Samorząd gminy Białopole w latach 1990 – 2010, ze szczególnym uwzględnieniem działalności inwestycyjnej.
Henryk Maruszewski Białopole, 27 maja 2010 rok.
2
Spis treści
1. Wstęp ...... 3
2. Gmina Białopole po 20 latach samorządności...... 4
3. Władze samorządowe i ich działalność inwestycyjna...... 17
3.1. I kadencja 1990 – 1994 ...... 17
3.2. II kadencja 1994 – 1998 ...... 23
3.3. III kadencja 1998 – 2002...... 29
3.4. IV kadencja 2002 – 2006...... 33
3.5. V kadencja 2006 – 2010 ...... 40
4. Wpływ subwencji oświatowej na zakres inwestycji ...... 46
5. Zakończenie ...... 50
Zakłady pracy ,instytucje oraz organizacje społeczne i zawodowe...... 53
Bibliografia ...... 60
3
1. Wstęp
Po blisko pięćdziesięciu latach nieobecności powstały w Polsce samorządy gminne. Powołanie do życia samorządnych gmin, jako podstawowych jednostek samorządu terytorialnego stanowiło fundamentalną zmianę ustroju państwa. Odrzucając zasadę jednolitej władzy państwowej, przekazano gminom prawo i obowiązek wykonywania zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Jako podmiot prawa gmina tworzona jest w drodze odpowiedniej procedury i w formie przewidzianej prawem. Nie jest ona instytucją autonomiczną w stosunku do państwa, wyodrębnioną z ram państwowego porządku prawnego. Jednakże jest formą administracji zdecentralizowanej, w zakresie wykonywania zadań własnych podlega ona jedynie ustawom, nie zaś wytycznym i poleceniom służbowym zwierzchników, jak dotychczas miało to miejsce.
Ustawa o samorządzie gminnym z 8 marca 1990 roku wyposażyła gminy w samorządność, samodzielność, w tym samodzielność finansową. Samorządność oznacza bowiem przekazanie spraw dotyczących mieszkańców danego obszaru władzom przez nich wybranym i działających w ich imieniu. Samodzielność gminy wyraża się przede wszystkim w prawie do stanowienia aktów prawa miejscowego. Gospodarka finansowa gminy jest najważniejszym miernikiem stopnia jej samorządności. Zakres swobody w kształtowaniu swych dochodów, wielkość zasobów pieniężnych przekazanych do samodzielnej dyspozycji, a przede wszystkim zakres swobody gmin w organizacji swego budżetu i w wydatkowaniu środków budżetowych są zasadniczymi przesłankami samodzielności finansowej.
Intencją opracowania jest pokazanie wykorzystania samorządności i samodzielności w zakresie działalności inwestycyjnej przez samorządy dotychczasowych kadencji gminy Białopole.
4
2. Gmina Białopole po 20 latach samorządności.
Nazwa miejscowości Białopole pochodzi od wyrazu „biel”, co znaczy bagno, błoto i wiąże się z topografią miejscowości. Natomiast legenda mówi też, że Krzyżacy w czasie jednej z wypraw na Ruś, w tym miejscu stoczyli walkę i ponieśli klęskę. Pole bitwy było usłane ciałami poległych rycerzy w białych płaszczach z czarnymi krzyżami. W 1864 roku władze rosyjskie wprowadziły podział administracyjny na gminy wiejskie. Okoliczne wsie zostały przypisane do gminy z siedzibą we wsi Strzelce, która w roku 1880 została przeniesiona do Białopola i należała do powiatu hrubieszowskiego.
Wojewódzka Rada Narodowa w Lublinie tworzy z dniem 1 stycznia 1973 roku w powiecie hrubieszowskim gminę Białopole. W wyniku reformy administracyjnej od 1975 roku gmina Białopole zostaje włączona w granice województwa chełmskiego. W 1999 roku pomimo możliwości przynależności do powiatu hrubieszowskiego, mieszkańcy jednomyślnie postanowili o pozostaniu gminy w granicach powiatu chełmskiego.
Powierzchnia gminy Białopole obejmuje obszar 103,5 km². Według ewidencji ludności w 1990r. w 15 miejscowościach gminy mieszkało 3782, obecnie mieszka 3320 osób. Życie w tej części kraju jest na razie trudniejsze niż w centralnej i zachodniej Polsce. Jest to spowodowane rolniczym charakterem regionu, niższymi od przeciętnych w kraju dochodami, a także póki co niską atrakcyjnością gminy dla potencjalnych inwestorów. Wstąpienie Polski do Wspólnoty Europejskiej i ustanowienie granicy Unii ze wschodem na Bugu stało się szansą rozwoju dla gminy, a także dla całej ściany wschodniej.
