Czy Przegrani? Do Źródeł Finansowania, Z Misją Ekologicz- Ną

Magazyn

sektor spółdzielczy, BGŻ trochę nadrobi stracone lata. Przypadek Maruderzy „specjalnych banków” BOŚ – bank z unikatowym pomysłem na powstanie, giełdowy, czyli z dostępem czy przegrani? do źródeł finansowania, z misją ekologicz- ną. A więc z czymś nie tylko modnym, ale ipotrzebnym. Pozyskał inwestora skan- BOÂ, BGK i Bank Pocztowy to banki, których potencja∏ dynawskiego, czyli z kraju, gdzie ekologia wydaje si´ znacznie wi´kszy ni˝ osiàgni´ta pozycja. nie jest pustym słowem tylko praktyką. Nie mo˝na powiedzieç, ˝e przegra∏y czy wegetujà. Rezultat jest jednak taki, że pogrążył się Ale trudno te˝ stwierdziç, ˝e osiàgn´∏y sukces. w politycznych i niejasnych sporach, tak- że co do strategii rozwoju, a w dodatku jego przyszłość lokowana jest w dziedzi- ANNA LACH nach, w których zasadniczo działa Bank Gospodarstwa Krajowego. Sam BGK to ciągle niewykorzystany po- tencjał. Jego dalszy rozwój też może sta- nąć pod znakiem zapytania – skoro po- laczego Bank Pocztowy w Pol- miastach. A Bank Pekao SA – 37 oddzia- trzebuje dokapitalizowania, o którym sce nie powtórzył sukcesu fi- łów i 61 agencji, razem więc 98 placó- notabene nic na razie nie słychać. Właśnie Dnansowej części francuskiej wek. Tak było w 1994 r. Gdzie Pekao SA wymieniono prawie całe kierownictwo. La Poste, od początku roku funkcjonują- jest teraz, a gdzie BGŻ? Suma bilansowa Nowy zarząd zaś będzie musiał poświęcić cej już zresztą jako odrębny bank? Dla- Pekao SA na koniec I kwartału 2006 r. trochę czasu na przygotowanie dobrej czego nie udało się szerzej wypromować to ponad 64,1 mld zł, a BGŻ – ponad strategii. W przypadku BGK można mó- modnej ekologicznej odrębności Banku 17,1 mld zł. Oczywiście można powie- wić, że niewykorzystanie możliwości wy- Ochrony Środowiska? Czemu przez lata dzieć, że Pekao SA wzbogaciło się o sieci nika – kto wie, czy nie w największym Bank Gospodarki Żywnościowej był sy- BDK, PBKS i PBG. Ale trzeba było inicja- stopniu – z nieumiejętności współdziała- nonimem czarnej dziury, w którą mogły tywy, aby to zrobić, konsekwencji w prze- nia polityków odpowiedzialnych za poli- wpadać dowolne budżetowe pieniądze konstruowaniu tych banków w jedną tykę gospodarczą z sektorem bankowym. na dokapitalizowanie? A Bank Gospodar- strukturę i kapitału. BGŻ wyrósł jeszcze Ten zaś jest postrzegany jako siedlisko zła, stwa Krajowego, po udanej przecież re- konkurent w dokładnie tej samej grupie o czym świadczy powołanie kolejnej ko- aktywacji po zmianie ustroju, nie może docelowej, czyli banki spółdzielcze, obec- misji śledczej, która zakłada, że uda jej się być szerzej wykorzystywany niż obecnie? nie beneficjenci środków płynących z in- wytropić wielkie afery minionego piętna- – W połowie lat 90. rynek