EMRAT, 33 ZV.MINISTRAT E “RAMA 2”, 4 NGA KOSOVA Operacioni Antiterror, Arrestohen 8 Vetë Gramoz Ruçi Ikën Nga Sekretar I PS, Ngjitet Taulant Balla

Kryeredaktor: Erl MURATI Zv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:[email protected]

Viti XXIII - Nr. 7316 E diel 8 Tetor 2017 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

Opinioni Dje i Ditës Nga ARIAN GALDINI në “Deutsche Welle” Nga CHRISTOPH STRACK

jithmonë pas ideve dhe lëvizjeve eklarata është dramatike. Rob- Gtë mëdha janë fshehur fi nancime Spanja nuk është Serbi e as Dert Vehrkamp flet në lidhje me Europa dhe lufta për dhe interesa të mëdha. Interesat dhe zgjedhjet në Bundestag për një “linjë fi nancimet nuk janë domosdoshmër- Katalonja nuk është Kosovë! të re konfl ikti të demokracisë midis shtresën e mesme isht të këqija, ... Vijon në faqen 21 skeptikëve... Vijon në faqen 22 LISTA/ STRUKTURA E RE E QEVERISE, 6 MINISTRA DO KENE NGA 4 ZEVENDES EMRAT, 33 ZV.MINISTRAT E “RAMA 2”, 4 NGA KOSOVA Operacioni antiterror, arrestohen 8 vetë Gramoz Ruçi ikën nga sekretar i PS, ngjitet Taulant Balla. Rama sulmon drejtoritë që ka pasur LSI. Reagon Kryemadhi: Kriminelët që ke në krah s’të mbrojnë dot

INTERVISTA Dyshimi për lidhje Dhuna ndaj gruas, me ISIS-in, policia flet vjehrra: Nuk e përkrah djalin, nuk e përzë nusen prangos pedagogun Në faqen 8 ANALIZA E ZGJEDHJEVE shqiptar në Malajzi PD publikon një udhëzim të ri: Mister identiteti i 35-vjeçarit. Mediat: Kishte qëllim nxitjen e konﬂ iktit fetar Identifikim kush

Një shqiptar 35-vjeçar për të cilin mediat e huaja shk- ka blerë votat ruajnë se është pedagog në një universitet publik në Në faqen 4 Shqipëri është arrestuar në Malajzi, pasi akuzohet se

ka lidhje me grupin terrorist ISIS në Siri dhe në Irak. DESHMIA Ai u vë në pranga në kuadër të një aksioni ... (Në foto) Kryeministri Edi Rama gjatë punimeve të Asamblesë Kombëtare të Partisë Socialiste Në faqen 11 Në faqet 2-3 Përplasja me

HORROR NE RRUGE Irakli Koçollari sjell studimin për veprën e panjohur të Mihal Ortodoksit policinë, i riu në gjyq: Unë isha me 4 FAQE SPECIALE Një piktor nga Vlora në Rilindjen italiane “Audin” e blinduar Në faqen 9 Në brendësi: Dritëro Agolli përballë socializmit. In memoriam Robert Elsie SA DO TE PAGUANI

Drama, shkëmbi Nga IRAKLI KOÇOLLARI urisht, kjo ishte një ngjarje Projekti, taksa e veçantë dhe mjaft domethë- ë 28 qershor 2011 në nës që bëri të njohura pu- mbi makinë vret MKastelo Pikolomini të nët e mrekullueshme të një për shtëpi në Çelanos u hap një ekspozitë mjeshtëri shqiptar të penelit, 2 vëllezër dhe me temë: “Rilindja vallzuese të panjohur gjer më tani. bazë të çmimit - Michele Greco da Valona Prezantimi i artistit shqiptar, pages (Mihal Ortodoksi nga Vlora) Michele Greco da Valona gruan shtatzënë dhe piktorët e Adriatikut mes ishte ... të referencës Në faqen 8 Abrucos dhe Molises”. Sig- Suplement Në faqen 5 2 - FAQJA E PARE E diel 8 Tetor 2017

ASAMBLEJA E PS EMERIMET 6 ministri do të kenë nga 4 zëvendës, Artan Shkreli në ministrinë e Gjiknurit

everia "Rama 2" do të ketë në nivelin e dytë Qtë drejtimit plot 33 Qeveria "Rama 2" me 33 zv.ministra, zv.ministra. Emrat u bënë publikë dje, nga kryeministri Rama, dhe mes tyre u rikonfirmuan, Petro Koçi te Mbrojtja, Rovena Voda në Ministrinë e Brendshme, 4 prej tyre vijnë nga Kosova Mira Rakaçolli dhe Bardhyl- ka Kospiri në Ministrinë e Shëndetësisë. Po ashtu Er- jon Luçi do të vijojë në Min- ZV/MINISTRAT istrinë e Financave. Ajo që NË MINISTRINË E Hantin Bonati SPORTIT DHE RINISË NË MINISTRINË ra në sy është përfshirja e BRENDSHME Dorina Cinari Besa Shahini E MBROJTJES katër emrave nga Kosova, Rovena Voda Artan Shkreli Ervin Demo Petro Koçi Valbona Shujaku, Besa Julian Hodaj NË MINISTRINË E Kostandin Shkurti do të NË MINISTRINË Romina Kuko BUJQËSISË DHE mbulojë fushën e sportit E EVROPËS DHE Shahini e Hajrullah Çeku, Besfort Lamallari ZHVILLIMIT RURAL Shpati Kolgega do PUNËVE TË JASHTME dhe tjetra Dajna Sorensen, NË MINISTRINË E Dhimo Kote të mbulojë pjesën e rinisë Klea Maliqi do të mbulojë shqiptare e martuar me një FINANCAVE DHE Ermira Rusi NË MINISTRINË E integrimin EKONOMISË Ilir Halilaj SHËNDETËSISË Artemisa Dralo qytetar danez. Ministritë Elton Haxhi Roland Kristo Mira Rakaçolli përfaqësuese e minoritetet me më shumë zëvendësmin- Albana Shkurta NË MINISTRINË Bardhylka Kospiri Etjen Xhafaj do të istra janë Ministria e Finan- Erjon Luçi E TURIZMIT Ilirjana Bajraktari mbulojë diplomacinë cave, Ministria e Energjisë Dajna Sorensen DHE MJEDISIT Ardjana Jaku ekonomike NË MINISTRINË E Ornela Çuçi NË MINISTRINË NË MINISTRINË E dhe Infrastrukturës, Minis- INFRASTRUKTURËS Hajrudhah Çeku do E DREJTËSISË KULTURËS tria e Brendshme, ajo e DHE ENERGJISË të mbulojë turizmin Toni Gogu Valbona Shijaku, Asambleja Shëndetësisë dhe Ministria Enis Aliko NË MINISTRINË E ARSIMIT, Teuta Vodo nga Prishtina Kombëtare e Arsimit. e PS-së

REPUBLIKA E SHQIPËRISË Institucioni i Presidencës

NJOFTIM PER SHPREHJEN E INTERESIT PËR POZICIONET E KESHILLTAREVE LIGJORE DHE EKONOMIKE PRANE KOMISIONIT PAVARUR TE KUALIFIKIMIT (KPK) Komisioni i Pavarur i Kualifikimit, bazuar në ligjin nr. 84/2016, institucioni përkatës postar. KPK konfirmon nëpërmjet “Për rivlerësimin kalimtar të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve postës elektronike marrjen e aplikimit përkatës. në Republikën e Shqipërisë”, dhe vendimit te Kuvendit nr.93/ 2017, shpall vendet vakante për pozicionet e keshilltareve - Kërkesë për aplikim përmes postës elektronike në ligjore dhe ekonomike per institucionin e rivlerësimit adresën: [email protected]; tek kalimtar të gjyqtarëve dhe prokurorëve në Republikën e institucioni i KPK-se, i cili konfirmon nëpërmjet postës Shqipërisë, konkretisht për keshilltare ligjore (12) dhe elektronike marrjen e aplikimit përkatës. keshilltare ekonomike (4). Në kërkesën që paraqet, kandidati përcakton vendin vakant, Të gjithë aplikimet duhet të dorëzohen nga data 23- për të cilin është i interesuar të aplikojë. Bashkëlidhur me 27.10.2017 në një nga format e dhëna më poshtë: kërkesën, kandidati dorëzon 1 kopje të dokumenteve të mëposhtme: - Paraqitjes së aplikantëve, se bashku me dokumentet perkatese, pranë institucionit të KPK-se në adresën: a) jetëshkrim profesional, përfshirë të dhënat e Rruga e Kavajes, Ish-Lidhja e Shkrimtareve, kontaktit, postën elektronike zyrtare dhe adresën Tiranë, zyra e protokollit, nga e Hëna-Premte, ora: postare; 09:00-16:00. b) kopje të dokumenteve të noterizuara ose të njësuara nga organi përkatës, që vërtetojnë - Kërkesës me shkrim dërguar me postë zyrtare në kushtet e parashikuara në nenin 22, pika 3 (per adresën: Rruga e Kavajes, Ish-Lidhja e keshilltare ligjore) dhe pika 4 (per keshilltare Shkrimtareve, Tiranë. Aplikimi në rrugë postare ekonomik) te ligjit 84/2016 “Për rivlerësimin kalimtar duhet të kryhet brenda dates 27/10/ 2017, i cili duhet të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve në Republikën e të vërtetohet me fletë-mandatin e lëshuar nga Shqipërisë.

REDAKSIA: Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli, Art Designer: Nevila SAMARXHI. ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0682074415-email:[email protected], ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës së Autotraktorëve, Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: http://www.gsh.al, Email: [email protected]; [email protected], SHTYPUR në “Klasik”Shpk E diel 8 Tetor 2017 FAQJA E PARE - 3

Asambleja e PS, qeveria prezanton programin e 100 ditëve: Jemi në krizë hidrike

Darina Tanushi

ryeministri Edi Rama dhe ministrat Rama shigjeton drejtoritë e LSI: Ke kabinetit bënë dje një prezantim të programit të 100 ditëve të para të qeverisjes. Rritje ekonomike deri në 5.5% deri në fund të mandatit, luftë krimit dhe kulti- Llum kriminal në burgje e hipoteka vuesve të kanabisit, veting në polici janë disa nga shtyl- lat kryesore të asaj çfarë kjo qeveri pretendon të realizojë. Gjatë fjalës së tij, në Asam- "AKU, një bandë shtetërore. Jo më emërime partiake" blenë Kombëtare të PS-së, pas prezantimit të të gjithë min- istrave, kreu i qeverisë, Edi Fatmir Xhafaj Monika Kryemadhi Rama nuk la pa një mesazh edhe ish-aleatët e LSI-së, "Do të nisim vetingun Kryetarja e LSI-së iu përgjigj dje duke i cilësuar si "llum" sek- në radhët e policisë kryeministrit gjatë një takimi torët ku ata kanë drejtuar si brenda 100 ditëve të me strukturat në Pogradec. hipotekat e burgjet. "Në këtë para", tha dje ministri i "Kriminelët që Edi Rama ka fazë të parë të mandatit tonë na duhet pastrim në të gjitha Brendshëm. "Lufta zgjedhur për t'i pasur në krah nivelet. Pastrim fizik në kundër krimit të nuk kanë për ta mbrojtur dot. rrugë, në institucione, në organizuar është sfida Epoka e sundimit të krimit të zyrat e shërbimeve, pastrim kyçe për gjithë organizuar do të marrë fund. në të gjitha nivelet e admin- mandatin, por në këto Më mirë të kesh një infermiere, istratës nga keqbërësit dhe 100 ditët do të shohë një këngëtar, një mësues, një fillimi i një lufte të hapur një sërë hapash që do shtëpiake, një pensionist dhe ndaj korrupsionit të të hidhen. Një raport një të papunë për ta pasur në trashëguar", tha dje Rama. zyrtar i monitorimit krah, se sa një vrasës. Edi Sipas tij, "lufta kundër kombëtar të kanabisit Rama mund të qeverisë kanabisit nuk mbaron me ndalimin e kultivimi masiv do të jetë shumë shtëpinë e tij me kriminelët, të tij, por hyn në një fazë të shpejt publik", u por Shqipërinë jo", tha re me përndjekjen e rrjeteve Kryeministri Edi Rama shpreh ai. Kryemadhi. kriminale dhe sigurisht, jo vetëm të rrjeteve kriminale që janë të lidhura në një Leskaj mënyrë ose në një tjetër me Sekretari organizativ paraqet analizën: Rezultat i dobët në 120 njësi nga 383 Ish-nënkryetarja e këtë veprimtari kriminale, Kuvendit, Valentina por të të gjithë atyre 'të Leskaj u rivotua dje fortëve' që janë mësuar të ekretari organizativ i për të qenë pjesë e bëjnë ligin nëpër feude të SPS-së, Bashkim Fino u Fino: 10 kryetarë të PS në qarqe kryesisë dhe ndryshme në periferitë e qen- kërkoi dje dorëheqjen Asamblesë së PS- drave urbane". Sa i përket brenda 10 ditëve, 10 kry- debatit me opozitën për përf- etarëve të PS-së në qarqe, të dorëhiqen brenda 10 ditëve së. Së bashku me të, shirjen e të gjithë biznesit në pjesë e Asamblesë u atje ku rezultatet e PS-së skemën e TVSH-së, Rama ishin më të dobëta në BESA SHAHINI bënë ish-ministrja tha: "Nuk është një hap për Zëvendësministrja e re e Arsimit, Milena Harito dhe zgjedhjet e 25 qershorit. të varfëruar, për të cenuar, Në raportin e lexuar para ka reaguar me një status në ish-deputeti Spartak për të penguar, për të asamblesë, Fino u shpreh: "Facebook" pas emërimit në bllokuar, për të mbyllur bi- Braho, i cili tashmë i "Ka rreth 120 njësi admin- këtë post nga kryeministri Edi znesin e vogël. Ne do ta bëjmë është bashkëngjitur istrative, në raport me 383 Rama. "Kryeministri Rama sot PS-së. këtë betejë deri në fund. As nuk diskutohet që duke fil- njësi administrative në të më emëroi zëvendësministre të luar nga viti i ardhshëm, çdo gjithë territorin e Repub- Arsimit në qeverinë shqiptare. biznes në Republikën e Sh- likës së Shqipërisë ku ne Ndihem e nderuar që puna ime e Ruçi qipërisë do funksionojë me kemi dalë dobët, që do të deritanishme në fushën e arsimit TVSH", tha Rama. thotë se kemi dalë me më vlerësohet si aset në qeverinë e Gramoz Ruçi la dje KRITIKAT pak vota si Parti Social- Republikës së Shqipërisë. postin e sekretarit "Në këto 100 ditë do të fil- iste në krahasim me 2013. Shpresoj që kontributi im të çojë të përgjithshëm në lojë një betejë pa kompromis Më duhet t'iu them që sot te përmirësimi i mëtutjeshëm i për të gjithë zullumin në 10 kryetarë partie nuk PS, për shkak të Sekretari organizativ shkollave dhe arsimit në shërbimet e transportit në janë funksionarë, pra postit që mban si i PS-së, Bashkim Fino Shqipëri", - tha Shahini. Republikën e Shqipërisë, kanë pretenduar dhe pre- kryetar i Kuvendit. duke bërë një reformë të tendojnë se janë në pozi- Vendin e tij thellë, duke e çliruar minis- cione të ndryshme sh- e partisë, në punët e partisë, zativ në funksion të statutit, etarëve të organizatave tashmë e zuri trinë dhe në këtë aspekt, të tetërore. Unë u bëj thirrje në krye të punëve të partisë, statuti ma njeh një të drejtë dhe kryetarëve të njësisë, Taulant Balla, i cili gjitha ministritë do të çliro- atyre që brenda 10 ditëve me strukturat e partisë", tha të tillë jo mua, por të gjithëve të hapim zgjedhjet dhe për mban njëherësh hen nga barra për të dhënë të japin dorëheqjen. Ta Fino. "Nuk mundesh dot të ju, që brenda 10 ditëve këta kryetarët e partisë në ato edhe kreun e licenca dhe autorizime. Nuk lëshojnë partinë, të bëjmë bësh një detyrë në dy karri- kryetarë partie duhet të jap- njësi vendore, ku ata kanë grupit parlamentar është detyrë e ministrive kjo zgjedhje të reja në ato ge dhe në dy zyra, të jesh edhe in dorëheqjen, që ne të na dhe një mandat tjetër dhe duke çuar përpara të PS-së. bashki", u shpreh Fino. prefekt edhe drejtor, edhe hapin dritën jeshile për të funksionar", tha dje Fino, përgjegjësisë, ata që e kthy- en shërbimin e transportit "Kryetarët e Partisë ne i kryetar i partisë së njësisë. bërë zgjedhjet. Pasi të duke krahasuar rezul- në Republikën e Shqipërisë duam 24 në 24 orë në zyrat Prandaj si sekretar organi- mbarojmë zgjedhjet e kry- tatet në 61 bashkitë. në një nga zullumet më të Tahiri mëdha, ata të cilët kanë Drejtuesi i dhënë me qindra dhe me dhe as nuk do lejojmë që kjo burgje dhe në hipoteka. Ësh- punësohet si polic burgu. shpreh Rama. Kryeministri Platformës së mijëra patenta jashtë çdo krizë të përkthehet në ndër- të llum kriminal dhe llum sh- Kemi qenë ne që kemi shkuar lajmëroi pastrim edhe në Bashkëqeverisjes kriteri dhe ligji", tha Rama prerje të detyruar të en- tetëror. Burgjet janë sistemi në fushatë e keni qenë ju, që u bujqësi. "Për 100 ditë do zhvil- duke kritikuar kështu LSI- ergjisë për familjarët, apo për ku shteti-llum është bërë bash- keni tundur zgjedhësve listat lojmë një luftë të paepur në të me Qytetarët, në. "Praktikisht kanë paji- bizneset". Në lidhje me drej- kë me llumin anti-shtet për e bëra nga partia që kishe burg- gjithë territorin kundër ther- Saimir Tahiri the dje: sur me armë, njerëz që mund torët e shkollave, kryeminis- vite e vite të tëra e që në katër jet, duke u premtuar që po na toreve. Jemi i vetmi vend që "Të bindim njerëzit të kthehen nga momenti në tri tha se ata nuk do të emëro- vitet e shkuara, llumi ka arri- dhatë votën, ja ku e keni ven- 'ther' në parlament e ther në për të na vënë në moment në vrasës, për shkak hen më siç i do partia. "Çuar- tur në nivele të papërfy- din e punës. Mbushur listat rrugë", u shpreh Rama. "Pjesë provë dhe kësaj se nuk janë në gjendje ta drej- ja e tepsisë për skrap do të tyrueshme", tha Rama duke me këngëtarë, me masa- e këtij procesi është edhe një radhe të ndërtojmë tojnë mjetin brenda të gjitha marrë 4 vjet, por fillimi i pro- vijuar sulmin ndaj ish-drej- zhatorë, me roje, me infermi- përpjekje e fortë për të çliruar besimin tek të standardeve dhe njohurive cesit është ndërkohë këtu, i tuesve të LSI-së. "Nuk do ketë erë, me lloj-lloj njerëzish. popullin fermer nga një gjithë. Kjo s'bëhet që duhen", tha ai. Rama nisur dhe ky proces do vazh- më asnjë emërim partie nëpër Kemi gjetur këngëtarë dhe në bandë. Një bandë shtetërore që nga zyrat, as nga lajmëroi se, "jemi në kushte dojë. Do vazhdojë edhe aty ku burgje. Nuk do ketë më asnjë Agjencinë Kombëtare të quhet AKU", u shpreh kryem- shkresat”. të një krize hidrike shumë të është llumi më i madh në Re- veteriner, asnjë masazhator, Burimeve Natyrore. Kupto- inistri, i cili lajmëroi një fazë rëndë, por as nuk kemi lejuar publikën e Shqipërisë, në asnjë këngëtar, që shkon dhe het, këngëtar të dështuar", u të re edhe në shëndetësi. 4 - POLITIKE E diel 8 Tetor 2017 Drejtuesit e PD-së për 8 javë do të analizojnë humbjen e zgjedhjeve Udhëzimi i Bashës: Identifikoni ryetari i PD-së, Lul zim Basha firmosi Kpardje, udhëzimin për nisjen e analizës së zgjedhjeve të 25 qershorit. Në bazë të këtij udhëzimi, ata që blenë votat në 25 qershor për 8 javë me radhë degët do të zhvillojnë diskutime mbi 4 pika të mirëpërcaktuara, ku ndër të tjera është edhe analizimi i rolit të figurave "Strategji e brendshme kundër shitblerjes, vjedhjes së votës" të tjera në fushatë, por edhe krahasimi i votave me zgjedhjet e shkuara. Filli- misht analiza do të nisë në REFORMA ZGJEDHORE bazë grup seksioni, për të vazhduar më tej me para- Në udhëzimin e qitjen e të dhënave në kryes- Bashës nënvizohet inë e degëve. Do të jetë gru- nisja e punës për pi i punës që do të formu- lojë një raport përmbledhës reformën me gjetjet kryesore në ter- zgjedhore, ku ren të analizës, mbi funk- sionimin e partisë, ecurinë deputetët e fushatës dhe rezultatin e përfshihen në zgjedhjeve. Pas përfundim- Kodin Zgjedhor it të raportit, gjetjet do t'i dërgohen sekretariatit or- të masave ndaj ganizativ të PD-së. shitblerjes së votave Në pikën e parë të udhëz- imit, në qendër të punës do dhe transparencës së të jetë analiza e detajuar e financave të partive. votave në çdo qendër votimi Kreu i PD-së, Lulzim Basha dhe verifikimi i të dhënave Faksimile e udhëzimit të Bashës me zgjedhjet paraardhëse. Po ashtu, në shqyrtim do të merret edhe ndikimi i emi- gracionit dhe migrimit të Ish-deputeti sqaron platformën për ringritjen e partisë brendshëm, ku do të veri- fikohen votuesit e qën- drueshëm, ata që nuk dolën në zgjedhje, por edhe ato Patozi: S'kemi lëvizje anti-Basha, vota që PD-ja ua kaloi partive të tjera politike. Një tjetër pikë do të jetë edhe lidershipi duhet t'i thërrasë arsyes niveli i përfshirjes së struk- turës dhe anëtarësisë në fus- sh-deputeti i Partisë hatë. Në këtë pikë kërkohet IDemokratike, Astrit Pa- roli që kanë pasur figurat tozi sqaroi dje, platformën me potencial politik në PD për "ringritjen e PD-së". Zyrtarizohen sekretarët e përgjithshëm, dhe roli i të zgjedhurve ven- Gjatë intervistës në emi- dorë. Po ashtu do të verifiko- sionin "Kjo Javë" të het edhe angazhimi i komi- gazetares Nisida Tufa në Ndreca shkon te mjedisi, Bele tek arsimi sionerëve, por edhe koordin- "News24", Patozi bën faj- inistrat e qeverisë "Rama 2" kanë zyrtarizuar më imi me aleatët. Një pikë e tor Lulzim Bashën për Mnë fund emrat e sekretarëve të përgjithshëm sipas tretë do të jetë edhe analizi- përkeqësimin e partisë. dikastereve që drejtojnë. Kështu, pas caktimit edhe të mi i fushatës së kundërsh- Patozi tha se shpreson që zv.ministrve dje, në Asamblenë e PS-së, u qartësua se Basha, të arsyetojë dhe të tarëve. Për këtë kërkohet Plarent Ndreca, nga Ministria e Arsimit do të kalojë në një vlerësim i parave të jetë dakord me krijimin e Ministrinë e Mjedisit. Në Ministrinë e Arsimit tashmë shpenzuara nga kundërsh- platformës. "PD-ja përjetoi Ish-deputeti i Partisë do të jetë Koli Bele, i cili ka lëvizur nga Ministria e En- tarët politikë. Mënyra e për- një krizë të thellë për sh- Demokratike, Astrit Patozi ergjetikës. Në këtë të fundit shkon Gent Kerri. Arjan dorimit, strukturat e an- kak të humbjes së zgjedhjeve. Jo për shkak të të presin një përgjigje që humbjen. Basha duhet të Kraja, ish-Sekretari i Përgjithshëm i Ministrisë së gazhuara kriminale apo jo Mbrojtjes shkon në Ministrinë e Shëndetësisë. si dhe burimi i parave. Po rezultatit, por për shkak uron të jetë pozitive, jo rikthejë votën. Për fat të ashtu, strukturat e PD-së do se si shkuam në zgjedhje thjesht për lëvizjen, por për keq, Shqipëria sot është e dhe si u diskutua më pas ringritjen e PD-së. "Nga kjo varur nga vullneti i dy të evidentojnë persona për zgjedhjet. Ne kemi pa- përgjigje varet fati i PD-së, mashtruesve të mëdhenj konkretë në atë që selia blu e SEKRETARËT E PËRGJITHSHËM TË QEVERISË: sur një lidership të gabuar dhe rrjedhimisht fati i Sh- politikë, Basha e Rama", - u konsideron shitblerje të që çdo ditë ka thelluar ga- qipërisë. Duhet të qëndrojmë shpreh ai. "Unë kam skep- Ministria e Financave&Ekonomisë - Gelardina Prodani votës. Në pikën 4 të udhëzim- bimet e tij, dhe kjo plat- të bashkuar dhe të ringri- ticizmin tim karshi it parashikohet edhe dhënia Ministria e Jashtme - Gazmend Barbullushi formë kërkon që PD-ja të hemi për të mposhtur përgjigjes së Bashës, pasi Ministria e Shëndetësisë - Arjan Kraja e mendimit mbi përfshirjen e qëndrojë e bashkuar. Në kundërshtarin", - u shpreh ky i fundit, ndryshe ka qenë anëtarësisë në fushatë. Ndër PD është thyer besimi te Patozi. "Kjo nuk është lëvizje në vitin 2013 e ndryshe tani, Ministria e Bujqësisë - Aurora Alimadhi të tjera, në udhëzimin e lidershipi prej traumës që anti-Basha, por për të shëru- ka ardhur duke u përkeqë- Ministria e Mjedisit - Plarent Ndreca Bashës nënvizohet nisja e shkaktoi në zgjedhje", - tha ar PD-në nga një traumë. suar. Por ai mund t'i thër- Ministria e Kulturës - Olti Musaka punës për reformën zgjed- Patozi. Në lidhje me plat- Basha edhe vetë e ka pranu- rasë arsyes", - theksoi ish- Ministria e Mbrojtjes - Alba Thoma hore, ku deputetët përfshir- formën, Patozi thotë se do ar që është përgjegjës për deputeti i PD-së. Ministria e Arsimit - Koli Bele jen në Kodin Zgjedhor të Ministria e Energjetikës - Gent Kerri masave ndaj shitblerjes së votave dhe transparencës së në Shqipëri. Asnjë hap për veprimesh për të parandalu- ganizative, strukturore dhe Ministria e Drejtësisë - Elira Kokona financave të partive. Në doku- përmirësimin e politikës dhe ar dhe shmangur tjetër- vepruese të të gjitha struk- mentin që u është shpërndarë mirëqeverisjes nuk do të simin e votës. Hartimi i kësaj turave të Partisë Demokra- të gjithë drejtuesve të PD-së ketë efekt nëse nuk mbaron strategjie kërkon identi- tike që merren me procesin SHPALLJE ANKANDI thuhet se "manipulimi i historia e shëmtuar e ma- fikimin e të gjitha dobësive, zgjedhor. Hartimi i strategjisë Shoqëria përmbarimore “Corrector” shpk, zhvillon ankandin e III-të, për shitjen zgjedhjeve të 25 qershorit ka nipulimit të zgjedhjeve". "Ne hapësirave dhe instrument- dhe planit duhet të bëhet me e pasurisë së paluajtshme, - Truall + Ndërtesë me sipërfaqe 116.2 m², nga e cila ndërtese me sipërfaqe 55 rënduar krizën politike dhe do të hartojmë dhe vëmë në eve të shfrytëzuara dhe të kontributin në ide dhe men- m², ndodhur ne Zonën Kadastrale 8562, Nr.Pasurie 2/966, Vol.31, Fq.105, e shoqërore në vend dhe ka zbatim një strategji të përdorura për të manipulu- dime të të gjithë anëtarëve, regjistruar në Zyrën Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Korçë; dëmtuar rëndë besimin e brendshme kundër shit- ar dhe ndikuar në mënyrë të mbështetësve dhe drejtuesve Cmimi i ankandit të tretë është EUR 45,360 (dyzetë e pesë mijë e treqind e gjashtëdhjetë euro). qytetarëve te sistemi ynë poli- blerjes, vjedhjes dhe ndikim- padrejtë votën, me qëllim të Partisë Demokratike në të Ankandi zhvillohet dt.30/10/2017, ora 16.00 në adresën, Rruga e Kavajes, Ndertesa tik dhe, për rrjedhojë, ka ulur it të votës, e cila duhet të propozimin e ndryshimeve gjitha nivelet", thuhet në 27, Hyrja 1, Kati i III –te, Tiranë. besimin e tyre tek e ardhmja përmbajë një plan konkret dhe masave të nevojshme or- hyrje të udhëzimit. Kontakt: cel. 0684000061, ose në adresën e email: [email protected] E diel 8 Tetor 2017 EKONOMI - 5

