NR 1 /2019 R. KWARTALNIK SAMORZĄDOWY

EGZEMPLARZ BEZPŁATNY EGZEMPLARZ Kronika 7623 - 2657

ISSN ISSN G m i n y M i e j s k a G ó r k a

w n u m e r z e m . i n .

i n w e s t y c j e

str. 3 Kanalizacja sanitarna - Kołaczkowice

k u l t u r a

str. 8 Projekt muzyczny - Koncertowa Zima

h i s t o r i a

str. 18 Otwarcie hali widowiskowo - sportowej Miejska Górka w Powstaniu Wielkopolskim

s p o r t Z udziałem około ło się w ramach gminnych czterystu osób, 8 lutego br. obchodów 100. rocznicy wy- nastąpiło oficjalne otwarcie buchu Powstania Wielkopol- hali widowiskowo – sportowej skiego na miejskogóreckiej w Miejskiej Górce oraz nada- ziemi. Gościem honorowym nie jej imienia Powstańców był Andrzej Dera, sekretarz Wielkopolskich. Wydarzenie stanu w Kancelarii Prezyden- to miało niezwykle uroczysty ta Rzeczypospolitej Polskiej. str. 12 charakter, ponieważ odbywa- IX edycja Ligi o Białą Piłkę str. 2 www.miejska-gorka.pl www.osrodekkultury.info KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA W uroczystości wziął udział minister Andrzej Dera ... HALI NADANO IMIĘ POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH

Z udziałem około czterystu osób, 8 lutego br. nastąpiło oficjalne otwarcie hali widowiskowo – sportowej w Miejskiej Górce oraz nadanie jej imienia Powstańców Wielkopolskich. Wydarzenie to miało niezwykle uroczysty charakter, ponieważ odbywało się w ramach gminnych obchodów 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego na miejskogóreckiej ziemi. Gościem honorowym był Andrzej Dera, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W uroczystości wzięli udział między innymi samorządowcy powiatu ra- wickiego i okolicznych gmin, projektanci i wykonawcy nowo wybudowanego obiektu, licznie zgromadzeni przedstawiciele władz samorządowych, placówek oświatowych, organizacji społecznych, firm, instytucji, duchowieństwa i społeczności szkolnej gminy Miejska Górka oraz delegacje z za- przyjaźnionych miejscowości partnerskich Ábrahámhegy na Węgrzech i Dobruška w Czechach. Przybyłych gości, w szczególno- ści prezydenckiego ministra, Andrzeja Derę, pełnomocnika wojewody wielkopolskiego, Przemysława Terleckiego oraz posła na Sejm, Jana Dziedziczaka, powitał burmistrz Karol Skrzypczak. Podczas uroczystości dokonano symbolicznego przecięcia wstęgi i poświę- cenia powstałej hali. Oprócz tego Maria Stróżyk, wnuczka jednego z bohaterów po- Symboliczne przecięcie wstęgi wstania w Miejskiej Górce, odsłoniła pamiąt- kową tablicę, która została umieszczona na budynku obiektu. Ceremonię tę poprzedziło odczytanie, przez przewodniczącego miej- skogóreckiej Rady Miejskiej, Zdzisława Go-

Minister Andrzej Dera Odsłonięcia tablicy upamiętniającej nadanie hali imienia Powstańców Wielkopolskich dokonała Maria Stróżyk lińskiego, uchwały o nadaniu hali imienia Powstańców Wielkopolskich. Słowa uznania za zrealizowanie oczekiwanej przez społeczność inwestycji wyraził sekretarz stanu, Andrzej Dera, któ- ry pogratulował władzom samorządowym i mieszkańcom naszej gminy nowoczesnego obiektu. Gość honorowy przekazał też bur- mistrzowi Karolowi Skrzypczakowi wyjątko- we upominki od prezydenta RP Andrzeja Dudy, w postaci flagi i piłki z podpisami pił- karskiej reprezentacji Polski. Warto dodać, że hala widowisko- wo – sportowa od 1 stycznia br. zarządzana jest przez miejskogórecki Ośrodek Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej. W związku z W uroczystości wzięło udział wielu zaproszonych gości

2 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA tym burmistrz, w towarzystwie nadzorują- cych jej budowę pracowników Wydziału In- westycyjnego Urzędu Miejskiego, naczelni- ka Piotra Poprawy i Jolanty Gierolińskiej, przekazał symboliczny klucz do obiektu dy- rektorowi OKSiAL, Markowi Stachowi. Uroczystość uświetniły występy Orkiestry Dętej Miejska Górka pod batu- tą kapelmistrza Damiana Ruskowiaka, chóru METRUM z miejskogóreckiej Szkoły Podstawowej, pod kierunkiem Katarzyny Maciejak, pianisty Kamila Rojdy oraz dzia- łających w OKSiAL – Koła Śpiewu im. Bole- sława Dembińskiego, prowadzonego przez dyrygenta chóralnego, Jowitę Augustyniak i zespołu tanecznego PERFEKT, którego instruktorkami są Anna Bartkowiak i Kata- rzyna Pląskowska. Chór METRUM i Koło Śpiewu im. B. Dembińskiego Odbył się również pokaz sztuk walki w wykonaniu zawodników Uczniow- skiego Klubu Sportowego JU-JITSU i JUDO, którzy zaprezentowali swoje umiejętności pod okiem trenera i aktualnego wicemistrza świata, Arnolda Ratajskiego. Po zakończeniu części oficjalnej, uczestnicy uroczystości mieli okazję zwie- dzić halę oraz obejrzeć wystawę zdjęć wiel- koformatowych, przedstawiających miej- skogóreckich powstańców, noszącą nazwę „Bohaterowie tamtych dni”. E. Pawełka Orkiestra Dęta Miejska Górka Będzie nowy asfalt w centrum wsi ... KANALIZACJA NA UKOŃCZENIU

Dobiegają końca, rozpoczęte w drugiej połowie sierpnia ubiegłego roku prace, związane z budową ka- nalizacji sanitarnej w Kołaczkowicach oraz wodociągu łączącego tę wieś z Dłonią.

Inwestycja obejmuje wykonanie 1,7 km kolektorów grawitacyjnych, 2,9 km rurociągu tłocznego, 75 przyłączy kanali- zacyjnych i dwóch przepompowni ścieków oraz ponad 4,7 km sieci wodociągowej. Wykonawcą zadania jest spółka EKO – KAN – GAZ z miejscowości Karski koło Ostrowa Wlkp. Firma realizuje obecnie roboty związane z odtworzeniem nawierzch- ni asfaltowych i ułożeniem krawężników w różnych częściach Kołaczkowic, między innymi na wjeździe do wioski od strony Oczkowic. Nowy asfalt powstaje na całej szerokości jezdni drogi powiatowej, czyli trasy wiodącej przez wieś, w kierunku Sko- raszewic. W końcu maja nowa nawierzch- nia ułożona zostanie także w centrum miejscowości, na drodze prowadzącej do kościoła i dalej na cmentarz oraz w jednej z ulic na. „Kujawach”, gdzie wcześniej wy- mieniony zostanie krawężnik. W ramach zadania wykonany został już rurociąg tłoczny, którym odprowa- dzane będą ścieki do Oczkowic. Na ukoń- czeniu jest budowa wodociągu łączącego Układanie nowej nawierzchni na drodze w Kołaczkowicach po wybudowaniu kanalizacji sanitarnej Kołaczkowice z Dłonią. Do całkowitego zre- 400 metrów, odcinka kanalizacji sanitarnej. sanitarnej oraz sieci wodociągowej miejsko- alizowania inwestycji pozostało wykonanie Koszt inwestycji wyniesie nieco górecka gmina pozyskała dofinansowanie z przejścia łącznika wodociągowego pod dro- ponad 3,2 mln zł. Roboty mają być zakoń- Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. gą krajową oraz ostatniego, liczącego około czone do 31 maja br. Na budowę kanalizacji E. Pawełka

Kwartalnik Samorządowy 3 KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Uchwalono budżet gminy ... INWESTYCYJNE PLANY

Jedenaście uchwał podjęła miejskogórecka Rada Miejska podczas sesji, która odbyła się 30 stycznia br. Radni uchwalili między innymi tegoroczny budżet gminy i zdecydowali o nadaniu imienia hali widowiskowo - sportowej w Miejskiej Górce.

Na wstępie obrad burmistrz Ka- rol Skrzypczak poinformował zebranych o działaniach podejmowanych w okresie mię- dzysesyjnym, m. in. o złożeniu wniosku w sprawie dofinansowania zakupu samocho- du dla jednostki Ochotniczej Straży Pożar- nej w Miejskiej Górce. Omówił też przygoto- wane na sesję projekty uchwał. Ponadto burmistrz przedstawił in- formację o wysokości osiągniętych w 2018 roku średnich wynagrodzeń nauczycieli na Sesje odbywają się w sali widowiskowej Ośrodka Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej poszczególnych stopniach awansu zawodo- wego w szkołach i przedszkolach prowadzo- zł) i sieci wodociągowej przy ulicy Ogrodo- działalności miejskogóreckiego Ośrodka nych przez gminę. wej w Miejskiej Górce (30 tys. zł). Pomocy Społecznej. Rada ustanowiła wielo- W dalszej części obrad radni Rada ustaliła też tryb udzielania letni program osłonowy w zakresie dożywia- uchwalili Wieloletnią Prognozę Finanso- i rozliczania dotacji dla publicznych i niepu- nia „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019 wą na lata 2019 – 2024, po czym podjęli blicznych podmiotów oświatowych zakła- - 2023, którego celem jest zapewnienie uchwałę budżetową. Łączne dochody tego- danych i prowadzonych na terenie gminy posiłku dzieciom, uczniom i młodzieży oraz rocznego budżetu gminy ustalono w kwo- przez inne podmioty niż jednostki samorzą- objęcie pomocą osób dorosłych, zwłaszcza cie 43.348.157,81 zł, natomiast wydatki w du terytorialnego i ministrów, a także sposób starszych, chorych lub niepełnosprawnych i wysokości 42.448.157,81 zł..Na inwestycje przeprowadzania kontroli prawidłowości ich samotnych. Zdecydowała także o podwyż- przeznaczono w tym roku ponad 3,6 mln zł. pobrania i wykorzystania. szeniu kryterium dochodowego uprawnia- Największym przedsięwzięciem Kolejna uchwała dotyczyła jącego do przyznania nieodpłatnie pomocy jest dobiegająca końca budowa kanalizacji szczegółowych zasad wnoszenia inicjatyw w zakresie dożywiania dla osób objętych sanitarnej w Kołaczkowicach wraz z łączni- obywatelskich, tworzenia komitetów tych ini- tym programem oraz określiła zasady zwro- kiem wodociągowym prowadzącym do Dło- cjatyw, wymogów formalnych, jakim muszą tu poniesionych z tego tytułu wydatków. ni, która pochłonie niespełna 3 mln zł. Środki odpowiadać składane projekty oraz zasad Radni podjęli również uchwałę w w wysokości 438 tys. wydatkowane zosta- ich promocji. sprawie nadania nowej hali widowiskowo ną na przebudowę zabytkowego budynku Miejskogóreccy radni uchwalili – sportowej w Miejskiej Górce imienia Po- szkolnego w Konarach. Kwotę 62,5 tys. zł również program opieki nad zwierzętami wstańców Wielkopolskich. zamierza gmina wydać na dotacje celowe bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomno- Wyznaczyli też ze swojego grona dla jednostek nie zaliczanych do sektora fi- ści zwierząt na terenie gminy. Na realizację Mariana Rapiora na drugiego przedstawi- nansów publicznych, z przeznaczeniem na związanych z nim zadań w tegorocznym ciela naszej gminy w Zgromadzeniu Mię- wymianę ogrzewania węglowego. budżecie gminnym przeznaczyli 57 tys. zł. dzygminnego Związku Turystycznego „Wiel- W wykazie planowanych zadań Dokonali też zmiany uchwały podjętej w kopolska Gościnna”. znalazły się też: wykonanie projektu budowy sierpniu ubiegłego roku, w sprawie zasad Ponadto wybrali burmistrza Ka- sieci kanalizacji sanitarnej w Rozstępniewie handlu napojami alkoholowymi na terenie rola Skrzypczaka do reprezentowania miej- i Gostkowie (60 tys. zł), modernizacja obiek- gminy, w punkcie dotyczącym zwiększenia skogóreckiej gminy w pracach Stowarzysze- tów mostowych na terenie gminy (60 tys. zł), maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż nia Samorządów Południowo – Zachodniej opracowanie koncepcji rewitalizacji miejsko- trunków przeznaczonych do spożycia w Wielkopolski „Samorząd dla zrównoważo- góreckiego rynku (50 tys. zł) oraz budowa miejscu sprzedaży. nego rozwoju”. oświetlenia ulicznego w Gostkowie (35 tys. Dwie uchwały odnosiły się do E. Pawełka

Zmiany w oświacie ... RADNI OBRADOWALI

Piąta sesja miejskogóreckiej Rady Miejskiej obecnej kadencji, zwołana 27 lutego br., dotyczyła głównie gminnej oświaty. Sporo uwagi tej tematyce poświę- oraz złożeniem wniosku o dofinansowanie Ogólnokształcącego, LO dla Dorosłych i cił burmistrz Karol Skrzypczak przy oma- inwestycji. Branżowej Szkoły I Stopnia, wchodzących w wianiu projektów uchwał, które podjęli radni Pozostałe decyzje rady dotyczy- skład miejskogóreckiego ZS, poprzez utwo- w dalszej części obrad. ły zamiaru podjęcia określonych działań rzenie dodatkowej lokalizacji prowadzenia Najpierw dokonali oni zmiany związanych z funkcjonowaniem placówek zajęć dydaktycznych, wychowawczych i Wieloletniej Prognozy Finansowej Gmi- oświatowych w gminie, a mianowicie: włą- opiekuńczych w hali widowiskowo - sporto- ny Miejska Górka na lata 2019 - 2024, w czenia Szkoły Podstawowej w Miejskiej wej, a także utworzenia Zespołu Szkolno - związku z planowaną budową kanalizacji Górce do Zespołu Szkół im. Stanisława Mi- Przedszkolnego w Konarach. sanitarnej w Rozstępniewie i Gostkowie kołajczyka, przekształcenia SP oraz Liceum E. Pawełka

