BLAD VOOR KERK EN SAMENLEVING | PROTESTANTSE KERK AMSTERDAM | SEPTEMBER 2020 Hart&ziel ‘Niet alleen Project Afscheid met mijn Nieuwe Hanna hoofd bezig Aarde van Dorssen zijn’ 5 7 8 ‘Ik merkte dat ik aan het bidden was’ Agnost Tim Hofman wil graag Preek van de Leek doen Programmamaker Tim Hofman: ‘Religie kan een mooie inspiratiebron zijn.’ foto: Jesje Veling Het begon met een whatsappje op 14 januari: ‘Tim Hofman hier: dat hij de Preek van de Leek mag doen, wel horen lullen op mijn sterfbed hoor. Segers van de ChristenUnie, ontdekte ik dacht laten we eens een afspraak maken voor de Preek van de is er nog niet. In september wordt er de- Voor nu denk ik: religie kan een mooie hij dat ze best vaak op hetzelfde stand- Leek!’ Zijn bericht kwam niet zomaar uit de lucht vallen... finitief over beslist. Hij staat wel hoog inspiratiebron zijn en een hele lelijke.‘ punt uitkwamen. Dat verbaasde hem. op de groslijst. Een gesprek dus als een ‘Ik denk dan: je kunt mij dus ook in een soort open sollicitatie. Appje terug: volle kerk zetten en een praatje laten ‘Top. Zin in!’ Trillend houden. Ik vind het een leuke uitdaging.’ vielen, was ook die van programmama- ‘Ho ho, een preek is geen praatje. Klinkt Wilfred Scholten ker Tim Hofman (1988) van BNNVara. Praatje op de wel erg oneerbiedig.’ Bekend van onder meer de tv-program- Vanwege corona en omdat hij het zo ‘Praatje of preek… Oké, dat is het pro- ma’s Spuiten en slikken, maar ook van druk heeft, bellen we. Vraag van Tim preekstoel bleem met jullie christenen altijd: zo Via Facebook hadden we de oproep het gevoelige Over mijn lijk waarin jon- aan de interviewer: ‘Jij bent gelovig?’ dogmatisch! Nee, geintje hoor.’ geplaatst wie we als Protestantse Kerk geren die ongeneeslijk ziek zijn, vertel- ‘Jazeker.’ ‘Een preek is geen speech. De deelnemers Amsterdam eens moesten vragen voor len over hun naderende dood. Op in- ‘Nou fantastisch toch, dat er een hierna- aan Preek van de Leek staan vaak tril- de Preek van de Leek, na de succesvolle ternet maakt hij documentaires onder maals is en Iemand om je geeft. Ik her- lend op de preekstoel. Hoe ervaren ze serie van november vorig jaar met Si- de naam BOOS waarin hij mensen die ken dat warme gevoel wel hoor.’ ‘Maar ik geloof het gewoon niet!’ ook zijn, het is kennelijk toch iets anders.’ grid Kaag, Duncan Stutterheim en Joris maatschappelijk in de knel zijn geraakt, ‘Denk je nooit: wie weet?’ Hij noemt zich daarom agnost. Maar Bijdendijk. Bij de namen die spontaan helpt om hun recht te halen. Zekerheid ‘Ik weet helemaal niets. Ik wil mezelf toen hij veel samen deed met Gert-Jan Lees verder op pagina 2 2 KERK IN MOKUM SEPTEMBER 2020 Online kerkdienst trekt nieuw publiek Uitslag onderzoek kerk in coronatijd juist voor die onderlinge ontmoeting. Wilfred Scholten Toch wil 50 procent van de online- kerkbezoekers dat het streamen van de vieringen blijft doorgaan, ook na co- De online kerkdiensten van de rona. Van alle kerkgangers zegt ruim wijkkerken van de Protestantse 20 procent het een voordeel te vinden dat ze ook eens een virtueel kijkje kun- Kerk Amsterdam, die deels in nen nemen bij een andere kerk, waar coronatijd zijn gestart, zijn een ze niet zo snel zouden binnenstappen. groot succes. Naast de trouwe ‘Dat betekent dat we online present kerkbezoekers trekken de on- line vieringen ook mensen aan die anders niet of nauwelijks Vragen naar de kerk gaan. Dat blijkt uit een representatief onder- beantwoorden zoek van MediaTest onder een tijdens de dienst kleine 400 kijkers in opdracht van de Protestantse Kerk Am- sterdam. Een kwart van de kijkers naar de on- moeten blijven, ook nadat het virus is line vieringen, die via Kerdienstgemist uitgebannen. Een signaal dat we als of YouTube worden uitgezonden, ‘be- kerkbestuur oppakken’, aldus Siert- zoekt’ op deze manier vaker een kerk- sema. dienst dan voor de coronacrisis. Van de kijkers die geen actief lid van een kerk Het kan altijd beter zijn, zegt tien procent het een mooie De uitkomsten van het onderzoek zijn manier te vinden om - soms voor het positief, maar er is ook kritiek. Het kan eerst - in aanraking te komen met kerk Westerkerk foto: altijd beter. Kijkers geven aan dat ze de en geloof. Opname van een streamingdienst in de Westerkerk camerabeelden soms te statisch vin- den en weinig afwisselend. Ook vinden ze dat de vieringen korter mogen zijn Digitale kerk dan de fysieke kerkdiensten, thuis ben je toch sneller afgeleid. Een belangrijk blijvende loot sterdam, bereikt worden met wat waar- Steuntje in de rug tijd een steuntje in de rug gekregen en punt van kritiek is het gebrek aan in- devol is in het geloof, is dat een prachtig Ruim 20 procent van degenen die niet gegeven!’ teractie. Waarom niet gebruik maken resultaat van de digitale kerk.’ regelmatig naar kerkdiensten gaan, van de chat om voorbeden te doen zegt dat ze meer belang zijn gaan Gebrek aan ontmoeting of vragen te stellen en te laten beant- Kijken op later tijdstip hechten aan kerk en geloof dan voor De preek, de muziek en de zegen van woorden tijdens de dienst? Hier kan de De reguliere kerkgangers die door het COVID-19 de kop op stak. Bij de regel- de dominee worden het meest gewaar- kerk nog wel een creatieve slag maken, coronavirus op zondagmorgen niet matige kerkgangers is dat 13 procent. deerd, maar de onderlinge betrok- vindt men. ‘Het betekent dat de online kerkdien- naar de kerk konden gaan, waarderen Het online uitzenden van kerkdiensten kenheid en het gemeenschapsgevoel sten een appellerende functie hebben, het zeer dat kerken al snel overgingen voldoet dus aan een grote behoefte. krijgen minpunten. Want dat is wat De conclusies en aanbevelingen wor- zelfs voor niet-kerkgangers’, zegt Gijs- op het streamen van de diensten. De Gijsbert Siertsema: ‘Kerken zijn snel de meeste respondenten missen: de den zeker opgepakt. Gijsbert Siertsema: bert Siertsema, lid van het dagelijks be- meesten (58%) kijken de uitzendingen overgestapt naar online diensten en dat fysieke ontmoeting, ook na afloop, zo- ‘Deze resultaten zijn zeer bemoedigend. stuur van Protestants Kerk Amsterdam. live, terwijl 40 procent (bijna) altijd op is een succes gebleken. Een compliment als het koffiedrinken. De meeste kerk- Daar kunnen we ons voordeel mee ‘Terwijl dat het oorspronkelijke doel niet een later moment de dienst terug kijkt. aan al die vrijwilligers die dit mogelijk gangers (79%) willen daarom graag doen. De digitale kerk lijkt een nieuwe is, vind ik het een mooi neveneffect. Als De kerkgang is zodoende flexibeler ge- hebben gemaakt. Het geloofsleven weer naar de kerk als dat weer kan. en blijvende loot aan de stam van onze meer mensen, binnen en buiten Am- worden. heeft daardoor ook in deze moeilijke Vooral veel ouderen snakken ernaar, kerk te zijn geworden.’ Agnost Tim Hofman wil graag Preek van de Leek doen Vervolg van pagina 1 ‘Dat snap ik. Ik weet niet of ik er trillend en na drie seconde dacht ik: oh ja, het van herkomst weer veilig zou zijn. Dan een engeltje op je schouder.” Mijn re- ik dood ga, ik hoop pas over een jaar of sta, maar het is inderdaad hoogdraven- systeem uit mijn jeugd. Grappig dat het ga ik in het team van David zitten. Ik actie was meteen: “Dat kan niet, want zeventig’. der. Het lijkt me leuk om toch raakvlak- op zo’n moeilijk moment de kop weer heb zelf geen pretentie een David te ik geloof niet in engelen.” Terwijl het ‘Als je straks misschien op de preekstoel ken te zoeken tussen jullie kerkgangers opstak.’ zijn.’ wel duidelijk was dat iemand mij wilde staat, wat voor boodschap zou je willen en mijzelf. Jullie zijn in Amsterdam best ‘Je kent de Bijbelverhalen dus. Heb je ‘In Over mijn lijk komen veel vragen sparen, anders kan ik het niet verkla- meegegeven?’ progressief, toch? Het is geen Urk. Maar er al een op het oog voor een mogelijke voorbij over leven, dood en zingeving. ren. Ik heb daar achteraf problemen ‘Ik ga natuurlijk de Bijbel aanhalen, ik heb ook een boodschap van liefde en Preek van de Leek?’ mee gehad, die zich uitten in angsten maar ik ga ook proberen, omdat ik weet zingeving. En een opvatting over ethiek: ‘Daar wil ik werk van maken, ik ga er en depressies. Daar ben ik gelukkig dat het kan, te laten zien dat iemand wat is goed en fout. Dat wil ik graag met eens goed voor zitten. Ik ga op zoek Ik heb overheen gekomen. Daardoor kan ik die niet gelooft, niet religieus is en vrij jullie delen.’ naar een verhaal waarmee ik aanslui- dat programma ook maken, hoewel progressief is, een boodschap van liefde ting kan vinden met de mensen en de een boodschap het niet te dichtbij moet komen. Het is kan brengen. Ik vind dat een mooi idee. David en Goliat actualiteit, wat er op dit moment in de rauw. Jongeren van 20 tot 30 jaar die Dat vind ik er leuk aan. En er mag toch Hoewel zijn ouders allebei uit een wereld gebeurt. Waar ik heel warm van van liefde zulke vreselijke dingen meemaken. Ik ook wel gelachen worden?’ rood, Rotterdams, niet religieus milieu word is het verhaal van David en Goliat. moet soms dingen loslaten, anders is ‘Dat mag hoor.’ kwamen, stuurden ze Tim wel naar de Dat zeiden we regelmatig bij opnames en zingeving het niet te doen’. ‘Dat zou prettig zijn. Ik zou willen laten christelijke basisschool en de Bijbelklas. van BOOS, bij figuren die tegen de ‘In die uitzendingen zeggen (niet-ge- zien dat je prima op hetzelfde punt kunt Zodoende kent hij alle verhalen uit het macht streden: het lijkt wel David tegen lovige) jongeren vaak: “ik geloof dat ik uitkomen, ondanks het verschil van boek van binnen en van buiten, zegt Goliat.