Holland Shopping Centre USA: P.O

Number 570 December 2017

Helping you do more, Since 1954, DUCA has been helping MAANDBLAD Co-operative Banking be more and achieve Dutch Canadians meer te doen en meer more with your money te bereiken by providing leading financial With a Dutch Touch and your life. services and great rates.

www.duca.com

deMonthly magazine for Canadians and Americans ofkrant Dutch origin Holland Shopping Centre USA: P.O. Box 559, Niagara Falls, NY 14304 Canada: P.O. Box 35026, Oakville, ON L6L 0C8 www.hollandshop.com Toll Free: 1.800.270.3595 Prettige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar!

Haastrecht, Boezemmolen Nr. 6 Foto: Sasja Milenkovic

find your favourite piece from the Boerenbont collection! Agreement No. 40017090 Holland Shopping Centre takes pride in being one of the largest distributors in North America! (Canada) See our full collection online at www.hollandshop.com Periodicals USPS New Westminster Chilliwack 003-365 (USA) 141Columbia St E, New Westminster 8983 Young St, Chilliwack SINGLE COPIES: $3.90 BC, Canada, V3L 3V9 BC, Canada, V2P 4R9 Annual subscription: $44.95 [email protected] [email protected] 2 yr subscription: $82.50 - 3 yr subscription: $117.50 Overseas annual subscription: $99.95 (604) 522-8333 (604) 792-0272 NIEUWS UIT NEDERLAND Zonen Prinses Margriet delen alvast in de erfenis van hun grootouders De kinderen van prinses Margriet van dagblad De Telegraaf naar het sen Maurits, Bernhard, Pieter-Christi- zich moet houden. Bernhard ontkent en mr. Pieter van Vollenhoven zitten ’Oranje vermogen’. De Rijksvoor- aan en Floris werd Stichting Royale, overigens dat hij dit kapitaal heeft ge- er sinds kort extra warmpjes bij. Het lichtingsdienst bevestigt namens het gevestigd op Paleis Het Loo, opge- bruikt om er zijn veelbesproken vast- familiekapitaal, dat grotendeels uit de Koninklijk Huis de uitkeringen die heven. Prins Bernhard, de meest on- goed in Amsterdam van te kopen.”Al erfenis van oma Juliana bestaat, blijkt Stichting Royale, waarin het familie- dernemende zoon van Margriet, is ons geld is zelf verdiend en er zit eerder dit jaar verdeeld te zijn onder kapitaal van de familie zich bevond, sindsdien benoemd tot ’bewaarder’, geen euro familiegeld in”, aldus de de vier prinsen. afgelopen april heeft gedaan. zodat hij de administratie van de geli- prins, die recent onder vuur kwam te Dit wordt duidelijk na onderzoek Direct na de betaling aan de prin- quideerde stichting zeven jaar onder liggen, omdat hij inmiddels 349 huizen in de hoofdstad als belegging op zijn naam heeft staan. De eerder dit jaar uit de Kamer van Koophandel uitgeschreven Stichting Royale werd in 2006 door prinses Margriet opgericht op advies van ABN Amro. Trustmaatschappij TMF, met vestigingen in talloze belastingparadijzen, trad elf jaar lang op als uitvoerend bestuurder. In de stichting bevond zich het familievermogen, dat in 2004 fors aangroeide na het over- lijden van Juliana en Bernhard. Naar schatting bedroeg hun totale nagela- ten vermogen destijds zo’n tweehon- derd miljoen euro. Stichting Royale kwam voort uit het zogeheten ’Familie Vermogen Fonds’ van ABN Amro, oorspronkelijk bedoeld voor vermogende families om erfbelasting te omzeilen. Het voordeel van een dergelijk familiefonds is dat het rendement op het ingelegde vermogen is vrijgesteld van 20 procent erfbelasting. Dus hoe eerder je Familiefoto van Prinses Margriet en prof.mr. Pieter van Vollenhoven ter gelegenheid van hun 50-jarig huwelijksjubileum op 10 januari het familievermogen in zo’n fonds 2017. Op de foto staan van links naar rechts: Anna, Prins Maurits, Lucas, Prinses Marilène, Felicia, Isabella, Prins Bernhard, Samuel, stopt, hoe minder je als ervende prins Prinses Annette, Benjamin, Prinses Margriet, prof.mr. Pieter van Vollenhoven, Emma, Prinses Anita, Pieter, Prins Pieter-Christiaan, Ma- aan de fiscus hoeft af te dragen. gali, Willem Jan, Prinses Aimée, Eliane en Prins Floris. (Foto: RVD) Emeritus hoogleraar belastingrecht Number 570, December 2017 PRINTED IN CANADA NIEUWS UIT NEDERLAND Richard Happé noemde deze om- zeilconstructie al eerder ethisch niet Meer buitenlandse wenselijk. “Iedereen die hieraan mee- studenten aan EUR werkt, zowel de klant als de fiscaal Monthly magazine for Canadians and Americans of Dutch origin jurist die het bedacht heeft, probeert De Erasmus Universiteit Rotterdam iets te bereiken wat de wetgever juist (EUR) heeft tien procent meer buiten- niet wil”, aldus Happé. Een wetswijzi- landse studenten dit schooljaar. ging uit 2010 maakte een eind aan de Uit steeds meer verre landen ko- mogelijkheid om via deze zogeheten men leerlingen naar Rotterdam. Duit- ’afgeschermd particulier vermogens’ se studenten (922) vormen nog altijd erfbelasting te ontwijken. veruit de grootste groep. Afgelopen jaren groeide bovendien India is een van de ’doellanden’ van wereldwijd verontwaardiging over PO Box 35026, Oakville, ON L6L 0C8 de EUR en de inzet lijkt beloond: in fiscale constructies waarbij trust- de krant 2014 kwamen nog 48 studenten uit maatschappijen betrokken zijn. Dit NIEUWS UIT NEDERLAND India, dit jaar staat de teller op 349. gebeurde na onthullingen als ’Pa- Ook het aantal Vietnamese studen- nama Papers’ en recenter ’Paradise Vuurwerkdiscussie begint weer ten is gegroeid: van achttien in 2014 Papers’ waarbij de gegevens van tot 67 nu. Verder telt de universiteit beroemde klanten van trustmaat- De jaarwisseling voor het eerst studenten uit Mada- schappijen, die gebruik maakten van moet een gecontro- gaskar, Panama, Saoedi-Arabië en belastingtrucs, op straat kwamen te leerd evenement wor- Tunesië. In totaal zijn er meer dan liggen. den met professionele 115 nationaliteiten. Volgens diverse geraadpleegde vuurwerkshows. Zelf Het aantal internationale studenten fiscalisten zal de door Panama Pa- vuurwerk afsteken kwam uit op 5628, tien procent meer pers toenemende kritiek op dit soort voor de deur is dan dan in het vorige collegejaar. De uni- fiscaal gedreven constructies hebben taboe. versiteit vermoedt dat het toegeno- meegewogen bij de beslissing van Dat stelt de Stich- men aantal Engelstalige opleidingen prinses Margriet om Stichting Royale ting Maatschappij en in Rotterdam daaraan bijdraagt. op te heffen. “Het feit dat hun stich- Veiligheid (SMV), on- ting door een trustmaatschappij met der voorzitterschap NIEUWS UIT NEDERLAND vestigingen in belastingparadijzen van prof. mr. Pieter bestuurd werd, valt tegenwoordig niet van Vollenhoven, in Expositie naar VS zo lekker meer bij het grote publiek. een notitie waarin ze De Rotterdamse tentoonstelling En helemaal bij publicitair kwetsbare de discussie weer Verticale Steden verhuist naar Yale families, zoals de Oranjes, moet je dit aanzwengelen. “Met University in de Verenigde Staten. niet meer willen”, stelt een fiscaal ad- 482 vuurwerkongevallen die behan- De belangenvereniging van de De tentoonstelling komt uit de ko- viseur van superrijken, die anoniem deld moesten worden op de Spoed- vuurwerkbranche vindt het plan onzin ker van het Rotterdamse bedrijf M&H wenst te blijven. eisende Hulp, 31 verloren vingers, en vindt dat het kleinschalig vuurwerk EXPO. Verticale Steden was vorig De Rijksvoorlichtingsdienst on- vier (deels) geamputeerde handen, afsteken voor de deur een traditie is jaar nog te zien in de Bibliotheek derstreept in de beantwoording van 176 personen met oogletsel, kan je die niet mag verdwijnen. Rotterdam. De expo bestaat uit twee- vragen over Stichting Royale dat het toch niet spreken over een gezellige De discussie over het vuurwerkver- honderd modellen van de hoogste fonds van de koninklijke familie tot avond”, meent de SMV, die dan ook bod keert jaarlijks terug, net als die gebouwen ter wereld. Ook model- doel had het “familievermogen voor pleit voor een viering op een centraal over Zwarte Piet. len van gebouwen die nooit zijn ge- een aantal jaren ongedeeld in stand punt. De SMV bepaalt vaak de agen- Twee jaar geleden werd nog een maakt zitten ertussen. De directie te houden”, en dat het bovendien da voor veiligheidsvraagstukken en Vuurwerkmanifest opgesteld, waarin van de universiteit heeft de expositie steeds “volledig fiscaal transparant” is invloedrijk met mensen als Hans artsen en partijen als GroenLinks en in Nederland gezien en heeft het di- was en dat over het gehele vermogen Wiegel en Jozias van Aartsen in het SGP het verbod op de verkoop van rect geboekt. Hij is twee maanden in “alle verschuldigde (schenk)belasting bestuur. vuurwerk bepleitten. Amerika te zien. is afgedragen”. December 1, 2017 2 de krant December 2017

Dankbaarheid

nder miljoenen Kerstbomen moois in. Iets van samen delen en je liggen straks weer miljarden best doen om eens aan een ander te cadeautjesO voor de kinderen en grote denken en niet aan jezelf. En dat is mensen in Amerika, Canada, Neder- natuurlijk een mentaliteit om te koes- land en al die andere landen waar teren. in vrede en voorspoed Kerstfeest gevierd kan worden. En dankbaar worden die cadeautjes uitgepakt. Al- Tom Bijvoet hoewel het schijnt dat sommigen niet eens altijd zo dankbaar zijn: ‘ik wou een X-box en krijg een Harry Potter- van huis uit boek. Ik wil geen boek, ik wil video- games’. Het zal in sommige gezinnen De dankbaarheid van de meeste de kerstsfeer enigszins verdrukken. ontvangers is echt wèl gemeend. En Maar ik wil de traditie om elkaar met natuurlijk is het leuk om die X-Box te de kerstdagen een cadeautje te ge- krijgen. En ook dat Harry Potterboek. ven niet teniet doen. Er zit wel iets Maar het is een oppervlakkige dankbaarheid. Een dankbaarheid van korte duur. Want al snel is het boek uitgelezen of komt er een nieuwe X-box met nog betere grafische mo- gelijkheden en nog betere geluids effecten.En zo vergaat het ons allen. de krant Het echte geluk zit niet in spullen. Al denken veel mensen dat vaak wel. Het echte geluk zit in de relaties met P.O. Box 35026 de mensen om ons heen, de liefde Oakville, ON L6L 0C8 voor het leven, ervaringen en beleve- P.O. Box 559 nissen, en het geloof in alles wat ons bewind in Tsjechoslowakije, waar wat een heerlijkheid, wat een feest. Niagara Falls, NY 14304 dierbaar is. En daar staan we als het in vergelijking met het vrije westen Ik zal dat moment nooit vergeten. De goed is rond de kerstdagen bij stil. een mate van economische schaars- gelukzaligheid van de traktatie, maar Tel: (905) 465-0777 Eigenlijk zouden we die dankbaar- te heerste, zat ik in Praag in een ook het moment, samen met oma in [email protected] heid niet moeten beperken tot de ‘Konditorei’. Met mijn harde wester- de lunchroom, hing niet af van luxe kerstdagen. En veel mensen doen se D-marken kon ik bestellen wat en overvloed. Het geluk zat hem in www.mokeham.com/dekrant dat gelukkig ook niet. Maar deze tijd ik wilde. Ik nam een kopje koffie en de aandacht, het samenzijn en het www.facebook.com/dekrant van het jaar is natuurlijk wel altijd een iets wat voor een taartje moest door- moment van genegenheid, liefde en mooie aanleiding om terug te blikken gaan. Zoals zoveel in Oost-Europa in dankbaarheid. Want de dankbaar- De Hollandse Krant is an independent op het vele wat we hebben om dank- die jaren leek het meer dan het was. heid straalde uit de ogen van het klei- Canadian monthly publication in the Dutch language, is without political or religious baar over te zijn. De bodem was kartonachtig en de ne meisje. En u kunt zich voorstellen affiliation and is dedicated to providing cov- Om te beginnen wil ik U allen heel vulling was duidelijk niet met echte dat datzelfde gold voor de oma. Die erage of events and issues of interest to hartelijk bedanken: weer een jaar De room bereid. Aan het tafeltje naast nam zelf niets, en betaalde met de Canadians and Americans of Dutch origin. Krant, waarmee ik alweer mijn tiende me zat een oudere vrouw met een lichte aluminium muntjes die ze des- ______jaar afsluit als editor. Wie had dat ge- meisje van een jaar of zes. Oma en tijds in die contreien gebruikten. Haar dacht toen wij in 2007 bijna het einde kleindochter. Het kleine meisje keek portemonnee was bijna leeg zag ik. PUBLISHED BY van De Hollandse Krant in de ogen met verrukte ogen naar al de prach- Ik denk dat dat meisje, nu een vrouw Mokeham Publishing Inc. Oakville, Ontario keken. Tien jaar verder en still going tige taartjes die uitgestald lagen op van rond de veertig, dat moment nog strong! Daar plakken we, dat beloof de schaal die de serveerster in haar steeds koestert. Ook al kan ze nu in EDITOR: ik u, nog een flink aantal jaartjes aan handen had. Ze kon niet kiezen. Oma inmiddels vrij Tsjechië zoveel slag- Tom Bijvoet, [email protected] vast, met uw steun. Dank gaat na- glimlachte geduldig. De serveerster roomgebak kopen als ze wil. tuurlijk ook uit naar al onze adverteer- zuchtte vermoeid, maar dat had het Bij die herinnering laat ik het voor BUSINESS DEVELOPMENT & ders. Kijkt u deze Krant eens goed meisje niet door. Uiteindelijk viel de deze Krant, waarmee ik mijn tiende COMMUNITY RELATIONS: door en steun onze adverteerders keus om een knalroze gebakje met jaar als redacteur afsluit. Ik wens u [email protected] waar u kan! een toef witte neproom erop. Het allen een gezegend, zalig, prettig en FINANCE & ADMINISTRATION: Dankbaar ben ik ook voor de vele kind nam haar eerste hap. Ze keek vooral ook dankbaar Kerstfeest toe. Regina de Leeuw, [email protected] lieve, leuke, gezellige brieven en verguld naar Oma. Wat een luxe, En het allerbeste voor 2018! emails die ik iedere maand weer ont- CONTRIBUTORS: vang. Ik heb het al veel gezegd en ik zeg het nogmaals: we kunnen ze niet HOLLANDSE Ontario Lia Wolters, Toronto allemaal plaatsen of beantwoorden, We acknowledge the finan- Henny Campbell, Ottawa maar ze worden allemaal gelezen en cial support of the Govern- - [email protected] gekoesterd! ment of Canada through the Saskatchewan De wereld om ons heen lijkt soms Canada Periodical Fund of Dirk Hoogeveen, Regina de krant the Department of Canadian - [email protected] wel op hol geslagen, met vluchtelin- CANADA POST CORPORATION Heritage. Alberta genstromen, extreme weersomstan- Marijke Jalink-Wijbrans, Calgary digheden en economische crises. Agreement No. 40017090 - [email protected] Maar als we er eens goed bij naden- British Columbia Stefanie Prins, West Vancouver ken, dan hebben we het zelf zo gek - [email protected] nog niet. Wij wonen in de veiligste, Return all undeliverable Canadian addresses to: Annemieke Hengeveld, Creston welvarendste landen van de wereld. DE KRANT, PO Box 35026, Oakville, ON L6L 0C8 - [email protected] We hebben het beter dan onze ou- ______Jesse van Muylwijck, Courtenay - [email protected] ders of grootouders het zich in de crisisjaren en tijdens de oorlog ooit POSTMASTER US MAIL OFFICES California hadden kunnen voorstellen. Er is DE KRANT (USPS 003-365) is published monthly on the first of Aubrey Beauchamp, San Clemente overvloed aan vrijwel alles en ner- - [email protected] the month by Mokeham Publishing Inc., Georgia gens gebrek aan. Behalve misschien PO Box 35026, Oakville, ON L6L 0C8, Canada Herman Thorbecke, Cornelia aan dankbaarheid. (862 Peace Portal Drive, Blaine, WA 98230) - [email protected] Want waarom zijn er zoveel mensen toch zo ontevreden, zoals we Subscription rate $44.95/year, $82.50/2 years, $117.50/3 years. The Netherlands Periodicals postage paid at US Mail, Blaine, WA 98231 Geeri Bakker, Sassenheim zien in de polarisatie die in veel lan- - [email protected] den, onze eigen landen incluis, tot Address changes in the USA please forward to: Jan Bosgraaf, Staphorst onenigheid zelfs tot binnen families DE KRANT, P.O. Box 559, Niagara Falls. NY 14304 - [email protected] leidt? Of is het juist die welvaart die er Paula Lampe, The Netherlands voor zorgt dat het materiële belangrij- - [email protected] Privacy Statement Mokeham Publishing & Maandblad de Krant: On rare occasions we may ker wordt dan het spirituele? wish to share the contact information of our clients with organizations we partner with for informa- All or any paid subscription fees Een jaar of dertig geleden, in de tional services or offers that we believe could be of use to our clients. Please inform us at our regu- are non-refundable lar e-mail or postal addresses if you wish to exclude your contact information from that process. laatste jaren van het communistisch For more information, please contact our privacy officer at [email protected]. December 1, 2017 December 2017 de krant 3

NIEUWS UIT NEDERLAND Absolute fi lerecords op de Nederlandse wegen in de maand november

In de maand november noteerde de ANWB diverse fi lerecords. Op de drukste dagen stond het verkeer op de Nederlandse wegen over een totale afstand van circa 1000 kilometer stokstil. “De maand november is nu eenmaal een drukke maand, niemand is met vakantie. Het is vaak extreem vol op de wegen. Bovendien is het regenachtig en donker. Er gebeuren veel ongelukken, wat betekent dat er lange opstoppingen ontstaan”, zegt Arnoud Broekhuis van de ANWB Ver- keersinformatie. “Je merkt aan alles dat er een ver- zadiging optreedt. De wegen slibben dels weten we dat de opstoppingen voor een langetermijnvisie. “Een ac- biliteit op te vangen en de bereikbaar- weer vol omdat er, mede als gevolg ook na 2020 zullen toenemen. Het tieplan waarin alle oplossingen be- heid op termijn te verbeteren.” van de economische groei, veel meer wordt al veel erger bij een geringe keken worden en langdurig worden Niet alleen vraagt Van Bruggen de verkeer de weg op gaat. Het beschik- economische groei van 2% per jaar, uitgerold. In het regeerakkoord wordt nieuwe bewindslieden het fi leleed bare asfalt is gewoon niet meer toe- en bij een nog hogere groei zal het voor de komende drie jaar in totaal €2 aan te pakken, maar hij wil ook mid- reikend”, meent Patrick Potgraven aantal fi les bijna verdubbelen.” miljard extra uitgetrokken voor infra- delen om de verkeersveiligheid te van de Verkeersinformatiedienst In de brief aan de vaste Kamercom- structuur. Daarmee wordt een goed vergroten en het aantal slachtoff ers (VID). missie I&W pleit de ANWB-directeur begin gemaakt om de groei van mo- terug te dringen. “Bovendien is het ook zo dat we minder goed opletten, want er vinden wel erg veel ongevallen plaats”, stelt Broekhuis. "Natuurlijk is de smart- phone achter het stuur een boos- doener, maar ook gunnen we elkaar steeds minder ruimte. Bij het invoe- gen geven we eerder gas dan dat we op de rem trappen om iemand er- Someone Say Dutch? tussen te laten. Dat resulteert in veel kop-staartbotsingen en een ongeluk FIND THAT UNIQUE OR UNEXPECTED levert je zo een half uur tot een uur extra reistijd op.” GIFT THAT SAYS I’M DUTCH! De ANWB pleit voor een breed pakket aan maatregelen. Als er niets gebeurt, nemen de opstoppingen tot 2030 met zeker 70% toe, voorspelt de bond. Aan de vooravond van de behandeling van de begroting van Infrastructuur & Waterstaat (I&W) vraagt directeur Frits van Bruggen in een brandbrief aan de nieuwe bewindslieden om een actieplan op te stellen om het ’fi lespook’ aan te pakken. “Momenteel loopt de automobilist al een recordvertraging op. De avond- spits is op dit moment al zwaarder dan hij in het recordjaar 2008 ooit is geweest”, stelt Van Bruggen. “Inmid-

Serving Victoria, Southern Vancouver Island & the Gulf Islands

The Wooden Shoe Arie & Trudy Kuyvenhoven

- Dutch & Indonesian Groceries - Delicatessen - Imported Gifts - Over 60 Varieties of Licorice 2576 Quadra Street Victoria, BC V8T 4E2 Open Monday-Saturday, 10am-5pm Closed Sundays and Holidays SPECIALTY BEER WINE FOOD & CANDY Tel: (250) 382-9042 [email protected] visit PETERSGOURMETMARKET .com www.woodenshoedeli.com 4499 Ivanrest Grandville MI 49418 1.800.826.6841

December 1, 2017 4 de krant

Gewoontes en tradities

olgens mij zijn gewoontes en meid de Kerst alsof haar leven er zelfs tradities (ingeburgerde vanaf hangt. gewoontes)V makkelijker aan te leren Ze leerde die traditie aan toen we dan af te leren. trouwden en samen met haar en Als voorbeelden voor deze theorie mijn kinderen in Zwitserland gingen kunnen we beginnen met een paar wonen. Ik vierde uit pure traditie de lichamelijke gewoontes, zoals ro- Kerst met mijn kinderen en haar twee ken, buff elen, neus peuteren en tijd kleuters vonden die boom met echte verspillen, mijn specialiteit. Het is kaarsjes heel prachtig, terwijl Lea het heel makkelijk om aan zulke dingen schitterend vond. Bovendien werden te wennen, maar hoe kom je er weer er cadeautjes uitgedeeld. Wat wil je van af? En hoe staat het met lang- nog meer, gewoon een mooi feest en slaperij en de eindeloze aanschaf dat is het toch ook? Sinterklaas vier- rende dertig lange jaren in Florida zover. Als gevolg van verminderde van dingen die je helemaal niet nodig den we niet, want mijn kinderen wa- hadden we geen andere keuze dan beweeglijkheid van de hoofd-kerst- hebt nog één van mijn specialiteiten. ren in Zuid Afrika opgegroeid en dat kopen. Zelfs toen de kinderen al lang boomhakker, wordt de traditie waar- Ik heb genoeg schoenen voor de rest is een feest dat alleen in Nederland vertrokken waren naar andere we- schijnlijk weer gebroken en kopen we van mijn leven, vooral ook omdat ik een traditie is. relddelen, bleven wij hardnekkig de een boom, een heel klein boompje. tegenwoordig meer slof dan loop. Dat Als speciale sub-traditie voor ons kerst vieren met een prachtige, grote Die wordt dan ondersteund door een brengt me op een idee: meer pantof- familiekerstfeest, werd er elk jaar in boom, versierd in wit en rood. De eni- heel leger kerstmannen en Nutcrac- fels. de Zwitserse bossen een boom ge- ge en nauwelijks merkbare verande- ker soldiers en allerlei, door het hele kapt. Ik wil niet de indruk wekken dat ring was een gestadige toename van huis verspreide versieringen. Ik mop- het kappen van kerstbomen in dat het rood in de boom en natuurlijk het per er wat over maar eigenlijk vind Herman ThorbecKe land normaal en legaal is. Dat was aantal elektrische lichtjes. Het begon ik het heel mooi, gezellig en vooral, het zeker niet en daarom was het oorspronkelijk met 10 of 20 kaarsjes traditioneel. Cornelia, Georgia hele evenement avontuurlijker. Er en nu moeten er honderden witte was absoluut geen kwestie van een lichtjes in. Gekleurde of fl ikkerende Nu wil ik het nog even over heel iets Maar hoe staat het met tradities boom kopen. Ze waren stinkend duur lichtjes, nooit – over my dead body! anders hebben. Om mijn oude versle- en vooral persoonlijke en familietra- en meestal al half uitgedroogd, met Toen we tien jaar geleden naar ten rug zo veel als mogelijk te sparen, dities? Het vieren van verjaardagen, vallende naalden. Bovendien, een Noord Georgia verhuisden en gedu- schafte ik me een 'zero-gravity' stoel bijvoorbeeld. Mijn lieve vrouw, Lea, vers gekapte boom ruikt zo veel lek- rende een van de eerste weken daar aan. Een prachtig, peperduur ding vergeet nooit een enkele verjaardag. kerder. een autotoertje maakten in de Ap- met allerlei elektrisch verstelbare po- Familieleden zonder uitzondering, Tien jaar lang deden we dat en na palachian Mountains, zei mijn lieve sities, interne verwarming en vibratie tot de verste achternichten, kunnen zoveel jaren is zoiets echt een fami- vrouw, Lea: Zie je al die mooie kerst- massage. Ik gebruik hem al een dag rekenen op een felicitatie in een of lietraditie. Ongeveer tegen de vijftien- bomen? (Dat is haar benaming voor of tien, en alhoewel ik nog geen ver- andere vorm. Ze weet en viert zelfs de december werd de hele familie in alle dennenbomen.) Het is tijd dat minderde rugpijn bemerk, ben ik er de verjaardagen van onze honden de auto gepakt, met het bagagerek we onze oude traditie weer tot leven heel tevreden mee. en als het er op aan komt zijn die me op het dak en een bijltje in de kof- brengen en, hoewel het nog maar Die nieuwe stoel voert me nog even ook veel liever dan vele familieleden. ferruimte. Een echte familie-uiting Augustus was, schaften we meteen terug naar goede en minder goede Ze bakt zelfs verjaardagstaarten met was het altijd. Gedurende een mooie een mooi bijltje aan. gewoontes. Ik heb al eens vroeger wortels, spek en andere lekkere din- wandeling in de besneeuwde bergen, Sindsdien kappen we elk jaar weer bericht over mijn twee Franse poe- gen. Soms mag ik ook een stukje. werd er dan een prachtexemplaar uit- een boom. De enige merkbare ver- dels, die het huis min of meer naar Dat tradities aanleerbaar zijn be- gezocht, gekapt en versleept naar de andering die er langzaam maar ze- hun zin beheren en inrichten. Een wijst het feit dat mijn lieve vrouw, auto. We verhuisden later naar Flori- ker insluipt, is dat de boom die we van hun minder goede gewoontes Lea, die in Israël geboren en van or- da, maar mijn zoon die in Zwitserland zo nauwgezet uitzoeken, elk jaar wat is het slapen op het meubilair, als thodox joodse afkomst is en die, vóór bleef, steelt nog elk jaar een mooie kleiner wordt. En met goede reden er niet gekeken wordt. Zijn wij in de haar 27e levensjaar nooit een echte boom in die prachtige bossen. Tradi- want we worden ouder en dat ge- buurt dan is er geen wolkje aan de kerstboom had gezien, nu fanatiek tie is traditie; daar kom je niet zo mak- sleep met zo’n dikke boom kan heel lucht. Zodra we de kamer binnen ko- de Kerst viert. Volkomen zonder sub- kelijk vanaf. vermoeiend werken. men, stappen ze, zonder aanmaning, stantieve religieuze basis, viert die Maar, waar vind je in Florida een Alhoewel de boom elk jaar wat heel lief van bank of stoel en slapen bos met kerstbomen? Het eerste kleiner wordt, neemt de hoeveelheid verder op hun eigen bedjes. jaar lieten we onze mooie traditie va- versiering toe. Al in het begin van ok- Sinds de aankomst van mijn dure I Wonder Why ren en kochten op de drieëntwintig- tober, als onze Lowe’s begint met de lederen zetel, ontwikkelde een van ste December een verschrompelde aanbieding van kerstrommel, is Lea mijn Poedels een nieuwe en heel by and Lea Herman Thorbecke boom bij de Home Depot. Het was als besmet met een onweerstaanba- slechte gewoonte. Die stoel is zo illustrations by Julian Galvan min of meer de laatste die ze hadden. re hartstocht meer versiering aan te lekker dat hij er niet uit te slaan is. Met extra versiering viel het nog best schaff en. Ondertussen heeft ze op Gewoon de kamer binnen komen is mee en dat brengt me tot een verde- die manier een heel eigen traditie niet meer genoeg en op mijn, ‘Get re Thorbecketraditie; Er mag alleen ontwikkeld. Een traditie die door de off my chair,’ krijg ik gemeen gegrom maar wit in onze boom, met hier en familie hoofdschuddend, maar toch als antwoord. Ik schakel dan even daar een vlekje rood. Echte kaarsen instemmend, geduld wordt, onze de vibratie aan en hij springt als door werden als traditie opgegeven toen Joodse vrouw en moeder die gewoon een wesp gestoken mijn stoel uit. Het in Zwitserland de boom in lichterlaaie een beetje kerstgek is geworden. Een voordeel is dat ik dan de stoelverwar- stond en bijna ons huis afbrandde. soort goedaardige waanzin? ming niet hoef in te schakelen. En zo ging de tijd voorbij en gedu- Terwijl ik dit schrijf is het weer bijna Merry Christmas!