4 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Wyróżnieni za osiągnięcia w biznesie, kulturze i sporcie … NAGRODY DLA LIDERÓW POWIATU

Z udziałem samorządowców, przedsiębiorców, działaczy społecznych i kulturalnych oraz innych gości, 22 marca br. odbyła się kolejna Gala Liderów Powiatu Rawickiego. Uczestniczył w niej m. in. Jacek Bogusławski - członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego. Uroczystość, która odby- łacza Społecznego Roku otrzymał ła się w rawickim Domu Kultury, była Arnold Ratajski, a Filantropem Roku okazją do wręczenia nagród przyzna- została firma Pfeifer & Langen Polska wanych co roku przez samorządy. S.A. Cukrownia Miejska Górka. Na- Starosta rawicki, burmistrzowie Ra- groda Specjalna przypadła w udziale wicza, Miejskiej Górki, Bojanowa, Ju- Franciszkowi Gołasiowi, długolet- trosina i wójt Pakosławia uhonorowali niemu kapelmistrzowi miejskogórec- firmy, instytucje oraz osoby, które wy- kiej Orkiestry Dętej. różniły się osiągnięciami w biznesie, Podczas uroczystości, pod kulturze, sporcie i zasłużyły dla lokal- nieobecność Karola Skrzypczaka, któ- nej społeczności. ry tego dnia uczestniczył w Gali Przy- W tym roku burmistrz Ka- jaźni Polsko - Węgierskiej, statuetki rol Skrzypczak przyznał pięć nagród. nagrodzonym wręczył wiceburmistrz Laur Przedsiębiorczości odebrali Adam Bandura. Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługo- Warto dodać, że uroczy- we Jarosława Kasperczyka w Gost- stość prowadził aktor Marek Kali- kowie oraz miejskogórecka firma szuk, a oprawę artystyczną zapewnił GREENPLACE Usługi Ogrodnicze zespół KONIUGACJA z Rawicza. Arkadiusza Łukomskiego. Tytuł Dzia- E. Pawełka Kapelmistrz Franciszek Gołaś i wiceburmistrz Adam Bandura

Informacje o stanie bezpieczeństwa i porządku publicznego … OŚWIATOWE DECYZJE

Podczas sesji zwołanej 11 kwietnia br. miejskogóreccy radni uchwalili między innymi Statut Ośrodka Pomocy Społecznej w Miejskiej Górce oraz regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie gminy.

Pierwsze decyzje podjęte tego dnia przez radę dotyczyły włączenia Szko- ły Podstawowej w Miejskiej Górce do Ze- społu Szkół im. Stanisława Mikołajczyka oraz utworzenia Zespołu Szkolno - Przed- szkolnego w Konarach, który powstanie w wyniku połączenia funkcjonujących w tej miejscowości placówek oświatowych. Re- alizacja obu przedsięwzięć nastąpi z dniem 1 września 2019 r. Omawiając wcześniej projekty tych uchwał, burmistrz Karol Skrzypczak poinformował zebranych o przeprowadzo- nych w związku z nimi spotkaniach i kon- Burmistrz Karol Skrzypczak omówił projekty uchwał sultacjach społecznych z nauczycielami, pracownikami niepedagogicznymi oraz ro- nowiących własność gminy, zabudowanych Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Miej- dzicami dzieci szkolnych i przedszkolnych. na cele mieszkaniowe. skiej Górce oraz dokonali zmiany uchwały – Wszystkie spotkania przebiegały spo- Ustalili także stawki opłat za zaj- w sprawie statutów jednostek pomocniczych kojnie i były merytoryczne. Wydaje mi mowanie pasa drogowego dróg gminnych gminy. się, że uzyskaliśmy zrozumienie, a nawet na cele niezwiązane z koniecznością zarzą- Warto dodać, że podczas sesji in- akceptację działań, które zamierzamy dzania nimi lub potrzebami ruchu. formacje o stanie bezpieczeństwa i porząd- podjąć – wyjaśnił. Rada przyjęła również regula- ku publicznego na terenie gminy w ubiegłym W dalszej części obrad uchwa- min dostarczania wody i odprowadzania roku przedstawili Sylwester Sarbinowski, lono zmiany studium uwarunkowań i kie- ścieków na terenie gminy, określający m. kierownik miejskogóreckiego Rewiru Dziel- runków zagospodarowania przestrzennego in. minimalny poziom usług świadczonych nicowych Komendy Powiatowej Policji w gminy w obrębie wsi Zakrzewo. przez przedsiębiorstwo wodociągowo-ka- Rawiczu oraz Przemysław Wysocki, ko- Radni zdecydowali też o wyso- nalizacyjne, warunki i tryb zawierania umów mendant gminny Związku Ochotniczych kości i warunkach bonifikat od wniesienia z odbiorcami, sposób rozliczeń w oparciu o Straży Pożarnych w Miejskiej Górce. Spra- opłaty jednorazowej z tytułu przekształcenia ceny i stawki opłat ustalone w taryfach, oraz wozdanie z działalności Ośrodka Pomocy prawa użytkowania wieczystego w prawo warunki przyłączania do sieci. Społecznej złożył jego kierownik, Artur własności nieruchomości gruntowych sta- Ponadto radni nadali Statut Jankowski. E. Pawełka Kwartalnik Samorządowy 5 KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Nowi sołtysi w sześciu sołectwach ... PRZEWAŻAJĄ KOBIETY

Zakończył sie maraton wyborczy w naszej gminie, trwający od 18 lutego do 29 marca br. W tym okresie mieszkańcy wybierali sołtysów i rady sołeckie. Zebrania sprawozdawczo – wyborcze odbyły się w siedemnastu sołectwach oraz w Miejskiej Górce, gdzie przeprowadzono wybory przewodniczącego oraz członków rady osie- dla.

Sołtysi obecnej kadencji (na zdjęciu brak Marcina Stachowiaka Antoniego Mikołajczaka i Janiny Kryś) ROSZKÓWKO które prowadziła radna Urszula Dupiczak. funkcji. W tym roku, jako pierwsi wyboru Uczestniczyło w nim 14 osób (ok. 28 % Do rady sołeckiej wybrani zostali: władz sołeckich dokonali mieszkańcy Rosz- uprawnionych do udziału w głosowaniu). Andrzej Gandecki, Adam Jankowiak, Ma- kówka. W zebraniu wiejskim, które odbyło Sołtysem wsi po raz kolejny została Monika riusz Mikołajczak, Edwin Pawlicki, Marze- się 18 lutego, pod przewodnictwem radne- Szydłowska. Była ona jedyną kandydatką na Samól, Maciej Siecla, Dariusz Sobota, go Antoniego Bartkowiaka, udział wzięło do tej funkcji. Halina Sprutta, Bożena Zaremba. 39 osób, czyli około 34 % uprawnionych Uczestnicy spotkania wybrali do głosowania. Sołtysem Roszkówka został także radę sołecką w składzie: Bartłomiej Przewodniczącym zebrania w ponownie Marcin Stachowiak, jedyny kan- Dorsz, Danuta Stefaniak, Irena Sztulpa, Woszczkowie, które odbyło się 1 marca, dydat do tej funkcji. Małgorzata Sztulpa, Iwona Wojciechow- był radny Bernard Cieślak. W wyniku prze- W skład czteroosobowej rady so- ska. prowadzonego głosowania, z udziałem 28 łeckiej weszli: Alicja Dudkiewicz, Grażyna mieszkańców wsi (ok. 32 % mających pra- Nowicka, Kazimierz Stachowiak, Dariusz Kontrkandydata w wyborach nie wo głosowania ), funkcję sołtysa ponownie Szymczak. miała również Joanna Kempa. Będzie ona objęła Maria Fórmanowska, będąca jedyną KONARY nadal sprawować funkcję sołtysa w Oczko- kandydatką zgłoszoną przez uczestników Następnego dnia zorganizowa- wicach. Urząd ten powierzyli jej uczestnicy spotkania. ne zostało zebranie w Konarach, któremu zebrania wiejskiego, które odbyło się 22 lu- W skład trzyosobowej rady so- przewodniczyła radna Marlena Głowacz - tego, pod przewodnictwem radnej Moniki łeckiej weszli: Dawid Domagała, Ewelina Zelek. Uczestniczyło w nim 79 osób. To ok. Szydłowskiej. Udział w nim wzięło 47 osób, Idczak i Wioletta Szymańska. 9 % uprawnionych do głosowania miesz- czyli ok. 24% mieszkańców sołectwa mają- DŁOŃ kańców sołectwa. Obowiązki sołtysa zgro- cych prawo do głosowania. Zmiana sołtysa nastąpiła w Dło- madzeni powierzyli jedynemu kandydatowi, W sprawowaniu funkcji wspierać ni, gdzie wybory przeprowadzono cztery dni Andrzejowi Antkowiakowi. Nie ubiegał ją będzie dziewięcioosobowa rada sołecka, później, 5 marca. W zebraniu, któremu prze- się o tę funkcję jego poprzednik, Andrzej w skład której weszli: Ernest Jesiak, Maria wodniczyła radna Monika Szydłowska, Szczurny, który sprawował ją przez cztery Krzyżosiak, Waldemar Krzyżosiak, Kin- wzięło udział 83 mieszkańców sołectwa, kadencje. ga Pyszniak, Justyna Stefaniak, Barbara stanowiących około 17 % osób uprawnio- W dosyć licznej, bo dziewięcio- Szlachetka, Justyna Waścińska, Przemy- nych do głosowania. O funkcję sołtysa nie osobowej radzie sołeckiej zasiedli: Karol sław Wujczak i Wiesława Wujczak. ubiegał się Bernard Bałuniak, który spra- Broda, Beata Kaczmarek, Ireneusz Kacz- wował ją nieprzerwanie od 1984 r., a więc marek, Wojciech Ławniczak, Maria Kału- W dniu 28 lutego odbyło się ze- przez trzydzieści pięć lat. Jedyną kandydat- ża, Piotr Matuszak, Honorata Mencel, Mo- branie wiejskie w Niemarzynie, pod prze- ką zgłoszoną na to stanowisko była Lucyna nika Mikołajczak i Dariusz Nowakowski. wodnictwem radnej Marii Janiak. Wzięło w Maćkowiak. W głosowaniu otrzymała po- TOPÓLKA nim udział 68 mieszkańców (ok. 21 % osób parcie 54 osób, przeciwnych wyborowi było W Konarach, w lokalu OLIWKA, uprawnionych do głosowania). Po raz kolej- 29 uczestników zebrania. 20 lutego odbyło się zebranie mieszkańców ny obowiązki sołtysa powierzono Janinie Dokonano też wyboru pięciooso- Topólki, najmniejszego sołectwa w gminie, Kryś, która jako jedyna kandydowała do tej bowej rady sołeckiej, którą tworzą: Marcin

