Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja IX

Sprawozdanie Stenograficzne z 11. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 30 kwietnia 2020 r. (drugi dzień obrad)

Warszawa 2020

SPIS TREŚCI

11. posiedzenie Sejmu (Obrady w dniu 30 kwietnia 2020 r.)

Wznowienie posiedzenia Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Komunikaty Sławomir Gadomski ...... 81 Sekretarz Poseł Daniel Milewski ...... 67 Poseł Andrzej Gawron ...... 82 Zmiana porządku dziennego Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marszałek ...... 67 Sławomir Gadomski ...... 82 Sprawy formalne Poseł Krystyna Szumilas ...... 83 Poseł Grzegorz Braun ...... 67 Podsekretarz Stanu Poseł Krzysztof Gawkowski ...... 68 w Ministerstwie Edukacji Narodowej Punkt 6. porządku dziennego: Sprawoz- Maciej Kopeć ...... 83 danie Komisji Finansów Publicznych Poseł Katarzyna Lubnauer ...... 84 o rządowym projekcie ustawy o zmia- Podsekretarz Stanu nie niektórych ustaw w zakresie dzia- w Ministerstwie Edukacji Narodowej łań osłonowych w związku z rozprze- Maciej Kopeć ...... 84 strzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 Poseł Krystyna Szumilas ...... 85 Poseł Sprawozdawca Henryk Kowalczyk . . . .68 Poseł Karolina Pawliczak ...... 85 Poseł Andrzej Kosztowniak ...... 69 Poseł Wanda Nowicka ...... 86 Poseł Jarosław Urbaniak ...... 69 Minister Gospodarki Morskiej Poseł Monika Falej ...... 70 i Żeglugi Śródlądowej Poseł Dariusz Wieczorek ...... 70 Marek Gróbarczyk ...... 86 Poseł Dariusz Klimczak ...... 71 Poseł Wanda Nowicka ...... 86 Poseł Michał Urbaniak ...... 72 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu Poseł Dobromir Sośnierz ...... 72 Ireneusz Zyska ...... 87 Poseł Marek Sowa ...... 73 Poseł Wanda Nowicka ...... 87 Poseł Mirosław Suchoń ...... 73 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Arkadiusz Marchewka ...... 74 Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Kamiński . 87 Poseł Barbara Nowacka ...... 74 Poseł Dariusz Klimczak ...... 88 Poseł Grzegorz Braun ...... 74 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Poseł Michał Szczerba ...... 75 Pracy i Polityki Społecznej Alina Nowak . . . .88 Poseł Dariusz Joński ...... 75 Poseł Dariusz Klimczak ...... 89 Poseł Piotr Borys ...... 75 Poseł Jarosław Rzepa ...... 89 Poseł Jarosław Urbaniak ...... 76 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Poseł Maciej Konieczny ...... 76 Pracy i Polityki Społecznej Alina Nowak . . . .90 Poseł Hanna Gill-Piątek ...... 77 Poseł Jarosław Rzepa ...... 90 Poseł Krzysztof Gawkowski ...... 77 Poseł Waldemar Andzel ...... 90 Poseł Katarzyna Lubnauer ...... 77 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Krzysztof Paszyk ...... 77 Spraw Wewnętrznych i Administracji Poseł Dariusz Klimczak ...... 78 Paweł Szefernaker ...... 91 Poseł Dariusz Wieczorek ...... 78 Poseł Waldemar Andzel ...... 91 Poseł Franciszek Sterczewski ...... 78 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Minister – Członek Rady Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji Łukasz Schreiber ...... 78 Paweł Szefernaker ...... 92 Podsekretarz Stanu Poseł Sławomir Nitras ...... 92 w Ministerstwie Edukacji Narodowej Minister Cyfryzacji Marek Zagórski ...... 92 Maciej Kopeć ...... 79 Poseł Arkadiusz Marchewka ...... 93 Poseł Henryk Kowalczyk ...... 79 Minister Cyfryzacji Marek Zagórski ...... 93 Punkt 7. porządku dziennego: Pytania Poseł Marcin Kierwiński ...... 94 w sprawach bieżących Sekretarz Stanu w Kancelarii Poseł Andrzej Gawron ...... 80 Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot ...... 95 Poseł Robert Kropiwnicki ...... 96 Poseł Teresa Wargocka ...... 118 Sekretarz Stanu w Kancelarii Poseł Michał Szczerba ...... 119 Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot ...... 96 Poseł Waldemar Andzel ...... 119 Poseł Jarosław Gonciarz ...... 96 Poseł Klaudia Jachira ...... 119 Minister Cyfryzacji Marek Zagórski ...... 97 Poseł Anna Milczanowska ...... 120 Poseł Jarosław Gonciarz ...... 97 Poseł Małgorzata Tracz ...... 120 Minister Cyfryzacji Marek Zagórski ...... 97 Poseł Paweł Rychlik ...... 121 Poseł Krzysztof Sobolewski ...... 98 Poseł Marzena Okła-Drewnowicz ...... 121 Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Poseł Franciszek Sterczewski ...... 121 Marlena Magdalena Maląg ...... 98 Poseł Mirosław Maliszewski ...... 122 Poseł Joanna Borowiak ...... 99 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Marlena Magdalena Maląg ...... 100 Anna Moskwa ...... 123 Poseł Barbara Bartuś ...... 100 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marlena Magdalena Maląg ...... 100 Ryszard Kamiński ...... 124 Poseł Anna Milczanowska ...... 102 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Ireneusz Zyska ...... 124 Marlena Magdalena Maląg ...... 102 Punkt 9. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Barbara Bartuś ...... 102 nie Komisji Infrastruktury o poselskim Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa projekcie ustawy o zmianie ustawy i Rozwoju Wsi Ryszard Kamiński ...... 103 o drogach publicznych oraz niektórych Poseł Robert Telus ...... 104 innych ustaw Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa Poseł Sprawozdawca Jerzy Polaczek ...... 125 i Rozwoju Wsi Ryszard Kamiński ...... 104 Poseł Anna Milczanowska ...... 126 Punkt 8. porządku dziennego: Informacja Poseł Cezary Grabarczyk ...... 127 bieżąca Poseł Karolina Pawliczak ...... 128 Poseł Mirosław Maliszewski ...... 105 Poseł Stefan Krajewski ...... 129 Minister Gospodarki Morskiej Poseł Dobromir Sośnierz ...... 129 i Żeglugi Śródlądowej Marek Gróbarczyk . . . 106 Poseł Grzegorz Braun ...... 130 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa Poseł Magdalena Biejat ...... 131 i Rozwoju Wsi Ryszard Kamiński ...... 107 Poseł Mirosław Suchoń ...... 131 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu Poseł Michał Krawczyk ...... 131 Ireneusz Zyska ...... 107 Poseł Michał Szczerba ...... 131 Poseł Robert Telus ...... 108 Poseł Cezary Grabarczyk ...... 132 Poseł Dariusz Joński ...... 108 Poseł Krzysztof Bosak ...... 132 Poseł Wanda Nowicka ...... 109 Poseł Katarzyna Ueberhan ...... 132 Poseł Mirosław Maliszewski ...... 109 Poseł Krzysztof Gawkowski ...... 133 Poseł Ryszard Bartosik ...... 110 Poseł Dariusz Wieczorek ...... 133 Poseł Piotr Borys ...... 110 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Poseł Karolina Pawliczak ...... 111 Magdalena Rzeczkowska ...... 133 Poseł Jarosław Rzepa ...... 111 Poseł Sylwester Tułajew ...... 134 Poseł Fryderyk Kapinos ...... 111 Poseł Jerzy Polaczek ...... 135 Poseł Urszula Zielińska ...... 112 Poseł Cezary Grabarczyk ...... 136 Poseł Robert Kwiatkowski ...... 112 Poseł Grzegorz Braun ...... 136 Poseł Stefan Krajewski ...... 112 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Andrzej Gawron ...... 113 Poseł Marta Wcisło ...... 113 Wznowienie obrad Poseł Zbigniew Ziejewski ...... 114 Sprawy formalne Poseł Joanna Borowiak ...... 114 Poseł Grzegorz Braun ...... 137 Poseł Gabriela Lenartowicz ...... 115 Poseł Krzysztof Gawkowski ...... 137 Poseł Ewa Szymańska ...... 115 Poseł Borys Budka ...... 138 Poseł Dorota Niedziela ...... 115 Punkt 2. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Jarosław Gonciarz ...... 116 nie Komisji do Spraw Energii i Skarbu Poseł Monika Rosa ...... 116 Państwa o rządowym projekcie ustawy Poseł Marek Polak ...... 117 o zmianie ustawy – Prawo energetycz- Poseł Mirosław Suchoń ...... 117 ne (cd.) Poseł Barbara Bartuś ...... 117 Głosowanie Poseł Michał Krawczyk ...... 118 Marszałek ...... 138 Punkt 9. porządku dziennego: Sprawozda- Głosowanie nie Komisji Infrastruktury o poselskim Marszałek ...... 144 projekcie ustawy o zmianie ustawy Punkt 4. porządku dziennego: Pierwsze o drogach publicznych oraz niektórych czytanie rządowego projektu ustawy innych ustaw (cd.) o zmianie ustawy – Kodeks postępowa- Głosowanie nia cywilnego oraz niektórych innych Marszałek ...... 138 ustaw (cd.) Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda- Głosowanie nie Komisji Finansów Publicznych Marszałek ...... 144 o rządowym projekcie ustawy o zmianie Sprawy formalne niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrze- Poseł Marzena Okła-Drewnowicz ...... 144 nianiem się wirusa SARS-CoV-2 (cd.) Poseł Anita Kucharska-Dziedzic ...... 145 Poseł Sprawozdawca Henryk Kowalczyk . . . .138 Punkt 4. porządku dziennego (cd.) Głosowanie (Przerwa w posiedzeniu) Marszałek ...... 139 Poseł Jarosław Urbaniak ...... 142 Wznowienie obrad Poseł Krzysztof Paszyk ...... 142 Punkt 4. porządku dziennego (cd.) Poseł Krzysztof Gawkowski ...... 142 Poseł Marzena Okła-Drewnowicz ...... 145 Poseł Grzegorz Braun ...... 143 Poseł Barbara Bartuś ...... 146 Minister – Członek Rady Ministrów Poseł Anita Kucharska-Dziedzic ...... 146 Łukasz Schreiber ...... 143 Poseł Agnieszka Ścigaj ...... 146 Punkt 3. porządku dziennego: Informacja Poseł Grzegorz Braun ...... 147 Rządu na temat działań podejmowa- Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro . . .147 nych w celu umożliwienia wykonywa- Sprawy formalne nia pracy na terenie Polski i w krajach Poseł Grzegorz Braun ...... 148 sąsiadujących, Polakom zamieszkują- Poseł Borys Budka ...... 148 cym obszary przygraniczne na teryto- Punkt 4. porządku dziennego (cd.) rium Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jej granicami (cd.) (Przerwa w posiedzeniu)

pana słyszę. pana imie w oświadczeń niu klubów ikoła. 5-minutowych wysłuchał dziennego Sej mu regulaminu oraz 3 w dyskusjach porządku nad pkt punktami tymi 51 art. zastosowanie na zgodę trzenie sprawozdań. tych niu dziennegoporządku o obejmującepunkty rozpa uzupełnie o decyzję KonwentuSeniorów,podjęłam druk SARS-CoV-2, rusa osłonowych w z związku rozprzestrzenianiem się wi innych ustaw, niektórych druk ustaw: jektach blicznych 13. Dziękuję –ogodz. bardzo. Pu Finansów Komisji posiedzenie się odbędzie szym Milewski. Daniel Milewskiego. Daniela posła Zgorzelski iPiotr Czarzasty Włodzimierz wicemarszałkowie oraz Witek Elżbieta — o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań publicznych oraz drogach o ustawy zmianie o — komisje Właściwe przedłożyły sprawozdania o pro Dziękuję. Marszałek: dzisiej dniu w że Informuję, Państwo! Szanowni PosełSekretarz Daniel Milewski: Proszę posła sekretarza o komunikatów.odczytanie poseł będzie prowadzić mówców listę i Protokół pana powołuję obrad dzisiejszych sekretarza Na Wznawiam posiedzenie. Marszałek: ( Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała… będę sprzeciwu, Jeżeli usłyszę nie Proponuję, aby w tych Sejm przypadkach wyraził opinii jednolitej uzyskaniu po tym, z związku W ( Nie musi pan poseł raz drugi krzyczeć. Dokładnie ( …że propozycje Sejm przyjął. ( Poseł Braun Grzegorz Poseł Braun Grzegorz Poseł Braun Grzegorz Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu marszałek przewodniczą posiedzeniu Na nr : Dziękuję.) Sprzeciw!) : Sprzeciw!) :

) 350 . nr (

Wznowienie posiedzenia ogodz. 9min 04 349 , ------dzam kworum. wolny wcelu przycisk sprawdzenia kworum. do nacisnęli żeby to, o połączeni, zdalnie nami z są nych na sali, pozostałych salach, a tych, także którzy kworum. sprawdzenia klubów i koła. Toklubów ikoła. mój formalny. wniosek ( wystąpień czasu reglamentować nie i dyskusji dzenia wać. Ja zatem wnoszę o to, żeby zmienić sposób prowa porzebędziemy głoso jakiej o ustawą którą porze,nad blicznych.) przedsiębiorczości. polskiej dla ratunkowym kołem betonowym nazywamy my tarczą, nazywacie wy którą ustawy, tej temat na li miem, że w pierwszej kolejności będziemy debatowa plebiscytem. anie dzie debatą, różnychustaw, setki bę pół plus minus ma zmienić malny jest taki: niech debata na temat ustawy, która zatem Wniosek formalnego. do mojego for wniosku Przechodzę uzasadnienia. bez sprzeciw głosowanie chyba rezygnuje. formalnego, sku żepan sprzeciw uzasadnienia?) bez głosowanie sprzeciw.) uzasadnić marszałek pani pozwoli mi federacja. formalne. ciwem, dwa jeszcze mamy to wnioski Zanim przegłosujemy ten wniosek, który był sprze był który wniosek, ten przegłosujemy Zanim stwier czyli posłów, 396 udział bierze obradach W Dziękuję. proszę. Bardzo obec posłów państwa wszystkich do się Zwracam od proszę państwa, tym, z Zaczniemyzwiązku w O, widzi pani, nawet to nie jest jasne jeszcze o tej tej o jeszcze jasne jest nie to nawet pani, widzi O, ( Rozu plebiscyt. nie a debata, będzie to Niech ( Szanowna Pani Marszałek! Chce pani poddać pod Poseł Grzegorz Braun: wnio zgłoszenie na minutę pan ma pośle, Panie ( formalnego. wniosku bardzo. Proszę wygłoszenie na minutę pan Ma ( –1minuta. Czas Kon Braun, Grzegorz poseł pan bardzo, Proszę Poseł Barbara Bartuś Barbara Poseł Poseł Bartuś Barbara Poseł Grzegorz Braun Braun Grzegorz Poseł ) : Ale : chceAle pod poddać pani : O drogach publicznych?): Odrogach : Sprzeciw był do dróg pu dróg do był Sprzeciw : Rzme, e najpierw że Rozumiem, : Dzwonek ) ------

Spis treści 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 68 Sprawy formalne

Marszałek: Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finan- Nie ma dyskusji nad tym, panie pośle, więc ten wnio- sów Publicznych o rządowym projekcie ustawy sek nie jest wnioskiem formalnym. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Gawkowski, osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się Lewica wirusa SARS-CoV-2 (druki nr 344, 344-A i 350). 1 minuta. Proszę pana posła Henryka Kowalczyka o przed- Bardzo proszę. stawienie sprawozdania komisji.

Poseł Krzysztof Gawkowski: Poseł Sprawozdawca Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę o zwołanie Henryk Kowalczyk: Konwentu Seniorów i o przerwę w celu wprowadze- Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wy- nia do porządku obrad ważnego punktu dotyczącego soka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych wczorajszego wystąpienia pana premiera i słów o tym, mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Fi- że będziemy otwierali placówki edukacyjne na pozio- nansów Publicznych z rozpatrzenia projektu ustawy mie przedszkoli i żłobków. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osło- Panie premierze, powiedział pan wczoraj, że otwie- nowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa ramy przedszkola. A my dostaliśmy od wczoraj napraw- SARS-CoV-2, zawartego w druku nr 344 oraz druku dę setki maili od niewiedzących, co robić, rodziców, od nr 344-A, autopoprawka rządu. wielu samorządowców, którzy nie wiedzą, co mają zro- Po przeprowadzeniu pierwszego czytania na po- bić w sprawie, która została przez ministerstwo edu- kacji odłożona na półkę, bo nawet na stronach mini- siedzeniu plenarnym Izby projekt został skierowany sterstwa edukacji nie ma żadnych wytycznych, które do rozpatrzenia przez Komisję Finansów Publicznych. by pozwalały dzieciakom pójść do szkoły. W dniu wczorajszym Komisja Finansów Publicznych Ja sam jestem ojcem 5-letniego syna i w imieniu rozpatrzyła projekt bardzo wnikliwie, pracując nad zarówno mojego syna, jak i tych dziesiątków tysięcy tym 8 godzin. dzieciaków proszę, żebyśmy o tym dzisiaj porozma- Wprowadzono do tego projektu ponad 30 poprawek Spis treści wiali, bo za chwilę będziemy mieli koniec tego tygo- o charakterze legislacyjno-redakcyjnym, jak również dnia sejmowego. Piątego, szóstego dzieci mają iść do poprawki o charakterze merytorycznym. Były to po- szkół. I co dalej? I co te cztero-, pięcio-, sześciolatki i ich prawki zgłaszane przez różne kluby, m.in. kluby opo- rodzice mają zrobić? Bo nawet nie wiadomo, czy mają zycyjne. Uwzględniono np. poprawkę, która rozszerza tam chodzić w maseczkach czy nie. A telefony do mi- katalog podmiotów uprawnionych do korzystania z za- nisterstwa są zbywane śmiechem. No tak nie powin- pasów Agencji Rezerw Materiałowych o domy pomocy no (Dzwonek) być. Dziękuję bardzo. społecznej. Najwięcej dyskusji budziły rozwiązania zapropo- Marszałek: nowane w zmianach w Kodeksie cywilnym, Kodeksie postępowania cywilnego, Kodeksie karnym, dotyczące Dziękuję, panie pośle. rozwiązań antylichwiarskich odnośnie do zabezpie- Ten wniosek jest nieregulaminowy, niestety nie czeń przed licytacją lokali mieszkalnych. Dyskusja nie mogę go przyjąć. tyle była skierowana w stronę rozwiązań merytorycz- Ale był wniosek o przerwę. nych, bo te nie były kwestionowane, ile głównie w stro- Konwentu Seniorów oczywiście nie zwołam, bo pan nę tego, że tryb zmian był nieprawidłowy. Natomiast doskonale wie – jest pan członkiem Konwentu Seniorów ten szczególny, trudny czas, kiedy m.in. wiele osób jest – że jest to wniosek nieregulaminowy. narażonych na zachowania lichwiarskie, na podpisy- W związku z tym, proszę państwa, przystąpimy wanie umów pożyczkowych z przeniesieniem własno- do głosowania. ści lokali mieszkalnych, spowodował, że te rozwiąza- Został zgłoszony sprzeciw wobec propozycji wyra- nia zostały przyjęte. żenia zgody przez Sejm na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz wysłuchania w tych punktach W czasie posiedzenia komisji finansów dyskuto- 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła. wano również o rozwiązaniach dotyczących praw W związku z tym przystępujemy do głosowania… Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do pozyskiwania Sprawę tę rozstrzygniemy w głosowaniu. czy udostępniania, czy przetwarzania danych w for- Przystępujemy do głosowania. mie elektronicznej, chociaż jak się okazało po wyja- Kto z pań i panów posłów jest za wyrażeniem zgo- śnieniu, te dane i tak są gromadzone, tyle że w formie dy na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu, papierowej, stąd przejście na formę elektroniczną jest zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. oczywiście naturalne. Kto jest przeciw? Prowadzona była również dość burzliwa dyskusja Kto się wstrzymał? na temat powołania prezesa Urzędu Komunikacji Głosowało 426 posłów. 274 – za, 141 – przeciw, Elektronicznej, z tym że po wyjaśnieniach pani mi- wstrzymało się 11. nister, że jest to tak naprawdę wykonanie prawa eu- Sejm propozycję przyjął. ropejskiego, te zmiany zostały przyjęte. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 69

Poseł Sprawozdawca Henryk Kowalczyk godzin zmieniamy np. trzy kodeksy, co jest absolutnie zabronione i niedopuszczalne. I nasza konstytucja, i po- Szanowni Państwo! Przedkładam sprawozdanie przednia konstytucja, i konstytucje innych krajów, i re- komisji, rekomendując jednocześnie przyjęcie projek- gulamin Sejmu, i wyroki trybunału mówią: kodek- tu ustawy. Równocześnie w sprawozdaniu przedkła- sów się nie zmienia w takim trybie, nad nimi należy damy pięć wniosków mniejszości. Rekomenduję, aby się zastanawiać. Sami byliście świadkami tego, że Wysoka Izba przyjęła projekt ustawy. Dziękuję bar- prawnicy na posiedzeniu komisji finansów kłócili się dzo. (Oklaski) o zapisy w kodeksach, a wy twardo przejechaliście się po tym wszystkim walcem politycznym. (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Mamy w Polsce epidemię. Wy przedstawiacie ni- Sejmu Włodzimierz Czarzasty) by-ustawę, która ma pomóc Polakom, polskim przed- siębiorcom, niby ma pomóc, a tak naprawdę po tym, co dokładnie wczoraj ujrzeliśmy w Komisji Finansów Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Publicznych, wiemy, że chodzi wam tylko o dwie rze- czy: o wybory i o kasę. (Oklaski) Przecież w tej usta- Dziękuję serdecznie. wie nie ma mowy o żadnej pomocy dla przedsiębior- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- ców, o żadnej pomocy dla Polaków. Zamknęliście salo- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- ny fryzjerskie, ale dzieci do żłobków w stanie epidemii czeń w imieniu klubów i koła. wysyłacie. Zamknęliście salony fitness, ale dzieci na Otwieram dyskusję. orliki wysyłacie. Zapraszam pana posła Andrzeja Kosztowniaka Przepraszam, ale zwrócę się do panów: Czy gra- z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. liście kiedyś w piłkę nożną, jak byliście dzieciakami? Tam jest kontakt bezpośredni. W salonie fitness nie można ćwiczyć, nie można tężyzny fizycznej nabie- Poseł Andrzej Kosztowniak: rać, żeby być odpornym, ale nasze dzieci na orliki wysyłacie. No, wytłumaczcie małym chłopakom, któ- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie rzy całe życie grają, którzy marzą o karierze piłkar- Ministrze! Mam przyjemność przedstawić stanowi-

skiej, że nie mają grać w piłkę nożną. Co wy robicie? Spis treści sko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość Polska Federacja Fitness wyraźnie wam mówi, że to wobec projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw jest 100 tys. miejsc pracy w Polsce. Zamknęliście je na w zakresie działań osłonowych w związku z rozprze- amen, nie macie żadnego planu. strzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. W innych krajach jest dokładnie rozpisany pro- Szanowni Państwo! To jest drugie czytanie. W dniu gram, jak z tego wychodzić. Tam rzeczywiście można wczorajszym odbyło się bardzo długie posiedzenie ko- zachować rygory. A wy na to nic. Zamiast pomagać, misji, skończyliśmy bodajże ok. godz. 12 w nocy. Prze- szkodzicie. Co jest w tej ustawie? Ano w tej ustawie procedowaliśmy mnóstwo poprawek. Rzeczywiście ma- jest taka desperacka chęć dotarcia do danych osobo- teria jest złożona, to jest duża ustawa odnosząca się do wych, bo samorządowcy nie udostępnili wam spisu wielu aktów prawnych. Myślę, że w dniu dzisiejszym, wyborców, są zmiany w ustawie o dowodach osobi- po złożeniu kolejnych poprawek, pozwolę sobie na ręce stych, żeby mieć nasze dane osobowe, a nawet zmia- pana marszałka złożyć osiem następnych poprawek. ny w ustawie o nieodpłatnej pomocy prawnej. W tym Przeprocedujemy tę ustawę i będziemy mogli przyjąć przypadku nie dosyć, że zbieracie dane osobowe do- dobry akt prawny. tyczące każdego, kto przyjdzie po poradę, to jeszcze Klub Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za chcecie mieć w ministerstwie informację, po co przy- omawianym projektem ustawy. szedł, jakie ma problemy. Wielki Brat się kłania. Ko- munizm jak u Orwella. Chcecie wiedzieć o nas wszyst- ko. (Oklaski) Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Skok na kasę? Na ogromną kasę. Oto w środku nocy PiS wrzuca poprawkę, dzięki której w ciągu 14 dni po Dziękuję serdecznie. uchwaleniu tej ustawy prezes Urzędu Komunikacji Elek- Zapraszam pana posła Jarosława Urbaniaka z Klu- tronicznej straci swoje stanowisko. Co więcej, wrzuca bu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. drugą poprawkę, dzięki której wszystkie procesy: au- kcje, przetargi, które zostały rozpoczęte w Urzędzie Komunikacji Elektronicznej, zostaną anulowane. Jeden Poseł Jarosław Urbaniak: wielki reset, jeden wielki skok na kasę. Nie pomagacie, nikomu nie pomagacie. Nadal nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tempo rzeczywi- ma przepisu o testach. Składamy poprawkę. Testy, ście jest niesamowite. Nawet nie wiem, czy wystąpie- testy i jeszcze raz testy dla służb medycznych, dla nie klubowe PiS-u trwało minutę. ludzi w DPS-ach. Nie można robić tak, jak wy robicie, (Poseł Grzegorz Braun: Formalność.) że jak zaczęły być problemy w DPS-ach, ludzie zaczę- A to jest tarcza 3.0, przyjmowana w środku nocy, li chorować i umierać, to zamiast się nimi zająć, za- jak sam pan przewodniczący przyznał. W ciągu kilku miast zrobić testy, zamiast ich leczyć, wzięliście ka- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 70 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2

Poseł Jarosław Urbaniak Streszczę pokrótce tak naprawdę tę waszą pomoc, która miała być przekazana Polkom i Polakom. Ludzie retki wojskowe, pogotowia i przewieźliście tych ludzi liczyli na ulgi, pomoc finansową, ochronę miejsc pracy, do szpitali. Bo co? Bo w DPS-ie by było, że jest trage- poczucie bezpieczeństwa w tak bardzo trudnej sytu- dia, a tak w szpitalach rozmyją się. Ministerstwo Zdro- acji. A co dostaną? W sumie inaczej: Co wy sobie daje- wia poda: zmarło dzisiaj 28 osób, 150 zachorowało, cie? Bo to jest wasz koncert życzeń. Chociażby większy co to jest? Takie jest wasze podejście. Cyniczne. Wam dostęp do naszych danych. Po co, na co, trudno powie- tylko chodzi o wybory i o kasę. dzieć. Pewnie tylko partia rządząca to wie. Możliwość Trzeba uwolnić handel w niedziele. I taką popraw- inwigilacji przez pełen dostęp do informacji o tym, kto kę składamy. Trzeba oddać Polakom ich pieniądze, prosi o pomoc prawną i po co. Miało to być narzędzie pieniądze w podzielonej płatności, pieniądze z podat- służące mieszkańcom i mieszkankom, którzy są w trud- ku VAT, które leżą na waszych kontach rządowych nej sytuacji, miała to być pomoc prawna, miało to być (Oklaski), a są własnością polskich przedsiębiorców. narzędzie, które będzie dawało im możliwości skorzy- W sytuacji kryzysu gospodarczego trzeba to uwolnić. stania z takich usług. A teraz wszyscy będą wiedzieć Polscy przedsiębiorcy muszą mieć pieniądze, żeby wszystko, co się u tych ludzi dzieje. chociażby wypłacać wynagrodzenia. Minister Ziobro będzie mógł wydłużyć kadencję Wykreślamy przepis dotyczący Karty Nauczyciela. swoim ludziom w Krajowej Radzie Prokuratorów. To jest skandal, to jest niebywały skandal. Ogranicza- Będzie pełna kontrola wyboru prezesa urzędu kon- cie na ful prawa nauczyciela. Co więcej, powiedziałbym troli elektronicznej. Nagle trzeba będzie tę osobę nawet, że czynicie z ministra edukacji dyktatora, bo oto zmienić i nagle okaże się, że po 14 dniach wszystkie dzięki tym przepisom, które chcecie wprowadzać, może postępowania będzie można po prostu anulować i na on swoimi rozporządzeniami uchylać ustawy. Przecież nowo je rozpisać, ale – co jest ważne – według nowych to jest niedopuszczalne. Minister będzie robił, co będzie zasad, jeżeli chodzi o zamówienia publiczne, czyli jak chciał, nie będzie nad nim nikogo, nie będzie prawa, nie ktoś będzie potrzebował, tak to będzie zrobione. I ten będzie (Dzwonek) premiera, nie będzie Sejmu. nowy prezes będzie miał też pełną władzę nad Inter- Ten projekt to jest jeden wielki skandal, wasz skok netem i telefonią każdego z nas. na kasę i na wybory. Ten projekt jest nie do przyjęcia. Grozi nam prywatyzacja kolei. Będziecie jeszcze (Oklaski) Spis treści bardziej bezkarni, właśnie jeżeli chodzi o te zamówie- nia publiczne. Znowu zadbacie o SKOK-i. Bezkarnie Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: będziecie też zmieniać Kartę Nauczyciela, i to rozpo- rządzeniami. Stracą na tym młodzi nauczyciele, będą Dziękuję uprzejmie. Dziękuję serdecznie. Dziękuję, mieć problem ze swoją karierą nauczycielską. I to, co panie pośle. jest w ogóle niedopuszczalne: ustawa będzie zmienia- Zapraszam do zabrania głosu panią posłankę Mo- na rozporządzeniami. Nie ma wytłumaczenia, że jest nikę Falej z klubu parlamentarnego Lewica. epidemia. Można to robić inaczej. Wymieniać mogłabym tutaj bardzo długo. To jest wasza pomoc. To jest w ogóle niewiarygodne, że tak Poseł Monika Falej: można robić, oczywiście pod osłoną nocy. Ten doku- ment to jest ponad 200 stron i trzeba było się do tego Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam się przy- ustosunkować w ciągu paru godzin – do kilkudzie- witać z panem premierem, ale go nie ma, więc dobrze. sięciu ustaw, które próbujecie zmieniać. Brak słów. Szanowni Państwo! Mam przyjemność przedsta- Historia was oczywiście osądzi, jednak do tego wić stanowisko klubu Lewicy w sprawie ustawy czasu chcecie wyrządzić ludziom jeszcze wiele szkód. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osło- My wam na to oczywiście nie pozwolimy i będziemy nowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa tutaj dalej składać poprawki. Te poprawki w imieniu SARS-CoV-2. klubu zaraz złożę. Dość waszej bezkarności. Gdy debatowaliśmy nad tarczą 1.0, wierzyliśmy, W imieniu Lewicy składam kolejne poprawki na że chcecie pomóc, chcecie ratować polską gospodarkę, ręce pana marszałka. (Oklaski) uchronić ludzi przed zwolnieniami, upadłością firm. Wasze działania były chaotyczne i nieudolne, jednak wierzyliśmy, że dzięki merytorycznym poprawkom Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: opozycji pracą w Senacie uda się z tego sita stworzyć solidną tarczę. Odrzucaliście to. Wasza arogancja Dziękuję, pani posłanko. spowodowała, że Polki i Polacy mają namiastkę po- Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub parlamentarny mocy. Widać to też chociażby w protestach. Lewica. Dziś przedstawiacie tarczę 3.0. Pewnie pojawi się Czas – 1 minuta. tarcza 4.0, tarcza 5.0 i tyle tarcz, ile potrzebujecie, by załatwić swoje interesy. Szykujecie piekło. Tydzień Poseł Dariusz Wieczorek: temu próbowaliście stworzyć piekło kobiet, dziś wy- korzystujecie epidemię do własnych interesów, par- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście jest tyjnych potrzeb. pytanie, co to znaczy trzecia tarcza, bo nie wiem, czy 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 71

Poseł Dariusz Wieczorek nia do nich, wyrażonego chociażby, jeżeli zajmujecie się już zmianami administracyjnymi, w zamianach zdajemy sobie sprawę z tego, co my w ramach tej trze- wszystkich męczących zaświadczeń na oświadczenia. ciej tarczy robimy, bo na pewno nie pomagamy Polkom To byłoby wyrażenie zaufania do polskiego przedsię- i Polakom. Zmieniamy tak: Kodeks cywilny, Prawo biorcy. spółdzielcze, ustawę o komercjalizacji i niektórych Polski przedsiębiorca potrzebuje także premiowa- uprawnieniach pracowników, ustawę o utrzymaniu nia rodzimych firm. Skandalem zakończyło się nie- czystości i porządku w gminach, Kodeks karny, usta- dawne uroczyste powitanie, przyjęcie przez rząd wę o rehabilitacji zawodowej, Prawo o ustroju sądów maseczek na lotnisku w Warszawie. Szczególnie moc- powszechnych, ustawę o transporcie drogowym, usta- no odezwała się branża dziewiarska, przemysł lek- wę o transporcie kolejowym, Prawo telekomunika- ki. Wszyscy ci polscy producenci pytali się, dlaczego cyjne, ustawy o opłatach abonenckich, o kinemato- rząd, wiedząc na samym początku, że są ogromne grafii, o spółdzielniach socjalnych, o pomocy osobom braki w sprzęcie ochrony osobistej, że nie ma tych uprawnionym do alimentów, o dowodach osobistych, maseczek, a zamykane są miejsca pracy i handlu, od o rezerwach strategicznych, o odpadach, o gospodarce razu nie zlecił polskim przedsiębiorcom uszycia tego opakowaniami, o zużytym sprzęcie elektrycznym typu sprzętu ochrony osobistej, maseczek. Dopiero (Dzwonek) i elektronicznym. jak podniosło się larum po dostawach z jednego kra- Pytanie, co my robimy. Nie wymieniłem wszyst- ju, z drugiego kraju, przypomniano sobie o polskich kich ustaw, panie przewodniczący, bo ich jest w su- szwalniach, które odzywały się już wcześniej, od ja- mie ok. 40. Pytanie, czy to jest rzeczywiście tarcza kiegoś czasu. antykryzysowa, czy porządkowanie prawa przez rząd O podobne sprawy pyta branża rolno-spożywcza, Prawa i Sprawiedliwości. Dziękuję bardzo. (Oklaski) szczególnie sektor drobiarski, warzywniczy. Ja dzi- siaj się pytam: Gdzie jest narodowy holding spożyw- czy? Dlaczego narodowy holding spożywczy nie jest Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: istotnym elementem tarczy antykryzysowej? O to py- tają się dzisiaj ludzie na wsi, o to pytają się rolnicy, Dziękuję bardzo panu posłowi. o to się pyta przetwórstwo i branża rolno-spożywcza.

Zapraszam pana posła Dariusza Klimczaka z Klu- Trzecia wersja tarczy antykryzysowej obnaża bez- Spis treści bu Parlamentarnego Koalicja Polska – Polskie Stron- radność rządu. Tutaj na pierwszy rzut oka widać, że nictwo Ludowe – Kukiz15. nie macie żadnego pomysłu. Na siłę wciskacie jakieś przepisy o podpisie kwalifikowanym, o terminach składania informacji do BDO, o zmianach w trybie Poseł Dariusz Klimczak: rozwiązywania umów abonamentowych, mechani- zmach powoływania wspomnianego już prezesa Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ocze- UKE. Przecież naprawdę żal na to patrzeć. Wszystko kiwania wobec trzeciej już wersji tarczy antykryzy- to przedsiębiorcom potrzebne jest jak rybie ręcznik. sowej naprawdę były wyższe niż to, co przedstawił Praktycznie nic nie zaproponowaliście samorzą- nam rząd. Chodzi przede wszystkim o to, że napraw- dowi terytorialnemu, który de facto bardzo mocno dę na kanwie chociażby pierwszej wersji tarczy anty- wspiera rząd we wdrażaniu różnego rodzaju regula- kryzysowej, drugiej wersji tarczy antykryzysowej, ale cji w czasie kryzysu pandemii koronawirusa. Wiem, przede wszystkim na podstawie wniosków płynących że wiele wniosków płynie do rządu, do nas, posłów od polskich przedsiębiorców można było stworzyć opozycyjnych także, m.in. o duże wsparcie, jeżeli cho- lepsze propozycje. dzi o środki na inwestycje, które by dały tlen szcze- W moim przekonaniu to nie jest żadna tarcza 3.0, gólnie tym naszym lokalnym, rodzimym przedsię- ale raczej dramat w trzech aktach, kiedy się na to biorcom, żeby była perspektywa, żeby każdy wie- patrzy. Naprawdę przedsiębiorca, który od 7 tygodni dział, że także po miesiącach wiosennych i wakacyj- ma zamkniętą firmę, czeka na zupełnie inne rozwią- nych będą zamówienia, będą przetargi, które dzisiaj zania, rozwiązania, które pozwolą mu na dalsze funk- de facto stanęły. cjonowanie, pozwolą mu na zachowanie płynności fi- Także przedsiębiorcy wysyłają do rządu wnioski nansowej, na to, żeby mógł zachować zespół pracow- o to, aby chociażby w tym roku rząd zwolnił ich z po- ników, i szereg innych podstawowych spraw, o których krywania strat za poprzedni rok obrotowy w szpitalach. i w pierwszej, i w drugiej, i w trzeciej tarczy zapomnia- Przecież to jest ogromne obciążenie, szczególnie dla no. Polski przedsiębiorca, który ma zamkniętą firmę, mniejszych samorządów powiatowych. Rząd mógłby naprawdę nie ucieszy się z tego, że rząd Prawa i Spra- taki gest wykonać. Dlaczego nie ma tego w już trzeciej wiedliwości wprowadził w tarczy antykryzysowej me- odsłonie tarczy antykryzysowej, nie wiem. chanizmy dotyczące zmiany powoływania prezesa Dlatego nasz klub Koalicja Polska – Polskie Stron- UKE czy nowe mechanizmy w Instytucie Solidarności nictwo Ludowe – Kukiz15 proponuje szereg konkre- i Męstwa. Żal patrzeć na takie dzieło. tów, które za chwilę zgłoszę jako poprawki. Po pierw- Przedsiębiorcy oczekują jasnych, prostych zasad, sze, utworzenie funduszu płynności, który będzie gwa- równych dla wszystkich, ale przede wszystkim zaufa- rantem stabilności i płynności finansowej polskich 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 72 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2

Poseł Dariusz Klimczak żadna konieczność zmiany zezwolenia na pracę. Jeśli np. cudzoziemiec pracował jako pracownik fizyczny, przedsiębiorców. Po drugie, rolnicy. Skoro wreszcie to teraz może pracować jako kierowca. ulegliście naszym namowom, prośbom o wsparcie tej Tymczasem sytuacja w Polsce diametralnie się grupy przedsiębiorców, to dlaczego jesteście wobec zmieniła. Nie mamy już roku 2019, tylko czas pande- nich tak skąpi? Jeżeli rolnik jest hospitalizowany mii, która zupełnie odmieniła sytuację na rynku pra- bądź przebywa w kwarantannie (Dzwonek), wy pro- cy. Realna stopa bezrobocia może zaraz sięgać nawet ponujecie mu jedynie połowę najniższej krajowej. My 10%, o czym piszą dzisiejsze gazety. Państwo zapew- proponujemy, aby była to co najmniej pełna stawka. niali nas – mówię tutaj do strony rządowej – że taka Proponujemy także premie dla bohaterów. Znowu sytuacja będzie może na koniec roku, a mamy ją już zapomnieliście o medykach. Proponujemy dodatek do w kwietniu. Porównując tę sytuację do tego, co dzie- pensji w wysokości 1500 zł – dla wszystkich, którzy je się w innych krajach, możemy przypuszczać, że na pracują w szpitalach, DPS-ach, dla pracowników so- koniec roku mogą być nawet 2, jak nie 3 mln bezro- cjalnych. Proponujemy także podwyższenie wszyst- botnych. Jak to ogarniecie? Wniosek z tego wypływa kich progów dochodowo-przychodowych. taki, że Prawo i Sprawiedliwość bardziej martwi się o byt obcokrajowców zatrudnionych w Polsce. Nie wykazuje należytej staranności w walce o zatrudnie- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: nie Polaków mieszkających tutaj, a także kilkudzie- sięciu tysięcy pracowników transgranicznych, którzy Panie pośle, ostatnie zdanie, bardzo proszę. protestują na granicy w Słubicach, w Gubinie. Pro- blemy mają także marynarze. Po raz kolejny w odpo- wiedzi na ich wezwania do normalnego życia dostali Poseł Dariusz Klimczak: tylko mgliste zapowiedzi bez pokrycia. Tak nie wolno traktować Polaków. Czasy się zmieniły, a rząd to Ostatnie zdanie, panie marszałku. ignoruje. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej, jak sama Prosimy o zwiększenie progów, przy których moż- nazwa wskazuje, powinien dbać w pierwszej kolejno- na ubiegać się o pomoc. Chcielibyśmy, aby był on ści o Polaków i o polskich pracowników. Tego nie Spis treści zwiększony z 7 do 10 tys., ale także chcemy wykre- widzimy. Dziękuję. (Oklaski) ślenia niepotrzebnych przepisów. Chcemy m.in. tego i prosimy o skreślenie art. 4, w którym ingeruje się w prawo do decydowania o przeznaczeniu własnych Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: składek chociażby w PZŁ. Wszystkie te poprawki Dziękuję serdecznie. przedstawiam panu marszałkowi. Dziękuję bardzo. Zapraszam pana posła Dobromira Sośnierza, Koło Poselskie Konfederacja. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Poseł Dobromir Sośnierz: Dziękuję serdecznie. Trochę pan przesadził, ale wybaczamy z rana. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! No i proszę, jest Dziękuję, panie pośle. trójeczka. Nie trzeba było długo czekać, aż zmateria- Zapraszam serdecznie pana posła Michała Urba- lizuje się moja poprzednia przepowiednia – o tym, że niaka z Koła Poselskiego Konfederacja. tarcza 2.0 nie jest jeszcze ostatnim słowem w tej spra- wie. Pewnie to też jeszcze nie koniec. Proponuję oby- watelom, żeby zamawiali prenumeratę: dwutygodnik Poseł Michał Urbaniak: „Tarcza” w twoim domu dzięki Poczcie Polskiej. My- ślę, że do końca roku jest szansa, że przegonimy Win- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozmawiamy o tar- dowsa w numeracji. (Oklaski) czy 3.0, o projekcie tak istotnym z punktu widzenia Mam wrażenie, że głównym objawem koronawi- rządu, a nie ma z nami ani premiera, ani naczelnika. rusa jest nietrzymanie ustaw przez Sejm. Bo już na- Widać, że ich to nie interesuje. prawdę zwieracze puściły, leje się to wszystko jedno Odniosę się w zasadzie do jednej konkretnej rzeczy, za drugim. Obawiam się, że nawet kiedy świat już którą porusza tarcza 3.0. Czytając ten projekt, po raz zapomni o epidemii, to my będziemy nadal wypusz- kolejny znajdujemy ułatwienia dla imigrantów zarob- czać kolejne aktualizacje, wersje, łaty. Zrozumcie, że kowych. W poprzednich tarczach rząd PiS-u wprowa- stabilność prawa jest wartością samą w sobie. (Okla- dził automatyczne wydłużenie pozwoleń na pracę dla ski) Siądźcie, napiszcie to raz, a porządnie. cudzoziemców. Ten projekt natomiast przewiduje roz- Ale czegóż my tu nie mamy? Rozgrzebujemy zno- szerzenie przedmiotowe pozwoleń na pracę wykony- wu kilkadziesiąt ustaw. Jest nawet taki legislacyjny waną, to znaczy, że jeśli uległy zmianie warunki wy- wehikuł czasu, bo niektóre przepisy trzeciej tarczy konywania pracy przez cudzoziemca, to nie zachodzi wejdą w życie jeszcze przed uchwaleniem pierwszej. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 73

Poseł Dobromir Sośnierz nego. Za to po raz kolejny czyścicie sobie szuflady, w których były przygotowane pewne propozycje legi- My bardziej je sobie w tej chwili przypominamy, one slacyjne, i teraz po prostu dla was jest bardzo wygod- już weszły w życie, my je sobie przypominamy, uchwa- nie, aby te wszystkie rozwiązania wprowadzić. Przy lamy je tylko po to, żeby nie doszło do jakiegoś para- okazji podjęliście walkę, aby ograniczyć kompetencje doksu czasowego. Ludzie, sami po prostu w tym się Senatu, bo chcecie wyeliminować go z udziału w wy- pogubicie, a co dopiero obywatele. łonieniu szefa URE. A co macie dla przedsiębiorców? Są też jak zawsze jakieś rozwiązania sensowne. Dla przedsiębiorców macie aktualne słowa prezesa No, ale trudno, jakiś wypadek przy pracy zdarza się Kaczyńskiego z 2017 r.: Jeśli ktoś nie jest w stanie najlepszym, np. nareszcie, przy trzecim podejściu, prowadzić działalności gospodarczej w takich warun- zmieniliście to, o co wnioskowaliśmy już przy pierw- kach, to znaczy, że się do niej po prostu nie nadaje. szym – chodzi o to, żeby zmienić kryterium przycho- Te słowa prezesa Kaczyńskiego dla was są po prostu dowe, które wykluczało drobnych handlarzy pracu- wykładnią, jak wiemy, i źródłem prawa. Słowa pre- jących na niewielkiej marży. I co? Nie można było od zesa są najważniejsze i dlatego dla pracodawców nie razu? Nie, nie dało się. (Oklaski) przygotowaliście w tej propozycji nic. Z wersji na wersję, w kolejnych tarczach coraz Dlaczego pan przewodniczący (Dzwonek) nie wspo- mniej próbujecie udawać, że to wszystko ma związek mniał słowem, na jaką kwotę opiewa ten pakiet? Ten z wirusem. Myślę, że spodziewana tarcza Vista będzie pakiet opiewa na 0,1 PKB. To po prostu wstyd i kom- już np. wprowadzała dodatkową zwrotkę hymnu o wiel- pletnie nieistotna, żadna zmiana. (Oklaski) kim Jarosławie i nadal będziecie twierdzić, że chodzi o zwalczanie skutków epidemii. To są po prostu nie- pasujące puzzle z różnych kompletów, co najwyżej brud- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: nopis z różnymi pomysłami. Widać, że każdy tam w rzą- dzie przychodzi, dopisuje to, co mu się przypomni, i nikt Dziękuję serdecznie. nad tym nie panuje, nad całością. Zapraszam pana posła Mirosława Suchonia, Klub Przede wszystkim jednak cała ta dyskusja jest po Parlamentarny Koalicja Obywatelska. prostu zbędna. Przestańmy udawać, że Sejm u nas tworzy prawo, że tutaj zapadają jakieś kluczowe decy- Spis treści zje. W czasach kryzysu fasadowość tej instytucji stała Poseł Mirosław Suchoń: się jeszcze bardziej widoczna. Już nie próbujecie teraz ratować tej makiety, nie macie na to czasu. Wrzucili- Bardzo dziękuję. ście nam przedwczoraj projekt zmieniający dziesiątki Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka ustaw. Liczycie, że dzisiaj go przegłosujemy, więc chy- Izbo! Oczywiście w tej ustawie jest dużo o rozgryw- ba nie liczycie na to, że pomożemy wam go naprawdę kach kadrowych pomiędzy różnymi kuriami w PiS-ie, sensownie zredagować. Mam wrażenie, że jest to mo- są kolejne uprawnienia do inwigilacji, dostęp do wy- mentami nawet niemile widziane. Sejm służy tylko do datkowania milionów złotych bez przetargów i wiele tego, żeby odpowiedzialność za przepisy anonimowo innych rzeczy, które tak naprawdę są rozwiązywa- redagowane w ministerstwach rozsmarować na 460 osób niem wewnętrznych… (Gwar na sali) (Oklaski), żeby rozsmarować odpowiedzialność, żeby nie było wiadomo, komu głowę urwać, jak to wszystko się zawali. (Dzwonek) Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: My umywamy od tego ręce. Tak się nie da praco- wać. Zostawiamy garść życzliwych porad w formie Przepraszam, panie pośle. poprawek, bez większej nadziei, że będziecie państwo Panie pośle, przeszkadzacie własnemu posłowi. chcieli skorzystać. I kończę tradycyjnie, że to się ryp- Panie Marku, bardzo proszę, tak? Dziękuję. nie. (Oklaski) Proszę bardzo.

Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Poseł Mirosław Suchoń:

Dziękuję panu posłowi. Bardzo dziękuję, panie marszałku. Proszę państwa, przechodzimy do zadawania pytań. W tej ustawie jest wiele rzeczy, które absolutnie Zapraszam pana posła Marka Sowę z Klubu Par- nie mają nic wspólnego z pomocą gospodarczą, nato- lamentarnego Koalicja Obywatelska. miast rozwiązują problemy PiS-u. Ale czego tu nie ma? Po pierwsze, otwarcie granic dla tych, którzy pra- cują za granicą – tego nie ma. Nie ma przyspieszone- Poseł Marek Sowa: go… Nie ma nic na temat zwrotu VAT-u, co więcej, urzędy skarbowe robią wszystko, żeby tego VAT-u nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa z pro- zwracać. Nie ma nic na temat bezpiecznego otwarcia gramami osłonowymi nie ma absolutnie nic wspól- małych zakładów usługowych, które mogłyby spokoj- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 74 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2

Poseł Mirosław Suchoń Po pierwsze, dlaczego nie dołożycie testów dla służ- by zdrowia, dla pracowników DPS-ów? To po prostu nie, zachowując odpowiednie zasady bezpieczeństwa ludzkie i moralne. (Dzwonek), te usługi świadczyć. Nie ma nic na temat Po drugie, dlaczego nie przyjmiecie dobrych roz- uwolnienia handlu w niedziele. Nie ma nic na temat wiązań dotyczących… (Gwar na sali) wsparcia samorządów. Więc ja się pytam i proszę o odpowiedź rządu: Jaki jest rzeczywisty powód skierowania do Sejmu tej Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: ustawy, skoro ona w ogóle nie pomaga przedsiębior- Przepraszam, pani poseł, ja pani przedłużę czas. com i pracownikom? A po drugie, jaka jest realna Panowie ministrowie, halo, tutaj są pytania do pa- wartość tych dwóch przepisów, które coś tam wno- nów. Może byście wysłuchali? Bardzo proszę uprzej- szą? Dziękuję bardzo. (Oklaski) mie i grzecznie, bardzo tak… (Oklaski) Myślę, że po prostu… To prośba, bez żadnej złośliwości. Dobrze? Proszę bardzo, pani posłanko. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty:

Dziękuję, panie pośle. Poseł Barbara Nowacka: Zapraszam pana posła Arkadiusza Marchewkę, Bardzo dziękuję, panie marszałku, że ktoś w Sej- Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. mie jeszcze dba o to, żeby był to parlament, a nie ławy PiS-u. (Oklaski) Poseł Arkadiusz Marchewka: Dlaczego państwo nie dołożycie przepisów poma- gających najuboższym, dzisiaj wykluczonym dzieciom, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! zagrożonym ubóstwem, ubóstwem alimentacyjnym, Ta tarcza jest dziurawa jak sito. Nie ma w niej ani dzieciom samodzielnych rodziców? Proponujemy i skła- słowa o tym, że wielu przedsiębiorców zostało z niej damy poprawkę, jak się panowie ministrowie zechcą wykluczonych i nie mogą otrzymać świadczenia po- zainteresować, o zniesienie kryterium dochodowego stojowego. Nie ma tam ani słowa o tym, jak będziecie przy procesie alimentacyjnym. Spis treści wspierać pracowników transgranicznych, którzy dzi- Po trzecie, dlaczego nie chcecie jasno poprzeć pra- siaj są w bardzo trudnej sytuacji. Są za to rozwiąza- cowników DPS-ów? Przecież dzisiaj to oni są na pierw- nia, które nie mają nic wspólnego z walką z kryzy- szym froncie wojny. To dobrze, że pomagacie żołnie- sem. Chcecie np. odwołać prezesa Urzędu Komuni- rzom (Dzwonek), ale pomóżcie tak samo pracownikom kacji Elektronicznej. Jeżeli to ma być powód, jeżeli to DPS-ów, dając im podobne wynagrodzenia, dając im ma być wasz sposób na walkę z kryzysem, to myślę, szansę na rekompensatę, jak również ich testując. że należy wam za to podziękować, bo nic z tego nie I w końcu: Co dzisiaj mówią przedsiębiorcy? Oni wyjdzie. Zasady europejskie zawarte w europejskim na was patrzą jak na jakieś zoo, bo wy załatwiacie kodeksie łączności jasno mówią o tym, że ten organ swoje małe interesy, a pisze do mnie przedsiębiorczyni jest organem niezależnym. Ale mam wrażenie, że wy z Podkarpacia tak: przychód – 0 zł. odwołując prezesa przed końcem kadencji, chcecie po O godz. 18 wczoraj pojawiła się informacja, że moż- prostu położyć łapę na kontroli rynku telekomunika- na ubiegać się, składać wnioski. Kto pierwszy, ten lepszy. Nie jest pokazane, jak wniosek wypełnić. Sys- cyjnego. Pod osłoną nocy wrzucacie kolejne poprawki, tem nie działa. Gmina nie zwalnia z podatków, nie które niestety nie są nawet przez was dobrze uzasad- zwalnia z opłat za dzierżawy wieczyste. Wszystko niane. (Dzwonek) Więc do jednego wora pod przy- razem z ZUS zwali się im na głowę w czerwcu. Będzie krywką i pod hasłem walki z kryzysem wrzucacie trzeba zwolnić kilkadziesiąt osób. A wy co chcecie tematy, które z kryzysem są kompletnie niezwiązane. zrobić? Chcecie tylko ułatwiać wyrzucanie ludzi na Dziękuję. bruk. To nie jest pomoc ani dla przedsiębiorców, ani dla pracowników, ani dla obywatelek i obywateli Rze- czypospolitej. Ogarnijcie się. Naprawdę można zrobić Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: jeszcze parę dobrych rzeczy. Dziękuję. (Oklaski) Dziękuję, panie pośle. Zapraszam panią posłankę Barbarę Nowacką z Klu- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: bu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. Dziękuję serdecznie. Uprzejmie zapraszam pana posła Grzegorza Brau- Poseł Barbara Nowacka: na z koła Konfederacja.

Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Stojący tyłem Poseł Grzegorz Braun: Panie Ministrze! Macie szansę to poprawić. To, że to jest groch z kapustą, a nie żadna tarcza, to już wiemy. Szczęść Boże – mimo wszystko – Panie Marszałku! Ale jeszcze kilka rzeczy można poprawić. Przy okazji informuję, że transmisja z naszych obrad 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 75

Poseł Grzegorz Braun działku do galerii, pójdą do biblioteki, odprowadzą dzieci do przedszkoli i żłobków. Testy są jedyną gwa- urwała się w chwili, kiedy udzielał pan zbawiennego rancją, że wirus nie pojawi się w placówkach opieki napomnienia posłom i ministrom PiS-u. Przypadek? dla seniorów. Apelujemy o to. (Dzwonek) Przyjmijcie Nie sądzę. tę poprawkę dla polskich seniorów. Oni wymagają (Głos z sali: Ha, ha, ha!) opieki nas wszystkich. Dziękuję bardzo. Z łącznością mamy tutaj stałe problemy. W tej ustawie o zmianie wszystkiego, tylko nie wiadomo na co, zmieniacie 50 ustaw, plus minus. Po- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: wtórzę: 50 ustaw zmieniacie w takim trybie, którego tutaj oko ludzkie nie widziało, a język nie opisze. Dziękuję serdecznie. (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale prokurator opisze.) Zapraszam pana posła Dariusza Jońskiego z Klu- W tej ustawie: łączność i dane. Dane wrażliwe to bu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. jest, zdaje się, czyjś konik, punkt honoru. I pytanie: Jaka jest rzeczywista agenda rządu? Do czego rzeczy- wiście zmierzacie? Chodzi o to, że to, co jest deklaro- Poseł Dariusz Joński: wane werbalnie, propagandowo (Dzwonek), to jest, po- wiem grzecznie, zawsze problematyczne. Natomiast Dziękuję. niewątpliwie budujecie system głębszej, szerszej inwi- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcąc skorzystać gilacji i kontroli. Zakładacie Polakom elektroniczną z obecności pana ministra, najpierw pragnę wystąpić smycz na szyję. Czy czynicie to świadomie, czy jak w imieniu tych wszystkich, którzy chcą skorzystać nieszczęsny pan poseł przewodniczący, sprawozdawca z tarcz 1.0 i 2.0 i zaapelować. Kowalczyk, jak rozumiem, w poczuciu, że występuje- Panie Ministrze! Wiele osób złożyło wnioski o świad- cie tutaj jako sztandarowi monopoliści, jeśli chodzi czenia postojowe. Czekają już mniej więcej 2–3 tygo- o patriotyzm? Być może sami nie wiecie, co czynicie. dnie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych absolutnie nie jest w stanie rozpatrzyć tej liczby wniosków. Te osoby pytają, kiedy zostaną wypłacone środki. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Drugie pytanie dotyczy pożyczki bezzwrotnej w wy- Spis treści sokości 5 tys. zł. W niektórych urzędach pracy jest po Panie pośle… kilkanaście tysięcy wniosków. Urzędy nie są przygoto- wane w tej chwili, a te formularze, które przygotowali- Poseł Grzegorz Braun: ście, i ten sposób analizy powodują, że ci ludzie czekają na środki finansowe nawet miesiąc. Dowiedzcie się zatem. I w końcu najważniejsze. Podajecie państwo ostat- Dziękuję, panie marszałku, za tę uprzejmość. nie statystyki: bezrobocie spadło, miesiąc do miesią- (Oklaski) ca, z 5,5% do 5,3%. Tymczasem jedna z wczorajszych gazet podaje, że mamy już prawie 900 tys. bezrobot- nych i blisko 10-procentowe bezrobocie. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Chcę zaapelować do rządu (Dzwonek), aby potrak- tował poważnie projekt i poprawkę Koalicji Obywa- Dziękuję, panie pośle. telskiej. Chodzi o poprawkę, aby podwyższyć zasiłek Zapraszam pana posła Michała Szczerbę z Klubu dla bezrobotnych do wysokości 1800 zł. Dziękuję Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. bardzo. (Oklaski)

Poseł Michał Szczerba: Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co jest ważne? Ważne jest to, że Koalicja Obywatelska zgła- Dziękuję serdecznie. sza poprawkę do tarczy 3.0. Ta poprawka będzie po- Zapraszam pana posła Piotra Borysa, Klub Par- legała na wprowadzeniu obligatoryjnych testów dla lamentarny Koalicja Obywatelska. pracowników medycznych, ale również dla osób za- Dzień dobry, panie pośle. trudnionych w placówkach stałej opieki: w domach pomocy społecznej, w zakładach opiekuńczo-leczniczych, w prywatnych jednostkach. Chodzi przede wszyst- Poseł Piotr Borys: kim o to, żeby chronić seniorów. To nie jest tylko 80 tys. seniorów w placówkach opieki. Mówimy o 200 tys. Dzień dobry, panie marszałku. osób, które tam się znajdują. Chodzi również o hospi- Szanowny Panie Marszałku! Panowie Ministro- cja i oddziały medycyny paliatywnej. wie! Ta tarcza jest tarczą fikcyjną. Państwo ogłosili- Nie można otwierać gospodarki, nie można luzo- ście szumnie 100 mld zł dla gospodarki, podczas gdy wać obostrzeń wtedy, kiedy nie zapewnia się testów. te 100 mld jest poza regulacją tej tarczy. Przedsię- Przecież pracownicy tych placówek pójdą od ponie- biorcy czekają na jasne kryteria i ich nie znają. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 76 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2

Poseł Piotr Borys To tak, żeby państwu pomóc, bo w Sejmie powinno być również miło i uprzejmie. (Oklaski) Mam dla państwa zasadniczą informację, o której Zapraszam serdecznie pana posła Macieja Koniecz- huczą już kuluary sejmowe. Czy prawdą jest, że na nego z klubu parlamentarnego Lewica. skraju bankructwa jest polski przewoźnik LOT? Czy (Poseł Jarosław Urbaniak: Panie marszałku, my- prawdą jest, że państwo szykujecie się do kupna jed- ślę, że to kwestia braku listy, która zazwyczaj jest.) nej ze spółek lotniczych po to, żeby przetransferować No tak, ale jakby tu była lista, to nasi oglądający licencje i płynnie zabezpieczyć możliwość funkcjono- oglądaliby listę. wania polskiego ważnego przewoźnika? Co stało się (Głos z sali: A nie, ona była z boku.) z tym wielkim wynikiem finansowym LOT-u, który, Ale, pani posłanko, nie chciałbym wchodzić w ten jak słyszymy, jest dzisiaj na skraju bankructwa, bez bardzo ważny dla Polski spór merytoryczny. Nie ma środków finansowych? Wiemy, że nie jest możliwe jego jej po prostu. Dziękuję. (Wesołość na sali, oklaski) dokapitalizowanie, bo nie pozwalają na to przepisy (Poseł Jarosław Urbaniak: Nie da się.) zewnętrzne. Co państwo zamierzacie zrobić z LOT-em (Poseł Katarzyna Lubnauer: Nie da się, to rozu- i czy państwo prowadzicie (Dzwonek) w tej sprawie miem.) działania? To jest zasadnicze pytanie dotyczące tej Proszę bardzo, panie pośle. kwestii, bo ta sprawa nie została ujęta w tarczy nr 3. Proszę o odpowiedź pilną w tej sprawie. Dziękuję. (Oklaski) Poseł Maciej Konieczny:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj pytałem Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: o to, jak rząd zamierza pomóc bezrobotnym. Nie otrzy- małem odpowiedzi. Myślę, że może głupio zapytałem, Dziękuję, panie pośle. może rząd wcale nie zamierza pomagać. Może do- Zapraszam pana posła Jarosława Urbaniaka z Klu- kładnie o to chodzi, żeby bezrobocie było masowe bu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. i żeby oznaczało groźbę biedy, głodu i eksmisji. Może (Wypowiedź poza mikrofonem) dokładnie o to chodzi, żeby pracownicy się bali, bo

Spis treści Jezus Maria chyba panu nie pomoże. wtedy będzie można dokręcić im śrubę. I jak tak so- (Głos z sali: Lewica może pomóc.) bie pomyślałem, to wszystko zaczęło się składać w jed- Jak pan zapomniał treści pytania, to może pan ną całość: dłuższe godziny pracy, pozwolenie na ob- przyjdzie za 3 minuty. niżki płac, nakazywanie ludziom odpoczynku w miej- (Wypowiedź poza mikrofonem) scu wskazanym przez pracodawcę, jakieś wrzutki Proszę bardzo. o zwalnianiu e-mailem – to wszystko składa się na jedną całość. Wcale nie chodzi o pomaganie ludziom, chodzi o przykręcenie ludziom śruby. Dlatego nie ma Poseł Jarosław Urbaniak: wsparcia dla bezrobotnych, bo wtedy zawsze będzie można powiedzieć: pracujcie dłużej, pracujcie za mniej, Panie Marszałku! Bardzo dziękuję za uwagę. Zda- pracujcie za miskę ryżu, a jak nie, to jest 15 osób na ję sobie sprawę, że Jezus i Maria nie pomogą. Miałem wasze miejsce. Czy o to chodzi? Czy wzorem swojej trochę inną kolejność zapisaną, więc trochę pan mnie idolki Margaret Thatcher chcecie po prostu dokręcić wyrwał jednak do odpowiedzi. Ale pytań jest mnó- śrubę pracownikom (Dzwonek), czy jest to tylko i wy- stwo, bo ta ustawa jest po prostu tragiczna, więc py- łącznie doktryna szoku, a kryzys jest dla was oka- tań jest mnóstwo. To podstawowe pytanie w zakresie zją, żeby przykręcić śrubę Polakom i tyle? Dziękuję. tego, że ta ustawa jest zamachem na kasę, jest takie: (Oklaski) Ile na tej operacji, której dokonaliście w środku nocy, (Poseł Mirosław Suchoń: Proszę nie obrażać Mar- usunięcia prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicz- garet Thatcher.) nej i na tej operacji zresetowania wszystkich przetar- gów, które są w Urzędzie Komunikacji Elektronicz- nej, PiS chce zarobić? (Oklaski) Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty:

Dziękuję serdecznie panu posłowi. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Już wiem, dlaczego nie ma listy – do pani posłan- ki Lubnauer chciałem się zwrócić – gdyż jak jest Dziękuję serdecznie panu posłowi. transmisja zdalna, to nie ma listy. Ale mogę dla pani Tak sobie pomyślałem, że pomogę państwu i prze- uczynić to, że jak będzie pani przemawiała, to może- czytam kolejność. Pan poseł Maciej Konieczny, pani my pokazać listę. poseł Hanna Gill-Piątek, pan poseł Krzysztof Gaw- (Poseł Katarzyna Lubnauer: Ależ nie ma problemu.) kowski, pani poseł Katarzyna Lubnauer, pan poseł Ano dobrze. Krzysztof Paszyk, panowie posłowie Dariusz Klim- Pani posłanka Hanna Gill-Piątek, klub parlamen- czak, Dariusz Wieczorek i Franciszek Sterczewski. tarny Lewica. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 77

Poseł Hanna Gill-Piątek: premiera: uzupełnijcie tę tarczę o te 2600 zł. (Dzwo- nek) To jest szansa, że wszyscy będziemy mogli pa- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aby trzeć ludziom, którzy tracą pracę, w oczy. Dziękuję rzeczywiście w Sejmie było czasem miło i uprzejmie, bardzo. (Oklaski) a nawet częściej niż czasem, przede wszystkim dzię- kuję za bardzo merytoryczną pracę wszystkim człon- kom komisji, za to, że zostały przyjęte dwie ważne Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: poprawki Lewicy (Oklaski), ta, która wstrzymuje li- cytacje komornicze przez cały okres trwania epide- Dziękuję serdecznie. mii i 90 dni po nim, oraz ta, która pozwala przeka- Zapraszam uprzejmie panią posłankę Katarzynę zywać sprzęt z ARM do DPS-ów. Lubnauer z Klubu Parlamentarnego Koalicja Oby- Niestety komisja finansów nazywana jest w tej watelska. chwili nowym, nocnym małym sejmem, dlatego że tam A w następnej kolejności będzie pan poseł Krzysz- kreujemy nowy sposób stanowienia prawa, który po- tof Paszyk, uprzejmie przypominam. lega na tym, że pracujemy nad obiegówką ministerial- ną, którą przedstawia się nam jako worek z atrakcja- mi, worek z niespodzianką – od nasiennictwa do Pi- Poseł Katarzyna Lubnauer: leckiego – więc tak naprawdę wyłowienie stamtąd czegoś merytorycznego i praca nad tym przychodzi z dużym Panie i Panowie Posłowie! Jak już ustaliliśmy, trudem. Cieszę się, że to poniekąd tej nocy się udało. tarcza 3.0 to jest tzw. groch z kapustą, czyli wrzuco- (Dzwonek) no różne rzeczy z różnych dziedzin i pod pretekstem epidemii uznano, że należy zmienić różne przepisy. Tarcza 4.0 to będzie ustawa o zmianie wszystkich Część tych przepisów być może ma jakieś uzasadnie- ustaw, które rząd chce zmienić, i zmianie wszystkich nie, jak to ustaliliśmy, być może jedna kartka, reszta osób w tym państwie, których rząd nie lubi. A więc nie ma żadnego. chciałabym zwrócić uwagę na to, żebyśmy jednak Dla mnie zupełnie niezrozumiały jest przepis art. 50, kierowali się w stronę tego, jak tarcze są zatytułowa- który mówi o tym, że należy zawiesić funkcjonowanie

ne: pomocy osobom przez COVID pokrzywdzonym, Spis treści Karty Nauczyciela na czas epidemii. Nie rozumiem, do których należą np. w tej chwili animatorzy kultu- w jaki sposób np. zmiany dotyczące awansu nauczy- ry, to jest temat nieruszony, bezrobotnym, i żebyśmy cieli mają wpłynąć na walkę z zarazą. W jaki sposób wykreślili ten haniebny zapis niszczący Kartę Na- osłabienie pozycji nauczycieli, ich bezpieczeństwa ma uczyciela. Dziękuję bardzo. (Oklaski) spowodować, że wszyscy jako obywatele będziemy czuli się pewniej w czasach niepewności? Dlatego jako klub Koalicji Obywatelskiej złożyliśmy popraw- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: kę, żeby wykreślić ten artykuł. Nie przedstawiono nam żadnego poważnego uzasadnienia, dlaczego awans Dziękuję serdecznie, pani posłanko. nauczycieli ma w jakikolwiek sposób być zaburzony Zapraszam pana posła Krzysztofa Gawkowskiego przez epidemię. Nie należy uderzać (Dzwonek) w oby- z klubu parlamentarnego, jak pamiętam, Lewica. wateli w momencie, w którym obywatele i tak są bar- (Poseł Krzysztof Gawkowski: Jeszcze cały czas.) dzo niespokojni. (Głos z sali: Marszałek bez listy.)

Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Poseł Krzysztof Gawkowski: Dziękuję serdecznie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy popatrzy- Zapraszam pana posła Krzysztofa Paszyka, Klub my na tarczę, nad którą procedujemy, widać wyraź- Parlamentarny Koalicja Polska – Polskie Stronnic- nie, że jedna grupa jest w tej tarczy omijana, pomi- two Ludowe – Kukiz15. jana i zapomniana. To jest grupa pracowników. My jako Lewica złożyliśmy poprawkę, która ma pokazywać, jak bardzo los ludzi, którzy dzisiaj tracą pracę, ale Poseł Krzysztof Paszyk: również przedsiębiorców, którzy zamykają przedsię- biorstwa, jest dla nas ważny. Świadczenie kryzysowe, Dziękuję bardzo. ten dodatek dla wszystkich, którzy dzisiaj mają pro- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Mini- blem, którzy nie mają za co żyć, których rodziny bied- strowie! Polacy są ciekawi i pytają, kto w rządzie nieją, takie pieniądze, 2600 zł, powinni otrzymywać. odpowiada za walkę z kryzysem gospodarczym. O ile Jedni powiedzą: dużo, inni: za mało, ale te 2600 zł to jest jasną sprawą, że minister Szumowski odpowiada jest minimum, które pozwala przeżyć tym wszyst- w głównej mierze za walkę z kryzysem epidemicz- kim, którzy stracili wynagrodzenie, którym rząd nie nym, o tyle tu ta odpowiedzialność jest rozproszona. pomaga. Zwracam się do pana ministra i do pana Pytanie, kto jest tym, który za to odpowiada. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 78 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2

Poseł Krzysztof Paszyk ką z kryzysem ma chociażby kwestia dotycząca zmian w ustawie o Instytucie Solidarności i Męstwa im. Polacy pytają, dlaczego w kolejnych tarczach nie Witolda Pileckiego? Jaki związek ma z walką z kryzy- przewidziano środków dla tych, którzy na pierwszej sem zmiana ustawy o Sieci Badawczej Łukasiewicz? linii walczą z koronawirusem, ponosząc ofiarę zdrowia Jaki związek ma z walką z kryzysem ustawa o zuży- i życia. Mało tego, w tej tarczy zabiera się tym, którzy tym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym? Jaki są na pierwszej linii, czyli nadgodziny policjantom. związek ma z walką z kryzysem ustawa o gospodarce Co z dobrowolnym ZUS-em, rozwiązaniem, które opakowaniami? Jaki związek ma z walką z kryzysem aż prosiłoby się, żeby zostało wprowadzone? Bardzo ustawa o nasiennictwie? (Dzwonek) Po co to w ogóle bym prosił o odpowiedź na te pytania. (Dzwonek) robimy w tej ustawie? Dziękuję bardzo. Dziękuję. (Oklaski) Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Dziękuję serdecznie. Pan poseł Franciszek Sterczewski, zapraszam ser- Dziękuję serdecznie, panie pośle. decznie, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Pan poseł Dariusz Klimczak, Klub Parlamentar- ny Koalicja Polska – PSL – Kukiz15. Poseł Franciszek Sterczewski:

Poseł Dariusz Klimczak: Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już od początku kryzysu ok. 60 tys. firm ogłosiło stan za- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska wieszenia, już ok. 1 mln bezrobotnych mamy w tym gospodarka jest naprawdę w dużym kryzysie, widać momencie. Lekarze wciąż czekają na testy. Zamiast to chociażby po liczbie osób, które dotknęło bezrobo- informacji o wirusie mamy chaos informacyjny. Nie cie, czy po statystykach firm, które zgłosiły wniosek wiadomo, dlaczego otwieramy galerie, a wciąż nie o zawieszenie działalności. Tutaj jak na dłoni widać, wiadomo, kiedy uruchomione zostaną restauracje,

Spis treści że tzw. pierwsza i druga tarcza pomogły tym firmom kawiarnie i inne drobne usługi. Dlaczego zamiast jak osobie zmarłej kadzidło. Dlatego warto zapytać pomocy przedsiębiorcom, pracownikom, pracowni- o rzeczowe rozwiązania dla polskich przedsiębiorców. com i licznym bezrobotnym ograniczane są prawa Kiedy na stałe zostanie wprowadzony dobry pomysł, nauczycieli i zajmujemy się 50 innymi ustawami, któ- który rekomenduje Koalicja Polska – Polskie Stron- re nie są w tym momencie najważniejsze? nictwo Ludowe – Kukiz15, czyli dobrowolny ZUS? Szanowni Państwo! Grozi nam największy kryzys od Jakie rozwiązania zostaną wprowadzone systemowo ok. 100 lat. Tarcze nr 1, nr 2, nr 3 to pusty PR pod kątem dla ochrony branż, które są najbardziej zagrożone, wyborów prezydenckich, a nie pod kątem (Dzwonek) takich jak branża przemysłu lekkiego, dziewiarskie- prawdziwej pomocy dla Polek i Polaków. A zatem kiedy go czy drobiarska? Jakie w tych kwestiach zostaną zaczniecie na poważnie traktować ten kryzys, a nie robić podjęte systemowe działania, aby ochronić ten rynek sobie kampanię wyborczą? Dziękuję. (Oklaski) przed upadkiem? Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Dziękuję serdecznie panu posłowi. Dziękuję serdecznie, panie pośle. Zapraszam ministra – członka Rady Ministrów Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub parlamentar- pana Łukasza Schreibera do udzielenia odpowiedzi, ny Lewica. wypowiedzi i wszystkiego tego, co pan uzna za sto- A myśli o wystąpieniu pan poseł Franciszek Ster- sowne, żeby powiedzieć, panie ministrze. czewski. Tu jesteśmy, panie ministrze. Na tym, proszę państwa, wyczerpalibyśmy pyta- Ma pan 5 minut. nia. Jeśli ktoś z państwa posłanek i posłów jeszcze Panie ministrze, macie 5 minut, czy pan będzie, ma ochotę się zgłosić, to bardzo proszę. czy inny pan minister, gratulujemy, wasza decyzja. Panie pośle, mównica jest pana. Startuje pan, zapraszam serdecznie.

Poseł Dariusz Wieczorek: Minister – Członek Rady Ministrów Łukasz Schreiber: Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam wrażenie, mamy w tej ustawie ponad 40 ustaw, które tą jedną że państwo, wygłaszając te oświadczenia, nie liczycie ustawą chcemy zmienić. Dlatego mam bardzo proste na żadną dyskusję, nie liczycie na to, żeby uzyskać pytania. Jaki związek z ochroną miejsc pracy, z wal- jakiekolwiek odpowiedzi. Raczej to był taki popis – mniej 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 79

Minister – Członek Rady Ministrów Podsekretarz Stanu Łukasz Schreiber w Ministerstwie Edukacji Narodowej Maciej Kopeć: lub bardziej udany, to już zostawmy – retoryczny. I tak naprawdę tylko o to chodzi. Mam wrażenie, że niektó- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta kwestia oczywi- rzy zadają pytania czy też próbują zadawać pytania, ście była wczoraj poruszana w komisji i warto zwrócić ograniczając się jedynie do ilości stron, i to jeszcze licząc uwagę, że ten przepis w tej części, która dotyczy Karty uzasadnienie razem z przepisami. Uzasadnienie jest Nauczyciela, przede wszystkim w odniesieniu do pierw- rzeczywiście dość obszerne, no ale właśnie po to, by szej części, czyli awansu zawodowego, jest w interesie objaśnić wszystkie przepisy. Nie są w nim zawarte nowe nauczycieli. Z tego artykułu wyraźnie zresztą wynika regulacje. To także tłumaczyłem od początku. Przecież – przez pomyłkę czy celowo część posłów nie zwróciła w tym trybie, w którym pracujemy, który z tego nie na to wczoraj uwagi – że w tym roku, a nie w tym, w od- wynika, nie jesteśmy w stanie w tym momencie prze- niesieniu do awansu… Ten katalog jest więc po prostu prowadzić 15, 20 czy 40 ustaw. Są robione, uwzględnio- zamknięty, ograniczony do dwóch spraw: awansu… ne niektóre drobne rzeczy, są wydłużane terminy dla (Poseł Jarosław Urbaniak: To niech pan przeczy- obywateli do składania różnego rodzaju oświadczeń, ta przepis, w szczególności…) dla przedsiębiorców. Ktoś wymieniał nazwy ustaw i ktoś Nie, panie pośle. Jest zamknięty, ograniczony do powie, że to nie ma z tym nic wspólnego. No ma. To są dwóch kwestii, czyli do kwestii awansu i kwestii urlo- pewnie w niektórych przypadkach drobne, ale ważne pu. Dotyczy to po prostu kwestii związanych z art. 9b zmiany czy ułatwienia. Wczoraj, przedstawiając ten ust. 3, który mówi o terminach awansu. Chodzi o to, projekt, zaprezentowałem po 10 najważniejszych zmian żeby ten awans przeprowadzić w tym roku i żeby na- dla obywateli i dla przedsiębiorców. Krytykowana jest uczyciele otrzymali podwyżkę. I tylko tyle, o to chodzi. nawet i była zwalczana bardzo mocno kwestia zapisów (Poseł Jarosław Urbaniak: Tak, tak.) antylichwiarskich, które – jak niektórzy z państwa Natomiast przesunięcie egzaminów powoduje, że twierdzili – nie mają nic wspólnego z obecną sytuacją. terminy dodatkowe egzaminów wypadną po prostu Mówicie, że te sprawy nie mają z tym nic wspólnego w wakacje, dotyczy to także terminu rekrutacji. Nie- i padają pytania o np. instytuty Pileckiego. Tylko że zależnie od art. 64, który mówi o 7 dniach, które wczoraj obszernie w komisji wyjaśnialiśmy, jakie mają można wykorzystać do prowadzenia innych działań, Spis treści związki, że np. oddział instytutu w Berlinie właśnie może się zdarzyć taka sytuacja, że trzeba będzie tak- przez pandemię koronawirusa ma problem, żeby sku- że wykorzystać część urlopu nauczycieli dla dobra tecznie funkcjonować. Oczywiście przy złej woli albo dzieci, w sytuacji gdyby faktycznie taka sytuacja jeżeli nie jest się zainteresowanym pracą w komisji, w jakiejś szkole miała miejsce. tylko tym, żeby wyjść i coś powiedzieć, można tak do tej sprawy podchodzić. Wysoka Izbo! No a pomysł 2600 zł dla wszystkich Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: bezrobotnych to jest tak naprawdę pomysł i zachęta do tego – jak rozumiem – żeby pracodawcy zwalniali ludzi z pracy? Jeżeli być na bezrobotnym i mieć mi- Dziękuję, panie ministrze. nimalną płacę, to jest jedyna ku temu zachęta. Nie, Zapraszam sprawozdawcę komisji pana posła Hen- my chcemy ratować miejsca pracy. Te 100 mld zł dla ryka Kowalczyka. firm, ta tarcza finansowa, która wchodzi, to jest Zapraszam, panie pośle. rzecz, która ma ratować polskie firmy, ma dać sub- wencje, umarzalne pożyczki do 75% i ma zapewnić powiązanie z ochroną miejsc pracy. To jest naszym Poseł Henryk Kowalczyk: celem, a nie to, żeby zachęcać pracodawców do zwal- niania ludzi. No to jest rzeczywiście zupełnie od- Dziękuję bardzo. mienna filozofia od naszej. Panie Marszałku! Kilka słów uzupełnienia. Oczy- Jeżeli mógłbym prosić pana ministra o rozwianie wiście przyłączam się do podziękowań pani poseł wątpliwości… Warto dać odpowiedź na pytanie, któ- Hanny Gill-Piątek co do pracy w komisji. Rzeczywi- re padło odnośnie do Karty Nauczyciela. Rzeczywi- ście praca była bardzo długa, nie ukrywam, ale bar- ście byłoby najlepiej, gdyby padła ona ze strony mi- dzo merytoryczna i kto chciał w niej uczestniczyć, nistra edukacji narodowej. Bardzo bym o to prosił. mógł to robić w sposób znakomity. Natomiast chciałem się odnieść do jednej rzeczy. Tutaj padły takie słowa: projekt jest jedynie skokiem Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: na kasę i skokiem na wybory. Projekt, panie pośle, ani słowa nie mówi o wyborach, nie dotyka tego tematu Dziękuję, panie ministrze. absolutnie, więc nie mówmy o czymś, czego akurat Zapraszam podsekretarza stanu w Ministerstwie w tym projekcie nie ma. Może w innych cokolwiek było, Edukacji Narodowej pana ministra Macieja Kopcia. ale w tym tego akurat nie ma. Tak więc chodzi o to, Proszę bardzo. żebyśmy byli w fazie prawdy. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 80 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2

Poseł Henryk Kowalczyk Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. po- rządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących. Druga rzecz to są dane osobowe, to, że będziemy Przypominam, że postawienie pytania nie może inwigilować. Są takie dane osobowe w ZUS-ie, mówi- trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi łem w ramach sprawozdania, natomiast w tej chwili nie może trwać dłużej niż 5 minut. Prawo do posta- jest tylko przeniesienie tych danych do formy elek- wienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie tronicznej. To jest jedyna różnica, chyba całkowicie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie zasadna w obecnym czasie. może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca od- Kolejna rzecz. Padło takie oskarżenie, że zmierzamy powiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marsza- ku prywatyzacji kolei. Szanowni państwo, prywatyza- łek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu cja to już bywała w różnych czasach, bardzo inten- odpowiedzi na pytania dodatkowe, co ze względu na sywnie, natomiast możliwość dofinansowania PLK, na dobry humor i dobrą atmosferę pewnie się zdarzy. Boga, nie jest prywatyzacją, wręcz odwrotnie, wzmoc- Proszę państwa, zaczynamy od pytania skierowa- nieniem PLK w tym zakresie. nego przez posłów Andrzeja Gawrona, Krzysztofa Ku- Ironizowano na temat kolejnych przepisów ustawy bowa, Teresę Wargocką i Barbarę Dziuk z Klubu Par- – co ma wspólnego ustawa o BDO, o odpadach, o sprzę- lamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie liczby cie elektronicznym. Ano ma, dlatego że przedsiębiorcy wykonywanych testów na obecność koronawirusa. m.in. mają obowiązek pełnej rejestracji w BDO do koń- Na to pytanie będzie odpowiadał podsekretarz ca czerwca, zdania sprawozdań, co jest usankcjonowane stanu w Ministerstwie Zdrowia pan minister Sławo- konkretnymi karami finansowymi, bardzo poważnymi, mir Gadomski. natomiast w obecnym czasie jest to trudne do wykona- Zapraszam serdecznie pana posła Andrzeja Ga- nia. Tak więc przesunięcie tych terminów w tych usta- wrona. wach ma bezpośredni związek i jest ułatwieniem życia Z tego, co wiem, będzie to pytanie wirtualne. przedsiębiorcom. To jest ten związek z koronawirusem. O, witam pana posła. Tam właściwie niewiele jest w tych ustawach dotykane, Proszę bardzo. ale niezwykle ważne są przesunięcia terminów uwal-

Spis treści niające od potencjalnych sankcji karnych. Jeśli chodzi o troskę o polskich pracowników, to Poseł Andrzej Gawron: oczywiście werbalnie… Można by wiele mówić, nato- (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) miast przypomnę, jest i dofinansowanie miejsc pracy, Witam serdecznie, panie marszałku. Witam, pa- i pożyczki, mówił pan minister, w znacznej większości nie ministrze. Zadaję pytanie wirtualnie z mojego umarzalne, i postojowe. Mam znakomite doświadcze- biura poselskiego, z Lublińca, z powiatu lublinieckie- nia z terenu. Przedsiębiorca, który w tym momencie go, gdzie jesteśmy w bardzo dużym stopniu, może chce uzyskać pomoc, pisze wniosek i po kilku dniach nawet w skali kraju, można powiedzieć, dotknięci ma pieniądze na koncie. Popatrzmy, jak to funkcjonu- chorobą COVID-19. Na 77 tys. mieszkańców mamy je na dole, jak to funkcjonuje realnie, zanim się zabie- wynik dodatni u 263 osób i 25 ofiar śmiertelnych. rzemy za krytykę. Dziękuję bardzo. Z terenu widzę, jak ważna jest ilość testów, jaka jest wykonywana, jak ważna jest ilość laboratoriów, któ- re robią badania w tym kierunku, i jak ważna jest Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: szybkość przeprowadzania tych badań. Dobrze się stało, że dzięki tym działaniom, które były prewen- Dziękuję, panie pośle. cyjnie zastosowane w Polsce, udało się zmniejszyć, Tak się przez chwilę zastanowiłem, z jakiego pan wypłaszczyć tę krzywą zachorowań, to jest bardzo jest terenu, bo na moim terenie nie mamy tak do- dobre działanie. Odmrażamy już gospodarkę, rozluź- brych doświadczeń. Powiem przedsiębiorcom, żeby niamy obostrzenia. Moim zdaniem tym bardziej te- się przenieśli na pana teren. (Oklaski) raz, w tym czasie, ilość tych testów, szybkość ich (Poseł Henryk Kowalczyk: Proszę bardzo.) przeprowadzania, masowość są bardzo istotne. Proszę państwa, zamykam dyskusję. Mam pytanie do pana ministra, żeby na ten dzień, W związku z tym, że w czasie drugiego czytania na ten moment powiedział, jak jest z dostępnością zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- testów, ile tych testów jest wykonywanych, ile funk- ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro- cjonuje w tej chwili laboratoriów wykonujących ba- jekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przed- dania na obecność koronawirusa, ale też jak opraco- stawienia sprawozdania. wano system robienia wymazów, bo to jest chyba Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm troszeczkę słabszy punkt w całym systemie. Prosił- propozycję przyjął. bym też o takie działania, informację o tym, czy mi- Sprzeciwu nie słyszę. nisterstwo przewiduje dalsze działania w tym zakre- Dziękuję serdecznie za ten punkt państwu po- sie, chodzi o zwiększanie liczby laboratoriów czy inne słankom i posłom. sposoby pobierania wymazów. Dziękuję bardzo. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 81

Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: krywają przeciwciała, czyli w pewnym sensie obra- zują, czy dana osoba albo w danej chwili przechodzi Dziękuję serdecznie. w dość zaawansowanym stopniu koronawirusa, albo Panie ministrze, proszę bardzo. ma już przeciwciała, czyli w pewnym sensie nabyła odporność. To testy, które będziemy stopniowo wdra- żać. Natomiast dzisiaj eksperci uważają, że w tym Podsekretarz Stanu momencie epidemii, w którym jesteśmy, jest za wcze- w Ministerstwie Zdrowia śnie na powszechne i masowe ich testowanie. Sławomir Gadomski: Przejdę do czegoś, co odpowie pewnie na dużą część pytań dotyczących pewnej strategii testowania. Dziękuję bardzo. W pierwszym tygodniu maja chcielibyśmy jako Mini- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzię- sterstwo Zdrowia ogłosić taką strategię: pokazać kuję za to pytanie, bo rzeczywiście temat realizacji krok po kroku kogo, czyli które grupy, jakimi testami testów, ich liczby jest od kilku już tygodni tematem, chcemy w najbliższym czasie testować. Pracujemy który interesuje państwa, widzimy to po liczbie in- nad tym oczywiście wspólnie z ekspertami, z zespo- terpelacji i zapytań, interesuje nas wyjątkowo, bo łem ekspertów przy ministrze zdrowia, z ekspertami rzeczywiście monitoring liczby wykonywanych te- ds. epidemiologii. Mam nadzieję, że początek maja to stów i działalności zwiększającej dzisiaj wydajność będzie rzeczywiście ten moment, kiedy będziemy mo- sieci laboratoryjnej to istotne zadanie stojące w ostat- gli o tym podyskutować i upublicznić ten dokument. nim czasie przed Ministerstwem Zdrowia. Wracając może bardziej szczegółowo do pytania Warto może na początku bardzo krótko usyste- – bo patrzę, że czas mi się kończy, choć wydawało się, matyzować temat testów. Bo my mówimy o testach że mam go więcej – sieć tzw. laboratoriów COVID to dość powszechnie, ale myśląc o testach, trzeba mieć dzisiaj 100 podmiotów, według aktualnej listy mini- na uwadze, że mamy różne rodzaje testów, służące sterialnej. Nadal zwiększamy liczbę laboratoriów, któ- do różnych rodzajów działalności czy stosowane w róż- re wykonują te badania. Kolejne 11 wniosków podle- nych momentach. Te testy, o których mówimy dość ga aktualnie eksperckiej ocenie zespołu, który powo- powszechnie, których liczbę raportujemy, to testy

łaliśmy w Ministerstwie Zdrowia, przy ministrze Spis treści genetyczne, testy, które są dzisiaj jedyną uznaną i po- twierdzoną metodą wykrywania koronawirusa. Ale zdrowia. To zespół ekspertów, który rzeczywiście oprócz testów genetycznych mamy jeszcze możliwości wydaje rekomendację, czy dane laboratorium wpisać dokonywania testów antygenowych. To tzw. szybkie na tę listę, czy nie wpisać. Procedura weryfikacji, testy, też dość głośno w ostatnim czasie o tych szyb- oczywiście formalna, jest stosunkowo uproszczona kich testach było. To testy, które rzeczywiście wy- jak na czasy, w których jesteśmy. Wiadomo, że nie ma krywają, czy dana osoba jest zarażona. Robią to w spo- kontroli, nie jedzie tam żaden zespół wizytatorów. Na sób szybki. Czas oczekiwania na wynik wynosi rze- to dzisiaj nie możemy sobie pozwolić, ale pewne kry- czywiście między 15 minutami a godziną. Ale nie są teria formalne oczywiście są weryfikowane. Takie one tak czułe i nie są tak dokładne jak testy gene- laboratorium, które wchodzi na listę, również podle- tyczne, o których raportujemy. Te szybkie testy, o któ- ga praktycznie obowiązkowi weryfikacji i walidacji rych mówię, podlegają aktualnie walidacji, weryfika- w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego. Musi cji i przeszły przez pierwsze sito w Narodowym In- wysłać wstępnie określoną liczbę próbek do badania stytucie Zdrowia Publicznego – Państwowym Zakła- i potem co miesiąc sukcesywnie te próbki wysyłać. dzie Higieny. Dzisiaj te testy są weryfikowane w kil- W Polsce do tej pory zrealizowano ok. 340 tys. ku szpitalach w Polsce po to, żeby rzeczywiście przed testów. Tu padło pytanie konkretnie o województwo ich, mówiąc kolokwialnie, wypuszczeniem do jedno- śląskie. (Dzwonek) Tam było wykonanych ponad stek mieć pewność, jaką czułość mają i w jakich sta- 27 tys. testów. Dzisiaj wydajność sieci laboratoriów, nach klinicznych mogą być stosowane. Warto zauwa- czyli tych stu, wynosi ok. 20–25 tys. testów na dobę. żyć, że są to testy, które rzeczywiście mogą przyspie- To więcej niż robimy dziennie, bo dzisiaj liczba zle- szyć triaż pacjenta na SOR-ach. Szybkie testy antyge- canych testów oscyluje na poziomie 12–14 tys. Dzisiaj nowe, jeżeli tylko pozytywnie przejdą tę weryfikację, chyba, czy według danych za wczoraj, ta liczba wy- chcielibyśmy de facto tam skierować, po to, żeby rze- nosi ok. 15 tys. testów. Można powiedzieć, że zabez- czywiście podejrzanego pacjenta, który wchodzi do pieczenie, jeśli chodzi o testy, mamy dość dobre. Do szpitala, przede wszystkim właśnie do szpitalnych od- tej pory wydaliśmy ponad 0,5 mln testów do labora- działów ratunkowych, można było w szybki sposób toriów. Laboratoria również nabywają testy… zweryfikować, a w przypadku pozytywnego wyniku – poddać go testowi genetycznemu, który to potwierdzi. Mówimy jeszcze też dość głośno o testach immu- nologicznych. Niektóre kraje już dość masowo rozpo- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: czynają testowanie za pomocą testów immunologicz- nych. To są testy, które w pewnym sensie nie wykry- Panie ministrze, niestety pana czas zbliża się ku wają w sposób jednoznaczny wirusa, natomiast wy- końcowi, ale mam dla pana dobrą informację… 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 82 Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia w Ministerstwie Zdrowia Sławomir Gadomski: Sławomir Gadomski:

Panie marszałku, jakbym 30 sekund… Dziękuję. Postaram się już nie nadużywać pań- stwa czasu i cierpliwości i zmieścić się w tych 3 mi- nutach. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Do pewnego czasu wydajność laboratoryjna na Śląsku, jeśli chodzi o mieszkańców, być może była Ale niech pan posłucha. Będzie pytanie dodatko- we i wtedy ma pan znowu 3 minuty. niższa niż w innych częściach kraju. Wydaje się, że dzisiaj ten temat staje się nieaktualny. Deklarowana wydajność laboratoriów na Śląsku to dzisiaj ponad Podsekretarz Stanu 2200 testów na dobę, czyli de facto ok. 10% łącznej w Ministerstwie Zdrowia wydajności sieci laboratoryjnej. Wśród tych 11 wnio- Sławomir Gadomski: sków o dodatkowy wpis rzeczywiście dwa dotyczą wo- jewództwa śląskiego. Dodatkowo jeszcze nie zawnio- To skorzystam z okazji. skowało o to laboratorium podległe ministrowi zdro- wia, laboratorium w regionalnym centrum krwiodaw- stwa i krwiolecznictwa, które szykuje się do tego. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Mam nadzieję, że w ciągu tygodnia będzie gotowe. To laboratorium, które dysponuje bardzo wydajnym I bardzo dobrze. sprzętem. Wydajność dobowa zwiększy się o 1 tys. Mak- symalne moce regionalnego centrum krwiodawstwa to 1 tys. testów na dobę, więc wydaje się już, że rzeczy- Poseł Andrzej Gawron: wiście na terenie Śląska ten problem został właściwie zaadresowany. (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) Pan poseł zapytał wcześniej o wymazy i o system Czy mogę już mówić? Spis treści ich pobierania. Mamy dzisiaj różne kanały. Oczywi- ście fundamentem są wymazy pobierane od pacjen- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: tów, przede wszystkim od osób z podejrzeniem zaka- żenia w szpitalach, szpitalach jednoimiennych i za- Tak, bardzo prosimy, czekamy z utęsknieniem. kaźnych, ale też w szpitalach, które funkcjonują w try- bie normalnym, a są w nich osoby, co do których jest podejrzenie zarażenia. Warto zauważyć, że w dniu Poseł Andrzej Gawron: wczorajszym minister zdrowia skierował do wszyst- kich szpitali w Polsce pismo, apel tak naprawdę, Dziękuję, panie marszałku. przypomnienie co do tego, że w przypadku gdy poja- Ja również czekam z utęsknieniem na zadanie wiają się pewne podejrzenia, wątpliwości co do stanu dodatkowego pytania. Panie ministrze, dziękuję za zdrowia personelu medycznego, należy ten personel te szczegółowe informacje. Prosiłbym, żeby jeszcze poddawać testom, do czego zachęcamy. Testy są re- coś dopowiedzieć, jeżeli chodzi o Śląsk. Z tego, co wiem, finansowane, finansowane ze środków Narodowego na początku było tylko jedno laboratorium, później Funduszu Zdrowia i rzeczywiście, jeżeli tylko dyrek- ta suma powiększyła się do pięciu laboratoriów. Był torzy mają wątpliwości co do stanu zdrowia pracow- też problem z laboratorium w Zabrzu, gdzie na jakiś ników, o których musimy dbać w tym momencie w wy- czas wstrzymano robienie testów. Wiemy, że woje- jątkowy sposób, to jak najbardziej należy ich kiero- wództwo śląskie jest chyba drugim w kolejności po mazowieckim, jeżeli chodzi o skalę występowania wać na takie testy. choroby. Tak że prosiłbym jeszcze odnieść się do tego, Co do Zabrza – i to można połączyć pewną klamrą jeśli chodzi o nasz teren. Mówił pan, że jest 11 wnio- – rzeczywiście walczymy o wydajność, walczymy o to, sków o to, żeby laboratoria mogły przystąpić do ta- żeby laboratoriów było jak najwięcej, ale musimy jed- kich badań. Czy ma pan może informację, czy to są nocześnie walczyć o jak najwyższe standardy funkcjo- podmioty też z województwa śląskiego? Jeszcze w kwe- nowania. Natomiast w przypadku tego laboratorium stii DPS-ów chciałbym o coś dopytać: Czy jest jakiś mimo rzeczywiście trudnej sytuacji w tamtym mo- plan szerszego testowania i pracowników, i mieszkań- mencie dotyczącej wydajności laboratoryjnej na Ślą- ców domów pomocy społecznej? Dziękuję. (Dzwonek) sku pojawiły się wątpliwości, pojawiło się bardzo dużo próbek pozytywnych. Te wątpliwości zostały zweryfi- kowane, określoną liczbę próbek wysłano do Narodo- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: wego Instytutu Zdrowia Publicznego i poddano je tam walidacji. Faktycznie w okresie tej walidacji działal- Dziękuję serdecznie. ność laboratorium została zawieszona, zawieszony Panie ministrze, 3 minuty dla pana. został wpis tego laboratorium na listę ministerialną. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 83

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Nasuwa się też pytanie o zapewnienie kadry w przed- Sławomir Gadomski szkolach, ponieważ nauczycielki czy pracownicy (Dzwo- nek) przedszkola opiekują się dziećmi w wieku do 8 lat, Następnie zawieszenie tego laboratorium zostało cof- a są tacy pracownicy, którzy mają więcej niż 60 lat. I trze- nięte, bo walidacja Narodowego Instytutu Zdrowia ba to zrobić nagle, w ciągu 2 dni, bo przypominam: jutro Publicznego była pozytywna. (Dzwonek) Dziękuję ser- jest długi weekend majowy, a placówki mają być czynne decznie. Dziękuję, panie marszałku. od środy. Jak to wszystko zorganizować? W środę będą zawiedzeni rodzice, którzy mimo deklaracji rządu nie będą mogli odprowadzić swoich dzieci do przedszkoli Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: tylko dlatego, że rząd nie dał czasu na to, żeby te placów- ki przygotować. Dziękuję, panie ministrze. Przechodzimy do pytania drugiego. Panie posłanki Katarzyna Lubnauer, Barbara No- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: wacka, Urszula Augustyn, Izabela Katarzyna Mrzy- głocka i Krystyna Szumilas z Klubu Parlamentarnego Dzień dobry. Przepraszam. Dziękuję. Koalicja Obywatelska chcą zadać pytanie w sprawie Dzień dobry oczywiście również. uczniów, którzy nie uczestniczą w procesie zdalnej edu- Panie ministrze, zapraszam. kacji ani nie korzystają z innych form edukacji od mo- Rozumiem, że pani posłanka Katarzyna Lubnauer mentu zamknięcia placówek edukacyjnych, z uwzględ- zada pytanie dodatkowe w takim razie, tak? nieniem uczniów szkół specjalnych wymagających (Poseł Katarzyna Lubnauer: Tak, dokładnie.) specjalnego wsparcia, oraz w sprawie organizacji eg- Bo czas uciekł. Widziałem właśnie przed chwilą, zaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego. Odpo- drzwiami wychodził. wiadał będzie podsekretarz stanu w Ministerstwie (Poseł Katarzyna Lubnauer: Nie, nie.) Edukacji Narodowej pan minister Maciej Kopeć. Tak, tak. Na pytanie dodatkowe będzie oczywi- Zapraszam serdecznie panią posłankę Krystynę ście tyle czasu, ile trzeba, czyli minuta. Szumilas, Koalicja Obywatelska. (Poseł Katarzyna Lubnauer: Tak, dokładnie tak.) Spis treści Panie ministrze, proszę. Poseł Krystyna Szumilas:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Podsekretarz Stanu Rzeczywiście miałam pytać o organizację egzaminu w Ministerstwie Edukacji Narodowej ósmoklasisty i matur, ale od wczoraj mamy całkiem Maciej Kopeć: inną sytuację edukacyjną. Otóż 24 kwietnia rząd ogło- sił, że przedszkola będą zamknięte do 25 maja, a wczo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Jeżeli raj, 5 dni później, ogłosił, że mają być otwarte od 6 maja. chodzi o dzień wczorajszy, to zostały podpisane wczoraj Przypomnę sytuację epidemiczną. Otóż 24 kwietnia przez ministra edukacji narodowej dwa rozporządze- odnotowano 343 nowe przypadki chorych, natomiast nia, na mocy których została przywrócona działalność wczoraj – 422. W ciągu 5 dni zmarło prawie 200 osób. przedszkoli. Jak pamiętamy, działania ministra w tej Co takiego się stało, że nagle rząd zmienił swoją decy- sprawie najpierw wynikały z kwestii ograniczenia dzia- zję i zaskoczył wszystkich, przede wszystkim dyrekto- łalności szkół i przedszkoli w 2 pierwszych dniach tyl- rów placówek oświatowych i samorządowców? Co się ko do zadań, czyli działań opiekuńczych, później ta stało, że rząd nie daje samorządom i dyrektorom czasu działalność została ograniczona. Szkoły i przedszkola na przygotowanie przedszkoli, na odkażenie, na przy- faktycznie wznowiły swoją działalność w sposób zdal- gotowanie procedur bezpieczeństwa? ny od 25 marca. Te działania zostały przedłużone do Rząd nie przekazał również konkretnych wytycz- 24 maja. nych dotyczących liczby dzieci w oddziałach przed- Jeżeli chodzi o szkoły, to mamy do czynienia z sytu- szkolnych. Stwierdził tylko, że organ prowadzący acją, w której przyjęta we wcześniejszych rozporządze- może zmniejszyć liczbę dzieci w grupie, natomiast niach forma działalności dydaktycznej poprzez naucza- nie podał, jakie są normy, mimo że wiemy, że w skle- nie zdalne jest kontynuowana, natomiast w przypadku pach czy kościołach normy są dokładnie określone. przedszkoli ta działalność w formie tradycyjnej została Rząd nie przekazał wytycznych co do tego, czy w przed- przywrócona. Tu jednak, tak jak w każdym przypadku, szkolach mają być maseczki, rękawice, fartuchy. kluczową kwestią jest sprawa bezpieczeństwa. W roz- Sprzedawczyni w sklepie jest zobowiązana do takie- porządzeniu z 29 kwietnia w § 4d ten element także go zabezpieczenia, a w przypadku przedszkola mówi został uwzględniony: dla jednostek systemu oświaty, się, że w razie potrzeby dyrektor ma ten sprzęt udo- których funkcjonowanie nie jest czasowo ograniczone, stępnić. Nie zostały przygotowane procedury bezpie- stosuje się przepisy odrębne dotyczące ograniczeń, na- czeństwa, nie ma żadnych wytycznych, które doty- kazów i zakazów i w związku z wystąpieniem stanu czyłyby kadry. epidemii, a w przypadku przedszkoli i innych form wy- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 84 Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu Poseł Katarzyna Lubnauer: w Ministerstwie Edukacji Narodowej Maciej Kopeć Panie Ministrze! Muszę powiedzieć, że oczywiście nie otrzymałyśmy odpowiedzi na podstawowe pyta- chowania przedszkolnego i oddziałów przedszkolnych nia dotyczące wytycznych odnośnie do liczby dzieci w szkołach podstawowych – także wytyczne ministra i kwestii, w jaki konkretnie sposób zachować social właściwego do spraw zdrowia, głównego inspektora distance w przypadku dzieci przedszkolnych lub żłob- sanitarnego oraz ministra właściwego do spraw oświa- kowych. Ale wrócę jednak do podstawowego tematu, ty i wychowania. A więc w tym rozporządzeniu te kwe- pytania, które miałyśmy zadać. stie zostały określone. Chciałam spytać, czy ministerstwo dysponuje da- Równocześnie razem z tym zostały przedstawione nymi, czy wie, jaka jest liczba uczniów, z którymi wytyczne dla przedszkoli i oddziałów przedszkolnych szkoła nie ma obecnie kontaktu, z którymi nie ma w szkole podstawowej oraz innych form wychowania możliwości kontaktu po zamknięciu szkół i wprowa- przedszkolnego. Razem z podjęciem tej decyzji, w uzgod- dzeniu edukacji zdalnej. Dotyczy to uczniów nie tylko nieniu z ministrem zdrowia i głównym inspektorem szkół typowych, ale również innych szkół, szczegól- sanitarnym, takie wytyczne zostały przedstawione. nie specjalnych, gdzie podobno nawet 20% uczniów Jest tam mowa o tym, w jaki sposób należy podjąć dzia- jest po prostu niedostępnych, nie ma kontaktu z na- łania, które dotyczą komunikacji dyrektora z rodzica- uczycielami. mi, a także są tam instrukcje dla nauczycieli i rodziców. I drugie pytanie. Jeżeli tak szybko zdecydowano Chodzi o instrukcje, które dotyczą mycia rąk, korzysta- o otworzeniu żłobków i przedszkoli, choć nie wiem, jak nia z placów zabaw i boisk, prac porządkowych, a więc będzie tam zachowany, jak powiedziałam, ten social kwestii dezynfekowania powierzchni dotykowych, pro- distance, to dlaczego nie zdecydowano się, w obliczu cedur postępowania na wypadek zakażenia, organizo- wcześniejszej decyzji o egzaminach ósmoklasisty, któ- wania spotkań z pracownikami, a także kwestii doty- re mają przypaść w dniach od 16 do 18 czerwca, żeby czących pracowników powyżej 60. roku życia. Chodzi otworzyć szkoły właśnie dla ósmoklasistów? Chodzi o to, aby tych osób nie angażować w zajęcia opiekuńcze. o to, żeby jeszcze wykorzystać ten czas (Dzwonek) na Instrukcje dotyczą też kwestii unikania rotacji na- przygotowanie ich do egzaminów ósmoklasisty, ponie- Spis treści uczycieli, czyli chodzi o to, żeby daną grupą opiekował waż, jak wiadomo, stracili już bardzo dużo w zakresie się jeden nauczyciel czy ta sama grupa nauczycieli. Są takiej normalnej edukacji. Dotyczy to szczególnie dzie- także kwestie przygotowania pomieszczeń, ochrony ci wykluczonych cyfrowo. Chodzi o tę różnicę społecz- osobistej, udostępnienia numerów telefonów do użyt- ną, która w tej chwili będzie szczególnie głęboka, ku dyrektora, jak np. numery do kuratora oświaty, do a którą zwykle wyrównuje szkoła. Dlaczego nie otwo- stacji sanitarno-epidemiologicznej, do służb medycz- rzono szkół dla tych dzieci? nych, do organu prowadzącego, tak żeby przygotować komunikację z rodzicami. Poruszone są także kwestie dotyczące tego, w jaki sposób należy zorganizować Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: bezpieczne spożywanie posiłków. Dziękuję serdecznie. Instrukcja dotyczy także nauczycieli, zawiera wska- Panie ministrze, zapraszam. zówki, w jaki sposób można wychodzić z danej placówki, Czy jest pani posłanka Karolina Pawliczak na sali? a także zalecenie, aby nie organizować wyjść poza teren (Poseł Karolina Pawliczak: Jestem.) placówki. W instrukcji poruszone są także kwestie de- Dobrze, okej, dziękuję. zynfekowania, używania określonego rodzaju zabawek, zwracania uwagi na to, żeby dzieci myły ręce. Są także instrukcje dla rodziców, a więc zalecenia dotyczące tego, Podsekretarz Stanu kiedy powinno się używać maseczek, żeby nie przypro- w Ministerstwie Edukacji Narodowej wadzać dziecka do placówki, gdy jest chore lub gdy ktoś Maciej Kopeć: z rodziny przebywa na kwarantannie. Chodzi o to, żeby przypominać o podstawowych zasadach. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Po- Jeśli chodzi o decyzję o otwarciu przedszkoli, to dejmując decyzję o tym, aby od 25 marca przywrócić zostało to przygotowane i w sensie prawnym, i w za- działalność dydaktyczną szkół w postaci zdalnej, chce- kresie wytycznych dla dyrektorów, dla organów pro- my zwrócić uwagę, że przed podobnym dylematem wadzących, dla nauczycieli. stanęły praktycznie wszystkie kraje w Europie. Po- dejmując tę decyzję, staraliśmy się także uwzględnić te wszystkie przesłanki, które wynikają z naszego Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: systemu oświaty i możliwości technicznych, które mamy, czyli z jednej strony dotyczyło to wyposażenia Dziękuję serdecznie. w dziennik elektroniczny na poziomie 72% szkół Proszę o pytanie panią posłankę Katarzynę Lub- w skali kraju i możliwości platformy MEN-owskiej nauer z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. e-podręczniki, a także tych możliwości technicznych, 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 85

Podsekretarz Stanu Poseł Krystyna Szumilas: w Ministerstwie Edukacji Narodowej Maciej Kopeć Panie Marszałku! Mamy tylko prośbę, żeby pan minister podał nam na piśmie, czy mają dane z mi- które mieliśmy, a z drugiej strony odbywało się to nisterstwa dotyczące liczby dzieci, które zniknęły z uwzględnieniem faktu dużej autonomii szkoły w Pol- z systemu w czasie nauczania zdalnego. sce i autonomii nauczyciela, autonomii co do wyboru programu nauczania, wyboru podręcznika. Starali- śmy się to wykorzystać, nie narzucając jednolitej for- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: my, wykorzystując również te możliwości techniczne, które tutaj miała szkoła. Taka forma jest zupełnie inna niż poprzednia. Patrząc z tego punktu widzenia, staraliśmy się (Poseł Katarzyna Lubnauer: Nie mam mikrofonu.) monitorować kwestie, które dotyczyły szkół pomiędzy Oczywiście. 12 marca a 20 marca, czyli wtedy, kiedy zapadły de- Proszę teraz o zabranie głosu panią poseł Karo- cyzje o podjęciu dalszych działań, kuratorzy monito- linę Pawliczak. rowali sytuację, jak szkoły są przygotowane do takich działań. Równocześnie staraliśmy się monitorować, w jaki sposób też ta działalność zostanie podjęta. Poseł Karolina Pawliczak: W efekcie tych działań kuratorzy, monitorując szkoły, uzyskali informację, że 100% szkół takie działania Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! podjęło, równocześnie wykorzystało… I tutaj dyrekto- Szkoda, że pana tutaj nie ma, bo mam do pana bardzo rzy wskazali, że 13 753 szkoły prowadziły tę działal- proste i bardzo ważne pytanie dotyczące wszechobec- ność przede wszystkim w oparciu o dziennik elektro- nie panującej dziś w naszym kraju suszy. Proszę po- niczny, platformę e-podręczniki. Wskazań było 13 570. wiedzieć jasno i wyraźnie, co zrobił pan i zrobiły pana Ponad 17 tys. szkół wskazywało także na inne środki, ministerstwa w sprawie zmniejszenia jej skutków. czyli techniczne, media społecznościowe. Wszak rozumiem, że miał pan prognozy dotyczące W przypadku szkół specjalnych początkowo ich zbliżającej się dramatycznej sytuacji, bo ekolodzy alar- działalność nie była zawieszona, natomiast działal- mowali o tym przynajmniej od kilku miesięcy, a wy od Spis treści ność większości z nich została zawieszona z tego po- lat tylko pięknie mówicie na ten temat i na tym się wodu, że na mocy przepisów, które to umożliwiały, kończy. rodzice zaczęli zabierać stamtąd uczniów. Stąd ta dzia- Według danych Ministerstwa Gospodarki Mor- łalność została zawieszona 6 kwietnia, ale cały czas skiej i Żeglugi Śródlądowej Polska jest obecnie wśród jest monitorowana i też możemy powiedzieć, że prak- krajów o najmniejszych zasobach wody w Unii Euro- tycznie w 100% przystąpiono tam do działań na odle- pejskiej, a minister Ardanowski mówi wprost: Od nas głość. Jeżeli chodzi o wiele innych działań, w tym re- zależy, ile będzie żywności na polskim rynku. Liczy się każda kropla wody, której tak mamy mało. Może walidację, to praktycznie odbywa się to w 96%. Także jej również zabraknąć dla potrzeb komunalnych, do instrukcja zawarta na platformie e-podręczniki czy na jedzenia, do utrzymania zwierząt. stronie MEN-u pozwalała na to, aby w odpowiedni I w sumie można byłoby się z tym zgodzić, tylko sposób te działania wobec tych dzieci podjąć. to są znów tylko słowa, a potrzeba nam konkretnej Natomiast w przypadku nadzoru żadne przepisy strategii i konkretnego planu w sprawie zapobiegania się nie zmieniły (Dzwonek), czyli dalej nadzorujemy. skutkom suszy w naszym kraju, bo to będzie się zda- W przypadku obowiązku nauki, obowiązku szkolne- rzać coraz częściej. go tutaj nic się nie zmieniło, czyli nadzoruje to dyrek- Wynikiem braku reakcji z państwa strony jest i bę- tor szkoły w przypadku obowiązku szkolnego i gmina dzie szalejąca drożyzna dotycząca wszystkich produk- w przypadku działań, które dotyczą obowiązku na- tów rolno-spożywczych, a także będą kolejne wnioski uki. A więc tutaj żadnej zmiany nie ma. rolników, a wielu z nich – przypomnę – nie otrzymało (Poseł Katarzyna Lubnauer: Czy macie dane do- jeszcze wsparcia za ubiegły rok. Po kryzysie pandemii tyczące liczby dzieci, które nie nawiązały tego kon- przyjdzie nam zmierzyć się niestety z jeszcze większym, taktu? Proszę o odpowiedź na piśmie.) ekologicznym kryzysem, który swoje skutki będzie miał w wielu obszarach życia społeczno-gospodarczego na- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek szego kraju, a wy zajmujecie się wyborami zamiast tym, Sejmu Piotr Zgorzelski) co tak drastycznie dotyka nasz kraj i jego obywateli. W imieniu klubu Lewicy ostrzegam pana i wno- szę, by pilnie zająć się tematem stanu suszy w na- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: szym kraju, bo same przepisy o zakazie wypalania traw nie wystarczą. Potrzeba konkretów i odważnych Proszę nie pokrzykiwać na sali sejmowej. decyzji. Zachęcam pana do tego, bo inaczej słowo Dziękuję bardzo panu ministrowi. „PiS” (Dzwonek) zostanie zapamiętane jako skrót od Proszę o zabranie głosu panią poseł… słów: pandemia i susza. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 86 Pytania w sprawach bieżących.

