. Gm.ina Smętowo Gran.iczne

podsumowanie 2020 roku Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 1 WYDARZENIA

4 DEZYNFEKCJA, DYSTANS, MASECZKI .6 Budżet 2021 . .7 Silne i niezależne samorządy Inwestycje wykonane w 2020 roku 8 .oraz plany na rok 2021 14 „Promyczek” - I samorządowy .żłobek w powiecie starogardzkim Rok 2020 w Samorządowym 16 .Przedszkolu w Smętowie Granicznym .17 Oświata w gminie Smętowo Graniczne SPIS TREŚCI .18 Przystanek Kultura .19 Działalność gospodarcza, meldunki .20 Gospodarka odpadami komunalnymi Nieodpłatne prace na cele społeczne . .21 i prace społeczno-użyteczne 22 Kulturalny lockdown, Smętow. o .czyli GOKSiR w czasie pandemii… Graniczne 24 OSP - Samorząd - Bezpieczeństwo magazyn . informacyjno - publicystyczny 26 Dobroć jest czymś bardzo prostym… WYDAWCA: Gmina Smętowo Graniczne . RED. NACZ.: Działalność Towarzystwa 27 Olga Piotrowska Przyjaciół Lalków w 2020 roku KONTAKT DO REDAKCJI: . ul. Dworcowa 10, Warsztaty Terapii Zajęciowej 83 -230 Smętowo Graniczne, pok. nr 9, 28 tel. 58 5619033, [email protected] w Lalkowych NAKŁAD: . 1400 egz. SKŁAD I ŁAMANIE TEKSTU: 29 Relacje KGW z samorządem Kancelarie Doradców Prawnych i Inwestycyjnych FACT Sp. z o.o. . DRUK: Z działalności Stowarzyszenia Kultury 30 DRUKARNIA KIM Fizycznej – LZS Pogoń Smętowo Gr. za 2020 rok Zdjęcia niepodpisane pochodzą . z archiwum redakcji. 31 Hoops Akademia Koszykówki Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian, skrótów i niepublikowania . nadesłanych tekstów. Gm.ina . Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 2 Gran.iczne WYDARZENIA Szanowni. Mieszkańcy

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 3 solidarność w czasie pandemii DEZYNFEKCJA,. DYSTANS, MASECZKI Dezynfekcja, dystans, maseczki - to trzy najprostsze sposoby walki z koronawirusem, który przez ostatni rok zdominował wszystkie aspekty naszego życia. To podstawowe oręże w walce przeciw pandemii i jako samorząd się w nie od początku angażujemy.

Jednym z pierwszych działań, Na terenie gminy podjęto szereg związanych z rosnącym zagrożeniem działań, mających na celu ograniczenie epidemiologicznym było zwołanie rozprzestrzeniania się wirusa, wśród 23.03.2020 r. Gminnego Zespołu Zarzą- mieszkańców, pracowników służb, wo- dzania Kryzysowego podczas którego lontariuszy oraz pracowników urzędu. omówiono bieżącą sytuację związaną Było to m.in.: z zagrożeniem SARS CoV-2 w naszej - zakup środków dezynfekcyjnych gminie oraz przedyskutowano przygo- dla pracowników oraz osób załatwiają- towanie poszczególnych jednostek do cych sprawy w urzędzie, zagrożeń związanych z rozprzestrze- - zapoznanie pracowników z pod- nianiem się wirusa. Do końca maja stawowymi zasadami dot. przeciwdzia- odbyły się jeszcze 3 takie spotkania, łania zakażeniu wirusem SARS CoV-2 podczas których podjęto decyzje o uru- oraz procedur w przypadku podejrze- chomieniu z budżetu gminy rezerwy nia zarażenia wirusem, celowej w łącznej kwocie 29 000,00 zł - utworzenie stanowiska obsługi na realizację zadań z zakresu zapobie- interesantów w formie okienka podaw- gania i zwalczania COVID-19. czego przy wejściu głównym do budyn-

ku Urzędu Gminy, - zawieszenie zajęć w świetlicach wiejskich, zajęć w ŚDS „Tęcza” w Lalko- wych oraz imprez i spotkań organizo- wanych przez GOKSiR, - zawieszenie działania Gminnej Biblioteki Publicznej w Smętowie Gra- nicznym oraz jej filii w Kopytkowie, - ustalenie szczególnych form pomo- cy dla mieszkańców, m.in. dostarczanie artykułów żywnościowych objętych współfinansowaniem Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrze- bującym, specjalistyczne poradnictwo psychologiczne oraz pomoc osobom przebywającym na kwarantannie, - zakup maseczek wielokrotnego użytku i dystrybucja ich w poszczegól- nych sołectwach, - prowadzenie kampanii edukacyj- no-informacyjnej dla mieszkańców na temat prawidłowych zachowań zwią- zanych z ograniczeniem rozprzestrze- niania się wirusa. Działania te prowa- dzone były na stronie internetowej, w mediach społecznościowych, po- przez informacje przekazywane sołty- som oraz umieszczane w gablotkach na terenie gminy. - współpraca z Powiatowym Cen- trum Zarządzania Kryzysowego w Sta- rogardzie Gdańskim, Policją oraz Sa- nepidem w zakresie przekazywania informacji o osobach przebywających na kwarantannie.

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 4 Gran.iczne solidarność w czasie pandemii

- przekazanie jednogłośną decyzją Rady Gminy 40 tyś. pomocy finansowej na zakup m.in. respiratorów do Ko- ciewskiego Centrum Zdrowia. . - pomoc przedsiębiorcom sprzeda- jącym kwiaty przy cmentarzach. Opisane czynności to tylko część zadań realizowanych przez pracowni- ków urzędu, służby i jednostki wspól- nie działające na rzecz bezpieczeństwa mieszkańców naszej gminy i osób przebywających na jej terenie, których wspólnym celem była i jest skuteczna walka z pandemią wirusa COVID-19. Niedawno minął rok od wykrycia pierw- szego przypadku koronowirusa w Pol- sce. Wszyscy mamy nadzieję, że dzięki wspólnemu działaniu i przestrzeganiu zasad sanitarnych za rok o tej porze bę- dziemy mogli powiedzieć, że najgorsze jest już za nami.

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 5 finanse Budżet 2021. Dochody: 24 838 668,00 zł Liczba mieszkańców stan na 31.12.2020 r. - 5 156

Dochód gminy średnio na 1 mieszkańca - 4 817 zł; Wydatki: 27 313 228,00 zł

Wydatki gminy średnio na 1 mieszkańca - 5 297 zł w tym: wydatki bieżące - 23 616 131,00 zł; wydatki majątkowe - 3 697 097,00 zł

Niektóre dane w budżecie przedstawiają się następująco: 1. Rolnictwo i łowiectwo - 2 107 882,00 zł, w tym: uczestniczące w zajęciach w centrum integracji społecznej 2 088 529,00 zł przeznacza się na uporządkowanie, budowę - 13 000, 00 zł i modernizację sieci wodociągowych i kanalizacyjnych na tere- zasiłki okresowe, celowe i pomoc w naturze oraz składki na nie gminy Smętowo Graniczne ubezpieczenia emerytalne i rentowe - 290 000,00 zł izby rolnicze - 19 353,00 zł dodatki mieszkaniowe - 13 800,00 zł 2. Transport i łączność - 2 846 404,00 zł, w tym: zasiłki stałe - 120 000,00 zł lokalny transport zbiorowy - 35 000,00 zł ośrodki pomocy społecznej - 487 805,00 zł inwestycje w drogi publiczne gminne - 2 811 404,00 zł usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 3. Gospodarka mieszkaniowa - 110 131,00 zł w tym: - 141 733,00 zł gospodarka gruntami i nieruchomościami - 81 631,00 zł pomoc w zakresie dożywiania - 271 900,00 zł Działalność usługowa - 58 000,00 zł w tym: pozostała działalność - 35 656,00 zł plany zagospodarowania przestrzennego - 23 000,00 zł 9. Edukacyjna opieka wychowawcza - 126 891,00 zł, w tym: Administracja publiczna - 3 223 656,00 zł w tym: świetlice szkolne - 115 346,00 zł urzędy wojewódzkie - 47 710,00 zł pomoc materialna dla uczniów o charakterze socjalnym rady gmin - 117 500,00 zł - 4 000,00 zł urzędy gmin - 2 415 530,00 zł pomoc materialna dla uczniów o charakterze motywacyjnym promocja jednostek samorządu terytorialnego - 81 500,00 zł - 7 000,00 zł wspólna obsługa jednostek samorządu terytorialnego dokształcanie i doskonalenie nauczycieli - 545,00 zł - 506 116,00 zł 10. Rodzina - 6 476 912,00 zł, w tym: 4. Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa świadczenia wychowawcze - 4 234 064,00 zł - 146 780,00 zł, w tym: świadczenia rodzinne, z funduszu alimentacyjnego oraz składki ochotnicze straże pożarne - 145 780,00 zł na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia spo- obrona cywilna - 1 000 zł łecznego - 1 775 464,00 zł 5. Obsługa długu publicznego - 212 702,00 zł wspieranie rodziny - 235 451,00 zł Rezerwy ogólne i celowe - 145 564,00 zł rodziny zastępcze - 23 000,00 zł 6. Oświata i wychowanie - 8 332 288,00 zł, w tym: składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobie- szkoły podstawowe - 5 947 431,00 zł rające niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby pobierają- oddziały przedszkolne - 327 841,00 zł ce zasiłki dla opiekunów - 21 000,00 zł przedszkola - 728 336,00 zł system opieki nad dziećmi w wieku do 3 lat - 187 933,00 zł dowożenie uczniów do szkół - 464 361,00 zł 11. Gospodarka komunalna i ochrona środowiska dokształcanie i doskonalenie nauczycieli - 26 785,00 zł - 454 917,00 zł w tym: stołówki przedszkolne - 652 438, 00 zł gospodarka odpadami komunalnymi - 10 370,00 zł realizacja zadań wymagająca stosowania specjalnej nauki i me- oczyszczanie miast i wsi - 12 000,00 zł tod pracy dla dzieci i młodzieży w szkołach podstawowych - 112 utrzymanie zieleni w miastach i gminach - 7 000,00 zł 168,00 zł ochrona powietrza atmosferycznego i klimatu - 10 000,00 zł pozostała działalność - 72 928,00 zł ochrona różnorodności biologicznej i krajobrazu - 18 750,00 zł 7. Ochrona zdrowia - 108 100,00 zł, w tym: oświetlenie ulic, placów i dróg - 290 000,00 zł programy polityki zdrowotnej - 10 100,00 zł pozostałe działania związane z gospodarką odpadami zwalczanie narkomanii - 8 000,00 zł - 25 797,00 zł przeciwdziałanie alkoholizmowi - 90 000,00 zł pozostała działalność - 78 500,00 zł 8. Pomoc społeczna - 1 884 391,00 zł, w tym: 12. Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego - 1 077 590,00 zł, domy pomocy społecznej - 90 000,00 zł w tym: ośrodki wsparcia - 418 497,00 zł domy i ośrodki kultury, świetlice i kluby - 700 000,00 zł zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie biblioteki - 190 000,00 zł - 2 000,00 zł ochrona zabytków i opieka nad zabytkami - 20 000,00 zł składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobie- pozostałe działania w zakresie kultury - 133 390,00 zł rające niektóre świadczenia z pomocy społecznej oraz za osoby pozostała działalność - 34 200,00 zł

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 6 Gran.iczne . społeczeństwo Silne i niezależne samorządy W 2020 roku mija 30 lat od pierwszych wyborów do rad gmin i ustawy o samorządzie terytorialnym. Usta- wa została uchwalona 8 marca 1990 roku, w życie weszła 26 maja 1990r. W 2000 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił 27 maja Dniem Samorządu Terytorialnego. 30 rocznica odrodzenia samorządu teryto- rialnego to sposobność do przypomnienia jak samorządy przyczyniły się do rozwoju naszych Małych Oj- czyzn i tym samym całej Polski, a także wyrażenia życzeń oraz oczekiwań, co do przyszłości samorządów. W tym temacie głos zabrała Wójt gminy Smętowo Graniczne Anita Galant.

