Handvest Voor De Slimme Stad Technologie Sturen Op Basis Van Waarden

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Handvest Voor De Slimme Stad Technologie Sturen Op Basis Van Waarden Handvest voor de Slimme Stad Technologie sturen op basis van waarden Wetenschappelijk Bureau GroenLinks Handvest voor de Slimme Stad Technologie sturen op basis van waarden Wetenschappelijk Bureau GroenLinks Postbus 8008, 3503 RA Utrecht Telefoon (030) 2399900 E-mail [email protected] Website www.wetenschappelijkbureaugroenlinks.nl ISBN 978 90 830 2192 8 Utrecht, november 2019, Wetenschappelijk Bureau GroenLinks Dit werk (met uitzondering van de foto’s) valt onder de Creative Commons-licentie ‘Naams vermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 4.0 Internationaal’ (CC BY-NC-SA 4.0). Voor de volledige licentie, zie https://creativecommons.org/licenses/ by-nc-sa/4.0/legalcode.nl. Voor een samenvatting van de licentie, zie https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.nl Inhoud Voorwoord 5 Verantwoording 9 Deel 1 Handvest voor de Slimme Stad 11 1 Handvest voor de Slimme Stad 13 Auteur: Richard Wouters Deel 2 Het Handvest toegepast 55 2 When MaaS comes to town: Het borgen van publieke waarden bij slimme mobiliteit 57 Auteurs: Liesbeth Beneder, Servaz van Berkum en Evert Nieuwenhuis 3 Smart grids in de slimme stad 85 Auteur: Otto Barten 4 Kringlopen sluiten in de slimme stad 115 Auteurs: Pieter Pekelharing, Richard Wouters en Thamar Zijlstra 5 De belofte van een veilige slimme stad 147 Auteur: Michiel Philippart 6 Slimme zorg begint bij menselijk contact 171 Auteur: Klaas Gommers Literatuurlijst 187 Over de auteurs 203 3 4 Voorwoord Technologie is noch een natuurkracht, noch een serviele dienaar van de mens. Technologie is een vorm van macht, die we gedeeltelijk naar onze hand kunnen zetten. Dat hield de techniekfilosoof Tsjalling Swierstra ons voor tijdens een confe­ rentie in de Eerste Kamer in 2018.1 Die conferentie vormde de opmaat voor het technologieproject van Wetenschappelijk Bureau GroenLinks waar deze bundel het resultaat van is. Politici laten namelijk kansen liggen bij het sturen van techno- logische innovaties. Te vaak wordt de inzet van steeds meer sensoren, big data, algoritmen, platforms, apps en robots als onvermijdelijk gezien. Te weinig wordt besproken hoe technologie ons leven en ons samenleven beïnvloedt, en of we de gevolgen wel kunnen overzien. Volksvertegenwoordigers dienen zich sterker te be- moeien met de ontwikkeling en inzet van technologie in hun stad, dorp, provincie, land of unie. Als technologie een vorm van macht is, dan is technologie dus politiek. Kunnen we de zorg voor zwakkeren overlaten aan slimme technologie? Steden vormen de proeftuin voor veel nieuwe technologieën. Denk aan de apparaten voor surveillance en gedragsbeïnvloeding die in de uitgaansstraat van Eindhoven zijn geïnstalleerd, de zorgtechnologie die door ouderen wordt uitgetest in Den Haag en de Whim-app die in Helsinki mobiliteit van deur tot deur biedt.2 Om de voor- en nadelen van technologische innovaties in kaart te brengen, moeten we leren van deze voorbeelden. De lessen in deze bundel – samengevat in het Handvest voor de Slimme Stad – zijn niet alleen voor steden, maar ook voor kleinere gemeenten relevant. En voor de landelijke politiek. In de Tweede Kamer zoekt de tijdelijke commissie Digitale Toekomst, die ik mag voorzitten, antwoord op de vraag hoe de politiek meer grip kan krijgen op de technologie die digitalisering aanjaagt. 1 Tsjalling Swierstra, Uitdagingen voor linkse technologie(politiek), 20 februari 2018. https://wetenschappelijkbureaugroenlinks.nl/artikel/video-uitdagingen-voor-linkse- technologiepolitiek 2 Alle voorbeelden komen ter sprake in deze bundel. Handvest voor de Slimme Stad - Voorwoord 5 Politieke sturing geven aan technologie vereist een visie op het goede leven, leerde ik van Swierstra. Daartoe behoort ook een visie op het goede samenleven. Kunnen we de zorg voor zwakkeren, het toezicht in de openbare ruimte of het nemen van overheidsbesluiten overdragen aan slimme technologie, of komt dat neer op een verarming van ons mens-zijn en een verwaarlozing van onze verant- woordelijkheid tegenover andere mensen? Deze bundel helpt bij de beantwoor- ding van dit soort vragen, door een aantal waarden centraal te zetten die in het geding zijn bij technologische