Powiat Lubartowski

Der Kreis Lubartów

Publikacja przygotowana przez:

STAROSTWO POWIATOWE W LUBARTOWIE ul. Słowackiego 8 21-100 Lubartów tel. 81 855 28 65, fax 81 854 33 24 email: [email protected] www.powiatlubartowski.pl www.turystyka.powiatlubartowski.pl

Opracowanie typograficzne, projekt okładki, skład, łamanie i druk:

Grafpol, 53-650 Wrocław, ul. Czarnieckiego 1, www.argrafpol.pl

Folder współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa1 Lubelskiego na lata 2007-2013 W publikacji wykorzystano materiały źródłowe:

1. „W kręgu kultury” – Biuletyn Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Lu- blinie, 2(8) 2008 2. Firlejowie Herbu Lewart, A. Przybyszewski, Radomyśl Wielki 2008 3. Studia z dziejów Kocka, tom II, pod redakcją Jacka Pożarowszczyka, 2009 Szanowni Państwo! 4. Lubartów i Ziemia Lubartowska, Lubartowskie Towarzystwo Regio- nalne, Lubartów 2006 Z wielką przyjemnością przekazujemy w Państwa ręce publikację, 5. Lubartów i Ziemia Lubartowska, Lubartowskie Towarzystwo Regio- która przedstawia walory turystyczne i przyrodnicze Ziemi Lubartow- nalne, Lubartów 2010 skiej. 6. Wokół Sanguszków. Dzieje – sztuka – kultura, Materiały I Ogólnopol- Ziemia Lubartowska położona jest na równinie przeciętej korytem skiej Konferencji Naukowej 29 – 30 czerwiec 2006 Ratusz, Muzeum rzeki Wieprz. Posiada wiele wyjątkowych miejsc, malowniczych za- Okręgowe w Tarnowie, Tarnów 2007 kątków, lasów zasobnych w dziką zwierzynę i pięknych jezior. 7. Z dziejów lubartowskiej parafii pw. św. Anny, pod redakcją Marii Ko- W powiecie lubartowskim znajdą Państwo wiele uroczych zakąt- zioł, Lubartów 2009 8. Strony internetowe miast i gmin z terenu powiatu lubartowskiego ków, chociażby w Kozłowieckim Parku Krajobrazowym, na polach 9. Strona internetowa Muzeum Zamoyskich w Kozłówce www.mu- i łąkach, czy nad licznymi jeziorami. zeumzamoyskich.pl Z aktywnego wypoczynku można skorzystać w przyjaznym, eko- logicznym środowisku, na atrakcyjnych szlakach i ścieżkach tury- stycznych, podziwiając piękno przyrody, liczne zabytki architektury i miejsca kultu religijnego. Na szczególną uwagę zasługują pałace i dwory. Znany w całej Eu- ropie zespół pałacowo-parkowy w Kozłówce, czy równie piękny Pa- łac Sanguszków w Lubartowie i Pałac Jabłonowskich w Kocku. Miło- śników sztuki sakralnej przyciągnie do Lubartowa piękne barokowe Sanktuarium Św. Anny w Lubartowie, a w okolicznych miejscowo- ściach – zabytkowe świątynie i malownicze kapliczki. Zapraszam do odwiedzenia i bliższego poznania Ziemi Lubar- towskiej. Jestem przekonany, że spotkacie się Państwo z serdecznym przyjęciem przez mieszkańców tego uroczego zakątka Polski, pozna- cie jego ciekawe tradycje i obyczaje. Wierzę, że pobyt w naszym po- wiecie dostarczy wielu niezapomnianych przeżyć.

Starosta Lubartowski Fryderyk Puła

2 3 DANE ADMINISTRACYJNE Gdańsk

Szczecin Bydgoszcz Warszawa

Wrocław

Katowice Powiat lubartowski obejmujący powierzchnię 1290,35 km² położony Kraków jest w północnej części województwa lubelskiego. Jest jednym z dwu- Województwo dziestu powiatów tego województwa. Terytorialnie powiat lubartowski lubelskie obejmuje trzynaście gmin, z tego dziesięć to gminy wiejskie (Abramów, Firlej, Jeziorzany, Kamionka, Lubartów, Michów, Niedźwiada, Ostrówek, Serniki, Uścimów), dwie miejsko – wiejskie (, Ostrów Lubelski) i jed- na miejska (Lubartów). W powiecie mieszka ok. 90 tys. osób. Administracyjnie powiat lubar- towski graniczy: na północy z powiatami łukowskim i radzyńskim, na wschodzie z powiatem parczewskim, na zachodzie z ryckim i puławskim, a na południu z powiatem łęczyńskim i lubelskim.

Powiat lubartowski Pałac Sanguszków w Lubartowie, fot. Jerzy w Lubartowie, Sanguszków Chudzik Pałac

4 5 PRZYRODA

Powiat lubartowski leży na granicy trzech krain geograficznych: Ma- zowsza, Wyżyny Lubelskiej i Polesia Lubelskiego. Przez rozległą równinę Ziemi Lubartowskiej przepływa rzeka Wieprz. Dolina Wieprza jest intere- sująca nie tylko dla znawców przyrody. Bogata jest w liczne starorzecza, zakola i meandry, które komponując się wraz z nadbrzeżnymi zespoła- mi roślinnymi nadają jej mozaikowy i wyjątkowo malowniczy charakter. W okolicach miejscowości Jeziorzany znajdują się liczne rozlewiska i szu- wary. To właśnie tu idealnie widać, że Wieprz jest rzeką żywą, naturalną i nieuregulowaną przez człowieka. Miłośnicy przyrody będą mogli po- dziwiać tu rzadkie gatunki drzew i roślin oraz podglądać chronione ga- tunki ptaków i zwierząt. Swoje stanowiska lęgowe ma tu między innymi brodziec piskliwy, łabędź niemy, perkoz dwuczuby, sieweczka rzeczna, a także występujące w lasach zięba czy puszczyk. Bogactwem powiatu lubartowskiego są ogromne kompleksy leśne, na czele z najciekawszym – Lasami Kozłowieckimi. Lasy zajmują prawie Rzeka Wieprz, fot. archiwum gminy Lubartów Leśna cisza, fot. Agnieszka Sykut cisza, fot. Agnieszka Leśna

6 7 E:\moje\ar_grafpol\SP Lubartow\zdjecia\zdjecia pan Jurek Wawerek z Kocka\MIEJSCOWOSC BO- ZNIEWICE ZBIORNIK KESY 4.JPG Uroczysko Białe Wrony, fot. archiwum gminy Lubartów gminy fot. archiwum Uroczysko Białe Wrony,

20% powierzchni powiatu. Na szczególną uwagę zasługuje leżący w ob- rębie Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego rezerwat „Kozie Góry”. To tu rosną ponad stuletnie sosny i bardzo rzadko już spotykane stare dęby bezszypułkowe. W parku przy dworze w Samoklęskach do dziś zachował się piękny starodrzew, w tym pomnikowe okazy buka zwyczajnego oraz jesionu zwyczajnego.

HISTORIA POWIATU

Powiat lubartowski może pochwalić się bogatą i ciekawą historią. Przez wieki ziemia ta była zamieszkiwana przez ludzi różnych narodowości i wyznań, którym zawdzięczamy imponujące dziedzictwo kulturowe. Na historię powiatu duży wpływ miała również stosunkowa bliskość grani- cy wschodniej Polski, co sprawiało, że Ziemia Lubartowska przez lata była miejscem walk i działań zbrojnych.

Siedziba władz powiatu lubartowskiego - miasto Lubartów, zostało fot. Jan Romaniuk Kock, Kawaleria,

8 9 założone 29 maja 1543 roku przez Piotra Firleja. Pierwotna nazwa mia- właścicielem miasta był syn Piotra Firleja – Mikołaj. To on założył w Lu- sta Lewartów wywodzi się od herbu rodu Firlejów – Lewarta. Przywilej bartowie gimnazjum kalwińskie i sprowadził tutaj rzemieślników i ho- lokacyjny otrzymał Lubartów z rąk króla Zygmunta Starego. Kolejnym dowców z Niemiec, Holandii i Flandrii. Jak podają źródła historyczne, to właśnie za rządów Mikołaja Firleja Lubartów przeżywał swój złoty okres. Po jego śmierci, miasto przeszło we władanie Mikołaja Kazimierskiego, który przekształcił gimnazjum kalwińskie w szkołę ariańską. Przybywała tu młodzież z całego kraju. Wiek XVII nie był szczęśliwy dla Ziemi Lubar- towskiej. Po „potopie szwedzkim” Lubartów przez wiele lat nie potra- fił podnieść się z upadku. Sytuacja poprawiła się dopiero, gdy władzę w mieście objął Paweł Karol Sanguszko. Rodzina Sanguszków władała miastem przez sto lat (1739-1839). Po powstaniu styczniowym Lubar- tów spotkały znaczne represje ze strony władz carskich, nastąpiła m.in. likwidacja zakonu ojców Kapucynów, a klasztor przeznaczony został na cele administracji państwowej. Kolejny okres rozwoju gospodarczego i kulturalnego miasta nastąpił dopiero po 1918 roku. W okresie drugiej wojny światowej Lubartów był jednym z ośrodków ruchu oporu i walki z najeźdźcą. Spod okupacji został wyzwolony w dniu 22 lipca 1944 roku przez wspólne oddziały Armii Krajowej i pododdziały 50 pp. 27 Wołyń- skiej Dywizji Piechoty AK pod dowództwem majora Jana Szatowskiego ps. „Kowal”. Przez Ziemię Lubartowską wielokrotnie prowadziły szlaki walk, bitew i potyczek, dlatego na terenie powiatu lubartowskiego moż- na odnaleźć mogiły żołnierzy różnych narodowości, cmentarze wojenne i pamiątkowe krzyże. Historia powiatu lubartowskiego to także historia miasta Kock i Sa- modzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie”. W pobliżu Kocka miała miejsce ostatnia bitwa kampanii wrześniowej. Honorowa kapitulacja SGO „Pole- sie” nastąpiła 6 października 1939 roku. Wydarzenia te są co roku odtwa- rzane w postaci rekonstrukcji historycznej, organizowanej przez Grupę Rekonstrukcji Historycznej 8 pułku piechoty legionów.

KULTURA LUDOWA

Powiat lubartowski zadziwia bogactwem i różnorodnością kultury ludowej. Niemal w każdej gminie żyją i pracują twórcy sztuki ludowej, działają zespoły śpiewacze i kapele ludowe. Zafascynowani historią Lubartów, Pałac Sanguszków, fot. Radosław Czarnecki swoich wsi i miasteczek lokalni regionaliści tworzą izby pamięci i gale-

10 11 rie, w których możemy podziwiać sztukę ludową. Największym zbiorem znerzyna. Artystka ma wszechstronne zainteresowania. Nie tylko rzeźbi, może się poszczycić Muzeum Regionalne w Lubartowie. Do ciekawych ale również zajmuje się malarstwem i haftem. eksponatów należą plecionki z wikliny, wykonane przez mieszkańców Szczególnym miejscem jest Galeria Sztuki „ART WYSPA” w Ostrowie wsi położonych przy rzece Wieprz. Na uwagę zasługują także prace au- Lubelskim. Galeria znajduje się w starym, pożydowskim domu przy torstwa pani Heleny Kołodziej. Znana w kraju i za granicą artystka wyko- ul. Czerwonego Krzyża 6. Unikalne wnętrze zostało odtworzone we- nuje palmy wielkanocne, pisanki, koszyczki, figury ze słomy oraz ozdo- dług projektu architekta Adama Wójcika. Wchodząc do galerii możemy by choinkowe. Jednak zagłębiem produkcji palm wielkanocnych jest przenieść się w czasie i trafić do typowego przedwojennego mieszkania w sztetl. Oprócz zabytkowych przedmiotów i narzędzi, autentyzm temu miejscu nadają rzeźby, hafty i obrazy autorstwa lokalnych twórców. Ga- leria powstała dzięki staraniom członków Towarzystwa Ziemi Ostrowa Lubelskiego. Inicjatorem jej utworzenia była pani Maria Wójcik. Zdaniem tych, którzy odwiedzili „ART WYSPĘ” można tu posmakować piękna pol- skiej wsi. Bogactwo kulturowe Ziemi Lubartowskiej jest również pielęgno- wane przez liczne zespoły śpiewacze i kapele ludowe. Tradycyjne pie- śni możemy usłyszeć na wielu imprezach cyklicznych organizowanych w powiecie. Warto podkreślić, że zespoły takie jak np.: „Brzostowiacy”, „Ostrowianki” , czy „Rozkopaczewianki” swój repertuar opierają na prze- kazie, otrzymanym od najstarszych mieszkańców naszego regionu. Dzięki temu jest to tradycyjny folklor, charakterystyczny dla wsi powia- tu lubartowskiego. Zespoły te obok pieśni opracowują także widowi- ska obrzędów ludowych, opartych na dawnych zwyczajach. Widowiska prezentowane są na przeglądach teatrów wiejskich i na spotkaniach ze Ludowe Klimaty Ziemi Lubartowskiej, fot. Radosław Czarnecki sztuką ludową. Przybliżają nam, jak w przeszłości na Ziemi Lubartow- skiej wyglądały wesela, dożynki i święta. . Do dzisiaj w wielu gospodarstwach domowych kobiety przygotowują kwiaty, zioła i trawy, które posłużą do wykonania palm. Co ciekawe stroiki i palmy z gminy Serniki cieszą się popularnością również u amerykańskiej Polonii. MUZEA W Muzeum Regionalnym w Lubartowie znajdziemy również zbiór prac Ignacego Dobrzyńskiego. Jeden z najsłynniejszych polskich wy- cinankarzy przez część swojego życia mieszkał i tworzył w powiecie Dziedzictwo kulturowe, historię i dzieje Ziemi Lubartowskiej można lubartowskim. Warto wybrać się do lubartowskiego muzeum, by zoba- poznać zwiedzając muzea ulokowane w Lubartowie i Kozłówce. Mniej czyć jakie dzieła sztuki mogą powstać ze zwykłej kartki papieru. bogate zbiory, ale równie ciekawe eksponaty posiadają lokalne izby Do grona znanych i cenionych twórców ludowych możemy zaliczyć pamięci. również panią Janinę Rodak z Michowa. Pani Janina rzeźbą zajmuje się od ponad 30 lat i w tym czasie zyskała ogólnopolską sławę. Jej rzeźby Muzeum Zamoyskich w Kozłówce - to perła turystyczna Powiatu skupiają się głównie na tematyce sakralnej. Lubartowskiego, doceniona w konkursie National Geographic 7 Cudów Na uwagę zasługują również prace pani Małgorzaty Wójtowicz z Mej- Polski. Pałac, w którym mieści się muzeum jest położony na skraju La-

12 13 sów Kozłowieckich. Rezydencja należała w latach 1799–1944 do rodu Zamoyskich. Pałac został wzniesiony ok. 1742 roku, a jego architektem był prawdopodobnie Józef Fontana. Muzeum Zamoyskich w Kozłówce nazywane jest „polskim Wersalem”. W Muzeum znajduje się największy w Europie zbiór nagrań muzyki klasycznej. Turyści zainteresowani sztuką współczesną mogą odwiedzić jedyną w Polsce Galerię Socrelizmu. W su- mie ponad 1600 rzeźb, obrazów, grafik i pomników ma charakter dydak- tyczny. Przy muzeum znajduje się powozownia, gdzie można zobaczyć historyczne pojazdy konne z XIX wieku oraz kaplica z 1903–1909 roku. Kaplica została wybudowana według projektu architekta Jana Heuricha. Wewnątrz znajduje się murowany nagrobek Zofii z Czartoryskich Za- moyskiej. Równie piękny i chętnie odwiedzany jest park. Muzeum jest otwarte dla zwiedzających od 1 kwietnia do 30 listopada od wtorku do niedzieli. Muzeum Zamoyskich w Kozłówce Kozłówka 3 21-132 Kamionka tel. 81 852 83 00 www.muzeumzamoyskich.pl

Muzeum Regionalne w Lubartowie - mieści się w zabytkowym dworku przy ul. Kościuszki 28. Spośród ponad 2500 eksponatów, na Kozłówka, Pałac Zamoyskich, , fot. Radosław Czarnecki fot. Radosław Gmina Kamionka, Zamoyskich, Pałac Kozłówka, Lubartów, Muzeum Regionalne, fot. Piotr Maciuk fot. Piotr Regionalne, Muzeum Lubartów,

