JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN. Diterbitkan oleh KEMENTERIAN PERDAGANGAN ANTARABANGSA & INDUSTRI MALAYSIA No. 7, Menara MITI, Jalan Sultan Haji Ahmad Shah, 50480 Kuala Lumpur, Malaysia.

© MITI 2016

Susunan, suntingan dan rekabentuk susun atur Syed Azidi Syed Abdul Aziz

Rekabentuk akhir Sabri Al Aziz

Penyelenggaraan penerbitan Sheikh Abdul Rahim

Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula atau diubah ke dalam sebarang bentuk atau dengan sebarang cara, elektronik atau mekanikal, termasuk fotokopi, rakaman, atau melalui cara atau sistem dapatan semula, tanpa kebenaran secara bertulis daripada penerbit.

PENAFIAN Buku ini bertujuan untuk memberi pendedahan kepada orang awam, dan segala isi kandungannya bukan satu bentuk nasihat atau tafsiran undang-undang, dan tidak boleh diterima atau dianggap sebagai alternatif kepada teks asal Trans-Pacific Partnership Agreement (Perjanjian Perkongsian Trans-Pasifik atau lain-lain nama atau singkatan yang diberikan kepadanya) atau mana-mana undang-undang atau peraturan yang ada. Kementerian Perdagangan Antarabangsa Dan Industri Malaysia atau kakitangannya, pengarang, pencetak, pengedar atau pemilik premis, tidak boleh dikaitkan dengan sebarang kerugian, atau kehilangan pendapatan atau lain-lain musibah akibat tafsiran yang dibuat terhadap buku ini atau isi kandungannya. DicetakOrang ramai oleh dinasihatkan merujuk di kepada Kuala pihakLumpur, yang Malaysia. diberi tauliah untuk tujuan nasihat dan tafsiran Perjanjian, undang- undang dan peraturan yang disebut di dalam kandungan buku ini.

Dicetak oleh: Faris Ilham Niaga, Lot 1811, Kampung Paya Rambai, 15200 Kota Baharu, Kelantan. ISI KANDUNGAN

PRAKATA Bina Upaya. 17 YB. Dato’ Sri Mustapa Mohamed. v Faedah. 18 Pasukan Perunding Malaysia. 19 BAB 1 MENGAPA? Senarai Kementerian. 20 Malaysia & Perdagangan. 3 Senarai Agensi. 21 Pelaburan. 5 Pendirian Kerajaan. 22 Perjanjian Perdagangan Pertimbangan. 23 Bebas - Menerusi ASEAN. 6 Mengapa Perlu Sertai Perjanjian Perdagangan TPPA Sekarang. 24 Bebas - Bilateral. 7 Jika Kita Memilih Perjanjian Perdagangan Tidak Menyertai TPPA. 25 Bebas Dalam Rundingan. 8 Pilihan Menyertai Perjanjian Perkongsian TPPA Kemudian. 26 Trans-Pasifik (TPPA). 9 Proses. 27 Rundingan Telah Muktamad, Belum Menarik Diri Dari TPPA. 28 Ditandatangani. 10

Apa Itu TPPA? 11 BAB 2 MANFAAT Perbezaan TPPA vs. FTA. 12 Manfaat Dari Pembukaan Teks Perjanjian TPPA 13 Pasaran Baru Melalui Bab-Bab Dalam Teks TPPA. 31 Perjanjian. 14 Produk Elektrikal & TPPA Bukan Sekadar Elektronik. 32 Akses Pasaran. 15 Kimia & Petrokimia. 33 Kerjasama. 16 Produk Berasaskan Kayu-Kayan. 34 Produk Berasaskan Getah 35 Pengaruh Tekstil & Pakaian. 36 Amerika Syarikat. 71 Komponen Automotif. 37 Penapisan, Internet & Kesan TPPA Kepada PKS. 38 Kemasukan Filem Lucah. 72 Hak Cipta & Pendidikan. 73 BAB 3 KAJIAN Ubat-Ubatan 74 Ringkasan Kajian Kepentingan Kebanjiran Buruh Asing, Negara oleh ISIS. 43 Kebajikan Buruh & Ringkasan Kajian Penilaian Tenga Kerja Tempatan. 78 Impak Ke Atas Ekonomi Pembalakan, Petroleum & oleh PwC. 49 Kemusnahan Alam Sekitar. 79 BAB 4 KEBIMBANGAN Kewangan & Perdagangan. 80 Persoalan ISDS & Undang- Kesimpulan. 81 Undang Negara. 59 Perlembagaan & Mahkamah. 62 Ancaman Kuasa Luar & Firma-Firma Besar. 64 Keselamatan & Makanan. 66 Kerahsiaan Rundingan. 67 Islam & Bumiputera. 68 Kawalan Aliran Modal, Pemberian Subsidi & Kemasukan Firma Asing. 70 prakata

B E TI• RSA BAK TU•BERUSAHA•BER Menteri Perdagangan Antarabangsa dan Industri

Assalamualaikum w.b.t dan Salam Sejahtera

unia semakin berubah dan kita tidak boleh menghalang perubahan dari terus Dberlaku. Perubahan juga tidak menanti kita mempersiapkan diri untuk berdepan dengannya.

Kerajaan yang bertangungjawab perlu sentiasa memperlengkapkan rakyat dan negara untuk menghadapi perubahan yang berterusan. Ini boleh dilihat menerusi usaha pembangunan yang dibawa oleh Kerajaan sebelum ini. Pembinaan Lebuh Raya Utara Selatan, Putrajaya dan KLIA adalah antara usaha ke arah mendepani perubahan.

Negara Malaysia terus maju dan makmur kerana Kerajaan peka kepada keperluan mempersiapkan diri untuk perubahan. Jika kita gagal menyediakan negara untuk keperluan masa depan, dan sebaliknya mengambil pendirian menghadapi perubahan itu hanya sesudah ia datang, kita berkemungkinan tidak bersedia, akan ketinggalan dan menjadi mundur.

Pada era pra-perjanjian perdagangan bebas (FTA), terutamanya pada pertengahan 1980-an hingga 1997, Malaysia telah menikmati pertumbuhan ekonomi pesat sehingga digelar sebagai salah satu ‘Harimau Asia’. Bagaimanapun selepas tahun 2000 rejim pelaburan dan perdagangan dunia sudah berubah. Negara- negara dunia berlumba-lumba untuk menjalin FTA sama ada secara berkelompok atau bilateral. Malaysia sendiri telah menjalin 13 FTA, enam menerusi ASEAN dan tujuh secara bilateral. Pembukaan pasaran menerusi FTA adalah cara perdagangan masa kini. Hari ini, Kerajaan melihat Perjanjian Perkongsian berjaya mempertahankan kepentingan serta isu Trans-Pasifik (TPPA) adalah satu bentuk FTA yang sensitif negara, terutamanya yang berkaitan dengan baru dan mempunyai potensi untuk membawa negara peruntukan-peruntukan dalam Perlembagaan melangkah ke masa depan. Persekutuan dan perkara berkaitan keistimewaan Bumiputera. Kita juga telah memperolehi konsesi- TPPA melibatkan 12 buah negara dengan jumlah konsesi yang menguntungkan negara. gabungan Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) sebanyak $27.5 trilion. Malaysia membuat keputusan Selepas rundingan dimuktamadkan pada 5 Oktober untuk menyertai rundingan TPPA pada tahun 2010 2015 lalu, Kerajaan telah mempertingkatkan lagi selepas mengambil kira manfaat ekonomi yang usaha penerangan berhubung TPPA kepada segenap ditawarkan. lapisan masyarakat termasuklah dengan mengadakan sesi penerangan dan soal jawab di beberapa buah FTA yang telah dilaksanakan oleh Malaysia lebih negeri. Pelbagai bentuk pertemuan juga akan terus tertumpu kepada pengurangan atau penghapusan tarif, disusun. Usaha ini akan terus dijalankan dari semasa liberalisasi sektor perkhidmatan, peraturan tempasal ke semasa, terutamanya dalam tempoh ratifikasi dan halangan teknikal terhadap perdagangan produk perjanjian, seandainya ia mendapat kelulusan dari dan perkhidmatan. TPPA berbeza kerana ia lebih Parlimen nanti. komprehensif dengan merangkumi pelbagai skop seperti perolehan kerajaan, buruh, alam sekitar dan Sementara itu, tidak dinafikan TPPA telah Syarikat Hak Milik Kerajaan. Skop-skop ini adalah menimbulkan kebimbangan di kalangan rakyat. skop baru yang pertama kalinya dirundingkan dalam Kebimbangan ini sebahagiannya lahir dari putar belit FTA yang disertai Malaysia. Adalah dijangka skop baru pihak-pihak tertentu. ini akan menjadi elemen penting dalam rundingan- rundingan FTA pada masa akan datang. Buku ini adalah langkah MITI untuk menjawab kebimbangan-kebimbangan tersebut. InsyaAllah Sepanjang tempoh rundingan TPPA berlangsung, segala salah faham ini akan dapat dijelaskan menerusi pihak MITI telah mengadakan perbincangan dengan penerangan yang padat dan mudah difahami. pelbagai pihak di Malaysia, antaranya termasuklah pihak-pihak berkepentingan, Pertubuhan-pertubuhan Semoga penerbitan buku ini mendatangkan manfaat Bukan Kerajaan dan pemain-pemain industri. Kerajaan buat kita semua dan membantu mempertingkatkan juga telah menubuhkan Kaukus Parlimen yang terdiri pemahaman masyarakat mengenai TPPA. daripada enam ahli Parlimen penyokong Kerajaan dan lima ahli Parlimen yang mewakili parti-parti Sekian, wassalam. pembangkang. Sebahagian daripada maklum balas yang diterima dari perbincangan tersebut telah dibawa ke meja rundingan TPPA. MITI turut menubuhkan cleared advisors untuk memberi nasihat berkaitan rundingan. Dato’ Sri Mustapa Mohamed Menteri Perdagangan Antarabangsa dan Industri Pasukan perunding negara yang terdiri dari wakil pelbagai kementerian serta agensi Kerajaan telah JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 1

MENGAPA?

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 2 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 3 3

MALAYSIA SEBUAH EKONOMI TERBUKA, DENGAN PASARAN DOMESTIK YANG KECIL, PERLU MELIHAT DI LUAR SEMPADAN KITA UNTUK PERDAGANGAN, PELABURAN DAN PERTUMBUHAN EKONOMI...

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 4 4 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK MALAYSIA FALSAFAH perdagangan ini menjadi intipati sejarah dan warisan negara semenjak Melaka menjadi ialah sebuah ekonomi terbuka dan sangat bergantung kepada pelabuhan entreport utama di rantau ini pada kurun ke perdagangan antarabangsa, 15 dan 16. pelaburan asing, teknologi luar dan pelancongan. Kedudukan Malaysia dalam SENARAI 25 PELABUHAN-PELABUHAN seperti Pelabuhan Kelang, NEGARA PERDAGANGAN Pulau Pinang dan Tanjung Pelepas membantu Malaysia UTAMA DI DUNIA menjadi semakin maju. Perdagangan dengan pihak luar dan bukti kekuatan negara dalam kemasukan pelaburan asing juga membantu kemajuan di perdagangan, walaupun Sabah dan Sarawak. Malaysia sebuah negara yang kecil. MALAYSIA MENGAMALKAN dasar ekonomi terbuka dengan melibatkan diri dalam perjanjian perdagangan bebas (FTA). Walaupun strategi dasar Malaysia adalah untuk merundingkan liberalisasi pasaran dalam konteks pelbagai hala menerusi Pertubuhan Perdagangan Dunia (WTO), namun kemajuan rundingan tersebut adalah terlalu perlahan.

DEMI MEMASTIKAN Malaysia tidak tertinggal berbanding pesaing serantau, Malaysia telah memuktamadkan dan melaksanakan 13 FTA. FTA yang terbaru adalah di antara Malaysia dengan Turki yang berkuatkuasa pada 1 Ogos 2015.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 5 5

Memandangkan pasaran tempatan yang kecil, untuk mengembangkan industri tempatan dan menambah peluang pekerjaan kepada rakyat, NEGARA PERLU PERBANYAKKAN EKSPORT DAN MENARIK LEBIH BANYAK PELABURAN ASING.

RM601.6 B PELABURAN PELABURAN ASING MALAYSIA DI MALAYSIA DI LUAR NEGARA RM500.2 B * Suku ke 3, 2015

Pada ketika ini, PELABURAN MALAYSIA DI LUAR NEGARA MENGATASI PELABURAN ASING di Malaysia. Syarikat-syarikat Malaysia seperti PETRONAS, UEM, AXIATA, CIMB dan banyak lagi mempunyai pelaburan besar di luar negara.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 66 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

SEHINGGA DISEMBER 2015

ENAM FTA MENERUSI ASEAN

ASEAN-CHINA ASEAN FREE TRADE AREA 2004 1992

ASEAN-KOREA 2006

ASEAN-AUSTRALIA- NEW ZEALAND 2009 2008 ASEAN-JEPUN 2009 ASEAN-INDIA

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 77

(FTA) TUJUH FTA SECARA BILATERAL

MALAYSIA-JEPUN MALAYSIA-PAKISTAN 2005 2007

MALAYSIA-NEW ZEALAND 2009

MALAYSIA-TURKI MALAYSIA-CHILE 2014 2010 2012 MALAYSIA-AUSTRALIA 2011 MALAYSIA-INDIA

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 8 8 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK MASIH DALAM PROSES RUNDINGAN RCEP Perkongsian Ekonomi Komprehensif Serantau melibatkan kesemua 10 negara ASEAN termasuk Malaysia dan enam rakan FTA ASEAN iaitu China, India, Jepun, Korea Selatan, New Zealand dan Australia. RCEP dijangka dimuktamadkan pada penghujung 2016. MALAYSIA-EU Rundingan rasmi bermula di Brussels pada 5 Oktober 2010. Melibatkan Malaysia dan Kesatuan Eropah yang terdiri daripada 27 negara. Sehingga kini rundingan sudah MALAYSIA berlangsung sebanyak 7 pusingan.

SEDANG dalam proses rundingan empat FTA. MEEPA Perjanjian Perkongsian Ekonomi Malaysia - EFTA (MEEPA) adalah FTA antara Malaysia dan European Free Trade Association yang terdiri dari Iceland, Liechtenstein, Norway dan Switzerland mula dirundingkan pada awal 2014 dan bakal memasuki rundingan pusingan keenam pada awal 2016. ASEAN-HONG KONG

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 99

NEGARA-NEGARA AHLI TPPA

01 02 03 04

BRUNEI CHILE NEW SINGAPURA ZEALAND

05 06 07 08

AMERIKA AUSTRALIA PERU VIETNAM SYARIKAT

09 10 11 12

MALAYSIA KANADA MEXICO JEPUN

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri

10 JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 1111 RUNDINGAN TELAH DIMUKTAMADKAN APA ITU TPPA? TAPI BELUM DITANDATANGANI TPPA adalah perjanjian perdagangan bebas, terbuka kepada kesemua 21 HAK HARTA INTELEK. negara-negara ahli APEC. TPPA Rundingan PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK (TPPA) telah dimuktamadkan BERBEZA DENGAN FTA BIASA kerana pada 5 Oktober 2015 dan sekarang TPPA sedang melalui proses domestik bagi Malaysia. ia lebih menyeluruh dengan skop-skop KEPUTUSAN MENYERTAI ATAU TIDAK AKAN DIBUAT MENERUSI UNDIAN DI PARLIMEN. yang tidak terkandung dalam FTA yang disertai Malaysia sebelum ini. Skop-skop itu, antaranya ialah; SYARIKAT-SYARIKAT MILIK KERAJAAN.

