Traditional and New Public Spaces in Rural Areas Tradycyjne I Nowe
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Traditional and new public spaces in rural areas Tradycyjne i nowe przestrzenie publiczne na obszarach wiejskich Traditional and new public spaces in rural areas Tradycyjne i nowe przestrzenie publiczne na obszarach wiejskich Editor / Redaktor Anna Marta Włodarczyk OFICYNA WYDAWNICZA PWSZ NYSA 2014 Front cover: a photograph of a public space in the village of Stare Back cover: discussions and presentations as part of the International Siołkowice, Opole region, realized according to a project by the Scientific Symposium: „Traditional and New Public Spaces in Rural Wroclaw University of Environmental and Life Sciences, author: Areas”, 24–25. October 2013. Photos: B. Bukała. I. Niedźwiecka-Filipiak. Photo: A.M. Włodarczyk. Na 4. stronie okładki: Ilustracja obrad i prezentacji w ramach Na 1. stronie okładki: Zdjęcie przestrzeni publicznej w Starych Siołkowicach, województwo opolskie, zrealizowanej według projektu Międzynarodowego Sympozjum Naukowego: „Tradycyjne i Nowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, autor: I. Niedźwiecka- Przestrzenie Publiczne na Obszarach Wiejskich”, 24–25 października -Filipiak. Zdjęcie: A.M. Włodarczyk. 2013. Zdjęcia: B. Bukała. Scientific Review / Recenzenci: Prof. dr hab. inż. arch. ADAM LISIK, Profesor Senior, Wydział Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach Prof. Dr. Arch. MARIA JOÃO MATOS, Departamento De Arquitectura, Lusofona University of Humanities and Technologies, Lisbon, Portugalia Dr hab. inż. arch. IRENA NIEDŹWIECKA-FILIPIAK, Instytut Architektury Krajobrazu, Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Prof. Dr. Arch. ANA RITA OCHOA, Departamento de Engenharia Civil e Arquitectura, Universidade da Beira Interior, Covilha, Portugalia Dr hab. inż. arch. JAN RABIEJ, prof. Politechniki Śląskiej, Wydział Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach Prof. Dr. Arch. CRISTÓVÃO VALENTE PEREIRA, Faculdade de Belas-Artes, Universidade de Lisboa, Portugalia Prof. dr hab. inż. arch. JACEK WALENTY WŁODARCZYK, Instytut Architektury i Urbanistyki, PWSZ w Nysie English Proofreading / Korekta angielska: Publishing Secretary / Sekretarz Oficyny: dr Iwona Sikora doc. dr Tomasz Drewniak Graphic design of the cover / Projekt graficzny okładki: dr inż. arch. Anna Marta Włodarczyk © Oficyna Wydawnicza PWSZ w Nysie – 2014 ISBN 978-83-60081-80-8 ISBN 978-83-60455-85-2 Publisher / Wydawcy: Oficyna Wydawnicza PWSZ w Nysie Urząd Marszałkowski 48-300 Nysa, ul. Armii Krajowej 7 Województwa Opolskiego tel. 77 409 05 67 45-082 Opole e-mail: [email protected] ul. Piastowska 14 www.pwsz.nysa.pl/oficyna www.opolskie.pl DTP, Proofreading, Print / Skład, korekta, druk: 45-360 Opole, ul. Plebiscytowa 82 tel. (+48) 605 23 35 35, [email protected] Spis treści Słowo wstępne / Foreword . 7 Antoni Konopka Introduction / Wstęp . 9 Michael Mathias Urban Agriculture as a productive green infrastructure within the polycentric region of Grand Casablanca . 13 Juliane Brandt Urban and rural codes of public spaces . 17 Holger Kuehnel, Anna Marta Włodarczyk The sacred zone in the landscape of a Silesian village . 27 Grażyna Lasek Przestrzeń sacrum w krajobrazie na przykładach wsi śląskiej . 37 Grażyna Lasek Kształtowanie przestrzeni publicznych we wsiach na terenie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego . 47 Barbara Mastalska-Cetera, Piotr Krajewski, Jerzy Oleszek Przestrzeń publiczna wsi Gór Złotych – charakterystyka, próba oceny . 57 Jerzy Oleszek, Barbara Mastalska-Cetera, Piotr Krajewski Przestrzenie publiczne na obszarach wiejskich Dolnego Śląska – studium porównawcze wybranych miejscowości . 65 Anna Podolska Modern public spaces in the villages of Łęczna county . 77 Natalia Przesmycka, Małgorzata Sosnowska Współczesne przestrzenie publiczne wsi powiatu łęczyńskiego . 87 Natalia Przesmycka, Małgorzata Sosnowska Landscape-creative services of rural city surroundings . Toya and Gradi Golf Courses in the Wrocław Metropolitan Zone – a case study . 97 Maciej Stojak Usługi krajobrazotwórcze wiejskich okolic miasta na przykładzie pól golfowych w obszarze funkcjonalnym Wrocławia . 107 Maciej Stojak Tradycyjne i nowe przestrzenie publiczne w planowaniu miejscowym . 117 Wiesława Strabel Contemporary public spaces in the suburban area of the city of Wroclaw, Poland . 135 Marta Szkaradkiewicz, Jan Kazak, Szymon Szewrański Współczesne przestrzenie publiczne w strefie suburbialnej miasta Wrocławia . 145 Marta Szkaradkiewicz, Jan Kazak, Szymon Szewrański The barn as the object adapted to new functions in the public country space . 155 Bogusław Szuba Public spaces vs . healthy places . 165 Ana Lídia Virtudes Przestrzeń publiczna nowych osiedli mieszkaniowych w strefie podmiejskiej Wrocławia . 