14 15 szczególną uwagę zasługują pamiątki po działającej w Lubartowie w la- PAŁACE I DWORY tach 1840-1850 fajansarni. W Muzeum Regionalnym znajdziemy także ślady kultury ludowej Powiatu Lubartowskiego. Placówka jest czynna codziennie od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 - 15.00, w soboty Zespół pałacowo – parkowy w Kocku – znajduje się w wyjątkowo i niedziele w godz. 10.00-14.00. uroczym zakątku miejscowości, w miejscu gdzie teren łagodnie obniża Muzeum Regionalne się ku dolinie Tyśmienicy i Wieprza. Pałac księżnej Anny z Sapiehów Ja- ul. Kościuszki 28 błonowskiej powstał na bazie dawnego XVI – wiecznego zamku Firlejów. 21-100 Lubartów Prawdopodobnie ok. roku 1770 rezydencję przebudował Szymon Bogu- tel. 81 855 28 08 mił Zug. Zespół składa się z budynku głównego i dwóch jednakowych oficyn, połączonych z pałacem ćwierćkolistymi galeriami kolumnowymi. Muzeum Parafialne w Lubartowie - zabytkowe ornaty, monstran- Za czasów księżnej Anny Jabłonowskiej w pobliżu pałacu powstały im- cje, relikwiarze i starodruki to tylko część ekspozycji, jaką dysponuje ponujące ogrody parkowe, urządzone w stylu wczesnego parku angiel- Muzeum. Jednym z ciekawszych jest zbiór ksiąg gromadzonych przez skiego. W połowie XIX wieku rezydencja została przebudowana według tutejszych księży od 1650 roku. Muzeum funkcjonuje przy Sanktu- projektu architekta Henryka Marconiego. Pałac, jak i oficyny są w dość arium Św. Anny w Lubartowie. W swoich zasobach ma ok. 1000 ekspo- dobrym stanie, dlatego turyści zainteresowani architekturą będą mieli natów. Muzeum jest czynne od 1 maja do 31 października w godzinach szansę podziwiać rezydencję. Do pałacu prowadzi most nad dawną fosą. 9.00-17.00. Obecnie mieści się tu Dom Pomocy Społecznej. Muzeum Parafialne 21-100 Lubartów ul. Słowackiego 6 tel. 81 855 23 72 Lubartów, Bazylika Mniejsza św. Anny, fot. archiwum Starostwa fot. archiwum Anny, Bazylika Mniejsza św. Lubartów, Kock, Pałac Jabłonowskich, fot. JerzyKock, Pałac Wawerek

16 17 Zespół pałacowo – parkowy w Lubartowie – to wizytówka mia- z 1800 roku. Przypuszcza się, że powstała ona w czasie, gdy rezydowała sta Lubartów. Początkowo rezydencja należała do Piotra Firleja, zało- tu księżna Izabella z Flemingów Czartoryska. Dwór w Samoklęskach życiela miasta. Pałac był wielokrotnie niszczony. Swój obecny kształt leży w regionie największych zespołów stawów rybackich. Od 2008 zawdzięcza Pawłowi Antoniemu Fontanie, który pracował na zlecenie roku jest on własnością prywatną. księcia Pawła Karola Sanguszki na początku XVIII wieku. Na początku XIX wieku rezydencja przeszła w ręce Banku Polskiego, później pełniła funkcję szpitala wojskowego, była też pod administracją Zgromadze- ARCHITEKTURA SAKRALNA nia Zakonnego Braci Kresowych. W 1933 roku w pałacu wybuchł pożar, który doszczętnie zniszczył budynek. Prace remontowe zostały zakoń- czone dopiero w 1970 roku. Od 1999 roku pałac jest siedzibą władz Bazylika Mniejsza pw. św. Anny w Lubartowie – Historia parafii Powiatu Lubartowskiego. Na szczególną uwagę zasługuje reprezenta- i kościoła św. Anny w Lubartowie jest długa i zasługuje na odrębną pu- cyjna Sala Rycerska, wyposażona w stylowe meble i obrazy. Za pała- blikację. Nim jednak turysta odwiedzi lubartowską bazylikę powinien cem znajduje się rozległy park, który został zrekonstruowany według wiedzieć, że pierwsza udokumentowana wzmianka o istnieniu kościo- projektu Gerarda Ciołka. ła w Lubartowie pochodzi z roku 1549. Wówczas to Piotr Firlej postawił drewnianą świątynię pod wezwaniem Piotra i Pawła. Po ośmiu latach, kolejny właściciel miasta – Jan Firlej przekazał kościół kalwinom. Nie- mal 40 lat minęło nim świątynia stała się ponownie katolicka, co było zasługą Elżbiety Kazimierskiej. Pierwszy kościół pod wezwaniem św. Anny wybudował Samuel Ratkowski. Niestety, jak w wielu podobnych przypadkach świątynia spłonęła w 1630 roku. Została odbudowana Lubartów, Pałac Sanguszków Sanguszków Pałac Lubartów, Wróblewski parku), fot. Piotr (widok od strony

Dwór w Samoklęskach – Dwór wybudowano pod koniec XVIII wieku. Jego architektem był Chrystian Piotr Aigner. W 1883 roku nowy właściciel wsi Samoklęski, znany pisarz Józef Weyssenhoff rozbudo- wał rezydencję, dodając do parterowego budynku z czterokolumno- wym portykiem boczne ryzality. W skład zespołu wchodzi osiem róż-

nych obiektów, w tym dawna oranżeria pochodząca prawdopodobnie Starostwa fot. archiwum Anny w Lubartowie, św. Bazylika Mniejsza pw.

18 19 dopiero dwadzieścia lat później, dzięki staraniom proboszcza Stefana stowieczne płótna pędzla Szymona Czechowicza. W ołtarzu głównym Mosińskiego. Była to ostatnia drewniana świątynia w tym miejscu. Ko- znajduje się obraz „Męczeństwo św. Wawrzyńca”. Przy kościele znajdu- ściół wybudowany w latach 1733-1738 według projektu Pawła Anto- je się klasztor otoczony murem obronnym i piękne ogrody. niego Fontany rozpoczął nową historię lubartowskiej fary. Jej fundato- rem był Paweł Karol Sanguszko. Dwuwieżowa fara ma elewację bogatą Kościół pw. Przemienienia Pańskiego w Firleju – Jedyny drew- w pilastry i gzymsy. Wykonany z czarnego marmuru portal wejściowy niany kościół w Powiecie Lubartowskim. Powstał w 1880 roku. Ołtarz wsparty jest na dwóch kolumnach. W środku świątyni zachwycają w stylu rokoko został później uzupełniony o obraz „Przemienienie Pań- zdobienia, obrazy i gra świateł stworzona przez imponujące witraże. skie”. W świątyni przechowywany jest ołtarz polowy I Pułku Ułanów z W prawej nawie znajduje się epitafium z sercami fundatora (Pawła dywizji gen. Chrzanowskiego, który 9 maja 1831 r. odniósł zwycięstwo K. Sanguszki) i jego żony – Barbary z Duninów Sanguszkowej. Wnętrze w bitwie pod Firlejem z wojskami rosyjskimi. bazyliki, jak przystało na świątynię barokową, jest bogato zdobione. Sklepienie zdobią freski wykonane prawdopodobnie przez Jana Wło- Kościół pw. św. Piotra i Pawła w Kamionce – Powstanie świątyni cha i Mejera a ołtarz główny obrazy przedstawiające patronkę lubar- datuje się na koniec XV lub początek XVI wieku. To najstarszy kościół towskiej świątyni. Przy kościele znajduje się dzwonnica z połowy XVIII w Powiecie Lubartowskim. Na przełomie stuleci świątynia była rozbu- wieku oraz zabytkowa plebania. dowywana. Obok kościoła znajduje się dzwonnica murowana, baroko- wo-klasycystyczna z 1781 r. W 1858 r. na cmentarzu wzniesiona została Kościół pw. św. Wawrzyńca w Lubartowie z zakonem oo. Kapu- grobowa rotunda Weyssenhoffów. cynów – Powstanie klasztoru oo. Kapucynów w Lubartowie datuje się na lata 1737-1741. Zgodnie z regułami Kapucynów świątynia jest pro- Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP w Kocku – Świątynia sta i oszczędna w dekoracjach. Jedyną ozdobą kościoła są osiemna- wybudowana w latach 1778-1782 według projektu Szymona Bogumiła Zuga. To pierwszy w Polsce budynek z portykiem kolumnowym w ele- wacji. Front kościoła zwrócony jest ku rynkowi, a po jego obu stronach znajdują się dwie, autentyczne dzwonnice. Świątynia w Kocku zapo- czątkowała typ budowli opartej na planie prostokąta i mającej portyk kolumnowy w elewacji. Po II wojnie światowej dokonano swobodnej rekonstrukcji świątyni. Oryginalne pozostały jedynie dzwonnice, zbu- dowane na planie kwadratu z okrągłymi oknami.

Kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Ostro- wie Lubelskim – Świątynia jest kolejnym przykładem architektury barokowej. Kościół został wzniesiony w 1755 roku, według projektu prawdopodobnie Pawła Antoniego Fontany. Przy świątyni znajduje się brama – dzwonnica, prawdopodobnie powstała pięć lat później. Na uwagę zasługuje również ogrodzenie z bramkami i kapliczkami z drugiej połowy XVIII wieku. Sam kościół wybudowany na rzucie krzyża łacińskiego, z dwiema strzelistymi wieżami. Firlej, Kościół Przemienieniapw. Pańskiego, fot. Jan Zaczek

20 21 Kock, Rabinówka dom M. Morgensterna, dom M. Morgensterna, Kock, Rabinówka fot. Jezry Wawerek

Ostrów Lubelski, kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP Poczęcia Niepokalanego pw. kościół Lubelski, Ostrów Smagorowicz fot. Piotr Mogiła Berka Joselewicza w Białobrzegach – Berek Joselewicz był pułkownikiem wojska polskiego o pochodzeniu żydowskim. Zginął w 1809 roku w bitwie z Austriakami pod Kockiem. Na jego cześć usypa- no kopiec i postawiono tablicę pamiątkową.

CIEKAWE MIEJSCA Cmentarz żydowski w Kocku – najważniejszym obiektem na kir- kucie jest ohel, w którym pochowani są: Menachem Mendel z Kocka, Beniamin Morgenstern, Dawid Morgenstern, Jakub Jozue Morgenstern Izba Tradycji Kolejowej w Lubartowie – od 2000 roku przy stacji i Dow Zeew kohen Rappaport. PKP w Lubartowie działa ITK. Miejsce to na pewno przypadnie do gu- stu miłośnikom kolei. W izbie zgromadzono pamiątki związane z pracą Groby Powstańców w Sobolewie – w gminie Firlej na cmentarzu lubartowskich kolejarzy. Znajdziemy tu: stare fotografie, dokumenty, w Sobolewie znajdują się groby powstańców styczniowych poległych mapy i rozkłady jazdy, a także kasy biletowe i mundury. Istnieje również w bitwie z Rosjanami w 1863 r. możliwość krótkiego przejazdu drezyną. Założycielami ITK są: Jacek Ma- zurek i Krzysztof Szczepaniuk. Przed odwiedzeniem izby zapraszamy na Cmentarz osadników niemieckich – cmentarz z przełomu XIX i XX stronę internetową: www.pkp.lubartow.pl. wieku znajduje się w miejscowości Trójnia w gminie Lubartów.

Rabinówka w Kocku – jeden z najbardziej charakterystycznych bu- Cmentarz prawosławny w Kolechowicach – zespół cmentarza pra- dynków w powiecie. Od 1924 roku aż do wybuchu II wojny światowej wosławnego z II połowy XIX wieku wraz z kaplicą cmentarną można zo- rabinem w Kocku był Józef Morgensztern, twórca tzw. chasydyzmu baczyć w Kolechowicach w gminie Ostrów Lubelski. kockiego. Za jego czasów do Kocka zjeżdżały pielgrzymki społeczności żydowskiej z całego świata. Zginął 9 września 1939 roku w trakcie bom- Chałupa w Rudce Kijańskiej (gmina Ostrów Lubelski) – w miejscu bardowania miasteczka. Dom cadyków znajduje się u zbiegu ulic Wojska tym odbyło się pierwsze w kraju posiedzenie Wojewódzkiej Rady Naro- Polskiego i Polnej. dowej w dniu 18 lutego 1944 r. Wydarzenie to upamiętniono na ścianie

22 23 frontowej chałupy. Chałupa pochodzi z pierwszej połowy XX wieku, zo- Lubartowski wynoszą ok. 30 km. Proponowane jednodniowe spływy to stała zbudowana z konstrukcji węgłowej z dachem dwuspadowym. trasy: Zawieprzyce - Szczekarków, długość trasy ok. 24 km Szczekarków - Wola Skromowska, długość trasy ok. 28 km

ATRAKCJE TURYSTYCZNE Przystanie kajakowe i wypożyczalnie sprzętu w powiecie lubar- towskim: Paweł Szczepaniak Powiat lubartowski oferuje wiele atrakcji dla turystów. Coś dla siebie Szczekarków 38 znajdą u nas zarówno fani sportów wodnych, jak i Ci lubiący wypoczy- 21-100 Lubartów wać na łonie przyrody. Bogactwo atrakcji turystycznych jest nieroze- Tel. 601 867 509 rwalnie złączone z pięknym położeniem naszego powiatu. www.kajaki-lubartow.pl

Zalew w Pałecznicy (gmina Niedźwiada) – miejsce idealne na pik- TOMI Kajaki nik lub ognisko. Nad zalewem wybudowano pomost i urocze altanki. W Tomasz Józwiak pobliżu znajdują się dwa boiska do gry w piłkę plażową. Raj dla miłośni- Kolonia Wólka Rokicka 11 ków przyrody, wędkowania i aktywnego spędzania czasu wolnego. 21-100 Lubartów Tel. 697 446 554 Spływy kajakowe – po rzece Wieprz prowadzi jeden z najpiękniej- szych szlaków kajakowych w południowo – wschodniej Polsce. Liczne Piękno jezior – liczne jeziora zachęcają do aktywnego odpoczyn- zakręty, odnogi i piękno przyrody sprawiają, że spływ jest niezapo- ku. Nad jeziorem w Firleju i w Ostrowie Lubelskim można wypożyczyć mnianą przygodą. Szlak prowadzący przez rzekę Wieprz jest idealny do sprzęt do sportów wodnych. Nasze jeziora to także atrakcyjna oferta dla rozpoczęcia przygody z kajakarstwem. Trasy prowadzące przez Powiat wędkarzy i miłośników przebywania sam na sam z przyrodą. Spływy kajakowe na rzece Wieprz, na rzece Spływy kajakowe Jeziorzany gminy fot. archiwum Firlej, jezioro Firlej, fot. Beata Trochim

24 25 Park Linowy – największy park linowy w regionie. Składa się z pięciu tras o łącznej długości 885 metrów. Trasy są różnej trudności a w ofercie są także atrakcje dla najmłodszych. W pobliżu znajduje się obóz indiański. Leśna Ryba Stara Jedlanka 16 21-109 Uścimów Tel. 533 130 328 www.lesnaryba.pl Serniki, gospodarstwo agroturystyczne, fot. archiwum

Paintball – pole paintballowe znajduje się w Firleju na 2 hektarach lasu i starych torfowisk, jest na nim kilka ciekawy zasłon oraz miejsc na schronienie i kilka mostów. Pikkago Paintball ul. Choiny 1 Stara Jedlanka, Park Linowy, fot. Ośrodek Ryba Wypoczynkowy Leśna Linowy, Park Jedlanka, Stara 21-136 Firlej Tel. 691 240 882

Ranczo Arka – miejsce, które promuje obcowanie z naturą. W ofer- Ścieżki Rowerowe – w Lasach Kozłowieckich wyznaczono sieć ście- cie m.in.: mini zoo, kolejka wąskotorowa, dwa stawy, atrakcje dla dzieci, żek rowerowych, które prowadzą do najciekawszych miejsc takich jak przejażdżki bryczką a zimą kulig. rezerwat „Kozie Góry”, osada Stary Tartak, stawy „Wzory”, Kozłówka. Opi- Ranczo Arka sy tras i ścieżek rowerowych można znaleźć na stronie internetowej: Serniki Kolonia 51e www.mktr-relaks.com. Kilka z nich zostało udostępnionych w tym fol- 21-107 Serniki derze. Tel. 665 888 788 www.ranczoarka.pl

26 27 IMPREZY CYKLICZNE

W powiecie lubartowskim każdego roku odbywają się niezwykłe wydarzenia, do udziału w których serdecznie zapraszamy. Coś dla sie- bie znajdą sportowcy – amatorzy, miłośnicy teatru czy bywalcy kon- certów. W trakcie wydarzeń będą mogli również państwo zapoznać się z kulturą ludową, zwyczajami i tradycjami. W tym miejscu przedstawia- my jedynie najciekawsze propozycje. Pełną listę wydarzeń wzbogaconą o aktualne informacje znajdą państwo na naszej stronie internetowej: www.powiatlubartowski.pl

Ostrowskie Spotkania z Kolędą – impreza organizowana w styczniu w Ostrowie Lubelskim. Ma charakter regionalny, utrzymana w bożonaro- dzeniowym klimacie. Prezentowane są kolędy i pastorałki w wykonaniu ze- społów z terenu gminy Ostrów Lubelski, a także z powiatu lubartowskiego.

