UCHWAŁA NR X/43/2007 Rady Powiatu Złotowskiego

z dnia 27 czerwca 2007 roku w sprawie strategii rozwoju społeczno – gospodarczego powiatu złotowskiego.

Na podstawie art. 4 i art. 12 pkt 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorz ądzie powiatowym (tekst jednolity – Dz. U. z 2001 roku, nr 142, poz. 1592, ze zm.) Rada Powiatu uchwala, co nast ępuje:

§ 1. Przyjmuje si ę „Strategi ę rozwoju społeczno – gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007 – 2013” stanowi ącą zał ącznik do niniejszej uchwały.

§ 2. Zobowi ązuje si ę dyrektora Wydziału Promocji, Rozwoju i Aktywizacji Zawodowej Starostwa Powiatowego w Złotowie do składania raz w roku, do ko ńca I kwartału, informacji za rok poprzedni o stanie realizacji zada ń wynikaj ących z przyj ętej strategii.

§ 3. Wykonanie uchwały powierza si ę Zarz ądowi Powiatu Złotowskiego.

§ 4. Traci moc uchwała nr XXXIX/172/2002 Rady Powiatu Złotowskiego z dnia 27 marca 2002 roku w sprawie „Strategii rozwoju społeczno – gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2002 – 2011”.

§ 5. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podj ęcia.

U Z A S A D N I E N I E

do Uchwały nr X/43/2007 Rady Powiatu Złotowskiego z dnia 27 czerwca 2007 roku.

Opracowana w roku 2002 „Strategia Rozwoju Powiatu Złotowskiego” przewidywała jej realizacj ę w latach 2002 – 2011. Jednocze śnie otrzymała status dokumentu otwartego, a tym samym dokumentu, który mo Ŝe, a nawet powinien by ć modyfikowany. Nie powinien jednak odbiega ć od realizacji najwa Ŝniejszego zało Ŝenia, jakie sam sob ą niósł. Tym zało Ŝeniem jest bardzo szeroko rozumiany rozwój powiatu złotowskiego. Twórcy strategii s ą w pełni świadomi faktu, i Ŝ czynniki społeczne, ekonomiczne, a nawet naturalne ulegaj ą ci ągłym zmianom, w zwi ązku z czym nale Ŝy uaktualnia ć istniej ącą ju Ŝ Strategi ę. Modyfikacja Strategii nie jest opracowaniem w pełni nowym. Za dokonaniem modyfikacji przemawia potrzeba: − rozszerzenia struktury dokumentu, − doprowadzenia do spójno ści z unijn ą zasad ą programowania, tj. dostosowania Strategii do siedmioletniego okresu programowania pomocy strukturalnej UE (przypomnijmy, Ŝe dotychczasowa Strategia opracowana była nie do 2013r., ale do 2011r.), − wprowadzenia dalszych, nowych zada ń i projektów. Złotowski powstał w wyniku reformy administracyjnej kraju, jako jeden z kilkuset nowych podmiotów samorz ądu terytorialnego szczebla powiatowego. Obecny kształt powiatów, jego kompetencje i zadania, niezale Ŝnie od ograniczonych kompetencji finansowych, powoduj ą konieczno ść wypracowania zarówno trwałych kierunków jak i sposobów działa ń nowych struktur dla zapewnienia rozwoju powiatu oraz podniesienia jako ści Ŝycia jego mieszka ńców. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Złotowskiego na lata 2007 – 2013 jest dokumentem planistycznym okre ślaj ącym misj ę, kierunki i cele jego rozwoju w ró Ŝnych płaszczyznach Ŝycia naszej społeczno ści. W tym aspekcie jest zgodna z art. 9 ust. 4 ustawy nr 227 z dnia 6 grudnia 2006 r. „O zasadach prowadzenia polityki rozwoju”, który stanowi, Ŝe podstaw ą rozwoju jest Strategia. Działalno ść społeczno – gospodarcz ą podzielono na pi ęć obszarów: gospodark ę, przestrze ń, społeczno ść , ekologi ę i infrastruktur ę. Dla ka Ŝdego celu wyznaczono cele niezb ędne, bez których dany obszar nie ma mo Ŝliwo ści dalszego rozwoju. Jednocze śnie wskazano na cele pierwszorz ędne, które powinny znacznie przyspieszy ć rozwój w danym obszarze. Na podstawie tak zhierarchizowanych celów okre ślono priorytety w poszczególnych obszarach Ŝycia społeczno – gospodarczego. Strategia okre śla kierunki działa ń na lata 2007 – 2013, a wi ęc dla obecnej Rady Powiatu jak i dla nast ępnych Rad. Zaznacza si ę, Ŝe zgodnie z zasadami finansowania przedsi ęwzi ęć współfinansowanych środkami unijnymi, a takie si ę przewiduje – zadania wynikaj ące ze Strategii mog ą by ć realizowane do 2015r. (zasada n+2). Integraln ą cz ęś ci ą, niejako zwie ńczeniem Strategii, jest Plan Rozwoju Lokalnego przyj ęty uchwał ą Nr XLIV/219/2006 Rady Powiatu Złotowskiego z dn. 26.09.2006r. b ędący quasi programem operacyjnym, przy pomocy którego Strategia jest realizowana. Zało Ŝenia Strategii opracowywanej w 2002r. były poddane konsultacji wielu osobom i instytucjom opiniotwórczym, a wynik ich pracy nad now ą Strategi ą Rozwoju Społeczno –Gospodarczego zyskał szerok ą akceptacj ę społeczn ą.

2

STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO- GOSPODARCZEGO POWIATU ZŁOTOWSKIEGO NA LATA 2007 – 2013

Złotów 2007r.

3

Spis tre ści

Cz ęść I Wprowadzenie…………………………………………………………………… 6

Cz ęść II Aktualna sytuacja społeczno–gospodarcza na obszarze obj ętym wdra Ŝaniem Strategii społeczno–gospodarczej powiatu złotowskiego…………………… 11 1. Podstawowe informacje o powiecie złotowskim……………………… 11 2. Urz ąd bli Ŝej obywatela…………………………………………………… 36 3. Diagnoza stanu powiatu………………………………………………… 37

Cz ęść III Analiza SWOT…………………………………………………………………….. 40

MISJA ………………………………………………………………………………. 43

Cz ęść IV Priorytety, cele i kierunki działania…………………………………………..… 44 1. Priorytety………………………………………………………………… 44

2. Cele i kierunki działania…………………………………………………… 45  Przestrze ń……………………………………………………………. 45  Infrastruktura………………………………………………………. 46  Społeczno ść …………………………………………………………. 47  Gospodarka…………………………………………………………... 48  Ekologia………………………………………………………………. 50 3. Wybrany wariant rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu…………. 51

Cz ęść V Lista grup projektów/zada ń do realizacji, ustalona na podstawie hierarchii wa Ŝno ści oraz kryteriów formalnych, merytorycznych i technicznych………….. 53

1. Zadania i projekty przewidziane do realizacji……………………………….. 54 2. Zestawienie warto ści planowanych nakładów inwestycyjnych i remontowych w latach 2007 – 2013……………………………………….. 56 3. Zgodno ść rozwoju strategii powiatu złotowskiego z dokumentami wy Ŝszego rz ędu...... 57 4. System wdra Ŝania, monitorowania, ocena i promocja Strategii……………57

Zał ącznik do cz ęś ci II Charakterystyka porównawcza Gmin i Miast Powiatu Złotowskiego…………….. 60

1. Miasto Złotów……………………………………………………………… 60 2. i miasto Jastrowie………………………………………………... 67 3. Gmina i miasto Krajenka………………………………………………… 70 4. Miasto i gmina Okonek…………………………………………………... 73 5. Gmina Lipka……………………………………………………………….. 76 6. Gmina Tarnówka………………………………………………………….. 81 7. Gmina Zakrzewo………………………………………………………….. 84 8. Gmina Złotów……………………………………………………………… 87

4

Szanowni Pa ństwo

W zwi ązku z konieczno ści ą aktualizacji dokumentu pt. „Strategia Rozwoju Społeczno–Gospodarczego Powiatu Złotowskiego na lata 2002 – 2011” przyj ętą przez Rad ę Powiatu Uchwał ą nr XXXIX/172/2002 z dnia 27 marca 2002 r. mam przyjemno ść zaprezentowa ć Pa ństwu zmodyfikowany dokument. Celem modyfikacji jest konieczno ść cyklicznej aktualizacji zmieniaj ących si ę danych statystycznych jak równie Ŝ dostosowania głównych celów strategicznych powiatu do celów zawartych w „Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do roku 2020” i w „Wielkopolskim Regionalnym Programie Operacyjnym” obejmuj ącym lata 2007 – 2013. Prezentowana strategia jest swoistym przewodnikiem po naszym powiecie – regionie atrakcyjnym do współpracy i inwestowania zarówno dla partnerów krajowych jak i zagranicznych.

Niew ątpliwymi atutami powiatu jest wci ąŜ rozwijaj ąca si ę infrastruktura techniczna, nieska Ŝone środowisko naturalne, mo Ŝliwo ść wykorzystania terenów i obiektów do celów inwestycyjnych.

Dominuj ącym atutem naszego regionu s ą jego walory turystyczne – jeziora i rzeki przyciągaj ące w ędkarzy, kompleksy le śne obfituj ące w zwierzyn ę łown ą. Sprawia to, Ŝe powiat jest atrakcyjny nie tylko dla biznesu, ale tak Ŝe dla turystów i wczasowiczów. Mog ą oni u nas wypoczywa ć w licznych o środkach wczasowych, zajazdach oraz gospodarstwach agroturystycznych.

Dogodne poł ączenia komunikacyjne, dobrze rozwini ęta sie ć usług handlowych i gastronomicznych, doskonałe warunki do inwestowania i wypoczynku to niezaprzeczalne atuty Powiatu Złotowskiego. Przedstawiony dokument to oprócz przewodnika równie Ŝ wizja, kierunki i warianty rozwoju powiatu. Stanowi ć one b ędą przesłank ę do pracy samorz ądu powiatowego na lata 2007 – 2013, a dla Pa ństwa wskazówk ę o naszym potencjale i mo Ŝliwo ściach.

Starosta Złotowski

dr Mirosław Jaskólski

5

CZ ĘŚĆ I

Wprowadzenie

Reforma ustrojowa pa ństwa, która weszła w Ŝycie 1 stycznia 1999 roku, doprowadziła do powstania nowych województw i przypisała im rol ę podmiotu polityki regionalnej. Przywróciła równie Ŝ powiat – tradycyjn ą, polsk ą jednostk ę samorz ądu terytorialnego. Dobrze funkcjonuj ący, a zatem sprawny samorz ąd winien dysponowa ć narz ędziami do wspierania działa ń i aktywno ści jego mieszka ńców oraz do wspomagania zaspokajania ich potrzeb. Jednym z istotnych narz ędzi jest strategia rozwoju. Władze samorz ądowe powiatu złotowskiego uznały za celowe i uzasadnione opracowanie takiego dokumentu. W śród wielu przesłanek przemawiaj ących za t ą decyzj ą wzi ęto pod uwag ę, m.in. nast ępuj ące okoliczno ści: • samorz ąd powiatowy jako nowa struktura organizacyjna nie posiadał dostatecznej wiedzy o stanie potencjału i potrzeb powiatu, • samorz ąd powiatowy powinien organizowa ć i koordynowa ć przedsi ęwzi ęcia słu Ŝą ce całej społeczno ści powiatu, równie Ŝ takie, które nie mieszcz ą si ę w jego formalnych kompetencjach ustawowych, • dokument okre ślony jako Strategia winien wskaza ć cele ł ącz ące i środki wszystkich organów i organizacji działaj ący na terenie powiatu niezale Ŝnie od opcji politycznych i miejscach zamieszkania; s ą dziedziny, w których mo Ŝemy wspólnie osi ągn ąć du Ŝo lepsze efekty niŜ działaj ąc samodzielnie.

Przyj ęto zało Ŝenie, Ŝe prace nad Strategi ą pozwol ą na zdiagnozowanie sytuacji, zidentyfikowanie najwa Ŝniejszych problemów, zaproponowanie celów strategicznych zapewniaj ących popraw ę i rozwój w dziedzinach interesuj ących ogół mieszka ńców oraz przyczyni ą si ę do zintegrowania środowiska wokół ich realizacji. Strategia mo Ŝe, powinna i spełnia kilka po Ŝytecznych funkcji: • po pierwsze – jest materiałem informuj ącym o zasobach i potrzebach powiatu, wskazuj ącym potencjalnym inwestorom i organom decyzyjnym mo Ŝliwo ści i po Ŝą dane kierunki działania, • po drugie – będzie stanowi ć instrument ułatwiaj ący planowanie, organizowanie i realizowanie przedsi ęwzi ęć słu Ŝą cych społeczno ści lokalnej, • po trzecie – powinna wyzwoli ć rozwój inicjatyw obywatelskich, nawi ązanie bądź umocnienie lokalnych wi ęzi społecznych, które mog ą zaowocowa ć powstaniem instytucji (stowarzyszenia, fundacje organizacje obywatelskie) wspieraj ących realizacj ę celów okre ślonych w Strategii, • po czwarte – będzie podstaw ą tworzenia programów finansowanych z udziałem środków zewn ętrznych, okre ślaj ąc jednocze śnie lokalne priorytety.

Kieruj ąc si ę powy Ŝszymi przesłankami, Zarz ąd Powiatu doszedł do wniosku, Ŝe najkorzystniejszym sposobem opracowania Strategii będzie tzw. metoda partnerska, polegaj ąca na wykonaniu opracowania przy udziale przedstawicieli ró Ŝnych środowisk zawodowych i samorz ądowych działaj ących na terenie powiatu. Metoda ta zapewnia szerokie uspołecznienie procesu budowania Strategii, co w konsekwencji powinno zwi ększy ć uto Ŝsamianie z zaproponowanymi celami strategicznymi. W ramach prac nad Strategi ą dokonano opisu stanu istniej ącego w najwa Ŝniejszych dziedzinach społeczno-gospodarczych, wykonano analiz ę SWOT, czyli 6 zidentyfikowano mocne i słabe strony oraz szanse i zagro Ŝenia. W toku prac poszczególnych zespołów problemowych wskazano najistotniejsze problemy powiatu. Wykonane prace analityczne, sporz ądzone oceny i wnioski oraz przeprowadzone na ich podstawie dyskusje i konsultacje pozwoliły na sprecyzowanie celów strategicznych.

Formułuj ąc cele strategiczne, przyj ęto nast ępuj ące zało Ŝenia:

• samorz ądy gmin poło Ŝonych na terenie powiatu oraz samorz ąd wojewódzki posiadaj ą opracowane i zatwierdzone przez wła ściwe organy Strategie; cele strategiczne powiatu uwzgl ędniaj ą przyj ęte w nich kierunki rozwoju,

• zaproponowane cele strategiczne powinny dotyczy ć ogółu społecze ństwa, a samorz ąd powiatowy powinien mie ć prawn ą i organizacyjn ą mo Ŝliwo ść kreowania ich realizacji,

• podejmowane b ędą działania ułatwiaj ące naszym mieszka ńcom sprostanie wyzwaniom i wymaganiom zwi ązanym z członkostwem w UE.

Decyduj ąc si ę na aktualizacj ę Strategii, Zarz ąd Powiatu miał świadomo ść , Ŝe dokument ten samoistnie nie stanowi gwarancji zapewnienia rozwoju i poprawy warunków Ŝycia naszej społeczno ści. Nie b ędzie te Ŝ adresem, na który zostan ą przez kogokolwiek wysłane środki finansowe. Ostateczne efekty uzale Ŝnione b ędą od wiedzy, umiej ętno ści, przedsi ębiorczo ści naszego społecze ństwa, dynamizmu i skuteczno ści liderów oraz umiej ętno ści organizowania si ę dla realizacji wspólnych przedsi ęwzi ęć . Przedstawiaj ąc Pa ństwu zaktualizowan ą „Strategi ę Rozwoju Społeczno–Gospodarczego Powiatu Złotowskiego na lata 2007 – 2013” przekonani jeste śmy, i Ŝ wytyczone cele b ędzie łatwiej zrealizowa ć.

Zaktualizowana Strategia spełnia wymogi metodologiczne stawiane tego typu dokumentom. Nie zawiera zapisów sprzecznych z zało Ŝeniami programowymi jednostek i władz wy Ŝszego szczebla. Realizuje zatem wymóg integralno ści polityki na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym.

Aby zdiagnozowa ć rzeczywisty stan i okre śli ć kierunki działania na przyszło ść , twórcy Strategii si ęgn ęli do dost ępnych źródeł statystycznych, materiałów planistycznych, istniej ących strategii gmin, a tak Ŝe przeprowadzili rozmowy z radnymi, pracownikami urz ędów gminnych i mieszka ńcami powiatu.

Mamy nadziej ę, Ŝe samodzielnie zaktualizowany dokument pozwoli ubiega ć si ę o zewn ętrzne środki pomocowe i zostanie przyj ęty, jako przejaw ekonomicznej zaradno ści i świadomo ści mieszka ńców powiatu oraz jego przywi ązania do tzw. małej ojczyzny.

Przedstawiona wersja Strategii jest dokumentem otwartym, który b ędzie aktualizowany w trakcie pojawiania si ę nowych uwarunkowa ń i mo Ŝliwo ści tak zewn ętrznych jak i wewn ętrznych. Takie uwarunkowania, które wymusiły konieczno ść aktualizacji dokumentu, pojawiły si ę w „Nowej Perspektywie Funduszy Unijnych Na Lata 2007 – 2013” Na podstawie wytycznych Unii Europejskiej, okre ślaj ących główne cele polityki spójno ści oraz uwzgl ędniaj ąc uwarunkowania społeczno – gospodarcze Polski, przygotowano Narodowe Strategiczne Ramy 7

Odniesienia na lata 2007 – 2013 (NSRO) wspieraj ące wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Dokument okre śla kierunki wsparcia ze środków finansowych dost ępnych z bud Ŝetu UE w okresie 7 najbli Ŝszych lat w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), Funduszu Spójno ści oraz Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Strategia Powiatu musi by ć niew ątpliwie i jest spójna równie Ŝ z Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007 – 2013, którego głównym celem jest

Wzmocnienie potencjału rozwojowego Wielkopolski na rzecz wzrostu konkurencyjno ści i zatrudnienia.

W dniu 1.01.2007r. weszła te Ŝ w Ŝycie ustawa Nr 227 z dnia 06.12.2006r. „O zasadach prowadzenia polityki rozwoju”, okre ślaj ąca, Ŝe podstaw ą rozwoju s ą Strategie, w tym Powiatowe, a sposobem ich realizacji – programy operacyjne. W naszym przypadku rol ę programu operacyjnego pełni Plan Rozwoju Lokalnego.

Proces i metoda opracowania zaktualizowanej Strategii.

Wst ąpienie Polski w struktury Unii Europejskiej oraz moŜliwo ści korzystania z funduszy strukturalnych postawiły samorz ąd powiatowy przed konieczno ści ą aktualizacji przyj ętej w 2002 r. Strategii Rozwoju Społeczno–Gospodarczego Powiatu Złotowskiego. Po okresie intensywnych prac dobiegł ko ńca proces aktualizacji Strategii. Przebieg tego procesu był zgodny z podstawowymi zasadami planowania strategicznego. Model zarz ądzania strategicznego w literaturze przedstawiony jest przewa Ŝnie w postaci cyklu: analiza – planowanie – wdra Ŝanie – ocena, która w kolejnej fazie przyjmuje posta ć korekty planów. Zgodnie z powy Ŝszym modelem, formułowanie Strategii w powiecie zostało poprzedzone gruntown ą analiz ą stanu Powiatu Złotowskiego. Jej celem było ukazanie dokładnego wgl ądu w sytuacj ę gospodarcz ą i społeczn ą.

Dokonana analiza stworzyła mo Ŝliwo ść oceny poziomu rozwoju powiatu, a tak Ŝe pokazała trendy rozwojowe i stała si ę podstaw ą do obiektywnej, opartej na faktach, diagnozy mo Ŝliwo ści dalszego rozwoju Powiatu. Jest ona opisem stanu, do którego będzie mo Ŝna si ę odwoływa ć w trakcie realizacji Strategii, śledz ąc post ępy wdra Ŝania zaplanowanych działa ń. Sporz ądzona diagnoza stała si ę punktem wyj ścia do wytyczenia zaplanowanych działa ń. W kluczowej cz ęś ci ustalono utrzymanie do roku 2013 dotychczasowej wersji strategii uporz ądkowanej w zestaw celów strategicznych, operacyjnych i zada ń do realizacji w powiecie. Cele te zweryfikowano, uaktualniono i wytyczono na podstawie wcze śniej zestawionych analiz SWOT.

Struktura zaktualizowanej Strategii

Strategia jest dokumentem o okre ślonej logicznej strukturze. Najwa Ŝniejszym wyj ściowym elementem jest Misja, która okre śla, jaki powinien by ć kierunek rozwoju powiatu w perspektywie nast ępnych kilkunastu lat i jakie s ą priorytety samorz ądu w działaniach na rzecz zaspokajania potrzeb mieszka ńców. Tworzenie Misji jest procesem szeroko opisywanym w pracach teoretyków, zajmuj ących si ę 8 zarz ądzaniem strategicznym, zarówno w samorz ądzie jak i w firmach komercyjnych. Sama Misja jest sentencj ą, która najlepiej ujmuje główne kierunki działania samorz ądu, jednocze śnie wskazuje priorytety działalno ści w najbli Ŝszych latach, ale przede wszystkim jest najlepszym podsumowaniem całego opracowania planu strategicznego. Strategia zorganizowana jest na kilku poziomach. Struktur ą swoj ą przypomina piramid ę, której wierzchołek stanowi Misja. Nast ępnie wyró Ŝniono ni Ŝsze poziomy planowania: 1. Cele strategiczne 2. Cele operacyjne i zadania do wykonania – w naszym przypadku uj ęte zostały w „Planie Rozwoju Lokalnego Powiatu Złotowskiego Na Lata 2007 – 2013” przyj ętego uchwał ą nr XLIV/219/2006 przez Rad ę Powiatu Złotowskiego z dnia 27.09.2006r.

Nast ępnym po Misji poziomem planowania s ą Cele strategiczne. Wynikaj ą one bezpo średnio z Misji – konkretnie definiuj ą kierunki rozwoju powiatu tam okre ślane, jednocze śnie pozwalaj ą na zachowanie jasnego podziału Strategii grupuj ąc poszczególne cele operacyjne i zadania. Strategiczny program zada ń powiatu złotowskiego odzwierciedla strategiczne cele i priorytety okre ślone na poziomie Rady Ministrów, cele i priorytety ustalone w Strategii regionu wielkopolskiego, a tak Ŝe uwzgl ędnia strategiczne plany gmin poło Ŝonych na obszarze powiatu Złotowskiego. W ten sposób otwiera m.in. mo Ŝliwo ść pozyskiwania pozabud Ŝetowych środków finansowych na realizacj ę swoich zada ń w ramach kontraktów wojewódzkich oraz funduszy Unii Europejskiej. Kluczowym elementem w przygotowaniu Strategii rozwoju jest planowanie, ale o sukcesie realizacji planu decyduje sposób jego wdro Ŝenia. Poniewa Ŝ wi ększo ść problemów związanych z realizacj ą Strategii wynika z niezbyt precyzyjnego zdefiniowania celów i zada ń, jakie maj ą zosta ć wykonane, dlatego w przedstawionym dokumencie starano si ę stworzy ć jak najbardziej przejrzysty ich schemat.

Wykorzystane materiały źródłowe

Wybieraj ąc metody opracowania Strategii wykorzystano dorobek teoretyczny uwzgl ędniaj ąc post ęp wiedzy w tej dziedzinie, jak równie Ŝ do świadczenia opracowuj ących Strategie gminne. Podstaw ę do analizy stanowiły dokumenty utworzone przez Urząd Wojewódzki w Poznaniu, projekty dokumentów rz ądowych i dane Urz ędu Statystycznego w Poznaniu. W szerokim zakresie wykorzystano dotychczasowe Strategie rozwoju wykonane dla poszczególnych gmin powiatu.

Horyzont czasowy

Strategia rozwoju, jako ogólna wizja, ma charakter długookresowy. Horyzont czasowy okre ślono na lata 2007 -- 2013. Wynika on z kilku powodów. Jednym z nich są dynamiczne zmiany otoczenia. W procesie planowania, jak i podejmowania decyzji dotycz ących rozwoju jednostek terytorialnych nale Ŝy zakłada ć niepewno ść wszystkich parametrów. Dlatego przyj ęte w dokumencie zapisy mog ą ulec zmianie podczas kolejnych aktualizacji strategii uwzgl ędniaj ąc nowe okoliczno ści działania. Realizacja odbywa ć si ę b ędzie zgodnie z zasad ą n+2 tj. do 2015r.

9

Realizatorzy Strategii

Rozwój powiatu złotowskiego jest spraw ą wspóln ą całej społeczno ści powiatu. Strategia, jak i jej aktualizacja, jest tak opracowana, aby zaakceptowało j ą i realizowało jak najwi ęcej uczestników Ŝycia społecznego i gospodarczego. Władzy powiatowej przypada tu szczególna rola inicjatora, koordynatora, a tak Ŝe i realizatora poszczególnych działa ń. W zwi ązku z konieczno ści ą cyklicznej aktualizacji zmieniaj ących si ę danych statystycznych jak równie Ŝ dostosowania głównych celów strategicznych powiatu do celów zawartych w „Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do roku 2020” i w „Wielkopolskim Regionalnym Programie Operacyjnym” obejmuj ącym lata 2007 – 2013 Wydział Promocji Rozwoju i Aktywizacji Zawodowej Starostwa Powiatowego w Złotowie opracował aktualny dokument pt. „STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO- GOSPODARCZEGO POWIATU ZŁOTOWSKIEGO NA LATA 2007-2013.” Starostwo Powiatowe w Złotowie dzi ękuje wszystkim, którzy przyczynili si ę do opracowania powy Ŝszego dokumentu.

10

CZ ĘŚĆ II

AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO–GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJ ĘTYM WDRA śANIEM STRATEGII ROZWOJU SPOŁECZNO–GOSPODARCZEGO

1. Podstawowe informacje o Powiecie Złotowskim

Powiat Złotowski utworzony został ponownie 1 stycznia 1999 na mocy ustawy z dnia 24 lipca 1998 roku o wprowadzeniu zasadniczego, trójstopniowego podziału pa ństwa (Dz. U. Nr 96, poz. 603 ze zmianami). Siedziba powiatu znajduje si ę w mie ście Złotów, a w jego skład wchodzi 8 gmin:  Gmina Miasto Złotów,  Gmina i Miasto Jastrowie,  Gmina i Miasto Krajenka,  Miasto i Gmina Okonek,  Gmina Lipka,  Gmina Tarnówka,  Gmina Zakrzewo,  Gmina Złotów.

Powiat poło Ŝony jest w północnej cz ęś ci Wielkopolski, zajmuje powierzchni ę 1661 km 2, co plasuje go na III miejscu w województwie pod wzgl ędem obszaru. Wi ększa jego cz ęść znajduje si ę na terenie historycznej Krajny i le Ŝą cym na niej Pojezierzu Kraje ńskim, pozostała cz ęść w Dolinie Gwdy, na Pojezierzu Szczecineckim oraz Równinie Wałeckiej. Od południa powiat graniczy z Powiatem Pilskim, od wschodu z Powiatem Sępole ńskim, od północy z Powiatem Człuchowskim, natomiast od zachodu z powiatami: Wałeckim, Szczecineckim i Drawskim. Powiat ma dogodne poł ączenia komunikacyjne z cał ą Polsk ą. Przez jego teren przebiegaj ą dwie drogi krajowe nr 11 Kołobrzeg-Bytom i nr 22 Gorzów Wielkopolski- Elbl ąg oraz drogi wojewódzkie nr 188 Człuchów – Piła, nr 189 Jastrowie – Wi ęcbork i nr 190 Krajenka-Gniezno. Główny szlak kolejowy powiatu przebiega wzdłu Ŝ linii Pozna ń-Koszalin/Kołobrzeg, przechodzi przez Jastrowie i Okonek. Drugi szlak kolejowy to trasa Piła-Chojnice przez Złotów.

Ludno ść wg gmin (stan na 31 grudnia 2005r.) Wyszczególnienie Liczba ludno ści Powiat Złotowski 68 533 Miasto Złotów 18 451 Gmina i Miasto Jastrowie 11 404 Gmina i Miasto Krajenka 7 223 Miasto i Gmina Okonek 8 903 Gmina Lipka 5 575 Gmina Tarnówka 3 098 Gmina Zakrzewo 4 826 Gmina Złotów 9 053

11

Źródło: GUS

BEZROBOCIE W POSZCZEGÓLNYCH GMINACH POWIATU ZŁOTOWSKIEGO

W Powiatowym Urz ędzie Pracy w Złotowie na dzie ń 28 lutego 2007 roku zarejestrowanych było 4767 bezrobotnych w tym 2765 kobiet. Prawo do zasiłku posiadało 1057 osób. W porównaniu do liczby z lutego 2006 – 2996, liczba bezrobotnych zmniejszyła si ę o 1159 osób. Stopa bezrobocia w powiecie wynosiła 20,7% i zmniejszyła w stosunku do 28.02.2006r. o 3,9%. Dla porównania w s ąsiednich powiatach północnej wielkopolski stopa bezrobocia na ten dzie ń wyniosła:

 złotowski - 20,7%  chodzieski - 17,3%  czarnkowsko – trzcianecki - 16,6%  pilski - 13,2%  wągrowiecki - 20,6%

Tabela 3. Statystyka bezrobotnych w gminach Powiatu Złotowskiego

Liczba bezrobotnych w ko ńcu lutego 2007r. Wyszczególnienie do 25 roku długotrwale ogółem kobiety Ŝycia bezrobotni Powiat złotowski 4 767 2 765 982 2 691 G. miejska Złotów 1 004 605 193 540 G. miejsko-wiejskie Jastrowie 1 098 632 226 604 Krajenka 443 259 89 255 Okonek 659 342 133 395 G.wiejskie Lipka 446 256 102 300 Tarnówka 221 134 44 122 Zakrzewo 272 181 56 149 Złotów 624 356 139 326 *PUP Złotów

Liczba bezrobotnych z prawem i bez prawa do zasiłku

Na koniec miesi ąca lutego 2007r. w Powiatowym Urz ędzie Pracy w Złotowie zarejestrowanych było 1.057 osób bezrobotnych z prawem do zasiłku i 3.710 osób bezrobotnych nie maj ących uprawnie ń do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. W poszczególnych gminach powiatu złotowskiego liczb ę osób z prawem i bez prawa do zasiłku przedstawia poni Ŝsza tabela.

12

Tabela 4. Statystyka bezrobotnych w gminach Powiatu Złotowskiego z uwzgl ędnieniem prawa do zasiłku

w tym z Bezrobotni bez prawa Wyszczególnienie prawem ogółem do zasiłku do zasiłku Powiat złotowski 4 767 1057 3710 G. miejska Złotów 1 004 241 763 G. miejsko-

wiejskie Jastrowie 1 098 268 830 Krajenka 443 98 345 Okonek 659 143 516 G. wiejskie Lipka 446 60 386 Tarnówka 221 47 174 Zakrzewo 272 52 220 Złotów 624 148 476 *PUP Złotów

Wska źnik dynamiki – liczba bezrobotnych od 28.02.2006r. do 28.02.2007r.