175 Beata Warczewska, Witold Warczewski New public spaces in rural areas in the process of revitalization . Case study: Opole region in Poland . 187 Anna Marta Włodarczyk Tworzenie przestrzeni publicznej przy wykorzystaniu translokacji obiektów zabytkowych . 201 Michał Włodarczyk 7 Słowo wstępne / Foreword Dziedzictwo kulturowe wsi, uznawane za świa- The cultural heritage of villages, acknowledged dectwo rozwoju społeczno-gospodarczego, daje as evidence of socio-economic development, re- obraz funkcjonowania społeczności lokalnej w prze- flects the functioning of local society in the rural en- strzeni wiejskiej. Sposób zagospodarowania tej vironment. The way this area is developed: sacral przestrzeni: zabudowa sakralna i świecka obejmują- and secular buildings, including houses and farm- ca domy i obejścia gospodarskie oraz budynki uży- yards, and public utility buildings, spatial arrange- teczności publicznej, układ przestrzenny, struktura ment, agricultural structure and culture, together i kultura agrarna w połączeniu z walorami przyrodni- with natural qualities constitute the expression of czymi stanowi wyraz różnorodności kulturowej i et- the cultural and ethnical diversity of the regions, nicznej regionów, ich bogatej i nierzadko burzliwej their rich and often turbulent history. It is our com- historii. Naszym wspólnym obowiązkiem jest ochro- mon duty to protect these cultural achievements na tych dóbr, by służyły kolejnym pokoleniom. to serve future generations. Z tego względu istotnym wydaje się kreowanie Therefore, it appears essential to create the polityki racjonalnego i oszczędnego gospodaro- policy of rational and economical management of wania obszarami wiejskimi, wychodzącej naprze- rural areas, which would meet their residents` ex- ciw oczekiwaniom ich mieszkańców oraz wykorzy- pectations, and exploit the characteristic features stującej cechy charakterystyczne danego miejsca. of a given place. The introduction of new function- Pomóc może w tym wprowadzenie nowych rozwią- al solutions, resulting from the transformations in- zań funkcjonalnych, wynikających z przeobrażeń, troduced in villages in recent years, with prop- jakim w ostatnich latach została poddana wieś, przy er respect for their cultural legacy – both material zachowaniu odpowiedniego szacunku dla tradycji and non-material, can help in this process. These i wartości zastanych – zarówno materialnych, jak actions should aim at satisfying social needs and i niematerialnych. Działania te zmierzać powinny proper shaping of rural space, without losing its do zaspokajania potrzeb społecznych i właściwe- quality and individual character. go kształtowania przestrzeni wiejskiej, bez utraty This publication, resulting from the International jej jakości i indywidualnego charakteru. Scientific Symposium “Traditional and New Public Niniejsza publikacja, będąca pokłosiem Między- Spaces in Rural Areas”, organized by the Universi- narodowego Sympozjum Naukowego „Tradycyjne ty of Applied Sciences in Nysa, enables us to look i Nowe Przestrzenie Publiczne na Obszarach Wiej- at the public space in rural areas in the context of skich”, zorganizowanego przez Państwową Wyż- civilization challenges, indicates the ways of its de- szą Szkołę Zawodową w Nysie, pozwala spojrzeć velopment and revitalization with consideration for na przestrzeń publiczną na obszarach wiejskich recultivation processes. The combination of native w kontekście wyzwań cywilizacyjnych, wskazuje experience and, including but not limited to, West- drogi jej rozwoju, sposoby rewitalizacji z uwzględ- ern Europe residents’ achievements expands the nieniem procesów rekultywacyjnych. Zestawienie range of observation, and encourages to consider rodzimych doświadczeń z osiągnięciami miesz- transferring the solutions to the Polish ground. kańców Europy Zachodniej, ale nie tylko, posze- The discussion invites to deeper reflection on rza pole obserwacji i zachęca do zastanowienia się the image of a contemporary village, and thus, to nad przeniesieniem rozwiązań na polski grunt. actions aimed at improving the quality of life of its Podjęta dyskusja skłania do głębszej refleksji residents, which is our mutual interest. nad wizerunkiem współczesnej wsi, a tym samym do działań na rzecz poprawy jakości życia jej miesz- kańców, co leży w naszym wspólnym interesie. Antoni Konopka Wicemarszałek Województwa Opolskiego Vice-Marshal of the Opole Region 9 Introduction / Wstęp1 Michael Mathias, Prof. Dr., Archaeologist / Archeolog Departamento da Engenharia Civil e Arquitectura, Universidade da Beira Interior, Covilha, Portugal [email protected] The concentration of population in cities, often Koncentracja populacji w miastach, często usy- situated in coastal areas, and the desertification of tuowanych na obszarach wybrzeży, oraz opusto- rural areas have become a problem during the last szanie