Bus Éireann Annual Report and Financial Statements 2019 Driving Change for a Sustainable Future Bus Éireann | Annual Report and Financial Statements 2019 Financial and Operating Highlights

EBITDA before Operating Revenues exceptional costs 2019 €366.5m 2019 €8.8m 2018 €337.6m 2018 €9.7m

Profit/(Deficit) Payroll and Contribution to for the year related costs the Exchequer 2019 €2.3m 2019 €142.9m 2019 €58.5m 2018 (€6.4m) 2018 €129.4m 2018 €58.1m Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Average number Number of of employees customer journeys

2019 2,727 2019 89.4m Chairman’s Statement 2018 2,562 2018 83.6m

Children carried daily Review on schools services Schools served Contractors 2019 c120,000 2019 c3,000 2019 €179.0m

2018 c117,800 2018 c3,000 2018 €165.1m Financial Statements

Contents

Financial and Operating Highlights 1 Directors’ Responsibilities Statement 57

Company Highlights 6 Independent Auditor’s Report 58

Chairman’s Statement 10 Profit and Loss Account 61

Chief Executive’s Statement 14 Statement of Comprehensive Income 62

Sustainability 18 Balance Sheet 63

Operations Review 22 Statement of Changes in Equity 64

Directors and Other Information 43 Statement of Cash Flows 65

Directors’ Report 48 Notes to the Financial Statements 66

Cover Photo: Alan Murphy

1 Bus Éireann Annual Report 2019

Destination 2023

At the beginning of 2019, we launched our new 5 year growth plan to employees internally, Destination 2023, to mobilise a new culture of performance and transparency for our customers, staff and stakeholders. The plan sets our purpose and goal, a new vision and value statement, underpinned by four strategic objectives to align the business to the needs of the future, particularly guided by our commercial mandate and government polices in relation to public transport.

Our Purpose Our Vision As Ireland’s national bus company, our purpose is to connect Not only are we Ireland’s national bus company, we are the people with who and what matters to them, helping to make nation’s favourite. More people travel with Bus Éireann than life better. with any other transport provider in Ireland, because they know that every customer matters to us. Our Goal People choose Bus Éireann because we are punctual and reliable; To be the most customer-centred and sustainable transport our buses are clean, fresh and smart; our fares are competitive company in Ireland, with services delivered by people who and good value; and our service is safe and friendly. Ours is believe in Bus Éireann as a great place to work. one of the greenest national transport companies in Europe. Our Strategic Objectives Everything about Bus Éireann is simple, easy, and in tune with the way we live, work and travel today. Customer Develop and implement a plan to We take care of the school run and the daily commute, Satisfaction achieve a best-in-class customer and we’re here for those special journeys too. We help experience at all touchpoints. make people’s lives better and easier.

Employee Develop leadership at every level and Our successes are made possible by our great people: our Engagement establish a culture of performance to drivers, our partners, and everyone who makes it possible become a great place to work. to get our customers where they want to go. We choose to work at Bus Éireann because we are an Financial Ensure Bus Éireann is fully funded now organisation that cares for all our people, that believes and Sustainability and into the future, covering operating trusts in each other. We never compromise on our values and and capital expenditure needs and recognise our people who go the extra mile. Our leaders foster delivers on target profit across each of a culture of performance, making it easy for us to be at our best our businesses. every day, providing opportunities for us to grow and develop.

Service Establish operational excellence across Our pride is rooted in our strong heritage. We are committed Delivery all business processes to deliver safe, to delivering today, and for generations to come. reliable, and on-time performance for all services.

Customer first Safety Respect & Performance Forward thinking Customer firstCustomer first Safety Safety Respect & Respect & CollaborationPerformance Performance Forward thinkingForward thinking Our Collaboration Collaboration Values

Customer first Customer first Safety Safety Respect & Respect & Performance Performance Forward thinkingForward thinking Collaboration Collaboration

2 Highlights Chairman’s Statement Review Financial Statements Bus Éireann Annual Report 2019 Report Annual Bus Éireann 3 Bus Éireann Annual Report 2019 Report Annual Éireann Bus Bus Éireann Annual Report 2019

4 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019

We are committed to providing our customers with a comprehensive, quality public transport service through our integrated network, connecting communities throughout Ireland.

Customer Journeys and Vehicle Kilometres

Year ended 31st December

2019 2018 Millions Millions Customer journeys Provincial city services 26,699 23,058 Other scheduled services 20,074 19,007 School transport scheme 42,614 41,576 89,387 83,641 Vehicle kilometres Provincial city services 12,408 10,176 Other services – own 69,876 74,155 Other services – sub contracted 120,168 109,848 202,452 194,179

5 Bus Éireann Annual Report 2019

Company Highlights

Sustainability, Climate Customer, Commercial and Schools Change and Emissions A fresh new customer focus has commenced 53% of the Bus Éireann service fleet is now at across all touchpoints of our service delivery the cleaner Euro VI engine emission standard Our relentless focus on providing the highest ●● In 2019, Bus Éireann took delivery of 100 fully standards for every customer through an efficient, accessible vehicles which feature the latest Euro VI effective operation ensures that quality, safety and emissions certification and which are considered sustainability underlies our overall service ethos ‘best in class’ in terms of emissions. ●● Passenger journeys at the highest level in 10 years. ●● 53% of the Bus Éireann service fleet is now at the cleaner ●● There were 89.4 million passenger journeys in 2019 Euro VI engine emission standard. We are committed to compared to 83.6 million in 2018. increasing this further through investment in new vehicles. ●● Bus Éireann signed a new five-year contract with the ●● Bus Éireann participated in a large-scale alternative National Transport Authority (NTA) for the provision of fuel trial in early 2019, under the direction of the public transport services across Ireland up to 2025. The Department of Transport, Tourism and Sport (DTTaS). contract is worth in excess of €800 million and includes ●● The roll-out of the telematics system on our fleet the provision of services on 218 routes across the country. commenced, with employee training delivered ●● In 2019, Bus Éireann launched Ireland’s first ever 24-hour during the year. city service in Cork. The service, which operates every day, ●● Our total energy usage for 2019 was 317,841 megawatts, links Ballincollig with Carrigaline. During 2019, customer higher due to an increased number of services provided journeys on this route increased by 70%. in 2019 and higher traffic congestion. Our energy ●● In 2019, Leap Card usage across the Bus Éireann efficiency has improved by 14.6% from the baseline network increased by 42%. year (2009) ●● Expressway’s profitability improved in 2019 ●● In 2019, Bus Éireann appointed an Energy Performance despite an increasingly competitive market. Officer and implemented an action plan to achieve energy ●● Expressway was successful in retaining stops in the management ISO 50001 accreditation in early 2020. Dublin Airport Terminal 1 Area in a competitive 2019 tender process. ●● Expressway is building for the future and in 2019 approval was given for a significant investment in new Revenue & Passenger Journeys fleet and a new ticketing system, both improvements 2019 vs 2018 which will further enhance customers’ experience. ●● Ancillary business performed strongly during 2019. A busy summer of planned events was further boosted Operating Turnover by additional business, including President of the United States’ visit to Ireland in June and the Irish Open in July. ●● In 2019, Expressway targeted business to and from +8.6%  Dublin Airport under the banner of “Get to the Airport Ready to Fly”, which focused on customers travelling to and from Dublin Airport. The campaign, which ran in all Total Journeys towns and villages across Ireland, had a domestic and international reach and involved TV, radio, social and +6.9%  out-of-home collateral.

6 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

●● 100 new fully accessible vehicles were allocated to routes Our People across the city, town and inter-urban network. All vehicles have the latest Euro VI emission certification and include Our people are our most important resource in many features that will further improve customer developing sustainable public transport solutions. Chairman’s Statement experience. ●● In 2019, Bus Éireann strengthened its Senior ●● New fleet purchased by the NTA ensures that all City Management Team with the appointment of Eleanor and Town vehicles are low floor wheelchair accessible. Farrell as Chief Commercial Officer and Seán Loughman as Chief Information Officer. ●● Improving customer and employee facilities continues to be a focus. In 2019 there were five station accessibility ●● ‘Destination 2023, Our Vision for the Future’ was rolled projects completed in Cavan, Monaghan, Drogheda, out to employees across the organisation. Sligo and Ballyshannon. ●● During 2019, Bus Éireann introduced a GPS (Growth ●● A web chat facility for School Transport customers Performance Success) performance management and went live during the busy summer season. This facility development programme for managers across the complemented the existing service programme, organisation. Review resulting in customer satisfaction levels of 80%. ●● Over 1,600 drivers participated in bespoke customer service training, held across over 170 sessions in locations across the country. Safety, Risk and Property ●● New internal communications channels were introduced. Bus Éireann operates a safe, reliable, convenient These included BÉ Online, a social media platform, Financial Statements and good value public transportation service. to encourage a culture of two-way communication. ●● During 2019, Bus Éireann conducted an employee survey, We strive to ensure a robust and focused approach to ‘Have Your Say’, to gain insights into levels of employee risk management is maintained within the Company. engagement across the organisation. ●● The Company’s Emergency Plan was expanded ●● A highly successful female driver recruitment and updated in 2019. Two test scenarios were campaign was launched. staged to assist in emergency response planning. ●● Bus Éireann celebrated International Women’s Day. ●● A comprehensive new driver safety booklet, ●● We continued to support our employees in community ‘Driving Safely’, was produced in 2019. causes important to them. ●● The rate of collisions involving a Bus Éireann vehicle reduced significantly in 2019. ●● Bus Éireann held its inaugural Safety Conference in October. The conference was attended by safety representatives and officers from across the Company with keynote speakers from the Road Safety Authority (RSA) and An Garda Síochána (AGS). ●● In 2019, there were 31 separate facility improvement projects delivered along with five station accessibility improvement projects.

7 Bus Éireann Annual Report 2019

Company Highlights and Key Messages (continued)

Awards, Achievements and Standards ●● Bus Éireann continues to be the primary sponsor of the Comhaltas concert tours of Ireland, tours that embrace The Company is fully committed to enhancing local communities of all sizes throughout Ireland. our culture, which includes competing for ●● Bus Éireann ran a successful competition for Transition Accreditations, Awards and increasing Standards. Year students in 2019. The competition ‘Go Places with ●● 10 apprentices gained a Quality and Qualification BÉ’ is aimed at students nationwide and encourages Ireland (QQI) Level 6 accreditation in Heavy Vehicle dynamic thinking and creativity. mechanics this year. ●● Bus Éireann is involved in many charitable initiatives ●● Bus Éireann celebrated its employees’ success in 2019 across the country including the Hollyhill justice project at the annual GEM (‘Go the Extra Mile’) Awards ceremony and Ballybeg community project. in Croke Park. These awards recognised excellent ●● Expressway is official carrier of Dublin and Galway Senior customer service, community impact, performance Football/Hurling teams. and forward thinking. Now in its second year, the awards were issued in a number of different categories. ●● Bus Éireann was shortlisted for the prestigious Irish Logistics and Transport Awards 2019 for ‘Passenger Transport Company of the Year’. ●● Expressway’s ‘Get to the Airport Ready to Fly’ campaign won two Gold awards at the An Post Smart Marketing Awards. ●● Limerick apprentice Daniel Curtin, based in the Limerick garage, won the Ireland Skills 2019 Heavy Vehicle Maintenance Competition in the RDS, while Patrick Doherty based in Stranorlar Garage was runner up.

Communications, Corporate Social Responsibility and Sponsorship As a commercial state company, we have extensive stakeholder relationships and are committed to sustaining and enhancing those relationships.

●● Bus Éireann celebrated being back #InTheDrivingSeat with a highly successful stakeholder event in the Technology National Museum of Ireland in 2019. New technology facilitates real opportunities ●● During 2019, a number of customer engagement to drive growth, improve cost efficiencies and events in Cork, Drogheda and Sligo to coincide enable real business transformation

with network enhancements and fleet investment. ●● Bus Éireann continued to deliver technology ●● Bus Éireann attended the National Ploughing enhancements in 2019 in order to provide an Championships to build brand awareness, enhanced service delivery and customer experience. meet with current and prospective customers ●● During the year we approved a new three-year and showcase our fleet and services. technology strategy and roadmap. ●● In 2018, Bus Éireann worked with Ms Kirsten Mate Maher, ●● During the year, we completed the migration Waterford Rose and winner of the 2018 International of our HR IT system to the cloud. Rose of Tralee. Kirsten was an ambassador for our Waterford City network while also promoting the Expressway brand.

8 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

●● Introduced a new employee engagement app called ‘BÉ Online’ which enables the sharing of Profit (deficit) for year company information and plans, electronic pay slips and online roster and schedule information. Chairman’s Statement ●● During 2019, we commenced the procurement of a new 2019 2018 technology solution for the Expressway service enabling online ticketing, barcode validation, contactless payment, seat reservation and yield management. €2.3m (€6.4m) ●● Upgraded our ticket vending machines with contactless payment functionality. ●● The on-bus ticketing machines were upgraded with new software, this upgrade has resulted in a reduction of passenger loading time by up to 90%.

●●

In 2019, we completed proof-of-concept for new high Review capacity wireless network for our depots enabling remote upload/download of on-bus ticketing, CCTV, location and tachograph information.

Financial Performance Financial Statements and Capital Investment The Company saw a return to profit for the first time in five years

●● Profit after exceptional costs €2.3m (2018: Loss of €6.4m) ●● Profit before exceptional costs €2.3m (2018: Profit of €1.6m) ●● Earnings before Interest, Tax, Depreciation and Amortisation (EBITDA) was €8.8m (2018: €9.7m) ●● Operating turnover was €366.5m for 2019 (2018: €337.6m) ●● Payroll and related costs were €142.9m (2018: €129.4m) ●● Total fuel costs for 2019 were €31.1m (2018: €29.8m) ●● Cash generated from operations was €15.8m for 2019 (2018: €3.5m) ●● Net exceptional costs for 2019 were (€0.036m) 2018: €7.9m ●● Net shareholders’ funds as stated in the balance sheet were €16.0m in 2019 (2018: €13.7m)

9 Bus Éireann Annual Report 2019

Chairman’s Statement

We continue to focus on growth and sustainability and to ensure our costs are competitive in a more open bus market.

The comprehensive transformation programme approved 2019 Growth and Focus by the Board in 2017, continued to be implemented during The business is complex and diverse given our national 2019 and expanded upon through the development of a new reach and range of services which is unparalleled by any five year growth plan. As a commercial semi-state company, other transport company in Ireland. Over 2,700 people our goal and remit is to deliver sustainable earnings on a helped to deliver Bus Éireann services across our School consistent basis and in 2019, we maximised the growth Transport, Commercial and Public Service Obligation (PSO) potential presented by the fiscal environment and took routes, supported by thousands of other people indirectly swift decisive action in relation to certain costs and unfunded employed as contractors and suppliers. These are the people activity to ensure we continue to deliver services sustainably who delivered 89 million passenger journeys for Bus Éireann for both our customers and stakeholders. in 2019 – an exceptional performance and our strongest In 2019, a renewed focus on identifying further opportunities passenger growth in over a decade. I want to thank all of for efficiency gains in business processes commenced, the staff for their dedication and commitment, helping us to supported by the implementation of a new performance achieve significant growth through collaboration to improve culture focused on meeting the needs of our customers our service quality measures and focus on meeting the needs and stakeholders. This critical sustainability focus helped to of our customers on a daily basis. ensure we strengthened our company scorecard on many The results for the year ending 31st December 2019 of the objectives we set for the business when we set out reflect not only the opportunity presented by expansion the original transformation plan. We continue to ensure that of our services which helped to grow revenues, but costs are competitive not only to weather the unprecedented also greater levels of focus, accountability and control revenue impact brought about by COVID19 in 2020 but achieved in our costs. also to position the business to compete longer term in a tendered environment, precipitated by the bus market In 2019 Bus Éireann recorded a profit after exceptional of opening, which will be a new ongoing feature of the public €2.3m, an improvement on 2018 where we recorded a loss transport landscape. after exceptional of €6.4m. This is a significant achievement and is the first time the Company has returned a profit after exceptional since 2014.

10 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2018 Highlights

Commitment to Safety measurement year (2009) and while this represents progress, there is much more to come. The delivery of our fleet and The Board continues to ensure that standards and infrastructure capital plan is critical to Bus Éireann achieving behaviours for safety and best practise will never be the CAP targets, as is continuing fleet renewal investment Chairman’s Statement compromised. An array of new initiatives were undertaken by the NTA and Department of Education and Skills and in 2019 to supplement our annual training programme we continue to engage positively with both stakeholders to including the rollout of Eco-drive telematics across all of ensure investments are fully in tune with the needs of the our road passenger fleet, introduction of a new safety service. management system, IOSH training for all safety council representatives, launch of a Respect Your Driver campaign Our transition to sustainable alternative fuels commences and an updated emergency plan. In 2019 I welcomed in 2020, with the arrival of Bus Éireann’s first hybrid buses. the very positive initiative to hold a Bus Éireann Safety Planning commenced in 2019 for the Athlone bus fleet to Conference which took place for the first time, attended by change to full electric operation, as part of a pilot project over 100 employee Safety Representatives, Safety Officers in conjunction with the NTA. In 2019, a trial of hydrogen and managers from all over the country. We were delighted buses for PSO fleet in the GDA was also agreed, which will to be joined by guest speakers from the Road Safety be funded by the NTA and a working group will be initiated Review Authority and An Garda Síochána, who both contributed to a to bring this to market within the next 24 months. wide ranging forum and idea generation session all focused Air quality continues to be an area of focus, particularly in on ensuring our safety systems are robust and that all risks urban environments. 53% of our service fleet now meets the are as low as reasonably practicable. latest Euro VI standards, which means the tailpipe emissions The collaboration achieved at the event proved to be a strong of nitrous oxides, hydrocarbons and particulates from these Financial Statements bedrock for the business during early 2020 when we had to vehicles are negligible. respond to COVID19 and its inherent risks to our passengers A new energy policy has been adopted and I am pleased to and employees, to co-ordinate and implement a step-change report that 14.6% energy reduction was achieved in 2019 in our cleaning, hygiene and precautionary safety measures on the baseline year. We began the process of improving as part of significant new health guidelines issued by the HSE company energy management systems in 2019, funded for public safety. through the Government’s Energy Efficiency Obligation The Board and Management remain committed to Scheme. The objective is to further improve our energy delivering the safest transport system possible. We will efficiency and achieve ISO50001 energy management continue to work with all stakeholders, and continue to certification in 2020 and as a Board, we look forward to foster a close working relationship with the RSA and HSA supporting the achievement of this goal. and other stakeholders to continuously improve standards These achievements and decisions help to safeguard the of safety and build awareness of safety for our staff, future for all of our staff and customers and demonstrate customers and the general public above all else. our commitment to acting in the national interest not just for today, but for the generations to come. Investing in our Future and for Generations to Come Strong Governance in Place In response to the challenges of global climate change and The Board continues to prioritise an approach to corporate the desire to be part of the solution to reducing Ireland’s governance which is based on best practice and emerging transport-related greenhouse gas emissions and improving regulation and trends. In 2019, the appointment of three air quality, the publication of the Climate Action Plan (CAP) new Directors gave us a full complement of members, in 2019 was a watershed moment for the Company and for enabling a re-cast of the Board sub-committee structure to other public transport providers. It presents challenging formally review the business through four discrete business targets for the Company. As a public body, the target is streams – (1) Strategy, (2) Audit and Risk, (3) Safety and an absolute CO2 reduction of 30% by 2030. Company Accessibility, and (4) Customer, People and Culture. CO2 emissions have reduced by 7% since the baseline

11 Bus Éireann Annual Report 2019

Chairman’s Statement (continued)

The Board is fully committed to improving corporate I want to pay tribute to Bus Éireann’s employees and governance standards in Bus Éireann, and welcomes the management for their contribution to the national effort introduction in 2019 of a new compliance framework and in maintaining services and providing connectivity as an programme within the Company to work in tandem with essential service. It has been exemplary. The support of the existing internal controls. A full review of the revised Code of Government, the Departments of Transport and Education Practice for the Governance of State Bodies was undertaken and Skills, the National Transport Authority and CIÉ has and supplemented by an independently facilitated Board given the Company the necessary financial support to Evaluation which found the Company in compliance and continue to operate. We thank them for their partnership further recommendations for improvements have been in these extraordinary times. The progress made in 2019 adopted for implementation. demonstrates the Company’s potential for performance and growth, and we look forward to returning to that These processes and new structure confirm that the pathway in the future. Company has an effective system of corporate governance in place. I am satisfied that the Board has an appropriate I look forward to continuing to set and implement and responsive system of internal controls to mitigate the strategy of this business, helping it to overcome significant risk, maintain any exposure at an acceptable whatever challenges may arise, and ensuring that the level and ensure that Bus Éireann implements an effective path to sustainable growth is maintained. approach to corporate governance. The final appointments to complete our new Executive team were made during the year. The composition of the Meeting the Challenges Ahead leadership team now possess the depth and breadth of skills to address the challenges and opportunities presented Having served as a Director of Bus Éireann since 2013 and as to Bus Éireann and to deliver the next critical phase of Chairman since 2015, I have experienced enormous change sustainable growth. during my tenure and look forward now on what has been achieved in recent years with optimism, notwithstanding the I would like to thank my fellow Directors for their outstanding most prevailing challenges posed by Brexit and most recently commitment and resolve to address every challenge COVID19. presented and in helping to forge a new plan with the Executive team and wider staff.

I would like to welcome Brendan Lenihan, Miriam Hughes COVID19 and Richard Manton who joined the Board in 2019, bringing While this report documents the significant progress made more diversity of advice and a wealth of experience to our by Bus Éireann in 2019, it is clear now that 2020 has been Board to ensure we have the right balance of skills to meet a year like no other and the impacts of COVID19 on the the needs of the future. Company must also be addressed. Finally, I would like to thank the Minister, the Departments, The pandemic has had a severe and unavoidable impact the NTA, and CIE for their continued and unwavering support on the entire public transport sector. The impact of severely of Bus Éireann. I look forward now to expanding the role of reduced passenger demand, and then restricted capacity, Bus Éireann in Irish society and delivering on our ambition is outlined in the Directors’ report. The Board has taken to become the most customer-centred and sustainable necessary and prudent decisions to safeguard the Company transport company in Ireland, with services delivered by through this period, including the planned withdrawal from people who believe in Bus Éireann as a great place to work. four Expressway routes.

Aidan Murphy Chairman

12 Bus Éireann Annual Report 2019

Bus Éireann Annual Report 2019

In 2019, Bus Éireann recorded a profit after exceptional of €2.3m, an improvement on 2018 when we recorded a loss after exceptional of €6.4m. This is a significant achievement and is the first time the Company has returned a profit after exceptional since 2014.

13 Bus Éireann Annual Report 2019

Chief Executive’s Statement

In 2019, passenger journeys grew to the highest levels achieved since 2008, reflecting improved levels of service delivered across the network.

2019 saw passenger journeys grow to the highest In 2019 we started communicating and bringing the actions levels achieved since 2008 and the financial position required to achieve Destination 2023 to life across all aspects of the Company was further strengthened by stronger of the business. This is a new journey and relies on a new revenues, improved control on costs and agreement reached culture of performance, transparency and accountability with our stakeholders on the requisite funding required to emerging which I am confident will be achieved with strong provide services in a sustainable manner. leadership and credible plans. Ensuring we achieve this culture change also helps us set up to align positively to The combination of strong passenger growth on our services Project Ireland 2040, the National Development Plan 2018- and the improvement of our finances, enabled our Board 27, the Climate Action Plan and new Regional Transport and Stakeholders to confidently commit to new investment Strategies. decisions during 2019 for fleet, facilities, technology and in our people. These decisions will prove pivotal to helping Notwithstanding the exogenous shock of the position the Company for success and are further supported worldwide COVID19 pandemic which impacted every facet by our execution of new five year plan which we have called – of our economy and society in 2020, the next decade still ‘Destination 2023’. promises to be one of step-change for public transport and as Ireland’s national bus company, we continue to With our new leadership team in place, we started the year look forward to ensuring we play a significant role, and by reviewing our purpose, goal, vision and values for Bus to contributing critical thought leadership to sustainable Éireann to help build strong engagement with all of our mobility for the future. people and stakeholders. Uniting behind this new vision of the future has already helped us to achieve a balanced scorecard of new objectives for Customer Experience, Service Delivery, Financial Sustainability and for our People. These objectives now help us performance manage for success as we set out to ensure the business continues to grow and build on the current momentum of our achievements in 2019.

14 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Becoming the Most Customer Customer initiatives delivered strong results in 2019 across Centric Transport Company all regions of the country. Waterford city services transitioned into a new tendered contract in June 2019 and the service 2019 was a milestone year for Bus Éireann, as we enhancement delivered under contract to the NTA delivered Chairman’s Statement introduced a wide range of customer focused initiatives, over 72% growth in passengers and a 92% customer which contributed to over 89 million customer journeys taken satisfaction by the end of the year. in 2019 – an increase of almost six million compared to 2018. To harness and lead all of our customer experience Customer journeys increased by 15% on the Public Service initiatives, I am pleased that we created a new Head Obligation (PSO) network with services delivered on over of Customer Experience role to bring greater focus 200 routes nationwide. on delivering even higher levels of satisfaction and Every school day, we carried more than 120,000 primary, recommendation for our services to ensure that post-primary and special needs school children across the customer is at the heart of everything we do. 7,000 routes, serving over 3,000 schools under the School Transport Scheme, which we operate on behalf of the Review Department of Education & Skills (DoES). Delivering the Making Bus Éireann a Great Place requirement of the School Transport Scheme is a highly to Work complex logistics exercise every year. In 2019 we trialled Our overarching goal is to maximise the engagement WebChat for customers engaging through our website and we have with all of our staff, to promote a culture where this new channel greatly assisted our real time response to performance really matters and create the conditions that improve our customers’ experience. make Bus Éireann a great and enjoyable place to work. Financial Statements

Expressway journeys also continued to grow in an Our new leadership team is committed to achieving this goal increasingly competitive market helped by exceptionally and in 2019, we strengthened the team with the recruitment strong marketing campaigns. Our marketing targeted Airport of a new Chief Commercial Officer and Chief Information and Free Travel passengers, in addition to new initiatives to Officer who both bring strong and relevant experience to recruit and drive loyalty among students, commuters and help us deliver transformational change and growth within those travelling for holiday or leisure, helping to grow these their respective functions. segments across our inter-regional routes.

Our fleet age and quality also improved with funding received for 100 new PSO buses by the NTA during 2019. In addition, we continued to invest in Expressway and our Board approved decisions to invest in 30 new inter-city coaches, our first Expressway fleet purchase since 2015.

We continue to focus on ensuring that our services are accessible, and recognize that continued investment is required not just for fleet, but in physical and audio/visual infrastructure across Ireland. 90% of our total fleet and 100% of our city and town fleet is now wheelchair accessible. This is a positive and essential step forward and we are now also concentrating on offering accessible services in the regions, in conjunction with targeted investment by the NTA.

15 Bus Éireann Annual Report 2019

Chief Executive’s Statement (continued)

Recruitment continued throughout the whole organisation Focus on Financial Sustainability and with new expansion of services, over 200 new drivers In 2019, operating revenues showed a significant also joined Bus Éireann in 2019. To improve our diversity, improvement at €366.5m compared to €337.6m in 2018. we conducted a dedicated advertising campaign and held Our bottom line position for the year was a profit after three recruitment open days to also attract more women exceptional of €2.3m and our net assets position for 2019 into our driving and engineering roles. To underline our increasing to €16.0m, an improvement on €13.7m for 2018. new customer focus with our drivers, we ran over 170 ‘Delight the Customer’ workshops with over 1600 drivers In December, the Company signed a new five-year across the country and the frontline feedback we received Direct Award contact with the National Transport through these forums will bring real value to our business. Authority, which will ensure an investment of over €800 million in PSO services nationally delivered by On 1 September 2019, Bus Éireann implemented a Labour Bus Éireann over the next five years. Funding was agreed Court Recommendation setting out a 7.75% pay increase in detail for current services delivered to date and the over three years. Implementing this first pay increase contract details incentives and penalties for certain agreed since 2008 was an important step to ensuring Bus Éireann performance levels, all designed to ensure we deliver the remains a competitive employer. Crucially, the pay increase best possible service and value for the State. Additional is linked with productivity and this is a critical tenet of our services have been requested by the NTA as part of the new sustainability strategy. Management continues to work with Government Stimulus response to COVID19 and these will be Trade Unions in a positive, collaborative manner to grow the implemented before the end of 2020. business, create new jobs and achieve a reasonable work-life balance in the best interest of both the Company and the The State does not fund certain commercial routes operated customers we serve. by Bus Éireann and these include Expressway, Eurolines and contracted services for concerts or special events. Collaboration relies on a good channel of communications The performance on commercial cost and revenue growth and in 2019 we strengthened communications by introducing enabled our Board and the Board of CIÉ to agree to invest in a new BÉ Online portal which allows us to share information 30 Expressway vehicles together with a new investment in a with our people and hear their feedback. We also launched new ticketing solution for Expressway. These new assets are our first employee engagement survey, Have Your Say and expected to be delivered in 2021 as part of a new viability the results of this survey has informed our work programme plan approved by the Board in September 2020, including for 2020 to improve engagement with all of our workforce. a plan to withdraw from four Expressway routes within the Recognition is a crucial feature of any service industry network, not later than January 2021. and ours is no different. This year, I am delighted that we In 2019 the School Transport scheme was operated on significantly increased our reach and focus on developing a cost recovery basis in line with the arrangement with a performance culture with our Go the Extra Mile (GEM) the Department. The expansion of the Scheme in recent awards, with over 350 colleagues recognised for outstanding years has been fully funded and commitment to this model contribution in 2019. To foster a new performance culture, continued through 2020 with additional funding secured we also rolled out our Growth, Performance, Success (GPS) from the Department of Education and Skills to implement performance management framework across our Executive social distancing requirements and other safety measures team with a rollout to Clerical team members in 2020. to comply with public health guidelines.

16 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Delivering Service Excellence COVID19 and Outlook Safety remains our top priority. 2019 saw a positive trend COVID19 has been a unique challenge. Operating our in collisions despite a negative trend in passenger accidents services through various levels of restrictions has impacted

which we continue to mitigate and manage against. Our the strength of the financial position achieved in 2019. On Chairman’s Statement Safety Conference in October 2019 brought together all the positive, the entire team has demonstrated commitment safety representatives across the Company to share and and flexibility, and a clear focus on our corporate values develop safety best practices and this new initiative helped including safety and collaboration. Our team demonstrated to contribute to best practise in close collaboration with enormous dedication to providing a safe service to An Garda Síochána, the Road Safety Authority (RSA) and customers who really needed Bus Éireann to access medical the Health & Safety Authority (HSA). services, to make essential journeys and to bring frontline employees to their workplaces in healthcare, retail and food In February, we launched Ireland’s first 24 hour route in production. Cork, launched new routes and increased frequency or extended hours on other routes. The full employment We worked closely and intensively with CIÉ, the National

effects of a strong economy helped drive significant Transport Authority and other stakeholders to identify Review organic passenger growth and real benefit to Bus Éireann. solutions to provide stability to our PSO, Expressway and Conversely, it also helped to make service delivery Schools services. This ranged from additional funding to challenging and we experienced higher levels of congestion the Direct Award Contract, to agreeing a new Commercial in our regional cities and the Greater Dublin Area than we Bus Operators Direct Award Contract with the NTA for have seen in many years. Bus Éireann will continue to work our Expressway services until January 2021 and securing with the NTA on development of seasonal timetables and will very substantial additional funding from the Department Financial Statements also work with the other stakeholders to address some of the of Education and Skills to support the safe delivery of the underlying issues including the lack of bus priority on many School Transport Scheme. commuter and city routes to ensure significant modal shift is We are grateful to all of our stakeholders for this support. achieved, particularly for the cities and the GDA. We are now concentrating on a future beyond COVID19, In addition to focusing on punctuality and network building on the foundations laid in 2019 and staying focused enhancement, we accelerated a programme of property on the fundamental objective of creating a stronger and investment, improving facilities in garages, depots and bus more resilient transport company that delivers economic stations across Ireland for both customers and staff. The and social value to the State. regeneration has been positive and will be followed by Our senior management team and I look forward to strategic reviews of our capacity needs at each location to continuing to lead the Company through the current ensure we can not only meet growth trends in the future as challenges. We look forward to working with the Ministers, part of the NTA Bus Connects plans for Cork, Galway and the Departments, the NTA, CIÉ and most especially our Board Limerick, but also to ensure we are cost competitive and to deliver our ‘Destination 2023’ plan. We will continue to cost efficient for the services we deliver. deliver an unrivalled network of services across Ireland, and Finally and not least, our modus operandi for service I look forward being part of the growth and new opportunity delivery will change driven in part by our responsibilities the next decade will bring. to deliver against the Government’s new Climate Action Plan Bus Éireann – connecting people with who and what matters. 2019. We will build new skills around energy management, environmental management, new fuel alternatives and infrastructural changes. New skills and processes will be required to accommodate new lower emission fleet to protect our future to generations to come. Scoping and trials have already begun in 2019 to accelerate during 2020 as we Stephen Kent create and look forward to living in an even greener Ireland. Chief Executive Officer

17 Bus Éireann Annual Report 2019

Sustainability

Our Purpose As Ireland’s national bus company, our purpose is to connect people with who and what matters to them, helping to make life better.

Our Vision ●● As a company we are committed to the UN Sustainable Development Goals to achieve a better and more sustainable future for all. “The Sustainable Development Goals are the blueprint ●● We have identified seven priority Sustainable to achieve a better and more sustainable future Development Goals that are linked to our Destination for all. They address the global challenges we face, 2023 strategic objectives and align with our values. including those related to poverty, inequality, climate ●● As part of our Destination 2023 vision statement change, environmental degradation, peace and justice. we aim to be one of the greenest national transport The 17 Goals are all interconnected, and in order to companies in Europe. leave no one behind, it is important that we achieve them all by 2030.” UN

Customer Satisfaction Financial Sustainability Develop and implement a plan to achieve Ensure Bus Éireann is fully funded now and into the a best-in-class customer experience at all future, covering operating and capital expenditure touchpoints. needs and delivers on target profit across each of our businesses.

●● In 2019 Bus Éireann achieved their ●● Bus Éireann is fully committed to highest passenger journeys in 10 years working in partnership with our with 89.4 million journeys. stakeholders on policy direction ●● 86% of our buses are currently accessible, including National Transport Authority, and the figure rises to 100% in regional Department of Education and Skills, cities and towns. Our aim is to achieve Department of Transport, Tourism and a fully accessible and environmentally Sport and CIÉ. sustainable fleet. ●● We continue to work with the ●● In 2019 planning commenced for the National Transport Authority and local changeover of the Athlone bus fleet to authorities on their plans for improved full electric operation, as part of a pilot network connectivity between its project in conjunction with the National transport services and active travel Transport Authority. options.

●● 53% of our service fleet now meets the ●● In 2019 Bus Éireann welcomed the latest Euro VI emission standards and opportunity to make a submission to this figure will continue to increase to the Public Consultation on the review a committed 60% with the delivery of of Sustainable Mobility Policy. vehicles currently on order ●● Bus Éireann continues to work ●● Our transition to sustainable alternative with our Disability User Group, fuels will commence in 2020, with the which includes the Irish Wheelchair planned delivery of 26 hybrid electric Association, Chime and the National buses and 15 electric fleet cars. Council for the Blind in Ireland, amongst others, to improve ●● A trial of hydrogen buses in the Greater accessibility for all our customers Dublin Area was also agreed and will be funded by the National Transport Authority.

18 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Employee Engagement Service Delivery Develop leadership at every level and establish Establish operational excellence across all Chairman’s Statement a culture of performance to become a great business processes to deliver safe, reliable, place to work. and on-time performance for all services.

●● In 2019 we have grown our business ●● Bus Éireann operates the School and increased our workforce by Transport Scheme on behalf of the 6.4% and in 2019, a total of 58 Department of Education and Skills employees were promoted. which provides the State with an ●● Bus Éireann is committed to equal access safe, efficient, effective promoting sustainable tourism, and reliable School Transport connecting and facilitating business Scheme carrying over 120,000 Review while contributing to the functioning school children every school day. economy of the country. ●● Bus Éireann has a long tradition of ●● In 2019 there were 31 separate developing apprentices, each of our facility improvement projects apprentices undertakes a 4-year delivered. Considerable planning training programme provided by Bus

and design work was also Éireann in conjunction with SOLAS. Financial Statements undertaken on key, large projects, including a planned new facility ●● Bus Éireann is committed to waste at Limerick (Roxboro Road), the prevention, reduction, recycling and redesign of Busáras, and garage reuse. Several new initiatives began electrical works at five garages. in 2019 including waste compaction being carried out on-site at larger ●● In 2019 we launched a highly locations, re-use and recycling of successful female driver recruitment computer equipment through a campaign. registered charity and we have ●● Bus Éireann is a member of the ceased the purchase of single-use 30% Club, dedicated to promoting plastic beverage containers and gender balance at all levels in cutlery. business, as well as the Diversity ●● In 2019 the roll-out of the telematics Charter Ireland. Currently, women system on our fleet was further comprise approximately 40% of the facilitated, with employee training CEO’s leadership team and 30% of delivered and all vehicles equipped the management layer. with a view to launching in February 2020. The system enables improved driver awareness of driving performance, as it impacts on fuel consumption and passenger safety. ●● Bus Éireann joined the UTRAP consultative group on urban air quality improvement in which public transport will play a key role.

19 Bus Éireann Annual Report 2019

20 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019

Revenue & Passenger Journeys 2019 vs 2018 Operating Turnover +8.6% 

Total Journeys +6.9% 

Profit (deficit) for year 2019 2018 €2.3m (€6.4m)

21 Bus Éireann Annual Report 2019

Operations Review

Customer Experience During 2019, Bus Éireann introduced a range of timetable enhancements and customer service improvements across the network resulting in passenger journeys increasing by almost +7%.

Service Delivery Improvements

Public Service Obligation

Cork City Network ●● Significant enhancements to Route 220 & 220x (Ballincollig – City Centre – Carragaline) resulted in Ireland’s first 24-hour city service. The service now Drogheda Town Network operates 24/7, except on Christmas Day, while service ●● A significantly enhanced town service was introduced frequency has also doubled during the day. Since its in August 2019. The new town network resulted in introduction in early 2019, passenger numbers have frequency increasing by 136% with extended hours grown by 70%. of operation and increased frequency at the weekend. ●● In November, in conjunction with the NTA, Bus ●● The network is now operated by five new low-floor Éireann introduced a new service (Route 225) midi buses. between Haulbowline – Ringaskiddy – Carragaline – ●● Since the service was introduced, customer Cork Airport. The new route operates a 30-minute numbers have grown by over 60%. frequency from 4am to midnight. ●● During 2019, improvements were also made to route 216 Galway Network (CUH – City Centre – Monkstown) with services extended ●● An enhanced timetable on Route 424 was introduced to Monkstown and Passage West more than doubling the in December. This delivered a significant increase number of daily departures from those locations. in frequency across all days with extended hours of operation. ●● The evening frequency on Route 419 was also increased to better meet the changing travel needs of our customers. ●● To meet growing customer demand, two new high-capacity double-deck buses were introduced to the Galway City network during 2019.

Dublin Commuter Network ●● An enhanced Route 101 & 101x (Drogheda – Balbriggan – Dublin) was introduced in August, delivering increased peak hour services along the M1 corridor and extended hours of operation with services now operating between 04:30 and 01:30.

Mayo Network ●● An enhanced Route 458 (Ballina – Sligo – Enniskillen) was implemented in March 2019. The enhancement has resulted in a significant increase in frequency, particularly at weekends and with extended hours of operation. 22 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Limerick City Network ●● During 2019, Bus Éireann introduced revised routing on ●● An improved set of timetables was introduced in May the Expressway Eurolines 871 (Dublin/Holyhead/London) 2019. This has delivered a more punctual and reliable service. This change has further enhanced our customers’ experience with business along the route increasing in

service to our customers in Limerick. Chairman’s Statement what is an extremely competitive market. Waterford City Network Schools ●● The operation of the Waterford City Network transferred to a new NTA Gross Cost contract in June 2019. Bus Éireann operates the School Transport Scheme on behalf of the Department of Education and Skills. During ●● Following on from a significant investment in the 2019, Bus Éireann worked very closely with the Department Waterford City network in December 2018, passenger to ensure that school transport services provided by Bus numbers increased by more than 50% in 2019. Éireann continued to be delivered safely, effectively and efficiently. Commercial ●● Expressway Over 120,000 children travel to school on 7,000 dedicated school transport routes to over 3,000 schools across the Review ●● Expressway selected a preferred supplier for a new fare/ country every school day. ticketing system project and is preparing for initial rollout ●● in late 2020. This includes 14,300 children with special educational needs who are provided with services designed to meet ●● During 2019, Expressway introduced two additional their individual requirements. services every day on Route 32 (Dublin to Letterkenny).

●● Financial Statements These additional services offer connections for Donegal- School transport services provided over 42 million based customers with early morning Dublin Airport journeys in 2019. flights. In addition, we are currently trialling a new limited These journeys operated safely and effectively due to the stop “X” type service along this route. commitment of an experienced and dedicated team of ●● In late 2019, in order to align fare structures across school transport staff working across the country. the Expressway network, we introduced a new pricing structure on the 100X route between Dublin and Growth of Scheme Dundalk. ●● More than 395 new services were approved by the Department of Education and Skills in 2018 with a further ●● In conjunction with our partner Translink, Expressway introduced a new online ticketing service on our Belfast 1,157 amendments to services sanctioned, including corridor routes in 2019. This offers faster boarding and vehicle upgrades, extra trips and extensions to existing an improved customer experience with online booking routes. and QR code scanning. ●● The vast majority of these amendments were to cater for the increasing demand for the transport of children with ●● Following a detailed business review, it was decided to cease our relationship with Go Bus on the Cork-Dublin special educational needs. route and provide a greater focus on the development ●● A number of Special Schools continued to operate for an of our own brand performance. extended period into July. The Department of Education and Skills sanctioned transport for children availing of this Ancillary service during this summer period. ●● 2019 was a busy year for the Ancillary department. Between UEFA’s U-17 European Championships in May, Temporary Alleviation Measures a busy concert season during the summer and the Bus Éireann introduced a number of amendments to National Ploughing Championships in August, revenue services during August and September to cater for areas grew significantly. where there was significant demand for concessionary travel. These services were introduced with the approval of the Department of Education and Skills, where they met the defined criteria set down by the department.

23 Bus Éireann Annual Report 2019

Operations Review (continued)

School Transport Customer Line Fleet Improvements Following its success in July 2018, Bus Éireann deployed a national customer telephone system for school transport Public Service Obligation offices again in 2019 to coincide with the peak season of In 2019, Bus Éireann took delivery of 100 fully accessible payments and application processing. vehicles, which were allocated to routes across the ●● The investment in systems and technology, approved in city, town and inter-urban network. All vehicles are fully consultation with the Department of Education and Skills, accessible, feature Transport for Ireland livery and feature: was aimed at improving the customer service experience ●● The latest Euro VI emissions certification which are for the 75,000 families that engage with the School considered the best-in-class in terms of emissions, Transport Scheme. with very low amounts of nitrous oxides, hydrocarbons ●● 35,000 calls were received over that period with up to and particulates 50% of the queries relating to ticketing and payments. ●● On-board monitor screens displaying passenger ●● A new web chat facility was introduced in July 2019 to information, including estimated time of arrival supplement the customer service programme. This at next stop proved very popular with customers, with over 8,000 ●● Bright new interior design with comfortable seating interactions and customer satisfaction levels in excess that includes priority seats, a dedicated wheelchair of 80%. space and a separate, designated child buggy space ●● Over 250,000 emails were sent to families as part ●● USB sockets, complimentary Wi-Fi and cameras of our information campaign to customers reminding throughout with CCTV security them of key deadlines for payments and applications. City Services ●● Communication with parents of Special Educational children was improved in relation to the status of ●● A total of 21 new double-deck city service buses their applications. were introduced during 2019. ●● 19 new double-deck buses were allocated to The overall customer improvements introduced in 2019 the Cork City network with a further two allocated resulted in improved customer satisfaction overall. for the Galway city network. ●● These new City buses have replaced older single and double-deck fleet to provide additional capacity for growth. ●● A further 26 plug-in electric diesel hybrid buses were ordered in 2019.

Town Services ●● Bus Éireann introduced 26 new Wright StreetLite midi buses across Bus Éireann’s town services in Sligo, Athlone, Drogheda, Navan and Balbriggan. ●● These vehicles replaced the ageing town fleet, resulting in improved customer experience and environmental benefits through lower emissions.

24 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Inter-urban Services ●● Bus Éireann took delivery of 40 new inter-urban low-entry, single-deck coaches for use on regional stage carriage

and commuter services. The coaches are 13.5-metre, Chairman’s Statement two-axle Volvo Sunsundegui SB3LE models with 49 seats and a permanent wheelchair space. The wheelchair space is accessed via a ramp at the front door, significantly improving ease of access for our mobility-impaired customers.

Expressway ●● The Expressway fleet renewal process was completed with approval for the procurement of 30 new coaches. Technology This is the first stage of a multi-year fleet investment plan Review that will ensure Expressway’s position as the premier ●● Bus Éireann continued to deliver technology inter-city coach service. enhancements in 2019 in order to provide an enhanced service delivery and customer experience. Key initiatives undertaken included: Customer Focus ●● Procurement of a new technology solution for the

Expressway service enabling online ticketing, barcode Financial Statements Accessibility validation, contactless payment, seat reservation and Bus Éireann continues to work with our Disability User yield management. Group, which includes the IWA, Chime, and the National ●● Upgrading of ticket vending machines with contactless Council for the Blind in Ireland, amongst others, to improve payment functionality. accessibility for all our customers. ●● Upgrading of on-bus ticketing machines with new ●● 100% of our city and town service fleet is now fully software speeding up bus loading times by 50% – 90%. accessible whilst 90% of our total fleet is accessible. ●● In September 2019, Bus Éireann, in conjunction with Leap Card the National Transport Authority (NTA), launched two ●● Usage across all networks grew by 42% in 2019, low-entry accessible vehicles on Route 480 between particularly on our urban/town and commuter networks. Ballyshannon and Sligo, with a further 36 accessible vehicles being deployed on Public Services Obligation Marketing (PSO) services in Sligo, Mayo, Galway and Clare by early It was a fantastic year of awards and results to look back 2020. on for Bus Éireann and Expressway. ●● In November, Bus Éireann, along with Minister Ross, the ●● Expressway’s Get to the Airport Ready to Fly campaign took NTA, the Now group and other public transport providers home two Gold awards at the An Post Smart Marketing officially launched the JAM Card. The JAM Card will assist Awards – GOLD Travel, Entertainment and Tourism Award people with hidden disabilities to use public transport and GOLD Smartest Advertising Award. services and will enable the customer to alert the bus ●● Get to the Airport Ready to Fly continued to deliver driver that they need a little bit of extra time. strong results in 2019 with strong cut-through and ●● During 2019, Bus Éireann completed accessibility an independently verified tagline of “Over 300 daily improvement work in five bus stations across the country. departures to and from Dublin Airport”. These include Sligo, Ballyshannon, Sligo, Monaghan, ●● A targeted marketing campaign for free travel pass users Cavan and Drogheda. This investment will allow Bus was launched with the focus on local press and radio, Éireann to increase the number of services that are over-55s expos, and sponsorship of Virgin Media’s OAP fully accessible. B&B.

25 Bus Éireann Annual Report 2019

26 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019

With over 42m journeys on School Transport services in 2019, Bus Éireann is committed to providing safe and efficient services to school children right across the country.

27 Bus Éireann Annual Report 2019

Operations Review (continued)

●● Expressway’s first ever “Cyber Friday” campaign Corporate Social Responsibility maintained market perception of value during ●● Bus Éireann is the proud supporter of the Comhaltas a period of deep competitive discounting. Ceoltóirí Tour of Ireland, a tour that embraces local ●● There was high visibility with the sponsorship communities of all sizes throughout Ireland. of Dublin GAA and the “Drive for Five” campaign. ●● Dementia: Bus Éireann is an active member of the HSE Dementia Understand Together working group. Public Relations and Corporate Communications ●● Local Community Engagement: Bus Éireann works with ●● To build awareness and encourage customer uptake Bus many local organisations and charities across the country Éireann held a number of route launch events in 2019. including the Hollyhill justice project and the Ballybeg Events were held in Cork in early 2019 to celebrate the community group. enhanced route 220 service, while further events took ●● Anti-racism: Bus Éireann is a supporter of the annual place later in the year to coincide with the brand new ‘Say No to Racism’ campaign, along with the Immigrant route 225 service. Other events were held in Drogheda Council of Ireland, the National Transport Authority and to promote the many benefits of the enhanced town other public transport providers. network in August. ●● Expressway continues its support of the Dublin and ●● Strong summer Leap campaigns with €1 fares in Galway Galway senior football and hurling teams. and Limerick and nationwide “kids go free” campaigns ●● drove strong passenger demand on Bus Éireann services Bus Éireann again participated in the National Ploughing during this promotion. Championships in 2019. Staff from across the country acted as ambassadors meeting and chatting with our ●● A successful student campaign encouraged the use of customers and the wider public over the course of the Bus Éireann Expressway with innovative pop-art style three-day event. graphics and an updated approach to on-campus events. ●● Bus Éireann ran a successful ‘Go Places with BÉ’ ●● To celebrate being #BackInTheDrivingSeat, Bus Éireann competition in 2019, a competition aimed at hosted a highly successful stakeholder event in the Transition Year students nationwide. National Museum of Ireland in May 2019. The event ●● was attended by over 100 stakeholders from across the Supporting equality and diversity, Bus Éireann political, business and media landscape and provided supported International Women’s Day in 2019. the platform for Bus Éireann to tell its story of financial ●● Bus Éireann pledged its commitment to safety recovery along with the 2018 financial results. with the support of National Slow Down Day.

28 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Leadership and a Great Place to Work GPS | Developing a Culture of Performance At Bus Éireann, we want to create a performance-based culture At Bus Éireann our employees are what set us apart. They where our people have clear objectives, get honest feedback, are the heart of our business. Our goal is to be the most customer-centred and sustainable transport company in and have open conversations about careers, development Chairman’s Statement Ireland, with services delivered by people who believe in and progression. GPS (Growth, Performance, Success) is Bus Éireann as a great place to work. Bus Éireann’s performance management and development programme. It provides the framework through which Bus Éireann’s strategic, top-level goals are used as the basis for Our People developing individual objectives and measuring performance. We introduced GPS to managers in 2019, and will engage ●● Eleanor Farrell was appointed as Chief Commercial with administrative and supervisory employees in Q1 2020. Officer and Seán Loughman as Chief Information Officer.

●● Destination 2023, Our Vision for the Future was launched Go the Extra Mile| Recognising Bus Éireann’s to employees. Values Ambassadors ●● GPS (Growth Performance Success), Bus Éireann’s Created in 2018 to recognise and reward employees who Review performance management and development programme embody our vision and values, Bus Éireann’s Go the Extra Mile was launched to managers. (GEM) Awards programme is helping to build a culture where ●● In October we launched Destination 2023, Our Vision for our people feel motivated and valued. Following the success the Future to Bus Éireann’s management team. The day of the inaugural Annual GEM Awards in 2018, we extended

focused on achieving our Purpose, Goal and Strategic the programme with Local GEM Awards so managers can Financial Statements Objectives while living our Values of Safety, Customer recognise their team members’ contribution throughout the First, Collaboration, Forward-thinking and Performance. year. In 2019, we recognised over 500 employees for their ●● We enhanced our employee recognition programme, exceptional efforts, culminating in an awards ceremony in Go the Extra Mile (GEM) with Local GEM awards to Croke Park. complement our Annual GEM awards. BÉ Online | Enabling Communications for all Employees ●● We developed new communications channels, including BÉ Online, a social media platform, to encourage a culture After a successful pilot in our Athlone depot, we launched BÉ of two-way communication. Online nationwide in 2019. BÉ Online is Bus Éireann’s social media platform where all employees can read company and ●● An employee survey, Have Your Say, was conducted employee-generated social news wherever they work. Up to gain insights into levels of engagement. to that point, communicating with our Driver and Mechanic ●● A women driver recruitment campaign was launched. employees was slow and cumbersome, relying on printed ●● We celebrated International Women’s Day. newsletters and posters which quickly went out of date. With ●● We continued to support our employees frequent updates on how we are performing against our in community causes important to them. strategic objectives, fleet news and employee recognition updates, 60% of our employees actively use the platform ●● 10 Bus Éireann apprentices gained a Quality and every day. Qualification Ireland (QQI) Level 6 in Heavy Vehicle Mechanics.

29 Bus Éireann Annual Report 2019

Operations Review (continued)

Have Your Say | Employee Engagement Survey Training for the Future | Bus Éireann Apprentice Our goal is to become a great place to work for everyone, Programme where employees are committed and loyal, willing to go Bus Éireann has a long tradition of developing apprentices the extra mile for their manager, team and customers. to take up roles as part of our Engineering and Maintenance In 2019, we measured this sentiment (referred to as functions. Each apprentice undertakes a four-year training Employee Engagement) through Have Your Say, an programme provided by Bus Éireann in conjunction with employee survey launched during the summer. SOLAS. The apprentice training programme consists of seven phases, three off-the-job and four on-the-job. In total, our The survey has provided valuable insights into how our apprentices will complete 208 weeks of training and then be employees are feeling about working at Bus Éireann. We awarded the Quality and Qualifications Ireland (QQI) Level validated that feedback with our Road Passenger Drivers and 6 Advanced Certificate in Heavy Vehicle Mechanics. In 2019, have action plans in place to address issues raised. In Q1 2020, 10 apprentices gained a Quality and Qualification Ireland we will validate the results with the rest of our employees. (QQI) Level 6 in Heavy Vehicle Mechanics. Throughout the year, we used the findings from the survey to inform and develop our employee communications and Leading the Way | Diversity & Inclusion engagement strategy. Joanne Duffy, Services Manager, attended the 2019 European Commission conference “Towards a more Supporting our Communities inclusive and diverse transport sector” along with other With a reach that goes deep into communities across Ireland, transport providers in Europe. The information garnered our employees are proud to support causes that make a from the conference will help shape Bus Éireann’s diversity difference to so many people. In 2019, one example of this strategy in 2020, in particular how we recruit more women was our employees wearing Christmas jumpers to raise funds drivers. Bus Éireann is delighted to be a member of the 30% for our chosen charity. Bus Éireann was delighted to support Club, dedicated to promoting gender balance at all levels in this cause, as were as it turned out, many of our passengers. business, as well as the Diversity Charter Ireland. Currently, women comprise approximately 40% of the CEO’s leadership “The Bus Éireann Christmas Jumper Day team and 30% of the management layer. was a huge success with a total of €3,060 Promoting Diversity and Inclusion | Women Drivers raised for a great charity, The Alzheimer Recruitment Open Day Society of Ireland. With a tight labour market and just 3% of all drivers being women, we took on the challenge to encourage women Many thanks to everyone who got involved to consider a career in transport. We launched a campaign and supported a very worthy cause.” on social media, radio and in local channels. Facebook posts reached almost 50,000 people and 8,281 people visited our Aisling Harte information page at www.buseireann.ie.

30 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

the challenges faced in the workplace. Our colleagues shared stories about the women who inspire them, and the journeys travelled to establish and grow careers. They also shared steps they could take to achieve better balance and progress. Chairman’s Statement Since 2013, the CIÉ Group of Companies has supported IWD events, with approximately 180 women attending each year. This year, Irish Rail hosted the event for the first time, which took place on a train and in a hotel in Drogheda. We were joined by three keynote speakers: Joanne O’Riordan, Siobhan Murray and Fiona Ross, who spoke passionately about their life experiences, the challenges they’ve faced, and how those We held events in Dublin, Cork and Galway in March, experiences, and the resilience those experiences fostered in and were delighted to welcome 174 women to our three them, have made them who they are today. They encouraged depots to meet with staff, view our fleet, see our AVL system, our women to realise their individual potential and push

and learn what it is like to be a driver with Bus Éireann. Most Review boundaries. importantly, they found out how to go about applying for a position with our team. As a result of the campaign, we Bus Éireann launched the ‘Respect Your Driver’ recruited 15 new women drivers. campaign in 2019. Participants completed a survey at the end of their session. Opportunities Today 98% rated the event as ‘excellent’ while 100% said they Financial Statements would recommend driving with Bus Éireann to another Throughout the year, a number of opportunities woman. We also captured some great comments from continuously arise for our people to progress their careers. the feedback questionnaire, such as: In 2019, a total of 58 employees were promoted. Our office- based staff enjoyed promotional opportunities across clerical “I did not realise it was such a friendly and executive roles. 18 drivers were promoted, 10 of them to place to work and how they all help supervisor roles. Many of these career steps were supported each other out as a team.” by Bus Éireann’s Duascéim scheme, which provides support for employees to complete relevant courses such “I felt you could ask any question and as the Transport Management Certificate of Professional the staff were willing to give you the Competence (CPC), required for supervisor positions, information, really enjoyed the day.” in readiness for the opportunity to progress. Bus Éireann continues to be an attractive employer for Encouraging and Enabling Women in the Workforce drivers. More than 200 new drivers were successful in | International Women’s Day their applications and joined Bus Éireann over the course Each year on 8 March, International Women’s Day (IWD) is of 2019 to support our wide range of service enhancements. celebrated around the world. Themed #BalanceForBetter, Comprehensive induction, training and route familiarisation International Women’s Day 2019 was a call-to-action for is completed before commencing service. driving gender balance across the world. ‘Delight the Customer’ Workshops We held a series of nine events across the country ●● Over 170 innovative customer service training courses exclusively for women and hosted by either Sinead Kilkelly, delivered nationally. Chief People Officer, or Miriam Flynn, Chief Schools Officer. Joined by colleagues from Irish Rail, the events were designed to develop a culture of open dialogue and engagement. Conversations focused on careers and development, and

31 Bus Éireann Annual Report 2019

32 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019

As Ireland’s national bus company, our purpose is to connect people with who and what matters to them, helping to make life better.

33 Bus Éireann Annual Report 2019

Operations Review (continued)

Financial stability Investment activity in 2019 was €15.7m versus €26.2m in 2018. This expenditure was primarily on fleet and excludes Financial Performance €1.6m expenditure on property which is held on the balance In 2019, Bus Éireann recorded a profit after exceptional sheet of CIÉ. of €2.3m, an improvement on 2018 which was a loss after During 2019 significant commitment to investment was exceptional of €6.4m. This is a significant achievement made in our fleet and customer, with the Board approving and is the first time the Company has returned a profit the purchase of 30 new Expressway vehicles and a new seat after exceptional since 2014. This improvement reflects reservation system. This is a significant investment and was greater efficiencies, the continuation of the cost saving only possible after a comprehensive financial evaluation initiatives commenced in the transformation plan during process of capital appraisal was undertaken. 2017, a greater focus on being fully funded from the NTA, The Company’s Balance sheet strengthened during 2019, thus minimising unfunded activity, a significant reduction holding net current assets of €37.5m (2017 €28.2m) with net in bus hire (24.1% to €8.9m), and an increase year on year assets standing at €16.0m, up from €13.7m in 2018. in Expressway revenues.

The upward trend in passengers using public transport Financial Control and Corporate Governance has continued into 2019 with total passenger journeys During 2019 the Company has implemented enhanced rising 6.9% to 89.4m in 2019. This has led to a 7.0% increase discipline around the control of capital and operating in total road passenger revenue increasing to €163.0m expenditure. The Capital Steering Committee met 12 times in 2019. Total Expressway revenue has increased 2% to during 2019 to ensure governance and rigour on investment €60.7m whilst total PSO revenue has risen 9.2% to €154.9m. decisions ensuring all are supported by detailed financial Increasing passenger numbers has meant the Company business cases. This ensures that options are thoroughly has had to recognise a worrying increase in the number evaluated and our Board makes fully informed Capital of accidents correlating with an increase in our third-party expenditure decisions. claim cost and this is a strong focus area going forward. A key focus in 2019 has also been on the increased vigilance PSO Subvention in 2019 is up 9.8% whilst funding from the over unfunded activity. In addressing this particular concern Department of Education and Skills has increased by 10.0%, regular meetings have been initiated both internally and with both due to additional services being provided. the NTA to examine additional costs as services are increased Out of the €2.3m profit, €0.7m is attributable to PSO activity or enhanced. This clarity ensures that the correct business whilst the remaining €1.6m is attributable to the non PSO decisions are made for the appropriate elements of the activity. business which are fundamental for the Company’s future. A further key focus has been on the Expressway business PSO Schools & Pre- Exceptional Profit/(Loss) working closely with the commercial department to deliver a Commercial Exceptional stronger, more strategic and economically resilient business. 2019 €0.7m €1.6m €2.3 €0.036 €2.3m A new six pillar procurement strategy was developed during 2018 €0.5m €1.0m €1.6m €7.9m (€6.4m) the year including an enhanced approach to procurement compliance and governance in order to ensure the Company 2019 saw a reduction in EBITDA to €8.8m as compared to meets its regulatory requirements in key areas and performs €9.7m in 2018 mainly as a result of the impact caused by best practice in framework and contract management a 2.75% pay award as the first year of the three year LRC In 2019, Bus Éireann performed a bottom up budget and agreement and a pension charge related to previous years. rolled this out in order to ensure budget accountability In order to deliver the additional PSO services required across all business areas. A regular sequence of meetings by the NTA during 2019 there was a need to increase is now in place across all the business in order to ensure headcount primarily across the driver cohort. Payroll and transparency and understanding of the results and related related costs rose by 10.4% to €142.9m in 2019 with an KPIs and monitor/agree corrective actions where necessary. average headcount of 2,727 compared to €129.4m in 2018 Periodic meetings are held with the senior leadership team with an average headcount of 2,562. to review and critique the results.

34 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

In late 2019 and as part of the direct award costing Transport particularly for children with special needs. model, bottom up budgeting was further developed with key In December Bus Éireann signed a new Direct Award performance indicators underpinning the costs by location, Contract to 2024 which allows the Company to deliver thus ensuring a fully funded PSO business as part of the new PSO services by way of a fully funded contract. Chairman’s Statement Direct Award Contract signed with the NTA in December. Key In order to maintain future profit and passenger growth to this was a cross functional working group which ensured across the Expressway business capital expenditure agreed understanding on head count requirements across was approved by the Board to allow the purchase of 30 the business. A full analysis of spare requirements was new Expressway fleet. This significant investment is long conducted allowing for a seasonally adjusted and phased overdue and will place Expressway in a good position as budget market competitiveness increases. In 2019 the Company commenced the process of Regarding our schools business we are currently facilitating examining the finance function to ensure it is future fit. an independent review which will feed into future discussions This work will continue into 2020 and will address our with the DoES. processes, systems, technologies, data analytics and Review resources in order to ensure resilience within the function. Each year Bus Éireann revises its rolling five-year business plan which is reviewed annually by NewERA. The net assets The Company is fully committed to meeting the requirements of the Company have improved from 2019 and were at of the Code of Practice for the Governance of State bodies. €16.0m, far exceeding the thresholds required for the annual In 2019, it introduced a new Compliance Framework to operating licence. The intercompany balance with CIÉ has assist first and second line defence in relation to compliance

also improved from 2019 with the net amount owed to Financial Statements monitoring and quality assurance reviews. A quarterly Bus Éireann at €101.0m, an increase of €16.1m over 2018. compliance report is now discussed with the senior team, with review at ARC and Board. In addition the Company Capital commitments as at 31st December 2019 were completed an in depth review of compliance with corporate €15.4m which included €13.3m for 30 new Expressway governance requirements of the Code of Practice for the fleet. Governance of State Bodies resulting in the updating of its Corporate Governance Manuals for Directors and Employees Financial Outlook The challenges presented by the uncertainties around During 2019, Bus Éireann successfully renewed its Road Brexit continue to impact many companies including Passenger Transport Operating Licence for 2019/2024, Bus Éireann. Bus Éireann is now implementing its Brexit established its internal register of Beneficial Ownership, Transformation plan in line with the withdrawal negotiations undertook an external review of Board Effectiveness in process between the UK and EU. The ARC receives regular line with Code of Practice, undertook a Quality Assurance updates on the matter. review of compliance with the revised Public Spending Code 2019, reviewed its compliance with the Official Languages As of writing Bus Éireann is dealing with the COVID19 Act 2003, implemented a new Fraud Management Policy outbreak which has had a significant effect on passenger and agreed a range of SLAs with CIÉ Group related to demand throughout 2020 and will likely continue into 2021. centrally provided services. It has created a challenging environment which the Company is responding to together with all of our key stakeholders. Financial Sustainability and Funding The impacts are detailed in the Going Concern section of the In order to maintain sustainability, it is important the PSO Directors’ Report. and Schools services Bus Éireann delivers for the NTA and Department of Education and Skills (DOES) are adequately funded. The 2019 profit and loss account reports receipts from Public Obligation funding of €58.0m, increase of €5.1m over 2018. Schools revenue also rose to €203.5m from €185.3m in 2018. This reflects the increased services required by the NTA and the increased demand for Schools

35 Bus Éireann Annual Report 2019

Operations Review (continued)

Operational Excellence ●● A safety conference took place in Athlone in October, attended by safety representatives and safety officers Safety from all over the country. We were delighted to be joined Safety continues to be overseen by the Senior Leadership Team by guest speakers from the Road Safety Authority and An and the Board Safety Committee, which was renamed the Safety Garda Síochána, who contributed to a wide ranging forum and Accessibility Committee during 2019. The Committee’s and idea generation session on key safety topics. terms of reference have been revised and updated. ●● The accident and incident reporting CRM system was ●● The Company’s Emergency Plan was expanded and further updated to provide additional analysis of accident updated in 2019 and two test scenario sessions were trends and CCTV capture information. This has assisted staged to assist in emergency response planning. One in the investigation of accidents and subsequent simulated event related to a school transport emergency management of claims. and the other to a road passenger emergency. ●● The expansion of our safety KPIs continued with the ●● A revised workplace safety audit process was addition of reporting on incidents of verbal abuse of implemented during the year at all operating locations. employees and of malicious damage to property. ●● A fully updated company Safety Policy, Safety Management System and Safety Statement was School Transport prepared and communicated in 2019. ●● The safety of school children travelling on board our school ●● A comprehensive new driver safety advice booklet, ‘Driving transport services continues to be our highest priority. Safely’, was produced during the year. The publication ●● Our positive safety record is further evidenced by the outlines the company’s safety management processes and 23% reduction in collisions on Bus Éireann vehicles. gives advice on driver and passenger safety and security. ●● Bus Éireann, the Department of Education and Skills ●● There were no passenger or employee (work-related) and the Road Safety Authority continued to collaborate fatalities in 2019. Unfortunately, company vehicles were throughout 2019 to ensure safety remains a key priority involved in three fatal collisions during the year – two in the operation of the School Transport Scheme. involving pedestrians and one involving a motorcyclist. ●● The promotion of school bus safety and the communication ●● The rate of collisions and employee accidents in 2019 of key messages to school children also remained a key was substantially lower than in prior years. The passenger focus throughout 2019. accident rate for road passengers increased, particularly on Bus Éireann attended a number of safety events throughout our city services. A number of measures were introduced the year including the “Keep Safe” initiatives in conjunction in the second half of the year to arrest this trend. with the Health and Safety Authority (HSA).