5 NOVEMBER 2015 Teks didedahkan kepada umum. ALAM SEKITAR PENGHUJUNG JANUARI 2016 Teks dibentang, dibahas dan seterusnya diundi di PARLIMEN. BURUH FEBRUARI 2016 Perjanjian ditandatangan PEROLEHAN KERAJAAN (Jika dipersetujui).

INILAH YANG MENJADIKAN TPPA KONTROVERSI. Namun, disebalik cabaran itu, Malaysia melihat ia 2018 berfaedah dalam meningkatkan daya saing negara di peringkat global. Skop-skop ini dijangka dimasukkan Ratifikasi & kuatkuasa (Dijangka). dalam rundingan FTA pada masa akan datang. Sebagai contoh, beberapa negara yang terlibat telah mencadangkan agar skop-skop ini terkandung dalam RCEP. TPPA adalah model FTA masa hadapan, sebab itu ia diberi jolokan PERJANJIAN PERDAGANGAN BEBAS ALAF BARU.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 12 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK PERBEZAAN TPPA DENGAN FTA BIASA

TPPA merupakan perjanjian perdagangan bebas yang menyeluruh yang merangkumi pelbagai skop seperti di bawah.

SKOP TPPA

SKOP BIASA DALAM FTA

Pengurangan Atau Penghapusan Tarif. Perolehan Kerajaan.

Liberalisasi Sektor Buruh. Perkhidmatan. Alam Sekitar. Peraturan Tempasal. Syarikat Hak Milik Kerajaan. Halangan Teknikal Skop-skop ini adalah skop Terhadap baru yang pertama Perdagangan kalinya dirundingkan Produk Dan dalam FTA yang disertai Perkhidmatan. oleh Malaysia. Dijangka skop-skop baru ini akan menjadi elemen penting dalam rundingan-rundingan FTA pada masa akan FTA sedia ada yang telah dimuktamadkan datang. oleh Malaysia lebih tertumpu kepada skop-skop ini sahaja.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 13 TEKS PERJANJIAN TPPA TEKS TPPA MENGANDUNGI 6350 MUKA SURAT. Terbahagi kepada 3 bahagian.

Bab Utama sebanyak 30 bab mengandungi bab-bab perundangan, bab-bab tradisional dalam FTA dan bab-bab BAB-BAB UTAMA baharu.

Lampiran pula 595 mengandungi jadual muka surat akses pasaran bagi 12 negara-negara ahli TPPA, jadual berkaitan LAMPIRAN Syarikat Hak Milik Kerajaan dan peraturan-peraturan tempasal. 5,755 muka surat Perjanjian ini juga mengandungi beberapa side letters yang dipersetujui secara dua hala mengenai isu spesifik antara negara-negara ahli. SIDE LETTERS.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 14 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK BAB-BAB DALAM TEKS PERJANJIAN

BAB-BAB PERUNDANGAN Bab 7 Sanitari & Fitosanitari. ISU-ISU BARU

Bab 1 Peruntukan Awal dan Bab 8 Halangan Teknikal Bab 17 Syarikat Hak Milik Definisi Am. Kepada Perdagangan. Kerajaan & Monopoli Yang Ditetapkan. Bab 27 Pentadbiran dan Bab 9 Pelaburan. Peruntukan Institusi. Bab 19 Buruh. Bab 10 Perkhidmatan. Bab 28 Penyelesaian Pertikaian. Bab 20 Alam Sekitar. Bab 11 Perkhidmatan Kewangan. Bab 29 Pengecualian. Bab 23 Pembangunan. Bab 12 Kemasukan Sementara Bab 30 Peruntukan Akhir. Pelabur Asing atau Bab 24 Perusahaan Kecil & Pekerja Mahir Asing. Sederhana. BAB-BAB ISU TRADISIONAL DALAM PERDAGANGAN Bab 13 Telekomunikasi. Bab 25 Kesepaduan Peraturan. Bab 2 Layanan sama rata Bab 14 Perdagangan Elektronik. Bab 26 Ketelusan & Pencegahan dan Akses Pasaran Rasuah. bagi Barangan Bab 15 Perolehan Kerajaan. . Bab 3 Peraturan & Prosedur Bab 16 Dasar Persaingan. Tempasal. Bab 18 Hak Harta Intelek. Bab 4 Tekstil dan Pakaian. Bab 21 Kerjasama & Bina Upaya. Bab 5 Pentadbiran Kastam & Fasilitasi Perdagangan. Bab 22 Persaingan & Fasilitasi Perniagaan. Bab 6 Remedi Perdagangan.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 12JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 15 TPPA BUKAN SEKADAR AKSES PASARAN KETELUSAN & ANTI KORUPSI Komitmen untuk menggalakkan ketelusan yang lebih tinggi, penyertaan, dan kebertanggungjawaban dalam tindakan Kerajaan. Peruntukan ini termasuk ketelusan dalam undang-undang, peraturan-peraturan, prosedur, syarat-syarat atau amalan yang berkaitan dengan perdagangan.

HAK ASASI MANUSIA. Komitmen dalam memerangi aktiviti TPPA MELIBATKAN pemerdagangan manusia. PIAWAIAN (STANDARD) YANG TINGGI BURUH Mengandungi peruntukan-peruntukan yang membela kebajikan pekerja, termasuk Bertujuan memastikan penghapusan buruh paksa dan buruh suasana pelaburan yang kanak-kanak. kondusif, persaingan sihat dan kesejahteraan penduduk serta alam sekitar ALAM SEKITAR Melindungi dan memulihara flora dan fauna, terpelihara. termasuk tindakan memerangi pemerdagangan haram hidupan liar, pembalakan haram dan penangkapan ikan secara tidak terkawal.

KERJASAMA Melibatkan kerjasama Kastam, PKS dan akses pasaran.

PIAWAIAN YANG DIPERSETUJUI antaranya bukanlah sesuatu yang baharu, tetapi melibatkan komitmen dari sudut penguatkuasaan.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 16 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK KERJASAMA YANG DICADANGKAN DALAM TPPA

KASTAM PKS Kerjasama Kastam memberi peluang kepada ahli TPPA untuk Syarikat-syarikat PKS Malaysia berkongsi maklumat antara satu sama lain berhubung dengan berpeluang menjalinkan kerjasama serta pengimportan atau pengeksportan berkongsi pangkalan data (database) dagangan, dan larangan ke atas dengan PKS dari negara-negara ahli pengimportan atau pengeksportan. TPPA yang lain. Maklumat-maklumat ini TPPA juga menetapkan pemakaian boleh digunakan untuk meluaskan prosedur Kastam yang mudah untuk peluang untuk memasar, menjual serta pelepasan barangan bagi tujuan menjalankan penyelidikan pasaran fasilitasi perdagangan seperti sebelum PKS menceburi pelepasan barangan dalam tempoh BENTUK pasaran TPPA. tidak lebih dari yang ditetapkan, penghantaran maklumat secara KERJASAMA AKSES PASARAN elektronik yang lebih awal sebelum YANG Negara-negara ahli TPPA ketibaan barangan serta barangan DICADANGKAN bersetuju membentuk kumpulan boleh dilepaskan semasa ketibaan DALAM TPPA kerja bagi produk bioteknologi tanpa pemindahan ke gudang. moden di bawah Jawatankuasa Perdagangan Pertanian untuk TEKSTIL pertukaran maklumat dan Bab Tekstil menggariskan bentuk kerjasama di kerjasama. Ini akan menjadi antara negara-negara ahli TPPA bagi tujuan platform bagi pertukaran maklumat penguatkuasaan atau membantu dalam undang-undang tempatan sedia menguatkuasakan peraturan-peraturan ada dan yang dicadangkan, serta berkenaan kesalahan Kastam bagi perdagangan peraturan dan polisi berkaitan perdagangan produk bioteknologi produk tekstil dan pakaian. Kerjasama ini moden. Kumpulan kerja ini juga akan meningkatkan kerjasama bagi melibatkan perkongsian maklumat mengenai perkara-perkara kepentingan bersama dalam perdagangan produk kesalahan Kastam dan juga pengesahan bioteknologi. mengenai tuntutan kelayakan keutamaan di bawah TPPA.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 17 BINA UPAYA

TPPA mempunyai satu bab khusus iaitu Bab 21, Aktiviti kerjasama dan pembinaan keupayaan mengenai kerjasama dan bina upaya. Objektif Bab meliputi, tetapi tidak terhad, kepada perkara-perkara ini adalah supaya negara-negara TPPA boleh berikut: menjalankan aktiviti kerjasama dan pembinaan - Sektor pertanian, industri dan perkhidmatan; keupayaan. Antara lainnya adalah untuk membantu - Pendidikan, kebudayaan dan pengurusan dalam meningkatkan keupayaan setiap negara ahli risiko bencana. TPPA di dalam mengambil kesempatan daripada peluang-peluang ekonomi yang diwujudkan oleh Perjanjian ini.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 18 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

FAEDAH

TPPA MEMBERI JAMINAN bahawa Faedah dan keutamaan pelaburan Malaysia di luar negara layanan yang dinikmati adalah terlindung di bawah mekanisme oleh pelabur-pelabur ISDS. Malaysia di negara-negara TPPA. SEKIRANYA terdapat rampasan atau aset pelabur dimilik negarakan, maka pelabur berhak tuntut pampasan.

PELABURAN MALAYSIA di negara ahli TPPA tidak boleh didiskriminasi, kecuali dalam situasi tertentu seperti mana dinyatakan dalam senarai pengecualian negara tersebut.

PELABUR MALAYSIA akan mendapat faedah dalam sektor pengilangan, pembinaan, logistik, khidmat profesional, alam sekitar, pelancongan & perhotelan, pendidikan dan telekomunikasi.

DUTI IMPORT bagi hampir 73 peratus daripada eksport barangan tekstil ke Amerika Syarikat akan dimansuhkan serta-merta dengan berkuat kuasanya TPPA. Tanpa TPPA, hanya 11 peratus daripada eksport tekstil ke Amerika Syarikat yang menikmati duti import sifar. Selain itu, TPPA juga akan memansuhkan duti import bagi produk-produk eksport utama Malaysia seperti produk elektrikal dan elektronik, barangan getah, minyak sawit, alat ganti automotif, serta produk kayu-kayan ke pasaran TPPA khususnya ke Amerika Syarikat, Kanada, Mexico dan Peru.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 13 JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 19

KEMENTERIAN KEWANGAN Perolehan Kerajaan.

BANK NEGARA MALAYSIA KEMENTERIAN Bab Perkhidmatan SUMBER MANUSIA Kewangan dan Isu Kawalan Aliran Buruh. Modal.

PASUKAN PERUNDING MALAYSIA

diketuai oleh Kementerian KEMENTERIAN JABATAN PEGUAM Perdagangan Antarabangsa PERDAGANGAN DALAM NEGARA dan Industri (MITI) dan NEGERI, KOPERASI & Perundangan. dianggotai oleh wakil-wakil KEPENGGUNAAN Kementerian dan Agensi Hak Harta Intelek. berkaitan.

KEMENTERIAN KEMENTERIAN SUMBER ASLI & PERTANIAN & ALAM SEKITAR INDUSTRI ASAS TANI Alam Sekitar. Sanitari dan Fitosanitari.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 20 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

14

SENARAI KEMENTERIAN YANG TERBABIT DALAM RUNDINGAN.

1 KEMENTERIAN PERDAGANGAN ANTARABANGSA & INDUSTRI.

2 KEMENTERIAN KEWANGAN. 3 KEMENTERIAN PERTANIAN & INDUSTRI ASAS TANI.

4 KEMENTERIAN PERDAGANGAN DALAM NEGERI, KOPERASI & KEPENGGUNAAN.

5 KEMENTERIAN SUMBER ASLI & ALAM SEKITAR.

6 KEMENTERIAN SUMBER MANUSIA. 7 KEMENTERIAN KESIHATAN.

8 KEMENTERIAN KOMUNIKASI DAN MULTIMEDIA.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 21

SENARAI AGENSI KERAJAAN YANG TERBABIT DALAM RUNDINGAN.

9 JABATAN PEGUAM NEGARA. 10 STANDARDS MALAYSIA.

11 BANK NEGARA MALAYSIA. 12 KASTAM DIRAJA MALAYSIA. 13 JABATAN PERTANIAN.

14 BIRO PENGAWALAN FARMASEUTIKAL KEBANGSAAN.

15 PERBADANAN HARTA INTELEK MALAYSIA. 16 JABATAN PERIKANAN MALAYSIA.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 22 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK15 PENDIRIAN KERAJAAN DI DALAM RUNDINGAN Penyertaan Malaysia dalam rundingan TPPA adalah ATAS PILIHAN DAN TERMA SENDIRI, tanpa paksaan dari mana-mana pihak. Pertimbangan utama ialah kepentingan Negara dan dasar-dasar Kerajaan.

PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN Segala yang termaktub dalam Perlembagaan Negara dan hak negeri-negeri KEKAL TERPELIHARA.

DASAR-DASAR UTAMA Antaranya Agenda Bumiputera dan pembangunan PKS.

AGAMA ISLAM Kedudukan agama Islam sebagai agama Persekutuan TERPELIHARA.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 16 JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 23

TPPA akan PERTIMBANGAN MENAWARKAN LEBIH BANYAK PILIHAN kepada Kerajaan sedar TPPA ada kelebihan pengguna serta input yang lebih murah untuk dan kekurangannya. Bagaimanapun kegunaan industri. berdasarkan penilaian, Kerajaan melihat Negara akan memperoleh lebih banyak faedah jika menyertai PENINGKATAN TPPA. Antaranya, PENDAPATAN & PELUANG PEKERJAAN serta pemantapan tadbir urus berlandaskan piawaian antarabangsa dan amalan terbaik. Ia juga akan meningkatkan KDNK Malaysia.

PENINGKATAN PELABURAN yang menyumbang kepada pewujudan peluang pekerjaan.

INTEGRASI LEBIH MENYELURUH dalam rantaian bekalan di peringkat serantau dan global bagi AKSES PASARAN perusahaan kecil dan sederhana ke negara-negara ahli (PKS). TPPA yang Malaysia belum ada FTA - Amerika Syarikat, Kanada, Mexico dan Peru.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 24 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK17 MENGAPA PERLU MENYERTAI TPPA SEKARANG?

Malaysia telah terlibat dalam rundingan TPPA selama lima tahun. Ia merupakan satu proses yang sukar, terutamanya dalam mempertahankan isu-isu serta dasar-dasar penting.

Kita telah berjaya mendapat pengecualian dan kelonggaran untuk mempertahankan kepentingan RUNDINGAN ATAS negara seperti dasar Bumiputera dan syarat halal, TERMA SENDIRI termasuk kelonggaran untuk had nilai perolehan (threshold) yang tinggi dan tempoh peralihan yang panjang. Kerajaan memastikan TPPA mengambil kira MODEL PEMBANGUNAN MALAYSIA - menggalakkan pertumbuhan dan Pada masa akan datang, keahlian TPPA pembangunan seimbang, turut dibuka kepada negara-negara ahli dasar-dasar seperti agenda APEC yang lain. Indonesia, Korea Selatan, Bumiputera dan pembangunan Thailand dan Filipina, umpamanya telah luar bandar. menyatakan hasrat untuk menyertai TPPA setelah mengambil kira manfaat yang ditawarkan.

