Gospodarka ściekowa poza aglomeracją na terenie gminy Środa Wielkopolska
Autor: Krzysztof Grześkowiak
Środa Wielkopolska, październik 2019 Plan prezentacji
1. Obecny stan gospodarki ściekowej poza aglomeracją w gminie Środa Wlkp.
2. Opis obiektów obsługiwanych przez MPECWiK Sp. z o. o.
3. Prognozy na przyszłość
4. Podsumowanie
Obecnie stosowane rozwiązania
. Oczyszczalnie wiejskie (zbiorcze)
. Oczyszczalnie indywidualne
. Zbiorniki bezodpływowe tzw. szamba
. Oczyszczalnia Jarosławiec – Spółdzielnia Mieszkaniowa
. Oczyszczalnia Słupia Wielka – zakład doświadczalny
COBORU 3 Ilość ścieków surowych w 2018 roku [m ][1]
Stosowane rozwiązania Ilość ścieków w 2018 roku [ m3 ]
Oczyszczalnie wiejskie - MPECWIK - 28 szt. 144 317,7
Oczyszczalnie wiejskie - ZGK - 22 szt. 16 515,0
Oczyszczalnie indywidualne 5 586,0 Szamba bezodpływowe 6 341,1 Oczyszczalnia Spółdzielnia Mieszkaniowa 44 255,0 Jarosławiec
Oczyszczalnia Słupia Wielka COBORU 5 031,0
SUMA 222 045,8 m3
Główna Oczyszczalnia Ścieków w 1 625 581 m3 Chwałkowie średnio 135 465 m3 na miesiąc Procentowy rozkład ścieków poza aglomeracją
Oczyszczalnia Oczyszczalnia Słupia Wielka Jarosławiec COBORU 2,1% Spółdzielnia 18,8%
Szamba bezodpływowe 8,5%
Oczyszczalnie Oczyszczalnie indywidualne wiejskie 2,4% MPECWIK Oczyszczalnie 61,2% wiejskie ZGK 7,0% Oczyszczalnie wiejskie obsługiwane przez ZGK oraz MPECWiK Sp. z o. o. Podział obiektów obsługiwanych przez MPECWiK Sp. z o. o.
Obiekty należące do MPECWiK Obiekty w dzierżawie, należące do 1. Bieganowo gminy Środa Wlkp. 2. Brodowo A 1. Chocicza 3. Brodowo B 2. Czarne Piątkowo 4. Brzeziny 3. Januszewo 5. Chudzice 4. Koszuty Huby 6. Dębiczek 5. Olszewo 7. Koszuty 6. Pierzchno 8. Nadziejewo 7. Ruszkowo 9. Połażejewo 8. Topola 10. Romanowo 9. Żabikowo 11. Słupia Wielka 12. Starkówiec Piątkowski Starkówiec Piątkowski + Czarne 13. Piątkowo 14. Strzeszki 15. Szlachcin 16. Tadeuszewo 17. Winna Góra 18. Zdziechowice 19. Zielniki Budowa zbiorczej oczyszczalni ścieków – schemat Monitoring obiektów MPECWiK Sp. z o. o. Monitoring obiektów MPECWiK Sp. z o. o. Oczyszczalnie wiejskie obsługiwane przez MPECWiK oraz ich parametry Q ChZT BZT Zawiesina dśr Lp. Miejscowość Nr pozwolenia Data wydania Okres obowiązywania RLM 5 pozwolenie [ mg O /l] [ mg O /l] [ mg/l] 2 2 [ m3/d ] 1 Bieganowo OS.6341.37.2011 19.12.2011 Do 30.11.2021 200 125 25 35 20,0 2 Brodowo A OS.6341.38.2014 12.01.2015 Od 01.02.2015 do 31.01.2025 211 125 25 35 19,5 3 Brodowo B OS.6341.39.2014 12.01.2015 Od 01.02.2015 do 31.01.2025 200 125 25 35 18,3 4 Brzeziny OS.6341.38.2012 14.12.2012 Od 01.01.2013 do 31.12.2022 48 125 25 35 5,8 5 Chocicza OS.6341.71.2015 14.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 100 150 40 50 15,0 6 Chudzice OS.6341.58.2015 04.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 100 125 25 35 12,0 7 Czarne Piątkowo OS.6341.74.2015 18.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 65 125 25 35 6,5 8 Dębiczek OS.6341.34.2014 29.12.2014 Od 01.01.2015 do 31.12.2024 85 125 25 35 9,5 9 Januszewo OS.6341.65.2015 10.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 130 125 25 35 13,0 10 Koszuty OS.6341.67.2016 06.12.2016 Do 05.12.2026 603 125 25 35 60,3 11 Koszuty Huby OS.6341.79.2015 18.