vernieuwingen – van menselijke waardigheid en verbondenheid tot democratie en duurzaamheid. Dit zijn belangrijke waarden voor GroenLinksers. Maar over het goede (samen)leven valt uiteraard te redetwisten en dat zouden we vaker moeten doen. Technologie ontsnapt nogal eens aan onze controle, zo prentte Mary Shelley ons al in met haar roman Frankenstein.3 “Voorzie de onvoorziene gevolgen van techno logie”, adviseert het Handvest voor de Slimme Stad. De paradox geeft aan dat we technologie nooit volledig naar onze hand kunnen zetten, maar dat het niettemin raadzaam is om, bij besluiten over technologische innovaties, vooraf goed na te denken over de consequenties voor mens en samenleving. Als een overheidsalgoritme alle beschikbare data gebruikt om risicojongeren in beeld te krijgen, durven ouders dan nog om opvoedingsondersteuning te vragen? Als een mobiliteits app het erg aantrekkelijk maakt voor reizigers om in een deelauto te stappen, wordt het openbaar vervoer dan niet weggeconcurreerd? Big tech heeft al meer macht dan goed is voor onze democratie en onze privacy Technologie vraagt dus om verbeeldingskracht, ethische reflectie en democra- tisch debat. Dat betekent dat lokale politici niet als makke schapen achter mensen moeten aanlopen die de zegeningen van ‘datagedreven beleid’ aanprijzen. Ze moe- ten zich al helemaal niet laten betoveren door techbedrijven die de stad wel even zullen opstoten in de vaart der volkeren, in ruil voor data. Technologie is macht, en big tech heeft al meer macht dan goed is voor onze democratie en onze privacy. Moeten we de slimme stad daarmee van de hand wijzen? Is de belofte van een smart city louter een strategie van techbedrijven om hun greep op ons te vergroten? Kunnen we maar beter streven naar een ‘wijze stad’, een ‘slimme samenleving’ of een ‘gisse gemeente’? Of nog een stap verder gaan en een bord plaatsen aan de 3 Mary Shelley, Frankenstein; or, The Modern Prometheus, 1818. 6 Handvest voor de Slimme Stad - Voorwoord stadsgrens: “Deze gemeente is vrij van kunstmatige intelligentie”? Dat laatste zou ik afraden. Slimme technologie biedt tal van kansen om het leven in steden en dorpen te verbeteren, om zorgvuldiger om te springen met energie en grondstoffen en om burgerinitiatief te bevorderen. In deze bundel geeft Wetenschappelijk Bureau GroenLinks daarvan veel mooie voorbeelden. Laten we de technologie zo proberen te sturen dat zij dienstig is aan de waarden die we koesteren, in het besef dat zij altijd voor verrassingen zal zorgen. Kathalijne Buitenweg Tweede Kamerlid voor GroenLinks Handvest voor de Slimme Stad - Voorwoord 7 8 Handvest voor de Slimme Stad - Voorwoord Verantwoording Deze bundel bestaat uit twee delen: een Handvest voor de Slimme Stad en een vijftal hoofdstukken over uiteenlopende domeinen van lokale politiek. Deze hoofd- stukken onderzoeken de rol van slimme technologie en de waarden die daarbij in het geding zijn. Ze laten zien hoe de beginselen uit het Handvest kunnen worden toegepast om technologische innovaties te sturen. Wetenschappelijk Bureau GroenLinks is veel dank verschuldigd aan de auteurs van deze publicatie en aan de leden van de kerngroep Slimme Stad. Zij hebben de totstandkoming van de bundel begeleid met levendige discussies en scherpzinnig commentaar. De kerngroep bestond uit Liesbeth Beneder, Servaz van Berkum, Robbert Bodegraven, Laura Bromet, Kathalijne Buitenweg, Niels van Dijk, Klaas Gommers, Jocelyn Heeremans, Petra van der Kooij, Pieter Pekelharing, Michiel Philippart, Martijntje Smits, Tsjalling Swierstra, Richard Wouters en Thamar Zijlstra. Ook Peter de Boer, Thijs de la Court, Kirsten Fiedler, Jasper Groen, Riny de Jonge, Floor Kist, Brecht Molenaar, Karel Mulder, Shahin Nasiri, Alistair Niemeijer, Imane Nadif, Kirsten Notten, Luuc Ritmeester, Christiaan Roorda, Sascha van Schendel, Magda Smink en Rik Vermin hebben waardevolle ideeën aangedragen voor het Handvest en de andere hoofdstukken van deze bundel. Datzelfde geldt voor de deelnemers aan de expertmeeting over de slimme stad in de Eerste Kamer in maart 2019 en de geïnterviewden die aan het woord komen in de hoofdstukken. Dankzij de Green European Foundation zijn tussen februari en augustus 2019 vijf rondetafels gehouden over de slimme stad in verschillende Europese steden, van Brno tot Oslo. Bij het schrijven van het Handvest voor de Slimme Stad is