S E E E E E $,28 ave ndon $,6 E E E E E $,29 kst raat $,7 $,2 30 ,7 N65 %,$ $,27 10

E E $,8 $,1 $,22 $,87 $,6 E E E E E E E E $,9 $,17 E E %,3 $,5

$,4 $,10 dommeldal $,3 E E kampina E E oisterwijkse vennen 1 ,76 $,2E E E $, $ $,9 E E E $,75 $,10

$,16 liempde $,77 $,11 $,74 $,78

$,79 $,83 $,56 $,60 $,22 %, $,31 9 ,38 $ $,36 $,80 $,6333 $,71 $,33 61 $,82 $,73 $,32 $,62

$,88 g $,72 $,85 84 e tw n ri G $,87 e d ,82 $,70 65 u $ $,24 $, O $,9 %, $,57 k $,66 j i $,69 2 d e %, E E landgoed velder 81 w $, E E u 1 scheeken e i ,58 N $ ,67 $ $,68 O $,1 i r s c h $,18 o $,2 t s A2 e $,81 b a a n %,8 $,23 $,17 $,3 $,17 Log tsebaan mortelen $,8 $,16 $,4 $,5 $,19 O %, irs ch ot v s ew eg $,15 $,26 $,12

$,21 $,20 $,14 $,6 Vingerhoeds Café en Zalencentrum v $,11 N619

$,13

1 Herberg De Schutskuil S ,22 $,10 p $ $,9 o o rd o n k 2 Jacobushof s e w e g $,27 3 Diner Café Knus 7%,

E E 4 Uitspanning De Bollen E E

A58 $,40 $,4849 5 Café Oud Brabant

$,38 $,41 6 Café De Nachtegaal $,4948 %, $,37 4 $,39 7 Spoordonkse Watermolen E E E E $,47 E E 8 De Gerrithoeve best

$,36 Oirschotseweg 9 Boshuis Venkraai E E $,45 E E $,46 $,44 %, 10 E E $,43 5 Café In het Groene Woud $,34 %,6 (Café Sien Peijn) $,33

