PLAN SYTUACYJNY ŒCIE¯KI DYDAKTYCZNEJ Leœnictwo P³oszyce, Gmina Lelis i Kadzid³o NADLEŒNICTWOOSTRO£ÊKA droga do wsi Golanka 06-300Ostro³êka, ul. Zawadzkiego 4 Tel.(029) 76021 32, faks (029) 760 56 20 32 oznakowanie rezerwatu 10 31 1 4 E-mail:E-mail:[email protected]@olsztyn.rdlp.gov.pl „Olsy P³oszyckie” 9 3 szkó³ka leœna Nadleœnictwo Ostro³êka prowadzi gospodarkê na powierzchni 36 35 4 ekologiczna rola lasu ogólnej 16864 ha, w tym 16389 ha stanowi¹ lasy (stan na koniec 2001). 8 W sk³ad Nadleœnictwa wchodz¹ dwa obrêby leœne (Ostro³êka, 7 5 dary lasu Seborki). Obrêb Ostro³êka obejmuje swoim zasiêgiem 11 leœnictw 40 39 6 wy³¹czony drzewostan nasienny (P³oszyce, D¹brówka, Lelis, £odziska, £eg, Borawe, Kruszewo, 6 Czerwin, Goworowo, Pasieki, Rzekuñ), a w obrêbie Seborki znajduje 7 pas przeciwpo¿arowy siê ich 7 (Wyszel, Przystañ, Zabiele, Gutowo, Olszewo-Borki, 45 5 8 ogieñ przekleñstwo dla lasu M³ynarze, R¿aniec). 44 Przez obszar Nadleœnictwa przep³ywa rzeka Narew oraz jej 9 4 remiza leœna dop³ywy: Omulew, Szkwa, Rozoga. Tereny zabagnione zajmuj¹ 117 ha. Najwiêkszym, aktualnie zarastaj¹cym, akwenem jest jezioro 10 uprawy pochodne Gogol. 49 50 51 parking Ukszta³towanie terenu w zasiêgu Nadleœnictwa jest ma³o 3 urozmaicone, w zasadzie równinne. W kompleksach leœnych droga wystêpuj¹ wzniesienia ponad 20 m wysokoœci, a nachylenie terenu siêga niekiedy 45º. Gleby nale¿¹ do najbardziej ubogich, przewa¿nie 57 56 2 55 Opisy chronionych i rzadko wystêpuj¹cych s¹ to piaski luŸne, rzadziej s³abo gliniaste. Dominuj¹ cechy klimatu kontynentalnego o du¿ych amplitudach gatunków roœlin i zwierz¹t temperatur rocznych, nag³ych przejœciach pór roku oraz stosunkowo niewielkiej iloœci opadów (485 do 527 mm rocznie), co w po³¹czeniu z A olsza czarna 63 62 61 przepuszczalnymi glebami stwarza czêsto niekorzystne warunki D B wawrzynek wilcze³yko odnowieniowe. Cech¹ charakterystyczn¹ jest tu bardzo wysoki udzia³ siedlisk 69 68 C bóbr borowych. W sumie stanowi¹ one 95% powierzchni leœnej. Wœród 67 nich zdecydowanie dominuje bór œwie¿y (81% powierzchni leœnej). B A C 1 D orlik krzykliwy W drzewostanach dominuje sosna. Zajmuje ona 93,4% powierzchni, niewiele miejsca zostawiaj¹c innym gatunkom. Na olszê 74 granice rezerwatu „Olsy P³oszyckie” 75 73 przypada 3,1%, brzozê 2,1%, d¹b 1,2%, inne gatunki 0,2%. linie podzia³u powierzchniowego Lasy ochronne na terenie Nadleœnictwa zajmuj¹ prawie 3772 ha. Z tego najwiêksz¹ czêœæ (prawie 3228 ha) stanowi¹ lasy bêd¹ce droga do wsi Nasiadki zielon¹ otulin¹ dla miasta Ostro³êki. 