Weidegebied Oude Veerseweg Wandelroute 14 Kilometer Startpunt
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
WANDELROUTE Jaagpad Middelburg – weidegebied Oude Veerseweg Wandelroute 14 kilometer Startpunt: Cycle Hub, Stadsambachtsweg 6 4332 SE Middelburg www.cyclehub.nl Als de Cycle Hub gesloten is, kan gestart worden vanaf de naastgelegen parkeerplaats Ramsburg Horeca: Bij de Cycle Hub is eenvoudige horeca aanwezig. Alternatief: in de (binnen)stad Middelburg, ca. 1 – 1,5 km. lopen vanaf het startpunt. Of in de stad Veere (de route verlaten en later terug oppakken). Begaanbaarheid: De route gaat over een onverharde dijk en via de openbare weg. Vanwege een (vee)hekje is het niet toegankelijk met rolstoel of kinderwagen. Wandelroute 14 kilometer Routebeschrijving: Ga vanaf het startpunt linksaf de Kanaaldijk op. Volg de volgende knooppunten van het wandelnetwerk: 71 - 72 - 44 – 19 – 11 – 12 - 13 – 11 – 19 – 18 – 43 – 42 - 41. Vanaf hier volg je een stukje richting knooppunt 72, maar je blijft op de Oude Veerseweg (en slaat dus niet op een gegeven moment linksaf naar 72). Je passeert een gemaal, daar maakt de weg een scherpe bocht naar rechts. Na ca. 800 meter ga je de eerste weg links (doodlopende weg, Oude Veerseweg). Weer eerste weg links (nog steeds Oude Veerseweg), deze gaat over in een onverhard pad. Loop tot het zwarte hek. Passeer dit. Loop linksaf schuin naar boven de Kanaaldijk op. Bovenop de dijk ga je rechtsaf, terug naar het startpunt. 1 Kanaaldijk Je wandelt hier over ‘het jaagpad’, een onverhard pad tussen de historische steden Middelburg en Veere. Het dateert uit 1817. Het graven ervan gebeurde helemaal met de hand. Duizenden mannen spitten de zware klei in kruiwagens en duwden die vervolgens over planken naar boven. Dat duurde jaren en was een zwaar en slecht betaald werk. Het kanaal zorgde voor een betere scheepvaartverbinding vanaf de zee naar de stad Middelburg. Het bracht helaas niet het succes wat ervan verwacht werd. Een halve eeuw later werd daarom besloten om het kanaal te verlengen richting Vlissingen. De naam ‘jaagpad’ verwijst naar het pad waar mannen met paarden liepen om de schepen voort te trekken, met name bij weinig wind. Of dat hier veel gedaan is, is niet zeker. 2 Meidoorn Op deze dijk staan veel meidoorns. In het voorjaar prachtig getooid met sterk geurende bloemen. Aan de takken zitten scherpe doornen. Voel maar eens! Om die reden werden ze in vroeger tijden op Walcheren gebruikt als afscheiding voor het vee, bijvoorbeeld tussen de weilanden. Daarmee zag het Walcherse landschap er prachtig uit. De rode bessen die in het najaar verschijnen worden gegeten door dieren zoals lijsterachtigen en muizen. 3 Struweelvogels Over deze Kanaaldijk mag uitsluitend gewandeld worden. Er zijn nauwelijks wegen in de buurt en de kanaaldijk houdt geluid tegen. Een heerlijk rustige plek dus, waar ook veel vogels dankbaar gebruik van maken. Op de kanaaldijk groeien vooral meidoorns en bramen. Vooral ‘struweelvogels’, soorten die leven in een afwisselende begroeiing met struiken en een enkele boom, hebben het hier prima naar hun zin. Afgelopen jaar telden ecologen van Het Zeeuwse Landschap de volgende aantallen broedende struweelvogels: 34 kneu (foto), 43 groenling, 19 winterkoning en 14 grasmus. 