Sekiranya kita memilih untuk tidak menyertai TPPA sekarang, kita akan ketinggalan berbanding negara-negara lain, contohnya Vietnam. Kita juga akan terlepas peluang untuk meraih manfaat awal ataupun first-mover advantage berbanding negara-negara yang belum menyertai TPPA.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 18JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 25 JIKA KITA MEMILIH TIDAK MENYERTAI TPPA

Malaysia akan KURANG DAYA TARIKAN sebagai destinasi pelaburan bagi pelabur-pelabur yang mengeksport produk dan perkhidmatan ke pasaran TPPA.

Syarikat-syarikat tempatan dan asing yang kini KERAJAAN beroperasi di Malaysia mungkin akan mengecilkan BERPENDAPAT, skala operasinya.

Tidak menyertai TPPA tidak bermakna Malaysia akan gagal dan mundur, tetapi Negara Malaysia akan berdepan dengan AKAN HILANG KEUPAYAAN PERSAINGAN LEBIH SENGIT dari Vietnam UNTUK BERSAING pada dan Singapura dalam menarik pelaburan asing. tahap sama rata dengan Dan sekiranya Indonesia, Thailand dan Filipina negara-negara ahli TPPA. memilih untuk menyertai TPPA kemudian hari, Antara kesannya; Malaysia akan ketinggalan lebih jauh.

Syarikat-syarikat dari Malaysia tidak dapat menikmati keutamaan layanan dan penyertaan dalam merebut perolehan kerajaan di negara-negara ahli TPPA.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 19

26 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK PILIHAN MENYERTAI TPPA KEMUDIAN

Ada cadangan untuk Malaysia mengambil sikap tunggu dan lihat. Tiada jaminan kita akan Membuat keputusan hanya setelah mendapat tempoh peralihan TPPA benar-benar terbukti memberi yang panjang seperti faedah kepada negara-negara ahli. sekarang. APA AKAN BERLAKU JIKA KITA MENGAMBIL PENDEKATAN INI?

Tiada jaminan dasar-dasar penting seperti agenda Bumiputera dan isu halal akan diberi pengecualian.

Tiada jaminan Negara akan memperolehi kelonggaran dan pengecualian khas.

Kerajaan terpaksa akur dengan segala kandungan perjanjian yang telah ditetapkan.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN20 KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 27

PROSES Sejak menyertai rundingan TPPA, Kerajaan telah mengadakan pertemuan dengan pihak-pihak berkepentingan, pertubuhan bukan kerajaan dan pemain industri bagi memberi penerangan dan mendapatkan maklum balas. KRONOLOGI

2010 5 OKT 2015 5 NOV 2015 3 DIS 2015

PENYERTAAN RUNDINGAN TEKS AKHIR KAJIAN ANALISA DIMUKTAMADKAN KOS-FAEDAH Malaysia Rundingan TPPA Teks perjanjian Kajian bebas menyertai rundingan dimuktamadkan di Atlanta, didedah kepada Institut Kajian Strategik & TPPA. Amerika Syarikat. umum. Antarabangsa (ISIS) dan PricewaterhouseCoopers (PwC) didedah kepada umum.

PENGHUJUNG FEB 2016 2016 - 2018 2018 JAN 2016 (JIKA LULUS) (JIKA DITANDATANGANI) (DIJANGKA) KEPUTUSAN TANDATANGAN RATIFIKASI PELAKSANAAN Teks TPPA akan Perjanjian Proses ratifikasi - pindaan TPPA dibentang, dibahas dan dimeterai jika dan penggubalan mula dilaksanakan. seterusnya diundi di diluluskan Parlimen. undang-undang dan Parlimen. peraturan sejajar dengan TPPA.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 28 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK MENARIK DIRI DARI TPPA

Sekiranya Kerajaan memilih untuk menyertai Artikel ini membenarkan negara-negara ahli TPPA TPPA dan kemudiannya merasakan ia tidak menarik diri dari Perjanjian ini melalui notis bertulis menguntungkan kita, Malaysia sebagai sebuah kepada Pemegang Simpanan Perjanjian dan negara berdaulat BOLEH MEMILIH UNTUK kepada negara-negara TPPA lain. Penarikan diri ini KELUAR DARIPADA PERJANJIAN tersebut. akan berkuat kuasa selepas enam bulan negara Perkara ini sudah diperuntukkan dalam teks akhir berkenaan mengemukakan notis bertulisnya. TPPA di bawah Bab Peruntukan Akhir - Artikel 30.6 Penarikan Balik (Withdrawal).

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri MANFAAT PEMBUKAAN PASARAN BARU MELALUI TPPA 30 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 2331 MANFAAT DARI PEMBUKAAN PASARAN BARU MENERUSI TPPA

TPPA memberi akses pasaran negara-negara yang kita belum mempunyai FTA iaitu AMERIKA SYARIKAT (AS), KANADA, MEXICO DAN PERU.

Bagi pasaran ini, hampir 4,000 tarif akan dimansuhkan termasuk produk yang mempunyai kepentingan eksport bagi Malaysia seperti;

TEKSTIL & PAKAIAN. PRODUK ELEKTRIKAL & ELEKTRONIK (E&E). KIMIA & PETROKIMIA. PRODUK BERASASKAN KAYU-KAYAN.

SEKTOR MAKANAN. PRODUK BERASASKAN GETAH.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 3224 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK PRODUK ELEKTRIKAL & ELEKTRONIK

JUMLAH EKSPORT SEMASA KE PASARAN TPP RM 103.29 BILION PEMANSUHAN TARIF SEBAIK TPPA DILAKSANAKAN.

KANADA 100% SERTA MERTA. Sekarang 2% - 9.5%.

AMERIKA SYARIKAT 99.8% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 0.4% - 15%.

MEXICO 82.1% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 15% - 20%. PERU 92.8% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 0% - 9%.

Penghapusan tarif dijangka akan menyaksikan PENINGKATAN EKSPORT PERANTI TELEKOMUNIKASI DAN PRODUK PENGGUNA KELUARAN MALAYSIA. Sektor pengeluaran produk elektrikal dan elektronik juga akan semakin rancak dalam menjana pekerjaan berpendapatan dan berkemahiran tinggi sejajar dengan Wawasan 2020.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 2533 KIMIA & PETROKIMIA

JUMLAH EKSPORT SEMASA KE PASARAN TPP RM 56.09 BILION PEMANSUHAN TARIF SEBAIK TPPA DILAKSANAKAN.

KANADA 100% SERTA MERTA. Sekarang 2% - 15.5%.

AMERIKA SYARIKAT 92.7% SERTA MERTA. 6.1% lagi dalam tempoh 5 tahun. Bakinya dalam masa 10 tahun. Sekarang 0.1% - 6.5%.

MEXICO 89.1% SERTA MERTA. 0.6% dalam tempoh kurang 5 tahun. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 5% - 20%.

PERU 99.4% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 0% - 9%.

Pemansuhan duti import AKAN MENINGKATKAN EKSPORT produk petrokimia terutamanya propylene dan polyethylene yang dikeluarkan secara meluas di Malaysia.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 34 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK27 PRODUK BERASASKAN KAYU-KAYAN

JUMLAH EKSPORT SEMASA KE PASARAN TPP RM 9.96 BILION PEMANSUHAN TARIF SEBAIK TPPA DILAKSANAKAN. KANADA 100% SERTA MERTA. Sekarang 2% - 9.5%.

AMERIKA SYARIKAT 100% SERTA MERTA. Sekarang 3.1% - 10.7%.

MEXICO 63.1% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 5% - 15%. PERU 78.2% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 0% - 9%.

JEPUN AKAN MEMANSUHKAN DUTI IMPORT KE ATAS PRODUK KAYU-KAYAN KATEGORI SENSITIF SEPERTI PAPAN LAPIS DALAM TEMPOH 15 TAHUN. Industri produk berasaskan kayun-kayan akan berpeluang menjana pendapatan yang lebih tinggi, membuka lebih peluang pekerjaan dan meningkatkan penglibatan Malaysia dalam rantaian bekalan produk.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 29 35 PRODUK BERASASKAN GETAH

JUMLAH EKSPORT SEMASA KE PASARAN TPP RM 6.95 BILION PEMANSUHAN TARIF SEBAIK TPPA DILAKSANAKAN.

KANADA 92.5% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 4.5% - 15.5%.

AMERIKA SYARIKAT 97.2% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 0.9% - 14%.

MEXICO 80.9% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 5% - 15%.

PERU 92% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 0% - 9%.

Industri berasaskan getah berpeluang menjana pendapatan eksport lebih tinggi.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 36 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK TEKSTIL & PAKAIAN

JUMLAH EKSPORT SEMASA KE PASARAN TPP RM 5.3 BILION PEMANSUHAN TARIF SEBAIK TPPA DILAKSANAKAN.

KANADA 90.9% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh kurang dari 5 tahun. Sekarang 4.5% - 18%.

AMERIKA SYARIKAT 73.7% SERTA MERTA. 7% lagi dalam tempoh 5 tahun. Bakinya menjelang tahun ke 11. Sekarang 0.5% - 32%.

MEXICO 27.6% SERTA MERTA. 65.9% dalam tempoh 10 tahun. Bakinya menjelang penghujung tahun ke 10. Sekarang 5% - 30%.

PERU 13.3% SERTA MERTA. 11.3% dalam tempoh 10 tahun. Bakinya pada tahun ke 10. Sekarang 9% - 19%.

TPPA akan membuka peluang pekerjaan baru.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 37 KOMPONEN AUTOMOTIF

JUMLAH EKSPORT SEMASA KE PASARAN TPP RM 1.39 BILION PEMANSUHAN TARIF SEBAIK TPPA DILAKSANAKAN. KANADA 83.6% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 6% - 8.5%.

AMERIKA SYARIKAT 83.5% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 1.4% - 4%.

MEXICO 97.7% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 10 tahun. Sekarang 5% - 30%. PERU 95.4% SERTA MERTA. Bakinya dalam tempoh 11 tahun. Sekarang 0%.

Pengeluar komponen automotif dari Malaysia akan mendapat faedah menerusi peraturan yang menetapkan kenderaan keluaran negara-negara ahli TPPA mesti mengandungi sekurang-kurangnya 45 peratus komponen keluaran negara-negara ahli.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 38 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

1 2 3 4 Liberalisasi tarif dan Sudah ada PKS dari Oldtown White Coffee, Sekarang sudah lebih pasaran telah lama Malaysia yang mengambil Mamee, Marrybrown, 10,000 barangan tidak berlaku bagi Malaysia kesempatan dari Julie’s, Brahim dan Ramly lagi dikenakan cukai menerusi ASEAN dan liberalisasi pasaran ini. antara PKS Malaysia di import. FTA lain. luar negara.

BAGAIMANA TPPA MEMBERI KESAN KEPADA PERUSAHAAN KECIL & SEDERHANA

Sebenarnya liberalisasi tarif dan pasaran telah pun Kira-kira 65 peratus daripada lebih 10,000 kod tarif bermula sebelum kita menyertai rundingan TPPA bagi barangan yang terkandung di dalam Daftar lagi. Syarikat-syarikat tempatan telah pun bersaing Cukai Kastam (Customs Duties Order) tidak lagi melalui liberalisasi tarif di bawah Kerjasama tertakluk kepada sebarang cukai import. Ekonomi ASEAN dan 13 FTA yang telah berkuat kuasa. Melalui perjanjian di bawah Kerjasama Ekonomi ASEAN serta 13 FTA tersebut, sebahagian besar PKS tempatan seperti Oldtown White Coffee, cukai import telah dimansuhkan dan Hup Seng, Mamee, Marrybrown, Julie’s, syarikat-syarikat Malaysia termasuk PKS telah pun Brahim, Bangi Kopitiam dan Ramly telah lama bersaing dengan syarikat-syarikat luar negara di mengambil peluang dari pembukaan pasaran pasaran tempatan, serantau dan global. melalui FTA untuk meluaskan perniagaan mereka ke luar negara.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 39

Pasaran yang terbuka ini telah memberi manfaat Walau bagaimanapun, Kerajaan sedar cabaran kepada syarikat-syarikat Malaysia untuk yang dihadapi oleh PKS. Oleh yang demikian meningkatkan nilai eksport di pasaran tradisional, pelbagai insentif dan bantuan diberikan bagi menerokai pasaran baru dan menyediakan meningkatkan keupayaan dan daya saing PKS pekerjaan baru untuk rakyat tempatan. supaya dapat bersaing di pasaran global. Pada masa ini, Malaysia mempunyai sejumlah 645,000 PKS dan kira-kira 18 peratus daripada jumlah ini telah pun mengeksport serta menyertai rantaian bekalan global (global supply chain) antaranya dalam bidang elektrikal & elektronik (termasuk LED), pemprosesan makanan dan minuman serta peralatan perubatan.

5 6 7 8 PKS Malaysia telah pun Pasaran terbuka 18% syarikat PKS Pelbagai insentif dan berdepan dengan memberi peluang Malaysia telah bantuan disediakan persaingan di pasaran kepada syarikat mengeksport produk oleh Kerajaan bagi tempatan, serantau dan tempatan menerokai mereka ke luar negara. meningkatkan daya global. pasaran baru. saing PKS.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 40 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

ANTARA PKS MALAYSIA DI NEGARA TPPA

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri KAJIAN ANALISA KOS & FAEDAH 42 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN34 KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 43

1 2 3 4 TPPA selari dengan Bagaimanapun isu-isu Pelbagai pengecualian Dakwaan TPPA kepentingan Malaysia. domestik perlu perhatian yang diperolehi jejaskan Keselamatan & ditangani melalui memastikan kepentingan negara mungkin penyelesaian politik. negara dan kebajikan pihak diperbesar-besarkan. berkepentingan terjamin.

RINGKASAN KAJIAN KEPENTINGAN NEGARA INSTITUT KAJIAN STRATEGIK & ANTARABANGSA (ISIS)

Secara umum ISIS berpendapat, penyertaan Kajian turut mendapati TPPA diperlukan sebagai Malaysia ke dalam TPPA adalah selari dengan ejen pengubah struktur semasa yang akan kepentingan Negara. Walau bagaimanapun, isu-isu membuahkan hasil yang positif di masa depan. domestik yang berkaitan dengan Bumiputera, hak pekerja, Mekanisme Penyelesaian Pertikaian Hasil kajian ISIS mendapati, penyertaan dalam Pelabur-Negara (ISDS), hak harta intelek dan TPPA adalah positif untuk kepentingan keselamatan Syarikat Hak Milik Kerajaan - perlu diberi perhatian Malaysia. Dakwaan pihak tertentu bahawa yang sewajarnya dan tidak boleh dipandang ringan. kedaulatan dan kesaksamaan negara akan terjejas Isu-isu tersebut perlu diuruskan melalui akibat daripada penjanjian ini adalah berasas tetapi penyelesaian politik dan melalui dasar-dasar awam. mungkin telah diperbesar-besarkan. Penyertaan dalam TPPA tidak menghalang hubungan dagang Menurut ISIS, Kerajaan telah berjaya memperolehi Malaysia dengan negara lain. Hubungan dengan pelbagai pengecualian dalam TPPA yang rakan dagang utama (seperti ASEAN, China dan memastikan kepentingan negara dan kebajikan Kesatuan Eropah) dijangka tidak akan terjejas. pihak-pihak berkepentingan terjamin. Walau bagaimanapun, ISIS berpendapat bahawa Pengecualian-pengecualian ini hanya mampu diperolehi dengan menyertai TPPA di peringkat awal.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 35

44 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

kerjasama Kerajaan dengan Amerika Syarikat (AS) ISIS berpendapat hak Kerajaan dalam akan menimbulkan pelbagai cabaran. Kerajaan melaksanakan dasar yang melibatkan penyertaan perlu terus memastikan negara tidak akan dipaksa dan hal ehwal kebajikan Bumiputera tidak akan untuk menerima komitmen di luar kemampuannya tergugat. TPPA dijangka akan menggalakkan dan bertentangan dengan kepentingan Malaysia pengagihan sumber ekonomi yang lebih saksama pada masa hadapan. dan cekap dalam semua bentuk penyertaan Bumiputera bagi Perolehan Kerajaan. TPPA, pada pandangan ISIS, mempunyai kesan positif ke atas keselamatan makanan dan tenaga di TPPA menggalakkan ketelusan dan perubahan Malaysia. Hal berkaitan keselamatan dan kesihatan kepada amalan pentadbiran. Amalan baru ini akan awam, pembangunan teknologi dan keselamatan memperkukuhkan lagi urus tadbir yang baik dengan negara akan terus kekal di bawah kawalan adanya unsur keboleh ramalan dan kesepaduan Kerajaan Malaysia. Sebagai contoh, TPPA dalam aktiviti kawal selia. Selain itu, pelaksanaan membenarkan Kerajaan melaksanakan pelesenan langkah-langkah berkaitan Perolehan Kerajaan wajib (compulsory licensing) semasa darurat dalam pakej rangsangan semasa krisis ekonomi kesihatan. Selain itu, pematuhan piawaian buruh boleh diteruskan untuk 25 tahun selepas TPPA yang digariskan pula memerlukan pembaharuan berkuat kuasa bagi Malaysia. undang-undang dan institusi supaya pihak berkuasa boleh mematuhi standard yang tinggi itu.

