Terugblik 2016 en Ledenvoordeel van Metaalunie Daar wordt ú beter van

BULLETIN JANUARI 2017 (1) Kiezen voor het MKB-metaal

Het jaar 2016 zal vooral de boeken ingaan als het jaar van de expliciete en soms ver- rassende keuzes met grote gevolgen. Groot-Brittannië sprak zich uit voor een Brexit, de Nieuwjaars- Verenigde Staten kozen Donald Trump als president en in Nederland keerde de kiezer het verdrag met Oekraïne de rug toe. Gelukkig liet, zoals het er nu naar uitziet, de Neder- bijeenkomsten: landse economie zich hierdoor niet al te veel van slag brengen. Het herstel zette verder door en alhoewel een zekere mate van grilligheid zich blijft manifesteren, groeide ook het Positiever MKB-metaal. gestemd het In eigen land stond 2016 al voor een groot deel in het teken van de verkiezingen van dit jaar. Koninklijke Metaalunie stelde daarom een verkiezingsprogramma voor een gezonde nieuwe jaar in maakindustrie op met vier actiepunten, die gedurende 2016 is uitgedragen. Die punten zijn: beschikbaarheid van goed opgeleide vakmensen, een goed functionerende arbeids- Zoals ieder jaar vonden begin markt, aandacht voor product- en procesinnovatie alsmede minder en eenvoudige regels. 2016 in de verschillende Me- In oktober van het vorige jaar hebben we in Den Haag een Politiek Forum georganiseerd taaluniedistricten de nieuw- waar deze punten aan politici zijn voorgelegd met de vraag of ze er iets mee willen doen in de Tweede Kamer of bij de vorming van een nieuw kabinet. Of dat gaat gebeuren moet jaarsbijeenkomsten plaats. nog blijken, maar er is in ieder geval veel aandacht geweest voor deze voor het MKB-me- Tijdens de bijeenkomsten is taal belangrijke beleidsonderwerpen. Als direct resultaat wordt in Den Haag nu serieus ontspannen teruggeblikt op over een MKB-toets nagedacht en is de discussie over aanpassing van de WBSO gestart. 2015 en vooral optimistisch ESEF 2016, Wordt ongetwijfeld vervolgd. vooruit gekeken naar 2016.