Driving Safely booklet for Bus Éireann staff 1st Edition July 2019 Safety Management SystemSeptember 2019

eann.ie nn.ie www.buseir www.buseirea

36 Highlights Chairman’s Statement Review Financial Statements Bus Éireann Annual Report 2019 Report Annual Éireann Bus The Company’s risk register was regularly reviewed risk register was The Company’s Bus Éireann participated in a large-scale alternative fuel trial in late 2018 and the first half of 2019, under the direction of the Department of Transport, Tourism and Sport (DTTAS). The trial used Bus Éireann facilities at Broadstone in Dublin and Capwell in Cork. The initiative involved monitoring the efficiency and emissions performance of six different vehicle types. It has informed Government policy on public transport fleet investment and we are expecting the first batch of NTA-funded hybrid buses in 2020. A process of improving company energy managementA process of improving company energy through thesystems was commenced in 2019, funded Scheme. TheGovernment’s Energy Efficiency Obligation efficiency andobjective is to further improve our energy achieve ISO50001 energy management certification in 2020. The roll-out of the telematics system on our fleet was further facilitated, with employee training delivered and all vehicles equipped with a view to launching in February 2020. The system enables improved driver awareness of driving performance, as it impacts on fuel consumption and passenger safety. Our energy efficiency has improved by 14.8% (SEAI verified) to 2019 from the baseline measurement year. It is planned that this improvement will continue in 2020. A new fuel management system was approved in 2019 and will be implemented in 2020. The Company’s Risk Management Framework was The Company’s Risk The framework is aligned with updated during 2019. 31000:2018 and complies with the the provisions of ISO Department of Public Expenditure requirements of the Risk Management Guidance for and Reform (DPER), and Offices and the Code Government Departments of State Bodies. of Practice for the Governance Leadership and updated during the year by the Senior of tolerance Team. Principal risks and those outside were reported to each meeting of the Board. ● ● ● ● ● ● ● Energy management and fuel sustainability continues to be a Energy management and fuel sustainability Senior Management strong focus for both the Board and the government objectivesTeam. We are committed to meeting the and environmentaland targets in relation to energy management Team was sustainability. A new cross-functional Energy Policy was adopted. established in 2019 and a new Energy ● ● ● ● ● Environment & Climate now at the cleaner 53% of the Bus Éireann service fleet is Euro VI engine emissions standard. 37 Leadership Team to make the informed judgements and decisions required. Detailed processes, review mechanisms and checks and balances are in place to provide the timely and necessary quality assurance required for the Board and the Senior highest priority collectively for both the Board and the Senior Management Team. Company’s exposure to risk remains proportionate to the pursuit of its strategic goals and long-term stakeholder value. Safety and the management of risk continues to be the management is maintained within the Company. The Board has overall responsibility for ensuring the Risk We strive to ensure a robust and focused approach to risk issued with an electronic copy of the Company’s official Code of Conduct and Child Safeguarding Policy Booklet. The online e-Vetting System automates the generation of the majority of correspondence to applicants. Applicants approved to operate services on behalf of Bus Éireann are for 4,431 applicants. This represents an increase of 50% on for 4,431 applicants. This represents an vetting applications processed in 2018. streamlined the vetting process and provides a user-friendly streamlined the vetting process and provides and external users. application process benefitting both internal processed applications In 2019, Bus Éireann’s Vetting Office we carry, in particular those on our school transport services. we carry, in particular those on our school in 2018, has The online e-Vetting System, which launched National Vetting Bureau (Children and Vulnerable Persons) National Vetting Bureau (Children and in operational Act 2012-2016. It seeks to maintain excellence of the children standards to support the safety and welfare Vetting Office is to ensure The primary focus of Bus Éireann’s Vetting under the that we are compliant with our legal obligations procedures for our personnel to follow when dealing with procedures for our personnel to follow any concern relating to child protection. transport contractors and their nominated drivers. The Child and their nominated drivers. The Child transport contractors promote the Safeguarding Policy Booklet serves to further and sets out the safety and welfare of the children we carry, ethos of Bus Éireann. The Child Safeguarding Policy Booklet The Child Safeguarding Policy Booklet ethos of Bus Éireann. of child safeguarding in our outlines the key principles distributed to all Bus Éireann staff, school organisation and is In line with the requirements of the Children First Act 2015, of the Children First Act 2015, In line with the requirements while in our care is central to the keeping children safe Child Safeguarding Bus Éireann Annual Report 2019 Report Annual Éireann Bus Bus Éireann Annual Report 2019

Operations Review (continued)

●● 53% of the Bus Éireann service fleet is now at the cleaner Environmental and Climate Goals Euro VI engine emissions standard. This will increase to In response to the challenges of global climate change and 60% in 2020 with the planned delivery of new fleet. the desire to be part of the solution to reducing Ireland’s ●● Our total energy usage for 2019 was 317,841 megawatts, transport-related greenhouse gas emissions and improving which is higher due to an increased number of services air quality, the publication of the Climate Action Plan (CAP) provided in 2019 and increased traffic congestion. in 2019 was a watershed moment for the Company and for other public transport providers. It presents challenging Our usage is set out as follows in megawatts: targets for the Company. As a public body, the target is

an absolute CO2 reduction of 30% by 2030. Company

CO2 emissions have reduced by 7% since the baseline measurement year (2009). The delivery of the fleet and infrastructure capital plan is critical to Bus Éireann achieving the CAP targets, as is continuing fleet renewal investment by the NTA and Department of Education and Skills. 5,073 7,196 Our transition to sustainable alternative fuels will commence in 2020, with the delivery of 26 hybrid buses. 2019 Mwh Planning commenced in 2019 for the Athlone bus fleet to change to full electric operation, as part of a pilot project in conjunction with the NTA. A trial of hydrogen buses in the GDA was also agreed and will be funded by the NTA. 305,572 Air quality continues to be an area of focus, particularly in urban environments. 53% of our service fleet now meets the latest Euro VI standards, which means the tailpipe emissions of nitrous oxides, hydrocarbons and particulates from these vehicles are negligible. This figure will increase to 60% with Diesel Electricity Gas/Heating the planned delivery of new fleet. The Company is part of the UTRAP consultative group on urban air quality improvement.

1. From Car To Bus More people sharing resources means fewer

cars on the roads and lower CO2 emissions ●● The more people who choose to travel with us, 5,124 7,246 the better it is for the environment, our economy and society at large. 2018 Mwh ●● Increasing public transport is the nature of our business; we address that on many levels. ●● We contribute via active dialogue with all stakeholders, advocating for public transport. 289,571 ●● Creating maximum benefits for passengers who decide to travel with us is a key component. ●● Additionally, it is important to communicate the positive effects of the increase of travel by bus.

38 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

2. Empty Buses In Traffic ●● The trials began in late 2018 and continued until The better we plan traffic, streamline production April 2019. and avoid running empty buses, the more value ●● The range of technologies involved in the trials include a

we provide to passengers and society number of full electric, hybrid electric, CNG and hydrogen Chairman’s Statement ●● Lowering the percentage of empty buses in traffic fuel cell single and double-deck buses, tested against is an important concept in order to achieve smart existing low emission diesel technologies. traffic planning. ●● The Department plans to use the comparative results of ●● The goal is to provide the capacity to meet the trial to determine the optimum technologies required passengers’ needs. on future public transport fleets to achieve our national energy targets by 2030. ●● Filling the buses with passengers is also key to our ability to lower emissions and conserve our finite resources. Our carbon emissions for 2019 and 2018 are set out below

One important element is optimising schedules to and expressed in KG CO2 factor: minimise idle time and empty buses in traffic.

●● Another is planning the shortest possible distance Review between the bus depot and the first stop. Carbon Emissions 2019 and 2018 ●● The more co-operation and dialogue we have with passengers, the greater the possibilities for adapting public transport to passengers’ needs while

simultaneously minimising the environmental impact. Financial Statements 76,543,920 Alternative Fuel Trials 73,010,952 ●● The Department of Transport, Tourism and Sport invited Bus Éireann, and the National Transport Authority (NTA) to participate in planning and supporting the Department’s proposed Alternative Fuel Trials. ●● The trials are intended to inform future policy decisions on sustainable low/zero emissions drivetrain technologies in public transport bus operations. ●● From mid-2018, Bus Éireann’s Engineering Management Team worked closely with the Department of Transport Tourism and Sport (DTTAS) and Department of Communications, Climate Action and Environment

(DCCAE) in the planning and organisation of the trials 1,715,872 1,972,483 1,562,585 1,279,763 to assess the performance of a selection of existing and developing alternative power technologies. 2019 2018 2019 2018 2019 2018 Diesel Electricity Gas/Heating

39 Bus Éireann Annual Report 2019

Operations Review (continued)

Property and Facilities Technology Continuous improvement in our customer and employee New technology facilitates real opportunities to drive facilities provides the infrastructure to support capacity growth, improve cost efficiencies and enable real business growth and transition to alternative fuels. transformation.

Improving our customer and employee buildings and facilities Bus Éireann continued to deliver technology continues to be a key area of focus. In 2019, there were 31 enhancements in 2019, including: separate facility improvement projects delivered along with ●● Preparation and approval by the Board of a new five station accessibility improvement projects. Considerable three-year technology strategy and roadmap planning and design work was also undertaken on key, large ●● Migration of our HR IT system to the cloud projects, including a planned new facility at Limerick (Roxboro ●● Introduction of a new employee engagement app called Road), the redesign of Busáras, and garage electrical works at BÉ Online enabling sharing of company information and five garages. As services grow, it is critical that infrastructure plans, electronic pay slips and online roster and schedule capacity continues to enable this growth. The transition to information alternative fuelled vehicles over the next 10 years will place particular demands on infrastructure provision. ●● Completed proof-of-concept for new high capacity wireless network for our depots enabling remote upload/download of on-bus ticketing, CCTV, location and tachograph information

40 Bus Éireann Annual Report 2019

Bus Éireann Annual Report 2019

The Company achieved a profit of €2.3 million before exceptional costs during 2019. Bus Éireann Annual Report 2019

Our relentless focus on providing the highest standards for every customer through an efficient, effective operation ensures that quality, safety and sustainability underlies our overall service ethos. Bus Éireann Annual Report 2019

Directors and Other Information Highlights

Board of Directors:

Non-Executive Directors

Mr Aidan Murphy Chairman’s Statement

Mr Diarmuid Corry

Mr Gerard Ryan

Ms Deirdre Ashe

Mr Thomas O’Connor

Mr Stephen Hannon

Mr Brendan Lenihan (appointed 5th April 2019)

Ms Miriam Hughes (appointed 5th April 2019) Review Mr Richard Manton (appointed 5th April 2019)

Chief Executive Mr Stephen Kent Financial Statements Secretary and Registered Office Tom Delaney Broadstone Dublin 7

Website: www.buseireann.ie Registered Number: 119570

Company Limited by Shares and Designated Activity Company under the Companies Act 2014

Independent Auditors Deloitte Ireland LLP Chartered Accountants and Statutory Audit Firm Earlsfort Terrace Dublin 2

43 Bus Éireann Annual Report 2019

Biographies of Directors

Aidan Murphy Aidan Murphy was first appointed to the Board of Bus Éireann in April 2013 and as Chairman in July 2014. His term of office finished on 8th July 2017 and he was re-appointed a Director and Chairman on 6th December 2017. Aidan has extensive experience as a supply chain professional having held positions as CEO of Pulse Logistics, Managing Director Supply of C&C Group, General Manager of Wincanton Ireland and Logistics Director of Allegro Ltd. He has been a keynote speaker to several European supply chain events, including Logicon and the European Supply Chain Summit and is a fellow and past President of the Chartered Institute of Logistics and Transport Ireland. Aidan is a member of the Board Strategy Committee and is also a member of the Board of CIÉ Group. He is also a member of the CIÉ Board Strategy Committee as well as being a non- executive Director of M&M Walshe Group.

Deirdre Ashe Deirdre Ashe was appointed to the Board in July 2014. In August 2017 she was reappointed for a second term. Over this time she has been Chair of the Audit Review and Risk Group (ARRG), the Remuneration Committee, and is currently Chair of the Culture, People and Customer Committee. She has been a member of the Strategy Committee since her appointment in 2014. Deirdre is a Chartered Director and experienced Non-Executive Director. She is a former Director of Aviva Health, the Asthma Society of Ireland and Life Sure. As an experienced senior leader in domestic and international Insurance she has led Consumer Divisions for Liberty, Aviva and Vivas Heath in the General Insurance and Health markets. She is an expert in Digitisation and has led International Transformation Programmes for Liberty Insurance.

Gerard Ryan Gerard Ryan was appointed to the Board in July 2012 and was re-appointed to the Board during 2015 and again in 2018. Gerard has over 20 years’ experience in senior management positions in the financial services and IT sectors in diverse organisations. He is currently Operations Director with Acorn Life DAC, a privately owned Irish life insurance company, based in Galway. He is a non-executive Director of Acorn Insurance Ltd, a general insurance brokerage which is part of the Acorn Group Ltd. He has a strong background in general management and also is highly experienced in financial and cost management, project management and assessment, business change, technology-led innovation and meeting customer needs. He holds a Masters in Business Administration from the UCD Michael Smurfit Graduate Business School and is also a B.Sc. in Computer Science graduate of Trinity College, Dublin. Gerard is a member of the Audit and Risk Committee (ARC) and is Chairman of the Board Strategy Committee.

Stephen Hannan Stephen Hannan was appointed to the Board of Bus Éireann on 1st December 2017 under the Worker Participation (State Enterprises) acts 1977 to 2001. He works in Ringsend Depot as a Bus Driver with Dublin Bus. He is a member of SIPTU and has held a wide variety of positions within the trade union for almost 30 years. He was President of the Bus Drivers Committee, Vice-Chairman of the Transport Sector Committee, the Divisional Committee and Depot Representative. Stephen is also a board member of CIÉ since December 2017 and is also a Director of Dublin Bus.

44 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019

Thomas O’Connor Thomas O’Connor was appointed to the Board of Bus Éireann on 25th July 2018 under the Worker Participation (State Enterprises) acts 1977 to 2001.

Thomas works as a bus driver for Dublin Bus and is based in Ringsend garage. He is a member of Highlights the National Bus and Rail Union (NBRU) and sits on its National Executive and has served as Dublin Branch Secretary since 2010. Thomas is also a Board member of CIÉ since December 2017 and is also a Director of Dublin Bus.

Diarmuid Corry Chairman’s Statement Diarmuid was appointed to the Board of Bus Éireann on 3rd August 2018 and was also appointed as Chairman of the Board Safety and Accessibility Committee and is a member of the Board Strategy Committee. Diarmuid is a consultant in electronic system design with a focus on air and spacecraft. He was a founder of ACRA Control Ltd., a supplier of flight test instrumentation to the aerospace industry, and served as a Director until its acquisition in 2011. He is currently Chief Technology Officer for Réaltra Space Engineering, a division of Realtime Technologies Ltd. Diarmuid has a Masters in Electronic Engineering from DCU and also holds an MBA.

Richard Manton Richard Manton was appointed to the Board of Bus Éireann in April 2019. He is a member of the

Board Safety & Accessibility Committee and the Board Culture, People & Customer Committee. Review Richard is a senior manager at Engineers Ireland, responsible for policy, public affairs and academic standards. He previously held positions in research and teaching at NUI Galway and was the community representative on Galway City Council’s Transportation Strategic Policy Committee. Richard is a Chartered Engineer with Engineers Ireland and the Chartered Institution of Highways and Transportation. He has a PhD in Civil Engineering, specialising in sustainable transport. Financial Statements

Miriam Hughes Miriam Hughes was appointed to the Board in 2019. Miriam is a Chartered Director from the IOD, independent strategic business consultant and a Non-Executive Director. Miriam is a member of the Board Audit and Risk Committee and the Board Safety and Accessibility Committee. Miriam is the ex-CEO of one of Ireland’s largest communications groups, DDFH&B. During her 17-year tenure at DDFH&B, she managed numerous acquisitions, new business models and more recently navigated the reorganisation of the business to create a new communications company, JWT folk. DDFH&B was 75% locally owned and specialised in advertising, digital content, reputation management, experiential events and brand PR. She worked with many large clients like Bord Gáis, National Lottery, Littlewoods, Irish Life and SuperValu. Miriam is currently the chairman of the Barnardos Ireland Board, is a Mentor on the Enterprise Ireland Panel, a Non-Executive Director at Pluto (part of the TPI group) and a strategic consultant to a number of small businesses. Miriam is a graduate of UCD and holds a BComm and MBS in Marketing. She is a past president of the Marketing Institute of Ireland, past chairman of the Advertisers Association of Ireland, past council member of Dublin Chamber, past board member of the Irish Hospice Foundation and a current council member for the IMI.

Brendan Lenihan Brendan Lenihan was appointed to the Board of Bus Éireann in April 2019. He chairs the Board’s Audit and Risk Committee and is also a member of the Board Customer, People & Culture Committee. Brendan is Managing Director of Navigo Consulting, a specialist adviser in the area of Strategy, Business Planning and Governance consulting. Prior to this, he worked as a Group Finance Director in a large property company and as a Partner with Andersen, with whom he worked in Ireland and in the US. He is an Independent Non-Executive Director of a number of private companies, charities and of the HSE (Health Service Executive). Brendan is a former President of Chartered Accountants Ireland. Brendan holds a Bachelor of Commerce from UCC, a Post Graduate Diploma in Professional Accounting from UCD, is a Chartered Accountant with over 25 years’ post-qualification experience, and most recently was awarded a Professional Diploma in Corporate Governance from Smurfit Business School, UCD.

45 Bus Éireann Annual Report 2019

Senior Management Team

Stephen Kent – Chief Executive Prior to his appointment as Chief Executive Officer in November 2018, Stephen Kent was appointed as Acting CEO in autumn 2018, having previously served as Chief Commercial Officer since joining Bus Éireann in 2013. Stephen joined from C&C Group where he was Sales and Marketing Director, and previously worked in a number of senior management roles in Waterford Crystal and Waterford Foods (now part of Glanbia plc). Stephen holds a BBS from the University of Limerick and MBA from Herriot Watt University and is also a graduate of the Marketing Institute of Ireland.

Allen Parker – Chief Customer Officer Allen Parker took up the newly created role of Chief Customer Officer in May 2018. Allen has over 27 years’ experience in the bus transport market both in Ireland and in the UK. In recent years Allen has been the Managing Director of (a subsidiary of the First Group plc). Allen commenced his career in public transport with Bus Éireann in the 1990’s before moving to work for Comfort Delgro in Ireland, including as Managing Director of inter-city coach operator Citylink and then subsequently to the First Group plc where he has held a number of senior roles. As Chief Customer Officer, Allen has full responsibility for all aspects of service delivery and for driving continuous improvement in the overall customer journey experience. This extends to performance and planning, operations, engineering and all aspects of the customer journey experience, communications, information and accessibility. Responsibility for the management of all National Transport Authority (NTA) contract obligations also rests with the Chief Customer Officer. Allen holds a B.SC (Hons) in Transport Technology from the University of Ulster.

Miriam Flynn – Chief Schools Officer Miriam Flynn took up the role of Chief School Officer in February 2018 and assumes full responsibility for the operation and administration of the School Transport Scheme operated by Bus Éireann, on behalf of the Department of Education and Skills. Miriam has worked in a number of roles within the Company, such as Customer Service, Sales and Marketing, Business Development and Operations. She spent the previous 15 years in the role of Regional Manager, where she had overall responsibility for Bus Éireann operations in the south- west region. She graduated from NUIG with a Bachelor of Commerce degree and completed a postgraduate Diploma in Marketing at the Smurfit Business School, UCD where she also completed an Executive Leadership programme with the CIÉ Group. She is a member of the Chartered Instituted of Logistics and Transport and holds a Certificate in Professional competence in National and International Road Transport Operations.

Tom Delaney – Chief Finance Officer Tom Delaney joined Bus Éireann from Bank of England as CFO and Company Secretary in April 2018. Tom has over 25 years senior finance experience across financial services, manufacturing, FMCG and telco sectors having worked in blue-chip firms such as Coca Cola, Grafton Group, Eircom and Glanbia. In addition to finance and Company secretarial, Tom has responsibility for the areas of the procurement IT, regulation and compliance within Bus Éireann. A fellow of the Association of Chartered Certified Accountants, Tom holds a MSC in Finance and Law from Queen Mary, University of London, a diploma in insolvency law from ICAI and is a full member of the Corporate Governance Association of Ireland.

46 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2018 Highlights

Sinéad Kilkelly – Chief People Officer Sinéad Kilkelly commenced in Bus Éireann as Chief People Officer in August 2018. She joined Bus Éireann following 9 years at Etihad Aviation Group in Abu Dhabi where she held the post of Vice President People Services. In this role Sinéad led a series of significant organizational change Chairman’s Statement programs in addition to her responsibility for HR strategy and performance, HR technology, HR services, recruitment and people analytics for the Group of 25,000 employees. Prior to Etihad, Sinéad’s HR experience included positions within RBS, Ulster Bank Group and Intel Ireland. She also previously lived in Australia. Sinéad holds an MBA from Trinity College Dublin and is a Chartered Fellow of the Chartered Institute of Personnel and Development (CIPD).

Eleanor Farrell – Chief Commercial Officer Eleanor is an experienced senior leader with a strong commercial track record of customer- focused transformation and innovation, combined with strategy development and operational

excellence. Review Most recently, Eleanor held a global leadership role with Google as Global Head of Operations and Strategy, Customer Onboarding. Eleanor joined Google from Vodafone Ireland where she was Head of Customer Value Management and previously Head of Commercial Strategy & Planning. Her earlier career was as Management Consultant with McKinsey & Company, where she led a number of critical strategy and change programs.

Eleanor holds an MBA from UCD Michael Smurfit Graduate Business College and an MSc in Financial Statements Computing. She is also Chair of Samaritans Ireland and a member of the Samaritans UK Board.

Seán Loughman – Chief Information Officer Seán Loughman brings to the newly created CIO role broad and deep technology knowledge. His experience spans strategy, development and delivery, coupled with digital & data analytics and innovation. Over a wide-ranging career at Eir, Seán held significant Director roles in the areas of technology transformation and product development. His most recent position was Director of IT Strategy, Architecture and Solutions. Earlier in his career Seán held a number of senior roles at Swedish company Ericsson, both in Ireland and overseas. Seán holds a Bachelor of Electronic Engineering from University College Dublin.

Rory Leahy – Chief Risk & Safety Officer Rory Leahy was appointed Chief Risk and Safety Officer in February 2018 and is responsible for company safety policy and strategy, risk management, property and energy performance. Having started his career in Iarnród Éireann, Rory moved to Bus Éireann and has held a number of positions in business development, operations and regional general management. Rory is a graduate in Civil Engineering from UCD and holds an Environmental Management post-graduate diploma from TCD and a Masters degree in the Management of Operations from DCU. He also holds a Certificate of Professional Competence in Road Passenger Transport Operations Management (International).

47 Bus Éireann Annual Report 2019

Directors’ Report

The Directors present their annual report in accordance Dividends with their obligations under the Irish Companies Act 2014 No dividends were proposed, declared or paid during and the Transport (Re-organisation of Córas Iompar Éireann) the year 2019 (2018: €nil). Act 1986 for the year ended 31 December 2019.

Reserves Principal Activities and Business Review Accumulated losses were €50.2m at the end of 2019 Bus Éireann is a transport management company, whose compared to €52.5m in 2018. principal activities are the management and planning of an integrated network of services, using its own and sub- contractor resources. This integrated network covers long Principal Risks and Uncertainties distance coach services, local, rural, commuter, provincial city The Company is committed to managing risk in a systematic and town bus services. The Company is also responsible for the and disciplined manner. The key risks and uncertainties are management and provision of the nationwide School Transport identified and action plans developed to mitigate these risks. Scheme on behalf of the Department of Education and Skills. A risk register is maintained by the Company and is updated Córas Iompair Éireann, of which Bus Éireann is a subsidiary, for review by the Directors and senior management on an is Ireland’s national statutory authority providing land ongoing basis. Principal risks are reviewed by the Audit and public transport within Ireland. It is wholly owned by the Risk Committee (ARC) with support from the Board Safety & Government of Ireland and reports to the Minister for Accessibility Committee, the Board Strategy Committee and Transport, Tourism and Sport. the Board Culture, People and Customer Committee. The Audit and Risk Committee also reviews and monitors internal control and audit risks. Review of Operational Financial and The Company is dependent upon sustainable positive market Engineering Performance conditions for all it services. The Company continued to In monitoring the Company’s performance a range of monitor its revenues and costs closely into 2019 and beyond key operating and financial performance indicators are through extensive engagement with all its stakeholders. regularly reviewed by both management and Directors of the Financial and economic risks and opportunities are presented Company. to ARC and Board on a regular basis. The Company is also The Company recorded a profit of €2.3m in 2019 post dependent upon sufficient funding for public services and exceptional (2018: (€6.4m). This was after the receipt of school bus services from the National Transport Authority (NTA) Public Service Obligation (PSO) payments of €58.0m (2018: and the Department of Education and Skills respectively. €52.8m). Operating revenue increased 8.6% year on year to The Company is required to comply with the terms and €366.5m. At 31st December 2019 the Company’s balance conditions of the direct award public service contract with sheet holds net current assets of €37.5m (2018 €28.2m) the NTA, and the competitive tender contract for Waterford with net assets standing at €16.0m, up from €13.7m in 2018. services. Passenger numbers have increased 6.9% to 89.4m in 2019. Liquidity is tightly managed on a CIÉ Group basis. A dedicated team coordinates day-to-day cash and treasury management together with annual and multi-annual planning and the securing of sufficient corporate bank funding to allow the CIÉ Group to continue to operate. The emergence of COVID19 has required an increased focus on liquidity during 2020.

48 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Capital Investment Directors. The Directors may either whenever they think fit or on request from Córas Iompair Éireann convene an Capital expenditure amounted to €15.7m in 2019 (2018: extraordinary general meeting of the Company. €26.4m). The Company received capital funding for PSO

services from the NTA in 2019 of €16.2m (2018: €22.2m), Chairman’s Statement including grants of €0.0m (2018: €0.25m) in respect of land The Board and buildings which are held by CIÉ, which enabled the Company to invest in improved services for its customers. The Company is controlled through its Board of Directors. The Board met on 10 occasions during 2019 (seven in 2018) and has a schedule of matters reserved for its approval. Share Capital and Reserves The Board comprises of non–executive Directors only, two of which were worker Directors at year end. There are no Details of the Company share capital is set out in note 16. executive Directors. The Company has no subsidiaries and no investments in other companies and this is consistent with the prior year. Review The reserves of the Company improved during 2019 and Diversity, Equality & Inclusion accumulated losses now stand at €50.2m at the end of 2019 As the national bus company Bus Éireann is committed (2018: €52.5m). to creating a workplace that promotes diversity, equality and inclusion for all. Bus Éireann fully co-operates with the Department of Transport, Tourism and Sport (DTTaS) Shareholders Meetings in ensuring that the Board remains fully reflective of the Financial Statements An annual general meeting of the Company is held once community we serve, and we believe that a diverse and every calendar year at such time (not being more than balanced Board contributes significantly to the strength of 15 months after the holding of the last preceding annual the Board’s overall ability to carry out its challenging remit. general meeting) and place as may be prescribed by the

Attendance at Board/Committee Meetings Listed below are details of Directors’ attendance at Board/committee meetings held during 2019

Audit and Risk Culture, People Board Review Safety Strategy & Customer

Mr Aidan Murphy 10/10 5/5

Mr Diarmuid Corry 10/10 4/4 5/5

Mr Gerard Ryan 9/10 9/9 5/5

Ms Deirdre Ashe 10/10 5/5 4/5 1/1

Mr Thomas O’Connor 10/10 3/4

Mr Stephen Hannon 9/10 2/4

Mr Brendan Lenihan 7/7 6/6 1/1

Ms Miriam Hughes 7/7 6/6 2/2

Mr Richard Manton 6/7 2/2 1/1

49 Bus Éireann Annual Report 2019

Directors’ Report (continued)

Audit and Risk Committee (ARC) The ARC, having considered all relationships between the Company and the external audit firm, does not consider The Audit and Risk Committee (ARC) was previously called that those relationships impair the auditor’s judgement the Audit and Risk Review Group (ARRG). During 2019, or independence. it comprised the following non-executive Directors and non-Director member:

Ms Deirdre Ashe (Chairman) Board Safety (and (appointed 1st August 2018, Accessibility) Committee retired 24th June 2019) The Bus Éireann Board Safety Committee, which was Mr Gerard Ryan established at sub Board level in 2004, met on four occasions Mr Brendan Lenihan (appointed Chair of ARRG in 2019 (four in 2018). The Committee was renamed the on 24th June 2019) Safety and Accessibility Committee on the 24th June 2019. Ms Miriam Hughes (appointed 24th June 2019) This Committee monitors the safety performance of the Company against an annual safety plan and encourages Mr Paul McCann (non-Director and member of ARC) the widest participation in safety awareness and accident prevention in the Company. One non-Director Paul McCann was appointed to the ARC during August 2018 and was retired from the Group on 24th It comprised the following Directors during 2019: October 2019. Mr McCann was not a Director. The terms of Mr Diarmuid Corry (Chairman) reference of the ARC allow for persons to be co-opted to the Committee. Mr Thomas O’Connor

The ARC met on nine occasions during 2019 (2018: six). Mr Stephen Hannon

The main duties of the ARC are to oversee the relationship Ms Miriam Hughes (appointed 24th June 2019) with the external auditor, including consideration of the Mr Richard Manton (appointed 24th June 2019) appointment of the external auditor, audit fees, and any question of independence, resignation or dismissal. The ARC discusses with the external auditor the nature and scope of the audit and the audit findings. The ARC Board Strategy Committee also monitors the integrity of the financial statements This Committee addresses five specific areas namely enterprise prepared by the Company. development, technology innovation, marketing and research and policy and planning as well as strategy together with The ARC keeps under review the effectiveness of the human resources and remuneration issues. The Committee Company’s internal controls and risk management systems met on five occasions during 2019 (four in 2018). The Board through regular direct updates from the Group Internal Audit Remuneration Committee was disbanded during 2018 and its Department and from senior management including updates work was absorbed into the Board Strategy Committee. On from the recently appointed Chief Risk and Safety Officer. 24th June 2019, the terms of reference of the Remuneration In line with the Code of Practice for the Governance of State Committee were transferred to the newly formed Culture, Bodies, an independent assessment of the ARC was carried People and Customer Committee. out during late 2018 and presented at an ARC meeting in The Strategy Committee comprised the following non- February 2019. executive Directors during 2019: A review of the Terms of Reference of the ARC was carried Mr Gerard Ryan (Chairman) out during 2019 and revised Terms of Reference were approved by the Bus Éireann Board in February 2020. The Ms Deirdre Ashe Group was also renamed the Audit and Risk Committee from Mr Aidan Murphy the Audit and Risk Review Group (ARRG) in February 2020. Mr Diarmuid Corry

50 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Culture, People and Customer Directors Committee The Directors of the Company are appointed by the Minister The Culture, People and Customer Committee was formed for Transport, Tourism and Sport. The names of persons who on the 24th June 2019. It was established to assess, guide, were Directors during the year ended 31 December 2019 Chairman’s Statement report on and make recommendations to the Board on the are set out below. Except where indicated they served as area of Bus Éireann culture, people and customer strategy. Directors for the entire year.

The Committee comprised the following non-executive Mr Aidan Murphy (Chairman) Directors during 2019: Mr Diarmuid Corry

Ms Deirdre Ashe (Appointed Chair on 24th June 2019) Mr Gerard Ryan

Mr Brendan Lenihan (Appointed on 24th June 2019) Ms Deirdre Ashe

Mr Richard Manton (Appointed on 24th June 2019) Mr Stephen Hannon

Mr Thomas O’ Connor Review

Mr Brendan Lenihan (appointed 5th April 2019)

Health and Safety Mr Miriam Hughes (appointed 5th April 2019) The Company is committed to ensuring the well-being Mr Richard Manton (appointed 5th April 2019) of its employees by maintaining a safe place of work and by complying with relevant employment legislation including the Financial Statements The Directors and secretaries who served during the year Safety, Health and Welfare at Work Act, 2005. Governance of did not hold any interest in any shares or debentures of Health and Safety is monitored through the Board Safety and the Company, its holding Company or its fellow subsidiaries Accessibility Committee. at any time during the year.

There were no contracts or arrangements entered into Payment Practices during the year in which a Director was materially interested The Company acknowledges its responsibility for ensuring in relation to the Company’s business. compliance, in all material respects, with the provisions of the EC (Late Payment in Commercial Transactions) Amendment Regulation 2013. The Company payment policy is to comply Code of Practice for the Governance with the requirements of the regulation. of State Bodies The Board is fully committed to meeting the requirements of the Code of Practice for the Governance of State Bodies. Accounting Records It is the view of the Board, with the support of the work of The measures taken by the Directors to secure compliance with the Audit and Risk Committee that in 2019, Bus Éireann had the Company’s obligation to keep adequate accounting records in place adequate controls to manage the risks attached in accordance with Sections 281 to 285 of the Companies to the strategic objectives of the Company, and that these Act 2014 are the use of appropriate systems and procedures controls were being implemented. Where deficiencies were and employment of competent persons. The accounting identified in relation to the system of internal control, Bus records are kept at Bus Éireann, Broadstone, Dublin 7. Éireann management was taking the necessary actions to address these deficiencies.

51 Bus Éireann Annual Report 2019

Directors’ Report (continued)

Statement on System of Internal Control projects require the completion of a formal close-out paper. Capital expenditure projects are overseen by Scope of Responsibility the Capital Steering Group. It is acknowledged by the Bus Éireann Board and the ●● Systematic review of internal controls by CIÉ Group Chairperson, that it is responsible for Bus Éireann’s system Internal Audit, including the completion of the Directors of internal control. This responsibility takes account of the Compliance Statement audit. requirements of the Code of Practice for the Governance of ●● The implementation of a Risk Management Framework State Bodies (2016). It is also noted by the Board that such and a Risk Management System (i.e. OpriskControl which a system can provide only reasonable and not absolute is utilised by all companies within the CIÉ Group) which assurance against material error. provides an auditable platform for the real time recording and reporting of risks which are evaluated and reviewed Description of Key Control Procedures on a monthly basis by management. Principal risks The Bus Éireann Board confirms that an annual review of the together with risk treatment plans are presented to the Effectiveness of Internal Control Systems took place between Board on a quarterly basis after consideration by the ARC. November 2019 and February 2020. The Bus Éireann Board ●● Procedures for dealing with procurement compliance in approved the annual review of the effectiveness of internal line with EU Procurement Directive current procurement control systems on the 18th November 2020. There have rules and guidelines as set out by the Office of Government been no weaknesses in internal financial control that have Procurement, CIÉ Group Procurement Policy and Procedures resulted in material losses, contingencies or uncertainties and Bus Éireann Procurement Policy and Procedures. that were required to be disclosed in the 2019 Annual ●● The completion of the External Financial Audit (Deloitte) Financial Statements or Auditor’s Report. which includes a review of Statement on System of The key control procedures put in place by the Board to Internal Control. provide effective internal control are as follows: ●● The introduction in 2019 of a new Compliance and ●● The adoption of a clearly defined organisational structure Regulatory Unit and Framework within Bus Éireann with written authority limits, appropriate segregation of to assist first and second line defence in relation to duties and reporting mechanisms to higher levels of Bus compliance monitoring and quality assurance reviews. Éireann management, the Bus Éireann Board and its Board A quarterly compliance report is now issued to Board. Committees and to the CIÉ Board and Board Committees. ●● Other independent analysis and review of the systems ●● A comprehensive budgeting and planning system whereby of internal control, including: actual performance is compared to the approved budget ●● Review of Effectiveness of ARC presented to Board at the end of each financial period and any significant in January 2019. trends or variances are investigated in relation to budget ●● External review of Effectiveness of Board undertaken accountability. These reports are circulated to each Bus by Governance Ireland, commenced November 2019 Éireann Board meeting and to the Board committees for and completed January 2020. review. This is supported by procedures for addressing ●● the financial implications of major business risks. Code of Practice Compliance Checklist submitted to CIÉ in April 2019. ●● Clear guidelines for the approval and control of capital ●● expenditure. These include; the preparation of annual External review of Bus Éireann Compliance Framework capital budgets, which are approved by the Board in undertaken by Grant Thornton (July 2019). consultation with CIÉ, the Department of Transport, ●● Quality Assurance Review of the Financial Reporting Tourism & Sport and the National Transport Authority Requirements of the Code of Practice 2016 undertaken (NTA), detailed feasibility studies and appraisals of between December 2019 and February 2020. individually significant capital projects, prior to approval by the appropriate level of authority (including the Department of Transport, Tourism & Sport and the NTA for larger projects) and the preparation of regular progress reports to management. All significant capital

52 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Bus Éireann implements a Risk Management Framework The following areas were analysed for quality assurance in 2019 and a Risk Management System which provides an auditable and early 2020, and rectification plans have been put in place: platform for the real time recording and reporting of risks ●● Business and Financial reporting aspects of the Code of which are evaluated and reviewed on a monthly basis by

Practice 2016: A new approach to compliance with the Chairman’s Statement management. Principal risks together with risk treatment Code of Practice for business and financial reporting was plans are presented to the Board on a quarterly basis after adopted in February 2020. consideration by the Audit and Risk Committee. ●● Customer Charter in line with Code of Practice 2016: The Bus Éireann Board, through the ARC reviewed the In line with the Code of Practice 2016, a new Customer effectiveness of the systems of internal control relating to Charter is being adopted by Bus Éireann. Bus Éireann through 2019 by: ●● Irish Language obligations in line with Official Languages: ●● A review and approval of the programme of internal audit The Bus Éireann Irish Language Scheme is being revised for 2019 (prepared following its audit risk assessment for 2020. process) and consideration of its major findings. ●● Public Spending Code Obligations: New procedures ●●

Ongoing consideration of the major findings of any are being adopted by Bus Éireann for adherence to Review internal investigations. the revised Public Spending Code from 2020 onwards. ●● A review of the report of the external auditors, which ●● Protected Disclosures Report: The 2019 report was contains details of any material control issues identified produced, but not made available on Bus Éireann website as a result of their audit of the financial statements. prior to 30th June 2019.

●● Ongoing assessment of the regular reports of the Internal ●● Publication of Annual Report 2018: An English version of Financial Statements Auditor who also reported regularly on the status of the 2018 Annual report was published prior to approval issues raised previously from his own reports. of the Houses of the Oireachtas. This was rectified with ●● A review of the Principal Risks identified via the Risk the publication of an Irish and English version of report Management Framework and a Risk Management System on approval of the Houses. which provides an auditable platform for the real time The Board confirms that Bus Éireann is in compliance recording and reporting of risks which are evaluated and with current procurement rules and guidelines as set reviewed on a monthly basis by management. Principal out by the Office of Government Procurement, and CIÉ risks together with risk treatment plans are presented Group Procurement Policy and Procedures, save for non- to the Board on a quarterly basis. The principal risks are compliant spend of €10.1m in 2019 representing 4% of reported to; the ARC, the Bus Éireann Board, the CIÉ Board eligible procurement spend. A Procurement Strategy is Audit and Risk Committee and the CIÉ Board. now in place which will ensure adequate and appropriately ●● Ongoing review of the regular compliance monitoring skilled resourcing within the procurement department. reports that it receives from 2019 onwards. A procurement compliance steering group has been established to assist in the implementation of the strategy. The Bus Éireann Board confirms that an annual review of the Effectiveness of Internal Control took place between Procurement November 2019 and February 2020. The Bus Éireann Board approved the annual review of the effectiveness of internal Bus Éireann confirms it has procedures in place to ensure control systems on the 18th November 2020. compliance with applicable procurement rules and guidelines. CIÉ Group previously advised the DTTaS that it is applying a There have been no weaknesses in internal financial control threshold of €50,000 for procurement non-compliances due that have resulted in material losses, contingencies or to the volume of purchases within the CIÉ Group and the uncertainties that were required to be disclosed in the additional cost of supplying information at the lower limit. 2019 Annual Financial Statements or Auditor’s Report. Matters arising regarding controls over procurement are highlighted to the Minister within the Comprehensive Annual Report via a Letter to the Chairman of CIÉ. Bus Éireann had non-compliant spend of €7.4m in 2018.

53 Bus Éireann Annual Report 2019

Directors’ Report (continued)

The non-compliant spend for 2019 is €10.1m, representing A detailed quality assurance view was undertaken by both 4% of eligible procurement spend. The two areas of non- Bus Éireann and other CIÉ Group companies to comply in compliant spend were Spare Parts and Bus Hire. There is full with the requirements of the Companies Act 2014 in a Spare Parts non-compliance of €6.1m. A resource from relation to Directors’ Compliance Statements. This review the Engineering Department is now in place to sign off was commissioned by the CIÉ Group for all CIÉ Group on specifications and is now assisting with the evaluation operating companies and carried out by CIÉ Group Internal of these tenders. A resource from both Engineering Audit Department. A comprehensive report was issued to Department and Procurement Department will work and reviewed in detail by the Bus Éireann ARC. The report exclusively on spare parts tenders until all 13 tenders are confirmed that Bus Éireann was in full compliance with the completed. Tender processes have already commenced, requirements relating to Directors’ Compliance Statements which will result in Bus Éireann achieving both value for for 2019. money and maintaining parts applicable standard. Due to the large volume of tenders involved it is anticipated that all tenders will be completed by Q4 2020, the non-compliance Company Status spend in 2020 will be approximately €7m. In 2021, we will The Company registered as a Designated Activity Company, have full compliance with spare parts. as required under the Companies Act 2014, on 1 February The Bus Hire tender process has been completed which will 2016. result in the elimination of non-compliance from Q2 2020, the non-compliance spend for these two quarters will be approximately €1.3m. Freedom of Information The Freedom of Information (FOI) Act 2014 was signed into law in late 2014. During 2015, for the first time, certain parts Directors’ Compliance Statements of the Bus Éireann business came under its remit. The Act For the purposes of section 225 of the Companies Act 2014 was extended to the administrative activities carried out by (the “Act”), we, the Directors: sections of the Company. These activities also relates to the provision of Schools Transport services to the Department 1. Acknowledge that we are responsible for securing the of Education and Skills. Under the Act, Bus Éireann is subject Company’s compliance with its relevant obligations to Freedom of Information requests via the Department of as defined in section 225 (1) of the Act (the “relevant Education and Skills on records created since 21 April 2008. obligations”); and 2. Confirm that each of the following has been done (i) A compliance statement (as defined in section 225 Going Concern (3) (a) of the Act) setting out the Company’s policies The Irish economy is experiencing a negative economic (that in our opinion, are appropriate to the Company) impact arising from COVID19. This has resulted in reduced respecting compliance by the Company with its revenue in both Commercial and PSO businesses. The relevant obligations has been drawn-up; Directors gave detailed consideration to the nature of the (ii) Appropriate arrangements or structures, that are, in issues facing the Company when considering whether it our opinion, designed to secure material compliance remained appropriate to adopt the going concern basis with the Company’s relevant obligations, have been in preparing the financial statements for 2019. The going put in place; and concern basis assumes that the Company will have adequate resources to continue in operational existence for a period (iii) During the financial year to which this report relates, of at least 12 months from the date of approval of these a review of the arrangements or structures referred financial statements. The principal issues facing Bus Éireann to in paragraph (ii) above has been conducted. can be summarised as follows:

54 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

Commercial Services ●● Under a net cost contract the Company retains the fare Expressway services have continued during the pandemic box revenue and is compensated by the NTA for the with some schedule changes as agreed with the NTA. As difference between the contract revenue and contract expenditure

these services were and continue to be run at a financial loss Chairman’s Statement due to COVID19 travel restrictions, Bus Éireann has relied ●● Under a gross cost contract the revenue responsibility on liquidity support from its parent until June 2020 when lies with the NTA and the Company is paid for the cost of it was successful in obtaining Temporary Support under operating PSO services, calculated in accordance with the the Commercial Bus Operators Direct Award from the NTA. contract provisions This contract across almost all routes, excluding Route X1 The Directors considered a range of scenarios in order to and X51 which continued to rely instead on support from understand the quantum of funding likely to be required CIÉ, is due to expire in January 2021. All other commercial for 2020 and 2021. Following detailed engagement with services have been discontinued. A path to viability has management and all key stakeholders, and a rigorous review been approved at Bus Éireann Board dated 28th September of all publicly available information, the Directors are satisfied 2020 which involves the withdrawal from four routes in early that it remains the intention of the NTA that the Company will 2021. The commercial business will trade at a financial loss Review be funded in line with the PSO Contract. in 2021, the CBO DAC will expire at the end of January 2021 and liquidity requirements as a result of expected results for In addition the NTA has agreed that additional services will the remainder of 2021 will be funded by CIÉ. Expressway is be provided under the new Government Stimulus Plan and expected to return to profitability in 2022. Bus Éireann is actively engaged with the NTA at present in

agreeing funding for these services. Financial Statements

Schools Transport Consideration of the assumption that appropriate levels of Schools Transport was suspended in the initial phase of the PSO funding could be provided was an essential element COVID19 restrictions with payments made to contractors as in the Directors’ assessment of the financial position of the agreed with the Department of Education and Skills during Company. The Directors are satisfied that: that period. Bus Éireann is now providing schools transport ●● it remains the intention of the NTA to fund Bus Éireann to at full-service level and is in the process of procuring allow the Company to continue to operate PSO Services additional contractor support to enable all activity to be in line with the Contract, in 2021 delivered in line with the public health guidelines of 50% ●● detailed scenario planning has allowed reasonable capacity across all post-primary and special educational need assessments of the level of funding likely to be required transport with additional funding already approved by the for 2020 and 2021 Department of Education and Skills, which has been received ●● in writing. the Exchequer budget included adequate provision for the continuation of PSO Services in 2021 PSO Services ●● the NTA will receive sufficient funding from the Exchequer Bus Éireann has continued to operate PSO services in line in order to fund the PSO Contract with the Direct Award Contract during 2020. The shortfall The Company has now received almost the full quantum in revenue in 2020 and 2021 has been quantified and of funding required for 2020. The Directors would like to downside scenarios have been considered. Bus Éireann was acknowledge the additional funding support received from operating under a net cost PSO contract in 2020 under which the NTA, the Department of Education and Skills and the the Company retained fare box revenue and PSO funding Exchequer during 2020 which has enabled the continued was provided to meet the cost of essential but uneconomic operation of essential public transport services. services. The NTA and the Department of Transport indicated early in 2020 that additional funding would be made available in order to ensure the full continuation of these vital public services. In 2021 the Company will operate under a gross cost PSO Contract and the responsibility for revenue will lie with the NTA.

55 Bus Éireann Annual Report 2019

Directors’ Report (continued)

CIÉ Group operates a pooled treasury system and Bus Auditors Éireann relies on the Group’s banking facilities to enable it Since the financial year end, in line with public procurement to manage its operations in accordance with its approved requirements, a formal external audit tender process was business plan. The ongoing support of CIÉ Group for Bus undertaken by CIÉ, following which the Boards (CIÉ and Éireann is evidenced in the Letter of Support from CIÉ to Bus Bus Éireann) selected Mazars as the external auditor for Éireann dated 18th November 2020. the Group including Bus Éireann, subject to the approval of Further details are set out in Note 2 to the financial the Minister for Transport. A resolution to formally approve statements. the appointment of Mazars, subject to the approval of the Minister for Transport, as external auditors will be put to shareholders at the AGM. Deloitte Ireland LLP, Chartered Bus Éireann Recapitalisation Accountants, intend to resign as external auditors with effect A key part of Bus Éireann’s strategy is to return the balance from the AGM date and have confirmed, in accordance with sheet to solvency during 2021. The estimated quantum Section 400 of the Companies Act 2014, that there are no required is €32m and this is planned to be completed before circumstances in connection with their resignation which June 2021. should be brought to the attention of the members or creditors of the Company.

On behalf of the Board Post balance sheet events We have considered the impact of the ongoing COVID19 pandemic on the financial results of the Company and on the Company’s ability to continue as a going concern. We are satisfied that the COVID19 pandemic is not a post- balance sheet event which requires adjustment to the Aidan Murphy Brendan Lenihan financial statements. Further details on our assessment of Chairman Director the COVID19 pandemic on the Company’s ability to continue as a going concern are set out on page 73. Management’s 18 November 2020 assessment of post-balance sheet events is set out in Note 26 to the financial statements. There have been no other significant post balance sheet events which require adjustment to the financial statements.

56 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019

Directors’ Responsibilities Statement Highlights

The Directors are responsible for preparing the Directors’ They are also responsible for safeguarding the assets of report and the financial statements in accordance with the the Company and hence for taking reasonable steps for the Companies Act 2014. prevention and detection of fraud and other irregularities. The Directors are responsible for securing the Company’s Irish company law requires the Directors to prepare financial Chairman’s Statement compliance with the Code of Practice for the Governance statements for each financial year. Under the law, the of State Bodies (2016). Directors have elected to prepare the financial statements in accordance with FRS 102 The Financial Reporting Standard Legislation in Ireland governing the preparation and applicable in the UK and Republic of Ireland (“relevant dissemination of financial statements may differ from financial reporting framework”). Under company law, the legislation in other jurisdictions. The Directors are Directors must not approve the financial statements unless responsible for the maintenance and integrity of the they are satisfied that they give a true and fair view of the corporate and financial information included on the assets, liabilities and financial position of the Company as Company’s website. at the financial year end date and of the profit or loss of the Company for the financial year and otherwise comply with the Companies Act 2014. Review

In preparing those financial statements, the Directors are required to: ●● Select suitable accounting policies for the Company

Financial Statements and then apply them consistently Financial Statements ●● Make judgements and estimates that are reasonable and prudent ●● State whether the financial statements have been prepared in accordance with the applicable accounting standards, identify those standards, and note the effect and the reasons for any material departure from those standards and ●● Prepare the financial statements on the going concern basis unless it is inappropriate to presume that the Company will continue in business.

The Directors are responsible for ensuring that the Company keeps or causes to be kept adequate accounting records which correctly explain and record the transactions of the Company, enable at any time the assets, liabilities, financial position and profit or loss of the Company to be determined with reasonable accuracy, enable them to ensure that the financial statements and Directors’ report comply with the Companies Act 2014 and enable the financial statements to be audited.

57 Bus Éireann Annual Report 2019

Independent Auditor’s Report To the members of Bus Éireann

Report on the Audit Conclusions relating to going concern of the Financial Statements We have nothing to report in respect of the following matters in relation to which ISAs (Ireland) require us to report to you Opinion on the Financial Statements where: of Bus Éireann (the ‘Company’) ●● the Directors’ use of the going concern basis of In our opinion the financial statements: accounting in preparation of the financial statements ●● give a true and fair view of the assets, liabilities is not appropriate; or and financial position of the Company as at 31 ●● the Directors have not disclosed in the financial December 2019 and of the profit for the financial statements any identified material uncertainties that year then ended; and may cast significant doubt about the Company’s ability to ●● have been properly prepared in accordance with the continue to adopt the going concern basis of accounting relevant financial reporting framework and, in particular, for a period of at least twelve months from the date when with the requirements of the Companies Act 2014. the financial statements are authorised for issue.

The financial statements we have audited comprise: Other information ●● the Profit and Loss Account; The Directors are responsible for the other information. ●● the Statement of Comprehensive Income; The other information comprises the information included ●● the Balance Sheet; in the annual report, other than the financial statements and ●● the Statement of Changes in Equity; our auditor’s report thereon. Our opinion on the financial statements does not cover the other information and, except ●● the Statement of Cash Flows; and to the extent otherwise explicitly stated in our report, we do ●● the related notes 1 to 27, including a summary of not express any form of assurance conclusion thereon. significant accounting policies as set out in note 1. In connection with our audit of the financial statements, The relevant financial reporting framework that has been our responsibility is to read the other information and, applied in their preparation is the Companies Act 2014 and in doing so, consider whether the other information is FRS 102 “The Financial Reporting Standard applicable in the materially inconsistent with the financial statements or UK and Republic of Ireland” issued by the Financial Reporting our knowledge obtained in the audit or otherwise appears Council (“the relevant financial reporting framework”). to be materially misstated. If we identify such material inconsistencies or apparent material misstatements, we Basis for opinion are required to determine whether there is a material We conducted our audit in accordance with misstatement in the financial statements or a material International Standards on Auditing (Ireland) (ISAs misstatement of the other information. If, based on the (Ireland)) and applicable law. Our responsibilities under work we have performed, we conclude that there is a those standards are described below in the “Auditor’s material misstatement of this other information, we are responsibilities for the audit of the financial statements” required to report that fact. section of our report. We have nothing to report in this regard. We are independent of the Company in accordance with the ethical requirements that are relevant to our Responsibilities of Directors audit of the financial statements in Ireland, including As explained more fully in the Directors’ Report, the the Ethical Standard issued by the Irish Auditing and Directors are responsible for the preparation of the financial Accounting Supervisory Authority, and we have fulfilled statements and for being satisfied that they give a true and our other ethical responsibilities in accordance with these fair view and otherwise comply with the Companies Act 2014, requirements. We believe that the audit evidence we have and for such internal control as the Directors determine is obtained is sufficient and appropriate to provide a basis for necessary to enable the preparation of financial statements our opinion. that are free from material misstatement, whether due to fraud or error.

58 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

In preparing the financial statements, the Directors are to continue as a going concern. If we conclude that responsible for assessing the Company’s ability to continue a material uncertainty exists, we are required to draw as a going concern, disclosing, as applicable, matters related attention in our auditor’s report to the related disclosures to going concern and using the going concern basis of in the financial statements or, if such disclosures are Chairman’s Statement accounting unless the Directors either intend to liquidate inadequate, to modify our opinion. the Company or to cease operations, or have no realistic ●● Our conclusions are based on the audit evidence alternative but to do so. obtained up to the date of the auditor’s report. However, future events or conditions may cause Auditor’s responsibilities for the audit the entity (or where relevant, the group) to cease of the financial statements to continue as a going concern. Our objectives are to obtain reasonable assurance about ●● Evaluate the overall presentation, structure and content whether the financial statements as a whole are free from of the financial statements, including the disclosures, material misstatement, whether due to fraud or error, and whether the financial statements represent the and to issue an auditor’s report that includes our opinion. underlying transactions and events in a manner that Reasonable assurance is a high level of assurance, but is not Review achieves fair presentation. a guarantee that an audit conducted in accordance with ISAs (Ireland) will always detect a material misstatement when it We communicate with those charged with governance exists. Misstatements can arise from fraud or error and are regarding, among other matters, the planned scope and considered material if, individually or in the aggregate, they timing of the audit and significant audit findings, including

could reasonably be expected to influence the economic any significant deficiencies in internal control that the Financial Statements decisions of users taken on the basis of these financial auditor identifies during the audit. statements. This report is made solely to the Company’s members, as As part of an audit in accordance with ISAs (Ireland), a body, in accordance with Section 391 of the Companies we exercise professional judgment and maintain Act 2014. Our audit work has been undertaken so that we professional scepticism throughout the audit. We also: might state to the Company’s members those matters we ●● Identify and assess the risks of material misstatement are required to state to them in an auditor’s report and for of the financial statements, whether due to fraud or error, no other purpose. To the fullest extent permitted by law, we design and perform audit procedures responsive to those do not accept or assume responsibility to anyone other than risks, and obtain audit evidence that is sufficient and the Company and the Company’s members as a body, for appropriate to provide a basis for our opinion. The risk our audit work, for this report, or for the opinions we have of not detecting a material misstatement resulting from formed. fraud is higher than for one resulting from error, as fraud may involve collusion, forgery, intentional omissions, Report on other legal and regulatory requirements misrepresentations, or the override of internal control. Opinion on other matters prescribed by the Companies Act 2014 ●● Obtain an understanding of internal control relevant to the audit in order to design audit procedures that Based solely on the work undertaken in the course are appropriate in the circumstances, but not for the of the audit, we report that: purpose of expressing an opinion on the effectiveness ●● We have obtained all the information and explanations of the Company’s internal control. which we consider necessary for the purposes of our ●● Evaluate the appropriateness of accounting policies audit. used and the reasonableness of accounting estimates ●● In our opinion the accounting records of the Company and related disclosures made by the Directors. were sufficient to permit the financial statements to be ●● Conclude on the appropriateness of the Directors’ use readily and properly audited. of the going concern basis of accounting and, based ●● The financial statements are in agreement with the on the audit evidence obtained, whether a material accounting records. uncertainty exists related to events or conditions that may cast significant doubt on the Company’s ability

59 Bus Éireann Annual Report 2019

Independent Auditors’ Report (continued)

●● In our opinion the information given in the Directors’ report is consistent with the financial statements and the Directors’ report has been prepared in accordance with the Companies Act 2014.

Matters on which we are required to report by exception Based on the knowledge and understanding of the Company and its environment obtained in the course of the audit, we have not identified material misstatements in the Directors’ report.

We have nothing to report in respect of the provisions in the Companies Act 2014 which require us to report to you if, in our opinion, the disclosures of Directors’ remuneration and transactions specified by law are not made.

Under the Code of Practice for the Governance of State Bodies (August 2016) (the “Code of Practice”), we are required to report to you if the statement regarding the system of internal control required under the Code of Practice as included in the Corporate Governance Statement in the Directors’ Report does not reflect the companies compliance with paragraph 1.9(iv) of the Code of Practice or if it is not consistent with the information of which we are aware from our audit work on the financial statements. We have nothing to report in this respect.

Ciarán O’Brien

For and on behalf of Deloitte Ireland LLP Chartered Accountants and Statutory Audit Firm Deloitte & Touche House Earlsfort Terrace, Dublin 2

18 November 2020

60 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019

Profit and Loss Account Financial Year Ended 31 December 2019 Highlights

2019 2018 Notes €’000 €’000

Revenue Chairman’s Statement Operating turnover 366,475 337,582

Receipts from public service obligation contract 57,974 52,825

Total revenue 3 424,449 390,407

Costs

Payroll and related costs 4(a) (142,867) (129,353)

Materials and services 6(a) (272,821) (251,306)

Total operating costs (415,688) (380,659) Review

EBITDA before exceptional costs and revenues 8,761 9,748

Exceptional costs and revenues (net) 6(b) 36 (7,932)

Depreciation and amortisation (net) 6(c) (6,120) (7,932) Financial Statements Profit on disposal of tangible fixed assets 139 50

Profit/(deficit) before interest and tax 2,816 (6,066)

Interest payable and similar charges 7 (272) (316)

Profit/(deficit) for the year before tax 2,544 (6,382)

Tax on deficit for the year 8 (250) –

Profit/deficit after tax for the year 2,294 (6,382)

61 Bus Éireann Annual Report 2019

Statement of Comprehensive Income Financial Year Ended 31 December 2019

2019 2018 Notes €’000 €’000

Profit/deficit after tax for the year 2,294 (6,382)

Other comprehensive income for the year – –

Total comprehensive income for the year 2,294 (6,382)

62 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019

Balance Sheet 31 December 2019 Highlights

2019 2018 Notes €’000 €’000

Fixed assets Chairman’s Statement Intangible fixed assets 9 446 871

Tangible fixed assets 10 98,414 108,513

98,860 109,384

Current assets

Stocks 11 3,956 3,857

Debtors 12 113,283 95,513

Cash at bank and in hand 1,416 1,456 Review 118,655 100,826

Creditors (amounts falling due within one year) 13 (81,111) (72,626) Financial Statements Net current assets/(liabilities) 37,544 28,200

Total assets less current liabilities 136,404 137,584

Provisions for liabilities 14 (58,822) (58,262)

Deferred income 15 (61,563) (65,597)

(120,385) (123,859)

Net Assets/(liabilities) 16,019 13,725

Capital and reserves

Called up share capital 16 66,212 66,212

Profit and loss account –opening balance (52,487) (46,105)

Profit/deficit for the year 2,294 (6,382)

Total equity 16,019 13,725

On behalf of the Board

Aidan Murphy Brendan Lenihan Chairman Director

18 November 2020 63 Bus Éireann Annual Report 2019

Statement of Changes in Equity Financial Year Ended 31 December 2019

Called Profit up share and loss capital account Total Notes €’000 €’000 €’000

Balance at 1 January 2018 29,204 (46,105) (16,901)

Increase in called up share capital 16 37,008 – 37,008

Other comprehensive income for the year – (6,382) (6,382)

Total comprehensive income for the year 37,008 (6,382) 30,626

Balance at 31 December 2018 66,212 (52,487) 13,725

Balance at 1 January 2019 66,212 (52,487) 13,725

Other comprehensive income for the year – 2,294 2,294

Total comprehensive income for the year – 2,294 2,294

Balance at 31 December 2019 66,212 (50,193) 16,019

64 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019

Statement of Cash Flows Financial Year Ended 31 December 2019 Highlights

2019 2018 Notes €’000 €’000

Cash from operations Chairman’s Statement Net cash generated from operating activities 17 15,762 3,478

Cash flows from investing activities

Additions to intangible fixed assets 9 (26) (143)

Additions to tangible fixed assets (1,135) (26,241)

Sale proceeds on disposal of tangible fixed assets 139 50

Capital grants received 1,579 22,230

Increase in called up share capital – 37,008 Review (Increase) in balance with parent company (16,086) (35,552)

Interest paid and charged by parent company 7 (272) (316)

Net cash used in investing activities (15,801) (2,964) Financial Statements Cash flow from financing activities

Net cash used in financing activities – –

Net increase/(decrease) in and cash equivalents (40) 514

Cash and cash equivalents at start of year 1,456 942

Cash and cash equivalents at end of year 1,416 1,456

65 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements Financial Year Ended 31 December 2019

1. Significant Accounting Policies

Statement of Compliance The financial statements of the Company have been prepared on a going concern basis in accordance with Financial Reporting Standard 102, “the Financial Reporting Standard applicable in the United Kingdom and the Republic of Ireland” and the Companies Act 2014.

Activities and Ownership CIÉ, of which Bus Éireann is a subsidiary, is Ireland’s national statutory authority providing land public transport within Ireland. CIÉ is wholly owned by the Government of Ireland and reports to the Minister for Transport, Tourism and Sport.

Bus Éireann is a transport management company, whose principal activities are the management and planning of an integrated network of services including the provision of schools bus services, using its own and sub-contractor resources.

Bus Éireann, the Company, is a Commercial State Company and is part of the CIÉ Group of companies. The Company was re-registered as a Designated Activity Company effective from 1 February 2016 under the Companies Act 2014. The Company registration number is 119570 and is registered in Dublin with registered offices at Broadstone, Dublin 7.

The financial statements of the Company relate solely to the activities of Bus Éireann.

Summary of Significant Accounting Policies The significant accounting policies applied in the preparation of these financial statements are set out on the following pages. These policies have been consistently applied to all the years presented, unless otherwise stated.

As permitted by the Companies Act 2014, the Directors have adapted the prescribed format of the profit and loss account in a manner appropriate to the nature of the Company’s business. EBITDA is Company earnings before adjustment for interest and taxation charged, depreciation of fixed assets and amortisation of capital grants received.

(a) Basis of preparation The financial statements have been prepared on a going concern basis, under the historical cost convention.

The preparation of financial statements in conformity with FRS 102 requires the use of certain key assumptions concerning the future, and other key sources of estimating uncertainty at the reporting date. It also requires Directors to exercise their judgement in the process of applying the Company’s accounting policies. The areas involving a higher degree of judgement or complexity, or areas where assumptions and estimates have a significant risk of causing a material adjustment to the carrying amounts of assets and liabilities within the next financial year are set out at (v) below.