TAKSAT E BANESAVE NDRYSHIMET Ministria e Financave po përgatit taksimin e ri mbi pasuritë e patundshme Ndryshon formula, taksa për shtëpi Ornela Manjani

ormula për taksimin e shtëpive do të ndry Fshojë. Ministria e Fi- në bazë të çmimit të referencës nancave po përgatit një draft, sipas të cilit taksa mbi pronën do të llogaritet në bazë të çmimit të referencës, i cili caktohet nga qeveria. Tabela/ Ja çmimet e referencës për 32 zonat e Tiranës Taksa e banesave që prej 1 janarit do të ndryshojë, dhe sipas llogaritjeve pritet të jetë më e lartë se ajo që aplikohet aktualisht. Burime zyrtare nga Ministria e Fi- nancave bëjnë të ditur se taksa e banesave tashmë do të mblidhet në bazë të vlerës, ndërsa do të paguajnë më shumë ata qytetarë që kanë më shumë se dy shtëpi. Si argument për ndryshimin e formulës që taksimit, është fakti se duhet të kalohet në një sistem të taksës mbi pa- surinë, e cila bazohet në vlerë, që do të thotë se, ai që ka shtëpi më të mirë do të paguajë një taksë më të Foto ilustruese lartë. Ende nuk është vendosur sa do të jetë taksa e re, ndërkohë që sot paguhet nga 15 deri 30 lekë për m2. NDRYSHIMET NE FORMULA Ndërkohë, rritje më të Ministria e Financave po përgatit një draft, sipas të cilit taksa mbi pronën do të ndjeshme të taksës do të llogaritet në bazë të çmimit të referencës, i cili caktohet nga qeveria. Taksa e kenë ata qytetarë që kanë më banesave që prej 1 janarit do të ndryshojë dhe sipas llogaritjeve pritet të jetë shumë shtëpi. Ministria e më e lartë se ajo që aplikohet aktualisht. Financave pret që taksa e pronës të arkëtohet në bazës të kadastrës fiskale, e cila do të regjistrojë të gjitha pronat e patundshme sipas vlerës së tyre. ÇMIMET E REFERENCËS PËR TË GJITHA ZONAT NË TIRANË ÇMIMET E REFERENCËS NË TIRANË Xhamlliku, Profarma, Rr. "Bardhyl", Rr. "Kongresi i Manastirit" - 77.000 lekë/m2 Çmimet e referencës për Porcelan, Kinostudio, Rr. "Hoxha Tasim", fshati Linzë - 60.000 lekë/m2 Tiranën variojnë, nga 60 mijë lekë për m/2 deri në 190 Kompleksi i Spitaleve, SHIK, Oxhaku, Allias, Tufinë - 70.000 lekë/m2 mijë lekë/m2. Referuar Rr. "Njazi Meka", Bregu i Lumit, Allias i Ri, "Myslym Keta" - 60.000 lekë/m2 tabelave, çmimi fiskal për shitblerjen e apartamenteve Ish-Blloku, Libri Universitar, "Vodafon" - 190.000 lekë/m2 në zonën e ish-Bllokut ka Stadiumi "Selman Stermasi", Liqeni Artificial - 132.000 lekë/m2 mbetur i pandryshuar. Çmi- mi i apartamenteve për këtë Kopshti Botanik, Rr. "Komuna e Parisit", Liqeni Artificial - 107.000 lekë/m2 zonë do të vazhdojë të jetë Hotel "Diplomat", blloku "Vasil Shanto", Selitë e vogël - 82.000 lekë/m2 190 mijë lekë për metër katror. Sipas tabelave, rritje të Shkolla Teknologjike, Kombinati, Vaqarr, Selitë, Yzberisht, Sharrë - 65. 000 lekë/m2 çmimit fiskal për shitblerjen Gjykata e Rrethit, ish-Ekspozita - 72 000 lekë/m2 e apartamenteve kanë shënuar rruga "Bardhyl", Bar "Piazzi", Blloku gjatë rrugës "Zogu i Parë", rr. "Fortuzi" deri te "Mine Peze" - 130. 000 lekë/m2 Xhamlliku, Profarma, rru- Stacioni i Trenit, Arkiva e Përgjithshme, Hipoteka - 100.000 lekë/m2 ga "Kongresi i Manastirit" dhe bulevardi "Zhan Dark". "Don Bosko", Fabrika e Këpucëve, Bregu i Lumit, Rr. "Siri Kodra" - 77 000 lekë/m2 Qeveria ka shtrenjtuar PTT, Telekomi, ish-Lidhja e Shkrimtarëve - 145.000 lekë/m2 edhe çmimet e shitblerjeve të apartamenteve për "Myslim Shyri", Drejtoria e Policisë, Kisha Katolike - 139.500 lekë/m2 "Rrugën e Durrësit". Në Ish-blloku i ambasadave, Prokuroria, "Rruga e Durrësit" - 102. 000 lekë/m2 tabelë kjo përkon me zonën kadastrale 3/1, ku çmimi Ferluti, ish-uzina Tirana, Shkolla e Partisë - 87. 000 lekë/m2 më parë ishte 75 mijë lekë Laprakë, Drejtoria e Doganave, Bregu i Lumit, Fushë Mëzez, "Don Bosko" - 70. 000 lekë/m2 për metër katror, ndërsa sot bëhet 77 mijë lekë për metër katror, me një rritje prej 2 mijë lekësh për metër lekë për metër katror, pra tregut është ulur 300 lekë Ulje modeste ka shënuar katror. Çmimi i referencës rritet 2 mijë lekë. Ndërsa për metër katror. Nga 98 edhe çmimi i tregut të apar- për këtë zonë më parë ishte për zonën 1/1, që përfshin mijë lekë për metër katror, tamenteve në zonën e 9-katë- 100 mijë lekë për metër ka- "Ali Demin" dhe fshatin me udhëzimin e ri bëhet sheve, prej 500 lekësh për tror, ndërsa bëhet 102 mijë Shkozë, çmimi i vlerës të 97.700 lekë për metër katror. metër katror. 6 - REKLAME E diel 8 Tetor 2017

Programme: Climate Friendly Integrated Waste and Recycling Management The Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit GmbH (GIZ) is a federal enterprise that maintain good working relationships sup-ports the German Government in achieving its objectives in the field of international cooperation for  Communicates and channels local interests and aspirations and exchanges ideas and information sustainable development. The program CFIWM assists Albania to provide affordable and ecological for the benefit of the programme services in the field of solid waste to its population with an orientation at EU standards. In particular support is planned to the following four areas; 3. Knowledge management 1. implementation and further development of the Integrated Solid Waste Management strategy  Assist in improving the project’s knowledge management system and tapping into other 2. establishment of waste separation and composting knowledge management systems; 3. increase of recycling and reduction of solid waste  Compiles information about ongoing programme activities and ensures knowledge transfer 4. effective sector regulation and monitoring  Develops strategies and technical concepts including guidelines, manuals, and procedures, GIZ supports, in particular, the modernization of the solid waste management system in the Munici-pality which are ready to be applied of Himara. To strengthen our local capacities in Himara,  Prepares reports and presentation materials

GIZ Office Albania seeks the following staff: 4. Management and Coordination tasks  Contributes to project planning/develops project designs, including preparation, organization Advisor to support the Municipality of Himara with the implementation of the Solid Waste Manage-ment Plan and moderation of planning exercises, implementation, management, monitoring, quality management, evaluation, communication, and documentation in regard to municipal services, cooperation with the At average, the advisor will work ¾ of her/his working time located in Himara and ¼ from the project private sector and human resource development office in Tirana.  Coordinates and prioritises relevant project activities in cooperation with the partners, as well A. Responsibilities as in organizational preparation and in the implementation of these activities within the Municipality  Advisor to the Municipality of Himara, private and NGO stakeholders as well as the general of Himara public on the implementation of the new solid waste management plan (waste management technology,  Prepare the budget for project events within the Municipality of Himara pro-cesses, management including financing and fees, monitoring and evaluation, documentation). The modernisation will focus on the introduction of solid waste separation at the source, increasing C. Required qualifications, competences and experience: recy-cling, and treatment of organic waste.  being the project’s focal person for (a) cooperation with the private sector as well as (b) human  masters or bachelor degree relevant to municipal or public service or in environmental/engineering re-source development for municipal staff sciences or extended professional working experience in or with the Albanian municipal or public  supporting the project manager with project steering service  innovation and knowledge management  at least 5 years of work experience in a relevant area  experience in municipal or public service provision or extensive work experience inside or with The technical solid waste management expert performs the following tasks: devel-opment partners  Ability to support a multi-task, multi-discipline project team B. Tasks  Fluency in written and spoken Albanian and good command of the English language; command 1. Professional Advising and Consulting of German language would be an additional asset  Supervises development and implementation of project plans and activities in close coordination  Able to work in a team as well as independently with counter partners within the Municipality of Himara  High level of reliability  Contributes to preparation and implementation of the consultation process, the project’s activities,  A personality with excellent social and communication skills and efforts in the Municipality of Himara  Clean driving licence for cars being a very reliable driver  Assists in defining terms of reference, selection, and supervision of contracted third parties in carry-ing out project’s activities, including educational campaigns Municipality of Himara Contract conditions:  Conceptualises, prepares and implements workshops, seminars, and other events on subjects  Full-time employment that are related to the project’s field of activities within the Municipality of Himara  Project offices in Himara and Tirana  Advises partners and project colleagues as the project’s focal person for (a) cooperation with  Assigment period: 01.11.2017 until 31.08.2019 the pri-vate sector as well as (b) human resource development for municipal staff and assists with the im-plementation of activities in these fields Please forward your application until 19.10.2017 to GIZ Office Albania by E-Mail: [email protected] in-cluding the following information: Application letter, CV in English (Europass format), references. 2. Communication and networking Only short-listed candidates will be contacted for interviews. Short-listed candidates will be asked to  Co-operates with and ensures regular contacts, dialogues: does PR work and cooperates with bring certified copies of their diplomas and work certificates. rele-vant organizations, international development partners, non-governmental bodies and persons GIZ is an equal opportunity employer and welcomes applications from all interested groups within the program’s/project’s environment as well as with other projects in order to enhance and without any discrim-ination!

Programme: Climate Friendly Integrated Waste and Recycling Management The Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit GmbH (GIZ) is a federal enterprise rele-vant organizations, international development partners, non-governmental bodies and persons that sup-ports the German Government in achieving its objectives in the field of international cooperation within the program’s/project’s environment as well as with other projects in order to enhance and for sustainable development. The program CFIWM assists Albania to provide affordable and ecological maintain good working relationships services in the field of solid waste to its population with an orientation at EU standards. In particular  Communicates and channels local interests and aspirations and exchanges ideas and information support is planned to the following four areas; for the benefit of the programme

1. implementation and further development of the Integrated Solid Waste Management strategy 3. Knowledge management 2. establishment of waste separation and composting  Assist in improving the project’s knowledge management system and tapping into other 3. increase of recycling and reduction of solid waste knowledge management systems; 4. effective sector regulation and monitoring  Compiles information about ongoing programme activities and ensures knowledge transfer  Develops strategies and technical concepts including guidelines, manuals, and procedures, GIZ supports, in particular, the modernization of the solid waste management system in the Munici- which are ready to be applied palities of Peqin and Rrogozhina. To strengthen our local capacities in Peqin and Rrogozhina,  Prepares reports and presentation materials

GIZ Office Albania seeks the following staff: 4. Management and Coordination tasks  Contributes to project planning/develops project designs, including preparation, organization Advisor to support the Municipalities of Peqin and Rrogozhina with the implementation of their Solid and moderation of planning exercises, implementation, management, monitoring, quality management, Waste Management Plans evaluation, communication, and documentation in regard to municipal services, cooperation with the private sector and human resource development At average, the advisor will work ¾ of her/his working time located in Peqin or Rrogozhina and ¼ from  Coordinates and prioritises relevant project activities in cooperation with the partners, as well the project office in Tirana. as in organizational preparation and in the implementation of these activities within the Municipalities of Peqin and Rrogozhina A. Responsibilities  Prepare the budget for project events within the Municipalities of Peqin and Rrogozhina  Advisor to the Municipalities of Peqin and Rrogozhina, private and NGO stakeholders as well as the general public on the implementation of the new solid waste management plans (waste C. Required qualifications, competences and experience: management technology, processes, management including financing and fees, monitoring and evaluation, docu-mentation). The modernisation will focus on the introduction of solid waste separation  masters or bachelor degree relevant to municipal or public service or in environmental/engineering at the source, increasing recycling, and treatment of organic waste. sciences or extended professional working experience in or with the Albanian municipal or public  being the project’s focal person for (a) cooperation with the private sector as well as (b) human service re-source development for municipal staff  at least 5 years of work experience in a relevant area  supporting the project manager with project steering  experience in municipal or public service provision or extensive work experience inside or with  innovation and knowledge management devel-opment partners  Ability to support a multi-task, multi-discipline project team The technical solid waste management expert performs the following tasks:  Fluency in written and spoken Albanian and at least a fair command of the English language; command of German language would be an additional asset B. Tasks  Able to work in a team as well as independently 1. Professional Advising and Consulting  High level of reliability  A personality with excellent social and communication skills  Supervises development and implementation of project plans and activities in close coordination  Clean driving licence for cars being a very reliable driver with counter partners within the Municipalities of Peqin and Rrogozhina  Contributes to preparation and implementation of the consultation process, the project’s activities, Contract conditions: and efforts in the Municipalities of Peqin and Rrogozhina  Full-time employment  Assists in defining terms of reference, selection, and supervision of contracted third parties in  Project offices in Peqin or Rrogozhina and Tirana carry-ing out project’s activities, including educational campaigns Municipalities of Peqin and Rrogozhina  Assigment period: 01.11.2017 until 31.08.2019  Conceptualises, prepares and implements workshops, seminars, and other events on subjects that are related to the project’s field of activities within the Municipalities of Peqin and Rrogozhina Please forward your application until 19.10.2017 to GIZ Office Albania by E-Mail: [email protected]  Advises partners and project colleagues as the project’s focal person for municipal administration in-cluding the following information: Application letter, CV in English (Europass format), references. and service provision in particular in the field of solid waste management Only short-listed candidates will be contacted for interviews. Short-listed candidates will be asked to 2. Communication and networking bring certified copies of their diplomas and work certificates. GIZ is an equal opportunity employer and welcomes applications from all interested groups  Co-operates with and ensures regular contacts, dialogues: does PR work and cooperates with without any discrim-ination! E diel 8 Tetor 2017 EKONOMI - 7 Raporti i Bankës së Shqipërisë zbardh vështirësitë e bizneseve

Ornela Manjani

izneset shqiptare kanë zë kredia për biznesin rezi- ngritur si shqetësim BSH: Konkurrenca mbetet dent, me 85%. Kjo e fundit u Bkryesor mungesën e tkurr si në terma gjashtëmu- konkurrencës dhe gjetjen e jorë ashtu edhe vjetorë, me financimeve. Në vrojtimin e përkatësisht 3.0% dhe 5%. Bankës së Shqipërisë për Gjatë periudhës, tkurrja më gjendjen e ndërmarrjeve në e madhe ndodhi në tepricën 6 muajt e parë të këtij viti, problemi kryesor për bizneset e kredisë për "kapital qarkul- konstatohet se ka pasur një lues" dhe "blerje pajisjesh". përkeqësim të konkur- Ndërsa, zhvillimet vjetore rencës, të gjetjes së tregjeve flasin për një rënie të stokut dhe financimeve. Ndërmarr- të kredisë edhe në kategorinë jet shqiptare ankohen se po Ulet kreditimi, shtrëngohen kushtet e huadhënies "investime për pasuri të palu- vuajnë mungesën e konkur- ajtshme". Në të kundërt, te- rencës, gjetjen e tregjeve dhe STRUKTURA prica e kredisë për bizneset mundësive për financim. Në strukturën e jorezidente u zgjerua me Këto gjetje janë publikuar në kredisë së 15.5% ndaj një viti më parë raportin e Stabilitetit Finan- pambrojtur të dhe rreth 2.1% gjatë peri- ciar të Bankës së Shqipërisë udhës. Në strukturën e kre- bizneseve, për 6 muajt e parë të 2017-ës. disë totale për bizneset, pesha peshat e VROJTIMI e kredisë në lekë është rritur, Vrojtimi i bërë ka nxjerrë kredisë "për përkundër rënies së kredisë në pah se gjatë pjesës së parë tregti", "për në valutë. Pesha e kredisë në të vitit 2017, konkurrenca zhvillim të valutë në totalin e kredisë së është përkeqësuar në kra- pasurive të bizneseve zbriti në 62.2%, ose hasim me një vit më parë dhe paluajtshme" 2.1 pp më pak se një vit më vijon të konsiderohet nga të dhe "për parë. Sipas raportit, rënie ka gjitha grupet e ndërmar- zhvillim shënuar edhe teprica e kre- rjeve si problemi kryesor në disë së pambrojtur nga lëviz- biznesi" ranë aktivitetin e tyre. Gjetja e jet e pafavorshme të kursit tregut për shitjen e produk- përkatësisht në të këmbimit, ndonëse pesha teve gjithashtu vlerësohet si 46.3%, 9.0% e saj në totalin e kredisë për një tjetër faktor i rëndë- dhe 10.0%. bizneset ka mbetur pranë sishëm kufizues për të tre nivelit 26%. Në strukturën e grupet e ndërmarrjeve, por jet e vogla, ndërsa kostot e ndërmarrjet e mesme dhe të vlera e kapitalit. Më shumë KREDIAKREDIAKREDIA kredisë së pambrojtur të bi- veçanërisht më e ndjeshme financimit janë vlerësuar në mëdha. Ndërmarrjet e vogla se gjysma e totalit të ndër- Kredia për bizneset për- zneseve, peshat e kredisë "për është për kompanitë e vogla rënie për ndërmarrjet e mes- ngrenë si shqetësim edhe marrjeve të përgjigjura kanë bën 66% të tepricës së kredisë tregti", "për zhvillim të pa- dhe të mesme. Po ashtu edhe me dhe të mëdha. Ecuria e ngarkesën e borxhit, ku deklaruar se nuk ka asnjë dhënë nga sektori bankar surive të paluajtshme" dhe problematikat lidhur me ak- shitjeve vlerësohet në rënie rreth 24.3% e tyre deklarojnë mundësi që të kërkojnë një dhe regjistron një rënie të "për zhvillim biznesi" ranë sesin në financim janë vlerë- për ndërmarrjet e vogla, se vlera e huasë është e bara- kredi bankare në gjashtëmu- lehtë vjetore. Brenda këtij përkatësisht në 46.3%, 9.0% suar në rritje për ndërmarr- ndërsa është pozitive për bartë ose më e madhe se jorin e ardhshëm. portofoli, peshën kryesore e dhe 10.0%. 8 - RRETHE E diel 8 Tetor 2017

Shkëputja dyshohet se u shkaktua nga rrëshqitjet e dherave L E Z H Ë LEZHË - Dy vëllezër dhe bashkëshortja e njërit prej tyre humbën jetën dje Shkëmbi shkëputet nga mali dhe bie mbi në një ngjarje tragjike të ndodhur në Torovicë të Lezhës, kur një masiv sh- këmbor u shkëput nga makinë, vdesin 2 vëllezër e gruaja shtatzënë mali dhe zuri poshtë mjetin me të cilin ata shin  gjysma e mjetit është e shty- duke udhëtuar. Burime KUKËS pur dhe mbuluar nga masivi pranë policisë bënë me dije Dy viktima dhe dy të plagosur është bilanci i një shkëmbor. Shërbimet poli- se makina tip fuoristradë aksidenti të rëndë të shënuar dje në Kukës. Si pasojë core në bashkëpunim me "Land Rover" ishte duke e lagështirës, ka dalë nga rruga mjeti tip "Benz", ku Prokurorinë e Rrethit lëvizur në aksin Lezhë- ndërruan jetë drejtuesi i mjetit Mustafa Hoda, 45 vjeç Gjyqësor Lezhë, zjarrfikëset Vendi ku ndodhi ngjarja Torovicë, kur u godit nga dhe pasagjeri Ram Koboçi, 50 vjeç. Një i mitur mori dhe ambulancën ndodhen masivi shkëmbor që u lëndime të lehta, ndërsa 34-vjeçari Xh.H., u transportua në vendngjarje për veprime rrokullis për një distancë në gjendje të rëndë në spitalin e Tiranës. të mëtejshme", tha zyrtar- quajtur kryqëzimi i Rrugës sisht atë, ndërsa për nxjer- më shumë se 200 metra isht policia vetëm pak minu- së Kampit u goditën nga rjen e trupave u desh ndë- nga vendi ku u shkëput. Zefi 29 vjeç, Edmond Zefi 31 është shkëputur nga mali ta pas ngjarjes së rëndë. masivi shkëmbor, që pasi rhyrja e forcave zjarrfikëse. Menjëherë në vendin e vjeç dhe bashkëshortja e tij, duke rënë mbi një mjet tip Vëllezërit Zefi ishin nisur kaloi mbi automjet, u ndal Dyshohet se shkëputja e ngjarjes mbërritën forca Aida Zefi 21 vjeçe, e cila më- fuoristradë 'Land Rover' me nga fshati Rrobosht drejt disa metra poshtë rrugës. masivit shkëmbor mund të të shumta policie si dhe sohet se ishte shtatzënë. "Në targë AA 322 CV. Janë iden- Torovicës për të marrë pjesë Forca dhe pesha me të cilën jetë shkaktuar nga rrëshqit- ambulanca. Viktimat u rrugën Torovicë-Malecaj në tifikuar 3 viktima, që ndod- në një festë fetare në famil- shkëmbi ra mbi mjetin fuo- jet e dherave për shkak të identifikuan si Valentin Lezhë, një masiv shkëmbor heshin brenda në mjet pasi jen e Aidës, kur në vendin e ristradë e shkatërroi tërë- reshjeve. I riu akuzohet se dhunoi gruan, flet vjehrra: Djali im të kthehet në shtëpi tek fëmijët e tij "S'do e përkrah djalin, nëse lë nusen e jeton me tjetër" 64-vjeçarja: Reli më tha se vajzën e kishte mike, fqinjët më treguan se ishte e dashura

djali më tha është një shoqja ime, punonte me të. Më vonë Xhensila Kodra nuk kam biseduar asgjë me VLORE të. BERABERABERATTT Reli ka në shtëpi edhe një vajzë nga martesa që ai kish- jalin nuk kam për ta te më parë. Si e ka përjetuar Nuk kallëzoi vjedhjen përkrahur asnjëherë, ajo ikjen e të atit? e një gomoneje, Dnëse ai përfundimisht Nusja që kam në shtëpi e vendos se do të largohet nga ka mbajtur vajzën në pëllëm- arrestohet roja e lokalit shtëpia për të jetuar me të bë të dorës dhe ajo nuk do t'ia dashurën e tij. Unë nusen nuk dijë fare nëse rri apo i ikën i në Orikum do ta nxjerr nga shtëpia, por atij, sepse ai asnjëherë nuk Reli duhet të kthehet për fëm- është sjellë mirë me të. Ne e olicia e Vlorës ka ijët dhe të mbajë familjen të kemi rritur. Pvënë në pranga rojën bashkuar". Kështu u shpreh Mendoni se sjellja e tij e një lokali, pasi aku- dje për "Gazeta Shqiptare", është diçka kalimtare dhe a zohet për vjedhje dhe Nabile H., nëna e 31-vjeçarit do të kthehet ai në shtëpi? moskallëzim krimi, Reli H., i cili akuzohet se ka Ne jemi familje e rregullt sepse nuk denoncoi ushtruar dhunë psikologjike dhe këtë gjë djali im nuk du- vjedhjen e një mjeti lun- ndaj bashkëjetueses për ta me të?të?me ishte. Unë jam edhe me ten- thënë hajde kthehu në shtë- het ta bënte. Ai do kthehet në drues gomone në Ori- larguar nga banesa, pasi ka Mirë, shumë të mira. Ajo sion dhe aty nuk mbaj më se pi, rregulloi muhabetet e tua, shtëpi, sepse nuk ka se ku të kum. Burime zyrtare të krijuar lidhje me një tjetër ka mbi 4 vite që jeton këtu dhe çfarë po ndodhte sepse nuk por ai nuk na dëgjon ne. Ai shkojë. policisë bënë me dije se i femër. 64-vjeçarja rrëfen se në ne shkojmë mirë. Si mund ta isha mirë, më ra tensioni. Jo duhet të kthehet në shtëpi sa Nëse ai ka marrë vendi- arrestuari është shteta- momentin që kishte mësuar nxjerr unë atë prej shtëpie? vetëm për djalin dhe nusen më shpejt për fëmijët e tij dhe min se nuk do të kthehet më si Skënder Kongjoni, 57 për historinë e të birit, kishte Djali juaj është larguar tonë nuk është mirë kjo gjë, të mbajë familjen të bashkuar. në shtëpi, do e përkrahni? vjeç, banues në Ori- pasur luhatje të tensionit dhe nga banesa dhe jeton me va- por edhe për ne prindërit e tij Por edhe ai u mërzit kur nus- Jo, nuk kam për ta kum. Ky i fundit akuzo- nuk ishte ndjerë aspak mirë. jzën që ka njohur në Greqi. që jemi pleq. ja e denoncoi në polici. përkrahur asnjëherë. Edhe het për moskallëzim të Pak ditë më parë, "GSH" pub- Po me bashkëjetuesen T-në, GjaGjaGjatë kësaj javvve a kke enienieni Ju u takuat edhe me An- nëse ai më kërkon që ta nxjerr krimit, pasi dyshohet se likoi një ngjarje të pazakontë si i ka pasur marrëdhëniet? biseduar me Relin nëse do duelën, vajzën që Reli solli nusen nga shtëpia, nuk ka ka qenë i pranishëm të ndodhur në një fshat të Marrëdhëniet i kanë pasur të kthehet në shtëpi? në shtëpi. Çfarë biseduat me bërë ta bërë këtë. Asaj i kam dhe ka parë personat që Urës Vajgurore, ku Reli H., të mira, edhe pse kishin grind- Kemi folur disa herë. E të?të?të? thënë që e kam si vajzën time. kanë vjedhur mjetin pasi kishte përcjellë bashkë- jet e tyre ndonjëherë. Ai në kam pyetur se si është. I kam E takova vetëm se në fillim Edhe pse në fillim u mërzita lundrues tip gomone në shumë që e denoncoi. I thashë jetuesen e tij, T. Rama me të vend që të rrijë në shtëpi me pronësi të shtetasit pse e bëre, sepse mund ta cilën ka një djalë 3 vjeç e fëmijët dhe nusen e tij, bën A.K., me vendbazë të de- gjysmë tek prindërit e saj në kishim rregulluar edhe bren- këto gjëra që nuk janë fare të Shoqëria përmbarimore “STRATI BAILIFFS SERVICE” Sh.p.k., klaruar pranë lokal Dibër, kishte marrë në banesë da për brenda familjes. Ajo sa mira. njofton shpalljen për shitjen në ankand të pasurive të paluajtshme: "Orikut", Orikum. e mori vesh kush ishte, i të dashurën e tij. Me këtë të A ju ka treguar Reli për 2 -“Apartament” me sipërfaqe 62 m , me vendndodhje Lagjia kërkoi që t'i zhdukeshin nga "Vjedhja e mjetit lun- fundit ishte njohur 4 muaj më vajzën që kishte njohur në “Kongresi i Elbasanit”, Elbasan, regjistruar në pronësi të parë në Greqi, ku ai punonte sytë dhe ata ikën, u larguan. drues është kryer më Greqi?Greqi?Greqi? Kujtim Zhika, me Nr. Pasurie 5/27+4-2, Zona Kadastrale 8521, datë 06.10.2017 rreth si emigrant. E kam marrë vesh nga Volumi 11, Faqe 32, lënë si garanci bankës përmes Po me gruan e parë me të orës 03:00, nga tre sh- Zonja Nabile, bashkë- komshinjtë e mi. Ata në fillim kontratës së hipotekës Nr. 139 Rep., dhe Nr. 40/2 Kol., datë cilën Reli ka dy fëmijë, pse tetas ende të paidenti- jetuesja e djalit tuaj ju ka më thanë se Reli ka gjetur një 19.01.2008. Çmimi fillestar i ankandit është 28,123 Euro; u divorcua? -“Ndërtesë” me sipërfaqe 15.5 m2, me vendndodhje Lagjia fikuar në vendbazë e saj akuzuar për dhunë fizike vajzë tjetër dhe s'më erdhi Sepse ajo gaboi në jetë dhe “Kongresi i Elbasanit”, Elbasan, regjistruar në pronësi të pranë lokal "Orikut", dhe psikologjike dhe se ju mirë. Pastaj ai vetë më tregoi e tradhtoi. Nga kjo gjë edhe Lulieta dhe Sabiola Beqiraj, me Nr. Pasurie 5/61. Çmimi fillestar ku Skënder Kongjoni keni dashur ta largoni nga se kishte takuar një vajzë në i ankandit është 22,680 Euro. djali im ndryshoi e u bë kësh- shtëpia, pasi ai do të marto- Greqi, por se e kishte shoqe, tu. Ajo na e tregoi vetë se me shërbente si roje. Ky het me dikë tjetër. Si qën-qën-. mikeshë. Ankandi për pasuritë e mësipërme zhvillohet në datë kë persona e kishte tradhtu- shtetas në asnjë mo- dron e vërteta e kësaj histo- Po në momentin që e sol- 11.10.2017. ar djalin dhe më pas u ndanë. ment nuk e ka kallëzuar rie?rie?rie? li në shtëpi, si reaguat? Po me familjen e Andu- kryerjen e këtij krimi në Ankandi për pasuritë e mësipërme zhvillohet në ora 16.00, elës, a jeni takuar dhe bised- Unë nusen e kam në shtë- Kur e kishte sjellë në shtë- në ambjentet e Shoqërisë Përmbarimore “Strati Bailiff’s organet e ndjekjes pe- pi. Nuk e kam dhunuar asn- pi unë nuk isha. Ndodhesha Service”, Rruga “Jordan Misja”, Pall. 141/1, Shkalla 1, Ap. 7. uar me ta? nale, ose në organet e jëherë atë. jashtë, punoja nga toka. Kur Tiranë. Tel: 04 45 00 450, www.stratibailiff.com, Jo, fare. As nuk i njoh dhe rendit publik", tha zyr- Çfarë marrëdhëniesh ke e pashë atë, e pyetja se kush [email protected] as nuk kemi biseduar me ta. tarisht policia. E diel 8 Tetor 2017 AKTUALITET - 9 Ngjarja në Elbasan, mbetet në burg 31-vjeçari e kunati i tij. I riu: Drogën e kisha për përdorim vetjak Enea Bekteshi: S’doja të qëlloja mbi policinë, iu Xhensila Kodra

