MIASTO I GMINA ŻABNO

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

Ustalenia studium

2000 rok

ZMIAN Ę OBJ ĘTĄ UCHWAŁ Ą NR X/87/07 RADY MIEJSKIEJ W ŻABNIE Z DNIA 30 SIERPNIA 2007 r. ZAZNACZONO – KOLOREM CZEROWONYM

ZMIAN Ę OBJ ĘTĄ UCHWAŁ Ą NR XXXV/501/14 RADY MIEJSKIEJ W ŻABNIE Z DNIA 8 lipca 2014r. ZAZNACZONO – KOLOREM NIEBIESKIM

1 Pracownia Urbanistyczno-Architektoniczna w Tarnowie 33-100 Tarnów, ul. Przybyłkiewicza 44

Zespół autorski:

Główny projektant Studium: mgr in ż. arch. Zdzisława Dziurzy ńska-Kaczor uprawnienia do projektowania w planowaniu przestrzennym Nr 861/89 z dnia 1989.03.16

Zagadnienia przestrzenne mgr in ż. arch. Zdzisława Dziurzy ńska -Kaczor i programowe: mgr Maria Mierzwa mgr Julia Pajowska infrastruktura społeczna: mgr Maria Mierzwa infrastruktura techniczna: in ż. Małgorzata Argasi ńska

Opracowanie graficzne: Bo żena Szwed

Skład komputerowy: mgr Jaromir Smagłowski

2 SPIS TRE ŚCI: Str.

I. Problemy i mo żliwo ści rozwoju miasta i gminy Żabno .…...... 4 II. Prog nozy rozwoju demograficznego………………………… … 10 II.1. Ocena głównych czynników procesów demograficznych ……….. 10 II.2. Prognoza…………………………………………………………….... 11 III. Cele rozwoju………………………………………………………… 13 III.1. Główny cel rozwoju miasta i gminy Żabno …………………….. … 13 III.2. Cele strategiczne …………………………………………………...... 14 IV. Uwarunkowania r ealizacji celów ...... 15 V. Kierunki rozwoju przestrzennego……………………………….. 16 VI. Polityka rozwoju przestrzennego ...... 17 VI.1. Zadania polityki przestrzennej…………………………………… … 17

VI.2. Instrumenty realizacji polityki przestrzennej ………………… ……. 20

Plany miejscowe…………………………………………………………… 20

Polityka kształtowania i ochrony zasobów środowiska przyrodnicze.. 21

Polityka ochrony i kształtowania środowiska kulturowego...... 29

Polityka rozwoju osadnictwa wraz z infrastruktur ą społeczn ą………... 30

Polityka rozwoju i aktywizacji rolnictwa ...... 37

Polityka rozwoju pozarolniczych gał ęzi produkcji i usług…...... 39

Polityka rozwoju turystyki, sportu i rekreacji…...... 40

Kierunki i zasady rozwoju infrastruktury technicznej ...... 41

Kierunki i zasady rozwoju komunikacji………………………………….. 46

Polityka gospodarki gruntami…………………………………………….. 47

Program inwestycji publicznych………………………………………….. 47

3 I. PROBLEMY I MO ŻLIWO ŚCI ROZWOJU MIASTA I GMINY ŻABNO.

Przeprowadzone studia i analizy wykazały istnienie na terenie miasta i gminy Żabno wielu mo żliwo ści, ale równie ż i problemów rozwoju. Przedstawione one zostały w postaci tabelarycznej (tabela 1 i 2). Dla problemów rozwoju okre ślono przyczyny ich wyst ępowania oraz propozycje działa ń, jakie nale ży podj ąć w celu ich rozwi ązania. Szczegółowej analizie poddano nast ępuj ące uwarunkowania b ędące zarówno obrazem obiektywnego stanu jak i wynikiem antropopresji: - środowisko przyrodnicze (w tym ochrona zasobów), - środowisko kulturowe (w tym ochrona zasobów), - infrastruktura techniczna, - komunikacja, - ustalenia obowi ązuj ącego planu, - zainwestowanie terenu, - własno ść komunalna i Skarbu Państwa, - zagadnienia demograficzne.

Tabela 1 – Problemy rozwoju. Problem Przyczyny wyst ępowania. Działania powoduj ące likwidacj ę lub minimalizacj ę problemu

1. 2. 3. Środowisko przyrodnicze - Potencjalne zagro żenie - Wyst ępuj ące poprzeczne - Naprawa urz ądze ń powodziowe ze strony wci ęcia w koron ę wału. przeciwpowodziowych. Dunajca. - Uszkodzone rogatki na - Modernizacja wałów i ich koronie wału. unowocze śnienie tak, by skutecznie - Du że zachwaszczenie zabezpieczały przed infiltracj ą wód wałów. podziemnych, przeciekami i przebiciami. - „Zbli żenie” si ę koryta rzeki - Uporz ądkowanie zagospodarowania i do wałów. użytkowania terenu w rejonie wałów p. powodziowych, zapewniaj ących do nich dost ęp w okresach powodzi.

- Realne zagro żenie - Nie funkcjonuj ące „Spółki 1. Wprowadzi ć zabiegi zwi ększaj ące zalewaniem i Wodne”. retencj ę glebow ą. podtapianiem w - Utrudniony odpływ wody 2. Dąż yć do przekształcenia istniej ących przypadku długotrwałych ciekami wodnymi systemów melioracyjnych intensywnych opadów. naturalnymi. odwadniaj ących na odwadniaj ąco - nawadniaj ące.

4 - Zły stan czysto ści wód - Brak zbiorczych urz ądze ń i 1. Budowa kanalizacji i oczyszczalni powierzchniowych oraz sieci kanalizacyjnych na ścieków. środowiska wodno- obszarze gminy. 2. Likwidacja dzikich wysypisk. gruntowego. - Zła eksploatacja szamb 3. Rygorystyczna kontrola eksploatacji - Zaniedbania w zakresie szamb. gospodarki odpadami. - Zagro żenie - Brak warstwy izolacyjnej 1. Budowa kanalizacji. zanieczyszczenia wód chroni ącej przed 2. Likwidacja dzikich wysypisk. podziemnych. zanieczyszczeniami 3. Rygorystyczna kontrola szamb. antropogenicznymi wód 4. Racjonalizacja chemizacji rolnictwa. Lokalnego Zbiornika Wód Podziemnych powoduje infiltracj ę wód opadowych zasilaj ących warstw ę wodono śną wskutek czego filtrowane s ą zanieczyszczenia biogenne: - nawozy mineralne - nawozy naturalne - ścieki socjalno-bytowe wywo żone nagminnie na użytki rolne oraz przenikaj ące do gruntu z nieszczelnych szamb i dzikich wysypisk. - Uci ąż liwo ść dla - Przebieg dróg przez tereny 1.Modernizacja mieszka ńców miasta i zabudowane. i podniesienie parametrów technicznych gminy Żabno, zwi ązane z - Brak bazy turystycznej. drogi wojewódzkiej nr 973 oraz ruchem tranzytowym na - Brak programu rozwoju modernizacja drogi 975. Nale ży d ąż yć do drodze Nr 973 i 975. turystyki. uzyskania wymaganych dla tej klasy dróg - Zbyt małe wykorzystanie co najmniej parametr klasy technicznej G. wysokich walorów 2.Planowana budowa drogi klasy przyrodniczych dla technicznej głównej poza centrum miasta rozwoju turystyki i po jego wschodniej stronie, na kierunku wypoczynku Wojnicz - Dąbrowa Tarnowska, weekendowego jako 3.Zabezpieczenie odpowiednich odległo ści elementu rozwoju linii zabudowy w nowych terenach ekonomicznego gminy. budowlanych, a w istniej ących podj ęcie działa ń do poprawy klimatu akustycznego, 4.Realizacja urz ądze ń i obiektów rekreacji i sportu przez władze samorz ądowe. 5. Pozyskiwanie inwestorów. 6. Opracowanie kompleksowego programu wykorzystania historycznego gminy - zwłaszcza wypoczynku weekendowego dla mieszka ńców równie ż pobliskiego Tarnowa.

- Zbyt słabe wykorzystanie - Rozdrobnienie 1. Wymaga gł ębokich procesów korzystnych gospodarstw utrudniaj ące restrukturyzacyjnych, typowych dla przyrodniczych warunków procesy restrukturyzacji. polskiej wsi, zmierzaj ące do zwi ększenia rozwoju rolnictwa w - Brak specjalizacji produkcji gospodarstw rolnych. cz ęś ci północne] i rolnej. 2. Podnoszenie jako ści płodów rolnych. południowej gminy. - Wysokie zatrudnienie w 3. Rozwijanie rynku przetwórczego. rolnictwie. 4. Likwidacja ukrytego bezrobocia. - Zaniedbania inwestycyjne.

5 - Wyst ępowanie dzikich - Brak dostatecznych 1. Rygorystyczna cz ęsta kontrola i eksploatacji surowców. działa ń kontrolnych w egzekwowanie nale żnych kar. terenie. 2. Egzekwowanie obowi ązku rekultywacji obszarów poeksploatacyjnych. Środowisko kulturowe - Niekorzystne - Brak wzorców 1. Ustalenie i uchwalenie w planach przekształcenia zabudowy budownictwa miejscowych warunków zabudowy i mieszkaniowej wsi - brak mieszkaniowego o formie zagospodarowania terenu kontynuacji cech architektonicznej uwzgl ędniaj ących aspekt atrakcyjno ści tradycyjnej zabudowy w nawi ązuj ącej do cech krajobrazu gminy. budownictwie zabudowy tradycyjnej. 2. Promocja potrzeby kształtowania współczesnym i znaczne wizerunku gminy. przemieszanie ró żnych typów zabudowy.

- Niedostateczna - Niska świadomo ść 1.Koordynacja działa ń poszczególnych atrakcyjno ść przestrzeni potrzeby estetycznego i inwestorów w oparciu o plan miejscowy publicznych w rejonach atrakcyjnego uwzgl ędniaj ący aspekt porz ądkuj ący koncentracji usług (brak kształtowania tych przestrze ń i integruj ący nowo zieleni towarzysz ącej, przestrzeni i ich realizowane obiekty z istniej ącą ju ż placyków, chodników i znaczenia dla wizerunku zabudow ą. oświetlenia) poza gminy. miastem Żabno, Ł ęg Tarnowski.

- Ni ższe ni ż w - Nie wystarczaj ące 1. Konieczno ść zabezpieczenia terenów województwie standardy zasoby mieszkaniowe. budownictwa mieszkaniowego. mieszkaniowe we - Za mała ilo ść oddanych 2. Preferowanie odtwarzania substancji wska źnikach mieszka ń do u żytku. mieszkaniowej w ramach istniej ących zag ęszczenia - liczby - Znaczny udział zabudowy siedlisk. osób/mieszkanie i liczby starej w północnej cz ęś ci 3. Rozwój infrastruktury komunalnej. osób/izb ę. gminy.

- Niska warto ść techniczna - Niedostosowanie 1. Wspieranie finansowe dla wła ścicieli bądź u żytkowa cz ęś ci funkcjonalne i u żytkowe obiektów zabudowy tradycyjnej o do współczesnych o cechach zabytkowych oraz pomoc w cechach zabytkowych - potrzeb. zagospodarowaniu ich jako atrakcji mo żliwo ść utraty - Niedocenianie warto ści turystycznych. obiektów świadcz ących o obiektów zabytkowych. to żsamo ści kulturowej obszaru. - Niedostateczny stopie ń - Niedostateczna 1. Promocja szlaku turystycznego. ekspozycji i zbyt mała świadomo ść atutów 2. Przystosowanie b ądź stworzenie promocja wyst ępuj ących gminy w tym zakresie. szlaków nie tylko do w ędrówki pieszej na obszarze gminy ale co mo że si ę okaza ć atrakcj ą do cennych obiektów wypraw rowerowych i motorowych. architektury, punktów i ci ągów widokowych (gro źba zniszczenia wielu interesuj ących obiektów zabudowy wiejskiej).

6 - Niedostatek instrumentów - Ogólny problem 1. Przyj ęcie w planach miejscowych prawnych, planistycznych wynikaj ący przede odpowiednich zapisów w zakresie i organizacyjnych do wszystkim z niedostatku kształtowania warunków zabudowy i prowadzenia czynnej środków finansowych na zagospodarowania. ochrony zasobów i realizacj ę zada ń kształtowania zwi ązanych z atrakcyjnego wizerunku utrzymaniem istniej ących gminy. zasobów. Demografia - Wysoki udział ludzi wieku - Migracja stała ludzi 1. Działania na rzecz tworzenia miejsc przed i poprodukcyjnego. młodych w grupie 20-24 pracy w gminie i powiecie. lat. Komunikacja - Uci ąż liwo ść - Lokalizacja dróg 1. Modernizacja i podniesienie parametrów komunikacyjna dróg w przebiegaj ących przez technicznych drogi wojewódzkiej nr 973 obr ębie miasta Żabno. centrum miasta. oraz modernizacja drogi 975. Nale ży dąż yć do uzyskania wymaganych dla tej klasy dróg co najmniej parametr klasy technicznej G. 2. Planowana budowa drogi klasy technicznej głównej poza centrum miasta po jego wschodniej stronie, na kierunku Wojnicz - Dąbrowa Tarnowska, 3. Zabezpieczenie odpowiednich odległo ści linii zabudowy w nowych terenach budowlanych, a w istniej ących podj ęcie działa ń do poprawy klimatu akustycznego, 4. Modernizacja dróg z uwzgl ędnieniem przekrocze ń istniej ących ci ągów rowerowych przez drogi wojewódzkie. - Niezadowalaj ący stan - Brak środków 1. Sukcesywny remont nawierzchni. nawierzchni dróg. finansowych na modernizacj ę dróg. - Niezadowalaj ące - Brak systematycznych 1. Aktywniejsze działanie na rzecz parametry techniczne modernizacji. pozyskania środków na te cele. dróg (ostre łuki, brak - Brak środków. poboczy).

Gospodarka wodno-ściekowa - Nieuporz ądkowana - Brak kanalizacji i 1. Realizacja koncepcji skanalizowania gospodarka ściekowa, wystarczaj ących środków gminy. nieszczelne szamba. finansowych na jej 2. Realizacja lokalnych oczyszczalni realizacj ę. ścieków na terenie wsi gminy. - Niewła ściwie zbudowane szamba. - Degradacja wód - Brak kanalizacji i środków 1. Docelowo skanalizowanie wszystkich powierzchniowych oraz finansowych na jej wsi. środowiska gruntowo- realizacj ę. wodnego wskutek - Niewła ściwie zbudowane odprowadzania szamba. nieoczyszczonych ścieków.

