22 Deireadh Fómhair, 2010
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
www.gaelsceal.ie Michael An bhfuil tú D. Higgins ar ag dul go Jean-Claude hOireachtas Trichet na Samhna? L. 12 L. 16 €1.65 (£1.50) Ag Cothú Phobal na Gaeilge 22.10.2010 Uimh. 31 • Ag seasamh leis féin IDIRNÁISIÚNTA (PIC. MARK STEDMAN/PHOTOCALL IRELAND) 5,000 gan dídean Aghaidh agus 33,000 Cheilte na Sile teach úr folamh Tomás Mac Síomóin CEILEANN an ceiliúradh Meadhbh Ní Eadhra ngníomhóidh an rialtas go críochnaithe ach folamh, domhanda ar éalú drá- agus Róisín Ní Éalaí tapa ar an gceist seo mar agus 10,000 teach atá nach matúil na mianadóirí a nach bhfuil a ndóthain mór críochnaithe, ach nach bhí adhlactha faoi thala- TÁ Focus Ireland, eagraíocht tithíocht á chur ar fáil chun bhfuil éinne ina gcónaí iontu mh dráma marfach eile náisiúnta a oibríonn go crua deireadh a chur le heaspa mar gheall ar mhionrudaí. atá ar siúl faoi láthair i ar son daoine gan dídean, ag dídine agus an gá a bheith ag Tá 10,000 teach eile ann atá bpríosúin i ndeisceart na fáiltiú roimh an tuairisc ar codladh ar na sráideanna, ag céimeanna éagsúla den tíre úd. scáil-eastáit (ghost estates) a rud a gheall an rialtas go tógáil. Tá an tuairisc Baineann an dráma foilsíodh inné agus tá siad ag bhfeabhsódh siad faoi bunaithe ar an tréimhse idir seo leis an leatrom atá á iarraidh go n-úsáidfear é dheireadh 2010.” mí Bealtaine agus mí Mheán imirt ag Rialtas na Sile ar chun déileáil le soláthar De réir an tSuirbhé Fómhair 2010. bhundúchasaigh na tíre. tithíochta poiblí. Náisiúnta ar Fhorbairt Tá Focus Ireland anois ag Tá grúpa acu seo, na Tá siad ag iarraidh freisin Tithíochta a foilsíodh inné, iarraidh ar an rialtas saineo- Mapuche, ar stailc ocrais go n-aithneoidh an rialtas agus a réitigh an Roinn laí ar pholasaí tithíochta le 82 lá anuas, tréimhse a gur féidir na tithe folmha a Comhsaoil, Oidhreachta sóisialta a cheapadh ar an sháraíonn an fhaid ama úsáid le cuidiú leis an agus Rialtais Áitiúil, tá os nGrúpa Ardleibhéil Saineo- a chaith na mianadóirí ngéarchéim thithíochta sa tír cionn 2,800 forbairt laithe Tithíochta atá á bhunú ina gcró faoi thalamh. agus chun cabhair a thab- tithíochta ann ar tosaíodh chun athbhreithniú a Tá cónaí ar na hairt do na daoine ar fad gan tógáil iontu ach nach bhfuil dhéanamh ar thorthaí na Mapuche, timpeall is dídean. an tógáil curtha i gcrích go tuairisce. Chuir an 700,000 acu, i gceantar “Tá suas le 5,000 duine fóill. Tá cead pleanála eagraíocht béim ar an easpa Brian Cowen ag labhairt leis na meáin faoi fhaisnéis Airgeadais a fíorbhocht i ndeisceart gan dídean in Éirinn agus tá faighte ag 180,000 aonad pleanála a bhí i gceist agus roinnt le páirtí polaitíochta eile, taobh amuigh de Thithe an Rial- na Sile. Tá a gcultúr is a 100,000 teaghlach ar liostaí tithíochta ach tá líon sun- na heastáit tithíochta á tais i rith na seachtaine. Tá sé dearbhaithe anois ag Eamon dteanga féin, Mapudun- agus iad ag fanacht ar tasach díobh atá folamh nó dtógáil, agus deir siad go Gilmore agus ag Enda Kenny go bhfuil na hiarrachtaí chun gun, acu a dhealaíonn thithíocht shóisialta,” a deir