1. Powiat Złotowski  80,4 2. m. Złotów  72,2 3. gm. i m. Jastrowie  90,1 4. gm. i m. Krajenka  82,3 5. m. i gm. Okonek  79,9 6. gm. Lipka  81,7 7. gm. Tarnówka  81,2 8. gm. Zakrzewo  88,6 9. gm. Złotów  75,4

13

• Tabela 5. Wska źnik bezrobocia •• w %

Wska źnik bezrobocia w % Wyszczególnienie 28.02.2006 28.02.2007 G. miejska Złotów 11,5 8,3 G. miejsko-wiejskie Jastrowie 16,8 15,1 Krajenka 12,1 9,9 Okonek 14,9 11,9 G. wiejskie Lipka 15,6 12,8 Tarnówka 14,0 11,4 Zakrzewo 10,5 9,3 Złotów 14,6 11,0 *PUP Złotów

Bezrobotni wg wykształcenia (02.2007r.)

policealne i wy Ŝsze; 122 średnie gimnazjalne i zawodowe; 1150 poni Ŝej; 1820

średnie ogólnokształc ące; 225 zasadnicze zawodowe; 1450

*PUP Złotów

• wska źnik bezrobocia – liczba bezrobotnych do liczby ludno ści w wieku produkcyjnym 14

Środowisko przyrodnicze

Rze źbę terenu Powiatu Złotowskiego ukształtował l ądolód skandynawski i powstałe z niego wody roztopowe. Spotka ć tu mo Ŝna charakterystyczne formy polodowcowe: moreny czołowe, moreny denne, pola sandrowe i jeziora rynnowe. W pa śmie wzgórz moreny czołowej znajduje si ę najwy Ŝsze wzniesienie powiatu – Brzuchowa Góra (208 m n.p.m.). Gleby tutejsze w cało ści s ą pochodzenia polodowcowego. S ą to gleby bielicowe, słabo i średnio urodzajne. Gleby powiatu charakteryzuj ą si ę du Ŝą przestrzenn ą zmienno ści ą, co wynika głównie ze zró Ŝnicowanego składu granulometrycznego. W gruntach ornych przewa Ŝaj ą gleby pseudobielicowe i brunatne wyługowane, przy mniejszym udziale czarnych ziem. Jeszcze wi ększe zró Ŝnicowanie typów gleb wyst ępuje na ł ąkach i pastwiskach, przy stosunkowo du Ŝej powierzchni czarnych ziem i małej ilo ści gleb organicznych. Na terenie powiatu najwi ęcej, bo 51,4% gruntów ornych stanowi ą gleby średniej jako ści i gorsze – klasy bonitacyjne IV a i IV b. Niewiele mniejsz ą powierzchni ę tj. 37,52% gruntów ornych zajmuj ą gleby klasy V i VI. Powierzchnia gleb ornych klasy VIRZ pod zalesienie wynosi 792 ha- 1,3%. Gleby najwy Ŝszej klasy, tj. II to zaledwie 11 ha gruntów ornych, a klasa III a i III b zajmuje 9,8% powierzchni gruntów ornych. Najlepszymi glebami odznacza si ę gmina Okonek posiadaj ąca jako jedyna grunty orne II klasy, natomiast najsłabsze gleby wyst ępuj ą na terenie miasta Złotów, gdzie a Ŝ 65% powierzchni zajmuj ą gleby słabe i najsłabsze. Przewaga gleb tych klas wyst ępuje równie Ŝ na terenie gminy Zakrzewo – 52%. W gminie tej du Ŝą powierzchni ę zajmuj ą równie Ŝ gleby klasy IV a i IV b – 44%. Najwi ększ ą powierzchni ę (66,7%) w gminie Tarnówka zajmuj ą gleby klasy IV a i IV b, przy 6% udziale gleb klasy IIIa i IIIb. W pozostałych gminach gleby orne klasy IVa i IVb zajmuj ą ok. 50% powierzchni gruntów ornych, gleby klas III stanowi ą od kilku do maksymalnie kilkunastu % (gmina Jastrowie – 14%), a pozostałe klasy V, VI i VIRZ zajmuj ą ok. 40%. Według najstarszych podziałów Polski na regiony fizyczno – geograficzne Powiat Złotowski poło Ŝony jest na Pojezierzu Pomorskim w europejskiej strefie Lasów Mieszanych, prowincji Ni Ŝu Środkowoeuropejskiego. Wyró Ŝnia si ę tu nast ępuj ące regiony fizyczno – geograficzne:

• Pojezierze Kraje ńskie – przez teren pojezierza przebiega kilka równole Ŝnikowych ci ągów moreny czołowej urozmaiconych falist ą i pagórkowat ą moren ą denn ą. Porastaj ą je bory zwane kuja ńskimi, w śród których poło Ŝone jest jez. Borówno. Jezior w tym mezoregionie jest mniej ni Ŝ na innych pojezierzach poło Ŝonych na północ od Noteci. S ą to głównie jeziora rynnowe ukierunkowane południkowo i równole Ŝnikowo. Przewa Ŝa tu krajobraz rolniczy, a lasów poza borami kuja ńskimi jest niewiele.

• Dolina Gwdy – oddziela Pojezierze Kraje ńskie od Pojezierza Wałeckiego i Szczecineckiego. Stanowiła ona główny szlak odpływu wód z topniej ącego lądolodu. W cz ęś ci północnej jest ona stosunkowo w ąska o wysokich zboczach, w cz ęś ci południowej rozszerza si ę tworz ąc rodzaj kotliny. Znaczn ą cz ęść mezoregionu porastaj ą bory.

• Pojezierze Wałeckie – powierzchnia terenu składa si ę głównie z moreny dennej płaskiej i falistej. Urozmaicaj ą go ci ągi moren czołowych oraz liczne rynny polodowcowe. Przewa Ŝa krajobraz rolniczy z enklawami lasów.

15

• Pojezierze Szczecineckie – charakteryzuje si ę bardzo urozmaicon ą rze źbą, na któr ą składa si ę pagórkowata morena denna z pagórkami moreny czołowej oraz licznymi jeziorami. W Powiecie Złotowskim znajduje si ę tylko południowy fragment mezoregionu obejmuj ący tereny otaczaj ące Okonek.

Powiat Złotowski w cało ści przynale Ŝy do dorzecza Noteci – prawostronnego dopływu Warty. Główn ą rzek ą Powiatu Złotowskiego jest Gwda, która wraz z dopływami Płytnic ą, Rurzyc ą, Debrzynk ą, i Głomi ą, a tak Ŝe Łobzonk ą – dopływem Noteci, przepływaj ąc przez malownicze le śne tereny, liczne przesmyki i jeziora rynnowe stanowi ą atrakcyjne wody do spływów kajakowych. Jezior i sztucznych zbiorników jest tu około 70 (powy Ŝej 1 ha) zajmuj ących łączn ą powierzchni ę ok. 2045,22 ha, co stanowi blisko 1,5% powierzchni Powiatu. Najwi ększymi jeziorami s ą: Sławianowskie (278 ha), Borówno (220 ha), Zaleskie (149 ha), zbiorniki wodne na Gwdzie: Jastrowski (220 ha), Ptusza (125 ha) oraz zbiornik Podgaje (116 ha). Na tym terenie przewa Ŝaj ą jeziora bardzo podatne na degradacj ę, niektóre z nich posiadaj ą niekorzystne warunki morfometryczno – zleniowe, co powoduje pogarszanie si ę jako ści wód. Gorsz ą jako ści ą odznaczaj ą si ę wody poło Ŝone w gminie/miasto Złotów, chocia Ŝ w ostatnich latach zaobserwowano popraw ę jako ści wód w jeziorach Złotowskim i Zaleskim. W powiecie istnieje 12 miejsc zlokalizowanych nad jeziorami, które s ą zwyczajowo udost ępniane dla społecze ństwa do k ąpieli. Ponadto funkcjonuj ą dwa baseny k ąpielowe – kryty w Złotowie i odkryty w Lipce. W wi ększo ści zbiorników, udost ępnionych na k ąpieliska woda odpowiada I i II klasie czysto ści. Najwi ększym atutem powiatu, obok wód powierzchniowych, s ą lasy które zajmuj ą 44,8% jego powierzchni. Lasy obfituj ą w grzyby, jagody i zwierzyn ę łown ą. W drzewostanach dominuj ą sosny, spotka ć te Ŝ mo Ŝna świerki, rzadziej gatunki li ściaste: buki, d ęby i brzozy. Lasy rosn ące wzdłu Ŝ Gwdy nazywane s ą Puszcz ą nad Gwd ą, lasy koło Kujania – Borami Kuja ńskimi. Inne wi ększe kompleksy le śne poło Ŝone s ą na wschód od Krajenki oraz na zachód od Gwdy (w gm. Jastrowie). Wśród zwierz ąt cz ęsto spotyka si ę sarny, jelenie i dziki, nieco rzadziej daniele i borsuki. W czystych wodach Ŝyj ą bobry oraz wiele gatunków ryb. Z atrakcji przyrodniczych na uwag ę zasługuj ą: • Uroczysko Jary koło Górznej – Rezerwat typu krajobrazowego, las mieszany porastaj ący malowniczy w ąwóz, • Skupisko reliktowych ro ślin stepowych nad Debrzynk ą koło Trudnej, • Czarci Staw – małe zarastaj ące jezioro niedaleko Złotowa. Ochronie podlegaj ą stanowiska rzadkich ro ślin reliktowych, • Rezerwat „Kozie Brody” obejmuj ący torfowisko z brzoz ą nisk ą, storczykiem, kruszczykiem błotnym i listern ą jajowat ą- okolice Jastrowia • Rezerwat „Diabli Skok” – koło Trzebieszek.

Szereg ciekawych drzew, cz ęsto o wymiarach pomnikowych ro śnie w dawnych parkach dworskich. Do najbardziej godnych uwagi parków, nale Ŝą parki w Małym Buczku, Radawnicy, Kujaniu i Krajence. Dolina Gwdy stanowi wschodni ą cz ęść chronionego krajobrazu obejmuj ącego równie Ŝ Pojezierze Wałeckie. Drugi w powiecie obszar chronionego krajobrazu stanowi ą Bory Kuja ńskie i dolina Łobzonki.

16

Turystyka

Naturalne, nieska Ŝone środowisko, czyste powietrze, spokój, swoisty mikroklimat le śno – rzeczny, obfito ść grzybów i jagód w lasach, brak uci ąŜ liwych zakładów produkcyjnych gwarantuje wspaniałe mo Ŝliwo ści wypoczynkowe i rekreacyjne na terenie Powiatu Złotowskiego. Powiat jest poprzecinany licznymi urokliwymi rzeczkami, bardzo dobrze nadaj ącymi si ę do spływów kajakowych, natomiast jeziora i sztuczne zbiorniki wodne stwarzaj ą dogodne warunki do w ędkowania i wypoczynku. Korzystaj ąc z bogactwa środowiska naturalnego powiatu tury ści mog ą sp ędzi ć czas urlopowy w gospodarstwach agroturystycznych, a tak Ŝe z licznych pensjonatów, moteli i hoteli, rozmieszczonych na całym obszarze Ziemi Złotowskiej. Ponadto powiat posiada bogat ą histori ę, a na jego terenie znajduje si ę wiele zabytków historycznych. Do ciekawszych miejscowo ści, znajduj ących si ę na terenie powiatu, które z pewno ści ą warto zwiedzi ć nale Ŝą przede wszystkim:

Złotów – to centrum historyczne, komunikacyjne i gospodarcze Ziemi Złotowskiej, miasto licz ące 18.451 mieszka ńców, dawna i obecna siedziba powiatu. Miasto posiada szereg walorów sprzyjaj ących dobrym inwestycjom. Złotów otaczaj ą przepi ękne lasy iglasto-li ściaste, w śród których Ŝyje wiele gatunków zwierz ąt. W okolicy do obejrzenia s ą rezerwaty Czarci Staw i Uroczysko Jary, które zwiedzi ć mo Ŝna przemierzaj ąc liczne szlaki rowerowe i piesze. W samym mie ście znajduj ą si ę: barokowy ko ściół z XVII w., neoklasycystyczny ko ściół poewangielicki, domy szczytowe z XVIII i XIX w. oraz neoklasycystyczny dawny pałac Działy ńskich.

Jastrowie – miasto (8776 mieszka ńców) na Pojezierzu Wałeckim, na skraju Doliny Gwdy, w pobli Ŝu wzgórz morenowych. Prawa miejskie nadał król Zygmunt III Waza 5 maja 1602 roku. Wa Ŝny w ęzeł drogowy i kolejowy. Lokalny o środek przemysłowy. Nad Gwd ą czynna jest niewielka elektrownia wodna. W mie ście warto zobaczy ć: • Dawny ratusz zwany „Kamiennym Domem” z przełomu XVI i XVII w. • Neobarokowy ko ściół pw św. Michała Archanioła z 1913 roku, z barokowym ołtarzem głównym i figurami świ ętych oraz kamienn ą chrzcielnic ą z 1800 roku • Ko ściół NMP wzniesiony w latach 1880-1882 w stylu eklektycznym inspirowanym neogotykiem i neoromanizmem • Dom, w którym w 1945 r. przebywał Leon Kruczkowski – ozdobna tablica upami ętniaj ąca pobyt twórcy dramatu „Pierwszego dnia wolno ści” • Domy o cechach eklektycznych z przełomu XIX i XX w. • Pomnik poległych z 1945 roku Ŝołnierzy I Armii WP • Obelisk informuj ący o walkach w rejonie Wału Pomorskiego oddziałów 4 DP im. płk. J. Kili ńskiego i 6 DP I Armii WP i wyzwolenia Jastrowia w dniach 1 i 2 lutego 1945 roku • „Zwalony Most” – pami ątka II Wojny Światowej • Fragment cmentarza Ŝydowskiego • Ruiny cmentarza ewangelickiego • Obiekty my śli technicznej z okresu budowy kolei Piła – Szczecinek z 1879 roku • Pozostało ści Pomnika Przyrody – „D ąb Hubert” • Buk „Bogdan” • Sosna „Gruba Ka śka” • Utworzony w 1961 roku na obszarze 20,98 ha Rezerwat Przyrody „Diabli Skok” • Utworzony w 1965 roku na obszarze 0,72 ha Rezerwat Przyrody „Kozie Brody” • Linia umocnie ń wału pomorskiego 17

W okolicach miasta znajduj ą si ę liczne lasy i jeziora oraz ście Ŝki wokół jezior jastrowskich i doliny Gwdy. Warto zobaczy ć tak Ŝe odbywajacy si ę cyklicznie Mi ędzynarodowy Festiwal Folklorystyczny „Bukowi ńskie Spotkania”.

Krajenka – miasto (3800 mieszka ńców) poło Ŝone 9 km na południe od Złotowa. Lokalny w ęzeł drogowy. Le Ŝy nad Głomi ą na lekko falistym, bezle śnym terenie. W mie ście znajduje si ę zabytkowy ko ściół św. Mikołaja i św. Anny – pierwotnie zamek obronny wzniesiony z cegieł gotyckich przez zało Ŝyciela miasta – Andrzeja Danaborskiego. Ponadto w mie ście znajduj ą si ę: klasycystyczny pałac Sułkowskich, neoroma ński ko ściół poewangielicki, parterowe domy mieszkalne z ko ńca XIX w. Krajobraz urozmaica dolina Głomi.

Podgaje – wie ś poło Ŝona na południe od Okonka przy szosie Gorzów-Elbl ąg. Zało Ŝona w 1579 r. w ramach kolonizacji pogranicza pomorsko-polskiego. Miejsce jednej z najci ęŜ szych bitew jakie stoczyła 1 DP im. T. Ko ściuszki na tzw. „pasie przesłaniania” Wału Pomorskiego. Hitlerowcy spalili tu Ŝywcem 32 Ŝołnierzy polskich. Obecnie w miejscu tym wznosi si ę monumentalny pomnik. Obok pomnika w Wiejskim Domu Kultury mie ści si ę Izba Pami ęci.

Radawnica – du Ŝa wie ś 10 km na pn. od Złotowa, wzmiankowana w 1432r. Zabudowa na planie dwu ulicowym. We wsi wiele chałup szachulcowych z XIX w. Neogotycki pałac mie ści dzi ś Uniwersytet Ludowy, przy pałacu park oraz interesuj ący neogotycki budynek dawnej ku źni. Ponadto neogotycki ko ściół Św. Barbary z 1888r. i poewangelicki Ko ściół p.w. św. Stanisława Kostki z 1933 r. o formach neoroma ńskich.

Stara Wi śniewka – du Ŝa wie ś 10 km na pn. od Złotowa. W centrum wsi znajduje si ę zabytkowy drewniany ko ściół św. Marcina z 1647 r. jednonawowy, kryty gontem, z wie Ŝą kryt ą ozdobnym hełmem. W ko ściele chrzcielnica o formach renesansowych i obraz „Opłakiwanie Chrystusa” o cechach malarstwa kaszubskiego. Klasycystyczny dworek z połowy XIX w.

Zakrzewo – wie ś gminna 10 km na pn- wsch. od Złotowa nad jeziorami Proboszczowskim i Zakrzewskim. Znane od 1432 r. Główny o środek polsko ści na Ziemi Złotowskiej. Proboszczem był tu w latach 1903-39 ks. Bolesław Doma ński prezes Zwi ązku Polaków w Niemczech. Na terenie gminy warto zobaczy ć: − Ko ściół p.w. św. Marii Magdaleny w Zakrzewie z lat 1839-1841 z ołtarzem polowym przy ko ściele, − Ko ściół p.w. św. Michała Archanioła w Głomsku (1859 r.), − Ko ściół p.w. św. Marcina w Starej Wi śniewce (1647 r.), − Dom Polski w Zakrzewie - 1934 r., − Park ze starym drzewostanem w Kujaniu, − Współczesn ą Kaplic ę p.w. Matki Boskiej Radosnej w Zakrzewie (1989r.), będącą spó źnionym wykonaniem testamentu Zwi ązku Polaków w Zakrzewie, − Jeziora na terenie gminy, zwłaszcza Borówno w Kujaniu.

Okonek – to niewielkie miasteczko poło Ŝone u stóp góry Tecławskiej nad rzek ą Czarn ą dopływem Gwdy . Okolice miasta s ą lekko pagórkowate w du Ŝej mierze zalesione, jesieni ą obfituj ą w grzyby. Według opisu granic mi ędzy Koron ą, a Ksi ęstwem Pomorskim w XV w. rzeka Czarna stanowiła granic ę mi ędzy Pomorzem / ziemi ą szczecineck ą / a Wielkopolsk ą. Nie sprzyjało to rozwojowi osadnictwa 18 i jeszcze pod koniec XV w. było ono po obu stronach rzeki bardzo rzadkie. Okonek został zało Ŝony jako wie ś przed rokiem 1546 przez sołtysa osad źcę Heninga Woyk ę, Kaszuba przybyłego tutaj z człuchowskiego. Pocz ątkowo jej mieszka ńcami byli wył ącznie Kaszubi. Historyk niemiecki prof. Tümpel nadmienia, Ŝe niemiecka nazwa Okonka - Ratzebohr wi ąŜ e si ę ze słowia ńskim nazwiskiem ksi ęcia Racibora st ąd te Ŝ pierwotnie nazwano je Racibórz.Doktor Rogge wspomina, Ŝe Okonek istniał ju Ŝ jako osada targowa od roku 1597 na skrzy Ŝowaniu dwóch szlaków handlowych do Szczecina i Gda ńska i posiadał co ś w rodzaju rady. Osada była licznie odwiedzana przez kupców. Jako osada targowa posiadał Okonek oddzielne prawa zwane " jus forense, jus civile". W roku 1614 wymienia si ę Okonek jako wie ś woln ą, która korzystała z jarmarków.W wyniku wojny trzydziestoletniej / 1618 - 1648 / Okonek wraz z cał ą ziemi ą szczecineck ą dostał si ę w r ęce Brandenburgii, a od 1720 roku znajdował si ę pod panowaniem pruskim. Stopniowy napływ kolonistów spowodował wypieranie rodzimego elementu kaszubskiego. W roku 1748 miejscowo ść padła ofiar ą wielkiego po Ŝaru, który zniszczył miasto. Dzi ęki pomocy rz ądowej szybko si ę odbudował i w roku 1754 wyniósł je Fryderyk Wielki do rz ędu miast. Pomy ślny rozwój miasta został zahamowany w czasie wojny siedmioletniej / 1756-1763/, podczas której był on a Ŝ 23 razy bezkarnie pl ądrowany przez oddziały kozackie armii carskiej. Król chc ąc im przyj ść z pomoc ą wystawił folusz i darował miastu 2.000 talarów na zakupienie wełny, a Ŝ do wojny w 1806 r. kwitło tu sukiennictwo i fabrykacja flaneli. Miasto pod koniec XVIII wieku było wi ęc du Ŝym o środkiem produkcji sukienniczej znajduj ącym zbyt swych wyrobów w Wielkopolsce. Pierwszy rozbiór Polski i osuni ęcie granicy polskiej odbiło si ę niekorzystnie na wielko ści produkcji i spowodowało zahamowanie tego przemysłu. W roku 1879 miasto uzyskało poł ączenie kolejowe ze Szczecinkiem i Pił ą. W roku 1939 Okonek liczył 2.940 mieszka ńców.

W czasie II wojny światowej znajdował si ę tu obóz pracy przymusowej, w którym przebywali wi ęź niowie narodowo ści rosyjskiej. 31 stycznia 1945 roku miasto wyzwolili Ŝołnierze 2 Korpusu Kawalerii Gwardii Armii Czerwonej. O ś Miasta stanowi szeroka ulica Niepodległo ści. W mie ście zachowało si ę kilka domów szachulcowych z XIX w. oraz pochodz ący z 1856 r. neoroma ński ko ściół, zbudowany jako zbór ewangelicki a od 1945 r. u Ŝytkowany jako ko ściół katolicki. Ko ściół posiada nowoczesny wystrój z ko ńca lat siedemdziesi ątych. Ratusz wybudowany został w 1883 r. przez murarza i cie ślę Gustawa Martina. Budynek jest w stylu eklektycznym / styl charakterystyczny wówczas dla budynków u Ŝyteczno ści publicznej/. Dawniej znajdował w nim siedzib ę S ąd Okr ęgowy. Za budynkiem ratusza wybudowano wówczas wi ęzienie miejskie. Oba obiekty s ą siedzib ą Urz ędu Miasta i Gminy.

Obecnie Okonek liczy około 4.200 mieszka ńców. Miasto jest wa Ŝnym centrum kulturalno-oświatowym gminy. Okonek posiada Szkoł ę Podstawow ą, Gimnazjum i Przedszkole oraz znajduje si ę tutaj siedziba Miejsko-Gminnego O środka Kultury, w ramach którego funkcjonuje Biblioteka oraz Kino „Włókniarz”. Znajduje si ę tutaj stadion sportowy.

W Okonku funkcjonuje około 250 podmiotów gospodarczych. Du Ŝym atutem tej miejscowo ści jest pełna infrastruktura techniczna. Posiadamy oczyszczalni ę ścieków i rozbudowan ą sie ć kanalizacyjn ą. Przez teren Miasta przebiega linia gazoci ągu Piła-Wierzchowo, do której podł ączony jest Okonek z rozbudowan ą sieci ą. Miasto posiada wysypisko śmieci. Okonek obj ęty jest zasi ęgiem trzech operatów telefonii komórkowej.

19

Lędyczek – jest to rozległa wie ś poło Ŝona nad Gwd ą w miejscu gdzie wpadaj ą do niej cztery dopływy: Chrz ąstawa, Debrzynka i Szczyra z lewej oraz Czarna z prawej. Przebiega t ędy droga krajowa 22 od granicy z Niemcami – do granicy z Rosj ą oraz droga do Złotowa i Okonka. Wie ś liczy około 530 mieszka ńców. Do 1972 roku L ędyczek był najmniejszym miastem w Polsce i jednym z najmniejszych w Europie. W XIII wieku istniał tu gród pomorski, który wraz z przyległ ą do ń wiosk ą nale Ŝał do kasztelanii szczytnie ńskiej (koło Człuchowa), strzeg ąc przeprawy przez Gwd ę. W 1308 r. Krzy Ŝacy zaj ęli Pomorze Gda ńskie i poł ączyli Pa ństwo Krzy Ŝackie z Brandenburgi ą. Przez L ędyczek, który przypadł w udziale Zakonowi, poprowadzono now ą drog ę handlowo-strategiczn ą, tzw. drog ę margrabiów z Brandenburgii do Malborka. Doceniaj ąc strategiczne znaczenie Lędyczka, Krzy Ŝacy wznie śli tu osad ę obronn ą z zamkiem i przenie śli do ń z pobliskiego Debrzna siedzib ę włodarza zakonnego. Odgrywała ona rol ę punktu etapowego na drodze margrabiów oraz na szlaku handlowym z Wielkopolski do Słupska. W 1466 r. L ędyczek powrócił do granic Polski. Wszedł jako wie ś królewska w skład starostwa człuchowskiego w województwie pomorskim. W 1772 r. L ędyczek zaj ęty został przez Prusaków. Prawa miejskie otrzymał w ko ńcu XVIII w. lub na pocz ątku XIX w. W 1945 r. L ędyczek powrócił do Polski. Nast ąpiło to po gwałtownych walkach i przełamaniu oporu wojsk niemieckich. Miasto poniosło w tych walkach ogromne straty. W lipcu 1945 r. powołano w L ędyczku pierwszy polski Zarz ąd Miejski. W centrum miejscowo ści zachowały si ę resztki zabudowy pochodz ącej z XIX w. w wi ększo ści domów kalenicowych. Ko ściół p.w. św. Piotra i Pawła Ap. o skromnych cechach eklektycznych zbudowany został jako zbór ewangelicki w latach 1882 – 1883. Katolicki jest od 1945 r. We wn ętrzu ko ścioła na uwag ę zasługuje mosi ęŜ ny Ŝyrandol z XVIII w.

Loty ń – wie ś poło Ŝona jest ok. 9 km na północ od Okonka. W centrum wsi zachował si ę szachulcowy ko ściół p.w. Naj świ ętszej Marii Panny zbudowany w 1734r. jako zbór ewangelicki, u Ŝytkowany jako ko ściół katolicki od 1945 r. (zabytek II klasy), posiadaj ący wysmukł ą wie Ŝę . Na wyposa Ŝenie wn ętrza składaj ą si ę ołtarz ludowej roboty z XVIII w. i krucyfiks. Na zewn ątrz znajduje si ę tablica nagrobkowa Bogusława Hetzberga z XIX w.

Brok ęcino – wie ś poło Ŝona jest 4 km na północny zachód od Okonka, przy linii kolejowej oraz drodze krajowej do Piły i Koszalina. Znajduje si ę tu cenny zabytek - pi ękny drewniany ko ściół p. w. Św. Kazimierza z ko ńca XVI w. (zabytek l klasy). Budowla o konstrukcji zr ębowej wzniesiona została bez u Ŝycia gwo ździ, elementy mocowane s ą na kliny i kołki. Dach ko ścioła i wie Ŝa kryte s ą gontem. Wystrój wn ętrza utrzymany w stylu renesansowym pochodzi z XVII w. – mi ędzy innymi ołtarz główny i ambona. Działa tutaj prywatny zakład przetwórstwa drzewnego. Nieopodal Brok ęcina w kierunku Koszalina funkcjonuj ą poło Ŝone przy parkingu nad jeziorem „Karczemka nad jeziorem".

Węgorzewo – w tej miejscowo ści zachował si ę szachulcowy ko ściół Św. Stanisława Biskupa zbudowany w 1621 r. (zabytek II klasy). Wie Ŝa z 1792 r. nakryta jest ładnym, trzykondygnacyjnym hełmem. Poza tym, na pograniczu z Województwem Pomorskim działa prywatna elektrownia wodna.

Pniewo – Jest to wie ś le Ŝą ca 7 km na północny zachód od Jastrowia przy drodze do Okonka i Jastrowia, nad jeziorem Kacko. Znajduje si ę tutaj szachulcowy ko ściół p.w. św. Jana Chrzciciela z 1842 r. z wyposa Ŝeniem wn ętrza z okresu budowy. Cz ęść okien ozdobiona jest witra Ŝami.

20

Tereny Powiatu Złotowskiego to raj dla osób lubi ących aktywnie sp ędza ć wolny czas, gdy Ŝ jest tu wiele turystycznych szlaków pieszych, rowerowych, wodnych i jeden szlak konny w gm. Lipka.

Szlaki turystyczne:

Szlaki piesze

Powiat Złotowski jest bardzo atrakcyjnym i dost ępnym terenem dla wycieczek pieszych. Na pocz ątek lub koniec ka Ŝdego szlaku mo Ŝna dojecha ć kolej ą lub autobusem PKS. 1. Szlak Ŝółty : Złotów – Stawnica – Prochy – Zakrzewo – jez. Borówno – Kujan (29km) 2. Szlak niebieski wokół Złotowa Złotów: jez. Zaleskie – Bł ękwit – Złotów (13km) 3. Szlak czarny: – Józefowo - Krzywa Wie ś - Kiełpin (19 km) 4. Szlak czerwony : (Szlak Ko ściuszkowców I Dywizji WP) Krajenka – W ąsosz – Świ ęta – Złotów – Zalesie – Radawnica – Brzuchowa Góra - Krzywa Wie ś- Grodno-Lędyczek (46 km) – szlak 2-dniowy, z mo Ŝliwo ści ą noclegu w Złotowie lub Radawnicy. Do ciekawszych szlaków nie oznakowanych nale Ŝą : − Głubczyn - jez.Wapie ńskie - jez.Płotki (cz ęś ciowo poza Powiatem),15 km − Tarnówka – Osówka – Piecewo, 10 km − Wersk - dolina Łobzonki – Rudna,12 km − Górka Klasztorna – Kunowo – Sławianowo (pocz ątek w Powiecie Pilskim), 9 km.

Szlaki rowerowe

Gęsta sie ć dróg lokalnych o nawierzchni asfaltowej i o małym nat ęŜ eniu ruchu we wschodniej cz ęś ci powiatu, a g ęsto wytyczone ście Ŝki rowerowe w śród terenów le śnych na pozostałych obszarach powiatu oraz ogólnie tereny urozmaicone wzgórzami, jeziorami i lasami stwarzaj ą tu bardzo wygodne warunki dla uprawiania, coraz bardziej popularnej, turystyki rowerowej. Na terenie Powiatu Złotowskiego mo Ŝna wytyczy ć sobie kilka takich tras - poni Ŝej podane s ą najbardziej atrakcyjne. Cz ęść z nich zaczyna si ę poza terenem powiatu, w miejscowo ściach o dogodnej komunikacji samochodowej. 1. Piła – jez. Płotki – Zelgniewo – jez. Wapie ńskie – Maryniec – Głubczyn – Krajenka – Sokolna – Tarnówka – Osówka – Piecewo – W ęgierce – Zalesie – Złotów – 58 km. 2. Jastrowie – Podgaje – Radawnica – Kiełpin – Ł ąkie –Debrzno – Lipka – 45 km. 3. Lipka – Mały Buczek – Wielki Buczek – Wersk – Zakrzewo – Kujan – Śmiardowo Złotowskie – Nowa Świ ęta – Świ ęta – Złotów – 45 km. 4. Złotów – Świ ęta – – Sławianowo – jez. Sławianowskie – Górka Klasztorna – Łob Ŝenica – Rudna – Kujan – Złotów – 55 km. 5. Pętla: Lipka – Gogolin – L ędyczek – Okonek – Jastrowie – Wrzosy – Kr ępsko – Plecemin – śela źnica – Głubczyn – Piesna – Białobłocie – Lipka.