6 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Cichowlas, Natalia Frycz, Izabela Plewa, funkcję, Marian Pieprzyk. Zgromadzeni po- Artur Jamroży, Rafał Jarczyński, Agnieszka Paweł Robaszyński i Maciej Stanisławiak. wierzyli mu ją również na obecną kadencję. Kubiak, Agnieszka Nowak, Marcin Pośled- ROZSTĘPNIEWO W działalności wspierać go bę- nik, Jakub Szczęsny, Jakub Świtała. Tydzień później, 12 marca, wy- dzie sześcioosobowa rada sołecka, którą SOBIAŁKOWO brano władze sołeckie w Rozstępniewie. tworzą: Justyna Boryczka, Adam Drew- Następnego dnia nowego sołty- Przewodniczącym zebrania, w którym udział niak, Mieczysława Mleczak, Barbara Mo- sa wybrano również w Sobiałkowie. W ze- wzięło 27 osób, czyli około 14 % uprawnio- siek, Mirosław Murawa i Katarzyna No- braniu, które prowadziła radna Wiesława nych do głosowania mieszkańców wsi, był wak. Nowakowska, uczestniczyło 141 osób (ok. radny Mirosław Śmierzchała. Obecni zde- PIASKI - ZALESIE 21 % mogących brać udział w głosowaniu cydowali, że obowiązki sołtysa pełnił będzie Z udziałem 30 mieszkańców so- mieszkańców wsi). W wyborach na najwyż- nadal Roman Jaszczak, jedyny kandydat łectwa (ok. 22 % uprawnionych do głosowa- szy urząd w sołectwie startowali: sprawują- do tej funkcji. nia), w dniu 20 marca odbyło się zebranie cy go dotychczas Bolesław Wolsztyniak W czteroosobowej radzie sołec- wiejskie w Piaskach, któremu przewodni- (głosowało na niego 26 osób), Bernard kiej znaleźli się: Kamil Łukowski, Barbara czyła radna Marlena Głowacz - Zelek. Je- Cieślak (poparło go 49 mieszkańców) oraz Nowak, Hubert Siecla i Jerzy Strugała. dynym kandydatem na sołtysa była pełniąca Beata Szwarc, która uzyskała 65 głosów, w ROSZKOWO dotychczas tę funkcję Teresę Skrzypczak. związku z czym, to ona w obecnej kadencji Zorganizowane następnego dnia W wyborach uzyskała pełne poparcie ze- pełnić będzie funkcję sołtysa. zebranie w Roszkowie, któremu przewodni- branych i pozostanie na stanowisku sołtysa W dziewięcioosobowej radzie czyła radna Barbara Walkowiak, zgroma- przez najbliższe pięć lat. sołeckiej znaleźli się: Wioletta Hałdrzyń- dziło 55 mieszkańców (ok. 26 % osób mają- Związane z nim obowiązki ska, Danuta Jankowiak, Elżbieta Kaczan, cych prawo głosować). Na kolejną kadencję sprawować będzie przy wsparciu dziewię- Marek Lorenc, Justyna Musielak, Mariola sołtysem wybrany został jedyny kandydat, cioosobowej rady sołeckiej, do której wy- Sobieraj, Kacper Szwarc, Marek Woźny i sprawujący tę funkcję dotychczas, Miro- brani zostali: Mirosława Huchrak, Rafał Sławomir Wolsztyniak . sław Śmierzchała. Jórdeczka, Hanna Osińska, Filip Osiński, MIEJSKA GÓRKA Wspierać go będzie dziewięcio- Michał Skrzypczak, Grażyna Szymańska, Ostatnie wybory, w dniu 29 marca osobowa rada sołecka w składzie: Emil Robert Szymański, Joanna Ślachetka i przeprowadzono w Miejskiej Górce. Zebra- Juskowiak, Tomasz Kołata, Janusz Ły- Igor Wojciechowski. nie z udziałem 85 osób (ok. 3 % uprawnio- sikowski, Mateusz Murawa, Waldemar DĄBROWA nych do głosowania mieszkańców miasta) Niedźwiecki, Hubert Sworowski, Piotr W dniu 21 marca władze sołec- prowadził przewodniczący Rady Miejskiej, Szalkowski, Arkadiusz Szwarc i Walde- twa wybrano w Dąbrowie. W zebraniu, Zdzisław Goliński. Odbyło się ono w nowej mar Wosiński. które prowadziła radna Barbara Szewczyk, hali widowiskowo - sportowej. Jedynym kan- RZYCZKOWO uczestniczyło 45 osób, czyli około 15 % dydatem na przewodniczącego rady osie- Wybory sołeckie w Rzyczkowie mieszkańców mających prawo do głosowa- dla był piastujący tę funkcję od 2007 roku odbyły się 14 marca. Zebranie z udziałem nia. Obowiązki sołtysa zebrani powierzyli Marian Rapior. W wyniku głosowania spra- 26 mieszkańców sołectwa (ok. 25 % upraw- ponownie Danucie Skupin, która była jedy- wować ją będzie już czwartą kadencję. nionych do głosowania) prowadził radny nym kandydatem na to stanowisko. Pomocą posłuży mu dziesię- Bernard Cieślak. Sołtysem wybrany został W skład rady sołeckiej weszło cioosobowa rada, którą tworzą: Aniela ponownie Piotr Hądzlik, który był jedynym sześć kobiet: Dorota Kiałka, Katarzyna Durczewska, Stefania Dubicka, Przemy- kandydatem zgłoszonym na to stanowisko. Kortylak, Wanda Lipowczyk, Elżbieta sław Gembiak, Andrzej Hejducki, Dawid Pomocą w sprawowaniu funkcji Rydzyńska, Beata Strzępa, Małgorzata Jankowiak, Mirosław Latuszek, Barbara służyć mu będzie rada sołecka w składzie: Woźna. Pawlak, Teresa Pawlicka, Jerzy Piątkow- Mariusz Hądzlik, Andrzej Kałużny, To- ZAKRZEWO ski i Marek Stach. masz Siecla, Arkadiusz Śmierzchała i Nowym sołtysem Zakrzewa zo- Reasumując, w wyniku prze- Franciszek Wachowiak. stała, kandydująca jako jedyna do tej funk- prowadzonych wyborów zmiany sołtysów GOSTKOWO cji, Elżbieta Kaczmarek. Zdecydowali tak nastąpiły w sześciu wsiach naszej gminy: Z udziałem 104 mieszkańców mieszkańcy wsi podczas zebrania w dniu Dłoni, Gostkowie, Konarach. Kołaczkowi- (ok. 30 % uprawnionych do oddania głosu) 26 marca, które prowadził radny Gerard cach, Zakrzewie i Sobiałkowie. W gronie odbyło się, zwołane 15 marca, zebranie Wawrzynek. Zgromadziło ono 44 osoby, osób sprawujących najważniejszą funkcję w wiejskie w Gostkowie, któremu przewodni- czyli około 20 % mających prawo do głoso- sołectwach, przeważają kobiety. czył radny Marian Rapior. O najważniejszą wania mieszkańców sołectwa. W wyborach E. Pawełka funkcję w sołectwie ubiegali się: sprawujący nie kandydował dotychczasowy sołtys, An- ją dotychczas Zygmunt Ratajczak, Mate- toni Bartkowiak, który piastował to stanowi- Sołtysi obecnej kadencji: usz Kłakulak oraz Justyna Andrzejewska, sko od 1978 roku. która uzyskała największe poparcie spośród Zasiadł on w siedmioosobowej Danuta Skupin (Dąbrowa), Lucyna trojga zgłoszonych kandydatów. Wygrała z radzie sołeckiej, do której wybrani zostali Maćkowiak (Dłoń), Justyna An- wynikiem 50 głosów i przez najbliższe pięć również: Anna Lokś, Ewa Łysikowska, drzejewska (Gostkowo), Marian lat sprawować będzie funkcję sołtysa. Izabela Panek, Dominik Szatkowski, Da- Pieprzyk (Karolinki), Antoni Mikołaj- Do ośmioosobowej rady sołeckiej riusz Wawrzyniak, Kinga Wolna. czak (Kołaczkowice), Andrzej Antko- wybrani zostali: Maciej Jędrkowiak, Karol KOŁACZKOWICE wiak (Konary), Janina Kryś (Niema- Kaczmarek, Edyta Kłakulak, Mateusz Kła- Obowiązki sołtysa w Kołaczko- rzyn), Joanna Kempa (Oczkowice), kulak, Agnieszka Ptak, Michał Ptaszyń- wicach, w obecnej kadencji, sprawował bę- Teresa Skrzypczak (Piaski - Zalesie), ski, Damian Radoła i Leszek Węcłaś. dzie Antoni Mikołajczak, który w wyborach Mirosław Śmierzchała (Roszkowo), KAROLINKI nie miał kontrkandydata. O funkcję tę nie Marcin Stachowiak (Roszkówko), Kilka dni później, 19 marca, ubiegał się pełniący ją dotychczas Antoni Roman Jaszczak (Rozstępniewo), przeprowadzono wybory sołeckie w Ka- Będkowski. Zebranie w tej miejscowości, z Piotr Hądzlik (Rzyczkowo), Beata rolinkach. Zebranie, które odbyło się w udziałem 31 mieszkańców (ok. 13 % upraw- Szwarc (Sobiałkowo), Monika Szy- miejscowej restauracji „Finezja”, z udzia- nionych do głosowania), odbyło się 27 mar- dłowska (Topólka), Maria Fórma- łem 31 mieszkańców wsi (ok. 17 % mogą- ca, pod przewodnictwem radnego Bernarda nowska (Woszczkowo), Elżbieta cych oddać głos), prowadziła radna Maria Bałuniaka. Kaczmarek (Zakrzewo), Marian Janiak. Jedynym kandydatem zgłoszonym Niemal całkowitej zmianie uległ Rapior (przewodniczący Rady Osiedla na sołtysa był sprawujący dotychczas tę skład rady sołeckiej. Jej członkami zostali: Miejska Górka)

Kwartalnik Samorządowy 7 KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Koncerty mogły zadowolić miłośników różnych stylów … MUZYKA DLA WSZYSTKICH

Dużym zainteresowaniem cieszyła się tegoroczna edycja projektu „Koncertowa zima w Miejskiej Górce”, realizowanego od stycznia do marca przez Ośrodek Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej. Zorganizowane w tym czasie imprezy zaspokoić mogły gusta fanów różnych gatunków muzycznych.

Projekt został zainaugurowany 6 stycznia Koncertem Operetkowym „Z arią i piosenką przez świat”. Tydzień później od- był się Koncert Noworoczny (o wydarze- niach tych pisaliśmy na łamach ostatniego numeru „Wiadomości Miejskogóreckich”). WYSTĄPIŁY CHÓRY I ZESPOŁY ŚPIEWACZE W dniu 3 lutego, w sali widowi- skowej, pod nazwą „Zaśpiewajmy”, odbył się III Gminny Przegląd Chórów i Zespołów Śpiewaczych. W gronie przybyłych gości znaleźli się między innymi burmistrz Karol Skrzypczak z małżonką, wiceprzewodni- cząca Rady Miejskiej, Barbara Szewczyk oraz radne Maria Janiak i Barbara Walko- wiak. Wykonawców i publiczność po- witał dyrektor OKSiAL, Marek Stach. – Or- ganizacja takiego przeglądu jest możliwa ze względu na rozwój ruchu śpiewaczego w miejskogóreckiej gminie. W ostatnich latach powstało kilka zespołów, które Koncert Haliny Frąckowiak nawiązują do lokalnych tradycji śpie- waczych i kontynuują działalność grup biesiadnych. Imprezę zainaugurował wystę- ŚLĄSKIE SZLAGIERY I HUMOR funkcjonujących w minionych latach. Na- pujący gościnnie chór żeński CANTILENA W wypełnionej do ostatniego sze zespoły występują często poza grani- z Włoszakowic, pod dyrekcją Katarzyny miejsca sali widowiskowej, 13 lutego, wy- cami gminy, mają w swoim dorobku także Kaczmarek. stąpił Grzegorz Poloczek, znany i lubiany występy zagraniczne – podkreślił dyrektor. Później sceną zawładnęły zespo- kabareciarz, satyryk, były członek Kabaretu – Przegląd daje wszystkim podmiotom ły śpiewacze GÓRECZANKI i WŁOŚCIA- RAK. Będący doskonałym konferansjerem artystycznym możliwość spotkania się NIE, których instruktorem muzycznym jest artysta, którego głównymi atutami są mono- na jednej imprezie i stwarza okazję do Arkadiusz Stasiak oraz POD KLONEM z logi, skecze, piosenki oraz skuteczne roz- integracji oraz wymiany doświadczeń. akompaniatorem Mieczysławem Pietryką. śmieszanie publiczności, szybko nawiązał z Mam nadzieję, że ruch śpiewaczy na ob- W ostatniej części wystąpiły chó- nią kontakt. szarze naszej gminy będzie się dalej roz- ry - HALINA pod dyrygenturą Przemysława Towarzyszyli mu wokalistka Ka- wijał – dodał M. Stach Klimy i METRUM ze Szkoły Podstawowej tarzyna Piowczyk i gitarzysta Bartos. Zespoły uczestniczące w prze- w Miejskiej Górce, prowadzony przez Kata- Podczas koncertu zaprezentował piosenki glądzie zaprezentowały się w zróżnicowa- rzynę Maciejak oraz Koło Śpiewu im. Bo- własnego autorstwa i zapewnił przybyłym nym repertuarze. Posłuchać można było ko- lesława Dembińskiego, którego dyrygentem fanom świetną zabawę, komentując z wła- lęd, pastorałek, pieśni chóralnych i piosenek jest Jowita Augustyniak. ściwym sobie humorem bieżące życie poli- tyczne oraz otaczającą nas rzeczywistość. Po występie można było spotkać się z wykonawcami i zakupić najnowszą pły- tę G. Poloczka. KONCERT HALINY FRĄCKOWIAK Liczną publiczność zgromadził koncert Haliny Frąckowiak, która 6 marca wystąpiła w Miejskiej Górce. Ta popularna piosenkarka, kom- pozytorka i autorka tekstów, mająca w swo- im dorobku ponad 20 płyt i kaset oraz set- ki koncertów w kraju i za granicą - w wielu miejscach Europy, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, z powodzeniem kontynuuje do dziś muzyczną karierę. Artystka zaśpiewała swoje naj- większe przeboje oraz kilka coverów pol- skich i zagranicznych wykonawców, między Zespół KATHARSIS innymi: „Serca gwiazd”, „Tin Pan Alley”, „Pa-

8 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA pierowy księżyc”, „Anna już tu nie mieszka”, „Windą do nieba”. Podczas koncertu zeszła ze sce- ny, aby mieć bliższy kontakt z publicznością, która nie szczędziła jej braw. Prawie półtora- godzinny występ piosenkarki zakończył się owacjami na stojąco i bisem. NOWE BRZMIENIE ZESPOŁU KATHARSIS Niezapomnianych wrażeń dostar- czył swoim fanom zespół KATHARSIS, któ- ry w sobotni wieczór, 23 lutego, wystąpił na scenie sali widowiskowej OKSiAL. Powstała kilkanaście lat temu grupa, założona przez gitarzystę Mirosława Szymankiewicza, jest doskonale znana w naszym środowisku i wciąż pozyskuje no- wych sympatyków swojej muzyki. Od pew- nego czasu występuje w zmienionym skła- dzie, prezentując nowy, rockowo - bluesowy repertuar. Oprócz założyciela i lidera, zespół tworzą: wokalista Waldemar Lisiecki, gita- rzysta Daniel Szymankiewicz, basistka Grzegorz Poloczek, Katarzyna Piowczyk i gitarzysta Bartos Wanda Kupczyk i perkusista Michał Do- wykonywali utwory z niezwykłą pasją i po- nas”, który odbył się 17 marca w miejskogó- magała. zytywną energią. Grupa nie zawiodła swoich reckim kościele parafialnym, Podczas koncertu KATHARSIS fanów i występ zakończyła bisem. Jego uczestników powitał ks. zagrał własne utwory. Większość z nich KONCERTOWA UCZTA DLA DUCHA Piotr Świerczyński, a podsumowania powstała w ostatnim okresie działalności przedsięwzięcia, składającego się z ośmiu grupy, ale nie zabrakło również kompozy- Realizację czwartej edycji eduka- koncertów, dokonał dyrektor OKSiAL, Ma- cji pochodzących z wcześniejszych lat. Pu- cyjnego – artystycznego projektu, Ośrodek rek Stach. bliczność dopisała i żywo reagowała, nagra- Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej zakoń- W kościelnej scenerii zgroma- dzając gromkimi oklaskami muzyków, którzy czył koncertem kameralnym „Muzyka blisko dzona publiczność wysłuchała kompozycji wybitnych twórców muzyki klasycznej, m. in. Jana Sebastiana Bacha, Józefa Elsnera, Stanisława Moniuszki. Na organach zagrała Elżbieta Karolak, profesor Akademii Mu- zycznej w Poznaniu, która wystąpiła w to- warzystwie sopranistki Katarzyny Hołysz, laureatki wielu konkursów wokalnych oraz trębacza Damiana Ruskowiaka, kapelmi- strza Orkiestry Dętej Miejska Górka. Po raz pierwszy, w trakcie kon- certu muzyki poważnej w miejskogóreckim kościele, zastosowana została transmisja wideo na żywo, dzięki której słuchacze mo- gli oglądać na ekranie wykonawców, znaj- dujących się podczas występu na chórze. Koncert został doskonale przyjęty przez publiczność, która wykonawców nagrodziła brawami na stojąco.

