Evenementenlopers in beeld

Maarten van Bottenburg Paul Hover

In opdracht van de Atletiekunie en in samenwerking met de overige organisaties van het Platform Loopevenementen

Evenementenlopers in beeld

Onderzoek naar de succesfactoren van loopevenementen op grond van de motivatie, beleving en waardering van de deelnemers

In opdracht van de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie en in samenwerking met de overige organisaties van het Platform Loopevenementen

Maarten van Bottenburg Paul Hover

m.m.v. Fons Kemper

© W.J.H. Mulier Instituut ’s-Hertogenbosch, oktober 2009 wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 2 i www.mulierinstituut.nl e [email protected] f 073-6126413 t 073-6126401 5201 AD’s-Hertogenbosch Postbus 188 Centrum voorsociaal-wetenschappelijksportonderzoek W.J.H. Mulier Instituut

Evenementenlopers in beeld

5 3 56 54 44 51 17 61 77 25 50 17 20 25 35 41 26 20 38 39 39 53 53 10 28 59 stimulans van tweede loopgolf van tweede loopgolf stimulans trekking tot hardlopen hardlopen trekking tot antitatief onderzoek antitatief onderzoek Deelname aan loopsportevenementen Deelname aan loopsportevenementen loopsportevenementen Beleving van Waardering van loopsportevenementen bij loopsportevenementen Sponsoridentificatie Succesbepalende factoren waardering en herhalingsdeelname Conclusies en aanbevelingen en Loopevenementen zijn uiting De evenementenlopermaar kansen er zijn is lastig te binden, Het draait om sfeer en entourage, maar beginthet hardlopen bij Loopsportevenementen blijven dragers van de groei blijven dragers van de groei Loopsportevenementen evenementenloper Profiel van de Sociale kenmerken Sportieve kenmerken Sociale hardloopverbanden 31 Verenigingsbinding Ontvankelijkheid lidmaatschap be met Consumptiegedrag loopsportevenementen Beleving en waardering van Inleiding 9 Inleiding 9 Aanleiding Doel- en vraagstelling 11 Onderzoeksmethoden 15 Opbouw en ontwikkeling van de loopsportevenementen Opkomst zet door De tweede loopgolf de sportontwikkeling Bijdrage van de tweede loopgolf aan

Bijlage 2: Specificaties kwantitatief onderzoek 5.2 5.3 Literatuur Bijlage 1: Vragenlijst kw 4.4 4.5 5. 5.1 3.6 4. 4.1 4.2 4.3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 2. 2.1 2.2 2.3 3. 1.1 1.2 1.3 1.4 Inhoudsopgave Samenvatting 1. wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 4

Evenementenlopers in beeld

5 is in de afgelopen is in venheuvelenloop, Egmond venheuvelenloop, Egmond bijdrage geleverd aan de rland is de afgelopen vier rland is de afgelopen ovendien vaker dan voorheen. De voorheen. vaker dan ovendien evenement de hardloopschoenen evenement de hardloopschoenen rhalve bij aan de continuïteit en nieuwe de continuïteit rhalve bij aan erken. De doelgroep bestaat uit Nederlandse erken. De doelgroep ten van alle evenementen tezamen de revue. ten van alle evenementen chtone man of vrouw tussen de 30 en 55 jaar chtone man zijn: Tilburg Ten Miles, Dam tot Damloop, 4 tot Damloop, Miles, Dam zijn: Ten Tilburg van de evenementenlopers van de perkt deel van de hardlopers hun sport hardlopers perkt deel van de ciale context, een evenementenevaluatie, de ciale context, een evenementenevaluatie, acht voor deze studie gegeven. De tien acht voor deze studie gegeven. De tien -interviews met lopers uit de doelgroep ote evenementen zijn verenigd in het Platform het Platform zijn verenigd in ote evenementen t is een respons van 43 procent. Daarnaast is 43 procent. Daarnaast t is een respons van loopgolf. Zij voorzien in een behoefte van in een behoefte Zij voorzien loopgolf. sterdam , Ze sterdam eerde begin jaren negentig. De tweede loopgolf De tweede loopgolf negentig. eerde begin jaren rlandse bevolking van zes jaar rlandse bevolking en ouder aan n, mede doordat de sekseverhouding bij de jonge de sekseverhouding bij de jonge doordat n, mede lft van degenen die hardlopen als hoofdsport hardlopen als hoofdsport lft van degenen die abilisatie. De eerste loopgolf zette eind jaren zette eind loopgolf abilisatie. De eerste hon Rotterdam en Utrecht Marathon. Gebaseerd op en Utrecht hon Rotterdam ook geboeid door de afnemers van hun product. van hun product. de afnemers door geboeid ook f wordt gerefereerd aan een periode van aan een periode van gerefereerd f wordt eze interesse ten grondslag. Naast de Atletiekunie eze interesse ten grondslag. ing bieden evenementen eveneens eening bieden evenementen passend ijzen erop dat die vandaag de dag nog steeds vandaag de dag nog ijzen erop dat die rkregen. Met deze studie is een van de hardloopsport in Nede van de hardloopsport periode van een jaar na het periode evenementenlopers), doet dit b tletiek Unie geïnteresseerd van deze in de deelnemers rleden en toekomst, de interesse in hardloopgerelateerde rleden en toekomst,

cohorten gelijkmatiger verdeeld is. Circa verdeeld is. Circa cohorten gelijkmatiger de helft Bijna zes op de tien evenementenlopers is een auto Dit procent). die betaalde arbeid zijn mannen (70 verricht. De evenmeeste ementenlopers aandeel zal inwaarschijnlijk dale de toekomst de he Bijna hardlopen begonnen. vijf jaar met alle hebben (ruim de helft van in de hangen evenementenlopers zijn de evenementenorganisatoren uiteraard zijn de evenementenorganisatoren uiteraard De Atletiekunie van tien gr organisatoren en de

zeventig van het vorige millennium in en stagn in en het vorige millennium zeventig van w negentig en signalen jaren eind ontstond de Nede procent van deed 18 voortzet. In 2007 of joggen. hardlopen, trimmen de tweede De loopevenementen dragen bij aan en desgewenst een door subevenementen Maar met laagdrempelige geroutineerde hardlopers. geroutineerde trainers begeleide voorbereid ligt aan d bondsverband beoefent in club- of heeft opdr Dit platform Loopsportevenementen. Halve Marathon, Marat City City Pier Loop, Er wordt breed van oriëntatie. tamelijk is het onderzoek de kennisbehoefte van het platform de so voorbereiding, ingegaan op de onder meer ve intensiteit van hardlopen in kenm diensten en sociodemografische producten en

Samenvatting Samenvatting het beoefenen De populariteit van of st na een tijdvak van krimp deelnamegroei de dragen Evenementen de beginneling. aanbod voor een vraag van in voorzien evenementen Doordat aanwas binnen de hardloopsport. is vormen, loopgolf onder de tweede en daarmee een fundament hardlopers honderdduizenden de Koninklijke Nederlandse A een zeer be loophappenings. Ook het gegeven dat het platform die participeren binnen evenementen Am Eindhoven, Mijl van Groningen, Marathon van een gepersonaliseerde e- ouder. Met behulp van 16 jaar en en Belgische deelnemers en compleet Er zijn 54.778 verzameld. en een webvragenlijst zijn de data mailuitnodiging gerealiseerd, da correct ingevulde vragenlijsten diepte van 25 semi-gestructureerde door middel aanvullende kwalitatieve kennis ve decennia spectaculair gestegen. Dat is niet gelijkmatig gebeurd: er kan een tweetal loopgolven gebeurd: er gestegen. Dat is niet gelijkmatig decennia spectaculair loopgol de term Met onderscheiden worden. In de hardlopersmarkt: de evenementenlopers. segment in belangrijk groot en kennis over een deze samenvatting passeren de belangrijkste resulta wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek voetlicht tebrengen. Hierzijnimmers op dehoogte zijn. Deloopevenementenbieden eenkanaalom beter dieboodschap voorhet verplichtingen metmeebrengt.Devraagis zich echter ofdehardlopers hiervanwelvoldoende hebben om zichop‘lichte’ wijze aanteslu aan deloopevenementen warenverbonden, werddoor aandacht tebrengendatatletie zoals deRunningCoachop MP3-speler–op de markt tebrengen,en nadrukkelijker onderde samenwerking met deevenementenorganisaties verd de tienevenementenkannaarschattingtoteen gevraagde dienst.Hetrendementuitmarketingac Sponsorsidentificatie isvoor verbeteringvatbaar organisatoren (totop zekerhoogte) prima ‘actionable’. voorzieningen (toiletten,douches)endedrukte gewaardeerde (maargeen‘onvoldoendes’) 1-10 scorendeevenementenop dit punt namelijkgemiddelde een van8,6.Deminst met hetfeitdatjuistditdeelaspect combinatie een evenementvangroot belang isbijde afwegi isdeelstoetesch deevenementen van Het succes evenement tenemen. deel maar ookdedeelname vriendenof familie van meten. Evenementenwordenvooralg krachten te voor detraining endégelegenheid om -vaak hardlopers Deelname aanloopevenementengeeft deelgenomen endrieopdedeelnemer vanhetzelfdeloopevenement geweest. vijf waseerder herhalingsbezoek; ruim vieropdevijf even tot 8,6. Voor de organisatorenisditeenpr ontlopen elkaarweiniginditopzicht,metvan7,9 eenvariatie inhetalgemene waarderingscijfer waarderingscijfer van8,4 op eenschaalvan Loopevenementen wordenbijzonderhoog gew hardlopers. Een versterkingvandepositie va groep vormen omdat ookandereaanbiedersinspelen opdebehoeften enwensenvande Deze uitdagingisgroot,wantdeervaringleert Individuele atletiekvereniging. vandeevenementenlopersRuimlidmaatschap iseenderde vaneen ineen geïnteresseerd 6 voor hetcontinueren enintensiveren Deatletiekvereniging blijkt langere afstanden. vergelijking met individuele loperstrainenle eenvijfde traintineeninformeel loopgroepje. atletiekvereniging of aangeslotenbijDutch Ongeveer dehelftvanev allerminst aandewilgen: negen én even veel of meer kilometers te gaan hardlopen. tegaan én evenveelofmeerkilometers

enementenlopers traintalleen,eenkwartislidvan kverenigingen meer danvoorh begeleiding doorprofessionals op de tienvanhenverwacht indi vandehardloopsportbeoefening. veelpotentiëleledentebereiken. estatie van formaat. Er is vaaksprakevan estatie vanformaat.Eris iten bijeen loopgroepje, zonder datdit veel deelaspecten hangensamenmetsanitaire ementenlopers hadvaker aaneenloopevenement Runners (voorheenLoopservice.nl) enbijna 1-10. Deverschillendeloopsportevenementen n deAtletiekuniekan verk den van atletiekverenigingen frequenter enover met aanmoediging vanmet aanmoediging vrienden enfamilie -de Een klein deelbehoort tot de overigen. In leden vormt een redenom aaneenbepaald als hoogstewordtbeoordeeld.Op een schaalvan dan ookeenbelangrijkecontexten stimulator aardeerd, met eenalgemeen gemiddeld dat de evenementenlopers een lastig tebinden eenlastig dat deevenementenlopers ledenstijging van maxim ledenstijging van op het parcours.Dezeverbeterpuntenzijnvoor ng omzichaldannietinteschrijven, . Ongeveerdehelftva ties vandeAtletiekuniebij dedeelnemers aan positieveenergie.Hetvormt eenrichtpunt eselecteerd op basis van de sfeer enentourage,eselecteerd opbasisvandesfeer rijven aan het feit dat de verwachte sfeerbij rijven aanhetfeitdatdeverwachte er uittebouwen, innovatieve concepten– dedeelnemers correctalssponsorof niet- een aanbodvoor hardlopers is inditkaderde meest e periodeevenvaakofvaker n debedrijfsnamen die regen wordendoor de aal 41.000ledenleiden. Evenementenlopers in beeld

7 illen, maar alsillen, maar van sponsor min als een elementairmin worden basisdoel de lopers te (blijven) voldoen. de lopers te (blijven) doelstellingen kunnen sterk versch sterk kunnen doelstellingen

het evenement desalniette worden kan herkend beschouwd. sponsor geïdentificeerd. Sponsor sponsor geïdentificeerd. aan de (verder) aan te scherpen en om de positionering De evenementen om wacht de uitdaging en verwachtingen van verschillende eisen wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 8

Evenementenlopers in beeld

9 genoemd. Het genoemd. f de tweede helft van de jaren f de tweede helft van lopers. De meeste hardlopers l gehaald. Maar deelnemers dat gaat niet t op hen uit? Wat zijn de succesfactorenuit? op hen van t loopsportevenementengolf mmodatie is niet echt nodig, net als een mmodatie hierop een markante uitzondering: zij blijken zij blijken uitzondering: hierop een markante eind jaren zeventig en begin jaren tachtig jaren en begin eind jaren zeventig succes Wie van de loopsportevenementen. opsportevenementen en evenementenlopers. De en evenementenlopers. De opsportevenementen rrerende loopsportevenementen, met het gevaar rrerende loopsportevenementen, ganiseerde loopsportevenementen hebben in het hebben in ganiseerde loopsportevenementen ? Hoe slagen zij erin om de moeilijk te de moeilijk ? Hoe slagen zij erin om n een loopsportevenement. Bovendien neemt de Bovendien neemt n een loopsportevenement. binden? En wat is er nodig om op een effectieve om er nodig wat is binden? En nigingen en andere organisaties springen en andere organisaties de op nigingen ij ook wel; de groei van het aantal deelnemers wel; de groei van het aantal deelnemers ij ook oefenen en weten hen massaal aan zich te overgrote meerderheid doet dit op individuele individuele op doet dit overgrote meerderheid snel ontwikkeld dat er kan worden gesproken van van gesproken er kan worden snel ontwikkeld dat een tweede loopgolf tot ontwikkeling, die ontwikkeling, tot een tweede loopgolf ganiseren van de atletieksport onder zoveel ganiseren van de atletieksport onder en te binden. Hardlopen kan immers gemakkelijk gemakkelijk en te binden. Hardlopen kan immers en wat beweegt hen? Waarom oefenen Waarom en wat beweegt hen? nburg 2006; Breedveld, Kamphuis & Tiessen- Breedveld, Kamphuis 2006; nburg lopers tijdens deze evenementen een geslaagde deze evenementen een geslaagde lopers tijdens verband meten met andereverband hard tieven, zoals het verbeteren van de fitheid en gezondheid, om af te om en gezondheid, fitheid tieven, zoals het verbeteren van de

ongebonden worden beoefend. Een specifieke acco worden beoefend. ongebonden zich in trainer die instructies geeft. om etitie Een geregelde comp verleidt evenmin hardlopers Slechts een kleine groep prestatiegerichte atleten groten getale aan te sluiten bij een organisatie. wil de krachten in verenigings een tweede loopgolf. De eerste loopgolf deed zich een tweede loopgolf. De eerste loopgolf te organiseren De hardlopers lijken moeilijk Aanleiding heeft zich de laatste tien jaar zo De loopsport weinigen in een sportieve voor wedstrijdsport een veranderde toen van voor. Hardlopen vana het aantal hardlopers van velen. Nadat de groei activiteit voor tachtig stagneerde, kwam eind jaren negentig kwam tachtig stagneerde, Raaphorst 2009). momenteel nog altijd aanhoudt (Van Botte momenteel tweede loopgolf in met de concu organisatie van tweede loopgolf in met stelt steeds hogere va eisen aan het organiseren vere concurrentie toe. Steeds gemeenten, meer van marktverzadiging. vanzelf. Achter dit succes schuilen organisaties die voortdurend bezig zijn met bezig zijn met vanzelf. Achter dit succes schuilen organisaties die voortdurend professionalisering en innovatie. Dat moeten z en or promoten Atletiekunie richt zich op het Ook de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie en de hierbij aangesloten atletiekverenigingen Unie en de Nederlandse Atletiek Ook de Koninklijke hechten grote waarde aan meer kennis over de lo en efficiënte wijze de vele duizenden hard aanta het maximum vrijwel steeds decennium huidige achter de de organisaties Meer inzicht in deze vragen is van groot belang voor De grootste en best geor loopsportevenementen. een magnetische kracht op de hardlopers uit te de hardlopers kracht op een magnetische eclatante in op dit onderzoek zoomt voorliggende deel aan deze loopsportevenementen nemen de organisaties achter de loopsportevenementen hardlopers aan zich te organiseren individuele belevenis te bieden? vormen De georganiseerde loopsportevenementen binden. De tweede loopgolf wordt dan ook wel een wordt dan loopgolf binden. De tweede zo’n grote aantrekkingskrach loopsportevenementen Inleiding sporten vanuit andere mo sporten vanuit slanken, als uitlaatklep en ter ontspanning. De slanken, als uitlaatklep en ter ontspanning. wijze of in een informeel loopgroepje. Slechts een klein deel van de hardlopers heeft zich hardlopers heeft klein deel van de een Slechts loopgroepje. wijze of in een informeel 2006). Bottenburg (Van aangesloten bij een atletiekvereniging

1. 1.1 wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 1.2

binden? Hoe kunnenzij detweedeloopgolf vergroten enve atletiekverenigingen – voor hardl kennis uitbouwen overdebetekenisvan vanparcoursen.Inhetlicht certificeren van d Nederland, bijvoorbeeld bij hetbepalenvan 10 de genoemdeloopsportevenementen vraag centraalwelk Aan devraagzijdestaat markt. Het onderzoekrichtzichop zoweldevraag- Doel- en vraagstelling De voorliggende rapportage bevatde resultatenvandit onderzoek. • • • • • • • • • • datum vanhetevenementwaarop he evenementendie jaarlijksonderhunauspiciënwo de medewerkingvan het platformhe heeft verenigd in het Platform Loopsportevenementen diehunmedewerkiDe evenementenorganisatoren werkten drs.PaulHoveren Instituut –Centrum voorsociaal-wetenschappelijk sportonderzoek. Namens Organisatiewetenschap vandeUniversiteitUtr hoogleraar Sportontwikkeling aandeUtrechtseSchoolvoorBestuurs- en totseptember2009september uitgevoerd 2008 vraag enaanbodop deloopsportevenementenmarkt. Ditonderzoekis indeperiode van loopsportevenementen besloteneenonderzoek Tegen dezeachtergrondheeft deAtletiekuniein loopgroepen, en hetbewakenva verdere professionalisering,hetbiedenvanopl ontwikkelingen indeloopsportmarkt, hetondersteunen vanloopsportevenementen bijhun loopsportmarkt. Ditdoeltracht zijondermeer mogelijkmensen enwilalszodanigeeninspir Utrecht Marathon(13 april 2009) Marathon Rotterdam (5april2009) PierCity Loop(14City maart 2009) Egmond HalveMarathon(11januari2009) Zevenheuvelenloop AmsterdamMarathon (19 oktober 2008) Marathon Eindhoven (12 oktober 2008) 4 MijlvanGroningen (12 oktober 2008) Dam totDamloop(21 september 2008) Tilburg Ten Miles (7september 2008)

(16 november 2008) Fons Kemper aanhetonderzoek mee. n dekwaliteit enbelangenva opers in hetalgemeen enevenementenlopers inhet bijzonder. hebben,hoezijde organisa t onderzoekzichheeftgericht): de Atletiekunie–enaangesloten t onderzoekzichtoegespitstop de volgende de internationalewe als aanbodzijde vande loopsportevenementen-als aanbodzijde eze doel-entaakstellingenwilzijgraaghaar terealiserendoorhetmonitoren van erende enverbindenderolspeleninde e achtergrondenen motieven dedeelnemers van echt, insamenwerking met Mulier hetW.J.H. eiding en bijscholingvoortrainersvan door prof. dr.MaartenvanBottenburg, te latenuitvoeren naar deontwikkelingvan samenwerking met deorganisatiesvangrote (waarin ook deAtletiekunie participeert).Met rden georganiseerd(mettussenhaakjesde ng aanditonderzoek hebben verleend, zijn rlengen endenieuwe hardlopersaanzich n de wedstrijdloopsportin tie enhetverloop vanhet dstrijdkalender enhet hetMulierInstituut Evenementenlopers in beeld

11 Belgische deelnemers Nadat was gebleken dat 1 oek te betrekken. Zij werden in hoeverre zij ook in de zij ook in in hoeverre in dat één contactpersoon van in vullen waarvan zij verwachtten vullen webvragenlijst. Het bestand met Het bestand webvragenlijst. rg voor de respondentselectie, de de respondentselectie, voor rg moet daarmee rekening daarmee worden moet oop en de Marathon Rotterdam hebben Rotterdam de Marathon de oop en door de Nederlandsedoor en mailadressen van vrijwel alle deelnemers, is de ontdubbeling ondervertegenwoordigd in het ondervertegenwoordigd in de ontdubbeling gen van de lopers. Doordat met name gen van de lopers. Doordat met portevenementen blijven deelnemen, en welke blijven deelnemen, portevenementen eze resultaten bieden inzicht in de mate van de eze resultatenmate bieden inzicht in tie van loopsportevenementen zij op prijs zouden zij op prijs zouden tie van loopsportevenementen t: kwantitatieve (webenquêtes) en kwalitatieve n ‘meten en tellen’ met een hoge mate van n ‘meten en tellen’ met een hoge mate es voor deelname aan de loopsportevenementen aanes voor deelname de loopsportevenementen e zijn betrokken bij deze evenementen de bij deze e zijn betrokken t in ‘het verhaal achter de cijfers’, zonder t in ‘het aag wat de succesfactoren zijn van de t kwantitatieve onderzoek is bij elk evenement evenement t kwantitatieve onderzoek is bij elk van vragen opgenomen die de deelnemers ook die de deelnemers van vragen opgenomen nk naar een webvragenlijst ontving. In deze nk behoeften van deze hardlopers. behoeften van deze oek beperkte zich tot deelnemers van de Utrecht Marathon. en dienden het antwoord in te en dienden het antwoord hebben beleefd en gewaardeerd, hebben beleefd tien eerder genoemde evenementen. tien eerder genoemde behoorden ook de organisatoren zelf tot de doelgroep: er is behoorden ook itgenodigd met een link naar de met itgenodigd met een e-mailadres in het onderz te binden, en op welke manieren zij hun evenementen verder en op welke manieren zij evenementen hun te binden, Het W.J.H. Mulier Instituut droeg zo Het W.J.H. Mulier Instituut 2 potentiële respondenten uitgenodigd. zelf De links metURL de naar de webenquête zijn hen aan verstrekt. Instituut Mulier W.J.H. hetdoor Eris alleen voorzienineen Nederlandstaligevragenlijst. De organisator van de City City Pier L 1 2

van zestien jaar en ouder van de van zestien jaar en ouder van ontdubbeling van e-mailadressen en het uitnodi van e-mailadressen ontdubbeling zich vaak onder één e-mailadr bedrijvenlopers is deze groep als gevolg van hadden inschreven, gehouden. voorliggende onderzoek. Bij de interpretatie van de resultaten onderzoek. Bij voorliggende

individuele hardlopers weten hardlopers individuele op de wensen en kunnen afstemmen loopsportevenementen, hoe de organisaties di loopsportevenementen, betreffende loopsportevenement loopsportevenement betreffende vr de op wordt ingegaan Aan de aanbodzijde nabije toekomst blijven hardlopen en aan loops en aan blijven hardlopen nabije toekomst vernieuwingen en verbeteringen in de organisa verbeteringen in vernieuwingen en stellen. representatief te kunnen zijn. Beide methoden vullen elkaar aan. Terwijl bij de kwantitatieve studie sprake is va Terwijl bij de kwantitatieve studie sprake representativiteit, bieden de interviews inzich uitgevoerd. Het kwalitatieve onderz uitgevoerd. Het Kwantitatief onderzoek onderzoek Kwantitatief gevormd De doelgroep van de webenquêtes werd Voor dit onderzoek zijn twee methoden ingeze zijn twee methoden Voor dit onderzoek diepte-interviews). He (semi-gestructureerde Onderzoeksmethoden Onderzoeksmethoden de evenementenorganisaties beschikten over de e- de evenementenorganisaties besloten om alleen deelnemers besloten om per e-mail voor het onderzoek u per e-mail is de e-mailadressen van de deelnemers evenementen aangeleverd aan het van de tien voor acht W.J.H. Mulier Instituut. vragenlijst voor organisatoren is een selectie vragenlijst voor organisatoren Naast de beschreven deelnemers Dit houdt uitgevoerd. een zogeheten spiegelonderzoek namelijk een li per e-mail de evenementenorganisatie De organisator kregen. voorgelegd dat de gemiddelde deelnemer dat zou geven. D

overeenstemming of verschil tussen wat organisatoren verwachten en de mening die de overeenstemming of verschil tussen wat organisatoren

1.3 wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek • • • de volgende handelingen verricht: Om dekwaliteitvandata eneenvlot l • • • informatiebehoefte. Inaanvullinghieropzijn De vragenlijstisinoverlegmetdeopdrachtgever 12 • • • • • Ter bevorderingvan de r in hetvoorliggende rapport. deelnemers inwerkelijkheidgeven.Dezeinforma analyse. indicatoren (waaronder deinvultijd). Slechte ingevuldevragenlijstisop basis vandiverse Van elkecompleet dekwaliteitgeanalyseerd In perioden van datacollectiezijnerelkeda De enquête was gepersonaliseerd, responde De enquêtewasgepersonaliseerd, onder respondentendiedehebbeningevuld. vragenlijst correctencompleet heefthardloopprijzen van € De Atletiekunie konden worden voorgelegd. zodat vragen of opmerkingen tot metbetrekking hetonderzoek aandejuistepersoon contactgegevens vandeprojec webpagina iseenkortetoelich Op deeerste vragenlijst nogniet(helemaal)haddeningevuld. weeknadeuitnodiging Ongeveer een is een of ‘unit’ non-response optrad De responsisdoorlopend ‘real omervoortewakendaterteveel‘item-‘ time’geanalyseerd opgeslagen). het W.J.H.MulierInstituut) enkon tussentijds aantrekkelijk weerge wasvisueel gepresenteerd, De vragenlijstwaszeergebruiksvriendelijk. ongeacht soortcomputer, browserofbesturingssysteem. De vragenlijstwaszodanigontworpen dat zo herkenbaarheid enstatus. De uitnodiging isuitnaamvan der wedstrijddag zelf). De uitnodiging iszeerkortnadewedstrijd