Powiatowy Przegląd Teatrów Wiejskich – impreza cykliczna, organi- zowana w kwietniu w Ostrowie Lubelskim, celem której jest kultywowa- nie obrzędów, zwyczajów i tradycji ludowych w opracowaniu scenicznym, prezentacja dorobku scenicznego zespołów i inspirowanie do nowych poszukiwań twórczych.

Powiatowy Przegląd Teatrów Dziecięcych i Młodzieżowych – im- preza organizowana co roku w kwietniu przez Centrum Kultury w Ostro- wie Lubelskim. Ma na celu przegląd dokonań twórczych zespołów teatral- nych ze szkół i placówek kultury oraz wzajemną wymianę doświadczeń.

Piknik Motocyklowy – impreza cykliczna, organizowana przez Stowa- rzyszenie Alwernia na początku kwietnia. Otwarcie Sezonu Motocyklowe- go dla wszystkich fanów dwóch kółek z terenu województwa lubelskiego i nie tylko. Atrakcje dla właścicieli motocykli i dla całych rodzin. Organizo- wana w Lubartowie w ogrodach Braci Kapucynów.

Biesiada Czerwcowa – impreza organizowana przez Powiatowy Mło- dzieżowy Dom Kultury w połowie czerwca. W programie atrakcje dla dzie- ci i młodzieży oraz występy artystyczne. Na koncertach organizowanych w ramach Biesiady Czerwcowej zagrali dotychczas Raz Dwa Trzy, kapela Biesiada Czerwcowa, Dziedziniec przed Pałacem Sanguszków, fot. Radosław Czarnecki fot. Radosław Sanguszków, Dziedziniec przed Pałacem Biesiada Czerwcowa, klezmerska Berberys, Bad Boys Blue, Orkiestra Świętego Mikołaja.

28 29 Rock Alert Festiwal – impreza organizowana co roku w pierwszy weekend września przez Lubartowski Ośrodek Kultury. Przegląd zespołów rockowych z całego kraju, a także gości z zagranicy.

Rekonstrukcja Bitwy pod Kockiem – impreza o charakterze histo- rycznym, związana z obchodami rocznicy ostatniej bitwy kampanii wrze- śniowej, organizowana w pierwszy weekend października w Kocku.

Powiatowe Spotkania z Folklorem „Pod Strzechą” – impreza o cha- rakterze cyklicznym z udziałem zespołów ludowych pod patronatem Sta- rosty Lubartowskiego. Ma na celu upowszechnianie kultury i sztuki ludo- wej naszego regionu. Organizowana przez Centrum Kultury w Ostrowie Lubelskim w październiku.

Zaduszki Artystyczne – cykl imprez organizowanych w Lubartowie

Biesiada Czerwcowa, taniec ognia Biesiada Czerwcowa, Czarnecki fot. Radosław Sanguszków, na Dziedzińcu Pałacu w listopadzie. Głównym organizatorem jest Stowarzyszenie Alwernia. W programie koncerty, spektakle, spotkania. Święto Roweru – największa impreza rowerowa w Polsce. Organizo- wana zawsze w pierwszą niedzielę lipca. Uczestnicy święta przemierzają Witryna Teatralna – spektakle i występy teatrów młodzieżowych kilometry na rowerach po malowniczych Lasach Kozłowieckich. Co roku a także zaproszonych scen z Polski. Organizowana w listopadzie przez Po- impreza bije rekordy popularności, biorą w niej udział rowerzyści – ama- wiatowy Młodzieżowy Dom Kultury w Lubartowie. torzy z kraju i z zagranicy. Bieg Jezior – impreza rekreacyjno – sportowa organizowana na po- czątku sierpnia nad jeziorem Krasne w gminie Uścimów. Co roku groma- dzi rzesze amatorów biegania z kraju i z zagranicy.

SZLAKI TURYSTYCZNE

PIESZE Osada Firlej – trasa łatwa, ok. 7 km Firlej zachował swój osadniczy charakter. Zwiedzanie miejscowości rozpoczynamy od centrum. W przeszłości obszerny, czworoboczny ry- nek pełnił funkcję targowiska. Warto przyjrzeć się zabudowie z końca XIX wieku, część z budynków zachowała konstrukcję zrębową „na rybi ogon”. W centralnej części parku uwagę przykuwa pomnik Józefa Piłsudskiego,

Lubartów, Święto Roweru, fot. Jerzy Piekarczyk który w czasie wojny polsko – rosyjskiej przez dwa dni przebywał w Firle- ju. Pierwszy pomnik stanął tu w 1930 roku, zburzono go dwadzieścia lat

30 31 później. Obecny pomnik Marszałka pochodzi z 1992 roku. Kierujemy się Pierwsze wzmianki o stalowni pochodzą z 1843 roku. Lata świetności fa- w stronę Kościoła pw. Przemienienia Pańskiego – to jedyny drewniany bryki przypadły na okres powstania styczniowego. To wtedy w stalowni kościół w powiecie. Od niedawna można również spacerować po nowej robiono szable, kosy i prawdopodobnie karabiny. Siłą napędową w fa- promenadzie. Miłośnikom pieszych wędrówek polecamy rajd dookoła bryce była woda doprowadzana kanałem z Wieprza. W 1875 roku część jeziora Firlej. stalowni zniszczył pożar. Od 1880 roku właścicielami fabryki byli Józef i Samuel Szpigelsztajn. Dzisiaj niestety nie znajdziemy już Stalowni. Do Firlej – Kunów – trasa łatwa, ok. 7 km Firleja możemy powrócić tą samą drogą, bądź dłuższą trasą – udając się Wyruszamy z przystanku autobusowego, usytuowanego przy drodze do wsi Serock. krajowej „19” z Firleja do Kocka. Przechodzimy przez jezdnię i kierujemy się na drogę prowadzącą na zachód, równolegle do lokalnej szosy, ozna- ROWEROWE czonej drogowskazem “Budy 6 km”. Po niecałym kilometrze uda nam się Firlej – Domek Myśliwski, 17 km dotrzeć nad jezioro Kunów. Kunów jest jeziorem naturalnie dzikim, jednak Z Firleja kierujemy się do miejscowości Budy (5 km). Dojeżdżając cieszącym się dobrą sławą wśród wędkarzy. Jego ogromną zaletą jest na- do zabudowań skręcamy w lewo i jedziemy do końca drogi asfaltowej turalność i malowniczy charakter. Fotograficy z pewnością znajdą tu wiele (1 km). Po lewej stronie znajduje się osada leśna i pięknie położony Do- ciekawych kadrów drewnianych mostów, schowanych wśród trzcin. mek Myśliwski. Cofając się drogą asfaltową ok. 200 m, skręcamy w lewo w drogę żużlową i jedziemy na wprost ok. 1,5 km przez las. Na skraju Firlej – Serock, ok. 5 km lasu, na rozwidleniu dróg polnych, skręcamy w lewo i polną drogą uda- Z centrum Firleja kierujemy się w stronę wsi Przypisówka. Po minię- jemy się do wsi Sobolew (1,8 km). Przed wsią, po lewej stronie drogi mi- ciu starego cmentarza i pokonaniu ok. 1,5 km skręcamy za przydrożnym jamy cmentarz polskich powstańców z 1863 roku. Dojeżdżamy do drogi zagajnikiem w lewo. Po minięciu nowego cmentarza znajdziemy się asfaltowej w Sobolewie. Skręcając w lewo, po pokonaniu ok. 1 km dojeż- w przysiółku Stalownia. Po krótkim marszu dotrzemy do cyplu wierz- dżamy do skrzyżowania. Kierując się w lewo dojeżdżamy do Firleja, do chowinowego. To właśnie w tym miejscu znajdowała się fabryka stali. którego mamy ok. 6 km. Świt nad jeziorem Kleszczów, fot. Jan Romaniuk Kleszczów, nad jeziorem Świt Leśnym szlakiem, fot. Agnieszka Sykut szlakiem, fot. Agnieszka Leśnym

32 33 Firlej – Kozłówka, 33 km Z Firleja ruszamy drogą asfaltową przy Zajeździe “Imperium” w kie- OFERTA GASTRONOMICZNO-NOCLEGOWA runku Kamionki (10 km). Po wjeździe do Kamionki skręcając w lewo Miejsca noclegowe w Mieście Lubartów Miejsca noclegowe w Gminie Lubartów w kierunku na Lubartów dojeżdżamy do Kozłówki (2 km), gdzie warto Restauracja „Havana” Restauracja „LAGUNA” zwiedzić Muzeum Zamoyskich. Udając się dalej szosą po ok. 8 km doje- Lubartów, ul. Popiełuszki 15 21-100 Lubartów dziemy do Lubartowa. Ulica Lipowa doprowadzi do Pałacu Sanguszków, tel. kom. 691 888 638 Skrobów 101a (przy wyjeździe z miasta, tra- kościoła p.w. św. Anny i Muzeum Regionalnego. Po zwiedzeniu miasta www.havana-lubartow.prv.pl sa Lubartów-Kozłówka) może przyjąć do 90 osób. tel. 81 723 42 80, tel. kom. 501 460 261, kierujemy się w kierunku Kocka i Białegostoku. Przy stacjii CPN kieruje- restauracja 42 miejsca (w sezonie letnim my się w prawo, w ul. Kopernika by mniej uczęszczaną trasą przez Przy- „Stara Łaźnia” do 80 miejsc siedzących pod parasolami). pisówkę dojechać do Firleja (13 km). Lubartów, ul. Gen. Orlicz-Dreszera 17 Miejsca noclegowe dla 10 osób. tel. 81 854 10 01, 696 310 838 www.staralaznia.pl Zajazd ”GiS” SAMOCHODOWE może przyjąć do 20 osób. Pokoje z telewi- Lubartów, Łucka Kolonia 145 (ok. 5 km od Lu- Szlak Partyzancki, 77 km zorem, bezprzewodowy internet, restau- bartowa, przy trasie Lubartów-Lublin) Szlak prowadzi z Rąblowa przez Łopatki – Markuszów – Kozłówkę – racja, sala konferencyjna wyposażona w tel. 81 855 50 55 nagłośnienie, ekran, rzutnik. miejsca hotelowe 20 maksymalnie z dostawka- Lubartów – Serniki – Kaznów do Ostrowa Lubelskiego. Atutem jest uroz- Do dyspozycji dla gości parking strzeżony. mi, bar samoobsługowy 48 miejsc, grupy zor- maicony i ciekawy krajobraz. Ciekawe miejsca i zabytki, znajdujące się ganizowane po wcześniejszym uzgodnieniu. w powiecie lubartowskim, jakie znajdziemy na tym szlaku zostały opi- Restauracja „Iluzja” sane na wcześniejszych stronach folderu. Wśród nich: Muzeum Zamoy- Lubartów, ul. Jana Pawła II 9 Zajazd Wincentów tel. kom. 665 109 009, 695 643 342 Lubartów 21-100, Wincentów 28A (przy skich, Pałac Sanguszków w Lubartowie i inne. może przyjąć do 60 osób. trasie nr 19) tel. 502 628 195, 503 079 527, 534 800 101 Szlak im. generała Kleeberga Restauracja ”Zgoda” e-mail: [email protected] Szlak prowadzi przez następujące miejscowości: Dęblik – Kock – Ra- Lubartów, ul. Lipowa 8a www.zajazdwincentow.pl tel. 81 854 20 23 13 pokoi 1,2,3 osobowych z telewizorem, dzyń Podlaski – Czemierniki. Wędrówkę rozpoczynamy w Dęblinie, który może przyjąć do 120 osób. bezprzewodowym internetem, restauracją, niegdyś był carską twierdzą. Kierujemy się do Kocka, gdzie odbyła się salą konferencyjną wyposażoną w profesjo- ostatnia bitwa kampanii wrześniowej. Tutaj oprócz zabytków opisanych Restauracja „Złota Grota” nalne nagłośnienie, ekran oraz rzutnik. we wcześniejszej części folderu warto zatrzymać się przy pomniku gen. Lubartów, ul. Lubelska 138 (przy stacji pa- liw BP), Miejsca noclegowe w Gminie Kamionka Franciszka Kleeberga. Granitowy pomnik autorstwa Kazimierza Danie- tel. 81 854 47 77 Zajazd w Kozłówce lewicza stoi tak, aby monumentalny generał spoglądał na dawne pole może przyjąć do 40 osób. „Gościniec Kozłowiecki” walki. Pomnik został odsłonięty w 1980 roku, w 41 rocznicę Bitwy pod 21-132 Kamionka, Kozłówka 6 (przy pałacu Kockiem. Nieopodal znajduje się cmentarz wojenny w Kocku. Spoczy- Siedlisko ”Gościnne Progi” w Kozłówce, ok. 7 km od Lubartowa) Lubartów, ul. Powstańców Warszawy 106, tel. 81 852 80 70 wają na nim żołnierze Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie”. Kolej- tel. 81 473 24 13 www.goscinieckozlowiecki.pl nym symbolem pamięci jest Dzwon Franciszek poświęcony w 60 rocz- www.goscinne-progi.pl 35 miejsc noclegowych, 150 miejsc gastro- nicę śmierci generała. Dzwon ma 80 cm wysokości i waży 110 kg. Jest może przyjąć 120 osób. nomicznych. jednym z eksponatów Izby Pamięci im. gen. Franciszka Kleeberga w Koc- Motel ”RELAX” Miejsca noclegowe w Gminie Firlej ku (zlokalizowana w Domu Kultury w Kocku). Z Kocka udajemy się do Lubartów, ul. Kleeberga 14, Hotel „Imperium”. Radzynia i następnie do Czemiernik. tel. 81 854 58 24, tel. kom. 665 201 888 21-136 Firlej, ul. Lubelska 1 liczba miejsc hotelowych 30 i gastrono- tel. 81 857 54 26 micznych 40. oferuje 100 miejsc noclegowych, 50 gastro- nomicznych (po uzgodnieniu do 300).

