De Verborgen Schatten Van De Goeroe Bhutan | Anno 2014
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
De verborgen schatten van de goeroe Bhutan | Anno 2014 Maandag 14 april | Thimpu – Punakha ................................................................. 2 Dinsdag 15 april | Punakha – Bumthang ............................................................. 13 Woensdag 16 april | Bumthang .......................................................................... 24 1 Maandag 14 april | Thimpu – Punakha Ver is het niet, van Thimphu naar Punakha – laten. Slechts enkele keren per dag, op drijven, zodat gebeden permanent ten amper 65 km – maar roadblocks kunnen ons vooraf aangekondigde tijdstippen, hemel stijgen. Maar het kaduke mecha- lelijk parten spelen als we niet uitkijken. wordt het roadblock heel even opgehe- nisme heeft het laten afweten. ven en mag het verkeer in beide richtin- Om twintig voor twaalf stoten we op de Dus zit er niets anders op dan tijdens gen door. Voor ons komt het er dus op staart van de file voor het roadblock. de werkzaamheden geen enkel voer- aan om precies op dat moment aan het Twaalf uur stipt is het als alle motoren tuig door te laten roadblock te verschijnen. Samen met tegelijkertijd aanslaan en alle voertui- tientallen andere voertuigen, uiteraard. gen zich met een ruk in beweging zet- Van west naar oost is er immers slechts één Kwart voor elf is het als we uit Thimphu ten. Uiteraard over de volle breedte van weg die zich dwars door Bhutan over de hel- weg klimmen, niet zonder een blik te de weg. Driftig wriemelen de personen- lingen slingert. Even het verkeer omleiden als werpen op Simtokha Dzong aan de over- auto’s zich tussen de bussen en de aan die weg gewerkt moet worden, is dus kant van de vallei. Aan de overkant van trucks door. geen optie – er is geen alternatieve route. de vallei kijkt de Grote Boeddha vanuit de plaatselijke bevolking, beklemtoont Kar- Amper tien minuten later bereiken we de top Beide verkeersstromen beurtelings doorla- de nevelen toe. ma. In kraampjes langs de weg proberen ze van de 3 116 m hoge Do Chhu La, ons hoogste ten is evenmin een oplossing – de weg is veel De Tibetaanse vluchtelingen die in 1953 in hun waar aan de man te brengen. Appelbo- punt voor vandaag. De pas (la) is naar water te smal om er aan te werken als er voortdu- Hongtsho neerstreken, zijn ondertussen uit- men staan in volle bloei, we herkennen de (chhu) genoemd dat uit een rots (do) komt. rend voertuigen passeren. bloesems. Wat verderop is een gebedsmolen stekend geïntegreerd en trouwen zelfs met Ooit werd Do Chhu La door drie demonen ge- Dus zit er niets anders op dan tijdens de boven een bergbeekje gebouwd. Het stro- terroriseerd. Je kon de pas niet oversteken of werkzaamheden geen enkel voertuig door te mend water hoort de gebedsmolen aan te 2 je kreeg het met hen aan de stok, aldus Karma. Drukpa Kunley – wereldberoemd en razend populair in Bhutan als de divine mad- man of de goddelijke gek – nam zich voor om daar korte metten mee te maken en ging achter de demonen aan. Twee demonen wa- ren zo sluw om zich in nummer drie te ver- stoppen. Die nam de benen naar Punakha. Toen Drukpa Kunley in Punakha arriveerde, zag hij daar een hond lopen. Maar in Punakha zijn er helemaal geen honden, dat weet ie- dereen. Dus moest die demon zo dom ge- weest zijn de gedaante van een hond aan te nemen. Drukpa doodde de hond en be- vrijdde zo Do Chhu La van de demonen. Mo- raal van het verhaal: vannacht zullen we goed slapen, want in Punakha zijn er geen honden. Moraal van het verhaal: vannacht zullen we goed slapen, want in Pu- nakha zijn er geen honden Helemaal boven op de pas rijzen honderd en acht vierkante witte stoepa’s op. In 2005 zijn ze opgericht als nagedachtenis aan de doden die vielen toen het Bhutaanse en het Indiase leger in 2003 in een gezamenlijke operatie rebellen uit het aangrenzende Assam verdre- ven. Die hielden zich in het zuidelijk deel van Bhutan schuil. Vrij grote stoepa’s zijn het. In drie ovalen zijn ze rond de heuvel gebouwd, met in het centrum een nog grotere stoepa. Een witte muur omgordt het geheel. In het aanpalende woud wapperen tienduizenden 3 kleurrijke gebedswimpels. Gaandeweg lost We zakken af naar het nabijgelegen restau- Thimphu ligt weliswaar op dezelfde breedte- Dat is meteen de hoogste berg ter wereld... de zon de iele nevels op en zet de plek in een rant Do Chhu La voor de lunch. Verderop zijn graad als Caïro, toch mag je Bhutan gerust die nooit beklommen is. Want niemand krijgt warme gloed. Een grote sereniteit gaat er ze de weg aan het verbreden. We hebben het Zwitserland van het oosten noemen, al- toestemming om deze heilige berg te beklim- van uit, en een hechte verbondenheid met dus nog een tweede roadblock te goed. Een dus Karma. Rivieren snijden diepe valleien