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: wszystkim wynikająca ze zmniejszonej ilości opadów, w związku z tym przygotowywaliśmy się w kilku ob- Bardzo dziękuję, pani poseł. szarach działań. Proszę teraz o wystąpienie panią poseł Wandę Pierwsze to działanie krótkookresowe, które zo- Nowicką. stało zainicjowane już w zeszłym roku. Od początku tego roku podniesiono wszystkie urządzenia wodne w postaci zastawek, urządzeń przepływowych czy Poseł Wanda Nowicka: jazów, aby zgromadzić jak najwięcej wody w obszarze retencji korytowej, a więc wszelkiego rodzaju rowów Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie melioracyjnych. Przy tej okazji został ogłoszony pro- Ministrze! W związku z obawami społecznymi co do gram na 550 mln, gdzie 150 mln stanowią wszelkie- spodziewanych podwyżek cen chleba zwracam się z py- go rodzaju modernizacje i budowa nowych urządzeń taniami dotyczącymi gospodarowania zapasami zboża. wychwytujących wodę, aby w okresie 3–4 miesięcy Czy rząd przewiduje w najbliższym czasie znaczący podnieść retencję w Polsce o ok. 1%, czyli 40 mln m3. wzrost cen zboża, a co za tym idzie – chleba i innych Drugie to działanie średniookresowe, które rów- powiązanych produktów? Jakie są prognozy rządu do- nież zostało rozpoczęte w zeszłym roku, to program tyczące nadchodzącej suszy i jej wpływu na produkcję rozwoju retencji. Przewidziano 94 duże inwestycje na rolną i ceny? Czy Agencja Rezerw Materiałowych po- kwotę ponad 10 mld zł, ma to za zadanie podnieść czyniła zapasy adekwatne do tych prognoz i jakie kroki retencję z 6,5% do 15%. ma zamiar podjąć? Długoterminowe działanie to program „Stop suszy”, Jak wynika z danych ministerstwa rolnictwa, który będzie kontynuowany do 2050 r. Ma on za zadanie w styczniu 2020 r. Polska wyeksportowała za granicę podniesienie do 30% retencjonowania w Polsce i jest wy- ponad 300 tys. t pszenicy. To sześć razy więcej niż przed dłużeniem poszczególnych programów. Element związa- rokiem. Polska pszenica wypływa za granicę z powodu ny z edukacją jest istotnym punktem tego programu. wysokich cen. Według dostępnych analiz w marcu było Przede wszystkim w tym czasie kierujemy apel o oszczę- to kolejne blisko 600 tys. t wobec 200 tys. t sprzed roku. dzanie wody i racjonalne nią gospodarowanie. Z powodu suszy stulecia, która nam zagraża, rząd po- W zakresie współpracy międzyresortowej powstał

Spis treści winien robić zapasy zboża (Dzwonek), a nie zwiększać zespół przedstawicieli ministrów gospodarki mor- eksport. Możemy oczywiście sprowadzać ziarno z in- skiej i żeglugi śródlądowej, rolnictwa, klimatu oraz nych krajów Unii Europejskiej, ale to jest jednak ab- ochrony środowiska, aby rozwiązania były komplek- surd, bo będziemy drożej za nie płacić. Tymczasem sowe, a ich zadaniem jest przede wszystkim w obec- groźba podwyżek jest naprawdę duża. Bardzo proszę, nym czasie ulżenie produkcji żywności, a więc wspar- panie ministrze, o stanowisko w tej sprawie. Dziękuję cie rolnictwa. Dziękuję bardzo. bardzo. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. Proszę teraz o zabranie głosu ministra gospodar- Poseł Wanda Nowicka: ki morskiej i żeglugi śródlądowej pana Marka Gró- barczyka. Przepraszam, panie marszałku, ale to nie była odpowiedź na pytanie, co z podwyżkami, co… Minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Marek Gróbarczyk: Pani poseł, jeszcze mamy… Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Obecny rok jest bezprecedensowy w kontekście sytuacji przede wszyst- kim hydrologicznej i bezwzględnie zbliżającej się czy Poseł Wanda Nowicka: już panującej suszy. Na wstępie trzeba jednak dodać, że walka z tą suszą poprzez infrastrukturę jest bar- Poproszę w takim razie o odpowiedź na piśmie. dzo trudna z prostego powodu. W Polsce w zasadzie od zakończenia wojny, a nawet w czasie II RP, prowa- dzono tylko i wyłącznie działania melioracyjne, nie Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: prowadzono działań nawodnieniowych, irygacyjnych. W związku z tym cały proces, który obecnie jest two- Tak, na piśmie. Mamy szansę uzyskać tę odpo- rzony, oparty jest na infrastrukturze, która służyła wiedź, ponieważ głos zabierze jeszcze pan minister do odwadniania. To prawda, że nie zaskoczyło nas to, Ireneusz Zyska i pan minister Ryszard Kamiński. że w tym roku będzie taka sytuacja suszowa, przede Być może wtedy uzyskamy odpowiedź. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 87

Sekretarz Stanu są zaawansowane w wysokim stopniu co do poszcze- w Ministerstwie Klimatu gólnych wątków programowych, a także konkretnych Ireneusz Zyska: wartości budżetowych, które będą przeznaczane na likwidację i również zapobieganie występowaniu skut- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań- ków suszy. Dziękuję. stwo! W imieniu ministra klimatu Michała Kurtyki chciałbym powiedzieć, że sprawa suszy jest przez nas bardzo poważnie traktowana. W dniu 16 lipca 2019 r. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Rada Ministrów przyjęła politykę ekologiczną pań- stwa do roku 2030. To jest dokument strategiczny. Dziękuję bardzo. Z niego wynika cały szereg jednostkowych dokumen- tów przygotowywanych przez poszczególne minister- stwa, w tym przez Ministerstwo Klimatu, ale rów- Poseł Wanda Nowicka: nież przez Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Że- glugi Śródlądowej. Tutaj pan minister Marek Gró- barczyk wraz ze zespołem przygotował założenia do Panie marszałku, jednak w tej sytuacji, ponieważ „Programu przeciwdziałania niedoborowi wody na nie uzyskałam odpowiedzi na moje pytanie dotyczą- lata 2021–2027, z perspektywą do 2030”. Wartość ca- ce spodziewanych podwyżek cen zboża i chleba, bar- łego programu opiewa na kwotę ponad 10 mld zł. Jest dzo proszę o odpowiedź na to pytanie na piśmie. Bar- to rozpisane na konkretne projekty. dzo proszę. Do protokołu. Dziękuję. Mam bardzo mało czasu, dlatego skupię się na działaniach Ministerstwa Klimatu. Z kolei Mini- sterstwo Klimatu przygotowało program przeciw- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: działania niedoborowi wody na lata 2021–2027. Za- kończyło również realizację projektu opracowania Dziękuję bardzo, pani poseł. planów adaptacji dla zmian klimatu w miastach Byłaby szansa, aby pani poseł tę odpowiedź usły- powyżej 100 tys. mieszkańców. Są to 44 największe szała, gdyby nie fakt, że skończył się czas przezna- miasta w Polsce. Razem z tymi miastami w ramach czony dla przedstawicieli rządu w tej kwestii. Chyba Spis treści konsultacji, które były prowadzone, wypracowali- że pan minister zechciałby odpowiedzieć w sposób śmy konkretne propozycje działań. Nawiązując do telegraficzny na pytanie, które przedstawiła pani tego, w dniu 13 marca, całkiem niedawno, minister poseł, to wydłużylibyśmy czas o 30 sekund. klimatu ogłosił konkurs, nabór wniosków dla jed- nostek samorządu terytorialnego na budowę infra- struktury błękitnej i zielonej w miastach. Łączna Podsekretarz Stanu wartość to 23 029 tys. euro, więc blisko 100 mln zł, w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi przy wsparciu na poziomie 85% kosztów kwalifiko- Ryszard Kamiński: walnych. Miasta mają możliwość składania tych wnio- sków do połowy czerwca br. Przy okazji zachęcam wszystkie samorządy do skorzystania z możliwości Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Bar- aplikowania. dzo szybko. Ryszard Kamiński, wiceminister rolnic- Bardzo ważne również są kolejne elementy zwią- twa. Eksport zboża w styczniu i eksport w marcu. zane chociażby z wykorzystaniem środków z fundu- Jeszcze w styczniu i lutym rolnicy apelowali, żebyśmy szu Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obsza- nie wpuszczali zboża z Ukrainy do Polski. W roku ru Gospodarczego, tzw. środków norweskich, to jest 2018 i 2019 mieliśmy rekordową suszę – niestety spo- blisko 1,5 mld zł. Ponadto jest cała agenda pt. „Mia- dziewamy się równie wielkiej w tym roku – ale jakoś sto z klimatem”. W dniu 4 marca minister Michał z tego powodu ceny zbóż czy chleba się nie zwiększy- Kurtyka rozpoczął duży program również w ramach ły. Raczej to te ruchy rynkowe, zawirowania, które bardzo szerokich konsultacji regionalnych. Niestety były zaraz po epidemii. troszeczkę nam teraz przeszkodziła ta sytuacja epi- Trzeba jasno powiedzieć, że nawet przywoływane demiczna czy związana z epidemią koronawirusa, ale przez panią poseł dane z marca są nie do końca ade- chcę państwa zapewnić, że podejmujemy bardzo in- kwatne. Ja zostałem też niestety zarażony w połowie tensywne, szerokie działania mające na celu zapobie- marca i to był nr 350 w Polsce. Jeszcze w połowie ganie zjawisku suszy (Dzwonek), które będzie się po- marca nie było wiadomo, jaka jest skala epidemii. głębiało. Jest to proces długoletni, niestety, jak się Stąd chcę uspokoić, że nie zabrakło zboża na cele okazuje, nieunikniony, o czym świadczą też bezśnież- konsumpcyjne w roku 2018, 2019 i również w tym ne zimy i mało opadów w ciągu okresu letniego. roku nie zabraknie tego zboża. Obyśmy tylko nie mie- To jest nowa sytuacja, z którą się mierzymy, ale chcę li – UOKiK nad tym panuje – tych spekulacyjnych zapewnić i państwa parlamentarzystów, i opinię pu- ruchów, które szczególnie na początku pandemii były bliczną, że działania, które są podejmowane przez w znacznym stopniu obecne. To tyle, panie marszał- całą Radę Ministrów, również Ministerstwo Klimatu, ku. Dziękuję bardzo. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 88 Pytania w sprawach bieżących.

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: formacjami dotyczącymi instrumentów dla mikroprzed- siębiorców, czyli zarówno mikropożyczkami, jak i wspar- Dziękuję bardzo. ciem w zakresie ochrony miejsc pracy, dofinansowa- Jeśli pani poseł jest usatysfakcjonowana, to nie niem do… będzie trzeba formułować odpowiedzi na piśmie. Teraz panowie posłowie z Klubu Parlamentarne- go Koalicja Polska Dariusz Klimczak i Jarosław Rze- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: pa zadadzą pytanie w sprawie pogarszającej się sytu- acji pracowników i pracodawców w związku z pande- Pani minister, pytanie w tej kwestii zadaje pan mią COVID-19. Pytanie to będzie skierowane do mi- poseł, a nie pani minister. Prosiłbym o nierecenzo- nistra rodziny, pracy i polityki społecznej. wanie wypowiedzi pana posła, tylko udzielenie odpo- Bardzo proszę, panie pośle. wiedzi.

Poseł Dariusz Klimczak: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wy- Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej soka Izbo! Sytuacja ekonomiczna pracowników i pra- Alina Nowak: codawców pogarsza się z dnia na dzień. Szczególnie trudna sytuacja dotyczy mikroprzedsiębiorców, któ- Tak jest. Ja tylko… Panie marszałku, rozumiem, rzy nie mogą liczyć na rzetelną pomoc ze strony pań- natomiast zadziwiona jestem tym pytaniem posła, stwa. Polski Instytut Ekonomiczny wskazuje, że sześć który na pewno na bieżąco monitoruje to, co się dzie- na dziesięć firm notuje w połowie kwietnia spadek je na rynku pracy. przychodów, a 11% firm zgłasza, że brakuje im fun- Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o działania w za- duszy, by przetrwać miesiąc, a w najtrudniejszej sy- kresie dobrowolności składek na ubezpieczenia spo- tuacji są mikrofirmy. Przedsiębiorcy zgłaszają pro- łeczne, to chciałabym powiedzieć, że ideą systemu blemy dotyczące niewystarczającego zwolnienia z opła- ubezpieczeń społecznych jest zapewnienie ochrony Spis treści cania składek na ubezpieczenie społeczne, braku ubezpieczeniowej w postaci świadczeń pieniężnych dopłat do wynagrodzeń dla firm, które decyzją rządu z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nie- zostały pozbawione możliwości prowadzenia działal- zdolności do pracy z powodu wieku, niepełnospraw- ności gospodarczej. ności, choroby lub macierzyństwa oraz renty rodzin- Dlatego prosimy o odpowiedź na następujące py- nej w przypadku śmierci współmałżonka lub rodzi- tania. Czy rząd zamierza wprowadzić dobrowolność ca w zamian za opłaconą składkę ubezpieczeniową opłacania składek na ubezpieczenie społeczne? Czy w trakcie aktywności zawodowej. ministerstwo przygotowało pakiet osłonowy dla pra- Propozycje wprowadzenia dobrowolności objęcia cowników, którzy w związku z epidemią utracą miej- osób wykonujących pozarolniczą działalność gospo- sca pracy? Czy rząd ma szacunki, ile osób może stra- darczą ubezpieczeniami społecznymi budzą wątpli- cić pracę w związku ze spowolnieniem gospodar- wości co do ich zasadności i celowości. Rozwiązanie czym? Bardzo dziękuję. takie skutkować będzie brakiem ochrony ubezpiecze- niowej samych przedsiębiorców i członków ich rodzin oraz zatrudnionych pracowników, pozbawiając ich Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: prawa do świadczeń np. z ubezpieczenia chorobowe- go, do rent rodzinnych i do rent z tytułu niezdolności Bardzo dziękuję panu posłowi. do pracy. Proszę o udzielenie odpowiedzi panią minister Wprowadzony stan epidemii, z którym mamy do Alinę Nowak, podsekretarz stanu w Ministerstwie czynienia w dniu dzisiejszym, obrazuje, jak ważna Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. jest ochrona ubezpieczeniowa gwarantowana przez opłacanie składek. To dzisiaj zarówno z Funduszu Pracy, jak i z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracowniczych realizujemy te instrumenty, które dla Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nas wszystkich są, myślę, najważniejsze, czyli doty- Alina Nowak: czące inwestycji w ochronę miejsc pracy. Zarówno pracownicy, jak i osoby prowadzące dzia- Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Jestem za- łalność gospodarczą, którzy podlegają ubezpieczeniu dziwiona tym pytaniem czy stwierdzeniem, które tutaj chorobowemu w przypadku choroby lub konieczności padło, dotyczącym braku wsparcia dla mikroprzedsię- poddania się kwarantannie, mają zabezpieczone świad- biorców. Powiedziałabym wręcz, że mikroprzedsię- czenia z tego ubezpieczenia. Również osoby, które nie biorcy to jest ta grupa, która otrzymuje największe mogą świadczyć pracy ze względu na konieczność oso- wsparcie. Nie wiem, czy pan poseł zapoznał się z in- bistej opieki… (Gwar na sali) 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 89

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: o ok. 458 tys. w wyniku wzrostu napływu do rejestru, wzrost liczby osób bezrobotnych ogółem do 1540 tys. Przepraszam bardzo, pani minister. osób na koniec 2020 r. oraz o ok. 1612 tys. osób do Czy można prosić o przeniesienie rozmów do ku- marca 2021 r., wzrost stopy bezrobocia rejestrowa- luarów? nego do 9,2% na koniec 2020 r., oraz do 9,6% do mar- (Poseł Sławomir Nitras: Oczywiście, panie mar- ca 2021 r. Dziękuję. szałku. Przepraszamy.)

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Dziękuję bardzo, pani minister. Alina Nowak: Proszę teraz o zadanie pytania… (Poseł Dariusz Klimczak: Przepraszam, czy moż- Również osoby, które nie mogą świadczyć pracy na w trybie sprostowania?) ze względu na konieczność osobistej opieki nad dzieć- Pan poseł Dariusz Klimczak. mi w wieku do lat 8 ze względu na zamknięcie placó- Proszę bardzo. wek, żłobków, szkół, przedszkoli, mają zapewniony zasiłek opiekuńczy w związku z podleganiem ubez- pieczeniu chorobowemu. Poseł Dariusz Klimczak: Wypłata świadczeń krótkoterminowych ubezpie- czonym jest możliwa właśnie dzięki opłaceniu przez Dziękuję. te osoby składek ubezpieczeniowych, w tym przypad- Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Bar- ku składek na ubezpieczenie chorobowe, a tak jak dzo bym prosił o odpowiedź na piśmie, ponieważ wcześniej powiedziałam, wypłata świadczeń z Fun- uważam, że pomyliła pani pomoc dla mikroprzedsię- duszu Pracy i z Funduszu Gwarantowanych Świad- biorców z mikropomocą, którą pani ministerstwo im czeń Pracowniczych jest możliwa w związku z tym, oferuje. Jeżeli pani uważa, że jest ona tak wysoka, że podlegamy obowiązkowi ubezpieczenia. prosiłbym o odpowiedź na piśmie, żebym mógł to prze- Spis treści Jeżeli chodzi o instrumenty, nawiązując do dru- kazać wszystkim dalej. Dziękuję bardzo. giego pytania o to, czy ministerstwo przygotowało pakiet osłonowy dla pracowników, którzy w związku z epidemią utracą miejsca pracy, to w pierwszej ko- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: lejności chciałabym, szanowni państwo, podkreślić, jak ważna jest dla nas ochrona miejsc pracy i inwe- Dziękuję bardzo panu posłowi. stycja w miejsca pracy. Tak jak powiedziałam, jest Proszę o zadanie pytania pana posła Jarosława realizowanych szereg instrumentów, których zasad- Rzepę, Klub Parlamentarny Koalicja Polska. niczym celem jest to, aby nie doprowadzić do gwał- townego, lawinowego wzrostu bezrobocia. Szanowni Państwo! Jeszcze 3 miesiące temu, 4 mie- siące temu byliśmy krajem, w którym stopa bezrobo- Poseł Jarosław Rzepa: cia była najniższa, druga w kolejności, jeżeli chodzi Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani o poziom stopy bezrobocia w krajach Unii Europej- Minister! Szybciutko na trzy tematy. Pierwszy temat skiej. Dzisiaj ta sytuacja zmieniła się. Natomiast dzia- łania rządu są skierowane dwutorowo. Z jednej strony powinien być bardzo bliski pani minister – to sprawa koncentrujemy się na wsparciu i ochronie (Dzwonek) funduszu wsparcia płynności przedsiębiorców. O to Pol- miejsc pracy, a z drugiej strony realizujemy wsparcie skie Stronnictwo Ludowe i Koalicja Polska wnoszą. dla osób, które zatrudnienie utraciły. Pani Minister! Sytuacja pracodawców z dnia na Jak wynika z informacji, jakie są dostępne w mini- dzień się pogarsza. Pracodawcy chronią dzisiaj miej- sterstwie rodziny, bo na bieżąco monitorujemy sytuację sca pracy, ale oni za długo tego nie zdołają robić. związaną z rejestracją osób bezrobotnych, przygotowu- Chciałbym się dowiedzieć, jakie działania minister- jemy czy zostały już wprowadzone działania, które stwo, pani konkretnie, podjęło, aby to wsparcie fun- przyczynią się do zaktywizowania w szybki sposób tych duszem płynności nastąpiło. osób, które być może utracą zatrudnienie. Drugie pytanie, konkretnie odnośnie do bezrobocia. Panie Pośle! Odpowiadając na pytanie o przewi- Szanowni państwo, o ile wzrosło bezrobocie w Polsce, dywany wzrost bezrobocia, chcę powiedzieć, że zgod- ile osób zostało zarejestrowanych od momentu ogło- nie z szacowanym maksymalnym wpływem epidemii szenia stanu epidemiologicznego. Bardzo bym prosił koronawirusa na bezrobocie rejestrowane w perspek- o tę informację na piśmie. tywie najbliższych 12 miesięcy przewiduje się wzrost Rodzicom opiekującym się dziećmi do lat 8 przy- liczby osób bezrobotnych o ok. 755 tys. w stosunku sługuje zasiłek opiekuńczy. Szanowni państwo, do- do scenariusza sprzed epidemii, w tym o ok. 297 tys. staję informacje, że niektóre osoby jeszcze tych zasił- z powodu spadku, odpływu do zatrudnienia oraz ków nie otrzymały. Bardzo bym prosił… (Dzwonek) 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 90 Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Jarosław Rzepa mach tarczy, to myślę, że zabrakłoby nam dużo, dużo czasu. Nie wiem, czy pan poseł ma kontakt z przed- Czy występują jakiekolwiek opóźnienia, jeśli chodzi siębiorcami. My na bieżąco komunikujemy się z or- o wypłatę ZUS-u? ganizacjami, związkami pracodawców i mamy infor- Ostatnie pytanie. Pani minister, wiem, że Ostrów mację: tak, szanowni państwo, te instrumenty dzia- Wielkopolski leży bardzo daleko od granicy. Jutro łają. Ministerstwo rodziny w pierwszej kolejności po- będą kolejne protesty na polskich granicach. Warto dejmuje działania związane z ochroną miejsc pracy i na byłoby się tam przejechać i usłyszeć, co ci ludzie mają tym się na dzień dzisiejszy koncentrujemy. Ale oczywi- do powiedzenia. Szanowni państwo, należy odmrozić ście, panie pośle, działamy, współpracujemy z instytu- tę sprawę. Ci ludzie chcą wrócić do pracy, te dzieci cjami rynku pracy, których celem jest wsparcie tych chcą wrócić do szkół, a pani minister nie może mó- osób, które utracą zatrudnienie. Mamy zidentyfiko- wić, że musimy 15 mln chronić, a tamte osoby to wane zawody deficytowe na dzień dzisiejszy, zawody margines. Nie, ci ludzie są również Polakami i zasłu- nadwyżkowe. Wiemy, w jakim kierunku się poruszać, gują na najwyższe uznanie za to, co robią i zrobili dla żeby sprostać oczekiwaniom pracodawców. Tak że, tego miejsca. Dziękuję bardzo. panie pośle, (Dzwonek) wszystkich zachęcam do tego, żeby zapoznać się z tymi wszystkimi instrumentami, a nie mówić, że te instrumenty nie działają. One dzia- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: łają, tylko być może trzeba porozmawiać z tymi, któ- rzy z tego wsparcia skorzystali. Dziękuję. Dziękuję bardzo. Proszę teraz panią minister o udzielenie odpo- wiedzi. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję bardzo. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Jeszcze pan poseł Jarosław Rzepa. Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Alina Nowak: Poseł Jarosław Rzepa: Spis treści Panie Pośle! Odpowiadając na pana pytania, Pani Minister! Ale chyba nie do końca się zrozu- mogę powiedzieć, że od 1 do 28 kwietnia zarejestro- mieliśmy. Pytałem tak naprawdę o to… Ci przedsię- wało się 77 tys. osób bezrobotnych i odpływ z bezro- biorcy mają określone koszty. Rozumiem ochronę miejsc bocia był na poziomie 38 tys. Obserwujemy zmniej- pracy i bardzo dobrze, że takie działania się dokonują, szony odpływ z bezrobocia w związku z tym, że oso- natomiast, szanowni państwo, ci przedsiębiorcy za by nie wyrejestrowują się ze względu na podjęcie chwilę nie będą mieli żadnej płynności, jeżeli chodzi pracy. Natomiast jeszcze nie obserwujemy lawinowe- o możliwość regulowania swoich zobowiązań. Chodzi go przyrostu osób bezrobotnych. Jest to być może również o to, żeby w momencie, kiedy zostanie odmro- spowodowane tym, że osoby te są jeszcze w trakcie żona ich działalność gospodarcza, mogli oni zacząć wypowiedzenia, ale w pierwszej kolejności, myślę, że funkcjonować. Mówię o tym, żeby pomóc tym przed- jest to spowodowane tym, że te działania, które są siębiorcom właśnie w ten sposób. Natomiast nie usły- zapisane w tarczy, po prostu działają. szałem odpowiedzi na temat związany z zasiłkiem Nie wiem, czy pan prześledził całą pomoc, jaka opiekuńczym, jak również co w sprawie pracowników jest przyznana dla mikroprzedsiębiorców, małych i śred- transgranicznych. Pani minister, bardzo bym prosił nich firm. Jest np., panie pośle, taki instrument, któ- jednak o odpowiedź na to pytanie. ry jest częściowo finansowany z Europejskiego Fun- duszu Społecznego. W przypadku gdy przedsiębiorca odnotowuje spadki w wysokości 30, 50, 80%, może Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: ubiegać się o dofinansowanie, w zależności od spad- ków, o 50, 70 lub 90% minimalnego wynagrodzenia I będzie odpowiedź na piśmie, podejrzewam. na każdego pracownika, panie pośle. Myślę, że jeżeli (Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, ktoś zatrudnia 100, 200 czy 10 pracowników, to jest Pracy i Polityki Społecznej Alina Nowak: Tak.) to ogromne wsparcie i pomoc. Dlatego też proszę teraz o zadanie pytania pana Oczywiście elementem dla mikroprzedsiębiorców, posła Waldemara Andzela z Klubu Parlamentarnego dla osób samozatrudnionych są pożyczki w wysokości Prawo i Sprawiedliwość. do 5 tys. zł, które cieszą się ogromnym zainteresowa- niem wśród mikroprzedsiębiorców. Są jeszcze instru- menty działania w ramach Funduszu Gwarantowa- Poseł Waldemar Andzel: nych Świadczeń Pracowniczych. Są instrumenty pro- ponowane przez ZUS. (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) Panie Pośle! Gdybym miała tu wymieniać wszyst- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! kie instrumenty, które zostały wprowadzone w ra- 11 lutego 2020 r. obchodziliśmy Europejski Dzień 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 91

Poseł Waldemar Andzel tj. do Policji, straży pożarnej oraz Państwowego Ra- townictwa Medycznego. Numeru Alarmowego 112. W ubiegłym roku opera- Aplikacja jest kompatybilna z systemem informa- torzy numeru alarmowego zarejestrowali 22 mln zgło- tycznym CPR. Powstawała w ścisłej współpracy ze szeń. Od stycznia dostępna jest aplikacja: Alarm112, środowiskiem osób głuchych, m.in. z Polskim Związ- przeznaczona szczególnie dla osób z dysfunkcją słu- kiem Głuchych. Pierwszym etapem prac było ogło- chu i mowy. Zapewnia ona komunikację z operatorem szenie przez MSWiA w 2017 r. konkursu na aplikację za pomocą SMS-ów. Aplikacja jest powszechnie do- mobilną. Po wyłonieniu zwycięskiego projektu i prze- stępna dla posiadaczy telefonów z systemem opera- prowadzeniu odpowiednich prac dostosowawczych cyjnym Android i iOS, ze sklepem Google Play i skle- zdecydowano o przeprowadzeniu pilotażu wdrożenia pem App Store. aplikacji mobilnej, w którym uczestniczyła zamknię- Odnośnie do aplikacji mobilnej Alarm112 kieruję ta, wytypowana grupa osób głuchych. Obserwacje swe pytania do ministra spraw wewnętrznych i ad- z pilotażu służyły wypracowaniu i wdrożeniu doce- ministracji. Jaka jest aktualnie liczba zainstalowa- lowych rozwiązań. nych aplikacji dla użytkowników korzystających z sys- Panie Marszałku! Odnosząc się do statystyk do- temów operacyjnych Android oraz iOS? I drugie: Jak tyczących funkcjonowania aplikacji mobilnej, pragnę ogólnie ocenia pan minister funkcjonowanie aplikacji przedstawić następujące informacje. Od lutego do Alarm112? Dziękuję bardzo. dziś pobrano aplikację 12 838 razy. Zarejestrowanych użytkowników jest obecnie 7344. W systemie zareje- strowano dotychczas 424 zgłoszenia, z czego zasad- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nych zgłoszeń było 205. To pokazuje, że procent zgło- szeń za pomocą aplikacji, takich, które są zasadne, Dziękuję bardzo panu posłowi. jest dużo większy niż w przypadku zgłoszeń telefo- Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Minister- nicznych. Najwięcej zgłoszeń odnotowano zaraz po stwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan mi- uruchomieniu aplikacji. Policji przekazano w sumie nister Paweł Szefernaker. 125 zgłoszeń alarmowych, Państwowej Straży Pożar- nej – 22, Państwowemu Ratownictwu Medycznemu

– 36. Przytoczone powyżej liczby wskazują, że wpro- Spis treści Sekretarz Stanu w Ministerstwie wadzenie takiego alternatywnego wobec połączenia Spraw Wewnętrznych i Administracji telefonicznego sposobu komunikacji z centrum powia- Paweł Szefernaker: damiania ratunkowego było potrzebne. Przyczyniło się do udzielania pomocy osobom, które dotychczas Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aplikacja Alarm112 kontakt z numerem alarmowym mogły mieć utrudniony. Należy również zauważyć, że w przypadku użytkowni- powstała przede wszystkim z myślą o osobach głu- ków aplikacji mobilnej jest dużo mniejsza skala, tak chych i niedosłyszących. Powstała w styczniu 2020 r. jak powiedziałem, zgłoszeń niezasadnych. Głównym celem działania aplikacji jest zapewnienie Mając na uwadze zgłaszane przez środowisko osobom, które nie mogą wykonywać połączenia tele- osób głuchych postulaty związane z rozwojem tej apli- fonicznego, skutecznej formy komunikacji z operato- kacji, MSWiA pracuje obecnie nad oceną dotychcza- rami numerów alarmowych w centrach powiadamia- sowego 4-miesięcznego funkcjonowania aplikacji, za- nia ratunkowego w celu udzielenia niezbędnej pomo- równo pod względem funkcjonalnym, jak i technicz- cy w sytuacji zagrożenia zdrowia, życia, mienia, śro- nym, w celu możliwości wdrożenia nowych w jej przy- dowiska, bezpieczeństwa i porządku publicznego. padku funkcji. Dziękuję bardzo. Aplikacja mobilna wymaga rejestracji użytkowni- ka. Modułowa budowa aplikacji umożliwia wybranie za pomocą piktogramów informacji opisujących zda- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: rzenia alarmowe, wysłanie zgłoszenia do centrum powiadamiania ratunkowego oraz dwustronną komu- Dziękuję bardzo, panie ministrze. nikację za pomocą SMS-ów. Dodatkowo aplikacja Za chwilę pan poseł Waldemar Andzel zada jesz- Alarm112 pomaga określić lokalizację zdarzenia w celu cze pytanie dodatkowe. poinformowania odpowiednich ze względu na rodzaj Poprosimy pana ministra o udzielenie odpowiedzi. i miejsce zdarzenia służb ratunkowych. Wszystkie dane wskazane podczas budowania informacji o zda- rzeniu alarmowym zostają przekazane do systemu Poseł Waldemar Andzel: informatycznego CPR. Na ich podstawie następuje obsługa zgłoszenia przez operatora numerów alar- (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) mowych, który po weryfikacji i ewentualnym uzupeł- Dziękuję. nieniu danych, w przypadku gdy kontakt z osobą Dziękuję bardzo, panie ministrze, za odpowiedź. zgłaszającą jest możliwy, przekazuje dane o zdarze- Widać, że ta aplikacja Alarm112 sprawdza się, działa niu za pośrednictwem formatki do właściwych służb, bardzo dobrze i jest jak najbardziej potrzebna. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 92 Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Waldemar Andzel Polacy dzisiaj o tym dyskutują. Zastanawiają się, czy państwo ich chroni, czy państwo traktuje ich Mam jeszcze pytanie: Czy osoby z dysfunkcją słu- – przepraszam za to wyrażenie – jak stado baranów, chu i mowy zgłaszały poprzez aplikację Alarm112 które można sprzedać, oddać, przekazać komuś in- problemy związane z panującą pandemią COVID-19, nemu. Pan przy okazji jest… Gratuluję, bo dowie- np. chęć wykonania testu czy zapotrzebowanie po- działem się, że chyba 2 dni temu został pan powołany mocy w ramach odbywanej kwarantanny domowej? na stanowisko pełnomocnika rządu ds. cyberbezpie- To jest jak najbardziej na czasie, a myślę, że na pew- czeństwa. Mamy więc poczucie jako zwykli obywate- no aplikacja Alarm112 pomaga także w tym wzglę- le, że ktoś stoi na straży naszych danych, którymi dzie. Dziękuję bardzo. państwo musi dysponować i dysponuje. Ale chcieliby- śmy mieć poczucie, że traktujecie nas poważnie, że nasze dane są bezpieczne, że tych danych nie traktu- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: je się jak danych, które można przehandlować, oddać, dać komuś tylko dlatego, że ktoś ma jakiś interes. Dziękuję bardzo. Wiemy, że większość rządowa, PiS ma wielki deal do Czy pan minister jeszcze w tej kwestii zechce udzie- zrobienia. Ten deal nazywa się: przeprowadźmy wy- lić odpowiedzi? bory na siłę, za wszelką cenę, poświęćmy dane oso- bowe Polaków, dajmy im. Polacy tego nie chcą. Polacy chcą mieć poczucie, Sekretarz Stanu w Ministerstwie że ktoś dba o ich dane wrażliwe, i obserwują tę debatę, Spraw Wewnętrznych i Administracji w której samorządowcy nie chcą ich przekazać, mó- Paweł Szefernaker: wią: nie przekażemy danych. Dlaczego? Dlatego że ustawa na to nie pozwala. Prawo każe nam chronić te Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Za- dane, a nie je przekazywać. I pojawia się minister, sadniczo operatorzy numeru 112 przekierowywali rząd, PiS-owcy, chciałoby się powiedzieć, którzy mó- wszystkie tego typu zgłoszenia przychodzące na te- wią: a my za wszelką cenę damy. I daliście, przekaza- lefon 112 do sanepidu, bo to jest ta jednostka, która liście te dane. Czy Polacy sobie tego życzą? Nie. Czy Spis treści zajmuje się kwestią udzielania informacji związanych prawo na to pozwala? Nie. A dlaczego daliście? Bo po z epidemią. Nie było możliwości zgłoszenia, ponieważ prostu macie interes polityczny. Przehandlowaliście nie ma takiej możliwości zgłoszenia tego przez apli- – minister, sługa, ktoś, kto służy, rząd, który powinien kację. Tak samo przy okazji numeru 112 chodziło Dzwonek o to, żeby nie blokować linii numeru 112 osobom, Polakom pomagać – dane Polaków ( ) za in- które potrzebują skorzystać z niego w celu ratowania teres polityczny. Czy to jest w interesie Polaków? Czy życia. Dlatego też co do zasady CPR-y nie zajmowały to jest w interesie państwa polskiego? Czy to jest się informowaniem dotyczącym pandemii, tylko prze- w interesie Kowalskiego, który chciałby mieć poczu- kierowywały do uprawnionej instytucji. Dziękuję cie bezpieczeństwa, panie ministrze? bardzo. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. Proszę o udzielenie odpowiedzi ministra cyfryza- Pytania w sprawie przekazania przez Minister- cji pana Marka Zagórskiego. stwo Cyfryzacji danych z rejestru PESEL Poczcie Polskiej będą zadawali panowie posłowie Sławomir Minister Cyfryzacji Nitras i Arkadiusz Marchewka z Klubu Parlamen- Marek Zagórski: tarnego Koalicja Obywatelska. Proszę bardzo, panie pośle. Panie Marszałku! Panie Pośle! Wysoka Izbo! Dzię- kuję za gratulacje. Mam nadzieję, że będziemy razem Poseł Sławomir Nitras: dbać o cyberbezpieczeństwo Polaków. (Poseł Sławomir Nitras: Moje pytanie jest troską.) Dziękuję, panie marszałku. Myślę, że w tej sprawie nie powinno być sporu, że Panie Ministrze! Chciałbym, żeby pan wczuł się cyberbezpieczeństwo jest kwestią kluczową, zwłasz- w sytuację, w jakiej jestem. Ja nie jestem w tej chwi- cza w tym czasie, w którym jesteśmy, kiedy nasze li posłem. Jestem zwykłym obywatelem. Jestem oby- życie jest uzależnione od tego, jak funkcjonuje sieć watelem, który ma PESEL. W bazie PESEL jest wpi- Internet, jak funkcjonują systemy państwowe i jak sane moje imię i nazwisko, mój adres, jest wpisane, są chronione dane Polaków. Chcę powiedzieć, że ab- ile mam dzieci, kto jest moją żoną, jacy są moi rodzi- solutnie niedopuszczalne jest to, co pan poseł powie- ce, znajdują się jeszcze inne dane, które tam są. Pan dział: że przehandlowaliśmy dane Polaków. Niczego to wie lepiej niż ja. nie przehandlowaliśmy. To po pierwsze. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 93

Minister Cyfryzacji Marek Zagórski Poseł Arkadiusz Marchewka:

Po drugie, chcę powiedzieć, że jeśli chodzi o ten Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! temat, o który pan pyta, minister cyfryzacji przeka- Wybory kopertowe są ogromnym zagrożeniem, bo zał dane Poczcie Polskiej, podkreślam: Poczcie Pol- jest duże zagrożenie, że te dane zostaną przez kogoś skiej, a więc instytucji zaufania, instytucji, która na wykorzystane, jest duże ryzyko, że nie będzie tajności co dzień przechowuje informacje wrażliwe, przeka- głosowania, więc generalnie można powiedzieć, że zuje informacje wrażliwe i dane Polaków. My tego nie wybory kopertowe to robienie jednej wielkiej farsy. przekazujemy byle komu, jeżeli już cokolwiek przeka- Dlatego też trzeba podejmować takie działania, któ- zujemy. Wszyscy to przekazujemy, wysyłając nasze re umożliwią ochronę danych obywateli. A trzeba listy, do poczty, do instytucji zaufania. Chciałbym powiedzieć wprost, że dziś dane osobowe są najdroż- więc, żebyśmy mówili o tym, że nastąpiło przekaza- szą walutą i na pewno jest wiele takich osób, które nie danych do instytucji, która jest ważnym elemen- mają niecne cele i będą chciały takie dane przejąć. tem w systemie funkcjonowania państwa, gdzie funk- A więc kluczowe jest dbanie o bezpieczeństwo danych. cjonują funkcjonariusze publicznej poczty, instytucji, Jeśli słyszymy, że nawet przykładowe karty do głoso- która zatrudnia blisko 85 tys. pracowników i na co wania już znajdują się w niepożądanych rękach i gdzieś dzień realizuje swoją misję, dbając o bezpieczeństwo wyciekają, to co mają Polacy pomyśleć o bezpieczeń- informacji, które jej powierzamy. stwie ich danych? Przekazanie tych danych, o których pan poseł mówił, Panie ministrze, w jaki sposób zadbaliście jako nastąpiło na mocy art. 97 ustawy z dnia 16 kwietnia ministerstwo o to, żeby dane były bezpieczne, żeby 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związ- nie zostały wykorzystane do niecnych celów przez ku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, któ- osoby niepożądane? (Dzwonek) Bo przecież ktoś, kto ra weszła w życie w dniu 18 kwietnia 2020 r. Ustawo- będzie sporządzał pakiety wyborcze, musi przygoto- dawca zobligował ministra cyfryzacji do przekazania wać 30 mln tych pakietów. A więc nie będzie tego w terminie 2 dni od dnia złożenia wniosku przez robił jeden człowiek, tylko będzie to robiła duża gru- operatora pocztowego, czyli Pocztę Polską, danych pa i dane będą mogły sprawdzać różne osoby. Jak z rejestru PESEL, jeśli te dane są potrzebne do re- zadbaliście w takim razie o bezpieczeństwo i jaką Spis treści alizacji zadań związanych z organizacją wyborów gwarancję dajecie, że te dane nie zostaną wykorzy- prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Przepis ten stane w złych celach? Dziękuję. wszedł w życie w dniu następującym po dniu ogłosze- nia ustawy. Poczta Polska zwróciła się z wnioskiem elektronicznym o przekazanie danych do 20 kwietnia Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: i takie dane uzyskała, ale nie uzyskała wszystkich Dziękuję bardzo. danych, jak to pan poseł powiedział. Może pan być Proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi. spokojny o swoje dzieci. Zostały jej przekazane dane dotyczące adresów zameldowania, numeru PESEL, imion i nazwiska, czyli dane, które mogą posłużyć do Minister Cyfryzacji lepszego zorganizowania wyborów. Marek Zagórski: Warto też zaznaczyć, że to przekazanie – przy uwzględnieniu tej troski, o której pan poseł mówił, Panie Marszałku! Panie Pośle! Przede wszystkim troski o bezpieczeństwo danych – dotyczyło instytu- trzeba powiedzieć, że dane, o których mówimy, za- cji, która tymi danymi na co dzień operuje, a więc warte w rejestrze PESEL, nie są danymi tożsamymi instytucji, która ma stały dostęp do danych PESEL z danymi z rejestru i ze spisu wyborców i nie będą w trybie teletransmisji. Ten dostęp zresztą posiada od służyły bezpośrednio do przygotowania czynności 2014 r. Zostało to wydane na podstawie decyzji mini- wyborczych. One służą tylko do przygotowań logi- stra spraw wewnętrznych właśnie z 2014 r. W tym stycznych. Te dane pozostaną w Poczcie Polskiej. czasie rządziła m.in. Platforma Obywatelska. Wtedy Zostały one przekazane Poczcie Polskiej w procedu- przesłanką zasadniczą było to, tak samo jak dzi- rze, która jest do tego przewidziana. Dane zostały siaj, że do poczty mamy zaufanie, dlatego że spełnia zaszyfrowane, przekazane na zaszyfrowanym dysku, wszystkie wymagania i dotrzymuje staranności, jeśli zostały przewiezione specjalnym konwojem do Pocz- chodzi o bezpieczeństwo danych, które jej powierza- ty Polskiej. Poczta jest zobowiązana przez ministra my. Dziękuję bardzo. cyfryzacji do ich usunięcia w momencie, kiedy prze- stanie być realizowany cel. Ponadto, jeszcze raz to podkreślę, przekazujemy Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: te dane instytucji zaufania publicznego, w związku z tym warto o tym pamiętać. I wreszcie, co jest istot- Dziękuję bardzo panu ministrowi. ne, każdego przedsiębiorcę i każdą instytucję obowią- Pytanie teraz zada pan poseł Arkadiusz Mar- zują przepisy rozporządzenia o ochronie danych oso- chewka. bowych, ustawy o ochronie danych osobowych, które 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 94 Pytania w sprawach bieżących.

Minister Cyfryzacji Marek Zagórski Poseł Marcin Kierwiński:

nakładają bardzo wysokie sankcje za ewentualne Dziękuję bardzo. niedotrzymanie, niedopełnienie obowiązków związa- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! nych z przetwarzaniem danych i z ich zabezpiecze- Bardzo żałuję, że nie ma na tej sali pana premiera niem. W związku z tym gdyby tak się zdarzyło, że Morawieckiego, że nie przyszedł odpowiedzieć na to Poczta Polska nie zapewniłaby bezpieczeństwa da- pytanie. Właściwie nie dlatego, że nie odpowie mi na nych osobowych, nieważne, w jakim trybie przeka- pytanie, tylko dlatego, że chciałem osobiście przeka- zanych, czy to danych, które przekazał minister cy- zać panu premierowi Morawieckiemu, dla jego dobra, fryzacji na podstawie art. 99 ustawy z dnia 16 kwiet- pewne ostrzeżenie. Myślę, że pan premier Morawiec- nia 2020 r., czy też w trybie teletransmisji, w ramach ki powinien wiedzieć, że wszyscy jego ministrowie którego – jeszcze raz podkreślam – Poczta Polska uciekają od decyzji, które pan premier w sprawie wy- cały czas ma dostęp do danych dużo szerszych, bo borów podpisał. Tak że na koniec jedynym odpowie- wszystkich danych zawartych w rejestrze PESEL, dzialnym za łamanie prawa, łamanie konstytucji czy też jakichkolwiek innych danych osobowych, któ- będzie pan premier Morawiecki. Proszę, panie mini- re Poczta Polska otrzymuje z jakichkolwiek innych strze, przekazać panu premierowi, że na sam koniec źródeł, i gdyby doszło do naruszenia ochrony tych tylko on będzie siedział na ławie oskarżonych za to, danych, naruszenia przepisów o ochronie danych co teraz wyprawia. osobowych, Urząd Ochrony Danych Osobowych za- Proces wyborczy w Polsce regulują konstytucja wsze może to, po pierwsze, skontrolować, a gdyby oraz ustawy. Zawsze był to proces, który był transpa- stwierdził, że doszło do jakiegoś naruszenia, to są rentny, niezależny, proces, do którego Polacy mieli przewidziane z tego tytułu bardzo wysokie sankcje, zaufanie. Dziś konstytucję, ustawy zastąpiono dwo- o których rozmawialiśmy m.in. wtedy, kiedy wdra- ma decyzjami pana premiera Morawieckiego: jedną żaliśmy RODO w Polsce. Mówimy o sankcjach mak- w stosunku do Polskiej Wytwórni Papierów Warto- symalnie do 20 mln euro, a więc naprawdę bardzo ściowych, drugą w stosunku do Poczty Polskiej. Dziś dużych. Ale też chcę powiedzieć, że w całej znanej mi te instytucje i pan Morawiecki mają organizować Spis treści historii nie przypominam sobie naruszeń w zakresie w Polsce wybory. ochrony danych powierzonych Poczcie Polskiej, a na Mamy pytania do pana premiera Morawieckiego pewno tego, żeby one dotyczyły jakiejś dużej skali. dotyczące tego procesu, za który, tak jak powiedzia- Dziękuję bardzo. łem, prędzej czy później przyjdzie mu odpowiedzieć. Jakie są koszty tej operacji? Czy podpisane zostały już umowy, czy wszystko to, co się dzieje, jest bez- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: prawne? Czy pan premier Morawiecki zdaje sobie sprawę, że proces, który uruchomił tymi dwoma de- Dziękuję bardzo panu ministrowi. cyzjami, prowadzi do tego, że karty do głosowania, Pytanie zada pan poseł Jarosław Gonciarz, Prawo karty wyborcze możemy już obejrzeć w Internecie? i Sprawiedliwość, skierowane do ministra cyfryzacji, Niedługo będziemy mogli je kupić na Allegro. Taki w sprawie uruchomienia projektu „Zdalna szkoła”. proces państwo zafundowaliście. Czy pan premier (Poruszenie na sali) Morawiecki potrafi odpowiedzieć, jak będzie zabez- Zanim dowiemy się o projekcie „Zdalna szkoła”, pieczony ten proces? Czy pan premier Morawiecki musi zadziałać zdalny Sejm. potrafi odpowiedzieć, jaka firma drukuje te karty Może, żeby nie tracić czasu, a widzę, że są na sali wyborcze? Czy wreszcie pan premier potrafi odpowie- panowie posłowie Marcin Kierwiński… dzieć, kto zabezpiecza to, czy ta firma (Dzwonek) nie (Poseł Sławomir Nitras: Tylko że nie ma posła wydrukuje ich 10 tys. więcej, aby rozdać to zaprzy- Kropiwnickiego, który zadaje dodatkowe pytania.) jaźnionym kolegom, może kolegom kogoś z rządu? W takim razie, jeżeli nie ma woli ze strony panów Czy na te pytania znacie państwo odpowiedzi? Panie posłów… (Poruszenie na sali) ministrze, ja wiem, że to nie do pana, ale to ostrze- Głos z sali ( : Panie marszałku, dosłownie minuta.) żenie proszę przekazać panu premierowi Morawiec- Okej, może w tym czasie uzyskamy połączenie kiemu, bo sprawa jest bardzo poważna. z panem posłem Gonciarzem, a jeżeli nie, to poproszę pana posła Kierwińskiego. (Poseł Sławomir Nitras: Panie marszałku, może- my zacząć.) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: W takim razie przystępujemy do zadania pytania przez pana posła Marcina Kierwińskiego. Dziękuję bardzo. Kolejni panowie posłowie zameldują się w kolej- Odpowiedzi na to pytanie udzieli sekretarz stanu ności na sali. w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan minister Proszę bardzo, panie pośle, o zadanie pytania. Paweł Szrot. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 95

Sekretarz Stanu warunkiem że są celowościowo związane z przeciw- w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów działaniem COVID-19, co jak wykazano w przypad- Paweł Szrot: ku obu analizowanych decyzji, bezsprzecznie ma miejsce. Proszę wybaczyć, ale nie jest chyba możliwe prze- Fakt, że ustawa o szczególnych zasadach przepro- mawianie w ten sposób, przynajmniej dla mnie… wadzania wyborów powszechnych nie weszła jeszcze (Poseł Marcin Kierwiński: Rozumiemy.) w życie, jest argumentem właściwie potwierdzającym Nigdy nie przemawiałem w maseczce, więc zacho- zasadność wydania przez prezesa Rady Ministrów wujemy dystans społeczny, jak rozumiem. obu analizowanych decyzji. Gdyby bowiem określone Panie Pośle! Panowie Posłowie! Panie Marszałku! w nich czynności przygotowawcze, organizacyjno-tech- Ja w swojej wypowiedzi chciałbym się skoncentrować niczne rozpoczęły się dopiero po dniu wejścia w życie na aspekcie formalnym, na podstawie prawnej, która ustawy, istniałoby ryzyko niemożliwości wykonania jest podstawą wydania tych decyzji, które wskazał pan przepisanych prawem terminów. minister. Za tzw. ostrzeżenie bardzo dziękuję, z pew- (Poseł Sławomir Nitras: A jak nie wejdzie w życie, nością je przekażę, jakkolwiek by je traktować. Acz- to co?) kolwiek podkreślam: Pan premier działa z pełną od- Na razie zakładamy, że wejdzie w życie, panie powiedzialnością, ze znajomością przepisów prawa, pośle. których oczywiście jest sam współautorem, i z ich (Poseł Sławomir Nitras: Ale pan za Sejm decy- poszanowaniem. duje?) Co do przepisów, to jeśli chodzi o możliwość wyda- Nie, Sejm jest suwerenny. Liczymy na odpowie- nia przez prezesa Rady Ministrów, na podstawie art. 11 dzialną decyzję obu izb parlamentu. ust. 2, w związku z art. 11 ust. 2a ustawy o szczegól- nych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, polece- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nia Poczcie Polskiej SA oraz Polskiej Wytwórni Papie- rów Wartościowych Spółka Akcyjna, chciałbym wska- Panie ministrze, proszę odpowiadać na pytanie, zać w kontekście uzasadnienia to, co następuje. które zadał pan poseł Kierwiński. Na dodatkowe py- Ta specustawa określa zasady i tryb zapobiegania tania przyjdzie czas. Spis treści oraz zwalczania zakażenia i rozprzestrzeniania się COVID-19, w tym zasady i tryb podejmowania dzia- łań przeciwepidemicznych, w szczególności zadania Sekretarz Stanu organów administracji publicznej w zakresie zapobie- w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów gania oraz zwalczania COVID-19, czyli w swoim za- Paweł Szrot: łożeniu ma mieć zastosowanie we wszystkich sytu- acjach, w których dany rodzaj aktywności, także Dziękuję za zwrócenie uwagi panu posłowi Ni- społecznej, obywatelskiej, politycznej czy administra- trasowi… cyjnej, może powodować, nawet jedynie potencjalnie, (Poseł Sławomir Nitras: Gorzej, jak Sejm nie nawet jedynie w jakimś niewielkim stopniu, wzrost przyjmie.) zagrożenia epidemicznego. Przeprowadzanie wybo- rów na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 r. w trybie korespondencyjnym, a nie w trybie tradycyj- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nym, czyli w lokalach wyborczych, w trybie podsta- wowym, w sposób niepowodujący żadnych wątpliwo- Ja nie zwracałem uwagi panu posłowi Nitrasowi, ści wpływa na ograniczenie możliwości zachorowań tylko prosiłem pana ministra, żeby odpowiadał na na COVID-19 lub też ich skutków na terytorium pytanie pana posła Kierwińskiego. Rzeczypospolitej Polskiej. To jest fakt. Trudno powie- dzieć, w jakim stopniu, czy w niewielkim, czy w istot- nym. Natomiast ograniczenie w ten sposób rozprze- Sekretarz Stanu strzeniania się tego wirusa jest oczywiste. Tym sa- w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów mym wszelkie działania podejmowane przez prezesa Paweł Szrot: Rady Ministrów, także w formie wydawania decyzji administracyjnych na podstawie art. 11 ust. 2 specusta- Panie marszałku, kończę już. wy, które przyczyniają się do zapewnienia kadrowych Polecenia wydane przez prezesa Rady Ministrów i technicznych, i organizacyjnych narzędzi do prze- w obu analizowanych decyzjach należy ocenić jako prowadzenia wyborów korespondencyjnych, są działa- konieczne i jednocześnie niezbędne w celu skutecz- niami bezpośrednio związanymi z przeciwdziała- nego przeciwdziałania COVID-19. Stan epidemii nie- niem COVID-19. Brzmienie art. 11 ust. 2 specustawy wątpliwie uzasadnia bowiem skorzystanie z wprowa- nie ogranicza prezesa Rady Ministrów co do zakresu dzonej w specustawie możliwości interwencji admini- wydawanych poleceń. Mogą one dotyczyć właściwie stracyjnej prezesa Rady Ministrów do zapewnienia wszystkich zagadnień i dowolnych podmiotów, pod techniczno-organizacyjnych aspektów przeprowadze- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 96 Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Kancelarii Przecież nikt tego nie kontroluje w oparciu o te Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot decyzje. Te decyzje nie mają żadnej podstawy. Proszę o odpowiedź, kto za to odpowiada, kto będzie przy- nia wyborów prezydenta RP w trybie koresponden- gotowywał te pakiety wyborcze. Dziękuję bardzo. cyjnym. Panie Pośle! Jeśli chodzi o pytania szczegółowe, które pan zadał, co do firmy kontrahenta, co do kosz- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: tów, co do zabezpieczeń, udzielimy odpowiedzi na piśmie. Ja tylko podkreślam, że ta sprawa, którą pan Dziękuję bardzo panu posłowi. przytoczył, czyli pokazanie na konferencji prasowej Odpowiedzi udzieli, tak samo jak poprzednio, pan kopii karty wyborczej, jest przedmiotem naszych wy- minister Paweł Szrot. jaśnień i ustaleń. Dziękuję bardzo. (Dzwonek) (Poseł Marcin Kierwiński: Tylko pytanie, czy to jedyna karta.) Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Panie Marszałku! Panie Pośle! Przez długie mi- nuty mówiłem o podstawie prawnej, która była pod- Dziękuję bardzo panu ministrowi. stawą wydania przez premiera tych decyzji, i uzasad- Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Rober- niałem merytorycznie i faktycznie zastosowanie tej, ta Kropiwnickiego, Koalicja Obywatelska. a nie innej podstawy prawnej. (Poseł Robert Kropiwnicki: Ale nie to głosowanie.) Bardzo mi przykro, że pan poseł nie raczył uwa- Poseł Robert Kropiwnicki: żać i przyjąć tej informacji. Jeśli chodzi o koszty, jeśli chodzi o podmioty real- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Patrzę na to na- nie wykonujące te zadania, nic nie będzie ukrywane. Spis treści prawdę z wielkim przerażeniem, ponieważ wydawa- Zapewniam, że nic nie będzie ukrywane, wszystko ło nam się, że żyjemy jeszcze w państwie prawa, że będzie dostępne w publicznej wiadomości, w tym do obowiązuje konstytucja, która mówi o tym, że każda wiadomości parlamentarzystów. Sugestie, jakoby w tej władza może działać w granicach i na podstawie pra- kopercie miały się znaleźć ulotki wyborcze, uważam wa. A tymczasem premier wydaje decyzje, które nie za niesmaczne i takie, które nie powinny mieć miejsca mają żadnej podstawy i dotyczą organizacji wyborów, w tej Izbie parlamentu. Dziękuję bardzo. do których premier nie ma żadnych kompetencji. Wy- (Poseł Robert Kropiwnicki: Ale kto to kontroluje?) bory organizuje się na podstawie konstytucji i Ko- deksu wyborczego, a nie na podstawie decyzji premie- ra. Premier w oparciu o taką decyzję może równie Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: dobrze wydać polecenie wydrukowania kulek wybor- czych i kulkami wyborczymi będziecie sobie głoso- Dziękuję bardzo. Otrzymaliśmy informację, że już na łączach jest wać. Przecież to jest jedna wielka fikcja i oszustwo. pan poseł Jarosław Gonciarz, zatem prosimy go o za- To jest przygotowanie machlojki wyborczej. Będzie- danie pytania. cie oszukiwać Polaków, że to są jakieś wybory, a to jest zwykłe oszustwo. Dlatego pytam o to, kto będzie przygotowywał te Poseł Jarosław Gonciarz: karty, kto będzie je kopertował (Dzwonek), kto będzie przygotowywał te pakiety wyborcze, za jakie kwoty. (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) Zwrócę uwagę, że na podstawie tej samej ustawy cho- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! wacie państwo zleceniobiorców, kwoty, za jakie będą Ministerstwo Cyfryzacji uruchomiło 1 kwietnia pro- to robić, i to, kto będzie to robił. Normalnie robią to jekt „Zdalna szkoła”, na który zostało przeznaczo- obwodowe komisje wyborcze, jest to pod ścisłym nad- nych 186 mln zł – na zakup komputerów dla najbar- zorem społecznym. A teraz nie wiadomo, kto druku- dziej potrzebujących dzieci i nauczycieli. Przygoto- je, gdzie drukuje, za ile. wany projekt jest odpowiedzią na bieżące potrzeby (Poseł Marcin Kierwiński: I dla kogo?) uczniów oraz nauczycieli związane przede wszystkim To wszystko powinno być transparentne, Polacy z wprowadzeniem stanu epidemii na obszarze Rze- muszą się o tym dowiedzieć. Co będzie w tych pakie- czypospolitej Polskiej. Dzięki niemu skutecznie uda- tach? A jak w tych pakietach będą ulotki wyborcze je się także przeciwdziałać wykluczeniu cyfrowemu. i jakieś inne materiały, które tam nie powinny być, W związku z bardzo pozytywnym odbiorem projektu to kto za to będzie odpowiadał? „Zdalna szkoła” pragnę zapytać pana ministra o to, (Poseł Sławomir Nitras: Listy.) ile gmin i powiatów złożyło już wniosek o dofinanso- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 97

Poseł Jarosław Gonciarz fikowanymi. Warunkiem przekazania środków jest oczywiście zawarcie umowy. To jest proces trochę wanie, kiedy gminy i powiaty otrzymają to dofinan- dłuższy niż rozpatrywanie wniosków, bo wymaga sowanie oraz czy może zdarzyć się sytuacja, że dla potwierdzenia tej umowy i podpisania przez gminę niektórych jednostek samorządu terytorialnego za- czy powiat, odesłania tego do Centrum Projektów braknie środków wsparcia. Dziękuję. Polska Cyfrowa. Ale to już się dzieje i bardzo szybko po zawarciu tej umowy są przekazywane środki. Tych środków do tej pory zostało wypłaconych Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: 30 mln zł dla prawie 500 jednostek samorządu tery- torialnego, ale jeszcze raz podkreślam, że zakupy są Dziękuję bardzo. realizowane wcześniej, ze środków własnych gminy, Proszę o udzielenie odpowiedzi pana Marka Za- one są refundowane. Z naszych informacji wynika, że górskiego, ministra cyfryzacji. na te 2710 gmin i powiatów, które złożyły wnioski, zdecydowana większość dokonała zakupów, nie cze- kając na środki, które im zostaną przekazane. Dzię- Minister Cyfryzacji kuję bardzo. (Oklaski) Marek Zagórski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Rze- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: czywiście program „Zdalna szkoła” został pomyślany przez nas jako program interwencyjny polegający na Dziękuję bardzo. tym, żeby w tej trudnej sytuacji, w której wszyscy Dodatkowe pytanie zada pan poseł Gonciarz. się znaleźliśmy i która wymagała podjęcia niestandar- dowych działań, jeśli chodzi o edukację, pomóc zwłasz- cza tym uczniom i tym nauczycielom, w przypadku Poseł Jarosław Gonciarz: których albo w ogóle nie ma dostępu do komputerów, albo ten dostęp, zwłaszcza w rodzinach wielodziet- (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) nych, był utrudniony, dlatego że sytuacja, w której Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ten program Spis treści w domu był jeden komputer, a kilka osób musiało jest realnym wsparciem uczniów, którzy borykają się z niego korzystać, rzeczywiście była problematyczna. z wykluczeniem cyfrowym, dlatego uważam, że pro- Stąd taka inicjatywa. gram ten daje nam na przyszłość dobrą okazję do 186 mln z programu PO PC pojawiło się wskutek poznania potrzeb sprzętowych uczniów oraz rozezna- przesunięcia i rezygnacji z niektórych innych waż- nia sposobu zdalnej edukacji poprzez cyfrowe progra- nych zadań, które były dla nas oczywiście pierwotnie my edukacyjne. Czy po zakończeniu programu „Zdalna istotne, takich jak choćby budowa sieci hotspotów szkoła”, po zakończeniu epidemii Ministerstwo Cyfry- w gminach. Niemniej jednak uznaliśmy, że w tej sy- zacji bądź ministerstwo edukacji wspólnie z Minister- tuacji to jest dużo bardziej istotna sprawa. stwem Cyfryzacji będzie chciało wykorzystać tę wie- Projekt został rzeczywiście tak przygotowany, żeby dzę do pogłębienia rozwoju edukacji cyfrowej wśród każda jednostka samorządu terytorialnego, o ile tylko uczniów? Dziękuję. o to wystąpi, dostała kwotę, która została obliczona w zależności od liczby uczniów w danej jednostce sa- morządu terytorialnego. Wysokość dofinansowania Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: wynosiła 35–100 tys. zł. Wczoraj na 2790 uprawnionych samorządów wnioski złożyło 2710 gmin i powiatów, Dziękuję bardzo. czyli można powiedzieć, że praktycznie wszyscy. Są ta- Prosimy pana ministra. kie przypadki, zwłaszcza powiaty, gdzie nie są prowa- dzone szkoły. W związku z tym w tych sytuacjach praw- dopodobnie nie został ten wniosek złożony. Minister Cyfryzacji Natomiast ważne i warte podkreślenia jest to, Marek Zagórski: że program został uruchomiony przez nas formal- nie 1 kwietnia, natomiast kwalifikowane są wszyst- Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Panie Pośle! Chcę kie wydatki poniesione na ten cel, czyli na kompute- powiedzieć, że rzeczywiście sytuacja, w której się zna- ry, na oprogramowanie i na ewentualny zakup dostę- leźliśmy, jest sytuacją nadzwyczajną. Chcę też powie- pu do Internetu, poniesione od 16 marca, czyli od dzieć, że od kilku lat przygotowywaliśmy i prowadzi- momentu kiedy zostały zawieszone zajęcia w szko- liśmy proces modernizacji polskiej szkoły, chociażby łach. W związku z tym będą kwalifikowane także te przez takie programy, jak „Aktywna tablica” czy bu- wydatki, które nastąpiły przed dniem złożenia wnio- dowa Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, która ma sku, czyli wniosek mógł być złożony, powiedzmy, zapewnić dostęp do szybkiego Internetu wszystkim 15 kwietnia. Jeżeli wydatki zostały poniesione 30 mar- szkołom w Polsce. Ten projekt jest cały czas realizo- ca czy 2 kwietnia, one także będą wydatkami kwali- wany, pomimo obiektywnych dzisiaj utrudnień. War- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 98 Pytania w sprawach bieżących.