4

4 3 Een vragenlijst is bijvoorbeeld verdacht als de invultijd extreem afwijkt van de de van afwijkt extreem deinvultijd als verdacht bijvoorbeeld is vragenlijst Een Bij item non-response worden bepaalde vr gemiddelde invultijd van referentierespondenten. referentierespondenten. van invultijd gemiddelde deresponse heeft nauwelijks geleid tot tussentijdsanticiperen. bepaalde(typen) respondenten om deel te nemen aan het onderzoek. Het monitoren van incompletevragenlijsten. Unit non-responseverwijst naar hetniet kunnenverleiden van espons zijnde onderstaande actiesondernomen. 3 . tleider vanhetW.J.H. Mulier Instituutdaarweergegeven ace-directeur verzonden. Datzorgdevoor ace-directeur verzonden. opend onderzoek zogoed moge ookvragen toegevoegd met hetoogop andere verzonden (vaak daagserna,somsnogop de nten werdenop naam aangesproken. ting ophet onderzoekgepresenteerd.Ookzijn g meerdere back-upsva reminderverzonden aanrespondenten diede 25,00 beschikbaar gestelddiezijnverloot Er werd onder meer eenvoortgangsindicator s samengesteldenweerspiegeltbijgevolg hun of verdachteenquêteszijnuitgesloten van tie is vertrouwelijk endaaromtie is nietopgenomen veel mogelijkveel mensen dezeinkondenvullen, onderbrokenworden (antwoordenwerden geven (metgeven logovanhetevenement envan agen niet (goed) niet agen beantwoord wat leidt tot n dedatagemaakt. lijk tewaarborgenzijn Evenementenlopers in beeld

13 Het voor sommige Het voor 6 de compositie daarvan de compositie p atletiekvereniging). ent in beperkte mate aan te mate ent in beperkte f zijn kan alleen worden vastgesteld als de f zijn kan alleen rs, zodat de resultaten t de representativiteit ten goede. De resultaten ctoren bleven ruimschoots binnen de daarvoor de daarvoor binnen ctoren bleven ruimschoots dat het aantal respondenten soms lager is dan aantal respondentendat het soms meer omdat vrouwen en mannen in nagenoeg omdat vrouwen en mannen meer en correct ingevulde vragenlijst afrondden. Het Het en correct ingevulde vragenlijst afrondden. actor bedroeg 1,5 en de laagste 0,8). actor bedroeg 1,5 en rt, sociale context, frequentie, afstand). frequentie, rt, sociale context, ttemin kan gesteld worden dat drie zaken sterk kan gesteld worden dat drie ttemin enlijsten verwacht mag worden. Het invullen van nkelijkheid lidmaatscha nkele vragen en het opnemen van aanvullendenkele vragen en het opnemen De vragenlijst bestond uit de volgende de volgende bestond uit De vragenlijst 5 ext, lengte trainingsperiode). ext, lengte Tilburg Ten Miles) is op 8 september 2008 ingevuld en het en 2008 ingevuld is op 8 september Ten Miles) Tilburg lijst voor het betreffende evenem kend zijn. Omdat die grotendeels ontbreken is de mate van die mate grotendeels ontbreken is de kend zijn. Omdat ng bedroeg per evenement ongeveer drie weken. De eerste per evenement ng bedroeg favoriete sportdrank enhetfavoriete aankooppunt sportdrank de schoenen. van meededen degesteldhoe het vraag zij parcours van 2008 beoordeeldenten opzichte van dat van voorgaande jaren. Het betreft vragenhet over merk schoenentijdens waarop men hetevenementliep, de Zo is bijvoorbeeld aan de deelnemers vanTilburg de 2008 die Ten Miles ook al eerder 5 6

Gebruik voorzieningen. Gebruik voorzieningen. op kernaspecten.evenement Beoordeling Vervoerswijze naar evenement. Deelnameen toekomst. aanverleden in evenementen Sport- (o.a. c.q. hardloopprofiel hoofdspo verleden en toekomst. Hardlopen in (ontva en toekomst verleden Binding in Bekendheid met evenement. (o.a. sociale cont Voorbereiding Reden deelname specifiek evenement. Gebruik en interesse producten en diensten. Sponsoridentificatie. verzorgingspositie). geslacht, leeftijd,Sociaaldemografische kenmerken (o.a. inkomen, zo goed mogelijk vertegenwoordigen. De weegfa vertegenwoordigen. De zo goed mogelijk geaccepteerdealgemeen marges (de hoogste f kernonderwerpen: kernonderwerpen:

een complete vragenlijst nam gemiddeld zestien in beslag. een complete minuten vragenlijst nam evenementen leidt ertoe verwijderen van vragen evenementen vrag ingevulde het totaal aantal op basis van • • • • • • • • • • kennisbehoefte in de hardloopbranche. in kennisbehoefte De mate waarin representatie onderzoeksresultaten kenmerken van de populatie be kenmerken van de populatie representativiteitvast te stellen. niet goed Nie De periode van dataverzameli webvragenlijst (ten behoeve van de deelnemers zijn er 127.605 de Utrecht Marathon). In totaal laatste op 4 mei 2009 (voor waarvan er 54.778 een compleet uitgenodigd, en het aantal compleet gedeeld door responspercentage (gebaseerd op aantal uitnodigingen procent. Dit aandeel kan als derhalve 43 bedraagt correct ingevulde vragenlijsten) gekwalificeerd, te goed worden buitengewoon dezelfde mate deelnamen (zie bijlage 2). Dit kom dezelfde mate deelnamen zijn gewogen naar het aantal evenementdeelneme • • • Zie bijlage 1 voor de gehanteerde uitnodiging en vragenlijst. Organisatoren zijn in de en vragenlijst. gehanteerde uitnodiging voor de Zie bijlage 1 gelegenheid gesteld om de vragen

vragen die specifiek van toepassing waren op het evenement in kwestie. warenvragen die specifiek van toepassing op het evenement passen. Dat leidde tot het verwijderen vanhet verwijderen e passen. Dat leidde tot wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek hardlopen doen,zijnde25 Om bijditonderzoekpersonen telefoonnummers vandezepersone transcripts. nam ongeveereenuurin beslag. Deinterviews zijn opgenomen volledig uitgewerkt en in dit evenement) reageerde hierop positief. Vande dit evenement)reageerdehierop wilden werkenaaneenvervolgonderzoek.mee Z isaandevóór deinterviews plaatsvond, deelne additioneel kwalitatiefprojectpasinhetvoorjaar deze studieisbeperkttot va de deelnemers uitgevoerd door 25 Utrech deelnemers vande hardloopsportevenementenaan diesocialec hethardlopenplaatsvindten context waarin 14 In aanvulling op hetkwantitatieve onderzoek Kwalitatief procent endeweging. statistische maar hetuitnodigen van de onderz complete namelijk bijdragen aaneenhogerepresentativiteit,

voor toptijden en versusfamiliale gezelligheid) bediend, strevenorganisatoren evenementen, jongeen oude. Tevensworden onderzochte evenementen. Ookzijndeevenementen goede Nietteminisereen evenementenloper’. 2008 en2009 eengoedeafspiegelingvorm Er kannietzonder meervanuitworden gegaan evenementenloper indit onderzoek, bijaaneengoederepresentatievande draagt evenementendiversiteit sterk. Deze juni enzaterdag27 2009 enzijn ve De interviewsvonden plaatsinUtrecht(vergaderunits vanRestaurantDeTijd)op zaterdag6 • • •

Personen diedeeluitmakenvaneenloopgroepje enook lidzijn van eenatletiekvereniging. Personen diedeeluitmakenvaneenloopgroepje een loopgroepje ofatletiekvereniging. Personen diezichindividueel voorbeidenopeen 7 Namelijk door Maarten van Bottenburg, Fons Kemper en Paul Hover. respondenten overdrieongeveer gelijkegroepenverdeeld: verschillendekernwaardenna te betrekkendieineenverschillendesocialecontextaan onderzoekiskwalita n verkregenzodatzijtelefoni al ishethiervoor geen garantie. rzorgd door ervarenseniorinterviewers. n ditevenement omdat hetinitiatiefvooreen en van ‘de Nederlandse en Belgische en van‘deNederlandse debetekenissendiedeelnemers aan ontext geven.Ditkwa oekspopulatie), hetresponspercentage van43 verschillendedoelgroependoor organisatoren t Marathonteinterviewen. Dedoelgroepvoor temporele engeografischespreidingvan de mers vandeUtrechtMarathongevraagd ofzij verschiltde(financiële dat dedeelnemers vandetienevenementen in van 2009 isgenomen. estig procent(van de3.078 respondenten van organisatie vandeUtr dewijzevanuitnodigen(geensteekproef, en geenlidzijnvaneenatletiekvereniging. loopsportevenement zonderlid te zijnvan divers vankarakter:erzijngroteenkleine tief onderzoekverrichtnaardesociale (bijvoorbeeld een snel parcours sch benaderdkonden worden. litatieve onderzoekis ) steunvangemeenten echt Marathonzijnde In dewebvragenlijstdie 7 Elkinterview Evenementenlopers in beeld

15 enementenloper aan de aan de enementenloper redenen zijn geweest n te herinneren. Ook zich bij de vereniging aan te in tekstkaders – aangevuld met met in tekstkaders – aangevuld t vertrouwelijke karakter ervan. In tabellen tevenementen zij wete tevenementen de belangrijke rol die de loopsportevenementen die de loopsportevenementen de belangrijke rol beïnvloed en waardoor worden de waardering worden beïnvloed en waardoor ve kenmerken van de ev restrictie dat uitspraken over separate oren van de loopsportevenementen: welke welke oren van de loopsportevenementen: van de evenementenloper (hoofdstuk 3). In dit dit 3). In (hoofdstuk van de evenementenloper beleving en waardering die de deelnemers deelnemers en waardering die de beleving is in dit rapport gebruikt door citaten in rapport gebruikt door citaten is in dit s en betekenis van de vereniging voor de voor s en betekenis van de vereniging verbanden waarin de evenementenloper aan opkomst en ontwikkeling van de markt van de markt van van en ontwikkeling opkomst aard en werking van de hardloopgroep. de hardloopgroep. aard en werking van zijn de interviews afgenomen: zijn de interviews ns op toekomstige deelname bepaald? deelname op toekomstige ns deelname aan het loopsportevenement hebben aan het loopsportevenement deelname en (hoofdstuk 4). Het hoofdstuk gaat na hoe de deelnemers de deelnemers gaat na hoe Het hoofdstuk en (hoofdstuk 4). 2). Aangetoond wordt dat zich in de afgelopen decennia twee de afgelopen 2). Aangetoond wordt dat zich in die de respondenten in de enquêtes gaven. Ze zijn alle gaven. Ze zijn in de enquêtes de respondenten die mogelijk te verleiden zijn om te verleiden zijn om mogelijk terviewcitaten zijn – eveneens terviewcitaten zijn tuele en complexe karakter en het contextuele verbanden gevonden

Sociale aspecten van de deelname aan loopsport. de deelname Sociale aspecten van en heden gedrag in individuele van het de aard loper: ongebonden Indien individuele, loopgedrag. sociale aspecten van het ongebonden verleden en de in sociaal verband: de Indien loper Sociale aspecten van het hardloopsportevenement. het hardloopsportevenement. Sociale aspecten van Maatschappelijke in algemeen. participatie hiervan. een selectie van open antwoorden een selectie van open antwoorden van de bedoeld ter illustratie Het rapport sluit af met conclusies en aanbevelingen aan zowel de organisaties achterHet rapport sluit af met conclusies en aanbevelingen aan zowel de organisaties de als de Atletiekunie. loopsportevenementen die een mogelijk maakt loopsportevenementen Hoewel het onderzoek uitsplitsingen naar en overeenkomsten, komen deze in het onderlinge verschillen hun interessant licht werpen op de door aan het onderzoek Medewerking de orde. rapport niet aan voorliggende evenementenorganisaties was verbonden aan de achterwege zouden blijven vanwege he evenementen

voor een loopsportevenement en de ka voor een loopsportevenement in op de zoomt hoofdstuk Het hierop volgende hebben van de loopsportevenement de hebben van wat de belangrijkste bekend zijn geraakt met de loopsportevenementen, aspecten hebben prestatie de sportieve het meest om hieraan deel te nemen, hoe zij de om gewaardeerd, en welke sponsors van de loopspor succesbepalende fact stil bij staat dit hoofdstuk Aan de hand van de volgende thema’s thema’s de volgende van Aan de hand • • • sluiten. Vervolgens geeft het rapport een profielschets evenals de vraag wat de plaat hardlopen doet, is en hoe zij evenementenlopers Het rapport bespreekt eerst in hoofdlijnen de eerst in hoofdlijnen Het rapport bespreekt Opbouw Opbouw (hoofdstuk loopsportevenementen jaren heeft doorgezet. zich de laatste loopgolf en dat de tweede hebben voorgedaan loopgolven bij dit hoofdstuk stilgestaan in Bovendien wordt hebben gespeeld in die twee loopgolven. zowel de sociale als de sportie komen hoofdstuk de sociale dit hoofdstuk orde. Ook bespreekt • • dat deze interviews opleverden, Het materiaal De in tekstkaders op te nemen.

1.4 wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 1 in eenafzonderlijkerapportageaanhenverstrekt. methettotaalvan eenbenchmark evenement en weergegeven. Alleendeevenementenorganisat en figurenmet onderlingevergelijkingen z 6

ijn deevenementendanookgeanonimiseerd oren ontvangen de informatie overhuneigen de andereevenementen. Dieinformatie wordt Evenementenlopers in beeld

7 1 18 2007

12 2003

8 1999 10 geconstateerd dat in 2007 1995 lieke ruimte is een volkomen is een volkomen lieke ruimte 9 1991 zijn hardlopers aan te treffen - individueel 9 het eerst in het openbaar ging hardlopen, dat hardlopen, eerst in het openbaar ging het n, werd hij door allerlei uitgelachen mensen door werd hij n, ezet, al het verkeer tegengehouden. Zelfs in ezet, al het verkeer tegengehouden. ate dat hij dat in de achtertuin van zijn huis de achtertuin ate in dat hij dat it als atleet in clubverband, maar niet zomaar niet zomaar maar atleet in clubverband, it als aarlijks aan hardlopen, trimmen of joggen doet. aarlijks aan hardlopen, trimmen of joggen doet. toegelaten in . De eerste vrouwen toegelaten in marathons. De eerste deed alsof zij naar de bloemen aan het kijken deed alsof zij naar de bloemen voor de recreatieve hardloper die vier decennia de recreatieve hardloper die voor egen zonder haar geslacht te vermelden, zonder haar geslacht te vermelden, egen 1987 ezamenlijk over een uitgezet parcours hard te ezamenlijk over een uitgezet parcours eerste hardloopgoeroes, in de jaren zestig met eerste in de jaren zestig hardloopgoeroes, met & Van den Dool 2008). Deze tweede loopgolf & Van den Dool bben puffend en zwetend door straten, parken en door bben puffend en zwetend als het tegenwoordig lijkt. Niet meer dan een meer dan een lijkt. Niet als het tegenwoordig vele keer per dag komen vijf . Gemiddeld lag dit tot in de jaren zeventig nog gevoeliger dan gevoeliger zeventig nog in de jaren lag dit tot en begin jaren tachtig werd het taboe op jaren tachtig en begin in Nederland bijeen, om onder aanmoedigingen om in Nederland bijeen, agneerde, zwol eind jaren negentig een nieuwe agneerde, zwol eind jaren negentig estien. Toen Katherine Switzer in 1967 een estien. Toen Katherine Switzer in 1967 ste gouden medaille op de marathon voor vrouwen, op de marathon voor vrouwen, ste gouden medaille 8 trimmen of joggen op twaalf procent. of joggen op trimmen 1983 bben doorgezet. Op basis van het Aanvullend bben 8 (AVO) van het SCP kan worden (AVO) van het SCP 1979 in de tweede helft van de te doorbroken. Nadat deze loopgolf in lijk werden gehouden. lijk werden gehouden. genwoordig. Hardlopen in de genwoordig. pub

Trimmen/joggen Hardlopen/trimmen/joggen achttien procent van de bevolking in Nederland j achttien procent van de bevolking percentage aangaf te dat het lag In 2003 Joan Benoit, voelde zich zo opgelaten toen zij voor toen zij opgelaten voelde zich zo Joan Benoit, zij ging wandelen als er auto’s en langskwamen niet vrouwen was. Tot begin jaren zestig werden Bron:SCP in Kamphuis & Van(AVO) den Dool 2008 voor mannen. De latere winnares van de eer voor mannen. die wel een marathon liepen, deden dat cland had gekr startnummer Marathon voor de Boston 2008). Van Hilvoorde halentrachtten officials haar uit de race te (Stokvis & de openbare ruim hardlopen in st jaren tachtig en de jaren negentig enigszins (Van Bottenburg 2006; Kamphuis loopgolf aan jaren steviglijkt zich de laatste te he onderzoek voorzieningengebruik sportieve activiteit 1979-2007, als trimmen of joggen Beoefening van hardlopen, 2.1 Tabel procenten bevolking van en ouder, in = Nederlandse 6 jaar basis De tweede loopgolf zet door door zet loopgolf tweede De eind jaren zeventig Tijdens de eerste loopgolf en werd er naar hem getoeterd. Voor vrouwen getoeterd. Voor vrouwen en werd er naar hem Hoe anders is de situatie te deed. Nadat hij toch op de openbare weg ging lope openbare weg de op deed. Nadat hij toch Dat steeds haast he meer mensen zonder dat zij lang niet zo vanzelfsprekend bossen rennen, is derm geneerde hij zich hiervoor hardlopen begon, halve eeuw geleden schaamden mensen zich ervoor om zich op die wijze onder het publiek te het publiek zich op die wijze onder schaamden halve eeuw geleden zich ervoor om mensen plezier deed je hoogu voor je begeven. Hardlopen de Sheehan, één van George op straat. Toen dr. Vrijwelgeaccepteerd verschijnsel. overal en normaal wie steeds - onder meer vrouwen of in groepen hardlopers - soms wel tienduizenden - ergens de grote steden. Het zijn loopsportevenementen van een dikwijls massaal toestromend publiek g massaal van een dikwijls Straten worden dan afg lopen (Atletiekunie 2008). geleden nauwelijks voor moge Opkomst en ontwikkeling van de loopsportevenementen

2.1 2. wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 18 tabel 2.3).Bijna 95procent vandeevenemen minimaalevenementenlopers evenvaakénminim Gevraagd naardetoekomstige loopfrequentie procent naareigenzeggenminderisgaanhardlopen. aan hardlopendoetdandrie 42pro jaargeleden; is deloopfrequentie vande hardlopers. Voordeevenementenlope De tweedeloopgolfmate refereertaandewaarin (n=29.930) inprocenten zijn begonnen, sport deze met beschouwen hoofdsport als hardlopen die personen 2.2Jaarwaarin Tabel gelede Van dezegroepistienprocentéénjaar hardlopen, trimmen ofjoggenalshoofdsport hebben (56 procent van alleevenementenlopers). Ons onderzoeklaatziendatditook geldt voor hardloopland. een relatief‘jong’ in deanderevergelekenlanden. Hetonderzoeksbureau omschrijft Nederlandom dieredenals minder daneen Nederland jaar geledenmethard Frankrijk, Italië,NederlandenSpanje), was Synovate onder3.500 hardlopers inzevenEu hardlopers. VolgenseenrecentonderzoekvanAs werkelijketoename opeen vanhetaantal methodologische maar isgebaseerd aanpassing Er zijnechteraanwijzingendatdegeconstateer den Dool2008). mensen hebbenuitgenodigdDit kanmeer om van he antwoordcategorie indeeerdereedities de voorgedrukte sportenviel in2007‘h respondenten Onder in hetAVOkiezenuit26voorgedruktesporteneneencategorie‘overige’. activiteiten aantekruisendiezijindeafgelopen twaalfmaanden tussen 2003en 2007moet eenslagom dearm wo Bij deconclusiedatersprakeisvaneenspect tussen 1998 en 2003 – de periode waarin tussen 1998en 2003–deperiodewaarin met debeoefeningvandezesportna2003;startte en71procentpaktehardlopen als sportop Sinds 2007 Sinds 2007 2003en Tussen 2003 1998en Tussen Voor 1998 Startjaar/-periode hardlopen

8 Zie http://www.everythingabout Zie hebben wij niet kunnen beoordelen. beoordelen. kunnen wij niet hebben 8 29 41 20 10 ardlopen, trimmen, terwijldeze joggen’, % de tweedeloopgolf inzette–ofnadien. 32 procentvande ondervraagde hardlopersin tenlopers verwachttetw ropese landen(België,Duitsland,Engeland, running.asics.eu. De represen De running.asics.eu. enafstandblijkt dat vrijwel alle aculaire toenameachttien procent aculaire vantwaalfnaar n of later metn oflater hardlope dit antwoordaantekruisen (Kamphuis &Van deevenementenlopers, die zelfsdegenen t AVO werd weergegeven als‘trimmen,joggen’. t AVOwerdweergegeven de groeiniet(alleen)hetgevolgis van een cent zegt even vaak hard te lopen, terwijl twaalf cent zegtevenvaakhardtelopen,terwijltwaalf lopen begonnen. Dat pe deloopsport beoefend wordt. Een anderaspect ics, uitgevoerd door marktonderzoeksbureau rden gehouden.Opdevraagomsportieve rden de aal even langverwachtenaal teblijvenlopen (zie beoefenden, kunnen de rs geldtdat46 procent vaker n begonnen;51procent aalf maanden nahet aalf tativiteitvan dit onderzoek rcentage laghogerdanrcentage Evenementenlopers in beeld

19 6 0 8 19 36 26 18 14 73 100 100 Totaal (n=54.778) 0 4 23 73 100 2 2 0 31 24 40 48 20 18 17 Totaal 100 100 Andere Andere tie geldt vooral voor vooral voor tie geldt t een hoog percentage (n=17.480) hoofdsport 0 0 0 1 1 meters te gaan hardlopen. meters te gaan hardlopen. Weet Weet antwoord 3 0 2 5 niet/geen 12 21 86 57 14 100 100 Hoofdsport 0 2 0 1 4 Atletiek, hardlopen, (n=36.366) Minder kilometers te gaan hardlopen. Eén op de vijf vijf de Eén op te gaan hardlopen. kilometers trimmen, joggen r week de hardloopschoenen aantrekt (zie tabel r week de hardloopschoenen Kilometers Kilometers 0 1 3 inactieve leefstijl is niet op basis van deze n van de trainingsfrequen n van 50 54 opers die hardlopen (of een verwante discipline) opers die hardlopen (of 1 2 30 25 25 43 29 16 29 100 100 onder hoofdsport bekend da onder hoofdsport Geen loopsportevenement voorbereidt en dat een groot loopsportevenement sport ilometers te gaan hardlopen. 39 procent van de 39 procent te gaan hardlopen. ilometers Even veel Even (n=550) ’ verwacht vaker én meer kilo verwacht vaker én meer ’ bereidde slechts vijf procent zich niet of nauwelijks op het niet of nauwelijks bereidde slechts vijf procent zich 0 0 eer kilometers te gaaneer kilometers hardlopen. 21 20 41 Meer

Niet nauwelijks of > 1 keer per week Weet niet/geen antwoord Totaal 1 - 5 weken 6 - 11 weken 12 weken meerof Weet niet/geen antwoord Totaal < 1 keer per week 1 keer per week

Minder vaan Weet niet/geen antwoord Totaal Frequentie Frequentie Vaker Even vaak Hardloop- Hardloop- frequentie Trainings- periode evenement

gaf aan van plan te zijn vaker én m te zijn plan gaf aan van evenement even vaak of vaker en evenveel of meer evenevenement of vaker vaak studie te bepalen. Wel is van deze mensen z studie te bepalen. Wel is van deze mensen minder dan één keer pe (43 procent) deel van hen 2.4). Dit staat in contrast met de evenementenl als hun hoofdsport rekenen: van hen mensen In hoeverre het hierbij gaat om met een (29 procent) zich niet of nauwelijks op het (29 procent) Tabel 2.4 Trainingsduur voor evenement en gemiddelde hardloopfrequentie twaalf hardloopfrequentie voor en gemiddelde Trainingsduur evenement 2.4 Tabel alle = basis hoofdsport, naar loopsportevenement, aan voorafgaand maanden procenten in evenementenlopers, kilometersHet van meer én het verhoge maken Tabel 2.3 Verwachting hardloopfrequentieaantal en kilometers voor de komendetwaalf procenten in (n=54.778) evenementenlopers, basis = alle maanden, . Dat is ongeveer één procent van alle één procent van . Dat is ongeveer te hebben lopers die zeggen geen hoofdsport aan geeft 88 procent ‘zonder hoofdsport’ Van deze evenementenlopers evenementenlopers. veel of meer vaker én even k even vaak of evenementenlopers ‘zonder hoofdsport ‘zonder evenementenlopers wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 2.3 2.2

gemiddelde ligtenmetstijgen derjarenafneemt. het mensen tussende30en55jaar,vanwiebeke onbekend of zij voordienal spor helft vandegroeiambitieeveneens de vanhet afgelopen vijf jaaropgepakt.Diegroeistaat Circa vijftigprocentvandeaan deelnemers voordien eenanderesportbeoefenden.Onzeonde gekend van bijna dehelftvand toekomstmeer tegaanhardlopen. loopsportevenementen deelneemt juistdeze endat hieruit naarvoren datook een kleinegroe andere takkenvansportdie z procent vande evenementenlopersvakerdanéén onder detotale Nederlandsebevolking 57 procen 20 substantieel, om vervolgenstestabiliserenen honderden wegatleten. Pasindejarenzeventig 1897 wordtgehouden, decennialangbeperkttotbleef hetaantaldeelnemersvele enkele loopsportevenementen. Envoorzover die welbest zeventig van de vorigeeeuw bestonden er were De tweeloopgolven zijnsamengegaanmet tw groei de van dragers blijven Loopsportevenementen suggereren datdetoenameva van betrokken organisatieswilinspireren, kan helpenverwezenlijken, metdeAtletiekunieal De tweedeloopgolf maakt duidelijk dat hardlope periode tot2016anderhalf memiljoen van 65 procent in2008 naar 75procent in 2016. In een frequentievanminimaalmaand) onder eensper de Nederlandsebevolking dient tegroeien Plan 2028tenaanzienvandesportontwikkeling.D hardlopen alssportinmiddels eensubstantiële De tweedeloopgolf isinhetafgelopendece sportontwikkeling de aan loopgolf tweede de van Bijdrage loopsportevenementen overhetalgemeen behoorlijk constateringen zijnbeleidsmDeze veertienenachtprocent. liggen respectievelijk deze percentages tezamen evenementenlopers op loopsportevenement voor en lieptweeprocentminde toe tenemen (ziefiguur2.1).