dniu 27 maja 2020 r. które budowały mocny, silny i niezależ- będzie dalej trwała i umacniała się. Czy mija 30 lat od pierwszych ny samorząd terytorialny na obszarze tak będzie? Jestem przekonana, że tak, wolnych wyborów samo- gmin, powiatów i województw. Pamię- ponieważ mocna pozycja samorządno- W rządowych po okresie tam, że był to czas, gdzie trzeba było ści, osób, które go tworzą, ich pasja do transformacji. Moje do- podejmować decyzje, które nie zawsze tworzenia, budowania „małej Ojczy- świadczenie w pracy w samorządzie spotykały się z akceptacją ogółu społe- zny” daje każdemu obywatelowi spo- nie ma tak bogatej historii, jednak czeństwa, a jednak były konieczne i nie kój i niezależność w sferze życiowej. 17 lat pracy na różnych stanowiskach można było ich przesunąć na kolejne daje mi możliwość oceny jak w tym cza- lata. Tak, więc życzę Wszystkim Samo- sie kształtowała się, budowała i rozwi- Ten czas pokazał, że od nas zależy rządowcom, a także sobie samej, moc- jała samorządność. Dla mnie osobiście jak samorząd terytorialny będzie oce- nych, silnych i niezależnych samorzą- bardzo cenne doświadczenie zawodo- niany w kolejnych latach rocznicowych dów terytorialnych, podejmowania de- we. Spotkałam wiele osób, które ma- i czy na przykład za 10 lat będziemy cyzji, które przyczynią się do dalszego łymi krokami wprowadziły mnie w za- mogli powiedzieć: jesteśmy silniejsi, rozwoju: gminy, powiatu i wojewódz- gadnienia pracy samorządu, pokazały niezależni i mocni, a aura wyjątkowości twa oraz zapewnią bezpieczeństwo jak stać się częścią tego zacnego grona, jednostek samorządów terytorialnych i swobodę życia każdego człowieka.

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 7 inwestycje G.mina Smętowo Graniczne podsumowInwestycjeanie roku 2020 wykonane w 2020 roku oraz plany na rok 2021 Inwestycje w 2020 r.

Inwestycje w obszarze infrastruktury drogowej: Budowa drogi gminnej ul. Ogrodowa w miejscowości Smętowo Graniczne – poprawa infrastruktury drogowej

kanalizacji sanitarnej i wodociągowej, budowie jednostronnego chodnika, zjazdów oraz wyniesionego przejścia dla pieszych z kostki betonowej oraz wykonanie drogi o nawierzchni asfalto- wej na odcinku około 860 mb. Zadanie realizowane przy udziale dofinansowania ze środków Państwo- wego Funduszu Celowego z Funduszu Dróg Samorządowych w wysokości 1.071.324,00 zł. Łączna wartość zadania wyniosła 2.428.094,96 zł.

Realizacja przedmiotowego zada- nia została wykonana w terminie od grudnia 2019 r. do sierpnia 2020 r. Była to jedna z największych inwestycji reali- zowanych w naszej Gminie na przeło- mie roku 2019/2020 jak również bardzo istotna dla zapewnienia komfortowych warunków życia dla mieszkańców ul. Ogrodowej. Zadanie polegało na wykonaniu kanalizacji deszczowej, modernizacji

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 8 Gran.iczne . inwestycje

Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Smętowo Graniczne ul. Okrężna i Kwiatowa – poprawa infrastruktury drogowej

Na realizację przedmiotowego zada- jezdni oraz budowie zjazdów do nieru- Lokalnych w wysokości 500 000,00 zł. nia w dniu 5 października 2020 r. została chomości, wykonaniu przyłącza kana- Termin realizacji zadania wg umowy podpisana umowa z Wykonawcą wyło- lizacji deszczowej oraz przebudowie został przewidziany do dnia 26 lutego nionym w ramach przetargu nieogra- dwóch słupów energetycznych. 2021 r. jednakże z uwagi na złe warun- niczonego: Roboty Ziemne i Drogowe Zadanie jest realizowane przy udzia- ki pogodowe zostanie on wydłużony Andrzej Tworek. le dofinansowania ze środków Państwo- o okres trwania zaistniałych okoliczno- Przedmiotowa inwestycja polega na wego Funduszu Celowego z Funduszu ści. budowie drogi z kostki betonowej wraz Dróg Samorządowych w wysokości Wartość umowna robót wynosi z budową chodnika po jednej stronie 686 365,00 zł oraz z Funduszu Inwestycji 1 420 376,73 zł brutto.

Przebudowa odcinka drogi gminnej jednakże termin ten z uwagi na aktualne warunki atmosferyczne, które utrzymu- w Smętowie Granicznym ul. Gdańska ją się już od dłuższego czasu zostanie przesunięty. – poprawa infrastruktury drogowej Łączna wartość zadania zgodnie z umową wynosi 597 108,11 zł Na realizację przedmiotowego za- dania w dniu 7 września 2020 r. została podpisana umowa z Wykonawcą wyło- nionym w ramach przetargu nieograni- czonego: Przedsiębiorstwem Budowy Dróg S.A ze Starogardu Gdańskiego. Przedmiotowa inwestycja polega na wykonaniu nowej nawierzchni as- faltowej wraz z wykonanie nowych chodników z kostki betonowej po obu stronach drogi ul. Gdańskiej do budyn- ku Szkoły Podstawowej, budowę no- wego chodnika po jednej stronie drogi od Szkoły Podstawowej w kierunku obwodnicy Smętowa, który połączy się z chodnikiem już istniejącym. Zadanie jest realizowane przy udzia- le dofinansowania ze środków Państwo- wego Funduszu Celowego z Funduszu Dróg Samorządowych w wysokości 298 554,00 zł. Termin realizacji zadania został prze- widziany do dnia 26 lutego 2021 roku,

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 9 inwestycje Budowa chodnika w miejscowości Smętowo Graniczne dz. nr 99/4 i 261 . W dniu 8 grudnia 2020 r. została towaniu i profilowaniu dna koryta, nawierzchni z kostki betonowej szarej podpisana umowa z firmą BDIN Mariusz warstwa mrozoochronna grunt stabi- gr. 6 cm na odcinku 80 mb. Ćwikliński z miejscowości Rajkowy. lizowany cementem gr. 15 cm, wyko- Zadanie zostało wykonane w mie- Zadanie polegało na wykonaniu nanie krawężników betonowych, usta- siącu grudniu. Wartość robót wyniosła koryta wraz z wywozem urobku, plan- wienie obrzeża betonowego, ułożenie 30 000,00 zł.

Modernizacja odcinka drogi gminnej nr 245012G ul. Sportowa w Smętowie Gr.

W ramach zadania zostały wykona- ne roboty polegające na wyrównaniu i uzupełnieniu podłoża drogi, wymianie około 20 szt. krawężników betonowych oraz ułożeniu warstwy asfaltobetonu AC11S o grubości 5 cm. Wykonawcą zadania była firma DRO- -AD Adrian Ignatowicz z Kowal. Wartość zadania wynosi 46.125,00 zł brutto. Zadanie zostało wykonane w miesią- cu sierpniu 2020 r.

Inwestycje w infrastrukturę wodociągową i kanalizacyjną: Budowa sieci wodociągowej Leśna Jania i Rynkówka – poprawa infrastruktury technicznej związanej z zaopatrzeniem w wodę

Realizacja przedmiotowego zadania kopie otwartym i 94,4 mb przewiertem podstawie umowy nr 123/2020 z dnia została wykonana w terminie od paź- sterowanym; 30.10.2020 r. firmą RemProConcept Re- dziernika do grudnia 2020 r. • przyłącza wodociągowe dn 40 migiusz Borzyszkowski z Kościerzyny, Zakres prac obejmował wykonanie o łącznej długości 167,5 mb ; który w ramach przetargu nieograniczo- wodociągu: • montaż hydrantów dn 80 4 kpl; nego złożył najkorzystniejszą ofertę. • dn 110 długości 1258,3 mb w wy- Zadanie zostało wykonane na Wartość robót wyniosła 145 263,00 zł.

Wykonanie kanalizacji deszczowej na terenie Szkoły Podstawowej w Smętowie Granicznym

W dniu 7 sierpnia 2020 r. została pod- ca 160 mm, ilość 45,40 mb, montaż rury ilość 1 szt., studzienki kanalizacyjne śred- pisana umowa na realizację zadania z fir- łączonej na wcisk – PCV kl. SN 8 średni- nica 315 mm, ilość 4 szt., studzienki kanali- mą MSP „SMOK” Keister, Ksepka Sp.j. ze ca 200 mm, ilość 55,50 mb, montaż rury zacyjne średnica 425 mm, ilość 2 szt. Starogardu Gdańskiego. łączonej na wcisk –PCV kl. SN 8 średnica Prace zostały wykonane w miesiącu Zakres robót obejmował montaż rury 250 mm, ilość 25 mb, montaż studni z krę- sierpniu 2020 r. łączonej na wcisk –PCV kl. SN 8 średni- gów betonowych średnica 1000 mm, Wartość robót wyniosła 39 000,00 zł.

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 10 Gran.iczne inwestycje

Inwestycje w obszar edukacji: Utworzenie 15 miejsc. opieki nad dziećmi do lat 3 w żłobku w Smętowie Granicznym

Na realizację przedmiotowego zada- nia po przeprowadzeniu procedury wy- łonienia Wykonawców zostały zawarte umowy z niżej wymienionymi firmami: • cz. I roboty budowlane- MSP „SMOK” KEISTER, KSEPKA spółka jawna ze Starogardu Gdańskiego ; • cz. II dostawa i montaż wyposaże- nia do Żłobka Promyczek – Moje Bambi- no Sp. zo.o. Sp.k. z Łodzi; • cz. III dostawa oraz montaż mebli wraz ze sprzętem kuchennym – Przed- siębiorstwo Handlowo – Usługowe PHU „BMS” sp. j. Z. Bielecki z Kwidzyna. Prace budowlane oraz ich odbiór wraz z uzyskaniem niezbędnych decyzji oraz zezwoleń zakończyły się w terminie do dnia 31 sierpnia br.

Łączna wartość zadania wyniosła 552 204,75 zł

Na realizację przedmiotowego zada- nia Gmina Smętowo Graniczne otrzyma- ła dofinansowanie w ramach Resortowe- go Programu Rozwoju Instytucji Opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 „MALUCH +” 2020 w wysokości 427 692,00 zł na wydatki inwestycyjne oraz 6 000,00 zł na wydatki bieżące związane z funkcjo- nowaniem nowych miejsc. Przedmiotowa inwestycja z uwagi na swój rodzaj była bardzo istotna z uwagi na fakt, że jest to pierwszy żłobek na te- renie Gminy Smętowo Graniczne.

Inwestycje w sport i kulturę: Dotacja dla Gminnego Ośrodka Kultury Sportu i Rekreacji na budowę boiska treningowego

W 2020 roku, zgodnie z umową, i przygotowanie powierzchni, uprawa 3 etap - prace polegające na montażu przekazano dotację celową w wysoko- agregatem rolniczym i wstępne wyrów- oświetlenia boiska: wykopy i położenie ści 48.200,00 zł dla GOKSiR w Smętowie nanie (prace wykonane we własnym za- kabli elektrycznych, zainstalowanie i pod- Granicznym na realizację inwestycji pn. kresie), łączenie na istniejących słupach 4 szt. Budowa boiska treningowego”. Zadanie 2 etap - przygotowanie i zasiew bo- lamp led o mocy 300 W każda, zainstalo- polegało na wykonaniu boiska treningo- iska: niwelacja laserowa boiska, nawo- wanie i podłączenie rozdzielni sterującej wego o wym. 45x25m usytuowanego na żenie przedsiewne, zasiew mieszanki oświetleniem (wykonawca firma Roboty terenie GOKSiR w Smętowie Granicz- traw siewnikiem perforacyjnym, montaż elektryczne i ziemne Eugeniusz Ufniarz, nym, ul. Sportowa 7. piłkochwytów o dł. 65 mb (wykonawca Luchowo). Prace zostały podzielone na 3 etapy: - FHU „Jutrzenka” Janina Gidzińska, Lu- Całkowita wartość zadania wyniosła: 1 etap - demontaż starych ławek bichowo), 48.200,00 zł

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 11 inwestycje

Inne zakupy inwestycyjne: Zakup dmuchawy do. oczyszczalni ścieków w Kopytkowie Zakupu dokonano w miesiącu maju 2020 r. Wartość zakupionego sprzętu wynosi 20.789,48 zł brutto.