Minister Cyfryzacji Marek Zagórski zania mające na celu ochronę miejsc pracy, co jest kluczowe dla stabilizacji w polskich rodzinach, mam to też powiedzieć, że szykowaliśmy cyfrową transfor- pytania do pani minister. mację szkoły do prowadzenia zajęć z wykorzystaniem Jaka liczba wniosków została do tej pory złożona narzędzi cyfrowych w szkole, a nie w domu, więc przez przedsiębiorców w związku z ochroną miejsc wymagało to zmiany naszego podejścia, natomiast pracy? Ile tych wniosków zostało zrealizowanych i na na pewno te doświadczenia, które mamy w tej chwi- jaką kwotę? Pani minister, muszę też zadać pytanie li, będziemy wykorzystywać do tego, żeby proces związane z funkcjonowaniem powiatowych urzędów transformacji cyfrowej szkoły kontynuować. pracy. Czy prawdą jest, że w niektórych powiatowych To, co mogę potwierdzić, to mogę potwierdzić, że urzędach pracy rozpatrywanie tych wniosków spoty- na pewno, i to też jest doświadczenie, które mamy ka się z pewnymi trudnościami? Są one rozpatrywa- w tej chwili, w tym krótkim czasie nastąpiło przy- ne bądź w dłuższym okresie, bądź to w liczbie bardzo spieszenie zdobywania umiejętności korzystania z na- znikomej, mówię tu o przykładach wniosków mi- rzędzi cyfrowych przez nauczycieli i uczniów, na pew- kroprzedsiębiorców, gdzie w powiatowym urzędzie no poprawiona została infrastruktura, chociażby ta- pracy w Gdańsku do tej pory prawdopodobnie rozpa- kiej bardzo ważnej platformy, jak e-podręczniki, trzono zaledwie 11% wniosków, w powiatowym urzę- która uzyskała dużo większą wydajność i możliwość dzie pracy w Łodzi rozpatrzono niecałe 12% wnio- obsłużenia dużo większej liczby uczniów, na pewno sków i co jest dosyć zaskakujące, w Warszawie roz- też uporządkowany został dostęp do różnego rodzaju patrzono takich wniosków zaledwie 6%. Z czym to e-zasobów poza platformą e-podręczniki. Mogę po- jest związane? Nie chciałbym wierzyć w to, że jest to wiedzieć, że zdalne lekcje, czyli taki portal na gov.pl, działanie celowe, bardziej chciałbym wierzyć, że jest który dedykowaliśmy uczniom i nauczycielom, w cią- to związane z trudnościami organizacyjnymi i pro- gu tego jednego miesiąca odwiedzono 42 mln razy, co blemami w funkcjonowaniu powiatowych urzędów znaczy, że jest bardzo duże zainteresowanie. Będzie- pracy. Ale bardzo bym prosił panią minister o infor- my też kontynuować doposażanie szkół. Przewidzie- macje. Dziękuję serdecznie. (Oklaski) liśmy na to środki i możliwość zwiększenia dotacji dla operatora OSE o 50 mln jeszcze w tym roku, co Spis treści być może przełoży się, razem z oszczędnościami, któ- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: re w tej chwili weryfikujemy, na dodatkowe narzędzie, takie jak program „Zdalna szkoła”, czyli być może Dziękuję bardzo. jeszcze będziemy mieli możliwość, zdecydujemy o tym Odpowiedzi udzieli minister rodziny, pracy i poli- w najbliższych dniach, dodatkowego doposażenia tyki społecznej pani Marlena Maląg. szkół, ale o tym oczywiście poinformujemy, jak będzie to w 100% pewne. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Marlena Magdalena Maląg:

Dziękuję bardzo panu ministrowi. Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wspar- Pytanie będą zadawali państwo posłowie Krzysz- cie dla polskich rodzin, wsparcie dla polskich przed- tof Sobolewski i Joanna Borowiak z Klubu Parla- siębiorców, co jest zawarte w naszej tarczy antykry- mentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Jest to py- zysowej, to przede wszystkim ochrona miejsc pracy. tanie w sprawie efektów działania przygotowanej przez Ochrona miejsc pracy jest dla nas priorytetem, bo za rząd tarczy antykryzysowej w zakresie ochrony miejsc tymi miejscami pracy stoją konkretne rodziny, kon- pracy w związku z pandemią koronawirusa i zagroże- kretne ludzkie sprawy. I od samego początku, a mo- niem negatywnymi skutkami gospodarczymi. żemy powiedzieć dzisiaj, 30 kwietnia, że już właści- Proszę bardzo, panie pośle. wie miesiąc, realizujemy program wsparcia związa- ny z sytuacją kryzysową spowodowaną pandemią, w jakiej jesteśmy. Poseł Krzysztof Sobolewski: Odpowiadając na pytania pana posła – bardzo się cieszę, że one tutaj padły – również dotyczące powia- Dziękuję. towych urzędów pracy, ja jeszcze rozszerzę to o wo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! jewódzkie urzędy pracy, zadania te są realizowane W związku z wprowadzeniem przez rząd Prawa i Spra- przez jednostki samorządu, powiatowe urzędy pracy wiedliwości pakietu rozwiązań zawartych w tarczy i wojewódzkie urzędy pracy. My jako rząd zarówno antykryzysowej zawierającej instrumenty chroniące zabezpieczamy środki na ochronę tych miejsc pracy, i wspierające polskich przedsiębiorców przed skutka- jak i przekazujemy do powiatowych i wojewódzkich mi gospodarczymi pandemii koronawirusa i w związ- urzędów pracy środki na obsługę tego zadania, 0,5% ku z tym, że pakiet ten zawiera szczegółowe rozwią- od kwoty tych wniosków, które są właśnie w danej 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 99

Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zadanie będzie realizowane bardzo sprawnie. Jeśli Marlena Magdalena Maląg chodzi o środki, które zostały przeznaczone, już wy- płacone na postojowe, czyli realizowane z Funduszu jednostce realizowane, dlatego że zdajemy sobie spra- Pracy przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, to zo- wę z tego, że priorytetem jest to, aby ludzie nie tra- stała wypłacona kwota 352 886 820 zł na 176 tys. cili pracy, aby ochronić miejsca pracy, a więc aby te 298 tys. wniosków. urzędy sprawnie działały. Spotykamy się, właściwie Podsumowując, łączna kwota na ochronę miejsc można powiedzieć, że każdego dnia, z wojewódzkimi pracy na chwilę obecną to prawie 3 mld zł przekaza- urzędami pracy, wymieniając informacje, a z powia- ne przez rząd plus środki na obsługę tego zadania towymi urzędami pracy były poprzez wojewodów przez powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy. Dlate- konferencje, ale także przez konwenty tych powiato- go z tej mównicy sejmowej proszę też państwa samo- wych urzędów pracy. rządowców, bo jeśli chodzi o powiatowe urzędy pracy Realizacja wygląda następująco: wniosków na ochro- i wojewódzkie, to jest to w państwa gestii, spotykali- nę miejsc pracy zostało złożonych 2 557 554, a więc kon- śmy się, rozmawialiśmy, aby wesprzeć. My zabezpie- kretne rodziny, konkretni pracownicy stoją za tymi czamy środki, po państwa stronie jest organizacja, wnioskami. A więc nam, rządowi Prawa i Sprawie- tak aby przedsiębiorca, a za konkretnym przedsię- dliwości i Zjednoczonej Prawicy zależy przede wszyst- biorcą stoi konkretny człowiek, konkretna rodzina, kim na tym, aby jak najsprawniej, jak najszybciej dostał jak najszybciej pieniądze. Dziękuję bardzo. zostały wypłacone środki. Środki, gwarantuję, będą (Oklaski) systematycznie przekazywane do wojewódzkich, po- wiatowych urzędów pracy. Jak przedstawia się na chwilę obecną realizacja? Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Przede wszystkim są dwa takie źródła finansowania, a więc wsparcie ochrony miejsc pracy poprzez Fun- Dziękuję bardzo. dusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Dodatkowe pytanie zada pani poseł Joanna Bo- dofinansowanie do konkretnego miejsca pracy, w za- rowiak. leżności, czy to jest przestój ekonomiczny, czy to jest obniżony wymiar czasu pracy pracowników. Do tej Spis treści pory zostały wypłacone kwoty 1 668 851 431 zł. To Poseł Joanna Borowiak: tak naprawdę jest bardzo duże wsparcie i ci przed- siębiorcy… To zadanie realizowane jest przez woje- (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) wódzkie urzędy pracy, za co bardzo dziękuję, i to za- Bardzo dziękuję. danie jest realizowane sprawnie. Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Kolejnym mechanizmem wsparcia są mikropo- Minister! Bardzo dziękuję za udzielenie wyczerpują- życzki przytoczone tutaj przez pana posła. Jest bar- cej odpowiedzi na postawione pytanie i proszę pozwo- dzo duże zainteresowanie mikropożyczkami, które lić, że korzystając z okazji, również podziękuję w imie- również są skierowane do tych malutkich przedsię- niu przedsiębiorców i pracowników za przygotowanie biorców, ale także do samozatrudnionych. Na dzień pakietu tarczy antykryzysowej, który to pakiet wspie- dzisiejszy została wypłacona kwota 828 106 929 zł ra przedsiębiorców, ale wspiera też pracowników dla 166 337 pożyczek. To zadanie realizują powiato- w tej trudnej sytuacji gospodarczej, w której obecnie we urzędy pracy i te powiatowe urzędy pracy dostały, się znajduje nasz kraj. tak jak powiedziałam, wsparcie w zależności od ilości Pani minister mówiła o ochronie miejsc pracy. Tak, środków, które są wydatkowane na realizację tego to bardzo ważny element tarczy antykryzysowej, któ- zadania od rządu, 0,5%. Spotykamy się z samorzą- rej kolejne rozszerzenia odpowiadają na kolejne potrze- dowcami, bo tak jak wielokrotnie z tej mównicy sej- by przedsiębiorców, ale także pracowników. Mówiła mowej było mówione, to jest nasze wspólne działanie: pani minister o kwotach przeznaczanych na ochronę ochrona miejsc pracy. Różnie wygląda ta realizacja. miejsc pracy od początku wejścia w życie tarczy anty- Ja dzisiaj jestem też po takim spotkaniu. Przede kryzysowej, a ja chciałabym zapytać o to, ile na chwi- wszystkim rozmawiam też z dużymi miastami. Tutaj lę obecną (Dzwonek) ochroniono już miejsc pracy. Ja- przede wszystkim jest wyzwanie dla tych powiato- kie jeszcze rząd planuje w tym zakresie przedsięwziąć wych urzędów pracy. działania? Ile miejsc pracy docelowo ma być ochronio- Ostatnio sytuacja w naszym kraju była taka, że nych i jakie są dalsze plany? Dziękuję. było niskie bezrobocie, a więc urzędy pracy realizo- wały swoje zadania, tak naprawdę głównie organizu- jąc różnego typu szkolenia, aktywizacje osób bezro- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: botnych, ale dzisiaj jest wyzwanie. Dzisiaj tak na- prawdę jest 5 minut dla tych powiatowych urzędów Dziękuję bardzo. pracy, które doposażone w środki właśnie przez rząd Proszę panią minister o udzielenie odpowiedzi na (Dzwonek) to zadanie realizują. I liczę na to, że to zadane pytania. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 100 Pytania w sprawach bieżących.

Minister Rodziny, nych, do opiekunów, programy, które zaczęły niedaw- Pracy i Polityki Społecznej no funkcjonować, jak m.in. świadczenie uzupełniają- Marlena Magdalena Maląg: ce dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Natomiast w ostatnim czasie pojawiły się, głównie Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od po- w przestrzeni medialnej, takie informacje, które za- czątku funkcjonowania tarczy antykryzysowej skie- siały niepokój w polskich rodzinach, czy te programy rowanej do polskich przedsiębiorców, dla wsparcia będą kontynuowane, bo bardzo się podaje je w wąt- polskich przedsiębiorców i ochrony miejsc pracy, mo- pliwość, szczególnie program 500+. Spotkałam się żemy śmiało powiedzieć, że zostało ochronionych w kampanii wyborczej z sytuacją, kiedy ze strony 2 mln miejsc pracy, na które zostały przeznaczone opozycji padały słowa, że 500+ trafia do patologii, że konkretne środki finansowe zabezpieczone przez rodziny, które mają co najmniej czwórkę dzieci, to już państwo. Dowodem tego… Wielokrotnie z tej mówni- jest patologia. Takie jest podejście drugiej strony do cy sejmowej państwo podejmujecie taki temat, że tar- rodziny. W tej sytuacji, kiedy tylko obecnie urzędu- cza nie działa. Tarcza działa. Warto spojrzeć w wykaz, jący pan prezydent Andrzej Duda podpisał deklara- który publikujemy na naszej stronie każdego dnia, cję, że nie podpisze żadnej ustawy, która znosiłaby te pięć firm z każdego województwa z najwyższym do- programy, a nie ma odpowiedzi ze strony opozycji, ze finansowaniem. A więc to są konkretne wsparcia, strony innych kandydatów, a ponadto wielu Polaków które idą do konkretnych przedsiębiorstw, bo w tych pamięta, co się działo za czasów rządu PO–PSL, kie- przedsiębiorstwach są polskie rodziny. dy też mieliśmy kryzys, i to o wiele mniejszy, bo to Działania, o co pani poseł pytała, które będziemy był kryzys (Dzwonek) ekonomiczny, a właśnie wtedy podejmować, to przede wszystkim działania, które zostały chociażby obniżone zasiłki pogrzebowe, zo- nadal będą aktywizowały osoby, które mogą stać się stały podwyższone podatki… Tak więc to zaniepoko- bezrobotne. Chodzi o to, żeby w tym okresie osoby jenie jest pewnie uzasadnione. nie pozostawały na zasiłku dla bezrobotnych, tylko Dlatego chciałabym, aby pani minister odpowie- mogły podejmować pracę. Mamy to zdiagnozowane, działa wprost tutaj, w polskim Sejmie, czy rząd pla- mamy przygotowany kolejny pakiet, będziemy to pre- nuje kontynuację programów społecznych dedykowa- zentować w kolejnych działaniach. Chodzi przede nych polskim rodzinom. Czy ewentualnie są rozwa- Spis treści wszystkim o to, aby polska rodzina, aby polski przed- żane jakieś ograniczenia tych programów? Proszę też siębiorca miał zachowaną płynność. Ochronionych o odpowiedź na pytanie, ile osób, ile polskich rodzin mamy 2 mln miejsc pracy. Dziękuję pięknie. (Oklaski) skorzystało z tej pomocy państwa, z tej pomocy po- wrotu do normalności albo dążenia do normalności i na ile te programy dzisiaj, w tym trudnym okresie, Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: są skuteczne, pomagają. Mamy naprawdę trudny okres pandemii, nie tylko trudny okres zdrowotny, Bardzo dziękuję, pani minister. ale przecież też gospodarczy, i trudny okres w rodzi- Teraz zostaną zadane pytania przez panią poseł nach. Dziękuję. Barbarę Bartuś i panią poseł Annę Milczanowską w sprawie utrzymania trwałości realizowanych przez rząd programów społecznych dedykowanych Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: rodzinie. Proszę bardzo panią poseł Barbarę Bartuś. Dziękuję bardzo. Proszę panią minister o udzielenie odpowiedzi na pytanie. Poseł Barbara Bartuś:

Dziękuję. Minister Rodziny, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pracy i Polityki Społecznej Rząd Prawa i Sprawiedliwości uznał wsparcie pol- Marlena Magdalena Maląg: skich rodzin za jeden z priorytetowych celów i bardzo się z tego cieszymy. Realizując ów cel, wprowadzili- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Można śmy i realizujemy programy społeczne dedykowane powiedzieć, że ostatnie 5 lat to dobry czas dla pol- rodzinie, takie jak program wsparcia wychowania dzie- skich rodzin. Sztandarowe programy, które zostały ci „Rodzina 500+”, pierwszy, sztandarowy program, przez panią poseł wymienione, „Rodzina 500+”, „Do- program wspierający dzieci i młodzież w związku bry start” czy „Mama 4+”, polityka senioralna, se- z rozpoczęciem roku szkolnego „Dobry start”, rodzi- nior, aktywizacja osób starszych, a także pakiet pro- cielskie świadczenie uzupełniające dla osób, które gramów wspierających osoby z niepełnosprawnościa- wychowały czwórkę i więcej dzieci, a nie mają prawa mi, to są właśnie te działania, które przede wszyst- do świadczeń z uwagi na niepodjęcie lub rezygnację kim mają wspierać polskie rodziny. z pracy zarobkowej, czyli „Mama 4+”, ale też wiele W przestrzeni publicznej program „Rodzina 500+” programów skierowanych do osób niepełnospraw- jest często krytykowany. Słyszymy wiele niepokoją- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 101

Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rzyńskim może wrócić do pracy, czy chce pozostać Marlena Magdalena Maląg w domu. Chodzi o program „Maluch+”, na który środki od 2018 r. są zwiększane: w roku 2017 było cych informacji. My gwarantujemy, rząd pana pre- 150 mln na realizację programu, od roku 2018 rok- miera Mateusza Morawieckiego gwarantuje, że te pro- rocznie 450 mln zł jest przeznaczanych na tworzenie gramy będą realizowane. Tak jak pan prezydent An- miejsc żłobkowych, ale także na dopłatę właśnie do drzej Duda powiedział, to jest istotne i ważne dla funkcjonowania żłobków publicznych i niepublicz- polskich rodzin. Mało, szanowni państwo, dzisiaj pro- nych. Nawet w ustawie COVID-owej zwróciliśmy uwa- gram „Rodzina 500+” ma jeszcze inny, dodatkowy gę na to, że jest trudna sytuacja (Dzwonek), żłobki wymiar w tej trudnej sytuacji. Dzisiaj, kiedy jeden były zamknięte, ale dofinansowanie z programu „Ma- z rodziców lub może nawet oboje martwią się o to, luch+” zarówno do samorządów, jak i do podmiotów czy na pewno zostaną ochronione miejsca pracy – oczy- niesamorządowych będzie przekazywane. wiście rząd zadba o to, żeby te miejsca były ochronio- I oczywiście cała polityka senioralna. Nie możemy ne – to świadczenie, wpływające co miesiąc do budże- zapomnieć o naszych seniorach. To nasze podzięko- tu domowego, pozwala w miarę spokojnie przejść przez wanie, trzynasta emerytura, w zeszłym roku wypła- ten trudny czas. cona jako pierwsze świadczenie. Dziś polski parla- A jak to wygląda w liczbach? Sztandarowy pro- ment zadbał o to, aby było to świadczenie wypłacane gram „Rodzina 500+” – miałam przyjemność wpro- na mocy ustawy co roku. Mamy kwiecień, kończymy wadzać ten program, pracując w urzędzie wojewódz- wypłatę trzynastej emerytury na ten rok. To ponad kim w Poznaniu. Krytykowano go, pokazywano, że 12 mld zł dla naszych emerytów, dla ok. 10 mln eme- polska rodzina nie będzie wiedziała, jak wydać te rytów. To nasze podziękowanie właśnie za to, jak pieniądze, że powinien być katalog określający, na co nasi emeryci wychowali swoje dzieci, pomogli w wy- rodzice mogą wydać pieniądze. I cóż się okazuje? Do chowaniu wnuków, ale w dzisiejszej sytuacji pande- tego momentu przekazaliśmy jako inwestycję w polską mii to także wsparcie, właśnie po to, żeby nawet nasi rodzinę, wierząc w polską rodzinę, ponad 105 mld zł. seniorzy mogli troszeczkę lepiej przeżyć ten ciężki 105 mld zł to pieniądze, które co miesiąc trafiają do okres. ok. 6,5 mln dzieci. Dzisiaj w budżecie roku 2020 po- Są też programy kierowane do seniorów realizo- mimo trudnej sytuacji środki są w pełni zapewnione. wane przez jednostki samorządu. „Senior+” – budżet Spis treści Realizacja tego programu jest bezpieczna, program wynosi 80 mln. Powstają domy i kluby seniora, które będzie realizowany w kolejnych latach. Nie ma za- jeszcze w tym momencie nie funkcjonują, ale za chwi- grożenia dla realizacji tego programu. Właśnie dzię- lę pewnie będziemy je otwierać. Są to miejsca spo- ki temu, że budżet był tak skonstruowany, że budżet tkań, miejsca aktywności właśnie osób starszych, bo był zrównoważony, dzisiaj, kiedy pewnie trzeba będzie każdy uśmiech tych osób to przede wszystkim ich podejmować inne działania, jest pozwolenie na jego zdrowie. Żyją z poczuciem, że mogą porozmawiać ze realizację. Dla nas są wyznaczone priorytety. Funda- znajomymi, mogą się spotkać, że różne zajęcia reha- mentem polskiego rządu, fundamentem Polski jest bilitacyjne mogą być realizowane. Widzimy tę potrze- polska rodzina, a więc chodzi o ochronę polskiej rodzi- bę. Te programy będą realizowane. ny, inwestowanie w polską rodzinę i ochronę miejsc Czeka na rozstrzygnięcie program dotyczący ak- pracy w tej trudnej sytuacji. tywności społecznej osób starszych… Ale są też inne programy, które realizujemy i re- alizować będziemy. „Dobry start” to realizowany pro- gram – tzw. wyprawka na rozpoczęcie roku szkolnego, Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: 300 zł dla każdego ucznia. Również w tym roku pro- gram będzie realizowany. Programem jest objętych Zmierzamy do konkluzji. ok. 4,5 mln dzieci, budżet wynosi ok. 1,5 mld rocznie. Można więc powiedzieć, że właściwie wydatkowali- śmy już, jeżeli ten rok doliczymy, prawie 4,5 mld zł. Minister Rodziny, Będziemy ten program realizować. Pracy i Polityki Społecznej Wyjątkowo ważny program, kiedy mówimy o ro- Marlena Magdalena Maląg: dzinie, to program „Mama 4+”, czyli rodzicielskie świadczenie uzupełniające. Ono obejmuje mamę, ale także tatę, którzy wychowali czworo dzieci. Na ten …program realizowany już od lat, w tym roku – za- moment w roku 2019 programem, tym wsparciem, pewne na początku maja. 40 mln zł rokrocznie zosta- tym dodatkowym świadczeniem zostało objętych nie rozdysponowane do organizacji pozarządowych 55 tys. świadczeniobiorców – 300 mln zł. W roku 2020 i one też będą to realizowały. mamy zapewnione środki na poziomie 400 mln zł. Warto wspomnieć też o programach uzupełniają- cych, które przede wszystkim pomagają funkcjono- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: wać polskim rodzinom, rodzinom z małymi dziećmi, podejmować decyzję, czy mama po urlopie macie- Zmierzamy do konkluzji, pani minister. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 102 Pytania w sprawach bieżących.

Minister Rodziny, w ubiegłym roku wypłacone jeszcze nie na mocy usta- Pracy i Polityki Społecznej wy, jako jednorazowe świadczenie, a w tym roku wpi- Marlena Magdalena Maląg: sane do ustawy, nasi emeryci i renciści, bez składania wniosków, otrzymają w kwietniu, w dniu, w którym A więc zapewniam państwa, że wszystkie pro- są wypłacane ich emerytury. Mała liczba emery- gramy społeczne wdrożone przez rząd Prawa i Spra- tów rzeczywiście może dostać je na początku maja. wiedliwości, Zjednoczonej Prawicy, programy, które po- Świadczenie w pełni jest realizowane, ZUS mimo kazują wartość rodziny jako tę najwyższą, były i będą trudnej sytuacji stanął na wysokości zadania. Świad- realizowane w pełnym zakresie. Dziękuję bardzo. czenie w bezpiecznych kopertach zostało dostarczone (Oklaski) przez Pocztę Polską do domów naszych emerytów i rencistów w tych przypadkach, gdy nie było kont. Tak że spokojnie, świadczenie jest realizowane i nie Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: ma zagrożenia, aby ktokolwiek tego świadczenia nie uzyskał. Dziękuję bardzo. Jeżeli chodzi o realizację kolejnych rodzajów wspar- Proszę o zadanie pytania panią poseł Annę Mil- cia, to oczywiście to jest bardzo ważne. Nasi seniorzy czanowską. są priorytetem, bo rodzina jest priorytetem naszych działań, stąd te wszystkie działania zabezpieczające w tej trudnej sytuacji związanej z COVID-em. Musi- Poseł Anna Milczanowska: my spojrzeć na to również z tej strony, że programy adresowane są do samorządów, do organizacji po- Dziękuję serdecznie. zarządowych i samorządy, jednostki nie są pozba- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! wione tych pieniędzy, one będą przekazywane, bo Bardzo serdecznie dziękuję za przedstawienie, jak zdajemy sobie sprawę, jak ważna jest ich realizacja. realizowany jest cały pakiet programów społecz- A więc trzynasta emerytura na mocy ustawy wypła- nych skierowanych w stronę polskiej rodziny: od tych cana jest w roku 2020, po raz pierwszy była wypła- najmłodszych, poprzez ich rodziców, osoby w wieku cona w 2019 r., i będzie wypłacana w latach kolejnych. Spis treści średnim, do seniorów, na których nam tak bardzo Dotrzymujemy słowa, bo troska o polską rodzinę jest zależy. dla nas najważniejsza. Dlatego też wszystkie działa- Pani Minister! Wiem, że to jest kwota ok. kilkuset nia podejmujemy w trosce o rodzinę, również te zwią- miliardów złotych, gdybyśmy chcieli policzyć to wszyst- zane z ochroną miejsc pracy. Będziemy to pokazywać, ko od momentu, gdy programy zaczęły funkcjonować. nie tylko o tym mówić, i popierać konkretami, bo wia- Wiem, że w tym roku trzynaste emerytury są jeszcze rygodność jest rzeczą bardzo ważną. Dziękuję bar- wypłacane. Chciałabym zapytać, jak to jest realizo- dzo. (Oklaski) wane, czy nie ma jakichś przestojów i czy rzeczywi- ście zgodnie z obietnicami składanymi przez pana premiera Mateusza Morawieckiego, przez panią mi- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nister te trzynaste emerytury dotrą na czas do na- szych seniorów. Dziękuję bardzo. Pragnę jeszcze serdecznie podziękować za to, I ostatnia tura pytań. o czym pani minister tutaj wspomniała i co zostało Pytania zadają pani poseł Barbara Bartuś, Pra- zapisane w ustawach antycovidowych, za program wo i Sprawiedliwość, a następnie pan poseł Robert „Maluch” (Dzwonek), za to, że te pieniądze zostaną Telus. zatrzymane w samorządach, które z niego korzysta- ją. Dziękuję serdecznie. (Oklaski) Poseł Barbara Bartuś:

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie jest skie- Dziękuję bardzo. rowane do ministra rolnictwa i dotyczy „Programu Pani minister, proszę o udzielenie odpowiedzi rozwoju retencji”. Po tym punkcie będzie przedsta- i o trzymanie się ram czasowych. wiona informacja bieżąca ogólna o suszy i pewnie będą wylewane krokodyle łzy nad tym, co się dzieje w Polsce. Zapewne te łzy są uzasadnione, bo problem Minister Rodziny, suszy, bardzo poważny problem, istnieje i się pogłę- Pracy i Polityki Społecznej bia, ale nie pojawił się on w tym roku czy nawet Marlena Magdalena Maląg: w roku ubiegłym, problem suszy w Polsce istnieje już od wielu lat. Zaniedbania w gospodarce wodnej doty- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście świad- czą nie kilku, kilkunastu, ale kilkudziesięciu lat. czenie trzynasta emerytura, tak jak powiedziałam, Było osuszanie wszystkiego, była jednostronna dre- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Pytania w sprawach bieżących. 103

Poseł Barbara Bartuś cieków i rzek, są, dla nas przynajmniej, być może bardziej istotne niż wielkie inwestycje retencyjne, nacja, którą nazwaliśmy, która była przez Polskę chociaż, tak jak pan minister Gróbarczyk już tutaj nazwana melioracją, a dzisiaj widzimy, że ta meliora- powiedział, pewnie powtórzy to raz jeszcze, mamy cja miała skutki nie tylko pozytywne, ale i negatywne: ogromne zaległości, jeżeli chodzi globalnie o reten- zniszczono tereny podmokłe, torfowiska. I dzisiaj sto- cję. Zatrzymujemy 6,5% wody w Polsce. W Hiszpanii, imy przed olbrzymim problemem. Cieszę się, że rząd która oczywiście ma ogromne problemy od wielu lat Prawa i Sprawiedliwości nie mówi, że susza była – zmieniony klimat – 45% wody jest retencjonowane. i jakoś sobie z tym damy radę, tylko szukamy roz- Czyli jest ogromnie dużo do zrobienia. Działania, wiązań umożliwiających doprowadzenie do tego, aby które już dzisiaj tu wymienił pan minister Gróbar- można było nie tylko likwidować straty w rolnictwie, czyk, dają szansę na to. Choćby w tym roku podjęte ale też zatrzymać wodę. Cieszę się z tego programu, działania związane z mniejszą retencją zwiększą tę który został po raz pierwszy określony już w ubie- retencję o 1%, dwukrotnie. To jest bardzo duża zmia- głym roku, ale teraz został mocno podkreślony przez na. I, co najważniejsze, jak myślę, tak jak symbolicznie pana ministra Ardanowskiego (Dzwonek) wraz z pre- dzisiaj to widać tutaj, i Ministerstwo Gospodarki Mor- zydentem, czyli pierwszą osobą w kraju, „Programu skiej i Żeglugi Śródlądowej, i ministerstwa rolnictwa rozwoju retencji”. i klimatu, współpracujemy ze sobą. Powołujemy we wszystkich powiatach w Polsce lokalne partnerstwa na rzecz wody, czyli fora dyskusyjne rolników zrze- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: szonych w spółkach wodnych, gospodarstwa Wody Polskie oczywiście, przedstawicieli samorządów A jak brzmi pytanie? lokalnych. Tam jest również wiedza o tym. Będą ze sobą współpracowali i określali, co jest do zrobie- nia, bo jest wiele do zrobienia na każdym poziomie. Poseł Barbara Bartuś: Rolnik, który zasypał niestety, to bardzo często się działo, oczko wodne i niestety nie zadbał w odpowied- Moje pytanie dotyczy skonkretyzowania przez nim momencie o zadrzewienia śródpolne, a dzisiaj ma pana ministra, jakie środki na małą czy średnią re- erozję wietrzną – również on. Ale przede wszystkim Spis treści tencję będą przyznane i jakie jest zaawansowanie zmienił się klimat. wdrażania tego programu. Jest on potrzeby już teraz, Nie ganimy rolników, chociaż mówimy, że również natychmiast, bo susza nie tylko wystąpiła w ubie- oni, że wszyscy przez wiele lat lekceważyliśmy pro- głym roku, ale także może wystąpić – są takie przy- blem retencjonowania, zatrzymywania wody. Cały puszczenia – w tym roku i może być o wiele, wiele system melioracji przez dziesiątki lat był utożsamiany większa. Dziękuję. z odprowadzaniem wody z pól, a tymczasem meliora- cja w praktyce powinna oznaczać, i mamy nadzieję, że już wkrótce będzie oznaczała, zatrzymywanie wody Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: w tym czasie, w którym jest to niezbędne, i odprowa- dzanie nadwyżek wtedy, kiedy to jest potrzebne. Jest Dziękuję. ogromna kwestia cieków wodnych, małych i dużych, Proszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarza sta- które z lubością były betonowane przez całe lata. Dzi- nu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana siaj mówimy o tym i zachęcamy rolników, zachęcamy ministra Ryszarda Kamińskiego. również poprzez nasze instytuty podległe ministrowi rolnictwa: Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznaw- stwa w Puławach, Instytut Technologiczno-Przy- Podsekretarz Stanu rodniczy w Falentach, do tego, żeby praktyki służące w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi zatrzymywaniu wody były upowszechniane, czyli że- Ryszard Kamiński: byśmy np. przypomnieli sobie, że rozlewiska wody… że są pewne takie miejsca gdzieś na granicy pól, które Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czuję się zaszczy- służą zatrzymywaniu tam wody już na samym począt- cony, że mam odpowiadać na pytanie, które jednak ku, zanim ona odpłynie do dużych rzek i do mórz. jest w gestii pana ministra Gróbarczyka, który jest Nie możemy sobie pozwolić… Za chwilę będziemy z nami i który zajmuje się głównie retencją w skali mówili o wypłacie odszkodowań, miliardów złotych kraju. Ale rzeczywiście, tak jak pani poseł zwróciła na odszkodowania suszowe. Nie możemy sobie po- uwagę, to jest zadanie międzyresortowe, to jest za- zwolić wyłącznie na to, żeby działać reaktywnie, bo danie całego rządu. Zatrzymywanie wody to jest kwe- to, co robimy i będziemy jeszcze robili wkrótce, to są stia, której nie da się rozwiązać na poziomie wielkich działania de facto reaktywne. To, co proponuje pan rzek, trzeba zaczynać tam, gdzie ta woda się pojawia, minister Gróbarczyk, to systemowe programy ogól- np. po zimie. Z naszej perspektywy, z punktu widze- nopolskie. Właśnie ta współpraca rolników, organi- nia rolników, rolnictwa, setki, tysiące kilometrów ro- zacji rolniczych, instytutów to są działania długofa- wów melioracyjnych, którymi woda trafia do małych lowe, które będziemy podejmowali. Oczywiście mo- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 104 Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa Podsekretarz Stanu i Rozwoju Wsi Ryszard Kamiński w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Kamiński: żemy podać te kwoty, które będą w tym roku, tylko w tym roku, jeżeli pani poseł pytała o konkretne kwoty. W 2020 r. na działania podstawowe, standar- Panie Marszałku! Szanowny Panie Pośle! Wierzę, dowe przedsiębiorstwa Wody Polskie jest 400 mln zł, że pan na nas patrzy. Najkrócej można powiedzieć tak: na 4 tys. (Dzwonek) zadań, a długofalowo – 820 zadań każda retencja jest nam dzisiaj potrzebna, ta w dużych na kwotę 66,5 mld zł. To są konkretne kwoty… zbiornikach też, ale my jako ci, którzy współdziałają z rolnikami, tak jak powiedziałem wcześniej, dąży- my, zachęcamy, pracujemy najpierw nad retencją Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: śródpolną, nad retencją w rowach melioracyjnych, nad retencją w małych zbiornikach. Stąd nasz pro- Dziękuję bardzo. gram nawodnienia, który uruchomiliśmy jesienią ub.r., stąd ścisła współpraca z Ministerstwem Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, ale również z gospo- Podsekretarz Stanu darstwem Wody Polskie. Uruchomiliśmy grupy koor- w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi dynacyjne w każdym województwie, czyli w Wodach Ryszard Kamiński: Polskich jest partner do współpracy w ramach tego działania nawodnienia i w każdym ośrodku doradz- …które będziemy przeznaczali na retencjonowa- twa rolniczego w Polsce też jest partner, który będzie nie. Dziękuję bardzo, panie marszałku. (Oklaski) szkolony do tego, żeby zajmować się wodą, pomagać aplikować w zakresie nawodnienia. To są bardzo konkretne działania. Ja jestem zwolennikiem dzia- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: łań bardzo konkretnych i praktycznych, a nie takich górnolotnych. Dziękuję bardzo.

Spis treści Dziękuję bardzo panu ministrowi. Dodatkowe pytanie zada pan poseł Robert Telus w wersji zdalnej. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo. Poseł Robert Telus: Pytanie to kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego. (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. po- Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! rządku dziennego: Informacja bieżąca. Bardzo dziękujemy za tę odpowiedź. Oczywiście spra- Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu wa suszy w tym momencie jest bardzo ważna dla nas zostanie rozpatrzona informacja w sprawie występo- i sprawa zatrzymywania wody w środowisku, zatrzy- wania suszy na terenie Polski, o której przedstawie- mywania wody w terenie jest bardzo ważna. Wczoraj nie wnosił Klub Parlamentarny Koalicja Polska w jednym z programów pani poseł z SLD bardzo – Polskie Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. mocno przekonywała, powołując się na fachowców, Przypominam również, że przedstawienie uza- że zatrzymywanie wody w tych dużych zbiornikach, dużej retencji, jest wielkim błędem. Czy pan minister sadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnio- może się do tego odnieść? Czy pan minister może po- skodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzie- wiedzieć, że to jest naprawdę takim błędem? Bo ja lenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów uważam, że te działania powinny być podejmowane – dłużej niż 5 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie równolegle, tzn. mówię tutaj i o małej retencji, i o du- mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dys- żej retencji, mówię o nawodnieniach, mówię też o tych kusji głos zabiera kolejno przedstawiciel wniosko- środkach, które są w ARiMR przygotowane dla rol- dawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystą- ników. I oczywiście też chciałbym, panie ministrze, pienie przedstawiciela wnioskodawców nie może żeby pan jeszcze, jeżeli pan może, jedno zdanie po- trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawi- wiedział na temat renaturalizacji rzek. ciela Rady Ministrów – dłużej niż 5 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpie- nia przedstawiciela Rady Ministrów. Czas przezna- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: czony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut. Dziękuję bardzo. Proszę zatem o zabranie głosu przedstawiciela Proszę o udzielenie odpowiedzi pana ministra Ry- wnioskodawców pana posła Mirosława Maliszewskie- szarda Kamińskiego. go, Klub Parlamentarny Koalicja Polska. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 105

Poseł Mirosław Maliszewski: pozwolenia, nie gwarantuje mu podniesienia zaso- bów wody na potrzeby własnego gospodarstwa. Więc Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sza- bezwzględnie – i to jest jeden z wniosków – trzeba to nowni Państwo! Pandemia i susza – to dwa słowa, zmienić. Trzeba umożliwić rolnikom budowanie tych które dzisiaj najczęściej pojawiają się w dyskusjach obiektów bez pozwoleń, bez zezwoleń i bez powiada- między Polakami, a nierzadko są to słowa dominują- miania odpowiednich organów, tak jak to jest w in- ce w dyskusjach między rolnikami. Chodzi o to, że nych krajach, po to żeby rolnik mógł z łatwością taką susza, którą mamy obecnie, jest zjawiskiem mającym inwestycję przeprowadzić. nie tylko negatywny wpływ na konsumentów i na Po drugie, nic się nie mówi o tym, że jak rolnik już gospodarkę w postaci utraconych dochodów, pogor- wybuduje ten obiekt, to trzeba go wspomóc w prze- szenia warunków eksportu, lecz również negatywne transportowaniu tej wody ze zbiornika na pole, na skutki finansowe w postaci obniżenia dochodów po- działkę, gdzie jest susza. Woda sama pod górę nie jedynczych gospodarstw w przypadku rolników. popłynie. A więc nie możemy tylko mówić o retencji, Niedawno jako pierwszy z ważnych polityków ale trzeba też mówić o usprawnieniu systemów na- zwrócił na to uwagę Władysław Kosiniak-Kamysz, wadniania, systemów zraszania. Chodzi o te syste- mówiąc na konferencji prasowej, że tarcza antykry- my, które powodują, że uprawy tradycyjnie rolne, na zysowa tak naprawdę pominęła rolników, nie objęła słabych jakościowo glebach, mogłyby uzyskać wspar- ich. Susza, która w tej chwili pustoszy ich kieszenie, cie w postaci dostarczanej z tych zbiorników wody. jest zjawiskiem o ogromnym negatywnym znaczeniu. W tym zakresie nie ma żadnego wsparcia. Władysław Kosiniak-Kamysz zaproponował również I to, co jest przedstawiane jako działanie długo- – i my, zgłaszając wniosek w postaci informacji bie- falowe – przed chwilą też o tym była mowa – czyli żącej, również to przedstawimy – kilka pomysłów, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, nie dość, że postulatów o to, aby rolnikom w tym trudnym mo- jest działaniem zbyt mało dofinansowującym tego mencie udzielić zdecydowanie większej pomocy, niż typu inwestycje, to jeszcze powoduje wejście rolników jest deklarowana, bo deklaracje, co prawda niewspół- w szereg ograniczeń administracyjnych, w tym – i tego grające z działaniami realnymi, są wygłaszane. tak naprawdę rolnicy najbardziej się boją – włączenie Mówiłem o wzroście cen żywności, o zmniejszo- ich do systemu opłat naliczanych przez gospodar- nym eksporcie polskiej żywności, co może mieć nega- stwo Wody Polskie. W czasie dyskusji nad ustawą Spis treści tywne skutki dla gospodarki. Może to też spowodo- o Wodach Polskich mówiliśmy, żeby zwolnić rolni- wać w wielu segmentach trwałe uzależnienie nas od ków z opłat za pobór wody. Nie zostali zwolnieni importu z tych krajów, które jakoś radzą sobie z su- z tych opłat. Gospodarstwa średnie i duże na pewno szą. Ale najważniejsze, co jest zawsze w kręgu zain- takie opłaty dzisiaj muszą odprowadzać i to jest głów- teresowań Koalicji Polskiej – Polskiego Stronnictwa ny hamulec, który powoduje, że rolnicy nie korzysta- Ludowego – Kukiz15, to jest to, co się dzieje dzisiaj ją z tego mechanizmu PROW-owskiego. I mimo że z dochodami rolników. Chodzi o to, że dochody te są minister rolnictwa ich oskarża o to, że są nieudolni, systematycznie, każdego dnia tracone, zmniejszane, że są nieudacznikami, nie korzystają z tych pienię- bo zarówno te symboliczne opady deszczu, jak rów- dzy, to tak naprawdę oni się bardziej boją o własną nież ta symboliczna pomoc, która jest rolnikom prze- kieszeń niż o skutki suszy. znaczana, dedykowana, mają bardzo negatywne dla To są te działania długofalowe, które w moim od- nich skutki. czuciu i w odczuciu naszego klubu są niewystarcza- A więc co rolnicy tak naprawdę mogą w tym przy- jące. Skupiają się tylko na deklarowaniu spraw zwią- padku otrzymać? Co mogą w tym przypadku zrobić? zanych z retencją, nie powodują ułatwień dla rolni- Nie zgadzam się absolutnie z tymi wszystkimi skoja- ków, nic nie mówią o dostarczaniu wody roślinom, rzeniami, twierdzeniami, które były formułowane, które najbardziej jej potrzebują w takich okresach, że rolnicy coś zaniedbali w minionych latach: zasy- jak obecnie. Z tego powodu program jest ewidentnie pali stawy, zabetonowali przepusty. Nie. Rolnicy ro- niewystarczający i niekompletny. Rolników trzeba bili wtedy to, co było możliwe, aby przywrócić uro- zwolnić z opłat, zwolnić z obciążeń administracyj- dzajność gleb, aby przywrócić ich produktywność. nych, dać im możliwość magazynowania wody i ta- A mówimy o czasach, kiedy w Polsce był nadmiar niego dostarczenia tej wody roślinom, które jej po- wody. Stąd ówczesne inwestycje w urządzenia do trzebują. melioracji. Ale urządzenia do melioracji w założeniu I teraz: mamy jeszcze działania krótkoterminowe. nigdy nie służyły do tego, żeby przepuszczać wodę Działania krótkoterminowe, które zapobiegają skut- w odwrotną stronę. kom suszy z punktu widzenia rolnika, gospodarstwa, Dzisiaj dużo mówimy o programie retencji, mówi- to chociażby ubezpieczenia. Chcę powiedzieć, że dzi- my o tym, że warto wodę zatrzymywać. To jest praw- siaj nie ma w Polsce firmy ubezpieczeniowej, placów- da, tę wodę trzeba zatrzymywać, chociaż warunki do ki ubezpieczeniowej, która mogłaby przedstawić rol- tego są niestety złe. Dzisiaj rolnik, aby mógł zbudo- nikom ofertę uwzględniającą dopłaty z budżetu pań- wać taki obiekt jak staw, do tego aby mógł z niego stwa. Już dawno skończyły się dopłaty do ubezpie- korzystać do celów nawadniania, musi uzyskać sze- czeń na wypadek gradu, przymrozków, dzisiaj jest to reg dokumentów, pozwoleń. A to, co może zrobić bez tak naprawdę fikcja literacka. Systemu ubezpieczeń 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 106 Informacja bieżąca

Poseł Mirosław Maliszewski ilości opadów. Od 150 lat nie mieliśmy tak ciepłej zimy, a styczeń był najbardziej suchym miesiącem upraw rolnych od suszy i innych zjawisk de facto nie w historii pomiarów. Fakt braku pokrywy śnieżnej, ma. Mająca w tym zakresie monopol spółka PZU tak czyli całkowitego braku wód roztopowych, wyłącznie wywindowała stawki, że nawet z dopłatami z budżetu pogłębił wpływ suszy na tereny rolnicze. Jeśli mówimy państwa rolnikom nie opłaci się ubezpieczać. Po dru- o sytuacji dotyczącej rzek, obecnie 50% wodowskazów gie, nawet jak ich część zdecyduje się jednak ubezpie- wskazuje niski poziom wód. To też negatywnie wpływa czyć, to braknie środków z budżetu państwa na dopła- na sytuację hydrologiczną gleby, wilgotność gleby. Ta ty. Tak naprawdę ten system jest wstrzymany. susza hydrologiczna dotyka obecnie 90% kraju. Bardzo I teraz ta słynna pomoc odnośnie do suszy, która niebezpieczne jest to, że pomiary, których dokonaliśmy jest podawana w miliardach. Państwo lubicie szafować niespełna 20 dni temu, wskazywały, że taka wilgotność tymi miliardami, ile to kierujecie na taką czy inną występuje w przypadku 50% powierzchni Polski. Po część gospodarki. (Dzwonek) Rolnicy tych miliardów tym okresie zwiększyła się do 90%. nie widzieli, jedynie o nich słyszeli, łącznie z wypowie- Oczywiście sytuacja pogodowa wygląda dyna- dziami z przedwczoraj, kiedy prezydent i minister micznie. Obserwujecie państwo obecne opady. One rolnictwa tak ładnie mówili, że nie pozostawią rolni- na pewno pomogą, ale znacząco nie polepszą sytuacji ków bez pomocy. Nie deklarujcie państwo, że im dotyczącej tej suszy. Zresztą opieranie się dzisiaj wy- udzielicie pomocy, ale dajcie przede wszystkim to, co łącznie na deszczu byłoby błędnym rozwiązaniem, już w formie decyzji rolnikom zostało przyznane, czy- ponieważ rok temu, przypomnę, poziom Wisły w tym li to, co było przyznane w poprzednich latach. Dopie- okresie wynosił 6 m wysokości słupa wody, a parę ro wtedy mówcie o miliardach. Zapłaćcie najpierw to, tygodni później – 40 cm. Dlatego też musimy nasta- wić się na bardzo duże wahania w zakresie poziomu co rolnikom się należy, a dopiero potem mówcie, jak wody i na niestabilną w ten sposób gospodarkę wod- im pomożecie. ną. Bezwzględnie jest prawdą, że systemy, które obec- Ta informacja naszym zdaniem, i to mówiłem, ma nie przekwalifikowujemy na irygacyjne, do tej pory nie tylko zwrócić uwagę opinii publicznej, rządzących wyłącznie służyły w celach odwodnieniowych, prze- na problemy istniejące w związku z suszą, ale to tak- ciwpowodziowych. Wszystkie zastawki, które dzisiaj