ij beoefenen(Kamphuis &Vande n hetaantalhardloperstussen eze groeiambitie; hoewelnietbekend t beoefenden.Welis duidelijk atig vangrootbelang.Teneerste blijktdat de deelnemersaan nsen extra moeten gaansporten.nsen extra p mensenaan dieweinigsportief actiefis verbinden en bundelen. De AVO-gegevens AVO-gegevens bundelen. De verbinden en gelijkaanongeveer750.000mensen, hetgeen nnium verder aangegroeid. Daarmee levert nnium verderaangegroeid.Daarmee loopevenementen heefthardlopen pas inde nd isdat desportdeel vanaf hetmidden vandeja ee loopsportevenementengol Olympisch Planvertegenwoordigt. Wederom is bijdrage aandegroeiambitie vanhetOlympisch ldwijd nauwelijksjaarlijksterugkerende ldwijd groeide het deelnemersaantal van deze marathongroeide hetdeelnemersaantalvandeze n éénvandesporten isdiedezedoelstelling keer per week hard, noglosvan keerperweekhard, eventuele t vaker dan60keer perjaarsport,loopt 73 rzoeksgegevens laten eenzelfde beeldzien. rzoeksgegevens lateneenzelfde s sportbonddiedehardlopersenhetnetwerk onden, zoalsdeBostonMarathon die alsinds andere woorden:dedoe groep hetvoornemen heeft om indenabije eze ambitie luidt dat desportparticipatie(met sportief actiefzijn:te r danéénkeerperweekhard.Vooralle 2003en 2007 eenomvangheeft dat het voornamelijk gaatom n Dool2008). Tentweedekomt name onderhetlandelijk is of de nieuwehardlopers ren negentigexplosief rwijl vandesporters ven. Tot dejaren lstelling isdatinde Evenementenlopers in beeld

21 2000 2008 ogelijk zou kunnen zijn. ). De uitschieter in 1997 betrof de de betrof 1997 in uitschieter De ). 1980 lulu (1973), Berlijn (1974), Ottawa (1975), (1974), Ottawa (1973), Berlijn lulu n de jaren negentig in, met de continuering de continuering n de jaren negentig in, met , Tokio (1979), Antwerpen (1980) en London en London (1980) Antwerpen (1979), , Tokio basis van de vraag m s verschijnsel, sinds het midden van de jaren s verschijnsel, sinds het midden terwijl 57.665 anderen een startnummer werd anderen 57.665 terwijl over de hele wereld. Was het marathonlopen organisatie van het evenement zodanig aan te organisatie van het evenement id) gelimiteerd is. Zo namen 37.894 hardlopers hardlopers 37.894 is. Zo namen id) gelimiteerd 2008 was dit aantal toegenomen tot bijna tot bijna 2008 was dit aantal toegenomen 1960 ote jaarlijkse stadsmarathons, zoals die van New ecennia kende twee golven. De eersteplaats in vond eelnemersaantal van deze loopsportevenementen. van deze loopsportevenementen. eelnemersaantal www.bostonmarathon.org twikkeling van zowel het totaal aantal zowel het totaal aantal van twikkeling it Azië (Scheerder & Van Bottenburg 2009). 2009). it Azië (Scheerder & Van Bottenburg oeien (The New York Times 2008).oeien (The New York Times 1940 1920 1900 0

5.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 Werden er in 1977 wereldwijd naar schatting vierhonderd marathons georganiseerd waarin vierhonderd marathons georganiseerd schatting Werden er in 1977 wereldwijd naar in over de finishlijn gingen, 46.000 deelnemers het aanbod De vraag is dus groter dan was bereikt. de inschrijvingslimiet geweigerd omdat waardoor het aantal deelnemers lager ligt dan op de om spelen met de gedachte Grote marathons loopsportevenementen wereldwijd als het d wereldwijd loopsportevenementen De 2009). & Van Bottenburg (Scheerder finishers tweeduizend marathons en 1.200.000 omdat het aantal populariteit van deze maar deels tot uiting in de cijfers komt marathons omwille van veilighe (met name inschrijvingen 2008, van deel aan de New York City Marathon passen dat zij verder kunnen doorgr ( Marathon Boston de van website Officiële Bron: de on karakteristiek voor Dit patroon is

Figuur 2.1 Ontwikkeling deelnemersaantal Boston Marathon 1897-2008 1897-2008 Marathon Boston deelnemersaantal Ontwikkeling 2.1 Figuur

d de afgelopen De groei van de loopsport in de jaren zeventig, met het ontstaan van de gr van het ontstaan de jaren zeventig, met York (1970), Dallas (1971), Houston (1972), Hono York (1970), nieuwe ontstaan van en het van oude marathons Parijs (1976), Chicago (1977), Melbourne (1978) Melbourne Chicago (1977), Parijs (1976), helft va De tweede golf zette in de tweede (1981). begin jaren zeventig nog een typisch Amerikaan tachtig komen de meeste marathonlopers in Europa over de finish, met een toenemende met een toenemende over de finish, de meeste marathonlopers in Europa tachtig komen concurrentie in de laatste jaren vanu speciale editie naar aanleiding van het honderdjarige bestaan van de Boston Marathon. Marathon. van Boston de bestaan honderdjarige vanhet aanleiding naar editie speciale wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 22 Marathon(tussen1969en1997) met deWestland jaarlijks georganiseerd.Detraditievanjaarlijkse werdvoorzover marathons bekend ingezet van Enschede.Dezewerdtussen1947en 19 van deBoston Marathonals vroegevoorloper wo De ontwikkelingvan de marathonin 2009 Bottenburg Van & Scheerder Bron: 1939-2007 Figuur 2.2 Ontwikkelingaantal marathons en deelnemersaantal marathonswereldwijd evenementengeldt dathet aantal inschrijvers geen inschrijvers vandeDam Damloop tot is me Loopsportevenementen tussen 2005en 2008 met bijna zeven vandetiengroteloopsportevenement loopsportevenementen zichheeftdoorgezet. Zogroe deelgenomen, isnietbekend. Welzijner 2006).mensen Hoeveel inNederland ofwel éénopdedrieloopsporters, aanéénofmeer loopsportevenementen deel(VanBottenburg procent. Inhet laatstgenoemde jaarnamenin de 25grootste loopsportevenementen inNederl Nederland tijdensdetweedeloopgolfeen nieu Net alsinanderelandenheefthetaantald loopsportevenementen overkortere (tweejaarlijks sinds1982,jaarlijksde marathonsontstondenerdiverse sinds1990).Naast Amsterdam (1975), Utrecht(1978), Hilvare loopsportevenementen gehouden. worden erin Nederland jaarlijksruim 1975) en GroetuitSchoorl (30kilometer run, Marathon (1973), deHalvevanMonster (1973), de 1.000.000 1.200.000 1.400.000 200.000 400.000 600.000 800.000

0

1960 Aankomsten (linker Y-as) (linker Aankomsten

(enlaterooklangere) afsta 1980 Nederlandweerspiegelthetinte tweeduizend (bijdeAtletiekunieaangemelde) 2008 aaneenloopsportevenement hebben aanwijzingendatook degroei vande eelnemers aandezeloopsportevenementenin Marathons (rechterY-as) t 49procentopvallend groot. Ookvoordeze nbeek (1980),Rotterdam (1981)enEindhoven en dieparticipereninhetPlatform 90 tweejaarlijksgehoudenenwordtsindsdien Nederlandnaarschatting1,3miljoen mensen, sinds 1977) tot deoudste behoren. Inmiddels we impuls gekregen.Hetdeelnemersaantalvan we impuls and groeidetussen2000en2005metzestig rdt in onsland ingenomen doordeMarathon , gevolgd dooronder goede weergavevandevraag isomdat het City Loop PierCity (halve marathonsinds ide hetaantalinschrijversvantotaal dertig procent.Vooraldegroei vande

2000 nden, waarvandeEgmond Halve rnationale beeld.Deplaats

2008 meer Apeldoorn (1974), meer Apeldoorn 1.000 1.500 2.000 2.500 500 0 Evenementenlopers in beeld

23

iteren niet alleen van de +7 (%) +12 +49 +14 +36 +40 n.b. +21 n.b. n.b. +29* Verschil 2005-2008 hardlopers een inspiratiebron om te gaan om een inspiratiebron hardlopers maar uiteindelijk besluit niet deel te nemen. maar uiteindelijk besluit niet n.b. n.b. n.b. 2008 6.966 graaf 2.3). De vraag naar deelname is dus De vraag naar deelname graaf 2.3). 16.448 28.690 24.057 26.000 17.500 49.864 show’-percentage oplopen tot twintig procent. twintig oplopen tot show’-percentage t de loopsportmarkt steeds professionelere de loopsportmarkt t 169.525 heid aan organisaties (Atletiekunie, heid aan organisaties cetera) die de loopsporters bedienen. cetera) die de loopsporters bedienen. e citaten geven hiervan voorbeelden. e citaten geven hiervan voorbeelden. n.b. n.b. kunie en atletiekverenigingen prof kunie en atletiekverenigingen 2005 6.500 ng heeft op de evaluatie van dit evenement. Volgens de van dit evenement. heeft op de evaluatie ng 16.291 14.379 19.134 25.678 19.900 12.500 33.500 tage op vijf procent, maar dit is waarschijnlijk veroorzaakt dit is waarschijnlijk veroorzaakt tage op vijf procent, maar tevenementenorganisaties, hardloopspeciaalzaken, tevenementenorganisaties, hardloopspeciaalzaken, 147.882

Totaal 4 vanMijl Groningen Miles Tilburg Ten Marathon Utrecht Zevenheuvelenloop totDam Damloop EgmondHalveMarathon City Pier City loop

Atletie De loopsportevenementen, inschrijft, toe dat zich het aantal mensen Wel neemt In dit onderzoek lag dat percen uitnodiging de op niet zijn ingegaan ook deelnamen het evenement die niet aan doordat lopers dat betrekki onderzoek voor het kan het ‘no organisatoren van de evenementen tweede loopgolf; zij dragen er ook deels aan bij. Zoals uit de volgende hoofdstukken naar voren voren naar hoofdstukken uit de volgende deels aan bij. Zoals tweede loopgolf; zij dragen er ook zal komen, bieden steeds meer loopsportevenementen de volgend hardlopen. Ook of blijven groter dan in tabel 2.5 gepresenteerd. 2.5 gepresenteerd. tabel in groter dan aantal inschrijvingen gelimiteerd is (zie ook para (zie gelimiteerd is ook aantal inschrijvingen kenmerken heeft gekregen, met een veel “Als ik naar mezelf kijk, dan is het voor mij een hele gezonde stok achter de deur om toch te zeggen: ‘we ‘we zeggen: te toch om deur de achter stok gezonde hele een mij voor het is dan kijk, mezelf naar ik “Als gaan vaker wat lopennormaal’.” dan doorda Deze functie worden vervuld kan mede “Ervaar dit als een fantastisch evenement. Eén reden hiervan is dat dochter Linda, 31 jaar en nooit nooit en jaar 31 Linda, dochter dat is hiervan reden Eén evenement. een fantastisch als dit “Ervaar eerdergesport, dit jaargetraindheeft en ook heeft meegelopenprimamet een1 uur tijd van 34 en minuten.‘De koorts’heeft toegeslagen." te gaan lopen!” vaker om weer me het weer erg leuk, inspireert “Vond atletiekverenigingen, loopspor zorgverzekeraars, et schoenenmerken,

Bron: diverse websites en opgaven van organisaties en opgaven websites van organisaties Bron: diverse Exclusief* Marathon Rotterdam (vanwege ontbrekengegevens uit 2008 van datevenement) Tabel 2.5 Inschrijvers van 2008 tien in 2005 en loopsportevenementen Inschrijvers 2.5 Tabel wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek hardlopend haddenafgelegd. evenementenlopers gold dat zijtijdenshetevenement eenafstandvantienkilometerminder of liep eenafstandtussenelf kilometer eneen ofwel achttienprocentvanhettotaalaantaldeelnemers. tijdens hetbetreffendeloopeveneme hardloopsportevenementen ook wandelevenementen). experiences envanstadsmarathonstotnatuurlopen) loopsportvormen (naast Runs enLadiestotKidsRuns),sfeer professioneel apparaatendeinzetvanhonderdenvrijwilligers. volledig jaar of langerinbeslag nemenen kunnen wordenniet meer uitgevoerd zondereen tijdregistraties, etcetera.Hetzijnwerkzaamhede deelnemers entoeschouwers,waaronderparkeergebieden,kleedruimtes, drinkposten, moeten dewegenwordenafgezetenvoorzie partijen. Ook massaal inschrijvingspr moet een geregeld met de gemeente, politie, brandweer, me goede banente leiden.Voorafgaandaandeeven zijnprofessioneleor massale omvang Gezien de 1988 en2008van57 naar 981.Dezeteamsb nemen. Hetaantalbedrijventeams dataandit loopsportevenementen diebedrijvende mogelij instroom vandeelnemers. DeDamtotDamloop wasin1988 één van deeerste Met nameintroductie van de bedrijvenlopen 24 deelnemenanderen aanradenom evenement tegaan (ziehoofdstuk aan hetzelfde 4). deel tegaannemen aanhetzelfdeloopsporteve woorden. En acht opdetiengeven deelnemers De loopsportevenementenkrijgen van de deelne ende organisatiecommissie.” vrijwilligers “Geweldig loopevenement. Zeergoed georganiseerd. Ook veel plezier na waar evenement “Ik vindeen geweldig het verloop van het gehele evenement.” grote aantal vrijwilligers (bijna Amerikaans) die eenbelangrijke bijdrage hebben geleverd aan het goede van hardlopers soepel door de stadwerd geleid, zo “Ik wil mijn complimenten geven aan de fantastische organisatie en de wijze waarop de grote toestroom wils. Zobestaaterdifferentiatienaarafstand verschillende doelgroepen bedienen. Dehuidige profilering hebben zijelkeen eigentraditie,pr Door deintroductievannieu vrijwilligers totervaren,professioneleinstellinge loopsportevenemDe organisatiesachterdegrote

we product-markt-combinatiesspecifieke positionering en eneen nt meer dan een halve marath nt meerdaneen aan ik blijf meedoen, zolang ik kan.” ikkan.” zolang meedoen, ikblijf aan (van nationale kampioenschappen tot running halve marathon.halve Envooréénopde vijf ningen wordengeschapenvoor deduizenden estonden in2008 uit bijn heeft eenbelangrijkeimpuls gegevenaande (van 1Ktotultralopen), loopsportevenement deelneemt,groeidetussen ofiel enimagoontwikkeld, waardoorzijdeels wel voor als na de start.Tevens mijn dank aan het nement.bovendien Eenietshoger aantal gaat oces wordendoorlopen. Tijdensde evenementen aan volgend jaarzekerofwaarschijnlijk weer kheid boodommet eenbedrijfsteam deelte mers hoge rapportcijfers.uiten lovendemers Velen ganisaties nodigom groteloopevenementen in ementen moeten velecomplexe zakenworden n diebijdegrotere evenementen inmiddels een enten zijn uitgegroeidenten vaneenkleine groep diversiteit aanevenementen biedtvoorelkwat n diewordengeleiddoorberoepskrachten. dia, sponsors,topatletenendiverseandere Van allelopershad‘slechts’achtprocent on gelopen.Zeventig procent afloop gehad.voor Pluim alle doelgroep (vanBusiness a negenduizend lopers, Evenementenlopers in beeld

25 is schoolgaand/studerend gt. In het verlengde hiervan gt. In gonnen dan mannen. De studerend dan mannen (negen studerend dan chtone man of vrouw die betaalde arbeid chtone man ijn de evenementenlopers over het algemeen over het algemeen de evenementenlopers ijn en staan centraal in dit hoofdstuk. Daarmee Daarmee hoofdstuk. dit en staan centraal in maten, maar een groot aantal deelnemers aan maar een groot aantal deelnemers maten, 1 moreerd, is het nog slechts veertig jaar geleden is het nog slechts moreerd, 72 13 13 r) is 56 versus 44 procent, terwijl deze 100 de evenementenlopers de evenementenlopers ndslopen. De eerste loopgolf was dan ook met met ndslopen. De eerste was dan ook loopgolf opers uit zeventig procent mannen en dertig opers uit zeventig procent golf daarentegen stromen steeds golf daarentegen meer vrouwen oonachtig in de provincie waar het evenement oonachtig in de provincie waar het ht forse verschillen tussen de evenementen voor, ht forse verschillen tussen de evenementen t niet elk evenement in het centrum van de van in het centrum t niet elk evenement huisman/vrouw (één procent). Elf procent is procent). Elf (één huisman/vrouw oopevenement voorbij ziet trekken, zal het voorbij oopevenement Totaal n doen zij aan hardlopen? En welke producten En welke aan hardlopen? n doen zij nderdaad steeds welke meermate vrouwen? In die respectievelijk 80 en 29 procent van de procent en 29 die respectievelijk 80 ciale kenmerken gemeen. Ruwweg kan de ciale kenmerken gemeen. Ruwweg leden met hardlopen be (n=54.778) sportevenementen naar geslacht en sportevenementen naar deelnemers aan loopsportevenementen. aan loopsportevenementen. deelnemers 7 1 op 85 versus vijftien procent li 85 versus vijftien op 73 19 100 tenlopers vaker schoolgaandof Vrouw (n=16.384) 1 16 72 11 100 Man Man (n=38.394)

Totaal <30 jaar 30-55 jaar >55 jaar Onbekend

(vijf procent), gepensioneerd (drie procent) of (vijf procent), allochtoon. tien aan de loop Deelnemers 3.1 Tabel procenten evenementenlopers, basis in leeftijdscategorie, = alle geme 2 werd hoofdstuk van Zoals in de inleiding afsta van langere werden geweerd dat vrouwen de deelnemers w van is 57 procent Gemiddeld ongetwijfeld opvallen: ze zijn er in alle soorten en opvallen: ze zijn ongetwijfeld opzic Er doen zich in dit wordt georganiseerd. met als uiterste waarden twee evenementen trekken. Da uit de eigen provincie deelnemers de tweede loop Tijdens een mannengolf. name Sociale kenmerken kenmerken Sociale tijdens een hardl lopers Wie de tienduizenden Wie zijn de evenementenlopers? Betreft het i Wie zijn de evenementenlopers? sociale verbande In welke sportieve mensen? vrag hardloopsport? Dergelijke kopen zij voor hun gegeven van de wordt een profielschets hebben een aantal so loopsportevenementen omschreven als een auto evenementenloper worden procent van alle 59 dekt omschrijving Deze verricht en tussen de 30 en 55 jaar is. Slechts een klein deel van evenementenlopers. deze resultaten. provincie is gesitueerd, beïnvloedt bestaat het legioen evenementenl in. Inmiddels procent vrouwen. Vrouwen zijn echter bezig met een inhaalrace: een groter deel van de en korter ge jaar dan 30 vrouwen is jonger nemen jongeren aan loopsportevenementen deel? Z jongeren aan loopsportevenementen nemen onder jongeren (<30 jaa man-vrouw verhouding (>55 jaar) ouderen voor verhouding onder de evenemen zijn vrouwen versus zeven procent). Profiel van de evenementenloper evenementenloper van de Profiel

3.1 3. wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 3.2

2 figuur 3.1). loopsportevenement. verschilt enigermate Dehoofdsport vanevenement totevenement (zie lidmaatschap vanatletiekverenigingen en detrainingsperiode voorafgaand aanhet procent) zijn hiervan debelangrijkste. De (vierpro wielrennen/mountainbike/toerfietsen worden slechtsdoorkleine groepen alshoof hardlopen/joggen/trimmenals hoofdsport. Voorelf procent isditatletiek.Anderesporten meerIets dandehelftvan de even Sportieve kenmerken “Voor mijn werk ishetvan evident een ander, gezondleven, datiedereen ikvanharte gun.“ “Dit evenement isvoor mij als 60-jarige loopstereen groot feest.(…) Ikben apetrots op mijzelf. Hetis bevolking alsgeheel. huishouden met eenbruto jaarinkomendat bovenmod huishoudensinkomen vandeevenementenloper; 68 procent vande evenementenlopers heefteen tussen de15 en 65jaar.Ditverschilkomt voltooid op een hogeschool ofuniversiteit, tege opleiding en een hogerinkomen. Vanalleeven met deNederlandsebevolking als Vergeleken instrumentele en representatieve betekenishi enrepresentatieve instrumentele bijzonder vrouwen–gevoelig voor Pierre Bourdieu(1979) zijnvooralmensen uit de(werkende)middenklassen –eninhet zien (gezondheid,fitheid, slankheid). Volgen plezierinhethardlope verworven competentie om beïnvloed door definanciëlemogelijkheden vanmensen, maarvooraldooreencultureel dan nietdeelnemekapitaal (inkomen).Hetal meerzich onderscheidenopbasisvaneenhoger cultureel kapitaal(opleiding) dan economisch bijdrage aan!” 6

9 Dit wordt Dit mede beïnvloed door lagehet pe verricht. verricht. gerelateerd daaraan en 65jaar de boven en 9 Insociologischetermen lijktdit erop belang om fittezijn. Een sportevenem ementenlopers (56 procent) beschouwt dergelijkeeffectenvans hoofdsport heeft betekenisvoormet name het in minder sterke mate naarvorenhet in mindersterke dsport beschouwd: veldvoetbal(vier procent), ervan voor het werk en sociale relaties. ervan voorhetwerkensocialerelaties. n aanloopsportevenementen wordtnietzozeer s eenberoemde studievandeFransesocioloog cent), tennis(drieprocent)enfitness geheel hebbenevenementenlopers eenhogere ementenlopers heeft57procent eenopleiding nover 26 procent van deNederlandsebevolking n te ervaren enhiervaneendoelnutin te aal ligt, vergeleken metaal ligt,vergelekenprocentvan de 63 rcentage evenementenlopers onder de twintig de twintig onder evenementenlopers rcentage het hoge percentage dat betaalde arbeid port op hetlichaamende te wijzendatde ent alsditlevert hiereen grote evenementenlopers Evenementenlopers in beeld

7 2 25 28 28 28 30 30 32 33 32 geleden met hardlopen met hardlopen geleden 37 verband). Onder de n/joggen/trimmen lopen n/joggen/trimmen houding meer kilometers meer houding 49 Met name veldvoetballers, houden dat de uitval groter is bij een lange groter is dat de uitval houden Andere hoofdsport Onbekend jkt qua voorbereiding en prestatie niet sterk en af qua voorbereiding jkt n atletiek of hardlope portevenement deel, zonder daarvoor specifiek deel, zonder daarvoor specifiek portevenement n als hoofdsport beschouwen, loopt 28 procent 28 procent n als hoofdsport beschouwen, loopt 74 n hardlopers naar ver van hardlopers te zien. Tien procent van de van hardlopers te zien. Tien procent 71 loopgroep (best passende 71 70 hardlopen; 41 procent beoefende hardlopen twee twee hardlopen hardlopen;procent beoefende 41 nlopers die nog maar kort nlopers die nog maar 69 69 66 rdlopen doen. Eenzelfde percentage van deze rdlopen doen. 66 66 joggen als hoofdsport hebben, begon minder dan minder begon hebben, als hoofdsport joggen 61 per week voor het evenement getraind als getraind per week voor het evenement 47 hoofdsport beschouwen, hebben naar verhouding naar verhouding hebben beschouwen, hoofdsport port (95 versus 83 procent). versus 83 procent). port (95 rdlopen/joggen/trimmen als hoofdsport beschouwen, heeft een als hoofdsport beschouwen, rdlopen/joggen/trimmen 0% 20% 40% 60% 80% 100% I J F E B A C G D H Atletiek/hardlopen/trimmen/joggen sport Geen

Alle evenementen (n=54.778) aanwas is er een flinke Zoals eerder opgemerkt, of die hardlopen, trimmen evenementenlopers één jaar voor deelname aan het evenement met met aanéén jaar voor deelname het evenement tot vijf jaar. De groep ‘beginnende hardlopers’ wi De groep ‘beginnende tot vijf jaar. van de groep ‘ervaren hardlopers’. Evenemente van de groep het verband in 66 procent hebben, traint rt Van de evenementenlopers die atletiek als hoofdspo en 10 procent in een van een atletiekvereniging Van degenen die atletiek of ha dan op het evenement specifiek voorbereid van training middel hoger percentage zich door degenen met een andere hoofds

basketballers en gymnasten nemen aan een loops die hardlopen/joggen/trimme evenementenlopers in een loopgroep. De procent loopt twintig en een atletiekvereniging van in het verband een da andere hoofdsport met evenementenlopers