$,42 Kanaaldijk Noord $,32 E E Van kroegje naar kroegje Ontdek natuur ‘dichtbij huis’ wandelen door het groene woud VVanan knooppunt knooppunt naar naar knooppunt: knooppunt Wandelen is dé manier om in contact te komen met de natuur. Om plan- ten en dieren te ontdekken die anders aan je voorbij gaan. Ook bij u in de buurt zijn paradijselijke en exotische soorten te beleven, zoals boomkik- Route 6 20 km Alle routes vertrekken vanaf café Vingerhoeds, ker en orchidee. Maar ook ree en Vlaamse gaai blijven mooi om oog in oog 6 Café De Nachtegaal mee te staan. Alle waard om te behouden en te beschermen. of vanaf de hieronder aangegeven bestemmingen Café Vingerhoeds Proosbroekweg 6a | 5688 JH Oirschot Oude Grintweg 90, T 0499 57 14 46 v 5688 MB Oirschot 9 km www.cafedenachtegaal.nl Steenuil Route 1 Zo groot als een merel is de steenuil in Nederland de kleinste tel. 0499 - 57 13 34 Herberg De Schutskuil 1 Knooppunten: van zijn familie. Hij nestelt graag in holtes, zoals in vervallen Oude Grintweg 100 | 5688 MB Oirschot ➜ van Vingerhoeds naar De Nachtegaal: 19 ˘ 20 ˘ 21 ˘ 22 schuurtjes en knotwilgen. Hij is meestal ’s avonds actief, T 0411 - 67 31 55 ˘ 40 ˘ 39 ˘ 38 ˘ 37 ˘ 36 ˘ 34 ˘ 33 ˘ (10 km) maar als hij jongen heeft ook overdag en jaagt dan op mui- www.schutskuil.nl ➜ van De Nachtegaal naar Vingerhoeds: 32 ˘ 42 ˘ 43 zen, zangvogels, kevers en pieren. 1 ˘ 46 ˘ 47 ˘ 48 ˘ 10 ˘ 11 ˘ 12 ˘ 15 ˘ 14 ˘ 19 ˘ (10 km) Knooppunten: ➜ van Vingerhoeds naar Schutskuil: Boomkikker 14 ˘ 15 ˘ 12 ˘ 11 ˘ 05 ˘ 04 ˘ 03 ˘ 81 ˘ 69 Een betere naam zou ‘braamkikker’ zijn, want dit is de De Groene ˘ (6,5 km) 6 ‘boom’ waarin hij klimt. Op zwoele avonden van eind ➜ van Schutskuil naar Vingerhoeds: 02 16 17 Route 7 14 km ˘ ˘ ˘ april tot begin juni brengen de mannetjes een concert (2,5 km) v 7 Spoordonkse Watermolen ten gehore dat wel 1,5 km ver reikt. Woudse Spoordonkseweg 130 | 5688 KE Oirschot T 0499 - 57 71 86 kroegjesroutes 8 km www.spoordonksewatermolen.nl Eenbes 2 Route 2 Je kunt haar met recht een oerbosplant Jacobushof 2 Knooppunten: noemen. Ze gedijt alleen in een zeer vochtige Middendreef 2 | 5281 ST Boxtel ➜ van Vingerhoeds naar de Spoordonkse v atmosfeer en moet het hebben van oeroude standplaatsen: T 0411 - 67 31 74 Water-molen: 19 ˘ 20 ˘ 21 ˘ 23 ˘ 26 spontane vestiging in jong loofbos is nog nooit geconsta- www.jacobushof.com ˘ 27 ˘ (8 km) teerd. Kaalslag leidt snel tot verdwijning van deze lelieach- ➜ van de Spoordonkse Watermolen naar tige. Knooppunten: Vingerhoeds: 22 ˘ 20 ˘ 19 (6 km) ➜ van Vingerhoeds naar Jacobushof: 14 ˘ 15 ˘ 16 ˘ 17 ˘ 68 ˘ 66 ˘ 65 ˘ (5 km) 7 Vlaamse gaai ➜ van Jacobushof naar Vingerhoeds: 67 ˘ 18 ˘ 19 Deze vogel stopt eikels als wintervoorraad met duizen- natuur dichtbij huis v ˘ (3 km) den in de grond, die hij ook zowat allemaal weet terug Route 8 17 km te vinden! Die hij niet op kan, kunnen uitgroeien tot 8 De Gerrithoeve nieuwe eiken. Door deze eigenschap was hij de mens Brabants Landschap 21 km Kollenburgsebaan 11a | 5062 TH Oisterwijk voor als planter. Route 3 T 0411 - 67 31 89 Diner Café Knus 3 www.gerrithoeve.nl Eindhovenseweg 39 | 5283 RA Boxtel 8 Kleine ijsvogelvlinder T 0411 - 61 0 225 Knooppunten: Deze zeldzame vlinder moet het hebben van vochtig bos op Wandelen tussen Beerze & www.dinercafeknus.nl ➜ van Vingerhoeds naar De Gerrithoeve: vruchtbare grond, mits er voldoende open plekken zijn die 19 ˘ 20 ˘ 21 ˘ 22 ˘ 26 ˘ 08 ˘ 17 ˘ (9 km) v De wandelroutes op deze kaart voeren u door het hart van ‘Het Groene Woud’: het 3 door de zon worden beschenen. De rups overleeft alleen op Knooppunten: ➜ van De Gerrithoeve naar Vingerhoeds: 17 81 82 nog gave gebied binnen de stedendriehoek - - Den Bosch. Hier ˘ ˘ kamperfoelie, de imago’s (volwassen dieren) halen hun nec- ➜ liggen niet alleen onvervalste natuurgebieden als bossen, heiden en vennen maar  van Vingerhoeds naar Knus: 14 ˘ 15 ˘ 12 ˘ 5 ˘ 4 ˘ 09 ˘ 70 ˘ 24 ˘ 57 ˘ 58 ˘ 19 ˘ (8 km) tar vooral van bloeiende bramen. vooral ook veel kleinschalig cultuurland. We willen voorkomen dat genoemde ˘ 3 ˘ 11 ˘ 72 ˘ 73 ˘ 22 (8 km) ➜  van Knus