DATO' Ar HAJEEDAR ABD MAJID
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
(SATU PERSPEKTIF PERIBADI) SATU PEMBENTANGAN OLEH:- DATO’ Ar HAJEEDAR ABD MAJID Presiden ICOMOS Malaysia Pengerusi Majlis Warisan Kebangsaan (JWN) DEWAN SERI MUTIARA, MUZIUM DIRAJA, KUALA LUMPUR 10.00 pagi KHAMIS 20 APRIL 2017 PENGENALAN 01 Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh dan Salam Sejahtera… Berikut ialah persembahan untuk pengetahuan umum berkenaan Sejarah Kuala Lumpur dari sudut peribadi seorang anak kelahiran Kuala Lumpur untuk renungan bersama dalam falsafah berikut … “Pengetahuan itu Kekuatan” dan “Kejahilan pengetahuan tidak berkesan” ... seterusnya, kita bebas untuk memilih. “Carilah pengetahuan dan kamu akan jumpa” …untuk kefahaman serta peningkatan keselesaan hidup. PENGENALAN 02 Seorang bayi lelaki telah dilahirkan di Kuala Lumpur pada 27 Julai 1945. ‘Budak KL’ itu ialah Hajeedar Bin Abdul Majid. IbuPejabat Polis/Mahkamah Sesi Kuala Lumpur * Kini Bukit Mahkamah /Ibu Pejabat Maybank ‘BUDAK KL’ – LAHIR & DIBESARKAN DI KUALA LUMPUR 03 BIODATA Nama : Hajeedar Bin Abdul Majid Tarikh dan Tempat Lahir: 27.07.1945, Bukit Mahkamah, KL. Sekolah Rendah: Pasar Road School 2 (1953-1958) Dengan Khir Johari, 1958 Joginder S./Aziz Bohari Bab/ Foo Tiam Win SEJARAH VICTORIA INSTITUTION (HIGH STREET,1893) (JALAN SHAW, 1929) 04 Sekolah Menengah- Victoria Institution 1959 – 1963… (Tingkatan 6 – Sultan Abu Bakar School, Kuantan 1964-1965) Jepun serah kalah - 1945 Sekolah VI asal di High Street MUKADIMAH 05 Pembentangan ini distrukturkan sebagai 'cerita' saya berdasarkan daripada maklumat pelbagai sumber perintis terdahulu dan masyarakat yang telah meneroka kawasan pedalaman Sungai Kelang lebih daripada 200 tahun yang lalu. Akhirnya, wujudlah Kuala Lumpur yang lengkap dengan keunikan tersendiri serta sejarah dan pembangunan yang berlaku melalui gambar-gambar dan peta-peta di dalam pembentangan ini. Sebahagian daripada cerita itu ada yang 'baik' dan 'tidak begitu baik'. Walau bagaimanapun, sebelum menumpukan kepada warisan sejarah bandar ini, ia perlu didahului dengan imbasan ringkas sejarah pembangunan, komposisi sosio-ekonomi masyarakat dalam konteks membina sebuah negara. Malaysia adalah sebuah negara ‘unik’ dalam komposisi keturunan yang mempunyai berbagai asas entiti etnik, budaya dan keagamaan serta terletak di dalam kawasan geografi yang terdapat banyak sejarah ‘penghijrahan’ dan penempatan manusia ‘primitif’, interaksi pentadbiran dan perdagangan sejak zaman pra-sejarah lagi. MUKDIMAH 06 KONTEKS Merujuk kepada sejarah arkeologi, penempatan manusia telah terbukti di Malaysia daripada zaman Paleolitik, Neolitik dan Zaman Logam. Contohnya, penemuan ‘Orang Perak' di Lembah Lenggong telah di sahkan secara saintifik berumur 11,000 tahun. Kini, tamadun di Lembah Bujang sedang dalam kajian. Pada tahun 2012, ia telah diwartakan sebagai Tapak Warisan Dunia UNESCO (WHS). Lain-lain Tapak Warisan Dunia UNESCO termasuklah: •Taman Kinabalu(2000) •Gua Mulu(2000) •Melaka dan Georgetown (2008) PENGENALAN KUALA LUMPUR DAN WARISAN 07 Kuala Lumpur (KL) telah dirujuk sebagai ‘kawasan hulu' dan juga dikenali dengan pelbagai nama seperti Muara Bustak, Lumpor dan Qualla Lumpor oleh penulis-penulis yang