u żytkowania składowiska odpadów komunalnych w Zakroczymiu, w rejonie Fortu 1, Studium przewiduje wywo żenie odpadów komunalnych przede wszystkim na to składowisko, a przy braku możliwo ści wywo żenia odpadów na w/w składowisko lub po jego zamkni ęciu – w inne wskazane zgodnie z prawem miejsce. Studium nie przewiduje lokalizacji obiektu składowania i utylizacji odpadów o znaczeniu ponadlokalnym na terenie Gminy Leoncin.

4.10 Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego na obszarze Gminy Leoncin – plany obowi ązuj ące, potrzeba zmian obowi ązuj ących MPZP, potrzeba opracowania i uchwalenia nowych MPZP, obszary wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne

4.10.1 Stan pokrycia obszaru gminy obowi ązuj ącymi MPZP

Na obszarze Gminy Leoncin obowi ązuje 8 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, 1 projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest w ko ńcowej fazie opracowania, przed uchwaleniem. S ą to:

1. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Stare Grochale, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XVIII/27/2004 Rady Gminy Leoncin z dnia 16 czerwca 2004 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 182, poz.4751 z dn. 23.07.2004 r. z pó źn. zm.). 2. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Nowe Grochale, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XX/43/2004 Rady Gminy Leoncin z dnia 18 sierpnia 2004 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 227, poz. 6108 z dn. 07.09.2004 r. z pó źn. zm.). 3. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Leoncin i Wincentówek, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XVIII/26/2004 Rady Gminy Leoncin z dnia 16 czerwca 2004 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 182, poz. 4750 z dn. 23.07.2004 r. z pó źn. zm.). 4. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Teofile, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr XXXVII/20/2006 Rady Gminy Leoncin z dnia 28 czerwca 2006 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 175, poz. 6893 z dn. 02.09.2006 r. z pó źn. zm.).

80 5. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Stanisławów, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr VI/39/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 25 kwietnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 243, poz. 7082 z dn. 27.11.2007 r.). 6. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Stare Polesie, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr VI/40/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 25 kwietnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 243, poz. 7083 z dn. 27.11.2007 r.). 7. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu miejscowo ści Wilków Polski, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr VI/41/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 25 kwietnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 243, poz. 7084 z dn. 27.11.2007 r.). 8. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wsi Nowe Polesie, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Nr IX/55/2007 Rady Gminy Leoncin z dnia 26 wrze śnia 2007 roku (Dz. Urz. W. M. Nr 28, poz. 1020 z dn. 04.03.2008 r.). 9. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Nowy Wilków, gmina Leoncin, zatwierdzony uchwał ą Rady Gminy Leoncin Nr XXXIX/53/09 z dnia 2 grudnia 2009 roku z pó źn. zm. (Dz. Urz. W. M. Nr 130, poz. 2992 z dn. 05.07.2010 r. z pó źn. zm.). 10. W trakcie opracowania jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowo ści Michałów, gmina Leoncin.

4.10.2 Potrzeba zmian lub ponownego opracowania obowi ązuj ących MPZP

Obowi ązuj ące na obszarze Gminy Leoncin miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego zostały opracowane w latach 2004-2009, w odmiennej od obecnej sytuacji społeczno-gospodarczej oraz przy odmiennych od obecnie obowi ązuj ących przepisach w zakresie ochrony gruntów rolnych i le śnych. Zmiana w/w przepisów, dezaktualizacja pogl ądów na kierunki zagospodarowania przestrzennego obszarów gminy, zmienione warunki społeczno-gospodarcze oraz liczne wnioski do Studium spowodowały, że Studium wprowadza pewne korekty w kierunkach zagospodarowania przestrzennego niektórych terenów na obszarze Gminy, na których obowi ązuj ą miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. W konsekwencji tego celowe jest opracowanie zmian lub ponowne opracowanie obowi ązuj ących, wymienionych powy żej, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Ocenia si ę, że w pierwszej kolejno ści dotyczy to: - MPZP obszaru Nowe Grochale, - MPZP obszaru Stare Grochale, - MPZP obszaru Wilków Polski, - MPZP obszaru Leoncin i Wincentówek (fragmentarycznie). Równolegle, lub w nast ępnej kolejno ści winny ulec zmianie lub ponownemu opracowaniu: - MPZP obszaru Stanisławów, - MPZP obszaru Nowe Polesie (fragmentarycznie).