Koncert w miejskogóreckim kościele parafialnym E. Pawełka

Elżbieta Karolak, Katarzyna Hołysz i Damian Ruskowiak Chór żeński CANTILENA z Włoszakowic

Kwartalnik Samorządowy 9 KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA

Podsumowanie konkursu plastycznego ... PISANKI TRADYCYJNE I NOWOCZESNE

W dniu 16 kwietnia br. odbyło się podsumowanie XXI Konkursu Plastycznego na Własnoręcznie Ozdo- bioną PISANKĘ WIELKANOCNĄ, ogłoszonego przez Ośrodek Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej w Miejskiej Górce.

W kategorii wiekowej do 4 lat nagrodzono wszystkich uczestników

Oceny prac konkursowych do- konała powołana przez OKSiAL komisja w składzie: Izabela Topczewska – artysta pla- styk i Izabela Domaniecka – plastyk. Nagrody laureatom konkursu wręczali wiceburmistrz Adam Bandura, radni Urszula Dupiczak, Monika Szydłow- ska i Marian Rapior oraz dyrektor OKSiAL, Marek Stach. Imprezę uświetnił program artystyczny nawiązujący do tradycji świąt wielkanocnych, przygotowany przez grupę teatralną ze Szkoły Podstawowej w Miej- skiej Górce MY GODUMY PO NASZYMU, pod kierunkiem Mirosławy Olszak. Podobnie jak w latach poprzed- nich, wszyscy obecni mogli skosztować ciast świątecznych, które zostały przygotowane przez członkinie kół gospodyń wiejskich w Dąbrowie, Gostkowie, Kołaczkowicach, Ko- narach, Niemarzynie, Oczkowicach, Rzycz- kowie, Woszczkowie oraz miejskogórecki klub seniora. Wszystkie pisanki w okresie świąt można było obejrzeć w kościele parafialnym Laureaci konkursu w kategorii dorosłych w Miejskiej Górce. D. Orzechowska W POZOSTAŁYCH KATEGORIACH LAUREATAMI ZOSTALI:

LAUREACI KONKURSU w kategorii 5 do 6 lat w kategorii 12 do 14 lat I nagroda – Antoni SZLACHETKA z Oczkowic I nagroda – Melania WRÓBLEWSKA z Chojna W kategorii wiekowej do 4 lat komisja posta- II nagroda – Jakub GANO z Oczkowic II nagroda – Tobiasz KONURY z Gostkowa nowiła przyznać upominki za udział w konkursie III nagroda – Wiktoria GLURA z Dłoni wszystkim jego uczestnikom. w kategorii 7 do 8 lat Byli to: Jan Ruskowiak z Miejskiej Górki, Li- I nagroda – Jan JANOWICZ ze Święciechowy w kategorii 15 do 17 lat lianna Śląska z Pępowa, Julian Jankowski II nagroda – Tymon CHUDZIŃSKI ze Święciechowy I nagroda – Bartosz RYCHEL z Miejskiej Górki z Miejskiej Górki, Natasza Wachowiak z Ra- III nagroda – Gabriela LECIEJEWSKA z Przyby- II nagroda – Michalina BASIŃSKA z Sów wicza, Nikola Augustyniak z Rawicza, Maja szewa Pawliczuk z Szymanowa, Hanna Pazoła z Wyróżnienia – Iga BORDECKA ze Święciechowy i w kategorii dorosłych Konar, Jakub Ciesielski z Sobiałkowa, Jowita Julia MŁODA z Sobiałkowa I nagroda – Agnieszka MACIEJAK-SNELA z Cicha z Rzyczkowa, Lena Gano z Oczkowic, Oczkowic Krystian Domaniecki z Dłoni, Nikodem Wi- w kategorii 9 do 11 lat II nagroda – Mirosława WOJCIECHOWSKA z Go- niecki z Dłoni, Miłosz Mikołajczak z Sobiał- I nagroda – Aleksandra LANGNER z Gronówka niembic kowa, Mikołaj Sierakowski z Miejskiej Górki, II nagroda – Nikola WARCHALEWSKA z Dąbrowy III nagroda – Natalia JANKOWSKA z Miejskiej Górki Maja Cicha z Rzyczkowa, Nadia Jankowska III nagroda – Szymon KOWALSKI z Sobiałkowa Wyróżnienia – Wirginia KACZMAREK z Gostkowa i z Miejskiej Górki Wyróżnienie – Krystian ANDRZEJAK z Sobiałkowa Magdalena STELMACH z Miejskiej Górki

10 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA

WYBORY DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO 26 maja 2019

Numery i granice obwodów głosowania oraz siedziby obwodowych komisji wyborczych w gminie Miejska Górka

OBWÓD NR 1 OBWÓD NR 2 OBWÓD NR 4 Miejska Górka – ulice: Miejska Górka – ulice: Sobiałkowo (nr 1 - 47), Sobiałkowo (nr Akacjowa, Brzozowa, Hubala, Kalinowa, Bema, Dubińska, Dworcowa, 48 - 186), Rzyczkowo, Woszczkowo. Kamińskiego, Kilińskiego, Kobylińska, Fabryczna, Górków, Grunwaldzka, siedziba komisji: Szkoła Podstawowa Kościelna, Księdza Walkowiaka, Buszy, Jana Pawła II, Konopnickiej, w Sobiałkowie Kwiatowa, Leśna, Lipowa, Łąkowa, Krasickiego, Mickiewicza, Ogrodowa, Niepodległości, Parkowa, Piekarska, Paderewskiego, Plac Korczaka, OBWÓD NR 5 Plac 3 Maja, Plac Powstańców Plac 700 lecia, Podgórna, Polna, Dłoń, Melanowo, Kołaczkowice, Wielkopolskich, Poprzeczna, Południowa, Rawicka, Rynek, Rzeczna, Oczkowice, Topólka. Sienkiewicza, Sikorskiego, Słoneczna, Sportowa, Tęczowa. siedziba komisji: Zespół Szkół w Dłoni Sosnowa, Spacerowa, Spokojna, siedziba komisji: Hala widowiskowo Szkolna, Ślusarska, Świerkowa, - sportowa w Miejskiej Górce, ul. I. OBWÓD NR 6 Wałowa, Wierzbowa, Wodna, Wojska Buszy 22 Dąbrowa, Gostkowo, Zmysłowo, Polskiego, Zacisze, Zakątna. Karolinki, Annopol, Jagodnia, siedziba komisji: Hala widowiskowo OBWÓD NR 3 Niemarzyn, Roszkowo, Rozstępniewo, - sportowa w Miejskiej Górce, ul. I. Konary (nr 1 - 65), Konary (nr 67 - 79), Roszkówko, Zakrzewo Buszy 22 Konary (nr 80a - 102b), Konary (nr 103 siedziba komisji: Hala widowiskowo - 195), Konary (nr196 - 228), Piaski, - sportowa w Miejskiej Górce, ul. I. Zalesie. Buszy 22 siedziba komisji: Szkoła Podstawowa w Konarach

Powołania do kadry narodowej ... PIERWSZE ZŁOTO SENIORSKIE MICHAŁA ŁYSIAKA

Świetnie spisała się reprezentacja Uczniowskiego Klubu Sportowego JU-JITSU i JUDO w Miejskiej Górce podczas Pucharu Polski Ju-Jitsu, który odbył się 13 kwietnia br. w Krakowie.

W zawodach zorganizowanych przez Polski Związek Ju-Jitsu oraz Grap- pling Kraków udział wzięło 735 zawodników z 45 polskich klubów. Mieli oni okazję, aby powalczyć o miejsca w kadrze narodowej na tegoroczne imprezy międzynarodowe. Rywalizacja odbywała się w czterech for- mułach: fighting, duo system, ne-waza, ne- -waza no gi. W silnie obsadzonym turnieju z powodzeniem wystartowali reprezentanci miejskogóreckiego UKS, którzy z podwa- welskiego grodu przywieźli trzy złote, cztery srebrne oraz dwa brązowe krążki. Znakomicie zaprezentował się Michał Łysiak (77 kg), który zdobył swój pierwszy złoty medal w kategorii seniorów oraz srebro w klasie młodzieżowców U21. Zwycięstwa odnieśli również Marlena Gryczka (55 kg) w U15 i Oskar Szczęsny (55 kg) w U18. Na drugim stopniu podium, oprócz Michała, stanęli: w grupie seniorskiej Arnold Ratajski (+ 94 kg) oraz Agnieszka Reprezentacja UKS JU - JITSU i JUDO w Miejskiej Górce Fengler (57 kg) w U18 i Marcin Jędryczka (85 kg) w U21, który też został podwójnym Dobre występy zaowocowały po- zbliżające się Mistrzostwa Europy seniorów, medalistą, wywalczył bowiem brąz w formu- wołaniem dwóch reprezentantów naszego które na przełomie maja i czerwca odbędą le no gi. Drugi brązowy medal zdobył Kac- klubu, Arnolda Ratajskiego i Michała Ły- się w Bukareszcie. per Hądzlik (60 kg) w U18. siaka na Puchar Europy Paris Open oraz E. Pawełka

Kwartalnik Samorządowy 11 KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Amatorska liga piłki nożnej ...

WALBET WYGRAŁ TRZECI ROK Z RZĘDU

W niedzielne popołudnie, 3 marca br., zakończyła się rywalizacja drużyn piłkarskich biorących udział w dziewiątej edycji Ligi o Białą Piłkę, rozgrywanej na miejskogóreckim kompleksie sportowym ORLIK.

Pamiątkowe zdjęcie zwycięskiej drużyny WALBETU podczas podsumowania ligi

W rozgrywkach, które rozpoczę- ły się w połowie stycznia br., rywalizowało siedem zespołów: LZS SALUS Golinka, LZS Sobiałkowo, RÓŻOWE LANDRYNY , FOTBALL GANG ORLIK i PIECE MATEJKI z Jutrosina oraz WALBET i ULTRAS z Miej- skiej Górki. Ekipy składały się z zawodników niezrzeszonych w klubach. Zwycięstwo w piłkarskich zma- ganiach, trzeci rok z rzędu, wywalczyła dru- żyna miejskogóreckiego WALBETU, która wyprzedziła LZS Sobiałkowo. Na trzecim miejscu uplasował się zespół z Rawicza. Za najlepszego zawodnika ligi uznano Jakuba Glurę (LZS Sobiałkowo). Tytuł króla strzelców, podobnie jak rok i dwa lata temu, zdobył Mateusz Knychała (WAL- BET Miejska Górka). Z bramkarzy najwy- żej oceniono Marcina Naskręta (FOTBALL Jakub Glura Marcin Naskręt Mateusz Knychała GANG ORLIK Jutrosin). podziękował za udział wszystkim zawodni- Marian Rapior, właściciel firmy WALBET, Organizatorem rozgrywek był kom. Andrzej Walkowiak oraz dyrektor OKSiAL, Ośrodek Kultury, Sportu i Aktywności Lokal- Puchary, medale, statuetki i dy- Marek Stach. nej. Podczas ceremonii zakończenia, pod- plomy drużynom oraz wyróżnionym piłka- sumowania ligi dokonał Tadeusz Stróżyk, rzom wręczyli: burmistrz Karol Skrzypczak, E. Pawełka animator sportu i rekreacji w OKSiAL, który fundator piłek dla startujących ekip, radny

KLASYFIKACJA KOŃCOWA

1. WALBET Miejska Górka (18 pkt), 2. LZS Sobiałkowo (15 pkt), 3. RÓŻOWE LANDRYNY Rawicz (10 pkt), 4. LZS SALUS Golinka (6 pkt), 5. PIECE MATEJKI Jutrosin (6 pkt), 6. ULTRAS Miejska Górka (3 pkt), 7. FOTBALL GANG ORLIK Jutrosin (1 pkt).

Mecze były zacięte

12 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Zdobyli dziewięć medali ... UDANE MISTRZOSTWA WIELKOPOLSKI

Świetnie zaprezentowali się zawodnicy miejskogóreckiego klubu podczas Indywidualnych Mistrzostw Wielkopolski Szkół Podstawowych w Judo, które odbyły się 6 kwietnia br. w stolicy naszego regionu.