FRS 102 allows a qualifying entity certain disclosure exemptions. The Company is a qualifying entity but has not taken advantage of any available disclosure exemption for qualifying entities.

(b) Going concern The Directors have a reasonable expectation that the Company has adequate resources to continue in operational existence for the foreseeable future. Therefore these entity financial statements have been prepared on a going concern basis. Further information is set out in note 2.

66 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

(c) Foreign currency

(i) Functional and presentation currency The functional currency and presentational currency of the Company is the euro, denominated by the symbol “€” and unless Chairman’s Statement otherwise stated. The financial statements have been presented in thousands (‘000).

(ii) Transactions and balances Transactions denominated in the foreign currency are translated into the functional currency using the spot exchange rates at the date of the transactions.

At the end of each financial year foreign currency monetary items are translated to Euro using the closing rate. Non-monetary items measured at historical cost are translated using the exchange rate at the date of the transaction and non-monetary items measured at fair value are measured using the exchange rate when fair value was determined.

Foreign exchange gains and losses resulting from the settlement of transactions and from the translation at exchange rates at the end of the financial year of monetary assets and liabilities denominated in foreign currencies are recognised in the Review profit and loss account.

Foreign exchange gains and losses that relate to borrowings and cash and cash equivalents are presented in the profit and loss account within ‘interest receivable and similar income’ or ‘interest payable and similar charges’ as appropriate. All other foreign exchange gains and losses are presented. Financial Statements (d) Turnover Turnover comprises the gross value of services provided. Turnover is measured at the fair value of the consideration received or receivable and represents the amount receivable for services rendered.

Turnover is recognised in the period in which the service is provided. The key income streams are described below along with a description of the revenue recognition policy for each revenue stream:

On bus and cash integrated ticketing system revenue is recognised on the day the service is provided. Proceeds received for the sale of annual tickets and other future dated products are carried within liabilities and recognised in the income statement over the term of the relevant product.

Other revenue is recognised in the period to which it relates.

(e) Public Service Obligation Payments and Grants

(i) Public Service Obligation (PSO) payments PSO payments received and receivable during the year are recognised in the profit and loss account in the period they become receivable.

(ii) European Union and Exchequer grants European Union (EU) and Exchequer grants which relate to capital expenditure are credited to deferred income as they become receivable. Bus Éireann records grants using the “Accrual Model” in accordance with FRS102 section 24. They are amortised to the profit and loss account on the same basis as the related assets are depreciated.

Grants in respect of expenditure are recognised in the profit and loss at the same time as the related expenditure for which the grant is intended to compensate is incurred.

(f) Materials and Services costs Materials and services costs otherwise referred to as operating costs constitute all costs associated with the day to day running of the operations of Bus Éireann, excluding depreciation, amortisation and payroll costs which are disclosed separately in the profit and loss account, and set out in more detail in note 6 of the financial statements.

67 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

(g) Interest receivable/interest payable Interest income or expenses is recognised using the effective interest method.

(h) Exceptional costs and revenues Bus Éireann’s profit and loss account separately identifies results before specific items. Specific items are those that in our judgement need to be disclosed separately by virtue of their size, nature or incidence. The Company believes that this presentation provides additional analysis as it highlights exceptional items. Such items include significant business restructuring costs.

In this regard the determination of ‘significant’ as included in our definition, both qualitative and quantitative judgement is used by the Company in assessing the particular items, which by virtue of their scale and nature, are disclosed in the Company profit and loss account and related notes as exceptional items.

(i) Income tax Income tax expense for the financial year comprises current and deferred tax recognised in the financial year. Income tax expense is presented in the same component of total comprehensive income (profit and loss account or other comprehensive income) or equity as the transaction or other event that resulted in the income tax expense.

Current or deferred taxation assets and liabilities are not discounted.

(i) Current tax Current tax is the amount of income tax payable in respect of the taxable profit for the financial year or past financial years. Current tax is measured at the amount of current tax that is expected to be paid using tax rates and laws that have been enacted or substantively enacted by the end of the financial year.

(ii) Deferred tax Deferred tax is recognised in respect of timing differences, which are differences between taxable profits and total comprehensive income as stated in the financial statements. These timing differences arise from the inclusion of income and expenses in tax assessments in financial years different from those in which they are recognised in financial statements. Deferred tax is recognised on all timing differences at the end of each financial year with certain exceptions. Unrelieved tax losses and other deferred tax assets are recognised only when it is probable that they will be recovered against the reversal of deferred tax liabilities or other future taxable profits.

(j) Related party transactions Bus Éireann is a subsidiary of CIÉ Group. Bus Éireann discloses transactions with related parties which are not wholly owned within the group. It does not disclose transactions with members of the same group that are wholly owned.

In the ordinary course of business the Company purchases goods and services from entities controlled by the Irish Government, the principal of these being An Post, Bank of Ireland and National Transport Authority. The Directors are of the opinion that the quantum of these purchases is not material in relation to the Company’s business.

(k) Intangible fixed assets Computer software is carried at cost less accumulated amortisation and accumulated impairment losses. Software is amortised over its estimated useful life, of between three and five years, on a straight-line basis. Software is not considered to have a residual value. Where factors, such as technological advancement or changes in market prices, indicate that the software’s useful life has changed, the useful life is amended prospectively to reflect the new circumstances. Intangible fixed assets are reviewed for impairment if there is an indication that the intangible fixed asset may be impaired.

68 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

(l) Tangible fixed assets Tangible fixed assets are carried at cost less accumulated depreciation and accumulated impairment losses. Cost includes the original purchase price, costs directly attributable to bringing the asset to location and condition necessary for its intended use

and applicable decommissioning costs. Chairman’s Statement

The bases of calculation of depreciation are as follows:

(i) Depreciation and residual values Road passenger vehicles The historical cost of road passenger vehicles, other than school buses, are depreciated over their expected useful lives, on a reducing percentage basis which reflects the vehicles’ usage throughout their lives. The historical cost of school buses are depreciated in equal annual instalments over their expected useful lives.

Such assets begin to be depreciated once they first enter service within the fleet. Following a detailed review during 2019, it was deemed not necessary to apply an impairment to the value of fleet during 2019. Review Plant and machinery Plant and machinery are depreciated, by equal annual instalments, on the basis of historical cost spread over their expected useful lives. Following a detailed review, it was deemed not necessary to apply an impairment to the value of plant and machinery during 2019.

Details of the expected useful lives of the various types of assets for depreciation purposes are set out in the notes to the Financial Statements financial statements.

The assets’ residual values and useful lives are reviewed, and adjusted, if appropriate, at the end of each financial year. The effect of any change in either residual values or useful lives is accounted for prospectively.

(ii) Subsequent additions and major components Subsequent costs, including in respect of replaced components, are included in the assets carrying amount or recognized as a separate asset, as appropriate, only when it is probable that economic benefits associated with the item will flow to the Company and the cost can be measured reliably.

Major components are treated as separate assets where they have significantly different patterns of consumption of economic benefits and are depreciated separately over their useful lives.

Repairs and maintenance costs are expensed as incurred.

(iii) Derecognition Tangible assets are derecognised on disposal or when no future economic benefits are expected. On disposal, the difference between the net disposal proceeds and the carrying amount is recognised in the profit and loss account.

(m) Leased assets (i) Operating leases Operating leases do not transfer substantially all of the risk and rewards incidental to ownership to the lessee. Payments under operating leases are recognised in the profit and loss account on a straight-line basis over the period of the lease.

(ii) Lease incentives Incentives received to enter into an operating lease are recognised as a reduction of the operating lease expense on a straight line basis over the period of the lease.

69 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

(n) Impairment of non-financial assets At the end of each financial year, non-financial assets not carried at fair value are assessed to determine whether there is an indication that the asset (or asset’s cash generating unit) may be impaired. If there is such an indication the recoverable amount of the asset (or asset’s cash-generating unit) is estimated.

The recoverable amount of the asset (or cash-generating unit) is the higher of its fair value less costs to sell and its value in use. Value in use is the present value of the future cash flows expected to be derived from continuing use of the asset (or cash-generating unit) and from its ultimate disposal. In measuring value-in-use, pre-tax and interest cash flows are discounted using a pre-tax discount rate that represents the current market risk-free rate and the risks specific to the asset for which the future cash flow estimates have not been adjusted.

If the recoverable amount of the asset (or cash-generating unit) is less than the carrying amount of the asset (or cash- generating unit) the carrying amount is reduced to its recoverable amount. An impairment loss is recognised in profit or loss.

If an impairment loss reverses (the reasons for the impairment loss have ceased to apply), the carrying amount of the asset (or asset’s cash generating unit) is increased to the revised estimate of its recoverable amount, but only to the extent that the revised carrying amount does not exceed the carrying amount that would have been determined (net of depreciation) had no impairment loss been recognised in prior financial years. A reversal of an impairment loss is recognised in the profit and loss account.

(o) Stocks Stocks consist of maintenance materials, spare parts and fuel and other sundry stock items. Stocks of materials and spare parts are valued at the lower of weighted average cost and net realisable value. Cost comprises the purchase price, including taxes and duties and transport and handling directly attributable to bringing the stock to its present location and condition.

At the balance sheet date, stock which is known to be obsolete is written off and a loss recorded in respect of stocks which are considered to be impaired.

(p) Cash and cash equivalents Cash and cash equivalents includes cash in hand, deposits held at call with banks, other short-term highly liquid investments with original maturities of three months or less and bank overdrafts. Bank overdrafts are shown within borrowings in current liabilities.

(q) Financial instruments The Company has chosen to apply the provisions of Section 11 and 12 of FRS 102 to account for all of its financial instruments.

(i) Financial assets The Company has a number of basic financial assets which include trade and other debtors, amounts owed from group companies and cash and cash equivalents and which are recorded in current assets as due in less than one year.

Basic financial assets are initially recognised at transaction price (including transaction costs), unless the arrangement constitutes a financing transaction. Where the arrangement constitutes a financing transaction the resulting financial asset is initially measured at the present value of the future receipts discounted at a market rate of interest for a similar debt instrument.

Trade and other debtors, cash and cash equivalents, and financial assets from arrangements which constitute financing transactions are subsequently measured at amortised cost using the effective interest method.

At the end of each financial year, financial assets measured at amortised cost are assessed for objective evidence of impairment. If there is objective evidence that a financial asset measured at amortised cost is impaired an impairment loss is recognised in profit or loss. The impairment loss is the difference between the financial asset’s carrying amount and the present value of the financial asset’s estimated cash inflows discounted at the asset’s original effective interest rate.

70 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

If, in a subsequent financial year, the amount of an impairment loss decreases and the decrease can be objectively related to an event occurring after the impairment was recognised the previously recognised impairment loss is reversed. The reversal is such that the current carrying amount does not exceed what the carrying amount would have been had the impairment loss not previously been recognised. The impairment reversal is recognised in profit or loss. Chairman’s Statement

(ii) Financial liabilities Similarly, a number of basic financial instruments are included in current liabilities, including trade and other creditors, bank loans and overdrafts and loans from fellow group companies, are initially recognised at transaction price, unless the arrangement constitutes a financing transaction. Where the arrangement constitutes a financing transaction the resulting financial liability is initially measured at the present value of the future payments discounted at a market rate of interest for a similar debt instrument.

Trade and other creditors, bank loans and overdrafts, loans from fellow group companies and financial liabilities from arrangements which constitute financing transactions are subsequently carried at amortised cost, using the effective interest method. Review Trade creditors are obligations to pay for goods or services that have been acquired in the ordinary course of business from suppliers. Trade creditors are classified as due within one year if payment is due within one year or less. If not, they are presented as falling due after more than one year. Trade creditors are recognised initially at transaction price and subsequently measured at amortised cost using the effective interest method. Financial Statements (r) Provisions Provisions are liabilities of uncertain timing or amount. Provisions are recognised when the Company has a present legal or constructive obligation as a result of past events; it is probable that a transfer of economic benefits will be required to settle the obligation; and the amount of the obligation can be estimated reliably.

Provisions are measured at the present value of the best estimate of the amount required to settle the obligation using a pre- tax rate that reflects current market assessments of the time value of money and the risks specific to the liability. Provisions are reviewed at the end of each financial year and adjusted to reflect the current best estimate of the amount required to settle the obligation. The unwinding of the discount is recognised as a finance cost in profit or loss, presented as part of ‘interest payable and similar charges’ in the financial year in which it arises.

Where there are a number of similar obligations, the likelihood that an outflow will be required in settlement is determined by considering the class of obligations as a whole.

Restructuring provisions are recognised when the Company has a legal or constructive obligation at the end of the financial year to carry out the restructuring. The Company has a constructive obligation to carry out a restructuring when there is a detailed, formal plan for the restructuring and the Company has raised a valid expectation in those affected by either starting to implement the plan or announcing its main features to those affected.

Provision is made for the estimated cost of claims incurred but not settled at the balance sheet date, including the cost of claims incurred but not yet reported (IBNR) to the Company.

Other provisions consist of provisions related to the operation of bus services, pay related provisions, environmental provisions, legal claims and pension related provisions.

Provision is not made for future operating losses.

71 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

(s) Contingencies Contingent liabilities, arising as a result of past events, are not recognised as a liability because it is not probable that the Company will be required to transfer economic benefits in settlement of the obligation or the amount cannot be reliably measured at the end of the financial year. Possible but uncertain obligations are not recognised as liabilities but are contingent liabilities. Contingent liabilities are disclosed in the financial statements unless the probability of an outflow of resources is remote.

Contingent assets are not recognised. Contingent assets are disclosed in the financial statements when an inflow of economic benefits is probable.

(t) Employee benefits The Company provides a number of employee benefits to staff depending on their grade, seniority and statutory obligations. Benefits include the payment of salary or wages and the payment of premium for additional work undertaken.

In addition employer contributions in respect of pension are made for eligible staff to the respective pension schemes.

Defined benefit pension plan The CIÉ Group operates two defined benefit plans (the CIÉ Pension Scheme for Regular Wages Staff and CIÉ Superannuation Scheme 1951 (Amendment) Scheme 2000 defined benefit plan) for employees of the CIÉ Group. A defined benefit plan defines the pension benefit that the employee will receive on retirement, usually dependent upon several factors including age, length of service and remuneration. A defined benefit plan is a post-employment benefit other than a defined contribution plan.

These schemes have been accounted for in the CIÉ Group financial statements. The defined benefit pension scheme assets are measured at fair value. Defined benefit pension schemes liabilities are measured on an actuarial basis using the projected unit credit method. The excess of scheme liabilities over scheme assets is presented on the balance sheet of CIÉ as a liability. All of the subsidiaries, as well as CIÉ itself, participate in the CIÉ Pension Scheme for Regular Wages Staff and CIÉ Superannuation Scheme 1951 (Amendment) Scheme 2000 defined benefit plan. The scheme rules do not specify how any surplus or deficit should be allocated among participating employers and there is no contractual agreement or stated policy for allocating the net defined benefit cost to the individual group entities. Accordingly, the net defined benefit costs for the schemes as a whole are recognised in the separate financial statements of CIÉ as in the absence of a formal contractual arrangement the Directors believe that this is entity that is legally responsible for the schemes. The other participating entities, including Bus Éireann, recognise a cost equal to their contribution for the period. Further details of these schemes are set out in note 19.

(u) Equity Ordinary called up share capital and revenue reserves are classified as equity and set out in note 16 of the financial statements.

(v) Critical accounting estimates and assumptions Estimates and judgements made in the process of preparing the financial statements are continually evaluated and are based on historical experience and other factors, including expectations of future events that are believed to be reasonable under the circumstances.

The Directors make estimates and assumptions concerning the future. The resulting accounting estimates will, by definition, seldom equal the related actual results. The areas involving a higher degree of judgement and complexity and the estimates and assumptions that have a significant risk of causing a material adjustment to the carrying amounts of assets and liabilities within the next financial year are addressed below.

72 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

(i) Useful economic lives of tangible assets The annual depreciation charge for tangible assets is sensitive to changes in the estimated useful economic lives and residual values of the assets. The useful economic lives and residual values are re-assessed annually. They are amended

when necessary to reflect current estimates, based on technological advancement, future investments, economic utilisation Chairman’s Statement and the physical condition of the assets. The carrying amount of the intangible assets, property plant and equipment, and the useful economic lives for each class of asset are set out in note 9 and 10.

(ii) Third-party and employer liability claims provision and related recoveries Provision is made at the year-end for the estimated cost of claims incurred but not settled at the balance sheet date, including the cost of claims incurred but not yet reported (IBNR) to the Company.

The Company takes all reasonable steps to ensure that it has appropriate information regarding its claims exposures. However, given the uncertainty in establishing claims provisions, it is likely that the final outcome will prove to be different from the original liability established.

Further details are set out in note 14 to the financial statements Review

(iii) Defined benefit pension scheme The CIÉ Group, of which the Company is a member, has an obligation to pay pension benefits to certain employees. The cost of these benefits and the present value of the obligation depend on a number of factors, including; life expectancy,

salary increases, asset valuations and the discount rate on corporate bonds. Note 19 to the financial statements sets on in Financial Statements more detail matters related to pensions costs and the pension schemes.

(iv) Road passenger vehicles received under the bus leasing agreement with the NTA Additions to road passenger vehicles received under the bus leasing agreement with the National Transport Authority (NTA) are recognised in line with Significant Accounting Policy (I) above. Similarly, a corresponding grant for capital expenditure is recognised in line with Significant Accounting Policy (e) above.

The Company has applied judgement to the recognition of an asset and corresponding grant in incidences where the NTA provides bus assets to the Company under a lease agreement.

In substance there have been no significant changes to the rights and obligations of the Company and NTA, as prescribed in the Direct Award Contract. The Company is getting the right to use the asset for what would appear to be the major part of the buses economic life for an annual rental charge that does not reflect the value of the asset under lease. Furthermore, substantially all the risks and rewards of ownership transfer to the Company on receipt of the bus.

2. Going Concern

Bus Éireann – Financial Position The 2019 Bus Éireann financial statements have been prepared on a going concern basis. This assumes that the Company will have adequate resources to continue in operational existence for a period of at least 12 months from the date of approval of these financial statements.

The Directors have given very careful consideration to the going concern basis of preparation at this time and are satisfied that it is appropriate for the 2019 financial statements to be prepared on this basis.

The key factors considered in arriving at this determination include:

73 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

Company financial position as at 31.12.19 At 31 December 2019 the Company had net assets of €16.0 million (2018: €13.7 million) and net current assets of €37.5 million (2018: €28.2 million).

Net current assets include non-cash liabilities of €24.8 million (2018: €24.8 million) relating to deferred revenue and deferred income in respect of capital grants and revenue, capital grants do not involve a cash commitment and are utilised in line with the depreciation of the asset. Therefore, excluding these non-cash items the Company has net current assets of €62.3 million (2018: €53 million).

COVID19 The Irish economy is experiencing a negative economic impact arising from COVID19. The primary impact on Bus Éireann relates to a significant reduction in passenger journeys. A detailed assessment of the effects of COVID19 on each element of the business has been completed:

●● The Company is now projected to incur a loss on its Commercial business in 2020 and 2021 but a new Expressway viability plan has been approved by the Board. ●● A significant reduction in PSO revenue has increased the level of NTA funding and wider Exchequer funding required for 2020 and 2021. ●● Schools activity continues to be fully funded from the Department of Education and Skills.

Bus Éireann PSO Direct Award Contracts During 2019 the National Transport Authority (NTA) awarded a five year direct award contract to Bus Éireann. The Company is operating under a net cost contract in 2020 and a gross cost contract from 1 January 2021. Under the gross cost contract revenue responsibility transfers to the NTA.

2020 Bus Éireann has continued to operate PSO services in line with the Direct Award Contract during 2020. Based on an assumption that there would be ongoing restrictions during 2020 the Company provided an assessment of the negative financial impact arising from a shortfall in revenue at an early stage in the year. A number of downside scenarios have been quantified and considered. Bus Éireann was operating under a net cost PSO contract in 2020 under which the Company retained fare box revenue and PSO funding was provided to meet the cost of essential but uneconomic services. The NTA and the Department of Transport indicated early in 2020 that additional funding would be made available in order to ensure the continuation of these vital public services. The Company has now received almost the full quantum of funding required for 2020. The Directors would like to acknowledge the additional exchequer funding support received from the NTA, the Department of Education and Skills and the Exchequer during 2020 which has enabled the continued operation of essential public transport services.

2021 In 2021 the Company will operate under a gross cost PSO contract and responsibility for revenue will lie with the NTA. The NTA has confirmed its intention to continue to provide PSO funding in line with the PSO Contract in 2021. The Directors considered a range of scenarios in order to understand the quantum of funding likely to be required for 2021.

Consideration of the assumption that appropriate levels of PSO funding could be provided in 2021 was an essential element in the Directors’ assessment of the financial position of the Company. The Directors are satisfied that: ●● it remains the intention of the NTA to fund Bus Éireann to operate PSO Services in line with the Direct Award Contract; ●● detailed scenario planning has allowed reasonable assessments of the level of funding likely to be required be provided; ●● the Exchequer Budget included adequate provision to fund the Bus Éireann PSO Contract; ●● The NTA will receive sufficient funding from the Exchequer in order to fund the Bus Éireann PSO Contract.

74 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

In addition the NTA has agreed that additional services will be provided under the new Government Stimulus plan and Bus Éireann is actively engaged with the NTA at present in agreeing funding for these services.

The Directors considered all relevant information in forming a view as to the reasonableness of their conclusions in relation to

the provision of such funding and detailed documentation was provided to the Directors to assist them in their deliberations. Chairman’s Statement This included consideration of management engagement with key stakeholders, detailed modelling and scenario planning, Exchequer Budget 2021, as well as all relevant publicly available information.

Schools Transport Schools Transport was suspended in the initial phase of the COVID19 restrictions with payments made to contractors as agreed with the Department of Education and Skills during that period. Bus Éireann is now providing schools transport at full- service level and is in the process of procuring additional contractor support to enable all activity to be delivered in line with public health guidelines of 50% capacity to maintain social distancing across all post-primary and special educational needs transport with additional funding already approved by the Department of Education and Skills.

Commercial Services Review Expressway services have continued during the pandemic with some schedule changes as agreed with the NTA. As these services were and continue to be run at a financial loss due to COVID19 travel restrictions, Bus Éireann has relied on liquidity support from its parent until June 2020 when it was successful in obtaining Temporary Support under the Commercial Bus Operators Direct Award (“CBO DAC”) from the NTA. This contract across almost all routes, excluding Route X1 and X51 which continued to rely instead on support from CIÉ, is due to expire in January 2021. All other commercial services have been Financial Statements discontinued. A path to viability has been approved at Bus Éireann Board dated 28th September 2020 which involves the withdrawal from four routes in early 2021. The commercial business will trade at a financial loss in 2021, the CBO DAC will expire at the end of January 2021 and liquidity requirements as a result of expected results for the remainder of 2021 will be funded by CIÉ. Expressway is expected to return to profitability in 2022.

On-going Management Actions Bus Éireann management are continuing to take a number of actions, including: ●● engagement with the NTA on appropriate funding in support of the continued operation of the PSO Direct Award Contract ●● engagement with the Department of Education and Skills for schools ●● close monitoring of all issues impacting on Commercial Services ●● close monitoring by management of the daily, weekly and monthly cash position across the Company ●● continued implementation and rigorous monitoring of cost saving initiatives ●● detailed assessments of all capital expenditure proposals and their impact on liquidity. ●● continuous review of risks and opportunities affecting the Company’s operations

Bus Éireann Recapitalisation A key part of Bus Éireann strategy is to return the balance sheet to solvency during 2021. The estimated quantum required is €32m and this is planned to be done before June 2021.

75 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

CIÉ Group The Group operates a pooled treasury system and Bus Éireann relies of the Group’s banking facilities to enable it to manage its operations in accordance with its approved business plan. The ongoing support of CIÉ Group for Bus Éireann is evidenced in the Letter of Support from CIÉ to Bus Éireann dated 18th November 2020. The letter states, “It remains CIÉ policy that the Company is at all times in a position to meet its liabilities. CIÉ shall continue to exercise its shareholder rights and statutory obligations with a view to ensuring that the Company manages its operations, in accordance with its approved business plans, and in a manner which will enable it to meet all its obligations in a timely manner. CIÉ will provide the financial support necessary to permit the Company to continue operating and liquidating its liabilities in the normal course of business for at least a period of 12 months after the date of the signing of the financial statements”.

Consolidated CIÉ Group Budget The CIÉ Board approved a consolidated group budget for 2021 on 4th November 2020. Although passenger volumes are forecast to remain well below 2019 levels in 2020 and in 2021, based on the continued operation of the direct award contracts on the agreed basis, the consolidated Group budget for 2021 shows that the Group has sufficient resources to absorb the losses which are forecast to occur in the period of at least 12 months from the date of approval of these financial statements.

Conclusion The Directors of Bus Éireann, having regard to the factors outlined above, have a reasonable expectation that the Company will have adequate resources to continue in operational existence for at least 12 months from the date of approval of these financial statements and consider that it is appropriate to adopt the going concern basis in preparing the financial statements.

76 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

3. Total Revenue This comprises operating turnover, net of recoverable VAT, receipts under the Public Service Obligation Contract and Revenue grants. Details of Revenue grants are set out in note 15(b). The Company is a transport service provider and provides services

throughout Ireland and is regulated by the National Transport Authority (NTA). Chairman’s Statement

4. (a) Payroll and Related Costs

2019 2018 €’000 €’000

Staff costs:

Wages and salaries 120,896 108,834

Social insurance costs 11,763 10,800

Other retirement benefit costs 10,208 9,580 Review

142,867 129,214

Engineering work for group companies recharged (63) (72)

Net staff costs (excluding Directors remuneration) 142,804 129,142 Financial Statements

Directors’ remuneration:

– For services as Directors 63 64

– For executive services – 25

– Termination payments for executive services – 121

63 210

Contributions paid to defined benefit scheme – 1

Total Directors’ remuneration and emoluments 63 211

Payroll and related costs 142,867 129,353

No costs were incurred in respect of loss of office for any Directors during 2019 or 2018 or after the balance sheet date.

Salary amounts includes incentive amounts of €638,000 (2018: €247,000) for safe driving awards made in respect of 2019 and provisions made for 2019 performance related pay for executive grades, contingent on achievement of future profitability levels in the Company.

77 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

4. (b) Code of Practice for the Governance of State Bodies – Payroll Disclosures

Employee Benefits

2019 2018 €’000 €’000

Basic 86,761 81,690

OT 7,732 6,678

Allowances 25,765 20,219

Incentive amounts 638 247

120,896 108,834

Aggregate employee benefits

Short-term benefits 120,896 108,834

Termination benefits – 1,458

Retirement benefits 10,208 9,580

ER PRSI 11,763 10,800

Subtotal 142,867 130,672

Less

Exceptional termination payments – 1,458

Engineering work for other group companies 63 72

Subtotal 63 1,530

Add

Directors Remuneration 63 212

Total 142,867 129,354

78 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

4. (b) Code of Practice for the Governance of State Bodies – Payroll Disclosures (continued)

Exceptional operating costs related to severance payments are set out in note 6(b). Chairman’s Statement

Employee Short-term Benefits

From To 2019 2018 Staff Staff Numbers Numbers

€0 €25,000 717 1,004

€25,000 €50,000 1,615 1,503

€50,000 €75,000 614 451

€75,000 €100,000 44 35 Review

€100,000 €125,000 7 8

€125,000 €150,000 6 6

€150,000 + 5 2

Total Staff 3,008 3,009 Financial Statements

The above figures represent the numbers of employees on payroll during the year and which includes all joiners and leavers to payroll.

The average number of employees during the year was:

2019 2018 Number Number

Full-time 2,392 2,211

Part-time school bus drivers 335 351

Total 2,727 2,562

79 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

4. (c) Payroll and related costs: additional disclosure requirements under the Department of Public Expenditure and Reform Circular Reference 13/2014 Number of employees whose total employee benefits (excluding employer pension costs) for the reporting period fell within each band of €10,000 from €60,000 upwards.

From To 2019 Staff 2018 Staff

€60,000 €70,000 157 62

€70,000 €80,000 25 23

€80,000 €90,000 22 13

€90,000 €100,000 13 7

€100,000 €110,000 2 4

€110,000 €120,000 5 4

€120,000 €130,000 1 2

€130,000 €140,000 3 3

€140,000 €150,000 2 1

€150,000 + 6 2

4. (d) CEO Remuneration Wages and salaries costs include the following remuneration payable to the CEO Mr Stephen Kent for executive services.

2019 2018 €’000 €’000

Combined amounts

Basic salaries 210 221

Basic salaries arrears 14 44

Taxable allowances and benefits in kind 3 5

Social insurance costs 26 29

Post-retirement benefit costs 32 56

Post-retirement benefit arrears – 33

Termination payment – –

285 388

These are in accordance with Department of Public Expenditure and Reform guidelines for Chief Executives.

80 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

4. (e) Key Management Compensation Key management compensation, including salary and benefits of CEO and Directors are as follows:

2019 2018 Chairman’s Statement €’000 €’000

Salaries and short term benefits 1,234 1,110

Salaries and short term benefits arrears – 44

Post-retirement benefit costs 162 185

Post-retirement benefit costs arrears – 33

Social insurance costs 98 93

Termination payments – –

Total 1,494 1,465 Review

Salary includes incentive amounts of €51,250 (2018: €NIL) which is a provision made for 2019 performance related pay for key management personnel, contingent on achievement of future profitability levels in the Company.

Key management and Directors’ earnings comprise salaries and related costs payable to senior management and Directors.

No bonuses, performance related pay or compensation for loss of office costs were incurred during 2019. Financial Statements

The Directors of the Company were paid Directors’ fees for services as Directors during 2019 as follows:

Mr Aidan Murphy €21,600

Ms Deirdre Ashe €12,600

Mr Richard Manton €9,312

Mr Brendan Lenihan €9,312

Mr Gerard Ryan €12,600

Mr Diarmuid Corry €12,600

Ms Miriam Hughes €9,312

Mr Tom O’Connor and Mr Stephen Hannon did not receive any Directors’ fees for services as Directors from the Company.

All payments comply in full with government guidelines for Directors’ fees.

81 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

5. Code of Practice for the Governance of State Bodies – Disclosures for Overheads

2019 2018 €’000 €’000

Legal costs and settlements

General legal fees 381 213

Settlements & related legal costs 6,830 4,327

7,211 4,540

Travel and subs

Domestic:

Board – –

Employees 81 62

Foreign:

Board – –

Employees 18 17

99 79

Hospitality

Staff 39 39

Other – –

39 39

82 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

6. Expenses by Nature

(a) Materials and service costs

2019 2018 Chairman’s Statement €’000 €’000

Fuels and lubricants 31,126 29,785

Contractors 179,037 165,155

Road tax and licences 637 532

Operating lease rentals (note 6(d)) 1,704 1,703

Rates 666 675

Third-party and employers liability claims (note 14) 9,358 5,600

Increase in inventory obsolescence provision 238 69 Review

Foreign exchange losses (net) 25 4

Other materials and services 50,030 47,783

272,821 251,306 Financial Statements Contractor costs comprise school contractors, bus hire and contract service maintenance.

(b) Exceptional operating costs and revenues

2019 2018 €’000 €’000

Severance paid and provided for (note 14) – 1,458

Operations restructuring paid and provided for (note 14) (36) (202)

Additional subvention – –

School reserve repaid to Department of Education & Skills – 6,676

Professional & other services – –

(36) 7,932

83 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

6. Expenses by Nature (continued)

(c) Depreciation, impairment and amortisation of tangible and intangible fixed assets

2019 2018 €’000 €’000

Impairment of tangible fixed assets (note 10) – 226

Depreciation of tangible fixed assets (note 10) 20,479 22,662

Amortisation of intangible fixed assets (note 9) 451 1,381

Amortisation of capital grants (note 15(a)) (14,810) (16,337)

6,120 7,932

(d) Operating leases include

2019 2018 €’000 €’000

Bus leasing 1,104 1,104

Other operating leases 600 598

1,704 1,702

Bus leasing costs represents the annual cost of an operating lease of 20 vehicles which commenced in 2016.

7. Net Interest Expense

2019 2018 €’000 €’000

Interest payable and similar charges to parent company (272) (316)

84 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

8. Taxation

(a) Tax expense included in profit or loss

2019 2018 Chairman’s Statement €’000 €’000

Current tax:

Irish corporation tax on profit for the financial year 250 –

Adjustments in respect of prior financial years – –

Current tax expense for the financial year – –

Deferred tax:

Origination and reversal of timing differences – –

Deferred tax expense for the financial year – – Review

Tax on profit on ordinary activities 250 –

(b) Reconciliation of tax expense

Tax assessed for the financial year differs than that determined by applying the standard rate of corporation tax in the Financial Statements Republic of Ireland for the financial year ended 31 December 2019 of 12.5% (2018: 12.5%) to the deficit for the year. The differences are explained below:

2019 2018 €’000 €’000

Profit/(deficit) on ordinary activities before tax 2,544 (6,382)

Profit/(deficit) multiplied by the standard rate of tax in the Republic of Ireland of 12.5% 318 (798)

Effects of:

– Depreciation for the year in excess of capital allowances 1,705 2,121

– Income not subject to tax (1,851) (8,646)

– Expenses not deductible for tax purposes 184 242

– Unrelieved tax losses carried forward not recognised (227) 6,928

– Income charged to tax at higher rate 129 153

– Other movements (8) –

Current tax charge for the year 250 –

85 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

9. Intangible Fixed Assets

Software Total €’000 €’000

Cost

At 1 January 2019 7,875 7,875

Additions 26 26

Disposals – –

At 31 December 2019 7,901 7,901

Amortisation

At 1 January 2019 7,004 7,004

Charge for the year 451 451

Disposals – –

At 31 December 2019 7,455 7,455

Net book amounts

At 31 December 2019 446 446

At 31 December 2018 871 871

(a) The expected useful lives of the intangible assets for amortisation purposes are as follows: Software – 3 to 5 years straight line

86 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

10. Tangible Fixed Assets

Road Passenger Plant and

Vehicles Machinery Total Chairman’s Statement €’000 €’000 €’000

Cost

At 1 January 2019 346,911 30,620 377,531

Additions 14,611 1,135 15,746

Disposals (20,594) – (20,594)

At 31 December 2019 340,928 31,755 372,683

Depreciation Review At 1 January 2019 244,713 24,305 269,018

Charge for the year 18,945 1,534 20,479

Disposals (15,228) – (15,228)

At 31 December 2019 248,430 25,839 274,269 Financial Statements

Net book amounts

At 31 December 2019 92,498 5,916 98,414

At 31 December 2018 102,198 6,315 108,513

(i) The expected useful lives of the various types of assets for depreciation purposes are as follows: Lives (Years) Road passenger vehicles 10-14 Plant and machinery 3-10 (ii) Road passenger vehicles at a cost of €92.4m (2018: €126.4m) were fully depreciated but still in use at the balance sheet date. (iii) Tangible fixed assets at 31 December 2019 are at €NIL (2018: €1.0m) in respect of tangible fixed assets not yet in service at that date. (iv) The Company does not own the property or land and buildings in use; this is owned by the CIÉ Holding Company and is included in the financial statements of CIÉ. (v) Assets with a carrying value of €0.003m in 2019 (2018: €NIL) were disposed in compliance with CIÉ Group policies and procedures for disposals of assets during the year.

87 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

10. Tangible Fixed Assets (continued) (vi) Road passenger vehicles above include the recognition of 2019 49 (2018: 42) buses received under a bus leasing agreement with the National Transport Authority (NTA). The buses recognised in 2019 came into service in 2019. The buses received are restricted for use in specified public transport services only. Prior to 2018 the Company received grant funding from the NTA to facilitate a planned approach to fleet replacement. The Company purchased vehicles directly from the supplier following a competitive tendering process. The vehicles were recognised as additions to the tangible fixed assets and the associated grants from the NTA recognised as deferred income. The cost of the vehicles is depreciated over its useful life and the corresponding grant amortised over the same period. In 2018, a new arrangement came into effect where the NTA now purchases buses directly with the contract for purchase being between the NTA and the supplier. A formal leasing agreement between the Company and the NTA facilitates the leasing of these buses from the NTA to the Company for the provision of PSO services in connection with the Direct Award Contract. The leasing agreement offers the Company the right to use the new buses, which are fit to meet the operational requirements of the Company, at a rental amount of €1 per vehicle per rental period. It is management’s assessment that substantially all the risks and rewards of ownership of the buses transfer to the Company on receipt of the buses from the NTA.

Management reviewed the rights and obligations of both the Company and the NTA under this funding arrangement in comparison to the rights and obligations of both parties under the previous funding arrangement and concluded that, in respect of the 2019 transaction, although the leasing agreement modifies the Direct Award Contract there is no significant change in the substance of the arrangement between the Company and the NTA. Management concluded that for the financial statements to present a true and fair view of the assets, liabilities, financial position, financial performance and cash flows of the Company for 2019 it is appropriate to recognise the new buses acquired under the lease agreement as tangible fixed assets and an associated grant in deferred income. The cost of these vehicles will depreciate over the useful life of the asset and the corresponding grant amortised over the same period. Management will review and consider the accounting treatment periodically for any contractual changes or a change in circumstance.

11. Stocks

2019 2018 €’000 €’000

Maintenance materials and spare parts 2,901 2,833

Fuels, lubricants and sundry stocks 1,055 1,024

3,956 3,857

Stock consumed during the year:

Stock of materials and fuel consumed net of fuel rebate 41,418 37,880

These amounts include parts and components necessarily held to meet operational requirements. The replacement value of inventories is not materially different from their book value.

88 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

12. Debtors

2019 2018 €’000 €’000 Chairman’s Statement Trade debtors 2,485 1,711

Amounts due from Department of Education and Skills 8,680 8,411

Amounts owed by parent company to Bus Éireann 101,034 84,948

Other debtors 1,084 443

113,283 95,513

All assets fall due within one year.

Amounts owed by the parent company are unsecured, interest free and repayable on demand.

Trade debtors are stated net of a provision for doubtful debts of €75,898 (2018: €75,898). Review

Amounts due from the Department of Education and Skills represent monies due in respect of the operation of the School Bus Transport Scheme.

13. Creditors Financial Statements

2019 2018 €’000 €’000

Amounts falling due within one year

Trade creditors 19,858 18,152

Income tax deducted under PAYE and USC 1,870 2,563

Social insurance 1,536 1,702

Value added tax and other taxes (20) 115

Other creditors 1,132 1,260

Accruals 31,986 24,756

Deferred revenue 10,697 10,078

Deferred income (note 15 (a)) 14,052 14,000

81,111 72,626

Creditors for taxation and social insurance included above 3,386 4,380

Trade and other creditors are payable at various date in the three months after the end of the financial year in accordance with the creditors’ usual and customary credit terms.

Creditors for tax and social insurance are payable in the timeframe set down in the relevant legislation.

Deferred revenue relates to revenue from Taxsaver tickets and for the provision of school bus services.

89 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

14. Provisions for Liabilities

Third party and Legal employer Opera- Environ- and Restruc- liability tional mental other turing claims Total €’000 €’000 €’000 €’000 €’000 €’000

2019

Opening Balance 5,993 400 767 1,654 49,448 58,262

Charge to profit and loss account (net) 434 – 193 – 9,358 9,985

Used during year (1,544) (293) (45) (713) (6,830) (9,425)

Closing Balance 4,883 107 915 941 51,976 58,822

Operational provisions The operational provision consists of provisions related to the operation of bus services and pay related provisions. Included in operational provision is an amount €2.3m in respect of post-retirement benefit costs.

Environmental provision The environmental provision relates to restoration costs arising as a result of environmental legislation.

Legal and other provision The other provision consists of provisions related to the legal claims.

Restructuring provision The restructuring provision relates to amounts payable arising from the implementation of continuing cost saving initiatives.

Third-party and employer’s liability claims Any losses not covered by external insurance are charged to the profit and loss account, and unsettled amounts are included in provisions for liabilities and charges.

Provision is made at the year-end for the estimated cost of claims incurred but not settled at the balance sheet date, including the cost of claims incurred but not yet reported (IBNR) to the Company.

CIÉ as a self-regulated body operates a self-insurance model whereby the operating companies bear the financial risk associated with the cost of claims, subject to certain “one-off” incidents and annual caps in the case of third-party claims. The estimated cost of claims includes expenses to be incurred in settling claims. The Company takes all reasonable steps to ensure that it has appropriate information regarding its claims exposures. However, given the uncertainty in establishing claims provisions, it is likely that the final outcome will prove to be different from the original liability established.

90 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

14. Provisions For Liabilities (continued) In calculating the estimated cost of unpaid claims the Company uses a variety of estimation techniques, including statistical analyses of historical experience, which assumes that the development pattern of the current claims will be consistent with

past experience. Allowance is made, however, for changes or uncertainties which may cause distortion in the underlying Chairman’s Statement statistics or which might cause the cost of unsettled claims to increase or reduce when compared with the cost of previously settled claims including, for example, changes in Company processes which might accelerate or slow down the development and/or recording of paid or incurred claims, changes in the legal environment, the effect of inflation, changes in mix of claims and the impact of large losses.

In estimating the cost of claims notified but outstanding, the Company has regard to the accident circumstances as established by investigations, any information available from legal or other experts and information on court precedents on liabilities with similar characteristics in previous periods. Exceptionally serious accidents are assessed separately from the averages indicated by actuarial modelling.

The estimation of IBNR claims is subject to a greater degree of uncertainty than the estimated liability for claims already notified to the Company, because of the lack of any information about the claim event except in those cases where Review investigators have been called to the scenes of accidents. Claim types which have a longer development tail and where the IBNR proportion of the total reserve is, therefore, high will typically display greater variations between initial estimates and final outcomes because of the greater degree of difficulty of estimating these reserves.

Provisions for claims are calculated gross of any reinsurance recoveries. Reinsurance recoveries are recognised where such Financial Statements recoveries can be reasonably estimated. Reinsurance recoveries in respect of estimated IBNR claims are assumed to be consistent with the historical pattern of such recoveries, adjusted to reflect changes in the nature and extent of the Company’s reinsurance programme over time.

An assessment is also made of the recoverability of reinsurance having regard to notification from the Company’s brokers of any re-insurers in run off.

91 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

15. Deferred Income This account comprises non-repayable EU and Exchequer grants which will be credited to the profit and loss account on the same basis as the related fixed assets are depreciated:

(a) Capital grants

2019 2018 €’000 €’000

Balance at 1 January 79,597 73,704

Received & receivable 16,190 22,230

Amortisation charge net of related impairment (note 6(c)) (14,810) (16,337)

Disposals (5,362) –

Balance at 31 December 75,615 79,597

Made up as follows:

Included in current liabilities (note 13) 14,052 14,000

Included in non-current liabilities 61,563 65,597

75,615 79,597

Disclosure to accord with Department of Finance Circular number 13/2014

(b) Capital grants

2019 2018 €’000 €’000

Capital grants were used to fund the following additions:

Computer, Hardware Software & other 651 2,301

Buses 15,539 19,929

Property – 249

Sub total 16,190 22,479

Less: Transferable to CIÉ (Property) – (249)

Total 16,190 22,230

Capital Grants are amortised over the useful lives of the assets. Revenue Grants are brought to profit and loss in full in the relevant year received. The relevant agency and programme is the NTA and the Capital Funding Programme 2017 and the sponsoring government department is the Department of Transport Tourism and Sport. Grants are restricted to Public Service Obligation (PSO) activities.

92 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

16. Share Capital and Reserves

2019 2018 €’000 €’000 Chairman’s Statement Authorised

Opening balance

61,146,471 Ordinary shares of €1.27 each 77,640 40,632

Increase in Authorised Share Capital

Ordinary share Increase €1.27 each – 37,008 Review Closing balance

61,146,471 Ordinary shares of €1.27 each 77,640 77,640

Allotted, called up and fully paid presented as equity Financial Statements Opening balance

52,133,858 Ordinary shares of €1.27 each 66,212 29,204

Increase in Called up and fully paid Share Capital

29,133,858,000 Ordinary shares of €1.27 each – 37,008

Closing balance

52,133,858 Ordinary shares of €1.27 each 66,212 66,212

There is a single class of equity shares. There are no restrictions on the distribution of dividends and the repayment of capital. All shares carry equal voting rights and rank for dividends to the extent to which the total amount on each share is paid up.

2019 2018 €’000 €’000

Revenue Reserves (accumulated losses) (50,193) (52,487)

93 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

17. Note to the Statement of Cash Flows

2019 2018 €’000 €’000

Profit/(deficit) for the financial year 2,294 (6,382)

Net interest payable 272 316

Profit/(deficit) before interest 2,566 (6,066)

(Profit)/loss on disposal of tangible fixed assets (139) (50)

Depreciation, impairment, amortisation of tangible/intangible fixed assets 20,930 24,269

Capital grants amortised (14,810) (16,337)

Increase in inventory (99) (470)

(Increase)/decrease in debtors (1,684) 1,115

Increase in creditors 9,141 7,943

Decrease in provisions for liabilities (143) (6,926)

Cash flow from operating activities 15,762 3,478

18. Operating Lease Obligations

2019 2018 €’000 €’000

Commitments under non-cancellable operating leases payable as follows:

Within one year 1,773 1,668

Between one and five years 3,317 4,429

5,090 6,097

Included above within one year and between one and five years for 2019 is an operating lease entered into during the year for buses with lease obligations of €1.1 million for 2019. The term of this lease is five years and ends during 2020.

94 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

19. Pensions The CIÉ Group operates two defined benefit plans (the CIÉ Pension Scheme for Regular Wages Staff and CIÉ Superannuation Scheme 1951 (Amendment) Scheme 2000 defined benefit plan) for employees of the CIÉ group. The employees of Bus Éireann

are members of Córas Iompair Éireann Group pension schemes. The contributions are determined by an independent Chairman’s Statement qualified actuary on the basis of triennial valuations using the projected unit method.

The rules of the schemes do not specify how any surplus or deficit should be allocated among participating employers and there is no contractual agreement or stated policy for allocating the net defined benefit cost to the individual group entities. Accordingly, the net defined benefit cost for the schemes as a whole are recognised in the separate financial statements of CIÉ as in the absence of a formal contractual arrangement, the Directors believe that this is entity that is legally responsible for the schemes. The other participating entities, including Bus Éireann recognise a cost equal to their contribution for the period.

The net liabilities of the CIÉ Group include liabilities in respect of defined benefit pension obligations of €799 million (2018: €547 million). The disclosures required under FRS 102 in respect of the group’s defined benefit plans, in which the Company participates, are set out in the financial statements of CIÉ for the year ended 31 December 2019 which are publicly available

from CIÉ, Heuston Station, Dublin 8. Review

The Company’s pension cost for the year under the defined benefit schemes was €12.4 million (2018: €9.6 million) and these costs are included in note 4(a). The Company cost comprises of contribution payable for the year.

During 2019, a pension provision of €2.3m has been charged to the PL in respect of an obligation for employee benefit arising from past service. Obligation represents an “other long term benefit” as defined in FRS102.28.29. Financial Statements

20. Capital Commitments and Other Commitments

2019 2018 €’000 €’000

Contracted for 4,476 1,158

Total 4,476 1,158

Capital commitments for which funding by way of grants is committed 754 575

Land and buildings are held in the books of CIÉ Holding Company. Commitments in respect of land and buildings occupied by Bus Éireann but stated in CIÉ Holding Company books are €1.4m for 2019 (2018: €0.07m) and are not included above in Bus Éireann Capital Commitments.

21. Guarantees and Contingent Liabilities At 31 December 2019 the CIÉ Group had drawn down €24 million under the term loan facilities. These borrowings are cross guaranteed by Bus Éireann and the other subsidiaries in the CIÉ Group.

The Company, from time to time, is party to various legal proceedings relating to commercial matters which are being handled and defended in the ordinary course of business. The status of pending or threatened proceedings is reviewed with CIÉ’s group legal counsel on a regular basis. It is the opinion of the Directors that losses, if any, arising in connection with these matters will not be materially in excess of provisions made in the financial statements.

Bus Éireann’s capital expenditure in respect of PSO Fleet is funded through Capital Grants from the National Transport Authority. This funding is provided in line with the provisions of the Direct Award Contract, signed in December 2019 and certain contingent liabilities arise under these agreements. The Directors believe that the risk of the National Transport Authority exercising its rights under the related agreements is remote.

95 Bus Éireann Annual Report 2019

Notes to the Financial Statements (continued)

22. Net Deficit by Activity

Public Services

Commercial Public and school Stage Services transport carriage City Total Total €’000 €’000 €’000 €’000 €’000

2019

Revenue 269,474 54,695 42,306 97,001

Costs (net) (267,863) (102,891) (51,438) (154,328) (422,191)

Surplus/(deficit) before Subvention 1,611 (48,196) (9,131) (57,327) (55,717)

Subvention – – – 57,974 57,974

Surplus after Subvention 1,611 (48,196) (9,131) 647 2,257

Exceptional operating costs – – – – 36

Surplus for the year 2,294

2018

Surplus for the year 1,032 518 1,550

Exceptional costs (7,932)

Deficit after exceptional costs (6,382)

The Company operates commercial, schools transport and public service activities. The principal activity operated on a commercial basis is Expressway.

The School Transport Scheme is operated under “contract”, more correctly described as an administrative arrangement, with the Department of Education and Skills.

The remaining principal activities are Stage Carriage which are regional and trunk routes and City Services in regional cities for which the Company receives PSO payments in respect of these public service activities. Costs for Expressway, Stage Carriage and City Services are allocated on the basis of numbers of buses, kilometres, hours and other available metrics.

The cost of PSO operations in the year ended 31 December 2019 amounted to €57.3m, before exceptional items, while the compensation received amounted to €58.0m.

23. Related Parties In the ordinary course of business the Company purchases goods and services from entities controlled by the Irish Government, the principal of these being An Post, Bank of Ireland and National Transport Authority. The Directors are of the opinion that the quantum of these purchases is not material in relation to the Company’s business.

The Company is exempt from the disclosure requirements of paragraph 33.9 of FRS102 in relation to transactions with those entities that are a related party by virtue of the fact that the same State has control, joint control or significant influence over both the reporting entity and the other entity.

96 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights

24. Public Service Obligation Contract The PSO payable to the Company through the holding Company, Córas Iompair Éireann, amounted to €58.0m for the year ended 31 December 2019 (2018: €52.8m). Chairman’s Statement

25. Membership of Córas Iompair Éireann Group Bus Éireann is a wholly owned subsidiary of CIÉ and the financial statements reflect the effects of group membership. Copies of the CIÉ consolidated financial statements can be obtained from CIÉ, Heuston Station, Dublin 8.

26. Post Balance Sheet Events Since 31 December 2019, the COVID19 Pandemic has resulted in significant restrictions on the provision of public transport services and travel both domestically and internationally. This has had a direct impact on the operations of the Company

and the wider CIÉ Group. Measures taken by the Irish Government to contain the spread of the virus, including restricting Review capacity on public transport, restricting the use of public transport for essential journeys at certain periods, the introduction of travel bans as well as local and national lockdowns. All services operated in line with the Irish Government guidelines on social distancing and reduced capacity since the outbreak commenced. These measures have resulted in significantly reduced passenger journeys and revenue on public transport services within areas controlled by Bus Éireann.

As a result of the COVID19 outbreak, and the measures taken to contain the spread of the virus, the Company experienced a Financial Statements 90% reduction in road passenger journeys during certain periods of the year. Overall road passenger journeys for 2020 are expected to reduce by over 50% compared to 2019.

The Company has determined that these events are non-adjusting post balance sheet events. Accordingly, the financial position and results of operations as of and for the year ended 31 December 2019 have not been adjusted to reflect their impact. The duration and impact of the COVID19 pandemic, as well as the effectiveness of the Irish Government’s response, remains unclear at this time. The Company has advanced scenario planning in place. It is not possible to predict the duration and severity of these events, as well as their precise impact on the financial position and results of the Company for future periods.

During 2020 the continued delivery of an effective network of PSO services remained an essential part of Government plans. The NTA provided additional PSO funding to Bus Éireann to compensate the Company for COVID19 related revenue decline on PSO services. This funding is being made available under the provisions of the 2019 Direct Award Contract. Schools activity continues to be fully funded from the Department of Education and Skills.

Management will continue to actively monitor and assess the impact of the COVID19 pandemic on the Company.

27. Approval of Financial Statements The Directors approved the financial statements on 18 November 2020.

97 Bus Éireann Annual Report 2019

98 Bus Éireann Annual Report 2019 Bus Éireann Annual Report 2019 Highlights Chairman’s Statement Review Financial Statements

99 Bus Éireann Annual Report 2019

100

Contact Info Broadstone, Dublin 7 www.buseireann.ie Bus Éireann Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Athrú á Spreagadh ar mhaithe leis an Inbhuanaitheacht Bus Éireann | Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí Airgeadais agus Oibriúcháin

TRÚCDA roimh Ioncam Oibriúcháin chostais eisceachtúla 2019 €366.5m 2019 €8.8m 2018 €337.6m 2018 €9.7m

Barrachas/(Easnamh) An Párolla agus Ranníocaíocht i leith na bliana costais bhainteacha don Státchiste 2019 €2.3m 2019 €142.9m 2019 €58.5m 2018 (€6.4m) 2018 €129.4m 2018 €58.1m Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Meánlíon na Líon na n-aistear bhfostaithe a rinne custaiméirí

2019 2,727 2019 89.4m Ráiteas an Chathaoirligh 2018 2,562 2018 83.6m

Leanaí a iompraíodh in aghaidh an lae Scoileanna ar ar sheirbhísí scoile freastalaíodh orthu Conraitheoirí Athbhreithniú 2019 c120,000 2019 c3,000 2019 €179.0m 2018 c117,800 2018 c3,000 2018 €165.1m Ráitis Airgeadais

Clár na nÁbhar

Buaicphointí Airgeadais agus Oibriúcháin 1 Ráiteas um Fhreagrachtaí na Stiúrthóirí 57

Buaicphointí agus Príomhtheachtaireachtaí Tuarascáil an Iniúchóra Neamhspleách 58 na Cuideachta 6 Cuntas Brabúis agus Caillteanais 61 Ráiteas an Chathaoirligh 10 Ráiteas um Ioncam Cuimsitheach 62 Ráiteas ón bPríomhfheidhmeannach 14 Clár Comhardaithe 63 Inbhuanaitheacht 18 Ráiteas um Athruithe ar an gCaipiteal Athbhreithniú ar Oibríochtaí 22 Gnáthscaireanna 64

Stiúrthóirí agus Faisnéis Eile 43 Ráiteas um Shreabhadh Airgid 65

Tuarascáil na Stiúrthóirí 48 Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais 66

Grianghraf Cumhdaigh: Alan Murphy

1 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Destination 2023

Ag tús 2019, chuireamar ár bplean fáis nua 5 bliana, Destination 2023, i láthair ár bhfostaithe féin chun cultúr nua feidhmíochta agus trédhearcachta a chur i bhfeidhm do na custaiméirí, na baill foirne agus na páirtithe leasmhara. Sonraítear sa phlean an cuspóir agus an sprioc atá againn agus fís agus ráiteas luachanna nua atá bunaithe ar cheithre chuspóir straitéiseacha chun an gnó a ailíniú le riachtanais na mblianta atá romhainn, agus é faoi threoir go háirithe ag an sainordú tráchtála a tugadh dúinn agus ag beartais rialtais maidir le hiompar poiblí.

An Cuspóir atá Againn An Fhís atá Againn Is muidne Cuideachta bus náisiúnta na hÉireann agus tá sé ina chuspóir Ní amháin gur Cuideachta bus náisiúnta na hÉireann muid, is muid an againn daoine a nascadh lena chéile agus leis na rudaí is ansa leo, soláthraí seirbhísí iompair is fearr le muintir na tíre seo. Taistealaíonn chun feabhas a chur ar an saol. níos mó daoine le Bus Éireann ná le haon soláthraí seirbhísí iompair eile in Éirinn, toisc go bhfuil a fhios acu gur mór againn gach custaiméir. An Sprioc atá Againn Roghnaíonn daoine Bus Éireann toisc go bhfuilimid poncúil agus A bheith ar an gCuideachta iompair is inbhuanaithe agus is dírithe iontaofa; go mbíonn ár mbusanna glan snasta agus go n-úsáidtear ar an gcustaiméir in Éirinn, agus seirbhísí á gcur ar fáil ag daoine teicneolaíocht chliste iontu; go bhfuil ár dtáillí iomaíoch agus go dtugann siad luach maith ar airgead; agus gur seirbhís shábháilte, a chreideann gur áit oibre iontach é Bus Éireann. chairdiúil a chuirimid ar fáil. Táimid ar cheann de na Cuideachtaí iompair náisiúnta is glaise san Eoraip. Na Cuspóirí Straitéiseacha atá Againn Gach rud a bhaineann le Bus Éireann, tá sé simplí, éasca agus Sásamh Plean a fhorbairt agus a chur i bhfeidhm ag teacht leis an mbealach a mbímid ag maireachtáil, ag obair Custaiméirí chun eispéireas custaiméirí den chéad scoth agus ag taisteal sa lá atá inniu ann. a bhaint amach ag gach pointe tadhaill. Freastalaímid ar an aistear chuig an scoil agus abhaile agus ar an gcomaitéireacht ó lá go lá, agus bímid anseo chun freastal Rannpháirtíocht Ceannaireacht a fhorbairt ar gach leibhéal ar aistir speisialta freisin. Cuidímid le daoine saol níos fearr Fostaithe agus cultúr feidhmíochta a bhunú ionas gur agus níos éasca a bheith acu. áit iontach muid le bheith ag obair. Bainimid éachtaí amach a bhuí lenár bhfostaithe iontacha agus le daoine eile a bhíonn ag obair i bpáirt linn: ár dtiománaithe, Inbhua- A chinntiú go ndéantar cistiú iomlán ar Bhus ár gcomhpháirtithe, agus gach duine a chuireann ar ár gcumas naitheacht Éireann anois agus feasta, lena gclúdófar dúinn na custaiméirí a thabhairt chuig a gceann scríbe. ó thaobh riachtanais oibriúcháin agus riachtanais ó Airgeadais thaobh caiteachas caipitil, agus a gcuirfidh Bíonn fonn ar dhaoine a bheith ag obair le Bus Éireann toisc gur ar ár gcumas dúinn brabús a dhéanamh eagraíocht muid a thugann aire dár bhfostaithe go léir, a chreideann ag teacht leis na spriocanna atá leagtha iontu agus a bhfuil muinín againn as a chéile. Ní loicimid ar ár luachanna choíche agus tugaimid aitheantas do na fostaithe a síos i leith gach ceann dár ngnóthaí. dhéanann beart breise. Cothaíonn ár gceannairí cultúr feidhmíochta, rud a fhágann níos éasca againne é ár ndícheall a dhéanamh gach Sármhaitheas oibríochta a bhunú ar fud Soláthar lá agus deiseanna fáis agus forbartha a thapú. Seirbhíse na bpróiseas gnó go léir chun feidhmíocht shábháilte, iontaofa, thráthúil a bhaint amach Tá an meon mórtais atá againn bunaithe ar thraidisiún seanbhunaithe. i leith na seirbhísí go léir. Táimid tiomanta do sheirbhís den scoth a sholáthar anois agus feasta.

Tús áite don Tús áiteSábháilteacht don SábháilteachtMeas & MeasFeidhmíocht & FeidhmíochtSmaointeoireacht Smaointeoireacht chustaiméir Tús áite donchustaiméir Sábháilteacht Comhoibriú Meas & Comhoibriú Feidhmíocht chun cinnSmaointeoireachtchun cinn Ár gCuid chustaiméir Comhoibriú chun cinn Luachanna

Tús áite don Tús áite don Sábháilteacht Sábháilteacht Meas & Meas & Feidhmíocht Feidhmíocht SmaointeoireachtSmaointeoireacht chustaiméir chustaiméir Comhoibriú Comhoibriú chun cinn chun cinn

2 Buaicphointí Ráiteas an Chathaoirligh Athbhreithniú Ráitis Airgeadais Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Ráitis Airgeadais agus Bhliantúil – Tuarascáil Bus Éireann 3 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Airgeadais Ráitis agus Bhliantúil Tuarascáil – Éireann Bus Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

4 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Táimid tiomanta seirbhís chuimsitheach iompair phoiblí ar ardchaighdeán a sholáthar dár gcustaiméirí tríd an ngréasán comhtháite atá againn lena nasctar pobail ar fud na hÉireann.

Líon na nAistear Custaiméirí agus na gCiliméadar Feithicle

Don bhliain dar críoch an 31 Nollaig

2019 2018 Milliún Milliún Aistir custaiméirí Seirbhísí cathrach sna cúigí 26,699 23,058 Seirbhísí sceidealaithe eile 20,074 19,007 An scéim iompair scoile 42,614 41,576 89,387 83,641 Ciliméadair a thaistil feithiclí Seirbhísí cathrach sna cúigí 12,408 10,176 Seirbhísí eile – dár gcuid féin 69,876 74,155 Seirbhísí eile – ar fo-chonradh 120,168 109,848 202,452 194,179

5 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Buaicphointí na Cuideachta

Inbhuanaitheacht, an tAthrú Aeráide Custaiméirí, Cúrsaí Tráchtála agus Astaíochtaí agus Scoileanna Tá 53% de na feithiclí i bhflít seirbhíse Bhus Éireann Táimid ag díriú as an nua ar na custaiméirí ar ag cloí anois leis an gcaighdeán astaíochtaí Euro VI fud gach gné de na seirbhísí a sholáthraímid i leith innill níos glaine Toisc go mbímid seasta meáite ar na caighdeáin is ●● In 2019, fuair Bus Éireann 100 feithicil lán-inrochtana ag airde a sholáthar do gach custaiméir trí oibríocht a bhfuil an deimhniú astaíochtaí Euro VI is déanaí agus a éifeachtúil, éifeachtach, cinntítear gurb iad an mheastar a bheith ar na cinn is fearr atá ar fáil i dtaobh cháilíocht, an tsábháilteacht agus an inbhuanaitheacht astaíochtaí. is bonn leis an éiteas seirbhíse foriomlán atá againn

●● Tá 53% de na feithiclí i bhflít seirbhíse Bhus Éireann ag cloí ●● Tá líon na n-aistear paisinéirí ar an leibhéal is airde anois leis an gcaighdeán astaíochtaí Euro VI i leith innill le 10 mbliana anuas. níos glaine. Táimid tiomanta é sin a fheabhsú tuilleadh trí ●● Rinneadh 89.4 milliún aistear paisinéirí in 2019 infheistíocht a dhéanamh i bhfeithiclí nua. i gcomparáid le 83.6 milliún in 2018. ●● Ghlac Bus Éireann páirt i dtriail mhór a baineadh as ●● Shínigh Bus Éireann conradh nua cúig bliana leis an breoslaí malartacha ag tús na bliana 2019, faoi stiúir Údarás Náisiúnta Iompair chun seirbhísí iompair phoiblí na Roinne Iompair, Turasóireachta agus Spóirt. a sholáthar ar fud na hÉireann go dtí 2025. Is fiú níos ●● Tosaíodh ag feidhmiú an chórais teileamaitice ar na feithiclí, mó ná €800 milliún an conradh agus áirítear leis seirbhísí a agus cuireadh oiliúint ar fhostaithe i rith na bliana. sholáthar ar 218 bealach ar fud na tíre. ●● D’úsáideamar 317,841 meigeavata fuinnimh san iomlán i ●● In 2019, sheol Bus Éireann an chéad seirbhís cathrach rith na bliana 2019, agus tharla an méadú sin mar gheall 24 uair riamh in Éirinn, i gCorcaigh. Ritheann na busanna ar na seirbhísí breise a cuireadh ar fáil in 2019 agus mar idir Baile an Chollaigh agus Carraig Uí Leighin seacht lá gheall ar an mbrú tráchta a bheith ag dul in olcas. Tháinig na seachtaine. Le linn 2019, tháinig méadú 70% ar líon feabhas 14.6% ar ár n-éifeachtúlacht fuinnimh ón mbliain na n-aistear custaiméirí ar na busanna sin. bhunlíne (2009) ●● In 2019, tháinig méadú 42% ar úsáid an Chárta Leap ar fud ●● In 2019, cheap Bus Éireann Oifigeach Feidhmíochta ghréasán Bhus Éireann. Fuinnimh agus chuireamar plean gníomhaíochta i ●● Tháinig feabhas ar an mbrabús a rinne Expressway in 2019 bhfeidhm go luath in 2020 chun creidiúnú ISO 50001 i leith in ainneoin an margadh a bheith ag éirí níos iomaíche. bainistíocht fuinnimh a bhaint amach. ●● D’éirigh le Expressway stadanna a choinneáil i Limistéar Busanna Chríochfort 1 in Aerfort Bhaile Átha Cliath i bpróiseas tairisceana iomaíoch a reáchtáladh in 2019. Ioncam agus Líon na nAistear ●● Tá Expressway ag réiteach i gcomhair na mblianta atá romhainn agus in 2019 tugadh cead infheistíocht nach Paisinéirí 2019 le hais 2018 beag a dhéanamh i bhfeithiclí nua agus i gcóras nua ticéadaithe, dhá rud a chuirfidh feabhas eile fós ar eispéireas an chustaiméara. Láimhdeachas Oibriúcháin ●● D’éirigh go maith leis an ngnó coimhdeach le linn 2019. Bhí an-chuid imeachtaí beartaithe i gcomhair an tsamhraidh agus tháinig breis gnó chugainn mar gheall ar an gcuairt +8.6%  a thug Uachtarán na Stát Aontaithe ar Éirinn i mí an Mheithimh agus mar gheall ar Chraobhchomórtas Oscailte Gailf na hÉireann i mí Iúil. Líon Iomlán na nAistear ●● In 2019, dhírigh Expressway ar phaisinéirí a bhí ag dul chuig Aerfort Bhaile Átha Cliath nó ag teacht ar ais uaidh agus an mana “Get to the Airport Ready to Fly” aige. +6.9%  Chuaigh an feachtas sin, a bhí ar bun i ngach baile agus sráidbhaile in Éirinn, i bhfeidhm ar dhaoine sa tír seo agus thar lear. Bhí fógraí teilifíse agus raidió, fógraí ar na meáin shóisialta agus fógraí amuigh faoin spéir i gceist leis. 6 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

●● Cuireadh 100 feithicil nua, cinn lán-inrochtana, ar an Ár bhFostaithe mbóthar ar bhealaí ar fud na ngréasán cathrach, na ngréasán baile agus an ghréasáin idiruirbigh. Tá an Is iad ár bhfostaithe an acmhainn is tábhachtaí atá deimhniú astaíochtaí Euro VI is déanaí ag gach feithicil agus againn ó thaobh réitigh inbhuanaithe iompair phoiblí tá go leor gnéithe ag baint leo a chuirfidh feabhas breise ar a fhorbairt. eispéireas an chustaiméara. Ráiteas an Chathaoirligh ●● In 2019, neartaigh Bus Éireann a Fhoireann Ardbhainistíochta ●● Anois agus feithiclí nua ceannaithe ag an Údarás Náisiúnta nuair a ceapadh Eleanor Farrell ina Príomhoifigeach Tráchtála Iompair, tá urlár íseal i ngach feithicil ar na seirbhísí agus Seán Loughman ina Phríomhoifigeach Faisnéise. cathrach agus ar sheirbhísí na mbailte agus tá siad ●● Cuireadh Destination 2023, Our Vision for the Future i láthair oiriúnach do chathaoireacha rothaí. na bhfostaithe ar fud na heagraíochta. ●● Táimid dírithe go fóill ar shaoráidí do chustaiméirí agus ●● Le linn 2019, thug Bus Éireann isteach clár bainistíochta d’fhostaithe a fheabhsú. In 2019 tugadh chun críche cúig feidhmíochta agus forbartha GPS (Growth Performance thionscadal maidir le rochtain ar stáisiúin, sa Chabhán, Success) do bhainisteoirí ar fud na heagraíochta. i Muineachán, i nDroichead Átha, i Sligeach agus i mBéal Átha Seanaidh. ●● Ghlac níos mó ná 1,600 tiománaí páirt in oiliúint shaincheaptha maidir le seirbhís do chustaiméirí, a cuireadh ●● Cuireadh áis comhrá gréasáin do chustaiméirí na Scéime ar bun ag breis is 170 seisiún in áiteanna ar fud na tíre.

