De Jeugdvoetbaltrainer
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
De JeugdVoetba lTrainer 3e JAARGANG | OKTOBER 2013 | www.devoetbaltrainer.nl nummer nummer 20 FC Utrecht Ontwikkeling speelwijze Talentontwikkeling Stimulerende omgeving De Meern Rinus Michels Award Thema: Verdedigen op eigen helft A-jeugd Remon van Schoonhoven B-jeugd Arjen Voortman C-jeugd Gerco Klein D-jeugd Frank de Jong 31_jvtcover.indd 31 10-10-13 08:50 De JeugdVoetba lTrainer Tekst: Hans Nijboer Ontwikkeling speelwijze bij junioren FC Utrecht Dynamisch aanvalsspel rode draad door hele club Dagelijks wordt op het fraaie trainingscomplex Zoudenbalch Jeugdtrainer Robin Pronk werkte tij- dens een workshop voor trainers uit van FC Utrecht gewerkt volgens een gemeenschappelijk en het district West 1 het thema dyna- misch aanvallen via de rechterkant vast idee. Alle trainingen moeten in het teken staan van de uit. Een thema dat vanzelfsprekend in relatie staat tot de offensieve en totstandkoming van een vaste speelwijze door de hele club. enigszins opportunistische speelwijze van de club uit de Domstad. Individuele trainingen en teamontwikkeling zijn instrumenten Geen eenheidsworsten die moeten leiden tot herkenbaar en dynamisch aanvalsspel. Robin Pronk: “Wij willen bij FC Utrecht specialisten opleiden. Daarbij kijken we heel goed naar de specifieke kwaliteiten van een speler. De natuur- lijke aanleg, het talent van het indi- vidu, is daarbij ons uitgangspunt. We kijken wellicht een beetje anders naar spelers dan de meeste clubs. We gaan niet alleen uit van wat een speler op een bepaalde positie moet kunnen, maar kijken veel meer hoe een speler een bepaalde positie op zijn eigen manier kan invullen. De linksback en rechtsback hoeven niet dezelfde kwa- liteiten te hebben. De een is bijvoor- beeld sterk in het opkomen, de ander heeft weer een heel goede inspeelpass en staat positioneel bijna altijd goed. We willen geen eenheidsworsten maar zoeken exceptionele talenten met specifieke kwaliteiten. Iedere spe- ler is immers uniek. In onze jeugdelftallen hoeven niet alle rechtermiddenvelders over dezelfde kwaliteiten te beschikken. De ene rechtermiddenvelder heeft veel diep- gang en een uitstekend gevoel voor de goal. Een andere rechtermiddenvelder is creatief sterk en beschikt over een prima overzicht en een dito pass. Voor www.devoetbal trainer.nl 32-33-34-35-36-37_pronk.indd 32 10-10-13 11:53 De JeugdVoetba lTrainer Dynamisch aanvalsspel rode draad door hele club de jeugdtrainers van FC Utrecht is het functionele techniek te ontwikkelen, andere aanpak. Techniektraining doen de kunst die kwaliteiten verder te ont- wat vaker in geïsoleerde vormen dan we dan ook positiegebonden. De aan- wikkelen en de diverse kwaliteiten in bij de oudere jeugd. Het omslagpunt name van de spits is anders dan die een elftal op elkaar af te stemmen. In ligt bij de tweedejaars C-junioren. In van de rechtsback. Persoonlijke tech- een team moeten spelers vanzelfspre- die leeftijdsfase wordt het duidelijk op niek en teamtactiek lopen in de oefen- kend op een bepaalde manier comple- welke positie een talent het best tot vormen bij de bovenbouw door elkaar mentair aan elkaar zijn. Dat zien we zijn recht komt. Bij die leeftijdsgroep heen. Dat is net als in een wedstrijd. ook terug in ons eerste elftal. gaan we dan ook meer positiegebon- In de eerste trainingsvormen (teke- Omdat ieder individu over andere den trainen en verdwijnen de droge ning 1a en 1b) oefenen we de indivi- kwaliteiten beschikt, heeft iedereen oefenvormen.” duele techniek in relatie met de speel- een eigen en uniek opleidingsplan. wijze. Het is een aanvalsvorm zonder Hierbij staat heel nadrukkelijk het Individuele techniektraining weerstand aan de rechterkant van het verder ontwikkelen van de specifieke Robin Pronk: “Een rechtsback heeft veld. De centrale verdediger ontvangt kwaliteiten voorop. We streven ernaar een ander opleidingsplan en andere de bal van de keeper, controleert en om zoveel mogelijk positiegebonden doelstellingen in zijn persoonlijk kijkt welke afspeelmogelijkheden te trainen. Bij de jongste spelers in ontwikkelingsplan staan dan een hij heeft. Hij kan kiezen voor een onze opleiding trainen we, om de rechterspits. Iedere positie vergt een steekbal op de naar binnen komende 32 33 De Voetbaltrainer 197 2013 32-33-34-35-36-37_pronk.indd 33 10-10-13 11:53 De JeugdVoetba lTrainer rechterspits of hij kan een pass geven verwerken en voor een keuze gesteld op de opkomende vleugelverdediger, wordt wat hij vervolgens moet gaan in de door de rechterspits gecreëerde doen, dan dat hij volgens een vast ruimte. In de eerste situatie rondt patroon honderd ballen moet verwer- de rechterspits zelf af. Bij de tweede ken en doorspelen. Juist in de relatie, stap geeft de rechtsback een voorzet in de verbinding met de rechtshalf, waarna de rechterspits opnieuw tot de rechtsbuiten en de spits, liggen afwerken komt. Belangrijk is dat de veel leermomenten. Dat geldt zeker drie spelers