gebruikt maakt van de ervaringen en suggesties van de meer dan honderd deelnemers aan deze bijeenkomsten. Speciale dank voor deze grensoverschrijdende ideeën- uitwisseling gaat uit naar Martin Ander, Michal Berg, Dirk Holemans, Miriam Kennet, Aurélie Maréchal, Judith Sargentini, Kati Van de Velde en Carlotta Weber. Het Handvest voor de Slimme Stad verschijnt tevens als Engelstalige uitgave van de Green European Foundation. De tekst is online beschikbaar op www.smartcitycharter.eu. Handvest voor de Slimme Stad - Verantwoording 9 10 Handvest voor de Slimme Stad - Verantwoording Deel 1 Handvest voor de Slimme Stad 11 foto: Tom Grünbauer (Unsplash) 12 Handvest voor de Slimme Stad 1 Auteur: Richard Wouters Slimme technologie biedt kansen om de levenskwaliteit in steden te verhogen, hun ecologische voetafdruk te verkleinen en nieuwe vormen van gemeengoed te scheppen, maar brengt ook risico’s met zich mee voor persoonlijke vrijheden en sociale rechtvaardigheid. Dataverzameling en kunstmatige intelligentie moeten worden gestuurd door waarden. In dit
Recommended publications
  • Verkiezingen 2021 Totaal Aantal Respondenten: 3595 | Februari 2021
    Verkiezingen 2021 Totaal aantal respondenten: 3595 | februari 2021 Wat voor bedrijf heeft u? Akkerbouw 30,3% Tuinbouw 2,1% Rundvee 44,3% Varkens 5,6% Pluimvee 4,4% Anders, namelijk 15,4% In welke provincie staat uw bedrijf? Drenthe 5,4% Flevoland 4,8% Friesland 7,9% Gelderland 14,9% Groningen 6,3% Limburg 6,2% Noord-Brabant 15,7% Noord-Holland 7,6% Overijssel 10,7% Utrecht 4,7% Zeeland 6,6% Zuid-Holland 9% Verkiezingen 2021 Op welke partij gaat u bij de komende Tweede Kamerverkiezingen stemmen? VVD 16% CDA 27,4% ChristenUnie 2,5% D66 0,7% Forum voor Democratie 3,2% GroenLinks 0,5% Partij voor de Dieren 0,4% PvdA 0,4% PVV 3,6% SGP 7,8% SP 0,3% 50Plus 0% DENK 0% JA21 3,4% BoerBurgerBeweging 13% Weet ik nog niet 18,9% Anders, namelijk 1,8% Stemt u op een andere partij dan in 2017? Ja 14% Nee 58,3% Wat stemde u bij de Tweede Kamerverkiezing in 2017? VVD 33,7% CDA 40,9% ChristenUnie 5,6% D66 1,5% Forum voor Democratie 88% GroenLinks 1,5% Partij voor de Dieren 0,4% PvdA 0,4% PVV 2,2% SGP 5,1% SP 0,5% 50Plus 0,2% DENK 0,1% Verkiezingen 2021 Stemt u bij de verkiezingen op een boer of tuinder die op de lijst staat? Ja 38,6% Nee 61,4 Wat voor rapportcijfer geeft u Carola Schouten als minister van LNV? 1 15,7% 2 7,5% 3 11,7% 4 15,5% 5 17,7% 6 16,2% 7 10,5% 8 4% 9 0,8% 10 0,3 Welk Kamerlid heeft als landbouwwoordvoerder van zijn/haar partij de landbouwbelangen de afgelopen vier jaar Helma Lodders (VVD) 13,3% Mark Harbers (VVD) 14,9% Arne Weverling (VVD) 1% Jaco Geurts (CDA) 38,9% Maurits von Martels (CDA) 7,1% Tjeerd de Groot (D66) 1,3% Laura Bromet
    [Show full text]
  • Proces-Verbaal Van Een Stembureau 1 / 65
    il O Model N 10-1 - Proces-verbaal van een stembureau 1 / 65 Model N 10-1 Proces-verbaal van een stembureau De verkiezing van de leden van Tweede Kamerverkiezing 2021 op woensdag 17 maart 2021 Gemeente Helmond Kieskring 18 Waarom een proces-verbaal? Elk stembureau maakt bij een verkiezing een proces-verbaal op. Met het proces-verbaal legt het stembureau verantwoording af over het verloop van de stemming en over de telling van de stemmen. Op basis van de processen-verbaal wordt de uitslag van de verkiezing vastgesteld. Vul het proces-verbaal daarom altijd juist en volledig in. Na de stemming mogen kiezers het proces-verbaal inzien. Zo kunnen zij nagaan of de stemming en de telling van de stemmen correct verlopen zijn. Wie vullen het proces-verbaal in en ondertekenen het? Alle stembureauleden zijn verantwoordelijk voor het correct en volledig invullen van het proces-verbaal. Na afloop van de telling van de stemmen ondertekenen alle stembureauleden die op dat moment aanwezig zijn het proces-verbaal. Dat zijn in elk geval de voorzitter van het stembureau en minimaal twee andere stembureauleden. 1. Locatie en openingstijden stembureau A Als het stembureau een nummer heeft, vermeld dan het nummer 104 B Op welke datum vond de stemming plaats? tot : l Datum 17-03-2021 van %iO ‘Zj \ l LCL Ö uur. C Waar vond de stemming plaats? Openingstijden voor kiezers Adres of omschrijving locatie van tot VALKENNEST (BETHLEHEMKERK), Sperwerstraat (ing Valkstraat) 2, 5702 PJ Helmond uur D Op welke datum vond de telling plaats? l'l - O V ^ van 1 ^ I ^ tot \ | i üi s- Datum uur.