Spis treści że, o czym mówił Władysław Kosiniak-Kamysz na można przebudowywać, zostały już na początku tego konferencji prasowej w sprawie suszy, szereg pomy- roku podniesione, aby zwiększyć retencję wody. W wy- słów, rozwiązań, których wdrożenie gwarantuje niku tego udało się podnieść tę retencję o 1%. Mamy przynajmniej złagodzenie negatywnych skutków su- nadzieję, że te działania krótkoterminowe, bo mamy szy dla polskich rolników i dla polskiej gospodarki. trzy obszary działania: krótkoterminowy, średnio i dłu- goterminowy, a więc te działania, które mają się zakoń- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: czyć w ciągu kilku miesięcy, czyli przebudowa zasta- wek, jazów i urządzeń przepływowych, spowodują Dziękuję bardzo panu posłowi Mirosławowi Ma- podniesienie tej retencji o kolejny procent, ale to jest liszewskiemu, który przedstawił sytuację w zakresie cały czas na poziomie 6,5–8%. To jest absolutnie nie- suszy w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja wystarczające, ale to są bieżące działania, które na Polska – Polskie Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. pewno ulżą w przypadku sytuacji dotyczącej obsza- Proszę o udzielenie odpowiedzi ministra gospo- rów rolnych, gdyż dzisiaj walczymy przede wszystkim darki morskiej i żeglugi śródlądowej pana Marka o zachowanie poziomu wód gruntowych. Wody grun- Gróbarczyka. towe są na nominalnym poziomie. To nie jest znaczą- cy spadek. Oczywiście on się waha, będzie w większo- ści przypadków uzależniony od zasobów i poziomu Minister Gospodarki Morskiej rzek, dlatego też retencja korytowa, dolinowa, która i Żeglugi Śródlądowej teraz została wprowadzona, swoim oddziaływaniem Marek Gróbarczyk: ma znaczenie przede wszystkim dla terenów rolni- czych. To 650 inwestycji, które w każdym wojewódz- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oczywiście temat twie będą realizowane na ciekach wodnych, rowach jest bardzo złożony, ponieważ dotyka paru resortów, melioracyjnych, rowach, które znajdują się w gestii paru obszarów gospodarki, dlatego też skupię się na Wód Polskich. One mają się zakończyć w ciągu kilku tym, za co jestem odpowiedzialny, czyli na programie miesięcy. Chodzi o kwotę 550 mln, która jest prze- związanym z gospodarką wodną. Jeżeli chodzi o kwe- znaczona przede wszystkim na utrzymanie cieków stię związaną z rolnictwem, już bezpośrednio z od- wodnych, w tym 150 mln – przede wszystkim na mo- szkodowaniami, prosiłbym, aby pan marszałek pozwo- dernizację i budowę nowych zastawek. (Dzwonek) lił odpowiedzieć panu ministrowi Kamińskiemu. Oczywiście długoterminowe działania, a więc pro- Szanowni Państwo! Kilka słów na temat obecnej gram rozwoju retencji i specustawa. Myślę, że tutaj sytuacji pogodowej, w jakiej się znaleźliśmy. Musimy pan poseł będzie miał szansę zagłosować za tą usta- powiedzieć, że ten rok był czy jest bezprecedensowy wą, która znosi wszelkiego rodzaju obostrzenia, przy w kontekście gospodarki wodnej, przede wszystkim czym już dzisiaj rolnicy mogą bez pozwolenia wodno- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 107

Minister Gospodarki Morskiej używać argumentów demagogicznych, że nie ma pie- i Żeglugi Śródlądowej Marek Gróbarczyk niędzy na inwestycje. 100 mln euro na program mo- dernizacji gospodarstw rolnych, na działanie: Na- 2 prawnego budować zbiorniki do 1 tys. m w każdym wodnienia, to są fakty. 100 tys. zł może rolnik dostać, miejscu do głębokości 3 m. W związku z tym jest to 100 tys. zł może dostać na budowę nowego, na rozbu- bezwzględnie wpływ na tereny zielone. dowę istniejącego i tak jak powiedział pan minister Program dofinansowujący budowę studni głębi- Gróbarczyk, przedłużyliśmy teraz nabór do 20 lipca nowych: obostrzenia również zostaną zdjęte specu- dla tych, którzy nie mogli dotychczas uzyskać różne- stawą, która ma za zadanie przyspieszenie, a przede go rodzaju zgód. Te bariery biurokratyczne zostały wszystkim zmniejszenie obciążeń biurokratycznych, zniesione, a dodatkowo termin ewentualnego składa- wywołanie wpływu na oddziaływania samorządowe, nia tych dokumentów został przedłużony. Z pewno- jeśli chodzi o budowę nie tylko zbiorników, ale także ścią to nie jest zadanie jednoroczne. To jest wielolet- całej retencji, bo to jest też związane z budową stop- nie i nie może tego zrobić pojedynczy rolnik. Dlatego ni wodnych, tej mikroretencji, jak również dużej, czy też chodzi o współpracę rolników, dlatego też jest chociażby przekształceniem zbiornika w Raciborzu praca nad tym, żeby spółki wodne się zaangażowały, w zbiornik mokry, bo dla nas jest zadziwiające, dlacze- żeby rolnicy mogli wspólnie inwestować. go wszystkie zbiorniki naszych poprzedników były bu- dowane w tendencji suchej. W związku z tym wszyst- Jeżeli chodzi o wypłatę odszkodowań suszowych, kie zbiorniki będą przekwalifikowane na zbiorniki w przypadku czego też jest wiele demagogii, to jak moż- mokre. Ten proces ma się zakończyć za 7 lat, dlatego na mówić, że nie zajmujemy się miliardami? Oczywi- jest specustawa, która obecnie jest pod obradami ście, że się nie zajmujemy, że państwo w 2015 r., czasie Rady Ministrów, aby można było ten proces zakoń- bardzo trudnym, 400 mln wypłaciliście (Dzwonek), czyć w przeciągu 7 lat. w 2018 r. – 2 mld, w 2019 r. – 2 mld 300 odszkodowań I ostatni program, program „Stop suszy!”, który wypłacono, a wypłaconych już na dzisiaj, na dzień jest kontynuacją tego działania… 30 kwietnia, mamy 1150 mln. Również w tym roku 280 mln… Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Spis treści Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Chciałem tylko zwrócić uwagę, panie ministrze, że nie dość, że pan przekroczył czas, to jeszcze zabrał Dziękuję bardzo panu ministrowi. pan czas pozostałym ministrom, więc proszę zmie- rzać do konkluzji, a my postaramy się jeszcze wysłu- chać także pozostałych. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Minister Gospodarki Morskiej Ryszard Kamiński: i Żeglugi Śródlądowej Marek Gróbarczyk: …w kwietniu 2020 r. zostało wypłaconych. Dzię- kuję bardzo. Panie marszałku, jedno zdanie, już kończę. Program rozwoju retencji do 2050 r. ma za zada- nie podnieść do 30% retencjonowanie wody w Polsce. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję bardzo. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu pana ministra Ireneusza Zyskę. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo. Sekretarz Stanu Myślę, że państwo posłowie nie będą mieli nic prze- w Ministerstwie Klimatu ciwko, jeśli pomimo że czas został już wyczerpany przez Ireneusz Zyska: pana ministra Gróbarczyka, pozostałym panom mini- strom udzielimy jeszcze czasu po 1,5 minuty. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uzupełniając in- formacje, w imieniu Ministerstwa Klimatu chciał- Podsekretarz Stanu bym Wysoką Izbę poinformować, o czym już wstępnie w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi informowałem, odpowiadając na pytania zadawane Ryszard Kamiński: przez panie posłanki w ramach pytań bieżących, któ- re były dzisiaj zadawane… Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niestety uwa- Działania ministra klimatu koncentrują się na żam, że nie powinniśmy przy tak poważnej sprawie, małej retencji czy też takiej polityce skierowanej w tym jak susza, niedobór wody, szczególnie dla rolnictwa, obszarze głównie do miast. Takim strategicznym 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 108 Informacja bieżąca

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu Poseł Robert Telus: Ireneusz Zyska (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) dokumentem, który został opracowany w ubiegłym Szanowny Panie Marszałku! Panowie Ministro- roku, przyjętym przez Radę Ministrów 16 lipca 2019 r., wie! Drodzy Państwo! Wysoka Izbo! Temat jest bar- jest polityka ekologiczna państwa do roku 2030. dzo ważny, bo mamy trzeci rok z rzędu suszę, chyba Z niego wynikają konkretne kierunkowe działania w tym roku ta susza będzie szczególna, dlatego że strategiczne. W ramach tej polityki Ministerstwo Kli- zaczyna się już od zimy, zaczyna się już od wczesnej matu m.in. opracowało projekt adaptacji do zmian kli- wiosny. Tego deszczu brakuje, tej wody brakuje, ale, matu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców wraz słuchając posła wnioskodawcy, aż się w duchu trosz- z 44 największymi miastami w Polsce. Wypracowa- kę uśmiechałem, bo pan poseł wnioskodawca mówił, liśmy konkretne propozycje działań i inwestycji. że Kosiniak-Kamysz jako pierwszy powiedział o su- Nowy program Narodowego Funduszu Ochrony szy. Panie pośle, nie PSL powiedziało jako pierwsze, Środowiska i Gospodarki Wodnej „Adaptacja do zmian bo PSL, pamiętamy, było w koalicji z Platformą, gdy klimatu oraz ograniczanie skutków zagrożeń środo- prezydent Komorowski mówił, że woda ma to do sie- wiska” zwiększa nacisk na promowanie i realizację bie, że najpierw deszcz pada, a później wpływa do działań związanych z adaptacją zmian klimatu i za- morza, a później paruje i z powrotem pada deszcz. gospodarowywaniem wody. Wskazano na działania I tutaj nie było żadnych programów, które służyły zatrzymywaniu wody. Tak samo PSL było w koalicji, dotyczące zielono-niebieskiej infrastruktury. Wyod- gdy premier Cimoszewicz mówił, że Polacy się powinni rębniono działania związane z zapobieganiem suszy ubezpieczać, a nie liczyć na pomoc państwa z klęskowe- i powodzi oraz zwiększaniem retencji w ekosystemach go. Tutaj, panie pośle, myślę, że chodzi tylko i wyłącznie na terenach pozamiejskich. (Dzwonek) o kampanię wyborczą, bo pan Kosiniak-Kamysz star- Ministerstwo Klimatu zapewniło również środki tuje na prezydenta i chcecie po prostu poruszyć ten w ramach mechanizmu finansowego Europejskiego temat. Obszaru Gospodarczego, tzw. środków norweskich. Jeżeli pan mówi o symbolicznej pomocy, to chcę W tym roku pan minister Michał Kurtyka podpisał zwrócić uwagę, że za waszych rządów wypłacono umowę właśnie w ramach tego międzynarodowego 400 mln, za rządów Prawa i Sprawiedliwości w 2018 r. Spis treści mechanizmu, zapewniając na cały program w dłuż- – 2 mld 250, w 2019 r. będzie wypłacone, ze względu szym horyzoncie czasu finansowanie na projekty w gra- na koronawirusa jeszcze nie wypłacono wszystkiego, nicach 1,5 mld zł. 13 marca br. minister klimatu ogło- 2 mld 300. To są wielkie pieniądze i one poszły bezpo- sił konkurs na nabór wniosków dla jednostek samo- średnio do każdego rolnika. Ale są też inne programy: rządu terytorialnego na poziomie blisko 100 mln zł, nawadnianie, o którym mówił pan minister, ale też, dokładnie to jest 23 029 tys. 413 euro, oczywiście po panie pośle wnioskodawco, wapnowanie, które niejed- kursie, w przeliczeniu na złotówkę. To są środki na nokrotnie obiecywaliście, a Prawo i Sprawiedliwość to projekty o minimalnej wartości do 500 tys. euro, a mak- wprowadziło. Żeby podkreślić, jak bardzo ważne dla symalnie do 2300 tys. euro na pojedynczy projekt. Prawa i Sprawiedliwości jest gospodarowanie wodą, Jeszcze raz, korzystając z okazji, mogę zwrócić się wydzieliliśmy Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Że- do opinii publicznej, jak również do wójtów, burmi- glugi Śródlądowej. strzów, prezydentów, jednostek samorządu terytorial- Chcę jeszcze oddać honor człowiekowi, który za- nego, a także powiatów, aby korzystać z tego mecha- wsze walczył o sprawę suszy i mówił o gospodarce wodą nizmu. Nabór wniosków trwa do 15 czerwca br. – to pan prof. Jan Szyszko, który zawsze o tym mówił Myślę, ze infrastruktura zielona, infrastruktura i zawsze sygnalizował, że będzie przed nami problem niebieska związana z retencjonowaniem wody na tere- (Dzwonek), ale wy nigdy nie chcieliście go słuchać. nach miejskich to jest bardzo istotna kwestia dotycząca Dziękuję bardzo. (Oklaski) gospodarowania wodą, tak że zachęcam jednostki sa- morządu terytorialnego do dużej aktywności. Dziękuję bardzo. Za mało czasu. (Oklaski) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza Joń- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: skiego, Koalicja Obywatelska.

Dziękuję bardzo panu ministrowi. Informuję, że zgłosili się posłowie do dyskusji. Poseł Dariusz Joński: Czy ktoś z państwa posłów pragnie jeszcze zapisać się do głosu? Dziękuję. Jeżeli nie, to zamykam listę mówców. Otwieram dyskusję. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Proszę o zabranie głosu pana posła Roberta Te- lusa, Prawo i Sprawiedliwość. Momencik, panie pośle. (Poseł Barbara Bartuś: Zdalnie.) Spróbujemy umożliwić panu posłowi zabranie głosu. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 109

Poseł Dariusz Joński: żeniu od dawna alarmował Robert Biedroń, kandy- dat Lewicy na prezydenta. Kiedyś politycy śmiali się Dziękuję. z jego ostrzeżeń. Teraz już nikt się nie śmieje. Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Strasz- (Poseł Teresa Wargocka: Ha, ha, ha!) nie smutne jest mówienie o tym, że stanie się coś strasz- Zmiany klimatyczne i wadliwa gospodarka wodna nego, jeśli rząd nie przedstawi i nie będzie wdrażał doprowadziły do kryzysu wodnego i cyklicznych susz. skutecznego programu walki z suszą. Trochę dzisiaj ta Brak dostatecznych opadów, szybki spływ wód, nie- walka rządu z suszą wygląda tak, jak kwestia słynnej dostateczna retencja, wycinka drzew, betonowanie stępki pod nowy prom, który miał powstać. Pan mini- miast to główne przyczyny obecnego stanu. Dalszy ster Gróbarczyk chyba wie, o czym mówię. Prom do brak opadów i wysokie temperatury będą pogłębiać dzisiaj nie powstał, a stocznia istnieje tylko teoretycz- katastrofalną sytuację. Już dziś obserwowane są re- nie. Walka z suszą rządu pana Morawieckiego wygląda kordowo niskie stany rzek. Sytuacja może być jeszcze dokładnie tak samo, tylko i wyłącznie teoretycznie. gorsza niż w roku ubiegłym, kiedy w niektórych re- Stajemy się pustynią w centrum Europy. Absolutnie gionach pojawiła się konieczność racjonowania wody. co do tego jest pełna zgoda. Polska wysycha, Wisła od- Zaistniały problem ma charakter strukturalny i dłu- słania dno, płonie Biebrzański Park Narodowy, każde- gookresowy, dlatego niezbędne jest podjęcie komplek- go dnia płoną, idą z dymem hektary lasów. To wszystko sowych, długofalowych działań i inwestycji, aby prze- wiemy, to się dzieje tu i teraz i to nie jest odległa przy- ciwdziałać katastrofie. szłość. Natomiast bardzo frustrujące jest to, że braku- Pojawiła się jaskółka: we wrześniu 2019 r. uchwa- je konkretnych efektów działania obecnego rządu. łą nr 92 Rada Ministrów przyjęła założenia do „Pro- Myślałem, że dzisiaj na tej debacie pojawi się pan gramu przeciwdziałania niedoborowi wody na lata minister rolnictwa, który będzie mógł powiedzieć, co 2021–2027 z perspektywą do roku 2030”. Tymczasem zrobił przez ostatni rok. Pana ministra nie ma. Jest minęło już blisko 10 miesięcy od przyjęcia założeń, pewnie zajęty kampanią pana prezydenta Dudy. Przy- a program ten ani nie powstał, ani nawet nie został pomnę, że pan minister w 2019 r. powiedział takie sło- opracowany. Owszem, założenia są niewystarczające, wa: Koncentrujemy się na dwóch aspektach. Po pierw- ale mimo to program powinien być jak najszybciej sze, jak zrekompensować rolnikom poniesione straty, przyjęty, zanim będzie za późno.

po drugie, jak zapobiegać suszy. Przyjrzyjmy się, jak Panie Ministrze! Ile czasu potrzebujecie na to, by Spis treści wyglądała rekompensata za straty od 2019 r. We wrze- stworzyć ten program? Kiedy przystąpicie do jego śniu 2019 r., już wtedy, pan minister powiedział, nie- realizacji? Zamiast zajmować się wyborami, zacznij- ważne, 2, 3 mld wypłacimy rolnikom. Przez 7 mie- cie poważnie zajmować się tą katastrofą ekologiczną. sięcy nic w tej sprawie nie zrobiono. Po 7 miesiącach, Nie wystarczy tylko mówić o małej retencji, trzeba 22 kwietnia, w TVP3 Regiony pan minister mówił: jak najszybciej problem suszy zacząć rozwiązywać przekazuję dobre wieści, pieniądze zostaną wypłaco- w sposób kompleksowy. Czy naprawdę Prawo i Spra- ne. Ba, prezydent Duda nawet apeluje do rządu, że trze- wiedliwość (Dzwonek) chce być od dziś nazywane pan- ba wypłacić, bo to jest absolutnie sprawa podstawo- demią i suszą? Dziękuję. wa. Otóż mijają kolejne dni i pan minister ogłasza, że wypłaci (Dzwonek) tylko części rolników, dlatego że dla większości rolników nie ma. Tak wygląda praw- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: dziwa walka z suszą i wypłata rolnikom, którym te pie- niądze się należą. Dziękuję bardzo, pani poseł. Mam tylko jedno pytanie, bo pan minister z pa- Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława nem prezydentem wysyłają listy, w których jeden Maliszewskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Pol- ska – Polskie Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. chwali drugiego, drugi pierwszego. De facto rolników (Poseł Mirosław Maliszewski: Jeszcze jako pyta- tylko to wkurza. Mam pytanie, konkretnie: Co rząd nie, panie marszałku?) chce zrobić, aby zatrzymać wodę? Co chcecie zrobić? (Poseł Barbara Bartuś: Wystąpienie.) Poproszę o tę informację na piśmie. Dziękuję bardzo. Proszę bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Poseł Mirosław Maliszewski: Dziękuję bardzo. Pan minister mówił o Programie Rozwoju Obsza- Proszę o zadanie pytania panią poseł Wandę No- rów Wiejskich, więc warto byłoby, aby pan minister wicką. sprecyzował wszystkim tu obecnym na sali, a przede wszystkim polskim rolnikom przysłuchującym się tej debacie, ale także później analizującym to przed In- Poseł Wanda Nowicka: ternetem, jak wygląda nabór wniosków do Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Bo jak wiemy, zdaje Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie się, nie więcej niż 25% stanowi alokacja środków na Ministrze! Polskę czeka susza stulecia. O tym zagro- działanie: modernizacja, więc to jest jeden z najgor- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 110 Informacja bieżąca

Poseł Mirosław Maliszewski Oprócz wypłat suszowych mamy przecież większe do- finansowanie do paliwa rolniczego. Wszystkie progra- szych w Europie, w Unii Europejskiej, wskaźników my społeczne trafiają również na wieś. Ta bieżąca pod względem wykorzystania. Jeżeli chodzi o działa- działalność w walce z suszą jest zauważalna i jest nie- nie: usuwanie skutków klęsk żywiołowych, które ma porównywalna z tym, co było stosowane za rządów zapobiegać skutkom suszy i innych zjawisk i je łago- Platformy Obywatelskiej i PSL-u. I za to chciałbym dzić, to wskaźnik wynosi poniżej 10%, zdaje się, że 9%. i panu prezydentowi, i panu premierowi podziękować, Proszę też, panie ministrze, odpowiedzieć, skoro bo to jest wielka troska o sprawy wsi i rolnictwa. działanie: nawodnienie jest tak atrakcyjne dla pol- Drugim aspektem jest długofalowy program re- skich rolników, ile z tych kilku milionów gospodarstw tencji. I tutaj zostały wprowadzone zmiany w Pro- towarowych w Polsce, 1,5–2 mln gospodarstw, sko- gramie Rozwoju Obszarów Wiejskich. Chciałbym więc rzystało z tego działania, ponieważ mamy informa- zapytać pana ministra, jak z tymi sprawami radził so- cję, że mniej niż 1 tys. A więc jeżeli te wszystkie dzia- bie poprzedni rząd – Platformy Obywatelskiej i PSL-u łania są tak atrakcyjne, są tak dobrze przygotowane, – i dlaczego wówczas, kiedy środki z PROW były to należy zadać pytanie, dlaczego rolnicy są tak na- dużo, dużo większe, takich zmian nie wprowadzano iwni czy, jak określa ich bardzo często minister rol- i takich programów (Dzwonek) nie realizowano. Dzię- nictwa, nieprzygotowani – używa nawet bardziej kuję bardzo. dosadnych słów – że z tych pieniędzy nie chcą skorzy- stać. A może odpowiedzią jest to, że te programy są jednak złe, może te programy są nadmiernie obcią- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: żające rolników, może te programy wymagają takich pozwoleń, których rolnicy nie są w stanie uzyskać, Dziękuję bardzo. a może w efekcie tych programów, i to państwo macie Proszę o zadanie pytania pana posła Piotra Bory- doskonale policzone, tak naprawdę bilans będzie ko- sa, Koalicja Obywatelska. rzystny dla was, bo z tego tytułu, że rolnik będzie magazynował wodę, a później ją pobierał do nawad- niania, gospodarstwo Wody Polskie uzyska trochę Poseł Piotr Borys: Spis treści wpływów, uzyska trochę środków finansowych na swoją działalność? A więc proszę nie lekceważyć rol- Szanowny Panie Marszałku! Panowie Ministro- ników, proszę nie obrażać rolników, bo oni doskona- wie! Nie można tego słuchać. O 8 ostatnich latach mó- le wiedzą, jak wykorzystać środki europejskie, a je- wiła wielokrotnie pani premier. Na Boga, jesteśmy żeli widzą dla siebie niebezpieczeństwo, to po prostu dzisiaj w okresie pandemii i suszy, kolejnej klęski, takich wniosków nie składają. która dotyka nasz kraj, a państwo sięgacie do 8 lat A więc jeszcze raz, w formule pytania, proszę o prze- rządów Platformy Obywatelskiej? analizowanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (Poseł Barbara Bartuś: Super, że pan sięgnął po to.) i stworzenie takich działań, które będą dla rolników, Przecież to jest dzisiaj po prostu niepoważne. Jak a nie dla jakichś innych beneficjentów. możecie mówić to wszystko rolnikom? Przecież stra- ty w wyniku suszy z roku 2019 oszacowano na ponad 8 mld, natomiast przyznane kwoty to 2,3 mld. Pań- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: stwo wypłaciliście niespełna 1 mld. Polscy rolnicy nie dostali jeszcze wypłat z tytułu odszkodowań za suszę Dziękuję bardzo. z roku 2019, a co mówić o roku 2020. Proszę o zadanie pytania pana posła Ryszarda (Poseł Anna Milczanowska: Dostali już.) Bartosika, Prawo i Sprawiedliwość. Jak ma być wiarygodne państwo polskie, jeżeli rząd Prawa i Sprawiedliwości nie wypłaca, w oparciu o decyzje, odszkodowań za rok 2019? Co wy państwo Poseł Ryszard Bartosik: robicie? Proszę skupić się na tym. Nawet wstrzyma- na została pomoc z uwagi na koronawirusa w kwocie (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) 280 mln zł, o czym informuje nas pan minister. Nie Szanowny Panie Marszałku! Państwo Ministro- można tak robić. wie! Wysoka Izbo! Rząd Prawa i Sprawiedliwości Musi być pewność prawa i pewność państwa pol- wprowadził po raz pierwszy odszkodowania dla rol- skiego, aby rolnicy mogli planować własne wydatki, ników związane ze skutkami suszy w tak dużej wy- szczególnie podczas tak poważnej suszy, która nam sokości. Chciałbym przypomnieć, że w roku 2015 grozi. To po pierwsze. poprzedni rząd zaproponował rolnikom 450 mln zł. Po drugie, w sytuacji tak trudnej, jaką jest susza, Dziś wypłacamy miliardy złotych, czyli ponad pięć mamy do czynienia z gospodarowaniem zasobami. razy więcej. Rolnicy są bardzo zadowoleni z wypłat Dlaczego wzrósł blisko dwukrotnie od lipca do marca w roku 2018. W roku 2019 te wypłaty były kontynu- 2020 r. – między lipcem 2019 r. a marcem 2020 r. – eks- owane. Rząd Prawa i Sprawiedliwości jak żaden rząd port polskiej pszenicy? Czy państwo chcecie dopro- wcześniej troszczy się o problemy wsi i rolnictwa. wadzić do tego, że naprawdę zabraknie nam pszenicy 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 111

Poseł Piotr Borys Panie Ministrze! Ile nowych stacji meteorologicz- nych uzupełniło siatkę, którą obsługuje IUNG? Prze- w tym roku z uwagi na suszę i będziemy musieli im- cież mamy już trzeci rok. Bardzo konkretne pytanie: portować drogą pszenicę? Jak gospodarować tymi Ile nowych stacji meteorologicznych uzupełniło tę siat- zasobami? Mam takie pytanie w tej chwili do pana kę? Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlą- wiceministra rolnictwa, bo rozumiem, że pan mini- dowej, Ministerstwo Klimatu, Ministerstwo Środowi- ster nie zaszczycił nas swoją obecnością. Dziękuję. ska, ministerstwo rolnictwa – każdy będzie się oglą- dał na drugiego i nikt nie będzie winny. Spróbujcie mi państwo odpowiedzieć, w jaki sposób my stworzy- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: my spójny program retencjonowania wody w Polsce. Szanowni Państwo! Co zrobiły Wody Polskie? Ja- Dziękuję bardzo panu posłowi. kie nastąpiły inwestycje w działalność przeciwpowo- Proszę teraz o zadanie pytania panią poseł Karo- dziową, panie ministrze? Bo to nie tylko jest temat linę Pawliczak, klub parlamentarny Lewica. retencjonowania, ale my też cały czas musimy mówić o tematach przeciwpowodziowych. Dlaczego mini- sterstwo rolnictwa zmniejszyło środki na dopłaty do Poseł Karolina Pawliczak: ubezpieczeń? Już nie mówię o środkach na dopłaty do materiału siewnego. Szanowni państwo, minister- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Środowiska na- stwo rolnictwa robi takie rzeczy? ukowe, ekolodzy, hydrolodzy od miesięcy ostrzegają Panie Ministrze! Temat: Międzyodrze – bardzo przed największą w historii Polski suszą. To duży pro- dobrze panu znany. Zabrał pan 80 mln zł z Między- blem dla rolników i powód do niepokoju dla konsumen- odrza, właśnie tam, gdzie moglibyśmy powiększyć tów, bo czeka nas ogromna drożyzna. Jeśli obecna retencję. To bardzo dobrze znany panu temat. Nie- sytuacja utrzyma się w kolejnych miesiącach, będzie stety, pan do tej pory nie potrafi w żaden sposób na miało to bardzo istotny, negatywny wpływ na wielkość to odpowiedzieć. krajowej produkcji rolnej. Moje pytanie dotyczy szaco- Pytanie bardzo praktyczne (Dzwonek), dotyczące wania strat spowodowanych przez tegoroczną suszę. obecnego czasu. Polska chwali się tym, że mamy 12 mld Czy resort rolnictwa przygotowuje kroki, które mia- Spis treści nadwyżki eksportu, jeśli chodzi o rolnictwo. Dzisiaj to łyby na celu oszacowanie i finansowanie tych strat, rolnictwo jest zamrożone. W jaki sposób polski minister a także czy zajmuje się przygotowaniem ewentualnych rolnictwa zabezpieczy potencjał produkcji rolniczej na- programów pomocowych? Dziękuję bardzo. szych rolników? Bardzo proszę odpowiedzieć na to py- tanie pisemnie. (Oklaski) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo, pani poseł. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Proszę teraz o zabranie głosu, o zadanie pytania pana posła Jarosława Rzepę, Klub Parlamentarny Dziękuję bardzo panu posłowi. Koalicja Polska. Pytanie teraz zada pan poseł Fryderyk Kapinos, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, w for- mie zdalnej. Poseł Jarosław Rzepa:

Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Poseł Fryderyk Kapinos: Izbo! Mam pierwsze pytanie do pana ministra rolnic- twa. Co dla niego znaczą słowa „przyzwoitość” i „słow- (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) ność”? Bo padły już z mównicy słowa o tym, że rolnicy Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Panowie złożyli wnioski suszowe za ubiegły rok, do końca listo- Ministrowie! Wysoka Izbo! Susza jest problemem, pada. Mamy 30 kwietnia, szanowni państwo. Powiem który od wielu lat dotyka nasz kraj i spędza sen z po- słowami byłej pani premier: te pieniądze im się należą, wiek rolnikom, ale również rządzącym. Dlatego chciał- państwo oszukaliście ich w tym momencie. bym zadać trzy konkretne pytania związane z pomo- Druga sprawa. Co się stało w ośrodkach doradz- cą rolnikom w tym trudnym dla nich czasie. Pierwsze twa rolniczego? Do tej pory przewodniczącymi komi- pytanie: Jaki jest stan realizacji pomocy dla produ- sji do szacowania strat byli pracownicy ośrodka do- centów rolnych w związku z suszą w roku ubiegłym? radztwa rolniczego. Czy pozwalnialiście już wszyst- Drugie pytanie: Jakie zmiany są przewidziane w pra- kich ludzi, którzy mieli cokolwiek wspólnego z rolnic- cach komisji szacujących straty spowodowane przez twem, a zatrudniliście socjologów? Teraz mają być to suszę w roku bieżącym? Trzecie pytanie: Czy są do- pracownicy gmin. Chcecie zrzucić odpowiedzialność stępne w bankach nisko oprocentowane kredyty dla na gminy? Proszę o to, żebyście powrócili do poprzed- producentów rolnych na wznowienie produkcji rolnej niego rozwiązania. po klęskach? Dziękuję. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 112 Informacja bieżąca

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: wej i samorządowej. Wiele mianowicie mówi się o tym, jak dotkliwym problemem dla polskiego rolnictwa, dla Dziękuję bardzo panu posłowi. całego kraju, dla obywateli, dla mieszkańców poszcze- Pytanie zada teraz pani poseł Urszula Zielińska, gólnych regionów jest susza. Ale interesowałoby mnie Koalicja Obywatelska. opracowanie przez rząd, przez administrację rządową we współpracy z administracją samorządową, komplek- sowych programów zwalczania i uporania się z proble- Poseł Urszula Zielińska: mem suszy. Bo w różnych regionach sprawy wyglądają różnie. To może brzmi jak banał, ale niech za przykład Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rekordowa susza posłuży sytuacja na Kujawach i we wschodniej Wielko- w połączeniu z rekordowo wysoką temperaturą, któ- polsce. To jest obszar wybitnie rolniczy, trapiony bardzo rą na ten rok zapowiadają meteorolodzy i która no- dotkliwą suszą. Ten stan pogłębia się, a jego przyczyny tabene nie jest dla nas zaskoczeniem – bo, panie mi- są różne i z pewnością inne niż np. w południowej Wiel- nistrze Gróbarczyk, ona nie zaczęła się wczoraj, ona kopolsce. Naszą odpowiedzią, administracji i samorzą- zaczęła się dużo wcześniej, pan wydawał się zasko- dowej, i rządowej, powinno być opracowanie komplek- czony skalą tej suszy – w tym roku będzie skutkować sowego programu dedykowanego temu właśnie regio- bardzo poważnymi pożarami. Tylko w zeszłym tygo- nowi. Ja nie wątpię, że tych obszarów dotkniętych suszą dniu w wyniku tragicznego pożaru spłonęło 6 tys. ha jest znacznie więcej. Biebrzańskiego Parku Narodowego, w tym tysiące Zwracam się więc z pytaniem: Czy tego typu podej- zwierząt i ptaków należących do gatunków rzadkich. ście ze strony rządu jest do wyobrażenia i czy jest prak- Do gaszenia pożaru zaangażowano zbyt małe zasoby tykowane? Chodzi mi o opracowanie wielu różnych straży pożarnej. W kulminacyjnych dniach pożaru, regionalnych, sektorowych programów zmierzających w zeszłą środę, ogłaszano jego opanowanie, mimo że w stronę eliminacji bądź ograniczenia problemu suszy zarówno powierzchnia pożaru, jak i linia ognia wciąż w konkretnych regionach – nie w ogóle, nie zawsze, nie się powiększały. W momencie kulminacyjnym pożaru wszędzie, nie dla każdego, tylko konkretnie dla Kujaw, długość linii ognia wynosiła ok. 24 km, na co przy- dla południowej Wielkopolski, dla regionu sieradzkiego padało łącznie zaledwie 320 ratowników PSP, OSP, itd., itd. (Dzwonek) Dziękuję bardzo. WOT, pracowników parku. Powierzchnia objęta po- Spis treści żarem zajmowała wtedy 4600 ha, co oznacza, że na jednego ratownika przypadało 14 ha objętych pożarem, Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: który głównie gaszony był za pomocą tłumic, czyli łopat. Czyli olbrzymi pożar, a taka mała liczba ratow- Dziękuję bardzo panu posłowi. ników. Samoloty gaśnicze, zbyt małe i w niewystar- Pytanie teraz zada pan poseł Stefan Krajewski, czającej liczbie, zostały użyczone nam przez spółkę Klub Parlamentarny Koalicja Polska. Lasy Państwowe. Stąd moje pytanie. Chcę wierzyć, że jesteśmy przy- Poseł Stefan Krajewski: gotowani na taką skalę pożarów na ten rok. Czy i w jaki sposób oddziały straży ochotniczej oraz Pań- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie stwowej Straży Pożarnej są przygotowane w tym Ministrze! Ja chciałbym rozpocząć od przeprosin, roku? Czy formacje te dysponują odpowiednią liczbą przeprosin dla europosła Krzysztofa Jurgiela, bo czę- jednostek? Czy jednostki te mają pełną obsadę perso- sto publicznie mówiłem, że jest to najgorszy minister nalną? Czy są aktualnie doposażone sprzętowo? Czy w historii Polski. Okazało się inaczej. Przyszedł jego ich zasoby są wystarczające wobec skali zagrożenia następca, który okazał się kaznodzieją i showmanem, pożarowego, które nas czeka? Jaką liczbą (Dzwonek) który wie, jak doradzać: doradza rolnikom, jak upra- samolotów gaśniczych dysponują? Poproszę, ponieważ wiać, doradza doradcom, jak doradzać, doradza urzęd- państwa ministrów nie ma, o odpowiedzi na te pytania nikom, jak rozpatrywać wnioski, ale za tym nie idzie na piśmie. Dziękuję. więcej. Tak jak i wcześniej to wyglądało w wielu urzę- dach, wygląda to dzisiaj tragicznie. Jeżeli chodzi Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: o kwestie, które porusza pan minister, to zamiast zaj- mować się suszą, zamiast zajmować się skutkami ko- Dziękuję bardzo, pani poseł. ronawirusa, nazywa rolników idiotami, każe im ob- Pytanie teraz zada pan poseł Robert Kwiatkow- siewać pola w lutym, atakuje najlepsze spółdzielnie ski, klub parlamentarny Lewica. mleczarskie za sprowadzenie mleka z Litwy – okazuje się, że jest to mleko ekologiczne w niewielkich ilo- ściach, którego brakuje w Polsce – natomiast broni Poseł Robert Kwiatkowski: patologii w Bielsku Podlaskim, w spółdzielni mleczar- skiej Bielmlek zarządzanej przez wcześniej urzędują- Bardzo dziękuję. cego sekretarza stanu w rządzie pana Morawieckiego, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie doty- który nazywa się Tadeusz Romańczuk. Ten pan ciągle czy sposobu prac i zarządzania tym problemem, jakim oszukuje, okłamuje, był tutaj na spotkaniu w komisji jest susza, zarządzania ze strony administracji rządo- rolnictwa, na posiedzeniu – prawdy nie mówił. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 113

Poseł Stefan Krajewski potrwać kilka miesięcy, a tak jak mówię, susza jest za oknem, na polach, może by rozważyć taką możliwość. Co dalej z cenami żywca? Dlaczego sprzedawane Prosiłbym, żeby panowie ministrowie się do tego są zboża w tej chwili, kiedy… odnieśli, żeby bez takich jakichś formalności, w try- (Poseł Barbara Bartuś: Ale my o suszy mówimy.) bie awaryjnym takie zastawki na rowach melioracyj- To przygotowanie do tej sprawy, do skutków su- nych stawiać. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) szy, proszę pani. Ceny… Trudno dojechać na pola na Litwie, rolni- cy nie mogą dojechać, nawet obsiać tych swoich pól Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nie mogą, a minister tłumaczy, że to jest decyzja li- tewskiego rządu. Dziękuję bardzo. Kiedy zostanie wypłacona zaległa pomoc suszowa Proszę teraz o zadanie pytania panią poseł Martę za rok 2019? Przecież (Dzwonek) już dzisiaj trzeba Wcisło, Koalicja Obywatelska. myśleć, jak zabezpieczyć producentów, rolników, któ- rzy zajmują się produkcją roślinną, ale też poniekąd zwierzęcą, bo to jest baza paszowa dla zwierząt. Poseł Marta Wcisło: I kończąc: Kiedy minister faktycznie zacznie poma- gać rolnikom? Bo póki co realizuje jeden jedyny pro- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak na marginesie gram, program, który nazywa się „Socha+”: zaoruje chciałam zapytać: Gdzie są ministrowie, gdzie jest pan polskie rolnictwo. Nie mogę powiedzieć, że orze pługiem, minister Ardanowski? W rządzie jest ponad 100 mini- bobym obraził pług. Dziękuję bardzo. (Oklaski) strów. Ja tutaj nie widzę rządu. (Oklaski) (Głos z sali: No jak to? Jest.) Ilu jest ministrów? Gdzie jest pan minister Arda- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nowski? (Głos z sali: Czterech na sali.) Dziękuję bardzo panu posłowi. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rok 2020 jest kolej- Proszę o zadanie pytania pana posła Andrzeja nym, w którym Polska została dotknięta klęską suszy,

Gawrona, Prawo i Sprawiedliwość, w wersji zdalnej. która ma bezpośredni wpływ na zdrowie i życie Pola- Spis treści ków, na rolnictwo, na środowisko, na drożyznę, ale tak- że na gospodarkę, w tym na produkcję i cenę energii Poseł Andrzej Gawron: elektrycznej. 70% energii elektrycznej w naszym kraju wytwa- (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) rzana jest przez elektrownie węglowe. Część z nich, Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! jak elektrownia w Kozienicach, do produkcji prądu, (Poseł Gabriela Lenartowicz: No, niewielu ich.) a konkretnie do schładzania bloków energetycznych, Panowie Posłowie! Panie Posłanki! wykorzystuje wodę z rzeki, Kozienice – wodę z Wisły, (Poseł Barbara Bartuś: Jakie posłanki?) której stan jest katastrofalnie niski, jak powiedział Jestem trochę zdenerwowany, bo niestety muszę pan minister, ok. 40 cm. Zaczyna brakować prądu, się odnieść do skandalicznej wypowiedzi posła Kra- ponieważ już dziś stan wody w rzekach jest bardzo jewskiego. Już teraz widać, że politykom PSL-u nie niski. Co robią elektrownie? Ograniczają produkcję zależy na rolnikach, ale tylko na robieniu polityki. prądu, co de facto może prowadzić do wyłączenia prą- Szkoda, że tak się dzieje. du użytkownikom. Panowie Ministrowie! Dziękuję za przedstawione Rok 2019 był kolejnym rokiem, w którym Polska programy, które są realizowane, szczególnie jeżeli zaimportowała rekordową ilość prądu, głównie od swo- chodzi o nawadnianie terenu. Ten program został już ich sąsiadów, i było to 11 TWh. Dziś, szanowni pań- wprowadzony w 2019 r., jednak były pewne obostrze- stwo, Polska jest dotknięta pandemią i suszą. Walczy- nia formalne i dobrze się stało, że w tej chwili te obo- my o gospodarkę, przedsiębiorcy walczą o przetrwa- strzenia formalne zostały cofnięte. Są też programy, nie. Odcięcie wody i prądu przedsiębiorcom i gospo- które przedstawiał minister Gróbarczyk, 150 mln zł darce to cios, po którym się nie podniosą. Jak rząd na budowę nowych zastawek. zadbał o bezpieczeństwo energetyczne naszego kraju? Ale, szanowni państwo, myślę, że te programy, tak Dlaczego do tej pory nie ma retencji wód do schładza- jak zresztą powiedział minister, będą trwały kilka nia elektrowni elektrycznych, elektrowni gazowych miesięcy, a słońce, susza… Tak jak widać tutaj u mnie w naszym kraju? Rząd jak zwykle powie, że zadbał, za oknem, słońce świeci bardzo mocno. Jest potrzeba, tak jak było w przypadku (Dzwonek) koronawirusa. żeby działania były podejmowane natychmiast. Tak Już dziś wiemy, że tak nie jest, bo tego prądu brakuje. że jest taki pomysł, i zwracali się do mnie z tym rolni- Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Domagamy cy, żeby w tej chwili na rowach melioracyjnych właśnie się stanowczych działań w tym zakresie, w kwestii wstawiać takie zastawki. Rolnicy wiedzą najlepiej, retencji wód do schładzania bloków energetycznych. w którym miejscu zbierze się woda, w którym miejscu W przeciwnym razie będzie jak zwykle za późno. Rząd jest to najlepiej zrobić. I może w takim trybie awaryj- mądry po szkodzie, a Polacy zapłacą bardzo wysoką nym, zanim jeszcze ruszą te programy, które mogą cenę, w tym cenę prądu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 114 Informacja bieżąca

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: zgadzam. To bardzo dobry program, tylko w tamtym roku, tj. w 2019 r., było 700 wniosków, a w tym roku Dziękuję bardzo, pani poseł. trwa nabór do 20 lipca. To kiedy będziemy realizować Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Zbi- ten program, skoro nabór trwa do 20 lipca? Potem gniewa Ziejewskiego, Klub Parlamentarny Koalicja będą szkolenia doradców w ODR, szkolenia w przy- Polska. padku naboru tych doradców. W jakim czasie będzie- (Głos z sali: PSL.) my realizować inwestycje związane z rolnictwem? Pan poseł w tej kwestii chciał coś powiedzieć? Jesienią, zimą? Odpowiedzmy sobie na zasadnicze To proszę bardzo. pytania, jeżeli chodzi o to, co robimy. Pewnie działa- (Głos z sali: PSL – Koalicja Polska.) nia są bardzo opóźnione. Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe Panie marszałku, ostatnie zdanie. – Kukiz15 – Koalicja Polska. Najważniejszą rzeczą w tej chwili jest dramat w dro- biarstwie. Dramat. Rolnicy nie mogą oddać kurcza- ków, pisklęta są gazowane, jaja wylęgowe są utylizo- Poseł Zbigniew Ziejewski: wane. Jest potrzeba pilnego spotkania komisji rolnic- twa w dziedzinie drobiarstwa, bo ten dział gospodar- Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka ki, który stanowi 50% eksportu Polski, zbankrutuje. Izbo! Tutaj na tej sali mówi się, że to posłowie PSL-u Z tych trzydziestu kilku miliardów 50% stanowi uprawiają politykę. Chciałbym powiedzieć jedną drobiarstwo. Dlatego mam prośbę do kolegi Telusa, rzecz: to minister Jurgiel wystosował pismo do pre- żeby w trybie nadzwyczajnym, pilnym zwołał komisję miera Morawieckiego następującej treści: 350 tys. rolnictwa. rolników złożyło wnioski o dotację w sprawie suszy (Poseł Barbara Bartuś: W przyszłym tygodniu są w kwocie 2 mld 300. Wypłacono im dla 135 tys. 3 dni posiedzenia.) 91 tys. rolników otrzymało pomoc, jak minister Tak, ale tego punktu nie ma. W punkcie jest KGW. Ardanowski powiedział, w kwietniu, ale pozostaje Dlatego o to apeluję. Będziemy zgłaszać ten wniosek, 127 tys. rolników i kwota 1 mld. I te 127 tys. rolników żeby zająć się drobiarstwem. Dziękuję bardzo. (Oklaski) pyta się, kiedy państwo polskie wypłaci im odszko- Spis treści dowanie. To pismo skierował minister Jurgiel, były minister Jurgiel do premiera Morawieckiego. Bez Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: polityki. Kolejna rzecz, która jest bardzo istotna. Na ten Dziękuję bardzo. rok przewidziane jest 78 mln euro pomocy de mini- Proszę o zadanie pytania panią poseł Joannę Bo- mis. Jak sobie państwo wyobrażacie te 78 mln euro, rowiak. w przeliczeniu na 4,50 – 350 mln zł, że to pokryje tegoroczną suszę? Nie ma takiej opcji. Kolejna rzecz, która nie jest wykonana, a jest w bu- Poseł Joanna Borowiak: dżecie roku 2019, to są dopłaty do materiału siewne- go w kwocie 125 mln. Budżet był zrównoważony. (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) Wszyscy głosowaliśmy za budżetem zrównoważonym, Dziękuję, panie marszałku. a 125 mln brakuje na dopłaty do materiału siewnego Wysoki Sejmie! Szanowni Panowie Ministrowie! z roku 2019. Dopłaty do wapna – nie ma. Nie bez uśmiechu na twarzy przysłuchuję się, jak dziś Szanowni Państwo! Ktoś tutaj dzisiaj powiedział, posłowie PSL-u mówią, że troszczą się o rozwiązanie nie wiem, że melioracja, że dzięki melioracjom stra- problemów suszy czy o losy polskich rolników. Tak ciliśmy tę wodę. (Dzwonek) Ja powiem tak: melioracje się składa, że polscy rolnicy mają doskonałą pamięć to są zabiegi mające na celu trwałe polepszanie rol- i dobrze pamiętają te 450 mln zł, jakie otrzymali na niczych zdolności produkcyjnych gleb. I jeżeli nie wsparcie w okresie suszy od rządu PSL-u i Platformy zbudujemy – to, co pan minister Kamiński powie- i dwukrotnie ponad 2 mld zł wsparcia od rządu Pra- dział – zastawek na rowach, nie podniesiemy pozio- wa i Sprawiedliwości. mu wód w jeziorach, nie zrobimy zbiorników reten- Panie Ministrze! Problem suszy spędza sen z po- cyjnych, to nie ma szans na to, że my poprawimy wiek rolnikom także w moim regionie, rolnikom z Ku- zdolności gleb. jaw i ziemi dobrzyńskiej. W moich rozmowach z rol- Nie powinniśmy gromadzić wody, przeliczając ją nikami wybrzmiewa to, że doceniają dotychczasowe na metry kwadratowe, ale na metry sześcienne, jeże- wsparcie, jakie popłynęło do nich od rządu Prawa i Spra- li chodzi o głębokość polskich gleb. Musimy zmienić wiedliwości, nie tylko w sytuacji suszy. Z dużą nadzie- nasze myślenie o głębokości polskich gleb. Chodzi o li- ją patrzą też na planowane i realizowane rozwiąza- czenie w metrach sześciennych. Mamy 100 zbiorni- nia hydrologiczne, w tym także na planowaną budo- ków retencyjnych, a Hiszpanie mają 2000. Zbieramy wę stopnia wodnego w Siarzewie poniżej Włocławka. 6,5% wód deszczowych, Hiszpanie zbierają 45%. Gdzie To jest długo oczekiwana inwestycja, inwestycja jesteśmy? Powinniśmy stanowczo realizować program. strategiczna z punktu widzenia racjonalnego gospo- Jeżeli mówimy o programie małej retencji, to się z nim darowania wodą, a także z punktu widzenia utrzy- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 115

Poseł Joanna Borowiak Poseł Ewa Szymańska: mania bilansu wodnego, zwłaszcza w takich sytu- Panie Marszałku! Panie i Panowie Ministrowie! acjach, kiedy długo nie ma opadów, co grozi wystąpie- Wysoka Izbo! Jakby było mało koronawirusa, to jesz- niem suszy. cze mamy suszę, zresztą już kolejny rok z rzędu. Tak Panie Ministrze! Moje pytanie płynące z Kujaw i zie- naprawdę jeszcze nie wiemy, jakie będą ostatecznie mi dobrzyńskiej: Na jakim etapie znajduje się obecnie skutki tej suszy. A na wiosnę deszcz jest potrzebny inwestycja budowy stopnia wodnego w Siarzewie poni- tak jak o żadnej porze roku. Najczęściej mówi się o od- żej Włocławka? Dziękuję. szkodowaniach za suszę, ale odszkodowania to jest jedna sprawa, a zapobieganie skutkom suszy to druga sprawa. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Z przyjemnością wysłuchałam tego, co mówili pan minister Gróbarczyk, minister gospodarki morskiej Dziękuję bardzo, pani poseł. i żeglugi śródlądowej, minister rolnictwa, o dużej re- Proszę o zadanie pytania panią poseł Gabrielę tencji, o małej retencji. Mieszkam na Dolnym Śląsku. Lenartowicz. Są to tereny, ziemie odzyskane. Pamietam, jak wtedy się mówiło, że poniemieckie urządzenia melioracyjne usprawniają gospodarowanie wodą. Pola były zdre- Poseł Gabriela Lenartowicz: nowane, były rowy melioracyjne, które rokrocznie były czyszczone przez rolników. Pola były i przy głów- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie nych drogach, i przy polnych drogach. A dzisiaj, jak Ministrowie! Państwa jakoś tak coraz mniej. Chciała- jeżdżę na wieś tam, gdzie mieszkałam, widzę, że jak bym zadać pytanie ministrowi Gróbarczykowi. Chcę pada deszcz, to woda stoi, a jak jest sucho, to wszystko na początku przypomnieć, że PiS rządzi 7 lat, wpraw- wysycha na beton. dzie z przerwą, ale będę pytać o te ostatnie 5 lat. Chciałabym zadać pytanie panom ministrom, je- Mówił pan minister, że przestawiacie gospodarkę żeli chodzi o prezentowane tutaj programy, na jakim wodną z działań odwadniających na irygacyjne, czy- etapie jest ich realizacja i ile środków już wydatko- li nawadniające. Chciałabym zapytać w tym kontek- wano. Kolejne pytanie dotyczy nawadniania. Jaki are- Spis treści ście, czy takim nawadniającym działaniem jest wiel- ał pól (Dzwonek) jest objęty nawadnianiem i meliora- ki program budowy wielkich rynien i zamiany pol- cją? Dziękuję. (Oklaski) skich rzek na te rynny, żeby szybciej odprowadzały wodę do Bałtyku. Piętrzenie, prostowanie, betono- wanie, budowa kanałów, kanału Odra – Dunaj, Ka- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nału Śląskiego i innych, tylko w celu użeglownienia. Dziękuję bardzo. A co będziecie nimi spławiać? Czy pod prąd węgiel z Ko- Pytanie zada pani poseł Dorota Niedziela, Klub lumbii? Czy będziecie spławiać zboże na eksport, Parlamentarny Koalicja Obywatelska. które właśnie sprzedajecie? Nie będzie dla Polaków mąki na chleb. I chcę zapytać, jaki w tym kontek- ście jest koszt dotychczasowych działań związanych Poseł Dorota Niedziela: z użeglownieniem polskich rzek. Ile kosztowały już budowy, plany budowy wielkich zbiorników, które Panie Marszałku! Chciałabym powiedzieć: pano- odwadniają, a nie nawadniają gleby? I jak to się ma wie ministrowie, ale rozumiem, że czas wyborczy jest do zaplanowanych, ale jeszcze niewydanych 150 mln drogi, więc nie ma ministra Ardanowskiego. Stąd na małą retencję. Ile wydaliście do tej pory na te duże pytanie, gdzie minister Ardanowski. Wiemy, że zało- hasła i polityczne projekty? W realu nic z nich nie żył spółkę z panem prezydentem Dudą, jeżdżą po istnieje. kraju i robią wybory Duda & Ardanowski. Panie Ar- I chcę też zapytać, gdzie jest minister Ardanow- danowski, to miejsce dzisiaj tu na sali czeka na pana. ski, tak troszczący się o rolnictwo i suszę w rolnic- (Poseł Barbara Bartuś: Ale to nie jest informacja twie. Rozumiem, że prowadzi kampanię razem z pre- ministra rolnictwa.) zydentem Dudą, ale minister Gróbarczyk też prowa- Proszę mi nie przeszkadzać. dzi kampanię z prezydentem Dudą, a jednak jest, i to Pan powinien odpowiedzieć na nasze pytania. się chwali. (Oklaski) (Oklaski) Wszystkim dziękuję za hasło, parafrazując słynną panią premier: rolnikom po prostu te pieniądze się Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: należą. (Poseł Barbara Bartuś: Dokładnie.) Dziękuję bardzo, pani poseł. 1 mld zł, który nie został wypłacony, im się nale- Pytanie zada pani poseł Ewa Szymańska, Prawo ży. A minister Ardanowski prowadzi kampanię wy- i Sprawiedliwość. borczą. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 116 Informacja bieżąca

Poseł Dorota Niedziela środowiska. Dziś, 3 lata później, Koalicja na rzecz Puszczy Białowieskiej apeluje o podjęcie działań, któ- Tylko w ostatnich 3 latach z powodu anomalii re zostały zablokowane w lipcu 2017 r. Jest to pokło- pogodowych, głównie suszy, proszę państwa, straty sie pożaru nad Biebrzą, którego byliśmy świadkami w rolnictwie, zgodnie z szacunkami waszych wojewo- w zeszłym tygodniu. Oto bowiem teraz aktywiści dów, wyniosły 15–20 mld zł. Za każym razem rząd głośno domagają się ingerencji człowieka w Puszczę obiecywał rolnikom sowite odszkodowania, nawet po Białowieską, domagają się podjęcia działań chronią- 1 tys. zł od 1 ha, i na tym się kończyło. Rolnicy nie cych przed pożarami, czyli faktycznie wycinki su- otrzymali należytej pomocy po suszy w 2018 r., naj- chych drzew i budowy małej retencji. gorszej od 30 lat, tak jak jej nie otrzymali po kata- (Poseł Gabriela Lenartowicz: Nie, nie, oni się do- klizmie w 2017 r. Nie otrzymują jej również dzisiaj, magają nieodwadniania.) chociaż ta pomoc im się po prostu należy. Odszkodo- Gdzie jest opowieść o pierwotnej puszczy? Gdzie wania są nieadekwatne do strat. jest mowa o chronieniu naturalnych procesów? Gdzie Pytanie. 1 tys. zł od 1 ha tzw. suszowego to kiełba- jest hasło: niech się puszcza zapuszcza? Czy te wszyst- sa wyborcza, którą PiS karmi rolników w czasie kolej- kie argumenty poszły teraz w niepamięć? Chciałbym nej kampanii wyborczej. Do dziś nie dowiedzieliśmy prosić, aby panowie ministrowie odnieśli się do obec- się, ilu rolników otrzymało 1 tys. zł od 1 ha i na jaką nych działań aktywistów odnośnie do Puszczy Bia- liczbę hektarów. Łącznie odszkodowania związane ze łowieskiej. Dziękuję. skutkami suszy w latach 2017–2019 są pięciokrotnie niższe, niż wyniosła wartość szkód wyrządzonych przez suszę. Jak podaje GUS, dochody z pracy w go- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: spodarstwach rolnych (Dzwonek) z 1 ha przeliczenio- wego w 2018 r. spadły o 700 zł w stosunku do 2017 r. Dziękuję bardzo panu posłowi. Skutek braku działań rządu PiS jest taki, że polska Pytanie zada pani poseł Monika Rosa, Koalicja wieś bankrutuje, a rząd, zamiast wypłacić rolnikom Obywatelska. odszkodowania, które im się należą, proponuje zacią- ganie kolejnych kredytów, czym chwali się minister

Spis treści rolnictwa. Rząd PiS nie realizuje też żadnych inwe- Poseł Monika Rosa: stycji z zakresu retencji, które w najbliższym czasie zminimalizowałyby skutki suszy. Od 4 lat wszystkie Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka niezbędne działania są ciągle w fazie projektów i obiet- Izbo! Susza nie jest zjawiskiem ani nowym, ani za- nic. PiS nie ma pieniędzy dla rolników, którzy ucier- skakującym, bo zmagamy się z nią od kilku lat i jest pieli wskutek suszy, ale w latach 2017–2019 na nagro- to oczywisty efekt i kryzysu klimatycznego, i fatal- dy w instytucjach podległych ministrowi rolnictwa nego gospodarowania zasobami wodnymi w Polsce. wydano 700 mln zł. Szefom agencji rolnych i KRUS-u Susza dotknie, jak doskonale wiemy, dramatycznie w ciągu 4 lat podniesiono pensje o 1/3. W tej sytuacji rolników, lasy, przemysł, energetykę i po prostu nas należy zadać publicznie pytanie: Kiedy skończy się wszystkich. Mogą się pojawić trudności z zabezpie- rozpasanie nieudolnej, oligarchicznej władzy PiS i kie- czeniem podstawowych potrzeb żywnościowych Po- dy zajmą się państwo tym, co rolnikom się należy: lek i Polaków, ceny żywności wzrosną, wielu rolników odszkodowaniem i wypłaceniem zaległego miliarda? czeka bankructwo. Rząd nie jest przygotowany… A odpowiadając na pytanie o PROW, proszę pań- stwa: dwa nabory dotyczące programu PROW dla rolników, jeden nabór od 25 września do 20 listopada, Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: 622 wnioski. Które zostały rozpatrzone? Pani poseł, żaden, zero. (Oklaski) Pani poseł, może chwileczkę poczekamy, bo… (Poseł Teresa Wargocka: Przepraszam.)