bankowy tegracji Polski z Unią Europejską. Z punk- stolecia w sektorze bankowym. można było bardzo łatwo podbić, gdy znakomita część sektora była państwo- AKTYWA NAJWI¢KSZYCH BANKÓW wa i przed restrukturyzacją – komentu- KolejnoÊç Nazwa banku Aktywa (tys. z∏) Zmiana je Marek Juraś, analityk Domu Makler- 2005 r. 2004 r. 2004 r. 2005 r. (proc.) skiego BZ WBK. 11PKO BP SA 85 111 596 90 528 184 6,4 22Bank Polska Kasa Opieki SA 59 977 347 61 971 956 3,3 33Bank BPH SA 51 637 754 57 922 199 12,2 Zmarnowany potencja∏ 44ING Bank Âlàski SA 35 607 479 42 268 311 18,7 Wszystkie te przypadki mają wspólny 55Bank Handlowy w Warszawie SA 34 079 606 32 915 502 -3,4 mianownik – udziały bezpośrednie lub 66BRE Bank SA 30 493 448 32 817 371 7,6 77Bank Zachodni WBK SA 26 336 835 28 182 947 7,0 pośrednie Skarbu Państwa i zaplątanie 89Bank Millennium SA 20 148 555 22 151 139 9,9 w politykę. Oczywiście nie można zrzu- 98Kredyt Bank SA 20 946 084 20 841 344 -0,5 cać winy tylko na politykę. Jednak kiedy 10 15 Bank Polskiej Spó∏dzielczoÊci SA 5 967 453 18 949 499 217,5 po raz kolejny, przy okazji debaty o pry- 11 12 Bank Gospodarstwa Krajowego 11 081 257 18 385 532 65,9 watyzacji, która odbyła się w Sejmie 12 10 Bank Gospodarki ˚ywnoÊciowej SA 16 644 510 16 627 248 -0,1 w pierwszej połowie maja, słychać ape- 13 11 Raiffeisen Bank Polska SA 11 207 611 11 140 274 -0,6 le o odpolitycznienie gospodarki i pry- 14 13 GE Money Bank SA 8 011 597 9 127 382 13,9 watyzację, zamykające w znacznym 15 14 Bank Ochrony Ârodowiska SA 6 943 803 7 767 412 11,9 stopniu dostęp do stanowisk politycznym èród∏o: miesi´cznik finansowy BANK, Ranking 50 najwi´kszych banków w Polsce 2006 r. spadochroniarzom, trudno nie uznać, że nie ma czegoś na rzeczy. tu widzenia sektora i samych banków Kolejna instytucja, która zmarnowała la- Jeśli z kolei odrzucić polityczne sympa- spółdzielczych nie ma w tym nic złego. ta – to Bank Pocztowy. To chyba najwięk- tie i antypatie i np. porównać start na po- Jednak skala ich rozwoju pokazuje, co sza porażka. Gigantyczna sieć – dziś, czątku lat 90. BGŻ i Pekao SA, to tak na- mógł osiągnąć BGŻ, startując przecież poza ponad 70 własnymi oddziałami prawdę ten pierwszy dostał większą zpotencjalnie lepszych pozycji. Być mo- – 5,6 tys. placówek pocztowych. Ozna- szansę. Miał przecież nieco lepszą sieć że po uzyskaniu inwestora, jakim jest cza to obecność nawet w tych środowi- – 101 oddziałów i to nie tylko w dużych Rabobank, znający przecież doskonale skach, które nie korzystają z usług ban-

16 BANK 06/2006 Rynek bankowy

