De Kempische Genealoog Is Een Uitgave Van Familiekunde Vlaanderen, Regio Kempen En Verschijnt in Maart, Juni September En December
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
De Kempische Genealoog is een uitgave van Familiekunde Vlaanderen, Regio Kempen en verschijnt in maart, juni september en december. Gelieve artikels, advertenties, aankondigingen van activiteiten, in te leveren vóór de 10de van de maand waarin het blad verschijnt bij: Victor Bertels, Thierry de Renesselaan,1, 2390 Malle [email protected] Gelieve alle correspondentie voor Regio-Kempen te zenden naar: Theo Peeters, Stwg op Zevendonk 38/1 2300 Turnhout e-mail: [email protected] tel: 014/41.89.86 Studiezaal : Kasteel de Renesse Lierselei 30, B-2390 Malle (Oostmalle) Website: www.fv-kempen.be Erevoorzitter : Eugeen Van Autenboer (†) Erebestuurslid: Florent Bosch (†) Ereleden: Elisa Nijs (†) Jos Van Breen (†) Voorzitter: Marc Van den Cloot Salphensebaan 24, 2390 Malle 03/312.26.54 [email protected] Ondervoorzitter: Frans Renaerts Sint-Jozefslaan 78, 2400 Mol 014/81.48.27 [email protected] Secretaris: Theo Peeters Stwg op Zevendonk 38/1 2300 Turnhout 014/41.89.86 [email protected] Penningmeester: Victor Bertels Thierry de Renesselaan 1, 2390 Malle 03/312.29.89 [email protected] Bestuursleden: Dago Peeters Burg. Bossaertlaan 10, 2350 Vosselaar 014/55.61.00 Webmaster [email protected] Mariette Backs Wandelweg 4, 2980 Halle-Zoersel 03/383.26.16 [email protected] Paul Desseyn Druivenlaan 1, 2390 Malle 03/312.14.07 [email protected] Gerard Keysers Berkenlaan 8, 2275 Poederlee 014/88.22.84 [email protected] Andre Sannen Achterbos 208, 2400 Mol 014/31.93.26 [email protected] Herman Van de Leur Schorvoortstraat 117, 2300 Turnhout 014/41.67.46 [email protected] Andre Van Steenbergen Pastorijstraat 19, 2275 Wechelderzande 03/383.38.69 [email protected] E D I T O R I A A L Wanneer deze editie in uw handen komt loopt 2015 op zijn einde, en is het de moment om even achteruit te blikken op het voorbije werkingsjaar. -Familiekunde Vlaanderen vierde zijn 50 jarig bestaan met een groots opgevat congres in het Felix archief in Antwerpen. Wij konden ons verheugen op twee druk bezette dagen met eminente sprekers en een vijftig tal standen. Een minpunt was spijtig genoeg de totale afwezigheid van enige media belangstelling. Blijkbaar zijn plaatselijke openingen van café’s of privé feestjes belangrijker nieuws voor bepaalde kranten of TV stations! -We kregen wel respons op onze vraag om een TV programma over afstamming. In samenwerking met het productiehuis Blashoffski werd het programma “Ben ik familie van…” ingeblikt voor KETNET. Een reeks van zes afleveringen waarin jongeren tussen de 9 en 14 jaar op zoek gingen naar hun voorouders. De zender verbond daar eveneens het “stambos” aan waar kinderen hun eigen kwartierstaat konden maken en insturen. -Vlaams stam werd in een nieuwe “format” gestoken en de artikelen meer gespreid over gans Vlaanderen werden tevens leesbaarder gemaakt. De transformatie kan als geslaagd beschouwd worden. -Het DNA project, oorspronkelijk initiatief van Regio Kempen, kent een blijvend succes. Het werd uitgebreid over gans België en Frans Vlaanderen en ook de Nederlandse “Zonen van Adam” zullen deelnemen aan dit project om hun resultaten van 17 markers te verruimen tot 37 markers. Dit alles onder het impuls van onze voorzitter Marc Van den Cloot