297 ha to lasy wodochronne Grale Golanka po³o¿one na terenach podmok³ych oraz na obrze¿ach rzek, 219 ha P³oszyce Laski Œcie¿ka dydaktyczna lasy glebochronne, obejmuj¹ce drzewostany rosn¹ce na wydmach Leœna usytuowana jest na terenie œcie¿ka œródl¹dowych podatnych na erozjê gleby. Do lasów ochronnych Leœnictwa P³oszyce, wzd³u¿ przyrodnicza Osowiec zaliczane s¹ równie¿ wy³¹czone drzewostany nasienne zajmuj¹ce drogi Nasiadki - Golanka, w D¹brówka powierzchniê 24,62 ha oraz lasy doœwiadczalne 2,82 ha. s¹siedztwie rezerwatu „Olsy D³ugi K¹t Warunki gospodarowania w Nadleœnictwie Ostro³êka nie nale¿¹ P³oszyckie” i liczy ok. 4 km Stanis³awowo do ³atwych. Problemem s¹ ustawicznie wystêpuj¹ce gradacje Œcie¿ka Szkwa szkodników pierwotnych i zaliczenie ca³ego Nadleœnictwa do I d³ugoœci. Na trasie œcie¿ki Lelis Nasiadki Szkwa (najwy¿szej) kategorii zagro¿enia po¿arowego. rozmieszczono 12 tablic Str. Kurpiewskie Analizuj¹c strukturê wiekow¹ drzewostanów najwiêksz¹ Rozoga tematycznych, opisuj¹cych powierzchniê zajmuje III klasa wieku (40-60 lat) oko³o 5354 ha. W ró¿ne zagadnienia zwi¹zane Durlasy £êg Staroœciñski pozyskaniu dominuj¹ sortymenty œrednio- i ma³owymiarowe Dydaktyczna z leœnictwem oraz Walery Nowoosiedliny stanowi¹ce przeciêtnie 67%. przedstawiaj¹cych dane Gnaty £om¿a Na terenie Nadleœnictwa znajduje siê 50 pomników przyrody; 42 encyklopedyczne £êg to pojedyncze okazy drzew, 7 grupy drzew. Status pomnika przyrody Rydzewo nieo¿ywionej ma równie¿ g³az narzutowy. wybranych gatunków roœlin Antonie Bia³obiel w Nadleœnictwie i zwierz¹t rezerwatu. Laskowiec Na terenie Nadleœnictwa wystêpuje ciekawa forma sosny Pocz¹tek szlaku rozpoczyna Zabrodzie Teodorowo Str. Przytu³y pospolitej - tzw. sosna ko³nierzykowata. Szczególn¹ opiek¹ obejmuje siê miejsca gniazdowania ptaków chronionych - orlika krzykliwego i tablica z planem œcie¿ki y Narew kraski. Ostro³êka dydaktycznej, obok Rozwory OSTRO£ÊKA O³daki We wrzeœniu 1997 r. na mocy zarz¹dzenia Ministerstwa Ochrony po³o¿ony jest parking. Drê¿ewo Nw. Wieœ Wsch. Œrodowiska, Zasobów Naturalnych i Leœnictwa utworzony zosta³ £awy Zabiele rezerwat przyrody „Olsy P³oszyckie”. zbioru nasion oraz wyboru najlepszych drzew zwanych doborowymi, z których zbiera siê nasiona i pozyskuje zrzezy. Uznane drzewostany nasienne powinna cechowaæ: rodzimoœæ pochodzenia, wiek (minimum 80 lat dla sosny), dobra zdrowotnoœæ, bardzo wysoka jakoœæ i produkcyjnoœæ (obszar minimum 10 ha), odpowiednie otoczenie rz¹t: ssaków, ptaków, gadów, p³azów, owadów, pajêczaków i innych bêd¹ce otulin¹. Granice WDN i organizmów, które stanowi¹ o naturalnej odpornoœci lasu na otuliny oznacza siê ¿ó³t¹ farb¹ na dzia³anie owadów szkodliwych. Sadzi siê tutaj drzewka i krzewy skrajnych drzewach. Na teren liœciaste obficie kwitn¹ce i owocuj¹ce. Ze wzglêdu na s³ab¹ glebê, Tematytablic: WDN obowi¹zuje zakaz wstêpu. m³ode roœlinki sadzi siê w obszerne