2 / 2009 Ssophosophos Časopis Mladih Istraživača / a Young Researchers’ Journal
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ISSN 1840-3859 No. 2 / 2009 SSOPHOSOPHOS ČASOPIS MLADIH ISTRAŽIVAČA / A YOUNG RESEARCHERS’ JOURNAL Znanstveno-istraživački inkubator (ZINK) Filozofski fakultet u Sarajevu Scien fi c & Research Incubator Faculty of Philosophy in Sarajevo 2 3 SOPHOS Časopis mladih istraživača A Young Researchers’ Journal Broj 2, Godina: 2009 No. 2, Year: 2009 Za izdavača Publisher represented by Nijaz Ibrulj Nijaz Ibrulj Lektorica za bosanski jezik Language editor for Bosnian Elma Durmišević Elma Durmišević Lektor za engleski jezik Language editor for English Michael Mehen Michael Mehen Tiraž Circula on 500 500 Cijena primjerka Cost per issue 5.00 KM za fi zička lica 2.50 € for individuals 10.00 KM za pravna lica 5.00 € for corporate Kontakt za informisanje Contact Informa on Znanstveno-istraživački inkubator Scien fi c & Research Incubator Filozofski fakultet u Sarajevu Faculty of Philosophy in Sarajevo Franje Račkog 1 Franje Račkog 1 71.000 Sarajevo 71.000 Sarajevo Bosna i Herzegovina Bosnia & Herzegovina Tel. +387 33 253 126 Tel. +387 33 253 126 Fax. +387 33 667 874 Fax. +387 33 667 874 Email: zink@ff .unsa.ba Email: zink@ff .unsa.ba URL: h p://www.ziink.wordpress.com URL: h p://www.ziink.wordpress.com SOPHOS je indeksiran u SOPHOS is indexed and abstracted znanstvenoj bazi podataka in the scien fi c database INDEX COPERNICUS INTERNATIONAL INDEX COPERNICUS INTERNATIONAL h p://www.indexcopernicus.com h p://www.indexcopernicus.com 4 Publisher © Scien fi c & Research Incubator Faculty of Philosophy in Sarajevo Co-Publisher ACADEMIA ANALITICA Society for Development of Logic and Analy c Philosophy in Bosnia and Herzegovina Founding Editor Nijaz Ibrulj Editor-in-Chief Kenan Šljivo Execu ve Editor Vedad Muharemović Editorial Staff Irma Duraković Armin Methadžević Jelena Gaković Tijana Okić Ljiljana Tunjić Ljiljana Nikolić Ekrem Hamidović Denis Džanić Editorial Board Andrej Ule Jan Wolenski University of Ljubljana (Slovenia) Jagiellonian University in Krakow (Poland) Werner Stelzner Andrew Schumann University of Bremen (Gemany) Belarusian State University in Minsk (Belarus) Jure Zovko Samir Arnautović University of Zadar (Croa a) University of Sarajevo (B&H) Irene Lagani Nijaz Ibrulj University of Macedonia in Thessaloniki (Greece) University of Sarajevo (B&H) Iryna Khomenko Volker Munz Na onal Taras Shevchenko University of Kyiv University of Graz (Austria) (Ukraine) 5 Izdavač © Znanstveno-istraživački inkubator Filozofski fakultet u Sarajevu Suizdavač ACADEMIA ANALITICA Društvo za razvoj logike i anali čke fi lozofi je u Bosni i Hercegovini Urednik - Osnivač Nijaz Ibrulj Glavni urednik Kenan Šljivo Izvršni urednik Vedad Muharemović Urednička redakcija Irma Duraković Armin Methadžević Jelena Gaković Tijana Okić Ljiljana Tunjić Ljiljana Nikolić Ekrem Hamidović Denis Džanić Urednički savjet Andrej Ule Jan Wolenski Univerzitet u Ljubljani (Slovenija) Jagiellonian Univerzitet u Krakovu (Poljska) Werner Stelzner Andrew Schumann Univerzitet u Bremenu (Njemačka) Bjeloruski državni Univerzitet u Minsku (Bjelorusija) Jure Zovko Univerzitet u Zadru (Hrvatska) Samir Arnautović Univerzitet u Sarajevu (BiH) Irene Lagani Makedonski univerzitet u Solunu (Grčka) Nijaz Ibrulj Univerzitet u Sarajevu (BiH) Iryna Khomenko Narodni univerzitet Taras Ševčenko u Kijevu Volker Munz (Ukrajina) Univerzitet u Gracu (Austrija) 6 CONTENTS I Ar cles Vedad MUHAREMOVIĆ RORTY’S CRITIQUE OF FOUNDATIONALISM (TOWARD A PHILOSOPHY OF SOCIAL SENSIBILITY) ...............................................................11 Ljiljana NIKOLIĆ JOHANN CRISTOPH GODTTSCHED AND IMMANUEL KANT: REPRESENTATIVES OF A NEW TURNING POINT ON THE BASIS OF A COMMON PHILOSOPHICAL HERITAGE ...............37 Kerim SUŠIĆ AL-FÂRÂBI’S POLITICAL PHILOSOPHY ....................................................................................55 Ekrem HAMIDOVIĆ DONALD DAVIDSON’S THEORY OF RADICAL INTERPRETATION AND HIS PRINCIPLE OF CHARITY ............................................................................................75 Melisa BEGIĆ HUME’S ANALYSIS OF CAUSALITY ..........................................................................................93 Aida GAVRIĆ THE READER AS A NEW FOCUS OF WRITING AND MEANING .............................................107 II Transla ons Donald DAVIDSON COULD THERE BE A SCIENCE OF RATIONALITY? Translated from English into Bosnian: Igor ŽONTAR ............................................................121 David HILBERT AXIOMATIC THOUGHT Translated from German into Bosnian: Ljiljana NIKOLIĆ ......................................................135 Robert FRENCH SUBCOGNITION AND THE LIMITS OF THE TURING TEST Translated from English into Bosnian: Armin METHADŽEVIĆ ..............................................143 John SEARLE INTENTIONALITY AND ITS PLACE IN NATURE Translated from English into Bosnian: Kenan ŠLJIVO ...........................................................155 Jan ASSMANN COLLECTIVE MEMORY AND CULTURAL IDENTITY Translated from English into Bosnian: Bojan ČAHTAREVIĆ ..................................................167 III Book Reviews Vedad MUHAREMOVIĆ UMUT ÖZKIRIMLI: CONTEMPORARY DEBATES ON NATIONALISM. A CRITICAL ENGAGEMENT (New York, Palgrave Macmillan, 227 pages) ........................................................................175 Kerim SUŠIĆ DEISEL T. SUZUKI: ZEN AND JAPANESE CULTURE (Beograd, Geopoe ka, 365 pages) ......................................................................................181 7 SADRŽAJ I Članci Vedad MUHAREMOVIĆ RORTYJEVA KRITIKA FUNDACIONALIZMA (KA FILOZOFIJI SOCIJALNOG SENZIBILITETA)..........................................................................11 Ljiljana NIKOLIĆ JOHANN CRISTOPH GODTTSCHED I IMMANUEL KANT: NOSIOCI OBRATA NA OSNOVAMA ZAJEDNIČKOG FILOZOFSKOG NASLIJEĐA .......................................37 Kerim SUŠIĆ AL-FÂRÂBIJEVA POLITIČKA FILOZOFIJA ..................................................................................55 Ekrem HAMIDOVIĆ TEORIJA RADIKALNE INTERPRETACIJE I PRINCIP MILOSRĐA KOD DONALDA DAVIDSONA ................................................................................75 Melisa BEGIĆ HUMEOVA ANALIZA UZROČNOSTI ........................................................................................93 Aida GAVRIĆ ČITATELJ KAO NOVA ŽIŽA PISANJA I ZNAČENJA ...................................................................107 