FUNDUSZE W¸ASNE – W Banku Pocztowym został umiesz- KolejnoÊç Nazwa banku Fundusze w∏asne (tys. z∏) Zmiana czony dotychczasowy członek zarządu 2005 r. 2004 r. 2004 r. 2005 r. (proc.) PKO BP. Być może więc coś się „ruszy” 11PKO BP SA 6 900 933,0 6 675 653,0 -3,3 – mówi Marta Jeżewska, zwracając uwa- 22Bank Pekao SA 5 883 036,0 6 089 424,0 3,5 gę na możliwe w tej sytuacji łatwiejsze 33Bank BPH SA 4 345 236,0 4 421 967,0 1,8 porozumienie między obecnym zarzą- 45Bank Zachodni WBK SA 3 019 400,0 3 381 518,0 12,0 dem BP i PKO BP. 54Bank Handlowy w Warszawie SA 4 268 586,0 3 191 935,0 -25,2 Być może ewentualna porażka w prze- 66ING Bank Âlàski SA 2 602 925,0 2 869 804,0 10,3 targach na kupno banków, w których 79BRE Bank SA 1 960 804,0 2 283 009,0 16,4 startował PKO BP, stanie się przyczyn- 88Bank Millennium SA 1 968 993,0 2 008 821,0 2,0 kiem do większego ożywienia współpra- 97Kredyt Bank SA 1 973 183,0 1 980 801,0 0,4 cy z Bankiem Pocztowym. Do jej realiza- 10 10 Bank Gospodarki ˚ywnoÊciowej SA 1 404 375,0 1 318 875,0 -6,1 cji potrzebna jest jednak infrastruktura 11 13 GE Money Bank SA 679 066,0 1 001 549,0 47,5 informatyczna, która wesprze sprzedaż 12 12 Bank Gospodarstwa Krajowego 689 940,0 978 196,0 41,8 produktów bankowych. 13 11 Raiffeisen Bank Polska SA 701 604,0 883 533,0 25,9 – Bank Pocztowy ma system niekompa- 14 18 LUKAS Bank SA 403 533,0 641 750,0 59,0 15 16 Fortis Bank Polska SA 449 723,0 565 658,0 25,8 tybilny z systemem Poczty Polskiej. A sa- 16 14 Deutsche Bank Polska SA 519 252,0 522 174,0 0,6 mo PKO BP przebudowuje w tej chwili 17 15 Bank Ochrony Ârodowiska SA 505 319,0 519 365,0 2,8 własny system pilotażowy ZSI. Myślę, że jeszcze długo będzie to na etapie publiko- kowych. Swego czasu inwestorem był rolę – w dużej części – agenta PKO BP. wania kolejnych wiadomości i obietnic Prokom, który przecież, przynajmniej Wydaje się, że w obecnej sytuacji nie współpracy – podsumowuje Marta Jeżew- teoretycznie, był świetnym potencjalnym ma innego wyjścia. W dzisiejszych cza- ska. – Pod względem istotnego wpływu dostawcą systemu informatycznego. Te- sach króluje sprzedaż i Bank Pocztowy na wyniki finansowe PKO BP Bank Pocz- raz kolejny inwestor – PKO BP. I znów musi w znacznej mierze oprzeć się towy jeszcze długo nie będzie widoczny. klapa. Brak współpracy z Pocztą Polską, na silniejszej instytucji. Jeszcze kilka lat Ten pierwszy ma tak silną sieć sprzedaży, która nie może sprzedawać np. tak pro- temu np. w Ministerstwie Finansów for- że aby zrównać się z tym poziomem, Pocz- stych produktów, jak fundusze inwesty- mułowano pomysły, by sprzedażą ob- ta Polska powinna zaangażować się w ca- cyjne, idące zresztą jak burza i będące ligacji zajmowała się właśnie Poczta. łą sprawę zdecydowanie mocniej. istotnym strumieniem dochodów w in- To jednak PKO BP przejął od Pekao SA nych bankach. Rosnąca sprzedaż kredy- dystrybucję obligacji skarbowych. I dla BOÂ czy BGK? tów jest niewątpliwie osiągnięciem. Banku Pocztowego analitycy nie widzą innej roli, jak banku „pomocniczego”. – BOŚ podobno