Inspiratieboek Wegennet Buitengebied in Rivierenland
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Inspiratieboek wegennet buitengebied in Rivierenland 19 januari 2016 inhoudsopgave identiteit en regio Rivierenland 1 hoofdstuk 3: wegprofielen 38 voorwoord en leeswijzer 2 categorieën 38 historie van het landschap 3 principe profielen volgens CROW: cat. 1: provinciale wegen 39 Toekomstvisie 4 cat. 2: dorpswegen 40 wegen naar de toekomst in Rivierenland 5-7 cat. 3: gebiedsontsluiting 41 recreatie en toerisme 8 cat. 4: landwegen 42 fietspaden 9 cat. 5: dijkwegen 43 wandelnetwerk 10 naar een gezonde toekomst 11 slotconclusie 45 profiel bedrijfssituering in Rivierenland 12-13 van product tot consument 14-15 colofon Het intern transport per rollerbaan, een hele verbetering in 1909 Inventarisatie / analyse 16 het onderzoeksgebied: regio Rivierenland met de gemeentegrenzen 17 bedrijven en bedrijventerreinen 18 bedrijven en bedrijventerreinen grafieken 19 geomorfologie 20 stroomruggen en komgrond 21 natuur netwerk 22 bedrijfsvormen in het landschap 23 Wegennetwerk 24 wegenkaart 25 wegen en functies 26 wegenkaart 27 inspirerend voorbeeld 28 beschrijving en typologie wegen 29-31 Inspiratie om te komen tot een optimalisatie 32-33 hoofdstuk 1: situering agrarische bedrijven 34 ontwikkelingsvisie fruitteeltbedrijven 34 legenda ontwikkelingsvisie fruitteeltbedrijven 35 hoofdstuk 2: hoofdontsluiting 36 principe oplossing 1 36 principe oplossing 2 37 - inhoudsopgave - Identiteit en regio Rivierenland In het gebied zijn diverse agrarische sectoren actief. Het westen en de komgronden zijn in gebruik bij veeteelt- Dit document levert een bijdrage aan de toekom- bedrijven (melkproductie). Rond de omgeving van Zalt- stige ontwikkeling van de mobiliteit binnen de regio bommel vinden we een concentratie van glastuinbouw. Rivierenland. In de omgeving van Opheusden vindt een intensieve Regio Rivierenland is een samenwerkingsverband tussen doorontwikkeling plaats van laanboomkwekerijen. 10 gemeenten, te weten: Paddenstoelen in Maasdriel (paddenstoelenpact). Op de Neder-Betuwe, Tiel, Buren, Neerijnen, Culemborg, Gelder- stroomruggen langs de rivieren vindt intensieve fruiteelt malsen, Lingewaal, Maasdriel, Zaltbommel en West Maas plaats door het hele gebied, met een zwaartepunt in en Waal. Het valt volledig binnen de provincie Gelderland Buren en Geldermalsen. en het Waterschap Rivierenland. Naast de productie van gezond fruit levert de fruitteelt een belangrijke bijdrage aan het beeldmerk van de regio, waarmee het de recreatie in het gebied ondersteunt. Door de situering tussen de rivieren heeft het gebied een eigen enigszins ‘geïsoleerde’ ontwikkeling meegemaakt. Buren Culemborg Neder-Betuwe Geldermalsen Tiel Lingewaal West Maas en Waal Neerijnen Zaltbommel Maasdriel - identiteit en regio Rivierenland - 1 Voorwoord en leeswijzer De lezer wordt in dit inspiratieboek in het eerste hoofdstuk ‘wegen naar de toekomst’ direct meegenomen in een visie Fruitpact wil de Nederlandse en internationale op de belangrijkste keuzes waar de afstemming agrarische concurrentiepositie van het fruitcluster Rivierenland teelt en infrastructuur voor staat. In de daarop volgende versterken en uitbouwen. Met haalbare doelstellingen hoofdstukken wordt die visie onderbouwd vanuit een en concrete projecten, die op korte en lange termijn analyse van de huidige situatie van de infrastructuur en resultaat opleveren. Voor grote en kleine bedrijven, voor de ontwikkelingen. Vervolgens wordt het boek afgesloten werkgevers, werknemers én voor inwoners. met een overzicht van optimalisatiemogelijkheden van de verschillende onderdelen van het wegennet. Voor het fruitcluster Rivierenland is het belangrijk om een goede aansluiting te hebben op het handelsnetwerk. Een Dit inspiratieboek is mede tot stand gekomen door de ander aspect is de concentratie van fruit gerelateerde enthousiaste inbreng van vertegenwoordigers van de activiteiten zoals verwerking, sortering, verpakking, opslag fruitcluster en van de gemeenten die zijn verenigd in De eerste kersenveiling in 1904 en distributie, dat veel efficiencyvoordelen biedt. Fruitpact het samenwerkingsverband Rivierenland. Fruitpact en heeft dan ook als doelstelling verbetering van de interne- de opstellers van deze verkenning zijn hen daar zeer en externe ontsluiting van het gebied en optimale erkentelijk voor. benutting van weg- water- en spoorwegverbindingen, door te werken aan fysieke ontsluiting en innovatieve logistieke concepten voor transport en locaties. Om de mogelijkheden goed te blijven benutten zijn in de toekomst investeringen op het gebied van ontsluiting en regionaal vervoersmanagement noodzakelijk. Vanuit deze doelstellingen heeft Fruitpact opdracht gegeven voor deze verkenning naar de mogelijkheden om de infrastructuur en de agrarische bedrijvigheid in het algemeen