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Poseł Monika Rosa: Dziękuję bardzo, pani poseł. Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Jaro- Dziękuję, pani poseł. sława Gonciarza. Rząd nie jest przygotowany, ale my, obywatele, oby- watelki, na ten kryzys chcemy się przygotować. Stąd pytam: Jak rząd szacuje konsekwencje? Jakie konse- Poseł Jarosław Gonciarz: kwencje suszy dla Polski będą w tym roku i w latach kolejnych? Proszę o konkretne wylistowanie tych kon- (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) sekwencji. Rozumiem, że są państwo przygotowani i po- Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka trafią to powiedzieć. Izbo! Rok 2017 minął pod znakiem wojny o Puszczę Czy są konkretne wyliczenia kosztów gaszenia po- Białowieską. Nie była to wojna o ochronę przyrody, żarów, odszkodowań i dopłat dla rolników? Jaki będzie ale była to polityczna nagonka na rząd i jego ministra wzrost cen? Jak szacunkowo przełoży się to na kwestię 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 117

Poseł Monika Rosa Dzisiaj jest susza, pewnie zbliżają się problemy ze zbożem, rząd sprzedaje to zboże. To nie jest rząd, wydatków każdej Polki i każdego Polaka? Jakie będą tylko jakaś grupa wzajemnych interesów. Pytanie, koszty blekautów, koszty dla przemysłu, dla rolnic- kto na tym zarobi. (Oklaski) twa? Czy miastom zabraknie wody? Jeśli zabraknie, W wielu miejscach w Polsce zaczyna brakować wody. to jak państwo szacują, które to będą miasta? Czy Nie ma jej w studniach, w ujęciach, problemy mogą mieć planują państwo ograniczenia w poborze wody? Jakieś elektrownie, rolnictwo stoi pod ścianą. I choć większość decyzje dla konsumentów, dla przemysłu, dla osób z nas odbiera ten problem raczej przez pryzmat wody prywatnych, dla energetyki, dla rolnictwa, które wpro- w kranie i tego na co dzień nie zauważa, to jednak susza wadzą ograniczenia poboru wody? Może jakieś akcje w Polsce jest obecna we wszystkich jej wymiarach. edukacyjne, które powiedzą, w jaki sposób tę wodę Według planu przeciwdziałania skutkom suszy oszczędzać? Czy będą jakieś zakazy, nakazy? ma nastąpić wzrost stopnia retencji do 30%, ale do- Szanowni Państwo! Działać musimy tu i teraz, piero do 2050 r. Tymczasem PiS w najbliższych la- dlatego proszę o odpowiedź zarówno z tej mównicy, tach wyda 10 mld zł na propagandę w mediach pu- jak i na piśmie. blicznych, i to jest oczywiście zapisane w ustawie. Mniej więcej właśnie tyle samo, 10 mld, planuje wy- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: dać na program rozwoju retencji. Pytanie jest nastę- pujące: Czy rząd w ogóle rozumie skalę zagrożenia Dziękuję bardzo. i skalę wyzwań stojących przed państwem? Brakuje Pytanie zada pan poseł Marek Polak. nam wody, mamy permanentną suszę, a rząd PiS prze- znacza tyle samo środków na retencję, co na propa- gandę w mediach publicznych. Pewnie dlatego dzisiaj Poseł Marek Polak: rząd reprezentuje pan minister Gróbarczyk, który jest biegły w obszarze propagandy. (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) Panie ministrze, dlatego pytam: Jakie środki za- Dziękuję bardzo. planowano na lata 2020–2022 na remonty zbiorni- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak ków retencyjnych? Które to zbiorniki? W jakim za-

z pewnością wszyscy zauważamy, coraz cieplejsze i nie- Spis treści kresie? O ile w latach 2020–2022 zostanie podniesio- mal bezśnieżne zimy, a także rosnące z roku na rok ny stopień retencji w tych zbiornikach? Ile zbiorni- wysokie temperatury zaowocowały tym, że poziom ków retencyjnych rząd czy Wody Polskie planują wód, zarówno gruntowych, jak i rzecznych, znacznie zlikwidować, bo dochodzą słuchy, że takie absurdal- się obniżył. To jest istotne zagrożenie dla naszej go- ne decyzje będą podejmowane? (Dzwonek) W ilu przy- spodarki, zwłaszcza dla polskiego rolnictwa, skut- padkach toczą się prace i jakie to są lokalizacje? Czy kiem czego koszty produkcji żywności, a co za tym idzie – także i ceny, będą musiały systematycznie poza planem przeciwdziałania skutkom suszy są pla- rosnąć. Myślę, że to najwyższy czas, aby wzorem in- nowane inne, duże programy infrastrukturalne? Je- nych państw o ciepłym klimacie, takich jak np. Hisz- żeli tak, to jakie? I pytanie: Czy rząd planuje prace pania, która zatrzymuje 40% wód opadowych, rozpo- w kaskadzie Soły i zbiorniku Wisła Czarne? To są cząć intensywne działania na rzecz racjonalnego go- zbiorniki, gdzie jest ta woda, można ją zatrzymać. spodarowania wodami opadowymi, które zatrzymu- Jakie to będą kwoty, w jakim zakresie będą te zbior- jemy obecnie tylko w 6,5%. niki remontowane? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dlatego chciałem zapytać: Czy rząd rozważa po- Na koniec, panie marszałku, bardzo proszę o to, żeby trzebę przyspieszenia wdrożenia w życie programów zadbać o szczególne wsparcie dla rolników gospodaru- małej i dużej retencji bądź inwestycji wodnych mają- jących na terenach górskich i podgórskich. W normal- cych na celu zatrzymywanie większych ilości wód nych warunkach to gospodarowanie jest tam niezwykle opadowych lub innych rozwiązań minimalizujących ciężkie, tymczasem w trakcie suszy jest ono tragiczne. coraz częstsze zjawisko suszy? Dziękuję bardzo. Bardzo dziękuję. (Oklaski)

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo panu posłowi. Dziękuję bardzo. Proszę o zadanie pytania pana posła Mirosława Pytanie zada teraz pani poseł Barbara Bartuś, Suchonia, Koalicja Obywatelska. Prawo i Sprawiedliwość.

Poseł Mirosław Suchoń: Poseł Barbara Bartuś: Bardzo dziękuję. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministro- Kiedy zbliżała się epidemia, rząd wysprzedawał ma- wie! Państwo Ministrowie! Mój kolega chwilę temu seczki, a później na maseczkach zarobił radny PiS. w tej debacie powiedział, że państwo z opozycji robicie 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 118 Informacja bieżąca

Poseł Barbara Bartuś Poseł Michał Krawczyk:

politykę. Ja powiem, że jest o wiele gorzej, bo mnie po- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Co robią mądre lityka kojarzy się z czymś dobrym, a państwo wykorzy- rządy w czasie globalnej epidemii i w obliczu zbliżają- staliście informację bieżącą dotyczącą tego bardzo, cej się, największej od dziesiątków lat suszy? Czy bardzo ważnego tematu – susza, straty, to, co może nas sprzedają zapasy zboża, czy może je właśnie zwiększa- spotkać, nie tylko rolników, ale także każdego Polaka ją, tak aby przygotować się na braki na rynku i idący – do siania niepokoju i do mówienia nieprawdy. wzrost cen? Mądre rządy gromadzą zboże, żeby zabez- Pan wnioskodawca od razu na początku zarzucił pieczyć swoich obywateli. A polski rząd? Niestety robi panu ministrowi Ardanowskiemu, że mówił o rolni- odwrotnie. Eksport pszenicy obecnie w Polsce jest kach: nieudacznicy. Następny pan poseł mówił, że ponaddwukrotnie wyższy od eksportu, jeśli porównu- pan minister mówił, że rolnicy są idiotami. Ani jed- jemy to rok do roku. Wyeksportowaliśmy obecnie po- nego takiego sformułowania nie słyszałam, nato- nad 2 mln t pszenicy, w zeszłym roku – 1 mln t. miast dokładnie słyszałam sformułowanie ministra W najbliższych dniach, proszę państwa, ceny mąki pochodzącego właśnie z PSL, kiedy mówił o rolnikach – o tym, że on nie chce mieć do czynienia z frajerami. i makaronów w sklepach wzrosną o 15–20%. Produ- Dotyczyło to wtedy jabłek. cenci makaronu i producenci pieczywa piszą do pana Jeżeli mówimy o suszy, to przypomnijmy sobie, ministra Ardanowskiego o problemach związanych z do- jak bywało przez lata. Przecież susza nie jest od tego stępem do mąki już od miesiąca, wskazując na ten momentu, nie jest od tego roku, a nawet nie od roku problem. Nie dostają żadnej odpowiedzi. A co się dzie- 2018. Bywała też wcześniej. Pamiętna jest susza z 2015 r. je z importem zboża do Polski? Musicie państwo wie- W sierpniu padła wypowiedź pana ministra rolnic- dzieć, że import spadł w obecnym roku o 80%. twa, który wtedy reprezentował rząd PO–PSL. Mó- Pytam więc, dlaczego pozwalacie państwo na tak wił o tym, że straty będą miliardowe. Zapowiedział, wielki eksport polskiej pszenicy i czy szybka chęć zy- że będzie 350 mln dofinansowania, odszkodowań, sku przesłania wam problem rosnących cen, przed potem troszeczkę to się zwiększyło. Uspokajał wszyst- jakim stają polscy producenci, a za moment staną kich Polaków: nic się nie martwcie, jeżeli nie będzie Polacy w sklepach. zboża w Polsce, my to sprowadzimy, bo mamy umowy Jeszcze jedno pytanie: Czy Krajowy Ośrodek Wspar- Spis treści o imporcie, tak że nie będzie żadnego problemu. Ta- cia Rolnictwa posiada rezerwy zboża, które wspomogą kie było podejście ówczesnego rządu. polski przemysł zbożowy? Jakie ilości rezerw zboża Mówicie państwo, że nie ma jeszcze wypłaconych posiadamy i kiedy zostaną one uruchomione? Dziękuję pieniędzy, odszkodowań za suszę z ubiegłego roku. bardzo. (Oklaski) Chciałam tylko zwrócić uwagę na to, że po pierwsze, terminy składania wniosków były wydłużane, a po drugie, wszędzie tam, gdzie w samorządach (Dzwo- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nek) jest wojująca opozycja, po prostu nie były powo- ływane w ogóle komisje. I tak było na terenie, z któ- Dziękuję bardzo. rego ja jestem. Słyszałam od niektórych wójtów, że Pytanie zada teraz pani poseł Teresa Wargocka, to jest w ogóle niepotrzebne, mówili: w naszej gminie Prawo i Sprawiedliwość. suszy nie było. Jeżeli państwo mówicie o pomocy, szafujecie kwo- tami, nie uznajecie tych miliardów, które już zostały wypłacone przez rząd, to chciałam państwu na to Poseł Teresa Wargocka: zwrócić uwagę i już w pełni obnażyć państwa hipo- kryzję. W tym roku komisja finansów zajmowała się Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejszy temat przesunięciem wniosków z rezerwy właśnie na wy- informacji bieżącej jest bardzo ważny. Należy stwier- płacenie odszkodowań. Chodziło o 280 mln. Jednym dzić, że jesteśmy w okresie próby w roku 2020, bo mamy głosem udało się te pieniądze przesunąć na odszko- dwie próby: pandemię i suszę. To jest czas szczególny, dowania, bo 26 posłów Prawa i Sprawiedliwości gło- który zobowiązuje klasę polityczną do tego, żeby te- sowało za przesunięciem, ale cała opozycja, 25 po- mat ważny dla wszystkich Polaków nie był wykorzy- słów, głosowała przeciw przesunięciu środków dla stywany politycznie. rolników. A rolnikom te pieniądze się należą, to jest Dzisiaj niestety nie wiem, czy państwo z PSL-u, prawda. Jestem święcie przekonana, że te pieniądze państwo z opozycji tak poważnie traktujecie problem zostaną wypłacone, bo rząd Prawa i Sprawiedliwości suszy i zaopatrzenia Polaków w wodę, że właśnie na dotrzymuje zobowiązań. Dziękuję bardzo. (Oklaski) dzisiejszym posiedzeniu ten temat jest rozpatrywany, czy jest tak, jak wybrzmiało to w tej sali. Pan kandy- dat Kosiniak-Kamysz wypowiedział się, zwrócił uwa- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: gę rządowi. Pan Biedroń zabrał głos. Szanowni pań- stwo, opanujcie się. (Oklaski) Opanujcie się, bardzo Dziękuję bardzo. proszę. Obrażacie, kłamiecie, podajecie połowę infor- Pytanie zada teraz pan poseł Michał Krawczyk, macji. To jest niedopuszczalne wobec tak poważnych Koalicja Obywatelska. problemów, przed jakimi staje rolnictwo. Pan poseł 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 119

Poseł Teresa Wargocka nym za krajową gospodarkę wodną. Jak to przedsię- biorstwo wspiera samorząd? Czy chociażby po tych Maliszewski mówi, że obrażamy, lekceważymy rolni- różnych awariach, które mieliśmy w ubiegłym roku, ków. Przecież fakty z ostatniej… m.in. awarii elektrowni Ostrołęka… Miał być stwo- (Głos z sali: Minister rolnictwa tylko.) rzony taki system szybkiego ostrzegania samorzą- Zapisałam, bo strasznie mnie to uraziło. 5 lat rzą- dów (Dzwonek) przed tego typu sytuacjami nadzwy- dów Prawa i Sprawiedliwości to jest dbałość o sektor czajnymi, krytycznymi. Czy te działania są prowa- rolnictwa, to jest wiarygodność wobec tej ogromnej dzone, czy też macie państwo inne priorytety, o któ- grupy zawodowej, która przyczynia się do naszego rych my np. nie wiemy? Dziękuję bardzo. dochodu narodowego. To są większe dopłaty we wszyst- kich obszarach, w których państwo też te dopłaty realizowaliście, bo taka była możliwość budżetu pań- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: stwa, bo taka była polityka rządu – więcej do ubez- pieczeń, więcej wypłaconych odszkodowań suszo- Dziękuję bardzo. wych, więcej do paliwa. Takie są fakty. Oczywiście Pytanie zada pan poseł Waldemar Andzel, Prawo nie dało się zrobić wszystkiego (Dzwonek) w tym okre- i Sprawiedliwość. sie. Cały problem gospodarki wodnej państwa, w któ- rym są powodzie, a jednocześnie brakuje wody, musi być rozwiązany w kompleksowym programie rządo- Poseł Waldemar Andzel: wym. Musimy zdobyć środki unijne z następnej per- spektywy. Bo tę perspektywę, którą wy przygotowa- (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) liście w środkach unijnych, i jeszcze tę wcześniejszą, Panie Ministrze! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! gdzie za gospodarkę wodną, retencję odpowiadali wasi Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym, a także marszałkowie, straciliście i przegapiliście. Dziękuję. coroczne wypalanie traw, zwłaszcza w kontekście (Oklaski) powracającej suszy, to wielka tragedia dla fauny i flo- ry oraz marnotrawienie publicznych środków. Kosz- ty akcji pożarniczych, np. w Biebrzańskim Parku

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Narodowym, to miliony złotych. W związku z tym Spis treści chciałbym zapytać pana ministra, czy zasadne było- Dziękuję bardzo. by uruchomienie kampanii społecznej zachęcającej Proszę o zadanie pytania pana posła Michała do działań osoby, które posiadają drony. Są to osoby, Szczerbę. których pasją jest wykonywanie zdjęć i filmów za po- mocą dronów. W interesie społecznym jest, aby za- chęcić tę grupę osób, oczywiście w pobliżu miejsca Poseł Michał Szczerba: zamieszkania, do monitorowania miejsc, gdzie rok- rocznie dochodzi do wypalania traw. Dzięki temu Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede Policja i straż pożarna miałyby zapewniony dostęp wszystkim będę pytał o wsparcie samorządów. Bar- do wysokiej jakości materiału dowodowego. Społecz- dzo chętnie rząd ogranicza środki, którymi dysponu- ne akcje prozwierzęce rozwijają się w Polsce w bardzo ją samorządy – zwolnienie osób poniżej 26. roku życia dużym tempie, a współpraca straży miejskiej i Policji z PIT-u, obniżenie PIT-u – ale to również wpływa na z organizacjami czy obywatelami przebiega coraz dochody samorządów. W jaki sposób zamierzacie sprawniej. Tak samo mogłoby być w przypadku opera- państwo wesprzeć miasta w budowie zbiorników re- torów dronów. Mamy silne społeczeństwo obywatel- tencyjnych? Nie chodzi wyłącznie o małą retencję, ale skie. Dlatego zachęcam Ministerstwo Rolnictwa i Roz- również o te większe zbiorniki retencyjne, również woju Wsi do zorganizowania akcji społecznej: drony dla naturalne. Co jest z tym związane? Związany jest środowiska. Współpraca operatorów dronów i służb z tym bardzo często wykup terenów prywatnych. Czy może okazać się kluczowa dla ukrócenia haniebnego rząd dysponuje takimi środkami, żeby wesprzeć sa- procederu, jakim jest wypalanie traw. Dziękuję bardzo. morząd, chociażby na tzw. zakole wawerskie? Jest 50 ha tuż na granicy Warszawy, które można na taki cel wykorzystać, ale potrzebne są konkretne środki. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Czy rząd takimi środkami dysponuje i czy mógłby m.st. Warszawę wesprzeć? Czy są środki na to, żeby Dziękuję bardzo panu posłowi. można było chronić zasoby wodne Warszawy również Pytanie zada pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja poprzez odpowiednie zarządzanie kanałami? Czy ta- Obywatelska. kimi środkami rząd dysponuje, żeby wesprzeć dzia- łania samorządów? Szanowni Państwo! Podjęliście taką decyzję, że jest Poseł Klaudia Jachira: konkretny podmiot, jest konkretne Państwowe Go- spodarstwo Wodne, nazywa się Wody Polskie, które Panie Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wyso- od 2018 r. jest głównym podmiotem odpowiedzial- ka Izbo! Trzy plagi spadły na Polskę: nieodpowie- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 120 Informacja bieżąca

Poseł Klaudia Jachira 2021–2027 z perspektywą do roku 2030”, właśnie przy- gotowany w związku z nową perspektywą unijną. dzialne rządy PiS-u, pandemia koronawirusa, a teraz Moja koleżanka Teresa Wargocka mówiła tu, że nie dodatkowo jeszcze susza. Z pierwszymi dwiema jakoś mieliśmy takich zapisów w perspektywie unijnej, któ- sobie poradzimy, ale susza może nas zabić. Wszystkie ra już za moment się kończy. rządy zawiniły, ale obecny nagrzeszył najciężej. Kie- Proszę państwa, co do betonowania, to musieliśmy dy przeprosicie Polaków za 4 lata bezmyślnego wyci- odbetonować pewne układy, które funkcjonowały wcze- nania puszcz i lasów, rozwijanie elektrowni węglo- śniej, jeśli chodzi o budowę zbiorników różnych reten- wych, kupowanie węgla wszędzie, nawet w Kolumbii, cji; nie będę tu wymieniała osób z waszej strony, które niszczenie energetyki odnawialnej, pozorowanie wal- mają zarzuty postawione. Stąd to dobry pomysł – to, ki z zanieczyszczeniem powietrza, naśmiewanie się że powstała taka instytucja jak gospodarstwo Wody z ekologów, za to, że wycięliście ze swojego programu Polskie. Ogrom hejtu, jaki się wylał dzisiaj na pana edukacyjnego ekologię w szkołach? Minister Arda- ministra Ardanowskiego, zresztą tak się dzieje od kil- nowski ostatnio powiedział, że w Polsce mamy różne ku, kilkunastu dni, i na pana ministra Gróbarczyka, strefy klimatyczne i susza nigdy nie dotknie całego jest zupełnie nieuzasadniony, bo doskonale państwo kraju. Woleliście przeznaczyć pieniądze na propagan- wiecie, że pieniądze z Agencji Restrukturyzacji i Mo- dę i kiełbasę wyborczą, a wasz pozorowany program dernizacji Rolnictwa są systematycznie wypłacane „Stop suszy” wciąż jest tylko na papierze. Nie obraź- rolnikom, te za rok 2019, a na rok 2020 już szykujemy cie się, ale tylko głupcy nie słuchają naukowców, nie odpowiednie środki, aby można było je rolnikom wy- słuchają tego, co naukowcy mówią. płacić. (Dzwonek) Przestańcie na polach rozpylać trucizny, które I jeszcze jedno, proszę państwa. Nie usłyszycie tego od żadnego z naszych polityków, tak jak wasi się powodują śmierć owadów. Dajcie szansę ekologiczne- wypowiadali wcześniej i mówili takie oto zdanie: Sor- mu rolnictwu. Zaniechajcie betonowania koryt rzecz- ry, taki mamy klimat. To nie my. (Oklaski) nych, zainwestujcie w małą retencję. Przestańcie w pań- (Poseł Gabriela Lenartowicz: Mamy różne strefy stwowych instytucjach kosić trawniki, zamieńcie je klimatyczne.) na łąki kwietne, nie podlewajcie ich pitną wodą. Su- sza to wojna na śmierć i życie. Dzisiaj widmo zagłady Spis treści zajrzało w oczy rolnikom, ale już jutro uderzy w mia- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: sta. Jeżeli tego wszystkiego nie zrobicie, nie zrozumie- cie swoich błędów, to pozostanie wam tylko modlić Dziękuję bardzo. się o deszcz. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Pytanie teraz zada pani poseł Małgorzata Tracz, (Poseł Barbara Bartuś: Z tą modlitwą to dobra Koalicja Obywatelska. rzecz, modlić się też trzeba.)

Poseł Małgorzata Tracz: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Dziękuję bardzo. Ministrze Środowiska, którego nie ma na tej sali pod- Chciałem poinformować Wysoką Izbę, że właśnie czas tej ważnej debaty! Dziś po raz kolejny rozmawia- upłynął czas przeznaczony na zadawanie pytań, ale my o suszy, suszy, która staje się już jednym z naj- jeżeli państwo posłowie nie mają nic przeciwko, to ważniejszych wyzwań, z którymi musimy się mie- tym, którzy zostali zapisani, udzielilibyśmy głosu i tak- rzyć, suszy, która zaczyna pojawiać się coraz wcze- że dali możliwość zapytania. (Oklaski) śniej, z roku na rok coraz wcześniej, suszy spowodo- (Głos z sali: Brawo!) wanej kryzysem klimatycznym oraz złą gospodarką Zatem proszę teraz, aby pytanie zadała pani poseł wodną i leśną w naszym kraju. Anna Milczanowska, Prawo i Sprawiedliwość. Wszyscy boimy się przede wszystkim suszy w rol- nictwie, tego, jak wpłynie ona na ceny żywności, ale również na byt rolników oraz ich rodzin. Lecz susza Poseł Anna Milczanowska: dotyczy także lasów. Zagrożenie pożarowe w polskich lasach od wielu tygodni utrzymuje się na katastro- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wysłuchaliśmy falnym poziomie. W ubiegłym tygodniu wszyscy z wiel- tu dzisiaj wielu manifestów politycznych w wykona- kim niepokojem obserwowaliśmy pracę strażaków niu posłów opozycji. Szanowni państwo, na temat oraz ochotników i innych służb mundurowych, ich betonowania rzek – doskonale wiemy, myślę, że usły- walkę z pożarem trawiącym Biebrzański Park Naro- szymy tu od przedstawicieli ministerstwa gospodar- dowy. Byliśmy świadkami tego, jak szybko możemy ki wodnej o tym, że powstał program renaturyzacji stracić nasze narodowe dziedzictwo przyrody. Nieste- rzek, gdyż musimy naprawić to, co zniszczył kiedyś ty taka historia może się powtórzyć również z Pusz- człowiek, i jest to niezbędne. Wiemy też doskonale czą Białowieską, o czym alarmują przedstawiciele o tym, że ministerstwo gospodarki wodnej ma „Pro- koalicji Kocham Puszczę w skierowanym wczoraj do gram przeciwdziałania niedoborowi wody na lata ministra liście. W tym liście domagają się jak naj- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 121

Poseł Małgorzata Tracz Poseł Marzena Okła-Drewnowicz: szybszego powołania zespołu kryzysowego do spraw Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! ochrony przeciwpożarowej Puszczy Białowieskiej Powołaliście do działania od 1 stycznia 2018 r. Pań- oraz rekomendują cztery pilne działania, które po- stwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. To ono mogą zapobiec kolejnej tragedii. miało zarządzać zasobami wodnymi. Moja przedmów- Panie Ministrze! Nieobecny Panie Ministrze! Czy czyni z Prawa i Sprawiedliwości mówiła o tym, że wpro- ma pan zamiar wsłuchać się w głos organizacji poza- wadzacie państwo program renaturyzacji. To jest tak rządowych, wcielić w życie ich postulaty? Czy ma pan naprawdę kłamstwo. To, co Wody Polskie robią w po- plan, jak zapobiec pożarom lasów? (Oklaski) szczególnych regionach, jest naprawdę skandaliczne. (Poseł Anna Milczanowska: 3 lata temu co innego Wczoraj pan minister Gróbarczyk był wraz z pre- mówiliście.) zydentem Dudą przy jazie koło Piaseczna, gdzie na konferencji prasowej ogłosił „Program małej reten- cji”. A wiecie państwo, jak w praktyce wygląda pro- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: gram małej retencji? Zaraz za województwem mazo- wieckim jest województwo świętokrzyskie. To wła- Dziękuję bardzo. śnie w tym województwie w 2019 r. Wody Polskie Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Pawła wykonały za publiczne pieniądze tzw. prace utrzyma- Rychlika, Prawo i Sprawiedliwość. niowe i udrożnieniowe na ok. 30 ciekach wodnych. W roku ubiegłym 3 km rzeki Kamiennej w Skarżysku poddano konserwacji. Rzeka, która wracała do natu- Poseł Paweł Rychlik: ralnego charakteru, znów wygląda jak kanał. Niedawno wycięto las nad maleńką rzeczką Ka- Panie Marszałku! Pani Minister! Panowie Mini- canką w powiecie pińczowskim. To jakiś absurd. Pra- strowie! Wysoka Izbo! Przez dziesięciolecia polskie ce wykonano na obszarze chronionym Natura 2000, władze, w skład których wchodzili z krótkimi prze- z dala od ludzkich osiedli. Na wielu kilometrach rzek rwami przedstawiciele nie żadnej Koalicji Polskiej, rozebrano tamy bobrowe, wycinano nadbrzeżne krze- ale Polskiego Stronnictwa Ludowego, nie podejmo- wy i drzewa, wyciągano z koryt powalone pnie, wyka- Spis treści szano zarośla i trawy, hakowano roślinność. Tak wy- wały żadnych działań w celu retencjonowania wody, gląda renaturyzacja w wykonaniu rządu Prawa i Spra- magazynowania tej wody. Na poważnie temat ten wiedliwości. Tak to wygląda. podjął rząd Prawa i Sprawiedliwości. Padły tu dzisiaj W moim regionie, regionie, z którego pochodzę, wie- słowa o ogromnym wsparciu dla rolników, o dużych lu ekologów, dziennikarzy alarmuje i apeluje, żeby nie programach i inwestycjach w zakresie retencji. niszczyć natury, która tak naprawdę chce się odtworzyć Należy jednak zwrócić uwagę na zmiany, jakie do- i znowu dawać nam, ludziom, wodę. A państwo robicie konały się w odpowiednich instytucjach, które zajmu- odwrotnie. ją się sprawami suszy, gospodarki wodnej i które za Szanowni Państwo! To, co wydawało się słuszne gospodarkę wodną odpowiadają. Mam na myśli Insty- 50 lat temu (Dzwonek), dziś już słuszne nie jest. Ostat- tut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie, nie zdanie, panie marszałku. Powtórzę za dziennika- którego prezesem jest obecnie pan dr Przemysław Li- rzem, który napisał artykuł, z którego pochodzą przy- genza, który w sposób bardzo skuteczny walczy z su- kłady, które przytoczyłam. Kiedy przestaniecie tak szą, ciężko pracuje, co przynosi skutki chociażby w po- naprawdę robić z koryt rzecznych rury, które przy- staci zwiększenia liczby punktów pomiarowych opa- pominają rury od sedesu? Bo szybciej nimi właśnie dów atmosferycznych. Jest to bardzo ważne w walce spływa dzisiaj woda. Do tego sprowadzacie koryta z suszą, ażeby zdiagnozować dobrze to zjawisko. rzeczne. Dziękuję. (Oklaski) Drodzy Państwo! Mam pytanie: Jakie działania i decyzje zostały podjęte i jakie podejmie rząd w celu zniesienia barier biurokratycznych i dofinansowania Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: przy budowie zbiorników małej i dużej retencji zarów- no rolników, jak i samorządowców? Chciałbym rów- Dziękuję bardzo, pani poseł. nież zapytać o plan przeciwdziałania skutkom suszy Pytanie zada pan poseł Franciszek Sterczewski, na lata 2021–2026 dla województwa łódzkiego. Na ja- Koalicja Obywatelska. kim etapie są (Dzwonek) prace przygotowawcze? Dzię- kuję. (Oklaski) Poseł Franciszek Sterczewski:

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za nami najcieplejsza zima, a przed nami najcieplejsze lato Dziękuję bardzo. i najpoważniejsza susza w historii pomiarów. Tym- Pytanie zada pani poseł Marzena Okła-Drewno- czasem w Polsce 94% wody z opadów spływa do Bał- wicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. tyku. Jeżeli nie pójdziemy w ślady np. Hiszpanii, 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 122 Informacja bieżąca

Poseł Franciszek Sterczewski nie odniesie, bo właśnie państwo zarzucaliście nam tylko i wyłącznie intencje polityczne. Kiedy w 2015 r. która magazynuje 45% deszczówki, to niedługo może o taką debatę wnioskowaliście państwo, polityki nie zabraknąć nam wody nawet do umycia rąk, podobnie było, kiedy my wnioskujemy, a skala suszy dzisiaj jest jak w Skierniewicach rok temu. Rządowe programy kilkakrotnie większa niż wówczas, mówi się o tym, zdecydowanie za mało uwagi poświęcają retencji. że uprawiamy politykę. Kiedy prezydent Duda foto- Dlatego samorządy takie jak we Wrocławiu czy Bia- grafuje się na tle wysychających upraw i mówi, że po- łymstoku na własną rękę wprowadzają programy moc rolnikom będzie udzielona, kampanii wyborczej dotyczące zatrzymywania wody. Potrzebne są jednak nie ma, kiedy Kosiniak-Kamysz czy inni kandydaci kompleksowe rozwiązania, do których wyraźny im- robią konferencję i poruszają problemy, które dotyczą puls musi dać rząd. rolników, już jest uprawiana polityka, już jest kam- W związku z tym chciałbym zadać pytanie: Czy pania wyborcza. Więc zdając sobie sprawę z tego, że rząd zamierza przyspieszyć program przeciwdziałania jest to temat dla państwa niewygodny, bo nie spełni- skutkom suszy? Czy rząd pracuje nad programem re- liście wszystkich obietnic albo spełniliście ich bardzo tencji wody deszczowej, który byłby skierowany do sa- mało w zakresie udzielenia pomocy, zapobiegania morządów i do indywidualnych odbiorców? Nie czy, ale suszy. Mimo wszystko uważam, że ta debata była po- kiedy rząd zamierza wprowadzić zakaz koszenia tra- trzebna i że ona niezależnie od tego, co za chwilę przed- wy i jej wypalania? Każdy z nas oddycha tym samym stawiciele rządu powiedzą, pewną wartość wnosi. powietrzem, każdy z nas w większości składa się z tej Chciałbym też jeszcze raz podkreślić, że samo ma- samej wody, więc to powinno być nasze wspólne wy- gazynowanie wody opadowej jest rzeczywiście zada- zwanie. Jeżeli nadal będziecie lekceważyć ten problem niem poważnym i w tym kierunku widzę pozytywne i wydawać środki na propagandę zamiast na retencję, zmiany, natomiast trzeba jasno powiedzieć, że bez za- to czeka nas katastrofa środowiska, gospodarki i spo- trzymania tej wody na działce rolnika, w gospodarstwie łeczeństwa. Jak śmiecie godzić się na stepowienie Pol- rolnika, nie na wielkiej rzece, nie na wielkim jeziorze, ski? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję. (Oklaski) nie na wielkim kanale, nie poprawimy zaopatrzenia gleby w wodę. Ta woda musi być dostarczona roślinom, ona musi jakimś sposobem do tych roślin trafić. Spis treści Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Mówiono o tym, że trochę się poprawiło prawo w za- kresie kopania stawów. Rzeczywiście tak jest, ale ta Dziękuję panu posłowi. zmiana jest stosunkowo niewielka, bo nawet proste, Na tym lista posłów zapisanych do pytań została zwykłe zgłoszenie, które musi rolnik złożyć po to, aby wyczerpana. wykopać staw, zawiera szereg elementów, którymi on Proszę teraz o zabranie głosu przedstawiciela wnio- nie dysponuje na miejscu, w swoim gospodarstwie. skodawców pana posła Mirosława Maliszewskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Polska – Polskie Stron- Musi się udać do urzędu, musi wyciągnąć mapki, nictwo Ludowe – Kukiz15. musi zrobić szkic, musi potwierdzić prawo do tego gruntu i dopiero wtedy może rozpocząć kopanie ta- kiego obiektu. Poseł Mirosław Maliszewski: Było bardzo interesujące pytanie dotyczące zasta- wek na rowach melioracyjnych. Otóż, panowie mini- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już w tym mo- strowie to potwierdzą, za pomocą takiej zastawki nie mencie w imieniu wnioskodawców chciałbym bardzo można stawu zaopatrywać w wodę. Jest to zabronio- podziękować za tę dyskusję, która nawet tym, którzy ne. Taki staw może pozyskiwać wodę tylko z topnie- średnio się orientują w sprawach rolnych, przybliży- jącego śniegu, z opadów atmosferycznych i podsiąka- ła problematykę. nia z gleby. A więc jeżeli takie są obostrzenia, to on Odpowiedzi, które kilkadziesiąt minut temu usły- absolutnie nie będzie stawem do tego, aby go wyko- szeliśmy z ust panów ministrów, kwalifikowałyby tę rzystywać do nawodniania, a rolnik jedynie będzie informację do odrzucenia, gdyby w ogóle taka formu- mógł sobie tam hodować ryby. ła występowała, dlatego że były one niezbyt precy- I rzecz następna, czyli wykorzystanie tej wody do zyjne i zmierzały bardziej w kierunku upolitycznie- produkcji w gospodarstwie – to już wymaga wszyst- nia tej dyskusji. Niektóre pytania, które zadawali kich pozwoleń i operatów. Nie da się tej wody pompo- posłowie szczególnie z Prawa i Sprawiedliwości, rów- wać tak, jak by się chciało, bo pod tym względem pro- nież wynikały z chęci przerobienia tej debaty na de- cedura jest już bardziej skomplikowana. I to powodu- batę polityczną, a nie takie było zamierzenie. Pro- je właśnie, i perspektywa obciążenia przez Wody blem jest ogromny, problem dotyczy nas wszystkich, Polskie opłatami za pobór, że ten program leży, ten szczególnie polskich rolników, i kiedy, jeśli nie w okre- program nie działa. Nie dość, że nie ma ani jednego sie trwania suszy, gdy ona dotyka najbardziej, o nim pozytywnego wniosku, to tych kilkaset czy nawet ty- mówić? siąc w skali kraju, w skali kilkuset tysięcy gospo- Mam obawy, mogę przypuszczać, że niestety ta darstw, oznacza, że jest minimalne zainteresowanie debata również wielkich skutków w postaci decyzji z tego powodu, że rolnicy takiego obostrzenia się boją. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 123

Poseł Mirosław Maliszewski czy powodzią, to jest perspektywa w trybie 7- i 10-let- nim. Dzisiaj odnosimy się do przeszłości, bo zastaliśmy Zwróćmy uwagę, jak to robią inne kraje. Krajem poszczególne programy operacyjne, zarówno PO IiŚ, o dużej kulturze rolnej jest chociażby Holandia. Co praw- jak i RPO, które po prostu musieliśmy realizować w ta- da jej susza może mniej dotyczy – kraj nadmorski, kraj kim kształcie, w jakim zostały one przyjęte. Na pewno w dużej części położony na obszarze depresji, a więc jest gospodarka wodna nie była tam priorytetem, to wi- woda w sposób naturalny magazynowana, ale kraj po- dać w wymiarze kwot. W poszczególnych wojewódz- cięty kanałami i śluza przy śluzie, które zatrzymują twach, gdzie jest susza, nie ma tych inwestycji, a su- wodę, która w tych kanałach jest. Ja miałem okazję to sza, jak państwo mówią, nie jest nowością – było wielokrotnie oglądać. W takich momentach jak dzisiaj sucho i było wiadomo, że będzie sucho. Tam nie są ta Holandia, która nie ma takiego deficytu wody jak realizowane te programy, bo one nie zostały zapisane Polska, jest wyposażona w armatki, które leją wodę na- na etapie negocjowania konkretnych inwestycji w ra- wet na uprawy zbożowe, nie tylko na uprawy ogrodni- mach konkretnych programów. cze, nie tylko na jakieś inne bardziej skomplikowane, Jeżeli chodzi o poszczególne programy, pan mini- ale także na uprawy zbożowe. Stoją ciągniki z zaczepio- ster Gróbarczyk przekazywał to, co jest realizowane. nymi pompami i na żadnym z tych ciągników nie znaj- Ja jeszcze raz pozwolę sobie przytoczyć to, co jest, i to, dziecie państwo licznika służącego do tego, aby naliczać co jest w tych dużych programach, które będą reali- opłaty rolnikowi za pobór tej wody. zowane w najbliższych latach. Nie wiem, dlaczego Jeżeli w tym kierunku nie pójdziemy, to będziemy cały czas się pojawiają głosy, że są to tylko plany. co roku się spotykać, dyskutować o sprawach suszy Staramy się to komunikować w prosty w miarę spo- i zarzucać sobie działanie polityczne. To jest właśnie sób. Myślę, że odpowiedź pisemna uzupełni te infor- lekceważenie rolników – mówienie o tym, że jeżeli się macje, i też proszę o szczegółowe zapoznanie się z nią, porusza w Sejmie istotne dla rolników sprawy, jest to bo te programy nie tylko są przygotowywane, ale też polityka. W tym polityki nie ma. Jeszcze raz chcę pod- na bieżąco są realizowane. kreślić: niestety to, co do tej pory usłyszałem zarówno Jeszcze raz przypomnę, że w programie utrzymanio- ze strony panów ministrów, jak i ze strony posłów PiS-u wym Wód Polskich na ten rok jest 400 mln zł. Tam jest zabierających głos, także tych (Dzwonek), którzy są w ko- ponad 4 tys. zadań, m.in. to są zadania związane z utrzy- misji rolnictwa, nie daje nadziei na to, że problem su- maniem zbiorników retencyjnych i małą retencją. Spis treści szy w Polsce będzie rozwiązany czy to w tym roku, czy Jeżeli chodzi o działania doraźne na rzecz rolni- w kolejnej perspektywie. (Oklaski) ków, to jest ten program, który wczoraj tu państwo zdążyli zauważyć, pan prezydent w miejscowości Ja- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: zgarzew zapowiadał. Ten program trwa, to jest pro- gram kształtowania zasobów wodnych, przede wszyst- Dziękuję bardzo panu posłowi Mirosławowi Ma- kim na małych ciekach wodnych, który pozwoli za- liszewskiemu. trzymać wodę, a następnie w sposób skuteczny prze- Teraz czas na odpowiedzi przedstawicieli rządu. kazywać ją do rowów melioracyjnych, do rolników. Chciałbym tym razem zwrócić uwagę, że trzeba To jest 645 inwestycji, 150 mln zł, 32 mln m3 – pan oszczędnie gospodarować 5-minutowym limitem. poseł tu apelował, żeby używać metrów sześciennych Dobrze byłoby, gdyby pani minister Anna Mo- – retencjonowanej wody na obszarze 40 tys. ha grun- skwa, która pierwsza zabierze głos w imieniu Mini- tów. I to, o czym państwo też wspominali, założenia sterstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, do programu niedoboru wody przyjęte w poprzednim pamiętała o tym, że po niej jeszcze chcieliby koledzy roku i już realizowane, z perspektywą do 2027 r. I ten zabrać głos. duży program „Stop suszy”. Ten program będzie przyjęty w tym roku. On – jeden z panów posłów Podsekretarz Stanu proponował tutaj szerokie konsultacje społeczne – był w Ministerstwie Gospodarki Morskiej podany we wszystkich województwach konsultacjom, i Żeglugi Śródlądowej ze wszystkimi samorządami. Został uzupełniony w wy- Anna Moskwa: niku konsultacji o listę 200 inwestycji, które są pro- pozycjami gminnymi, proszę sobie sprawdzić, są to Dziękuję bardzo. propozycje gminne, bez względu na orientację poli- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękujemy za te tyczną danej gminy, program jest dostępny. Tyle, wszystkie głosy w dyskusji i zadane pytania. W tym jeżeli chodzi o te programy. krótkim czasie pozwolę sobie odnieść się do tych, co do Kilka zdań na temat renaturyzacji. Cały czas się których będę w stanie się ustosunkować, co do reszty, zastanawiam, gdzie państwo widzą te rzeki, które to obiecujemy udzielić odpowiedzi w formie pisemnej. Wody Polskie betonują, bo ja nie widziałam ani kilo- Rzeczywiście trudno nie odnosić się do przeszło- metra. Jeżeli gdzieś taki kilometr rzeki by był, to ja ści, ale myślę, że pani poseł wystarczająco już to dzi- natychmiast proszę o taką informację, gdzie Wody Pol- siaj wyjaśniła. Jak państwo wiedzą, perspektywa przy- skie położyły beton na polskiej rzece. Ja nie widziałam. gotowywania programów unijnych, w tym gospodaro- Gdyby Wody Polskie dostały na takie działania pozwo- wania wodami, czy też programów związanych z suszą lenie wodnoprawne i zgodę środowiskową, to rzeczy- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 124 Informacja bieżąca

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Jeżeli państwo posłowie wyrażą zgodę, to dla po- Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej zostałych państwa ministrów możemy przydzielić po Anna Moskwa 1,5 minuty, tak jak poprzednio. (Poseł Gabriela Lenartowicz: Pani minister Mo- wiście byłby skandal. Tak że proszę o informację, gdzie skwa może by nie obrażała posłów i skróciła swoją jest ten beton na rzekach. Chciałam tylko krótko po- wypowiedź do meritum, a nie do inwektyw.) wiedzieć, że współcześnie, w standardach europejskich, Zatem pana ministra prosimy, żeby odpowiadając to też wymuszają na nas dyrektywy, z czego jesteśmy na pytania, pozostawił warstwę polityczną na boku. bardzo zadowoleni, używa się materiałów ekologicz- (Poseł Barbara Bartuś: Ja właśnie słyszałam te nych, są to przede wszystkim narzuty kamienne, fa- konkrety.) szyny, rzek się nie prostuje, stosujemy bystrza i to, co jest robione przez Wody Polskie na poszczególnych inwestycjach, to są właśnie te działania. Podsekretarz Stanu Trochę trudno było się w tej dyskusji państwa w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi odnaleźć, jakie są właściwie postulaty. Bo z jednej Ryszard Kamiński: strony natura chce dawać wodę… Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę powta- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: rzał informacji o kwotach wypłaconych i planowa- nych do wypłacenia. Powiem tylko tyle, że 280 mln, Chciałem przypomnieć pani minister, że dla po- których opozycja nie chciała, bardzo nam się przyda zostałych panów zostało 48 sekund. i już dzisiaj 230 z tych 280 mln wypłacono. Szacowa- nie w tym roku strat z pewnością nie będzie… Będzie inne, bo nie będziemy mogli wysłać tysięcy ludzi na Podsekretarz Stanu pola, bo nie wiemy, jaka będzie sytuacja. W związku w Ministerstwie Gospodarki Morskiej z tym nie będzie komisji, tylko będzie szacowanie i Żeglugi Śródlądowej zdalnie. Pytanie, ile stacji. 300 nowych stacji meteo Anna Moskwa: ma w dyspozycji IUNG plus wsparcie instytutu me-

Spis treści teorologii, plus wsparcie radarowe. A dodatkowo uru- Kończę. chamiamy aplikacje, które przygotowało Minister- …natura chce dawać wodę – nie wolno prowadzić stwo Cyfryzacji, za pomocą których będzie można inwestycji. Z drugiej strony Wody Polskie, jak państwo przygotować wnioski. mówią, nie prowadzą inwestycji. Tutaj pani poseł Muszę się jeszcze odnieść, panie marszałku, do tych przedstawiła dużą listę świętokrzyskich inwestycji niepokojów zbożowych, bo to pewnie zainteresuje zrealizowanych przez Wody Polskie. Nie wiem właści- wszystkich Polaków. Jeszcze raz powtórzę: W styczniu, wie, czy mamy prowadzić te inwestycje, czy nie. lutym i marcu realizowane były wcześniejsze kontrakty, (Poseł Gabriela Lenartowicz: Z głową, z głową.) zamówienia. Mamy szczęście, że akurat wtedy ceny zo- Te postulaty były dosyć niespójne, powiedziałabym, stały podwyższone. Informacje, które spłynęły z KOW- tak że prosimy o jednolite stanowisko, żeby można było R-u i z naszego Departamentu Rynków Rolnych, mówią do niego się odnieść. Z naszej perspektywy inwestycje o tym, że dzisiaj ten eksport hamuje. A poza tym Agen- są niezbędnym elementem prowadzenia gospodarki cja Rezerw Materiałowych (Dzwonek) dysponuje wy- wodnej, pod warunkiem że są zintegrowane, a nie jed- starczającymi zasobami mąki, żeby był chleb. (Oklaski) nowymiarowe, jak suche zbiorniki, bo to jest jedyny przykład tego betonowania – Racibórz, i te zbiorniki w Kotlinie Kłodzkiej, które zostały zabetonowane… (Poseł Gabriela Lenartowicz: Gdzie tam jest beton?) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Mam nadzieję, że przekształcimy je w szybkim trybie w zbiorniki mokre. Dziękuję serdecznie. Do resz- Dziękuję bardzo. ty pytań odniesiemy się na piśmie. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu pana ministra Ireneusza Zyskę, sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu.

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Sekretarz Stanu Wypowiedź ta kończy rozpatrywanie tego punktu w Ministerstwie Klimatu porządku dziennego. Ireneusz Zyska: (Poseł Barbara Bartuś: Nie, panie marszałku, były polityczne wypowiedzi, a jak pani minister chce Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konkrety. Dro- coś konkretnego powiedzieć...) dzy państwo, nie gadać, tylko robić. I tak od 2016 r. Pani poseł, pani dobrze wie, że uprzedzałem, aby do tej chwili – 2200 mln zł z programu, z PO IiŚ, Pro- pani minister oszczędnie gospodarowała czasem… gramu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”, (Poseł Barbara Bartuś: Ale my na to czekamy. Na w podpisanych umowach na retencję wód, na kwestie konkrety, a nie na puste gadanie, na które był czas.) związane z zieloną i niebieską infrastrukturą oraz …ponieważ na tę część… z zieloną infrastrukturą. Kolejne 100 mln zł w me- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Informacja bieżąca 125

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. po- Ireneusz Zyska rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- struktury o poselskim projekcie ustawy o zmia- chanizmie norweskim, który jest w tej chwili w na- nie ustawy o drogach publicznych oraz niektó- borze, jeszcze raz przypomnę, do 15 czerwca trwa na- rych innych ustaw (druki nr 342 i 349). bór wniosków. Proszę pana posła Jerzego Polaczka o przedsta- Pytanie pana posła Michała Szczerby à propos wienie sprawozdania komisji. retencjonowania wód w dużych zbiornikach dla aglomeracji miejskich, np. dla Warszawy. I tutaj od- syłam pana posła do wypowiedzi posła wnioskodaw- Poseł Sprawozdawca Jerzy Polaczek: cy, pana posła Mirosława Maliszewskiego. Powinni- śmy działać, drodzy państwo, zgodnie z ramową Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wy- dyrektywą wodną, która nakazuje nam prowadze- soki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozda- nie gospodarki wodnej w zakresie zlewni, zabezpie- nie o projekcie zmiany ustawy o drogach publicznych czenie wody, magazynowanie, retencjonowanie na oraz niektórych innych ustaw, druk nr 342. obszarze zlewni, zanim ta woda dopłynie do głów- Był on przedmiotem prac Komisji Infrastruktury nych cieków wodnych. w dniu wczorajszym, kiedy odbyło się pierwsze czy- Pytanie pani Marty Wcisło, Koalicja Obywatelska. tanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Pani poseł, chcę powiedzieć, uspokoić panią poseł, jeże- o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw. li chodzi o Kozienice. W 2018 r., 2017 r. została oddana Przedstawiciele wnioskodawców przedstawili w tym Dzwo- duża inwestycja w miejscowości Świerże Górne. ( projekcie jego główne założenia, cele i korzyści, które nek) Chodzi o próg wodny za dużą kwotę w zakresie wynikają z proponowanej zmiany przepisów prawa piętrzenia, magazynowania wody na potrzeby chłodze- w zakresie poboru opłat za przejazdy drogami krajo- nia bloków energetycznych Elektrowni Kozienice. Je- wymi lub ich odcinkami oraz autostradami płatnymi, żeli chodzi o elektrownię Ostrołęka, w ubiegłym roku które są w chwili obecnej zarządzane przez głównego oddano do użytku jaz bukłakowy na Narwi za 9 mln zł. inspektora transportu drogowego. Oprócz tego jest bardzo duża instalacja związana z chło- W ocenie wnioskodawców przedłożony projekt ma dzeniem na powietrze. Chodzi o duże wentylatory, któ- na celu uproszczenie procedur dotyczących uiszcza- Spis treści re będą oddane prawdopodobnie w tym roku, w drugiej nia opłat elektronicznych za przejazd tymi drogami. połowie roku w Elektrowni Kozienice. Mamy tylko pięć elektrowni węglowych, które są chłodzone w przepły- W związku z tym w tej ocenie, o której mówię, będzie wie otwartym. Pozostałe duże elektrownie węglowe są ona miała pozytywny wpływ na zmniejszenie obciążeń chłodzone w obiegu zamkniętym. administracyjnych po stronie przedsiębiorców przy Nie ma żadnego niebezpieczeństwa blackoutu jednoczesnym wdrożeniu nowoczesnych technologii – uspokajam panią poseł Monikę Rosę. w zakresie pobierania i sposobu pobierania opłat. Jeżeli chodzi o inwestycje w PV, fotowoltaikę, w sto- Głównym celem procedowanej zmiany jest zastą- sunku do ubiegłego roku przyrost wyniósł 180%. Dla pienie przy poborze opłaty elektronicznej dotychczas zobrazowania w roku 2015 wartość instalacji PV wy- stosowanej technologii radiowej na rzecz technologii nosiła 30 MW, a w tym roku osiągniemy wartość prawie pozycjonowania satelitarnego i transmisji danych. 2 GW mocy. Tak że to jest, proszę państwa, kolosalny Takie rozwiązanie jest również wypełnianiem zale- postęp. Na tym oczywiście się nie zatrzymujemy. Stwa- ceń Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europej- rzamy warunki legislacyjne, żeby branża odnawialnych skiej, które są zawarte w dyrektywie nr 2019/520 źródeł energii mogła się dynamicznie rozwijać. w sprawie interoperacyjności systemów elektronicz- Było również pytanie, jak zamierzamy prowadzić nego poboru opłat drogowych i ułatwiania transgra- wspólną politykę, jeżeli chodzi o zapobieganie skut- nicznej wymiany informacji na temat przypadków kom suszy. W najbliższych dniach zostanie powołany nieuiszczania opłat drogowych na obszarze Unii. zespół międzyresortowy składający się z przedstawi- Projektowana ustawa stwarza ramy prawne, któ- cieli, wysokich przedstawicieli kierownictw Minister- re dają możliwość wykorzystywania do celów poboru stwa Klimatu, ministerstwa rolnictwa, ministerstwa opłaty elektronicznej powszechnie używanych urzą- gospodarki morskiej i oczywiście Ministerstwa Śro- dzeń, przede wszystkim telefonów komórkowych oraz dowiska. Podejmujemy już w tej chwili konkretne zewnętrznych systemów lokalizacyjnych do zarzą- działania programowe. Chodzi także o zabezpiecze- dzania flotami pojazdów. Takie rozwiązania są już nie środków na ten cel w obszarze rolnym, ale także obecnie stosowane przez przewoźników w systemie w obszarze miast. Bardzo dziękuję. (Oklaski) monitorowania i przewozu obrotu SENT, który zo- stał zaprojektowany i wdrożony przez Krajową Ad- ministrację Skarbową. Aktualnie jest jednym z istot- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nych, żeby nie powiedzieć: kluczowych, narządzi wy- korzystywanych przez administrację. Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wybór nowocze- Wypowiedź ta kończy rozpatrywanie tego punktu snej technologii pozycjonowania satelitarnego i trans- porządku dziennego. misji danych do poboru opłaty elektronicznej oraz 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 126 Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych

Poseł Sprawozdawca Jerzy Polaczek tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu wczoraj- szym, a także po wprowadzeniu poprawek natury opłaty za autostrady, tożsamej z rozwiązaniami, ja- legislacyjno-redakcyjnej – tutaj serdeczne podzięko- kie są w systemie SENT, uzasadnia w ocenie wnio- wanie dla legislatorów z Biura Legislacyjnego Kan- skodawców powierzenie poboru tychże opłat szefowi celarii Sejmu – przyjęła niniejsze sprawozdanie, w któ- Krajowej Administracji Skarbowej. Sprzyjać to bę- rym wnosi o uchwalenie przez Wysoki Sejm tego dzie konsolidacji zadań w obszarze poboru danin i opłat przedłożenia, załączonego projektu ustawy. Na żąda- oraz ograniczeniu kosztów Skarbu Państwa związa- nie wnioskodawców komisja przedstawia również nych z wdrożeniem tegoż systemu. wnioski mniejszości, które są załączone do sprawoz- Wysoka Izbo! Projekt przewiduje także szereg dania. Tak że bardzo dziękuję za uwagę. przepisów przejściowych mających przede wszystkim na celu możliwie płynną i jak najmniej uciążliwą dla przewoźników zmianę. Uruchomienie systemu poboru Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: opłaty elektronicznej przez Krajową Administrację Skarbową nastąpi wedle przedłożenia w terminie wska- Dziękuję bardzo panu posłowi. zanym w obwieszczeniu ministra właściwego do spraw Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- finansów publicznych. W tymże obwieszczeniu mini- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- ster ogłosi również datę, w przypadku której zakoń- czeń w imieniu klubów i koła. czona będzie możliwość nabywania i wykorzystywa- Otwieram dyskusję. nia aktualnych urządzeń, tzw. OBU w tej technologii, Jako pierwszą proszę o zabranie głosu panią poseł która jest stosowana aktualnie. Annę Milczanowską w imieniu Klubu Parlamentar- W projekcie określono, że urządzenia pokładowe nego Prawo i Sprawiedliwość. służące do poboru opłaty elektronicznej, udostępnio- ne użytkownikom przez Inspekcję Transportu Dro- gowego, będą mogły pozostawać w użytkowaniu do Poseł Anna Milczanowska: czasu ich zastąpienia wybranym przez użytkownika urządzeniem, jednym z trzech, które będzie dostęp- Dziękuję bardzo.