II Prijevodi Donald DAVIDSON MOŽE LI POSTOJATI ZNANOST O RACIONALNOSTI? Preveo s engleskog: Igor ŽONTAR ........................................................................................121 David HILBERT AKSIOMATSKO MIŠLJENJE Prevela s njemačkog: Ljiljana NIKOLIĆ ................................................................................135 Robert FRENCH SUBKOGNICIJA I GRANICE TURINGOVOG TESTA Preveo s engleskog: Armin METHADŽEVIĆ ..........................................................................143 John SEARLE INTENCIONALNOST I NJENO MJESTO U PRIRODI Preveo s engleskog: Kenan ŠLJIVO .......................................................................................155 Jan ASSMANN KOLEKTIVNO PAMĆENJE I KULTURNI IDENTITET Preveo s engleskog: Bojan ČAHTAREVIĆ ..............................................................................167 III Pregledi knjiga Vedad MUHAREMOVIĆ UMUT ÖZKIRIMLI: CONTEMOPORARY DEBATES ON NATIONALISM. A CRTICAL ENGAGEMENT (New York, Palgrave Macmillan, 227 str.) ............................................................................175 Kerim SUŠIĆ DEISEL T. SUZUKI: ZEN I JAPANSKA KULTURA (Beograd, Geopoe ka, 365 str.) ...........................................................................................181 8 Članci / Ar cles 10 Izvorni znanstveni članak / original scien fi c ar cle UDK 11/12 primljen / received: 03. 02. 2009 RORTYJEVA KRITIKA FUNDACIONALIZMA (KA FILOZOFIJI SOCIJALNOG SENZIBILITETA) Vedad MUHAREMOVIĆ Scien fi c & Research Incubator (ZINK) University of Sarajevo, Faculty of Philosophy Franje Račkog 1, 71000 Sarajevo, B&H E-mail: vedad.muharemovic@ff .unsa.ba ABSTRACT U tekstu razmatram neke od osnovnih karakteris ka Rortyjevog neopragma zma, unutar kojeg se mogu iščitava njegove kri ke svih esencijalis čki usmjerenih fi lozofi jskih formi koje svoju “zajedničku premisu” nalaze u onome što se naziva metafi zika. Težnjom ka fl eksibilnijim, prizemnijim i manje ambicioznim planovima kojima se fi lozofi ja profi lirala do sada, Rorty sugerira alterna vne načine kojima bi fi lozofi ja korespondirala u jednom mul disciplinarnom, interak vnom i an ekskluzivis čkom smislu sa znanos ma i sa drugim modusima ljudskog samopotvrđivanja, u cilju efektnijeg i konkretnijeg snalaženja i prak čnijeg “nošenja sa svijetom”. U tekstu, konačno, nastojim prikaza kako se vokabular metafi zike i metafi zička konstrukcija svijeta dekonceptualiziraju, ali i da je imenovanje vokabulara metafi zike “mrtvim metaforama”, u najmanju ruku, problema čno. Radi se o podjednako aktualnoj važnos svih oblika konačnih vokabulara u inkomenzurabilnom, dehijerarhizirajućem i mnogovrsno strukturiranom svijetu. Ključne riječi: metafi zika, konačni vokabulari, mrtve metafore, socijalni senzibilitet. RORTY’S CRITIQUE OF FOUNDATIONALISM (TOWARD A PHILOSOPHY OF SOCIAL SENSIBILITY) In this text I consider some of the fundamental characteris cs of Rorty’s neopragma sm, whence can be revealed Rorty’s cri cism of all essen alisms that fi nd their “common premises” in what Rorty calls metaphysics. By tending to provide more fl exible and less ambi ous philosophical projects Rorty suggests an alterna ve mode through which philosophy is able to correspond