Iompair Scoile i bhfeidhm i rith shéasúr gnóthach an Athbhreithniú tsamhraidh. Rinneadh comhlánú leis an áis sin ar an gclár ●● Tugadh isteach bealaí nua cumarsáide inmheánaí. Ina seirbhíse a bhí ann cheana, agus baineadh amach leibhéal measc sin tá BÉ Online, ardán meán sóisialta, chun cultúr sástachta custaiméirí 80%. cumarsáide sa dá threo a spreagadh. ●● Le linn 2019, rinne Bus Éireann suirbhé ar fhostaithe, ‘Have Your Say’ chun léargas a fháil ar leibhéil rannpháirtíochta Sábháilteacht, Riosca agus Maoin fostaithe ar fud na heagraíochta. Feidhmíonn Bus Éireann seirbhís iompair phoiblí ●● Sheolamar feachtas earcaíochta chun tiománaithe mná atá sábháilte, iontaofa, áisiúil agus a thugann luach a mhealladh agus d’éirigh thar cionn leis. maith ar airgead. Ráitis Airgeadais ●● Rinne Bus Éireann Lá Idirnáisiúnta na mBan a cheiliúradh. Déanaimid ár ndícheall a chinntiú go mbíonn cur ●● Leanamar ag tacú lenár bhfostaithe i bhfeachtais maidir chuige láidir spriocdhírithe againn sa Chuideachta le cúiseanna pobail a leagann siad tábhacht orthu. i gcónaí maidir le rioscaí a bhainistiú.

●● Leathnaíodh Plean Éigeandála na Cuideachta in 2019 agus tugadh cothrom le dáta é. Cuireadh dhá chás tástála i bhfeidhm chun cabhrú le freagairt ar éigeandálaí a phleanáil. ●● Foilsíodh leabhrán cuimsitheach nua maidir le sábháilteacht tiománaithe, ‘Driving Safely’, in 2019. ●● Tháinig laghdú nach beag ar líon na dtuairteanna a raibh baint ag feithicil de chuid Bhus Éireann leo in 2019. ●● Reáchtáil Bus Éireann a chéad Chomhdháil Sábháilteachta i mí Dheireadh Fómhair. D’fhreastail ionadaithe sábháilteachta agus oifigigh ó gach cearn den Chuideachta ar an gcomhdháil agus bhí príomhchainteoirí i láthair ón Údarás um Shábháilteacht ar Bhóithre agus ón nGarda Síochána. ●● In 2019, tugadh chun críche 31 tionscadal chun saoráidí a fheabhsú, mar aon le cúig thionscadal chun feabhas a chur ar an rochtain ar stáisiúin.

7 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Buaicphointí agus Príomhtheachtaireachtaí na Cuideachta (ar lean)

Gradaim, Éachtaí agus Caighdeáin ●● Is é Bus Éireann fós an príomhurraitheoir ar Chamchuairt Ceolchoirmeacha na hÉireann. Glacann pobail ar fud na Tá an Chuideachta lántiomanta dár gcultúr a hÉireann, idir mhór agus bheag, páirt sna ceolchoirmeacha fheabhsú, agus dá bhrí sin téimid san iomaíocht le sin atá á reáchtáil ag Comhaltas Ceoltóirí Éireann. haghaidh Creidiúnúchán agus Gradam agus cuirimid ●● leis na Caighdeáin atá á gcomhlíonadh againn. D’éirigh go geal leis an gcomórtas a reáchtáil Bus Éireann do scoláirí na hIdirbhliana in 2019. Tá an comórtas ‘Go Places ●● Bhain deichniúr printíseach amach Teastas Leibhéal 6 de with BÉ’ dírithe ar scoláirí ar fud na tíre agus spreagann sé chuid Dhearbhú Cáilíochta agus Cáilíochtaí Éireann (QQI) smaointeoireacht dhinimiciúil agus cruthaitheacht. faoinar cáilíodh iad le bheith ina Meicneoirí Feithiclí Troma. ●● Tá baint ag Bus Éireann le go leor tionscnamh carthanachta ●● D’éirigh go geal le fostaithe de chuid Bhus Éireann in 2019 ar fud na tíre, tionscadal ceartais Hollyhill agus grúpa pobail ag ócáid bhliantúil na nGradam ‘Go the Extra Mile’ i bPáirc an Bhaile Bhig ina measc. an Chrócaigh. Leis na gradaim sin, tugtar aitheantas do sheirbhís den scoth do chustaiméirí, don tionchar ar an ●● Is é Expressway an t-iompróir oifigiúil atá ag foirne bpobal, d’fheidhmíocht agus don smaointeoireacht chun sinsearacha peile agus iomána Bhaile Átha Cliath cinn. Anois agus na gradaim ar siúl den dara huair, bhí agus na Gaillimhe. roinnt catagóirí éagsúla i gceist. ●● Cuireadh Bus Éireann ar an ngearrliosta do Ghradaim Lóistíochta agus Iompair na hÉireann 2019, gradaim a bhfuil ardmheas orthu, sa chatagóir ‘Cuideachta na Bliana – Iompar Paisinéirí’. ●● Ghnóthaigh an feachtas ‘Get to the Airport Ready to Fly’ de chuid Expressway dhá ghradam óir ag na Gradaim Margaíochta Cliste a d’eagraigh An Post. ●● Ba é Daniel Curtin, printíseach ó Luimneach atá ag obair i ngaráiste Luimnigh, a ghnóthaigh an Comórtas maidir le Feithiclí Troma a Chothabháil, comórtas a reáchtáil Ireland Skills 2019 san RDS, agus tháinig Patrick Doherty ó Gharáiste Shrath an Urláir sa dara háit.

Cumarsáid, Freagracht Shóisialta Chorparáideach agus Urraíocht Toisc gur cuideachta stáit tráchtála muid, bímid ag plé lena lán páirtithe leasmhara éagsúla agus táimid Teicneolaíocht tiomanta don chaidreamh leo a chothú agus a fheabhsú. Cuidíonn an teicneolaíocht nua linn fíor-dheiseanna ●● Chun ceiliúradh a dhéanamh ar a bheith a spreagadh chun fás a chur chun cinn, cur le #BackInTheDrivingSeat, reáchtáil Bus Éireann imeacht héifeachtúlachtaí costais agus athrú ó bhonn do pháirtithe leasmhara, imeacht ar éirigh go geal leis, a dhéanamh ar an ngnó in Ard-Mhúsaem na hÉireann i 2019. ●● Lean Bus Éireann ar aghaidh ag cur feabhas ar ghnéithe ●● Le linn 2019, eagraíodh roinnt imeachtaí rannpháirtíochta teicneolaíochta in 2019 ar mhaithe le soláthar seirbhíse le custaiméirí i gCorcaigh, i nDroichead Átha agus i Sligeach feabhsaithe agus eispéireas custaiméirí níos fearr. tráth a raibh an gréasán á fheabhsú agus infheistíocht á ●● I rith na bliana rinneamar formheas ar straitéis déanamh sa fhlít feithiclí. teicneolaíochta agus treochlár nua trí bliana. ●● D’fhreastail Bus Éireann ar an gComórtas Náisiúnta Treabhdóireachta chun feasacht ar an mbranda a ●● I rith na bliana, chríochnaíomar ag aistriú ár gcóras mhúscailt, bualadh le custaiméirí idir shean agus nua agus TF Acmhainní Daonna chuig an néal. aird a dhíriú ar ár bhflít feithiclí agus ár gcuid seirbhísí. ●● Tugadh isteach aip nua rannpháirtíochta leis na fostaithe ●● In 2018, bhí Bus Éireann ag obair le Kirsten Mate Maher darb ainm ‘BÉ Online’, a chuireann ar ár gcumas dúinn Uasal, Ros Phort Láirge agus buaiteoir an chomórtais Rós faisnéis agus pleananna an chuideachta a chur ar fáil, Idirnáisiúnta Thrá Lí 2018. Bhí Kirsten ina hambasadóir duillíní pá leictreonacha a eisiúint agus uainchláir ar do ghréasán busanna Chathair Phort Láirge agus bhí líne agus faisnéis faoin sceideal a chomhroinnt. an branda Expressway á chur chun cinn aici freisin. 8 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

●● I rith 2019, thosaíomar ag soláthar réiteach teicneolaíochta nua don tseirbhís Expressway lena gcumasaítear ticéadú Brabús (easnamh) i leith na bliana ar líne, bailíochtú barrachóid, íocaíocht gan tadhall, áirithint suíocháin agus bainistíocht toraidh. ●● Rinneamar uasghrádú ar na meaisíní díola ticéad ionas gur 2019 2018 Ráiteas an Chathaoirligh féidir íocaíocht gan tadhall a dhéanamh. ●● Uasghrádaíodh na meaisíní ticéad ar an mbus le bogearraí nua, rud a fhágann é suas le 90% níos tapa ag daoine dul €2.3m (€6.4m) ar an mbus anois. ●● In 2019, thugamar chun críche an cruthúnas coincheapa maidir le líonra nua ardacmhainne gan sreang sna hiostaí, lena gcuirtear ar ár gcumas dúinn uaslódáil/íoslódáil chianda a dhéanamh ar fhaisnéis faoi thicéid bhus, faisnéis CCTV, faisnéis faoin áit a bhfuil na busanna agus faisnéis ó na tacagraif. Athbhreithniú Feidhmíocht Airgeadais agus Infheistíocht Chaipitil Rinne an Chuideachta brabús den chéad uair le cúig bliana anuas

●● Brabús €2.3m tar éis costais eisceachtúla (2018: Caillteanas €6.4m)

●● Brabús €2.3m roimh chostais eisceachtúla Ráitis Airgeadais (2018: Brabús €1.6m) ●● B’ionann an Tuilleamh roimh Ús, Cánacha, Dímheas agus Amúchadh (TRÚCDA) agus €8.8m (2018: €9.7m) ●● B’ionann an láimhdeachas oibriúcháin i leith na bliana 2019 agus €366.5m (2018: €337.6m) ●● B’ionann na costais phárolla agus na costais ghaolmhara agus €142.9m (2018: €129.4m) ●● B’ionann costas iomlán an bhreosla i leith 2019 agus €31.1m (2018: €29.8m) ●● Fuarthas €15.8m in airgead tirim ó na hoibríochtaí i leith 2019 (2018: €3.5m) ●● B’ionann na glanchostais eisceachtúla i leith 2019 agus €0.036m (2018: €7.9m) ●● B’ionann glanluach chistí na scairshealbhóirí mar a luaitear sa chlár comhardaithe agus €16.0m in 2019 (2018: €13.7m)

9 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Ráiteas an Chathaoirligh

Leanann muid ag díriú ar fhás agus ar inbhuanaitheacht agus ag cinntiú go bhfuil ár gcostais iomaíoch i margadh bus níos oscailte

An clár cuimsitheach maidir le hathrú ó bhonn a d’fhormheas Fás agus Fócas 2019 an Bord in 2017, leanadh á chur chun feidhme i rith 2019 Is casta agus is éagsúil an gnó atá faoinár gcúram mar gheall agus leathnaíodh é trí phlean fáis nua cúig bliana a fhorbairt. ar an réimse mór seirbhísí a chuirimid ar fáil ar fud na tíre Sa ról atá againn mar chuideachta leath-stáit tráchtála, is é go léir, ní hionann is aon chuideachta iompair eile in Éirinn. an cuspóir atá againn agus an sainchúram atá orainn brabús Chabhraigh níos mó ná 2,700 duine linn seirbhísí Bhus inbhuanaithe a thuilleamh ar bhonn comhsheasmhach agus Éireann a sholáthar ar fud ár mbealaí Iompair Scoile, Tráchtála in 2019 bhaineamar an leas ab fhearr as an acmhainn fáis a agus Oibleagáide Seirbhíse Poiblí (OSP), le tacaíocht ó na mílte bhí ann de bharr na timpeallachta airgeadais agus rinneamar duine eile atá fostaithe go hindíreach linn mar chonraitheoirí beart cinntitheach tapa maidir le costais áirithe agus agus mar sholáthraithe. Sin iad na daoine a chuir ar ár gníomhaíocht neamhchistithe lena chinntiú go mbeimid in gcumas dúinn 89 milliún aistear paisinéirí a chur ar bun do ann leanúint ar aghaidh ag soláthar seirbhísí inbhuanaithe dár Bhus Éireann in 2019 – feidhmíocht den chéad scoth agus an gcustaiméirí agus dár bpáirtithe leasmhara. méadú is mó ar líon na bpaisinéirí le breis agus deich mbliana In 2019, tosaíodh ag díriú as an nua ar dheiseanna breise a anuas. Ba mhaith liom mo bhuíochas a ghabháil leis na baill aithint le haghaidh cur le héifeachtúlacht na bpróiseas gnó. foirne go léir as a ndíograis agus a ndúthracht agus iad ag Bhí cultúr feidhmíochta nua á chur i bhfeidhm a chuidigh linn cuidiú linn forás nach beag a bhaint amach trí chomhoibriú é sin a dhéanamh, cultúr atá dírithe ar fhreastal ar riachtanais chun ár mbearta cáilíochta seirbhíse a fheabhsú agus trí dhíriú ar riachtanais ár gcustaiméirí a chomhlíonadh gach lá. ár gcustaiméirí agus ár bpáirtithe leasmhara. Leis an bhéim mhór sin a leagadh ar an inbhuanaitheacht, bhíomar in ann Na torthaí i leith na bliana dar chríoch an 31 Nollaig 2019, ní féachaint chuige gur neartaíomar scórchárta na cuideachta hamháin gur léiriú iad ar an deis a bhí le tapú againn maidir le i leith go leor de na cuspóirí a leagamar síos don ghnó nuair leathnú seirbhísí, deis a chabhraigh linn cur leis an ioncam, ach a rinneadh an bunphlean. Leanann muid ag cinntiú go bhfuil is léiriú iad freisin ar leibhéal níos mó fócais, cuntasachta agus costais iomaíoch, ní amháin le tionchar gan fasach COVID-19 rialaithe a baineadh amach i ndáil le costais. ar ioncam a sharú i 2020, ach leis an gnó a shuíomh le dul in In 2019, rinne Bus Éireann brabús €2.3m tar éis costais iomaíocht go fadtéarmach i dtimpeallacht tairiscine, de bharr eisceachtúla. Dul chun cinn a bhí ansin i gcomparáid le oscailt an mhargaidh bus, a bheidh ina ghné nua leanúnach de 2018 tráth a ndearnamar caillteanas €6.4m tar éis costais thírdhreach an iompair poiblí. eisceachtúla. Is éacht mór é sin agus is é seo an chéad uair ó 2014 a rinne an Chuideachta brabús tar éis costais eisceachtúla.

10 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Tiomantas don tSábháilteacht Tá spriocanna dúshlánacha sa phlean sin don Chuideachta. Toisc gur comhlacht poiblí muid, is é an sprioc atá leagtha síos Leanann an Bord air ag cinntiú nach gcuirfear i mbaol go deo dúinn ná laghdú iomlán 30% ar astaíochtaí CO2 faoi 2030. caighdeáin agus iompraíocht maidir le sábháilteacht agus leis Tá laghdú 7% tagtha ar astaíochtaí CO2 na Cuideachta ón an dea-chleachtas. Tugadh faoi raon tionscnamh nua in 2019

mbliain tomhais bhunlíne (2009) agus cé go bhfuil dul chun Ráiteas an Chathaoirligh chun cur lenár gclár oiliúna bliantúil lena n-áirítear feidhmiú cinn déanta, is mór an méid atá le déanamh fós. Tá feidhmiú córais teileamaitice ar mhaithe le tiomáint atá báúil don an phlean maidir leis an bhflít feithiclí agus an phlean um chomhshaol ar fud ár mbusanna go léir, córas bainistíochta chaipiteal bonneagair ríthábhachtach ionas go mbainfidh sábháilteachta nua a thabhairt isteach, oiliúint IOSH d’ionadaithe Bus Éireann amach spriocanna an Phlean Gníomhaíochta uile na comhairle sábháilteachta, feachtas nua ‘Bíodh meas ar son na hAeráide, mar aon le hinfheistíocht leanúnach agat ar an Tiománaí’ agus nuashonrú ar an bplean éigeandála. i bhfeithiclí nua ón Údarás Náisiúnta Iompair agus ón Roinn In 2019, d’fháiltigh mé roimh an tionscnamh an-fhiúntach Oideachais agus Scileanna. Táimid fós i mbun rannpháirtíocht chun comhdháil sábháilteachta de chuid Bhus Éireann a thairbhiúil leis an dá dhream sin lena chinntiú go mbeidh na reáchtáil. Tionóladh a leithéid den chéad uair, agus d’fhreastail hinfheistíochtaí ann chun freastal ar riachtanais na seirbhíse. os cionn 100 fostaí ó gach cearn den tír uirthi, idir ionadaithe sábháilteachta, oifigigh shábháilteachta agus bhainisteoirí. Tosóimid ag aistriú chuig breoslaí malartacha inbhuanaithe in Bhí an-áthas orainn aoichainteoirí a bheith inár gCuideachta 2020, ó theacht chéad bhus leictreach hibrideach Bus Éireann. ón Údarás um Shábháilteacht ar Bhóithre agus ón nGarda In 2019 cuireadh tús leis an bpleanáil chun flít busanna Bhaile Athbhreithniú Síochána. Ghlac siadsan páirt i seisiún fóraim agus seisiún Átha Luain a bheith ag feidhmiú le leictreachas amháin, mar smaointeoireachta cuimsitheach a bhí dírithe ar a chinntiú go chuid de threoirthionscadal i gcomhar leis an Údarás Náisiúnta bhfuil córais sábháilteachta láidre againn agus go ndéantar Iompair. In 2019, socraíodh triail a bhaint as busanna hidrigine an maolú is mó is indéanta le réasún ar na rioscaí go léir. le haghaidh na bhfeithiclí OSP i Mórcheantar Bhaile Átha Cliath. Déanfaidh an tÚdarás Náisiúnta Iompair an triail sin a Ba dhúshraith laidir don ghnó é an comhoibriú a baineadh chistiú. Bunófar meitheal oibre chun dul chuig an margadh ina amach ag an ócáid go luath i 2020 nuair a bhí againn thaobh sin laistigh de 24 mí. freagra a thabhairt ar COVID-19 agus na rioscaí a bhain leis dár gcuid paisinéirí agus dár gcuid fostaithe, le mórathrú Táimid ag díriú fós ar cháilíocht an aeir, go háirithe i inár mbeart glantacháin, sláinteachais agus sábháilteachta dtimpeallachtaí uirbeacha. Comhlíonann 53% dár bhflít feithiclí Ráitis Airgeadais réamhchúramacha a chomhordú agus a chur i bhfeidhm seirbhíse na caighdeáin Euro VI is déanaí anois, rud a chiallaíonn mar pháirt de na treoirlínte sláinte shuntasacha nua eisithe nach dtagann ach astaíochtaí fánacha ocsaídí nítriúla, ag Feidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte ar mhaithe le hidreacarbóin agus cáithníní as sceithphíopa na bhfeithiclí sin. sábháilteacht an phobail. Glacadh le beartas nua fuinnimh agus tá áthas orm a Tá an Bord agus an lucht bainistíochta meáite go fóill ar an thuairisciú go bhfuil feabhas 14.6% tagtha ar an éifeachtúlacht gcóras iompair is sábháilte is féidir a bheith againn. Leanfaimid ón mbliain bhunlíne go 2019. Chuireamar tús le próiseas chun orainn ag obair leis na páirtithe leasmhara go léir, agus córais bainistíochta fuinnimh na cuideachta a fheabhsú in leanfaimid orainn ag cothú dlúthchaidreamh oibre leis an 2019, agus tá an próiseas sin á chistiú trí Scéim Oibleagáide Údarás um Shábháilteacht ar Bhóithre, leis an Údarás Sláinte Éifeachtúlachta Fuinnimh an Rialtais. Is é is cuspóir dó ár agus Sábháilteachta agus le páirtithe leasmhara eile chun n-éifeachtúlacht fuinnimh a fheabhsú tuilleadh agus deimhniú na caighdeáin sábháilteachta a fheabhsú go leanúnach agus bainistíochta fuinnimh ISO50001 a bhaint amach in 2020. Tá chun feasacht ar shábháilteacht a chothú i measc na foirne, an Bord ag tnúth le tacú leis an gcuspóir sin a bhaint amach. na gcustaiméirí agus an phobail i gcoitinne thar aon rud eile. Leis na héachtaí agus na cinntí sin, táimid ag obair ar mhaithe leis na baill foirne agus na custaiméirí go léir agus léirítear leo an dúthracht atá againn maidir le gníomhú chun leasa na tíre Infheistíocht sna Blianta Romhainn, anois agus feasta. do na Glúnta atá le Teacht Mar fhreagairt ar na dúshláin a bhaineann leis an athrú aeráide ar domhan agus ar an bhfonn atá orainn a bheith páirteach sa réiteach chun astaíochtaí gás ceaptha teasa ón iompar in Éirinn a laghdú agus cáilíocht an aeir a fheabhsú, ba bheart cinniúnach é foilsiú an Phlean Gníomhaíochta ar son na hAeráide in 2019 don Chuideachta agus do sholáthraithe iompair phoiblí eile.

11 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Ráiteas an Chathaoirligh (ar lean)

Rialachas Láidir chun Aghaidh a Thabhairt an Chuideachta a chosaint le linn na tréimhse seo, tarraingt ar na Dúshláin atá Romhainn amach as ceithre shlí Expressway san áireamh. Tá an Bord fós ag tabhairt tosaíochta do chur chuige i leith Ba mhaith liom aitheantas a thabhairt do fhostaithe agus do rialachas corparáideach atá bunaithe ar an dea-chleachtas bhainistíocht Bhus Éireann ar son a n-ionchur san iarracht agus ar rialáil agus treochtaí atá ag teacht chun cinn. In 2019, náisiúnta seirbhísí a reachtáil agus ceangal a sholáthair mar nuair a ceapadh triúr Stiúrthóirí nua, baineadh amach an líon sheirbhís riachtanach. Tá sé ar fheabhas. Thug tacaíocht an iomlán comhaltaí, rud a chuir ar ár gcumas dúinn fochoistí an Rialtais, na Ranna Iompair agus Oideachais agus Scileanna, an Bhoird a leagan amach as an nua chun athbhreithniú foirmiúil Údaráis Náisiúnta Iompair agus CIÉ an tacaíocht airgeadais atá a dhéanamh ar an ngnó trí cheithre shruth gnó ar leith – (1) riachtanach le leanúint ag oibriú. Gabhann muid buíochas leo Straitéis, (2) Iniúchadh agus Rioscaí, (3) Sábháilteacht agus as uacht a gcomhpháirtíochta ag an am seo. Léiríonn sul chun Inrochtaineacht, agus (4) Custaiméirí, Daoine agus Cultúr. cinn na Cuideachta cumas le feidhmiú ahus le fás, agus tá muid ag tnúth le filleadh ar an gcasán sin sa thodhchaí. Tá an Bord lántiomanta do chaighdeáin rialachais chorparáidigh i mBus Éireann a fheabhsú, agus fáiltíonn sé roimh an gcreat Táim ag tnúth le coinneáil orm ag leagan síos straitéis agus an clár nua comhlíontachta a tugadh isteach in 2019, a an ghnó seo agus á cur i bhfeidhm, agus mé ag cabhrú leis na mbainfear leas astu in éineacht leis na rialuithe inmheánacha dúshláin go léir a thiocfaidh chun cinn a shárú, agus ag cinntiú atá ann cheana. Rinneadh athbhreithniú iomlán ar an gCód go mbeimid ag treabhadh linn ar chosán an fháis inbhuanaithe. Cleachtais athbhreithnithe chun Comhlachtaí Stáit a Rialú Rinneadh na ceapacháin deiridh ar an bhfoireann agus rinneadh é a fhorlíonadh le Meastóireacht ar an mBord a Feidhmiúcháin nua i rith na bliana. Tá an doimhne agus an d’ullmhaigh comhlacht neamhspleách, inar cinneadh go bhfuil fhairsinge scileanna ag an bhfoireann ceannaireachta anois an cód á chomhlíonadh ag an gCuideachta. Glacadh moltaí chun aghaidh a thabhairt ar na dúshláin agus na deiseanna breise maidir le feabhsúcháin agus cuirfear chun feidhme iad. a bheidh roimh Bhus Éireann agus chun tabhairt faoin gcéad Deimhníonn na próisis sin agus an struchtúr nua go bhfuil chéim ríthábhachtach eile den fhás inbhuanaithe. córas éifeachtach rialachais chorparáidigh i bhfeidhm ag Ba mhaith liom buíochas a ghabháil le mo chomhStiúrthóirí an gCuideachta. Táim deimhin de go bhfuil córas rialuithe as a ndíograis den scoth agus a mheáite a bhíonn siad maidir inmheánacha iomchuí, freagrach ag an mBord chun rioscaí le dul i ngleic le gach dúshlán a thagann an bealach, agus as nach beag a mhaolú, aon nochtadh a choinneáil ar leibhéal cuidiú liom plean nua a ullmhú in éineacht leis an bhFoireann inghlactha agus a chinntiú go gcuirfidh Bus Éireann cur chuige Feidhmiúcháin agus baill foirne eile. éifeachtach i bhfeidhm maidir le rialachas corparáideach. Ba mhaith liom fáilte a chur roimh Brendan Lenihan, Miriam Hughes agus Richard Manton a tháinig chuig an mBord in 2019, agus a chuirfidh leis an éagsúlacht comhairle agus Ag dul i nGleic le na Dúshláin Romhainn an saibhreas taithí atá againn lena chinntiú go mbeidh an Táimse i mo Stiúrthóir ar Bhus Éireann ó 2013 agus i mo chothromaíocht cheart scileanna againn chun freastal ar Chathaoirleach air ó 2015. Tá athruithe ollmhóra tarlaithe le riachtanais na todhchaí. linn na tréimhse sin agus an-chuid bainte amach le blianta beaga anuas. Is le meon dóchais atáim ag breathnú chun Mar fhocal scoir, ba mhaith liom mo bhuíochas a ghabháil cinn, d’ainneoin na ndúshlán mór a bhí agus atá le sárú: leis an Aire, leis na Ranna, leis an Údarás Náisiúnta Iompair, an Breatimeacht agus, le déanaí, COVID-19. agus le CIÉ as a dtacaíocht leanúnach gan staonadh do Bhus Éireann. Táim ag tnúth anois le cur le ról Bhus Éireann i sochaí na hÉireann agus an uaillmhian atá againn a bhaint amach, is é sin a bheith ar an gcuideachta iompair is inbhuanaithe agus COVID-19 is dírithe ar an gcustaiméir in Éirinn, agus seirbhísí á gcur ar fáil Cé go leagann an tuairisc seo amach an dul chun cinn iontach ag daoine a chreideann gur áit oibre iontach é Bus Éireann. atá déanta ag Bus Éireann i 2019, tá sé soiléir anois nach bliain í 2020 cosúil le haon bhliain eile agus ní mór don Chuideachta dul i ngleic le tionchair COVID-19. Bhí tionchar dian agus dosheachanta ag an phandéim ar iomlán na hearnála iompair poiblí. Leagann tuairisc na Stiúrthóirí amach an tslí inar laghdaigh an tionchar éileamh paisinéirí go géar, agus ansin chuir sé teorainn ar thoilleadh. Aidan Murphy Tá na cinntí riachtanacha agus críonna déanta ag an Bhord leis Cathaoirleach

12 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí In 2019, rinne Bus Éireann brabús €2.3m tar éis costais eisceachtúla. Dul chun cinn a bhí ansin i gcomparáid le 2018 tráth a ndearnamar

caillteanas €6.4m tar éis costais eisceachtúla. Ráiteas an Chathaoirligh Is éacht mór é sin agus is é seo an chéad uair ó 2014 a rinne an Chuideachta brabús tar éis costais eisceachtúla. Athbhreithniú Ráitis Airgeadais

13 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Ráiteas ón bPríomhfheidhmeannach

I 2019, mhéadaigh an líon aistear paisinéirí chuig na leibhéil is airde ó bhí 2008 ann, ag léiriú leibhéil bisithe seirbhíse a soláthraíodh ar fud an ghréasáin.

Baineadh amach an líon ba mhó aistear paisinéirí ó bhí 2008 go leanfaidh an borradh atá faoin ngnó agus go dtógfaimid ann i 2019 agus neartaíodh staid airgeadais na Cuideachta ar na héachtaí a bhaineamar amach in 2019. tuilleadh: cuireadh leis an ioncam agus rinneadh rialú níos In 2019, thosaíomar ag dul i mbun cumarsáide agus ag fearr ar chostais. Thángthas ar chomhaontú lenár gcuid cur i bhfeidhm na mbeart a theastaíonn chun Destination páirtithe leasmhara maidir leis an gcistiú ba ghá chun 2023 a bhaint amach ar fud gach gné den ghnó. Is aistear seirbhísí a sholáthar ar bhealach inbhuanaithe. nua é seo agus tá sé ag brath ar chultúr nua feidhmíochta, Tráth a raibh borradh mór faoi líon na bpaisinéirí ar ár gcuid trédhearcachta agus cuntasachta atá ag teacht chun cinn. seirbhísí agus a raibh feabhas ag teacht ar chúrsaí airgeadais Tá muinín agam go mbainfear an ceann scríbe sin amach le dúinn, bhí an Bord agus na Páirtithe Leasmhara in ann muinín a ceannaireacht láidir agus pleananna inchreidte. Trína chinntiú bheith acu astu féin agus cinntí infheistíochta nua á ndéanamh go mbainimid an t-athrú cultúir sin amach, beimid á n-ailíniú le linn 2019 maidir le feithiclí, saoráidí, teicneolaíocht agus féin leis an tionscadal Éire 2040, leis an bPlean Forbartha fostaithe. Beidh na cinntí sin ríthábhachtach chun cuidiú leis Náisiúnta 2018-27, leis an bPlean Gníomhaíochta ar son na an gCuideachta í féin a chur i riocht ratha, agus tacaítear leo hAeráide agus leis na Straitéisí Réigiúnacha Iompair nua. a thuilleadh le feidhmiú an phlean nua cúig bliana atá againn, D’ainneoin na geite eisiginí a bhain paindéim domhanda ar a dtugaimid ‘Destination 2023’. COVID-19 a raibh tionchar aige ar gach gné dár Agus ár bhfoireann ceannaireachta nua i bhfeidhm, chuireamar n-eacnamaíocht agus dár bpobal i 2020, tá an chuma air tús leis an mbliain trí athbhreithniú a dhéanamh ar chuspóir, fós go mbainfear amach athrú ó bhonn i dtaobh iompar aidhm agus fís na Cuideachta, agus ar a luachanna, chun poiblí sa tréimhse deich mbliana amach romhainn. Sa ról cabhrú le caidreamh láidir a chothú lenár bhfostaithe agus atá againn féin mar chuideachta bus náisiúnta na hÉireann, ár bpáirtithe leasmhara go léir. Toisc go rabhamar go léir ar táimid ag tnúth lena chinntiú go mbeidh ról suntasach againn aon intinn maidir leis an bhfís nua sin don am atá le teacht, ina leith sin, agus go mbeimid amach chun tosaigh ó thaobh d’éirigh linn cothromaíocht a bhaint amach idir cuspóirí smaointeoireacht chriticiúil i leith an iompair inbhuanaithe don nua ó thaobh eispéireas na gcustaiméirí, soláthar seirbhísí, am atá le teacht. inbhuanaitheacht airgeadais agus ár bhfostaithe. Anois cuideoidh na cuspóirí sin linn an fheidhmíocht a bhainistiú ionas go n-éireoidh linn agus muid ag iarraidh a chinntiú

14 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

A Bheith ar an gCuideachta Iompair Bhí torthaí láidre ar thionscnaimh do chustaiméirí in 2019 is Dírithe ar na Custaiméirí ar fud réigiúin uile na tíre. Aistríodh seirbhísí cathrach Phort Láirge go conradh tairisceana nua i mí an Mheithimh 2019 Ba bhliain chinniúnach í 2019 do Bhus Éireann, bliain inar agus d’fhág an feabhas ar an tseirbhís a baineadh amach faoin thugamar isteach raon leathan tionscnamh atá dírithe ar gconradh leis an Údarás Náisiúnta Iompair gur tháinig méadú chustaiméirí, rud a chuidigh le breis agus 89 milliún aistear a Ráiteas an Chathaoirligh breis is 72% ar líon na bpaisinéirí agus go raibh 92% de na rinne custaiméirí linn in 2019 – méadú beagnach sé mhilliún custaiméirí sásta leis na seirbhísí sin faoi dheireadh na bliana. i gcomparáid le 2018. Chun leas a bhaint as na tionscnaimh go léir atá againn i leith Tháinig méadú 15% ar líon na n-aistear a rinne custaiméirí eispéireas custaiméirí agus chun na tionscnaimh sin a threorú, ar an ngréasán Oibleagáide Seirbhíse Poiblí (OSP) agus Tá lúchair orm gur chruthaigh muid ról nua do Cheannasaí ar soláthraíodh seirbhísí ar níos mó ná 200 bealach ar fud na tíre. Eispéireas an Chustaiméara le níos mó béime a chur i measc Gach lá scoile, d’iompraíomar beagán le cois 120,000 leanbh na gcustaiméirí lena chinntiú go bhfuil an custaiméir i gcroílár scoile, idir leanaí bunscoile, leanaí iar-bhunscoile agus leanaí a gach birt a dhéanaimid. bhfuil riachtanais speisialta acu, ar 7,000 bealach, agus muid ag freastal ar níos mó ná 3,000 scoil faoin Scéim Iompair Scoile, a fheidhmímid thar ceann na Roinne Oideachais agus Bus Éireann a bheith ina Áit Oibre Iontach Scileanna. Is casta an beart é freastal ar riachtanais na Scéime Athbhreithniú Iompair Scoile gach bliain, agus i mbliana bhaineamar triail as Is é ár gcuspóir uileghabhálach cur leis an teagmháil a bhíonn WebChat do chustaiméirí a rinne teagmháil linn ar an suíomh againn leis na baill foirne go léir, cultúr a chur chun cinn ina gréasáin. Chuidigh an bealach cumarsáide nua sin go mór linn bhfuil meas ar an bhfeidhmíocht i ndáiríre, agus na dálaí a freagraí fíor-ama a thabhairt chun eispéireas ár gcustaiméirí a chothú a fhágann gur áit iontach agus áit thaitneamhach oibre fheabhsú. é Bus Éireann. Lean an méadú ar líon na n-aistear Expressway freisin Tá ár bhfoireann ceannaireachta nua tiomanta don aidhm sin i margadh atá seasta ag éirí níos iomaíche, agus chuidigh a bhaint amach agus in 2019 neartaíomar an fhoireann nuair a feachtais mhargaíochta thar a bheith láidir leis sin. Bhí an d’earcaíomar Príomh-Oifigeach Tráchtála agus Príomhoifigeach Ráitis Airgeadais mhargaíocht a rinneamar dírithe ar phaisinéirí Aerfoirt agus Faisnéise nua a bhfuil taithí láidir ábhartha acu araon chun paisinéirí Saorthaistil, agus ina theannta sin thugamar faoi cabhrú linn bunathrú agus fás a bhaint amach laistigh dá tionscnaimh nua chun mic léinn, comaitéirí agus lucht saoire bhfeidhmeanna faoi seach. agus fóillíochta a mhealladh agus a choinneáil linn, rud a chabhraigh leis an mborradh a bhí faoi na deighleoga sin ar fud ár 17 mbealach idir-réigiúnacha.

Tháinig feabhas ar aois agus cáilíocht ár bhfeithiclí chomh maith, a bhuí le cistiú a fuarthas ón Údarás Náisiúnta Iompair do 100 bus OSP nua le linn 2019. Ina theannta sin, leanamar ag infheistiú in Expressway agus d’fhormheas an Bord cinntí i ndáil le hinfheistíocht a dhéanamh in 30 cóiste idirchathrach nua. Ba é sin an chéad bhabhta ceannacháin i gcomhair Expressway ón mbliain 2015. Leanaimid orainn ag díriú ar a chinntiú go bhfuil ár seirbhísí inrochtana, agus aithnímid go bhfuil infheistíocht leanúnach ag teastáil, ní amháin sna feithiclí ach sa bhonneagar fisiceach agus sa bhonneagar closamhairc ar fud na hÉireann. I gcás 90% dár gcuid feithiclí, agus 100% dár gcuid feithiclí sna cathracha agus sna bailte, is furasta cathaoir rothaí a thabhairt in airde orthu. Is céim dhearfach riachtanach chun cinn é sin agus táimid ag díriú anois ar sheirbhísí inrochtana a sholáthar sna réigiúin, i gcomhar le hinfheistíocht spriocdhírithe ón Údarás Náisiúnta Iompair.

15 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Ráiteas ón bPríomhfheidhmeannach (ar lean)

Leanadh den earcaíocht ar fud na heagraíochta agus toisc I mí na Nollag, shínigh an Chuideachta Conradh gur leathnaíodh na seirbhísí tháinig níos mó ná 200 tiománaí Dírdhámhachtana cúig bliana leis an Údarás Náisiúnta nua ag obair le Bus Éireann in 2019. Chun ár n-éagsúlacht Iompair, lena gcinnteofar go ndéanfar infheistíocht níos mó a fheabhsú, chuireamar feachtas fógraíochta tiomnaithe ar ná €800 milliún i seirbhísí OSP a sholáthróidh Bus Éireann ar siúl agus reáchtálamar trí lá oscailte earcaíochta ar mhaithe fud na tíre sna cúig bliana amach romhainn. Aontaíodh cistiú le breis ban a mhealladh chun tabhairt faoi róil tiomána mionsonraithe i leith na sonraíochta seirbhíse atá i bhfeidhm agus innealtóireachta linn. Agus muid ag iarraidh aird na faoi láthair agus leagtar dreasachtaí agus pionóis amach sa dtiománaithe a dhíriú ar an bhfócas nua atá againn ar chonradh i leith leibhéil feidhmíochta chomhaontaithe áirithe, chustaiméirí, reáchtálamar níos mó ná 170 ceardlann ‘Delight atá ceaptha lena chinntiú go gcuirfimid an tseirbhís is fearr the Customer’ ar fhreastail breis is 1,600 tiománaí ar fud na is féidir ar fáil don Stát ar an luach is fearr. Tá seirbhísí breise tíre orthu. Beidh an t-aiseolas a fuaireamar ó na tiománaithe a iarrtha ag an NTA mar pháirt de fhreagra an Spreagadh nua d’fhreastail orthu an-luachmhar don ghnó. Rialtais ar COVID-19 agus cuirfear iad seo i bhfeidhm roimh Ar 1 Meán Fómhair 2019, chuir Bus Éireann chun feidhme dheireadh 2020. Moladh ón gCúirt Oibreachais maidir le hardú pá 7.75% Ní dhéanann an Stát cistiú ar bhealaí tráchtála áirithe a oibríonn thar trí bliana. Ba é sin an chéad ardú pá ó 2008 agus céim Bus Éireann agus ina measc siúd tá Expressway, Eurolines thábhachtach a bhí ann i dtaobh féachaint chuige gur fostóir agus seirbhísí ar conradh le haghaidh ceolchoirmeacha nó iomaíoch é Bus Éireann. Tá an t-ardú pá nasctha le táirgiúlacht, imeachtaí speisialta. D’fhág an fheidhmíocht i leith costais rud atá ríthábhachtach, agus is gné bhunúsach é sin den agus an borradh faoin ioncam go raibh Bord Bhus Éireann straitéis inbhuanaitheachta atá againn. Leanann an lucht agus Bord CIÉ in ann infheistíocht a dhéanamh in 30 feithicil bainistíochta orthu ag obair leis na Ceardchumainn ar bhealach Expressway mar aon le hinfheistíocht nua i gcóras ticéadaithe dearfach, comhoibritheach chun borradh a chur faoin ngnó, do Expressway. Táthar ag súil go soláthrófar na sócmhainní poist nua a chruthú agus cothromaíocht réasúnta a bhaint nua seo i 2021 mar pháirt de phlean inmharthanachta nua a amach idir an obair agus an saol ar mhaithe le leas is fearr na d’fhoamh an Bord i Meán Fómhair 2020, a chuimsíonn plean Cuideachta agus na gcustaiméirí a mbímid ag freastal orthu. le tharraingt amach as ceithre shlí Expressway laistigh den Braitheann an comhar ar bhealach maith cumarsáide agus in ghréasán, roimh Eanáir 2021. 2019 neartaíomar an chumarsáid trí thairseach nua BÉ Online In 2019, feidhmíodh an scéim Iompair Scoile ar bhonn a chur ar bun trínar féidir linn faisnéis a chomhroinnt lenár bhfostaithe agus aiseolas a fháil uathu. Chomh maith leis sin, aisghabháil costais de réir an tsocraithe leis an Roinn. Tá sheolamar ár gcéad suirbhé ar rannpháirtíocht fostaithe, Have leathadh na Scéime le tamall de bhlianta lánmhaoinithe agus Your Say, agus chuir torthaí an tsuirbhé sin bonn eolais faoinár lean tiomantas don mhúnla seo tríd 2020 le maoiniú breise gclár oibre i gcomhair 2020 chun an rannpháirtíocht lenár ón Roinn Oideachais agus Scileanna le riachtanais scartha bhfórsa saothair go léir a fheabhsú. sóisialta agus bearta sábháilteachta eile a chur i bhfeidhm le treoirlínte sláinte poiblí a chomhlíonadh. Gné ríthábhachtach d’aon tionscal seirbhíse is ea an t-aitheantas agus is amhlaidh atá freisin inár gcás féin. I mbliana, tá ríméad orm gur dhíríomar go tréan ar chultúr Sármhaitheas Seirbhíse feidhmíochta a fhorbairt lenár ngradaim Go the Extra Mile (GEM). Tugadh aitheantas do bhreis is 350 duine atá ag obair Is í an tsábháilteacht an phríomhthosaíocht atá againn i gcónaí. linn as an gcion den scoth a rinneadar in 2019. Chun cultúr Bhí treocht dhearfach ann in 2019 i dtaobh laghdú ar líon na nua feidhmíochta a chothú, chuireamar ár gcreat bainistíochta dtuairteanna, in ainneoin treocht dhiúltach i dtaobh timpistí a feidhmíochta Fáis, Feidhmíochta, agus Rátha i bhfeidhm ar fud tharla do phaisinéirí, rud atá á mhaolú agus á bhainistiú againn ár bhFoireann Feidhmiúcháin go léir agus tá sé i gceist é a chur go fóill. Ag an gComhdháil Sábháilteachta a thionólamar i mí i bhfeidhm i leith na Foirne Cléireachais in 2020 Dheireadh Fómhair 2019 tháinig ionadaithe sábháilteachta ó gach cearn den Chuideachta le chéile chun dea-chleachtais sábháilteachta a chomhroinnt agus a fhorbairt. Chuidigh Béim ar Inbhuanaitheacht Airgeadais an tionscnamh nua seo leis an dea-chleachtas a bhunú i ndlúthchomhar leis an nGarda Síochána, an Údarás um Bhí feabhas mór i gceist leis an ioncam oibriúcháin €366.5m Shábháilteacht ar Bhóithre agus an Údarás Sláinte agus i gcomparáid le €337.6m in 2018. Ba é an staid bhunlíne a Sábháilteachta. bhí againn i leith na bliana ná brabús €2.3m tar éis costais eisceachtúla Tháinig méadú ar an staid glansócmhainní i leith 2019 go €16.0m, i gcomparáid le €13.7m i leith 2018.

16 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

I mí Feabhra, sheolamar bealach nua i gCorcaigh, an chéad COVID-19 agus Airdeal bhealach 24 uair an chloig in Éirinn. Sheolamar bealaí nua eile Ba dhúshlán ar leith é COVID-19. Bhí tionchar aige ar oibriú freisin agus chuireamar le minicíocht na mbusanna nó leis ár seirbhísí ag leibhéil éagsúla srianta ar láidreacht an staid na huaireanta seirbhíse ar bhealaí bus eile. Toisc gur fhág an airgeadais a bhain muid amach i 2019. Le bheith dearfach faoi, borradh faoin ngeilleagar go raibh lánfhostaíocht sa tír, tháinig

léirigh an fhoireann iomlán tiomantais agus solúbthachta, agus Ráiteas an Chathaoirligh méadú mór ar líon na bpaisinéirí, rud ar bhain Bus Éireann dhírigh siad ar ár luachanna corparáideacha a chuimsíonn an-tairbhe as. Os a choinne sin, chuir sé leis na dúshláin sábháilteacht agus comhoibriú. Leirigh ár bhfoireann a bhaineann le seirbhísí a sholáthar agus chuaigh an brú fíordhíogras agus iad ag soláthar seirbhís sábháilte do tráchta in olcas sna cathracha réigiúnacha agus i Mórcheantar chustaiméirí a raibh Bus Éireann uatha go dian le teacht ar Bhaile Átha Cliath. Leanfaidh Bus Éireann ar aghaidh ag sheirbhísí leighis, le turais riachtanacha a dhéanamh agus obair leis an Údarás Náisiúnta Iompair chun tráthchláir le fostaithe túslíne a thabhairt chuig a gcuid oibre i gcúram shéasúracha a ullmhú agus beimid ag obair leis na páirtithe sláinte, sa mhiondíol agus ag tairgiú bia. leasmhara eile freisin chun aghaidh a thabhairt ar chuid de na buncheisteanna, lena n-áirítear an easpa tosaíochta D’oibrigh muid go dlúth agus go dian le CIÉ, leis an Údarás do bhusanna ar go leor bealaí comaitéireachta agus bealaí Náisiúnta Iompair agus geallsealbhóirí eile le teacht ar réitigh cathrach, ar mhaithe lena chinntiú go mbainfear amach aistriú le seasmhacht a chur ar fáil dár seirbhísí OSP, Expressway

córa iompair ar fiú trácht air, go háirithe sna cathracha agus i agus Scoile. Bhí idir maoiniú breise chuig an Chonradh Athbhreithniú Mórcheantar Bhaile Átha Cliath. Dírdhámhachtana agus Conradh Dírdhámhachtana Oibritheoirí Bus Trachtála nua a aontú leis an NTA dár seirbhísí Chomh maith le díriú ar phoncúlacht agus feabhsú gréasáin, Expressway go dtí Eanáir 2021 agus maoiniú breise suntasach chuireamar dlús leis an gclár infheistíochta sna maoine: a fháil ón Roinn Oideachais agus Scileanna le tacú le soláthar cuireadh feabhas ar shaoráidí i ngaráistí, iostaí agus stáisiúin sábháilte an Scéim Iompair Scoile. busanna ar fud na hÉireann ar mhaith le custaiméirí agus baill foirne. Ba dhearfach an beart a bhí ansin agus anois déanfar Gabhann muid buíochos lenár geallsealbhóirí ar son á athbhreithnithe straitéiseacha ar na riachtanais atá againn ó dtacaíochta. Tá muid anois ag díriú ar an todhchaí i ndiaidh thaobh acmhainne ag gach láthair lena chinntiú nach é amháin COVID-19, tógáil ar an bhunobair i 2019 agus fanacht dírithe Ráitis Airgeadais go mbeidh ar ár gcumas freastal ar threochtaí fáis amach ar an bhunsprioc cuideachta iompair níos treise agus níos anseo mar chuid de phleananna Bus Connects an Údaráis acmhainní a chruthú a sholathraíonn luach eacnamaíoch agus Náisiúnta Iompair do Chorcaigh, Gaillimh agus Luimneach, ach sóisialta don Stát. freisin lena chinntiú go bhfuilimid iomaíoch ó thaobh costais de Táim féin agus an fhoireann ardbhainistíochta ag tnúth le agus gur seirbhísí costéifeachtacha a bheidh á soláthar againn. leanúint ar aghaidh ag treorú na Cuideachta tríd na dúshláin Agus, ar ndóigh, athrófar an cur chuige atá againn maidir le reatha. Táimid ag tnúth le bheith ag obair leis na hairí, leis soláthar seirbhíse, agus beidh sé sin á spreagadh, i measc eile, na ranna, leis an Údarás Náisiúnta Iompair, le CIÉ agus go ag an bhfreagracht atá orainn an Plean Gníomhaíochta ar son háirithe lenár mBord chun ár bplean ‘Destination 2023’ a chur i na hAeráide a chur i bhfeidhm. Cothóimid scileanna nua maidir bhfeidhm. Leanfaimid orainn ag soláthar gréasán seirbhísí gan le bainistíocht fuinnimh, bainistíocht comhshaoil, roghanna sárú ar fud na hÉireann, agus táim ag tnúth le bheith páirteach nua breosla agus athruithe bonneagair. Teastóidh scileanna san fhás agus sna deiseanna nua sa tréimhse deich mbliana agus próisis nua chun freastal ar fheithiclí nua astaíochtaí ísle atá romhainn. chun an saol a chosaint do na glúnta atá le teacht. Tá ullmhú Bus Éireann – daoine á nascadh lena chéile agus leis na rudaí scóipe agus trialacha tosaithe cheana féin in 2019 agus is ansa leo. cuirfear dlús leo le linn 2020 agus Éire níos glaise fós á baint amach againn, tír a mbeidh áthas orainn maireachtáil inti.

Stephen Kent Príomhfheidhmeannach

17 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Inbhuanaitheacht

Ár nAidhm Mar Chuideachta bus náisiúnta na hÉireann, ár n-aidhm ná daoine a nascadh le cibé nó cad é atá tábhachta acu le níos fearr a chruthú.

Ár bhFís ●● Mar Chuideachta, tá muid tiomanta do Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe le todhchaí níos fearr agus níos inbhuanaithe a bhaint amach do gach duine. ●● Tá seacht bPríomhsprioc Forbartha Inbhuanaithe “Is treoirphlean iad na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe le aithnithe againn atá ceangailte lenár gcuspóirí straitéise todhchaí níos fearr agus níos inbhuanaithe a bhaint amach agus a thagann lenár luachanna. do gach duine. Tugann siad faoi na dúshláin dhomhanda ●● Mar chuid dár ráiteas físe Destination 2023 tá sé mar atá romhainn, lena n-áirítear iad sin a bhaineann le aidhm againn bheith mar ceann dena Cuideachtaí bochtaineacht, míchothromaíocht, athrú aeráide, díghrádú iompair náisiúnta is glaise san Eorap. comhshaoil, síocháin agus ceartas. Tá na 17 Spriocanna nasctha le chéile, agus le nach bhfágtar éinne ar gcúl, tá sé tábhachtach iad a bhaint amach roimh 2013.” NA

Sásamh Custaiméirí Inbhuanaitheacht ó thaobh Airgeadais Plean a fhorbairt agus a chur i bhfeidhm chun A chinntiú go ndéantar cistiú iomlán ar Bhus Éireann eispéireas custaiméirí den chéad scoth a bhaint anois agus feasta, lena gclúdófar riachtanais oibriúcháin amach ag gach pointe tadhaill. agus riachtanais ó thaobh caiteachas caipitil, agus lena gcuirfear ar ár gcumas dúinn brabús a dhéanamh ag teacht leis na spriocanna atá leagtha síos i leith gach ceann dár ngnóthaí. ●● In 2019 rinne Bus Éireann an líon ba mhó riamh aistear paisinéirí le 10 mbliana anuas, 89.4 milliún aistear. ●● Tá Bus Éireann lántiomanta a bheith ●● Tá 86% dár mbusanna inrochtana faoi ag obair i gcomhpháirtíocht lenár láthair, agus tá gach bus inrochtana i bhflít bpáirtithe leasmhara maidir le treoir na gcathracha agus na mbailte réigiúnacha. bheartais, lena n-áirítear an tÚdarás Is é an aidhm atá againn an flít iomlán Náisiúnta Iompair, an Roinn Oideachais a bheith inrochtana agus inbhuanaithe agus Scileanna, an Roinn Iompair, ó thaobh an chomhshaoil de. Turasóireachta agus Spóirt agus CIÉ. ●● In 2019 cuireadh tús leis an bpleanáil chun ●● Leanaimid orainn ag obair leis an flít busanna Bhaile Átha Luain a bheith ag Údarás Náisiúnta Iompair agus le feidhmiú le leictreachas amháin, mar chuid húdaráis áitiúla maidir lena gcuid de threoirthionscadal atá á reáchtáil i pleananna ó thaobh nasc níos fearr gcomhar leis an Údarás Náisiúnta Iompair. a bheith idir a sheirbhísí iompair agus roghanna taistil atá ann faoi láthair. ●● Comhlíonann 53% dár bhflít seirbhíse na caighdeáin astaíochtaí Euro VI is déanaí ●● In 2019 d’fháiltigh Bus Éireann roimh anois agus tá sé geallta againn go mbainfear an deis aighneacht a chur isteach chuig amach céatadán 60% ina leith sin nuair an gComhairliúchán Poiblí maidir leis a gheofar na feithiclí atá ordaithe againn an athbhreithniú ar an mBeartas um Shoghluaisteacht Inbhuanaithe. ●● Tosóimid ag aistriú chuig breoslaí malartacha inbhuanaithe in 2020, tráth a ●● Tá Bus Éireann fós ag obair i gcomhar bhfaighimid 26 bus leictreach hibrideach lenár nGrúpa Úsáideoirí faoi Mhíchumas, agus 15 charr leictreacha. lena n-áirítear Cumann Cathaoireacha Rothaí na hÉireann, Chime agus ●● Socraíodh triail a bhaint as busanna Comhairle Náisiúnta na nDall in Éirinn i hidrigine i Mórcheantar Bhaile Átha measc eile, chun cúrsaí inrochtaineachta Cliath freisin agus déanfaidh an tÚdarás a fheabhsú dár gcustaiméirí Náisiúnta Iompair cistiú ar an triail sin.

18 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Rannpháirtíocht Fostaithe Soláthar Seirbhíse Ceannaireacht a fhorbairt ar gach leibhéal agus Sármhaitheas oibríochta a bhunú ar fud na bpróiseas cultúr feidhmíochta a bhunú ionas gur áit iontach

gnó go léir chun feidhmíocht shábháilte, iontaofa, Ráiteas an Chathaoirligh muid le bheith ag obair. thráthúil a bhaint amach i leith na seirbhísí go léir.

●● In 2019 d’éirigh linn borradh a chur ●● Feidhmíonn Bus Éireann an Scéim faoin ngnó agus tá an fórsa saothair Iompair Scoile thar ceann na Roinne 6.4% níos mó ná mar a bhí. Tugadh Oideachais agus Scileanna, trína ardú céime do 58 fostaí. soláthraítear seirbhís atá sábháilte, ●● Tá Bus Éireann tiomanta don éifeachtúil, éifeachtach agus iontaofa turasóireacht inbhuanaithe a chur agus a bhfuil rochtain chothrom chun cinn, gnólachtaí a nascadh agus uirthi. Iompraítear os cionn 120,000 éascú dóibh agus cur le geilleagar leanbh gach lá scoile faoin scéim sin. Athbhreithniú feidhmiúil na tíre. ●● Tá traidisiún seanbhunaithe ag ●● In 2019 tugadh chun críche Bus Éireann maidir le printísigh a 31 tionscadal chun saoráidí a fhorbairt, agus tugann gach duine fheabhsú. Rinneadh go leor obair dár bprintísigh faoi chlár oiliúna 4 phleanála agus dhearaidh freisin ar bliana a sholáthraíonn Bus Éireann phríomhthionscadail mhóra, lena i gcomhar le SOLAS. n-áirítear saoráid nua atá pleanáilte i Luimneach (Bóthar Bhaile an ●● Tá Bus Éireann tiomanta don dramhaíl Róistigh), athdhearadh a dhéanamh a chosc, a laghdú, a athchúrsáil agus Ráitis Airgeadais ar an mBusáras, agus oibreacha a athúsáid. Cuireadh tús le roinnt leictreacha ag cúig gharáiste. tionscnaimh nua in 2019 lena n-áirítear comhbhrú dramhaíola á dhéanamh ●● In 2019 sheolamar feachtas ar an láthair ag láithreacha móra, earcaíochta chun tiománaithe trealamh ríomhaireachta a athúsáid mná a mhealladh, feachtas ar agus a athchúrsáil trí charthanas éirigh thar cionn leis. cláraithe, agus stopadh ag baint ●● Tá Bus Éireann ina bhall den úsáid as coimeádáin dí agus sceanra eagraíocht Club 30% atá tiomanta plaisteacha aon-úsáide. don chothromaíocht inscne a ●● In 2019 rinneadh éascú breise ar chur chun cinn ar gach leibhéal in fheidhmiú an chórais teileamaitice ar earnáil an ghnó, agus ina bhall de an bhflít busanna, cuireadh oiliúint ar Chairt Éagsúlachta na hÉireann fhostaithe agus feistíodh na feithiclí go freisin. Faoi láthair is mná iad thart léir agus é i gceist againn an córas a chur ar 40% d’fhoireann ceannaireachta i bhfeidhm i mí Feabhra 2020. Fágann an Phríomhfheidhmeannaigh agus an córas sin gur fearr an aird a bhíonn 30% den fhoireann bainistíochta. ag na tiománaithe ar a bhfeidhmíocht tiomána, agus ar an tionchar a bhíonn ag an tiomáint ar ídiú breosla agus ar shábháilteacht na bpaisinéirí. ●● Ghlac Bus Éireann páirt sa ghrúpa comhairleach UTRAP maidir le cáilíocht an aeir uirbigh a fheabhsú, beart a mbeidh ról lárnach ag seirbhísí iompair phoiblí ann.

19 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

20 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Ioncam agus Líon na nAistear Paisinéirí 2019 le hais 2018 Láimhdeachas Oibriúcháin +8.6% 

Líon Iomlán na nAistear +6.9% 

Brabús (easnamh) i leith na bliana 2019 2018 €2.3m (€6.4m)

21 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Athbhreithniú ar Oibríochtaí

Eispéireas na gCustaiméirí Le linn 2019, rinne Bus Éireann feabhsuithe éagsúla ar an tráthchlár agus ar an tseirbhís do chustaiméirí ar fud an ghréasáin, rud a chuir beagnach 7% le líon na n-aistear a rinne paisinéirí.

Feabhas ar an Soláthar Seirbhísí

Oibleagáid Seirbhíse Poiblí

Gréasán Chathair Chorcaí ●● Mar thoradh ar fheabhsuithe móra ar Bhealach 220 & 220x (Baile an Chollaigh – Lár na Cathrach – Carraig Uí Leighin), cuireadh tús leis an gcéad seirbhís cathrach a ritheann lá agus oíche in Éirinn. Feidhmíonn an tseirbhís de lá agus d’oíche seacht lá na seachtaine anois, ach amháin Gréasán Bhaile Dhroichead Átha ar Lá Nollag, agus tá dhá oiread busanna lae á rith is a ●● Rinneadh feabhas mór ar sheirbhís an bhaile i mí Lúnasa bhíodh roimhe seo. Ó cuireadh tús leis an tseirbhís go 2019. Mar thoradh ar an ngréasán nua a bheith ag feidhmiú luath in 2019, tá méadú 70% tagtha ar líon na bpaisinéirí. sa bhaile sin, tháinig ardú 36% ar mhinicíocht na seirbhísí, ●● I mí na Samhna, i gcomhar leis an Údarás Náisiúnta cuireadh síneadh leis na huaireanta oibríochta agus cuireadh Iompair, thug Bus Éireann seirbhís nua isteach (Bealach le minicíocht na seirbhísí ag an deireadh seachtaine. 225) idir Inis Sionnach – Rinn an Scidígh – Carraig Uí Leighin ●● Cúig bhus nua ar urlár íseal atá ag rith ar an tseirbhís sin, – Aerfort Chorcaí. Téann bus feadh an bhealaigh gach 30 agus iad measartha mór. nóiméad ó 04.00 go meán oíche. ●● Ó tugadh an tseirbhís isteach, tá méadú os cionn 60% ●● Le linn 2019 freisin, rinneadh feabhsúcháin ar bhealach tagtha ar líon na gcustaiméirí. 216 (Ospidéal na hOllscoile, Corcaigh – Lár na Cathrach Gréasán na Gaillimhe – Baile an Mhanaigh) agus leathnaíodh na seirbhísí go ●● Tugadh isteach amchlár feabhsaithe ar Bhealach 424 i mí Baile an Mhanaigh agus an Pasáiste, rud a d’fhág go raibh na Nollag. Cuireadh go mór le minicíocht na mbusanna gach busanna ag rith ar an mbealach sin breis is dhá oiread lá, agus cuireadh síneadh leis na huaireanta oibríochta. chomh minic is a bhíodh roimhe sin. ●● Cuireadh busanna níos minice ar sheirbhís an tráthnóna ar Bhealach 419 freisin, chun freastal níos fearr a dhéanamh ar an athrú ar riachtanais taistil na gcustaiméirí. ●● Chun freastal ar an mborradh atá faoin éileamh ó chustaiméirí, tugadh dhá bhus nua dhá urlár, ar cinn ardacmhainne iad, isteach ar ghréasán Chathair na Gaillimhe le linn 2019.

Gréasán Comaitéireachta Bhaile Átha Cliath ●● Tugadh isteach seirbhísí feabhsaithe ar Bhealach 101 agus 101x (Droichead Átha – Baile Brigín – Baile Átha Cliath) i mí Lúnasa, beart a chuir le líon na seirbhísí i rith na mbuaicuaireanta feadh chonair an M1 agus a chuir síneadh leis na huaireanta oibríochta, agus seirbhísí ag feidhmiú anois idir 04:30 agus 01:30.