nea Bekteshi mori përsipër se ishte ai Edrejtuesi i "Audit" të blinduar, që përplasi mjetin shmanga pasi ata qëlluan me 4 plumba drejt meje e zv/drejtorit të Policisë mbrëmjen e 18 shtatorit në derën e tregut agro-ushqi- mor në Elbasan. Gjatë dësh- misë që 31-vjeçari dha në "Sot mund të isha i vrarë nëse 'Audi' nuk do ishte i blinduar" Gjykatën e Krimeve të Rën- da, mohoi të kishte qëllim goditjen e punonjësve të pol- it. Prokurori i çështjes icisë dhe akuzoi këta të fun- sqaroi në gjykatë se i dys- dit për tentativë vrasjeje. I huari Bekteshi, Suel Çela riu theksoi më tej se nuk i dhe personat e arrestuar më njohu se ishin punonjës pol- herët kanë udhëtuar nga icie dhe se u largua nga fri- Elbasani drejt Rinasit, duke ka, pasi mjetin ia kishte përcjellë për jashtë vendit marrë pa leje pronarit të tij, njërin prej djemve të biznes- biznesmenit Petrit Çelës dhe menit Petrit Çela. Nga kam- se ndodhej nën efektin e alk- erat e sigurisë vërehet se në oolit dhe të lëndës narko- aeroport shfaqen dy makina, tike. Ndaj tij prokurori i "Audi" i blinduar dhe një mak- çështjes kërkoi masën e ar- inë "Range Rover". Të njëjtat restit me burg, pasi me makina duken edhe në pam- goditjen e mjetit të policisë, jet filmike të kamerave të sig- ai ka kryer veprën penale të urisë në tunelin e Kërrabës vrasjes së punonjësve të pol- gjatë kthimit. Por, ndryshe icisë, të mbetur në tentativë. nga sa policia deklaroi në Por kjo kërkesë u kundër- krye të herës se aksioni kish- shtua nga avokati mbrojtës te qëllim bllokimin e maki- i Bekteshit, i cili kërkoi një nave luksoze apo atë të masë lehtësuese, atë të ar- trafikuarat, prokuroria tha restit shtëpiak me mbikë- se ky aksion nisi pas një telefonate të bërë në polici nga qyrje elektronike. Së bashku Enea Bekteshi Aleks Pupuleku me 31-vjeçarin, në kafazin e shtetasi Sokol T., i cili pre- hekurt u ul edhe kunati tendonte se disa persona që (burri i motrës) së tij, i cili shkova në shtëpinë e tij nuk mund të akuzohet ishte aksidentale, pasi maki- she nga sa deklaroi i dyshua- udhëtonin me një "Range akuzohet për përkrahje të motrës, por jo për të futur për vrasje të punonjësve të na që u godit po ecte mbrap- ri, prokuroria ende e ka të Rover" dhe "Audi" i kishin autorit të krimit dhe kunatin në burg. Hashashi policisë të mbetur në tenta- sht, ndërsa Bekteshi po paqartë se kush ishte perso- drejtuar armën duke tentu- mbajtjes së armëve të ftoh- që u gjet është i imi, e kam tivë, pasi ata ishin pa unifor- përpiqej t'i shmangej policisë ni që drejtonte "Audi"-n e ar për ta vrarë. Pas kësaj ta, pasi gjatë kontrollit të për përdorim vetjak. Kam 12 ma, pa shenja dalluese dhe nga frika se mos arrestohej blinduar, por theksoi faktin telefonate, policia ndaloi për ushtruar në banesë iu gjet e vite që konsumoj drogë", më e rënda sipas tij, pa asnjë për drejtim të makinës në se shenjat e gishtërinjve të verifikime "Range Rover"-in fshehur një bajonetë. Pasi pohoi ai. Edhe avokati Gen- paralajmërim është qëlluar 4 gjendje të dehur, duke qenë dorës së majtë të Enea Bek- dhe pak minuta më vonë dëgjoi palët, gjykata e cilë- ci Gjokutaj arsyetoi para herë në drejtim të "Audit". se e kishte marrë edhe pa le- teshit gjenden në derën e "Audi" i blinduar shkaktoi soi si të ligjshëm arrestimin gjykatës se i mbrojturi prej Gjokutaj tha se përplasja jen e pronarit të tij. Por, ndry- makinës në anë të pasagjer- incidentin me policinë. e dy të dyshuarve, si dhe cak- toi masën e sigurisë "arrest me burg" për Enea Bek- teshin dhe kunatin e tij, Ale- ks Pupuleku. Psatha shpërndante kokainë në lokalet e natës DËSHMIADËSHMIADËSHMIA "Unë isha drejtues i mak- inës 'Audi', të cilin ia kisha marrë pa leje pronarit tim, Shfrytëzonte femra për prostitucion Petrit Çelës. Nuk kisha qëllim të godisja policinë. kundrejt 50 eurove, kapet 38-vjeçari Makina ishte pa fenelina dhe pa targa. Nëse do të DURRËS - Blutë e qytetit kisha qëllim të godisja bregdetar kanë vënë në punonjësit e policisë, pranga një 38-vjeçar nga atëherë do të godisja furgo- Durrësi, i cili akuzohet se nin e tyre dhe jo makinën. shfrytëzonte femra për Iu gjet kanabis në banesë, Unë doja t'u shmangesha prostitucion kundrejt një dhe u përplasa aksidental- pagese prej 50 eurosh, si policia arreston babë isht me 'Ford'-in. U largova dhe shpërndante kokainë nga frika. Dëgjova të shtëna në lokalet e natës në këtë e bir në Lushnjë arme që erdhën drejt meje qytet. Ditën e djeshme, spe- dhe një pistoletë në xhamin cialistët e Sektorit për LUSHNJË - Një 50-vjeçar është arrestuar nga policia e makinës. Nëse makina nuk Hetimin e Krimit të Organi- së bashku me të birin, pasi në banesën e tyre u gjetën do të ishte e blinduar, sot zuar në Drejtorinë Vendore disa bimë kanabisi. Në pranga janë vënë Tasim Balla unë do të isha i vrarë. Sot të Policisë Durrës në bash- si dhe 24-vjeçari, Saimir mund të mos isha gjallë për këpunim me Prokurorinë e Balla. Mësohet se në pak gjë. Do të kisha ndaluar Rrethit Gjyqësor Durrës, oborrin e banesës së Në fshatin Ballagat u nëse policia do të më jepte pas një hetimi 6-mujor me Momenti i arrestimit tyre në fshatin Ballagat shenjë". Kështu deklaroi dje metoda speciale finali- u gjetën 32 bimë kanabis gjetën 32 bimë para gjykatës së Krimeve të zuan me sukses operacio- kundrejt pagesës prej 50 euro 2 telefona celularë. Mësohet dhe gjatë kontrollit të kanabis dhe gjatë Rënda Enea Bekteshi, i cili nin e koduar "Postieri", ku dhe shpërndante lëndë se Psatha është person me mëtejshëm u zbulua kontrollit të do të njihej me masën e sig- u bë i mundur arrestimi në narkotike në lokalet e natës, precedentë penalë të më- edhe një sasi prej 5 kg mëtejshëm u zbulua urisë të caktuar ndaj tij. I flagrancë i shtetasit Hek- kryesisht në zonën e pla- parshëm në fushën e veprave kanabisi në proces thar- riu tha më tej se ndaj tij u tor Psatha. "Gjatë vepri- zhit", thuhet në njoftimin penale kundër pronës. Ma- jeje. Sipas policisë, ata edhe një sasi prej 5 kg qëllua me 4 plumba, 2 prej të meve hetimore të kryera zyrtar të policisë. Sakaq, pas terialet i kaluan Prokuror- akuzohen për veprat pe- kanabisi në proces cilëve prekën në xham. Ndër- nga ana e specialistëve të arrestimit të tij gjatë kontrol- isë së Rrethit Gjyqësor Dur- nale "Prodhim dhe shitje tharjeje. sa, përsa i përket 16 gr Sektorit për Hetimin e lit, policia ka sekuestruar në rës për veprime të mëte- të narkotikëve" dhe hashash që Bekteshit iu Krimit të Organizuar ësh- cilësinë e provave materiale jshme për veprat penale "Kultivim të bimëve narkotike". Arrestimi i 24-vjeçarit gjetën me vete në momentin të dokumentuar se shteta- 22 doza lëndë narkotike e dy- "Shfrytëzim prostitucioni" u bë ditën e djeshme nga specialistët për Hetimin e e ndalimit, ai sqaroi se i ka si i mësipërm shfrytëzon- shuar e llojit kokainë, një dhe "Prodhimi dhe shitja e Krimeve në Komisariatin e Policisë Lushnje, ndërsa për përdorim vetjak. "Unë te femra për prostitucion automjet tip "Toyota Yaris", narkotikëve". shtetasi Tasim Balla u arrestua dy ditë më parë. 10 - SPECIALE E diel 8 Tetor 2017 Lista emërore në Shkodër, Malësi e Madhe dhe Pukë. Kompensimi fizik e financiar, në rend kronologjik ATP, statusi i secilës pronë në Shkodër Emrat e pronarëve, sipërfaqja e pretenduar dhe sa kompensohet

dhëna të detajuara për çdo nale të Kthimit dhe Kompen- Pronave ka marrë në lematika që ka çdo dosje, e kur subjekti kërkon të përfi- aplikim dhe çdo proces që ka simit të Pronave për secilin shqyrtim dosjet në qarkun e cila pasqyron mangësinë në tojë nga pagesa e përshpejtu- Ornela Manjani ndodhur me pronat që nga subjekt, bashkë me vendimet Elbasanit, të cilat janë në dokumentacion. Sot publiko- ar, ose kërkon të jetë pjesë e viti 1993 dhe deri tani për gjyqësore dhe problematikat proces shqyrtimi. Regjistri i het regjistri elektronik i tenderit për kompensimin gjencia e Trajtimit të qarkun e Shkodër. Secila nga e secilës dosje. "Gazeta Sh- dosjeve në shqyrtim pasqy- pronave në qarkun e Shko- fizik në bazë të pronave që ka Pronës ka përditë dosjet përmban emrin e sub- qiptare" nis sot publikimin e ron numrin e dosjes, emrin e drës, ku përfshihen Shkodra, vënë në dispozicion ATP-ja. Asuar regjistrin e saj jektit të shpronësuar si dhe pjesës së pestë të listës së ve- subjektit të shpronësuar, Malësia e Madhe dhe Puka. ATP-ja do t'i japë përparësi ko- elektronik për dosjet e emrin e subjekteve që e pre- primeve që janë kryer me dos- kërkuesin, llojin e pasurisë si Dosjet ndodhen në Agjenc- mpensimit të truallit. Ko- pronave në të gjithë vendin. tendojnë atë pronë. Në dosje jet e pronave të qarkut të Sh- dhe të dhënat në lidhje me inë e Trajtimit të Pronave në mpensimi për ish-pronarët Çdo trashëgimtar pronash ka pasqyrohen sipërfaqja e pre- kodër. Të gjithë të intere- sipërfaqen e njohur, sipër- proces shqyrtimi dhe do të për tokën truall, sipas zërit mundësi të lexojë në tenduar si dhe lloji i pasurisë, suarit njihen gjithashtu faqen e kthyer dhe sipërfaqen trajtohen me ligjin e ri. Ven- kadastral të vitit 1945 dhe "Gazetën Shqiptare" statusin sipërfaqja e njohur, sipërfaq- edhe me problematikat që e kompensuar. Në regjistër dimi do të merret sipas ren- hartës së vlerës së tokës që e dosjes së tij dhe problema- ja e kthyer apo e kompensuar. mund të ketë dosja e tyre, siç janë edhe të dhënat për çdo dit kronologjik të kërkesave është në fuqi do të kryhet me tikën e dokumenteve që Ndërkohë që pasqyrohen është mungesa e dokument- dosje për vendimet e Agjen- dhe kompensimi do të para. Kufiri i caktuar nga mund të ketë secili pronar. edhe të gjitha vendimet e Ko- eve të caktuara. Ndërkohë, cisë së Kthimit dhe Kompen- shpërndahet sipas këtij ren- ligji është 50 milionë lekë për Regjistri elektronik mban të misioneve dhe Zyrave Rajo- Agjencia e Trajtimit të simit të Pronave, si dhe prob- di, me përjashtim të rasteve çdo vendim të njohur.

LISTA E VEPRIMEVE QË JANË KRYER ME DOSJET E PRONAVE TË QARKUT TË SHKODRËS (PJESA E PESTË)

(V(V(Vijon ngngijon a nna umri i djeshëm)

Sip. E Sip. E Emri Mbiemri NR I Sip. E Emri Mbiemri NR I Sip. E Emri Mbiemri pretendu Zona Sip. E Emri Mbiemri pretendu Zona Sip. E (Subjekti I (Subjekti I Vendimit Njojhur/ Problema (Subjekti I (Subjekti I Vendimit Njojhur/ Problema (Subjekti (Subjekti ar, m2 & Kadastral Kompens (Subjekti (Subjekti ar, m2 & Kadastral Kompens shpronës shpronës I KKKP, Mosnjohj tika shpronës shpronës I KKKP, Mosnjohj tika Kërkues) Kërkues) lloji I e uar M2 Kërkues) Kërkues) lloji I e uar M2 uar) ua) ZRKKP e M2 uar) ua) ZRKKP e M2 pasurise pasurise Ka 8570m2 Rrethina / Ka VFJ Ka Malo Duli Muhamet Duli 497 7336 1736 5530m2 Puke / Vert.Kada truall 1495 Harte Rexhep Zeqa Cake Mehaj 84 5530 230 truall 3069 stre Ka 10400m2 Rec I Ri / Ka VFJ Ka Gjeto Luca Nikolle Zefi 496 10400 7500 harte truall 3159 Harte 11700m2 Luf / Ka VFJ Ka Marku(Sh 700m2 Ka VFJ Ka Prende Lufi Prend Lufi 87 11700 9949 Ndue Kol Shkembi Shllak 495 700 700 truall 2505 Harte kembi) truall Harte Kcire Velipoje Ka 3006m2 Ka VFJ Ka Nikolle Gjoni Nikolle Gjoni Puke / 88 3006 2446 1000m2 Rrjoll vert.pron truall Harte Ndoc Oca Luigj Molla 494 1000 2130 truall Baks / esie Ka Ka 1076 Harte 8810m2 Puke / dokm.hip Lac Vau Mus Islami Hamit Mehaj 89 550 550 Mrika ; 10000m2 Ka VFJ Ka truall 3069 otekor Ka Toma Preng Shkoza Dejes / 493 9900 Nikolla truall Harte harte 8598 Ka 41650m2 Velipoje / Ka VFJ Ka Prel Selita Pashko Selita 492 7977 2977 3000m2 Bicaj / dokm.hip truall 3734 Harte Prend Ndoka Zef Ndoka 90 3000 3000 truall 1179 otekor Ka Ka harte Kisha Kisha 27450m2 Hajmel / vert.kada 491 27450 120.7 dy Pulaj / Ka VFJ Ka Hajmel Hajmel truall 1920 stral Ka Leke Preka Gjeke Preka 500 21000 8300 t.truall 3072 Harte harte Ka Ka Bushati(H 5000m2 Samrishte vert.pron 21400m2 Narac / vert.kada Sulejman Hoti Nazmije 499 2000 Kisha Lac KishaLac 490 23400 oti) truall / 3258 esie Ka truall 2763 stral Ka Harte harte Ka Provinca Provinca Ka VFJ Ka 25000m2 Mjede / vert.pron Franceska Franceska Harte Sal Cela Sal Ademi 478 9500 5500 10000m2 Pog / truall 2702 esie Ka ne ne 309 10000 Vendimi truall 3011 Harte Shqipetar Shqipetar nuk u Ka VFJ Ka e e ankimua Harte Ka VFJ Ka 1000m2 Bushat / Nurije Cepelia Halim Harapi 308 1000 1000 Vendimi Harte truall 1329 1000m2 Bushat / nuk u Ismet Bushati Ismet Bushati 304 1000 1000 Vendimi truall 1329 ankimua nuk u Ka ankimua vert.kada Ka VFJ Ka stral Ka Rranxa Harte 80000m2 Bushat / 10000m2 Nik Marashi File Marashi 307 5300 5300 harte Rrok Nushi Rrok Pjetrushi Bushat / 303 10000 Vendimi truall 1329 truall Vendimi 3205 nuk u nuk u ankimua ankimua Ka VFJ Ka Ka Harte 10000m2 Rranxa / vert.kada Dede Gjergji Mhill Gjergji 302 8750 Vendimi truall 3205 stral Ka nuk u 10200m2 Dobrac / Halil Hoti Violeta Hoti 306 10200 10200 harte ankimua truall 1495 Vendimi Ka VFJ Ka nuk u Harte 200m2 Gushte ankimua Kole Leka Ndoc Leka 301 200 200 Vendimi truall Shllak Ka nuk u vert.kada ankimua stral Ka Ka VFJ Ka Zeneli 18000m2 Dobrac / Ali Latif Deltina 305 10800 10800 harte Harte (Deltina) truall 1495 Barbullus Barbullus 500m2 Barbullus Vendimi Hysen Rasim 300 500 500 Vendimi hi hi truall h / 1100 nuk u nuk u ankimua ankimua E diel 8 Tetor 2017 RAJON - 11 Tetë militantë ndalohen në Sabah, po planifikonin sulme terroriste Arrestohet për lidhje me ISIS

jë shqiptar 35-vjeçar për të cilin mediat e pedagogu shqiptar në Malajzi Nhuaja shkruajnë se është pedagog në një universitet publik në Shqipëri ësh- të arrestuar në Malajzi, pasi Mediat e huaja: Është një 35-vjeçar akuzohet se ka lidhje me grupin terrorist ISIS në Siri dhe në Irak. Ai u vë në pran- POLICIA ga në kuadër të një aksioni Inspektori i të gjerë të ndërmarrë në policisë tha se një SPANJË Malajzi, ku arrestuan 8 per- 35-vjeçar shqiptar, sona gjithsej. Emri i tij nuk i cili është lektor bëhet i ditur. Tetë militantë në një universitet Tubime në të dyshuar, pesë nga të cilët publik në Shqipëri, që kanë lidhje me grupin është arrestuar Katalunjë, Abu Sayyaf (ASG), baza e të gjithashtu në cilit është në jugperëndim të populli s’pranon Selangor më 1 Filipineve, u ndaluan pas referendumin një aksioni të madh në tri tetor. "Inteligjenca shtete", - tha një inspektor i tregoi se ai ka ë shtetin spanjoll policisë vendëse në Malajzi, lidhje me militantët Npriten të zhvillohen në Azinë Juglindore. Inspe- e Shtetit Islamik tubime masive kundër ktori i Përgjithshëm i Poli- (IS) jashtë shtetit", pavarësisë së Katalunjës, cisë tha se të dyshuarit u tha ai, duke iu pas referendumit të së di- kapën në tri rajone Sabah, referuar grupit elës. Demonstratat janë planifikuar të mbahen Selangor dhe Perak midis 27 Momenti i arrestimit Islamik në Irak dhe në Madrid si dhe në shtatorit dhe deri në 6 tetor të 35-vjeçarit shqiptar Siri (ISIS). gjatë aksioneve që policia qytete të tjera. Pjesë- vendëse kishte ndërmarrë. marrësit në protesta do shqiptar, i cili është lektor uar grupit islamik në Irak in e këtij viti, ku tetë perso- met, që ishin të parat të të jenë përkrahësit ku- Në serinë e parë të arresti- në një universitet publik në dhe Siri (ISIS). "Qëllimi i tij na u plagosën nga militantët kësaj natyre në tokën mala- ndër referendumit të meve, në Sandakan dhe Sa- Shqipëri, është arrestuar ishte të nxiste konflikte ra- e ISIS. Një sulm me granata jziane. Në ditët në vijim au- Katalunjës, që do të bë- bah, më 27 shtator u arres- gjithashtu në Selangor më 1 core dhe fetare në shtete", në një bar në periferi të toritetet shqiptare do të jnë thirrje për marshi- tuan dy persona malajzanë, tetor. "Inteligjenca tregoi se tha inspektori. Autoritetet kryeqytetit malajzian, Kua- bëjnë me dije edhe emrin e me të ngjashme edhe në dy filipinas dhe një tjetër fil- ai ka lidhje me militantët e vendëse kanë qenë në alarm la Lumpur, në qershor pla- pedagogut shqiptar, që ësh- Katalunjë të Barcelo- ipinas me status rezidenti të Shtetit Islamik (IS) jashtë që pas sulmit në kryeqyte- gosi tetë vetë. Shteti Islamik të arrestuar për lidhjet e tij nës. Qeveria spanjolle përhershëm në Malajzi. Dy shtetit", tha ai, duke iu refer- tin Kuala Lampur, qershor- mori përgjegjësinë për sulme Shtetin Islamik të ISIS. të tjerë të arrestuar janë ish- më herët ka kërkuar fal- të dënuar, të shpallur më je për dhunën që kanë parë fajtorë në vitin 2016 për shkaktuar forcat poli- pjesëmarrje në aktivitete core për të ndalur refer- terroriste. Njëri u arrestua endumin dhe kanë fajë- nën dyshimin për rek- jë shqiptar është pla Ngjarja në lagjen e 40-vjeçarit, në Asti të Italisë suar qeverinë e Katalun- rutimin e të dënuarve me Ngosur me armë zjar- jës për organizimin e një burg dhe planifikimin e një ri në orët e parë të ditës votimi antikushtetues. sulmi ndaj vendeve mysli- së djeshme në Itali. Siç Plagoset shqiptari me dy plumba, policia: Qindra njerëz u pla- mane, të krishtera dhe hin- bëhet e ditur nga mediat gosën gjatë përleshjeve, duse të adhurimit në Mala- italiane, shqiptari i kur policia spanjolle u jzi. I dyshuari thuhet gjith- moshës 40 vjeç është qël- përpoq të merrte kutitë ashtu se ka informacion luar me dy plumba, duke Dyshojmë se është qëlluar nga bashkatdhetarët e votimit të referen- rreth një anëtari të Tanzim mbetur i plagosur. Mëso- dumit katalunjas dhe të Al-Qaeda Malaysia, një grup het se ngjarja ka mësohet se është jashtë shpërndante votuesit. i lidhur me Jemaah Islami- ndodhur në komunën rrezikut për jetën. Ende Gjithashtu, 33 efektivë ah, i cili mbetet i lirë. Tjetri Asti, teksa shqiptari ka nuk ka të dhëna për au- mbetën të plagosur. Ka ishte një bashkëpunëtor i dalë në banesa e tij në torët e ngjarjes, ndërsa spekulime se parlamen- dyshuar për rekrutimin e dy "Quarto d'Asti". Në këtë policia bën me dije se ka ti do ta shpallë pavarës- malajzianëve. Malajzia ka moment, dy persona të dyshime se ai mund të inë në mënyrë të njëan- arrestuar qindra njerëz paidentifikuar i janë jetë qëlluar nga të tjerë shme në seancën e ar- gjatë viteve të fundit për afruar dhe kanë qëllu- shqiptarë. Policia ital- dhshme, bazuar në ref- lidhje të dyshuara me gru- ar në drejtim të të tij. iane është duke hetuar erendum. Gjykata Kush- pet terroriste. "Ne besojmë Shqiptari, emri i të cilit në lidhje me ngjarjen, tetuese e Spanjës ka pe- se ata po bënin udhëtime për nuk bëhet i ditur është nëse ka lidhje me paza- zulluar më herët sean- militantët e ASG në Mala- dërguar në spitalin re të drogës, apo ka cën e parlamentit kata- jzi", tha oficeri. Inspektori i "Cardinal Massaia" ndodhur për motive të lanas, që ishte planifi- policisë tha se një 35-vjeçar nga disa të afërm dhe dobëta. kuar për të hënën.