Organizatorami zawodów byli Okręgowy Związek Judo w Poznaniu, Szkolny Związek Sportowy „Wielkopolska” i Urząd Miasta Poznania. Uroczystego otwar- cia mistrzostw dokonał prezes OZJ Mariusz Groński. Uczestniczyło w nich ponad 230 zawodników i zawodniczek z klubów woje- wództwa wielkopolskiego. W turnieju star- towała między innymi trzynastoosobowa ekipa uczniów szkół podstawowych w Miej- skiej Górce, Sobiałkowie, Dłoni, Rawiczu, Chojnie, Zielonej Wsi i Jutrosinie, na co dzień trenujących w miejskogóreckim UKS JU-JITSU i JUDO. Wychowankowie braci Arnolda i Kornela Ratajskich wywalczyli w Poznaniu dziewięć medali. Złoto i tytuł mistrzyni Wiel- kopolski zdobyła Julia Dopierała (SP nr 1 w Rawiczu). Na drugim stopniu podium stanę- li: Franciszek Woźniak (SP w Dłoni), Karol Polaszek, Jakub Polaszek (SP w Chojnie) i Monika Szczurna (SP w Sobiałkowie). Brą- zowe krążki wywalczyli: Sara Kolibabka, Mikołaj Zielnik, Olaf Lokś (SP w Miejskiej Górce) i Bartosz Szlachetka (SP w Dłoni). W zawodach startowali także: Miłosz Szwarc i Franciszek Wadas (SP w Miejskiej Górce), Marcin Janicki (SP w Zielonej Wsi) i Adam Fengler (SP w Jutro- sinie). Trenerzy gratulują występów swoim podopiecznym. E. Pawełka Zawodnicy UKS JU - JITSU i JUDO z trenerem Kornelem Ratajskim

Miejskogóreccy pingpongiści na czele ... ZAJĘLI CAŁE PODIUM

Bardzo dobrze spisali się uczniowie miejskogóreckiej Szkoły Podstawowej w powiatowym turnieju te- nisa stołowego o ,,Puchar Przewodniczącego Rady Osiedla Stare Miasto”, który odbył się w rawickim Ośrodku Sportu i Rekreacji.

Zawodnicy rywalizowali w gru- pach, a także systemem każdy z każdym. Grano do dwóch zwycięskich setów. Każdy set rozgrywano do 11 punktów. Nie było po- działu na kategorie dziewcząt i chłopców. W grupie uczniów klas VII - VIII i III gimnazjalnej miejskogóreccy pingpon- giści zajęli całe podium.. Turniej wygrała Aleksandra Jankowiak, na drugiej pozycji uplasował się Bartosz Jańczak, a trzecie miejsce zajęła Zofia Nowakowska. W kategorii klas IV-VI wystąpił Paweł Jańczak, który zakończył swój start w rozgrywkach grupowych. Laureaci zawo- dów otrzymali medale, puchary oraz nagro- dy rzeczowe. A. Kaczmarek Na podium uczniowie SP w Miejskiej Górce

Kwartalnik Samorządowy 13 KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Międzynarodowy turniej piłki nożnej ... CZESI GÓRĄ!

Z okazji otwarcia miejskogóreckiej hali widowiskowo-sportowej, 9 lutego br. odbył się w niej turniej piłki nożnej o Puchar Burmistrza Miejskiej Górki, w międzynarodowej obsadzie.

W zawodach uczestniczyły dru- żyny samorządowców. Oprócz ekipy re- prezentującej Miejską Górkę, wzięły w nich udział zespoły z Węgier i Czech, złożone z członków delegacji partnerskich gmin Abra- hamhegy i Dobruška, przybyłych na uroczy- stość otwarcia nowego obiektu sportowego w naszym mieście. Zwycięstwo w turnieju odniosła drużyna z Dobruški, która wyprzedziła re- prezentację gospodarzy i zespół z Węgier. Miejskogórecka ekipa wystąpiła w składzie: Jacek Stróżyk (kapitan), To- masz Boryczka, Arnold Ratajski, Piotr Poprawa, Artur Jankowski oraz dwaj przedstawiciele OKSiAL – dyrektor Marek Stach i animator sportu, Tadeusz Stróżyk. E. P.

WYNIKI MECZÓW:

Miejska Górka – Dobruška 1:2 Miejska Górka – Węgry 4:3 Dobruška – Węgry 5:4 Uczestnicy turnieju z burmistrzem Karolem Skrzypczakiem

Konkurs literacko - plastyczny dla czwartoklasistów ...

MAGICZNY ŚWIAT BAŚNI

Dnia 27 lutego br. w Szkole Podstawowej w Dłoni, odbyła się trzynasta edycja Gminnego Konkursu o tytuł Baśniomistrza, skierowanego do uczniów klas czwartych.

Składał się z dwóch niezależ- nych od siebie części, literackiej i plastycz- nej, w których trzeba było wykazać się zna- jomością baśni Andersena i braci Grimm. Czwartoklasiści biorący udział w części literackiej rozwiązywali test, nato- miast pozostali uczestnicy ilustrowali wybra- ną przez siebie baśń. W konkursie, będą- cym również dobrą okazją do wzajemnego poznania się dzieci ze wszystkich szkół na- szej gminy, startowało 27 uczniów. Patronat nad nim, podobnie jak w poprzednich latach, sprawował Ośrodek Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej w Miejskiej Górce. Głównymi organizatorkami były nauczycielki Ewelina Kalecka i Irena Szczęsna. Nagrody i dyplomy uczestnikom wręczyli wiceburmistrz Adam Bandura, dy- Uczestnicy i organizatorzy konkursu z wiceburmistrzem Adamem Bandurą rektor OKSiAL, Marek Stach i dyrektor SP Najlepsze prace plastyczne wy- Organizatorzy dziękują burmi- w Dłoni, Arnold Ratajski. W części literackiej zwyciężył konali uczniowie SP w Miejskiej Górce: strzowi Karolowi Skrzypczakowi za ufun- zdobywca pierwszego miejsca, dowanie nagród dla wszystkich uczestników Wiktor Gottschling (SP w Nieparcie), który Damian i laureatka drugiej nagrody, konkursu. Podziękowania składają również wyprzedził Julię Zarembę (SP w Sobiałko- Ptaszyk Niko- . Trzecią pozycję zajęła dyrektorowi Markowi Stachowi oraz Radzie wie) i Adriana Szczęsnego (SP w Niepar- la Warchalewska Klaudia Stanisławiak (SP w Dłoni}. Rodziców SP w Dłoni. cie). E. P. 14 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Dobry start młodych judoków … SZCZĘŚLIWA TRZYNASTKA

Trzynaście medali wywalczyli wychowankowie trenerów Arnolda i Kornela Ratajskich w VIII Ogólnopol- skim Turnieju Judo, który 7 kwietnia br. odbył się w Tuliszkowie.

W zawodach wzięło udział 350 zawodników i zawodniczek z całego kraju. Bardzo dobrze spisała się w nich 18 – oso- bowa ekipa Uczniowskiego Klubu Sporto- wego JU-JITSU i JUDO w Miejskiej Górce. Turniej, w którym nasi reprezentanci starto- wali po raz drugi, stał na wysokim poziomie. Podobnie, jak przed rokiem, zajęli w swoich kategoriach czołowe miejsca. Zwycięstwa odnieśli Zofia Waw- rzyniak, Franciszek Woźniak i Julia Do- pierała. Na drugim stopniu podium stanęła Blanka Szymańska. Brązowe medale zdobyli: Mar- cin Szczurny, Maciej Wolny, Agnieszka Fengler, Adam Fengler, Oskar Szczęsny, Reprezentanci miejskogóreckiego klubu w towarzystwie trenera Kornela Ratajskiego Agata Antoniewicz, Mikołaj Maśląka, Olaf Sabat i Mikołaj Zielnik. das, Marcin Janicki, Bartosz Szlachetka rodzicom dziękują za pomoc i opiekę nad W zawodach wystartowali rów- i Monika Szczurna. zawodnikami. nież Marlena Gryczka, Franciszek Wa- Trenerzy gratulują sukcesów, a E. Pawełka

Konkurs recytatorski przedszkolaków ... WIOSNA W POEZJI

W dniu 20 marca br., w przeddzień kalendarzowej wiosny, przedszkolaki z gminy Miejska Górka spotka- ły się w Dłoni na I Gminnym Konkursie Recytatorskim: „W świecie poezji”.

Wszystkich gości powitali go- ca), pracownik Ośrodka Kultury, Sportu i padło w udziale Aleksandrze Maćkowiak z spodarze przedstawieniem pt. „Szukamy Aktywności Lokalnej w Miejskiej Górce oraz Miejskiej Górki i Nadii Bartkowiak z Gostko- wiosny”. Następnie odbył się konkurs pod radna Urszula Dupiczak i Maria Żyto. Zda- wa. Na trzeciej pozycji uplasowali się Marcel honorowym patronatem burmistrza Karola niem jurorów, zaprezentowali oni wysoki Wawrzyniak z Niemarzyna i Małgorzata Ma- Skrzypczaka oraz Marii Żyto, przewodniczą- poziom i pięknie recytowali wybrane przez tuszak z Gostkowa. cej Koła Gospodyń Wiejskich w Dłoni. Wy- siebie wiersze o tematyce wiosennej. Przed- Dzieci biorące udział w konkursie stąpiło w nim 19 dzieci z przedszkoli w Miej- szkolakom za udział w konkursie podzięko- otrzymały pamiątkowe dyplomy i maskot- skiej Górce, Gostkowie, Konarach i Dłoni. wał Arnold Ratajski, dyrektor Zespołu Szkół ki z rąk sponsorów, a laureatom wręczono Miejscową placówkę reprezentowały Sonia w Dłoni. nagrody książkowe. Dla wszystkich gości Bogusz, Julia Dolata i Oliwia Glapiak. Pierwsze miejsce zajęły w nim Rada Rodziców Przedszkola w Dłoni przy- Uczestników oceniało jury w skła- ex aequo Stefania Waleńska z Gostkowa i gotowała słodki poczęstunek. dzie: Danuta Orzechowska (przewodniczą- Maria Krysiak z Miejskiej Górki, drugie przy- B.Bartyzel, I. Kozołup

Kwartalnik Samorządowy 15 KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA

POZOSTANIE W NASZEJ PAMIĘCI ŚP. HENRYKA KOLIBABKA (19.01.1935 – 13.02.2019)

W dniu 13 lutego 2019 r., po ciężkiej chorobie, zmarła Henryka Kolibabka, długoletnia przewodnicząca Klubu Seniora w Miejskiej Górce.

Pani Henryka od urodzenia Aktywności Lokalnej. Współorganizowała mieszkała w Miejskiej Górce. Była bardzo imprezy kulturalne i turystyczne, między oddana rodzinie. Wychowała z mężem innymi „Wianki” i rajdy seniora. Za swoją czworo dzieci, doczekała się dziewięciorga działalność wyróżniona została statuetką wnucząt i tyleż samo prawnucząt. „Zasłużony dla gminy Miejska Górka”. Dużo czasu poświęcała działal- Była osobą lubianą i szanowaną przez lo- ności społecznej i publicznej. Przez wiele kalną społeczność. lat była przewodniczącą miejskogóreckiego Henryka Kolibabka została po- Klubu Seniora, od czasu jego powstania w chowana 16 lutego br. na miejskogórec- 1974 roku. Sprawując tę funkcję, wykazy- kim cmentarzu parafialnym. W ostatniej wała się niezwykłą aktywnością. Wspólnie drodze towarzyszyło zmarłej wiele osób. z członkami klubu podejmowała różnego Oprócz rodziny, żegnali ją między inny- rodzaju inicjatywy, mające na celu integro- mi przedstawiciele władz gminy, dyrektor wanie środowiska seniorów i społeczności OKSiAL, członkowie Klubu Seniora i ze- lokalnej. społu śpiewaczego POD KLONEM. Ode- Jako szefowa organizacji, współ- szła od nas, ale pamięć o Niej pozostanie. pracowała z Ośrodkiem Kultury, Sportu i

C I E K A W O S T K I H I S T O R Y C Z N E

POD KIERUNKIEM JEDNEGO SOŁTYSA

Przez długie lata funkcję sołtysa Gostkowa mieszkańcy powierzali Franciszkowi Majchrzakowi. Oczywi- ście inni panowie kierujący wsią się zmieniali. Niestety także z powodu śmierci.

Pierwsze wybory wiejskie w odro- nie, przez podanie ręki, zatwierdzono go na Wojciech Matuszczak, Franciszek Kamiń- dzonej Polsce, w Gostkowie odbyły się pod tym stanowisku 23 stycznia 1923, podczas ski. koniec maja 1920 roku. Sołtysem wybrano spotkania z komisarzem obwodowym w Niestety Piotr Leśniak zmarł 3 (pełnił tą funkcję już od roku 1911) Fran- Miejskiej Górce. Podanie ręki było czymś w grudnia 1929 roku. Natomiast 11 lutego ciszka Majchrzaka. Pierwszym ławnikiem rodzaju umowy dżentelmeńskiej. 1930 roku zmarł drugi ławnik, czyli Michał został gospodarz i gościnny (czyli właściciel Kolejne wybory odbyły się w nie- Andrzejewski. Z czterech wybranych do za- Gościńca) Kazimierz Nader, drugim gospo- dzielę, 24 czerwca 1923 roku, w pomiesz- rządu gminnego panów po kilku miesiącach darz Michał Andrzejewski, zastępcą ławni- czeniu Franciszka Majchrzaka. I jak się zostało więc tylko dwóch. ka chałupnik Franciszek Michalak. Oprócz okazało, znów wybrano jego. Pierwszym Wybory uzupełniające przepro- tych panów wyborów dokonywali: Piotr Pie- ławnikiem został gospodarz Piotr Leśniak. wadzono w Gostkowie 9 marca 1930 roku. przyk, Tomasz Wujczak, Franciszek Ka- Drugim ławnikiem Michał Andrzejewski, za- Na stanowisko pierwszego ławnika wybrany miński, Józef Kaczmarek. stępcą ławnika Franciszek Michalak. Pod- został Tomasz Domagała-liczący 44 lata. czas tamtych wyborów rada gminna ustali- Funkcję drugiego pełnić miał Michał Sipura- DŻENTELMEŃSKA UMOWA ła pobory dla sołtysa. Miał on otrzymywać -urodzony 30 sierpnia 1884 roku. W dniu 31 Niestety jesienią roku 1922 Kazi- wartość 3 centnarów żyta na rok. Ponadto marca obaj panowie pojechali do Miejskiej mierz Nader zmarł. Dlatego też 29 listopada oddano mu w użytkowanie ziemię o wiel- Górki, gdzie dokonano ich zaprzysiężenia i dokonano wyboru na jego miejsce. Rada kości sześciu mórg. Mógł ją użytkować do oficjalnego podania ręki. Nie zachowały się gminna (czyli sołecka) jednogłośnie wska- sierpnia roku, w którym odszedłby z urzędu. dokumenty dotyczące kolejnych wyborów. zała Piotra Leśniaka. Jak się okazuje, ten Więc jak przebiegały, tego się już nie dowie- KOLEJNA ŚMIERĆ W RADZIE pan we wcześniejszych wyborach nie starto- my. Natomiast do roku 1934, kiedy to urywa wał, bo nie było go we wsi. Przyjechał tam w Następne wybory zorganizowano się dokumentacja Gostkowa, wciąż wsią roku 1921 z Niemiec. Nie mamy informacji, 28 kwietnia 1926 roku. I ponownie zwyciężył kierował Franciszek Majchrzak. Jak więc ła- jak długo w tym kraju przebywał. Zapewne Franciszek Majchrzak. Piotr Leśniak został two policzyć, sołtysem wsi był nieprzerwanie jednak nie był to pobyt długi i na pewno po- pierwszym ławnikiem, drugim Michał An- co najmniej przez 23 lata. chodził z tych stron. Z roku 1929 pochodzi drzejewski, a zastępcą ławnika Franciszek bowiem jego krótka charakterystyka, z któ- Michalak. Z tego roku zachował się spis D. Szymczak rej dowiadujemy się, że od 15 lat należał radnych gminnych. Byli nimi: Jan Zawieja, Źródło: Archiwum Państwowe do Polskiego Stronnictwa Ludowego, a w Tomasz Wujczak, Franciszek Pieprzyk, w Lesznie, Wydział Powiatowy Rawicz, tamtym, czyli 1929 roku, wchodził w skład Franciszek Michalak, Antoni Radoła, Piotr Sprawy gminne gminy Gostkowo, jego zarządu gminnego. Dodamy, że oficjal- Pieprzyk, Michał Sipura, Józef Kaczmarek, sygnatura 79.