Zakup sprężarki do hydroforni w Smętowie Granicznym

Zakupu dokonano w miesiącu lutym 2020 r. Wartość zakupionego sprzętu wynosi 16.728,00 zł brutto

Plany na 2021 r.

Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Smętowo Graniczne, Smętówko – poprawa środowiska naturalnego poprzez uporządkowanie gospodarki ściekowej w celu spełnienia wymogów prawa polskiego i unijnego

W miesiącu marcu 2021 r. zostanie obejmował pozostałą do skanalizowania lata 2021-2023 r. przy wsparciu środków przeprowadzona procedura związana część miejscowości Smętowo Graniczne zewnętrznych. z wyłonieniem wykonawcy dokumen- i Smętówka. Planowany koszt dokumentacji tacji projektowej, której zakres będzie Realizację zadania przewiduje się na 150.000,00 zł.

Remont budynku szkoły Podstawowej w Kopytkowie

W dniu 23.02.2021 r. został wybrany towane pomieszczenia w budynku Szko- cję przedmiotowego zadania w zakresie Wykonawca robót, który w ramach prze- ły Podstawowej w Kopytkowie z przezna- dotyczącym likwidacji barier architek- targu nieograniczonego złożył najko- czeniem na oddział przedszkolny. tonicznych złożyła w dniu 10.02.2021 r. rzystniejszą ofertę firma BRT Arkadiusz Wartość zadania zgodnie ze złożoną wniosek o dofinansowanie ze środków Krzemiński z miejscowości Rozpędziny. ofertą wynosi 482 344,62 zł. Termin re- PFRON w ramach Programu Wyrów- Aktualnie trwa procedura zmierzająca do alizacji przedmiotowego zadania został nywania Różnic Między Regionami III zawarcia umowy. przewidziany do dnia 31.07.2021 r. z wnioskowaną kwotą dofinansowania W ramach zadania zostaną wyremon- Gmina Smętowo Graniczne na realiza- w wysokości 61 488,30 zł

Rozbudowa sieci wodociągowej wraz z przyłączami na odcinku Leśna Jania – Frąca – Rynkówka – Lisówko oraz budowa sieci wodociągowej na odcinku Kopytkowo – Bobrowiec, Gmina Smętowo Graniczne.

Na realizację przedmiotowego za- duszu Inwestycji Lokalnych w kwocie 1 422 807,00 zł. dania Gmina Smętowo Graniczne otrzy- 1 000 000,00 zł. Zakończenie inwestycji planowane mała dofinansowanie w ramach Fun- Szacunkowa wartość zadania wynosi: jest do końca grudnia 2021 r.

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 12 Gran.iczne inwestycje

Przebudowa drogi gminnej na odcinku Smętówko – . w Gminie Smętowo Graniczne Zadanie obejmuje remont drogi po- Na realizację zadania w 2020 roku Aktualnie czekamy na opublikowanie lega na wykonaniu nowej nawierzchni złożono wniosek o dofinansowanie zatwierdzonej listy. z mieszanek mineralno bitumiczych as- w ramach Funduszu Dróg Samorzą- Wartość kosztorysowa robót wynosi faltowych (warstwa ścieralna) na od- dowych. W listopadzie 2020 r. została 828 854,00zł. cinku 3600 mb o szerokości 4,5 m wraz opublikowana lista zadań rekomendo- Zadanie zostało przewidziane do re- z obustronnym utwardzeniem poboczy wanych do dofinansowania na której alizacji od listopada 2021 r. do grudnia kruszywem łamanym o szerokości 0,5 m. znalazła się przedmiotowa inwestycja. 2022 r.

Rozbudowa biologicznej oczyszczalni ścieków w miejscowości

Zadanie obejmuje rozbudowę biolo- r. na realizację przedmiotowego zada- dania do dofinansowania gicznej oczyszczalni ścieków w miejsco- nia złożyła wniosek o dofinansowanie Szacunkowa wartość zadania wynosi wości Stara Jania w celu przystosowania w formie pożyczki do Wojewódzkiego 858 848,18 zł. jej do ilości rzeczywiście napływającej ilo- Funduszu Ochrony Środowiska w Gdań- W przypadku pozytywnej weryfika- ści ścieków oraz zapewnienia możliwości sku z możliwością jej częściowego umo- cji wniosku zadanie zostanie wykonane podłączenia kolejnych nieruchomości. rzenia. W grudniu 2020 r,. otrzymaliśmy w formule zaprojektuj – wybuduj i roz- Gmina Smętowo Graniczne w 2020 pismo o wstępnym zakwalifikowaniu za- pocznie się w marcu 2021 r.

OTRZYMANE DOFINANSOWANIA: Wnioski o dofinansowanie ze środków PFRON projektów w ramach obszaru B „Programu wyrównywania różnic między regionami III”

1. Likwidacja barier architektonicz- nych w budynku Szkoły Podstawowej towie Granicznym – wykonanie podjazdu nych w ramach zadania inwestycyjnego im. ks. Pawła Szynwelskiego w Smętowie dla niepełnosprawnych, toalety dla osób pn.”Remont budynku Szkoły Podsta- Granicznym - przystosowanie toalety dla niepełnosprawnych, wymiana drzwi ze- wowej w miejscowości Kopytkowo”- osób niepełnosprawnych – wnioskowana wnętrznych oraz wykonanie nowych wnioskowana kwota dofinansowania 52 kwota dofinansowania: 15 954,45 zł; ciągów komunikacyjnych z płytek anty- 704,33 zł; 3. Likwidacja barier architektonicz- poślizgowych: wnioskowana kwota dofi- 2. Likwidacja barier architektonicz- nych w budynku Urzędu Gminy w Smę- nansowania 31 103,40 zł.

W dniu 12 lutego 2021 r. zostały złożone następujące wnioski o dofinansowanie:

1. W ramach Funduszu Przeciwdziała- • Rozbudowa biologicznej oczysz- Luchowo w ramach małych projektów lo- nia COVID-19 dla gmin przeznaczeniem czalni ścieków w miejscowości Lalkowy- kalnych pod nazwą „Aktywne Sołectwo na inwestycje realizowane w miejscowo- wnioskowana kwota dofinansowania Pomorskie 2021”. W przypadku pozytyw- ściach, w których funkcjonowały zlikwi- 1 000 000,00 zł nej weryfikacji wniosku w ramach zadania dowane państwowe przedsiębiorstwa • Budowa świetlicy wiejskiej w miej- zostanie wykonana warstwa nawierzchni gospodarki rolnej: scowości Kopytkowo – wnioskowana bezpiecznej- piaskowej, zakupione zo- • Rozbudowa oczyszczalni ście- kwota dofinansowania 1 000 000,00 zł. stanie urządzenie zabawowe oraz wyko- ków w miejscowości Kopytkowo – 2. Gmina Smętowo Graniczne w dniu nana zostanie ogólna estetyzacja placu. wnioskowana kwota dofinansowania 12.02.2021 r. złożyła wniosek o dofinan- Łączna wartość wnioskowanej pomocy 3 000 000,00 zł sowanie placu zabaw w miejscowości wynosi 10 000,00 zł.

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 13 edukacja „Promyczek”. - I samorządowy żłobek w powiecie starogardzkim 7 września 2020 r. odbyło się ważne wydarzenie dla Gminy Smętowo Graniczne, jakim bez wątpienia było oficjalne otwarcie Żłobka „Promyczek”, który jest pierwszą tego typu placówką w powiecie starogardz- kim, której założycielem jest jednostka samorządu terytorialnego.

Zaproszenie na tą ważna dla gminy 427 692,00 zł na wydatki inwestycyjne z Radą Gminy podjęła wyznawanie budo- i jej mieszkańców uroczystość przyjęli oraz 6 000,00 zł na wydatki bieżące zwią- wy żłobka, a nie była to łatwa decyzja, je- m. in. senator Ryszard Świlski, starosta zane z funkcjonowaniem nowych miejsc. żeli spojrzymy na potrzeby każdej gminy. powiatu starogardzkiego Kazimierz Chy- Starosta Kazimierz Chyła, który wraz Niekiedy trzeba dokonywać wyborów ła, radny powiatu Lech Kolaska, Wójt z członkiem Zarządu Lech Kolaska, wziął a to jest jeden z najlepszych wyborów, Bobowa Sylwester Patrzykąt, Burmistrz udział w uroczystym otwarciu „Promycz- ponieważ w Gminie Smętowo Graniczne Skórcza Janusz Kosecki, Wójt Gminy Linia ka”, przyjechał oczywiście z prezentami. powstał żłobek. – powiedział senator Ry- Bogusława Engelbrecht, Wójt Gminy Mi- Były to zabawki dla maluchów. Władzom szard Świlski kołajki Maria Pałkowska – Rybicka, a tak- gminy na czele z Anita Galant gratulował Wychowawczynie zapowiadają, że że dyrektorzy placówek oświatowych tej jakże ważnej inicjatywy i życzył powo- czas spędzony przez dzieci w żłobku bę- z tereny Gminy Smętowo Graniczne. dzenia. dzie miał charakter aktywny, wypełniony Wójt Gminy Smętowo Graniczne - Jestem pod wrażeniem tego, że pani atrakcyjnymi zabawami i edukacją. Anita Galant w swoim przemówieniu Wójt udało się zbudować cały kompleks - W związku, że jest o pierwszy rok nawiązała do całego procesu powstania edukacyjny dla dzieci w jednym miejscu, działalności placówki zapisy do żłobka żłobka następującymi słowami: „Mu- począwszy od żłobka przez przedszkole prowadzone są̨ w sposób ciągły. Wnioski sze przyznać, że droga od pomysłu do do szkoły. Uważam to za bardzo dobry będzie można składać́ w każdym czasie, dzisiejszego otwarcia nie była usłana ró- pomysł. – zaznaczył Starosta Starogardz- a o ich rozpatrzeniu będzie decydować́ żami. Powstała z dnia na dzień, czekała ki Kazimierz Chyła ilość́ wolnych miejsc, które jeszcze posia- mnie rozmowa z osobami decyzyjnymi Poświecenia tego pięknego obiektu damy, więc zapraszamy do skorzystania w Urzędzie i radnymi o uzupełnieniu dla najmłodszych dokonał ksiądz pro- z usług naszego żłobka. – poinformowa- koncepcji opieki nad dziećmi. Mam to boszcz Leszek Kozłowski. ła Dyrektor Żłobka „Promyczek” Dorota szczęście, że jako samorządowiec współ- - Myślę, że nie ma lepszej inwestycji, Chyła pracuje z Radą i pracownikami, którzy ro- niż inwestycja w człowieka, a inwestycja Najlepszymi słowami, które podsu- zumieją mój tok myślenia, sposób na roz- w tego najmniejszego człowieka jest taką mują ideę powstania naszego Żłobka są wój gminy i są mi po ludzku przychylni.” inwestycją, która przyniesie najlepsze słowa Janusza Korczaka: „Kiedy śmieje - Cieszymy się, że nasi mali mieszkańcy, owoce. Cieszę się, że pani Wójt wspólnie się dziecko, śmieje się cały świat”. którzy będą uczęszczać do żłobka będą mieli do dyspozycji fantastyczne miejsce do zabawy, poznawania nowych rzeczy, a także spędzania wolnego czasu ze swo- imi rówieśnikami.” – powiedziała Wójt Gminy Anita Galant Łączna kwota wydatków poniesio- nych przez gminę na budowę żłobka to 552.204,75 zł. Inwestycja była możliwa dzięki pozyskanym zewnętrznym środ- kom finansowym w ramach resortowe- go programu „Maluch +” 2019 w kwocie