Gréasán Mhaigh Eo ●● Cuireadh feabhas ar Bhealach 458 (Béal an Átha – Sligeach – Inis Ceithleann) i Márta 2019. Cuireadh go mór le líon na n-aistear bus, go háirithe ag an deireadh seachtaine, agus cuireadh síneadh leis na huaireanta oibríochta. 22 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Gréasán Chathair Luimnigh ●● Le linn 2019, thug Bus Éireann isteach bealaí nua ar an ●● Tugadh isteach cláir ama fheabhsaithe i mBealtaine 2019. tseirbhís Expressway Eurolines 871 (idir Baile Átha Cliath, Fágann sin go bhfuil seirbhís níos poncúla agus níos Holyhead agus Londain). Leis an athrú sin tháinig feabhas iontaofa ar fáil dár gcustaiméirí i Luimneach. arís eile ar eispéireas ár gcustaiméirí agus tháinig borradh faoin ngnó ar an tseirbhís sin i margadh atá thar a bheith Ráiteas an Chathaoirligh Gréasán Chathair Phort Láirge iomaíoch. ●● Aistríodh feidhmiú Ghréasán Chathair Phort Láirge go Seirbhísí Scoile conradh nua de chuid an Údaráis Náisiúnta Iompair, conradh a fheidhmítear ar bhonn ollchostais, i mí an Mheithimh 2019. Feidhmíonn Bus Éireann an Scéim Iompair Scoile thar ceann na Roinne Oideachais agus Scileanna. Le linn 2019, bhí Bus ●● De bharr infheistíocht nach beag a rinneadh i ngréasán Éireann ag obair i ndlúthpháirt leis an Roinn lena chinntiú Chathair Phort Láirge i mí na Nollag 2018, tháinig méadú go mbeadh na seirbhísí iompair scoile a sholáthraíonn Bus níos mó ná 50% ar líon na bpaisinéirí in 2019. Éireann sábháilte, éifeachtach agus éifeachtúil. ●● Seirbhísí Tráchtála Taistealaíonn breis is 120,000 leanbh ar bheagnach 7,000 bealach scoile chuig thart ar 3,000 scoil ar fud na tíre gach Expressway lá scoile. Athbhreithniú ●● Roghnaigh Expressway soláthraí do thionscadal nua faoina ●● San áireamh ansin tá beagnach 14,300 leanbh ag a bhfuil mbeidh córas táillí/ticéadaithe nua á chur i bhfeidhm amach riachtanais speisialta oideachais. Cuirimid seirbhísí ar fáil sa bhliain 2020. dóibh a bhíonn dírithe ar fhreastal ar a gcuid riachtanas ●● Le linn 2019, thug Expressway dhá sheirbhís bhreise isteach aonair féin. gach lá ar Bhealach 32 (Baile Átha Cliath go Leitir Ceanainn). ●● Cuireadh breis is 42 milliún aistear ar bun faoin scéim Leis na seirbhísí breise seo, beidh custaiméirí i nDún iompair scoile in 2019. na nGall in ann leas a bhaint as eitiltí a fhágann Aerfort Rinneadh na haistir sin go sábháilte, éifeachtúil, a bhuí leis an Bhaile Átha Cliath go moch ar maidin. Ina theannta sin, bhfoireann iompair scoile a bhíonn ag obair ar fud na tíre,

táimid ag baint triail as seirbhís nua gan ach líon teoranta Ráitis Airgeadais dream atá tiomanta don obair a dhéanann siad agus a bhfuil stadanna, seirbhís de chineál “X”, ar an mbealach sin. an-taithí acu uirthi. ●● Amach sa bhliain 2019, ar mhaithe leis an struchtúr táillí céanna a bheith i bhfeidhm ar fud ghréasán Expressway, Borradh faoin Scéim thugamar struchtúr praghsála nua isteach ar an mbealach ●● D’fhaomh an Roinn Oideachais agus Scileanna breis agus 100X idir Baile Átha Cliath agus Dún Dealgan. 395 seirbhís nua in 2018 agus ceadaíodh 1,157 athrú ar na ●● I gcomhar le Translink, comhpháirtí dár gcuid, thug seirbhísí, lena n-áirítear uasghrádú a dhéanamh ar fheithiclí, Expressway isteach seirbhís nua ticéadaithe ar líne ar ár aistir bhreise agus síneadh a chur le bealaí atá ann cheana. gconairí i mBéal Feirste in 2019. Fágann sé sin gur fusa ●● Bhí formhór mór na n-athruithe sin beartaithe chun ag na paisinéirí dul suas ar an mbus agus gur fearr an freastal ar an méadú ar an éileamh ó leanaí ag a bhfuil t-eispéireas a bhíonn acu. Féadfar ticéad a chur in áirithe ar riachtanais speisialta oideachais. líne agus tá scanadh cód QR i bhfeidhm. ●● Lean roinnt Scoileanna Speisialta ag feidhmiú ar feadh ●● Tar éis athbhreithniú mionsonraithe ar an ngnó, beartaíodh tréimhse shínte i mí Iúil. Cheadaigh an Roinn Oideachais deireadh a chur leis an socrú a bhí againn le GoBus ar an agus Scileanna seirbhísí iompar do leanaí a théann chuig mbealach idir Corcaigh agus Baile Átha Cliath agus díriú na scoileanna sin i rith na tréimhse samhraidh seo. ar fheidhmíocht ár mbranda féin a fhorbairt. Bearta Maolaithe Sealadacha Gnóthaí Coimhdeacha Thug Bus Éireann isteach roinnt leasuithe ar sheirbhísí ●● Ba bhliain ghnóthach í 2019 i Rannóg na nGnóthaí i rith mhí Lúnasa agus mhí Mheán Fómhair chun freastal ar Coimhdeacha. Tháinig méadú nach beag ar an ioncam mar cheantair ina raibh éileamh mór ar thaisteal ar lacáiste. Tugadh gheall ar Chraobhchomórtas Eorpach UEFA d’imreoirí faoi isteach na seirbhísí sin le formheas ón Roinn Oideachais agus 17 i mí na Bealtaine, séasúr gnóthach ceolchoirmeacha Scileanna, sa chás inar comhlíonadh na critéir shainithe a leag i rith an tsamhraidh agus an Comórtas Náisiúnta an Roinn síos. Treabhdóireachta i mí Lúnasa.

23 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Athbhreithniú ar Oibríochtaí (ar lean)

Líne Theileafóin do Chustaiméirí – An Scéim Iompair Scoile Feabhas ar an bhFlít Busanna Toisc gur éirigh chomh geal leis i mí Iúil 2018, chuir Bus Éireann córas teileafóin náisiúnta i bhfeidhm do chustaiméirí Oibleagáid Seirbhíse Poiblí na n-oifigí iompair scoile arís in 2019 chun teacht le In 2019, fuair Bus Éireann 100 feithicil lán-inrochtana nua, a buaicshéasúr na n-íocaíochtaí agus na próiseála iarratas. leithdháileadh ar bhealaí ar fud na cathrach, an bhaile agus an ●● An infheistíocht i gcórais agus sa teicneolaíocht, a ghréasáin idiruirbigh. Tá gach feithicil lán-inrochtana, tá libhré faomhadh i gcomhairle leis an Roinn Oideachais agus Transport for Ireland orthu go léir agus tá an méid seo a leanas Scileanna, bhí sí dírithe ar eispéireas na gcustaiméirí a amhlaidh ina leith: fheabhsú i gcás an 75,000 teaghlach a bhíonn páirteach sa ●● Tá an deimhniú astaíochtaí Euro VI is déanaí acu, a mheastar Scéim Iompair Scoile. gurb é an deimhniú is fearr i dtéarmaí astaíochtaí ó fheithiclí ●● Fuarthas 35,000 glao le linn na tréimhse sin, agus bhain nach mbíonn ach méideanna an-íseal ocsaídí nítriúla, suas le 50% de na fiosruithe le ticéid agus íocaíochtaí. hidreacarbóin agus cáithníní á sceitheadh acu ●● Tugadh isteach feidhm nua comhrá gréasáin i mí Iúil 2019 ●● Tá scáileáin ar bord na mbusanna ar a dtaispeántar mar ghné bhreise den chlár seirbhísí do chustaiméirí. faisnéis do phaisinéirí, lena n-áirítear an t-am a mheastar a Bhí an-tóir ag custaiméirí air, agus cuireadh breis is 8,000 shroichfear an chéad stad eile comhrá ar bun, a raibh 80% de na custaiméirí sásta leo. ●● Dearadh geal nua ar an taobh istigh de na busanna, ●● Cuireadh níos mó ná 250,000 ríomhphost chuig teaghlaigh le suíocháin chompordacha, suíocháin tosaíochta, mar chuid dár bhfeachtas faisnéise chun spriocdhátaí spás leagtha amach do chathaoir rothaí agus a spás tábhachtacha maidir le híocaíochtaí agus iarratais a chur i féin do bhugaí linbh gcuimhne do chustaiméirí. ●● Soicéid USB, Wi-Fi saor in aisce, agus ceamaraí ar ●● Feabhsaíodh an chumarsáid le tuismitheoirí leanaí a bhfuil fud an bhus mar chuid de chóras slándála CCTV riachtanais speisialta oideachais acu, maidir le stádas a n-iarratas. Seirbhísí Cathrach ●● Tugadh isteach 21 bus cathrach nua dhá urlár le linn 2019. Mar gheall ar na feabhsuithe foriomlána a tugadh isteach do chustaiméirí in 2019, tháinig feabhas ar shásamh na ●● Cuireadh 19 mbus nua dhá urlár ar an mbóthar ar gcustaiméirí ar an iomlán. ghréasán Chathair Chorcaí agus cuireadh dhá cheann eile ar an mbóthar ar ghréasán Chathair na Gaillimhe. ●● Cuireadh na busanna nua Cathrach sin in ionad seanfheithiclí aon urláir agus dhá urlár chun freastal ar an bhfás ar líon na bpaisinéirí. ●● Ordaíodh 26 bus hibrideach nua in 2019, a ritheann ar leictreachas/díosal.

Seirbhísí sna Bailte ●● Thug Bus Éireann isteach 26 bus nua den chineál Wright StreetLite, cinn measartha mór, ar fud sheirbhísí Bhus Éireann i Sligeach, Baile Átha Luain, Droichead Átha, san Uaimh agus i mBaile Brigín. ●● Thóg na feithiclí sin áit feithiclí a bhí ag dul in aois, rud a chuir feabhas ar eispéireas na gcustaiméirí agus a raibh tairbhí comhshaoil le baint as mar gheall ar astaíochtaí níos ísle.

24 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Seirbhísí Idiruirbeacha ●● Fuair Bus Éireann 40 cóiste nua idiruirbeach aon urláir, a bhfuil doirse ísle orthu, le húsáid ar sheirbhísí iompair réigiúnacha agus comaitéireachta. Tá na cóistí den chineál Volvo Sunsundegui SB3LE, tá siad 13.5 meádar ar fhad, ar Ráiteas an Chathaoirligh dhá acastóir, tá 49 suíochán iontu agus tá spás buan iontu do chathaoir rothaí. Is féidir dul chuig an spás do chathaoir Teicneolaíocht rothaí trí rampa ag an doras tosaigh, rud a éascaíonn go ●● Lean Bus Éireann ar aghaidh ag cur feabhas ar ghnéithe mór an rochtain ar an mbus i gcás custaiméirí a bhfuil teicneolaíochta in 2019 ar mhaithe le soláthar seirbhíse mallachar gluaiseachta orthu. feabhsaithe agus eispéireas custaiméirí níos fearr. Seo a Expressway leanas cuid de na príomhthionscnaimh ar thugamar fúthu: ●● ●● Tugadh chun críche próiseas athnuachana an fhlít Réiteach teicneolaíochta nua a sholáthar don tseirbhís feithiclí Expressway nuair a tugadh cead dúinn 30 cóiste Expressway lena gcumasaítear ticéadú ar líne, bailíochtú nua a cheannach. Is é seo an chéad chéim de phlean barrachóid, íocaíocht gan tadhall, áirithint suíocháin agus infheistíochta ilbhliana san fhlít feithiclí, lena gcuirfear bainistíocht toraidh. ●● Uasghrádú ar na meaisíní díola ticéad ionas gur féidir bonn taca faoin seasamh láidir atá ag Expressway mar Athbhreithniú phríomhsheirbhís cóistí idirchathrach. íocaíocht gan tadhall a dhéanamh. ●● Uasghrádú ar mheaisíní ticéad ar an mbus le bogearraí nua, rud a fhágann é 50% – 90% níos tapa ag daoine dul ar Fócas ar na Custaiméirí an mbus.

Inrochtaineacht An Cárta Leap Tá Bus Éireann fós ag obair i gcomhar lenár nGrúpa Úsáideoirí ●● Tháinig méadú 42% ar úsáid an chárta ar fud na ngréasán faoi Mhíchumas, lena n-áirítear Cumann Cathaoireacha Rothaí uile in 2019, go háirithe ar na gréasáin uirbeacha, na

na hÉireann, Chime agus Comhairle Náisiúnta na nDall in gréasáin baile agus ar an ngréasán comaitéireachta. Ráitis Airgeadais Éirinn i measc eile, chun cúrsaí inrochtaineachta a fheabhsú dár gcustaiméirí. Margaíocht ●● Tá 100% dár bhflít seirbhíse cathrach agus baile lán- Bliain iontach a bhí ag Bus Éireann agus Expressway ó thaobh inrochtana anois agus tá 90% dár bhflít feithiclí iomlán gradam agus torthaí. inrochtana. ●● Ghnóthaigh an feachtas Get to the Airport Ready to Fly ●● I mí Mheán Fómhair 2019, sheol Bus Éireann, i gcomhar de chuid Expressway dhá ghradam óir ag na Gradaim leis an Údarás Náisiúnta Iompair, dhá fheithicil inrochtana Margaíochta Cliste a d’eagraigh An Post – i gcatagóir a bhfuil doirse ísle orthu ar Bhealach 480 idir Béal Átha an Taistil, na Siamsaíochta agus na Turasóireachta Seanaidh agus Sligeach, agus beidh 36 feithicil inrochtana agus i gcatagóir na Fógraíochta is Cliste. eile ar an mbóthar ar sheirbhísí Oibleagáide Seirbhíse ●● Bhí an-toradh ar Get to the Airport Ready to Fly in 2019: Poiblí (OSP) i Sligeach, Maigh Eo, Gaillimh agus i gContae an mheall sé aird an phobail agus rinneadh deimhniú Chláir go luath in 2020. neamhspleách ar an mana a bhí ag gabháil leis, “Over ●● I mí na Samhna, rinne Bus Éireann seoladh oifigiúil ar an 300 daily departures to and from Dublin Airport”. gCárta JAM in éineacht leis an Aire Ross, an tÚdarás Náisiúnta ●● Seoladh feachtas margaíochta spriocdhírithe d’úsáideoirí Iompair, an grúpa Now agus soláthraithe iompair phoiblí eile. an phas saorthaistil, inar leagadh béim ar nuachtáin áitiúla Cuideoidh an Cárta JAM le daoine faoi mhíchumas folaithe agus stáisiúin raidió áitiúla chomh maith le taispeántais a seirbhísí iompair phoiblí a úsáid agus cuirfidh sé ar chumas bhí dírithe ar dhaoine os cionn 55 bliain. Rinneadh urraíocht an chustaiméara tiománaí an bhus a chur ar an eolas go ar an scéim OAP B&B de chuid Virgin Media mar chuid bhfuil beagán ama breise ag teastáil uaidh nó uaithi. den fheachtas freisin. ●● Le linn 2019, chríochnaigh Bus Éireann obair chun ●● Leis an gcéad fheachtas “Cyber Friday” de chuid Expressway, cúrsaí rochtana a fheabhsú i gcúig stáisiún bus ar fud leagadh béim ar luach ar airgead tráth a raibh praghsanna na tíre. Ba iadsan stáisiúin Shligigh, Bhéal Átha Seanaidh, á laghdú go tréan i margadh an-iomaíoch. Mhuineacháin, an Chabhán agus Dhroichead Átha. A bhuí ●● Bhíomar os comhair an tsaoil leis an urraíocht a rinneamar leis an infheistíocht sin, beidh Bus Éireann in ann cur le líon ar CLG Bhaile Átha Cliath agus ar an bhfeachtas “Drive for na seirbhísí atá lán-inrochtana. Five”.

25 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

26 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Sholáthair Bus Éireann breis is 42m aistear ar sheirbhísí iompair scoile in 2019, agus táimid tiomanta do sheirbhísí sábháilte, éifeachtúla a sholáthar do leanaí scoile ar fud na tíre.

27 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Athbhreithniú ar Oibríochtaí (ar lean)

Caidreamh Poiblí agus Cumarsáid Chorparáideach Freagracht Shóisialta Chorparáideach ●● Chun feasacht a mhúscailt agus custaiméirí a mhealladh, ●● Is cúis bhróid ag Bus Éireann é go dtacaímid le Camchuairt reáchtáil Bus Éireann roinnt imeachtaí chun bealaí a na hÉireann de chuid an Chomhaltais Ceoltóirí, camchuairt sheoladh in 2019. Tionóladh imeachtaí i gCorcaigh go luath a théann i bhfeidhm ar phobail áitiúla, bídís mór nó beag, in 2019 chun an tseirbhís fheabhsaithe ar bhealach 220 a ar fud na hÉireann. cheiliúradh, agus reáchtáladh imeachtaí eile níos déanaí sa ●● Néaltrú: Tá Bus Éireann ina bhall gníomhach de mheitheal bhliain i gcomhthráth leis an tseirbhís nua ar bhealach 225. oibre FSS maidir leis an néaltrú, Understand Together. Tionóladh imeachtaí eile i nDroichead Átha i mí Lúnasa ●● Rannpháirtíocht sa Phobal Áitiúil: Bíonn Bus Éireann ag chun aird a dhíriú ar na tairbhí iomadúla a ghabhann leis obair lena lán eagraíochtaí agus carthanais áitiúla ar fud an ngréasán baile feabhsaithe. na tíre, tionscadal ceartais Hollyhill agus grúpa pobail an ●● Reáchtáladh feachtais éifeachtacha sa samhradh chun aird Bhaile Bhig ina measc. a dhíriú ar tháillí €1 leis an gCárta Leap i nGaillimh agus i ●● Frithchiníochas: Tacaíonn Bus Éireann leis an bhfeachtas Luimneach agus cuireadh feachtas náisiúnta “saor in aisce ‘Say No to Racism’ (Diúltaigh don Chiníochas), in éineacht leis do leanaí” ar bun, rud a chuir go mór leis an éileamh ó an gComhairle um Inimircigh in Éirinn, an Údarás Náisiúnta phaisinéirí lena linn. Iompair, agus soláthraithe seirbhísí iompair phoiblí eile. ●● D’éirigh go geal le feachtas a bhí dírithe ar mhic léinn, lenar ●● Tá Expressway fós ag tacú le foirne sinsearacha peile mealladh iad chun seirbhís Expressway Bhus Éireann a agus iomána Bhaile Átha Cliath agus na Gaillimhe. úsáid, agus baineadh leas as grafaicí nuálacha i stíl na pop-ealaíne agus cur chuige nua maidir le himeachtaí ar an ●● Ghlac Bus Éireann páirt arís sa Chomórtas Náisiúnta gcampas i rith an fheachtais sin. Treabhdóireachta in 2019. Bhí baill foirne ó gach cearn den tír ina n-ambasadóirí, agus iad ag bualadh agus ag comhrá ●● Chun ceiliúradh a dhéanamh ar a bheith lenár gcustaiméirí agus leis an bpobal le linn an imeachta, #BackInTheDrivingSeat (ar ais ag tiomáint), d’óstáil Bus a mhair trí lá. Éireann imeacht do pháirtithe leasmhara, imeacht ar éirigh go geal leis, in Ard-Mhúsaem na hÉireann i mí na ●● D’éirigh go geal leis an gcomórtas ‘Go Places with BÉ’ Bealtaine 2019. D’fhreastail níos mó ná 100 páirtí leasmhar a reáchtáil Bus Éireann in 2019, comórtas atá dírithe ar an imeacht, idir pholaiteoirí, lucht gnó agus lucht na ar scoláirí na hIdirbhliana ar fud na tíre. meán, agus deis a bhí ann do Bhus Éireann chun scéal ●● Agus é ag tacú le comhionannas agus éagsúlacht, thacaigh a théarnamh airgeadais a insint chomh maith le torthaí Bus Éireann le Lá Idirnáisiúnta na mBan in 2019. airgeadais na bliana 2018 a chur i láthair. ●● Léirigh Bus Éireann a thiomantas don tsábháilteacht leis an tacaíocht a thugamar do Lá Náisiúnta an Mhoillithe.

28 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Ceannaireacht agus Áit Oibre Iontach GPS | Cultúr Feidhmíochta a Fhorbairt Ba mhaith linne i mBus Éireann cultúr bunaithe ar fheidhmíocht Is de bharr fhostaithe Bhus Éireann a sheasaimid amach a chothú, cultúr ina mbeidh cuspóirí soiléire ag na fostaithe, ina i measc soláthraithe eile. Is iad na fostaithe croílár an ghnó. Tá sé ina sprioc againn a bheith ar an gcuideachta dtabharfar aiseolas macánta dóibh, agus ina mbeidh comhráite oscailte againn faoi ghairmeacha, forbairt agus dul chun cinn. iompair is inbhuanaithe agus is dírithe ar an gcustaiméir Ráiteas an Chathaoirligh in Éirinn, agus seirbhísí á gcur ar fáil ag daoine a Is é GPS (Growth, Performance, Success) clár bainistíochta agus chreideann gur áit oibre iontach é Bus Éireann. forbartha feidhmíochta Bhus Éireann. Is é sin an creat trína n-úsáidtear spriocanna straitéiseacha ardleibhéil Bhus Éireann mar bhunús chun cuspóirí aonair a fhorbairt agus feidhmíocht Ár bhFostaithe a thomhas. Thugamar GPS isteach do bhainisteoirí in 2019, ●● Ceapadh Eleanor Farrell ina Príomhoifigeach Tráchtála agus agus rachaimid i mbun rannpháirtíocht le fostaithe riaracháin ceapadh Seán Loughman ina Phríomhoifigeach Faisnéise. agus maoirseachta sa chéad ráithe de 2020. ●● Cuireadh Destination 2023, Our Vision for the Future i láthair na bhfostaithe. Go the Extra Míle | Aitheantas do na hAmbasadóirí a ●● Cuireadh GPS (Growth Performance Success), clár léiríonn Luachanna Bhus Éireann bainistíochta agus forbartha feidhmíochta Bhus Éireann, Bunaíodh na Gradaim Go the Extra Mile de chuid Bhus

i láthair na mbainisteoirí. Éireann in 2018 chun aitheantas agus luach saothair a Athbhreithniú ●● I mí Dheireadh Fómhair chuireamar Destination 2023, Our thabhairt d’fhostaithe a léiríonn ár bhfís agus ár luachanna, Vision for the Future os comhair fhoireann bainistíochta agus is cabhair é ó thaobh cultúr a chothú ina mbraitheann Bhus Éireann. Bhíomar dírithe an lá sin ar bhaint amach ár bhfostaithe go bhfuil siad á spreagadh agus go dtuigtear na n-aidhmeanna agus na gcuspóirí straitéiseacha atá a bhfiúntas. D’éirigh go geal leis na Gradaim Bhliantúla sin in againn agus béim mhór á cur an tráth céanna ar ár gcuid 2018, agus leathnaíomar an clár le Gradaim Áitiúla dá leithéid luachanna: Sábháilteacht, Tús Áite don Chustaiméir, ionas gur féidir le bainisteoirí aitheantas a thabhairt don chion a Comhoibriú, Smaointeoireacht Chun Cinn agus Feidhmíocht. dhéanann a mbaill foirne féin i rith na bliana. In 2019, thugamar aitheantas do níos mó ná 500 fostaí as a n-iarrachtaí den scoth, ●● Chuireamar feabhas ar ár gclár um aitheantas d’fhostaithe,

agus cuireadh searmanas bronnta ar bun i bPáirc an Chrócaigh. Ráitis Airgeadais Go the Extra Mile (GEM) agus cuireadh gradaim áitiúla ar bun faoina scáth sin i dteannta na ngradam bliantúil a bhí a BÉ Online | Cumarsáid le Gach Fostaí reáchtáil cheana. Toisc gur éirigh go geal leis an treoirthionscadal a reáchtáladh ●● D’fhorbraíomar bealaí nua cumarsáide, lena n-áirítear inár n-iosta i mBaile Átha Luain, sheolamar BÉ Online ar fud na BÉ Online, ardán meán sóisialta, chun cultúr cumarsáide sa tíre in 2019. Is é BÉ Online ardán meán sóisialta Bhus Éireann dá threo a spreagadh. inar féidir le gach fostaí nuacht shóisialta ón gcuideachta agus ●● Rinneadh suirbhé ar fhostaithe, Have Your Say, chun óna fostaithe a léamh cibé áit a bhfuil siad ag obair. Roimhe sin, léargas a fháil ar leibhéil rannpháirtíochta. ba bheart mall místuama é dul i dteagmháil leis na tiománaithe ●● Seoladh feachtas chun mná a earcú le bheith ina agus na meicneoirí atá ag obair linn, agus bhímis ag brath ar dtiománaithe linn. nuachtlitreacha agus póstaeir chlóite a chuaigh as dáta go tapa. ●● Rinneamar Lá Idirnáisiúnta na mBan a cheiliúradh. Cuirtear an scéala is nuaí ar an ardán go minic faoin gcaoi a bhfuilimid ag feidhmiú i gcoinne ár gcuspóirí straitéiseacha, ●● Leanamar ag tacú lenár bhfostaithe i bhfeachtais maidir mar aon le nuacht faoin bhflít feithiclí. Tugtar aitheantas do le cúiseanna pobail a leagann siad tábhacht orthu. na fostaithe air freisin. Tugann 60% dár bhfostaithe cuairt ●● Bhain deichniúr printíseach de chuid Bhus Éireann amach ar an ardán gach lá. Teastas Leibhéal 6 de chuid Dhearbhú Cáilíochta agus Cáilíochtaí Éireann (QQI) faoinar cáilíodh iad le bheith ina Meicneoirí Feithiclí Troma.

29 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Athbhreithniú ar Oibríochtaí (ar lean)

Have Your Say | Suirbhé maidir le Rannpháirtíocht Fostaithe Oiliúint don Am atá Romhainn | Clár Printíseachta Bhus Éireann Is é ár gcuspóir é a bheith inár n-áit iontach le bheith ag obair do Tá traidisiún seanbhunaithe ag Bus Éireann maidir le printísigh gach duine, agus fostaithe díograiseacha dílse a bheith againn a fhorbairt chun tabhairt faoi róil Innealtóireachta agus atá toilteanach beart breise a dhéanamh dá mbainisteoir, dá Chothabhála linn. Tugann gach printíseach faoi chlár oiliúna bhfoireann agus dá gcustaiméirí. In 2019, thomhaiseamar ceithre bliana, a chuireann Bus Éireann ar bun i gcomhar an meon sin (Rannpháirtíocht Fostaithe) trí Have Your Say, le SOLAS. Seacht gcéim atá sa chlár oiliúna do phrintísigh, suirbhé ar fhostaithe a seoladh i rith an tsamhraidh. trí chéim lasmuigh den láthair oibre agus ceithre cinn ag an láthair oibre. San iomlán, cuirfidh ár bprintísigh i gcrích Thug an suirbhé léargas luachmhar ar an meon atá ag na 208 seachtain oiliúna agus bronnfar Sainteastas Leibhéal 6 fostaithe i leith a bheith ag obair le Bus Éireann. Rinneamar (Dearbhú Cáilíochta agus Cáilíochtaí Éireann nó QQI) orthu sa an t-aiseolas sin a bhailíochtú lenár dTiománaithe Paisinéirí Mheicnic Feithiclí Troma. In 2019, bhain deichniúr printíseach Bóthair agus tá pleananna gníomhaíochta i bhfeidhm againn amach Teastas Leibhéal 6 de chuid Dhearbhú Cáilíochta agus chun dul i ngleic le saincheisteanna a ardaíodh. Sa chéad Cáilíochtaí Éireann (QQI) faoinar cáilíodh iad le bheith ina ráithe de 2020, déanfaimid na torthaí a bhailíochtú leis Meicneoirí Feithiclí Troma. an gcuid eile dár bhfostaithe. I rith na bliana, d’úsáideamar torthaí an tsuirbhé chun bonn Ag Treorú an Bhealaigh | Éagsúlacht agus Cuimsiú eolais a chur faoin straitéis cumarsáide agus rannpháirtíochta D’fhreastail Joanne Duffy, an Bainisteoir Seirbhísí, ar an fostaithe atá againn agus chun an straitéis sin a fhorbairt. gcomhdháil a d’eagraigh an Coimisiún Eorpach in 2019, “Towards a more inclusive and diverse transport sector”, mar Ag Tacú lenár bPobail aon le soláthraithe iompair Eorpacha eile. Cuideoidh an fhaisnéis Bíonn ár bhfostaithe i dteagmháil le pobail ar fud na hÉireann, ón gcomhdháil linn cruth a chur ar straitéis éagsúlachta Bhus agus is cúis bhróid acu é tacú le cúiseanna a dhéanann difear Éireann in 2020, go háirithe maidir le conas is féidir linn breis don oiread sin daoine. Mar shampla amháin de sin, in 2019 tiománaithe mná a earcú. Tá áthas ar Bhus Éireann a bheith chaith na fostaithe geansaithe Nollag chun airgead a bhailiú ina bhall den eagraíocht Club 30%, eagraíocht atá tiomanta don charthanas a roghnaíomar. Bhí ríméad ar Bhus Éireann don chothromaíocht inscne a chur chun cinn ar gach leibhéal tacú leis an gcúis sin, agus is é an ríméad céanna a bhí ar a lán in earnáil an ghnó, agus ina bhall de Chairt Éagsúlachta na de na paisinéirí. hÉireann chomh maith. Faoi láthair is mná iad thart ar 40% d’fhoireann ceannaireachta an Phríomhfheidhmeannaigh “D’éirigh go breá le Lá Geansaithe Nollag agus 30% den fhoireann bainistíochta.

Bhus Éireann agus bailíodh €3,060 san Éagsúlacht agus Cuimsiú a Chur Chun Cinn | Lá Oscailte iomlán do charthanas iontach, Cumann chun Tiománaithe Mná a Earcú Alzheimer na hÉireann. Toisc go bhfuil ganntanas lucht saothair ann agus nach mná iad ach 3% de na tiománaithe go léir, thugamar faoin dúshlán Buíochas mór le gach duine a ghlac páirt mná a spreagadh chun smaoineamh ar ghairm in earnáil na agus a thacaigh le cúis a mbaineann an- seirbhísí iompair. Sheolamar feachtas ar na meáin shóisialta, ar fhiúntas léi.” an raidió agus i gcainéil áitiúla. Chonaic beagnach 50,000 duine ár bpostálacha ar Facebook agus thug 8,281 duine cuairt ar an Aisling Harte leathanach faisnéise atá againn ag www.buseireann.ie

30 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

romhainn san áit oibre. D’inis ár gcomhghleacaithe scéalta dúinn faoi na mná a spreagann iad agus faoina slí ghairme. D’inis siad dúinn freisin faoi chéimeanna is féidir a ghlacadh chun cothromaíocht agus dul chun cinn níos fearr a bhaint amach. Ráiteas an Chathaoirligh Ó 2013 i leith, tá Grúpa Cuideachtaí CIÉ ag tacú le himeachtaí a bhaineann le Lá Idirnáisiúnta na mBan, agus freastalaíonn thart ar 180 bean orthu gach bliain. I mbliana, bhí Iarnród Éireann ina óstach ar an imeacht den chéad uair, agus reáchtáladh ar thraein é agus in óstán i nDroichead Átha. Bhí triúr príomhchainteoirí i láthair: Joanne O’Riordan, Siobhan Reáchtálamar imeachtaí i mBaile Átha Cliath, i gCorcaigh agus Murray agus Fiona Ross, agus labhair siad óna gcroí faoina i nGaillimh i mí an Mhárta, agus bhí an-áthas orainn fáilte dtaithí shaoil féin, faoi na dúshláin a bhí rompu, agus faoin a chur roimh 174 bean chuig ár dtrí iosta chun bualadh leis gcaoi a ndeachaigh na heispéiris sin, agus an teacht aniar an bhfoireann, féachaint ar an bhflít feithiclí, breathnú ar an a cothaíodh dá mbarr, i bhfeidhm orthu. Spreag siad mná na gcóras AVL, agus féachaint conas a bheith i do thiománaí le Cuideachta seo chun barr a gcumais a bhaint amach agus gan Bus Éireann. Rud is tábhachtaí fós, fuair siad amach conas glacadh le teorainneacha gan ghá. Athbhreithniú iarratas a chur isteach ar phost linn. Mar thoradh ar an Sheol Bus Éireann an feachtas ‘Respect Your Driver’ (Meas bhfeachtas, d’earcaíomar 15 thiománaí mná nua. ar an Tiománaí) in 2019. Líon na rannpháirtithe suirbhé isteach ag deireadh a seisiún. Mheas 98% go raibh an t-imeacht ‘ar fheabhas’ agus dúirt Deiseanna 100% go molfaidís do bhean eile dul ag tiomáint le Bus Tagann roinnt deiseanna chun cinn i gcaitheamh na bliana sa Éireann. Léiríodh roinnt tuairimí iontacha sa cheistneoir chaoi is gur féidir lenár bhfostaithe dul chun cinn a dhéanamh aiseolais freisin, mar shampla: ina gcuid gairmeacha. In 2019, tugadh ardú céime do 58 fostaí san iomlán. Bhí deiseanna ag na baill foirne oifige Ráitis Airgeadais “Níor thuig mé gur áit oibre chomh cairdiúil freisin ardú céime a bhaint amach ina gcuid ról cléireachais é seo agus is iontach mar a chuidíonn an agus feidhmiúcháin. Tugadh ardú céime do 18 dtiománaí, agus tugadh ról maoirseora do dheichniúr acu. I gcás a lán fhoireann go léir le chéile.” de na céimeanna gairme sin, tacaíodh leo trí Dhuaiscéim Bhus Éireann, faoina dtacaítear le fostaithe agus cúrsaí ábhartha á “Bhraith mé go bhféadfá ceist ar bith a chur ndéanamh acu, amhail an Teastas Inniúlachta Gairmiúla sa agus bhí an fhoireann sásta an t-eolas a Bhainistíocht Iompair, cáilíocht a bhíonn de dhíth orthu siúd ar mian leo cur isteach ar ról maoirseora. thabhairt duit. Bhain mé an-sult as an lá.” Bíonn tóir ag tiománaithe i gcónaí ar phost le Bus Éireann. D’éirigh le breis is 200 tiománaí a chuir iarratais isteach Mná sa Lucht Oibre a Spreagadh agus a Chumasú | Lá Idirnáisiúnta na mBan agus tháinig siadsan ag obair le Bus Éireann i rith na bliana 2019 chun tacú leis an raon mór feabhsuithe seirbhíse atá Gach bliain ar 8 Márta, déantar Lá Idirnáisiúnta na mBan a á gcur i bhfeidhm againn. Cuirtear oiliúint chuimsitheach cheiliúradh ar fud an domhain. Is é an téama #BalanceForBetter ionduchtúcháin ar na tiománaithe, mar aon le hoiliúint (Feabhas ar Bhonn Cothromaíochta) a bhí i gceist i mbliana, i dtaobh eolas ar na bealaí, sula dtosaíonn siad ag obair. agus baineadh leas as Lá Idirnáisiúnta na mBan 2019 chun cothromaíocht inscne a spreagadh ar fud an domhain. Ceardlanna ‘Delight the Customer’ Reáchtálamar sraith naoi n-imeacht ar fud na tíre do mhná ●● Cuireadh níos mó ná 170 cúrsa nuálach ar siúl ar fud na amháin agus bhí Sinead Kilkelly, an Príomhoifigeach Acmhainní tíre ag ar cuireadh oiliúint ar fhostaithe maidir le seirbhís Daonna, nó Miriam Flynn, an Príomhoifigeach Scoileanna, do chustaiméirí. ina mbun. In éineacht le comhghleacaithe ó Iarnród Éireann, leagadh amach na himeachtaí chun cultúr idirphlé agus rannpháirtíochta oscailte a fhorbairt. Bhí na comhráite dírithe ar ghairmeacha agus ar fhorbairt, agus ar na dúshláin a bhíonn

31 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

32 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Is muidne Cuideachta bus náisiúnta na hÉireann agus tá sé ina chuspóir againn daoine a nascadh lena chéile agus leis na rudaí is ansa leo, chun feabhas a chur ar an saol.

33 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Athbhreithniú ar Oibríochtaí (ar lean)

Cobhsaíocht airgeadais Infheistíodh €15.7m in 2019 i gcomparáid le €26.2m in 2018. Caitheadh an chuid is mó den airgead sin ar fheithiclí agus Feidhmíocht Airgeadais ní chuimsítear ann caiteachas €1.6m ar mhaoin a choinnítear In 2019, rinne Bus Éireann brabús €2.3m tar éis costais ar chlár comhardaithe CIÉ. eisceachtúla. Dul chun cinn a bhí ansin i gcomparáid le 2018 tráth a ndearnamar caillteanas €6.4m tar éis costais Le linn 2019 rinneadh infheistíocht mhór sna feithiclí agus eisceachtúla. Is éacht mór é sin agus is é seo an chéad uair ó sna custaiméirí, agus cheadaigh an Bord dúinn 30 feithicil 2014 a rinne an Chuideachta brabús tar éis costais eisceachtúla. Expressway nua a cheannach agus córas nua áirithinte Tá an feabhas sin bunaithe ar bhreis éifeachtúlachta, ar an suíochán a chur i bhfeidhm. Ní beag an méid airgid é sin obair atá fós ar bun faoi na tionscnaimh sábhála costais ar agus ní raibh an infheistíocht indéanta go dtí gur tugadh cuireadh tús leo i bplean na bliana 2017 maidir le hathrú ó faoi phróiseas cuimsitheach chun measúnú airgeadais a bhonn, béim níos mó a bheith á cur ar chistiú iomlán ón Údarás dhéanamh ar an gcaipiteal. Náisiúnta Iompair, lena ndéantar íoslaghdú ar ghníomhaíocht Neartaíodh Clár Comhardaithe na Cuideachta le linn 2019 neamhchistithe, laghdú nach beag ar líon na mbusanna a agus anois tá glansócmhainní reatha dar luach €37.5m (2017: fhaightear ar cíos (24.1% go €8.9m), agus méadú a bheith tagtha €28.2m) againn agus luach €16.0m de ghlansócmhainní, ar ioncam Expressway i gcomparáid leis an mbliain anuraidh. méadú ó €13.7m in 2018. Lean an méadú ar líon na bpaisinéirí a úsáideann seirbhísí iompair phoiblí in 2019 agus tháinig méadú 6.9% ar líon Rialú Airgeadais agus Rialachas Corparáideach iomlán na n-aistear go 89.4m in 2019. Mar thoradh air sin, Le linn 2019 chuir an Chuideachta smacht feabhsaithe i tháinig méadú 7.0% ar an ioncam iomlán ó phaisinéirí bóthair bhfeidhm maidir le rialú caipitil agus rialú an chaiteachais go dtí €163.0m in 2019. Mhéadaigh an t-ioncam iomlán a oibriúcháin. Tháinig an Coiste Stiúrtha Caipitil le chéile 12 uair rinne Expressway go €60.7m, méadú 2%, agus tháinig méadú le linn 2019 chun rialachas agus déine na gcinntí infheistíochta 9.2% ar an ioncam iomlán faoin OSP, go €154.9m. Mar gheall a áirithiú, agus iad ag féachaint chuige go mbeadh gach ar an líon paisinéirí a bheith ag dul i méid, tháinig méadú ar cinneadh bunaithe ar chásanna gnó mionsonraithe. Leis sin, líon na dtimpistí, rud is cúis imní dúinn, agus méadú dá réir ar cinntítear go ndéantar meastóireacht chríochnúil ar roghanna an gcostas a bhaineann le héilimh ó thríú páirtithe. Beimid ag agus go ndéanann ár mBord cinntí a bhfuil bonn stuama eolais díriú go tréan air sin anois. leo ó thaobh caiteachas caipitil. Tháinig ardú 9.8% ar an bhFóirdheontas OSP in 2019 agus Díríodh go mór in 2019 freisin ar an aird mhór atá á tabhairt tháinig méadú 10.0% ar an gcistiú ón Roinn Oideachais agus againn anois ar ghníomhaíocht neamhchistithe. Agus aghaidh Scileanna. Sa dá chás sin, tá an méadú bunaithe ar sheirbhísí á tabhairt ar an ábhar imní áirithe sin, tionscnaíodh cruinnithe breise a bheith á soláthar. rialta sa Chuideachta féin agus leis an Údarás Náisiúnta As an mbrabús €2.3m, tá €0.7m inchurtha i leith gníomhaíocht Iompair chun costais bhreise a scrúdú de réir mar a dhéantar OSP agus tá an €1.6m eile inchurtha i leith na gníomhaíochta seirbhísí a mhéadú nó a fheabhsú. Leis an tsoiléire sin, nach mbaineann leis an OSP. féachtar chuige go ndéantar na cinntí cearta gnó maidir leis na gnéithe iomchuí den ghnó atá ríthábhachtach i dtaobh a bhfuil OSP Seirbhísí Roimh Costais Brabús/ i ndán don Chuideachta feasta. Díríodh go mór freisin ar ghnó Scoile & Chostais Eisceachtúla (Caillteanas) Tráchtála Eisceachtúla Expressway a bheith ag obair i ndlúthpháirt leis an rannóg tráchtála ionas go mbeidh an gnólacht níos láidre, go mbeidh 2019 €0.7m €1.6m €2.3 €0.036 €2.3m cur chuige níos straitéisí aige agus go mbeidh teacht aniar níos 2018 €0.5m €1.0m €1.6m €7.9m (€6.4m) fearr ann ó thaobh an gheilleagair de. Forbraíodh straitéis nua soláthair, bunaithe ar shé ghné ar In 2019 tháinig laghdú ar an TRÚCDA go €8.8m i gcomparáid leith, i rith na bliana lena n-áirítear cur chuige feabhsaithe le €9.7m in 2018. Ba é ba chúis leis sin go príomha an tionchar maidir le comhlíonadh i réimse an tsoláthair agus an rialachais a bhí ag dámhachtain phá 2.75% (an chéad bhliain den lena chinntiú go gcomhlíonfaidh an Chuideachta na ceanglais chomhaontú trí bliana a rinne an Coimisiún um Chaidreamh rialála atá uirthi i bpríomhréimsí agus go mbeidh sí ag cloí leis san Áit Oibre) agus muirear pinsin a bhain le blianta roimhe an dea-chleachtas maidir le bainistíocht creataí agus conarthaí seo. D’fhonn na seirbhísí breise OSP a theastaíonn ón Údarás Náisiúnta Iompair le linn 2019 a sholáthar, b’éigean cur le líon In 2019, d’ullmhaigh Bus Éireann buiséad ón mbun aníos na bhfostaithe, agus líon na dtiománaithe go háirithe. Tháinig agus chuir sé an buiséad sin i bhfeidhm d’fhonn cuntasacht méadú 10.4% ar chostais phárolla agus costais ghaolmhara go buiséid a áirithiú ar fud gach réimse gnó. Tá cruinnithe rialta €142.9m in 2019, tráth a raibh 2,727 duine fostaithe againn i bhfeidhm anois ar fud an ghnólachta go léir ar mhaithe le ar an meán, i gcomparáid le €129.4m in 2018 agus meánlíon trédhearcacht agus tuiscint ar na torthaí agus na táscairí fostaithe 2,562. feidhmíochta gaolmhara a chinntiú agus bearta ceartaitheacha

34 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

a chomhaontú agus monatóireacht a dhéanamh orthu nuair Scileanna. Sonraítear i gcuntas brabúis agus caillteanais na is gá sin. Tionóltar cruinnithe tréimhsiúla leis an bhfoireann bliana 2019 go bhfuarthas cistiú €58.0m i leith na hoibleagáide ardcheannaireachta chun na torthaí a athbhreithniú agus a seirbhíse poiblí i rith na bliana sin, méadú €5.1m i gcomparáid chíoradh. le 2018. Tháinig méadú ar an ioncam ón tseirbhís scoile go €203.5m freisin, ó €185.3m in 2018. Léiríonn sé sin na seirbhísí Amach in 2019, mar chuid den tsamhail chostála i leith na Ráiteas an Chathaoirligh dírdámhachtana, rinneadh tuilleadh forbartha ar bhuiséadú méadaithe a theastaíonn ón Údarás Náisiúnta Iompair agus an ón mbun aníos agus bunaíodh na costais ar phríomhtháscairí t-éileamh méadaithe ar sheirbhísí iompair scoile, go háirithe do feidhmíochta de réir suímh, lenar cinntíodh go bhfuil an gnó leanaí a bhfuil riachtanais speisialta acu. I mí na Nollag shínigh OSP lánchistithe faoin gConradh Dírdámhachtana nua a síníodh Bus Éireann Conradh Dírdhámhachtana nua lena gclúdaítear leis an Údarás Náisiúnta Iompair i mí na Nollag. Gné lárnach de an tréimhse go dtí 2024, faoinar féidir leis an gCuideachta sin ba ea meitheal oibre thrasfheidhmiúil a chinntigh go raibh seirbhísí OSP a sholáthar trí chonradh lánchistithe. an tuiscint chéanna ar fud an ghnó ar na riachtanais ó thaobh D’fhonn méadú brabúis agus ardú ar líon na bpaisinéirí a líon na bhfostaithe. Rinneadh anailís iomlán ar acmhainní a bhí chothú feasta ar fud ghnó Expressway, cheadaigh an Bord le spáráil, rud a d’fhág go bhféadfaí buiséad céimnithe a chur caiteachas caipitil chun suas le 30 bhus nua Expressway i bhfeidhm, atá in oiriúint do na séasúir éagsúla a cheannach. Tá sé thar am an infheistíocht mhór sin a In 2019 chuir an Chuideachta tús leis an bpróiseas chun dhéanamh agus, leis sin, cuirfear Expressway i riocht maith de réir mar a bheidh an t-iomaíochas ag géarú sa mhargadh.

an fheidhm airgeadais a scrúdú lena chinntiú go mbeidh sí Athbhreithniú oiriúnach don ghnó san am atá le teacht. Leanfar leis an obair Maidir lenár ngnó scoile, táimid ag éascú faoi láthair sin in 2020 agus tabharfar aghaidh ar ár bpróisis, ár gcórais, d’athbhreithniú neamhspleách, a bhfuiltear ag súil leis go na teicneolaíochtaí, anailísíocht sonraí agus ár n-acmhainní dtabharfar chun críche é faoi lár na bliana 2020. Beidh sé sin d’fhonn teacht aniar a chothú ó thaobh cúrsaí airgeadais. ina bhonn eolais i gcomhair plé leis an Roinn Oideachais agus Tá an Chuideachta lántiomanta do chloí leis na ceanglais atá Scileanna amach anseo. orainn faoin gCód Cleachtais chun Comhlachtaí Stáit a Rialú. Gach bliain déanann Bus Éireann athbhreithniú ar a phlean In 2019, thug sí isteach Creat Comhlíonta nua chun cabhrú le gnó rollach cúig bliana, a ndéanann NewERA athbhreithniú cosaint an chéad agus an dara líne maidir le monatóireacht ar bliantúil air. Tá feabhas tagtha ar ghlansócmhainní na

chomhlíonadh agus athbhreithnithe ar dhearbhú cáilíochta. Ráitis Airgeadais cuideachta ó 2019 agus is fiú €16.0m anois iad, méid atá i Déantar tuarascáil ráithiúil ar chomhlíonadh a phlé leis bhfad níos mó ná na tairseacha a theastaíonn le haghaidh an bhfoireann ardbhainistíochta agus déanann an Coiste ceadúnas oibríochta bliantúil. Tá feabhas tagtha freisin ar an Iniúchóireachta agus Rioscaí agus an Bord athbhreithniú iarmhéid idir Chuideachta le CIÉ ó 2019, agus tá glanmhéid ar an tuarascáil sin. Ina theannta sin, rinne an Chuideachta athbhreithniú domhain ar chomhlíonadh na gceanglas €101.0m dlite do Bhus Éireann anois, méadú €16.1m i rialachais chorparáidigh atá orainn faoin gCód Cleachtais chun gcomparáid le 2018. Comhlachtaí Stáit a Rialú agus mar thoradh air sin tugadh B’ionann na gealltanais chaipitil amhail an 31 Nollaig 2019 agus cothrom le dáta an Lámhleabhar Rialachais Chorparáidigh do €15.4m, lena n-áirítear €13.3m i leith 30 bus nua Expressway. Stiúrthóirí agus Fostaithe Le linn 2019, d’éirigh le Bus Éireann a Cheadúnas Oibriúcháin Ionchas Airgeadais um Iompar Paisinéirí ar Bóthar a athnuachan i gcomhair na Tá na dúshláin atá ag gabháil leis an easpa cinnteachta faoin tréimhse 2019/2024, bhunaigh sé a chlár inmheánach um mBreatimeacht fós ag dul i bhfeidhm ar go leor Cuideachtaí, Úinéireacht Thairbhiúil, thug sé faoi athbhreithniú seachtrach Bus Éireann ina measc. Tá Bus Éireann ag cur i bhfeidhm a ar Éifeachtacht an Bhoird de réir an Chóid Chleachtais, phlean um Athrú Ó bhonn i gcomhair an Bhreatimeachta i thug sé faoi athbhreithniú ó thaobh Dearbhú Cáilíochta gcomhréir leis an bpróiseas idirbheartaíochta idir an Ríocht ar chomhlíonadh an athbhreithnithe faoi Chód Caiteachais Aontaithe agus an tAontas Eorpach maidir le fágáil an Aontais. Phoiblí 2019 (athbhreithnithe), rinne sé athbhreithniú ar Faigheann an Coiste Iniúchóireachta agus Rioscaí an scéal is chomhlíonadh Acht na dTeangacha Oifigiúla, 2003, chuir sé nuaí ar an ábhar sin go rialta Beartas Nua um Bainistíocht Calaoise i bhfeidhm agus rinne sé comhaontuithe seirbhísí le Grúpa CIÉ, comhaontuithe Agus an tuarascáil seo á scríobh, tá Bus Éireann ag déileáil a bhaineann le seirbhísí a sholáthraítear go lárnach. leis an ráig COVID-19 a raibh éifeacht mhór aici ar líon na bpaisinéirí le linn 2020 agus, is dócha, isteach sa bhliain 2021. Inbhuanaitheacht ó thaobh Airgeadais agus Cistiú Chruthaigh an ráig sin timpeallacht dhúshlánach a bhfuil an Chuideachta ag déileáil léi i dteannta lenár bpríomhpháirtithe D’fhonn cloí leis an gcur chuige inbhuanaitheachta, tá sé leasmhara go léir. Tá cur síos ar na tionchair i mír an Gnóthas tábhachtach cistiú leordhóthanach a dhéanamh ar na seirbhísí Leantaigh i dTuairisc na Stiúrthóirí. OSP agus na seirbhísí scoile a sholáthraíonn Bus Éireann don Údarás Náisiúnta Iompair agus don Roinn Oideachais agus 35 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Athbhreithniú ar Oibríochtaí (ar lean)

Barr Feabhais Oibriúcháin ●● Tionóladh comhdháil sábháilteachta i mBaile Átha Luain i mí Dheireadh Fómhair, ar ar fhreastail ionadaithe Sábháilteacht sábháilteachta agus oifigigh shábháilteachta ó gach cearn Tá cúrsaí sábháilteachta fós faoi chúram na foirne den tír. Bhí an-áthas orainn aoichainteoirí a bheith inár ardbhainistíochta agus Choiste Sábháilteachta an bhoird, gCuideachta ón Údarás um Shábháilteacht ar Bhóithre ar athraíodh a ainm go dtí an Coiste Sábháilteachta agus agus ón nGarda Síochána. Ghlac siadsan páirt i seisiún Inrochtaineachta in 2019. Rinneadh téarmaí tagartha an fóraim agus seisiún smaointeoireachta cuimsitheach Choiste a athbhreithniú agus tugadh cothrom le dáta iad. faoi phríomhábhair a bhaineann leis an tsábháilteacht. ●● ●● Rinneadh leathnú ar Phlean Éigeandála na Cuideachta in Rinneadh nuashonrú eile ar an gcóras CRM (bainistíocht 2019 agus tugadh cothrom le dáta é, agus reáchtáladh dhá ar an gcaidreamh le custaiméirí) maidir le tuairisciú ar sheisiún chun cásanna a thástáil ar mhaithe le cabhrú le thimpistí agus ar theagmhais chun anailís bhreise a pleanáil freagartha éigeandála. Bhain ceann amháin le cás sholáthar i ndáil le treochtaí i dtaobh timpistí agus i ndáil éigeandála ar sheirbhís iompair scoile agus an ceann eile le le faisnéis ón gcóras CCTV. Chuidigh sé sin linn timpistí cás éigeandála a raibh paisinéirí ar bóthar i gceist ann. a imscrúdú agus le bainistiú na n-éileamh ina ndiaidh. ●● ●● Cuireadh chun feidhme próiseas athbhreithnithe maidir le Leanadh leis an leathnú atá á dhéanamh ar na hiniúchadh ar shábháilteacht san áit oibre i rith na bliana príomhtháscairí feidhmíochta a bhaineann le sábháilteacht ag gach láthair oibríochta. agus cuireadh ceann breise leo: tuairisciú ar chásanna inar tugadh íde béil d’fhostaithe agus ina ndearnadh damáiste ●● Ullmhaíodh agus cuireadh i láthair in 2019 nuashonrú mailíseach do mhaoin. iomlán ar Bheartas Sábháilteachta, Córas Bainistíochta Sábháilteachta agus Ráiteas Sábháilteachta na Cuideachta. Iompar Scoile ●● Foilsíodh ‘Driving Safely’, leabhrán cuimsitheach nua ina ●● Is é sábháilteacht na leanaí scoile a bhíonn ag taisteal ar dtugtar comhairle maidir le sábháilteacht tiománaithe, na seirbhísí iompair scoile an tosaíocht is mó atá againn i rith na bliana. Tugtar breac-chuntas sa leabhrán ar i gcónaí. phróisis bainistíochta sábháilteachta na Cuideachta agus ●● Is léir arís eile go bhfuil teist sábháilteachta mhaith tugtar comhairle ann maidir le sábháilteacht agus slándáil againn i bhfianaise laghdú 23% a bheith tagtha ar líon na tiománaithe agus paisinéirí. dtuairteanna a tharla d’fheithiclí de chuid Bhus Éireann. ●● Ní bhfuair aon phaisinéir ná aon fhostaí bás i dteagmhas ●● Lean Bus Éireann, an Roinn Oideachais agus Scileanna a bhain leis an obair in 2019. Ar an drochuair, bhí feithiclí agus an tÚdarás um Shábháilteacht ar Bhóithre ar aghaidh de chuid na Cuideachta páirteach i dtrí thuairt ina bhfuair ag obair i gcomhar lena chéile in 2019 lena chinntiú go duine bás i rith na bliana – dhá cheann ina raibh coisithe mbeidh an tsábháilteacht fós ina príomhthosaíocht i i gceist agus ceann amháin ina raibh gluaisrothaí i gceist. bhfeidhmiú na Scéime Iompair Scoile. ●● Bhí ráta na dtuairteanna agus na dtimpistí a tharla ●● Bhíomar ag díriú go mór freisin ar feadh na bliana 2019 ar d’fhostaithe in 2019 i bhfad ní b’ísle ná mar a bhí amhlaidh an tsábháilteacht ar bhusanna scoile a chur chun cinn agus i mblianta roimhe seo. Tháinig méadú ar an ráta timpistí teachtaireachtaí tábhachtacha a chur in iúl do leanaí scoile. i gcás paisinéirí ar bóthar, go háirithe ar ár gcuid seirbhísí D’fhreastail Bus Éireann ar roinnt imeachtaí sábháilteachta cathrach. Tugadh isteach roinnt beart sa dara leath den i rith na bliana lena n-áirítear na tionscnaimh “Keep Safe” i bhliain chun stop a chur leis an treocht sin. gcomhar leis an Údarás Sláinte agus Sábháilteachta.

36 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Cosaint Leanaí ●● Tugadh cothrom le dáta Creat Bainistíochta Riosca na Ag teacht le ceanglais an Achta um Thús Áite do Leanaí, 2015, is Cuideachta le linn 2019. Tá an creat sin ag teacht le gné lárnach den éiteas tá ag Bus Éireann é leanaí a choinneáil forálacha ISO 31000: 2018 agus comhlíonann sé ceanglais slán sábháilte agus iad faoinár gcúram. Sa leabhrán maidir leis an na Roinne Caiteachais Phoiblí agus Athchóirithe, an Treoir mBeartas um Chosaint Leanaí, sonraítear na príomhphrionsabail maidir le Bainistiú Riosca do Ranna agus Oifigí Rialtais agus a bhaineann le cosaint leanaí san eagraíocht seo. Déantar é an Cód Cleachtais chun Comhlachtaí Stáit a Rialú. Ráiteas an Chathaoirligh a dháileadh ar bhaill foirne Bhus Éireann, ar chonraitheoirí Rinne an Fhoireann Ardcheannaireachta athbhreithniú iompair scoile agus ar na tiománaithe atá ainmnithe acusan. Is agus nuashonrú rialta ar chlár riosca na Cuideachta i é is aidhm don leabhrán maidir leis an mBeartas um Chosaint rith na bliana. Tuairiscíodh príomhrioscaí agus iad siúd Leanaí sábháilteacht agus leas na leanaí a iompraímid a chur lasmuigh den lamháltas do gach cruinniú Boird. chun cinn tuilleadh, agus leagtar amach ann na nósanna imeachta atá le leanúint ag ár bpearsanra agus muid ag déileáil le haon ábhar imní a bhaineann le cosaint leanaí. Spriocanna Comhshaoil agus Aeráide Tá 53% de na feithiclí i bhflít seirbhíse Bhus Éireann ag Grinnfhiosrú cloí anois leis an gcaighdeán astaíochtaí Euro VI i leith Is é príomhfhócas Oifig Grinnfhiosrúcháin Bhus Éireann a innill níos glaine. chinntiú go gcomhlíonfaimid ár n-oibleagáidí dlíthiúla faoin Tá an Bord agus an Fhoireann Ardbhainistíochta fós ag díriú go

Acht um an mBiúró Náisiúnta Grinnfhiosrúcháin (Leanaí Athbhreithniú agus Daoine Soghonta), 2012-2016. Féachtar ann leis an tréan ar bhainistíocht fuinnimh agus ar inbhuanaitheacht breosla. sármhaitheas a chothú i gcaighdeáin oibríochta chun tacú le Táimid meáite ar chuspóirí agus spriocanna an rialtais a bhaint sábháilteacht agus leas na leanaí a iompraímid, go háirithe iad amach maidir le bainistíocht fuinnimh agus inbhuanaitheacht siúd a bhaineann leas as na seirbhísí iompair scoile dár gcuid. chomhshaoil. Bunaíodh Foireann Fuinnimh thrasfheidhmiúil nua in 2019 agus glacadh Beartas Fuinnimh nua. A bhuí leis an gCóras Grinnfhiosrúcháin ar Líne, a seoladh in 2018, tá cuíchóiriú déanta ar an bpróiseas grinnfhiosrúcháin ●● Cuireadh tús le próiseas chun córais bainistíochta fuinnimh agus soláthraítear ann próiseas iarratais áisiúil a chuidíonn le na cuideachta a fheabhsú in 2019, agus tá an próiseas sin húsáideoirí inmheánacha agus le húsáideoirí seachtracha araon. á chistiú trí Scéim Oibleagáide Éifeachtúlachta Fuinnimh an Rialtais. Is é an cuspóir atá leis ár n-éifeachtúlacht fuinnimh In 2019, rinne Oifig Grinnfhiosrúcháin Bhus Éireann iarratais a Ráitis Airgeadais a fheabhsú tuilleadh agus deimhniú bainistíochta fuinnimh phróiseáil i leith 4,431 iarratasóir. Is ionann sin agus méadú 50% ISO50001 a bhaint amach in 2020. ar líon na n-iarratas ar ghrinnfhiosrúchán a próiseáladh in 2018. ●● Rinneadh éascú eile fós ar fheidhmiú an chórais teileamaitice Leis an gCóras Grinnfhiosrúcháin ar Líne, déanta uathoibriú ar an bhflít busanna, cuireadh oiliúint ar fhostaithe agus ar thromlach an chomhfhreagrais le hiarratasóirí. Nuair a feistíodh na feithiclí go léir agus é i gceist againn an córas a cheadaítear d’iarratasóirí seirbhís a fheidhmiú thar ceann chur i bhfeidhm i mí Feabhra 2020. Fágann an córas sin gur Bhus Éireann, cuirtear cóip leictreonach chucu de Chód fearr an aird a bhíonn ag na tiománaithe ar a bhfeidhmíocht Iompair oifigiúil na Cuideachta agus dá leabhrán maidir leis an mBeartas um Chosaint Leanaí. tiomána, agus ar an tionchar a bhíonn ag an tiomáint ar ídiú breosla agus ar shábháilteacht na bpaisinéirí. ●● Tháinig feabhas 14.8% (deimhnithe ag SEAI) ar ár Rioscaí n-éifeachtúlacht fuinnimh ón mbliain bhunlíne go 2019. Tá Déanaimid ár ndícheall a chinntiú go mbíonn cur chuige sé beartaithe go leanfar leis an dul chun cinn sin in 2020. láidir spriocdhírithe againn sa Chuideachta i gcónaí ●● Ceadaíodh córas nua bainistíochta breosla in 2019 maidir le rioscaí a bhainistiú. agus cuirfear i bhfeidhm é in 2020. Is ar an mbord atá an fhreagracht fhoriomlán as a chinntiú ●● Ghlac Bus Éireann páirt i dtriail mhór a baineadh as breoslaí go mbeidh na rioscaí atá ag bagairt ar an gCuideachta i malartacha ag deireadh 2018 agus sa chéad leath de 2019, gcomhréir le baint amach a cuid spriocanna straitéiseacha faoi stiúir na Roinne Iompair, Turasóireachta agus Spóirt. agus leis an luach fadtéarmach do na páirtithe leasmhara. Baineadh úsáid as saoráidí Bhus Éireann ag an gCloch Is iad an tsábháilteacht agus an bhainistíocht rioscaí fós an Leathan i mBaile Átha Cliath agus i dTobar an Chaipín i tosaíocht is airde dá bhfuil ag comhaltaí an Bhoird agus ag gCorcaigh i gcomhair na trialach. Is éard a bhí i gceist leis an an bhFoireann Ardbhainistíochta. tionscnamh ná monatóireacht a dhéanamh ar éifeachtúlacht Tá próisis mhionsonraithe, sásraí athbhreithnithe agus agus feidhmíocht astaíochtaí i gcás sé chineál éagsúla córas srianta agus ceartúchán i bhfeidhm chun an dearbhú feithicle. Chuir sé bonn eolais faoi bheartas an Rialtais cáilíochta tráthúil a sholáthar a theastaíonn sa chaoi is go maidir leis an infheistíocht i bhfeithiclí iompair phoiblí agus mbeidh an Bord agus an Fhoireann Ardcheannaireachta in táimid ag súil leis an gcéad bhaisc busanna hibrideacha, ann breithiúnais agus cinntí eolasacha a dhéanamh mar is gá. atá á gcistiú ag an Údarás Náisiúnta Iompair, in 2020.

37 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Athbhreithniú ar Oibríochtaí (ar lean)

●● Tá 53% de na feithiclí i bhflít seirbhíse Bhus Éireann ag cloí Spriocanna Comhshaoil agus Aeráide anois leis an gcaighdeán astaíochtaí Euro VI i leith innill níos Mar fhreagairt ar na dúshláin a bhaineann leis an athrú glaine. Cuirfear leis an gcéatadán sin arís, go dtí 60%, in aeráide ar domhan agus ar an bhfonn atá orainn a bheith 2020 tráth a bhfuil sé pleanáilte busanna nua a fháil. páirteach sa réiteach chun astaíochtaí gás ceaptha teasa ón ●● D’úsáideamar 317,841 meigeavata fuinnimh san iomlán iompar in Éirinn a laghdú agus cáilíocht an aeir a fheabhsú, ba i rith na bliana 2019, agus tharla an méadú sin mar gheall bheart cinniúnach é foilsiú an Phlean Gníomhaíochta ar son ar na seirbhísí breise a cuireadh ar fáil in 2019 agus mar na hAeráide in 2019 don Chuideachta agus do sholáthraithe gheall ar an mbrú tráchta a bheith ag dul in olcas. iompair phoiblí eile. Tá spriocanna dúshlánacha ann don Chuideachta. Toisc gur comhlacht poiblí muid, is é an sprioc atá Seo a leanas, i meigeavataí, an fuinneamh a d’úsáideamar: leagtha síos dúinn ná laghdú iomlán 30% ar astaíochtaí CO2 faoi 2030. Tháinig laghdú 7% ar astaíochtaí CO2 na Cuideachta ón mbliain bhunlíne (2009). Tá feidhmiú an phlean maidir leis an bhflít feithiclí agus an phlean um chaipiteal bonneagair ríthábhachtach ionas go mbainfidh Bus Éireann amach spriocanna an Phlean Gníomhaíochta ar son na hAeráide, mar aon le hinfheistíocht leanúnach i bhfeithiclí nua ón Údarás 5,073 7,196 Náisiúnta Iompair agus ón Roinn Oideachais agus Scileanna. Tosóimid ag aistriú chuig breoslaí malartacha inbhuanaithe in 2020, tráth a bhfaighimid 26 bus leictreach hibrideach. In 2019 Mwh 2019 cuireadh tús leis an bpleanáil chun flít busanna Bhaile Átha Luain a bheith ag feidhmiú le leictreachas amháin, mar chuid de threoirthionscadal i gcomhar leis an Údarás Náisiúnta Iompair. Socraíodh triail a bhaint as busanna hidrigine i 305,572 Mórcheantar Bhaile Átha Cliath freisin agus déanfaidh an tÚdarás Náisiúnta Iompair cistiú ar an triail sin. Táimid ag díriú fós ar cháilíocht an aeir, go háirithe i dtimpeallachtaí uirbeacha. Comhlíonann 53% dár bhflít feithiclí seirbhíse na caighdeáin Euro VI is déanaí anois, rud a chiallaíonn nach dtagann ach astaíochtaí fánacha Díosal Leictreachas Gás/Téamh ocsaídí nítriúla, hidreacarbóin agus cáithníní as sceithphíopa na bhfeithiclí sin. Céatadán 60% a bheidh i gceist nuair a bheidh na busanna nua atá ar na bacáin faighte againn. Tá an Chuideachta páirteach sa ghrúpa comhairleach UTRAP ar fheabhsú cháilíocht an aeir uirbigh.