Figuur 3.1 Hoofdsport naar evenement, basis = alle evenementenlopers, in procenten evenementenlopers, alle = 3.1 HoofdsportFiguur basis evenement, naar (omwille van anonimiteitvan evenementenzijn de namen en steekproefgrootte per evenementgepresenteerd) niet een kwart van de sporttakken ongeveer deze Dit aandeel bedraagt voor ieder te hebben getraind. beoefenaars. relatief vaak alleen. beginnende hardlopers is na inschrijving ook daadwerkelijk van start gegaan en over de finish beginnende hardlopers is na inschrijving ook moet worden ge (waarbij er rekening mee gekomen zijn begonnen maar dit (al) wel als hun maar zijn begonnen eenzelfde frequentie eenzelfde periode met evenementenlopers die reeds aan ha vele jaren ervare afstand). Wel hebben de dan bij een korte wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 3.3

evenement zijn gekomen.evenement zijn en beginnende hardlopersvooralviavrienden,kennissen,collega’s ervaren hardloperskenthet categorie ‘overig’(waaronder ledenvan b een loopgroepje, zonderlid tezijnvan een fo

28 Runners Dutch Inclusief * naar geslacht en leeftijd,basis =alle in evenementenlopers,procenten Tabel 3.2 Sociaal verband waarin aan hardlopen wordt gedaan (best passende antwoord) atletiekvereniging of aangeslotenbijDutch Runners Ongeveer dehelftvanevenem Sociale hardloopverbanden voor hetcontinueren enintensiveren de stadsmarathons. Deatletiekvere atletiekvereniging. Zij trainden vooral veelvuldig de evenementenlopers diedertigkilometer ofmeer perweekhardloopt,zegtlid te zijnvaneen bekend met evenementdanviafamilie, een vriende loopgroepjatletiekvereniging of liepen bereiddenzichmededaardoorook va vaker eenhoofdsport.De evenementenlopers diege Naarmate ermeer kilometers enkeling moest hetantwoordschuldig blijven. vijfde loopt twintig tot 30 kilometer enruim ee een vijfdeminder dantien kilometer perweek.Ee vanzelfsprekend deelsafhankelijkvan deze freque gemiddeldesportende bevolking. Nederlandse Hetaantalgelopenkilometers perweekis Zoals inhetvorige hoofdstuk aandeorde kw getraind enaanmeerloopsportevenementen d

Totaal Totaal Overig Alleen Loopgroepje Atletiekvereniging* Sociaal verband

11 10 Ten behoeve deze van categorisering hebben de 2008). in (rebranding RunnerswasLoopservice.nl voorheen Dutch categorie in moeten delen(in de praktijk komen uiteraard ook combinaties voor). (n=38.394) (n=38.394)

Man Man 70 12 36 17 betreffende evenement vooralva Sekse 5 hardgelopen wordenzijnatletie (n=16.384) e enraaktenvakervia de entenlopers traintoverwegend alleen. Eenkwartislidvan een niging blijkt dan ookeenbela Vrouw vandehardloopsportbeoefening. 30 12 7 8 3 ijvoorbeeld voetbal- entriathlonverenigingen)

ker op het loopsportevenement voorineen rmeel Zevenprocentbehoort verband. tot de am, evenementenlopers frequenterdande sporten (n=7.163) eelgenomen danbeginnende Tot 30jr Tot n vierdeloopt dertig kilometer meer.Een of en over langereafsta n kwartloopttientottwintig kilometer, een ntie. Vandeevenementenlopersntie. looptruim n, ofkennissen.Bijnadehelftvan collega’s middeld dertigkilometer meerperweek of 13 10 3 8 2 1 . Iets minder. Iets danéénopde vijf traintin (n=39.640) atletiekvereniging ofloopgroep 30-55 jr 30-55 respondenten zich in de best passende passende best de in zich respondenten n eerderedeelname,terwijlde k enhardlopen/trimmen/joggen Leeftijd 72 14 35 19 5 ngrijke contextenstimulator familie ophetspoorvan het (n=7.441) 55 jr en 55 jr nden tervoorbereiding op ouder 14 lopers. Degroep 5 2 5 1 Onbekend Onbekend (n=534) (n=534) 1 1 0 0 0 11

. (n=54.778) Totaal Totaal 100 49 19 25 7 Evenementenlopers in beeld

100 100 100 100 100 100 100 100 29 Totaal Totaal 1 3 0 4 7 0 0 11 Overig Onbekend t bij voorkeur alleen. alleen. voorkeur t bij 49 30 56 38 18 16 22 15 looptrainingen nemen looptrainingen vaker 30 km of meer meer of 5 keer of 26 25 27 27 24 20 30 24 20-30 km 3 tot3 4 keer hardlopers participeert in een groepje dat n procent van twintig tot 49 personen, en een personen, en een 49 van twintig tot n procent tenlopers het sociale verband, zijn over het van de mannen traint juis van de mannen tie en omvang van de tie en omvang van de vrouwen hardloopt in een vereniging of een vereniging in hardloopt van de vrouwen 22 22 17 14 31 27 33 37 dan de evenementenloper die lid is van een van die lid is dan de evenementenloper n en vaker aan loopevenementen deelnemen. n en vaker aan loopevenementen Aantal kilometers per week week per kilometers Aantal es te groter de loopgroep, des te fanatieker aan des te es te groter de loopgroep, bereiding aan de start dan een lid van een aan de start dan een lid van bereiding hardlopen doen (verder samengevat als ‘de samengevat doen (verder hardlopen alle evenementenlopers, in procenten evenementenlopers, in alle alle evenementenlopers, in procenten evenementenlopers, in alle 10-20 km 1 tot1 2 keer nnen (jonger dan dertig jaar). dertig jaar). dan nnen (jonger 3 5 13 12 15 23 23 30 0 keer aan loopsportevenementen deel te nemen. Het de zijn vooral deel te nemen. aan loopsportevenementen Aantal gelopen loopsportevenementen in afgelopen 12 maanden 12 maanden in afgelopen loopsportevenementen gelopenAantal Tot 10 km

n n 3.805 3.805 13.982 10.254 26.737 13.982 10.254 26.737

Overig Sociaal verband verband Sociaal Atletiekvereniging* Loopgroepje Alleen Overig Sociaal verband verband Sociaal Atletiekvereniging* Loopgroepje Alleen Dat geldt met name voor jongere name voor jongere ma Dat geldt met namelijk toe naarmate in een grotere groep wordt getraind. in een grotere groep wordt getraind. toe naarmate namelijk atletiekvereniging. Deelname aan een loopgroepje stimuleert slechts in beperkte mate om beperkte mate om slechts in meer stimuleert een loopgroepje Deelname aan atletiekvereniging. te trainen en vaker kilometers die meer traine leden van atletiekverenigingen individuele loper’), maken een belangrijk deel uit van het legioen evenementenlopers. Dit deel Dit het legioen evenementenlopers. uit van een belangrijk deel maken loper’), individuele minder traint loper De individuele procent. en64 42 tot varieert van verschilt per evenement week geringere afstanden per frequent en over loopsportevenementen jaarlijks ook aan minder neemt loper De individuele atletiekvereniging. een kortere voor daar met deel en verschijnt Uit tabel 3.2 valt af te leiden dat een groter deel te leiden dat een valt af 3.2 Uit tabel De evenementenlopers aan die individueel loopgroepje in plaats van alleen. Een groter deel groter van alleen. Een plaats in loopgroepje * Inclusief Dutch Runners * Inclusief Dutch Runners maanden twaalf in loopsportevenementen gelopen aantal naar verband Sociaal 3.4 Tabel voorafgaand aan hetonderzoek, basis = Tabel 3.3 Sociaal verband naar omvang hardlooptraining per week in twaalf maanden maanden twaalf in week per hardlooptraining omvang naar verband Sociaal 3.3 Tabel voorafgaand aan hetonderzoek, basis = algemeen klein van omvang; 66 procent van deze procent 66 klein van omvang; algemeen van de evenemen procent bij 19 De loopgroepen, kleiner is dan tien personen. Grotere loopgroepen zijn er echter ook: 21 procent maakt deel uit er echter ook: 21 procent zijn kleiner is dan tien personen. Grotere loopgroepen nege personen, twintig van een groep van tien tot

paar procent traint in nog grotere groepen. D grotere paar procent traint in nog frequen De gemiddelde gedaan. hardlopen wordt wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek exclusief voorvrouwenwordt georganiseerd) waar in individueel verbandtrainen.Marikenloop ( Datgeldtookvoorde LoopCity en Zandvoort CircuitRun,waarnaar verhouding veelhardlopersaan deelnemen die Dam Loop,AmsterdamMarathon, HalvevanRotterdam,Vier Mijl vanGroningen, Pier City Beleid gerichtop 30 respectievelijk 50, 62en 70 procentvan dele betrekking totmet loopsportwebsites zijn hi gericht isop Brabant Marathon,Midwinter Marathon,Montferland Run enBrunssum Parelloop.Beleiddat aan deelnemendanlopers dieindividueel of Typische loopsportevenementen waarnaarver **Inclusief Dutch Runners loopsportevenementen.bovengenoemde oo aangeven de enquête in die loopsportevenement * deGebaseerd opantwoord enquêt het 35van op vraag deelnemers per (n varieert evenement) Tabel 3.5 Sociaal verband hardlopersnaar Dam tot Dam loop Dam loop Dam tot marathon Amsterdam Marikenloop Run Circuit Zandvoort Rotterdam marathon Halve Groningen mijl van Vier Loop City Pier City marathon Leiden Egmond van Halve Alphen 20 van marathon Utrecht Zevenheuvelenloop marathon Zwolse halve Posbankloop marathon Rotterdam Maastrichts Mooiste marathon Buitenlandse Ten Tilburg Miles Singelloop Bredase marathon Enschede Schoorl uit Groet marathon Eindhoven Parelloop Brunssum Run Montferland marathon Midwinter marathon Brabant

ledenbinding valt hieringoede aarde.Atletiek Magazine,Runner’s Worlden ledenwerving kaneen vruchtbare bodem vi 1.368 1.930 9.358 1.844 1.293 2.945 1.032 2.071 7.257 4.126 2.003 4.486 5.609 1.480 2.803 3.894 2.017 1.812 3.847 2.196 761 950 869 265 679 795 n* Vereniging** Atletiek- deelname evenement,in van procenten ervoor geschiktemedia, aangezienzijdoor in loopgroepjes aanhardlopendoen, zijnde den van atletiekverenigi k te hebben deelgenomen aan één of meer van de de van of meer één aan deelgenomen hebben te k houding veelmeerleden va 42 43 33 41 29 43 44 36 39 52 46 36 54 35 40 32 60 37 43 34 36 53 40 48 47 49 e (zie bijlage 1), betreft dus deelnemers aan een hethoogste percentageaan deelneemtdatin Loopgroepje nden rond met namedeDam tot 15 18 22 15 18 20 17 16 15 14 17 12 16 14 18 18 18 14 11 18 16 14 14 15 15 17 een loopevenement dat ngen worden gebruikt. Alleen n atletiekverenigingen 34 29 35 32 34 45 35 32 41 41 22 24 43 34 35 43 36 38 38 39 20 39 25 28 27 29 Overig 10 10 10 10 12 10 10 8 7 8 8 6 7 6 9 7 7 7 6 9 8 7 8 9 8 7 Evenementenlopers in beeld

31 n tegelijkertijd kunnen n tegelijkertijd kunnen dat vrouwen vaker dan vaker dan dat vrouwen ngen zich geheel, gedeeltelijk (Van Bottenburg 2006). (Van d in de levensfase bevinden t deze zwakke bindingen en t eid zijn voor de hedendaagse de voor eid zijn en gezinsuitbreiding. De flexibiliteit is De flexibiliteit en gezinsuitbreiding. plaats van ‘zware’ gemeenschappen. plaats van ‘zware’ gemeenschappen. tal - anderen op uittrekken en periodiek - als echte gemeenschappen naar vraaggerichte, werk, via de kinderen, in familieverbanden et et in familieverbanden werk, via de kinderen, minder groot hoeft te zijn (zie bijvoorbeeld te zijn (zie bijvoorbeeld hoeft groot minder tateerd dat de hedendaagse loopsporter andere loopsporter tateerd dat de hedendaagse or ‘lichtere’ sociale gemeenschappen tussen eerdere constatering en wereldomvattende samenleving vaker en wereldomvattende rdlopen doen. Opvallend is dat het aandeel dat het is Opvallend doen. rdlopen het verleden. Sociale verbanden tussen buren, het verleden. Sociale verbanden tussen ciale verplichtingen met zich met zich meebrengen. De ciale verplichtingen pport over de tweede loopgolf geconcludeerd dat pport over de tweede loopgolf geconcludeerd nden zoekt dan voorheen: hij of zij zoekt eerder hij of zij dan voorheen: nden zoekt ecte nabijheid van elkaar en met veel en sociale ecte nabijheid van elkaar met onen en elkaar minder sociale verplichtingen onen en elkaar minder op deze ontwikkeling aan te passen,op deze ontwikkeling zodat het tleet die van de lange tijd de kern voorheen 2006 de aanbeveling gedaan om de cultuur en om gedaan de aanbeveling 2006 lichte bindingen op velerlei op velerlei manieren gebruik lichte bindingen eine groep belangrijk eine groep tenlopers zich in meerderhei om te bevorderen dat verenigi om n die hardlopen als sport biedt, waarbij zij er ofwel alleen sport biedt, hardlopen als n die hte’ gemeenschappen worden sociale relaties een verstaan die hte’ gemeenschappen nen om aan loopsport te doen. Presteren tijdens competities en te doen. Presteren nen om aan loopsport tateringen doen die hierop aansluiten. Ten eerste blijkt uit tateringen doen die hierop aansluiten. Ten eerste blijkt tter 1973). Aangenomen wordt da wordt tter 1973). Aangenomen , en bij voorkeur in ‘lichte’ in strong ties dan een loopgroepje traint. Dit komt overeen met de overeen met komt traint. Dit een loopgroepje ha aan loopgroepjes het verband van mannen in de minder fluctueert dan tot evenement evenement traint van een loopgroepje lopers dat in een atletiekvereniging. van en leden lopers individuele loopsporter de belangrijkste rede loopsporter kl wedstrijden vindt slechts een betrekkelijk Verenigingsbinding Verenigingsbinding gecons is over de tweede loopgolf In het rapport waarden belangrijk vindt dan de prestatieve a dan de prestatieve vindt waarden belangrijk fith en Gezondheid, slankheid uitmaakte. atletiekvereniging weak ties de loopsporter andere sociale relaties de loopsporter en verba werd in het ra In aansluiting op deze bevinding van een werkzaam leven gekoppeld aan gezinsvorming van een werkzaam leven gekoppeld aan in de buurt. liefst aan een loopevenement, - meedoen het hen uitkomt structuur van de georganiseerde atletieksport structuur van en -wensen van de de loopsportbehoeftes zou worden op afgestemd meer loopsportaanbod loopsporter. Daarbij werd geopperd voorliggend onderzoek dat evenemen voordele de grote één van voor hen ofwel in gezelschap van een - vaak wisselend aan cons kunnen we drie Anno 2009 rapport uit genoemde in het In dit licht werd h van aanbodgerichte, ontwikkelen of aanvullend flexibele en lichte gemeenschappen. opleggen, hoewel de onderlinge identificatie niet de onderlinge identificatie hoewel opleggen, 1998). Wuthnow 2002; Lash 2004; & Hurenkamp Duyvendak Onder ‘zwakke’ bindingen in ‘lic Onder ‘zwakke’ bindingen so bieden en weinig van flexibiliteit grote mate het op sport, in de en onderhouden; ontwikkelen cetera, en dat zij van deze verreikende maar maken en profiteren (Granove huidige, complexe in de lichte gemeenschappen worden nagestreefd dan in en meer voorkomen w elkaar mensen die op grotere afstanden van in meerdere netwerke in dergelijke bindingen kracht hiervan is dat mensen de dir clubleden in kerkleden en familieleden, over een weer, zijn vervangen do verplichtingen

3.4 wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek club teclub gaan nietgroot genoeg.het En alternatief is dan omtezelf hetin kunnen vullen, dus…” ik laat da kan het, Alsjeietswilt,dan te combineren. week jedaarvoor verplichtvrij maken. verwachtingspatronen ten aanzien va gericht opde loopsport. Hierbijpassenandere,fl 32 zolangjecontributie die maarbetaalt, ha ha!” “Nee.(…). Jewordt niet afgerekend op hoev “Wordt je erop aangesproken door iemand, als je erniet bent?” R: ja.” “Ja, I: komt diekomt?” “Wie R: I: “Nee,nee.” degenen “En dienietkomen, moetenzich die dan afmeldenniet?” of R: twintig.” of man I: “Een perkeer gemiddeldhoeveel?” “En R: I: of groter.” zijnvijftig weleenman of “Intotaal het “Hoe grootisgroep?” die R: “Devereniging heeft een hele grote loopgroep en het is heel wisselend wie erwel of niet komen.” I: R: R =respondent,Iinterviewer loopsport afte stemmen.Inmiddels reed zijn op detweedeloopgolf inspelen doorloopgroepen Ten tweedekanwordengeconstateerddatdeA weer eenverplichting erbij’, dat besl “Ik heb wel eens overwogen om lid te worden van een vereniging, maar in het kader van eh, ‘dan heb je sporten schiet er nogweleensbij “Dat zijn allemaal eh, dertig plussers (…), dat zijn me passeren.” telaten derevue dingen eenaantal tijd om ik; ikeven de heb ontspan hetlopen door En tekomen. daarnaast, zittende werk in beweging dat enom naast tehouden conditie “Ik heb zittendwerk, dus ik ben veel op kantoor. Vo ik het wil.” ik het wanneer gewoon doen ikkan het Dus zijn. moet thuis tijdstip een bepaald ikop haasten omdat werk moet reke teje met bellen, hoeft niemand niemand “Je hoeft manier.” en socialedruk,danin traditionele atletiek-en toernooien. Het gaaterbijveelverenigingenvr meer bij.Evenmin zijndetrainingengerich aan betekenisvollesocialerelatiesb

in. Hardlopen is natuurlijk heell oten niet tedoen. Want dan moet Enikben zelfstandigondernemer ij mensen uithet ij oog wordt verloren. n deverenigingsleden.Verplic t opdeelname competitie aanwedstrijden, of s 67van de 289atletiekve anderesportvereniginge or mij ishet dus van belang om mijn lichaam in eel keerje…al komje geen één keer per jaar, ijblijvenderminder aan toe,met verplichtingen tletiekunie en steeds meer ensteedsatletiekverenigingentletiekunie t voorop stellen, dus blijkbaar is die wil om bij zo’n zo’n bij is wilom die dus blijkbaar stellen, t voorop exibelere lidmaatschapsvormen, evenals andere evenals andere exibelere lidmaatschapsvormen, nsenzijn die drukvan met alles enwat, nog dus het ning te houden. Het is niet zo dat ik me na mijn ik me na mijn zo dat Het isniet tehouden. ning te starten ofdevereniging geheel opde aagdrempelig opeen hele makkelijke je toch weer één of tweekeer per en dat iseh, no hte aanwezigheid iserniet hte aanwezigheid renigingen uitsluitend n, zonderdat debehoefte u ja, niet altijd Evenementenlopers in beeld

33 12 een loopgroepje te participeren, te participeren, een loopgroepje udeninterviews. Op grond van ons onderzoek s ‘lichte’ of ‘zware’ gemeenschappen. De gemeenschappen. s ‘lichte’ of ‘zware’ j werd gevraagd zich als lid aan te melden. aan te werd gevraagd zich als lid melden. j n de ene kant heeft het hardlopen bij de het hardlopen n de ene kant heeft e activiteit is die flexibeler en vrijblijvender erke sociale bindingen vertegenwoordigt bindingen vertegenwoordigt erke sociale netwerken en instituties. Zo ook blijkt pas bij pas bij blijkt Zo ook netwerken en instituties. nterviews blijken deze relatiesnterviews blijken complexer te betrokkenheid en loyaliteit zijn diffuser, betrokkenheid le hardloper bij nader inzien veelal via het inzien le hardloper bij nader indenkt. Eén geïnterviewde evenementenloper Eén geïnterviewde indenkt. loopgroepjes zich soms tot gemeenschappenloopgroepjes met had gewonnen over een atletiekvereniging en had gewonnen hoeveel kent u er daarvan persoonlijk?” daarvan u er hoeveel kent s verenigingslid regelmatig in s verenigingslid regelmatig met de andere leden te ontwikkelen. formele loopgroepen enerzijds en anderzijds atletiekverenigingen formele loopgroepen ten gevolge van deze ontwikkeling, niet meer per niet meer per definitie kan van deze ontwikkeling, ten gevolge kan nietkan wordenin bepaald welke mate er bij atletiekverenigingenvan sprake is lichtere of hechteregemeenschappen dan inhet verleden of danin andere sportverenigingen. Het citaateenis voorbeeld uitde 25 geho 12 babbel je eens met die en je hoort zo her en der… Sommigen lopen al jaren in die groep. Behalve Behalve groep. die in jaren al lopen Sommigen der… en her zo hoort je en die met eens je babbel naam.” bij niemand ik ken trainers, de twee

maar daarinhechte relaties geen vervolgens twee hi maandenvervolgens twee voordat kon meetrainen aan al gaf Een andere respondent dan voorheen en menigeen zich wellicht en menigeen nog dan voorheen meldde dat hij via een website informatie complexer Aa en voorspelbaar geworden. minder social tot een atletiekvereniging zich ontwikkeld verschillen in de (verwachte) sociale binding, kenmerken dragen van lichte danwel zware gemeenschappen. Beide typen sociale verbanden typen sociale Beide danwel zware gemeenschappen. van lichte kenmerken dragen getypeerd al worden op voorhand (meer) niet kunnen tegenover zwakke sociale bindingen die bestaan loopgroepjes en de solitair sociale in informele tegenover zwakke bindingen die loper. Uit onze diepte-i opererende individuele Een derde constatering is dat, constatering is dat, Een derde st atletiekvereniging dat de worden aangenomen individue lijkende de solitair liggen. Zo blijkt hardlopen te zijn verweven met allerlei zijn verweven met sociale hardlopen te nader onderzoek in hoeverre in hoeverre nader onderzoek in

“Ja, zondagskomen bij we ookthuis.ook elkaar, hebben We hecht, een vrij vastWe willen clubje. ook bij deafsluiting van het loopseizoen binnenkortbarbecue een doenbij iemand er zit wel watDus thuis. al in.” band meer persoonlijke had“Laatst iemand een kaartje van een theatervoorstelling over, nou en toen een rondje bellen van goh, gaan lopen het na wat, je ‘weet van denkt en jarig bent je ja, Of bellen. eens ook loopgroepje mijn ga ik we gezellig drinken’.Dus dat wat ontstaat ja.” wel, informele Aan de andere kant ontwikkelen I: R: vereniging, in de loopgroep “Die dan en die met eens je babbel dan onderweg dus bezig, hetzelfde met bent je (…) “Niemand. veel sterkere sociale banden dan slechts losjes verbonden individuen. veel sterkere individuen. sociale banden dan slechts losjes verbonden wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 34 door gezamenlijktrainen.” “Trainen in groepsverband is echter niet mijn ding, omdat ik meeerder afgeremd dan gestimuleerd voel ik van ‘verdorie, ik loop hier in een groep en dan moet ik niet alleen in het donker te hoeven lopen.’ dacht Entoen achterop. liepikalleen tijd een na ja, groep. En vrouwnou in die enige Ikwas de donker. gehad, bijvoorbeeld, dat we een tien kilometer training oefenrondje liepen. En dat was ’s avonds, heel “Ik vind hetwel fijndat ze de inbreng van de lopers ook serieus nemen. Ik heb hetweleens een keer nou van ikdacht verwerktzijn.Dus seizoen komend gedaan. Van nou, ik zou wel behoefte hebben aan dit of dat. En ik zie dat die nu in het programma van wat leer ik nu nog, he? Wat voegt het toe? Dus hebben we naar de trainers ook een paar suggesties “Nou, afgelopen seizoenbijvoorbeeld, heb ik weleen paar keer ge enAtletie Atletiekverenigingen geldt voor eenonconventionele individuel aantrekkelijk loopsportaanbodénsociaalverbandbiedt om zichaanteverbinden. Hetzelfde erpasoverheenalsdevere men stapt maar voldoende aansluitenop debehoeften wensenen binnen eenvereniging. Detweede isofdeaard verenigingslidmaatschap; enmetnamehetflexib eerste isofhardlopersvoldoende weet verlaagt inbeginseldedrempel totlidmaatschap meerDat atletiekverenigingen kenmerken hebbe mijnwijkloop.” waarmee ikook zelf in loopgroepje “Ik doe het deels in groepsverband met de club en deels loop ik zelf lange afstanden en ik heb een klein waar? Maar het grootste deel van de voorbereiding, dat doe je gewoon op eigen houtje…” “Als jeinschrijft vooreen wedstrijd wordt er gewoon een vaste tijddatwe vertrekken en als zeer komenis bij Alsermensen in “Ik loop eentje. m’n niet.” iser kan natuurlijk die niet iserendegene die die kan En degene punt. bepaald een op verzamelen tien van half geworden ja, een ritueel is het gewoon, bijvoorbeeld zondagochtend momenten dat je niet in clubverband traint, op natuurlijke wijze ook groepjes om me heen verzameld. Op ik heb de voor Daarnaast is met eengroep natuurlijk. dat altijd Dus vereniging. een bij “Ik train individuele trainingenof bepaalde hiervan. combinaties gebruik maken: verenigingslidmaatschap gecomb Ten vierdekanwordenvastgestelddatveel

kunie hebbenduidelijk stappengemaakt indezerichting. hebbenvande inhoud enbetekenis van e dienstverleningvanuit de Atletiekunie. niging eentoegevoegde en een waarde heeft even rond gemaild, jongens hardlopers vanmeer het goed. (…) En als mensen niet mee willen, eris (…) als niet mensen mee willen, En goed. het , dat triggert mij wel om te blijven gaan.” gaan.” mij wel teblijven , triggert om dat niet zijn, dan gaan we gewoon zonderze.” en werking van de‘lic . Er dringen zich . Er echter tweevragenop.De n gekregen vanlichtere gemeenschappen, ele envrijblijvendekaraktervanloopgroepjes van hardlopers. Dedrem ineerd meteeninformeelloopgroepje en twijfeld. Datik ook dachtvanja eh, verbanden tegelijkertijd wie gaater wanneer en hte’ atletiekverenigingen pel mag zijnverlaagd, pel Evenementenlopers in beeld