jamki, wype³nione materia³em ! pas przeciwpo¿arowy typu D - 3! szkó³ka leœna - produkowane s¹ tu g³ównie: sosna zwyczajna, 7 organicznym (torfem). W remizach znajduj¹ siê pojemniki, w których œwierk pospolity, brzoza brodawkowata, olsza czarna, d¹b pas szerokoœci 50 metrów z brzozy przez ca³y rok gromadzi siê wodê. Aby m³ode drzewka i krzewy szypu³kowy, jesion wynios³y, a tak¿e gatunki wprowadzone do lasu brodawkowatej, podzielony czterema mineralizowanymi bruzdami. liœciaste mog³y wyrosn¹æ, chroni siê je przed zwierzyn¹, grodz¹c jako domieszki: klony, lipy, bzy, jarzêby, ró¿a, dereñ, dzikie drzewa Rozdziela du¿y kompleks drzewostanów na ubogich, borowych ca³¹ powierzchniê remizy, W pobli¿u wywiesza siê budki lêgowe dla owocowe. Sadzonki hodowane s¹ w cyklu jednorocznym, siedliskach o wysokiej palnoœci. Osi¹ tego pasa jest linia oddzia³owa ptaków, a dla owadów i p³azów uk³ada stosy kamieni i chrustu. dwuletnim i trzyletnim. Roczna produkcja to ok. 1500 tys. sadzonek o szer. 8 m, pe³ni¹ca rolê drogi po¿arowej w czasie akcji gaœniczej. S¹siednie drzewostany podsadza siê gatunkami liœciastymi. nadaj¹cych siê do sadzenia w uprawach leœnych. W Nadleœnictwie Pas p.po¿ nale¿y do techniczno-biologicznych urz¹dzeñ 10! uprawy pochodne - to uprawy leœne za³o¿one z sadzonek Ostro³êka sadzonki uprawia siê wy³¹cznie w ma³ych szkó³kach utrudniaj¹cych rozprzestrzenianie siê ognia w lesie oraz wyhodowanych z nasion zebranych w wy³¹czonych drzewostanach œródleœnych. u³atwiaj¹cych gaszenie po¿arów. Na terenach leœnych zak³ada siê nasiennych, z plantacyjnych upraw nasiennych i plantacji 4! ekologiczna rola lasu - las jest jedynym zak³adem produkcyjnym, ró¿nego rodzaju pasy p.po¿., m.in.: nasiennych. Tworz¹ bloki upraw wyselekcjonowanych pod który nie zanieczyszcza œrodowiska, co wiêcej jest wrêcz niezbêdny − wokó³ zak³adów przemys³owych, magazynów, placów budów wzglêdem jakoœci i zdrowotnoœci. dla jego prawid³owego wzd³u¿ dróg i linii kolejowych. A! olsza czarna - tworzy drzewostany olszowe na siedliskach zwanych funkcjonowania. Pro- − wokó³ oœrodków turystycznych i terenów wypoczynkowych np. olsami. S¹ to bardzo ¿yzne siedliska z bogatym i charakte- dukcja m.in. rozmaitych parkingi, pola biwakowe . rystycznym runem zwi¹zków chemicznych Pasy p.po¿ musz¹ byæ utrzymywane w stanie zapewniaj¹cym ich B! wawrzynek wilcze³yko - krzew o rózgowatych, giêtkich, (gazy, barwniki, tworzywa u¿ytecznoœæ w okresie od 1.04. do 31.10. ka¿dego roku. Na pasach wzniesionych lub odstaj¹cych ga³¹zkach, wysokoœci 0,4-1 m. sztuczne) powoduje ska- zabrania siê sk³adowania materia³ów palnych i zatrzymywania oraz Wystêpuje w Europie Œrodkowej, w wielogatunkowych lasach ¿enie œrodowiska. Nato- parkowania