cieszy się zainteresowa- Asy w r´kawie? Ma on posłużyć jako narzędzie do re- niem inwestorów, którzy odkupią akcje alizacji strategii współpracy Poczta Pol- od SEB. Niewykluczone, że wśród nich Bank Pocztowy startuje z pozycji outsi- ska – PKO BP. może być PKO BP, ale nie zamierzamy dera. Wciąż nie wiadomo, jak ma wy- glądać współpraca z siecią, czyli Pocz- PRZYCHODY I WYNIKI FINANSOWE tą Polską. Na razie działa jak agent PKO Nazwa banku Przychody KolejnoÊç BP – w zakresie dystrybucji kredytów. (w tys. z∏) Jednak brak ostatecznej formuły współ- 2004 r. 2005 r. 2004 r. 2005 r. pracy z Pocztą Polską i największym PKO BP SA 7 500 393,0 7 979 618,0 1 1 polskim bankiem sprawiają, że jest to Bank Pekao SA 5 844 245,0 6 046 721,0 2 2 wciąż dreptanie w miejscu. Bank BPH SA 3 682 463,0 4 358 258,0 3 3 Analityk Domu Inwestycyjnego BRE Bank Handlowy w Warszawie SA 2 803 304,0 2 979 634,0 4 4 Banku Marta Jeżewska pisała swego Bank Millennium SA 2 206 296,0 2 210 444,0 7 8 ING Bank Âlàski SA 2 622 617,0 2 864 742,0 5 5 czasu o PKO BP jako o dużym banku, Bank Zachodni WBK SA 2 342 598,0 2 493 957,0 6 6 który chce być jeszcze większy. Zwraca- Kredyt Bank SA 2 023 342,0 1 883 623,0 9 9 ła przy tym uwagę, że jego strategia nie GE Money Bank SA 1 381 392,0 1 676 595,0 10 10 wspomina o współpracy z Pocztą Pol- Bank Polskiej Spó∏dzielczoÊci SA 466 521,3 16 ską. Wszyscy czekają, co będzie z Pocz- BRE Bank SA 2 102 201,0 2 438 510,0 8 7 tą, a cała sprawa się przeciąga. LUKAS Bank SA 867 030,3 1 091 960,8 13 12 – Nie tak dawno wiceprezes PKO BP Sła- Raiffeisen Bank Polska SA 917 769,0 1 086 261,0 12 13 womir Skrzypek, podsumowując kwie- AIG Bank Polska SA 481 417,7 664 138,6 15 15 cień, mówił, że niedługo będzie wiado- Bank Gospodarstwa Krajowego 506 855,8 827 015,2 14 14 mo coś w kwestii porozumienia – mówi Fortis Bank Polska SA 411 797,0 468 913,0 18 18 Marta Jeżewska. Ale Andrzej Podsiadło, Bank Gospodarki ˚ywnoÊciowej SA 1 255 094,5 1 243 588,7 11 11 prezes PKO BP, zapytany w połowie ma- GETIN BANK SA 322 539,0 574 464,0 20 16 ja, co z Bankiem Pocztowym, odpowia- Bank Ochrony Ârodowiska SA 465 773,0 514 642,0 17 17 dał: bez zmian. „Sprawy są podobno ABN AMRO Bank (Polska) SA 290 931,1 284 506,1 22 22 uzgodnione, parafowane, ale jeszcze nie Deutsche Bank Polska SA 299 221,6 304 345,0 21 20 podpisane”. Volkswagen Bank Polska SA 180 573,6 185 903,6 27 29 NORDEA Bank Polska SA 327 389,0 373 279,0 19 19 Dla Banku Pocztowego kluczową kwe- Santander Consumer Bank SA 137 134,3 242 001,3 31 24 stią w przyszłości jest to, czy zamierza Bank Pocztowy SA 232 526,3 239 192,8 23 25 radzić sobie sam, czy też zaakceptować

BANK 06/2006 17 PraktykaMagazyn bankowa Rynek bankowy