berbeza. “Muara Bustak bermakna muara berlumpur dalam Bahasa Mandailing.” - Muhammad Azli “…Qualla Lumpor.” (218) – Burns (Jurnal F.A. Swettenham) KL berpusat di pertemuan Sungai Kelang dan Sungai Gombak oleh peneroka dan pelombong bijih Mandailing dari Sumatera bersama keluarga dan pekerja upahan mereka pada 1800-an. Penempatan telah diwujudkan, pusat perdagangan ditubuh dan 'pentadbiran asas' telah diperkenalkan oleh seorang pemimpin mereka bergelar Sutan Naposo yang telah diberi gelaran sebagai 'Waris Negeri' oleh Sultan Selangor-Bugis (Sultan Ibrahim Shah/Sultan Mahmud Shah) untuk berkhidmat kepada masyarakat pedalaman di kawasan kedua-dua sungai. Dengan kemajuan dan kejayaan muncul persaingan perniagaan yang tidak dapat dielakkan dan konflik yang menyebabkan terjadinya Perang Kelang (Perang Saudara 1867-1874). 'Pihak pentadbiran tempatan’ kemudiannya digantikan dengan campur tangan British dengan persetujuan Sultan Abdul Samad pada tahun 1873. (Andrew Clarke, J.G Davidson, Frank Swettenham.) 1884 1888 PENGENALAN KUALA LUMPUR DAN WARISAN - PERSONALITI 08 Kerap terdapat pelbagai pendapat tentang ‘siapa' pengasas dan penduduk pertama di KL?. Pelbagai kumpulan etnik Nusantara, Benua Asia dan Timur Tengah, kerabat diraja yang terkenal dan individu telah memainkan peranan dan pengaruh masing-masing di dalam pembentukan masyarakat KL. Kubur Allayarham Sutan Puasa @Naposo 1818- 1905 Sultan Abdul Samad 1804-1898 Sultan Alauddin Sulaiman 1863-1938 Sultan Hisamuddin Alam Shah 1889-1960 Sultan Selangor ke-empat Sultan Selangor ke-enam Haji Abdullah Hukum Sultan Selangor ke-lima 1835-1930 Thamboosamy Loke Yew Andrew Clarke Frank Swettenham 1858-1861: Kapitan Hiu Siew Pillai 1862-1868: Kapitan Liu Ngim Kong Etnik Semenanjung Malaysia Melayu – Melayu Asli (Kedah, Kelantan…) , Melayu Dagang ( Jawa, Maindailing, Rawa) 1868-1885: Kapitan Yap Ah Loy Orang Asli – Melayu Proto, Senoi, Orang Kanaq, Semang, Mendriq 1885-1889: Kapitan Yap Ah Shak Chinese - Hakka, Kantonis, Hokkien, Toechew, Hainan…. 1889-1902: Kapitan Yap Kwan Seng (KC dibubarkan selepas kematiannya) Indian – Tamil, Punjabi, Malayalee, Telugu, Punjabi, Bengali, Gurjarati, Sindhi.. Peranakan – Baba dan Nyonya, Chetty, Portugis Melaka, Serani, Siam, Arab… GARIS WAKTU SEJARAH KUALA LUMPUR 09 1884 2015 1800 1900 2000 00 10 20 30 40 50 60 70 80 90 00 10 20 30 40 50 60 70 80 90 00 10 20 1742 - 1818 – 1905:SUTAN NAPOSO @ PUASO – WARIS NEGERI SULTAN – SULTAN SELANGOR (1745- KINI) KC 1 1858-1861: Hiu Siew Sultan Salahuddin Shah (Raja Lumu) 1742–1778 Raja Lumu Daeng Chelak Sultan Ibrahim Shah (Raja Ibrahim)1778–1826 Sultan Muhammad Shah (Raja Muhammad)1826–1857 KC 2 1862-1868: Liu Ngim Kong Sultan Sir Abdul Samad (Raja Abdul Samad)1857–1896 Sultan Sir Alaeddin Sulaiman Shah (Raja Sulaiman)1896–1937 Sultan Sir Hishamuddin Alam Shah Al-Haj (Tengku Alam Shah)1937– KC 3 1868-1885: Yap Ah Loy 1942 dan 1945–1960 Sultan Musa Ghiatuddin Riayat Shah (Tengku Musaeddin) Sewaktu penjajahan Jepun 1942–1945 Raja Jumaat & Raja Abdullah -1857 KC 4 1885-1889: Yap Ah Shak Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah Al-Haj (Tengku Abdul Aziz Shah)1960–2001 KL-Ibu Negeri baru Selangor 1880 KC 5 1889-1902: Yap Kwan Seng Sultan Sharafuddin Idris Shah Al-Haj (Tengku Idris Shah)2001–kini 1867 – 1874 : Perang Kelang 1972 – BANDAR RAYA KUALA LUMPUR Federated Malay States 1896 1873- 1957: BRITISH ADMIN. 