Knooppunt Onbegrensd
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Knooppunt Onbegrensd Knooppunt Onbegrensd % het onderzoek % Verslaglegging van een onderzoeksproject van de NNP met steun van het Stimuleringsfonds voor de Pers Hoevelaken, december 2010 Verslagle !ing onderzoeksproject "Knooppunt Onbegrensd #$ 1 Knooppunt Onbegrensd Inhoud: ‘Sterker uit de recessie komen’ 3 Drie Veldkamp-onderzoeken onder NNP-leden en -titels gebundeld: De Lokale Krant Doorgeklikt 6 Blauwdruk Lokale Nieuwsmedia (onbetaalde titels) 62 Blauwdruk Lokale Nieuwsmedia (betaalde titels) 115 Moeizaam maar moedig voorwaarts 161 Europese lokale nieuwsmedia op weg naar morgen Een kijkje in de keuken van lokale nieuwsmedia in Ierland, Noorwegen, Finland en Duitsland - een NNP-verslag naar aanleiding van vier studiereizen in 2009 en 2010 De kracht van lokale nieuwsmedia in viervoud 255 Prof. dr. ir. Jan Rotmans: Transitie van lokale nieuwsmedia 256 Peter Olsthoorn: Lokale titels kunnen winnen 266 Stephan Fellinger: Innovatie = introspectie en transformatie 272 Dr. Piet Bakker: De tanende vanzelfsprekendheid van het lokale nieuws 281 Goed nieuws voor nieuws 291 Toegepaste multimedialiteit Een onderzoek naar de praktische toepassing van laagdrempelige audiovisuele hulpmiddelen in lokale communicatie Verslagle !ing onderzoeksproject "Knooppunt Onbegrensd #$ 2 Sterker uit de recessie kome ! Sterker uit de recessie komen Drie Veldkamp-onderzoeken onder NNP-leden en -titels gebundeld - onderdeel van het onderzoeksproject ‘Knooppunt Onbegrensd’ - De Lokale Krant Doorgeklikt Blauwdruk Lokale Nieuwsmedia (betaalde titels) Blauwdruk Lokale Nieuwsmedia (onbetaalde titels) Amsterdam/Hoevelaken, 2009-2010 Drie Veldkamp !onderzoeken onder NNP !leden en !titels gebundeld " 3 Sterker uit de recessie kome ! Uitgevers van lokale kranten hebben het moeilijk in deze tijd van recessie. Iedere uitgever zoekt naarstig naar een versterking van de eigen positie. Wat is de kracht van het eigen medium, waar is verbetering mogelijk? Pasklare antwoorden zijn moeilijk te geven, want als er uit recente onderzoeken één conclusie te trekken valt, dan is het wel dat iedere uitgever in een unieke positie verkeert. Het kleine Neder- land kent zeer uiteenlopende regio’s. Je kunt een krant die aanslaat in noord Fries- land niet zomaar neerleggen in een stad in de Randstad. Bovendien is nergens het veld van concurrenten gelijk. Wat echter uit alle onderzoeken en gesprekken met uitgevers duidelijk wordt, is het belang van een hechte binding met de lezerskring. Wordt de krant nog als huisvriend ontvangen zoals vroeger? Een huisvriend overigens die vaak niet meer alleen door de brievenbus de voordeur binnenkomt – de digitale brievenbus is nu ook belangrijk. Onderzoekers van Veldkamp berekenden dat vorig jaar maar liefst 75% van de lezers van onbetaalde lokale nieuwsmedia ook op internet informatie uit de buurt zoekt. Twee jaren tevoren lag dat per- centage op 57! De keerzijde van de medaille is dat men minder tijd besteedt aan het lezen van het papieren nieuwsblad. Anders dan men veelal denkt zijn het echt niet alleen jongeren die op internet informatie uit de buurt zoeken. Veldkamps onderzoek van vorig jaar wijst uit dat de oudere