tribuneNieuwsblad van de SP • jaargang 49 • nr. 6 • juni 2013 • €1,75 • www.sp.nl

Altijd zon voor multinationals GBroeiendelastingparadijs verzet tegen tunnel Nederland

Zes op de tien truckers zien geen toekomst ‘de Deltacommissie had in Bangladesh moeten zitten’ Minitomaatje Tijdens campagnes zijn SP’ers extra zichtbaar met T-shirts, petten en jassen. Maar wie het daarna subtieler wil aanpak- ken, laat met deze kleine tomaatspeldjes zien trots te zijn op de SP. Bij een mini-tomaatje hoort een mini-prijs: € 0,30.

www.sp.nl/shop bij Gadgets, onderaan

Ben jij een jonge SP’er, maar geen ROOD-lid? Sluit je nu gratis aan en steun de meest actieve politieke jongeren­organisatie van Nederland!

Ook Huub Oosterhuis

op ROOD Zomerschool! foto © Suzanne van de Kerk

Huub Oosterhuis, theoloog, dichter en creëren met politiek activisme. Ook het Ben je geïnteresseerd in wat Oosterhuis voormalig priester zal aanwezig zijn op de neoliberalisme en het huidige vreemde­ te zeggen heeft? Aarzel dan niet en meld je aan ROOD Zomerschool. Oosterhuis was in lingenbeleid zijn thema’s waar Oosterhuis door 75 euro over te maken op rekeningnummer 2006 kandidaat voor de Tweede Kamer- een duidelijke mening over heeft. 321512812 t.n.v. Rood jongeren in de SP. verkiezingen namens de SP. Oosterhuis is De zomerschool is van 13 tot en met 18 juli. vooral erg bekend doordat hij als moderne Vragen? [email protected] priester een duidelijke verbinding weet te facebook.com/ROODjongSP

tribune is een Redactie Illustraties SP algemeen Redactie Tribune Uitgave van de Diederik Olders (h), Jola van Dijk, Arend van Dam T (088) 243 55 55 Snouckaertlaan 70 Socialistische Rob Janssen, Daniël de Jongh Wim Stevenhagen F (033) 462 55 12 3811 MB Amersfoort Partij (SP) en [email protected] T (088) 243 55 42 verschijnt Vormgeving De Tribune op Internet www.sp.nl F (033) 462 55 12 11 maal Robert de Klerk www.sp.nl/nieuws/tribune E [email protected] per jaar Mark Ofman Gonnie Sluijs Abonnement Abonnementen- en De Tribune in € 5,00 per kwartaal (machtiging) ledenadministratie gesproken vorm Aan dit nummer werkten mee of € 24,00 per jaar (acceptgiro). Snouckaertlaan 70 Belangstellenden voor Sander van Oorspronk , Rob Voss Losse nummers € 1,75. 3811 MB Amersfoort de Tribune op cd kunnen SP-leden ontvangen de T (088) 243 55 40 contact opnemen Foto cover Tribune gratis. E [email protected] met de SP-administratie. Evert Elzinga / Hollandse Hoogte

2 tribune juni 2013 in dit nummer column Zorgfraude U lost het zelf maar op De VVD-doctrine

4 Het is de hoogste tijd om eens af te rekenen met een hardnekkig misverstand. NRC ­Handelsblad onderzocht vorig jaar welke partijen het beste op de centen letten. En wat bleek? Van de 38 jaar dat de VVD de afgelo- pen decennia regeerde, zaten we 29 jaar met Jan Marijnissen en een begrotingstekort. Salomon Kroonenberg ‘Jammer dat de klimaatdiscussie zo We hoeven natuurlijk niet zo ver terug om te zien dat de VVD-doctrine van plat bezui- gepolitiseerd is geraakt’ nigen een vernietigend effect op onze eco- 6 nomie en samenleving heeft. Al jaren wordt er nu snoeihard bezuinigd en de koopdracht van mensen verlaagd. De tekorten worden amper kleiner, de staatsschuld niet lager en Belastingcarroussel economische groei niet hoger. Daartegen- ‘Perverse rol van Nederland over worden wel de solidariteit in de zorg, moet stoppen’ onze sociale voorzieningen en de publieke sector afgebroken. Precies het omgekeerde 18 beleid is nodig om ons land er bovenop te helpen, al hebben we een kabinet dat dit als laatste in de wereld niet lijkt te zien.

Wat opvalt is hoe diep de VVD-doctrine ook Lobby-magneet Brussel is doorgedrongen in het denken bij andere Mysterieuze affaire legt gebrek politici. PvdA-minister Jeroen Dijsselbloem aan transparantie bloot is dezer dagen een geharnaste aanbidder van de 3-procentnorm geworden. Terwijl pro- 24 minente VVD’ers als Wiegel en Bolkestein waarschuwen voor té hard bezuinigen, doen hij en Diederik Samsom er nog een schepje bovenop. Nog eens zes miljard euro willen de heren volgend jaar bezuinigen. ‘Moderniseren, maar geen Big Brother’ Wat ik zie is dat Rutte en Samsom zich van de samenleving hebben afgekeerd. Het anti- Mag de politie terughacken? crisisbeleid van Rutte komt niet verder dan 29 kansloze oproepen om auto’s te kopen. En Diederik Samsom? Hij lijkt in slaap gevallen onder een deken van statistieken en cijfers. We zien hem op tv even de 3 procentnorm in twijfel trekken, om daarna snel weer een sprintje naar het VVD-standpunt te trekken. Ondanks het historisch falen en de gevolgen 17 Uitgelicht: Natuur in Daarle verkocht in de samenleving van dit VVD-beleid, kiest hij ervoor om er blind achteraan te blijven 26 Chauffeurs-enquête: Truckers luchten hun hart lopen. 27 Ronald van Raak leest ‘Tegendenken’ 28 Linksvoor: Fenna Veenstra is geen druktemaker

12, 13, 14, 15, 16, 22, 23 Nieuws 30 Brieven 31 Puzzel Emile Roemer 32 Theo de buurtconciërge fractievoorzitter SP

tribune juni 2013 3 Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Edith Schippers en SP-Kamerlid Renske Leijten tijdens het debat in de Tweede Kamer over fraude in de zorg. ‘Dit zorgstelsel lokt fraude uit’

De SP wil een parlementaire enquête naar de zorgfraude. Leijten: ‘De minister zegt eigenlijk: iedereen Minister Schippers schuift echter de schuld in úw schoenen mag rijk worden in de zorg, maar de patiënt en de bestrijding op úw bordje. is de schuld van de kostenstijging.’ Geen belang bij controle Fraude mag niet. En dus moet je ertegen Stel, u heeft een auto van de zaak. Die auto voorbeeld het ziekenhuis of bij de fysiothe- optreden. Maar volgens Renske Leijten is dat heeft een onderhoudsbeurt gehad en u rapeut. Op die manier moeten frauderende te weinig. ‘Dit zorgstelsel lokt fraude uit. De haalt ’m op bij de garage. Daar krijgt u de zorgverzekeraars en zorginstellingen dus manier van het financieren van de zorg ligt rekening mee en daar staat op: olie ververst, bang worden. Met andere woorden: degenen ten grondslag aan de fraude-misstanden.’ fuseekogel vervangen, transmissievloeistof die bezuiniging na bezuiniging, premiever- Het systeem van betalen per verrichting bijgevuld, filter aircosysteem vervangen, hoging, na premieverhoging voor hun kie- maakte het voor ziekenhuizen en GGZ- ABS-module uitgelezen/gecodeerd. Vraag: zen krijgen moeten Sherlock Holmes gaan instellingen lucratief om bijvoorbeeld de gelooft u het wel en geeft u de rekening spelen om het systeem waaronder ze gebukt duurste behandeling uit te voeren, of deze netjes aan uw baas? Of gaat u die punten gaan in stand te houden. Een soortgelijke níét uit te voeren maar wel in rekening te één voor één controleren en kijken of het redenering is te zien bij de fraude met per- brengen, of meer dan noodzakelijke zorg niet goedkoper had gekund, en of dat een en soonsgebonden budget (pgb). De regering aan te geven. Zorgverzekeraars hadden ander überhaupt nodig was? kondigde grootschalige controles bij mensen geen belang bij controle van de ingediende thuis aan. Leuk om inspecteurs over de vloer declaraties; zagen die controle zelfs als kos- In de denklijn van zorgminister Schippers te krijgen als u in goed vertrouwen met een tenpost, zo toont onderzoek van een werk- zou het dat laatste moeten zijn. Zij wil de ‘bemiddelingskantoor’ in zee bent gegaan, groep aan waarin nota bene het ministerie fraude in de zorg namelijk gaan aanpakken maar er inmiddels achter gekomen bent dat vertegenwoordigd is. Datzelfde onderzoek door de patiënt een ‘begrijpelijk kostenover- de zorg die u nooit kreeg wél door dat kan- constateert dat er noch bij zorginstellingen, zicht’ te geven na een behandeling in bij- toor gedeclareerd werd. SP-Kamerlid Renske noch bij verzekeraars een prikkel bestaat om

4 tribune juni 2013 column van een enquête is tevens dat je mensen onder ede kunt verhoren.’ Sorrydemocratie En weer blijft een falend bewindspersoon Leijten zei het in het Kamerdebat als volgt: gewoon aan. Aangetoonde laksheid en ‘Hoe gaan wij een zorgstelsel opzetten dat incompetentie, verloren gezag binnen fraude bestrijdt, in plaats van dat fraude en buiten het ministerie en verloren daarvan een integraal onderdeel is?’ Ze vertrouwen bij vrijwel de gehele oppositie bepleit een zorgstelsel waarin in ieder geval in de Tweede Kamer; voor de VVD en de ‘gewoon met elkaar wordt afgesproken wat PvdA allemaal geen reden het ambt van de zorgbehoefte is’ in plaats van een sys- staatssecretaris van Financiën van alle teem waarin ‘zorgproductie’ de winstmarge blaam te zuiveren. Hoe kunnen mensen uitmaakt. Verder op haar verlanglijst: artsen nog vertrouwen houden? in loondienst en een stop op de winstmaxi- Formeel heeft een bewindspersoon het malisatie in ziekenhuizen. vertrouwen van de Staten-Generaal totdat het tegendeel is gebleken. Dat is de zoge- ‘Topprioriteit’ noemde vertrouwensregel. Maar wanneer Minister Schippers reageerde tijdens ge- is de Kamer bereid haar vertrouwen in een noemd debat door te stellen dat bestrijding bewindspersoon op te zeggen? Complice- van zorgfraude wat haar betreft ‘toppriori- rende factor hierbij is het gegeven dat de teit’ heeft. Leijten is daar weinig van onder meerderheid van de Kamer (de coali- de indruk: ‘Dat komt dan negen jaar na de tiefracties) willen dat het kabinet blijft invoering van dit stelsel.’ Daarbij zinspeelt zitten waar het zit. Het opzeggen van het het Kamerlid op de vele malen dat haar par- vertrouwen in een van de bewindsperso- tij al die jaren alarm sloeg over fraude met nen leidt vrijwel automatisch tot schade bijvoorbeeld de pgb’s. Ook het genoemde voor de partij waar de persoon lid van is rapport werd niet met de Kamer gedeeld en en daarom kan het naar huis sturen van bleef een jaar lang bij de minister in een bu- een minister of staatssecretaris leiden tot reaulade liggen. Vooralsnog steunde alleen spanningen in het kabinet en de coalitie. GroenLinks het voorstel voor een parlemen- Wanneer niet een van de partijen die taire enquête. Wel wil de Kamer de capaci- deelnemen in de regering echt behoefte teit van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft aan vervroegde verkiezingen, zal onjuiste declaraties tegen te gaan. Want ach, indien nodig uitbreiden om de fraude aan te men uiteindelijk altijd proberen de onder- de samenleving draait er door middel van pakken. Hetzelfde geldt voor het Openbaar linge verhoudingen zo goed mogelijk te stijgende premies toch wel voor op. Ministerie en de FIOD. Een betere indicatie houden. voor de omvang en ernst van het probleem Sinds de invoering van dit zorgstelsel in is er niet. Sinds Paars is er een dubieuze kijk in 2004 trok de Kamer aan de bel over de ex- zwang geraakt op het ambt, de verant- cessen. Maar de achtereenvolgende kabinet- Toeslagenfraude door Bulgaren en nu weer woordelijkheid van een bewindspersoon fraude in de zorg. In beide gevallen waren en de vertrouwensregel. Zeg ‘sorry’, haal het VVD-bewindslieden (Teeven, Schippers) diep adem en beloof beterschap. Veel die onder vuur kwamen te liggen. Het was bewindslieden zijn er sinds de kabinetten- Georganiseerde vervolgens VVD-fractievoorzitter Halbe Zijl- Kok mee weggekomen. In het normale stra die in de media een pleidooi hield voor intermenselijke verkeer is het aanbieden zorgfraude vrijwillige in plaats van opgelegde solidari- en aanvaarden van excuses de normaalste teit, voor een verder terugtredende overheid zaak van de wereld. Maar dat normale in- enzovoorts. Renske Leijten: ‘Flauwekul. Er termenselijke verkeer is niet te vergelijken ten deden niets. Het klinkt vreemd, maar die is wel degelijk solidariteit onder de mensen. met het verkeer tussen Kamer en kabinet. houding is te begrijpen. Omdat het geen ex- Ze willen alleen niet dat er zo met hun geld De Kamer, de volksvertegenwoordiging, cessen zíjn; het is het systeem zelf. Vandaar gesmeten wordt.’ is immers controleur van de regering en dat de SP een parlementaire enquête naar dient er op te kunnen vertrouwen dat be- de georganiseerde zorgfraude wil. Een zwaar Het is dan ook typisch: de partij die het windslieden capabel en betrouwbaar zijn. middel, geeft Renske Leijten toe. ‘Maar het hardst heeft getrokken aan de invoering van Hier gaat het niet primair om de goede gaat dan ook niet alleen om fraude. Het marktwerking in tal van sectoren schuift bedoelingen van de persoon gaat ook om het zorgstelsel zelf en hoe het de schuld voor de gevolgen daarvan in de in kwestie, het gaat om de zo kon ontsporen. En om de vraag hoe het schoenen van de overheid en de mensen die zuiverheid, betrouwbaar- declaratiegedrag de algehele zorgkostenstij- op basis van hun situatie ergens recht op heid en geloofwaardigheid ging heeft beïnvloed. De parlementaire en- hebben.• van het ambt. quête is een bijzonder geschikt instrument om daar een vinger achter te krijgen, temeer tekst Rob Janssen Jan Marijnissen daar het om zo’n groot belang gaat. Voordeel foto Phil Nijhuis / ANP Jan Marijnissen in geprek met Salomon Kroonenberg

6 tribune juni 2013 Over de aarde en het klimaat, de mens en de natuur ‘ De aarde heeft geen thermostaat die we een graad hoger of lager kunnen zetten’

‘Wie zegt dat de aarde eraan gaat, bedoelt niet de aarde maar de mensheid. Een kleinzielig antropocentrisch wereldbeeld dat geen recht doet aan het feit dat de mens voor de aarde, zoals Mark Twain het zegt, niets meer is dan het likje verf op het topje van Eiffeltoren.’ Aldus emeritus hoogleraar Salomon Kroonenberg in zijn bekroonde boek De menselijke maat. Zijn onze zorgen overbodig? Tijd voor een gesprek over de aarde, de mens en het klimaat.

