Geschichtsbilder Und Symbolik Der Armia Krajowa Und Des Warschauer Aufstands Im Polnischen "Zweiten Umlauf" (1980–1989) Peters, Florian

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Geschichtsbilder Und Symbolik Der Armia Krajowa Und Des Warschauer Aufstands Im Polnischen www.ssoar.info "Das große Abenteuer ihres Lebens": Geschichtsbilder und Symbolik der Armia Krajowa und des Warschauer Aufstands im polnischen "Zweiten Umlauf" (1980–1989) Peters, Florian Arbeitspapier / working paper Empfohlene Zitierung / Suggested Citation: Peters, F. (2009). "Das große Abenteuer ihres Lebens": Geschichtsbilder und Symbolik der Armia Krajowa und des Warschauer Aufstands im polnischen "Zweiten Umlauf" (1980–1989). (Arbeitspapiere und Materialien / Forschungsstelle Osteuropa an der Universität Bremen). Bremen: Forschungsstelle Osteuropa an der Universität Bremen. https://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:0168-ssoar-441603 Nutzungsbedingungen: Terms of use: Dieser Text wird unter einer Deposit-Lizenz (Keine This document is made available under Deposit Licence (No Weiterverbreitung - keine Bearbeitung) zur Verfügung gestellt. Redistribution - no modifications). We grant a non-exclusive, non- Gewährt wird ein nicht exklusives, nicht übertragbares, transferable, individual and limited right to using this document. persönliches und beschränktes Recht auf Nutzung dieses This document is solely intended for your personal, non- Dokuments. Dieses Dokument ist ausschließlich für commercial use. All of the copies of this documents must retain den persönlichen, nicht-kommerziellen Gebrauch bestimmt. all copyright information and other information regarding legal Auf sämtlichen Kopien dieses Dokuments müssen alle protection. You are not allowed to alter this document in any Urheberrechtshinweise und sonstigen Hinweise auf gesetzlichen way, to copy it for public or commercial purposes, to exhibit the Schutz beibehalten werden. Sie dürfen dieses Dokument document in public, to perform, distribute or otherwise use the nicht in irgendeiner Weise abändern, noch dürfen Sie document in public. dieses Dokument für öffentliche oder kommerzielle Zwecke By using this particular document, you accept the above-stated vervielfältigen, öffentlich ausstellen, aufführen, vertreiben oder conditions of use. anderweitig nutzen. Mit der Verwendung dieses Dokuments erkennen Sie die Nutzungsbedingungen an. Forschungsstelle Osteuropa Bremen Arbeitspapiere und Materialien Nr. 106 – Dezember 2009 »Das große Abenteuer ihres Lebens« Geschichtsbilder und Symbolik der Armia Krajowa und des Warschauer Aufstands im polnischen »Zweiten Umlauf« (1980–1989) Von Florian Peters Forschungsstelle Osteuropa an der Universität Bremen Klagenfurter Straße 3, D-28359 Bremen phone +49 421 218-69601, fax +49 421 218-69607 http://www.forschungsstelle.uni-bremen.de Arbeitspapiere und Materialien – Forschungsstelle Osteuropa, Bremen Nr. 106: Florian Peters »Das große Abenteuer ihres Lebens« Geschichtsbilder und Symbolik der Armia Krajowa und des Warschauer Aufstands im polnischen »Zweiten Umlauf« (1980–1989) Dezember 2009 ISSN: 1616-7384 Über den Autor: Florian Peters, M.A. – Studium der Osteuropäischen Geschichte, der Politischen Wissenschaft und der Älteren Deutschen Literaturwissenschaft / Deutschen Sprachwissenschaft an der Christian-Albrechts- Universität Kiel; seit Februar 2009 Doktorand am Zentrum für Zeithistorische Forschung Potsdam / Lehrstuhl für Geschichte Osteuropas der Humboldt-Universität Berlin. Das vorliegende Arbeitspapier basiert auf seiner Magisterarbeit, die von Prof. Dr. Rudolf Jaworski und PD Dr. Mathias Niendorf be- treut wurde, und stützt sich im Wesentlichen auf den Archivbestand der Forschungsstelle Osteuropa. Redaktion: Silke Plate, Wolfgang Schlott Satz und Layout: Matthias Neumann Umschlag nach einem Kunstwerk von Nicholas Bodde Die Meinungen, die in den von der Forschungsstelle Osteuropa herausgegebenen Veröffentlichungen geäußert werden, geben ausschließlich die Auffassung der Autoren