4.10.3 Potrzeba opracowania i uchwalenia MPZP

Studium stwierdza celowo ść opracowania i uchwalenia na obszarze Gminy Leoncin miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla sołectw lub ich fragmentów, które nie posiadaj ą MPZP, w pierwszej kolejno ści: - wsi Głusk, - wsi Nowe Gniewniewice, - wsi Gniewniewice Folwarczne, - wsi Krubiczew, równolegle lub w nast ępnej kolejno ści: - wsi Nowa Mała Wie ś, - wsi Mała Wie ś przy Drodze, - fragmentu wsi Nowy Secymin, w rejonie przy drodze wojewódzkiej nr 565, a ponadto: 81 - wsi Secyminek, - wsi Secymin Polski, - wsi Nowiny.

4.10.4 Obszary wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne

Grunty rolne

Na obszarze Gminy Leoncin Studium nie przewiduje znacz ących, maj ących wpływ na kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy, zmian terenów gruntów chronionych rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne. Studium przewiduje mo żliwo ść przeznaczenia nieznacznych fragmentów gruntów rolnych chronionych, poło żonych w Nowym Secyminie, w rejonie zabytkowego zboru ewangelickiego – pod usługi hotelarsko-turystyczne, rekreacyjne i parking oraz nieznacznych fragmentów gruntów rolnych chronionych poło żonych w Gniewniewicach Folwarcznych i Nowych Grochalach – pod zabudow ę jednorodzinn ą.

Tereny przeznaczone na parking oraz usługi hotelarsko-turystyczne, rekreacyjne (pensjonat, gastronomia) w Nowym Secyminie oraz tereny przeznaczone pod zabudow ę mieszkaniow ą jednorodzinn ą i zabudow ę siedliskow ą (zagrodow ą) w sołectwie Gniewniewice Folwarczne oraz w Nowych Grochalach pod zabudow ą mieszkaniow ą jednorodzinn ą znajduj ą si ę w obszarach wnioskowanych do opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

Grunty le śne

Ze wzgl ędu na fakt, że na obszarze wsi Wincentówek znajduj ą si ę działki nr ew. 83/1 i 81, klasyfikowane jako „las” (własno ści Kampinoskiego Parku Narodowego) wnioskowane do zbycia na cele zabudowy jednorodzinnej na działkach le śnych, wymagana jest zgoda na przeznaczenie gruntów na cele niele śne.

„Przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne, wymagaj ącego zgody, o której mowa w ust. 2, dokonuje si ę w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, sporz ądzonym w trybie okre ślonym w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym” (Ustawa z dn. 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych , Art.7, ust.1).

Studium nie wyklucza mo żliwo ści, na etapie sporz ądzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, innych, obecnie niezidentyfikowanych, uzasadnionych, drobnych zmian terenów rolnych i le śnych chronionych na cele nierolnicze i niele śne, pod warunkiem przeprowadzenia procedur zgodnie z wymaganiami obowi ązuj ącego prawa.

82 4.11 Obowi ązek sporz ądzenia MPZP, obszary wymagaj ące scale ń i podziałów nieruchomo ści, obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzeda ży powy żej 400 m 2, obszary przestrzeni publicznej

Na obszarze Gminy Leoncin nie ma terenów, dla których obowi ązkowe jest sporz ądzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odr ębnych. Studium nie wyznacza obszarów wymagaj ących obligatoryjnie scale ń i podziałów nieruchomo ści, a tak że obszarów rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzeda ży powy żej 400 m 2 oraz obszarów przestrzeni publicznej. Studium nie wyklucza jednak mo żliwo ści scale ń i podziałów terenów oraz tworzenia obszarów przestrzeni publicznej na dalszym etapie planowania zagospodarowania przestrzennego w gminie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

83 V. SYNTEZA USTALE Ń STUDIUM I UZASADNIENIE PRZYJ ĘTYCH ROZWI ĄZA Ń

Wyra żona w Studium polityka przestrzenna Gminy Leoncin, b ędąca rezultatem uwzgl ędnienia wszechstronnych uwarunkowa ń funkcjonowania obszaru, w szczególno ści uwarunkowa ń przyrodniczych, kształtuj ących rozwój Gminy pod wyra źnym wpływem Kampinoskiego Parku Narodowego oraz rzeki Wisły, ale tak że z uwzgl ędnieniem problemów społeczno-gospodarczych i potrzeb aktywizacji ekonomicznej obszaru, zakłada rozwój Gminy zgodnie z zasadami zrównowa żonego rozwoju.