Haarlem is een mooie stad. Ze heeft veel te plek gelegen waar nu Suriname ligt? ››Je zegt: ‘We kijken door een sleutelgat bieden aan kunst en cultuur. Het is zo’n stad ‘Jazeker, dat klopt. Nederland is geleidelijk naar de tijd.’ De aarde bestaat 4.500 mil- waarvan ik steeds denk: waarom horen we naar het noorden verschoven. Dat geldt joen jaar. Het jaar nul van onze jaartelling er zo weinig over? Waarom weten zo weinig overigens voor het hele Europese continent. is 2.000 jaar geleden. Dat is een factor mensen van de mooie, oude binnenstad en We hebben ook gelegen waar je nu de Sahara 2.250.000. Onze geschiedschrijving is de prachtige musea? Onderweg naar mijn vindt.’ in dat perspectief inderdaad wel heel erg gesprekspartner passeer ik een standbeeld kort. van Frans Hals, de wereldberoemde schilder ››Hebben we ooit helemaal onder water ‘In twee miljoen jaar hebben we twintig die zijn hele arbeidzame leven in deze stad gestaan met tweehonderd meter water ijstijden meegemaakt. Dat zijn cycli van aan het Spaarne doorbracht. boven ons? honderdduizend jaar. Die cycli worden door Op het afgesproken tijdstip zwaait de voor- ‘Inderdaad. Ook tweehonderd meter ijs. Al- een aantal factoren bepaald. Iedereen weet deur open en word ik met een gulle lacht lebei is waar.’ dat de aarde om de zon draait. De baan die ontvangen door de man die vanwege zijn de aarde beschrijft is niet altijd cirkelvormig onverzettelijke nuchterheid niet bij iedereen ››Ligt er echt een vulkaan onder de Wad- maar soms meer een ellips. Dat komt door warme gevoelens schijnt op te roepen. Ten denzee bij Vlieland? de invloed van de andere planeten. Die onrechte. Tegenover mij zit een toegewijd ‘Dat hebben ze bij het doen van olieboringen cyclus duurt honderdduizend jaar. Dan is er wetenschapper, die zoals een goed weten- ontdekt. Het is bij toeval gevonden. Ze wa- nog de cyclus waarbij de stand van de aardas schapper betaamt de feiten volgt en niet de ren op zoek naar gesteente waar olie in zit, een beetje varieert, tussen 21,5 graad en 24,5 mode. De ruime woning is uiterst smaakvol maar stootten op vulkanisch gesteente.’ graad. Deze cyclus duurt veertigduizend ingericht en ademt liefde voor de kunsten. jaar. Tot slot verplaatst de aardas zich ook Wat ook opvalt: dit is een bereisd man. Zo ››Heeft Amersfoort al een keer aan zee ten opzichte van het heelal. Nu wijst hij naar laat hij mij theeglashouders zien die hij in de gelegen? de Poolster, maar ook dat is niet altijd zo USSR op de kop heeft getikt, met symbolen ‘Nou en of. In de vorige warme tijd, hon- geweest. Hij maakt een soort tolbeweging. verwijzend naar het geboortejaar van Lenin, derdtwintigduizend jaar geleden, was de Dat gebeurt in een cyclus van ongeveer 1870, en naar het vijftigste congres van de zeespiegel wereldwijd zo’n zes meter hoger. twintigduizend jaar. Deze drie cycli tezamen KPdSU. Op de piano staat de partituur van Toen waren er nog geen mensen die extra maken dat er steeds variaties optreden in de een serenade. CO2 in de atmosfeer brachten. Als je in hoeveelheid energie die de aarde van de zon Amersfoort gaat boren dan kom je vanzelf ontvangt. Het effect is dat de winter in de ijs- ››Ik wil graag beginnen met een paar bij de resten uit die tijd. Trouwens, vergele- tijd zeven dagen langer is dan de zomer, en weetjes die aan de lezer meteen duide- ken met toen is dit stukje aarde twaalf meter in de warme tijden is de winter zeven dagen lijk maken dat dit een bijzonder gesprek gezakt.’ korter dan de zomer. Kleine verschillen met wordt. Heeft Nederland echt ooit op de heel grote gevolgen dus.’

tribune juni 2013 7 ‘De aarde, het klimaat en de natuur veranderen altijd; wij moeten ons daaraan aanpassen.’

››Maar waarom is het negentigduizend De plaattektoniek voltrekt zich overigens uit het binnenste van de aarde naar boven jaar van de honderdduizendjarige cyclus niet volgens een vast scenario. De continen- wil, doet de aardkorst op de bodem van de koud? ten komen elke keer weer op een andere oceanen uiteenwijken, en daardoor bewegen ‘Dat komt door het zelfversterkend effect. manier aan elkaar vast te zitten.’ de continenten uit elkaar, en elders weer Wanneer er eenmaal ijskappen zijn ont- naar elkaar toe. Deze zogenoemde convec- staan, dan gaat de groei daarvan langzaam ››De ontdekking van de plaattektoniek tiestroming veroorzaakt de plaattektoniek. maar gestaag door. Maar wanneer de omslag heeft pas laat plaatsgevonden, in de jaren Dit weten we trouwens ook pas sinds kort.’ richting warmere tijden is bereikt, gaat de zestig van de vorige eeuw. Waarom pas zo afsmelting van de ijskappen razendsnel. Het laat? ››Net als het verband tussen die plaattekto- verloopt als een zaagtandcurve. Het speelt ‘Veel van de inzichten met betrekking tot niek en klimaat? zich overigens helemaal af op het noordelijk onze aarde, ontstaan en wording, maar ‘Ja, dat inzicht kwam weer daarna. Je kunt je halfrond. Nu is tien procent van het aardop- ook met betrekking tot natuur en klimaat, daar alles bij voorstellen. Bijvoorbeeld: drie pervlak met ijs bedekt, in de ijstijden is dat het menselijke lichaam en ziekte zijn van miljoen jaar geleden was er nog een brede ongeveer vijfentwintig procent.’ recente datum. Voor de ontwikkeling van zeestraat tussen Noord- en Zuid-Amerika de plaattektoniek is het onderzoek naar waardoor de oceaanstromen de warmte ››Welke globale stadia heeft de aarde in die de bodem van de oceanen heel belangrijk anders over de aarde verdeelden. We weten vierenhalf miljard jaar doorlopen? geweest.’ nu dat de ontwikkeling van het klimaat in ‘De allergrootste cyclus die we kennen is belangrijke mate afhankelijk is van de bewe- er een die tweehonderdvijftig miljoen jaar ››Waardoor wordt die plaattektoniek ver- ging van de continenten.’ duurt. In deze cyclus schuiven de conti- oorzaakt? nenten naar elkaar toe en drijven weer uit ‘De aardkorst waarop wij leven drijft min of ››Welke invloed heeft de zon op de elkaar. Dat is dus al meerdere keren gebeurd. meer op de aardmantel. De warmte die van- ontwikkeling van het klimaat? ‘Dat zit ’m vooral in de zogenoemde zonne- vlekken, vlekken op het zonoppervlak die duiden op extra activiteit. Er is een verband ‘We kunnen geen voorspellingen doen over hoe tussen veel zonnevlekken en een warmer klimaat, en omgekeerd, weinig zonnevlek- het klimaat er in de toekomst uit zal zien’ ken en een kouder klimaat. Maar hoe die sa-

8 tribune juni 2013 menhang precies in elkaar zit, weten we nog niet. Er zijn verschillende theorieën over.’ ‘Wat mij betreft had de Deltacommissie in Bangladesh moeten zitten’ ››Dit alles is een mooie illustratie van hoe alles met alles samenhangt. ‘Inderdaad, en daarom is het zo jammer dat de klimaatdiscussie zo gepolitiseerd is waardoor vaak geen recht wordt gedaan aan delijk geeft de natuur het antwoord. Het de laatste zeventien jaar niet meer gestegen de feiten.’ IPCC zegt dat de laatste vijftig jaar bepalend is, ondanks de toename van de uitstoot van zijn. Maar in die periode van vijftig jaar is CO2. We denken allemaal een beetje als de ››Klopt het dat er periodes op aarde zijn gedurende vijfentwintig jaar de tempera- beursspeculant die, wanneer de koersen stij- geweest met veel meer CO2 in de atmo- tuur gedaald terwijl de hoeveelheid CO2 is gen, denkt dat ze wel zullen blijven stijgen.’ sfeer dan nu? gestegen.’ ‘Tot twintig keer zoveel zelfs. In de periodes ››Vaak hoor je zeggen: de klimaatverande- die we broeikasaarde noemen. Interessant ››Hoe kijk je als wetenschapper naar de ring is om allerlei redenen ongewenst. Eén is de vraag: hoe gevoelig is het klimaat voor polarisatie in deze discussie? reden is de natuur die de snelle verande- CO2? Hoe beïnvloedt de aanwezigheid van ‘Ik vind het erg moeilijk om niet ook zelf be- ring niet kan bijhouden. CO2 in de atmosfeer de temperatuur op vooroordeeld te raken. Dagelijks volg ik alle ‘Op het eind van de laatste ijstijd zijn planten aarde? Dat er een verband bestaat staat vast, relevante websites en lees ik de relevante en dieren elke honderd jaar honderdvijftig maar over de mate waarin lopen de menin- wetenschappelijke artikelen, van zowel de kilometer naar het noorden opgeschoven. gen uiteen.’ ene kant als van de andere kant. Ik zie dan De natuur heeft veel snellere veranderingen hoe men elkaar over en weer bejegent en meegemaakt dan die we nu beleven. Het ››Het heersende frame is: hoe meer CO2 in elkaars artikelen aan stukken scheurt. Mijn feit dat dieren het moeilijk hebben is veel de atmosfeer, hoe hoger de temperaturen, voorlopige conclusie: We weten het gewoon meer terug te voeren op het feit dat wij hun hoe hoger de zeespiegel en plotseling staat nog niet. We kunnen geen voorspellingen habitat vernietigd hebben.’ Bangladesh onder water. Klopt dat? doen over hoe het klimaat er in de toekomst ‘Het zogenoemde broeikaseffect als gevolg uit zal zien. Er wordt erg veel nuttig onder- ››Veronderstelt het als ongewenst bestem- van de aanwezigheid van de zes broeikasgas- zoek gedaan. Het systeem is zo complex dat pelen van klimaatverandering niet dat er sen in de atmosfeer bestaat. Broeikasgassen het moeilijk is te doorgronden, laat staan een optie zou zijn dat we die ontwikkeling absorberen de infraroodstraling van het dat we voorspellingen kunnen doen. Je ziet kunnen stilzetten? door de aarde teruggekaatste zonlicht. Maar het ook bij economen. Ook zij houden zich ‘Dat is ook precies waar het misgaat. De dat is iets anders dan de angstverhalen die je bezig met uitermate ingewikkelde proces- mens kan het klimaat niet reguleren. De aar- vaak hoort over grote gevolgen van de CO2- sen en zijn eveneens niet in staat tot het de heeft geen thermostaat die wij een graad uitstoot. Alleen al de helft daarvan wordt doen van betrouwbare voorspellingen. Van hoger of lager kunnen zetten. We moeten in opgenomen door de oceanen, en veel wordt hen wordt dan ook wel gekscherend gezegd ons achterhoofd houden dat de aarde, het opgenomen door de planten. De gevoelig- dat ze vooral goed zijn in vandaag uitleggen klimaat en de natuur altijd veranderen; en heid in de discussie over de klimaatontwik- waarom hun voorspellingen van gisteren dat wij ons daaraan moeten aanpassen.’ keling gaat precies hierover. Hoe belangrijk niet zijn uitgekomen. Dat geldt ook voor is de CO2-uitstoot van de mens voor het klimatologen.’ ››Maar we kunnen toch CO2 onder de klimaat?’ grond stoppen? ››Waarom is de discussie zo ontaard? ‘Niet doen dus. Je kunt proberen zo min ››Het IPCC, het klimaatpanel van de VN, en ‘Het gaat om verschillende wereldbeelden. mogelijk CO2 in de atmosfeer te brengen en ook Al Gore komen met het hockeystick- Aan de ene kant heb je mensen die zeggen: je kunt CO2 produceren die je in de grond model dat laat zien dat sinds de industri- we maken de wereld kapot. Zij spelen erg in stopt. Dat zijn twee totaal verschillende za- ële revolutie de gemiddelde temperatuur op het schuldgevoel van de mensen. En aan ken. Het eerste is prima. Dat doe je bijvoor- op aarde gigantisch is gestegen door de de andere kant zijn er mensen, die ongetwij- beeld door middel van energiebesparing uitstoot van broeikasgassen. feld soms ook betaald worden, die kritische en het inzetten van alternatieve energie- ‘Er is onenigheid over de gegevens die voor geluiden laten horen. Heel betreurens- bronnen. Het blijven opstoken van fossiele dat model zijn gebruikt. Zijn ze juist, zijn ze waardig vind ik dat er ook een links-rechts- energiebronnen is eigenlijk het domste wat compleet en zijn ze juist geïnterpreteerd?’ spagaat van gemaakt is. Links zou staan voor je kunt doen omdat je daarmee ook belang- ‘alarm voor de opwarming’, en rechts niet. rijke grondstoffen verbrandt. Het onder de ››Is het niet raar dat over zo’n belangrijk Met name in de VS zie je dat schematische grond stoppen van CO2 kóst energie. Als we onderwerp, gezien de enorme implica- denken heel sterk. Ik voel er weinig voor on- vijf energiecentrales bouwen, hebben we de ties van deze of gene conclusie, geen derdeel te zijn van deze discussie. Te weinig capaciteit van één energiecentrale nodig om overeenstemming te bereiken valt in de mensen zijn nog bereid te luisteren naar de het CO2 de grond in te krijgen. Dat is geen wetenschappelijke wereld? En niet alleen argumenten van de tegenstander.’ energiebesparing, dat is precies het tegen- geen inhoudelijke overeenstemming, ik overgestelde. Het kost een hoop geld en het hoor ook vaak van beide kanten complot- ››Grappig trouwens dat we ons tot de kost een hoop energie. theorieën. jaren tachtig juist druk maakten over een Ik ben niet zo bang dat we het technologisch ‘Ik betreur het zeer dat de klimaatdiscussie nakende ijstijd. niet kunnen. Angsten zoals bij de mensen in zo gepolitiseerd is geraakt. Daarom hou ik ‘Dat zou nu best ook weer de stemming, Barendrecht heb ik niet. Natuurlijk, er kan me ook steeds meer op de vlakte. Uitein- kunnen worden, aangezien de temperatuur altijd iets gebeuren, want dat geldt voor