en de medewerking van het onderzoeksteam van de KUL. -Onze klassieke genealogische dagen, telkens de eerste woensdag van de maand, kenden een blijvend succes. Onze uitgebreide bibliotheek biedt immers de mogelijkheid om ter plaatse heel wat informatie te verzamelen, ook al is die verspreid over verschillende gemeenten. -Wij konden ook rekenen op heel wat leden en sympathisanten die ons in grote getale bidprentjes en rouwbrieven bezorgden of tijdelijk ter beschikking stelden om digitaal te verwerken. Met heel veel inzet van Mariette Backs en Andre Sannen worden die allemaal ingescand en/of geklasseerd. -Alhoewel het lidmaatschap van Familie Vlaanderen over het algemeen wat onder druk staat, stellen wij vast dat het aantal leden van Regio Kempen op peil blijft. Dit tijdschrift probeert er voor te zorgen dat plaatselijk nieuws naar de leden doorstroomt. Een bijzondere dank gaat uit naar Maria De Bie die ons uitgebreide copy bezorgt over soldaten uit de eerste wereldoorlog. Misschien zijn er nog lezers die documentatie hebben die in aanmerking komt voor publicatie in onze Kempische Genealoog. Overwin de drempelvrees en laat het ons weten. Meer uitgebreid nieuws vind u in ons jaarverslag 2015 dat begin februari op onze website zal verschijnen. Wij wensen al onze leden vreugdevolle eindejaarsfeesten en een gezond en hoopvol 2016 Vic Bertels 3 DOMEIN de RENESSE vzw : 30 JAAR Al vele jaren pronkt het kasteel de Renesse van Oostmalle op de voorpagina van de Kempische Genealoog. Het is de thuisbasis van FV Regio-Kempen en vele genealogen hebben al kennis kunnen maken met het kasteel en zijn prachtige omgeving. Geschiedenis van het kasteel De heren van Oostmalle duiken op rond 1300 en na 1302 blijken er twee heerlijkheden te bestaan. In 1374 koopt Costijn van Berchem een halve heerlijkheid. Willem van Berchem bouwde tussen 1461 en1464 een nieuw kasteel . Van deze “Berchemburcht” is niets bekend. De enig zichtbare overblijfselen zijn de keldermuren van de donjon en de tornooibalk in de ridderzaal. Willems dochter Elisabeth huwde Wouter van Hamal en erfde zo de bezittingen van Oostmalle. Via Hamal kwamen daar uitgebreide Limburgse en Waalse gebieden bij. Anna van Hamal huwde in 1501 met Frederik van Renesse, uit het Zeeuwse geslacht, die onder meer drossaard van Breda,raadsheer van Keizer Karel V en stadhouder van Holland, Zeeland en Friesland was.Door dit huwelijk werden twee families verenigd die aanzienlijke bezittingen hadden. In 1505 verwierf Frederik van Filips de Schone (vader van Karel V) de hoge rechtsmacht over de halve heerlijkheid van Oostmalle. Na Frederiks dood in 1538, volgde zijn zoon Jan hem op in al zijn functies. Hij huwde Elisabeth van Nassau, bastaarddochter van graaf Hendrik III van Nassau, oom van Willem de Zwijger. De Nassau’s kwamen vaak in Oostmalle en Willem de Zwijger had er een eigen Prinsenkamer. Jan van Renesse en het kasteel dat hij liet bouwen 1545/1548 Jan van Renesse liet tussen 1545-48 een nieuw kasteel bouwen. Een gravure van rond 1680 in het boek Notitia Marchonatus van baron Jacques Le Roy is de oudste bekende afbeelding. Het kasteel kende zijn grootste uitstraling in de 16de eeuw. Bewoond door een familie met aanzien, lag het op de reisweg van heel wat groten der aarde: Keizer Karel V, landvoogdes Margaretha van Parma, de graaf en de gravin van Hoorn, Willem van Oranje en vele anderen. In 1602 