nach bhfuil críochnaithe go bhfuil sé riachtanach nach chomhthuiscint a fháil leis an chomhrialtas maidir le cúrsaí eaca- iad amach ó phobail eile urlabhraí ón eagraíocht. “Tá fóill. Ní hamháin sin ach tá ndéanfar na botúin chéanna maíochta sna blianta amach anseo thart. Tá sé ar intinn ag Fine na tíre. Is beag aird atá sé riachtanach go 33,000 teach atá arís sa todhchaí. Gael plean ceithre bliana dá gcuid féin a chur chun cinn anois. ag údaráis na Sile ar a gcearta pobail. Ar lean ar leathanach 5 DUP ag beartú deireadh a chur le maoiniú Gaelscoileanna RÉIGIÚNACH • 8 Anton Mac Cába arsa an t-urlabhraí. “Bheadh ghlacadh ón rialtas, ar bhonn billiún punt sa bhliain a dhíol “Má shocraíonn grúpa ar TUAIRIMÍ 12 sin ar fáil ag an uile dhuine. Nó prionsabail. as seo?” scoileanna Albainise Uladh a • CÚRSAI SAOIL 16 DÚIRT urlabhraí de chuid an bheadh cead acu dul a Dar leis an DUP gurb é an Glacann an DUP leis go chur ar bun – cad chuige nach • DUP go mbeadh “cead” ag tui- mbealach féin.” cheist ná: an bhfuil na bhfuil cead ag eaglaisí mbunófaí earnáil dóibhsean?” GNÓ• 18 smitheoirí a bpáistí a chur Glacann an DUP leis an hacmhainní ann? “An dtig linn scoileanna bheith acu: “Ach an Ar ndóigh, ní féidir moltaí COMHSHAOL• 20 chuig scoileanna Gaeilge faoi reachtaíocht Eorpach, a ceithre nó cúig earnáil gcaithfidh an stát díol astu?” an DUP a chur i bhfeidhm BEATHA 22 mholtaí úra Peter Robinson – thugann an cead sin do thui- dhifriúla a mhaoiniú,” arsa an Tá ceithre earnáil anois sa muna nglacann an Fei- • ach ní bhfaigheadh na smitheoirí. Cheana, tá t-urlabhraí. “Bíodh is go bhfuil scolaíocht ó thuaidh. “Go dhmeannas leo. OIDEACHAS• 26 scoileanna maoiniú ón stát. scoileanna ag an Eaglais critéir dhifriúla ag cuid acu, ná teoiriciúil, is féidir níos mó Tá an scéal iomlán faoi ráiteas I measc an phobail• 28 “Bheadh córas stáit amháin Shaor-Phreispitéireach. Diúl- mar atá ag cuid eile, le go bheith ann,” arsa an t- Peter Robinson i leith scoilean- SPÓRT 29 ann, a bheadh maoinithe,” taíonn siad airgeadh ar bith a mbunófaí scoileanna. An fiú urlabhraí. na an Tuaiscirt le léamh ar l. 4 • 2 GAELSCÉAL • Dé hAoine, 22 Deireadh Fómhair, 2010 1 NUACHT NÁISIÚNTA “Maorlathas na Bruiséile á Droch-nuacht bhrú ar ghnólachtaí don earnáil beaga” – Jim Curran, ISME poiblí ó thuaidh Anton Mac Cába rainneacha ama ar an tei- deal atá ag daoine atá ar Moltaí maidir le saoire mháithreachais san AE á bplé sa Bhruiséil D’FHÓGAIR Státchisteoir liúntaisí neamhábaltachta. na Breataine, George Tá 97,000 i muinín na liún- Osborne, droch-nuacht taisí sin sa Tuaisceart. Is Meadhbh Ní Eadhra An chéad chéim eile sa phróiseas seo Siar ag deireadh mhí na Samhna 2006, amach is amach don ionann sin agus 8.8% ná do Chomhairle na nAirí (a dhéanann d’fhógair an tAire Gnóthaí Sóisialacha agus Tuaisceart san Athbhreith- díobh siúd atá in aois fos- TÁ Jim Curran ó Chomhlachas Ghnóthas ionadaíocht ar 27 ballstát) cinneadh a Teaghlaigh ag an am, an tAire Seamus Bren- niú ar an Chaiteachas taíochta. Beag agus Meánmhéide na hÉireann dhéanamh maidir le tairiscint an nan TD, go mbeadh rialtas na hÉireann ag