tribune juni 2013 9 ‘Economen kunnen heel goed uitleggen waarom dieren vaak verdwijnen uit een gebied waar later een aardbeving plaats heeft. Je ziet ze hun voorspellingen van gisteren niet zijn onrustig worden, zelfs voordat de seismo- uitgekomen, net als klimatologen’ grafen iets signaleren.’ ››Verandering is van alle tijden en uni- verseel. Maar waarom heeft de mens de neiging om dat niet te aanvaarden? alles wat je doet. Dat is dus het punt niet. ‘De situatie hier is anders; hier zit het dieper. ‘Hoe kun je mensen minder bang maken Het punt is dat je iets doet dat veel geld en Het probleem is vooral: hoe bescherm je het voor aardbevingen? Lees over plaattekto- energie kost en waarschijnlijk totaal geen grondwater? Voor het antwoord op die vraag niek, over breuken. Snap hoe het werkt. effect heeft.’ kunnen we leren van ervaringen elders, in Je bent vooral bang voor de dingen die je de VS maar ook in Polen waar ze er al ver niet kent, die je niet begrijpt. Het is niet zo ››Waar haal je je data vandaan? mee zijn. In ons land zie je toch weer snel moeilijk om de dingen enigszins te kunnen ‘Ik haal veel uit boeken, maar die zijn dat de angst voor het nieuwe overheerst. plaatsen. Hoe meer je ergens vanaf weet, meestal al verouderd als ze uitkomen. Dus Trouwens wel grappig: de tegenstanders hoe minder je erdoor verrast wordt. Kennis haal ik ook veel van internet. Een aanrader hebben zich verenigd onder de titel Scha- maakt dat je vastere grond onder de voeten is het boek De staat van het klimaat, van liegasvrij Nederland. Maar het schaliegas hebt. klimaatjournalist Marcel Crok. Hij heeft ook zit al in de ondergrond, dus als je Nederland Tijdens de kleine ijstijd in de zestiende eeuw een website, www.staatvanhetklimaat.nl. schaliegasvrij wilt maken zal je het er uit wist men niet wat er gebeurde en hebben ze Aanbevelenswaard is zeker de site moeten halen! Een verkeerd gekozen naam heksen verbrand omdat men dacht dat zij de www.wattsupwiththat.com van Anthony dus.’ hagelstenen uit de lucht lieten vallen.’ Watts. En dan heb je nog www.realclimate. org. Allemaal erg de moeite waard.’ ››Wat zeg je tegen de mensen in Friesland ››De zeespiegel stijgt onmiskenbaar. en Groningen die hun grond steeds verder ‘Al jaren, al eeuwen.’ ››Lange tijd zijn we bang gemaakt met de zien dalen? veronderstelling dat onze energiebron- ‘Zij worden geconfronteerd met de nade- ››Moeten we blij zijn met de nen zouden opraken. En plotseling is daar len van de gas- en zoutwinning, en krijgen Deltacommissie en haar adviezen? schaliegas, waarmee de VS van energie- daar compensatie voor. Ik stel voor het wat ‘Ik heb de voorzitter, Cees Veerman, eens importerend een energie-exporterend creatiever aan te pakken door de mensen gevraagd uit te leggen hoe zijn commissie land schijnen te gaan worden. Hoe kan een aandeel in de productie te geven. Laat erbij komt een scenario te schetsen waarbij dit? die mensen toch meedelen in de winst die de zeespiegel met 1,60 meter stijgt. Zijn ‘We wisten wel dat het er zat, maar we gemaakt wordt. Nu zijn die mensen slachtof- antwoord was dat hij het anders niet op hadden geen idee over hoe je het er uit kan fer van iets waar ze helemaal niets aan kun- de agenda kreeg. Je kunt natuurlijk allerlei halen. Het gaat om kleirijke gesteenten met nen doen. Ik zou ze een keuzemogelijkheid scenario’s schetsen, maar ik vind dat je je heel kleine poriën. Je snapt hoe moeilijk willen bieden. Nu stoppen met winnen zal ook moet afvragen welk scenario de meeste het is om het er uit te krijgen. Het gaat dan niet helpen omdat de werking van de onder- realiteitswaarde heeft, vooral omdat er zo ook niet meteen overal goed. Je kent vast de grond voorlopig nog wel door zal gaan.’ ontzettend veel gemeenschapsgeld mee verhalen uit de VS over de drinkwaterkraan gemoeid is. De Deltacommissie is uitgegaan die plotseling ook gas levert. Het is daar echt ››Hoe ontstaan die gaten die overal op de van de meest dramatische verwachtingen en Wild West. Vooral omdat in de VS mensen wereld plotseling en ogenschijnlijk zonder het zwartste scenario. eigenaar zijn van de inhoud van de grond aanleiding ontstaan en waarbij huizen en Wat we nu voor de kust gedaan hebben, het onder hen. Hier is dat anders geregeld.’ auto’s in het niets verdwijnen? aanleggen van een zandmotor, is prima. ‘Dat komt door de oplossing van kalksteen Daar werken we met de natuur mee zodat de ››Schaliegas komt bijna overal op de wereld door regenwater. Als het dak van zo´n natuur met ons meewerkt. Dat is de manier. voor, ook in ons land. Is dit de oplossing kalksteengrot instort kan dat leiden tot een Maar nu willen ze de dijken rond het voor het energievraagstuk? gat aan de oppervlakte, een doline of sink IJsselmeer met anderhalve meter verhogen, ‘Ik ben hierover een beetje voorzichtig, want hole. Wereldwijd is het al lang een bekend en dat is precies het omgekeerde. Het is mijn ik opereer ook als onafhankelijk deskun- verschijnsel. In onze kalkgebieden in Zuid- indruk dat dat meer wordt ingegeven door dige. Zo ben ik lid van de klankbordgroep Limburg speelt het nauwelijks een rol omdat de angst voor gebrek aan zoet water en veel die zich buigt over het onderzoek dat nu er meestal nog een laag grind boven ligt.’ minder door de vrees voor de zeespiegel- wordt uitgevoerd naar de risico’s voor mens stijging. Ondanks alle CO2 is er geen enkele en milieu. Het ministerie van Economi- ››Wanneer kunnen we eindelijk eens aard- aanwijzing dat de zeespiegel steeds sterker sche Zaken heeft me daarvoor gevraagd. bevingen voorspellen? stijgt. Het gaat nog steeds met de snelheid Ik heb laten weten dat ik niet voor of tegen ‘Voorlopig niet, denk ik. Het is lastiger dan van twintig tot dertig centimeter per eeuw.’ schaliegaswinning ben, maar dat eerst nader het voorspellen van vulkanische erupties. onderzoek moet uitwijzen of het op een Tegenwoordig kun je met behulp van satel- ››Eigenlijk zeg je dat we heel veel niet verantwoorde manier kan.’ lieten zien of een vulkaan aan het opzwellen begrijpen en dat we daarom niet te veel is. Je kunt de gassen die er uitkomen in de definitieve uitspraken moeten doen. En, ››De praktijk in de VS is onvoldoende gaten houden. Maar aardbevingen voorspel- zoals mijn moeder het zou zeggen: laten behulpzaam bij het bepalen van je stand- len blijft lastig. De dieren snappen het nog we met de genade meewerken. Laten we punt? altijd beter dan wij. Dat is echt zo. Je ziet met de natuur meewerken. Maar veel

10 tribune juni 2013 mensen op deze aarde kunnen zich die luxe niet veroorloven. Wat zeg je tegen de boeren in Bangladesh die nu al elke drie jaar te maken hebben met een alles vernie- tigende overstroming? ‘Met hun blote handen leggen ze daar dijkjes aan, terwijl wij voor de kust van Dubai palmeilanden aan het opspuiten zijn. Waar ligt nu onze prioriteit? Als ik de Deltacom- missie hoor praten over een scenario waarbij we een kans op een overstroming hebben van eens in de honderdduizend jaar, dan zeg ik: we hebben veertig van dit soort delta´s in de wereld en er is er geen een die zo goed beschermd is als de onze: tegen stormvloe- den die maar eens in de tienduizend jaar voorkomen! Als het dan een wereldwijd probleem is, waar liggen dan onze prioritei- ten? In Gouda of in Dacca? Ik zou zeggen in dat arme Bangladesh. Wat mij betreft had de Deltacommissie daar moeten zitten.’

››Denk je niet dat volksverhuizingen op termijn onvermijdelijk zijn? ‘De Vesuvius staat regelmatig op uitbarsten en toch wonen daar mensen. Wat hebben ze daar op verzonnen? Elk dorp op of rond de Vesuvius heeft een tweelingdorp in de ber- gen waar mensen naartoe gaan wanneer het spannend wordt. Dat zouden we in Neder- land ook moeten doen. Zo zou bijvoorbeeld Gouda als tweelingstad Apeldoorn kunnen Prof. dr. Salomon Kroonenberg (Leiden, 1947) is hij in 2007 de Eurekaprijs. Hij heeft ook hoorcol- hebben. Over dat soort dingen zouden we emeritus hoogleraar Toegepaste Geologie aan de leges opgenomen, samengebracht onder de titel nu na moeten denken, voor het geval dat. Technische Universiteit Delft. In de jaren zestig zat Aarde en klimaat. Ze zijn op cd verkrijgbaar. Brede Dat is ene kant van het verhaal; de andere Kroonenberg op het gymnasium in Middelburg. Hij bekendheid heeft Kroonenberg verworven met zijn kant is dat woonboten op termijn een oplos- studeerde en promoveerde aan de Universiteit van columns, onder andere in Intermediair, en met zijn sing zijn. Die stijgen en dalen immers met de Amsterdam. Zijn werkzaamheden brachten hem optredens op tv waar hij vaak wordt uitgenodigd waterspiegel. Dat is een flexibele oplossing, naar verre oorden zoals Suriname, Swaziland en om uitleg te geven over aardbevingen of vulkanen. net als de zandmotor voor de kust bij Den Colombia. Vanaf 1996 is hij verbonden aan de TU De coördinaten van de door Kroonenberg in het Haag.’ Delft. In 2009 ging hij met emeritaat. interview aanbevolen plaatsen om te bezoeken zijn: Kroonenberg heeft veel publicaties op zijn naam • De twee miljard jaar oude Roraima-zandsteen ››Kunnen we nog wel bouwen in en om het staan: wetenschappelijke artikelen, columns en op de grens van Venezuela en Brazilië: 4º30’N, Groene Hart waar het zes meter onder boeken. Bekende boektitels zijn: De menselijke 64º15W. NAP is? maat, de aarde over tienduizend jaar en Waarom • De vulkaan Bezymjannyj in Kamtsjatka, Rusland: ‘Ik acht de risico’s daarvan nu niet zo groot. de hel naar zwavel stinkt, mythologie en geologie 55º59’N, 160º35’O. Ik zou wel willen stoppen met het bouwen van de onderwereld. Voor het eerste boek ontving • Babylon aan de Eufraat in Irak: 32º32’N 44º25’O. in de uiterwaarden. Het overstromingsrisico is daar al groot en wordt nog steeds groter.’

››We kunnen tegenwoordig allemaal gratis reizen, naar elke bestemming die we ons driehonderd meter diep. Daar speelt Arthur sten terwijl men niet eens wist dat het een maar kunnen bedenken. Met dank aan Conan Doyles boek Lost world: er zouden vulkaan was. De natuur levert altijd verras- Google Earth. Naar welke drie plekken voorwereldlijke monsters inzitten. Dat is singen op. op aarde moeten we zeker even gaan om weliswaar niet zo – er zijn al expedities in Maar het liefste zou ik naar Babylon gaan, bijzondere geologische verschijnselen te afgedaald – maar het is toch een fascine- aan de Eufraat in Irak. Het is nu een ruïne, kunnen aanschouwen? rende wereld (kijk voor de coördinaten naar verpest door Saddam Hoessein en door het ‘Op de grens van Venezuela en Brazilië ligt het kader, jm). Amerikaanse leger in de Irak-oorlog. Maar een met tropisch regenwoud bedekt plateau En ik wil ook wel naar Kamtsjatka, dat Rus- mijn volgende boek gaat over de toren van van de twee miljard jaar oude Roraima sische schiereiland ten noorden van Japan Babel, ik wil ’m graag met eigen ogen zien.’ • zandsteen. Daar zijn bij Sarisariñama door met zijn prachtige vulkanen. Ik wil vooral oplossing van regenwater oplossingsgaten in de vulkaan Bezymjannyj zien, dat betekent tekst Jan Marijnissen ontstaan, net als bij de kalkstenen, maar wel ‘Zonder naam’, want hij is in 1956 uitgebar- foto’s Suzanne van de Kerk

tribune juni 2013 11 nieuws

>> Natuur (©)

Van wie is de natuur? Het recht om de zaden van gewassen zelf weer te gebruiken om nieuwe te planten of ze te kruisen om nieuwe soorten te laten ontstaan, wordt ook wel het kwekersrecht genoemd. Bedrij- ven als het gigaconcern Monsanto vinden dat hun octrooi op genetisch gemodificeer- de planten én op bepaalde planteigen- schappen breed uitgelegd kan worden. Zo klagen zij onder andere in de VS met succes boeren aan die gemodificeerde zaden ‘hergebruiken’, oftewel het zaad dat groeit aan een plant weer planten. Een soort kopieerverbod zoals in de muziekin- dustrie dus, maar dan voor planten. Kleine boeren, vooral ook in arme landen, worden zo volledig afhankelijk van het bedrijf. SP-Kamerlid Henk van Gerven pleit er al jaren voor het kwekersrecht te bescher- men. Op 25 mei demonstreerden duizen- den mensen overal ter wereld – onder andere in Amsterdam (foto) en Wageningen

– tegen de praktijken van Monsanto. foto Anja Meulenbelt

>> ‘Helft proefdieren sterft ongebruikt’ >> Toeval? foto SP Tholen • SP Tholen vraagt op 10 mei de bewo- ners van Tholen om hulp omdat de SP-promotiecaravan gestolen is uit de tijdelijke stallingsplaats. • Een dag later, op 11 mei, verschijnt de SP-afdeling Rotterdam voor het eerst met een een hulpdienstcaravan op de markt. Hulpdienstmedewerkers en SP-gemeenteraadsleden Leo de Kleijn

foto www.understandinganimalresearch.org.uk en Josine Strörmann kunnen ondanks het slechte weer rustig met marktbezoe- Doordat tegenwoordig 41 bedrijven en ren fokken aangepakt worden. ‘Al deze kers in gesprek gaan over de problemen instellingen proefdieren fokken, in plaats instellingen houden grote voorraden waar zij tegenaan lopen. van alleen TNO, sterven steeds meer dieren aan, waardoor onnodig vaak dieren • SP Tholen bericht op 12 mei dat de proefdieren ongebruikt. SP-Tweede doodgaan. Laat ze samenwerken in plaats promotiecaravan terecht is. Helaas is Kamerlid Henk van Gerven: ‘Het aantal van concurreren. Dan heb je maximaal vijf deze wel dusdanig gestript teruggevon- proefdieren in Nederland is gestegen naar van dit soort bedrijven nodig, met dus veel den, dat hij niet meer bruikbaar of 582.000. De helft van de dieren die sterft, minder overleden proefdieren. Er zou ook verrijdbaar is. overlijdt ongebruikt. Zo ga je niet met een zogenaamde proefdierentaks inge- • Bij navraag blijkt het om twee verschil- dieren om. Wij willen dat de regering zowel voerd kunnen worden waarvan de lende caravans te gaan. het gebruik als de verspilling van proefdie- inkomsten gebruikt worden voor onder- • Dankzij een weldoener beschikt de SP in ren te lijf gaat.’ zoek naar vermindering van dierproeven. Tholen inmiddels weer over een caravan, Door die proefdierentaks wordt het ook die binnenkort ‘promotieklaar’ gemaakt Proefdierentaks minder aantrekkelijk om nog meer wordt. De SP Rotterdam toert de Volgens Van Gerven moet het verspillende bedrijven in de proefdierenindustrie op te komende maanden met haar eigen systeem met 41 organisaties die proefdie- richten.’ caravan langs de markten in de stad.

