TRAINERSCONGRES 2011

| JUNI 2011 | www.devoetbaltrainer.nl

Trainerscongres 2011

Trainersforum: Harm van Veldhoven Michel Preud’homme

Rinus Michels Awards: Michel Preud’homme Academy sv Ouderkerk

Feyenoord Academy: Snelheid van handelen

Edwin Susebeek: Keeperstraining

Topklasse Niek Oosterlee 12-15_Congres:12-15 08-06-11 15:42 Pagina 12

TRAINERSCONGRES Tekst: Ruud Doevendans en Tjeu Seeverens

Het achtste Nationale Trainerscongres ‘Let op manier van coaching tijdens demon- stratietraining’

Op de historische voetbaldag dat Barcelona op het allerhoog­ uitverkiezing vooral te danken heeft aan de aanwezigheid van veel trai- ste niveau de stelling van Johan Cruijff ‘het moeilijkste wat er ners uit zijn regio. Van Stippent denkt daar anders over. “Ik heb dit jaar juist is, is simpel voetballen’ van een nog niet eerder vertoonde veel minder trainers uit ons gebied op dit congres gezien. Hoe dat komt? Ik schoonheid voorzag en bij zijn afscheid aan­ denk dat een fors aantal er toch voor gekozen heeft om langs de lijn te kondigde ooit jeugdtrainer in Nederland te willen worden, staan bij de bekerfinale van Regio Oost tussen de Groesbeekse topklas- vond in het achtste Nationale Trainerscongres plaats. sers Achilles ’29 en . Dat is zo’n beladen duel! Nee, Peter heeft Ook deze keer georganiseerd door de CBV, de VVON, de die Award te danken aan zijn, ook landelijk erkende kwaliteiten als KNVB en dit vakblad. Een terugblik. amateurtrainer.”

Geen intensiteit Een bescheiden file bij afrit Tilburg- Regio Oost Van Stippent wil best terugblikken op Zuid voorspelt al vroeg in de ochtend Iemand die heel aardig aan dat profiel deze editie. “De jeugdopleiding van van 28 mei dat weer heel wat trainers voldoet, is Jack van Stippent. Hij is as- Feyenoord presteert op dit moment uit Nederland en België aan het einde sistent-trainer bij de kersverse eerste- natuurlijk uitzonderlijk goed. Niet van deze dag 4 studiepunten, nieuwe klasser v.v. Alverna (Zondag Oost), de voor niets heeft hoofd opleiding Stan- vakkennis en onderlinge contacten club die vier jaar geleden nog in de rijker zullen zijn. Onder hen liefst 350 uitkwam. Het is voor trainers die het congres voor de eer- hem de vijfde keer dat hij het congres ste keer bezoeken. Het profiel van de bezoekt. “Ik kijk er elk jaar naar uit. gemiddelde bezoeker van dit grootste De organisatie staat als een huis en voetbalcongres in Nederland: een vooral de contacten met mijn colle- trainer die in het bezit is van een TC ga’s ervaar ik als waardevol.” Zijn col- 2-diploma en een club in de hoogste lega Peter Wesselink, ook uit Oost, regionen van het amateurvoetbal heeft dan al zijn Award traint. op zak. Hij stelt na afloop dat hij deze

www.devoetbaltrainer.nl 12-15_Congres:12-15 08-06-11 15:42 Pagina 13

Wiel Coerver De afgelopen jaren bezocht elk jaar trouw het trainerscongres in Tilburg. Altijd had hij een tas bij zich vol met nieuwe oefenstof, die voor- al niemand mocht zien maar waarvan hij zeker wist dat die vormen de voetbalwereld op z’n kop zouden zetten. Behoorlijk geëmotioneerd nam hij in 2008 in het Willem II-stadion de Oeuvre-prijs voor al zijn verdiensten voor de voetbalwereld in ontvangst. Een moment om nooit te vergeten: de profeet, die uiteindelijk toch in eigen land werd geëerd. Nog indrukwekkender dan die minuut stilte drie jaar later op exact dezelfde plek waar Wiel die kreeg uitgereikt. Genoemd naar die andere toptrainer, die het overigens vol- gens Wiel ook allemaal verkeerd zag…

dat voor een club die naar de Jupiler League is gedegradeerd. Ook de opzet is anders. In België vormen meestal de workshops het hoofdprogramma, is zo’n congres minder praktijkge- richt. Maar als Belgen zouden we in

Foto’s: Pro Shots Pro Foto’s: een wéék zeker in staat zijn om een volwassen vervanger te vinden voor ley Brard voor het tweede opeenvol- zijn vormen, waardoor het voor hen een trainer uit het betaald voetbal, die gende jaar de Rinus Michels Award wat minder interessant werd. zich voor een demonstratie afmeldt. gekregen voor de beste jeugdoplei- Voor de eerste keer spraken de work- Het was toch de ‘hoofdact’, zeker ge- ding in het betaald voetbal. Maar de shops mij meer aan dan wat ik op het zien de opmerkelijke prestaties van demonstratie van de Feyenoord Acade- veld zag. Ik heb veel opgestoken van met ADO Den my viel me, eerlijk gezegd, wat tegen. de ervaringen in de , die Haag. Het alternatief in de vorm van Ik miste vooral intensiteit in zowel de Niek Oosterlee van de paneldiscussie was wel aardig, uitvoering als de coaching. We zitten en Cor ten Bosch van AFC met ons maar niet meer dan dat.” natuurlijk aan het einde van het sei- deelden. Het hoogtepunt van de dag zoen, maar toch… Ook de coachings- vond ik dat deel van de workshops Geen Van den Brom momenten vond ik wat eenzijdig ge- waarin mental coach Marco Hooger- Met die afwezigheid van John van den richt op de handelingssnelheid. land zijn visie op talentontwikkeling Brom zat de organisatie ook behoor- gaf. Heel bijzonder, zowel qua inhoud lijk in haar maag. Het is eigenlijk een Heel wat enthousiaster ben ik over de als manier van presenteren.” Reden jaarlijks terugkerend probleem en dat demonstratie van PSV-keeperstrainer genoeg om hier in een volgende editie heeft alles te maken met het tijdstip Edwin Susebeek. Ik train zelf ook van De Voetbaltrainer nog eens op te- én de status van het congres. Het Na- keepers en was aangenaam verrast rug te komen. tionale Trainerscongres vindt altijd over hoe goed Susebeek het 1:1-duel aan het einde van het seizoen plaats. heeft uitgewerkt. Overigens neem ik Tot precies dezelfde conclusie komt Meestal zijn dan de play-offs nog be- deze demonstratie in de praktijk niet Dieter De Catte uit het Belgische Za- zig en juist die teams worden ge- klakkeloos over. Voor mijn gevoel be- ventem, die al op zeer jeugdige leef- traind door coaches die, vanwege hun trok Susebeek te veel veldspelers bij tijd op de Heizelschool slaagde voor succes, uitermate interessant zijn zijn UEFA A-diploma en van wie de voor een demonstratie. Dat geldt ook Belgische trainerswereld nog heel wat voor de topcoaches met een titel of verwacht. “Het hoogtepunt? Hooger- een andere prijs op zak. Maar zij ver- land! Hoef ik niet lang over na te den- trekken na een slopend seizoen ken. Ik neem voor de eerste keer deel meestal meteen naar hun vakantiebe- aan dit congres en het is me goed be- stemming en zijn daardoor niet be- vallen. De organisatie verdient louter schikbaar. complimenten. Het verschil met Bel- Met John van den Brom was vooraf de gië? Allereerst de accommodatie, die optie doorgenomen dat ADO Den is voor Belgische begrippen uniek. En Haag mogelijk een dag later de beslis-