Wij wensen U prettige Kerstdagen

"Because" is not an answer. en een gelukkig Nieuw Jaar Slagroom gebak Zoute krakelingen The inquisitive minds of our Speculaaspoppen Boterletters children, the natural Kerstkransen philosophers, need more than Banketstaven Hollandse Kerststollen that. Gevulde Speculaas Marsepein figuurtjes Gespecialiseerd This book is about finding in Europees gebak answers. The stories are written to evoke many questions that we can explore Zie onze grote sortering gebak voor de komende feestdagen together and maybe find answers to. 4058 East Hastings, North Burnaby, BC PHONE (604) 291-0674 Available at Amazon “Taste the difference quality makes”

December 1, 2017 December 2017 de krant 5

NIEUWS UIT NEDERLAND Bescherming waterlinie De forten van de Waterlinie in de forten organiseren voor toeristen. de provincie Utrecht worden geza- Op de forten komt een uitleg over menlijk aangepakt. Vijftien partijen het ontstaan en gebruik van de iconi- hebben het ’Pact van Ruigenhoek’ sche plaatsen. De Nieuwe Hollandse ondertekend, waarin ambities voor Waterlinie is een verdedigingslinie in de bescherming, promotie en ontwik- midden Nederland, aangelegd tussen keling van de forten staan. 1815 en 1940. De linie loopt van Mui- Uiteindelijk doel is toekenning van den tot aan de Biesbosch en bestaat de UNESCO Werelderfgoedstatus uit vijftig forten en zes vestingsteden voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie en wordt verbonden door ruim dui- (NHW), als uitbreiding op de Stel- zend militaire en waterbouwkundige ling van Amsterdam. Hiervoor is het objecten. De NHW is een Nationaal nodig dat de forten toegankelijk zijn Landschap, aangewezen als grootste voor bezoekers en dat er een goed Rijksmonument van Nederland. Het exploitatieplan ligt. pact is ondertekend door diverse ge- De forten moeten dus meer bekend- meenten, Staatsbosbeheer, Natuur- heid krijgen en het aantal bezoekers monumenten, Hoogheemraadschap moet fors omhoog. Daarvoor worden De Stichtse Rijnlanden, Waterschap diverse maatregelen genomen; zo Amstel, Gooi en Vechtstreek en de gaan touroperators dagjes uit naar provincie. Feminisme Balk, een heel mooi dorp in een mooie omgeving ijn oudste dochter ergert moet tijdens gym bij de meisjes in NIEUWS UIT NEDERLAND zich regelmatig aan het de groep, terwijl ze net zo sportief seksismeM in de huidige maatschap- is als sommige jongens. Dat zijn de Huisartsentekort in grote delen land pij. Nu sta ik daar persoonlijk nooit dingen waar mijn dochter zich da- zo vaak bij stil. Op het eerste ge- gelijks druk om maakt. En ik geef Huisarts Frits Krijnen (65) uit het men wonen? “Balk is een heel mooi zicht ben ik een traditionale huis- haar groot gelijk! Al decennia lang Friese Balk wil graag rustig met pen- dorp in een mooie omgeving.” Boven- vrouw, die zich bezighoudt met vechten vrouwen voor gelijkheid, sioen komend jaar. Probleem: hij dien ligt het helemaal niet zo ver weg koken, wassen en strijken. Maar maar het gaat zo langzaam… Nu heeft geen opvolger. Dochter Eke van de rest van Nederland. Als je met daarnaast repareer ik ook de was- de seksuele intimidatie op de werk- plaatste een bericht op Facebook. mensen in het westen praat, zeggen machine, de droger en gebruik ik vloer eindelijk in de openbaarheid “Mijn vader is nu al 36 jaar met veel ze: woon je helemaal in Friesland? met veel plezier de boormachine is, realiseer ik me dat vrouwen zich toewijding huisarts in Balk, een mooi Terwijl Balk - Amsterdam vijf kwartier om IKEA meubels in elkaar te zet- altijd moeten aanpassen aan het dorp in het zuidwesten van Friesland. in de auto is.” De praktijk van Krijnen ten. (wan)gedrag van mannen. Hoewel hij zijn werk altijd met veel werkt samen met een andere praktijk plezier gedaan heeft, kijkt hij nu toch in het dorp en nog een in het naast- wel erg uit naar zijn pensioen. Daar- gelegen Woudsend. Op die manier Stefanie Prins om is hij op zoek naar een goede ondersteunen de huisartsen elkaar, opvolger voor zijn praktijk”, aldus de zoals ook de andere bewoners van West Vancouver, British Columbia dochter. de dorpen dat doen. “In maart word ik 66 jaar”, zegt de “Er is hier een plezierige bevolking, Kortom: ik doe alle huishoudelijke huisarts zelf. “Dan wil ik er wel een prettige mensen. Er is veel samen- klussen waar ik aanleg voor heb en/ punt achter zetten, maar dat gaat hang dus als je wat nodig hebt, kun of die ik leuk vind om te doen. Zo is moeizaam.” Hij kijkt al langere tijd uit je altijd ergens terecht.” mijn echtgenoot verantwoordelijk naar een opvolger. Eerst afwachtend, voor het stofzuigen (ik haat dat ge- later door te adverteren op de ’ge- luid), het dweilen van de vloer, het bruikelijke’ kanalen voor de beroeps- NIEUWS UIT NEDERLAND schoonmaken van de vaat (hij haat groep. Winkels open, koken) enzovoort. Bij ons in het ge- Zonder succes, want er is een groot zin hechten we weinig waarde aan tekort aan huisartsen in Friesland. In Fietsers, lopen! typische mannen en vrouwen klus- Kunnen we nu eindelijk eens de de Friese hoofdstad Leeuwarden Fietsen in de drukke winkelstra- sen, dus maak ik me er ook niet zo sekseverschillen over boord gooi- leidt dat zelfs bij verschillende praktij- ten in de Haagse binnenstad blijft druk om. en, gewoon doen waar we goed in ken al tot patiëntenstops. Maar ook in gewoon mogelijk. Winkeliers aan Toch is de maatschappij nog zijn (of wat we leuk vinden om te andere provincies lukt het amper om het Noordeinde, de Plaats en de steeds gebaseerd op een sterke doen) en elkaar op een gelijkwaar- huisartsen te vinden. In Drenthe en Hoogstraat ergeren zich al langer scheiding tussen mannen en vrou- dige manier behandelen? Helaas Zeeland lanceerden huisartsen eer- aan fietsers die hard tussen de voet- wen. Zo staat in het Franse school- heeft het feminisme zijn strijd nog der al campagnes met filmpjes om gangers slalommen. boek van mijn dochter natuurlijk niet gestreden, maar ik heb allle collega’s te trekken. Verkeerswethouder Tom de Bruijn de moeder in de keuken (terwijl de vertrouwen in mijn dochter en haar Volgens Krijnen ligt er waarschijn- erkent dat fietsers en voetgangers meeste chefs in restaurants man- generatie dat ze eindelijk die slag lijk voornamelijk één probleem aan niet in elke straat een geweldige nen zijn). Mijn atletische dochter gaan winnen. het tekort in de provincies ten grond- combinatie zijn. Volgens hem wordt slag. Steeds meer huisartsen willen het er echter niet overzichtelijker op deeltijd werken. om overal andere regels in te voe- Hoe denkt Krijnen dan toch artsen ren. Winkeliers zouden borden buiten te kunnen overhalen in het bijna vier- moeten zetten met de tekst ’Winkels duizend inwoners tellende Balk te ko- open, fietsers lopen!’. Joy to the World! Dutch Christmas Specials: Full Day Wedding Coverage: $799 Includes: Engagement Session, House, Ceremony, Extending a sincere Park & Reception to 10pm thank you Unlimited Hi-Res images, edited & unwatermarked Family Portraits: $125 to all of our customers and wishing you 905-931-7799 a blessed Christmas Great photography 416-525-1438 available to everyone photod.ca at an a ordable price uent in Dutch and ASL Karl’s Meat Market 2621 West Railway, Abbotsford, B.C. 604-859-9011 NIAGARA, HAMILTON, HALTON, TORONTO AND BEYOND, WE’RE EVERYWHERE December 1, 2017 6 de krant December 2017

De Enkhuizer Almanak, een oer-Hollands product

k zag het liggen in de etalage. gewoon maar aan toe. Geen slech- dagen later het gevreesde springtij Dat kleine, zalmkleurige boekje, te gok natuurlijk. Want bij een grove optreedt. Gevreesd, omdat in ons al- metI zijn in rood afgedrukte schipper- terugrekening stuiten we op de peri- ler herinnering in 1953 tijdens spring- tje op de cover: de Enkhuizer Alma- ode van het begin van de VOC (Ver- tij, in combinatie met windkracht elf, nak! Bestond die dan nog? eenigde Oostindische Compagnie), een deel van Nederland onder water Daar moest ik meer van weten, dus die in het Noord-Hollandse haven- kwam te staan, waarover binnenkort ik naar binnen. Niet toevallig was dit stadje grote pakhuizen zou krijgen. meer. bij de enige nog ouderwetse ‘kantoor- Daarvandaan vertrokken niet alleen De vermelde hoog- en laagwa- boekhandel’ van het stadje waar ik de schepen naar de Oost, maar voe- terstanden van bijvoorbeeld Vlis- woon. Je kunt het zo gek niet beden- ren er ook, na een voorspoedige te- singen, Hansweert, Stavenisse, ken of het is hier verkrijgbaar: losse rugtocht, zwaarbeladen weer binnen. Roompot-buiten en Terneuzen doen puntenslijpers, gummetjes, potloden Het huidige naslagwerkje is het oud- mij denken aan het tot circa 1985 da- per stuk of op maat gesneden karton, ste nog verschijnende in zijn soort. gelijks uitgezonden radioprogramma zonder dat verschrikkelijke verpak- Tegenwoordig wordt de druk sa- De waterhoogten van hedenmorgen, kingsmateriaal dat je zelfs met je tan- mengesteld door een vrouw alleen, gevolgd door een reeks locaties beden niet open krijgt. Fransje Jongert. Toen ze de uitgave ginnend met Konstanz en eindigend Van de boekhandelaar, altijd goed eenendertig jaar geleden overnam, met Grave beneden de sluis. Begrip- voor een praatje, hoor ik dat het gids- verhuisde ze speciaal daarvoor naar pen die ergens in mijn hersens zitten je al vierhonderddrieëntwintig jaar Enkhuizen. Tevens opende ze in opgeslagen ook al ging het als kind verschijnt en jaarlijks een bestseller 1995, ter ere van de vierhonderdste mijn ene oor in en mijn andere weer is. jaargang, een klein museum met ar- uit. Maar één ding is zeker. Tegen- chiefstukken waarin nog de vertrek- woordig zullen weinig schippers hun tijden van de trekschuiten tussen schuit door Neerlands wateren sturen Paula Lampe Haarlem en Leiden in de zeventiende zonder de Enkhuizer Almanak (of na- eeuw vermeld staan. Kies niet per ongeluk de nacht van 27 tuurlijk tegenwoordig de app...) aan The NetherlanDs Nieuwsgierig blader ik door de op 28 juli, want dan is er een totale boord. tweehonderdachtentachtig bladzij- maansverduistering. Ook meent het boekje een tachtig Beste lezers, we zijn weer in de den. Speciale dagen, de maan-, pla- Maar misschien bent u meer het procent kloppende weersvoorspel- laatste maand van het jaar aangeko- neet- en waterstanden, hoe winter, type van de planeten? Ook dan komt ling te hebben. Je zou zeggen dat men. Een periode van vooruitkijken, voorjaar, zomer en herfst zullen ver- u aan uw trekken. Weinig kennis van daar zelfs het KNMI (Koninklijk Ne- in dit geval naar 2018. En ja, ik weet lopen, wanneer en waar markten en hemellichamen? Een reden te meer derlands Meteorologisch Instituut) het. Altijd even stuntelen met zo’n festiviteiten zijn en allerlei weetjes. waarom deze pocketuitgave zo han- niet tegenop kan. Prognoses die zijn nieuw getal. Maar na de eeuwwisse- Zo is ons nu bekend dat op 14 mei dig is. Zo valt te lezen dat Mars en gebaseerd op statistieken van hon- ling raakten we ook gewend aan die de ‘biddag voor gewas en arbeid’ zal Jupiter in de eerste maanden van het derd jaar oude weerberichten, zodat twee van 2000, dus... plaatsvinden en op 7 november weer jaar bij het ochtendgloren én tijdens wij weten wanneer wij paraplu, dan Voor we een blik werpen in de toe- wordt afgesloten met een ‘dankdag’. zomernachten tezamen met Satur- wel parasol moeten meenemen. Het- komst, om te beginnen een stukje Een traditie die doet denken aan een nus te zien zijn. Aangenomen na- geen voor 2018 betekent dat we niet geschiedenis. Als voorloper van de Nederlandse versie van ‘Thanksgi- tuurlijk dat het onbewolkt is. Wellicht hoeven te rekenen op een Elfsteden- almanak worden prentjes met afbeel- ving’. Onhandig dat Sint Maarten vol- een idee om in de zomer, net vóór tocht. Wel zijn er rond 22 april enkele dingen van heiligen, Bijbelse tafere- gend jaar op zondag valt. Sneu voor zonsopgang, de kust op te zoeken en mooie lentedagen en in november len en primitief geïllustreerde tabellen de kinderen want de meeste winkels dan omhoog te kijken. Waarom nou wordt zacht weer voorspeld, met gezien. Immers in de Middeleeuwen waar ze snoep ophalen zullen dicht per se aan de kust? Wel, dat zal ik kans op wat regen en wind. waren de meeste mensen nog anal- zijn. Maar ach, daar vinden ze vast uitleggen. Want daar is namelijk nóg Al is het aan mij niet besteed, tal fabeet. De eerste geschreven versie wel wat op. Bovendien is het niet de een natuurwonder te zien. En met van Nederlanders houden van car- kwam van kloosterlingen die een eerste keer. een beetje geluk is het dan eb. Loop naval en braderieën. Al eindigt te- bladzij voorin de kerkboeken legden. Voor het geval mijn landgenoten je er namelijk lang genoeg, dan zie genwoordig menige festiviteit, door te In het Amsterdamse Rijksmuseum is de verjaardagen van de leden van je het water weer langzaam stijgen. veel drank in een vechtpartij. Maar la- een aantal pagina’s uit 1596 bewaard het koninklijk huis niet uit hun hoofd Ongeacht of het mysterie van het ten we het vrolijk houden en een paar gebleven die gevonden zijn op Nova kennen, staat er voor alle zekerheid steeds bewegende water nou langs nog steeds in ere gehouden tradities Zembla in het Behouden Huys, ach- wanneer de vlag kan worden gehe- de Zuid-Spaanse Middellandse Zee uitkiezen. Op 20 en 21 mei wordt de tergelaten door onder andere onze sen. Exacte maanstanden lijken me, is, dan wel in een baai op Vancouver Slag om Bourtange herdacht, in Al- ontdekkingsreiziger Willem Barentsz, behalve voor boeren en wellicht pilo- Island. blasserdam is op 25 juli de Sint Jaco- na zijn befaamde maar dramatische ten, echt iets voor romantische types. Het bijzondere is dat diezelfde eb bus Paardenmarkt en op het Vrijthof overwintering. De nieuwe maan, het eerste kwartier, en vloed waar ook ter wereld, een rol in Maastricht is van 23 tot en met 26 Eigenlijk is het stom toeval dat de volle maan en het laatste kwartier. spelen bij het bepalen van de water- augustus nog steeds Preuvenemint, latere bestseller naar Enkhuizen werd Weet nu dat, uitgaand van mooi weer, standen in kanalen en rivieren. Door dat grootse eetfestijn. genoemd. Om indruk te maken op de om precies te zijn 29 mei, 28 juni en de aantrekkingskracht van de maan Ook kun je lezen dat wij Nederlan- Amsterdamse calvinisten, ter verkrij- 26 augustus uitermate geschikt zijn op het water (en in mindere mate die ders de grootste snoepers ter wereld ging van het octrooi, voegde de Am- om met uw beminde ’s avonds in dat van de zon), wisselen eb en vloed el- zijn. Denk maar aan al die Dokkumer sterdamse drukker en boekverkoper idyllische laantje te wandelen. De kaar af en schuift, doordat de maan Fluitjes, Urker Dikkertjes en Vlaar- Cornelis Stichter de plaatsnaam er maan zal vol zijn. Succes verzekerd. ook niet stilstaat, het tijdstip van de dingse IJzerkoekjes bij de koffi e. Tot hoog- en laagwatertijden telkens een slot zijn bij de lezers de zogenoemde stukje op. Maar ongeveer twee maal 'Enkhuizer wijsheden' favoriet. Wist u Boeken van Paula Lampe per maand, als de zon en de maan dat aan elkaar klevende postzegels in een bepaalde stand staan, is die gemakkelijk los te maken zijn nadat NIEUW: invloed zo sterk dat de eb- en vloedlij- ze een half uurtje in de diepvries heb- Seriemoordenaars in de gezondheidszorg nen ruim gepasseerd worden en twee ben gelegen? Handig om te weten. Dit boek is gratis te downloaded op: books.google.nl

Gedeelde kinderen. Co-ouderschap als keuze (Ambo, 1998, 2e druk 2003) 51 Colborne St. (647) 343-8801 Alleen nog opvraagbaar per PDF bestand op [email protected] Toronto, ON M5E 1E3 [email protected] Het Moeder Teresasyndroom. Het persoonlijke motief in de Modern European restaurant in Downtown Toronto hulpverlening (Boom Lemma, 2002, 2e druk 2003) International cuisine with many Dutch and Indonesian inspired dishes

Hulpverleners in een multiculturele samenleving. Verhalen en interviews (Boom Lemma, 2004)

Engelen des doods. (Karakter Uitgevers, 2007)

Eenzaamheid begrepen. Over armoede en rijkdom van het zelf (Boom Lemma, 2009) Prettige Kerstdagen en Gelukkig Nieuwjaar! Informatie over alle boeken te vinden op Internet. -Mo Gu ens & sta

December 1, 2017 December 2017 de krant 7

NIEUWS UIT NEDERLAND Wolf komt terug naar Nederland Als onderzoeker beleeft bioloog stig uit Duitsland. Het zijn letterlijk Hugh Jansman gouden tijden. Hij is ’lone wolves’, die al zwervend in Ne- immers getuige van een historisch derland belandden. “Ze leven in hun moment: de definitieve terugkeer van eentje. Pas als ze hier een partner de wolf naar Nederland. De ervarin- vinden en een geschikte plek kunnen gen met dit roofdier over de grens to- ze in Nederland hun eigen roedel nen aan dat dit razendsnel kan gaan. stichten. We zitten nu midden in dat Nadat onlangs de melding kwam proces.” dat langs de provinciale weg N343 bij Kloosterhaar een vermoedelij- Spectaculair ke wolf was doodgereden, sprong Want vanaf dat moment is er sprake Jansman meteen in zijn auto om zich van de definitieve terugkeer van de hoogstpersoonlijk over het kadaver wolf naar Nederland. Het lijkt slechts te ontfermen. Waarna hij ter plaatse een kwestie van tijd. “In Duitsland is Het beeld van Fanny Blankers-Koen voordat het vernield werd vaststelde dat het daadwerkelijk om de groei spectaculair. Harder dan wij een wolf gaat: een circa drie jaar oud als biologen hadden verwacht. Het NIEUWS UIT NEDERLAND mannetje dat waarschijnlijk op slag was nog maar in 2012 dat in de Duit- Beeld Fanny Blankers beschadigd dood was. Kloosterhaar ligt pal aan se deelstaat Nordrhein-Westfalen de Duitse grens. een eerste wolf opdook. Nu al zitten Het bronzen beeld van Fanny vier gouden Olympische medailles. Sebastiaan Bake (25) uit Tubber- daar veertien roedels, meer dan in Blankers-Koen voor het naar haar Zij werd door de Internationale Atle- gen, die het kadaver vond, had di- heel Yellowstone National Park.” vernoemde atletiekstadion in Hen- tiekfederatie na de millenniumwis- rect al het idee dat het niet om een Voor Nederland is het uur U dan gelo is ernstig beschadigd. Van haar seling uitgeroepen tot beste atlete hond ging: “Die tanden, en dan die ook aanstaande. Jansman: “Daar in brons vereeuwigde actie over de van de twintigste eeuw. Ook Hans kop: twee keer zo groot als die van zijn enkele voorwaarden voor nodig: horde, die tien jaar geleden door de Kloosterman, directeur FBK-Games onze labrador Maggie. Ik wist eigen- rust, voedsel en veiligheid. Maar ook vermaarde hardloper Sir Sebastian is ontstemd over de vernieling: “Ken- lijk meteen dat het om een wolf moest moet er sprake zijn van “tolerantie”, Coe werd onthuld, ontbreekt de hor- nelijk is niets meer veilig. Ik liep gis- gaan.” zoals de bioloog het noemt, verwij- de. Naar het zich laat aanzien is ook termiddag naar het stadion en zag Bioloog Jansman is verbonden zend naar personen die de wolf liever geprobeerd ’Fanny’ van haar sokkel dat de voet was opgekruld. Toen ik aan het onderzoeksinstituut Alterra, kwijt dan rijk zijn. Want het roofdier te trekken. van dichtbij keek zag ik dat de hor- gelieerd aan de Universiteit Wage- is vooral gevreesd onder boeren met De dochter van Fanny Blankers, de weg was. Het beeld is met een ningen. In die hoedanigheid volgt hij kleinvee. “Daardoor kan het voorko- Fanny jr. vindt het een schande wat slijptol bewerkt, dus het ligt voor de de huidige rentree van de wolf op de men dat erop wordt geschoten.” er met het beeld van haar moeder is hand dat we hier te maken hebben voet. Inmiddels is er in slechts enkele ’Roodkapje’ hoeft volgens Jansman gebeurd. “Ik kan me er wel druk over met een diefstal van brons. Ik heb jaren tijd al een vijftal exemplaren in niet bang te zijn. “Een wolf zal nooit maken, maar schiet er niets mee meteen contact opgenomen met de Nederland opgedoken, waarvan de een mens aanvallen. Tenzij er spra- op. Ik hoop alleen dat het snel weer kunstenares van Fanny’s beeld, om laatste recent op de Veluwe werd ge- ke is van hondsdolheid of het dier in wordt hersteld. Alleen dat kost weer het zo snel mogelijk te laten herstel- zien. het nauw wordt gedreven. Maar dat is een heleboel geld.” len. Het gaat om enkele duizenden De wolven die tot op heden in Ne- een kwestie van het gezond verstand Fanny Blankers-Koen won in 1948 euro’s schade.” derland zijn gesignaleerd, zijn afkom- gebruiken.”

DUTCH the magazine Full color, in English SUBSCRIBE NOW! SUBSCRIPTION FORM DUTCH the magazine SHIP TO: (Please Print!) Name: Address: City: State/Prov: The Canadian Netherlands Business Country: and Professional Association (CNBPA) Zip/Postal Cd: Phone: ( ) provides a networking forum for Email: business people and professionals with Dutch interests to interact on a regular BILL TO (if di erent): basis, discuss common business issues Name: and to promote the economic and Address: Mail to: social interests of its members. City: State/Prov: Canada: Country: PO Box 35026 Join us and become a member in 2018! Oakville, Zip/Postal Cd: Phone: ( ) ON L6L 0C8 Email: USA: USA/Canada subscription rates: 1-year $49.50, 2 years $89.50 P.O. Box 559 (Overseas 1-year subscription: $99.50) Niagara Falls, Make checks payable to ‘DUTCH, the magazine’ NY 14304 Check M/C Visa Please tick: Enclosed OR subscribe Card Number: by phone: Name on Card: (905) 465-0777

Expiry: / Amount:

Subscription rates include mailing, and taxes where applicable

December 1, 2017 8 de krant December 2017

Tútsje

saw Mommy kissing Santa Claus grien ferbaarnd. Dêr hawwe wy it fer- underneath the mistletoe last baarnen fan ús krystbeammen oan night’.I Dit bekende krystlietsje seit oerhâlden. krekt wêr’t it om giet. Mem en de It hoecht dan ek gjin nij te dwaan, krystman tútsje inoar mei kryst ûnder dat it tútsjen ûnder de mistel yn it de mistel. De mistel is ít symboal foar Ingelân fan de 18e ieu ûntstien is. kryst, noeget út ta tútsjen en bringt Mar de oarsprong fan dit brûkme giet lok. folle ﬁ erder werom yn ’e tiid. Nei de Asengod Baldr út ‘e Noardske myto- logy dy’t, dêr troch de oergeunstige Jan Bosgraaf god Loki ta oantrune, troch syn bline twillingbroer Hodi mei in spear mei STIKJES mistel deastutsen waard. Baldr syn mem, de goadin Frigga, ferklearre Mar wat is mistel en wêr komt dizze dêrnei de mistel ta in hillige plant, dy’t tradysje wei? leafde op ‘e wrâld bringe moast. Elts Mistel of maretak (Nederlânsk) is in dy’t ûnder de mistel trochrûn, moast Kerstmarkt in Valkenburg hiel stadich groeiende healparasyt, de wapens falle litte en frede slute. dy’t syn eigen blêdgrien foarmet. Hy Dêr hawwe wy it brûkme fan it tútsjen NIEUWS UIT NEDERLAND nimt enerzjy op út sinneljocht, mar ûnder de mistel mei Kryst dus oan te foar wetter en mineralen is er ôf- tankjen. Markt opzij voor kerstactiviteiten hinklik fan syn gasthear. Dat kin in hagedoarn wêze, of in eskdoarn, in Marktkooplieden zijn het beu dat ze voorkomen die op deze ’elfde van wylgebeam, in popelier, in linebeam de komende maand overal in Neder- de elfde’ de opening van het carna- en fruchtbeammen. Benammen op in land moeten wijken voor allerhande valsseizoen vieren. “In de loop van appelbeam docht mistel it hiel goed. activiteiten rond de feestdagen. de middag is bij velen de drank in de Mar komselden sjocht men mistel op De Centrale Vereniging voor de man. Om incidenten te voorkomen, in ikebeam. Dêrom wie mistel foar de Ambulante Handel (CVAH) signaleert moeten we vroeger weg. Maar denk Kelten in hillige plant. Se sammelen dat de vaste marktlocaties in een maar niet dat we een cent compensa- allinne mistel dy’t op in iik groeide en groeiend aantal gemeenten worden tie krijgen”, zegt stroopwafelverkoper se seagen de mistel as in universe- opgeoff erd voor tijdelijke kunstijsba- Rob Hendriks. le genêzer. Dat hiene de Kelten, in nen, kerstmarkten en andere evene- pear tûzen jier lyn, al yn ‘t snotsje. Ek menten. “Wij lijden fors omzetverlies, NIEUWS UIT NEDERLAND Hippocrates (460 – 370 f.Kr.) makke juist omdat december ook voor de yn ‘e krûdegenêskunde gebrûk fan marktkooplieden een drukke maand Winkelen bij kerstsfeer mistel. Want alhoewol’t de plant o sa is”, vertelt CVAH-voorzitter Henk Nederlanders struinen tijdens de fergiftich is, wurdt mistel no û.o. yn Achterhuis. feestdagen maar wat graag door de ‘e kankerterapy tapast om syn ym- De koepel voor marktkooplui kon- winkelstraten op zoek naar sinter- múnstimulearjende eigenskippen. De digt rechtszaken aan tegen gemeen- klaas- en kerstaankopen. plant waard ek brûkt om it kweade ten die de komende tijd te elfder ure Met name de sfeer op straat is fuort te jeien en waard dêrom faak yn besluiten de marktkramen weg te voor consumenten reden om het on- ‘e hûs ophongen. En by de bisten yn poetsen ten faveure van winterse line winkelen wat meer links te laten ‘e stâl, om boaze geasten te ferjeien evenementen in de aanloop naar liggen. Die hang naar nostalgie is en sa it fee fruchtber te hâlden. It is in tryste legende mei in moai kerst en oud en nieuw. “Want dan dan vooral weer voor speciaalzaken Foar de komst fan it Kristendom boadskip foar de wrâld. Mar de wrâld staan onze leden met de rug tegen en traditionele lokale winkels goed waard de mistel dus beskôge as in docht der neat mei. Rûnom yn ‘e de muur. Daar willen we middels kort nieuws. hillige plant my magyske krêften. wrâld woedzje oarlogen en om neat gedingen tegenin gaan”, zo belooft Dat blijkt uit Europees onderzoek Doe’t it Kristendom belangryk waard, steane minsken inoar nei it libben. Achterhuis. van Deloitte onder bijna 8200 con- wie it dan ek net mooglik om de mis- No kin men fansels eltsenien ek net De ambulante verkopers claimen sumenten in tien landen. Circa drie tel sa mar út de huzen te ferbannen. sa mar tútsje, want dan praat men al dat ze 30 tot 35 procent minder kwart van de Nederlanders doet zijn Om krysttiid hinne waard yn each gau oer net winske yntimiteiten. Mar omzet draaien bij een gedwongen aankopen ook daadwerkelijk in fysie- ticht knypt en mistel yn ‘e huzen tas- ûnder de mistel kin’t justjes mear lije. verhuizing naar een tijdelijke stek. ke winkels. Nederlanders verwachten tien, mar mei Trijekeningen moast En net allinne mei Mommy en Santa Achterhuis: “De alternatieve locaties van winkeliers ook dat ze meer hun alle grien fuort wêze, want oars soe Claus. In goede en fredige kryst ta- zijn vaak duidelijk minder gunstig ge- best doen met versieringen en sfeer it ûngelok bringe. Dêrom waard al it winske. legen.” Compensatie voor gederfde dan elders in Europa. Naar verwach- inkomsten is er nooit bij, zo signaleert ting geven Nederlanders tijdens de de VAH. feestdagen 3 procent meer uit dan De markt in Den Bosch moet za- vorig jaar. Traditional terdag twee uur eerder sluiten om De helft van de ondervraagden problemen met feestgangers te koopt alsnog spullen online. DUTCH foods made in Ontario

Kroes Croquettes - the home of the nest traditional Dutch snack foods in Ontario. We’re a family-run business that produces traditional Dutch snacks using time-honoured recipes. We use the best quality ingredients sourced from local suppliers. Try us for a taste of home!