34 35 Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji GOSiR zor, radio, lodówkę. Na terenie ośrodka znaj- wego, sklep spożywczy, kawiarnia, boiska Stanica młodzieżowa nad jeziorem Klesz- 21-136 Firlej duje się stołówka oferująca „domową kuch- sportowe, przystań żeglarska. czów tel. 81 857 50 21, 609 336 533 nię”, parking, boiska do siatkówki, koszykówki, Organizowane są tu kolonie dla dzieci w e-mail:[email protected] piłki nożnej, plac zabaw dla dzieci, a także pole Zajazd „RUBIN” w Krasnem wieku od 7 do 16 lat. Istnieje możliwość miejsc noclegowych 80. namiotowe, na którym znajdują się stajnie dla 21-109 Uścimów, Krasne 232 wynajęcia domków przez osoby prywatne. koni oraz dwie duże ujeżdżalnie, wypożyczal- tel. 81 723 21 71 Ośrodek aktualnie prowadzony jest przez Ośrodek Szkolno-Wypoczynkowy „eFeS” nia sprzętu sportowego i wodnego. Ośrodek dysponuje 30 pokojami 2, 3, 4 Parafię Opatrzności Bożej w Parczewie 21-136 Firlej, ul. Wczasowa 1 osobowymi, posiada własną salę konferen- oraz księży Salezjanów z Lublina. Szczegó- tel./fax 81 857 50 13 Ośrodek Wypoczynkowy „MARTA” cyjną oraz własną kuchnie. Specjalnością łowych informacji można zasięgnąć u kie- e-mail: [email protected], www.efesfirlej.pl Jadwiga Bogusz stołówki są baran, jagnię i prosię z rożna rownik Stanicy, Pani mgr Katarzyny Kowal- Miejsca noclegowe całoroczne 88 (w sezo- 21 -136 Firlej, ul. Wczasowa 3 oraz ryby. czuk, pod numerem tel. 505 098 724. nie letnim +120), miejsca gastronomiczne tel. 81 85 75 389, kom. 508 327 633, Na terenie ośrodka położone jest pole na- 80 (po uzgodnieniu +200). kom. 501 365 025 miotowe. Ośrodek oferuje duży plac zabaw Agroturystyka w Powiecie Lubartow- e-mail: [email protected] dla dzieci, jazdę konną, przejażdżki bryczką, skim Ośrodek Wypoczynkowy „Wodnik” Dysponuje 18 domkami oraz polem na- ogniska, grill a zimą kuligi. 21-136 Firlej, ul. Wczasowa 2 miotowym. Poza tym posiada plażę, po- Na terenie Powiatu Lubartowskiego znaj- tel./ fax. 81 857 50 23, kom. 691 660 210, mosty, kąpielisko, sprzęt wodny oraz barek Szkoła Podstawowa w Krasnem duje się duża liczba gospodarstw agrotury- e-mail: [email protected] serwujący wyśmienitą kuchnię domową. 21-109 Uścimów stycznych, które stanowią nie lada atrakcje www.wodnikfirlej.pl tel. 81 852 30 12 dla spragnionych spokoju i ciszy turystów. Oferuje: kąpielisko strzeżone, zakwaterowa- KOMPLEKS Rekreacyjno-Hotelowo-Wy- W okresie wakacji funkcjonuje w Szkole Właściciele przyjmują gości przez cały rok, nie w hotelu lub w domkach 4 osobowych, poczynkowy Schronisko Młodzieżowe. oferując bardzo zróżnicowane atrakcje jak pole namiotowe, Bar „Mała Gastronomia”. „FIRLEJOWE SIOŁO” chociażby przejażdżki konne, wycieczki ro- 21-136 Firlej, Wólka Rozwadowska 5A Krasne-Krzywe / nad j. Łukcze/ werowe, spacery po okolicy. Gościniec „Kamienny Potok” tel. 81 477 81 26 Ośrodek Wypoczynkowy Zakładu Ener- W Powiecie Lubartowskim gospodarstwa 21-136 Firlej, ul. Lubartowska 40 e-mail: [email protected] getycznego LUBZEL S.A. w Lublinie agroturystyczne są na coraz wyższym pozio- tel. 602 585 062 www.firlejowesiolo.pl 21-109 Uścimów mie. Podstawą działania tych gospodarstw www.firlej.lubelskie.pl/dane/kamiennypo- tel. 81 757 03 12 są wygodne pokoje i smaczna domowa tok/index.htm Miejsca noclegowe w Gminie Uścimów Ośrodek posiada czteroosobowe domki, kuchnia, oferująca oryginalne, smaczne pro- Oferuje: salę szkoleniowo-konferencyjną, Schronisko Młodzieżowe przy Szkole strzeżone kąpielisko, wypożyczalnie sprzę- dukty regionalne. salę bankietową, salę kameralną. Sale są Podstawowej w Nowej Jedlance tu sportowo-wodnego, pole namiotowe, Agroturystyka jest szansą dla mieszkańców komfortowo i nowocześnie wyposażone. Szkoła Podstawowa w Nowej Jedlance, stołówkę, sklep. wsi, ale także sposobem na przedstawienie Zapewniają wygodę i znakomite warunki Nowa Jedlanka 1, 21-109 Uścimów walorów tej ziemi mieszkańcom innych re- zarówno do pracy jak i zabawy i wypoczyn- tel. 81 852 31 91, 81 852 32 86 Uścimów gionów kraju i gościom zagranicznym. ku. Noclegi w pokojach 1,2,3 i 4 osobo- kom. 602 120 252 Pole namiotowe nad j. Maśluchowskim wych. Pokoje są gustownie i komfortowo Posiada 22 miejsca noclegowe, możliwość informacja: Urząd Gminy Uścimów WYKAZ GOSPODARSTW urządzone, każdy pokój posiada oddzielną korzystania z kuchni, łazienki wraz z prysz- tel. 81 852 30 63 AGROTURYSTYCZNYCH łazienkę. Do dyspozycji gości: parking, plac nicem, telewizor. zabaw, ogródek z parasolami i miejscem do Dysponujemy wolnymi miejsca od lipca, Szkoła Podstawowa w Uścimowie : grillowania, miejsce na ognisko. Teren Go- cena za nocleg do uzgodnienia. W okresie wakacji działa Szkolne Schroni- Emil Pakiet ścińca jest ogrodzony i zapewnia gościom sko Młodzieżowe 21-136 Firlej, ul. Serocka 2 spokój i bezpieczeństwo. Ośrodek Wypoczynkowy tel. 81 852 30 39 tel. 81 85 75 116 „Riviera” w Krasnem Miejscowość, gdzie położone jest gospo- Polesie – Ośrodek Sportów Wodnych 21-109 Uścimów, Krasne 168 Rudka Starościańska / nad j. Kleszczów/ darstwo wtulona jest między dwa malow- 21-136 Firlej tel. 81 723 22 00 Nad jeziorem funkcjonuje pole namiotowe nicze jeziora, tj. Kunów i Firlej, otoczone tel./ fax 81 857 50 78 Ośrodek posiada 180 miejsc w domkach prowadzone przez Radę Sołecką Wspólno- lasami. Gospodarstwo oferuje komforto- oferuje 194 miejsca noclegowe w 3, 4 - oso- typu willowego z pełnym wyposażeniem ty wsi Rudka. wo przygotowane pokoje oraz smaczne bowych domkach murowanych. Domki są 2 sanitarnym. posiłki. pokojowe, posiadają pełny węzeł sanitarny Na terenie ośrodka znajdują się: stołówka, (wc, kabina natryskowa, umywalka), telewi- wypożyczalnia sprzętu rekreacyjno-sporto-

36 37 w Kozłówce. Istnieje możliwość korzystania świeżymi warzywami i owocami. Do dys- z rowerów. pozycji gości są pokoje z osobnymi łazien- kami, jadalnia z kominkiem, weranda. Anna Zielińska 21-136 Firlej, ul. Spacerowa 8 Gmina Lubartów: tel. 81 85 75 379 Teresa i Maciej Jarzyna „Maciejówka” Gospodarstwo położone jest na skraju miej- 21-100 Lubartów, Nowodwór 116 scowości przy zacisznej ulicy, blisko lasu, tel. 81 85 27 249 między jeziorami Kunów i Firlej. Goście mogą www.agroturystyka.pl/lubartow/korniak- wypoczywać w ogrodzie oraz korzystać z wa- jarzyna rzyw uprawianych w gospodarstwie. Gospodarstwo położone jest w otoczeniu starego drzewostanu i sąsiedztwie Lasów : Kozłowieckich. W pobliżu znajduje się Mu- Irena Budnicka zeum Zamoyskich w Kozłówce. Hotelik myśliwski „Kaczkarnia” 21-146 Jeziorzany, Przytoczno 15 Anna Szymankiewicz tel./fax 81 85 78 004, 501 181 962 21-100 Lubartów, Szczekarków 36 www.kaczkarnia.pl tel. 81 85 43 788 e-mail: [email protected] Gospodarstwo położone nad rzeką Wieprz Pensjonat położony w zalesionej „pradoli- przy trasie Lubartów-Parczew. Atrakcją są nie Wieprza”, nad dzikimi stawami. Do dys- liczne tereny do wędkowania. Wśród rumianków i mięty rumianków Wśród Sernickiej, gmina Serniki), Wróblewski fot. Piotr Woli (okolice pozycji gości gospodarze oferują basen ką- pielowy, rowery górskie, sprzęt wędkarski, Barbara Lisek Maria Trąbka Urszula i Piotr Osikowie kajaki, motorówkę oraz przejażdżki bryczką 21-100 Lubartów, Kolonia Skrobów 90A 21-136 Firlej, ul. Serocka 3 21-150 Kock lub wierzchem, naukę jazdy konnej. tel. 81 85 43 830, 605 851 163 tel. 81 85 75 118 Wola Skromowska 1 e-mail: [email protected] Główną atrakcją gospodarstwa jest położe- tel. 606 298 797 Gmina Kamionka: Gospodarstwo położone przy trasie Lu- nie w niedalekim sąsiedztwie od jeziora Fir- Gospodarstwo położone jest w uroczym Krzysztof Kornacki „Rządcówka” bartów-Kozłówka na obrzeżu lasu, w od- lej. Dom otoczony jest ogrodem, w którym zakątku nad rzeką Wieprz. W niedalekiej 21-132 Kamionka, Kozłówka 8 ległości ok. 3 km od Muzeum Zamoyskich. jest miejsce na zabawę dla dzieci, ognisko, odległości znajduje się las bogaty w grzyby tel. 81 85 28 220, 605 628 747 Pobliski las to miejsce spacerów, zbierania stoliki i leżaki wypoczynkowe. Istnieje moż- i jagody oraz jeziora Kunów i Firlej. Gospo- www.rzadcowka.pl grzybów i ziół. Gospodyni oferuje również liwość wykupienia wyżywienia oraz skorzy- darstwo oferuje pobyt z pełnym wyżywie- Gospodarstwo zlokalizowane jest w bezpo- smaczne regionalne potrawy. stania z bezpiecznego parkingu. niem na bazie ekologicznych produktów. średnim sąsiedztwie zespołu pałacowo-par- kowego Muzeum Zamoyskich w Kozłówce. Piotr Malik Grażyna Powałka Wiesława i Edward Zdunkowie Do dyspozycji gości są dwu lub trzyosobo- 21-100 Lubartów, Skrobów 22B 21-136 Firlej, Kunów 36 21-136 Firlej, Kunów 92 we pokoje z łazienką, kuchnia, internet bez- tel. 81 85 54 232 tel. 81 85 75 256 tel. 693 481 815 przewodowy. Gospodarstwo posiada staw e-mail: [email protected] Gospodarstwo położone jest w pobliżu jezio- Gospodarstwo znajduje się w pobliżu je- rybny zasobny w karpie, liny, karasie, okonie www.agroturystykamalik.o2.pl ra Kunów, otoczonego lasami i łąkami. Idealne ziora Kunów, niedaleko lasu, pól i łąk. Go- i szczupaki. W pobliżu pensjonatu znajduje Gospodarstwo położone przy trasie Lubar- miejsce dla miłośników grzybów, jagód i ziół. spodarze oferują smaczne domowe posiłki. się kompleks leśny z oznakowanymi ścieżka- tów-Kozłówka, posiada teren rekreacyjny W okolicy gospodarstwa są oznakowane mi rowerowymi. z niewielkim basenem, kominkiem i altaną. Henryka Dudek trasy rowerowe i spacerowe. 21-137 Wola Skromowska 84 : Gmina Ostrówek: tel. 81 85 91 509 Leszek Skoczylas Andrzej Konarski „Konarówka” Wanda Banaś Gospodarstwo położone jest między rzeka- 21-136 Firlej, Kunów 32 21-150 Kock, ul. Hanki Sawickiej 58 21-102 Ostrówek, Cegielnia 44 mi Tyśmienicą i Wieprzem. Posesja otoczo- tel. 509 970 982 tel. 81 85 91 369 tel. 81 85 62 057 na jest pięknym, wspaniale utrzymanym Gospodarstwo położone w malowniczej www.agroturystyka.pl/lubartow/konarscy [email protected] ogrodem. Gospodarstwo oferuje smaczną miejscowości, w odległości 500 m od jezio- Gospodarstwo położone w malowniczym, Gospodarstwo położone w dolinie Wieprza, domową kuchnię. ra Kunów i 10 km od Muzeum Zamoyskich uroczym zakątku z dużym ogrodem oraz niedaleko rzeki Tyśmienicy oraz rozległych

38 39 Jeziorzany, fot. Damian Mika

lasów Ostrówka. Można tu zbierać jagody, Anna i Wiesław Laskowscy zioła i grzyby oraz łowić ryby. „Stanica wędkarska” 21-109 Uścimów, Krasne 186 Gmina Serniki: tel. 601 258 148, 505 123 210 Ranczo agroturystyczne „Arka” Gospodarstwo rolno-rybackie graniczące Marcin i Leszek Wronisz z jeziorem Krasne. Oferuje domki wczaso- Kolonia Serniki 51D, 21-107 Serniki we i miejsca na przyczepy kampingowe. tel. 81 85 55 050, tel. kom. 665 888 788, Posiada ogrodzony teren z bezpośrednim fax 81 85 55 878 dostępem do jeziora i łowisk. e-mail: [email protected] www.ranczoarka.pl Janusz Filipowski Gospodarstwo położone w malowniczej 21-109 Uścimów, Jedlanka Nowa 80 dolinie Wieprza. Pensjonat posiada tereny tel. 81 85 23 221, kom. 601 347 440 rekreacyjne z placem zabaw dla dzieci, wia- Gospodarstwo położone niedaleko jeziora trakiem i strzelnicą oraz mini zoo. Do atrak- Gumienko. Możliwość wypoczynku w ciszy cji należy także możliwość jazdy konnej, i spokoju. W pobliskim lesie można zbierać bryczką i cygańskim wozem. jagody, grzyby oraz zioła.

Gmina Uścimów: Katarzyna Żmurek „U Kasi” „Hacjenda” Leszek Brzeziński 21-109 Uścimów, Krasne 25A 21-109 Uścimów tel. 609 485 719, 500 211 700 Krasne Krzywe 28A, tel. 603 854 305 Gospodarstwo położone jest nad jeziorem Gospodarstwo położone nad jeziorem Łuk- Krasne. Możliwość jazdy konnej i przejaż- cze. Atrakcją dla turystów jest stadnina koni, dżek bryczką. jazdy rekreacyjne, przejażdżki bryczką i kuligi.

40 41 Sehr geehrte Damen und Herren,

Mit großer Freude händigen wir Ihnen diese Publikation aus, die die Vorzüge der Touristik und der Natur des Gebietes Lubartów vorstellt. Das Gebiet Lubartów liegt in einer Flachebene, die durch den Fluss Wieprz durchflossen wird. Hier trifft man auf viele außergewöhnli- che Orte, reizvolle Ecken, Wälder reich an wilden Tieren und wunder- schönen Seen. Im Kreis Lubartów finden Sie zahlreiche reizvolle Ecken, solche wie in dem Landschaftspark Kozłowiecki, auf Wiesen und Feldern, oder auch an den zahllosen Seen. Von einer aktiven Erholung kann man in einer freundlichen, ökolo- gischen Umgebung Gebrauch machen und an Orten wie attraktiven Touristenwegen, auf denen man die Schönheit der Natur, die zahlre- ichen architektonischen Denkmäler und Orte des religiösen Kultes be- wundern kann. Besondere Aufmerksamkeit verdienen die Palais und Herrenhöfe. Der in ganz Europa bekannte Parkschlosskomplex in Kozłówka, oder das nicht weniger prachtvolle Palais der Familie Sanguszko in Lubar- tów und das Palais der Familie Jabłonowski in Kock. Liebhaber der sa- kralen Kunst wird das wunderschöne und barocke Sankturarium der Heiligen Anna in Lubartów nach Lubartów bringen, und in die umlie- gende Ortschaften die denkmalgeschützten Heiligenstätten und die malerischen Kapellen. Ich lade herzlich dazu ein, sich das Gebiet Lubartów näher kennen zu lernen. Ich bin überzeugt, dass sie auf einen herzlichen Empfang der Einheimischen dieses zauberhaften Ecke Polens stoßen werden. Sie werden ihre Traditionen und Bräuche kennen lernen. Ich glaube, dass Ihr Aufenthalt in unserem Kreis Ihnen viele unvergessliche Erlebnisse bereiten wird.

Landrat von Lubartów Fryderyk Puła

42 43 VERWALTUNGSDATEN Gdańsk

Szczecin Bydgoszcz Warszawa

Wrocław

Katowice Der Kreis Lubartów, der 1290,35 km² umfasst, liegt im Norden der Wo- Kraków jewodschaft Lublin. Er ist einer von zwanzig Kreisen, die in dieser Woje- Woiwodschaft wodschaft liegen. Territorial umfasst der Kreis Lubartów dreizehn Geme- Lublin inden, wovon zehn Landgemeinden bilden (Abramów, Firlej, Jeziorzany, Kamionka, Lubartów, Michów, Niedźwiada, Ostrówek, Serniki, Uścimów), zwei ländlich-städtische Gemeinden (Kock, Ostrów Lubelski) und eine städtische (Lubartów). Im Kreis leben circa 90 Tausend Menschen. Administrativ grenzt der Kreis Lubartów im Norden mit den Kreisen Łuków und Radzyń, im Osten mit dem Kreis Parczew, im Westen mit den Kreisen Ryki und Puławy, sowie im Süden mit den Kreisen Łęczna und Lublin.