    [Show full text]
  • Politieke Websites
    Roy van Aalst PVV Mahir Alkaya SP Woonplaats Hengelo Woonplaats Amsterdam Leeftijd 36 jaar Leeftijd 31 jaar Anciënniteit 989 dagen Anciënniteit 688 dagen Thierry Aartsen VVD Mustafa Amhaouch CDA Woonplaats Breda Woonplaats Panningen Leeftijd 29 jaar Leeftijd 49 jaar Anciënniteit 450 dagen Anciënniteit 1425 dagen Fleur Agema PVV Khadija Arib PvdA Woonplaats Den Haag Woonplaats Amsterdam Leeftijd 43 jaar Leeftijd 59 jaar Anciënniteit 4643 dagen Anciënniteit 7781 dagen Lodewijk Asscher PvdA Bente Becker VVD Woonplaats Amsterdam Woonplaats Den Haag Leeftijd 45 jaar Leeftijd 34 jaar Anciënniteit 989 dagen Anciënniteit 877 dagen Farid Azarkan DENK Sandra Beckerman SP Woonplaats Culemborg Woonplaats Groningen Leeftijd 48 jaar Leeftijd 36 jaar Anciënniteit 989 dagen Anciënniteit 989 dagen Thierry Baudet FvD Harm Beertema PVV Woonplaats Amsterdam Woonplaats Voorburg Leeftijd 36 jaar Leeftijd 67 jaar Anciënniteit 989 dagen Anciënniteit 3460 dagen Salima Belhaj D66 Vera Bergkamp D66 Woonplaats Rotterdam Woonplaats Amsterdam Leeftijd 41 jaar Leeftijd 48 jaar Anciënniteit 1411 dagen Anciënniteit 2634 dagen Joba van den Berg CDA Roelof Bisschop SGP Woonplaats Goes Woonplaats Veenendaal Leeftijd 61 jaar Leeftijd 63 jaar Anciënniteit 989 dagen Anciënniteit 2634 dagen Niels van den Berge GL Monica den Boer D66 Woonplaats Den Haag Woonplaats Maasdam Leeftijd 34 jaar Leeftijd 56 jaar Anciënniteit 243 dagen Anciënniteit 767 dagen Albert van den Bosch VVD Achraf Bouali D66 Woonplaats Eefde Woonplaats Amsterdam Leeftijd 64 jaar Leeftijd 45 jaar Anciënniteit
    [Show full text]
  • Bijlage 2 Opdracht, Samenstelling Commissie En Activiteiten
    BIJLAGE 2 Opdracht, samenstelling commissie en activiteiten OPDRACHT EVALUATIECOMMISSIE Olof van der Gaag Manager Communicatie & Fondswerving Natuur & Milieu september 2012 Olof werkte van 1998 tot 2007 voor de Tweede-Kamerfractie van GroenLinks, eerst als beleidsmedewerker onderwijs, De commissie zal de verkiezingsuitslag van GroenLinks later als politiek coördinator. Daarvoor vice-voorzitter LSVb. in september 2012 onderzoeken. De factoren die sinds de verkiezingen van 2010 hebben geleid tot het slechte Wim Hazeu resultaat zullen onder de loep worden genomen: de Directeur-bestuurder Wonen Limburg, lid algemeen bestuur cultuur van en de verhoudingen binnen de organisatie, Aedes politieke positiebepaling en de onderliggende waarden, het Oud gemeenteraadslid (1998-2002) en voormalig wethouder functioneren van de top van de organisatie, het veranderend Stadsbeheer, mobiliteit en milieu (2002-2010) te Maastricht. politieke landschap en de verbondenheid van de partij Hiervoor werkzaam bij de Provincie Limburg en jarenlange met haar kiezers. Het zijn zaken die mogelijk verder terug actief voor de Vereniging Milieudefensie. gaan dan 2010. De commissie vat 2010 dan ook op als richtsnoer en niet als keiharde grens. De commissie zal de Hans Paul Klijnsma leden van GroenLinks betrekken bij haar onderzoek door Projectleider Groninger Forum, bestuurslid Natuur en met een aantal leden, zowel hoofdrolspelers als anderen, te Milieufederatie Groningen spreken. Vele leden hebben zich inmiddels via diverse media Van 1996 tot 2010 lid van de Groningse gemeenteraad, oud uitgelaten over de verkiezingsnederlaag. Ook die berichten lid partijraad en oud bestuurslid (penningmeester) afdeling zullen betrokken worden in de analyse. Tevens zal een Groningen. kiezersonderzoek worden gedaan naar motieven om deze keer niet of wel op GroenLinks te stemmen.
