Harmonisch Parkbeheerplan Lippensgoed-Bulskampveld 2012.Pdf
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
HARMONISCH PARKBEHEERPLAN – HERWAARDERINGSPLAN PROVINCIEDOMEIN LIPPENSGOED-BULSKAMPVELD, Beernem 2 3 HARMONISCH PARKBEHEERPLAN – HERWAARDERINGSPLAN PROVINCIEDOMEIN LIPPENSGOED-BULSKAMPVELD, Beernem Opdrachtgever: Provincie West-Vlaanderen Provinciehuis Boeverbos Koning Leopold III-laan 41 8200 Brugge (Sint-Andries) (t) 050 40 32 75 Opgemaakt door: Expertisecentrum Groenmanagement Pieter Foré KATHO Hogeschool Bregt Roobroeck Yves Dehondt Wilgenstraat 32 8800 Roeselare (t) 051 23 23 30 4 Referaat: Foré, P., Roobroeck, B., Dehondt, Y. febr 2011 Harmonisch Parkbeheerplan Provinciedomein Lippensgoed-Bulskampveld, Beernem. Expertisecentrum Groenmanagement, KATHO i.o.v. Provin- cie West-Vlaanderen. 85p. Correspondentieadres: KATHO - Expertisecentrum Groenmanagement Wilgenstraat 32 - B-8800 Roeselare (t) 051 23 23 30 - (f) 051 22 82 58 (e) [email protected] - (http) www.katho.be/hivb/onderzoekendienstverlening In opdracht van: Provincie West-Vlaanderen Provinciehuis Boeverbos Koning Leopold III-laan 41 - 8200 Brugge (Sint-Andries) (t) 050 40 32 75 Stuurgroepleden: Wim Marichal (Provincie West-Vlaanderen) Jozef Deruyter (Provincie West-Vlaanderen) Stijn Loose (ANB) Pieter Foré (KATHO) Trefwoorden: Harmonisch parkbeheer, openbaar park, beheerplan, Beernem, kasteelpark, Lippensgoed-Bulskampveld. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestem- ming van de Provincie West-Vlaanderen of het Expertisecentrum Groenmanagement, KATHO. Expertisecentrum Groenmanagement, KATHO aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepassing van de adviezen. 5 Inleiding Het parkgedeelte van het Bulskampveld –Lippensgoed (40 ha) werd niet gedetailleerd onderzocht in het bosbeheerplan uit 2004 omdat de nadruk toen lag op het plannen van bos- en natuurbeheer en het vastleggen van de recreatieve zonering. Sinds de opstart van het bezoekerscentrum zijn echter nieuwe vragen naar educatieve infrastructuur in het parkgedeelte ontstaan. Vanuit de provinciale jeugdienst is er ook bijkomende infrastructuur gevraagd i.v.m. jeugdkamperen en avontuurlijk spelen. Westtoer vraagt om het kasteel beter bereikbaar te maken voor fietsers en om een fietsstalling naast het kasteel te voorzien. De vijver en zijn oevers zijn ook aan een opknapbeurt toe. In het kader van een betere toegankelijkheid voor minder mobiele en slechtziende mensen worden cfr. Wallemote –Wolvenhof ook de paden bestudeerd. Naast het onderzoek van de nieuwe infrastructuur worden ook de parkbomen zelf geïnventariseerd en gekeken welke bomen er moeten bijgeplant of vervangen worden. Het HPG heeft tot doel het waardevolle park uit 1904 en zijn bomen zo goed mogelijk te bewaren. Door de vormgeving te verzorgen en de locatie van de nieuwe infrastructuur goed te kiezen, kan het karakter van het park bewaard blijven. 