12 13 De Voetbaltrainer 178 2011 12-15_Congres:12-15 08-06-11 15:42 Pagina 14

TRAINERSCONGRES

sende wedstrijd voor een Europees lers waren op vakantie en als techni- ticket zou moeten spelen, maar vol- sche staf zagen we het niet zitten om gens de succesvolle ADO-coach vorm- met een ander team een demonstra- de dat geen probleem mits hij dan de tie te geven. Gezien de status van dit demonstratie met een ander team congres en die vele honderden, kriti- zou kunnen geven. De praktijk zat sche collega’s op de tribune moet zo’n iets anders in elkaar. CBV-voorzitter demonstratie van een zeer hoog ni- gaf in zijn openings- veau zijn. Dat lukt je niet met een speech aan daar toch begrip voor te mindere of onbekende groep.” hebben. Er is nog geprobeerd om on- der andere Harm van Veldhoven als Wel trainersforum vervanger te strikken, omdat hij als Daar sta je dan, als organisator van lands Trainerscongres is doorgaans genomineerde voor de Rinus Michels het Nederlands Trainerscongres 2011, meer geïnteresseerd in het ‘daadje’ Award toch al aanwezig zou zijn. zonder je hoofdgast die te elfder ure dan in het ‘praatje’. Met die weten- Maar de trainer van Roda JC gaf ter heeft afgezegd. John van den Brom schap in het achterhoofd probeerden plekke precies aan waarom het niet verkoos het vroegtijdig met zijn ploeg Preud’homme, Van Veldhoven, Bosz zo makkelijk is om trainers uit het be- afreizen naar boven de de- en Koeman er het beste van te ma- taald voetbal voor een demonstratie monstratietraining die hij had toege- ken. Zij deden dit aan de hand van in Tilburg vast te leggen. “Al mijn spe- zegd. De oplossing werd gevonden in vier hun door Toine van Peperstraten een forumdiscussie. Onder leiding voorgelegde stellingen. van presentator Toine van Peperstra- Stelling 1 ten spraken Erwin Koeman, Peter Meer accenten Nederland is wereldwijd het beste oplei­ Bosz, Harm van Veldhoven en Michel Ook uit het betaald voetbal komen dingsland voor spelers en coaches. Preud’homme over uiteenlopende steeds meer trainers naar dit congres. Erwin Koeman: “Wij mogen zeker heel trots zijn op voetbalkwesties. Dit jaar signaleren we bijvoorbeeld onze opleidingsstructuur, maar wij zijn daarom Voor degene die gekomen was om de , , Leo Been- nog niet de beste. Maar als je, als klein land, twee- aanpak van John van den Brom te hakker, Harm van Veldhoven, Andries de van de wereld kunt worden dan zegt dat toch aanschouwen – en dat gold voor me- Ulderink, Michel Preud’homme (als wel iets. Onze trainers zijn daarbij avontuurlijk in- nigeen – was het afhaken van de trai- een van de eersten aanwezig!), John gesteld, zijn tactisch goed onderleg, kunnen zich ner van ADO Den Haag natuurlijk een Feskens en Maarten Arts. Na de de- aanpassen en spreken hun talen. We kunnen over- grote teleurstelling. Dat dit hiaat monstraties op het veld wil Erik ten al in de wereld terecht.” nooit helemaal kon worden opgevuld Hag best iets zeggen over wat hij Peter Bosz: “Als technisch directeur ben ik in diver- door het forum met vier gerenom- heeft gezien. “De wedstrijdvorm bij de se landen geweest en dan zie je dat daar soms heel meerde trainers, was geen verrassing. demonstratie van de Feyenoord Aca- andere, maar toch heel goede en interessante din- Immers, de bezoeker van het Neder- demy zag er organisatorisch uitste- gen worden gedaan. In Zuid-Amerika bijvoorbeeld hebben ze een totaal eigen, maar ook heel succes- volle wijze van opleiden. Als ik het vergelijk, doen Stelling 2 wij het echter heel goed. Zeker ook als het gaat om De 6+5 regel zou een zegen zijn voor het Nederlandse voetbal. de opleiding van trainers en coaches. We denken er Peter Bosz: “Het zou prachtig zijn, maar juridisch niet haalbaar helaas. Als we continu over na, we verbeteren onszelf nog steeds. nu eens beginnen met het schrappen van de idiote regel, dat iemand van Dat is prima.” buiten de Europese Gemeenschap 150% van het gemiddelde eredivisiesalaris Harm van Veldhoven: “In België kijkt men met een moet verdienen. Dat is een belachelijke regel, want het zorgt ervoor dat clubs jaloerse blik naar het opleidingsniveau in Neder- onverantwoorde salarissen moeten betalen.” land. Neem nou dit Trainerscongres. Het straalt uit Harm van Veldhoven: “Het is maar de vraag of het wel zo goed zou zijn voor dat men in Nederland steeds weer op zoek is naar het Nederlandse voetbal als er minder buitenlandse spelers zouden binnen- nieuwe wegen en nieuwe methodes. In Nederland komen. Het gaat allemaal om kwaliteit. Uiteraard moet je een knappe psy- is men zeer vooruitstrevend. Dat maakt Nederland choloog zijn om met al die nationaliteiten goed te kunnen omgaan, maar ik sterk.” kan je melden dat dat evengoed geldt als je uitsluitend Nederlanders in je Michel Preud’homme: “Nederland doet het zeker groep hebt!” heel goed. Maar de beste? Kijk eens naar Italië. De Erwin Koeman: “Dat klopt, en zeker niet alleen in het betaalde voetbal. Ik opleidingsfilosofie daar is niet met die van Neder- speel zelf al tien jaar in in een amateurteam. Zelfs daar denkt bij- land te vergelijken, toch doet men ook daar goed na iedereen dat hij de beste is. Als ze een keer reserve staan, mag je al blij werk. Het is heel moeilijk om te zeggen welke ma- zijn als ze niet direct opstappen. Het is niet eenvoudig om daar als trainer nier van opleiden beter is.” goed mee om te gaan.”

www.devoetbaltrainer.nl 12-15_Congres:12-15 08-06-11 15:42 Pagina 15

Stelling 3 De rol van de keeper in voetbal wordt steeds belangrijker. Michel Preud’homme, lachend: “Nee, vroeger was de rol van de keeper veel belangrijker… In het verleden was de keeper veel minder belangrijk in de op- bouw van de ploeg. Een keeper die nu niet goed is met zijn voeten, is een enorm handicap voor het team. Het vak is daarom veelzijdiger geworden en ook lastiger.” Peter Bosz: “Keepers zijn inderdaad veelzijdiger geworden. Ze kunnen tegen- woordig zelfs trainer worden!” Harm van Veldhoven: “Dat keepers nu veel meer moeten kunnen, heeft er ook wel toe geleid dat er steeds meer specialisatie binnen de trainersstaf is gekomen. Je kunt niet meer zo maar iemand je keeper laten trainen. Daar moet je wel echt verstand van hebben.” Peter Bosz: “Ik heb dat vooral gemerkt in mijn eerste periode als trainer van Heracles. Om Martin Pieckenhagen te trainen heb ik toen inge- schakeld. Daarvan heb ik geleerd dat je een keeper niet uitsluitend buiten de groep moet trainen, maar juist dat je keeperstraining ook moet integreren mijn collega, wanneer grijpt hij in, binnen je groepstraining.” wanneer zegt hij bewust niets, welke Erwin Koeman: “ was daarin zijn tijd ver vooruit. Ik heb een accenten legt hij in z’n coaching, wat aantal jaren onder hem gefunctioneerd en hij zorgde er altijd voor dat hij zou ik anders zeggen? Daarbij reali- veel gespecialiseerde trainers rond zich verzamelde. Iedereen werd op zijn seer ik me heel goed dat tijdens zo’n sterke punten benut. Dat is de grote kracht van Guus Hiddink.” congres zo’n microfoontje wat rem- mend werkt en dat wat de coach zegt, misschien toch wel iets afwijkt van kend uit. Als de doelstelling was om Rol collega zijn dagelijkse manier van coachen. de handelingssnelheid en het vroeg Erwin Koeman zit anders dan veel drukzetten in deze oefenvorm te be- collega’s op de tribune: “Ik kom niet Tijdens het WK voor clubteams heb ik nadrukken, dan kwam dat er door de voor de oefenvormen naar zo’n trai- in december verschillende trainingen coaching en de gebruikte afmetingen nerscongres. Je kunt namelijk niet van internationale topclubs bezocht. zeker goed uit. Ik wil er alleen op wij- verwachten dat je iets nieuws zult Bij zag je heel wat ele- zen dat deze vorm, zeker als je met zien. Onze manier van opleiden is al menten terug van de wijze waarop in de afmetingen sleutelt, zich uitste- sinds jaren op ons land wordt kend leent om teamtactisch en dus in dezelfde ma- getraind. Veel de coaching méér accenten te leggen. nier gestructu- ‘Ooit wint een aandacht voor Bij een jeugdopleiding vind ik het be- reerd. Daarin een goed posi- langrijk dat je spelers vooral voortdu- onderscheiden Nederlandse club tiespel en ge- rend in situaties brengt waarin ze we ons echt richte coaching. keuzes moeten maken. In deze uit- van het bui- weer de Maar ik heb ook voering lag het accent wel heel erg op tenland, daar gezien hoe één één technisch onderdeel, de hande- ligt onze Champions League’ dag voor de lingssnelheid. Daar is natuurlijk hele- kracht. Waarin kwartfinale de maal niets mis mee als dat ook je be- ik tijdens zo’n trainer van de doeling is, bijvoorbeeld omdat je daar congres vooral ben geïnteresseerd, is Mexicaanse deelnemer opeens ge- als jeugdopleiding voortdurend aan- de manier van coaching door de trai- woon met een partijvorm ging mee- dacht aan wilt besteden.” ners die op het veld staan. Wat zegt doen. Vervolgens vond ook de keeper het wel een aardig idee om als veld- speler verder te gaan. Dat zou hier Stelling 4 natuurlijk ondenkbaar zijn. Vergelijk Er is nul procent kans dat een Nederlandse club ooit nog de dat eens met de fantastische opbouw Champions League­finale wint. van de tweede demonstratie door Peter Bosz: “Geen twijfel, dat gaat zeker een keer weer gebeuren. Wij zijn al- keeperstrainer Edwin Susebeek. Elke tijd een land geweest dat voorop heeft gelopen. Zowel technisch en tactisch volgende stap was zo doordacht! Daar alsook qua randvoorwaarden hebben wij altijd de toon gezet. We hebben ze- geniet ik dan van op de tribune. Dus ker een aantal slagen gemist de afgelopen jaren en we hebben een probleem: ook bij hem niet vanwege de gekozen de goede jonge spelers worden al vroegtijdig door kapitaalkrachtige buiten- vormen, maar van de professionele landse clubs weggehaald. Maar we moeten daar creatief mee omgaan en als manier waarop mijn collega daar op ons dat lukt, dan gaan we absoluut terugkomen.” het veld bezig is. Dat zijn mijn leermo- menten.”