5 6 7 8 Kerjasama dengan Pelesenan wajib boleh Hak Kerajaan kekal Pakej rangsangan Amerika adalah dilaksanakan semasa dalam melaksanakan semasa krisis ekonomi mencabar. Malaysia darurat kesihatan. dasar Bumiputera. masih boleh diteruskan. perlu tegas.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 36JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 45

9 10 11 12 TPPA memberikan Pemansuhan tarif Status quo penyertaan 30% perolehan kesan positif kepada menerusi TPPA akan Bumiputera dalam kerajaan untuk projek kemakmuran dengan memberi kesan positif perolehan kerajaan pembinaan dikhaskan mewujudkan lebih ke atas kos sara hidup. bagi sektor bekalan dan untuk kontraktor banyak peluang kerja. perkhidmatan akan Bumiputera. berubah.

Pada pandangan ISIS, TPPA dijangka memberikan Bumiputera & Sektor Perolehan Kerajaan kesan positif kepada kemakmuran masyarakat dengan mewujudkan lebih banyak lagi peluang Had nilai perolehan (threshold) yang ditetapkan pekerjaan. dalam perolehan kerajaan bagi sektor bekalan dan perkhidmatan dijangkakan akan mengubah status Pemansuhan tarif menerusi TPPA akan memberi quo penyertaan Bumiputera pada masa akan kesan positif ke atas kos sara hidup. Walau datang. Ini kerana perolehan yang melebihi had bagaimanapun, terdapat pelbagai barangan dan nilai perolehan yang ditetapkan perlu dibuat secara perkhidmatan terpilih yang tidak terjejas persaingan terbuka. disebabkan peraturan-peraturan domestik sedia ada atau sudah menikmati pemansuhan tarif Walau bagaimanapun, majoriti pembekal menerusi perjanjian-perjanjian yang telah Bumiputera tidak akan terjejas kerana kontrak dilaksanakan. ISIS juga berpendapat setelah perolehan kerajaan yang mereka perolehi adalah negara menyertai TPPA, tahap dan kualiti dibawah had nilai perolehan yang ditetapkan. penguatkuasaan dalam hal perlindungan alam sekitar akan turut meningkat. Bagi kontrak pembinaan pula, pengagihan 30 peratus untuk syarikat Bumiputera diberikan untuk menggalakkan penyertaan Bumiputera di dalam sektor ini. ISIS berpendapat, keutamaan

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 37

46 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

Bumiputera masih dapat dikekalkan walaupun akan Hak Pekerja terdapat persaingan yang lebih hebat di dalam sektor pembinaan. Malaysia perlu meminda sembilan undang-undang dalam hal yang berkaitan dengan buruh paksa dan Kerajaan masih ada ruang untuk mengawal kebebasan berpersatuan. ISIS meramalkan dasar-dasar berkaitan dengan pemilikan ekuiti kebenaran untuk menubuhkan kesatuan sekerja Bumiputera di dalam sektor hartanah, minyak dan akan memberi kesan negatif kepada kebanyakan gas, dan aset milik kerajaan yang telah majikan di Malaysia. Oleh itu ISIS menyarankan diswastakan. Kerajaan juga dapat terus Kerajaan mengkaji langkah-langkah untuk menawarkan bantuan secara langsung melalui mengurangkan risiko tersebut dan berpendapat pelesenan dan permit kepada syarikat Bumiputera Kerajaan masih dapat mengekalkan kawalan ke dengan tujuan mempertingkatkan penyertaan atas pembentukan kesatuan-kesatuan baru. mereka di dalam ekonomi tempatan. Kerajaan juga mengekalkan haknya untuk mengawal pengagihan Mekanisme Penyelesaian Pertikaian permit perjudian, penjualan arak dan kandungan Pelabur-Negara (ISDS) maklumat produk-produk tertentu. Pemberian Sijil Halal, perkhidmatan undang-undang Syariah, Haji Mekanisme ini bukanlah sesuatu yang baru bagi dan Zakat dan kurikulum sekolah agama akan terus Malaysia. Peraturan ini sudah sedia ada dalam dibawah kawalan kerajaan.

13 14 15 16 Kerajaan masih boleh Kerajaan dapat terus Peranan Kerajaan Peruntukkan buruh mengawal dasar menawarkan bantuan dalam hal berkaitan dalam TPPA pemilikan ekuiti secara langsung melalui agama Islam tidak memberikan kesan Bumiputera. pelesenan dan permit terjejas. negatif kepada kepada Bumiputera. kebanyakan majikan.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 38JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 47

17 18 19 20 Kerajaan diberi Kawalan BNM ke atas Disiplin TPPA baik TPPA memberi kesan kelonggaran berkaitan Ringgit, rizab asing untuk urus tadbir minimum ke atas harga dengan kawal selia, dan kawalan modal Syarikat Hak Milik ubat-ubatan. kesihatan awam dan tidak terjejas. Kerajaan. perlindungan alam sekitar.

perjanjian pelaburan dua hala dan perjanjian TPPA dan meneruskan program-program sosial perdagangan bebas Malaysia dengan negara lain. dan ekonomi yang sedia ada. Mekanisme ISDS dalam TPPA adalah lebih baik kerana memberikan kelonggaran dalam Menurut ISIS, Syarikat Hak Milik Kerajaan tetap dasar-dasar Kerajaan yang berkaitan dengan diberi ruang untuk terus menjalankan kawal selia, kesihatan awam, keselamatan dan program-program pembangunan sosial dan perlindungan alam sekitar. ekonomi. Perlu diingatkan Syarikat-syarikat Hak Milik Kerajaan ini juga diamanahkan untuk Bank Negara Malaysia pula boleh mengekalkan mengurus sumber negara. Oleh itu pelaksanaan kawalannya ke atas pengurusan Ringgit, rizab TPPA akan memberi kesn positif kepada daya saing pertukaran asing dan kawalan modal. Malaysia dan dan amalan tadbir urus syarikat-syarikat tersebut. ahli TPPA yang lain juga telah mengecualikan pengawalan tembakau daripada mekanisme ISDS. Hak Harta Intelek Syarikat Hak Milik Kerajaan (SOE) ISIS berpendapat kesan ke atas harga ubat-ubatan adalah minimum dengan pelaksanaan TPPA. ISIS berpendapat Malaysia mampu mematuhi Tempoh data eksklusif selama lima tahun yang ketetapan TPPA melalui dasar persaingan yang diberikan kepada ubatan biologik adalah sama telah Kerajaan perkenalkan di dalam Akta dengan ubatan kimia dan tidak memberi kesan Persaingan 2010. Bagaimanapun, Khazanah yang ketara kerana adanya tempoh tetingkap Nasional Berhad melahirkan kebimbangan (access window) yang menggalakkan ubat-ubatan terhadap keupayaannya untuk mematuhi disiplin

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 39 48 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

baru difailkan untuk kebenaran pasaran di Malaysia Beras dalam tempoh 18 bulan dari tarikh ia mula dipasarkan di pasaran pertamanya. Ini akan Keselamatan makanan Malaysia tidak terjejas menggalakkan pengeluar ubat-ubatan untuk masuk kerana Malaysia mempunyai hak untuk menerima lebih awal di Malaysia. pakai atau mengekalkan mana-mana langkah-langkah yang berkaitan dengan Kajian ISIS mendapati bahawa tempoh paten di perkhidmatan borong dan pengedaran beras. bawah TPPA tidak akan memberi kesan kepada BERNAS masih mengawal bekalan beras di Malaysia. Ini kerana pihak berkuasa tempatan pasaran tempatan. Kerajaan pula masih dapat sudah cekap meluluskan permohonan paten mengawal harga beras. perubatan dan telah mengambil langkah-langkah tambahan untuk mempertingkatkannya. Alkohol dan Tembakau Kerajaan masih mengekalkan kawalannya ke atas Kajian ISIS juga mendapati tiada kesan dari harga alkohol dan tembakau di bawah TPPA kesinambungan paten (patent linkage) kerana melalui pelaksanaan duti eksais dan pengedaran pihak berkuasa tidak akan menolak permohonan lesen terhad. Tempoh peralihan bagi penghapusan ubat generik. tarif ini ialah 15 tahun. Kos pendidikan pula dijangka tidak akan terjejas Kereta dengan lanjutan tempoh hak cipta kerana hanya buku teks terkini digunakan dengan kerap dan Kerajaan masih dapat mengekalkan duti eksais ke meluas di Malaysia. atas kereta. Kajian ISIS mendapati kereta import dari Amerika Syarikat dijangka tidak akan memberi kesan yang ketara kepada kereta nasional buatan Malaysia. 21 22 23 24 Tiada perubahan Kos pendidikan Bekalan dan harga Harga alkohol dan kepada tempoh paten dijangka tidak akan beras di pasaran tembakau masih di Malaysia. terjejas. Malaysia tidak terjejas. dibawah kawalan cukai Kerajaan.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 42JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 49

1 2 3 4 Akses kepada empat Empat negara ini Bilangan Keseluruhannya, TPPA rakan dagang yang merangkumi 74% negara-negara ahli akan membawa tiada FTA dengan daripada saiz blok dijangka meningkat manfaat kepada Malaysia. ekonomi TPPA - KDNK melebihi 12. ekonomi. USD21 trilion.

RINGKASAN KAJIAN PENILAIAN IMPAK TPPA KE ATAS EKONOMI MALAYSIA DAN SEKTOR EKONOMI UTAMA YANG TERTENTU PRICEWATERHOUSECOOPERS

Bagi Malaysia, TPPA menyediakan akses pasaran PwC meramalkan, penyertaan Malaysia dalam kepada empat rakan dagang di mana Malaysia TPPA membawa manfaat kepada ekonomi dengan tidak mempunyai perjanjian perdagangan bebas peningkatan dalam pertumbuhan KDNK, (FTA) pada masa ini, iaitu Amerika Syarikat, pertambahan pelaburan serta import dan eksport. Kanada, Mexico dan Peru. Keempat-empat negara ini merangkumi sebanyak 74 peratus daripada saiz Perniagaan yang berorientasikan eksport seperti pasaran blok ekonomi TPPA, dengan KDNK tekstil, komponen automotif, elektrikal & elektronik sejumlah USD 21 trilion pada tahun 2014. akan mendapat manfaat dari akses pasaran. Bagaimanapun perniagaan-perniagaan, dalam Bilangan negara ahli dalam TPPA dijangka akan sektor yang lebih terbuka pasca-TPPA seperti oil & terus meningkat pada masa depan. Sebagai contoh gas, pembinaan dan runcit akan menghadapi Indonesia, Korea dan Thailand telah menyatakan persaingan yang lebih sengit. minat untuk menyertai TPPA.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 43

50 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

MODEL CGE Industri Automotif Rumusan yang diperolehi oleh PwC adalah PwC mendapati pembuat komponen automotif berdasarkan simulasi yang dibuat menggunakan tempatan mempunyai keupayaan untuk bersaing di model CGE. Keputusan utama yang digariskan peringkat antarabangsa. dalam kajian PwC merujuk kepada senario dengan andaian semua tarif telah dihapuskan dan Negara-negara TPPA menyumbang kepada 24 Halangan Bukan Tarif (HBT) telah dikurangkan peratus daripada jumlah eksport komponen sebanyak 25-50 peratus oleh kesemua 12 bakal automotif Malaysia pada tahun 2014. 81 peratus negara ahli TPPA. daripada permintaan tersebut datang dari Singapura, Amerika Syarikat dan Jepun. FTA yang Model CGE mengunjurkan bahawa secara sedia ada telah menghapuskan tarif ke atas keseluruhannya, penyertaan Malaysia dalam TPPA komponen automotif di kalangan negara-negara akan membawa manfaat kepada ekonomi. KDNK ASEAN dan akan menghapuskan tarif di Australia dijangka menurun jika Malaysia tidak menyertai dan Jepun pada tahun ini. TPPA. Penemuan PwC mendapati sebahagian besar peningkatan KDNK adalah didorongi oleh Tetapi, TPPA akan mengembangkan akses pasaran pengurangan HBT dan bukan didorongi oleh kepada pengeluar komponen automotif Malaysia pemansuhan tarif. melalui penghapusan tarif di Amerika Syarikat, Kanada dan Mexico.

5 6 7 8 TPPA akan memberi Sebahagian besar Pada masa sekarang Pasaran komponen manfaat ekonomi - peningkatan KDNK komponen automotif di automotif akan berkembang pertambahan adalah didorongi oleh kalangan negara-negara dengan adanya pasaran pelaburan dan import pengurangan HBT. ASEAN telahpun bebas bebas tarif di Kanada, eksport. tarif. Amerika dan Mexico.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN44 KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 51

9 10 11 12 Peratusan pasaran bagi 2014 - hanya 2.8% 2014 - hanya 0.7% 30% perolehan kereta nasional telah perolehan kerajaan perolehan kerajaan kerajaan dalam menurun walaupun dalam pembinaan dalam pembinaan perkhidmatan tanpa TPPA. bernilai lebih RM100 melebihi nilai RM300 pembinaan dikhaskan juta. juta. kepada Bumiputera.