21

Szlaki wodne

Niew ątpliwie jedn ą z najwi ększych atrakcji turystycznych Powiatu s ą trasy wodne. Prowadz ące rzekami, cz ęsto o górskim charakterze, w śród lasów, poprzez liczne jeziora rynnowe – trasy s ą du Ŝym prze Ŝyciem dla turystów. Dotyczy to szczególnie prawobrze Ŝnych dopływów Gwdy (Płytnica, Rurzyca i Piława). Trasy te biegn ą po nast ępuj ących rzekach i jeziorach: 1. Łob Ŝonka – 62,3 km od miejsca poni Ŝej Czy Ŝkowskiego Młyna; szlak uci ąŜ liwy, w dolnym biegu bardzo trudny, malowniczy dopływ Noteci. Na terenie powiatu odcinek pocz ątkowy do okolic wsi Rudna. 2. Gwda – 145 km – pocz ątek szlaku w Woj. Zachodniopomorskim – najcz ęś ciej od jez. Wielimie. Na teren Powiatu Złotowskiego rzeka wpływa w okolicach Czarnego (105 km). Na około 35 km odcinku od L ędyczka do Tarnówki płynie ona przez teren Powiatu, tocz ąc swe wody przez zaporowy zbiornik Podgaje (powy Ŝej elektrowni wodnej w Podgajach) , zbiornik Jastrowski (powy Ŝej elektrowni wodnej w Jastrowiu), zbiornik wody przy elektrowni wodnej w Ptuszy oraz zbiornik wody przy Fabryce Tektury w Tarnówce. Na przebycie całego szlaku potrzeba około 5-6 dni, w tym w Powiecie Złotowskim 2 dni. Szlak nieco uci ąŜ liwy, urozmaicony. Odcinek Piła – Uj ście nadaje si ę do spływów zimowych. Miejsca dogodne do wodowania znajduj ą si ę w L ędyczku, Jastrowiu, Ptuszy i Płytnicy (elektrownie wodne). Koniec szlaku w Uj ściu przy Noteci. 3. Debrzynka – malowniczy dopływ Gwdy – 26 km od jez. Debrzno, na prawie całym odcinku stanowi granic ę pomi ędzy Powiatem Złotowskim a Woj. Pomorskim. Szlak łatwy, atrakcyjny. 4. Płytnica – prawy dopływ Gwdy. Szlak trudny, malowniczy. Długo ść szlaku 36 km. Na jego przebycie potrzeba 2 dni. Miejsce wodowania w Sypniewie. Koniec szlaku przy uj ściu do Gwdy w Płytnicy. 5. Rurzyca – 19 km – prawy dopływ Gwdy. Szlak malowniczy, wiedzie m.in. przez szereg śródle śnych jezior. Pocz ątek trasy w Trzebieszkach, koniec przy uj ściu do Gwdy w Kr ępsku. Stanowi granic ę pomi ędzy Powiatem Wałeckim a Złotowskim. Szlak kajakowy im. Papie Ŝa Jana Pawła II. 6. Piława – prawy dopływ Gwdy. Wypływa z jez. Komorze na Pojezierzu Drawskim. Szlak malowniczy, urozmaicony. Długo ść szlaku 82 km, na jego przebycie trzeba przeznaczy ć 3-4 dni. Na odcinku od Nadarzyc do Szwecji płynie przez teren Powiatu Złotowskiego (ok. 14 km). Miejsca wodowania: jez. Komorze, jez. Pile, Nadarzyce. Koniec trasy przy uj ściu do Gwdy, nieopodal Dobrzycy, 12 km od Piły. 7. Głomia – lewy dopływ Gwdy. Stanowi ciekawy, lecz do ść uci ąŜ liwy szlak długo ści 36 km. Na jego przebycie potrzeba 2 dni. Rzeka nadaje si ę do spływów kajakowych przy wy Ŝszych stanach wód. Miejsca do wodowania znajduj ą si ę nad jez. Zaleskim w Złotowie, po średnio w Krajence. Koniec szlaku przy uj ściu Gwdy w Dobrzycy. 8. Kocunia – 37 km od jez. Borówno poprzez jez. Sławianowskie do rzeki Głomi w okolicach Krajenki. Szlak łatwy, w górnym biegu bardzo malowniczy.

Znacz ącą atrakcj ą krajoznawcz ą powiatu s ą pami ątki zwi ązane z działalno ści ą polsk ą przed I wojn ą światow ą i w okresie mi ędzywojennym. Tablice pami ątkowe, pomniki w Zakrzewie i Złotowie, ekspozycje w muzeum w Złotowie oraz w izbach pami ęci w Zakrzewie i Lipce dokumentuj ą walk ę ludno ści polskiej o swoj ą przynale Ŝno ść narodow ą. W Złotowie i Lipce oraz w Jastrowiu i Podgajach pomniki upami ętniaj ą walki o wyzwolenie w 1945 r. Zabytków architektury nie zachowało si ę tutaj zbyt wiele. Relikty gotyckie widoczne s ą w przebudowanym zamku – ko ściele w Krajence. Okazał ą budowl ą wczesnobarokow ą jest ko ściół w Złotowie. W dobie 22 klasycyzmu powstał ko ściół poewangelicki w Złotowie oraz pałac w Krajence. Grup ę ciekawych zabytków stanowi ą drewniane ko ścioły poło Ŝone w wielu miejscowo ściach powiatu. Do ciekawszych nale Ŝą świ ątynie w Sławianowie, Starej Wi śniewce, Tarnówce i Buczku Wielkim. W wielu wsiach zachowały si ę charakterystyczne chałupy szachulcowe. Szereg miejsc powiatu wyró Ŝnia si ę pi ęknem krajobrazu. Do szczególnie godnych polecenia (oprócz rezerwatów) nale Ŝą okolice na pn. od Kiełpina tzw. Szwajcaria Kiełpi ńska, z najwy Ŝszym wzniesieniem Brzuchow ą Gór ą, a tak Ŝe okolice jez. Borówno, dolina Gwdy mi ędzy Jastrowiem i L ędyczkiem oraz dolina Łob Ŝonki. Pomimo bogatych walorów środowiska przyrodniczego i zasobów kultury brak jest dobrze wykształconej infrastruktury turystycznej Powiatu Złotowskiego. Słaby rozwój turystyki zwi ązany jest równie Ŝ z brakiem bazy informacyjnej.

Identyfikacja problemów

Do barier i problemów zwi ązanych z rozwojem turystyki zaliczy ć mo Ŝemy: - zły stan dróg, - brak infrastruktury turystycznej, - stosunkowo niski standard oferowanych usług, - słaba znajomo ść j ęzyków obcych - za śmiecanie środowiska przyrodniczego, - mała ilo ść dróg le śnych udost ępnionych do ruchu kołowego.

Zagospodarowanie przestrzenne

Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego.

W obr ębie powiatu powierzchnia obszarów prawnie chronionych wynosi 53 554,1 ha, co stanowi 5,74% powierzchni województwa i 32,2% powierzchni powiatu (GUS, 2002), z czego wi ększo ść stanowi ą obszary chronionego krajobrazu – 53275,0 ha (32,03%). Pozostałe formy ochrony zajmują niewielki procent powierzchni powiatu: rezerwaty – 103,3 ha (0,06%), u Ŝytki ekologiczne – 260,0 ha (0,13%). Rezerwaty przyrody, w my śl ustawy o ochronie przyrody, s ą obszarami obejmuj ącymi naturalne lub mało zmienione ekosystemy, okre ślone gatunki ro ślin i zwierz ąt, elementy przyrody nieo Ŝywionej maj ące istotn ą warto ść ze wzgl ędów naukowych, kulturowych, krajobrazowych i dydaktycznych. Wi ększo ść z rezerwatów znajduj ących si ę w obr ębie Powiatu Złotowskiego poło Ŝona jest na obszarach le śnych i chroni zło Ŝone ekosystemy le śne, bagienne, a tak Ŝe stanowiska chronionych ro ślin i zwierz ąt.

Na terenie Powiatu Złotowskiego znajduj ą si ę 4 rezerwaty przyrody:

 Diabli Skok – rezerwat le śny utworzony w 1961 roku w celu ochrony fragmentu lasu mieszanego z drzewami pomnikowymi. Powierzchnia rezerwatu to 11,71 ha (gmina Jastrowie). Rezerwat obejmuje malownicz ą rynn ę polodowcow ą nad brzegiem jeziora Kr ępsko Małe. Na flor ę rezerwatu składa si ę 285 gatunków. Zbocza jaru porastaj ą lasy li ściaste mieszane sosnowo- bukowe, szczyt porasta bór mieszany, wyst ępuj ą te Ŝ zbiorowiska łęgu olszowego, lasu jesionowego, lasu mieszanego z panuj ącym bukiem, ols porzeczkowy, ł ęg jesionowo-olszowy, źródliskowy z rze Ŝuch ą gorzk ą 23

i śledziennic ą skr ętolistn ą. Około 7 km na wschód od Trzebieszek znajduj ą si ę pozostało ści 600-letniego d ębu „Hubert” posiadaj ącego status pomnika przyrody.

 Czarci Staw – rezerwat torfowiskowy utworzony w 1990 roku, o powierzchni 4,91 ha, le Ŝy na terenie gminy Złotów i stanowi własno ść jej mienia komunalnego. Rezerwat obejmuje małe, zarastaj ące jeziorko oraz przylegaj ące ł ąki i grunty rolne. Ochronie podlegaj ą stanowiska rzadkich ro ślin reliktowych m.in. turzycy strunowej i torfowej oraz w ątrobowców, porostów wyst ępuj ących na zarastaj ącym torfowisku mszarnym. Flora rezerwatu składa si ę ze 135 gatunków ro ślin, w tym 38 gatunków mszaków. Z gatunków chronionych wyst ępuj ą tu: rosiczka okr ągłolistna i długolistna, bagno zwyczajne, storczyk krwisty.

 Uroczysko Jary – rezerwat typu krajobrazowego, utworzony w 1998 roku o powierzchni 86 ha, poło Ŝony jest na terenie gminy Złotów. Obejmuje fragment krajobrazu Pojezierza Kraje ńskiego charakteryzuj ący si ę wyj ątkow ą zmienno ści ą siedlisk i zbiorowisk ro ślinnych (le śnych, bagiennych, jeziornych). Flora składa si ę z 193 gatunków ro ślin naczyniowych i 48 gatunków mszaków. Na ł ąkach i bagnach wyst ępuj ą zespoły turzycowe, sitowie le śne. Na wodach 3 jezior wyst ępuj ą fitocenozy szuwarów nadwodnych i ro ślinno ść podwodno- nadwodna.

 Rezerwat „Kozie Brody” – utworzony w 1965 roku, zajmuje 0,72 ha. Le Ŝy w dolinie rzeki Młynówki w kierunku Szczecinka, stanowi własno ść mienia komunalnego gminy Jastrowie. Rezerwat unikalnej przyrody obejmuje torfowisko niskie z brzoz ą nisk ą, storczykiem, kruszczykiem błotnym i lestern ą jajowat ą.

Obszary chronionego krajobrazu w Powiecie Złotowskim zajmuj ą ł ączn ą powierzchni ę 53 275 ha, składaj ą si ę na ni ą dwa kompleksy ochronne: „Pojezierze Wałeckie” i „Dolina Gwdy” (Złotów, Jastrowie, Krajenka, Tarnówka) oraz „Dolina Łob Ŝonki” i „Bory Kuja ńskie” (Złotów, Lipka, Zakrzewo).

Pomniki przyrody to pojedyncze, b ądź grupowo wyst ępuj ące twory przyrodnicze szczególnej warto ści naukowej, kulturowej, historyczno-pami ątkowej, b ądź krajobrazowej. Mog ą to wi ęc by ć, np. s ędziwe drzewa, b ądź ich skupiska, du Ŝe głazy narzutowe, skałki lub inne widowiskowe „dzieła natury”. pomnikiem sta ć si ę mog ą tak Ŝe obiekty mniej okazałe, lecz maj ące jakie ś szczególne znaczenie (np. drzewko posadzone przez kogo ś znanego). Pomniki przyrody, jako kategoria chroni ąca pojedyncze, szczególne egzemplarze okre ślonego gatunku drzewa, czy pojedyncze du Ŝe głazy, maj ą wi ęc przede wszystkim znaczenie kulturowe i dydaktyczne. Status pomnika przyrody nadaje danemu obiektowi wojewoda lub rada gminy.

Pomniki przyrody na terenie Powiatu Złotowskiego: Miasto Złotów – 18 d ębów pomników na Górze śydowskiej. Gmina Jastrowie – 3 d ęby szypułkowe, 1 d ąb bezszypułkowy, sosna pospolita, 2 buki zwyczajne, bluszcz pospolity, lipa drobnolistna. 24

Gmina Okonek – drzewa – 2 d ęby szypułkowe, 1 buk oraz głaz narzutowy. Gmina Lipka – 5 buków zwyczajnych, 4 d ęby bezszypułkowe, 3 jesiony wyniosłe, 3 klony zwyczajne, 1 olsza czarna, 1 lipa drobnolistna, 1 jodła szlachetna, 1 świerk pospolity, 1 grab zwyczajny 1 lipa srebrzysta. Gmina Tarnówka – 2 pojedyncze drzewa. Gmina Zakrzewo – 3 d ęby szypułkowe, 1 lipa drobnolistna, grupa drzew poło Ŝonych w parku w Kujaniu: 1 d ąb, 1 lipa drobnolistna, 1 klon, 2 jesiony, grupa drzew w Zakrzewie w rejonie ko ścioła: 2 d ęby i 1 lipa. Gmina Złotów – Park Sławianowo: modrzew, d ąb czerwony, klon srebrzysty; Park Buntowo: lipa drobnolistna; Park Dworski : modrzew europejski; Park Dworski Buntowo: 2 lipy drobnolistne, sosna wejmutka; Le śnictwo Nowy Dwór – d ąb bezszpułkowy, Wie ś Pieczyn: lipa drobnolistna.

Identyfikacja problemów:

Bariery i problemy zwi ązane z uwarunkowaniami ochrony środowiska naturalnego: − niska świadomo ść ekologiczna, brak wykształconych postaw ekologicznych, − problem dzikich wysypisk śmieci, − brak strategii gospodarowania odpadami na terenie Powiatu Złotowskiego. − niedostateczna selekcyjna zbiórka odpadów (dotyczy głównie szkła i makulatury)

Infrastruktura techniczna

Na samym wst ępie trzeba odnotowa ć, i Ŝ wska źnik infrastruktury technicznej, uwzgl ędniaj ący liczb ę abonentów telefonów na 1000 mieszka ńców, długo ść dróg na 100 km 2, podł ączenie sieci wodno-kanalizacyjno-gazowej itp. w % ogółu mieszka ńców wynosi dla Powiatu Złotowskiego 0.308, podczas gdy średnio dla wszystkich powiatów Wielkopolski- 0,465. Jest to 66% przeci ętnego wojewódzkiego.

Zaopatrzenie w wod ę i odprowadzanie ścieków

Na terenie Powiatu Złotowskiego znajduj ą si ę 54 uj ęcia wód. Z 40 uj ęć wydobywane s ą wody czwartorz ędowe, a z 14 wody trzeciorz ędowe wymagaj ące uzdatniania do picia. W chwili obecnej zasoby dyspozycyjne warstw wodono śnych, jak i wydajno ść uj ęć s ą wystarczaj ące. Woda pochodz ąca z uj ęć poddawana jest procesowi uzdatniania w Stacjach Uzdatniania Wody. Zasadnicze etapy uzdatniania dotycz ą głównie od Ŝelaziania i odmanganiania, a tak Ŝe sporadycznie dezynfekcji. Ogólnie mo Ŝna stwierdzi ć, Ŝe stan wód jest dobry, tylko w nielicznych przypadkach dostateczny. Pod wzgl ędem długo ści sieci wodoci ągowej Powiat Złotowski w 2001 roku zajmował 23 miejsce spo śród 31 powiatów województwa. W roku 2002 długo ść sieci wodoci ągowej wynosiła 514,1 km. Najdłu Ŝsz ą sie ć wodoci ągow ą posiada gmina Zakrzewo – 101 km, a najkrótsz ą gmina Jastrowie – 37 km i miasto Złotów – 34 km. Poziom zwodoci ągowania dla powiatu wynosi średnio 88%. Ponad 90% zwodoci ągowania posiadaj ą: Miasto Złotów (99,9%), Miasto i Gmina Okonek (97,7%), a tak Ŝe Gmina i Miasto Jastrowie (97,2%). Najsłabiej zwodoci ągowan ą gmin ą jest Gmina Złotów (73,8%). W 2002 roku mieszka ńcy Powiatu Złotowskiego zu Ŝyli o 16,9% wody wi ęcej ni Ŝ w roku 2001. Zu Ŝycie to wyniosło 2560,1 tys.m 3. 25

Najwi ększe zu Ŝycie wody w 2002 roku odnotowano w mie ście Złotów i wyniosło ono 28,9% zu Ŝycia wody na cele bytowe w całym powiecie, a w gminie Jastrowie 15,7%. Ludno ść gminy Okonek zu Ŝyła ok. 12% wody, w gminie Złotów 11,6% i Lipce 11%. Najmniej wody zu Ŝyto w gminie Zakrzewo 8,7%, Tarnówce 6,1% i Krajence 6%. Średnie zu Ŝycie wody na dobę w powiecie wyniosło 876,6 m 3. Natomiast średnie zu Ŝycie wody na mieszka ńca (policzone wg liczby osób korzystaj ących z wody wodoci ągowej) wyniosło 112,9 l/d, a najmniej gminy Okonek (91,3 l/d) i Jastrowie (94,4 l/d). Stan infrastruktury technicznej zwi ązanej z gospodark ą ściekow ą uzale Ŝniony jest w du Ŝej mierze od struktury osadniczej, rozproszenia zabudowy, wielko ści gmin, a ponad wszystkim od ich mo Ŝliwo ści finansowych. Te same czynniki warunkuj ą dalszy rozwój infrastruktury, jego tempo i ko ńcowy efekt

Wg GUS w 2001 roku na terenie powiatu 1567 dam 3 ścieków przemysłowych i komunalnych odprowadzono do wód powierzchniowych lub do ziemi. Około 1383 dam 3 ścieków oczyszczono, w tym: 86% biologicznie, chemicznie i z podwy Ŝszonym usuwaniem biogenów, a 2,3% mechanicznie. 184 dam 3 ścieków wytworzonych w 2001 roku nie oczyszczono. W 2002 roku ilo ść odprowadzanych ścieków wzrosła o ok. 9% i było ich 1713,1 dam 3. Spo śród ścieków oczyszczonych 1,2% poddano oczyszczaniu mechanicznemu, 1,7% oczyszczaniu chemicznemu, 39,5% biologicznemu i a Ŝ 57,6% oczyszczono z podwy Ŝszonym usuwaniem biogenów. Ścieków nieoczyszczonych było 243,1 dam 3 (tj. 14,2% ze wszystkich wyprodukowanych ścieków). Nieoczyszczonych ścieków z zakładów przemysłowych odprowadzono ok. 12% (tj. 29,0 dam 3), a sieci ą kanalizacyjn ą 88% (214,1 dam 3). W 2002 roku na terenie Powiatu Złotowskiego 13 oczyszczalni ścieków obsługiwało ok. 28,6% ludno ści Powiatu Złotowskiego. Oczyszczalnie te odprowadziły o około 25% ścieków wi ęcej ni Ŝ w roku 2001.

Identyfikacja problemów:

Bariery i problemy: − niski stopie ń skanalizowania gmin, − niski stopie ń zwodoci ągowania gmin, − dekapitalizacja urz ądze ń melioracyjnych.

Gospodarka odpadami

Znaczn ą grup ę odpadów powstaj ących w Powiecie Złotowskim stanowi ą odpady komunalne zwi ązane z codzienn ą egzystencj ą człowieka. Na terenie powiatu odpady inne ni Ŝ niebezpieczne składowane s ą w miejscowo ściach: Mi ędzybłocie, Osowo, Anielin. Z eksploatacji wył ączono składowiska w Zakrzewie, Tarnówce, Jastrowiu i Krajence i poddano je rekultywacji. Na uwag ę zasługuje fakt, Ŝe na terenie powiatu nie znajduj ą si ę składowiska przyjmuj ące odpady niebezpieczne. Jest to uwarunkowanie pozytywne, poniewa Ŝ eliminuje potencjalne źródło zagro Ŝeń dla środowiska.

26

Identyfikacja problemów:

Bariery i problemy − niska świadomo ść ekologiczna, − problem dzikich wysypisk.

Dost ępno ść komunikacyjna

Podstaw ą dla prawidłowego funkcjonowania transportu jest odpowiednia sie ć dróg kolejowych i kołowych, cz ęstotliwo ść poł ącze ń kolejowych i autobusowych utrzymywanych z innymi miastami. Istotn ą rol ę pod wzgl ędem turystycznym odgrywaj ą równie Ŝ parkingi. Dost ępno ść komunikacyjna jest elementem kluczowym z punktu widzenia mo Ŝliwo ści rozwoju.

Obsług ę komunikacyjn ą Powiatu Złotowskiego zapewnia system dróg o znaczeniu regionalnym, powiatowym i lokalnym. Infrastruktura drogowa w powiecie jest dobrze rozwini ęta. Przez jego teren przebiegaj ą dwie tranzytowe drogi krajowe o ł ącznej długo ści około 70 km.

Sie ć dróg uzupełniaj ą: a) drogi wojewódzkie (około 98,7 km) − Człuchów - Piła 53,2 km − Krajenka – Gniezno – 9,6 km − Jastrowie – Wi ęcbork 35,9 km b) drogi powiatowe (około 500 km) c) drogi gminne (około 350 km)

Z eksploatacj ą infrastruktury drogowej wi ąŜą si ę dwa aspekty: − utrzymanie dróg, − jako ść świadczonych usług na drogach. Stan dróg jest niezadawalający. Odpowiedzialny za drogi powiatowe – Powiatowy Zarz ąd Dróg w Złotowie – otrzymuje środki, które pozwalaj ą tylko na niezb ędne remonty i modernizacje. Jedyna nadzieja na obecnym etapie to środki pomocowe, zarówno krajowe jak i zagraniczne. Osobowe usługi przewozowe na terenie powiatu sprawuj ą głównie Przedsi ębiorstwa Komunikacji Samochodowej w Pile, Wałczu, Chojnicach i Człuchowie. Maj ą one do dyspozycji nowoczesny dworzec autobusowy w Złotowie, lokalne dworce PKS w Jastrowiu, Krajence i Okonku oraz przystanki autobusowe w poszczególnych wsiach. Układ poł ącze ń autobusowych nie jest dostosowany do obecnych granic powiatu. Szczególnie brakuje dogodnych poł ącze ń zachodniej i zachodnio – północnej cz ęś ci powiatu ze Złotowem. Wprowadzona w 1999 roku na te trasy komunikacja prywatna nie sprawdziła si ę. Problemem dla młodzie Ŝy szkolnej, szczególnie ponadgimnazjalnej jest niehonorowanie biletów miesi ęcznych wystawionych przez innych przewo źników.

Komunikacja kolejowa

W powiecie eksploatowane s ą obecnie dwie linie kolejowe o ł ącznej długo ści 90 km : − Piła – Kołobrzeg − Piła – Złotów – Tczew

27

Linia kolejowa ze Złotowa do Wi ęcborka i dalej do Laskowic Pomorskich została kilka lat temu wycofana z eksploatacji. Linia Piła – Kołobrzeg jest zelektryfikowana. Tendencj ą polityki lokalnej PKP jest likwidacja nierentownych linii oraz zamykanie miejscowych dworców. Linia Piła – Tczew funkcjonuje jak dotychczas, jednak zmniejszeniu uległa ilo ść poł ącze ń. Ju Ŝ na linii Piła – Kołobrzeg coraz mniej poci ągów dalekobie Ŝnych zatrzymuje si ę w Jastrowiu i Okonku. Konsekwencj ą zamykania i braku nadzoru w godzinach nocnych dworców kolejowych jest ich stopniowa dewastacja, szczególnie w Jastrowiu i Złotowie. Jeszcze gorzej przedstawia si ę stan przystanków kolejowych w miejscowo ściach wiejskich, z których niekiedy pozostały tylko ruiny. Tranzytowy charakter dróg i szlaków kolejowych stwarza dla powiatu, niezale Ŝnie od opisanych niedoskonało ści, dobre warunki do podró Ŝowania, tranzytu i wymiany towarowej

Identyfikacja problemów: − zły stan dróg w stosunku do rosn ącego ruchu samochodowego, − niski poziom inwestowania. − zadania maj ące na celu popraw ę sytuacji: − modernizacja dróg, − wyznaczanie tras turystycznych ( ście Ŝki rowerowe), − budowa oraz utwardzanie jezdni na drogach gminnych, − poszerzanie istniej ących jezdni na drogach gminnych.

Elektroenergetyka

Powiat Złotowski wł ączony jest za po średnictwem linii 220 kW do krajowego systemu energetycznego. Linia ta przebiega z Poznania przez Pił ę do Koszalina. Od niej liniami wysokiego i średniego napi ęcia pr ąd elektryczny dostarczany jest na teren powiatu. Na terenie powiatu znajduje si ę 5 stacji energetycznych 110/15 kW. W najbli Ŝszych latach przewiduje si ę rozbudow ę linii Pozna ń – Piła – Koszalin z mocy przesyłowej 220 kV do 400 kV. Moc dostarczana na teren powiatu jest wystarczaj ąca dla potrzeb ludno ści i gospodarki. Problemem jest brak dwustronnego zasilania miejscowo ści i wi ększych zakładów produkcyjnych. Problemem staje si ę równie Ŝ sprawa reelektryfikacji wsi. W wielu przypadkach okazuje si ę, Ŝe sie ć elektryczna wybudowana na wsi przed 50 laty wymaga gruntownej modernizacji. Na terenie powiatu poza niewielkimi elektrowniami wodnymi na rzece Gwdzie brak jest innych źródeł energii elektrycznej.

Stan dziedzictwa kulturowego

Na terenie Powiatu Złotowskiego nie wyst ępuj ą niestety walory antropogeniczne o du Ŝym znaczeniu ponadregionalnym. Dominuj ą tu przede wszystkim zabytki sakralne, niszczej ące młyny, dworki i pałace, drewniane zabudowania i gospodarstwa. Brakuje obiektów unikalnych, niespotykanych, które byłyby identyfikowane z regionem.

28

Gospodarka

Gospodarka Powiatu Złotowskiego ma charakter rolniczo – przemysłowy z dodatkiem funkcji usługowej, w tym turystycznej. W okresie ostatnich 10 lat przemysł przeszedł wielk ą przemian ę ustrojow ą z pa ństwowego na prywatny, skutkiem czego jest bezrobocie strukturalne na terenie powiatu.

Na terenie powiatu w ko ńcu 2005 roku było zarejestrowanych ok. 4 000 podmiotów gospodarczych, z czego tylko 200 stanowiło sektor publiczny. Około 3 800 z nich prowadzonych jest przez osoby fizyczne. Najwi ęcej jednostek funkcjonuje w handlu, w przemy śle i budownictwie. Nale Ŝy zaznaczy ć, Ŝe w powiecie dominuj ą jednoosobowe podmioty gospodarcze i pracodawcy zatrudniaj ący do 20 pracowników. Na do ść wysokim poziomie rozwin ęła si ę funkcja turystyczna. Na terenie powiatu działa wiele gospodarstw agroturystycznych. Ich liczba wzrasta z ka Ŝdym rokiem. Baza gospodarcza jest rozpi ęta i swym zasi ęgiem obejmuje liczne działy gospodarki. Powiat Złotowski jako jednostka samorz ądowa jest instytucj ą pr ęŜ nie działaj ącą. Du Ŝy nacisk kładzie si ę na rozwój gospodarczy. Nale Ŝy tak wykorzysta ć potencjał gospodarczy, aby przyniósł on jak najwi ęcej korzy ści dla tworzenia dogodnych warunków inwestowania. Dla w pełni skutecznego rozwoju regionu konieczne jest podejmowanie działa ń na rzecz rozwoju sektora małych i średnich przedsi ębiorstw.

Sfera społeczna

Spo śród 4 gmin wiejskich i 3 miejsko-wiejskiej i 1 miejskiej, tworz ących powiat, najwi ększa liczba mieszka ńców zamieszkuje gmin ę miejsk ą Złotów – 18.451 osoby. Liczba mieszka ńców pozostałych gmin zawiera si ę od 3.098 osób w gminie Tarnówka do 11.404 w gminie Jastrowie. Pozytywnym uwarunkowaniem, na tle innych powiatów, jest fakt małej rozbie Ŝno ści w liczbie mieszka ńców poszczególnych gmin wiejskich. Podstawowe informacje o ludno ści gmin powiatu przedstawiono w tabeli.

Gęsto ść zaludnienia ogółem w powiecie wynosi 41 osób na km2 i jest to jeden z najni Ŝszych wska źników w śród powiatów województwa. Struktura wieku mieszka ńców Powiatu Złotowskiego, wyra Ŝona w podziale na grupy wiekowe: przedprodukcyjn ą, produkcyjn ą i poprodukcyjn ą, ró Ŝni si ę nieznacznie od struktur dla innych powiatów oraz przeci ętnej dla Województwa Wielkopolskiego. Społecze ństwo Powiatu Złotowskiego jest nieznacznie młodsze, ni Ŝ przeci ętnie społecze ństwo województwa. Nale Ŝy to uzna ć za sytuacj ę korzystn ą, cho ć nakładaj ącą na władze samorz ądowe zarówno szczebla powiatowego, jak te Ŝ gminnego, dodatkowe zadania z zakresu rozwoju infrastruktury przeznaczonej dla młodszych grup wiekowych. Wi ąŜ e si ę te Ŝ z niebezpiecze ństwem du Ŝego zapotrzebowania na prac ę.

Struktury wieku mieszkańców powiatu oddaj ą trendy typowe dla rozwoju ludno ściowego całego kraju. Bardzo mała liczebnie jest grupa ludno ści urodzonej w okresie II wojny światowej, bardzo liczne jest pokolenie wy Ŝu kompensacyjnego z przełomu lat 40-tych i 50-tych, wyra źnie odzwierciedla si ę ni Ŝ z lat 60-tych oraz wy Ŝ 29 lat 70-tych i 80-tych; mała liczebnie (szczególnie w mie ście) jest grupa dzieci urodzonych w latach 90-tych, co jest efektem procesów transformacji systemowej skutkuj ącej trudn ą sytuacj ą na rynku pracy, kryzysem mieszkaniowym, zmniejszaniem liczby zawieranych mał Ŝeństw i ogólnie zmianami modelu rodziny. Porównuj ąc poziom wykształcenia ludno ści na terenie Powiatu Złotowskiego ze średnimi wska źnikami w tej dziedzinie dla całego obszaru Polski mo Ŝna zauwa Ŝyć kilka niepokoj ących ró Ŝnic. Udział ludno ści z wykształceniem wy Ŝszym na terenie Powiatu Złotowskiego (4,3%) jest zdecydowanie ni Ŝszy ni Ŝ średnia dla całego kraju (11,6%). Udział ludno ści z wykształceniem podstawowym i ni Ŝszym, który na terenie powiatu wynosi 34,8% jest znacz ąco wy Ŝszy od średniej dla całego kraju, która wynosi 17,6%. W du Ŝym stopniu spowodowane to jest utrudnionym dost ępem mieszka ńców powiatu do infrastruktury edukacyjnej, szczególnie na poziomie szkół wy Ŝszych, a tak Ŝe migracj ę lepiej wykształconych osób do du Ŝych o środków miejskich, które oferuj ą wi ększ ą ilo ść lepiej płatnych miejsc pracy oraz wy Ŝszy standard Ŝycia.

