Het Stinkt in Ouwsterhaule
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
HET STINKT IN OUWSTERHAULE In Friesland, niet ver van Joure, ligt Ouwsterhaule: een klein dorp met een groot pro- bleem. Het dagelijks leven wordt er beheerst door de vuilstortplaats, door de stank en andere overlast ervan en door het beleid dat de provincie voert aangaande de stort- plaats. Een beleid dat de dorpsbewoners inmiddels ter vernietiging bij de Raad van State hebben aangeboden. Namens de dorpsbewoners spreekt Joop Doorman. Wim van de Pol IN FRIESLAND WORDT JAARLIJKS ZO'N 250.000 sinds begin '88 alweer minder. Nog weer een vertelt hoe het is om vlak naast de stortplaats ton huisvuil geproduceerd en met vuilniswa- kleinere portie, zo'n 25.000 ton, wordt ge- te wonen. 'De stank is echt onbeschrijflijk. Laatst gens ingezameld. Dat vuil heeft diverse be- stort op de stortplaats in de Weperpolder, ge- ook weer, toen heb ik het milieu-alarmnummer ge- stemmingen. Een deel, 65.000 ton, wordt meente Ooststeflingwerf. En het leeuwendeel beld. Ik heb ze gezegd dat er ook een gaslucht van de verbrand in de vuilverbrandingsoven in van het afval, jaarlijks meer dan 110.000 ton, stortplaats kwam. Meneer, zeiden ze, er zit maar Leeuwarden. Tot voor kort werd een iets vindt zijn weg naar de stortplaats te Ouwster- 52 % methaan in dat gas, en tegen de tijd dat 't in kleiner deel, 50.000 ton per jaar namelijk, haule. het dorp komt is het nog maar 40 %. Dus ik moest naar de VAM in Wijster versleept, maar dat is Joop Doorman gebruikt gespierde taal als hij mij niet druk maken.'ai] een andere gelegen- NOORDERBREEDTE 88-46 heid koos Joop Doorman een andere aanpak. ker zit beseft de provincie zelf ook wel. De Mi- Hij was 's nachts wakker geworden van de af- valstank, en belde prompt de verantwoorde- nister had er immers al een afwijzend oordeel lijke gedeputeerde Danken uit zijn bed. Deze over uitgesproken. Omdat de putten 10 tot hoorde het relaas aan, maar of het indruk ge- 15 meter diep zijn, en het grondwater tot op maakt heeft valt tot op de dag van vandaag 1,5 meter onder het maaiveld komt, ligt het niet uit het Friese beleid op te maken. vuil eigenlijk in het grondwater, slechts daar- van gescheiden door een laagje folie. Een ver- re van wenselijke zaak. Nog eens extra vuil er Nood breekt wet? bovenop, vond de Minister, kon dan hele- De verontwaardiging van de dorpsbewoners, maal niet. Waarop de provincie besloot om er en daarmee de reden van hun gang naar de nog maar eens wat vuil bovenop te gaan stor- Raad van State, laat zich verklaren vanuit de ten, 'onder andere om financiële redenen' luidde geschiedenis van de stortplaats. het aan de Tweebaksmarkt. Als doekje voor Ooit was er bij Ouwsterhaule een zandwin- het bloeden werd aan de verhoogde stort een ning: de weg Emmeloord-Lemmer werd aan- voorwaarde verbonden: het zou tijdelijk zijn, gelegd en uit putten nabij Ouwsterhaule tot de nieuwe stortplaats open is. Dan wordt haalde men het daarvoor benodigde zand. de ophoging weer afgegraven, en naar de Begin 70-er jaren was er in Friesland behoef- nieuwe lokatie afgevoerd. te aan een vuilstortplaats, en de Ouwsterhau- Dit gaat ons veel te ver toen de stortplaats half ler kuilen leken voor dat doel geschikt. Het 1986 officieel vol was, was vanaf dat moment terrein werd door een grondbewerkingsfir- de vergunning om er te storten verlopen. Het ma als stortplaats in exploitatie genomen, en extra storten, die tijdelijke portie van de inte- naast het genoemde huisvuil is er in de putten rim-periode tot de nieuwe stortplaats er is, is sindsdien ook veel industrievuil verdwenen, dus eigenlijk illegaal. Desondanks werd zuiveringsslib, boorgruis en zelfs vervuilde steeds aan de exploitant van de stortplaats grond van bodemsaneringsoperaties. meegedeeld dat hij nog wel even door kon Destijds werd er van uit gegaan dat de putten gaan met het storten, en werd steeds het difi- in 1983 vol zouden zijn. Omdat de stortver- nitieve sluiten van het terrein uitgesteld. 'On- gunning slechts geldig was voor storten tot op gelofelijk' noemt Joop Doorman het nog het nivo van het maaiveld, dus niet boven- steeds 'dat er in opdracht van een overheid nota gronds, moest er op tijd een opvolger komen bene bijna twee jaar lang illegaal gestort is!' Kort- voor de stortplaats. AI vrij snel bleek dat een geleden is een nieuwe vergunning verleend nieuwe stortplaats naast de huidige in het joop Doorman op de vuilstortplaats aan de uitbater van de vuilstort. Die nieuwe dorpje niet haalbaar is: ongeschikte bodem- vergunning is de oorzaak van bijzonder veel gesteldheid. Om diezelfde reden overigens ongenoegen onder de dorpsbewoners. Uit liet Minister Winsemius al weten dat er niet het OLAF (Openbaar Lichaam Afvalverwij- hun brief van 18 januari j.1. aan de Raad van nog eens bovengronds op de putten gestort dering Friesland), want een alternatief voor State: mocht