6 1. Identificatie 9 3.2 Parkopbouw 71 1.1 Administratieve identificatiegegevens 9 3.3 Beleving en gebruik 73 1.2 Opmetingsplan en terreineenheden 13 3.3.1 Eigenheid 73 1.2.1 Opmetingsplan 13 3.3.2 Geografische context 73 1.2.2 Terreineenheden 13 3.3.3 Ruimtelijkheid van het groenobject 73 1.2.2.1 Vlak-, lijn- en puntvormige elementen 13 3.3.4 Aantrekkingskracht 73 1.3 Statutaire identiteit 21 3.3.5 Toegankelijkheid 76 1.3.1 Openbaar statuur 21 3.3.5.1 Juridische toegankelijkheid 76 1.3.2 Parkreglement 21 3.3.5.2 Fysieke toegankelijkheid 76 1.3.3 Erfdienstbaarheden 21 3.3.5.3 Visuele en communicatieve toegankelijkheid 76 1.3.4 Gebruiksovereenkomsten 21 3.4 Biotiek 77 1.3.5 Planologische bestemming 21 3.4.1 Typeriek van de beplanting 77 1.3.5.1 Gewestplanbestemming 21 3.4.2 Cultuurlijke beplanting 77 1.3.5.2 Plaats van het groenobject in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen 21 3.4.3 Collecties 77 1.3.5.3 Plaats van het groenobject in het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan 25 3.4.4 Natuuronderzoek 78 1.3.5.4 Plaats van het groenobject in het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan 27 3.4.5 Probleemsoorten 79 1.3.6 Bescherming als monument of landschap 27 3.5 Biologische waardering 84 1.3.7 Bos, Natuur en Visserij 30 3.6 Bodem en hydrologie 85 1.3.8 Beleidsplannen en gebiedsvisies 31 3.7 Hydrologie 85 3.8 Reliëf 86 2. Participatie 32 3.9 Milieukwaliteit 86 3.10 Omgeving van het groenobject 86 2.1 Heden en toekomst 32 2.1.1 Interne en gegroepeerde bevraging 32 2.1.1.1 Groep Jeugd 32 4. Beheervisie en beheerplan 89 2.1.1.2 Groep Educatie 35 4.1 Waardering bepalen 90 2.1.1.3 Groep Recreatie 37 4.1.1 Wat is waardevol, wat vormt een knelpunt en wat is potentieel te ontwikkelen 90 2.1.1.4 Groep Techniek 39 4.2 Doelstellingen afwegen en formuleren 100 2.1.1.5 Groep Landschapspark 42 4.2.1 Mensgerichte doelstellingen 100 2.1.2 Bevraging bezoekers 44 4.2.1.1 Cultuurhistoriek 100 2.1.3 Bevraging andere gebruikers 51 4.2.1.2 Beleving 100 4.2.1.3 Gebruik 100 3. Studie 53 4.2.2 Natuurgerichte doelstellingen 100 4.2.3 Milieugerichte doelstellingen 101 3.1 Voorgeschiedenis en cultuurhistoriek 53 4.2.4 Statutaire doelstellingen 101 3.1.1 De Vroege Middeleeuwen tot het einde van de 18de eeuw 53 4.3 Visie beheerrichtlijnen 102 3.1.2 1770, Lambert Malfait 55 4.3.1 Kenmerken van het vroegere beheer 102 3.1.3 Vanaf de 19de eeuw tot 1970 55 4.3.2 Visie parkbeheer_algemeen 102 3.1.4 Vanaf 1970 tot 2004 55 4.3.3 Visie parkbeheer_concept 103 3.1.5 2004 tot nu (2010) 67 4.3.4 Visie verkeersstromen 107 PUNTEN 164 7 Alleenstaande boom of heester, solitaire bomen 164 5. Beheerrichtlijnen 118 Bomengroep 170 VLAKKEN 118 Poel 175 Hakhout 118 Vleermuizenkelder 175 Parkbos 118 Infrastructuurelement 175 Hooghout 127 Gemengd bos 133 6. Beheerrubriek 180 Bosgrasland 135 Beheer van grachten 180 Arboretum 135 Beheer van hagen en haagblokken 181 Collectie 135 Beheer van bomen_algemeen 181 Heesteraanplanting 138 Beheer van lanen 182 Gazon 139 Beheer van solitaire bomen 183 Speel-, picknick-, ligweide 139 Aanplanten van toekomstbomen in parkbos 184 Hooiweide 139 Beheer parkbos 185 Weide 140 Beheer hooghout 186 Kruidentuin 142 Hakhoutbeheer 187 Sierbeplanting 143 Oogsten van hakhout 188 Vijver 146 Aanplanten van Rhododendrons 189 Gebouw 147 Halfopen verharde parking 147 7. Beheeractiepunten 190 Verharde parking 147 VLAKKEN 191 Neerhof 149 LIJNEN 216 Boerderij 149 PUNTEN 235 LIJNEN 150 Lanen 150 8. Bijlagen 247 Bomenrij 153 Bijlage fietspad tussen kruidentuin en weide 248 Geschoren haag 153 Bijlage locatie waterzuivering 250 Natuurlijke oever waterpartij 154 Bijlage visie boerderij 251 Semi-natuurlijke oever waterpartij 154 Bijlage visie