Pembuat komponen automotif Malaysia pada Perlindungan yang diperolehi dari TPPA akan pandangan PwC, mempunyai keupayaan untuk menghadkan pendedahan persaingan dalam mengeluarkan produk yang berkualiti tinggi dan jangka masa pendek, sekaligus memberikan berdaya saing di peringkat antarabangsa. kesempatan untuk peningkatan daya saing dalam jangka masa sederhana. Berhubung dengan cabaran kepada pembuat kereta nasional, PwC mengingatkan bahawa tanpa Pada tahun 2014, hanya 0.7 peratus daripada TPPA pun, peratusan dalam pasaran kereta perolehan kerajaan dalam perkhidmatan nasional telah menurun daripada 57 peratus pada pembinaan yang bernilai melebihi RM300 juta. tahun 2008 kepada 46 peratus pada tahun 2014. Pada tahun yang sama, hanya 2.8 peratus daripada perolehan kerajaan dalam perkhidmatan Sektor Pembinaan pembinaan melebihi nilai RM100 juta. Malaysia diberikan tempoh peralihan selama 20 tahun untuk Di dalam sektor pembinaan, liberalisasi yang bakal penurunan had nilai perolehan secara beransur. berlaku ke atas sebahagian daripada perolehan kerajaan dalam perkhidmatan pembinaan mungkin Kerajaan juga akan mengekalkan kelonggaran meningkatkan persaingan kepada kontraktor- dalam pemberian keutamaan kepada kontraktor kontraktor yang mempunyai pengkhususan kerja Bumiputera sehingga 30 peratus daripada nilai (kontraktor pakar), sementara kontraktor am pula kontrak yang dibuka kepada bidaan. dijangka tetap berdaya saing dengan kontraktor asing.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 45

52 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

Perusahaan Kecil dan Sederhana (PKS) Minyak Sawit Pengecualian yang diperolehi di bawah TPPA PwC berpendapat, pemansuhan tarif termasuk HBT dalam sektor runcit akan sejajar dengan peraturan dijangka akan memberikan manfaat yang kecil yang sedia ada, di mana ekuiti asing sehingga 30 kepada pengeksportan minyak sawit ke peratus adalah dibenarkan di pasar raya hyper, negara-negara TPPA. Hal ini kerana pasaran gedung, gedung membeli-belah, kedai khusus, eksport minyak sawit utama terletak di perniagaan francais dan kedai serbaneka. negara-negara bukan TPPA seperti China, India Sehubungan itu, penyertaan Malaysia dalam TPPA dan EU. dijangka memberikan kesan minimum ke atas kebanyakan firma runcit. Di samping itu, potensi pertumbuhan eksport minyak sawit ke negara-negara TPPA yang bukan Namun begitu, TPPA akan meningkatkan tahap rakan kongsi FTA Malaysia seperti Amerika ketelusan dalam peraturan berkaitan dengan garis Syarikat, Kanada, Mexico dan Peru mungkin akan panduan sedia ada. Ini mungkin akan menjadi dihadkan oleh persaingan dengan minyak sayuran pemangkin kepada minat pelaburan asing dalam yang lain seperti minyak canola, kacang soya dan subsektor kedai serbaneka memandangkan kadar minyak jagung tetapi juga oleh kos logistik yang penembusan subsektor ini masih rendah tinggi. berbanding dengan Thailand dan Singapura. Akibatnya, persaingan mungkin bertambah sengit. Permintaan asing yang tinggi terhadap minyak sawit mentah (CPO) pula mungkin akan mengurangkan bekalan kepada logi penapisan downstream tempatan.

13 14 15 16 Penyertaan Malaysia Peraturan sedia ada TPPA memberi Eksport sawit ke pasaran dalam TPPA beri kesan dalam pembangunan manfaat kecil kepada Amerika, Kanada, Mexico minimum kepada firma Bumiputera dan PKS eksport minyak sawit. & Peru menerima impak runcit. akan terpelihara. akibat cabaran persaingan dan logistik.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN46 KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 53

17 18 19 20 TPPA kemungkinan Komitmen terhadap Proses kelulusan Perlindungan data menyebabkan TPPA memberi impak pemasaran di Malaysia biologik tidak meningkatnya harga minimum ke atas adalah cekap. menghalang pelaburan minyak sawit mentah. ubat-ubatan di baru dalam biosimilar. Malaysia.

Sebaliknya, pengilang penapisan minyak sawit Perlindungan data bagi ubatan biologik di bawah menyatakan kebimbangan mereka berkenaan TPPA adalah selaras dengan amalan semasa yang dengan permintaan asing yang lebih tinggi terhadap diberikan kepada ubatan kimia. Walau CPO yang mungkin akan mengurangkan bekalan bagaimanapun, ianya dijangka tidak akan kepada mereka. Permintaan yang tinggi terhadap menghalang pelaburan baru dalam biosimilar. CPO juga dijangka meningkatkan harga CPO dan seterusnya mengurangkan margin keuntungan Di bawah TPPA, Pihak Berkuasa Kawalan Dadah kilang penapis minyak sawit. (PBKD) dikehendaki untuk memaklumkan pemegang paten apabila sesebuah syarikat generik Ubat-Ubatan atau biosimilar memohon kebenaran untuk memasuki pasaran. Namun demikian, impak ke Komitmen TPPA dijangka mempunyai impak yang atas pembuat generik atau biosimilar dijangka minimum ke atas ubat-ubatan di Malaysia minimum kerana pemasaran generik dan biosimilar memandangkan ia tidak mengubah dasar-dasar tidak akan terjejas sehingga terbuktinya utama sedia ada di samping proses kelulusan pelanggaran paten. pemasaran yang cekap. Pada tahun 2014, semua permohonan kelulusan pemasaran bagi ubatan kimia dan biologik baru telah diproses dalam tempoh 245 hari.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 47 54 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

PETRONAS Di bawah TPPA, liberalisasi penuh yang akan dilaksanakan ke atas 12 barangan dan PwC berpendapat, secara amnya keupayaan perkhidmatan tersebut menyumbang kepada PETRONAS untuk memacu pertumbuhan sektor kira-kira 10 peratus daripada perbelanjaan oil & gas (O&G) dan menyumbang kepada kontraktor PETRONAS dalam Perjanjian pembangunan negara tetap terpelihara. Petroleum pada tahun 2014. Implikasi negatif dijangka tidak menimpa firma tempatan berikutan Bagaimanapun, 74 peratus eksport PETRONAS dengan liberalisasi ini. 12 barangan dan adalah ke negara-negara bukan ahli TPPA. perkhidmatan tersebut ialah; Sebahagian besar eksport PETRONAS ke negara-negara ahli pula sudah menikmati tarif sifar. Seismic data acquisition, Directional drilling Potensi keuntungan yang mungkin PETRONAS services; Gyro while drilling services; Measurement nikmati dari pengurangan halangan perdagangan while drilling services; and Logging while drilling dijangka minimum. services, Cementing-related services, Gas turbines and related maintenance and repair services Perlindungan di bawah TPPA akan memelihara hak Control valves services, Oil country tubular goods, PETRONAS seperti yang termaktub dalam Akta Induction motor services, Distributed Control Kemajuan Petroleum 1974, kecuali dalam 12 System (DCS) services, Transformer services, barangan dan perkhidmatan yang diberi liberalisasi Structural steel, Line pipes dan Process pipes. penuh dalam TPPA. 12 barangan dan perkhidmatan ini bagaimanapun telah pun didominasi oleh penyertaan asing sebelum ini.

21 22 23 24 Keupayaan TPPA melindungi hak PETRONAS boleh 12 barangan dan PETRONAS memacu PETRONAS seperti terus menyokong perkhidmatan diberi pertumbuhan sektor dalam Akta PDA 1974. pembangunan sektor liberalisasi penuh O&G negara O&G tempatan. oleh TPPA. terpelihara.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 48JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 55

25 26 27 28 Aktiviti downstream Aktiviti upstream 2014, 70% peruntukan PETRONAS kini sehingga 40% bermula dari 70% perolehan PETRONAS beroperasi di lima dari peruntukan tahunan peruntukan tahunan dan diberikan kepada firma 12 negara ahli TPPA. adalah untuk firma turun ke 40% menjelang Bumiputera. tempatan. tahun keenam.

Perlindungan di bawah TPPA membolehkan Menerusi TPPA, PETRONAS juga mendapat PETRONAS memberi keutamaan kepada perlindungan bagi pelaburannya di negara-negara firma tempatan dalam perolehan barangan ahli TPP melalui mekanisme ISDS. Kini, lima dan perkhidmatan di Malaysia seperti berikut; daripada 12 negara di mana PETRONAS mempunyai kehadiran operasi merupakan Aktiviti downstream: Tidak melebihi 40 peratus negara-negara ahli TPPA. daripada jumlah nilai peruntukan perbelanjaan tahunan bagi perolehan barangan dan perkhidmatan adalah untuk firma tempatan. Aktiviti upstream: Tidak melebihi 70 peratus daripada jumlah nilai dalam peruntukan tahunan bagi tujuan perolehan barangan dan perkhidmatan apabila TPPA ditandatangani; penurunan secara beransur kepada 40 peratus menjelang tahun keenam selepas TPPA ditandatangani. Menurut PwC, pada tahun 2014, PETRONAS telah memperuntukkan sebanyak 70 peratus daripada perolehan barangan dan perkhidmatan untuk aktiviti komersial di Malaysia kepada syarikat Bumiputera.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 56 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

KEBIMBANGAN SALAH FAHAM & TUDUHAN

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 57

KEBIMBANGAN SALAH FAHAM & TUDUHAN

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 58 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 56JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 59

TERDAPAT BANYAK KEMBIMBANGAN PERSOALAN MEKANISME ISDS DALAM TPPA AKAN MENGHADKAN RUANG DASAR KERAJAAN DAN JUGA BOLEH MENYEBABKAN KERAJAAN 1 DISAMAN OLEH SYARIKAT ASING. ANCAMAN KEDAULATAN Mekanisme ISDS diperkenalkan bagi memastikan NEGARA pelabur asing mendapat perlindungan dan ketelusan JAWAPAN KEPADA terhadap pelaburan mereka. Mekanisme ini bukan SOALAN-SOALAN setakat melindungi kepentingan syarikat asing, BERHUBUNG ISDS & malah ia juga melindungi kepentingan syarikat- UNDANG-UNDANG NEGARA syarikat Malaysia yang melabur di luar negara.

PERLINDUNGAN (SAFEGUARDS) KEPADA Pada masa ini terdapat banyak syarikat Malaysia KERAJAAN MALAYSIA yang melabur di luar negara. Malah, sehingga akhir tahun lepas nilai pelaburan Malaysia di luar negara Perolehan Kerajaan - telah melebihi jumlah pelaburan langsung asing di Tiada tuntutan ISDS Malaysia. untuk 3 tahun pertama. Dengan adanya perlindungan pelaburan ini, Tiada tuntutan selepas 3 Malaysia dapat menarik masuk lebih banyak pelabur tahun 6 bulan insiden asing. pertelingkahan berlaku. Terdapat peruntukan jelas dalam mekanisme ISDS Tribunal terikat kepada dalam TPPA yang memastikan hak Kerajaan untuk tafsiran bab pelaburan yang dibuat Kerajaan (melalui mengawal dan mengelakkan tuntutan yang tidak Suruhanjaya TPPA). munasabah.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 57 60 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

Melalui rundingan yang telah dijalankan, Kerajaan objektif dasar-dasar awam, terutamanya berkaitan juga telah menyenaraikan pengecualian keselamatan negara, kesihatan awam, alam merangkumi undang-undang, peraturan, prosedur sekitar dan kebajikan. dan syarat atau amalan yang perlu dipelihara bertujuan memberi ruang kepada Kerajaan untuk Selanjutnya, pertikaian dibawah mekasnime ISDS membuat dasar. akan mengambil kira kedua-dua undang-undang domestik dan amalan antarabangsa. Oleh yang demikian, TPPA tidak menghalang Kerajaan daripada menggubal dan melaksanakan

PROSES MEKANISME ISDS TPPA

LANGKAH 1 Pelabur asing yang mendakwa dianiaya perlu mencari penyelesaian pertikaian dalam tempoh 6 bulan melalui cara damai atau menerusi pengantaraan. LANGKAH 2 Jika gagal mencapai persetujuan, pelabur asing boleh mengemukakan cadangan penyelesaian secara timbang tara menerusi forum timbang tara yang difikirkan sesuai. LANGKAH 3 Pembentukan Tribunal bagi mendengar kes timbang tara - pihak bertelingkah masing-masing melantik seorang penimbang tara dan bersepakat melantik penimbang tara ketiga.

LANGKAH 4 Persidangan tribunal dijalankan secara terbuka dan telus.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 58 JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 61

PENGALAMAN LALU

Dua syarikat Malaysia pernah menyaman kerajaan Kerajaan Mesir menaikkan kadar gaji minimum, asing dan Kerajaan Malaysia juga pernah disaman sebaliknya menuntut pampasan berhubung dua syarikat asing. kenaikan kos operasi akibat kenaikan kadar gaji minimum tersebut. Syarikat itu membuat tuntutan Ada dakwaan Bab Pelaburan boleh digunakan selaras dengan terma yang telah dipersetujui untuk mencabar hak-hak pekerja, sebagai contoh, dalam kontrak perjanjian antara syarikat dengan Kerajaan Mesir telah didakwa di bawah ISDS Kerajaan Mesir. kerana menaikkan gaji minimum. Sebuah syarikat asing yang beroperasi di Mesir telah menyaman Kerajaan Mesir di bawah ISDS bukan kerana

KES-KES SEBELUM INI

MTD Equity Sdn Bhd v. Telekom Malaysia Philippe Gruslin v. Malaysian Historical Kerajaan Chile (2001) Berhad v. Kerajaan Malaysia (2000). Salvors Sdn Bhd v. Ghana (2003). Malaysia (2006). Keputusan memihak kepada 27 November 2000 tuntutan MTD tetapi Chile memohon Kedua-dua pihak yang dibawa seorang warga Satu keputusan pembatalan. mengumumkan penyelesaian Belgium ke atas Kerajaan pembatalan (annulment) 21 Mac 2007 Permohonan dicapai (2005). telah ditolak. diberikan pada 16 April, Chile ditolak. 2009. SYARIKAT MALAYSIA SAMAN KERAJAAN ASING SYARIKAT ASING SAMAN KERAJAAN MALAYSIA

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 6260 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

DAKWAAN BAHAWA PERLEMBAGAAN PERSOALANPERSOALAN PERSEKUTUAN AKAN DIPINDA UNTUK DISESUAIKAN DENGAN PENYERTAAN KE DALAM TPPA ADALAH SAMA SEKALI TIDAK 21 BERASAS. ANCAMAN KEDAULATAN TIDAK ADA PIHAK YANG MEMAKSA MALAYSIA UNTUK MENYERTAI TPPA. NEGARA PERLEMBAGAAN Sebagai sebuah negara yang ingin terus menikmati & MAHKAMAH faedah daripada perdagangan bebas, kita perlu melihat perjanjian ini daripada perspektif yang jelas dan terbuka.

Keahlian TPPA adalah terbuka kepada TPPA TIDAK AKAN MENGHALANG KERAJAAN negara-negara ahli APEC. Negara-negara seperti DARIPADA MENGGUBAL DAN MELAKSANAKAN Korea Selatan, Indonesia, Thailand dan Filipina OBJEKTIF DASAR-DASAR AWAM TERUTAMANYA telah menunjukkan minat untuk menyertai TPPA BERKAITAN KESELAMATAN NEGARA, KESIHATAN setelah mengambil kira faedah yang mungkin AWAM, ALAM SEKITAR DAN KEBAJIKAN. diperolehi. Tambahan pula Kerajaan komited dalam Selain daripada liberalisasi pasaran yang lebih besar memastikan dasar-dasar utama termasuk dan persaingan secara terbuka, TPPA juga kepentingan dan hak Bumiputera terpelihara. menekankan elemen seperti pematuhan kepada piawaian antarabangsa, mempromosikan ketelusan Malaysia telah berjaya memasukkan ke dalam dan tadbir urus yang baik yang turut menjadi perjanjian beberapa peruntukan untuk melindungi keutamaan Malaysia. Prinsip-prinsip ini adalah kedaulatan dan dasar-dasar nasional termasuk sejajar dengan aspirasi Malaysia untuk menjadi agenda Bumiputera, perolehan kerajaan dan sebuah negara maju pada tahun 2020. Syarikat Hak Milik Kerajaan. TPPA juga telah memberikan Malaysia kelonggaran seperti pengecualian dari beberapa obligasi, tempoh peralihan yang lebih panjang dan layanan berbeza (differential treatment).