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 83 125 25 35 9,0 12 Nadziejewo OS.6341.72.2015 14.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 208 150 40 50 25,0 13 Olszewo OS.6341.59.2015 04.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 48 125 25 35 4,2 14 Pierzchno OS.6341.60.2015 04.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 60 125 25 35 9,0 15 Połażejewo OS.6341.40.2014 14.01.2015 Od 01.02.2015 do 31.01.2025 200 125 25 35 20,0 16 Romanowo OS.6341.25.2014 24.11.2014 Od 01.01.2015 do 31.12.2024 289 125 25 35 31,5 17 Ruszkowo OS.6341.66.2015 10.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 20 125 25 35 3,0 18 Słupia Wielka OS.6341.41.2012 28.12.2012 Do 27.12.2022 488 125 25 35 56,0 19 Starkówiec Piąt. OS.6341.77.2015 18.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 30 125 25 35 4,5 Starkówiec Piąt. 20 OS.6341.78.2015 18.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 100 125 25 35 15,0 Czarne Piąt. 21 Strzeszki OS.6341.75.2015 18.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 213 125 25 35 27,8 22 Szlachcin OS.6341.41.2014 14.01.2015 Od 01.02.2015 do 31.01.2025 347 125 25 35 32,0 23 Tadeuszewo OS.6341.26.2014 24.11.2014 Od 01.01.2015 do 31.12.2024 57 125 25 35 8,0 24 Topola OS.6341.67.2015 10.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 130 125 25 35 13,0 25 Winna Góra OS.6341.76.2015 18.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 420 150 40 50 55,6 26 Zdziechowice OS.6341.62.2017 09.11.2017 Do 08.11.2027 1075 125 25 35 107,5 27 Zielniki OS.6341.35.2014 29.12.2014 Od 01.01.2015 do 31.12.2024 183 125 25 35 22,0 28 Żabikowo OS.6341.61.2015 04.12.2015 Od 01.01.2016 do 31.12.2025 60 125 25 35 9,0 Prognozowane zmiany liczby mieszkańców na terenach wiejskich [2] Potencjalny przyrost Potencjalny przyrost na Stan obecny - na dodatkowych Miejscowość Liczba ludności w 2013 r. terenach zgodnie z MPZP SUMA liczba ludności działkach po i WZ w 2018 r. podziałach Bieganowo 195 7 0 202 173 Brodowo 493 1210 952 2655 775 Brzeziny 55 7 28 90 35 Chocicza 109 0 0 109 108 Chudzice 88 0 0 88 72 Czarne Piątkowo 171 59 84 314 169 Dębiczek 108 175 84 367 197 Januszewo 134 21 0 155 129 Koszuty 471 140 25 636 526 Koszuty Huby 9 0 0 9 7 Nadziejewo 207 3 0 210 194 Olszewo 135 98 0 233 155 Pierzchno 69 7 0 76 66 Połażejewo 184 3 11 198 202 Romanowo+Babin+Podgaj 336 24 0 360 326 Ruszkowo 158 17 0 175 128 Słupia Wielka 565 35 0 600 539 Starkówiec Piąt. 172 73 0 245 174 Strzeszki+Pętkowo 333 18 74 425 312 Szlachcin 398 0 0 398 350 Tadeuszewo 84 0 0 84 96 Topola 124 3 0 127 116 Winna Góra 417 28 35 480 351 Zdziechowice-Pławce 593 227 214 1034 596 Zielniki 140 224 973 1337 184 Żabikowo 117 24 0 141 110 Tereny poza aglomeracją o największym wzroście mieszkańców
• Brodowo • Zielniki • Pławce – Zdziechowice • Koszuty • Dębiczek
Analiza możliwości podłączenia terenów spoza aglomeracji do Głównej Oczyszczalni Ścieków w Chwałkowie – proponowane rozwiązania na najbliższą przyszłość
• Brodowo – gwałtowny rozwój budownictwa jednorodzinnego, duży przyrost liczby ludności, nieduża odległość od Głównej Oczyszczalni Ścieków w Chwałkowie, wykonano koncepcję (2017).