NJOFTIM PER SHITJE Njoftim Njoftim Permbaruesi gjyqesore Genti Bushati nxjerr per shitje ne ankand pasurine : Permbaruesi gjyqesore Genti Bushati nxjerr per shitje ne ankand pasurine : “Apartament” me sip 127.7 m2 , e rregjistruar ne rregjistrin hipotekore me nr 82 date 02.06.2011 me Ne Zyren e Permbaruesit Gjyqesor Arjan Palla me adrese “Apartament” me sip totale prej 73 m2 e rregjistruar ne rregjistrin hipotekore , vol 1 , faqe 195, me volumi 5 faqe 108 me nr pasurie 16/130+1-8, ne Zonen Kadastrale 8597 me adrese, lagjja “Pazare”, Blv.Zogu i I-re,Pall.Agimi,H-2.K-3,Ap.-5-Tirane me dt. nr pasurie 2/413+1-17 , ne ZK 8592 me adrese Qyteti Shkoder” :.... Shkoder : 10.10.2017 ora 16.00 zhvillohet ankandi per shitjen e pasurise Cmimi fillestare per shitjen ne ankand eshte ne masen 2,520,000 ( dymilione e peseqind e njezet Cmimi fillestare per shitjen ne ankand eshte ne masen 3,472,000 (tremilione e katerqind e mije) leke . shtatedhjete e dy mije ) leke . me nr. 1/197 +3-26,vol8,fq.48,zk 8260,lloji I pasurise Shitja e pasurise do te behet ( zhvillohet ) me date 16.10.2017 ora 16.16 ne Zyren e permbaruesit Shitja e pasurise do te behet ( zhvillohet ) me date 13.10.2017 ora 16.16 ne Zyren e permbaruesit apartament me sip. 73 m2 ndodhur ne Tirane,rregjistruar ne gjyqesore Genti Bushati me adrese Rruga Don Bosko , Perballe Gjykates se rrethit Gjyqesore gjyqesore Genti Bushati me adrese Rruga Don Bosko , Perballe Gjykates se rrethit Gjyqesore Shkoder. Shkoder. Personat e interesuar duhet te derdhin perpara fillimit te ankandit 10 % te vleres si garanci Personat e interesuar duhet te derdhin perpara fillimit te ankandit 10 % te vleres si garanci ne Banken pronesi te Fazile Stafa.Cmimi me te cilin fillon shitja eshte ne Banken BKT dega Shkoder me nr llogarie 41064051, ose ne Tirana Bank me nr IBAN AL74 2065 BKT dega Shkoder me nr llogarie 41064051, ose ne Tirana Bank me nr IBAN AL74 2065 1017 0000 40579,2 Euro. 1017 0000 6003 1383 9100 . 6003 1383 9100 .

REPUBLIKA E SHQIPËRISË STUDIO PËRMBARIMORE GJYQËSORE “KREON” NJOFTIM SHITJE ME ANKAND DHOMA KOMBËTARE E PËRMBARUESVE GJYQËSORË PRIVATË me PËRMBARUESE GJYQËSORE SUELA METHOXHA SHOQËRIA PËRMBARIMORE "EXECUTORES LITIUM" (EXC LIT) sh.p.k Ne date 11.10.2017 ne oren 16.00 ne zyren e permbaruesit gjyqesor Shoqëria Përmbarimore “Executores Litium “ sh.p.k Dt 12.10.2017 ora 16:00’ privat Irisa Tereziu PF me adrese ne “Rruga Fadil Rada, Pallati do të zhvillojë ankandin për pasuritë e paluajtshme : Përfundon Ankandi i Dytë për pasuritë: Danjela, Kati Perdhe, Njesia Tregtare nr.10, Tirane”, zhvillohet ankandi 1- Pasuria “Truall” me sip. 2950 m2 + ndertese me sip. 2275 m2, e regjistruar ne ZVRPP Tirane ne ZK. 2679, me nr. pasurie - Apartamentme sip.totale 72 m2, me adres në Rr. “1 Maji” Korçë, 50/24, vol.35, faqe 58 dhe pasuria “Truall” me sip. 1050 m2 + ndertese me sip. 507 m2, e regjistruar ne ZVRPP Tirane per shitjen e pasurise se paluajtshme te llojit “Njesi” me siperfaqe Me çmim 18 144 Euro ne ZK. 2679, me nr. pasurie 50/23, vol.35, faqe 57 e ndodhur ne Mezez, Tirane, ne pronesi te “DISTRIBRANDS” shpk. 2 Cmimi me te cilin do te filloje ankandi eshte ne vleren 1,026,648 Euro. - Apartament me sip totale 86.03 m2, me adresë në Pogradec totale 87.2 m , numer pasurie 15/231-N1, vol.2014-2016, ne zonen 2- Pasuria “Are” me sip. 1,400 m2, e regjistruar ne ZVRPP Tirane ne ZK. 2679, me nr. pasurie 47/16, vol.4, faqe 80, ne Me çmim 3 060 000 Lekë kadastrale 8551, me adrese Kavaje.Cmimi ne ankand te pare eshte pronesi te “DISTRIBRANDS” shpk. Cmimi me te cilin do te filloje ankandi eshte ne vleren 56,448 Euro Ankandi Zhvillohet në zyrën e STUDIO PËRMBARIMORE GJYQËSORE “KREON”, me ne vleren 8,329,553.6 (tete milion e treqind e njezet e nente mije e Ankandi do të zhvillohet në datë 12.10.2017 ora 16:00, në zyrën përmbarimore “Executores Litium” sh.p.k, me adresë Blv “Zhan Dark”, Kulla 1 Teknoprojekt, shk 1, kati 4, ap 10, Tirane adr: L.11, Blv.kryesor (ish kinma iliria) ,Kati-2, Durrës, Kontakt Cel 0682096575 peseqind e pesedhjte e tre pike gjashte) lekë. 12 - KULTURE E diel 8 Tetor 2017

PERSONAZH

Fatmira Nikolli

ficeri i “Lumit të Vdekur”, princi te “Arrëthyesi i artë” Ervis “Bukuroshja e fjetur”, mësuesi te Hi Orushja, Sokoli te “Halili & Hajria”, vëllai te “Gjergj Elez Alia”, Skllavit dhe Ido- li te “Bayadera”, Hani te “Sheherezade”, I Riu te “Migjeniana”, Djalli te “Delina”, Jose te “Carmen”. Nallbani: Skena është e shenjtë Balerini i parë i TKOB-së Ervis Nallbani, ka mishëruar dhjetra role në baletet më në dua të flas për shkallë rëndësie sepse për zë të skenës shqiptare, por përvoja e tij dhe 17 vite në skenën e TKOB, balerini: Ballafaqimi me mua skena e shkelur është e shenjtë. interpretimi i kalon kufijtë. Njëherit pjesë e -Ka kaluar në heshtje përvjetori i disa spektakleve televizive, 36- vjeçari, prej gjendjen psikologjike e shpirtërore të rolit Agron Aliajt. Si do ta mbani mend? Pse i 17 vitesh është pjesë e pandarë e magjisë së mungon operës një emër si ai? Teatrit Kombëtar të Operas dhe Baletit ku ter Lukanov ku interpreton Si mjeshtrin e koreografise shqiptare ka marrë disa prej roleve kryesore. Romeon, role që i sollën dhe no- dhe një artist të shquar me kontribute të Falë bashkëpunimit me kompaninë “The- mimin për Çmimet Kult si mëdha. Pak më shumë vëmendje karshi të atre International” Nallbani u bë pjesë e “Balerini i Vitit”. Së fundmi u kaluarës s’do na bënte aspak keq. Prof. shfaqjeve në: “10 komandamentet”, “Kate- shfaq tek “Peshkatarët e per- Agroni do na mungojë jo vetem neve që dralja e Parisit”, “Romeo & Juliet”, “Moulin lave”. patëm fatin ta njihnim dhe të punonim, Rouge”. Një vit më vonë, në 2012-n, ai inter- -Jeni balerin që keni inter- por dhe brezave ne vazhdim. preton rolin e pare në baletin “Mandarini i pretuar në disa tituj në TKOB. -Jeni shpallur balerini i vitit në një Mrekullueshëm” me koreografi te David- Si ka qenë ky rrugëtim? event të përvitshëm. Si ka qenë angazhi- Miklos Kerenyi si dhe vepra të tjera në I bukur dhe kur përkufizoj mi juaj atë vit deri të çmimi? kuadër të 100 -vjetorit të Pavarësisë. Në nën- të bukurën hedh brenda mun- I njëjti angazhim i çdo viti që nga mosha tor të vitit 2013, Ervisi largohet drejt Italisë din, sakrificën, përpjekjen jo 10-vjeçare. ku punon me Kompaninë “Balletto del Sud” vetëm timen por edhe të atyre - Veç roleve në balete klasike nuk kanë kompani e drejtuar nga Fredy Franzutti.Po që më kanë mbështetur në këtë munguar rolet e mëdha edhe në balete në këtë vit ai realizon një shfaqje me rastin rrugëtim ku vendin e parë pady- kontemporane. Ku ndjeheni vetvetja më e 80-vjetorit të lindjes së Agron Aliajt, “Ag- shim e ka familja ime. shumë? Apo varet nga roli? roniada”, interpreton “Plaga e 10-të e Gjergj -Nga vepra si “Lumi i vde- Është çështje e karakterit të rolit dhe Elez Alisë”, “Pas de deux”- “Arrëthyes”, etj. kur” a “Gjergj Elez Alia” te mënyrës së përpunimit të brendësisë sime Me trupen e baletit në Nepi, Itali- fitoi çmim- “Carmen”, “Liqeni i Mjell- në periudhë të caktuar. Zhanri nuk për- in “Arrëthyesi i Artë”, duke vijuar me bale- vame”, “Arrëthyesi”. Cili bën rëndësi themelore. tin “Historia e një kënge” në rolin e profe- është procesi i punës që vetë -Çfarë keni marrë nga puna në bale- sorit me koreografi të Enada Hoxhas dhe në balerini bën me rolin? Balerini, Ervis Nallbani tin e Preljocajt, një nga emrat më të baletin”La Traviata” duke pasur rolin krye- Studimi i veprës dhe studi- lakuar sot? sor si Alfredo. Talenti, puna dhe serioziteti i mi i karakterit. Ballafaqimi me Mos të përmendim aftësitë e medha në Ervis Nallbanit do ta shpërblenin atë dhe gjendjen psikologjike e stilin bashkëkohor, do të thoja bashkangjit- në vitet që pasuan. Në vitin 2014 ai merr pjesë shpirtërore, analizimi i kësaj të fundit (timen) filltë dhe numrave në spektakle? ja e çdo note muzikore në një lëvizje të speci- në baletin “Balloja e Diplomës” në rolin e dhe ndërthurja me karakterin e vetë veprës. Është fenomen i njohur kudo dhe jashtë fikuar baleti. Kadetit të I vazhdoi në baletin “Risveglio Koreografia, arritja teknike dhe artistike vendit. Në Shqipëri ndoshta ky diferencim -Keni qenë i angazhuar edhe jashtë dell`umanita” me koreografi të Mariuel Ste- janë pjesë e domosdoshme e këtij procesi. është pak më i theksuar për shkak të tranzi- vendit. Pse është Ervisi ende në Shqipëri, fanescu. As muzikalet nuk kanë qenë jash- -Ku ndryshojnë koreografët shqiptarë si cioneve të njohura në historinë e kombit ku mundësitë që jepen nuk duken shumë, të shfaqjeve ku ai ka pasur rolin e tij. Agron Aliaj, me ata të huajt si Tony Cande- tonë. Arti mendoj se e ka përjetuar/vuajtur ose gjithësesi ka shumë vështirësi të je- Ndërkaq, koreografi i mirënjohur, Tony Can- loro? pak më tepër se fushat e tjera. Pavarësisht tosh si artist? deloro e përzgjedh atë në rolin e Krishtit në Nënshtetësia. se jemi në 2017 dhe kushdo nga ne e njeh Dashamirësia e madhe për t’i dhuruar baletin “Caravaggio”. Në po të njëjtin vit, -Duket se paçka viteve të shumta në op- shumë mirë rëndësinë e mediave televizive. nga vetja ime artit të baletit shqiptar. Pavar- baleti “Zhizel” rikthehet në skenën e TKOB- era, famën e jep televizioni, edhe pse zhan- Tani ne jemi në dijeni të ndarjes që ekzis- ësisht vështirësive dhe mundësive të pakta së dhe performon në rolin kryesor “Albert” ret janë të ndryshme dhe për balerinin, kar- ton te publiku dhe si pasojë që në momen- që ofron vendi ynë në këtë fushë gjithmonë me koreografi te Marius Petipa dhe rivene riera bëhet në teatro më shumë se sa në tin e parë kur mer përsipër të performosh jam munduar ta ushqej veten me frymën e nga mjeshtri Agron Aliaj, vijoi me baletin spektakle. Si është kjo marrëdhënie mes në të dyja skenat duhet të vendosesh në pozitivitetit që më mbante gjallë, gjë që ma “Romeo & Zhuljeta”me koreografi nga Pe- famës dhe karrierës, mes veprës së mirë- funksion aftësitë e tua në përshtatje. Nuk ofronte publiku sa herë prekja skenën.

qëndron e hapur deri më 14 tetor, “Arti i procesit”, dialog brenda e jashtë mureve veç punimeve të realizuara në hapësirat eksperimentale nga bashkëpunimet e Valentina Bon- Fatmira Nikolli kak të profesionit dhe takimeve të sociale në vend, po ashtu praktika izzi-t dhe një grupi aktivistësh sh- herëpashershme në ekspozita e fes- pjesëmarrëse të artistëve bash- qiptarë me Wurmkos, Baubaus dhe tatujat monumentale ndër tivale. Bonizzi më ka folur gjith- këkohorë në prodhimin e kupti- Wunderkammer, paraqiten edhe Sfuten si shenja në hapësirë, kë- një me shumë pasion për këtë pro- meve të reja, që zhvendosen nga punë të Fondacionit Lac o Le Mon, sisoj përcaktojnë kohën dhe për- jekt. Në ditën kur ekspozita çelet, qendra e kryesisht kanë të bëjnë Il Fondo Speculativo di Provviden- caktohen në kohë. Hija monumen- ka hequr barrën e të qenit në me procesin dhe cilësinë e tij. Duke za (FSP) dhe Stalker, si ndërhyrje tale ka fuqinë të lërë në hije ata që proces dhe tanimë nuk sheh para, rikonsideruar kuptimin e hapjes të artistëve bashkëkohorë që i afrohen. Vetëm turma nuk ka por sheh pas, për të rrëfyer një dhe dialogut me përdorimin e ar- punojnë me praktika pjesëmarrëse frikë nga përplasjet. Mund ta udhëtim që është në fund, e jo një tit bashkëkohor, proceseve e të bazuara në komunitet e në kon- përmbysë pushtetin. Kur ajo udhë në mes. ligjbërëse dhe hulumtimit, projek- tekstin tonë, përmes artit ofrojnë mblidhet në masë, përcakton shen- Në një kuptim krejt të ngushtë, ti nxiti reflektim. Për muaj me një model apo një hapësirë reflek- jën që ripërcakton një qendër të re, mësimi i parë i artit të procesit, sugjerimeve të Patrizios”, shkëpu- radhë, në COD dhe jashtë tij janë timi për zhvillimin e mik- kështu që hijet e statujave dhe ato është me gjasë, leksioni se duhet sim nga Bonizzi, kërkuese e asoci- zhvilluar një seri dialogësh mes roekonomive të qëndrueshme so- të njerëzve shkrihen: marrin pjesë shijuar çdo hap i udhës, pa mësyrë uar, në Qendrën për Hapje dhe Di- sipërmarrësve socialë në Shqipëri ciale. Wurmkos është një labora- në një qenie të re monumentale- veçse fundin, fundi le të jetë desti- alog, një hapësirë dedikuar artit, dhe prezantimesh. Arti i Procesit tor i arteve pamore, krijuar në Baubas, Arti i Procesit, Center For nacioni, por rëndësi ka po aq udha hulumtimit dhe politikës, në regjistroi dhe bëri transparente në vitin 1987 nga Pasquale Campanel- Opennes and Dialogue, Tiranë. e përshkuar. “Me BAUBAUS lindi Kryeministri, në Tiranë. faqen web diskutimet mbi Ligjin la në Sesto San Giovanni dhe lidh Në përmbyllje të sezonit “Pro- një bisedë në largësi dhe në përfun- Për takimin e parë, fjala vjen, u 65 “Mbi Ndërmarrjet Sociale”, artin me shqetësimet psikike, pa ceset dhe Rezultatet” me finaliz- dim të procesit do ta quaja thuajse reflektua mbi vizatimin e një ende në proces shkrimi të akteve përcaktuar objektiva shpëtimi. imin e projektit Arti i Procesit, qendër e shkëputur nga BAUBAUS gjeografie të re, që të vendoste dhe nënligjore, duke synuar dialog të Baubaus u themelua në vitin 2010 kam në krah Valentina Bonizzin, në Tiranë. Me këtë, për mua filloi t’i vendoste në lidhje me kundër- qëndrueshëm mes sipërmarrësve në Milano nga Patrizio Raso, si një që më shpjegon një pas një çdo ‘ob- një lidhje e dyfishtë për Artin e shtinë e krijuar mes institucionit socialë dhe ligjvënësve. veprimtari kërkimore e cila përdor jekt e letër’ në ekspozitën-labora- Procesit: dialogët rreth Ligjit 65 me ndaj të cilit protesta bëhej dhe ven- Të pranishëm në ceremoninë artin për të punuar në zbulimin tor të konceptuar prej saj për hapë- sipërmarrësit socialë gjatë orëve dit publik në të cilin manifesto- përmbyllëse të projektit, veç për- eksperimental të vetvetes, sirat e Qendrës, që synoi të bënte të pikut të protestës, lidhje që më heshin të dyja. Për Bonizzin, man- faqësuesve të ndërmarrjeve so- nëpërmjet vëzhgimit kolektiv dhe bashkë dialogun mes sipërmar- pas u dyfishua, me dy metoda e ifestimi i protestës përpara Kryem- ciale, ishin edhe artistët që bash- refleksionit. Muzeu Wunderkam- rjeve sociale në vend, me artin rel- gjeografi të ndryshme, dhe kjo, në inistrisë krijonte kufij të rinj bren- këpunuan me Artin e Procesit: Pa- mer i Trentos e përcakton veten si acional. bashkëpunim me artistët që kisha da të cilëve humbiste perceptimi i trizio Raso i Baubaus dhe Giusi një veprim artistik, si gjest politik, Ka qenë një rrugëtim disamu- ftuar gjatë ekspozitës-laborator. sigurisë, një zonë manifestimi pub- Campisi e Muzeut Wunderkam- si aftësi akrobatike. Mbledh dhe jor, ky i Artit të Procesit. Krejt ras- Meqë s’kam marrë pjesë ndon- lik, që i merrej publikut. mer. Biseda e tyre, solli në vëmend- katalogon vende, brenda hapë- tësisht, kam qenë e përditësuar jëherë te BAUBAUS në Itali, u për- Projekti ka zhvilluar paralel- je përvojat bazuar mbi eksperimen- sirës urbane, nga njerëzit që je- njëfarësoj me hapat e saj, për sh- poqa të kapja thelbin nëpërmjet isht dialogun mes ndërmarrjeve tin. Në ekspozitën-laborator që tojnë dhe lëvizin në qytet. Redaktor: Ben Andoni; Grafika Artan Buca 305 ton italiane.” sisht dhenëvetëRinashimen- e Italisëjugore,pornjëkohë- zantine, jovetëmnëterritoret fluenca tëfortaikulturësbi- tike dhenjëmisionarmein- mbetet njëfigurëemblema- “artisti shqiptarngaVlora tika bashkëkohoreitaliane, sikundër shprehetedhekri- e kultit. dhe tëdedikuaranëobjektet isht metematikëreligjioze murale dhenëtelajo,sigur- gjejmë edhesotpunimetetij por tëpaktënnëkëtoanëne ezes, ndoshtaedhemëgjerë, Maria Maxhores,tëXhulion- mpleksin eKolegjittëSanta në Molise,kupunoiKo- la -Foxhia,shkoiedhemëtej veriore dhejugore,nëAkui- këtu qarkulloinëterrenetsa vendos nëAbrucodheprej nga Shqipëria,shkoidheu te mbërriturnëbrigjetlatine XV, Mikele daValona, qëkish- ra”. “Mihal OrtodoksingaVlo- të XV, epiktoritshqiptar, pikturë efillimittëshekullit Kampobasos, kugjendetnjë të SantaMariaMaxhore në kishënemrekullueshme kërkimor, sidhenënjëvizitë Konferencë mekarakter urativ pjesëmarrjennënjë diuesve tëfushëssëartitfig- es usugjeroimeatëraststu- Abrucos dheMolises. antropologjisë përzonate Vlerave Artistike dhetëEtno- Këshillit tëTrashëgimisë lona ishtenjëiniciativëe qiptar, Michele Greco daVa- tani. Prezantimiiartistitsh- penelit, tëpanjohurgjermë një mjeshtërishqiptartë ra punëtemrekullueshmetë domethënës qëbëritënjohu- jarje eveçantëdhemjaft es”. tikut mesAbrucosdheMolis- Vlora) dhepiktorëteAdria- Valona nga (MihalOrtodoksi vallzuese -MicheleGrecoda ekspozitë metemë:“Rilindja M NGA PROF. IRAKLIKOÇOLLARI Pa mëtëvoglindyshim, Në fillimeteshekullittë Këshilli BashkiakiMolis- Sigurisht, kjoishtenjëng-  Dritëro Agollin, Bardhyl Agasi, Merita Shkupi,BehrimJusufi etj… Në këtënumër:Inmemoriam RobertElsie,DashaDrndiç,IrakliKoçollari,Shpëtim Çuçkapër 8 Tetor 2017 E DIEL ë 28Qershor2011 anos uhapnjë lomini tëÇel në KasteloPiko Vijon nëfaqen14 Ekskluzive NE RILINDJEN ITALIANE Ekspozitë përnjë piktorshqiptartëviteve1500 NJE PIKTOR NGA VLORA Mihal OrtodoksingaVlora Michele GrecodaValona:“MadonaconBambinotrasanGiovanniesant’Adamo” e-mail: [email protected] 14 -ARTE PAMORE E diel 8 Tetor 2017

Zbulimi i këtij personazhi është një ngjarje e bukur. Po e botojmë te "Milosao", ardhur nga profesori Koçollari, i njohur për skrupulozitetin e tij. "Që në vështrimin e parë të krijimeve të Vlonjatit, dallohet qartë prania dhe influencat e dukshme të artit bizantin, sa të formave, trajtave karakteristike luspative të ikonografisë, aq edhe të intensitetit të madh koloristik që rrallë mund të haset në artin e rilindjes italiane. Të gjithë këta elementë të bëjnë të mendosh se autori i ka marrë nga tradita e artit të lëvruar në atdheun e tij, ku stilistika bizantine ishte dominante, apo e thënë ndryshe ishte PERSONAZHP forma dhe përmbajtja e artit bizantin të kohës", thotë autori... NJE PIKTOR NGA VLORA NGA PROF. DR. IRAKLI KOÇOLLARI*