14 15 De Voetbaltrainer 178 2011 16-17_Awards:16-17 08-06-11 15:41 Pagina 16

TRAINERSCONGRES Tekst: Qasim Hakim en Tjeu Seeverens

Rinus Michels Awards Feyenoord Academy weer beste jeugdopleiding

Sinds 2004 worden tijdens het Natio- met een team gewerkt moet hebben. naal trainerscongres ook jaarlijks de Hoe groot ons respect ook is voor wat Rinus Michels Awards, een initiatief in zo’n korte tijd bij van De Voetbaltrainer, uitgereikt aan Ajax heeft neergezet, hij voldoet niet de beste trainers en jeugdopleidingen aan dat criterium. Daar zijn we toch in Nederland. Vijf keer eerder werd heel strikt in, omdat ze ooit zeer zorg- ook een Oeuvre-prijs uitgereikt (Kees vuldig door met name Rinus Michels Rijvers, Piet de Visser, Wiel Coerver, zijn geformuleerd. Om dezelfde reden en Leo Beenhakker), reiken we ook voor de derde keer maar net als in 2006 en 2007 vond de geen Oeuvre-prijs uit, terwijl je ook vakjury dat dit seizoen daarvoor nie- daar best nog namen voor zou kun- monitoren sterk en schrijven per- mand in aanmerking kwam. nen invullen.” soonlijke plannen voor de spelers. Er lopen veel specialisten bij Feyenoord. Volgens de 38 hoofdtrainers in het be- Michel Preud’homme De situatie rondom ons eerste elftal taald voetbal is Michel Preud’homme Michel Preud’- maakt van de nood een deugd. De de beste trainer van het afgelopen homme was er spelers krijgen bij Feyenoord nu veel seizoen. Met deze uitverkiezing is niet minder blij sneller een kans. We leveren erg veel voor de tweede opeenvolgende keer om. “In het begin spelers aan de nationale jeugdselec- de buitenlandse trainer van FC Twen- zal er best scep- ties. Ik hoop dat de club dit beleid te tot Coach van het Jaar uitgeroepen. tisch op mijn doorzet. En dan moet je nog eens be- Vorig seizoen kreeg Steve McClaren aanstelling zijn denken hoeveel spelers er al op heel namelijk die eretitel. Ook werden er gereageerd. Een jonge leeftijd naar het buitenland zijn Rinus Michels Awards uitgereikt aan Belgische trainer gegaan.” Peter Wesselink van SVZW (beste voor de Nederlandse kampioen en Op de prachtige website van de Feye- amateurtrainer), de jeugdopleiding dan ook nog een ex-keeper… Maar als noord Academy geeft Brard de volgen- van Feyenoord/Excelsior (beste jeugd- technische staf zijn we ijzersterk ge- de toelichting op het juryrapport dat opleiding betaald voetbal) en een sti- bleken en hebben we de opnieuw na hij bij de Rinus Michels Award kreeg: muleringsprijs was er voor amateur- een loodzwaar seizoen, zeker ook Eu- club sv Ouderkerk vanwege het uit- ropees, het maximale uit deze groep 1. De Feyenoord Academy heeft een stekende jeugdbeleid. kunnen halen. En net als mijn voor- grote doorstroom van jeugdspelers Voor de eerste keer ontstond er in de gangers ben ik vooral trots dat de rest naar het eerste elftal en naar het be- landelijke media nogal wat tumult van de staf en ik deze Rinus Michels taald voetbal in zijn algemeenheid. over het feit dat Frank de Boer als Award te danken hebben aan de “We hebben momenteel acht, negen trainer van de landskampioen zelfs stemmen van onze collega’s. Dat spelers in het eerste van Feyenoord niet genomineerd was. Na een kri- maakt het allemaal nog waardevoller.” uit de eigen Academy. Onder hen tisch artikel in De Telegraaf brak daar- zelfs nog vier A’tjes. Ook bij Excelsior over vooral op internet een soms felle Feyenoord-jeugd lopen zo’n zes, zeven jongens in het discussie los. De jury geeft de volgen- Ook de altijd evenwichtige Stanley eerste die we zelf hebben opgeleid. de toelichting op haar besluit: “Samen Brard reageerde zichtbaar trots nadat Een mooie oogst.” met Rinus Michels hebben we ooit de Feyenoord Academy voor de twee- heel precies vastgelegd aan welke cri- de keer op rij tot beste jeugdopleiding 2. De Feyenoord Academy levert in teria een genomineerde moet vol- werd uitgeroepen. “Wij zijn bij Feye- het seizoen 2010-2011 een groot aan- doen. Eén van die criteria is dat een noord enorm blij met de prijs. Ik denk tal spelers aan de nationale jeugdelf- trainer minstens een heel seizoen dat wij ons echt onderscheiden. Wij tallen.

www.devoetbaltrainer.nl 16-17_Awards:16-17 08-06-11 15:41 Pagina 17

“Super, als je ziet dat we overall hofle- naar de praktijk. Als we dit plan met ten en rationeel verancier zijn van de nationale jeugd- de competenties kunnen bewerkstel- te denken. Je teams. En in onze ogen zit er nog al- ligen, kunnen we een grote stap ma- moet altijd in tijd rek in. Wij hebben namelijk ook ken. Op die manier kunnen we als op- het belang van andere jongens in de opleiding die in leiding ook officieel erkend worden, team handelen. onze ogen genoeg kwaliteit hebben waardoor je een plaats krijgt in voet- Niet vanuit je om in aanmerking te komen. Natuur- bal – én opleidingsland. Ook kunnen hart, maar met lijk is het ook mooi dat Nederland on- we de spelers meer faciliteiten bie- voetbalverstand. der 17 met zeven spelers van Feye- den, waardoor de kans van slagen en Verder doe ik noord Europees kampioen is gewor- het niveau toenemen.” als trainer niet den. Zo’n toernooi spelen is ook voor echt iets wat me onderscheidt qua onze spelers een ervaring die ze in 6. De Feyenoord Academy investeert werkwijze. Ik houd vast aan een be- hun bagage meenemen.” in (bij)scholing van de trainersstaf. paald stramien. We trainen drie keer “Dit doen we o.a. door het houden per week. Op maandag, dinsdag en 3. De Feyenoord Academy is erg ac- van seminars en het uitnodigen van donderdag. ´s Maandags is een her- tief in het plan om samen te werken mensen van buitenaf, zoals voormalig steltraining, dinsdag is er een condi- met het amateurvoetbal in de directe honkbalbondscoach Robert Eenhoorn. tionele prikkel volgens het periodise- omgeving. We hebben bijvoorbeeld ook geregeld ringmodel van Raymond Verheijen en “We proberen amateurclubs in onze contact met Raymond Verheijen. Wij op donderdag wordt er teamtactisch omgeving te stimuleren en te onder- vinden het prettig om binding met getraind.” steunen, onder meer door hun een hem te houden – en andersom geldt kijkje in onze keuken aan te bieden. dat ook. Door te leren van elkaars er- SV Ouderkerk Zo vond er weer een coachdag plaats, varingen komen we samen tot nieu- De stimuleringsprijs voor jeugdoplei- waarbij de Feyenoord Academy maar we inzichten.” dingen in het amateurvoetbal ging in liefst 120 amateurtrainers uit de regio 2011 naar sv Ouderkerk. ontving. Deze collega’s maakten ken- Als je dit allemaal zo leest, komt de nis met de oefenstof zoals deze door vraag op of nog wel iets Feyenoord-jeugdtrainers bij de onder- voor komend seizoen te wensen bouw wordt toegepast. En Ruud Wie- heeft. Ook direct na de euforie over lart gaf de D1 van Alexandria zijn be- het winnen van de Award weet Brard faamde loop-, kracht- en coördinatie- dat heel precies te omschrijven. “Door training. We hebben nog meer plan- de huidige financiële problemen bij nen, dat zal volgend seizoen blijken.” Feyenoord past de accommodatie van de Feyenoord Academy niet bij de 4. De Feyenoord Academy heeft een groei die we op dit moment op andere stabiele en rustige omgeving ge- fronten doormaken. Als we daar iets “Wij onderscheiden ons van andere creëerd voor de jeugdopleiding met aan zouden kunnen doen, zouden we clubs, omdat we zoveel mogelijk trai- een staf waarin jaarlijks weinig wij- weer forse stappen kunnen zetten, ners binnen de club opleiden. Dit ge- zigingen plaats vinden. want nu gaan door die oorzaak te veel beurt in samenwerking met de KNVB. “En ik kan je zeggen: we gaan ook ko- trainingsuren nog verloren.” Verder willen we een eigen voetbal- mend seizoen die staf weer niet wijzi- stijl hanteren. In Nederland is veel ge- gen. Er gaat in elk geval niemand af. Bij de grote concurrent Ajax, van 2004 baseerd op het positiespel en het zoe- Wel gaan we onze staf uitbreiden. Zo tot en met 2006 drie keer achter elkaar ken van de aanval. Maar het verdedi- wordt Makaay trainer van Feyenoord ‘beste jeugdopleiding van Nederland’ gende vlak wordt vaak verwaarloosd. O 13.” zit het met de accommodatie wel Wij willen onze spelers echter ook le- goed. Maar nu lijkt men in ren verdedigen, het ´tegenhouden´ 5. De Feyenoord Academy is bewust inhoudelijk en qua rendement een for- wel te verstaan. Alle facetten moeten bezig met het ontwikkelen van het se voorsprong te hebben. Een ontwik- getraind worden. opleidingsplan waarin competenties keling, die een aantal jaren geleden Verder proberen we alle elftallen zo van de (toekomstige) profvoetballer voor onmogelijk werd gehouden. goed mogelijk te begeleiden, je moet zijn verwerkt. ook naast het voetballen activiteiten “We zijn hier al behoorlijk ver in en Peter Wesselink voor ze organiseren. Of het nou de C5 hebben inmiddels al aardig wat op Peter Wesselink, hoofdcoach bij of de A1 is. Iedereen moet serieus ge- papier staan. We zijn nu intern aan SVZW, ontving de Rinus Michels nomen worden. Wij hebben mede het kijken hoe we het kunnen concre- Award voor beste amateurtrainer. daardoor ook vijf teams bij de A-juni- tiseren. Ook zijn we in gesprek met “Ik vind het als trainer belangrijk om oren”, aldus bestuurslid technische de KNVB hoe we het kunnen vertalen de emotie zoveel mogelijk weg te la- zaken Wil Daane.