16 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA USŁYSZELI ZBIOROWY WYROK

Mowa o mieszkańcach Sobiałkowa, którzy bili się z policjantami. Bronili w ten sposób jednego ze swych kolegów, który został eksmitowany z mieszkania. W efekcie samozwańczy obrońcy stanęli przed sądem i usły- szeli wyroki. Dwóch z nich trafiło za kratki. Innym zawieszono wykonanie kary. Część oskarżonych uniewinniono.

Do tych wydarzeń doszło 24 gowego w Ostrowie Wielkopolskim. Sędzia Głównie obciążał oskarżonych czerwca 1933 roku. Niestety nie znamy ich nazywał się Wojtynowski, był wicepreze- wójt Mieczysław Przyborowski, który naj- szczegółów. Pewne jest, że w tym dniu eks- sem Sądu Okręgowego w Ostrowie. To nie- obszerniej opisywał zajścia tamtego czerw- mitowany miał być pan Skrzypczak, bez- wątpliwie świadczy o tym, że sprawę, którą cowego dnia. Gdy skończył mówić, obrona robotny mieszkaniec Sobiałkowa Dworu. miał poprowadzić w Rawiczu, uważano za wniosła o przesłuchanie nowych świadków, Następnie planowano przymusowo przepro- dużego kalibru. W procesie oskarżał proku- lecz sąd ten wniosek odrzucił. wadzić go do mieszkania pani Sobierajów- rator Trembałowicz. W końcu zapadły wyroki. Najwyż- ny w Sobiałkowie. Oskarżonych było dziesięciu rol- sze usłyszeli Franciszek Jakubowski oraz W tym celu do wsi przybyła grupa ników. Jako świadków sąd powołał piętna- Jan Matuszczak, których skazano na osiem policjantów oraz przedstawiciel władz gminy ście osób, w tym wójta gminy Miejska Górka miesięcy pozbawienia wolności. Czterech Miejska Górka. Jak się okazało, czekało ich Mieczysława Przyborskiego, sekretarza innych oskarżonych skazano na sześć mie- trudne zadanie, bowiem szybko powstało gminy Feliksa Rękosiewicza oraz pięciu sięcy więzienia z zawieszeniem na pięć lat. zbiegowisko. Część mieszkańców wsi, w policjantów. Większość świadków obciążyła Pozostała czwórka została unie- tym także jej sołtys, stanęła w obronie swe- oskarżonych. winniona. Byli to: Marcin Wawrzyniak, Wa- go kolegi. Zaczęły się przepychanki i bijatyki W czasie rozprawy wydarzył się, lenty Staśkiewicz, Stanisław Murawa oraz z policją, a najprawdopodobniej także z wło- jak napisano w ówczesnej gazecie „charak- sołtys Józef Lorenc. darzami gminy. terystyczny incydent.” Otóż jeden ze świad- Jako ciekawostkę warto podać, W efekcie pięciu mieszkańców ków, rolnik z Sobiałkowa pan Böhm, stwier- że oskarżonych broniło aż trzech adwoka- Sobiałkowa aresztowano i przewieziono do dził, że niczego z tamtych wydarzeń sobie tów, wszyscy trzej z Rawicza. Byli to pano- aresztu w Rawiczu. Wśród nich był też soł- nie przypomina. wie Franciszek Faralisz, Zygmunt Pollak tys wsi Józef Lorenc. W areszcie przetrzy- Wtedy sędzia zapytał go, dlacze- oraz Teofil Kuryłło. W tamtych czasach ad- mano ich prawie miesiąc, na wolność wyszli go w takim razie podczas przesłuchania na wokatów było mniej niż teraz, więc bardzo bowiem 17 lipca. policji, składał obszerne zeznania, obciąża- prawdopodobne, że byli to wszyscy, którzy Oczywiście na tym sprawa się nie jące rolników biorących udział w tamtych ten zawód w Rawiczu wykonywali. skończyła. Dwa miesiące później najaktyw- zajściach? Odpowiedział na to, że protokół niejsi obrońcy (w tym i ci, którzy wcześniej pisał sam komendant policji, lecz nie na pod- D. Szymczak siedzieli w areszcie) stanęli przed sądem. stawie tego co on zeznawał. Böhm twierdził, Źródło: Orędownik Wielkopolski, Rozprawa odbyła się 12 września w Rawi- że się w ogóle nie odzywał, a dyktował „ktoś nr 167 z 23 lipca 1933r., nr 214 z 17 wrze- czu podczas sesji wyjazdowej Sądu Okrę- inny, nieznany osobnik.” śnia 1933 r.

Z RĄK NIEMIECKICH W POLSKIE

Polski gospodarz, dzięki pomocy innego Polaka, wykupił od niemieckiego rolnika gospodarstwo rolne. Za godne odnotowania uznano to aż w Poznaniu i opisano w tamtejszej gazecie.

Rzecz działa się jeszcze przed Górka, nie powinno ulegać wątpliwości, że Do tego w gazecie dopisano jesz- pierwszą wojną światową, a konkretnie w chodziło o Rzyczkowo. Podano to w gazecie cze, że w zakupie pomógł mu Piotr Kołata maju 1905 roku. W tamtych czasach polskie z Poznania, a ówczesnej prasie często zda- z Woszczkowa, który był pośrednikiem w gazety z zadowoleniem odnotowywały, gdy rzały się pomyłki w nazwach miejscowości. realizacji transakcji. Niestety nie podano, na Polacy wykupywali gospodarstwa, budynki, Pan Hądzlik stał się właścicielem czym ta pomoc miała polegać. czy przedsiębiorstwa z rąk niemieckich, ale 60 mórg dobrej ziemi oraz murowanych i Krótki artykulik z informacją o też i innych nacji. wytynkowanych budynków. Wygląda więc tamtej transakcji zakończono w charaktery- W tym przypadku nabywcą był na to, że nabył naprawdę atrakcyjną gospo- styczny dla tamtych czasów stylu; „Szczęść Roch Hądzlik z Rozstępniewa. Kupił od nie- darkę. W tamtych czasach zabudowania Boże, a za starania godzien pochwały pan mieckiego rolnika Pietscha gospodarstwo murowane i otynkowane na pewno nie były Kołata.” we wsi Rzyczków. Tak podano jej nazwę, a powszechne, nawet na terenie zaboru nie- D. Szymczak ponieważ artykulik dotyczył gminy Miejska mieckiego. Źródło: Postęp, nr 105 z 1905 r.

„Kronika Gminy Miejska Górka” - pod takim tytułem na naszym, lokal- nym rynku prasowym od bieżącego 2019 roku ukazywało się będzie nowe, samorządowe czasopismo, które, mam nadzieję, zostanie przychylnie przyjęte przez Czytelników. Gazeta wydawana będzie 4 razy w roku, w nakładzie 700 egzemplarzy. Na jej łamach chcemy prezentować wszystkie, najważniejsze wy- darzenia z życia publicznego, gospodarczego, kulturalnego i sportowego naszej „małej ojczyzny”. Atrakcyjności czasopismu przysporzy zapewne przyjazna szata graficzna i to, że w całości będzie kolorowe. Pisaniem tekstów do gazety i jej składem zajmować się będą przede wszystkim pracownicy Ośrodka Kultury, Sportu i Aktywności w Miejskiej Gór- ce, wydawcy kwartalnika. Do jego współredagowania zaprosiliśmy także znawców różnych dziedzin, a szczególnie zagadnień histo- rycznych. „Kronika Gminy Miejska Górka” będzie bezpłatna. Warto dodać, że oprócz wydania papierowego, czasopismo udostępnione zostanie w wersji elektronicznej na stronie internetowej wydawcy. Marek Stach dyrektor OKSiAL w Miejskiej Górce

Kwartalnik Samorządowy 17 KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Fragment książki „Miejska Górka w Powstaniu Wielkopolskim” WYDARZENIA W MIEJSKIEJ GÓRCE w dniach 5 i 6 stycznia 1919 r.

W niedzielę dnia 5 stycznia 1919 r. o godzinie 900 członek Rady Bezpieczeństwa Ildefons Weigt przekazał Wincentemu Brzeskwiniewiczowi informację, że z miejscowej cukrowni o godzinie 800 wyjechał podejrzany pociąg z wagonami pustymi i załadowanymi. Dochodzenie w tej sprawie wykazało, że pociąg liczył ponad 40 wagonów.

W składzie była część wagonów oświadczył, że wysłał broń na Śląsk, gdyż stępował na tym stanowisku zwolnionego obładowana węglem, cukrem i innymi pro- spodziewał się, że nastąpi obecna sytuacja. burmistrza. Fisbach był właścicielem młyna duktami. Stwierdzono, iż odbyło się to za Podjęte tego dnia działania, to parowego zgodą dyrekcji cukrowni, która przewidując faktyczny początek wybuchu powstania - zwolniono policjanta Burbullę i na jego wybuch powstania, zamierzała co się da wielkopolskiego w Miejskiej Górce i powie- miejsce powołano Juliana Regulskiego, a wywieźć w głąb Niemiec. Wywołało to duże cie rawickim. później Jakóba Andrzejewskiego oburzenie wśród mieszkaców. Tego dnia zawieszony został ruch - na poczcie zwolniono dwie córki dotych- Tego samego dnia o godzinie 1800 kolejowy na liniach przechodzących przez czasowego kierownika Niedlicha, ale jego powiadomiono Wincentego Brzeskwiniewi- Miejską Górkę w kierunku Kobylina, Krobi i na razie pozostawiono. Nie wolno mu było cza o zgromadzeniu się dużej liczby osób - w Pakosławia. jednak prowadzić żadnej działalności ze- tym uczestników ostatniej wojny - przed bu- W dniu 6 stycznia o godzinie 1000 wnętrznej. Na poczcie dobrze się przysłu- dynkiem policji. Powiadomiony udał się tam zebrała się w komplecie Rada Robotniczo - żyła sprawie polskiej Władysława Kopeć. natychmiast. Sprawa podstępnego wysłania Żołnierska w sali posiedzeń Rady Miejskiej, Nadzór nad całym urzędem pocztowym zle- pociągu tak dalece zburzyła mieszkańców, aby zrealizować postanowienia z dnia po- cono Wacławowi Funkiemu że domagali się od Rady Robotniczo - Żoł- przedniego, a mianowicie: - z komisariatu usunięto przede wszystkim nierskiej natychmiastowego usunięcia ze - przywołano burmistrza Stillera, któremu wrogo ustosunkowanego komisarza Eh- stanowisk wszystkich urzędników niemiec- oświadczono, że sytuacja polityczna się manna i pracującą tam Niemkę Bauch, a po- kich. Wincenty Brzeskwiniewicz przyrzekł, iż zmieniła i musi ustąpić ze swego stano- zostawiono Keitlicha jako kierownika biura. spełni ich wolę, ale mają zachować spokój i wiska. Na jego miejsce powołano - zgodnie Komisarycznym komisarzem ustanowiono rozejść się do domów. Zatrzymał natomiast z zaleceniem Powiatowej Rady Ludowej - Władysława Reszelskiego. kilkunastu byłych żołnierzy, umieszczając Leonarda Szworca, a na zastępcę Fran- Wkrótce z Miejskiej Górki zbiegli: ich w lokalu Gorszkich i polecając, aby za- ciszka Bartkiewicza dzierżawca Miejskiej Górki - Gieze, dyrektor trzymali się do dalszej dyspozycji. Zwołał - na urzędnika stanu cywilnego mianowano cukrowni - Bittner oraz były komisarz Eh- też natychmiast posiedzenie Rady Robotni- Niemca Fisbacha, który do tego czasu za- mann. czo - Żołnierskiej w lokalu Banku Ludowe- go. Rada podjęła jednomyślną uchwałę o usunięciu urzędników niemieckich, ale miało sie to stać 6 stycznia o godzinie 1000 w magistracie. Postanowiono też, że stanowiska te obejmą komisarycznie wy- znaczeni Polacy. Zapadły również inne postano- wienia, a mianowicie: - natychmiast zawiadomić członków magi- stratu - Leonarda Szworca i Paula Gert- kiego - że ponoszą odpowiedzialność za bezpieczeństwo kasy miejskiej - przymusowo odebrać broń Towarzystwu Wojaków i Strzelców oraz osobom prywat- nym - spowodować, aby gazownia natychmiast oświetliła miasto - poszczególne punkty miasta należy obsa- dzić członkami Straży Bezpieczeństwa. Po zakończonym o godzinie 2100 zebraniu obsadził Wincenty Brzeskwi- niewicz Strażą Bezpieczeństwa budynek policyjny i magistrat, urząd pocztowy oraz gazownię, a więc zasadnicze punkty ówcze- snej Miejskiej Górki. Miasto było faktycznie w rękach powstańców. Resztę żołnierzy podzieli Brzeskwiniewicz na dwie grupy. Z jedną z nich udał się do przewodniczą- cego Wojaków Ehmanna, a Roman Kor- bik z drugą grupą do przewodniczącego Strzelców - Strolocha. Akcje te zakończyły sie odebraniem im broni. Następnie udano się do dzierżawcy Małej Górki - Giezego, aby zabrać mu broń prywatną. Ten jednak Flaga na budynku Ośrodka Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej upamiętniająca Powstańców Wielkopolskich