wieder. Abdruck und sonstige publizistische Nutzung – auch auszugsweise – nur mit vorheriger Zustimmung der Forschungs- stelle sowie mit Angabe des Verfassers und der Quelle gestattet. © 2009 by Forschungsstelle Osteuropa, Bremen Forschungsstelle Osteuropa Publikationsreferat Klagenfurter Str. 3 D-28359 Bremen – Germany phone: +49 421 218-69601 fax: +49 421 218-69607 e-mail: [email protected] internet: http://www.forschungsstelle.uni-bremen.de Inhalt 1. Einleitung .....................................................................................................................................5 1.1. Fragestellung und Probleme ........................................................................................................5 1.2. Forschungsstand ............................................................................................................................7 1.3. Aufbau der Arbeit ..........................................................................................................................9 1.4. Theoretische Vorbemerkungen: Geschichtsbilder – Erinnerungskultur ............................9 2. Vom Warschauer Aufstand zu den »polnischen Monaten« ..............................................13 2.1. Der geschichtspolitische Konflikt um Warschauer Aufstand und Untergrundstaat 1944–1980 ............................................................................................ 13 2.2. Die Tradition des Warschauer Aufstands in der oppositionellen Geschichtskultur........17 3. Die oppositionelle Bildpublizistik als Medium visueller Geschichtskultur ....................20 3.1. Der »Zweite Umlauf« ............................................................................................................... 20 3.2. Die oppositionelle Bildpublizistik ........................................................................................... 23 4. Die grafische Konstruktion von Traditionslinien ................................................................26 5. Die historische Symbolik des Widerstands ...........................................................................31 5.1. Die »kotwica« .............................................................................................................................31 5.2. Das »V«-Zeichen ........................................................................................................................ 34 5.3. Nationale Symbole ..................................................................................................................... 35 5.4. Kommunisten als Nazis: Historisierende Feindbilder ......................................................... 38 5.5. Zur Einheit der historischen Symbolkultur im Zweiten Umlauf ....................................... 40 6. Oppositionelle Geschichtsbilder von Widerstand und Warschauer Aufstand ................42 7. Schlussbetrachtung ...................................................................................................................51 Literaturverzeichnis..................................................................................................................54 Abbildungen ...............................................................................................................................61 Aktuelle Publikationen der Forschungsstelle Osteuropa ...........................................................81 Kostenlose E-Mail-Dienste der Forschungsstelle Osteuropa ....................................................83 Anm.: Links auf andere Seiten in diesem Dokument oder URLs, die in der elektronischen Fassung dieses Arbeitspapiers »klickbar« sind, sind durch diese serifenlose Schrift gekennzeichnet. 