16 17 De Voetbaltrainer 178 2011 18-23_Feyenoord.e$S:18-23 08-06-11 15:35 Pagina 18

TRAINERSCONGRES Tekst: Hans Nijboer en Ron Weinbrecher

Het succes van de Feyenoord Academy Snelheid van handelen hoogste prioriteit

De Feyenoord­jeugdopleiding heeft zich de laatste jaren ont­ wikkeld tot de levensader van de club. Daarnaast is de Acade­ my de hofleverancier van de nationale jeugdselecties. Geen wonder dat de Rotterdamse club, net als vorig seizoen, tijdens het negende trainercongres werd gekroond tot de beste jeugdopleiding van het land. Namens de succesvolle Feye­ noord Academy verzorgde Jan Gösgens (trainer Feyenoord Onder 18), samen met en Ruud Wielart, een dege­ lijke trainingsdemonstratie. Daarbij lag het accent nadrukke­ lijk op het verhogen van de handelingssnelheid.

Dat de trainers van Varkenoord vak- Rotterdam dit jaar werden uitgeno- de mensen die bij de club werken. werk afleveren, is overduidelijk. Maar digd om tijdens het Nationale Trai- Dus de kwaliteit, de betrokkenheid en liefst zes spelers van Feyenoord zijn nerscongres aan collega-trainers te de continuïteit van de mensen. Er zijn opgenomen in de selectie van Oranje laten zien waarom zij met hun aan- veel trainers en begeleiders die al Onder 17 dat komende zomer als Eu- pak zo succesvol zijn in het ontwikke- heel lang bij ons in de opleiding wer- ropees kampioen deelneemt aan het lingsproces van jonge spelers. Hoofd ken. Zij hebben een band met Feye- WK in Mexico. Ook de andere lichtin- opleidingen Stanley Brard had de noord, omdat ze als (jeugd)speler bij gen van de nationale jeugdselecties praktische uitvoering van deze Feyenoord hebben gezeten. Daarnaast herbergen een groot aantal talenten demo gedelegeerd naar een aantal blijkt onze manier van werken suc- uit de stad aan de Maas. Bovendien is assistenten. cesvol te zijn. Tijdens trainingen gaat de doorstroom naar het eerste elftal het dan om het werken met vereen- goed op gang gekomen. Mede door de Kwaliteit zit in mensen voudigde vormen, die de wedstrijd- financiële malaise krijgen jonge ta- Hoe verklaar je het succes van de situatie zo dicht mogelijk benaderen. lenten nu een kans om in te jeugdopleiding van Feyenoord? Ook vinden we natuurlijke weer- spelen. Logisch dat de opleiders uit Stanley Brard: “Ons grote geheim is standen in de positie- en partij-

www.devoetbaltrainer.nl 18-23_Feyenoord.e$S:18-23 08-06-11 15:35 Pagina 19 Foto’s: Pro Shots Pro Foto’s:

spelen essentieel en tenslotte is de techniek, coördinatie, stabiliteit en Wedstrijdsituaties hoge intensiteit van de vormen een explosiviteit.” De algemene doelstelling van de belangrijke pijler. Deze drie uitgangs- jeugdopleiding van Feyenoord is het punten vormen de rode draad van De demonstratie van de Feyenoord verbeteren van de handelingssnelheid onze opleiding. Alles is gericht op Academy werd ingeleid door Ruud onder hoge weerstand. Geldt dat voor het verbeteren of verhogen van de Wielart, die een aantal vormen van alle leeftijdscategorieën of zijn er uit- handelingssnelheid in voetbalsitu- stabiliteit- en explosiviteittraining liet zonderingen? aties. Specifieke doelstellingen stre- zien. Daarna namen Jan Gösgens en Jan Gösgens: “Het geldt in principe ven we na door de ruimtes aan te Joop Hiele het stokje over. Het duo liet voor alle leeftijdsgroepen, maar zeker passen, de regelgeving te veranderen, een positiespel 6:6+2 keepers en een in de bovenbouw. Dan praat ik over situatief en individueel te coachen. partijspel 7:7 zien. Beide vormen ken- de profopleiding. Vanaf Onder 13 of Ruim 70% van onze trainingen be- den de beperking van tweemaal ra- Onder 14 is dat een belangrijk uit- staat uit partijen. De overige tijd ken. De training werd afgesloten met gangspunt. Voetbal bestaat steeds wordt voornamelijk besteed aan spe- een vrij partijspel. Elke vorm nam meer uit het doen van veel handelin- cifieke trainingen op het gebied van acht minuten in beslag. gen onder druk. Daarom willen we

18 19 De Voetbaltrainer 178 2011 18-23_Feyenoord.e$S:18-23 08-06-11 15:35 Pagina 20

TRAINERSCONGRES

met onze trainingen zo dicht mogelijk tijd verloren en zijn de spelers direct bij het spelletje zelf, bij het 11:11, blij- weer bij de les. Dat is belangrijk, want ven. Het tempo van de wedstrijd ook in de wedstrijd moet je er direct wordt steeds hoger, de jongens moe- staan. Je moet er in de wedstrijd altijd ten steeds sneller handelen, steeds meteen met je hoofd bij zijn, dus ei- sneller denken. Dus bootsen we in sen we dat ook op de trainingen.” onze trainingen zoveel mogelijk de wedstrijdsituaties na.” Niet eenzijdig Stanley Brard: “Iedere trainer heeft bij Wedstrijdecht Jan Gösgens ons een stuk vrijheid. Alle trainers Wordt er bij Feyenoord in alle leef- hebben verschillende karakters en tijdsgroepen op deze manier gewerkt verzorgde warming-up (zie kader) kwaliteiten. Van die diversiteit maken of kent de onderbouw andere accen- overgeschakeld werd op een intensief we graag gebruik. De trainers krijgen ten? Wordt er bijvoorbeeld ook speci- positiespel. Is dat tekenend voor de een kader mee waarbinnen ze moe- fiek op techniek getraind? manier van werken bij Feyenoord? ten werken. Maar de trainers zelf zijn Jan Gösgens: “Ik ben trainer van On- Jan Gösgens: “We hebben tijdens het eigenlijk de verschillende sausjes. Het der 18 en ik heb wat minder zicht op congres in het kort willen laten zien betekent dat er bij ons verschillende hetgeen in de onderbouw gebeurt. hoe we bij Feyenoord trainen. Ken- soorten trainers werkzaam zijn. Eén Wat ik in elk geval constateer, is dat merkend is dat we qua concentratie van de sterke punten in onze oplei- ook daar het merendeel van de trai- en beleving veel van onze spelers ei- ding is dat talenten met zo veel diver- ningen uit partij- en positiespelen be- sen. De intensiteit is heel hoog. Ik se soorten trainers te maken krijgen. staat. Maar ik zie ook dat er wel wat train ook liever een uur en een kwar- Ze moeten niet steeds dezelfde trai- meer gericht op passen en trappen en tier heel intensief dan anderhalf uur ners voor zich krijgen met dezelfde techniek wordt getraind. Bij ons wor- met een lagere intensiteit. oefeningen. We willen onze spelers den bijvoorbeeld aanvalscombinaties zeker niet eenzijdig opleiden.” ook grotendeels in partijvormen ge- Ik train Onder 18. We hebben een al- traind. Door spelers op een bepaalde gemene visie in de profopleiding, dat Handelingssnelheid manier neer te zetten, kun je bepaal- is het kader. Maar iedere trainer heeft Jan Gösgens: “De eerste vorm die we de aanvalsvormen onbewust creëren. de vrijheid om er een eigen sausje na de warming-up van Ruud Wielart Het is wel zo dat we vooral aan het be- overheen te gieten. Die visie bestaat lieten zien, was min of meer een po- gin van het seizoen met Onder 18 en eruit dat we vooral veel werken met sitiespel met twee keer raken (zie te- Onder 19 heel veel 11:11 spelen. Daar- positie- en partijspelen, maar de ene kening 1). Feitelijk is het 8:6 en niet in laten we duidelijk blijken hoe we de trainer vult het wat anders in dan de meer dan een pass- en trapvorm opbouw willen laten verlopen en hoe andere. Iedere trainer heeft zijn eigen waarbij de keepers de rol van kaat- we de aanval willen zien en wie waar specifieke dingen. Jean-Paul van Gas- sers vervulden, omdat ze de bal niet mag komen. In de loop van het sei- tel en Cor Adriaanse vullen zaken in de handen mochten pakken. Alles zoen gebruiken ze die handvatten en soms wat anders in dan ik. Maar we stond in het teken van het verbeteren hebben ze meer de kans om eigen zijn complementair en werken enorm van de handelingssnelheid van zowel keuzes te maken. Wij hebben gemerkt goed samen. Dat is ook de kracht van de spelers als de keepers. Andere ac- dat wij door 11:11 te spelen de aan- onze opleiding. Het idee bij mijn leef- centen waren het direct druk zetten valspatronen er heel goed in krijgen.” tijdsgroep is dat we zo snel mogelijk bij balverlies en het altijd hard inspe- in een hoog tempo willen doorgaan, len van de bal. Heel belangrijk was Hoge intensiteit zodat het concentratieniveau ook ge- ook het aanbieden of bewegen zonder Tijdens de demo was het opvallend lijk heel erg hoog is. Dat is voor een bal. Op het moment dat je vrij staat in dat er direct na de door Ruud Wielart deel mijn eigen sausje. Als we bij- het midden en de bal hebt afgespeeld, voorbeeld in de warming-up beginnen dan hoef je niet door te bewegen met lopen, dan doen we dat niet in want je bent vrij. Je moet dan gewoon een laag tempo. Bij ons moet dat dan blijven staan tot het moment dat je gelijk in een hoog tempo gebeuren. weer onder druk wordt gezet. Pas dan Zodat je meteen klaar bent voor de is het zinvol om te bewegen. Je moet stabiliteit - en explosiviteitoefeningen de spelers leren dat ze niet moeten van Ruud Wielart. Na de vormen van bewegen om het bewegen, maar om hem is het direct in een hoog tempo de bal te krijgen of ruimte voor een door naar de volgende oefening. Op ander te maken. die manier kun je de concentratie Deze vorm moesten we iets aanpas- vasthouden, gaat er weinig trainings- sen, omdat we over wat minder spe-