12 tribune juni 2013 nieuws

>> ‘Stop discriminatie homoseksuele leraren’ Doordat de economie krimpt, heeft het Rijk vorig jaar ruim 11 miljard euro minder aan belasting op kunnen halen. Mede daardoor is het begrotingstekort op 24 miljard euro uitgekomen.

SP-Tweede Kamerlid Harry van Bommel heeft deze maand samen met andere parlementariërs een bezoek gebracht aan China. Hij sprak onder meer met de bekende dissident Ai Wei Wei en vroeg aandacht voor de mensenrechtenschen-

Bas Stoffelsen dingen door China. SP’ers tijdens een Roze Zaterdag in Den Bosch. SP-Tweede Kamerlid Manja Smits wordt De SP heeft samen met GroenLinks, orthodox-christelijke en -islamitische sinds 14 mei in verband met gezond- PvdA, D66 en VVD een wetsvoorstel scholen. Artikel 23 van de Grondwet stamt heidsproblemen vervangen door Eric ingediend dat een einde gaat maken aan uit 1917 en is echt niet meer van deze tijd.’ Smaling. Arda Gerkens, oud-Tweede de discriminatie van homoseksuele Kamerlid voor de SP, vervangt Smaling in leraren door scholen. Het wetsvoorstel kan op een ruime de Eerste Kamer. meerderheid in de Eerste en Tweede Scholen voor bijzonder onderwijs mogen Kamer rekenen dankzij het zogenaamde Jelle Brandt Corstius tweet naar aanlei- op dit moment op grond van artikel 23 van ‘roze stembusakkoord’. Van Dijk: ‘Onder ding van het debat binnen de PvdA over de Grondwet namelijk nog medewerkers meer Emile Roemer heeft voorafgaand aan de strafbaarstelling van illegalen: ‘De ontslaan of weigeren als zij openlijk homo de verkiezingen van afgelopen september mensen die er nu pas achter komen dat zijn of een homoseksuele relatie hebben. zijn handtekening gezet onder een akkoord de PvdA geen linkse partij meer is, Het gaat dus niet om het enkele feit dat om de wetgeving ten aanzien van weiger- zouden die ook denken dat MTV nog iemand homo is, maar wel als er ‘bijko- ambtenaren, voorlichting over seksuele steeds videoclips uitzendt?’ mende omstandigheden’ zijn. diversiteit op scholen, lesbisch ouder- schap en gender-identiteit te wijzigen. Lopers van de SP hebben 3200 euro Roze stembusakkoord Hierdoor zullen deze belangrijke onderwer- opgehaald voor het opruimen van SP-Tweede Kamerlid Jasper van Dijk: ‘Nu pen voor lesbiennes, homo’s, bi’s en landmijnen in Zuid-Soedan door in de is het beleid onduidelijk, waardoor nog wel transgenders eindelijk aangepakt worden.’ Nacht van de Vluchteling (9 op 10 mei) eens problemen ontstaan, met name op van Rotterdam naar Den Haag te lopen.

>> Onrust onder jonggehandicapten

SP-Tweede Kamerlid Sadet Karabulut ‘Er zijn niet ineens passende (foto) zegt te worden platgemaild door opleidingen en banen beschikbaar’ jonggehandicapten met vragen naar aanleiding van het sociaal akkoord. Zij werkplek krijgt, ook mensen die 80 procent moeten namelijk ineens allemaal arbeidsongeschikt zijn. Alleen blijven er herkeurd worden en vallen daardoor door alle bezuinigingen op sociale werk- straks misschien onder het regime van plaatsen maar 30.000 beschermde de bijstand. De aankondiging van deze werkplekken voor mensen met een plannen heeft tot veel onrust onder beperking over. Dat is never nooit genoeg. jonggehandicapten geleid. Men wil op lange termijn 1,1 miljard bezuinigen op de uitkering voor jongge-

››Wat zou dat bijstandsregime beteke- Bas Stoffelsen handicapten. Alleen vergeet men even dat nen voor jonggehandicapten? de wereld daardoor niet ten goede ‘Volgens het sociaal akkoord komen alleen onder de 27 jaar krijgen sowieso de eerste verandert, en er dus niet ineens passende nog maar volledig afgekeurde arbeidson- vier weken geen bijstandsuitkering. Ook opleidingen en banen beschikbaar zijn geschikten in aanmerking voor een zullen zij eerst hun eventuele spaargeld en voor jonggehandicapten.’ Wajong-uitkering. Jonggehandicapten die huis op moeten eten voordat ze een ook maar iets kunnen, krijgen daardoor bijstandsuitkering kunnen krijgen.’ ››Kan hier nog iets aan gedaan worden? geen Wajong-uitkering meer. Zij zullen ‘Natuurlijk! Het hele wetsvoorstel moet nog afhankelijk worden van de bijstand, ››De regering en de sociale partners in de Kamer behandeld worden. Nu begint waarvoor veel strengere normen gelden. vinden de bijstand goed genoeg pas duidelijk te worden wat het effect van Jongeren die bij een partner of ouders met omdat jonggehandicapten best het sociaal akkoord is voor mensen met een inkomen wonen, komen niet meer in zouden kunnen werken? een arbeidshandicap. Binnenkort komen er aanmerking voor een uitkering. Jongeren ‘Zij gaan ervan uit dat iedereen een dus weer volop nieuwe acties aan.’

tribune juni 2013 13 nieuws

>> Sadet Karabulut: ‘Arme vrouwen juist minder zelfstandig’

Richt je op vrouwen die dolgraag economisch zelfstandiger willen worden Ten eerste blijft de werkloosheid onnodig lang onnodig hoog, omdat het kabinet weigert de broodnodige investeringen in de economie te doen. Ten tweede wordt het voor vrouwen die willen werken, maar een uitkering hebben, steeds lastiger om aan de armoede te ontsnappen. Ze moeten werken voor behoud van uitkering, maar hier staat geen extra geld tegenover. Een opleiding of een taalcursus – aantoon- baar werkende instrumenten voor een betere positie op de arbeidsmarkt – zit er niet meer in. Ten derde wordt kinderop- vang voor moeders met een lager inkomen steeds onbereikbaarder. De alleenstaande oudertoeslag wordt fors gekort en de uitkering verder verlaagd. Voor kinderen met ouders met een smalle beurs wordt studeren straks ontmoedigd door de introductie van een schuldenstelsel en het afschaffen van de studiefinanciering. Duurdere zorg, hogere huren, minder inkomensondersteuning, al deze maatre- gelen raken juist die vrouwen met een lager inkomen, die niets liever zouden willen dan

foto dinabehrmancomms.com zich aan deze armoede te ontworstelen.

Dit kabinet belemmert emancipatie In een opiniestuk in NRC Handelsblad die nu al zelf dolgraag meer willen werken Minister Bussemaker wil dat vrouwen toont SP-Tweede Kamerlid Sadet en economisch zelfstandiger willen economisch zelfstandiger worden, maar Karabulut de hypocrisie van het worden. Bijna een kwart van de alleen- voert een beleid dat juist vrouwen in kabinetsbeleid over emancipatie aan. staande moeders leeft in armoede met de kwetsbare posities alle mogelijkheden kinderen. Van alle vrouwen die lager zijn hiertoe ontneemt. Niet de vrouw die zich ‘Ernst en omvang van de crisis lijken nog opgeleid, heeft maar de helft een betaalde elke dag inzet voor een beter leven voor niet tot minister Bussemaker te zijn baan. En vrouwen met een kleinere haarzelf en haar omgeving zou zich doorgedrongen. In de week dat onze deeltijdbaan leven vaak in voortdurende schuldig moeten voelen, maar de vrouw werkloosheid een nieuw record bereikt, onzekerheid: ‘Wordt mijn contract de die als minister in dit kabinet medeverant- roept zij vrouwen op meer aan het werk te volgende keer nog wel verlengd?’ Het zijn woordelijk is voor dit beleid dat emancipa- gaan. Behalve dat dit een nogal naïeve juist deze vrouwen die arbeid en zorg niet tie belemmert.’ oproep is, gaat ze hiermee recht tegen de kunnen combineren. Het zijn juist deze daden van enkele van haar collega’s in het vrouwen die niet de kans hebben om zich kabinet in. verder te ontwikkelen en door te stromen naar betere – en beter betaalde – functies. Minister Bussemaker zou zich om te En het zijn juist deze vrouwen die door dit beginnen kunnen richten op die vrouwen kabinet in de kou worden gezet. Lees hier het hele artikel: sp.nl/9z7k9e

>> ‘Toename examentrainingen door falend onderwijsbeleid’

‘Als scholen bureaus inhuren voor exa- te bereiden op het examen. Daarnaast vaardbaar dat leerlingen steeds meer mentraining, waar hebben we dan nog willen scholen hun examenresultaten afhankelijk worden van particuliere leraren voor’, vraagt SP-Tweede Kamerlid opkrikken, omdat zij daar steeds harder op bureaus. Per vak kost een tweedaagse Jasper van Dijk in Kamervragen aan worden afgerekend.’ training honderden euro’s, dat kan niet staatssecretaris Dekker. Uit een artikel in iedereen betalen.’ Van Dijk vindt dat de Trouw blijkt dat minstens 160 middelbare Afhankelijkheid particuliere regering alles moet doen om deze ontwik- scholen particuliere bureaus inhuren voor bureaus onaanvaardbaar keling te keren: door investeringen in examentrainingen. Scholen hebben te Van Dijk: ‘De regering is verantwoordelijk onderwijs en door scholen niet genadeloos weinig middelen om leerlingen goed voor voor het onderwijs. Het is dan ook onaan- af te rekenen op examenresultaten.

14 tribune juni 2013 >> Sadet Karabulut: ‘Arme vrouwen juist minder zelfstandig’ >> ‘Amersfoortse psychiatrisch SP Goes is opnieuw een meldpunt over de patiënten worden op straat gezet’ Wmo-regiotaxi in de Oosterschelderegio gestart omdat er de laatste tijd weer geluiden binnenkomen bij de lokale SP-fractie dat het nog niet altijd goed gaat. Hetzelfde onderzoek twee jaar geleden leverde veel verbetervoorstellen op die inmiddels in het nieuwe taxicon- tract opgelost zijn.

SP-leider Roemer vraagt het kabinet afstand te nemen van de Brusselse aanbeveling om komend jaar zes tot zeven miljard extra te bezuinigen. Daaraan meedoen staat volgens Roemer gelijk aan economische kamikaze- politiek. Dan stevenen ze volgens hem doelbewust af op meer werklozen, uitkeringen en hogere tekorten en kan het foto Elgar van der Wiel / flickr foto Elgar van der kabinet beter opstappen. Omdat de psychiatrische instelling Zon een beschermde woonomgeving in de en Schild uit Amersfoort 3,5 miljoen stad te leven, moeten nu zelf hun leven De dreigende bezuiniging van 110 moet bezuinigen, wordt een deel van de vorm zien te geven. Er komen namelijk miljoen euro op het Openbaar Ministerie patiënten feitelijk op straat gezet. geen beschermde woningen in de stad bij. is voor SP-Tweede Kamerlid Jan de Wit Eenzaamheid, de grootste vijand van een onaanvaardbaar. Een kwart van het Rob Molenkamp van SP Amersfoort: psychiatrisch patiënt, ligt daardoor op de budget afhalen brengt volgens hem grote ‘Patiënten krijgen de komende tijd een loer. Als SP doen we er daarom ook alles risico’s met zich mee voor de opsporing andere indicatie waardoor zij niet meer op aan om de huisuitzettingen samen met de van strafbare feiten en de geloofwaardig- het terrein kunnen wonen, maar gedwon- cliënten en de cliëntenraad te voorkomen.’ heid van onze rechtsstaat. gen onder begeleiding in de stad moeten gaan wonen. Hun woningen op het terrein Vermissingen Minister Opstelten heeft het voorstel van worden ontruimd.’ Saillant detail: Zon en Schild kwam SP-Tweede Kamerlid Henk van Gerven afgelopen maand ook nog op een andere voor een brancheverbod voor nalatige Geen extra bescherming manier in het nieuws. Molenkamp: ‘Het AD leidinggevenden in de chemiesector ‘De gemeente zou de zorg dan over berichtte dat vorig jaar 141 patiënten uit overgenomen. Zo wordt, net zoals nu al in moeten nemen, alleen is er tot nu toe geen de gesloten afdeling werden vermist, de zorg, voorkomen dat dezelfde mensen enkele aanwijzing dat de gemeente dat terwijl de vermissingen uit het UMC op de dezelfde fouten kunnen blijven maken. ook daadwerkelijk zal doen.’ Ook het vingers van één hand te tellen zijn. Als antwoord van de gemeente op vragen van patiënten uit gesloten afdelingen verdwij- SP-Tweede Kamerlid Harry van Bommel de lokale SP-fractie geven Molenkamp nen kan dat een gevaar voor henzelf of heeft de regering om opheldering weinig vertrouwen. ‘De gemeente zegt dat hun omgeving betekenen. Ook moet er gevraagd over het bericht dat Syrië in de uitgeplaatste patiënten door nog te iedere keer een beroep op de politie ieder geval tot en met 2010 grondstoffen vormen teams worden begeleid. In de worden gedaan om de betreffende patiënt uit Nederland heeft geïmporteerd waar praktijk zal dat er op neerkomen dat eens te zoeken. Als de politie het sluitstuk van mogelijk chemische wapens mee in de week een hulpverlener komt kijken of het zorgbeleid in Amersfoort gaat worden, geproduceerd zijn. de patiënt nog leeft. Patiënten die tot is er iets goed mis!’ vandaag niet sterk genoeg waren om in De SP in Veenendaal heeft een protestmani- festatie tegen de explosieve stijging van de sociale huren door het Woonakkoord >> ‘Culturele sector krijgt ruimte georganiseerd. De opkomst van ruim 150 voor alternatief WW’ personen was voor Veenendaalse begrippen historisch hoog. ‘De WW-regeling voor musici en artiesten krijgen vond vorige maand op initiatief van zou ineens afgeschaft worden terwijl het Ulenbelt een rondetafelgesprek plaats. Met Uit een zwartboek van de Hoornse en overgrote deel van de musici en artiesten resultaat, want de popsector krijgt nu de Enkhuizer SP blijkt dat intimidatie en volgens SP-Tweede Kamerlid Paul tijd van de minister om over een alternatief chantage van medewerkers aan de orde Ulenbelt geen WW-uitkering meer zou na te denken. van de dag zijn bij de West Friese sociale kunnen ontvangen. ‘Door hun onzekere Ulenbelt: ‘Ik had liever gezien dat de WW werkplaats Op/Maat. Volgens de SP werk en kortlopende contracten kunnen zij toegankelijk gehouden werd voor deze moeten de West Friese gemeenten de amper voldoen aan de algemeen gestelde groep. Maar het is in ieder geval goed dat verantwoordelijke managers nu zo snel eisen voor de WW.’ Om de consequenties de sector de tijd krijgt om over een mogelijk tot de orde roepen. van dit slecht doordachte plan duidelijk te alternatief na te denken.’