7 Gospodarka odpadami - Dzikie wysypiska. - Brak wysypiska śmieci. 1. Budowa własnego wysypiska.

Potencjał ludzki i rynek pracy - Przerost zatrudnienia w - Niewła ściwe proporcje 1. Umo żliwi ć odej ścia do pracy poza rolnictwie. pomi ędzy ziemi ą i rolnictwem. kapitałem a wynikiem 2. Propagowa ć uprawy pracochłonne. pracy. 3. Działa ć na rzecz organizacji i grup producenckich. 4. Stymulowa ć powstawanie zakładów przetwórstwa rolnego.

- Wzrastaj ące zasoby siły - Wchodz ący w okres 1. Tworzenie nowych miejsc pracy poprzez roboczej. produkcyjny wy ż stworzenie sprzyjaj ących warunków dla demograficzny. powstawania nowych firm na własnym - Likwidacja pozarolniczych terenie (system zach ęt finansowych, miejsc pracy (N.Z.C. w obni żanie podatków lokalnych). Niedomicach).

Własno ść gminna i Skarbu Państwa - Poło żenie wielu gruntów 1.Pozyskiwanie gruntów w obszarach, gminnych w terenach o które maj ą istotne znaczenie dla rozwoju ograniczonych gminy. mo żliwo ściach rozwoju.

Tabela 2 – Mo żliwo ści rozwoju. Pojemno ść zasobu, jego wyczerpalno ść lub Zasób - szansa okre ślenie konieczno ści realizacji nowych elementów inwestycji 1. 2.

Środowisko przyrodnicze

Gleby wysokich klas - Przy racjonalnym u żytkowaniu, ochronie przed bonitacyjnych obszaru gminy erozj ą i zanieczyszczeniem mo że by ć podstaw ą rozwoju ekonomicznego.

Wody podziemne: - Zasób wieloletni: głównym niebezpiecze ństwem zbiornik wód podziemnych w utworach jest mo żliwo ść zanieczyszczenia wód w wyniku czwartorz ędowych - jako źródło zaopatrzenia w nieuporz ądkowanej gospodarki ściekowej. wod ę. - Ju ż obecnie istnieje konieczno ść uporz ądkowania gospodarki wodno-ściekowej w celu poprawienia jako ści wód. - Przy dalej post ępuj ących zanieczyszczeniach środowiska wodno - gruntowego i wód powierzchniowych mo że nastąpi ć degradacja zasobów.

8 Zło ża mineralne: - Zło ża w eksploatacji i perspektywiczne. piaski, żwiry i iły.

Wody powierzchniowe: - Pomimo istnienia zasobu brakuje Dunajec zagospodarowania turystycznego i rekreacyjnego. Żabnica Żymanka Wielopolka Graniczny Ko źmiejówka

Lasy: - Potrzeba powi ększania powierzchni le śnych - ze wzgl ędu na walory turystyczne oraz równie ż na terenach poeksploatacyjnych jako znaczenie dla kształtowania warunków rekultywacja obszaru. klimatycznych i stosunków wodnych

Środowisko kulturowe

Obszary koncentracji warto ściowych zasobów We wszystkich obszarach zagro żenie stanowi ą: środowiska kulturowego oraz charakteryzuj ące - mo żliwa utrata budownictwa tradycyjnego si ę wysokimi warto ściami krajobrazu: wynikaj ące z pogarszaj ącego si ę stanu - miasto Żabno ze wzgl ędu na: technicznego, - zachowany układ urbanistyczny, widoczny udział - obni żenie walorów krajobrazowych mo że tradycyjnego budownictwa, nast ąpi ć poprzez niekontrolowan ą ingerencj ę źle - cenny zespół sakralny, wkomponowanej zabudowy, - cmentarz żydowski, - wzrost walorów mo że nast ąpi ć poprzez - ratusz murowany, wprowadzenie nowych warto ści u żytkowych. - park dworski - utrzymywanie lub wspomaganie utrzymania w - wie ś Odporyszów: nale żytym stanie technicznym zabytkowych - ko ściół parafialny św. Małgorzaty obiektów oraz utworzenie: - wie ś Otfinów: a) żabie ńskiego rezerwatu kulturowego, - ko ściół parafialny b) otfinowskiego parku kulturowego. - cmentarz wojenny - dwór i park dworski - wie ś : - cmentarz z I wojny światowej - wie ś Gorzyce: - osada okresu żelaza - dwór - kapliczki

Gospodarka wodno-ściekowa

Mo żliwo ść zapewnienia dostawy wody ze zbiorowego systemu zaopatrzenia w wod ę dla całej gminy na poziomie przyj ętych standardów w zakresie ilo ści i jako ści wody.

Mo żliwo ść odprowadzenia ścieków z terenu - Budowa autonomicznych systemów kanalizacji w miasta i cz ęś ci gminy na oczyszczalnie w w poszczególnych wsiach czy zespołu wsi Niedomicach oraz na projektowane oczyszczalnie opartych o małe lokalne oczyszczalnie ścieków. ścieków.

9 Komunikacja

Drogi wojewódzkie Nr 973, 975. - Modernizacja i podniesienie parametrów technicznych drogi wojewódzkiej nr 973 oraz modernizacja drogi 975. Nale ży d ąż yć do uzyskania wymaganych dla tej klasy dróg co najmniej parametr klasy technicznej G.

Wykorzystanie dróg wojewódzkich o ruchu - Niezb ędne jest uporz ądkowanie systemu tranzytowym na terenie gminy do rozwini ęcia parkowania (zwłaszcza w mie ście Żabnie), działalno ści gospodarczej - stacje obsługi, segregacja ruchu pieszego i rowerowego oraz parkingi. poprawa parametrów i stanów technicznych.

Drogi powiatowe. - Podnoszenie parametrów technicznych. - Naprawa nawierzchni i wyeliminowanie nawierzchni tłuczniowej.

Drogi gminne (powi ązania mi ędzy wsiami). - Konieczna jest naprawa nawierzchni.

Ustalenia obowi ązuj ącego planu zagospodarowania przestrzennego

Du że tereny przeznaczone do zainwestowania - Zasoby zostan ą wyczerpane po pełnym wykorzystane ekstensywnie lub w ogóle nie zagospodarowaniu obszarów, lecz mog ą równie ż zainwestowane (np. du że rezerwy budownictwa długo pozosta ć wolne w wyniku: mieszkaniowego w Żabnie). - niskiego rozwoju gospodarczego, - migracji stałej ludno ści, - nieracjonalno ści gospodarki terenami (regulacja spraw własno ściowych, scalanie gruntów, opracowanie planów miejscowych).

Własno ść Komunalna i Skarbu Pa ństwa

Do ść du że zasoby Własno ści Komunalnej i - Dla realizacji kompleksowych inwestycji b ądź Skarbu Pa ństwa. przygotowania ofert dla inwestorów z zewn ątrz konieczna jest dalsza kumulacja gruntów komunalnych.

II . PROGNOZA ROZWOJU DEMOGRAFICZNEGO II.1. OCENA GŁÓWNYCH CZYNNIKÓW DEMOGRAFICZNYCH

W oparciu o bie żą cą obserwacj ę procesów ludno ściowych, przewidywane i prawdopodobne zmiany przyj ęte w „Prognozie ludno ści Polski wg województw na lata 1999-2030”, a dotycz ące procesów demograficznych (dzietno ści, umieralno ści) oraz zmian w rozmiarach i kierunkach przemieszcze ń terytorialnych ludno ści (migracja) - okre ślono tendencje kształtowania si ę czynnika ludzkiego w perspektywie do 2010 r. stanowi ącego wiod ący czynnik strategii rozwoju i zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy

10 Żabno. W symulacji prognozy demograficznej miasta i gminy Żabno do 2005r. i projekcji do 2010 r. starano si ę uwzgl ędni ć; - trendy demograficzne wynikaj ące z dotychczasowych zachowa ń i przyszłych zjawisk, a tak że struktury wiekowej społecze ństwa miasta i gminy, - tendencje obni żania si ę przeci ętnej dzietno ści kobiet - zjawisko wyst ępuje w skali całego kraju. Współczynnik dzietno ści całkowitej kobiet w Małopolsce obni żył si ę z 2,2 w 1990 r., do 1,6 - w 1998 r. Według prognoz nast ąpi dalszy jego spadek do 1,46 w 2000 r. i 1,38 w 2005 r., a dopiero w 2010 r. wzro śnie do 1,52, - zmiany w rozkładzie urodze ń według wieku matek, polegaj ące na drastycznym zmniejszeniu si ę dzietno ści poni żej 25 lat. Średni wiek macierzy ństwa w 1998 r. wyniósł 27,7 lat. Według prognoz dla Małopolski ulegnie on dalszemu wzrostowi do 27,9 lat w 2000 r., 28,2 lat - 2005 r. i 28,5 lat - 2010 roku, - wydłu żanie si ę średniego trwania życia. Według prognoz średnie trwanie życia wydłu ży si ę z 70,7 lat - 2000 r. do 72,5 lat - 2010 r. dla m ęż czyzn i odpowiednio dla kobiet z 78,2 lat do 79,3 lat, - utrzymanie si ę niskiego poziomu ruchliwo ści przestrzeni ludno ści.

II.2. PROGNOZA Prognozuj ąc ludno ść gminy Żabno przyj ęto: - spadek po 2000 r. wska źnika przyrostu naturalnego do średniej rocznie 4%, jako wynik spadku urodze ń - wchodzenie w wiek rozrodczy mniej licznych roczników 1975-1979 r. przy utrzymuj ącym si ę poziomie umieralno ści, z uwagi na starzenie si ę społecze ństwa gminy, - po 2005 r. wzrost do około 4,7 % średniego rocznego przyrostu naturalnego, zwi ązanego z liczniejszymi rocznikami 1980-1984 r. wchodz ących w wiek rozrodczy, oraz niewielkim spadkiem umieralno ści, w zwi ązku z prognozowaniem wydłu żaniem si ę średniego trwania życia, - utrzymania na bardzo niskim poziomie salda migracji do 2005 r. z uwagi na umiarkowane mo żliwo ści emigracji ludzi młodych poza teren gminy w najbli ższe otoczenie - nieopłacalno ść pod wzgl ędem mieszkaniowym, ograniczone mo żliwo ści uzyskania pracy, a do 2010 niewielki wzrost migracji na zewn ątrz głównie do miast (uwzględniono rozwój gospodarczy kraju, tworzenie nowych miejsc pracy) nadwy żek siły roboczej z gospodarstw chłopskich. Efektem wymienionych procesów b ędzie przyrost ludno ści gminy w latach 1999 2010

11 w ilo ści około 607 osób, a w poszczególnych latach liczb ę t ę szacuje si ę na: 14.750 osób - 2000 r., 15.070 osób - 2005 r. i 15.320 osób - 2010 r. Dynamika przyrostu ludno ści gminy w prognozowanym okresie wyniesie 104,1%. W okresie do 2010 roku oczekiwa ć nale ży zmian w strukturze wiekowej ludno ści gminy, a to: - zmniejszenia si ę liczby najmłodszych dzieci. Echo ni żu urodze ń ostatnich lat b ędzie nadal silnie wpływa ć na liczebno ść populacji w wieku nauki w szkołach podstawowych i gimnazjach. Zjawisko to spowoduje zmniejszenie dzieci grupy wieku szkoły podstawowej i gimnazjum w całym prognozowanym okresie. Zmniejszy si ę liczba u żytkowników usług oświatowych, co spowoduje popraw ę standardów nauczania, - du ży przyrost ludno ści wieku produkcyjnego do 2008 r. do ok. 60 %. Równocze śnie będzie mie ć miejsce starzenia si ę zasobów pracy, bowiem w całym prognozowanym okresie wzrasta liczba ludno ści wieku niemobilnego (> 45 lat). Udział grupy wieku produkcyjnego wzro śnie, niemniej b ędzie to populacja relatywnie starsza ni ż w roku bazowym 1998, - niewielkiego wzrostu liczebno ści populacji wieku poprodukcyjnego. Korzystne zjawiska wydłu żania si ę przeci ętnego trwania życia, spowoduje ze udział grupy osób najstarszych zwi ększy si ę do około 16 %. Podobnie tendencje rozwoju demograficznego wyka że ludno ść m. Żabna, przy czym z uwagi na młodsz ą struktur ę wiekow ą spadki przyrostu naturalnego b ędą mniejsze osi ągaj ąc średnio 5,2 %o rocznie do 2005 r., a po do 5,7 %o. Miasto wykaże niewielkie ale ujemne saldo migracji stałej szczególnie po 2005 r. - Przyjmuj ąc powy ższe zało żenia ludno ść miasta w latach 1999-2010 wzro śnie o około 235 osób. W 2005 r. liczba ludno ści osi ągnie 4.470 osób, a 2010 r. - szacuje si ę j ą na 4.575, Daje to dynamik ę wzrostu ludno ści miasta w prognozowanym okresie w wysoko ści 105,4 %. Rozwój ludno ści w obszarze miejsko-wiejskiej gminy b ędzie nierównomierny. Dotyczy ć b ędzie on głównie m. Żabna i wsi południowej cz ęś ci gminy, natomiast północ wyka że stagnacj ę b ądź pogł ębi si ę zjawisko depopulacji, które wyst ąpiło w kilku miejscowo ściach. Wzrost ludno ści, a zwłaszcza grupy wieku produkcyjnego spowoduje zwi ększone zapotrzebowanie na nowe miejsca pracy. St ąd zagospodarowanie potencjału ludzkiego winno sta ć si ę podstawowym celem społeczno- gospodarczego rozwoju miasta i gminy Żabno.

12 III. CELE ROZWOJU.

Uwzgl ędniaj ąc wszystkie uwarunkowania zawarte w I cz ęś ci Studium „Diagnoza stanu istniej ącego i uwarunkowania rozwoju miasta i gminy Żabno” oraz problemy wyst ępuj ące na obszarze gminy uzna ć nale ży, że gmina ma ró żnorodne mo żliwo ści rozwoju.

III.1.GŁÓWNY CEL ROZWOJU MIASTA I GMINY ŻABNO.