Kroes Croquettes 2 & 3, 686 Rye St., Peterborough, ON, K9J 6W9 705-876-6819 - [email protected]

December 1, 2017 December 2017 de krant 9

NIEUWS UIT NEDERLAND In A'dam geen rust op Tweede kerstdag Tot voor kort was Tweede Kerstdag een rustdag. Net als op Eerste Kerst- dag waren winkels en kantoren dicht en werkte er vrijwel niemand. Maar wie vorig jaar op Tweede Kerstdag in Amsterdam rondliep, zou zomaar tot de conclusie kunnen komen dat de twee feestdagen hoe langer hoe meer gereduceerd zijn tot één enkele: het is deze Tweede Kerstdag druk als op een normale dag, de winkels zijn gewoon open als door de week, de stad wordt overspoeld door buitenlandse bezoekers. Niets wijst hier op kerst. Met name op het Museumplein kri- oelt het van de mensen. Alle nationaliteiten. Behalve Nederlanders. Dat komt omdat die hard aan het werk NIEUWS UIT NEDERLAND zijn: in de cafés en restaurants van de hoofdstad. Broodjes en bier gaan namelijk 's morgens al over de toonbank. Dat het in Nederland nog steeds kerst is, is ook een Amerikaans stel een beetje ontgaan. De zeventigers Kerstmuziek in de Grote Kerk van Wijk bij Duurstede. Muziek belangrijker dan Evangelie voor veel Kerstkerkgangers. uit Florida hadden deze maandag speciaal uitgekozen om het Van NIEUWS UIT NEDERLAND Gogh Museum te gaan bekijken. “Wij dachten: het is een doordeweekse Eenderde Nederlanders met Kerstmis naar de kerk dag, het zal dan wat rustiger zijn. Maar het is een soort kermis waarin De populairste activiteiten van Ne- teren van het kerstverhaal’. Tweeder- taak voor de kerk: “Voor de kerk is het we verzeild zijn geraakt.” derlanders tijdens de Kerstdagen zijn de van de Nederlanders vind dat de een uitdaging om ook mensen die Nog niet zo lang geleden waren de op familiebezoek en uitgebreid dine- boodschap van Kerstmis wordt over- alleen met Kerst naar de kerk gaan kerstdagen de momenten dat het in ren. Een derde van de Nederlanders schaduwd door de commercie. zó welkom te heten dat ze zich thuis de stad rustig was. Winkels gesloten, heeft daarnaast in meer of mindere De scriba van de Protestantse Kerk voelen en de vonk van het kerstevan- veel van de kleinere musea openden mate de intentie om met Kerst een in Nederland ziet in deze reacties een gelie kan overspringen.” twee dagen achter elkaar niet. Maar kerstdienst of -mis te bezoeken. vorig jaar voelde het op en rond de De plannen van de Nederlanders NIEUWS UIT NEDERLAND Dam alsof iedereen blij was zich weer voor de Kerstdagen zijn als volgt: Cir- in de meute te kunnen storten. ca 60 procent gaat op familiebezoek. Kerstparade terug van weggeweest Het zijn niet alleen de toeristenwin- Hetzelfde aantal zegt uitgebreid te kels die volle bak draaien. gaan dineren. Ook cadeautjes uitwis- Na vier jaar afwezigheid keert dit aan en in 2012 werd het festijn voor Boekhandel Scheltema op het Ro- selen (40%), thuis fi lms kijken (35%) jaar de SBS6 Kerstparade terug. De het laatst georganiseerd. In die jaren kin, maakt zich vlak na de lunch ook en spelletjes doen (30%) zijn popu- televisiezender organiseert voor de deed de kerstoptocht onder meer op voor een volle middag: rond twee lair. achtste keer een verlichte praalwa- Hoofddorp, Sittard, Eindhoven, Be- uur wordt het ongemeen druk. Direc- Van de ondervraagden geeft slechts genoptocht in aanloop naar de kerst- verwijk en Groningen aan. teur Harold Zwaal is speciaal naar de een kwart aan waarschijnlijk of vrijwel dagen, dit jaar in Eindhoven. SBS laat weten dat er op dit mo- winkel gekomen om bij te springen. zeker een kerstviering in de kerk te Op zondagavond 10 december ment hard wordt gewerkt aan de in- “Ja, het is tegenwoordig eigenlijk al- bezoeken en nog eens tien procent trekken er twaalf verlichte praalwa- vulling van de parade. Waarschijnlijk tijd druk. Eerste kerstdag is de uit- geeft aan dit misschien te doen. Toch gens met honderden fi guranten en zullen enkele bekende Nederlanders zondering, maar op tweede gaat het is zelfs 15% van de niet-gelovigen Bekende Nederlanders door de stad. meerijden op de praalwagens, net weer los.” van plan om naar de kerk te gaan met In 2008 deed de parade Eindhoven zoals in eerdere jaren. Het evene- Fiets uit de binnenstad weg en je Kerstmis. ‘Het saamhorigheidsge- ook al eens aan. Destijds was het ment wordt in de week voor kerstmis voelt hoe het rustiger wordt. Koffi e- voel’ wordt door ruim 80 procent van een groot succes want er stonden op tv uitgezonden. tentjes zijn overal open, vrijwel alle de respondenten genoemd als be- naar schatting zo'n 130.000 mensen supermarkten doen goede zaken, langrijke reden voor kerkbezoek met langs de route. De traditie begon in maar hoe verder van het centrum, Kerst. Daarnaast spelen ‘de kerst- 2007 met een grootse optocht door hoe meer winkels dicht zijn gebleven. sfeer in de kerk’ (80%), 70% noemt Almere, het jaar daarop deed de Toch nog een beetje kerst. ‘kerstliederen zingen’ en ‘het beluis- bonte stoet drie verschillende steden

Traditional Dutch foods and confectionary as well as deli cold cuts, specialty cheeses, party platters, bulk licorice and giftware! 31 Front St. W. Strathroy, Ont. Phone: 519-245-8009

A touch of DUTCH in Barrie Your one stop shop for Dutch cheese - Meats - Groceries - Licorice - Chocolates and Gifts. Enjoy freshly prepared sandwiches and croquettes served in our cafe! 126 Dunlop St. W. Barrie, Ontario, Canada Phone: 705-728-5741 www.atouchofdutch.ca December 1, 2017 10 de krant December 2017

Op bezoeK in... Tilburg

MIDDEN IN TILBURG LEIDEN gelingen van Franciscus van Assisi, 31 MONNIKEN VAN DE KAPU- enkele jongere broeders. Zij trekken CIJNENORDE een teruggetrok- volgend jaar in het een-na-laatste ka- ken bestaan in hun 135 jaar oude pucijnenklooster in Den Bosch. “Ze klooster. Hun gemiddelde leeftijd is bieden allerlei cursussen aan op het in de tachtig. gebied van zingeving en spirituali- Nieuwe aanwas blijft uit. “Het is teit. In tegenstelling tot de kapucijnen jammer dat onze geest hier op deze hebben ze relatief jonge mensen die manier wegebt”, zegt huisoverste dit kunnen runnen.” Kapucijn Richard Antoon Mars (75). Rome grijpt in: van Grinsven (74): “Je kan het jonge- de Nederlandse tak valt binnenkort re broeders niet aandoen hier te ko- rechtstreeks onder de hoogste kapu- men, het leeftijdsverschil is te groot.” cijn van de internationale orde. Toch klopte er een paar jaar geleden Een enkele broeder wandelt nog nog één broeder aan de deur. in een lange bruine pij door de koele “We hebben er gewoon de kracht kloostergangen. De meesten dragen niet meer voor om nieuwe broeders die typische kledij met kap en koord adequaat op te vangen en ze spiri- alleen nog tijdens bijzondere gele- tueel te begeleiden”, zegt overste genheden. Maar broeders Amantius Mars. “De ouderdom bepaalt het le- en Anastasius, beiden met een lan- ven steeds meer. De dood is vaak ge witte baard, hebben ’m nooit uit- Maar voor het dagelijks leven van de een na allemaal boven de zeventig.” aanwezig in ons midden. Maar we gedaan. Aan de grote puntcapuchon broeders zal de overgang niet veel Ed van den Berge (90): “Dat vinden zijn niet treurig.” dankt de kapucijnenorde zijn naam. uitmaken.” Dat dagelijks leven ziet wij jong. De vitalen ondersteunen De drie knopen in het witte koord er al jarenlang hetzelfde uit. Om half de krakkemikkigen. “Er zijn naast de Opgewekt staan voor de kloostergeloftes die ze acht bidden en mediteren de mon- monniken 32 externe medewerkers Op de gang hangt een bord met afl egden: gehoorzaamheid, armoe- niken in hun kapel, daarna ontbijt. in huis die onder leiding van locatie- alle namen van gestorven broeders. de en zuiverheid. De zogenoemde Koffi e in de recreatieruimte volgt om manager Wim Paridaans verzorgen, Het merendeel gekalligrafeerd. “De minderbroeders zijn volgelingen van tien uur, om kwart over twaalf gebed verplegen, koken en schoonmaken. broeder die dat deed, is vorig jaar Franciscus van Assisi. met aansluitend het middagmaal. Eu- overleden. Nu haalt Richard het uit charistie, avondgebed en dagsluiting Armoede de computer. Als we deze kunnen zijn om half zes. Een uur later eten De kapucijnen hebben zich, velen aanvullen, zijn we al een heel end ze gezamenlijk brood. “De dagor- direct na hun studie, ingezet voor verder”, zegt Mars terwijl hij wijst naar de geeft de broeders houvast”, zegt zwakkeren in de samenleving. Ze een lege ruimte onder de namen. Mars. Iedere dinsdag geeft een fysio- hielpen woonwagenbewoners, fa- In de recreatieruimte pakt broeder therapeut gymnastiekles en maande- brieksarbeiders, probleemgezinnen, Van Grinsven een koffi elepeltje op lijks komt een kapper aan huis. Om gedetineerden. “Daar waar nood was dat een andere broeder liet vallen. de zes weken komen zoveel mogelijk en waar andere ordes niet kwamen, Een telefoon met enorme toetsen broeders in een huiskapittel bijeen zoals in de Amsterdamse Jordaan en hangt er aan de muur. In de boe- om de afgelopen periode te bespre- de Rotterdamse wijk Katendrecht”, kenkast staan encyclopedieën en Onder de oude broeders zijn te wei- ken en vooruit te blikken. zegt emeritus hoogleraar kerkge- woordenboeken. Van Grinsven: “Dat nig bestuursleden om als zelfstandi- Het is maandagmiddag. Een kleine schiedenis Jan Jacobs (Universiteit is meer van vroeger, nu hebben we ge provincie te kunnen doorgaan. twintig kloosterbewoners zit klaar in van Tilburg). “Daarbij was het helpen Google.” In de meeste kloosterka- Daarom kwam van het Vaticaan de de kapel, de rollators binnen hand- altijd belangrijker dan het bekeren.” mers staat een pc of laptop. boodschap dat ze als custodie direct bereik. Allen dragen een bril, velen Jacobs vindt het “heel jammer” Als ze spullen nodig hebben, klop- onder de Generale Overste in Rome hebben een baard. In koor bidden de dat de kapucijnen uitsterven. “Hun pen de broeders bij de overste aan. gaan vallen. broeders. erfgoed zou eigenlijk niet mogen Alle inkomsten van pensioenen, aow Ook vlak erna in de eetzaal bidden verdwijnen. Kapucijnen zijn betrok- en spaargeld gaan in de grote pot, Vragen ze en slaan ze kruisjes. Pas daarna ken, laagdrempelig, pretentieloos en waar ook personeel, eten, het kloos- “We hebben nog vragen”, zegt is er tomatenbouillon met gehaktbal- beschikbaar, ze stapten altijd in op teronderhoud, giften aan goede doe- overste Mars. “Wat als deze Overste letjes. “We eten met zoveel mogelijk nood, zonder zich af te vragen of er len en vooral de zorg voor de oudere wordt vervangen door een strenger broeders”, zegt Mars. “Maar sommi- over tien jaar nog voldoende men- broeders uit worden betaald. ’Voor de iemand? Kunnen buitenlandse broe- gen zijn ziek of bedlegerig. Elf van sen zouden zijn om het werk uit te lol’ krijgen ze zakgeld, zo’n vijftig euro ders hiernaartoe gestuurd worden? ons zijn ook mantelzorgers. Zij zijn op voeren. Dat heeft iets naïefs, zeker per maand. “In gemeenschap van in onze tijd met vijf- en tienjarenplan- goederen”, grapt Ed van den Berge. nen. Maar het heeft ook iets char- De broeders betreuren dat hun mants, het staat haaks op het actuele orde hier uitstervende is. Henk Brink- levensgevoel.” hof (87): “Maar jongeren zullen zich Tot de jaren zestig bedelden kapu- op den duur weer gaan afvragen cijnen. “Armoede bepaalde hun iden- ’waarom zijn we hier en waar gaan titeit. Dat bedelen viel weg omdat het we naartoe?’ Ik denk dat de Heilige niet meer geaccepteerd was. Maar er Geest de mensen gaat helpen.” Hoe kwam niets voor in de plaats waar- lang het voor de laatste kapucijnen in mee ze herkenbaar konden blijven.” het Tilburgse klooster nog leefbaar Hoewel door secularisatie en ster- blijft, weet overste Mars niet. “Maar Wishing you a Blessed Christmas vende monniken bijna alle kloosters we zijn nog steeds blijmoedig. We and a Prosperous 2018! leeglopen, lukt het andere ordes wel proberen het leven er ondanks onze om nieuwe aanwas te krijgen. Zo ouderdom in te houden en gaan op- Bitterballen, Beef Croquettes, Chicken Croquettes, Boterhamworst, hebben de franciscanen, ook vol- gewekt naar het einde.” Frikandellen, Roast beef, Meatloaf, Smoked Meat, Rookworst, Slavinken and more...

Roos Meat Products Ltd. 203464 Keswick Rd, Brownsville, Ontario N0L 1C0 (519) 877-0557

December 1, 2017 December 2017 de krant 11

NIEUWS UIT NEDERLAND Hema opent op Britse toplocatie De levensgrote klompen op het na niet op. Wat een vondst! Bestaat trottoir verklappen dat hier iets Ne- die winkel echt al bijna honderd jaar? derlands aan de hand is. En dat Waarom hebben ze mij dat nooit ver- klopt. Op Tottenham Court Road, in teld!” hartje Londen, ging op 22 november Goed, Hema mag dan bijna hon- de eerste ’echte’ Britse Hema open. derd jaar bestaan, maar in het Ver- Er zijn al enkele Hema-vestigingen enigd Koninkrijk is Hema pas sinds in het Verenigd Koninkrijk, maar met 2014 actief. Aanvankelijk ging het twee verdiepingen en op een echte wat moeizaam, legt Sam MacGregor, toplocatie toont het Nederlandse wa- verantwoordelijk voor de Britse activi- renhuis nu voor het eerst zijn ware teiten van het winkelbedrijf uit. Vorig Britse ambities. jaar was sprake van een omslag. “Het is vooral een kwestie van presenta- tie”, zegt MacGregor. “We maken nu duidelijker keuzes. Dat slaat aan.” Het is in ieder geval voldoende ge- bleken om het management van het Kerstdrukte in de Amsterdamse Kalverstraat bedrijf ervan te overtuigen dat er een winkel moest komen op een toploca- NIEUWS UIT NEDERLAND tie. En met twee verdiepingen is de nieuwe winkel ook heel wat groter On-line kerstwinkelen in hele EU dan de andere Britse winkels bij bij- Het online kopen van kerstcadeau- Er zijn overigens nog wel beperkin- voorbeeld de treinstations Euston en tjes wordt volgend jaar iets gemakke- gen: de verkoper wordt niet verplicht Victoria. lijker. Websites in andere EU-landen om te leveren in landen waar hij nor- “Dit is echt een trendy buurt”, zegt mogen vanaf dat moment geen con- malerwijze ook niet actief is. MacGregor. Kantoren van Facebook sumenten meer weigeren, doorsturen Andere vormen van veel voorko- en Google zitten in de buurt. En vol- naar een andere site of een credit- mende geoblocking, zoals in het bui- Tracy Trevett is in ieder geval ver- gend jaar opent Crossrail, een trein- card uit een ander land van ze eisen. tenland via internet naar nationale kocht. Ze ’loved, loved, loved’ de win- verbinding dwars door hartje Londen, Daarover hebben de Europese televisieprogramma’s kijken, vallen kel. Ze heeft net samen met haar zus met Tottenham Court Road als een Commissie, het Europees Parlement niet onder deze wet. en moeder de winkel voor het eerst van de haltes. “Je ziet dat het zwaar- en de EU-lidstaten een akkoord be- “We hebben een einde gemaakt bezocht. “Aantrekkelijke producten, tepunt van het winkelen verschuift reikt. Ook het huren van een auto of aan ongerechtvaardigde discrimina- mooi vormgegeven, goedkoop en bij van Oxford Street naar het Oosten. het kopen van concert- of pretpark- tie bij onlineshoppen, aldus EU-com- mij om de hoek. Ik kan mijn geluk bij- We zitten hier echt op een geweldige kaartjes wordt door het inperken van missaris Andrus Ansip (Digitale plek.” ’geoblocking’ eenvoudiger. Markt). “Dit zal tegen volgend jaar NIEUWS UIT NEDERLAND Richard Flint, verantwoordelijk voor kerst realiteit zijn.” Slimme reclamezuil de internationale tak van Hema, is NIEUWS UIT NEDERLAND "De volgende stap is het omlaag over komen vliegen voor de opening. brengen van de prijs voor het bezor- Reclameborden met ’denkvermo- “We hebben vandaag ook een ope- Kerstlunch bij gen van pakjes over de grens”, kon- gen’. Het klinkt als science fi ction, ning van een winkel in Frankrijk. Daar McDonalds digt zijn collega Elzbieta Bieńkowska maar wordt in Nederland meer en zijn we met inmiddels 65 winkels al (Interne Markt) aan. meer realiteit. Door het land staan een stap verder. Het komende jaar Op Eerste Kerstdag kunnen gasten vele tientallen van zulke slimme bill- willen we in totaal veertig internatio- in stijl lunchen aan feestelijk gedek- NIEUWS UIT NEDERLAND boards, die doorhebben of er een nale winkels openen. Het leeuwen- te tafels bij het Bussumse fi liaal van man van middelbare leeftijd langs- deel in Frankrijk en Duitsland, maar McDonalds. Kalverstraat dicht? komt of een jonge vrouw. Op basis er komt in ieder geval ook een nieu- Het was al eerder mogelijk om op Winkeliers van de Amsterdamse daarvan tonen ze doelgerichte bood- we winkel in Engeland. De nadruk ligt reservering luxe uit eten te gaan in binnenstad zijn gewaarschuwd: za- schappen. Aanbieder Exterion Media op Londen, maar we kijken in iedere het restaurant. terdag 23 december wordt de drukste heeft zuilen staan op de stations van stad naar geschikte locaties.” Dat was volgens hospitality ma- dag van het jaar. Amsterdam, Eindhoven, Rotterdam Rookworsten zijn er voorlopig nog nager Hans Moree zo'n succes dat Bureau Citytraﬃ c meet al jaren het en sinds kort Amersfoort. Behalve in niet – geen vers voedsel bij de in- besloten werd om een kersteditie te aantal passanten in de drukke winkel- de stations heeft het bedrijf er ook ternationale winkels – en ook Jip en organiseren. "Je krijgt het menu dat je straten. Verwacht wordt dat het aan- tientallen in winkelcentra staan. Janneke ontbreken – ’Niemand kent zelf wilt, maar dan op mooie borden. tal bezoekers aan de Kalverstraat tot Over de reclamezuil op het station hier dat verhaal’, zegt MacGregor – En je cola drink je uit je wijnglas", ver- 10 procent toeneemt. Huib Lubbers: in Amersfoort ontstond ophef. Nadat maar de stroopwafels (of ’sjtroepwa- telt Moree. "Het wordt een bizarre topdrukte, dat een reiziger de camera erin ontdek- fels’, zoals MacGregor het uitspreekt) De 30 beschikbare plekken waren durf ik te stellen. We verwachten dat te, maakte de Maatschappij voor zijn een klinkend succes. Niet alleen al snel vergeven aan zowel jongeren de binnenstad die dag uit zijn voegen Beter OV uit privacyoverwegingen in Engeland trouwens. Flint: “Zelfs in als gezinnen met kinderen. Tijdens barst.” bezwaar. De reizigersorganisatie eist Nice in hartje zomer zijn de stroop- de lunch is de McDonald's gesloten Enkele jaren geleden ging het mis dat de slimme camera’s in de bill- wafels niet aan te slepen. Ze zijn ook voor publiek zodat de gasten rustig in de Kalverstraat en moest de straat boards worden uitgezet. gewoon heerlijk”, zegt de geboren hun kerstmaaltijd kunnen nuttigen. worden afgesloten. Engelsman. Iris Fritschi is Ne- derlandse en woont sinds dertien jaar in Londen. Ze is vooral blij dat ze ontbijtkoek kan kopen. Eerst ging ze naar de Hema Sales & Service for: in Euston, maar nu is de winkel lekker CLOCKS and WATCHES dichtbij. Haar Engel- Fine Writing Instruments se echtgenoot Philip is ook erg te spre- Full Restorations ken over de nieuwe Since 1972 winkel. “Sinds het faillissement van het John Bouwman door en door Engel- se Woolworth, waar Clockmaker je een grote variatie 389 John Street, aan simpele pro- Burlington, Ontario L7R 2K3 ducten kon kopen, (905) 637-5804 was er een gat in de markt. Dat is nu op- www.clocksandwatches.ca gevuld.” December 1, 2017 12 de krant December 2017

Kerstmis 1946

et haar neusje platgedrukt piek, familiestukken van voor de oor- tegen de koude ruit van de log. De kleine, ongeveer 10 cm lange BijenkorfM in Den Haag, kijkt het meis- witte kerstboomkaarsjes stonden in je met grote ogen naar het sprookjes- klemmetjes aan het eind van de tak- bos in de etalage: kabouters, elfjes ken, duurdere klemmetje hadden een en bosdiertjes, ze staan er allemaal kleine kogellager (ball bearing) die en sommigen bewegen echt. Dat de het rechtop zetten van de kaarsjes bewegingen wat stroef en houterig makkelijker maakte. Nooit zag ik een zijn ziet ze niet, in haar fantasie zijn boom met brandende kaarsjes want ze allemaal levend. Uren zou ze kun- die brandden alleen op kerstavond nen blijven staan kijken, maar haar en op de kerstdagen, dan waren wij moeder die het koud heeft, pakt haar thuis bij onze eigen brandende boom. handje en ze gaan samen verder. Er Cadeautjes lagen er niet onder de zijn nog meer versierde etalages in kerstboom, cadeautjes kregen we de binnenstad maar geen is zo mooi van Sinterklaas op pakjesavond. Bij en echt als die van de Bijenkorf, en mijn grootouders Wijbrans lagen wel dat is altijd zo gebleven. cadeautjes onder de kerstboom, die gaven ieder kleinkind, op het laatst een dozijn, een ‘goed’ boek voor MarijKe JalinK Wijbrans kerst, in 1946 lag er maar één pakje onder de boom, voor mij! Het boek BiJ ons in CalgarY dat tevoorschijn kwam was Bolke, de Beer van A.D. Hildebrand, 1935, een Kerstmis 1946, voor mij mijn eer- soort Nederlandse Paddington Bear, pootjes eronder in verschillende ma- De laatste heb ik getekend voor het ste winter en kerstmis in Nederland ik heb het boek nog. ten? eerste kerstdiner bij Wim en mij thuis na de jaren in het voormalige Neder- in 1963, net getrouwd en Canada lag lands Oost Indië en de Jappenkam- De deur naar de eetkamer was Mijn grootouders W, woonden in nog achter de horizon. De enige twee pen. Winter was het in 1946/47, tot dicht, ze mocht er niet in. Het meisje een groot bovenhuis aan de statige gasten waren mijn vader en zusje. In dan op één na de koudste winter. in haar nieuwe op de groei gekoch- Regentesselaan. De woonkamer was 1946 zaten aan tafel mijn over-groot- Half-december was er strenge vorst, te jurkje en grote strik in haar haar versierd zoals alle kamers in die tijd moeder, mijn grootouders, ouders, aldus de archieven van het KNMI, was verschrikkelijk nieuwsgierig. met takken groen achter ieder schil- twee ooms en een tante. Ik genoot maar geen sneeuw. Op 24 december Wat gebeurde er achter die deur? derij en er hingen van die rode crêpe van de uitgebreide familie en alle viel de dooi in en werd het grauw en Ze moest een tijd wachten. Grootva- papieren klokken die je kon open- aandacht die ik kreeg… regenachtig, minder koud, maar een der probeerde haar af te leiden door vouwen. Op het dressoir stond een Wat aten we die eerste kerst in kou die doordrong tot in je botten. zachtjes kerstliedjes op het orgel te eenvoudig kerststalletje met triplex Nederland? We begonnen met een Kerstmis 1946, nog net geen 8 jaar spelen… Eindelijk was het zo ver, fi guurtjes en vooraan vier kaarsjes huzarensla, waarschijnlijk vermicel- en de enige keer dat ik het enige de deur ging open, en nadat de gro- waarvan het eerste werd aangesto- lisoep met balletjes, biefstuk. Het wa- kleinkind was van mijn grootouders te mensen binnen waren kwam het ken op de 1ste Adventzondag. Deze ren geen Alberta steaks die aan alle Wijbrans. Het was allemaal zo nieuw, meisje aan de hand van haar jongste familietraditie hebben we meegeno- kanten over je bord hangen! Ik weet zo anders, soms een beetje overwel- tante de eetkamer binnen, stond stil men naar Calgary. zeker dat mijn grootmoeder het vlees digend. Sinds april van dat jaar had- en keek naar de tafel. Ooh, kaars- Hoeveel moeite en tijd heeft het al voorgesneden en verdeeld had. den mijn ouders zich weer vrij snel jes die brandden op tafel, grote rode bereiden van een kerstdiner in 1946 Dat had ze altijd gedaan met vijf hon- aangepast aan het leven van voor de houten kandelaars in het midden en mijn grootmoeder gekost met de gerige kinderen zodat ieder evenveel oorlog. Ik heb de indruk dat ze daarbij bij ieder bord een kaarsje in een zelf- schaarste en de beperking vanwe- kreeg, vooral als het om iets lekkers over het hoofd zagen hoe vreemd het de klein kandelaartje. Dit was nog ge de distributiebonnen? Ik denk ging. Er waren aardappelen, spruitjes allemaal was voor hun kleine dochter. mooier dan het kerststalletje met de dat bonnen van ons allemaal zijn en worteltjes en altijd had mijn groot- Als we over straat wandelden keek vier kaarsjes. Ze werd naar haar stoel gespaard. Ze kookte op gas en een moeder ‘compote’ dat was meestal ik iedere huiskamer binnen of er een gebracht en op een kussen gezet zo- petroleumstel, had geen koelkast of appelmoes of gekookte peertjes. Mijn kerstboom stond, een boompje op dat ze over de hele feestelijk gedekte koele kelder. Hoewel ik mij dat eer- grootvader noemde het ‘êntre deux’. een tafeltje geplaatst met simpele tafel kon kijken… ste kerstdiner nog goed herinner, Hij at altijd twee porties en voordat hij versierseltjes van (gekleurd) zilver Herinnert u zich nog die rode hou- wist ik niet meer wàt we gegeten aan de tweede begon at hij wat ‘êntre papier, soms mooie ballen of een ten kandelaars met drie balletjes als hadden. Ik belde mijn jongste tante deux’. Wat het nagerecht is geweest, in Maarn en vroeg het haar. Ze had ik weet het niet, mogelijk chocolade- geen fl auw idee. Maar in het plak- pudding en tot slot fruit. Tijdens de August 15, 1945 Foundation, Southern Ontario boek met herinneringen aan vroeger koffi e las mijn grootvader het kerst- zitten een paar menukaartjes. Ik kon verhaal voor, geschreven door W.G. Please visit our KUMPULANS in the: mijn ogen niet geloven, één was een van de Hulst. Op de zondagsschool Holland Christian Homes, Harmony Hall/Heritage Hall kaartje van 1946 gemaakt door mijn kregen we iedere kerst een boekje jongste tante! Menukaartjes voor het van deze populaire schrijver met een 7900 McLaughlin Road, Brampton, Ontario kerstdiner was een gewoonte van de verdrietig kerstverhaal dat altijd nog familie W. Een leuk getekende voor- net goed afl iep… Saturday April 7, 2018: Spring Kumpulan kant met je naam en binnenin keurig geschreven wat we te eten kregen Wij wensen iedereen een gezel- Saturday August 11, 2018: Commemoration Kumpulan en bij het dessert schreef iedereen lige decembermaand toe, geniet Saturday November 3, 2018: Fall Kumpulan zijn naam achterop. Ik weet niet waar van de kleine dingen om u heen, deze traditie vandaan komt. Net doen vergeet even wat er elders in de Pol Maenhaut: 416-769-5253, [email protected] als in een restaurant of een blijven- wereld gebeurt, en met een glas Wil Moens: 905-569-7430, [email protected] de herinnering? Een jaar later werd bisschopswijn in de hand, roe- mij de eer gegeven deze kaartjes te pen wij vanuit Calgary: Gelukkig maken, soms onder veel gemopper. Nieuwjaar!