Jednym z podstawowych problemów gminy jest trudna sytuacja na rynku pracy. Wprawdzie według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Chełmie na koniec grudnia 2010 roku liczba bezrobotnych w gminie Białopole wynosi tylko 178 osób i stanowi stopę bezrobocia na poziomie 10,8 %. Jest to poziom o 5,5 % niższy od średniego w powiecie chełmskim. Jednak uwzględniając
5 bezrobocie ukryte na wsi (ok. 220 osób) oraz wysoki wskaźnik bezrobotnych bez prawa do zasiłku (88,7%), należy zwrócić uwagę na konieczność wypracowania przez administrację rządową bardziej efektywnych instrumentów do walki ze zjawiskiem bezrobocia dla służb zatrudnienia i podmiotów gospodarczych, w tym również dla samorządu gminnego.
Na terenie gminy występują sprzyjające warunki do rozwoju rolnictwa. Dobre gleby i warunki wodne, szczególnie w odniesieniu do gruntów ornych, umożliwiają osiąganie bardzo dobrych wyników w produkcji rolnej.
Dlatego też Białopole jest gminą typowo rolniczą, gdzie zdecydowana większość ludności utrzymuje się z pracy na roli w 564 gospodarstwach rolnych o średniej wielkości 9,5 ha. W produkcji roślinnej dominuje uprawa pszenicy i buraka cukrowego, w zwierzęcej produkcja mleka i hodowla młodego bydła rzeźnego oraz hodowla trzody chlewnej.
Generalnie jednak sytuacja na wsi, szczególnie w rolnictwie nie jest optymistyczna. Szansę poprawy stopy życiowej rodzin rolniczych na terenie gminy Białopole należy upatrywać m.in. w dofinansowaniu produkcji rolnej, inwestycjach w rolnictwie, np. poprzez powstanie zakładu przetwórstwa rolnego (zapewniającego zbyt płodów rolnych lub co najmniej ograniczenia ich importu i zmniejszenie bezrobocia), działaniach w zakresie różnicowania działalności nierolniczej, a także w rozwoju turystyki krajoznawczej i agroturystyki.
Szczególne nadzieje należy upatrywać w rozwoju turystyki. Wspaniałe walory przyrodnicze, duże zalesienie i mnogość runa leśnego oraz najczystsza woda i powietrze powinny być niewątpliwą atrakcją turystyczną, szczególnie dla mieszkańców dużych miast. Na pewno do tych atrakcji należy zaliczyć szereg obiektów zabytkowych m.in. piękny Pałac Myśliwski Zamojskich w Maziarni Strzeleckiej.
6
Pałac Myśliwski Zamojskich w Maziarni Strzeleckiej.
Na terenie gminy zlokalizowane są parki krajobrazowe i obszary chronionego krajobrazu, na których można znaleźć unikalne okazy fauny i flory np. orlik krzykliwy, czy wisienka stepowa.
Mimo bardzo niekorzystnych warunków rozwojowych związanych przede wszystkim z trudnościami finansowymi, dzięki racjonalnej polityce podatkowej w gminie nie zlikwidowano żadnej spółdzielni. Nadal prowadzą działalność i mają swój udział finansowy w budżecie gminy: Bank Spółdzielczy w Białopolu, Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Białopolu, Spółdzielnia Usług Rolniczych w Białopolu, Rolnicze Spółdzielnie Produkcyjne w Raciborowicach oraz w ograniczonym zakresie w Strzelcach. Ponadto na terenie gminy funkcjonują i przynoszą dochody budżetowe: Nadleśnictwo Strzelce z siedzibą w Maziarni Strzeleckiej, Urząd Pocztowy w Białopolu oraz sprywatyzowane Cegielnia Buśno, Klinkiernia Białopole. Na terenie gminy jest zarejestrowanych ponad 100 podmiotów gospodarczych świadczących usługi w zakresie handlu, obróbki drewna, weterynarii, budownictwa, mechaniki pojazdowej, radiotechniki i naprawy sprzętu gospodarstwa domowego.
7
Gmina Białopole posiada program zasilania w gaz mieszkańców gminy, jednak ze względu na brak przemysłu oraz wysokie koszty realizacja tego zadania jest odłożona na okres późniejszy.
