Program Ochrony Środowiska Dla Gminy Nowy Targ Na Lata 2004 - 2011 Wraz Z Prognozą Do Roku 2015
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
WÓJT GMINY NOWY TARG PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY NOWY TARG NA LATA 2004 - 2011 WRAZ Z PROGNOZĄ DO ROKU 2015 NOWY SĄCZ, CZERWIEC 2004 TYTUŁ OPRACOWANIA: PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY NOWY TARG NA LATA 2004 - 2011 WRAZ Z PROGNOZĄ DO ROKU 2015 ZLECENIODAWCA: WOJT GMINY NOWY TARG UL. BULWAROWA 9 34-400 NOWY TARG WYKONAWCA: „PROFIT" Sp. z o.o. w Skrudzinie siedziba: ul. Kilińskiego 66 33-300 NOWY SĄCZ PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA –GMINA NOWY TARG SPIS TREŚCI Strona I. WSTĘP 5 1.1. Podstawa prawna opracowania 5 1.2. Przedmiot i zakres opracowania 5 1.3. Potrzeba i cel opracowania 5 1.4. Terminologia 7 1.4.1. Terminologia z zakresu zrównoważonego rozwoju 7 1.4.2. Terminologia z zakresu ochrony środowiska 7 1.4.3. Terminologia z zakresu gospodarki wodno – ściekowej 9 II. CHARAKTERYSTYKA GMINY 12 2.1. Położenie 12 2.2. Ukształtowanie terenu 14 2.3. Warunki klimatyczne 15 2.4. Zasoby naturalne 18 2.5. Użytkowanie terenu 19 2.6. Gleby i lasy 20 2.7. Infrastruktura 22 2.7.1. Gospodarka wodno – ściekowa 22 2.7.2. Gospodarka odpadami 24 2.7.3. Drogi i koleje 24 2.7.4. Sieć gazowa 27 2.7.5. Podmioty gospodarcze 27 III. INWENTARYZACJA ZASOBÓW I SKŁADNIKÓW 28 ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 3.1. Informacje ogólne 28 3.2. Charakterystyka elementów przyrody nieożywionej gminy 32 3.2.1. Warunki geologiczno – gruntowe 32 3.2.2. Zasoby naturalne 37 3.3. Wody powierzchniowe 40 3.4. Wody podziemne 44 3.5. Gleby i ich rolnicze wykorzystanie 48 3.6. Charakterystyka elementów przyrody ożywionej 53 3.7. Walory kulturowe 60 3.8. Walory krajobrazowe 68 3.9. Podsumowanie wielkości zasobów i walorów przyrodniczych 69 IV. POLITYKA OCHRONY ŚRODOWISKA 71 4.1. Racjonalne użytkowanie zasobów naturalnych 72 4.2. Ochrona powietrza 74 4.3. Ochrona przed hałasem 81 4.4. Ochrona przed promieniowanie elektromagnetycznym 85 4.5. Ochrona wód 87 4.6. Ochrona powierzchni ziemi 91 4.7. Gospodarka odpadami 94 4.8. Zasoby przyrodnicze 94 4.9. Awarie przemysłowe 98 4.10. Harmonogram realizacji zadań ekologicznych 99 4.11. Koszty finansowe planowanych przedsięwzięć 119 3 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA –GMINA NOWY TARG SPIS TREŚCI Strona V. ZAŁOŻENIA SYSTEMU EDUKACYJNO-INFORMACYJNEGO 120 5.1. Potrzeba edukacji ekologicznej, 120 5.2. Docelowe segmenty edukacji 122 5.2.1. Edukacja ekologiczna formalna 122 5.2.2. Edukacja ekologiczna nieformalna 123 5.3. Sposoby prowadzenia akcji edukacyjnej społeczeństwa 126 5.4. Społeczna kampania informacyjna 126 5.4.1. Pracownicy samorządowi 126 5.4.2. Edukacja dorosłych 127 5.4.3. Nauczyciele i dziennikarze 128 5.4.4. Współpraca Gminy ze szkołami 129 5.4.5. Udział pozarządowych organizacji ekologicznych w edukacji 130 dzieci i młodzieży 5.5. Media w kampanii informacyjnej 131 5.6. Przyczyny zanieczyszczeń i sposoby zapobiegania 131 5.6.1. Zanieczyszczenia atmosfery 131 5.6.2. Zanieczyszczenia wód 133 5.6.3. Zanieczyszczenia gleb 134 5.6.4. Oddziaływanie hałasu 135 5.6.5. Pola elektromagnetyczne 135 5.6.6. Ochrona kopalin 136 5.6.7. Ochrona przyrody 136 VI. REALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA 138 6.1. Współpraca w ramach wdrożenia Programu 138 6.2. Założenia systemu finansowania inwestycji 142 6.3. Zarządzanie Programem Ochrony Środowiska 151 6.3.1. Instrumenty prawne 153 6.3.2. Instrumenty finansowe 153 6.3.3. Instrumenty społeczne 153 6.3.4. Instrumenty strukturalne 156 6.4. Monitorowanie Programu Ochrony Środowiska 156 6.4.1. Zasady monitoringu 156 6.4.2. Monitorowanie założonych efektów ekologicznych 157 6.5. Wskaźniki monitorowania celów określonych w Programie Ochrony 165 Środowiska. 4 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA –GMINA NOWY TARG I. WSTĘP 1.1. Podstawa prawna opracowania 1.2. Przedmiot i zakres opracowania 1.3. Potrzeba i cel opracowania 1.4. Terminologia 1.4.1. Terminologia z zakresu zrównoważonego rozwoju 1.4.2. Terminologia z zakresu ochrony środowiska 1.4.3. Terminologia z zakresu gospodarki wodno – ściekowej 1.1. Podstawa prawna opracowania Obowiązujące od 1 października 2001 roku Prawo Ochrony Środowiska, nakłada na organy wykonawcze gmin – Wójta Gminy Nowy Targ - obowiązek opracowania Gminnego Programu Ochrony Środowiska. Obowiązek ten, wynikający z art. 17, ustawy - Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627) jest formalną przesłanką dla utworzenia niniejszego opracowania. Podstawą opracowania jest umowa z dnia 29 kwietnia 2004 r. zawarta pomiędzy Gminą Nowy Targ a Firmą: „PROFIT" Sp. z o.o. w Skrudzinie z siedzibą w Nowym Sączu. 