Za główny cel rozwoju przyj ęto: Rozwój gospodarczy gminy oparty na intensyfikacji rolnictwa i gał ęzi około-rolniczych i pozarolniczych przy jednoczesnej trosce o środowisko przyrodnicze i wykorzystaniu szans, jakie wynikaj ą z zasobów gminy - zmierzaj ący do podniesienia standardu życia mieszka ńców. Dla osi ągni ęcia celu głównego niezb ędny jest dynamiczny rozwój o środka gminnego miasta Żabno zaliczonego do o środków o przyspieszonym rozwoju w ramach wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. Gmina Żabno poło żona jest w północno-wschodniej cz ęś ci województwa małopolskiego. W obszarze gminy wyró żniaj ą si ę dwie strefy: I - północna o charakterze wybitnie rolniczym, II- południowa, zurbanizowana (z miastem Żabno i Niedomicami), a przez bezpo średni ą styczno ść z miastem Tarnowem przekształcaj ąca si ę w stref ę podmiejsk ą. Najwi ększym atutem strefy I s ą korzystne warunki naturalne dla rozwoju rolnictwa tak pod wzgl ędem klimatu jak i jako ści gleb (wysoki wska źnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej). Strefa II - to du że potencjalne mo żliwo ści rozwoju gospodarczego (równie ż rolnictwa), du ża dynamika rozwoju przedsi ębiorczo ści w zakresie usług i wytwórczo ści (przedsi ębiorstwo rolne i spo żywcze). Wa żnym czynnikiem rozwoju jest równie ż eksploatacja zasobów piasku, żwiru i iłów jednak przy świadomo ści mo żliwo ści zagro żenia dla środowiska. Przyj ęcie zasady zrównowa żonego rozwoju, czyli zasady rozwoju harmonijnego oznacza uwzgl ędnienie w tym rozwoju na zasadach koegzystencji potrzeb mieszka ńców i innych użytkowników przestrzeni oraz potrzeb (wymogów) środowiska naturalnego. Zasada ekorozwoju nie mo że by ć celem w oderwaniu od innych winna by ć przyj ęta, jako podstawa realizacji wszystkich celów rozwoju gminy. W szczególno ści dotyczy to: - zapewnienia funkcjonowania istniej ących, naturalnych ekosystemów oraz powi ąza ń

13 mi ędzy nimi, - zachowania bioró żnorodno ści świata zwierz ąt i ro ślin, - mo żliwo ści migracji gatunków.

III.2. CELE STRATEGICZNE.

Realizacja poszczególnych celów strategicznych jest wzajemnie silnie powi ązane - bez podniesienia standardów w zakresie gospodarki ściekowej, gospodarki odpadami, nie jest mo żliwe zapewnienie warunków do realizacji potrzeb mieszka ńców w sferze budownictwa mieszkaniowego, jedno ści życia, czy aktywno ści gospodarczej. Bez realizacji systemów infrastruktury technicznej (w szczególno ści sieci kanalizacyjnych) i komunikacyjnej nie b ędzie mo żliwe racjonalne wykorzystanie terenów dla osadnictwa.

Cele strategiczne dotycz ą dwóch zasadniczych obszarów:

C1 cele dotycz ące konieczno ści zapewnienia mieszka ńcom gminy odpowiednich standardów w zakresie jako ści życia, pozwalaj ących mieszka ńcom na realizacj ę ich aspiracji i potrzeb, C2 cele dotycz ące rozwoju gospodarczego, wykorzystuj ąc szanse i mocne strony gminy.

C1: • Stopniowa poprawa jako ści środowiska gminy w zakresie ochrony przeciwpowodziowej, wód i gleb. • Zapewnienie warunków przestrzennych dla realizacji potrzeb mieszka ńców w sferze budownictwa mieszkaniowego w oparciu o rozbudow ę tradycyjnego systemu osadniczego, a na terenie miasta Żabno o kształtuj ący si ę spójny układ urbanistyczny zwłaszcza w cz ęś ci centralnej. • Wyeliminowanie konfliktów wynikaj ących z ró żnych sposobów u żytkowania terenu. • Zapewnienie atrakcyjnego wizerunku gminy poprzez zachowanie to żsamo ści kulturowej obszaru oraz utrzymanie otwartych przestrzeni o du żych walorach krajobrazu przyrodniczo-kulturowego. • Podnoszenie standardów życia mieszka ńców gminy w zakresie dost ępno ści do usług publicznych. • Zapewnienie odpowiednich warunków dla zdrowia i bezpiecze ństwa mieszka ńców gminy oraz podnoszeniu standardów szczególnie na rzecz: • gospodarki ściekowej, • gospodarki odpadami,

14 • bezpiecze ństwa komunikacyjnego.

C2:

• Tworzenie sprzyjaj ących warunków dla rozwoju ró żnorodnych form działalno ści gospodarczej zwi ązanej z rolnictwem oraz gał ęziami okołorolniczymi jak i pozarolniczymi (przede wszystkim szeroko rozumiana sfera usług). • Tworzenie warunków dla aktywnego zagospodarowania nieczynnych obiektów przemysłowych (NZC w Niedomicach) jak i byłych baz SKR itp. • Stymulowanie działa ń na rzecz organizowania grup producenckich. • Wykształcenie i rozwój atrakcyjnego ró żnorodnego rynku usług zwi ązanych z turystyk ą weekendow ą i agroturystyk ą. • Otwarcie na potrzeby mieszkaniowe ludno ści poszukuj ącej zamieszkania w strefie quasi – miejskiej.

IV. UWARUNKOWANIA REALIZACJI CELÓW.

Pod poj ęciem „uwarunkowania” rozumie si ę cechy lub zjawiska stanu istniej ącego w tak że projekty i decyzje, które sprzyjaj ą lub utrudniaj ą osi ągni ęcia celów rozwoju. Ustalaj ąc strategi ę realizacji celów oraz inne działania planistyczne i realizacyjne administracja samorz ądowa winna uwzgl ędni ć ni żej wymienione uwarunkowania rozró żniaj ąc ich charakter wg podziału: - uwarunkowania sprzyjaj ące realizacji celów (mocne strony i mo żliwo ści),

- uwarunkowania utrudniaj ące realizacj ę celów (słabe strony i zagro żenia).

Uwarunkowania sprzyjaj ące to: • dogodne poło żenie wzgl ędem miasta Tarnowa, • trwałe zainwestowanie o ró żnych funkcjach, • istniej ące tereny zabudowane podatne na przekształcenia, • istniej ące obiekty i tereny usług podatne na zmiany u żytkowania, • du że zasoby własno ści Skarbu Pa ństwa i gminy Żabno, • dobrze wykształcona sie ć drogowa tranzytowa i wewn ętrzna ł ącz ąca wsie gminy, • projektowana autostrada, • tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej o bardzo wysokich walorach, • mniejsze ni ż przeci ętne w powiecie rozdrobnienie gospodarstw rolnych, • obszary o funkcji przyrodniczej i krajobrazowej chronione prawem,

15 • źródła emisji zanieczyszcze ń podlegające znacznemu ograniczeniu lub likwidacji, • zasoby kruszyw naturalnych, • du że zasoby potencjału ludzkiego, • atrakcyjne poło żenie, pod k ątem rozwoju rekreacji weekendowej.

Uwarunkowania utrudniaj ące realizacj ę celów to: • niski stopie ń wyposa żenia centrów usługowych wsi, • bariery przestrzenne o charakterze liniowym (linie energetyczne 400, 220 i 110 kV), • zagro żenie powodziowe, • wysoki stopie ń zanieczyszczenia rzek, • źródła zanieczyszczenia wód podziemnych, • słabe wyposa żenie w infrastruktur ę techniczn ą • zły stan techniczny dróg lokalnych, • słabe wykształcenie osób w wieku produkcyjnym (oprócz m. Żabno), • du że bezrobocie.

V. KIERUNKI ROZWOJU PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY ŻABNO.

Realizacja celów wi ąż e si ę w znacznym stopniu ze zmianami jako ściowymi i ilo ściowymi w strukturze przestrzennej miejscowo ści gminnej i pozostałych jednostek gminy oraz w jej funkcjonowaniu jako miejsca zamieszkania, prowadzenia działalno ści gospodarczej i usług w tym zwi ązanych wypoczynkiem weekendowym, a tak że jako o środka obsługi o znaczeniu lokalnym. Kierunki rozwoju obejmuj ą: • Tworzenie rezerw mieszkalnych o standardzie miejskim (m. Żabno i cz ęść południowa gminy zwłaszcza wie ś Ł ęg Tarnowski) oraz rozbudowa istniej ącej sieci osadniczej eliminuj ąc zabudow ę rozproszon ą. • Koncentracja i intensyfikacja działalno ści gospodarczej w rejonie funkcjonuj ącego przemysłu i wytwórczo ści w Żabnie i Niedomicach. • Intensyfikacja specjalistycznej produkcji rolniczej, sadowniczej i przetwórstwa oraz usług okołorolniczych. • Tworzenie warunków dla rekreacji i wypoczynku weekendowego (np. trasy rowerowe, o środki rekreacyjno-wędkarskie). • Modernizacj ę i budow ę zabezpiecze ń przeciwpowodziowych eliminuj ących

16 zagro żenie zalewaniem i podtapianiem. • Realizacja mostu na rzece Dunajec oraz modernizacja dróg powiatowych i gminnych. • Usprawnienie ruchu kołowego zwłaszcza w mie ście Żabnie. • Utrzymanie poł ączenia kolejowego (szynowego).

Wyznaczone kierunki rozwoju przestrzennego s ą odzwierciedleniem celów rozwoju gminy - celu głównego oraz wszystkich celów strategicznych.

VI. POLITYKA ROZWOJU PRZESTRZENNEGO.

Przez polityk ę rozwoju przestrzennego rozumie si ę skoordynowane działania dla osi ągni ęcia okre ślonych celów, podj ęte przez osoby lub instytucje maj ące władczy stosunek do przedmiotu, do którego polityka jest adresowana.

VI.1. ZADANIA POLITYKI PRZESTRZENNEJ.

Ustala si ę podstawowe zadania polityki przestrzennej: Zadanie 1. Stworzenie warunków dla poprawy jako ści życia mieszka ńców gminy. Zadanie 2. Stworzenie warunków dla aktywno ści gospodarczej, a przede wszystkim zwi ązanej z rolnictwem i obsług ą rolnictwa. Zadanie 3. Likwidacja zagro żenia powodziowego i lokalnego podtapiania podczas okresów deszczowych. Zadanie 4. Stworzenie warunków dla wypoczynku i rozwoju turystyki weekendowej.

ZADANIE 1. Stworzenie warunków dla poprawy jako ści życia mieszka ńców gminy wymaga ć b ędzie: • realizacji sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków, • podejmowania i wspierania inicjatyw na rzecz działa ń zwi ązanych z ochron ą środowiska • zarówno działa ń inwestycyjnych jak i edukacyjnych oraz organizacyjnych, • wprowadzenia do planów miejscowych zakazu lokalizacji na terenie gminy obiektów mog ących powodowa ć degradacj ę wód powierzchniowych i podziemnych, gleb i powietrza oraz konsekwentnej ich kontroli, • ochrony terenów otwartych,- modernizacji dróg celem osi ągni ęcia odpowiednich

17 parametrów technicznych oraz spełnienia warunków bezpiecze ństwa (chodniki, pobocza),

• uporz ądkowanie gospodarki odpadami (w tym: rekultywacja dzikich wysypisk), • ochrony istniej ących obiektów i zasobów przyrodniczych i kulturowych oraz kształtowanie współczesnej zabudowy w nawi ązaniu do tradycji, • modernizacji obiektów z zakresu o światy i kultury oraz słu żby zdrowia z wyposa żeniem pozwalaj ącym na osi ągni ęcie standardów miejskich, • kultywowanie tradycji kulturowych sprzyjaj ących integracji społecznej, wzmacnianiu to żsamo ści społeczno ści lokalnej oraz promocji gminy, • modernizacji zasobów mieszkaniowych.

ZADANIE 2. Tworzenie warunków dla rozwoju biznesu, a przede wszystkim biznesu zwi ązanego z rolnictwem i obsług ą rolnictwa wymaga ć b ędzie: • zapewnienie odpowiednich rezerw, • uszczegółowienie warunków ich zagospodarowania w planach miejscowych, • prowadzenie akcji informacyjnej i promocji w regionie i poza jego granicami zawieraj ącej pełny zakres informacji dla potencjalnych inwestorów i wła ścicieli gruntów, w tym zorganizowanie bazy danych o terenach atrakcyjnych dla ró żnych form biznesu, • powołanie w gminie o środka inspiruj ącego i koordynuj ącego działania na rzecz rozwoju gospodarczego, • wspieranie aktywno ści gospodarczej poprzez tworzenie korzystnych warunków przestrzennych, prawnych, finansowych i technicznych dla nowych inwestycji gospodarczych, • promocji równie ż mniejszych zakładów wytwórczych, • pozyskiwanie nowych bran ż opartych na bazie zasobów surowcowych (kruszywa, produkcja rolna) lecz tak że nie zwi ązanych z ni ą lecz cechujących si ę wysok ą działalno ści ą zatrudnienia, nowoczesno ści ą technologii i równocze śnie nie wywołuj ących pogorszenia stanu środowiska naturalnego, • podniesienie atrakcyjno ści miasta Żabna, jako lokalnego o środka obsługi poprzez wzbogacenie przestrzeni centrum w obiekty usług.

18 ZADANIE 3. Likwidacja zagro żenia powodziowego i lokalnego podtapiania podczas okresów deszczowych wymaga ć b ędzie:

A.W zakresie melioracji:

- poprawa stanu technicznego urz ądze ń melioracji szczegółowej, - zaktywizowa ć działalno ść spółek wodnych celem wła ściwego utrzymania i konserwacji urz ądze ń melioracyjnych, - rozwa żyć mo żliwo ść cz ęś ciowego przekształcenia istniej ących systemów melioracyjnych odwadniaj ących na odwadniaj ąco-nawadniaj ące, - ochrony przed zabudow ą pasa szeroko ści min. 3,0 m licz ąc od górnej kraw ędzi rowów melioracyjnych i nieobwałowanych cieków celem udostępnienia terenu do prawidłowej konserwacji, - przestrzeganie obowi ązku zabezpieczenia i prawidłowej przebudowy istniejącego systemu melioracyjnego w przypadku konieczno ści inwestowania na obszarze zdrenowanym.

B. W zakresie ochrony przeciwpowodziowej: - stałej konserwacji i remontu wałów celem utrzymania ich w nale żytym stanie technicznym równie ż poprzez unowocze śnianie ich (wykonanie zabezpiecze ń przed infiltracj ę wód podziemnych, przeciekami i przebiciami), - utrzymanie sprawno ści technicznej zbieraczy i funkcjonuj ących rowów melioracyjnych, - nie dopuszczanie do zainwestowania terenów w odległo ści 50 m od stopy wału i w s ąsiedztwie śluz wałowych celem łatwego do nich dost ępu w wypadku konserwacji czy sytuacji powodziowych, - szczegółowej dbało ści o prawidłowe u żytkowanie terenów mi ędzywala (zakaz bezwzgl ędny wznoszenia obiektów kubaturowych, zakaz zadrzewie ń oraz zmiany w ukształtowaniu powierzchni gruntu).