BOND VAN WAPENBROEDERS Gezegende Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar toegewenst! door het bestuur en de leden van de Bond van Wapenbroeders, Afdeling Hamilton. Voor informatie bel: 905-648-6155

December 1, 2017 December 2017 de krant 13

NIEUWS UIT NEDERLAND Weerbureau Spoor

Een nieuw ’weerbureau spoor’ moet vijf dagen vooruit beter voorspellen wanneer en waar gladde rails door sneeuw, ijzel of bladerpulp treinver- tragingen kunnen veroorzaken. Een online spoorweerman vertelt reizi- gers dagelijks wat ze op hun trajecten kunnen verwachten. Spoorbeheer- der ProRail en weerexpert Infoplaza slaan de handen ineen om sneller informatie te geven over winterse omstandigheden die de dienstrege- ling verstoren. “We kunnen dan tijdig maatregelen nemen. Zo willen we het aantal vertragingen verder terug- Het gewraakte standbeeld van Peter Stuyvesant in Manhattan schroeven”, aldus ProRail. Proeven met pro-actiever ingrijpen hebben NIEUWS UIT DE USA volgens ProRail aangetoond dat het aantal incidenten op het spoor door Aanval op Stuyvesant wegens 'anti-semitisme' bar weer (ook onweer en zware regen) terugloopt. Van ruim 800 in 2015 Vanuit Israël wordt de aanval ge- Nitsana Darshan-Leitner, voorzitter ’minderwaardig ras’ zijn en ’hatelij- tot 500 dit jaar. opend op ’onze’ Peter Stuyvesant. van Shurat HaDin, wil niet alleen dat ke vijanden en godslasteraars van Een Israëlische burgerrechtenorga- het beeld op Manhattan verdwijnt, Christus’. Toch moest Stuyvesant de NIEUWS UIT NEDERLAND nisatie roept de burgemeester van maar ook alle andere referenties aan Joden uiteindelijk toelaten. New York op het standbeeld van de Stuyvesant. Zo zijn er onder meer De in het Friese Peperga geboren Politie duwt niet mee Nederlandse koloniale bestuurder in een school en een wijk in Brooklyn Peter Stuyvesant was verantwoor- Onlangs waren agenten in burger de Amerikaanse metropool neer te naar hem vernoemd. delijk voor een fl inke uitbreiding van op pad in de Rotterdamse wijk Vree- halen en elke associatie met hem uit Ook wordt jaarlijks in New York het Nieuw-Amsterdam, wat later New wijk toen een melding doorkwam de stad te bannen. Peter Stuyvesant Ball georganiseerd York zou worden. van een inbraak. Vier mannen waren Volgens de Israëlische beweging, waar Nederlanders en Amerikanen Een woordvoerder van The New schuren aan het openbreken. Toen Shurat HaDin, was de laatste direc- samenkomen om geld in te zamelen Netherland Institute, een organisatie een politieagent poolshoogte nam teur-generaal van Nieuw-Nederland voor uitwisselingsprogramma’s voor in Amerika die de Nederlandse ge- werd hem gevraagd te helpen de een antisemiet die probeerde te voor- studenten. Prinses Margriet en prof. schiedenis in de VS belicht, noemt vluchtwagen aan te duwen. Die wilde komen dat Joden zich in de kolonie in mr. Pieter van Vollenhoven zijn be- de plannen uit Israël absurd. namelijk niet starten. De agent sloeg Amerika zouden vestigen. schermvrouw en beschermheer en drie inbrekers van 17 en 18 jaar oud Stuyvesant Square, het boomrijke vaste bezoekers van dit bal dat werd NIEUWS UIT NEDERLAND in de boeien. De vierde ging ervan- park op Manhattan waar het stand- vernoemd naar Stuyvesant. door. beeld van Stuyvesant staat, heeft net De organisatie van het bal, The Verjonging 11-steden een renovatie achter de rug die een Netherland-America Foundation De minimumleeftijd voor deelname NIEUWS UIT NEDERLAND paar miljoen heeft gekost. Het beeld (NAF) is niet van plan de naam aan de Elfstedentocht wordt zestien van de Nederlander die de scepter te veranderen. “Als gezicht van jaar. Het bestuur van de Koninklijke Lerarentekort zwaaide over de kolonie, staat er al Nieuw-Amsterdam is Stuyvesant Vereniging De Friesche Elf Steden Het lerarentekort loopt zo hard op meer dan 100 jaar. voor de Netherland-America Foun- komt op de komende jaarvergadering dat scholen steeds vaker gedwongen De gemeente New York heeft nog dation een symbool voor meer dan (9 december) met dat voorstel. zijn om leerlingen naar huis te sturen. niet gereageerd op het voorstel van 400 jaar goede betrekkingen en we- De minimumleeftijd voor deelname Er zijn simpelweg geen docenten en de Israëlische burgerrechtenorgani- derzijds begrip”, meldt Jan Joosten, is nu nog achttien jaar. In de toekomst invalkrachten beschikbaar om de lege satie die goede contacten heeft in de voorzitter van The NAF. zou dat dus zestien jaar moeten zijn. plekken op te vullen. Met ongeveer stad. Stuyvesant werd halverwege de Volgens het bestuur zijn jongeren 2000 vacatures bij de scholen is de De burgemeester van New York, 17e eeuw verkozen tot leider van van die leeftijd als ze goed getraind crisis op de arbeidsmarkt enorm, zegt Bill De Blasio, kreeg eerder al de op- Nieuw-Nederland. Hoewel er toen al zijn prima in staat de tocht te rijden. de Algemene Onderwijs Bond (Aob), roep om het standbeeld van ontdek- Joden woonden, wilde de Fries niet De vereniging heeft op dit moment die niet uitsluit dat sommige basis- kingsreiziger Christopher Columbus dat er zich nog meer zouden vesti- 32.000 leden. Alleen leden die voor 1 scholen tegen de komende feestda- uit de stad te verwijderen wegens zijn gen. Hij schreef daarom de West-In- juni 2014 lid waren hebben automa- gen wellicht moeten overschakelen rol in de slavenhandel. dische Compagnie dat Joden een tisch recht op deelname. naar een 4-daagse werkweek. The Dutch Market Chatham: 80 William Street South, 519-352-2831 Sarnia: 1362 Lambton Mall Rd, 519-344-9422 Blessed Merry Christmas Christmas! and From the Board and Staff at Happy New Year HOLLAND CHRISTIAN HOMES from all of us at The Dutch Market

Visit our Chatham or Sarnia store for all your Christmas goodies, giftware and gift baskets, and all other Dutch products! You can also order by phone or on our website! www.dutchmarket.ca 1-866-355-1351 – [email protected]

December 1, 2017 14 de krant December 2017

Kampkind

at er in de gedachten van ondanks onderwijs en dagelijks leven kinderen rond dwaalt is in een rustig land als Canada, niet al- moeilijkW te peilen, vooral voor de ou- tijd succes hadden, werd me droevig ders, maar natuurlijk ook voor het duidelijk. kind zelf. Ik zal echt niet de eerste Het tragische einde van Rob de zijn die dit opvalt, maar toch staat hier Rijk was daar een extreem voorbeeld weinig over geschreven. van. Ik heb hem een paar maal ont- moet, en vond hem een intelligente, geniale, vriendelijke, behulpzame Boudewijn van Oort vent, die zich ook nog goed de film- avond in Tjideng kon herinneren toen Victoria, British Columbia wij Walt Disney’s Sneeuwwitje en haar Kabouterploeg zagen, in kleur Het was met deze gedachtengang en met muziek, op het doek gespan- dat ik eind april koers zette naar Bron- nen over Laan Trivelli in het Tjideng beek, in Arnhem om daar een reünie van September 1945. Wij waren alle- van Tjideng kampslachtoffers bij te bei toen zeven jaar oud. Toen ik hem wonen. Ik was nooit eerder bij een voor het laatst zag woonde hij een- dergelijke functie geweest, en ge- zaam, als een kluizenaar. zien de hoge leeftijd van ons, die de Mijn eigen leven heeft ook meer Tweede Wereldoorlog meegemaakt ups-and-downs gehad dan mij lief hebben, zullen er niet veel meer zijn. was, maar terugblikkend kan ik ook Ik was namelijk een kampkind, een zeggen dat ik geboft heb. Ik weet van kreet die in het najaar van 1945 zeer geen enkel ander kampkind die het betekenisvol was. Wij waren verwil- gelukte om een Rhodes Scholarship derd, stalen, waren mondig, bang te winnen, en daarmee drie jaar lang voor niets, enzovoort. Tegenwoordig, in Oxford te studeren. Dat waren drie als je de kreet ‘kampkind’ googlet, verrukkelijke jaren, met veel afleiding, krijg je te lezen over zomervakanties maar daarvoor en vooral daarna was voor zoon- of dochterlief. het vaak heel onprettig. Een jaar of wat geleden begon ik Wat was er aan de hand met ons, me te beseffen hoe de kampgeschie- kampkinderen? denis mij na de oorlog aantastte. Ik Een Engelse geschiedkundige, had al lang in de gaten dat vrij veel Mark Felton, had hier ook al over mensen van mijn leeftijdsgroep die gepiekerd, en in 2011 bracht hij een Boudewijn van Oort (links) in Tjideng na de bevrijding de Jappenkampen hadden meege- boek op de markt met de titel Children maakt, moeilijkheden hadden om of the Camps. De inhoud was vanuit een normaal volwassen leven te ge- mijn standpunt teleurstellend. De verde oorlog afgelopen was, wisten wij, leeftijd naar Oxford ging, begon het nieten. Dit ontdekte ik op toevallige halen die hij verzamelde waren over kampkinderen vrijwel niets van een mij door te schemeren dat ik in feite wijze tijdens onderzoek dat ik deed de kampervaringen onder Japans ge- normaal leven. Voor ons was het abnormaal was – ik had nooit mee- in verband met het schrijven van mijn zag van kinderen, maar behandelden kamp normaal. Onze ouders, daar- gedaan met een teamsport, en ik be- boek, Tjideng Reunion (nog steeds niets over het naoorlogse leven. entegen, hadden nog een goede sloot dat ik in Oxford lid zou worden verkrijgbaar, zie advertentie hieron- Het enige grappige was dat mijn voorstelling van wat hun te wachten van de roeiploeg. Maar mijn eerste der, red.). Dat boek handelt niet zo- foto als zevenjarig kampkind in Tji- kon staan na de oorlog. Er waren huwelijk heeft daarna, ondanks de zeer over mijn persoonlijke ervaring, deng op de omslag verscheen (zie natuurlijk teleurstellingen want zowel helende Oxfordervaring, toch nog maar was hoofdzakelijk een verhaal foto). op Java als in Nederland was het veel verdriet opgeleverd. over mijn ouders – toen allang dood – Bij de reünie van 30 april in Arnhem een zootje, en het familieleven had Mijn verhaal in Bronbeek veroor- en hun besluit om in 1940 naar Indië heb ik een korte toespraak gehou- klappen moeten verwerken. Maar zaakte een emotionele reactie voor te gaan, en wat hen daar en na de den, beginnend met de vraag: “Welk wij kampkinderen kwamen vaak in twee deelnemers. Maar ja, dit zijn oorlog overkwam. van de aanwezige waren kampkin- een samenleving terecht die totaal onprettige dingen, en de oosterse Ik zocht informatie over mijn ouders deren?” Ik schat dat zo’n 150 van de vreemd was. maaltijd die ons te wachten stond maar wegens het verloop van de tijd, 200 deelnemers de hand opstaken. Voor mij begon de ellende in 1946 was aantrekkelijker voor de rest van was ik veelal aangewezen op corres- De rest waren familieleden. op school in Zuid Afrika. In de klas het gezelschap. Daarbij komt dat die- pondentie met mijn eigen leeftijds- Het probleem dat ik toen trachtte ging het ondanks taalproblemen, genen die na de oorlog echt tobden, groep. Dat deze correspondenten aan te halen was het volgende: toen best, maar op het speelterrein liep waarschijnlijk nooit een dergelijke re- het anders uit. ünie zouden bijwonen Noch de onderwijzers, noch mijn Maar toch vraag ik me af: hoe zal ouders hebben enig idee gehad wat het gaan met de kinderen die plotse- Tjideng Reunion er in mijn hersens omging, en hoe ik ling na de vlucht uit Syrië in een totaal bokkesprongen maakte om te zorgen andere samenleving terecht komen? by dat mijn sociale klunzigheid niet zou Kunnen zij zich sneller aanpassen in opvallen. Ik maakte me uit de voeten het Canada van 2017, dan het mij ge- Boudewijn van Oort als ik een situatie niet aankon. lukte in het Zuid Afrika van 1946? Wat A memoir of World War II Toen ik op drie-en-twintigjarige zullen de gevolgen zijn voor hen? in the Dutch East Indies Our Childhood in Boudewijn van Oort tells the the Former Colonial Dutch East Indies gripping story of his Dutch family’s trek from pre-war South Recollections before and during Our Africa to Java, where they suffer Wartime Internment by the Japanese through the hell of Tjideng internment camp, back to South is 245-page memoir by Ralph Ockerse Africa and eventually on to and Evelijn Blaney presents their family’s Canada. lives, rst as they memorably grew up in the “Very readable, very informative, very descriptive, pleasingly accurate and exactly the 1930s Indies; their subsequent struggle for glimpse into my father’s life that I was hoping for.” - Peter Teutscher, Hong Kong survival inside the Japanese concentration camps Kramat, Tjideng, Grogol, and Baros; Paperback, 450 pages, with maps and illustrations. and their postwar repatriation to the $25.95 plus postage ($10) Netherlands via Ceylon. Order by email to [email protected] Order online at www.amazon.com, www.barnesandnoble.com, or phone 250-479-9985 www.xlibris.com; through your local bookstore, or by email: [email protected]. December 1, 2017 December 2017 de krant 15

Kloof tussen Randstad en Regio

r gaapt een reusachtige kloof en hoe groot de weerzin er is tegen tussen de provincie en de ’modegrillen’ uit de Randstad. Dou- Randstad.E Thema’s als genderneu- wes en haar medeorganisatoren kre- trale toiletten, de nadruk op ’diversi- gen honderden steunbetuigingen en teit’ en vooral het debat over de kleur toen burgemeester Marga Waanders van Zwarte Piet (zie ook artikel hier- (PvdA) besloot om de politie op hen naast) worden door een kleine cul- af te sturen was de boot aan. turele elite in met name Amsterdam Het Openbaar Ministerie dreigde aan de rest van Nederland opgedron- Douwes en haar vrienden met ver- gen, terwijl de meeste burgers in de volging wegens ’opruiing’ als zij hun regio’s hier helemaal niet op zitten te aangekondigde vertragingsactie niet wachten. afbliezen. Douwes reageerde met een nieuwe video, die ze op social media plaatste. Ja, ze had de actie Wierd DuK afgelast, maar ze wilde wel even benadrukken hoezeer de burgemeester Anti-Piet activisten, gestrand op weg naar Dokkum, demonstreren op de snelweg De Telegraaf in haar ogen de verkeerde kant koos: “Zij moet er zijn voor de burgers van NIEUWS UIT NEDERLAND Zelden kwam die mentale breuk Dokkum en hun kinderen. Niet voor tussen ’Amsterdam’ en de provincie een stel activisten uit de Randstad.” Veel incidenten rond Zwarte Piet schrijnender aan het licht als in de Toen tientallen burgers – ondanks zogenaamde ’Slag om Dokkum’, die het verbod op Project P – toch de Twee bussen demonstranten wa- De school viert het Sinterklaasfeest zich afspeelde rond de intocht van toegangswegen naar Dokkum afzet- ren onderweg naar Dokkum om te- sinds 2015 zonder Zwarte Piet. In Sinterklaas. Boze Friezen blokkeer- ten en er wanordelijkheden dreigden, gen Zwarte Piet te protesteren bij plaats daarvan komen ’vrienden’ van den de toegangswegen naar de ves- kon de locoburgemeester weinig an- de landelijke intocht van Sinterklaas de Sint mee. tingstad voor anti-Piet activisten uit ders dan het protest van Kick Out op 18 november. De bussen werden Rotterdam en Amsterdam, die met Zwarte Piet verbieden. Verdere es- door voorstanders van Zwarte Piet Rotterdam bussen waren aangevoerd. calatie lag op de loer. De gang van tegengehouden middels een blok- Een Sinterklaascircus in de Rotter- Die laatsten wilden in een aange- zaken is een blamage voor het lokale kade van de snelweg naar Dokkum. damse wijk Spangen is vervroegd melde demonstratie langs de looprou- gezag. Een legale demonstratie van Mede daardoor verliep de intocht van gestopt nadat de initiatiefnemer via te van de Sint duidelijk maken dat zij anti-Piet activisten kan geen door- Sinterklaas zonder incidenten. Facebook werd bedreigd. Dit omdat Zwarte Piet een ’racistisch’ symbool gang vinden omdat de politie de orde De mensen die de blokkade opstel- hij weigert zijn Zwarte Pieten aan te vinden. Maar de Friezen wensten niet kan garanderen. den konden op grote steun uit de be- passen naar zogenoemde roetveeg- geen ’randstedelijke relschoppers’ Echter, dat de intocht zo uit de hand volking rekenen. Uit een onderzoek pieten. tussen hun kinderen. Met een ludieke liep, ligt in eerste instantie aan de blijkt dat 74% van de ondervraagden actie, Project P gedoopt, die uitein- inschattingsfout van burgemeester er begrip voor heeft dat de demon- Leiden delijk uitmondde in fel burgerprotest, Waanders. Haar besluit om KOZP stranten tegen Zwarte Piet tegenge- De actiegroep No More Blackface eist zette bouwonderneemster Jenny een podium te bieden was onge- houden werden op de snelweg. van de Leidse burgemeester Len- Douwes (39) uit Drachten de bezwa- twijfeld goed bedoeld, maar kenne- De organisatie introduceerde dit ferink dat hij zich niet vertoont bij de ren van een groot deel van de Friese lijk niet in overeenstemming met de jaar naast zwarte Piet ook een 'roet- intocht van Sinterklaas. Bovendien bevolking op de agenda. In een video sentimenten onder een groot deel veegpiet' en een witte Piet. Er is veel moet de gemeente subsidie aan het riep zij medeburgers op om de komst van haar burgers. Al in de zomer verdeeldheid onder de ondervraag- feest intrekken. Dat zei Joris Hanse van de bussen te vertragen door er- voerde Waanders overleg met de den of met deze drie verschijnings- van de actievoerders tegen de ge- voor te gaan rijden. Opdat de actie- anti-Piet activisten. Zij had hen toen vormen van Piet de discussie nu meenteraad. De actievoerders wer- groep Kick Out Zwarte Piet (KOZP) duidelijk moeten maken dat zij hun voorbij is. Vooral de witte Piet roept den buiten het gemeentehuis opge- niet op tijd in Dokkum zou aankomen. verhaal overal en altijd kunnen ver- weerstand op. Veel mensen stellen wacht door voorstanders van Zwarte “Een debat over Zwarte Piet is prima, tellen, maar níet op 18 november in dat de vergelijking ’wit’ en ’zwart’ juist Piet die ’Zie ginds komt de stoomboot’ maar we willen geen schreeuwers Dokkum, tijdens de intocht van Sin- de nadruk legt op huidskleur, terwijl zongen. tussen onze kinderen”, zei Douwes terklaas. Dat de burgemeester door ze daar nu juist vanaf willen. Ook zien tegen de Telegraaf. “Daar worden zij ’normale’ burgers als Jenny Douwes ze de herkenbaarheid van mensen Amsterdam bang van.” en anderen moest worden gewe- als een probleem. Televisiepresentatrice en anti-Piet Wie z’n oren in de dagen voor de zen op die gapende kloof tussen de Ondanks de overweldigende steun activiste Sylvana Simons heeft aan- landelijke intocht van Sinterklaas Randstad en haar eigen provincie, voor Zwarte Piet, blijft het rommelen. gifte gedaan, nadat vier mensen die in Friesland te luisteren legde, be- duidt aan hoe ver ook lokale politici Extremisten aan beide kanten zorgen hun gezicht donker hadden gemaakt greep hoe het er broeit en borrelt vaak afstaan van hun kiezers. voor incidenten die een traditionele haar thuis hadden opgezocht. Simons gezellige Sinterklaasviering helaas was er op dat moment niet. Volgens blijven overschaduwen. Hieronder Simons, zijn de veiligheidsmaatrege- enkele voorbeelden. len rondom haar en mensen om haar heen opnieuw aangescherpt.. Holland Store Utrecht Een basisschool in de Utrechtse wijk Dordrecht 2542 Weston Rd, North York, ON M9N 2A6 Zuilen is naar de politie gestapt, nadat Anti-Pietactivisten hebben sloten van een actiegroep voor het behoud van het Sinterklaashuis (een initiatief van Stock up on all your favourite items! Zwarte Piet de school was binnenge- de plaatselijke VVV) in Dordrecht vallen. Ongeveer tien actievoerders dichtgespoten met vloeibaar metaal, gingen vlak voordat de school uitging waardoor het huis niet bereikbaar verkleed als Zwarte Piet het school- was. Ook zaten er stickers met de plein op en klaslokalen in en deelden tekst ’Zwarte Piet is racisme’ op de pepernoten en stickers uit. deur.

PROCESSOR - IMPORTER

JAKO

Wishing you a Merry Christmas CANADA / HOLLAND and a Happy New Year! JAKO FISH INC. - 250 Summerlea Road, Bramalea, ON L6T 3V6 Tel: 905-791-7227 - Fax: 905-791-7740 - 1-800-309-JAKO [email protected] (416) 247-8659 - [email protected]

December 1, 2017 16 de krant December 2017

Mensen V - Drie Waterloopleinen

aat de geleerde economen kopersdwarsstraat (de Vissteeg) tot maar rustig beweren, dat de vlak bij de Mozes en Aaronkerk. Hier openbareL markt op plein of straat staat de openlucht-confectionair, die langzaam maar zeker wordt ver- niet behoeft te adverteren, dat het bij drongen door het warenhuis, dat ei- hem toch nog voordeliger is, want de genlijk in zijn eentje een weelderig klanten komen op de prijs en de kwa- overdekte markt is... een uurtje·op liteit af. De kostuums zijn gesneden het Waterlooplein en diezelfde wele- naar de mode van gisteren, maar de delzeergeleerde heren komen tot de prijzen zijn niet vast. conclusie, dat ze gelijk hebben, in “Is dat een goed kostuum, koop- theorie. Maar de markt is onsterfe- man?” lijk, in de praktijk. Zegt een wijs oud “Meneer, dat verslijt U in Uw leven vrouwtje: niet meer.” “In een winkel, waar je groene erw- “Vindt U het jasje niet wat wijd?” ten haalt, moet men geen paraplu- “Het zal U nog wijer worden, me- tjes kopen.” neer.” En daarmee heeft zij, wat haar be- Behalve de betrekkelijke onver- treft, het probleem De Bijenkorf uit de slijtbaarheid, die in dit niet geheel wereld geholpen. ondubbelzinnige antwoord wordt uit- gedrukt, bezitten de kostuums van het Waterlooplein de raadselachtige MeYer SluYser eigenschap, dat ze precies passen, zolang de koper binnen de tovercir- VoorDat iK 't vergeet kel blijft, die de welsprekende koopman om hem heen trekt. Thuis blijkt Maar het kan gebeuren, dat er toe- soms, dat de mouwen een paar cen- vallig een grutterij op de fl acon is timeter moeten worden ingekort, dat gegaan. Hebben de jongens van het de rug moet worden ingenomen, dat plein kans gezien voor een habbe- de schouders moeten worden gelicht, De Waterloopleinmarkt circa 1960, op de achtergrond de Mozes en Aaronkerk. kras op een voorraadje peulvruchten dat de zakken een halve decimeter beslag te leggen. Moet de Keurings- naar boven moeten worden opge- Met likdoorns, hamertenen en eelt- tuur zijn de bergjes boeken, de fl od- dienst onomstotelijk vaststellen, dat schoven en dat de knopen een eindje knobbels. Maar als U bij mij nieuwe derige stapels, die luk-raak op elkaar de leeftocht geen gevaar voor de moeten opschikken, maar naald en schoenen past, en ze passen, nou zijn gekwakt. Iedereen mag er in volksgezondheid oplevert. Ja, en dan draad en vingerhoed, bij ons op de dan passen ze ok meteen voor goed, grabbelen en graaien. Een dubbeltje kan het gebeuren, dat op het Water- naaischool gaat het goed. voor eeuwig en altijd.” wat je er uithaalt. looplein groene erwten te halen zijn. Op dit ordelijkste der drie Water- Een greep op goed-valle-het-uit. Parapluutjes zijn er altijd te koop. loopleinen is ook het schoenenma- De grootste verlokking gaat uit van Derde deel van Streckfuss: ‘Wereld- Vraagt iemand aan een klant: gazijn gevestigd. het tweede Waterlooplein, dat van geschiedenis’ vertaald door Ter Haar. “Koopt U altijd op het Waterloop- “Koopman, dit zijn allemaal tweede Mozes en Aaronkerk tot aan de Een van de vier en twintig delen. De lein?” dehandjes, hebt U geen nieuwe Blauwbrug loopt. andere drie en twintig zwerven door “Altijd.” schoenen?” Twee mannen hebben een stuk de diaspora. ‘Geschiedenis des va- “Waarom?” “Hoort U eens meneer, wie zo pre- muur tussen zich in op de keien ge- derlands’ door Johannes de Liefde. “Omdat de mensen achter de stal- cies kijkt houdt het bij geen leveran- zet. Een bonk dubbelsteens, dat Een hand graait een geel boek met len je kennen.” cier uit. Hoe kunt U zo onnozel zijn? eeuwen geleden met rogge werd ge- rode opdruk te voorschijn. ‘Le livre de “Weten ze dan hoe U heet?” Als U nieuwe schoenen koopt, moet metseld. (Een volkswijsheid meent I’amour de I’orient’. De man laat het “Nee, dat niet. Maar ze kennen je U een sloot geld neertellen. En wat dat vroeger in de specie van oude boek meteen weer vallen. Frans is toch.” krijgt U voor Uw kostelijke geld? Kak- gebouwen vanwege de onverslijt- aan hem niet besteed. “Hoe komt het dan dat ze je ken- hielen. Branderige voeten. Nieuwe baarheid roggemeel verwerkt werd, nen?” schoenen moeten worden ingelopen. red.) Aan de vlakke kant zitten zes- Het derde Waterlooplein ligt vlak “Omdat ik altijd op het Waterloop- In de schoenen van vandaag-de- tien antieke tegels. Ze hebben een voor de Mozes en Aaronkerk. De lein koop.” dag zit geen millimetertje rek meer. handzaag tussen zich in en precies standwerkers werken hier stand. Er Alles wordt precies uitgezuinigd. U achter de tegels gaan ze rits-rats de zijn ‘zwemmers’, dat zijn kooplieden, Er zijn eigenlijk drie Waterlooplei- moet de spiegelruiten van Presburg zaagtanden door de rogge duwen. die op de straatstenen midden tus- nen. Het eerste strekt zich uit van betalen en de iuff rouwtjes achter Ze zagen de tegels schoon van de sen de kopers met brede armzwaai- de Zwanenburgwal, voorbij de Hout- de toonbank. Waarmee betaalt U? muur af. Komt er morgen of over een en hun waren aan de man praten. jaar iemand op het plein: Er zijn ‘hoogwerkers’, die boven hun “Wat kosten die tegels?” stand standwerken, boven op een En via vele tussenstations belan- stoel of een geïmproviseerd podium. 9835 Belmont St. den die tegels dan weer ergens in Dit is ook het oord der culinaire ge- een antiekwinkeltje, totdat een rijke neugten. Roomijs in alle kleuren van Holland Bell ower Amerikaan ze meeneemt, zesdui- de regenboog en alle smaken van International California 90706 zend mijlen ver naar de andere kant de chemische fabriek. Warme cho- (562) 925-9444 van de wereld. Ook voor tegels is het colade of kippenbouillon van echte leven een kringloop. kippen, zure augurken uit de pekel of Market HollandIntMarket.com Avontuurlijke klanten storten zich de wijnazijn, gestoomde en gerookte op de boekenstalletjes. Er zijn boe- makrelen, zoute zalm in plakjes of ken, die netjes naast elkaar op hun blokjes en verder alles wat zoet, zout, Maria and staﬀ at Holland Interna�onal Market wish you: buik staan, de ruggetjes naar boven. hartig of verkwikkend is. Meters boeken. Kosten een gulden Snoepende kinderen spelen krij- Merry Christmas per stuk. Veel prikkelender tot avon- gertje tussen de stallen ... The Netherlands Luncheon Club and a Would like to extend their best wishes for Happy New Year the Holiday Season!

Thank you to all our loyal customers for their support in the past year! For information on activities: Holland Interna�onal Market is your specialty retail store specializing in Dutch and Indonesian products. Visit our store in Southern California, www.luncheon.ca order on-line at hollandintmarket.com, or call us! President, Henny Groenendijk Baljet 905-338-7296 We ship your favorite products direct to your home in all 50 states. Vice-President, Tim Hogenbirk 905-828-5195

December 1, 2017 December 2017 de krant 17 Nieuws uit de 12 provincies

Groningen Noord-Holland Zuid-Holland ber al open had moeten gaan. Nu is Winsum Zaandam Nootdorp het zover. Eindelijk, zegt ze. Tegen een melkrijder die in Winsum Verzorgingshuis Zorgcirkel Saenden De toren van de 16e eeuwse Dorps- Een jaar geleden had Faworyt al open een trein van het spoor reed is voor is voorgedragen voor het predicaat kerk in Nootdorp wordt opgeknapt en moeten zijn. De winkel was klaar voor de rechtbank in Groningen een boete Roze Loper. De Roze Loper is een dat is volgens dominee Gert van Herk gebruik, maar de benodigde vergun- van 250 euro geëist. keurmerk van de organisatie Roze hard nodig. ningen kwamen niet rond. Volgens De man (30) raakte in november 50+ die als doel heeft de sociale ac- "Er brokkelen steentjes af en zo nu de gemeente Noordoostpolder ging 2016 met zijn truck een trein op ceptatie van lesbische, homoseksue- en dan viel er al wat gruis naar bene- het om een supermarkt en daarvan een toen nog beruchte onbewaakte le en biseksuele mensen en transge- den”, aldus de voorganger. had Emmeloord er al genoeg. Pas in spoorwegovergang. Die werd nadien nders in zorginstellingen te bevorde- De kerk, die eind jaren ’70 voor het tweede instantie kon Faworyt de ge- direct gesloten om verder onheil te ren. De bijbehorende plaquette komt laatst werd gerenoveerd, is nog bezig meente overtuigen dat het een delica- voorkomen. binnenkort. om de ontbrekende 35.000 euro voor tessenzaak is, en dat mocht wel. De trein ontspoorde deels en kwam de hersteloperatie bijeen te krijgen. scheef tot stilstand. Er vielen twin- Overijssel Ook het bijzondere orgel van de in Friesland tig licht- tot zwaarder gewonden op Heeten 1530 gebouwde kerk – hiervan zijn er Heeg een locatie die eerder landelijk in het Archeologen hebben in Heeten spo- maar drie in Nederland – moet wor- Rond het eerste eiland van de He- nieuws kwam door wèl fatale spoor- ren van boerderijen, waterputten, den gerestaureerd. gemer Mar wordt op 30 juni 2018 het botsingen. greppels en erfafscheidingen gevon- grootste concert op het water van Ne- den die stammen uit de negende tot Drenthe derland gehouden. Limburg en met de twaalfde eeuw. Zuidwolde Op een podium op het eiland tre- Steyl Daarmee is de geschiedenis van Het is een cadeautje dat nog moet den bekende Nederlandse artiesten De Venlose zanger Wiel Vestjens het dorp ineens met vijf eeuwen uit- worden uitgepakt, maar als de ge- als Karin Bloemen, Jeroen van den heeft de Gouden Narrenkap in ont- gebreid. Enkele boerderijen zijn de bruikte fi etsbrug de schooljeugd veilig Boom, Hans Klok, Iris Kroes en Maai- vangst genomen. grootste die ooit in Nederland zijn ge- over de N48 brengt, is het prima. ke Schuurmans op. In het Schutterijmuseum in Steyl is de vonden. Gedeputeerde Henk Jumelet maak- Wat de artiesten met elkaar verbindt, Limburgse vastelaovesonderschei- te bekend dat de provincie een ge- is dat zij allen een bijzondere herin- ding uitgereikt. Eén keer in de vier Utrecht bruikte fi etsbrug in Groningen had nering hebben aan Heeg. Daarover jaar ontvangt iemand de onderschei- Renswoude gekocht, die in Zuidwolde kan worden zullen ze, beloofden ze, tijdens het ding die door de Samewirkende Lim- Een wijkagent in Renswoude heeft gebruikt als ontbrekende schakel in concert vertellen. burgse Vastelaovesvereniginge wordt zijn niet-gemeende 'excuses' aange- de veilige fi etsroute van Zuidwolde De artiesten worden begeleid door toegekend. boden voor het uitdelen van 237 boe- naar Dedemsvaart. een orkest onder leiding van dirigent De 81-jarige Vestjens zingt sinds 1969 tes door de politie in drie uur tijd. Onduidelijkheden zijn er nog genoeg. Theo Brouwer. De verhalen worden in de Venlose vastelaoveswereld. “Het spijt me dat we zoveel boetes Moet gemeente De Wolden de brug verlevendigd met video's over het moeten uitdelen. Maar jullie kunnen kopen van de provincie of wordt die dorp en de geschiedenis. Noord-Brabant er iets tegen doen: pas uw snelheid mogelijk geschonken? Wat is de staat Het publiek kan de optredens bekij- Kaatsheuvel aan”, schrijft de wijkagent op Face- van onderhoud? Is de brug van staal ken vanaf bootjes op het water. De gemeente Loon op Zand heeft book. Eén automobilist maakte het of misschien hout? Hoe zit het met de groen licht gegeven voor de uitwer- wel heel bont door met 98 kilometer onderhouds- en aanlegkosten? Gelderland king van plannen voor een nieuw per uur over de Dorpsstraat te rijden, “Ik weet het niet. Ik kreeg een tele- Warnsveld hotel met vijfhonderd kamers bij de terwijl de maximumsnelheid op 50 ki- foontje vanuit het provinciehuis met Nadat zij beveiligingsbeelden van Efteling. De gemeente laat weten dat lometer per uur ligt. de mededeling dat er een fi etsbrug is. zichzelf terugzagen op Facebook de groei van het aantal bedden nodig Een beetje onverwacht. Heb de brug restte twee inbrekers niets anders dan is omdat de regio steeds meer bezoe- Zeeland ook nog niet gezien’’, zegt Wethouder zichzelf aan te geven. Met knikkende kers trekt die meerdere dagen willen Vlissingen Jan ten Kate van gemeente De Wol- knietjes, want de twee sloegen toe bij blijven. Op het Scheldekwartier is het monu- den. sportschool Rocky Fit in Warnsveld. De Efteling juicht de komst van het ment Mannen tussen Staal onthuld. Eigenaar Faldir Chahbari, meervou- nieuwe hotel toe. Met twee hotels Dat gebeurde door oud-werknemers Flevoland dig wereldkampioen thaiboksen, had en twee vakantieparken beschikt het van Scheepswerf De Schelde, Wil- Emmeloord de daders een pak rammel kunnen attractiepark zelf over 3500 bedden. lem Murre en Herbert Sepers die zich Worstjes, brood, wortels, ketchup en geven, maar in plaats daarvan hoorde “We willen meer bezoekers uit het al jaren inzetten voor een monument. een fl esje limonade voor de kinderen. hij hun levensverhaal aan. buitenland trekken en die moeten er- Na afl oop van de onthulling vielen de Barbara Pajak kan haar geluk niet op. “Ik wil ze een kans geven hun zelfres- gens slapen”, reageerde een woord- twee elkaar geëmotioneerd in de ar- Reikhalzend zag ze uit naar de Pool- pect terug te vinden zodat ze betere voerster. men. se supermarkt die vorig jaar novem- keuzes in het leven kunnen maken.”