Warunki i jako ść Ŝycia mieszka ńców, w tym poziom bezpiecze ństwa

Warunki i jako ść Ŝycia mieszka ńców Powiatu Złotowskiego determinowane są głównie przez miejsce zamieszkania. Wiejska sie ć osadnicza powiatu jest silnie zró Ŝnicowana. Na obszarach silniej zalesionych wykształciło si ę szereg małych miejscowo ści licz ących po kilkudziesi ęciu mieszka ńców. Na obszarze tym bardzo słabo rozwini ęta jest infrastruktura. Zdecydowanie najlepsza sytuacja wyst ępuje w miejscowo ściach gminnych, które posiadaj ą odpowiedni ą infrastruktur ę, zapewniaj ącą obsług ę mieszka ńców na stosunkowo wysokim poziomie. Na poziom Ŝycia mieszka ńców powiatu pozytywnie wpływa równie Ŝ centralne usytuowanie Złotowa jako stolicy powiatu oraz stosunkowa dobrze rozwini ęty transport publiczny. Około 27% ludno ści powiatu mieszka w mie ście Złotów, który dzi ęki dobrze rozwini ętej infrastrukturze oferuje najlepsze warunki Ŝycia. Poziom jakości Ŝycia mieszka ńców powiatu jest niski. Warto ść syntetycznego miernika jako ści Ŝycia, uwzgl ędniaj ący m. in. długo ść dróg na 100 km2, podł ączenie mieszka ńców do sieci wodno-kanalizacyjno-gazowej w % ogółu mieszka ńców, przeci ętn ą płac ę, stop ę bezrobocia, liczb ę lekarzy na 10 tys. mieszka ńców, stopie ń oczyszczania ścieków, dochody gmin na 1 mieszka ńca itd.- wynosi 0,141, podczas gdy średnio dla powiatów Wielkopolski 0,305 (46% średniego wojewódzkiego).

Opieka zdrowotna

Opiek ę lekarsk ą na poziomie specjalistycznym zapewnia głównie Szpital Powiatowy im. Alfreda Sokołowskiego w Złotowie, który w chwili obecnej liczy 319 łó Ŝek. W struktury szpitala wchodz ą m. in. oddziały i poradnie, które przedstawiono w tabeli poni Ŝej.

ODDZIAŁY SZPITALNE Wewn ętrzny Chirurgiczny Dzieci ęcy Poło Ŝniczo-ginekologiczny z pododdziałem noworodków Anestezjologii i intensywnej terapii Psychiatryczny 30

Dzienny psychiatryczny Oddział leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych (Detoksykacyjny) Oddział terapii uzale Ŝnie ń od alkoholu- Piecewo Oddział opieki długoterminowej z łó Ŝkami hospicyjnymi Szpitalny oddział ratunkowy, zespoły wyjazdowe „R” i „W” JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE Blok operacyjny Dział rehabilitacji Pracownie diagnostyczne w tym: laboratorium analityki medyczne j z pracowni ą mikrobiologii i pracowni ą serologii, pracownia diagnostyki sonograficznej i endoskopowej, pracownia RTG Szkoła rodzenia Apteka szpitalna Poradnie przyszpitalne: poradnia zdrowia psychicznego, poradnia leczenia uzale Ŝnie ń, poradnia neurologiczna, poradnia psychologiczna, poradnia ginekologiczno- poło Ŝnicza, poradnia otolaryngologiczna, poradnia kardiologiczna, poradnia chirurgii onkologicznej, poradnia chirurgii urazowo- ortopedycznej Kaplica Prosektorium *Szpital Powiatowy w Złotowie

Szpital dysponuje dwiema karetkami pogotowia ratunkow ą oraz wypadkow ą które obsługuj ą teren całego powiatu.

W powiecie znajduje si ę 13 aptek, zlokalizowanych w nast ępuj ących miejscowo ściach: Złotów (6), Jastrowie (3), Krajenka (1), Lipka (1), Okonek (1), Zakrzewo (1) oraz 3 punkty apteczne w Tarnówce, Radawnicy, Kleszczynie.

Wychowanie przedszkolne, szkolnictwo

Opieka przedszkolna w gminach Powiatu Złotowskiego nie jest najlepiej rozwini ęta i w poszczególnych gminach kształtuje si ę na podobnym poziomie. W poni Ŝszej tabeli przedstawione jest zestawienie liczby przedszkoli i oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych (na dzie ń 31 grudnia 2005 r.)

Tabela 6. Zestawienie liczby przedszkoli i oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych

Przedszkola gmina/miasto ogółem Dzieci m. Złotów 5 593

Jastrowie 1 296

Krajenka 4 190

Okonek 2 233

Lipka 1 151

31

Tarnówka 1 60

Zakrzewo 2 117 gm. Złotów (oddziały przedszkolne przy 14 235 szkołach) 16 (+14 oddziałów Łącznie przedszkolnych 1 873 w powiecie przy szkołach)

Źródło: Strony internetowe poszczególnych gmin

Wi ększo ść przedszkoli znajduje si ę w budynkach wymagaj ących ci ągłych inwestycji, zarówno w infrastruktur ę techniczn ą, jak i termomodernizacj ę. Warto podkre śli ć, Ŝe utrzymywanie przedszkoli jest jednym z elementów polityki prorodzinnej, której realizacja le Ŝy w kompetencjach mi ędzy innymi tak Ŝe samorz ądów gminnych. Brak przedszkoli na obszarach wiejskich jest jedn ą z przyczyn utrudniaj ących restrukturyzacj ę rynku pracy i popraw ę warunków bytowych mieszka ńców, bowiem niemo Ŝno ść zapewnienia opieki dzieciom sprawia, i Ŝ du Ŝa cz ęść kobiet rezygnuje z poszukiwania pracy. Jednocze śnie z obawy przed utrat ą pracy w czasie długiej opieki nad dzieckiem, znaczna cz ęść kobiet rezygnuje z posiadania potomstwa. Przedszkola, obok oczywistej funkcji wychowawczo-edukacyjnej, s ą wi ęc istotnym elementem wpływaj ącym na rozwój społeczny i gospodarczy gmin. Po Ŝą dane jest, by we wszystkich miejscowo ściach uznanych za rozwojowe funkcjonowały przedszkola lub oddziały przedszkolne przy szkołach.

Na terenie powiatu funkcjonuje 27 szkół podstawowych i 12 gimnazjów publicznych, w których uczy si ę ł ącznie 8373 uczniów (rok szkolny 2004/2005).

Tabela 7. Szczegółowy wykaz szkół w rozbiciu na gminy

szkoły szkoły gmina liczba uczniów liczba uczniów podstawowe gimnazjalne m. Złotów 3 1 163 2 859 Krajenka 3 734 1 368 Jastrowie 3 908 1 506 Okonek 4 732 2 498 Lipka 2 418 2 282 Tarnówka 1 273 1 150 Zakrzewo 4 475 1 271 Gm. Złotów 7 759 2 469 Łącznie w 27 5 175 12 3 198 powiecie *GMINY POWIATU 32

Na terenie powiatu znajduje si ę równie Ŝ Specjalny O środek Szkolno – Wychowawczy zlokalizowany w Jastrowiu. W skład szkoły wchodzi szkoła podstawowa specjalna, gimnazjum specjalne i internat. Ponadto w Powiecie Złotowskim działa 6 szkół ponad gimnazjalnych: I Liceum Ogólnokształc ące w Złotowie, Zespół Szkół Elektro-Mechanicznych w Złotowie, Zespół Szkół Ekonomicznych w Złotowie, Zespół Szkół Rolniczych w Złotowie, Zespół Szkół Technicznych w Jastrowiu, Zespół Szkół Spo Ŝywczych w Krajence. Wszystkie szkoły posiadaj ą pracownie komputerowe i maj ą dost ęp do sal gimnastycznych. Zazwyczaj wykładane s ą w nich dwa j ęzyki – j ęzyk angielski i niemiecki. Wyj ątkiem jest tu I Liceum Ogólnokształc ące w Złotowie gdzie dodatkowo wykładany jest j ęzyk francuski. Najwi ększ ą pod wzgl ędem liczebno ści uczniów szkoł ą ponad gimnazjaln ą na terenie powiatu jest Zespół Szkól Rolniczych w Złotowie, gdzie ucz ęszcza 661 uczniów, natomiast najmniejsz ą Zespół Szkół Ekonomicznych w Złotowie licz ący 404 uczniów (dane z dnia 31.12.2002r.). Ze wzgl ędu na powy Ŝsze dost ęp mieszka ńców gminy do edukacji na poziomie ponad gimnazjalnym nale Ŝy uzna ć za dobry. Wzrasta oferta szkół policealnych, które s ą cz ęś ci ą złotowskich zespołów szkół. Obecnie 3 tego typu szkoły (Zespół Szkół Ekonomicznych w Złotowie, Zespół Szkół Spo Ŝywczych w Krajence i Zespół Szkół Technicznych w Jastrowiu) oferuj ą kształcenie w kierunku uzyskania tytułu technika ekonomisty, technika administracji, technika informatyka i technika prac biurowych.

Aktywno ść kulturalna, sportowa i społeczna

Aktywno ść społeczna, kulturalna i sportowa mo Ŝe przybiera ć bardzo ró Ŝne formy. Zaliczy ć tu mo Ŝna przede wszystkim działalno ść : instytucji obsługi kultury w du Ŝej mierze b ędących skutkiem realizacji zada ń własnych gmin (jako cz ęść infrastruktury społecznej - np. biblioteki, domy kultury), działalno ść stowarzysze ń kulturalnych, społecznych, o światowych, religijnych, charytatywnych, turystyczno- krajoznawczych, działalno ść folklorystyczn ą, działalno ść klubów sportowych, dru Ŝyn harcerskich, działalno ść partii politycznych i zwi ązków zawodowych, wreszcie wydawanie lokalnych czasopism, czy cykliczne organizowanie imprez kulturalnych lub sportowych. Mieszka ńcy gmin Powiatu Złotowskiego charakteryzuj ą si ę znaczn ą aktywno ści ą kulturaln ą, społeczn ą i sportow ą pomimo niezbyt dobrze rozbudowanej bazy temu słu Ŝą cej. Zdecydowana wi ększo ść instytucji kulturalnych w gminach to biblioteki i punkty biblioteczne, jak równie Ŝ domy kultury oraz ewentualnie świetlice wiejskie. Ponadto w Złotowie działa Muzeum Ziemi Złotowskiej. Na terenie powiatu funkcjonuj ą dwa kina. Jedno mie ści si ę w miejscowo ści Okonek i jest to kino sezonowe, natomiast drugie, działaj ące przez cały rok zlokalizowane jest w mie ście Złotów.

Bezpiecze ństwo publiczne

W Złotowie działa Powiatowa Komenda Policji, obejmuj ąca swym zasi ęgiem obszar całego powiatu. Z danych udost ępnionych przez Komend ę wynika, i Ŝ na terenie powiatu maleje poziom przest ępczo ści. W roku 2004 odnotowano ogółem 2111 czynów przest ępczych natomiast w roku 2005 odnotowano 2011 czynów. W ogólnej liczbie przest ępstw (2011), 1317 to przest ępstwa o charakterze kryminalnym. Zmniejszyła si ę liczba przest ępstw skierowanych przeciwko mieniu. 33

Przest ępstw o tej kategorii stwierdzono 835, wobec 1040 w roku poprzedzaj ącym. Równie Ŝ spadkowi uległ wska źnik kradzie Ŝy z włamaniem z 356 w roku 2004 do 271 w roku 2005. Długofalowa tendencja ograniczania wszystkich kategorii przest ępstw zmierza w dobrym kierunku. W du Ŝym stopniu udało si ę ograniczy ć przest ępczo ść przeciwko zdrowiu i Ŝyciu, mniej było zdarze ń skutkuj ących uszczerbkiem na zdrowiu, zmniejszyła si ę liczba bójek i pobi ć, a tak Ŝe rozbojów, kradzie Ŝy rozbójniczych i wymusze ń rozbójniczych.

Istotnym wska źnikiem, który mo Ŝe obrazowa ć prac ę policji mo Ŝe by ć jej ocena przez samych mieszka ńców. Wyniki bada ń ankietowych, przeprowadzonych w 2004r., wskazywały, Ŝe 81% mieszka ńców powiatu czuje si ę bezpiecznie w miejscu zamieszkania.

W Złotowie działa Powiatowa Komenda Pa ństwowej Stra Ŝy Po Ŝarnej, która dysponuje 3 samochodami ga śniczymi, 3 samochodami specjalnymi 2 samochodami operacyjno-dowódczymi i 2 samochodami pomocniczymi.

Poni Ŝszy rysunek przedstawia schemat organizacyjny PSP z uwzgl ędnieniem wydziałów i jednostek.

SCHEMATSTRUKTURYORGANIZACYJNEJ KOMENDYPOWIATOWEJPAŃSTWOWEJSTRAśYPOśARNEJ wZŁOTOWIE

KOMENDANT POWIATOWY

Z-ca Komendanta Powiatowego Wydział Jednostka operacyjno - szkoleniowy Ratowniczo Ga śnicza w Złotowie

Wydział Wydział Powiatowe kwatermistrzowsko - techniczny kontrolno - rozpoznawczy Stanowisko Kierowania

Wydział Wydział finansów organizacyjno - kadrowy

W okresie od 01.01. – 31.12.2006r. jednostki ochrony przeciwpo Ŝarowej Powiatu Złotowskiego interweniowały 846 razy. Średnio jednostki wyje ŜdŜały do zdarze ń 2,3 razy w ci ągu doby. Wśród interwencji jednostek Pa ństwowej Stra Ŝy Po Ŝarnej i Ochotniczych Stra Ŝy Po Ŝarnych nale Ŝy wymieni ć: − 247 po Ŝarów, − 583 miejscowych zagro Ŝeń, − 16 alarmów fałszywych

Usługi finansowe

Bardziej zło Ŝona obsługa finansowa mieszka ńców i podmiotów gospodarczych (operacje bankowe, kredyty, wymiana walut, rachunki oszcz ędno ściowe) mo Ŝliwa jest przede wszystkim w Złotowie. W mie ście funkcjonuje Spółdzielczy Bank Ludowy 34

(samodzielny bank, nie podległy centrali w innym mie ście) oraz jego oddziały w mie ście Krajenka, Jastrowie, Okonek i Lipka, poza tym PKO BP, PKO S.A., BG ś oraz filia Banku Pocztowego.

Opieka społeczna

Wśród problemów, z którymi najcz ęś ciej borykaj ą si ę mieszka ńcy powiatu dominuj ą: ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawno ść , bezradno ść w sprawach opieku ńczo – wychowawczych, alkoholizm i bezdomno ść . Najcz ęś ciej problemy te s ą ze sob ą sprz ęŜ one i stanowi ą „naczynia poł ączone”. Zjawisko ubóstwa ma wiele przyczyn – mo Ŝe ono by ć wywołane bezrobociem, niepełnosprawno ści ą, ale tak Ŝe bierno ści ą Ŝyciow ą i brakiem odpowiedzialno ści. Problemem nieodł ącznie sprz ęŜ onym, czy te Ŝ powoduj ącym ubóstwo jest bezrobocie. Rozmiary i cechy bezrobocia stawiaj ą je w rz ędzie najwa Ŝniejszych i jednocze śnie najtrudniejszych do rozwi ązania problemów ekonomicznych, politycznych i społecznych. Poka źną grup ę stanowi ą niepełnosprawni, których stan fizyczny lub psychiczny trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemo Ŝliwia wypełnianie zada ń Ŝyciowych i ról społecznych, zgodnie z normami prawnymi i społecznymi. Niwelowanie skutków niepełnosprawno ści oznacza odej ście od socjalnej izolacji i tworzenie mechanizmów oraz instytucji ułatwiaj ących tej kategorii osób integracj ę społeczn ą w środowisku zamieszkania, w pracy oraz w społeczno ści – jako cało ści. Problemem, który wnosi ogromne spustoszenie moralne i emocjonalne jest alkoholizm. Pauperyzacja społecze ństwa, załamanie si ę autorytetów, brak wzorców moralnych w wychowaniu, społeczna akceptacja nietrze źwo ści – stanowi ą niektóre czynniki ści śle zwi ązane z pogł ębianiem si ę skali tego problemu. Nowym zjawiskiem jest bezdomno ść ; jako zjawisko społeczne wi ąŜ e si ę z brakiem domu, pracy i środków do Ŝycia. W 2001 r. w Złotowie utworzono noclegowni ę dla bezdomnych. Jest to jedyna tego typu placówka w powiecie.

Identyfikacja problemów: • wysoki poziom bezrobocia, du Ŝy odsetek osób długotrwale pozostaj ących bez pracy • niski poziom wykształcenia, migracje osób wykształconych z terenu powiatu do du Ŝych o środków miejskich i za granic ę • zły stan techniczny warsztatów Zespołu Szkół Elektro-Mechanicznych w Złotowie • niski standard zasobów mieszkaniowych (na terenach wiejskich) spowodowany brakiem wyposa Ŝenia w wodoci ąg i kanalizacj ę, • słaby rozwój budownictwa mieszkaniowego (niska ilość mieszka ń oddawanych do uŜytku), • post ępuj ące ubo Ŝenie mieszka ńców, zwłaszcza na terenach wiejskich (głównie popegeerowskich), • mała ilo ść mieszka ń socjalnych, • niewystarczaj ąca infrastruktura sportowa i kulturalna (np. sale sportowe, kino), • bariery architektoniczne dla osób niepełnosprawnych.

35

2. Urz ąd bli Ŝej obywatela

Starostwo Powiatowe razem z Powiatowym Urz ędem Pracy i jednostkami organizacyjnymi powiatu tworzy powiatow ą administracj ę zespolon ą. W skład Starostwa Powiatowego wchodzi 8 wydziałów. Prace Starostwa organizuje Starosta. Dyrektorzy Wydziałów Starostwa zostali imiennie upowa Ŝnieni do podpisywania pism i decyzji w indywidualnych sprawach w imieniu Starosty. Wszystkie wydziały Starostwa zlokalizowane zostały w jednym budynku, usytuowanym w centrum miasta Złotowa. Lokalizacja i usytuowanie usprawniaj ą prace Starostwa oraz ułatwiaj ą obywatelom załatwianie ich spraw. Rosn ąca konkurencja innowacyjna staje si ę bardzo istotnym czynnikiem gry politycznej. Aktualne tendencje innowacyjne i przyszło ściowe rozwi ązania lansowane przez idee społecze ństwa informacyjnego nale Ŝy traktowa ć jako motor przekształce ń i modernizacji oraz jako narz ędzie koordynacji struktur instytucjonalnych, zwłaszcza zasobów kapitału ludzkiego. Tylko sprawna i szybka wymiana informacji w postaci elektronicznych dokumentów pozwala na ekonomiczne i sprawne zarz ądzanie zasobami. Aktualne tendencje światowe zmierzaj ą w kierunku zwi ększenia zastosowania technik informacyjnych i zbudowania społecze ństwa informatycznego. Oznacza to konieczno ść zbudowania Strategii rozwojowej Urz ędu, gdzie podstawowymi elementami b ędą informacja i wiedza. Urz ąd nowej epoki to przede wszystkim „firma” przerabiaj ąca informacje i świadcz ąca elektroniczne usługi dla swoich petentów, obywateli. Wykonana w ubiegłym roku analiza stanu i potrzeb w zakresie komputeryzacji Starostwa Powiatowego wykazała, Ŝe Starostwo nie jest w pełni przygotowane do pełnienia publicznej misji, której oczekuje od niego społecze ństwo informacyjne. Niew ątpliwie wnioskiem syntetycznym staje si ę stwierdzenie niewystarczaj ącej dost ępno ści komunikacyjnej regionu. W Starostwie brakuje sprz ętu, oprogramowania, obsługi załatwiania spraw w Internecie (usługi), rozwi ąza ń informatycznych zapewniaj ących bezpiecze ństwo przechowywania i przesyłania danych. Zainstalowane i dotychczas u Ŝywane w Starostwie oprogramowanie nie jest najlepszej jako ści, a wykorzystane technologie są przestarzałe i nie posiadaj ą mo Ŝliwo ści dalszego rozwoju (np. brak elektronicznego podpisu).

Mamy na celu sprostanie aktualnej polityce Unii Europejskiej w zakresie: − społecze ństwa informacyjnego, − polityki równych szans (płe ć, niepełnosprawno ść ), − ochrony środowiska. Wychodz ąc naprzeciw wyzwaniom przedstawionym w Narodowym Planie Rozwoju oraz maj ąc poczucie problemów stoj ących na drodze realizacji wizji „społecze ństwa informacyjnego” – Starostwo Powiatowe przyst ąpi do rozbudowy i modernizacji platformy sprz ętowej. Zadanie to obejmuje: instalacje okablowania sieciowego, serwerów, stacji roboczych oraz wiele innych urz ądze ń peryferyjnych. Uzasadnieniem tak okre ślonego przedsi ęwzi ęcia jest d ąŜ enie do szybkiej rozbudowy i modernizacji infrastruktury słu Ŝą cej wzmacnianiu konkurencyjno ści regionu, a tak Ŝe mo Ŝliwo ść skorzystania z pomocy funduszy unijnych. Zrealizowanie projektu zapewni rozwi ązanie szeregu problemów Starostwa jednostek organizacyjnych powiatu poprzez zaspokojenie nast ępuj ących potrzeb:

36

− obsług ę sekretariatu i wydziałów Starostwa w zakresie elektronicznego obiegu dokumentów, − obsług ę wymiany informacji i dokumentów elektronicznych z innymi urz ędami, jednostkami organizacyjnymi, podmiotami gospodarczymi i obywatelami w Polsce i Unii Europejskiej z wykorzystaniem technologii szerokopasmowych, − obsług ę elektronicznego podpisu, − podniesienie bezpiecze ństwa przechowywania i przesyłu danych, − przyspieszenie rozwoju elektronicznych usług dla ludno ści poprzez uruchomienie załatwiania spraw przez Internet, − automatyzacje procesu przygotowania i przekazywania tre ści do internetowego BIP, − stworzenie podstaw działania systemu dla pełnej obsługi zamówie ń publicznych w Internecie, − uruchomienie procesu tworzenia regionalnych, elektronicznych baz danych, − stworzenie podstaw działania systemu zbierania, przechowywania i wymiany tre ści cyfrowej dla o środków ratownictwa i zarz ądzania kryzysowego.

Wdro Ŝenie systemu informatycznego daje efekty skrócenia czasu załatwienia sprawy. Nasze przedsi ęwzi ęcie jest kontynuacj ą budowy Urz ędu, które Starostwo wspomagało tworz ąc internetowy Biuletyn Informacji Publicznej. Szybko załatwiona sprawa w urz ędzie zazwyczaj warunkuje mo Ŝliwo ść uzyskania konkretnego celu gospodarczego przez firmę lub obywatela. Na sprawne załatwienie sprawy ma wpływ nie tylko zaplecze techniczne i nowoczesna technologia oprogramowania, ale równie Ŝ wła ściwie przygotowana kadra urz ędników. Reasumuj ąc, nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe dobrze przygotowani urz ędnicy do pełnienia roli funkcjonariusza publicznego oraz właściwy do pracy sprz ęt, w pełni gwarantuje świadczenie usług przez Urz ąd nowej epoki na wysokim poziomie i zaowocuje wzrostem zadowolenia klientów – obywateli.

3. Diagnoza stanu powiatu.

Wyszczególniono w niej najwa Ŝniejsze cechy poszczególnych obszarów przyj ętych do oceny oraz okre ślenia celów i kierunków działa ń strategicznych. Diagnoza stanu powiatu jest syntez ą raportu o stanie powiatu i poszczególnych gmin, analizy porównawczej przeprowadzonej dla potrzeb analizy SWOT. Poszczególnym wnioskom przyporz ądkowano znaki warto ściuj ące znaczenie tre ści (+) pozytywny, (-) negatywny, ( ±) oboj ętny.

GOSPODARKA

(-) regres w budownictwie mieszkaniowym wielorodzinnym (+) rozwój sektora prywatnego (±) wzrost liczby przedsi ębiorstw z udziałem kapitału zagranicznego (-) niewykorzystana baza przedsi ębiorstw popa ństwowych

37

(±) słabe struktury pozarz ądowe wspieraj ące rozwój małej i średniej przedsi ębiorczo ści (-) niska efektywno ść gospodarstw rolnych (-) niewystarczaj ące przetwórstwo rolno – spo Ŝywcze (+) wysoki stopie ń prywatyzacji handlu.

PRZESTRZE Ń

(+) poło Ŝenie na styku czterech województw sprzyjaj ące ponadwojewódzkiej integracji (+) poło Ŝenie na skrzy Ŝowaniu dróg krajowych nr 11 i 22 sprzyjaj ące rozwojowi gospodarczemu. (+) obszary o wysokich walorach przyrodniczo – krajobrazowych. (-) niewykorzystane funkcje wielu obszarów rolniczych i atrakcyjnych turystycznie (-) niewystarczaj ąca współpraca mi ędzypowiatowa i mi ędzygminna. (-) słabe nasycenie niektórych obszarów inwestycyjnych infrastruktur ą techniczn ą (-) nie do ko ńca okre ślone funkcje poszczególnych obszarów (-) niewykorzystane gospodarczo obszary budownictwa popegerowskiego (+) atrakcyjne kompleksy wodne i le śne (-) niewykorzystana do ko ńca funkcja turystyczna (-) niewykorzystana do ko ńca gospodarka odpadami. (-) brak dla wi ększo ści obszaru powiatu szczegółowych planów zagospodarowania przestrzennego (+) dobra integracja powiatu złotowskiego.

SPOŁECZNO ŚĆ

(+) w miar ę wysoki przyrost naturalny (-) wysoka emigracja do krajów UE (-) odpływ młodych, wykształconych ludzi (±) niedostateczny poziom integracji społecze ństwa powiatu (-) brak ujednoliconych działa ń w zakresie przekwalifikowania zawodowego (-) obszary biedy i strukturalnego bezrobocia (+) malej ąca stopa bezrobocia (+) zwi ększaj ące si ę mo Ŝliwo ści kształcenia młodzie Ŝy na terenie powiatu (-) poziom wynagrodze ń ni Ŝszy ni Ŝ w województwie i kraju. (-) brak dostosowania szkolnictwa ponadgimnazjalnego do aktualnych potrzeb (-) niski poziom kształcenia ponadgimnazjalnego w niektórych szkołach.

EKOLOGIA

(-) brak kompleksowego oczyszczania ścieków na obszarach wiejskich (+) racjonalna polityka gospodarowania odpadami (-) niska świadomo ść ekologiczna mieszka ńców (+) racjonalna gospodarka le śna i wodna (+) wzrost wykorzystania ekologicznych źródeł energii (+) edukacja ekologiczna dzieci i młodzie Ŝy (-) niewystarczaj ący stopie ń uzdatniania wody (-) wyst ępuj ą jeszcze wodoci ągi azbestowe

38

INFRASTRUKTURA

(+) drogi sprzyjaj ące wymianie towarowej i osobowej (+) strategiczne funkcje dróg krajowych 11 i 22 na terenie powiatu złotowskiego (-) zły stan nawierzchni wi ększo ści dróg (-) dekapitalizacja wi ększo ści linii i obiektów kolejowych (-) brak obwodnic (+) rozwój telefonii przewodowej i bezprzewodowej (+) do wykorzystania tereny lotniska w Debrznie Wsi (-) niewystarczaj ące skanalizowanie obszarów wiejskich (+) rozwój gazyfikacji na terenie powiatu (-) dekapitalizacja sieci energetycznych na obszarach wiejskich.

AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO–GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJ ĘTYM WDRA śANIEM STRATEGII ROZWOJU SPOŁECZNO– GOSPODARCZEGO ZOSTAŁA DODATKOWOW WZOBOGACONA O ZAŁ ĄCZNIK OBRAZUJ ĄCY ROZWÓJ W LATACH OD 2000r. DO 2005r. SZCZEGÓŁOWE DANE ZAWARTE W ZAŁ ĄCZNIKU S Ą EFEKTEM KONSULTACJI Z JEDNOSTKAMI SAMORZ ĄDOWYMI POWIATU ORAZ DANYMI Z ROCZNIKA STATYSTYCZNEGO.

39

CZ ĘŚĆ III

ANALIZA SWOT

Syntetyczne zestawienie potrzeb, problemów i czynników rozwoju zawarto w poni Ŝszej analizie SWOT. Metoda analizy SWOT jest, w odniesieniu do planistycznych dokumentów o charakterze społeczno-gospodarczym, najlepszym sposobem zidentyfikowania, sklasyfikowania, oceny i zdiagnozowania, czynników wpływaj ących na rozwój danego obszaru i opracowania na tej podstawie najkorzystniejszej Strategii Rozwoju Powiatu Złotowskiego.

Analiza SWOT

S – Strengths (mocne strony) W – Weaknesses (słabe strony) O – Opportunities (szanse) T – Threats (zagro Ŝenia) czyli okre ślenie mocnych i słabych stron własnych oraz szans i zagro Ŝeń, jakie mo Ŝe przynie ść nam otoczenie.

MOCNE STRONY

1. Poło Ŝenie geograficzne na przeci ęciu dróg krajowych i szlaków komunikacyjnych relacji północ – południe. 2. Atrakcyjne walory przyrodnicze i czyste środowisko naturalne, promocja poprzez coroczny Euro-Eco Meeting 3. Du Ŝa sie ć szkół średnich. 4. Du Ŝy odsetek sprawnych ekonomicznie gospodarstw rolnych odpowiadaj ącym standardom UE, o ponad dwukrotnie wi ększej powierzchni niŜ przeci ętna krajowa. 5. Technologia produkcji rolniczej sprzyjaj ąca produkcji Ŝywno ści ekologicznej. 6. Rozwini ęta sie ć gospodarstw agroturystycznych. 7. Dobrze rozwini ęta sie ć szlaków rowerowych. 8. Potencjał ludno ści w wieku produkcyjnym. 9. Młode społecze ństwo. 10. Dobrze rozwini ęta infrastruktura techniczna. 11. Ró Ŝnorodne powi ązania z krajami Unii Europejskiej. 12. Zaawansowany proces prywatyzacji gospodarki. 13. Dobrze rozwini ęta sie ć telekomunikacyjna i elektroenergetyczna. 14. Silne rzemiosło. 15. Brak przemysłu szkodliwego dla środowiska. 16. Tereny pod inwestycje. 17. Dobrze rozwini ęta pomoc społeczna i opieka zdrowotna. 18. Dobre warunki dla rozwoju małej i średniej przedsi ębiorczo ści.