men. de natuur. De hoger gelegen tempel aan de gratis massage, grijnst Karma, terwijl de ze- door het land en voeren het water af naar de Zestig procent van het land bestaat uit be- overkant van de straat biedt ons een fraai tels van de Toyota Cruiser ons door elkaar Indiase laagvlakte. Het laagste punt is 240 m, schermd woud, 20 % uit beschermde parken, op zicht op de geometrie van het complex. schudden. Wolken trekken een grijs gordijn de hoogste berg, de Gangkhar Puensum 8 % uit landbouwgrond en 12 % is eeuwige voor de blauwe lucht. de grens tussen Bhutan en China, is 7 570 m. 4 sneeuw. Biodiversiteit is één van de parade- Karma ziet zijn verhaal onderbroken door ren vooraleer nummer 5 formeel gekroond de verkiezingen wint, vormt de regering. De paardjes van Bhutan. Vissen en houtkap zijn een kudde jaks die langs de weg loopt te gra- werd – pas dan waren de astrologische om- tweede partij vormt de oppositie. De rest kan verboden. zen. Dat verdient een fotostop. Verderop standigheden zeer gunstig. beschikken. trekken honderden tsatsa’s op richels in de Twintig dzongkhags of districten telt Bhutan. Sinds 1998 heeft de nationale vergadering rotsen onze aandacht. Zulke kleine beeldjes Pas dan waren de astrologische Niet elke dzongkhag had van meet af aan zijn zelfs de macht om de koning af te zetten – bevatten as van een overledene. Langs een omstandigheden zeer gunstig eigen dzong of burchtklooster. Om dat goed met twee derde van de meerderheid welis- klaterend beekje is een witte stoepa opge- te maken, is er in de vorige eeuw een inhaal- waar. Het was de koning zelf die het initiatief richt. De aanpalende gebedsmolen draait operatie opgezet. Die recen- vrolijk haar rondjes, aangedre- tere dzongs zijn in dezelfde stijl ven door het water. als de historische dzongs uitge- Politiek gezien, zet Karma zijn voerd, maar vallen om econo- verhaal voort, is Bhutan sedert mische redenen veel kleiner 1907 een constitutionele mo- uit. narchie. Sedertdien is het land Elke dzongkhag vaardigt één aan zijn vijfde koning toe, na- lid af naar de nationale raad. dat nummer 4 op 14 december Daarnaast duidt de koning vijf 2006 vrijwillig afstand deed leden aan. Voorts telt de nati- van de troon ten gunste van onale vergadering 47 leden die zijn oudste zoon. Toch zou het om de vijf jaar rechtstreeks nog tot 6 december 2008 du- verkozen worden. De partij die 5 nam om deze regel in te voeren. Pittoreske rijstterrassen schuiven aan het raam voorbij. De vallei van Lobesa is dit. Het fraaie uitzicht noopt ons tot een korte wan- deling. Een kwartiertje kuieren we langs de weg en laven ons aan het landschap. De groene hellingen dalen terrasgewijs af, met hier en daar een boerderij en wat boeren die aan de slag zijn. Iets lager op de helling zijn ze een traditio- neel huis aan het bouwen. Een tiental vrou- wen zijn er aan de slag onder toezicht van een man. De lemen muren in aanbouw wor- den tussen planken gevat. Ze blijken ruim een halve meter dik te zijn. De vrouwen staan op de muur en stampen de leem aan met houten stampers, terwijl de man met hand- gebaren instructies geeft. Half vier is het als we Sopsokha bereiken, een dorpje dat wellicht niet verdienstelijker is dan de andere dorpjes in de vallei. Toch heeft het zich op een meer dan gewone manier in 6 de toeristische belangstelling weten te wer- goddelijke gek, te danken. Onorthodox is Beneden in de vallei op een heuvel wijst Tot 1955 was Punakha de hoofdstad van ken. Het zijn de penissen waar het hier om wellicht de vriendelijkste bewoording die je Karma de Chimi Lhakhang aan. Oorspronke- Bhutan. In 1907 werd Ugyen Wangchuk er draait. Overal in het binnenland zal je tussen voor deze bizarre monnik kan hanteren. Het lijk stond daar een kleine stoepa, gebouwd tot eerste koning van Bhutan gekroond. Op de vele afbeeldingen op de huisgevels wel- boeddhisme onderwees hij al zingend, hu- door Drukpa Kunley. Luidens de legende zou zijn staatsiefoto prijkt hij nog blootsvoets. eens het penseel der liefde in volle ontplooi- mor en aanstootgevend gedrag – doorgaans hij de hond die hij gedood had, onder die Tegenwoordig telt men er ongeveer 15 000 ing herkennen, maar hier spatten de fallus- met seksuele implicaties – waren zijn vaste stoepa begraven hebben. Tegenwoordig is inwoners. sen van de gevels met een enthousiasme dat ingrediënten, schofferen was zijn handels- de tempel een populaire bestemming voor Voorlopig laten we het stadje links liggen. zijn weerga niet kent. merk. Dat hij met zulk discours nog altijd ra- vrouwen met een vruchtbaarheidsprobleem. Het is de dzong die we gezien willen hebben. Die fascinatie voor het mannelijk lid heeft zend populair is, hoeft geen betoog. Drukpa Kunley lacht ongetwijfeld in zijn Historisch gezien is het de belangrijkste van Bhutan onder meer aan Drukpa Kunley, de vuistje.