1. Einleitung 1.1. Fragestellung und Probleme Als mit der Entstehung der Solidarność im Sommer 1980 die Opposition gegen die kommunistischen Machthaber der Volksrepublik Polen die Weltbühne betrat, war ihr Selbstverständnis und Handeln von Anfang an eng mit Konflikten um Geschichte und Erinnerung verknüpft. Schon die zunächst öko- nomisch motivierte Streikwelle des August 1980 begann ihre politische Dynamik erst zu entfalten, als sich die Arbeiter der Danziger Leninwerft den Streiks anschlossen und die Errichtung eines Denkmals für die im Dezember 1970 vor dem Werfttor ermordeten Arbeiter zu einer ihrer Haupt- forderungen machten.1 Dabei ging es aus Sicht der Beteiligten keineswegs um schmückendes Beiwerk: Nachdem der Direktor der Werft während der ersten Verhandlungen mit dem Streikkomitee auf die Forderung nach dem Denkmal ausweichend reagiert hatte, entgegnete ihm Piotr Maliszewski, einer der Streikenden, barsch: »Wenn es dieses Denkmal nicht gibt, werden die weiteren Forderungen gar nicht erst vorgelesen.«2 Die Vehemenz, mit der hier vom ersten Streiktag an um ein scheinbar symbolisches Ziel gerungen wurde, erklärt sich keineswegs allein aus der emotionalen Nähe der streikenden Arbeiter zu ihren wenige Jahre zuvor ermordeten Kollegen. Dies stellt sich rasch heraus, wenn man dem Protokoll der Verhandlungen weiter folgt, in dem ein nicht identifiziertes Mitglied der Streikdelegation kurz nach der kategorischen Feststellung Maliszewskis ansetzt: Herr Direktor, wir feilschen hier um dieses Denkmal für Helden wie sonst Bettler unter der Laterne. Aber darum geht es doch nicht. Genauso hat hier der Herr Vorsitzende [der Streik- kommission, Lech Wałęsa, F.P.] so eine Frage gestellt, dass es überhaupt irgendeinen… äh… irgendeinen Plan für eine Auszeichnung geben muss…, zum Beispiel fragen sich die Leute… überhaupt… in Polen…, die Führung, zum Beispiel angesichts eines Denkmals für 15 000 in Katyń durch die sowjetische Führung ermordete Soldaten, das war genauso, vor dreißig… nein, Entschuldigung, nicht dreißig, sondern vierzig Jahren… […] Sie könnten genauso auf diese Frage antworten.3
Recommended publications
  • Das Große Abenteuer Ihres Lebens« Geschichtsbilder Und Symbolik Der Armia Krajowa Und Des Warschauer Aufstands Im Polnischen »Zweiten Umlauf« (1980–1989)
    Forschungsstelle Osteuropa Bremen Arbeitspapiere und Materialien Nr. 106 – Dezember 2009 »Das große Abenteuer ihres Lebens« Geschichtsbilder und Symbolik der Armia Krajowa und des Warschauer Aufstands im polnischen »Zweiten Umlauf« (1980–1989) Von Florian Peters Forschungsstelle Osteuropa an der Universität Bremen Klagenfurter Straße 3, D-28359 Bremen phone +49 421 218-69601, fax +49 421 218-69607 http://www.forschungsstelle.uni-bremen.de Arbeitspapiere und Materialien – Forschungsstelle Osteuropa, Bremen Nr. 106: Florian Peters »Das große Abenteuer ihres Lebens« Geschichtsbilder und Symbolik der Armia Krajowa und des Warschauer Aufstands im polnischen »Zweiten Umlauf« (1980–1989) Dezember 2009 ISSN: 1616-7384 Über den Autor: Florian Peters, M.A. – Studium der Osteuropäischen Geschichte, der Politischen Wissenschaft und der Älteren Deutschen Literaturwissenschaft / Deutschen Sprachwissenschaft an der Christian-Albrechts- Universität Kiel; seit Februar 2009 Doktorand am Zentrum für Zeithistorische Forschung Potsdam / Lehrstuhl für Geschichte Osteuropas der Humboldt-Universität Berlin. Das vorliegende Arbeitspapier basiert auf seiner Magisterarbeit, die von Prof. Dr. Rudolf Jaworski und PD Dr. Mathias Niendorf be- treut wurde, und stützt sich im Wesentlichen auf den Archivbestand der Forschungsstelle Osteuropa. Redaktion: Silke Plate, Wolfgang Schlott Satz und Layout: Matthias Neumann Umschlag nach einem Kunstwerk von Nicholas Bodde Die Meinungen, die in den von der Forschungsstelle Osteuropa herausgegebenen Veröffentlichungen geäußert werden, geben ausschließlich die Auffassung der Autoren wieder. Abdruck und sonstige publizistische Nutzung – auch auszugsweise – nur mit vorheriger Zustimmung der Forschungs- stelle sowie mit Angabe des Verfassers und der Quelle gestattet. © 2009 by Forschungsstelle Osteuropa, Bremen Forschungsstelle Osteuropa Publikationsreferat Klagenfurter Str. 3 D-28359 Bremen – Germany phone: +49 421 218-69601 fax: +49 421 218-69607 e-mail: [email protected] internet: http://www.forschungsstelle.uni-bremen.de Inhalt 1.