Kreis Lubartów Palast der Sanguszkis in Lubartów, Foto: Jerzy Foto: Chudzik der Sanguszkis in Lubartów, Palast

44 45 NATURDENKMAL

Der Kreis Lubartów liegt am Rande dreier geographischer Landschaf- ten: Masowien, Hochgebiet Lublin und Polesien im Kreis Lublin. Durch die breite Bettlandschaft des Kreises Lubartów erstreckt sich der Fluss Wieprz. Die Talebene Wieprz ist nicht nur für Naturkenner interessant. Sie ist reich an Altarmen, Schleifen und Mäandern, die zusammen mit dem Bestand an Ufergewächsen kombiniert, ihr einen mosaikhaften und malerischen Cha- rakter verleihen. In der Umgebung des Ortes Jeziorzany findet man unzäh- lige Überschwemmungsgebiete und Röhricht. Genau hier an dieser Stelle kann man wunderbar beobachten, dass der Fluss Wieprz ein lebendiger, natürlicher und durch den Menschen nicht begradigter Fluss ist. Naturlieb- haber können hier seltene Baum- und Pflanzenarten finden, sowie unter Naturschutz stehende Vogel- und Tierarten beobachten. Ihre Brutstätten haben hier unter anderem Flussuferläufer, Höckerschwäne, Haubentau- cher, Flussregenpfeifer sowie auch im Wald vorkommende Buchfinken und Waldkauze. Den Reichtum des Kreises Lubartów bilden die hiesigen Waldkomplexe. Der wichtigste und interessanteste sind die Kozłowiecki Wälder. Die Wald- flächen nehmen fast 20% der Gesamtfläche des Kreises ein. Besondere Beachtung verdient das Reservat „Kozie Góry“, das in den Randgebieten von Kozłowiecki-Landschaftschutzpark liegt. Hier wachsen über hundert Der Fluss Wieprz, Foto: Gemeindearchiv von Lubartów Waldruhe, Foto: Agnieszka Sykut Agnieszka Foto: Waldruhe,

46 47 Forstrevier Białe Wrony, Foto: Gemeindearchiv von Lubartów von Gemeindearchiv Foto: Białe Wrony, Forstrevier

jährige Kiefern und nur noch selten zu findende Traubeneichen. Im Park am Hofe in Samoklęski sind bis heute wunderschöne Baumriesen erhal- ten geblieben. Unter anderem majestätische Exemplare an Buchen und gemeinen Eschen.

KREISGESCHICHTE

Der Kreis Lubartów kann sich einer reichen und interessanten Ge- schichte rühmen. Über Jahre hinweg wurde diese Gegend von Menschen verschiedener Herkunft und Konfession bewohnt, denen wir unser impo- nierendes Kulturerbe verdanken. Auf die Kreisgeschichte hatte die relative Nähe der Ostgrenze Polens einen großen Einfluss, was verursachte, dass die Gegend Lubartów jahrelang ein Ort von unterschiedlicher Bedeutung und Kämpfe war. Der Hauptsitz der Kreisverwaltung Lubartów liegt in der Stadt Lubar- tów, die am 29. Mai 1543 durch Piotr Firlej gegründet wurde. Der ehema- lige Name Lewartów stammt aus dem Wappen des Geschlechts Firlej –

Lewarta. Das Lokationsrecht hat die Stadt Lubartów vom König Sigmund Romaniuk Jan Foto: Kavallerie, Kock,

48 49 dem Alten erhalten. Der nächste Eigentümer der Stadt, war der Sohn von regiert, der das calvinistische Gymnasium in eine arianische Schule umfor- Piotr, Mikołaj Firlej. Dieser hat in Lubartów ein calvinistisches Gymnasium mierte. Hier kam die Jugend aus dem ganzen Land zusammen. Das XVII. gegründet und aus Deutschland, Holland und Flandern Handwerker und Jahrhundert war kein Glückliches für den Kreis Lubartów. Nach der „Schwe- Züchter herbeigeholt. Wie historische Quellen bestätigen, hat zu Zeiten der dischen Sintflut“ konnte Lubartów vom Niedergang lange Zeit nicht wieder Herrschaft von Mikołaj Firlej Lubartów sein goldenes Zeitalter durchlebt. auferstehen. Die Lage verbesserte sich erst, als die Stadtregierung von Paweł Nach dem Tod von Mikołaj Firlej, wurde die Stadt von Mikołaj Kazimierski Karol Sanguszko übernommen wurde. Die Familie Sanguszko hat die Stadt über hundert Jahre lang regiert (1739 – 1839). Nach dem Januaraufstand stieß die Stadt Lubartów auf zahlreiche Repressionen von Seiten der zaris- tischen Mächte: Es folgte die Liquidierung des Kapuzinerordens, das Klos- ter wurde zu administrativen Zwecken dem Staat übergeben. Die nächste Periode der wirtschaftlichen und kulturellen Entwicklung folgte erst nach 1918. In der Zeit des zweiten Weltkrieges war Lubartów eines von vielen Orten der Widerstandsbewegung und des Kampfes gegen die Besatzungs- mächte. Von der Okkupation wurde die Stadt durch gemeinsame Trupps des Nationalheeres am 22. Juli 1944 befreit, sowie durch die Untertruppe 50. Regiment der 27. Wołyńska-Infanteriedivision der Polnischen Heimatar- mee [AK] unter der Führung des Majors Jan Szatowski, pseudonym „Kowal“. In der Gegend Lubartów sind viele Kämpfe, Schlachten und Gefechte ausgetragen wurden, deshalb kann man auf dem Territorium des Kreises viele Grabmäler von Soldaten verschiedener Nationalität, Kriegsfriedhöfe und Kreuzdenkmäler, finden. Die Geschichte des Kreises Lubartów ist auch die Geschichte der Stadt Kock und der Selbstständigen Operativen Gruppe „Polesie“. In der Nähe von Kock hat sich der letzte Kampf der Septemberkampagne ereignet. Die Ehrenkapitulation der Selbstständigen Operativen Gruppe „Polesie“ folgte am 6. Oktober 1939. Diese Ereignisse werden jedes Jahr durch die Gruppe Historischer Rekonstruktion des 8. Legioninfanterie Regiments in Form ei- ner historischen Rekonstruktion wiedergegeben.

VOLKSKULTUR

Der Kreis Lubartów beeindruckt durch sein Reichtum und Vielfalt an Volkskultur. Fast in jeder Gemeinde leben und wohnen Schöpfer der Volks- kunst, wirken Gesangsgruppen und Volkskapellen. Fasziniert durch die Geschichte ihrer Dörfer und Städtchen schaffen die Regionalisten Gedenk- stätten und Galerien, in denen wir ihre Volkskunst bewundern können. Der größten Sammlung kann sich das Regionalmuseum Lubartów erfreuen. Zu Lubartów, Palast der Sanguszkis, Foto: Radosław Czarnecki den spannenden Exponaten gehören zum Beispiel geflochtene Korbwa-

50 51 ren, die durch die Bewohner der Dörfer, die am Fluss Wieprz sich befinden, Ein besonderer Ort ist die Kunstgalerie „ART WYSPA“ in Ostrów Lubelski. hergestellt wurden. Beachtung verdienen auch die Werke von Frau Helena Die Galerie befindet sich in einem alten, postjüdischen Haus in der Straße Kołodziej. Die im In- sowie Ausland bekannte Künstlerin stellt für Osterpal- Czerwonego Krzyża 6. Der einmalige Innenraum wurde durch das Projekt men, Ostereier, Körbe, Strohfiguren sowie Weihnachtsbaumschmuck her. des Architekten Adam Wójcik wieder hergestellt. Beim Eintreten in die Ga- Doch das Zentrum für die Osterpalmenproduktion bildet die Gemeinde lerie bekommt man den Eindruck sich in der Zeit zurück zu bewegen und Serniki. Bis heute werden in vielen Haushalten durch die Frauen Blumen, in ein Vorkriegshaus in einem Städtl zu gelangen. Kräuter und Gräser getrocknet, die zur Herstellung der Palmen dienen. Das Außer antiker Gegenstände und Werkzeuge, wird diesem Ort durch interessante ist, dass dieser Schmuck sich einer großen Popularität unter Schnitzereien, Stickereien und Gemälde, geschaffen durch lokale Artisten, den amerikanischen Polen erfreut. Authentizität verliehen. Die Galerie ist dank der Bemühungen der Mitglie- der der Gesellschaft des Landes Ostrów Lubelski entstanden. Die Initiato- rin war Frau Maria Wójcik. Die, die die „ART WYSPA“ bereits besucht haben, behaupten, man könne hier den Geschmack des Polnischen Dorfes kosten. Der Kulturreichtum des Landes Lubartów wird ebenfalls durch die zahlreichen Gesangsgruppen und Volkskappellen gepflegt. Auf vielen zy- klischen Festen, die durch den Kreis organisiert werden, kann man traditi- onelle Lieder hören. Es ist erwähnenswert, dass solche Gruppen wie „Brzostowiacy“, „Ostro- wianki“ aus Ostrów, oder „Rozkopaczewianki“ ihr Repetuar an die Überlie- ferungen der ältesten Bewohner unserer Region anlehnen. Dank dessen ist es traditionelle Folklore, charakteristisch für die Dörfer des Kreises Lubar- tów. Die Gruppen organisieren neben ihren Gesängen auch schauspieleri- sche Bräuche, die an alte Traditionen gelehnt sind. Diese Schauspiele wer- den während der Schau dörflicher Theater präsentiert, sowie bei Treffen mit der Volkskunst. Sie vergegenwärtigen uns, wie in diesen Landen früher ein Mal die Hochzeiten, Erntefeste und Feiertage aussahen. Volkstümliche Bräuche der Gegend von Lubartów, Foto: Radosław Czarnecki

Im Regionalmuseum Lubartów finden wir ebenfalls eine Sammlung MUSEEN von Stücken von Ignacy Dobrzyński, einem der berühmtesten polnischen Scherenschnittkünstler. Einen Teil seines Lebens verbrachte und schuf er im Kreis Lubartów. Es ist lohnenswert sich zum Regionalmuseum in der Das Kulturerbe, Geschichte und das Schaffen des Landes Lubartów Stadt Lubartów auf zu machen, um zu sehen, was für ein kleines Kunst- kann durch Besuche in den Museen in Lubartów und Kozłowice kennen stück aus einem einfachen Blatt Papier entstehen kann. lernen. Weniger reiche Sammlungen, aber nicht weniger interessante Ex- Zu der Gruppe von bekannten und geschätzten Volkskünstlern, können ponate befinden sich in den lokalen Gedenkhäusern. wir ebenfalls Frau Janina Rodak aus Michów zählen. Frau Rodak beschäftigt sich schon seit 30 Jahren mit der Schnitzerei, in der sie landesweiten Ruhm Zamoyski – Museum in Kozłowice – Das Zamoyski – Museum in erlangte. Ihre Objekte befassen sich hauptsächlich mit sakralen Motiven. Kozłowice ist eine touristische Perle des Kreises Lubartów und gewert- Auch nicht zu übersehen sind die Werke von Frau Małgorzata Wójto- schätzt im National Geographic Wettbewerb der 7 Wunder Polens. Die Re- wicz aus Mejznerzyn. Die Künstlerin hat vielseitige Interessen. Sie schnitzt sidenz gehörte in den Jahren 1799 – 1944 zum Geschlecht der Zamoyskis. nicht nur, sie beschäftigt sich ebenfalls mit der Malerei und Stickerei. Der Palast wurde circa im Jahre 1742 errichtet, dessen Architekt höchst-

52 53 wahrscheinlich Józef Fontana war. Das Zamoyski – Museum in Kozłowice wird als das polnische Versailles bezeichnet. Im Museum befindet sich die größte polnische Sammlung an Aufnahmen klassischer Musik. Touristen, die eher an gegenwärtiger Kunst interessiert sind, können die einzige Galerie für Sozialrealismus hier finden. Insgesamt über 1600 Skulpturen, Malereien, Grafiken und Denkmäler, die einen didaktischen Charakter auf- weisen. Neben dem Museum befindet sich auch ein Kutschstall, in dem man historische Kutschen aus dem XIX. Jahrhundert bewundern kann, so- wie die Kapelle, die in den Jahren 1903 – 1909 errichtet wurde. Sie wurde nach dem Projekt des Architekten Jan Heurich bebaut. Im Inneren befindet sich ein gemauertes Grabmal von Zofia Czartoryska Zamoyska. Gleichfalls schön und gern besucht ist der Park. Das Museum ist für Besucher vom 1. April bis zum 30. November von Dienstag bis Sonntag geöffnet. Muzeum Zamoyskich w Kozłówce Kozłówka 3 21-132 Kamionka Tel.: +48 81 852 83 00 www.muzeumzamoyskich.pl

Regionalmuseum in Lubartów – Das Museum befindet sich an einem historischen Hofe an der Kościuszkistraße 28. Von den über 2500 Expona- ten, sind die Andenken an das Steingut in Lubartów hervorzuheben, das in den Jahren 1840 – 1850 funktionierte. Im Regionalmuseum finden wir Kozłówka, Palast der Zamoyskis, Gemeinde Kamionka, Foto: Radosław Czarnecki Radosław Foto: Gemeinde Kamionka, der Zamoyskis, Palast Kozłówka, Lubartów, Regionalmuseum, Foto: Piotr Maciuk Piotr Foto: Regionalmuseum, Lubartów,

54 55 ebenfalls Spuren der Volkskultur des Kreises Lubartów. Die Einrichtung ist PALÄSTE UND HÖFE täglich, von Montag bis Freitag von 08:00 Uhr bis 15:00 Uhr geöffnet, am Samstag und Sonntag von 10:00 bis 14:00 Uhr. Muzeum Regionalne Der Palast – Park – Komplex in Kock – Der Komplex befindet sich Ul. Kościuszki 28 in einer außergöhnlich reizenden Gegend, an der Stelle, wo die Ortschaft 21-100 Lubartów sich der Talebene Taśmienica und Wieprz neigt. Der Palast der Prinzessin Tel.: +48 81 855 28 08 Anna Jabłonowska, vom Geschlecht der Sapiechen, wurde auf Grundla- ge der alten Burg des Firlej – Geschlechts aus dem XVI Jahrhundert ge- Gemeindemuseum in Lubartów – Festliche Ornate, Monstranzen, Re- baut. Vermutlich wurde die Residenz von Szymon Bogumił Zug circa im liquiaren und Altdrucke, ergeben nur einen Teil der Exponate, über die das Jahre 1770 umgebaut. Der Komplex setzt sich aus einem Haupthaus und Museum verfügt. Einer der wichtigsten stellt die Sammlung der Bücher dar, zwei gleichen Seitengebäuden zusammen, die durch viertelkreisförmige die durch die lokalen Priester hier seit dem Jahre 1650 aufbewahrt wurden. Galerien mit Kolumnen verbunden sind. Zu der Zeit der Prinzessin Anna Das Museum ist neben dem Sanktuarium der Heiligen Anna in Lubartów Jabłonowska entstanden in der Nähe imponierende Parkanlagen, die im errichtet worden. Zu seinen Schätzen zählt es um die 1000 Exponate. Das frühen englischen Stil gehalten wurden. In der Hälfte des XIX. Jahrhun- Museum kann man vom 1. Mai bis zum 31 Oktober besuchen. Es hat geöff- derts wurde die Residenz auf Grundlage des Projekts des Architekten net von 09:00 – 17:00 Uhr. Henryk Marconi umgebaut. Der Palast, sowie die Seitengebäude, sind in Muzeum Parafialne einem recht guten Zustand, deshalb werden interessierte Touristen die Ul. Słowackiego 6 Gelegenheit haben die Residenz zu bewundern. Zum Palast führt ein Weg 21-100 Lubartów entlang der ehemaligen Festungsanlagen. Tel.: +48 81 855 23 72 Kock, Palast der Jabłonowskis, Foto: Jerzy Foto: Wawerek der Jabłonowskis, Kock, Palast Lubartów, Basilika der Heiligen Anna, Foto: Archiv des Landratsamtes des Archiv Foto: Anna, Heiligen der Basilika Lubartów,