tribune juni 2013 15 nieuws

>> Sociale werkplaats regio Weert ‘Wegbezuinigde werknemers alsnog vast contract’

‘Waarom zou je iemand met een arbeids- te krijgen. Voor die tijd werd er alleen over handicap een tijdelijk arbeidscontract bij de centen gesproken, daarna ook over de een sociale werkplaats geven? Die mensen.’ handicap is toch ook niet tijdelijk? Die mensen horen ook gewoon een vast Tot inzicht gekomen contract te krijgen’, aldus Paul Lempens De wethouder uit Weert is volgens Lem- (foto) van de SP in Weert. Begin vorig jaar pens het afgelopen jaar tot een inzicht

zette De Risse, de sociale werkplaats van foto Arie Versluis gekomen waar de werknemers van De de regio Weert, nog massaal werknemers Risse nu van profiteren. ‘Het is zo mooi om op straat. ‘Men wilde vooruitlopen op de vast contract gegeven heeft en de ontsla- te zien dat de De Risse nu, ondanks de wetswijziging en de rijksbezuinigingen op gen werknemers kregen alsnog een vast boze plannen die nog boven de sociale gemeenten. We hebben toen samen met contract. Een mooier antwoord had werkplaatsen hangen, besloten heeft om de vakbond, cliëntenraden, PvdA en Lempens zich tijdens de laatste commis- iedereen het contract te geven dat ze GroenLinks een actiecomité opgezet en sievergadering voor zijn afscheid als verdienen. Andere gemeenten hebben dit direct voor elkaar gekregen dat de SP-gemeenteraadslid niet kunnen wensen al eerder gedaan, en ik hoop dat de rest werknemers goed begeleid zouden op een rondvraag over de tijdelijke snel zal volgen. De plannen van het Rijk worden naar werk of uitkering. Sindsdien contracten bij De Risse. Lempens is elf jaar voor sociale werkplaatsen zijn al heel lang hebben we de vinger constant aan de pols gemeenteraadslid geweest, en houdt zich bar en boos, alleen realiseert de wethouder gehouden, met resultaat.’ als SP’er al achttien jaar bezig met De in Weert zich nu ook dat deze mensen altijd Risse, ook toen hij voor de SP in de afhankelijk zullen blijven van de gemeente. Aandacht blijven vragen Tweede Kamer zat. ‘In 1995 stond ik direct Nu kunnen ze in ieder geval de komende De volharding van het actiecomité heeft er aan de poort actie te voeren. Toen ik in jaren blijven werken. Thuis laten zitten is uiteindelijk toe geleid dat De Risse alle 2002 in de gemeenteraad kwam, heb ik het niet goed, en kost de maatschappij werknemers met een tijdelijk contract een onderwerp ook echt op de agenda weten misschien nog wel meer.’

>> ‘Actie tegen segregatie en gettovorming’

SP-Tweede Kamerlid Sadet Karabulut eist de voorstellen die wij in 2010 gemaakt kunnen doen. Volgens Asscher zijn zwarte van minister Asscher dat er eindelijk hebben na een onderzoek in de Schilders- en witte scholen geen probleem als de fundamenteel iets gedaan wordt aan de wijk, zijn nog steeds actueel. Bewoners kwaliteit maar goed is. Hij bewijst daarmee segregatie en gettovorming in Nederlandse willen dat er ingegrepen wordt zodat de het probleem van segregatie en gettovor- buurten en wijken. Een artikel van Trouw voorwaarden geschapen worden die nodig ming niet te begrijpen. Vrouwen en meisjes over de Schilderswijk in Den Haag zijn voor veiligheid in de wijk, dat mensen moeten altijd zichzelf kunnen zijn zonder benadrukt volgens Karabulut dat de in ieder geval kunnen verhuizen of de zich onder druk gezet te voelen.’ overheid al jaren wegkijkt. ‘Het rapport en kinderen in een andere wijk op school

>> ‘Spookfacturen ook Europees aanpakken’

MKB-Nederland en het Steunpunt buitenland dus het is de hoogste tijd om Acquisitiefraude juichen het initiatief achter deze criminelen aan te gaan zodat van SP-Europarlementariër Dennis de we ook boven tafel krijgen hoe de internati- Jong toe om spookfacturen Europees onale structuren lopen.’

aan te pakken. foto Suzanne van de Kerk Grensoverschrijdende criminaliteit Els Prins van MKB-Nederland: ‘Dit is De Jong (foto): ‘Europese lidstaten moeten ter. ‘Via deze Europese database moet belangrijk voor alle ondernemers, er gaat de samenwerking verbeteren, om deze worden bijgehouden welke nepbedrijven alleen al in Nederland zeker 400 miljoen grensoverschrijdende criminaliteit aan te en personen zich bezighouden met euro verloren en dat kan beter in groei en pakken via een meldpunt per lidstaat. Dan acquisitiefraude zodat ze niet ongestraft banen gestoken worden!’ Fleur van Eck weten ondernemers waar ze moeten van land naar land kunnen trekken.’ De SP van het Steunpunt Acquisitiefraude: ‘In aankloppen. De meldpunten in Europa loopt overigens ook op nationaal niveau Nederland zijn we al heel succesvol in het kunnen de gegevens dan ook makkelijker voorop in de bestrijding van spookfactu- tegengaan van deze criminelen. We geven uitwisselen en geslaagde werkwijzen ren. Zo diende SP-Tweede Kamerlid bijvoorbeeld juridische hulp aan kleine delen.’ Volgens De Jong moeten alle Sharon Gesthuizen bijvoorbeeld al samen ondernemers en zetten het grootste deel landen ook meewerken aan een openbaar met de VVD een initiatiefwetsvoorstel in van alle foute bedrijven online. Alleen werkt Europees register, aangesloten op om de Nederlands wetgeving op dit punt tachtig procent van de fraudeurs vanuit het openbare bronnen zoals het handelsregis- te verbeteren.

16 tribune junimei 2013 uitgelicht

Vogelvrij

‘Het is idioot dat dit kabinet het tafel- zilver voor een habbekrats verkoopt.’ Dat zegt SP-Tweede Kamerlid Henk van Gerven over het kabinetsstreven om eenmalig 100 miljoen euro op te halen met de verkoop van stukken na- tuur van Staatsbosbeheer. De eerste verkoop is inmiddels een feit: in het Overijsselse Daarle (foto) is 34 hectare natuurgrond via een internetveiling van de hand gedaan. Opbrengst: 516.000 euro. Op 4 mei nam Van Gerven deel aan een demonstratief bezoek een het gebied. ‘Het is verbazingwekkend mooie natuur’, zag hij. ‘In de te verko- pen gebieden leven bijzondere soorten vogels zoals de IJsvogel, de Wielewaal en de Spotvogel. Ook zijn er dassen- burchten in het gebied waargenomen. Maar er is geen enkele garantie dat de percelen na verkoop natuurgebieden blijven en er is ook geen garantie dat de natuurgebieden goed onderhouden blij- ven.’ Mede vanwege de vele protesten is de verdere uitverkoop van natuur- gebieden voorlopig opgeschort tot na evaluatie van deze eerste stap.

foto Marcel van den Bergh /Hollandse Hoogte

tribune juni 2013 17 nederland belastingparadijs

taX Free Financieel geograaf Rodrigo Fernandez geeft uitleg in de bus over belastingontwijking in Nederland. tOUr

vrijdag 24 mei, zaterdag 15 juni en zaterdag 24 augustus 2013 Locatie: Hoek van de gustav maHLerLaan en Belastingparadijsde Leonard Bernsteinstraat in amsterdam Nederland Van sommige politici mag je het nog steeds niet zeggen, maar Nederland is een belastingparadijs. De SP bekritiseert die dubieuze rol al veel langer en gaat nu voorop in de bestrijding van grootschalige belastingontwijking door multinationals.

En dan maar klagen over de kille, natte daken. En een heuse limbo-stok: hoe laag bounty-eiland. Maar nu de crisis een steeds lente in Nederland. Op vrijdag 24 mei is in kun je gaan? Welkom in Belastingparadijs zwaardere wissel op de nationale econo- Amsterdam-Zuid bij het World Trade Center Nederland. mieën begint te trekken, nu tal van westerse alles zonnig, zorgeloos en lekker. Caribische Bij het woord ‘belastingparadijs’ denken staatskassen akelig leeg beginnen te raken, muziek, een cocktailbar, lachende mensen we in eerste instantie aan oorden als de begint het bestaan van de fiscale oases in in hawaïbloesjes, kraampjes met rieten Kaaimaneilanden, Guernsey of een ander Europa de nodige landen te irriteren. SP-

18 tribune juni 2013 nederland belastingparadijs

taX Free tOUr ROOD-jongeren zorgden voor een paradijselijke sfeer met fruitige cocktails tussen de palmbomen. vrijdag 24 mei, zaterdag 15 juni en zaterdag 24 augustus 2013 Locatie: Hoek van de gustav maHLerLaan en de Leonard Bernsteinstraat in amsterdam Europarlementariër Dennis de Jong: ‘Zelfs belastinginspecteurs pikken het nu niet Apple: Think different! ­Operations International , gevestigd in meer dat gewone burgers en het mkb het Ierland, tussen 2009 en 2012 bijna dertig volle pond betalen terwijl multinationals Ook in de Verenigde Staten is de overheid miljard dollar verdiend heeft. Het bedrijf Belastingparadijs nauwelijks of geen belasting betalen.’ De wakker aan het worden. In het kader van wordt echter aangestuurd vanuit de VS en EU-lidstaten hebben na scherp aandringen de voorgenomen hervorming van de ven- daarom heft Ierland geen belasting. Maar van zowel de Europese Commissie als het nootschapsbelasting neemt een Senaats­ omdat het bedrijf tegelijkertijd niet in de Europees Parlement aangekondigd werk te commissie een aantal grote bedrijven VS geregistreerd staat, betaalt het ook daar gaan maken van concrete maatregelen tegen onder de loep. Een daarvan is Apple. Uit geen belasting. Zo simpel is het. En het is Nederland belastingontwijking. het rapport van de onderzoekscommis- nog legaal ook. En dat laatste is misschien sie blijkt dat dochteronderneming Apple nog het ergste. ‘Perverse rol Nederland’ En dat lijkt alleszins de moeite waard. Volgens schattingen van de Europese Com- missie lopen de EU-lidstaten jaarlijks een biljoen (duizend miljard) euro mis door belastingontwijking en -ontduiking. En Ne- derland speelt bepaald geen bijrol in het mo- gelijk maken daarvan. SP-Tweede Kamerlid Arnold Merkies: ‘Met meer dan twintigdui- zend zogeheten brievenbusmaatschappijen en een bedrag van meer dan achtduizend miljard euro dat jaarlijks door Nederland In het midden Apple-baas Timothy Cook die tegenover de Amerikaanse Senaat stroomt, is Nederland een waar belastingpa- verklaart dat zijn bedrijf zich aan de regels houdt. radijs voor multinationals om de belasting

tribune juni 2013 19 Naar een meer rechtvaardige belastingheffing voor iedereen

1 pak brievenbusmaatschappijen aan De belastingdienst moet niet in zee gaan met bedrijven die alleen op papier bestaan en geen echte bijdragen leveren aan de economie.

2 maak belastingafdracht bedrijven transparant Verplicht bedrijven om in hun jaar- verslag aan te geven hoeveel belasting zij per land afdragen, zodat in de toe- komst makkelijker kan worden bezien of bepaalde wetgeving of verdragen zouden moeten worden aangepast.

3 scherp de internationale definitie van belastingparadijs aan Stel een échte definitie vast van het­­ begrip belastingparadijs; de definitie van de OESO (Organisatie voor Eco- nomische Samenwerking en Ontwik­ keling) is zo zwak dat er geen enkel land op de lijst staat.

4 herzie de Nederlandse belasting­ verdragen Nederland moet stoppen met het sluiten van verdragen met belasting­ paradijzen.

Het volledige 8-puntenplan is te lezen en te downloaden op de SP-site: sp.nl/9z7pak

Tussen de glimmende gebouwen spreken SP-Tweede Kamerlden Arnold Merkies en Emile Roemer over het plan voor rechtvaardige belastingheffing. te ontwijken. Crisisgetroffen landen als en daarnaast 21 holdingsmaatschappijen Fantasieloos de gebouwen, Portugal en Griekenland maar ook ontwik- veelal zonder personeel. “Ook Volkswagen is adembenemend de bedragen kelingslanden lopen daardoor miljarden mis in Nederland niet alleen actief om er auto’s Intussen loopt onder grote belangstelling aan belastinginkomsten, omdat bedrijven te verkopen”, aldus Der Spiegel. En dat zijn van de media de SP-touringcar vol voor de uit die landen hun geld wegsluizen via dan firma’s die tenminste nog productie, res- eerste SP Tax Free Tour. Deze voert langs Nederland. Los nog van de grote maatschap- pectievelijk verkoop bedrijven in ons land. diverse locaties in Amsterdam-Zuid waar pelijke schade in die landen zelf heeft ook ‘Er zijn genoeg andere Duitse bedrijven, die banken, belastingadviseurs, trustkantoren de Nederlandse belastingbetaler last van hier alleen zitten voor het ontwijken van de en multinationals zijn gevestigd die een dit soort praktijken. Deze perverse rol van belasting’, weet Arnold Merkies. rol spelen bij internationale belastingont­ Nederland moet daarom direct stoppen.’ Recente Nederlandse krantenkoppen logen wijking. Weekblad Der Spiegel betitelde Nederland er evenmin om, bijvoorbeeld: “Nederland is vorige maand als “bijzonder populair” voor een topplek voor belastingontwijking” (Het Deskundige sprekers als Gaby de Groot Duitse concerns. Zo heeft chemiereus BASF Parool) en “Zuid-Europese bedrijven druk- (redacteur bij het Financieele Dagblad), volgens het blad vijf productielocaties met ken belasting met Nederlandse postbus- Rodrigo Fernandez (financieel geograaf) en meer dan duizend werknemers in ons land, firma’s” (De Volkskrant). Henk Willem Smits (een van de schrijvers

20 tribune juni 2013 www.stributiewerkers.nl

Naar een meer rechtvaardige belastingheffing voor iedereen 5 beëindig het bankgeheim Voer in internationaal verband de druk op landen op die het bankgeheim in stand houden.

6 Stop belastingroof ontwikkelings­ landen. Nederlandse belastingverdragen ­moeten worden getoetst op de impact die ze hebben op ontwikkelingslanden en daarop worden aangepast.