    [Show full text]
  • Przewodnik Bibliograficzny
    R. 73(85) Warszawa, 11 - 17 czerwca 2017 r. Nr 23 Poz. 19315 - 19983 WYKAZ DZIAŁÓW UKD 0 DZIAŁ OGÓLNY (Naukoznawstwo. Bibliografia. Informa- 622 Górnictwo cja. Bibliotekarstwo. Bibliologia) 629 Technika środków transportu. Technika astronautyczna 0/9(03) Encyklopedie i leksykony o treści ogólnej 63 Rolnictwo 004 Informatyka 630/635 Leśnictwo. Ogólne zagadnienia rolnictwa. Uprawa ro- 005 Zarządzanie. Biurowość ślin 1 FILOZOFIA 636/639 Zootechnika. Weterynaria. Produkty zwierzęce. Ło- 159.9 Psychologia wiectwo. Rybołówstwo 2 RELIGIA. TEOLOGIA 64 Gospodarstwo domowe. Gastronomia. Hotelarstwo 272 Kościół rzymskokatolicki 654+656 Telekomunikacja i telemechanika. Transport. Poczta 3 NAUKI SPOŁECZNE. PRAWO. ADMINISTRACJA 655+659 Działalność wydawnicza. Reklama. Środki maso- 30 Metodologia nauk społecznych. Polityka społeczna. Proble- wego przekazu matyka płci. Socjografia 657 Rachunkowość. Księgowość 311+314 Statystyka. Demografia 658 Organizacja przedsiębiorstw. Organizacja i technika han- 316 Socjologia dlu 32 Nauki polityczne. Polityka 66/68 Przemysł. Rzemiosło. Mechanika precyzyjna 33 Nauki ekonomiczne 69 Przemysł budowlany. Rzemiosło budowlane. Materiały bu- 331 Praca dowlane 336 Finanse. Podatki 7 SZTUKA. ROZRYWKI. SPORT 338/339 Gospodarka. Handel 71 Planowanie przestrzenne. Urbanistyka 338.48 Turystyka 72 Architektura 34+351/354 Prawo. Administracja publiczna. Gospodarka ko- 73/76 Rzeźba. Rysunek. Malarstwo. Grafika. Rzemiosło arty- munalna styczne 355/359 Nauka i sztuka wojenna. Siły zbrojne 77 Fotografia i procesy pokrewne 364/368 Opieka społeczna. Ubezpieczenia. Konsumeryzm 78 Muzyka 37 Oświata. Wychowanie. Szkolnictwo 791/792 Film. Teatr 39 Etnografia. Zwyczaje i obyczaje. Folklor 793/794 Rozrywki towarzyskie. Zabawy. Gry 5 MATEMATYKA. NAUKI PRZYRODNICZE 796/799 Sport 502/504 Nauka o środowisku. Ochrona i zagrożenie środowi- 8 JĘZYKOZNAWSTWO. NAUKA O LITERATURZE. LITERA- ska TURA PIĘKNA 51 Matematyka 80/81 Językoznawstwo.
    [Show full text]
  • Inwentarz Książek FAF Cz. I
    sygnatura artysta lub autor tytuł rok wydania wydawnictwo opis fizyczny (dlugość x szerokośćregal/po x grubość,ł kastrony)język rozdział key words ISBN Fundacja Archeologia Fotografii i Galeria Asymetria, Centrum Kultury Zamek - Galeria Fotografii PF, Lubelskie Towarzystwo Sztuk Dłubak, FAF, Asymetria, katalog wystawy, lata 50, lata 60, F/1 Zbignew Dłubak Krajobraz peryferyjny / Peripheral Landskape 2009 Pięknych 24x21x0,5 cm. 24 s. A6 polski, angielski książki FAF fotografia czarno-biała, pejzaż 978-83-928862-0-4 Dłubak, FAF, katalog wystawy, lata 50, lata 60, fotografia czarno- F/2 Zbigniew Dłubak Wewnątrz / Interior 2010 Fundacja Archeologia Fotografii 25x20x0,5 cm. 63 s. A6 polski, angielski książki FAF biała, pracownia 978-83-928862-1-1 F/3 Zofia Chomętowska Leikarka / The Leica Women 2010 Fundacja Archeologia Fotografii 25x20x0,3 cm. 24 s. A6 polski, angielski książki FAF Chomętowska, FAF, Asymetria, katalog wystawy, 978-83-928862-9-7 Dialogues with Modernity. Polish Photography of the 20th FAF, Asymetria, Paris-Photo Fairs 2010, Józef Głogowski, Zofia Century. Presentation in the frame of Paris-Photo Fairs 18-21 Fundacja Archeologia Fotografii, Galeria Chomętowska, Zofia Rydet, Zbigniew Dłubak, Wojciech Zamecznik, F/4 Karolina Lewandowska November 2010 2010 Asymetria 25x20x0,1 cm. 24 s. A6 angielski książki FAF Jerzy Lewczyński, Marek Piasecki, 978-83-928862-2-8 F/5 Lech Lechowicz Fotoeseje. Teksty o fotografii polskiej 2010 Fundacja Archeologia Fotografii 21x15x2 cm. 192 s. A6 polski książki FAF Lechowicz, FAF, teoria, teksty o fotografii, 978-83-928862-6-6 F/6 Zofia Rydet, Julia Staniszewska Mały człowiek / Oczekiwanie 2011 Fundacja Archeologia Fotografii 21x16x0,6 cm. 55 s.