wszelkich pojazdów. liœciastych na ³êgachiwlasach górskich. Kwitnie od marca do miast oddzia³ywanie lasu 8! ogieñ przekleñstwo dla lasu - ogieñ, choæ jest wielkim kwietnia. na œrodowisko jest dobrodziejstwem cz³owieka, dla lasu mo¿e staæ siê najwiêkszym D! orze³ bielik - (Haliaëtus albicilla ), ptak z rodziny jastrzêbiowatych. wyj¹tkowo korzystne. Las zagro¿eniem. Niszczy roœliny zielne i drzewiaste, zwierzêta oraz Zamieszkuje rozleg³e stare drzewostany w pobli¿u zbiorników ma wyj¹tkow¹ zdolnoœæ próchnicê i œrodowisko glebowe z mikroorganizmami. Najlepsza wodnych. Osi¹ga 95 cm d³ugoœci, wagê do 6 kg, rozpiêtoœæ skrzyde³ wyciszania wiatru, co jest technika gaszenia po¿arów nie jest w stanie przywróciæ ¿ycia w 2,5 m. Samiec jest mniejszy od samicy, ale ubarwienie obu p³ci jest korzystne dla upraw leœnych. Ponadto skutecznie t³umi ha³as, a zniszczonym przez ogieñ lesie. Widok spalonego lasu jest zawsze jednakowe. Od¿ywia siê g³ównie rybami, ptactwem wodnym, tak¿e poch³ania ogromne iloœci py³ów, dzia³aj¹c jak filtr, w efekcie przygnêbiaj¹cy. Ale najbardziej przygnêbiaj¹ce jest to, ¿e w naszym zaj¹cami, a czêsto tak¿e padlin¹. powietrze jest prawie zupe³nie oczyszczone z kurzu. Powierzchnie klimacie po¿ary lasów nie powstaj¹ samoistnie. Wywo³uje je ! orlik krzykliwy - (Aquila pomarina ), gatunek z rodziny leœne s³u¿¹ równie¿ ochronie zasobów wody pitnej. Bez lasu nie cz³owiek celowo czy te¿ z braku wyobraŸni i umiejêtnoœci jastrzêbiowatych, podrodziny or³ów, o d³ugoœci cia³a ok. 65 cm i by³oby mo¿liwe zapewnienie przewidywania skutków. Przywrócenie ¿ycia w glebie i na jej rozpiêtoœci skrzyde³ ok. 1,6 m. Charakteryzuje siê szarobr¹zowym cz³owiekowi podstawowych warunków powierzchni nie jest wcale ³atwe, bowiem nowe nasadzenia na upierzeniem, z g³ow¹ jaœniejsz¹ od reszty cia³a. Zamieszkuje tereny do ¿ycia. po¿arzyskach nara¿one s¹ na ró¿ne choroby rozprzestrzeniane lasów, bagien i jezior; ¿ywi siê drobnymi krêgowcami naziemnymi - 5! dary lasu - oprócz dóbr materialnych przez paso¿ytnicze grzyby i szkodniki owadzie. g³ównie p³azami i gadami. GnieŸdzi siê zazwyczaj na drzewach nale¿y wymieniæ przede wszystkim to, !9 remiza leœna - zak³ada iglastych, przy pniu. co jest bezcenne - czyste powietrze, siê je w lasach niezwyk³e piêkno, cisza, œwiadomoœæ po³o¿onych na ubogich obcowania z ró¿norodnymi formami glebach piaszczystych, ¿ycia. gdzie dominuj¹cym 6! wy³¹czony drzewostan nasienny gatunkiem jest sosna sosnowy - zosta³ uznany za nasienny i pospolita. G³ównym wy³¹czony z u¿ytkowania rêbnego w zadaniem remiz jest 1961 roku, aby trwale zachowaæ stworzenie przyjaz- wartoœciowe i swoiste cechy rodzimych nego œrodowiska dla ekotypów drzew. S¹ one baz¹ do ¿ycia drobnych zwie-