ZADANIE 4. Stworzenie warunków dla wypoczynku i rozwoju turystyki weekendowej wymaga ć b ędzie: • ochrony przed urbanizacj ą najbardziej atrakcyjnych i cennych obszarów przyrodniczych, • ochrony warto ści kulturowych i piel ęgnowaniu tradycji kulturowych, • wspieranie działa ń na rzecz ochrony dóbr kultury obj ętych ochron ą prawn ą

19 • zapewnienie warunków przestrzennych dla tworzenia bazy i infrastruktury turystycznej opartej o inicjatywy prywatne i aktywno ść samorz ądu, • realizacj ę tras rowerowych towarzysz ących istniej ącemu układowi komunikacyjnemu przebiegaj ącymi przez tereny mieszkaniowe, miejsca atrakcyjne kulturowo i tereny rekreacji i sportu, • wykorzystanie zbiorników poeksploatacyjnych dla celów rekreacji.

Vl.2. INSTRUMENTY REALIZACJI POLITYKI PRZESTRZENNEJ.

PLANY MIEJSCOWE

W celu realizacji zada ń polityki przestrzennej Zarz ąd Gminy przyst ąpi do opracowania planów miejscowych, kieruj ąc si ę nast ępuj ącymi kryteriami doboru terenów obj ętych planem: - przepisami ustaw szczególnych, - potrzeb ą przygotowania nowych terenów dla inwestycji jako ofert lokalizacyjnych, - potrzeb ą transformacji terenów w zwi ązku z modernizacj ą istniej ących funkcji, - potrzeb ą kształtowania przestrzeni publicznych, - spodziewan ą koncentracj ą inwestycji prywatnych. Nie zakłada si ę potrzeby sporz ądzania planów miejscowych dla tych terenów, które podlega ć b ędą procesom zachowania funkcji i zainwestowania oraz adaptacji technicznej obiektów komunalnych (wyj ątek stanowi ą plany wynikaj ące z ustawy „Prawo Geologiczne i Górnicze”).

Z punktu widzenia obowi ązuj ącego prawa istnieje obowi ązek sporz ądzania planów miejscowych: • dla terenów lokalizacji inwestycji publicznych (Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym art. 13 ust. 1 pkt 2 i 3 w powi ązaniu z art. 58 ust. 1 i art 59 ust. 1), • dla terenów rolnych, na których zamierza si ę wykluczy ć zabudow ę (ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym art. 10, ust. 1 pkt 8), • dla terenów rolnych i le śnych, które zamierza si ę przeznaczy ć na cele nierolnicze i niele śne (Ustawa o ochronie gruntów rolnych i le śnych art. 7 ust. 1), • dla terenów pod skoncentrowane budownictwo jednorodzinne (Ustawa o gospodarce gruntami art. 14 ust. 1), • dla innych terenów okre ślonych w Studium np. ze wzgl ędu na istniej ące uwarunkowania (Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym art. 13 ust.1 pkt 4 w powi ązaniu z art. 6 ust. 5 pkt 7).

20 Dla miasta i gminy Żabno ustala si ę opracowanie planów dla nast ępuj ących obszarów: 1. obszarów rozwoju dla zabudowy mieszkaniowej, 2. obszarów rozwoju zabudowy mieszkalno-usługowej, 3. obszarów rozwoju usług publicznych i komercyjnych, 4. obszarów rozwoju działalno ści usługowej i produkcyjnej, 5. obszarów rekreacji i wypoczynku weekendowego, 6. terenów zalesie ń i naturalnej sukcesji, 7. obszarów realizacji celów publicznych lokalnych i ponadlokalnych, 8. obszarów w bezpo średnim s ąsiedztwie dróg wojewódzkich Nr 973, 975 i 975, 9. pozostałych obszarów, w których Rad Gminy uzna za niezb ędne ustalenie szczegółowych b ądź ujednoliconych warunków zabudowy i zagospodarowania przestrzennego zgodnych z polityk ą przestrzenn ą gminy, 10. obszarów proponowanych dla funkcji rekreacyjnej i wypoczynku weekendowego, 11. obszarów gruntów rolnych klas I – III i gruntów le śnych wymagaj ących czasowego wył ączenia z produkcji rolnej lub le śnej w zwi ązku z wydobywaniem kopalin, 12. mo żliwe jest ustalenie obowi ązku sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów górniczych b ądź ich fragmentów je żeli przewiduje si ę istotne skutki dla środowiska.

Ustala si ę nast ępuj ące zasady okre ślenia granic planów miejscowych:

1. Granice planów miejscowych wyznaczaj ą zewn ętrzne granice obszarów, dla których sporz ądzenie planów jest wymagane. Dopuszcza si ę mo żliwo ść ich wewn ętrznego podziału na mniejsze obszary zachowuj ąc prawidłowo ść powi ąza ń przestrzennych oraz uwzgl ędniaj ąc istniej ące uwarunkowania oraz granice własno ści. 2. Granice planów miejscowych wymienionych w pkt 2, 3, 4, 5, 7, 8 wyznaczaj ą obszary, dla których wymagane jest kompleksowe ustalenie sposób i warunki zagospodarowania przestrzennego w powi ązaniu ze struktur ą przestrzenn ą gminy i dlatego te obszary: - nie mog ą by ć podzielone na mniejsze tereny, - mog ą by ć poszerzone o tereny s ąsiednie.

POLITYKA KSZTAŁTOWANIA i OCHRONY ZASOBÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO ma na celu: • zachowanie najcenniejszych warto ści naturalnych i półnaturalnych biocenoz oraz

21 równowagi procesów zachodz ących w środowisku, • kształtowanie korzystnych warunków mieszka ńców, • utrzymanie wysokich parametrów jako ści środowiska naturalnego podnosz ących atrakcyjno ść gminy. Cele te b ędą realizowane poprzez uwzgl ędnienie przy ustalaniu przeznaczenia i zasad zagospodarowania terenów w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego bądź podejmowania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku planu, szczegółowych warunków ochrony obszarów i obiektów obj ętych ochron ą prawn ą a tak że uwzgl ędnienie obszarów i obiektów proponowanych do obj ęcia ochron ą.

Obszary, obiekty obj ęte ochron ą prawn ą:

SIE Ć EKOLOGICZNA OBSZARÓW NATURA 2000 Na terenie Gminy Żabno znajduje si ę Obszar Natura 2000 „Dolny Dunajec” o symbolu PLH120085, rozci ąga si ę on od miejscowo ści do miejscowo ści Siedliszowice, obejmuj ąc swoim zasi ęgiem koryto rzeki Dunajec. W granicach administracyjnych Gminy Żabno stanowi fragment ni żej opisanego obszaru:

Ostoj ę Dolnego Dunajca (1300 ha) tworzy rzeka Dunajec na odcinku od zapory w Czchowie do uj ścia do Wisły wraz z dopływami: - potokiem Pale śnianka od mostu na trasie Zakliczyn - Jastrz ębia koło miejscowo ści Bie śnik, - potokiem Siemiechówka od mostu na trasie Zakliczyn - Siemiechów wraz z dopływem Brzozowianka od drugiego mostu w Brzozowej (w przysiółku St ępówka). Rzeka Dunajec w granicach ostoi zaliczana jest do typu 20 - rzeka nizinna żwirowa i typu 19 - rzeka nizinna piaszczystogliniasta. Koryto Dunajca poni żej zapory w Czchowie wcina si ę na około 3 metry w teras ę zalewow ą, a przy uj ściu Białej Tarnowskiej na 4-6 metrów. Nurt jest raczej szybki, dno zbudowane jest z kamieni frakcji 2-5 cm, a w nurcie 10-15 cm. Otoczaki tworz ą rozlegle odsypiska przedzielane licznymi piaszczystymi łachami. Spadek jednostkowy rzeki na odcinku od Czchowa do uj ścia do Wisły wynosi 0,7‰. Poni żej Czchowa w obr ębie karpackiej zlewni Dunajca dolina rzeczna osi ąga szeroko ść ok. 4 km. Od miejscowo ści Zgłobice rzeka wkracza w obr ęb Kotliny Sandomierskiej, pokrytej glinami i piaskami plejstoce ńskimi. Szeroko ść doliny Dunajca zwi ększa si ę tu od 6 do 8 km.

22

WARTO ŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE Obszar Natura 2000 „Dolny Dunajec” jest wa żną ostoj ą wielu gatunków ryb cennych z przyrodniczego i gospodarczego punktu widzenia. Ichtiofauna Dunajca na odcinku od Czchowa do uj ścia do Wisły składa si ę 26 gatunków ryb nale żą cych do pi ęciu rodzin. Rybostan zdominowany jest przez reofilne ryby karpiowate: brzan ę, klenia, jelca, śwink ę i uklej ę. Wyst ępuj ą tu równie ż głowacica, pstr ąg potokowy, certa, szczupak, bole ń, oko ń, sandacz i jazgarz. Na odcinku Dunajca poni żej zbiornika w Czchowie zaznacza si ę wpływ ichtiofauny zbiornika i w zespole typowo rzecznych gatunków ryb pojawiaj ą si ę gatunki limnofilne karpiowate: leszcz, pło ć i kr ąp oraz ryby okoniowate. Obszar uzupełnia reprezentacj ę minoga strumieniowego, bolenia, brzanki; głowacza białopłetwego w regionie kontynentalnym.

ZAGRO ŻENIA i OCHRONA : Do głównych zagro żeń obszaru nale żą : - intensywna eksploatacja żwiru rzecznego powoduj ąca zanikanie kamienistych tarlisk litofilnych gatunków ryb. - realizacja programów ochrony przeciwpowodziowej, wynikaj ących z nadmiernej zabudowy terenów zalewowych i polegaj ących na szybkim odprowadzeniu wód powodziowych z obszaru zagro żonego, - prace wykonywane w korycie rzeki, zwi ązane z zabudow ą hydrotechniczn ą (utrzymaniem i regulacj ą wód),. - rolnicze i przemysłowe zagospodarowanie terasy zalewowej jako "ziemi niczyjej". - zabudowa terenów zalewowych poł ączona z ubezpieczaniem i nadsypywaniem brzegów prowadz ąca do stopniowego zmniejszania szeroko ści koryta rzecznego, - zanieczyszczenia obszarowe i punktowe (komunalne, small biznes) - za śmiecanie koryta rzecznego obcym materiałem skalnym (gruzem) u żytym do zabezpieczania brzegów. - zaburzenie naturalnego re żimu przepływów wód Dunajca zwi ązane z kaskad ą zbiorników Ro żnów - Czchów powoduj ące przesuszenie siedlisk nadbrze żnych w dolinie rzeki, - wycinka lasów ł ęgowych oraz inwazja obcych gatunków ro ślin. - realizacja programów energetycznego wykorzystania wód (zarówno na istniej ących jak i nowo budowanych przegrodach energetycznych) powodujący fragmentacj ę rzeki oraz

23 du żą śmiertelno ść ryb dostaj ących si ę do turbin (np. plany budowy kaskady pi ętrze ń energetycznych).

Z uwagi na wynikaj ące zagro żenia obszar Natura 2000 „Dolny Dunajec” nale ży podda ć szczególnej ochronie poprzez ustanowienie Planu Zada ń Ochronnych okre ślaj ących działania dotycz ące ochrony wód powierzchniowych, siedlisk przyrodniczych, gatunków ro ślin i zwierz ąt oraz monitoringu stanu przedmiotów ochrony. Ustalenia studium dla przyszłego planu zagospodarowania przestrzennego przewiduj ą zasady ochrony poprzez zastosowanie rozwi ąza ń mało szkodliwych dla środowiska przy uwzgl ędnieniu zasad zrównowa żonego rozwoju, małokolizyjnie w stosunku do świata ro ślin i zwierz ąt. Odno śnie powierzchniowych złó ż kopalin tendencja taka przejawia si ę przez zachowanie w studium głównych, dotychczasowych funkcji terenów przy tymczasowym wykorzystywaniu zasobów naturalnych środowiska.

KORYTARZ EKOLOGICZNY DOLINY DUNAJCA Wyznaczony został na podstawie programu Europejskiej Sieci Ekologicznej EKONET jako korytarz o mi ędzynarodowym znaczeniu. Tego typu korytarze ł ącz ą obszary w ęzłowe o znaczeniu europejskim. Stanowi ą one trasy migracji ró żnych gatunków, pozwalaj ą na zachowanie enklaw ro ślinno ści i ostoi zwierz ąt. Istotn ą cech ą korytarzy jest ich szeroko ść , która winna wynosi ć kilka kilometrów. Z tego wzgl ędu uznaje si ę, że cały obszar gminy mie ści si ę w obr ębie korytarza Dunajca. Wobec tego wymogiem jest aby d ąż yć do jak najszybszego uporz ądkowania gospodarki ściekowej oraz ogranicze ń wytwarzania zanieczyszcze ń pyłowych i gazowych. Pomniki przyrody 1. Aleja jesionowa - Łęg Tarnowski - nr rejestru 059. 2. Aleja lipowa - Siedliszowice - nr rejestru 060. 3. Sosna pospolita - Odporyszów - nr rejestru 328. 4. Dąb szypułkowy - Żabno - nr rejestru 213.

Gleby wysokich klas chronione na mocy Ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych. Dla ochrony zasobów gleb wysokiej jako ści wprowadza si ę zakaz zabudowy na „obszarach rolniczych o najwy ższej kategorii”. Są to kompleksy otwartych pól o bardzo wysokich parametrach waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej (88,6 pkt.), pełni ące przy tym funkcj ę krajobrazotwórcz ą charakterystyczn ą dla obszaru naddunajeckiego, które powinny pozosta ć wolne od zabudowy.

24 Nale ży zachowa ć dotychczasowy charakter u żytkowania. Uprawy rolnicze bez mo żliwo ści wprowadzania zabudowy (uprawy polowe, ogrodnictwo, plantacje). Nale ży zapewni ć warunki dla intensyfikacji produkcji rolnej poprzez przeciwdziałanie podziałom areału rolnego gospodarstw i tworzenie warunków do kształtowania zwartych gospodarstw wielkopowierzchniowych poprzez scalanie lub wymian ę gruntów.

Użytkowanie dopuszczalne: • tereny wód otwartych nie wskazane na rysunku studium, • zadrzewienia wzdłu ż cieków wodnych, ziele ń śródpolna, • mo żliwo ść korekt tras komunikacyjnych oraz nowe drogi lokalne i dojazdowe zwi ązane z przekształceniem własno ściowym, • eksploatacja złó ż w uzasadnionych przypadkach, w ka żdym przypadku poprzedzona wnikliw ą analiz ą pod k ątem ochrony środowiska naturalnego i krajobrazu, • sieci napowietrzne i podziemne oraz zwi ązane z. nimi urz ądzenia infrastruktury.

Zakaz: • realizacji wszelkich obiektów kubaturowych, • urz ądzania wysypisk i składowisk.