Kierunki zagospodarowania przestrzennego Gminy Leoncin przewiduj ą ochron ę wszelkich zasobów oraz warto ści przyrodniczych, krajobrazowych, przestrzennych i kulturowych obszaru Gminy, w szczególno ści prawnie chronionych.

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania Gminy Leoncin obejmuje swoim zasi ęgiem przestrzennym cały obszar gminy. Na zagospodarowanie całego terenu wpływaj ą znacz ąco uwarunkowania środowiskowe, co wi ęcej, obszar gminy jest obj ęty w cało ści ró żnymi formami prawnej ochrony przyrody. Do form tych nale żą : - Kampinoski Park Narodowy (wraz z obszarami ochrony ścisłej) oraz Otulina KPN, - Obszary Natura 2000: „Puszcza Kampinoska”, „Dolina Środkowej Wisły” „Kampinoska Dolina Wisły” - Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu; rezerwaty przyrody poza KPN.

Obj ęcie obszaru Gminy w/w formami ochrony prawnej, a tak że istniej ące zasoby przyrodnicze, zró żnicowanie istniej ącej sieci osadniczej, stopie ń zainwestowania terenów, kształtuj ące si ę od lat tendencje rozwojowe oraz zobowi ązania prawne (m.in. obowi ązuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego), stały si ę czynnikami warunkuj ącymi podział obszaru Gminy, na potrzeby Studium, na trzy strefy funkcjonalno- przestrzenne: - stref ę „A” – zainwestowania i rozwoju gospodarczego - stref ę „B” (Kampinoski Park Narodowy) – ochrony zasobów przyrodniczo- krajobrazowych, - stref ę „C” (Dolina Wisły) – ochrony zasobów przyrodniczo-krajobrazowych.

W strefie „A” obowi ązywa ć winny zasady zrównowa żonego rozwoju tej strefy, uwzgl ędniaj ące potrzeby społeczno-gospodarczego rozwoju Gminy, a wi ęc rozwój funkcji: rolniczej, mieszkaniowej, mieszkaniowo-usługowej, rekreacyjno-wypoczynkowej: mieszkaniowo-letniskowej, rekreacyjno-sportowej (rekreacji czynnej), turystycznej.

Uwzgl ędniaj ąc wieloaspektowe potrzeby rozwojowe Gminy, w strefie „A” dopuszcza si ę rozwój funkcji aktywno ści gospodarczej w zakresie ograniczonym do działalno ści dopuszczalnej w obszarach Otuliny Kampinoskiego Parku Narodowego. Studium wyznacza zwarty przestrzennie obszar na tego rodzaju działalno ść (usługi, wytwórczo ść , magazynowanie) w rejonie miejscowo ści: Głusk, Nowe Grochale, Stare Grochale. Jest to równie ż obszar na którym dopuszcza si ę mo żliwo ść urbanizacji bardziej skoncentrowanej – zespołowej. Ponadto Studium dopuszcza rozwój działalno ści usługowej w obszarze urbanizacji skoncentrowanej w oparciu o historycznie wykształcon ą jednostk ę centraln ą – wie ś gminn ą Leoncin, a tak że – lokalnie – rozwój usług nieuci ąż liwych w powi ązaniu z zabudow ą mieszkaniow ą jednorodzinn ą w miejscowo ściach poło żonych wzdłu ż głównych ci ągów komunikacyjnych w Gminie.

