Ministerstwo Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych I Leśnictwa
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
MINISTERSTWO OCHRONY ŚRODOWISKA ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA PAŃSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY Generalny Wykonawca Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 Państwowy Instytut Geologiczny, Oddział Geologii Morza 81 - 740 Sopot, ul. Polna 62 OBJAŚNIENIA DO MAPY HYDROGEOLOGICZNEJ POLSKI w skali 1: 50 000 Arkusz DREWNICA (0056) Opracował: DYREKTOR NACZELNY Państwowego Instytutu Geologicznego ................................................ dr Wojciech Prussak upr. geol. Nr 040226 Państwowy Instytut Geologiczny Redaktor arkusza: ........................................................ mgr Mirosław Lidzbarski upr. geol. Nr 051075 Państwowy Instytut Geologiczny Sfinansowano ze środków NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Praca wykonana na zamówienie Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Copyright by PIG & MOŚZNiL, Warszawa 1998 2 Spis treści str I. Wprowadzenie................................................................................... 4 II. Lokalizacja......................................................................................... 4 III. Klimat, wody powierzchniowe............................................................ 6 IV. Warunki hydrogeologiczne................................................................. 7 V. Jakość wód podziemnych................................................................... 13 VI. Zagrożenie i ochrona wód.................................................................. 19 VII. Wykorzystane materiały..................................................................... 23 Spis rycin w części tekstowej Ryc. 1. Podział regionalny Ryc. 2. Podstawowe wartości statystyczne wybranych składników chemicznych wód podziemnych w utworach czwartorzędowych Ryc. 3. Podstawowe wartości statystyczne wybranych składników chemicznych wód podziemnych w utworach kredowych Ryc. 4. Diagramy wybranych składników wód podziemnych w utworach czwartorzędowych Ryc. 5. Diagramy wybranych składników wód podziemnych w utworach kredowych Ryc. 6 Obszary chronione Załączniki zamieszczone w części tekstowej Zał. 1. Przekrój hydrogeologiczny I–I Zał. 2. Przekrój hydrogeologiczny II–II Zał. 3. Głębokość występowania głównego poziomu wodonośnego, mapa w skali 1:100 000 Zał. 4. Miąższość i przewodność głównego poziomu wodonośnego, mapa w skali 1:100 000 Zał. 5. Wybrane warstwy informacyjne – mapy w skali 1:200 000 3 Tabele dołączone do części tekstowej Tabela 1a. Reprezentatywne otwory studzienne Tabela 1b. Reprezentatywne studnie kopane Tabela 1d. Inne punkty dokumentacyjne umieszczone na planszy głównej Tabela 2. Główne parametry jednostek hydrogeologicznych Tabela 3a. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – reprezentatywne studnie wiercone Tabela 3b. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – reprezentatywne studnie kopane Tabela 3d. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne Tabela 4. Obiekty uciążliwe dla wód podziemnych Tabela A. Otwory studzienne pominięte na planszy głównej Tabela B. Inne punkty dokumentacyjne pominięte na planszy głównej Tabela C1. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – reprezentatywne otwory studzienne Tabela C5. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – otwory studzienne pominięte na planszy głównej Tablica 1. Mapa hydrogeologiczna Polski – plansza główna (materiał archiwalny PIG) Tablica 2. Mapa dokumentacyjna (materiał archiwalny PIG) Wersja cyfrowa mapy w GIS (materiał archiwalny PIG w zapisie elektronicznym) Arkusz Drewnica – Mapa Hydrogeologiczna Polski w skali 1:50 000 (plik eksportowy MGE – mhp 0056 mpd) z podziałem na grupy warstw informacyjnych z dołączonym bankiem danych. 4 WPROWADZENIE Arkusz Drewnica Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000 został wykonany w latach 1996–1998 w Państwowym Instytucie Geologicznym — Oddział Geologii Morza w Sopocie. Dane wyjściowe dla arkusza zostały zebrane w: Regionalnym Banku Danych Hydrogeologicznych (RBDH-3 Gdańsk), Wydziale Ochrony Środowiska Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku i Elblągu, Przedsiębiorstwie Badań Geofizycznych SEGI w Warszawie, archiwum Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie, w Urzędach Gmin i in. Przeprowadzono także wizję terenu. Z wytypowanych 9 studni wierconych i jednej kopanej pobrano próby wód do analiz chemicznych. Analizy te zostały wykonane przez laboratorium Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. Dla opracowania mapy hydrogeologicznej zebrano następujące materiały dokumentacyjne : — wyniki 81 wierceń studziennych; — wyniki 59 wierceń badawczych; — wyniki 92 analiz chemicznych wód ze studni wierconych i z 1 kopanej. Na planszy