    [Show full text]
  • Wystawa Jest Efektem Współpracy PAN Archiwum W Warszawie I
    Wystawa jest efektem współpracy PAN Archiwum w Warszawie i Muzeum Harcerstwa w Warszawie, w których zbiorach znajduje się spuścizna pozostała po- druhu Aleksandrze Kamińskim „Kamyku”. Główny bohater ekspozycji został pokazany w powiązaniu z harcerskimi funda mentami, czyli przyrzeczeniem i prawemPrzyrzeczenia harcerskim, harcerskiegooraz z pionierami polskiego- harcerstwa. Wydaje się, że postaci harcerza nie sposób przedstawiać w oderwaniu od- ideologii i ruchu harcerskiego. Stąd tekst , od którego roz poczęła się harcerska droga Aleksandra Kamińskiego, umieszczono na planszy tytu- łowej otwierającej wystawę. Z kolei następnym dziesięciu planszom odpowiadają punkty prawa harcerskie- go, do których nawiązują wybrane materiały archiwalne w postaci dokumentów aktowych i fotografii. Ich zadaniem jest zaprezentowanie dziejów polskiego skau tingu do 1945 roku — a w jego tle osoby druha „Kamyka”, który sam był jego częścią. Na planszach występują postacie symbole, takie jak Olga i Andrzej Małkowscy, Tadeusz Strumiłło czy Jerzy Braun, ale także mniej znani jako harcerze, a bardziej jako- uczeni: historyk sztuki Juliusz Starzyński czy biochemik Tadeusz Wacław Korzybski,- który wyodrębnił pierwszy polski preparat penicyliny. Przedstawione dokumen- ty przywołują pamięć „obrońców naszych polskich granic” — bohaterskich Lwow- skich Orląt i młodych żołnierzy Szarych Szeregów. Możemy zobaczyć, jak nasi harce rze stawali się częścią międzynarodowej wspólnoty harcerskiej, uczestnicząc w zlo- tach skautowych. Na wystawie znalazły się także materiały ukazujące lwowskie początki polskiego skautingu. Kwerenda archiwalna, ale także zupełnie nieoczeki wane i przypadkowe odkrycia pozwoliły wyłuskać prawdziwe harcerskie „perełki”.- Unikatowa jest książka służbowa ZHP druha Juliusza Starzyńskiego, którą otrzymał- jako harcerz 10. Lwowskiej Drużyny Harcerskiej w 1920 roku. Dużą wartość doku mentacyjną mają fotografie 1. Mławskiej Drużyny Harcerzy im. Księcia Józefa Ponia 1 towskiego, która była najstarszą drużyną harcerzy w Chorągwi Mazowieckiej.