40

19. Nowoczesny szpital.

SŁABE STRONY

1. Znaczne bezrobocie ( cho ć stale zmniejszaj ące si ę ). 2. Brak miejsc pracy na obszarach wiejskich. 3. Szkolnictwo średnie nieprzystosowane do współczesnych wymogów. 4. Zły stan dróg. 5. Zmniejszanie si ę usług świadczonych przez kolej. 6. Niedostatecznie rozwini ęta baza turystyczna. 7. Mała ilo ść zakładów przetwórstwa rolno – spo Ŝywczego. 8. Niski poziom dochodów mieszka ńców powiatu. 9. Brak dost ępu do nowych technologii. 10. Niedostatecznie zintegrowane społecze ństwo. 11. Nierównomierny rozwój gmin powiatu. 12. Słabo rozwini ęta sfera usług komunalnych w gminach. 13. Mała perspektywa podj ęcia pracy przez osob ę ko ńcz ącą studia. 14. Niski miejscowy kapitał. 15. Niezagospodarowane tereny po byłych Pa ństwowych Gospodarstwach Rolnych. 16. Ujemne saldo migracji. 17. Brak szczegółowych planów zagospodarowania przestrzennego w gminach. 18. Niska świadomo ść ekologiczna mieszka ńców. 19. Brak du Ŝych hoteli. 20. Mało aktywna cz ęść organizacji pozarz ądowych. 21. Niewystarczaj ąco rozwini ęte instytucje społeczne.

SZANSE

1. Stabilizacja gospodarki kraju. 2. Mo Ŝliwo ść pozyskania środków pomocowych, a zwłaszcza z Unii Europejskiej. 3. Współpraca z Województwem i s ąsiednimi powiatami. 4. Rozwój małej i średniej przedsi ębiorczo ści równie Ŝ w skali makro. 5. Utworzenie w Pile subregionalnego o środka wspierania przedsi ębiorczo ści. 6. Promocja powiatu poza granicami kraju. 7. Zapotrzebowanie ze strony UE na polsk ą Ŝywno ść w tym ekologiczn ą. 8. Zainteresowanie mieszka ńców Europy Zachodniej wypoczynkiem w Polsce. 9. Współpraca z powiatami i miastami partnerskimi. 10. Wej ście kapitału zewn ętrznego oraz transfer nowoczesnej technologii. 11. Przemieszczanie mieszka ńców du Ŝych aglomeracji na tereny atrakcyjne turystycznie. 12. Rozwój agroturystyki w skali makro. 13. Rozwój przetwórstwa rolno-spo Ŝywczego równie Ŝ w skali makro. 14. Rozwój technologii innowacyjnych.

41

ZAGRO śENIA

1. Opó źnienia w mo Ŝliwo ści pozyskiwania środków pomocowych z UE. 2. Konkurencja wi ększych miejscowo ści. 3. Polityka zcentralizowanych instytucji ds. infrastruktury technicznej niesprzyjaj ąca rozwojowi o środków mniejszych (drogi, kolej, gaz, energetyka). 4. Oddalenie od najwi ększych inwestycji komunikacyjnych kraju. 5. Du Ŝa odległo ść od o środka wojewódzkiego. 6. Brak perspektyw wzrostu udziałów własnych w dochodach powiatów i gmin. 7. Zbyt małe środki zewn ętrzne na walk ę z bezrobociem. 8. Brak warunków zewn ętrznych dla rozwoju budownictwa mieszkalnego. 9. Peryferyjne poło Ŝenie w województwie. 10. Niewła ściwa redystrybucja środków finansowych w stosunku do przydzielonych kompetencji. 11. Zewn ętrzne zagro Ŝenia ekologiczne.

Ju Ŝ pobie Ŝna analiza wskazuje, Ŝe mocne i słabe strony obszaru obj ętego Strategi ą nie s ą z sob ą równowa Ŝne. Podobnie ma si ę rzecz z szansami i zagro Ŝeniami. Nie znaczy to, i Ŝ powiat nie mo Ŝe pretendowa ć do przyspieszonego rozwoju. Mo Ŝe i powinien. Świadomo ść braku przewag mocnych stron (korzystnych potencjałów) oraz szans nad zagro Ŝeniami pozwoli znale źć sposoby przezwyci ęŜ enia słabo ści i zagro Ŝeń. Najlepszym sposobem na to jest koncentracja wysiłków na rzecz wzmacniania mocnych stron i wykorzystania szans (ucieczka do przodu) nie zaniedbuj ąc przy tym, w miar ę sił i środków, likwidacji słabych stron i zagro Ŝeń.

Najkrótsz ą drog ą do sukcesu jest wielokierunkowy i zrównowa Ŝony – z zachowaniem niepogorszonych zasobów przyrodniczych – rozwój gospodarczy powiatu, maksymalizowanie wysiłku samorz ądu dla pozyskania środków unijnych na infrastruktur ę tak techniczn ą, w tym drogow ą, jak i społeczn ą, w tym na szpitalnictwo, oświat ę i kultur ę. Zach ęcanie przedsi ębiorców do podobnych stara ń o środki na rozwój biznesu. Wszystko to zaowocuje popraw ą jako ści Ŝycia mieszka ńców, w tym miejscami pracy i zwi ększonymi dochodami. Tak z pracy jak i przedsi ębiorczo ści. Wzrost dochodów to inwestycje oraz dalszy rozwój i poprawa warunków Ŝycia.

42

M I S J A

POWIAT Z ŁOTOWSKI – ZIELONE P ŁUCA PÓ ŁNOCNEJ WIELKOPOLSKI, POWIAT LUDZI WYKSZTA ŁCONYCH I PRZEDSI ĘBIORCZYCH, O DYNAMICZNIE ROZWIJAJ ĄCEJ SI Ę GOSPODARCE – POPRZEZ ROZWÓJ MA ŁEJ I ŚREDNIEJ PRZEDSI ĘBIORCZO ŚCI, NOWOCZESNEGO ROLNICTWA, WYSOKIM STANDARDEM US ŁUG TURYSTYCZNYCH PRZY JEDNOCZESNYM ZACHOWANIU ATRAKCYJNO ŚCI WALORÓW KRAJOBRAZOWYCH I CZYSTEGO ŚRODOWISKA.

43

CZ ĘŚĆ IV PRIORYTETY, CELE I KIERUNKI DZIAŁANIA

1. Priorytety

Cały obszar społeczno – gospodarczy podzielono podobnie jak w przypadku analizy i diagnozy na pi ęć obszarów: GOSPODARK Ę, PRZESTRZE Ń, SPOŁECZNO ŚĆ , EKOLOGI Ę I INFRASTRUKTUR Ę. Dla ka Ŝdego z tych celów wyznaczono trzy cele niezb ędne, bez których dany obszar Ŝycia społeczno – gospodarczego nie ma mo Ŝliwo ści dalszego rozwoju. Jednocze śnie wskazano na trzy cele pierwszorz ędne, które powinny znacznie przyspieszy ć rozwój na danym obszarze. Dodatkowo wskazano na cele drugorz ędne, które wspieraj ą rozwój, lecz czas ich realizacji jest zdeterminowany przez wielko ść środków bud Ŝetowych, wielko ść dotacji i napływaj ącego kapitału zewn ętrznego oraz rosn ącej siły inwestycyjnej lokalnych podmiotów gospodarczych. Na podstawie tak zhierarchizowanych celów okre ślono priorytety w poszczególnych obszarach Ŝycia społeczno – gospodarczego.

GOSPODARKA

Priorytetem w gospodarce jest zintensyfikowanie rozwoju gospodarczego na terenie powiatu poprzez rozwój przemysłu, rolnictwa i usług. Działania te powinny by ć prowadzone poprzez koordynacj ę przedsi ęwzi ęć gospodarczych realizowanych na poziomie gmin przy współpracy z organizacjami pracodawców i organizacjami pozarz ądowymi o charakterze lokalnym, przy uwzgl ędnieniu konieczno ści przygotowania gospodarki powiatu do struktur Unii Europejskiej. Koniecznym jest tak Ŝe podj ęcie działa ń w celu budowy o środków wspierania przedsi ębiorczo ści b ądź inkubatorów przedsi ębiorczo ści.

PRZESTRZE Ń

Priorytetem jest dostosowanie planowania przestrzennego gmin do ogólnej koncepcji zagospodarowania powiatu i województwa z uwzgl ędnieniem obszarów proturystycznych i nowych lokalizacji pod mała i średni ą przedsi ębiorczo ść oraz poprawy komunikacji wewn ętrznej.

SPOŁECZNO ŚĆ

Priorytetem w tym obszarze jest zapewnienie całej społeczno ści powiatu dost ępno ści do wszystkich usług medycznych na poziomie odpowiadaj ącym przyj ętym w Polsce standardom. Stwarzanie warunków dost ępno ści do ró Ŝnych szczebli edukacji i kultury, zapewnienie niezb ędnej opieki socjalnej najubo Ŝszym przy jednoczesnej ustawicznej pracy jednostek samorz ądowych zmierzaj ącej do zmniejszenia skali bezrobocia. 44

EKOLOGIA

Niezb ędnym w obszarze ekologii w powiecie złotowskim jest wdro Ŝenie jednolitego systemu segregacji i utylizacji odpadów stałych przy jednoczesnym prowadzeniu działa ń na rzecz racjonalnej gospodarki wodno – ściekowej i zmianie systemu tradycyjnego ogrzewania na rzecz no śników energii o charakterze proekologicznym. Niezb ędna jest tak Ŝe ci ągła edukacja ekologiczna ludno ści.

INFRASTRUKTURA

Priorytetem w obszarze infrastruktury jest budowa i modernizacja dróg przy jednoczesnym procesie utrzymywania istniej ącej sieci drogowej w dobrym stanie, działania na rzecz utrzymania istniej ącej infrastruktury kolejowej, dalszy rozwój systemu ł ączno ści oraz stymulowanie rozwoju transportu przez jednostki niepa ństwowe.

2. Cele i kierunki działania

PRZESTRZE Ń

I. CELE NIEZB ĘDNE

1. Promowanie terenów pod lokalizacj ę inwestycji tworz ących nowe miejsca pracy. 2. Promowanie atrakcyjnych obszarów pod zabudow ę obiektów turystycznych. 3. Podj ęcie działa ń na rzecz poprawy komunikacji zewn ętrznej i wewn ętrznej.

KIERUNKI DZIAŁANIA

1.1. Zmiany i nowelizacje planów zagospodarowania przestrzennego w gminach. 1.2. Budowa infrastruktury technicznej i społecznej na wybranych obszarach, szczególnie dotkni ętych strukturalnym bezrobociem i po byłych PGR-ach. 1.3. Stworzenie przez gminy ulg podatkowych i innych preferencji dla tworz ących nowe miejsca pracy. 2.1. Przeznaczenie terenów niezagospodarowanych na cele turystyczne. 2.2. Uzbrajanie w infrastruktur ę techniczną i promocja walorów turystycznych wyznaczonych obszarów i obiektów. 3.1. Modernizacja i budowa dróg powiatowych. 3.2. Modernizacja i utrzymanie dotychczasowych szlaków kolejowych. 3.3. Obj ęcie całego obszaru powiatu sprawn ą ł ączno ści ą telekomunikacyjn ą.

II. CELE PIERWSZORZ ĘDNE

1. Wykorzystanie walorów przyrodniczych i turystycznych powiatu. 2. Lepsze wykorzystanie obszarów chronionego krajobrazu i rezerwatów przyrody. 3. Stworzenie warunków i mo Ŝliwo ści intensywnej promocji obszarów rozwojowych.

45

KIERUNKI DZIAŁANIA

1.1. Rozwój bazy turystycznej i hotelowej. 1.2. Promocja oraz pomoc merytoryczna i finansowa w tworzeniu gospodarstw agroturystycznych. 1.3. Budowa i organizacja szlaków turystycznych: pieszych, rowerowych, samochodowych i wodnych. 2.1. Utworzenie parkingów w obszarach krajobrazowych np.: dolina Gwdy, Bory Kuja ńskie. Szwajcaria Kiełpi ńska itd. 2.2. Zachowa ć bioró Ŝnorodno ść gatunkow ą zwierz ąt. 2.3. Nasadzenia na wolnych gruntach po Ŝą danych gatunków drzew i krzewów. 3.1. Rozwój promocji poprzez sie ć Internetu. 3.2. Aktywna promocja obszaru powiatu na imprezach krajowych i zagranicznych. 3.3. Opracowywanie materiałów promocyjnych i efektywna dystrybucja w kraju i za granic ą.

INFRASTRUKTURA

I. CELE NIEZB ĘDNE

1. Modernizacja istniej ących dróg. 2. Budowa nowych dróg. 3. Utrzymanie istniej ącej sieci drogowej.

KIERUNKI DZIAŁANIA

1.1. Wymiana nawierzchni zgodnie z technologi ą i normami. 1.2. Poszerzenie dróg i przebudowa łuków poziomych zgodnie z normami. 1.3. Budowa chodników i ście Ŝek rowerowych. 2.1. Budowa obwodnic. 2.2. Budowa nowych dróg ułatwiaj ących dojazd do stolicy powiatu. 2.3. Przebudowa dróg gruntowych na drogi utwardzone. 3.1. Bie Ŝą ce remonty cz ąstkowe nawierzchni oraz oznakowa ń pionowych i poziomych. 3.2. Poprawienie odwodnienia dróg poprzez pogł ębianie rowów i regulacj ę poboczy.

II. CELE DRUGORZ ĘDNE

1. Zabezpieczenie i modernizacja istniej ącego układu kolejowego. 2. Pełne wykorzystanie mo Ŝliwo ści uzyskania środków pomocowych. 3. Dalszy rozwój systemów ł ączno ści i transportu osobowego.

KIERUNKI DZIAŁANIA 1.1 Wspieranie inicjatyw na rzecz budowy szybkiej kolei na trasie Piła – środkowe Wybrze Ŝe 1.2 Niedopuszczenie do likwidacji istniej ących poł ącze ń. 46

1.3 Niedopuszczenie do degradacji istniej ącej infrastruktury na dworcach i przystankach kolejowych. 2.1. Wdro Ŝenie systemu informacji o środkach pomocowych. 2.2. Przeprowadzenie szkole ń w zakresie wypełniania wniosków o środki pomocowe. 2.3. Przygotowywanie programów operacyjnych pod przyszłe fundusze strukturalne. 3.1. Zapewnienie systemu ł ączno ści telekomunikacyjnej dla peryferyjnych osad i budynków. 3.2. Zapewnienie poza publicznej ł ączno ści dla jednostek samorz ądowych, słu Ŝb i stra Ŝy. 3.3. Utrzymanie istniej ących poł ącze ń autobusowych. Wykorzystanie mo Ŝliwo ści prywatnych przewo źników.

SPOŁECZNO ŚĆ

I. CELE NIEZB ĘDNE

1. Stworzenie warunków dla rozwoju i poprawy edukacji społecze ństwa w zakresie oświaty i kultury. 2. Stworzenie warunków w celu zmniejszenia skali i skutków bezrobocia 3. Podj ęcie działa ń zmierzaj ących do poprawy działalno ści słu Ŝby zdrowia i opieki społecznej.

KIERUNKI DZIAŁANIA 1.1. Podjecie działa ń w celu zapewnienia z bud Ŝetu pa ństwa wystarczaj ących środków finansowych na aktywne formy walki z bezrobociem. 1.2. Wyst ępowanie o dofinansowanie programów aktywizacji zawodowej bezrobotnych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). 1.3. Stworzenie warunków do rozwoju małej i średniej przedsi ębiorczo ści. 1.4. Zainteresowanie inwestorów zewn ętrznych rozpocz ęciem działalno ści gospodarczej na terenie powiatu złotowskiego. 1.5. Współpraca z samorz ądami w celu organizacji Centrum Informacji Zawodowej (CIZ). 1.6. Prowadzenie działa ń osłonowych dla osób b ędących w bardzo trudnej sytuacji na rynku pracy oraz zacie śnienie w tym zakresie współpracy z MOPS i Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. 2.1. Powi ększenie oferty istniej ącego szkolnictwa średniego i d ąŜ enie do powstania szkół na poziomie wy Ŝszym. 2.2. Dostosowanie kierunków i poziomu kształcenia dla potrzeb lokalnego rynku pracy. 2.3. Prowadzenie inwestycji i modernizacja infrastruktury technicznej placówek oświatowych 2.4. Dalszy rozwój instytucji kultury oraz sportu masowego. 2.5. Zinwentaryzowanie zasobów kulturowych oraz zabezpieczenie obiektów o szczególnym znaczeniu dla dziedzictwa narodowego 3.1. Stworzenie przejrzystego i sprawiedliwego programu dla opieki społecznej. 3.2. Profilaktyka i promocja zdrowia w śród młodego pokolenia. 3.3. Dalszy rozwój i unowocze śnianie bazy słu Ŝby zdrowia w celu poprawy dost ępno ści do specjalistycznej i podstawowej opieki medycznej.

47

II. CELE PIERWSZORZ ĘDNE

1. Podjecie działa ń w celu poprawy integracji społeczno ści gmin powiatu złotowskiego. 2. Stworzenie warunków dla rozwoju obszarów wiejskich i małych miast. 3. Działania na rzecz osi ągni ęcia społecznie oczekiwanego bezpiecze ństwa publicznego na terenie powiatu złotowskiego.

KIERUNKI DZIAŁANIA

1.1. Usprawnienie przepływu informacji pomi ędzy starostwem powiatowym a gminami i odwrotnie. 1.2. Integracja społecze ństwa powiatu poprzez wspólne imprezy kulturalne, oświatowe i sportowe. 1.3. Zaanga Ŝowanie mediów lokalnych do integracji społeczno ści powiatu. 2.1. Poprawa infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich poprzez wspólne działania na rzecz pozyskiwania środków z Unii Europejskiej i pozabud Ŝetowych środków celowych. 2.2. Zmobilizowanie gmin do wspólnej polityki odno śnie planu zagospodarowania przestrzennego uwzgl ędniaj ącego priorytety krajowe, wojewódzkie i powiatowe. 2.3. Promocja i rozwój usług agroturystycznych, pozostałych usług oraz innych form małej przedsi ębiorczo ści. 3.1. Integracja systemu ratownictwa wszystkich słu Ŝb działaj ących na terenie powiatu. 3.2. Stworzenie warunków materialnych i administracyjnych dla sprawnego funkcjonowania słu Ŝb porz ądkowych, stra Ŝy i inspekcji. 3.3. Działania profilaktyczne w śród młodzie Ŝy zagro Ŝonej marginalizacj ą Ŝycia.

III. CELE DRUGORZ ĘDNE

1. Podj ęcie działa ń w kierunku maksymalnego wykorzystania szans zwi ązanych z przyst ąpieniem do Unii Europejskiej. 2. Wykorzystanie okoliczno ści, i Ŝ wielu mieszka ńców powiatu pracuje poza granicami kraju oraz tego, Ŝe byli mieszka ńcy tych ziem zainteresowani s ą powiatem. 3. Stworzenie warunków do pełniejszego wykorzystania potencjału kadrowego i ludzkiego.

GOSPODARKA

I. CELE NIEZB ĘDNE

1. Intensyfikacja rozwoju gospodarczego. 2. Koordynacja programów gospodarczych na poziomie gmin o charakterze ponad lokalnym. 3. Umocnienie pozycji powiatu w regionie, województwie i kraju. 48

KIERUNKI DZIAŁANIA

1.1. Modernizacja i rozwój infrastruktury technicznej w strefach potencjalnego rozwoju. 1.2. Stworzenie lokalnego systemu ulg podatkowych i innych preferencji sprzyjaj ących rozwojowi gospodarki. 1.3. Stworzenie warunków do lepszego wykorzystania zasobów obszarów le śnych przy jednoczesnym działaniu na rzecz ich przyrostu. 1.4. Lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych powiatu. 1.5. Wykorzystanie walorów naturalnych i potencjału powiatu dla rozwoju turystyki. 2.1. Utworzenie na szczeblu powiatu lokalnego koordynatora dla wspólnej z gminami realizacji programów gospodarczych. 2.2. Zintensyfikowanie działalno ści Złotowskiego Forum Gospodarczego i Cechu Rzemiosł Ró Ŝnych na rzecz rozwoju gospodarczego. 2.3. Planowanie bud Ŝetów gminnych i powiatowego z uwzgl ędnieniem zabezpieczenia środków własnych na realizacje zada ń gospodarczych wspieranych przez środki pomocowe. 2.4. Współpraca z organizacjami pozarz ądowymi o charakterze gospodarczym. 3.1. Powi ązanie strategii powiatowej ze strategiami s ąsiednich powiatów i województwa. 3.2. Mo Ŝliwie szeroka, profesjonalna i skuteczna promocja potencjału i osi ągni ęć powiatu w kraju i zagranic ą. 3.3. Aktywna współpraca z instytucjami gospodarczymi o charakterze wojewódzkim.

II. CELE PIERWSZORZ ĘDNE

1. Tworzenie warunków dla rozwoju małej i średniej przedsi ębiorczo ści. 2. Przygotowanie jednostek gospodarczych i społeczeństwa powiatu do integracji z UE. 3. Uwzgl ędnienie potrzeb powiatowych i ponadpowiatowych w strategiach i programach rozwojowych innych jednostek.

KIERUNKI DZIAŁANIA

1.1. Stworzenie wspólnego systemu podatków lokalnych. 1.2. Rozwój drobnej wytwórczo ści, rzemiosła i usług. 1.3. Tworzenie warunków dla rozwoju przetwórstwa rolno – spo Ŝywczego, le śnego i sfery usług na wsi. 2.1. Edukacja młodzie Ŝy oraz przedsi ębiorców. 2.2. Pełne wykorzystanie mo Ŝliwo ści mediów lokalnych dla szerokiego upowszechnienia idei integracji. 3.1. Modernizacja sieci dróg krajowych i wojewódzkich przebiegaj ących przez powiat, pełne zagospodarowanie obiektów i terenów powojskowych. 3.2. Pełne zagospodarowanie obiektów i terenów b ędących we władaniu AWRSP i innych jednostek pa ństwowych

49

3.3. Utworzenie o środka wspierania przedsi ębiorczo ści lub inkubatora przedsi ębiorczo ści.

III. CELE DRUGORZ ĘDNE

1. Przyspieszenie rozwoju infrastruktury na wsi i w małych o środkach. 2. Wła ściwe przygotowanie do funkcjonowania po akcesji. 3. Wła ściwe wykorzystanie miejscowego potencjału intelektualnego oraz przedstawicieli powiatu w ponadlokalnych organizacjach samorz ądowych i gospodarczych dla celów prorozwojowych.

EKOLOGIA

I. CELE NIEZB ĘDNE

1. Wdro Ŝenie systemu segregacji i zagospodarowania odpadów stałych. Bezpiecze ństwo na istniej ących ju Ŝ miejscach składowania. 2. Tworzenie warunków dla rozwoju alternatywnych nośników energii. 3. Działania na rzecz racjonalnej gospodarki wodno – ściekowej.

KIERUNKI DZIAŁANIA

1.1. Wdro Ŝenie w powiecie jednolitego systemu segregacji i utylizacji odpadów 1.2. Dalsze wykorzystywanie wyselekcjonowanych odpadów. 1.3. Budowa nowych, nowoczesnych wysypisk i kompostowni. Rekultywacja wysypisk wyeksploatowanych. 2.1. Zast ąpienie tradycyjnych no śników energii alternatywnymi. 2.2. Promowanie zmian tradycyjnego systemu ogrzewania na rzecz no śników energii o charakterze proekologicznym. 2.3. Wykorzystanie biomasy, jako źródła energii. 3.1. Zapewnienie odbioru i utylizacja ścieków na maksymalnym obszarze powiatu. 3.2. Promocja systemu przydomowych oczyszczalni ścieków w gospodarstwach indywidualnych. 3.3. Modernizacja istniej ących uj ęć wody i dalszy rozwój sieci wodoci ągowej.

II. CELE PIERWSZORZ ĘDNE

1. Działania na rzecz świadomo ści ekologicznej społecze ństwa. 2. Ograniczenie uci ąŜ liwo ści szlaków komunikacyjnych. 3. Zapewnienie bezpiecznego systemu przewozu materiałów niebezpiecznych.

KIERUNKI DZIAŁANIA

1.1. Edukacja ekologiczna poprzez własne programy kierowane do mieszka ńców. 1.2. Wdro Ŝenie systemu edukacji ekologicznej w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i średnich. 1.3. Promocja nowych, pojawiaj ących si ę technik w zakresie przedsi ęwzi ęć proekologicznych. 2.1. Budowa obwodnic i dróg objazdowych, usprawnienie istniej ącego systemu komunikacyjnego. 2.2. Budowa ekranów akustycznych. 50

2.3. Wdro Ŝenie działa ń na rzecz ograniczania emisji spalin z pojazdów. 3.1. Wyznaczenie tras przejazdu materiałów niebezpiecznych. 3.2. Doskonalenie systemu ratownictwa. 3.3. Stworzenie systemu kontroli przewozu materiałów niebezpiecznych.

Ustalaj ąc cele i kierunki działania w miar ę mo Ŝliwo ści ograniczono si ę do zada ń własnych Powiatu lub jego kompetencji koordynacyjnych i negocjacyjnych. Pomini ęto tu przede wszystkim stref ę usług komunalnych b ędących w kompetencji gmin. Przyj ęto zało Ŝenie, Ŝe strategie maj ą autonomiczny charakter i nie mog ą by ć cz ęś ci ą składow ą strategii uchwalonej przez Rad ę Powiatu. Strategie gminne maja wi ęc charakter informacyjny i uszczegółowiaj ący w stosunku do Strategii powiatowej i będą dost ępne do wgl ądu w Starostwie Powiatowym.

3. Wybrany wariant rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu

W poszczególnych obszarach Ŝycia społeczno–gospodarczego (gospodarka, przestrze ń, ekologia, społeczno ść i infrastruktura) wskazano 27 celów niezb ędnych i pierwszorz ędnych, które powinny by ć podstaw ą prawidłowego rozwoju społeczno – gospodarczego Powiatu Złotowskiego. Cele te zapewniałyby w miar ę kompleksowy i zrównowa Ŝony rozwój powiatu. Jednak Ŝe z powodu specyfiki kompetencyjnej i finansowej powiatu nie ka Ŝdy cel Rada Powiatu b ędzie mogła realizowa ć samodzielnie. Dlatego te Ŝ proponuje si ę kwantyfikacj ę celów, czyli wybór najbardziej istotnych z punktu widzenia lokalnej społeczno ści. Wyszczególnione priorytety i cele le Ŝą w gestii lokalnych samorz ądów powiatowych i mog ą by ć w sposób bezpo średni lub po średni przez nich realizowane.

Cele bezpo średnie proponuje si ę zró Ŝnicowa ć w sposób nast ępuj ący: − dwa priorytety − cztery cele niezb ędne − sze ść celów pierwszorz ędnych

Warianty Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Złotowskiego

a. Priorytety

1. Stworzenie warunków w celu zmniejszenia skali i skutków bezrobocia. 2. Intensyfikacja rozwoju gospodarczego. 3. Dostosowanie poziomu i kierunków kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych do aktualnych potrzeb.

b. Cele niezb ędne

1. Podj ęcie działa ń w celu poprawy komunikacji zewn ętrznej i wewn ętrznej. 2. Modernizacja istniej ących dróg powiatowych. 3. Wdro Ŝenie sytemu segregacji i zagospodarowania odpadów stałych. Zapewnienie bezpiecze ństwa ekologicznego na istniej ących ju Ŝ miejscach składowania. 4. Stwarzanie warunków dla rozwoju i poprawy edukacji społecze ństwa.

51

c. Cele pierwszorz ędne

1. Lepsze wykorzystanie walorów przyrodniczych i turystycznych powiatu 2. Pełne wykorzystanie mo Ŝliwo ści uzyskania środków pomocowych na rozwój infrastruktury, 3. Stworzenie warunków dla rozwoju alternatywnych no śników energii oraz intensyfikacja działa ń na rzecz racjonalnej gospodarki wodno – ściekowej. 4. Podj ęcie działa ń zmierzaj ących do poprawy działalno ści słu Ŝby zdrowia i opieki społecznej. 5. Dalsze działania w celu poprawy integracji społeczno ści gmin Powiatu Złotowskiego. 6. Działania na rzecz osi ągni ęcia społecznie oczekiwanego bezpiecze ństwa publicznego na terenie powiatu.

Cele te Rada Powiatu powinna bra ć pod uwag ę formułuj ąc bud Ŝet na nast ępne lata. W ten sposób dokonano hierarchizacji wybranych celów i w przypadku Powiatu Złotowskiego oba cele priorytetowe s ą celami wspieraj ącymi prokonkurencyjny wariant rozwoju. Oznacza to, Ŝe wol ą społeczno ści lokalnej jest rozwój gospodarczy poprzez realizacj ę celów wspieraj ących rozwój przedsi ębiorczo ści, intensyfikacj ę rozwoju gospodarczego, a w tym samym tworzeniu warunków w celu zmniejszania skali i skutków bezrobocia.

52

Cz ęść V Lista grup projektów/zada ń do realizacji, ustalona na podstawie hierarchii wa Ŝno ści oraz kryteriów formalnych, merytorycznych i technicznych.

Wszystkie działania zapisane poprzednio maj ą wa Ŝkie znaczenie dla obszaru obj ętego Strategi ą i b ędą realizowane w ramach działalno ści operacyjnej samorz ądów b ądź innych podmiotów. S ą jednak zadania strategiczne, priorytetowe, nale Ŝą ce do zada ń własnych powiatu i maj ące prymat nad innymi. S ą to zadania na najbli Ŝsze lata, wymagaj ące z reguły du Ŝych nakładów, ale skutkuj ące dalekosi ęŜ nymi korzy ściami. W „Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Złotowskiego”, uchwalonej w 2002r. przyj ęto, i Ŝ priorytetami s ą: 1. Stworzenie warunków dla zmniejszenia skali i skutków bezrobocia 2. Intensyfikacja rozwoju gospodarczego.

Te dwa kryteria uznaje si ę za wiod ące w ustalaniu niniejszej listy grup projektów (działa ń) i projektów. Nadmieni ć nale Ŝy, Ŝe te same priorytety za wiod ące uznaje dla lat 2007-2013 Polityka Spójno ści UE. Skala i skutki bezrobocia b ędą łagodzone przez operacyjn ą działalno ść Powiatowego Urz ędu Pracy, ale przede wszystkim przez intensyfikowanie rozwoju gospodarczego przynosz ącego nowe miejsca pracy. Tak wi ęc obydwa priorytety strategiczne i wywodz ące si ę z nich działania zaz ębiaj ą si ę i wzajemnie na siebie oddziałuj ą. Rozwój gospodarczy, a w ślad za nim spadek bezrobocia, warunkowany jest przez wiele czynników, ale najwa Ŝniejsze z nich to: − inwestycje, zwłaszcza w infrastruktur ę techniczn ą (drogow ą, energetyczn ą i telekomunikacyjn ą, w tym internet). Infrastruktura ta przyczynia si ę do rozwoju przedsi ębiorczo ści i nowych obszarów aktywno ści gospodarczej, nat ęŜ a mobilno ść ludno ści i o Ŝywia kontakty; zwi ększa w sposób bezpo średni i po średni liczb ę miejsc pracy i ułatwia jej poszukiwanie; − kadry, ich wiedza i kompetencje, rozumiane jako poprawa jako ści kształcenia, jego upowszechnienie na poziomie co najmniej średnim oraz umiej ętno ść wykonywania w sposób profesjonalny powierzonych czynno ści zawodowych; − dost ęp do usług społecznych (do słu Ŝby zdrowia, kultury, sportu), bez których trudno zachowa ć w powiecie kadry decyduj ące o rozwoju i post ępie.