worden, als die eenmaal vol zouden storten in Ouwsterhaule was in geen velden 'Al diverse malen heeft het provinciaal bestuur be- zijn. Hoewel die opvatting bestreden werd of wegen te bekennen. Meer vuil afvoeren loofd voor een bepaalde datum het storten te beëin- door onder andere de firma die de huidige naar de VAM kon niet, want in Drente willen digen en steeds weer is de provincie daarop terug- stort bestiert, is er inderdaad geen konkreet ze juist minder afval uit andere provincies gekomen. Kort geleden weer heeft de provincie de plan om naast het huidige terrein een nieuw binnenkrijgen. De vuilverbranding in Leeu- beèindigigingsdatum verschoven met ca. 10 weken terrein in te gaan richten. Eigenlijk zijn er warden kon die extra hoeveelheid ook nooit van 31 december 1987 tot 31 maart 1988. Echter, trouwens helemaal geen konkrete plannen behappen, en storten in de Weperpolder was de nu verleende vergunning van Gedeputeerde uitgevoerd om waar dan ook in Friesland een niet wenselijk omdat het Fochtlooërveen Staten d.d. 16 december 1987 is verstrekt tot de- nieuwe stortplaats te gaan inrichten. Er daar vlakbij ligt. cember 1997! Dit gaat ons veel te ver. Wij hebben wordt alleen gesproken over een eventuele Terug naar af dus maar weer: doorgaan met als dorpsbewoners dan ook alle vertrouwen in Ge- stortplaats te Nijehaske, een eindje verderop. storten in Ouwsterhaule, waar het vuil inmid- deputeerde Staten verloren. Als Gedeputeerde Sta- Het afval, alle verschillende soorten, wordt dels niet meer in maar bovenop de putten ten een slecht beleid t.a.v. de provinciale vuilver- begin 1988 kennelijk nog steeds naar Ouw- kwam te liggen. De vele bezwaren die onder werking voeren hoeven wij daar niet langer de du- sterhaule afgevoerd. Hoe kan dit? In 1983 meer door de dorpsbewoners werden inge- pe van te zijn. Namens alle ondertekenaars verzoe- zou 'ie toch vol zitten? En men had toch voor- bracht tegen deze gang van zaken werden af- ken wij u dan ook (.. .) nu reeds te besluiten dat er zien dat er een nieuwe plek moest komen? gewimpeld met de mededeling dat het hier na 31 maart 1988 beslist niets meer gestort mag Om te beginnen duurde het vollopen van de om een typisch geval ging van 'nood breekt worden op de vuilstort bij ons dorp.' vijf kuilen langer dan verwacht. Medio '86 wet'. "Wel wat vreemd', bedenkt Joop Doorman Of de Raad van State dit verzoek tot vernieti- pas was in Ouwsterhaule de rand bereikt. Dat daarbij, 'omdat de provincie die nood toch echt he- ging van een provinciaal besluit zal honore- het zover kwam was kennelijk een volledige lemaal zelf gemaakt heeft!' Dat de situatie van ren is op het moment dat dit geschreven verrassing voor het provinciaal bestuur en het bovengrondse storten niet helemaal lek- wordt nog niet bekend. NOORDERBREEDTE 88-47 het natuurlijk merkwaardig dat de vergun- Zwaar belazerd ners van alles mis aan de vergunning die de storplaats nu heeft gekregen. Zo gaat de ver- ning die bedoeld is voor een tijdelijk opho- De Friese Milieuraad steunt de dorpsbewo- gunning in tegen eigen beleid van de provin- ging van de stortplaats het storten toestaat tot ners in hun strijd tegen het afval. Jan Dijkstra cie: in het provinciaal afvalstoffenplan staat maar liefst 1997. Terwijl GS van Friesland te van de Milieuraad is boos en verdrietig tege- dat er in Ouwsterhaule niet bovengronds ge- kennen hebben gegeven dat er in dit voorjaar lijk: 'We beginnen nu ontzettend te balen. Altijd stort zou worden, zelfs niet tijdelijk. En aan een einde zal komen aan de stortaktiviteiten hebben we de provincie de hand boven het hoofd ge- de tijdelijkheid van die bovengrondse stort te Ouwsterhaule verschijnt in de vergunning houden, want ze zitten nu eenmaal met die rotzooi tilt de provincie ook niet eens zwaar, want de ineens het jaartal 1997 ... Er rammelt nog die ze ergens kwijt moeten. Maar door wat er nou vergunning laat de mogelijkheid dat de op- meer. Joop Doorman: 'Het bleek ineens dat er gebeurt, voel ik me zwaar belazerd. Misschien ko- hoging definitief wordt nadrukkelijk open. plannen voor uitbreiding van de stortplaats zijn; men we wel te laat in aktie, maar beter laat dan Er staat in datzelfde afvalstoffenplan trou- voor die uitbreiding is extra grond nodig, grond nooit.' wens al dat er na 1983 sowieso niets meer ge- van boeren uit de omtrek. Die hadden ze er al vast Er is volgens de Milieuraad en de dorpsbewo- stort zou worden in Ouwsterhaule. Verder is bijgerekend. Terwijl die boeren van niets weten, en terwijl die grond in kwestie een agrarische bestem- ming heeft waardoor vuilstort-aktiviteiten uitgeslo- ten zijn. En uitbreiding van het terrein is nogal strijdig met eerdere besluiten om het storten hier te beëindigen.' En dan de kontrole van de stort- plaats: 'volgens de vergunningen moeten eens in de zoveel tijd grond- en oppervlaktewater gekontro- leerd worden op verontreinigingen.