goed naar elkaar kijken als daar ook nog eens tegenstanders en hun handelingen op elkaar afstem- bijkomen. Naast het ontwikkelen van men en goed samenwerken. De pas- technische kwaliteiten worden tac- sende speler dient de bal met de juiste tische vaardigheden geschoold. Het snelheid vóór de man te spelen, zodat maken van de juiste keuzes op het de aanvalsvorm op tempo geoefend juiste moment is in het voetballen in kan worden. het algemeen en binnen de dynami- Bij de derde stap komt er een cen- sche speelwijze van FC Utrecht in het trumspits bij. De rechterspits komt bijzonder enorm belangrijk.” schuin naar binnen. De rechtsback komt er overheen en geeft een voor- Vier tegen vier zet. De centrumspits kiest net als de Robin Pronk: “We proberen dus zo rechterspits positie voor het doel om snel mogelijk trainingsvormen wed- af te ronden. De keeper hervat de oe- strijdecht te maken. Bij bovenge- fenvorm weer met een uittrap of uit- noemde vorm schakelen we al snel gooi naar de centrale verdediger. Vor- over op een 4:4 + 2 K partijvorm (zie men met kleine groepen zonder weer- tekening 2). Als tussenstap zou je bij stand en slechts vier hoofdrolspelers de verdedigende partij de linksbuiten spelen we niet zo vaak. Toch kan het weg kunnen halen. Je speelt dan eerst soms heel zinvol zijn om specifieke 4:3, zodat je de weerstand wat gelei- aanvalspatronen even zonder weer- delijker opbouwt. De verdedigende stand te laten spelen. Het is overzich- partij laten we naar voren aansluiten. telijk en je kunt er jouw aanvallende Ze zorgen dan voor druk op de bal en spelbedoeling, het dynamisch aanval- spelen daardoor ook op buitenspel. len, snel inzichtelijk maken. Maar het De aanvallende partij moet daar dus liefst blijven we in de trainingen heel rekening mee gaan houden. Doel van dicht bij de wedstrijd.” de oefening is weer het doorkomen aan de zijkanten. Voor het doel is het Verbinden belangrijk dat de spitsen samenwer- Robin Pronk: “Wij vinden dat we heel ken en niet op één lijn staan. Een van goed individueel kunnen trainen bin- de twee moet zich laten uitzakken om nen onze speelwijze. In alle vier vor- meerdere afspeelmogelijkheden te men zie je dat ook terug. Het zijn vor- creëren.” men die dicht bij de wedstrijd komen. We willen onze spelers in situaties Gecompliceerder brengen waarin ze rekening moeten Robin Pronk: “De volgende vorm, in houden met wisselende ruimtes en de opbouw naar 11:11 toe, is het tegenstanders. Dit zo veel mogelijk partijspel 6:6 + 2 K (zie tekening 3). in relatie met medespelers en de drie Bij deze oefenvorm komt er een linie linies. Die verbinding maken, vinden bij. In deze stap wordt een verbinding we belangrijk. Door onder weerstand gemaakt met een middenvelder. De te trainen worden spelers beter. Het is afstemming op elkaar wordt nu ge- zinvoller dat een rechtsback tien keer compliceerder. Spelers moeten voort- een bal krijgt aangespeeld die hij moet durend op zoek naar wie ze kunnen www.devoetbal trainer.nl 32-33-34-35-36-37_pronk.indd 34 10-10-13 11:53 De JeugdVoetba lTrainer vrijspelen. We trainen dit weer op het op vrijdagmiddag voorafgaand aan de rechtergedeelte van het speelveld. wedstrijd van zaterdag. Maar ook op De rechterspits, de rechtermidden- dinsdag als we voetbalconditioneel velder en de rechtsback moeten hun trainen.” loopacties op elkaar afstemmen en de ballijnen naar iedere afzonderlijke Nuanceverschillen speler openhouden. Daarnaast moet Robin Pronk: “Bij FC Utrecht heb je, de rechterspits ook nog eens rekening ondanks de duidelijke lijn die in de houden met buitenspel en met de po- opleiding zit, als trainer ook een grote sitie van de spits. eigen inbreng. Mits je de speelwijze Alle partijvormen zijn zowel team- van het dynamisch aanvalsspel maar tactisch als voetbalconditioneel te als uitgangspunt neemt. Zo kunnen de benutten. Het bewaken van de orga- thema’s per jeugdelftal verschillend nisatie en het onderlinge coachen zijn zijn. Een trainer kan zelf bepalen wat belangrijk. We willen door loopacties het team binnen de speelwijze nodig ruimtes creëren, maar de veldbezet- heeft. In de jeugd spelen we allemaal ting moet wel blijven kloppen. Spelers 1:4:3:3 met de punt naar voren. Het moeten constant blijven kijken. Als 7 eerste elftal speelt weliswaar 1:4:4:2, schuin naar binnen komt, ontstaat er maar wij zien dat niet als bezwaarlijk. ruimte op de vleugel. Als de centrum- De spelintentie is immers hetzelfde. spits dan naar buiten uitwijkt, moet Het gaat om nuanceverschillen. Hoe de rechtsback niet opkomen. Een van hoog laat je de buitenste midden- de middenvelders dient dan wel de velder spelen? Hoe ver laat je een spitspositie over te nemen. Als 2 inge- spits uitzakken? Hoe ver laat je een speeld wordt, dient 6 weg te trekken centrale verdediger bij de opbouw of om de inspeelpass naar 9 mogelijk te de aanval doorschuiven? Het gaat er maken. Hijzelf moet ook contact met voortdurend om dat spelers dyna- de bal houden om ook aangespeeld te misch zijn.