1. Ó Charr go Bus 5,124 7,246 Ach acmhainní a bheith á roinnt ag níos mó daoine, is lú an líon carranna a bhíonn ar an mbóthar agus

is lú an méid astaíochtaí CO2 a bhíonn ann 2018 Mwh ●● Dá mhéad daoine a bheidh ag taisteal ar ár gcuid seirbhísí féin, is ea is fearr é don chomhshaol, don gheilleagar agus don tsochaí i gcoitinne. ●● Is é is dual dár ngnó féin cur le húsáid na seirbhísí 289,571 iompair phoiblí agus dírímid air sin ar an iomaí leibhéal. ●● Déanaimid ár gcion trí idirphlé gníomhach leis na páirtithe leasmhara go léir, tráth a molaimid an t-iompar poiblí. ●● Príomhghné de sin is ea an oiread buntáistí is féidir a bheith ag na paisinéirí a chinneann taisteal ar ár gcuid seirbhísí. ●● Ina theannta sin, tá sé tábhachtach éifeachtaí dearfacha an taistil ar bhusanna a chur in iúl de réir mar a iompaíonn breis daoine ar an gcóir iompair sin. 38 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

2. Busanna Folmha sa Trácht ●● Cuireadh tús leis na trialacha ag deireadh 2018 agus Dá fheabhas a dhéanaimid an trácht a phleanáil, an leanadh leo go dtí Aibreán na bliana 2019. táirgeadh a chuíchóiriú agus seachaint nach mbeidh ●● I measc na dteicneolaíochtaí a bhí i gceist sna trialacha busanna folmha ar an mbóthar, is ea is mó an luach bhí roinnt busanna aon urláir agus busanna dhá urlár a sholáthraímid do phaisinéirí agus don tsochaí a ritheann ar leictreachas amháin, ar chumhacht Ráiteas an Chathaoirligh ●● Is coincheap tábhachtach é céatadán na mbusanna hibrideach, ar ghás nádúrtha comhbhrúite agus ar chealla folmha sa trácht a laghdú chun pleanáil tráchta chliste breosla hidrigine. Bhí siadsan á dtástáil i gcomparáid le a bhaint amach. teicneolaíochtaí díosail astaíochtaí ísle atá ann cheana. ●● Is é an sprioc atá againn an acmhainn a sholáthar chun ●● Tá sé beartaithe ag an Roinn torthaí comparáideacha freastal ar riachtanais na bpaisinéirí. na trialach a úsáid lena chinneadh cé na teicneolaíochtaí is ●● Tá sé ríthábhachtach freisin ár mbusanna a líonadh le fearr lena n-úsáid ar fheithiclí iompair phoiblí amach anseo, paisinéirí chun astaíochtaí a ísliú agus ár n-acmhainní sa chaoi is gur féidir linn na spriocanna fuinnimh náisiúnta teoranta a chaomhnú. Gné thábhachtach amháin is ea a bhaint amach faoi 2030. na sceidil a bharrfheabhsú sa chaoi is nach mbeidh na Seo thíos ár n-astaíochtaí carbóin i leith na mblianta 2019 agus busanna díomhaoin ná folamh. 2018, agus iad luaite ina kg CO2: ●● Gné eile is ea a chinneadh céard é an fad slí is giorra Athbhreithniú idir an t-iosta bus agus an chéad stad, ●● Dá mhéad comhoibrithe agus idirphlé a bhíonn againn Astaíochtaí Carbóin 2019 agus 2018 le paisinéirí, is ea is fearr is féidir na seirbhísí iompair phoiblí a chur in oiriúint do riachtanais na bpaisinéirí agus an tionchar ar an gcomhshaol a íoslaghdú ag an am céanna.

Trialacha ar Bhreoslaí Malartacha 76,543,920

●● Thug an Roinn Iompair, Turasóireachta agus Spóirt Ráitis Airgeadais

cuireadh do Bhus Éireann, do Bhus Átha Cliath agus don 73,010,952 Údarás Náisiúnta Iompair páirt a ghlacadh sa phleanáil i dtaobh na dtrialacha atá beartaithe ag an Roinn ar Bhreoslaí Malartacha, agus tacú leo. ●● Is é is aidhm leis na trialacha sin bonn eolais a chur faoi chinntí beartais amach anseo maidir le teicneolaíochtaí inbhuanaithe i gcomhair gléasraí cumhachta nach ngineann mórán astaíochtaí nó nach ngineann astaíochtaí ar bith a úsáid sna busanna poiblí. ●● Ó lár 2018 ar aghaidh, bhí Foireann Bainistíochta na hInnealtóireachta de chuid Bhus Éireann ag obair i ndlúthpháirt leis an Roinn Iompair, Turasóireachta

agus Spóirt agus leis an Roinn Cumarsáide, Gníomhaithe 1,715,872 1,972,483 1,562,585 1,279,763 ar son na hAeráide agus Comhshaoil chun na trialacha a phleanáil agus a eagrú d’fhonn a mheas cé chomh maith is 2019 2018 2019 2018 2019 2018 atá rogha teicneolaíochtaí malartacha cumhachta atá ann cheana agus cinn atá á bhforbairt. Díosal Leictreachas Gás/Téamh

39 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Athbhreithniú ar Oibríochtaí (ar lean)

Maoin agus Saoráidí Teicneolaíocht A bhuí leis an bhfeabhsúchán leanúnach inár saoráidí do Cuidíonn an teicneolaíocht nua linn fíor-dheiseanna a chustaiméirí agus d’fhostaithe, tá an bonneagar againn spreagadh chun fás a chur chun cinn, cur le héifeachtúlachtaí chun tacú le fás acmhainne agus aistriú chuig breoslaí costais agus athrú ó bhonn a dhéanamh ar an ngnó. malartacha. Lean Bus Éireann ag cur feabhas ar ghnéithe teicneolaíochta Is príomhréimse fócais i gcónaí é foirgnimh agus saoráidí na dá ghnó in 2019, lena n-áirítear: gcustaiméirí agus na bhfostaithe a fheabhsú. In 2019 tugadh ●● D’ullmhaigh an Bord straitéis agus treochlár teicneolaíochta chun críche 31 tionscadal chun saoráidí a fheabhsú, mar aon nua trí bliana agus rinne sé é a fhormheas le cúig thionscadal chun feabhas a chur ar an rochtain ar ●● Aistríodh ár gcóras TF Acmhainní Daonna chuig an néal stáisiúin. Rinneadh go leor obair phleanála agus dhearaidh ●● freisin ar phríomhthionscadail mhóra, lena n-áirítear saoráid Tugadh isteach aip nua rannpháirtíochta leis na fostaithe nua atá pleanáilte i Luimneach (Bóthar Bhaile an Róistigh), darb ainm ‘BÉ Online’, a chuireann ar ár gcumas dúinn athdhearadh a dhéanamh ar an mBusáras, agus oibreacha faisnéis agus pleananna an chuideachta a chur ar fáil, leictreacha ag cúig gharáiste. De réir mar a chuirtear le duillíní pá leictreonacha a eisiúint agus uainchláir ar líne seirbhísí, tá sé ríthábhachtach go mbeidh an bonneagar agus faisnéis faoin sceideal a chomhroinnt in ann freastal ar an bhfás sin. Leis an aistriú chuig feithiclí ●● Thugamar chun críche an cruthúnas coincheapa maidir a úsáideann breoslaí malartacha sna 10 mbliana amach le líonra nua ardacmhainne gan sreang sna hiostaí, lena romhainn, beidh brú ar an mbonneagar. gcuirtear ar ár gcumas dúinn uaslódáil/íoslódáil chianda a dhéanamh ar fhaisnéis faoi thicéid bhus, faisnéis CCTV, faisnéis faoin áit a bhfuil na busanna agus faisnéis ó na tacagraif

40 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Brabús €2.3 milliún a rinne an Chuideachta in 2019 roimh chostais eisceachtúla. Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Toisc go mbímid seasta meáite ar na caighdeáin is airde a sholáthar do gach custaiméir trí oibríocht éifeachtúil, éifeachtach, cinntítear gurb iad an cháilíocht, an tsábháilteacht agus an inbhuanaitheacht is bonn leis an éiteas seirbhíse foriomlán atá againn. Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Stiúrthóirí agus Faisnéis Eile Buaicphointí

An Bord Stiúrthóirí:

Stiúrthóirí Neamhfheidhmiúcháin An tUasal Aidan Murphy

An tUasal Diarmuid Corry Ráiteas an Chathaoirligh

An tUasal Gerard Ryan

Deirdre Ashe Uasal

An tUasal Thomas O’Connor

An tUasal Stephen Hannan

An tUasal Brendan Lenihan (ceapadh é ar 5 Aibreán 2019)

Miriam Hughes Uasal (ceapadh í ar 5 Aibreán 2019)

An tUasal Richard Manton (ceapadh é ar 5 Aibreán 2019) Athbhreithniú Príomhfheidhmeannach An tUasal Stephen Kent

Rúnaí agus Oifig Chláraithe Tom Delaney An Chloch Leathan Baile Átha Cliath 7 Ráitis Airgeadais Suíomh Gréasáin: www.buseireann.ie Uimhir Chláraithe: 119570 Cuideachta Faoi Theorainn Scaireanna agus Cuideachta Gníomhaíochta Ainmnithe faoi Acht na gCuideachtaí 2014

Iniúchóirí Neamhspleácha Deloitte Ireland LLP Cuntasóirí Cairte agus Gnólacht Iniúchóireachta Reachtúla Ardán Phort an Iarla Baile Átha Cliath 2

43 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Beathaisnéisí na Stiúrthóirí

Aidan Murphy Ceapadh Aidan Murphy ina chomhalta de bhord Bhus Éireann den chéad uair i mí Aibreáin 2013 agus ina Chathaoirleach ar an mbord i mí Iúil 2014. Tháinig a théarma oifige chun críche ar 8 Iúil 2017 agus athcheapadh é ina Stiúrthóir agus ina Chathaoirleach ar 6 Nollaig 2017. Tá taithí na mblianta ag Aidan ag obair mar ghairmí slabhra soláthair. Roimhe seo bhíodh sé ag feidhmiú mar Phríomhfheidhmeannach le Pulse Logistics, Stiúrthóir Bainistíochta Soláthair le C&C Group, Bainisteoir Ginearálta ag Wincanton Ireland agus Stiúrthóir Lóistíochta ag Allegro Ltd. Ba é an príomhchainteoir ag roinnt imeachtaí slabhra soláthair san Eoraip lena n-áirítear Logicon agus Cruinniú Mullaigh Shlabhra Soláthair na hEorpa agus is comhalta é den Institiúid Cairte Lóistíochta agus Iompair in Éirinn (CILT) agus iarUachtarán uirthi. Tá Aidan ina chomhalta de Choiste Straitéise an Bhoird freisin agus is comhalta Boird le Grúpa CIÉ é chomh maith. Tá sé ina bhall de Choiste Straitéise Bhord CIÉ chomh maith, agus ina Stiúrthóir neamhfheidhmiúcháin ar M&M Walshe Group.

Deirdre Ashe Ceapadh Deirdre Ashe ina comhalta den bord i mí Iúil 2014 agus athcheapadh í i mí Lúnasa 2017 do dhara téarma. Le linn an ama seo bhí sí ina Cathaoirleach ar an nGrúpa um Rioscaí agus Athbhreithniú ar Iniúchtaí (GRAI), ar an gCoiste Luacha Saothair, ar an gCoiste Luach Saothair agus is Cathaoirleach ar an gCoiste Cultúir, Daoine agus Custaiméara í faoi láthair. Tá sí ina comhalta den Choiste Straitéise ónar ceapadh í i 2014. Is Stiúrthóir Cairte í Deirdre agus taithí aici mar Stiúrthóir Neamhfheidhmeannach. Is iar-Stiúrthóir í ar ar Aviva Health, Cumann Asma na hÉireann agus Life Sure. Mar cheannasaí sinsearach le an-taithí in árachas intíre agus idirnáisiúnta bhí sí i gceannas ar Rannáin Tomhaltóra Liberty, Aviva agus Vivas Health sna margaí Árachas Ginearálta agus Sláinte. Is saineolaí í i nDigitiú agus bhí sí in ceannasaí ar Chláracha Athrú Idirnáisiúnta do Liberty Insurance.

Gerard Ryan Ceapadh Gerard Ryan ina chomhalta den bhord i mí Iúil 2012 agus athcheapadh é in 2015 agus arís in 2018. Tá poist ardbhainistíochta ag Gerard le breis is 20 bliana anuas san earnáil seirbhísí airgeadais agus san earnáil TF in eagraíochtaí éagsúla. Tá sé ina Stiúrthóir Oibríochtaí i láthair na huaire le Acorn Life DAC, cuideachta Éireannach árachais saoil faoi úinéireacht phríobháideach, atá lonnaithe i nGaillimh. Stiúrthóir neamhfheidhmiúcháin is ea é le Acorn Insurance Ltd, broicéir árachais ghinearálta atá ina chuid den mháthair Chuideachta Acorn Group Ltd. Tá an-chuid oibre déanta aige i réimse na bainistíochta ginearálta, agus tá neart taithí aige ó thaobh bainistiú airgeadais agus costais, bainistiú agus measúnú tionscadail, athrú gnó, nuálaíocht ar bhonn na teicneolaíochta agus freastal ar riachtanais na gcustaiméirí. Bhronn Scoil Ghnó Iarchéime Michael Smurfit i gColáiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath Céim Mháistir sa Riarachán Gnó air agus bhronn Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath, céim Baitsiléara Eolaíochta san Eolaíocht Ríomhaireachta air. Tá Gerard ina chomhalta den Choiste um Riosca agus Iniúchóireacht (ARC) freisin agus ina Chathaoirleach ar Choiste Straitéise an bhoird.

Stephen Hannan Ceapadh Stephen Hannan ar bhord Bhus Éireann ar 1 Nollaig 2017 faoi na hAchtanna um Páirteachas Lucht Oibre (Fiontair Stáit), 1977 go 2001. Tiománaí bus de chuid Bhus Átha Cliath is ea é agus bíonn sé ag obair i nGaráiste na Rinne. Tá sé ina bhall de SIPTU agus bhí réimse leathan post aige sa cheardchumann sin le beagnach 30 bliain anuas. Bhí sé ina Uachtarán ar Choiste na dTiománaithe Bus, ina Leas-Chathaoirleach ar Choiste na hEarnála Iompair agus ar an gCoiste Rannán, agus is Ionadaí Iosta é. Tá Stephen ina chomhalta boird de chuid CIÉ ó mhí na Nollag 2017 i leith agus tá sé ina Stiúrthóir ar Bhus Átha Cliath freisin. 44 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Thomas O’Connor Ceapadh Thomas O’Connor ar bhord Bhus Éireann ar 25 Iúil 2018 faoi na hAchtanna um Páirteachas Lucht Oibre (Fiontair Stáit), 1977 go 2001.

Tá Thomas ina thiománaí bus le Bus Átha Cliath, i nGaráiste na Rinne. Tá sé i gCeardchumann Náisiúnta Buaicphointí na nOibrithe Bus agus Iarnróid, tá sé ina chomhalta d’Fheidhmeannas Náisiúnta an cheardchumainn sin agus is é atá ina Rúnaí ar Chraobh Bhaile Átha Cliath ó 2010 i leith. Tá Thomas ina chomhalta Boird de chuid CIÉ ó mhí na Nollag 2017 i leith agus tá sé ina Stiúrthóir ar Bhus Átha Cliath freisin.

Diarmuid Corry Ceapadh Diarmuid ar Bhord Bhus Éireann ar 3 Lúnasa 2018 agus ceapadh é freisin ina Chathaoirleach Ráiteas an Chathaoirligh ar Choiste Sábháilteachta agus Rochtana an bhoird agus is comhalta den Choiste Straitéise é.. Is comhairleoir é Diarmuid a bhíonn ag plé le dearadh córas leictreonach, agus go háirithe le haer agus spásárthaí. Bhunaigh sé ACRA Control Ltd., soláthraí uirlisí tástála eitilte don tionscal aeraspáis, agus bhíodh sé ina Stiúrthóir ar an gCuideachta sin go dtí gur ceannaíodh í in 2011. Faoi láthair tá sé ina Phríomhoifigeach Teicneolaíochta le Réaltra Space Engineering, rannán de chuid Realtime Technologies Ltd. Tá céim mháistir ag Diarmuid san Innealtóireacht Leictreonach ó Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath agus tá céim MBA bainte amach aige chomh maith.

Richard Manton Ceapadh Richard Manton ar bhord Bhus Éireann in Aibreán 2019. Is comhalta den Choiste Sábháilteachta agus Rochtana, agus Coiste Cultúir, Daoine agus Custaiméara an Bhoird é. Is bainisteoir sinsearach ag Innealtóirí na hÉireann é Richard, atá freagrach as caighdeáin pholasaithe, Athbhreithniú ghnóthaí poiblí agus acadúla. Bhí poist i dtaighde agus i teagasc ag OÉ Gaillimh aige roimhe agus bhí sé ina ionadaí pobail ar Choiste um Bheartais Straitéiseacha Iompair Comhairle Cathrach na Gaillimhe. Is Innealtóir Cairte le hInnealtóirí na hÉireann agus Institiúid Cairte Mórbhealaí agus Iompair é Richard. Tá PhD aige in Innealtóireacht Shibhialta, le speisialtóireacht in iompair inbhuanaithe.

Miriam Hughes Ceapadh Miriam Hughes ar an Bhord i 2019. Is Stiúrthóir Cairte leis an IOD í Miriam, sainchomhairleoir

neamhspléach gnó straitéiseach agus Stiúrthóir Neamhfheidhmeannach. Is comhalta í den Choiste um Ráitis Airgeadais Riosca agus Iniúchóireacht an Bhoird agus den Choiste Sábháilteachta agus Rochtana an Bhoird. Is iar-POF í de cheann de na grúpaí cumarsáide is mó in Éireann, DDFH&B. Le linn a tréimhse oifige seacht mbliana déag ag DDFH&B, bhainistigh sí an iliomad éadáil, leaganacha gnó nua agus le déanaí threoraigh sí atheagrú an ghnó le cuideachta nua cumarsáide, JWT folk, a chruthú. Bhí DDFH&B 75% faoi úinéireacht áitiúil agus speisialaithe i bhfógraíocht, in inneachair dhigitigh, i mbainistiú clú, in ócáidí eispéireasach agus i bPR branda. D’oibrigh sí le cliaint mhóra mar Bhord Gáis, an Crannchur Náisiúnta, Littlewoods, Irish Life agus SuperValu. Is cathaoirleach ar bhord Barnardos Ireland Miriam faoi láthair, is Meantóir í ar Phainéal Fiontraíocht Éireann, is Stiúrthóir Neamhfheidhmeannach í ag Pluto (páirt de ghrúpa TPI) agus is sainchomhairleoir straitéiseach í ar líon gnóthaí beaga. Is céimí de COBÁC í Miriam agus tá BComm agus MBS i Margaíocht aici. Is iaruachtarán í ar Institiúid Mhargaíochta na hÉireann í, is iarchomhalta de Chomhairle Trádála Bhaile Átha Cliath í, is iarchomhalta boird de Fhoras Ospíse na hÉireann í agus is comhalta reatha í de chomhairle IMI.

Brendan Lenihan Ceapadh Brendan Lenihan ar bhord Bhus Éireann in Aibreán 2019. Tá sé ina Chathaoirleach ar an Choiste um Riosca agus Iniúchóireacht (ARC) an Bhoird agus is comhalta é den Choiste Cultúir, Daoine agus Custaiméara chomh maith. Is Stiúrthóir Bainistíochta ar Navigo Consulting é Brendan, comhairleoir speisialtóra sa réimse comhairlithe Straitéise, Pleanála Gnó agus Rialaithe. Roimh seo, d’oibrigh sé mar Stiúrthóir Airgeadais Grúpa i gcuideachta mhór réadmhaoine agus mar phartnéir le Andersen, ar oibrigh sé leo in Éirinn agus i Stáit Aontaithe Mheiriceá. Is Stiúrthóir Neamhfheidhmiúcháin Neamhspleách é ar líon Cuideachtaí príobháideacha, carthanais agus Feidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS). Is iar-Uachtarán é ar Chuntasóirí Cairte na hÉireann. Tá Baitsiléir Tráchtála ag Brendan ó Choláiste na hOllscoile, Corcaigh, Dioplóma Iarchéime sa Chuntasaíocht Ghairmiúil ó COBÁC, is Cuntasóir Cairte é le taithí iar-cháilíochta níos mó na 25 bliain, agus bronnadh Dioplóma Gairmiúil i Rialachas Corparáideach ó Scoil Ghnó Smurfit, COBÁC air le déanaí.

45 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

An Fhoireann Ardbhainistíochta

Stephen Kent – Príomhfheidhmeannach Sular ceapadh é ina Phríomhfheidhmeannach i mí na Samhna 2018, ceapadh Stephen Kent ina Phríomhfheidhmeannach Gníomhach i bhFómhar na bliana 2018, tar éis dó a bheith ina Phríomhoifigeach Tráchtála roimhe sin ón uair a tháinig sé ag obair le Bus Éireann in 2013. Tháinig Stephen chugainn ó C&C Group áit a mbíodh sé ina Stiúrthóir Díolacháin agus Margaíochta, agus roimhe sin bhíodh sé ag obair i róil ardbhainistíochta éagsúla le Waterford Crystal agus Waterford Foods (atá ina chuid de Glanbia plc anois). Tá céim BBS ag Stephen ó Ollscoil Luimnigh agus MBA ó Ollscoil Herriot Watt, agus is céimí de chuid Institiúid Margaíochta na hÉireann é freisin.

Allen Parker – Príomhoifigeach Custaiméirí Thosaigh Allen Parker ag obair i ról nua an Phríomhoifigigh Custaiméirí i mí na Bealtaine 2018. Tá taithí 27 bliain ag Allen sa mhargadh busiompair in Éirinn agus sa Ríocht Aontaithe. Le blianta beaga anuas bhí Allen ina Stiúrthóir Bainistíochta ar Aircoach (fo Chuideachta de chuid First Group plc). Thosaigh Allen ar a ghairm bheatha san iompar poiblí le Bus Éireann sna 1990idí sular thug sé faoi phost le Comfort Delgro in Éirinn, lena n-áirítear mar Stiúrthóir Bainistíochta ar Citylink, oibreoir cóistí idirchathrach. Ina dhiaidh sin chuaigh sé ag obair le First Group plc i róil shinsearacha éagsúla. Ina ról mar Phríomhoifigeach Custaiméirí, tá Allen lánfhreagrach as gach gné den soláthar seirbhíse agus as feabhsú leanúnach a spreagadh maidir le heispéireas taistil na gcustaiméirí. Cuimsítear sa ról feidhmíocht agus pleanáil, oibríochtaí, innealtóireacht agus gach gné d’eispéireas taistil na gcustaiméirí, cumarsáid, faisnéis agus inrochtaineacht. Is ar an bPríomhoifigeach Custaiméirí atá an fhreagracht as oibleagáidí conartha uile an Údaráis Iompair Náisiúnta a bhainistiú freisin. Tá BSc (Onóracha) sa Teicneolaíocht Iompair ó Ollscoil Uladh ag Allen.

Miriam Flynn – Príomhoifigeach Scoile Thosaigh Miriam Flynn i ról an Phríomhoifigigh Scoile i mí Feabhra 2018 agus is í atá freagrach as feidhmiú agus riar na Scéime Iompair Scoile atá á reáchtáil ag Bus Éireann thar ceann na Roinne Oideachais agus Scileanna. Bhíodh Miriam ag obair i róil éagsúla sa Chuideachta roimhe sin, amhail Seirbhís do Chustaiméirí, Díolachán agus Margaíocht, Forbairt Gnó agus Oibríochtaí. Chaith sí an tréimhse 15 bliana roimhe sin i ról an Bhainisteora Réigiúnaigh, áit a raibh freagracht fhoriomlán uirthi as oibríochtaí Bhus Éireann i Réigiún an Iardheiscirt. Bhain sí céim Baitsiléara Tráchtála amach ó Ollscoil na hÉireann, Gaillimh, agus tá Dioplóma Iarchéime sa Mhargaíocht aici ó Scoil Ghnó Smurfit, UCD, áit a ndearna sí clár Ceannaireachta Feidhmiúcháin le Grúpa CIÉ freisin. Is comhalta í den Institiúid Cairte Lóistíochta agus Iompair in Éirinn agus tá Teastas Inniúlachta Gairmiúla aici in Oibríochtaí Iompair Náisiúnta agus Idirnáisiúnta ar Bóthar.

Tom Delaney – Príomhoifigeach Airgeadais Tháinig Tom Delaney chuig Bus Éireann ó Bhanc Shasana chun bheith ina Phríomhoifigeach agus ina Rúnaí Cuideachta i mí Aibreáin 2018. Tá taithí airgeadais breis agus 25 bliain ag Tom ar an ardleibhéal in earnálacha na seirbhísí airgeadais, na déantúsaíochta, na mear-earraí tomhaltais agus na teileachumarsáide, ar bhonn a chuid oibre i ngnólachtaí gormshlise ar nós Coca Cola, Grafton Group, Eircom agus Glanbia. Chomh maith le cúraimí airgeadas agus cúramaí rúnaíochta na Cuideachta, is é Tom atá freagrach as cúrsaí TF, rialáil agus comhlíonadh i réimse an tsoláthair le Bus Éireann. Is comhalta é Tom de Chumann na gCuntasóirí Deimhnithe Cairte, tá céim MSC aige san Airgeadas agus Dlí ó Ollscoil Queen Mary Londan, dioplóma sa dlí dócmhainneachta ón ICAI agus is lánchomhalta é de Chumann Rialachais Chorparáidigh na hÉireann.

46 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Sinéad Kilkelly – Príomhoifigeach na bhFostaithe Thosaigh Sinéad Kilkelly ag obair le Bus Éireann mar Phríomhoifigeach na bhFostaithe i mí Lúnasa 2018. Tháinig sí chuig Bus Éireann tar éis di naoi mbliana a chaitheamh ag obair leis an Etihad Aviation Group in Abú Daibí, áit a raibh sí ina Leas-Uachtarán ar Sheirbhísí na bhFostaithe. Sa ról sin, bhí Sinéad i gceannas ar shraith clár maidir le mórathrú ar an eagraíocht agus bhí freagracht uirthi freisin as straitéis agus feidhmíocht i leith na nAcmhainní Daonna agus as teicneolaíocht Ráiteas an Chathaoirligh agus seirbhísí Acmhainní Daonna, chomh maith leis an earcaíocht agus an anailísíocht i leith na bhfostaithe sa Ghrúpa (25,000 duine). Sula ndeachaigh sí ag obair le Etihad, bhí poist ag Sinéad le RBS, Grúpa Bhanc Uladh agus Intel Ireland. Bhíodh cónaí uirthi san Astráil san am atá caite freisin. Tá MBA ag Sinéad ó Choláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath agus is Comhalta Cairte í den Institiúid Cairte Pearsanra agus Forbartha (CIPD).

Eleanor Farrell – Príomhoifigeach Tráchtála Is ceannaire sinsearach le tréan taithí í Eleanor a bhfuil dea-theist tráchtála uirthí in athrú agus nuálaíocht chustaiméir-lárnach, in éineacht le forbairt straitéise agus ardchaighdeán feabhais oibríochta. Athbhreithniú Le déanaí, bhí ról ceannaireachta domhanda ag Eleanor le Google mar Cheannaire Domhanda Oibríochtaí agus Straitéise, Ionduchtú Custaiméirí. Chuaigh Eleanor chuig Google ó Vodafone Ireland áit a raibh sí ina Ceannaire ar Bhainistíocht Luach Chustaiméara agus Ceannaire Straitéise agus Pleanála Tráchtálaí. Níos luaithe ina gairm bhí sí mar Shainchomhairleoir Bainistíochta le McKinsey & Company, áit a raibh sí ina ceannaire ar líon clár straitéise agus athraithe an-tábhachtacha. Tá céim MBA ag Eleanor ó COBÁC Coláiste Ghnó Céimí Michael Smurfit agus céim MSc i Ríomhaireacht. Is Cathaoirleach í ar Shamáraigh na hÉireann agus tá sí ina comhalta

de Bhord na Samáraigh RA. Ráitis Airgeadais

Seán Loughman - Príomhoifigeach Faisnéise Tugann Seán Loughman eolas fairsing agus domhain teicneolaíoch chuig ról nuabhunaithe an Phríomhoifigigh Faisnéise. Tá taithí aige i straitéis, forbairt agus soláthar, i gCuideachta le hanailísíocht agus nuálaíocht dhigiteach agus sonraí Le linn gairm fadréimseach ag Eir, bhí róil tábhachtacha Stiúrthóra aige i réimsí athrú teicneolaíochta agus forbairt táirgí. Ba Stiúrthóir Straitéise TF, Ailtireachta agus Réitigh é in a phost is déanaí. Níos luaithe ina ghairm bhí líon ról sinsearach ag Seán i gcuideachta Shualannach Ericsson, in Éirinn agus thar lear. Tá céim Bhaitsiléar san Innealtóireacht Leictreonach ó COBÁC ag Seán.

Rory Leahy – Príomhoifigeach Riosca agus Sábháilteachta Ceapadh Rory Leahy ina Phríomhoifigeach Riosca agus Sábháilteachta i mí Feabhra 2018 agus is é atá freagrach as beartas agus straitéis sábháilteachta na cuideachta, bainistíocht riosca, maoin agus feidhmíocht fuinnimh. Tar éis dó seal a chaitheamh ag obair le hIarnród Éireann, tháinig Rory go Bus Éireann agus bhí róil éagsúla aige ag plé le forbairt ghnó, oibríochtaí agus bainistíocht ghinearálta réigiúnach. Tá céim san Innealtóireacht Shibhialta ag Rory ó UCD agus tá dioplóma iarchéime sa Bhainistíocht Chomhshaoil aige ó Choláiste na Tríonóide, chomh maith le céim Mháistir sa Bhainistíocht Oibríochtaí ó Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath. Tá Teastas Inniúlachta Gairmiúla sa Bhainistíocht Oibríochtaí Iompair Paisinéirí ar Bóthar (Idirnáisiúnta) aige freisin.

47 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Tuarascáil na Stiúrthóirí

Tá a dtuarascáil bhliantúil á cur i láthair ag na Stiúrthóirí de réir Díbhinní a n-oibleagáidí faoi Acht na gCuideachtaí, 2014 agus faoin Acht Ní dhearnadh aon díbhinní a mholadh, a dhearbhú Iompair (Córas Iompair Éireann a Atheagrú), 1986, i leith na ná a íoc i rith na bliana 2019 (2018: €nialas). bliana dar críoch an 31 Nollaig 2019.

Cúlchistí Príomhghníomhaíochtaí agus Bhí €50.2m mar caillteanais carnach ag críoch 2019, Athbhreithniú ar an nGnó i gcomparáid le €52.5m i 2018. Is cuideachta bainistíochta iompair é Bus Éireann, arb iad a phríomhghníomhaíochtaí gréasán comhtháite seirbhísí a bhainistiú agus a phleanáil, trí úsáid a bhaint as a chuid Príomhrioscaí agus Príomhábhair acmhainní féin agus acmhainní fochonraitheoirí. Áirítear sa ghréasán comhtháite sin seirbhísí cóiste cian-iompair, seirbhísí Neamhchinnteachta bus áitiúla, tuaithe, comaitéireachta, cathracha, cúigeacha agus Tá an Chuideachta tiomanta do rioscaí a bhainistiú ar baile. Chomh maith leis sin, tá an Chuideachta freagrach as an bhealach córasach, smachtaithe. Déantar na príomhrioscaí Scéim Iompar Scoile náisiúnta a bhainistiú agus a sholáthar agus na príomhábhair neamhchinnteachta a shainaithint thar ceann na Roinne Oideachais agus Scileanna. agus ullmhaítear pleananna gníomhaíochta chun na rioscaí sin a mhaolú. Tá clár rioscaí ag an gCuideachta a ndéantar Is é Córas Iompair Éireann, ar fo Chuideachta de chuid Bhus nuashonrú leanúnach air lena athbhreithniú ag na Stiúrthóirí Éireann é, údarás reachtúil náisiúnta na hÉireann a chuireann agus ag an bhfoireann ardbhainistíochta. Athbhreithníonn an iompar poiblí ar talamh ar fáil in Éirinn. Tá sé ar lánúinéireacht Grúpa um Rioscaí agus Athbhreithniú ar Iniúchtaí le tacaíocht ag Rialtas na hÉireann agus tuairiscíonn sé don Aire Iompair, ón Choiste Sábháilteachta agus Rochtana, ó Choiste Straitéise Turasóireachta agus Spóirt. an Bhoird, ón Choiste Cultúir, Daoine agus Custaiméara. Déanann an Grúpa um Rioscaí agus Athbhreithniú ar Iniúchtaí (GRAI) athbhreithniú agus monatóireacht ar Athbhreithniú ar Fheidhmíocht an rialú inmheánach agus ar rioscaí iniúchóireachta.

Oibríochtúil, Airgeadais agus Bíonn an Chuideachta ag brath ar dhálaí dearfacha Innealtóireachta inbhuanaithe an mhargaidh dá cuid seirbhísí iomlán. Mar chuid den mhonatóireacht a dhéantar ar fheidhmíocht Lean an Chuideachta den mhonatóireacht mhion ar na Cuideachta déanann foireann bainistíochta agus Stiúrthóirí ioncaim agus ar chostais go 2019 agus ar aghaidh na Cuideachta athbhreithniú rialta ar phríomhtháscairí tríd theagmháil fhairsing lena geallsealbhóirí. oibriúcháin agus feidhmíochta airgeadais. Cuirtear rioscaí agus deiseanna Airgeadais agus Eacnamaíocha Thabhaigh an Chuideachta brabús iareisceachtúil de €2.3m i i láthair an GRAI agus an Bhoird ar bhonn rialta. Bíonn an 2019 (2018: (€6.4m). Bhí seo tar éis íocaíochtaí na hOibleagáide Chuideachta ag brath ar chistiú leordhóthanach do sheirbhísí Seirbhíse Poiblí (OSP) dar luach €58.0m (2018: €52.8m). poiblí agus do sheirbhísí bus scoile ón Údarás Náisiúnta Mhéadaigh ioncam ó sheirbhísí 8.6% bliain ar bhliain go Iompair agus ón Roinn Oideachais agus Scileanna faoi seach. €366.5m. Ag 31 Nollaig 2019 bhí glanshóchmainní reatha Ní mór don Chuideachta téarmaí agus coinníollacha an de €37.5m (2018 €28.2m) agus glanshóchmainní de €16.0m, chonartha seirbhíse poiblí dírdhámhachtana leis an Údarás méadaithe ó €13.7m in 2018, ag clár comhardaithe na Náisiúnta Iompair agus an chonartha thairisceana iomaíoch do Cuideachta. Mhéadaigh líon na bpaisinéirí 6.9% go 89.4m i 2019. Sheirbhísí Phort Láirge a chomhlíonadh. Déantar bainistiú daingean ar an leachtacht ar bhonn Ghrúpa CIÉ. Tá foireann ghairmiúil thiomanta againn a dhéanann comhordú ó lá go lá ar bhainistiú airgid agus cistí, mar aon le pleanáil bhliantúil agus ilbhliantúil agus cistiú corparáideach a fháil ó bhainc ar leor é ionas gur féidir le Grúpa CIÉ leanúint ar aghaidh ag feidhmiú.

48 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Infheistíocht Chaipitiúil sin) agus cibé áit a leagfaidh na Stiúrthóirí síos. Féadfaidh na Stiúrthóirí cruinniú ginearálta urghnách den Chuideachta Bhí an caiteachas caipitiúil cothrom le €15.7m in 2019 a thionól aon uair a mheasann siad gur cuí sin nó ar iarraidh ó (2018: €26.4m). In 2019 fuair an Chuideachta cistiú caipitil Chóras Iompair Éireann. do sheirbhísí OSP ón Údarás Náisiúnta Iompair ar fiú

€16.2m é (2018: €22.2m), lena n-áirítear deontais €0.0 milliún Ráiteas an Chathaoirligh (2018: €2.5 milliún) i leith na talún agus na bhfoirgneamh atá i seilbh CIÉ, rud a chuir ar chumas na Cuideachta infheistíocht a An Bord dhéanamh i seirbhísí feabhsaithe dá custaiméirí. Is tríd an mbord Stiúrthóirí atá an Chuideachta á rialú. Thionóil comhaltaí an bhoird deich gcruinniú in 2019 (seacht gcruinniú in 2018) agus is ann do sceideal míreanna ar leith atá le ceadú Scairchaipiteal agus Cúlchistí aige. Cuimsítear sa bhord Stiúrthóirí neamhfheidhmiúcháin amháin, a raibh beirt acu ina Stiúrthóir is oibrí ag deireadh Tá sonraí i dtaobh scairchaipiteal na Cuideachta leagtha amach na bliana. Níl aon Stiúrthóirí feidhmiúcháin ar an mbord. i nóta 16.

Níl fo Chuideachta ar bith ag an gCuideachta ná infheistíocht ar bith i gCuideachtaí eile agus sin mar a bhí amhlaidh an Éagsúlacht, Comhionannas agus Cuimsiú

bhliain roimhe seo. Athbhreithniú Mar an cuideachta bus náisiúnta, tá Bus Éireann tiomanta do D’fheabhsaigh chúlchistí na Cuideachta i rith 2019 agus tá áit oibre a chruthú a chuireann éagsúlacht, comhionannas caillteanais carntha cothrom le €50.2m aici ag deireadh 2019 agus cuimsiú go gach duine chun cinn. Oibríonn Bus Éireann (2018: €50.2m). leis an Roinn Iompair, Turasóireachta agus Spóirt le cinntiú go bhfanann an Bhord go hiomlán machnamhach ar an phobal a fhreastalaíonn muid ar, agus creideann muid go gcuireann Cruinnithe na Scairshealbhóirí Bord éagsúil agus cothrom go suntasach le cumas foriomlán an Bhoird an cúram dúshlánach seo a chur i bhfeidhm. Déantar cruinniú ginearálta bliantúil na Cuideachta a thionól Ráitis Airgeadais uair amháin gach bliain féilire cibé tráth (nach faide ná cúig mhí dhéag tar éis an chruinnithe ghinearálta bhliantúil roimhe

Tinreamh ag Cruinnithe an Bhoird/na gCoistí Anseo thíos tá liosta sonraí maidir le tinreamh na Stiúrthóirí ag cruinnithe boird/coiste a reáchtáladh in 2019:

Athbhreithniú ar Iniúchtaí Cultúr, Daoine Bord agus Rioscaí Sábháilteacht Straitéis agus Custaiméir

An tUasal Aidan Murphy 10/10 5/5

An tUasal Diarmuid Corry 10/10 4/4 5/5

An tUasal Gerard Ryan 9/10 9/9 5/5

Deirdre Ashe Uasal 10/10 5/5 4/5 1/1

An tUasal Thomas O’Connor 10/10 3/4

An tUasal Stephen Hannon 9/10 2/4

An tUasal Brendan Lenihan 7/7 6/6 1/1

Miriam Hughes Uasal 7/7 6/6 2/2

An tUasal Richard Manton 6/7 2/2 1/1

49 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Tuarascáil na Stiúrthóirí (ar lean)

An Choiste um Riosca Coiste Sábháilteachta (agus Rochtana) agus Iniúchóireacht (ARC) an Bhoird Is an Grúpa um Rioscaí agus Athbhreithniú ar Iniúchtaí (GRAI) Thionóil an Coiste Sábháilteachta de chuid Bhord Bhus a tugadh ar an Choiste um Riosca agus Iniúchóireacht (ARC) Éireann, coiste a bunaíodh ar leibhéal fobhoird in 2004, roimh seo. Le linn 2019 bhí na Stiúrthóirí neamhfheidhmiúcháin ceithre chruinniú (ceithre chruinniú in 2018) i rith na bliana agus neamh-Stiúrthóir seo a leanas páirteach sa Ghrúpa: 2019. Déanann an Coiste sin monatóireacht ar fheidhmíocht sábháilteachta na Cuideachta bunaithe ar phlean bliantúil Deirdre Ashe Uasal (Cathaoirleach) sábháilteachta, mar aon le spreagadh a thabhairt don oiread (ceaptha ar an 1 Lúnasa 2018, chuaigh ar scor ar 24 Meitheamh 2019) rannpháirtíochta agus is féidir i bhfeasacht sábháilteachta agus i gcosc timpistí ar fud na Cuideachta. An tUasal Gerard Ryan Bhí na Stiúrthóirí neamhfheidhmiúcháin seo a leanas An tUasal Brendan Lenihan (ceaptha mar Chathaoirleach an GRAI ar an 24 Meitheamh 2019) ar an gCoiste in 2019:

Miriam Hughes Uasal (ceaptha ar an 24 Meitheamh 2019) An tUasal Diarmuid Corry (Cathaoirleach)

An tUasal Paul Mc Cann (neamh-Stiúrthóir agus comhalta An tUasal Thomas O’Connor den ARC) An tUasal Stephen Hannon Ceapadh Paul Mc Cann mar comhalta den ARC le linn Lúnasa 2018 agus chuaigh sé ar scor ón Ghrúpa ar 24 Deireadh Miriam Hughes Uasal (ceaptha ar 24 Meitheamh 2019) Fómhair 2019. Níorbh Stiúrthóir é Paul Mc Cann. Ceadaíonn An tUasal Richard Manton (ceaptha ar 24 Meitheamh 2019) téarmaí tagartha an ARC comhthoghú daoine chun an Choiste. Tháinig an ARC le chéile naoi n-uaire le linn 2019 (2018: sé). Athainmníodh an Coiste go dtí an Coiste Sábháilteachta agus Rochtana ar 24 Meitheamh 2019. Is iad na príomhdhualgais atá ar an ARC maoirseacht a dhéanamh ar an gcaidreamh leis an iniúchóir seachtrach, lena n-áirítear cinntí maidir le ceapadh an iniúchóra sheachtraigh, táillí iniúchóireachta, agus aon cheisteanna a bhaineann le Coiste Straitéise an Bhoird neamhspleáchas, éirí as nó dífhostú. Pléann sé cineál agus Bíonn an coiste seo ag déileáil le cúig réimse ar leith – forbairt raon feidhme na hiniúchóireachta agus a cuid torthaí leis an fiontar, nuálaíocht teicneolaíochta, margaíocht agus taighde, iniúchóir seachtrach. Chomh maith leis sin, déanann an ARC agus beartas agus pleanáil – mar aon le cúrsaí straitéise, monatóireacht ar shláine na ráiteas airgeadais arna n-ullmhú chomh maith le acmhainní daonna agus ceisteanna luach ag an gCuideachta. saothair. Tháinig an coiste le chéile cúig uair i rith na bliana Déanann sé athbhreithniú leanúnach ar éifeachtacht rialuithe 2018 (ceithre uair in 2018). Díscaoileadh an Coiste Luacha inmheánacha agus chórais bhainistíochta riosca na Cuideachta Saothair i 2018 agus tógadh a chuid oibre isteach sa Coiste tríd an eolas is déanaí a fháil ó rannóg Iniúchóireachta Straitéise. Bhí na Stiúrthóirí neamhfheidhmiúcháin seo a Inmheánaí an Ghrúpa agus ón bhfoireann ardbhainistíochta, leanas ar an gCoiste Straitéise in 2018. Ar 24 Meitheamh 2019, an t-eolas is déanaí ón Phríomhoifigeach Riosca agus aistríodh téarmaí tagartha an Coiste Luach Saothair go dtí an Sábhailteacht nua-ceaptha san áireamh. An Coiste Cultúir, Daoine agus Custaiméara nuabhunaithe.

De réir an gCód Cleachtais chun Comhlachtaí Stáit a Rialú, Cuimsíonn na Stiúrthóirí neamhfheidhmiúcháin seo a leanas rinneadh measúnú neamhspleách ar ARC i ndeireadh na an Coiste Straitéise i 2019: bliana 2018 agus cuireadh an measúnú sin i láthair ag cruinniú de chuid ARC i Feabhra 2019. An tUasal Gerard Ryan (Cathaoirleach)

Rinneadh athbhreithniú ar Théarmaí Tagartha an ARC i rith Deirdre Ashe Uasal 2019 agus cheadaigh an Bord Bhus Éireann Téarmaí Tagartha An tUasal Aidan Murphy athbhreithnithe i Feabhra 2020. Athainmniú an an Ghrúpa um Rioscaí agus Athbhreithniú ar Iniúchtaí (ARC) go dtí an an An tUasal Diarmuid Corry Coiste Iniúchóireachta agus Riosca i mí Feabhra 2020. Tar éis do gach caidreamh idir an Chuideachta agus an gnólacht iniúchóireachta seachtraí a mheas, ní dóigh leis an ARC go ndéanann an caidreamh sin dochar do bhreithiúnas ná neamhspleáchas an iniúchóra. 50 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Coiste Cultúir, Daoine agus Custaiméara Stiúrthóirí Bunaíodh an coiste Cultúir, Daoine agus Custaiméara ar 24 Is é an tAire Iompair, Turasóireachta agus Spóirt a cheapann Meitheamh 2019. Bunaíodh é le moltaí a mheas, a threorú, Stiúrthóirí na Cuideachta. Seo thíos ainmneacha na ndaoine a tuairisciú orthú agus a dhéanmah leis an mBord ar an réimse bhí ag feidhmiú mar Stiúrthóirí i rith na bliana dar críoch an 31

de chultúr, daoine agus straitéis cuistaiméara Bhus Éireann. Nollaig 2019. D’fhóin siad mar Stiúrthóirí ar feadh na bliana go Ráiteas an Chathaoirligh léir mura luaitear a mhalairt. Bhí na Stiúrthóirí neamhfheidhmiúcháin seo a leanas ar an gCoiste le linn 2019: An tUasal Aidan Murphy (Cathaoirleach)

Deirdre Ashe Uasal (Ceaptha mar Chathaoirelach An tUasal Diarmuid Corry 24 Meitheamh 2019) An tUasal Gerard Ryan An tUasal Brendan Lenihan (Ceaptha ar 24 Meitheamh 2019) Deirdre Ashe Uasal An tUasal Richard Manton (Ceaptha ar 24 Meitheamh 2019) An tUasal Stephen Hannan

An tUasal Thomas O’Connor

An tUasal Brendan Lenihan (ceaptha ar 5 Aibreán 2019)

Sláinte agus sábháilteacht Athbhreithniú Tá an Chuideachta tiomanta d’fholláine a fostaithe a Miriam Hughes Uasal (ceaptha ar 5 Aibreán 2019) chinntiú trí ionad oibre sábháilte a choimeád ar bun agus An tUasal Richard Manton (ceaptha ar 5 Aibreán 2019) an reachtaíocht fostaíochta ábhartha a chomhlíonadh, lena n-áirítear an tAcht um Shábháilteacht, Sláinte agus Leas ag an Ní raibh aon leas ag na Stiúrthóirí ná na rúnaithe a d’fhóin i rith Obair, 2005. Déantar monatóireacht ar an rialachas ar Shláinte na bliana in aon scair ná binitiúr de chuid na Cuideachta, dá agus Sábháilteacht trí Choiste Sábháilteachta an bhoird. Cuideachta sealbhaíochta ná dá comh-fho Chuideachtaí tráth ar bith le linn na bliana. Ráitis Airgeadais Cleachtais Íocaíochta Ní raibh aon chonradh ná socrú a rinneadh i gcaitheamh na bliana ina raibh leas ábhartha ag Stiúrthóir i dtaca le gnó na Aithníonn an Chuideachta an fhreagracht atá uirthi i dtaobh Cuideachta. féachaint chuige go gcomhlíonfar forálacha Rialacháin na gComhphobal Eorpach (Íoc Déanach in Idirbhearta Tráchtála), 2013, arna leasú, i ngach gné ábhartha. Is é beartas íocaíochta An Cód Cleachtais chun Comhlachtaí na Cuideachta é ceangaltais an Rialacháin a chomhlíonadh. Stáit a Rialú Tá an Bord lán tiomanta riachtanais an Chóid Chleachtais Taifid Chuntasaíochta chun Comhlachtaí Stáit a Rialú a chomhlíonadh. Is í tuairim an Bhoird, le tacaíocht ón nGrúpa Athbhreithnithe Iniúchta agus Is iad na bearta atá glactha ag na Stiúrthóirí d’fhonn a chinntiú Riosca, go raibh rialaithe sásúla i bhfeidhm ag Bus Éireann le go gcomhlíonfar oibleagáid na Cuideachta i dtaobh leabhair na rioscaí a bhain le Spriocanna Stráitéiseacha na Cuideachta chuntais chuí a choimeád de réir Alt 281 go dtí Alt 285 d’Acht a bhanistiú i 2019, agus go raibh na rialaithe seo á gcur i na gCuideachtaí, 2014 ná córais agus nósanna imeachta cuí bhfeidhm. Nuair a aithníodh easpaí i dtaca leis an Chóras a úsáid agus daoine inniúla a fhostú. Is ag Bus Éireann, an Rialaithe Inmheánaigh, ghlac bainistíocht Bus Éireann na Chloch Leathan, Baile Átha Cliath 7, atá na leabhair chuntais á gníomhartha cuí le dul i ngleic le na heaspaí seo. gcoimeád.

51 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Tuarascáil na Stiúrthóirí (ar lean)

Ráiteas faoin Rialú Inmheánach clabhsúir a chríochnú do gach tionscadal suntasach caiptil. Is Capital Steering Group a mhaoirsíonn tionscadail Raon Feidhme na Freagrachta Chaiteachais Caipitil. Aithníonn Bord Bus Éireann agus an Chathaoirleach gur é ●● Athbhreithniú córasach ar rialaithe inmheánacha ag atá freagrach as córas rialaithe inmheánaigh Bus Éireann. Iniúchadh Inmheánach Grúpa CIÉ, a chuimsíonn chríochnú Cuirtear san áireamh leis an bhfreagracht sin ceanglais an iniúchta Ráitis Comhlíonta Stiúrthóirí. Chóid Cleachtais chun Comhlachtaí Stáit a Rialú (2016). Tá nóta ●● Cur i bhfeidhm Creatlach Bhainistiú Riosca agus an Córas déanta ag an Bhord chomh maith nach féidir le córas mar sin um Bhainistiú Riosca (i.e. OpriskControl, a úsáideann na ach dearbhú réasúnta, agus ní dearbhú iomlán, a thabhairt go Cuideachtaí ar fad laistigh de Ghrúpa CIÉ) a sholáthraíonn bhfuil earráidí ábhartha á chosc. clár in-iniúchta do thaifead agus do thuairisciú fíor- ama ar rioscaí a dhéanann Bainistíocht a mheas agus a Cur Síos ar Phríomhnósanna Imeachta Rialaithe athbhreithniú ar bhonn mhíosúil. Cuirtear príomhrioscaí Deimhníonn Bhord Bus Éireann gur cuireadh athbhreithniú chomh maith le pleananna ionramhála riosca i láthair an bhliaintiúl ar Éifeachtacht na Nósanna Imeachta Rialaithe i Bhoird ar bhonn rathúil tar éis breithnithe an Ghrúpa bhfeidhm idir mhí na Samhna 2019 agus mí Feabhra 2020. Athbhreithnithe Iniúchta agus Riosca. D’fhoamh Bhord Bus Éireann an t-athbhreithniú bliantúil ar ●● Nósanna imeachta le déileáil le comhlíonadh Soláthair de éifeachtacht na nósanna imeachta rialaithe ar 18 Samhain réir rialacha agus treoirlínte sholáthair reatha Treoir an 2020. Ní raibh aon laigí i rialú airgeadais inmhéanaigh a raibh AE maidir le Soláthar mar atá leagtha amach ag an Oifig caillteanais ábharacha nó éiginnteachtaí mar thoradh orthu a um Sholáthar Rialtais, Polasaí agus Nósanna Imeachta raibh riachtanas nochtaithe i Ráitis Airgeadais Bhliantúil 2019 Soláthair Grúpa CIÉ agus Polasaí agus Nósanna Imeachta nó i dTuarascáil an Iniúchóra. Soláthair Bhus Éireann. Ba iad seo a leanas na príomhnósanna imeachta rialaithe ●● Críochnú an Iniúchta Airgeadais Seachtraigh (Deloitte) curtha i bhfeidhm ag an mBord le rialú inmheánach a chuimsíonn athbreithniú ar Ráiteas ar Chóras rialaithe éifeachtach a chur ar fáil: inmheánaigh. ●● Glacadh le struchtúr eagraíochtúil mínithe go soiléir le ●● Tugadh isteach Aonad agus Creatlach Chomhlíonta agus teoranta údaráis scríofa, deighilt dualgais chuí agus sáis Rialaithe nua laistigh de Bhus Éireann i 2019 le cuidiú le tuairiscithe chuig ardleibhéal bainistíocht Bhus Éireann, cosaint chéad agus dara líne i dtaca le monatóireacht bord Bus Éireann agus Coistí an Bhoird agus Bord CIÉ agus comhlíonta agus athbhreithnithe ráthaithe caighdeáin. Coistí Boird CIÉ. Eisítear tuairisc chomhlíonta rathúil anois chuig an Bhord. ●● Córas buiséadaithe agus pleanála cuimsithí ina ndéantar ●● Anailís neamhspléach eile agus athbhreithniú ar na córais comparáid idir fhíorfheidhmiúchán agus an buiséad rialaithe inmheánaigh, a chuimsíonn: faofa ag deireadh gach tréimhse airgeadais agus go ●● Athbhreithniú ar éifeachtacht an GRAI a cuireadh himscrúdaítear aon treochtaí nó difríochtaí suntasacha i i láthair an Bhoird i mí Eanáir 2019. dtaca le freagracht bhuiséid. Scaiptear na tuairiscí seo ag gach cruinniú boird Bus Éireann agus ag gach coiste boird ●● Athbhreithniú seachtrach ar Éifeachtacht an Bhoird le go ndéanfar iad a athbhreithniú. Tacaíonn nósanna le dul déanta ag Governance Ireland, thosaigh i mí na i ngleic le hinchialla airgeadais príomhrioscaí gnó le seo. Samhna 2019 agus críochnaithe i mí Eanáir 2020. ●● Treoirlínte soiléire do fhaomhadh agus smacht ar ●● Seicliosta Comhlíonta Cóid Chleachtais curtha i láthair chaiteachas caipitil. Áirítear iad seo; ullmhú buiséad caipitil CIÉ i mí Aibreáin 2019. bhliantúil, atá faofa ag an bhord i gcomhairle le CIÉ, an ●● Athbhreithniú seachtrach ar Chreatlach Chomhlíonta Roinn Iompair, Turasóireachta agus Spóirt agus leis an Bus Éireann déanta ag Grant Thornton (mí Iúil 2019). Údarás Náisiúnta Iompair (NTA), staidéar féidearthachta ●● Athbhreithniú Ráthaithe Caighdeáin de Riachtanais mionsonraithe agus breithmheasanna ar thionscadail Tuairiscithe Airgeadais an Chóid Cleachtais 2016 caipitil atá suntasach astu féin, roimh fhaomhadh ag an déanta idir mhí na Nollaig 2019 agus mí Feabhra 2020. leibhéal údaráis chuí (an Roinn Iompair, Turasóireachta agus Spóirt agus an NTA do thionscadail níos mó san áireamh) agus ullmhú tuarascálacha rialta ar dhul chun cinn do bhainistíocht. Tá riachtanas le paipéar foirmiúil

52 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Cuireann Bus Éireann Creatlach Bainistíochta Riosca agus Rinneadh anailís dhearbhaithe cáilíochta ar na réimsí a leanas Córas Bainistíochta Riosca a sholathraíonn clár in-iniúchta i 2019 agus go luath i 2020, agus tá pleananna ceartúcháin do thaifead agus do thuairisciú fíor-ama ar rioscaí a dhéanann curtha i bhfeidhm: Bainistíocht a mheas agus a athbhreithniú ar bhonn míosúil. ●● Gnéithe tuairiscithe Gnó agus Airgeadais den Chód Cuirtear príomhrioscaí chomh maith le pleananna ionramhála Cleachtais 2016: Cuir chuige nua i dtaca leis an Chód Ráiteas an Chathaoirligh riosca i láthair an Bhoird ar bhonn rathúil tar éis breithnithe an Cleachtais do thuaisiciú gnó agus airgeadais ar glacadh leis Ghrúpa Athbhreithnithe Iniúchta agus Riosca. i mí Feabhra 2020. Rinne Bord Bus Éireann, tríd an nGrúpa um Rioscaí agus ●● Cairt Custaiméirí de réir an Chóid Cleachtais 2016: De réir Athbhreithniú ar Iniúchtaí athbhreitniú ar éifeachtacht na Chóid Cleachtais 2016, tá Bus Éireann ag glacadh le Cairt gcóras rialaithe inmheánaigh a bhaineann le Bus Éireann le Custaiméirí nua. linn 2019 tríd: ●● Oibleagáidí Gaeilge de réir Acht na dTeangacha Oifigiúla: Tá ●● Athbhreithniú agus faomhadh chlár an iniúchta Scéim na Gaeilge ag Bus Éireann á leasú do 2020. inmheánaigh do 2019 (ullmhaithe tar éis a phróiséas ●● Oibleagáidí Chóid Caiteachais Phoiblí: Tá Bus Éireann ag measúnaithe riosca iniúchta) agus a mhórthorthaí glacadh le nósanna imeachta nua leis an Chód Caiteachais a mheas. Phoiblí leasaithe a chomhlíonadh ó 2020 ar aghaidh. ●● Breithniú leanúnach ar mhórthorthaí fiosraithe ●● Tuarascáil na Nochtuithe Cosanta: Foilsíodh tuarascáil Athbhreithniú inmheánaigh ar bith. 2019, ach níor cuireadh ar fáil é ar shuíomh gréasáin Bhus ●● Athbhreithniú ar thuairisc na n-iniúchóirí, ina bhfuil sonraí Éireann roimh 30 Meitheamh 2019. aon cheisteanna rialaithe ábhartha a aithníodh mar ●● Foilsiú Tuarascáil Bhliantúil 2018: Foilsíodh leagan Béarla thoradh ar iniúchadh na ráiteas airgeadais. de Thuarascáil Bhliantúil 2018 roimh fhaomhadh Thithe an ●● Measúnú leanúnach ar thuairiscí rialta an Iniúchóra Oireachtais. Ceartaíodh seo le foilsiú leagan Gaelige agus Inmheánaigh a thuarisicigh go rialta ar stádas ceisteanna a Béarla ar fhaomhadh na dTithe. tarraingíodh roimhe óna thuairiscí féin. Deimhníonn an Bord go bhfuil Bus Éireann ag comhlíonadh ●● Athbhreithniú ar na Príomhrioscaí a aithníodh tríd rialacha aagus treoirlínte soláthair reatha atá leagtha amach Ráitis Airgeadais an Chreatlach Bainistíochta Riosca agus an Chóras ag an Oifig um Sholáthar Rialtais, agus Polasaí agus Nósanna Bainistíochta Riosca a sholathraíonn clár in-iniúchta do Imeachta Soláthair Ghrúpa CIÉ, ach amháin caiteachas thaifead agus do thuairisciú fíor-ama ar rioscaí a dhéanann neamhchomhlíonta de €10.1m i 2019 gur ionann é agus Bainistíocht a mheas agus a athbhreithniú ar bhonn 4% de chaiteachas soláthair inghlactha. Tá Straitéis Soláthair mhíosúil. Cuirtear príomhrioscaí chomh maith le pleananna anois i bhfeidhm a chinnteoidh soláthar leormhaith agus oilte ionramhála riosca i láthair an Bhoird ar bhonn rathúil tar mar is cuí laistigh den roinn soláthair. éis breithnithe an Ghrúpa Athbhreithnithe Iniúchta agus Riosca. Soláthar ●● Athbhreithniú leanúnach ar na tuairiscí monatóireachta Deimhníonn Bus Éireann go bhfuil nósanna imeachta curtha i Chomhlíonta rialta a fhaigheann sé ó 2019 ar aghaidh. bhfeidhm le comhlíonadh le rialacha agus treoirlínte soláthair Deimhníonn Bord Bus Éireann gur cuireadh athbhreithniú a chinntiú. Thug Grúpa CIE comhairle don Roinn Iompair, bliaintúil ar Éifeachtacht na Nósanna Imeachta Rialaithe Turasóireachta agus Spóirt roimhe go raibh tairseach de i bhfeidhm idir mhí na Samhna 2019 agus mí Feabhra 2020. €50,000 le cur ar neamhchomlíontaí soláthair mar gheall D’fhaomh Bord Bhus Éireann an t-athbhreithniú bliaintiúl ar ar an méid ceannacháin laistigh de Ghrúpa CIÉ agus an éifeachtacht na nósanna imeachta rialaithe ar 18 Samhain costas breise ar eolas a sholáthar ag an leibhéal níos ísle. 2020. Tarraingítear aird an Aire ar chúrsaí a eascraíonn as rialaithe ar sholáthar sa Tuarascáil Bhliantúil Chuimsitheach tríd an Litir Ní raibh laigí ar bith i rialú airgeadais inmhéanaigh a raibh chuig Cathaoirleach CIÉ. Bhí caiteachas neamhchomlíonta de caillteanais ábharacha nó éiginnteachta mar thoradh orthu a €7.4m ag Bus Éireann i 2018. raibh riachtanach nochtaithe i Ráitis Airgeadais Bhliantúil 2019 nó i dTuarascáil an Iniúchóra.

53 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Tuarascáil na Stiúrthóirí (ar lean)

Is €10.1m an caiteachas neamhchomlíonta do 2019, a Rinne Bus Éireann agus Cuideachtaí eile Ghrúpa CIÉ léiríonn 4% de chaiteachas soláthair inghlactha. Ba iad mionathbhreithniú dearbhaithe cáilíochta le riachtanais Páirteanna Spártha agus Bus ar Cíos an dá réimse caiteachas Acht na Cuideachta 2014 i dtaca le Ráitis Chomhlíonta na neamhchomlíonta. Tá neamhchomlíonadh Páirteanna Stiúrthóirí a chomhlíonadh. Is Grúpa CIÉ a choimisiúnaigh Spártha de €6.1m. Tá foinse ón Rannóg Innealtóireachta in áit an tathbhreithniú do gach Cuideachta oibriúcháin agus anois le sonraíochtaí a shíniú agus ag cúnamh le measúnacht is Roinn Iniúchóireachta Inmheánaí Grúpa CIÉ a rinne é. na dtairiscintí seo ar fad. Oibreoidh foinsí ón Rannóg Cuireadh tuairisc chuimsitheach chuig Grúpa um Rioscaí Innealtóireachta agus an Rannóg Soláthair araon ar thairscintí agus Athbhreithniú ar Iniúchtaí Bus Éireann é agus rinneadh páirteanna spártha amháin go dtí go mbeidh gach ceann de mionathbhreithniú air. Dheimhnigh an tuarascáil go raibh na na 13 thairscint críochnaithe. Tá proiséis tairisceana tosaithe riachtanais a bhain le Ráitis Chomhlíonta na Stiúrthóirí do 2019 cheana féin. agus bainfidh BÉ amach luach ar airgead agus lánchomhlíonta ag Bus Éireann. caomhnóidh sé caighdeán infheidhme páirteanna chomh maith. Táthar ag súil go mbeidh iomlán na dtairscintí críochnaithe ag R4 2020 mar gheall ar an méid mhór tairscintí atá i gceist, beidh Teagmhais Iarchláir Comhardaithe timpeall €7m de chaiteachas neamhchomlíonta i 2020. I 2021, Socraíodh le linn 2019 go gceannódh an NTA an dímheas ar beidh lánchomhlíonadh again le páirteanna spártha. na sóchmhainní a bhí fágtha a bhain le OSP thar barr amach. Tá an proiséas tairsceana Bus ar Cíos críochnaithe agus Tosóidh an ceannach thar barr amach seo ar 1 Eanáir 2020. cuirfear deireadh le neamhchomlíonadh ó R2 2020, beidh timpeall €1.3m de chaiteachas neamhchomlíonta don dá ráithe seo. Stádas na Cuideachta Tá an Chuideachta cláraithe mar Chuideachta Gníomhaíochta Ráiteas Comhlíonta na Stiúrthóirí Ainmnithe faoi Acht na gCuideachtaí, 2014 ar 1 Feabhra 2016. Chun críche alt 225 de Acht na Cuideachtaí 2014 (an “Acht”): 1. Aithníonn muid, na stúrthóirí, gur muid atá freagrach as chomhlíonadh na Cuideachta a aimsiú lena n-oibleagáidí Gnóthas Leantach ábhartha mar a shonraítear in alt 225 (1) den Acht (na Tá éifeacht dhiúltach eacnamaíoch ar eacnamaíocht na “oibleagáidí ábhartha”); agus hÉireann ag éirí as COVID-19. Tá laghdú ioncaim sna gnóanna 2. Deimhníonn muid, na stúrthóirí, go bhfuil gach ceann dóibh Tráchtála agus OSP mar thoradh ar seo. Rinne na Stiúrthóirí siúd a leanas déanta. miomhacnamh ar nádúr na ceisteanna roimh an Chuideachta nuair a rinne siad macnamh ar cé chomh cuí agus a bhí sé na (i) Dréachtaíodh ráiteas comhlíonta (mar a shonraítear ráitis airgeadais do 2019 a ullmhú ar bhun gnóthais leantaigh. in alt 225 (3) (a) den Acht) ag leagan amach polasaithe Glacann bun gnóthais leantaigh leis go mbeidh acmhainní na Cuideachta (atá inár dtuairim, cuí don Chuideachta) dhóthanacha ag an Chuideachta le leanúint i ngnó ar feadh maidir le comhlíonadh na n-oibleagáidí ábhartha ag an tréimhse ar a laghad 12 mhí ó dháta faofa na ráitis airgeadais Cuideachta; seo. Is féidir achoimre a dhéanamh ar na príomhéiginnteachtaí (ii) Go bhfuil socruithe nó structúir chuí, atá inár dtuairim, atá roimh an Chuideachta mar a leanas: deartha le comhlíonadh ábhartha a aimsiú le hoibleagáidí ábhartha na Cuideachta curtha i bhfeidhm; agus (iii) Gur dearnadh athbhreitniú ar na socruithe agus structúir ar dearnadh tagairt dóibh in alt (ii) thuas le linn an bhliain airgeadais a mbaineann an tuarascáil seo léi.