    [Show full text]
  • Kulisy Katastrofy Powstania Warszawskiego 1944
    KULISY KATASTROFY POWSTANIA WARSZAWSKIEGO 1944 Wybrane publikacje i dokumenty Wydane z okazji 65 rocznicy Powstania Warszawskiego – dedykowane młodemu pokoleniu Polaków – ku rozwadze Egzemplarz bezpłatny Wydane z inicjatywy nieformalnej grupy byłych Żołnierzy Armii Krajowej, Powstańców Warszawskich, którzy przed odejściem na Wieczną Wartę postanowili przekazać młodszym pokoleniom swoje wspomnienia i refleksje na temat Powstania Warszawskiego. Do swoich refleksji dołączyli szereg publikacji historyków i świadków wydarzeń, które ukazały się w prasie krajowej i emigracyjnej i które oddają w sposób niezafałszowany cel, przebieg i skutki Powstania. Publikacje te stanowią przeciwwagę dla oficjalnej wykładni Powstania i polityki historycznej uprawianej przez kolejne Rządy III RP, wprowadzającej w błąd opinię publiczną. Większość prezentowanych publikacji została zaczerpnięta z witryny internetowej www.powstanie.pl, powstałej w 2005 roku. Celem inicjatorów wydania książki jest zachowanie zawartych tam treści i rozpowszechnianie ich za pośrednictwem bibliotek. Jest to wydanie niskonakładowe i nie komercyjne. Niniejsze wydanie książkowe jest dostępne w Internecie w formacie PDF pod adresem: www.powstanie.pl Inicjatorzy wydania dziękują serdecznie Pani Agnieszce Dziatlik za wielki wkład pracy przy udzieleniu nam merytorycznej pomocy. Podziękowania dla Biblioteki Polskiej w Montrealu za udostępnianie bogatych zbiorów oraz Panu Derrick Marczynski z Electronic Museum Canada za wskazanie ważnych dokumentów. Opracowanie antologii i wybór zdjęć: dr Jan
    [Show full text]
  • Powstanie Warszawskie PAMIĘĆ…
    PAŹDZIERNIK 2014 Nr 31/2014/85–e WYDANIE SPECJALNE Powstanie Warszawskie W siedemdziesiąta rocznicę PAMIĘĆ…PAMIĘĆ… Łatwiejsza jest sztuka pamiętania od sztuki zapominania. Tadeusz Kotarbiński 1. sierpnia 1944 r. wybuchło Powstanie Warszawskie – największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Dziś idę walczyć - Mamo! Może nie wrócę więcej Może mi przyjdzie polec tak samo Jak tyle, tyle, tysięcy… …I list napisał lubej dziewczynie Że idzie walczyć i może zginie…. Ppor. „Ziutek” Przez 63. dni żołnierze Armii Krajowej prowadzili heroiczną i osamotnioną walkę, której celem była niepodległa Polska, wolna od niemieckiej okupacji i dominacji sowieckiej. Dowództwo Armii Krajowej zakładało, że Armii Czerwonej zależeć będzie, ze względów strategicznych, na szybkim zajęciu Warszawy. Przewidywano, że kilkudniowe walki zostaną zakończone przed wejściem do miasta sił sowieckich. Oczekiwano również pomocy ze strony aliantów. Opanowanie miasta przez AK przed nadejściem Armii Czerwonej i wystąpienie w roli gospodarza przez władze Polskiego Państwa Podziemnego w imieniu rządu RP na uchodźstwie, miało być atutem w walce o niezależność wobec ZSRR. Liczono na to, że ujawnienie się w Warszawie władz cywilnych związanych z Delegaturą Rządu na Kraj będzie szczególnie istotne w związku z powołaniem przez komunistów Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Premier Stanisław Mikołajczyk, udający się pod koniec lipca 1944 r. na rozmowy ze Stalinem, liczył, iż ewentualny wybuch Powstania w stolicy wzmocni jego pozycję negocjacyjną. Opinii premiera nie podzielał Naczelny Wódz gen. Kazimierz Sosnkowski, który uważał, że w zaistniałej sytuacji zbrojne powstanie pozbawione jest politycznego sensu i w najlepszym przypadku zmieni jedną okupację na drugą. W depeszy do dowódcy AK, gen. Sosnkowski pisał: „W obliczu szybkich postępów okupacji sowieckiej na terytorium kraju trzeba dążyć do zaoszczędzenia substancji biologicznej narodu w obliczu podwójnej groźby eksterminacji”.