Pozostałe grunty orne. Winny by ć obj ęte zakazem zabudowy nie słu żą cej gospodarce rolnej. Ma to na celu ochron ę gleb o du żych warto ściach przed zabudow ę obiektami kubaturowymi, które nie uwa ża si ę za niezb ędne przy produkcji rolnej a w obszarze tym ustala si ę podstawowy i dopuszczalny charakter u żytkowania: podstawowy: • uprawy rolnicze, • istniej ące oraz nowe siedliska i obiekty słu żą ce zwi ększeniu efektywno ści gospodarowania, dopuszczalny: • wody otwarte nie wydzielone na rysunku studium, • mo żliwo ść korekt tras komunikacyjnych oraz budow ę nowych dróg lokalnych, • sieci napowietrzne i podziemne oraz zwi ązane z nimi urz ądzenie infrastruktury, • urz ądzenia obsługi komunalnej (cmentarze, oczyszczalnie ścieków, sortownie

25 odpadów), • eksploatacja złó ż w uzasadnionych przypadkach, • zadrzewienia i zakrzewienia (wzdłu ż cieków, śródpolne, wzdłu ż szlaków komunikacyjnych), • zalesienie dopuszczalne na wniosek wła ścicieli przy spełnieniu wymogów art. 14 ustawy o lasach w trybie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, • nieuci ąż liwa drobna wytwórczo ść i przetwórstwo, składownictwo (w szczególno ści zwi ązane z produkcj ą roln ą), • w bezpo średnim s ąsiedztwie wyznaczonych w studium obszarach predystynowanych pod zabudow ę osadnicz ą dopuszcza si ę przeznaczenie opuszczonych zagród na funkcj ę letniskow ą - w trybie planu miejscowego. Realizacja ka żdej inwestycji wymaga ka żdorazowo badania celowo ści i uzasadnienia przekształce ń środowiska w danym obszarze.

Strefy ochronne od uj ęć wody: - Strefa ochronna uj ęcia wody w Żabnie okre ślona decyzj ą Wojewody Tarnowskiego z dnia 20.XII.1996 r. znak: OS.VI-3/6226/1/96, - Strefa ochronna uj ęcia wody w Gorzycach - decyzja Wydziału Ochrony Środowiska Urz ędu Wojewódzkiego w Tarnowie z dnia 11.1 II. 1985 r. znak: OS-III-4-7211/40/85 (pozwolenie wodno-prawne w tym ustalaj ące strefy ochronne). - Strefa ochronna uj ęcia wody w Ł ęgu Tarnowskim - decyzja Wojewody Tarnowskiego z dnia 16.V.1991 r. znak: Os.VI-3/6226/523/91.

Strefy ochronne od odwiertów poszukiwawczych Na terenie miasta i gminy Żabno Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. nie posiada ustanowionych terenów górniczych, jednak że znajduj ą si ę tu zlikwidowane odwierty poszukiwawcze, od których obowi ązuje zachowanie strefy wolnej od zabudowy o promieniu R = 5 m. Udokumentowane zło ża surowców mineralnych z docelowym przeznaczeniem pod eksploatacj ę: - zło że llkowice, - zło że Bobrowniki Wielkie, - zło że Biskupice Gródek, - zło że Bobrowniki II, - zło że Rejon D ąbrowy Tarnowskiej - , - zło że Żabno lI,

26 - zło że Sieradza, - zło że Biała Bobrowniki, - zło że Niedomice Płd, - zło że Ł ęg Tarnowski, - zło że Niedomice Płd. (powi ększenie zło ża), - zło że Lesisko I i IA, - zło że Sieradza - Linie, - zło że Sieradza - , - zło że Podkorzec, - zło że Ł ęg Tarnowski, - zło że Martix i Martix I, - zło że Żabno II/1, - zło że Żabno Pogwizdów - zło że Sieradza, - zło że Trytko Bobrowniki, - zło że Gorzyce,

Prowadzone post ępowania administracyjne udzielania koncesji na wydobycie kopalin oraz lokalizacji obiektów budowlanych winny zapewnić ochron ę cennych elementów środowiskowych. Zagro żenia dla środowiska przejawia ć si ę mog ą nie tylko skutkiem podj ętych działa ń zagospodarowania terenów lecz równie ż mog ą zaistnie ć przy zaniechaniu działa ń sprzyjaj ących ochronie środowiska. Pozyskiwanie kopalin z udokumentowanych złó ż kopalin z tymczasowym wykorzystywaniu terenów dla eksploatacji powierzchniowej realizowane winno by ć przy docelowym przeznaczeniu nieruchomo ści dla pierwotnego wykorzystania lub dla wykorzystania zgodnie z preferowanymi kierunkami rekultywacji wskazywanymi odpowiednio do naturalnych warunków środowiskowych i racjonalnych sposobów wykorzystania terenów. W odniesieniu do terenów wyst ępowania powierzchniowych złó ż kopalin we wsi Sieradza nale ży zwróci ć uwag ę, że winny by ć poczynione działania dla przywrócenia naturalnych siedliskowo typów lasów w miejsce obecnie istniej ących sztucznych monokultur sosnowych wewn ątrz konturów boru świe żego mieszanego. W rejonach wyst ępowania powierzchniowych złó ż kopalin potencjalnie naturalnym typem siedliskowym s ą gr ądy i nale ży d ąż yć dla ustalenia nasadze ń rekultywacyjnych terenów poeksploatacyjnych dla przywrócenia lasów wła ściwych środowisku.

27 Przeciwdziałanie zanieczyszczeniom Zbiornik Wód Podziemnych Dunajec − Wisła - Żabnica - Bre ń obejmuj ącego znaczny obszar całej gminy wymaga: − nie dopuszczenia do zabudowy rozproszonej zwłaszcza bez uregulowania gospodarki wodno-ściekowej, − nie dopuszczenia do lokalizowania inwestycji nie gwarantuj ących zabezpieczenia wód zbiornika, − ustanowienia na terenie zbiornika zakazów przewidzianych dla terenów ochrony po średniej źródeł wód podziemnych, a w szczególno ści zakazu wprowadzania ścieków nieoczyszczonych do ziemi i wód powierzchniowych, rolniczego wykorzystywania ścieków i składowania odpadów promieniotwórczych, − lokalizowania magazynów produktów ropopochodnych i innych substancji chemicznych oraz ruroci ągów do ich transportu, wylewisk odpadów komunalnych i przemysłowych, − racjonalnego i nieintensywnego stosowania nawozów sztucznych i środków ochrony ro ślin, − ze wzgl ędu na łatwo ść infiltracji chlorków do wód podziemnych, na drogach publicznych stosowanie alternatywnych środków od śnie żania w tym od śnie żania mechanicznego Ochron ę jako ści wód powierzchniowych przez: − budow ę systemów kanalizacji, − wprowadzenie w ramach ustale ń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zakazu lokalizacji obiektów b ędących źródłem zanieczyszczenia wód, które b ędą wymusza ć rozwi ązania techniczne przeciwdziałaj ące degradacji wód równie ż w stosunku do obiektów gospodarki rolnej i hodowlanej, − organizacj ę zbiórki i składowania odpadów − wykorzystanie złó ż naturalnych wyst ępuj ących na terenie gminy przez oszcz ędn ą i racjonaln ą gospodark ę zło żem, − wyst ąpienie do Wojewody Małopolskiego o utworzenie u żytków ekologicznych „Staw w Żabnie”, „Staw na gliniankach” w Żabnie. „Staw” w Bobrownikach, „Młaka” w Odporyszowie, 7 obszarów w mi ędzywalu Dunajca (unikalna flora i awifauna), − 28 obiektów i pomników przyrody: - pojedyncze obszary b ądź grupy drzew w miejscowo ściach: Siedliszowice 6 szt., Niedomice - 6 szt., Bobrowniki - 3 szt., , Otfinów, Żabno i Ł ęg Tarnowski po 2 szt. oraz , Janikowice i po 1 szt.

28 − ochron ę przed zabudow ę oraz przekształceniami systemu obszarów przyrodniczych obejmuj ących obszary obj ęte ochroną prawn ą istniej ące lasy i zadrzewienia, cieki wraz z obudow ą biologiczn ą. Kompleksy ł ąk i u żytków zielonych maksymalnie zachowuj ąc ich warunki naturalne, eliminuj ąc dzikie wysypiska, − podj ęcia działa ń na rzecz zwi ększenia lesisto ści obszaru gminy w celu podniesienia retencji, ochrony gleb przed erozj ą popraw ę warunków bioklimatycznych. Projekt studium wskazuje tereny zalesie ń we wsiach Odporyszów, Sieradza, Czy żów, Morzychna, − zachowanie, ochrony i wzbogacenie w krajobrazie elementów tworz ących naturalne ci ągi ekologiczne (migracja gatunków) jakimi s ą zakrzewienia, starorzecza wykorzystywane jako u żytki zielone, zadrzewienia wzdłu ż potoków, miedz i dróg, − tworzenie filtrów biologicznych wzdłu ż naturalnych cieków, − w terenach silnie zainwestowanych i ich bezpo średnim s ąsiedztwie przekształcenie terenów ł ąk i zakrzewie ń na tereny zieleni urz ądzonej, dbało ść o ziele ń cmentarn ą istniej ącą i perspektywiczn ą oraz wkomponowanie wszystkich w/wym. terenów w obszary zainwestowane, − zwi ększenie wykorzystania gazu jako ekologicznego no śnika energii.

POLITYKA OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I KSZTAŁTOWANIA ATRAKCYJNEGO KRAJOBRAZU GMINY ma na celu przede wszystkim zachowanie to żsamo ści kulturowej miasta i wsi gminy Żabno. Obejmuje ona:

− zachowanie warto ści zasobów dziedzictwa kulturowego, decyduj ącego o to żsamo ści kulturowej gminy, − zachowanie krajobrazu otwartego, − podniesienie atrakcyjno ści przestrzeni publicznych w rejonach koncentracji usług (miasta Żabno i centra wsi), − grupowanie zabudowy przez rozszerzanie istniej ącej tkanki osadniczej w oparciu o historyczne układy ruralistyczne ograniczaj ąc rozpraszanie zabudowy tak że przeciwdziałaj ąc wydłu żaniu ci ągów zabudowy, − utrzymywanie lub wspomaganie utrzymania w nale żytym stanie technicznym zabytkowych obiektów oraz podj ęcie stara ń w kierunku odbudowy dawnych

29 zało żeń parkowych,

− ochron ę krajobrazu gminy przed obni żeniem rangi jego walorów poprzez ingerencj ę zabudowy w eksploatowane tereny.

Realizacja w/wyrn. zada ń wymaga:

OCHRONY ZASOBÓW I WALORÓW ŚRODOWISKA KULTUROWEGO I KRAJOBRAZU czyli: • ustalenia w planach miejscowych i uchwalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu uwzgl ędniaj ące aspekt atrakcyjno ści krajobrazu gminy, • uwzgl ędnienia w planach miejscowych oraz w decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku planu szczegółowych wskaza ń konserwatorskich i archeologicznych obejmuj ących: a) ochron ę oraz popraw ę stanu i standardu funkcjonalnego i technicznego istniej ących obiektów prawnie chronionych (obiektów uj ętych w rejestrze zabytków kultury) z wła ściw ą ich ekspozycj ą i udost ępnieniem dla turystyki krajoznawczej oraz odpowiednim zagospodarowaniem terenów otaczaj ących, b) zachowanie obiektów uj ętych w ewidencji zabytków kultury oraz zachowanie ich formy architektonicznej przed przekształceniami prowadz ącymi do obni żenia warto ści historycznych, architektonicznych i estetycznych , c) odtwarzanie dawnych zało żeń parkowych, d) ochrona stanowisk archeologicznych, licznych udokumentowanych badaniami powierzchniowymi (199 stanowiska w tym 26 w m, Żabnie) wg „Archeologicznego Zdj ęcia Polski” wyró żnione zostały 3 strefy ochrony konserwatorskiej stanowisk archeologicznych: Strefa A - w Gorzycach (na wale wydmowym). Strefa B - w Żabnie (na wale wydmowym Żabnicy), Strefa C - w Bobrownikach Wielkich (starorzecze Dunajca). Ranga i warto ść niektórych pojedynczych stanowisk wymaga ścisłej ochrony konserwatorskiej, s ą to:

− kurhan prehistoryczny - st. 1 (1) Siedliszowice, − wielokulturowa osada na wzgórzu „Czantoria" (w du żym stopniu zniszczona eksploatacj ą piasku) st. 1 (76) Czy żów, − osada wielokulturowa - st. 16 (14) Żabno, − osada kultury przeworskiej z okresu pó źnolate ńskiego st. 1 (73) Pasieka Otfinowska, − osada kultury łu życkiej - st 3 (162) Niedomice,

30 − osada wielokulturowa - st. 9 (179) Ł ęg Tarnowski, − osada kultury łu życkiej - st. 11 (182) Ł ęg Tarnowski. Głównymi zagro żeniami stanowisk archeologicznych s ą: − inwestycje o charakterze publicznym i budownictwo indywidualne, − eksploatacja surowców mineralnych (piaskownie, żwirownie), − prace ziemne i gł ęboka orka, − procesy erozyjne. • wprowadzenie wyró żnionych rodzajów stref (wg metody JARK-WAK J. Bogdanowskiego) obejmuj ących zasadnicze pryncypia podej ścia z konserwatorskiego punktu widzenia dla cało ści krajobrazu kulturowego: a) Strefy Ochrony Konserwatorskiej (SOK) dla miejscowo ści Gorzyce, Ł ęg Tarnowski, Nieciecza, Niedomice, Odporyszów, Pasieka Otfinowska, Siedliszowice, Sieradza tj. miejscowo ści, w których znajduj ą si ę obiekty ewidencjonowane konserwatorsko, maj ące znaczenie w lokalnym krajobrazie. SOK - to forma ochrony o umiarkowanym zakresie. Celem jest utrzymanie warunków przyrodniczych, widokowych i funkcjonalnych głównie w zakresie przedpola widokowego całego zabytku. b) Strefy Ingerencji Konserwatorskiej (SIK) dla pozostałych miejscowo ści gminy, ze wzgl ędu na wyst ępowanie aspektów dziedzictwa kulturowego wymagaj ących troski konserwatorskiej. Jest to strefa ochrony krajobrazowej „otuliny” zespołu wsi. • pozyskiwanie i stwarzanie zach ęt dla zainteresowanych zagospodarowaniem i odnow ą obiektów zabytkowych, • kształtowania nowej zabudowy uwzgl ędniaj ącej zasadnicze elementy formy tradycyjnego budownictwa wiejskiego (gabaryt, proporcje, kształt dachu), • ustalenie najwarto ściowszych oraz najlepiej zachowanych obiektów mieszkalnych i gospodarczych jako przykładów architektury nadwi śla ńskiej, niezwłoczne opracowanie dla nich podstawowej dokumentacji, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach obj ęcie ich ochron ą prawn ą poprzez wpisanie do rejestru zabytków, a) strefy ochrony rezerwatowej ścisłej miasto Żabno, b) strefy ochrony cz ęś ciowo czynnej wsie: Otfinów, Odporyszów, Ł ęg Tarnowski, c) strefy ochrony ekspozycji wsie: Nieciecza, Niedomice, Pasieka Otfinowska, Siedliszowice, Sieradza, Gorzyce, d) strefa rezerwatowa - miasto Żabno (proponowane utworzenie „ Żabie ńskiego rezerwatu kulturowego”), e) strefa parkowa - Otfinów (proponowane utworzenie „Otfinowskiego Parku Kulturowego”).