Powiat i Strategia stawia na te najwa Ŝniejsze czynniki warunkuj ące rozwój, koncentruj ąc nakłady na projekty z nimi zwi ązane. Zadania oraz kwoty do ich realizacji umieszczone zostały w kolejnym rozdziale w zestawieniu tabelarycznym obejmuj ącym głównie przebudow ę i rozbudow ę dróg oraz inwestycje w słu Ŝbie zdrowia i o świacie. Ponadto przewiduje si ę wiele przedsi ęwzi ęć inwestycyjnych („mi ękkich”) w sferze społecznej współfinansowanych z EFS o środki, którego to funduszu powiat i jego jednostki organizacyjne b ędą si ę ubiega ć przygotowuj ąc w terminie pó źniejszym stosowne projekty i wnioski aplikacyjne. Tak wi ęc powiat stara si ę zagwarantowa ć rozwój gospodarczy, skupiaj ąc si ę na najwa Ŝniejszych

53 elementach jego stymulowania i zapewni ć osi ągni ęcie obydwu priorytetowych celów zapisanych w powiatowej Strategii. Przy wyborze zada ń zmierzaj ących do realizacji priorytetów i celów kierowano si ę nie tylko hierarchi ą wa Ŝno ści, ale dodatkowo takimi kryteriami jak: − mo Ŝliwo ść dofinansowania projektów z Europejskiego Funduszu Rozwoju Reginalnego (poprzez Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny- WRPO), bądź innych funduszy unijnych (EFS poprzez Program Operacyjny „Kapitał Ludzki”) albo pozaunijnych (np. Europejski Obszar Gospodarczy, Norweski Mechanizm Finansowy lub Szwajcarski); − spójno ść projektów z działaniami i celami RPO i sektorowych programów operacyjnych; − mo Ŝliwo ść osi ągni ęcia wska źników efektywno ści projektów, wykonalno ści technicznej, finansowej i ekonomicznej; − mo Ŝliwo ść uzyskania zadowalaj ących wska źników produktu, rezultatu i oddziaływania; − wpływem na unijn ą polityk ę ochrony środowiska i równo ści szans płci. Najwi ększ ą grup ę projektów przewidzianych do współfinansowania z EFRR, tak pod wzgl ędem kosztów jak i liczby stanowi ą projekty drogowe. Druga obejmuje inwestycje słu Ŝby zdrowia, polegaj ące głównie na zakupach sprz ętu medycznego. Trzecia grupa to inwestycje w o świacie. Nadto przewidziano jeden projekt termomodernizacyjny dla budynku Powiatowego Urz ędu Pracy Kolejna grupa projektów to projekty kwalifikuj ące si ę do finansowania z EFS.

W Strategii Rozwoju nie znalazły si ę inwestycje przedsi ębiorców, rzemie ślników, rolników itd., jakkolwiek odgrywaj ą one pierwszorz ędn ą rol ę w rozwoju powiatu. Strategia nie zajmuje si ę bowiem poszczególnymi grupami społecznymi, a sprawami o charakterze publicznym, dotycz ącymi ogółu obywateli i tymi działaniami, które słu Ŝą całej społeczno ści, w tym równie Ŝ przedsi ębiorcom, rolnikom i wszystkim innym grupom zawodowym. Znalazły si ę natomiast w Strategii niektóre projekty innych ni Ŝ powiat podmiotów (województwa, gminy), gdy Ŝ nale Ŝą do zada ń tzw. Celu publicznego i s ą powi ązane, co najmniej po średnio, z działaniami realizowanymi przez powiat. Liczba projektów powiatu nie jest wystarczaj ąca w stosunku do potrzeb i oczekiwa ń społecznych. Jest natomiast dostosowana do mo Ŝliwo ści ich zaspokojenia przez bud Ŝet.

1. Zadania i projekty przewidziane do realizacji

Zadania i projekty przewidziane do realizacji przez powiat oparto na zało Ŝeniu ich współfinansowania z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej, a w szczególno ści z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (poprzez Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny) oraz z Europejskiego Funduszu Społecznego (poprzez Sektorowy Program Operacyjny „Kapitał Ludzki”).

Uzasadnienie dla realizacji projektów jest oczywiste. Przemawiaj ą za nimi zarówno zapó źnienia w lokalnym rozwoju i potrzeba ich nadrabiania oraz konieczno ść poprawy warunków Ŝycia i wyrównywania szans społeczno ści lokalnej. Obydwa te cele s ą sztandarowymi w polityce krajowej, regionalnej i lokalnej. Zarówno rozmiar jak i koszt inwestycji drogowych wymagaj ą szczególnego uzasadnienia.

54

Głównym celem projektów drogowych jest zwi ększenie spójno ści społeczno- gospodarczej oraz wzmocnienie konkurencyjno ści regionalnej poprzez popraw ę złego stanu infrastruktury transportu lokalnego. Realizacja projektów spowoduje zmniejszenie kosztów eksploatacji pojazdów, kosztów paliwa, co korzystnie wpłynie na funkcjonowanie okolicznych przedsi ębiorstw. Modernizacja przyczyni si ę tym samym do wzrostu konkurencyjno ści przedsi ębiorstw w lokalnych gminach Powiatu Złotowskiego. Dzi ęki powy Ŝszym zmianom projekty b ędą miały wpływ na generowanie dochodów ludno ści z działalno ści pozarolniczej. Inwestycje b ędą równie Ŝ istotnym wkładem w budow ę stabilnych podstaw wzrostu gospodarczego oraz turystycznego w regionie. Przeprowadzone badania wskazuj ą, Ŝe dzi ęki realizacji projektów wzro śnie bezpiecze ństwo oraz skróci si ę czas podró Ŝy u Ŝytkowników dróg powiatowych, a tak Ŝe przyczyni si ę do zmniejszenia liczby wypadków oraz kolizji. Ich realizacja wpłynie korzystnie na stan środowiska naturalnego. Zmniejszeniu ulegnie poziom emisji spalin, poziom emitowanego hałasu oraz poziom zapylenia okolicznych terenów. Dzi ęki realizacji projektów zmodernizowanych zostanie ok. 232 km dróg powiatowych. Na zmodernizowanych drogach szeroko ść jezdni wyniesie średnio 5 m. Drogi b ędą spełnia ć wszystkie wymagania techniczno- prawne dla tych grup inwestycji. W zale Ŝno ści od potrzeb poszczególnych przedsi ęwzi ęć wybudowane zostan ą zatoki autobusowe, zmodernizowane zostan ą chodniki, wybudowane zostan ą przej ścia dla pieszych oraz urz ądzenia bezpiecze ństwa ruchu typu barierki, a tak Ŝe sie ć kanalizacji deszczowej. Odpowiedzialnym za utrzymanie dróg powiatowych jest Powiatowy Zarz ąd Dróg w Złotowie, który mi ędzy innymi sprawować b ędzie nadzór nad prawidłowym wykonaniem planowanych przedsi ęwzi ęć . Dyrektor Powiatowego Zarz ądu Dróg powołał Powiatowy Zespół Zarz ądzania Projektami Unijnymi, którego zadaniem jest przygotowywanie wniosków o współfinansowanie inwestycji drogowych ze środków unijnych a tak Ŝe ich realizacja, rozliczanie i sprawozdawczo ść . Natomiast odpowiedzialnym za rozwój i unowocze śnienie Szpitala Powiatowego im. Alfreda Sokołowskiego zgodnie z zadaniami okre ślonymi w strategii jest dyrekcja szpitala. Do zada ń tych naleŜeć b ędzie przygotowanie studiów wykonalno ści projektów, dokumentacji technicznej i kosztorysów. Opracowanie i składanie wniosków aplikacyjnych w celu uzyskania wsparcia finansowego ze środków pomocowych UE. Organizowanie przetargów na wykonawstwo, b ądź zarz ądzanie projektami, zgodnie z wymogami prawa o zamówieniach publicznych. Sporz ądzanie wniosków o płatno ść za zrealizowane roboty w ramach projektów dofinansowywanych za środków pomocowych UE. Przygotowanie i umieszczenie informacji promocyjnych UE na obiektach wykonanych z udziałem środków pomocowych. Wydział O światy, Kultury, Sportu, Zdrowia, i Opieki Społecznej jest odpowiedzialny za realizacj ę zada ń okre ślonych w strategii w analogiczny sposób jak pozostałe jednostki organizacyjne Starostwa Powiatowego w Złotowie.

55

2. Zestawienie warto ści planowanych nakładów inwestycyjnych i remontowych w latach 2007 – 2013

Jednostka (instytucja) Ilo ść zada ń w Koszt realizacji LP. odpowiedzialna za realizacj ę zada ń latach 2007-2013 zada ń 1. Powiatowy Zarz ąd Dróg 26 92.063.780 Szpital Powiatowy im. Alfreda 2. 26 9.782.000 Sokołowskiego Wydział O światy, Kultury, Sportu, Zdrowia i 3. 10 1.700.000 Opieki Społecznej 4. Powiatowy Urz ąd Pracy 1 150.000 Razem 103.695.780 *DANE Z JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH POWIATU

Strategia Rozwoju Społeczno Gospodarczego okre śla działania i projekty celu publicznego, których efekty s ą konsumowane przez cał ą społeczno ść lokaln ą, a zwłaszcza te, na które powiat ma bezpo średni wpływ. Strategia nie okre śla natomiast projekty realizowane przez podmioty prywatne, aczkolwiek powiat uczestniczy w inspirowaniu tych projektów, w promocji terenów inwestycyjnych, w pomocy instrukta Ŝowej dotycz ącej wniosków aplikacyjnych, itd. Na obszarze obj ętym Strategi ą s ą jednak realizowane inne, nie nale Ŝą ce do zada ń własnych powiatu, projekty/zadania celu publicznego. S ą to zwłaszcza zadania realizowane przez samorz ąd wojewódzki i samorz ądy gminne. Niektóre z tych projektów stanowi ą zamkni ęta cało ść , s ą autonomiczne i nie zaz ębiaj ą si ę bezpo średnio z projektami powiatu. Inne natomiast, np. drogowe, o światowe, słu Ŝby zdrowia, s ą z reguły komplementarne i ł ącz ą si ę bezpo średnio lub po średnio z projektami realizowanymi przez powiat.

56

3. Zgodno ść rozwoju strategii powiatu złotowskiego z dokumentami wy Ŝszego rz ędu.

Sformułowane cele s ą wypadkow ą celów ustalonych na poziomie krajowym w strategii rozwoju regionalnego, uwzgl ędniaj ącej m. in. Dyrektywy Unii Europejskiej; strategicznych celów i priorytetów okre ślonych dla regionu wielkopolskiego w strategii rozwoju województwa wielkopolskiego oraz kontrakcie wojewódzkim; strategicznych planów gmin poło Ŝonych na obszarze powiatu złotowskiego oraz wyników analizy uwarunkowa ń rozwoju powiatu. Zarówno kierunki działa ń i charakterystyka grup projektów prowadz ących do poprawy sytuacji w powiecie jak i poszczególne projekty opisane w niniejszym dokumencie, s ą nie tylko spójne ze Strategi ą Rozwoju Województwa Wielkopolskiego, a si ęgaj ącą horyzontem czasowym 2020 roku oraz spójne z Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007 – 2013 (wersja z czerwca 2006r.), ale tak Ŝe z dokumentami planistycznymi rz ądu polskiego i polityk ą unijn ą. W ka Ŝdym razie zawarte w Strategii zapisy nie s ą sprzeczne z zapisami zawartymi w strategiach wy Ŝszego rz ędu. Oznacza to, i Ŝ osi ąganie celów i realizacja zada ń na szczeblu lokalnym nie powoduje efektów sprzecznych z zało Ŝeniami zawartymi w dokumentach programowych wy Ŝszego szczebla. Spełniony warunek zgodno ści celów rozwoju powiatu z celami rozwoju województwa pozwala na prowadzenie zintegrowanej polityki w regionie. Ponadto umo Ŝliwia ścisł ą współprac ę władz lokalnych z władzami wojewódzkimi.

4. System wdra Ŝania, monitorowania, ocena i promocja Strategii.

Implementacja, wdro Ŝenie Strategii, to nic innego jak wprowadzenie jej w Ŝycie, jej urzeczywistnienie. Podmiotem wdra Ŝaj ącym jest Starostwo, tj. jego kierownictwo i jednostki organizacyjne (Starosta, wydziały, o środki, zakłady, jednostki bud Ŝetowe itd.). Zarz ąd Powiatu zastrzega sobie ogólny nadzór nad wdra Ŝaniem, zapewnieniem zgodno ści realizacji Strategii z wymogami ustaw i przepisów oraz koordynacj ę poczyna ń poszczególnych jednostek organizacyjnych, pozostawiaj ąc tym ostatnim konkretne działania według statutowych kompetencji. Starostwo jest odpowiedzialne za: 1. upowszechnienie Strategii, jej działa ń i projektów z uzasadnieniem kolejno ści ich realizacji (Wydział Promocji z udziałem mediów, internetu, zebra ń itd.), 2. przygotowanie studiów wykonalno ści projektów, dokumentacji technicznej i kosztorysów (wydziały i jednostki, których projekty dotycz ą, np. Powiatowy Zarz ąd Dróg, Szpital Powiatowy, Wydział O światy itd.), 3. opracowanie i składanie wniosków aplikacyjnych, w celu uzyskania wsparcia finansowego ze środków pomocowych Unii (realizatorzy- jak w punkcie 2), 4. organizowanie przetargów na wykonawstwo, b ądź zarz ądzanie projektami, zgodnie z wymogami prawo zamówie ń publicznych (realizatorzy- jak w punkcie 2), 5. sporz ądzanie wniosków o płatno ść za zrealizowane roboty w ramach projektów dofinansowywanych ze środków pomocowych Unii (realizatorzy- jak w punkcie 2), 57

6. przygotowanie i umieszczenie informacji promocyjnej Unii na obiektach wykonanych z udziałem środkach pomocowych (realizatorzy- jak w punkcie 2), Nadto, aby zapewni ć realizacj ę innych przedsi ęwzi ęć zapisanych w Strategii, a nie obj ętych pomoc ą finansow ą z Funduszy Strukturalnych, Starostwo podejmie inne, dodatkowe działania. Mi ędzy innymi b ędą to: - inicjowanie współpracy pomi ędzy Starostwem, sektorem prywatnym i organizacjami na rzecz realizacji Strategii, - budowanie partnerstw podmiotów publicznych, publiczno- prywatnych i porozumie ń samorz ądów dla realizacji wspólnych celów, - promocja powiatu i poszukiwanie inwestorów zewn ętrznych, -tworzenie zewn ętrznych udogodnie ń dla utrzymania i rozkwitu istniej ącej przedsi ębiorczo ści poprzez udzielanie pomocy w pozyskiwaniu środków unijnych na rozwijanie działalno ści i zach ęcanie mieszka ńców powiatu do zakupu towarów i usług wytworzonych na miejscu.

Kontrolowanie to działanie maj ące na celu porównanie stanów realizacji działa ń, projektów i zada ń ze stanem postulowanym. Tak z punktu widzenia prawa jak i meritum.

Instrumentem kontroli jest monitoring, czyli proces systematycznego zbierania i analizowania ilo ściowych i jako ściowych informacji, aby zapewni ć zgodno ść realizacji Strategii (i projektów) z zało Ŝeniami.

Ocena za ś ma na celu zwi ększenie efektywno ści i skuteczno ści Strategii, przewidzianych w niej kierunków działa ń i projektów. Z reguły wyst ępuj ą ró Ŝnice mi ędzy planami i projektami, a ich realizacj ą. Nie chodzi o to, aby ich nie było, ale o to, by pozostawały pod stał ą kontrol ą w celu doprowadzenia do ich wzajemnej zgodno ści, b ądź to poprzez korygowanie planów (projektów) b ądź wspomaganie ich realizacji. Monitoring b ędzie prowadzony w zakresie rzeczowym, w celu śledzenia post ępów w realizacji Strategii i projektów, a tak Ŝe w zakresie finansowym, aby oceni ć efektywno ść wydatków publicznych. Monitorowaniem zajmie si ę Starostwo, a w szczególno ści Wydziały i jednostki równorz ędne, odpowiedzialne za poszczególne dziedziny (obszary) działalno ści oraz za projekty dotycz ące zakresu ich kompetencji. Rola Wydziałów polega ć b ędzie na: - cyklicznym zbieraniu danych rzeczowych i finansowych dla umo Ŝliwienia oceny post ępu prac i wydatków, - wspomaganiu procesu wdra Ŝania Strategii i projektów, poprzez udost ępnianie danych do analizy ró Ŝnic mi ędzy zało Ŝeniami a realizacj ą i doprowadzenie do ich zgodno ści, - okresowym udost ępnianiu Zarz ądowi Powiatu informacji z monitoringu w postaci raportów. Wydziały i inne jednostki równorz ędne, prowadz ąc monitoring, dokonywa ć będą jednocze śnie oceny bie Ŝą cej , za ś Zarz ąd i Rada Powiatu – oceny okresowej . Oprócz raportów Wydziałów Zarz ąd, Rada Powiatu i jej Komisje wykorzystywa ć b ędą dane statystyczne GUS, informacje policji, dane z ewidencji działalno ści gospodarczej itd. Zarz ąd Powiatu oceny dokonywa ć b ędzie co najmniej raz w roku. Rada Powiatu i jej Komisje dokonywa ć b ędą oceny co najmniej 3-krotnie w ci ągu 7-lecia. Wst ępn ą ocen ą (ex ante) Rada zajmie si ę w trakcie zapoznawania si ę z projektem

58 Strategii i jej analiz ą przed podj ęciem uchwały zatwierdzaj ącej Strategi ę, co nast ąpi jeszcze w 2007 roku. Druga ocena (mid-term evaluation) nast ąpi w połowie realizacji Strategii, tj. w połowie 2010 roku. Ocena ta winna oszacowa ć stopie ń realizacji zało Ŝonych celów, zwłaszcza pod k ątem poniesionych nakładów, dostarczonych materialnych produktów (analiza wska źników produktu i wydatków poniesionych na te produkty) oraz osi ągni ętych rezultatów (analiza wska źników rezultatu). Ocena ta powinna si ę te Ŝ odnie ść do trafno ści zamierze ń Strategii wobec aktualnie wyst ępuj ących trendów społeczno-gospodarczych i spowodowa ć ewentualn ą modyfikacj ę działa ń przewidzianych w Strategii b ądź zmian ę listy projektów. Trzecia ocena (ex-post) powinna nast ąpi ć po zako ńczeniu realizacji całej Strategii. Najlepiej w 2015 roku, bo wtedy zako ńczy si ę- zgodnie z zasad ą n+2- realizacje wielu projektów i poznamy ich skutki. Jej głównym celem b ędzie okre ślenie długotrwałych oddziaływa ń i skutków wdra Ŝania Strategii. Miernikami tej oceny b ędą wska źniki oddziaływania. Ocena ta pozwoli odpowiedzie ć na pytanie czy Strategia (i projekty) okazały si ę sukcesem, czy pora Ŝką. Pozwoli te Ŝ sformułowa ć wnioski i rekomendacje co do dalszego post ępowania i planowania. Strategia Rozwoju, jak ka Ŝda inna strategia jest dokumentem otwartym do dyskusji i rozbudowy. Wymaga jednak zachowania pewnej trwało ści, aby mogła zosta ć w pełni zrealizowana, a jej skutki rzetelnie ocenione. Dlatego dopuszcza si ę jej zmiany, poza 2010 r., tylko w wyj ątkowych przypadkach.

Informacja o Strategii i jej wypromowaniu jest kolejnym stadium jej wdra Ŝania. Strategia po zatwierdzeniu przez Rad ę Powiatu staje si ę dokumentem publicznym. Musi wi ęc by ć oficjalnie dost ępna. Tak jak społeczno ść lokalna brała udział w jej przygotowaniu, po średnio lub bezpo średnio, tak ma prawo do szczegółowego zapoznania si ę z tre ści ą i ostateczn ą redakcj ą Strategii. Ma te Ŝ prawo śledzenia post ępów w jej realizacji. Najbardziej szczegółow ą informacj ę o Strategii musz ą posi ąść osoby fizyczne i podmioty prawne, w tym gospodarcze, które uczestnicz ą w jej realizacji b ądź to pospołu z powiatem, b ądź to realizuj ąc własne projekty. Wydział Promocji Starostwa zapewni dost ęp do tre ści Strategii poprzez internet, lokalne środki masowego przekazu, informacje wprost, np. poprzez spotkania radnych i pracowników Starostwa z obywatelami na ogólnodost ępnych zebraniach, w kontaktach indywidualnych itd. Radni i Starostwo udost ępni ą te Ŝ analogiczn ą drog ą informacj ę o stopniu realizacji Planu i jego skutkach dla mieszka ńców.

59

ZAŁ ĄCZNIK DO CZ ĘŚ CI II CHARAKTERYSTYKA PORÓWNAWCZA GMIN I MIAST POWIATU ZŁOTOWSKIEGO

1. Miasto Złotów

Syntetyczna charakterystyka

Miasto Złotów poło Ŝone jest w środkowo-wschodniej cz ęś ci powiatu nad rzek ą Głomi ą. W granicach miasta znajduje si ę pi ęć jezior, ponadto od wschodu i południa miasta znajduj ą si ę lasy. Przez miasto przebiega linia kolejowa Piła – Chojnice oraz drogi wojewódzkie: nr 189 Jastrowie – Wi ęcbork oraz nr 188 Piła – Człuchów. W pobli Ŝu miasta znajduje si ę rezerwat przyrody „Czarci Staw”. Miasto jest powiatowym centrum administracyjnym oraz o środkiem usługowo – o światowym dla okolicznych gmin. Teren Miasta w cało ści otoczony jest Gmin ą Złotów.

W LATACH 2000 2005 Gmina i Miasto zajmuje obszar 1 158 1 158 (w ha) W tym: 369 371  UŜytki rolne  Lasy 217 208  Pozostałe grunty i nieu Ŝytki 572 579 *US POZNA Ń; MIASTO ZŁOTÓW

Miasto w statystyce

Przekrój statystyczny Miasta Złotów, wg danych Urz ędu Statystycznego w Poznaniu, na koniec 2000 i 2005 roku przedstawia poni Ŝsze zestawienie:

W LATACH 2000 2005 Powierzchnia gminy 11,6 km 2 11,6 km 2 ogółem Liczba ludno ści 18 907 18 451 W tym kobiety 9 764 9 602 Ludno ść w wieku:

 Przedprodukcyjnym 4 921 4 105  Produkcyjnym 11 882 12 142  Poprodukcyjnym 2 104 2 204 Urodzenia Ŝywe 214 179

60 Pracuj ący 4 728 4 366 W tym: kobiety 2 304 2 179 Pracuj ący w:

 rolnictwie,

łowiectwie

i le śnictwie,

rybołówstwie 47 87 i rybactwie  przemy śle 2 268 1 820 i budownictwie  usługach 2 413 2 459 Bezrobotni 1 863 965 Mieszkania 5 558 5 925 Powierzchnia u Ŝytkowa mieszkania 19,0 m 2 22,2 m 2 przypadaj ącego na 1 osob ę Miejsca noclegowe dla 36 160 turystów W tym całoroczne 36 50 Drogi gminne 32 km 50,4 km W tym o nawierzchni 19 km 39,5 km twardej Dochody bud Ŝetu gminy 19 125,1 zł 31 598,6 zł W tym: 10 414,8 zł 17 264,1 zł  dochody własne  dotacje 2 622,7 zł 6 339, 3 zł  subwencje ogólne 6 087,6 zł 7 969, 7 zł  inne - 25,4 zł Dochody bud Ŝetu gminy 1 012,5 zł 1 715,17 zł na: 1 mieszka ńca W tym dochody własne 551,3 zł 937,10 zł Podmioty gospodarki narodowej w systemie 1 685 1 498 KRUPNG – REGON W tym: 71 78  sektor publiczny  sektor prywatny 1 614 1 420  z kapitałem 14 22 zagranicznym *US POZNA Ń; MIASTO ZŁOTÓW

Gospodarka

Najwi ęcej podmiotów gospodarczych w Złotowie zajmuje si ę handlem i naprawami. Ich udział w strukturze jednostek gospodarczych wyniósł ok. 34-35%. Ponad 12% wszystkich jednostek zajmuje si ę obsług ą nieruchomo ści i ich udział wśród złotowskich podmiotów gospodarczych utrzymuje si ę na podobnym poziomie. W sekcji przetwórstwa przemysłowego zarejestrowane było w latach 2003 – 2005 ok. 12% liczby podmiotów gospodaruj ących. Wa Ŝną pozycj ę w śród podmiotów gospodarczych zajmuje równie Ŝ budownictwo. W analizowanym okresie udział tej 61 bran Ŝy wynosi ok. 10%. Najmniej jednostek gospodarczych zajmuje si ę administracj ą publiczn ą, rolnictwem i edukacj ą. W latach 2003 – 2005 nie zanotowano wzrostu podmiotów gospodarczych zajmuj ących si ę po średnictwem finansowym, co mo Ŝe by ć skutkiem braku wzrostu zapotrzebowania na tego typu usługi w Złotowie. Przyczyn ą bez w ątpienia jest m.in. fakt nie zwi ększania si ę liczby podmiotów gospodarczych w mie ście. Przedsi ębiorcy działaj ący w Złotowie w sektorze prywatnym prowadzili sw ą działalno ść w ró Ŝnych formach organizacyjnych. W analizowanym okresie nie zmieniła si ę zasadniczo struktura tych form. Zwi ększył si ę udział spółek prawa handlowego.

Główni pracodawcy:

W Złotowie nie funkcjonuj ą bardzo du Ŝe przedsi ębiorstwa. Kilkana ście zakładów zatrudnia powy Ŝej 50 osób i to one s ą głównymi pracodawcami. Nale Ŝą do nich:  Fabryka Elementów Wyposa Ŝenia Budownictwa METALPLAST Złotów S.A. – produkuje okucia obwodowe do okien i drzwi balkonowych oraz wykonuje usługi galwaniczne. Obecnie zakład sko ńczył proces prywatyzacji;  Przedsi ębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „Unimetal” Sp. z o. o. – produkuje specjalistyczny sprz ęt diagnostyczny wykorzystywany na stacjach kontroli pojazdów, warsztatach i bazach transportowych, meble ogrodowe, stojaki reklamowe. Zajmuje si ę te Ŝ prowadzeniem o środka szkoleniowo – wypoczynkowego;  ALCAN ZŁOTÓW PACKAGING S.A. – produkuje szerok ą gam ę opakowa ń. Jest to przedsi ębiorstwo ze 100% kapitałem zagranicznym;  SILMET-BEDEX S.A. – produkowane s ą w nim silniczki elektryczne, okucia metalowe, Ŝarówki;  POL-SOFT Sp. z o. o. – wytwarzane s ą w nim zawiasy do stolarki okiennej, drzwiowej i meblowej. Jest to przedsi ębiorstwo z udziałem kapitału francuskiego w 90%;  Spółdzielnia Pracy Krawieckiej „Odzie Ŝ” Sp. z o. o. – zajmuje si ę szyciem odzie Ŝy sportowej;  „Matkowski S.A.” – działa w przemy śle drzewnym;  Okr ęgowa Spółdzielnia Mleczarska;  SYDKRAFT-ZŁOTÓW Sp. z o.o. – zajmuje si ę dostaw ą energii, badaniami laboratoryjnymi, czyszczeniem chemicznym, przył ączami c. o.; (75% kapitału zagranicznego, 15% udziałów Gminy Miasto Złotów);  Miejski Zakład Usług Komunalnych Sp. z o. o. – odpowiada za zagospodarowanie i piel ęgnacj ę terenów zieleni, oczyszczanie miasta, sprz ątanie biur i in. pomieszcze ń, wywóz nieczysto ści, usługi transportowe, pogrzebowe i cmentarne, (15% udziałów Gminy Miasto Złotów);  Miejski Zakład Wodoci ągów i Kanalizacji Sp. z o. o. (100% udziałów Gminy Miasto Złotów).

Infrastruktura techniczna

Infrastruktura wodno-ściekowa

Do sieci wodoci ągowej podł ączonych jest blisko 100% gospodarstw domowych. Ł ączna długo ść sieci wodoci ągowej wynosi 56,9 km. Długo ść sieci kanalizacyjnej w Złotowie wynosi 50,9 km. Miasto skanalizowane jest w 97%, a przył ączonych do kanalizacji sanitarnej jest 95,03% nieruchomo ści. Ścieki

62 kierowane do oczyszczalni ścieków w stosunku do cało ści wytworzonych na terenie miasta stanowi ą 90%. Miasto posiada mechaniczno-biologiczn ą oczyszczalnie ścieków, do której odprowadzane s ą ścieki komunalne i cz ęś ciowo przemysłowe z terenu miasta oraz przyległych miejscowo ści, obj ętych systemem sieci kanalizacyjnej, a tak Ŝe ścieki dowo Ŝone taborem asenizacyjnym. Zlokalizowana jest na południowy-wschód od miasta, poza jego granicami, co pozwala zminimalizowa ć jej uci ąŜ liwy wpływ na otoczenie. Urz ądzenia zainstalowane w oczyszczalni pozwalaj ą na wysoki stopie ń oczyszczenia ścieków, ł ącznie z wytr ącaniem zwi ązków biogennych. Nominalna przepustowo ść wynosi 11 730 m 3/dob ę, natomiast rzeczywista 3000 m 3/dob ę. Ścieki biologiczne oczyszczone kierowane s ą do rowu melioracyjnego, poprzez który odprowadzane s ą grawitacyjnie do rzeki Głomii poni Ŝej Złotowa. Stopie ń oczyszczenia odpowiada warunkom, jakim powinny odpowiada ć ścieki oczyszczone. Ponadto w Złotowie istnieje te Ŝ lokalna mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków typu „Bioblok”, oczyszczaj ąca ścieki technologiczne i bytowo- gospodarcze z zakładu „Metalplast”, na terenie którego jest ona zlokalizowana oraz zakładów przyległych.

Gospodarka odpadami stałymi

Odpady komunalne ze Złotowa składowane s ą na mi ędzygminnym składowisku w Mi ędzybłociu, znajduj ącym si ę na terenie Gminy Złotów, którego wła ścicielem jest Gmina Miasto Złotów. Zajmuje ono obszar 4,40 ha. S ą na nim dwie kwatery o ł ącznej powierzchni składowania 2,55 ha, których całkowita pojemno ść wynosi 225,3 tys. m³. Ze składowiska korzystaj ą te Ŝ na podstawie porozumienia z samorz ądem miasta gminy: Tarnówka i Jastrowie. W 2001 r. składowisko zostało zmodernizowane.

Sie ć gazowa

Gaz ziemny doprowadzony do miasta jest gazem zaazotowanym typu GZ50. Jego dostarczanie odbywa si ę gazoci ągiem wysokiego ci śnienia wykonanym jako odboczka gazoci ągu w/c relacji Piła – Szczecinek – m. Wierzchowo. Gazoci ąg ten doprowadzony jest do miasta od strony południowej, gdzie zlokalizowana jest stacja 3 redukcyjno-pomiarowa pierwszego stopnia o przepustowo ści Q nom = 10000 m /h. Nast ępnie, gazoci ągami średniego ci śnienia, gaz doprowadzany jest do odbiorców. Obecnie rozprowadzony jest: w cz ęś ci wschodniej ulicami Kolejow ą, Brzozow ą, Za Dworcem i Kuja ńsk ą, w kierunku centrum i północno-zachodnim ulicami: Staszica, Obro ńców Warszawy, Grudzi ńskich do Jeziornej, 8-go Marca, Jastrowskiej i Zamkowej, na północ ulicami Mickiewicza i Doma ńskiego w kierunku ul. Chojnickiej. Łączna długo ść sieci gazowej w Złotowie wynosi ok. 36,3 km. (stan na 1.01.2007r.).