naar Vingerhoeds: 22 2 87 01 steden naar elkaar toegroeien en het gebied dichtslibt met bebouwing en bedrij- ˘ ˘ ˘ ˘ 06 ˘ 07 ˘ 17 ˘ 09 ˘ 10 ˘ 22 ˘ 80 ˘ 61 ˘ 62 ˘ venterreinen. Daarom versterken we samen met partners de hieronder beschreven Ree 65 ˘ 67 ˘ 18 ˘ 19 ˘ 14 ˘ (13 km) Route 9 24 km natuurgebieden en worden ze weer aan elkaar gekoppeld. Dit gracieuze dier houdt van een afwisselend landschap 9 met bos en niet al te grote akkers en weilanden. Deze Boshuis Venkraai Dommel en Beerze Bosweg 162 | 5062 SH Oisterwijk ‘snoeper’ houdt van licht verteerbare energierijke kost v Traagstromende laaglandbeken doen je hart sneller kloppen. In Brabant stromen 12 km T 013 - 52 82 39 6 9 zoals kruiden en jonge knoppen en blaadjes. Dekking v Route 4 ze bijna allemaal van zuid naar noord. Van net over de grens in België - waar ze ont- www.boshuisvenkraai.nl moet er zijn in de vorm van struiken en varens. springen - naar de Maas - waar ze in uitmonden. In gedachten stroom je met hen Uitspanning De Bollen 4 Straten 13 | 5688 NJ Oirschot Knooppunten: mee … T 0499 - 57 40 57 ➜ van Vingerhoeds naar Boshuis Venkraai: 19 ˘ 18 Brede orchis De Mortelen www.debollen.nl ˘ 58 ˘ 62 ˘ 61 ˘ 80 ˘ 22 ˘ 16 ˘ 56 ˘ 31 ˘ 32 ˘ 83 ˘ 33 ˘ 60 ˘ 11 ˘ Op verschillende plaatsen in De Mortelen heeft Brabants 36 ˘ 38 ˘ (14 km) Met dik 1000 hectare (10 km²) is De Mortelen het grootste landschapsreservaat Landschap van weilanden de bovenste laag af gehaald. Daar- Knooppunten: ➜ van Boshuis Venkraai naar Vingerhoeds: 63 ˘ 85 ˘ 88 ˘ 87 ˘ 84 ˘ 81 ˘ 82 v van Nederland. Hier tref je nog de ouderwetse boerennatuur aan. Hier een bosje, mee werden meststoffen verwijderd en konden op de kale ➜ van Vingerhoeds naar De Bollen: 14 ˘ 15 ˘ 12 ˘ 13 ˘ 09 ˘ 70 ˘ 24 ˘ 57 ˘ 58 ˘ 18 ˘ 67 ˘ 68 ˘ 17 ˘ rechtsaf ˘ (10 km) daar een weitje met een poel of wat wilgen; verderop een bolle akker. De verschei- bodem zeldzame planten ontkiemen; zoals orchideeën, met ˘ 47 ˘ 48 ˘ 49 (6 km) denheid aan soorten planten en dieren is er hoog, vooral die aan vogels, vlinders 1000-en … ➜  van De Bollen naar Vingerhoeds: 49 ˘ 48 ˘ 10 ˘ en amfibieën. 09 ˘ 06 ˘ 11 ˘ 12 ˘ 15 ˘ 14 ˘ 19 ˘ (6 km) Groene zandloopkever 4 Route 10 26 km De Scheeken Deze juweel van een kever vinden we vooral op 10 10 De populier is hier populair, zowel in bossen als rond weilanden; als jonge spriet en Café In het Groene Woud (Café Sien Peijn) zandwegen en bospaden, open plaatsen waar de zon als oude woudreus, al dan niet omgedonderd op de grond. Door de vele kalk in de v 10 km Kasterenseweg 23 | 5298 NV Liempde de bodem kan opwarmen. Bij warm zonnig weer is Route 5 bodem vind je nergens in Nederland zoveel slakken als hier. De voorjaarsflora is er T 0411 - 63 12 91 hij bijzonder actief. Kom je te dicht in de buurt, dan 5 uitbundig met bosanemoon en slanke sleutelbloem. En straks heeft u kans er een Café Oud Brabant www.hetgroenewoud.com vliegt hij op om een aantal meters verder weer neer te edelhert tegen te komen. Markt 14 | 5688 AJ Oirschot strijken. T 0499 - 57 55 09 Knooppunten: www.oudbrabant.nl ➜ van Vingerhoeds naar In het Groene Woud: 14 ˘ 15 ˘ 16 De Kampina ˘ 02 ˘ 05 ˘ 04 ˘ 03 ˘ 81 ˘ 72 ˘ 73 ˘ 82 ˘ 79 ˘ 78 Dit grootse natuurreservaat van onze collega-natuurorganisatie Natuurmonumen- Knooppunten: ˘ 09 ˘ 01 ˘ 03 ˘ 05 ˘ 06 ˘ 07 ˘ (14 km) ten toont een staalkaart aan Brabantse landschapstypen: heide, vennen, broekbos ➜ van Vingerhoeds naar Oud Brabant: ➜ Van In het Groene Woud naar Vingerhoeds: rechtsaf Word beschermer! en hooiland. 19 ˘ 20 ˘ 41 ˘ 45 ˘ 44 (5 km) ˘ 29 ˘ 28 ˘ 27 ˘ 08 ˘ 04 ˘ 02 ˘ 77 ˘ 76 ˘ 75 ˘ Steun ook de Natuur ‘dichtbij huis’ en wordt beschermer voor slechts €15,- per jaar. ➜ van Oud Brabant naar Vingerhoeds: 44 ˘ 45 ˘ 13 10 ˘ 74 ˘ 71 ˘ 69 ˘ 02 ˘ 01 ˘ 17 ˘ (12 km) v U steunt er de Brabantse natuur mee én geniet zelf ook van vele voordelen. natuur dichtbij huis ˘ 12 ˘ 15 ˘ 14 ˘ 19 ˘ (5 km) www.brabantslandschap.nl Brabants Landschap 5

fotografie ˘ Kina/Bertus Websink & Andy Luberti, Marijn Heuts, James van Leuven, Marco Renes | ontwerp ˘ x-hoogte, Linda van Eijndhoven