31 POLITYKA ROZWOJU OSADNICTWA WRAZ Z INFRASTRUKTUR Ą SPOŁECZN Ą powinna by ć zorientowana na: - kształtowaniu sieci osadniczej o prawidłowym układzie funkcjonalno-przestrzennym przy zachowaniu historycznych układów rura li stycznych i stale podwy ższanym standardzie. Cel b ędzie realizowany na terenie:

1) obszarów adaptacji i inwestycji budownictwa mieszkaniowego i mieszkaniowo- usługowego poprzez: • popraw ę standardu wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą, • systematyczne porz ądkowanie istniej ącego zagospodarowania, • tworzenie uporz ądkowanych linii zabudowy, • wprowadzenie zasad kształtowania zabudowy zgodnie z lokaln ą tradycj ą • ochron ę obiektów i terenów o wysokiej warto ści kulturowej oraz obszarów o wysokiej warto ści środowiskowej, • przekształcanie przestrzeni publicznych w kierunku oraz wy ższego standardu i jako ści, • wykorzystanie rezerw terenowych,

• popraw ę funkcjonalno ści zespołów zabudowy,

• konieczno ść zachowania zgodno ści ustale ń planów miejscowych lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowanie terenu z przyj ętą przez gmin ę polityk ą przestrzenn ą zawart ą w niniejszym studium (u żytkowanie dopuszczalne: usługi publiczne i komercyjne, urz ądzenia infrastruktury technicznej i komunikacji; ogólnodost ępne tereny i urz ądzenia zieleni i rekreacji, nieuci ąż liwa drobna wytwórczo ść w tym usługi motoryzacji, ziele ń urz ądzona towarzysz ąca),

W nowowyznaczonych terenach zabudowy mieszkaniowej i mieszkalno – usługowej okre śla si ę: Przeznaczenie obszarów oraz zakres działa ń Ustalenia dotycz ące kierunków zagospodarowania przestrzennych wydzielonych obszarów

1. Generalne ustalenia polityki przestrzennej w odniesieniu do OBSZARY obszarów ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ Okre ślone na rysunku tereny obejmuj ą tereny ustalone dla I MIESZKALNO – funkcji zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. – USŁUGOWEJ Podstawowym miernikiem polityki przestrzennej w obszarze gminy jest uzyskanie odpowiedniej intensywno ści

32 wykorzystania terenów zabudowy jednorodzinnej ( w tym Rozwój usług) Jednostki mieszkaniowe z programem usług nale ży mieszkalnictwa wyró żni ć w planach miejscowych przez czytelne wydzielenie niskiej oraz zró żnicowanie w sposobie kształtowania zabudowy intensywno ści wykorzystuj ąc lokalne warto ści. z towarzysz ącymi usługami 1.1 W obszarach nie wyst ępuj ą ewidencjonowane ani rejestrowane obiekty zabytkowe W obszarach obowi ązuje zasada niewprowadzania inwestycji mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko, wymagaj ących sporz ądzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko. 1.2 Inwestycje celu publicznego i powi ązania komunikacyjne o znaczeniu lokalnym posiadaj ą priorytet realizacji, inwestycje infrastruktury technicznej musz ą by ć zgodne co do zakresu obsługi, a inwestycje komunikacyjne co do kierunku przebiegu i powi ąza ń z drogami klas wy ższych. 1.3 Polityka funkcjonalno-przestrzenna obszarów nie wymaga konieczno ści przeprowadzenia scale ń i podziału nieruchomo ści. Zgodnie z grafik ą rysunku wyznaczono obszary, na które nakłada si ę obowi ązek sporz ądzenia planu miejscowego. 1.4 Obszary obsługiwane b ędą poprzez sie ć dróg lokalnych, dojazdowych i wewn ętrznych okre ślonych i wyznaczonych na etapie sporz ądzania planu miejscowego, oraz wyznaczone w studium drogi zbiorcze powi ązane z istniej ącymi drogami zbiorczymi.

2 Charakter u żytkowania 2.1. U żytkowanie podstawowe - mieszkalnictwo jednorodzinne - usługi nieuci ąż liwe ści śle zwi ązane z programem podstawowym, dla których sporz ądzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko nie jest wymagane na podstawie obowi ązuj ących przepisów prawa oraz nie zaliczane w my śl obowi ązuj ących przepisów do inwestycji mog ących pogorszy ć stan środowiska - urz ądzenia i obiekty komunikacyjne i infrastruktury technicznej ści śle zwi ązane z programem podstawowym 2.2. Dopuszczalne formy u żytkowania w obszarze - usługi nieuci ąż liwe o zasi ęgu ponadlokalnym, dla których sporz ądzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko nie jest wymagane, na podstawie obowi ązuj ących przepisów prawa oraz nie zaliczane w my śl obowi ązuj ących przepisów do inwestycji mog ących pogorszy ć stan środowiska - mieszkalnictwo zbiorowe (pensjonaty, internaty, domy opieki społecznej itp.) - obiekty, urz ądzenia i sieci infrastruktury technicznej w rozumieniu przepisów odr ębnych - ogólnodost ępne tereny i urz ądzenia zieleni, rekreacji i sportu.

3. Warunki zagospodarowania

3.1. Warunki szczegółowe jako wytyczne do zapisu w

33 planach miejscowych . W celu osi ągni ęcia ładu przestrzennego, do planu miejscowego dla przedmiotowych obszarów nale ży wprowadzi ć nast ępuj ące parametry i wska źniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu: a) wysoko ść zabudowy – max. 9,5 m, b) wska źnik zabudowy w stosunku do powierzchni terenu – max. 30%, c) udział powierzchni biologicznie czynnej – min. 40%, d) miejsca parkingowe: - min. 2 mp/1 mieszkanie - min. 4 mp/100m 2 powierzchni u żytkowej usług, e) okre ślaj ące wielko ść działek oraz zasady podziałów geodezyjnych, f) okre ślaj ące form ę zabudowy w nawi ązaniu standardów lokalnych, g) uści ślaj ące proporcje u żytkowania dopuszczalnego w stosunku do u żytkowania podstawowego.

2) Obszarów adaptacji i inwestycji dla obiektów wytwórczych i składów poprzez: • ochron ę obiektów i terenów o wysokiej warto ści kulturowej oraz obszarów o wysokiej warto ści środowiskowej, • popraw ę stanu wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą • systematyczne porz ądkowanie istniej ącego zagospodarowania (mo żliwa zmiana profilu produkcji), • tworzenie uporz ądkowanych linii zabudowy,

• wykorzystanie rezerw terenowych (w mie ście Żabnie rejon ulicy Szkotnik), • tworzenie miejsc parkingowych, • kompleksowe rozwi ązania w zakresie uzbrojenia terenu

W nowowyznaczonych terenach wytwórczo ści i składów okre śla si ę: Przeznaczenie obszarów oraz zakres działa ń Ustalenia dotycz ące kierunków zagospodarowania wydzielonych obszarów przestrzennych

1. Generalne ustalenia polityki przestrzennej w OBSZARY odniesieniu do ZABUDOWY obszaru. WYTWÓRCZO ŚCI I SKŁADÓW Podstawowe kierunki polityki przestrzennej dotycz ą intensyfikacji wykorzystania obszaru zainwestowania produkcyjno-technicznego przy minimalizowaniu uci ąż liwo ści Rozwój produkcji. zainwestowania 1.1 W obszarze nie wyst ępuj ą ewidencjonowane ani terenów o funkcji rejestrowane obiekty zabytkowe.

34 produkcyjno -wytwórczej 1.2 Inwestycje celu publicznego i powi ązania komunikacyjne i składowo-magazynowej o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym posiadaj ą priorytet realizacji, inwestycje infrastruktury technicznej musz ą by ć zgodne co do zakresu obsługi, a inwestycje komunikacyjne co do kierunku przebiegu i powi ąza ń. 1.3 Polityka funkcjonalno-przestrzenna obszarów nie wymaga konieczno ści przeprowadzenia scale ń i podziału nieruchomo ści. Zgodnie z grafik ą rysunku wyznaczono obszary, na które nakłada si ę obowi ązek sporz ądzenia planu miejscowego. 1.4 Obszary obsługiwane b ędą poprzez sie ć dróg lokalnych, dojazdowych i wewn ętrznych okre ślonych i wyznaczonych na etapie sporz ądzania planu miejscowego, oraz wyznaczone w studium drogi zbiorcze powi ązane z istniej ącymi drogami zbiorczymi.

2. Charakter u żytkowania - usługi i przedsi ęwzi ęcia ści śle zwi ązane z programem podstawowym nie zakwalifikowane do przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko, wymagaj ących sporz ądzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko, w rozumieniu obowi ązuj ących przepisów prawa (takie jak np.: zakłady przemysłowe, składy przemysłowe, przedsi ębiorstwa budowlane, drobna wytwórczo ść i rzemiosło, obiekty handlu hurtowego). - urz ądzenia infrastruktury technicznej i komunikacji zwi ązane z u żytkowaniem podstawowym.

2.2. Dopuszczalne formy u żytkowania w obszarze: - obiekty, urz ądzenia i sieci infrastrukt ury technicznej w rozumieniu przepisów odr ębnych. 3. Warunki zagospodarowania

3.1. Warunki szczegółowe jako wytyczne do zapisu w planach miejscowych . W celu osi ągni ęcia wła ściwych efektów funkcjonalno- przestrzennych do planu miejscowego nale ży wprowadzi ć nast ępuj ące parametry i wska źniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu: a) wysoko ść zabudowy – max.15 m, b) wska źnik zabudowy w stosunku do powierzchni terenu – max. 50%, c) udział powierzchni biologicznie czynnej – min. 30%, d) miejsca parkingowe: - min. 3 mp/100m 2 powierzchni u żytkowej, e) okre ślaj ące wielko ść działek oraz zasady podziałów geodezyjnych, f) okre ślaj ące form ę zabudowy w nawi ązaniu standardów lokalnych, g) uści ślaj ące proporcje u żytkowania dopuszczalnego w stosunku do u żytkowania podstawowego, h) okre ślaj ące powierzchni ę, kształt i lokalizacj ę terenów zieleni izolacyjno - ekranuj ącej w widoku lokalnym i ponadlokalnym obszary produkcyjno -składowe.

3) Obszarów rozwoju zabudowy mieszkaniowej (rolniczej i jednorodzinnej)

35 • prawidłowe powi ązania komunikacyjne z układem istniej ących i projektowanych dróg, • zapewnienia prawidłowych parametrów nowo realizowanych dróg i dojazdów, • kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z funkcjonuj ącym i projektowanym systemem, • wyprzedzaj ąca lub równoczesna realizacja sieci wod.-kan., • dostosowanie nowej zabudowy do istniej ącej tradycyjnej (gabaryt, forma architektoniczna, usytuowanie na działce itp.) • konieczno ść zachowania zgodno ści ustale ń planów miejscowych lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowanie terenu z przyj ętą przez gmin ę polityk ą przestrzenn ą zawart ą w niniejszym studium (u żytkowanie dopuszczalne: usługi publiczne i komercyjne, urz ądzenia infrastruktury technicznej i komunikacji; ogólnodost ępne tereny i urz ądzenia zieleni i rekreacji, nieuci ąż liwa drobna wytwórczo ść w tym usługi motoryzacji, ziele ń urz ądzona towarzysz ąca)

4) Obszarów rozwoju zabudowy mieszkalno-usługowej i usług publicznych • zwi ększanie udziału przestrzeni publicznej, usługowej, • dąż enie do przestrzennego lub przynajmniej funkcjonalnego wyodr ębnienia i ukształtowania centrum usługowego wsi, • tworzenie przestrzeni publicznych w centrum wsi, wykorzystuj ąc istniej ącą zabudow ę, przez wprowadzenie zieleni urz ądzonej oraz obiektów małej architektury, • wyprzedzaj ąca lub równoczesna realizacja sieci wod.-kan., • dostosowanie nowej zabudowy do istniej ącej tradycyjnej zabudowy wsi (gabaryt, forma architektoniczna)

5) Obszarów rozwoju zabudowy usługowej i produkcyjno-wytwórczej • kompleksowe rozwi ązanie w zakresie uzbrojenia technicznego w powi ązaniu z istniej ącym i projektowanym systemem, a tak że zapewnienia funkcjonalno ści powi ąza ń z terenem s ąsiednim i istniej ącym układem komunikacyjnym, • zapewnienie prawidłowych parametrów projektowych dróg i dojazdów, • wymóg tworzenia miejsc parkingowych, • stworzenie bazy danych o terenach atrakcyjnych dla ró żnych form biznesu, • konieczno ść zachowania zgodno ści ustale ń planów miejscowych dla tych terenów z

36 przyj ętą przez gmin ę polityk ą przestrzenn ą zawart ą w niniejszym studium • (u żytkowanie dopuszczalne: usługi publiczne, urz ądzenia infrastruktury technicznej i komunikacji, ziele ń urz ądzona o charakterze publicznym),

6) Obszarów rozwoju rekreacji i sportu

• utworzenie o środka rekreacji i sportu w Żabnie przy wykorzystaniu istniej ącego boiska i pozostało ści po cegielni jako specjalnej atrakcji, • utworzenie o środka rekreacji i sportów wodnych w Podlesiu D ębowym i Bobrownikach, • kompleksowe rozwi ązanie gospodarki wodno-ściekowej,

• dopuszczalna realizacja obiektów małej gastronomii, domków letniskowych oraz obiektów słu żą cych funkcjonowaniu o środków rekreacyjnych, • na obszarach rekreacyjno-wypoczynkowych nale ży urz ądzi ć ście żki rowerowe.