5

35 61 18 50 67 74 23 75 14 70 81 77 74 77 27 67 76 Totaal (n=54.778) 7 7 66 22 70 74 52 28 70 14 71 80 75 73 76 33 67 76 Overig Overig (n=3.805) r drie hoofdonderwerpen r drie hoofdonderwerpen 4 56 16 62 70 19 47 66 15 69 75 77 75 74 20 63 72 unners. Van degenen die Alleen zij lid zouden willen worden. (n=26.737) 5 58 19 67 73 20 51 72 74 15 82 77 78 79 24 67 76 (n=10.254) Loopgroepje loopgroepje trainen is gepeild in welke mate welke trainen is gepeild in mate loopgroepje tonen in informatie ove tonen in informatie iningsopbouw, looptechniek, trainingsschema’s,iningsopbouw, looptechniek, ting, blessurepreventie, blessurebehandeling,ting, blessurepreventie, 7 t van degenen in een loopgroepje en 23 procent en 23 procent in een loopgroepje t van degenen ieus overwogen. Hoewel het niet gemakkelijk ieus overwogen. Hoewel het niet gemakkelijk 21 71 78 33 81 77 54 82 14 89 79 75 81 41 73 84 n de Atletiekunie of van Dutch Runners. Van Dutch Runners. n de Atletiekunie of van kvereniging of Dutch R kvereniging of Dutch = alle evenementenlopers, in evenementenlopers, procentenin = alle de Atletiekunie kunnen worden aangeboden, te de Atletiekunie kunnen Atletiek- (n=13.982) vereniging* aan zich te binden, blijft de conclusie zich opdringen dat de zich opdringen dat aan zich te binden, blijft de conclusie tentiële groeimarkt blijft. renigingen en Atletiekunie een potentiële groeimarkt bracht onder welke voorwaarden

sportvoeding en sportdrank en fittesten). en fittesten). en sportdrank sportvoeding Techniek en training van het hardlopen (tra van Techniek en training hardlopen (trainingsbelas Gezond en veilig Loopsportevenementen; Loopsportevenementen; en looproutes); loopparkoersen

Loopevenementen Loopsportreizen Opleidingen op gebied van loopsport Sportief wandelen Heteen opzetten van loopgroep walking Nordic Blessurepreventie Gezond en veilig lopen Blessurebehandeling Loopparkoersen /-routes of Sportvoeding en sportdrank Fittesten Looptechniek Trainingsopbouw Loopkleding en -schoeisel Trainingsschema’s Trainingsbelasting en -herstel 2. 3. Een belangrijke conclusie van dit onderzoek is dat evenementenlopers die in loopgroepjes en op en is dat evenementenlopers die in loopgroepjes onderzoek van dit conclusie Een belangrijke interesse doen, aan hardlopen wijze individuele en door atletiekverenigingen die bij uitstek weten: 1. belangstellenden is in beeld ge belangstellenden is in beeld dat niet waren heeft ruim eenvijfde (22 procen eenvijfde (22 dat niet waren heeft ruim die alleen lopen) dat wel ooit ser van degenen hardlopers de ongebonden blijkt om zij geïnteresseerd zijn in een lidmaatschap va tweede loopgolf voor de atletiekve die alleen Onder de evenementenlopers of in een

* Inclusief Dutch Runners Ontvankelijkheid lidmaatschap verleden respectievelijk was in het zestien Van degenen die in een loopgroepje of alleen trainen lid van een atletie procent procent en vijftien Tabel 3.6 Interessegraad (geïnteresseerd en enigszins geïnteresseerd) diverse geïnteresseerd) en enigszins (geïnteresseerd Interessegraad 3.6 Tabel onderwerpen naar sociaal verband, basis

3.5 wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 3 twee groepennietofnauwelijks vanelkaarver dandeonderzochtepotentiële een lidmaatschap Het verdientaanbevelingna tegaanofde huidige leden anderewensen hebbenten aanzienvan “ “ gezellig sociaalverbandeneenflexibele Uit deopenantwoordcategorieopdezevraagkom korting bijinschrijving en de mogelijkheid ongebonden lopers naardeatle Ook hetaanbieden vanbepaalde privileges (bijvoorbeeld inspanningsdeskundigeof sportdiëtis Atletiekunie ofeenatletiekvereni ineenlidmaatschap vande zijn precies iswatdepersonendiegeïnteresseerd De hamvraag onderzochte evenementen). Ve procent *128.000) unieke deelnemers zijn(acht van derespondentenblijktmailadressen uniek. Dit is een indicatiedaterongeveer 118.000(92 studie zijncirca128.000 deelnemers vandetien de potentiealleenberekendwordenvoor de l Atletiekunie bijdetienonderzochte evenementen? Afgaand opdezeonderzoeksresultaten,watis interesse toont35procent (68procent * 51 procent). procent. Teruggerekend naar detotalegroep evenementenlopers bedraagthetaandeeldat geïnteresseerde aandeel nietineenlidmaatschap het niet.Ditbeeld isvoorlopers diealleentrainen enineengroepje ongeveerhetzelfde.Het Atletiekunie ofvanDutch Runners. 28 procent vanhen21 procentweet isnietgeïnteresseerd en evenementenlopers) toontruim pr dehelft(51 Van deevenementenlopersdiealleenofin liggen. Nietteminiservoor deAtletiekunieeengrotepotentie. voor lidmaatschap. Alsgevolgvan deze kanttekening buiten beschouwinggelaten.Bovendien is inter (zoals gemeten endiversebelangrijkeaspecten aandeel van25procenten de potentievan 35pro evenementen kunnen groeien van z van 41.000indicatie.Daarmee lopers eenreële mogelijkeeen onderschattingstaatduseeneventuel meerdere evenementen vanve personen van één e-mailadresgebruik makenendaterpersonenzijndiebij de inschrijving bij in eenmarktpotentieelvanongeveer41.000 lopers. loper(35 metgeïnteresseerde procent) hetaanta Het moet gezellig zijnen mijnwerktijden. op aansluiten die tijden op Trainingen 6

in eenin drukkeagendapassen. rschillende e-mailadressen gebr rrekenen we hetaandeelva rrekenen tiekvereniging trekken, bijvoorbeeld door hetaanbieden van ging verwachten.Individuele de huidige 25 procent naar60 van het (desom tijdruimtelijke vanhet aanbod. beschikbaarheid om indevoorstevakken testarten. een loopgroepje trainen(68 procent van alle in verband met deloopevenementen kunnen opers die zestien jaar en ouderzijn. en Voordeze opers diezestienjaar eenplausibelledenpotentieelvoor de ocent) interesse ineenlidmaatschap vande schillen, dankunnen deresultaten nietalleen esse een voorwaarde, maar zeker geen garantie maarzeker voorwaarde, een esse tarief en lengte lidmaatschap) zijn bijgevolg zijn en lengtelidmaatschap) tarief l uniekedeelnemersdat (118.000)danresulteert leden. Indiengeconcludeerd wordtdatdeze lopersverschiltperevenement:van24tot 40 ou hetaandeelvandeAtletiekuniebijdezetien evenementen uitgenodigd. 92 procent vande e- procent bezoekt dus meerprocent bezoektdus danéénvandetien cent). De interesse is maar metmaar éénkernvraag is cent). Deinteresse t verder de behoefte naar voren aaneen t verderdebehoeftenaarvoren Geziendedoelgroepvan dit onderzoek kan ” t) iswat35procentvandezegroepverlangt. ” Het isechternietuitgeslotendatmeerdere e overschatting.Almetallijkteenpotentie en zal het potentieel in werkelijkheid lager en zalhetpotentieel inwerkelijkheid n eenin een lidmaatschap uik hebben gemaakt. Tegenover begeleiding door professionals Evenementenlopers in beeld

1 1 7 63 35 3 100 Totaal

0 0 0 0 Onbekend

0 0 18 70 52 1 keer n deze groep te verleiden is n deze groep Meer dan dan Meer rdlopen, tonen in vergelijking in vergelijking rdlopen, tonen 0 0 12 22 10 men of joggen als hoofdsport. of joggen als hoofdsport. men 1 keer n een analysedeze groep personen. van 6 0 0 8 2 Gemiddelde hardloopfrequentie hardloopfrequentie Gemiddelde om bij van marketingactiviteitenom in de markt of in een loopgroepje trainen en ontvankelijk of in een loopgroepje en ontvankelijk zijn zijn en ontvankelijk een loopgroepje of in die gemiddeld meer dan één keer per week gemiddeld die p met name evenementenlopers betreft die de p met name 1 keer alleen of in een loopgroepje trainen en trainen alleen of in een loopgroepje n beoefenen en met welke frequentien beoefenen en met zij per voor ledenbehoud. Het mes snijdt dan aan twee Het snijdt mes voor ledenbehoud. gemiddelde hardloopfrequentie per week, in gemiddelde er dan één keer per week hardlopen. nnen deze groep is er met name eennnen hoge Minder dan e onder voorwaarden ontvankelijk zijn voor onder voorwaarden e de totale geïnteresseerde groep. hap hebben niet atletiek, hardlopen, trimmen of joggen als trimmen of joggen hardlopen, hap hebben niet atletiek, nnemelijk is dat ook een deel va nnemelijk is dat ook veldvoetbal, fitness, fietssport en tennis (niet zichtbaar in veldvoetbal, fitness, fietssport en tennis meer dan één keer per week ha n atletiek, hardlopen, trim n atletiek, hardlopen, In tabel 3.7 staan de resultaten In tabel 3.7 staan va aan het moment van invullen van de vragenlijst. vragenlijst. de van invullen van moment het aan Het betreft de gemiddelde hardloopfrequentie op weekbasis 12 maanden voorafgaand 12 maanden voorafgaand op weekbasis hardloopfrequentie gemiddelde de Het betreft 13 13

Totaal Hoofdsport Atletiek/hardlopen/trimmen/joggen hoofdsport Andere Geen sport Onbekend trainen vormen meer dan de helft van meer trainen vormen met degenen onder hen die minder frequent lopen veel meer belangstelling. Lopers met meer belangstelling.met frequent Lopers veel lopen die minder met degenen onder hen als hoofdsport atletiek/hardlopen/trimmen/joggen

Degenen onder hen die gemiddeld zijn voor een lidmaatschap hebbe lidmaatschap zijn voor een Ruim zes op de tien evenementenlopers die alleen Ruim

voor een lidmaatschap naar hoofdsport en naar hoofdsport voor lidmaatschap een procenten (n=19.079) die een derde van de evenementenlopers Ruim lidmaatsc voor een zijn ontvankelijk analysedeze groe wijst uit dat hoofdsport. Nadere Tabel 3.7 Evenementenlopers die alleen trainen alleen die Evenementenlopers 3.7 Tabel volgende hoofdsporten beoefenen: geadviseerd tabel). DerhalveAtletiekunie wordt de interessegraad bij degenen die gemiddeld me ingezet worden voor ledenwerving, maar ook maar voor ledenwerving, ingezet worden kanten. te weten over is het interessant om meer Vanuit marketingperspectief die de evenementenlopers voor open staan. Belangrijke c.q. daar onder voorwaarden een lidmaatschap interesse tonen in kenmerken zijn die deze persone de hoofdsport week hardlopen. of joggen niet als hoofdsport trimmen atletiek, hardlopen, degenen die evenementenlopers beschouwen. Bi doelgroep te hebben óók als

Hierbij is uitgegaan van de personen di Hierbij is uitgegaan lidmaatschap. De groep die geen antwoord heeft gegeven op die vraag, is hier buiten is hier die vraag, op heeft gegeven die geen antwoord De groep lidmaatschap. gelaten (terwijl het aa beschouwing tot het aangaan van een lidmaatschap).tot het aangaan van wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 3.6

Saucony, kopenSaucony, bijRunnersworld, Run2Day World, nemen deelaanloopclinics,zijngeïnte hardloopevenementenmeer deelneemt. Significant een anderconsumentenprofiel dandeevenemen week hardlooptenmeerderemalen perjaaraan eenloopsportevenement deelneemt,pastaldus Bij defanatiekeevenementenloper, dievaker da liggen enkiezen gewoonvoor leidingwat en ledenvan atletiekverenigingen. Meer vrouwen dan ma tien procent. Met name wordtnaarver Isostar procent, opafstand gevolgddoorAquarius,Extran consumptie sportdranken. van Marktleideronde Een vergelijkbaaraccentindeverdeling van het marktaandeel isterugtevindenin de markt ligtbij de (jongere)vrouw. enlede fanatiekere hardlopers ketens. Samen met PKRunningshop scoren Runne (18Run2Day procent),op afstand gevolgddoor kopenhunhardloops evenementenlopers meeste De 38 Nike hetrelatiefgoeddoet onder jongere enallochtone loopsporters. kilometersevenem trainen,vakerdeelname aan Brooks zijnnaar verhouding populairder onderde Brooks volgen met respectievelijkvijftien, der loopsportevenementen geeftaanop onder de evenementenlmarktleider Asics is Consumptiegedrag met betrekking tothardlopen veroorzaakt doordatmen van planisminder vaak hardlopen. De afwijzendehouding ten opzich lidmaatschapbelangstelling hebben,even vaakof geen belangstellingtonen, verw vaak en/ofminder langhardgelopen wordt? Ditis niet zo.Ruim negenop de tienlopersdie geenbelangstelli ermisschien maanden: wordt Tenslotte wordtinditkader stilgestaanbij

n vanatletiekverenigingen, waar achten indekomendemaanden, netals twaalf zij diewel hardloopschoenen vanditmerk te er ofeenandere(niet-sport)drank. de hardloopvoornemens opers; 43 procent vandeaan deelnemers en PKRunningshop, en drinkenIsostar. te van een lidmaatschap wordtdus te vaneenlidmaatschap niet houding meergenuttigddoorfanatieke hardlopers resseerd inhardlooprei resseerd tien enprocent op afstand.Sauconyen ng getoond omdatminderhet komendejaar er enten) enledenvana enten) r de evenementenlopers is AA Drank metr deevenementenlopersDrank isAA23 tenloper die meerad hocaanhardlopentenloper die en n één keer en meern éénkeeren dantwintig kilometer per Intersport, Sport Perry endiverse andere vaker énevenlangoflangerte gaan en/of tegaanhardlopen. minder lang meer fanatiekehardlopers(vakerenmeer fanatieke evenementenlopers lezen Runner’s evenementenloperslezenRunner’s fanatieke r’s WorldenRun2Day vooral goedonder de en met respectievelijkdertien,elfen Isostar choenen bijRunner’s World (25 procent) of nnen latensportdrankjes terzijde bij Run2Day watbeterinde voor de komende twaalf tletiekverenigingen, terwijl zen, lopenopBrooksen lopen.Saucony, Nikeen Evenementenlopers in beeld

39 dag. Zes op de tien dag. Zes op lft van het deelnemersveld uit lft van het deelnemersveld ijna vijftig procent deelnemers die voor de die voor de deelnemers vijftig procent ijna analyse die bepalen waarom van de factoren ze wel of aarderen nogmaals niet en waarom schaft in de sociale en sportieve kenmerken en sportieve kenmerken schaft in de sociale nd aan het evenement deelnam. Dertig procent nd aan het evenement deelnam. men; bij één ander evenement ligt dit op nog op nog ligt dit evenement men; bij één ander lke aspecten voor verbetering vatbaar zijn en verbetering vatbaar lke aspecten voor evenement deelgenomen; één op deelgenomen; de vijf zelfs evenement lopen, trainen vaker en lopen grotere afstanden grotere en lopen lopen, trainen vaker de orde waarom zij aan loopevenementen de orde waarom loopevenementen zij aan opers heeft al vaker aan een (willekeurig) opers heeft al vaker aan een (willekeurig) eelgenomen, 26 procent aan drie of vier, en 28 aan drie of vier, en 28 eelgenomen, 26 procent ffende loopsportevenement het eerste waaraan het eerste waaraan ffende loopsportevenement is aan de orde van de kvereniging en hebben in meerderheid een eigen in meerderheid hebben kvereniging en er in dit opzicht aanzienlijke verschillen tussen er in dit opzicht aanzienlijke verschillen De laatste groep vormt ook de meest groep de meest ook De laatste groep vormt evenement bestaat meer dan de he

deelnemers hebben al eerder aan het betreffende hebben al eerder aan het betreffende deelnemers Er bestaan meer dan drie keer (zie figuur 4.1). b kennen voor evenementen Twee de evenementen. eerste keer aan het betreffende evenement deelne geen 26 procent. Bij dit laatste mensen die al twee keer of meer hebbeneerder deelgenomen. fanatieke hardlopers. Zij doen al langer aan hard fanatieke hardlopers. Zij doen per week, zijnatletie vaker aangesloten bij een evenement Herhalingsgedrag bij één specifiek

De overgrote meerderheid van de evenementenl de deelnemers aan de zestien procent van deelgenomen. Voor slechts loopsportevenement was het betre betrokken loopsportevenementen procent aan zelfs dan vijf evenementen. meer ChampionChip. Deelname aan loopsportevenementen Nadat het vorige hoofdstuk meer inzicht heeft ver Nadat het vorige hoofdstuk voorafgaa men in de periode van twaalf maanden d had al aan één of twee loopsportevenementen van de evenementenloper, komt nu de vraag aan nu de vraag komt van de evenementenloper, worden. Via een herkend de mate waarin sponsors of laag w hoog een evenement evenementenlopers wat belangrijke succesfactoren wordt nagegaan bovendien deelnemen, van zijn. loopsportevenementen deelnemen, hoe zij dat beleven en waarderen, we hoe zij dat beleven deelnemen,

Beleving en waardering van loopsportevenementen

4.1 4. wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 40 vanzelfsprekend vaninvl deelnemers vanevenementBgaatnaarG(18procent). Deomvang vanhetdeelnemersveld is gaat bijvoorbeeld naarevenement B(41procentvan hen), maar eenrelatiefkleinaantal effect werktnietaltijdtweekantenop.Een re grootaandeelvanhetdeelneme die eenrelatief blijkt springentweeevenementeninhetoog, name kolompercentage isdonkergroen gearceerd,hetop één nahoogste lichtgroen.Zoals uitdetabel aan deanderenegenevenemen van deevenementen(dieinkolom zijn w Decijf beeld vandezecombinaties. verschaft een zoals deNoord-Hollandse,Zuid-Hollandse4.1 Tabel endeBrabantseevenementen. vanevenementenCombinatiedeelname die v gepresenteerd) niet perevenement anonimiteit namen ensteekproefgrootte zijnvan evenementen de van (omwille loopsportevenement betreffend naar herhalingslopers Percentage 4.1 Figuur Alle evenementen

(n=54.778) D H G C A B F E J I 0% Meerdan 5 keereerder 4 keer eerder 2 keer eerder keer Eerste 26 oed op het percentage. 35 36 20% 39 39 39 40 40 43 ten uithetonderzoek(in der 50 51 17 40% eergegeven) ookin 2008/2009 hebben deelgenomen 16 eel voorkomen, zijnmetnameregiogebonden, 19 latief grootaandeeldeelnemersvanevenement G rsveld vanandereeven 18 20 19 19 18 13 ers verwijzen naar de mate waarin deelnemers deelnemers dematewaarin naar ers verwijzen 18 lijk dieinrij BenF.Ditzijn evenementen 5 keer eerder 3 keer eerder 1 keer eerder Weet niet/geen antwoord 12 60% 18 12 20 12 12 11 12 11 11 11 ij gepresenteerd). Hethoogste 9 9 8 10 9 8 10 8 13 11 7 6 80% 6 6 6 6 6 4 6 4 6 ementen ontvangen.Dit 2 4 3 7 3 3 4 8 5 17 4 16 15 14 4 13 13 13 12 2 10 2 5 100% 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Evenementenlopers in beeld

41 n en familieleden en J 3 9 2 3 5 7 18 17 12 Vrijwel alle deelnemers Vrijwel maken

I 2 1 6 4 18 22 10 10 10

ilie. En één op de zeven (15 procent) is via ilie. En één op de zeven (15 procent) 3 4 1 3 H 18 22 12 11 10 portevenement bekend geraakt. De media zijn De bekend geraakt. media portevenement prestatie langs de lijn, thuis of op het werk festijn, waarin tienduizenden gezamenlijk (54 procent) zegt het loopsportevenement te loopsportevenement zegt het procent) (54 lichte gemeenschappen bij uitstek. Zij bieden Zij bieden uitstek. lichte gemeenschappen bij e sociale verplichtingen – op één ochtend, één – op e sociale verplichtingen

ealiseren van een bepaalde tijd. Hoewel het voor de deelnemers door inschrijving de druk voor door inschrijving de de deelnemers ent hebben gekozen. De belangrijkste reden De belangrijkste ent hebben gekozen. nomen. Eén op de drie (36 procent) kent het procent) (36 nomen. Eén op de drie 4 5 7 3 7 G kan immers prestigewinst worden geboekt, maar prestigewinst worden geboekt, maar kan immers ocent), maar vooral het raadplegen van de ocent), maar vooral het raadplegen 41 27 18 10

F 5 5 5 2 7 9 6 20 10

E 8 9 4 7 0 3 5 12 18 is niettemin van groot belang. is niettemin van groot

5 8 2 1 2 D 18 43 20 11

4 5 2 1 1 1 0 0 1 C

B Deelnemers …[kolom] gaan ooknaar … [rij] 4 4 1 9 1 1 17 18 13

6 2 6 7 1 2 6 A 15 21

I J G F C D E A B

H hiervoor is niet zozeer de inschrijving (69 pr zozeer de inschrijvinghiervoor is niet (69 beeldmateriaal (84 procent). bekijken van resultaten (92 procent) en het “Jadatsoorthebt. eigenlijk, eendoel van je toch Kijk, als ik die evenementen niethebben, zou dan zou ik daarvoor en leven te naartoe ergens weer om leuk wel is het maar niet, absoluut lopen, met stoppen niet trainen.” te

een loopgroep of atletiekvereniging met het loops met of atletiekvereniging een loopgroep wanneer zij voor een evenem hiervan gebruik verder zich – zonder specifieke loopgroepen om neer te zetten. Die prestatie maar toch ook alleen een bepaalde prestatie trachten kan het een bepaalde afstand zijn of het r van uitlopen Beleving van loopsportevenementen loopsportevenementen van Beleving worden gezien als De loopevenementen kunnen evenement van vrienden, kennissen, collega’s en fam van vrienden, evenement Runners Guide het trimloopboekje/Dutch via verband: in dit verrassend weinig van betekenis (elf procent) raken betrekkelijk weinig andere media (twee procent), procent) en internet (vijf van Voor de marathons waaraandeelnemen. zij het loopsportevenement mensen bekend met en Utrecht blijken de media van een wat grotere betekenis. Rotterdam Amsterdam, De website van de organisatie collega’s, vriende hardlopers, groepjes aan individuele de mogelijkheid in een groot dompelen onder te middag of avond winnen of verliezen, voeren om hen niet gaat eerdere ervaringen bepaald door en wordt vooral met een loopsportevenement Bekendheid de twee respondenten sociale netwerken. Eén op heeft deelge al eerder hij of zij kennen omdat Er te gaan of blijven trainen. zichzelf op om gezichtsverlies tegenover al diegenen die de ook volgen. Tabel 4.1 Combinatiedeelname tien hardloopevenementen in 2008-2009, in procenten tien in 2008-2009, hardloopevenementen Combinatiedeelname in 4.1 Tabel (omwille van anonimiteitvan evenementenzijn de namen en steekproefgrootte per evenementgepresenteerd) niet

4.2 wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek

42 “Ik vind hetwel kicken dat we metzoveel mensen lopen.“ Een evenement lopenmet tiendui ondergaat hetzelfde,zeg maar.” ja, je eh, startenendan elkaar ja, jegaatmet het welzelfdoen, maar doen (…). Jekan vandaag lang voor aan het trainen bent. Dat is eigenlijk het gevoel dat dan samen komt van hé, we gaan het zo al je waar neerzetten gaan prestatie die eindelijk je kun dan En lopen. te gaan om maar, zeg dag, de “Dus die hele mindset van die mensen, die is hetzelfde, die hebben daar naartoe geleefd. (…) En, dan is als hijofzijnietinhetcollectieve ritueelzouopgaan. gevoel vanopwinding, moed envertrouwen, datde ishetgevolg Dezeenergie vaneensociaalprocesengeeft deelnemers ‘emotionele energie’. Collins (2004)verschaftdeparticipatieindergelijke collectieverituelenaandeindividuele onderdompeling ineencollectief ritueeltijden hardlopen of de participatieininform eenl mensen doordeelnameOok creërenaan heb hem niet uitgelopen’.” aan moeten denken dat ik hem niet uitgelopen had, want dan had ik tegen iedereen moeten zeggen ‘ja, ik “Ik heb toen echt onderweg zoiets gehad van (…) ik moet hem uitlopen want anders dan… Ik had er niet lopen’.” kapot voet ikmijn hele Ookal spreken moet bijuit. wijzevan gewoon langs de kant, mijn vrouw was er, dus op een gegeven moment denk je ‘wat er ook gebeurt, ik loop hem mezelf had gelopen, was ik gestopt, was ik niet doorgegaan’. Maar ja, je hebt ook bijvoorbeeld vrienden van behoorlijklast ikecht toen “In delaatste kilometers, bij…” filmpje je ereen hebt terugzien, er stukje ik een erdenk ook gemeld. Jehebt nergens zoiets hebt van ‘ja,waar doeik heteigenlijk voor?’ de meeste mensen zeggen ‘het zal “Als ik voor mezelf 21 kilometer door het bos zou lopen en ik zou dat op mijn werk zeggen, ja, dan zullen hun aanwezigheideenextradimens lopers diezichvoordezelfdeuitdaging envande geplaatst weten vele toeschouwers diedoor startschot. Deopwinding wordt opeengehoopt indestartvakken de direct zijn opeengemeenschappelijk doel.Voorde nabijheid vanaldegenenfysieke diehet collec emotionele energiekomtmeer volgensCollinsdeste gemakkelijker danhelemaalalleen;hoewelni

wel, prima’. (…). Ikdenk datjedan ook zelfopeen gegeven moment opgevoerd doordelijfelijke aan zenden anderen voor meer dan voor meer zenden anderen ie gevenaandezeuitdaging. ele hardloopgroepjes af te wisselen met een hardloopgroepjesele aftewisselen e nabijheidvanveletoeschouwerswachtenophet oopevenementmogelijkheid om de hetsolitaire deelnemers isdathaast‘voelbaar’als zij emandfeitelijk bijhetlopenhelpt.Deze s eenofficieelevenement. Volgens Randall tieve ritueelondergaanengezamenlijk gericht (...) Jezet dezelfde prestatie neer,maarja, het wordt kenning bij: het komt in de krant, je kan je tijden je jetijden kan komt dekrant, bij: het in kenning deelnemer in veel mindere deelnemermate zouhebben inveel mijn voet had, had ik zoiets van, ‘als ik nu voor voor iknu ‘als van, ikzoiets voet had, had mijn vrij naarmate er sprakeisvan eendirecte vrij naarmate wezigheid vanal die andere één miljoen toeschouwersis één Evenementenlopers in beeld