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 1414 Gran.iczne EDUKACJA

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 15 edukacja Rok 2020 w .Samorządowym Przedszkolu w Smętowie Granicznym Miniony 2020 rok był dla przedszkola czasem radosnym, obfitym zarówno w wydarzenia zaplanowane, jak i te niespodziewane, zaskakujące…

Po przerwie świątecznej powita- liśmy nowy rok tanecznym krokiem, bawiąc się na przedszkolnym balu kar- nawałowym. Wspólne tańce i figle dały nam mnóstwo energii na kolejne miesią- ce zabawy i nauki w przedszkolu. Po fe- riach zimowych jednym z ciekawszych, i ostatnim jak się później okazało, wyda- rzeniem z udziałem gości w przedszkolu była wizyta Pana Czarodzieja, który za sprawą zabawnych sztuczek przeniósł nas w świat magii i iluzji. Zachwytom i śmiechom nie było końca. Niestety kolejny miesiąc przyniósł początek pandemii, co uniemożliwiło nam realizację zaplanowanych wyda- korując sale, ubierając choinki (nie tylko roku były spotkania wigilijne w grupach rzeń i wyjazdów, m.in. do teatru. Zdą- te przedszkolne, powiesiliśmy też nasze przedszkolnych. żyliśmy poznać zasady bezpieczeństwa ozdoby na choince przed Urzędem Gmi- Pełni nadziei i bogatsi o nowe do- i ochrony zdrowia, po czym przedszkol- ny) i goszcząc Mikołaja w przedszkolu. świadczenia pożegnaliśmy stary rok… ne sale opustoszały na ponad 3 mie- Ostatnim wydarzeniem w ubiegłym Małgorzata Mucha-Szrejber siące, a zamknięcie placówek oświa- towych pozwoliło nam „doświadczyć” nauczania zdalnego. W tym czasie w ogrodzie przedszkolnym pojawiły się kolejne urządzenia do zabaw, które dzieci z radością testowały po powrocie do przedszkola. Pod koniec czerwca ponownie zro- biło się gwarno i wesoło, a nasze przed- szkole przez całe wakacje pełniło dyżur. 29 czerwca uroczyście, aczkolwiek z za- chowaniem zasad reżimu sanitarnego, Pani Dyrektor i wychowawczynie poże- gnały dzieci z najstarszych grup, które zakończyły etap edukacji przedszkolnej, by po wakacjach rozpocząć przygodę w szkole. We wrześniu rozpoczęliśmy nowy rok szkolny, czemu zawsze towarzyszą różne emocje. W szatni i w salach sły- chać było zarówno śmiech, jak i płacz. Starsze dzieci dzieliły się wakacyjnymi wspomnieniami, radośnie bawiły się z rówieśnikami, a te najmłodsze adapto- wały się do nowej sytuacji, wchodziły w nowe role – stały się przedszkolaka- mi. Każda grupa pod czujnym okiem wy- chowawczyni realizowała swoje zajęcia, spędzała czas na dworze itp. Jak co roku uczestniczyliśmy w akcji sprzątania świata, obchodziliśmy Dzień Mycia Rąk, Dzień Pluszowego Misia. A świąteczny okres rozpoczęliśmy de-

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 16 Gran.iczne oświata Oświata w gminie. Smętowo Graniczne Placówki oświatowe: W Gminie Smętowo Graniczne funkcjonują Nauczanie zdalne: OŚWIATA W GMINIE SMĘTOWO GRANICZNE Zgodnie z rozporządzeniem MEN 3OŚWIATA szkoły W GMINIE podstawowe SMĘTOWO GRANICZNE w miejscowościach: Kamionka, Kopytkowo, Placówki oświatowe: 16 marca do 26 czerwca oraz od 26 paź- SmętowoPlacówki oświatowe: Graniczne oraz 1 przedszkole w Smętowie Granicznym. dziernika do 17 stycznia 2021 r. w szko- W Gminie Smętowo Graniczne funkcjonują 3 szkoły podstawowe w miejscowościach: łach odbywała się nauka zdalna. Od 18 Kamionka, W GminieKopytkowo, Smętowo Smętowo Graniczne Graniczne funkcjonują oraz 1 przedszkole3 szkoły podstawowe w Smętowie w miejscowościach:Granicznym. TabelaKamionka, nr Kopytkowo, 1 Demografia Smętowo w poszczególnychGraniczne oraz 1 przedszkole placówkach w Smętowie oświatowych Granicznym. stycznia do nauki stacjonarnej w szko- Tabela nr 1 Demografia w poszczególnych placówkach oświatowych Gminy Smętowo Graniczne łach wrócili uczniowie klas I-III. Do szkół GminyTabela nr Smętowo 1 Demografia Graniczne w poszczególnych placówkach oświatowych Gminy Smętowo Graniczne oraz przedszkola uczęszczają dzieci z od- Razem liczba Razem liczba Liczba oddziałów/Liczba uczniów Razemuczniów liczba Razemuczniów liczba działów przedszkolnych, które uczą się Placówka Liczba oddziałów/Liczba uczniów i oddziałówuczniów i oddziałówuczniów stacjonarnie. Placówka i oddziałów i oddziałów Szkoły podstawowe / przedszkole SP + "0" SP bez "0" W związku z pandemią Gmina Smę- <"0" "0"Szkoły I podstawoweII III / przedszkoleIV V VI VII VIII SP + "0" SP bez "0" towo Graniczne zakupiła dla szkół w ra- <"0" "0" I II III IV V VI VII VIII 1 1 1 1 1 4 3 mach projektu Zdalna Szkoła i Zdalna SP KOPYTKOWO 1 1 1 1 1 4 3 SP KOPYTKOWO 14 10 11 11 19 51 41 Szkoła + (Europejski Fundusz Rozwoju 14 10 11 11 19 51 41 1 1 1 1 1 1 1 1 7 6 Regionalnego Program Operacyjny Pol- SP KAMIONKA 1 1 1 1 1 1 1 1 7 6 SP KAMIONKA 18 4 8 10 7 7 8 14 58 54 ska Cyfrowa na lata 2014-2020) laptopy, 18 4 8 10 7 7 8 14 58 54 2 2 2 2 1 4 4 2 19 19 które udostępniono uczniom. Łącznie do SP SMĘTOWO 2 2 2 2 1 4 4 2 19 19 SP SMĘTOWO 30 36 30 40 12 69 77 41 335 335 szkół przekazano 52 laptopy. Nauczycie- 30 36 30 40 12 69 77 41 335 335 4 1 1 P Smętowo 4 1 1 le pracują z uczniami w sposób zdalny. P Smętowo 74 25 25 74 25 25 Wykorzystują w tym celu dziennik elek- 6 3 4 4 4 3 2 5 4 2 31 28 Razem 6 3 4 4 4 3 2 5 4 2 31 28 troniczny, komunikatory, programy mul- Razem 106 39 49 57 56 47 20 83 77 41 469 430 106 timedialne, platformy edukacyjne. W ten Z okazji Dnia Edukacji Narodowej39 49 w 57 październiku 56 47 2020 20 r. 83Wójt 77 Gminy 41 Smętowo 469 Graniczne 430 wręczył nagrody pięciu pracownikom oświaty. Nagrody otrzymali: Regina Kotłowska – dyrektor SP w sam sposób szkoły organizują konkursy. Kamionce,TabelaTabela nr Dorotanr 2 2 Maszner – dyrektor SP w Kopytkowie, Dorota Żabicka-Omelianowicz – dyrektor SP Nagradzanie pracowników i uczniów: Tabela nr 2 Z okazji Dnia Edukacji Narodowej w Smętowie Granicznym, Ewa Witkowska – wicedyrektor SP w Smętowie Granicznym,2020 Dorota Chyła – dyrektor przedszkola w Smętowie Granicznym. 2020 w październiku 2020 r. Wójt Gminy Smę- typ placówki liczba dzieci wydatki typ placówki liczba dzieci wydatki towo Graniczne wręczył nagrody pięciu przedszkole W czerwcu 2020 r. 3 absolwentów szkół podstawowych99 z terenu Gminy Smętowo408 Graniczne 749,00 przedszkole 99 408 749,00 pracownikom oświaty. Nagrody otrzy- otrzymałooddział Nagrody przedszkolny Wójta w szkolepostaci voucherów do Media Expert.46 Nagrody otrzymali: Zofia320 040,00Piontek – oddział przedszkolny w szkole 46 320 040,00 SP w Kamionce, Oliwia Stawicka – SP w Kopytkowie,razem Weronika145 Netka – SP w Smętowie 728Granicznym. 789,00 mali: Regina Kotłowska – dyrektor SP 145 728 789,00 razem w Kamionce, Dorota Maszner – dyrektor SP w Kopytkowie, Dorota Żabicka-Ome- Nauczanie zdalne: FUNKCJONOWANIEFUNKCJONOWANIENauczanie zdalne: OŚWIATY OŚWIATY W GMINIE SMĘTOWOW GMINIE GRANICZNE SMĘTOWO W LATACH GR. W2015-2020 LATACH 2015-2020 lianowicz – dyrektor SP w Smętowie Gra- Tabela Zgodnienr 3 z rozporządzeniem MEN 16 marca do 26 czerwca oraz od 26 października do 17 nicznym, Ewa Witkowska – wicedyrektor Tabelastycznia nr 3 Zgodnie 2021 r. wz rozporządzeniemszkołach odbywała MEN się nauka16 marca zdalna. do 26 Od czerwca 18 stycznia oraz dood nauki26 października stacjonarnej do w 17 SP w Smętowie Granicznym, Dorota Chy- stycznia 2021 r. w szkołach odbywała się nauka zdalna. Od 18 stycznia do nauki stacjonarnej w szkołach wrócili uczniowie klas I-III. Do szkół oraz przedszkola uczęszczają dzieci z oddziałówudział % ła – dyrektor przedszkola w Smętowie szkołach wrócililiczba uczniowie klas I-III. Do szkół orazłączne przedszkola wydatki nauczęszczają dzieci z oddziałów przedszkolnych, które uczą Subwencjasię stacjonarnie. finansowanie z w wydatkach przedszkolnych,rok uczniów które uczą się stacjonarnie. funkcjonowanie Granicznym. dotacje budżetu Gminy na oświatę W związkuSP i "0" z pandemią Gmina Smętowo Graniczneoświaty zakupiła dla szkół w ramach projektu W czerwcu 2020 r. 3 absolwentów państwa gminy Zdalna Szkoła W związku i Zdalna z pandemią Szkoła + (EuropejskiGmina Smętowo Fundusz Graniczne Rozwoju zakupiła Regionalnego dla szkół Program w ramach Operacyjny projektu szkół podstawowych z terenu Gminy 2015 604 4 698 498,00 6 404 901,00 1 414 534,00 73% 27% PolskaZdalna CyfrowaSzkoła i Zdalna na lata Szkoła 2014-2020) + (Europejski laptopy, Fundusz które udostępniono Rozwoju Regionalnego uczniom. Łącznie Program do Operacyjny szkół Smętowo Graniczne otrzymało Nagrody 2016 561 4 645 050,00 6 539 324,00 1 600 637,00 71% 29% przekazanoPolska Cyfrowa 52 laptopy. na lata 2014-2020) Nauczyciele laptopy, pracują którez uczniami udostępniono w sposób uczniom. zdalny. Wykorzystują Łącznie do szkół w tym celu Wójta w postaci voucherów do Media przekazano2017 52 568laptopy. Nauczyciele 4 691 170,00 pracują z uczniami 7 144 370,00 w sposób zdalny.2 185 Wykorzystują 738,00 w 66% tym celu 34% dziennik elektroniczny, komunikatory, programy multimedialne, platformy edukacyjne. W ten sam Expert. Nagrody otrzymali: Zofia Pion- sposóbdziennik2018 szkoły elektroniczny, organizują 568 komunikatory, konkursy. 4 866 283,00 programy 7 multimedialne, 503 615,00 platformy2 386 036,00edukacyjne. W 65% ten sam 35% sposób2019 szkoły organizują 488 konkursy. 5 122 279,00 8 386 187,00 2 903 984,00 61% 39% tek – SP w Kamionce, Oliwia Stawicka – 2020 469 5 093 155,00 8 074 781,00 2 783 330,00 63% 37% SP w Kopytkowie, Weronika Netka – SP w Smętowie Granicznym. Nagradzanie pracowników i uczniów Nagradzanie pracowników i uczniów

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 17 kultura Przystanek .Kultura Gminna Biblioteka Publiczna w Smętowie Granicznym zaprasza.