POLITYKA ROZWOJU I AKTYWIZACJI ROLNICTWA winna by ć zorientowana na: - zwi ększenia znaczenia rolnictwa jako źródła dochodu mieszka ńców poprzez wykorzystanie: wysoce sprzyjaj ących warunków do produkcji rolnej (wysoka warto ść wska źnika waloryzacji przestrzeni rolniczej) w cz ęś ci północnej gminy. Cel ten b ędzie realizowany poprzez: • wyodr ębnienie: − obszarów rolniczej przestrzeni produkcyjnej wył ączonych z zabudowy, − obszarów rolnych pozostałych, które powinny zosta ć obj ęte zakazem zabudowy nie słu żą cej gospodarce rolnej, a ewentualna realizacja zainwestowania musi by ć ści śle podporz ądkowana ochronie warto ści przestrzeni rolniczej i nie b ędzie narusza ć harmonii krajobrazu, − terenów lokalizacji zabudowy produkcyjnej i usługowej • ukierunkowanie rozwoju rolnictwa na: − kształtowanie profilu produkcji pod k ątem zwi ększenia drogich, intensywnych, pracochłonnych upraw takich jak: buraki cukrowe, tyto ń, ro śliny str ączkowe na ziarno i warzyw gruntowych (obecnie zajmuj ą 15 % pow. upraw) tj. kierunku produkcji do którego gmina jest predestynowana, − wprowadzanie nowych kierunków produkcji jak: plantacji wikliny, krzewów jagodowych, ziół, a tak że hodowli kóz, − przebudow ę struktury obszarowej - zwi ększanie powierzchni gospodarstw rolnych

37 poprzez bod źce ekonomiczne, scalanie gruntów, − zmian ę struktury gospodarstw rolnych w kierunku zwi ększenia w niej ilo ści gospodarstw du żych > 10 ha zapewniaj ących mo żliwo ść uzyskania korzystnych efektów ekonomicznych, − umocnienie i rozwój gospodarstw o wyra źnie towarowym charakterze, − ewolucj ę gospodarstw i ich produkcji w kierunku powi ązania z rynkiem. Poszukiwanie nisz rynkowych i uruchamianie produkcji dostosowanej do zapotrzebowania, − uwolnienie rolnictwa od nadwy żek siły roboczej (d ąż enie do osi ągni ęcia wska źnika pracuj ących 20 osób/100 ha UR okre ślonego w Małopolskim Programie Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich), − realizacj ę wszelkich inwestycji tworz ących pozarolnicze miejsca pracy dla zagospodarowania nadwy żek siły roboczej zwolnionych z rolnictwa. Studium uwzgl ędnia obszary aktywno ści gospodarczej dla lokalizacji tego typu inwestycji, − tworzenie dogodnych warunków dla działalno ści gospodarczej poprzez rozbudow ę infrastruktury technicznej, − stymulacj ę rozwoju drobnej przedsi ębiorczo ści w tym przetwórstwa rolno- spo żywczego na bazie miejscowych płodów i surowców rolnych, a tak że sektora usług zwłaszcza okołorolniczych, − rozwój bazy przechowalniczej płodów rolnych, − przygotowania ofert lokalizacyjnych pod inwestycje oraz aktywne poszukiwanie i pozyskiwanie inwestorów z zewn ątrz, − rozwój zwi ązków producentów rolnych, spółek i organizacji zajmuj ących si ę zbytem i obrotem produktów rolnych, − wyrównanie zapó źnie ń cywilizacyjnych poprzez radykaln ą popraw ę stanu infrastruktury technicznej i społecznej, − rozwój edukacji młodzie ży ogólnej i zwi ązanej z wymogami nowoczesnej gospodarki rynkowej, agrobiznessu, − rozwój agroturystki z preferencj ą dla ludzi starych i ofert ą usług rehabilitacyjnych, − promocji gminy i jej produktów, − wykorzystanie bliskiego poło żenia miasta Tarnowa przez stanowienie dla niego strefy żywicielskiej.

38 POLITYKA ROZWOJU POZAROLNICZYCH GAŁ ĘZI PRODUKCJI I USŁUG Powinna by ć zorientowana na: − stworzenie warunków do rozwoju gospodarczego gminy przy równoczesnym ograniczaniu uci ąż liwo ści działalno ści gospodarczej dla środowiska naturalnego. Cel ten b ędzie realizowany poprzez:

I. AKTYWIZACJ Ę PRODUKCJI I USŁUG GAŁ ĘZI POZAROLNICZYCH przede wszystkim w wyznaczonych terenach: 1. obszarach adaptacji pozarolniczego zainwestowania produkcyjnego (tereny usług, wytwórczo ści i składów), 2. obszarach potencjalnego zainwestowania dla działalno ści usługowej, wytwórczej i składowej, 2a. obszar Stref produkcyjno – przemysłowych z usługami komercyjnymi, 3. rozwoju ju ż istniej ących zakładów usługowych, 4. zagospodarowania obiektów i terenów przemysłowych po Niedomickich Zakładach Celulozy przez nast ępuj ące działania: • uzbrojenie terenów, • pomoc w uregulowaniu spraw własno ściowych, • wprowadzenie w planach miejscowych dla terenów produkcji i usług, jak i dla wszystkich pozostałych terenów, zakazu lokalizacji przemysłu uci ąż liwego, pogarszaj ącego jako ść życia mieszka ńców, koliduj ącego z innymi kierunkami rozwoju gminy, degraduj ący krajobraz, wprowadzenie szczególnych warunków zagospodarowania rezerw terenowych dla nowych koncentracji pozarolniczych produkcji i usług b ądź rozwoju ju ż istniej ących: - proponowana inwestycja nie mo że wywoływa ć uci ąż liwo ści wykraczaj ącej poza granice tego obszaru, po żą dane jest by nie wykraczała poza granice działki, - powstaj ące obiekty powinny spełnia ć warunki I klasy oddziaływania na powietrze atmosferyczne, - powstaj ące lub istniej ące obiekty winny prowadzi ć racjonaln ą gospodark ę wodno- ściekow ą i gospodark ę odpadami oraz nie przekracza ć dopuszczalnych norm poziomu hałasu w środowisku miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego winny uwzgl ędnia ć maksymalne gabaryty projektowanych obiektów, zabezpiecza ć miejsca parkingowe w ramach działek

39 • na obszarach tych nale ży dopu ści ć mo żliwo ść lokalizowania urz ądze ń gospodarki komunalnej, infrastruktury technicznej i komunikacji zwi ązanej z funkcj ą b ądź je śli oka że si ę to niezb ędne dla poprawnego działania systemu infrastruktury technicznej całej wsi czy gminy.

II. STWORZENIE USŁUG ZWI ĄZANYCH Z TURYSTYK Ą SPORTEM I REKREACJ Ą

W granicach wyodr ębnionych obszarów rozwoju usług sportu i rekreacji przez: • stworzenie atrakcji turystycznych (np. korty, o środki jazdy konnej), • stworzenie o środka sportowego - rekreacyjnego w Podlesiu D ębowym i Bobrownikach, • stworzenie ście żki rowerowej, • wyeksponowanie istniej ących atrakcji turystycznych (zabytki architektoniczne, stanowiska archeologiczne) oraz ochrona ich przed degradacj ą • uregulowanie spraw własno ściowych.

POLITYKA ROZWOJU TURYSTYKI, SPORTU I REKREACJI powinna by ć zorientowana na: − podniesieniu atrakcyjno ści historycznej gminy, − stworzenie warunków dla rozwoju lokalnego rynku pracy po średnio i bezpo średnio zwi ązanego z obsług ą rekreacji i sportu, − obsług ę o środka pielgrzymkowego w Odporyszowie (Sanktuarium Matki Boskiej). Cele te realizowane b ędą na terenie całej gminy oraz intensywnej w obszarach usług sportu i rekreacji poprzez: • ochron ę przed zabudow ą oraz przekształceniami systemu obszarów przyrodniczych, cieki wraz z obudow ą biologiczn ą kompleksy ł ąk i u żytków zielonych, • realizacj ę ście żek rowerowych, tras spacerowych, • urz ądzenie wzdłu ż tras rowerowych i spacerowych miejsc postojowych z zapleczem np, przy zagrodach, • budowa parkingów dla obsługi o środka pielgrzymkowego oraz terenów sportu i rekreacji, • realizacja o środka sportowo-rekreacyjnego w Żabnie, Podlesiu D ębowym i Bobrownikach, • urz ądzenie miejsc biwakowych,

40 • tworzenie towarzysz ących budownictwu letniskowemu urz ądze ń sportu, • stworzenie nowych atrakcji turystycznych i miejsc godnych zwiedzania np: udost ępnienie do zwiedzania obiektów zabytkowych.

KIERUNKI I ZASADY ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ powinny by ć zorientowane na: w zakresie gospodarki ściekowej:

• uruchomienie oczyszczalni ścieków w Niedomicach - która przyjmie docelowo ścieki z m. Żabno, Niedomic, llkowi ć, Ł ęgu Tarnowskiego i Bobrowniki Wielkie. (Na planszy „Kierunki rozwoju” uwzgl ędniono istniej ące i projektowane kolektory do oczyszczalni w Niedomicach z miejscowo ści: Niedomice, Żabno i Ł ęg Tarnowski. Aktualnie brak jest projektów dla ci ągów kanalizacyjnych doprowadzaj ących ścieki z llkowic i Bobrownik Wielkich), • realizacj ę systemów kanalizacyjnych dla pozostałych miejscowości wg koncepcji programowej - kanalizacja sanitarna sołectw gm. Żabno z 1995r. opracowanej przez „Bipromel” Biuro Studiów i Projektów Budownictwa Wodnego i Melioracji w Krakowie. W w/w koncepcji ze wzgl ędów na warunki topograficzne i hydrograficzne obszar gminy podzielono na strefę kanalizacji ci śnieniowej i stref ę kanalizacji grawitacyjnej. Kanalizacj ę ci śnieniow ą zaprojektowano na terenach płaskich w dolinie Dunajca i Żabnicy natomiast kanalizacj ę grawitacyjn ą na terenach pagórkowatych poło żonych we wschodniej cz ęś ci gminy, gdzie mo żna wykorzysta ć naturalne spadki terenu. W przypadku kanalizacji ci śnieniowej obszar przypisany do dolnej oczyszczalni ścieków został okre ślony tak aby zoptymalizowa ć prac ę sieci, a kanalizacji grawitacyjnej w sposób wykorzystuj ący naturalne warunki wysoko ściowe. Dla gospodarstw z których ścieki z uwagi na ukształtowanie terenu lub znaczne koszty podł ączenia nie zostały wł ączone do sieci kanalizacyjnej - proponuje si ę zbiorniki bezodpływowe, opró żniane a ścieki dowo żone do punktów zlewnych na terenie oczyszczalni. Projektowane systemy kanalizacyjne.

Q śr. m3/d System Lokalizacja Odbiornik ścieków Lp. dopływajperspektywących 'kanalizacyjny oczyszczalni obecnie oczyszczonych iczne ścieków

1. 2. 3. 4. 5. 6. 1. Nieciecza Nieciecza 99 118 rz. Dunajec

41 rów melioracyjny i 2. Czy żów Czy żów 12 15 Dunajec 3. Gorzyce Gorzyce 110 130 rów melioracyjny Podlesie 4. Podlesie D ębowe 28 33 p. Zymianka Dębowe Otfinów - Pierszyce 5. Otfinów 170 205 rów melioracyjny - Goruszów 6. Kły ż Kły ż 54 65 kanał Zyblikiewicza Siedliszowice - 7. Siedliszowice 93 110 rz. Dunajec Janikowice 8. Odporyszów Odporyszów 120 150 p. Wielopolka 9. Sieradza Sieradza 106 124 p. Gronica Sieradza - Podlesie 10. Sieradza 77 90 p. bez nazwy Dębowe 11. Chor ąż ec Chor ąż ec 25 30 p. bez nazwy 12. Morzychna Morzychna 40 50 rów melioracyjny

Pasieka Otfinowska - wie ś usytuowana na prawym brzegu Dunajca. Rozwi ązanie jej gospodarki ściekowej, zakłada si ę w powi ązaniu z s ąsiedni ą wsi ą Sikorzyce gm. Wietrzychowice. w zakresie zaopatrzenia w wod ę: • Miasto i gmina Żabno s ą w pełni zwodoci ągowane. Istniej ące uj ęcia wody pokrywaj ą zapotrzebowanie miejscowych u żytkowników. Nieliczne gospodarstwa korzystaj ą w dalszym ci ągu z własnych studni. S ą to głównie zagrody zlokalizowane poza zwart ą zabudow ą wiejsk ą. • Wszystkie uj ęcia wód podziemnych miasta i gminy Żabno posiadaj ą ustalone strefy ochronne. (Strefy te naniesiono na plansze „Uwarunkowa ń”). Strefy ochronne stanowi ą obszar poddany nakazom i ograniczeniom w zakresie u żytkowania gruntów i korzystania z wody. Strefy dzieli si ę na: -strefy ochrony bezpo średniej, -strefy ochrony po średniej: wewn ętrznej zewn ętrznej Teren ochrony bezpo średniej uj ęcia obejmuje grunty na których usytuowane s ą uj ęcia (studnie). Teren ochrony po średniej wyznaczony jest wokół terenu ochrony bezpo średniej, na podstawie warunków hydrogeologicznych obszaru zasobowego uj ęcia i dzieli si ę na wewn ętrzny i zewn ętrzny. Najwi ększy zasi ęg strefy ochronnej okre ślono dla uj ęcia wody w Żabnie - Konarach.

42 Stref ę ochrony bezpo średniej ustalono dla ka żdej studni w kształcie kwadratu o wymiarach 8-10 m (za wyj ątkiem studni usytuowanych w mi ędzywalu). Strefa ochrony po średniej wewn ętrznej dla uj ęcia obejmuje obszar około 0,5km wyznaczony 30 dniowym czasem przepływu wody w warstwie wodono śnej, natomiast strefa ochrony po średniej zewn ętrznej dotyczy prawie całego obszaru miasta. W strefie ochrony bezpo średniej obowi ązuje zakaz jakiegokolwiek u żytkowania terenu. W strefach ochrony po średniej obowi ązuj ą zakazy i ograniczenia w zakresie m.in.: - wprowadzania nieoczyszczonych ścieków do wód i ziemi, - lokalizacji cmentarzy, - lokalizacji wysypisk i wylewisk, - lokalizacji zakładów przemysłowych i ferm bez uzgodnienia z władzami ochrony środowiska. Podstawowe ograniczenie zarówno w strefie ochrony po średniej wewn ętrznej jak i zewn ętrznej tj. zakaz wprowadzania nieoczyszczonych ścieków do wód i ziemi - spełnione zostanie po zako ńczeniu budowy kanalizacji m. Żabna i odprowadzeniu ścieków na oczyszczalni ę w Niedomicach. Ustalony termin kwiecie ń 2001 r. dotyczy uko ńczenia kanalizacji południowej cz ęś ci Żabna. W rejonach uj ęć wody zlokalizowanych w s ąsiedztwie złó ż kopalin nale ży przeprowadzi ć ocen ę oddziaływania na obni żenie wydajno ści stref wodono śnych i funkcjonowania uj ęć , a istniej ące sieci wodoci ągowe znajduj ące si ę w strefach kopal ń musz ą zosta ć przeło żone. w zakresie elektroenergetyki

• Analiza wska źników charakteryzuj ących sieci i urz ądzenia energetyczne w gminie Żabno wskazuje, że w wi ększo ści wsi stacje transformatorowe s ą niedoci ąż one natomiast w 11 wsiach średnia długo ść obwodów przekracza zalecane w praktyce 1,2 km. Szczególnie niekorzystne wska źniki długo ści obwodów dotycz ą wsi llkowic - 2,06 km, Morzychny - 3,45 km, Pierszyc - 2,55 km i m. Żabna - 3,39 km. • Urz ądzenia energetyczne w tych miejscowościach wymagaj ą modernizacji uwzgl ędniaj ącej ilo ść stacji transformatorowych i długo ści obwodów linii nn.