    [Show full text]
  • Canon DR-G1100 Serienr. 21GGJ01978
    Model N 10-1 - Proces-verbaal van een stembureau 1 / 65 Model N 10-1 Proces-verbaal van een stembureau De verkiezing van de leden van Tweede Kamerverkiezing 2021 op woensdag 17 maart 2021 Gemeente Helmond Kieskring 18 Waarom een proces-verbaal? Elk stembureau maakt bij een verkiezing een proces-verbaal op. Met het proces-verbaal legt het stembureau verantwoording af over het verloop van de stemming en over de telling van de stemmen. Op basis van de processen-verbaal wordt de uitslag van de verkiezing vastgesteld. Vul het proces-verbaal daarom altijd juist en volledig in. Na de stemming mogen kiezers het proces-verbaal inzien. Zo kunnen zij nagaan of de stemming en de telling van de stemmen correct verlopen zijn. Wie vullen het proces-verbaal in en ondertekenen het? Alle stembureauleden zijn verantwoordelijk voor het correct en volledig invullen van het proces-verbaal. Na afloop van de telling van de stemmen ondertekenen alle stembureauleden die op dat moment aanwezig zijn het proces-verbaal. Dat zijn in elk geval de voorzitter van het stembureau en minimaal twee andere stembureauleden. 1. Locatie en openingstijden stembureau A Als het stembureau een nummer heeft, vermeld dan het nummer 501 B Op welke datum vond de stemming plaats? : IÖ Datum 17-03-2021 van 3- | tot 1 0 :0 uur. C Waar vond de stemming plaats? Openingstijden voor kiezers Adres of omschrijving locatie van tot BUURTHUIS ST ANNA, Hoogeindsestraat 24, 5705 AM :\0 'M . C O Helmond uur I D Op welke datum vond de telling plaats? O'l o tot •2.I ■•> : 3 , O Datum / ^ -3 2C2 I van 2 uur.
    [Show full text]
  • Brandbrief Naar Den Haag Gestuurd
    Huizen, 1 augustus 2019 Aan het Kabinet en alle fractie-voorzitters in de Tweede Kamer, en in het bijzonder: Minister-president M. Rutte, als premier die overkoepelend zaken in goede banen leidt heren M.H. de Jonge en mr. drs. B.J. Bruins, Ministers van VWS de heer drs. P. Blokhuis, Staatssecretaris van VWS en Gezondheidsbevordering mevrouw C.J. Schouten, Minister van LNV en verantwoordelijke voor de NVWA mevrouw mr. drs. M. Keijzer, Staatssecretaris van EZK leden Tweede Kamer Vaste commissie VWS leden Tweede Kamer Vaste commissie EZK Verzonden per reguliere post, per email en per fax op 070-3786100 / 070-3407834 / 070 34 84 848 / 070 370 79 00 / 070 363 91 53 / 070 412 34 50 / 070 342 79 00 / 070 318 78 88 / 070 456 11 11 Betreft: 5G is niet rijp voor besluitvorming Geachte heer/mevrouw, Hierbij verzoeken wij u met klem onderstaande informatie zorgvuldig te bestuderen en serieus mee te laten wegen in de besluitvorming omtrent de eventuele uitrol van het 5G-netwerk in Nederland. 5G, nader onderzoek niet nodig? De staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat Mona Keijzer heeft recentelijk verklaard dat 5G een veilige technologie zou zijn en dat nader onderzoek, zoals o.a. verzocht door GroenLinks, daarom niet nodig zou zijn. De vraag rijst: waarop is de uitspraak van de staatssecretaris gebaseerd? Het betreft hier namelijk een nieuwe technologie waarvan de Nederlandse Gezondheidsraad onlangs verklaard heeft dat er nog geen onderzoeken gedaan zijn naar de veiligheid c.q. schadelijkheid ervan. Ook internationaal is bevestigd dat er geen onderzoek naar 5G gedaan is.