Już Maria Dąbrowska mówiła, że „książka i możliwość czytania, to jeden z największych cudów ludzkiej cywiliza- cji”. My bibliotekarze Gminnej Bibliote- ki Publicznej w Smętowie Granicznym zgadzamy się z tym w 100%, bo bibliote- ka to nie tylko miejsce, które gromadzi, opracowuje i udostępnia dorobek myśli ludzkiej, to również wizytówka naszej społeczności pełniącej zaszczytną rolę skarbnicy kultury. Nie byłoby to jednak możliwe, gdy- by nie najważniejsza osoba – czytelnik. Aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom naszych czytelników, w 2020 roku za- kupiliśmy 434 nowości wydawnicze dla różnych grup wiekowych i o różnej te- matyce za kwotę 12307,- złotych. Nasz księgozbiór liczy łącznie 25536 wolu- matyczne, które można wypożyczyć działkowców. minów, więc każdy chętny na pewno do poczytania w domu. Prenumeruje- Oprócz tego, że to wciąż miejsce, znajdzie na półkach coś pasjonującego. my 15 różnych tytułów, od poradników w którym korzystamy z zasobów lite- Oferujemy również czasopisma te- o urządzaniu mieszkania po porady ratury i prasy, w dodatku nieodpłatnie i bez ograniczeń, nasza biblioteka tak jak wiele innych poszerzyła swą ofertę o spotkania pod wspólną nazwą „Spo- tkajmy się w bibliotece”, oraz lekcje bi- blioteczne i czytanie bajek dla najmłod- szych milusińskich. Dzieci po wysłuchaniu bajki, pięknie malowały bajkowe postacie. Z zainte- resowaniem przeglądały też inne ksią- żeczki, które „ uśmiechały „ się do nich z regału. Mają też swój kolorowy kącik, gdzie mogą poukładać puzzle i klocki lub po- grać w gry planszowe. Z uwagi na pandemię, w ubiegłym roku mieliśmy ograniczoną liczbę spo- tkań, ale bez „Dnia najlepszej babci i jej wypieków” nie sposób się obejść, jak i kartki walentynkowej własnoręcznie wykonanej na naszych warsztatach. Cóż może być cenniejszego, niż taka „walentynka” prosto od serca. Nasze dokumenty pomimo tego, że powinny być jedyne, niepowtarzalne i własne wymagają co rusz kserokopii, bo jeden egzemplarz czasem nie wy- starcza. W swej ofercie mamy również usługi ksero. Każdy kto tego potrzebu- je, może skorzystać. Jeżeli komuś biblioteka nadal koja- rzy się z zakurzonymi regałami z cza- sów aleksandryjskich i ponurą bibliote- karką, to znak, że dawno u nas nie był. Może czas na ponowne odwiedzi- ny?

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 18 Gran.iczne USC statystyka Działalność .gospodarcza Na dzień 31 grudnia 2020 roku, w Gminie Smętowo Graniczne funkcjonowało 153 przedsiębiorców.

W 2020 roku: • 6 przedsiębiorców otworzyło firmę, • 12 przedsiębiorców trwale zakończyło wykonywanie działalności gospodarczej, • 5 przedsiębiorców zawiesiło wykonywanie działalności gospodarczej, MELDUNKI• 2 przedsiębiorców wznowiło wykonywanie uprzednio zawieszonej działalności gospodarczej,

WYKAZ ILOŚCIOWY MIESZKAŃCÓW W POSZCZEGÓLNYCH LATACH Meldunki WYKAZ ILOŚCIOWY MIESZKAŃCÓW W POSZCZEGÓLNYCH LATACH

Liczba Mieszkańców w poszczególnych latach Miejscowość 2017 2018 2019 2020

BOBROWIEC 202 199 196 196

CZERWIŃSK 55 56 56 54

FRĄCA 289 290 294 290

KAMIONKA 347 346 338 337

KOPYTKOWO 822 805 777 759

KOŚCIELNA JANIA 183 185 174 170

KULMAGA 47 47 47 47

LALKOWY 253 243 235 223

LEŚNA JANIA 364 360 348 344

LUCHOWO 151 155 159 157

RUDAWKI 70 72 72 73

RYNKÓWKA 194 197 196 188

SMARZEWO 67 66 61 63

SMĘTOWO GRANICZNE 1599 1597 1609 1628

SMĘTÓWKO 273 262 262 264

STARA JANIA 375 376 366 363

5291 5256 5190 5156 Urodzenia w 2020 r. Zgony w 2020 r. 21 dziewczynek 25 kobiet 29 chłopców 28 mężczyzn Łącznie 50 urodzeń Łącznie 53 zgony

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Urodzenia w 2020 r. Gran.iczne 19

21 dziewczynek

29 chłopców

Łącznie 50 urodzeń

Zgony w 2020 r.

25 kobiet

28 mężczyzn

Łącznie 53 zgony gospodarka Gospodarka. odpadami komunalnymi Dynamiczny rozwój gospodarczy jest bezpośrednią przyczyną generowania coraz większej ilości odpa- dów, zarówno komunalnych, jak i pochodzących z przemysłu. Według Głównego Urzędu Statystycznego, w 2017 roku przeciętny Polak wygenerował 311 kg odpadów, natomiast w 2019 było to już aż 332 kg na mieszkańca. Gospodarkę odpadami reguluje Ustawa o odpadach, zgodnie, z którą gospodarkę odpadami należy prowadzić w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz środowiska.

Zmiana systemu zarządzania odpa- (bez uprzedniego wezwania do zapła- dami wynikała ze zobowiązań podjętych ty) na nadany indywidualny rachunek przez Polskę w traktacie przedakcesyj- bankowy w ustalonych terminach. nym do Unii Europejskiej. Zgodziliśmy W przypadku niewpłacenia w określo- się wtedy ograniczyć do roku 2020 licz- nych terminach kwoty opłaty lub wpła- bę nieposortowanych odpadów. Recy- cenia jej w niepełnej wysokości, dekla- klingiem musieliśmy objąć 50 proc. śmie- racja opłaty stanowi podstawę prawną ci. Ten odsetek wzrośnie do 55 proc. od do wystawienia tytułu wykonawczego 2025 roku. Dla porównania, w 2011 było i przeprowadzenia postępowania egze- to zaledwie 11 proc. kucyjnego. Od 1 października 2020 zmieniły się Opłata śmieciowa - quasi podatek zasady gospodarki odpadami. Miesz- Warto pamiętać, że opłata wnoszo- kańcy byli zobowiązani do 30 września na przez mieszkańca na rzecz gminy za 2020 r. złożyć nowe deklaracje. odbiór i zagospodarowanie odpadów Tymczasem właściciele nieruchomo- nie jest opłatą za świadczenie usługi, ale ści, na których prowadzona jest dzia- ma charakter pieniężnej daniny publicz- łalność gospodarcza, zobowiązani byli nej. W związku z powyższym sprawach opakowaniowe z metali, odpady two- samodzielnie zawrzeć umowy na odbiór dotyczących opłat za gospodarowa- rzyw sztucznych, w tym odpady opa- odpadów komunalnych z uprawnionym nie odpadami komunalnymi stosuje się kowaniowe tworzyw sztucznych, oraz przedsiębiorcą, wpisanym do rejestru przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 odpady opakowaniowe wielomateria- działalności regulowanej. r. - Ordynacja podatkowa, natomiast łowe, zbiera się w pojemnikach koloru Deklarację opłaty za gospodarowa- Organem uprawnionym do żądania uisz- żółtego oznaczonych napisem „Metale nie odpadami komunalnymi są zobowią- czenia opłaty (wierzycielem) jest wójt. i tworzywa sztuczne”, zani składać wszyscy właściciele nieru- Jako że opłata za gospodarowanie • frakcję odpadów BIO, w skład, chomości w rozumieniu ustawy o utrzy- odpadami komunalnymi ma charakter której wchodzą bioodpady, zbiera się maniu czystości i porządku w gminach należności publicznoprawnej, jej wie- w pojemnikach koloru brązowego ozna- (przez właścicieli nieruchomości rozu- rzycielem jak i organem egzekucyjnym czonych napisem „Bio”, mie się także współwłaścicieli, użyt- jest organ administracji publicznej, oraz • frakcję odpadów RESZTKOWE, kowników wieczystych, oraz jednostki że tryb (sposób) ich postępowania przy w skład, których wchodzą pozostałe po organizacyjne i osoby posiadające nieru- powstaniu zaległości w zapłacie opłaty segregacji odpady nie będące odpadami chomości w zarządzie lub użytkowaniu, regulowany jest ściśle przepisami praw- niebezpiecznymi, zbiera się w pojemni- a także inne podmioty władające nieru- na, nie jest możliwe by czynności te (do kach oznaczonych napisem „Resztko- chomością). podjęcia, których są uprawnieni i zobo- we”, Nowe deklaracje można było składać wiązani przez ustawę) podejmował pod- Frakcje selektywnie zebranych od- bezpośrednio w Związku Gmin Wierzy- miot prywatny (np. firmy windykacyjne) padów komunalnych (nieodbieranych ca z siedzibą w Starogardzie Gdańskim na podstawie umowy cywilnoprawnej. bezpośrednio z nieruchomości) nale- przy ul. gen. Władysława Sikorskiego Na terenie nieruchomości ży przekazać do punktu selektywnego 18 w Starogardzie Gdańskim lub wysłać odpady komunalne zbiera się zbierania odpadów komunalnych. Od pocztą na adres Związku, przesłać za w następujący sposób: 1 października 2020 roku funkcjonuje pośrednictwem ePUAP (wymaga posia- • frakcję odpadów PAPIER, w skład, Punkt Selektywnego Zbierania Odpa- dania ważnego podpisu elektroniczne- której wchodzą odpady z papieru, w tym dów Komunalnych (PSZOK) w Skórczu, go), za pośrednictwem urzędów gmin tektury, odpady opakowaniowe z papie- obsługujący m. in. gminę Smętowo Gra- - deklaracje złożone w urzędzie zostały ru i odpady opakowaniowe z tektury, niczne. przekazane do Związku Gmin Wierzyca zbiera się w worki koloru niebieskiego Jeśli już jesteśmy przy temacie śmie- w Starogardzie Gdańskim. oznaczone napisem „Papier”, ci to w zeszłym roku pojawiły się na Deklaracja opłaty jest dokumentem • frakcję odpadów SZKŁO, w skład, terenie naszej gminy nowe pojemniki stanowiącym podstawę wnoszenia której wchodzą odpady ze szkła, w tym do segregacji śmieci, które były pomy- opłaty za gospodarowanie odpadami odpady opakowaniowe ze szkła, zbiera słem przedstawionym podczas debaty komunalnymi, dlatego też nie są wysta- się w worki koloru zielonego oznaczone proekologicznej uczniów klas VIII w SP wiane żadne dodatkowe dokumenty napisem „Szkło”, w Smętowie Gr. To bardzo budujące, że typu: rachunek, faktura, itp. Składający • frakcję odpadów METALE I TWO- dorastający mieszkańcy naszej gminy, deklarację samodzielnie wylicza wyso- RZYWA SZTUCZNE, w skład, których dają przykład jak w najprostszy sposób kość tej opłaty, którą następnie wnosi wchodzą odpady metali, w tym odpady dbać o środowisko.