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 61 JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 63

KEDUDUKAN PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN SEKIRANYA ADA PERUNTUKAN DALAM TPPA YANG SEBAGAI UNDANG-UNDANG TERTINGGI NEGARA MEMERLUKAN UNDANG-UNDANG, POLISI DAN TIDAK SAMA SEKALI DISENTUH OLEH TPPA. PERATURAN SEDIA ADA DIPINDA, PINDAAN TERSEBUT DIBUAT SETELAH MENGAMBIL KIRA Sebaliknya TPPA telah dirundingkan berdasarkan FAEDAH YANG AKAN DIPEROLEH OLEH KERAJAAN peruntukan Perlembagaan Persekutuan serta DAN ORANG AWAM. undang-undang dan polisi Negara. Maka Perlembagaan Persekutuan khususnya tidak perlu Pindaan tersebut dibuat bukan disebabkan oleh dan tidak akan dipinda sekiranya Kerajaan kehendak TPPA semata-mata. Ini kerana pindaan, memutuskan untuk menyertai TPPA. Oleh yang pemansuhan dan pembentangan undang-undang baru, demikian, hak-hak rakyat dalam Perlembagaan adalah proses yang berterusan dan bersesuaian Persekutuan sentiasa kekal seperti sedia ada. dengan kehendak rakyat serta perkembangan semasa.

Hak dan kebebasan mahkamah dalam membuat keputusan juga tidak sesekali di sentuh oleh TPPA. Sebaliknya, TPPA hanya menitik beratkan ketelusan dalam membuat keputusan.

TPPA tidak mengubah Melantik hakim-hakim dan mengekalkan sistem kuasa Kerajaan kehakiman sedia ada. Agensi-agensi Persekutuan melaksanakan seperti Bank Negara Malaysia, SPRM, PDRM, ATM dan tanggungjawabnya lain-lain terus kekal dengan peranannya.

Menjalin sebarang hubungan diplomatik dan perdagangan dengan mana-mana negara di dunia.

Meneruskan dasar-dasar perlindungan seperti agenda Bumiputera.

Menyediakan program sara hidup untuk mencapai agenda pembangunan sosio ekonomi, termasuk pemberian subsidi.

Menggubal undang-undang dan melaksanakan objektif dasar-dasar awam, terutamanya berkaitan keselamatan negara, kesihatan awam, alam sekitar dan kebajikan.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 6462 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

HAKIKATNYA TPPA MENGAMBIL MASA LIMA TAHUN PERSOALAN UNTUK DIMUKTAMADKAN MENUNJUKKAN BAHAWA KESEMUA NEGARA YANG TERLIBAT TELAH MERUNDINGKAN TEKS PERJANJIAN 3 TERSEBUT DI ATAS MANDAT DAN KEPENTINGAN MASING-MASING DAN BUKAN SESEKALI ANCAMAN KEDAULATAN MENGIKUT TELUNJUK AMERIKA SYARIKAT NEGARA MAHUPUN NEGARA-NEGARA MAJU LAIN. ANCAMAN KUASA LUAR & FIRMA-FIRMA BESAR KANDUNGAN TPPA MELIBATKAN PERSETUJUAN BERSAMA DI ANTARA KESEMUA 12 AHLI TPPA. Sekiranya negara-negara membangun termasuk Malaysia hanya memberikan apa yang dimahukan oleh negara maju, rundingan ini akan tamat dalam Perkara ini terbukti apabila Malaysia telah berjaya tempoh yang singkat, sesingkat dua atau tiga bulan memasukkan peruntukan-peruntukan tertentu untuk sahaja. melindungi kedaulatan dan dasar-dasar nasional termasuk agenda Bumiputera serta perolehan Pasukan perunding Malaysia dianggotai oleh wakil kerajaan dan Syarikat Hak Milik Kerajaan. Hasilnya daripada lebih 16 kementerian dan agensi Malaysia telah diberikan kelonggaran seperti persekutuan. Pendirian yang diambil oleh pasukan pengecualian dari beberapa obligasi, tempoh perunding Malaysia mengenai isu-isu yang peralihan yang lebih panjang dan layanan berbeza dirundingkan dalam TPPA juga adalah berdasarkan (differential treatment). kepada maklum balas yang diterima dari pelbagai pihak berkepentingan dan mandat yang diberikan Melalui TPPA, duti import bagi hampir 73 peratus oleh Jemaah Menteri. daripada eksport barangan tekstil ke Amerika Syarikat akan dimansuhkan serta-merta SEPANJANG RUNDINGAN, KERAJAAN KOMITED sebaik TPPA dilaksanakan. Tanpa TPPA, hanya 11 DALAM MEMASTIKAN DASAR-DASAR UTAMA peratus daripada eksport tekstil ke Amerika Syarikat NEGARA TERMASUK KEPENTINGAN DAN HAK yang menikmati duti import sifar. BUMIPUTERA TERPELIHARA. Selain itu, TPPA juga akan memansuhkan duti import bagi produk-produk eksport utama Malaysia seperti elektrikal & elektronik, barangan getah, minyak sawit,

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 65

SENARAI ‘TOP TEN’ FIRMA AMERIKA alat ganti automotif serta produk kayu-kayan ke DI MALAYSIA pasaran TPPA, khususnya ke Amerika Syarikat, INTEL (M) SDN. BHD. Kanada, Mexico dan Peru. Microprocessor & semiconductor devices. Dari segi pelaburan pula, Malaysia dijangka kekal sebagai destinasi pelaburan dan hub pembuatan WESTERN DIGITAL (M) SDN. BHD. yang menarik di rantau ini. Pada tempoh Januari – Hard disk drives & components. September 2015, Malaysia telah mencatatkan sejumlah RM67.7 bilion pelaburan dalam sektor FREESCALE SEMICONDUCTOR pembuatan dengan jumlah pelaburan asing (M) SDN. BHD. sebanyak RM 17.2 bilion. Hard disk drives & components. DELL ASIA PACIFIC SDN. BHD. Pelaburan asing ini tertumpu kepada industri Hard disk drives & components. pembuatan produk elektrikal & elektronik, produk logam asas, produk galian bukan logam dan kimia & FIRST SOLAR MALAYSIA petrokimia. Ia seterusnya menyumbang kepada SDN. BHD. pewujudan 50,179 peluang pekerjaan, di mana Solar cells & modules. 17,013 (33.9%) adalah terdiri daripada eksekutif dan tenaga mahir dalam kategori pengurusan, teknikal FLEXTRONICS TECHNOLOGIES (M) SDN. BHD. dan penyeliaan. Computer, telecommunications etc. Jika Malaysia bersetuju untuk menyertai TPPA, NATIONAL SEMICONDUCTOR produk Malaysia akan dapat berdaya saing di SDN. BHD. pasaran TPPA dalam menghadapi persaingan Integrated circuits. produk dari negara serantau seperti Vietnam dan MALAYSIAN REFINING COMPANY Singapura yang juga merupakan ahli TPPA. SDN. BHD. Liquefied petroleum gas,etc. Penurunan duti import di bawah TPPA akan memberi kelebihan kepada pengguna melalui pilihan produk ADVANCED MICRO DEVICES SDN. BHD. yang lebih luas, berkualiti tinggi serta harga yang Integrated circuit. lebih kompetitif. SCG INDUSTRIES MALAYSIA SDN. BHD. Sumber: MIDA Wafer fabrication.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 6664 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

TERDAPAT KEBIMBANGAN PENYERTAAN PERSOALAN DALAM TPPA AKAN MENYAKSIKAN PEMANSUHAN 40 PERATUS CUKAI IMPORT TERHADAP BERAS, MEMBERI RUANG KEPADA 4 KEMASUKKAN BERAS AMERIKA SYARIKAT YANG DIDAKWA JAUH LEBIH MURAH DARI BERAS TEMPATAN. AKIBATNYA INI AKAN ANCAMAN KEDAULATAN MENJEJASKAN PESAWAH DAN NEGARA AKAN NEGARA BERGANTUNG KEPADA BEKALAN DARI AMERIKA. KESELAMATAN & MAKANAN Dakwaan ini tidak berasas kerana walaupun sekarang kita menetapkan cukai import beras setinggi 40 peratus tetapi Kerajaan tidak mengenakan cukai ini kerana mahu memastikan harga beras di pasaran kekal berpatutan. Dalam TPPA, Malaysia telah mendapat pengecualian ke atas mekanisme pengimportan dan Dakwaan bahawa beras import dari Amerika pengedaran beras. Dengan pengecualian ini, Syarikat akan lebih rendah dari beras keluaran Malaysia boleh melaksanakan apa juga kaedah tempatan juga tidak benar. Harga beras import kawalan pengimportan termasuk mengekalkan daripada Amerika Syarikat ialah di antara RM3.90 peranan pengimport tunggal untuk menjamin dan RM9.00 sekilogram, berbanding di antara bekalan dan menstabilkan harga dalam negara. RM1.65 dan RM2.60 sekilogram bagi beras Oleh itu, penghapusan duti import beras dijangka tempatan. tidak memberi kesan kepada pesawah ataupun pengguna. Import beras daripada Amerika Syarikat hanyalah mewakili 0.05 peratus daripada jumlah import beras PERANAN BERNAS SEBAGAI PENGIMPORT DAN Malaysia pada tahun 2014. Sebahagian besar PENGEDAR TUNGGAL BERAS NEGARA TIDAK sumber import beras utama kita adalah daripada TERJEJAS DALAM PERJANJIAN INI. BERNAS negara-negara bukan TPPA iaitu Thailand, Pakistan, AKAN TERUS BEKERJASAMA DENGAN KERAJAAN Cambodia dan India. UNTUK MEMBERI SOKONGAN KEPADA INDUSTRI PADI DAN BERAS NEGARA. DASAR-DASAR SEDIA ADA BAGI PADI DAN BERAS NEGARA AKAN TERUS DIKEKALKAN.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 6567

PERSOALAN Kumpulan Industri dan Kaukus Parlimen telah diadakan bagi memberi penerangan dan mendapat 5 maklum balas. Adalah bukan hasrat Kerajaan untuk merahsiakan teks rundingan TPPA sewaktu rundingan dijalankan. ANCAMAN KEDAULATAN Apabila persetujuan dicapai, teks penuh TPPA telah NEGARA dihebahkan kepada umum pada jam 3 petang Khamis, 5 November 2015. Teks tersebut KERAHSIAAN RUNDINGAN mengandungi 30 bab dan melebihi 6,000 muka surat termasuk jadual dan lampiran. MITI juga telah memuat naik jawapan kepada soalan-soalan lazim di laman sesawang MITI bagi TERDAPAT KEBIMBANGAN KERANA RUNDINGAN memudahkan orang ramai lebih memahami TPPA DIBUAT SECARA RAHSIA. ADA PIHAK kandungan TPPA. MENDAKWA HAMPIR SEMUA AHLI PARLIMEN TIDAK DIBERI MAKLUMAT TENTANG Dua kajian kos faedah iaitu Kajian Kepentingan RUNDINGAN TERSEBUT. Negara oleh ISIS dan Kajian Penilaian Impak TPPA Ke Atas Ekonomi Malaysia oleh PwC juga telah Dalam rundingan di peringkat antarabangsa, hanya dimuat naik di laman sesawang MITI. Teks penuh teks rundingan sahaja yang tidak boleh didedahkan TPPA dan kedua kajian juga telah dicetak dan kepada umum. Walau bagaimanapun, isu-isu dalam diedarkan kepada ahli-ahli Parlimen pada 3 rundingan TPPA telah dibincangkan secara terbuka Disember lalu. bersama pihak-pihak berkepentingan. USAHA PENERANGAN KEPADA PELBAGAI Sejak Malaysia menyertai rundingan hinggalah LAPISAN MASYARAKAT BERHUBUNG TPPA AKAN rundingan dimuktamadkan, Kerajaan sentiasa DITERUSKAN SEHINGGA IANYA DIBENTANGKAN DI mengadakan pertemuan dengan pelbagai pihak PARLIMEN. MITI TELAH MENYUSUN SESI termasuk menubuhkan Kaukus Parlimen yang terdiri PENERANGAN BUKAN SAHAJA DI LEMBAH KLANG dari Penyokong Kerajaan dan Pembangkang. TETAPI JUGA DI NEGERI-NEGERI LAIN DI MALAYSIA. Sehingga Ogos 2015 hampir 150 pertemuan dengan Persatuan-Persatuan Perniaga, Badan Bukan Kerajaan (NGOs), Akademik, Think Tank,

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 6866 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

KERAJAAN KOMITED UNTUK MEMASTIKAN PERSOALAN AGAR DASAR-DASAR UTAMA NEGARA TERMASUK KESUCIAN AGAMA ISLAM DAN HAK BUMIPUTERA TERPELIHARA. 6 Kedudukan Islam sebagai Agama Persekutuan terkandung dalam Perkara Tiga Perlembagaan DASAR KERAJAAN Persekutuan dan ianya akan kekal terpelihara. ISLAM & BUMIPUTERA Kerajaan tidak akan sama sekali membenarkan sebarang FTA menjejaskan perkara ini. Terdapat kebimbangan penyertaan Malaysia ke dalam TPPA akan menggugat peraturan-peraturan berlandaskan Agama Islam. Antara dakwaan tersebut ialah Kerajaan akan disaman oleh pelabur-pelabur asing perdagangan. Perkara ini telah dipersetujui oleh jika melaksanakan peraturan-peraturan seperti; negara-negara lain dan sehubungan itu dikecualikan daripada disiplin TPPA. (i) Pengasingan produk halal dan haram. ISU BERHUBUNG PENYERTAAN BUMIPUTERA (ii) Larangan kunjungan umat Islam ke DI DALAM SEKTOR EKONOMI TURUT premis perniagaan yang menjalankan MENIMBULKAN KEBIMBANGAN KERANA TPPA aktiviti yang haram untuk mereka. AKAN MEMBUKA PELUANG KEPADA PELABUR (iii) Cuti umum pada hari Jumaat. ASING MENYERTAI PEROLEHAN KERAJAAN. (iv) Peraturan larangan sesetengah bentuk Berhubung dengan agenda pembangunan perniagaan pada waktu-waktu dan Bumiputera, bagi menjamin penyertaan Bumiputera bulan tertentu. di dalam sektor ekonomi tidak terjejas, Malaysia telah berjaya merundingkan kelonggaran dan Sebenarnya tidak ada asas kepada kebimbangan pengecualian dalam beberapa bab melalui pelbagai ini. TPPA tidak akan menghalang Malaysia daripada mekanisme. terus menguatkuasakan syarat-syarat halal ke atas pengimportan produk makanan. Syarat halal telah Bagi perolehan kerajaan, kelonggaran dan diiktiraf sebagai bukan satu bentuk halangan pengecualian seperti berikut telah diberikan,

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 6769

(i) 30 peratus daripada nilai kontrak kerja (i) Beberapa agensi Persekutuan. yang dibuka untuk penyertaan kontraktor dari negara-negara ahli TPPA dikhaskan (ii) Kesemua Kerajaan Negeri dan Pihak untuk kontraktor Bumiputera. Berkuasa Tempatan. (ii) Keutamaan harga kepada pembekal (iii) Hampir semua badan berkanun dan pembuat Bumiputera dalam (kecuali empat yang terletak di perolehan bekalan dan perkhidmatan bawah MITI). dikekalkan. (iv) Kesemua Syarikat Hak Milik Kerajaan. (iii) Had nilai perolehan dan tempoh peralihan yang panjang bagi Bagi membantu usahawan Bumiputera termasuk perolehan kerajaan. Ini bermakna PKS untuk terus bersaing, Kerajaan menyediakan perolehan bekalan, perkhidmatan dan pelbagai bantuan serta latihan untuk meningkatkan perkhidmatan pembinaan di bawah keupayaan serta daya saing PKS. Antara program had nilai perolehan yang ditetapkan tersebut ialah: boleh dihadkan kepada syarikat tempatan sahaja. (i) Pinjaman softloan MIDF, SME Bank.