    [Show full text]
  • Bundel16.Pdf
    ‘Niet stoffig, toch?’ 2 ‘Niet stoffig, toch?’ Terugblik op het kabinet-Rutte III Redactie: Jan Schinkelshoek en Gerrit Voerman Met bijdragen van: Joop van den Berg, Bert van den Braak, Caelesta Braun, Anjo Harryvan, Jan van der Harst, Alexander van Kessel, Tom Louwerse, Simon Otjes, Jan Schinkelshoek en Gerrit Voerman Deel 16 van de Montesquieu-reeks 3 Het Montesquieu Instituut is een multifunctioneel onderzoeks- en onderwijsinstituut voor vergelijkende parlementaire geschiedenis en constitutionele ontwikkeling in Europa. Het werkt samen met andere wetenschappelijke instellingen in Nederland en in Europa. Partners van het Montesquieu Instituut zijn: − de Campus Den Haag en de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden − de Capaciteitsgroep Publiekrecht van de Universiteit Maastricht − het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen − het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen van de Rijksuniversiteit Groningen − het Parlementair Documentatie Centrum van de Universiteit Leiden. Het Montesquieu Instituut publiceert een maandelijkse electronische nieuwsbrief, De Hofvijver, waar u zich via de site op kunt abonneren; ook publiceert het Montesquieu Instituut naast de Hofvijver en de Montesquieu Reeks, policy papers en tal van blogs. Policy papers en blogs worden via de site gepubliceerd. Voor zijn werk hoopt het Montesquieu Instituut op uw steun te kunnen rekenen: we zien dan ook graag donaties tegemoet op IBAN NL27 INGB 0004921799 ten name van het Montesquieu Instiutuut onder vermelding van ‘donatie’. Al het materiaal uit deze bundel mag zonder toestemming vooraf en zonder vergoeding gebruikt en gereproduceerd worden voor zover dat gebeurt voor niet- commerciële doeleinden. Bij dit gebruik dient de auteur, de titel van de bundel en het Montesquieu Instituut als bron vermeld te worden.
    [Show full text]
  • Woordvoerders 12 Mei 2021
    Woordvoerders 12 mei 2021 EZK klimaat en energie Partij kamerlid portefeuilles VVD Silvio Erkens Klimaat, Energiebeleid, Nederlandse Emissieautoriteit D66 Raoul Boucke Klimaat en energie Gaswinning CDA Agnes Mulder EZK (klimaat, energie, grondstoffen, gasdossier, mijnbouw, Noordzeeakkoord) PVV Barry Madlener EZK SP Renske Leijten Klimaat en Energie PvdA Joris Thijssen Klimaat en Energie GL Tom van der Lee Klimaat en Energie FvD Freek Jansen Klimaat PvdD Christine Teunissen Klimaat PvdD Lammert van Raan Energie CU Pieter Grinwis Klimaat en Energie VOLT Laurens Dassen EZK JA21 Joost Eerdmans Klimaat SGP Chris Stoffer EZK DENK Farid Azarkan Klimaat en Energie Woordvoerders 12 mei 2021 I&W mobiliteit Partij kamerlid portefeuilles VVD Peter de Groot Weginfrastructuur Milieu, Bodem, Fietsbeleid, KNMI, Autoriteit Nucleaire Veiligheid, Planbureau leefomgeving VVD Ingrid Michon-Derkzen Luchtvaart, Water en Scheepvaart, VVD Fahid Minhas OV & Spoor D66 Faissal Boulakjar OV & Spoor D66 Kiki Hagen Luchtvaart Wegen en mobiliteit CDA Jaco Geurts I&W (excl. water) PVV Raymond de Roon I&W PVV Dion Graus I&W, luchtvaart PVV Barry Madlener I&W SP Mahir Alkaya Verkeer PvdA Habtamu de Hoop I&W GL Kauthar Bouchallikh I&W FvD Gideon van Meijeren I&W FvD Freek Jansen I&W PvdD Lammert van Raan I&W CU Pieter Grinwis I&W VOLT Laurens Dassen I&W JA21 Derk Jan Eppink I&W SGP Chris Stoffer I&W DENK Stephan van Baarle I&W Woordvoerders 12 mei 2021 BZK wonen Partij kamerlid portefeuilles VVD Daniel Koerhuis Wonen en bouwen, Dienst huurcommissie D66 Faissal Boulakjar Wonen CDA Pieter Heerma Wonen PVV Alexander Kops Wonen SP Sandra Beckerman Wonen PvdA Henk Nijboer Wonen GL Laura Bromet Wonen FvD Gideon van Meijeren BiZa PvdD Eva van Esch BiZa, bouwen CU Pieter Grinwis Wonen VOLT Laurens Dassen BiZa JA21 Joost Eerdmans BiZa SGP Roelof Bisschop BiZa DENK Stephan van Baarle BiZa SGP Roelof Bisschop BiZa DENK Stephan van Baarle BiZa BZK ruimtelijke ordening/ omgevingswet Partij kamerlid portefeuilles VVD Fahid Minhas Ruimtelijke ordening (incl.