• Ocena stanu technicznego systemu elektroenergetycznego oraz wska źniki zainwestowania i obci ąż enia typuj ą infrastruktur ę elektroenergetyczn ą we wsiach: Goruszów, Podlesie, Siedliszowice, Odporyszów w 50%, Otfinów w 30 % do

43 remontu lub modernizacji. Prace te winny by ć przeprowadzone w najbli ższej perspektywie. • Aktualne parametry sieci i urz ądze ń elektroenergetycznych, wskazuj ą i ż prognozowany wzrost zu życia energii elektrycznej mo że by ć zabezpieczony z istniej ącej sieci bez konieczno ści zasadniczej jej przebudowy. Wskazane modernizacje maja na celu ograniczenie długo ści obsługiwanych linii nn i zapewnienie prawidłowej jako ści dostarczanej do odbiorców energii. • Przecinaj ące gmin ę linie energetyczne wysokich napi ęć stanowi ą niekorzystne dominanty w krajobrazie, utrudniaj ą równie ż zagospodarowanie ich otoczenia, z uwagi na konieczno ść zachowania odpowiednich stref ochronnych dla linii: 110 kV - 14,5 m, 220 kV -25 m, 400 kV - 40 m od osi linii . Przecinaj ąc tereny le śne wywołuj ą szerokie przecinki. Równie ż g ęsta sie ć linii średnich i niskich napi ęć szpec ąco wpływa na krajobraz mi ędzy innymi poprzez g ęste rozstawienie słupów energetycznych, liczne podstacje, transformatory, przecinki w terenach zalesionych i zadrzewionych, ogławianie drzew. Złagodzenie obco ści urz ądze ń energetycznych w stosunku do otoczenia powinno si ę osi ągn ąć poprzez wykorzystanie elementów żywej przyrody jak zadrzewienia, nieschematyczne obsadzanie masztów ro ślinno ści ą. Nowe urz ądzenia natomiast winny by ć wkomponowane w sposób zespalaj ący je z charakterem krajobrazu np. sytuowanie słupów przy zadrzewieniach śródpolnych zamiast na wolnej przestrzeni. w zakresie gazownictwa

Przez obszar gminy Żabno przebiegaj ą 3 gazoci ągi przesyłowe – wysokiego ci śnienia: - DN 250 Tarnów - Grzybów, - DN 300 Łukanowice - Swarzów, - DN 300 Pogórska Wola – Swarów, W bezpo średnim s ąsiedztwie gazoci ągu wysokiego ci śnienia DN 300 planowana jest lokalizacja gazoci ągu wysokiego ci śnienia DN 700. Dostaw ę gazu dla potrzeb miasta i gminy zabezpieczaj ą urz ądzenia gazowe: - stacja gazowa I i II stopnia Q = 2500 w Żabnie, - stacja gazowa I stopnia Q = 2500 w Niedomicach, - stacja gazowa I stopnia Q = 600 w Ł ęgu Tarnowskim, - stacja gazowa I stopnia G - 1600 w Sieradzy

44 wraz z sieci ą gazow ą średniego i niskiego ci śnienia. Cała gmina poza miejscowo ści ą Podlesie D ębowe jest zgazyfikowana. Ze wzgl ędów ekonomicznych nie zgazyfikowano tej miejscowo ści (konieczno ść budowy znacznych odcinków sieci dla nielicznych zabudowa ń). Obecnie około 85 % gospodarstw w gminie i 95 % w mie ście korzysta z dostaw gazu. • Ilo ść jak i lokalizacja stacji redukcyjno-pomiarowych oraz funkcjonuj ąca sie ć gazowa zabezpiecza dostawy gazu w perspektywie do 20 lat, umo żliwiaj ąc podł ączenia nowych u żytkowników. Według Karpackiego Zakładu Gazowniczego w Tarnowie dla zabezpieczenia ci ągło ści i nieprzerwanej dostawy gazu w przypadku awarii stacji lub gazoci ągu zasilaj ącego stacj ę I stopnia w Żabnie - konieczne jest poł ączenie sieci gazowej średniego ci śnienia pomi ędzy miejscowo ściami Gorzyce (zasilanie od stacji Sieradza), a Czy żowem (zasilanie od stacji Żabno). • Przebiegaj ące gazoci ągi wysokiego ci śnienie 0 250 i 0 300 wywołuj ą konieczno ść zachowania strefy ochronnej o szeroko ści 15 m od kraw ędzi gazoci ągu. • Wysokie zgazyfikowanie terenów zainwestowanych miasta i gminy Żabno, korzystne jest dla środowiska - a zwłaszcza dla czysto ści powietrza atmosferycznego. Gaz jako ekologiczny no śnik energii ograniczył stosowanie w ęgla, a tym samym emisji dwutlenku siarki i w ęgla do atmosfery. w zakresie telekomunikacji

W chwili obecnej wi ększo ść gminy korzysta z sieci teletechnicznej oraz z sieci telefonii komórkowej. Utrzymuje si ę istniej ące sieci i urz ądzenia telekomunikacyjne oraz dopuszcza ich rozbudow ę i przebudow ę w terenach, w których ustalenia „Studium…” dopuszczaj ą lokalizacj ę takich urz ądze ń. Zaspokojenie potrzeb w zakresie telekomunikacji nast ąpi w oparciu o istniej ącą infrastruktur ę teletechniczn ą, podł ączenie nowych odbiorców mo że wymaga ć rozbudowy urz ądze ń infrastruktury i sieci teletechnicznej, szczegółowy przebieg planowanej sieci teletechnicznej zostanie okre ślony w planach zagospodarowania przestrzennego oraz projektach budowlanych a ustalony w decyzjach pozwolenia na budow ę dla poszczególnych inwestycji. Utrzymuje si ę lokalizacj ę istniej ących sieci i urz ądze ń teletechnicznych, w przypadku kolizji istniej ących urz ądze ń teletechnicznych nowymi obiektami, mo żliwa jest ich przebudowa zgodnie z warunkami technicznymi wydanymi przez zarz ądc ę sieci, Linie teletechniczne nale ży realizowa ć w terenach tras komunikacyjnych, z uzasadnionych powodów technicznych i ekonomicznych dopuszcza si ę mo żliwo ść prowadzenia tras linii teletechnicznych w terenach o innym przeznaczeniu, w ramach jego ustalonego

45 użytkowania dopuszczalnego.

KIERUNKI I ZASADY ROZWOJU KOMUNIKACJI

Komunikacj ę drogow ą z terenami otaczaj ącymi stanowi ą: 1. Droga wojewódzka nr 975 relacji Wielogłowy - Zakliczyn - Wojnicz - Żabno - Dąbrowa Tarnowska 2. Droga wojewódzka nr 974 relacji Szczurowa - Żabno 3. Droga wojewódzka nr 973 relacji Busko Zdrój - Nowy Korczyn - Żabno Uzupełnienie stanowi ą drogi powiatowe oraz g ęsta sie ć dróg gminnych, lokalnych i dojazdowych, których lokalizacj ę dopuszcza si ę we wszystkich terenach przeznaczonych pod zabudow ę kubaturową.

• Istniej ący układ drogowy zabezpiecza skomunikowanie poszczególnych wsi z ośrodkiem gminnym m. Żabnem poprzez sie ć dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Dla poprawy dro żno ści i płynno ści komunikacyjnej koniecznym jest modernizacja i podniesienie parametrów technicznych drogi wojewódzkiej nr 973 oraz modernizacja drogi 975. Nale ży d ąż yć do uzyskania wymaganych dla tej klasy dróg co najmniej parametr klasy technicznej G. Średnio w gminie przez wie ś przebiega 8 dróg o długo ści 9 km w tym 8 gminnych, 1 wojewódzka b ądź powiatowa. Wska źnik g ęsto ści dróg dla miasta i gminy Żabno

2 kształtuje si ę w ilo ści 1,82 km/km , co świadczy o ich du żej g ęsto ści. Nasycenie drogami w obszarze gminy nie jest równomierne. Najwi ększe ma miejsce w obszarze m, Żabna (2 drogi wojewódzkie i 33 miejskie o ł ącznej długo ści 31,1 km) i Ł ęgu Tarnowskim (1 droga wojewódzka, 2 powiatowe i 16 gminnych o łącznej dł. 31,2 km). Najmniej dróg wyst ępuje w miejscowo ściach Czy żów - 2,7 km, Morzychnie - 2,7 km oraz w Janikowicach. • Drogi stanowi ące podstawow ą sie ć - wojewódzkie i powiatowe w obszarze miasta i gminy krzy żuj ą si ę ze sob ą 17 razy z tego 12 w terenach zabudowanych. Wszystkie istotne skrzy żowania s ą kolizyjne, a do najbardziej uci ąż liwych nale żą skrzy żowania w centrum miasta Żabna i w Otfinowie. Najwi ększa koncentracja ruchu ma miejsce w Żabnie, Ł ęgu Tarnowskim, Niedomicach i Otfinowie, powoduj ąc du żą uci ąż liwo ść szczególnie w obszarach zainwestowanych. Uwarunkowaniem ograniczenia uci ąż liwo ści komunikacyjnych jest m.in.: − planowana budowa drogi klasy technicznej głównej poza centrum miasta po jego wschodniej stronie, na kierunku Wojnicz - Dąbrowa Tarnowska,

46 − zabezpieczenie odpowiednich odległo ści linii zabudowy w nowych terenach budowlanych, a w istniej ących podj ęcie działa ń do poprawy klimatu akustycznego, − modernizacja dróg z uwzgl ędnieniem przekrocze ń istniej ących ci ągów rowerowych przez drogi wojewódzkie.

POLITYKA GOSPODARKI GRUNTAMI powinna by ć zorientowana na nast ępuj ące cele: − stworzenie korzystnych warunków do inwestowania, − zapewnienie wpływów do bud żetu gminy i mo żliwo ści sterowania procesami inwestycyjnymi. Cele te b ędą realizowane poprzez: • kumulowanie środków własnych gminy z przeznaczeniem na wykup terenów w atrakcyjnych dla inwestora rejonach, tak, by móc pozyska ć inwestora z zewn ątrz, maj ącego zapewni ć powstawanie nowych miejsc pracy, • okre ślenie zapotrzebowania na tereny budowlane uwzgl ędniaj ące prognozowany popyt na te tereny oraz oszacowanie wielko ści terenów mo żliwych do uzbrojenia w racjonalnym czasie i zakresie rzeczowym, • okre ślenie zasad dysponowania terenami mienia komunalnego, w tym zasad kontroli i egzekucji terminowo ści opłat za korzystanie z mienia gminnego, • aktywn ą realizacj ę wtórnych podziałów geodezyjnych lub scale ń w terenach wyznaczonych w planie miejscowym, • konieczno ść opiniowania podziału działek przy drodze wojewódzkiej przez Generaln ą Dyrekcj ę Dróg Publicznych Oddział Południowo-Wschodni w Krakowie.

Szczególne znaczenie polityki gospodarki gruntami upatruje si ę w stosunku do obszarów, na których przewiduje si ę przyspieszenie zmian w strukturze u żytkowania i zagospodarowaniu gruntów. Ta polityka, ma na celu stworzenie korzystnych warunków dla inwestowania na terenie gminy oraz zapewnienie wpływów do bud żetu gminy. Podstawowe ustalenia polityki gospodarki gruntami będą wi ążą ce przy formowaniu ustale ń w planach miejscowych.

PROGRAM INWESTYCJI PUBLICZNYCH daje podstaw ę do negocjacji z wojewod ą i władzami centralnymi, słu żą cych synchronizacji inwestycji samorz ądowych z inwestycjami rz ądowymi dla pełniejszego wykorzystania

47 efektów inwestowania na wybranych terenach przez zainwestowane grupy inwestorów publicznych i prywatnych. Program inwestycji i przedsi ęwzi ęć publicznych jest te ż dobr ą wskazówk ą dla okre ślania zada ń priorytetowych jak i dla konstruowania rocznych bud żetów oraz kształtowania polityki promocyjnej gminy w sferze inwestycji. Proponowane inwestycje i przedsi ęwzi ęcia publiczne:

1. Inwestycje w zakresie gospodarki wodnej - konserwacja urz ądze ń melioracji szczegółowych.

2. Modernizacja wałów przeciwpowodziowych oraz naprawa - odcinków w obszarze m. Żabno.

3. Zrealizowanie programu dot. skanalizowania m. Żabna i uregulowania gospodarki ściekowej na terenach wsi gminy.

4. Uregulowanie gospodarki odpadami poprzez budow ę wysypiska w Sieradzy.

5. Realizacja o środka sportowo-rekreacyjnego w mie ście Żabnie, Podlesie D ębowym i Bobrownikach.

6. Modernizacja dróg na terenie gminy. 7. Prowadzenie stałej modernizacji obiektów o światy oraz uzupełnienie szkół o obiekty sportowe (boiska, sale gimnastyczne).

8. Budowa poboczy i chodników szczególnie w miejscach o najwi ększym nat ęż eniu ruchu pieszego i kołowego.

9. Budowa ście żek rowerowych.

Polityka w sferze inwestycji publicznych realizuje cele rozwoju i zadania polityki przestrzennej. Głównym zadaniem tej polityki jest zgromadzenie jak najwi ększej ilo ści środków materialnych oraz przygotowanie środków prawnych i organizacyjnych dla uzyskania jako ściowej poprawy w strukturze i organizacji gminy. Podstawow ą grup ą inwestycji s ą przedsi ęwzi ęcia infrastrukturalne, które na przestrzeni najbli ższych lat b ędą pochłaniały du żą cz ęść środków na inwestycje wydatkowane na obszarze gminy lecz trzeba zdawa ć sobie spraw ę, że bez tych wydatków nie osi ągnie si ę znacz ącego post ępu w rozwoju cywilizacyjnym obszaru.

48