Wishing you a festive holiday season! Mina, Tianna & Chris

Mon-Fri: 8-5 312 King Street East Sat: 8-5 Hamilton, Ontario Sun: 10-4:30 www.cafeoranje.ca Dutch-inspired : : Hamilton-born

December 1, 2017 18 de krant December 2017

Het KerstsPel

l lang had ik op mijn bezoe- tussen de Majoor van het Leger des ken als schoolzuster (beter Heils, en de elegante vrouw van de bekendA als pietesuster) in een Chris- Dominee. telijke school in Amsterdam gehoord De Majoor van het Leger de Heils, over het Grote Kerstspel. De opti- een oudere dame met ondeugende mistische jonge onderwijzeressen blauwe ogen achter een ijzeren bril- hadden visioenen van het ontroerend letje keek mij vertrouwend aan en Kerstspel, dat door hun leerlingen, de knipoogde. Wij kenden elkaar al heel vermaarde ‘lieverdjes’ uit de achter- lang. buurten van Amsterdam, zou worden Zij kende iedereen bij naam en opgevoerd. riep de lieverdjes zo nu en dan tot de orde, want de jeugd was buiten zichzelf en rende schreeuwend en soms Lini Grol vechtend door de zaal. Haar verma- ning hielp voor vijf seconden. BramPton, Ontario De Majoor glimlachte en zei goe- dig: “Och, het zijn kinderen, hè?” Wat Ja, want sommige van deze lie- de domineesvrouw en ik alleen maar verdjes waren berucht om hun kat- konden beamen. En wat voor kinde- tenkwaad, (ze hadden onder andere ren! mijn fi ets al eens ontmanteld, maar “Het is een heel feest voor ze”, ver- wel weer braaf in ere hersteld en ge- telde de vrouw van de dominee ons, Maar ze straalden toen het klaar liet pardoes zijn armen zakken en zijn poetst). Het waren rakkers maar ze “en ik heb ook meegeholpen met het was en bleven als het ware de wacht hand ging naar een niet nader aan te waren ook lief en hartelijk en vooral instuderen.” houden opdat het gordijn niet zou duiden plaats waar het kennelijk jeuk- vermakelijk. Ze verklaarde met een diepe zucht: ontsnappen en weer sluiten. te. Een groepje jongens en meisjes “Het was zo moeilijk om hen in be- Kennelijk was dat niet de bedoe- De gouden band rond zijn voor- drong om me heen. Ze wilden mij dwang te houden en hen in mooi Ne- ling want een gebiedende hand ver- hoofd die zijn halo op de plaats vertellen over het wondere gebeuren derlands te laten spreken.” Ze keek scheen van achter het gordijn die moest houden gleed op één oog, en en de grote rol die zij er in zouden zorgelijk. hen op weg duwde. Blij huppelden zijn vleugels hingen halverwege zijn spelen en smeekten mij in puur Am- “Het zal wel loslopen.” troostte de ze naar een zogenaamde rots, in de schouders. sterdams: Majoor haar en voegde er lachend vorm van opgestapelde sinaasappel- De herders rezen op, en stonden in “Suster, U kom toch seker ook aan toe: “Nou èn, wat geeft het dat ze kisten met oude kleurloze gordijnen afwachting naar hem op te zien. kaake?” Amsterdams praten. Zo zijn ze opge- erover gedrapeerd. Het koor zong devoot: “Ere zei “Natuurlijk ,jongens. Ik zou dat feest groeid. Het hoort helemaal bij hen.” De engeltjes klauterden op de rots, God.” toch zeker niet willen missen.” De vrouw van de dominee keek ons krulden knus op hun kistje, en keken De herders zongen duchtig mee. En dat meende ik van harte. onzeker aan. lief de zaal in. Achter hen op de bo- Maar één herder draaide zich om “We salle un mooi plaatsie foor Zij had nog iets willen zeggen maar venste rots stond nu een grote engel en zwaaide naar iemand in de zaal, u ope houwe,” beloofden zij in koor een luid: Ssssht, probeerde de storm- met vleugels die het plafond raakten. voordat hij met een por in zijn rug ter voordat zij wegrenden. achtige zaal tot rust te brengen, want Hij hield zijn armen wijd uitgestrekt, zake werd geroepen. En zo kwam ik die zaterdagmiddag een engeltje kwam het podium op en keek zenuwachtig de zaal in. Op Het koortje was nauwelijks uitge- mooi opgemaakt en uitgedost naar en toonde aan iedereen een plak- de voorgrond lagen enige gehavende zongen of de Aartsengel, weer bewust hun mooie Kerstfeest. Na afl oop zou kaat met grote gouden letters: HET herders die nu en dan met een gulle van zijn hoge positie, schreeuwde het Leger des Heils chocolade en KERSTSPEL. lach omkeken naar de zaal om naar met een uitgestoken arm: “Fort jullie, koek serveren, destijds (1947) nog Ha, nu zou nu moeten beginnen. hun moeder, Opoe, of vrienden te allemaal naar Bethelehem, dur is een een grote traktatie voor onze weinig Iedereen keek gespannen naar het zwaaien. kind geboure bij Maria en Jousef.” verwende kinderen en hun ouders toneel. Het donkerrode fl uwelen gor- In het publiek ging hier en daar een Meer hoefde hij niet te zeggen want die het merendeel van de audiëntie dijn (met een lang verleden), werd hand omhoog. de herders drongen elkaar om van zouden uitmaken. moeizaam opzij getrokken door twee De zaal was ineens stil. het toneel af te komen. Twee engel- In het zaaltje werd ik luid en warm kleuterengeltjes, die eveneens wor- De aartsengel kreet in een over- tjes, kennelijk ouder en meer ervaren begroet door moeders, in hun mooie stelden met hun engelenjurk en halo, slaande stem in zuiver Amsterdams: dan de kleintjes, traden ernstig naar zondagse plunje. Hun kinderen ren- want in hun ijver waren hun jurken “Eire sei God en freide op oarde en voren om het gordijn te sluiten. Zij den op me af en grepen mijn han- opgetrokken en hun halo’s hingen de minse van goeie wil.” meenden het, en hingen achterover den, en brachten me naar mijn plaats lichtelijk scheef. Ziezo, dat was dat. om het gordijn goed te sluiten en ver- De grote engel knikte voldaan, en loren daarbij hun gouden halo, maar

Wishing you a Merry Christmas & a Happy and Prosperous New Year!

www.deliberateplanning.ca

December 1, 2017 December 2017 de krant 19

rolden enige herders over het toneel onder wereldse, zeer laag-bij-de- STILLE STRATEN grondse bewoordingen. Het gordijn werd haastig toegeschoven, ditmaal door de onzichtbare handen van de 'k Herinner mij de straten bijna bezwijmende jonge onderwijze- van mijn jeugd. ressen. Het koortje begon dapper aan het Straten, volgende lied. die des avonds Ze zongen Stille Nacht, wat altijd een kalmerend eff ect heeft op de bijna verlaten mensheid. En het publiek zong mee. waren, Daarna zong het koortje heel innig: “Er is een kindeke geboure…” verlicht door een Het publiek nam het fors over en lantaren joelde uit volle borst mee. Terwijl we nog zongen ging het met enkel maar gordijn weer open, ditmaal waren de stap van een wandelaar het twee grotere herders die het er beter afbrachten, hoewel ze daarbij en z'n stem die groette een aftands speelgoedbeest in hun wanneer hij 'n ander mens armen knelden, waardoor hun woorden er een beetje schokkerig uit kwa- ontmoette. men. Nu waren ook weer de andere herders op het toneel met hun ver- ze grepen er kalmpjes naar en met fomfaaide speelgoedbeesten in hun Hoe goed het denken het gebaar van ‘pet opzetten’, was armen. aan m'n jeugd een en ander weer in ere hersteld. Ze troepten schutterig in een hoek, Naast me verborgen de Majoor en rond het eigenlijke kersttafereel. Voor met stille straten de domineesvrouw hun gezicht in een kort ogenblik, keken ze bijna en een hart vol vreugd. hun zakdoeken van diepe ontroering. devoot naar Maria en Jozef die een Toen het gordijn weer open was za- gouden staf vasthield (geleend van gen we dat een van het dozijn her- St. Nicolaas) en die zo te zien eer- Didy Prinzen ders door onzichtbare handen naar biedig naast het kribje knielde waarin voren werd geduwd. Hij was vuur- de babypop lag die het kindje Jezus Whitby, Ontario rood, en stotterde: “W…w...w...wais voorstelde. gegroet Maria, wij…” Jozef had een zeer verwarde haar- Hij keek wanhopig om zich heen dos en als schoolzuster neem je noti- voren met een plakkaat met duidelij- zij voor ons stonden. Zij eisten een naar de andere herders, die smalend tie van verwarde haardossen. Zoiets ke letters: HET EINDE bewijs van onze eerlijke waardering: naar hem keken, grinnikten of iets betekent vaak jeuk. En nu ja jeuk be- Er werd waarderend geroepen, ge- Het was net echt hè?” zeiden ze trots. mompelden. Van achter het gordijn tekent ...? klapt, en met de voeten gestampt. “Ja, jullie deden het geweldig. Het fl uisterde de onderwijzeres duide- Maria en Jozef keken zo te zien Even later renden engeltjes en her- was prachtig!” zeiden wij drieën een- lijk hoorbaar: “Wij hoorden de blijde liefdevol op het kindje neer, terwijl wij ders door de zaal met een mond vol stemmig en met overtuiging. boodschap...” gezamenlijk zongen: “Heerlijk klonk koekjes en met chocoladesnorretjes, Inderdaad, het was een onverge- Maar de stakkker hoorde het niet het lied der engelen”. en schreeuwden woorden die niet in telijke vertoning. Sindsdien heb ik of kon het niet uitbrengen. Wij zagen Maar ineens zagen we Maria haar de Bijbel staan. Jozef rende nu zon- menig Kerstspel bijgewoond, maar ik hoe hij trilde van angst. Een stomp tong uitsteken naar een herder die der zijn staf, maar Maria hield de pop heb nooit meer zo hartelijk gelachen in zijn rug van een herder, met een kennelijk niet al te devoot uit de hoek lief in haar armen, die wilde haar rol en gehuild van aandoening als die bars: “toe sukkel, kom op met je was gekomen. Daarom draaide Jo- nog even verder spelen, temidden dag in Amsterdam toen ik onze Lie- boudschap,” deed hem bijna tuime- zef zich om met een gezicht, dat aan van haar vele bewonderaars. verdjes zag op hun best. Waarlijk op len. zachtmoedigheid danig tekort schoot. De jonge acteurs straalden toen hun allerbest. Radeloos kreet de stakker: “We Tegen die tijd keek Maria weer lief motte un kleine boutschap.” En hij naar haar kindje, en overtuigd van rende van het toneel. haar liefelijkheid, keek ze zo nu en “Stommerd,” riep een boze stem. dan ook naar de zaal. Was dat Jozef die even uit zijn rol Het was een ogenblik van volko- viel? Het was moeilijk te zeggen, men volmaaktheid. want ineens vielen er klappen en Twee kleine engeltjes liepen naar Ik wens u PrettigeBC Reg# 19870538 Kerstdagen en een Voorspoedig 2018! Your travel agent: Robert Vanthof Serving the Dutch Heritage Community since 1978

Persoonlijk advies én de beste prijzen! Laat uw reis door een expert verzorgen Ervaren Deskundig Vertrouwd

Robert Vanthof (spreekt Nederlands) 604-594-7515 of 1-800-663-7732 - [email protected] www.bonvoyagetravel.com - 6409 120th Street, Delta, BC V4E 3G3

December 1, 2017 20 de krant December 2017

Het Kerstgevoel

et is waarschijnlijk maar Rond Kerstmis gaf de heidense een illusie dat het kerstsei- invloed de toon aan voor uitbundige zoenH ieder jaar langer wordt, en dat vrolijkheid waarmee die periode in we kerstdecoraties vroeger zien en de middeleeuwen in Europa gevierd kerstversjes tot uit den treure moe- werd. (Merry Christmas). De Kerst ten aanhoren waar we ook gaan. Of viel op een ideale tijd om uit te spat- het echt zo is dat kerst meer van ons ten in de kalme periode tussen oog- leven in beslag neemt dan in het ver- sten en planten. Van die tijd stamt leden valt te betwijfelen, maar ieder ook de schaal met gekruide drank, jaar weer maakt de kerst grote eisen die voor iedereen klaar stond. Nu aan onze lichamelijke, ﬁ nanciële en worden gasten advocaat, en andere emotionele bronnen. speciaal klaargemaakte dranken ge- Wij kunnen het seizoen gewoon serveerd. Dat gebeurde speciaal op niet negeren met al de advertenties, kerstavond, die eigenlijk een deel van de party’s, de speciale voorstellingen, kerstdag was, net als de Joden die de enzovoort. De ergste klacht is natuur- dag met zonsondergang beginnen. lijk dat het een erg commercieel ge- Dan werden er liederen gezongen, beuren is. Op de keper beschouwd die in het Engels carols heten. (carol kan het hele seizoen gezien worden – in Latijn cantari = zingen en rola = als kunstmatige drukdoenerij die door vreugde). bedrijven wordt opgestookt om de Zoals we weten werd dit uitbundig consument dingen te doen kopen die feestvieren en gokken na de refor- ze anders niet zouden kopen. matie in de 16e eeuw erg bestreden. Onder de invloed van Johannes Cal- Kerstinzameling door het Leger des Heils vijn veranderden de Puriteinen het DirK Hoogeveen kerstfeest in een vasten en in En- zelfde tijden als de heidense feesten, lijke kerstfeest was het Saturnalia geland werd in 1642 de kerstviering Regina, SasKatcheWan met als reden de heidenen te overtui- feest, dat de Romeinse God van de zelfs verboden. In Nederland werd gen dat het gemakkelijk was om het landbouw eerde. Veel gewoonten die de kerst hoofdzakelijk een godsdien- In een land zoals Canada waar veel kruis te volgen. nu nog bestaan kunnen teruggeleid stige viering en Sint Nicolaas op 6 geloven naast elkaar bestaan kan het Daar men de juiste geboortedatum worden naar dit feest, namelijk het december werd met het geven van vieren van de geboorte van Christus van Christus niet wist werd die da- ophangen van versieringen, het aan- cadeaus gevierd psychologische druk veroorzaken tum door de vroege kerkleiders op 25 steken van kaarsen en het geven van Met de Nederlandse kolonisatie in op de niet-gelovigen. Over de jaren december gesteld. Dat is natuurlijk geschenken. De gewoonten die we het noordoosten van de Verenigde heeft men daarom getracht om de een onwaarschijnlijke datum voor de nu automatisch volgen met de kerst Staten onderging Sint Nicolaas van christelijke inhoud van de kerstvie- kerstgeschiedenis. Dat is de koudste hebben hun oorsprong in heidense Spanje met zijn paard en Zwarte Piet ring te beperken in kerstdecoraties, tijd van het jaar en de herders waren rituelen. Alhoewel de kerstboom se- een metamorfose naar Santa Claus Santa Claus parades en schoolvoor- in die tijd hoogst waarschijnlijk niet in dert de achtste eeuw gebruikt wordt, van de Noordpool, met zijn rendieren stellingen, en dergelijke. Men heeft het veld met hun schapen. De datum is die eigenlijk afkomstig uit de oude en elven. Pas rond 1880 kreeg hij zijn zelfs getracht om het woord Kerstmis was echter handig want die viel sa- tijd toen men bomen als geesten aan- lollige uitsraling. te onderdrukken. Tot nu toe hebben men met de heidense gewoonte om bad. Liedjes die over de oorsprong In de middeleeuwen hingen er in de pogingen om die maatschappelij- in het noordelijk halfrond het zonne- van liefde onder de mistletoe (maren- de kerken kistjes aan de muur waar- ke veranderingen teweeg te brengen feest te vieren na de langste nacht tak) gaan, verwijzen onbewust naar in de kerkgangers hun gaven voor weinig of geen resultaat gehad. van het jaar. Het originele christelijke de tijd van vóór de christenen toen de armen stopten, de voorloper van Daar de kerst al vele eeuwen ge- feest bestond uit het houden van een die plant al het symbool van vergif- de Leger des Heils ketels. De kistjes vierd wordt is het moeilijk om van de kerstmis (cristes maesse) gedurende fenis was. Het was zo dat als twee werden op 26 december geopend, kerst een holiday te maken die net al de drukte van de heidense keer- vijanden elkaar onder de mistletoe vandaar Boxing Day. zo blasé zou zijn als bijvoorbeeld ‘De kring festiviteiten. Ook was het een ontmoetten, die om de takken van Het kerstseizoen was altijd een dag van de arbeid’. In feite is het zo goed tijdstip om aan te duiden dat eikenbomen groeide, dan moesten periode waarin iedereen gelijk was, dat ondanks de uiterlijke rituelen de Christus het licht in de wereld bracht. ze hun wapens laten vallen en elkaar en waarin de welgestelden hun wel- kerst nu niet meer zo’n erg religieus Tot de vierde eeuw werd Kerstmis omhelzen. Vandaar dat als paren el- vaart deelden met de armen. Het is gebeuren is. De viering van de kerst niet algemeen gevierd omdat men kaar aantreff en onder de mistletoe op echter paradoxaal dat kerstmis het onder de christenen is nu hoofdzake- bang was dat dit een terugslag tot het een party zij moeten kussen. meest wereldlijke van al de religieuze lijk individueel. heidendom zou veroorzaken.Voor In de noordelijke landen waren de feesten is, terwijl het ook het meest Mensen die tegen het zakelijke ge- vele jaren werd de komst van Chris- donkere dagen van december een “Christelijke” is daar het Jezus Chris- deelte van de kerst zijn, zeggen ‘dat tus in de wereld gevierd op Drieko- tijd van bange bijgelovigheid, daarom tus tot leven brengt. Hij drong aan op het commerciële gedoe Christus uit ningen (Epiphany), op 6 Januari. In hing men dennentakken in huis, zo- edelmoedigheid, verdraagzaamheid de Kerst neemt.’ Zij die denken dat de Christelijke Liturgie is de geboorte dat de mysterieuze krachten van de en toegevendheid, dingen die we in het een uitsluitend christelijk feest is van Christus (Nativity) de vierde in altijd groene naaldbomen de winter acht moeten nemen als we Kerstmis zijn fout, want eertijds was het hele- de rang van jaarfeesten na Pasen, zouden verdrijven. vieren volgens de juiste betekenis maal geen christelijk feest. Toen het Pinksteren en Driekoningen. Door de In vroegere tijden maakten de men- van het woord. Romeinse Rijk de christenen onder- eeuwen heen heeft men in verschil- sen in het noordelijke halfrond veel Het kerstgevoel waar mensen zich drukte vierden ze voor de schijn de lende plaatsen Kerstmis in januari, licht met fakkels en vreugdevuren aan kunnen houden, is een samen- winterfestiviteiten met de heidenen maart, mei en september gevierd, tot- om de zon aan te moedigen om weer stelling van vriendelijkheid, edelmoe- mee. Later toen godsdienst uit de dat omstreeks het jaar 500 december terug te keren. Als we nu zo eens digheid en begrip. We kunnen de catacomben kwam hielden de chris- de offi ciële maand werd. rondkijken met de kerst dan zien we kerst bekritiseren, maar er is slechts telijke zendelingen de feesten op de- Het hoofdmodel voor het christe- huizen opgetooid met veel licht en één ding fout mee, en dat is dat niet decoraties. Dat is dan een elektrische iedereen het hele jaar door het kerst- variant van dat vroegere ritueel. gevoel heeft. MAGGIE’S RAMAKER’S MEAT MARKET IMPORTS INC. Uw Hollandse winkel We specialize in in PETERBOROUGH Kerstwens voor: DUTCH FOOD CHEESE Mijn vrouw Jo en ik wensen alle lezers van De Krant pret- kroketten, drop, CHOCOLATE tige Kerstdagen en een voorspoedig 2018 toe. Hollandse kaas en TEXTILE & GIFTS Ik dank de lezers voor de commentaren en opmerkingen die allerhande 579 Ontario Street ik gedurende het afgelopen jaar op mijn artikelen ontving. Nederlandse artikelen St. Catharines, Ont. L2N 4N8 Met genoegen schrijf ik die en hopelijk vermaken ze de le- Shop here for Dutch food! Tel. (905) 934-6454 zers, terwijl enkele dingen toegelicht worden. 13-1837 Lansdowne St. West Fax (905) 934-3344 Dirk Hoogeveen Peterborough, ON K9K 1R4 1-800-809-9340 Email: [email protected] [email protected]

December 1, 2017 December 2017 de krant 21

De Kerstvloed

p Kerstnacht in het jaar 1717 Op 24 december was Van Seeratt trok een Noordwesterstorm op inspectietocht geweest en had overO het kustgebied van Nederland, bezorgd geconstateerd dat er een Duitsland en Scandinavië en verdron- springvloed aankwam. Zodra het ken duizenden mensen en dieren in licht was de volgende dag, zond hij de enorme overstroming die later de boodschappers uit om de toestand te Kerstvloed zou worden genoemd. inspecteren. Ze kwamen terug, ach- terna gezeten door een vloedgolf van een meter hoog. De kustgebieden AnnemieKe Hengeveld waren in de Kerstnacht overspoeld, maar ook in de Stad Groningen kon Creston, British Columbia men de voeten niet droog houden. Van Seeratts waarschuwingen waren De nieuwe tentoonstelling Kerst- op een tragische wijze bewaarheid. vloed 1717 van het Noordelijk Van Seeratt werd aangesteld als Scheepvaartmuseum in Groningen, hoofd van de reddingsoperaties en belicht de gevolgen van deze natuur- kreeg toestemming om alle sche- ramp voor de bewoners van de stad pen in de stad te vorderen. Omdat en provincie Groningen. De strijd te- er werd geplunderd besloot hij om gen water komt heel dichtbij door de de schippers paspoorten te geven emoties en het persoonlijk drama in waarop het reisdoel en de meege- Groningen: De Vismarkt museale voorwerpen en ooggetui- brachte eetwaren waren gedrukt. Er genverslagen. werd eten en drinken gebracht en ming meer in Groningen geweest na Scheepvaartmuseum, Groningen. De dominee van Leens beschreef zout om de verdronken beesten te de Kerstvloed. De ‘strijd tegen het De komende jaren gaat het museum sober de Kerstvloed: pekelen. Honderden mensen werden water’ is iets dat in de geschiedenis- veranderen van maritiem naar een ‘Op Midwinterdagh des morgens ondergebracht bij burgers in de stad. boeken staat en door weinig Neder- meer algemeen historisch museum. om drie uijren heeft God de Heer ons Geredde dieren werden ook naar landers anno 2017 nog aan den lijve De moeite waard om een kijkje te ne- alhijr besoght met een overgrote wa- de stad gebracht en al snel moest ondervonden wordt. Maar al gaat het men. tervloet’ er worden uitgezeild om hooi uit on- om een ramp van 300 jaar geleden, Zestig huizen werden verzwolgen dergelopen gebieden te halen voor nog steeds zijn er tekenen van de in Leens en 182 mensen en ruim vijf- de dieren. De strenge winter die vrij Kerstvloed in Groningen. Zoals de Holland-American honderd paarden en koeien verdron- plots erna intrad maakte de operaties kerk van het zo zwaar getroff en Wes- International Market ken. In de hele provincie verdronken niet gemakkelijker zodat er begin ja- ternieland, die aan de rand van het your SoCal Dutch store meer dan tweeduizend mensen en nuari zelfs sleeën moesten worden dorp staat in plaats van in het cen- tienduizenden dieren. Berustend gebruikt in plaats van schepen. trum omdat het dorp werd herbouwd werd aanvaard dat God in de ‘roede In januari werd de balans opge- aan de oostzijde. Een deel van de sijner verbolgenheid’ ervoor had gemaakt en begon het herstel en de Oude Dijk rest nog vlakbij Hiddinge- kozen om een enorme vloed te stu- verbetering van de dijken. De Oude zijl, de dijk die het op de beruchte ren. Dijk zat vol gaten en kolken en er Kerstnacht begaf. Dat was niet de conclusie die stond Van Seeratt een fi ks karwei te Tal van ooggetuigenverslagen zijn Thomas van Seeratt trok. Van See- wachten. De Middendijk werd aange- te vinden in de archieven: verhalen ratt was een jaar eerder als com- legd, maar er was geharrewar over over mensen die tientallen kilometers mies-provinciaal aangesteld, hoofd de kosten. De stad Groningen wilde wegdreven van hun dorp of urenlang van het Groninger dijkwezen. De de kosten niet uit de centrale provin- op daken, in bomen en op zolders Opening hours: 9:00 am - 7:00 pm oud-West-Indiëvaarder trok erop uit ciekas betalen wat de Ommelanden zaten in afwachting van hun redding. 10343 Artesia Boulevard en constateerde met schrik dat het wel wilden. De provincie Friesland Het Noordelijk Scheepvaarmuse- Bellflower, California 90706 er belabberd voorstond met de zee- bemiddelde. Bewoners van niet-ge- um plaatst persoonlijke verhalen en Phone: 562-925-6914 dijken. De grond die nodig was voor troff en landstreken moesten ook voorwerpen centraal in de tentoon- het bedijken werd door dijkplichtigen meehelpen, maar niet zonder protest. stelling ‘Kerstvloed 1717’. De bezoe- namelijk aan de binnenkant van de In de Boerenopstand van 1718 werd kers worden chronologisch door de The Little Dutch Girl dijk weggegraven. Hij trok aan de bel het huis van de adellijke jonker Lewe gebeurtenissen geleid en iets van de bij de Staten van Groningen, maar in Aduard aangevallen omdat deze dramatiek wordt herbeleefd. Almost everything kreeg geen gehoor. zich expliciet achter Van Seeratt had De tentoonstelling ‘Kerstvloed Helaas werden zijn waarschuwin- gesteld. 1717’ loopt van 8 december 2017 from Holland gen waarheid. Er is geen nieuwe, grote overstro- tot 11 maart 2018 in het Noordelijk in Texas! Opening hours: Monday 10-3 Tuesday-Friday 10-5 Saturday 10-6 Sunday 12-5

210 Gentry, Spring, Texas 77373 Phone: 281-355-0199 Fax: 281-288-5857 Email: [email protected] Web: littledutchgirl.com

ORI-DELI Dutch & Indonesian specialties A complete assortment of Dutch, Indonesian and oriental delicacies, condiments and specialties for your kitchen. Visit our well-known kitchen, where we cook to order. YOU CAN SHOP AND ORDER FOOD AT OUR PLACE! Ask for a free mail-order catalogue, we ship everywhere ORI-DELI, where our customers are welcome, ALWAYS! Over 36 years of loyal service 5479 Snell Ave, San Jose, CA 95123 (408) 578-6262 - (408) 629-4979 - orideli.com Tue-Fri 10am-9pm / Sat noon-9pm / Sun 2pm-9pm