54 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Gníomhaíochtaí tráchtála ●● Faoi chonradh glanchostais conaíonn an Cuideachta Lean seirbhísí Expressway le linn an phaindéim le roinnt ioncaim an bhosca tháille agus cúitíonn an NTA an difríocht athruithe sceidil mar a aontaíodh leis an NTA. Mar go idir ioncam an chonartha agus caiteachais an chonartha. raibh, agus go bhfuil go foill, na seirbhísí seo ag reachtáil le ●● Faoi bhun chonartha ollchostais tá freagracht ioncaim ar caillteanas airgid mar gheall ar shrianta taistil COVID-19, bhrath an NTA agus íoctar costais oibríochta seirbhísí OSP leis an Ráiteas an Chathaoirligh Bus Éireann ar thacaíocht leachtachta óna thuismitheoir go Cuideachta, a áirítear de réir fhorálacha an chonartha. dtí Meitheamh 2020 nuair a d’éirigh leis Tacaíocht Shealadach Phléigh an Bord réimse cásanna leis an candam maoiniúcháin a fháil faoi Chonradh Dírdhámhachtana Oibritheoirí Bus gur dócha a bheidh riachtanach i 2020 agus 2021 a Trachtála ón NTA. Tá an conradh seo a bhaineann le beagnach thuiscint. Tar éis mionrannpháirtíocht le bainistíocht agus na gach slí, ach amháin Slí X1 agus X51, a lean de bheith ag brath príomhgheallselabhóirí, agus dianathbhreithniú den eolas ar ar thacaíocht ó CIÉ, le dul in éag i mí Eanáir 2021. Scoirfeadh fad ar fáil go poiblí, tá na Stiúrthóirí sásta go bhfanann sé mar de gach seirbhís tráchtála eile. Tá conair chun inmharthanacht chuspóir ag an NTA an Chuideachta a mhaoiniú de réir an faofa ag Bord Bhus Éireann arna dhátú 28 Meán Fómhair 2020 Chonartha OSP. ina bfuil tarraingt amach as ceithre slí go luath i 2021 i gceist. Trádálfaidh an gnó tráchtála ag caillteanas i 2021, Rachfaidh Chomh maith le sin, d’aontaigh an NTA go mbeadh seirbhísí an CBO DAC in éag ag deireah Eanáir 2021 agus déanfaidh CIÉ breise a sholáthair faoi phlean Spreagtha an Rialtais agus tá Bus Éireann i mbun rannphartaíochta leis an NTA faoi láthair le

na riachtanais leachtachta de bharr torthaí atáthar ag súil leo Athbhreithniú sa chuid eile de 2021 a mhaoiniú. Táthar ag súil go bhfillfidh maoiniú do na seirbhísí seo a aontú. Expressway go brabúsacht i 2022. Ba phríomhghné í macnamh ar an tuairim go bhféadfaí maoiniú OSP ag leibhéal cuí a sholáthair i 2021 i measúnacht Iompair Scoile an Bhoird ar stad airgeadais an Ghrúpa. Tá an Bord sásta: Cuireadh Iompair Scoile ar fionraí le linn céim thosaigh srianta ●● go bhfanann sé mar chuspóir ag an NTA Bus Éireann a COVID-19 le íocaíochtaí déanta le conraitheoirí le linn an mhaoiniú le ligean don Chuideachta Seirbhsí OSP a oibriú tréimhse sin mar a aontaíodh leis an Roinn Oideachais agus de réir na mbun-Chonarthaí, i 2021; Scilleanna.Tá Bus Éireann anois ag soláthar iompair scoile ag Ráitis Airgeadais leibhéal lánsheirbhís agus tá sé i mbun tacaíocht conraitheoirí ●● gur lig mionphleanáil cás do sholáthar measúnuithe a fháil le soláthar gach gníomhaíocht a chumasú de réir réasúnta ar leibéil maoinithe riachtanacha do 2020 ahus an troirlíne sláinte poiblí go mbeadh toilleadh 50% ar fud 2021; iompair iar-bhunscoile agus riachtanais speisialta oideachais ●● go raibh soláthar dóthanach san áireamh le Conarthaí OSP le maoiniú breise faofa ag an Roinn Oideachais agus Scileanna a mhaoiniú i mBuiséad an Stáitchiste i 2021; cheana, a fuarthas i scríbhinn. ●● go gheobhaidh an NTA go leor maoiniú ón Státchiste leis an gConradh OSP a mhaoiniú. Seirbhísí OSP Tá beagnach an méid iomlán maoinithe atá riachtanach do Leanann an Bus Éireann ag oibriú se~~irbhísí OSP de réir 2020 faighte ag an gCuideachta anois. Ba mhaith leis an Bord na mbun-Chonarthaí le linn 2020. Rinneadh an easnamh in an tacaíocht maoinithe Stáitchiste breise a fuarthas ón NTA, ioncam i 2020 agus 2021 tomhaiste agus rinneadh macnamh ón Roinn Oideachais agus Scileanna agus ón Státchiste le linn ar na cásanna diomartha. Bhí Bus Éireann ag feidhmiú ar 2020 a chumasaigh oibriú leanúnach seirbhísí iompair poiblí bhonn conartha glanchostais i 2020 ina gconaítear ioncaim riachtanacha a aithint. bosca tháille agus solathraíodh maoiniú OSP le costais seirbhísí riachtanacha ach neamhbhrabúsach a íoc. Thug an an Údarás Náisiúnta Iompair agus an Roinn Iompair le fios go luath i 2020 go gcuirfidh maoiniú breise ar fáil le leanúnacht na seirbhísí ríthábhactacha seo a chinntiú. Feidhmeoidh an Chuideachta ar bhonn Conartha ollchostais OSP i 2021 agus beidh freagracht ioncaim ar an NTA.

55 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Tuarascáil na Stiúrthóirí (ar lean)

Tá córas státchiste comhthiomsaithe i bhfeidhm ag Grúpa CIÉ Iniúchóirí agus braitheann Bus Éireann ar áiseann bainc an Ghrúpa lena Ó dheireadh na bliana airgeadais, de réir riachtanais soláthair oibríochtaí a bahinsitiú de réir an plean gnó faofa. Tá tacaíocht poiblí, thug CIÉ faoi proiséas tairscine iniúcha foirmiúil leanúnach CIÉ do Bhus Éireann léirithe sa Litir Thacaíochta ó seachtrach, tar éis sin roghnaidh na Boird (CIÉ agus Bus CIÉ go Bus Éireann arna dhátú 18 Samhain 2020. Éireann) Mazars mar iniúchóirí seachtrach don Ghrúpa, Tá níos mó sonraí leagtha amach i Nóta 2 de na ráitis Bus Éireann san áireamh, ag brath ar fhaomhadh an Aire airgeadais. Iompair. Cuirfear rún os comhar scairshealbhóirí ag an CGB, ceapacháin Mazars a fhaomhadh go foirmiúil, ag brath ar fhaomhadh an Aire Iompair. Gní sé i gceist ag Deloitte Ireland Athchaipitliú Bus Éireann LLP, Cuntasóirí Cairte, éirí as mar iniúchóirí seactracha le Is príomhpháirt de stráitéis Bhus Éireann ná an clár héifeacht ó dháta an CGB agus tá sé dearbhaithe acu, de réir comhordaithe a chur ar ais i sócmhainneacht le linn 2021. Is Alt 400 de Acht na gCuideachtaí 2014, nach bhfuil aon cúinsí €32m an candam measta atá riachtanach agus tá súil seo a i dtaca lena n-éirí as ar cheart aird baill nó créidiúnaithe na bheith críochnaithe roimh Mheitheamh 2021. Cuideachta a dhíriú air. Thar ceann an Bhoird

Teagmhais iarchláir chomhardaithe Tá macnamh déanta againn ar thionchar an paindéim COVID-19 leanúnach ar thorthaí airgeadais na Cuideachta agus cumas na Cuideachta leanúint mar ghnóthas leantach. Tá muid sásta nach teagmhais iarchláir chomhardaithe a Aidan Murphy Brendan Lenihan dteastaíonn go gchoigeartaítear na ráitis airgeadais. tá níos mó Cathaoirleach Stiúrthóir sonraí faoi ár measúnú ar thionchar an paindéim COVID-19 ar chumas na Cuideachta leanúint mar gnóthas leantaigh 18 Samhain 2020 leagtha amach ar leathanach 73. Tá measúnú an bhainistíocht ar theagmhais iarchláir chomhardaithe leagtha amach i Nóta 26 de na ráitis airgeadais. Ní raibh aon theagmhais iarchláir chomhardaithe eile a n-éilítear coigeartú ar na ráitis airgeadais.

56 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Ráiteas um Fhreagrachtaí na Stiúrthóirí Buaicphointí

Tá na Stiúrthóirí freagrach as tuarascáil na Stiúrthóirí agus na Chomh maith leis sin, tá siad freagrach as sócmhainní ráitis airgeadais a ullmhú de réir Acht na gCuideachtaí, 2014. na Cuideachta a chosaint agus, dá réir sin, as céimeanna réasúnacha a ghlacadh chun calaois agus mírialtachtaí eile a Faoi dhlí na gcuideachtaí in Éirinn, ceanglaítear ar na Stiúrthóirí chosc agus a bhrath. Tá na Stiúrthóirí freagrach as féachaint ráitis airgeadais a ullmhú i leith gach bliana airgeadais. Faoin dlí chuige go gcomhlíonfaidh an Chuideachta an Cód Cleachtais

sin, chinn na Stiúrthóirí na ráitis airgeadais a ullmhú de réir FRS Ráiteas an Chathaoirligh chun Comhlachtaí Stáit a Rialú (2016). 102, an Caighdeán Tuairiscithe Airgeadais is infheidhme sa Ríocht Aontaithe agus i bPoblacht na hÉireann (‘an creat tuairiscithe Ní gá gurb ionann an reachtaíocht in Éirinn maidir le hullmhú airgeadais ábhartha’). Faoi dhlí na gcuideachtaí, ní fhéadfaidh agus scaipeadh ráiteas airgeadais agus an reachtaíocht atá i na Stiúrthóirí na ráitis airgeadais a cheadú mura bhfuil siad bhfeidhm i ndlínsí eile. Tá na Stiúrthóirí freagrach as cothabháil deimhin go dtugtar léargas fíorcheart iontu ar shócmhainní, agus ionracas na faisnéise corparáidí agus airgeadais atá ar dliteanais agus staid airgeadais na Cuideachta amhail deireadh láithreán gréasáin na Cuideachta. na bliana airgeadais agus ar bhrabús agus caillteanas na Cuideachta i leith na bliana airgeadais, agus go gcomhlíonann siad Acht na gCuideachtaí, 2014 i ngach slí eile.

Agus na ráitis airgeadais sin á n-ullmhú, ceanglaítear ar na Stiúrthóirí Athbhreithniú ●● Beartais oiriúnacha chuntasaíochta a roghnú i gcomhair Ráitis Airgeadais na Cuideachta agus iad a chur chun feidhme go comhsheasmhach ansin ●● Bbreithiúnais agus meastacháin a dhéanamh atá réasúnach agus stuama ●● A shonrú cibé ar ullmhaíodh nó nár ullmhaíodh na ráitis airgeadais de réir na gcaighdeán cuntasaíochta

is infheidhme agus na caighdeáin sin atá i gceist a Ráitis Airgeadais shainaithint, agus aon imeacht ábhartha ó na caighdeáin sin a thabhairt ar aird agus a mhíniú; agus ●● Na ráitis airgeadais a ullmhú ar bhonn gnóthas leantach, ach amháin sa chás nach cuí a ghlacadh leis go leanfaidh an Chuideachta i mbun gnó.

Tá na Stiúrthóirí freagrach as a chinntiú go gcoinníonn an Chuideachta, nó go gcuireann sí faoi deara go gcoinneofaí, taifid chuntasaíochta leordhóthanacha ina ndéantar idirbhearta na Cuideachta a mhíniú agus a thaifeadadh go cruinn, a fhágann gur féidir, tráth ar bith, sócmhainní, dliteanais, staid airgeadais agus brabús agus caillteanas na Cuideachta a chinneadh go réasúnta cruinn, a chuireann ar a gcumas dóibh a chinntiú go bhfuil na ráitis airgeadais agus tuarascáil na Stiúrthóirí ag cloí le hAcht na gCuideachtaí, 2014 agus a fhágann gur féidir na ráitis airgeadais a iniúchadh.

57 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Tuarascáil na nIniúchóirí Neamhspleácha Do Chomhaltaí Bhus Éireann

Tuarascáil ar Iniúchadh Conclúidí a Bhaineann le Gnóthas Leantach ar na Ráitis Airgeadais Níl aon ní le tuairisciú againn maidir leis na nithe seo a leanas a gceanglaítear orainn faoi na Caighdeáin Idirnáisiúnta maidir le Tuairim ar Ráitis Airgeadais Bhus Éireann (an ‘ hIniúchóireacht (Éire) tuairisc a thabhairt duit más rud é: Chuideachta’) ●● nach cuí do na Stiúrthóirí é leas a bhaint as bonn Is é ár dtuairim é maidir leis na ráitis airgeadais: cuntasaíochta an ghnóthais leantaigh agus na ráitis airgeadais á n-ullmhú; nó ●● go dtugtar léargas fíorcheart iontu ar shócmhainní, dliteanais agus staid airgeadais na Cuideachta amhail an ●● nár nocht na Stiúrthóirí sna ráitis airgeadais aon ábhar 31 Nollaig 2019 agus ar an bhrabús don bhliain airgeadais neamhchinnteachta ábhartha a aithníodh a d’fhéadfadh dar chríoch ar an dáta sin; agus amhras suntasach a chothú faoi chumas na Cuideachta leanúint de bhonn cuntasaíochta gnóthais leantaigh a ●● gur ullmhaíodh go cuí iad de réir an chreata tuairiscithe ghlacadh ar feadh tréimhse dhá mhí dhéag ar a laghad airgeadais ábhartha agus, go háirithe, de réir cheanglais ón dáta ar ar údaraíodh na ráitis airgeadais lena n-eisiúint. Acht na gCuideachtaí, 2014.

Is iad na ráitis airgeadais atá iniúchta againn ná: Faisnéis Eile ●● an Cuntas Brabúis agus Caillteanais Is iad na Stiúrthóirí atá freagrach as an bhfaisnéis eile. ●● an Ráiteas um Ioncam Cuimsitheach Cuimsítear leis an bhfaisnéis eile an fhaisnéis atá san áireamh ●● an Clár Comhardaithe sa tuarascáil bhliantúil, seachas na ráitis airgeadais agus tuairisciúil an iniúchóra uainn ina leith. Ní chuimsítear sa ●● an Ráiteas um Athruithe ar Chothromas tuairim uainn ar na ráitis airgeadais an fhaisnéis eile agus, ach ●● an Ráiteas faoi Shreabha Airgid agus amháin sa mhéid a luaitear a mhalairt go sainráite sa tuarascáil ●● na nótaí 1 go 27 a ghabhann leo, lena n-áirítear achoimre uainn, ní léirímid aon chineál conclúide dearbhaithe ina leith. ar bheartais chuntasaíochta shuntasacha mar a leagtar Maidir lenár n-iniúchadh ar na ráitis airgeadais, is é an amach i nóta fhreagracht atá orainn an fhaisnéis eile a léamh agus a Is é an creat tuairiscithe airgeadais ábhartha a cuireadh bhreithniú an bhfuil an fhaisnéis eile neamhréireach go chun feidhme agus iad á n-ullmhú ná Acht na gCuideachtaí, hábhartha leis na ráitis airgeadais nó leis an eolas a fuaireamar 2014 agus FRS 102, an Caighdeán Tuairiscithe Airgeadais san iniúchadh, nó ar cosúil go ndearnadh míráiteas ábhartha is infheidhme sa Ríocht Aontaithe agus i bPoblacht na ina leith. Má aithnímid neamhréireacht ábhartha den sórt sin hÉireann eisithe ag an Comhairle Tuairiscithe Airgeadais (‘an nó ráiteas a ndealraíonn sé gur míráiteas ábhartha é, ní mór creat tuairiscithe airgeadais ábhartha’). dúinn a chinneadh an bhfuil aon mhíráiteas ábhartha sna ráitis airgeadais nó an ndearnadh míráiteas ábhartha i leith na Bunús leis an Tuairim faisnéise eile. Más rud é, ar bhonn na hoibre a rinneamar, go Rinneamar ár n-iniúchadh de réir na gCaighdeán Idirnáisiúnta gcinnimid go ndearnadh míráiteas ábhartha i leith na faisnéise maidir le hIniúchóireacht (Éire) agus de réir an dlí is infheidhme. eile sin, ní mór dúinn an méid sin a thuairisciú. Déantar cur síos ar an bhfreagracht atá orainn faoi na Níl aon ní le tuairisciú againn i ndáil leis sin. caighdeáin sin thíos sa chuid ‘Na freagrachtaí atá ar an Iniúchóir as an iniúchadh ar na ráitis airgeadais’ den tuarascáil uainn. Na Freagrachtaí atá ar na Stiúrthóirí Táimid neamhspleách ar an gCuideachta de réir na gceanglas Mar a dtugtar míniú níos iomláine air i dTuarascáil na eitice is ábhartha maidir leis an iniúchadh a dhéanaimid ar Stiúrthóirí, is iad na Stiúrthóirí atá freagrach as ullmhú na na ráitis airgeadais in Éirinn, lena n-áirítear an Caighdeán ráiteas airgeadais agus as a bheith deimhin gur léargas Eiticiúil arna eisiúint ag Údarás Maoirseachta Iniúchóireachta fíorcheart a thugtar iontu agus go gcomhlíonann siad Acht agus Cuntasaíochta na hÉireann, agus chomhlíonamar na gCuideachtaí, 2014 i ngach aon slí eile, agus as cibé rialú na freagrachtaí eiticiúla eile atá orainn de réir na gceanglas inmheánach a chinnfidh na Stiúrthóirí is gá ionas gur féidir sin. Creidimid gur leor agus gur cuí an fhianaise iniúchta ráitis airgeadais a ullmhú atá saor ó mhíráiteas ábhartha, cibé a fuaireamar chun bunús a thabhairt leis an tuairim uainn. de bharr calaoise nó de bharr earráide.

58 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Agus na ráitis airgeadais á n-ullmhú, tá na Stiúrthóirí freagrach ●● Tugaimid breith ar a oiriúnaí a bhí sé ag na Stiúrthóirí leas a as measúnú a dhéanamh ar chumas na Cuideachta leanúint bhaint as bonn cuntasaíochta an ghnóthais leantaigh agus, ar aghaidh mar ghnóthas leantach, as nochtadh a dhéanamh, bunaithe ar an fhianaise iniúchta a fuarthas, cibé acu an mar is infheidhme, ar nithe a bhaineann le gnóthas leantach bhfuil nó nach bhfuil ábhar neamhchinnteachta ábhartha agus as bonn cuntasaíochta an ghnóthais leantaigh a úsáid ann a bhaineann le teagmhais nó dálaí a d’fhéadfadh mura bhfuil sé i gceist ag na Stiúrthóirí an Chuideachta a amhras suntasach a chur ar an gcumas atá ag an Ráiteas an Chathaoirligh leachtú ná deireadh a chur leis na hoibríochtaí, nó nach bhfuil gCuideachta leanúint ar aghaidh mar ghnóthas leanúnach. aon rogha réalaíoch acu ach é sin a dhéanamh. Má chinnimid go bhfuil neamhchinnteacht ábhartha i gceist, ní mór dúinn aird a dhíriú sa tuarascáil iniúchóra uainn ar an nochtadh gaolmhar sna ráitis airgeadais nó, Na Freagrachtaí atá ar an Iniúchóir as mura leor an nochtadh sin, an tuairim uainn a mhodhnú. an Iniúchadh ar na Ráitis Airgeadais ●● Tá ár gcuid conclúidí bunaithe ar an bhfianaise iniúchta a fuarthas suas go dtí dáta thuarascáil an iniúchóra. Mar sin Is iad na cuspóirí atá againn dearbhú réasúnta a fháil maidir le féin, d’fhéadfadh teagmhais nó dálaí sa todhchaí a bheith cibé an bhfuil nó nach bhfuil na ráitis airgeadais ina n-iomláine ina chúis leis go scoirfidh an t-eintiteas (nó, i gcás inarb saor ó mhíráiteas ábhartha, cibé acu de bharr calaoise nó ábhartha, an grúpa) d’fheidhmiú mar ghnóthas leanúnach. earráide, agus tuarascáil iniúchóra a eisiúint ina bhfuil an ●● Déanaimid meastóireacht ar chur i láthair, struchtúr tuairim uainn. Ardleibhéal dearbhaithe is ea dearbhú réasúnta, Athbhreithniú ach ní hionann é agus ráthaíocht go n-aimseofar i gcónaí in agus ábhar foriomlán na ráiteas airgeadais, lena n-áirítear iniúchadh arna dhéanamh de réir na gCaighdeán Idirnáisiúnta an nochtadh, agus cibé an léirítear nó nach léirítear maidir le hIniúchóireacht (Éire) míráiteas ábhartha más ann go cothrom sna ráitis airgeadais na hidirbhearta agus dó. Is féidir go n-eascródh míráitis as calaois nó earráid agus na teagmhais bhunúsacha. meastar go bhfuil siad ábhartha más rud é, astu féin nó le Téimid i dteagmháil leis na daoine a bhfuil cúram rialachais chéile, go bhféadfaí a bheith ag súil go réasúnach leis go orthu maidir le, i measc eile, raon feidhme agus amchlár mbeadh tionchar acu ar chinntí geilleagracha na n-úsáideoirí beartaithe an iniúchta agus torthaí suntasacha ón iniúchadh, arna nglacadh ar bhonn na ráiteas airgeadais seo. lena n-áirítear aon easnaimh shuntasacha sa rialú inmheánach Ráitis Airgeadais Mar chuid d’iniúchadh de réir na gCaighdeán Idirnáisiúnta a aithníonn an t-iniúchóir le linn an iniúchta. maidir le hIniúchóireacht (Éire), déanaimid breithiúnas Tá an tuarascáil seo á cur faoi bhráid chomhaltaí na gairmiúil a fheidhmiú agus cothaímid sceipteachas gairmiúil ar Cuideachta, mar chomhlacht, agus faoina mbráid siúd amháin feadh an iniúchta. Déanaimid an méid seo a leanas freisin: de réir Alt 391 d’Acht na gCuideachtaí, 2014. Cuireadh i gcrích ●● Déanaimid na rioscaí i dtaobh míráiteas ábhartha sna ár n-obair iniúchóireachta ionas go bhféadfaimis a lua le ráitis airgeadais, cibé acu de bharr calaoise nó earráide, comhaltaí na Cuideachta na nithe sin a cheanglaítear orainn a a aithint agus a mheasúnú, déanaimid nósanna imeachta lua leo i dtuarascáil iniúchóra agus chun na críche sin amháin. iniúchóireachta a cheapadh agus a fheidhmiú lena dtugtar Sa mhéid is mó a cheadaítear le dlí, ní ghlacaimid freagracht freagra ar na rioscaí sin, agus faighimid fianaise iniúchta d’aon duine seachas an Chuideachta agus comhaltaí na is leor agus is cuí chun bunús a thabhairt don tuairim Cuideachta mar chomhlacht as ár n-obair iniúchóireachta, as uainn. Is airde an baol nach ndéanfar míráiteas ábhartha an tuarascáil seo, ná as na tuairimí ar ar thángamar. de bharr calaoise a bhrath ná míráiteas ábhartha de bharr earráide, toisc go bhféadfadh claonpháirteachas, brionnú, Tuairisc ar riachtanais dlíthiúla agus rialála eile easnamh d’aon turas, mífhaisnéis, nó sárú an rialaithe Tuairim faoi Nithe Eile Leagtha Síos in Acht inmheánaigh a bheith i gceist le calaois. na gCuideachtaí 2014 ●● Tagaimid ar thuiscint ar an rialú inmheánach a bhaineann Ar bhonn na hoibre a rinneamar agus an t-iniúchadh á leis an iniúchadh chun nósanna imeachta iniúchóireachta a dhéanamh againn, agus an obair sin amháin, tuairiscímid dhearadh a oireann do na himthosca, ach ní chun críocha go bhfuil an méid seo a leanas amhlaidh: tuairim a chur in iúl ar a éifeachtaí is atá rialú inmheánach ●● Fuaireamar an fhaisnéis agus na míniúcháin uile na Cuideachta. a mheasaimid a bheith riachtanach chun críocha ●● Déanaimid measúnú ar a oiriúnaí is atá na beartais ár n-iniúchta. chuntasaíochta a d’úsáid na Stiúrthóirí agus ar réasúnacht ●● Is é ár dtuairim é go raibh taifid chuntasaíochta na na meastachán cuntasaíochta agus an nochta ghaolmhair Cuideachta leordhóthanach ionas go bhféadfaí iniúchadh a rinne siad. furasta cuí a dhéanamh ar na ráitis airgeadais. ●● Tá na ráitis airgeadais ag teacht leis na taifid chuntais. 59 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Tuarascáil na nIniúchóirí Neamhspleácha (ar lean)

●● Measaimid go bhfuil an fhaisnéis atá sonraithe i dTuarascáil na Stiúrthóirí ag teacht leis na ráitis airgeadais agus gur ullmhaíodh tuarascáil na Stiúrthóirí de réir Acht na gCuideachtaí 2014.

Nithe Nach Mór Dúinn Tuairisc a Thabhairt ina dTaobh ar Bhonn Eisceachta Ar bhonn an eolais agus na tuisceana ar an gCuideachta agus a timpeallacht a fuarthas le linn an iniúchta, níor aithníomar míráitis ábhartha i ráiteas na Stiúrthóirí.

Faoi Acht na gCuideachtaí, 2014, ceanglaítear orainn tuairisc a thabhairt daoibh, más amhlaidh, dar linn, nach ndearnadh an nochtadh ar luach saothair agus idirbhearta na Stiúrthóirí atá sonraithe sa dlí. Níl aon ní le tuairisciú againn ina leith sin.

Faoin gCód Cleachtais chun Comhlachtaí Stáit a Rialú (Lúnasa 2016) (‘an Cód Cleachtais’), tá ceanglas orainn tuairisciú duit más rud é nach dtugtar léiriú ar chomhlíonadh alt 1.9(iv) den Chód Cleachtais ag an gCuideachta sa ráiteas maidir le córas an rialaithe inmheánaigh atá riachtanach faoin gCód Cleachtais, mar atá san áireamh sa Ráiteas Rialachais Chorparáidigh atá i dTuarascáil na Stiúrthóirí, nó más rud é go bhfuil sé ar neamhréir leis an bhfaisnéis atá ar eolas againn ón iniúchadh a rinneamar ar na ráitis airgeadais. Níl aon ní le tuairisciú againn i ndáil leis sin.

Ciarán O’Brien

Ar son agus thar ceann Deloitte Ireland LLP Cuntasóirí Cairte agus Gnólacht Iniúchóireachta Reachtúla Teach Deloitte & Touche Ardán Port an Iarla Baile Átha Cliath 2

18 Samhain 2020

60 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Cuntas Brabúis agus Caillteanais Don Bhliain Airgeadais dar críoch an 31 Nollaig 2019 Buaicphointí

2019 2018 Nótaí €’000 €’000

Ioncam

Láimhdeachas oibriúcháin 366,475 337,582 Ráiteas an Chathaoirligh

Fáltais ón gconradh oibleagáide seirbhíse poiblí 57,974 52,825

Ioncam iomlán 3 424,449 390,407

Costais

An párolla agus costais ghaolmhara 4(a) (142,867) (129,353)

Ábhair agus seirbhísí 6(a) (272,821) (251,306)

Iomlán na gcostas oibriúcháin (415,688) (380,659)

TRÚCDA roimh chostais agus ioncaim eisceachtúla 8,761 9,748 Athbhreithniú

Costais agus ioncaim (glan) eisceachtúla 6(b) 36 (7,932)

Dímheas agus amúchadh (glan) 6(c) (6,120) (7,932)

Brabús/(caillteanas) ar dhiúscairt sócmhainní seasta inláimhsithe 139 50

Brabús/(easnamh) roimh ús agus cháin 2,816 (6,066) Ráitis Airgeadais Ús iníoctha agus muirir dá shamhail 7 (272) (316)

Brabús/(easnamh) don bhliain roimh cháin 2,544 (6,382)

Cáin ar an easnamh i leith na bliana 8 (250) –

Brabús/(easnamh) don bhliain tar éis cánach 2,294 (6,382)

61 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Ráiteas um Ioncam Cuimsitheach Don Bhliain Airgeadais dar críoch an 31 Nollaig 2019

2019 2018 Nótaí €’000 €’000

Brabús/(easnamh) tar éis cánach don bhliain 2,294 (6,382)

Ioncam cuimsitheach eile don bhliain – –

Ioncam cuimsitheach iomlán don bhliain 2,294 (6,382)

62 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Clár Comhardaithe 31 Nollaig 2019 Buaicphointí

2019 2018 Nótaí €’000 €’000

Sócmhainní seasta

Sócmhainní seasta doláimhsithe 9 446 871 Ráiteas an Chathaoirligh

Sócmhainní seasta inláimhsithe 10 98,414 108,513

98,860 109,384

Sócmhainní reatha

Stoic 11 3,956 3,857

Féichiúnaithe 12 113,283 95,513

Airgead sa bhanc agus ar láimh 1,416 1,456

118,655 100,826 Athbhreithniú

Creidiúnaithe (suimeanna atá dlite laistigh de bhliain amháin) 13 (81,111) (72,626)

Glan sócmhainní/(dliteanais) reatha 37,544 28,200

Sócmhainní iomlána lúide dliteanais reatha 136,404 137,584 Ráitis Airgeadais Soláthairtí in aghaidh dliteanas 14 (58,822) (58,262)

Ioncam iarchurtha 15 (61,563) (65,597)

(120,385) (123,859)

Glan sócmhainní/(dliteanais) 16,019 13,725

Caipiteal agus cúlchistí

Scairchaipiteal glaoite 16 66,212 66,212

Cuntas brabúis agus caillteanais - iarmhéid tosaigh (52,487) (46,105)

Brabús/easnamh don bhliain 2,294 (6,382)

Caipiteal gnáthscaireanna iomlán 16,019 13,725

Thar ceann an Bhoird

Aidan Murphy Brendan Lenihan Cathaoirleach Stiúrthóir

18 Samhain 2020

63 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Ráiteas um Athruithe ar an gCaipiteal Gnáthscaireanna Don Bhliain Airgeadais dar críoch an 31 Nollaig 2019

Cuntas Scair- brabúis chaipiteal agus glaoite caillteanais Iomlán Nótaí €’000 €’000 €’000

Iarmhéid amhail an 1 Eanáir 2018 29,204 (46,105) (16,901)

Méadú i scairchaipiteal glaoite 16 37,008 – 37,008

Ioncam cuimsitheach eile don bhliain – (6,382) (6,382)

Ioncam cuimsitheach iomlán don bhliain 37,008 (6,382) 30,626

Iarmhéid amhail an 31 Nollaig 2018 66,212 (52,487) 13,725

Iarmhéid amhail an 1 Eanáir 2019 66,212 (52,487) 13,725

Ioncam cuimsitheach eile don bhliain – 2,294 2,294

Ioncam cuimsitheach iomlán don bhliain – 2,294 2,294

Iarmhéid amhail an 31 Nollaig 2019 66,212 (50,193) 16,019

64 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Ráiteas um Shreabhadh Airgid Don Bhliain Airgeadais dar críoch an 31 Nollaig 2019 Buaicphointí

2019 2018 Nótaí €’000 €’000

Airgead ó oibríochtaí

Airgead glan ó ghníomhaíochtaí oibriúcháin 17 15,762 3,478 Ráiteas an Chathaoirligh

Sreabhadh airgid ó ghníomhaíochtaí infheistíochta

Breiseanna leis na sócmhainní seasta doláimhsithe 9 (26) (143)

Breiseanna leis na sócmhainní seasta inláimhsithe (1,135) (26,241)

Fáltais díolacháin ar dhiúscairt sócmhainní seasta inláimhsithe 139 50

Deontais chaipitil a fuarthas 1,579 22,230

Méadú i scairchaipiteal glaoite – 37,008

(Méadú) ar chomhardú leis an máthair chuideachta (16,086) (35,552)

Ús a d'íoc an mháthair chuideachta agus a ghearr sí 7 (272) (316) Athbhreithniú

Airgead glan arna úsáid i ngníomhaíochtaí infheistíochta (15,801) (2,964)

Sreabhadh airgid ó ghníomhaíochtaí maoinithe

Airgead glan arna úsáid i ngníomhaíochtaí maoinithe – – Ráitis Airgeadais Glan mhéadú/(laghdú) ar airgead tirim agus coibhéisí airgid (40) 514

Airgead tirim agus coibhéisí airgid ag tús na bliana 1,456 942

Airgead tirim agus coibhéisí airgid ag deireadh na bliana 1,416 1,456

65 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais Don Bhliain Airgeadais dar críoch an 31 Nollaig 2019

1. Beartais Shuntasacha Chuntasaíochta

Ráiteas Comhlíontachta Ullmhaíodh ráitis airgeadais na uideachta ar bhonn gnóthas leantach de réir FRS 102, an Caighdeán Tuairiscithe Airgeadais is infheidhme sa Ríocht Aontaithe agus i bPoblacht na hÉireann, agus de réir Acht na gCuideachtaí 2014.

Gníomhaíochtaí agus Úinéireacht Is é CIÉ, ar fo Chuideachta de é Bus Éireann, údarás reachtúil náisiúnta na hÉireann a chuireann seirbhísí iompair phoiblí de thalamh ar fáil in Éirinn. Tá CIÉ ar lánúinéireacht ag Rialtas na hÉireann agus tuairiscíonn sé don Aire Iompair, Turasóireachta agus Spóirt.

Is Cuideachta bainistíochta iompair é Bus Éireann, arb iad a phríomhghníomhaíochtaí bainistíocht agus pleanáil a dhéanamh ar ghréasán comhtháite seirbhísí, lena n-áirítear seirbhísí bus scoile a sholáthar, trí úsáid a bhaint as a acmhainní féin agus acmhainní fochonraitheoirí.

Is Cuideachta Tráchtála Stáit é Bus Éireann, an Chuideachta, agus tá sé ina chuid de Ghrúpa Cuideachtaí CIÉ. Athchláraíodh an Chuideachta mar Chuideachta Gníomhaíochta Ainmnithe le feidhm ón 1 Feabhra 2016, faoi Acht na gCuideachtaí 2014. Is 119570 uimhir cláraithe an Cuideachta agus tá sé cláraithe i mBaile Átha Cliath le hoifigí cláraithe ar an Chloch Leathan, Baile Átha Cliath 7.

Baineann ráitis airgeadais na Cuideachta le gníomhaíochtaí Bhus Éireann agus leo sin amháin.

Achoimre ar Bheartais Shuntasacha Chuntasaíochta Leagtar amach ar na leathanaigh seo a leanas na beartais shuntasacha chuntasaíochta a cuireadh i bhfeidhm agus na ráitis airgeadais seo á n-ullmhú. Tá na beartais sin curtha i bhfeidhm go comhsheasmhach maidir leis na blianta go léir atá curtha i láthair, mura luaitear a mhalairt.

De réir mar a cheadaítear faoi Acht na gCuideachtaí 2014, tá leagan amach forordaithe an chuntais brabúis agus caillteanais oiriúnaithe ag na Stiúrthóirí ar bhealach is cuí do chineál ghnó na Cuideachta. Is ionann TRÚCDA agus tuilleamh Cuideachta roimh choigeartú d’ús agus cánacha, dímheas ar shócmhainní seasta agus amúchadh na ndeontas caipitil arna bhfáil.

(a) Bunús an ullmhúcháin Ullmhaíodh na ráitis airgeadais ar bhonn gnóthas leantach, faoi choinbhinsiún an chostais stairiúil.

Chun na ráitis airgeadais a ullmhú i gcomhréir le FRS 102, ní mór leas a bhaint as boinn tuisceana thábhachtacha áirithe i leith na todhchaí, agus foinsí tábhachtacha eile neamhchinnteachta meastacháin ag an dáta tuairiscithe. Éilíonn sé freisin go ndéanfadh Stiúrthóirí breithiúnas agus beartais chuntasaíochta na Cuideachta á gcur i bhfeidhm acu. Leagtar amach ag (v) thíos na réimsí ina bhfuil ardleibhéal breithiúnais nó castachta i gceist, nó na réimsí ina bhfuil baol nach beag go ndéanfadh boinn tuisceana agus meastacháin coigeartú ábhartha ar shuim ghlanluacha na sócmhainní agus na ndliteanas sa chéad bhliain airgeadais eile.

Faoi FRS 102, ceadaítear díolúintí áirithe ó nochtadh d’eintitis incháilithe. Eintiteas incháilithe is ea an Chuideachta ach níor bhain sí leas as aon díolúine ó nochtadh atá ar fáil le haghaidh eintitis incháilithe.

(b) Gnóthas leantach Tá súil réasúnach ag na Stiúrthóirí go mbeidh acmhainní leordhóthanacha ag an gCuideachta chun leanúint i mbun gnó oibríochtúil go ceann i bhfad. Dá bhrí sin, ullmhaíodh ráitis airgeadais seo an eintitis ar bhonn gnóthas leantach. Tá tuilleadh faisnéise i nóta 2.

66 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

(c) Airgeadra eachtrach

(i) Airgeadra feidhmiúil agus airgeadra tuairiscithe Mura luaitear a mhalairt, is é an euro airgeadra feidhmiúil agus airgeadra tuairiscithe na Cuideachta, arna ainmniú ag an tsiombail ‘€’. Cuirtear na ráitis airgeadais i láthair ina mílte (‘000). Ráiteas an Chathaoirligh

(ii) Idirbhearta agus iarmhéideanna Déantar idirbhearta atá ainmnithe san airgeadra eachtrach a aistriú chuig an airgeadra feidhmiúil ar bhonn na rátaí malairte ar an láthair ar dháta na n-idirbheart.

Ag deireadh gach bliana airgeadais, déantar míreanna airgeadaíochta in airgeadra eachtrach a aistriú ina euro ar an ráta reatha. Déantar míreanna neamhairgeadaíochta arna dtomhas ar a gcostas stairiúil a aistriú ar bhonn an ráta malairte ar dháta an idirbhirt agus déantar míreanna neamhairgeadaíochta arna dtomhas ar a luach cóir a thomhas ar bhonn an ráta malairte nuair a cinneadh an luach cóir.

Is sa chuntas brabúis agus caillteanais a aithnítear gnóthachain agus caillteanais airgeadra eachtraigh a eascraíonn as socraíocht idirbheart agus ón aistriú ag rátaí malairte ag deireadh na bliana airgeadais ar shócmhainní agus dliteanais airgeadaíochta arna n-ainmniú in airgeadraí eachtracha. Athbhreithniú

Cuirtear i láthair gnóthachain agus caillteanais airgeadra eachtraigh a bhaineann le hiasachtaí agus airgead tirim agus coibhéisí airgid sa chuntas brabúis agus caillteanais faoi ‘ús infhaighte agus ioncam dá shamhail’ nó ‘ús iníoctha agus muirir dá shamhail’ mar is cuí. Cuirtear gach gnóthachan agus caillteanas airgid eachtraigh eile i láthair.

(d) Láimhdeachas Cuimsíonn an láimhdeachas luach comhlán na seirbhísí arna soláthar. Déantar an láimhdeachas a thomhas ar luach cóir na comaoine a fhaightear nó is infhála agus is ionann é agus an méid is infhála i leith seirbhísí a soláthraíodh. Ráitis Airgeadais Aithnítear láimhdeachas sa tréimhse ina gcuirtear an tseirbhís ar fáil. Déantar cur síos thíos ar na príomhshruthanna ioncaim mar aon le cur síos ar an mbeartas aitheantais ioncaim le haghaidh gach srutha ioncaim:

Aithnítear ioncam airgid ar bhus agus ioncam ón gcóras ticéadaithe chomhtháite an lá a soláthraítear an tseirbhís. Tugtar anonn sna dliteanais na fáltais ó dhíol ticéad bliantúil agus táirgí eile le dáta sa todhchaí agus aithnítear iad sa ráiteas ioncaim thar thréimhse an táirge ábhartha.

Aithnítear ioncam eile sa tréimhse lena mbaineann sé.

(e) Íocaíochtaí agus Deontais na hOibleagáide Seirbhíse Poiblí

(i) Íocaíochtaí na hOibleagáide Seirbhíse Poiblí (OSP) Déileáiltear le híocaíochtaí OSP arna bhfáil agus na cinn is infhála i rith na bliana sa chuntas brabúis agus caillteanais sa tréimhse ina mbíonn siad infhála.

(ii) Deontais ón Aontas Eorpach agus ón Státchiste Déantar deontais ón Aontas Eorpach (AE) agus ón Státchiste a bhaineann le caiteachas caipitiúil a chur chun sochair don ioncam iarchurtha nuair a bhíonn siad infhála. Déanann Bus Éireann taifead ar dheontais faoin tSamhail Fabhraithe de réir mhír 24 de FRS102. Déantar iad a amúchadh chuig an gcuntas brabúis agus caillteanais ar an mbonn céanna ar a ndéanfar na sócmhainní gaolmhara a dhímheas.

Aithnítear deontais i leith caiteachais sa chuntas brabúis agus caillteanais ag an am céanna is a thabhaítear an caiteachas gaolmhar a bhfuil an deontas beartaithe lena chúiteamh.

(f) Costais ábhar agus seirbhísí Cuimsítear le costais ábhar agus seirbhísí, a dtugtar costais oibriúcháin orthu freisin, na costais go léir a bhaineann le hoibríochtaí Bhus Éireann ó lá go lá, seachas costais dímheasa, amúchta agus phárolla a ndéantar iad a nochtadh go leithleach sa chuntas brabúis agus caillteanais, agus tá siad leagtha amach ar shlí níos mionsonraithe i nóta 5 a ghabhann leis na ráitis airgeadais. 67 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

(g) Ús infhála/ús iníoctha Aithnítear ioncam úis nó costas úis faoi mhodh an ghlanráta úis.

(h) Costais eisceachtúla I gcuntas brabúis agus caillteanais Bhus Éireann, aithnítear torthaí ar leithligh roimh mhíreanna sonracha. Is iad na míreanna sonracha iad siúd a measaimid nach mór iad a nochtadh go leithleach mar gheall ar a méid, a gcineál nó a minicíocht. Creideann an Chuideachta go soláthraíonn an cur i láthair sin anailís bhreise toisc go ndírítear aird ar mhíreanna eisceachtúla dá bharr. Áirítear le nithe den sórt sin costais shuntasacha a bhaineann le hathstruchtúrú gnó.

Maidir leis an gcinneadh i dtaobh céard is brí le ‘suntasach’ sa sainmhíniú atá againn air, úsáideann an Chuideachta idir bhreithiúnas cáilíochtúil agus bhreithiúnas cainníochtúil agus measúnú á dhéanamh ar na míreanna áirithe arb amhlaidh ina leith, de bhua a méid agus a gcineál, go nochtar i gcuntas brabúis agus caillteanais na Cuideachta agus sna nótaí gaolmhara iad mar mhíreanna eisceachtúla.

(i) Cáin ioncaim Cuimsíonn costas na cánach ioncaim don bhliain cáin reatha agus cáin iarchurtha arna n-aithint sa bhliain airgeadais. Cuirtear costas cánach ioncaim i láthair sa chomhpháirt chéanna den ioncam cuimsitheach iomlán (cuntas brabúis agus caillteanais nó ioncam cuimsitheach eile) nó den chaipiteal gnáthscaireanna leis an idirbheart nó an teagmhas eile as ar eascair an costas cánach ioncaim.

Ní dhéantar lascainiú ar shócmhainní agus dliteanais cánachais reatha ná cánachais iarchurtha.

(i) Cáin reatha Is ionann cáin reatha agus an méid cánach ioncaim is iníoctha i leith an bhrabúis inchánaigh don bhliain airgeadais nó do bhlianta airgeadais roimhe sin. Déantar an cháin reatha a thomhas de réir mhéid na cánach reatha a mheastar a bheidh le híoc de réir rátaí cánach agus dlíthe cánach atá achtaithe nó achtaithe go substaintiúil faoi dheireadh na bliana airgeadais.

(ii) Cáin iarchurtha Aithnítear cáin iarchurtha maidir leis na difríochtaí uainiúcháin, arb iad na difríochtaí idir brabúis inchánacha agus ioncam cuimsitheach iomlán mar atá luaite sna ráitis airgeadais. Eascraíonn na difríochtaí uainiúcháin ó chuimsiú ioncaim agus caiteachais sna measúnachtaí cánach i mblianta airgeadais seachas na cinn ina n-aithnítear iad sna ráitis airgeadais.

Aithnítear cáin iarchurtha ar na difríochtaí uainiúcháin ag deireadh gach bliana airgeadais faoi réir eisceachtaí áirithe. Ní aithnítear caillteanais chánach neamhfhaoisimh agus sócmhainní cánach iarchurtha eile ach amháin nuair is dócha go ndéanfar iad a aisghabháil i gcoinne aisiompú dliteanas cánach iarchurtha nó brabúis eile inchánacha sa todhchaí.

(j) Idirbhearta páirtithe gaolmhara Fo Chuideachta de chuid Ghrúpa CIÉ is ea Bus Éireann. Nochtann Bus Éireann idirbhearta le páirtithe gaolmhara nach bhfuil ar lánúinéireacht laistigh den ghrúpa. Ní nochtann sé idirbhearta le baill den ghrúpa céanna atá ar lánúinéireacht.

I ngnáthchúrsa an ghnó, ceannaíonn an Chuideachta earraí agus seirbhísí ó eintitis arna rialú ag Rialtas na hÉireann. Ar na heintitis is tábhachtaí díobh sin tá An Post, Banc na hÉireann agus an tÚdarás Náisiúnta Iompair. Tá na Stiúrthóirí den tuairim nach bhfuil cainníocht na gceannachán sin ábhartha i ndáil le gnó na Cuideachta.

(k) Sócmhainní seasta doláimhsithe Tugtar bogearraí ríomhaire anonn ar an gcostas lúide amúchadh carntha agus caillteanais lagaithe charntha. Déantar bogearraí a amúchadh thar a saol úsáideach tuartha, idir trí bliana agus cúig bliana, ar mhodh an mhéid chothroim. Ní mheastar go bhfuil luach iarmharach ag bogearraí. Sa chás ina dtugtar le fios de bharr tosca amhail dul chun cinn na teicneolaíochta nó athruithe ar phraghsanna margaidh go bhfuil athrú tagtha ar shaol úsáideach na mbogearraí, déantar an saol úsáideach a leasú ar bhonn ionchasach chun na cúinsí nua a chur san áireamh. Déantar athbhreithniú i ndáil le lagú ar shócmhainní seasta doláimhsithe má tá aon rud ann a thabharfadh le fios go bhféadfadh an tsócmhainn sheasta dholáimhsithe a bheith lagaithe.

68 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

(l) Sócmhainní seasta inláimhsithe Déantar sócmhainní seasta inláimhsithe a thabhairt anonn ar a gcostas, lúide dímheas carntha agus caillteanais lagaithe charntha. Áirítear sa chostas an praghas ceannaigh bunaidh, costais arna dtabhú ar bhonn díreach i dtaobh an tsócmhainn a thabhairt chuig an láthair agus a chur sa riocht is gá don úsáid atá ceaptha di, agus costais díchoimisiúnaithe is infheidhme.

Is iad seo a leanas boinn ríofa an dímheasa: Ráiteas an Chathaoirligh

(i) Dímheas agus luachanna iarmharacha Feithiclí paisinéirí bóthair Déantar dímheas ar chostas stairiúil na bhfeithiclí paisinéirí bóthair, seachas busanna scoile, thar a saol úsáideach tuartha, ar bhonn céatadáin laghdaithe a léiríonn úsáid na bhfeithiclí ar feadh a saoil. Déantar dímheas ar chostas stairiúil na mbusanna scoile i dtráthchodanna cothroma thar a saol úsáideach tuartha.

Tosaíonn an dímheas ar na sócmhainní sin nuair a chuirtear chun seirbhíse iad sa fhlít den chéad uair. Tar éis mionathbhreithniú le linn 2019 rinneadh cinne nach raibh sé riachtanach muirear bearnúcháin a gearradh ar luach fhlít le linn 2019.

Gléasra agus innealra

Déantar gléasra agus innealra a dhímheas, trí thráthchodanna cothroma bliantúla, ar bhonn costas stairiúil a leatar thar a saol Athbhreithniú úsáideach tuartha. Tar éis mionathbhreithniú rinneadh cinne nach raibh sé riachtanach muirear bearnúcháin a gearradh ar luach ghléasra agus innealra le linn 2019.

Tá sonraí i dtaobh shaol úsáideach tuartha na gcineálacha éagsúla sócmhainní chun críocha dímheasa sna nótaí a ghabhann leis na ráitis airgeadais.

Déantar athbhreithniú ar luachanna iarmharacha na sócmhainní agus a saol úsáideach, agus déantar iad a choigeartú, más iomchuí, ag deireadh gach bliana airgeadais. Cuirtear éifeacht aon athraithe ar luachanna iarmharacha nó ar shaol úsáideach

san áireamh sna cuntais ar bhonn ionchasach. Ráitis Airgeadais

(ii) Breiseanna agus comhpháirteanna móra iardain Ní dhéantar costais iardain, lena n-áirítear costais maidir le comhpháirteanna arna n-athsholáthar, a áireamh i suim ghlanluacha na sócmhainne ná a aithint mar shócmhainn ar leithligh, de réir mar is iomchuí, ach amháin nuair is dócha go mbeidh sochair eacnamaíocha a bhaineann leis an mír i ndán don Chuideachta agus gur féidir an costas a thomhas ar bhonn iontaofa.

Caitear le comhpháirteanna móra mar shócmhainní ar leithligh sa chás ina mbaineann patrúin dhifriúla tomhaltais leo i dtaobh sochair eacnamaíocha agus déantar dímheas orthu go leithleach thar a saol úsáideach.

Cuirtear costais síos i leith deisiúcháin agus cothabhála de réir mar a thabhaítear iad.

(iii) Dí-aithint Déantar sócmhainní inláimhsithe a dhí-aithint ar a ndiúscairt nó nuair nach bhfuiltear ag súil le haon sochar eacnamaíoch sa todhchaí. Tráth na diúscartha, déantar an difríocht idir an glanfháltas diúscartha agus an tsuim ghlanluacha a aithint sa chuntas brabúis agus caillteanais.

(m) Sócmhainní léasaithe (i) Léasanna oibriúcháin Faoi léasanna oibriúcháin, ní aistrítear riosca agus luach saothair uile na húinéireachta go substaintiúil chuig an léasaí. Aithnítear íocaíochtaí faoi léasanna oibriúcháin sa chuntas brabúis agus caillteanais ar bhonn an mhéid chothroim thar thréimhse an léasa.

(ii) Dreasachtaí léasa Déantar dreasachtaí a fuarthas chun dul i mbun léas oibriúcháin a aithint mar laghdú ar chostas an léasa oibriúcháin ar bhonn an mhéid chothroim thar thréimhse an léasa.

69 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

(n) Lagú na sócmhainní neamhairgeadais Ag deireadh gach bliana airgeadais déantar measúnú ar shócmhainní neamhairgeadais nach dtugtar anonn ar a luach cóir lena chinneadh cibé an bhfuil aon rud a thabharfadh le fios go bhféadfadh an tsócmhainn (nó aonad giniúna airgid na sócmhainne) a bheith lagaithe. Má thugtar a leithéid le fios déantar meastachán ar mhéid in-aisghabhála na sócmhainne (nó aonad giniúna airgid na sócmhainne).

Is ionann méid in-aisghabhála na sócmhainne (nó an aonaid giniúna airgid) agus a luach cóir lúide costais díolacháin nó an luach úsáide, cibé acu is airde. Is ionann an luach úsáide agus luach láithreach na sreafaí airgid amach anseo a mheastar a eascróidh as úsáid leanúnach na sócmhainne (nó an aonaid giniúna airgid) agus óna diúscairt deiridh. Agus an luach úsáide á thomhas, déantar sreafaí airgid roimh cháin agus ús a lascainiú ar ráta lascaine réamhchánach a léiríonn an ráta margaidh reatha saor ó riosca agus na rioscaí a bhaineann go sonrach leis an tsócmhainn nach bhfuil na meastacháin ar shreabhadh airgid sa todhchaí coigeartaithe ina leith.

Más lú méid in-aisghabhála na sócmhainne (nó an aonaid giniúna airgid) ná suim ghlanluacha na sócmhainne (nó an aonaid giniúna airgid), laghdaítear an tsuim ghlanluacha chuig a méid in-aisghabhála. Aithnítear caillteanas lagaithe sa chuntas brabús nó caillteanais.

(o) Stoc Cuimsítear sna stoic ábhair chothabhála, páirteanna breise agus breosla agus míreanna eile éagsúla stoic. Déantar stoic ábhar agus páirteanna breise a luacháil ar a meánchostas ualaithe nó a nglanluach inréadaithe, cibé acu is ísle. Cuimsítear sa chostas an luach ceannaigh, lena n-áirítear cánacha agus dleachtanna agus iompar agus láimhseáil atá inchurtha go díreach i leith an stoc a thabhairt chuig a láthair reatha agus a chur ina riocht reatha.

Amhail dáta an chláir comhardaithe, díscríobhtar na stoic arb eol go bhfuil siad imithe i léig agus déantar caillteanas a thaifeadadh i ndáil le stoic a meastar atá lagaithe.

(p) Airgead tirim agus coibhéisí airgid Áirítear le hairgead tirim agus coibhéisí airgid airgead ar láimh, taiscí faoi ghlaoch le bainc, infheistíochtaí an-leachtach gearrthréimhseacha eile le haibíocht bhunaidh trí mhí nó níos lú, agus rótharraingtí bainc. Taispeántar rótharraingtí bainc leis na hiasachtaí sna dliteanais reatha.

(q) Ionstraimí airgeadais Roghnaigh an Chuideachta forálacha Alt 11 agus Alt 12 de FRS 102 a chur chun feidhme maidir le cuntas a thabhairt i leith gach ceann dá cuid ionstraimí airgeadais.

(i) Sócmhainní airgeadais Tá roinnt sócmhainní airgeadais bunúsacha ag an gCuideachta lena n-áirítear féichiúnaithe trádála agus féichiúnaithe eile, méideanna atá dlite ó ghrúp Chuideachtaí agus airgead tirim agus coibhéisí airgid, atá tar taifead leis na sócmhainní reatha mar chinn atá dlite laistigh de bhliain amháin.

Aithnítear sócmhainní airgeadais bunúsacha den chéad uair ar an bpraghas idirbhirt (lena n-áirítear costais an idirbhirt), mura rud é gur idirbheart maoinithe is ea an socrú. Más rud é gur idirbheart maoinithe is ea an socrú, déantar an tsócmhainn airgeadais a thig as sin a thomhas ar dtús ar luach láithreach na bhfáltas sa todhchaí arna lascainiú ar ráta margaidh úis i gcomhair ionstraim fiachais den chineál céanna.

Déantar féichiúnaithe trádála agus féichiúnaithe eile, airgead tirim agus coibhéisí airgid, agus sócmhainní airgeadais ó shocruithe ar idirbhearta maoinithe iad a tomhas ina dhiaidh sin ar chostas amúchta faoi mhodh an ghlanráta úis.

Ag deireadh gach bliana airgeadais, déantar sócmhainní airgeadais arna dtomhas ar chostas amúchta a mheasúnú i leith fianaise oibiachtúil ar lagú. Má tá fianaise oibiachtúil ann go bhfuil lagú tagtha ar shócmhainn airgeadais arna tomhas ar chostas amúchta, aithnítear caillteanas lagaithe sa chuntas brabús nó caillteanais. Is ionann an caillteanas lagaithe agus an difríocht idir suim ghlanluacha na sócmhainne airgeadais agus luach láithreach shreafaí airgid measta na sócmhainne airgeadais arna lascainiú ag glanráta úis bunaidh na sócmhainne.

70 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Más rud é, i mbliain airgeadais ina dhiaidh sin, go laghdóidh méid an chaillteanais lagaithe agus gur féidir an laghdú a cheangal go hoibiachtúil le teagmhas a tharla tar éis gur aithníodh an lagú, déantar an caillteanas lagaithe a aithníodh roimhe sin a aisiompú. Déantar an t-aisiompú sa chaoi is nach sáróidh an tsuim ghlanluacha láithreach luach na suime glanluacha dá mba rud é nár aithníodh an caillteanas lagaithe roimhe sin. Aithnítear aisiompú an lagaithe sa chuntas brabúis agus caillteanais. Ráiteas an Chathaoirligh

(ii) Dliteanais airgeadais Ar an gcaoi chéanna, déantar roinnt ionstraimí airgeadais bunúsacha atá san áireamh sna dliteanais reatha, lena n-áirítear creidiúnaithe trádála agus creidiúnaithe eile, iasachtaí bainc agus rótharraingtí agus iasachtaí ó ghrúp Chuideachtaí eile, a aithint den chéad uair ar phraghas an idirbhirt, mura rud é gur idirbheart maoinithe is ea an socrú. Más rud é gur idirbheart maoinithe is ea an socrú, déantar an dliteanas airgeadais a thig as sin a thomhas ar dtús ar luach láithreach na n-íocaíochtaí sa todhchaí arna lascainiú ar ráta margaidh úis i gcomhair ionstraim fiachais den chineál céanna.

Déantar creidiúnaithe trádála agus creidiúnaithe eile, iasachtaí ó ghrúp Chuideachtai eile, agus dliteanais airgeadais ó shocruithe ar idirbhearta maoinithe iad a thabhairt anonn ina dhiaidh sin ar chostas amúchta faoi mhodh an ghlanráta úis.

Is ionann creidiúnaithe trádála agus oibleagáidí i leith íoc as earraí nó seirbhísí atá faighte i ngnáthchúrsa an ghnó ó sholáthraithe. Déantar creidiúnaithe trádála a aicmiú mar chinn atá dlite laistigh de bhliain amháin má bhíonn íocaíocht dlite Athbhreithniú laistigh de bhliain amháin nó níos lú. I gcás ar bith eile, cuirtear i láthair iad mar shuimeanna atá dlite tar éis níos mó ná bliain amháin. Aithnítear creidiúnaithe trádála ar dtús ar phraghas an idirbhirt agus déantar iad a thomhais ina dhiaidh sin iad ar a gcostas amúchta faoi mhodh an ghlanráta úis.

(r) Soláthairtí Is ionann soláthairtí agus dliteanais atá neamhchinnte ó thaobh ama nó méid. Aithnítear soláthairtí nuair a bhíonn oibleagáid dlí nó oibleagáid inchiallaithe reatha ar an gCuideachta de thoradh teagmhais a tharla roimhe seo; nuair is dócha go mbeidh aistriú sochar geilleagar de dhíth chun an oibleagáid a ghlanadh; agus nuair is féidir meastachán iontaofa a dhéanamh ar mhéid na Ráitis Airgeadais hoibleagáide.

Déantar soláthairtí a thomhas mar luach reatha an mheastacháin is fearr ar an méid is gá chun an oibleagáid a ghlanadh ag baint úsáid as ráta réamhchánach a léiríonn measúnuithe reatha an mhargaidh ar amluach airgid agus na rioscaí a bhaineann go sonrach leis an dliteanas. Déantar athbhreithniú ar sholáthairtí ag deireadh gach bliana airgeadais agus déantar iad a choigeartú chun an meastachán reatha is fearr a thabhairt ar an méid is gá chun an oibleagáid a ghlanadh. Aithnítear leachtú na lascaine mar chostas airgeadais sa chuntas brabúis agus caillteanais, arna chur i láthair faoi ‘ús iníoctha agus muirir dá shamhail’ sa bhliain airgeadais ina dtagann sé i gceist.

Sa chás ina bhfuil roinnt oibleagáidí dá samhail ann, cinntear an dóchúlacht go mbeidh eis-sreabhadh acmhainní ag teastáil chun iad a ghlanadh trí bhreathnú ar aicme na n-oibleagáidí ina hiomláine.

Aithnítear soláthairtí i ndáil le hathstruchtúrú nuair a bhíonn oibleagáid dlí nó oibleagáid inchiallaithe ar an gCuideachta ag deireadh na bliana airgeadais i dtaobh an t-athstruchtúrú a chur i gcrích. Tá oibleagáid inchiallaithe ar an gCuideachta athstruchtúrú a dhéanamh nuair is ann do phlean mionsonraithe foirmiúil don athstruchtúrú sin agus nuair a chruthaigh an Chuideachta ionchas bailí i measc na ndaoine dá ndéanann sé difear, trí thosú ar an bplean a chur chun feidhme nó trí phríomhghnéithe an phlean a fhógairt dóibh siúd dá ndéanann sé difear.

Déantar soláthar do chostas measta na n-éileamh atá tabhaithe ach nach bhfuil íoctha ag dáta an chláir comhardaithe, lena n-áirítear costas na n-éileamh atá tabhaithe ach nach bhfuil tuairiscithe (IBNR) don Chuideachta fós.

Cuimsítear sna soláthairtí eile soláthairtí a bhaineann le hoibriú na seirbhísí bus, soláthairtí a bhaineann le pá, soláthairtí comhshaoil, éilimh dlí agus soláthairtí a bhaineann le pinsin.

Ní dhéantar soláthar i gcoinne caillteanais oibriúcháin sa todhchaí.

71 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

(s) Dliteanais agus sócmhainní teagmhasacha I gcás dliteanais theagmhasacha, a eascraíonn de thoradh nithe a tharla roimhe seo, ní aithnítear mar dhliteanas iad toisc nach dócha go mbeidh ar an gCuideachta sochair eacnamaíocha a aistriú chun an oibleagáid a ghlanadh nó toisc nach féidir an méid a thomhas go hiontaofa ag deireadh na bliana airgeadais. Ní aithnítear oibleagáidí féideartha neamhchinnte mar dhliteanais ach is dliteanais theagmhasacha iad. Nochtar dliteanais theagmhasacha sna ráitis airgeadais ach amháin mura dócha in aon chor go dtarlóidh eis-sreabhadh acmhainní.

Ní aithnítear sócmhainní teagmhasacha. Nochtar sócmhainní teagmhasacha sna ráitis airgeadais nuair is dócha go dtarlóidh insreabhadh sochar geilleagrach.

(t) Sochair d’fhostaithe Cuireann an Chuideachta roinnt sochar ar fáil d’fhostaithe ag brath ar a ngrád, a sinsearacht agus ar oibleagáidí reachtúla. I measc na sochar tá íoc tuarastail nó pá agus íoc préimheanna le haghaidh obair bhreise arna déanamh.

Lena chois sin déantar ranníocaíochtaí fostóra maidir le pinsean, i gcás baill foirne incháilithe, isteach sna scéimeanna pinsin faoi seach.

Plean pinsin le sochar sainithe Feidhmíonn Grúpa CIÉ dhá phlean le sochar sainithe (Scéim Pinsean CIÉ don Fhoireann ar Phá Rialta agus plean sochar sainithe Scéim 2000 (Leasú) Scéim Aoisliúntais CIÉ 1951) d’fhostaithe ghrúpa CIÉ. Sainítear i bplean le sochar sainithe an sochar pinsin a gheobhaidh an fostaí ar dhul ar scor dó nó di, ag brath de ghnáth ar roinnt tosca lena n-áirítear aois, fad seirbhíse agus luach saothair. Is ionann plean le sochar sainithe agus sochar iarfhostaíochta seachas ranníocaíochtaí sainithe.

Tá cuntas tugtha ar na scéimeanna sin i ráitis airgeadais Ghrúpa CIÉ. Tomhaistear sócmhainní na scéime pinsin le sochar sainithe ar a luach cóir. Tomhaistear dliteanais na scéime pinsin le sochar sainithe ar bhonn achtúireach faoi mhodh na n-aonad réamh- mheasta creidmheasa. Léirítear barrachas dhliteanas na scéimeanna ar shócmhainní na scéimeanna mar dhliteanas ar chlár comhardaithe CIÉ.