Kierunki zagospodarowania przestrzennego strefy „A” uwzgl ędniaj ą wieloaspektowe uwarunkowania rozwoju tego obszaru, a w szczególności: - istniej ącą, historycznie wykształcon ą, sie ć osadnicz ą i zagospodarowanie terenów, 84 - istniej ący, ju ż generalnie wykształcony, układ komunikacji drogowej, - obecne zasady obsługi in żynieryjnej, braki w zakresie infrastruktury technicznej w gminie oraz mo żliwo ści jej rozwoju (zaopatrzenie w wod ę, kanalizacja, elektroenergetyka, gazownictwo, telekomunikacja, gospodarka odpadami) - zakres obsługi obszaru usługami u żyteczno ści publicznej (administracja, bezpiecze ństwo, edukacja, ochrona zdrowia i pomoc społeczna, kultura i sport) - tendencje przekształce ń własno ściowych oraz zagospodarowania terenów (w tym wnioski i oczekiwania w zakresie wskaza ń terenów budowlanych – mo żliwe do uwzgl ędnienia, bior ąc pod uwag ę inne uwarunkowania), - potrzeby rozwoju ekonomicznego gminy i aktywizacji zawodowej mieszka ńców, - istniej ące zobowi ązania prawne, w tym obowi ązuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (wszystkie 8 obowi ązuj ących oraz 1 opracowywany MPZP dotycz ą strefy „A”), - potrzeby ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej (w szczególno ści: potrzeba ochrony krajobrazu kulturowego osadnictwa „ol ęderskiego” w północnej cz ęś ci gminy), - konieczno ść zachowania otwartych przestrzeni krajobrazowych, lokalnych ci ągów przyrodniczo-krajobrazowych (dolinki, starorzecza, zadrzewienia) oraz korytarzy ekologicznych, - funkcjonowanie obszaru w Otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego, - poło żenie gminy w bliskim s ąsiedztwie Warszawy i Nowego Dworu Mazowieckiego oraz planowanego do uruchomienia portu lotniczego „Warszawa – Modlin”.

Studium wyznacza, dla strefy „A” Gminy Leoncin, wska źniki i parametry dotycz ące zagospodarowania oraz u żytkowania terenów. Wska źniki i parametry urbanistyczne s ą w du żym stopniu zdefiniowane przez ustalenia prawne ju ż obowi ązuj ące na obszarze gminy (w szczególno ści – 8 obowi ązuj ących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego). Przy ich braku, Studium okre śla dodatkowe najwa żniejsze parametry i wska źniki urbanistyczne, jednocze śnie stwierdzaj ąc, że w oparciu o szczegółowe analizy mog ą by ć one w opracowywanych miejscowych planach skorygowane (ze wzgl ędu na uwarunkowania szczególne).

W strefach „B” i „C” obowi ązywa ć winny zasady gospodarowania i funkcjonowania wynikaj ące z ustale ń prawnych dotycz ących ochrony zasobów przyrodniczych na tych obszarach. Ponadto dopuszczalny, a nawet wskazany jest rozwój funkcji: rekreacyjno- sportowej (rekreacji czynnej) oraz turystycznej. Zagospodarowanie turystyczno-rekreacyjne winno by ć rozwijane zgodnie z zasadami przyj ętymi dla tych obszarów, z uwzgl ędnieniem potrzeb ochrony przyrody.

W strefie „B” nale ży ponadto zwróci ć uwag ę na uwarunkowania zwi ązane z funkcjonowaniem na cz ęś ci obszaru, w dalszym ci ągu, sieci osadniczej (rejon miejscowo ści: Cisowe, Górki, Nowa D ąbrowa, Stara D ąbrowa, Zamo ść , Rybitew). Przekształcenie „osadnictwa w środku puszczy” na „puszcz ę”, zwi ązane z programem wykupów gruntów prowadzonym przez KPN, b ędzie procesem długotrwałym. W zwi ązku z powy ższym, niezb ędne jest zapewnienie odpowiednich warunków życiowych mieszka ńców obszaru, funkcjonowania usług podstawowych i zewn ętrznych powi ąza ń komunikacyjnych – do czasu zako ńczenia wykupów nieruchomo ści

W zagospodarowaniu strefy „C” istotne jest ponadto szczególnie uwzgl ędnienie potrzeb ochrony przeciwpowodziowej oraz zarz ądzania ryzykiem powodziowym, ze wzgl ędu na poło żenie obszaru w strefie szczególnego zagro żenia powodziowego (na tarasie zalewowym Wisły, mi ędzy wałem przeciwpowodziowym a korytem rzeki). Odr ębnym zagadnieniem, zwi ązanym z zagospodarowaniem rekreacyjno-turystycznym, terenu jest mo żliwo ść aktywizacji żeglugi wi ślanej (wycieczkowej) oraz uruchomienia dwóch przepraw przez rzek ę. 85