4 Schaapskudde Het Zeeuwse Landschap beheert de dijk als bloemdijk, met een schaapskudde. De kudde trekt een aantal keer per jaar over de dijk. Waar zij grazen wordt afgezet met rasters, die dagelijks verplaatst worden. Zo kan nauwkeurig bepaald worden hoe kort de vegetatie afgeknabbeld wordt. De schapen helpen ook met het verspreiden van allerlei planten doordat zaden in hun vacht blijven hangen. 5 Kleverskerke Aan de overzijde van het kanaal ligt het dorp Kleverskerke. Wie de 10 kilometer loopt verlaat ter hoogte van dit dorp de kanaaldijk. Met nog geen honderd inwoners is dit geïsoleerde en rustig gelegen dorp één van de kleinste dorpen van Nederland. Tot 1857 was het een zelfstandige gemeente, vanaf 1997 valt het onder de gemeente Middelburg. 6 Heule Bij knooppunt 44 steek je even de dijk over (vervolg daarna je weg langs het kanaal). De sloot langs de binnenkant van de kanaaldijk wordt overbrugd door een heule: een gemetselde overbrugging van een sloot of watergang. Met de komst van betonnen duikers zijn de onderhoudsgevoelige heulen in onbruik geraakt en zijn ze vrijwel overal verdwenen. De weinige nog bestaande heulen zijn momenteel cultuurhistorisch waardevolle objecten. Deze heule is in 2006 geheel gerestaureerd. Kijk maar eens naar de fraaie diagonale boog van het metselwerk! 7 Barrière Door het graven van dit kanaal werden wegen vanuit Veere in oostelijke richting afgesneden. Vlak bij de sluizen voer daarom nog lang een pontje tussen Veere en Arnemuiden/Kleverskerke. De bakstenen veerstoep is nog te zien, naast de scheve, witte schamppaal. Ook vandaag de dag zorgt het kanaal voor een barrière tussen de genoemde dorpen, want de sluizen bij Veere kun je alleen lopend of met de fiets of brommer oversteken. 8 Veere Veere is een historisch stadje aan het Veerse meer, waar dit kanaal op uit mondt. Veere is één van de plaatsen in Zeeland die een beschermd stadsgezicht hebben. Veere is gesticht ergens in de 12 of 13 de eeuw en kende een grote economische groei in de 16de eeuw. Dit kwam voornamelijk omdat Veere het stapelrecht op Schotse wol had en hierdoor het monopoly hier op had. In deze periode is het stadhuis van Veere gebouwd dat bekend staat om zijn carillon. De Schotse huizen aan de Kaai, waar het gelijknamige museum in gehuisvest is, is in de 16e eeuw door rijke Schotse kooplieden gebouwd. De Grote Kerk stamt uit 1348. Vanaf 1811 werd hij door soldaten van Napoleon gebruikt als militair hospitaal. Midden in het historische centrum van Veere ligt de jachthaven. Op de stadswallen die Veere omringen is het mooi wandelen. 9 Oude Veerseweg Deze weilanden zijn in beheer bij Het Zeeuwse Landschap als natuurgebied. Dit van oudsher natte weidegebied was vroeger vele malen groter. Tot in de 16e eeuw vond hier, net als in andere lager gelegen poelgronden in Zeeland, moernering plaats. Veen werd onder de kleilaag vandaan gehaald en gebruikt voor zoutwinning. Daardoor ontstonden er patronen van ondiepe greppels. Het gebied was doorsneden met tal van slootjes die het in kleine kavels verdeelden, met af en toe een drinkput voor het vee er in. Het was er erg nat en veelal was er sprake van zoute kwel. 10 Vliedberg Deze vliedberg, een aarden heuvel, dateert uit de 13e eeuw. Aan het eind van de 12e eeuw telde Zeeland honderden vliedbergen; nu zijn er ca. veertig over. Het Zeeuwse Landschap beheert op Walcheren een tiental vliedbergen. De naam ‘vliedberg’ suggereert dat ze bij hoog water werden gebruikt om te vluchten, maar deze naam is eigenlijk onjuist: de meeste vliedbergen werden aangelegd als woonheuvel, of als bergje voor een mottekasteel. Op de top van deze berg zijn twee lagen steen aangetroffen, wat erop duidt dat er vermoedelijk ooit een stenen bouwsel op gestaan heeft. Dit is één van de drie vliedbergen waarin 2006 een ‘panoramisch uitzichtpunt’ van kunstenaar Harry Vandevliet gerealiseerd is. Hierdoor wordt je geïnspireerd tot anders kijken. 11 Silhouet Middelburg; Lange jan en Oostkerk De abdijtoren is dankzij de hoogte van 90,5 meter vanaf bijna heel Walcheren te zien. De toren heeft de bijnaam ‘Lange Jan’ is te beklimmen, 207 treden. De Oostkerk heeft als bijnaam de aan zijn vorm verwante naam ‘koepelkerk’. De koepel is achtvormig. De kerk is tussen 1648 en 1667 gebouwd voor protestantse erediensten. De laatste vond begin vorig jaar plaats. 12 Weidevogels Natuurgebied Oude Veerseweg is vooral een weidevogelgebied. In de winter overwinteren hier ganzen. In de nattere gedeelten, zoals hier, voelen vooral de kluut en tureluur zich thuis. Ook zijn hier regelmatig foeragerende (naar voedsel zoekende) lepelaars en bergeenden te zien. In de weilanden zelf broeden de kievit (foto), scholekster en grutto. De kievit en grutto herken je aan het geluid, omdat zij – met ietwat fantasie – hun eigen naam roepen. Om de vogels rust te gunnen is dit natuurgebied niet vrij toegankelijk. Het is de moeite waard om even linksaf de doodlopende weg in te lopen (=richting knooppunt 72) om de vogels vanachter een kijkscherm te begluren. 13 Gemaal Poppekinderen Dit gemaal zorgt voor een juist waterpeil in een deel van de polder Walcheren. Overtollig polderwater wordt via het kanaal afgevoerd. Het bijzondere van dit kanaal is dat er een vispassage is. 14 Zoute kwel Het kanaal is overwegend zout: het verbindt de Westerschelde (zeewater) met het Veerse Meer (brak tot zout). Dit zoute water kwelt plaatselijk onder de dijk door en zorgt voor zilte omstandigheden in het land langs het kanaal. Dit kun je terugzien in de plantengroei. Er groeit o.a. zeeaster en blauw kweldergras, die het zout kunnen verdragen. De aardbeiklaver (foto) markeert de overgang van zilte naar zoete omstandigheden. Het Zeeuwse Landschap zet zich in om zilt grasland, met haar kwaliteiten en natuurwaarden, te versterken. 15 Kanonnen Langs het jaagpad staan tientallen ingegraven kanonnen. Deze zijn in Luik (België) tussen 1809 en 1824 gemaakt. Het waren zogenaamde voorladers, kanonnen die via de voorkant werden geladen. Ze werden rond 1850 vervangen door de veel efficiëntere achterladers. Zo’n gietijzeren kanon weegt tussen de 1.500 tot 2.000 kg en is ca. 2,75 meter lang. Het was dus een zwaar werk om ze hier weer weg te halen. Dat is dan ook niet gebeurd; bij de aanleg van dit kanaal zijn ze ingegraven, met de loop naar beneden. Zo hebben ze een mooi nieuw leven als meerpaal. 16 Herstaco Vanaf dit pad kun je ‘gluren bij de buren’. Je ziet aan de overkant allerlei buizen, van metaalbedrijf Herstaco. Het werd in 1967 opgericht en is inmiddels één van de grootste Europese handelsbedrijven van stalen buizen. Die kunnen een diameter hebben tot wel 2,5 meter! De buizen vinden vooral hun toepassing in infrastructuur, grond-, weg- en waterbouw, scheepvaart en havenontwikkeling.