www.devoetbaltrainer.nl 18-23_Feyenoord.e$S:18-23 08-06-11 15:35 Pagina 21

Kracht­ en loopcoördinatietrainer Ruud Wielart

De warming-up tijdens de trainings- Rompstabiliteit is de spierbalans en - te draaien, te wenden, te stoppen, demonstratie van de Feyenoord- controle in het gebied van bekken, goed neerkomen na een sprong. Be- jeugd werd verzorgd door Ruud heupen en romp, die de functionele hendigheid is vooral bij jeugdspelers Wielart. De voormalige atleet (Ne- stabiliteit van het gehele lichaam in een verwaarloosd onderdeel. Je kunt derlands kampioen hoogspringen) stand houden. Verder is het zo dat bij jeugdspelers van Feyenoord die staat voor het vierde jaar onder con- rompstabiliteit de mogelijkheid biedt een tijd gericht hebben getraind, tract bij Feyenoord. Hij werkt vooral om ook de spieren in de romp te sta- waarneembaar zien dat zij soepeler aan het vergroten van de belastbaar- biliseren. Stabiliteit van de romp is lopen, sneller bewegen en ook meer heid van jeugdspelers. De complete dus een voorwaarde voor het goed op hun voorvoeten lopen. Hun ritme jeugdafdeling, van E-jeugd tot en kunnen bewegen van armen en be- en coördinatie zijn veel beter ver- met de A1, wordt door hem getraind. nen. De kracht van en de coördinatie zorgd. Maar het één hangt wel af Met succes, want de afgelopen vier binnen de rompspieren is daarom van van het ander. Als je veel meer op je jaar zijn er niet of nauwelijks bles- groot belang voor sportprestaties en voorvoeten gaat lopen, moet je wel sures bij de jeugdspelers van Feye- voor de ontwikkeling van kracht. Al- zorgen dat je voet sterker en leniger noord geconstateerd. Lenigheid, leen wanneer de romp optimaal func- wordt.” coördinatie, behendigheid en kracht tioneert, kunnen spieren elders in het zijn de onderdelen die bij Ruud lichaam ook optimaal functioneren. Frequentie Wielart aan bod komen. Vanuit de romp beginnen alle explo- Ruud Wielart: “De A-jeugd heb ik Eerder werkte de trainer samen met sieve bewegingen van de armen en drie keer per week onder mijn hoe- onder andere Bert van Lingen, Foppe benen. De kans op blessures wordt de. Die sessies duren ongeveer een de Haan en Vera Pauw. Vanuit de bovendien aantoonbaar kleiner. Ik half uur. De rest van de jeugdspe- KNVB werkte hij ook samen met praat niet over een trap die wordt uit- lers, met uitzondering van de E- Raymond Verheijen. “Onze vakgebie- gedeeld. Dat soort blessures houd je jeugd, komen twee keer aan bod. De den sluiten perfect op elkaar aan.” altijd, maar over blessures aan spie- E-pupillen trainen één keer. Bij de ren, kapsels, aanhechtingen enzo- A-jeugd komt kracht wat meer aan Rompstabiliteit voort. de orde en er zit een regelmatige Ruud Wielart: “De belastbaarheid opbouw in per leeftijdscategorie.” van jeugdspelers wordt vergroot Behendigheid door gericht te werken aan de Behendigheid is een ander onderdeel rompkracht, de rompstabiliteit en waar wij veel aandacht aan schenken. Kijk voor beelden van de de totale fysieke kracht. De kans op Je moet als voetballer snelheid heb- Feyenoord Academy op blessures neemt daardoor sterk af. ben, maar ook het vermogen om snel www.vimeo.com/22755968 Ook voor de preventie van blessures is het belangrijk om een goede rompstabiliteit te hebben. Verder schenk ik veel aandacht aan sou- plesse, lenigheid en coördinatie. Hoe efficiënter je beweegt, hoe minder groot de kans is op blessures.

Wat je bij de jeugd, en niet alleen bij voetballers maar ook in andere sporten, veel tegenkomt, is ‘bewe- gingsarmoede’. Het gaat om het goed functioneren in samenhang van de grote en kleine stabilisatoren (afremmend werkende spieren). Dan pas kunnen de mobilisatoren (actie- ve spieren waardoor de beweging ontstaat) optimaal en verantwoord de sporter blessurevrij doen bewe- gen. Dus werken we bij Feyenoord gericht aan de rompstabiliteit en coördinatie.

20 21 De Voetbaltrainer 178 2011 18-23_Feyenoord.e$S:18-23 08-06-11 15:35 Pagina 22

TRAINERSCONGRES

van hun team. Het lijkt op het ouder- Videoanalyse wetse poten op straat. Wat heb ik no- Specifieke doelstellingen worden vol- dig? Ik moet middenvelders en aan- gens de trainingsvisie van Feyenoord vallers hebben, maar ook verdedigers. onder andere nagestreefd door situ- Op deze manier geef ik hun een stuk atieve coaching. eigen verantwoordelijkheid. Op het Stanley Brard: “Als je het hebt over einde van de week zet ik hen met het situatief coachen, gebeurt dat vooral oog op de wedstrijd zelf neer. Er blij- in de wedstrijd. Maar daarvoor ge- lers konden beschikken dan waar we ven natuurlijk altijd spelers over die bruiken we ook de videoanalyse ach- in de voorbereiding van deze demon- als laatste worden gekozen. Dat mag teraf. Als staf zetten we dat middel stratie van uitgingen. We moesten dus ook. Dat is inherent aan de opleiding in, maar ook onze spelers maken er enkele aanpassingen doen, maar met tot profvoetballer. De sterksten of de gebruik van. Specifieke beelden van veertien in plaats van zestien spelers besten blijven over. Als je merkt dat de jongens worden met hen bespro- konden we de uitgangspunten van on- iemand steeds als laatste wordt geko- ken. Ook leggen we een stuk verant- ze training toch duidelijk maken. Nu zen, laat je zo´n speler een volgende woordelijkheid bij de speler zelf neer. werd het een grote rondo. Of je nu 5:3 keer zelf kiezen. Het is misschien pe- Hij hoeft het niet alleen te doen, speelt of 7:5, door de rol van de kee- dagogisch niet helemaal verantwoord, maar kan daarbij de hulp inroepen pers bij deze vorm heb je een overtal.” maar je ziet ook dat spelers juist door van medespelers. De spelers onder- dit soort zaken in de hiërarchie gaan ling analyseren en bespreken de Punt naar achteren stijgen. Niemand wil immers steeds videobeelden ook met elkaar. Zo Jan Gösgens: “In de oorspronkelijke als laatste gekozen worden. Dus zul- leren we hun om tactisch mee te opzet zouden we een partijspel 8:8 len ze er alles aan doen om zichzelf denken en ontstaat er een stuk spelen (zie tekening 2). Op het con- te verbeteren. bewustwording.” gres was sprake van 6:6 + 2 keepers. Het is dan lastig om met drie linies te Een ander middel om spelers verant- Verbeterpunten spelen. Doordat je met een keeper woordelijkheid te leren heb ik ook la- Stanley Brard: “We willen onze oplei- speelt, heb je eigenlijk één speler die ten zien. Tussen de twee partijtjes in ding steeds verder ontwikkelen. Stil- een linie op zich vormt. Daardoor heb ik de groep niet bij elkaar geroe- stand is achteruitgang. We zijn dage- krijg je wel heel veel wisselwerking. pen. Ik heb de spelers als team bij el- lijks bezig om onze opleiding op een Links en rechts zijn bezet, de keeper kaar gezet om samen te overleggen hoger plan te krijgen. Onze grootste in het midden. De keeper is in de op- over hoe ze de laatste partij gingen wens is om onze accommodatie te bouw meer een opbouwende centrale aanpakken. Zij moesten het zelf neer- verbeteren. Als je kijkt hoeveel tijd en verdediger en de man die in het mid- zetten. Er zijn altijd een paar jongens energie de spelers kwijt zijn om naar den om de bal vraagt is de punt naar die daarbij de leiding nemen. Dat wil onze trainingsvelden te komen! achteren. Deze punt naar achteren is je als trainer ook graag. Je verwacht School en veld liggen ver uit elkaar. vaak dezelfde speler. In dit spel zal hij dat er tijdens de wedstrijd ook spelers Ook de afstand van de kleedkamers veel van positie wisselen, omdat de opstaan die de leiding nemen, dingen naar de velden is groot. We zouden intensiteit hoog ligt en hij constant herkennen of zelf zaken omzetten. het graag allemaal wat compacter moet weg bewegen als hij onder druk Ook in de rust en dat stimuleer je dan zien. We kijken wel eens met een ja- wordt gezet. In wedstrijden speel ik door vooral open vragen te stellen. loerse blik naar andere clubs, die dit graag met de punt naar achteren en De spelers voelen bepaalde zaken in soort randvoorwaarden al wel heel dat zie je dus terug in dit soort vaste het veld vaak nog beter of eerder aan goed hebben ingevuld. In de facilitaire spelletjes. Ik speel graag met twee dan jij van de kant kunt zien. Op het sfeer kunnen we nog behoorlijke aanvallende middenvelders, van wie moment dat je veel partijspelen doet stappen maken. Ook inhoudelijk kun- er soms eentje extra naar achteren en het ergens om gaat, zie je dat het nen we nog wel wat vooruitgang boe- moet als de wedstrijd er om vraagt. onderlinge coachen vaak vanzelf ken. We willen spelers beter monito- Maar het liefst speel ik met een con- komt. Op het moment dat je pass- en ren en testen en vooral op het menta- trolerende middenvelder centraal en trapvormen gaat doen en je zegt te- le vlak volgende stappen zetten. zo aanvallend mogelijk.” gen de spelers dat ze moeten kaatsen Daardoor wordt het plaatje nog com- of doordraaien, heeft dat coachen in pleter. We werken ook met een door Verantwoordelijkheid principe heel weinig nut. Waarom zou onszelf ontwikkeld en makkelijk toe- Jan Gösgens: “In een deel van de trai- je moeten coachen? Er is toch geen gankelijk spelersvolgsysteem. ningen laat ik de jongens zelf de par- tegenstander in de buurt! Op het mo- Je opleiding is nooit af. Je wilt altijd tijen kiezen. Dat heb ik vandaag ook ment dat er wel een tegenstander bij vooruit. En vooral bij Feyenoord is het gedaan. Dat doe ik om hen zelf na te komt, ga je vanzelf coachen. Anders op dit moment ontzettend belangrijk laten denken over de samenstelling win je de partij niet!” dat er goede jeugd doorbreekt.”