lezer be- trekkelijk veel tijd besteedt aan de website van het onbetaalde nieuwsblad. Het mag dan misschien onvermijdelijk zijn dat het ‘oude medium’ (de bedaagde huisvriend) langzaam maar zeker terrein verliest aan internet, de traditionele krant is nog lang niet achterhaald. Onderzoekers ramen de bandbreedte van de krimp de komende jaren tussen de 10% en 25%. Dat betreft de gratis nieuwsbladen. Voor de abonnementsbladen zou het slechts om enkele procenten krimp gaan. Die kennen een trouwe lezerskring. Het goede nieuws is ook dat de belangstelling naar lokaal nieuws groot blijft. Het zal nie- mand verbazen dat wie geabonneerd is op een nieuwsblad meer waarde hecht aan het nieuws uit de buurt dan de lezer van een gratis krant. Maar ook bij de niet-abonnees scoort het regionale/lokale nieuws hoog. Voor de aardigheid even een enkel cijfer: gemiddeld trekken abonnees van betaalde nieuwsbladen 77 minuten uit voor het doornemen van het lokale nieuws. De buurvrouw die het met een gratis nieuwsblad doet, heeft hier gemiddeld 32 minuten voor over. Interessant is ook de vraag of de abonnee het betaalde nieuwsblad zou missen als het er niet meer zou zijn. Welnu dat blijkt voor 79% van de ondervraagden inderdaad het geval te zijn. Let op, dit is geen wet van Meden en Perzen, want er zijn opvallende verschillen tus- sen de abonnementsbladen. Van de ene krant zegt de meerderheid van de ondervraag- den de krant heel erg te zullen missen, bij een ander betaald nieuwsblad lijkt de verwachte treurnis veel minder groot. Internet Nieuws uit de lokale krant kunnen lezen op internet spreekt velen aan, waarbij de behoefte onder lezers van gratis bladen groter is dan die onder de trouwe nieuwsbladlezers. Door- vragend bleek dat de belangstelling voor lokale informatie op internet vooral betreft nieuwsfeiten, een lokale agenda en familieberichten. Op advertenties op internet zit men niet echt te wachten en ook de animo om deel te nemen aan discussieforums op websites van kranten houdt niet over. De onderzoekers concluderen aan de hand van drie onderzochte betaalde nieuwsbladen dat als uitgevers zouden besluiten meer met internet te doen voor de huidige abonnees, Drie Veldkamp !onderzoeken onder NNP !leden en !titels gebundeld " 4 Sterker uit de recessie kome ! ze dat het beste voorzichtig en bij voorkeur kostenneutraal kunnen aanpakken. Meer beta- len voor het nieuwspakket op internet wijzen veel lezers namelijk af. Stel dat je als uitgever een combinatieaanbieding presenteert, een soort drie-in-de-pan waarbij de lezer in de eerste plaats een krant in de bus ontvangt, daarnaast exclusief toe- gang krijgt tot de website van de krant waar aanvullende (achtergrond)informatie is te vin- den én tot slot eens in het jaar een boek krijgt uitgereikt met de belangrijkste lokale ge- beurtenissen. Is voor zoiets belangstelling? En zo ja, hoeveel zou men daar voor over hebben? Globaal gezegd 40% van de abonnees lijkt dit een interessant pakket; bijna 40% heeft er geen behoefte aan. De belangstelling van lezers van gratis nieuwsbladen is zo- waar iets hoger dan van abonnees, van die niet-abonnees zegt 58% hier wel iets voor te voelen. En tot verbazing van de onderzoekers blijkt ongeveer een kwart van de nieuws- bladabonnees (en 21% van de lezers van het gratis nieuwsblad) hier een bedrag van ! 