56 57 Der Park – Palast – Komplex in Lubartów – Der Palast des Geschlechts verschiedene Objekte, unter anderem die alte Orangerie, die vermutlich der Sanguszkis ist die Visitenkarte der Ortschaft Lubartów. Anfangs gehör- aus dem Jahre 1800 stammt. Man nimmt an, dass sie in der Zeit entstanden te die Residenz Piotr Firlej, dem Stadtgründer. Der Palast wurde mehrmals ist, als hier die Prinzessin Izabella vom Geschlecht Fleming Czartoryska re- zerstört. Sein jetziges Aussehen verdankt es Paweł Antoni Fontane, der für sidierte. Das Gehöft in Samoklęski liegt in der Region der größten Fischer- den Prinzen Paweł Karol Sanguszki am Anfang des XVIII Jahrhunderts ar- teiche. Seit 2008 sind sie in privatem Besitz. beitete. Am Anfang des XIX Jahrhunderts ging das Eigentum in die Hände der Polnischen Bank über, später funktionierte an der Stelle ein Militär- krankenhaus, sowie auch unter der Regentschaft der Versammlung der SAKRALE ARCHITEKTUR Kresowi – Klosterbrüder. Im Jahre 1933 entbrannte im Palast ein Feuer, der den Palast völlig zerstörte. Die Renovierungsarbeiten wurden erst im Jahre Die Basilika der Heiligen Anna in Lubartów – Die Geschichte der Ge- 1970 beendet. Seit 1999 ist der Palast der Hauptsitz der Stadtverwaltung meinde in Lubartów ist lang und verdient eine eigene Publikation. Bevor Lubartów. Besondere Beachtung verdient der Residenzsaal der Ritter, der ein Tourist die Basilika in Lubartów besucht, sollte er wissen, dass die erste mit stilvollen Möbeln und Gemälden ausgestattet ist. Hinter dem Palast dokumentierte Notiz über sie aus dem Jahre 1549 stammt. Zu der Zeit hat befindet sich ein weiter Park, der auf Grundlage von Gerard Ciołek rekon- Piotr Firlej unter dem Aufruf von Piotr und Paweł ein hölzernes Gotteshaus struiert wurde. errichtet. Nach acht Jahren hat der folgende Eigentümer der Stadt, Jan Fir- lej, die Kirche den Calvinisten übergeben. Nicht einmal vierzig Jahre hat es gedauert, als die Stätte wieder katholisch wurde, was zu den Errungen- schaften von Elżbieta Kazimierska zu zählen ist. Die erste Kirche unter dem Namen der Heiligen Anna hat Samuel Ratkowski erbaut. Leider, und wie in vielen anderen Fällen, ist die Stätte im Jahre 1630 verbrannt. Sie wurde erst zwanzig Jahre später wieder aufgebaut, dank der Bemühungen des Lubartów, Palast der Sanguszkis(Ansicht vom Park), der Sanguszkis(Ansicht Park), vom Palast Lubartów, Wróblewski Piotr Foto:

Das Gehöft in Samoklęski – Das Gehöft entstand am Ende des XVIII. Jahrhunderts. Sein Architekt war Christian Piotr Aigner. Im Jahre 1883 wur- de die Residenz durch den bekannten Autoren Józef Weyssenhoff ausge- baut, wobei dem Etagengebäude mit der Säulenhalle mit vier Kolumnen an den Seiten Risaliten dazugebaut wurden. Zu dem Komplex zählen acht Landratsamtes des Archiv Foto: Lubartów, in Anna Heiligen der Basilika

58 59 Pfarrers Stefan Mosiński. Das war die letzte hölzerne Gottesstätte in dieser Verzierungen. Die einzigen Zierden stellen die Leinenmalereien von Szy- Ortschaft. Die Kirche, die in den Jahren 1733 – 1738 auf Grundlage des Pro- mon Czechowicz dar. Am Hauptaltar befindet sich die Malerei unter dem jektes von Paweł Antoni Fontane erbaut wurde, hat eine neue Geschichte Titel „Die Passion des Heiligen Wawrzyniec“. An den Kirchenanlagen befin- der Pfarrkirche in Lubartów begonnen. Ihr Stifter war Paweł Karol Sangus- det sich ein Kloster, das mit einer Wallanlage und einem herrlichen Park zko. Das zweitürmige Pfarrhaus ist an der Fassade reich mit Pilastern und umgeben ist. Gesimsen verziert. Das aus schwarzem Marmor angefertigte Eingangs- portal wird durch zwei Kolumnen getragen. Im Inneren der Heiligenstätte Die Kirche der Verklärung Christi in Firlej – Die einzige hölzerne Kir- begeistern Verzierungen, Gemälde und Lichtspiele, die durch imponieren- che im Kreis Lubartów. Sie entstand im Jahre 1800. Der Altar, der im Roko- de Glasfenster geschaffen werden. Auf der linken Seite befindet sich eine kostil gehalten ist, wurde um das Gemälde unter dem Titel „Die Verklärung Grabschrift mit den Herzen des Stifters (Paweł Karol Sanguszko) und seiner Christi“ erweitert. In der Heiligenstätte wird er Feldaltar des I. Ulanregimants Frau Barbara Sanguszko, vom Geschlecht der Duniner. Wie es für eine baro- der Division des Generals Chrzanowski gehalten, der in der Ortschaft Firlej cke Heiligenstätte gehört, ist das Innere reich verziert. Das Gewölbe bilden Siege mit der russischen Armee errang. Fresken, die vermutlich durch Jan Włoch und Mejer gefertigt wurden. Der Hauptaltar stellt die Hauptpatronin der Heiligenstätte in Lubartów dar. Ne- Die Kirche der Heiligen Piotr und Paweł in Kamionka – Die Erbau- ben der Kirche befinden sich der Glockenturm, der in der Hälfte des XVIII. ung der Heiligenstätte datiert man auf das Ende des XV. Jahrhunderts oder Jahrhunderts entstanden ist, und das historische Pfarrhaus. auf den Anfang des XVI. Jahrhunderts. Das ist die älteste Kirche im Kreis Lubartów. Um die Jahrhundertwende wurde das Gotteshaus ausgebaut. Die Kirche des Heiligen Wawrzyniec in Lubartów mit dem Kloster Neben der Kirche befindet sich ein gemauerter Glockenturm. Im barocken der Kapuzinerbrüder – Man datiert das Anlegejahr des Klosters der Kapuzi- – klassizistischen Stil wurde in den Jahren von 1781 bis 1858 ein Grabrund- ner in Lubartów auf die Jahre 1737 – 1741. Vorschriftsgemäß und nach den bau der Weyssenhoffs errichtet. Regeln der Kapuziner ist die Heiligenstätte einfach gehalten und arm an Die Gemeindekirche Mariä Himelfahrt in Kock – Sie Heiligenstätte wurde in den Jahren 1778 bis 1782 auf Grundlage des Projektes von Szy- mon Bogumił Zuga erbaut. Das ist das erste Gebäude in Polen, das einen Säulengang mit Kolumnen in der Fassade besitzt. Die Frontseite der Kirche ist in Richtung des Marktes gerichtet. An ihren beiden Seiten befinden sich zwei authentische Glockentürme. Die Heiligenstätte in Kock hat den Bau in Form eines Rechtecks mit Säulengängen mit Kolumnen in den Fassaden initiiert. Original erhalten geblieben sind die quadratförmigen Glockentür- me mit runden Fenstern.

Die Gemeindekirche der unbefleckten Mariä Empfängnis in Ostrów Lubelski – Diese Heiligenstätte ist ein weiteres Beispiel für die Barocke Ar- chitektur. Die Kirche wurde im Jahre 1755 und vermutlich auf Grundlage des Projekts von Paweł Antoni Fontane errichtet. Neben der Stätte befindet sich ein Glockenturm, der gleichzeitig das Tor bildet. Man nimmt an, dass es fünf Jahre später entstanden ist. Besondere Beachtung verdient auch die Umzäunung mit den Pforten und kleinen Betsäulen aus der zweiten Hälfte des XVIII Jahrhunderts. Das Kirchengebäude selbst wurde in Form des lateinischen Kreuzes gebaut mit zwei empor strebenden Türmen. Firlej, Kirche der Verklärung Christi, Foto: Jan Zaczek

60 61 Kock, Rabinówka Haus von M. Morgenstern, M. Morgenstern, Haus von Kock, Rabinówka JerzyFoto: Wawerek

Zu seinen Ehren hat man einen Erdhügel aufgeschüttet und auf Ihm eine Ostrów Lubelski, Kirche Mariä Empfpängnis Lubelski, der unbefleckten Ostrów Smagorowicz Piotr Foto: Gedenktafel gesetzt.

Der jüdische Friedhof in Kock – Das wichtigste Objekt auf dem jüdi- schen Friedhof ist das Mausoleum in dem Menachem Mendel aus Kock, Beniamin Morgenstern Dawid Morgenstern, Jakub Jozue Morgenstern INTERESSANTE PLÄTZE und Dow Zeew kohen Rappaport beigesetzt sind.

Die Gräber der Aufständischen aus Sobolew – In der Gemeinde Fir- Das Traditionshaus der Eisenbahn in Lubartów – Seit dem Jahr 2000 lej, auf dem Friedhof in Sobolew, befinden sich die Gräber der Teilnehmer funktioniert an der Bahnhaltestelle Lubartów das Traditionshaus der Eisen- des Januaraufstandes, die im Kampf gegen die Russen im Jahre 1863 ge- bahn. Dieser Ort wird den Bahnliebhabern sicher gefallen. In dieser Stätte fallen sind. hat man Gegenstände versammelt, die mit der Arbeit der Eisenbahnan- gestellten zu tun haben. Wir finden hier alte Photographien, Dokumente, Der Friedhof deutscher Siedler – Der Friedhof, aus der Zeit der Wen- Landkarten, Fahrpläne sowie Fahrkartenkassen und Dienstbekleidung. de zwischen dem XIX. und XX. Jahrhundert, befindet sich in der Ortschaft Trójnia in der Gemeinde Lubartów. Rabinówka in Kock – Eines der charakteristischsten Gebäude im gan- zen Kreis. Seit 1924 bis hin zum Beginn des Zweiten Weltkrieges war Józef Der russisch – orthodoxe Friedhof in Kolechowice – Den russisch – Morgensztern Rabbi in der Stadt Kock. Er war der Schöpfer des so genann- orthodoxen Friedhofkomplex mit seiner Friedhofskapelle aus der zweiten ten kocker Chassidismus. Er ist 1939 während Bombardement ums Leben Hälfte des XIX. Jahrhunderts kann man in Kolechowice in der Gemeinde gekommen. Das Zaddikerhaus befindet sich an der Kreuzung der Straße Ostrów Lubelski besuchen. Wojska Polskiego und Polna. Das Bauernhaus in Ruda Kijańska (Gemeinde Ostrów Lubelski) – An Die Grabstätte von Berek Joselewicz in Białobrzegi – Berek Joselewi- dieser Stelle wurde die erste Sitzung im Lande durch den nationalen Wo- cz war Oberst der Polnischen Armee und jüdischer Herkunft. Er ist im Jahre jewodschaftsrat am 18. Februar 1944 abgehalten. Dieses Ereignis hat man 1809 während des Kampfes mit den Österreichern in Kock umgekommen. auf der Frontwand des Bauernhauses verewigt. Das Gebäude stammt aus

62 63 der ersten Hälfte des XX. Jahrhunderts, mit einer Kohlekonstruktion und nen. Die Strecken, die über den Kreis Lubartów führen, zählen zusammen Satteldach. über 30 km. Empfohlene Strecken für eintägige Touren: Zawieprzyce – Szczekarków, Streckenlänge circa 24 km. TOURISTISCHE ATTRAKTIONEN Szczekarków – Wola Skromowska, Streckenlänge circa 28 km.

Anlegestellen für Kajaks und Geräteverleih im Kreis Lubartów: Der Kreis Lubartów bietet seinen Touristen viele Attraktionen. Hier fin- Paweł Szczepaniak den nicht nur Wassersportfans etwas für sich, sondern auch diejenigen, Szczekarków 38 die gerne in der Natur entspannen. Der Reichtum an touristischen Attrak- 21-100 Lubartów tionen ist untrennbar mit der herrlichen Lage unseres Kreises. Tel. +48 601 867 509 www.kajaki-lubartow.pl Der Stausee in Pałecznica (Gemeinde Niedźwiadka) – Dieser Ort eig- net sich wunderbar für ein Picknick, oder auch für ein Lagerfeuer. Am Ufer TOMI Kajaki hat man ein Steg und reizende Lauben gebaut. In der Nähe befinden sich Tomasz Józwiak zwei Spielfelder für Strandfußball. Das ist ein wahres Paradies für Natur- Kolonia Wólka Rokicka 11 und Angelliebhaber, sowie für Menschen die aktiv ihre Freizeit gestalten 21-100 Lubartów wollen. Tel. +48 697 446 554

Kajaktouren – Entlang des Flusses Wieprz führt einer der schönsten Die Schönheit der Seen – Zahlreiche Seen laden zur aktiven Freizeit Kajakfährten in der süd – östlichen Region Polens. Zahlreiche Windungen, ein. Am See in Firlej und in Ostrów Lubelski kann man Wassersportgeräte Abzweigungen und die Schönheit der Natur veranlassen, dass die Touren ausleihen. Unsere Seen bieten ebenfalls Anglern und Liebhabern des Al- zu einem unvergesslichen Ereignis werden. Die Route, die über den Fluss leinseins mit der Natur attraktive Angebote. Wieprz führt, eignet sich ideal dafür, um mit dem Kajak fahren zu begin- Skajaktouren entlang dem Fluss Wieprz, entlang dem Fluss Skajaktouren Jeziorzany von Gemeindearchiv Foto: Firlej, See Firlej, Foto: Beata Trochim

64 65 Der Leinenpark – Der größte Seilpark in dieser Region. Er setzt sich aus insgesamt 5 Routen zusammen, die eine Gesamtlänge von 885 Metern er- geben. Die Routen haben verschiedene Schwierigkeitsgrade und bieten auch den jüngsten Attraktionen. In der Nähe befindet sich ein Indianerla- ger. Leśna Ryba Stara Jedlanka 16 21- 109 Uścimów Tel.: +48 533 130 328 www.lesnaryba.pl Serniki, Bauernhof, Foto: Archiv Foto: Serniki, Bauernhof,

Paintball – Das Paintballfeld befindet sich in der Ortschaft Firlej auf 2 ha Wald und alten Torfmoorgebieten. Auf ihr finden wir einige interessante Deckungsmöglichkeiten und einige Brücken. Pikkago Paintball ul. Choiny 1 21-136 Firlej Tel.: +48 691 240 882 Stara Jedlanka, Sailpark, Foto: Erholungszentrum Leśna Ryba Leśna Erholungszentrum Sailpark, Jedlanka, Foto: Stara Fahrradwege – In den Kazłowiecki Wäldern hat man einige Fahrrad- Ranczo Arka [Ranch Arka] – Ein Ort, an dem man mit der Natur Zeit strecken eingerichtet, die zu den interessantesten Orten führen, unter an- verbringt. Im Angebot sind unter anderem ein Mini Zoo, eine Schmalspu- derem zu solchen wie das Reservat „Kozie Góry”, die Waldsiedlung Stary reisenbahn, zwei Teiche, Kinderattraktionen, Britschkafahrten und im Win- Tartak, die Teiche „Wzory“ und Kozłówka. Die Beschreibungen der Routen ter Schlittenfahrten. und der Fahrradwege kann man auf der folgenden Internetseite nachle- Ranczo Arka sen: www.mktr-relaks.com Serniki Kolonia 51e 21-107 Serniki Tel. +48 665 888 788 www.ranczoarka.pl

66 67 ZYKLISCHE FESTE

Im Kreis Lubartów finden jedes Jahr außergewöhnliche Ereignisse statt, zu deren Teilnahme wir herzlich einladen. Hier finden Amateursportler, Theaterliebhaber oder Konzertliebhaber etwas für sich. Während der Fest- lichkeiten können Sie hier ebenfalls die Volkskultur, Bräuche und Traditio- nen kennen lernen. Im Ordner stellen wir die interessantesten Angebote vor. Die ganze Liste der Ereignisse finden Sie auf unserer Internetseite, die um die aktuellsten Informationen bereichert wurde: www.powiatlubartowski.pl

Weihnachtsliedertreffen in Ostrów – Ein im Januar organisiertes Fest in Ostrów Lubelski. Im regionalen Charakter gehalten und das Weih- nachtsklima erhaltend. Weihnachtslieder werden von Gruppen des Kreises Ostrów Lubelski, aber auch der Gemeinde Lubartów vorgetragen.