Komunikacja

Przez Złotów przebiegaj ą trasy komunikacyjne drogowe i kolejowe. Najbli Ŝsze drogi krajowe, nr 11 i nr 22 przebiegaj ące przez Jastrowie znajduj ą si ę w odległo ści ok. 17 km od miasta. W Złotowie krzy Ŝuj ą si ę: droga wojewódzka nr 188, której długo ść w granicach miasta wynosi 4,1 km (cz ęść ul. Powsta ńców, ul. Staszica, Mickiewicza, Doma ńskiego, Chojnicka), oraz droga wojewódzka nr 189 o długo ści w granicach miasta 5,6 km (ul. Jastrowska, Partyzantów, cz ęść ul. Powsta ńców, ul. Za Dworcem, Kuja ńska).

63 Łączna długo ść dróg powiatowych wynosi 9 km. Drogami powiatowymi w mie ście s ą ulice: 8 Marca, Obro ńców Warszawy, Nowa, Pl. Ko ściuszki, cz ęść ul. Szpitalnej, Kolejowa, Norwida, Brzozowa i droga w kierunku Tarnówki. Pozostałe ulice s ą drogami gminnymi o łącznej długo ści 57,5 km. Przez miasto wiedzie te Ŝ jednotorowa linia kolejowa relacji Piła – Chojnice. Najbli Ŝsze lotniska pasa Ŝerskie znajduj ą si ę w Bydgoszczy (ok. 100 km od Złotowa) i Poznaniu-Ławicy (ok. 135 km).

Infrastruktura społeczna

Kultura

Mieszka ńcy Złotowa mog ą korzysta ć z 2 bibliotek publicznych, w których łącznie znajduje si ę blisko 60 tysi ęcy woluminów. S ą to: Miejska Biblioteka Publiczna ze Złotowskim Centrum Informacji oraz Publiczna Biblioteka Pedagogiczna wyposa Ŝona w Internetowe Centrum Informacji Multimedialnej. W mie ście znajduje si ę tak Ŝe kino, w którym funkcjonuje 1 sala kinowa na 160 miejsc oraz jedno muzeum (zbiory o charakterze regionalnym). Rozwojowi społecze ństwa obywatelskiego sprzyjaj ą działaj ące na obszarze miasta organizacje pozarz ądowe. Zajmuj ą si ę działalno ści ą m.in. w zakresie kultury, turystyki, ochrony zdrowia i pomocy społecznej. Organizacje mog ą nieodpłatnie korzysta ć z pomieszcze ń byłego Złotowskiego Domu Kultury.

Szkolnictwo

Na terenie Złotowa znajduje si ę:

− 5 przedszkoli (w tym 1 niepubliczne) − 4 szkoły podstawowe (w tym 1 niepubliczna) − 3 gimnazja (w tym 1 niepubliczne) − 4 szkoły ponadgimnazjalne:

o I Liceum Ogólnokształc ące o Zespół Szkół Ekonomicznych o Zespół Szkół Rolniczych o Zespół Szkół Elektro-Mechanicznych

Tabela 1. Liczba uczniów w szkołach podstawowych i gimnazjalnych w Złotowie w latach 2004 – 2007

liczba uczniów liczba oddziałów Szkoła 2004/2005 2005/2006 2006/2007 2006/2007 Szkoła Podstawowa nr 1 526 498 498 19 Szkoła Podstawowa nr 2 343 321 276 12 Szkoła Podstawowa nr 3 439 402 388 16 + 1 specjalny Gimnazjum Publiczne nr 1 639 616 619 23 + 1 specjalny Gimnazjum Publiczne nr 2 222 218 212 9 Katolicka Szkoła Podstawowa 46 61 69 6 Katolickie Gimnazjum 46 32 43 3 Publiczne Ogółem 2 261 2 148 2 105 90 Źródło: Opracowanie Urz ędu Miejskiego w Złotowie. 64

Tabela 2. Liczba uczniów w złotowskich szkołach ponadgimnazjalnych w roku szkolnym 2006/2007

Szkoła Liczba uczniów Liczba oddziałów

I Liceum Ogólnokształc ące 405 13 Zespół Szkół System dzienny 561 19 Ekonomicznych System zaoczny 187 7 Zespół Szkół Elektro-Mechanicznych 552 18 Zespół Szkół Rolniczych 597 24 Ogółem 2 302 81 Źródło: Opracowanie Urz ędu Miejskiego w Złotowie.

Od 2004r. w Złotowie istnieje Nauczycielskie Kolegium J ęzyków Obcych kształc ące przyszłych nauczycieli j. angielskiego i niemieckiego. Studenci ko ńcz ą Kolegium z tytułem licencjata. Ofert ę edukacyjn ą uzupełniaj ą Szkoła Muzyczna I stopnia oraz O środek Edukacji Przyrodniczo-Le śnej i Ekologicznej „Zwierzyniec” działaj ący przy złotowskim Nadle śnictwie.

Opieka zdrowotna

Podstawow ą opiek ę zdrowotn ą zapewnia Szpital Powiatowy im. A. Sokołowskiego w Złotowie. Swoim zasi ęgiem działania szpital obejmuje cały teren powiatu złotowskiego, który zamieszkuje 72 tys. osób, natomiast oddział psychiatryczny obejmuje teren byłego województwa pilskiego. W szpitalu znajduj ą si ę nast ępuj ące oddziały: wewn ętrzny, chirurgiczny, dzieci ęcy, poło Ŝniczo-ginekologiczny z pododdziałem noworodków, anestezjologii i intensywnej terapii, psychiatryczny, dzienny psychiatryczny, oddział leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych (detoksykacyjny), oddział leczenia zespołów abstynencyjnych po substancjach psychoaktywnych (detoksykacyjny), oddział terapii uzale Ŝnie ń od alkoholu, oddział opieki długoterminowej z łó Ŝkami hospicyjnymi, szpitalny oddział ratunkowy, zespoły wyjazdowe "R" i "W". Szpital posiada nast ępuj ące poradnie przyszpitalne: poradnia zdrowia psychicznego, poradnia leczenia uzale Ŝnie ń, poradnia neurologiczna, poradnia psychologiczna, poradnia ginekologiczno-poło Ŝnicza, poradnia otolaryngologiczna, poradnia chirurgii urazowo-ortopedycznej, poradnia kardiologiczna, poradnia reumatologiczna, hospicjum domowe. Szpital Powiatowy w Złotowie posiada Certyfikat ISO 9001:2000 oraz CERTYFIKAT BEZPIECZNY SZPITAL 2006 Ogólnopolskiego Rankingu Szpitali w kategorii 100 najlepszych szpitali publicznych w Polsce. Ponadto na terenie Złotowa znajduj ą si ę 3 o środki medycyny rodzinnej, zespół diagnostyczno-leczniczy, o środek całodobowej opieki medycznej i transportu sanitarnego.

65 Sport i rekreacja

Najnowszym obiektem infrastruktury sportowej w Złotowie jest kryta pływalnia „Laguna” oddana do u Ŝytku w 2005r. wyposa Ŝona w 2 niecki: pełnowymiarow ą oraz do nauki pływania, jak równie Ŝ jakuzzi, saun ę i sal ę do fitnessu. Bezpo średnio przy krytej pływalni znajduj ą si ę korty tenisowe oraz boisko wielofunkcyjne. Miasto posiada równie Ŝ dwa stadiony: przy ul. Wio ślarskiej oraz przy MLKS „Sparta” ul. Mickiewicza, wraz z całym kompleksem sportowym (hala sportowa, korty tenisowe). Praktycznie wszystkie złotowskie szkoły s ą wyposa Ŝone w przyszkolne sale gimnastyczne. W 2007r. miasto rozpocz ęło przygotowania do budowy nowej hali sportowo- widowiskowej, która ma powsta ć w latach 2008 – 2009. Infrastruktur ę sportowo-rekreacyjn ą uzupełniaj ą ponadto dwa miejskie kąpieliska przy jeziorze Zaleskim, liczne ście Ŝki rowerowe na terenie miasta oraz 90-hektarowy park „Zwierzyniec” z sieci ą le śnych ście Ŝek dydaktycznych.

66 2. Gmina i Miasto Jastrowie

Syntetyczna charakterystyka

Gmina i Miasto Jastrowie poło Ŝona jest w zachodniej cz ęś ci powiatu. Od wschodu graniczy z Gminami Tarnówka i Złotów, od północy z Gmin ą Okonek, od południa z Powiatem Pilskim, a w pozostałej cz ęś ci z Województwem Zachodniopomorskim. Przewa Ŝaj ącą cz ęść gminy zajmuj ą lasy (73% powierzchni), a uŜytki rolne wyst ępuj ą w północnej cz ęś ci gminy. Przez jej teren przebiegaj ą dwie drogi krajowe nr 11 Wrocław – Pozna ń – Kołobrzeg i nr 22 Kostrzy ń – Wałcz – Elbl ąg oraz droga wojewódzka nr 189 Jastrowie – Wi ęcbork. Przebiegaj ąca przez Jastrowie linia kolejowa ł ączy Pozna ń z Koszalinem i Kołobrzegiem. Stanowi ąca wschodni ą granic ę rzeka Gwda wraz z zalewami (Zalewem Jastrowskim i Zalewem Ptusza) i okolicznymi lasami stanowi du Ŝą atrakcj ę turystyczn ą. Jest to obszar chronionego krajobrazu Pojezierze Wałeckie i Dolina Gwdy. Godnymi uwagi turystów s ą równie Ŝ prawobrze Ŝne dopływy Gwdy, Płytnica i płyn ąca po granicy województw Rurzyca. Rzeki te na niektórych odcinkach maj ą nawet charakter rzek górskich. W ich pobli Ŝu znajduje si ę Rezerwat Przyrodniczy „Diabelski skok” (u źródeł rzeki Ró Ŝycy) oraz Rezerwat „Kozie Brody”. Jastrowie jest najwi ększ ą powierzchniowo gmin ą w Powiecie Złotowskim. Jednocze śnie najbardziej lesist ą, daj ącą szerokie mo Ŝliwo ści kontaktu z przyrod ą w wielu aspektach: wypoczynku, w ędrówek i jazd rowerowych, obserwacji zwierz ąt, zbieractwa jagód i grzybów. Na terenie gminy oprócz wymienianych zalewów Jastrowskiego i Ptuszy, wyst ępuj ą jeziora Le śne, Dahmsa, Busino Dobre, Kr ępsko Małe, Kr ępsko Długie, Trzebieszki oraz Zbiornik Smolary. Natomiast po granicy Zalewy Nadarzyckie i jeziora Miechówek, Busino Małe, Busino Du Ŝe, Zdbiczno, Kr ępsko Górne, Kr ępsko Średnie, D ąb.

W LATACH 2000 2005 Gmina i Miasto zajmuje obszar 35 340 35 312 (w ha) W tym: 7 615 7 351  UŜytki rolne  Lasy 24 877 25 777  Pozostałe grunty i nieu Ŝytki 2 848 2 184 *US POZNA Ń; GMINA i MIASTO JASTROWIE

Gmina w statystyce

Przekrój statystyczny Gminy i Miasta Jastrowie wg danych Urz ędu Statystycznego w Poznaniu na koniec 2000 i 2005 roku przedstawia poni Ŝsze zestawienie:

W LATACH 2000 2005 Powierzchnia gminy 353,4 km 2 353 km 2 ogółem Liczba ludno ści 12 063 11 404

67 W tym kobiety 6 082 5 842 Ludno ść w wieku: 3 383 2 768  przedprodukcyjnym  produkcyjnym 7 321 7 264  poprodukcyjnym 1 359 1 372 Urodzenia Ŝywe 136 135 Pracuj ący 1 478 1 602 W tym kobiety 682 671 Pracuj ący w:  rolnictwie, łowiectwie 100 142 i le śnictwie, rybołówstwie, rybactwie  przemy śle 528 697 i budownictwie  usługach 850 763 Bezrobotni 1 587 1 088 Mieszkania 3 335 3 539 Powierzchnia u Ŝytkowa mieszkania 17,7 m 2 22,2 m 2 przypadaj ącego na 1 osob ę Miejsca noclegowe dla 586 420 turystów W tym całoroczne 210 360 Drogi gminne 46 km 46 km W tym o nawierzchni 7 km 7 km twardej Dochody bud Ŝetu gminy 13 635,7 zł 20 764,9 zł W tym: 6 594,2 zł 8 280,9 zł  dochody własne  dotacje 2 654,4 zł 4 311,4 zł  subwencje ogólne 4 387,1 zł 7 553,9 zł  inne - 618,7 zł Dochody bud Ŝetu gminy 1 133,4 zł 1 820,52 zł na: 1 mieszka ńca W tym dochody własne 548,1 zł 726,01 zł Wydatki bud Ŝetu gminy 1 112,6 zł 1 901,88 zł na 1 mieszka ńca Podmioty gospodarki narodowej w systemie 710 721 KRUPNG – REGON W tym:  sektor publiczny 38 39  sektor prywatny 672 682  z kapitałem 2 8 zagranicznym *US POZNA Ń; GMINA i MIASTO JASTROWIE

68 Gospodarka

W krajobrazie rolniczym gminy dominuj ą gleby V klasy bonitacji gruntu. Poło Ŝenie na wa Ŝnych szlakach komunikacyjnych, rezerwa w mediach infrastrukturalnych, wolne obiekty gospodarcze oraz tereny budowlane sprawiaj ą, Ŝe Jastrowie posiada dobre warunki do rozwoju gospodarczego. Stosunkowo dobrze rozwini ęta baza turystyczna oraz du Ŝo atrakcji krajobrazowych przyczyniaj ą si ę do rozwoju turystyki, w tym gospodarstw agroturystycznych. Rolnictwo na terenach wiejskich winno by ć dostosowane do standardów europejskich. Na terenach po PGR–ach panuje du Ŝe bezrobocie – wyst ępuje brak miejsc pracy pozarolniczej na terenach wiejskich. Przemysł na terenie gminy rozwin ął si ę przede wszystkim w Jastrowiu. Przebudowa gospodarki nie spowodowała tu likwidacji najwi ększych zakładów przemysłowych oprócz Kombinatu Budownictwa Komunalnego i Zakładu Konserw. Funkcjonuj ą tu obecnie: Fabryka Rowerów „Romet” „ARCUS” GROUP Sp. z o.o. – produkuj ące rowerki dzieci ęce i młodzie Ŝowe oraz cz ęś ci do nich, Precom Polska „JASTROBET” Sp. z o.o. – produkuj ąca elementy do budownictwa, Kopalnia Surowców Mineralnych „JASTIMPEX”, Zakład Produktów Naftowych CPN S. A. Zakład Produktów Naftowych w Jastrowiu, Elektrownia Wodna na Gwdzie, Noris II – zakłady przetwórstwa owocowo – warzywnego i inne zakłady.

Infrastruktura techniczna

Przez gmin ę przebiegaj ą tranzytowe poł ączenia drogowe i kolejowe, co stwarza dobre warunki do wymiany osób i towarów. Sie ć dróg na obszarze wiejskim, ze wzgl ędu na du Ŝe rozproszenie miejscowo ści, jest słabiej rozwini ęta. Zwodoci ągowana jest wi ększa cz ęść Gminy i Miasta Jastrowie, natomiast długo ść ich sieci wodoci ągowej wynosi 42,5 km. Gmina i Miasto Jastrowie w znacznej cz ęś ci jest ju Ŝ skanalizowane, długo ść sieci kanalizacyjnej wynosi 22,45 km. Od 1995 roku trwa gazyfikacja Jastrowia. Realizuj ąc potrzeby ochrony środowiska wi ększo ść kotłowni w ęglowych zamieniono na gazowe. W chwili obecnej długo ść sieci gazoci ągowej na terenie gminy i miasta wynosi 12 km. Gmina posiada spore rezerwy w oczyszczalni ścieków oraz rezerwy mocy energetycznej. Przez teren gminy przebiega nitka gazoci ągu wysokiego ci śnienia oraz linia sieci przesyłowej elektroenergetycznej110 kV.

Infrastruktura społeczna

Opiek ę dla najmłodszych mieszka ńców Jastrowia zapewnia przedszkole, z którego korzystało 296 dzieci (stan na 31 grudnia 2005r.) Na terenie gminy i miasta funkcjonuj ą 2 szkoły podstawowe oraz 2 szkoły gimnazjalne. Natomiast nowe kadry kształci Zespół Szkół Technicznych. Usługi w zakresie opieki zdrowia mieszka ńców realizuje przychodnia z wieloma poradniami specjalistycznymi oraz 3 apteki. Na terenie Gminy i Miasta Jastrowia bezpiecze ństwem publicznym mieszka ńców zajmuje si ę Komisariat Policji. Działa OSP wł ączone do Krajowego Systemu Ratownictwa. W ramach rozwoju i aktywno ści kulturalnej, sportowej i społecznej działa O środek Kultury, Sportu i Turystyki oraz Klub Sportowy „Polonia” Jastrowie.

Gmina posiada stadion oraz Hal ę Widowiskowo – Sportow ą, a tak Ŝe k ąpielisko strze Ŝone i niestrze Ŝone nad jeziorem z mo Ŝliwo ści ą uprawiania rekreacji wodnej. Przez teren gminy przebiegaj ą piesze szlaki turystyczne, szlaki rowerowe oraz kajakowe szlaki wodne. Jeziora i rzeki pełne s ą ró Ŝnych gatunków ryb. 69 3. Gmina i Miasto Krajenka

Syntetyczna charakterystyka

Gmina i Miasto Krajenka poło Ŝona jest w południowej cz ęś ci powiatu. Od północy i wschodu graniczy z Gminami Tarnówka i Złotów, od południa i zachodu z Powiatem Pilskim. Przez gmin ę przebiegaj ą drogi wojewódzkie nr 189 Piła – Człuchów i 190 Krajenka – Szamocin oraz szlak kolejowy Piła – Chojnice. Południow ą i zachodni ą cz ęść gminy pokrywaj ą lasy słyn ące z obfito ści grzybów i innego runa le śnego. Przez teren gminy przepływa rzeka Głomia, która wpada do Gwdy w pobliskiej Dobrzycy. Najwi ększe jeziora: Wapie ńskie, Głubczyn Mały i Głubczyn Wielki znajduj ą si ę w południowej cz ęś ci gminy. W Krajence funkcjonuje Zespół Szkół Zawodowych Przemysłu Spo Ŝywczego im. St. Staszica, przy którym wybudowano nowoczesn ą hal ę widowiskowo-sportow ą ze środków powiatu. Słu Ŝyć ona b ędzie nie tylko uczniom i mieszka ńcom gminy, ale całemu powiatowi. Gmina pozbawiana jest całkowicie surowców mineralnych.

W LATACH 2000 2005 Gmina i Miasto zajmuje obszar 19 179 19 113 (w ha) W tym: 9 011 8 926  UŜytki rolne  Lasy 9 090 9 154  Pozostałe grunty i nieu Ŝytki 1 078 1 033 *US POZNA Ń; GMINA i MIASTO KRAJENKA

Gmina w statystyce

Przekrój statystyczny Gminy i Miasta Krajenka wg danych Urz ędu Statystycznego w Poznaniu na koniec 2000 i 2005 roku przedstawia poni Ŝsze zestawienie:

W LATACH 2000 2005 Powierzchnia gminy 191,8 km 2 191 km 2 ogółem Liczba ludno ści 7 229 7 223 W tym kobiety 3 675 3 644 Ludno ść w wieku: 2 285 1 885  przedprodukcyjnym  produkcyjnym 4 056 4 450  poprodukcyjnym 888 888 Urodzenia Ŝywe 72 75 Pracuj ący 855 991 W tym: kobiety 395 459

70 Pracuj ący w:  rolnictwie, łowiectwie 79 50 i le śnictwie, rybołówstwie i rybactwie  przemy śle 298 516 i budownictwie  usługach 478 425 Bezrobotni 758 438 Mieszkania 1 786 1 981 Powierzchnia u Ŝytkowa mieszkania 18,2 km 2 22,1 km 2 przypadaj ącego na 1 osob ę Miejsca noclegowe dla 26 266 turystów W tym całoroczne 26 16 Drogi gminne 46 km 46 km W tym o nawierzchni 18 km 18 km twardej Dochody bud Ŝetu gminy 7 912,6 zł 13 792,9 zł W tym: 2 701,3 zł 4 508,9 zł  dochody własne  dotacje 1 312,5 zł 2 205,3 zł  subwencje ogólne 3 783,8 zł 6 468,4 zł  inne 115,0 zł 609,9 zł Dochody bud Ŝetu gminy 1 090,8 zł 1 918,61 zł na: 1 mieszka ńca w tym dochody własne 372,4 zł 627,19 zł Wydatki bud Ŝetu gminy na 1 136,6 zł 1 850,16 zł 1 mieszka ńca Podmioty gospodarki narodowej w systemie 413 426 KRUPNG – REGON W tym: 26 25  sektor publiczny  sektor prywatny 387 401  z kapitałem 5 4 zagranicznym *US POZNA Ń; GMINA i MIASTO KRAJENKA

Gospodarka

Wi ększo ść z mieszka ńców gminy pracuje w placówkach i instytucjach oświatowych, w Fabryce Mebli Tapicerowanych „Chrystianapol”, Gminnej Spółdzielni „SCH” oraz w Zakładzie Przemysłu Drzewnego. Du Ŝa liczba mieszka ńców pracuje w zakładzie Philips w Pile. W rozwój gospodarczy gminy i miasta Krajenka olbrzymi wkład maj ą firmy z kapitałem zagranicznym. Mieszka ńcy wsi pracuj ą głównie w rolnictwie, a ich obsług ą zajmuj ą si ę prywatne zakłady rzemie ślnicze. 71 Infrastruktura techniczna

Bliska odległo ść od Piły i Złotowa oraz dobre poł ączenia komunikacyjne stwarzaj ą dogodne warunki rozwoju gospodarczego gminy. Krajenka jest gmin ą, która od lat słynie z gospodarno ści. Do ka Ŝdej wsi prowadzi utwardzona droga. Gmina i Miasto Krajenka posiada sie ć wodoci ągow ą o długo ści 53 km. Gmina posiada tereny pod budownictwo mieszkaniowe i przemysłowe m.in. wzdłu Ŝ drogi z Piły do Złotowa, w północnej cz ęś ci Krajenki, u zbiegu ulic Bydgoskiej i Dworcowej w Krajence, we wsi Skórka. Miasto jest zgazyfikowane w 95% i skanalizowane w 85%, długo ść sieci kanalizacyjnej wynosi 12,4 km. Sieci ą energetyczn ą obj ętych jest 100% gospodarstw domowych na terenie całej gminy. Najwa Ŝniejsz ą inwestycj ą lat 90-tych była budowa mechaniczno – biologicznej oczyszczalni ścieków i sieci kolektorów sanitarnych na terenie miasta Krajenka. Obiekt oczyszczalni na przełomie lat 2005/2006 został zmodernizowany i rozbudowany, modernizacja obejmowała cz ęść mechaniczn ą oczyszczalni, cz ęść biologiczn ą oraz gospodark ę osadow ą.

Infrastruktura społeczna

Usługi medyczne w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej dla mieszka ńców Krajenki świadczy Przychodnia Rejonowa. W gminie i mie ście Krajenka znajduj ą si ę 4 przedszkola: w Skórce, Głubczynie, Podró Ŝnej, Krajence, 3 szkoły podstawowe: w Krajence, Skórce, Głubczynie oraz 1 gimnazjum w Krajence, natomiast edukacj ę na poziomie ponadgimnazjalnym zapewnia Zespół Szkół Spo Ŝywczych im. Stanisława Staszica. W Krajence działa Komisariat Policji, którego głównym celem jest zagwarantowanie mieszka ńcom bezpiecze ństwa publicznego. Krajenka jest aktywnym kulturalnie i społecznie miastem, organizowaniem lokalnych imprez w tym zakresie zajmuje si ę Kraje ński O środek Kultury. Na terenie gminy działa 9 klubów sportowych.

72 4. Miasto i Gmina Okonek

Syntetyczna charakterystyka

Miasto i Gmina Okonek jest najbardziej na wysuni ętą na północ gmin ą Województwa Wielkopolskiego. Od południa i wschodu graniczy z gminami Jastrowie i Złotów, od północnego wschodu w Województwem Pomorskim, a od zachodu z Województwem Zachodniopomorskim. W południowej i zachodniej cz ęś ci gminy przewa Ŝaj ą lasy, natomiast cz ęść północna posiada wybitnie rolniczy charakter. Przez teren gminy przebiegaj ą drogi krajowe nr 11 Pozna ń – Wybrze Ŝe Bałtyku i nr 22 Kostrzy ń – Elbl ąg oraz linia kolejowa z Poznania do Koszalina i Kołobrzegu. Gmina poło Ŝona jest na skraju Pojezierza Wałecko – Drawskiego. Przewa Ŝaj ą tu lasy sosnowe obfituj ące w du Ŝą ilo ść grzybów i jagód. Przez teren gminy przepływa rzeka Gwda oraz jej dopływy Czarna i Dobrzynka. Znajduje si ę tu szereg ciekawych jezior nadaj ących si ę do w ędkowania i wypoczynku. Miasto i Gmina Okonek to równie Ŝ siedlisko unikatowych gatunków fauny i flory. S ą tu równie Ŝ miejsca wymarzone dla miło śników le śnych w ędrówek pieszych i rowerowych. Do takich miejsc zaliczy ć mo Ŝna: − ście Ŝkę dydaktyczn ą w L ędyczku wybudowan ą przez Nadle śnictwo w Okonku − „Szlak Zielony” z L ędyczka do Radawnicy, − „Szlak pieszo – rowerowy” nad Czarn ą.

W LATACH 2000 2005 Gmina i Miasto zajmuje obszar 32 588 32 551 (w ha) W tym: 14 087 13 998  UŜytki rolne  Lasy 13 574 16 099  Pozostałe grunty i nieu Ŝytki 4 927 2 454 *US POZNA Ń; MIASTO i GMINA OKONEK

Gmina w statystyce

Przekrój statystyczny Miasta i Gminy Okonek, wg danych Urz ędu Statystycznego w Poznaniu, na koniec roku 2000 i 2005 roku przedstawia poni Ŝsze zestawienie:

W LATACH 2000 2005 Powierzchnia gminy 325,9 km 2 326 km 2 ogółem Liczba ludno ści 9 228 8 903 W tym kobiety 4 578 4 480 Ludno ść w wieku:  przedprodukcyjnym 2 456 2 079  produkcyjnym 5 433 5 536  poprodukcyjnym 1 339 1 288 Urodzenia Ŝywe 121 108 Pracuj ący 1 081 1 802

73 W tym kobiety 460 1 112 Pracuj ący w:  rolnictwie, łowiectwie 333 1 064 i le śnictwie, rybołówstwie i rybactwie  przemy śle 306 331 i budownictwie  usługach 442 407 Bezrobotni 1 136 619 Mieszkania 2 672 2 693 Powierzchnia u Ŝytkowa mieszkania 18,2 m 2 21,4 m 2 przypadaj ącego na 1 osob ę Miejsca noclegowe dla 22 239 turystów W tym całoroczne - 39 Drogi gminne 63 km 50,25 km W tym o nawierzchni 25 km 11 km twardej Dochody bud Ŝetu gminy 10 265,7 zł 32 943,2 zł W tym: 3 305,5 zł 22 111,7 zł  dochody własne  dotacje 1 661,8 zł 3 548,0 zł  subwencje ogólne 4 998,4 zł 6 763,4 zł  inne 300,0 zł 520,0 zł Dochody bud Ŝetu gminy 1 110,0 zł 3 674,64 zł na: 1 mieszka ńca W tym dochody własne 357,4 zł 2 466,45 zł Wydatki bud Ŝetu gminy na 1 190,4 zł 1 828,14 zł 1 mieszka ńca Podmioty gospodarki narodowej w systemie 426 460 KRUPNG – REGON W tym: 13 17 sektor publiczny  sektor prywatny 413 443  z kapitałem 9 9 zagranicznym *US POZNA Ń; MIASTO i GMINA OKONEK

Gospodarka

Gmina Okonek ma charakter rolniczo – przemysłowy. Na dobrych glebach rolnicy uzyskuj ą tu wysokie plony. Na terenie gminy znajduje si ę kilka zakładów przetwórstwa rolno – spo Ŝywczego. Obecnie na bazie zlikwidowanych zakładów PZPW w Okonku powstały przedsi ębiorstwa prywatne, w tym z udziałem kapitału

74 zagranicznego. Szybko rozwija si ę wzdłu Ŝ dróg krajowych infrastruktura dla obsługi odbywaj ącego si ę po nich ruchu. Sztandarowym przedsi ębiorstwem gminy jest „Okechamp” S.A., spółka z udziałem kapitału holenderskiego, produkuj ąca kompost do uprawy pieczarek oraz pieczarki. Zakład gwarantuje około 1000 miejsc pracy. Na terenie gminy Okonek działaj ą tak Ŝe m.in.: zakład przeróbki drewna oraz zakład eksploatacji Ŝwiru i prefabrykatów betonowych – w L ędyczku, gorzelnie – w Lotyniu i Pniewie, 3 stacje paliw: w Okonku, L ędyczku i Podgajach, 4 elektrownie wodne: w Lubnicy. Węgorzewie, Łomczewie i Podgajach.

Infrastruktura techniczna

Miasto i Gmina Okonek posiada bardzo dobre poł ączenie komunikacyjne. Na terenie Gminy Okonek krzy Ŝuj ą si ę drogi krajowe nr 11 i 22. Tu przebiega wa Ŝny szlak kolejowy ł ącz ący południe kraju ze środkowym wybrze Ŝem. Przez teren Gminy przebiega linia gazoci ągu wysokiego ci śnienia Piła – Wierzchowo. W chwili obecnej zgazyfikowane s ą trzy miejscowo ści Okonek, Loty ń i Podgaje oraz poci ągni ęta jest nitka sieci gazowej do „OKECHAMP-u” w Borucinie. Dbaj ąc o ochron ę środowiska kotłownie osiedlowe w Okonku zmodernizowano z w ęglowych na gazowe. W przyszło ści planowane jest zgazyfikowanie wszystkich miejscowo ści w gminie. Oczyszczalnie ścieków znajduj ą si ę w Okonku, Lotyniu i Borucinie. Systematycznie rozbudowywana jest sie ć kanalizacji sanitarnej w Okonku, długo ść sieci kanalizacyjnej w całej gminie wynosi 15,2 km. W Okonku znajduje si ę wysypisko śmieci, a w Lotyniu Punkt Gromadzenia Odpadów. Sie ć wodoci ągow ą maj ą prawie wszystkie miejscowo ści oprócz L ędyczka i cz ęś ciowo Okonka, długo ść sieci wodoci ągowej miasta i gminy Okonek wynosi 99,2 km.