www.devoetbaltrainer.nl 18-23_Feyenoord.e$S:18-23 08-06-11 15:35 Pagina 23

Trainingsvormen Feyenoord

Algemene doelstelling Feyenoord-opleiding: • verbeteren/verhogen van de handelingssnelheid onder de hoogste weerstand

Doelstellingen beide trainingsvormen: Organisatie • verbeteren van de handelingssnelheid door zowel keepers als spelers in • speelveld: lengte half speelveld bij 40m het positiespel 7:7+2 en partijspel 8:8 (breedte zestienmetergebied-lijn) • hierin opgesloten: het verhogen van de handelingssnelheid van de kee- • buitenspellijn op rand strafschopgebied pers in de opbouw in de lopende spelsituatie • hesjes:7 (spelers) + 2 (keepers) • hoog druk / direct druk zetten bij balverlies • ballen: 20 • hoedjes: 10

1 Partijspel: 4 • 8:8 4 • formatie: 1:3:3:1 (aanval) en 1:3:3:1 (ver- 8 3 5 dedigen) naar 1:3:1:3 / 1:1:3:3 / 1:2:3:2 7 5 6 7 Inhoud 3 6 4 • normale spelregels, dat wil zeggen met 8 buitenspel vanaf zestienmeterlijn 2 • door de buitenspellijn wordt speelveld 1 in principe van 60m bij 40m verkleind naar 40m bij 40m • eerste 8’: 2x raken • tweede 8’: vrij spel • voorbeeld: 6 komt in de bal en ver- plaatst de bal naar 4 of 7

Coaching Organisatie • Driehoekjes met balbezitter Aanvallen: • speelveld: lengte half speelveld bij • Geen drie spelers op rij • Zie oefening 1 positiespel 40m (breedte zestienmetergebied- • Diepte voor breed • Scoren, elke kans moet zitten lijn) • Altijd moet een speler in de as aan- • buitenspellijn op rand strafschop- speelbaar zijn Verdedigen: gebied • Altijd drie linies • Bij balverlies direct druk op de bal • hesjes:7 (spelers) + 2 (keepers) • Verplaatsen spel • Doordekken met het hele team • ballen: 20 • Anticiperen niet reageren • Van 1:3:3:1 naar 1:3:1:3 / 1:1:3:3 / 1:2:3:2 • hoedjes: 10 • Bal altijd hard inspelen • Samenwerking / communicatie • Niet in de passlijn naar de keeper Inhoud aanbieden • positiespel 7:7+ 2 keepers • Als je vrij staat, hoef je niet te 1 • 2x raken (ook keepers) bewegen 3 4 • keepers zijn neutraal • Houd je concentratie vast 8 5 2 6 • keepers mogen in doelgebied niet 7 aangevallen worden Keepers: 5 4 7 • methodische stap: keepers niet • Coaching van verdedigers en verde- 6 8 3 meer vrij in vak. Hierdoor komen digende middenvelders 2 zij ook onder druk en dat vereist • Positie kiezen ten opzichte van de 1 sneller handelen bal • Aanname van de bal Coaching • Keuzes maken: openen andere kant, Spelers: kort/lang • Open staan • Aanspelen medespelers • Bal indien mogelijk vooruit mee- • Positie kiezen na aanspelen mede- nemen spelers

22 23 De Voetbaltrainer 178 2011 24-25_Topklasse:24-25 08-06-11 15:32 Pagina 24

TRAINERSCONGRES Tekst: Alex van Vogelpoel

Topklasse slaat aan

De definitieve invoering van de Topklasse nam heel wat jaren in beslag. Na één seizoen blijkt de landelijke amateurcompeti­ tie tussen het betaalde voetbal en de een succes. Rijnsburgse Boys­trainer Niek Oosterlee blikt terug op wat hij

als trainer in de Topklasse heeft meegemaakt. Shots Pro Foto:

Rijnsburgse Boys was met Spaken- Als trainer merk ik dat de belangstel- tijdens het trainingskamp in januari burg en IJsselmeervogels in een lange ling en de druk toeneemt. De suppor- met de spelersgroep hierover gespro- strijd verwikkeld om de titel in de ters van Rijnsburgse Boys reizen ons ken. Vragen die uit de selectie naar Topklasse Zaterdag, waarbij de Uien overal achterna en zijn in de Hoofd- voren kwamen, waren of er dan meer uiteindelijk aan het kortste eind trok- klasse gewend geraakt om te winnen getraind moest gaan worden en of de ken. Ondertussen oriënteerde het en voor het kampioenschap te spelen. wedstijden dan op vrijdagavond ge- bestuur in Rijnsburg zich op een mo- In de Topklasse gaat dat minder mak- speeld zouden worden. Dit maakt het gelijke promotie naar het betaalde kelijk en is de concurrentie groter. voor veel spelers namelijk lastiger om voetbal. Ook vanuit de media neemt de be- het voetbal te combineren met hun Niek Oosterlee: “De afgelopen jaren langstelling toe.” werk of studie. Doordat wij in de slot- was er veel scepsis over de komst van fase van het seizoen afhaakten voor de Topklasse. Nu vindt iedereen dat Promotie de titel, is een definitief besluit om er- het een goede stap is geweest. Ik vind Zoals bij iedere nieuwe ontwikkeling voor te gaan niet genomen. Wel is dui- dat er ook een duidelijk verschil is zijn er nog punten die verbeterd kun- delijk geworden dat de KNVB de clubs tussen het voetbal in de Topklasse en nen worden. Bijvoorbeeld de promo- in de Topklasse tegemoet zal moeten dat in de oude Hoofdklasse. In de Top- tieregeling naar het betaalde voetbal, komen, omdat de stap naar de heeft elke club een aantal hele op dit moment een recht en geen divisie anders heel moeilijk wordt. Be- goede spelers. Ben je een dag niet plicht. halve de vaste speeldag hikken de goed en niet scherp, dan verlies je ge- Niek Oosterlee: “FC Oss verloor de ti- clubs ook tegen de verplichting aan woon. Ook van een ploeg uit de on- telstrijd met IJsselmeervogels om de om minimaal zestien spelers fulltime derste regionen, terwijl het in de algehele titel in de Topklasse. Toch onder contract te hebben staan.” Hoofdklasse al- keert Oss te- tijd zo was dat er rug in het be- Speelwijze een aantal duels ‘Als trainer merk taalde voetbal, Rijnsburgse Boys strijdt al een klein waren waarvan omdat IJssel- decennium mee om de prijzen in de je op voorhand ik dat de belang- meervogels top van het amateurvoetbal. Ted Ver- zeker wist dat je niet wilde pro- donkschot zette dit proces in gang en die ging winnen. stelling en de moveren. in 2009 nam Oosterlee het stokje Van de dertig Rijnsburgse over. In de visie en speelwijze is in wedstrijden heeft druk toeneemt’ Boys heeft sa- deze periode niets veranderd. kampioen IJssel- men met Spa- Niek Oosterlee: “Bij Rijnsburgse Boys meervogels er ook zes verloren en vijf kenburg heel lang de mogelijkheid kiezen we voor kwaliteit. Als je de lijs- gelijkgespeeld. Dat geeft wel aan hoe open gehouden om de stap naar de ten van overschrijvingen in de Top- dicht de clubs bij elkaar zaten. Jupiler League te maken. We hebben klasse bekijkt, staan er clubs bij die al