43 k de emotionele steun, k de emotionele loopsportevenement te loopsportevenement Tot volgend jaar...... ” jaar...... ” Tot volgend n, in het bijzonder ‘sfeer enn, in entourage’ (60 heel veel energie (…) Oo energie (…) veel heel was geweldig. Er mogen alleen best wat meer van van best wat meer alleen mogen Er geweldig. was n voor het betreffende het betreffende n voor vooral groot onder studenten en scholieren (53 groot onder vooral procent van de deelnemers belangrijk. Een van de deelnemers procent t deze ervaring wordt geïnstitutionaliseerd en ervaring wordt geïnstitutionaliseerd en t deze kick, extra energie (…) (…) energie kick, extra ringen die bij toeval worden ondergaan. Mensenringen die bij toeval worden ondergaan. dat je een goede prestatie aan het leveren was." leveren was." aan het prestatie goede dat je een je T-shirt met je sportschoenen en eh, en je gaat ga/familie (40 procent), worden door de worden door (40 procent), ga/familie n procent mee. Dat het precies in de onuitgesproken onderlinge verstandhouding en verstandhouding onderlinge onuitgesproken n genoemd om aan een om deel te nemen n genoemd het ambitieniveau verschilt nog, maar verder…” ambitieniveau verschilt het t aanbrengen van feestelijke het aanbrengen van feestelijke beleving, onder meer door

kiezen. De plaats van het evenement in de trainingsopbouw hangt sterk samen met de ervaring hangt in de trainingsopbouw kiezen. De plaats van het evenement “Als ik zo’nminuten, tien half uurtje rondloop,dangevoelhet gelijk moet een geven. warm nietAls dat doen.” meer niet ook hem ik ga oppakt, energie verhoge Sociale aspecten die deze emotionele vriend/kennis/colle procent) en deelnemende als de belangrijkste redene deelnemers sekse en door wordt weinig beïnvloed en entourage Het belang van sfeer loopsportevenement. en kennissen is leeftijd. Het belang van vrienden deelname. reden voor procent voor 33 plaatsvindt, is huis dichtbij procent). Dat het evenement 28 noemt Een positief imago van het evenement anderen speelt voor veertie aanbeveling door twaalf procent rede past, is voor trainingsopbouw De sfeer (...) heb genoten Ik eerste keer. mijn “Het was met worden te aangemoedigd om gaaf super was Het briljant. erop naam met startnummer het “Ik vond je die eigen naam door onbekende snapten mensen “Langs de kant stonden op een paar punten een hoempapabandje en dat was beregezellig en dat gaf extra spirit.” extra een echt geeft staan, trommelaars groepen die zeg maar.” zeg maar.” De evenementenorganisaties dragen ertoe bij da onderlingband,“Het scheptdat merk je wel wel een ofhet tijdens lopen,als iemand een stukje wandelt datmensen toch wel vragen van,gaat het,of eh, als jij al bent gefinishtdat je tochmensennog evenaan moedigen.” gaat “Het is gewoon heel erg leuk als er mensen langs de kant staan die speciaal voor jou komen en jou (…) (…) jou en komen jou voor speciaal die staan kant de langs mensen er als leuk erg heel gewoon is “Het gewoon Dat geeft steken. willen de riem onder hart een moment dat op denk ik maar opmerking, cliché een misschien is het Ja, (…) eh en start de aan “Je staat in allemaal daar staat Je stand. of rang alle vervalt lopen.En hetmaaktnietwie je bent uitwat of je staat je voorstelt, met hetzelfde daar doel en dat is goed, rondje lopen. Ja lekker gewoon een geritualiseerd. eenmalige Het gaat niet om erva kunnen deze emotionele energie bewust opzoeken door zich aan te melden voor een te melden voor energie bewust opzoeken door zich aan deze emotionele kunnen en versterken van een op het oproepen is ingericht waar de hele organisatie loopevenement, emotionele gemeenschappelijke aspecten (muziek, speakers) en groepskenmerken (t-shirts, startnummers, medailles). Deze een lichte, tevens bijdragen aan kunnen groepsidentiteit.

wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 4.3

44 loopsportevenementen ontlopen elkaarweinigin algemeen waarderingscijfervan8,4op De tienonderzochteloopsportevenementen word loopsportevenementen van Waardering gepresenteerd) de name zijn evenementen van anonimiteit van Tabel 4.2 Motivatie deelname naarevenemen kolompercentage donkergroen enhetop zoals hetfeitdatevenementdichtbij huis pl deelnemers spelenvoor echter deze evenementen dat deorganisatiesvanevenementen wel zelf evenementenminder de deelnameaan eenpaar om echte Deze redenen deeltenemen,verschillen mogelijk) (meerdereantwoorden (n=54.778) procenten Figuur 4.2 Motivatiedeelname specifieke evenement, basis =allein evenementenlopers, geeft. evenementende deelnemer aanhardlopen doet, des hoe en hetfanatismevandeevenementenloper: Anders Anders Positief imago Dichtbij huis Sfeer en entourage entourage en Sfeer trainingsopbouw in Paste Vriend/kennis/collega/familiemee doet Aanbevolen Motivatie Passend trainingsopbouw Passend Weet niet/geen antwoord Bekende doet ook mee

Aanbevolen anderen Sfeerentourage en Positief imago Dichtbij huis Dichtbij Anders %1%2%3%4%5%6%7%8%9%100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0% 12% 14% 18% 28% 33% een schaalvan1-10.Deverschillende 32 17 21 42 46 19 A 9 één nahoogste lichtgroen gearceerd. 40% 35 13 28 17 62 52 15 degelijk opdezeelementeninzetten.Voorde B aatsvindt. Ookin deze tabelishethoogste t (meerdere mogelijk) antwoorden (omwille t langer, vaker, meer kilometersen meer langer,vaker,meer gebaseerd opsfeerenentourage. Opvallendis en hoog gewaardeerd,met eengemiddeld dit opzicht, meteen variatieinhetalgemene n en steekproefgrootte per evenement niet perevenement steekproefgrootte n en andere, meermotieven eenrol, andere, pragmatische r per evenement. Zoals tabel4.2laatzien, is r perevenement. 41 20 30 13 66 50 13 te groterdekansdathijofzijdezereden C 60% 11 31 15 25 17 69 45 D Evenement Evenement 21 32 18 65 48 5 8 E 21 24 11 16 34 48 40 F 19 14 17 29 60 36 G 7 11 40 13 14 30 74 43 H 33 19 18 20 64 44 8 I 12 32 15 22 18 66 34 J Evenementenlopers in beeld

45 nten op de hoogste en n/vrouwen, jongeren/ouderen, n/vrouwen, verse loopsportevenementen op verse loopsportevenementen tie. Niet alleen aspecten van het evenement, waardeerde aspecten hebben te maken met demaken met waardeerde aspecten hebben te n betreft.nvrijwilligers vele de geen Door is het ite. De laagst gewaardeerde aspecten betreffen die niet door de evenementenorganisatie te de evenementenorganisatie die niet door van de loopsporteveneme cent) gevoel aan het evenement te hebben aan het evenement cent) gevoel lopers). Wel wijken de di weinig frequente lopers, manne getracht zaken te verbeteren.”

onderdelen van elkaar af. onderdelen van beïnvloeden zijn, spelen hierin mee. mee. spelen hierin beïnvloeden zijn, overgehouden ten aanzien van hun sportieve presta sportieve ten aanzien van hun overgehouden zaken (zoals blessures), maar ook persoonlijke mee geeftmee hier van de deelnemers 86 procent aan een In lijn 8,6. van 7,9 tot waarderingscijfer positief (29 pro procent) tot zeer positief (59

Onderstaande tabel geeft weer welke aspecten hardlope wat alleen niet en jaar... het in “Hoogtepunt onaangenaamcommercieel circus. Ondanks deprofessionele organisatie blijft het gezellig.Het valtde in deelnemers van kritiekpunten naar geluisterd is goed steeds jaren afgelopen de dat prijzen te organisatie mogelijk - steeds- waar en is laagste waardering konden rekenen. De hoogst ge laagste waardering konden sfeer, bereikbaarheid en inschrijfprocedure/webs vooral de accommodaties. Er doen zich hierin weinig verschillen voor tussen de diverse verschillen voor tussen de hierin weinig vooral de accommodaties. Er doen zich deelgroepen (zoals frequente/ verenigingsleden/individuele verenigingsleden/individuele wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 4 maken, mochtmogelijkheid wowillen die mogelijkheid bestond.Iets helft meer dande mogelijkheidgeen ge erwas.42procent maakte meeriets dandehelftaanhiervan geengebruik massagewaar eenwerdaangebodenmaakte daar dan vrouwen en voor ouderen danjongeren. Twee procent gebruik. Ditgeldt vooral voor de meer deorganisatiesbeschi die Van deaccommodaties weg.” precies dezelfde ee in toekomst maar graag de zichwelgezellig, “Op De hogewaarderingenpositieveervari 10in van1 eencijfer tot Tabel 4.3 Deelnemerswaardering al evenementen stedelijke ofnatuurlijkeomgeving? wordenafgele een bepaalderoutemeermalen verwachtingspatroon. Zo wordt erkritisch naarhe Hygiëne toiletten toiletten Hygiëne op Loopruimte parcours douches Aantal douches Hygiëne entertainment Hoeveelheid toiletten Aantal totaliteit zijn in start De de finish aan Opvang bepalen plaatsen tussentijd Aantal Accommodatie(s) start de naar Bewegwijzering enEHBO-posten drink- spons-, Aantal EHBO-posten en drink- spons-, Kwaliteit Prijs/kwaliteit-verhouding parcours van Zwaarte vinden te goed accommodatie(s) Mate start de van Bereikbaarheid publiek Hoeveelheid evenement van Bereikbaarheid de organisatie van Website Inschrijfprocedure evenement het tijdens Sfeer alstotaal evenement Het Aspect 6

ng met deloopeveneme rden aangebodendoor 51.976 51.976 48.864 48.864 52.018 52.018 50.361 50.361 21.806 21.806 21.683 21.683 49.130 49.130 3.586 3.586 50.316 50.316 50.810 50.810 32.815 32.815 32.899 32.899 3.562 3.562 51.517 51.517 51.693 51.693 51.400 51.400 49.295 49.295 51.517 51.517 51.615 51.615 50.294 50.294 51.864 51.864 49.962 49.962 51.905 51.905 van de deelnemers zou wel van massages gebruik welvanmassages gebruik van dedeelnemerszou gd, wordt optimaal gemaakt gebruik van de ervaren, fanatiekeloper, envakervoormannen n gezelliger parcours, vooral niet tweemaal (of (of meer) tweemaal vooral niet parcours, n gezelliger te hebbengemaakthoewel zijwelwistendatde bruik van massages maarwist ooknietdatdie kbaar stellen, maakt stellen, gemiddeldkbaar genomen 44 gebruik van. Vandeove n t parcours gekeken: is het niet te saai, moett parcoursgekeken:ishetniettesaai, procent vandedeelnemers vanevenementen gemeen enop verschillende deelaspecten Cijfer 7,8 6,8 7,8 7,8 7,8 8,4 7,2 8,1 7,5 6,7 7,7 7,7 7,8 8,2 7,8 6,9 8,0 8,6 7,6 7,4 7,9 8,1 7,6 nten verhogen het de organisatie. rige deelnemers gaf Evenementenlopers in beeld

7 4 dat zijn of haar sportieve seerd doen. Het was dit jaar seerd op veel echt te druk t, vond de start chaotisch. Vrijwel alle lopers t, vond trein gestimuleerdwordt, je daarna maardeals in wachttijd in het startvak te veraangenamen. te veraangenamen. het startvak wachttijd in doen, en roep/vind tevens dat het te vol is.” dat het te tevens en roep/vind doen, nisaties van de loopsportevenementen weten de loopsportevenementen nisaties van wordt steeds lastiger om een vloeiende start, wordt steeds lastiger om aanpassingen lijken de fysieke van de aanpassingen lijken grenzen maar brengt ook een stijgend verwachtingsniveau een stijgend verwachtingsniveau brengt ook maar noopt tot de ontwikkeling en communicatie van de ontwikkeling tot noopt ongeveer acht op de tien deelnemers geordend, deelnemers ongeveer acht op de tien kken. Een meerderheid (59 procent) heeft leuke heeft meerderheid (59 procent) kken. Een is, maar verdrink niet in je eigen succes.” succes.” eigen niet in je verdrink is, maar op netto-tijden, en dergelijke. op netto-tijden, en lijk en ongezellig was het volgens slechts één à twee procent loopsportevenementen stelt bovendien toenemende eisen aan stelt bovendien toenemende loopsportevenementen lle lopers vooraan staan en minder snelle lopers achteraan. Een lle lopers vooraan staan en minder opers. Een minderheid (41 procent) is van mening dat er een van mening opers. Een minderheid (41 procent) is de achterste vakken van mening is de achterste vakken van

prestatie daardoor nadelig werd beïnvloed. De meeste lopers vermaken zich wel redelijk (35 meeste werd beïnvloed. De prestatie daardoor nadelig procent) in de startva procent) tot goed (55 contacten gehad met andere l de ligt om de organisatoren belangrijke taak voor na de start. ook bij de doorstroming; echter Het belangrijkste aandachtpunt ligt

gefa de start of deelnemers minder jaar volgend “Graag vriendelijk en gezellig. Onvriende zes procen van de deelnemers. Een wat groter deel, alle afstanden! Zonde, zohet want wordt evenementleuker er nietniet en veiliger op!” De start van het evenement verliep volgens “Fantastisch dat het zo'n succesvolle loop zo'n succesvolle dat het “Fantastisch aan mee te mensen Ik moedig evenement. “Geweldig drukte.” de vanwege mee meer niet lopen kameraden mijn van Veel druk. te gewoon wordt “Het sne dat hebben er begrip voor met het toegewezen startvak; mede omdat meer deel (achttien procent) was het echter niet eens de lopers in dan de helft van

trein zit tussen anderen die niet bij dit evenement vandaan komen, vind ik het niet zo fris en voel ik me me ik en voel fris zo niet het ik vind komen, vandaan evenement dit bij niet die anderen tussen zit trein opgelaten.” erg heel De stijgende populariteit van de Het zowel de organisatoren als de deelnemers. Zonder bepaalde gedragscodes voor de lopers. evenementengroei bij diverse nabij. “Moestnanog loop drieuren met reizen trein.Dus ff douchen was wel fijn geweest...... Wil daarook wel wat extra voorbetalen.” te meer niet keer de volgende om zijn, kunnen reden een mij voor zal Het waren. douches er dat “Ik wou komen.positiefhet Ik vind dat enorm met de het reizen De voortgaande professionalisering die de orga professionalisering De voortgaande waardering, een hoge leidt tot door te voeren, douches, een betere meer de startvakken, met zich toiletten in Er is vraag naar mee. gebaseerd ranglijsten doorstroming, En het te garanderen. en finish doorstroming wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 48 of carnavalesk gedoe.” “Laat de marathon een serieus loopevenement blijven, alsjeblieft geen extra gezelligheid, entertainment “Sobere entourage vind ik het beste, niks de overhandkrijgen.” algemeenheid. Aantal deelnemers (prestige), het feest eromheen is allemaal bijzaak en moet dus ook niet “Het evenement gaat over hardlopen en mensen enthousiast te krijgen voor hardlopen of sporten in zijn prestatielopers gaanvooral voor het hardlopen als De tweedeloopgolf verdeelthetd opmerkte –datsnellelopersdanlinks moeten houden. terechte kantteke maken, metals kenbaar te roepen deorganisatiesopom die‘spelregel langzamere lopersom opbepaalde gedeeltesr Een andereaanpakvande l huren. ChampionChip. Degenendiehierovernietbesch beschikt inmiddels gemiddeld 41procent van dedeelnemers overeendergelijke gaat, ongeachthetmomentvanofficiële star gemaakt;wil zeggenvanafhetmoment datde dat door deinvoering van de ChampionChip diede startvakken enhetstartenvangroepen met tijdsintervallen. Ditisvooralmogelijk geworden organisaties inhetverledenreedsdiversei Om dergelijkeproblemenvanloperscongestie georganiseerd, nu liepen de deelnemers in een fuik.” vrie die mensen van een opeenhoping finish “Bij de deelnemers vóórdeeindstreepmoesten inhouden ofzelfs stoppen. Bij éénvandeevenementenvondookeen op vond ikerg jammer enheeftmijn prestatie zeker beïnvloed.” was“Ik meerbezigfocussenhet met het op ontwijken van andere lopers danop het hardlopen zelf.Dit heen probeert hard te lopen.” startnummer. Hierdoor heb je niet 10 km lang het gevoel alsof je op koopavond door een winkelstraat op startvakken endus binnenkomstijd is leuker om testarten op verwachte dat het “Wellicht niet zoopmet altetragelopers,eencar

operscongestie isdeoproep eelnemersveld tussen‘prestatie geen hoempapa etc. enweg met commercie!” navaleske sfeer en toenemende commercie. commercie. entoenemende sfeer navaleske nnovaties doorgevoerd, zoalsdeintroductie van ’ voorafentijdenshetevenement duidelijker ning –zoals eenvermoedelijk langzamereloper eenhoping plaatsbij de finishlijn, waardoor de echts aan te houden. Verschillende respondenten aan tehouden.Verschillende echts te verminderenof nden willen verwelkomen; dient beter te worden willen verwelkomen; beter teworden dient nden tschot voordewedstrijdlopers.Perevenement registratie vannettotijdenmogelijk heeft ikken, kunneneen chip vandeorganisatie hardloper daadwerkelijkoverstart enfinish sport endegeleverde van sommigeevenementenaan lopers’ en‘sfeerlopers’.De voorkomen, hebbende prestatie; zij hebbenhetprestatie; Evenementenlopers in beeld

49 de beleving van de de beleving van g. Zij willen juist soepeler soepeler juist g. Zij willen om het evenement vooral te om sfeerlopers richten zich ongetwijfeld op het op het sfeerlopers richten ongetwijfeld zich nement als zodanig. Dat blijkt niet alleen uit met deze tegenstelling in met itnodigen en deze in de schijnwerpers zetten.....” de schijnwerpers in en deze itnodigen 82 procent om anderen aan te raden hetzelfde om procent 82 regelen te gaan nemen (creëer net zo’n gekkenhuis te gaan nemen regelen (creëer net zo’n gekkenhuis aar ‘waarschijnlijk’ of ‘zeker wel’ opnieuw aan aar ‘waarschijnlijk’ n. Ook komt dit naar voren uit het voornemen voornemen dit naar voren uit het n. Ook komt meer fases te latenstarten zodathetwat minder druk sfeerverhogend effect heeft – de hand uit naar het uit – de hand effect heeft sfeerverhogend is het belangrijk maar lastig voor is het belangrijk maar le redenen is het aantrekkelijk rde kern van prestatielopers, van wie velen al jaren trouw de rde kern van prestatielopers, van eiten een tegengestelde ontwikkelin eiten een

De sfeerlopers daarentegenDe sfeerlopers bepl bedrijfsleven. limieten en een en reiken – als dat meer sfeer, limieten

de hoge waarderingscijfers voor de evenemente de hoge waarderingscijfers voor hoorde”Ikgeen dat limiet er is voorhet aantal inschrijvingen.Dit is een zeer nobel streven.” ”Wellicht is het mogelijkdegefaseerde om start in hetis op parcours.” Ondanks de toenemende drukte overheerst per saldo bij nagenoeg alle evenementlopers saldo bij nagenoeg drukte overheerst per Ondanks de toenemende tevredenheid en waardering over het loopsporteve neerzetten van een persoonlijke prestatie), neerzetten van een persoonlijke prestatie), volgend om j deelnemers procent van de van 79 en van het betreffende evenement deel te nemen te doen. tussen prestatielopers en sfeerlopers (veel eenHoewel het niet gaat om scherpe tweedeling en veel ook van sfeer; prestatielopers houden zeker “Het was goed: alleen de gezelligheidsfactor mag er wat meer in komen.....tip voor de ondernemers ter ter ondernemers de voor komen.....tip in meer er wat mag gezelligheidsfactor de alleen goed: was “Het plaatse!” maat om sfeerverhogende het een idee is “Misschien met tourcaravaan horeca, rol videowalls, dweilorkesten, de vierdaagse: van de als vrijdagmiddag u bekende Nederlanders producten, en gratis reclame rekening te houden evenementenorganisaties om commercië Om evenementenlopers. sfeerlopers, dieevenementen richten op de uitmaken. de grote massa Tegelijkertijd willen de van de ha zich niet vervreemden diverse evenementen aflopen. wandelvierdaagse.” geen is het uur, 5 naar verlagen “Limiet beter!” e.d. hoe blaaskapellen bandjes, meer muziek, “Hoe “Graagde naar tijdslimiet zes uur zoals in alle grotemarathons” wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 4.4

waren vansponsornamen.Het per sponsors opgenomen. Tabel4.5geefteenbeeldvan de matewaarindeelnemers opdehoogte sponsor of geen sponsorvan hetevenementwaren. deelnemers eenrijtjebedrijfsnamen voorgele de deelnemers sponsorskunnen onderscheiden Het onderzoekonder deelnemers va

50 personen nieteensincontactkunnen biedthenuniekekansen. komen. De sportassociatie zichvaakbeperkento communicatie-instrumenten de krachtvan sponsoring dat sponsorsdoelgroepen in hethartkunnen raken,waarandere ruil voor financiëlemiddelen, pr hardloopsportevenement, associatieve rechten bedrijfsleven. Bijsponsoring verstrektde Sportsponsoring isdemeest voorkomende sa loopsportevenementen bij Sponsoridentificatie evenementenlopers, in procenten jaar en in evenement aan hetzelfde volgend Tabel 4.4 Voornemen vandeelnemersloopsp Zevenheuvelenloop, de Marathon Rotterdam endeCityPier Loop domein sportsterkfocustopdezesporttak.For Damloop. Fortisiseenbelangrijkepartner vande wegatletiekomdat hetbe de Amsterdamen de deJaarbeurs Marathon, wetensponsorsvangroot formaatDe evenementen Sponsoring is bijdeonderzochte loopsporteve Totaal Totaal niet/geenantwoord Weet niet Zeker niet Waarschijnlijk idee geen Nog Waarschijnlijk wel Zeker

15 14 Het betreft de evenementen TilburgTen Miles, 4Mijl van Groningen, Marathon Fortis isook sponsor de van Singelloop, maar dat evenement loopt meeniet dezein gepresenteerd. gepresenteerd. evenementenorganisatie in kwestie. Er zijn geen logo’s of ander beeldmateriaal deze vraag niet voorleggen. De bedrijfsnamen zijn opgegeven door de wilden evenementen andere De Marathon. de Utrecht en Zevenheuvelenloop Eindhoven, studie. Volgend jaar jaar Volgend (n=54.778) (n=54.778) deelnemen oducten, dienstenof kennis. Beredeneerd vanuitdesponsoris weer 100 centage verwijst naar het aantal keer dat een sponsor vaneen verwijstnaarhetaantalkeerdateensponsor centage 15 41 38 n deloopsportevenementen biedtinzichtin demate waarin 1 1 4 volgend jaar deel te te deel jaar volgend Anderen aanraden Anderen rechtenhouder, zoalsdeorganisatievaneen gd enzijkondenaangevenofdezebedrijven menwerkingsvorm tussendesporten het Utrecht Marathonen Nike endeDam tot deelname anderenaanraden, basis =alle nementen eenbelangrijke bron van inkomsten. (zoals communicatie-en (n=54.778) tis treedtopalsbelangrijkesponsorvande ortevenementen aanzienortevenementen vandeelname ten van niet-sponsors. Bijvijf evenementen is nemen t het bereikenvandiedoelgroepen ofmetdie 15 aan zichtebinden. VoorbeeldenzijnINGen In deopsomming zijnsponsors enniet- 100 13 33 49 2 0 2 14 hospitalityrechten) inhospitalityrechten) . drijf zich binnen het Evenementenlopers in beeld