Dalam sektor pasar raya hyper (hypermarket), syarat (ii) Program Peningkatan Kemahiran oleh pegangan ekuiti Bumiputera sebanyak 30 peratus; SMECorp, INSKEN. pemasaran dan jualan, 30 peratus produk Bumiputera atas rak dan lantikan pengarah (iii) SCORE Rating – SME Competitive Bumiputera masih dikekalkan seperti mana dasar Rating for Enhancement untuk yang sedia ada. penilaian kualiti produk tempatan ke pasaran luar. Bagi sektor minyak dan gas pula, PETRONAS boleh memberikan keutamaan bagi sekurang-kurang 40 (iv) Program Mentor IKS oleh SME Corp. peratus daripada jumlah nilai peruntukan perbelanjaan tahunan bagi perolehan kepada TPPA JUGA TIDAK MENYEKAT KERAJAAN pembekal Bumiputera, PKS, Sabah dan Sarawak. MEMBERIKAN STATUS BUMIPUTERA KEPADA SYARIKAT-SYARIKAT YANG LAYAK. AGENSI- Perolehan kerajaan yang dilaksanakan oleh AGENSI UNTUK AGENDA BUMIPUTERA SEPERTI pihak-pihak berikut pula dikecualikan daripada MARA, TERAJU DAN EKUINAS AKAN KEKAL DAN obligasi perolehan kerajaan di bawah TPPA: KERAJAAN BOLEH MELAKSANAKAN DASAR- DASAR BARU UNTUK TERUS MEMPERKASAKAN AGENDA BUMIPUTERA.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 7068 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

TERDAPAT BANYAK KEBIMBANGAN PERSOALAN PENYERTAAN NEGARA KE DALAM TPPA AKAN MENGHADKAN KEBEBASAN KERAJAAN UNTUK MENGAMBIL TINDAKAN-TINDAKAN BAGI 7 MENANGANI KRISIS EKONOMI, SEPERTI MEMPERKENALKAN LANGKAH-LANGKAH KAWALAN ALIRAN MODAL DAN PEMBERIAN DASAR KERAJAAN SUBSIDI. KAWALAN ALIRAN MODAL PEMBERIAN SUBSIDI Sebenarnya, Malaysia dan negara-negara ahli TPPA & KEMASUKAN FIRMA lain mempunyai kelonggaran untuk memperkenalkan ASING langkah-langkah bagi mengawal aliran modal yang tidak menentu (volatile capital flow), di samping mengekalkan kestabilan kewangan dan makroekonomi. Sebenarnya sebarang bentuk perniagaan yang hendak dibuka di Malaysia masih tertakluk kepada Kerajaan juga tidak terhalang daripada menyediakan undang-undang dan peraturan sedia ada. program untuk mencapai agenda pembangunan sosio ekonomi, termasuklah meneruskan pemberian Bank-bank asing contohnya, tertakluk kepada segala bentuk subsidi sedia ada. undang-undang dibawah Akta Perkhidmatan Kewangan 2013. Pertimbangan bagi meluluskan Apa-apa keputusan untuk memperkenalkan subsidi permohonan lesen atau ekuiti asing bagi institusi baru, menambah atau mengurang yang sedia ada kewangan akan dibuat atas dasar “best interest of adalah atas pendirian Kerajaan tanpa dipengaruhi Malaysia” dan tidak ada keutamaan atau layanan oleh TPPA. khas yang perlu diberikan kepada bank-bank asing dari negara-negara ahli TPPA. Terdapat juga kebimbangan, kononnya bank-bank dan perniagaan asing bakal menguasai pasaran negara berbekal modal mereka yang lebih besar. Seterusnya menyebabkan perniagaan tempatan lingkup. Ada juga yang beranggapan penyertaan dalam TPPA menyebabkan Malaysia tidak akan lagi dapat menentukan atau menyekat pembukaan apa-apa bentuk perniagaan di negara ini.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 71

PERSOALAN Rundingan TPPA bukanlah semata-mata mengenai Amerika Syarikat sahaja. Selain Malaysia, terdapat 11 negara lain yang turut menyertai rundingan ini 8 termasuk Jepun, Singapura dan Australia yang merupakan rakan dagang utama negara. Keputusan-keputusan dalam rundingan ini adalah DASAR KERAJAAN dibuat secara kolektif dengan mengambil kira PENGARUH kepentingan semua negara terlibat dan bukan hanya AMERIKA SYARIKAT ditentukan oleh Amerika Syarikat. Setiap tahun, sejak berdekad lamanya, Kerajaan telah menghantar anak-anak muda Malaysia untuk menimba ilmu di institusi-institusi pengajian tinggi luar negara termasuklah di Amerika Syarikat dan SESETENGAH PIHAK MENUDUH RUNDINGAN beberapa negara TPPA yang lain. Sekembalinya ke TPPA DIDOMINASI OLEH AMERIKA SYARIKAT tanah air, ada antara mereka menyertai DAN HANYA MENGUNTUNGKAN SYARIKAT- perkhidmatan awam, ada yang menjadi pembuat SYARIKAT MULTINASIONAL DARI NEGARA dasar, ada yang menyertai sektor swasta dan tidak TERSEBUT. KITA PERLU SEDAR SELAMA INI, kurang juga yang mengendalikan perniagaan TANPA TPPA PUN SUDAH ADA SYARIKAT sendiri. AMERIKA BEROPERASI DI MALAYSIA. Kehadiran syarikat-syarikat dan graduan-graduan Sehingga 2014 terdapat lebih 700 syarikat berpendidikan dari Amerika tidak menunjukkan pengilangan milik Amerika Syarikat (termasuk sebarang tanda Malaysia dipengaruhi oleh Amerika. beberapa syarikat Fortune 500) di Malaysia. Juga Malaysia tetap dengan prinsip berkecuali dan dasar terdapat 81 syarikat berstatus MSC. Kebanyakan berbaik-baik dengan semua negara. daripada syarikat-syarikat ini telahpun beroperasi di Malaysia sejak beberapa dekad, menyumbang kepada pertumbuhan modal, pemindahan teknologi dan pembukaan peluang pekerjaan serta pertumbuhan industri sokongan yang memberikan lebih banyak peluang perniagaan kepada syarikat Malaysia termasuk PKS.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 7270 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

TERDAPAT DUA KEBIMBANGAN DALAM SOAL PERSOALAN PENAPISAN KANDUNGAN. SESETENGAH PIHAK BIMBANG PENAPISAN AKAN DIBUAT TERHADAP KANDUNGAN INTERNET 9 MENGAKIBATKAN SEKATAN KEPADA AKSES MAKLUMAT. SESETENGAH PIHAK PULA BIMBANG NEGARA AKAN HILANG HAK UNTUK DASAR KERAJAAN MENAPIS KANDUNGAN ASING PENAPISAN, MENGAKIBATKAN BAHAN LUCAH AKAN INTERNET TERSEBAR SEWANG-WENANGNYA. & KEMASUKAN FILEM LUCAH TPPA tidak mengenakan syarat tapisan kandungan dalam internet. Malahan, negara-negara ahli TPPA adalah dilarang daripada berbuat demikian. Rentas Sempadan (Cross-Border Trade). Namun begitu, undang-undang negara dalam Kemasukan buku-buku, majalah-majalah atau surat perkara berkaitan keselamatan, moral, bahan lucah khabar, karya-karya seni serta filem-filem yang bawah umur, perjudian, kandungan menjejaskan diimport dan akan diedarkan ke dalam pasaran keamanan dan keharmonian serta yang Malaysia adalah tertakluk kepada perundangan seumpamanya adalah dikecualikan daripada Malaysia, termasuk kesesuaian kandungan untuk larangan TPPA tersebut. Ini bererti pihak-pihak siaran. berkuasa akan terus menjalankan tanggungjawabnya mereka seperti biasa. Di samping itu, kelulusan diperlukan untuk sebarang aktiviti kesenian, penggambaran dan persembahan Penyertaan dalam TPPA juga tidak menjejaskan hak oleh artis luar negara dan mestilah mematuhi syarat Kerajaan untuk menapis kandungan asing termasuk yang ditetapkan oleh garis panduan Agensi Pusat filem dan majalah-majalah dari negara-negara ahli Permohonan Penggambaran Filem dan TPPA. Persembahan Artis Luar Negara (PUSPAL). Ini telah dimasukkan dalam senarai pengecualian di bawah Bab Pelaburan dan Bab Perdagangan

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 7173

PERSOALAN Dakwaan bahawa pelajar-pelajar akan ditangkap dan disabitkan kesalahan jenayah apabila membuat salinan (fotokopi) bahan-bahan bacaan adalah sama 10 sekali tidak tepat. Peruntukan dalam Akta Hakcipta 1987 jelas HAK HARTA INTELEK menyebut prosedur jenayah dan hukuman tidak HAK CIPTA digunakan untuk perpustakaan bukan berasaskan & PENDIDIKAN keuntungan, muzium, arkib, institusi pendidikan, atau entiti penyiaran bukan komersial. Ini bererti sebarang perbuatan seperti membuat salinan fotokopi untuk kegunaan pendidikan dan kegunaan peribadi bukanlah satu kesalahan.

PERLINDUNGAN HAK CIPTA BERTUJUAN Dakwaan oleh sesetengah pertubuhan bahawa TPPA MENGGALAKKAN INOVASI DAN KREATIVITI menerusi peruntukan Hak Harta Intelek akan DENGAN MEMBERI PERLINDUNGAN KEPADA membendung kreativiti dan membantutkan PENERBITAN LAGU, FILEM, BUKU, PERISIAN DAN perkembangan intelektual adalah dakwaan yang PERSEMBAHAN UNTUK SATU JANGKAMASA segaja diada-adakan. Sebaliknya, ia mengajar YANG DITETAPKAN. MALAYSIA DAN masyarakat untuk menghormati dan menghargai NEGARA-NEGARA AHLI TTPA BERSETUJU sumbangan pemikiran, kreativiti dan bakat seseorang. UNTUK MELANJUTKAN TEMPOH PERLINDUNGAN Ia juga bertujuan menyedarkan masyarakat bahawa HAK CIPTA SEDIA ADA DARIPADA 50 TAHUN perbuatan mengambil, menceduk atau membuat KEPADA 70 TAHUN. keuntungan dari buku, lagu, filem dan persembahan tanpa mendapat kebenaran daripada pemilik hak cipta Bagaimanapun, kebimbangan lanjutan tempoh hak adalah setimpal dengan perbuatan mencuri. cipta akan menjejaskan akses para pelajar kepada harga buku yang berpatutan adalah tidak tepat. Institusi pendidikan khasnya amat menghormati hak Kajian Kepentingan Negara oleh ISIS mendapati kos cipta seseorang dan mengenakan peraturan yang pendidikan dijangka tidak akan terjejas dengan amat ketat dalam hal menggunakan idea dan hasil lanjutan tempoh hak cipta kerana hanya buku teks penerbitan pihak lain. Amalan ini bukan baru dan terkini digunakan dengan kerap dan meluas di tidak dipengaruhi oleh TPPA. Malaysia.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 7472 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

PENJAGAAN KESIHATAN ADALAH PENTING PERSOALAN BAGI KITA SEMUA. KERAJAAN AMAT MEMAHAMI KEBIMBANGAN YANG WUJUD APABILA TERDAPAT DAKWAAN BAHAWA KOS 11 RAWATAN DAN HARGA UBAT-UBATAN AKAN NAIK MENDADAK SEBAIK SAHAJA TPPA DILAKSANAKAN. HAK HARTA INTELEK UBAT-UBATAN Kebimbangan kenaikan harga ubat adalah berpunca dari dakwaan Malaysia terpaksa memanjangkan tempoh perlindungan patennya dan melakukan perubahan terhadap dasar perlindungan data klinikal. Seterusnya menyebabkan kelewatan ubatan generik yang lebih murah harganya memasuki pasaran Malaysia. TPPA, pada pandangan ISIS akan memberi kesan yang minimum kepada harga ubat-ubatan. Sebenarnya, perlindungan paten dalam TPPA tidak berbeza dengan peraturan yang sedia ada di PERLINDUNGAN DATA KLINIKAL Malaysia. Undang-undang Malaysia memperuntukkan perlindungan paten selama 20 tahun. Perlindungan data klinikal (Data exclusivity) bertujuan memberi perlindungan terhadap maklumat Di bawah TPPA, perlindungan paten Malaysia tetap ujikaji oleh pengeluar ubatan untuk sesuatu tempoh 20 tahun. Negara hanya perlu melanjutkan yang ditetapkan daripada didedahkan kepada pihak perlindungan paten sekiranya terdapat kelewatan ketiga, iaitu pengilang ubatan generik. Tujuan tanpa sebab-sebab yang munasabah dalam proses perlindungan data ini adalah untuk memastikan hak kelulusan permohonan. Kerajaan bagaimanapun eksklusif bagi pihak inovasi ubatan baharu. yakin proses kelulusan sedia ada adalah efisien dan tidak akan menyebabkan kelewatan tanpa Dasar sedia ada bagi melindungi data ujian klinikal sebab-sebab yang munasabah. ubatan berasaskan kimia adalah lima tahun. Dengan TPPA, tempoh ini tidak berubah, iaitu tetap lima Kajian oleh ISIS dan PwC juga mendapati tahun. Kerajaan berhasrat memberi tempoh masyarakat akan terus dapat menikmati akses perlindungan yang sama kepada ubatan biologik. ubat-ubatan utama pada harga yang berpatutan.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 7375 PROSES LAZIM UBAT BARU

UJIAN KLINIKAL UBAT GENERIK

Syarikat Farmaseutikal akan Pengilang ubatan akan mendapat menjalankan ujian klinikal ubatnya akses data klinikal selepas tempoh ke atas sukarelawan dan pesakit. perlindungan data klinikal tamat. Selepas tempoh perlindungan paten pula tamat pengilang boleh memasarkan ubatan generik. FAIL UNTUK PERLINDUNGAN PATEN

Syarikat Farmaseutikal akan FAIL UNTUK menfailkan permohonan perlindungan KELULUSAN PASARAN paten dan mendapat perlindungan UBAT BARU selama 20 tahun. Pada peringkat ini, pihak farmaseutikal belum pasti sama Selepas proses ujian klinikal, ada ubat itu sesuai untuk kegunaan syarikat farmaseutikal akan pesakit. menfailkan permohonan untuk menjual ubatnya di pasaran. Syarikat farmaseutikal akan mendapat perlindungan selama lima tahun untuk data-data ujikajinya (data exclusivity).

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 74 76 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

UBATAN BIOLOGIK tempoh 18 bulan dari tarikh ubat tersebut memasuki pasaran pertamanya. Kebanyakan ubat-ubatan dicipta dengan menggabungkan bahan-bahan kimia tetapi ubatan biologik diperbuat Ini akan memastikan tempoh perlindungan paten dan daripada protein manusia dan haiwan. Contohnya, perlindungan data ujian klinikal akan berjalan vaksin dan insulin diklasifikasikan sebagai biologik serentak. Ia juga akan menggalakkan kemasukan kerana ia diperolehi dari sumber hidup. lebih awal ubatan baharu ke Malaysia. TEMPOH TETINGKAP KRISIS WABAK PENYAKIT Malaysia telah berjaya merundingkan tempoh TPPA dalam artikel 18.6 memberi kelonggaran tetingkap (access window) yang mengkehendaki kepada Kerajaan dalam menghadapi epidemik, dan syarikat farmaseutikal menfailkan permohonan krisis wabak penyakit. Kelonggaran ini membolehkan kebenaran memasarkan ubat di Malaysia dalam Kerajaan menangani krisis wabak dengan kaedah yang difikirkan berkesan.