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 20 Gran.iczne społeczeństwo Nieodpłatne. prace na cele społeczne Nieodpłatnei praceprace na cele społeczne społeczno-użyteczne i prace społeczno-użyteczne Wzorem lat ubiegłych gmina Smętowo Graniczne w porozumieniu z Powiatowym Urzędem Pracy w StarogardzieWzorem Gdańskim lat aktywizujeubiegłych osoby gmina bezrobotne Smętowo z terenuGraniczne gminy. w Każdaporozumieniu osoba chcąca z Powiatowym podjąć Urzędem Pracy w Sta- zatrudnienierogardzie może skorzystać Gdańskim z szerokiego aktywizuje spectrum osoby usług bezrobotne i instrumentów z terenu rynku gminy. pracy Każda osoba chcąca podjąć zatrudnie- przewidzianychnie może dla osób, skorzystać które zarejestrują z szerokiego się w spectrumUrzędzie Pracy usług jako i instrumentówosoby bezrobotne. rynku pracy przewidzianych dla osób, które zarejestrują się w Urzędzie Pracy jako osoby bezrobotne. Liczbowy wykaz osób zatrudnionych w ramach prac społecznie użytecznych (łącznie 10 osób). Liczbowy wykaz osób zatrudnionych w ramach prac społecznie użytecznych

(łącznie 10 osób). L.p. Sołectwo Liczba osób 1 Sołectwo Smętowo Graniczne 3 2 Sołectwo Kopytkowo 1 3 Sołectwo Frąca 1 4 Sołectwo Rynkówka 1 5 Sołectwo Kościelna Jania 1 6 Sołectwo Kamionka 1 7 GOPS (usługi opiekuńcze) 2 RAZEM 10

W ramach prac publicznych zatrud- W okresie od 1W stycznia okresie od2020 1 stycznia r. do 31 2020 grudnia r. do 2020 31 grudnia r. do wykonania2020 r. do wykonania nieodpłatnej nieodpłatnej pracy na rzeczniona była 1 osoba od 1 września do 31 W okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. do wykonania nieodpłatnej pracy na rzeczgrudnia 2020 r. na stanowisku pracow- gminy Smętowopracy naGraniczne rzecz gminy sąd zobowiązałSmętowo Graniczne 17 osób, sądw tym zobowiązał 3 osoby otrzymały17 osób, w do tym wykonania 3 osoby po 2 gminy Smętowootrzymały Graniczne do wykonania sąd zobowiązał po 2 kary. 17 osób, w tym 3 osoby otrzymały do wykonania ponik 2 gospodarczy ds. dróg. Dla przy- kary. Liczbowy wykaz skazanych , na których wyrokiem sądowym nałożono karę wy- pomnienia prace społeczne to forma konania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne na rzecz gminy Smę- wsparcia dla osób bezrobotnych bez Liczbowy wykaz skazanych , na których wyrokiem sądowym nałożono karę wykonania nieodpłatnej, Liczbowy wykaztowo Graniczne.skazanych , na których wyrokiem sądowym nałożono karę wykonania nieodpłatnej,prawa do zasiłku, jednocześnie korzy- kontrolowanej pracy na cele społeczne na rzecz gminy Smętowo Graniczne. stających ze świadczeń pomocy spo- łecznej albo uczestniczących w kontr- L.p. Sołectwo Liczba skazanych akcie socjalnym, indywidualnym pro- 4 w tym jednej osobie gramie usamodzielniania, lokalnym 1 Sołectwo Smętowo Graniczne zasądzono 2 kary programie pomocy społecznej lub w in- dywidulanym programie zatrudnienia 2 Sołectwo Kopytkowo 1 socjalnego. Prace te odbywają się bez 3 Sołectwo Stara Jania 1 nawiązania stosunku pracy ani umowy 3 Sołectwo Stara Jania 1 o pracę. Wykonywane są na mocy po- 4 Sołectwo Rynkówka 2 rozumienia zawartego między starostą 4 Sołectwo Rynkówka 2 a gminą na rzecz której prace te będą 5 Sołectwo Kościelna Jania 2 wykonywane w wymiarze nie wyższym niż 10 godzin tygodniowo ( 40 godzin 6 Sołectwo Kamionka 1 zasądzono dwa wyroki w miesiącu). 2 w tym jednej osobie Niezmiennie od lat gmina Smętowo 7 Sołectwo Leśna Jania 2 w tym jednej osobie 7 Sołectwo Leśna Jania zasądzono 2 kary Graniczne może liczyć na pełne zaan- zasądzono 2 kary gażowanie i wsparcie ze strony GOPS 8 Sołectwo Bobrowiec 1 oraz sołtysów , którzy sprawują pie- czę nad osobami korzystającymi z ww. 9 GOKSiR 3 form aktywacji zawodowej, za co oczy- wiście im dziękujemy i liczymy na dalszą RAZEM 17 RAZEM 17 współpracę w kolejnych latach.

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 21 kultura i sport Kulturalny .lockdown, czyli GOKSiR w czasie pandemii… Rok 2020... jakże nietypowy, który zmienił tak wiele w naszej codzienności, w związku z wybuchem pan- demii koronoawirusa, nie był on łatwy dla Gminnego Ośrodka Kultury Sportu i Rekreacji. Styczeń rozpoczęliśmy tradycyjnie od organizacji Konkursu Kolęd i Pasto- rałek im. ks. Pawła Szynwelskiego, pod- czas którego można było usłyszeć naj- piękniejsze pieśni bożonarodzeniowe w wykonaniu dzieci, młodzieży i doro- słych z naszej Gminy. Następnie zapew- niliśmy najmłodszym mieszkańcom moc atrakcji podczas ferii zimowych. Mogli oni wziąć udział w zajęciach prowadzo- nych w Ośrodku, świetlicach wiejskich, szkołach oraz korzystać z zapropono- wanych wyjazdów m.in na narty, łyżwy, do kina. W marcu z okazji Dnia Kobiet odbył się wyjazd do Polskiej Filharmo- nii Bałtyckiej na koncert Varius Manx & Kasi Stankiewicz, cieszył się on dużym zainteresowaniem, ponieważ Panie lu-

bią świętować swój dzień poza domem odrywając się tym samym na chwilę od otaczającej je rzeczywistości. Niestety również w marcu, z powodu pandemii covid 19 nastąpił całkowity lockdown kraju, co wiązało się z zawieszeniem działalności naszego Ośrodka, w takiej formie, w jakiej działaliśmy dotychczas. Sytuacja zmusiła nas do przeniesie- nia się do internetu, nie mogliśmy się z Wami spotykać stacjonarnie, dlatego też poprzez profil na facebooku pro- wadziliśmy zajęcia plastyczne, fitness organizowaliśmy konkursy. W takim trybie zaczęły również działać świetlice wiejskie. Pod dużym znakiem zapytania stanęła organizacja imprez: Kociewskiej Kuźni Rozmaitości, koncertu „Smętowo - wspólnie tworzymy to miejsce”, Zlotu motocyklowego „U Czapli” czy też do- żynek. Sytuacja w kraju rozwijała się dynamicznie, nakładano obostrzenia, zmieniano je, a my dostosowując się do nich, próbowaliśmy działać. Niestety żadne z powyższych wydarzeń nie mo- gło się odbyć. Z racji tego, że Kociewska Kuźnia Rozmaitości uzyskała dofinanso- wanie z Narodowego Centrum Kultury staraliśmy się zmienić jej termin – jednak nie udało się zorganizować imprezy. Wraz z nadejściem lata, nastąpiło lekkie „odmrożenie” gospodarki, mogliśmy organizować zajęcia, festyny, wyciecz-

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 22 Gran.iczne kultura i sport

ki, otwarte zostały świetlice wiejskie. Wszystko musiało odbywać się w rygo- rze sanitarnym. Wakacje rozpoczęły się wycieczką rowerową na punkt widoko- . wy Wiosło Małe, zorganizowaliśmy dwa seanse filmowe w ramach kina plenero- wego, piknik rodzinny przy GOKSiR oraz we Frący, turnieje: piłki nożnej im. Sta- nisława Muchy, koszykówki, plażowej piłki siatkowej oraz tenisa ziemnego. W sierpniu odbyła się druga wycieczka rowerowa na trasie Smętowo – Osiny- Smętowo pokonaliśmy ok. 40 km. Mimo że największe wydarzenia kulturalne naszej gminy zostały odwołane, stara- liśmy się w zamian zorganizować jak najwięcej zajęć rekreacyjnych na świe- żym powietrzu. W październiku odbyły się XXV Wojewódzkie Biegi Przełajowe „Szlakami Jana z Jani”, nie tak wyobra- żaliśmy sobie obchody tego jubileuszu, ale pandemia zweryfikowała nasze pla- ny. W trosce o bezpieczeństwo i zdro- wie uczestników pierwszy raz w historii tych zawodów zrezygnowaliśmy z bie- gów dzieci i młodzieży – odbędą się one w innym terminie, gdy sytuacja w kraju na to pozwoli. Jak, co roku w listopadzie przy współpracy ze Szkołą Podstawową w Kamionce zorganizowaliśmy konkurs poezji i pieśni patriotycznej, pomimo pandemii chcieliśmy kontynuować tę piękną tradycję, dlatego też tegoroczna rywalizacja odbyła się „online”. Konkurs cieszył się dużym zainteresowaniem, wpłynęło do nas aż 58 zgłoszeń, a jury miło nie lada problem z wyłonieniem zwycięzców. W grudniu przygotowali- śmy dla najmłodszych konkurs „Magia świąt”, polegający na własnoręcznym wykonaniu ozdob świątecznych, który- mi wspólnie przystroiliśmy choinkę. W związku z obostrzeniami i brakiem alizować dwie inwestycje: remont po- tysięcy zł oraz budowa bocznego boiska możliwości zorganizowania dużych wy- mieszczeń biurowych – zmiana podłóg, treningowego. Po wykonaniu prac ziem- darzeń plenerowych za zaoszczędzone wymiana drzwi, malowanie oraz nowy nych przez firmę SONPOL na boisku za- środki finansowe udało się nam zre- monitoring na obiekcie – koszt ok. 30 siano trawę i zbudowano piłkochwyty (firma Jutrzenka z Lubichowa). Na ko- niec firma Roboty Ziemne i Elektrycz- ne E. Ufniarz z Luchowa zainstalowała oświetlenie LED– koszt całości to około 50 tysięcy złotych. Nowe boisko już na wiosnę będzie cieszyć zieloną, równa nawierzchnią.

Wielu punktów z naszego harmono- gramu działań nie udało się zrealizować, ale nie mieliśmy na to wpływu. Liczymy na to, że rok 2021 będzie łaskawszy dla Ośrodka i uda nam się wrócić do życia kulturalno-sportowego. Joanna Lewandowska, Bartłomiej Kozłowski

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 23 organizacje społeczne „Bogu na chwałę, ludziom. na pożytek” OSP - Samorząd - Bezpieczeństwo Ochotnicza Straż Pożarna (OSP) jest formą aktywności obywateli, realizujących swe konstytucyjne prawo do zrzeszania się. OSP jest o tyle nietypowym stowarzyszeniem, że można ją zakwalifikować do społecz- nych organizacji ratowniczych. Celem OSP jest działanie na rzecz ochrony życia, zdrowia i mienia przed pożarami, klęskami żywiołowymi i zagrożeniami ekologicznymi lub innymi miejscowymi zagrożeniami.