20 à ! 25 per jaar voor te willen neerleggen. Dat bij de niet-abonnees het regionale dagblad een belangrijke bron voor informatie over buurtnieuws is, wekt geen verbazing. Internet blijkt echter op te rukken, jonge lezers halen meer lokale informatie van internet dan uit het regionale dagblad. De onderzoekgegevens overziend is het een logische stap van het NNP-bestuur om in het geplande project Knooppunt Onbegrensd uit te gaan van een mediamix. Niet meer alleen denken vanuit de papieren krant, maar internet serieus bij het maken van plannen betrek- ken. En dan is het wel zo efficiënt om niet allemaal te trachten het wiel uit te vinden, maar om in verenigingsverband nieuwe ‘interactieve communicatiemodellen’ te ontwikkelen en die vertaald naar de specifieke regionale situatie toe te passen. Om directeur Paul Bos in zijn projectaanvraag aan het bestuur van de Stimuleringsfonds voor de Pers te citeren: ‘Er zal een denkomslag moeten plaatsvinden die resulteert in een nieuwe manier van uitge- ven en uiteindelijk in nieuwe verdienmodellen.’ Het is tekenend voor de inventiviteit van uitgevers hoe zij dankzij hun kennis van de lokale omstandigheden tot dusverre hebben weten in te spelen op de recessie. Natuurlijk door te snijden in de kosten, maar vaak ook door juist acties te ondernemen die gericht zijn op ondernemers en abonnees. En door te investeren in nieuwe technologie en nieuwe crossmediale uitgeefconcepten. De ene uitgever lanceert speciale krantenbijlages om de omzetdaling uit bepaalde branches te compenseren, de ander legt het accent op een combinatie van print, internet en sms. Het zijn allemaal aanzetten om sterker uit de recessie te komen. Want uit alle onderzoe- ken blijkt dat er een brede belangstelling voor lokaal en regionaal nieuws bestaat en dat is zogezegd de ‘core business’ van NNP-uitgevers. Het lijkt raadzaam daarbij creatief in te spelen op het toenemend gebruik van internet. En natuurlijk kan de uitgever de band van de lezers met het nieuwsblad versterken door het uitgeven van een pasje waarmee kortin- gen bij deelnemende winkeliers/adverteerders vallen te verdienen. Want je hoeft niet altijd iets volstrekt nieuws te verzinnen, soms kan het nuttig zijn om een aanpak die zich in het verleden bewezen heeft in moderne uitvoering opnieuw te lanceren. U leest er alles over in de hierna volgende onderzoeksrapportages van Veldkamp: NNP - De Lokale Krant Doorgeklikt NNP - Blauwdruk Lokale Nieuwsmedia - onbetaalde nieuwsbladen NNP - Blauwdruk Lokale Nieuwsmedia - drie betaalde nieuwsbladen nader uitgelicht Drie Veldkamp !onderzoeken onder NNP !leden en !titels gebundeld " 5 !"#$"#%&'!%("%#")"**'"%$+,"- )" $ $#%(,'& )3' # &$'& )$,$ &$ & ,1"1 $0$! 2& $ 7 !"#$"#%&'!%("%#")"**'"%$+,"- )" $ $#%(,'& )3' # &$'& )$,$ &$ & ,1"1 $0$! 2& $ !"#$"#%&'!%("%#")"**'"%$+,"- )" $ $#%(,'& )3' # &$'& )$,$ &$ & ,1"1 $0$! 2& $ !"#$"#%&'!%("%#")"**'"%$+,"- )" $ $#%(,'& )3' # &$'& )$,$ &$ & ,1"1 $0$! 2& $ !"#$"#%&'!%("%#")"**'"%$+,"- )" $ $#%(,'& )3' # &$'& )$,$ &$ & ,1"1 $0$! 2& $ ;< !"#$"#%&'!%("%#")"**'"%$+,"- )" $ $#%(,'& )3' # &$'& )$,$ &$ & ,1"1 $0$! 2& $ ;; !"#$"#%&'!%("%#")"**'"%$+,"-