1974 – WILAYAH PERSEKUTUAN 1957 – KINI : MALAYA / MALAYSIA-1965 Perjanjian Pangkor - 1921 – PERANCANGAN BARU KL (BRITISH) 1874 S Naposo / Raja Mahadi vs Raja Abdullah MERDEKA – Tunku Abdul Rahman Putra S Naposo / Raja Mahadi vs Raja Ismail (Son of Raja Abdullah) / Tunku Kudin – Tun Razak Hussien – Tun Hussien Onn Andrew Clarke / J.G Davidson / Frank Swettenham… – Tun Mahathir Mohamad – Tun Abdullah Badawi – Dato Seri Najib Razak KUALA LUMPUR DI DALAM KONTEKS NEGERI SELANGOR 10 1875 KUALA LUMPUR DI DALAM KONTEKS NEGERI SELANGOR 11 1884 PETA /GAMBAR KUALA LUMPUR PADA TAHUN 1870 - 1889 12 1870 1889 PETA KUALA LUMPUR PADA TAHUN 1895 13 1895 1895 GAMBAR-GAMBAR BERSEJARAH KUALA LUMPUR (Munculnya Pentadbiran British) 14 JKR 26 JKR 92 CHARTERED BANK 1927 1897 1888 PADANG MASJID JAMEK, KUALA LUMPUR -1908 15 Pemerhatian dan pendapat ke atas arah Qiblat dan akses utama ke Masjid Jamek….. KINI… Perkuburan muslim MASJID JAMEK, KUALA LUMPUR 16 Arkitek - A.B Hubback Masjid Jamek dibina pada 1908 di pertemuan Sungai Kelang dan Gombak. Masjid asal didokumenkan oleh HAS pada 1979. MASJID JAMEK, KUALA LUMPUR 17 KERATAN A-A 1986 MASJID JAMEK, KUALA LUMPUR 18 KINI… GAMBARAN BERSEJARAH KUALA LUMPUR – SUATU KETIKA DAHULU 19 Bomba GAMBARAN BERSEJARAH KUALA LUMPUR – SUATU KETIKA DAHULU 20 Jinrikisha (Jap.) GAMBARAN BERSEJARAH KUALA LUMPUR – SUATU KETIKA DAHULU 21 MURAL DBP OLEH ISMAIL MUSTAM 1961 GAMBARAN BERSEJARAH KUALA LUMPUR – SUATU KETIKA DAHULU 22 GAMBARAN BESEJARAH KUALA LUMPUR – SUATU KETIKA DAHULU 23 PERUBAHAN ‘IMEJ’ WARISAN SENIBINA KUALA LUMPUR 24 Penjara Pudu Rumah Chua Chen Bok – W Hotel Rumah Loke Yew Rumah Chan – Maya Hotel Vivekananda Istana Negara – Rumah Chan Wing Tokong Kuan Ying dan Guandi Sri Mahamariamman Rumah Anak Saudara Sutan Puaso, 41 Jalan Chow Kit Masjid Setapak Gurdwara GAMBARAN BERSEJARAH KUALA LUMPUR – SUATU KETIKA DAHULU- MUZIUM NEGARA 25 MURAL MOZEK KACA OLEH CHEONG LAI TONG - 1962 MUZIUM NEGARA…KINI 26 PERKEMBANGAN KELUASAN KUALA LUMPUR 27 1818195419241974-1895 PERKEMBANGAN KELUASAN KUALA LUMPUR 28 1818-1895 1924 1954 1974 KUALA LUMPUR : PENDUDUK (2015) Keluasan (km2) 243 Penduduk (juta) 1.73 KRONOLOGI PENTADBIRAN KUALA LUMPUR 29 • Peneroka membuka Kuala Lumpur sebagai penempatan dan pusat 1850s perdagangan di pertemuan kuala Sungai Klang dan Gombak • Kuala Lumpur menjadi ibu negeri Negeri Selangor 1880 • Penubuhan Lembaga Sanitari Kuala Lumpur 1890 • Kuala Lumpur menjadi pusat pentadbiran Persekutuan Persekutuan Tanah Melayu 1897 1 Mar • Lembaga Sanitari kini dikenali sebagai Suruhanjaya Perbandaran Kuala Lumpur 1948 • Kuala Lumpur menjadi ibu negara Malaya 1957 Sept • Akta Ibu Kota Persekutuan diwartakan 1960 • Kuala Lumpur ditadbir oleh Pesuruhjaya Ibu Kota 1961 • Kuala Lumpur menjadi ibu negara Malaysia 1963 1 Feb • Kuala Lumpur mencapai status bandar raya dengan perlantikan Datuk Bandar 1972 1 Feb • Kuala Lumpur diisytiharkan sebagai Wilayah Persekutuan 1974 • Kementerian Wilayah Persekutuan yang ditubuhkan 1979 DATUK BANDAR KUALA LUMPUR 30 1. Tan Sri Dato’ Lokman Yusof 1972 2. Tan Sri Yaakob Latiff 1973 3. Tan Sri Dato’