VVVijon ngngijon a ffa aqja 1313aqja igurisht, prania e veprave NE RILINDJEN ITALIANE të Michele da Valonës ka qenë në ato anë për shekuj Vlora! Stë tërë, por identifikimi dhe Sigurisht, së pari na duhet të studimi veprave të mahnitshme të sqarojmë një fakt që lidhet me iden- tij është shumë e vonuar. Kjo titetin e piktorit. Dhe burimi i vonesë ka qenë e tillë për faktin se vetëm por autentik duhet thënë se vetë studimet e vëmendshme dhe janë referencat mbi autografët që selektive për artistët e ardhur nga ai ka lënë si testament të padisku- territoret ballkanase, dalmate, ra- tueshme mbi nacionalitetin e tij, guzjane, arbërore mbas pushtimit në pikturat që ai ka realizuar. Të osman, kanë filluar vonë nga kri- gjitha punimet, pra të pesë tabllot, tikët e artit figurativ në Italinë mbajnë nënshkrimin "Michele jugore. Greco da Valona", apo "Michele de "Vetëm në gjysmën e dytë të Lavalona". Studiuesit italianë, shekullit të XIX u përpunua dhe sikundër Daniele Ferrara, Dora mori formë ideja e hedhur nga Catalano, Lucia Arbace, që janë Andre Kastel dhe pas tij nga intu- marrë kohët e fundit me piktorin ita brilante e Federiko Zerit dhe dhe tabllot e punuara nga ai, nën- Pietro Zampetit, për kontributet e vizojnë qartë qenien shqiptare të lindorëve, sipas të cilëve - terre- mjeshtrit. Termi "Greco" i vendo- net bregdetare që shikojnë Adria- sur pas emrit "Mihal" të piktorit tikun kanë manifestuar në vitet e nuk lidhet me nacionalitetin e pik- Rilindjes tendenca apo prirje stil- torit, por me përkatësinë fetare të istike të të gjitha veçantive, me një tij. Në këtë rast "Greco" do të thotë karakteristikë unike - me influen- "ortodoksi". Është e njohur se kjo ca të forta nga lindja ballkanase. mënyrë të shprehuri dhe të shkru- Kjo kulturë ka tërhequr gjithash- ari ishte dhe është ende mjaft e tu linfën nga realitetet e artistëve përhapur në komunikimin, shk- padovanë të pas shekullit të XIV rimet apo dokumentacionin mes- dhe mandej ajo u zhvillua në të Michele Greco da Valona: “Madonna delle Michele Greco da Valona: “Madonna con jetar. Ky term shërbente për të iden- gjitha aspektet e autonomisë të saj. tifikuar "kristianët ortodoksë" Grazie con I santi Sebastiano e Rocco” Bambino e I santi Pietro e Paolo” "(Pietro Zampeti: "Carlo Crivelli, përpara "kristianëve katolikë" në Giorgio Culionivic, Nicola Katalogu i veprave ishme që lulëzonin në këto anë. Në botën latine, por edhe më gjerë. Pra, d'Ancona; - aspetti rinascimento radhët e tyre gjejmë jo vetëm pik- e thënë ndryshe, apo e shqipëruar, adriatico - sec XV-XIX, S. Gracioti, Katalogu i veprave të Michele da Valona rendit në inventarin e tij një torë por edhe arkitektë dhe skulp- nënshkrimi "Michaele Greeco da Roma.) numër të kufizuar pikturash, pesë të tilla, por pa mëdyshjen më të torë të famshëm, të cilët morën Valona" do të thotë "Mihal Vetëm studimet dhe hulum- vogël, me një profil krejt të veçantë në format kompozicionale, linjat emër dhe i ofruan Rilindjes dhe Ortodoksi nga Vlora". E njëjta gjë timet e thelluara të kësaj periud- anatomike të figurave, stilin dhe koloristikën tronditëse. humanizmit, botës italiane dhe më ndodhte edhe me fenë islame. Në he arritën të krijonin termat "for- Që në vështrimin e parë të krijimeve të vlonjatit, dallohet qartë prania gjerë asaj evropiane vepra dhe kr- komunikimin gojor por edhe në mat stilistike adriatikase" apo dhe influencat e dukshme të artit bizantin, sa të formave, trajtave ijime të rralla e të papërsëritshme, shkrimet e mesjetës dhe gjer në "Piktura adriatike" dhe "rilindja karakteristike luspative të ikonografisë, aq edhe të intensitetit të madh nga mjeshtra të tillë si Gjergji i ditët tona përdorej dhe përdoret adriatike" (Zampeti), që tanimë koloristik që rrallë mund të haset në artin e rilindjes italiane. Shebenikut, Laurana, Gjergj Dal- termi "turku" për një individ të janë koncepte të mara nga studi- mati, Shqiptari Andrea Aleksi, pik- besimit islam. Pra, edhe në këtë uesit e historisë së artit dhe tre- natyrisht pak më shumë për ne nikimin human, kulturor, të ideve, tori nga Zara, Blash Jurje, Andrea rast "turku" nuk nënkupton ko- gojnë në mënyrë specifike format shqiptarët kur përmendim Detin interesave, etj., deti Adriatik mbas Rizo, Bizamano, etj. (Daniele Fer- mbësinë turke të individit, por për- tipologjike të artit figurativ që lulë- Adriatik, në kujtimet dhe imazhet pushtimit turk fatkeqësisht u rara: "Michele Greco da Valona nel katësinë fetare islame të tij. zuan në shekullin e XV përgjatë tona përcillet vizioni i trishtë i kthye në një vijë fronti që ndante Rinashimento Adriatiko - pittori Ishte e nevojshme të vendosej brigjeve të Detit Adriatik, nga të hapësirave të ndaluara, të një kon- dy botë; Perandorinë Osmane, (për e committenti fra Oriente e Occi- ky cilësor "greku=ortodoksi", pasi dy anët e tij, nga Istria në Pulian cepti gjeografik ndarës mes dy pasojë Ballkanin) me Evropën dente." në botën latine, katolike të kohës, Italiane, nga Arbe në Raguzë, nga botëve, lindjes dhe perëndimit! Perëndimore. Pas gati pesë shek- minoranca lindore dhe për më Boka e Kotorit ", në Shkodër, Vlorë, Nga një pellg dikur i përbash- ujsh, reminishencat e asaj ndarje- MIHALI NGA VLORA shumë përkatësia fetare e ndry- etj. (L. Murillo: "Storias di una tavo- kët, nga hapësirë pa barriera për je vazhduan gjatë. Ky det, Adria- Një piktor që mërgon dhe kri- shme nga ajo vendase ishte një el- la - Michele Greco da Valona e il lëvizjet, këmbimet tregtare, komu- tiku, sot është ende shenjë e një jon në Itali ement identifikues i rëndësishëm. tritico di Cona di Mare", Roma). kufiri të vështirë për komunikim, Pikërisht, përmes ujërave të Aq e përhapur ishte njehsimi i ter- Megjithë pasojat fatale të pushtim një hapësirë dhe faktor jo favori- këtij deti, Adriatikut, veçmas në mit "greku" që nënkuptonte barbar, me gjithë rrënimin zues për lëvizjet dhe këmbimet e shekullin e XV, nga brigjet ar- "ortodoksinë", sa edhe sot e kësaj ekonomik dhe emigrimet e shum- lira humane dhe kulturore. bërore mbërritën në brigjet e dite shpesh nga perëndimorët sh- ta të shkaktuara nga pushtimi Krejt e kundërta ndodhte me Pulias dhe më gjerë në Gadishul- kruhet dhe përdoret termi "kisha osman, shpirti krijues ndër sh- rrugët detare mbi këtë det, që fa- lin latin, një numër i madh famil- greke"= për "kisha ortodokse", apo qiptarët vazhdoi të pulsonte dhe vorizonin lëvizjet, të paktën gjer jesh fisnike, luftëtarësh që ishin "është e ritit grek"= për "është i krijonte. Në këtë periudhë dhe në në shekullin e XV. Adriatiku ishte ndeshur keq me forcat osmane, ritit ortodoks". vazhdim, gjenerata piktorësh të një hapësirë e përbashkët për hallexhinj të dërmuar ekonomik- Për identifikimin e origjinës së njohur dhe të tjerë anonimë, të pa popujt e brigjeve të të dy anëve, ish- isht nga barbaria osmane, por edhe mjeshtrit do të duhet të bëjmë evi- studiuar ende, të tillë si Onufrit, te një faktor dhe mundësi bash- intelektualë që nuk gjenin dot më, dente edhe një fakt interesant dhe vëllezërit Zografo nga Korça, Selin- këpunimi, për lidhjet dhe ballafa- apo kishin humbur terrenin e të çuditshëm njëkohësisht, atë që micasi e të tjerë, lanë vepra të qime të shumta për protagonistë ngrohtë të krijimit në këto vatra. artisti këmbëngul duke përsëritur mrekullueshme arti, që pasurojnë dhe destinacione të shumta të gru- Jo pak, nga radhët e intelektualëve në çdo tablo të tij se ai vjen nga trashëgiminë unike të kulturës të peve kolektive dhe dramave indi- arbërorë të mërguar lanë gjurmë Vlora, qytet port, me pozitë të vendit tonë. viduale. në botën e madhe të Rinashimen- rëndësishme strategjike, komer- Edhe në fushën e artit, Adria- tos, ofruan talentin dhe bashkë me ciale dhe ushtarake, të rëndë- ADRIATIKU, NJË URË tiku ishte përgjatë mesjetës së vonë të vepra të mrekullueshme në gji- sishme në bregun jugor të Ar- LIDHËSE gjer në shekujt e XIV-XV një hapë- ni të ndryshme të artit, si pikturë, bërisë. Turqit e pushtuan këtë port PËR ARTIN E TË DY sirë e shkëmbimeve intensive të skulpturë, etj. Ndër ta tanimë du- të rëndësishëm në vitet 1480, kur BRIGJEVE artistëve, të modeleve, tendencave het të renditet edhe Michele Greco flota turke rrethoi Otranton, dhe Për të gjithë ballkanasit dhe dhe formave stilistike të larm- da Valona - Mihal Ortodoksi nga që prej atij moment, Vlora nuk e E diel 8 Tetor 2017 MEA CULPA - 15

edhe dy letra institucionale letërkëmbimi, ku ai pakënaqur për faktin sepse shkrimi ishte me ger- prozator malazes . Shkrimtari bashkëkohor ...nga numri i shkuar kërkon para për botimin e françeskanëve dhe një ma shumë të vogla dhe gati i palexueshëm, malazias Vladimir Vujonoviç ndau emocionet “Milosao” e këtij numri mund të konsidero- shtypshkronjë. sipas tij. Duket se nuk e vlerësonte hapësirën dhe përshtypjet e tij në një mbrëmje letrare në het relativisht e mirë. Argumentin kryesor ia lamë Nga numri i shkuar, “Milosao” filloi botimin e prej dy faqesh që i ishte lënë. Tiranë, organizuar nga POETEKA, pak ditë At Zef Pllumit dhe kundërshtitë e tij me komuni- një cikli të gjatë kushtuar poetit Dritëro Agolli, Krejt ndryshe, megjithë vonesën e madhe, më parë. I shoqëruar nga shkrimtari i njohur tetin françeskan. Interesant është se tashmë pas përgatitur nga Shpëtim Çuçka, përkthyes dhe muzikologu Sul Gragjevi e vlerësoi botimin e malazez me origjinë shqiptare Jovan Nikolai- vdekjes, klerikut, i atribuojnë shumë gjëra, por publicist. Autori ka punuar për disa javë mbi fig- shkrimit të tij dhe ishte shumë i gazmuar. Opera dis, ai iu përgjigj shumë pyetjeve për bash- nuk realisht gjërat që atë e shqetësonin dhe që ai urën e personalitetit të njohur të letrave shqipe “Jevgenij Onjegin” e Çajkovskit, është një opera këkohësinë e letërsisë së sotme malazeze, i ngriti si probleme. At Zef Pllumi është një nga për ta paraqitur me të gjithë larmërinë e mund- e veçantë apo speciale, në të cilën dashuria gjuhën e vendit të tij në letërsi dhe debatet e klerikët që ka vuajtur më shumë nga të gjithë në shme. Në fakt, duket se nisjen e mori në mo- është tema, karakteret dhe situatat sillen rreth ndryshme në vend, që lidhen me të... burgjet komuniste. Por surpriza do ta priste kur mentin, kur autorit të ndjerë iu dedikuan pa fund aspekteve të dashurisë. Pra, dashuria është Mendojmë se numri ishte i mirë relativ- ai doli nga burgu. Vërtetë në sistemin e ri, atij do ditirambe dhe figura e tij pati shumë apoteoza por arsyeja që vëmendja përqendrohet në ata kar- isht, edhe pse kërkonte pak më shumë la- t’i njihej vuajtja veçse duhet të pohojmë se nuk edhe nëpërkëmbje. Nuk u tha realisht thelbi, mëton aktere dhe çfarë ndodh me to. ‘Onjegini’ është tim. Layout punoi shpejt dhe me përgjegjësi, ishte se kishte aq marrëdhënie të mira me Ur- përkthyesi i njohur. shkruar nga një kompozitor i cili është futur thellë por zgjidhjet grafike, nuk ishin aq dhrin e vet. Redaktori e ka takuar dhe intervistu- Moikom Zeqo rivjen sërish në faqet e në kulturën Perëndimore të Europës, shkroi ai. mbresëlënëse sa prisnim prej autorit të ar në të gjallë dhe solli shqetësimet e tij, por “Milosao” me një cikël. Autori kishte mbetur i Vetë redaktori shkroi dhe një shkrim për një grafikës.

mori më veten si port dhe bazë ak- vlonjatit, sikundër Lucia Abracce shenjtor paraqitet përherë i veshur tive detare. nënvizon: "Ka një karakter mbi- me uniformën e luftëtarit me arma- Gjykojmë që është logjike të zotërues dhe shprehje origjinale tim dhe në kalë, sikundër po aq i mendosh se - një artist që detyro- krijimtaria artistike dhe veçmas pranishëm është tek këta piktorë het të largohet nga atdheu prej një piktura e zonave bregdetare të edhe prania e Shën Gjergjit, edhe ky pushtuesi të egër, - sigurisht, veç Adriatikut jugor të Italisë në përherë në paraqëitjen e një luftë- mallit dhe nostalgjisë ai merr dhe raport me veriun, në periudhën e tari të armatosur dhe me kalin e gatuan në përditshmërinë e ën- Rilindjes. Kjo sigurisht ka ardhur luftës pranë, apo hipur mbi të. drrave dhe emocionit këmbëngul- si pasojë e këtyre emigrimeve, e Në afreskun që përmëndim më jen për të mos e braktisur atë këtyre këmbimeve, të cilat krijuan sipër të kishës të Shën Mërisë së shpirtërisht. Nën këtë logjikë terrenin për një "shtrirje ndërko- Detit të dy shenjëtorët që përmën- mund të ngremë pyetjen: - Mos mbëtare" dhe "ndërkulturore" të dim janë vendosur nga piktori sh- vallë përsëritja e nënshkrimit, artistëve dhe të artit të tyre, pik- qiptar krah njëri tjetrit. Në mënyrë "Michele Greco da Valona", në turës. Aspekti me relevant për kra- simbolike në tablo paraqitet edhe fund të çdo tabloje, përveç preten- hinën e Molizes është prania në turku, i cili ka marrë një goditje të dimit të autorësisë së veprës dhe këtë vend i veprave të "Michele da tmerrshme në gojë, nga Shën Dhim- dinjitetit të mjeshtërisë, kishte Valona", më konkretisht ato në itri. Skena e goditjes vdekjeprurëse qenë një gjest i piktorit për të kuj- qytetin e Xhulionezes (Gugli- me hushtën e gjatë në gojë, është e tuar veten, qytetin e origjinës nga onese). Tabloja e këtij mjeshtri në ngjashme me ato që kemi parë në vinte dhe gjithashtu për të infor- katedralen e këtij qyteti që paraqet tablo të tjera por me të vemin ndry- muar në mënyrë pragmatike se ku "Madonën me fëmijën në duar dhe shim që luftëtari që jep goditjet duhen bërë gjurmimet ?! në krah Shën Xhovani Batistën kuçedrës apo dragoit është Shën Nëse do të bënim një paralele, (Shën Gjon Pagëzorin), është një Gjergji. Kjo skenë lufte në afreskun duhet të kujtojmë se arbëreshët nga shëmbujt më sinjifikativë." mural të kësaj kishe, pa dyshimin më emigrant të vendosur në Kalabri të vogël është një skenë simbolike dhe bënin të njëjtën gjë ndërsa krijo- PIKTORË TË TJERË metaforë e fortë e qëndresës së Gjergj nin këngët e tyre. Ata thërrisnin SHQIPTARË TË PANJOHUR Kastriotit kundër pushtuesve os- në përditshmërinë e tyre, përmes NË BREGDETIN E MOLIZES, manë." (Paolo Moriello dhe Marilena artit të poezisë, vendin e origjinës, NË SHEK. XV-XVI Cozzolino - Universita di Molise - res- prej nga ata kishin emigruar, Një tjetër prani e piktorëve sh- tauro pitorico.) Morenë (Peloponezin): "Moj e qiptarë të shekullit të XV dhe e SHËN GJERGJI DHE bukura More!" tablove të tyre gjendet në qytezën GJERGJ KASTRIOTI Të njëjtën gjë bën edhe piktorit e Kampomarinos në bregdetin e Por, figura e Shën Gjergjit ndër vlonjat, kujton përmes au- Molizes. Është fjala për disa shqiptarët, mbas qëndresës së njo- tografëve të lëna në tabllot e tij, Michele Greco da Valona: “Madonna con Bambino tra santa afreske të mrekullueshme, që spe- hur të heroit tonë kombëtar Gjergj atdheun e lënë pas, nga ku kishte Caterina d’Alesandria e san Nicola di Bari” cialistët e artit e kanë të vështirë Kastrioti kundër pushtuesve osmanë emigruar - Vlorën (da Valona)! ti datojnë saktësisht, gjenden në mori të tjera përmasa dhe vlerësime, mjeshtrit vlonjat, janë të përafru- keqësisht nuk e kemi apo ende Kishën e "Shën Mërisë së Detit" në tanimë jo vetëm në dimensionin liter- VEPRAT E PIKTORIT VLONJAT, ara në stil, teknikë dhe gjer në di- njuk është identifikuar. Së treti, qytezën e Kampomarinës (Kam- al relixhioz, si figurë e një shenjtori NJË RISI NË ARTIN E namikën anatomike, qartazi me autori të paktën për dy vite, që prej pobaso). Në të paraqiten shenj- në radhët e shenjtorëve të kristian- RINASHIMENTOS artin e Rilindjes italiane. vitit 1504 dhe gjer në fund të vitit torët, Shën Dhimitri, Shën Nikol- izmit, por ai filloi të identifikohej edhe Katalogu i veprave të Michele Sikundër përmendim, nga kr- 1505 ka qenë në zonën bregdetare la dhe Shën Pjetri, në krah të të me vetë heroin tonë Gjergj Kastriotin. da Valona rendit në inventarin e ijimet e mjeshtrit gjer më tani janë të Guglioneses dhe pak më vonë në cilëve ruhen edhe mbishkrimet në Kishte disa arsye që ndër shqipttarët tij një numër të kufizuar pik- identifikuar dhe ruhen vetëm pesë Cona, në bregdetin e Vastos. gjuhën greke. (bëjmë me dije se të ky shenjtor të identifikohej me Shën turash, pesë të tilla por pa mëdys- tablo të tij dhe ato janë: Aktiviteti i këtij artisti, nese e gjitha mbishkrimet në afresket e Gjergjin, ndërsa ilustroheshin dimen- hjen më të vogël, me një profil kre- 1. Madonna con Bambino tra krahasojme me atë që ka ndodhur kishave kristiane ortodokse, në të sionet murale dhe ikonostasat e jt i veçantë në format kompozicio- santa Caterina d'Alessandria e sa përgjatë Adriatikut verior të Ital- gjithë hapësirat e perandorisë Bi- kishave apo katedraleve në Arbëri nale, linjat anatomike të figurave, Nicola di Bari - 1505 isë, në raport me territoret e zantine, nën kufijtë e të cilës gjendej dhe në Itali. stilin dhe koloristikën tronditëse. 2. Madonna con Bambino tra Mbretërisë së Napolit, ku kishte edhe vetë Shqipëria, hartoheshin Sipas rrëfenjës kristiane, Shën Që në vështrimin e parë të kriji- san Giovani Battista e shumë shqiptarë dhe dalmatë, pa- në gjuhën greke, gjuha zyrtare e Gjergji ishte luftëtar trim, i cili para- meve të Vlonjatit, dallohet qartë sant'Adamo - 1505 varësisht nga dasitë katolike apo kësaj perandorie ) . qitet përherë në ndeshje me të keqen, prania dhe influencat e dukshme 3. Assunzione della Vergine e ortodokse, është krejt evidente Këto piktura (afreska) që ilus- një kuçedër të cilën e mposht fatal- të artit bizantin, sa të formave, tra- San Tommaso - 1505 krijimtaria dhe stili karakteristik trojnë këtë objekt kulti arritën të isht duke I ngulur hushtën në jtave karakteristike luspative të 4. Madonna delle Grazie con i I "Vlonjastit" në raport mne gjithë mbijetojnë që prej shekullit të XV grykë dhe mandej duke e qëlluar ikonografisë, aq edhe të inten- santi Sebastiano e Rocco - 1505 të tjerët. Studjuesit e artit Italian gjer në kohët tona dhe u gjetën me shpatë. Sigurisht, të njëjtën gjë sitetit të madh koloristik që rrallë 5. Madonna con Bambino e i që janë marë me krijimtarine e vetëm në vitin 1982, kur një eks- kishte bërë edhe heroi ynë, ai për mund të haset në artin e rilindjes santi Pietro e Paolo - 1505 peditë restauruese gjeti nën shtre- 25 vite ishte ndeshur me të keqen, italiane. Të gjithë këto element të Duke i parë me vëmendje tablot, sat gëlqeres dhe suvanë tablot e Perandorinë Osmane dhe e kishte bëjnë të mendosh se autori i ka kohën e krijimit të tyre, si dhe një përmëndura. Nuk përjashtohet që dalë fitimtar. Simetria në këtë sim- marrë nga tradita e artit të lëvru- kontratë që tregon qartë se kush tablot të jenë realizuar nga piktorët bolikë ishte e bukur, e përshtat- ar në atdheun e tij, ku stilistika është porositësi i disa prej veprave shqiptarë pas inkusioneve barbare shme dhe frymëzuese për sh- bizantine ishte dominante, apo e të vlonjatit, mësojmë disa fakte që ndërmorën osmanët në vitin 1519 qiptarët. Është kjo arsyeja që tablot thënë ndryshe ishte forma dhe interesante. Së pari se ishte treg- në këto anë. dedikuar Shën Gjergjit i gjejmë përmbajtja e artit bizantin të ko- tari Cola Bevilacqua që më 1 Jan- Paraqitja e shenjtorëve në këto kudo ku kishte emigrant shqiptarë hës. Por, sigurisht tabllot e Mi- ar të vitit 1505 ka kërkuar nga afreske, për nga trajta e punimit të apo stratiotë (luftëtarë shqiptarë në halit nga Vlora, veç tradicionales mjeshtri realizimin e tre tablove ikonografisë dhe kompozicioni nën- formacionet ushtarake të ushtrive , tipikes bizantine, të ngjizura dhe kundrejt një shpërblimi të caktu- vizojnë në thelb traditën e pikturës perëndimore), në territoret ital- të importuara në shtegtimet e tij ar financiar. Së dyti; mësojmë fak- lindore por natyrisht në të dallohen iane, nga jugu, Siçilia, Kalabria dhe si mërgimtar, bartin dukshëm in- tin se të tre këto tablo me dimen- edhe infkuencat e pikturës së ri- gjer në veri, në Venecia. fluencën dimensionale të artit të sione relativisht të mëdha janë nashimentos italiane. Prania e fig- Le të shpresojmë se kërkimet e Rilindjes italiane, atë art që i jap- punuar nga piktori prej muajit urave dhe fizonomisë turke si dhe e mëtejme për Vlonjatin Mihal do të in veprave të vlonjatit përmasat e Qershor gjer në muajin Shtator të ushtarëve me armatimi dhe kuajt e na ofrojnë të tjera vepra dhe të tjera humanizmit, që gjallonte ato kohë vitit 1505, çka flet qartë për një ak- tyre të luftës janë element që i gje- të dhëna me interes për të, apo shpirtin dhe karakterin e epokës tivitet mjaft intensive krijues dhe jmë edhe tek Mikeli nga Vlora. artistë të tjerë shqiptarë që kanë së Rinashimentos. Figurat e shen- sigurisht na jep të drejtën të men- Po ashtu, figura e Shën Dhimi- derdhur talentin e tyre në tokën e jtorëve, të Shënjtores Mari dhe e dojmë se "da Valona" duhet të ketë trit është ajo e një shenjtori mjaft Rinashimentos apo edhe më gjërë shenjtorëve të tjerë që shoqërojnë pasur një krijimtari mjaft të be- present në afresket e kishave krist- , në atë europiane. temat biblike të pesë tablove të gatë, pra numeroze, të cilën ne fat- jane shqiptare dhe pak më gjerë. Ky PrPrProfofof. Dr. Irakli KK. oçollarioçollarioçollari 16 -ESSE E diel 8 Tetor 2017

Autori, në këtë copëz, hedh një vështrim për mëdyshjen e autorit. “Një vlerësim i gjithanshëm dhe i vëmendshëm, pa kufizime dhe metafizikë botëkuptimore, do të gjejë patjetër – dhe pa shumë vështirësi – thelbin e tyre: flamujt e ën- drrës së madhe të çlirimit të vendit dhe të një shoqërie të mbështetur mbi parimet e barazisë dhe drejtësisë shoqërore, flamuj të ëndrrës së djalërisë, rinisë dhe burrërisë, në fakt të të gjithë jetës, së Dritëro Agollit, flamuj që ai i ka mbajtur përmes vështirësisë dhe kurrë nuk i ka hedhur, as në klimën e një kohe të sahartë, të shkretëtirtë”, shkruan autori... ARGUMENTA Dritëro Agolli përballë socializmit fjala e mirë e popullit vlen pakra- NGA SHPËTIM ÇUÇKA* hasimisht më shumë se lëvdatat e të huajve, sado të sinqerta – pale VVVijon ngngijon a nna umri i shkuar më pastaj të mençura! – qofshin 6. këto të fundit. Le të shohim tani periudhën e Ndërkombëtarizimi i artit dhe rinisë dhe burrërisë së autorit në letërsisë ka qenë dhe mbetet një krijimet letrare përkatëse. proces i mirëfilltë ndikimi politik, Sot te ne, kur vjen fjala për këtë sa herë që ai në një mënyrë a periudhë, është bërë modë të për- tjetrën i është diktuar së jashtmi menden romanet “Shkëlqimi dhe një shoqërie. Dhe sot ai është hap- rënia e shokut Zylo”, “Arka e djal- tazi pjesë e procesit të globalizim- lit”, “Kalorësi lakuriq”, dhe it, i cili nën parrullat ndjellëse për tregimet e përmbledhura në përparim (në ç’drejtim?), liri (nga vëllimin me titull “Zhurma e kush a ç’gjë?) e të drejta (të indi- erërave të dikurshme”. Asgjë vidit kundër shoqërisë?) aq trazira tjetër. Asgjë. Nënvizohet fakti që e të zeza u ka sjellë shumicës së mbi këto vepra u ndie pesha e cen- vendeve e popujve. surës së shtetit, flitet për sukses- Çfarë dallon shqiptari i vëmend- in e botimit të “Zylos” në vendet e shëm (prania e të cilit në shoqërinë tjera. Këtu pak a shumë përmblid- tonë duket se ka vajtur duke u rral- hen meritat e këtyre veprave. Kri- luar) te romani “Shkëlqimi dhe tika e huaj ka vënë në pah edhe rënia e shokut Zylo”? Një pasqyrë ngjashmëritë e romanit “Shkëlqi- të disa trajtave të gabuara, po edhe mi dhe rënia e shokut Zylo” me të shëmtuara, të punës adminis- krijime të përafërta në vende të trative në sistemin socialist. tjera, ngjashmëri të tematikës, të Konkretisht burokratizmin, stilit etj.etj. jtani, “Kalorësi Lakuriq”): Përballë burokracisë dit dhe të një shoqërie të mbështe- domethënë, punën e zyrave të sh- Po të shqyrtohen me vëmendje tur mbi parimet e barazisë dhe këputura nga jeta e gjallë, dhe Konkretisht burokratizmin, ato që janë shkruar e thënë për “Mua të gjithë ju më jeni never- drejtësisë shoqërore, flamuj të ën- frazizmin, siç e cilësonte jo rrallë romanin “Shkëlqimi dhe rënia e itur. Të gjithë: akademikët, gratë, domethënë, punën e zyrave të drrës së djalërisë, rinisë dhe bur- Dritëro Agolli në fjalimet dhe sh- shokut Zylo” apo edhe për drejtuesit, rrugët, qytetet, shkëputura nga jeta e gjallë, rërisë, në fakt të të gjithë jetës, së krimet e tij letraro-politike këtë tregimet e përmbledhura në kalimtarët…Ngado shoh lajka- dhe frazizmin, siç e cilësonte jo Dritëro Agollit, flamuj që ai i ka pamje dhe shfaqje ndër më të duk- vëllimin “Zhurma e erërave të tarë dhe hipokritë që fshehin të rrallë Dritëro Agolli në fjalimet mbajtur përmes vështirësisë dhe shmet e burokratizmit, dikurshme”, të krijohet bindja se vërtetën, që mizerjen e quajnë ar- dhe shkrimet e tij letraro- kurrë nuk i ka hedhur, as në domethënë përdorimin e togf- këto vepra shihen nga një pikë e ritje, që ligjet absurde ekonomike politike këtë pamje dhe shfaqje klimën e një kohe të sahartë, të jalëshave dhe shprehjeve gjuhë- vetme: kjo prozë e Dritëro Agollit e shoqërore i bazojnë teorikisht ndër më të dukshmet e burokra- shkretëtirtë. sore të ngurtësuara, të spër- është shprehja e kundërvënies së për të justifikuar varfërinë dhe tizmit, domethënë përdorimin e Ne nuk mund të mos arrijmë dredhura dhe pa përmbajtje tij – qoftë edhe të kujdesshme – për t’i vënë këto ligje e këto parime togfjalëshave dhe shprehjeve pikërisht këtu, në këtë përfundim. konkrete. Të dyja këto dukuri ndaj sistemit politik dhe realitetit në vitrinat e dyqaneve në vend të gjuhësore të ngurtësuara, të Dhe nuk mund të mos e shikojmë paraqiten në roman të shoqëruara të kohës. ishit, qumështit, djathit dhe spërdredhura dhe pa përmbajtje nga ky këndvështrim të gjithë ve- nga dukuria e tretë, e padukshme, Në të vërtetë nuk është e domos- patateve…Xhungël lajkatarësh konkrete. Të dyja këto dukuri prën letrare të Dritëro Agollit, të e punës së mefshtë të zyrave: harti- doshme njohja nga afër me autor- dhe gënjeshtarësh!” paraqiten në roman të shoqëru- gjithë veprimtarinë e tij qytetare mi i fjalimeve dhe artikujve të she- in për ta përcaktuar me siguri një ara nga dukuria e tretë, e e shoqërore. fave të zyrave nga vartësit e tyre. pohim të tillë. Kur sistemi social- Nuk është vallë kundër siste- padukshme, e punës së mefshtë Dhe atëherë para ndërgjegjes Është e qartë që të tria këto ist u shemb (apo e rrëzuan?), in- mit të kohës? Ç’është e vërteta, të zyrave: hartimi i fjalimeve sonë shoqërore e qytetare – nëse dukuri, të lidhura e të ndërvaru- teligjencia e vendit, e të gjitha vepra u përfundua në vitin 1995 dhe artikujve të shefave të kemi një të tillë – do të shpaloset e ra mes tyre, e kanë ngacmuar deri fushave, veçanërisht zjarrtas ajo dhe e pa dritën e botimit në vitin zyrave nga vartësit e tyre. vërteta e madhe e poemave të në dhembje vëmendjen dhe e artit dhe kulturës, e përqafoi në 2016. Në të, në të gjithë lëndën e Dritëro Agollit, e të gjitha poe- ndërgjegjen e D. Agollit, që për hir masë dhe me entuziazëm atë saj, ndihet fare qartë që është përz- mave të tij të epokës socialiste: të veprimtarisë shoqërore ka pa- proces historik. Dhe është e le- ier dhe shkrirë në mënyrë përfun- “Poema e udhës” (1957), “Mendime sur mundësinë të shohë këto e htëkuptueshme që mbështetja e dimtare dhe të padallueshme në vjeshtë” (1960), “Dhjetë sy” plot të meta e dobësi të tjera më të inteligjencies për shembjen e siste- gjendja shpirtërore e autorit në (1960), “Poema e të pagjumëve”, lehta a më të rënda. Në shoqërinë mit (domethënë për rrëzimin e tij) këtë periudhë të fundit, aq sa nuk “Dashuri dhe ferrobeton” (1962), socialiste, të veçuar nga ndikimet nuk nisi ato ditë dimri 1990. In- mund ta ndash se cilës kohë i “Poemë malore” (1962), “Devoll, – rrallëherë të mira e dashamirëse teligjencia kishte kohë që men- përkasin këto apo ato përjetime Devoll” (1964), “Baladë e re për ko- – të vendeve perëndimore, klima donte vetëm për vete dhe ëndërron- dhe përsiatje. Gjithçka tingëllon misarin” (1964), “Rebelimi i parë”, shoqërore dhe ajo e mar- te fitime të majme, krijime sipas në përkim me vitet 1979-1995 “Toka ime, kënga ime” (1967), “Bal- rëdhënieve të zyrës të paraqitura gustos së botës së huaj, komod- shënuar në fund të veprës. ladë e ashpër” (1968), “Baballarët” në romanin “Shkëlqimi dhe rënia itete, pushime turistike, jetesë si Por po këtu në fund janë vënë (1969), “Komunistët” (1971), “Nën- e shokut Zylo”, shiheshin si diçka jashtë shtetit ose edhe jetë jashtë edhe vargjet: toriada” (1976), “Nënë Shqipëri” e dënueshme. Këtu edhe qëndron- shtetit. (1974), “Poemë për babanë dhe për te vlera e romanit për atë kohë. Pakënaqësia e Dritëro Agollit Ju flamujt e mi, lamtumirë, veten” (1956, 1984). E sotmja, kur qindra mijëra me realitetin e kohës gjen shpre- Ju flamujt gjakosur e grisur, shqiptarë u vendosën për të jetu- hje edhe në të tilla vargje (“Poema T’ju mbaja ka qenë e vështirë, ngjyresë të fortë tragjike janë: fla- 7. ar pikërisht në vendet e qytetërim- e njeriut të zemëruar”, 1992-1994): T’ju hidhja s’kam qenë i lajthi- mujt e gjakosur e të grisur me sh- Por më parë le të ndalemi pak it perëndimor dhe kur ndodhemi tur. tizat e thyera dhe Saharaja e Ën- edhe te romani “Shkëlqimi dhe çdo ditë e disa herë në ditë nën Rinia ime, të kisha ikur edhe drrës. rënia e shokut Zylo”. Këtu e më bombardimin e lajmeve dhe të de- unë bashkë me ty, Ndaj vdisni në gjurmët e gërry- Lexuesi mund t’i përfytyrojë tej nuk do të mbahen parasysh klarimeve të politikanëve të huaj T’i merrja me vete në varr edhe era, dhe zbërthejë sipas mendjes së tij vlerësimet e personaliteteve të e jo vetëm vendës, burokratizmi ëndrrat e kaltra, Përzihi mes hirit dhe rërës këto simbole poetike. Por një huaja. Pse? Për arsyen e thjeshtë dhe frazizmi na janë shpalosur si Mos kisha parë këtë gjysmë Dhe shtrihi me shtiza të thyera vlerësim i gjithanshëm dhe i vë- se Dritëro Agolli, si pjesa më e mirë dukuri të rëndomta, të përhapura shekulli ndotje me sy, Në shkallët e verdha të hënës mendshëm, pa kufizime dhe (jo më e madhe!) e shkrimtarëve gjerësisht dhe aspak të qor- Mos kisha parë llumra kënete, metafizikë botëkuptimore, do të tanë dhe si pjesa më e mirë edhe e tueshme, përkundrazi të veshura krimba e larva! Atje në Saharën e Ëndrrës… gjejë patjetër – dhe pa shumë vësh- shkrimtarëve të vendeve të ndry- me një tis aristokratizmi, i cili jo tirësi – thelbin e tyre: flamujt e shme, ka shkruar për popullin e rrallë i duket shumë tërheqës një Ose edhe në prozë (Dane Ga- Dhe temat e këtyre vargjeve me ëndrrës së madhe të çlirimit të ven- tij e jo për publikun e huaj. Dhe numri jo të vogël banorësh të E diel 8 Tetor 2017 IN MEMORIAM - 17