Spis treści ne. Zasadne jest, aby wdrożenie systemu poboru opła- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu ty elektronicznej przez Krajową Administrację Skar- Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość chciała- bową oraz zmiana technologii wykorzystywanej do bym przedstawić stanowisko odnośnie do projektu poboru opłaty elektronicznej odbywały się w sposób ustawy z druków nr 342 i 349. płynny, w sposób elastyczny i jak najbardziej przyja- Przyjęcie ustawy będzie służyć unowocześnieniu zny, umożliwiający funkcjonowanie obu tych syste- sposobu pobierania opłat za korzystanie z dróg pu- mów w okresie przejściowym. blicznych związanych z przejazdami pojazdów samo- Co chcę podkreślić, było to również przedmiotem chodowych. Obecnie stosowany system elektronicz- wypowiedzi przedstawicieli rządu (Dzwonek), pani nego poboru opłat wymaga posługiwania się urządze- minister Rzeczkowskiej, pracownicy Inspekcji Trans- niami dedykowanymi jedynie temu celowi, jak rów- portu Drogowego, którzy dotychczas zajmowali się nież osobistego stawiennictwa korzystających z dróg tematyką poboru opłat drogowych. Zostaną przenie- w punkcie obsługi celem wypełnienia dokumentów sieni do urzędu obsługującego ministra właściwego oraz zawarcia umowy. Projektowane rozwiązania za- do spraw finansów publicznych na niezmienionych kładają wprowadzenie w pełni elektronicznego syste- warunkach. mu obsługi oraz ograniczenie obowiązków korzysta- Panie marszałku, jeśli mogę prosić, dosłownie 1,5 mi- jących z dróg publicznych. nuty na dokończenie mojego wystąpienia. Proponowane rozwiązania legislacyjne zakładają wprowadzenie nowszej technologii do wykorzystania przez system elektronicznego poboru opat. Odejście Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: od stosowanej obecnie technologii radiowej na rzecz technologii pozycjonowania satelitarnego wiązać się Proszę bardzo. będzie z oszczędnościami zarówno po stronie korzy- stających z dróg, jak i po stronie podmiotów odpowie- dzialnych za infrastrukturę systemu opłat. Ci pierw- Poseł Sprawozdawca Jerzy Polaczek: si nie będą zobowiązani do zakupu kosztownych urządzeń pokładowych. Finanse publiczne odniosą Projektowany system dotyczy wyłącznie pojazdów natomiast korzyść w postaci oszczędności wynikają- poruszających się po płatnych odcinkach, obecnie jest cej ze zmniejszenia zasobu infrastruktury technicz- to niecałe 4 tys. km, i to tylko pojazdów, których prze- nej koniecznej do obsługi systemu. Zgodnie z projek- jazd podlega obowiązkowi opłaty. Tym samym po tem ustawy korzystający z dróg będą mogli wybrać opuszczeniu odcinka drogi płatnej dane geolokaliza- jedno z trzech proponowanych narzędzi umożliwiają- cyjne takiego pojazdu nie będą przetwarzane. cych użytkowanie nowego systemu. Prócz urządzeń Wysoki Sejmie! Komisja Infrastruktury po prze- pokładowych będą mogli dostosować do potrzeb nowe- prowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu go systemu opłat wykorzystywane już zewnętrzne sys- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych 127

Poseł Anna Milczanowska nie uczestniczą w posiedzeniu! Trwa pandemia. Świat, także polską gospodarkę ogarnia kryzys, a posłowie temy lokalizacyjne, tzw. ZSL, a nawet użyć innych PiS nie zajmują się problemem polskiego transportu, urządzeń korzystających z systemu pozycjonowania tym, jak mu ulżyć w trudnej sytuacji, jak wesprzeć satelitarnego, umożliwiających za pomocą dedykowa- branżę transportu kołowego, która odgrywa kluczowe nej aplikacji komunikację z systemem opłat. Ostatnia znaczenie, gdy chodzi o łańcuch dostaw, tak aby pod- ewentualność minimalizuje koszt włączenia się do trzymać umierający na naszych oczach przemysł, tak systemu przez korzystających z dróg. Będą oni mogli aby podtrzymać więzi kooperacyjne, tylko przynoszą korzystać m.in. z tabletów czy smartfonów. Ponadto nam do Sejmu bubel. To bubel prawny. (Oklaski) Przy- cały proces rejestracji użytkownika będzie się odby- noszą ustawę, która w swoich założeniach ma wzmoc- wał z wykorzystaniem systemu informatycznego wy- nić państwo policyjne PiS. (Oklaski) korzystującego możliwość implementowania danych Nie będziemy zastanawiać się nad tym, jak wes- znajdujących się w centralnej ewidencji pojazdów lub przeć ministra Adamczyka, który powinien walczyć Centralnym Rejestrze Danych Podatkowych. Powyż- w tej chwili o to, by powstrzymać pakiet mobilności, sze zarówno pozytywnie wpłynie na zmniejszenie ob- tylko będziemy zastanawiać się nad tym, jak wy- ciążeń finansowych użytkowników, jak i znacząco pchnąć Służbę Celno-Skarbową, czyli Jamesów Bon- uprości i przyspieszy procedurę rejestracji. dów, którzy powinni bronić miliardy polskich podat- Projekt ustawy przewiduje także zmianę kompe- ników, tylko wyślemy ich na drogi. Oni będą zatrzy- tencji ministra właściwego do spraw transportu. Po- mywać samochody ciężarowe i sprawdzać, czy są włą- wierza mu realizowanie polityki państwa w zakresie czone urządzenia, które rejestrują przejechany odci- opłaty elektronicznej i opłaty za przejazd autostradą. nek. To jest aberracja, to jest szaleństwo. (Oklaski) Będzie on odpowiedzialny m.in. za określenie kierun- Jest jeszcze szansa, żeby to szaleństwo powstrzymać. ków rozwoju sieci drogowej oraz stawek opłaty elek- Koalicja Obywatelska proponuje, żeby odrzucić tę tronicznej, prowadzenie działalności analitycznej i pro- ustawę, bo jest ona szkodliwa. (Oklaski) Panie mar- gnostycznej w zakresie związanym z istnieniem sys- szałku, to jest wniosek. temu opłat. Z kolei zadanie poboru opłaty elektro- Gdybyście jednak w swoim zapędzie chcieli prze- nicznej oraz opłaty za przejazd autostradą przejąłby pchnąć tę ustawę – bo tak robicie z reguły – to przy-

szef Krajowej Administracji Skarbowej. Powyższe pomnijmy, że w tej ustawie proponujecie wzrost kar Spis treści służyłoby konsolidacji zadań administracji w obsza- dla polskich przewoźników. Dziś, gdy mamy kryzys, rze poboru danin i opłat oraz znacząco zmniejszyłoby gdy polscy przewoźnicy potrzebują pomocnej dłoni, koszty wdrożenia nowego systemu, gdyż przy jego wy podnosicie kary. tworzeniu można by wykorzystać dotychczasowe do- (Poseł Mirosław Suchoń: Skandal!) świadczenia i posiadane komponenty techniczne sys- To jest skandal. To jest wycinek z polskiej prasy, temów stosowanych przez Krajową Administrację który pokazuje: tak jest dziś, a tak będzie, jeżeli ta Skarbową. ustawa z waszymi pomysłami wejdzie w życie. Dla- Przepisy będące obecnie przedmiotem obrad Wy- tego Koalicja Obywatelska proponuje nie tylko po- sokiego Sejmu wprowadzą ułatwienia dla korzysta- wstrzymanie tego szaleństwa, ale wręcz obniżenie jących z dróg publicznych i będą jednocześnie źró- kar. (Oklaski) I teraz te poprawki przekazuję. dłem oszczędności zarówno dla użytkowników, jak Proponujemy też, aby wyeliminować z systemu i dla finansów publicznych. przepis, który pozwala na przekazywanie poufnych Mając powyższe na względzie, Klub Parlamentar- informacji – informacji, które chronią polskich przed- ny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przy- siębiorców, chronią ich sukces gospodarczy – służbom jęciem projektu ustawy w całości. bez konkretnego, toczącego się postępowania. Bo taki Panie Marszałku! Chciałabym złożyć na pana ręce pomysł też znalazł się w tej ustawie. (Oklaski) W pa- trzy poprawki, które klub Prawa i Sprawiedliwości wno- kiecie poprawek także w tym zakresie zaproponowa- si do projektu tej ustawy teraz, w drugim czytaniu. liśmy wykreślenie tego szkodliwego przepisu. Bardzo proszę. (Oklaski) Jeszcze powiem tak: dobrymi chęciami piekło jest wybrukowane. W 2017 r. PiS przyniósł do Wysokiej Izby ustawę, w której dotychczasowy system został Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: zmieniony w taki sposób, aby go upaństwowić, aby nie firma wyłoniona w przetargu na rynku prowa- Dziękuję bardzo, pani poseł. dziła pobór opłat, tylko żeby robiła to Inspekcja Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Cezare- Transportu Drogowego. I mamy efekty. Najwyższa go Grabarczyka, który przedstawi stanowisko Klubu Izba Kontroli skontrolowała, jaki efekt przyniósł ten Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. manewr. Nie osiągnięto celów – cytuję z protokołu – celów związanych z przygotowaniem i wdrożeniem systemu poboru opłaty elektronicznej po 2 listopada Poseł Cezary Grabarczyk: 2018 r. Przed wejściem w życie przepisów nowelizacji ustawy o drogach publicznych administracja nie na- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszy- była wiedzy i kompetencji w zakresie stosowanych scy posłowie zgromadzeni tu, w Izbie, i ci, którzy zdal- systemów poboru opłat. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 128 Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych

Poseł Cezary Grabarczyk Po czwarte, w wielu punktach tej ustawy nakła- dacie szereg wielotysięcznych sankcji za nieprzestrze- I teraz będzie tak samo. Miało być taniej. Nie ganie określonych zapisów. Tu 2,5 tys., tam 3 tys. – tak osiągnięto docelowego obniżenia kosztów funkcjono- łatwo wam to wpisywać w paragrafy. System kar jest wania systemu poboru opłaty elektronicznej. (Dzwo- tak bardzo rozbudowany, jakbyście za wszelką cenę nek) Według informacji z Banku Gospodarstwa Kra- chcieli dobić branżę transportową. To są kolejne da- jowego koszty utrzymania systemu viaTOLL po 2 li- niny, które nakładacie na ludzi w kryzysie. No chyba stopada 2018 r. wzrosły o ok. 7,5%. I teraz będzie tak że taki jest właśnie wasz sposób na zbilansowanie samo, bo wam nie można ufać. Będzie to ze szkodą budżetu – koszty kryzysu przerzucić na przedsiębior- dla polskiej branży transportowej, z którą nawet nie ców i pracowników. skonsultowaliście tych przepisów. A można było to zro- Po piąte, jeszcze całkiem niedawno, 20 kwietnia, bić dobrze. (Oklaski) na stronie Głównego Inspektoratu Transportu Dro- gowego, któremu te kompetencje się przecież zabiera, Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: ukazało się ogłoszenie dotyczące świadczenia usług doradczych na potrzeby budowy, wdrożenia, eksplo- Dziękuję bardzo. atacji i rozwoju Krajowego Systemu Poboru Opłat. Proszę teraz o zabranie głosu panią poseł Karo- Zatem jak to jest, panie ministrze? linę Pawliczak, która przedstawi stanowisko klubu Po szóste, pozwolę sobie przytoczyć kilka znaczą- parlamentarnego Lewica. cych zdań wypowiedzianych zaledwie 2 lata temu: zapewnienie ciągłości realizacji zadań obsługi Krajo- wego Systemu Poboru Opłat, większa elastyczność Poseł Karolina Pawliczak: systemu, optymalizacja kosztów jego funkcjonowania Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu oraz zwiększenie bezpieczeństwa danych wrażliwych parlamentarnego Lewicy pragnę przedstawić stano- dotyczących użytkowników dróg – to główne cele prze- wisko i oświadczenie w sprawie zmiany ustawy o dro- niesienia zadań od generalnego dyrektora dróg krajo- gach publicznych. wych i autostrad do głównego inspektora transportu Na pierwszy rzut oka ten projekt wygląda całkiem drogowego. Tak publicznie mówił ówczesny i obecny Spis treści niewinnie: techniczna zmiana systemu poboru opłat minister infrastruktury Andrzej Adamczyk jeszcze elektronicznych, techniczna nowelizacja ustawy. w styczniu 2018 r. Co się zatem wydarzyło, że tak zna- Przynajmniej tak można sądzić po uspokajającym mienite rekomendacje dziś już nie mają żadnej warto- tonie jej uzasadnienia. ści? Mówi się, że dobre jest wrogiem lepszego. Skoro Ale – i mówię to z ubolewaniem – przyzwyczailiście Inspekcja Transportu Drogowego tak doskonale spraw- nas, że zawsze trzeba wam patrzeć na ręce, a już szcze- dziła się w poborze opłat, to po co to zmieniać, po co gólnie w przypadku projektu, który na pierwszy rzut utrudniać? Po co nakładać kolejne daniny na branżę oka nie budzi wątpliwości, i szczególnie gdy składa go transportową, która i tak będzie miała kłopot, by wyjść grupa posłów partii rządzącej. Tak jak pod płaszczy- z potężnej zapaści? Po co nakładać kolejne obciążenia, kiem tzw. tarczy antykryzysowej. Wprowadzacie maso- jeszcze przy tym formalnoprawne? we zwolnienia w sferze budżetowej, cięcia wynagrodzeń I wreszcie po siódme, w tej ustawie nie ma słowa i obniżki emerytur i jeszcze macie czelność nazywać ją o ochronie pracowników, których przymusowo prze- tarczą dla pracowników. Nie inaczej jest w przypadku nosicie do Krajowej Administracji Skarbowej. Jaką tej ustawy, która wprowadza prawdziwie destrukcyjną mają gwarancję, że żaden z nich nie zostanie zwol- rewolucję w systemie poboru opłat. niony albo nie będzie miał obniżonej pensji, jak za- Po pierwsze, celowo nie skonsultowaliście tej za- pewne gdzieś po drodze się okaże? sadniczej dla branży transportowej ustawy z żadnym To jest siedem grzechów głównych tego projektu. do tego uprawnionym podmiotem. Szukałam w tej sprawie jakiejkolwiek opinii czy analizy. Nic, zero. Lewica nie zgadza się na takie podejście do tema- Typowa arogancja i buta władzy – my wiemy najle- tu, bo dziś należy wspierać firmy, pomagać im i ich piej, nie potrzeba nam doradzać. pracownikom, szukać prostych i dobrych rozwiązań Po drugie, ten nowy, jeszcze niesprawdzony sys- dla wielu branż gospodarczych, dla fryzjerki, która tem będzie stwarzał zapewne szereg problemów i błę- czeka, aby wreszcie pozwolono jej pracować, dla drob- dów. To system, który za pośrednictwem telefonii nego handlu, dla małych i średnich firm i zwalnia- komórkowej będzie też przez cały czas śledził użyt- nych pracowników. Takich rozwiązań oczekuje dziś kownika. A zatem jaka jest pewność zabezpieczenia społeczeństwo – wsparcia, pomocy, poczucia bezpie- danych wrażliwych i kto będzie nimi zarządzał? czeństwa, zachowania jego godności, a także nadziei Po trzecie, czy naprawdę w czasach, gdy jest tak na ten trudny czas. (Dzwonek) Pan premier, pan pre- bardzo ciężko, jesteśmy w centrum epidemii, wiele zydent w kółko mówią o solidarności, ale kiedy przy- branż gospodarczych ma potężne problemy finanso- chodzi co do czego, to zamiast realnego wsparcia mamy we, firmy upadają, a ludzie tracą pracę, wy chcecie tylko kolejne obciążenia, sankcje i daniny. Chociaż wprowadzać rozwiązania niesprawdzone, dobijające jednej grupy one faktycznie nie dotyczą. Jakoś nie branżę transportową, która do tej pory musiała sobie słyszałam o zwolnieniach wśród partyjnych aparat- radzić sama, bez waszej pomocy, łaski i wsparcia? czyków i Misiewiczów. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych 129

Poseł Karolina Pawliczak niki w wannach, by można było sprawdzić, ile wody do mycia zużywa społeczeństwo. Tak samo tutaj są Proszę państwa, my się na to nie zgadzamy. Nie czujniki. Ale z drugiej strony kto nas zapewni, że te zgadzamy się, by miliony miały cierpieć z powodu czujniki, ta geolokalizacja, nie będą działać poza ob- kryzysu, a jedyną prawdziwą tarczą była dziś legity- szarami płatnych dróg? Nigdzie to nie padło. Co z okre- macja Prawa i Sprawiedliwości. Klub parlamentarny sem przejściowym? Bo wskazuje się, że okres przej- Lewicy nie poprze zatem tej ustawy. Dziękuję bardzo. ściowy będzie obowiązywał co do wymiany wyposa- (Oklaski) żenia, odbiorników, ale czy karanie kierowców będzie miało jakiś okres przejściowy? Nigdzie tego nie zna- lazłem. Czy od 1 lipca, zamiast pomóc przedsiębior- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: com, zamiast wspierać kierowców, będziecie ich już karać? Dziękuję bardzo, pani poseł. Może warto byłoby się zastanowić nad kwestią Teraz głos zabierze pan poseł Stefan Krajewski, ubezpieczenia kierowców. Codziennie wyjeżdżają mi- który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarne- liony ludzi. Nie wiedzą, czy wrócą ze swojego kursu. go Koalicja Polska – Polskie Stronnictwo Ludowe Niebezpieczeństwo wciąż jest duże. Brakuje patroli, – Kukiz15. które mają za zadanie sprawdzanie, jak poruszają się kierowcy, bo patrole muszą pilnować polityków Pra- wa i Sprawiedliwości, muszą stać przed domem byłe- Poseł Stefan Krajewski: go już ministra pana Zielińskiego, o czym niejedno- krotnie tutaj mówiono. Może tym się zajmijmy, żeby Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam w końcu żony, matki, dzieci miały trochę więcej spo- zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Koalicja Pol- koju, że gdyby, nie daj Boże, doszło do jakiegoś nie- ska – PSL – Kukiz15 wobec projektu ustawy o zmia- szczęścia, wypadku ze skutkiem śmiertelnym, to nie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych przynajmniej rodzina będzie w jakiś sposób zabezpie- innych ustaw, druki nr 342 i 349. czona, zamiast wymyślania kolejnych pomysłów na Nie rozumiem, niezrozumiały w ogóle jest ten fakt, wprowadzanie obostrzeń. iż po raz kolejny procedujemy nad tak ważną zmianą, I kwestia tego, co już dzisiaj padło: czasu walki Spis treści która jest zgłaszana w formule projektu poselskiego, z koronawirusem. Nie działają kolejne MOP-y na dro- nie projektu rządowego, bez konsultacji z przedsię- gach. O tym niejednokrotnie już mówiłem, alarmo- biorcami, z kierowcami, z całym środowiskiem prze- wałem. Kierowca nie ma możliwości zjechać po to, woźników, kierowców. Posłużę się takimi danymi: żeby umyć ręce, by higienicznie załatwić swoje po- w 2018 r. 270 mln t ładunków, czyli 23% ładunków trzeby, a wy kombinujecie i majstrujecie przy kolej- unijnego transportu drogowego, zostało przewiezio- nych obszarach. To kolejny wasz program, projekt+, nych właśnie przez polskich przewoźników. To są dane bo w projektowaniu jesteście najlepsi, gorzej, jeśli Eurostatu. Mamy zarejestrowanych w Polsce prawie przychodzi do realizacji. Wszystko rozgrzebaliście, 3,5 mln samochodów ciężarowych. A dzisiaj bez żad- nic nie potraficie zakończyć. nych konsultacji przenosimy to do Krajowej Admini- Uważam, że jako klub nie poprzemy tej zmiany, stracji Skarbowej. Francuski polityk Jean-Baptiste bo trzeba rozmawiać ze społeczeństwem. Wszak przed Colbert powiedział, że sztukę pobierania podatku wyborami obiecaliście (Dzwonek) konsultacje, rozmo- porównać można do skubania gęsi: należy wyrwać wy, których dzisiaj nie ma. Dziękuję bardzo. (Oklaski) z niej jak najwięcej piór przy jak najmniejszym sycze- niu ptaka. I to się właśnie dzisiaj dzieje. Okazało się, że KAS będzie najskuteczniejszy, żeby pobrać te pie- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: niądze, żeby ukarać kierowców, którzy nie zalogują się do aplikacji na czas. Czy ta aplikacja nie będzie Dziękuję bardzo panu posłowi za przedstawienie podobna do naszej aplikacji wykorzystywanej do zdal- stanowiska Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska. nych głosowań? Wczoraj podczas posiedzenia komisji W imieniu Koła Poselskiego Konfederacja głos trzy razy wyrzuciło mnie z systemu i nie mogłem zabierze pan poseł Dobromir Sośnierz. wziąć udziału w głosowaniu, a dodatkowo nie było A następnie pan poseł Grzegorz Braun. przekazu, bo strona się zacinała. Nie wiedziałem na- wet, co w danym momencie jest poddane pod głoso- wane. To samo dotyczy inspekcji. Służby będą wie- Poseł Dobromir Sośnierz: działy w danym momencie, który kierowca się nie zalogował, i już na następnych rogatkach go zatrzy- Ta ustawa oczywiście udaje ustawę techniczną. mają, bo przecież jeśli to uzupełni w ciągu 3 dni, to Chodzi niby o zastąpienie jednego systemu poboru nie będzie kary, ale pod warunkiem, że wcześniej nie opłat innym. Problem polega tylko na tym, że zupeł- zostanie zatrzymany. nie przypadkiem zastępujemy system mniej inwigi- To jest pełna inwigilacja, o której coraz częściej lacyjny systemem bardziej inwigilacyjnym. Kierowcy mówimy. Za chwilę może trzeba będzie założyć czuj- będą musieli zainstalować aplikację, która będzie in- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 130 Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych

Poseł Dobromir Sośnierz Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

formowała władze o tym, gdzie w danym momencie Dziękuję bardzo. się znajdują. Zmiana na razie ma dotyczyć tylko kie- rowców ciężarówek, autobusów, ale słabo skrywa- Proszę teraz pana posła Grzegorza Brauna. nym docelowym zamierzeniem, planem twórców jest rozbudowanie tego na wszystkich kierowców. Miejmy tego świadomość. Poseł Grzegorz Braun: Pomijając kwestie techniczne takie jak to, że coś może się rozładować, awaria, brak zasięgu, kary, któ- re proponujecie, które piechotą nie chodzą, zwracam Nic dodać, nic ująć. Argumenty padły, paść musi uwagę na najbardziej niebezpieczny aspekt, jaki jest pytanie: Czy wy nie zdajecie sobie sprawy z tego, co tutaj dodawany nonszalancko, niby mimochodem, robicie? Szanowni, drodzy państwo, którzyście we- czyli imponującą listę 14 agencji rządowych, które szli hurmem do tej Izby pod sztandarami patrioty- będą mogły bez kontroli sądowej żądać wglądu do zmu, uzurpujecie sobie pretensje do monopolu na danych z tej aplikacji. Z zupełnie niezrozumiałego patriotyzm, a w gruncie rzeczy występujecie w cha- dla mnie powodu twórcom zabrakło odwagi, żeby po rakterze podajnika, kołchozowego pasa transmisyj- prostu dopisać do tej listy biuro na Nowogrodzkiej, nego, którym wszystko, co najgorsze, cały ten szlam przez co za każdym razem trzeba będzie prosić kogoś eurokołchozowy, ma wjechać do samego serca Rze- o przysługę, a po cóż tyle kombinowania, prawda? czypospolitej, ma zainfekować nasz system prawno- Bezwstydnie próbujecie robić wrzutki do każdej ustrojowy. To jest scenariusz optymistyczny, że nie kolejnej ustawy i naprawdę trudno zaufać wam w ja- wiecie, co czynicie. Bo scenariusz pesymistyczny to kiejkolwiek kwestii, nawet technicznej, że coś się za jest taki scenariusz, w którym odgrywacie rolę nie- tym nie kryje. Wydaje mi się, na co zwracam uwagę, deklarowaną, właśnie ta podwójność agendy w wa- że w ogóle dwa ośrodki władzy, które mamy nad sobą, szym działaniu. w Brukseli i w Warszawie, realizują wspólnie jakiś sce- Myślę, że to jest już powoli może nawet nudne dla nariusz z „Seksmisji”. Parlament Europejski jest odpo- Spis treści tych, którzy jeszcze śledzą te fasadowe obrady zredu- wiedzialny za rozpętanie wojny płci, a Sejm w Warsza- kowanej do całkiem już zbytecznego minimum Wy- wie – za totalną inwigilację i kreowanie sztucznej sokiej Izby, dlatego że rzeczywiście nie ma projektu rzeczywistości. (Oklaski) Miejmy na uwadze, że wszy- scy, którzy będą zmuszeni do kierowania z wykorzy- ustawowego, którego byście tutaj nie przynosili ostat- staniem tej aplikacji, muszą mieć świadomość, że nio, który nie byłby co najmniej upstrzony jakimiś dane o ich położeniu będą w praktyce swobodnie „lub czasopismami” w waszym wykonaniu. Nie rób- przesyłane między różnymi służbami, od skarbówki cie tego. Nie róbcie tego. Zawahajcie się. do ABW. Konkretna sprawa. Czy naprawdę o to chodzi, żeby Powtórzę w związku z tym jedno zdanie, które po- Polacy ostatecznie, finalnie zostali podzieleni na oby- wiedziałem w komisji, które być może spowoduje, że wateli dwóch kategorii: tych, którzy zaakceptowali niektórym posłom, również z partii rządzącej, zadrży cały ten system przez Wielkiego Brata projektowany ręka przy głosowaniu nad tym projektem: Nie będzie- i z waszym udziałem wznoszony, i tych z kategorii: cie rządzić wiecznie, to jest wasza ostatnia kadencja, jacyś tam ostatni Mohikanie, którzy chcieliby wrzu- nie oszukujmy się. (Oklaski) Narzędzia inwigilacji, cić złotóweczkę do koszyczka, jak jadą autostradą? które stwarzacie, będą później wykorzystywane i roz- Czy mamy wykluczyć tych ludzi z życia publicznego? budowane przez kogoś innego i nie wiadomo, czym to Czy nie widzicie (Dzwonek), że to jest wprowadzany się skończy. Nie przykładajcie do tego ręki. kuchennymi drzwiami ten sam system, który działa Jest zgłoszona poprawka. Nie będziemy się dublo- już np. w Chińskiej Republice Ludowej, punkty zaufa- wać, bo Koalicja Obywatelska już zgłosiła poprawkę. nia społecznego? Pielęgnujmy istnienie wśród nas ta- Przynajmniej o poparcie tej jednej poprawki proszę, kich reliktów, być może przeszłości, ale wolnych ludzi, ograniczając do minimum oczekiwania. To jest bo- którzy nie chcą przez smartfon być podpięci do Wiel- dajże poprawka nr 3. kiego Brata. Nie chodzi o to, żeby Polskę zamieniać W rzeczywistości w ogóle cały ten system jest zbęd- ny. Walczymy tu z wydumanym problemem. Najprost- w skansen, nie chodzi o to, żebyśmy się bali innowa- szym sposobem pobierania opłaty za korzystanie z dróg cyjności. Nie, wręcz przeciwnie, to nasza specjalność. jest podatek drogowy w cenie paliwa. Im więcej się Konfederacja ma najlepszy standing na wszystkich jeździ, tym więcej się płaci, im cięższy, większy pojazd, forach, wszystkie rodzaje mediów elektronicznych. tym więcej paliwa zużywa. Anonimowo, bezpiecznie, Ale co innego jest cieszyć się tym, co pożyteczne, lu- bez inwigilacji, bez dodatkowych urządzeń, aplikacji, dzie sobie sami znajdą drogę do tego, a co innego jest przepisów itd. kreować narzędzia przymusu, kontroli, inwigilacji, Dlatego Konfederacja będzie głosowała przeciw- za którymi nieodzownie zawsze idzie represja. Wstyd! ko. (Oklaski) Hańba! (Oklaski) 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych 131

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: budowy tego systemu na drogi, które są oddawane do użytku. Przypomnę, że to był temat krytykowa- Lista posłów zapisanych do zadania pytań zawie- ny i oczywiście rząd nic z tym nie zrobił. To jest sze- ra osiem nazwisk. roka inwigilacja (Dzwonek), ale i możliwość rozsze- Jeżeli nikt z państwa posłów nie chce się dopisać, rzenia na prywatnych użytkowników dróg całego to zamykam listę. tego systemu. I proszę o zadanie pytania panią poseł Magdalenę Chcę zadać pytanie: Po co rządowi dane lokaliza- Biejat, klub parlamentarny Lewica. cyjne tylu milionów Polek i Polaków? Dziękuję bar- dzo. (Oklaski) Poseł Magdalena Biejat: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W przedstawio- nym projekcie ustawy tworzycie aplikację do pobie- Dziękuję bardzo. rania opłat za użytkowanie dróg. Pominę, że polscy Pytanie zada poseł Michał Krawczyk, Koalicja podatnicy już zapłacili za te drogi, kiedy je budowa- Obywatelska. no, oraz to, że w czasie, gdy pod waszą antypracow- Proszę bardzo. niczą tarczą gospodarka z impetem wpada w spiralę recesji, wprowadzanie nowych opłat za użytkowanie dróg jest po prostu głupie. Wczytując się w treść pro- Poseł Michał Krawczyk: jektu, można dowiedzieć się za to, że mimochodem powołujecie spółkę, która ma administrować aplika- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Trzy krótkie cją, i ani słowa więcej. A to oznacza, że po cichutku pytania. Po pierwsze, chciałbym wiedzieć, dlaczego powstanie zarząd, rada nadzorcza i parę dyrektor- to jest projekt poselski, a nie projekt rządowy. Jeste- skich stołeczków, które będą jedynie kwitować SIWZ-y śmy w stanie epidemii, mamy ograniczoną możliwość do przetargów. A na tych stołeczkach tradycyjnie spotkań, dyskusji, wymiany opinii, a państwo skła- zasiądą krewni i znajomi królika oraz Misiewicze, dacie projekt poselski, który uniemożliwia wyrażenie Spis treści których powoływał będzie minister właściwy, pan opinii podmiotom, osobom najbardziej zainteresowa- Sasin. nym zmianami, które proponujecie, które mają wpły- Proszę o uzasadnienie: Dlaczego do administracji nąć na prowadzenie ich biznesów. systemu powołujecie spółkę? Czy spółka sama opra- Drugie pytanie. Chciałbym wiedzieć, dlaczego pro- cuje system, czy jego stworzenie zleci podmiotom jektem ustawy chcecie państwo zmienić podmiot od- prywatnym? Jakie uposażenia przewidujecie dla jej powiedzialny za pobór opłat, zresztą robicie to już kierownictwa i jaka jest zasadność istnienia tej spół- kolejny raz. Co takiego złego zrobił generalny inspek- ki? Bo ja jej nie widzę. (Oklaski) tor transportu zbiorowego, że chcecie odebrać mu tę kompetencję, która do tej pory jest mu przypisana? Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: I trzecia kwestia. Czy wprowadzanie tego rozwią- zania, które proponujecie, musi wiązać się ze wzro- Dziękuję bardzo. stem inwigilacji? Chcę wiedzieć, kto będzie przetwa- Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Miro- rzał, udostępniał, komu i na jakich zasadach (Dzwo- sława Suchonia, Koalicja Obywatelska. nek) informacje o położeniu pojazdów, bo o to pytają przedsiębiorcy, o to pytają właściciele firm przewozo- wych, którzy ze względu na to, że to jest projekt po- Poseł Mirosław Suchoń: selski, nie mogą w inny sposób odnieść się do tego projektu ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Bardzo dziękuję. Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Po pierwsze, ten projekt ustawy, który wprowadza tak Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: szeroką inwigilację osób, które jeżdżą po polskich dro- gach, oznacza absolutną porażkę Ministerstwa Infra- Dziękuję bardzo. struktury. Kilkanaście miesięcy temu przez Wysoką Pytanie zada pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Izbę został przepchnięty projekt ustawy, który prze- Obywatelska. nosił odpowiedzialność za system poboru opłat z fir- my wyłonionej w konkurencyjnym przetargu na ad- ministrację Prawa i Sprawiedliwości. Kosztowało to Poseł Michał Szczerba: Polaków 7,5% więcej niż przedtem, natomiast dzisiej- sza ustawa i kolejne zmiany są absolutnym dowodem Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W państwie PiS porażki tego sposobu myślenia. I to jest również po- wszystko przestaje dziwić, czyli nic nie przestaje dzi- rażka i przyznanie się do tej porażki w obszarze roz- wić. Minister spraw wewnętrznych i administracji 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 132 Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych

Poseł Michał Szczerba Poseł Krzysztof Bosak:

drukuje karty wyborcze – karty wyborcze, które moż- Panie Marszałku! Szanowni Posłowie! Pani Mi- na spotkać w każdym miejscu. Okazało się, że drukar- nister! Jesteśmy przeciwni temu, co robi rząd. Co- nia, ale również insertownie, którym zlecono to zada- dziennie nowe niespodzianki. Jak nie nowy podatek, nie, nie były szczelne i karty pojawiły się na rynku. to nowy system do inwigilowania obywateli. Nie zga- Teraz mamy kolejną skandaliczną sytuację, a miano- dzamy się na to, żeby przymusowo instalować lu- wicie inspekcji drogowej jest zabierany system poboru dziom jakieś aplikacje, żeby nakładać na nich obo- opłat i przekazywany komu? Krajowej Administracji wiązek, żeby wozili to ze sobą. Nie zgadzamy się na Skarbowej. Oczywiście w jakim projekcie? W projekcie zapowiedzi dotyczące tego, żeby wszyscy na drogach poselskim, bez konsultacji społecznych, bez dyskusji, mieli obowiązek posiadania przy sobie telefonu ko- bez kierowania chociażby do Parlamentarnego Ze- mórkowego i rozliczania kosztów przez aplikację i żeby społu ds. Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Jest to kilkanaście rządowych agencji miało dostęp do tych skandaliczna sytuacja. Chodzi o inwigilację obywate- danych. li. W tej sprawie powinna być opinia rzecznika praw A jeśli już jesteśmy przy kwestii telefonów, to obywatelskich. Nie po raz pierwszy PiS czyha na pry- chciałbym nadmienić, że ostatnio nasze telefony się watność obywateli. To jest sytuacja (Dzwonek), która rozdzwoniły. Nagle się okazuje, że posłowie PiS mają nie może mieć miejsca. (Oklaski) do nas numery telefonów i każdy jest zainteresowany, żeby rozmawiać z posłami Konfederacji. (Poseł Cezary Grabarczyk: Ha, ha, ha!) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: A więc chciałbym zadeklarować tutaj z mównicy wyraźnie, żeby było słychać: posłowie Konfederacji są Dziękuję bardzo. nie do kupienia. (Oklaski) Jeśli pali wam się grunt pod Pytanie zada pan poseł Cezary Grabarczyk, Ko- nogami, bo nie potraficie prawidłowo zorganizować alicja Obywatelska. wyborów, to przestańcie do nas wydzwaniać i sprawdź- cie sami, czy macie większość rządową. (Oklaski, po-

Spis treści ruszenie na sali) Poseł Cezary Grabarczyk:

Dziękuję. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Najbardziej dziwi to, że forsujecie ustawę, która wca- Dziękuję bardzo. le nie pomaga polskim przedsiębiorcom. Dziwi to tym Pytanie zada teraz poseł Katarzyna Eberhan, bardziej, że pani minister jako szefowa Krajowej Ad- Lewica. ministracji Skarbowej chce przejąć te obowiązki. Po- (Poseł Katarzyna Ueberhan: Katarzyna Ueberhan.) dobne zapewnienia były czynione ponad 2 lata temu, Przepraszam bardzo. gdy Inspekcja Transportu Drogowego przejmowała te zadania, co do tego, że powstanie nowy system, i oka- zało się, że nie powstał, bo inspekcja nie potrafiła tego Poseł Katarzyna Ueberhan: zrobić. Inspekcja zleciła to zadanie Instytutowi Łącz- ności. Instytut Łączności też sobie nie radził i wziął Dziękuję. tę samą firmę, która poprzednio w sposób komercyj- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwa- ny wykonywała to zadanie. Czy pani minister da żywszy na materię oraz zakres uregulowania przed- gwarancję, że ten nowy system powstanie? (Dzwo- łożoną ustawą, należałoby oczekiwać, że będzie to nek) I kiedy powstanie? Czy będzie tańszy? Bo jaskół- projekt ustawy rządowy, mamy jednak do czynienia ki, może inaczej, wiewiórki mówią, że ta ustawa po- z projektem poselskim. I pytanie: Dlaczego? Czy z uwa- jawiła się dlatego, że Instytut Łączności walczy na gi na prostszą i szybszą ścieżkę legislacyjną? Projek- noże z Inspekcją Transportu Drogowego. Ale jeżeli ty rządowe muszą zawierać w uzasadnieniu projekty tak, to można szefów tych instytucji odwołać i roz- podstawowych aktów prawnych wykonawczych, jak wiązać problem inaczej, a wy angażujecie Izbę w cza- również wykaz podmiotów, które są zainteresowane sie kryzysu takim bzdurnym projektem. (Oklaski) pracami nad danym projektem, a zgodnie z Regula- minem pracy Rady Ministrów projekty rządowe mu- szą być poddane obligatoryjnym konsultacjom pu- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: blicznym. Dlatego pytam faktycznych autorów pro- jektu: Czy w takim razie jest to celowe działanie, by Dziękuję bardzo. uniknąć tych konsultacji, chociażby z branżą trans- Pytanie zada pan poseł Krzysztof Bosak, Konfe- portową? A może jednak są państwo w posiadaniu deracja. opinii, których nam nie udostępnili? Nie pytam o opi- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych 133

Poseł Katarzyna Ueberhan Poseł Dariusz Wieczorek: nię BAS-u, tylko pytam o opinie chociażby branży Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyznam szcze- transportowej. rze, że rzeczywiście mnie już nic nie dziwi. Ta ustawa (Poseł Anna Milczanowska: Z BAS-u też można to najlepszy dowód na to, że sypie się wam budżet. dostać.) Chcecie znowu obciążać nowymi podatkami Polki i Po- Opinie BAS-u są dostępne, właśnie dlatego o opi- laków, w tym przypadku firmy transportowe. W tym nię BAS-u nie pytam. projekcie ustawy chcecie wydać prawie 0,5 mld zł na organizację nowego systemu, który nie dość, że bę- dzie inwigilował, to będzie, mówiąc krótko, ściągał Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: pewnie jeszcze wyższe opłaty niż do tej pory. Dlatego moje pytanie jest takie: Czy planujecie Proszę nie dyskutować, pani poseł. zmianę sieci dróg, które będą objęte opłatami? Czy planujecie podwyżkę tychże opłat w stosunku do tych, które są dzisiaj pobierane? Czy planujecie obję- Poseł Katarzyna Ueberhan: cie tymi opłatami również samochodów osobowych? Proszę bardzo, żebyście pojechali do Szczecina i zo- Dlatego nie pytam o opinię BAS-u. (Dzwonek) Sta- baczyli, ile się płaci za autostradę. Dzisiaj będę z Sej- wiam pytanie: Czy są państwo w posiadaniu opinii na mu wracał. Za autostradę będę płacił 88 zł w jedną temat tego projektu innych niż opinia BAS-u oraz jakie stronę. To jest skandal, w związku z czym dzisiaj w konsekwencji projekty wykonawcze będą następ- trzeba… stwem tego przedłożenia? Dziękuję bardzo. (Oklaski) (Poseł Jerzy Polaczek: Ale komu?) (Poseł Anna Milczanowska: Ale komu będzie pan płacił?) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Spis treści Pytanie zadała pani poseł Katarzyna Ueberhan. A teraz pytanie zada pan poseł Krzysztof Gaw- Proszę umożliwić zadanie pytania posłowi. kowski. (Poseł Anna Milczanowska: Przepraszam, panie marszałku.)

Poseł Krzysztof Gawkowski: Poseł Dariusz Wieczorek: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd Prawa i Spra- wiedliwości postanowił niszczyć Inspekcję Transportu …myśleć nie o podwyższaniu podatków (Dzwo- Drogowego. Niszczy ją, ale nią rządzi, więc ma prawo ją nek), ale o zmniejszaniu tych wszystkich obciążeń. niszczyć. To ocenią obywatele. Ale, szanowni posłowie, (Poseł Cezary Grabarczyk: Trzeba było się tym droga pani minister, panie premierze, z czym mamy do zająć i to uporządkować, a nie zajmujecie się inwi- czynienia? Z niszczeniem bezpieczeństwa w ruchu dro- gilacją.) gowym, to po pierwsze, po drugie, z przeciwdziałaniem bezpieczeństwu na drogach. Trzecia sprawa: inspekcja miała oddziaływać na Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nieuczciwą konkurencję. To też chcecie wykasować. Patologiczne zjawiska – one miały się zmniejszać, a wy Lista posłów zapisanych do zadania pytania zo- kibicujecie, żeby się zwiększały. To wszystko pod przy- stała wyczerpana. krywką inwigilacji. To jest wasz mały pakiet. Proszę teraz o zabranie głosu sekretarz stanu w Mi- Mam pytanie, które powinno wybrzmieć tutaj na nisterstwie Finansów panią Magdalenę Rzeczkowską. początku: Jacy lobbyści stoją za tą ustawą? Jacy lob- byści? Bo to chodzi o to, żeby załatwić małe interesy, a nie poprawić bezpieczeństwo Polek i Polaków. Dzię- Sekretarz Stanu kuję bardzo. (Oklaski) w Ministerstwie Finansów Magdalena Rzeczkowska:

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Strona rządowa w pełni popiera propozycje rozwiązań przed- Dziękuję bardzo. stawionych w poselskim projekcie ustawy o zmianie Proszę o zadanie pytania pana posła Dariusza ustawy o drogach publicznych oraz niektórych in- Wieczorka. nych ustaw. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 134 Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów jazdu po drogach płatnych. Zakres przetwarzanych Magdalena Rzeczkowska danych – taki jak obecnie. Dane nadmiarowe będą też usuwane. Szef KAS będzie miał obowiązek 3-mie- Zadanie poboru opłaty elektronicznej zostanie sięcznego przeglądu tych danych. Będą tutaj też za- powierzone szefowi Krajowej Administracji Skarbo- stosowane mechanizmy automatyczne. W przypadku wej, tak jak to było powiedziane przez wnioskodaw- kiedy podmiot, obywatel, kierowca czy przedsiębior- ców. Regulacja da też podstawy do stworzenia i dzia- ca nie będzie korzystał z systemu, po 12 miesiącach łania systemu poboru opłaty elektronicznej. Funk- te dane również zostaną usunięte, a dane geolokali- cjonariusze Służby Celno-Skarbowej będą jedynie wspie- zacyjne – po 6 miesiącach. rać głównego inspektora transportu drogowego w re- Dzięki temu, że Krajowa Administracja Skarbo- alizacji zadań związanych z kontrolą prawidłowego wa zamierza wykorzystać doświadczenia związane uiszczania opłat elektronicznych. Nie będzie to zada- z funkcjonującym już systemem SENT, który został nie szefa Krajowej Administracji Skarbowej. wdrożony, dostarczony przez własne zasoby Krajo- Rozwiązanie to konsolidacja zadań administracji wej Administracji Skarbowej, mamy pewność, że za- w obszarze poboru danin i opłat. Co jest tutaj istotne? proponowane rozwiązania, po pierwsze, będą działa- Przy dostarczaniu, budowie, wdrożeniu tego systemu ły, bo już działają i funkcjonują, dla wielu przedsię- chcemy wykorzystać doświadczenie K AS, które mamy, biorców. I będą również tańsze. Pobór opłaty ma być związane z budową, wdrożeniem i eksploatacją sys- prosty. Nie będzie formalności papierowych, zawie- temu monitorowania drogowego przewozu towarów rania umów, konieczności pozyskiwania specjali- SENT. Zostaną wykorzystane komponenty technicz- stycznych urządzeń do korzystania z tego systemu. ne tego systemu, co pozwoli na ograniczenie kosztów Padło pytanie o akt wykonawczy. Tutaj projekt wdrożenia nowych rozwiązań. Chcemy, żeby ten sys- wnioskodawców zawiera tylko jeden taki akt wyko- tem był w pełni elektroniczny, prosty, łatwy do ob- nawczy. To jest określenie metod uwierzytelnienia sługi, do korzystania dla przedsiębiorców. w przypadku rejestracji. Chodzi o szerokie wykorzy- Przejęcie tego zadania przez szefa KAS nie spo- stanie profilu zaufanego, podpisu kwalifikowanego woduje wzrostu wydatków na ten cel z budżetu pań- czy elementów autentykacji dowodów osobistych. Dzię- stwa. Wpływy z opłat będą, tak jak dotychczas, zasi- kuję bardzo. (Oklaski) Spis treści lać Krajowy Fundusz Drogowy, a źródłem finanso- wania tych zadań będzie również, tak jak obecnie, część tych środków z Krajowego Funduszu Drogowe- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: go, określona zresztą w porozumieniu zawartym mię- dzy ministrem finansów, ministrem infrastruktury Dziękuję bardzo. i BGK. Proszę o zabranie głosu pana posła Sylwestra Tu- Takie rozwiązania, które są oparte na technologii łajewa, który zabierze głos jako przedstawiciel wnio- pozycjonowania satelitarnego GPS, są stosowane skodawców. w innych krajach. Są to Słowacja, Czechy, Węgry, Bułgaria, a warto zauważyć, że w Czechach to służba celna jest odpowiedzialna za pobór tych opłat. Poseł Sylwester Tułajew: Wejście w życie przepisów zaplanowano na 1 lipca br. Jest to jednak data, w której szef KAS przejmie obowiązki związane tak naprawdę z budową systemu Dziękuję bardzo. i poborem opłat, natomiast z tą datą nie wiążą się Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Panie żadne zmiany dla korzystających z dróg publicznych, i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Chciałbym bardzo ponieważ zmiany związane z wdrożeniem nowego serdecznie podziękować za tę debatę, za tę dyskusję. systemu nastąpią w terminie późniejszym, z począt- Chciałbym podziękować za dyskusję, która odbyła się kiem 2021 r. O dacie minister finansów poinformuje podczas pierwszego czytania na posiedzeniu Komisji z wyprzedzeniem i jednocześnie zapewni mechani- Infrastruktury. Dziękuję za te wszystkie pytania, chciał- zmy płynnego wdrożenia nowych rozwiązań. bym to podkreślić i podziękować pani minister za Chciałam podkreślić, że ustawa, projekt poselski odpowiedzi, które tutaj padły, na większość zadanych nie wprowadza żadnych nowych opłat. Nie ma też pytań. Chciałbym jednak również podkreślić, że oso- powołania nowej spółki do budowy i wdrożenia tego by, które pytały o inwigilację… Tutaj były bardzo systemu. Chodzi tutaj o wykorzystanie kompetencji duże obawy. Chciałbym jasno zaznaczyć, że ta nowa i potencjału spółki Aplikacje Krytyczne, która istnie- technologia, do której dążymy, technologia na miarę je już od 3 lat. Nie powołuje się też żadnej spółki do XXI w. to technologia GPS i jest rekomendowana administrowania tym systemem. Rolę administrato- w dyrektywie. ra danych systemu będzie pełnił szef Krajowej Admi- (Poseł Grzegorz Braun: I co z tego?) nistracji Skarbowej. Więc bardzo dziwią te obawy ze strony posłów Przetwarzanie danych też nastąpi na… Admini- Koalicji Obywatelskiej. Czy wobec tego Koalicja Oby- stratorem, tak jak powiedziałam, będzie szef KAS. watelska zarzuca Komisji Europejskiej to, że dąży do Będą przetwarzane tylko te dane, które dotyczą prze- inwigilacji? Jeszcze raz podkreślę: technologia GPS 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych 135

Poseł Sylwester Tułajew jestracji. To jest ważne. Jeżeli przedsiębiorca będzie miał możliwość w każdej chwili dokonać takiej reje- jest rekomendowana w dyrektywie, w dyrektywie stracji, musimy wprowadzić również do tego projektu z 2019 r., z 19 marca, w sprawie systemów poboru karę, np. jeżeli ktoś tej rejestracji nie dokona. Ale to opłat drogowych. będzie bardzo, bardzo prosta czynność. (Poseł Cezary Grabarczyk: Czy tylko?) Chciałbym również podziękować za poprawkę, któ- ra została złożona przez Prawo i Sprawiedliwość, bo dyskutowaliśmy na ten temat długo. Tutaj była ta Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: dyskusja na temat wysokości kar, które są nakłada- ne. Rekomendujemy, aby te kary były na poziomie Panie pośle, bardzo prosimy o pozwolenie dokoń- dotychczas obowiązujących. Dzisiaj ta poprawka zosta- czenia wystąpienia. ła złożona przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawie- (Poseł Cezary Grabarczyk: Pomagam.) dliwość. Również jako poseł wnioskodawca bardzo proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej poprawki, popraw- ki, która mówi, że wysokości tych kar pozostają na Poseł Sylwester Tułajew: niezmienionym (Dzwonek) poziomie, więc tych kar w żaden sposób nie zwiększamy. Chciałbym również zaznaczyć, że dane, które będą Jeszcze raz dziękuję za procedowanie nad tą usta- zbierane, będą zarządzane przez Krajową Administra- wą. Jestem głęboko przekonany, że to będzie bardzo cję Skarbową i będą w pełni bezpieczne. Ten bardzo duże ułatwienie dla wszystkich przedsiębiorców, któ- podobny i zbliżony system – myślę tutaj o systemie rych dotyczy ta ustawa, będzie to w sposób bardzo SENT – sprawdza się w sposób wyśmienity. To właśnie jasny. Dzisiaj właśnie dajemy możliwość Krajowej Ad- system SENT, który już obowiązuje, sprawił, że Prawo ministracji Skarbowej, aby przygotowywać ten w mo- i Sprawiedliwość, że rząd Prawa i Sprawiedliwości jej ocenie bardzo ważny i potrzebny system. Bardzo w sposób skuteczny walczy m.in. z luką VAT-owską. proszę państwa posłów o to, aby poprzeć ten projekt Chciałbym również uspokoić tych wszystkich pra- ustawy w głosowaniu. Dziękuję. (Oklaski) cowników i rozwiać te obawy, które się pojawiały. (Poseł Anna Milczanowska: Brawo, brawo!) Mówię tutaj przede wszystkim o art. 17 w tej ustawie, Spis treści który wyraźne zwraca uwagę na pracowników, któ- rzy przechodzą z generalnej inspekcji transportu dro- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: gowego do Krajowej Administracji Skarbowej. Wszyst- ko to odbędzie się na tych samych zasadach. Ci pra- Dziękuję bardzo. cownicy będą mieli takie samo uposażenie, to samo Czy pan poseł sprawozdawca chciałby zabrać głos? wynagrodzenie, na takich samych zasadach przejdą do Krajowej Administracji Skarbowej. Również chciałbym jednoznacznie i bardzo sta- Poseł Jerzy Polaczek: nowczo zaprzeczyć twierdzeniom, które padły w Wy- sokiej Izbie, tym twierdzeniom, które mówiły, że podnosimy opłaty. W żaden sposób ten projekt usta- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie wy nie podnosi opłat za przejazdy na drogach krajo- Posłowie! Kilka zdań komentarza posła sprawoz- wych. Tutaj cały czas obowiązuje stosowne rozporzą- dawcy w odniesieniu do wystąpień… dzenie Rady Ministrów z 22 marca 2011 r. I tam jest (Poseł Cezary Grabarczyk: Będzie sprostowanie.) w załączniku 1. określona sieć dróg płatnych, a w za- …oraz przynajmniej części pytań, które zostały łączniku 2. – określone stawki. Tutaj w żaden sposób sformułowane pod adresem strony rządowej. tego nie zmieniamy. To, co rzeczywiście znalazło się Chciałbym zacząć od bardzo, można powiedzieć, w projekcie ustawy, to mówimy tutaj jedynie o sank- lapidarnego stwierdzenia, iż jest to ustawa, która nie cjach i karach, które są nakładane, jeżeli ktoś nie podnosi aktualnie obowiązujących stawek za prze- spełni warunków. Myślę tutaj przede wszystkim o tej jazd na autostradach płatnych bądź drogach ekspre- rejestracji. To jest coś nowego. Do tej pory przedsię- sowych, tam gdzie jest pobierana opłata elektronicz- biorcy musieli osobiście zgłosić się po dedykowane na od polskich przedsiębiorców wykonujących dzia- urządzenie, tam zapłacić za to dedykowane urządze- łalność gospodarczą oraz przewoźników zagranicz- nie, musieli osobiście podpisać umowę. My z tego re- nych. Patrzę na pana posła Brauna i dedykuję mu taką zygnujemy. To jest ułatwienie dla przedsiębiorców. informację. Polscy przewoźnicy, panie pośle, w Niem- Będzie można się zarejestrować w sposób elektronicz- czech, gdzie opłata elektroniczna jest pobierana na ny, przesyłając, oczywiście zdalnie, pewne dokumen- sieci 52 tys. km, wpłacają – przynajmniej rok czy 2 lata ty. Tutaj również jest potrzeba właśnie tego uwierzy- temu tak było – ponad 3 mld zł w przeliczeniu na telniania, o którym mówiła pani minister. Bardzo opłaty jako uczestnicy tego ruchu, co daje ok. kilku- zależy nam na tym, aby profil zaufany, aby warstwa nastu procent wsadu do budżetu federalnego z tytułu elektroniczna dowodu osobistego, aby podpis kwali- łącznej kwoty pobranych opłat od wszystkich prze- fikowany zostały wykorzystane właśnie podczas re- woźników przejeżdżających przez terytorium nasze- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 136 Projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych

Poseł Jerzy Polaczek kwoty nie będą (Dzwonek) podwyższone i będą na tym samym poziomie jak w chwili obecnej. Dziękuję go zachodniego sąsiada. W Polsce ta sieć wynosi ak- bardzo. (Oklaski) tualnie chyba ok. 3700 km. Jest to wpływ do Krajo- wego Funduszu Drogowego. Mówimy tutaj cały czas o regulacji, której efektem jest finansowanie budowy Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: dróg, czyli nowych odcinków dróg ekspresowych, no- wych odcinków autostrad, przebudowy i modernizacji Dziękuję bardzo. dróg krajowych. (Poseł Grzegorz Braun: I co to ma do rzeczy?) W trybie sprostowania pan poseł Cezary Gra- Raz jeszcze podkreślam jako sprawozdawca, że barczyk. mówimy o ustawie, która po prostu reguluje pewne (Poseł Grzegorz Braun: W trybie sprostowania, kwestie techniczne. Natomiast istota sprowadza się niewłaściwie zrozumiane zdanie.) przede wszystkim do tego, że jako kierowcy, przed- siębiorcy finansujemy Krajowy Fundusz Drogowy – jako jedno z głównych źródeł finansowania inwe- Poseł Cezary Grabarczyk: stycji drogowych. Bardzo zasmuciły mnie niektóre wypowiedzi. Zwłasz- Dziękuję bardzo. cza pytania były przede wszystkim pytaniami osób, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! które nie przeczytały w ogóle tej poselskiej inicjatywy Pośle Sprawozdawco! Wprowadza pan w błąd Wyso- ustawodawczej. Tak przy okazji dedykuję tym posłom ką Izbę, ponieważ dyrektywa w art. 3 mówi o roz- informację, iż w ostatniej kadencji, poprzedniej, rząd wiązaniach technicznych, jako równoważne wska- pana premiera Mateusza Morawieckiego oraz wcze- zuje pozycjonowanie satelitarne, łączność ruchomą, śniej pani Beaty Szydło wdrożył przecież ustawę o sys- technologię mikrofalową. Przynajmniej do 2027 r. temie monitorowania drogowego i kolejowego przewo- wszystkie trzy mogą być wykorzystane. To znaczy, zu towarów, co przede wszystkim bardzo mocno przy- że nie ma powodu, aby w tej chwili wydawać pu- czyniło się do likwidacji tzw. mafii paliwowej i wpływu bliczne pieniądze na nowe rozwiązania techniczne. Spis treści na teren Rzeczypospolitej Polskiej setek tysięcy ton (Oklaski) paliwa, od których nie uiszczono wcześniej podatków. (Poseł Mirosław Suchoń: Inwigilacyjne.) To był do niedawna ciągły element, powiedziałbym, walki administracji publicznej – aby tego rodzaju pa- tologiczne zjawiska zlikwidować. Padło pytanie chyba ze strony przedstawiciela Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Lewicy, który… Chyba będzie pan wracał dzisiaj au- tostradą A2, jak rozumiem, tak? Dziękuję bardzo. (Poseł Dariusz Wieczorek: No tak.) W trybie sprostowania pan poseł Grzegorz Braun. Panie pośle, to jest autostrada zarządzana przez podmiot koncesyjny… (Poseł Dariusz Wieczorek: Prywatna.) Poseł Grzegorz Braun: …w przypadku której negocjacje w sprawie wa- runków eksploatacji i budowy odbywały się jeszcze O przymus chodzi, o przymus, szanowny panie po- w latach 90. Chcę panu tylko przypomnieć, że jak śle sprawozdawco, szanowny panie ministrze, nie o to, powstała Agencja Budowy i Eksploatacji Autostrad, czy to dobre, czy złe – bo być może świetne dla niektó- to była finansowana z opłat koncesyjnych. Gdy kwe- rych, tych, którzy wybiorą to rozwiązanie – ułatwie- stia tego odcinka, za który ponosi pan, że tak powiem nie. Rzecz w tym, że wprowadzacie przymus, że wa- – jak pan zresztą słusznie twierdzi – bardzo wysokie opłaty, była negocjowana, to przedstawicielom strony sze totalniackie inklinacje także w takiej, zdawałoby publicznej przypominano, z czyich środków są finan- się, prostej sprawie biorą górę. Dajcie Polakom wolny sowane ich wynagrodzenia. Tak że to są pewne za- wybór. Nie dyskryminujcie tych Polaków, którzy wa- szłości sprzed 20, kilkunastu lat, które później cią- szych dobrodziejstw nie będą chcieli i którzy będą gną się w systemie koncesyjnym przez trzydzieści woleli poruszać się swoimi ścieżkami, na swoich za- kilka albo 30 lat i są przedmiotem bardzo wielu, sadach. Powtórzę: nie o to chodzi, żeby w Polsce kon- słusznych zresztą, uwag ze strony kierowców. serwować skansen. Ale między skansenem a obozem Chcę również na końcu dodać, iż według tej po- koncentracyjnym, nowym, wspaniałym światem czy prawki, którą zgłosił Klub Parlamentarny Prawo nową, wspaniałą normalnością pana premiera Mora- i Sprawiedliwość – odnośnie do utrzymania dotych- wieckiego jest szerokie pole manewru. czasowego kwotowego wymiaru kar z tytułu wykro- (Poseł Anna Milczanowska: Panie pośle, pan sły- czeń dotyczących, powiedziałbym, kwestii korzysta- szy, co pan mówi?) nia z infrastruktury drogowej bez wymaganych przez Nie instalujcie (Dzwonek) elektronicznego pastu- prawo czynności, których należało dopełnić – te cha na wszystkich Polaków. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Sprawy formalne 137