18 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA W dniu 6 stycznia 1919 r. na apel - w pobliżu Domu Sierot poszczególne odwachy i życzliwymi słowa- Wincentego Brzeskwiniewicza zgromadziła - na drodze ku chojce (zagajnik sosnowy po mi umacniał ich na duchu. się o godzinie 1200 przed Domem Sierot, lewej stronie drogi M. Górka - Zakrzewo) W dniu 7 stycznia o godzinie 2000 potajemnie organizowana Straż Ludowa, a - na skrzyżowaniu dróg Miejska Górka - odbyło się w salce Domu Sierot ostatnie oprócz tego zgłosiło się jeszcze kilkunastu Chojno i Mała Górka - Niemarzyn. zebranie Rady Robotniczo - Żołnierskiej, ochotników. Straż Ludowa składała się z by- Odwach II z siedzibą na którym omówiono różne bieżące spra- łych żołnierzy, a więc z ludzi obytych z woj- na dworcu kolejowym. wy. Końcowy protokół [podpisali: Wincenty ną. Przybyli jeszcze w mundurach niemiec- Rozstawił on posterunki: przy telefonie i te- Brzeskwiniewicz i Tomasz Orłowski oraz kich, ale z białymi orzełkami na czapkach legrafie dworcowym, przed magazynem sia- ks. Roman Dadaczyński i Roman Naskręt. lub też z biało - czerwonymi kokardkami na na i słomy, na torach i mostach kolejowych. Po odejściu dwóch Niemców piersiach. Zgłosiło się 47 osób. Podzielono będących członkami Rady, udano się do ich na odwachy i postanowiono na razie sto- Odwach III z siedzibą w cukrowni. mieszkania księdza Dadaczyńskiego, który sować komendę sokolską. Z kolei udano się Rozstawił on następujące posterunki: przy poinformował o walkach powstańczych w pod budynek policji, gdzie wręczono Straży telefonie w biurze cukrowni, obok cukrow- Wielkopolsce. Gdy o północy rozchodzono Ludowej broń i naboje. ni na moście, a ponadto ruchome patrolki, się, przed Dom Sierot nadjechał samochód, W następujących punktach mia- które udały się w kierunku Sarnowy i Rawi- z którego wysiadł hrabia Janusz Czarnecki sta rozstawiono odwachy: cza. Miały one zatrzymywać i legitymować z Golejewka. Oświadczył on, że z Poznania wszystkie podejrzane osoby. Odwach I z siedzibą jedzie samochód z karabinami i nabojami. Żołnierzom - powstańcom nie Powiedział też, że powstańcy góreccy będą w budynku policyjnym. było na początku łatwo, gdyż brakowało Odwach ten obsadził posterunki: mogli otrzymać 60 karabinów i 300 naboi. żołnierzy do codziennej zmiany. Wincenty Musiało to wywołać ogromną radość. - przed budynkiem policji i pocztą Brzeskwiniewicz z dużym uznaniem napi- - Bankiem Ludowym sał w pamiętniku o kapelanie ks. Romanie S. Jędraś, Miejska Górka w Powstaniu - w gazowni Dadaczyńskim, który wraz z nim odwiedzał - w młynie parowym Wielkopolskim, Leszno 2000.

SERDECZNIE DZIĘKUJEMY Pani Aurelii Leśnik - Małagowskiej z Ośrodka Pomocy Społecznej i Pani Justynie Kokocińskiej z Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej SALUS Zdzisława Golińskiego w Miejskiej Górce oraz lekarce, Pani Annie Molińskiej - Kuleszy i Pani Iwonie Gierz z Hospicjum domowego w Rawiczu za pomoc i opiekę nad śp. GENOWEFĄ WEBER wdzięczna rodzina

ZMARLI MIESZKAŃCY GMINY MIEJSKA GÓRKA

GERTRUDA ZIEMLIŃSKA ANNA WITKOWSKA ur. 04.11.1930 r.; zm. 02.02.2019 r. ur. 05.11.1949 r.; zm. 05.04.2019 r. Roszkówko Dłoń

GRZEGORZ KEMPA WŁADYSŁAW NASKRĘT ur. 20.06.1956 r.; zm. 06.02.2019 r. ur. 12.09.1929 r.; zm. 05.04.2019 r. Roszkówko Dłoń

ANDRZEJ SZCZEPANIAK MARIAN WOJCIECHOWSKI ur. 21.09.1950 r.; zm. 09.02.2019 r. ur. 29.03.1937 r.; zm. 08.04.2019 r. Miejska Górka Konary ANDRZEJ SKOPIASZ JÓZEF ŁAKOMY ur. 26.07.1953 r.; zm. 21.02.2019 r. ELZA KRANZ ur. 17.03.1938 r.; zm. 09.02.2019 r. Roszkowo ur. 17.05.1931 r.; zm. 13.04.2019 r. Niemarzyn Miejska Górka STEFAN BZODEK MARIA KNYCHAŁA ur. 24.06.1933 r.; zm. 01.03.2019 r. ANDRZEJ WALCZAK ur. 01.12.1930 r.; zm. 14.02.2019 r. Dłoń ur. 07.12.1956 r.; zm. 14.04.2019 r. Rozstępniewo Konary URSZULA RATAJSKA ur. 14.06.1935 r.; zm. 03.03.2019 r. Dąbrowa

Kwartalnik Samorządowy 19 KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA Tradycje postne i wielkanocne ... SMAKI I OBRZĘDY

Każda kultura rozwija pewne wzory obyczajowo-obrzędowe, które są związane z codziennym życiem człowieka, jak również ze świątecznym. Wzory te mogą ulegać podziałom na zwyczajne obrzędy i ceremonie, rytuały, święta, a także uroczystości religijne i rodzinne.

Na przestrzeni wieków Polsce ukształtowały się tradycje świąt religijnych w oparciu o zwyczaje pochodzące z czasów pogańskich, wzajemnie się przeplatając. Niewątpliwie na ich kształt miały wpływ inne obrządki kościelne oraz tradycje ludowe. Nasi przodkowie – Słowianie, swoje święta, które były połączone z gospo- darką pasterską i rolną, obchodzili o stałych porach roku. Będąc uzależnieni od sił przy- rody, chcieli sobie zapewnić przychylność z ich strony. Przykładowo, co roku w dniach 21 – 22 grudnia obchodzili Święto Godowe, przypadające na okres przesilenia zimowe- go. Te dni Słowianie uznawali za początek nowego roku słonecznego, który niósł także nadzieję, napawając ludzi optymizmem i ra- dością. Z kolei po nowym roku – 21 marca lub w pierwszą niedzielę po równonocnej pełni księżyca, obchodzili święto pod nazwą Jare Gody, mające symbolizować nowe ży- cie w postaci nadchodzącej wiosny. Te i inne święta zwyczajowo uległy przekształceniu i włączone zostały do świąt chrześcijańskich. Wszelkie święta obchodzone w Polsce, a szczególnie wspólne biesiadowa- żym Narodzeniem (tzw. Adwent) i Wielka- dzieci, pielgrzymi i żebracy. Niektórzy nawet nie, były dowodem i znakiem ciągłości na- nocą (tzw. Wielki Post). W dni postne wolno celowo uczestniczyli w jednodniowych piel- szych tradycji i tożsamości narodowej. Wią- było jeść ogony bobrze, które gotowano w grzymkach, by najeść się mięsa. Umiejętnie zały się z odpowiednią tradycją kulinarną, wodzie z octem, podając je z czosnkiem, omijali nakazy postne ludzie bogaci. Potrafili serwowanymi potrawami, których z reguły oliwą lub masłem i przyprawiając pieprzem, całe dnie ucztować bez ograniczeń, spoży- na co dzień i w takim wymiarze, nie jadano. cukrem, sokiem z cytryny, cynamonem, ro- wając podawane w różnej postaci ryby, pijąc Święta każdorazowo poprzedza- dzynkami. Ponadto spożywano żółwie, żab- duże ilości wina i zajadając się słodyczami. ły posty, które rozpowszechniły się wraz z ki, raki oraz ryby. Tym samym Kościół przy- Wytrawni kucharze zatrudniani na dworach wprowadzeniem w Polsce chrześcijaństwa czynił się do rozpowszechnienia konsumpcji potrafili „wyczarować” z ryb bigosiki czy (nierzadko mieczem i toporem), szczególnie ryb. Łowiąc w rzekach, potokach i stawach, pasztety, a nawet tak przyprawić je smako- po rozbudowie sieci parafii w XIII wieku. W pozyskiwano te, które trafiały na stoły szla- wo, że przypominały swym smakiem mię- postne dni należało się powstrzymywać od checkie i chłopskie, natomiast w miastach so. Z mięsa gotowanych ryb (odpowiednio spożywania mięsa i nabiału, a także polo- zadowalano się rybami morskimi, śledziami, przyprawionych) robili farsz, formując z nie- wań, wesel i zabaw. W Polsce nad ich prze- przyrządzając je w galarecie lub smażąc na go potrawy wyglądem przypominające gęsi, strzeganiem czuwały duchowieństwo i wła- oleju. kaczki, prosięta, zające. Kucharze potrafili dza świecka. Według relacji niemieckiego Przeciwko takiej surowości nie tylko serwować rarytas w postaci ogona kronikarza arcybiskupa Thietmara z Merse- sprzeciwili się mieszkający w Polsce pro- bobra, ale również łyski (ptaki wodne), ostry- burga (975 – 1018), Bolesław Chrobry tym testanccy osadnicy niemieccy, pod wpły- gi, ślimaki, wydry, żółwie. spośród poddanych, którzy nie przestrzegali wem których, na synodzie we Wrocławiu W Polsce obowiązują trzy rodzaje postów, kazał wybijać zęby, co z reguły koń- (w 1248 r.) nuncjusz papieski Jakub wyra- postów: ścisły w wigilię Bożego Narodzenia czyło się śmiercią. Posty w naszym kraju, ził zgodę na skrócenie ilości dni postnych. (decyzją papieża św. Jana Pawła II już nie), w porównaniu z innymi państwami Europy Kilka wieków później – w drugiej połowie w Środę Popielcową i w Wielki Piątek. Nie Zachodniej, np. Francją lub Włochami, były XVII wieku, rozpoczęto wielką dyskusję nad można wtedy spożywać produktów mię- najbardziej rygorystyczne. W danym roku sensem postu. Wśród magnatów doszło do snych i nabiału, a w ciągu dnia zjeść jeden liturgicznym religia zabraniała spożywa- podziału na tych, którzy zamierzali konty- posiłek do syta, dwa razy się tylko posilić. nia mięsa, nabiału i tłuszczów zwierzęcych nuować ich ilość i tych, którzy uważali, ze Kolejny to post zwykły, obejmujący każdy przez 192 dni. Ścisłe posty obowiązywały należy zmniejszyć ilość postów. Trwała ona piątek, który nakazuje wystrzegać się mięsa przez 51 dni w roku. Poszczono także w do XVIII wieku. Pod jego koniec nastąpiła i jego wyrobów. Następny to eucharystycz- środy, piątki i soboty, trzy razy na kwartał w stopniowa liberalizacja. Przykładem był król ny, zakazujący spożywania potraw na godzi- tzw. „suche dni”, a także we wszystkie wigi- Jan III Sobieski, który ze względu na wiek nę przed przyjęciem Komunii św., a zdarzało lie przed świętami poświeconymi patronom nie pościł już w środy, a pod koniec życia, się, że zalecano post nawet kilka godzin po kościelnym, jak np. Wniebowstąpienia Marii schorowany, otrzymał dyspensę i przestrze- komunii. Panny, Jana Chrzciciela, św. Piotra i Pawła, gał dni postne jedynie w wigilię ważniej- O północy w „ostatki” kończył się św. Jakuba Apostoła i innych. W ciągu roku szych świąt. Z przestrzegania postów wy- karnawał, okres hulanek i zabaw. Wkraczał obowiązywały dwa główne posty: przed Bo- łączne były niektóre osoby, jak np., chorzy, okres Wielkiego Postu – czas postu i powa-