OSP Kamionka jest jednostką dzia- łającą od 1939 roku. Przez cały czas ak- tywną społecznie. Natomiast nikt chy- ba nie spodziewał się pandemii, która odwróciła nasz świat do góry nogami i znacząco wpłynęła na formę naszego działania. Niestety z wielu działań w 2020 r. musieliśmy zrezygnować. Uczyniliśmy to z ciężkim sercem, jednak w trosce o Wasze i Nasze zdrowie. Rok 2020 rzeczywiście był rokiem wyjątkowym. Dla wszystkich była to nie- znana sytuacja. Jednak nam, aktywnym społecznikom, ciężko było pogodzić się z sytuacją i nie poddaliśmy się. A wręcz

może ta ''pandemiczna rzeczywistość'' zapaliła w nas nowe formy działalności? Rok 2020 tradycyjnie już rozpoczę- liśmy kwestowaniem na rzecz WOŚP. Razem z członkami MDP oraz innymi wolontariuszami zebraliśmy 7504,27 zł. Mając zakodowane w głowach, że straż to „drugi dom” i ''porządek musi być'' nasza młodzież nie próżnowała pod- czas zeszłorocznych ferii. OSP to również, a może przede wszystkim, akcje ratowniczo-gaśnicze. W 2020 roku było to 19 akcji: -28.01.2020 r.-wypadek autostrada A1 -10.02.2020 r.-wypadek autostrada A1 -20.02.2020 r.-Kopytkowo dachowanie samochodu -28.02.2020 r.-pożar samochodu osobo- Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 24 Gran.iczne organizacje społeczne wego autostrada A1 -15.03.2020 r.-neutralizacja substancji ropopochodnej na odcinku Kamionka- -skrzyżowanie Przewodnik-Kopytkowo . -11.04.2020 r.-neutralizacja substancji ropopochodnej -19.04.2020 r.- kolizja drogowa Auto- strada A1 -19.04.2020 r.-pompowanie wody Ka- mionka -19.04.2020 r.-pompowanie wody Ko- ściół Parafialny Kamionka -25.06.2020 r.-wypadek Autostrada A1 -14.08.2020 r.-pożar prasy rolniczej Ko- pytkowo -19.08.2020 r.-pożar pozostałości po stogu Kopytkowo -05.10.2020 r.-wypadek śmiertelny Au- tostrada A1 usprawniających nam pracę na sprzę- mieszkańcach Ziemi Kociewskiej w Le- -09.10.2020 r.-pożar samochodu cięża- cie. Wprowadziliśmy kilka udogodnień, sie Szpęgawskim, gdzie złożyliśmy sym- rowego Autostrada A1 które jak się później okazało rzeczywi- boliczną wiązankę kwiatów. -13.10.2020 r.-kolizja auta ciężarowego ście było trafionych w punkt. Było spa- Natomiast 19 grudnia byliśmy "MI- z dostawczym Autostrada A1 wanie, wycinanie, wiercenie, przykręca- KOSTRAŻAKAMI" i na prośbę Pani Wójt -14.10.2020 r.-powalone drzewo na dro- nie i odkręcanie. rozwoziliśmy moc świątecznych życzeń dze Lalkowy - Smętówko W marcu wsparliśmy Gminę Smęto- oraz słodkie podarunki. A 22 grudnia -14.10.2020 r.-powalone drzewo na dro- wo Graniczne swoimi siłami i zachowu- po zmierzchu odwiedziliśmy członków dze Frąca -Kopytkowo jąc reżim sanitarny dostarczaliśmy arty- MDP ze świątecznymi prezentami od -09.11.2020 r.-tir uderzył w barierki Au- kuły żywnościowe dla najstarszych i po- starszych strażaków. Wkład w akcję tostrada A1 trzebujących mieszkańców w gminie. -prezencik dla MDP -miał Radny Rady -27.12.2020 r.-pożar sadzy w kominie Ka- Członkowie naszej MDP dołączyli Powiatu Starogardzkiego Pan Lech Ko- mionka do akcji "Kartka dla medyka”, wykonu- laska. jąc prace plastyczne, w których wyrazili W ubiegłym roku niestety pożegnali- Ważny również dla podniesienia go- wielkie podziękowania za ich zaangażo- śmy dwóch naszych druhów: towości bojowej jednostek jest sprzęt. wanie i pracę na rzecz osób chorych na -Ś.p. Michała Kropisz To dzięki niemu możemy szybciej COVID 19. -Ś.p. Jana Surma i sprawniej oraz profesjonalnie udzielać Mamy również u siebie w OSP grupę Natomiast Druh Edwin Kowalski Wam pomocy. W zeszłym roku OSP Ka- aktywnych krwiodawców, którzy od- otrzymał medal złoty "Zasłużony dla mionka pozyskała: dając kropelki krwi ratują życie innym. Województwa Pomorskiego" - 50 litrów środka pianotwórczego, W czasie pandemii ich kropelki były nad Tak, więc rok 2020 był na pewno -nóż do cięcia pasów oraz osłonę na kie- wyraz pożądane. inny...Ale czy nieaktywny? Naszym zda- rownicę, Z wielką radością wsparliśmy akcję niem nie, mimo przeciwności staramy - wyciągarka linowa oraz pompa do ogólnopolską Gaszyn Challenge prze- się zawsze realizować hasło "Bogu na wody zanieczyszczonej, kazując Olusiowi ogrom pozytywnego chwałę, ludziom na pożytek". - ubrania pożarnicze specjalne, wsparcia oraz darowiznę finansową. - piła do drzewa, Delegacja OSP brała udział w VI Ape- Ze strażackim pozdrowieniem - sprężarka do Jelcza, lu Pamięci w 81 rocznicę mordów na OSP Kamionka - hełm bojowy. W związku z tym, że stowarzysze- nia, jakimi są ochotnicze straże pożar- ne to również formacje mundurowe to ważny jest też strój galowy, wyjściowy. Służy nam on podczas uroczystości, ob- chodów, zebrań, delegacji i jest ściśle określony regulaminem. W ubiegłym roku zakupiliśmy kompletne mundury 4 oraz buty skórzane. Najważniejsi w OSP są ludzie. Cóż byłby wart sprzęt bez strażaków, któ- rzy go obsługują? W 2020 roku przeszkolili się: -Kurs Dowódców -Druh Wojciech Braun -Kurs KPP- Druh Patryk Jabłonka Przeprowadziliśmy gro działań

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 25 organizacje społeczne Dobroć jest .czymś bardzo prostym… W czasach kiedy panuje moda na bycie indywidualistą, na dążeniu do własnych celów są ludzie, którym los drugiego człowieka nie jest obojętny.

okazji przygotowaliśmy 155 paczek ze zję Pelplińską przypadło 100 kart. słodkościami. Corocznie uczestniczymy To tylko najważniejsze cykliczne w akcji „Wigilijne Dzieło Pomocy Dzie- działania, które przeprowadzamy dzięki ciom”, rozprowadzając świece i sianko Państwa pomocy, którzy pomimo natło- wigilijne. Na święto Matki Boskiej Zielnej ku codziennych obowiązków, znajduje- przygotowaliśmy 150 „Bukietów dla Ro- cie czas, aby pochylić się nad potrzeba- dziny” mi innych. Osobom chorym, na leczenie i reha- Szczegółowe sprawozdanie roczne bilitację udzieliliśmy wsparcia finanso- dostępne jest na stronie parafii. My za- wego w łącznej kwocie 3000,00 złotych. praszamy wolontariuszy, którzy chcieli- Od trzech lat bierzemy udział w pro- by do nas dołączyć. gramie ”Na codzienne zakupy”. Jest to Słowo dziękuję niech będzie wyra- program dla seniorów o niskich docho- zem wdzięczności wszystkim darczyń- dach, na zakupy w Biedronce. Cieszy com wspierającym nasze działania, za nas , że w ubiegłym roku udało się nam wszelkie gesty życzliwości, darowizny, pozyskać karty dla 9 beneficjentów. Na wsparcie i coś najważniejszego – SERCE uwagę zasługuje fakt, że na całą Diece- – z jakim tej pomocy udzielacie.

Parafialny Zespól Caritas parafii p.w. Ciała i Krwi Pańskiej w Smętowie Gra- nicznym to grupa 17 wolontariuszy, któ- rzy dzięki Państwa wrażliwości i Wielkim Sercom, mogą być pośrednikiem w czy- nieniu dobra i krzewieniu idei dobro- czynności wśród osób potrzebujących. Tak jak wszystko w ubiegłym roku było inne, tak i działania Caritas wyglą- dały inaczej niż dotychczas. Nie odbyły się cykliczne spotkania, które na stałe zagościły w kalendarzu naszych imprez, jak Festyn Rodzinny czy Spotkanie „Osób Nieco Wcześniej Uro- dzonych”. Pamiętając o tych osobach / seniorzy powyżej 75 lat / przygotowa- liśmy 127 symbolicznych paczek, które z zachowaniem reżimu sanitarnego zo- stały przez nas doręczone. Akcja „Dar serca” – zbiórka żywno- ści przeprowadzana corocznie w czasie adwentu w sklepach na terenie naszej parafii, spotkała się jak co roku z szero- kim odzewem. Po raz kolejny udowod- nili Państwo, że dzielenie się z potrze- bującym, może przynieść wiele radości. Świadczyły o tym pełne kosze i pojemni- ki różnych artykułów, z których przygo- towaliśmy na święta Bożego Narodze- nia 24 paczki żywnościowe. Mikołaj nie zapomniał również o dzieciach i najstarszych seniorach. Z tej

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 26 Gran.iczne organizacje społeczne Działalność. Towarzystwa Przyjaciół Lalków w 2020 roku W roku 2020, ze względu na sytuację epidemiologiczną panującą w naszym kraju, Towarzystwo Przyjaciół Lalków musiało zrezygnować z organizacji większości imprez, które mają charakter cykliczny. Nie można było zorganizować ta- kich przedsięwzięć jak: • Festyn „Noc Świętojańska”, który odbywa się zawsze w czerwcu nieprze- rwanie od 2012 roku, • „Piknik Rodzinny” z okazji Dnia Matki i Dnia Dziecka organizowany na przeło- mie maja i czerwca, • Festyn „Dzień Ziemniaka” organi- zowany corocznie w ostatnią sobotę września, • Spotkanie opłatkowe dla mieszkań- ców. GOKSiR-u czy też Gminnej Komisji Roz- W ostatnim spływie wzięło udział 25 Jedynym przedsięwzięciem, które wiązywania Problemów Alkoholowych. osób. udało się przeprowadzić to spływ kaja- Trasa ubiegłorocznego spływu Oprócz imprez dla mieszkańców To- kowy rzeką Wdą dla dzieci i młodzieży /09.08.2020 r./ wiodła z miejscowości warzystwo Przyjaciół Lalków dba rów- oraz członków Stowarzyszenia. Spływ Borsk do miejscowości Czarna Woda nież o wygląd wsi. Kilka razy w ubie- został zainicjowany w 2012 roku i jak na /ok. 26 km/ z postojem w miejscowo- głym roku członkowie Stowarzyszenia razie corocznie udaje się go przepro- ści Wojtal gdzie uczestnicy mogli odpo- brali udział w pracach porządkowych wadzać, głównie dzięki wsparciu finan- cząć przy ognisku i posilić się pieczony- /koszenie trawy, przycinanie żywopło- sowemu ze strony Gminy - z budżetu m i k i e ł b a s k a m i . tów, sprzątanie chodników i ulic/.

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 27 organizacje społeczne Warsztaty .Terapii Zajęciowej w Lalkowych W Warsztatach Terapii Zajęciowej w Lalkowych w 2020r. mimo trwającej pandemii udało nam się zreali- zować część planu, który sobie założyliśmy. Wraz ze Stowarzyszeniem Pomocy Osobom Niepełnospraw- nym i Potrzebującym Wsparcia, w rocznicę obchodów wybuchu II Wojny Światowej, zorganizowaliśmy spotkanie z panią Ireną Ukleją – sybiraczką. Pani Irena z wielką pasją i wzruszeniem opowiadała o trudach życia na zesłaniu.

W okresie jesiennym w ramach reha- bilitacji społecznej zwiedzaliśmy Stare Miasto w Bydgoszczy, Wyspę Młyńską i Muzeum Mydła i Historii Brudu. W październiku wraz z naszymi są- siadami z Środowiskowego Domu Sa- mopomocy w Lalkowych udaliśmy się na zwiedzanie Ciechocinka. Podczas przejazdu bryczką mogliśmy podziwiać najważniejsze atrakcje: tężnie, zegar słoneczny i warzelnie soli. Po zwiedza- niu miasta czekały na nas równie cieka- we atrakcje w gospodarstwie agrotury- stycznym, m.in. jazda konna, strzelanie do tarczy, ognisko i wspólna zabawa.