Glacann na fo Chuideachtaí go léir, mar aon le CIÉ féin, páirt i Scéim Pinsean CIÉ don Fhoireann ar Phá Rialta agus plean sochar sainithe Scéim 2000 (Leasú) Scéim Aoisliúntais CIÉ 1951. Ní shonraítear i rialacha na scéime conas ba chóir aon bharrachas nó easnamh a leithdháileadh i measc fostóirí rannpháirteacha agus níl aon chomhaontú conartha ná beartas luaite i dtaobh glanchostas sochar sainithe a leithdháileadh ar na grúpeintitis aonair. Dá réir sin, aithnítear glanchostas sochar sainithe na scéimeanna ina n-iomláine i ráitis airgeadais ar leithligh CIÉ toisc gurb amhlaidh, in éagmais socrú foirmiúil conartha a bheith i bhfeidhm, go gcreideann na Stiúrthóirí gurb é an t-eintiteas sin atá freagrach as na scéimeanna faoin dlí. Aithníonn na heintitis rannpháirteacha eile, lena n-áirítear Bus Éireann, costas arb ionann é agus a ranníocaíocht i leith na tréimhse. Tá sonraí breise i dtaobh na scéimeanna sin leagtha amach i nóta 19.

(u) Caipiteal gnáthscaireanna Déantar gnáth-scairchaipiteal glaoite agus cúlchistí ioncaim a aicmiú mar chaipiteal gnáthscaireanna agus atá siad leagtha amach i nóta 16 a ghabhann leis na ráitis airgeadais.

(v) Meastacháin agus boinn tuisceana ríthábhachtacha cuntasaíochta Déantar athmheasúnú leanúnach ar mheastacháin agus breithiúnais arna ndéanamh agus na ráitis airgeadais á n-ullmhú agus tá siad bunaithe ar thaithí stairiúil agus ar thosca eile, lena n-áirítear meastacháin maidir le teagmhais amach anseo a mheastar a bheith réasúnach sna himthosca.

Déanann na Stiúrthóirí meastacháin agus tagann siad ar bhoinn tuisceana maidir leis an am atá le teacht. De réir sainmhínithe, is annamh a bheidh na meastacháin chuntasaíochta sin díreach mar an gcéanna leis na torthaí iarbhír a bhaineann leo. Tugtar aghaidh anseo thíos ar na réimsí ina bhfuil ardleibhéal breithiúnais nó castachta i gceist agus ar na meastacháin agus na boinn tuisceana lena mbaineann baol nach beag go mbeidís ina gcúis le coigeartú ábhartha ar shuimeanna glanluacha sócmhainní agus dliteanas sa chéad bhliain airgeadais eile.

72 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

(i) Saol úsáideach tuartha na sócmhainní inláimhsithe Braitheann an muirear dímheasa bliantúil i gcás sócmhainní inláimhsithe ar athruithe ar shaol úsáideach tuartha agus luachanna iarmharacha na sócmhainní. Déantar an saol úsáideach tuartha agus na luachanna iarmharacha a athmheasúnú gach bliain. Déantar iad a leasú de réir mar is gá chun meastacháin reatha a léiriú, bunaithe ar dhul chun cinn na teicneolaíochta, infheistíochtaí sa todhchaí, úsáid eacnamaíoch agus riocht fisiciúil na sócmhainní. Tá suim ghlanluacha na Ráiteas an Chathaoirligh sócmhainní doláimhsithe, an fhearais agus an trealaimh, agus saol eacnamaíoch úsáideach maidir le gach aicme sócmhainní leagtha amach i nóta 9 agus nóta 10.

(ii) Soláthar i dtaobh éileamh um dhliteanas tríú páirtí agus dhliteanas fostóirí, agus aisghabhálacha gaolmhara Déantar soláthar ag deireadh na bliana do chostas measta na n-éileamh atá tabhaithe ach nach bhfuil íoctha ar dháta an chláir comhardaithe, lena n-áirítear costas na n-éileamh atá tabhaithe ach nach bhfuil tuairiscithe (IBNR) don Chuideachta fós.

Glacann an Chuideachta gach céim réasúnach lena chinntiú go bhfuil an fhaisnéis chuí aici maidir lena nochtadh ar éilimh. Mar sin féin, mar gheall ar an neamhchinnteacht maidir le soláthairtí éileamh a bhunú, is dócha go mbeidh an toradh deiridh difriúil ón dliteanas bunaidh a cinneadh.

Tá tuilleadh sonraí leagtha amach i nóta 14 a ghabhann leis na ráitis airgeadais Athbhreithniú (iii) Scéim pinsin le sochar sainithe Tá sé d’oibleagáid ar ghrúpa CIÉ, dá bhfuil an Chuideachta ina ball, sochair phinsin a íoc le fostaithe áirithe. Braitheann costas na sochar agus luach reatha na hoibleagáide ar roinnt tosca, lena n-áirítear ionchas saoil, méaduithe tuarastail, luachálacha sócmhainne agus an ráta lascaine ar bhannaí corparáideacha. Leagtar síos ar shlí níos mionsonraithe i nóta 19 a ghabhann leis na ráitis airgeadais nithe a bhaineann le costais pinsean agus scéimeanna pinsin.

(iv) Feithiclí paisinéirí bóthair a fuarthas faoin gcomhaontú leis an Údarás Náisiúnta Iompair maidir le busanna ar cíos

Déantar aon rud breise a chuirtear le feithiclí paisinéirí bóthair arna bhfáil faoin gcomhaontú leis an Údarás Náisiúnta Ráitis Airgeadais Iompair maidir le busanna ar cíos a aithint i gcomhréir leis an mBeartas Cuntasaíochta Suntasach (I) thuas. Ar an gcuma chéanna, aithnítear deontas comhfhreagrach le haghaidh caiteachas caipitil i gcomhréir leis an mBeartas Cuntasaíochta Suntasach (e) thuas.

Chuir an Chuideachta a tuairim i bhfeidhm maidir le sócmhainn a aithint agus maidir leis an deontas comhfhreagrach i gcásanna ina soláthraíonn an tÚdarás Náisiúnta Iompair sócmhainní bus don Chuideachta faoi chomhaontú léasa.

Go bunúsach, ní dhearnadh aon athruithe suntasacha ar chearta agus oibleagáidí na Cuideachta agus an Údaráis, mar atá forordaithe sa Chonradh Dírdhámhachtana. Bíonn sé de cheart ag an gCuideachta an tsócmhainn a úsáid ar feadh thromlach shaolré an bhus de réir dealraimh, ar chostas cíosa bhliantúil nach léiríonn luach na sócmhainne atá ar léas. Ina theannta sin, aistrítear na rioscaí agus sochair uile a bhaineann le húinéireacht chuig an gCuideachta nuair a fhaigheann sí an bus.

2 Gnóthas Leantach

Bus Éireann – Seasamh Airgeadais Ullmhaíodh ráitis airgeadais 2019 Bus Éireann ar bhun gnóthais leantaigh. Glacann seo leis go mbeidh acmhainní dhóthanacha ag an Chuideachta le leanúint i ngnó ar feadh tréimhse ar a laghad 12 mhí ó dháta faofa na ráitis airgeadais seo.

Tá mionbhreithniúchán déanta ag na Stiúrthóirí ar ullmhúchán ar an bhonn gnóthais leantaigh ag an am seoagus tá siad sásta go bhfuil sé cuí go n-ullmhaítear ráitis airgeadais 2019 ar an bhun seo. I measc na príomhghnéithe a rinneadh breithniúchán orthu le teacht ar an chinneadh seo tá:

73 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

Stad Airgeadais na Cuideachta ag 31.12.19 Amhail an 31 Nollaig 2018, tá glansócmhainní dar luach €16.0 milliún (2018: €13.7 milliún) agus glansócmhainní reatha dar luach €37.5 milliún (2018: €28.2 milliún) ag an gCuideachta.

Mar chuid de na glansócmhainní reatha áirítear dliteanais neamh-airgid dar luach €24.8 milliún (2018: €24.8 milliún) a bhaineann le hioncam iarchurtha agus ioncam iarchurtha maidir le hioncam agus deontais chaipitil, níl gealltanas igceist le deontais chaipitil agus úsáidtear iad de réir dímheas an socmháinne.Dá bhrí sin, gan na míreanna neamh-airgid sin san áireamh, bhí glansócmhainní ag an gCuideachta dar luach €62.3 milliún (2018: €53 milliún).

COVID-19 Tá éifeacht dhiúltach eacnamaíoch ar eacnamaíocht na hÉireann ag éirí as COVID-19. Baineann an príomhthionchar ar Bhsu Éireann leis an laghdú shuntasach in aister paisinéirí. Tá mionmheastúchán críochnaithe ar éifeachtaí COVID-19 ar gach ghné den gnó. ●● Tá sé reámh-mheasta go dtabhaigh an Cuideachta caillteanas ina gnó Trachtála i 2020 agus 2021, ach tá plean inmharthanachta nua a faofa ag an Bhord. ●● Mhéadaigh laghdú suntasach in ioncam OSP an leibhéal maoiniú ón NTA agus maoiniú Staitchiste níos leithne do 2020 agus 2021. ●● Tá an Roinn Oideachais agus Scileanna ag lánmaoiniú gníomhaíochtaí scoile go fóill.

Conarthaí Dírdhámhachtana OSP Bhus Éireann Le linn 2019 bhronn an Údarás Náisiúnta Iompair conradh dírdhámhachtana cúig bliana ar Bhus Éireann. Tá an Cuideachta ag feidhmiú ar bhonn conartha glanchostais i 2020 agus ar bhonn conartha ollchostais ó 1 Eanáir 2021. Faoi bhun chonartha ollchostais tá freagracht ioncaim ar an NTA.

2020 Leanann an Bus Éireann ag oibriú seirbhísí OSP de réir na Conarthaí dírdhámhachtana le linn 2020. Chuir an Cuideachta measúnú ar an tionchar airgeadais diúltaigh ag éirí ón easnamh i ioncaim bosca tháille go luath sa bhliain ar fáil bunaithe ar an bhonn go mbeidh srianta leanúnacha le linn 2020. Tá líon cásanna diomartha tomhaiste agus measta. Bhí Bus Éireann ag obair ag feidhmiú ar bhonn conartha glanchostais i 2020 ina gconaíonn an Cuideachta ioncaim bosca tháille agus solathraíodh maoiniú OSP le costais seirbhísí riachtanacha ach neamhbhrabúsach a íoc. Thug an an NTA agus an Roinn Iompair le fios go luath i 2020 go gcuirfidh maoiniú breise ar fáil le leanúnacht na seirbhísí ríthábhactacha seo a chinntiú. Tá beagnach an méid iomlán maoinithe atá riachtanach do 2020 faighte ag an Chuideachta anois. Ba mhaith leis na Stiúthóirí an tacaíocht maoinithe Stáitchiste breise a fuarthas ón NTA, an Roinn Oideachais agus Scileanna agus an Státchiste le linn 2020 a chumasaigh oibriú leanúnach seirbhísí iompair poiblí riachtanacha a aithint.

2021 Feidhmeoidh an Chuideachta ar bhonn Conartha ollchostais OSP i 2021 agus beidh freagracht ioncaim ar an NTA. Chinntigh an NTA a chuspóir leanúint le maoiniú OSP de réir na gConarthaí i 2021. Phléigh na Stiúrthóirí réimse cásanna leis an candam maoiniúcháin gur dócha a bheidh riachtanach i 2021 a thuiscint. Ba phríomhghné í macnamh ar an tuairim go bhféadfaí maoiniú OSP ag leibhéal cuí a sholáthair i 2021 i measúnacht na Stiúrthóirí ar stad airgeadais na Cuideachta. Tá na Stiúrthóirí sásta: ●● go bhfanann sé mar chuspóir ag an NTA seirbhísí OSP Bus Éireann a mhaoiniú de réir Conarthaí dírdhámhachtana ●● gur lig mionphleanáil cás do sholáthar measúnuithe réasúnta ar leibéil maoinithe riachtanacha; ●● go raibh soláthar dóthanach san áireamh le Conradh OSP Bhus Éireann a mhaoiniú i mBuiséad an Stáitchiste; ●● go gheobhaidh an NTA go leor maoiniú ón Státchiste le Conradh OSP Bhus Éireann a mhaoiniú.

74 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

Chomh maith le sin, d’aontaigh an NTA go mbeadh seirbhísí breise a sholáthair faoi phlean Spreagtha an Rialtais agus tá Bus Éireann i mbun rannphartaíochta leis an NTA faoi láthair le maoiniú do na seirbhísí seo a aontú. Rinne na Stiúrthóirí macnamh ar an eolas cuí ar fad le cinneadh a dhéanamh faoi réasúntacht a gconclúid i dtaca le soláthar maoiniú mar sin agus cuireadh caipéisí ar fáil do na Stiúrthóirí le cúnamh le ina macnamh. Bhí macnamh ar rannpháirtíocht bainistíocht le príomhsheallbhóirí, mionshamhaltú agus cás pleanáilm Buiséad an Stáitchiste 2021 sa áireamh le sin, cnomh Ráiteas an Chathaoirligh maith le gach eolas cuí ar fáil go poiblí.

Iompar Scoile Cuireadh Iompair Scoile ar fionraí le linn céim thosaigh srianta COVID-19 le íocaíochtaí déanta le conraitheoirí le linn an tréimhse sin mar a aontaíodh leis an Roinn Oideachais agus Scilleanna.Tá Bus Éireann anois ag soláthar iompair scoile ag leibhéal lánsheirbhís agus tá sé i mbun tacaíocht conraitheoirí a fháil le soláthar gach gníomhaíocht a chumasú de réir an treoirlíne sláinte poiblí go mbeadh toilleadh 50% ar fud iompair iar-bhunscoile agus riachtanais speisialta oideachais le maoiniú breise faofa ag an Roinn Oideachais agus Scileanna cheana.

Seirbhísí Tráchtála Lean seirbhísí Expressway le linn an phaindéim le roinnt athruithe sceidil mar a aontaíodh leis an NTA. Mar go raibh, agus go bhfuil go foill, na seirbhísí seo ag reachtáil le caillteanas airgid mar gheall ar shrianta taistil COVID-19, bhrath Bus Éireann ar thacaíocht leachtachta óna thuismitheoir go dtí Meitheamh 2020 nuair a d’éirigh leis Tacaíocht Shealadach a fháil faoi Chonradh Athbhreithniú Dírdhámhachtana Oibritheoirí Bus Trachtála ón NTA. Tá an conradh seo a bhaineann le beagnach gach slí, ach amháin Slí X1 agus X51, a lean de bheith ag brath ar thacaíocht ó CIÉ, le dul in éag i mí Eanáir 2021. Scoirfeadh de gach seirbhís tráchtála eile. Tá conair chun inmharthanacht faofa ag Bord Bhus Éireann arna dhátú 28 Meán Fómhair 2020 ina bfuil tarraingt amach as ceithre slí go luath i 2021 i gceist. Trádálfaidh an gnó tráchtála ag caillteanas i 2021, Rachfaidh an CBO DAC in éag ag deireah Eanáir 2021 agus déanfaidh CIÉ na riachtanais leachtachta de bharr torthaí atáthar ag súil leo sa chuid eile de 2021 a mhaoiniú. Táthar ag súil go bhfillfidh Expressway go brabúsacht i 2022.

Gníomhaíochtaí Bainistíochta Leanúnacha Ráitis Airgeadais Leanann bainistíocht Bhus Éireann ag cur líon gníomhaíochtaí i bhfeidhm, lena n-áirítear: ●● rannpháirtíocht leis an NTA i dtaca le maoiniú cuí le tacú le hoibríocht leanúnach Conarthaí Dírdhámhachtana OSP ●● rannpháirtíocht leis an Roinn Oideachais agus Scileanna do scoileanna ●● dianmhonatóireacht ar cheisteanna le tionchar ar Sheirbhísí Trachtála ●● dianmhonatóireacht ón bhainistíocht ar staid airgid tirim laethúil, seachtainiúil agus mhíosúil ar fud na Cuideachta ●● cuir i bhfeidhm leanúnach agus dianmhonatóireacht ar thionscnaimh sábhála costas ●● athbhriethniú leanúnach ar rioscaí agus ar dheiseanna le tionchar acu ar oibríochtaí na Cuideachta

Athchaipitliú Bus Éireann Is príomhpháirt de stráitéis Bhus Éireann ná an clár comhordaithe a chur ar ais i sócmhainneacht le linn 2021. Is €32m an candam measta atá riachtanach agus tá súil seo a bheith críochnaithe roimh Mheitheamh 2021.

75 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

Grúpa CIÉ Tá córas státchiste comhthiomsaithe i bhfeidhm ag Grúpa CIÉ agus braitheann Bus Éireann ar áiseann bainc an Ghrúpa lena oibríochtaí a bahinsitiú de réir an plean gnó faofa. Tá tacaíocht leanúnach CIÉ do Bhus Éireann léirithe sa Litir Thacaíochta ó CIÉ go Bus Éireann arna dhátú 18 Samhain 2020. Luaitear an méid a leanas sa Litir sin “Tá sé fós mar bheartas CIÉ go mbeidh an Chuideachta in ann a cuid dliteanas a shásamh i gcónaí. Leanfaidh CIÉ dá chearta mar scairshealbhóir agus a oibleagáidí reachtúla a chleachtadh d’fhonn a áirithiú go mbainistíonn an Chuideachta a cuid oibríochtaí, i gcomhréir lena pleananna gnó faofa, agus ar bhealach lena gcuirfear ar a cumas a oibleagáidí a chomhlíonadh go tráthúil. Soláthróidh CIÉ an tacaíocht airgeadais is gá chun ligean don Chuideachta leanúint ag oibriú agus a dliteanais a leachtú i ngnáthchúrsa gnó ar feadh tréimhse dhá mhí dhéag ar a laghad tar éis dáta sínithe na ráiteas airgeadais.”

Buiséad Comhdhlúite Ghrúpa CIÉ D’fhaomh Bord CIÉ an bhuiséad comhdhlúite grúpa do 2021 ar 4 Samhain 2020. Cé go bhfuil líon na bpaisinéirí tuartha le fanacht faoi leibhéil 2019 i 2020 agus 2021, bunaithe ar feidhmíocht leanúnach na gconarthaí dírdhámhachta ar an bhun aontaithe, léiríonn an bhuiséad comhdhlúite grúpa do 2021 go bhfuil acmhainní dhóthanacha ag an Chuideachta le leanúint i ngnó ar feadh tréimhse ar a laghad 12 mhí ó dháta faofa na ráitis airgeadais seo.

Conclúd De réir na fachtóirí leagtha amach thuas, tá dóchas réasúnta ag Stiúrthóirí Bus Éireann go mbeidh acmhainní leordhóthanacha ag an Chuideachta le leanúint ag oibriú ar feadh ar laghad 12 mhí ó dháta faofa na ráitis airgeadais agus measann siad go bhfuil sé cuí glacadh leis an bhonn gnóthaigh leantaigh i dtaca le ullmhú na ráitis airgeadais.

76 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

3. Ioncam iomlán Cuimsítear san ioncam iomlán láimhdeachas oibriúcháin, glan ar CBL in-aisghabhála, fáltais faoin gConradh Oibleagáide Seirbhíse Poiblí agus deontais Ioncaim. Tá sonraí breise i dtaobh Deontais Ioncam leagtha amach i nóta 15(b). Soláthraí seirbhísí iompair is ea an Chuideachta agus soláthraíonn sí seirbhísí ar fud na hÉireann agus tá sí rialaithe ag an Údarás Náisiúnta Iompair. Ráiteas an Chathaoirligh

4. (a) Costais phárolla agus costais ghaolmhara

2019 2018 €’000 €’000

Costais foirne:

Pá agus tuarastail 120,896 108,834

Costais leasa shóisialaigh 11,763 10,800

Costais eile na sochar scoir 10,208 9,580

142,867 129,214 Athbhreithniú

Obair innealtóireachta do ghrúp Chuideachtaí arna hathmhuirearú (63) (72)

Glanchostais foirne (gan luach saothair na Stiúrthóirí san áireamh) 142,804 129,142

Luach saothair na Stiúrthóirí:

– I leith seirbhísí mar Stiúrthóirí 63 64

– I leith seirbhísí feidhmiúcháin – 25 Ráitis Airgeadais

– Íocaíochtaí scor i leith seirbhísí feidhmiúcháin – 121

63 210

Ranníocaíochtaí a rinneadh le scéim pinsean le sochar sainithe – 1

Luach saothair agus díolaíochtaí iomlána na Stiúrthóirí 63 211

An párolla agus costais ghaolmhara 142,867 129,353

Níor tabhaíodh aon chostais i leith chailleadh oifige d’aon Stiúrthóirí in 20198 ná 2018 ná tar éis dháta an chláir comhardaithe.

Tá suimeanna spreagtha de €638,000 (2018: €247,000) ar son duaiseanna tiomáint shábáilte bronnta i 2019 sna suimeanna tuarastail agus soláthairtí déanta i 2019 ar mhaithe le pá i gcoibhneas le feidhmíocht do ghrádanna feidhmeannacha, ag brath ar bhaint amach leibhéil brabúsacht sa Chuideachta.

77 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

4. (b) Cód Cleachtais chun Comhlachtaí Stáit a Rialú – Nochtuithe párolla

Leasa Fostaithe

2019 2018 €’000 €’000

Bunúsach 86,761 81,690

Ragobair 7,732 6,678

Liúntais 25,765 20,219

Suimeanna Dreasachta 638 247

120,896 108,834

Comhiomlán Leasa Fostaithe

Leasa gearrthéarmacha 120,896 108,834

Leasa dífhostaithe – 1,458

Leasa Scor 10,208 9,580

ER ÁSPC 11,763 10,800

Fo-iomlán 142,867 130,672

Lúide

Íocaíochtaí iarscoir eisceachtúla – 1,458

Obair innealtóireachta do Chuideachtaí eile sa Ghrúpa 63 72

Fo-iomlán 63 1,530

Móide

Luach Saothair Stiúrthóirí 63 212

Iomlán 142,867 129,354

78 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

4. (b) Cód Cleachtais chun Comhlachtaí Stáit a Rialú – Nochtuithe párolla (ar lean)

Leagtar amach na costais oibriúcháin eisceachtúla a bhaineann le híocaíochtaí téarnaimh i nóta 6(b).

Leasa Gearrthéarmach Fostaithe Ráiteas an Chathaoirligh

Ó Go 2019 2018 Líon Líon na Foirne na Foirne

€0 €25,000 717 1,004

€25,000 €50,000 1,615 1,503

€50,000 €75,000 614 451

€75,000 €100,000 44 35

€100,000 €125,000 7 8

€125,000 €150,000 6 6 Athbhreithniú

€150,000 + 5 2

Foireann Iomlán 3,008 3,009

Léiríonn na figiúirí thuas líon na foirne ar párolla le linn na bliana agus daoine a tháinig isteach agus daoine a d’fhág san áireamh.

Ba é an meánlíon fostaithe i rith na bliana:

2019 2018 Ráitis Airgeadais Líon Líon

Lánaimseartha 2,392 2,211

Tiománaithe páirtaimseartha bus scoile 335 351

Iomlán 2,727 2,562

79 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

4. (c) Párolla agus costais gaolta: riachtanais nochtuithe breise faoi Imlitir na Roinne Caiteachais Phoiblí agus Athchóirithe Tagairt 13/2014 Líon fostaithe a bhfuil iomlán a sochar fostaí (gan costais pinsin fostóra san áireamh) don tréimhse thuairiscithe a thit laistigh de gach banda de €10,000 ó €60,000 in airde.

Ó Go Líon na Líon na Foirne Foirne 2019 2018

€60,000 €70,000 157 62

€70,000 €80,000 25 23

€80,000 €90,000 22 13

€90,000 €100,000 13 7

€100,000 €110,000 2 4

€110,000 €120,000 5 4

€120,000 €130,000 1 2

€130,000 €140,000 3 3

€140,000 €150,000 2 1

€150,000 + 6 2

4. (d) Luach Saothair an Phríomhfheidhmeannaigh Áirítear le costas pá agus tuarastal an luach saothair seo a leanas atá iníoctha leis an bPríomhfheidhmeannach, an tUasal Stephen Kent, i leith seirbhísí feidhmiúcháin.

2019 2018 €’000 €’000

Suimeanna chomhcheangailte

Buntuarastail 210 221

Riaráistí buntuarastail 14 44

Liúntais agus sochair chomhchineáil inchánacha 3 5

Costais leasa shóisialaigh 26 29

Costais eile i leith sochar iarscoir 32 56

Riaraistí costais eile i leith sochar iarscoir – 33

Íocaíocht scor – –

285 388

Tá siadsan ag teacht le treoirlínte na Roinne Caiteachais Phoiblí agus Athchóirithe i ndáil le Príomhfheidhmeannaigh.

80 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

4. (e) Cúiteamh daoine tábhachtacha den lucht bainistíochta Seo a leanas cúiteamh an phríomhlucht bainistíochta, lena n-áirítear tuarastail agus sochair an Phríomhfheidhmeannaigh agus na Stiúrthóirí:

2019 2018 Ráiteas an Chathaoirligh €’000 €’000

Tuarastail agus sochair ghearrthéarmacha 1,234 1,110

Riaráistí tuarastail agus sochair ghearrthéarmacha – 44

Costais eile i leith sochar iarscoir 162 185

Riaráistí costais eile i leith sochar iarscoir – 33

Costais leasa shóisialaigh 98 93

Íocaíochtaí scor – –

Iomlán 1,494 1,465 Athbhreithniú Tá suimeanna spreagtha de €51,250 (2018: €NIALAS) ar son soláthairtí déanta i 2019 ar mhaithe le pá i gcoibhneas le feidhmíocht i 2019 do phríomhphearsanra bainistíochta, ag brath ar bhaint amach leibhéil brabúsacht sa Chuideachta

Cuimsíonn tuilleamh an phríomhlucht bainistíochta agus na Stiúrthóirí tuarastail agus costais ghaolmhara atá iníoctha leis an lucht ardbhainistíochta agus leis na Stiúrthóirí. Níor tabhaíodh aon chostas i dtaobh bónas, pá de réir feidhmíochta ná cúitimh i leith cailleadh oifige le linn 2019.

Íocadh táillí Stiúrthóirí mar seo a leanas le Stiúrthóirí na Cuideachta as ucht seirbhísí mar Stiúrthóirí in 2019: Ráitis Airgeadais An tUasal Aidan Murphy €21,600

Deirdre Ashe Uasal €12,600

An tUasal Richard Manton €9,312

An tUasal Brendan Lenihan €9,312

An tUasal Gerard Ryan €12,600

An tUasal Diarmuid Corry €12,600

An tUasal Miriam Hughes €9,312

Ní bhfuair an tUasal Tom O’Connor ná an tUasal Stephen Hannon aon táillí stiúrthóra i ndáil le seirbhísí mar Stiúrthóirí ón Chuideachta

Cloíonn gach íocaíocht go hiomlán le treoirlínte an rialtais i leith táillí stiúrthóra.

81 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

5. Cód Cleachtais chun Comhlachtaí Stáit a Rialú – Nochtú do Fhorchostais

2019 2018 €’000 €’000

Costais dlí agus socraíochtaí

Táillí dlí ghinerálta 381 213

Socraíochtaí agus costais dlí cengailte 6,830 4,327

7,211 4,540

Taisteal agus cothú

Intíre:

Bord – –

Fostaithe 81 62

Eachtrach:

Bord – –

Fostaithe 18 17

99 79

Fáilteachais

Foireann 39 39

Eile – –

39 39

82 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

6. Costais de réir Chineáil

(a) Costais ábhar agus seirbhísí

2019 2018

€’000 €’000 Ráiteas an Chathaoirligh

Breoslaí agus bealaí 31,126 29,785

Conraitheoirí 179,037 165,155

Cáin bhóthair agus ceadúnais 637 532

Léasanna oibriúcháin ar cíos (nóta 6(d)) 1,704 1,703

Rátaí 666 675

Éilimh um dhliteanas tríú páirtí agus dliteanas fostóirí (nóta 14) 9,358 5,600

Méadú ar an soláthar in aghaidh dífheidhmeacht fardail 238 69

Caillteanais airgeadra eachtraigh (glan) 25 4 Athbhreithniú Ábhair agus seirbhísí eile 50,030 47,783

272,821 251,306

Cuimsíonn costais conraitheoirí na conraitheoirí scoile, busanna a fhruiliú agus cothabháil seirbhíse conartha.

(b) Costais oibriúcháin agus ioncaim eisceachtúla

2019 2018 Ráitis Airgeadais €’000 €’000

Scarúna agus a ndearnadh soláthar ina leith (nóta 14d) – 1,458

Athstruchtúrú oibríochtaí agus a ndearnadh soláthar ina leith (nóta 14d) (36) (202)

Fóirdheontas breise – –

Cúlchiste scoile aisíoctha leis an Roinn Oideachais agus Scileanna – 6,676

Seirbhísí proifisiúnacha agus eile – –

(36) 7,932

83 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

6. Costais de réir Chineáil (ar lean)

(c) Dímheas, bearnúchán agus amúchadh na sócmhainní seasta inláimhsithe agus doláimhsithe

2019 2018 €’000 €’000

Bearnúchán na sócmhainní seasta inláimhsithe (nóta 10) – 226

Dímheas na sócmhainní seasta inláimhsithe (nóta 10) 20,479 22,662

Amúchadh na sócmhainní seasta doláimhsithe (nóta 9) 451 1,381

Amúchadh na ndeontas caipitil (nóta 15(a)) (14,810) (16,337)

6,120 7,932

(d) Áirítear leis na léasanna oibriúcháin

2019 2018 €’000 €’000

Busanna ar léas 1,104 1,104

Léasanna oibriúcháin eile 600 598

1,704 1,702

Cuimsítear sa chostas i dtaobh busanna ar léas an costas bliantúil atá ar léas oibriúcháin i ndáil le fiche feithicil, ar cuireadh tús leis in 2016.

7. Glanchostas úis

2019 2018 €’000 €’000

Ús iníoctha agus muirir dá shamhail ar an máthair chuideachta (272) (316)

84 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

8. Cánachas

(a) Costas cánach san áireamh sa chuntas brabúis agus caillteanais

2019 2018

€’000 €’000 Ráiteas an Chathaoirligh

Cáin reatha:

Cáin chorparáide na hÉireann ar an mbrabús don bhliain airgeadais 250 –

Coigeartú i ndáil le blianta airgeadais roimhe sin – –

Costas cánach reatha don bhliain airgeadais – –

Cáin iarchurtha:

Bunú agus aisiompú na ndifríochtaí uainiúcháin – –

Costas cánach iarchurtha don bhliain airgeadais – –

Cáin ar bhrabús ar ghnáthghníomhaíochtaí 250 – Athbhreithniú

(b) Réiteach an chostais cánach Ní hionann an cháin arna measúnú don bhliain airgeadais agus an cháin a cinneadh tríd an ráta caighdeánach cánach corparáide i bPoblacht na hÉireann a chur i bhfeidhm ar an easnamh don bhliain airgeadais dar chríoch an 31 Nollaig 2019, is é sin 12.5% (2018: 12.5%). Mínítear na difríochtaí anseo thíos:

2019 2018 €’000 €’000 Ráitis Airgeadais

Brabús/(easnamh) ar ghnáthghníomhaíochtaí roimh cháin 2,544 (6,382)

Brabús/(easnamh) méadaithe faoin ráta caighdeánach cánach i bPoblacht na hÉireann, is é sin 12.5% 318 (798)

Tionchar de bharr:

– Dímheas don bhliain de bhreis ar liúntais chaipitiúla 1,705 2,121

– Ioncam nach bhfuil faoi réir cánach (1,851) (8,646)

– Speansais nach bhfuil asbhainteach chun críocha cánach 184 242

– Caillteanais chánach neamhfhaoisimh arna dtabhairt ar aghaidh, nár aithníodh (227) 6,928

– Ioncam arna mhuirearú i leith cánach ar ráta níos airde 129 153

– Gluaiseachtaí eile (8) –

Muirear cánach reatha don bhliain 250 –

85 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

9. Sócmhainní seasta doláimhsithe

Bogearraí Iomlán €’000 €’000

Costas

Amhail an 1 Eanáir 2019 7,875 7,875

Breiseanna 26 26

Diúscairtí – –

Amhail an 31 Nollaig 2019 7,901 7,901

Amúchadh

Amhail an 1 Eanáir 2019 7,004 7,004

Muirear don bhliain 451 451

Diúscairtí – –

Amhail an 31 Nollaig 2019 7,455 7,455

Glanmhéideanna de réir na leabhar

Amhail an 31 Nollaig 2019 446 446

Amhail an 31 Nollaig 2018 871 871

(a) Is é seo a leanas an saol úsáideach atá tuartha i leith na gcineálacha éagsúla sócmhainní doláimhsithe chun críocha amúchta: Bogearraí – idir 3 agus 5 bliana de réir an mhéid chothroim

86 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

10. Sócmhainní seasta inláimhsithe

Feithiclí Gléasra Paisinéirí agus Bóthair Innealra Iomlán

€’000 €’000 €’000 Ráiteas an Chathaoirligh

Costas

Amhail an 1 Eanáir 2019 346,911 30,620 377,531

Breiseanna 14,611 1,135 15,746

Diúscairtí (20,594) – (20,594)

Amhail an 31 Nollaig 2019 340,928 31,755 372,683

Dímheas

Amhail an 1 Eanáir 2019 244,713 24,305 269,018 Athbhreithniú Muirear don bhliain 18,945 1,534 20,479

Diúscairtí (15,228) – (15,228)

Amhail an 31 Nollaig 2019 248,430 25,839 274,269

Glanmhéideanna de réir na leabhar

Amhail an 31 Nollaig 2019 92,498 5,916 98,414 Ráitis Airgeadais Amhail an 31 Nollaig 2018 102,198 6,315 108,513

(i) Is é seo a leanas an saol úsáideach atá tuartha i leith na gcineálacha éagsúla sócmhainní chun críocha dímheasa: Saol (Blianta) Feithiclí paisinéirí bóthair 10-14 Gléasra agus innealra 3-10 (ii) Rinneadh feithiclí paisinéirí bóthair a chosain €92m (2018: €126.4m) a dhímheas go hiomlán ach bhí siad fós in úsáid ag dáta an chláir comhardaithe. (iii) Tá na sócmhainní seasta inláimhsithe amhail an 31 Nollaig 2019 ag €Niallas (2018: €1.0m ) i ndáil le sócmhainní seasta inláimhsithe nach raibh i seirbhís go fóill amhail an dáta sin. (iv) Ní leis an gCuideachta an mhaoin, an talamh ná na foirgnimh atá in úsáid; is le Cuideachta Sealbhaíochta CIÉ iad agus áirítear iad i ráitis airgeadais CIÉ. (v) Diúscraíodh sócmhainní ag a raibh luach tugtha anonn €0.003m in 2019 (2018: €Niallas) i gcomhlíonadh bheartais agus nósanna imeachta Ghrúpa CIÉ i leith diúscairtí sócmhainní i rith na bliana.

87 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

10. Sócmhainní seasta inláimhsithe (ar lean) (vi) Áirítear leis na feithiclí paisinéirí bóthair thuas 49 bus i 2019 (2018: 42) a aithint a fuarthas faoi chomhaontú léasaithe bus leis an Údarás Náisiúnta Iompair (ÚNI). Cuireadh na busanna a aithníodh sa bhliain 2019 i seirbhís sa bhliain 2019. Ní féidir na busanna a fuarthas a úsáid ach i seirbhísí iompair phoiblí sonraithe amháin. Fuair an Chuideachta maoiniú deontais ón Údarás Náisiúnta Iompair roimh an mbliain 2018 chun cur chuige beartaithe a éascú maidir le flít a athsholáthar. Cheannaigh an Chuideachta feithiclí go díreach ón soláthraí tar éis próiseas tairisceana iomaíoch. Aithníodh na feithiclí mar nithe breise leis na sócmhainní seasta inláimhsithe agus aithníodh na deontais ghaolmhara ón Údarás Náisiúnta Iompair mar ioncam iarchurtha. Déantar costas na bhfeithiclí a dhímheas thar a saolré úsáideach agus déantar an deontas comhfhreagrach a amúchadh thar an tréimhse chéanna. Tháinig socrú nua i bhfeidhm sa bhliain 2018 ina gceannaíonn an tÚdarás Náisiúnta Iompair busanna go díreach anois agus bíonn an conradh ceannaigh idir an tÚdarás agus an soláthraí. Tá comhaontú léasaithe foirmiúil ar bun idir an Chuideachta agus an tÚdarás Náisiúnta Iompair chun léasú busanna ón Údarás chuig an gCuideachta a éascú, d’fhonn seirbhísí OSP a sholáthar i dtaca leis an gConradh Dírdhámhachtana. Leis an gcomhaontú léasaithe tá sé de cheart ag an gCuideachta úsáid a bhaint as na busanna nua, atá oiriúnach chun riachtanais oibríochta na Cuideachta a chomhlíonadh, ar chostas cíosa €1 in aghaidh gach feithicil in aghaidh tréimhse cíosa. Measann an lucht bainistíochta go n-aistrítear na rioscaí agus na sochair uile a bhíonn i gceist le húinéireacht na mbusanna chuig an gCuideachta, go bunúsach, tráth a fhaigheann sí na busanna ón Údarás.

Rinne an lucht bainistíochta athbhreithniú ar chearta agus oibleagáidí na Cuideachta agus an Údaráis araon faoin gcomhaontú sin i gcomparáid le cearta agus oibleagáidí an dá pháirtí faoin gcomhaontú maoinithe a bhí ann roimhe sin agus chinn siad, maidir le hidirbheart na bliana 2019, cé go ndéantar mionathrú ar an gConradh Dírdhámhachtana leis an gcomhaontú léasaithe nach ndéantar aon athrú suntasach ar ábhar an tsocraithe idir an Chuideachta agus an tÚdarás. Chinn an lucht bainistíochta gur cheart na busanna nua a fuarthas faoin gcomhaontú léasaithe a aithint mar shócmhainní seasta inláimhsithe agus an deontas gaolmhar in ioncam iarchurtha, i dtreo is go bhféadfaí léargas fíorcheart a thabhairt ar shócmhainní, dliteanais, staid airgeadais, feidhmíocht airgeadais agus sreafaí airgid na Cuideachta don bhliain 2019. Déanfar costas na bhfeithiclí sin a dhímheas thar shaolré úsáideach na sócmhainne agus déanfar an deontas comhfhreagrach a amúchadh thar an tréimhse chéanna. Déanfaidh an lucht bainistíochta athbhreithniú agus meastóireacht ar an gcóireáil cuntasaíochta go tréimhsiúil chun aon athruithe conarthachta nó athruithe i gcúinsí a aithint.

11. Stoic

2019 2018 €’000 €’000

Ábhair chothabhála agus páirteanna breise 2,901 2,833

Breoslaí, bealaí agus stoic éagsúla 1,055 1,024

3,956 3,857

Stoc a caitheadh le linn na bliana:

Stoc ábhar agus breosla a ídíodh glan ar an lacáiste breosla 41,418 37,880

Áirítear sna méideanna sin páirteanna agus comhpháirteanna nach mór a bheith ar seilbh chun freastal ar riachtanais oibriúcháin. Níl difríocht ábhartha idir luach athsholáthair na bhfardal agus a luach de réir na leabhar.

88 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

12. Féichiúnaithe

2019 2018 €’000 €’000

Féichiúnaithe trádála 2,485 1,711 Ráiteas an Chathaoirligh

Méideanna atá dlite ón Roinn Oideachais agus Scileanna 8,680 8,411

Méideanna atá dlite ón máthair chuideachta go Bus Éireann 101,034 84,948

Féichiúnaithe eile 1,084 443

113,283 95,513

Tá gach sócmhainn dlite laistigh de bhliain amháin.

I gcás na méideanna atá dlite ón máthair chuideachta, tá siad neamhurraithe, saor ó ús agus iníoctha ar éileamh.

Luaitear féichiúnaithe trádála glan ar sholáthar €75,898 (2018: €75,898 ) i leith fiacha amhrasacha.

Is éard atá sna méideanna atá dlite ón Roinn Oideachais agus Scileanna ná airgead atá dlite maidir le feidhmiú Scéim Iompair na Athbhreithniú mBusanna Scoile.

13. Creidiúnaithe

2019 2018 €’000 €’000

Méideanna atá dlite laistigh de bhliain amháin Ráitis Airgeadais

Creidiúnaithe trádála 19,858 18,152

Cáin ioncaim asbhainte faoi ÍMAT agus Muirear Sóisialta Uilíoch 1,870 2,563

Árachas sóisialta 1,536 1,702

Cáin bhreisluacha agus cánacha eile (20) 115

Creidiúnaithe eile 1,132 1,260

Fabhruithe 31,986 24,756

Ioncam iarchurtha 10,697 10,078

Ioncam iarchurtha (nóta 15 (a)) 14,052 14,000

81,111 72,626

Creidiúnaithe i leith cánachais agus árachas sóisialta áirithe anseo thuas 3,386 4,380

Tá creidiúnaithe trádála agus creidiúnaithe eile iníoctha ar dhátaí éagsúla sna trí mhí tar éis dheireadh na bliana airgeadais de réir ghnáth-théarmaí creidmheasa na gcreidiúnaithe.

Tá creidiúnaithe i leith cánach agus árachas sóisialta iníoctha sa chreat ama atá leagtha síos sa reachtaíocht ábhartha.

Baineann ioncam iarchurtha le hioncam ó thicéid Taxsaver agus le haghaidh sholáthar na seirbhísí bus scoile.

89 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

14. Soláthairtí in aghaidh dliteanas

Éilimh um dhliteanas tríú páirtí Nithe Dlíthiúil agus Comh- agus Athstru- dhliteanas Oibríochtaí shaoil Eile chtúrú fostóirí Iomlán €’000 €’000 €’000 €’000 €’000 €’000

2019

Iarmhéid Tosaigh 5,993 400 767 1,654 49,448 58,262

Muirear don chuntas brabúis agus 434 – 193 – 9,358 9,985 caillteanais (glan)

Úsáidte i rith na bliana (1,544) (293) (45) (713) (6,830) (9,425)

Iarmhéid Deiridh 4,883 107 915 941 51,976 58,822

Soláthairtí oibriúcháin Cuimsítear sa soláthar oibriúcháin soláthairtí a bhaineann le hoibriú na seirbhísí bus agus soláthairtí a bhaineann le pá. San áireamh sa soláthar oibriúcháin tá suim €2.3m maidir le costais sochair iarscoir.

Soláthar comhshaoil Baineann an soláthar comhshaoil le costais athchóirithe a eascraíonn de thoradh na reachtaíochta comhshaoil.

Dlíthiúil agus soláthar eile Is éard atá sa soláthar eile ná soláthairtí a bhaineann leis na héilimh dlí.

Soláthar athstruchtúraithe Baineann an soláthar athstruchtúraithe le méideanna is iníoctha ag eascairt as tionscnaimh spárála costais a chur chun feidhme ar bhonn leanúnach.

Éilimh um dhliteanas tríú páirtí agus dhliteanas fostóirí Déantar aon chaillteanais nach bhfuil cumhdaithe ag árachas seachtrach a chur de mhuirear an chuntais brabúis agus caillteanais, agus áirítear méideanna gan íoc sna soláthairtí i leith dliteanas agus muirear.

Déantar soláthar ag deireadh na bliana do chostas measta na n-éileamh atá tabhaithe ach nach bhfuil íoctha ar dháta an chláir comhardaithe, lena n-áirítear costas na n-éileamh atá tabhaithe ach nach bhfuil tuairiscithe (IBNR) don Chuideachta fós.

Is comhlacht féin-rialála CIÉ a oibríonn múnla féin-árachais ina iompraíonn na Cuideachtaí oibríochtúla an riosca airgeadais ag baint le costais éilimh, faoi réir caidhp i gcás éileamh tríú páirtí. Áirítear i gcostas measta na n-éileamh costais a thabhófar agus éilimh á réiteach. Glacann an Chuideachta gach céim réasúnach lena chinntiú go bhfuil an fhaisnéis chuí aici maidir lena nochtadh ar éilimh. Mar sin féin, mar gheall ar an neamhchinnteacht maidir le soláthairtí éileamh a bhunú, is dócha go mbeidh an toradh deiridh difriúil ón dliteanas bunaidh a cinneadh.

90 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

14. Soláthairtí in aghaidh dliteanas (ar lean) Agus costas measta na n-éileamh neamhíoctha á ríomh, úsáideann an Chuideachta teicnící éagsúla meastacháin, lena n-áirítear anailís staitistiúil ar thaithí stairiúil, modh anailíse a ghlacann leis go mbeidh patrún forbartha na n-éileamh reatha ag teacht leis an taithí a bhí ann roimhe seo. Cuirtear san áireamh, áfach, aon athruithe nó ábhair neamhchinnteachta a d’fhéadfadh a bheith

ina gcúis le saobhadh na staitisticí bunúsacha, agus athruithe nó ábhair neamhchinnteachta a d’fhéadfadh a bheith ina gcúis le Ráiteas an Chathaoirligh costas na n-éileamh gan íoc a mhéadú nó a laghdú i gcomparáid le costas na n-éileamh a íocadh roimhe seo. Samplaí díobh sin is ea athruithe ar phróisis na Cuideachta a d’fhéadfadh dlús a chur faoi fhorbairt agus/nó taifeadadh éileamh arna n-íoc nó arna dtabhú, nó moill a chur orthu, athruithe ar an timpeallacht dlí, éifeacht an bhoilscithe, athruithe ar mheascán na n-éileamh agus an tionchar a bheadh ag caillteanais shuntasacha.

Agus costas na n-éileamh atá fógartha ach nach bhfuil íoctha á mheas, bíonn aird ag an gCuideachta ar imthosca timpistí arna gcruthú ar bhonn imscrúduithe, ar aon fhaisnéis a bhíonn ar fáil ó shaineolaithe dlí nó ó shaineolaithe eile agus ar fhaisnéis maidir le fasaigh sa chúirt ar dhliteanais le tréithe comhchosúla i dtréimhsí roimhe sin. Déantar timpistí a bhíonn thar a bheith tromchúiseach a mheas ar leithligh ó na meáin a léirítear sa tsamhail achtúireach.

Bíonn meastachán éilimh IBNR faoi réir ag níos mó neamhchinnteachta ná an dliteanas measta i gcás éileamh a cuireadh in iúl cheana don Chuideachta, mar gheall ar an easpa faisnéise faoi theagmhas an éilimh, ach amháin sna cásanna sin inar glaodh

imscrúdaitheoirí go dtí láithreacha na dtimpistí. Is iondúil, i gcás cineálacha éileamh a bhfuil críoch forbartha níos faide ag baint Athbhreithniú leo agus ina bhfuil an cion IBNR den chúlchiste iomlán ard dá réir, go léirítear éagsúlachtaí níos mó ina leith idir na meastacháin bhunaidh agus na torthaí deiridh mar gheall ar ghéire na deacrachta a bhaineann leis na cúlchistí sin a mheas.

Déantar soláthairtí i leith éileamh a ríomh mar mhéid comhlán gan aisghabháil athárachais ar bith san áireamh. Aithnítear aisghabhálacha athárachais sa chás inar féidir a leithéid d’aisghabhálacha a mheas go réasúnach. Glactar leis go mbíonn aisghabhálacha athárachais i ndáil le héilimh mheasta IBNR ag teacht leis an bpatrún stairiúil i dtaobh aisghabhálacha den sórt sin, arna gcoigeartú chun athruithe ar chineál agus méid chlár athárachais na Cuideachta in imeacht ama a léiriú.

Chomh maith leis sin, déantar aisghabhálacht an athárachais a mheas ag féachaint d’fhógra a bheith faighte ó bhróicéirí Ráitis Airgeadais na Cuideachta maidir le haon athárachóirí a bhfuil caillteanas luaite leo.

91 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

15. Ioncam Iarchurtha Áirítear sa chuntas seo deontais neamh-inaisíoctha ón Aontas Eorpach agus ón Státchiste a chuirfear chun sochair an chuntais brabúis agus caillteanais ar an mbonn céanna ar a ndéanfar na sócmhainní seasta gaolmhara a dhímheas:

(a) Deontais chaipitil

2019 2018 €’000 €’000

Iarmhéid amhail an 1 Eanáir 79,597 73,704

Faighte agus infhála 16,190 22,230

Muirear amúchta glan ó bearnúchán gaoltmhara (nóta 6(c)) (14,810) (16,337)

Diúscairtí (5,362) –

Iarmhéid amhail an 31 Nollaig 75,615 79,597

Mar seo a leanas:

San áireamh sna dliteanais reatha (nóta 13a) 14,052 14,000

San áireamh sna dliteanais neamhreatha 61,563 65,597

75,615 79,597

Nochtadh de réir Chiorcláin Uimhir 13/2014 na Roinne Airgeadais

(b) Deontais chaipitil

2019 2018 €’000 €’000

Úsáideadh Deontais Chaipitil chun na breiseanna seo a leanas a chistiú:

Ríomhairí, Bogearraí, Crua-earraí agus eile 651 2,301

Busanna 15,539 19,929

Maoin – 249

Fo-iomlán 16,190 22,479

Lúide: Inaistrithe chuig CIÉ (Réadmhaoine) – (249)

Iomlán 16,190 22,230

Déantar na Deontais Chaipitil a amúchadh thar shaol úsáideach na sócmhainní. Cuirtear Deontais Ioncaim leis an gcuntas brabúis agus caillteanais ina n-iomláine sa bhliain ábhartha ina bhfuarthas iad. Is é an tÚdarás Náisiúnta Iompair an ghníomhaireacht ábhartha agus is é Clár Cistithe Caipitil na bliana 2017 an clár ábhartha, agus is í an Roinn Turasóireachta, Iompair agus Spóirt an roinn rialtais coimircíochta. Tá na deontais teoranta do ghníomhaíochtaí Oibleagáide Seirbhíse Poiblí (OSP).

92 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

16. Scairchaipiteal agus cúlchistí

2019 2018 €’000 €’000

Údaraithe Ráiteas an Chathaoirligh

Iarmhéid tosaigh

61,146,471 Gnáthscair ar €1.27 an ceann 77,640 40,632

Méadú i Scairchaipteal Údaraithe

Is €1.27 an ceann an méadú Gnáthscair – 37,008

Iarmhéid deiridh Athbhreithniú 61,146,471 Gnáthscair ar €1.27 an ceann 77,640 77,640

Leithroinnte, glaoite agus láníoctha, curtha i láthair mar chaipiteal gnáthscaireanna

Iarmhéid tosaigh

52,133,858 Gnáthscair Gnáthscair ar €1.27 an ceann 66,212 29,204 Ráitis Airgeadais Méadú i scairchaipteal glaoite agus láníoctha

29,133,858,000 Gnáthscair Gnáthscair ar €1.27 an ceann – 37,008

Iarmhéid deirigh

52,133,858 Gnáthscair Gnáthscair ar €1.27 an ceann 66,212 66,212

Is ann d’aicme amháin gnáthscaireanna. Níl srian ar bith ar dháileadh díbhinní agus ar aisíoc an chaipitil. Baineann na cearta vótála céanna le gach scair agus an aicme chéanna i dtaobh díbhinní, a mhéid a bhfuil an méid iomlán ar gach scair íoctha.

2019 2018 €’000 €’000

Cúlchistí Ioncam (caillteanais carnach) (50,193) (52,487)

93 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

17. Nóta a ghabhann leis an ráiteas faoi shreabhadh airgid

2019 2018 €’000 €’000

Brabús/(easnamh) don bhliain airgeadais 2,294 (6,382)

Ús iníoctha glan 272 316

Brabús/(easnamh) roimh úis 2,566 (6,066)

(Brabús)/caillteanas ar dhiúscairt sócmhainní seasta inláimhsithe (139) (50)

Dímheas, bearnúchán agus amúchadh na sócmhainní seasta inláimhsithe/doláimhsithe 20,930 24,269

Deontais chaipitil amúchta (14,810) (16,337)

(Méadú)/laghdú ar an bhfardal (99) (470)

Laghdú ar fhéichiúnaithe (1,684) 1,115

Méadú ar chreidiúnaithe 9,141 7,943

(Laghdú)/méadú ar na soláthairtí in aghaidh dliteanas (143) (6,926)

Sreabhadh airgid ó ghníomhaíochtaí oibriúcháin 15,762 3,478

18. Oibleagáidí léasa oibriúcháin

2019 2018 €’000 €’000

Ceangaltais faoi léasanna oibriúcháin neamh-inchealaithe atá iníoctha mar seo a leanas:

Laistigh d'aon bhliain amháin 1,773 1,668

Idir bliain amháin agus cúig bliana 3,317 4,429

5,090 6,097

San áireamh thuas laistigh de bhliain amháin agus idir bliain amháin agus cúig bliana do 2019 tá léas oibriúcháin a rinneadh i rith na bliana do bhusanna le hoibleagáidí léasa €1.1 milliún i 2019. Téarma cúig bliana atá ag an léas sin agus tagann sé chun deiridh i 2020.

94 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

19. Pinsin Feidhmíonn Grúpa CIÉ dhá phlean le sochar sainithe (Scéim Pinsean CIÉ don Fhoireann ar Phá Rialta agus plean sochar sainithe Scéim 2000 (Leasú) Scéim Aoisliúntais CIÉ 1951) d’fhostaithe ghrúpa CIÉ. Is baill de scéimeanna pinsin Ghrúpa Córas Iompair Éireann iad fostaithe Bus Éireann. Cinneann achtúire cáilithe neamhspleách na ranníocaíochtaí ar bhonn luachálacha tríbhliantúla

faoi mhodh chreidiúint réamh-mheasta an aonaid. Ráiteas an Chathaoirligh

Ní shonraítear i rialacha na scéime conas ba chóir aon bharrachas nó easnamh a leithdháileadh i measc fostóirí rannpháirteacha agus níl aon chomhaontú conartha ná beartas luaite i dtaobh glanchostas sochar sainithe a leithdháileadh ar na grúpeintitis aonair. Dá réir sin, aithnítear glanchostais sochar sainithe na scéimeanna ina n-iomláine i ráitis airgeadais ar leithligh CIÉ toisc gurb amhlaidh, in éagmais socrú foirmiúil conartha a bheith i bhfeidhm, go gcreideann na Stiúrthóirí gurb é an t-eintiteas sin atá freagrach as na scéimeanna faoin dlí. Aithníonn na heintitis rannpháirteacha eile, lena n-áirítear Bus Éireann, costas arb ionann é agus a ranníocaíocht i leith na tréimhse.

Tá dliteanais maidir le hoibleagáidí pinsin le sochar sainithe de €799 milliún (2018: €547 milliún) san áireamh i nglandliteanais Grúpa CIÉ.Tá an nochtadh atá ceangailte faoi FRS 102 maidir le pleananna an ghrúpa le sochar sainithe, ina bhfuil an Chuideachta rannpháirteach, leagtha amach i ráitis airgeadais CIÉ don bhliain dar chríoch an 31 Nollaig 2019, atá ar fáil don phobal ó CIÉ, Stáisiún Heuston, Baile Átha Cliath 8.

Bhí costas pinsin na Cuideachta don bhliain ar na scéimeanna sochar sainithe cothrom le €12.4 milliún (2018: €9.6 milliún) agus Athbhreithniú tá na costais sin san áireamh i nóta 4(a). Cuimsíonn costas na Cuideachta an ranníocaíocht atá iníoctha don bhliain.

Le linn 2019, gearradh soláthar pinsin de €2.3m ar an Chuntas Brabúis agus Caillteannais maidir le hoibleagáid do shochar fostaí ó sheirbhís roimhe. Is ionann oibleagáid agus “sochar fadtéarmach eile” mar atá sainmhínithe i FRS102.28.29.

20. Ceangaltais chaipitiúla agus Ceangaltais eile

2019 2018 Ráitis Airgeadais €’000 €’000

Conradh déanta ina leith 4,476 1,158

Iomlán 4,476 1,158

Ceangaltais chaipitil dá bhfuil cistiú geallta trí mheán deontas 754 575

Tá an talamh agus na foirgnimh san áireamh i leabhair Chuideachta Sealbhaíochta CIÉ. Is ionann na ceangaltais maidir le talamh agus foirgnimh a úsáideann Bus Éireann ach a luaitear i leabhair Chuideachta Sealbhaíochta CIÉ agus €1.4m do 2019 (2018: €0.07m) agus níl siad san áireamh thuas i gCeangaltais Chaipitil Bhus Éireann.

21. Ráthaíochtaí agus dliteanais theagmhasacha Ag 31 Nollaig 2019 bhí €24 milliúin tarraingthe anuas ag Grúpa CIÉ faoi áiseanna an iasacht théarmach. Tá na hiasachtaí sin trasráthaithe ag Bus Éireann agus ag na fo Chuideachtaí eile i nGrúpa CIÉ.

Bíonn an Chuideachta ina páirtí, ó am go ham, in imeachtaí éagsúla dlí a bhaineann le ceisteanna tráchtála a bhfuiltear ag déileáil leo agus á gcosaint sa ghnáthchúrsa gnó. Déantar stádas imeachtaí ar feitheamh nó imeachtaí faoi bhagairt a athbhreithniú ar bhonn rialta le dlíodóirí ghrúpa CIÉ. Is é tuairim na Stiúrthóirí é nach mbeidh na caillteanais, más ann dóibh, a eascróidh as na nithe sin níos mó go hábhartha ná na soláthairtí a rinneadh sna ráitis airgeadais.

Déantar caiteachas caipitiúil Bhus Éireann i leith an Fhlít OSP a chistiú trí Dheontais Chaipitil ón Údarás Náisiúnta Iompair. Cuirtear an cistiú sin ar fáil ag teacht le forálacha an Chonartha Dámhachtana Dírí, a síníodh i Nollaig 2019, agus eascraíonn dliteanais theagmhasacha áirithe faoi na comhaontuithe sin. Creideann na Stiúrthóirí gur fíor-bheag é an baol go bhfeidhmeoidh an tÚdarás Náisiúnta Iompair a chearta faoi na comhaontuithe a bhaineann leo.

95 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

Nótaí a ghabhann leis na Ráitis Airgeadais (ar lean)

22. Glaneasnamh de réir Ghníomhaíochta

Seirbhísí Poiblí

Seirbhísí tráchtála agus Seirbhísí Iomlán na seirbhísí Stáidch- Seirbhísí Seirbhísí scoile arráiste Cathrach Poiblí Iomlán €’000 €’000 €’000 €’000 €’000

2019

Ioncam 269,474 54,695 42,306 97,001

Costais (glan) (267,863) (102,891) (51,438) (154,328) (422,191)

Barrachas/(easnamh) roimh teanntaíochta 1,611 (48,196) (9,131) (57,327) (55,717)

Teanntaíocht – – – 57,974 57,974

Barrachas tar éis teanntaíochta 1,611 (48,196) (9,131) 647 2,257

Costais eisceachtúla oibríochta – – – – 36

Barrachas i leith na bliana 2,294

2018

Barrachasi leith na bliana 1,032 518 1,550

Costais eisceachtúla (7,932)

Easnamh tar éis costais eisceachtúla (6,382)

Tá gníomhaíochtaí tráchtála, gníomhaíochtaí iompair scoile agus gníomhaíochtaí seirbhíse poiblí á bhfeidhmiú ag an gCuideachta. Is é Expressway an phríomhghníomhaíocht tráchtála.

Tá an Scéim Iompair Scoile á reáchtáil ‘faoi chonradh’, nó i dtéarmaí níos cruinne, is socrú riaracháin leis an Roinn Oideachais agus Scileanna atá i gceist.

Is iad na príomhghníomhaíochtaí eile ná Seirbhísí Stáidcharráiste ar bhealaí réigiúnacha agus mórbhóithre agus Seirbhísí Cathrach i gcathracha réigiúnacha, ar gníomhaíochtaí seirbhíse poiblí iad a bhfaigheann an Chuideachta íocaíochtaí OSP ina leith. Déantar costais i dtaobh Expressway, Seirbhísí Stáidcharráiste agus Seirbhísí Cathrach a leithroinnt ar bhonn líon na mbusanna, na gciliméadar, na n-uaireanta an chloig agus méadracht eile atá ar fáil.

Ba é €57.3 costas na n-oibríochtaí OSP sa bhliain dar chríoch an 31 Nollaig 2019, roimh mhíreanna eisceachtúla, agus b’ionann an cúiteamh a fuarthas agus €58.0m.

23. Páirtithe gaolmhara I ngnáthchúrsa an ghnó, ceannaíonn an Chuideachta earraí agus seirbhísí ó eintitis arna rialú ag Rialtas na hÉireann. Ar na heintitis is tábhachtaí díobh sin tá An Post, Banc na hÉireann agus an tÚdarás Náisiúnta Iompair. Tá na Stiúrthóirí den tuairim nach bhfuil cainníocht na gceannachán sin ábhartha i ndáil le gnó na Cuideachta.

Tá an Chuideachta díolmhaithe ó cheangaltais nochta faoi mhír 33.9 de FRS102 maidir le hidirbhearta leis na heintitis ar páirtí gaolmhar iad de bhua smacht, comhrialú nó tionchar suntasach a bheith ag an Stát céanna ar an eintiteas tuairiscithe agus an eintiteas eile.

96 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí

24. Conradh Oibleagáide Seirbhíse Poiblí Bhí an oibleagáid seirbhíse poiblí is iníoctha leis an gCuideachta tríd an gCuideachta sealbhaíochta, Córas Iompair Éireann, cothrom le €58.0m don bhliain dar chríoch an 31 Nollaig 2019 (2018: €52.8m). Ráiteas an Chathaoirligh 25. Ballraíocht i nGrúpa Chóras Iompair Éireann Is fo Chuideachta ar lánúinéireacht ag CIÉ é Bus Éireann agus léiríonn na ráitis airgeadais éifeachtaí na ballraíochta sin. Tá cóipeanna de ráitis airgeadais chomhdhlúite CIÉ ar fáil ó CIÉ, Stáisiún Heuston, Baile Átha Cliath 8.

26. Teagmhais iarchláir chomhardaithe Ó 31 Nollaig 2019, tá srianta suntasacha ar sheirbhísí iompair poiblí agus ar thaisteal inmheánach agus idirnáisiúnta dá bharr Paindéim COVID-19. Tá tioncahr díreach ag seo ar oibriúcháin na Cuideachta agus ar fud Ghrúpa CIÉ. Tá srianta ar líon na bpaisinéirí ar iompair poiblí, srianta ar úsáid iompair poiblí do thurais riachtanacha amháin ag amanna áirithe, cuir i bhfeidhm coisc ar thaisteal chomh maith le dianghlasáil áitiúl agus náisiúnta i measc na bearta curtha i bhfeidhm ag an Rialtas le scaipeadh

an víris a chomeád faoi smacht. D’oibrigh gach seirbhís de réir treoirlínte an Rialtais ar scaradh sóisialta agus acmhainn laghdaithe Athbhreithniú ó thosaigh an ráig. Tá turais phaisinéara agus ioncam ar sheirbhísí iompair poiblí laghdaithe go suntasach i gceantair faoi smacht Bus Éireann mar thoradh ar na bearta seo.

Bhí laghdú 90% i dturais paisinéara le linn tréimhsí áirithe den bhliain mar thoradh ar ráig COVID-19 agus na srianta curtha i bhfeidhm le scaipeadh an víris a chomeád faoi smacht. Meastar go mbeidh ladghdú 50% ar thurais paisinéirí i 2020 i gcomparáid le 2019.

Shocraigh an Cuideachta gur theagmhais neamhrialaithe iarchláir comhardaithe na teagmhais seo. Dá réir sin, níor coigeartaíodh an stad airgeadais nó torthaí oibríochtaí ag an bhliain a chríochnaigh 31 Nollaig 2019 lena dtorthaí a léiriú. Níl fad nó tionchar Ráitis Airgeadais paindéim COVID-19, nó éifeachtacht fhreagra Rialtas na hÉireann, soiléir ag an am seo. Cé go bhfuil pleanáil féidireachtaí forbartha déanta ag an Chuideachta, ní féidir fad nó déine na dtorthaí seo a mheas, nó chomh beacht agus a bheidh a thionchar ar stad airgeadais nó torthaí na Cuideachta do thréimhsí sa todhchaí.

Le linn 2020, d’fhan soláthar leanúnach gréasáin éifeachtaigh seirbhísí OSP mar pháirt riachtanach do phleananna an Rialtais. Thug an NTA maoiniú OSP breise do Chuideachtaí oibriúcháin an Ghrúpa le laghdú ioncaim ar sheirbhísí OSP a bhain le COVID-19 a chúiteamh. Tá an maoiniú seo á chur ar fáil faoi shocruithe Chonartha Dírdhámhachta 2019. Tá an Roinn Oideachais agus Scileanna ag lánmaoiniú gníomhaíochtaí scoile go fóill.

Leanfaidh an bhainistíocht ag monatóireacht agus ag measúnú tionchar Pandéim COVID-19 ar an Chuideachta.

27. Ceadú na ráiteas airgeadais Cheadaigh na Stiúrthóirí na ráitis airgeadais ar an 18 Samhain 2020.

97 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

98 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019 Buaicphointí Ráiteas an Chathaoirligh Athbhreithniú Ráitis Airgeadais

99 Bus Éireann – Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2019

100

Sonraí Teagmhála An Chloch Leathan Baile Átha Cliath 7 www.buseireann.ie