December 1, 2017 22 de krant December 2017

Klompie (een verhaal uit 'The Dutch Touch, Growing Up in Blaricum')

k zat rustig in mijn zandbak koek- toch was hij al gauw ingeburgerd bij jes te bakken toen mijn moeder onze buurtspeelgenootjes. metI een klein jochie aankwam. Op een goede dag was mijn vader ”Dit is Mickey,” begon ze. “Wil jij aan het babbelen met Mickey’s va- met hem spelen?” der, Mr. Schintz. Ze stonden bij het Het jochie zei niets maar stapte hek in de voortuin. Buurmannen over aarzelend mijn zandbak in. de hele wereld doen dat veel. Mijn moeder liep terug naar de keu- “Ik vertrouw Hitler niet,” zei Schintz. ken. “Ik denk erover om terug te gaan naar Canada.” Mijn vader zag dat nog niet zo AubreY Beauchamp zitten. Tenslotte had hij de Eerste Wereldoorlog overleefd zonder een San Clemente, California invasie of bezetting en Hitler was tot nu toe erg beleefd tegen Nederland Vijf minuten later rende ik huilend geweest. de keuken binnen. “Maak je niet ongerust,” schalde “Ik kan niet met hem spelen,” snikte hij over de radio, “Nederlanders zijn ik. onze vrienden!”. “Waarom niet?” vroeg mijn moeder Maar Schintz geloofde dat niet en Blaricum in de winter verbaasd. in 1939 verkocht hij zijn paard en ver- “Hij kan niet praten.” trok met zijn gezin naar Canada. Wij Na een tijdje werd mijn moeder tjes de tuin door. Ineens kon mijn O, met een glimlach trok mijn moe- kregen zijn hond, Klompie. bang dat dit Klompie’s leven zou kun- moeder haar niet vinden en zocht in der me op haar schoot. Klompie was een schat van een nen kosten. de voor- en achtertuin. Toen zag ze “Mickey komt uit Canada,” begon beest met lieve, goudgele ogen. Hij Ze nam hem mee naar de veearts. dat de buren één van onze tuinhek- ze. “Daar spreken de mensen een was van middelmatige grootte, had Hij hoorde het verhaal aan, onder- jes hadden opengelaten en ze rende andere taal. Hij is hier pas en moet een bruin en zwart glanzende vacht zocht Klompie en zei: “er is niets met meteen de weg op. Ze tuurde rechts nog Nederlands leren. Misschien met wat witte plekjes hier en daar en Uw hond aan de hand. Hij mist zijn en links maar er was geen mens te kan jij hem helpen? Probeer het nog een lange, wapperende staart. Hij ‘tehuis’ en is nog niet aan zijn nieuwe bekennen. eens.” was verknocht aan de Schintz familie familie gewend. Honden hebben een “Blijf hier in de tuin!” riep ze tegen En zo is het begonnen. die hem al jaren hadden. heel sterk reukorgaan en Klompie mij. Ik was een jaar of vier en knikte. Inderdaad leerde Mickey onze taal. Toen de familie vertrokken was en ruikt nu zijn oude familie niet meer en Radeloos liep ze de weg op en af Het bleek dat hij in het laatste huis Klompie bij ons introk, sloop hij iede- dat mist hij.” en riep steeds haar naam. van onze korte zand-laan woonde. re dag terug naar zijn oude tehuis, “Is daar iets aan te doen?” vroeg Ineens, in de verte, aan het eind Dat huis had een grote tuin en in die wat nu leegstond, en lag daar zielig mijn moeder. van de weg waar een korenveld be- tuin had Mickey’s vader een echt en eenzaam voor de deur. “Ja,” zei de veearts. “Het klinkt mis- gon, zag ze iets bewegen. Wat was paard rondlopen. Soms kwam hij uit- Dag in dag uit ging dat zo door. We schien wel raar, maar als U een paar dat? Een staart? Klompie’s staart? gedost in vol rijkostuum op zijn paard brachten hem terug naar ons huis, druppels van uw urine in zijn eten Ze rende naar het korenveldje en langs ons huis. Aan het einde van speelden met hem maar hij at niets doet, dan is uw eigen reuk sterker daar was mijn kleine zus op haar onze laan waren overal velden en en liep iedere keer, met neus en dan die van zijn oude baas.” mollige beentjes rustig aan het kui- bosjes en paden - ideaal voor paard- staart naar beneden, weer terug naar Dat was inderdaad een vreemde eren. Klompie zat op haar hielen en rijden. zijn oude huis. Hij had heimwee, dat opdracht, maar mijn moeder nam de hield, met zwaaiende staart, trouw de Mickey bleef een stil jochie maar was duidelijk. raad aan en het werkte meteen! wacht. Het was alsof hij wist dat ze in Klompie was nu echt van ons en gevaar was in haar eentje en hij bleef bleef trouw bij ons gezin, binnen en vlak bij haar tot ze gevonden werd. buiten. Hij liep met ons mee als we Mijn moeder kwam heel blij en met met de familie een wandelingetje tranen in haar ogen terug met mijn maakten. Er is zelfs nog een foto, kleine zusje in haar armen. zo’n zwart en witte met een kartel- Klompie was onze held die dag en randje, genomen door mijn vader met bleef nog jaren onze trouwe hond. zijn kleine fototoestel van de hele fa- Maar uiteindelijk werd hij oud. Hij milie met Klompie aan onze voeten. sliep veel, at weinig en liep moeizaam Mijn vader maakte een hondenhok door het huis. Op een winterdag von- voor Klompie en deed er wat stro in. den we hem, rustig ingeslapen, bij de Ik weet niet of Klompie er veel in sliep kachel. Mijn vader heeft hem in de maar wij speelde er af en toe in. Dat tuin begraven, vlakbij zijn honden- stro was nogal ruig en prikkelend en hok. er zaten hooiwagenspinnen in. Geen ideale speelplaats. Voor meer informatie over Aubrey Op een goede dag was mijn kleine Beauchamp's boek ‘The Dutch zusje weg. Ze had net leren lopen en Touch, Growing Up in Blaricum': schommelde op waggelende been- [email protected].

December 1, 2017 December 2017 de krant 23

Kerststukje

n de kroeg, die zich met wit be- wendend: “Ik ben ook eens ‘n vrouw poederd groen en wat zilveren kwijtgeraakt. Dat was zeven jaar te- sterrenI stemmig voorbereidde op de rug. Ik kom ‘s avonds laat van me kerst-vierdaagse, die onafwendbaar werk. Moe, weet je wel. Ik denk eni- naderde, stond een dikke, kale man ge gezelligheid aan te treffen. Maar met een rood, opgeblazen gezicht het hele pand was leeg, hoor. Geen aan de tap en sprak: “Weet je wat ik stoel, geen tafel, geen bed – niks. Al- ‘t mooiste vind van de feestdagen? ‘t les eruit gepulst. Ze had nog net het Uitslapen. Los van het eten natuur- behang niet van de muur gekrabd. lijk.” Hij zei het tegen de oude heer Dat zat te vast, denk ik. Nou, dan sta Van Balen, die toevallig naast hem je wel effe te kijken. Bedremmeld, is stond. het woord. En ik kon niks onderne- men: want ze had alles op haar naam geplaatst, ja, met mijn goedvinden, ik vond alles wat ze vroeg goed. ‘t Was Simon Carmiggelt een mooie vrouw. Maar link. Vijf looie deuren. Toen ik daar in die lege ruimte stond, zei ik tegen me zelf: “Kees, “Och, ik ben altijd vroeg op,” ant- je bent zo vaak op de kale planken woordde hij. “En eten... het bete- begonnen, doe het nou maar weer kent zo weinig voor me. Ik ben een eens.” weduwnaar, ziet u. Ik heb m’n vrouw Maar nou heb ik ‘n vrouwtje dat wel verloren...” De ander floot schel door niet zo vindingrijk is, maar ik kan met De 'Information Booth' bij de Netherlands Bazaar van 2015 zijn voortanden. “Pas?” vroeg hij. d’r lezen en schrijven. En als ik laat “Een aantal maanden terug,” ant- van me werk kom, dan weet ik zeker NIEUWS UIT CANADA woordde de heer Van Balen, op dat ze er zit, met twee maatjes in huis zwaarmoedige toon. Ze stierf al ruim en een hartig happie op een bruine Netherlands Bazaar stopt een jaar geleden, maar hij zegt altijd boterham. En overal becel op, want “een aantal maanden”, omdat het zijn ze denkt aan me hart. Da’s ook wat Liefdadigheid gaat door! smart aannemelijker maakt. En smart waard.” Hij keek naar het stelletje, is zijn voornaamste levensvulling. De dat de kelner had neergezet, weifel- Na diepgaand beraad heeft het Comité Netherlands Bazaar besloten dat de dikke man zweeg, als een acteur die de even en koos de jenever. De heer editie van 2017 de laatste was. Vele jaren zorgde de Bazaar voor een tweejaar- zijn tekst kwijt is. Met een stem vol Van Balen stond er een beetje buiten- lijkse reünie van de Nederlandse gemeenschap in heel Zuid-Ontario. Kraampjes tranen zei de heer Van Balen: “Alleen spel bij, in zijn lange bruine jas. met Nederlandse levensmiddelen, boeken, handwerk, snuisterijen, postzegels, is maaralleen.” De man stak een sigaret op, trok en souvenirs trokken mensen van heinde en ver naar de buitenwijk van Toronto De ander keek hem even van opzij het cellofaantje van het doosje, blies waar het festijn plaatsvond. En niet te vergeten... de poffertjes en kroketten. aan, met een blik die niet vrij was van er rook in, sloot het als een enve- Een toegewijde schare vrijwilligers maakte het elk jaar weer mogelijk. Maar een zekere verachting. lop en gaf het aan de kelner, met de het wordt steeds moeilijker iets dergelijks te organiseren. De Keuringsdienst Toen sprak hij: “Tja, da’s een ding woorden: “Hier, alvast voor je kerst.” van Waren stelt steeds hogere eisen, de huur van het Community Centre gaat dat zeker is.” De jongen keek naar het zakje vol omhoog, om het over de aansprakelijkheidsverzekering nog maar niet eens te Hij betaalde en ging. Er trad nu een rook en zei verbluft: “Nou sta ik al acht hebben. De marge tussen kosten en opbrengsten wordt simpelweg te klein. man binnen met een tweed hoedje jaar achter die kist, maar je leert nog Want laten we niet vergeten dat behalve de gezelligheid het te doen is om de op, die het gezicht had van een af- elke dag.” Een bloemenman kwam opbrengsten, die gebruikt worden om Nederlandse gezinnen in nood te helpen geschminkte variété-artist. De jonge binnen, met zijn mand aan de arm, en met Kerstpakketten en bijzondere kampervaringen voor de kinderen. Een kleine barkelner, wiens dienst net begon, zei tegen de heer Van Balen:” ‘n Mooi greep uit de vele positieve reacties die het organisatiecomité ontving: verscheen met een professionele kerststukkie meenemen?” • Thank you! As a child 30 years ago, our family was a recipient of a Nether- grijns achter de tap en vroeg: “En, “Voor wie?” vroeg hij. “Ik ben maar lands Bazaar food parcel. It was such a treat, and we were very grateful for the meneer Van Balen – hoe vindt u onze een man alleen. Ik heb mijn vrouw items. It certainly helped us a lot! kerstversiering?” verloren, na zevenendertig jaar hu- • I just want to thank you for the big boxes you sent to us when we were having “Mooi, heel mooi. Vroeger mocht welijk.” a hard time. ik het thuis ook graag wat versieren, “Zevenendertig jaar!” riep de bloe- • Keep up the good work – we know it is a lot of work for all of you, but many met de feestdagen. Maar sinds mijn menman vol ontzag. “Je zal het niet people are blessed by the labour of your hands. vrouw er niet meer is...” moeten uitzitten, in Leeuwarden. • Excellent as always – The croquettes, peasoup and pastries were awesome! De kelner kende het verhaal al. Hij Maar goed, een kerststukkie is toch, The volunteers are all friendly and helpful, and always smiling! verlegde zijn blik in de richting van de ook als je alleen bent, een gezellig Er zit nog geld in kas. De kerstpakketten gaan er dit jaar uit en volgend jaar man die net was binnengekomen en gezicht. En ik ben er niet duur mee. gaan er weer kinderen op kamp. Het Comité is vast van plan om de fundraiser vroeg wat het wezen moest. “Geef Bij mij geen inflatie.” in andere vorm voort te zetten. Wij hebben alle bewondering voor Gé Spaans en mij maar een stelletje,” antwoordde Even later verliet de heer Van Ba- haar medecomitéleden en vinden de beslissing, die ongetwijfeld heel moeilijk is deze. “Da’s het enige goeie wat de len het café. Hij had het kerststukje geweest, verstandig. We wensen ze allen veel succes bij de toekomstige activi- mof ons heeft geleerd.” in zijn rechterhand en hij droeg het teiten en zullen waar mogelijk onze steun verlenen! En zich tot de heer Van Balen voorzichtig naar zijn ledig huis.

De nieuwe webwinkel van Mokeham Publishing vindt u op: Geschenkabonnementen www.dutchreadz.com voor In deze webwinkel kunt u: Kerstmis - Abonnementen op De Krant uitnemen en verlengen - Abonnementen op DUTCH the magazine uitnemen en verlengen - Boeken kopen (Dutch in Wartime, Hylke Speerstra, KLM-huisjes) Een geschenkabonnement - Back issues van De Krant elektronisch downloaden op De Krant of DUTCH the - Back issues van DUTCH the magazine elektronisch downloaden magazine is een gewaardeerd - Print back issues van DUTCH the magazine die nog op voorraad zijn kopen en blijvendKerstcadeau. - De UnDutchables Verjaardagskalender kopen

Bezoek ook onze andere websites: Vul de bon in op pagina 7, www.dutchthemag.com (DUTCH the magazine) of www.dutchinwar.com pagina 35 (De Krant) en stuur www.thecomfortbird.com deze met betaling en eventuele www.mokeham.com (on-line vanaf medio december) boodschap voor de ontvanger www.dekrant.biz (on-line vanaf medio december) naar ons op. en natuurlijk op FACEBOOK: dekrant, dutchthemag en dutchinwar

December 1, 2017 24 de krant December 2017

Feestdagen

oals alle Nederlanders heb- (nog) twee dagen én kerstavond en die op een goedkoop ticket (de lucht- etenswaren die naast de champagne ben stewards en stewardes- is er daaromheen altijd nog wat geza- vaartmaatschappijen zijn ook niet meekwam. Want ja, als je op het lijstje senZ ook Kerst, oud en nieuw, Pasen, menlijkheid te plannen. In oktober is gek, dus die dumpen de tickets bijna stond voor zoutjes klonk het zo kaal, Hemelvaartsdag, Pinksteren, Ko- echter nog niemand met Sinterklaas voor niets) de wereld op eerste kerst- dus kocht je tax free ook nog een fl es ningsdag, verjaardagen, trouwdagen, bezig, laat staan in november met de dag rondvliegen. Maar ja, wat heb je champagne, nietwaar? Beladen voor en reünies. Het grote verschil met de kerstdis. Eens in de vier jaar kun je, als boeddhist met Kerst? En tweede een heel weeshuis kwamen we in het rest van Nederland is dat we er vaak geholpen door de vakantieplanning, kerstdag is al helemaal een gewone hotel aan. Writser en ik hadden uiter- niet bij zijn en het dus niet kunnen zowel Kerst als oud en nieuw vrij zijn. werkdag terwijl intussen heel Neder- aard twee kamers toegewezen ge- vieren. Na vijfentwintig jaar trouwe Dat is ons winterverlof. Je begrijpt dat land zit uit te buiken en de volgende kregen. Omdat we er altijd maar één arbeid in de lucht en elf jaar zwoegen wij er als de eersten bij zijn om die familie afwerkt met een voluptueus actief gebruikten, doopten we de an- tussen bloed, zweet, verband en tra- weken aan te vragen. Eens in de vier diner. dere kamer om tot kroeg. We sloten nen weet ik niet beter dan dat ik deze jaar kunnen we volop genieten van de gordijnen om half zes lokale tijd. dagen vaak mis. In de verpleging de reguliere feestdagen en elkaar op We etaleerden de voorraad. We leg- draaide ik met oud en nieuw graag 00.00 uur persoonlijk gelukkig Nieuw- den de sterretjes klaar. We ontkurk- nachtdienst. Ik had geen vriendje of jaar wensen. Dit jaar gaan we dat ten de fl essen wijn. We gooiden het hij werkte die nacht ook. Ik vond de zelfs heel uitgebreid doen. We gaan bad vol ijsblokjes om er vervolgens sfeer tijdens DE nacht gezellig en bij- in Duitsland op sjiek. Lekker met de de fl essen champ in te leggen. We zonder. kinderen in een hotel. Een kleine versierden de kamer met slingers en week lang pure verwennerij. Genoeg kaarsen. Legden Triviant, dat in die om weer vier jaar op te teren. tijd hot was, klaar en verwelkomden Geeri BaKKer Toen we nog geen kinderen had- onze gasten. Glamour en glory den, hadden de feestdagen uiteraard Onze captain schitterde door zijn van een stewardess@work een totaal andere beleving. Zo kan depressieve houding en verontschul- ik me herinneren dat we samen een digde zich, zich beroepend op zwaar De vrije dagen nét voor en nét na Kuala Lumpurreis hadden aange- weer thuis. Zo hoorden wij ook weer Kerst en oud en nieuw vergoedden vraagd. Lekker lang weg en op kerst- wat. Immers, op de route ben je re- destijds veel. avond laat terugkomen van een op delijk anoniem en worden de meest Nu we kinderen hebben, liggen de en neertje Manilla. intieme verhalen gedeeld met colle- zaken anders. Nu is het een grote Vanuit Amsterdam hadden we, ga’s. Hij ging in een hoekje zitten en puzzel om in elk geval een van de ou- naast onze smoking en cocktailjurk, is er niet meer uitgekomen. Om zes ders op een verjaardag, Kerst of oud allerlei hapjes en drankjes in de kof- uur Atlanta tijd (00.00 u in Nederland) en nieuw thuis te hebben. Al is het fers meegenomen en konden we de hieven we het glas, begonnen we maar om de slingers op te hangen of hele bemanning uitnodigen om deel een bloedstollend spel Triviant, kwa- sterretjes aan te steken. Ik kan soms te nemen aan de feestelijke kerst- men de collega’s van British Airways oprecht verlangen naar mijn pensi- borrel. Omdat je samen reist, kun je op de oer-Hollandse gezelligheid (en oen, of in elk geval een kindvriende- thuis van alles bekokstoven en het de drank) af en belandden we vele lijk schema. Mijn vrienden en familie voor elkaar extra gezellig maken. Zo uren later next door in onze tweede zijn na al die jaren onregelmatigheid kleedden we deze speciale reizen kamer. Ik was in een opperbest hu- nóg steeds niet helemaal in de eff ec- met elkaar een beetje gezellig aan. meur want mijn ploeg had gewonnen. ten van de schema’s ingevoerd. Bijna iedereen is met de feestdagen De gezellige terugreis met katte- Wij plannen het heilig avondje in liever thuis. De passagiers zouden rig cabinepersoneel en een zowaar oktober omdat we dan met een beet- op deze dagen wel eens wat meer halfl ege kist beloofde vooreerst een je mazzel weten wanneer we rondom consideratie met ons kunnen hebben ongezellig karakter te krijgen. Omdat Sinterklaas ongeveer thuis zijn. Begin als ze de boel op stelten zetten door we veel tijd over hadden (de passa- november organiseren we het kerst- teveel te zuipen of irritant gedrag te giers waren ook aan het nagenieten diner, omdat we dan hebben uitge- vertonen. van oud en nieuw en wilden vooral vogeld welke uurtjes we gezamenlijk Ik ben me in de jaren dat ik vlieg, slapen) dachten we zelf ook even de met familie of vrienden de dis kunnen gaan realiseren dat wij weliswaar ogen toe te mogen doen. Maar onze voorbereiden en nuttigen. Aan oud en onze feestdagen, zoals Kerstmis, vriend de captain besliste anders. nieuw valt weinig te plannen. Een van vieren, maar dat er tig culturen zijn Dat feest ging niet door. ons is in principe thuis (wat betekent die dit heel anders zien. Het eerste Je maakt je zo als captain beslist dat we nooit samen oud en nieuw vie- jaar dat ik met Kerst moest vliegen niet geliefd. Zeker niet als je weet dat ren) omdat er een van ons met Kerst dacht ik oprecht dat het vliegtuig he- de cockpit in verband met de wat lan- en de ander met oud en nieuw werkt. lemaal leeg zou zijn, maar niets was Werken met de feestdagen. De laat- gere vliegtijd met één man extra de Gelukkig heeft Kerst in Nederland minder waar. Bommetje vol mensen ste reis die we samen maakten, voor dienst draait en zij dus wél lekker een de kinderen kwamen, was een oud- aantal uren in de businessclass kun- en-nieuwreis naar Atlanta. We vlogen nen rusten. Maar… tweeënhalf uur na samen met een captain die we privé de start ging het fasten seatbelt aan kenden en verbeelden ons dat het omdat er turbulentie werd verwacht. daardoor een leuke reis zou worden. Weer een half uur later moesten wij Het begon goed. Vooraf mochten we voor de veiligheid zelfs gaan zitten en de hele bemanning thuis bellen (vóór de service staken. In de cockpit werd het ontstaan van de privacywet) om er met drie man heftig gewerkt in dit te inventariseren wie wat mee zou zware weer terwijl wij tot bijna aan de nemen. Je loopt anders het risico dat landing vastgesnoerd zaten uit te rus- we weliswaar gebukt gaan onder een ten op onze stoelen, heen en weer zware champagnelast maar niets te schommelend op het onophoudelijke eten hebben. Zo gezegd, zo gedaan. ritme van bonkende bewegingen van Iedereen was razend enthousiast, zo ons luchtschip. bleek wel uit de enorme hoeveelheid Net goed. MINI-ADVERTENTIES IN DE KRANT

t/m 40 woorden: $40 e-mail: - 3 keer voor $90 [email protected] Telefoon: (905) 465-0777

41-60 woorden: $55 post PO Box 35026 - 3 keer voor $135 Canada: Oakville, ON L6L 3C1

post P.O. Box 559 USA: Niagara Falls, NY. 14304

Niet-commerciële oproepen door abonnees 50% korting: al vanaf $20.00 December 1, 2017 December 2017 de krant 25

Bluebirds WAT ANDEREN ERVAN DENKEN

Met genoegen heb ik het artikel over de Bluebirds in de November- krant door Marijke Jalink Wijbrans gelezen. Net zoals zij ben ik ook een birder en lid van onze Bluebird club hier in Brandon, Manitoba. Ook wij hadden verschillende leden vorig jaar op de ‘Ellis Bird Farm’ in Alberta. Wij hebben zo’n 132 leden waarvan 80 actieve leden summery reports geven op het eind van het seizoen. Zelf heb ik 43 boxes ongeveer 35 kilometer ten zuid- oosten van Brandon en een of twee keer per maand zo gauw er eitjes zijn kijk ik welke vogel er in nest. Hier zien wij meer de Eastern Bluebird maar in sommige gebieden hebben we ook de Mountain Bluebird. Na eind augustus/september maak ik alle nest boxen schoon, jaag de muizen eruit die hier en daar al ‘n plekkie hadden gevonden en laat de voordeur openstaan zodat de muizen er niet in gaan huizen. En in het voorjaar gaat de voordeur weer dicht zodat de vogels met hun nesting kunnen beginnen. Het is heerlijk om zo ‘n Maastricht, vlak voor Kerstmis middag bezig te zijn in de natuur. Het is heel belangrijk om deze aerial insectivorous birds, zoals de drie verschillende Bluebirds, de Eastern, Western and Mountain Bluebird en de Tree Swal- Taal en TeKen low een nesting plaats te geven die hopelijk een goed broedsel kan opleveren. Deze soort vogels is enorm aan het afnemen, vooral in het noord-oostelijke ge- Ker(st)mis deelte van ons continent. Nu klopt de pols van het seizoen minder en de Bluebirds zijn vertrokken met ls kind was ik er verschrik- lastig bleek te zijn. alle andere insecteneters. We kijken uit naar een nieuw seizoen volgend jaar en kelijk over in de war. Kermis Nog weer wat later vroeg ik me af hopen dat het goed wordt. enA kerstmis, was dat nou hetzelfde? of kerst en Christus soms wat met el- Onze website is Friends of the Bluebirds (mbbluebirds.org). Feest, lichtjes, dus dat kon best. En kaar te maken hadden. In het Engels Met vriendelijke groet: de draaimolen en suikerspinnen wa- zeiden ze toch ook Christmas. Vra- Hubert (Bert) Perey ren altijd te vinden op het plein voor gen. Raadsels. Brandon, Manitoba de kerk waar we met kerst naar de Nu googelen we de antwoorden zo Maastricht mis gingen. Maar toch wrong er iets. bij elkaar. Arm, kater, bij, graven, sla, Het klonk niet helemaal hetzelfde. En zij, naar, vorst. Hele rijen van die bal- Hello, schrijven begon ik pas net te leren woorden, die offi cieel homoniemen Bedankt voor die foto van Maastricht in de vorige Krant – 't Stadhuis/Markt en de bleken te heten, vind je daar. En een Maas (Krant van oktober 2017, red.). kermis is een kerkmis waar de k uit Maastricht is gebouwd door de Romeinen die het Mosa Trajectum noemden. Het Liesbeth Koenen is gevallen. De jaarmarkt was gekop- is de oudste stad ven Nederland met prachtige gevels, kerken en Andrë Rieu – peld aan het jaarlijkse feest voor de Niemand kan hem evenaren! De Telegraaf inwijding van de kerk. Dat werd later Lilian Druiven de losse kermis. En kerk en kerst Ancaster, Ontario Het was in diezelfde tijd dat het be- hebben echt niks met elkaar te ma- Feest staan van woorden als bank en bal ken. Kerk komt uit het Grieks, waar me echt kon bezighouden. kūrikón ‘huis van de Heer’ beteken- Beste Tom, Woorden die zomaar twee woor- de. Het is nog steeds feest als De Krant arriveert! Heerlijk even te zitten met een den waren eigenlijk. Want je had de Maar kerst en Christus zijn wel kopje koffi e. Hartelijk dank voor al het werk dat je doet en ik hoop dat we daar bank waar je geld op kon zetten en degelijk broertjes. De r is daar gaan allemaal nog lang van mogen genieten. de bank waar je zelf op ging zitten. wandelen. Dat doet ie wel vaker. In en Met vriendelijke groeten. En bal was een gooiding, maar ook tussen talen. We zeggen geen driede Nel Boué een dansfeest. Een onbegrijpelijk en maar derde, ons vers is het Duitse Madeira Park, British Columbia machtig mooi iets vond ik dat. Ik wou Frisch (dat wij weer als fris binnen- zulke woorden pakken, vasthouden, haalden), in het Engelse horse zie je bekijken. Dus op schoot bij oma, die ons ros galopperen. Er is zelfs een Wij wensen de medewerkers en alle lezers van goeiig meedeed, probeerde ik er zo- fraai toverwoord voor dit verschijnsel: veel mogelijk te bedenken. Wat knap r-metathesis (met klemtoon op ta). De Krant Een Gezegende Kerst en een Gelukkig Nieuwjaar!

Nederlands Bazaar Comité: Jannie Thomas, Gé Spaans, Henny de Cloe, Holly de Jong, Nellie Kamerman en Dia Ruiter Pos. Dankzij u, al onze vrijwilligers en sponsors, was er met een netto opbrengst van $120.000,- een bijzonder succesvolle Bazaar dit jaar, en mochten wij bijna vierhonderd gezinnen en alleenstaanden in de Nederlands Canadese gemeenschap, die het moeilijk hebben, een bijzondere Kerstgroet brengen door ze te verrassen met een voedsel- pakket gevuld met allerlei lekkernijen.

December 1, 2017 26 de krant December 2017

OP DE KOFFIE Nieuws van de Koffieclub met de Krant

De koffi eclubs van de Krant zijn ongedwongen, geheel vrijblijvende bijeenkomsten van (oud-)Nederlanders in Noord Amerika. Ze komen op vaste tijden van de maand op diverse plekken bijeen, meestal in de food-court van een plaatselijke mall. (Zie hieronder voor een lijst van lokaties. Als er een winkel- centrum vermeld is, zonder verdere aanduiding, dan is het in de food court).