20 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA włącznie – post i wstrzemięźliwość. Należy w tym miejscu podkreślić, że zmiana nawy- ków jedzenia w okresie postu (rezygnacja ze spożywania dużej ilości tłustego mięsa na rzecz ryb), wywierała pozytywny wpływ na zdrowie, szczególnie u zamożnych osób (magnaterii i szlachty), zmniejszając wśród nich odsetek chorujących na podagrę, która skracała życie. W Wielką Sobotę od rana gospo- dynie malowały jajka, używając farb natural- nych, np. kolor czerwony – uzyskiwano po gotowaniu jajek z dodatkiem łusek z czer- wonej cebuli, kory dębu, owoców czarnego bzu, suszonych jagód, brązowy – ze świe- żych łupin orzechów, łusek cebuli, esencji herbaty, fioletowy – z płatków ciemnej ma- liny, owoców czarnego bzu i tarniny, zielo- ny – z trawy, pokrzywy, wywaru z jemioły, gi, a po nim Święta Wielkanocne. Na Wielkopiątkowe menu składały się naj- szczypiorku, kory brzozowej. Takie jedno- W ten wyjątkowy czas, symbo- częściej dania z żuru z kartoflami, śledzi, barwne kraszanki łatwo zmienić na koloro- liczne obrzędy religijne, tradycje ludowe i kartofli pieczonych w mundurkach, pszen- we pisanki. świat przyrody splatają się w jedno. Wy- nych placków, a dzieciom dawano kakao na Wielka Sobota to dzień, w któ- znawcy religii chrześcijańskiej świętują zwy- wodzie i suche bułki na śniadanie. Chleb po- rym w kościołach ma miejsce święcenie cięstwo Jezusa – syna Bożego nad śmier- dawano na śniadanie lub kolację, smarując pokarmów spożywanych na wielkanocnym cią, natomiast tradycje ludowe, podkreślają go powidłami bez masła, maczano go oliwie śniadaniu. Prawdopodobnie już w VIII wieku naturalne przemiany w przyrodzie, gdzie lub jedzono zupę mleczną. Przestrzeganie odbywano ten obrzęd , a do Polski dotarł w wiosna rozpoczyna nowy cykl życia, wysie- postów nie obowiązywało chorych i dzieci. XIV wieku. Początkowo święcono baranka wania zbóż, zbierania plonów i wyrażania z Nie mniej głównym składnikiem postnych (symbol Chrystusa Zmartwychwstałego), nich radości. W dawnych przedchrześcijań- menu były ryby. Sprowadzone śledzie pod- który na polskie stoły dotarł w XVII wieku, skich czasach wśród ludów kultywowany był dawano moczeniu i wędzeniu. Na podwie- wykonywanego z chleba, później z ciasta, zwyczaj witania pierwszego dnia wiosny np. czorek spożywano kiszoną kapustę, a na a następnie z masła. We wnętrzu koszyka, rozpalaniem ognisk, składania ofiar w posta- kolacje kaszę lub kluski z dodatkiem mleka. oprócz tradycyjnego baranka znalazły się ci kolorowanych jajek (pisanek) jako symbol Wspomniane mięso uzyskiwano podobnie także: ciasto, masło, jajka, wędliny, ser, olej, życia. Obchodzono go w pierwszą sobotę i jak przed świętami Bożego Narodzenia, ze ryby, sól, chrzan. Obecnie znalazł swoje niedzielę po 21 marca. Owe pisanki w cza- świniobicia. Czynność tą wykonywano dużo miejsce także bukszpan. Różne były trady- sach chrystianizacji zostały zaadoptowane wcześniej ze względu na konieczność bej- cje w Polsce w dziedzinie święcenia potraw. do celebracji Świąt Wielkanocnych. Proces cowania, peklowania szynek, a następnie Dawniej, głównie na stołach książęcych, np. uregulowania tych świąt, został zapocząt- wędzenia ich i wędlin. Kaszanka, tak jak u księcia Pawła Jana Sapiehy (1609 – 1665) kowany na trwającym trzy miesiące (od 20 salceson, nie pojawiała się na stole – prze- w Dereczynie, ilość potraw odpowiadała maja do 25 sierpnia 325 r.) soborze nicej- znaczona była z reguły dla służby. ilości pór roku – stąd 4 dziki (upieczone w skim. Ustalono wówczas sposób oblicza- Okres przed Świętami Wielka- całości), miesięcy – 12 jeleni, tygodni – 52 nia daty w związku ze zmartwychwstaniem nocnymi – najważniejszy dla wiary chrześci- placki z bakaliami i tyle srebrnych baryłek z Jezusa. Przedtem kwestia ta była spor- jańskiej, jest określany jako Wielki Tydzień. winem cypryjskim, hiszpańskim i włoskim, na, dzieląca Kościół. Ustalono, że Święta Zaczyna go Niedziela Palmowa upamiętnia- dni – 365 babek (ozdobione inskrypcjami) Wielkanocne będą świętami ruchomymi, jąca wjazd Jezusa do Jerozolimy. Obejmuje i tyle gąsiorków z winem węgierskim, go- przypadającymi najwcześniej 22 marca (tj. on m. in. ostatnie trzy doby tj.: Wielki Czwar- dzin – więc 8740 kwart miodu (dla czeladzi w niedzielę po pierwszej wiosennej pełni tek (wieczór), Wielki Piątek, Wielką Sobotę dworskiej). Z tego względu proboszcz przy- księżyca), a najpóźniej 25 kwietnia każdego i Niedzielę Zmartwychwstania znaną jako jeżdżał poświęcić potrawy do rezydencji roku. Triduum Paschalne. Z tym, że wiernych magnackiej lub do dworu szlacheckiego; w Przez cały okres 40 - dniowe- od poniedziałku do czwartku obowiązywał tym ostatnim nie było już tyle przepychu. go postu wymagano wstrzemięźliwości w jedynie post, a w następne dni do soboty Tak więc względy czysto praktyczne powo- jedzeniu, piciu i zabawie. Natomiast w trzy dni postu ścisłego należało przestrzegać zasady, że w ciągu dnia jeden raz moż- na było się najeść do syta, a w śniadanie i kolację tylko posilić. Za grzech uznawane było także spożywanie posiłku dłużej niż dwie godziny. Jeśli odstęp między daniami przekraczał pół godziny, to traktowano to jako spożycie dwóch posiłków, co także było grzechem. Mięso do tej pory powszechnie spożywane na dworach, zostało zastąpio- ne grzybami, które dodawano jako farsz do pierogów, podobnie postępowano w bigosie, zamiast mięsa do kapusty wkładano grzyby lub groch. W wielu dworach nie jedzono mięsa w środy i piątki, a także w soboty. W Wielki Piątek obowiązywał «suchy post», polegający na zupełnym powstrzymywaniu się od jedzenia i ulubionych przyjemności.

Kwartalnik Samorządowy 21 KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA dowały, że proboszcz nie dokonywał cere- monii święcenia pokarmów w kościele lecz na dworach. Korzystali na tym także miesz- kańcy pobliskich wsi, którzy w owalnych ko- białkach przynosili święcone, zawierające: pisanki, owalny pierog, biały ser, wędliny i sól, a czasem jeszcze babkę. Po ceremonii świecenia, właściciel dworu częstował pro- boszcza kieliszkiem wina, czasami zasiadał on na krótko do stołu, ale z reguły wymawiał się, mówiąc, że oczekują go inne dwory. Od- jeżdżającemu bryczką lub powozem kapła- nowi, wstawiano koszyk z babką lub innym ciastem i uroczyście żegnano. Wielkanoc wieńczy okres 40 dniowego Wielkiego Postu i poprzedzający święto – Wielki Tydzień. Świętowanie rozpo- czyna się mszą rezurekcyjną, którą w Polsce do XVIII wieku odprawiano o północy, potem ponadto misy wypełnione tłustym mięsiwem królowi, chcącemu w ten sposób uczcić ulu- odbywały się o poranku. Obecnie odprawia- i oczywiście święconymi jajkami: malowany- bieńca książkowego – Ali Babę, jednego z na jest także o północy. Uroczystą mszę mi pisankami, kraszankami (wydrapane na bohaterów „Baśni tysiąca i jednej nocy”, w św., poprzedza procesja z Najświętszym uprzednio naniesionej farbie). Kucharz ser- której się namiętnie zaczytywał. Sakramentem. Na początku mszy wznoszo- wował tradycyjne pieczone prosię trzymają- Nieco mniejszą popularnością ny jest okrzyk radości Alleluja (wezwanie do ce w pysku pisankę, dalej szły szynki, dzi- cieszył się mazurek, który na stołach pol- radości). Dopiero po porannej rezurekcji, czyzna (upieczona w całości z nadzieniem z skich upowszechnił się w XVII wieku. Wy- cała rodzina może zasiąść do tradycyjnego ptactwa, zajęcy), kiełbasy, salcesony, różne magał mniej wysiłku od pieczonej baby, ale śniadania wielkanocnego, które zaczyna pasztety, ryby pieczone lub w galarecie. Nie dużo uwagi, by po wyjęciu z formy nie uległ się składaniem życzeń, dzieleniem jajkiem, brakowało także różnych alkoholi. pokruszeniu. Mazurki różniły się dekoracją, próbowaniem wiktuałów poświęconych w Najważniejszym ciastem wielka- nadzieniem, posypką. Zawierały w sobie Wielka Sobotę przez księdza. Zgodnie ze nocnym była baba drożdżowa, znana już u masło, smalec, na zewnątrz były pokryte starym polskim zwyczajem, śniadanie poda- Słowian, sporządzana z dodatkiem miodu. czekoladą, śmietaną, migdałami, orzecha- wane było na zimno, a gorące mogły być W średniowieczu sięgały swą wysokością mi, skórkami cytrynowymi i pomarańczowy- np.: barszcz lub bulion oraz kawa i herbata. nawet do metra, później były mniejsze. W mi. Z kolei na Kresach Wschodnich, zajada- Obrzędy związane ze świętami okresie XIX i XX wieku pieczone baby osią- no się ogromnymi sękaczami. Wielkanocnymi w Polsce, nie mają równych gały wysokość od 30 – 35 cm, a zdarzało się, W rodzinach chłopskich wiel- na całym świecie. Potrawy podawane na że miały 50 cm wysokości. Z wykonaniem kanocny stół również charakteryzował się stoły w te święta były zawsze bardzo boga- baby wiązało się wiele skomplikowanych obfitością jedzenia, na miarę ich stanu po- te, w mniejszym lub większym stopniu, róż- zabiegów. Do jej wypieku przeznaczano siadania. Święta poprzedzało zwyczajowe norodne w zależności od regionu i obowią- nawet sześćdziesiąt jaj, mąki z drożdżami świniobicie, w efekcie czego serwowano na zującej tam tradycji, jak również zmieniające z dodatkiem cukru, masła, migdałów, rodzy- stół duże ilości wędlin, salcesony, kaszanki, się na przestrzeni wieków. W rezydencjach nek, szafranu, wanilii. Dawnej wypiekano je mięsa głównie duszonego lub gotowanego, magnackich i dworach szlacheckich wielka- w glinianych formach lub miedzianych ron- rozmaite ciasta, pisanki i obowiązkowo ba- nocne śniadania, urastały do rangi ogrom- dlach. Gospodynie już w poniedziałek Wiel- ranka, a także bukszpan do przyozdobienia. nej uczty, jak np. u wspomnianego księcia kiego Tygodnia zabierały się do pracy, przy- Obecnie skład menu w zasadzie pokrywa Sapiehy. Na przygotowanym stole biesiad- gotowując niezbędne produkty. Prace pełną się z poprzednimi latami. nicy mieli okazję podziwiać dzieło kucharzy, parą rozpoczynały się w Wielki Piątek. Do Postne i wielkanocne np. baranka wykonanego z masła wielkości izby kuchennej nie wpuszczano mężczyzn, tradycje, zwłaszcza kulinarne, kultywują naturalnej owcy z dwoma brylantami będą- a służba uszczelniała okna i drzwi w obawie koła gospodyń wiejskich, działające na te- cymi jej oczami, czasami pokryty puchem o „zaziębienie” rosnącej baby. Po wyjęciu renie gminy Miejska Górka. Uczestniczą łabędzim z duża chorągiewką czerwoną ze baby z pieca, umieszczano ją na puchowej one w różnych imprezach lokalnych i regio- złotym krzyżem, duży placek z sadzawką w pierzynie, kołysząc ją, jak małe dziecko. Po nalnych, na których prezentują smakowite środku, z „pływającymi” rybkami z białego upływie kilku godzin baby, których pieczono potrawy, cieszące się dużym zainteresowa- miodu oraz nimfami. Ponadto ogromne ko- z reguły kilka, wyjmowano z form. Wypro- niem i uznaniem. łacze, a wokół nich różne figurki wykonane z mował ją prawdopodobnie król Stanisław tekst: dr T. Bőhm ciasta, tradycyjne baby, torty, keksy, makow- Leszczyński. Ulubionym jego ciastem była fot: z arch. OKSiAL, Wielkanocny Stół 2012 ce, miodowniki, placki drożdżowe, serniki, a baba, która nazwę swa zawdzięcza ponoć

„KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA”: ISSN 2657-7623. Wydawca: Ośrodek Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej w Miejskiej Górce, ul. Jana Pawła II 6. Redaguje zespół: Marek Stach – redaktor naczelny, Daniel Szymankiewicz (skład i oprac. graf.). Ewa Pawełka, Danuta Orzechowska, Joanna Kempa, Tadeusz Bőhm, Damian Szymczak i inni. Adres redakcji: Ośrodek Kultury,Sportu i Aktywności Lokalnej, ul. Jana Pawła II 6, 63-910 Miejska Górka. Tel. (65) 547-41-81; fax. (65) 547-42-16; e-mail: [email protected], www.osrodekkultury.info. Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk dozwolony z podaniem źródła. Druk: AIDA Agencja Reklamowa, Miejska Górka, ul. Rzeczna 4, tel. 605 678 938, e-mail: [email protected]. Nakład 700 egz. Artykuły podpisane odzwierciedlają poglądy jedynie autorów. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i zmiany tytułów również materiałów zamówionych. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Materiałów nie zamówionych nie zwracamy. Nr konta: Bank Spółdzielczy we Wschowie Oddział Miejska Górka 45 8669 0001 0023 7389 2000 0004.

Ośrodek Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej w Miejskiej Górce © Miejska Górka 2019 22 Kwartalnik Samorządowy KRONIKA GMINY MIEJSKA GÓRKA

Kwartalnik Samorządowy 23