    [Show full text]
  • Historia Armii Krajowej Leksykon W Postaci Elektronicznej
    HISTORIA ARMII KRAJOWEJ LEKSYKON W POSTACI ELEKTRONICZNEJ TEMATY PODSTAWOWE – część 2 Autor wpisanych haseł: ____________________ sobota, 21 marca 2015, 2015-03-21 09:32:57 Copyrigt © Marek Cieciura Leksykon elektroniczny jest integralną częścią książki „Historia Armii Krajowej Leksykon krzyżówkowy”. Dla ułatwienia korzystania leksykon w postaci elektronicznej udostępniany jest w trzech częściach: 1. TEMATY PODSTAWOWE – część 1 (241 stron) 2. TEMATY PODSTAWOWE – część 2 (262 strony) 3. TEMATY UZUPEŁNIAJĄCE (189 stron) Wypełnianie leksykonu wspomaga Portal dydaktyczny 2 SPIS TREŚCI I. KORZYSTANIE Z LEKSYKONU ELEKTRONICZNEGO......................................5 II. OBJAŚNIENIA HASEŁ KRZYŻÓWEK.................................................................7 39. SZARE SZEREGI ...........................................................................................9 40. SZKOŁY PODCHORĄŻYCH REZERWY PIECHOTY ZWZ-AK ...................16 42. UZBROJENIE ARMII KRAJOWEJ................................................................20 44. WYBRANE DATY W OKRESIE 1939 – 2014................................................28 45. WYWIAD I KONTRWYWIAD ARMII KRAJOWEJ.........................................33 46. ZBRODNIE NIEMIECKIE PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ ....................47 47. ZBRODNIE SOWIECKIE PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ ....................66 48. ŻOŁNIERZE AK INNYCH NARODOWOŚCI LUB WYZNAŃ ........................74 49. ŻOŁNIERZE AK – KOBIETY ODZNACZONE ORDEREM VIRTUTI MILITARI.........................................................................................84
    [Show full text]
  • Das Große Abenteuer Ihres Lebens« Geschichtsbilder Und Symbolik Der Armia Krajowa Und Des Warschauer Aufstands Im Polnischen »Zweiten Umlauf« (1980–1989)
    Forschungsstelle Osteuropa Bremen Arbeitspapiere und Materialien Nr. 106 – Dezember 2009 »Das große Abenteuer ihres Lebens« Geschichtsbilder und Symbolik der Armia Krajowa und des Warschauer Aufstands im polnischen »Zweiten Umlauf« (1980–1989) Von Florian Peters Forschungsstelle Osteuropa an der Universität Bremen Klagenfurter Straße 3, D-28359 Bremen phone +49 421 218-69601, fax +49 421 218-69607 http://www.forschungsstelle.uni-bremen.de Arbeitspapiere und Materialien – Forschungsstelle Osteuropa, Bremen Nr. 106: Florian Peters »Das große Abenteuer ihres Lebens« Geschichtsbilder und Symbolik der Armia Krajowa und des Warschauer Aufstands im polnischen »Zweiten Umlauf« (1980–1989) Dezember 2009 ISSN: 1616-7384 Über den Autor: Florian Peters, M.A. – Studium der Osteuropäischen Geschichte, der Politischen Wissenschaft und der Älteren Deutschen Literaturwissenschaft / Deutschen Sprachwissenschaft an der Christian-Albrechts- Universität Kiel; seit Februar 2009 Doktorand am Zentrum für Zeithistorische Forschung Potsdam / Lehrstuhl für Geschichte Osteuropas der Humboldt-Universität Berlin. Das vorliegende Arbeitspapier basiert auf seiner Magisterarbeit, die von Prof. Dr. Rudolf Jaworski und PD Dr. Mathias Niendorf be- treut wurde, und stützt sich im Wesentlichen auf den Archivbestand der Forschungsstelle Osteuropa. Redaktion: Silke Plate, Wolfgang Schlott Satz und Layout: Matthias Neumann Umschlag nach einem Kunstwerk von Nicholas Bodde Die Meinungen, die in den von der Forschungsstelle Osteuropa herausgegebenen Veröffentlichungen geäußert werden, geben ausschließlich die Auffassung der Autoren wieder. Abdruck und sonstige publizistische Nutzung – auch auszugsweise – nur mit vorheriger Zustimmung der Forschungs- stelle sowie mit Angabe des Verfassers und der Quelle gestattet. © 2009 by Forschungsstelle Osteuropa, Bremen Forschungsstelle Osteuropa Publikationsreferat Klagenfurter Str. 3 D-28359 Bremen – Germany phone: +49 421 218-69601 fax: +49 421 218-69607 e-mail: [email protected] internet: http://www.forschungsstelle.uni-bremen.de Inhalt 1.