De locaties en de thema- En daarnaast doet Metaalunie nog veel meer waar u de vruchten van kunt plukken. Zo opmaat naar organiseren wij regelmatig interessante bijeenkomsten over uiteenlopende onderwerpen tiek waren in veel districten als QRM, de wet DBA, internationaal ondernemen, arbo of circulair ondernemen. U kunt bijzonder, maar het was in vernieuwing daar kennis opdoen die is toegesneden op uw bedrijf, het MKB-metaalbedrijf. Verder ieder geval overal gezellig staat ook de afdeling Ledenservice u met praktische raad en daad bij en onze buiten- feestelijk. De Nederlandse toeleverende in- dienstadviseurs bezoeken u graag om u te helpen en te ondersteunen. Laat u inspireren door collega ondernemers of boeiende sprekers tijdens de Award-uitreiking en netwerk dustrie presenteerde zich in maart tijdens de jaarlijkse jaarvergaderingen en nieuwjaarsbijeenkomsten. Voor de thuisblij- tijdens de ESEF 2016, dé belang- vers is onze website een bron van kennis waar u snel antwoord vindt op allerlei onder- rijkste vakbeurs voor toeleveren, nemersvragen. Daar vindt u ook alle Metaalunie Ledenvoordelen op een rij, stuk voor uitbesteden, productontwikkeling stuk diensten en producten van hoge kwaliteit die u ontzorgen tegen een scherpe prijs. en engineering in de Benelux. Ook dit jaar had Metaalunie een pavil- Metaalunie heeft in deze Terugblik/Ledenvoordeel overzichtelijk op een rij gezet wat wij voor u betekenden in het afgelopen jaar, maar belang- joen voor haar leden ingericht met rijker nog: wat wij voor u vandaag en morgen kunnen in totaal 48 deelnemende bedrijven. betekenen. De gemiddelde standoppervlakte van de deelnemende bedrijven was Metaalunie: daar wordt ú beter van! iets groter dan tijdens voorgaande edities. Met de inrichting van dit pa- viljoen bood Metaalunie haar leden de mogelijkheid om aan de beurs Bert Jaarsma, deel te nemen waarbij zij zoveel Directeur Organisatie Koninklijke Metaalunie mogelijk werden ontzorgd. Dag van de industrie Versterkt Teqnow- Er moet de komende jaren vol aan politici bij de overhandiging team biedt worden ingezet op investeringen van het rapport ‘Nederland Maakt!’ in research & development (R&D), aan EZ-minister Kamp en verte- QuickScan Robotica omdat dit cruciaal is voor de Neder- genwoordigers van de grote poli- MKB aan landse industrie. Deze oproep deden tieke partijen tijdens de ‘Dag van verschillende brancheorganisaties de industrie 2016’. Teqnow is hét platform dat de waaronder Koninklijke Metaalunie aandacht voor en toepassing van toptechnologie in het industriële mkb vergroot en stimuleert. Zo organiseert Teqnow ondermeer aansprekende en opvallende events Verkiezingsprogramma gericht op thema’s zoals 3D-prin- aangeboden ten, robotics, sensoring, nieuwe materialen en flexibele productie- Uit handen van Koninklijke automatisering en adviseert het Metaalunie-voorzitter Fried over de technologie-toepassingen Kaanen (foto links) nam de voorzit- ESEF 2016, binnen een bedrijf en helpt het bij ter van MKB-Nederland, Michaël het vinden van de juiste partners. In van Straalen, officieel het eerst 2016 werd het Teqnow–team ver- opmaat naar zogeheten ‘Verkiezingsprogramma sterkt met Bert Faessen en Jo van voor een gezonde maakindustrie’ in Algemene voorwaarden in beeld en geluid de Put. Een van de nieuwe Teqnow- vernieuwing ontvangst. Hierin formuleert diensten die ontwikkeld is, is de Algemene voorwaarden, ook vaak Metaalunie een aantal uitgangs- QuickScan Robotica MKB. Met deze 'de kleine lettertjes' genoemd, zijn punten die een na de verkiezingen scan wordt bepaald of het nuttig onmisbaar in het zakenleven. Door nieuw te vormen kabinet in haar dan wel noodzakelijk is bepaalde het gebruik van algemene voor- industriebeleid zou moeten imple- werkzaamheden door een robot te waarden kan een ondernemer zijn menteren. Dit om de positie van de laten uitvoeren. Dit vooronderzoek rechtspositie ten opzichte van die maakindustrie te behouden én te zou door middel van een QuickScan van een ander verbeteren. Als alge- versterken. Mkb-metaalbedrijven Robotica MKB kunnen plaatsvinden. mene voorwaarden correct worden spelen daarbij een essentiële rol en gebruikt, maken ze deel uit van een moeten daarom volgens Kaanen de contract met klant of leverancier. ruimte hebben, zodat vakmanschap Koninklijke Metaalunie maakte optimaal kan worden ingezet. De een instructie-video waarin helder vier uitgangspunten voor een goed in beeld en geluid wordt uitgelegd ondernemersklimaat zijn: beschik- hoe de algemene voorwaarden van baarheid van goed opgeleide vak- Metaalunie te gebruiken zijn. Naast vijf minuten en een kop koffie is de mensen; een goed functionerende deze uitleg vertelt een bedrijfsjuri- ondernemer volledig op de hoogte arbeidsmarkt; aandacht voor pro- disch adviseur aan welke juridische van het juiste gebruik van de alge- duct- en procesinnovatie; minder en eisen het gebruik moet voldoen. In mene voorwaarden. eenvoudige regels. Metaalunieleden helpen start-ups