www.devoetbaltrainer.nl 24-25_Topklasse:24-25 08-06-11 15:32 Pagina 25

elf, twaalf nieuwe spelers hebben ge- ook groot. Onze intentie is om bij bal- ders leggen. Bijvoorbeeld de passing, haald. Bij ons staan er maar vier, waar verlies zo snel mogelijk druk te zetten de passlijnen open houden, loopac- ook slechts drie vertrekkende spelers om de bal terug te veroveren, het liefst ties, de bezetting voor de goal (we tegenover staan. Wij proberen door te op de helft van de tegenstander. Het streven altijd naar minimaal drie spe- selecteren en te kijken op welke posi- verdedigen begint voorin en daar moet lers die voor het doel moeten komen) ties we sterker en beter kunnen wor- de discipline en bereidheid aanwezig en de voorzet. Alleen in dat laatste den. We spelen vanuit een vast con- zijn om de eerste druk zo goed moge- onderdeel zijn er al zoveel mogelijk- cept, 1:4:3:3, waarbij het de bedoeling lijk uit te voeren. Doen ze dit goed, dan heden: een strakke voorzet, afdraai- is dat er één centrale verdediger door- komen de spelers in de achterste linie end, laag over de grond, terugleggen schuift naar het middenveld om een minder in de naar de penal- man-meer-situatie te creëren. Van problemen. Voor- tystip, het in- daaruit proberen we de buitenspelers al doordat er bij- ‘Ons spel is zeer snijden naar de te bereiken door middel van een diep- zonder weinig achterlijn… tebal, crossbal of steekpass. De balcir- ploegen in de herkenbaar en Daarnaast kun culatie moet hoog zijn om de buiten- Topklasse onder je de weer- speler in de door ons gewenste 1:1-si- druk kunnen voorspelbaar voor stand opbou- tuatie te krijgen. In de punt van de voetballen. Onze wen door er aanval hebben we verschillende type linies moeten op tegenstanders’ steeds meer spelers. Het hangt er vanaf wie er zo’n moment verdedigers bij speelt of we hem in de opbouw veel kort op elkaar staan. De onderlinge te zetten, waarbij het ervan afhangt benutten of puur als eindstation ge- ruimtes mogen niet meer dan vijftien welke doelstelling je hebt. Bij Rijns- bruiken. meter zijn. Dat houdt in dat de ploeg burgse Boys trainen we heel veel bal- zich over het veld beweegt in een bezit en dan vooral de laatste fase Dit systeem brengt veel voordelen met strook van dertig meter. Dit moeten de waarin we tot scoren moeten komen. zich mee. Er is een goede veldbezet- spelers onderling bewaken. Als we ver Binnen bijna iedere training zit voor ting, waarbinnen er overal driehoeken naar voren spelen, moet de keeper de de middenvelders en aanvallers wel op het veld zijn. Spelers zijn vaak op- dieptebal onderscheppen, hij moet dus een blok afronden. Het gaat binnen geleid in dit systeem en dat schept steeds attent zijn en meedoen. het voetbal namelijk om het scoren duidelijkheid. Buitenspelers kunnen Dit alles is terug te zien in ons doelsal- van doelpunten.” eenvoudig worden ondersteund en de do. We hebben met 69 gescoorde goals tegenstander kan goed onder druk de op één na hoogste productie in de Samenvatting worden gezet. Ook de opbouw verloopt Topklasse Zaterdag. Het aantal tegen- • Trainers in de Topklasse zijn makkelijker, want je maakt het veld doelpunten was echter ook zeer het erover eens dat de invoe- groter dan bijvoorbeeld bij 1:4:4:2. Aan- hoog met 46, slechts acht clubs kregen ring van de Topklasse een goe- passen aan een tegenstander hoeft er meer tegen. Kijkend naar ons sys- de ontwikkeling is geweest. ook niet snel, want in de zone kun je teem zoeken we dan ook zeer gericht • Het niveau in de Topklasse is in alles opvangen. naar buitenspelers en snelheid in de de ogen van Oosterlee duidelijk defensie.” hoger dan in de oude Hoofd- Valkuilen zijn er ook. Ons spel is zeer klasse. herkenbaar en voorspelbaar voor te- Training • De KNVB zal de clubs in de Top- genstanders. Door weinig beweging Niek Oosterlee: “Dit seizoen zijn we klasse tegemoet moeten komen kan het statisch worden en daardoor net zoals in de Hoofdklasse drie keer om de doorstroming naar het makkelijk te verdedigen. We spelen te per week blijven trainen, op de maan- betaalde voetbal te realiseren. vaak in de hoogste versnelling en heb- dag, dinsdag en donderdag. De eerste ben moeite om te temporiseren in bal- training is vooral bedoeld om te her- bezit. Er zit in onze ploeg te veel drang stellen van de wedstrijd, de dinsdag naar voren. Dat uit zich ook in de gebruiken we voor de conditionele drang om bij een voorsprong nog meer prikkel door middel van het periodi- 4 doelpunten te maken. seringsmodel. Op donderdag werken 3 7 9 In verdedigend opzicht is het een risi- we in partijvormen toe naar de wed- 11 covolle speelstijl, zeker als je ook nog strijd van zaterdag. Om onze speelstijl een centrale verdediger wilt laten te perfectioneren doen we vaak een 10 doorschuiven. We spelen met te veel pass- en afwerkvorm vanuit de for- ruimte in onze rug en de kans op een matie (zie tekening). Binnen deze or- 8 6 dodelijke counter door een lukrake ganisatie kun je veel variaties toepas- trap over onze defensie heen is dan sen en de accenten telkens ergens an-

24 25 De Voetbaltrainer 178 2011 26-30_Suzebeek:26-30 08-06-11 15:31 Pagina 26

TRAINERSCONGRES Tekst: Alex van Vogelpoel

Edwin Susebeek ‘Keeper moet 1:1-situatie ingaan met een plan’

Keeperstrainer Edwin Susebeek wil zijn pupillen zo snel moge­ lijk leren omgaan met wedstrijdechte situaties. De jeugdtrai­ ner bij zowel als PSV liet op het Trainingscon­ gres in Tilburg zien hoe dit in de praktijk werkt. Daarvoor diepte hij de 1:1­situatie in het zestienmetergebied uit.

In de Voetbaltrainer nummer 173 en Er wordt tachtig procent van de tijd 175 heeft Susebeek zijn visie op het op de trainingen besteed aan het trainen van keepers uitgebreid toege- schieten op doel van minimaal zes- licht. Hij benadrukte daarin dat kee- tien meter afstand, terwijl slechts tien pers op zo’n jong mogelijke leeftijd in tot twintig procent van de doelpunten het doel terecht moeten komen, zich- in de wedstrijden uit deze situatie zelf de basisvaardigheden eerst moe- worden gescoord. Die verhouding ten aanleren om vervolgens te kun- klopt natuurlijk van geen kant, want nen trainen in wedstrijdechte situ- waarom wordt er zo weinig getraind aties. Het congres in Tilburg gaf hem op die andere tachtig tot negentig de kans om die visie in de praktijk te procent?” presenteren. de bal tegen hem aan zal schieten. Zonder plan Keepers weten vaak niet hoe ze met Edwin Susebeek: “De essentie van Susebeek ziet de de 1:1-situatie in die situatie om moeten gaan. Voor mij wat ik duidelijk wil maken richting het zestienmetergebied vaak fout als trainer is het heel makkelijk om trainers en specifiek keeperstrainers gaan bij de keepers. Goalies laten de na afloop te vertellen wat hij had is dat na geïsoleerde trainingsvormen situatie gebeuren en gaan zonder moeten doen, maar dat heeft geen er toegewerkt moet worden naar oe- plan het moment in. Susebeek legt enkele zin als er niet op getraind is. feningen waarbij keepers ook veld- het probleem op het bordje van de De volgende keer zal hij weer dezelf- spelers om zich heen hebben. Dat is trainers. de fout maken. Keepers moeten op namelijk zoals het tijdens de wed- Edwin Susebeek: “Vaak zie je bij 1:1- jonge leeftijd de basisvaardigheden strijden ook gaat. In mijn optiek ver- situaties de keeper blind zijn doel uit worden aangereikt. Daarna is het geten veel keeperstrainers dat facet. rennen, waarbij hij hoopt dat de spits zaak om zo snel mogelijk terug te

www.devoetbaltrainer.nl 26-30_Suzebeek:26-30 08-06-11 15:31 Pagina 27 Foto’s: Pro Shots Pro Foto’s:

gaan naar de situaties die zich in de gen en door de knieën. Als de keepers tegen me aan schiet.’ Zo ga je als trai- wedstrijden voordoen. naar het grote veld gaan, hebben ze ner verder en stuur je hen langzaam De technische vaardigheden van de de basis dus onder de knie en ga ik de naar de mogelijkheden die ze echt 1:1 behandel ik al vanaf de F-pupillen. keuzes behandelen. hebben. Als ze een keuze hebben ge- De basis daarvan is de uitgangshou- definieerd, schijf ik die op het bord. ding. Bij een 1:1-duel moeten de Voor het begin van de training ga ik ‘En wat hebben jullie nog meer voor keepers, zodra ze vlak voor de aanval- met de keepers in gesprek en vraag keuzes?’ ler staan of komen, op hun voorvoe- wat ze kunnen doen in een 1:1-situ- Ik laat hen zich ook verplaatsen in de ten staan, met de handpalmen naar atie. ‘Uitkomen rennen’, zeggen ze aanvaller. ‘Wat zal de aanvaller doen?’ de aanvaller gericht. Hun handen dan vaak. Vervolgens vraag ik wat ze Vaak zie je dat die zo lang mogelijk moeten de keepers voor de enkels daarmee proberen te bereiken. ‘Op de wacht om te zien wat de keeper gaat houden, vingers spreiden, rug gebo- aanvaller af lopen en hopen dat hij doen. Dan past hij zich daar op aan.

26 27 De Voetbaltrainer 178 2011 26-30_Suzebeek:26-30 08-06-11 15:31 Pagina 28

TRAINERSCONGRES

Aan ons als keepers de taak om de spits dus juist op te houden.”

Drie keuzes In de 1:1-situatie heeft de keeper in de visie van Susebeek drie keuzes. Edwin Susebeek: “Als de aanvaller op je af komt, is de eerste keuze om je als keeper op de bal te werpen. Zodra je naar de grond gaat, ben je wel ver- plicht om de bal te hebben. Zo niet, dan ben je namelijk uitgeschakeld en zal de spits scoren. Optie twee is meelopen en de aanvaller zo lang mogelijk ophouden. De verdedigers zijn meestal na drie seconden weer terug. Slaag je er dus als keeper in om de aanvaller drie seconden op te hou- den, dan heb je een goede kans om een tegendoelpunt te voorkomen. In het slechtste geval moet je voor de derde keuze gaan en noodweer toe- passen. Je maakt je zo groot mogelijk en hoopt dat de spits de bal tegen je aan of naast het doel schiet. Dit is na- tuurlijk de minst goede optie en dus moet de keeper proberen die keuze te voorkomen.”