verlichting 256 Greppel/gracht 154 Bijlage visie afzetpalen 258 Beek 156 Bijlage opmetingsplan 259 Verharde weg 157 Bijlage knelpunten ruimtegebrek 260 Verhard pad 157 Bijlage visie verlichting standpunt MINAWA 265 Halfopen verhard pad 159 Bijlage waterkwaliteit 267 Onverhard pad 161 Muur 162 Afsluiting 162 8 9 1. IDENTIFICATIE 1.1. Administratieve identificatiegegevens Naam: Provinciedomein Lippensgoed-Bulskampveld Adres: Bulskampveld 9, 8730 Beernem Eigenaar: Provincie West-Vlaanderen Provinciehuis Boeverbos - Koning Leopold III-laan 41 8200 Brugge (Sint-Andries) Tel. 050 40 32 75 E-mail. [email protected] Beheerder: Provincie West-Vlaanderen, Groendienst Provinciehuis Boeverbos - Koning Leopold III-laan 41 8200 Brugge (Sint-Andries) Tel. 050 40 32 75 E-mail. [email protected] Terreinbeheerder: cf. beheerder Oppervlakte: Het provinciedomein Bulskampveld-Lippensgoed strekt zich uit op het grondgebied van de gemeenten Beernem en Oostkamp (deelgemeente Hertsberge). In 2003 bedroeg de oppervlakte van Bulskampveld-Lippensgoed 225 ha waarvan 220 ha in eigendom van de Provincie West-Vlaanderen en 5 ha in huur. Deze 5 ha (voorna- melijk grasland) zijn gelegen langs de Heirweg en worden vanaf 2001 gehuurd van het naburige Sint-Amandusinstituut , eigendom van vzw de Broeders van Liefde met zetel in de Stropstraat 119 in 9000 Gent In Tabel 1wordt een overzicht gegeven van de verschillende gebruikers waarmee de provincie een overeenkomst heeft afgesloten (persoonlijk rechten) en dat in totaal voor 73,5 ha. In 70 ha gebeurt het beheer door een partner , huurder of pachter van de provincie en is de inbreng van de provincie dus beperkt. In de hooilanden die gehuurd worden aan het Sint-Amandusinstituut (3,5 ha) worden de dreven en beplantingen wel beheerd door de provincie Volledig domein: 232 ha, HPG-deel: 46 ha 10 11 Kadastrale gegevens: Op de kaart ‘Eigendom en gebruikers’ (zie links) worden de kadastrale percelen, de diverse gebruikers (pachters, huurders e.d) en de grens van het gebied in eigen- dom van de Provincie voorgesteld. Tabel 1. Overzicht gebruikers Gebruikers Voorwerp Oppervlakte (ha) Aard overeenkomst Beslissing B.D. Start overeenkomst Einde overeenkomst overeenkomst Vzw de Torenvalk vogelasiel 0,03 overeenkomst tot 04-07-1996 04-07-1996 04-07-2005 ingebruikgeving Luc Taveirne cafetaria 0,12 concessie 07-05-1997 01-01-1998 01-01-2007 Hervé Mestdagh weide 0,54 huurovereenkomst jaarlijks ? (*) huis met grond 0,78 contract ? ? ? Wim Vandamme hooiland 3,50 overeenkomst tot 28-03-2002 01-01-2002 30-09-2010 ingebruikgeving Vzw Loca Labora boerderij met grond 7,44 erfpacht 24-02-2000 (PR) 01-04-2000 01-04-2033 Natuurpunt Beernem Heide, grasland,bos 17 Overeenkomst tot 19-12-2002 01-01-2003 30-09-2011 ingebruikgeving Jan Colpaert boerderij met grond 21,35 pacht 04-08-1989 (akte) 01-10-1989 01-10-2006 Bos en Groen bosreservaat 22,73 Ministrieel Besluit 10-01-2002 1-12-2003 1-12-3030 TOTAAL OPP. 73,49 (*) De overeenkomst met Henri Vandewalle liep ten einde op 31-05-2004. Tijdens de duur van de verbouwingswerken aan de kasteelhoeve neemt Jan Colpaert zijn intrek in deze woning. Daarna worden nieuwe huurders gezocht. 12 Vlakvormige elementen 13 1.2. Opmetingsplan en terreineenheden 1.2.1. Opmetingsplan Bijlage 1: Opmetingsplan 1.2.2. Terreineenheden 1.2.2.1.