1.2. Przedmiot i zakres opracowania Przedmiotem opracowania jest Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowy Targ położonej w centralnej części powiatu nowotarskiego. Niniejsze opracowanie prezentuje szeroko rozumianą problematykę ochrony środowiska na analizowanym terenie. Zagadnienia ochrony środowiska obejmują ochronę powietrza, wód, powierzchni ziemi, środowiska akustycznego oraz zasobów przyrodniczych. Omówienia dotyczące gospodarki odpadami zostały zawarte w odrębnym opracowaniu pod nazwą Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Nowy Targ. 1.3. Potrzeba i cel opracowania Ochrona środowiska przyrodniczego jest jedną z głównych dróg prowadzących do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju, należy jednak pamiętać, że nie jedyną. O w pełni zrównoważonym rozwoju można dopiero mówić po osiągnięciu czterech ładów: ekologicznego, społecznego, ekonomicznego (gospodarczego), przestrzennego. 5 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA –GMINA NOWY TARG Podstawowym narzędziem osiągnięcia ładu ekologicznego jest ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego. Ład społeczny może być osiągnięty np. poprzez akceptację mieszkańców dla proponowanych i poodejmowanych działań. Ład gospodarczy osiąga się poprzez kształtowanie odpowiedniej struktury gospodarki i ograniczanie bezrobocia. Ład przestrzenny wiąże się np. z odpowiednią lokalizacją terenów przemysłowych, mieszkaniowych, komunikacyjnych i innych. Powyższe zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska zostały uwzględnione w niniejszym opracowaniu, ze wskazaniem kierunków i hierarchii działań zmierzających do ich wprowadzenia na terenie gminy. Do najistotniejszych wytyczonych dla gminy celów i kierunków działań w zakresie rozwoju społeczno – gospodarczego i ochrony środowiska należą: racjonalne użytkowanie zasobów naturalnych (zmniejszenie zużycia energii, surowców i materiałów, wzrost udziału wykorzystywanych zasobów odnawialnych, ochrona zasobów kopalin); ochrona powietrza, ochrona przed hałasem (zapewnienie wysokiej jakości powietrza, redukcja emisji gazów i pyłów, zminimalizowanie uciążliwego hałasu); ochrona wód (zapewnienie odpowiedniej jakości użytkowej wód, racjonalizacja zużycia wody, ochrona przed powodzią, właściwa gospodarka wodno-ściekowa); ochrona gleb; ochrona zasobów przyrodniczych (zachowanie zasobów przyrodniczych z uwzględnieniem ich różnorodności oraz rozwój zasobów leśnych, racjonalna eksploatacja lasów); prowadzenie skutecznej akcji edukacyjno-informacyjnej gwarantującej powodzenie realizacji wyżej wymienionych działań. Realizacja zdefiniowanych ekologicznych celów strategicznych, w powiązaniu z programem edukacji ekologicznej społeczeństwa, powinna zapewnić gminie rozwój zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju. 6 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA –GMINA NOWY TARG 1.4. Terminologia Program ochrony środowiska wymusza na wszystkich uczestnikach procesów decyzyjnych i inwestycyjnych zastosowanie jednakowej terminologii dotyczącej całokształtu ochrony środowiska. Poniżej podane zostały znaczenia zwrotów użytych w opracowaniu. 1.4.1. Terminologia z zakresu zrównoważonego rozwoju Ochrona środowiska - rozumie się przez to podjęcie lub zaniechanie działań, umożliwiających zachowanie lub przywracanie równowagi przyrodniczej; ochrona ta polega w szczególności na: racjonalnym kształtowaniu środowiska i gospodarowaniu zasobami środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom, przywracaniu elementów przyrodniczych do stanu właściwego; Równowaga przyrodnicza - jest to taki stan, w którym na określonym obszarze istnieje równowaga we wzajemnym oddziaływaniu: człowieka, składników przyrody żywej i układu warunków siedliskowych tworzonych przez składniki przyrody nieożywionej; Środowisko – rozumie się przez to ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka, a w szczególności powierzchnię ziemi, kopaliny, wody, powietrze, zwierzęta i rośliny, krajobraz oraz klimat; Zrównoważony rozwój - rozumie się przez to taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń. 1.4.2. Terminologia z zakresu ochrony środowiska Emisja – rozumie się przez to wprowadzane bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności człowieka, do powietrza, wody, gleby lub ziemi: substancje, energie, takie jak ciepło, hałas, wibracje lub pola elektromagnetyczne; Hałas - rozumie się przez to dźwięki o częstotliwościach od 16 Hz do 16 000 Hz; Obszar chronionego krajobrazu - jest terenem chronionym ze względu na wyróżniające się krajobrazowo tereny o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe w szczególności ze względu na możliwości zaspokajania potrzeb związanych z masową turystyką i 7 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA –GMINA NOWY TARG wypoczynkiem lub istniejące albo odtwarzane korytarze ekologiczne. Celem tworzenia obszarów chronionego krajobrazu może być w szczególności zapewnienie powiązania