7 stop belastingconcurrentie door internationale samenwerking Belastingconcurrentie maakt dat lan- den zich tegen elkaar laten uitspelen door het internationale bedrijfsle- Ook Emile Roemer las de bijgeleverde grafieken met aandacht. ven, hetgeen maakt dat overheden uiteindelijk moeten bezuinigen op belangrijke voorzieningen, zoals zorg, De volle bus geïnteresseerden onderwijs en sociale zekerheid. werd langs ‘hoogtepunten’ van belastingontwijking gereden. 8 richt een internationaal centrum voor belastingconcurrentie op Een internationaal, onafhankelijk kenniscentrum kan schadelijke belastingconstructies onderzoeken, alsmede de gevolgen van internatio- nale belastingconcurrentie.nederland belastingparadijs

De SP neemt je mee op Tax Free Tour taX Free Altijd al willen weten waar die bedrijven zit- tOUr ten die nauwelijks belasting betalen? De SP neemt je deze zomer mee op Tax Free Tour vrijdag 24 mei, zaterdag 15 juni en zaterdag 24 augustus 2013 Locatie: Hoek van de gustav maHLerLaan en door Amsterdam. de Leonard Bernsteinstraat in amsterdam van de bestseller ‘Het Belastingparadijs’) internationale belastingontwijking door laten hun licht schijnen op de omvang en de multinationals aan te pakken (zie kader). wijze waarop belastingontwijking via Ne- Daarmee wil de SP bereiken dat onderne- Meld je aan op: sp.nl/9z7nwz derland in zijn werk gaat. Fantasieloos zijn mingen zich niet alleen maar in Nederland de gebouwen die de Tour passeert, adem- vestigen om de belasting te ontwijken. benemend de bedragen waar het om gaat. Belastingontwijking moet internationaal Aan de linkerkant alweer een ‘ontwijkfirma’ aangepakt worden, aldus de partij. van een Portugese multinational, en daar rechts zit een Griekse miljardair die vanuit Eerder dit jaar heeft de PVV-Kamerfractie PvdA, CDA, 50+, SGP en D66 en kreeg een Amsterdam belasting ontwijkt. Portugal en een motie ingediend waarin de regering meerderheid... • Griekenland, jaja... Hoeveel miljard waren wordt opgeroepen de kwalificatie van Ne- we met z’n allen ook alweer kwijt aan red- derland als belastingparadijs ‘te verwerpen dingspaketten? en waar mogelijk in de discussie erop aan tekst Rob Janssen, Rob Mollink en Dan is het woord aan SP-Kamerlid Arnold te dringen deze kwalificatie achterwege te Alexander van Steenderen Merkies, die acht voorstellen doet om de laten’. De motie werd gesteund door VVD, foto’s Sander van Oorspronk

tribune juni 2013 21 nieuws

>> SP zorgt zelf wel voor raadszetels >> Ontwikkelingshulp?! foto Bas Stoffelsen

Volgens SP-Tweede Kamerlid Jasper van Dijk (foto) moet het budget voor ontwikke- lingshulp ook daadwerkelijk voor ontwik- kelingshulp gebruikt worden. ‘Het geld voor onderwijs aan meisjes in Somalië kan

foto Ronald Pleij nu via een bedrijvenfonds van 750 miljoen euro worden ingezet voor steun aan De SP heeft eigenhandig vier zetels heeft een meerderheid van de politiek het Heineken in Georgië. Dat is geen hulp aan toegevoegd aan de raadszaal van Alphen niet begrepen. In dezelfde maand een half arme landen, dat is exportsubsidie aan aan den Rijn en zo de gemeente een hoop miljoen euro uitgeven aan het opleuken multinationals.’ Van Dijk stelt ook voor om geld bespaard. Harre van der Nat, lijst- van de raadszaal en daarnaast aankondi- de 250 miljoen voor ‘internationale trekker voor de SP bij de komende gen dat er helaas twee buurthuizen en een veiligheid’ anders te besteden. Dit budget herindelingsverkiezingen komende bibliotheek moeten sluiten.’ Voor de zetels is bedoeld voor militaire missies en zou november: ‘Vanwege de herindeling is nu gezorgd. De geluidsinstallatie behoeft volgens Van Dijk dus niet vanuit ontwikke- komen er vier extra raadszetels bij. volgens de SP wel verbetering. Het is voor lingssamenwerking betaald moeten Daardoor zijn er straks te weinig stoelen in de inwoners die thuis de debatten volgen worden. de kring om ook de wethouders een plaats niet te verstaan. Al vraagt de SP zich af of te geven in de zaal. Daarnaast is de niet er vanuit de bevolking nog genoeg lang geleden aangeschafte geluidsinstal- interesse is in de lokale politiek na weer >> meer Plastic in milieu latie ook al aan vervanging toe. Nog steeds een misser.

>> ‘Masterplan gevangenissen kan prullenbak in’

basis van een groot SP-onderzoek onder 2.700 mensen die werkzaam zijn in het GEVANGENISPERSONEEL gevangeniswezen. SPREEKT ZICH UIT ONDERZOEK ONDER PERSONEEL VAN DE DIENST JUSTITIËLE INRICHTINGEN OVER HET ‘MASTERPLAN DJI 2013-2016’ Vernietigend Het oordeel van het gevangenispersoneel is ronduit vernietigend over de plannen om vaker een enkelband in plaats van gevan- genisstraf op te leggen, op de forensische zorg te bezuinigen, gevangenissen en tbs-klinieken te sluiten en gevangenissen

te privatiseren. Men vindt de plannen slecht foto Joop Reuvecamp / flickr

Nine Kooiman, Tweede Kamerlid Michiel van Nispen, Beleidsmedewerker SP Tweede Kamerfractie Mei 2013 voor de gedetineerden, slecht voor het personeel en slecht voor de veiligheid in Door een meerderheid in de Tweede gevangenispersoneel_notitie3.indd 1 27-05-13 12:50 onze samenleving. Teeven heeft al toege- Kamer is het statiegeldsysteem afgeschaft. ‘Staatssecretaris Teeven kan terug naar de geven dat de enige reden voor deze Volgens SP-Tweede Kamerlid Henk van tekentafel. Niemand steunt zijn plannen plannen zit in een beoogde geldbesparing. Gerven onder druk van de lobby van de nog. Na de rechters, de reclassering, Nu uit onderzoek van gemeentes en uit frisdrankindustrie en verpakkingsprodu- diverse burgemeesters, wetenschappers en antwoorden van Teeven zelf blijkt dat ook centen. Van Gerven vreest dat hierdoor de belangrijke adviesraad, hebben nu ook die besparing niet meer blijkt te kloppen, meer plastic in het milieu belandt terwijl de de echte praktijkexperts dit plan verwezen kan dit plan definitief van tafel.’ oorzaak van de afvalberg niet wordt naar de enige plek waar het thuishoort: de aangepakt. ‘Laat Coca-Cola eerst haar prullenbak.’ Tot die conclusie komt plastic soep opruimen voordat ze zich SP-Tweede Kamerlid Nine Kooiman op Het hele rapport vind je hier: sp.nl/9z7pdw weer met ons afvalbeleid gaat bemoeien.’

22 tribune juni 2013 nieuws

>> Dit is [email protected]

Als je een e-mailtje stuurt naar de SP, wie leest dat dan?

Meltem Okcu is 27 jaar en studeert Staats- en bestuursrecht aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Ze is al jaren actief in de SP-afdeling Capelle aan den IJssel, waarvan ze in 2007 mede-oprichter was. Sinds 2009 werkt ze op het partijkan- toor van de SP: zij is degene die de e-mailtjes naar het algemene SP-adres [email protected] beantwoordt. Zo’n vijftig tot honderd per dag, in campagnetijd nog veel meer.

Okcu werkt een dag per week in het partijkantoor in Amersfoort: ‘Maar de mail bijhouden doe je zeven dagen in de week. Ook in het weekend dus. Natuurlijk werk ik niet zeven dagen continu, maar voor spoedgevallen is het belangrijk dat ik wel regelmatig in de inbox kijk.’

››Wat voor mensen sturen e-mailtjes naar [email protected]? ‘Echt allerlei mensen. Leden met vragen, sympathisanten die willen weten wat ons standpunt op een bepaald onderwerp is, niet-sympathisanten die het ergens niet mee eens zijn, mensen met een groot probleem die hulp nodig hebben, organisa- toren van debatten die een Kamerlid willen Meltem Okcu: ‘Altijd netjes blijven.’ uitnodigen, noem maar op. En natuurlijk leerlingen en studenten die met een werkstuk of een scriptie bezig zijn. Die ››Je krijgt ook veel mensen met proble- op die partij het beleid zou veranderen. “Ik komen meestal binnen via [email protected]. men. Is dat niet zwaar om te doen? heb zó’n spijt van mijn stem op de PvdA”, Dan heb je nog [email protected].’ ‘Nou, niet zo zwaar als voor die mensen hoe vaak ik dát niet gelezen heb!’ zelf. Je krijgt inderdaad soms heel schrij- ››Beantwoord je alles zelf? nende verhalen, dat kan heel emotioneel ››Het klinkt allemaal erg negatief. ‘Nee, dat kan niet. Veel vragen om stand- zijn. Stel je voor dat je een e-mailtje krijgt ‘Oh nee hoor, er valt ook veel te lachen. Er punten of punten van kritiek kan ik prima met daarin een noodkreet van een meisje zijn mensen die zelfgemaakte spotprentjes zelf beantwoorden. Maar als mensen heel dat is verkracht en nergens hulp krijgt. Dat opsturen. Soms van onze Kamerleden; die specifieke vragen hebben, stuur ik mailtjes is maar één voorbeeld. De tranen staan me stuur ik dan lachend door naar collega’s. door naar bijvoorbeeld de Tweede Kamer- soms in de ogen.’ Sommige gaan echt veel te ver, dan durf ik fractie, zodat zij het kunnen afhandelen. En ze bijna niet door te sturen. Heel grappig. juist mensen die bijvoorbeeld hulp vragen ››Krijg je een goed beeld van wat er Er zijn ook steunmailtjes, vriendelijke bij financiële problemen, kan ik vaak goed speelt in Nederland? woorden voor Emile Roemer, bedankmail- doorverwijzen naar de SP-Hulpdienst bij ‘Wat je in elk geval goed doorkrijgt is waar tjes en complimenten na een tv-optreden. hun in de buurt. Sommige mensen willen mensen die de SP willen mailen mee bezig En voor mij persoonlijk zijn al die mailtjes ellenlange discussies houden via [email protected], zijn. De laatste maanden zie je twee heel leerzaam. Als je zoals ik een abstracte en dat gaat gewoon niet.’ dingen. Veel ouderen die het allemaal niet rechtenstudie doet, helpen al die honder- meer kunnen betalen. De zorg, de huurstij- den mailtjes met vragen, problemen, ››Wat doe je met scheldmails? ging. Ze stellen zich de vraag: heb ik opmerkingen en zelfs de scheldpartijen ‘Dat hangt ervan af. Als het te gek is, dan hiervoor al die jaren keihard gewerkt? Om van echte mensen je heel goed om te antwoord ik gewoon niet. Maar als er een nu aan de kant gezet te worden als een onthouden waar het in de echte wereld te beantwoorden vraag in zit, dan kan ik kostenpost? En het tweede grote thema is over gaat.’ – rustig, altijd netjes blijven – antwoorden. de enorme ontevredenheid met het Als het gescheld dan nog doorgaat, dan kabinet. Nog meer dan met Rutte 1. Ik lees stop ik ermee. ’ heel vaak dat de mensen zo teleurgesteld tekst Diederik Olders zijn in de PvdA; zij hoopten dat een stem foto Bas Stoffelsen

tribune juni 2013 23 brieven

24 oktober 2012. John Dalli geeft een persconferentie over zijn gedwongen vertrek uit het Europees Parlement. Rookgordijnen

Een geheimzinnige affaire rondom de Europese tabakslobby Dat is gek: het Zweedse bedrijf zou dus aan laat zien dat transparantie in Brussel nog niet met Dalli’s stoelpoten gezaagd hebben, maar de lobby die door een bobo van datzelfde hoofdletters geschreven wordt. SP-Europarlementariër bedrijf geleid wordt, zou Dalli juist hebben Dennis de Jong schakelt nog een tandje hoger in de strijd willen paaien. voor openbaarheid. Volstrekt gebrek aan transparantie Wat is hier gaande geweest? Wat wist Dalli? Waarom moest Eurocommissaris John Dalli Zweden wilde gaan verbieden en dat zou de Vloeide er geld? Speelde Swedish Match een weg? De commissaris voor Gezondheid en producent ervan, Swedish Match, natuurlijk spelletje, zo ja welk? Is de tabakslobby erin Consumentenbescherming uit Malta werd niet zo leuk vinden. Barroso, de voorzitter geslaagd om de nieuwe Tabaksrichtlijn waar afgelopen najaar uit z’n ambt gezet omdat van de Europese Commissie, stuurde John Dalli aan werkte te vertragen? EU-fraude- hij betrokken zou zijn bij een corruptie- Dalli na de klacht spoorslags naar huis, om- waakhond OLAF stelde naar aanleiding van schandaal. In mei vorig jaar diende Swedish dat deze van het voornemen van Zammit ge- genoemde klacht tegen Dalli een rapport op, Match, een Zweedse fabrikant van tabak en weten zou hebben zonder ertegen te hebben maar dat stuk werd aanvankelijk niet naar lucifers, een klacht tegen Dalli in. De per- opgetreden. Dossier gesloten? Nee, want wat het Europarlement gestuurd. Dit rapport soonlijk assistent van Dalli, Silvio Zammit, later lekte op Malta een e-mail uit, waaruit lekte onlangs echter uit. Erin staat onder ook uit Malta, zou ineens bij het bedrijf zou blijken dat een Brusselse tabakslobby- meer dat Dalli een aantal ontmoetingen op de stoep hebben gestaan en aangebo- organisatie met de naam European Smo- had in het kader van de snus-affaire en deze den hebben om voor 60 miljoen euro de keless Tobacco Council (Estoc) via Silvio tegen de regels in niet meldde. Het rapport Eurocommissaris wel even te bewerken. In Zammit een lijntje had willen leggen met is inmiddels doorgestuurd naar justitie in Brussel ging namelijk het gerucht dat Dalli Dalli. Voorman van Estoc is Patrik Hidings- Malta, waar Dalli momenteel voor de rechter het type pruimtabak met de naam ‘snus’ in son, tevens topman van… Swedish Match! staat.