głównej umieszczono otwory wszystkich najważniejszych lokalnych ujęć wód podziemnych. Otwór hydrogeologiczny 33 (Trutnowy III) jest punktem podstawowej sieci obserwacyjnej wód podziemnych (nr 798). Otwór studzienny nr 46 położony w Czerwonych Budach jest punktem podstawowej sieci obserwacyjnej wód podziemnych PIG (nr 219) będąc jednocześnie punktem krajowego monitoringu jakości zwykłych wód podziemnych (nr 769). Mapę hydrogeologiczną opracowano zgodnie z Instrukcją sporządzania mapy hydrogeologicznej Polski 1:50 000 opracowaną przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie (1996). Obrazuje ona stan rozpoznania hydrogeologicznego na koniec 1996 roku. Opracowanie komputerowe w systemie INTERGRAPH wykonał Zbigniew Kordalski. II. LOKALIZACJA Większa, zachodnia część obszaru arkusza mieści się w północno-wschodniej części województwa gdańskiego. Obejmuje wschodnie peryferie administracyjne Gdańska oraz fragmenty obszarów gmin Pruszcz Gdański, Cedry Wielkie i Suchy Dąb. Wschodnia, mniejsza część opisywanego terenu, położona jest w zachodniej części województwa elbląskiego i obejmuje części terytorium gmin Stegna, Ostaszewo, Nowy Dwór i Nowy Staw. 5 Granicą rozdzielająca oba województwa jest Wisła z Przekopem. Na zachód od Wisły są to Żuławy Gdańskie, na wschód od Wisły – Żuławy Wielkie. 6 Obszar arkusza, o powierzchni 302 km2, leży między 18o 45'–19o 00' długości geograficznej wschodniej oraz między 54o 10'–54o 20' szerokości geograficznej północnej. Obejmuje fragment delty Wisły i tym samym część jednostki fizycznogeograficznej — 313.54 —Żuławy Wiślane (J. Kondracki, 1978). Zgodnie z podziałem regionalnym zwykłych wód podziemnych Polski (19) opisywany rejon obejmuje część regionu gdańskiego IV, subregionu IV1 żuławskiego. Według rejonizacji uwzględniającej pojęcie Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (5), w obrębie obszaru arkusza występuję część GZWP nr 111 „Subniecka Gdańska” (górna kreda) oraz GZWP nr 112 „Żuławy Gdańskie”(czwartorzęd). Morfologia tego obszaru jest monotonna. Płaską powierzchnię terenu, utworzoną przez holoceńskie, deltowe osady, urozmaica bardzo gęsta sieć kanałów melioracyjnych, groble i wały przeciwpowodziowe. Rzędne powierzchni terenu nieznacznie wznoszą się nad poziom morza. Wyjątkiem jest tu wzniesienie w okolicy miejscowości Grabiny Zameczek, gdzie plejstoceńskie osady „wyspowo” wynurzają się z płaskiej holoceńskiej powierzchni (14,5 m n.p.m.). Istotne znaczenie mają tereny depresyjne (przeciętnie około 1 m poniżej poziomu morza). Największe powierzchniowo, w opisywanym terenie, obszary depresyjne występują w sąsiedztwie wsi Błotnik, Trzcińsko i Cedry Małe. Pola uprawne pomijając zabudowę wiejską zajmują prawie 100% powierzchni objętej arkuszem. Przemysł jest bardzo słabo rozwinięty. Brak jest linii kolejowej. Lokalna sieć dróg jest stosunkowo gęsta. Obiektami stwarzającymi największe potencjalne zagrożenie dla środowiska — będącymi przy tym obiektem kontrowersyjnych ocen oddziaływania na środowisko — są składowiska fosfogipsów w Wiślince oraz odpadów elektrociepłowni gdańskiej w Przegalinie. III. KLIMAT, WODY POWIERZCHNIOWE Pod względem klimatycznym — wg R. Gumińskiego (1948) — opisywany rejon należy do gdańskiej dzielnicy klimatycznej. Klimat charakteryzuje się, w skali kraju, najmniejszymi amplitudami temperatur rocznych, krótkotrwałymi zimami i silnymi wiatrami. Średnia roczna temperatura wynosi tu 7o C. Średnie roczne opady (wielolecie 1961–1980) dla posterunków w Drewnicy i Ostaszewie wynoszą odpowiednio: 396 i 349 mm w roku suchym, 583 i 547 mm w roku przeciętnym zaś 877 i 773 mm w roku mokrym (6). Zdecydowana większość powierzchni obszaru objętego granicami arkusza należy do zlewni Delty Wisły (pole 239). Specyficzna sieć hydrograficzna, silnie rozwinięty system antropogenicznego sterowania wodami powierzchniowymi, zadecydowały, że wododziały I- 7 go rzędu poprowadzono po koronach wałów przeciwpowodziowych Wisły. Zlewnia międzywałowa przynależy do zlewni Wisły od Nogatu po ujście – pole 238. Zachodnia część terenu należy do zlewni Martwej Wisły – pole 239 A, wschodnia część do zlewni Zalewu Wiślanego – od Mierzei Wiślanej do Nogatu i Nogat – pole 239 B (23). Wisła i Nogat pełnią tu rolę kanałów tranzytowych odprowadzających wody allochtoniczne. Wody pochodzenia autochtonicznego — doprowadzane poprzez sieć melioracyjną (6) — odprowadzane są niektórymi kanałami (Kanał Śledziowy). Charakterystycznym elementem jest tu niezwykle gęsta sieć rowów melioracyjnych. Gęstość sieci rowów i kanałów melioracyjnych dochodzi do 1000 km /100 km2 (6). Wieloletnie przekształcanie naturalnych stosunków wodnych, deltowa, płaska morfologia powierzchni terenu, brak lasów, przy intensywnej gospodarce rolnej, wytworzyły tutaj specyficzne warunki hydrologiczne i w nawiązaniu do budowy geologicznej, również hydrogeologiczne. Wisła na całym odcinku prowadzi