Language Portal Dutch/Frisian (Taalportaal Nederlands/Fries)
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Language Portal Dutch/Frisian (Taalportaal Nederlands/Fries) 1 Applicants and collaborators.......................................................................................1 2 Executive Summary......................................................................................................2 3 Key publications/activities applicants.........................................................................3 4 Research plan................................................................................................................4 4.1 The goal..........................................................................................................................4 4.1.1 Object..............................................................................................................................4 4.1.2 Target group....................................................................................................................6 4.1.3 Relation with other digital language resources...............................................................6 4.1.4 Conclusion ......................................................................................................................7 4.2 The minimal requirements ..............................................................................................7 4.3 Motivation.......................................................................................................................8 4.4 Why now?......................................................................................................................11 5 Work plan....................................................................................................................11 5.1 The grammar of Dutch..................................................................................................12 5.1.1 Main Track Dutch Syntax (supervisor: Hans Bennis) ..................................................12 5.1.2 Main Track Dutch Morphology (supervisor: Geert Booij)...........................................14 5.1.3 Main Track Dutch Phonology (supervisor: Geert Booij) .............................................15 5.1.4 Conclusion ....................................................................................................................16 5.2 The grammar of Frisian................................................................................................16 5.2.1 The relation between the Dutch and Frisian modules...................................................17 5.2.2 Main track Frisian Grammar (supervisor: Arjen Versloot) ..........................................18 5.2.3 Conclusion ....................................................................................................................19 5.3 Technical development of the infrastructure (supervisor: Carole Tiberius)................19 5.3.1 Delivery of the grammar resources...............................................................................20 5.3.2 Conversion and aggregation.........................................................................................20 5.3.3 Interoperability..............................................................................................................22 5.3.4 Editing Environment.....................................................................................................22 5.3.5 User interface................................................................................................................22 5.3.6 Archiving ......................................................................................................................23 5.4 Additional activities......................................................................................................24 5.5 Time table......................................................................................................................24 5.6 Organization Structure.................................................................................................25 6 Structural embedding of the Language Portal.........................................................26 7 Estimate of costs..........................................................................................................27 Appendix I: short biographical description of track supervisors 1 1 Applicants and collaborators (i) Applicants A. Prof.dr. H.J. Bennis B. Prof.dr. R.Salverda Meertens Institute (KNAW) Fryske Akademy Postbus 94264,1090 GG Amsterdam Postbus 54, 8900 AB Leeuwarden Phone: 020-462 8500 Phone: 058-2343040/21 Email: [email protected] Email: [email protected] C. Prof. dr. G.E. Booij D. Dr. J.C.T. Beeken Leiden University Institute for Dutch