24 tribune juni 2013 SP-Europarlementariër Dennis de Jong Daarnaast werd er al enkele jaren geleden Geheim agent houdt zich vanuit de begrotingscontrole- een transparantieregister ingesteld, dat Dennis de Jong trok onlangs in Brussel aan de commissie intensief bezig met de kwestie. gegevens bevat over de achtergrond en acti- bel over het voornemen van de Europese Com- Op de vraag of Dalli volgens hem schuldig viteiten van de tienduizenden lobbyisten in missie om de handel in zaden van onder meer is, antwoordt hij nuchter: ‘Dat is aan de Brussel. Zo’n 5.500 lobbykantoren staan erin groente en fruit te beperken. Zelfs hobbytuin- rechter.’ De Jong sluit dan ook niet uit dat geregistreerd, en het moet de contacten van ders met bijvoorbeeld volkstuintjes zouden in de Barroso correct en doortastend handelde. de Europese politiek en ambtenarij met bui- toekomst geen zaden van traditionele gewassen De Jong wijst er daarbij op dat, als Barroso tenparlementaire pleitbezorgers inzichtelijk mogen ruilen of verkopen. De Jong: ‘Dit is na- níéts had gedaan, en de vermeende contac- maken. Toch is De Jong nog niet tevreden. tuurlijk al een voorbeeld van verwerpelijke be- ten tussen Dalli en Zammit met de Naar schatting lopen er in Brussel 15.000 tot moeizucht, maar het wordt nog erger nu blijkt tabakslobby waren uitgekomen, het Euro- 30.000 lobbyisten rond en er zijn dan ook dat de chemische industrie, die beschikt over pees Parlement ongetwijfeld op zijn achter- nog steeds lobbykantoren die niet zijn inge- patenten voor genetisch gemodificeerde zaden, ste benen had gestaan. Wel is gebleken dat schreven. Bovendien kloppen de gegevens hier achter zou zitten.’ OLAF bij het onderzoek niet erg netjes te lang niet altijd. Dit jaar moet het register Het gerucht gaat dat de Franse regering een werk is gegaan. Allerlei regels die verdachten worden geëvalueerd en dat biedt mogelijk- soort geheim agent naar Brussel stuurde die bij moeten beschermen tegen willekeur van de heden om een aantal zaken te verbeteren. de Europese Commissie als ‘nationaal expert’ opsporingsdienst, lijken niet of niet geheel Dennis de Jong: ‘Allereerst doet de Europese optrad. Deze agent zou werken voor GNIS, de te zijn nageleefd. Daarom is er nu een lange Raad (die bestaat uit de regeringsleiders van lobby-organisatie van de Franse zaden- vragenlijst opgesteld, waarin alle stappen de EU-lidstaten –red.) nog niet mee en ook industrie. in het onderzoek kritisch worden door- de ambtenaren die op het Raadssecretariaat werken, krijgen te maken met lobbyisten. Daarom moeten we samen met de Commis- sie de druk op de Raad opvoeren om alsnog ‘Europa houdt mee te doen. In de tweede plaats moeten we steeds meer deuren gaan sluiten voor ten. Genoemde namen daarbij waren onder zich niet aan de ongeregistreerde lobbyisten: nu is de enige meer Amazon en eBay, die een dikke vinger sanctie op niet-registratie dat je geen in de pap gehad zouden hebben. gedragscode’ permanente toegangspas meer krijgt voor het EP. Op afspraak kom je echter alsnog Het staat parlementariërs overigens vrij overal binnen. Bij de Europarlementariërs hun voorstellen te baseren op teksten die gelopen. Als de Commissie hier niet goed werken we aan een actie waarin we van lobbyisten aanleveren. De Eurofractie van op antwoordt, zo is de inschatting, zal het iedereen vragen geen ongeregistreerde de SP maakt regelmatig gebruik van voor- Europarlement zeker eisen dat OLAF strak- lobbyisten te ontmoeten, maar je kunt dat stellen die bijvoorbeeld de consumenten- ker wordt gecontroleerd en de regels worden niet afdwingen. Bij ambtenaren kan dat wel. organisaties of de vakbeweging toesturen, al aangescherpt. Ik hoop dan ook dat we van de evaluatie gebeurt het zelden dat deze letterlijk worden gebruik kunnen maken om te komen tot een overgenomen. Ook hier geldt echter dat het Wat de De Jong nog meer zorgen baart, dergelijk verbod voor ambtenaren bij alle transparant moet zijn. De SP wil dan ook dat is het volstrekt gebrek aan transparantie Europese instellingen. Hebben ze dan toch een Europarlementariër die namens het par- over contacten tussen de tabaksindustrie nog contacten met ongeregistreerde lobbyis- lement een rapport opstelt over een bepaald en de Europese Commissie . ‘Medewerkers ten, dan kun je disciplinaire sancties nemen. onderwerp bij dat rapport aangeeft welke van de Europese Commissie houden zich De druk onder lobbyisten om zich dan toch lobbyisten hij of zij heeft ontmoet, en tevens duidelijk niet aan de door de Wereldgezond- maar te registreren, zal daarmee flink toe- de input die zij geleverd hebben openbaar heidsorganisatie opgestelde en wereldwijd nemen. Tenslotte moeten we maatregelen maakt. Bij de opstelling van de gedrags- geldende gedragsregels over de omgang met nemen die ervoor zorgen dat de gegevens code over Europarlementariërs is hierover tabakslobbyisten. De Europese Commissie in het register volledig zijn en regelmatig gesproken. Een voorstel van De Jong om dit dient deze contacten openbaar te maken worden geactualiseerd. Doen lobbyisten verplicht te maken haalde het niet, maar op haar website. Dat is hier niet gebeurd en dat niet, dan moeten ook daar sancties op wel moet er een speciaal formulier komen daarom heb ik hierover ook ook aan de bel volgen, bijvoorbeeld tijdelijke uitschrijving dat iedere parlementariër automatisch krijgt getrokken.’ zodat ze de privileges die registratie met zich toegestuurd als hij of zij een rapport schrijft. meebrengt verliezen.’ Als dit gaat werken, wordt het mogelijk om Naar schatting 15.000 tot 30.000 deze gegevens te vergelijken met die in het lobbyisten in Brussel Letterlijk dezelfde amendementen transparantieregister. Als daarin niet staat De Jong heeft samen met een groep gelijk- Maar ook in het Europarlement zelf dat de lobbyist zich met bepaalde wetgeving gezinde Europarlementariërs belangrijke gebeuren vreemde dingen. Begin dit jaar heeft beziggehouden en de rapporteur in het stappen gezet op weg naar meer transparan- werd bijvoorbeeld bij toeval ontdekt dat Europarlement geeft aan juist van die lob- tie. Zo worden de talloze adviesgroepen van bij de behandeling van een richtlijn voor byist voorstellen te hebben gekregen, dan de Commissie evenwichtiger samengesteld gegevensbescherming een aantal Europarle- is duidelijk dat de informatie in het register en komt er op een speciale website van de mentariërs uit verschillende fracties met let- niet klopt en kun je dit aanpakken. • Commissie steeds meer informatie over wat terlijk dezelfde amendementen aan kwamen daar allemaal besproken wordt. Ook is er zetten. Toeval? Nader onderzoek leverde een nieuwe gedragscode voor Europarle- op dat de inhoud van de amendementen tekst Rob Janssen mentariërs. overeenkwamen met teksten van lobbyis- foto ZUMAPRESS.com / Hollandse Hoogte

tribune juni 2013 25 gegaan), of worden ze simpelweg aan de kant geschoven. Bingo voor de Roemeen, Pool of Bulgaar? Vergeet het maar, want zij worden vervolgens schaamteloos uitgebuit. Bijna 90 procent van de respondenten ziet bij Oost-Europese collega’s die bij Neder- landse bedrijven rijden een lager loon, geen sociale zekerheid, geen pensioen en/of geen ziektekostenverzekering. En handhaving dan? Over de handhaving van de regels om- trent postbusbedrijven, bescherming van de binnenlandse markt en inzet van goedkope chauffeurs is 84 procent zeer ontevreden. Het truckersmeldpunt geeft onmiskenbaar het beeld dat de Nederlandse chauffeur zich anders behandeld voelt (75 procent) en tot in het absurde gecontroleerd (bijna 50 procent) op bijvoorbeeld rijtijden, terwijl genoemde misstanden letterlijk vrij baan krijgen. De meeste chauffeurs geven dan ook aan dat het principe van ‘gelijk loon voor gelijk werk’ leidend zou moeten zijn bij de handhaving.

‘Kop te lang in het zand gestoken’ De resultaten van de enquête worden gebun- deld in een zwartboek dat aangeboden zal worden aan Eurocommissaris Siim Kallas. Die heeft namelijk afgelopen najaar truc- kend West-Europa op de kast gejaagd door voor te stellen het zogenaamde cabotage- verbod op te heffen. Hierdoor zouden de binnenlandse transportmarkten gelibera- Uitbuiting en oneerlijke concurrentie vrachtrijders liseerd worden, wat de genadeklap zou zijn voor talloze Franse, Duitse, Nederlandse en Belgische bedrijven en chauffeurs. Kallas schrok echter van de protesten en trapte Het zit ze hoog op de rem, waarna SP-Europarlementslid ­Dennis de Jong samen met collega’s van Zes op de tien Nederlandse vrachtwagenchauffeurs ziet het niet meer andere Europese fracties beloofde hem ­ zitten in het transport, als oneerlijke concurrentie en uitbuiting van een goed inzicht te verschaffen in de alar- merende situatie in de wegtransportsector. buitenlandse collega’s niet aangepakt wordt. Dat blijkt uit een onlangs De Jong: ‘Ik zal hem naast het zwartboek gehouden SP-enquête. ook een lijst met concrete aanbevelingen doen voor de nu geldende Europese regels “Mijn werkgever gaf aan door minder werk van oudsher de beste trucker van Europa. en voor mogelijke nieuwe normen. Onder mijn salaris niet te kunnen garanderen. Ik Mag je dat zo zeggen? Ja, dat mag je zo zeg- meer de door Brussel opgestelde regels over ben teruggezet in loonschaal, maar vervol- gen als je kijkt naar het opleidingsniveau, cabotage – het aannemen van een binnen- gens werden er wel buitenlandse charters de ervaring en de kwaliteit van het rollend landse rit door een buitenlandse chauffeur – aangetrokken waardoor ik ook nog minder materieel. Maar die nummer 1-positie op moeten worden aangescherpt en zeker niet uren kon werken.” de Europese wegen doet hem bizar genoeg verruimd, zoals Kallas eerder nog wilde.’ steeds meer de das om. De reden daarvan Een veelzeggende reactie van een vracht­ is even simpel als droevig: hij is te duur. Of Op 14 mei vond in Den Haag een demonstra- wagenchauffeur op het truckersmeldpunt beter gezegd: zijn vakgenoten uit met name tie plaats van truckers die de noodklok luid- van de SP. Binnen een paar weken vulden Oost-Europese landen zijn veel goedkoper. den. SP-Kamerleden Emile Roemer en Paul meer dan drieduizend Nederlandse truckers In de sector is een wedloop naar de bodem Ulenbelt deden mee. Roemer riep Kallas de enquête in. Vanwege de onverwacht hoge gaande zonder weerga (zie ook de Tribune op om te stoppen met de liberalisering. ‘De respons werd het meldpunt zelfs langer van april). Onder het motto ‘het kan altijd kop is te lang in het zand gestoken. Het hele opengehouden dan gepland. Het zit onze nóg goedkoper’ krijgen tal van Nederlandse wegtransport gaat ten onder als de proble- vrachtrijders hoog. chauffeurs financieel de duimschroeven men niet aangepakt worden.’ • aangedraaid (zeven van de tien chauf- Bingo voor de Bulgaar? feurs melden in de enquête dat ze er in het tekst Rob Janssen De Nederlandse vrachtwagenchauffeur is afgelopen jaar financieel op achteruit zijn foto Sander van Oorspronk

26 tribune juni 2013 ‘De ideeën uit dit boek hoorde ik tien jaar geleden al in de kroeg’

cussie aangaat en oprecht geïnteresseerd is in waarom iemand anders denkt. Ik heb in- gebracht dat niet zozeer de SP, maar juist de andere, neoliberale, partijen utopisch zijn. Zij hebben één antwoord voor alles: meer marktwerking. Neoliberalen gaan uit van een mens die op basis van volledig inzicht in de markt rationeel handelt. Maar als je je beleid afstemt op een beeld van mensen dat helemaal niet klopt, ga je brokken maken. Dat noem ik een utopie. En dat is heel iets anders dan SP’ers die mensen opzoeken om foto Bas Stoffelsen samen praktische oplossingen te bedenken Ronald leest voor praktische problemen. Ik denk dat Ach- terhuis daar uiteindelijk zelf ook verder over Wie Ronald van Raak (1969), SP-Tweede Kamerlid heeft nagedacht. Hij heeft in ieder geval in en voorzitter van het Wetenschappelijk Bureau van 2010 het boek De utopie van de vrije markt de SP geschreven. Dat vond ik heel leuk.’ Vaderlands vanwege je mening, maar juist om een analyse te maken van hoe debatten leest Tegendenken, Hans Achterhuis en Peter ››Wat vind je van dit boek, Tegendenken?­ verlopen. Dat kun je als filosoof toevoegen Henk Steenhuis, uitg. Lemniscaat (2013) ‘Ik vind het goed dat Achterhuis een aan het publieke debat, en dat mis ik erg in tegendenker probeert te zijn, er andere dit boek.’ meningen op na wil houden. Achterhuis is ››Wat heb je gelezen? niet iemand die zijn gelijk probeert te halen ››Je bent zelf ook filosoof, wat is jouw ‘Een bundel interviews van Trouw-journalist maar hij probeert te leren van de discussies. analyse? Peter Henk Steenhuis met de filosoof Hans Doordat het allemaal korte interviews zijn ‘Heel veel discussies gaan over de crisis, Achterhuis. Ze spreken over alle discussies over de verschillende discussies, krijg je een over de politiek die geen verantwoordelijk- die Achterhuis de afgelopen twee jaar als tijdsbeeld van de publieke discussies die de heid durft te nemen en het verlies van de Denker des Vaderlands gevoerd heeft.’ afgelopen jaren in Nederland zijn gevoerd. menselijke maat in de samenleving. Het Alleen blijft hij in dit boek ook weer iemand boek laat zien dat er echt een andere manier ››Een van die discussies gaat over de SP. met een mening. Achterhuis vertelt dat hij van denken aan zit te komen. De tijd van ‘Die discussie loopt al sinds 2003. Ik vond zo druk was met commentaar leveren op alleen aan jezelf denken en alles overlaten het jammer dat Achterhuis de SP beschul- de actualiteit, dat hij nauwelijks tijd had om aan de markt, is geweest. Onder de intel- digde van naïef en zelfs gevaarlijk utopisme. er boeken op na te slaan en zorgvuldig denk- lectuele elite ontstaan nu dezelfde ideeën Maar het mooie is dat hij heel serieus de dis- werk te verrichten. Je bent niet Denker des als de meeste mensen de afgelopen jaren al hebben gekregen. Dus als dit boek één ding leert, is het wel dat de mensen die voorop Hans Achterhuis. lopen in het publieke debat, een beetje achterlopen in hun opvattingen. De meeste ideeën die ik nu in dit boek lees, hoorde ik tien jaar geleden al in de kroeg.’