Alle facetten In een 1:1-vorm met de twee keepers (zie trainingsvorm 1) krijgen ze di- tijdelijk geen zicht meer op de bal en bestaat dat de aanvallers te snel gaan rect alle facetten aangereikt. het veld. Dat is waarom wij heel veel schieten, waardoor de 1:1-situatie er Edwin Susebeek: “De goalies zullen loop- en coördinatietraining met de niet meer komt. Als trainer kun je dit vanuit de juiste uitgangshouding moe- keepers doen, veelal verwerkt in de eenvoudig manipuleren door de ten beginnen. In heupbreedte staan, warming-up. Het is van essentieel be- hoedjes dichterbij te zetten.” zodat ze makkelijk kunnen draaien en lang dat keepers goed kunnen bewe- met de handen voor hun lichaam. gen en snel kunnen anticiperen op Communicatie Het moment komt telkens terug en wat er gebeurt. Zodra de aanvaller lang genoeg is op- de keepers zullen keer op keer de gehouden, komt de verdediger ook keuze moeten maken: meelopen, zich De volgende stap is om de 1:1-vorm weer in het spel voor. op de bal werpen of voor noodafweer echt tussen aanvaller en keeper te la- Edwin Susebeek: “Communicatie met kiezen. Ik kies er bewust voor om de ten plaatsvinden. Deze twee vormen de verdedigers is eveneens van door- tweede keeper als aanvaller te gebrui- zijn nog zeer geïsoleerd en beginnen slaggevend belang. Als de keeper roept ken om de vorm zo specifiek mogelijk uit stilstand. Het gaat hierbij weer om dat de verdediger de linkerkant eruit te kunnen behandelen. Als ik iets uit- de keuzes van de keepers. Tijdens de moet halen, dan moet hij daar blind leg, is het relevant voor beide spelers, volgende training (trainingsvorm 2) op kunnen vertrouwen. Als keeper terwijl de aanvallers tijdens een uitleg gaan we over op wedstrijdechte situ- kun je nooit het hele doel afschermen, alleen maar stil zouden staan. De aties. Een aanvaller komt in de loop, dus zal dat altijd samen met de verde- meest voorkomende fout die keepers met een verdediger in zijn rug. De digers moeten gebeuren. Wanneer be- maken, is dat ze om hun as draaien. verdediger krijgt een kleine achter- paalde situaties in het zestienmeter- Ze kiezen ervoor om te draaien via stand, waardoor de keeper de aanval- gebied niet worden getraind, dan zal hun sterkste been en hebben dan dus ler moet zien op te houden. Het risico er nooit goed verdedigd worden. In de

www.devoetbaltrainer.nl 26-30_Suzebeek:26-30 08-06-11 15:31 Pagina 29

Met brak dit seizoen daarna moeten ze weg. is daar- zowat vanuit het niets bij NEC een in een goed voorbeeld. Tussen zijn 23e en 26e vond keeperstalent door. Dat gebeurde niemand hem een topkeeper, nu is hij na Edwin van wel wat toevallig, omdat Cillessen der Sar misschien wel de beste. Hij stond in die pe- het geluk had dat eerste keus Gabor riode wel vast in het eerste van Ajax. Uitzonderingen Babos geblesseerd raakte. Was dat daargelaten gaat het dus om de kansen die je krijgt niet gebeurd, had hij misschien nog en het geduld. In de staat een keeper wel twee jaar gemiddeld op zijn moeten wachten 23e in de basis. op zijn kans. Ed- ‘De meeste clubs geven Het is dus belang- win Susebeek be- rijk dat de kee- nadrukt dat jon- een reservekeeper maar pers dit zelf ook ge, talentvolle beseffen zodra ze keepers geduld één keer een contract- uit de jeugd ko- moeten hebben men. Dan denken én door hun clubs verlenging en daarna ze namelijk dat verhuurd zouden ze gelijk bij het moeten worden. moeten ze weg’ eerste mee mo- “Bij de Graafschap gen doen, maar hebben we onderzoek gedaan, waar- dan moet je dus nog vier of zes jaar. Behalve dat spe- uit bleek dat keepers pas op hun 26e lers dus geduld moeten hebben, kunnen de clubs er in de basis staan in de . ook iets mee doen. Goede voorbeelden zijn Michel Als je op je negentiende uit de jeugd Vorm en , die door FC en Feye- komt, moet je dus nog zeven jaar noord eerst een seizoen zijn verhuurd aan FC Den zien te overbruggen. De meeste Bosch en Excelsior. Daar konden ze minuten maken clubs geven een reservekeeper maar en leerden ze veel meer dan op maandagavond voor één keer een contractverlenging en een paar toeschouwers in het beloftenteam.”

wedstrijd is er op zo’n moment name- voor zowel de keeper, aanvaller als snel de beloning te zien van hun goe- lijk geen tijd voor overleg. verdediger. Eindvormen hierbij zijn de hervatting. Vooraf maken mijn keepers altijd af- de 3:3- en 4:4-partijvormen. Een variatie hierop zijn 3:2- en 4:3-par- spraken met de verdedigers. Het be- Edwin Susebeek: “In de partijvormen tijvormen, waarbij het team van de langrijkste is om af te stemmen welke maken we het veld zo breed mogelijk, keeper in ondertal is. Dan dwing je de kant de verdediger eruit moeten zien dan krijg je voor de keepers zo veel keeper om zijn verdedigers te coachen, te halen. Daarbij gaan wij altijd uit mogelijk 1:1:-situaties. Die komen dan zodat ze goed gaan overnemen.” van het sterke been van de tegenstan- ook nog eens uit veel verschillende der. Binnen vijf minuten hebben de richtingen. Een bijkomend aspect voor Samenvatting: verdedigers wel door wat het sterke de keepers, zowel in vorm 3 als in de • Susebeek wil keepers zodra ze been is van de aanvallers, die moet partijvormen, zijn de spelhervattingen. de basisvaardigheden beheer- hij eruit halen. Daarnaast moet een De bal zo snel mogelijk weer in het sen tijdens trainingen zo snel verdediger altijd rugdekking aan de spel brengen is een steeds belangrijker mogelijk in wedstrijdsituaties keeper geven. Vaak zie je dat de ver- onderdeel van het takenpakket van brengen. dedigers stoppen en het verder aan een keeper. In de omschakelingen • Keepers hebben in een 1:1-situ- de keeper overlaten. Ze kunnen ook worden namelijk veel goals gemaakt atie in het zestienmetergebied doorlopen om de bal nog van de lijn en dit begint in veel gevallen bij een drie keuzes: meelopen, op de bal proberen te redden.” goede spelhervatting door de keeper. werpen of noodweer toepassen. In kleine partijvormen, waarbij de goal • Met de verdedigers moeten goe- Eindvorm van de tegenstander snel kan worden de afspraken worden gemaakt In trainingsvorm 3 komen alle facet- bereikt, komt dit onderdeel heel vaak hoe zij de keeper kunnen on- ten uit de wedstrijd al naar voren, voor. Keepers krijgen daardoor ook dersteunen in de 1:1-situatie.

28 29 De Voetbaltrainer 178 2011 26-30_Suzebeek:26-30 08-06-11 15:31 Pagina 30

TRAINERSCONGRES

Trainingsvormen Edwin Susebeek

• ‘In de voeten werpen met sprint met de bal, met de intentie ogen en gezicht naar de bal.’ om te scoren • ‘De bal aanvallen, niet terug • zodra de aanvaller begint, mag de lopen naar het doel. Zo dicht eerste verdediger van team B ook mogelijk in de benen van de beginnen aanvaller zitten om iedere • de keeper van team B probeert 1 doelpoging te blokken.’ samen met zijn verdediger een • ‘Maak een bewuste keuze doelpunt te voorkomen, zodra ze tussen de drie opties meelo- de bal onderscheppen mag kee- Trainingsvorm 1 pen, op de bal werpen of per B zijn teamgenoot inspelen, noodweer.’ die kan scoren op het andere doel Doel • als de bal binnen twintig secon- • verbeteren van de technische vaar- Methodiek den uit gaat, dan schiet de trainer digheden in 1:1-situatie in het zes- • veldspelers nemen de rol van aan- vanaf de andere zijkant een tienmetergebied valler over, keepers gaan om de nieuwe bal naar de keeper van • keuzes leren maken in 1:1-situatie beurt team A in het zestienmetergebied • halverwege de oefening de veld- Trainingsvorm 2 spelers vanaf de andere flank la- Organisatie ten vertrekken • zestienmetergebied Doel • één groot doel • keeper keuzes leren maken in 1:1- Coaching • voldoende ballen, twee hoedjes situatie in het zestienmetergebied (aanvullend op trainingsvorm 1) • samenwerking tussen de keeper en • ‘Keeper, lees de situatie. Komt de Inhoud verdedigers in 1:1-situatie in het verdediger er nog bij, blijf dan • keeper 1 staat op ongeveer twee zestienmetergebied verbeteren weg. Anders komen.’ meter van keeper 2 • keepers leren coachen bij 1:1-situ- • ‘Probeer de aanvaller samen met • keeper 2 moet zonder aanloop de atie in het zestienmetergebied de verdediger te dwingen naar bal in één keer langs keeper 1 spe- een hoek toe te gaan. Vaak is dat len, maar wel tussen de twee grote Organisatie de korte hoek.’ hoedjes door • veld 32x35 • ‘Coach de verdediger welke kant • keeper 2 loopt zo snel mogelijk ach- • twee kleuren hesjes, 8 veldspelers hij eruit moet halen.’ ter zijn eigen bal aan en doet er al- en 2 keepers • ‘Keeper, laat je duidelijk horen les aan om te scoren • twee grote doelen door bijvoorbeeld ‘los’ te roepen • keeper 1 moet er alles aan doen • voldoende ballen als je eruit komt.’ om de bal zo snel mogelijk te veroveren. Inhoud Variatie • wanneer er gescoord is of keeper 1 • de eerste aanvaller van team A be- • aanvaller verder weg of dichterbij heeft een doelpunt voorkomen, dan gint op het teken van de keepers- laten beginnen wordt er gewisseld van taak trainer zo snel mogelijk aan zijn

Coaching • ‘Handpalmen naar de aanvaller gericht.’ • ‘Vingers uit elkaar in de hand- 1 schoen.’ 2 • ‘Diep door de knieën gaan, handen 3 op enkelhoogte. Daar mag geen bal tussen door, plus zo breed mogelijk.’ • ‘Altijd oogcontact houden met de aanvaller.’ • ‘Juiste richting op draaien, naar de kant van de bal.’ 2

www.devoetbaltrainer.nl