    [Show full text]
  • Page  the Warsaw Uprising the Warsaw Uprising Began on 1 August 1944 and Lasted for 63 Long Days
    Batalionowy Armia Krajowa Page THE WARSAW UPRISING The Warsaw Uprising began on 1 August 1944 and lasted for 63 long days. The Armia Krajowa (Polish Home Army) fought long and hard to overthrow the German occupation of the Polish capital. While the Soviets looked on, merely yards away, the German army executed a savage repression of the insurrection. Warsaw would remain in German control until January 1945. In response to the uprising, Hitler ordered the complete destruction of the Polish capital. During the course of the uprising an estimated 200,000 Polish civilians were killed during reprisal operations in places like Wola and Ochota. Estimates of civilians killed in Wola during 5-6 August range from 30,000 to 40,000, the worst single battlefield atrocity committed in Europe during WWII. Ultimately the Warsaw Uprising failed to secure a free Polish state, but the sacrifices of the men and women who lived and died in Warsaw, and indeed all of Poland, have been honoured to this day. It is important to pause a moment and remember those heroes that stood against evil for betterment of humanity. IMPORTANT! Battlefront understands that German units and formations in Warsaw were partly or entirely responsible for various war crimes and atrocities during the time of WWII. This briefing is in no way an attempt to minimize or lessen the importance of German war crimes and atrocities but rather to provide a generic German force during the Warsaw Uprising. There are many excellent resources that can be used to research war crimes and atrocities and we encourage those interested in the subject to pursue them.
    [Show full text]
  • Page  the Warsaw Uprising the Warsaw Uprising Began on 1 August 1944 and Lasted for 63 Long Days
    Batalionowy Armia Krajowa Page THE WARSAW UPRISING The Warsaw Uprising began on 1 August 1944 and lasted for 63 long days. The Armia Krajowa (Polish Home Army) fought long and hard to overthrow the German occupation of the Polish capital. While the Soviets looked on, merely yards away, the German army executed a savage repression of the insurrection. Warsaw would remain in German control until January 1945. In response to the uprising, Hitler ordered the complete destruction of the Polish capital. During the course of the uprising an estimated 200,000 Polish civilians were killed during reprisal operations in places like Wola and Ochota. Estimates of civilians killed in Wola during 5-6 August range from 30,000 to 40,000, the worst single battlefield atrocity committed in Europe during WWII. Ultimately the Warsaw Uprising failed to secure a free Polish state, but the sacrifices of the men and women who lived and died in Warsaw, and indeed all of Poland, have been honoured to this day. It is important to pause a moment and remember those heroes that stood against evil for betterment of humanity. IMPORTANT! Battlefront understands that German units and formations in Warsaw were partly or entirely responsible for various war crimes and atrocities during the time of WWII. This briefing is in no way an attempt to minimize or lessen the importance of German war crimes and atrocities but rather to provide a generic German force during the Warsaw Uprising. There are many excellent resources that can be used to research war crimes and atrocities and we encourage those interested in the subject to pursue them.
    [Show full text]
  • Ambassador of Your Everyday Life
    Ambassador of Your Everyday Life The present issue of the cooperation on a number of levels. Many Ambassador is very special. In the times of of you have decided to try your hand at startling transformations on the world’s investment or building a business in Poland political map, with Asia, Europe and the upon hearing about interesting opportunities Middle East changing before our eyes, our offered by the Polish market. Some of you are magazine also takes on a new form in response parties to business contracts or otherwise to the needs of foreign guests in this beautiful operate in the business area. All of you have one country by the Vistula River. The changes common denominator - you are expatriates - that we have implemented do not just come and whatever you might say about the Polish down to the brand new layout and logo, but hospitality (although we will talk about it as have been much more far-fetched, and made well), you are in the foreign country, the rules with our motto in mind: “Ambassador - Well or operational environment of which you will Known Brand - Brand New Magazine”. find worthy of knowing. Given time, you might Above all, we have directed enjoy the experience, or even fall in love with it. our publishing mission onto a new road, The magazine in its new form is which is illustrated by the words - The where two worlds are merged together. The Ambassador of Your Everyday Life. Many of professional world and the world relating to you, dear readers, hold prestigious positions your private life in a foreig land.
    [Show full text]