Circulaire Metaalketen Rijksbreed Politiek Forum koppelt MKB-metaal gedragen direct aan politici Als (voorlopig) hoogtepunt van en Eppo Bruins (ChristenUnie). In de Het project Circulaire Metaalketen het uitdragen van het Koninklijke zaal zo’n 60 gedreven Metaalunie- (CMk) waarin Koninklijke Metaalunie ‘Verkiezingsprogramma leden die hun dagelijkse problemen Metaalunie participeert, maakt on- voor een gezonde maakindustrie’ voorlegden aan de politici met de losmakelijk deel uit van het Rijks- onder politici, vond in oktober in dringende vraag ‘hoe gaan jullie brede programma Circulaire Econo- het centrum van politiek Den Haag, dit oplossen?’. Niet geheel toevallig mie. In het Rijksbrede programma Een start-up accelerator is een het Politiek Forum plaats. Op het betrof het de punten die Metaalunie schetst het kabinet het perspectief beproefde methodiek om jonge in- podium v.l.n.r.: in haar verkiezingsprogramma al op een toekomstbestendige, duur- novatieve ondernemers en onderne- (SP), (PvdA), Agnes maanden uitdraagt via verschil- zame en profijtelijke economie en mingen te versnellen bij het markt- Mulder (CDA), (D66) lende media. een leefbare aarde voor toekomstige rijp maken van hun oorspronkelijke generaties. Het programma moet ideeën. Metaalunieleden, die vaak leiden tot een volledig circulaire vooral uitblinken door hun prakti- economie in 2050 en werd in 2016 sche kennis van het maken van pro- Opleidingsfondsen onmisbaar voor aangeboden aan de Tweede Kamer. ducten en onderdelen daarvan, zijn instroom vakbekwame technici bij uitstek geschikt om betrokken te raken bij dit soort start-ups. Sectoropleidingsfondsen zijn on- techniek intact moet laten en niet Metaalunie is gevraagd om start- misbaar voor de instroom van tech- moet vervangen door een nationaal ups te helpen door de praktische nische vakmensen in de vier grote opleidingsfonds, zoals een aantal ‘maakkennis’ van leden te koppe- techniekbranches in ons land. Zeker fracties in de Tweede Kamer heeft len aan de verschillende start-ups nu de markt aantrekt en het tekort voorgesteld. De sectoropleidings- uit de accelerator. Voor Metaalunie aan vakbekwaam personeel fors fondsen in de technische branches wordt dit een pilot. In het kader toeneemt, vinden o.a. Metaalunie, zijn volgens de werkgeversvoorzit- hiervan zijn in 2016 verschillende Bovag en UNETO-VNI dat minister ters essentieel voor de economische bijeenkomsten georganiseerd. Asscher de opleidingsfondsen in de ontwikkeling van hun branches. Innovate or Die… Week van Veilig Werken Dat het MKB-metaal veel meer zen dat dit – zeker in deze tijd – van innoveert dan de sector zelf doet levensbelang is kan geen kwaad. geen sprookje denken, is al lang bekend. Het is een Dat inspireerde Jeroen Rondeel, intrinsieke waarde van het MKB- managing director van Blue Engi- metaal, dat wordt ‘normaal’ gevon- neering, om de bijeenkomst ‘Inno- In juni keken brancheverenigingen den. En het past ook niet daarover vate or Die’ te organiseren voor het en vakbonden uit de metaalsecto- op de borst te kloppen lijkt het, dat Zuidoost Nederlandse bedrijfsleven, ren met 400 gasten uit het hele land is wellicht jammer. Dat innoveren in Metaalunie was mede betrokken en terug op 10 jaar gezamenlijk inves- het bloed zit van veel ondernemers Jan Peter Balkenende was één van teren in veilig en gezond werken. zal duidelijk zijn, velen hebben het de sprekers. Als afsluiting van de ‘Week van niet eens door. Er af en toe erop wij- Veilig Werken’ vond in de Efteling QRM- het jaarlijks terugkerende congres plaats. Dit jaar was het motto ‘Durf bijeenkomst te dromen’ en trad André Kuipers als hoofdspreker op. Ook werd de Levertijden worden korter en prij- nieuwe arbocatalogus ‘Tijdelijk zen staan onder druk. De eisen die werken op hoogte’ gelanceerd. De de markt aan een ondernemer stelt, Inspectie SZW greep de gelegen- nemen steeds verder toe. Quick Res- heid aan om aan te kondigen, dat ponse Manufacturing (QRM) is een de inzet van 5xbeter voor veilig en andere manier van organiseren die gezond werken rendeert: het aantal geheel gericht is op het verkorten ongevallen in de metaal is sinds van doorlooptijden. De bedrijven die 2009 fors afgenomen. met QRM aan de slag zijn gegaan hebben hun doorlooptijden en hun kostprijs fors kunnen reduceren. Om leden kennis te laten nemen van de mogelijkheden van sneller produceren organiseerde Teqnow in oktober de bijeenkomst “Sneller produceren in een snel veranderen- de mkb-markt”. Tijdens deze bij- eenkomst nam de grondlegger van QRM, de Amerikaanse professor dr. Rajan Suri (foto tweede van rechts) de deelnemers mee op een inspi- rerende manier in de wereld van QRM. Vervolgens deelden collega- ondernemers hun ervaringen met QRM met de aanwezigen. www.metaalunie.nl/ledenvoordeel