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Marszałek:

Dziękuję, panie pośle. Zamykam dyskusję. W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- Poseł Grzegorz Braun: ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro- jekt do Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia …z chrześcijańskiej troski o waszą przyszłość sprawozdania. – zarządźcie tę przerwę i zmieńcie swój sposób postę- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm powania. tę propozycję przyjął. (Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciwiam się.) Marszałek: Zatem przystąpimy do tego w bloku głosowań. Zarządzam przerwę do godz. 18. Wpłynął, zgłoszony został wniosek formalny o prze- rwę, który poddam pod głosowanie. Przystępujemy do głosowania. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 57 Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem do godz. 18 min 18) przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Marszałek: Głosowało 452 posłów. 213 – za, 234 – przeciw, 5 się wstrzymało. Wznawiam obrady. Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił. Przed rozpoczęciem, proszę państwa, sprawdzimy Wniosek formalny, pan poseł Krzysztof Gawkow- znowu kworum. W takim razie bardzo proszę wszyst- ski, Lewica. kich państwa posłów obecnych na sali, poza salą sej- Proszę bardzo. mową i tych, którzy są z nami zdalnie, o to, żeby Spis treści nacisnąć dowolny przycisk dla stwierdzenia kworum. Poseł Krzysztof Gawkowski: Bardzo proszę. W posiedzeniu bierze udział 444 posłów. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgłaszam wniosek Stwierdzam więc kworum. formalny o przerwę, zwołanie Konwentu Seniorów Wpłynęły wnioski formalne. i wprowadzenie do porządku obrad punktu, o który Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Braun, Kon- wczoraj wnioskowaliśmy. Korzystam z okazji, że jest federacja. na sali pan premier, jest minister koordynator służb, Minuta. minister spraw wewnętrznych pan Mariusz Kamiń- Proszę. ski. My naprawdę powinniśmy porozmawiać o tym, co dzieje się w sprawie wyborów. Prawo i Sprawiedli- wość, wasz rząd idziecie z tymi wyborami jak w prze- ciągu. Dla was pewnie dobrze, ale czy dla wszystkich Poseł Grzegorz Braun: dobrze? Karty ujawniacie zawczasu, a jeżeli nie wy, to ktoś wam niechcący to robi. Warto, żeby o tym chociaż godzinę porozmawiać. Nie teraz, to po głoso- Szczęść Boże! Mimo wszystko. waniach. Przeprowadźmy dyskusję, która pozwoli (Poseł Piotr Zgorzelski: Jak to: mimo wszystko?) nam w końcu dowiedzieć się, co się dzieje. To nie jest Czcigodna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dowia- żart, to jest prawda. W Polsce na kilka dni przed dujemy się, że dyktat tej przejściowej, chwała Bogu, wyborami nie jesteśmy w stanie odpowiedzieć na py- większości parlamentarnej doprowadził do takiego tanie, kto organizuje wybory. Toż to jest farsa, pani psikusa, jakim jest zblokowanie wszystkich popra- marszałek. Przecież jest pan premier, to godzinka wek, i dowiadujemy się, że liczba pytań, które zamie- rozmowy, nie więcej, bardzo proszę. Dziękuję bardzo. rza pani marszałek dopuścić przed głosowaniem nad (Oklaski) tymi i tak już zblokowanymi poprawkami, wynosi zero. I w związku z tym ja wnioskuję formalnie o prze- Marszałek: rwę, która mogłaby posłużyć pani marszałek do zwo- łania Konwentu Seniorów po to, żeby wykorzystała Dziękuję, panie pośle. pani marszałek ten czas do reasumpcji w tej sprawie, Pan doskonale wie, że nie jest to wniosek regula- ponieważ farsowość tej procedury, myślę, jest na minowy, w związku z tym, że był już wniosek o prze- dłuższą metę szkodliwa dla autorów tej farsy. Nie, rwę, a więc nie poddam go pod głosowanie. żebym specjalnie się nad wami użalał, ale tak (Dzwo- Pan poseł Borys Budka, ostatni wniosek formalny. nek), jak by to powiedzieć… Proszę. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Sprawy formalne. 138 Punkty 2., 9. i 6. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Borys Budka: Pod głosowanie poddam wniosek o skierowanie projektu ustawy ponownie do Komisji Infrastruktury. Dziękuję. Odrzucenie tej propozycji oznaczać będzie, że Sejm Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnoszę o godzinną przystąpi do trzeciego czytania projektu ustawy po przerwę i zaproszenie ministra zdrowia na tę salę, by doręczeniu paniom i panom posłom zestawienia po- wytłumaczył, jak naprawdę wygląda sytuacja powro- prawek. tu dzieci do żłobków i przedszkoli. Słyszymy sprzecz- Przystępujemy do głosowania. ne komunikaty. Obawiam się, że jedyną przesłanką Kto z pań i panów posłów jest za skierowaniem tego chaosu, który wprowadzacie w tej chwili w sto- projektu ustawy zawartego w druku nr 349 ponow- sunku do dzieci i ich rodziców, jest chęć realizacji nie do Komisji Infrastruktury, zechce podnieść rękę szaleńczego planu przeprowadzenia wyborów w tra- i nacisnąć przycisk. dycyjnej formie jeszcze w maju. Dzisiaj słyszymy, że Kto jest przeciw? pan minister Szumowski jednak nie rekomenduje, by Kto się wstrzymał? dzieci wracały do szkół i przedszkoli. Domagamy się (Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny o zmia- tego, by pan, panie premierze, do czasu przedstawie- nę w sposobie prowadzenia głosowania.) nia rzetelnych ekspertyz, jasnych wytycznych dla Panie pośle… samorządów oraz porozumienia się z samorządowca- Głosowało 455 posłów. 454 było za, 1 – przeciw, mi zawiesił tę absurdalną decyzję. Wszyscy powinni- nikt się nie wstrzymał. śmy stać po stronie dzieci, natomiast nie można wy- Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął, a tym sa- korzystywać najmłodszych do tego, byście udowad- mym skierował projekt ustawy ponownie do Komisji niali na siłę, że próbujecie cokolwiek odmrozić. Bar- Infrastruktury w celu przedstawienia dodatkowego dzo pana o to proszę, panie premierze. To nie jest sprawozdania. czas na tego (Dzwonek) typu decyzje. (Oklaski) (Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny. Wnio- sek o zmianę w sposobie prowadzenia głosowania. Wniosek formalny, pani marszałek.) Marszałek: Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porząd-

Spis treści ku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Dziękuję, panie pośle. Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmia- Ale wie pan, że wniosek o przerwę był już głoso- nie niektórych ustaw w zakresie działań osłono- wany, tak że nie poddam go pod głosowanie po raz wych w związku z rozprzestrzenianiem się wi- kolejny. rusa SARS-CoV-2. Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porząd- Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 350-A. ku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Przystępujemy do trzeciego czytania. Energii i Skarbu Państwa o rządowym projekcie Proszę pana posła Henryka Kowalczyka o przed- ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne. stawienie dodatkowego sprawozdania komisji. Przystępujemy do trzeciego czytania. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z dru- ku nr 321. Poseł Sprawozdawca Przystępujemy do głosowania. Henryk Kowalczyk: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 321, Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! zechce nacisnąć przycisk. W trakcie drugiego czytania do projektu ustawy zgło- Kto jest przeciw? szono 72 poprawki. Komisja rozpatrzyła poprawki. Re- Kto się wstrzymał? komenduje przyjęcie 10 poprawek. Pozostałe poprawki Głosowało 456 posłów. 452 – za, 3 – przeciw, 1 się proponuje odrzucić. Również rekomenduje blokowanie wstrzymał. poprawek zgodnie ze sprawozdaniem Komisji Finan- Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Prawo sów Publicznych. Dziękuję bardzo. (Oklaski) energetyczne oraz ustawy o promowaniu energii elek- trycznej z wysokosprawnej kogeneracji. Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. po- Marszałek: rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- struktury o poselskim projekcie ustawy o zmia- Dziękuję. nie ustawy o drogach publicznych oraz niektó- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z dru- rych innych ustaw. ku nr 350. Sejm w drugim czytaniu przeprowadził dyskusję, Komisja przedstawia również wnioski mniejszo- w trakcie której zgłoszono wniosek o odrzucenie pro- ści, a także w dodatkowym sprawozdaniu poprawki. jektu ustawy oraz poprawki. Przechodzimy do rozpatrzenia 1. poprawki. Wobec propozycji skierowania projektu ustawy po- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. nownie do Komisji Infrastruktury zgłoszono sprzeciw. Przystępujemy do głosowania. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 139

Marszałek Sejm wniosek mniejszości odrzucił. Przechodzimy do rozpatrzenia 2. wniosku mniej- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po- szości. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmio- Kto jest przeciw? towość poprawek 7., 11., 18., 36., 39., 40. i 58. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Głosowało 452 posłów. 214 – za, 229 – przeciw, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. wnio- 9 się wstrzymało. sku mniejszości, zechce nacisnąć przycisk. Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? Przechodzimy do rozpatrzenia 2. poprawki. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Głosowało 457 posłów. 226 – za, 230 – przeciw, Przystępujemy do głosowania. 1 się wstrzymał. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- Sejm wniosek mniejszości odrzucił. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Przechodzimy do rozpatrzenia poprawek 7., 11., Kto jest przeciw? 18., 36., 39., 40. i 58. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o ich przyjęcie. Głosowało 453 posłów. 14 – za, 306 – przeciw, Przystępujemy do głosowania. wstrzymało się 133. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem ww. Sejm poprawkę odrzucił. poprawek, zechce nacisnąć przycisk. Przechodzimy do rozpatrzenia poprawek 3. i 4. Kto jest przeciw? Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o ich odrzucenie. Głosowało 458 posłów. 228 – za, 190 – przeciw, Przystępujemy do głosowania. 40 się wstrzymało. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Sejm poprawki przyjął. prawek 3. i 4., zechce nacisnąć przycisk. Przechodzimy do rozpatrzenia 8. poprawki. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. po- Spis treści Głosowało 453 posłów. 212 – za, 231 – przeciw, prawki, zechce nacisnąć przycisk. 10 się wstrzymało. Kto jest przeciw? Sejm poprawki odrzucił. Kto się wstrzymał? Przechodzimy do rozpatrzenia 5. poprawki. Głosowało 455 posłów. 446 – za, 6 – przeciw, Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. wstrzymało się 3. Przystępujemy do głosowania. Sejm poprawkę przyjął. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. po- Przechodzimy do rozpatrzenia poprawek 9., 12., prawki, zechce nacisnąć przycisk. od 19. do 22., od 26. do 28., od 30. do 35., 37., 38., 41., Kto jest przeciw? od 44. do 47., od 49. do 57. i 60. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o ich odrzucenie. Głosowało 454 posłów. 22 – za, 285 – przeciw, Przystępujemy do głosowania. 147 się wstrzymało. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem ww. Sejm poprawkę odrzucił. poprawek, zechce nacisnąć przycisk. Przechodzimy do rozpatrzenia 6. poprawki. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Głosowało 457 posłów. 13 – za, 283 – przeciw, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- 161 się wstrzymało. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Sejm poprawki odrzucił. Kto jest przeciw? Przechodzimy do rozpatrzenia 10. poprawki. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Głosowało 457 posłów. 213 – za, 238 – przeciw, Przystępujemy do głosowania. 6 się wstrzymało. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. po- Sejm poprawkę odrzucił. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Przechodzimy do rozpatrzenia 1. wniosku mniej- Kto jest przeciw? szości. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Głosowało 456 posłów. 199 – za, 244 – przeciw, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. wnio- 13 się wstrzymało. sku mniejszości, zechce nacisnąć przycisk. Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? Przechodzimy do rozpatrzenia 13. poprawki. Kto się wstrzymał? Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- Głosowało 457 posłów. 223 – za, 233 – przeciw, 1 się wość 14. poprawki. wstrzymał. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 140 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Głosowało 457 posłów. 218 – za, 235 – przeciw, 4 się wstrzymało. Przystępujemy do głosowania. Sejm wniosek mniejszości odrzucił. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. po- Przechodzimy do rozpatrzenia poprawek 23. i 24. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o ich odrzucenie. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Głosowało 457 posłów. 214 – za, 235 – przeciw, prawek 23. i 24., zechce nacisnąć przycisk. 8 się wstrzymało. Kto jest przeciw? Sejm poprawkę odrzucił. Kto się wstrzymał? Przechodzimy do rozpatrzenia 14. poprawki. Głosowało 457 posłów. 215 – za, 234 – przeciw, Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. 8 się wstrzymało. Przystępujemy do głosowania. Sejm poprawki odrzucił. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. po- Przechodzimy do rozpatrzenia 25. poprawki. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 25. po- Głosowało 454 posłów. 214 – za, 234 – przeciw, prawki, zechce nacisnąć przycisk. 6 się wstrzymało. Kto jest przeciw? Sejm poprawkę odrzucił. Kto się wstrzymał? Przechodzimy do rozpatrzenia 15. poprawki. Głosowało 457 posłów. 220 – za, 234 – przeciw, Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. 3 się wstrzymało. Przystępujemy do głosowania. Sejm poprawkę odrzucił. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. po- Przechodzimy do rozpatrzenia 29. poprawki. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 29. po- Spis treści prawki, zechce nacisnąć przycisk. Głosowało 459 posłów. 215 – za, 234 – przeciw, Kto jest przeciw? 10 się wstrzymało. Kto się wstrzymał? Sejm poprawkę odrzucił. Głosowało 455 posłów. 170 – za, 247 – przeciw, Przechodzimy do rozpatrzenia 16. poprawki. 38 się wstrzymało. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Sejm poprawkę odrzucił. Przystępujemy do głosowania. Przechodzimy do rozpatrzenia 42. poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 16. po- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 42. po- Kto się wstrzymał? prawki, zechce nacisnąć przycisk. (Poseł Piotr Zgorzelski: No to teraz pójdzie nam Kto jest przeciw? jak strzała.) Kto się wstrzymał? Głosowało 458 posłów. 212 – za, 235 – przeciw, Głosowało 459 posłów. 446 – za, 8 – przeciw, 5 się wstrzymało się 11. wstrzymało. Sejm poprawkę odrzucił. Sejm poprawkę przyjął. Przechodzimy do rozpatrzenia poprawek 17. i 69. Przechodzimy do rozpatrzenia 43. poprawki. Komisja wnosi o ich odrzucenie. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 43. po- prawek 17. i 69., zechce nacisnąć przycisk. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? Głosowało 459 posłów. 210 – za, 235 – przeciw, (Poseł Piotr Zgorzelski: Zaczyna się dziennik te- 14 się wstrzymało. lewizyjny. Może zrobimy przerwę?) Sejm poprawki odrzucił. Głosowało 459 posłów. 221 – za, 234 – przeciw, Przechodzimy do rozpatrzenia 3. wniosku mniej- 4 się wstrzymało. szości. Sejm poprawkę odrzucił. Przystępujemy do głosowania. Przechodzimy do rozpatrzenia 4. wniosku mniej- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. wnio- szości. sku mniejszości, zechce nacisnąć przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. wnio- Kto się wstrzymał? sku mniejszości, zechce nacisnąć przycisk. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 141

Marszałek Przechodzimy do rozpatrzenia 65. poprawki. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 65. po- Głosowało 456 posłów. 211 – za, 236 – przeciw, prawki, zechce nacisnąć przycisk. 9 się wstrzymało. Kto jest przeciw? Sejm wniosek mniejszości odrzucił. Kto się wstrzymał? Przechodzimy do rozpatrzenia 48. poprawki. Głosowało 456 posłów. 221 – za, 234 – przeciw, Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. 1 się wstrzymał. Przystępujemy do głosowania. Sejm poprawkę odrzucił. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 48. po- Przechodzimy do rozpatrzenia 66. poprawki. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 66. po- Głosowało 458 posłów. 215 – za, 235 – przeciw, prawki, zechce nacisnąć przycisk. 8 się wstrzymało. Kto jest przeciw? Sejm poprawkę odrzucił. Kto się wstrzymał? Przechodzimy do rozpatrzenia poprawek 59. i 61. (Poseł Adam Szłapka: Ten PiS cały czas przeciw. Komisja wnosi o ich odrzucenie. Totalna opozycja, cały czas przeciw.) Przystępujemy do głosowania. Głosowało 457 posłów. 218 – za, 236 – przeciw, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- 3 się wstrzymało. prawek 59. i 61., zechce nacisnąć przycisk. Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? Przechodzimy do rozpatrzenia 67. poprawki. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Głosowało 458 posłów. 213 – za, 235 – przeciw, 10 się Przystępujemy do głosowania. wstrzymało. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 67. po- Sejm poprawki odrzucił. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Przechodzimy do rozpatrzenia 62. poprawki. Spis treści Kto jest przeciw? Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Głosowało 459 posłów. 213 – za, 244 – przeciw, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 62. po- 2 się wstrzymało. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? Przechodzimy do rozpatrzenia 68. poprawki. Kto się wstrzymał? Głosowało 456 posłów. 212 – za, 235 – przeciw, Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. 9 się wstrzymało. Przystępujemy do głosowania. Sejm poprawkę odrzucił. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 68. po- Przechodzimy do rozpatrzenia 63. poprawki. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 63. po- (Poseł Borys Budka: Przed całością, pani marszałek.) prawki, zechce nacisnąć przycisk. Głosowało 458 posłów. 443 – za, 14 – przeciw, Kto jest przeciw? 1 się wstrzymał. Kto się wstrzymał? Sejm poprawkę przyjął. (Poseł Piotr Zgorzelski: Pani marszałek, „Wiado- Przechodzimy do rozpatrzenia poprawek 70. i 72. mości” nam uciekły. Jak żyć?) Komisja wnosi o ich odrzucenie. (Poseł Barbara Bartuś: W Polonii są o…) Przystępujemy do głosowania. Głosowało 454 posłów. 217 – za, 234 – przeciw, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- 3 się wstrzymało. prawek 70. i 72., zechce nacisnąć przycisk. Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? Przechodzimy do rozpatrzenia 64. poprawki. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Głosowało 459 posłów. 212 – za, 237 – przeciw, Przystępujemy do głosowania. 10 się wstrzymało. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 64. po- Sejm poprawki odrzucił. prawki, zechce nacisnąć przycisk. Przechodzimy do rozpatrzenia 5. wniosku mniej- Kto jest przeciw? szości. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Głosowało 455 posłów. 211 – za, 242 – przeciw, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. wnio- 2 się wstrzymało. sku mniejszości, zechce nacisnąć przycisk. Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 142 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Poseł Krzysztof Paszyk:

Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. Głosowało 458 posłów. 215 – za, 237 – przeciw, Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! 6 się wstrzymało. Uczestnicząc w pracach nad tą ustawą, po raz kolej- Sejm wniosek mniejszości odrzucił. ny dochodzę do wniosku, że państwu jest bardzo bli- Przechodzimy do rozpatrzenia 71. poprawki. ski taki dogmat o własnej nieomylności i o własnej Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. doskonałości. Panie premierze, dlaczego w tej usta- Przystępujemy do głosowania. wie nie znalazło się miejsce na projekt dobrowolnego Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 71. po- ZUS-u? Dlaczego w tej ustawie nie znalazło się miej- prawki, zechce nacisnąć przycisk. sce na fundusz płynności, rozwiązanie, które jest Kto jest przeciw? bliskie całej Europie? Dlaczego w tej ustawie tak Kto się wstrzymał? mnożycie biurokrację? Dlaczego w tej ustawie nie ma Głosowało 459 posłów. 214 – za, 235 – przeciw, pieniędzy na tych, którzy dzisiaj, ryzykując zdrowie 10 się wstrzymało. i życie, dbają na pierwszym froncie o bezpieczeństwo Sejm poprawkę odrzucił. Polaków? Niejednokrotnie mamy przykłady również Przed głosowaniem nad całością są pytania. przypłacenia tego poświęcenia życiem. I ostatnie py- Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Urbaniak, Ko- tanie: Dlaczego tak nisko wyceniliście rolników, wy- alicja Obywatelska. ceniając świadczenie dla tych, którzy trafią do szpi- 1 minuta. tala czy też będą w kwarantannie, na jedynie połowę Bardzo proszę. najniższego wynagrodzenia? Rolników wyceniliście na połowę najniższego wynagrodzenia. (Dzwonek) Pa- Poseł Jarosław Urbaniak: nie premierze, nie przystoi, naprawdę. (Oklaski)

Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mamy w Polsce i na świecie epidemię. To jest trzecia Marszałek: ustawa, którą – jak mówicie – pomagacie Polakom, Spis treści walczycie z epidemią i ze skutkami gospodarczymi Bardzo dziękuję, panie pośle. tej epidemii. A co jest w tej ustawie? Nic dla Polaków. Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Gawkowski, Zamknęliście salony fryzjerskie. Coś jest dla fryzje- Lewica. rek? Nic. Zamknęliście salony fitness. Czy w tej usta- wie jest cokolwiek na ten temat? Czy w tej ustawie jest złotówka dla tych ludzi? Nie ma. Za to co jest? Poseł Krzysztof Gawkowski: Ano szeroki dostęp do naszych danych osobowych, do tego stopnia, że Ministerstwo Sprawiedliwości nie Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! dosyć, że chce dane osobowe od osób, które będą ko- Niestety zamiast tarczy mamy biedatarczę. Zamiast rzystać z bezpłatnej pomocy prawnej, to jeszcze chce pomocy pracownikom, pracowniczkom, przedsiębior- wiedzieć, czego dotyczyła ta pomoc. To jest narusze- com mamy biedapomoc. Rząd wiele obiecywał, nic nie nie tajemnicy adwokackiej. realizuje. Prawda jest taka, że jest kilka elementów, Co wy wyrabiacie? Załatwiacie swoje interesy. Ko- które pozwoliłyby zagłosować za tymi wszystkimi usta- lejny raz w tej ustawie zwalniacie podmioty związane wami, ale nie chcecie rozmawiać o świadczeniu kryzy- z PiS z przeprowadzania przetargów publicznych. sowym, które Lewica położyła na stole – 2600 zł, nie (Dzwonek) chcecie rozmawiać o zasiłku dla bezrobotnych – 1800 zł, nie chcecie rozmawiać o zwolnieniu z rat kredyto- wych, nie chcecie rozmawiać o tym, żeby cofnąć opła- Marszałek: ty za leasing, najem czy prąd. Nie chcecie. Za to mó- wicie dużo, mało robicie. Dziękuję, panie pośle. Tarcza antykryzysowa powinna być dla Polaków. Jest dla swojaków. Niestety nie ma nic, co dawałoby Poseł Jarosław Urbaniak: poczucie bezpieczeństwa, odpowiedzialności. Kryzys leczycie małymi plastrami. Dzisiaj trzeba mocno re- Skok na kasę i na dane osobowe. (Oklaski) agować i namawiam, żebyście w końcu zaczęli tak reagować. Dziękuję bardzo.

Marszałek: Marszałek: Bardzo dziękuję, panie pośle. Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Paszyk, Ko- Dziękuję, panie pośle. alicja Polska – PSL – Kukiz15. Proszę bardzo, ostatnie pytanie, pan poseł Grze- Bardzo proszę. gorz Braun, Konfederacja. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 143

Poseł Grzegorz Braun: była przesadna, ale zrobiliśmy to, żeby pokazać dobrą wolę. I za to dziękuję. Nie psujcie, to nie będziecie musieli naprawiać. Z drugiej strony muszę zadać pytanie: Skąd u pań- Nie generujcie kryzysu społeczno-gospodarczego, to stwa, zwłaszcza u tych, którzy przemawiali, jest tyle nie będziecie musieli bohatersko walczyć z przeciw- złej woli? Czy państwo naprawdę nie widzicie, że nościami. To klasyka gatunku. Żoliborscy socjaliści działacie nie tyle na naszą, ile na swoją szkodę? Na doskonale wpisują się w te tradycje. Najpierw two- swoją szkodę działacie. Spójrzcie na sondaże waszej rzymy problem, a potem rozwiązujemy go i sprzeda- kandydatki – ma 4%. jemy naiwnej publice jako wielki program pomocowy, (Głos z sali: 3%.) ratunkowy, antykryzysowy, antywirusowy. A z dru- Albo i 3%. giej strony, jeśli następne pokolenia doktorantów, (Poseł Jarosław Urbaniak: Wśród elektoratu PiS-u.) magistrantów, o ile jacyś Polacy jeszcze przeżyją to Wysoka Izbo! Dlaczego nie chcecie poprzeć tego wasze urzędowanie, będą wertować te ustawy ze zdu- projektu ustawy? Samozatrudnieni – rozszerzona mieniem i w tym grochu z kapustą, który naprawdę pomoc, jeśli chodzi o zwolnienie z ZUS-u do 7 tys. przynosi wam wiele wstydu (Dzwonek), od czasu do dochodu. Sami wcześniej o to apelowaliście. Impuls czasu… inwestycyjny – 900 mln dla ARP, która będzie je in- westowała. Rozszerzenie tarczy antykryzysowej o pod- mioty założone do 1 kwietnia, o te, które korzystają Marszałek: ze środków PFRON-u. Dla samorządów, które prze- cież są wam podobno tak bliskie: wsparcie funduszu Dziękuję bardzo. autobusowego, podwyższenie z 1 zł do 3 zł za wozo- kilometr, pakiet wsparcia dla kolei. Kwestie bardzo ważne zwłaszcza przy kryzysie, czyli antylichwiar- Poseł Grzegorz Braun: skie zapisy, które będą broniły Polaków przed nie- uczciwymi ludźmi. Mówiłem o tym, jak w jednym …trafi się, uda im się znaleźć coś sensownego. Gdańsku zrabowano Polaków na 33 mln zł. W tym śledztwie jest zabezpieczonych 1500 aktów nierucho- Spis treści mości. Danina solidarnościowa przesunięta, szereg Marszałek: obowiązków, szereg rzeczy przesuniętych w czasie. Szereg ułatwień, a nie utrudnień, wbrew temu, co Proszę bardzo… próbujecie powiedzieć. Wysoka Izbo! Ale to, można powiedzieć, nie wszyst- ko. Cały czas stajecie na tej mównicy i wygłaszacie Poseł Grzegorz Braun: takie oto tezy, że tu nic nie działa, tu nie ma żadnej pomocy. Dlaczego państwo to robicie? Rozumiem, że Czy trzeba było aż mniemanej pandemii, żebyście te oczywiste oczywistości wprowadzali w życie? Dzię- można mieć swoje pomysły, ale skąd jest tyle złości kuję bardzo, pani marszałek. Dziękuję bardzo. i agresji? Odwołam się do konkretów, przedstawię parę konkretnych danych. Nie chodzi tylko o 2700 tys. już złożonych wniosków w ramach tarczy antykryzy- Marszałek: sowej. Powiem tylko o jednym, o wsparciu w ramach trzech mechanizmów. I nie mówię o zwolnieniach Panie pośle, dziękuję bardzo. z ZUS-u, tylko o konkretnych środkach, które trafi- Bardzo proszę, głos zabierze minister – członek ły do przedsiębiorców w ramach mikropożyczek, ochro- Rady Ministrów pan Łukasz Schreiber. ny miejsc pracy, postojowego. Od wczoraj do dziś Bardzo proszę. trafiło do przedsiębiorców 390 mln zł. Tarcza finan- sowa – ten wielki plan ratowania polskich firm, któ- ry zaprezentował pan premier Mateusz Morawiecki. Minister – Członek Rady Ministrów Chodzi o 100 mld zł. Nawet 75% w przypadku tych Łukasz Schreiber: subwencji może być umorzonych. Połączone to jest z ochroną miejsc pracy. Od wczoraj do dziś – to za- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na wstępie zacznę częło funkcjonować, ale pewnie państwo nie zauwa- jednak trochę inaczej, zacznę od podziękowań dla żyliście, bo jesteście niektórzy pogrążeni w jakimś tych, którzy pracowali nad tą ustawą w Komisji Finan- takim szaleńczym amoku – już trafiło do przedsię- sów Publicznych, dla pana przewodniczącego z prawej biorców ponad 350 mln zł. (Oklaski) A więc łącznie strony sali, ale także dla tych, którzy są z opozycji z tych dwóch mechanizmów ponad 700 mln zł trafia i którzy przy tym pracowali, a też było parę takich do przedsiębiorców, a państwo wychodzicie tutaj i mó- osób. Efektem tego jest także kilka przyjętych popra- wicie, że się nic nie dzieje. wek przedstawicieli opozycji. Były też takie sprawy, (Poseł Grzegorz Braun: Pan je zarobił? Pan je wy- z których się wycofaliśmy, choć uważamy, że krytyka pracował, te miliony?) 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Punkty 6., 3. i 4. porządku dziennego – głosowanie. 144 Sprawy formalne

Minister – Członek Rady Ministrów ustawy zawartego w druku nr 279, zechce nacisnąć Łukasz Schreiber przycisk. Kto jest przeciw? Wysoka Izbo! Wnoszę, proszę państwa o poparcie Kto się wstrzymał? tej ustawy. To jest ustawa, która ma pomóc Polakom, Głosowało 454 posłów. 15 – za, 438 – przeciw, która ma pomóc przedsiębiorcom. Dziękuję bardzo. 1 się wstrzymał. (Oklaski) Sejm wniosek odrzucił. Wniosek formalny, pani poseł Marzena Okła- -Drewnowicz. Marszałek: Proszę bardzo, minuta.

Dziękuję, panie ministrze. Poseł Marzena Okła-Drewnowicz: Przystępujemy do głosowania nad całością pro- jektu ustawy. Dziękuję. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku Składam wniosek formalny, żeby pani marszałek nie nr 350, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce naci- odsyłała tego projektu ustawy do komisji, tylko żeby- snąć przycisk. śmy jak najszybciej przystąpili do drugiego czytania. Kto jest przeciw? Szanowni Państwo! Przemoc w rodzinie jest okrut- Kto się wstrzymał? na, a w czasie pandemii jej rozmiary są nie do wyobra- Głosowało 456 posłów. 233 – za, 212 – przeciw, żenia. Dzisiaj, w czasie pandemii ofiary przemocy są 11 się wstrzymało. pod jednym dachem ze sprawcami. Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw Kiedyś, panie premierze, wycofał pan haniebny w zakresie działań osłonowych w związku z rozprze- projekt ustawy, który przygotowaliście, mówiący np. strzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. o tym, że przemoc jednorazowa to nie przemoc. Niech Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. po- pan dzisiaj pomoże ofiarom przemocy domowej. Niech rządku dziennego: Informacja Rządu na temat nie będą pod jednym dachem ze swoimi oprawcami, Spis treści działań podejmowanych w celu umożliwienia wy- ze sprawcami przemocy. konywania pracy na terenie Polski i w krajach Proszę o to również panią marszałek jako kobie- sąsiadujących, Polakom zamieszkującym obsza- tę. Ponad 90% ofiar przemocy w rodzinie to właśnie ry przygraniczne na terytorium Rzeczypospoli- kobiety. Dzisiaj jest to ostatnie głosowanie przed dłu- tej Polskiej oraz poza jej granicami. gim weekendem. W wielu polskich rodzinach będą W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przed- rozgrywały się dramaty. To od nas, głównie od pań- stawionej informacji, który poddam pod głosowanie. stwa, zależy, czy pomożecie polskim rodzinom, szcze- Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że gólnie kobietom, ale również dzieciom. Wnoszę więc, Sejm przyjął informację do wiadomości. żebyście państwo zagłosowali nad wnioskiem, Przystępujemy do głosowania. żeby przejść od razu do drugiego czytania. Dzięku- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem ję. (Oklaski) wniosku o odrzucenie informacji, zechce nacisnąć przycisk. Marszałek: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Pani poseł, to nie jest wniosek formalny. Mamy Głosowało 459 posłów. 222 – za, 236 – przeciw, to w porządku, za chwileczkę będziemy nad tym gło- 1 się wstrzymał. sować. W związku z tym nie mogę tego przyjąć jako Sejm wniosek o odrzucenie odrzucił, a tym sa- wniosku formalnego i przeprowadzić głosowania. mym przyjął informację do wiadomości. (Poseł Grzegorz Braun: Wniosek przeciwny.) Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. po- Panie pośle, to nie był wniosek formalny. Pani już rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego uzyskała odpowiedź. projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks po- W związku z tym marszałek Sejmu na podsta- stępowania cywilnego oraz niektórych innych wie… ustaw. (Poseł Grzegorz Braun: Czyli nieformalnie się wy- W dyskusji zgłoszono wnioski o odrzucenie pro- powiedziała?) jektu ustawy w pierwszym czytaniu oraz o przystą- Panie pośle, to nie był wniosek formalny, więc pienie niezwłocznie do drugiego czytania bez odsy- głosu przeciwnego wobec wniosku, który nie jest łania projektu do komisji. wnioskiem formalnym, nie przyjmuję. W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie (Poseł Krzysztof Gawkowski: Pani marszałek, ale wniosek o odrzucenie projektu ustawy. tu jest wniosek formalny. Pani poseł zgłosiła wniosek Przystępujemy do głosowania. formalny i czeka.) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic. sku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu Proszę bardzo. 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Sprawy formalne. Punkt 4. porządku dziennego – głosowanie 145

Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: Głosowało 456 posłów. 380 było za, 75 – przeciw, 1 się wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął. (Oklaski) Pani Marszałek! Bardzo dziękuję. Dziękuję pań- (Poseł Barbara Bartuś: Super, że raz za rządo- stwu. Przede wszystkim dziękuję klubowi Lewicy i klu- wym projektem takie oklaski.) bowi Koalicji Obywatelskiej za zgłoszenie wniosku Proszę państwa, 5 minut przerwy technicznej, formalnego o jak najszybsze przejście do kolejnego dobrze? 5 minut przerwy. czytania tej ustawy. Szanowni Państwo! To jest rządowy projekt usta- (Przerwa w posiedzeniu od godz. 20 min 32 wy. Rząd i Prawo i Sprawiedliwość pokazały, że to do godz. 20 min 38) jest ich ustawa. My jako opozycja, jako dwa kluby opozycyjne mówimy: to jest dobra ustawa. Nie bę- dziemy w żaden sposób sprzeciwiać się procedowaniu Marszałek: nad nią. Teraz mówimy: sprawdzam. Sprawdzamy, jakie są wasze prawdziwe intencje. Wznawiam obrady. Zgłaszamy wniosek formalny, mówimy: spraw- Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 4. porząd- dzam. Prosimy o przejście w trybie natychmiasto- ku dziennego. wym do drugiego czytania. Zobaczymy, jakie są pań- Przystępujemy do drugiego czytania projektu stwa prawdziwe intencje: czy to jest humbug przed- ustawy. wyborczy, czy to naprawdę jest wasza troska o ofiary Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos przemocy. Dziękuję. (Oklaski) w drugim czytaniu tego projektu ustawy? Tak, zgłosili się posłowie. Proszę państwa, ustalam czas wystąpień na 2 mi- nuty. Marszałek: Jako pierwsza pani poseł Marzena Okła-Drewno- wicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Bardzo proszę. Pani poseł, przepraszam bardzo, muszę zaprote- Spis treści stować. Pani wie, że to nie jest wniosek formalny, i wie pani, że to zostało włączone do porządku, więc Poseł Marzena Okła-Drewnowicz: bardzo panią proszę, żeby jednak nie wprowadzać Izby w błąd. To znowu nie był wniosek formalny. To Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! jest w porządku obrad. Omawiany rządowy projekt ustawy rzeczywiście ma (Poseł Grzegorz Braun: Wniosek przeciwny.) poparcie opozycji. Dlaczego? Dlatego, że dobre pro- Nie, bo nie ma wniosku formalnego, panie pośle. jekty zawsze popieramy. Szczególnie te, które poma- Marszałek Sejmu na podstawie art. 87 ust. 2 gają osobom najsłabszym, a takimi na pewno są ofia- w związku z art. 90 ust. 1 regulaminu Sejmu kieru- ry przemocy domowej. Na ten projekt bardzo długo je rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Ko- czekaliśmy. Tak naprawdę to jest projekt, który re- deks postępowania cywilnego oraz niektórych innych alizuje jedno z postanowień konwencji stambulskiej. ustaw, zawarty w druku nr 279, do Komisji Nadzwy- A przypominam, że konwencję stambulską uchwali- czajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu roz- ła właśnie ta Izba w lutym 2015 r. W kwietniu 2015 r. patrzenia. podpisał ją prezydent Bronisław Komorowski. Nie- Pod głosowanie poddam wniosek o niezwłoczne stety, prezydent Andrzej Duda pytany o tę konwencję przystąpienie do drugiego czytania projektu ustawy odpowiedział, że najlepiej jej nie stosować. bez odsyłania do komisji. Organizacje pozarządowe, Centrum Praw Ko- Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało skie- biet, rzecznik praw obywatelskich przez te wszyst- rowanie projektu ustawy do komisji. kie lata o taką ustawę się upominali. I dzisiaj docze- kaliśmy się jej. Cieszymy się, że jest. Mieliśmy oba- Przystępujemy do głosowania. wy, że jest to pomysł przedwyborczy, stąd bardzo Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- ważne było to, żeby procedować nad nią jak najszyb- sku o niezwłoczne przystąpienie do drugiego czyta- ciej. A w czasie pandemii, tak jak mówiłam wcze- nia projektu ustawy zawartego w druku nr 279 bez śniej, to jest naprawdę szczególnie ważne. Dlatego odsyłania do komisji, zechce podnieść rękę i nacisnąć dzisiaj my wszyscy z klubu Koalicji Obywatelskiej przycisk. (Oklaski) z pewnością będziemy ją popierali, bo inaczej sobie (Głos z sali: Jeszcze się nie cieszmy.) tego nie wyobrażamy. Kto jest przeciw? Dzisiaj w wielu polskich rodzinach rozgrywają się Kto się wstrzymał? naprawdę dramaty. Dzieci, które do tej pory były dia- (Poseł Krzysztof Gawkowski: Dziękujemy. To do- gnozowane w szkołach np. pod kątem istnienia jakie- bra rzecz.) goś zagrożenia w domu, dzisiaj takiej możliwości nie (Głos z sali: To nasz projekt. To rządowy projekt.) mają. Kobiety są zamknięte razem ze sprawcami, bo 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. 146 Punkt 4. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Marzena Okła-Drewnowicz tem z druku nr 279. Naprawdę nie sądziłam, że uda nam się przejść do drugiego czytania i że znajdziemy głównie to właśnie kobiety, w ponad 90% przypad- sojuszników zarówno w opozycji, jak i wśród partii ków, są ofiarami przemocy domowej. Dlatego szcze- rządzącej, żeby przejść od razu do drugiego czytania. gólnie ważne jest to, żeby jak najszybciej tę ustawę Są takie momenty w życiu politycznym, kiedy przegłosować. obywatele mogą uwierzyć, że są naprawdę ważni dla Bardzo dziękuję za to, że państwo przychylili się polityków, dla rządzących, dla polityków opozycji, że do naszego wniosku o to, żeby od razu przejść do ich życie, ich zdrowie, ich bezpieczeństwo są napraw- drugiego czytania bez skierowania tego projektu do dę wartością, o którą tutaj na tej sali się troszczymy. komisji. Myślę, że tak powinna zawsze wyglądać pra- Są takie momenty na sali sejmowej, kiedy posłowie, ca w sytuacji, kiedy zagrożone jest zdrowie, a czasa- którzy normalnie rzucają się sobie niemalże do gar- mi i życie najsłabszych. Bo jednak jest tak, że kobie- deł i kłócą się do upadłego o najmniejszą bzdurę, sta- ty, ofiary przemocy domowej tak naprawdę (Dzwo- ją solidarnie w obronie obywateli i w obronie ich ele- nek) giną z rąk swoich sprawców. Rocznie ginie ich mentarnych praw do życia i bezpieczeństwa. nawet 500. Bardzo dziękuję. (Oklaski) To jest 20 lat mojego życia, od 20 lat na to cze- kam. To jest 20 lat życia moich wolontariuszek w sto- warzyszeniu BABA, ponad 20 lat działalności wielu Marszałek: organizacji kobiecych i ludzi, którzy troszczą się o ofia- ry przemocy i przestępstw. Bardzo państwu dziękuję Dziękuję, pani poseł. Dziękuję bardzo. i mam nadzieję, że uda się dzisiaj i trzeci, i czwarty Pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawie- raz i że przejdziemy niezwłocznie do trzeciego czytania dliwość. i przyjmiemy ekspresowo nie ustawę, która będzie Proszę bardzo. budziła kontrowersje, ale ustawę, która naprawdę pomoże ludziom najsłabszym, najbardziej sponiewie- ranym, najbardziej krzywdzonym w kraju. Dziękuję Poseł Barbara Bartuś: państwu. (Oklaski)

Spis treści Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Projekt, którego drugie czytanie teraz się odbywa, Marszałek: który dotyczy zmiany Kodeksu postępowania cywil- nego, jest projektem złożonym przez rząd, rząd, na Dziękuję bardzo. czele którego stoi pan Mateusz Morawiecki. Prawo Proszę bardzo, pani poseł Agnieszka Ścigaj, Ko- i Sprawiedliwość zawsze było, jest i będzie za ochro- alicja Polska – PSL – Kukiz15, zdalnie. ną pokrzywdzonych, za ochroną kobiet, za ochroną Proszę bardzo, pani poseł. osób, które doznają krzywdy. To nasze zdecydowanie jest wykazywane m.in. poprzez te kompleksowe roz- wiązania, które zaproponowaliśmy w tym projekcie Poseł Agnieszka Ścigaj: zmiany kodeksu. Dlatego też apelujemy, żeby wszę- dzie tam, gdzie są osoby doświadczone przemocą, te (Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach) działania były tak zdecydowane, jak zdecydowane są Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak jak za pierw- działania polskiego rządu. Apelujemy też do sądów, szym razem i tak jak za drugim razem serdecznie żeby nie było tak kuriozalnych decyzji sądowych, o ja- państwu dziękuję za ten projekt. Tak jak powiedzia- kich często informują media. Dlatego popieramy ten ły moje przedmówczynie, to projekt oczekiwany przez projekt i chcemy, żeby jak najszybciej został uchwa- lata, oczekiwany przez środowiska organizacji poza- lony. Dziękuję bardzo. (Oklaski) rządowych, ale przede wszystkim przez ofiary prze- mocy domowej. To było absolutnie nieludzkie, że w różnych trud- Marszałek: nych sytuacjach, kiedy dochodziło do przemocy, za każdym razem to sprawca zostawał w domu, a ofiary, Dziękuję, pani poseł. bardzo często kobieta, bardzo często dzieci, musiały Bardzo proszę panią poseł Anitę Kucharską-Dzie- być odseparowywane, bardzo często wyprowadzały dzic, klub Lewica. się z własnego domu. Nieraz trwało to długie miesią- ce, zanim doszło do tego, że sprawca został ukarany, a przez ten czas bardzo dobrze żył on sobie w domu. Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: Wiele razy o to apelowałam i cieszę się, że ten projekt jest procedowany. Oczywiście nie można cze- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Naprawdę dzięku- kać ani chwili dłużej, dlatego że przemoc nie czeka, ję. Nie sądziłam, nie wierzyłam, że pani marszałek sprawcy nie czekają. Te rzeczy dzieją się teraz, szcze- przychyli się do wniosku Lewicy, byśmy niezwłocznie gólnie teraz, w okresie, z którym mamy do czynienia, przystąpili do procedowania nad rządowym projek- w okresie, kiedy jesteśmy pozamykani w domach, 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Punkt 4. porządku dziennego – głosowanie 147

Poseł Agnieszka Ścigaj tego specustawodawstwo, jeśli mamy jakieś tam, ba- gatela, parę tysięcy lat tradycji naszej cywilizacji, kiedy poziom emocji, zagrożenia wywołuje jeszcze która jakoś tam ewoluowała, więc… do prawa rzym- dodatkową falę przemocy. skiego, chrześcijańskie powinności (Dzwonek), hie- Cieszę się, że możemy ten projekt uchwalić szybko. rarchia… Oczywiście apelowałam w pierwszym czytaniu i w dru- gim, i w trzecim, i w czwartym, za każdym razem będę mówić, że nie wystarczy przerwanie przemocy. Na- Marszałek: leży też zadbać o to, aby udzielić wsparcia i wszelkiej pomocy ofiarom przemocy. Dobrze by było, żeby w ko- Dziękuję, panie pośle. lejnej tarczy, bo pewnie takie będą, dlatego że te tar- cze wcześniej w ogóle niczego nie załatwiały… żeby przyjąć naszą propozycję: dodatek dla bohatera i pra- Poseł Grzegorz Braun: cownikom socjalnym, którzy są potrzebni, działają w zespołach interdyscyplinarnych i są osobami, któ- Nie róbcie tego. Nie róbcie tego. re bardzo często mają pierwszy kontakt z ofiarami przemocy, pozwolić na to, aby mogli tam często cho- dzić i żeby rzeczywiście wynagrodzić ich pracę, bo Marszałek: jest to bardzo potrzebne, konieczne. Dziękuję bardzo za ten projekt. Oczywiście posłowie Dziękuję bardzo. Koalicji Polskiej będą popierać ten projekt. (Oklaski) Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- pana. Zamykam dyskusję. Marszałek: (Poseł Grzegorz Braun: Pytania.) Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- Dziękuję, pani poseł. my za chwilę w związku z tym, że nie zostały zgło- Jako ostatni głos zabierze pan poseł Grzegorz szone żadne poprawki do tego projektu.

Braun. O głos poprosił pan Zbigniew Ziobro, minister Spis treści Proszę. sprawiedliwości. Bardzo proszę. (Poseł Grzegorz Braun: Ale jakieś pytania będą, Poseł Grzegorz Braun: nieprawdaż?) (Poseł Krzysztof Sobolewski: Do pana nie.) Tak nędzny jest wasz populizm, jest to tak żało- (Poseł Grzegorz Braun: Nie będzie pytań. To z wnio- sna sytuacja. Wcielacie w życie dyktat zagranicy, rzecz skiem formalnym o zmianę sposobu prowadzenia dys- jasna, realizujecie tzw. postanowienia konwencji stam- kusji. Nie na rympał.) bulskiej, to znaczy popieracie coraz głębszą ingeren- (Głos z sali: Siadaj pan.) cję władzy ludowej, której wy jesteście tu krajowym, Proszę bardzo, panie ministrze. warszawskim przyczółkiem, popieracie ingerencję Wielkiego Brata w życie także polskiej rodziny. Za- mknął pan, panie premierze, ludzi po domach. Oni Minister Sprawiedliwości teraz tam, bywa, wariują. Tak więc migiem specu- Zbigniew Ziobro: stawodawstwo, po to żeby policjant, żandarm mógł wejść do polskiego domu. Bo wiadomo, że sądy nie Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wiele wielu mówi działają, wiadomo, że Policja ma inne zajęcia, musi o przemocy w polskich rodzinach, ale często na tych obdzielać mandatami ludzi, którzy wyszli na wiosen- słowach się kończy. Wiemy o tym, że statystyki poli- ne słoneczko. No więc wypuśćcie ich na to słońce, to cyjne pokazują ogrom problemu, to 250 tys. przypad- po pierwsze, wypuśćcie naród z kwarantanny, a nie ków bardzo poważnych zdarzeń związanych z agre- będziecie musieli leczyć dżumy cholerą, tak jak ni- sją, przemocą. Najczęściej ofiarami tejże padają oso- niejszym się do tego zabraliście. by najsłabsze – dzieci, kobiety. Rządy liberalne, rządy Szkoda właściwie argumentów na was, bo, rzecz lewicowe przez wiele lat miały okazję zrobić w tej jasna, i tak większość z was nie wie, nad czym wła- sprawie wiele, by dowieść, że za słowami idą czyny. ściwie głosujecie, macie te swoje partyjne rozpiski Ale wy pokazywaliście, że dużo mówicie, pięknie mó- i w związku z tym nikt tam specjalnie nie wnika. wicie – często trudno się z tym nie zgodzić, bo wraż- Jakby, nie daj Boże, wniknął, to po prostu nie znaj- liwość, empatia wobec ofiary jest i powinna być tym, dzie się w rozpisce do następnych wyborów. Ale to co łączy nas wszystkich, niezależnie od sceny poli- jest jednak jakoś tam chwila dziejowa, dlatego że tycznej i miejsca, które zajmujemy – ale nie szły za nasyłacie… Rzecz jasna, Konfederacja zawsze jest za tym konkretne propozycje, rozwiązania. I to ten tym, żeby sprawcy przestępstw byli szybko, przykład- rząd, rząd Prawa i Sprawiedliwości, rząd Zjednoczo- nie wykrywani, karani. Jasna sprawa, ale po co do nej Prawicy, wbrew krytykom, wbrew słowom i za- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Punkt 4. porządku dziennego – głosowanie. 148 Sprawy formalne

Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro gię, tutaj nie chodzi o zmiany w sferze wartości, tylko tu chodzi o realne działania, które powinni- rzutom wskazującym, że jakoby lekceważymy pro- śmy podejmować, wolne od ideologii, a pełne empatii blem przemocy wobec kobiet, przedstawił konkretne i przejęcia wobec cierpienia ofiar, cierpienia kobiet, rozwiązanie, które jest odpowiedzią na te dramaty, cierpienia dzieci, cierpienia tych, którzy są poddawa- które często dzieją się w niektórych polskich domach. ni przemocy. I to rozwiązanie daje realne narzędzia Policji, aby Tak konsekwentnie postępuje rząd Zjednoczonej w momencie stwierdzenia w sposób bezsprzeczny, Prawicy, rząd Prawa i Sprawiedliwości, Solidarnej bezsporny, obiektywny, że mamy do czynienia z fak- Polski i Porozumienia. Mam nadzieję, że ten dzisiej- tem fizycznej i towarzyszącej temu często psychicznej szy konsens i poparcie państwa dla naszego projektu agresji wymierzonej wobec osób najbliższych, wobec – wniosek nawet ze strony Lewicy o to, aby przejść osób słabszych… Przy takim stanie rzeczy Policja od razu do drugiego czytania – że ten wniosek jest może i powinna z urzędu wydać nakaz opuszczenia dobrą zapowiedzią, że będziemy mogli znaleźć również mieszkania przez agresora, przez opresora, przez porozumienie co do tych zmian (Dzwonek), o których osobę, która jest sprawcą i dręczycielem. Ten nakaz wspomniałem, idących jeszcze dalej, zaostrzających jest egzekwowany natychmiast. Temu nakazowi to- odpowiedzialność za najcięższe przestępstwa, brutal- warzyszy też zakaz zbliżania się do domostwa i do ne, wymierzone w dobro i interes polskiej rodziny osób, które były przedmiotem agresji. i polskich kobiet. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wolny Te rozwiązania, którym towarzyszą jeszcze inne od ideologii. istotne zmiany – przyspieszenie procedur sądowych, które pozwalają niezwłocznie poddać je kontroli – wła- Marszałek: śnie te rozwiązania znalazły się w przedłożeniu rzą- dowym. Dziękuję bardzo, panie ministrze. Cieszę się więc, że wobec tych słów, tych haseł, Proszę państwa, przed przystąpieniem do trzecie- tych zapowiedzi słyszymy tu dzisiaj również goto- go czytania mamy dwa wnioski formalne. wość do poparcia, do zamanifestowania w głosowa- Proszę bardzo, pan poseł Grzegorz Braun. niu poparcia dla projektu rządu Zjednoczonej Prawi- Pół minuty na wniosek formalny, panie pośle, pół Spis treści cy: Prawa i Sprawiedliwości, Solidarnej Polski i Po- minuty. rozumienia, który pokazuje i dowodzi, że potrafi (Poseł Grzegorz Braun: Pół minuty? Serio?) przedkładać konkretne rozwiązania służące ograni- (Głos z sali: 25 sekund.) czeniu przemocy w niektórych polskich rodzinach, rozwiązania, na które czeka wiele kobiet i dzieci. Poseł Grzegorz Braun: Ale też przy tej okazji nie sposób nie zauważyć pewnej niekonsekwencji. Bo przypomnę państwu, że Wnioskuję o zmianę w sposobie prowadzenia gło- całkiem nie tak dawno, pod koniec poprzedniej ka- sowania. Wnioskuję, żeby pani marszałek zasugero- dencji, na tej samej sali debatowaliśmy nad zmiana- wała przynajmniej obecnym zdjęcie tych maseczek, mi w zakresie Kodeksu karnego. Tam również rząd żebym się lepiej orientował, gdzie są, cytując klasyka, przedłożył zmiany przewidujące istotne zaostrzenie zdradzieckie mordy na tej sali. Dlatego że mam wra- odpowiedzialności karnej za ciężkie przestępstwa wy- żenie, że ich położenie się zmienia. Zmienia się. Dzia- mierzone w interes kobiet, w dobro kobiet, przestęp- łacie już nie tylko przeciwko przyzwoitości, zdrowe- stwa przeciwko rodzinie, ale też przestępstwa związa- mu rozsądkowi, działacie przeciwko tradycji, pionowi ne z gwałtem ze szczególnym okrucieństwem, jakiego cywilizacyjnemu (Dzwonek) tego narodu… sprawca się dopuszcza w ramach takiego gwałtu. Nie- stety, tam tego poparcia nie było. Apeluję do państwa o tę zmianę, aby ta postawa, Marszałek: która dzisiaj została zamanifestowana w tych wystą- pieniach, znalazła swoją dobrą konsekwencję, byście Dziękuję bardzo, panie pośle. byli gotowi również popierać te zmiany służące za- Nie mogę poddać tego wniosku pod głosowanie, ponieważ mamy tylko jedno głosowanie, więc nie mogę ostrzeniu polityki karnej, które zmierzają do tego, zmienić sposobu głosowania, panie pośle. aby sprawcy drastycznych, najbardziej brutalnych, Pan poseł Borys Budka. okrutnych przestępstw, takich jak gwałty ze szcze- Proszę. gólnym okrucieństwem, byli w Polsce znacznie bar- Pół minuty. dziej surowo karani, niż to ma miejsce dzisiaj. Mam nadzieję, że uda nam się taki konsens uzy- skać i że wreszcie odrzucimy tę sferę, która często Poseł Borys Budka: towarzyszy debacie nad walką z przestępczością zwią- zaną z przemocą, że ograniczymy tę sferę ideologii, Minuta, pani marszałek. Bardzo dziękuję. która jest często przemycana przy okazji np. debaty Szczyt hipokryzji. Dziękuję, panie premierze, że o konwencji stambulskiej. Tutaj nie chodzi o ideolo- pan przedłożył ten projekt ustawy, ale proszę, apelu- 11. posiedzenie Sejmu w dniu 30 kwietnia 2020 r. Sprawy formalne. Punkt 4. porządku dziennego – głosowanie 149

Poseł Borys Budka Marszałek: ję: niech pan się opamięta i pana ministra Ziobrę jak Przystępujemy do trzeciego czytania. najszybciej zdymisjonuje. To pan zabierał organiza- Przystępujemy do głosowania nad całością pro- cjom kobiecym pieniądze. (Oklaski) Pan jest ostatnią jektu ustawy. osobą, która ma prawo mówić o przemocy wobec ko- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- biet. To jest skandal, hipokryzja. Pan tak walczył z pe- łości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 279, ze- dofilią, że ta pana ustawa, pana bubel legislacyjny, chce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. leży w trybunale, bo nawet prezydent Andrzej Duda (Poseł Grzegorz Braun: Pytanie. Pytanie przed jej nie podpisał. (Dzwonek) Prosiłbym więc, żeby wię- głosowaniem.) cej pan w tej sprawie nie zabierał głosu. (Oklaski) Art. 182 ust. 2, panie pośle. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 445 posłów. 433 – za, 6 – przeciw, 6 się Marszałek: wstrzymało. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Kodeks Dziękuję, panie pośle. postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. (Oklaski) Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 30 kwiet- Poseł Borys Budka: nia br. Zarządzam przerwę w posiedzeniu do dnia 5 maja To jest wstyd i hipokryzja. 2020 r. do godz. 15.

(Przerwa w posiedzeniu o godz. 21 min 01) Spis treści TŁOCZONO Z POLECENIA MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

KANCELARIA SEJMU: redakcja i skład – Sekretariat Posiedzeń Sejmu, druk – Wydawnictwo Sejmowe. Nakład 10 egz. PL ISSN 0867-2768. Cena 6,30 zł + 5% VAT