E gjithë kjo punë e tij, më shumë pati jehonë ndër të huaj sesa vendasit. Këta të fundit e vlerësonin, më së shumti, kur ai i përmendte në punët e tij ose i përkthente. Në rast se nuk e bënte këtë, ai ishte thjesht një Robert Elsie, një qytetar kanadez me origjinë gjermane, që dinte mirë anglisht. Sa ishte gjallë, besoj se të rrallë do kenë qenë shqiptarët që do e kenë pyetur ndonjëherë: Po ne si mund të ndihmojmë?! Ne nuk e bëmë sepse jemi të interesuar thjesht për egon tonë dhe sëmundjen kombëtare për të qenë në qendër të gjithçkaje. Pra, tani ta lëmë të qetë Elsien! Se për ta harruar do e PERSONAZHP harrojmë sa të futet në dhé. Robert Elsie, e lëmë të qetë, NGA BEN ANDONI

e të shpresojmë që Rob ert Elsien ta lenë të qetë. Jo se nuk e kemi lënë të Lqetë deri më tani, porse ashtu si nuk e përmendëm kurrë për shumë shqiptarë ai ka qenë thjesht një studiues, nga të toj përgjithmonë këtu. Ka shumë mbëtare, studimet letrare, sjelljen shumët, që merret me shqipen frustracion të jetës së përdit- moderne të historisë së letërsisë dhe shqiptarët, dhe që kështu je- shme. Jeta është shumë e sh- dhe vetë disiplinave të historisë, ton. Po, kështu jetonte vërtetë. kurtër e unë nuk kam kohë te për kontributet në koleksionet Ai e kishte pohuar vetë këtë dhe përplasem në pengesa, vetëm për fotografike, por edhe madje subvencionet për punët e të arritur diçka, kur në një vend antropologjinë. Interesat e tij ish- veta, kryesisht dedikuar Sh- tjetër e arrij menjëherë dhe in të shumë-ana dhe kjo realisht e qipërisë, i gjente ngado, por pa i pastaj jetoj jetën time. E di që ju bënte tejet interesant qasjen e tij bezdisur institucionet shqiptare. kaloni shumë kohë në ditën tuaj shqiptare. Ndaj ai botoi histori Ashtu si merret me mënd, nga me pengesat që ju dalin përpara letërsie, histori, antropologji, po- ditëvdekja e tij kanë filluar dhe kjo ha shumë kohë. Për etë dhe shkrimtarë nga viset sh- homazhet mediatike, kurse ar- shembull, po të jetoja këtu do të qiptare, të gjitha falë anglishtes së mata e shpifësve nuk ka reshtur kaloja sigurisht gjithë ditën tij të përsosur profesionale, por mbi pa e atakuar edhe kujtimin e të duke pirë kafe sepse do të më të gjitha respektit për veten e tij, që ndjerit. Thelbi: jo thjesht puna e lajmëronin njerëzit hajde të pimë ai e gjeti të lidhur me Shqipërinë. tij, porse qasja e tij ndaj habitatit kafe dhe nga një kafe gjysmë ore, Megjithatë, e gjithë kjo punë, shqiptar. I ndjeri, në intervistën ajo do të shkonte një orë, dy orë, më shumë pati jehonë ndër të huaj që ka dhënë kohë më parë për tre orë, katër orë dhe gjithë dita sesa vendas. Këta të fundit e vlerë- Rudina Xhungën, kur ishte pye- do të shkonte në kafe. Kurse unë sonin, kur ai i përmendte në punët tur nëse do mund të lidhej më jetoj një jetë pak të veçuar dhe e tij ose i përkthente. Në rast se shumë me Shqipërinë dhe do të nuk kam shumë shoqëri. Kjo ësh- nuk e bënte këtë, ai ishte thjesht jetonte në vend ishte shprehur: të preference ime, unë jetoj me li- një Robert Elsie, një qytetar ka- “Unë nuk mund të jetoj këtu. brat e mi, me idetë, projektet e mia nadez me origjinë gjermane, që Robert Elsie Është një vend pak i egër për dhe kënaqem me to. dinte mirë anglisht. Sa ishte mua, marrëdhëniet midis Pastaj po të jetonit këtu do të gjallë, besoj se të rrallë do kenë njerëzve janë pak të egër. E di që merreshit shumë me politikë. Do Ajo nuk ka lidhje as me qeverisjen pandryshueshme dhe ajo ndikon qenë shqiptarët që do e kenë pye- është vetëm një fasadë se brenda duhej patjetër të ishit me njërën e shkurtër të Ismail Qemalit dhe në strukturën e mendimit, por tur: Po ne si mund të ndihmojmë?! e kanë shpirtin e mirë, por kanë palë ose tjetrën përndryshe do të pushtetin e Esat Pashës, sundi- edhe me të gjithë mënyrën sesi sh- Ne nuk e bëmë sepse jemi të in- një egërsi në marrëdhëniet njerë- ishte shumë e vështirë të jetonit min e Ahmet Zogut dhe diktat- qiptarët përballin shtetin e tyre. teresuar thjesht për egon tonë zore. Ju dini të mbroheni këtu, si asnjanës apo i paanshëm”. urën e Enverit, tollovinë e Ber- Larg këtyre, vdekja e para- dhe sëmundjen kombëtare për të ndërsa unë këtu jam si lepur, nuk Paçka se neve nuk na pëlqen, ishës dhe autoritarizmin modern kohshme e Elsie paraqet realisht qenë në qendër të gjithçkaje. Pra, di të mbrohem. Unë vij këtu me në këtë pasazh, gjendet pak a të Edi Ramës, por me vetë një humbje duke llogaritur kon- tani ta lemë të qetë Elsien! Se për shumë kënaqësi, por nuk besoj shumë ajo që ndodh me ne, ajo që mënyrën e jetesës së shqiptarëve tributin që ky personalitet mund ta harruar do e harrojmë sa të fu- se mund ta përballoj të vij të je- mendohet për ne dhe ajo çka jemi. në shekujt e fundit. Ajo është e të jepte për kulturën tonë ko- tet në dhé. qyteteve tona. Na ka qëlluar aq e Mjeshtëria e ndërtimit të shohim të arsyeshme, dhe do ta aq herë të dëgjojmë politikanë të kufizojmë atëherë, kur kjo të na Evropës e jo vetëm të Kuvendit personazheve duket e padobishme, madje e dëm- tonë, që përdorin publikisht atë që E gjithë mjeshtëria e Dritëro shme. Ne do të bëjmë si të duam. shtypi e cilëson si “gjuhë e drun- Agollit, në të gjithë prozën e tij Sic volo, sic jubeo, stat pro ratio- jtë”. Lexuesit të vëmendshëm nuk më të mirë, atë epike, qëndron ne voluntas (Kështu më pëlqen e mund të mos i shkojë mendja e të kështu urdhëroj të bëhet. Në vend në ndërtimin dhe zhvillimin e bëjë një krahasim midis gjuhës së të arsyes është vullneti im). Kjo Zylos dhe gjuhës së drunjtë të eli- marrëdhënieve ndërmjet dy është me të vërtetë gjuha e sun- tave të sotme. Nuk do të ishte tipeve të shqiptarëve: sh- dimtarëve, e cila fiton një ngjyresë aspak çudi që nga një krahasim i qiptarëve-Rrapo dhe sh- mallëngjyese në gojën e dinjitarit tillë kjo gjuha e dytë t’i tingëllon- qiptarëve-Memo, ndërmjet dy të sotëm”. te shumë më e spërdredhur e më e brezave, burrave dhe të rinjve. Si paraqitet sot çështja me të zhveshur nga përmbajtja Dhe këtu nuk ka rëndësi aspak vërtetat publike – në rastin konkrete, përveç që e ngarkuar se cilat modele mund të ketë konkret me vetëkritikën – në ven- me gjithfarë shprehjesh të ngurtë- pasur parasysh autori, kur det që vetëquhen dhe që është bërë suara, për të cilat, po të pyesësh skaliste të tilla karaktere. Në të zakon të cilësohen si demokra- përdoruesin e radhës, do të të japë vërtetë përvoja e tij jetësore ka tike? Ia vlen të gjurmohet kjo kuptime nga më të çuditshmet, por qenë e mbushur me shembuj dukuri, përpara se të dëgjojmë e asnjëherë të njëjtat. ngjarjesh dhe njerëzish të denjë. të mirëpresim me përulje men- Dhe sa për faktin që Demka dimet që na vijnë nga përfaqësues duhej të shkruante fjalimet dhe ndërmjet Demkës së djeshëm dhe veshur! është bërë atij në arenën ko- të këtyre vendeve lidhur me çësh- artikujt që i nevojiteshin Zylos, fjalimshkruesve të sotëm! Ai ish- Më thoni: cila ka turpin dhe cila mbëtare dhe ndërkombëtare), për tjen se si kanë qenë te ne rastet e lexuesit të sotëm nuk do t’i ketë te pjesëmarrës në një shfaqje të ka nderë? të vlerësuar shkallën e komuni- Zylove me Demkat. Gjurmimi i shpëtuar nga vëmendja fjala me dënueshme (se ky ishte efekti i Kjo që ju thashë s’ka gjë për të kimin të kuptueshëm të organeve dukurisë së qëndrimit që mbahet tingëllim modern “speechëriter” romanit!), ndërsa këta sot zhvil- qeshur. të shtetit me popullin, është pikër- në këto vende ndaj të vërtetave (fjalimshkrues). Veçse çuditërisht lojnë një veprimtari të leverdis- isht fryma e vetëkritikës që e gjithë publike do të ishte i dobishëm edhe ky term nuk duket i shëmtuar, shme, përveç që të privilegjuar. Ajo Shoqëritë perëndimore nuk shoqëria – duke filluar nga orga- thjesht për të na shtyrë të rishikojmë sikurse duket veprimtaria fjalim- që dje dënohej moralisht, sot kanë si të qeshin Zylon dhe net më të larta – shpreh dhe shfaq disa bindje, të përhapura te ne dhe shkruese e Demkës së kohës së shpërblehet materialisht dhe nuk Demkën e shoqërisë socialiste sh- në jetën e përditshme. Po japim një të pambështetura në realitet. socializmit. A thua ka sot ndonjë është asfare e dënueshme! qiptare. Konvejeri i Zylove dhe shembull kuptimplotë se si e vlerë- president, kryetar Kuvendi, Dhe na vijnë ndër mend këtu Demkave të tyre është i paarrit- sonte një autor gjerman në VVVijonijonijon kryeministër, deputet a ministër, vargjet e poezisë së hollë “S’ka as- shëm! Dhe një element shumë i gjysmën e parë të shek.XIX lirinë *Shpëtim ÇÇÇuçka, përkthyes tek ne dhe në botë qoftë, që i shk- gjë për të qeshur” të D. Agollit: rëndësishëm për të vlerësuar sh- e shtypit në vendin e tij: dhe publicist. Titulli kryesor ruan vetë fjalimet që do të mbajë? kallën e afërsisë së pushtetit me “Ne, - vazhdon më tej gojëtari, - është “Mesazhet e Dritëro Agol- Po edhe në pastë ndonjë, ky është Ja, e vërteta rri lakuriqe nga- popullin (nuk po përdorim këtu do ta lejojmë atë (publikimin e de- lit”, (kujtimit të tij). Shkrimi bot- përjashtim që përforcon rregullin. herë, termin “demokraci” për shkak të bateve të mbajtura në kuvendin ohet enkas për “Milosao”. Ja, pra, si na qenkësh raporti Ja, dhe gënjeshtra me petka rri shpërdorimit të përbindshëm që i krahinor – Sh. Ç.) atëherë, kur ta Tiranë, maj-gusht 2017 18 - PUBLICISTIKA E diel 8 Tetor 2017

Rrëfimi lexohet këndshëm sepse përmban shumë elementë dokumentarë, që lidhen me autoren dhe kujtimin e një Tirane që nuk do të kthehet më...

pothuaj një ore foli me zë kum- bues : ‘Unë nesër do t’i dal përpara shokut Enver !’ RRËFIMER Në atë kohë qarkullonin histori sikur Enver Hoxha, si babax- han që ishte, kishte falur jo pak njerëz të cilët u patën rrëshqitur rojeve të tij e ia kishin qarë hallin e tyre. Pas kësaj Moxhi fjeti. NGA MERITA SHKUPI Unë nuk mbaj mend nëse fjeta apo jo por me kalimin e kohës u egjithëse ka kaluar binda që ‘çështja’ qe mbyllur. pothuajse gjysmë Megjithëse e kisha gjithnjë të pran- shekulli disa episode ishme brenda meje ndiesinë se Mabsurde, të jetuara ‘çështja’ mund të hapej përsëri. aty nga fillimi i viteve 70-të të shek- Isha në një pritje të ankthshme. ullit të kaluar, të cilat rriteshin e Rëndom më kujtoheshin episode bëheshin të mëdha e të frikshme që kishin përjetuar prindërit e mi duke u ngjizur nga hiçi, gdhenden në vitet 1946 – 1948. Ishin vite kur në kujtesë me të gjitha hollësitë. terrori kundër antikomunistëve Ishte viti 1971, kohë kur dallga kishte arritur kulmin. Çdo ditë e ndikimit të ‘Revolucionit të pëshpëriteshin emrat e atyre që Madh Kulturor Kinez’ kishte rënë arrestoheshin natën dhe përfun- disi në Shqipëri. PPSH lejonte nd- donin të pushkatuar pa gjyqe e pa jekjen e lajmeve të RAI-1 dhe RAI- fakte. E ngaqë ndodhte shpesh të 2 që përforcoheshin nga antena e pushkatoheshin njerëz që nuk Dajtit. Radio Tirana transmeton- kishin bërë gjë prej gjëje frika te këngë të Engelberg Humper- bëhej edhe më e madhe. Njerëzit dinck-ut, Enrique Iglesias-it, apo që nuk i ngrohte fare regjimi i ri, Charles Aznavour-it. Në kampin dilnin nga puna e mblidheshin në e studentëve në Durrës dëgjohej shtëpi duke u përqendruar në dy muzikë ‘dekadente’ që nga mëngje- Shshshttt….. erdhën!!!.... drejtime : me njërin vesh ngjitur si deri në darkë. Më pat bërë shumë me aparatin e radios për të dëg- përshtypje djali i një ambasadori ji mund të kthehej e të na për- U kthyem në drejtim të qendrës çfarë folëm. Unë me timen thoja se juar diçka sadopak që dilte në krye të kampit dhe kën- shëndeste. Dhe ashtu ndodhi. Në duke u bërë pjesë e xhiros së fam- nuk kishim pse fajësoheshim pasi shpresëdhënëse nga Radio Lon- donte këngën e famshme të Little Shqipëri nuk qëllonte që t’i flisje shme të asaj kohe që bllokonte nuk bëmë politikë por ajo këmbën- dra, dhe me veshin tjetër drejtuar Richard-it ‘Lucille’, që ne e kuj- tjetrit pa u prezantuar. Ne u kapëm bulevardin e Tiranës pas orës 6 të gulte : ‘Ne nuk thamë asgjë, e kup- nga rruga ku jo rrallë kalonin tojmë sipas theksimit të autorit si mat kur i huaji u rrotullua me 180 mbrëmjes. Njerëzit që na për- ton? Ne nuk dimë të flasim. Kup- makinat e sigurimit (simbol i të ‘Lusia’. Ishte një këngë që përm- gradë dhe duke buzëqeshur na shëndesnin e dallonin që ishim me tuam vetëm se ai kërkonte dyqan.’ cilave më vonë u bë GAZ-69) tërë bante nota të larta uluritëse. E pyeti : ‘But you, how are you?’ ‘Ooo, një të huaj dhe ndonjeri pas për- ‘Mirë,’ u binda unë ndonëse nuk frikë se mos trokiste dera e tyre. pata provuar edhe unë vetë ndon- good, good !’ përsërisnim ne pasi shëndetjes shtonte : ‘hëëëë…’ më mbushej aspak mendja për ta Një ditë dimri – më rrëfente im jëherë që ta përqasje por nuk arr- nuk dinim çfarë të thoshim në Rikardi e kuptoi që i kishim kri- pranuar një logjikë të tillë. më – të atyre viteve, nga ora 6 e ija dot. Ishte koha kur Gux Bek- vazhdim. juar vetes një problem dhe na Çdo orë që kalonte më vinin mbrëmjes u dëgjua në rrugë një teshi bërtiste nga një trotuar në I huaji ishte austriak dhe qu- pyeste herë pas here : ‘çfarë tha, si ndër mend historitë që kishim dëg- makinë ushtarake që kishte tjetrin : Tezorooo! Ishte koha kur hej Rikard. Ai vetë, me sa dukej, është puna ?’ por ne e qetësonim juar dhe si patën përfunduar disa ndaluar afërsisht para derës sonë. në Tiranë qarkullonte një thash- po plaste të fliste me ndonjë sh- atë, ndërkohë që ne të dyjave po nga shtresa jonë në të tilla raste. Të gjithë banorët e shtëpisë (në atë ethem se Lad Shehu kritikonte të qiptar sepse të gjithë i zhdukeshin na shtohej ankthi. Sa herë që bëja ndonjë kuturisje kohë banonin shumë kushërinj atin për të gjitha krimet që kishin si me magji. Ne dinim fare pak Papritmas përballë na doli vël- nuk e çaja kokën për vete por për tanët në shtëpinë tonë) dolën nga bërë baballarët komunistë. Ne anglisht në atë kohë por Rikardi lai i Didit. familjen që më kishte porositur me dhomat e tyre dhe u mblodhën në mblidheshim e vrisnim mendjen për çudi dinte rusisht dhe kjo rre- ‘Ç’është ky?’ – pyeti disi i nxe- mijëra herë të kisha kujdes. Aty- korridorin e përbashkët duke parë së bashku për të zbërthyer ale- thanë na ndihmoi të merreshim hur. re nuk u thosha dot se në njeri tjetrin në sy por pa folur. goritë e shprehura nga Kadare në vesh për bukuri. I treguam si qu- ‘Kërkon një dyqan konjaku’, e ç’ngatërresë isha futur. Rrija tërë Kush do të arrestohej? Të gjithë e veprat e tij. Ishte koha kur intele- heshim, çfarë shkollimi kishim justifikuam ne shpejt e shpejt. kohën në shtëpi sepse më thoshte kishin nga një ‘cen’. Ndofta maki- ktualët filluan të guxonin …… dhe për çfarë studionim. Për të jus- ‘Ikni në shtëpi se ia tregoj unë mendja që po të dukesha rrugëve na do të largohej. Mirëpo zhurma Unë sapo kisha mbaruar tifikuar sjelljen tonë disi të paza- dyqanin,’ foli disi prerazi ai. do t’u kujtohesha hafijeve që gëlo- e motorit të ndezur dëgjohej ende. provimet dhe vendosa të festoja kontë i thamë që sapo kishim Ne të dyja u larguam nga xhi- nin kudo. Hapja e mbyllja libra pa Pas pak u dëgjua trokitja. Të me shoqen time Didi. Lindita ish- mbaruar provimin dhe i lejuam roja por mbetëm edhe rreth dy orë u përqendruar në pasazhet që lex- gjithë kapërdinë pështymën dhe te emri i saj i vërtetë por ajo vetes një trill. bashkë duke kujtuar çdo hollësi, oja. Megjithatë më mbeti i fiksuar secili po mendonte se duhet të ish- parapëlqente ta thërrisnin Didi, Vazhdimin normal të kësaj që nga veshja e deri te çdo fjalë e në tru një pasazh nga ‘Kronikë në te gati për ‘gjëmën’. Im atë qe me me emrin e një futbollisti të fam- bisede të këndshme që arriti një- Rikardit duke shprehur habinë gur’ i Kadaresë ku fëmijët në një pizhama, dhe mamaja me zërin e shëm brazilian të viteve 1950-60. farë kulmimi kur Rikardi na u tonë se si i kuptonte të gjitha hi- mëhallë të Gjirokastrës kishin dëg- dridhur i thoshte : ‘Ik, vishu Unë nuk isha tifoze por me Didin drejtua ne me ‘Hey, pretty girls…. letë tona ai. juar nga të mëdhenjtë që armiqtë Çimi….’ Kishte ndodhur shpesh që më lidhte diçka tjetër. Edhe ajo (kompliment që s’para dëgjohej në Vëllai i Didit që ishte teknik flisnin ‘kundra’. Ata thoshin ‘hajde policët nuk i kishin lënë të ‘çmendej’ pas muzikës moderne atë kohë) na e prishi një hafije që avionësh i shkolluar në BRSS, flasim kundra’ : ‘Xhundra, bullun- visheshin viktimat e tyre, mirëpo dhe kulturës perëndimore e qëndronte në cep të trotuarit dhe fliste rrjedhshëm rusisht. Bashkë dra; Llaftra, shallakaftra.’ Po Çimi nuk po lëvizte dot sikur i kish- shpesh më jepte të lexoja libra të po na fiksonte. Me sa dukej me Rikardin pasi kishin blerë përpiqesha me mend të gjeja një in ngrirë këmbët. ndaluar që ndonjëherë i kopjonte përpiqej të merrte vesh se çfarë flis- ‘ljekarstvo’-n, ata kishin shkuar njeri që të ishte shumë ‘kundra’. Guximin për ta hapur derën e edhe me dorë. nim. Edhe Rikardi e kishte vënë te Parku përballë hotel Dajtit dhe E gjeta, Alida. Më kundra se Ali- mori burri i hallës sime, S. Borshi, Ato ditë në Tiranë kishin re pasi diçka kuptoi nga shqetësi- ia kishin shtruar me të pirë, mad- da nuk kishte si bëhej. të cilit i patën pushkatuar dy ardhur futbollistët e Kombëtares mi ynë dhe na propozoi të lëviznim je disi çakërqejf kishin kënduar Vajta tek ajo që të zbrazesha. vëllezër. Kishte qenë në një qeli me të Republikës Federale Gjermane në drejtim të Universitetit. Ne edhe këngë ruse. Ndonëse Didi dhe Kur ia tregova situatën, ajo ndër- ta. Por kryegjyqtari qëlloi të ishte dhe propozimi i Didit ishte që të nisëm të nxitonim për të krijuar vëllai i saj ishin me ‘biografi të roi bisedë dhe vijoi me ca tema të një ish vartës i tij në ushtri që e dilnim në bulevard se mos shih- njëfarë largësie nga hafija, mirë- mirë’ çështja ‘Rikard’ pas shumë tjera krejt pa rëndësi, sikur nuk njihte mirë se qé antifashist. Për një nim ndonjë figurë interesante si po ai shfaqej gjithnjë pranë nesh. peripecish me hetuesinë solli kishte kuptuar asgjë nga ato që rastësi të fatit e nxorën të pafajshëm. për shembull Beckenbauer-in. Po Ne nuk dinim asgjë për Rikardin, largimin nga aviacioni të inxhin- i kisha thënë. Kishte të drejtë. Një oficer u shfaq në kornizën e çapiteshim nga trotuari i Parkut as se kush ishte ai dhe si ndjehej ierit ‘me ca lakra në kokë’ siç thu- Shpesh ata që dëgjonin për akte derës së hapur dhe pyeti : ‘A e dini ‘Rinia’, përballë Hotel ‘Dajtit’ në ato rrethana por dukej qartë hej atëhere duke i shpëtuar për të tilla ‘tradhtie’ si ai që kishim ku e ka shtëpinë oficer Qerimi?’ ndërkohë që përpara nesh po ecte që ai e kuptonte fare mirë situ- fare pak burgut. bërë unë me Didin dhe nuk de- ‘Sigurisht – ia priti Sezaiu – por- një i huaj. Të huajt në atë kohë na atën. Pas dy-tri ditësh Didi erdhi në nonconin dënoheshin njëlloj si ta përballë!’ dukeshin si ‘alienë’. Kureshtja Me naivitetin tim të asaj kohe shtëpinë tonë fshehurazi nga ‘tradhtarët’ e mirëfilltë. Duke u përpjekur disi të përm- jonë për ta parë nga afër, për të propozova të vraponim, por Rikar- prindërit pasi mamaja e saj ia kish- U ktheva në shtëpi. Rashë të banin shqetësimin e thellë që këmbyer ndonjë fjalë me të ishte di na ndaloi duke na thënë se kjo te ndaluar prerë të më takonte fle por nuk më zinte gjumi. Nuk ende nuk u ishte fashitur, me jashtëzakonisht e madhe dhe nuk pinte ujë dhe për më tepër do mua. Kjo për dy arsye : e para sepse mund ta mbaja më ankthin për- këmbët që u dridheshin, secili u megjithëse kishim dëgjuar që po të shtonte dyshimet. Propozoi të unë isha bija e një, të shpronë- brenda dhe nga mesi i natës zgjo- kthye në kthinën e tij. Në shpir- të flisje me ta përfundoje në hetue- shkonim në një dyqan sepse don- suari, që në fund të fundit konsid- va motrën time Moxhin dhe iu tin e tyre nuk gjente vend gëzimi si, nuk iu shmangëm dot tundim- te të blinte një shishe konjak për erohej armik i pushtetit popullor zbraza. Moxhi zakonisht nuk i shpëtimit. Ata e dinin që ank- it. ‘ljekarstvo’ (ilaç, bar, në rusisht). dhe e dyta sepse e kisha futur në fliste por, nëse halli do të ishte i the të tjera do të vinin, të frik- ‘How are you, how are you’, Ai ndofta u ruajt se mos ne do të një tollovi të rrezikshme. Megjith- madh, ajo do të përpëliste sytë e shëm, të ngjethshëm, të papritur. bënim ne sikur po flisnim me mendonim që ishte një pijanec atë ajo erdhi që të më parala- askush nuk e merrte vesh se çfarë Dhe askush nuk e merrte dot me njëra-tjetrën dhe qeshnim, pa na prandaj shtoi se ‘i dhimbte fyti dhe jmëronte se po të më thërrisnin në mendonte. Pasi palosi e shpalosi mend se deri kur do të hiqej shkuar aspak ndër mend se i hua- e donte konjakun për ilaç’. hetuesi të mos tregoja asgjë për mbulesat për njëfarë kohe, mbas zvarrë fati i tyre ….. E diel 8 Tetor 2017 PUBLICISTIKA - 19

Diplomacia si art i politikës së jashtme të një shteti ndaj shteteve të tjera, është rregulluese e raporteve, interesave të përgjithshme për mbarëvajtjen e marrëdhënieve të shteteve në çdo sferë: politike, ekonomike, kulturore dhe të tjera...