kocht Frederik de andere halve heerlijkheid van de priorin van het klooster van Onze- Lieve-Vrouw-Presentatie. Zo werd hij de eerste heer van heel Oostmalle. Na zijn dood trok 4 de familie rond 1635 naar ’s Herenelderen nabij Tongeren. Enkel dienstpersoneel en de dorpsschout, als vertegenwoordiger van de heer, woonden nog in de dienstgebouwen. Het kasteel werd verwaarloosd en uiteindelijk werden het vervallen opperhof en de kasteelhoeve in 1793 volledig afgebroken en het afbraakmateriaal verkocht. De nieuwe bloeiperiode In 1830 verkocht graaf Clément Wenceslas de Renesse-Breidbach het kasteeldomein. De koper van de Oostmalse bezittingen was burggraaf Léonard du Bus de Gisignies. Tijdens het Hollands bewind was hij achtereenvolgens lid en later voorzitter van de Tweede kamer, gouverneur van Zuid Brabant (huidige provincies Vlaams en Waals Brabant en Antwerpen) en tenslotte tot werd hij commissaris-generaal van Nederlands Oost-Indië. Na zijn terugkeer in 1830 (nog voor de Belgische revolutie) benoemde Willem I hem tot staatsminister. Het kasteel werd tot landhuis omgevormd, het domein werd helemaal ommuurd en hij liet een typisch Engelse tuin aanleggen met merkwaardige bomen o.a. drie Sequoia Wellingtonia’s of mammoetbomen. De familie du Bus woonde drie generaties lang in Oostmalle. Opnieuw in handen van de Renesse In 1896 huwde Isabelle, enige dochter van Bernard-Daniel du Bus, met Maximiliaan de Renesse Breidbach. Na haar dood in 1912 hertrouwde de graaf met haar nicht Godelieve, de enige dochter van Chrétien, de andere du Bus-erfgenaam. Zo kwam het enorme du Buspatrimonium geheel in handen van de familie de Renesse-Breidbach. In 1920 verbouwde Maximiliaan het kasteel in Vlaamse neorenaissancestijl, de werken stopten echter na de afwerking van de rechtervleugel. De 16de eeuwse linkervleugel bleef bestaan maar raakte in verval. De zonen uit het eerste huwelijk van graaf Maximiliaan woonden het langst op het kasteel. Graaf Thierry volgde zijn vader op als burgemeester in 1933 en bleef dat, met uitzondering van de jaren 1966-72, tot aan zijn dood in 1973 Het kasteel overleefde gelukkig de tornado die de kerk volledige verwoestte en het centrum van Oostmalle op 25 juni 1967 zwaar teisterde. 5 Gemeentelijk patrimonium Na de dood van Thierry de Renesse kocht de gemeente in 1982 een domein van 27 ha. van de familie de Renesse. Het kasteel was dan een beschermd monument. In 25 maart 1985 werd, mee op initiatief Marc Van den Cloot, voorzitter van Familiekunde Vlaanderen en van Regio Kempen, in de schoot van de gemeente Malle een vzw opgericht met als doel het beheer van het domein de Renesse. 30 jaar en diverse renovaties later is het kasteel en zijn omgeving een pareltje in het patrimonium van de gemeente Malle. Dank zij een schare van vrijwilligers werden de activiteiten van de vzw geleidelijk uitgebouwd en kan de vereniging een waaier van mogelijkheden aanbieden aan het grote publiek. Het kasteel biedt héél wat mogelijkheden. U kan verschillende zalen huren voor feesten, recepties, tentoonstellingen, vergaderingen, concerten, seminaries, lessenreeksen of andere gebeurtenissen. Dit kan zowel voor particulieren als voor bedrijven. Het kasteel is ook beschikbaar voor verenigingen of families die een uitstap plannen. Zij kunnen het kasteel bezoeken onder leiding van een gids. Ook parkwandelingen, met gids, kunnen aangevraagd worden.