Gemeindeschau der Dorftheater – Ein zyklisches Fest, das im April in Ostrów Lubelski organisiert wird, das zum Ziel volkstümliche Bräuche und Traditionen zu kultivieren hat, in Anlehnung an szenische Abhandlungen, die Präsentation des szenischen Schaffens der Gruppen und die Inspiration zur neuen künstlerischen Wegen.

Gemeindeschau der Kinder – und Jugendtheater – Dieses Fest wird alljährlich durch das Kulturzentrum in Ostrów Lubelski im April organisiert. Es hat zum Ziel eine Schau der bisherigen künstlerischen Errungenschaf- ten der Schultheatergruppen und der Kultureinrichtungen zu ermögli- chen, sowie auf dem Wege einen Erfahrungsaustausch.

Motorradpicknick – Ein zyklisches Fest, das durch die Gesellschaft Al- wernia Anfang April veranstaltet wird. Der Motorradsaisonauftakt für alle Zweiradfans aus dem Gebiet der Wojewodschaft Lublin, und nicht nur. At- traktionen für Motorradbesitzer und für die ganze Familie. Organisiert in Lubartów in den Gärten der Kapuzinerbrüder.

Junifestmahl – Ein Fest, das durch das Kreiskulturzentrum für Jugend- liche Mitte Juni organisiert wird. Im Programm stehen Attraktionen für Kin- der und Jugendliche, sowie artistische Vorstellungen. Auf den Konzerten, die im Rahmen des Junifestmahls veranstaltet wurden sind unter anderem

Junifestmahl, Der Hof vor dem Palast der Sanguszkis, Foto: Radosław Czarnecki Radosław der Sanguszkis, Foto: Der dem Palast Hof vor Junifestmahl, Raz Dwa Trzy, die Muggekapelle Berberys, Bad Boys Blue sowie das Heilige – Nikolaus – Orchester aufgetreten.

68 69 Rock Alert Festival – Diese Veranstaltung wird jedes Jahr am ersten Septemberwochenende durch das Kulturzentrum der Stadt Lubartów or- ganisiert. Eine Schau von Rockgruppen aus dem ganzen Land, sowie Aus- land.

Die Rekonstruktion der Schlacht bei Kock – Eine Veranstaltung mit historischem Charakter, die am ersten Oktoberwochenende statt findet.

Gemeindetreffen mit der Folklore „Pod Strzechą“ – Ein Fest mit zyk- lischem Charakter, an dem Volksmusikgruppen unter der Schirmherrschaft des Landrates von Lubartów teilnehmen. Es hat sich zur Aufgabe gemacht die Volkskultur und Volkskunst unserer Region zu verbreiten. Veranstaltet wird es durch das Kulturzentrum Ostrów Lubelski und findet im Septem- ber statt.

Künsterische Allerseelen – Ein Festzyklus, der im November in Lubar-

Junifestmahl, Feuertanz auf dem Hof vom Palast der Sanguszkis, Palast auf dem Hof vom Feuertanz Junifestmahl, Czarnecki Radosław Foto: tów organisiert wird. Der Hauptveranstalter ist die Gesellschaft Alwernia. Im Programm stehen Konzerte, Spektakel und Treffen. Fahrradfest – Das größte Fahrradfest Polens, das immer am ersten Theaterschaufenster – Spektakel und Vorstellungen von Jugendthe- Sonntag im Juli veranstaltet wird. Die Teilnehmer dieses Festes legen eini- atergruppen, sowie eingeladenen Szenen aus ganz Polen. Im November ge Kilometer im malerischen Kazłowieckiwald zurück. Jedes Jahr werden veranstaltet. Beliebtheitsrekorde geschlagen, es nehmen Menschen aus dem Ganzen Land, aber auch aus dem Ausland an ihm teil. See-Lauf – Erholungs-Sportveranstaltung, organisiert Anfang August am Krasne-See in der Gemeinde Uścimów. Jedes Jahr treffen sich hier zahl- reiche Liebhaber von Joggen aus In- und Ausland.

TOURISTISCHE ROUTEN

FUßWEGE Das Dorf Firlej – einfache Strecke, Länge circa 7 km Firlej hat seinen Dorfcharakter beibehalten. Die Besichtigung fangen wir im Ortszentrum an. Der weiträumige, vierseitige Marktplatz hat in der Vergangenheit die Funktion eines Marktes eingenommen. Es ist lohnens- wert sich die Bebauung, die aus dem Ende des XIX Jahrhunderts stammt, näher an zu sehen. Ein Teil der Konstruktion hat den Blockbau „mit Fisch- flossenstil“ bewahrt. Im zentralen Teil des Parkes zieht das Denkmal von Jó-

Lubartów, Fahrradfest, Foto: Jerzy Piekarczyk zef Piłsudski die Aufmerksamkeit auf sich, der während des Polnisch – Rus-

70 71 sischen Krieges für zwei Tage in Firlej verbrachte. Das erste Denkmal wurde die ganze Zeit geradeaus. Nach einem kurzen Marsch kommen wir an ei- hier 1930 aufgestellt und zwanzig Jahre später hat man es abgerissen. Das ner Landzunge an. An dieser Stelle befand sich früher eine Stahlfabrik. Die gegenwärtige Denkmal des Marschalls stammt aus dem Jahr 1992. Wir ersten Erwähnungen des Stahlwerkes stammen aus dem Jahre 1843. Die richten uns nun in Richtung der Kirche Verklärung Christi zu. Das ist die Hochzeit des Werkes fällt auf die Zeit der Januarrevolution. In der Zeit fer- einzige hölzerne Kirche im ganzen Kreis. Seit kurzem kann man ebenfalls tigte man im Werk Säbel, Sensen und vermutlich auch Gewehre. Als An- entlang der neuen Promenade spazieren gehen. Leidenschaftlichen Spa- triebskraft diente das aus dem Fluss Wieprz durch Kanäle geleitete Wasser. ziergängern empfehlen wir eine Umrundung des Sees Firlej. Im Jahre 1875 wurde ein Teil des Stahlwerkes durch einen Brand zerstört. Seit 1880 waren Józef und Samuel Szpigelsztajn die Fabrikbesitzer. Zurück Firlej – Kunów – einfache Strecke, Länge circa 7 km nach Firlej kommen wir wieder, wenn wir den Weg wieder zurück gehen, Wir starten an der Bushaltestelle, die an der Landstraße Nummer 19 oder wenn wir den längeren Weg wählen über Serock. liegt und durch Firlej und Kock führt. Wir überqueren die Fahrbahn und richten uns entlang es Weges, der gen Westen und parallel zur lokalen Stra- FAHRRADWEGE ße verläuft und mit dem Schild “Budy 6 km“ ausgestattet ist. Nach nicht Firlej – Jägerhaus, 17 km einmal einem ganzen Kilometer gelangen wir an den See Kunów. Kunów Von Firlej aus lenken wir uns in Richtung der Ortschaft Budy (circa 5 ist ein natürlich wilder See, der sich allerdings eines guten Rufes unter Ang- km). An den Bebauungen ankommend biegen wir links ein und fahren bis lern erfreut. Seine größten Vorzüge sind seine Naturbelassenheit und sein zum Ende auf der asphaltierten Straße (1 km). Auf der linken Seite befinden malerischer Charakter. Fotografen finden hier mit Sicherheit natürliche sich eine Waldsiedlung und ein wunderschön angelegtes Jägerhaus. 200 hölzerne Brücken, die im Röhricht versteckt liegen. Meter rückwärts fahrend biegen wir wieder links in eine Speedwaybahn ein und fahren circa 1,5 km geradeaus durch den Wald. Am Waldrand, an Firlej – Serock der Gabelung zweiter Waldwege, lenken wir links ein und begeben uns auf Vom Zentrum des Ortes Firlej gehen wir in Richtung des Dorfes Przy- einem Feldweg zum Dorf Sobolew (1,8 km). Vor dem Dorf, auf der linken pisówka. Nachdem wir den alten Friedhof hinter uns gelassen haben Wegseite lassen wir den Friedhof der polnischen Aufständischen aus dem und circa 1,5 Kilometer gegangen sind, biegen wir hinter einem Hain am Jahre 1863 hinter uns. Wir kommen an dem asphaltieren Weg in Sobolew Wegesrand links ab. Nachdem wir den neuen Friedhof hinter uns gelas- an. Nach 1 Kilometer links abbiegend kommen wir an einer Kreuzung an. sen haben, kommen wir am Weiler Stalowina an. Als nächstes gehen wir Sich links haltend kommen wir nach Firlej, zu dem es nur noch 6 km sind. Tagesnabruch am Kleszczów-See, Foto: Jan Romaniuk Foto: am Kleszczów-See, Tagesnabruch Auf dem Waldwanderweg, Foto: Agnieszka Sykut Agnieszka Foto: dem Waldwanderweg, Auf

72 73 Firlej – Kozłówka, 33 km Übernachtungsmöglichkeiten In Frilej startend kommen wir auf einem asphaltierten Weg in Richtung und gastronomische Angebote Kamionka zu dem Gasthaus „Imperium“ (10 km). Nachdem wir in Kamion- ka angekommen sind, biegen wir links in Richtung Lubartów ab, und fah- Übernachtungsmöglichkeiten in der Übernachtungsmöglichkeiten in der Ge- ren bis zum Ort Kozłówka (2km), wo es lohnenswert ist den Museumspa- Stadt Lubartów meinde Lubartów last der Zamoyskis zu besichtigen. Weiter der Straße entlang, kommen wir Restaurant „Havana” Restaurant „LAGUNA” nach circa 8 Kilometern in Lubartów an. Die Lipowastraße führt uns zum Adresse: Lubartów, ul. Popiełuszki 15 Adresse: 21-100 Lubartów, Skrobów 101a Palast der Sanguszkis, der Kirche der Heiligen Anna und zum Regionalmu- Handynummer: +48 691 888 638 (bei der Ausfahrt aus der Stadt auf der Stre- www.havana-lubartow.prv.pl cke Lubartów - Kozłówka) seum. Nach der Stadtbesichtigung fahren wir weiter in Richtung Kock und Platz für bis zu 90 Personen. Tel.: +48 81 723 42 80 Białystok. An der Tankstelle biegen wir rechts ab in die Kopernikstraße, um Handynummer: +48 501 460 261 den weniger befahrenen Weg über Przypisówka zu nehmen und in Firlej „Stara Łaźnia” Im Restaurant 42 Plätze (während der Som- anzukommen (13 km). Adresse: Lubartów, ul. Gen. Orlicz-Dreszera 17 mersaison 80 Sitzplätze unter Sonnenschir- Tel. +48 81 854 10 01, +48 696 310 838 men). Übernachtungsmöglichkeiten für bis www.staralaznia.pl zu 10 Personen. AUTOSTRECKEN Platz bis zu 20 Personen. Zimmer mit Fern- Die Partisanenroute, 77 km seher, W-LAN Verbindung, Gasthaus ”GiS” Diese Route führt aus Rąblow aus über Łopatki – Markuszów – Kozłówkę Restaurant, Konferenzsaal mit professioneller Adresse: 21-100 Lubartów, Łucka Kolonia Beschallung, Leinwand und Projektor. 145 (circa 5 km von Lubartów entfernt, auf – Lubartów – Serniki – Kaznów bis hin zu Ostrów Lubelski. Unterwegs kann Bewachter Parkplatz zur Verfügung der Gäste. der Strecke Lubartów - Lublin) man viele Denkmäler und Gedenkstätten finden. Ein zusätzlicher Vorzug Tel.: +48 81 855 50 55 ist die vielfältige und interessante Landschaft. Sehenswerte Orte und Restaurant „Iluzja” Übernachtungsmöglichkeiten für bis zu ma- Denkmäler des Kreises Lubartów, die wir hier unterwegs finden, wurden Adresse: Lubartów, ul. Jana Pawła II 9 ximal 20 Personen mit zusätzlichen Betten, Handynummer: +48 665 109 009 Selbstbedienungsbar mit bis zu 48 Plätzen, auf vorherigen Seiten des Ordners bereits beschrieben. Unter anderem: +48 695 643 342 organisierter Gruppenempfang nach Ab- Das Zamoyskimuseum, der Sanguszkipalalst in Lubartów und andere. Platz für bis zu 60 Personen. sprache.