Andoni. Kurse romani “Varrezat çi- fute” u përkthye në Shkup nga “Logos A” në vitin 2016, përktheu Agim Leka. Letërsia si demokraci Atmosfera nga ky promovim LLAJM ishte jashtëzakonisht mbresëlënëse, madhështore. Pikëpamjet të cilat i NGA BEHRIM JUSUFI paraqitën promotorët e këtyre romaneve ishin koncepcione të njëjta të iplomacia si art i poli thëna me fjalë të ndryshme, që të tikës së jashtme të një bashkëkohore! tre promotorë i bashkoi e njëjta shteti ndaj shteteve që letërsia është një pjesë e artit si E në fund të fundit ç’është jeta pa dashuri, frymë, i njëjti mesazh e njëjta Dtjera, është rregulluese koncept gjithëpërfshirës nga njëra dëshirë që bartnin romanet e aka- e raporteve, interesave të anë, dhe meqenëse edhe diploma- pa respekt, mirëqenie e lumturi? demikut Kariæ. Ben Andoni si përk- përgjithshme për mbarëvajtjen e cia si e tillë është art, atëherë këto A thua, kulmi i lumturisë është të qenit paqedashës, thyes, mr. Azmir Jusufi si teolog dhe marrëdhënieve të shteteve në çdo dyja do të shkriheshin në një të dr. Sadik Idrizi si publicist, shtry- sferë: politike, ekonomike, kultur- vetme, në një art ku do të kulmon- apo lakmitar për pushtet, monopol, pasurim e okupim? dhën gjithë përmbajtjen e roman- ore dhe të tjera. Themi art, ngase te: e mira, lirika, poezia dhe proza. eve, ajkën dhe margaritarë të tyre është mjeshtëri, të dish të Do të përktheheshin veprat e au- dhe shkëlqenin gjatë paraqitjeve të paraqesësh pikëpamjet e veta, të torëve të ndryshëm, në secilën gju- ia e:e:ia shprehjes, lëvizjes, mendimit, tyre. promovosh kulturën, traditën, të hë të mundshme. Prej kësaj do të komunikimit dhe veprimit. Një gjë Shpresojmë që gjërat të tilla menduarit dhe veprën në popujt, kishin leverdi sidomos: etnitë, e ngjashme pati ndodh pikërisht të ndodhin sa më shpesh, derisa të gjuhët, kulturat dhe traditat të popujt, kombet dhe shtetet të cilat me 30.09.2017, në qytetin historik arrihet ideja e diplomacisë letrare ngjashme apo të dallueshme. Po i përafrojnë shumë elemente: his- të Prizrenit, ku kjo frymë i bash- mes ballkanaseve, por edhe popu- ata popuj, kanë një qytetërim speci- toria, kultura, tradita dhe hapë- koi tri shtete dhe tri etni: Bosnjë jve në gjithë globin. Vetëm ashtu fik, diçka që në fund të fundit pop- sira gjeografike. dhe Hercegovinën, Shqipërinë dhe rinia do të ketë mundësi të takohet, ullin tjetër e lidh, e bën të ngjas- Përkthimi, leximi, e promov- Kosovën, i tuboi shqiptarët, bosh- të shkëmbejë ide e mendime, t’i përa- hëm dhe të përafërt, sepse mund të imi i veprave që do të shërbente si njakët dhe turq në Qendrën Kul- frojë pikëpamjet dhe të respektojë ketë pasur të njëjtin fat historik, filozofi e re e të menduarit të popu- turore “Yunus Emre”, në të cilën u të kundërtën dhe të ndryshmen. Një traditat e ngjashme, apo mund të jve të caktuar të cilët mbillnin ur- mbajt promovimi i dy romaneve të jetë ku do të respektohen vlerat kenë qenë këta dy popuj në hapë- rejtje në historinë e tyre akademikut Enes Kariæ: “Pjesme individuale dhe kolektive, et- sirat e njëjta në të cilat me shekuj shumëshekullore, kishin përçarje divljih ptica” dhe “Jevrejsko grobl- nitë, besimet, kulturat, gjuhët, kanë bashkëjetuar, edhe përpara se dhe një të kaluar të hidhur, sikurse je” të përkthyera edhe në shqip bindjet, dhe pikëpamjet. Ku ve- të kenë qenë kombe e shtete. është rasti me ballkanas. Kjo diplo- pektohej: e kundërta dhe e ndrysh- “Këngët e zogjve të egër”, me përk- pra e individit do t’i shërbejë Po në anën tjetër, kemi menduar maci do të ishte shkëndijë e ndry- mja, besimi, vepra, kultura, etnia, thim të dyfishtë njëri në Gjilan nga shoqërisë për progres, ku për një gjë më të bukur, për një di- shimit të vetëdijes, së po atyre gjuha dhe mendimi i tjetrit dhe të OJQ “Drita” në vitin 2010, me përk- njerëzit do të respektohen dhe plomaci bashkëkohore më popujve, shkak për një të nesërme ndryshmit. thyes dr. Xhabir Hamiti dhe Musli do të jetojnë në paqe e do të mbresëlënëse, diplomacia e letër- më të mirë, zbutje të tensioneve, Elementet qenësore të një Imeri, dhe tjetri në Tiranë nga “Po- mundohen për idealet madhësh- sisë apo letërsia si diplomaci? Pasi dhe fillimi i një etape ku do të res- diplomacie letrare do të ishin: lir-lir-lir- eteka” në vitin 2015, përtheu Ben tore për mbarë njerëzimin.

Kjo është një copëz nga romani i fundit i autores së njohur kroate, që është përkthyer në shqip dhe botuar nga “Poeteka”. Kemi zgjedhur titullin “Fëmijët e dashurisë dhe urrejtjes”, që i shkon më shumë fabulës së këtij romani...

jt (sikur të jetë duke ofsharë, por diku mënjanë, të ruajtura, të pal- që në fakt nuk po e bën) dhe filli- osura. Përgjatë këtyre shkurte- misht orvatet të heqë qafe atë erë save të stërmëdha ajo çapitet. Ajo bajate përreth vetes, duke tundur e di se nuk ekzistojnë rastësi; se duart sikur po heq qafe mizat, Sonnenschein RROMAN nuk janë si ajo tulla e famshme që pastaj vazhdon në fytyrën e vet, bie mbi kokën e ndonjë njeriu; ekz- sikur të jetë duke u larë apo po heq tisjen. Tregimi i saj është një rrëfim i istojnë marrëdhënie-dhe vetëven- kleçkat prej qerpikëve. Kjo frymë e Tek këmbët e saj gjendet një vogël, një nga ato të panumërtit dosje-prej të cilave me sa duket fëlliqtë (i kujt? i kujt?) e mbush kosh i madh i kuq që i mbërrin deri syresh për takimet, për gjurmët e s’jemi në dijeni, për të cilat ne dhomën, shndërruar në një rrëke te gjunjët. Prej koshit ajo nxjerr ruajtura të kontakteve njerëzore, kërkojmë. inati dhe ajo e di se mund t’i sajojë jetën e saj dhe e var mu në një konop ajo këtë e di, ashtu si di që toka Ajo ulet dhe përkundet, qetësia guralecët rreth gurvarrit të vet, imagjinar realiteti. Heq letra, syr- mund të flerë deri sa të gjitha his- e saj është e padurueshme. tani, për çdo rast, nëse ai nuk mund esh gati njëqind vjet të vjetra, fo- toritë e botës të rregullohen në Është e hënë 3 korrik 2006 të vijë, apo për rastin kur vjen, pasi tografi, kartolina, pjesëza gazete, kozmikën e gjerë të patchëork-ut, HURRY UP PLEASE IT’S TIME ajo për gjashtëdhjetë e dy vjet revista dhe shfleton mes tyre, shfle- që do mbështjellë Tokën, e deri rresht po pret. ton përmes grumbullit të letrave atëherë historia, fantoma e reali- *** pa jetë dhe atëherë i rigrumbullon tetit, do të vazhdojë të shthurë, të NGA DASA DRNDIÆ* Quhet Haya Tedeschi. Është e Do të vijë. sërish, këtë radhë mbi dysheme, presë, të ndajë çikazi, të kapë lindur më 9 shkurt të vitit 1923 në apo mbi tavolinën pranë dritares. copëzat e hapësirës dhe t’i qepë në Edhe një i vetëm çast mjafton t’i Gorizia. Në dokumente shkruhet Ai do të vijë. Rregullon ekzistencën e saj. mbulesën e vetë vdekjes së saj. Ajo çelë të fshehtat e jetës por çelësi i se më 8 prill në të njëjtin vit 1923 u Mishëron prejardhjen e vet, fatin e e di se pa rrëfimin e saj, historia vetëm i të gjitha të panjohurave ësh- pagëzua nga prifti Aldo Boschin, të Historia, kjo përsëritje e përjetshme Ajo dëgjon zëra edhe pse zëra vet, besimin e vet, qytete dhe fsha- do mbetet e pakryer, ashtu si e di që natyrisht ajo nuk e kujton, ash- dhe ky emër i tërheqës i tmerrit nuk ka. Zërat e saj kanë vdekur. trat në të cilat jetoi kohën e vet, që atje s’ka fund në të vërtetë, që tu si nuk i vjen ndërmend as nun- Jorge Luis Borges Njësoj, ajo bashkëbisedon me këta kohën e grumbulluar dhe të den- fundi shkon drejt hapësirës së për- ja e vet Margherita Collenz. Pagë- zëra të të vdekurve, ngatërrohet me dur, të ngjashme me një kulaç gji- jetshme, përtej ekzistencës. Ajo e zimin e ka drejtuar Don Carlo Prej gjashtëdhjetë e dy vjetësh këta shpirtra, ngandonjëherë gand që mjeshtrat e kuzhinës në di se fundi është çmenduri, ashtu Baubela. Baubela është mbiemër pret. lëshohet dobët në krahët e tyre, tregjet e qyteteve të vogla të Mit- si i pati thënë Umberto Saba dikur, gjerman. Don Carlo Baubela-n ajo Ajo ulet pranë dritares së lartë kurse ata i pëshpëritin dhe e drej- teleuropa e përgatisin për festat ndërsa dergjej këtu në Gorizia, e takon në vjeshtën e 1944 kur ai në dhomën e katit të tretë të një tojnë kah peizazheve, të cilat i ka popullore dhe atëherë ajo e merr mbase ishte me rrobën e doktor është i moshuar, i kërrusur dhe ndërtese austro-hungareze, në harruar. Në kokën e saj ngjarjet atë, e gëlltit dhe e grumbullon të Basaglias apo ndoshta ishte në shpërhap kundërmimin e temjan- pjesën e vjetër të Gorizias së Vjetër ndodh të gëlojnë dhe atëherë men- gjithën, e bllokon vetveten brenda Trieste tek doktori Ëeiss, ajo e di it dhe duhanit me duart e tij dhe përkundet aty. Karrigia është dimet i shndërrohen në udhë stat- saj, dhe e gjitha ajo tani kalbet dhe se fundi është një ëndërr nga e cila gjysmë të ngrira dhe që i dridhen e vjetër dhe gërvin teksa ajo lëkun- uetash, granitesh, mermeri, guri, dekompozohet brenda saj. nuk zgjohesh. Dhe shkurtesat që kur i jep bekimin. Gorizia është det. figurinash gipsi, të cilat vetëm sa Ajo është tmerrësisht e qetë. ajo merr, udhët më të afërta për të një qytezë e vogël e këndshme. Në Po gërvin karrigia apo mos po lëvizin buzët dhe përpëliten. Duhet Dëgjon predikimin për veshët e shkuar prej një vendi në tjetrin, Gorizia kanë ndodhur histori in- rënkoj unë? pyet ajo zbrazëtinë e të mbahen. Pa zërat, ajo është e palarë dhe e shtrin vetveten në ngandonjëherë janë të pakal- teresante, histori të vogla famil- thellë, që si çdo zbrazëti, e shtrin vetme, kapur në kafkën e vet që historitë e të tjerëve, këtu në ueshme, janë realisht shtigje dh- jare si kjo e saj. Shumë anëtarë të kudo mantelin e saj të madh të mos shkon e bëhet me e butë, më e prek- dhomën e stërmadhe brenda ish. Këto shkurtesa mund të tra- familjes ajo nuk i njohu kurrë. Për e përthithë lëkundjen e gruas, ta shme mu si kafka e një të sapolin- banesës së vjetër në Via Aprica me zojnë nostalgjinë e vet për ato shumë syresh as nuk kish dëgjuar. gëlltisë atë, të mund ta mbulojë, duri, në të cilën truri nga pak numër 47 në Goricë, që italianët e udhë të gjata, të drejta, drejtvizore, Prindërit e nënës së saj dhe fundosë, mbështjellë, duke e gati- mumifikohet, pulson i lodhur në quajnë Gorizia, në gjermanisht udhë provinciale, për të cilat gjith- prindërit e të atit kishin familje të tur për groposje në të cilën kjo lëngjet e vrerëta, ngadalë, si zemra njihet Görz kurse në dialektin fri- ashtu Umberto Saba i pati treguar mëdha. Ka dhe kish pasur familje boshësi, boshësia e saj, është duke e saj, e pos të gjithave çdo gjë ulian Gurize, një miniaturë koz- diçka atëherë, ndaj ajo i fshin gë- në Gorizia me histori të koklavit- grumbulluar tani kufomat e ngr- zvogëlohet. Dhe sytë e saj janë të mosi në këmbët e Alpeve, ku brig- mushat e kujtesës së vet, kujtime ura, por historitë e tyre nuk kish- ira të së shkuarës. Ajo ulet para vegjël e me lot. Ajo i fton zërat që jet e lumit Isonzo apo Soèa, i bash- për të cilat ajo nuk mund të thotë in rëndësi përveç mënyrës që his- dritares të saj së vjetër të errësuar, nuk ekzistojnë, zërat të cilët e kanë kohen lumit Vipave në kufijtë e nëse ato janë mbytur gati në kuj- duke marrë frymë thellë dhe shpe- lënë, i fton për t’ia plotësuar brak- perandorive të rëna. time apo janë ende në të tashmen,  Vijon në faqen 20 20 -REVIEW E diel 8 Tetor 2017

bin më problematik të epokës. Poeti, krahas problemeve të mëdha kohore, në poezinë e tij rrok dhe ato më të zakonshme, jetësore, Një poezi e veçantë njerëzore, të jetës së përditshme. Një lirizëm i hollë, i këndshëm për- shkon gjithë poezitë për dashurinë, ku ndeshim “një grua prej shiu e sapoavulluar nga gjoksi i një POEZIAP burri”, apo ku “njeriu dashuron gjithnjë në ngjitje shumë herë si lulëzimi në të njëjtat rrënjë”... NGA BARDHYL AGASI Në këtë vëllim me një titull sin- Shënime për vëllimin e ri poetik të Petraq Ristos “Para-j-sa?!” jifikativ, si në të gjithë poezinë e ushdo që është njohur me Ristos përdoret një fjalor mjaft i krijimtarinë poetike të pasur poetik, që buron nga e folu- Petraq Ristos, mund të gjatë shfletimit nga fillimi deri në thotë Liri? ra e përditshme popullore, por që Kketë pyetur si është e fund. Vëllimi i botuar sëfundmi tit- merr një tingëllim dhe një ngjyrim mundur që për vlerat dhe zërin e ulluar “Para-j-sa?!”, është një lartë- Një nga poezitë më të bukura të të bukur, duke formuar vargje, që saj të veçantë të mos jetë bërë ob- si tjetër e ngjitjes së Ristos, ashtu vëllimit është “Muri dhe fluturat ngjajnë me tufat e zogjve në flu- jekt i një studimi të gjerë, që sigur- siç është shprehur dhe prof. Alfred Monark”, ku poeti shprehet me turim, të rradhitura me një struk- isht do të evidentonte një ecje të Uçi: “P.Risto është ndër ata pak tone revolte kundër ngritjes së turim të mrekullueshëm arkitek- suksesshme të poezisë shqipe në emra poetësh që u afrohet majave”. mureve të rinj, tani pas gati tri de- turor. Jeta dhe natyra, lulet, pemët, këto tri dekada, duke ndjerë, gjith- Risto është një poet që guxon, ai kadash nga rënia e Murit të Ber- gjethet, zogjtë, dielli, hëna, qielli, ashtu, nevojën e një kritike letrare nuk rreket në trajtimin e një tema- linit. ajri, yjet, ylberi, era, vetëtima, shiu, profesioniste, e cila pothuaj ka mu- tike të ngushtë. Dhe atëherë kur zemra, gjaku dhe shpirti i njeriut nguar gjatë kësaj periudhe të tran- vështrimi i tij poetik ngulitet në një “Dhe (mbi gjithçka) kam një etj. , përdoren me mjeshtri në botën zicionit. Nuk mund të mendohet se gjë në dukje e rëndomtë, ai i jep asaj merak: Do i pengojë Muri fluturat e tij metaforike dhe alegorike. ky shkrim do të plotësonte sa- dritë, e gjallon dhe e larton me një Monark?!” . Metaforat e Ristos të shpërthyera dopak këtë boshllëk, por nisem të kuptim simbolik. Poezia e tij s’ka nga një fantazi krijuese larg ab- jap një mendim modest pas botim- limite kohorë, e shkuara, e tanish- Poeti është i shqetësuar për straksioneve të pakapshme, per- it të librit të tij të fundit me titull mja dhe e ardhmja shkrihen mes problemet aktuale si lufta kundër ceptohen këndshëm dhe nga një “Para-j-sa?!” . Eshtë folur se letër- tyre, duke zbuluar ide që i përka- terrorizmit, kundër armatimit dhe lexues i thjeshtë; poezia e tij është sia jonë, pra, edhe poezia, nuk po sin çdo realiteti dhe që i shërbejnë i gjen një mur kudo që ai vendoset. garës bërthamore, kundër korrup- sa elitare aq dhe e përthithur nga njeh nivele të tilla si në vitet 60-të aktualitetit pa kufij gjeografikë. Si sionit, drogës, prostitucionit si kushdo. dhe 70-të e më tej të shekullit të e tillë ajo ka karakter universal Në vend të çantës në krah kam plagë kryesore të shoqërisë së sot- Poezia e Petraq Ristos është e kaluar, duke iu referuar autorëve dhe pavarësisht nga vendi ku ësh- një dritare: po shkoj ti gjej një me globale, ku s’ka heronj, por ësh- veçantë në formë dhe në përm- dhe veprave të atyre viteve. Men- të shkruar, në Bibliotekën Ko- mur… te koha heroinës dhe kokainës, që bajtje. Vargu që ai përdor është i doj se nuk duhet mbetur në këto mbëtare të Tiranës, në Brunch vret shpirtrat e rinisë kudo. Një gjatë, i lirë, i rrjedhshëm, plot ritëm vlerësime dhe gjykime, mbasi, pa Brook Park në New Jersey, në li- Dhe poeti nga ajo dritare lëshon thirrje të Ajnshtajnit për ndalimin dhe muzikalitet. Eshtë thënë se një asnjë ndrojtje, mund të shprehem braritë Barnes & Noble në New tufat e vargjeve të tij, herë vetëti- e armës bërthamore, poeti e bën poezi e bukur është ajo që recito- se sot ka autorë dhe vepra të cilat York, apo në Ankona të Italisë, etj., ma rrufesh, herë me flatra shqipon- apel të tij në poezine “Anshtajni i het bukur. Lexuesi poezinë e Ris- shënojnë arritje të ndjeshme të çdo lexues i kudo ndodhur ai, e jash, herë me petale trëndafilash. shkruan presidentit”, duke i dhënë tos e shijon më mirë nëse edhe ai letërsisë sonë dhe vaçanërisht poez- ndjen atë si të mbirë në dheun e tij. Poezia e Ristos ngrihet në revoltë, një tingëllim aq të fuqishëm aktu- vetë e shoqëron atë me recitim. isë. Pavarësisht nga vështirësitë e Idetë dhe problematika e poezisë së kumbon si një thirrje, bëhet sirenë al. Apeli i Ristos sjell në kujtesë Ndoshta vetë autori e reciton më kohës, poetë të shumtë kanë gje- Ristos janë të përgjithshme, të alarmi për rrezikun që kanos botën luftrat e mëparshme botërore, ku parë dhe e shkruan, ose e shkruan tur mundësi të botojnë dhe po t’i ndjeshme në realitetin e çdo vendi tonë, bashkohet me dhimbjen për miliona të vrarë të planetit duhet duke e recituar, duke ndjerë gur- marrësh në sasi përbëjnë një shifër në këtë epokë globale dhe si e tillë mjerimin dhe varfërinë, psherëtin të ktheheshin në përvojë. Me kura- gullimën e ëmbël të një lumi që të konsiderueshme. Mes tyre, nd- ajo ka fituar të drejtën e qytetarisë zhgënjimin për ëndrrat e shuara, jon e një poeti të madh, Risto u drej- rrjedh drejt detit të tij poetik. jen zëra të fuqishëm poetike, që dhe të nënshtetësisë kudo ajo ndjen neverinë për botën dhe hesh- tohet popujve që të shohin në sy të Vazhdon të debatohet ende për padyshim i japin një përfaqësim të shfaqet dhe merr udhë. Por ajo, siç tjen mizore, për atë shoqëri, ku py- vërtetën dhe të mos i tremben asaj raportin mes poezisë së traditës denje poezise shqipe dhe në arenën është vënë në dukje, para së gjith- etja e parë që bëhet është: Sa para si kuajt kamxhikut, të mos lejojnë dhe asaj moderne, duke e parë të ndërkombëtare. Ndër poetët e ash është shqiptare, në çdo varg të ke? Madje, me guximin e një poeti që planeti të jetë “nën një këmishë parën si të vjetëruar dhe të kon- ditëve tona të një krijimtarie me saj ndjehet aroma e dheut shqiptar, qytetar, ai zbulon të vërtetën ku hekuri...” sumuar, si dhe të dytën si poezi të përmasa të mëdha, ndër më të njo- ajri i saj, shpirti dhe gjaku shqiptar. paraja bën ligjin edhe në një vend I ndërgjegjshëm dhe vlerësues kohës. Madje, tani flitet dhe për hurit dhe më të afirmuarit është të tillë si Amerika, shembulli i për rolin e tij si poet, Risto shpre- poezinë postmoderne dhe nuk di- Petraq Risto, poezia e të cilit i ka Çdo mëngjes në Amerikë pi një Demokracisë dhe progresit. het se një poet i vërtetë futet në kaf- het se kur do të kemi dhe poezi post- kaluar tanimë kufijtë e tokës gote raki shqiptare, azin e krahërorit të kohës së vet postmoderne. Në emër të kësaj të mëmë. Ajo ka marrë fluturim lartë- në qiellzë zgjohet hardhia e ko- Las Vegas: karusel Para-jse dhe bëhet ose zemër, ose mushkëri fundit ndeshim edhe poezi, sidomos sive, duke i dhënë ajrit gjithë ko- pshtit tim.... Las Vegas: karusel ku Ferri vlon klithese dhe si e tillë poezia e tij në rrjetet sociale, që veç autori det dhe mesazhet e shpirtit të tij. mbi Para-j-së rreh me pulsin dhe thith ajrin e mund të dijë se ç’ka dashur të thotë. Vetë titujt e librave të tij të shumtë Poezia e Petraq Ristos është Para!...Para!...Para!....Sa?...Sa?,,,Sa?... kohës. Poeti jeton me kohën, vësh- Poezia e vërtetë s’ka nevojë për poeticë, krahas atyre në prozë, janë gjithmonë në shtegtim, jo thjeshtë trimi tij depërton deri në kthinat e mbiemra pas saj. Ajo dallohet nga kode që duhen zbërthyer për të një letër e shkruar dhe e palosur Apo ku saj, ai mbledh material të bollshëm ideja që mbart, nga përmbajtja, nga kuptuar domethënien e tyre dhe brenda një çante, por gjithmonë si jetësor, seleksionon duke na dhënë ndjenja e fuqishme që i përçon lex- për të zbuluar thesaret poetike një dritare, që e mbart me vete dhe Statuja e Lirisë pyet: Ç’do të me esencialen, asaj që përbën thel- uesit, nga shija estetike që i ndjell dhe, si e tillë, ajo është moderne. Në këtë kuptim poezia e Ristos ësh-  Vijon nga faqja 19 dhomë muret e së cilës zhvendos- të moderne, e kohës dhe e përvetë- en ngadalë nga brenda të bashko- sueshme nga të gjithë. Nuk dua ta toria i kish zvarritur ata përgjatë hen me një sipërfaqe në miniaturë, fus poezinë e tij në shtretër rry- shekujve, ashtu si pragjet e lumit një vijë, në kulmin e të cilës ulet, mash, ekzistencialiste, modern- përfshijnë degët e thyera lënë të Sonnenschein prehet. Ajo nuk e shikon, nuk e iste, impresioniste. abstraksion- lira aty në brigje dhe kërmat e më se kë të pyesë. Ata që mbetën e fisit të saj janë gjithnjë e më pak këqyr, e me copat e dyllit në veshë, iste etj., etj. Ajo është para së gjith- bagëtisë, me barqet e fryra, lopët, janë fare të paktë, dhe kujtimet e të dobishme për rrëfimin dhe nuk dëgjon. Görz, Gorizia këto ash një poezi realiste, që dritëzo- sytë e tyre të tejdukshëm, minjtë e tyre janë të njollosura, plot me të pritjen e saj. janë ndijime. Nuk është e sigurt het nga një romantizëm bashkëko- pabishtë, kufomat me fytet e çara mbuluar me vula të zeza har- Gjyshi i saj u lind në Görz. Nëna nëse kujtimet janë të sajat apo të hor, një poezi e kohës dhe për ko- therura dhe vetëvrasjet. Në famil- rese apo pretendimesh dhe ashtu e saj u lind në Görz. Ajo lindi në familjes së saj. Ndoshta janë kuj- hën, nje poezi që u drejtohet të jen e saj nuk kishte pasur të si ishullzat gëlltitur në flakët e Gorizia/Gorica. Kur shpërtheu time të freskëta. Dhe kur del, gjithëve dhe u përket të gjithëve, me vetëvrarë. Edhe nëse ata do të kish- mëdha ato ndriçojnë, bishtnues. Lufta e Madhe, filloi të lëvizte e të shullëhet në diell, mbledh Marga- vështrim nga e ardhmja për të in qenë, asaj nuk i kishin thënë Dhe zërat e vdekur të jetonte kudo. Ajo nuk e di sesi ish- rita, ulet në kafe “Joy” dhe tymos. gjithë. Dhe pse për vlerat e saj janë ndonjëherë asgjë. paraardhësve të tyre fërgëllojnë, te Görz dhe nuk e di as sesi është Nuk e lë veten pas dore, nuk mban shprehur poetë dhe kritikë të Në Gorizia bënë vetëvrasje disa rënkojnë, burojnë nga cepat e Gorizia edhe pse ka plot gjash- t’zeza, nuk lëkundet paprerë. E shquar brenda dhe jashtë vendit, personazhe të njohur. Përmes dhomës, nga dyshemeja, tavani, tëdhjetë vjet këtu. Ajo i përshkon gjitha është mu si duhet. Ka një unë dua të përsëris se poezia e Ris- Gorizias kaluan shumë, disa kacavirren përmes grilave vene- rrugëzat e Gorizias, por këto janë televizor. Ka disa kujtime, kujtime tos, si krejt e veçantë dhe per origji- mbetën, disa ikën. Mes tyre kish- ciane dhe e gërvishtin historinë shëtitje të shkurtra, shëtitje të të vrullshme, të fragmentuara. nalitetin e saj, për idetë e fuqishme te Hebrenj dhe Paganë. Prej tyre përtej shtrirjes së saj. shpejta, shëtitje me qëllim, këto Ajo tundet mbi fijet e të shkuarës. që shpalos dhe për nivelin e lartë ar- kishte poetë, filozofë dhe piktorë. Ajo as nuk e dinte sesi janë bjerraditë. Edhe kur shëtitja Mbi fijet e historisë. Ajo pwrkun- tistik meriton me shumë vëmendje Burra dhe gra. Njeriu më i njohur dukeshin paraardhësit e saj. Nuk e saj është më e gjatë, apo kur det në një rrjetë merimange. Ësh- dhe të bëhet objekt studimi jo vetëm që ka vrarë veten në Gorizia ishte kishte prova. Nuk kish të dhëna. shëtitja e saj është më e ngeshme të shumë e lehtë. Rreth saj, tani nga kritika, por dhe në auditoret dhe Carlo Michelstaedter. Familja e saj trazohet në thellë- (që ndodh kur ditët janë të buta është mjaftueshëm qetësi. Goriz- tekstet tona shkollore, për t’u dhënë Nëna e saj quhej Ada Baar... si të tabanit (kujtesës së saj). Sot dhe dhoma e saj ndihet e ngrirë, ia ka histori, ajo ka histori. Ditët edhe më freski atyre, sepse siç ka vënë Shumë vite iu deshën të gjymtyrët, farefisi i afërt, janë kaq një lloj inercie e lagësht), Haya në janë kaq të vjetra. në dukje edhe shkrimtari dhe poeti mblidhte të dhëna nga të cilat sa- të ngatërruar, e aq të çrregullt, rrethinat e veta nuk vëren ndry- Ngandonjëherë ëndërron. ynë i shquar, Moikom Zeqo: “Petraq joi pemën e koklavitur të familjes saqë është e pamundur të dish ku shime të mëdha. Asaj i duket sikur Risto është një talent i vërtetë dhe e së saj dhe mësoi se cili ishte, dhe i shtrihen. Organet e familjes së saj në këto gjashtëdhjetë vjet është e *Përktheu nga origjinali pasuron poezinë shqipe jo me re- kujt syresh. Prej kohësh nuk ka janë të shpërndara kudo. Por, jetët ulur në një dhomë të tkurrur, një Ben Andoni torikë, por me substancë të re” E diel 8 Tetor 2017 OPINION - 21