. Zielniki – gwałtowny rozwój budownictwa jednorodzinnego, rozwój przemysłu – m.in. Jantex – pakownia jaj, duży przyrost liczby ludności, lokalizacja w niedużej odległości od terenów miejskich i istniejącej sieci kanalizacyjnej, wykonano koncepcję (2018).
Koncepcja łącząca Brodowo z oczyszczalnią Chwałkowo [4]
Przewiduję się powstanie dwóch lokalnych i czterech głównych tłoczni ścieków połączonych szeregowo, które tłoczyłyby ścieki na Oczyszczalnie Główną w Chwałkowie. Szacowany koszt wg opracowanej koncepcji 6,1 mln złotych. Obecnie powstaje projekt, koszty prawdopodobnie będą dużo większe. Koncepcja łącząca Zielniki z oczyszczalnią Chwałkowo [3]
Przewiduję się powstanie czterech lokalnych przepompowni i jednej centralnej przepompowni ścieków, które docelowo tłoczyłyby ścieki do Środy Wlkp. do skrzyżowania ulic Sulisława i Strzeleckiej. Długość rurociągu tłocznego 1637 m, szacowany koszt wg opracowanej koncepcji 1,78 mln złotych Proponowane warianty na kolejne lata
Strzeszki + Pętkowo Stacja doświadczalna – nieduża odległość (ok. 2,5–3,0 km) od
oczyszczalni ścieków w Chwałkowie.
Proponowane warianty na kolejne lata
Topola - nieduża odległość od kolektora sanitarnego w ul. Kosynierów fi 315– szacowana
długość rurociągu tłocznego 960 m .
Proponowane warianty na kolejne lata
Dębiczek - nieduża odległość (około 2 km) od kolektora sanitarnego w Mącznikach, którego
końcowym odbiornikiem jest Główna Oczyszczalnia Ścieków w Chwałkowie.
Proponowane warianty na kolejne lata
Nadziejewo – nieduża odległość (ok. 1 km) od projektowanego odcinka kanalizacji
Brodowo – oczyszczalnia Chwałkowo
Proponowane warianty na kolejne lata
Stopniowe tworzenie kanalizacji na odcinku Zdziechowice - Zielniki – duże ilości ścieków
dopływająca do oczyszczalni Zdziechowice i Romanowo, planowany wzrost liczby ludności w
Pławcach.
Analiza możliwości podłączenia terenów spoza aglomeracji do Głównej Oczyszczalni Ścieków w Chwałkowie – proponowane warianty na przyszłość
. Brzeziny + Koszuty + Koszuty Huby + Słupia Wielka - atrakcyjne obszary
w niedalekiej lokalizacji Poznania, oczyszczalnie o ograniczonych możliwościach ,
wymagające rozbudowy.
. Rozbudowa oczyszczalni Winna Góra i tłoczenia ścieków z okolicznych
miejscowości –Czarne Piątkowo, Starkówiec Piątkowski, Szlachcin.
Szacunkowe koszty wykonania przepompowni ścieków
(głębokość 4,5 m) + 1 km rurociągu tłocznego[5]
Przybliżona cena wykonania uśrednionej przepompowni ścieków z pełnym wyposażeniem wg kosztorysu – 169 000 zł Szacunkowe koszty wykonania przepompowni ścieków
(głębokość 4,5 m) + 1 km rurociągu tłocznego cd.[5]
Przybliżona cena wykonania 1 kilometra rurociągu tłocznego o średnicy 100 mm wg kosztorysu – 134 000 zł Wady zbiorczych oczyszczalni ścieków
1. Duża liczba obiektów 2. Wrażliwość na zwiększone zrzuty ścieków lub zrzuty o dużym ładunku 3. Brak możliwości podłączenia nowych odbiorców 4. Brak możliwości ciągłego nadzoru nad obiektem 5. Brak opomiarowania obiektów w celu kontroli parametrów oczyszczalni 6. Brak awaryjnego zasilania na obiektach w przypadku przerwy w dostawie prądu 7. Duże zużycie energii elektrycznej (praca pomp i dmuchaw)
Zalety zbiorczych oczyszczalni ścieków
1. Prosta budowa i obsługa oczyszczalni 2. Małe rozmiary urządzeń – możliwość szybkiej i prostej reakcji w przypadku awarii
Wady scentralizowanego układu doprowadzania ścieków na Główną Oczyszczalnie Ścieków
1. Bardzo duża ilość przepompowni/tłoczni ścieków 2. Duże odległość większości obiektów od Głównej Oczyszczalni Ścieków – wysokie straty na rurociągach, duże wysokości podnoszenie, duże pompy – wysokie koszty budowy nowych obiektów 3. Nieopłacalność inwestycji dla wielu oczyszczalni ze względu na mała ilości ścieków i długie odcinki kolektorów tłocznych 4. Małe ilości wytwarzanych ścieków – zagniwanie w rurociągach, problemy odorowe
Zalety scentralizowanego układu doprowadzania ścieków na Główną Oczyszczalnie Ścieków
1. Zmniejszenie zagrożenia dla środowiska 2. Brak problemu z unieszkodliwianiem odpadów - osadów ściekowych 3. Możliwość podłączenia nowych odbiorców, zakładów przemysłowych 4. Brak problemu z kontrolą jakości oczyszczanych ścieków dla każdego obiektu, uproszenie biurokracji 5. Ograniczanie zużycia energii elektrycznej i kosztów utrzymania obiektów
Podsumowanie
1) Gmina Środa Wlkp. na terenach poza aglomeracją posiada rozległy system kanalizacji sanitarnej i oczyszczania ścieków składający się z dużych i małych wiejskich oczyszczalni ścieków, oczyszczalni indywidualnych oraz szamb bezodpływowych.