en die van de fruitteelt in het bijzonder beter op elkaar af te stemmen. Vanuit de overtuiging dat Het veilinggebouw met links de directiewoning in 1928 een goede ontsluiting een basisvoorwaarde is voor een gezonde vitale bedrijfstak, maar ook dat een aantrekkelijk en veilig buitengebied van belang is voor de gehele regio. Hiermee sluit deze verkenning aan op het eerder door De kersenveiling van 1958 Fruitpact verspreide ‘Inspiratieboek landschappelijke inpassing agrarische bedrijven in Rivierenland’ . Ook deze verkenning heeft de vorm gekregen van een inspiratieboek. Niet als handboek waarin ‘de oplossing voor alle problemen’ wordt geboden, maar veeleer als een overzicht van zoekrichtingen om verschillende oplossingen –voor de kortere en de langere termijn– te vinden voor verschillende soorten opgaven. Dit boek is dan ook bedoeld om de discussie binnen de sector en van de sector met zijn partners in de regio te voeden met constructieve voorbeelden. 2 - voorwoord en leeswijzer - Historie Het landschap van het Rivierenland is voor een belangrijk deel gevormd door de rivieren Rijn, Waal, Maas en Linge. De huidige landschapsstructuur is een gevolg van dikke pakketten grindrijke, grove zanden die zich hebben afgezet langs de oevers. Aan beide zijden van de rivier ontstonden zo de oeverwallen. Verder van de rivier af konden de lichtere (klei)deeltjes bezinken. Hier zijn de komkleigebieden ontstaan. Door het dichtslibben van de rivierbeddingen zochten de rivieren telkens een nieuwe route, waardoor een patroon van stroomruggen en kommen is ontstaan. Bewoning in het rivierengebied begon reeds voor de jaartelling op de hogere delen van het land, zoals op de oeverwallen en de stroomruggen. Hier vond landbouw plaats in de vorm van een veelal strookvormige verkave- ling haaks op de hoogterichting, zodat er een goede afwa- tering was. Het gebied heeft zich in de agrarische richting verder ontwikkeld. De boomgaarden op de oeverwallen zijn beeldbepalend in het landschap geworden. De oorspronkelijke structuur van het landschap is nog duidelijk herkenbaar, gekenmerkt door een grote dynamiek. - historie van het landschap - 3 Toekomstvisie 4 Wegen naar de toekomst in Rivierenland. de dorps- en landbouwwegen. En het transport van de van belang voor (recreatief) fietsverkeer. producten naar sorteer- en opslagfaciliteiten en van daar De belangrijkste opgaven die zich ten aanzien van de naar de afnemers vindt plaats met steeds grotere vracht- infrastructuur in relatie tot fruitteelt voordoen zijn: auto’s en steeds meer verspreid over het jaar. Hoewel ook • De belasting van landwegen door steeds grotere voer- de infrastructuur de afgelopen decennia is uitgebreid, tuigen, waardoor bermen worden beschadigd en de zowel in dichtheid van het net als de capaciteit en breedte veiligheid van fietsverkeer in het gedrang komt van de wegen, leidt het proces van schaalvergroting toch • Aansluiting van bedrijven met veel en zwaar transport steeds vaker tot problemen, hetzij voor fruitbedrijven die op de regionale wegen is vaak voor een deel voorzien zich niet verder kunnen ontwikkelen, hetzij voor de veilig- door dorps- en landwegen. heid en leefbaarheid van de omgeving. De intensieve • De provincie voert een herstructureringsprogramma transportbewegingen maar ook de steeds grootschaliger uit voor provinciale wegen, waarbij het aantal aanslui- Routes van het fruit bedrijfsbebouwing wordt steeds lastiger in te passen in tingen wordt beperkt. Dit staat op gespannen voet met het landschap en de dorpen. de wens om agrarisch verkeer snel van de dorpswegen De vele uitgestrekte boomgaarden op de stroomrug- Het is om deze reden, dat het Fruitpact het initiatief heeft af te halen. gronden tussen de grote rivieren zijn een begrip in genomen om een verkenning te laten uitvoeren naar Daarnaast mag ook worden geconstateerd dat er al veel Nederland en daarbuiten. En net als in andere agrari- de mogelijkheden voor de toekomst om te komen tot goed geregeld en aangelegd is. Het gebied is voorzien sche sectoren heeft ook hier de ontwikkeling niet stil een goede afstemming tussen infrastructuur en fruitbe- van een degelijk netwerk van Rijks- en Provinciale wegen. gestaan. Omwille van efficiency en productieverhoging drijven in de regio. In deze notitie wordt naast de fruit- Toch zijn er dagelijks opstoppingen op de Rijkswegen zijn hoogstam boomgaarden omgezet in laagstam boom- teelt ook aandacht besteed aan de andere agrarische en ook op de N322 staat het verkeer in de spits vaak vast gaarden. Kleine bedrijven zijn samengevoegd tot grote sectoren in de regio, te weten boomteelt, glastuinbouw bij de aansluiting A73/A50. Optimale benutting van het bedrijven, en er worden steeds meer bedrijfsactiviteiten en melkveehouderij. netwerk is dan ook nog steeds een doel. Aandachtspunt toegevoegd die voorheen uitsluitend bij de