Ruimtelijke Energiescenario's 2030
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Ruimtelijke Energiescenario’s 2030 REGIONALE ENERGIESTRATEGIE ALBLASSERWAARD Bijlage bij Concept RES 2 Ruimtelijke Energiescenario’s 2030 Inhoud Introductie 4 Deel 1 CONTEXT 6 Uitgangspunten 6 Landschap en ruimtelijke Kwaliteit 9 Kernkwaliteiten 10 Ontwerpprincipes 14 Kansenkaart 16 Deel 2 RUIMTELIJKE ENERGIESCENARIO’S 2030 18 Deel 3 De 3 SCENARIO’S 21 Energiecorridor A15 21 Duurzame Linie A27 27 Zonnewaard 33 Deel 4 COnclusies 38 Deel 5 Advies 44 Bronvermelding 48 3 Introductie De gemeenten Gorinchem en Molenlanden Advies aan de RES regio Alblasserwaard werken aan een regionale energiestrategie (RES). Op basis van de scenario-studie en het onderzoek Ten behoeve van de integrale afweging van en de werksessies met stakeholders (2018-2020) benodigd opwekvermogen in 2030, de betekenis adviseert E-Team het volgende: voor het energienetwerk en de ruimtelike en landschappelike inpassing, zin door BVR|E- > Kies voor 1.000 Terajoule als een reëel Team drie ruimtelike scenario’s ontwikkeld. In dit en ambitieus richtpunt voor het op te document worden de gekozen uitgangspunten stellen opwekvermogen elektriciteit in de en de drie scenario’s gepresenteerd. Deze drie Alblasserwaard. scenario’s zin bedoeld als onderzoeksmateriaal > Zet maximaal in op zonnepanelen op voor de RES en richten zich in hoofdlin op de (af)daken van woningen, panden van grootschalige opwekking van elektriciteit. publieke gebouwen, bedrifspanden en boerenschuren. Netbeheerder Stedin heeft de scenario’s benut > Realiseer circa 15 kleinschalige voor een netimpact-analyse. De scenario’s zin in zonnevelden van circa 2 hectare per veld januari 2020 ook voorgelegd aan een selectie van op restgronden en geluidsschermen en bi belanghebbenden in de RES regio Alblasserwaard dorpskernen. en ze zin besproken in een informatieve > Vul dit aan met de plaatsing van 4 bieenkomst voor beide gemeenteraden. De tot 20 windturbines van 5 MW in de hoofdpunten zin opgenomen in het hoofdstuk RES regio Alblasserwaard langs de conclusies. De conclusies uit de net-impactanalyse hoofdinfrastructuren (weg, spoor, water). en de reacties op de scenario’s zin gebruikt voor > Kies hierbi voor scenario A15, aangevuld het opstellen van de (Concept) RES. met een deel van scenario A27. Neem scenario Zonnewaard niet verder mee. > Doe nader locatie-onderzoek voor de windmolens en zonnepanelen in zoekgebieden voor grootschalige opwekvermogens binnen A15 corridor, aangevuld met een zoekgebied voor de toekomst langs de A27 rondom Arkel. 4 Ruimtelijke Energiescenario’s 2030 Introductie 5 Deel 1 Context Uitgangspunten De scenario’s gaan vooral over grootschalige opwekvermogen van zonnepanelen op daken opwekking van elektriciteit. Ze benoemen uit van bedriven, boerenschuren en kleinschalige oogpunt van integraliteit ook de mogelikheden dorps-zonneweides. Deze basis wordt als kansrik voor warmte en brandstoffen/waterstof. gezien op basis van de participatieavonden met belanghebbenden en experts in 2018 en Tevens zin de nu bekende ‘piplinprojecten’ 2019. Ook is in de basis opgenomen het huidige meegeteld en gelden de aannames zoals opwekvermogen van de 3 windturbines bi omschreven in het Bouwstenenrapport ‘de kern Giessenburg en de 2 windturbines die gerealiseerd van de strategie’: 20% energiebesparingen tot 2030 ten opzichte van 2016 en 35% duurzaam opgewekte energie van het totale energiegebruik in 2030. De RES regio Alblasserwaard draagt tenminste naar rato van oppervlakte/inwonertal bi aan de nationale doelstelling van 35 Terawattuur elektriciteit op land. Dit betekent dat elk scenario tenminste 630 TJ (0,175 Twh) hernieuwbaar opgewekte elektriciteit moet opwekken. We onderzoeken in elk scenario hoeveel redelikerwis nog méér kan worden opgewekt, want de regionale ambitie ligt hoger dan 630 TJ. Dat zou betekenen dat in 2030 tweederde deel van het totale elektriciteitsgebruik uit eigen hernieuwbare bronnen komt – dus 1.315 TJ van de 1.986 TJ. Elk scenario mikt daarom op een ambitieus ontwikkel-pad richting energieneutraliteit, passend bi die ambitie. In elk van de drie scenario’s is een vast onderdeel meegenomen. Deze basis bestaat telkens uit een Deze kaart geeft een deel van het elektriciteitsnet aan met de belangrijkste stations; de ‘stekkers’ in het gebied 6 Ruimtelijke Energiescenario’s 2030 zullen worden in Gorinchem bi Groote Haar. In hoofdlin wordt gerekend op basis van bewezen technieken voor elektriciteitsopwekking: Het opwekvermogen van zonnepanelen op windenergie en zonne-energie via zonnepanelen. woningen wordt niet meegeteld. Dit wordt door het Na 2030 is het ook mogelik om innovatieve Rik beschouwd als een autonome ontwikkeling technieken mee te rekenen. In de scenario’s die niet mag meetellen in de RES. worden wel innovaties genoemd: waterkracht, waterstof, groengas, aquathermie, geothermie. Deel 1 Context 7 Deze kaart geeft de gebieden aan waar een beschermingsstatus voor geldt en waar energie-projecten rekening mee moeten houden 8 Ruimtelijke Energiescenario’s 2030 Deel 1 Context Landschap en ruimtelijke kwaliteit Het landschap van de Alblasserwaard is doorkruist door Merwedekanaal en het Kanaal van onderdeel van het Groene Hart en bestaat voor Steenenhoek. Water is zowel in de stad als bi de een groot deel uit beeldschone en echte Hollandse dorpen altid aanwezig. Vroegere rivierduinen, veenweidepolders. Een belangrik vraagstuk eendenkooien en molengangen, zoals bij dat is gekoppeld aan de energietransitie is hier Unesco werelderfgoed Kinderdijk-Elshout, de bodemdaling. Veenoxidatie zorgt voor CO2 sieren het landschap. uitstoot. Langs de rivieren liggen woonkernen en De oriëntatie van de bewoningslinten en watergebonden bedrijven. De scheepsbouw is ontginningsbasis in het gebied is oost-west. een kenmerkend onderdeel van de economie hier, Langgerekte dorpslinten en dikdorpen worden net als logistiek en voedingsmiddelenindustrie. afgewisseld door waterlopen en soms een Grote energiegebruikers, maar ook initiatiefrik in moderne landinrichtingsweg met bedriven. duurzame energieprojecten. De economie van Gorinchem is een doorsnede van Nederland in het De provinciale wegen N214 en N216 vallen op klein. Molenlanden is voornamelik een economie door een moderne inrichting met hoge bomen. De van agrariërs en aanverwante sectoren, bouw en openheid van het poldergebied is groot, dat biedt kleine dienstverlening. Langs de A15 staan drie vergezichten tot de Krimpenerwaard en richting opvallende windturbines en bi Wingaarden ligt Lopik. een gasverdeelstation. Het gebied is in trek bi weidevogels en veel boeren Het feit dat zowel de A27 als de A15, de zin aangesloten bi de agrarische natuurvereniging. Betuwelin en de Merwedelingelin het gebied Een paar Natura 2000 gebieden en diverse doorkruisen, maakt de Alblasserwaard goed moerasnatuurgebieden zin te vinden in de bereikbaar en strategisch gelegen tussen Alblasserwaard. Op een steenworp afstand ligt Utrecht, Metropoolregio Rotterdam – den Haag de Woelse Waard en de Biesbosch langs de en Noord- Brabant. Een groot deel van de Merwede. vervoersstromen via de snelweg, de rivieren en de Betuwelin gaan alleen maar door deze regio heen. De cultuurhistorische waarde van de De vervoerscorridors en industrieën aan deze Alblasserwaard is groot. Gorinchem bezit als deel infrastructuur gebruiken een groot deel van de van de Nieuwe en Oude Hollandse Waterlinie energie in de regio. een vesting. De stad en het ommeland worden Deel 1 Context 9 Deel 1 Context Kernkwaliteiten Bi eventuele nieuwe ontwikkelingen en Veenweidegebied energieprojecten dient omzichtig te worden Het veenweidegebied is een ontgonnen omgegaan met de waarden en het karakter van veenvlakte die als graslandpolder is ingericht. deze streek. Deze zin vertaald in de volgende Kenmerkende kernkwaliteiten en de betekenis landschappelike kernkwaliteiten welke altid voor energieprojecten zin: moeten worden meegewogen bi beslissingen over > De visuele openheid met verre zichten en energieprojecten. Een energieproject zal in het horizon: cluster projecten zodat ze het rivierengebied anders worden ontworpen dan in de totaalbeeld niet te zeer verstoren. veenpolders. > Diken, kaden en weteringen, gave tiendewegen en oude molens: behoud het Deze kaart komt uit de Handreiking ruimtelijke kwaliteit voor de Alblasserwaard van de provincie Zuid-Holland. Hierop is zichtbaar de belangrijkste landschappelijke structuren waar energieprojecten rekening mee moeten houden 10 Ruimtelijke Energiescenario’s 2030 landschapsbeeld en wees terughoudend met sloten): kleinere energieprojecten volgen de energieprojecten. oriëntatie van de verkaveling. > Van oost naar west lopen vroegere > Er zin drie categorieën dorpslinten met bi stroomruggen (zeeklei-afzettingen) met de kernen vaak een ‘verdikking’ van meer daarin de grotere wateringen met langgerekte recente dorpsuitbreidingen en bedriven. historisch en organisch gegroeide dorpslinten. Energieprojecten voegen zich naar dit Grotere energieprojecten volgen de oost-west karakter: hooforiëntatie. > Veenpolderlinten: op water georiënteerde > De verkaveling is langgerekt in noord- bebouwing. zuidgerichte ‘slagen’ (lange percelen en > Ruilverkavelingslinten: meer recente/ moderne wegen met erven als eilanden in de ruimte. > Diklinten: (historische)bebouwing op en onder aan de kronkelende dik, het verschil hoog – laag is opvallend. Cultuurhistorische en archeologische waarden De Alblasserwaard is zeer rik aan cultuurhistorie. De polder zelf is een uniek landschappelik ensemble. Energieprojecten zin mogelik in combinatie met cultuurhistorische waarden mits zorgvuldig ontworpen, maar houden