››Zijn er mensen aan wie je Tegendenken zou aanraden? ‘Niet zozeer aan mensen die geïnteresseerd zijn in filosofie, wel aan mensen die geïnte- resseerd zijn in maatschappelijke discussies. Maar als mensen zouden moeten kiezen tussen dit boek en De utopie van de vrije markt, Achterhuis’ boek uit 2010, zou ik foto © Valerie Kuypers / ANP / Kuypers Valerie foto © toch dat laatste aanraden. De analyse die hij in dat boek geeft is heel interessant en nog steeds actueel.’ •

tekst Jola van Dijk

tribune juni 2013 27 LINKSVOOR ‘ Ik ben wel een doener, maar geen druktemaker’

Fenna Feenstra (42) uit ››Wanneer werd je lid van de SP? bijvoorbeeld eens geldzakken voor het Sneek is voorzitter van de ‘In 2002, kort na de moord op Pim Fortuyn. Provinciehuis gezet. Zakken met 50 en 60 Het stoorde me hoe alles wat links was in miljoen voor prestigeprojecten en een lege SP Súdwest Fryslân, lid van die tijd in een kwaad daglicht werd gesteld, zak voor sociaal beleid. Zo kan je voor ie- Provinciale Staten in Friesland ik wilde tegenwicht bieden. De SP sprak me dereen zichtbaar maken waar het over gaat. en regiovertegenwoordiger. aan vanwege de pacifistische opstelling, het Momenteel voeren we geketend en protest- was de enige partij die zich duidelijk uitsprak liederen zingend actie tegen de gedwongen Ze heeft twee kinderen en is tegen de militaire interventies in Afghani- tewerkstelling van uitkeringsgerechtigden. als docent en onderzoeker stan en Irak.’ Daarmee zwengelen we de discussie over verbonden aan de technische eerlijk loon voor eerlijk werk aan.’ ››Waar komt je gedrevenheid vandaan? hogeschool in Assen, ‘Ik was al heel vroeg maatschappelijk ››Heb je hobbies? het Hanze Institute of bewust. Terwijl klasgenoten spreekbeurten ‘Ik hou van fietsen en lezen en ik werk graag Technology. hielden over hun konijn, ging de mijne over in de moestuin. Lekker buiten, tussen het Amnesty International. Verontwaardiging groen, even mijn hoofd leeg maken. Het over immoreel en asociaal beleid en anderen hoeft allemaal niet spectaculair te zijn. Ik willen overtuigen dat het ook anders kan, ben wel een doener, maar geen druktemaker. menselijker, dat heeft er altijd al ingezeten.’ Gezellig koekjes bakken met de kinderen vind ik ook fijn.’• ››Kan je dan je ei wel kwijt in de Provinciale Staten? tekst Daniël de Jongh ‘Jazeker! In de debatten, maar ook door foto Rob Voss bewust naar buiten te treden. We hebben

28 tribune juni 2013 De politie computer. Alleen zo is eventueel verzameld bewijs betrouwbaar te noemen. De rechter moet erop kunnen vertrouwen dat er geen als hacker bewijs geplaatst wordt, bijvoorbeeld.’ ‘Mag China dat dan ook bij ons?’ Minister Opstelten wil dat de politie kan gaan ‘terughacken’. Het internet trekt zich weinig aan van gren- zen. Zo ontstaat de vraag welk land bepaalde Mag de politie straks zomaar inbreken op je computer? internetcriminaliteit moet aanpakken. Als SP-Tweede Kamerlid Sharon Gesthuizen over de plannen: regel wordt nu vaak aangehouden: het land ‘Ik geloof meer in bescherming.’ waar de server staat. Minister Opstelten wil dat de politie ook kan gaan ingrijpen als bijvoorbeeld een Nederlandse overheid wordt aangevallen, terwijl de server in het buitenland staat. Daar zet Gesthuizen grote vraagtekens bij: ‘Ik begrijp dat hij het wil, maar de gevolgen zijn ingewikkeld. Als wij mogen inbreken op servers in bijvoorbeeld China, mag China dat dan ook bij ons? Onze eigen mogelijkheden vergroten betekent ook een rechtvaardiging van inbraken op Neder- landse servers door andere landen. Ik pleit ervoor dat we dit internationale probleem ook internationaal aanpakken. Dus op Europees niveau en nog breder zorgen voor goede verdragen hierover. ’

Big Brotherstaat Maar wat als er vanuit het buitenland een terroristische aanval komt waarmee bijvoor- beeld wordt geprobeerd het treinverkeer te ontregelen, met mogelijk doden tot gevolg? Gesthuizen: ‘Dat komt neer op oorlogs- ‘Hacken’ betekent in de internetwereld (on- Eerst toestemming rechter handelingen. Als onze overheid zoiets kan der andere) het inbreken in een computer, Gesthuizen maant echter tot voorzichtig- voorkomen, moeten ze dat vooral doen; bijvoorbeeld om gegevens op die computer heid. ‘Wat heel erg belangrijk is, is dat je oorlogsrecht biedt daar natuurlijk ruimte te bekijken, ze te veranderen of om de com- inbreken in iemands computer ongeveer voor. Maar je moet niet je normale opspo- puter te gebruiken voor een zogenoemde hetzelfde behandelt als een huiszoeking. ringsmogelijkheden uitrekken om dat soort DDoS-aanval. Bij zo een aanval worden Dus alleen als er eerst een rechter naar heeft extreme situaties te voorkomen. Want dan heel veel computers gehackt en ingezet­ om gekeken en toestemming heeft gegeven. ga je naar een Big Brotherstaat toe.’ allemaal tegelijk naar een bepaalde website ­Niemand wil een politie die lukraak bij te gaan, zodat deze in de problemen komt. iedereen in de computer kan kijken. Het Beter beschermen Dat is wat onder andere de ING-bank en blijft een heel flinke inbreuk op je privacy.’ Gesthuizen pleit voor investeren in bescher- de Belastingdienst afgelopen maanden ming: ‘Experts zeggen over die DDoS-aan- overkwam. Minister Opstelten van Justitie Vertrouwen in verzameld bewijs vallen: terughacken is niet de oplossing. Je heeft een voorstel naar de Tweede Kamer Volgens Gesthuizen is hacken meer dan een kunt veel beter zorgen dat je er beter tegen gestuurd om de politie meer mogelijkheden kwestie van even meekijken op de computer: beschermd bent. En zorgen dat je als land te geven om hackers aan te pakken. Door ‘Hacken betekent ingrijpen op andermans minder afhankelijk bent van infrastructuur bijvoorbeeld terug te hacken. computer. Alleen al door binnen te komen, die zo gemakkelijk aangevallen kan worden.’ verander je iets op de computer. Dat heeft Na de zomer worden de uitgewerkte plan- SP-Tweede Kamerlid erkent het probleem: een belangrijk gevolg. Het móét na te gaan nen van Opstelten in de Kamer verwacht. ‘Criminelen halen van alles uit op het inter- zijn wat de hackende rechercheur allemaal Gesthuizen: ‘We hebben in de Tweede net; allemaal dingen die de politie niet mag. doet op die computer. Want een bestandje Kamer duidelijk gemaakt dat hij niet te ver Dat bemoeilijkt de bestrijding. De politie is zo gewist of veranderd. Ik heb daarom mag gaan. Ik ga ervan uit dat hij naar die zegt: we kunnen er niet bij. Dus daar moet voorgesteld dat er bij terughacken een an- Kamerbrede wens luistert. En anders wordt je een oplossing voor bedenken. De opspo- dere computer meedraait die een gedetail- dat een stevige discussie.’ • ringsmogelijkheden moet je dus moderni­ leerd log maakt; die precies bijhoudt wat de seren, aanpassen aan de huidige tijd.’ politie-hacker allemaal doet op de gehackte tekst Diederik Olders

tribune juni 2013 29 brieven

[email protected]

Melkpoeder­ die eigen bijdrage. De energierekening zijn, hebben dankzij hun omgeving viel hoger uit, de zorgverzekering toch nog eigenwaarde. Maar tijdens chinezen werd duurder, de huur ging omhoog, hun asielprocedure in ons beschaafde Een nieuw woord in de media: de dagelijkse boodschappen werden Nederland wordt die eigenwaarde melkpoederchinezen. Hollandse duurder. En dan heeft premier het lef om systematisch afgebroken en worden handelaren komen voor spoedoverleg te zeggen dat we moeten stoppen met ze gereduceerd tot nummers. Het is bij elkaar voor een lucratieve handel, somberen en geld moeten uitgeven. die intrinsieke vernedering die hen tot de prijs van melkpoeder op de wanhoopsdaden drijft. Nederlandse markt gaat in China Dominique Marijnus, Hoorn 2,5 keer over de kop. En de baby’s die Truus Jonker, Nijkerk overleden aan giftig melkpoeder vallen bijna weg in een bijzin van een verslag over handel en de correcte spelling van Asielbeleid een woord. Melkpoederchinezen als Als tolk voor Franstalige asielzoekers VVD en PvdA: stille getuigen van een menselijk drama, sinds 1999 heb ik geen goed woord duizenden kilometers verderop. over voor het Nederlandse asielbeleid. water en vuur Meermalen heb ik melding gemaakt van Twee partijen vechten om de macht Henry van Beek, Metslawier suïcides door vreemdelingen die tot het Hopelijk behoudt de oppositie nog wat uiterste waren getergd, en ook diverse kracht keren van dood door nalatigheid van Water blust het vuur en vuur verdampt de medische opvang in azc’s. Diverse het water Geld uitgeven zaken hebben het nieuws gehaald, ook Blijft er nog wel iets over voor later? Het afgelopen jaar is de huurtoeslag al doet de IND er alles aan om de feiten verlaagd en de eigen bijdrage voor te verdraaien. Denk maar terug aan de I.O.A. van Wageningen, Leidschendam

zorg verhoogd. Bijna de helft van mijn Schipholbrand in oktober 2005. Mensen vakantiegeld moet ik nu bewaren voor afkomstig uit andere culturen die arm

Tribune juni 2013 m/v

[email protected]

voorletters: voorletters: bank Indentificatie (BIC)*: * geen verplicht veld bij Nederlands IBAN (rekeningnr) woonplaats: Amersfoort woonplaats: NL86ZZZ403462460000 incassant ID: € 15,00 anders: € € 15,00 anders: o geboortedatum: mobiel: € 12,50 : Socialistische Partij (SP) : Snouckaertlaan 70 : 3811 MB : Nederland : betaling contributie : o

€ 10,00

o

naam adres postcode land kenmerk machtiging (in te vullen door SP): reden betaling € 7,50

woonplaats:

o : : : : : : : ribune in de bus. I k kies voor de volgende kwartaalbijdrage: ribune in de bus. B on om lid te worden Ik wil ook graag lid worden van ROOD (jong in de SP, tot 28 jaar) en sta één van mijn kwartaalbijdragen mijn kwartaalbijdragen tot 28 jaar) en sta één van ROOD (jong in de SP, van Ik wil ook graag lid worden af aan ROOD. € 5,00 (minimum)

MACHTIGING DOORLOPENDE Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de SP om doorlopende incasso-opdrachten te sturen Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de SP om doorlopende en aan uw bank om doorlopend naar uw bank om een bedrag van rekening af te schrijven wegens contributie Als u het niet eens bent met deze een bedrag van uw rekening af te schrijven overeenkomstig de opdracht SP. Neem hiervoor binnen 8 weken na afschrijving contact op met uw bank. afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Vraag uw bank naar de voorwaarden. k ontvang een welkomstgeschenk en bovendien krijg ik elke maand het nieuws- I k ontvang de SP. ik word lid van Ja, en opinieblad De T roepnaam o naam : plaats en datum handtekening : adres + huisnr postcode land email : telefoon IBAN (rekeningnr.)

o U kunt deze machtiging stopzetten met een telefoontje of e-mail aan de SP: (088) 243 55 40, ntwoordnummer 407, 3800 VB A mersfoort. A ntwoordnummer 407, Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: SP - L edenadministratie, CRYPTOGRAM puzzel Diagram

CRYPTOGRAM 1 2 3 Horizontaal 4 5 1 Gokt maar wat, tijdens het bakken (4) - 6 Versiering is 6 geknipt voor hemelse kerstboom (11) - 8 Rondreizende knol staat nu voor de kar (9) - 9 Is bandeloos de strijd aangegaan (en ontsnapt) (12 en 3,9) - 13 “Pas op! We 7 8 verdienen geld” (17) - 15 Handbeweging is een aardige

gesteNUMMERPLAATJE (6) - 17 Is ook behoorlijk financieel verlies voor donor 2013 © FLW Henry en Lucas, (10) - 19 Over deze snelweg stroomt het levenssap van de 9 10 economie (12)

De puzzel bevat een aantal ‘cellen’ in een tabel, en een aantal vragen die 11 12 Verticaal 1 naarDie daar getallenheeft last van schaamte(ook jaartallen, (4) - 2 Onmisbaar tel. nummers13 etc.)14 verwijzen. Slechts een deel lichaamsdeelvan alle voor getallen een politiehond is nodig(9) - 3 (g)Een om dos de om jepuzzel op te lossen: maak de cellen van de voorcorrecte te generen (10)getallen - 4 Uit een zwart, bloemkroon en kun uiteindelijkje drinken zal een symbool verschijnen. Dit (4) - 5 Medium vertelt de juiste locatie (11) - 7 Vervoert afvalsymbool én journalisten vormt (9) - 10 de (niet) oplossing. In hoge mate vet slim (5) 15 16 17 18 11Omschrijvingen Niets gegeten of gedronken? zijn Dat veelalhoudt een mensopzette lijk beperkt, en het zwartmaken van de helderverkeerde (7) - 12 Kleding cellen voor eilandenvakantie, zal het nóg in de lastigerStille maken. Veel plezier! Oceaan (6) - 14 Erfgenamen die elkaar achtervolgden (7) 19 - 16 De veerkracht van een stellingkast (3) - 17 Zonder dit blijft het een gebed zonder eind (4) - 18 Doet men met lege karren & pistolen (5) Tabel

HenryNUMMERPLAATJE en Lucas, © FLW 2013 7 5 MI5 MI6 65+ 12.5 De puzzel bevat een aantal ‘cellen’ in een tabel, en een aantal vragen die naar getallen (ook jaartallen, telefoonnummers etc.) verwijzen. Slechts een deel van alle getallen is 50 75 K3 4x4 1100 13 nodig om de puzzel op te lossen: maak de cellen van de correcte getallen zwart, en uiteindelijk zal een symbool verschijnen. Dit symbool vormt de oplossing. Omschrijvingen zijn veelal opzettelijk beperkt, en het zwartmaken van de verkeerde cellen zal het nóg 5’en & 2 -32 150 1-2-3 2.0 55 lastiger maken. Veel plezier! 6’en

ste 1940- Opdracht 90 0.00 AK47 11 3% 1945 ...-stedentocht Safe from within Safe from without Nu nog AOW 1-3- Aantal kisten zilver aan boord van de ‘Amsterdam’ Zitjes in de Eerste 701 0808 1 -1 Q3 F 5-7 Gekkengetallen op vergadering Afsluitdijk Leden van de BeNeLux Permanente leden VN veiligheidsraad 99% 27 16P 111 6- -6 Coupletten in het Wilhelmus Downing Street ... Air Force ... De ... Provinciën Bus in de lucht Dat gaat niet zo ... 11-11 15 A-380 10 3 32km Hoeveel rondjes voor de dames & heren op de 5km?

OHenryplossingen & Lucas, mei © FLW 2013

cryptogram De volgorde van de Horizontaal gezochte woorden In het spiraaltje is: 3) Netbeheer 6) Stamcellen 9) Vogelvoer 11) Fietsje 12) Mede 14) Egaal 15) Amendement Tarief Honk 17) Buste 18) Wel 19) Ontvlambaar 21) Orkestleden 22) Vraag. Torengebouw Fluit Wandelgang Tank Verticaal Galgemaal Kan 1) Geschokt 2) Cru 4) Bolletjesslikker 5) Eentonig 7) Treffen 8) Granaatappel Loongolf Na. 10) Oehoe 13) Do 14) Eenmanszaak 16) Kloof 17) Bits 20) NEC. Fervent

De winnaar van mei is Els van der Markt uit Zoetermeer. Stuur uw oplossing van een of beide puzzels vóór 3 juli naar de puzzelredactie van de Tribune; Snouckaertlaan 70, 3811 MB Amersfoort of [email protected] Onder de inzenders van een goede oplossing wordt een gesigneerd boek verloot uit de SP-boekenstal.

tribune juni 2013 31 32 tribune juni 2013