2) MPECWiK Sp. z o. o. obsługuje 28 oczyszczalni wiejskich wraz z przepompowniami ścieków poza aglomeracja oraz wszystkie przepompownie ścieków na terenie miasta Środa Wlkp. i całej aglomeracji.
3) Obiekty obsługiwane przez MPECWiK Sp. z o. o. w ostatnich 5 latach przeszły liczne modernizacje, dzięki którym znacząco zmniejszyła się liczba awarii na obiektach. Poprawiła się praca wiejskich oczyszczalni ścieków, dzięki czemu wypływające z nich ścieki oczyszczone spełniają warunki wynikające z przepisów prawa.
Podsumowanie
4) Wiejskie oczyszczalnie ścieków nadal wymagają nowych inwestycji, w związku szybkim
rozwojem wielu miejscowości, a także nakładów finansowych związanych z ich bieżącym
utrzymaniem.
5) Dla miejscowości gwałtownie rozwijających się, o dużym wzroście ludności jak Brodowo czy
Zielniki, należy dążyć do przekierowania ścieków na Główną Oczyszczalnie Ścieków w
Chwałkowie i likwidacji zbiorczych oczyszczalni, w związku z ich ograniczeniami co do ilości
przyjmowanych ścieków.
6) Należy obserwować rozwój poszczególnych obszarów naszej gminy i poddać weryfikacji
prognozy wzrostu liczby ludności. Na tej podstawie należy zastanowić się nad stopniowym
scentralizowaniem układu kanalizacji sanitarnej w gminie Środa Wlkp. i skierowaniem
ścieków na Główną Oczyszczalnie Ścieków w Chwałkowie, w pierwszej kolejności dla obszarów
najbardziej rozwijających się.
Dziękuję za uwagę Źródło informacji
1. Dane uzyskane od Mieczysław Idźkowiak – Spółdzielnia Jarosławiec, Tomasz Zielątkiewicz – COBORU Słupia Wielka oraz dane z działu sprzedaży MPECWiK Sp. z o. o. oraz z Działu Sprzedaży MPECWiK Sp. z o. o. 2. „Ocena wpływu Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego oraz wydanych warunków zabudowy na wzrost zapotrzebowania wody i ilości odprowadzanych ścieków sanitarnych w jednostkach osadniczych Gminy Środa Wielkopolska”, mgr. inż. Arch. Jan Bylka, dr inż. Henryk Bylka, Poznań grudzień 2014 3. Koncepcja Programowo – Przestrzenna „Sieć kanalizacji sanitarnej miasta Środa Wlkp. i sąsiednich miejscowości część I Sieć kanalizacji sanitarnej dla miejscowości Zielniki oraz dla części terenów objętych planami miejscowymi zagospodarowania przestrzennego w północnej części miasta Środa Wlkp.”, dr inż. Elżbieta Harasymowicz , Poznań 2018 4. Koncepcja Programowo – Przestrzenna „Sieć kanalizacji sanitarnej w rejonie wsi Brodowo, Marianowo Brodowskie i Czartki”, dr inż. Elżbieta Harasymowicz , Poznań 2017 5. Kosztorys sporządzony w celach poglądowych przez pracownika MPECWiK Sp. z o. o. Eugeniusza Gołębiaka