Opinioni i Ditës DASHI Në dashuri kohët e fundit po bëni një hap prapa dhe një përpara. Merrni parasysh një kritikë konstruktive dhe do të kuptoni atë që dëshironi me të vërtetë. Pranoni ftesën e një miku që keni kohë që e njihni, i cili do t’ju ndihmojë t’i Spanja nuk është Serbi e as jepni zgjidhje një problemi të komplikuar. DEMI Falë Hënës në qiellin tuaj që u buzëqesh Plutonit, Marsit dhe Venusit, do jeni shumë efikasë për të zgjidhur çdo çësh- Katalonja nuk është Kosovë! tje, shpejt dhe pa mundim. Do merrni shumë lavdërime, pasi do dini të vlerë- soni iniciativat shumë mirë, pa iluzio- net e tepërta entuziaste. Nga Arian Galdini BINJAKET

(vijon nga faqja 1) Mund të gjendeni përpara dy personave shumë të rëndësishëm për ju. Të ndërm- ... por pa diskutim që janë errni rrugën e vjetër mund të duket zgjedh- ja më e mençur, por jo gjithmonë rezulton treguesit bazikë të cilit krah a e suksesshme. Për shkak të Saturnit kamp i përket në ndarjet e mëdha kundër nga shenja e Shigjetarit, mund ta globale. shihni të kufizuar lirinë tuaj të veprimit. Që ne shqiptarët i përkasim Perëndimit dhe duhet të jemi për GAFORJA Perëndimin, me Perëndimin, në Hëna favorizuese nga Demi ju sugjeron Perëndim, kjo nuk do shumë anal- që të mos ngacmoni kujtimet e së sh- iza e fjalë të gjata për ta pohuar, kuarës dhe të shijoni bukurinë dhe gëz- imin që ju ofron e tashmja. Mos merrni pranuar e kuptuar të gjithë. rrezikun e panevojshëm të merreni me Kush ngre dyshime a beson në shumë gjëra njëkohësisht. Reflektoni të tjera alternativa e mundësi, nuk mirë dhe zgjidhni prioritetet. besoj se ka mësuar nga historia e ka rrokur saktë se cila është e LUANI mira natyrale e shqiptarëve dhe Hëna te Demi do t’ju bëjë të pavendosur për shumë shqiptarisë si bashkëkuptimësi. çështje, si në aspektin familjar ashtu edhe në atë Të vijmë te zhvillimet më të fun- sentimental. Shkëputuni pak dhe do e shihni që çdo dit në Katalonjë. gjë do shkojë në vendin e duhur. Me Jupiterin bash- Mediat i dhanë dritë pa fund, këpunues nga Peshorja, do dini të përfitoni më të gjithçkaje që ndodhi me votimin mirën nga situatat e favorshme. për Pavarësinë e Katalonjës dhe dhunën policore mbi votuesit. VIRGJERESHA Vini re: në të njëjtën periudhë Hëna dashamirëse nga qielli i Demit kohore diku në një anë tjetër të glo- do ju lejojë të dilni nga një kontekst bit, kurdët kryenin referendumin i paqartë për të ndjekur një rrugë më e tyre për pavarësi. të pëlqyeshme për ju. Venusi ju do të bukur dhe të ndritshëm; gjeni ko- Nuk mund të jenë të rastë- hën për trajtime rigjeneruese dhe një sishme këto dy ngjarje të mëdha model të ri flokësh. historike që ngjizin, ngërthejnë e përziejnë shumë interesa e komp- PESHORJA likime ndërkombëtare. Madje vetë Presidenti i Turqisë, Me Diellin dhe Mërkurin që bash- kohen në shenjë, sot nxitoni të i kaq shumë adhuruar në Shqipëri, ndarjet brenda vendeve të lira, ka mbyllni aktivitetet rutinë, por me Kosovë e te shqiptarët e Maqedo- interesa lufte dhe tinëzare. mendimin që të zgjeroni fushat tu- nisë, duke reaguar ndaj referen- Serbia nuk është as Spanja e as ish-Jugosllavia. Terrorizmi i IRA-s dikur në aja të interesit. Ndajeni pak dumit kurd, riktheu për diskutim Irlandën e Veriut dhe i ETA-s në lodhjen. Bashkimi bën fuqinë dhe Serbia është një shtet i krijuar e njohur me largon monotoninë. shtetësinë e Kosovës. marrëveshje ndërkombëtare pas rënies së Spanjë, është e ditur, provuar dhe Qarqe e media të caktuara, në e qartë nga të gjithë se ka qenë i AKREPI Tiranë, Athinë a Beograd, nisën të Jugosllavisë, e pas ndarjes së Malit të Zi kur financuar dhe mbështetur nga ‘pe- përmendin skenarë të ngjashëm randoria e djallit’. Për shkak të Hënës kundër nga Demi, një me atë të Katalonjës, në Himarë shpalli Pavarësinë. Kthimi i IRA-s në OJF dhe qetë- dashuri e vjetër ndoshta kthehet në jetën dhe Dropull. jën mund të jetë si historia e çdo ndahej më dysh pas përfundimit të simi i ETA-s ka qenë fitore e Perën- tuaj, por tregohuni të vendosur: ka shumë mundësi që thjesht do humbisni kohë. Do Katalonja çuditërisht u bara- Landi të Gjermanisë me Gjerman- saj. Gjysma e botës ra nën kthetrat dimit, por jo përfundimtare. jeni në qendër të vëmendjes në shoqërinë zua si rast me Kosovën dhe dhuna inë. e ‘perandorisë së djallit’ apo Bash- Tashmë betejat dhe luftërat tuaj. Nga ju priten zgjidhje për të tejkaluar policore e qeverisë spanjolle mbi Dhuna policore në një vend kimit Sovjetik, dhe gjysma tjetër janë jokonvencionale. Ato zhvillo- një vështirësi. votuesit katalonjas, u krahasua demokratik edhe kur është dispro- qëndroi nën Perëndimin e lirisë dhe hen në shtëpitë tona, në lagjet me dhunën e mirëkuptueshme porcionale dhe harbute, si ajo që vlerave e dinjitetit njerëzor. tona, në qytetet tona, me mjetet e SHIGJETARI tashmë sipas tyre, të Millosheviçit. u ushtrua kundër votuesve për Mbyllja paqësore e Luftës së lirisë dhe demokracisë. Venusi në kuadraturë me Saturnin: një Ta ndajmë këtë punë me kujdes. Pavarësinë e Katalonjës, është pa Ftohtë, i dha menjëherë efektet e Kësisoj, bëjmë mirë të jemi të person që më parë e keni gjykuar si pozi- Serbia nuk është as Spanja e as diskutim shkelje e rëndë e të saj pozitive. kujdesshëm kur anësohemi e tiv, në fakt do shfaqet sipërfaqësor dhe shumë pak interesant. Me Neptunin kundër, ish-Jugosllavia. Serbia është një drejtave të njeriut, është energjik- Lufta dhe dhuna ndajnë. Paqja bëhemi palë me katalonjasit. kini kujdes: mos u kushtoni shumë vë- shtet i krijuar e njohur me mar- isht e dënueshme, por kurrsesi e dhe liria bashkojnë. Ka një dallim themeltar që du- mendje propozimeve pak të besueshme. rëveshje ndërkombëtare pas rënies krahasueshme me aparatin krim- Bashkimi i Gjermanisë ishte het ta bëjmë. së Jugosllavisë, e pas ndarjes së inal të një shteti diktatorial. edhe fitorja më e madhe e Perën- Qytetaria, rezistenca, fisnikëria BRICJAPI Malit të Zi kur shpalli Pavarësinë. Pse duhet të merremi ne sh- dimit, ngase ky vend madhështor dhe idealizmi i qytetarëve votues Serbia është vend shkaktar, nx- qiptarët me këtë çështje? u bë edhe garanti i ëndrrës europi- për Katalonjën, le të na bëhet mod- Plutoni përkëdhel Hënën te Demi, duke krijuar një gjendje shpirtërore euforike që itës dhe fajtor për luftën dhe krimet Sepse në çdo fillimtetor bota ane. el veprimi qytetar që na vjen nga do ju lejojë të shprehni gjithë pasionin dhe e luftës që ndodhën gjatë procesit perëndimore feston bashkimin e Diktatura, lufta dhe dhuna e Perëndimi. dashurinë për partnerin tuaj. Do jeni në të shpërbërjes së Jugosllavisë. Gjermanive. ndau e prishi edhe Jugosllavinë. Kauza e tyre nuk na përket pozitën e duhur të fitoni besimin e një të Serbia ka qenë vend diktatorial Koha e ndarjeve mori fund me Në Perëndim është kohë paqeje neve e nuk është fare e mbështet- afërmi shumë kritik ndaj zgjedhjeve tuaja. gjatë regjimit komunist në rënien e Murit të Berlinit. dhe lirie, e nuk ka as vend e as kohë shme. Jugosllavi. U desh një luftë botërore mak- për ndarje. Dhuna policore mbi qytetarët UJORI Serbia ishte vend diktatorial abre sikurse ishte L2B që bota të Kush financon dhe mbështet katalonjas është fortësisht e dhe luftëbërës e gjenocidkryes dënueshme. Hëna te Demi nuk është në favorin tuaj, gjatë periudhës së prishjes së Akti i mbrojtjes së integritetit por sidoqoftë do arrini të përballoni dikë që përpiqet të ndërhyjë shumë në jetën Jugosllavisë. shtetëror të Spanjës, meriton tuaj. Me Saturnin favorizues, përpiquni Serbia është ende një vend në Dhuna policore në një vend demokratik edhe kur mbështetje pa ngurrim fare. të gjeni kohë për veten tuaj për t’u zhvillim dhe me parametra dhe Spanja është vend lirie dhe çlodhur në qetësi. tregues të ulët demokratikë, në është disproporcionale dhe harbute, si ajo që u demokracie. Mbrojtja e Spanjës proces negocimi për anëtarësim në ushtrua kundër votuesve për Pavarësinë e është jetike për Perëndimin. PESHQIT BE. Kështu e mendoj dhe gjykoj Katalonjës, është pa diskutim shkelje e rëndë e të Falë Neptunit që kalon në shenjë, do Ndërsa Spanja ka dekada që i unë, e shpresoj që qëllimin e këtij keni dëshirë për emocione të forta dhe ka mbyllur hesapet me diktaturat. drejtave të njeriut, është energjikisht e reflektimi ta përtypin, pranojnë nevojën për të kaluar kohë me të Spanja është demokraci e zhvillu- dënueshme, por kurrsesi e krahasueshme me dhe mirëkuptojnë sa më shumë dashurin e zemrës. Do fitoni vëmend- ar dhe vend anëtar i BE-së. shqiptarë. jen e një personi që kishte krijuar një ide totalisht të gabuar për ju. Historia e Spanjës me Katalon- aparatin kriminal të një shteti diktatorial. Dua më shumë Shqipërinë! 22 - OPINION E diel 8 Tetor 2017

Dje në “Deutsche Welle” Europa dhe lufta

Christoph Strack (vijon nga faqja 1) për shtresën e mesme ... të modernizimit dhe mbësh- tetësve të modernizimit”. Kjo linjë sishëm për shkencëtarët, rritja e manifestohet në “copëzimin” e ele- pjesëmarrjes në votime në zgjedh- ktoratit. Shkencëtari është njëri jet për Bundestagun ka çuar “në nga autorët e një studimi për një pakësim të ndjeshëm të copëz- zgjedhjet në Bundestag, të cilin imit social”. Kjo përshkruan fondacioni Bertelsmann e paraqi- hendekun midis një pjesëmarrjeje ti këtë të premte nën titullin të madhe në zgjedhje dhe në lagje “Zgjedhje popullore”. Në të, ek- të forta nga pikëpamja ekonomike spertët analizojnë me ndihmën e dhe sociale dhe një vlere të ulët në dy instituteve demoskopike 621 lagje ekonomikisht të dobëta. Në zona elektorale përfaqësuese në vitin 2013, midis këtyre grupeve Gjermani dhe kanë pyetur mbi shoqërore dallimi ishte 29,5 për 10.000 gjermanë në ditët pas qind, kurse tani ishin 26,7 për qind. zgjedhjeve për sjelljen e tyre në Kjo rrudhje - thotë Christina votim. Tillmann - duhet vlerësuar pozitiv- AFD DHE MESI I SHTRESËS isht dhe është e “rëndësishme për SË MESME TË SHOQËRISË demokracinë”. Por, ajo formulon Një rezultat i rëndësishëm: në mbi këtë bazë një paralajmërim të luftë për mesin e shtresës së mes- qartë. Në Gjermani nuk duhet të me të shoqërisë, AfD u bën ketë hapësira ose rajone “në të konkurrencë para së gjithash par- cilat, partitë e konsoliduara t’i tive unioniste. Në këtë mjedis, “Al- pushojnë aktivitetet e tyre, ku të ternativa për Gjermaninë” si “par- jenë zona të lira nga fushata elek- ti e qartë populiste e djathtë” mori torale”. 20 për qind të të gjitha votave të Për rrudhjen është kujdesur zgjedhësve. Këto janë 14,6 pikë për- edhe AfD, sepse ajo çoi në kutitë e qindjeje më shumë se në zgjedhjet votimit zgjedhës. Më shumë se 65 e Bundestagut 2013. “AfD fitoi atje për qind e tyre janë skeptikë të mbi mesataren vota”, shprehet modernizimit. Tjetër është çësht- Christina Tillmann, drejtore e pro- ja, nëse AfD - për ekspertët e fon- gramit “E ardhmja e demokracisë” dacionit një parti “e qartë popu- e fondacionit “Bertelsmann”. se në kampet e tjera shoqërore. edhe rezultati i 24 shtatorit - nuk entet sociale do të marrin për liste e djathtë” - ka një program Njëkohësisht, CDU dhe CSU patën Verhkamp është i pasigurt se janë më një parti, “që ka një ambi- partinë unioniste të njëjtën rrugë për këta njerëz. Demokracia ka rënie të dukshme në këtë ambient çfarë do të thotë ky rezultat në plan ent social bazë” dhe një strukturë si ato të SPD në 15-20 vitet e fun- gjithmonë “një fuqi të madhe inte- social të mesit të shtresës së mes- afatgjatë për kampin unionist dhe ambienti social në cilëndo formë dit”. gruese”, thotë Vehrkamp. Këtë ajo me të shoqërisë. Me një rënie prej ai bën krahasim me SPD. Social- qoftë. Vehrkamp thotë se tani çësh- COPËZIMI e ka dëshmuar herë pas here dhe 15 për qind, humbja qe më e lartë demokratët sot - dhe këtë e tregon tja është “nëse humbjet në ambi- Një rezultat i dytë i rëndë- duhet ta dëshmojë sërish. E diel 8 Tetor 2017 ZBAVITJE - 23

Fjalëkryqi (1) Fjalëkryqi (2)

37. Fillojnë detyrën. HORIZONTAL 35. Nuk shuhej dot nga Tantali. 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 38. Bektashi këngëtare. 1. Një doktor... i Fritz Lang 36. Desnuda e Goya-s. 11 12 13 39. Andrea aktore. 6. U paraprinë hoteleve. 37. Ruhet ajo sportive. 41. Sampras i tenisit. 11. Kush nuk ka... nuk ha 39. Vetëvrasja e samurait. 14 15 43. Shkroi Korbi (indic). 13. Eshtë djall 41. Drita pa kufizj. 44. Triolet e Trëndafilë me kredi. 14. Një mund të ketë i rrallë. 43. Eshtë yll i skuadrës. 16 17 18 46. Kilmer aktor. 15. Ishin perëndi të Samotrakias. 44. I dashuri i Aidas. 47. Në krye të robotëve. 19 20 21 17. Institucione Botuese Autonome. 46. Eshtë zhurmë 49. Unë dhe ti. 18. Eshtë infeksion në bark 47. Ishte lulja e harresës. 50. Një mund të jetë fetar. 22 23 24 20. Fundi i një samurai. 51. Stephane poet francez 25 26 27 28 29 21. Një markë kafeje. VERTIKAL VERTIKAL. 22. Mbyllin një hark. 1. James, armiku i Sherlock Holmes. 30 31 32 33 1. Fillojnë praktikën. 23. Mund të jetë emërore. 2. Eshtë edhe ajo saudite. 2. Britma e Arkimedit. 25. Ishte muzikanti që nuk përsriste. 3. Imami aktore 34 35 36 37 38 3. Ekstreme në trap. 28. Në krye të avokatëve. 4. I kanë çift turket. 39 40 41 42 43 4. Në fund të fundit. 29. Qerre pa qe. 5. Inicialet e Seagal aktor. 5. Janë fjetoret e ushtarëve 30. Një pjesë e adoleshentëve. 6. Eshtë dëshmore... çudibërëse. 44 45 46 47 48 49 6. Parker regjisor. 32. Një banor imagjinar i planetit të kuq. 7. Në fund të lutjes. 7. Vivaldi kompozitor. 50 51 8. Eshtë sporti me stil të lirë. 8. Një shkop për karambol. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 9. Mbeten në fund. 9. Janë firmat rentiere. 10. Eshtë rasti i veçantë, karakteristik. HORIZONTAL 10. Një i fundit mbi të gjithë 11 12 13 12. Conan ai i Schwarzenegger. 1. Riza aktor. 11. Kufizojnë tatimet 13. Gjysmë ditari. 7. Një fjalë si hiç. 13. Janë nomadë. 14 15 16 11. Një mund të jetë diplomatik. 15. Panik pa kufij. 15. Mario, që qe bomber argjentinas. 12. Premton të bëhet as. 16. Fryn detin 17 18 19 16. Mund të prishej nga një... kleçkë. 14. Janë felinë... të zinj. 17. Sidney regjisori i Serpico. 18. Në hyrje të pistës. 16. Ami i Maupassant. 18. Jep alarmin. 20 21 22 19. Një numër... femrash. 18. Heroi i Emilio Salgarit. 20. Fillojnë nazet. 21. Eshtë qyteti i Besës 23 24 25 26 27 19. Qe anarkist i famshëm rus 24. Janë llogari. 24. Qyteti që quhej edhe Sebaste. 21. Një mungesë gjaku. 25. Alan regjisor. 28 29 30 31 26. Njëlloj për latinët. 22. Susanna shkrimtare 29. Roman regjisor. 27. Mund të bëjnë stil të lirë. 23. Të parat në cilësi. 32. Eshtë X ajo e sulmit. 32 33 34 35 31. Damon aktor. 25. Mbyllin një shtëpi. 33. Kapen të parat. 33. Eshtë pije e jona. 26. Mbeten në fund. 35. Një provë... inteligjence. 36 37 38 34. Në krye të noterëve. 27. Qendër në kaos. 37. Një markë lap top. 36. Film i Robert Altman. 28. Ka brirë piktoreskë një i tillë 40. Fillojnë matjet. 39 40 41 42 38. Skuadra merengue. 30. Inicialet e Camus. 41. Rruga e Ferenc Molnar. 31. Motra...e Kolë Idromenos 42. Qerre pa qe. 43 44 45 39. Një pjesë e hasmërisë. 33. Një konfuzion total. 45. Fillojnë lirinë. 40. Rrallë është përgjysmë. 34. Rastet pa set. 46. Fillojnë vallen. 46 47 42. Nisur pa kufij. 36. Rastisin në krye. 48. Në mes të dhomës. 45. Fillojnë mobilizimin. Gjeni ndryshimin SUDOK Përgjigje e sudokut të numrit të kaluar

Dy figurat kanë ndryshime nga njëra-tjetra

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

KRIPTOSKEME KRIPTOSKEME rgëtim Përgjigja e numrit të djeshëm A 6 2 9 13 15 11 7 2 5 P 1 11 2 7 E L E K T R I K K U R A 4 9 12 4 11 2 14 13 15 8 2 T E R R E N I K A N A L Përgjigja, ja cilat janë ndryshimet e figurave filozofik 1 12 4 2 12 4 11 6 1 8 - ''Një mik i vërtetë është shumë e I R M A F O N I K E vështirë që të gjendet, shumë e A R T E T K A M P U L A 4 11 2 1 5 10 3 1 15 12 2 K A V I K T I M A T K R E A L T A H A R R I S vështirë që të largohet, dhe është e 7 4 12 5 10 3 4 6 1 7 2 12 O R K P E R S N K N P pamundur që të harrojë''. A M A R R E Z I T E S M T H E R R I M E T D I - ''Disa herë, akoma dhe gjërat më 3 5 10 3 1 14 4 6 1 A K E S M E R E T K O R M E T E O R I T E T A T U R H A M E S R R A të parëndësishme do të mund të 4 12 2 5 1 7 2 12 2 11 4 3 S E C I L I N M O T E T ishin gjëra të jashtëzakonshme, R O M A N T I K E T Z N M A D A M E A K O M A A nëse do t'i bënim me njerëzit e 7 10 6 10 1 14 4 8 12 10 7 4 I R O N I A T O M E T T E N E D A T T K O D

FJALEKRYQI (1) duhur''. T I N A B L L L O I 12 11 1 9 4 12 6 8 15 8

E A H A L I L I S A M Elizabeth Green C I C E L A T I K O N E

rgëtim filozofik rgëtim filozofik

rgëtim filozofik

rgëtim filozofik rgëtim filozofik T A D I A N A A N T E N A 1 12 12 15 12 15 1 1 12 1 14 - ''Të mund të flesh i qetë, të mund E T E R O L A O Z A R P A K I C A P A L L A T E

të duash dhe të mbash mend se 7 2 14 4 12 7 10 9 13 3 4

A A

A A R U U D E R A H E R E T A K O S H T O E A F A T A L O T L I P R R P T I M O këtu jemi të gjithë kalimtarë''. 4 12 1 7 9 4 7 9 4 11 4 12 V O L A M A T O R I P N Jorge Luis Borges A R K I V A T D A K E T O R A S A T I R E T K E V A S H A T B E L A ○○○○○○○ ○○○○○○○ A T L N E K A R R A P - Jemi ajo që mendojmë. ○○○○○○○ - Dhimbja e nxit njeriun të mendojë. Mendimi e bën njeriun T A R I S E H A R K U - Është e nevojshme që njeriu t’i afrohet gjithmonë e më të mençur. Mençuria e bën jetën të lehtë. O R T A K E T B M E R shumë të mirës e të përpiqet të ruajë mendjen e tij nga - Prej njëqind sëmundjeve, pesëdhjetë shkaktohen nga ga- R O Q E V E R I A N O T FJALEKRYQI (2) Thënie të ligësitë. Mendja e atij që bën vepra të mira me gjysmë bimet tona e pesëdhjetë të tjera nga mosdija jonë. E M U T E M E Z E R O

PËRGJIGJET E FJALËKRYQEVE TË NUMRIT KALUAR zemre, në fakt, merr kënaqësi në të keqe. - Irlandeze: Ji i lumtur me çfarë ke, do të shohësh se ke T A P A N E L L Y T I M mençura - Sa më pak të keni, aq më pak duhet të shqetësoheni. përse të jesh i lumtur. 24 - REKLAME E diel 8 Tetor 2017