Poiblí Níor fhógair Osborne (ISME) ag maíomh go bhfuil na moltaí Choimisiúin. caitheamh €27 milliún chun síneadh breise Dar le Pricewaterhouse- ach scéal maith amháin úra atá á gcur chun tosaigh ag Parlaimint “Is tosaíocht iad cearta máithreacha do a thabhairt do theidlíochtaí saoire Cooper, tá 20,000 post san don Tuaisceart. Cuideofar na hEorpa maidir le saoire Choimisiún na hEorpa,” a deir Viviane mháithreachais (íoctha agus gan a bheith earnáil phoiblí ó thuaidh le daoine a chuir airgead i mháithreachais, chun “tionchar diúl- Reading, Leas-Uachtarán ar an íoctha), ó 22 seachtain go 26 seachtain, ó 1 faoi bhagairt. Tá sin ina dtaisce leis an Presbyterian tach” a bheith acu ar ghnólachtaí. gCoimisiún agus Coimisinéir na hEorpa Márta 2007. Ag an am, dúradar go mbeadh bhuille, nó is san earnáil Mutual Society. Theip air “Níl iontas orm faoin na moltaí seo atá um Chearta Bunúsacha agus Saoránach- 43,000 bean i dteideal an síneadh breise seo sin atá 30.5% d’iomlán na sin dhá bhliain ó shin. Tá á dhéanamh ag an gCoimisiún Eorpach ta. “Má táimid le dul i dtreo cothro- a fháil. Roimh 2007, bhí 22 seachtain de bpostanna (de réir an Stát- £25 milliún agus ag an bParlaimint,” ar sé. “Tagann maíocht inscne san ionad oibre, caith- shaoire mháithreachais íoctha ann, leis an Chiste). De bharr na (€28,456,271.81) le tabhairt na moltaí ón mBruiséil agus níl ann ach fimid an chothromaíocht cheart a aimsiú rogha 12 seachtain bhreise de shaoire bpostanna a chaillfear san don chumann, chomh maorlathas na Bruiséile ag imirt tionchar idir cearta bunúsacha do mháithreacha neamhíoctha a fháil. earnáil phoiblí, caillfear maith le hiasacht £175 mil- orainn agus ag cur brú orainn gan chúis.” agus na fadhbanna eacnamaíochta atá os Ó 2007 ar aghaidh, 26 seachtain de shaoire 16,000 post eile san earnáil liún (€199,200,057.92). Tá Vótáil Parlaimint na hEorpa De comhair go leor gnónna san AE.” íoctha a bhí ann agus an rogha 16 seachtain phríobháideach. Tá an súil go socróidh sin cás na Céadaoin ar mholtaí chun Treoir Shaoire Maidir le vóta na Parlaiminte, deir sé bhreise a fháil gan íocaíocht faoin Straitéis baol ann go bhfágfaidh sin gcliant. Mháithreachais 1992 a leasú. Ag an tús, gur vóta “uaillmhianach” a bhí ann. Náisiúnta um Chúram Leanaí 2006-2010. Ó an dífhostaíocht ar ais ar Is léir go bhfuil bhí Coimisiún na hEorpa ag moladh an “Ní bheidh sé éasca teacht ar réiteach 2000 go 2006, tháinig méadú ar an maoiniú an leibhéal mar a bhí sna impleachtaí breise ann tréimhse shaoire mháithreachais a leis an gComhairle sa todhchaí mar gheall iomlán do shaoire mháithreachais íoctha ó 80í. Tá £7 mbilliún (€7.96 don Tuaisceart. Inniu (Dé mhéadú ó 14 seachtain go 18 seachtain. air seo,” ar sé. “Tá Coimisiún na hEorpa €58 go €175. Ní raibh ach saoire billiún) le ciorrú ón hAoine) tá an Feidhmean- Bhí siad ag moladh freisin go n-íocfar an réidh le cuidiú leis an gComhairle agus mháithreachais de 14 seachtain ann deich mbuiséad leasa nas ag teacht le chéile tuarastal iomlán leis na mná le linn na leis an bParlaimint aontú ar an dTreoir mbliana ó shin in Éirinn, rud a léiríonn an shóisialaigh.