    [Show full text]
  • Kandidaten Tweede Kamerverkiezingen 2021 Regio Zaanstreek-Waterland
    Kandidaten Tweede Kamerverkiezingen 2021 Regio Zaanstreek-Waterland 1. Saira Sadloe, #3, Piratenpartij, Purmerend (Gedragswetenschapper) 2. Laura Bromet, #4, GroenLinks, Monnickendam (Tweede Kamerlid) 3. Pieter Heerma, #6, CDA, Purmerend (Fractievoorzitter Tweede Kamer) 4. Mona Keijzer, #7, CDA, Edam (Staatssecretaris Economische Zaken en Klimaat) 5. Laila Akka, #9, Partij van de Eenheid, Assendelft (vertrok naar Marokko in 2015) 6. SongijI Mutluer, #10, PvdA, Zaandam (Wethouder Zaanstad) 7. Joyce Vastenhouw, #10, Forum voor Democratie, Ilpendam (Provinciale Statenlid) 8. André Linnenbank, #11, Piratenpartij, Zaandam (Natuurkundige en bestuurslid) 9. Maikel Kat, #11, Trots op Nederland, Zaandam (Voormalig SP Raadslid) 10. Rob Muntz, #11, Partij voor de Republiek, Zaandam (Programmamaker) 11. Arja Brink, #12, Code Oranje, Purmerend (Lijsttrekker herindelingsverkiezingen) 12. Theo Kwakman, #14, Code Oranje, Volendam (Voormalig VVD lokaal bestuurslid) 13. Jaap Hollebeek, #18, Partij voor de Dieren, Oostzaan (Provinciale Statenlid) 14. Nicole Moinat, #23, PVV, Purmerend (Fractievoorzitter Purmerend) 15. Eveline Tijmstra, #29, CDA, Purmerend (Wethouder Purmerend) 16. Eva Meijer, #38, Partij voor de Dieren, Landsmeer (Schrijfster, filosofe, muzikante) 17. Bibi Dumon Tak, #39, Partij voor de Dieren, Zuiderwoude (Schrijfster) 18. Leonie Jansen, #41, GroenLinks, Westbeemster (Zangeres, presentatrice) 19. Johan Dessing, #42, Forum voor Democratie, Zaandam (Fractievoorzitter N-H) 20. Heidi Lascaris-Bouhlel, #44, SP, Landsmeer (Afdelingsvoorzitter) 21. Gabriëlle Bekhuis, #52, D66, Monnickendam (Raadslid Waterland) 22. Gerard Slegers, #56, CDA, Westzaan (Wethouder Zaanstad) 23. Annemiek Nuijens, #59, CDA, Purmerend (Raadslid) 24. Jaap Bond, #62, CDA, Volendam (Voormalig Gedeputeerde Statenlid) 25. Ilse Zaal, #73, D66, Zaandam (Gedeputeerde Statenlid) • Rangschikking op plaats op de kandidatenlijsten in kieskring 11 (Den Helder) • Rood gedrukt welke kandidaten volgens de laatste peilingen in de kamer gaan komen, vier vrouwen en één man (GroenLinks, 2x CDA, PvdA en PVV).
    [Show full text]
  • Canon DR-G1100 Serienr. 21GGJ01971
    Model N 10-1 - Proces-verbaal van een stembureau 1 / 65 Model N 10-1 Proces-verbaal van een stembureau De verkiezing van de leden van Tweede Kamerverkiezing 2021 op woensdag 17 maart 2021 Ge meente Helmond Kieskring 18 Waarom een proces-verbaal? Elk stembureau maakt bij een verkiezing een proces-verbaal op. Met het proces-verbaal legt het stembureau verantwoording af over het verloop van de stemming en over de telling van de stemmen. Op basis van de processen-verbaal wordt de uitslag van de verkiezing vastgesteld. Vul het proces-verbaal daarom altijd juist en volledig in. Na de stemming mogen kiezers het proces-verbaal inzien. Zo kunnen zij nagaan of de stemming en de telling van de stemmen correct verlopen zijn. Wie vullen het proces-verbaal in en ondertekenen het? Alle stembureauleden zijn verantwoordelijk voor het correct en volledig invullen van het proces-verbaal. Na afloop van de telling van de stemmen ondertekenen alle stembureauleden die op dat moment aanwezig zijn het proces-verbaal. Dat zijn in elk geval de voorzitter van het stembureau en minimaal twee andere stembureauleden. 1. Locatie en openingstijden stembureau A Als het stembureau een nummer heeft, vermeld dan het nummer 505 B Op welke datum vond de stemming plaats? Datum 17-03-2021 van } 3c\ tot |1/J:[ C\CL uur. C Waar vond de stemming plaats? Openingstijden voor kiezers Adre s of omschrijving locatie van tot WIJKGEBOUW DE ZONNESTEEN, Rijnlaan 91,5704 HZ Helmond •z/, 0Ö uur D Op welke datum vond de telling plaats? <1 Datum van tot 0^01 uur.