DOCHODY I KOSZTY DZIA¸ANIA sywów, a to zależne jest w znacznym stop- Nazwa banku Koszty dzia∏ania KolejnoÊç niu od decyzji politycznych. Jeśli bank nie (w tys. z∏) będzie akwirował pasywów na rynku ko- 2004 r. 2005 r. 2004 r. 2005 r. mercyjnym, powinna nastąpić w nim PKO BP SA 3 645 236,0 3 637 385,0 1 1 pewna centralizacja środków sektora jed- Bank Pekao SA 2 333 437,0 2 346 404,0 2 2 nostek finansów publicznych – mówi Do- Bank BPH SA 1 540 392,0 1 534 516,0 3 3 rosz. Z tym może być pewien problem, bo Bank Handlowy w Warszawie SA 1 311 655,0 1 403 046,0 4 4 taką rolę chciał też odgrywać BOŚ. An- Bank Zachodni WBK SA 883 467,0 886 089,0 7 8 drzej Dorosz uważa też, że BGK powinien ING Bank Âlàski SA 901 002,0 971 266,0 6 5 być naturalnym partnerem jednostek sa- Bank Millennium SA 731 516,0 670 030,0 9 10 morządu terytorialnego, szczególnie tych BRE Bank SA 731 578,0 800 348,0 8 9 mniejszych. Partnerem przedsięwzięć nie- Kredyt Bank SA 1 055 175,0 890 825,0 5 7 GE Money Bank SA 359 379,0 450 744,0 12 12 typowych i dla administracji państwowej. LUKAS Bank SA 199 502,0 324 028,6 13 14 Ale na tym rynku operują także inni gra- Bank Gospodarki ˚ywnoÊciowej SA 531 038,8 558 407,3 10 11 cze – choćby Nordea Bank Polska, który Raiffeisen Bank Polska SA 390 436,0 415 695,0 11 13 jest zadowolony, ale nieusatysfakcjono- AIG Bank Polska SA 74 497,1 101 460,5 27 24 wany w zakresie finansowania jednostek Bank Gospodarstwa Krajowego 129 348,0 134 844,1 18 21 samorządu terytorialnego – co podkreśla GETIN BANK SA 112 192,0 181 105,0 21 16 prezes Włodzimierz Kiciński. Nordea ma Fortis Bank Polska SA 147 074,0 161 374,0 16 17 duże ambicje i już sześcioprocentowy Bank Ochrony Ârodowiska SA 180 223,0 196 085,0 14 15 udział w rynku. W kierunku samorządów Euro Bank SA 126 148,2 144 758,4 19 19 spoglądają także władze BISE. NORDEA Bank Polska SA 148 826,0 149 740,0 15 18 Ambicją BGK mogłoby być służenie w roli agenta finansowego państwowym być inwestorem strategicznym – mówi pomysł? Na razie czas płynie i BOŚ znów agencjom – jak Agencja Rozwoju Prze- prezes Andrzej Podsiadło. PKO BP może marnuje szansę – tak można usłyszeć mysłu. Czy zatem nie mógłby on przejąć rozważyć kupno mniej niż 5 proc. akcji na rynku. Niektórzy analitycy zajmujący funkcji BOŚ? Po co państwo ma mieć dwa BOŚ. Byłaby to więc inwestycja portfelo- się bankami nie przyglądają się zresztą banki wykonujące podobne zadanie? wa, niemająca wpływu na strategię ban- szczególnie uważnie BOŚ, bo nie uważa- Nieudacznicy minionych kilkunastu lat ku. Strategia poprzedniego zarządu, za- ją tego banku za potencjalnie interesują- to mniejsze banki, choć nie tylko. akceptowana przez radę nadzorczą, cą inwestycję. Taka ocena części rynku – Zastanawiającym przypadkiem jest zakładała rozwój nie tylko części związa- może sugerować, że ten bank uważany choćby Bank Śląski, jeden z pierwszych nej z finansowaniem