51 . Van 16 ven van belang. Als een ven van van acht sponsors en vijf niet- sponsors van acht . 18 is alleen mogelijk als de doelstellingen 46 54 39 49 49 (%) anisatoren te beïnvloeden factoren als te factoren beïnvloeden anisatoren or besluiten om zich terug te trekken of de besluiten om zich terug or als sponsor aanmerkt, vier sponsor aanmerkt, maal een niet- als r definitie een goede indicator is voor de mate indicator is voor de mate r definitie een goede nwerkingsrelatie haalt, staat die te zijner tijd nwerkingsrelatie haalt, staat die te zijner t 100 procent van de bedrijven correct in (niet de bedrijven procent van 100 t te analysehet nagegaan welke factoren daarop mers procent behaalde een score tussen 0 en 25 icatie behoorlijk te wensen over laat. Niet icatie behoorlijk te ring voor het loopevenement en de kans dat een en de ring voor het loopevenement n zijn, worden bedrijven naarmate deelnemers ring en herhalingsdeelname . Voorbeeld: aan de deelnemers van de aan de deelnemers . Voorbeeld: lijkt vooral afhankelijk van de sfeer tijdens het lijkt vooral afhankelijk van van het evenement onder druk kan komen te staan. komen kan onder druk van het evenement ngeeft dat men het niet weet dan behaalt deze ngeeft dat men het . Daarentegen zal communicatie de deelnemers met t geïdentificeerd + 4 juist geïdentificeerd/13) + 4 juist t geïdentificeerd 17 Sponsorherkenning n ijfsnamen is door de deelnemers correct als (niet-)sponsor is door de deelnemers ijfsnamen 273 ien bedrijfsnamen voorgelegd, waar voorgelegd, ien bedrijfsnamen 3.728 4.052 20.190 28.243 van sponsors bekend zijn. Die kunnen op een ander vlak liggen, bijvoorbeeld op het het op bijvoorbeeld liggen, vlak ander een op kunnen Die zijn. bekend sponsors van gebied vantransactiemarketingrelatie- of hetnastreven of van een imagoverandering. onafhankelijke variabelen inonafhankelijke het meegenomen. model Een verkeerd antwoorddus evenhet weegt als antwoord zwaar ‘Weetniet’. het Evaluatie van succes van een sponsorproject evenementenorg de door de zijn Hierbij 16 17 18

Onbekend Totaal Leeftijdsklasse Tot 30 jr 30 tot 55 jr 55 jr en ouder zeer waarschijnlijk voor veel sponsors van belang zijn. veel sponsors van zeer waarschijnlijk voor

Zevenheuvelenloop is dert Zevenheuvelenloop niet-sponsor onderscheiden wordt én andersom wordt én onderscheiden niet-sponsor respondent zes een sponsor sponsors. Als een maal sponsor als een niet-sponsor en drie maal aa drie maal en sponsor als een niet-sponsor van 77 procent (6 juis respondent een score Voor een tweetal zaken is middels een multivaria Succesbepalende factoren waarde factoren Succesbepalende zichtbaar in tabel). Ofschoon de verschillen klei Het betreft de waarde invloed zijn. meest op van Ongeveer de helft van de bedr geïdentificeerd. Zeventien procent van de deelne geïdentificeerd. Zeventien deelde 75 to en twaalf procent van de deelnemers half leeg is, er of Of het glas nu half vol ingedeeld. vaak op de juiste wijze minder ouder worden kan geconcludeerd worden dat de sponsoridentif is dit gege de evenementenorganisatie voor sponsors, ook alleen voor de uit een same het gewenste rendement sponsor niet loper een jaar later weer aan deelneemt hetzelfde evenement Tabel 4.5 Mate waarin sponsors juist geïdentificeerd worden, basis = evenementenlopers = evenementenlopers basis worden, geïdentificeerd juist sponsors Mate waarin 4.5 Tabel genoemdebij evenementen ter discussie. In een negatief scenario kan een spons waardoor de toekomst krimpen bijdrage in te evenement. Als de lopers daar tevreden over zijn dan waarderen ze het loopsportevenement in waarderen ze het loopsportevenement zijn dan tevreden Als de lopers daar over evenement. De waardering voor het loopsportevenement b belang is dat het resultaat van deze analysebelang is dat niet pe waarin een sponsor succesvol was, er wordt beeld verstrektgeholpen van de louter een sponsorherkenning kort na het evenement

4.5 wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 52 verklarende variabelenvoordewaar evenement. Opvallendisde vierdeplekvande meest belangrijk,gevolgd d zijn geheelookhoger.Nadesfeertijdenshetevenement isdetevredenhe Het totaaloordeelvanhetevenement isdebe hardloopt. loper hetjaareropweerdeelneemt, isgroter dan bijeen loperdie minder vaakofincidenteel geen hoofdsport hebben.Tenslotte speeltdel danbijparticip nieuwe deelnameeen jaarlater effect vandehoofdsport: bij beoefenaarsvanatletiek enhardlopen is ereengroterekansop lopers diedatinhetverband vaneenatletiekve is herhalingsbezoek eenjaarlater.Dekans belangrijk. Hoe positieverhetgevoe eigen geleverdeprestatieendesocialecontex herhalingsinschrijving een jaar later.Daarna

oor hetoordeel overdepr l overdeeigenprestatie,destegroterkansop dering van het evenement alstotaal. ook groter danbij bij degenendie alleentrainen langrijkste bepalendef zijn respectievelijkhet oopfrequentie eenrol:dekansdat een frequente t waarinmendeloopsport beoefent het meest anten vaneenanderesportofbij degenen die websitevandeorganisatie inhetrijtjevan reniging doen.Op de vierdeplaatsstaathet ijs-kwaliteitverhouding vanhet actor voorde kans op persoonlijke gevoelopde id overdestarthet Evenementenlopers in beeld

53 ouw onder jongeren iteren niet alleen van de el ieder weekend voor el ieder weekend voor Was het vóór de jaren Was het vóór de jaren oefend als sportieve oefend uderen (>55 jaar) op 85 uderen (>55 jaar) n verwacht ook in de n menten: ongeveer de helft van hen is in de de helft van menten: ongeveer tochtone man of vrouw tussen de 30 en 55 tochtone man eerd (drie procent) of huisman/vrouw (één of huisman/vrouw eerd (drie procent) ijna de helft van degenen die hardlopen, doen doen hardlopen, van degenen die ijna de helft tegenwoordig gekenmerkt door een veelheid Nederlandersmiljoen gezien. als hoofdsport reidt zich specifiek op hardloopevenementen reidt zich specifiek op hardloopevenementen evenementenlopers zijn mannen (70 procent), Mensen die betrekkelijk kort geleden met geleden met die betrekkelijk kort Mensen gverzekeraars, etc.) die de loopsporters gverzekeraars, etc.) die de loopsporters n en deze sport intensiever te beoefenen. Deze gingen, loopsportevenementenorganisaties, gingen, loopsportevenementenorganisaties, te lopen, tegenwoordig is het een volkomen een volkomen is het te lopen, tegenwoordig nnen. Kwam begin jaren zeventig de traditie op nnen. Kwam begin e aan deze evenementen deelnemen. Op grond e aan deze evenementen deelnemen. gen op de tien van he tien van de gen op n, professionele instellingen, geleid door n, professionele instellingen, geleid oggen als sportieve activiteit beoefend. Veel als sportieve activiteit beoefend. oggen rzoek van het SCP zei 18 procent van de het SCP zei 18 procent rzoek van oopsportevenementen zijn bovendien uitgegroeid zijn bovendien oopsportevenementen deze verhouding voor o ten, anno 2009 kan vrijw ten, anno 2009 kan of meer kilometers te gaan hardlopen. of meer kilometers te gaan hardlopen. stimulans van tweede loopgolf immen/joggen hadden be hadden immen/joggen een klein deel van de evenementenlopers is t publieke domein te zien rennen. Was het te zien rennen. domein t publieke lopen drastisch veranderd. lopen drastisch veranderd. nkeling die zich op hardlopen toelegde, zich op hardlopen toelegde, die nkeling zen. In dit onderzoek is ingezoomd op deze ingezoomd onderzoek is zen. In dit kunie en atletiekverenigingen prof kunie en atletiekverenigingen kkelijk korte tijd met aan het hardlopen. Dat enige regelmaat tijd met kkelijk korte rvuld doordat de loopsportmarkt steeds de loopsportmarkt professionelere rvuld doordat nde conclusies en aanbevelingen. en aanbevelingen. nde conclusies nkelijk grotendeels uit mannen, nu neemt het aantal het vrouwen neemt uit mannen, nu nkelijk grotendeels

versus 15 procent ligt. versus 15 procent (<30 jaar) is 56 versus 44 procent, terwijl (<30 jaar) is 56 versus 44 jaar die betaalde arbeid verricht. Slechts procent), gepension (vijf schoolgaand/studerend procent is allochtoon. De meeste procent). Elf inhaalrace ingeze man-vr maar vrouwen hebben een t: de verhouding toekomst even even veel vaak of vaker én toekomst Bijna zes op de tien evenementenlopers is een au Nederlanders zijn sinds betre B hardlopen jaar begonnen. met afgelopen vijf Ruim ne vaker dan voorheen. dit bovendien Atletie De loopsportevenementen, geldt ook voor de deelnemers aan loopsportevene voor geldt ook De tweede loopgolf zet door. Volgens onde zet door. De tweede loopgolf trimmen/j procent had 12 activiteit. In 2003 bij. Deze organisaties bieden tweede loopgolf; zij dragen er ook aan hardlopers een te gaan of blijven hardlope inspiratiebron om functie kan mede worden ve kenmerken heeft gekregen. Deze markt wordt Nederlanders in 2007 dat zij hardlopen/tr Nederlanders dat zij in 2007 aan organisaties (Atletiekunie, atletiekvereni zor schoenenmerken, hardloopspeciaalzaken, bedienen. De organisaties achter de grote l tot ervare van een kleine groep vrijwilligers neerzetten. gewaardeerd product beroepskrachten, die een hoog Iets meer dan de helft van de evenementenlopers beschouwt hardlopen als zijn of haar als zijn of hardlopen beschouwt de evenementenlopers Iets dan de helft van meer groter deel van deze groep be hoofdsport. Een voor dan mensen met een andere hoofdsport. een andere hoofdsport. voor dan mensen met een dergelijk loopevenement worden geko een dergelijk loopevenement volge de wij tot hiervan komen loopevenementen en met name op de mensen di op de name mensen en met loopevenementen zeventig nog ‘not done’ om in het openbaar hard in om ‘not done’ zeventig nog he hardloper in een verschijnsel om normaal geleden nog een e nauwelijks vier decennia dan een deze sport door meer tegenwoordig wordt aanva Bestonden de hardlopers harder toe dan het aantal ma onder de hardlopers te star evenementen jaarlijks terugkerende om • • Loopevenementen zijn uiting en uiting en zijn Loopevenementen • In veertig jaar tijd is de cultuur van het hard van is de cultuur In veertig jaar tijd •

Conclusies en aanbevelingen en Conclusies

5.1 5. wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 5.2

54 • • • • De evenementenloper is lastig tebinden, maar kansen zijn er • Omwerven entebinden ledente dient voor ledenwervingsacties. Groningen, City PierCity Loop enZandvoort Ci tijdens deDam totDam Loop,Amsterdam Marathon, HalvevanRotterdam, VierMijlvan ledenbinding. Veelindividuele loperszijn Atletiekunie kandezeevenementen goedaangrijpen voor activiteiten gerichtop Brunssum Parelloopnemen naarverhouding veel Aan evenementenalsdeBrabantMarathon, In vergelijkingmet individueleloperstraine duidelijk atletiekverenigingsleden een atletiekvereniging of aangesloten (49procent) evenementenlopers trai meeste De hoger dan de sportfrequentie hardloopevenementen.hardloopfrequentie De in hetOlympisch Plan2028. Ernemenmeermensen deelaanhardlopen en steeds hierin, levert de atletieksporteensubstantiëlebijdrageaan Door detweedeloopgolf en derol van de specifieke doelgroepvandeevenementenl sociale druk,danintraditionele atle tientallen vandezeverenigingen veelvrijblijvender aantoe,metminder verplichtingenen hardlopen biedt. Veelatletiekverenigingen spel uitbreiding. Flexibiliteit in de sportbeoefeni delevensfasevaneenwerk meerderheid in lopers. kilometers getraindenaanmeerloopsporte langer beoefenen.Welhebben hardlopen zijn begonnen, bereiden zichniet minder voordan degenen diedezesportal over langereafstanden.Ookne sluiten bijloopgroepjesin hetzij in loopsportevenementen endeAtletiekunieom individuelelopersteverleidenzichaan en intensiverenvandehardloopsportbeoefening. Hetisda De atletiekvereniging blijkt dus evenementenlopers dielid zijn vaneen verenigi verband. Zeven procentbehoort tot deca minder danéénopdevijf traint ineenloopgroepje, zonder lidtezijn vaneenformeel evenementenlopers heeftgeenhoofdsport enbe mannen vakeralleenhardlopen. meervrouw triathlon). Naarverhoudingmaken hardlopen. maar juistdezegroepheefthetvoornemen om in denabijetoekomst vakertegaan van desportende Nederlande de ervarenhardlopers naarverhouding eengroter aantal men verenigingsleden vaker aan een belangrijkecontext enstim oververtegenwoordigd onderde formele, hetzij formele verbanden. formele, hetzijformeleverbanden. tiek- enanderesportverenigingen. bij Dutch Runners. Daarmeezijn de Atletiekunierekeni tegorie ‘overig’.Datzijnonder meer loopevenementenen opers. Dezedoelgroep bevindt zichin daarentegen naarverhouding veel tevinden zaam gekoppeld leven aangezinsvormingen- venementen deelgenomen danbeginnende ng isvoor hen éénvandegrote voordelen die n ledenvanatletiekvere Midwinter Marathon, Montferland Run en MidwinterMarathon, MontferlandRun van de evenementenlopers ligtgemiddeld nen overwegendalleen.Eenkwartislidvan en hierinmiddelsop in.Hetgaaterbij al en deeluitvaneenloopgroepje, terwijl oefent deloopsport ng ineen anderesportta rcuit Run.Hierligt eenvruchtbare bodem ledenvanatletiekverenigingen deel.De n ookeengezamenlijkbelangvan r. Eenklein deelvande de groeiambitieverwoord dieis ng tehouden metde de atletiekverenigingen ulator voor hetcontinueren loopsportevenementen deel. evenementenlopers. Iets nog inmate, beperkte nigingen frequenter en k (zoalsvoetbalen Evenementenlopers in beeld

55 veranciers. Ook zal veranciers. Ook onder hen die minder op hun beurt duidelijker te op hun beurt dit opzicht tussen verenigingen opzicht dit e van deze groep daartoe kan reniging nadrukkelijker voor het reniging nadrukkelijker atletiek, hardlopen, trimmen of joggen trimmen of joggen hardlopen, atletiek, zijn geworden, verlaagt in beginsel de verlaagt in zijn geworden, dan die van andere le Ook verdient het aanbeveling na te gaan of Ook verdient het aanbeveling na haar producten en diensten geloofwaardiger diensten geloofwaardiger haar producten en verband met de loopevenementen zijn een de loopevenementen verband met de tien evenementenlopers die alleen of in de tien evenementenlopers alleen of in een loopgroepje trainen en trainen alleen of in een loopgroepje n en diensten ook buiten de Atletiekunie en ook buiten n en diensten r loopevenementen, de techniek en training r loopevenementen, teressegraad bij degenen die gemiddeld meer meer teressegraad bij degenen die gemiddeld Degenen onder hen die gemiddeld meer dan meer gemiddeld hen die Degenen onder rs met atletiek/hardlopen/trimmen/joggen als rs met atletiek/hardlopen/trimmen/joggen producten en diensten op de markt moeten moeten op de markt producten en diensten eerd dat de evenementenlopers een lastig te e weet hebben van de e weet hebben van voldoend of hardlopers de evenementenlopers, bij voorkeur in de evenementenlopers, bij voorkeur ïnteresseerd van een in een lidmaatschap ijn voor een lidmaatschap hebben atletiek, lidmaatschap ijn voor een rgelijking met degenen hardlopers als leden wordt verwacht. als leden wordt verwacht. hardlopers iding door professionals (bijvoorbeeld (bijvoorbeeld iding door professionals n. De Atletiekunie n. op zal zich dusdanig als autoriteit atletiekverenigingen dienen atletiekverenigingen schap voor hardlopers willen en kunnen zijn en wat er van wat er kunnen zijn en willen en schap voor hardlopers tevenementenorganisaties. Hierbij valt te denken aan denken Hierbij valt te tevenementenorganisaties. van de hedendaagse atletiekve van de hedendaagse lijker maakt welke verschillen er in welke lijker maakt brengen die aansluiten op de behoeftes van op brengen die aansluiten de loopspor samenwerking met van op het gebied en privileges gesnedeninformatie op maat en begeleiding individuele deelname aan loopevenementen. en looptraining frequent lopen veel meer belangstelling. Lope frequent lopen dan de helft van meer vormen week trainen meer dan één keer per gemiddeld die hoofdsport de totale geïnteresseerde groep. wijze nieuwe de Atletiekunie op innovatieve hebben ten aanzien van een lidmaatschap dan de leden andere wensen de huidige onderzochte potentiële leden.

De ervaring van de afgelopen jaren heeft gel De ervaring van de afgelopen dat ontwikkelen verder moeten loopsportgebied Ruim een derde van de evenementenlopers die een derde van de evenementenlopers Ruim veldvoetbal, fitness, fietssport en tennis. beoefenaars van Dit zijn vooral als hoofdsport. in een hoge Binnen deze groep is er met name ve in één keer per week hardlopen, tonen aangezien veel producte vormen, groep binden aangebode atletiekvereniging worden overkomen en betrouwbaarder op de loopsporter 35 procent van de evenementenlopers is ge 35 procent atletiekvereniging. begele Individuele hebben niet lidmaatschap voor een zijn ontvankelijk dan één keer per week hardlopen. Ruim zes op z trainen en ontvankelijk een loopgroepje als hoofdsport. of joggen hardlopen, trimmen Dat atletiekverenigingen lichtere gemeenschappen gemeenschappen lichtere Dat atletiekverenigingen en en met name het flexibele van verenigingslidmaatschap; en betekenis inhoud dat verdient aanbeveling Het vereniging. een binnen van loopgroepjes vrijblijvende karakter karakter de Atletiekunie het De aangetroffen. kunnen worden zij als gemeen maken hoe ‘licht’ de als organisatie en van de vereniging sportdiëtist) eenderd inspanningsdeskundige of is wat ruim in van privileges aantrekken. Ook het aanbieden evenals informatie ove belangrijke pull-factor, deze groep bediening van hardlopen. Een geslaagde veilig en gezond en van hardlopen een ledenstijging van maximaal tot evenementen hardlopers kan bij de tien betrokken leiden. leden 41.000 drempel tot lidmaatschap. Maar de vraag is tot lidmaatschap. drempel voetlicht brengt en duide voetlicht brengt en • • •

• wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 5.3

• • 5 • • • • • hardlopen het bij begint maar entourage, en sfeer om draait Het 6 De hoogstgewaardeerde deelaspectenvande is vervolgens weer debelangr over deprijs-kwaliteit verhoudingvan het evenem evenementde tevredenheidoverstart gevolgd is het meestbelangrijk, door het oordeel het loopsportevenementwaarderen ze inzijn van hetloopsportevenement. Alsdedeelnemers Sfeer enentouragevormen ook de belangrijkste voorspellende factorvoor dewaardering jaar uitbijde evenemententerugkeren. organisatoren om zichniettevervreemden van Tegelijkertijdishet degrotemassa uitmaken. sfeerlopers, die redenenishet commerciële verschillende verwachtingenenbehoeftes van Het isbelangrijkvoor evenementenorganisaties om rekeningtehouden met de De hogewaarderingenpositieveervari redenen genoemdte nemen om deel een loopsportevenement. aan vriend/kennis/collega/familie (40procent), word verhogen, in (60het bijzonder procent)‘sfeer entourage’ endeelnemende sociale verplichtingenvoordetoekomst. So rituelen meteengemeenschappelijkeemotionele zonderhieruitvoortvloeiende beleving tegaanenblijvenmenigeen om trainen. hardl Deelname aanloopevenementengeeft hardlopers metloopevenementen bekendraken. loopevenement geweest.Hetzijnvooral eerdere een loopevenement deelgenomen en61pro loopevenementen deel;84 procent vande onde Mede vanwegehun positieve ervaringen,ne van 7,9 tot 8,6. ontlopen elkaarweiniginditopzicht,met een waarderingscijfer van8,4 op eenschaalvan Loopevenementen wordenbijzonderhoog gew

douches) ende drukteop het parcours. hangen minst deelaspecten De gewaardeerde start) endeinformatievoorziening–verwerking (inschrijfprocedure,websiteorganisatie). entourage (sfeer,hoeveelheidpubliek), de een jaarlater. te garanderen.Hetverdient aan deorganisatie.wordtsteedslastigerom Het verwachtingspatroon, terwijl ook van degroei bij diverseevenementen nabij. Zo te ontwikkelenenbetercommuniceren. aanbeveling om gedragscodesvoor aantrekkelijk om hetevenement vooralterichtenopde ijkste bepalendefactorvoorde het stijgende deelnemersaantalsteedshogereeisenstelt ng met deloopeveneme Evenementen vormen kortstondigecollectieve bereikbaarheid (evenement, accommodaties, accommodaties, bereikbaarheid (evenement, cent waseerderdeelnemervanhetzelfde ciale aspecten die deze emotionele energie emotionele energie diedeze ciale aspecten opers eenpositieveenergie.Hetstimuleert men evenementenlopers veelvuldigaan 1-10. Deverschillendeloopsportevenementen evenementenhebben nder aanpassingen lijken de fysieke grenzen nder aanpassingenlijkendefysieke geheel ookhoger.Nadesfeertijdenshet samen met sanitaire voorzieningen samen(toiletten, met sanitaire voorzieningen variatie in het algemene waarderingscijfer variatie inhetalgemenewaarderingscijfer ‘prestatielopers’ en‘sfeerlopers’. Om rvraagde evenementenlopers had vaker aan aardeerd, met eenalgemeen gemiddeld de hardedie jaarin, kernvanprestatielopers eenvloeiendestart,doorstroming enfinish ervaringen ensocialenetwerkenwaardoor ervaringen tevreden zijn over de sfeer en entourage, zijnover de sfeerenentourage, tevreden en door dedeelnemersalsbelangrijkste ent. Hettotaaloordeelvanhetevenement kans op herhalingsinschrijving van belang voorde nten verhogen het de deelnemende hardlopers te maken met de Evenementenlopers in beeld

7 5 door de deelnemers correct als sponsor of de deelnemers door hieruit voorzichtig worden afgeleid dat de hieruit voorzichtig s gewenst om de mate van herkenning van de mate van herkenning s gewenst om nderzoek nodig is om dieper inzicht in de is om nderzoek nodig veel bedrijven op de sponsoruitingen een plaats de sponsoruitingen veel bedrijven op r pakket kan worden volstaan. Ook in de Ook in volstaan. r pakket kan worden

communicatie over de sponsoring is meer focu communicatie meer over de sponsoring is evenementen nog te veel geneigd zijn om te om zijn nog te veel geneigd evenementen een exclusieve te geven, waar beter met te verhogen. evenementensponsors ngeveer de helft van de bedrijfsnamen die de bedrijfsnamen helft van Ongeveer de herkend. onvoldoende nog worden Sponsors werd waren verbonden, aan de loopevenementen geïdentificeerd. Hoewel vervolgo niet-sponsor kan hiervan te verkrijgen, oorzaken en gevolgen

• wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 58

Evenementenlopers in beeld

59 78 (6): 78 (6): , geraadpleegd (www- . Amsterdam: Uitgeverij. Amsterdam: , geraadpleegd op 9 maart 9 maart , geraadpleegd op Vlaanderen loopt! Sociaal- . Parijs: Les Éditions de . Parijs: omvang van de loopsportmarkt omvang van de loopsportmarkt ’s-Hertogenbosch: Mulier Instituut. Mulier Instituut. ’s-Hertogenbosch: American Journal of Sociology Kiezen voor de kudde obal running. Evolutie van de loopsport vanuit vanuit van de loopsport Evolutie obal running. . Princeton/Oxford: Princeton University Press. . Princeton/Oxford: Princeton University (pp. 74-101). Den Haag: SCP/Mulier Instituut. 74-101). (pp. . London: Sage Publications. Publications. Sage London: . Fitter, harder & mooier. De onweerstaanbare opkomst harder & Fitter, http://www.everythingaboutrunning.asics.eu Big marathons, Already packed, may still grow Already Big marathons, . URL: De tweede loopgolf. en Over groei Loose connections. Joining together in America’s fragmented connections. Joining together Loose . Amsterdam/Antwerpen: arbeiderspers/Het De sporthuis. Interaction ritual chains ritual Interaction Critique of information Reasons to Run . Cambridge: Harvard University. Cambridge: Press.

