Vooronderzoek Conventionele Explosieven Klaver 15 Gemeente Venray
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Vooronderzoek Conventionele Explosieven Klaver 15 Gemeente Venray Datum: 15 maart 2019 Kenmerk: 19P008 conceptrapport 19P008 conceptrapport VO CE Klaver 15 Venray d.d. 15 maart 2019. 1 Distributielijst: - B.V. Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo; - Bombs Away B.V. Opdrachtgever Opgesteld: Geaccordeerd: Kenmerk en status: Dhr. E.J. van Langh Mw. J. Enenkel MA Drs. Th.M. van den Berg 19P008 conceptrapport B.V. Ontwikkelbedrijf Historica Directeur Greenport Venlo Bombs Away B.V. Bombs Away B.V. Handtekening: Handtekening: Handtekening: Datum: 15 maart 2019 Bombs Away B.V. Postbus 1148 Museumlaan 2 3500 BC Utrecht 3581 HK Utrecht www.bombsaway.nl [email protected] KvK: 53705165 BTW: 850983666B01 IBAN: NL31ABNA0455602794 19P008 conceptrapport VO CE Klaver 15 Venray d.d. 15 maart 2019. 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding ........................................................................................................................ 5 1.1 Aanleiding .......................................................................................................... 5 1.2 Doel vooronderzoek .......................................................................................... 5 1.2.1 Uitgangspunt ..................................................................................................... 5 1.2.2 Werkwijze vooronderzoek ................................................................................. 6 1.3 Scope onderzoeksgebied .................................................................................. 6 1.4 Projectteam ........................................................................................................ 7 1.5 Leeswijzer .......................................................................................................... 7 2 Geraadpleegde bronnen .............................................................................................. 8 2.1 Verantwoording bronnenmateriaal ................................................................... 8 2.2 Reeds uitgevoerde onderzoeken ...................................................................... 8 2.3 Literatuur ............................................................................................................ 8 2.4 Archiefonderzoek in Nederland ........................................................................ 9 2.4.1 Gemeentearchieven (GAV) Venray ................................................................... 9 2.4.2 Provinciaal archief (RHCL) Maastricht ........................................................... 14 2.4.3 Nationaal Archief (NA) Den Haag ................................................................... 15 2.4.4 Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie Amsterdam (NIOD) ......... 16 2.4.5 Nederlands Instituut voor Militaire Historie Den Haag (NIMH) ..................... 17 2.4.6 Semi-statisch Archief (SSA)............................................................................ 18 2.4.7 Studiegroep Luchtoorlog 1939-1945 (SGLO) ................................................. 18 2.5 Archiefonderzoek in het buitenland ............................................................... 18 2.5.1 The National Archives UK (TNA UK) Londen ................................................. 18 2.5.2 National Archives and Records Administration (NARA) Washington.......... 19 2.5.3 Bundesarchiv-Militärarchiv (BaMa) Freiburg ................................................. 19 2.6 Luchtfoto-onderzoek ....................................................................................... 19 3 Resultaten inventarisatie ........................................................................................... 21 3.1 Inleiding ............................................................................................................ 21 3.2 Mobilisatieperiode ........................................................................................... 21 3.3 Meidagen 1940 ................................................................................................. 21 3.4 Duitse bezettingsjaren..................................................................................... 21 3.5 Bevrijdingsjaar 1944-1945 ............................................................................... 24 3.6 Naoorlogse periode – heden ........................................................................... 31 3.7 Luchtfoto-analyse ............................................................................................ 35 3.8 Inventarisatiekaart ........................................................................................... 37 3.9 Leemten in kennis ........................................................................................... 37 4 Analyse gegevens ...................................................................................................... 39 4.1 Indicaties .......................................................................................................... 39 4.1.1 Soort en hoeveelheid CE ................................................................................. 40 4.1.2 Verschijningsvorm .......................................................................................... 40 4.2 Horizontale afbakening ................................................................................... 41 4.3 Verticale afbakening ........................................................................................ 48 4.3.1 Diepteligging CE .............................................................................................. 48 4.4 Naoorlogse ontwikkelingen ............................................................................ 48 4.4.1 Mengwoelen ..................................................................................................... 49 4.4.2 Diepspitten ....................................................................................................... 49 4.4.3 Diepploegen ..................................................................................................... 50 4.4.4 Kettingzeefmachines ....................................................................................... 51 5 Conclusie en Advies .................................................................................................. 55 5.1 Conclusie ......................................................................................................... 55 5.1.1 Aan te treffen CE.............................................................................................. 55 5.1.2 Horizontale afbakening verdachte gebieden ................................................. 56 19P008 conceptrapport VO CE Klaver 15 Venray d.d. 15 maart 2019. 3 5.1.3 Verticale afbakening verdachte gebieden ...................................................... 56 5.1.4 Naoorlogse ontwikkelingen ............................................................................ 57 5.1.5 Leemten in kennis ........................................................................................... 57 5.2 Advies ............................................................................................................... 58 6 Bijlagen ....................................................................................................................... 59 Bijlage 1 Overzicht beoordelen/evalueren inventarisatie (WSCS-OCE)............... 60 Bijlage 2 Vaststellen verdacht gebied en afbakening in vooronderzoek ............. 62 Bijlage 3 Luchtfotodekking ..................................................................................... 64 Afbeelding voorblad: uitsnede van een luchtfoto van 26 november 1944 (bron: LMH, sortieref. 4-1319, fotonr. 3083). 19P008 conceptrapport VO CE Klaver 15 Venray d.d. 15 maart 2019. 4 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding De aanleiding van het vooronderzoek is de uitbreiding van Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo in de gemeente Venray (Limburg). Het is niet bekend of er rekening gehouden dient te worden met het aantreffen van conventionele explosieven (CE) uit de Tweede Wereldoorlog in dit gebied. Indien er CE aanwezig zijn in de bodem van het te onderzoeken gebied, dan bestaat de mogelijkheid op een ongecontroleerde detonatie van een of meerdere CE. Op basis van de Arbowetgeving en de Openbare Orde en Veiligheid dienen alle risico’s vooraf de voorgenomen werkzaamheden in kaart te worden gebracht waarbij de risico’s zoveel mogelijk moeten worden ingeperkt. Aan de hand van een vooronderzoek CE wordt bepaald of er sprake is van een risico op het aantreffen van CE en daarnaast waar er een risico is op het aantreffen van CE in de bodem. In opdracht van B.V. Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo heeft Bombs Away B.V. te Utrecht een vooronderzoek CE uitgevoerd voor het onderzoeksgebied Klaver 15 naar de aanwezigheid van CE uit de Tweede Wereldoorlog. 1.2 Doel vooronderzoek Het doel van dit vooronderzoek CE is het vaststellen of er in de geraadpleegde bronnen indicaties zijn waaruit blijkt dat (delen van) het onderzoeksgebied tijdens de Tweede Wereldoorlog betrokken is (zijn) geweest bij oorlogshandelingen waardoor er (mogelijk) CE op/in de (water)bodem zijn achtergebleven. Indien er indicaties zijn dat (delen van) het onderzoeksgebied betrokken (zijn) is geweest bij oorlogshandelingen dan wordt (worden) het (de) verdachte gebied(en) horizontaal afgebakend en worden de volgende zaken vastgesteld: • Soort(en) aan te treffen CE; • Hoeveelheid aan te treffen CE; • Verschijningsvorm aan te treffen CE; • Maximale en minimale diepteligging CE. 1.2.1 Uitgangspunt Het vooronderzoek is conform het WSCS-OCE uitgevoerd.