rozwoju ochrony jest za permanentnie marnujący szanse. prywatyzowanych, z dobrym inwestorem środowiska, lecz także detalu. Teraz trze- Czy zatem sytuacja BGK jest lepsza? Je- i brandem. Mógł zawojować rynek. Tym- ba zdecydować, czy bank zostanie prze- go słabością – co przyznaje były prezes czasem dobrze sobie radzi, ale przespał kształcony w mniejszą wersję BGK, czy Andrzej Dorosz – jest brak pasywów. mnóstwo czasu – uważa Marek Juraś. zostanie zrestrukturyzowany. Czy też no- – BGK nie jest i nie będzie bankiem siecio- Czy straconych 15 lat da się odrobić? Pa- wi akcjonariusze będą mieli jeszcze inny wym, więc musi mieć inny dostęp do pa- radoksalnie mocny start odbywa się dzi- siaj w warunkach całkiem korzystnych. EFEKTYWNOÂå KADRY Trzeba co prawda rozpychać się na ryn- Nazwa banku Dochód na KolejnoÊç Aktywa na KolejnoÊç ku – tak detalicznym, jak korporacyjnym. zatrudnionego zatrudnionego Ale – jak wskazuje całkiem świeży debiut (w tys. z∏) (w tys. z∏) Polanku – są tacy, którzy uważają, że Rabobank Polska SA 629,1 5 87 159,6 1 chwila jest niezła. Mało ubankowione Danske Bank Polska SA 981,5 1 38 401,4 2 społeczeństwo, ale za to spragnione kon- Deutsche Bank Polska SA 788,6 3 38 109,2 3 sumpcji i kredytu. Pieniądze płynące z UE WestLB Bank Polska SA 34 089,1 4 szerokim strumieniem – jeśli nie będą NORD/LB Bank Polska SA 27 635,9 5 zmarnowane, oznaczają potrzebę dostar- ABN AMRO Bank (Polska) SA 864,8 2 22 926,6 6 czenia współfinansowania. Jeśli gospo- Bank Gospodarstwa Krajowego 324,3 14 15 900,3 7 darka będzie rosła, może pojawić się daw- Bank Polskiej Spó∏dzielczoÊci SA 11 893,2 8 no oczekiwany popyt na kredyt ze strony Volkswagen Bank Polska SA 8 494,4 9 BRE Bank SA 324,0 15 7 757,3 10 przedsiębiorstw. Jak świadczą np. dane FCE Bank Polska SA 786,6 4 7 700,0 11 BPH za I kwartał, możliwe jest, przy do- Deutsche Bank PBC SA 210,8 24 6 801,2 12 brej ocenie ryzyka, umacnianie pozycji NORDEA Bank Polska SA 231,5 20 6 774,9 13 w segmencie małych i średnich firm. – Są Santander Consumer Bank SA 291,0 17 6 495,3 14 więc duże obszary do wzięcia – pytanie Fortis Bank Polska SA 328,7 13 6 467,4 15 tylko, kto je wykorzysta? Czy banki, któ- Bank Handlowy w Warszawie SA 421,6 7 6 217,0 16 re zdążyły zdobyć rynek, czy także te, któ- Raiffeisen Bank Polska SA 392,5 8 6 161,1 17 re dostały teraz drugą szansę? W Polsce Bank BPH SA 315,3 16 5 922,8 18 tylko 50 proc. PKB jest finansowane kre- ING Bank Âlàski SA 226,2 21 5 825,9 19 dytem, w UE ponad 100 proc. Jest więc Daimler Chrysler Bank Polska SA 391,1 9 5 807,5 20 duże pole do zarabiania. Gospodarczy Bank Wielkopolski SA 137,5 31 5 693,4 21 Bank Millennium SA 333,4 12 5 040,1 22 Autorka jest dziennikarkà Bank Ochrony Ârodowiska SA 167,3 26 4 641,4 23 Polskiej Agencji Prasowej

18 BANK 06/2006