    [Show full text]
  • Een Kritische Discoursanalyse Van De Framing Van Gender in De Beschrijvingen Van Tweede Kamerleden
    ‘Pitbull op hakken’ Een kritische discoursanalyse van de framing van gender in de beschrijvingen van Tweede Kamerleden MA-scriptie Taalbeheersing Universiteit Leiden Neerlandistiek Naam: Judith Lemkes Studentnummer: S1540319 Begeleider: Dr. F.S. Jungslager Tweede lezer: Dr. M. van Leeuwen Inleverdatum: 15 juni 2020 Aantal woorden: 17317 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Theoretisch kader 6 2.1. Critical Discourse Analysis 6 2.1.1. Critical Discourse Analysis en gender 7 2.1.2. Feminist Critical Discourse Analysis 8 2.2. Framing 9 2.2.1. Framing: definitie 9 2.2.2. Critical Discourse Analysis en framing 11 2.3. Genderframes in de media 12 2.3.1. Verschillen op basis van gender 13 2.3.2. Vijf genderframes 15 2.4 De selectie van frames voor de analyse 16 2.4.1. Tekstdoelen beschrijvingen politici 17 2.4.2. Selectiecriteria 18 2.4.3. De geselecteerde frames 18 2.4.3.1. Vrouw als onderdeel van het gezin 19 2.4.3.2. Vrouw als uitzondering op de 20 mannelijke standaard 3. Corpusbeschrijving en corpusverantwoording 21 4. Methode 23 4.1. Methode van Van Gorp 23 4.1.1. Inductieve fase 24 4.1.2. Deductieve fase 25 5. Resultaten 26 5.1. Resultaten inductieve analyse 26 5.1.1. Framematrix Vrouw als onderdeel van het gezin 26 5.1.2. Framematrix Vrouw als uitzondering 29 op de mannelijke standaard 5.2. Resultaten deductieve analyse 31 5.2.1. Resultaten per partij 31 5.2.1.1. VVD 32 5.2.1.2. CDA 34 5.2.1.3. D66 35 5.2.1.4.
    [Show full text]
  • Canon DR-G1100 Serienr. 21GGJ01971
    ö -3 50 * » Model N 10-1 - Proces-verbaal van een stembureau 1 / 65 Model N 10-1 Proces-verbaal van een stembureau De verkiezing van de leden van Tweede Kamerverkiezing 2021 op woensdag 17 maart 2021 Gemeente Helmond Kieskring 18 Waarom een proces-verbaal? Elk stembureau maakt bij een verkiezing een proces-verbaal op. Met het proces-verbaal legt het stembureau verantwoording af over het verloop van de stemming en over de telling van de stemmen. Op basis van de processen-verbaal wordt de uitslag van de verkiezing vastgesteld. Vul het proces-verbaal daarom altijd juist en volledig in. Na de stemming mogen kiezers het proces-verbaal inzien. Zo kunnen zij nagaan of de stemming en de telling van de stemmen correct verlopen zijn. Wie vullen het proces-verbaal in en ondertekenen het? Alle stembureauleden zijn verantwoordelijk voor het correct en volledig invullen van het proces-verbaal. Na afloop van de telling van de stemmen ondertekenen alle stembureauleden die op dat moment aanwezig zijn het proces-verbaal. Dat zijn in elk geval de voorzitter van het stembureau en minimaal twee andere stembureauleden. 1. Locatie en openingstijden stembureau A Als het stembureau een nummer heeft, vermeld dan het nummer 2401 B Op welke datum vond de stemming plaats? Datum 16-03-2021 van O O UU, C Waar vond de stemming plaats? Openingstijden voor kiezers Adres of omschrijving locatie van tot WIJKHUIS DE BREM, Rijpelplein 1, 5709 BT Helmond l i | OO uur D Op welke datum vond de telling plaats? l \ D : 3 | C* tot : Datum /- -03 van / I [_3 I ^ uur.
    [Show full text]