2009. 2009. Lash, S. (2002). Collins, R. (2004). (2008). The New York Times Minuit. Van Gennep. Weak Ties. Strength of The Granovetter, M. (1973). 1360-1380. & A. In: K. Breedveld, C. Kamphuis Sportdeelname. Dool (2008). C. & R. van den Kamphuis, Tiessen-Raaphorst, 2008 sport Rapportage La distinction. Critique sociale du jugement Critique sociale du La distinction. (1979). Bourdieu, P. (red.) (2004). & M. Hurenkamp Duyvendak, J.W. M. van (2006). Bottenburg, . van Nederland loopevenementen Guide 2008. Alle Runners Dutch Atletiekunie (2008). Atletiekunie. Arnhem: en hoe de KNAU haar marktaandeel verder kan vergroten. en hoe de KNAU haar URL: 2008. 29 oktober document), Wuthnow, R. (1998). (1998). Wuthnow, R. communities (2008). I. van Hilvoorde Stokvis, R. & van de fitnesscultuur http://www.nytimes.com/2008/10/29/sports/othersports/29run.html Gl Scheerder, J. M. van (2009). & Bottenburg, een internationaal perspectief. J. Scheerder & F. Boen (Eds.). In: . (pp. 43-77). Gent: Academia Press. 43-77). wetenschappelijk onderzoek naar de loopsportmarkt. (pp. Literatuur Literatuur Asics (2009). op 9 september 2009. op 9 september wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 60

Evenementenlopers in beeld

61 De onderzoeksresultaten zullen ook ook zullen onderzoeksresultaten De

et op persoonsniveau gerapporteerd. Je anonimiteit is ervaringen van de deelnemers. Aan de hand van de hand Aan de de deelnemers. van ervaringen gaan: URL> unieke Afzender:

• Beste , van doel Het tevredenheidsonderzoek. een voor uit graag je ik nodig evenement> racedirecteur naarKlikhier de om vragenlijstte medewerking! je voor bedankt Alvast het door vertrouwelijk strikt wordt vragenlijst De Instituut. Mulier het door uitgevoerd wordt onderzoek Het ni worden resultaten en de verwerkt Instituut Mulier Als devragenlijstje compleet correcten invult, maak kansje éénvan de tien hardloopprijzenter waarde€ van 25,00! gegarandeerd.Er zijn geengoede of verkeerde antwoorden:het gaat om jouw mening. Het invullen van de mee? ook je Doe minuten. twaalf tot tien duurt vragenlijst gebruikt worden voor wetenschappelijk onderzoek naar trends in de loopsport. loopsport. trends innaar de onderzoek wetenschappelijk voor worden gebruikt wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek

62 3. 2. 1. 2 laatste behalve rouleren, antwoorden Progr: ( Heb je vragen of opmerkingen met betrekking tot dit onderzoek?Neem dan contact met mijop Welkom bij het tevredenheidonderzoek van ! , Beste Vragenlijst Klik hier Klik Projectleider tevredenheidsonderzoek Hover Paul vriendelijkeMet groet, medewerking! je voor dank voorbaat bij en vragenlijst de van invullen het met plezier Veel { { { { † † † † † † † { † † † † † † † [email protected]

6 - 11weken getraind getraind weken 1 -5 Niet of nauwelijks getraind niet/geenantwoord Weet Anders, namelijk … meIkspecifiek heb niet voorbereid Individueel: ik heb alleen getraind. In een groep(je),maar in een ander verband dan hierboven aangegeven evenement> In een groep(je), als deelnemer aan een training die is georganiseerd door de organisatie van

Kun je aangeven hoe lang je trainingsperiode voor is geweest? is geweest? evenement> voorbereid? Alsjemet 2meer of personen hebt mogelijk) antwoorden (meerdere evenement>?

63 ingeschreven? (meerdere antwoorden vraag24 Æ vraag 24 Æ vraag 24 Heb je de afstand de Heb waarvoorje hebt je ookje ingeschrevenhelemaal uitgelopen? Heb je je startnummer je overgedragenHeb je aan iemandanders? Wat is de reden dat je niet van start bent gegaan? (meerdere antwoorden mogelijk) mogelijk) antwoorden (meerdere gegaan? bent start van niet je dat reden de is Wat Ben je zelf ook daadwerkelijk van start gegaan? gegaan? van start daadwerkelijk ook zelf je Ben Voor afstand/evenement welke ingeschreven? heb je je Waarom heb je je specifiek voor

mogelijk) mogelijk) Positief imago namelijk… Anders, Weet niet/geen antwoord Aanbevolen door anderen door Aanbevolen evenement dit aan doet mee ook Vriend/kennis/collega/familie huis Dichtbij trainingsopbouw de in precies Paste Sfeer en entourage Ja Nee Weet niet/geen antwoord Ja Æ Familie- of privé-omstandigheden privé-omstandigheden of Familie- namelijk… Anders, Weet niet/geen antwoord Ziekte Blessure Geen zin Weersomstandigheden Ja Nee Weet niet/geen antwoord (…) Weet niet/geen antwoord 12 wekengetraind meerof Weet antwoord niet/geen Nee Nee Weet niet/geen antwoord

† † { † † † † † { { { { † † { Progr: als 6 = nee † † † † { { { Progr: = als 6 nee { { { { { 9. 8. 7. 6. 5. { { Progr: antwoorden rouleren, behalve laatste 2 4. { {

wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 64 15. 14. 13. 12. 11. 10. indien gebruikt (zie antwoorden vraag 10, 12 en 13), aspecten 2 t/m 23 rouleren 23rouleren 2 t/m aspecten 13), 12en 10, vraag (zie antwoorden indien gebruikt (11 en douche 21), (8en accommodatie aspecten Progr: { † † † † Ja als13= Progr: { { { { { † † { † † † † ja als10= Progr: { { { 2 1 6 5 4 3

Bewegwijzering naar de start Bereikbaarheid van evenement Prijs/kwaliteit-verhouding evenement het tijdens Sfeer Inschrijfprocedure Hetevenement als totaal Weet niet/geenantwoord Weet Anders, namelijk… beeldmateriaalBekijken (foto’s/filmopnamen) resultaten Raadplegen Inschrijving niet/geenantwoord Weet Nee Ja niet/geenantwoord Weet Nee, geen gebruik gemaakt van toilet en/of douche van de organisatie douche Ja, toilet Ja, niet/geenantwoord Weet (…) z>

een rapportcijfer? Een 1 is zeer slecht en een 10 is uitmuntend. uitmuntend. is 10 een en slecht is zeer 1 Een rapportcijfer? een in uitdrukken evenement> bezocht of waarvoor gaje te gaandoen? nog dat plan je van ben of bezocht evenement> ? is beschikbaar die van accommodatie een gemaakt gebruik jena Heb dewedstrijd en/of voor { { { { { { 1

{ { { { { { 2

12), toilet (9en 10) enwebsite (22)alleen tonen { { { { { { 3

{ { { { { { 4

{ { { { { { 5

{ { { { { { 6

{ { { { { { 7

{ { { { { { 8

{ { { { { { 9

10 { { { { { {

Weet niet/ antwoord geen geen { { { { { {

Evenementenlopers in beeld

65

{ { { { { { { { { { { { { { { { {

{ { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { Weet niet/geen antwoord Weet niet/geen antwoord Weet niet/geen antwoord { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { Zeer geordend geordend Zeer Zeer vriendelijk vriendelijk Zeer Zeer gezellig Zeer { { {

{ { {

{ { {

Verbeterpunt(en) Verbeterpunt(en)

{ { {

{ { { douches douches toiletten toiletten douches douches toiletten toiletten Kun je opKun volgendeje de aspecten de startvan de wedstrijd beoordelen? Op welke wijze naar ben toeje hetevenementgereisd? meerdereBij vervoersmiddelen, kies dan hetvervoermiddel waarmee de langsteafstand afgelegd. is Hieronder staan de zaken die metje een 5 of lager beoordeelde. Kun je per aspect kortaangeven hoe dit volgens jou het best verbeterd kan worden?

Bus Bus Tram Metro namelijk… Anders, Weet niet/geen antwoord Lopend Fiets Auto Trein Hoeveelheid entertainment entertainment Hoeveelheid publiek Hoeveelheid Opvang aan definish te goed accommodatie(s) de Mate waarin waren vinden organisatie de van Website totaliteit zijn in start De Zwaarte van parcours (ongeacht (ongeacht parcours van Zwaarte weersomstandigheden) Aantal spons-, drink- en EHBO-posten van finish tot start Kwaliteit drink- spons-, enEHBO-posten van finish tot start Aantal plaatsen waarop je jetussentijd kon bepalen Bereikbaarheid van de start Accommodatie(s) Aantal Hygiëne Aantal Hygiëne parcours op Loopruimte

(…) 18 19 20 21 22 23 14 15 16 17 7 8 9 10 11 12 13

Zeer chaotisch chaotisch Zeer { { { { { { { { { 18. 17. lager of met 5 aspecten alle lager, of 5 is aspecten bovenstaande de 1 van minimaal als alleen Progr: opnemen, nietverplicht 16. Zeer onvriendelijk onvriendelijk Zeer Zeer ongezellig ongezellig Zeer

wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 6 23. 22. 21. 20. 19. Progr: als 22In = één van deachterste vakken, stellingen rouleren { { { { { { { antwoord niet/geen ofWeet was die er dat niet ook wist ik Nee, als20= Progr: { { { { { { { { { { 5 4 3 2 1 6 6

sportieve prestatie nadelig beïnvloed mijn wordt staan, moest vakken achterste de van één in ik Doordat achteraan lopers snelle minder en staan Ik begrijp snelle dat lopers vooraan veraangenamen te startvak organisatie omde wachttijd in het de voor rol belangrijke een ligt Er met andere wachtende lopers gehad contactwachtenleuk Tijdens hebik het vermaakt wachtenTijdensgoed me het heb ik geen het vond Ik starten starten één van de achterste vakken moest Weet niet/geenantwoord Weet In één van de achterste vakken vanIn de één middelste vakken In één van de voorste vakken niet/geenantwoord Weet Nee Ja niet/geenantwoord Weet Nee, ikwist ook niet dat die er was was er die dat wel wist ik maar Nee, Ja Weet niet/geenantwoord Weet Zeer negatief Negatief Noch positief, noch negatief Positief Zeer positief

uit van je eigen gevoel. gevoel. je eigen van uit ga betrekken, inte jeje antwoord dien niet prestatie jouw over van anderen De mening negatief? In hoeverre ben je het eens met de volgende stellingen? stellingen? de eensje met volgende het ben In hoeverre Kunjejestartpositie -plaats of aangeven?Kies het best passende antwoord aangeboden door ? van massage, een maken willen hebben gebruik evenement het van afloop na jeZou wel evenement>? bij

eens Mee { { { { { {

Neutraal { { { { { {

Oneens Oneens { { { { { {

Helemaa oneens oneens l mee { { { { { {

antwoor geen geen Weet niet/ { { { { { { d

Evenementenlopers in beeld

7 6 Welke sportbeschouw je als je hoofdsport? Ga je anderen aanraden om volgend jaar deel te nemen aan ? evenement>? ? evenement>? deelgenomen? deelgenomen? evenement>

Hockey / softbal Honkbal Jeu de Boules Fitness Golf Gymnastiekturnen / Handbal Hardlopen / joggen /trimmen Bowling Bowling Bridge Dammen Danssport Darts Duiksport Aerobics / steps / steps Aerobics Atletiek Badminton Basketbal Biljart/poolbiljart/snooker Nog geen idee Waarschijnlijk niet Zeker niet Weet niet/geen antwoord Weet niet/geen antwoord Zeker wel Waarschijnlijk Zeker wel Waarschijnlijk Nog geen idee Waarschijnlijk niet Zeker niet 4 keereerder 5 keereerder Meer dan 5 keer eerder Weet niet/geen antwoord Niet eerder,eerste ditis dekeer 1 keereerder 2 keereerder 3 keereerder

{ { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { 27. 26. 25. Progr: eerste antwoordcategorie verandert in “Dit eerste is de keer dat ik wilde deelnemen” als 6 = nee 24. wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek { { Progr: als 29 <> Weet niet/geen antwoord antwoord niet/geen Weet <> 29 als Progr: { { { { { { 68 30. 29. 28. /trimmen /joggen 27=Hardlopen alsvraag Progr: { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { … jaar: Aantal

Even vaak Vaker Weet niet/geenantwoord Weet keer meer 6 of 4-5 keer 2-3 keer 1 keer minder dan 1 keer Weet niet/geenantwoord Weet sport Geen Andere sport, namelijk… Zwemsport (excl. Waterpolo) Zaalvoetbal /mountainbiken / Wielrennen toerfietsen surfen / zeilen / Watersport Waterpolo Wandelsport Volleybal Veldvoetbal Judo) (excl. verdedigingssporten en Vecht- Tennis Tafeltennis Squash Skiën /langlaufen /snowboarden /skaten Skeeleren Schietsport Schaken Schaatsen Roeien Paardensport Motorsport Midgetgolf Korfbal Klimsport /bergwandelen Kano Judo Weet niet/geenantwoord Weet

drie jaar geleden, doe je nu dan vaker, even vaak of minder vaak aan hardlopen? aan vaak minder of vaak even vaker, dan nu je doe jaar geleden, drie met vergelijkt dit je Wanneer lopen. te hard week per 29> vraag

Evenementenlopers in beeld

69 hard per week? te gaan hardlopen? tegaan hardlopen?We hardlopen, niethetaantal keer hardlopen. hardlopen, niet het aantal kilometers. kilometers. aantal het niet hardlopen, We bedoelen het aantal kilometers aantal het bedoelen We bedoelen het aantal keer aantal het bedoelen Aan welkevan onderstaande de hardloopsportevenementen heb in deafgelopenje 12maanden mogelijk) antwoorden (meerdere deelgenomen? Hoevaak heb je in de afgelopen12maanden deelgenomeneen aan hardloopsportevenement? In hoeverre verwacht de je komende 12 maanden meer of minder kilometers Kijkend naar de afgelopen 12 maanden, hoeveel kilometer loop je gemiddeld je loop kilometer hoeveel maanden, 12 afgelopen de naar Kijkend In In hoeverre verwacht de je komende 12 maanden vaker of minder vaak

Halve van Egmond Egmond van Halve Leiden marathon Mooiste Maastrichts Een buitenlandse marathon marathon Een buitenlandse marathon Eindhoven Schoorl uit Groet Rotterdam marathon Halve Amsterdam marathon marathon Brabant Singelloop Bredase Parelloop Brunssum City Pier City Loop Dam tot Dam loop 20 van Alphen 0 keer 2 keer - 1 4 keer - 3 keer 10 - 5 keer 10 dan Meer Weet niet/geen antwoord Weet niet/geen antwoord Ongeveer even veel kilometers als nu nu als kilometers veel even Ongeveer nu dan kilometers Minder Weet niet/geen antwoord Meer kilometers dan nu nu dan kilometers Meer Ongeveer even vaak als nu nu als vaak even Ongeveer nu dan vaak Minder Weet niet/geen antwoord Minder vaak Weet antwoord niet/geen nu dan Vaker

† † † † † † † † † † † † † † Progr: exclusief evenement geëvalueerd dat nu wordt † { { { { { { Aantal … kilometers: { { { { { 35. 34. 33. { { { 32. { { 31. { wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek { 70 40. 39. 38. 37. 36. { { † † † † † † † † † † † Progr: als 37 = ‘ik train met eenloop ‘ik train met als37= Progr: { { { { { ‘Nee’ als39= Progr: { { { aangesloten…’ bij ‘Nergens als37= Progr: { { { { { { { { { { … kilometers: in afstand Langste

Nergens bij aangesloten, ik train in een loopgroepje zonder Weet niet/geenantwoord Weet Geen van bovenstaande Zwolse halve marathon Zevenheuvelenloop Zandvoort Circuit Run Vier mijl van Groningen Utrecht marathon Tilburg Ten Miles Rotterdam marathon Posbankloop Run Montferland Midwinter marathon Marikenloop Weet niet/geenantwoord Weet namelijk … vereniging, andere een Lid van alleen train ik aangesloten, bij Nergens Nee Ja niet/geenantwoord Weet Nee Ja niet/geenantwoord Weet meer of 100 personen 99 personen 50 - 49 personen 20 - 19 personen 10 - Minder dan tien personen Nergens bij aangesloten, ik Lid van Loopservice.nl/Dutch Runners atletiekvereniging een Lid van niet/geenantwoord Weet

of van Dutch Runners? Runners? vanDutch of Loopservice.nl van atletiekvereniging, een van worden te lid om overwogen serieus ooit wel je Heb Runners? Dutch van of Loopservice.nl van atletiekvereniging, een van lidgeweest je ooit Ben Hoe groot is het loopgroepje waarinje traint? Kies het best passende antwoord. antwoord. passende best het Kies hardlopen? aan je doe verband welk In gelopen? hebt inwegwedstrijd je een ooit die afstand is langste de Wat train in een loopgroepjeeen mettrain in groepje’ (al dan niet met niet (altrainer) dan groepje’ een trainer trainer een een trainer trainer een Evenementenlopers in beeld

71

{ { { { { Weet Weet antwoord antwoord niet/geen

{ { { { { { { { { antwoord antwoord

d { { { { { Weet niet/geen niet/geen Weet Niet geïnteresseer

{ { { { { { { { { Niet

d { { { { { n/geweest n/geweest gebruikt/geleze Enigszins geïnteresseer

{ { { { { { { { { Wel Wel d { { { { { n/geweest n/geweest gebruikt/geleze Geïnteresseer begeleiding door professionals (bijvoorbeeld inspanningsdeskundige, sportdiëtist) sportdiëtist) inspanningsdeskundige, (bijvoorbeeld professionals begeleiding door In hoeverre ben je wel of niet geïnteresseerd in informatie over de onderstaande onderwerpen? je dat en geanalyseerd worden niveau individueel op niet resultaten de dat we benadrukken Graag op basis vanantwoorden je nietdoor derden benaderdzult worden. Van welke producten en diensten heb je in de afgelopen 12 maanden gebruik gemaakt? Het gaat alleen om gebruik in het kader van de hardloopsport. Heb je een eigen ChampionChip? ChampionChip? eigen een je Heb Onder welkevoorwaarden zou waarschijnlijkje lid wordenvan een atletiekvereniging, van (meerdere geven? willen antwoorden twee maximaal Zou je Runners? Dutch of van Loopservice.nl mogelijk) antwoorden

Ja Nee Weet niet/geen antwoord Individuele Bij wedstrijden in de voorste startvakken kunnen starten (niet op basis van eerdere prestaties) prestaties) eerdere op basis van (niet starten kunnen startvakken in de voorste Bij wedstrijden hardloopsportevenementen bij inschrijving op de Korting sportvoeding) schoenen,kleding, (bijvoorbeeld hardloopartikelen Korting op kunnen maken gebruik Bij kleedkamers van wedstrijden luxe massages van maken kunnen gebruik Gratis Weet antwoord niet/geen Anders, namelijk … namelijk Anders, onderIk zal geenenkele lid worden voorwaarde vaneen atletiekvereniging, van van Loopservice.nl of Dutch Runners Weet niet/geen antwoord

Gezond en veilig lopen wandelen Sportief walking Nordic Trainingsschema’s Trainingsschema’s Fittesten Loopclinics/-cursussen/-trainingen Run to Start Nationale loopdag Atletiekunie Atletiek MagazineSt>rt / World Loopblad Runner’s internet het via Loopschema’s Trimloopboekje / Dutch Runners Guide loopsport de tot betrekking met Websites Fittesten Fittesten

Progr: aspecten rouleren { { { † † † † † † Progr: aspecten rouleren 44. 43. 42. { Progr: als 37 = ‘Nergens bij aangesloten…’ 41. † { { wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 72 48. 47. alsProgr: antwoorden 6=ja, rouleren, behalve 2 laatste 46. 45. Progr: alsProgr: antwoorden 6=ja, rouleren, behalve 2 laatste { { { { { { { { { { { … zijn: Sponsors

sportdrank en Sportvoeding –schoeisel en Loopkleding Trainingsbelasting en –herstel Looptechniek Trainingsopbouw Blessurepreventie Blessurebehandeling ofLoopparkoersen /-routes van opzetten loopgroep Het een Opleidingen op het gebied van deloopsport Loopsportreizen Loopsportevenementen

Weet niet/geenantwoord Weet Anders, namelijk … Saucony Puma Balance New Mizuno Brooks Adidas Nike Asics niet/geenantwoord Weet

Op welk merk schoenen heb je tijdens gelopen? antwoord. een spontaan Geef evenement>? ? liep, gekocht? { { { { { { { { { { { {

Wel sponsor { { { { { { { { { { { {

{ { { { { { { { { { { {

Geen Geen sponsor { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { {

Weet niet/geen antwoord { { { { { { { { { { { {

{ { { { { { { { { { { {

Evenementenlopers in beeld

73 In welk land isvader je geboren? Wat is je postcode? Graag de viercijfers en detwee letters noteren. In welk land ben jegeboren? Wat is je geboortejaar? geboortejaar? je is Wat Ben eenje man of een vrouw? Welk merk sportdrank gebruik je doorgaans het meeste? Kies het beste passende antwoord. antwoord. passende beste het Kies meeste? het doorgaans je gebruik sportdrank merk Welk

In een ander land, namelijk… namelijk… land, ander een In Weet niet/geen antwoord In een ander land, namelijk… namelijk… land, ander een In Weet niet/geen antwoord Nederland In Weet niet/geen antwoord Nederland In Weet niet/geen antwoord Man Vrouw Extran Extran Born Aquarius … namelijk Anders, Weet niet/geen antwoord AA Drink Isostar Gatorade Vitargo Maxim Sport 2000 … namelijk Anders, Weet niet/geen antwoord Perry Sport Sport Perry Intersport Runnersworld Run2Day Running Center Runningshop PK

{ { { { { Postcode: … { { …Geboortejaar: { Tenslottenog een paar vragenvoor de statistieken. { { { { { { { { { { { { 54. 52. 53. 51. 50. 49. { { { Progr: antwoorden rouleren, behalve laatste 2 { { { { { { wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek { 74 59. 58. 57. 56. 55. { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { { {

Weet niet/geenantwoord Weet B/Obceo fkniat niet/geenantwoord Weet WO-doctoraal ofmaster HBO/WO-bachelor of kandidaats VWO bovenbouw/WO-propedeuseHAVO en MBO leerweg)gemengde en (theoretische VWO/VMBO 3jaarHAVO en MAVO/MULO/eerste LBO/VBO/VMBO(kader- en beroepsgerichte leerweg) onderwijsGeen /basisonderwijs niet/geenantwoord Weet Anders Huisvrouw/huisman Studerend/schoolgaand GepensioneerdVUT of Bijstand Werkloos/werkzoekend Arbeidsongeschikt Werkzaam overheid bij de Werkzaam loondienst in ondernemer Zelfstandig Twee keer modaal ofmeer ( Modaal ( Bijna modaal( Beneden modaal( dan (minder Minimum niet/geenantwoord Weet Anders, namelijk… Eén ouder met thuiswonend(e) kind(eren) Twee volwassenen met thuiswonend(e) kind(eren) Twee volwassenen, geen (thuiswonende) kinderen Alleenstaand niet/geenantwoord Weet In een ander land, namelijk… In Nederland Tussen 1 en 2 keer modaal 2 ( keer 1en Tussen

Wat is je hoogst voltooide opleiding? opleiding? voltooide hoogst je is Wat jou is op meest) (het situatie van Welke toepassing? huishouden. in het diepersonen pensioenen en uitkeringen banen, betaalde alle winst van de en inkomen het fiscale van som is Dit de huishouden? het van jaarinkomen bruto istotale het Wat jou van toepassing? meest) op is (het huishoudenssituatie Welke geboren? moeder je is land welk In 29.500 € 29.500 -< € 24.000 -< -< 24.000 € 11.500 -< 3.0) € 35.000) € 11.500) € 29.500) € 35.000 € 35.000 -< 59.000 ofmeer) € 24.000)

€ 59.000)

Evenementenlopers in beeld

75 en ik vind het goed dat het Mulier Instituut mijn e- mijn Instituut het dat Mulier goed heten ik vind . Wil daar. je kans maken?op € 25,00 verloot klikken om het scherm te sluiten. Heb je verder nogopmerkingen ten aanzien van ? Stelop prijsje ontvangst de van de digitale nieuwsbriefvanAtletiekunie? de Dezeontvang per je atletieknieuws. het van hoogte de op je blijf hierdoor en e-mail Onder degenen die de vragenlijst compleet hebben ingevuld worden tien hardloopprijzen ter ter hardloopprijzen tien worden ingevuld hebben compleet vragenlijst de die degenen Onder van waarde

Ik ontvang die nieuwsbrief al nieuwsbrief die ontvang Ik mailadres opslaat voor de verloting verloting de voor opslaat mailadres e-mailadres mijn Instituut hetgoed dathet Mulier en ik vind nieuwsbrief digitale de graag ikJa, ontvang hiervoor doorgeeftaan de Atletiekunie niet ontvangen van Atletiekunie de nieuwsbrief de digitale ik wil Nee, Ja, ikgraagkanséén van op maak tien die prijzen prijzen tien die van één op maken kans geen wil ik Nee,

{ Progr: niet verplicht { { { {

Hartelijk bedanktvoor je medewerking! hier Je kunt 62. 61. 60.

wjh mulier instituut - centrum voor sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek 76

Evenementenlopers in beeld

77 M 0,1 0,2 1,4 0,6 1,8 0,6 0,6 n.b. n.b. -0,1 -/- respons

V 0,1 0,1 n.b. n.b. n.b. n.b. -0,2 -0,1 -0,1 -0,6 -0,6 -1,4 -1,4 -1,8 -0,6 -0,6 -0,6 Verschil uitgenodigd M 50 41 39 51 43 28 39 40 50 43 56 (%) 94 69 69 63 68 68 75 72 71 60 72 65 Respons Respons (%) Respons 6 V 31 31 37 32 32 25 40 28 29 35 28 3.426 3.078 2.848 5.268 5.259 4.038 4.970 9.122 2.440 14.329 54.778 M Completes 94 63 75 62 72 73 65 72 n.b. n.b. 6 V 6.764 7.584 8.060 4.386 37 25 38 28 27 35 28 13.066 10.198 11.624 28.690 13.565 23.668 Uitgenodigd (%) Uitgenodigd n.b. n.b. 127.605 Uitgenodigd

Egmond Halve Marathon Halve Zevenheuvelenloop Marathon Egmond Loop City Pier City Utrecht Rotterdam Marathon Tilburg Ten Miles Miles Ten Tilburg totDam Damloop Marathon 4 vanMijl Groningen Eindhoven Marathon Amsterdam Evenement Zevenheuvelenloop Egmond HalveMarathon City Pier City Loop Utrecht Marathon Marathon Rotterdam Totaal Tilburg Ten Miles Miles Tilburg Ten totDam Damloop 4 vanMijl Groningen Marathon Eindhoven Amsterdam Marathon Evenement

per evenement Respons naar geslacht 2.2 bijlage Tabel Bijlage 2: Specificaties kwantitatief onderzoek onderzoek kwantitatief 2: Specificaties Bijlage per evenement Respons (totaalniveau) 2.1 bijlage Tabel