‘Onze klanten vragen om producten die voldoen aan de hoogste Kies ook voor: kwaliteitseisen. Diezelfde hoge kwaliteit vraag ik ook van de • Initial bedrijfskleding • TNT expressdiensten producten en diensten waar wij zelf mee werken. Met Ledenvoordelen • ABN AMRO machinelease van Koninklijke Metaalunie krijg ik die kwaliteit. • Lyreco kantoorartikelen • Mevas verzekeringen • Tankvoordeel Esso, Q8 en Metaalunie Ledenvoordeel: daar worden wij beter van!’ Tango of de vele andere Ledenvoordelen van Metaalunie

Jeroen Zuidberg, Managing Director Zuidberg bv Daar wordt ú beter van Dag van de Scholingspool

In januari 2016 vond de derde Dag van de Scholingspool plaats in de Aalsmeer Studio’s. Deelnemers ma- ken zich hard voor de toekomst van de BBL en meer erkenning van het Ministerie van OCW en de SBB om de ambities van de scholingspools Hannover Messe 2016 waar te maken. Elk jaar organiseren Metaalunie en OOM de Dag van de De Nederlandse maakindustrie nam op de Hannover Messe georgani- Scholingspool. Directeuren en be- ook in 2016 weer met vele exposan- seerd. Tijdens de rondleidingen en stuursleden van OBM’s en bedrijfs- ten deel aan de Hannover Messe gesprekken met de ondernemers takscholen werden tijdens deze dag de belangrijkste industriebeurs ter zijn op verschillende momenten Kansen voor geïnformeerd over relevante ont- wereld. Ruim 120 Nederlandse be- de uitgangspunten voor succesvol wikkelingen die betrekking hebben drijven, waaronder vele Metaalunie- kabinetsbeleid voor het MKB-me- MKB-metaal op de scholingspools. Het doel is om leden, en kennisinstellingen toon- taal aan de orde geweest. Zo heeft het praktijkleren via scholingspools den dat Nederland internationaal minister-president het in VS een impuls te geven door kennis te meetelt op het gebied van industrie Holland paviljoen bezocht. Metaal- delen, problemen aan te pakken en en innovatie. Metaalunie had unievoorzitter Fried Kaanen ontving Van 12 t/m 17 september 2016 vond het netwerk te verstevigen. Scho- samen met Brainport Industries, Rutte, waarna hij hem een rond- in Chicago, Verenigde Staten, de lingspools zijn samenwerkings- Mikrocentrum en Nevat, het leiding gaf langs de Nederlandse internationale vakbeurs Internatio- verbanden van werkgevers in de Holland Paviljoen met 63 bedrijven maakbedrijven op het paviljoen. nal Manufacturing Technology metaalbewerking, die gezamenlijk Show (IMTS) plaats. De IMTS was de opleiding van leerlingen op zich dit jaar groter dan ooit met meer nemen. beursoppervlakte, exposanten en Get Connected congressen. Koninklijke Metaalunie was tijdens de beurs Slimme verbindingen van techno- aanwezig met een Hollandpaviljoen logieën, uitdagingen, mensen & voor de Nederlandse industrie. Met kennis, bedrijven bieden nieuwe het paviljoen bood Metaalunie de kansen, innovatie en duurzame Nederlandse industrie een platform groei voor een toekomstbestendige en ondersteunde het bedrijven bij maakindustrie. Dat is het uitgangs- het toegang krijgen tot de Ameri- punt van een door M2 gesubsidieerd kaanse markt. pilotproject van Metaalunie, FME en Parbleu bv in district Noordwest. Het project startte in februari jl. en kreeg in april en november vervolg- bijeenkomsten bij Rolan Robotics bv en in het AFAS-stadion. Wijzigingen statuten goedgekeurd