IEDERE DINSDAG, 12.30 uur: WASHINGTON: Seattle, Northgate Mall tegenover Starbucks IEDERE DONDERDAG 10.00 - BRITISH COLUMBIA: Vancouver, NAJM Clubhouse, 1099 Sitka Sq. 1e maandag van de maand 10.00 uur: Hi Tom, CALIFORNIA: Santa Rosa, St. Luke’s Lutheran Church, 905 Mendocino Ave. Here is a picture made at our monthly get together with the Koffi eclub in the mall 1e woensdag van de maand: in Newark, California. As you can see we are still going strong. Hope you can fi nd 10.00 - CALIFORNIA: Thousand Oaks, Oaks Mall, bij goed weer buiten bij a place for this picture in de Krant. Groetjes, de food court Thea Pex 10.00 - WASHINGTON: Lynden, The Green Barn, 211 Birchbay-Lynden Rd Fremont, California 11.00 - FLORIDA: Jacksonville, Avenues Mall (contact: 904-246-7472) 2e dinsdag van de maand, 10.00 uur: BRITISH COLUMBIA: Abbotsford, House of James, 2743 Emerson Street / South Surrey, Semiahmoo Shopping Centre. LEKKER ETEN 2e dinsdag van de maand, 6:30 p.m. (!) uur: ... IS EEN STUK VAN JE LEVEN! Burnaby (New Westminster Koffi eclub) White Spot, Market Crossing Shop- door Annemieke Hengeveld ping Centre. Eenmalige wisseling van datum, tijd en lokatie! 2e woensdag van de maand: Lamsnek met gember en kurkuma 10.00 - NEW YORK: Garden City, Roosevelt Field Dining District (bij het bui- tenterras) Toen ik dit schreef, dacht ik: wat lijkt dat raar, lamsnek, wat een mal woord! Het gaat dus om de nek van een lam. Het is weer eens iets anders dan een lamsbout en , Premium Outlets Bldg C, at Gilroy Market Place. 10.30 - CALIFORNIA: Gilroy je zult even moeten zoeken voor je een adresje vindt waar je het kunt kopen. Of als je op 2e donderdag van de maand, 10.00 uur: het platteland woont, aan een plaatselijke boer vragen. BRITISH COLUMBIA: Grand Forks, Jogas info [email protected] Het vlees is verrukkelijk en lekker mals. Texel staat bekend om het mooiste lamsvlees 3e maandag van de maand, 10.00 uur: van Nederland. BRITISH COLUMBIA: North Surrey, Surrey Central City Shopping Centre, Het lam wordt aangebraden in de olie. Niet in boter, omdat olie een hoge hittegraad heeft 10153 King George Hwy. in front of Opa en boter heeft dat niet. Als je boter gebruikt, dan verbranden de vaste bestanddelen als 3e woensdag van de maand: je te sterk verhit. 10.00 uur: Het lam wordt in stukken gesneden en gebraden in bak-olijfolie. Dat is een mindere soort ALBERTA: Edmonton, Londonderry Mall en Medicine Hat Medicine Hat Mall olie maar het is beter om te gebruiken omdat de dure, 'extra virgin' olijfolie zo hoogwaar- BRITISH COLUMBIA: Langley, Willowbrook Shopping Centre / Penticton, dig is dat het zonde is om daarin te bakken. Die gebruik je voor over de salade. Het vlees goed en snel aanbraden om de sappen te bewaren. Cherry Lane Shopping Centre / West Vancouver, Park Royal South Mall CALIFORNIA: Laguna Woods, The Coff ee Bean and Tea Leaf Co. 24380 Benodigdheden: Moulton Pkwy Corner Moulton & El Toro / Newark, 2nd fl oor in Newpark Mall. • 2 kilo lamsnek in stukken MANITOBA: Winnipeg, Kildonan Place Mall. • 3 eetlepels (olijf) olie NEW YORK: Henrietta (Rochester), Marketplace Mall. • 3 kleine uien NEW JERSEY: Cherry Hill, Cherry Hill Mall. • 1 liter runderbouillon ONTARIO: Barrie, Georgian Mall / Kemptville, Five Star Restaurant 2600 • 1 afgestreken eetlepel vers geraspte gemberwortel Hwy #43. / St. Catherines, The Pen Centre • 1 eetlepel kurkuma (gemalen geelwortel ) 10.30 uur: ALBERTA: Calgary, Chinook Centre • zout NEVADA: Las Vegas, Foodcourt Palms Hotel Resort. • peper 11.00 uur: BRITISH COLUMBIA: Qualicum Beach, Upstairs,Quality Foods 3e donderdag van de maand, 10.00 uur: Bereiding Verhit de olie in een braadpan en bak de stukken vlees, eventueel in twee porties, rondom , Victoria Square Mall. SASKATCHEWAN: Regina bruin. Giet de bouillon erop, breng het geheel aan de kook en laat het 20 minuten zachtjes 3e vrijdag van de maand, 10.00 uur: sudderen. BRITISH COLUMBIA: Salt Spring Island, contact Gerry van Roessel: gerry- Laat de lamsnek in de bouillon afkoelen en laat hem 1,5 uur staan, daarna kan eventueel [email protected] gestold vet er gemakkelijk afgeschept worden. 3e vrijdag van de maand, 10.30 uur: Fruit de fi jngesneden uien met de gemberwortel in een diepe pan in een beetje olie. Doe BRITISH COLUMBIA: Comox, Lions Den on Comox Ave, across the mall. het vlees erbij, strooi de kurkuma erover en voeg een beetje van de bouillon, zout en 4e dinsdag van de maand, 10.30 uur: peper toe. Laat het vlees nog ongeveer 10 minuten zachtjes sudderen. FLORIDA: Sanford, Seminole Towne Center Mall, entrance food crt west side Hoe meer het gerecht wordt ingekookt, des te sterker wordt de smaak. Dus blijf goed Laatste woensdag van de maand, 11.00 uur: proeven. OHIO: Beavercreek, Fairfi eld Commons Mall. NIET IN NOVEMBER EN DE- EET SMAKELIJK! CEMBER WEGENS THANKSGIVING EN KERSTMIS! Laatste vrijdag van de maand, 10.30 uur: Stuurt u uw Nederlandse gerechten met Noord-Amerikaanse ingrediënten Quebec: Dorval, Dorval Gardens Shopping Centre naar: [email protected] of naar de Krant in Oroville of Penticton LET OP: IN NOVEMBER EN DECEMBER GEEN KOFFIECLUB ter attentie van Annemieke Hengeveld IN BEAVERCREEK, OHIO!

De Rechter Jesse van Muylwijck

December 1, 2017 December 2017 de krant 27 'nederlands' nieuws uit Canada

EEN KLEIN MEISJE GEEFT SINTERKLAAS EEN INNIGE HUG bij zijn aankomst in VOOR DE TWEEDE KEER IN DRIE JAAR mocht ik namens DUTCH the magazine en Toronto. Op 18 november was het zover: Zo'n honderd kinderen verwelkomden de Sint De Krant een oorkonde in ontvangst nemen. De National Ethnic Press and Media Council en zijn vier 'roetveegpieten' in het Thornhill Community Centre. Er was een goochelaar, of Canada heeft ons opnieuw de prijs voor Best Editorial Concept, Visual and Artistic de kinderen kregen allemaal een zakje met suikergoed en de Pieten deelden handenvol Presentation in de categorie magazines toegekend. Elizabeth Dowdeswell, de Lieutenant pepernoten uit. De kinderen van de Nederlandse les van 'Juf Leepel' zongen Sinterklaas- Governor van de provincie Ontario (zie foto) reikte de prijs uit. liedjes. En natuurlijk mocht ieder kind persoonlijk bij de Sint op schoot. Mijn felicitaties gaan uit naar alle medewerkers van DUTCH the magazine en De Krant De middag werd georganiseerd door de Dutch Canadian Association (DCA) in die gezamenlijk dit succes hebben gewaarborgd. En felicitaties gaan ook uit naar u, beste samenwerking met de Canadian Netherlands Business and Professional Association lezers. Zonder uw steun en aanmoedigingen zouden we er niet zijn en zouden we geen (CNBPA). DUCA Financial Credit Union sponsorde het evenement. Hartelijk dank aan prijzen in ontvangst kunnen nemen! alle vrijwilligers. Het was weer een gezellige middag! Tom

prettige kerstdagen en een gezond en gelukkig 2018!

Henk van der Zwan ambassadeur Anne Le Guellec consul-generaal Toronto Gert Heijkoop consul-generaal Vancouver

en alle medewerkers

web netherlandsandyou | facebook thenetherlandsincanada | twitter @NLinCanada | youtube netherlandsincanada © Holland Media Bank

December 1, 2017 28 de krant December 2017 From the authors of the UnDutchables: Unique, typically Dutch Nieuwe editie UnDutchables verschenen PERPETUAL BIRTHDAY CALENDAR with topical cartoons lke paar jaar is het zover, Het nieuwe boek is weer net zo raak dan verschijnt er een nieuwe en grappig als de voorgangers. Je for each month of the year editieE van The UnDutchables. Het moet als Nederlander wel tegen een inmiddels legendarische boek van grapje kunnen. Want al lezend her- Amerikaans-Engels echtpaar Laurie ken je (helaas soms) jezelf, je familie A great stocking stu er! Boucke en Colin White kwam voor en vrienden. Het boek is ook, zoals het eerst op de markt in 1989. Met gebruikelijk, gelardeerd met grappi- een dosis kritische humor beschre- ge cartoons, die onze landsaard nog Keep track of birthdays, ven de twee Angelsaksische expats eens verder benadrukken. anniversaries and other hun ervaringen met het leven in het Waar The Undutchables meest- recurring events with the kleine, soms bekrompen en soms al scherp en raak is, is er toch voor UnDutchables Birthday verrassend vooruitstrevende Neder- de goede lezer een duidelijke gene- Calendar. land. De smalle steile trappen, de genheid met die rare ‘Cloggies’ in de Get it once, use it for wc’s met plateautjes, het gure weer tekst waar te nemen. many years. en de verrassende directheid van de De nieuwe UnDutchables is dus uit. You can purchase it for inboorlingen kwamen allemaal aan U ziet de advertentie onder aan de $8.95 (plus shipping and de orde. Het boek werd in zeer korte bladzijde. Wij bij De Krant verkopen handling) with the order tijd een cultus onder de grote groep het boek niet, hoewel we wel trots form on this page or get it Engelstalige expats in met name Am- vermelden dat we door de schrijvers as a gift with any one of sterdam en Den Haag. nog wel eens om informatie gevraagd the following three Ik werkte toen zelf aan de Amster- worden. Het boek dient u direct bij purchases: damse Keizersgracht voor een bedrijf White-Boucke Publishing te bestel- - A complete set of Dutch dat door drie van dergelijke expats len. Wat wij u wel kunnen bieden is in Wartime books gesticht was. De eerste en tweede een gigantisch leuke stocking stuff er: - A 3 year subscription to editie van The UnDutchables gingen De Undutchables verjaardagskalen- DUTCH the magazine er van hand tot hand. Er was altijd der. Middels een overeenkomst met - A 3 year subscription to wel iets merkwaardigs op te merken White-Boucke hebben wij de kalen- Maandblad de Krant over die vreemde ‘cloggies’, zoals ders opgenomen in ons assortiment. wij, autochtonen, genoemd werden. Wij vonden het een leuk promo- Just send in your order $ Er is veel veranderd in Nederland, tie-item en bij de Netherlands Bazaar (forms elsewhere in this zoals overal elders, sinds 1989. Maar enkele weken geleden hebben we issue) and include the 8.95 de oertrekken van het Nederlandse ze verkocht, samen met exempla- form on this page for a volk en de eigenaardigheden van ren van Dutch the magazine en De free calendar! or FREE het kleine landje vol met zijn straat- Krant om geld in te zamelen voor (see o er below) jes en bruggetjes en kopjes koffi e en het goede doel. Ze gingen als warme taartjes en kindjes met dropjes en broodjes en we hebben ruim $1000 speeltjes en snotjes veranderen niet voor de bazaar bijeengebracht. Om- zo snel – het verkleinwoordfenomeen dat we ook graag onze loyale klan- is door White en Boucke ook fi jntjes ten belonen, geven we deze unieke beschreven. Dus de basis van het kalenders weg aan mensen die een boek kon hetzelfde blijven, maar wel driejaarsabonnement (of drie jaar moest het telkens aangepast worden verlenging) op De Krant of Dutch the PLEASE SEND ME MY FREE aan de zich snel voltrekkende veran- magazine nemen, of aan mensen die UnDutchables Birthday Calendar dering van de maatschappij. Immers, de gehele Dutch in Wartime boekse- in 1989 was er nog geen internet, rie kopen. Vult u de bon hiernaast in Order for the full Dutch in Wartime bookseries enclosed waren er geen smartphones was er als u in aanmerking komt voor een Three year new subscription or renewal to DUTCH the magazine enclosed nog een koningin en geen koning, gratis kalender, of als u hem voor bestond de gulden nog en waren er $8.95 wilt kopen (nog altijd een vrien- Three year new subscription or renewal to Maandblad de Krant enclosed nog geen grote immigratiestromen uit denprijsje). Ik vind het altijd een eer Please tick appropriate box and return to Mokeham Publishing Polen, Roemenië en Bulgarije. Dus in weer mee te mogen werken aan een al hun wijsheid besloten de inmiddels nieuwe editie van The UnDutchables Or naar de Verenigde Staten terugge- en ik feliciteer Laurie en Colin dan keerde schrijvers hun boek met re- ook van harte met de verschijning ORDER FORM gelmatige tussenpozen bij te werken, van hun achtste editie! UnDutchables Birthday Calendar om actueel te blijven. Tom SHIP TO: (Please Print!) Name: Address: City: State/Prov: Country: Zip/Postal Cd: Phone: ( ) Email: BILL TO (if di erent): Name: Address: City: State/Prov: Mail to: Country: Canada: PO Box 35026 Zip/Postal Cd: Phone: ( ) Oakville, Email: ON L6L 0C8 Payment enclosed: $8.95 + $3.50 S/H = $12.45 USA: Check P.O. Box 559 M/C Visa Please tick: Enclosed Niagara Falls, NY 14304 Card Number: OR Name on Card: phone: Expiry: / Amount: (905) 465-0777

Price includes taxes where applicable

December 1, 2017 BOOKS ABOUT THE DUTCH IN ENGLISH! Books about our shared Dutch heritage are a great Christmas gift, for ourselves, or our loved ones! The Dutch in Wartime: Survivors Remember is a series of nine books of about 100 pages each, containing the wartime memories of Dutch immigrants to Canada and the USA, who survived Nazi occupation of the Netherlands from 1940 to 1945. Designed and written to be easily accessible to readers of all ages and backgrounds, these books contain important stories about the The Comfort Bird, which is based on a devastating e ects of war and true story, follows the experiences of three generations of two families of occupation on a civilian population. farm laborers from the Frisian village The stories are collected in separate of Hichtum. One family moves across volumes, each covering a specic the ocean to seek their fortune in the theme or subject. Dakotas and eventually Wisconsin. The second family is too much rooted in the heavy soil of the old country to emigrate. KLM’s Delft Blue houses, which have been given to Business In a strange twist of fate World War II Class passengers since the 1950s, are regarded as an icon of brings the families together again, on The Netherlands throughout the world. opposing sides of the conict. Author Mark Zegeling has collected the stories behind the real Hylke Speerstra is the most important buildings on which the Delft blue versions are modeled. He contemporary author writing in the has collected these fascinating stories in a book, Little Frisian language. The book was Kingdom by the Sea, which is a must-read for anyone translated from the original Frisian interested in the history of The Netherlands. The 936 page into English by Professor Henry Baron pocket sized hardcover book contains hundreds of of Calvin College, Grand Rapids. photographs.

These books are published and/or distributed by Mokeham Publishing, the publisher of De Krant and DUTCH the magazine.

Phone orders: 905-465-0777 Mail to: On-line orders: www.dutchreadz.com ORDER FORM - Mokeham Books Mokeham Publishing Inc. Quantity Total price Canada: P.O. Box 35026, Oakville, ON L6L 0C8 USA: P.O. Box 559, Niagara Falls, NY 14304 Little Kingdom by the Sea @ $30.00 = SHIP TO: (Please Print!) The Comfort Bird by Hylke Speerstra @ $19.95 = Name: Address: Dutch in Wartime series: City: State/Prov: 1 - Invasion @ $9.95 = Country: 2 - Under Nazi Rule @ $9.95 = Zip/Postal Cd: Phone: ( ) 3 - Witnessing the Holocaust @ $9.95 = Email: 4 - Resisting Nazi Occupation @ $10.95 = BILL TO (if di erent): 5 - Tell your children about us @ $10.95 = Name: 6 - War in the Indies @ $10.95 = Address: 7 - Caught in the cross re @ $10.95 = City: State/Prov: 8 - The Hunger Winter @ $10.95 = Country: 9 - Liberation @ $11.95 = Zip/Postal Cd: Phone: ( ) Email: Full Dutch in Wartime series (9 books) @ $71.95 = Prices include taxes where applicable + Check M/C Visa SHIPPING AND HANDLING CALCULATION: TOTAL Please tick: Enclosed Add S/H according to this table: Card Number: Total order value: USA/Canada Rest of world Shipping & Handling Less than $10 $3.25 $8.50 Name on Card: $10.00 - $30.00 $11.50 $24.95 + $30.05 to $100.00 $16.95 $49.95 Expiry: / More than $100.00 FREE SHIPPING! $66.50 GRAND TOTAL

December 1, 2017 30 de krant December 2017

Ouwe Sylster XL Dorpsreünie 2018 Hoe ik hier terecht kwam WAT ANDEREN ERVAN DENKEN Elke immigrant heeft zo zijn eigen verhaal en dit is de mijne. Laten we beginnen in 2004. Wat daarvoor zat kan ook interessant zijn, maar het is niet de bedoeling dat ik een boek ga schrijven, toch? Ik werkte toen bij een cruise maatschappij, de Holland Amerika Line. Het was gebruikelijk om twee keer per week een zogenaamde ‘Formal Night’ te hebben. Iedereen in gala gekleed en als senior offi cier was ik gastheer aan de ‘Kapi- teinstafel’. Dat hield in: de wijn keuren en op scheepsrekening zetten en de gasten via conversatie aangenaam vermaken. Nu had ik op een avond een tafel met mensen uit Korea. Niets op tegen natuurlijk, maar er was een probleem. Hun Engels was bar slecht en mijn Koreaans was ook For those who lived or had family in the beau�ful village of Oude Bildtzijl or niet wat het zou kunnen zijn. Dus brachten lived in ‘’Het Bildt’’, Fryslân. Reunion June 2018! we de avond door met knikken en buigen, wat naast nekpijn verder niets opleverde. Before the announcement of ‘’Leeuwarden as Cultural Capital of Europe in De volgende ochtend heb ik de planner 2018’’ it was in Ouwe Syl (Oude Bildtzijl) that first recordings were made to van de eetzaal een bezoek gebracht en show the possibili�es in a videoclip. It was followed by more promo�onal hem gevraagd het anders te gaan doen. ac�vi�es in the whole of Fryslân. In the year 2011 a large school-reunion Graag een tafel met vrouwen, vrijgezel, weduwe of gescheiden en mijn leeftijd? showed an overwhelming par�cipa�on of those who ever lived in and around De week erop, zeven mensen uit Colorado, waarvan vijf vrouwen. Het klikte en the village. It was the trigger-point to find a link with the ‘’Cultural Capital’’ ze vroegen me of ik de volgende avond weer met ze aan tafel wilde zijn. Ook idea and organize a full, total village reunion for all those who ever lived here. of ik meeging naar de pianobar, de show en wat al nog meer. Aan het eind van The plan is now to see as many people as possible from all over the World in de week werden e-mail adressen uitgewisseld. De e-mail uitwisseling leidde tot the weekend of June 15-17th. elkaar beter leren kennen. Na drie maanden werd ik naar Port Canaveral gezon- den voor een volgende drie maanden tour aan boord. Eén van de vrouwen, Jean 6 crea�ve people from the ‘’Syl’’ have joined forces to make a full program for was haar naam, kwam ook daarnaartoe en we hebben een paar fi jne dagen sa- the weekend of June 15-17. men doorgebracht. Aan het eind van de drie maanden, het was intussen maart 2005, heb ik een bezoek gebracht aan Lakewood, Colorado. Een mooie tijd en In the year 2018 we will call the village the ‘’Cultural Capital’’ of ‘’Het Bildt’’. de vonk tussen twee mensen was overgeslagen. The area will lose its formal governmental status at the beginning of the year, In 2006 verhuisde ik van Nederland naar Colorado en later in dat jaar zijn Jean but the statement Cultural Capital shows that the term ‘’Het Bildt’’ will remain en ik getrouwd. In 2012 ben ik, na 42 jaar op het water mijn brood verdiend in the hearts of the people. te hebben, met pensioen gegaan. In 2013 brachten we een bezoek aan Hol- land, Michigan. Opnieuw sloeg een vonk over: Thuisland voor Jean en een Ne- This is also why this reunion will be the biggest village reunion of all �mes. derlandse sfeer voor mij. Puike combinatie. Er is een Nederlands thema park, Several ac�vi�es will take place including exhibi�ons, concerts, theater, etc. All met een oer-Hollandse molen (uit Vinkel, Noord-Brabant). Waarschijnlijk zijn we is s�ll in development and we welcome all kinds of ideas. This should become meer Nederlands daar, dan in Nederland zelf. Cultuur en geschiedenis worden an event with joy and pleasure for young and old (former) Ouwe-sylsters. in stand gehouden, terwijl Nederland zelf voortdurend verandert. Registra�on can be done, preferably before end of March 2018! Please do this Zo werk ik daar nog parttime, in mijn Volendam klederdracht en op in Veenen- a.s.a.p. as we have a limit to the number of people fi�ng in the area and daal gemaakte klompen. Wat ik doe? Bezoekers begroeten, het Amsterdamse facili�es. draaiorgel uit 1928 laten spelen of, voor de kleintjes, de Groningse mallemeu- len (draaimolen) bedienen. Er is me zelfs gevraagd of mijn Nederlandse accent This is not only a call for registra�on but we are also looking for special stories gemaakt is vanwege het werk (is your accent fake?) en dan antwoord ik maar you might have (heard) about Ouwe Syl. Could be from long-ago but also with glimlachend: “No Ma’am, it’s real”. more recent references. Please share any story with us and send those to the Dat was mijn verhaal. email address: [email protected] or call A�e Valkema (+31 518 Hartelijke groeten, 421 580) Jean en Piet Kersseboom For more informa�on please visit www.dorpsreunieouwesyl.nl Holland, Michigan

Via Facebook (Dorpsreünie Ouwe-Syl) you can see the progress and also the village website (www.ouwe-syl.nl) will show regular updates and news.

We hope to see you here in the summer of next year. Dutch Classes Toronto

Kind regards, Hosted by the Toronto District School Board and Dutch Treat. Jouke Zijlstra, Henk de Vries, Hennie Delfstra, Afke Valkema, Johannes Post and Sieger Polstra from OUDEBILDTZIJL. (Friesland)

De geboorte van Ljouwert Culturele Haadstêd 2018 was begin april 2011 op Information: Dutch Language Classes for children Gr. JK – 8, taught by Dutch native speakers who all have a teaching background and experience Ouwe Syl, waar toen de opnamen van een ﬁlmclip zijn gemaakt. In 2018 wil working with children. Leeuwarden, maar ook de rest van Fryslân zich op de kaart ze�en. Na de geslaagde schoolreünie in 2011, ontstond op Ouwe-Syl het idee om mee te Classes are organized by age and ability. Lessons include speaking, li�en met Culturele hoofdstad en een XL dorpsreünie te organiseren. Die gaat listening, reading and writing. Learning is achieved through use of a er komen, en wel in het weekend van 15, 16 en 17 juni 2018. formal curriculum including games, role plays, songs, rote learning, drills, listening games and fun quizzes. Een zestal crea�eve mensen hebben de koppen bij elkaar gestoken en zien de kans schoon, om in het weekend van 15, 16 en 17 juni 2018, Ouwe-Syl om te Location: Woodbine Middle School, 2900 Don Mills Road, North York (just dopen tot Culturele Hoofdstad van Het Bildt. Het moet de grootste Ouwe-Syl- north of the Don Mills Subway Station) ster dorpsreünie aller �jden worden. Verschillende ac�viteiten en diverse tentoonstellingen moeten er toe bijdragen, dat jong en oud de weg naar Date/time: Saturdays, 9:00 – 11:30 a.m. Ouwe-Syl weten te vinden. Hoe het weekend er precies uit gaat zien, moet nog verder worden uitgewerkt. Het moet een volksfeest voor alle (oud) Ouwe-en Cost: A fee for materials of $20.00/per student will be charged by the Jonge Sylster worden. Het aanmelden voor de reünie kan t/m 31 maart 2018. TDSB at registration. This fee covers 30 classes of 2.5 hours. Students can De commissie roept (oud) dorpsbewoners op om zich aan te melden voor de register at the school. XL dorpsreünie en het daarmee tot een geslaagd feest te maken. Daarnaast is Textbooks and exercise books used in the Gr 3-8 classes can be ordered through Ms. de commissie op zoek naar (oud) inwoners die leuke verhalen en anekdotes uit Marianne Verheyen [email protected] or through the instructor. heden en/of verleden hebben. Wie een verhaal of anekdote wil delen, kan dit

laten weten aan A�e Valkema (0518-421580) of mail naar ouwesylreu- [email protected]

Voor meer informa�e kunt ook terecht op www.dorpsreunieouwesyl.nl

Met vriendelijke groeten van de reüniecommissie uit OUDEBILDTZIJL (Friesland): Jouke Zijlstra, Henk de Vries, Hennie Delfstra, Afke Valkema, For more information, contact Annemarie Leepel by email at: Johannes Post en Sieger Polstra. [email protected]

December 1, 2017 December 2017 de krant 31

Dossier: Het nieuwe Kabinet Rutte III

HET DERDE KABINET RUTTE, een coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie (CU) werd op 26 oktober, net na het ter perse gaan van de vorig Krant, beëdigd. Wij stellen de nieuwe bewindslieden in het kort aan u voor. De traditionele bordesfoto met Koning Willem-Alexander ziet u hiernaast.

Mark Rutte (VVD, Den Haag) Minister van Algemene Zaken en minister-president. Geboren: 1967, Den Haag. Studeerde geschiedenis in Leiden. Sinds 2010 minister-president. Rutte is alleenstaand en houdt zijn privële- ven buiten de openbaarheid. hebben of dakloos zijn. 2011 tot 2014 de rechterhand van ger onderwijs. Halbe Zijlstra (VVD, Wassenaar) premier Mark Rutte als secretaris-ge- Geboren: 1966, Delfzijl. Minister van Buitenlandse Zaken. Wopke Hoekstra (CDA, Bussum) neraal op het ministerie. Daarna werd Studeerde rechten in Leiden en in Nij- Geboren: 1969, Ooststellingwerf. Minister van Financiën. ze wethouder in Amsterdam. megen politicologie. Was van 2010 tot Studeerde sociologie in Groningen. Geboren: 1975, Bennekom. Ze heeft dankzij haar Zweedse moe- 2017 wethouder van onderwijs in Den Was vanaf 2012 VVD-fractievoorzitter Studeerde rechten in Leiden. Sinds der zowel de Nederlandse als de Haag. Een fl ink deel van haar jeugd in de Tweede Kamer. Zijlstra was se- 2011 Eerste Kamerlid. Hij steunde in Zweedse nationaliteit. bracht ze door in België. cretaris van de postduivenvereniging 2014 als enig fractielid het initiatief- in zijn geboorteplaats. wetsvoorstel van D66 dat regelt dat Sigrid Kaag (D66, Beiroet) Carola Schouten (CU, Rotterdam) ambtenaren voortaan niet meer kun- Minister voor Buitenlandse Handel en Vicepremier en minister van Land- Eric Wiebes (VVD, Amsterdam) nen weigeren om mannen- of vrou- Ontwikkelingssamenwerking. bouw, Voedselkwaliteit en Regio. Minister van Economische Zaken en wenstellen in de echt te verbinden. Geboren: 1961, Rijswijk. Geboren: 1977, ’s-Hertogenbosch. Klimaat. Begon haar studie Arabische taal en Studeerde bedrijfskunde in Rotter- Geboren: 1963, Delft. Ank Bijleveld (CDA, Goor) letterkunde in Leiden, en vervolgde dam. Ze leidde de Tweede Kamer- Studeerde werktuigbouwkunde in Minister van Defensie. die aan de Amerikaanse universiteit commissie die onderzoek deed naar Delft. Wiebes werd in 1983 voor het Geboren: 1962, IJsselmuiden. in Caïro. Vanaf 2015 is ze in Libanon een lek binnen de Commissie voor de eerst lid van de VVD, maar liep twee Studeerde bestuurskunde aan de voor de Verenigde Naties. Ze spreekt Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten keer boos weg omdat hij het niet eens Universiteit Twente. In 2011 werd ze zes talen vloeiend. (commissie-Stiekem). Ze is alleen- was met de standpunten. commissaris van de koning in Over- staand en heeft een tienerzoon. ijssel. Wouter Koolmees (D66, Rotterdam) Bruno Bruins (VVD, Scheveningen) Minister van Sociale Zaken en Werk- Arie Slob (CU, Zwolle) Minister van Volksgezondheid, Wel- Ferdinand Grapperhaus (CDA, Am- gelegenheid. Minister van Onderwijs, Wetenschap zijn en Sport. sterdam) Geboren: 1977, Capelle a/d IJssel. en Cultuur belast met primair en Geboren: 1963, Arnhem. Minister van Justitie en Veiligheid. Studeerde sociale en institutione- voortgezet onderwijs. Studeerde Rechten en Bestuurskun- Geboren: 1959, Amsterdam. le economie in Utrecht. Sinds 2010 Geboren: 1961, Nieuwerkerk a/d IJs- de in Groningen. Was onder meer Studeerde rechten in Amsterdam. Hij is hij lid van de Tweede Kamer. Hij sel. wethouder in Den Haag. is columnist voor het Financieel Dag- was naar eigen zeggen zo enthousi- Studeerde geschiedenis in Gronin- blad. ast over het aantreden in 1994 van gen. In 2016 na 15 jaar Tweede Ka- Cora van Nieuwenhuizen (VVD, Oi- het eerste Paarse kabinet van PvdA, mer (GPV en ChristenUnie) keerde hij sterwijk) Kajsa Ollongren (D66, Amsterdam) VVD en D66 dat hij zijn haar aubergi- terug naar zijn vakgebied bij het His- Minister van Infrastructuur en Milieu. Vicepremier en minister van Binnen- ne-kleurig verfde. torisch Centrum Overijssel in Zwolle. Geboren: 1963, Ridderkerk. landse Zaken en Wonen. Hij pleitte er in 2009 voor om naast de Studeerde sociale geografi e in Geboren: 1967, Leiden. Ingrid van Engelshoven (D66, Den evolutietheorie ook het scheppings- Utrecht. Vanaf 2014 lid van het Euro- Studeerde geschiedenis aan de Uni- Haag) verhaal te onderwijzen op openbare pees Parlement. Van Nieuwenhuizen versiteit van Amsterdam. Was van Minister van Onderwijs belast met ho- scholen. is een hartstochtelijk en fanatiek Fey- enoord-fan.

Sander Dekker (VVD, Den Haag) Minister voor Veiligheid en Justitie belast met de rechterlijke macht. Geboren: 1975, Den Haag. Studeerde bestuurskunde in Leiden. In 2012 werd hij staatssecretaris. Na- dat hij in 2013 sleutelbeen, elleboog, rib en pols had gebroken door een ongeval met zijn racefi ets, ging hij na een week weer aan de slag. Met allebei de armen in een mitella en een rietje in zijn drinkglas stond hij de Tweede Kamer te woord.

Hugo de Jonge (CDA, Rotterdam) Vicepremier en minister van Volksge- zondheid, Welzijn en Sport belast met langdurige zorg. Geboren: 1977, Bruinisse. Na de Pedagogische Academie was hij een paar jaar leraar op een basisschool. Vanaf 2010 was hij wethouder in Rotterdam. Hij begon als wethouder een discussie over (tijdelijke) ver- plichte anticonceptie voor vrouwen die niet in staat zijn tot verantwoord ouderschap bijvoorbeeld omdat ze verslaafd zijn, psychische problemen December 1, 2017 32 de krant December 2017

Kruiswoordraadsel Versje van de maand 1 2 3 4 5 6 7 Er is een roos ... 8 9 10 11 Er is een roos ontloken Er is een roos ontsprongen 12 13 14 15 16 17 uit barre wintergrond, uit ene wortelstam; zoals er was gesproken die, lijk ons d'ouden zongen, door der profeten mond. uit Jesse 't leven nam; 18 19 20 21 22 En Davids oud geslacht nu heeft zij bloem gebracht, is weer opnieuw gaan bloeien in 't midden van de winter, 23 24 25 26 in 't midden van de nacht. in 't midden van de nacht.