Lexicology (INL) Postbus 9515, 2300 RA Leiden Postbus 9515, 2300 RA Leiden Phone: 071-5272509 Phone: 071-5141648 E-mail: [email protected] Email: [email protected] (ii) Track supervisors A. Prof.dr. N.F.M. Corver (University Utrecht) B Dr. J. Don (University of Amsterdam) C. Prof.dr. P. Fikkert (Radboud University Nijmegen) D. Dr. W. Haeseryn (Radboud University Nijmegen) E. Prof.dr. M. van Oostendorp (Meertens Institute/Leiden University/KNAW) F. Dr. C.P.A. Tiberius (Institute for Dutch Lexicology) G. Dr. A.P. Versloot (Fryske Akademy) (iii) Scientific Advisory Board A. Prof.dr. P.P.G. Boersma (University of Amsterdam) B. Prof.dr. J. De Caluwe (University of Gent/Taalunie) C. Prof.dr. M. den Dikken (City University New York) D. Prof.dr. M.B.H. Everaert (University of Utrecht) E. Prof.dr. L. Haegeman (University of Gent) F. Prof.dr. R.W.N.M. van Hout (Radboud University Nijmegen) G. Prof.dr. M. Hüning (Freie Universität Berlin) H. Prof.dr. Shimizu Makoto (Hokkaido University Graduate School, Faculty of Letters, Germanic Linguistics, Sapporo, Japan) I. Prof.dr. A.H. Neijt (Radboud University Nijmegen) J. Prof.dr. J. Pekelder (Université de Paris-Sorbonne/Univerzita Karlova, Prague) K. Prof.dr. H.C. van Riemsdijk (Tilburg University) L. Prof.dr. W. Vandeweghe (Hogeschool Gent/Kon. Ac. voor Ned. Taal- en Letterkunde) M. Prof.dr. W. Zonneveld (University of Utrecht) (iii) Technical Advisory Board A. Prof.dr. A.P.J. van den Bosch (University of Tilburg) B. Prof.dr. P.A.J.M. Coppen (Radboud University Nijmegen) C. Dr. P. Doorn (DANS) D. Dr. G.J.M. van Noord (University of Groningen) E. Prof.dr. J.E.J.M. Odijk (University of Utrecht) F. Dr. N.H.J. Oostdijk (Radboud University Nijmegen) G. Dr. M. Theune (Twente University) H. Drs. R. van Veenendaal (Institute voor Dutch Lexicology) 2 2 Executive Summary Het project “Taalportaal” richt zich op het ontwerp, de ontwikkeling en de implementatie van een virtueel taalinstituut, een digitale gedistribueerde bron van kennis over de grammaticale eigenschappen van het Nederlands en het Fries. Het Meertens Instituut treedt op als hoofdaanvrager, in samenwerking met de Universiteit Leiden, de Fryske Akademy en het Instituut voor Nederlandse Lexicologie. Bij de feitelijke totstandkoming zijn vele binnen- en buitenuniversitaire instituten betrokken. Het Nederlands, de moedertaal van zo’n twintig miljoen mensen, en het Fries zijn niet alleen belangrijk als cultuurtaal maar ook als object van onderzoek: met name het onderzoek naar de grammatica van Nederlands is van doorslaggevende invloed geweest op allerlei aspecten van de taalkundige theorievorming. Het Taalportaal zal een zo compleet mogelijk beeld geven van de klankstructuur, de woordstructuur en de zinsstructuur van het Nederlands en het Fries. Voor de zinsstructuur of syntaxis zal het Taalportaal steunen op de elektronische versie van de 2e druk van de Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS, 1997) en de nog ongepubliceerde Modern Grammar of Dutch (MGD), voor de woordstructuur of morfologie op het eerste deel van de ANS, The Morphology of Dutch (2002) van medeaanvrager Geert Booij en het Morfologisch Handboek van het Nederlands (1993) van De Haas en Trommelen, en voor de klankstructuur of fonologie op Geert Booij’s The Phonology of Dutch (1995). Ook voor het Fries ligt er al veel voorwerk. Gezien de grote taalkundige overeenkomsten tussen de twee talen, en conform de traditie in de frisistiek, zal de beschrijving van de Friese taalfeiten contrastief gebeuren en derhalve vooral nadruk leggen op de verschillen met het Nederlands. Daar waar het Nederlands en het Fries zich identiek gedragen zullen de beschrijvingen van de Nederlandse taalfeiten voor het Fries bewerkt worden. Technisch heeft het Taalportaal de vorm van een complexe XML-databank, die via een webbrowser geraadpleegd kan worden. Gedacht wordt aan een wikipedia-achtige omgeving met dit verschil dat de anarchie van Wikipedia en vergelijkbare projecten vermeden wordt, doordat alleen geautoriseerde deskundigen de teksten zullen mogen bewerken. Door maximale integratie en uitputtende dwarsverwijzingen zullen de scheidslijnen tussen de traditioneel onderscheiden taalkundige deelgebieden zo goed als onzichtbaar worden: een vraag over overgankelijke werkwoorden zal niet alleen syntactische informatie bieden, maar ook morfologische en fonologische. Op deze wijze kunnen bijvoorbeeld correlaties zichtbaar gemaakt worden die anders wellicht verborgen zouden blijven, zoals die tussen enerzijds het feit dat overgankelijke werkwoorden van het type eten wel, maar van het type weten niet in de lijdende vorm kunnen voorkomen (wel de soep werd door mij gegeten maar niet de weg werd door mij geweten) en anderzijds het feit dat er wel een bijvoeglijk naamwoord op –baar van eten, maar niet van weten gevormd kan worden (wel eetbaar