De jaarlijkse Bondsraadsvergadering Forum namen de Bondsraadsleden financieel jaarverslag 2015, de be- van Koninklijke Metaalunie vond plaats in Sociëteit De Witte met groting 2017 en statutenwijzigingen. dit jaar plaats op een bijzondere uitzicht op de Haagse politiek. Op locatie. Voorafgaand aan het Politiek de agenda stonden punten als het

Teqnow lanceert ‘Dé atlas voor industriële robotisering’ Veel bedrijven willen snel met ro- botisering aan de slag, maar weten niet goed welke partij ze daarbij kan ondersteunen. Om deze bedrijven te helpen heeft Teqnow ‘Dé atlas voor industriële robotisering’ ontwik- keld. In de atlas kunnen bedrijven de robotspecialist vinden die past bij de robotiseringsoplossingen die ze zoeken. Andere zoekcriteria zijn de doelmarkt waar de aanbieder zich op richt en de typische project- grootte. Er kan bovendien worden gezocht op bedrijfsnaam en plaats- naam. In de atlas zijn leveranciers van robots en robotsystemen opge- nomen met volledige contactgege- vens, bedrijfsomschrijving en met opgave van hun specialisme. Districtswinnaars Metaalunie Smart Manuafacturing IoT en big data- Award bekend Op weg De districtswinnaars van de Cromvoirtse, winnaar Zuid-Oost; bijeenkomst Metaalunie Smart Manufacturing HGG Profiling Contractors bv, win- naar een Award werden begin december naar Noordwest; ITEQ Industries Onderwerpen als Internet of things bekend gemaakt. De jury, onder lei- B.V., winnaar Midden; Lentink nieuwe cao (IoT) en Big Data worden vaak geas- ding van Jan Post, Philips Consumer Metaalwaren bv, winnaar Gelre; socieerd met grote bedrijven die Lifestyle (foto tweede links), heeft Optiwa bv, winnaar Limburg; Begin 2017 gaan werkgevers en vak- daarmee, vaak in de consumenten- alle inzendingen beoordeeld. Alle PM-Bearings bv, winnaar Oost; STT bonden in onderhandeling over een markt, successen boeken. Dit wekt acht districtswinnaars (Zeeland en Products bv, winnaar Noord; TBP nieuwe cao Metaal & Techniek. De bij veel mensen ten onrechte de West-Brabant hadden geen win- Electronics bv, winnaar Zuid- huidige cao loopt tot 1 mei 2017. Ter indruk dat deze onderwerpen niet naar) gaan automatisch ook door Holland. voorbereiding hierop organiseerde interessant zijn voor industriële be- naar de landelijke finale. Naast Jan Koninklijke Metaalunie voor elk drijven die zich richten op de B2B- Post bestaat de jury uit Jacqie van district een interactieve achterban- markt. Om leden praktisch inzicht Stigt, FNV, Rolf Elling (eerste links) , raadpleging. Leden konden met be- te geven in de mogelijkheden en hoofdredacteur bij MYbusinessme- hulp van stemkastjes hun mening kansen die deze technologieën voor dia, Egbert-Jan Sol (eerste rechts), geven over stellingen en cao-zaken. hun bedrijf kunnen betekenen or- TNO en Jan Willem Boezel (tweede Inmiddels zijn alle bijeenkomsten ganiseerde Teqnow in november het rechts), technisch directeur bij Van geweest en is er een goed beeld event: ‘Kansen voor het industriële Raam, winnaar van de Smart People van wat de inzet zou kunnen zijn MKB met IoT en Big Data!’. Award 2015. tijdens het eerste overleg met de vakbonden. Koninklijke Metaalunie stelt de prijs ter beschikking aan een Metaalunie- lid dat zich met een actueel thema Energieprestatie- positief onderscheidt. Dit jaar is het thema ‘Smart Manufacturing’, keuring MKB- oftewel slim produceren. Dat kan bijvoorbeeld door optimaal gebruik metaal beschikbaar te maken van moderne productie- In 2016 werd het startsein gegeven technieken, excellente processen, voor de energieprestatiekeuring goed gekozen materialen, door- (EPK). De EPK is een vrijwillig te dachte systemen, digitalisering en hanteren instrument waarmee het een zelfsturende en zelflerende bedrijfsleven kan aantonen dat er organisatie. invulling is gegeven aan energie- De Metaalunie Smart Manufactu- besparing. Koninklijke Metaalunie ring Award districtswinnaars zijn, is vanaf het prille begin betrokken in alfabetische volgorde: De bij de totstandkoming van de EPK en heeft een digitale EPK-tool voor ondernemers in het MKB-metaal beschikbaar. Geslaagd tweede Eerste Dag van de symposium Circulaire Ondernemer Omdat ondernemers respect ver- ondernemerschap te vieren, onder- Metaalketen dienen voor hun inzet en dat er een nemers te bedanken en in het zon- moment moet zijn waarop aan- netje te zetten. Koninklijke Onder de noemer ‘Verzilver de kan- dacht wordt gegeven aan het belang Metaalunie sloot zich ook aan bij sen van de Circulaire Metaalketen’ van ondernemers voor Nederland, het initiatief en organiseerde op vond op 6 december voor de tweede is op initiatief van MKB-Nederland vrijdag 18 november tal van activi- keer een symposium plaats over vanaf dit jaar de derde vrijdag in teiten die draaiden om maar 1 ding: nut, noodzaak en kansen van de november uitgeroepen tot ‘Dag van de mkb-metaalondernemer. circulaire metaalketen. Doel was om de Ondernemer’. Een dag waarop Metaalunievoorzitter Kaanen (foto het circulair ondernemen nog meer Toekomst en ondernemers worden bedankt voor tweede van links) en VVD-fractie- tastbaar te maken voor de ruim 80 hun durf en doorzettingsvermogen. voorzitter Zijlstra (foto midden) aanwezigen. Gezien de enthousi- nostalgie tijdens De start van een traditie om het bezochten Ventil bv in Rijswijk. aste reacties na afloop is dat zeker gelukt. jubileumfeest Metaalunie Jong Management