Die Route des Generals Kleeberg Restaurant ”Zgoda” Gasthaus Wincentów Adresse: Lubartów, ul. Lipowa 8a Lubartów 21-100, Wincentów 28A (an der Die Route führt über folgende Ortschaften: Dęblik – Kock – Radzyń Po- Tel.: +48 81 854 20 23 Straße nr 19) dlaski und Czemierniki. Unsere Fahrt beginnen wir in Dęblin, das einmal Platz für bis zu 120 Personen. Tel.: +48 502 628 195, +48 503 079 527, eine Zarenfestung war. Wir fahren nun in Richtung Kock, wo sich der letzte +48 534 800 101 Kampf der Septemberkampagne zugetragen hat. Hier, außer der Sehens- Restaurant „Złota Grota” e-mail: [email protected] Adresse: Lubartów, ul. Lubelska 138 (bei der www.zajazdwincentow.pl würdigkeiten, die im vorherigen Teil des Ordners beschrieben wurden, ist BP-Tankstelle) 13 Zimmer für 1bis 3 Personen mit Fernse- es lohnenswert beim Denkmal des Generals Franciszek Kleeberg halt zu Tel.: +48 81 854 47 77 her, W-LAN Verbindung, Restaurant, Kon- machen. Das Granitdenkmal, durch den Künstler Kazimierz Danielewicz Platz für bis zu 40 Personen. ferenzsaal mit professioneller Beschallung, geschaffen, steht so, als ob der General auf das ehemalige Schlachtfeld hi- Leinwand und Projektor. Siedlung ”Gościnne Progi” nab blicken würde. Es wurde 1980 errichtet, zum 41. Jahrestag der Schlacht Adresse: Lubartów, ul. Powstańców War- Übernachtungsmöglichkeiten in der Ge- bei Kock. Nicht weit entfernt befindet sich der Kriegsfriedhof in Kock. Dort szawy 106 meinde Kamionka ruhen die Soldaten der Selbstständigen Operationsgruppe „Polesie“. Ein Tel.: +48 81 473 24 13 Gasthaus in Kozłówka www.gościnne-progi.pl „Gościniec Kozłowiecki” weiteres Gedenksymbol stellt die Glocke Franciszek dar, die zum 60. Todes- Platz für bis zu 120 Personen. Adresse: 21-132 Kamionka, Kozłówka 6 tag des Generals gestiftet wurde. Die Glocke hat eine Höhe von 80 cm und (beim Schlösschen in Kozłówka, circa 7 km wiegt 110 kg. Es ist eines der Exponate des General Franciszek Kleeberg Motel ”RELAX” von Lubartów entfernt) Gedenkhauses in Kock (im Kulturhaus in Kock lokalisiert). Von Kock aus fah- Adresse: Lubartów, ul. Kleeberga 14 Tel.: +48 81 852 80 70 Tel.: +48 81 854 58 24 www.goscinieckozlowiecki.pl ren wir nach Radzyń Podlaski und zum Schluß nach Czemierniki. Handynummer: +48 665 201 888 35 Übernachtungsplätze, 150 Plätze im gas- 30 Betten und Platz für bis zu 40 Personen tronomischen Bereich. im gastronomischen Bereich. 74 75 Übernachtungsmöglichkeiten in der Ge- stelle. Das Grundstück ist umzäunt und ga- Erholungszentrum „Riviera” in Krasne Rudka Starościańska / am Kleszczówsee meinde Firlej rantiert seinen Gästen Ruhe und Sicherheit. 21-109 Uścimów, Krasne 168 Am See wird ein Zeltplatz betrieben, gelei- Hotel „Imperium” Tel. +48 81 723 22 00 tet vom Rat des Ortsvorstehersamtes der Adresse: 21-136 Firlej, ul. Lubelska 1 Polesie – Zentrum für Wassersport Das Zentrum verfügt über 180 Übernach- Dorfgemeinde Rudka. Tel.: +48 81 857 54 26 21-136 Firlej, tungsplätze in Villenhäuschen mit voller www.imperiumhotel.pl Tel./ fax: +48 81 857 50 78 sanitärer Ausstattung. Auf dem Grundstück Jugendbootshaus am See Kleszczów Bietet 100 Schlafplätze, 50 Plätze im gastrono- Bietet Übernachtungsplätze für 194 Per- befindet sich eine Kantine, Leihstelle für Hier werden Ferienlager für Kinder im Alter mischen Bereich (bis zu 300 nach Absprache). sonen in gemauerten 3- oder 4-Personen- Sport- und Erholungsgeräte, ein Lebens- von 7 bis 16 Jahren organisiert (hauptsäch- Bungalows. Die Häuser verfügen über 2 mittelgeschäft, ein Café, Sportplätze, Sege- lich für Kinder aus kinderreichen oder pa- Gemeindezentrum für Sport und Erho- Räume und eine voll ausgestattete Sani- lanlegestelle. thologischen Familien). Es besteht auch die lung GOSiR tätsstelle (WC, Duschkabine, Waschbecken), Möglichkeit sich als Privatperson ein Bun- Adresse: 21-136 Firlej, 80 Schlafplätze. Fernseher, Radio, Kühlschrank. Auf dem Zen- Gasthof „RUBIN” in Krasne galow zu mieten. Das Zentrum wird derzeit Tel.: +48 81 857 50 21, +48 609 336 533 trumsgrundstück befindet sich eine Kantine, 21-109 Uścimów, Krasne 232 von der Gemeinde Vorsehung Gottes aus e-mail: [email protected] die Hausmannskost anbietet, ein Parkplatz, Tel.: +48 81 723 21 71 Parczew, sowie den Priestern des Salesia- Spielfelder für Volleyball, Basketball, Fuß- Das Zentrum verfügt über 30 Zimmer für nerordens aus Lublin geleitet. Nähere In- Schulungs- und Erholungszentrum „eFeS” ball, ein Spielplatz für Kinder, aber auch ein 2, 3 und 4 Personen. Es verfügt über einen formationen erhalten sie bei der Leitung Adresse: 21-136 Firlej, ul. Wczasowa 1 Zeltplatz, auf dem sich Pferdeställe und zwei eigenen Konferenzsaal, sowie eine eigene des Bootshauses Frau Katarzyna Kowalczyk Tel./ fax: +48 81 857 50 13 große Reitbahnen befinden, Ausleihstelle für Küche. Zu den Spezialitäten des Gasthau- unter der Nummer +48 505 098 724, sowie e-mail: [email protected], www.efesfirlej.pl Sportgeräte und Wassersportgeräte. ses zählen Schaf, Lamm und Spanferkel auf der Internetseite. 88 Betten, ganzjährig (in der Sommersai- vom Grill, sowie Fisch. son +120), im gastronomischen Bereich 80 Erholungszentrum „MARTA” Auf dem Grundstück des Zentrums ist ein (nach Absprache +200). Jadwiga Bogusz Zeltplatz vorhanden. Das Zentrum bietet auch Agrotouristik im Kreis Lubartów 21-136 Firlej, ul. Wczasowa 3 einen großen Spielplatz für Kinder, Reittouren, Erholungszentrum „Wodnik” Tel. +48 81 857 53 89, Handy: +48 508 327 Britschkafahrten, Lagerfeuer, eine Grillstelle Auf dem Gebiet des Kreises Lubartów lässt Adresse: 21-136 Firlej, ul. Wczasowa 2 633, Handy: +48 501 365 025 und im Winter Schlittenfahrten. sich eine große Anzahl an agrotouristischen Tel./fax: +48 81 857 50 23 e-mail: [email protected] Bauernhöfe finden, die zweifelsohne eine Handy: +48 691 660 210 Verfügt über 18 Bungalows, sowie einen Grundschule in Krasne Attraktion für solche Touristen darstellen e-mail: [email protected] Zeltplatz. Außerdem besitzt es einen Strand, 21-109 Uścimów werden, die nach Ruhe und Stille suchen. Die www.wodnikfirlej.pl Stege, eine Badestelle, Wassersportgeräte, Tel.: +48 81 852 30 12 Besitzer empfangen ihre Gäste das ganze Jahr Bietet an: Überwachte Badestellen, Unter- sowie eine Bar, die ausgezeichnete Haus- Während der Ferienzeit funktioniert die über und offerieren ihnen vielseitige Ange- bringung im Hotel oder in 4-Personen-Bun- mannskost anbietet. Schule als Jugendherberge. bote, solche wie Kutschenfahrten, Radtouren galow, Zeltplatz, Bar „Mała Gastronomia”. oder auch Spaziergänge in der Umgebung. Hotelkomplex für Erholung und Ent- Krasne-Krzywe / am See. Łukcze Im Kreis Lubartów sind die Bauernhöfe auf Gasthaus „Kamienny Potok” spannung „FIRLEJOWE SIOŁO” Erholungszentrum des Energiewerkes einem immer höheren Niveau. Die Grund- 21-136 Firlej, ul. Lubartowska 40 Wólka Rozwadowska 5A, 21-136 Firlej LUBZEL S.A. in Lublin lage Ihrer Tätigkeiten sind komfortable Gäs- Tel.: +48 602 585 062 Tel. +48 81 477 81 26 21-109 Uścimów tezimmer und eine schmackhafte Haus- www.firlej.lubelskie.pl/dane/kamiennypo- e-mail: [email protected] Tel.: +48 81 757 03 12 mannskost, die originale und wohlschme- tok/index.htm. www.firlejowesiolo.pl Das Zentrum verfügt über 4-Personen- ckende regionale Produkte bietet. Bietet an: Schulungs- und Konferenzsaal, Bungalows, eine bewachte Badestelle, eine Die Agrotouristik stellt für die Dorfbewoh- Bankettsaal, Kammersaal. Die Säle sind Übernachtungsmöglichkeiten in - Uścimów Ausleihstelle für Wassersportgeräte, einen ner eine Chance dar, aber auch eine Mög- komfortabel und modern ausgestattet. Sie Jugenderholungsanlage bei der Grund- Zeltplatz, eine Kantine und ein Geschäft. lichkeit die Vorzüge dieser Gegend Bewoh- gewährleisten Komfort und ausgezeich- schule in Nowa Jedlanka. nern anderer Gegenden, sowie ausländi- nete Verhältnisse nicht nur für die Arbeit, Adresse: 21-109 Uścimów, Nowa Jedlanka 1, Uścimów schen Gästen vorzustellen. aber auch für Feiern und Erholung. 1- bis Grundschule in Nowa Jedlanka. Zeltplatz am Maśluchowskisee 4- Personengästezimmer. Die Zimmer sind Verfügt über 22 Übernachtungsplätze, die Information: Gemiendeamt Uścimów, VERZEICHNIS AGROTOURISTISCHER BAU- geschmackvoll und komfortabel einge- Möglichkeit von der Küche Gebrauch zu Tel.: +48 81 852 30 63 ERNHÖFE richtet. Jedes Zimmer besitzt ein separates machen, Badezimmer mit Duschen und Badezimmer. Den Gästen stehen auf dem Fernseher. Grundschule in Uścimów GEMEINDE FIRLEJ: Grundstück des Gasthauses zur Verfügung: Wir verfügen über freie Plätze ab Juli. Kos- Während der Ferienzeit funktioniert die Emil Pakiet Parkplatz, Spielplatz, Biergarten mit Grill- ten für die Unterbringung nach Absprache. Schule als Jugendherberge. 21-136 Firlej, ul. Serocka 2 stelle und Sonnenschirmen, Lagerfeuer- Tel.: +48 81 852 31 91, +48 81 852 32 86 Tel.: +48 81 852 30 39 Tel.: +48 81 857 51 16 Handy: +48 602 120 252. Der Ort, in dem der Bauernhof liegt, wur-

76 77 Der Bauernhof ist an einem malerischen Der Bauernhof liegt in einer malerischen Ort gelegen, nur 500m vom See Kunów und bezaubernden Ecke und hat einen gro- und 10km vom Museum der Zamoyskis in ßen Garten mit frischem Obst und Gemüse. Kozłówka entfernt. Hier können Sie auch Den Gästen stehen Zimmer mit getrennten von Fahrrädern Gebrauch machen. Badezimmern, einem Esszimmer mit Ka- min und eine Veranda zur Verfügung. Anna Zielińska, 21-136 Firlej, ul. Spacerowa 8 Geimeinde Lubartów: Tel.: +48 81 857 53 79 Teresa und Maciej Jarzyna Der Bauernhof liegt am Rande der Ort- „Maciejówka” schaft in einer ruhigen Straße in der Nähe 21-100 Lubartów, Nowodwór 116 des Waldes, zwischen den Seen Kunów Tel.: +48 81 852 72 49 und Firlej. Die Gäste können im Garten aus- www.agroturystyka.pl/lubartow/korniak- ruhen, sowie vom Gemüse, das diese Land- jarzyna wirtschaft anbaut, essen. Umgeben von alten Bäumen, liegt der Bauernhof in der Nachbarschaft zum Gemeinde Jeziorzany: Kozłowiecki – Wald. In der Nähe befindet Irena Budnicka, Pension „Kaczkarnia” sich das Museum der Familie Zamoyski in 21-146 Jeziorzany, Przytoczno 15 Kozłówka.

Inmitten von Kamillen und Minze(Gegend von Wola Sernicka, Sernicka, Wola von Kamillen und Minze(Gegend von Inmitten Wróblewski Piotr Gemeinde Serniki), Foto: Tel./Fax: +48 81 857 80 04, +48 501 181 962 e-mail: [email protected] Anna Szymankiewicz www.kaczkarnia.pl 21-100 Lubartów, Szczekarków 36 de zwischen zwei malerischen Seen, d. h. Tyśmienica und Wieprz. Das Anwesen ist Die Pension liegt im bewaldeten Urstromtal Tel.: +48 81 854 37 88 Kunów und Firlej, erbaut und ist umgeben von einem wunderschönen und wundervoll des Flusses Wieprz und an wilden Teichen. Der Bauernhof liegt am Fluss Wieprz an der von Wäldern. Das Wirtshaus bietet ge- gepflegten Garten umgeben. Der Bauernhof Die Wirte bieten ihren Gästen ein Badebe- Strecke Lubartów - Parczew. Eine Attraktion mütlich eingerichtete Gästezimmer, sowie bietet schmackhafte Hausmannskost. cken, Mountainbikes, Anglerausrüstung, Ka- stellen die zahlreichen Terrains zum Fischen schmackhaftes Essen. jaks, ein Motorboot, sowie Britschkafahrten, dar. Urszula und Piotr Osik Pferdereiten oder Pferdetrainingsstunden. Maria Trąbka 21-150 Kock, Wola Skromowska 1 Barbara Lisek 21-136 Firlej, ul. Serocka 3 Handynummer: +48 606 298 797 Gemeinde Kamionka: 21-100 Lubartów, Kolonia Skrobów 90A Tel.: +48 81 857 51 18 Die Wirtschaft liegt in einer wunderschönen Krzysztof Kornacki „Rządcówka” Tel.: +48 81 854 38 30 Die Hauptattraktion dieses Bauernhofs ist Ecke an dem Fluss Wieprz. In der nahelie- 21-132 Kamionka, Kozłówka 8 Handynummer: +48 605 851 163 ihre unweite Lage zum See Firlej. Das Haus genden Umgebung befinden sich ein Wald, Tel.: +48 81 852 82 20 e-mail: [email protected] ist von einem Garten umgeben in dem der reich an Pilzen und Beeren ist, sowie die Handynummer: +48 605 628 747 Dieser Bauernhof liegt an der Strecke Lu- Kinder Platz zum Spielen finden, aber auch Seen Kunów und Firlej. Der Bauernhof bietet www.rzadcowka.pl bartów – Kozłówka, am Waldrand und circa eine Lagerfeuerstelle, Tische und Liegen Aufenthalte mit voller Verpflegung auf der Der Bauernhof liegt in der unmittelbaren 3km vom Museum der Familie Zamoyski zum Ausruhen. Es besteht die Möglichkeit Basis von ökologischen Produkten an. Nachbarschaft zum Parkschlosskomplex entfernt. Der nahegelegene Wald ist eine eine Verpflegung zu erwerben, oder vom des Museums der Familie Zamoyski in Stätte für Spaziergänge, Pilze und Kräu- sicheren Parkplatz Gebrauch zu machen. Wiesława und Edward Zdunek Kozłówka. Die Gäste können Zwei- oder ter sammeln. Die Wirtin bietet ebenfalls 21-136 Firlej, Kunów 92 Dreipersonenzimmer mit Küche, Bad und schmackhafte regionale Gerichte an. Grażyna Powałka Handynummer: +48 693 481 815 W-LAN Verbindung mieten. Der Bauern- 21-136 Firlej, Kunów 36 Der Bauernhof befindet sich in der Nähe hof verfügt über zwei Teiche mit Karpfen, Piotr Malik Tel.: +48 81 857 52 56 des Sees Kunów, in der Nähe von Wiesen, Schleien, Karauschen, Barschen und Hech- 21-100 Lubartów, Skrobów 22B Der Bauernhof ist in der Nähe des Sees Wäldern und Feldern. Die Wirte bieten de- ten. In der Nähe des Pensionats befindet Tel.: +48 81 855 42 32 Kunów gelegen und von Wiesen und Wäl- likate hausgemachte Mahlzeiten an. In der sich der Waldkomplex mit gekennzeichne- e-mail: [email protected] dern umgeben. Ideal für Liebhaber von Pil- Umgebung des Hofes findet man gekenn- ten Fahrradwegen. www.agroturystykamalik.o2.pl zen, Beeren und Kräutern. zeichnete Wege für Fahrradtouren und Der Bauernhof liegt an der Strecke Lu- Spaziergänge. Gemeinde Kock: bartów – Kozłówka und verfügt über ein Henryka Dudek Andrzej Konarski „Konarówka”, Erholungskomplex mit einem kleinem 21-137 Wola Skromowska 84 Leszek Skoczylas 21-150 Kock, ul. Hanki Sawickiej 58 Schwimmbecken, Kamin und einer Garten- Tel.: +48 81 859 15 09 21-136 Firlej, Kunów 32 Tel.: +48 81 859 13 69 laube. Der Bauernhof liegt zwischen den Seen Handynummer: +48 509 970 982 www.agroturystyka.pl/lubartow/konarscy

78 79 Jeziorzany, Foto: Damian Mika

Gemeinde Ostrówek: Der Bauernhof liegt am See Łukcze. Eine Tou- Wanda Banaś ristenattraktion sind hier die Reitställe, Erho- 21-102 Ostrówek, Cegielnia 44 lungsfahrten, und die Fahrten mit der Britsch- Tel.: +48 81 856 20 57 ka oder die winterliche Schlittenfahrt. e-mail: [email protected] Der Bauernhof liegt in dem Wieprz-Tal, Anna und Wiesław Laskowscy unweit des Flusses Tyśmienic sowie den „Stanica wędkarska” weiten Wäldern Ostrówka. Man kann hier 21-109 Uścimów, Krasne 186 Beeren, Kräuter und Pilze sammeln, sowie Tel.: +48 601 258 148 Fischen. Handynummer: +48 505 123 210 Ein Landwirtschaft und Fischerei betreiben- Gemeinde Serniki: der Bauernhof, der an den See Krasne grenzt. Agrotourisitsche Farm „Arka” Man kann hier Ferienhäuschen und Cam- Marcin und Leszek Wronisz pingplätze mieten. Das Grundstück ist um- 21-107 Serniki, Kolonia Serniki 51D zäunt und hat einen unmittelbaren Zugang Tel.: +48 81 855 50 50 zum See und dem Fischfanggewässer. Handynummer: +48 665 888 788 Fax: +48 81 855 58 78, Janusz Filipowski e-mail: [email protected] 21-109 Uścimów, Jedlanka Nowa 80 www.ranczoarka.pl Tel.: +48 81 852 32 21 Der Bauernhof liegt in dem malerischen Handynummer: +48 601 347 440 Wieprztal. Die Pension verfügt über Erho- Der Bauernhof liegt in der Nähe des Sees lungsangebote, einen Spielplatz für Kin- Gumienko. Eine Möglichkeit der Erholung in der, eine Mühle, einen Schießplatz, sowie Ruhe und Stille. In dem nahegelegenen Wald ein Mini Zoo. Zu den Attraktionen zählen kann man Beeren, Pilze und Kräuter sammeln. die Reittouren, Britschkafahrten, oder die Fahrten mit dem Zigeunerwagen. Katarzyna Żmurek „U Kasi” 21-109 Uścimów, Krasne 25A Gemeinde Uścimów: Tel.: +48 609 485 719 „Hacjenda” Leszek Brzeziński Handynummer: +48 500 211 700 21-109 Uścimów, Krasne Krzywe 28A Der Bauernhof liegt am See Krasne. Man kann Handynummer: +48 603 854 305 hier Reittouren und Britschkafahrten machen.

80 81