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 28 Gran.iczne organizacje społeczne Relacje KGW. z samorządem Formuła koła gospodyń wiejskich jest dla kobiet wciąż bardzo atrakcyjna. Aktywność kół ma znaczący wkład w społeczno-kulturalny krajobraz polskiej wsi, który umyka wszelkim statystykom. W miarę jak koło odnosi sukcesy, zdobywa nagrody i popularność, zyskuje również akceptację mężczyzn. W Gminie Smętowo Graniczne ist- nieje aż pięć Kół Gospodyń Wiejskich w Lalkowych, Frący, Kościelnej i Starej Jani, Leśnej Jani i Kopytkowie. KGW po- przez swą prężną działalność pobudzają mieszkańców poszczególnych miejsco- wości do szeroko zakrojonej aktywności. Członkowie tych stowarzyszeń poprzez organizację takich przedsięwzięć, jak fe- styny wiejskie, biesiady przy ognisku, czy tradycyjne spotkania opłatkowe mają znaczny wpływ na lokalne społeczeń- stwo. Ubiegły rok pokrzyżował wiele planów, jednak niektóre z wydarzeń się odbyły, m.in.: • Dzień Kobiet w Starej Jani, • Dożynki w Kościelnej Jani, • Festyn rodzinny i Dzień Ziemianka we Frący. Ponadto koła wspólnie z sołectwami zorganizowały paczki świąteczne dla dzieci i starszych mieszkańców gminy. W sezonie letnim członkinie KGW Lalko- wy dzielnie reprezentowały naszą gminę na Spartakiadzie KGW w Chmielnie, zdo- bywając puchary i 5 miejsce w klasyfika- cji generalnej. - Obecność KGW na uroczystości czy imprezie wnosi energię i wzbogaca ją nie tylko o element „tradycji”, ale zawsze aplauz wywołują kreatywne i nieszablo- nowe działania. Pozycje Koła w samo- rządzie kształtuje nie tylko kwestia rela- cji z samym urzędem, ale także z innymi instytucjami – szkołami, domami kultury, bibliotekami – zaznaczyła Anita Galant Wójt Gminy Smętowo Graniczne. Wszyscy liczą, że rok 2021 przyniesie więcej okazji do spotkania się i wspól- nych działań na wsi.

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 29 organizacje społeczne Z działalności. Stowarzyszenia Kultury Fizycznej – LZS Pogoń Smętowo Graniczne za 2020 rok W roku 2020, jak i w poprzednich latach działania Stowarzyszenia były ukierunkowane na szkolenie większej liczby dzieci i młodzieży w strukturach Ludowych Zespołów Sportowych i Pomorskiego Związku Piłki Nożnej.

Klub działa już od 72 lat dbając o to, • Seniorzy i członkowie Klubu uczest- • Podjęto decyzje o budowie pełno- aby w Gminie Smętowo Graniczne moż- niczyli w III Senioradzie w Skarszewach wymiarowej hali na boisku szkolnym na było uprawiać sport- piłkę nożną, te- organizowanej przez PZ LZS w Gdań- - w tym temacie odbyły się spotkania nis stołowy i biegi. Z inicjatywy Prezesa sku. komitetu budowy. Zarządu i jego członków, z samorządu Z inicjatywy Prezesa Zarządu i tre- Warto zwrócić uwagę na to, że Gminy, dotacji z Ministerstwa Spor- nerów pozyskano dodatkowe środki duży udział w działalności Klubu jest po tu i Turystyki, Powiatowego Urzędu finansowe na zakup sprzętu sportowe- stronie Rodziców młodych szczególnie Pracy w Starogardzie Gdańskim oraz go. Do sponsorów należy zaliczyć: przy pomocy i sponsorowaniu sponsorów uzyskano znaczną kwotę - Pomorskie Zrzeszenie LZS w Gdańsku Zarząd zakupił m.in. bluzy przeciw- środków finansowych - 76.537,60 zł. - PZPN Gdańsk deszczowe ze środków uzyskanych Ponadto pozyskano środki finansowe - Ministerstwo Sportu i Turystyki w ramach 1% rozliczenia podatku od wy- poza bilansem na organizację imprez - Starostwo Powiatowe Starogard Gd. nagrodzeń rozliczanych z Pomorskim sportowych: biegi, turnieje piłki nożnej - Gmina Smętowo Graniczne Zrzeszeniem LZS w Gdańsku na kwotę i zakup sprzętu sportowego. - GOPS Kościelna Jania 730,62 zł, natomiast za rok 2019 kwota Pomimo panującej pandemii udało - Fundacja ENERGA Gdańsk ta wyniosła 1.845,81 zł nam się prowadzić szkolenia i trenin- - D&H ENGINEERING R. Koślicki Gdańsk Wyniki Sportowe gi w poszczególnych grupach wieko- - Firma Pamal Leśna Jania W sezonie piłkarskim 2019/2020 wych: - Firma SON-POL Smętowo Gr. drużyna seniorów występowała w roz- - Grupa Żak, Grupa Orlik – 2011/2012 - Firma Garażyki Pieniążkowo grywkach grupy IV A Klasy – Okręg ,2014/2015 trenerzy K. Koślicki, S. Fe- - Firma Elmot Kopytkowo Malbork. W grupie tej grało 14 drużyn ister - MEDICAL Tczew w rundzie jesiennej rozegrali 13 spo- - Grupa D1 2007/2008 – trener B. Ko- - Rodzice młodych Piłkarzy tkań, gdzie odnieśli 6 zwycięstw, 5 złowski W trakcie całorocznej działalności porażek i 1 remis, zdobywając 20 pkt, - Grupa D2 – 2009/2010 trener G. Wolski społecznej działacze Pogoni uczestni- a stosunek bramek wyniósł 28:32. - Seniorzy Klasa A – trener K. Boniecki czyli w życiu społecznym gminy. Dzięki Najlepszymi strzelcami w tej run- - OLDBOYS w lidze Borowiecko- Ko- spotkaniom z Panią Wójt Anitą Galant dzie byli: Michał Knop – 8 bramek, Pa- ciewskiej – kierownik B. Ziemer udało się wypracować plan rozbudowy tryk Wohlert – 7 bramek. Trenerem pił- Klub był współorganizatorem im- infrastruktury sportowej uwzgledniają- karzy A klasy był Jacek Schwarz. prez sportowych: cy możliwości finansowe gminy. W sezonie piłkarskim 2020/2021 se- • XXV Wojewódzkie Biegi Przełajowe Szczegółowy Program Działania niorzy grający w 4 grupie 4 Okręgu Mal- Szlakami Jana z Jani Przedstawiono na Walnym Zebraniu, bork. Na koniec rundy jesiennej zespół • Turniej Piłki Nożnej im. St. Muchy odbyło się ono 1 lutego 2020 r., z które- nasz zajął 15 miejsce, odnosząc 2 zwy- • Członkowie Klubu uczestniczyli go zrealizowano 2 punkty: cięstwa, 3 remisy i poniósł 10 porażek. w turniejach piłkarskich organizowa- • Wybudowano boisko treningowe Wynik 9 pkt bilans bramkowy 24: 63 – nych przez PZ LZS i PZPN w Gdańsku wraz z oświetleniem różnica bramkowa wynosi 39 goli.

Gm.ina Smętowo magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 30 Gran.iczne organizacje społeczne

Najlepszymi strzelcami byli Knop Michał – 6 goli i Pieńdak Sławomir – 5 goli. W SKF LZS Pogoń została utworzo- . na drużyna OLDBOYS, w której wystę- pują piłkarze powyżej 35 lat. Występują oni w rozgrywkach Ligi Borowiecko- -Kociewskiej. W lidze tej występuje 7 drużyn. Drużyny juniorskie w rozgrywkach ligowych radzą sobie dobrze, klasując się w środku tabeli, co daje nadzieję na lepszą piłkarską przyszłość Pogoni. opr. na podstawie mat. Fr. Kaszubowski, B. Kozłowski Hoops Akademia Koszykówki Hoops akademia koszykówki to projekt sportowy skierowany do dzieci ze szkół podstawowych, którego celem jest nauka i popularyzacja koszykówki oraz aktywności fizycznej. Poznawanie elementów koszyków- ki połączonych z treningiem ogólnorozwojowym gwarantuje prawidłowy wzrost psychofizyczny dziecka.

W ciągu roku zajęcia w dwóch gru- pach wiekowych prowadzone były na sali sportowej w SP w Smętowie Gra- nicznym i boisku asfaltowym przy GOK- SiR, gdzie został zorganizowany mini turniej koszykówki 3x3. Pandemia mocno ograniczała moż- liwości, ale zajęcia były prowadzone w miarę możliwości. Maciej Gajda, Bartłomiej Kozłowski

Gm.ina magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 magazyn informacyjno - publicystyczny | nr 1/2021 Smętowo Gran.iczne 31 . Gmina Urząd Gminy w Smętowie Granicznym ul. Dworcowa 10 www.smetowograniczne.pl Smętowo mail: [email protected] . . tel. 58 56 19 033 Graniczne

Wójt Gminy Smętowo Graniczne Zastępca Wójta Sekretarz Gminy Smętowo Graniczne Anita Galant Jerzy Scharmach Rafał Libiszewski tel. 58 56 19 033/ 608 548 794 tel. (58) 56 19 033, wew. 20 tel. (58) 56-19-033 wew. 23 mail: [email protected] mail: [email protected] mail: [email protected]

REFERAT SPRAW FINANSOWYCH REFERAT ORGANIZACYJNY

Skarbnik Małgorzata Czarnecka Sekretariat (58) 56 00 705 Tel. (58) 56 19 033, wew. 10, pokój nr 3 Pokój nr 20 Mail: [email protected] mail: [email protected] Mail: [email protected]

Księgowość budżetowa Kadry i obsługa Rady Gminy Tel. (58) 56-19-033, wew. 12, pokój nr 6 Tel. (58) 56-19-033 wew. 17, pokój nr 2 mail: [email protected] Mail: [email protected] mail: [email protected] Administrowanie mieniem gminy Wymiar podatków i opłat Tel. (58) 56-19-033, wew. 21, 784-438-413, wejście B Tel. (58) 56-19-033, wew. 14, pokój nr 18 Mail: [email protected] mail: [email protected] Promocja Księgowość podatkowa Tel. (58) 56-19-033 wew. 25, pokój nr 9 Tel. (58) 56-00-278, (58) 56-19-033, wew. 15, pokój nr 17 Mail: [email protected] mail: [email protected] mail: [email protected] Pomoc administracyjna Tel. (58) 56-19-033 wew. 17, pokój nr 2 REFERAT INWESTYCJI I GOSPODARKI KOMUNALNEJ Mail: [email protected]

Kierownik Referatu REFERAT URZĘDU STANU CYWLNEGO I SPRAW OBYWATELSKICH Jerzy Scharmach tel. (58) 56 19 033, wew. 20, wejście E Zastępca Kierownika USC mail: [email protected] Marlena Koksa Tel. (58) 56-19-047, wejście C Ochrona środowiska i planowanie przestrzenne Mail: [email protected] Tel. (58) 56 00 279, wejście D mail: [email protected] Sprawy obywatelskie Tel. (58) 56-19-047, wejście C Inwestycje Mail: [email protected] Tel. (58) 56 00 279, 602 826 479, wejście D mail: [email protected] Pomoc administracyjna Tel. (58) 56-19-047, wejście C Gospodarowanie nieruchomościami Mail: [email protected] Tel. (58) 56 00 279, wejście D mail: [email protected]

Rolnictwo, łowiectwo i gospodarka wodna Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Smętowie Granicznym Tel. (58) 56 00 279, wejście D z siedzibą w Kościelnej Jani mail: [email protected] Tel. 58 5619643; 58 5619791 Mail: [email protected] Utrzymanie dróg Tel. (58) 56 00 279, 795 156 265, wejście D Centrum Usług Wspólnych w Gminie Smętowo Graniczne mail: [email protected] Kierownik Katarzyna Plit-Muszyńska Tel. (58) 56 19 620, 504 172 144 Gospodarka komunalna Mail: [email protected] tel. (58) 56-19-033, wew. 28 / 883-348-901, wejście E mail: [email protected] Środowiskowy Dom Samopomocy „Tęcza” w Lalkowych Tel. 512 051 480 Inkasent Mail: [email protected] Tel. 883-348-909 Gminny Ośrodek Kultury Sportu i Rekreacji w Smętowie Granicznym Obsługa Stacji Wodno-Kanalizacyjnej Tel. (58) 56 19 028 Tel. (58) 56-19-033, wew. 29, 790 883 728, wejście D Mail: [email protected] mail: [email protected] Gm.ina Gminna Biblioteka Publiczna w Smętowie Granicznym Smętowo magazynTel. (58) informacyjno 56 19 183 - publicystyczny | nr 1/2021 32 Gran.iczne Mail: [email protected]