Op een bijzondere locatie is eind 2016 uitbundig het 40-jarig bestaan van Metaalunie Jong Management gevierd. Metaalunie Jong Manage- ment (MJM) is hét netwerk van Koninklijke Metaalunie voor jonge en toekomstige ondernemers in het MKB-metaal. Aan boord van de grootste nog varende raderstoom- boot van Europa, ‘De Majesteit’ (anno 1926), vond als afsluiting van het jubileumjaar, al varende over de Maas, een spetterende ‘Mississippi Steamboat Night’ plaats. Het was het slotakkoord van een jaar vol activiteiten die in het teken stonden van 40 jaar MJM. Dé ondernemersorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf in de metaal

© 2017 Postbus 2600 Koninklijke Metaalunie is de groot- 100 werknemers in uiteenlopende Koninklijke Metaalunie 3430 GA Nieuwegein ste ondernemersorganisatie voor sectoren als machine- en appara- Vormgeving HBG Design bv Reclamestudio Einsteinbaan 1 het midden- en kleinbedrijf in de tenbouw, metaalwaren, meet- en Druk 3439 NJ Nieuwegein metaal. De ruim 13.000 aangesloten regeltechniek, elektronica, engi- Hakker van Rooijen leden bieden werk aan zo’n 150.000 neering, las- en constructiewerk, [email protected] werknemers en realiseren een geza- gereedschappen, gietwerk, jacht- www.metaalunie.nl menlijke omzet van ruim 22 miljard bouw, verspaning, plaatbewerking, Telefoon 030 - 605 33 44 euro. landbouwmechanisatie, revisie en Fax 030 - 605 31 22 onderhoud, en handel en service. Metaalunie richt haar activiteiten op metaalbedrijven tot ongeveer