Infrastruktura społeczna

Na terenie miasta i gminy Okonek znajduj ą si ę 4 szkoły podstawowe: w L ędyczku, Lotyniu, Okonku, Pniewie, 3 szkoły filialne: w Borucinie, Ciosa ńcu, Podgajach oraz 2 gimnazja: w Lotyniu i Okonku. Aktualnie gmina posiada Przychodni ę Zdrowia w Okonku oraz gabinet lekarski w Lotyniu. Potrzeby kulturalne mieszka ńców miasta i gminy zabezpiecza Miejsko-Gminny O środek Kultury w Okonku, w ramach którego działaj ą: kino „Włókniarz”, Warsztat Terapii Zaj ęciowej, 4 biblioteki i 3 punkty biblioteczne. Miasto dysponuje stadionem miejskim i boiskiem sportowym, z których korzysta kilka klubów sportowych m.in.: Mi ędzyzakładowy Ludowy Klub Sportowy „Włókniarz” Okonek. W 2003 r. została otwarta sala sportowa przy Szkole Podstawowej w Okonku, w której odbywaj ą si ę ró Ŝne turnieje sportowe. Nad bezpiecze ństwem publicznym mieszka ńców czuwa Komisariat Policji w Okonku, a tak Ŝe Ochotnicza Stra Ŝ Po Ŝarna w Okonku, Ciosa ńcu, Pniewie, L ędyczku, Lotyniu, Podgajach.

75 5. Gmina Lipka

Syntetyczna charakterystyka

Gmina Lipka to typowo rolnicza gmina poło Ŝona na północno – wschodnim skraju Województwa Wielkopolskiego. Od południa graniczy z Gmin ą Zakrzewo, od zachodu z Gmin ą Złotów, w pozostałej cz ęś ci z Województwem Pomorskim i Województwem Kujawsko – Pomorskim. Przez teren gminy przebiega linia kolejowa Piła – Chojnice oraz droga wojewódzka nr 188 Piła – Człuchów. 62% powierzchni gminy zajmuj ą grunty rolne. Lasy administrowane przez Nadle śnictwo Lipka zajmuj ą 28% powierzchni. Dominuje w nich sosna, ale wyst ępuje równie Ŝ modrzew, d ąb i buk. Cz ęść z nich zaliczana jest do lasów ochronnych pierwszej grupy. Tutejsze lasy, zasobne w zwierzyn ę, stanowi ą dobre warunki do łowiectwa. Najatrakcyjniejsze tereny turystyczne poło Ŝone s ą w dolinie Debrzynki i obejmuj ą tzw.: Mał ą i Du Ŝą Gór ę Zamkow ą oraz jary nad rzek ą. Wyst ępuj ą tu równie Ŝ liczne jeziora.

W LATACH 2000 2005 Gmina i Miasto zajmuje obszar 19 101 19 080 (w ha) W tym: 11 477 11 702  UŜytki rolne  Lasy 5 828 6 160  Pozostałe grunty i nieu Ŝytki 1 796 1 218 *US POZNA Ń; GMINA LIPKA

Gmina w statystyce

Przekrój statystyczny Gminy Lipka, wg danych urz ędu Statystycznego w Poznaniu, na koniec 2000 i 2005 roku przedstawia poni Ŝsze zestawienie:

W LATACH 2000 2005 Powierzchnia gminy 191,0 km 2 191,0 km 2 ogółem Liczba ludno ści 5 899 5 575 W tym kobiety 2 858 2 786 Ludno ść w wieku: 1 663 1 379  przedprodukcyjnym  produkcyjnym 3 496 3 487  poprodukcyjnym 740 709 Urodzenia Ŝywe 80 72 Pracuj ący 479 494 W tym kobiety 248 272 Pracuj ący w:  rolnictwie, łowiectwie 84 75 i le śnictwie, rybołówstwie, rybactwie

76  przemy śle 81 88 i budownictwie  usługach 214 331 Bezrobotni 815 424 Mieszkania 1 523 1 613 Powierzchnia u Ŝytkowa mieszkania 18,9 m 2 22,9 m 2 przypadaj ącego na 1 osob ę Miejsca noclegowe dla 8 14 turystów W tym całoroczne 8 14 Drogi gminne 65 km 42 km W tym o nawierzchni 20 km 7,4 km twardej Dochody bud Ŝetu gminy 7 329,6 zł 10 796,3 zł W tym:  dochody własne 2 172,3 zł 3 691,8 zł  dotacje 1 378,3 zł 1 999,4 zł  subwencje ogólne 3 215,5 zł 4 707,9 zł  inne 563,5 zł 397,5 zł Dochody bud Ŝetu gminy 1 253,5 zł 1 919,73 zł na: 1 mieszka ńca W tym dochody własne 371,4 zł 656,44 zł Wydatki bud Ŝetu gminy na 1 414,2 zł 1 968,70 zł 1 mieszka ńca Podmioty gospodarki narodowej w systemie 243 233 KRUPNG – REGON W tym: 18 13  sektor publiczny  sektor prywatny 225 220  z kapitałem 3 3 zagranicznym *US POZNA Ń; GMINA LIPKA

Gospodarka

Gospodarka gminy to przede wszystkim wysokowydajne rolnictwo oraz przetwórstwo rolno – spo Ŝywcze tj. zakłady masarnicze, gorzelnie, młyny zbo Ŝowe. Wi ększe firmy gminy to OMNIVENT Sp. z o. o., która wytwarza urz ądzenia do przechowalnictwa płodów rolnych, firma „DORADO” S.A. zajmuj ąca si ę przetwórstwem ropy naftowej. Wkład do gospodarki gminy wnosi równie Ŝ kilka gospodarstw agroturystycznych. Są te Ŝ mniejsze ale równie Ŝ znacz ące, daj ące zatrudnienie okolicznym mieszka ńcom firmy takie jak: − Przedsi ębiorstwo Rolne "Farmer" − Gospodarstwo Rolne – Piotr Skrentny − "Euromasz" s.c. Wioletta i Grzegorz Schienke − "Kapost" s.c. Gorzelnia Potulice − "Wipol" spółka z o. o., ul. Gajowa 3, 77 – 420 Lipka

77 − Immobilien Rittau sp. z o.o. Bługowo 5, 77 – 420 Lipka − Dobrynka Spółka z o.o. Debrzno-Wie ś 41, 77 – 420 Lipka − P.P.U.H. "Plast Trading", ul. IV Dywizji Piechoty 6c, 77 – 420 Lipka − P.H.U. Markol Marek Klimczak, ul. Ojca M. Kolbe 7c/1, 64-920 Piła

Infrastruktura techniczna

Dzi ęki drodze wojewódzkiej nr 188 i linii kolejowej Piła - Chojnice gmina posiada dobre poł ączenia z Wielkopolsk ą, jak i z Województwem Pomorskim. Gmina posiada składowisko odpadów i oczyszczalni ę ścieków. Wi ększo ść miejscowo ści jest zwodoci ągowana. Długo ść sieci wodoci ągowej w całej gminie wynosi 76,58 km, (wodoci ąg w zarz ądzie Zakładu Usług Wodnych Krajna). W planach jest rozbudowa kanalizacji sanitarnej. Długo ść sieci kanalizacyjnej wynosi 25,83 km, w tym 810 przykanalików prowadz ących do gospodarstw.

Infrastruktura społeczna Organizacje pozarz ądowe, OSP, KGW i inne:

− Centrum Inicjatyw Lokalnych „TILIA” Misj ą stowarzyszenia jest budowanie relacji współpracy i partnerstwa pomi ędzy sektorami: organizacje społeczne, samorz ąd terytorialny, przedsi ębiorstwa, instytucje, osoby fizyczne. Celem głównym stowarzyszenia jest propagowanie, rozwijanie i wspieranie inicjatyw obywatelskich słu Ŝą cych poprawie jako ści Ŝycia mieszka ńców na terenach wiejskich. Stowarzyszenie jest otwarte na wszelkie inicjatywy społeczne i zapewnia odpowiedni ą pomoc organizacyjn ą w tym zakresie. Stowarzyszenie liczy 40 członków.

− OSP w Gminie Lipka oraz sołectwach: (Batorowie, Ł ąkie, Wielkim Buczku, Osowie)

− Zwi ązek OSP Zarz ąd Gminny

− Zwi ązek Kobiet Wiejskich

− Towarzystwo Przyjaciół Dzieci

− Zwi ązek Kombatantów RP i Byłych Wi ęź niów Politycznych

− Koło w ędkarskie

Niezwykle wa Ŝną rol ę w Ŝyciu kulturalnym mieszka ńców gminy pełni Gminny Ośrodek Kultury. Ta jedna z najbardziej pr ęŜ nych instytucji tego typu w powiecie złotowskim zajmuje si ę organizacj ą wszelkiego rodzaju zabaw, do Ŝynek, festynów, których w gminie nie brakuje.

78 Gminnemu O środkowi Kultury w Lipce podlegaj ą nast ępuj ące placówki: - Wiejski Dom Kultury w Wielkim Buczku - Biblioteka Publiczna w Lipce - Filia Biblioteczna w Ł ąkie

Zespoły artystyczne działaj ące w GOK w Lipce - Grupa Teatralno - taneczna "Stokrotki" - Zespół Taneczny "Zyg-zak" - Zespół Taneczny "Alfa" - Zespół Taneczny "Rytm" - Zespół Taneczny "X Y Z" - Grupa Teatralna "Arlekin" - Studio Piosenki - Młodzie Ŝowa Orkiestra D ęta - Zespół śpiewaczy "Lipczanki" - Ludowy Zespół śpiewaczy "Krajniacy"

Kluby i koła zainteresowa ń działaj ące w Domu Kultury w Lipce - Koło szachowe "Czarny Ko ń" - Klub seniora - Koło historyczne - Klub muzyki młodzie Ŝowej - Klub "Pako" - siłownia - Klub - kawiarnia

Na terenie gminy s ą 2 szkoły oraz 2 gimnazja:

− Zespół Szkół W Ł ąkie, Ł ąkie 89 (Filia przedszkola z Lipki, gimnazjum, klasy 1-6)

− Zespół Szkół w Lipce, Lipka-ul. Szkolna 6

− Gimnazjum w Lipce, Liupka-ul. Gajowa 4,

− Przedszkole w Lipce, Lipka-ul. Gajowa 1

Funkcjonuj ą 2 O środki zdrowia: W Lipce:

− Ośrodek Medycyny Rodzinnej SC Ryszard Czuprys ul. Gajowa 2/2, Lipka

79 − Niepubliczny Zakład Opieki zdrowotnej „ALMUS” ul. Gajowa 2/3, Lipka

− Gabinet Lekarski-Lekarz Stomatolog Anna Grabowska ul. Gajowa 2/4, Lipka

− Poło Ŝna Srodowiskowo-Rodzinna Zdzisława Zawadzka ul. Gajowa 2/1, Lipka W Ł ąkie:

− Ośrodek Medycyny Rodzinnej SC Ryszard Czuprys Ł ąkie 71/3, Lipka

80 6. Gmina Tarnówka

Syntetyczna charakterystyka

Gmina Tarnówka poło Ŝona jest w środkowo – południowej cz ęś ci Powiatu Złotowskiego. Od wschodu graniczy z Gmin ą Krajenka, od północy z Gmin ą Złotów, od zachodu z Gmin ą Jastrowie i od południa z Powiatem Pilskim. Przez zachodni ą cz ęść gminy przebiega droga krajowa nr 11 ł ącz ąca południe Polski z środkowym Wybrze Ŝem Bałtyku. Na krótkim odcinku przez gmin ę przebiega linia kolejowa relacji Pozna ń – Piła – Koszalin/ Kołobrzeg. Wschodnia cz ęść gminy to tereny rolnicze, natomiast zachodni ą pokrywaj ą lasy, głównie iglaste. Przez zachodni ą cz ęść gminy przepływa rzeka Gwda, dopływ Noteci. Stosunkowo du Ŝy jej spadek umo Ŝliwił zbudowanie dwóch elektrowni wodnych w Ptuszy i Tarnowskim Młynie. Środowisko naturalne jest nieska Ŝone, le śny mikroklimat stanowi dobre warunki do wypoczynku szczególnie wzdłu Ŝ rzeki Gwdy w miejscowo ściach Ptusza, Tarnowski Młyn, Płytnica i Plecemin.

W LATACH 2000 2005 Gmina i Miasto zajmuje obszar 13 223 13 198 (w ha) W tym: 5 927 6 011  UŜytki rolne  Lasy 6 449 6 487  Pozostałe grunty i nieu Ŝytki 847 700 *US POZNA Ń; GMINA TARNÓWKA

Gmina w statystyce

Przekrój statystyczny Gminy Tarnówka, wg danych urzędu Statystycznego w Poznaniu, na koniec 2000 i 2005 roku przedstawia poni Ŝsze zestawienie:

W LATACH 2000 2005 Powierzchnia gminy ogółem 132,2 km 2 132 km 2 Liczba ludno ści 3 169 3 098 W tym kobiety 1 564 1 511 Ludno ść w wieku: 899 771  przedprodukcyjnym  produkcyjnym 1 867 1 940  poprodukcyjnym 403 387 Urodzenia Ŝywe 28 47 Pracuj ący 452 196 W tym kobiety 172 100 Pracuj ący w:  rolnictwie, łowiectwie i le śnictwie, 39 34 rybołówstwie i rybactwie

81  przemy śle 242 33 i budownictwie  usługach 171 129 Bezrobotni 348 230 Mieszkania 840 877 Powierzchnia u Ŝytkowa mieszkania 20,3 m 2 22,7 m 2 przypadaj ącego na 1 osob ę Miejsca noclegowe dla 16 30 turystów W tym całoroczne 16 30 Drogi gminne 68 km 14,80 km W tym o nawierzchni twardej 5 km 3,68 km Dochody bud Ŝetu gminy 3 469,5 zł 5 529,4 zł W tym:  dochody własne 1 118,28 zł 1 976,1 zł

 dotacje 566,4 zł 1 014,8 zł  subwencje ogólne 1 785 zł 2 538,5 zł  inne - - Dochody bud Ŝetu gminy na: 1 mieszka ńca 1 127,2 zł 1 785,98 zł

W tym dochody własne 363,3 zł 638,27 zł Wydatki bud Ŝetu gminy na 1 1 170,8 zł 1 840,73 zł mieszka ńca Podmioty gospodarki narodowej w systemie 128 130 KRUPNG – REGON W tym: 10 6  sektor publiczny  sektor prywatny 118 124  z kapitałem 2 2 zagranicznym *US POZNA Ń; GMINA TARNÓWKA

Gospodarka

Tarnówka to gmina typowo rolnicza, cz ęść ludno ści zatrudniona jest w gospodarce le śnej i usługach, w tym turystycznych. Ogólna liczba podmiotów gospodarczych w Gminie Tarnówka w latach 2001 – 2005 wzrosła o 48,2%, czyli o 40 podmiotów gospodarczych, szczególnie dotyczy to podmiotów, które prowadziły działalno ść handlow ą i usługow ą. Ogółem w Gminie Tarnówka w roku 2005 prowadziło działalno ść 123 podmioty gospodarcze, które w wi ększo ści zlokalizowane s ą w Tarnówce, chocia Ŝ równie Ŝ działaj ą one w poszczególnych miejscowo ściach gminy. Podstawowe usługi handlowe znajduj ą si ę niemal w ka Ŝdej wsi, sklepy mieszcz ą si ę w specjalnie do tego przeznaczonych obiektach lub w zaadaptowanych na ten cel cz ęś ciach budynków mieszkalnych.

82 Gmina nale Ŝy do obszarów o niskim wska źniku przedsi ębiorczo ści w skali województwa, ale jednocze śnie równie Ŝ o niezbyt korzystnym wska źniku na tle powiatu Złotowskiego 3,0% (123 podmiotów gospodarczych według stanu na 06.2006r.) ogólnej liczby podmiotów gospodarczych, do których mi ędzy innymi aktualnie mo Ŝna zaliczy ć: − In Ŝynieryjny Zakład Projektowy i Rozruchu Przemysłowych Urz ądze ń Energetycznych, Tarnówka ul. Sportowa 12 − PPUH TAR-TEK, Tarnówka ul. 2-go Lutego − ZUH "SAJER", Tarnówka ul. Pocztowa 40 − PPH "KARTON", Tarnówka ul. 2-go lutego 12 − Rzemie ślniczy Zakład Stolarki Budowlanej, Tarnówka, ul. Zwyci ęstwa 65 − AGRAMAR - Gospodarstwo Rolne Bartoszkowo − ZPUH STILLA, Tarnówka, ul. 11 Pułku Piechoty 3 − Przedsi ębiorstwo Agro-Turystyczno-Handlowe, Ptusza 1 − Mechanika Pojazdowa Transport-Handel, Ptusza 16a − HART ROL W ęgierce − PPHU TRACZYK SAD, Tarnówczyn 9, 77-4130 Krajenka − „WARTER” Sp. Jawna – producent tektury

Infrastruktura techniczna

Gmina Tarnówka pozbawiona jest przemysłu ci ęŜ kiego i degeneruj ącego środowisko naturalne, dlatego samorz ąd lokalny ochron ę środowiska naturalnego uznaje za zadanie priorytetowe. W 1997 r. uruchomiona została w Tarnówce nowa oczyszczalnia ścieków typu „Lemna” wraz z sieci ą kanalizacyjn ą o długo ści 13,8 km w całej gminie i nowa oczyszczalnia w Bartoszkowie. Gmina jest w 80% zwodoci ągowana, długo ść sieci wynosi 49,6 km. Z ka Ŝdego miejsca w gminie jest stosunkowo niewielka odległo ść od drogi krajowej nr 11 i linii kolejowej Pozna ń – Wybrze Ŝe.

Infrastruktura społeczna

Opiek ę lekarsk ą nad mieszka ńcami gminy sprawuje lekarz rodzinny oraz lekarz stomatolog w ramach kontraktu z NFZ. W Tarnówce mie ści si ę równie Ŝ punkt apteczny. Dost ęp do edukacji najmłodszym mieszka ńcom gminy zapewnia Publiczne Przedszkole w Tarnówce, Szkoła Podstawowa im. Teodozji Kazimierczyk w Tarnówce oraz Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Tarnówce. Potrzeby kulturalne mieszka ńców gminy zabezpiecza klub „Bakcyl”, którego uroczyste otwarcie miało miejsce 15.09.2006r. Klub mie ści si ę w wyremontowanym budynku po byłym Gminnym O środku Kultury w Tarnówce i oprócz propozycji sp ędzania wolnego czasu udost ępnia tak Ŝe pomieszczenia na organizowanie imprez rodzinnych i uroczysto ści okoliczno ściowych. Dla aktywno ści sportowej mieszka ńców gminy Tarnówka dysponuje stadionem sportowym, który posiada 2 pełnowymiarowe boiska do piłki no Ŝnej, boisko do piłki siatkowej oraz 300 miejsc na widowni. Stadion uŜytkowany jest przez Ludowy Klub Sportowy „Tarnovia” Tarnówka, działaj ący w formie stowarzyszenia. Baz ę turystyczn ą w gminie stanowi ą: „Motel pod Pstr ągiem” w Płytnicy, „Bar u Majora 3” w Ptuszy, Pensjonat noclegowy w Ptuszy, restauracja „Stilla” w Ptuszy.

83

7. Gmina Zakrzewo

Syntetyczna charakterystyka

Gmina Zakrzewo poło Ŝona jest w północno – wschodniej cz ęś ci Powiatu Złotowskiego. Od południa i zachodu graniczy z Gminą Złotów, od północy z Gmin ą Lipka, a od wschodu z Województwem Kujawsko – Pomorskim. Przez teren gminy przebiegaj ą drogi wojewódzkie nr 188 Piła – Człuchów i nr 189 Jastrowie – Wi ęcbork oraz linia kolejowa Piła – Chojnice. Druga linia kolejowa ze Złotowa do Wi ęcborka nie jest eksploatowana. Południow ą cz ęść gminy zajmuj ą lasy z najwi ększym jeziorem powiatu Borówno. Północn ą cz ęść gminy zajmuj ą grunty uprawne. Zakrzewo jest gmin ą typowo rolnicz ą z dodatkiem usług turystycznych. Przed wojn ą Zakrzewo było stolic ą V Dzielnicy Polaków w Niemczech i zasłyn ęło z heroicznej walki o polsko ść tych ziem.

W LATACH 2000 2005 Gmina i Miasto zajmuje obszar (w ha) 16 252 16 222 W tym: 7 433 7 578  UŜytki rolne  Lasy 7 546 7 557  Pozostałe grunty i nieu Ŝytki 1 273 1 087 *US POZNA Ń; GMINA ZAKRZEWO

Gmina w statystyce

Przekrój statystyczny gminy Zakrzewo wg danych Urz ędu Statystycznego w Poznaniu na koniec 2000 i 2005 roku przedstawia poni Ŝsze zestawienie:

W LATACH 2000 2005 Powierzchnia gminy ogółem 162,5 km 2 162 km 2 Liczba ludno ści 4 660 4 826 W tym kobiety 2 309 2 388 Ludno ść w wieku : 1 436 1 295  przedprodukcyjnym  produkcyjnym 2 656 2 913  poprodukcyjnym 568 618 Urodzenia Ŝywe 63 51 Pracuj ący 757 622 W tym kobiety 360 265 Pracuj ący w :  rolnictwie, łowiectwie 12 15 i le śnictwie, rybołówstwie i rybactwie  przemy śle 497 390 i budownictwie  usługach 248 217

84 Bezrobotni 438 265 Mieszkania 1102 1219 Powierzchnia u Ŝytkowa mieszkania 20,4 m 2 23,9 m 2 przypadaj ącego na 1 osob ę Miejsca noclegowe dla 700 330 turystów W tym całoroczne 232 75 Drogi gminne 47 49 km W tym o nawierzchni 38 8,6 km twardej Dochody bud Ŝetu gminy 5 506,3 zł 9 400,4 zł W tym: 1 923,3 zł 2 819,7 zł  dochody własne  dotacje 844,6 zł 1 951,5 zł  subwencje ogólne 2 738,4 zł 4 432,2 zł  inne - 195,0 zł Dochody bud Ŝetu gminy na: 1 175,8 zł 1 959,63 zł 1 mieszka ńca W tym dochody własne 410,7 zł 587,81 zł Wydatki bud Ŝetu gminy na 1 187,5 zł 2 066,08 zł 1 mieszka ńca Podmioty gospodarki narodowej w systemie 215 213 KRUPNG – REGON W tym : 9 12  sektor publiczny  sektor prywatny 203 201  z kapitałem 2 3 zagranicznym *US POZNA Ń; GMINA ZAKRZEWO

Gospodarka

Zakrzewo to gmina typowo rolnicza – po cz ęś ci utrzymuj ąca si ę z hodowli zwierz ąt. Ponadto istnieje tu kilka zakładów usługowych i przetwórstwa rolno – spo Ŝywczego. Sezonowo otwierane s ą równie Ŝ firmy budowlane i hydrauliczne itp. Wi ększe zakłady działaj ące na terenie Gminy Zakrzewo: - Zakład Transportowo-Produkcyjny „TRANSTEX” - Zakład Drzewny „KUJAN” Sp. z o. o. - „Sarpol” Sp. z o. o. w Śmiardowie Złotowskim - „DACHMAN” Czernice - „STOLPOL” Lange i Wspólnicy Sp. J. Dro Ŝyska Wielkie - Zakład Usługowo-Produkcyjny „PLAST-STOL” Zakrzewo - Przedsi ębiorstwo Producentów Rolnych Sp. J. w Starej Wi śniewce - Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Zakrzewie - Przedsi ębiorstwo Wielobran Ŝowe „TIGER” Sp. J. w Starej Wi śniewce

85 Infrastruktura techniczna

Drogi wojewódzkie nr 188 Piła – Człuchów, 189 Jastrowie – Wi ęcbork oraz linia kolejowa Piła - Chojnice zapewniaj ą dobre poł ączenie z otoczeniem. Prawie cała gmina jest zwodoci ągowana. Systematycznie modernizuje si ę drogi, cho ć kilka dróg w samym Zakrzewie nie jest utwardzonych. Zakrzewo posiada nowoczesn ą mechaniczno – biologiczn ą oczyszczalni ę ścieków. Obecnie trwaj ą prace zwi ązane z rozbudow ą kanalizacji sanitarnej, długo ść sieci kanalizacyjnej w całej gminie Zakrzewo wynosi 23,1 km. Obecnie w całej gminie znajduj ą si ę wodoci ągi, długo ść sieci wodoci ągowej wynosi 108,6 km. Gmina Zakrzewo nie posiada gazoci ągów.

Infrastruktura społeczna

Na terenie gminy funkcjonuj ą 2 przedszkola: w Zakrzewie i w Starej Wi śniewce, 4 szkoły podstawowe: w Zakrzewie, Śmiardowie Złotowskim, Starej Wi śniewce, Głomsku oraz 1 Gimnazjum im. Zjednoczonej Europy w Zakrzewie. Rozwojem i krzewieniem kultury w gminie Zakrzewo zajmuje si ę Zakrzewski Dom Kultury „Dom Polski”, w którym znajduj ą si ę m.in. Biblioteka Publiczna oraz sala widowiskowa z dwiema garderobami. Chlub ę mieszka ńców gminy stanowi Młodzie Ŝowa Orkiestra D ęta Ochotniczej Stra Ŝy Po Ŝarnej w Zakrzewie, w skład której wchodzi 20 członków. Dost ęp do usług w zakresie opieki zdrowotnej mieszka ńców zapewnia Praktyka Lekarska, ponadto w Zakrzewie znajduje si ę jedna apteka.

86 8. Gmina Złotów

Syntetyczna charakterystyka

Gmina Złotów poło Ŝona jest na Ziemi Kraje ńskiej w centralnej cz ęś ci powiatu. Ze wszystkich stron otacza ona miasto Złotów. Od wschodu graniczy z Powiatem Pilskim, od północy z Gmin ą Zakrzewo, od zachodu z gminami Okonek, Jastrowie i Tarnówka i od południa z Gmin ą Krajenka. Przez gmin ę przebiega linia kolejowa Piła – Chojnice oraz drogi wojewódzkie nr 188 Piła – Człuchów i nr 189 Jastrowie – Wi ęcbork. Przez teren gminy przepływaj ą rzeki: Głomia, Łobzonka i graniczna Gwda. Wyj ątkowym bogactwem gminy s ą liczne jeziora z czyst ą wod ą – największymi s ą Sławianowskie i Zaleskie. W jeziorach wyst ępuj ą takie gatunki ryb jak: szczupak, w ęgorz, oko ń oraz leszcz. Lasy zajmuj ą 23,5% powierzchni gminy, dominuje w nich sosna zwyczajna, a na Ŝyźniejszych ziemiach wyst ępuj ą buki, d ęby, brzozy oraz świerki. Ze zwierz ąt łownych najcz ęś ciej wyst ępuj ą: sarny, jelenie, dziki i daniele, a z ptaków kawka i słonka. Na terenie gminy znajduj ą si ę dwa prawnie chronione rezerwaty przyrody „Czarci Staw” i „Uroczysko Jary”.

W LATACH 2000 2005 Gmina i Miasto zajmuje obszar 29 250 29 171 (w ha) W tym: 19 702 20 062  UŜytki rolne  Lasy 6 982 7 155  Pozostałe grunty i nieu Ŝytki 2566 1 954 *US POZNA Ń; GMINA ZŁOTÓW

Gmina w statystyce Przekrój statystyczny gminy Złotów, wg danych Urz ędu Statystycznego w Poznaniu na koniec 2000 i 2005 roku przedstawia poni Ŝsze zestawienie:

W LATACH 2000 2005 Powierzchnia gminy 292,5 km 2 293 km 2 ogółem Liczba ludno ści 9 276 9 053 W tym kobiety 4 438 4 417 Ludno ść w wieku:

2 935 2 383  przedprodukcyjnym  produkcyjnym 5 415 5 687  poprodukcyjnym 926 983 Urodzenia Ŝywe 133 112 Pracuj ący 795 872 W tym kobiety 326 345 Pracuj ący w:  rolnictwie, łowiectwie 242 189 i le śnictwie, rybołówstwie i rybactwie

87  przemy śle 277 373 i budownictwie  usługach 276 310 Bezrobotni 1 190 638 Mieszkania 2 171 2 273 Powierzchnia u Ŝytkowa mieszkania 16,9 m 2 20,1 m 2 przypadaj ącego na 1 osob ę Miejsca noclegowe dla 57 90 turystów W tym całoroczne 57 90 Drogi gminne 55 km 55 km W tym o nawierzchni 11 km 13 km twardej Dochody bud Ŝetu gminy 10 544,9 zł 16 745,3 zł W tym: 3 933,3 zł 4 980,4 zł  dochody własne  dotacje 1 977,9 zł 3 259,9 zł  subwencje ogólne 5 623,6 zł 7 826,8 zł  inne 10,0 zł 678,2 zł Dochody bud Ŝetu gminy 1 144,1 zł 1 856,05 zł na: 1 mieszka ńca W tym dochody własne 318,3 zł 552,03 zł Wydatki bud Ŝetu gminy na 1 211,3 zł 1 754,20 zł 1 mieszka ńca Podmioty gospodarki narodowej w systemie 265 287 KRUPNG – REGON W tym: 15 12  sektor publiczny  sektor prywatny 250 275  z kapitałem 1 4 zagranicznym *US POZNA Ń; GMINA ZŁOTÓW

Gospodarka

Gmina Złotów jest typowo rolnicza. W zakresie gospodarki pełni przede wszystkim funkcj ę rolnicz ą i usługow ą. Coraz wi ększe znaczenie zaczynaj ą odgrywa ć jednak przetwórstwo rolno – spo Ŝywcze oraz przemysł. Na terenie gminy funkcjonuje kilka du Ŝych zakładów: - Przedsi ębiorstwo Ogrodnicze ZŁOTÓW sp. z o. o. - „Klon” sp. z o. o. w Nowej Świ ętej - „Fred–Rol” w Górznej - „Marko” w Józefowie - MAGBUD w Kleszczynie. Wielu przedsi ębiorców dla swojej działalno ści wykorzystuje baz ę po byłych PGR-ach. Prawidłowy rozwój infrastruktury na terenie gminy jest dobr ą zach ętą dla potencjalnych inwestorów.

88 Prawdziw ą szans ą dla gminy jest rozwój turystyki i agroturystyki, którym sprzyja dobrze prowadzona polityka władz gminy. Atuty, które za tym przemawiaj ą to przede wszystkim liczne jeziora z czyst ą wod ą oraz lasy, bardzo dobrze rozwini ęta sie ć ście Ŝek rowerowych. W najbli Ŝszych latach powinno znacznie wzrosn ąć znaczenie funkcji turystyczno – rekreacyjnej.

Infrastruktura techniczna

Centralne poło Ŝenie gminy w powiecie, na przeci ęciu dwóch dróg wojewódzkich 188 i 189 i kolei, sprawia, Ŝe gmina posiada dobre poł ączenia zewn ętrzne. Na terenie gminy jest dobrze rozwini ęta sie ć dróg. Działaj ą tu 3 oczyszczalnie ścieków. Skanalizowanych i podł ączonych do oczyszczalni jest siedem miejscowo ści i jedna cz ęś ciowo. W 91% gmina jest zwodoci ągowana. Długo ść sieci wodoci ągowej gminy wynosi 120,3 km. Przez gmin ę przebiega gazoci ąg średniego ci śnienia. Osiedle w Nowej Świ ętej ogrzewane jest gazem. Gmina w 100% jest stelefonizowana. Władze gminy widz ą konieczno ść rozbudowy infrastruktury technicznej. Gmina posiada sie ć kanalizacyjn ą o długo ści 39,2 km. Planowane inwestycje w najbli Ŝszym okresie czasu znacznie podnios ą atrakcyjno ść gospodarcz ą gminy.

Opracowano w Wydziale Promocji i Rozwoju Starostwa Powiatowego w Złotowie.

89