JENIS PERLINDUNGAN BAGI UBAT BARU

PERLINDUNGAN PATEN PERLINDUNGAN DATA KLINIKAL selama 20 tahun. Tempoh atau data exclusivity. Tempoh perlindungan paten hanya perlu perlindungan adalah selama lima tahun dilanjutkan sekiranya terdapat bagi ubatan kimia dan biologik. Tempoh kelewatan oleh pihak Kerajaan perlindungan hanya perlu dilanjutkan dalam proses kelulusannya. sekiranya terdapat kelewatan tanpa Bagaimanapun Malaysia mempunyai sebab-sebab yang munasabah dalam sistem yang efisien bagi memastikan proses kelulusannya. Seperti juga kelewatan tidak berlaku. proses perlindungan paten, Malaysia mempunyai sistem pemerosesan yang efisien bagi memastikan kelewatan tidak berlaku.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 77 TIMELINE LAZIM BAGI UBAT BARU DAN GENERIK Timeline ini hanya satu contoh turutan bagi menggambarkan proses yang dilalui ubat baru dan generik KELULUSAN PASARAN BAGI UBAT BARU Syarikat farmaseutikal terpaksa menyerahkan data-data ujian 5 klinikalnya untuk mendapatkan kelulusan. Data ini tidak boleh dirujuk oleh Pihak Berkuasa Kawalan Dadah (PBKD) bagi tujuan PENEMUAN meluluskan kebenaran pasaran bagi ubatan generik. 1 4 6 UJIAN KLINIKAL UBAT BARU Selalunya ujian melalui 3 ke UBATAN GENERIK UJIAN PRA KLINIKAL 4 fasa dan mengambil antara Apabila tempoh perlindungan Ujian dalam makmal dan 2 2-10 tahun. tamat, PBKD boleh menggunakan pada haiwan. data tersebut sebagai rujukan 3 dalam meluluskan ubatan generik. PENDAFTARAN PATEN UBAT BARU Pendaftaran dibuat di negara penemuan dibuat dan negara-negara asing. TEMPOH PERLINDUNGAN PATEN SELAMA 20 TAHUN 0 8 10 12 14 20 TAHUN UJIAN KLINIKAL PERLINDUNGAN DATA BIASANYA DARI 2-10 TAHUN. PURATA 5 TAHUN. 5 TAHUN

Data tersebut Lulus untuk masuk ke pasaran Malaysia. boleh dirujuk PBKD bagi tujuan Permohonan memasuki pasaran Malaysia. mendaftarkan Memasuki pasaran pertama di dunia. ubatan generik.

Permohonan memasuki pasaran di mana-mana negara. Permohonan paten difailkan. Perlindungan bermula.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 7876 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

TERDAPAT KERISAUAN, TPPA AKAN PERSOALAN MEMBUKA PINTU KEPADA BURUH ASING DAN MENYEKAT PELUANG ANAK-ANAK TEMPATAN. 12 TPPA tidak mempunyai sebarang peruntukan berhubung kemasukan pekerja asing secara lebih bebas. Kerajaan masih akan mengawal selia BURUH secara sepenuhnya proses kemasukan pekerja asing. Kemasukan pekerja-pekerja asing pula akan KEBANJIRAN BURUH berdasarkan kepada keperluan industri tempatan ASING,KEBAJIKAN BURUH dan selaras dengan undang-undang imigresen. & TENAGA KERJA TEMPATAN TPPA sebaliknya mengandungi peruntukan- peruntukan bagi membela hak dan kebajikan pekerja seperti gaji minimum serta standard keselamatan dan kesihatan yang telah pun Malaysia untuk menarik lebih banyak pelaburan dilaksanakan oleh Kerajaan. Kemasukan pekerja asing menandangkan Malaysia adalah negara asing, termasuk golongan profesional akan terus pengeksport modal - yang sebahagian besarnya dikawal menggunakan peruntukan undang-undang disebabkan oleh pelaburan dan pengembangan dan peraturan sedia ada. syarikat Malaysia di luar Negara. Aspek penguatkuasaan telah diberi penekanan Dalam suasana ketidaktentuan ekonomi global penting dalam Bab Buruh. Setiap negara TPPA pada masa kini Kerajaan terus komited untuk dikehendaki menguatkuasakan secara menyeluruh memastikan kadar pelaburan asing di Malaysia undang-undang perburuhannya. Obligasi itu tidak kekal pada paras sedia ada atau ditingkatkan. hanya terbatas kepada aktiviti penguatkuasaan Malahan, Kerajaan menyusun semula strategi untuk sahaja tetapi turut menghendaki setiap negara menarik pelaburan asing bagi memastikan hanya untuk menyediakan bilangan pegawai-pegawai pelaburan yang bernilai tinggi, berteknologi terkini penguatkuasa buruh dan belanjawan yang dan memberi nilai faedah yang setimpal untuk mencukupi. Malaysia meneruskan hasrat mencapai status negara berpendapatan tinggi pada tahun 2020, FTA telah banyak membantu mewujudkan peluang dibawa masuk ke negara ini. perkerjaan kepada rakyat Malaysia yang berkelayakan. Ini adalah disebabkan keyakinan pelabur. Sekarang adalah masa yang sesuai bagi

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 7779

PERSOALAN Salah satu obligasi utama di dalam bab ini adalah supaya semua undang-undang alam sekitar dikuatkuasakan dengan efektif. Oleh yang 13 demikian, sebarang aktiviti pembalakan atau carigali petroleum perlu melalui proses kelulusan yang telah ditetapkan oleh undang-undang dan ALAM SEKITAR peraturan Malaysia. PEMBALAKAN, PETROLEUM & KEMUSNAHAN ALAM TPPA tidak mengurangkan atau mengecualikan SEKITAR undang-undang atau peraturan yang sedia ada malah meningkatkan standard atau usaha-usaha pemeliharaan alam sekitar dan sumber asli. Setiap negara juga tidak boleh memberikan pengecualian atau mengurangkan mana-mana peraturan atau TERDAPAT DAKWAAN SUMBER ASLI NEGARA undang-undang alam sekitar untuk tujuan menarik SEPERTI BALAK DAN PETROLEUM AKAN pelaburan atau perdagangan ke negara berkenaan. DIEKSPLOITASI DENGAN MUDAH DAN DI HANTAR KE LUAR NEGARA TANPA SEBARANG Bagi aktiviti carigali petroleum, Kerajaan telah SEKATAN DAN CUKAI. menubuhkan PETRONAS di bawah Akta Pembangunan Petroleum 1974. PETRONAS Sumber asli negara tidak boleh dieksploitasi dengan mempunyai hak eksklusif pemilikan, penerokaan mudah dan di hantar ke luar negara tanpa sebarang dan pengeluaran menerusi bidang kuasa diletakkan sekatan dan cukai. Ini kerana, di dalam bab alam di bawah Perdana Menteri dan PETRONAS sekitar, terdapat obligasi yang mesti dipatuhi oleh bertanggungjawab bagi perancangan, pelaburan semua negara. Alam sekitar dan sumber asli perlu dan kawal selia semua aktiviti upstream. dipelihara berdasarkan undang-undang alam sekitar yang sedia ada.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 8078 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

TERDAPAT DAKWAAN BAHAWA APABILA PERSOALAN MALAYSIA MENYERTAI TPPA, SUMBER PENDAPATAN HASIL EKSPORT NEGARA AKAN BERKURANGAN KERANA PEMANSUHAN CUKAI 14 EKSPORT, Dalam TPPA, Malaysia telah mendapat KEPENTINGAN NEGARA pengecualian untuk mengekalkan cukai eksport KEWANGAN yang dikenakan ke atas komoditi-komoditi eksport & PERDAGANGAN penting negara seperti petroleum, minyak kelapa sawit mentah, mineral, kayu-kayan, dan sebagainya. Oleh itu, sumber pendapatan dari cukai eksport dan kepentingan industri hiliran dalam negara akan terus dipelihara. Walaubagaimanapun, duti import ke atas barangan dari negara-negara kita belum mempunyai FTA iaitu Amerika Syarikat, ahli TPPA akan dikurangkan. Kanada, Mexico dan Peru. BEBERAPA SARJANA EKONOMI SEPERTI DR. Malaysia telah menjalinkan hubungan perdagangan JOMO KWAME SUNDARAM DAN PROF. JOSEPH dengan lebih 200 buah negara di seluruh dunia. STIGLITZ BERPENDAPAT MALAYSIA TIDAK Meskipun keutamaan negara pada ketika ini AKAN MENDAPAT APA-APA KELEBIHAN DARI adalah ASEAN, namun Malaysia harus berusaha SEGI EKONOMI, SEBALIKNYA PENYERTAAN mempelbagaikan lagi hubungan perdagangan dengan DALAM TPPA AKAN MENYEBABKAN KERUGIAN negara-negara lain kerana pergantungan kepada satu KEPADA NEGARA. KERUGIAN INI ANTARA atau dua negara sahaja akan membawa risiko yang LAINNYA BERPUNCA DARI EKSPORT NEGARA tinggi. BERKURANGAN DAN IMPORT AKAN MENINGKAT. Pada pendapat Kerajaan, secara keseluruhannya Malaysia mengambil keputusan untuk menyertai TPPA akan mewujudkan situasi ‘win-win’ kepada setiap rundingan TPPA atas pertimbangan ekonomi setelah negara yang terlibat. Bagi Malaysia, kita berpeluang mengambil kira manfaat yang ditawarkan oleh TPPA - untuk memasarkan produk seperti tekstil, elektronik, saiz pasaran yang lebih luas melibatkan 800 juta produk sawit dan beberapa barangan lain pada harga penduduk dengan jumlah KDNK keseluruhan bernilai yang lebih kompetitif ke pasaran TPPA termasuklah USD28 trilion. Produk Malaysia juga akan mendapat Amerika Syarikat, yang merupakan pasaran pengguna akses pasaran yang lebih baik di empat negara yang terbesar di dunia.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 81 KESIMPULAN

TPPA adalah satu perjanjian perdagangan TPPA juga menyarankan pengamalan tadbir bebas yang komprehensif meliputi peraturan, urus yang baik melalui amalan-amalan pembukaan pasaran serta pemudahcara dalam ketelusan dan anti-korupsi serta mempromosi perdagangan dan pelaburan. Ia turut meliputi pematuhan piawaian antarabangsa dalam skop-skop baru seperti e-commerce, alam bidang-bidang seperti alam sekitar dan sekitar, buruh dan Syarikat Hak Milik Kerajaan. perburuhan.

TPPA menghuraikan dengan jelas hak serta Walaupun TPPA adalah perjanjian yang obligasi setiap ahli yang menyertai perjanjian ini. berstandard tinggi, ia tidak menjejaskan Walaupun terdapat beberapa peraturan yang kedaulatan negara atau hak Kerajaan untuk mencabar, Malaysia telah berjaya merundingkan menggubal peraturan-peraturan alam sekitar, pengecualian untuk menjaga kepentingan kesihatan, keselamatan dan moral demi negara. kesejahteraan rakyat. Malaysia masih boleh meneruskan agenda Bumiputera serta Perjanjian ini adalah ‘forward looking’ dan memastikan perkara-perkara berkaitan agama menyediakan platform bagi Malaysia dan adat resam terus terpelihara. untuk meningkatkan pertumbuhan ekonomi melalui peningkatan perdagangan, pelaburan serta mewujudkan peluang pekerjaan. TPPA membuka peluang perniagaan untuk syarikat besar maupun yang kecil dan sederhana.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 82 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

TPPA juga tidak menjejaskan bidang kuasa TPPA tetap akan dimeterai walaupun tanpa pentadbiran Kerajaan Negeri dalam soal penyertaan Malaysia. Kita tidak boleh tanah dan hartanah. Kemasukan buruh asing menghalang TPPA yang bakal menjadi bukan ditentukan oleh TPPA, malah peruntukan perjanjian perkongsian ekonomi terbesar dunia perjanjian ini mempromosikan kebajikan dari ditubuhkan. Akhirnya, jika negara-negara buruh. Harga ubat-ubatan tidak akan lain bersetuju memeterai perjanjian ini dan melambung naik akibat penyertaan dalam Malaysia tidak bersama, Kerajaan berpendapat TPPA. Sebaliknya, perjanjian ini akan kita akan menjadi kurang kompetitif berbanding menggalakkan inovasi serta membolehkan negara-negara ASEAN lain yang menjadi ahli rakyat menikmati ubat-ubatan baru dengan lebih TPPA. cepat.

Keahlian dalam TPPA adalah secara sukarela. Penyertaan awal memberi faedah dari segi peluang untuk kita menggubal peraturan dan memastikan kepentingan negara dan dasar-dasar semasa terpelihara.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri JAWAPAN KEPADA KEBIMBANGAN, SALAH FAHAM & TUDUHAN 83

PEJABAT MITI DI MALAYSIA

KEMENTERIAN PERDAGANGAN ANTARABANGSA & INDUSTRI No. 7, Menara MITI, Jalan Sultan Haji Ahmad Shah, 50480 Kuala Lumpur, Malaysia. Tel : 603-8000 8000 Fax : 03-6202 3446 www.miti.gov.my

PULAU PINANG SABAH Pejabat Wilayah, Pejabat Wilayah, 8th Floor, Tuanku Syed Putra Building, 3rd Floor, Block D & E, KWSP Building, 10300 Pulau Pinang. 49, Jalan Karamunsing, 88622 Kota Kinabalu, Sabah. Tel : 604-262 5133 Fax : 604-262 5131 Tel : 6088-239 061 Fax : 6088-235 645 JOHOR Pejabat Wilayah, Level 13, Lot 1-4, Bangunan TH (Tabung Haji), SARAWAK Jalan Ayer Molek, Pejabat Wilayah, 80000 Johor Bahru 3rd Floor, Bank Negara Malaysia Building Jalan Satok, 93400 Kuching, Sarawak. Tel : 607-223 5639 Fax : 607-224 9631 Tel : 082-257 164 Fax : 082-417 835 KELANTAN Pejabat Wilayah, Level 3 (Kanan), Wisma PERKESO, PAHANG Jalan Kota Darul Naim, Pejabat Wilayah 15538 Kota Bharu, Kelantan. Suite 8, 9 th Floor, Teruntum Complex, Jalan Mahkota, P.O. Box 74, Tel : 609-748 3457 Fax : 609-744 4167 25000 Kuantan, Pahang. PERAK Tel : 609-513 0851 Fax : 609-513 0873 Pejabat Wilayah, 4th Floor, Perak Techno Trade Centre (PTTC), Bandar Meru Raya off Jalan Jelapang, P.O Box 210, 30720 Ipoh, Perak. Tel : 605-5271990 Fax : 605-5272043 Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri 84 PERJANJIAN PERKONGSIAN TRANS-PASIFIK

Maklumat lanjut boleh diperolehi di fta.miti.gov.my/tppa

Teks Perjanjian Ringkasan Perjanjian Kajian Kepentingan Negara oleh ISIS Kajian Penilaian Impak TPPA Ke Atas Ekonomi & Sektor Utama Yang Tertentu oleh PwC Kenyataan Rasmi MITI FAQ

Kementerian Perdagangan Antarabangsa & Industri www.miti.gov.my facebook.com/MITI.Malaysia @MITIMalaysia