27 28 29 Die roos van ons verlangen, O rozenstruik, Maria, dat uitverkoren zaad, O alderpuurste Maagd: is door een maagd ontvangen van u zingt Isaias, 30 31 32 Uit Gods verborgen raad. van 't bloemken, dat gij bracht; Maria was bereid, want eeuwig in Gods raad 33 34 35 36 37 38 toen Gabriël haar groette lag dat gij 't Kind zoudt baren in 't midden van de tijd. tot alder wereld baat. 39 40 41 42 Die bloem van Gods behagen Wij bidden u Maria heeft, naar Jesaja sprak, om 't Kind dat op u loech, 43 44 45 46 47 de winterkou verdragen om deez'lief bloemkes smarten, als allerdorste tak. die het voor ons verdroeg: 48 49 50 O roos als bloed zo rood, wil ons toch hulpe zijn, God komt zijn volk bezoeken dat wij U mogen maken 51 52 in 't midden van de dood. een woning fraai en fijn.

HORIZONTAAL VERTICAAL

1. _____kind, klok, stal, ster, stol 2. Laagtij etc. 3. Tocht (bijvoorbeeld met 17h) 5. Uurwerk 4. Hemellichaam 9. Mondstuk (hippisch) 5. Bouwval 10. Dolk (Indonesisch) 6. Lichaamsdeel 12. Lengtemaat (oud) 7. De __ en de ezel 14. Moment 8. Uitroep (van behoeftigheid) 16. Niets meer van over 11. Vogel 17. Voertuig (winters) 13. Plantengeslacht waartoe 18. Lomp onder meer prei en ui behoren 20. Zo zwart als ____ 15. Rots bij een bocht in de Rijn 22. Te elfder ___ met nimfenlegende 23. Kat 17. Oppervlaktemaat 25. Muzieknoot 19. Persoonlijk voornaamwoord 26. Loven (Archaïsch in de standaardtaal, 27. Vaccineren gebruikelijk in streektalen) 31. Veel kerstcadeaus zijn ______21. Persoon, niet tot een groep 33. Eilandrepubliek ten westen van behorend Europees vasteland 22. Aspot 35. Hoort meer bij Pasen 24. Majesteit 36. De tweede ‘d’ in ‘d.d.’ 26. Vogel 39. Boerderijdieren 28. Momenteel 40. Jong mens 29. __ elfder ure 42. Plezier 30. Naast 43. __ is een kindeke geboren 31. Voordeel 44. Uitroep (van pijn) 32. Luxe vruchtenbrood 45. Opening 34. Inwoner van 33 47. Benedenwinds 37. Reeds 48. Zangstuk (solo) 38. Oliehoudende vrucht 49. Ouder (vrouwelijk) 40. 45 in de grond 51. Behuizing voor 39 (of 7) 41. Nette vrouw 52. Deze Zeeuwse plaats had vroe- 44. Vogel ger een 45 46. Dicht 48. Verorberde Oplossing op pagina 27 50. __ is een roos …

Quiz: 'Winterse' Plaatsnamen

Welke plaatsen met een 'winterse naam' bedoelen we: 1. Plaats in Zuidwest Friesland, tot 2011 gemeentezetel van Nijefurd. 2. Plaatsje grenzend aan Sneek, met als belangrijkste bezienswaardigheid de Epema State. 3. In deze Achterhoekse plaats werd op 27 januari 1942 een temperatuur gemeten van -27,4 graden Celsius, het absolute kouderecord voor Nederland. 4. Plaats in het noorden van Zuid-Holland met diverse molens en een standbeeldje van wielerlegende en voormalig inwoner Joop Zoetemelk. 5. Omdat het omliggende moeras bevroor kon in 1666 deze Overijsselse plaats (tegenwoordig deel van de gemeente Twenterand) geplunderd worden door de ruiters van 'Bommen Berend', de bisschop van Münster. 6. Plaats op Walcheren waarvan de inwoners ook wel 'moppenvreters' genoemd worden. 7. Noord-Hollandse geboorteplaats van Jan Adriaensz. Leeghwater, die ook het karakteristieke raadhuis van het dorp ontwierp. 8. Dorp in Oostelijk Zuid-Beveland vlakbij de grens met Noord-Brabant, dat genoemd is naar een gelijknamig dorp dat bij de St. Felixvloed in 1530 ten onder ging. 9. Dorp in het noorden van de provincie Utrecht, gelegen aan de riviertjes Angstel en Gein.

Antwoorden op pagina 27

December 1, 2017 December 2017 de krant 33

Namen Kerstavond Zachtjes knarst nog sneeuw onder mijn schoenen, We lopen door de Kerkstraat, donker, grijs. oegegeven, het heeft iets Pol Lege takken, kale bomen. Groene TPotterigs, maar is het mis- Blaadjes zijn er niet. Ik bibber, hijs schien een idee dat ouders hun kin- Mezelf wat vaster in mijn winterjas. deren in plaats van namen voortaan De zon is weg, en grijs wordt langzaam zwart. nummers geven? Het dooit, de sneeuw wordt smurrie, bruine drab. Naast me loopt ze, zwijgend, zwaar in ’t hart. Rob Hoogland Moeilijk was het en het ging zo rap. Eerst moeder en dan vader. Onverwacht. De Telegraaf Decembermaand. Geen feestmaand nu, een klap. Ze prevelt, murmelt, in zichzelf, zacht. De grote deur door. Wit en warm licht daalt “Je bord leeg eten, 3! Vergeet je Neder. Zorgen smelten, zie ze straalt. huiswerk niet, 1! Kolen scheppen, 2!” Nee, die laatste opdracht zal hier te -Benjamin de Regt lande inderdaad niet vaak meer kunnen worden verstrekt. Maar ik zou Limmen gezien onze gezinssamenstelling 2 hebben geheten en werd vroeger nu Geen straat voor Gezina eenmaal voortdurend met die klus op- gezadeld omdat 1 er te beroerd voor was en 3 te jong, zoals ik ook altijd ’s et college van B en W van de kinderen hadden willen kerstenen. gesproken. Maar het Joodse jonge- ochtends vroeg de karnemelkse pap Bloemendaal heeft besloten Dus bekeren tot het christelijk geloof. tje werd liefdevol in het streng gere- voor het hele gezin moest roeren en in Heen nieuwbouwwijk te Aerdenhout Dat zou een ernstig psychotrauma bij formeerde gezin opgenomen. Daar het wc-licht diende aan te knippen als geen straat de naam te geven van hen hebben veroorzaakt waardoor ze werd iedere dag uit de Bijbel voorge- 3 een grote moest doen. de oud-verzetsvrouw Gezina van der thans (ruim 70 jaar na dato) nog psy- lezen. Omdat die Friese boeren wis- Kinderslavernij bestond nog wel Molen. Gezina was tijdens de Twee- chiatrische hulp nodig hebben. ten dat Joden het Nieuwe Testament degelijk in de fifties. de Wereldoorlog een verzetsstrijdster Burgemeester Ruud Nederveen niet lezen, had de onderduikvader de Waarom geen namen meer, maar die o.m. het leven heeft gered van besloot met zijn gemeenteraad om fijngevoeligheid rekening te houden nummers? Ik nam de onlangs ge- zeventig à tachtig Joodse kinderen wijlen Gezina en Mies niet met een met zijn kleine Joodse vluchteling. publiceerde Sociale Verzekerings- uit de destijds beruchte Hollandse straatnaam te eren omdat hij “com- In al die onderduikjaren las hij alleen banklijsten door van de namen die Schouwburg te Amsterdam. Haar passie heeft met de kleine groep maar voor uit het Oude Testament, de afgelopen jaar geboren kinderen woning was een centrum van het mensen die hierdoor in psychische wetend dat dit de vertaalde tekst van van hun ouders ontvingen. En de ha- verzet tegen de Duitse bezetters en nood zou komen te verkeren”. de Thora was. ren – ik heb ze nog, in tegenstelling Gezina was medeoprichtster van de Zoals tegenwoordig vaker gebeurt, tot 1 en 3 – rezen me te berge. De toenmalige illegale krant Trouw, een is dit een typisch voorbeeld van de Kerstenen meest voorkomende jongensnaam blad dat nog steeds bestaat. terreur van de minderheid. Wij heb- Als de ouders van ondergedoken is Sem (740x), terwijl bij de meisjes ben deze terreur de afgelopen jaren Joodse kinderen zélf de oorlog niet Tess (774x) aan de leiding gaat. Met leren kennen bij de onzinnige dis- overleefden, zat men met het pro- andere woorden: Jan en Annie waren Prof. Dr. B. Smalhout cussie over de kleur van Zwarte Piet. bleem wat er met die kinderen moest wederom kansloos. Dat stelt mij diep Ook hier werd rekening gehouden gebeuren. Gezina van der Molen teleur. In Memoriam met de verwarde ideeën van een klei- nam als voorzitter van de Commissie Kijk, dat mijn moeder voor mij Rob ne minderheid die niet besefte waar voor Oorlogspleegkinderen meerde- bedacht (een schamele elf Neder- Gezina was dus een dappere ze mee bezig was. re malen het besluit om de Joodse landse jongens kregen die naam nog vrouw, want op haar toenmalige ac- weesjes verder te laten opgroeien afgelopen jaar), valt te billijken. De tiviteiten stond destijds veelal de Unieke filosofie bij hun christelijke pleegouders die oorlog was net een paar jaar voorbij doodstraf. Ze was ook intellectueel Omdat het gaat over een vrouw ze als ‘heit’ en ‘mem’ beschouwden, en zij was zonder enige twijfel ver- begaafd. Zo werd zij na de oorlog de die met haar levenspartner tiental- terwijl ze veelal geen emotionele bin- liefd geweest op een stoere Cana- eerste vrouwelijke hoogleraar rechten len Joodse kinderen heeft gered en ding hadden met onbekende Joodse dese bevrijder met die naam die op en het eerste vrouwelijke lid van het zelf grote risico’s liep, ben ik te rade familieleden die het weeskind opeis- Cary Grant leek. Maar gaandeweg is Permanente Hof van Arbitrage. Na gegaan bij enkele orthodox Joodse ten. er toch een wildgroei ontstaan, zeker de oorlog werd zij voorzitter van de landgenoten, waaronder een rab- Thans verwijt de kleine groep toen in 1970 de naamwet werd aan- Commissie voor Oorlogspleegkinde- bijn. Die zei dat in de Joodse religie ex-onderduikers prof. dr. Gezina van gepast, met als resultaat dat de amb- ren. Dat waren meestal Joodse kinde zorg voor het menselijk leven de der Molen dat zij destijds welbewust tenaren van de burgerlijke stand de deren die de oorlog hadden overleefd hoogste prioriteit heeft. Daarvoor de Joodse kinderen heeft willen ‘ker- mogelijkheid werd ontnomen om in te dankzij verzetsmensen als Gezina, moet in noodgevallen alles wijken. stenen’, dus christelijk heeft willen grijpen als het te bar werd. maar waarvan de (Joodse) ouders Zelfs de orthodoxe voorschriften. maken. Er zijn vorig jaar in Nederland waren omgekomen in de Duitse con- Iedereen weet dat het vrome Joden Maar zelfs als dat zo zou zijn, heb- meisjes Shur-Nayseline genoemd, centratiekampen en gaskamers. religieus verboden is om niet-koosjer ben Gezina en haar partner ervoor Paisley-Maano en Jeaudellyiana. voedsel te nuttigen zoals varkens- gezorgd dat het leven van die kinde- Er zijn vorig jaar in Nederland jon- Psychische nood vlees. Maar als een Jood bedreigd ren behouden bleef. En dat is, ook gens Rhi-xshednry genoemd, Ubbai- Die kinderen werden door Gezina wordt door de hongerdood is het toe- volgens de Thora, een van de be- durrehman en Xië-Vaindro. ondergebracht bij niet-Joodse Ne- gestaan zgn. ’onreine spijzen’ zoals langrijkste opdrachten voor de mens. Mark? 82x. Badr? 23x. Adolf? 1x. derlandse pleegouders die verder varkensvlees te nuttigen. Als Gezina en Mies Nolte er niet wa- Ik doe maar een greep. Je kunt toch voor de opvoeding zorgden van de De niet-Joodse verzetsmensen die ren geweest, had de kleine groep on- niet dieper zakken dan wanneer je je slachtoffertjes van de Duitse terreur. met een groot persoonlijk risico Jood- tevreden en zgn. getraumatiseerde nageslacht hiermee opzadelt? Die ouderloze slachtoffers zijn nu se kinderen in de oorlogsjaren gered overlevers, nu niet kunnen proteste- “Kom je buiten spelen, Ju-Rientelly gemiddeld 70 jaar oud. Maar zij zeg- hebben van deportatie en de dood in ren tegen die ongewilde kerstening. Tiesienne Maria?” gen dat ze thans in psychische nood de gaskamers van Sobibor, Ausch- Het is zeer zwak van de burgemees- Geloof me, er is geen vriendinnetje verkeren omdat ze geen Joodse op- witz en Treblinka, hebben het hoog- ter van Bloemendaal dat hij zich dit dat dat uit haar mond krijgt. voeding hebben gehad maar veelal ste gedaan wat ze konden doen, nl. niet gerealiseerd heeft. Zo’n kind wordt voor eeuwig versto- christelijk zijn opgegroeid. Zelfs na levens gered. In de Talmoed, het Niemand weet of Gezina en haar ten en toch kreeg één meisje in 2016 de oorlog zou de Commissie voor commentaar op de Thora (de Joodse levenspartner Mies Nolte van dit alles echt die naam. Oorlogspleegkinderen (waarvan Ge- Bijbel en ons Oude Testament) staat: nog besef hebben. Maar de vormge- Nee hoor, nummers voortaan, net zina van der Molen voorzitter was), “Wie een mens redt, redt de wereld.” ving van steden in een huidige nieuw- als de straten van New York, waarde voorkeur hebben gegeven aan Daarmee wordt bedoeld dat ieder bouwwijk is veelal van dien aard dat door je er nooit verdwaald kunt raken. christelijke pleegouders i.p.v. te zoe- mens dat gered wordt weer aan de Gezina en Mies wellicht postuum blij Ook op dit gebied kunnen we de vrij- ken naar overlevende Joodse familie- basis staat van een nageslacht van mogen zijn dat de geplande naamge- heid niet meer aan. Ik vind het een leden van de kinderen. wereldbewoners. Wie dit vergeet, ving niet doorgaat, ook al is dat een prima oplossing en besluit dit cursief- De toenmalige pleegkinderen stel- beseft niet welke unieke filosofie de klassieke gotspe. je vanzelfsprekend niet voordat ik de len nu dat ze geen Joodse jeugd heb- Talmoed bevat. lezer nóg meer hoop bied, ditmaal ben gehad en vervreemd zijn van de Een medewerker van het (Joodse) Naschrift Redactie: Prof. Smal- met de mededeling dat de naam Die- religieuze cultuur waaruit ze aanvan- opperrabbinaat te Amsterdam vertel- hout overleed op 2 Juli 2015. Wij derik vorig jaar slechts 9x werd ge- kelijk stamden. Ze verwijten wijlen de mij dat hij in de oorlog als kind was publiceren als eerbetoon aan deze geven. Pardon? Femke 344x? Hoor Gezina en haar toenmalige levens- ondergedoken bij een gereformeerde zeer populaire columnist nog enige es even, ik wil het wel graag positief gezellin Mies Nolte kwalijke opzet boerenfamilie in Friesland. Daar had- tijd lang niet eerder in De Krant gehouden. omdat beide dames met alle geweld den ze nog nooit een Jood gezien of publiceerde columns. December 1, 2017 34 de krant December 2017

Moppen van de Maand met Gus the Plumber Les KOMT U De meester geeft natuurkun- deles en legt uit: "Bij hitte zet KLAVERJASSEN? iets uit, maar bij kou krimpt iets in. Wie kan daar een goed EDMONTON, ALBERTA voorbeeld van geven?" DCC Klaverjasclub Jantje steekt zijn vinger op Contact en antwoordt: "De zomerva- Pieter en Erica van Leeuwen kantie duurt zes weken, maar 780-459-5367 de kerstvakantie duurt maar Plays at veertien dagen, meneer!" Dutch Canadian Centre 13312 - 142 Street NW Bushalte Tuesdays at 12:30 p.m. De Kerstman staat bij de bus- Herinnering aan de Dutch American Market in Beaverton, Oregon halte als iemand aan hem GEORGETOWN, ONTARIO vraagt: "Heeft u een windje Grote Krantfamilie WAT ANDEREN ERVAN DENKEN Klaverjasclub 70 Roem gelaten?" Contact De Kerstman antwoordt: "Ja, Waarde heer Tom Bijvoet, Frans Koppers 905-877-1099 natuurlijk, dacht u dat ik al- Uw verhaal ‘Een grote Krantfamilie’ in de Oktober 2017 issue Plays at tijd zo stonk?" (over de Dutch American market van Lia en Hans Middelhoven Georgetown Senior’s Centre in Beaverton, Oregon, red.) bracht een leuke herinnering met 318 Guelph St (Hwy 7) Kerstcadeau zich mee. Ik vond een foto in mijn collectie (zie hierboven) die ik Fridays 7:30 p.m. Een man vraagt zijn echtge- heel graag afsta aan De krant. Ik weet niet wanneer die was opgenomen. note: "Wat wil je dit jaar voor Met hartelijk dank, HAMILTON, ONTARIO Kerstmis?" Hugo van Waardenburg EDELWEISS Klaverjasclub Zij: "Een echtscheiding!" Lake Oswego, Oregon Contact Hij: "Heb je niet iets goedko- Met de Waterman naar Canada Anne Kaarsemaker 905-385-1899 pers?" Plays at Beste Tom, St.Elizabeth Village, Advies Wil toch even schrijven, kan het niet nalaten. Ik heb De Krant van oktober van 393 Rymal Rd W Dear Gus, voren naar achter gelezen, altijd gezellig. Toen wij in 1959 hier aan- Mijn man en ik gingen in 1953 met de Waterman naar Canada. Mannen en vrou- PORT COLBORNE, ONTARIO kwamen gaf mijn tante Nel wen apart. Na 11 dagen kwamen we in juni aan in Halifax aan Pier 21, het was Contact wat goed advies. Ze zei: nogal warm. Daarna met de trein, die niet erg schoon was. Hij stopte twee keer John Haakman 905-834-6576 "Als je je billen kan betalen langs de rails bij een klein houten winkeltje, waar we wat eten konden kopen. [email protected] en je hebt een roof op je dak, Na anderhalve dag kwamen we in Montreal. Wij waren de enige emigranten Plays at dan ben je OK!" die daar uitstapten. Wij moesten wachten om opgehaald te worden. Later in de Parish Hall, Church Street Margie Dekker-Fowler dag, een zaterdagmiddag, bracht een taxi ons naar het emigratiegebouw. De Wainfl eet, Ontario Hernet, California dames daar wisten niet wat ze met ons aan moesten, ze gaven ons een papier Fridays 7:00 p.m. met een route. Zo werden wij opgesloten voor elf dagen. Af en toe eruit en terug Tournament: April 28, 2018 Heeft u ook een mop voor Gus naar de emigratie totdat zij een baan voor ons hadden. Onze Engelse taal was ‘the Plumber’ Hutten uit Roh- niet zo goed. Sinds 1960 woon ik in Amerika. We zijn acht en een half jaar terug ST. CATHERINES, ONTARIO nert Park, California? geweest in Nederland. Drie kinderen in Quebec en twee kinderen in de USA Contact Stuur hem naar: gekregn, Ik heb nu 13 kleinkinderen en 15 achterkleinkinderen. Bas Brouwer 905-834-0906 [email protected] Anje Ploeg [email protected] of naar ons postadres in Nia- Grand Haven, Michigan Plays at gara Falls, New York of Oak- All things Dutch Legion Hall, Port Dalhousie ville, Ontario. Wednesdays 7 p.m. Dear Tom, Enclosed a cheque for another year. You are doing a great job and I enjoy reading SAN FRANCISCO/EAST BAY, WAT ANDEREN ERVAN DENKEN the paper every month. I always pass it on to other Dutch people, hoping they CALIFORNIA Erg blij hier will get a subscription as well. My family is surprised that I still keep up to date Contact about all things Dutch. I am going to Holland in a few months after four years. Mariska Henneberque Hello Tom, Looking forward to it. 510-851-4635 Over de Jaren zijn wij Wishing you the very best for you and your family. Keep up the good work! allebei goede lezers van Sincerely, TORONTO, ONTARIO De Krant. Interessante Renee Terweeme Klaverjasclub zonder naam artikelen in de maandelijkse uitgave. Ancaster, Ontario Contact Hier een verlenging van ons voor twee Good year Jan Smit 416-616-7175 jaar. Bedankt voor je harde werk. Fili Casseres 905-553-2255 Wij kwamen in 1960, Canadese bur- To all who read De Krant, Plays at gers geworden in 1967 en wij zijn erg I wish it will be a good year again! I read the paper front to back! Keep up the North York Memorial Community blij hier in Canada. Hartelijke groeten. good work! Sincerely, Centre, Ankie en John Verhart Arnolda Price, Corner of Yonge and Park Home, Guelph, Ontario Deux-Montagnes, Quebec North York Thursdays 7:30 p.m.

WOODSTOCK, ONTARIO Contact Coen van Wely 519-475-6917 Wij wensen U Plays at South Gate Centre, Kinsmen Room 191 Old Wellington St S een heel Gelukkig Kerstfeest Tuesdays 6:30 p.m. 50 jaar getrouwd en een Voorspoedig 2018! Heeft u Klaverjasnieuws? We lezen De Krant al 28 jaar, sinds Vertel ons over uw tournooien, we van Etten-Leur naar Alberta ver- clubs, bijeenkomsten. huisd zijn. Zoekt u een groep om mee te kaar- Namens alle medewerkers, Ingesloten een echte Nederlandse ten...? foto van onze 50-jarige trouwdag. Staat u nog niet in de lijst? Vergezeld van de beste wensen en Petra en Tom Bijvoet groetjes van Laat het ons weten: Jan en Wilma Peters, [email protected] Brooks, Alberta December 1, 2017 December 2017 de krant 35

Activiteiten December-Januari Waar leest u de Krant? BRITISH COLUMBIA Andre Knevel, Suzanne Schaafsma, Dutch Pub Night, 6-Dec, 7:30 PM, Herman den Hollander, 9-Dec, 7:00 Bij de Puyallup Fair, in Puyallup, Washington London Bull Pub, 20090 91A Ave, Langley, PM, Mountainview CRC, 290 Main St E, dutchnetwork.ca; Christmas Table Cen- Grimsby; Christmas at the noon hour trepiece Making (Kerststukje maken), with Ernie Termorshuizen, 13-Dec, 9-Dec, 10:00 AM, Surrey, jvanfrog@ 12:00 PM, Mountainview CRC, 290 Main hotmail.com; Dutch Pub Night, 20-Dec, St E, Grimsby; Mattaniah Christian Male 7:30 PM, Oxford Pub, 1144 Homer Street, Choir, Herman Den Hollander, Andre Vancouver, dutchnetwork.ca; Dutch Pub Knevel, 16-Dec, 7:30 PM, Knox Presby- Night, 3-Jan, 7:30 PM, London Bull Pub, terian Church, 59 Riddell St, Woodstock, 20090 91A Ave, Langley, dutchnetwork. mattaniah.org; Christmas at the noon ca; Dutch Pub Night, 17-Jan, 7:30 PM, hour with Peter Ravensbergen, 20-Dec, Oxford Pub, 1144 Homer Street, Vancou- 12:00 PM, Mountainview CRC, 290 Main ver, dutchnetwork.ca; St E, Grimsby. CALIFORNIA Nederlandse Kerstdienst, 9-Dec, 2:00 LET OP: Koffieclublistings op pagina 22 PM, Downey First Christian Church, en Klaverjaslistings op de pagina hier- 10909 New Street, Downey, nassocal.org; naast! NAS Sinterklaas Party, 10-Dec, Agoura Opname van activiteiten in de activitei- Hills, nassocal.org; NAS New Year's Re- tenkalender is gratis voor non-profit en ception, 14-Jan, TBD, nassocal.org; community organisaties. Stuur uw in- DC formatie tijdig naar publisher@mokeham. Bosch to Bloemaert, Early Netherlan- com. Wij kunnen plaatsing niet garande- dish Drawings, 8-Oct to 7-Jan, National ren, maar doen ons best! Gallery of Art, Washington, nga.gov; Ver- Wij kunnen geen verantwoordelijkheid ne- meer and the masters of genre pain- men voor de juistheid van meldingen. Wij ting, 22-Oct to 21-Jan, National Gallery of raden u aan van te voren contact op te Art, Washington, nga.gov; nemen met de organisatie van een eve- ILLINOIS nement voor juistheid van datum, tijd en Stamppot Borrel, 15-Dec, 6:00 PM, Mc- lokatie en eventuele toegangsprijzen. Gee's Tavern & Grille, 950 West Webster Avenue, Chicago, dutchclubchicago.com; NEW YORK Living in style, selections from the George Way collection of Dutch fine arts, 30-Sep to 17-Dec, Jean Hasbrouck House, Huguenot St, New Paltz, hugue- notstreet.org; Wij lezen de krant at the Puyallup fair met onze Guernsey Marshmallow. ONTARIO Netherlands Luncheon Club Christ- Angelique Denneman mas Luncheon, 2-Dec, Novotel Toronto Duvall, Washington Centre, 45 The Esplanade, Toronto, lun- Oproepen Dank je voor de inzending, Angelique. cheon.ca; Christmas concert with the Wij blijven al onze lezers vragen: Waar leest u De Krant? Thuis of op reis, stuur Hosanna Choir and the Instrumental Help offered with FAMILY Praise Teams of CCS (Benefit concert uw foto met een korte omschrijving naar [email protected] of naar onze for Calvin Christian School in Hamil- HISTORIES & TRANSLATIONS Amerikaanse of Canades postadressen. Het ontvangen van een nieuwe 'waar , 4-Dec, 7:45 PM, Rehoboth URC, ton) Would you like to have family his- leest u...' is voor mij altijd weer een beetje feest. Het is leuk om zo onze lezers 77 Glancaster Rd , Ancaster, 905-648- tory stories edited and made more 3170; Chorus of Praise Male Choir with (of in dit geval hun beesten) een beetje beter te leren kennen. Mattaniah Male Choir Concert, 8-Dec, readable, things in Dutch (not legal Tom 8:00 PM, Guelph Emmanuel Canadian documents) translated into Eng- Reformed Church, 8037 ON-7, Eramo- lish? I am willing to do that for you sa, chorusofpraise.com; Chorus of Prai- se Male Choir Concert with Voices of at no cost. Beste Tom, Praise Guide Debres High School Or- email: [email protected] Hierbij ingesloten het formulier voor de verlenging chestra, 9-Dec, 7:30 PM, Smithville Ca- phone: 1-403-732-5520 nadian Reformed Church, 330 Station St, van De Krant. Ik vind De Krant heel interessant. Smithville, chorusofpraise.com; Annual DUTCH THE MAGAZINE Ik woon op Manitoulin Island, het grootste zoetwater- Christmas Concert, Hosanna Choir, Dutch the magazine ons Engel- eiland in de wereld. stalige zusterblad, brengt repor Ik kijk erg uit naar de volgende Krant. tages, achtergrondartikelen en Met hartelijke groeten, Vakantie columns over Nederland en Neder- landers overzee. Alexander Musquetier in Nederland Reeds zes jaar succesvol. Providence Bay, Ontario In kleur met prachtige foto's en il- NIEUWVEEN - ZUID-HOLLAND lustraties. Geheel in het Engels. Voor een nieuw abonnement, stuur onderstaande coupon met cheque, Luxe 4 en 6 persoons apparte- Een fantastisch cadeau voor kin- money order (payable to De Krant) of creditcardgegevens naar: menten in monumentale boerderij deren, kleinkinderen, vrienden of DE KRANT tussen Amsterdam, Utrecht, Rot- uzelf! PO Box 35026, Oakville, ON L6L 0C8 terdam, Den Haag en Leiden. Bestel met de bon op pagina 17, In de USA stuur naar: PO Box 559, Niagara Falls, NY 14304 Supermarkt dichtbij. door te bellen met 905-465-0777, Midden in het Groene Hart van of on-line op www.dutchreadz.com. Holland, waar Holland echt Hol- DOEN! U helpt er De Krant mee! land is. USA: CANADA: Meer informatie en prijzen zie Antwoorden Quiz $117.50 / three years $117.50 / three years www.holidayfarm.nl $82.50 / two years $82.50 / two years Sint Nicolaashoeve 1. Koudum $44.95 / one year $44.95 / one year Hogendijk 1 2. IJsbrechtum $27.50 / six issues $27.50 / six issues 2441 CK Nieuwveen 3. Winterswijk (all subscription fees include taxes and mailing) tel 011-31-172-534769 4. Rijpwetering Overseas: $99.95/year of 011-31-6-51010473 5. Vriezenveen Nieuw abonnement Geschenkabonnement Verlenging Proefnummer mail [email protected] 6. Koudekerke 7. De Rijp Naam en Voorletters HAVELTE - DRENTHE 8. Rilland Te Huur: 9. Abcoude Nummer en Straat Nieuwe Moderne Vakantie Villa Ontspanning en rust vindt U in Oplossing Kruiswoordraadsel Plaats Provincie of Staat Postal Code of Zip Code deze omgeving aan de rand van de bossen en 15 minuten van KERSTKLOK Telefoonnummer (optioneel) Emailadres (optioneel) Giethoorn. HBITKRISA ALL OR ANY PAID SUBSCRIPTION FEES ARE NON-REFUNDABLE Heerlijk wandelen of fietsen, ELTELOPAR 2 tot 6 personen LOGROETURE Mastercard or Visa Payment 3 slaapkamers - 2 badkamers. POESREEREN If paying by Mastercard or Visa Gratis TV en internet KINENTEND be sure to include your telephone number on the order form voor info: NPRULLENS Mastercard Card number [email protected] EIREEIDATO Visa www.noorderhome.nl VEEKINDLOL Expiry / Total amount $ (huis nr: HA02) E R A U G A T L IJ Name on Card Tel: 011-31-646312931 (Please Print) In Canada Tel: 403-307-2083 NARIAMOEF [email protected] STALVEERE December 1, 2017