W 1990r. na terenie gminy tylko do 2 sołectw (Białopole i Kicin) była doprowadzona sieć wodociągowa. Obecnie do 98% gospodarstw domowych wybudowane są wodociągi. W dniu 15 stycznia 2010 roku już rozstrzygnięto przetarg na zwodociągowanie Maziarni Strzeleckiej. Zadanie to zostanie wykonane do końca września 2010 roku na które gmina otrzymała dotację unijną z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. W 1994 roku oddana została do użytku mechaniczno – biologiczna oczyszczalnia ścieków. Obecnie z oczyszczalni korzysta 10,9% gospodarstw domowych oraz dowożone są ścieki ze zbiorników przydomowych.
Po zamknięciu składowiska odpadów w Strzelcach, od 2008 roku gmina kompleksowo rozwiązała gospodarkę odpadami. Na terenie gminy prowadzona jest zbiórka, w tym również segregacja odpadów. W budżecie na 2010 rok zabezpieczone zostały środki na rekultywację składowiska odpadów w Strzelcach.
W ostatnim dwudziestoleciu nastąpiła odczuwalna poprawa stanu dróg, szczególnie w latach 2008 – 2009 poniesiono największe nakłady na modernizację dróg gminnych, powiatowych oraz chodników.
Sieć drogowa na terenie gminy Białopole obejmuje: drogę wojewódzką nr 844 na odcinku 9,4 km, drogi powiatowe o łącznej długości 32,0 km oraz drogi gminne o łącznej długości 48,0 km, w tym o nawierzchni utwardzonej 42 km oraz o nawierzchni gruntowej 6 km.
8
Poświęcenie przez Ks. Kanonika Henryka Borzęckiego odnowionych chodników w Białopolu, 2009r.
Rozwój sieci telefonii stacjonarnej z dużym wysiłkiem finansowym samorządu nastąpił w 1997 roku. Wówczas wszyscy zainteresowani posiadaniem telefonu otrzymali możliwość podłączenia do stacjonarnego telefonu. Dostęp do Internetu jest zapewniony poprzez sieć telekomunikacyjną i łącza radiowe .
Bezpieczeństwo przeciw – pożarowe w gminie zabezpiecza 8 jednostek OSP skupiających 172 strażaków ochotników.
X Turniej Gmin Miedzy Nami Sąsiadami, konkurencja strażacka, Białopole 2007r.
9
Podstawową opiekę zdrowotną mieszkańcom gminy do końca 2001 roku zabezpieczał Gminny Ośrodek Zdrowia w Białopolu funkcjonujący w strukturach Wojewódzkiego Szpitala w Chełmie. Od 1 stycznia 2002 roku GOZ został przekształcony w Samodzielny Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej.
Od 1996 roku podstawowym zadaniem gminy i jednocześnie problemem finansowym jest oświata. Do roku 1996 na terenie gminy było 5 szkół podstawowych: Białopole, Kurmanów, Raciborowice Kolonia, Strzelce i Teresin, do których uczęszczało 557 uczniów. Postępujący niż demograficzny wymusił w latach 2001 – 2004 zmniejszenie stopnia organizacji, a później likwidację 3 szkół. W 2001 roku zlikwidowano szkołę w Raciborowicach Kolonii i zmniejszono organizację do 3 klas w Teresinie i Kurmanowie, które w 2004 roku ostatecznie zlikwidowano. Od 1999 roku powstało Gimnazjum. Obecnie do szkół na terenie gminy uczęszcza tylko 284 uczniów. Do Zespołu Szkół w Białopolu obejmującego Szkołę Podstawową i Gimnazjum uczęszcza odpowiednio 95 i 121 uczniów oraz do Szkoły Podstawowej w Strzelcach 68 uczniów. W 2006 roku wybudowano nową salę gimnastyczną wraz boiskami oraz zmodernizowano budynek szkoły w Białopolu.
Poświęcenie nowej sali gimnastycznej przez Księdza Biskupa dr Mariusza Leszczyoskiego, Biskupa Pomocniczego Diecezji Zamojsko – Lubaczowskiej, 14.09.2006r.
10
Odnowiony budynek szkoły w Białopolu, 2006r.
Do 1991r. w Białopolu funkcjonowało przedszkole. W listopadzie 2009 roku gmina Białopole złożyła wniosek do Europejskiego Funduszu Społecznego o dofinansowanie utworzenia na terenie gminy od 1 września 2010 przedszkoli przy szkołach w Białopolu i Strzelcach dla 35 dzieci w wieku 3-5 lat. Wniosek został zakwalifikowany do dofinansowania z Europejskiego Funduszu Społecznego. Gmina otrzymała dotację na to zadanie w wysokości 948 tys. zł.
Działalność kulturalną i sportową na terenie gminy prowadzi Gminny Ośrodek Kultury w Białopolu.
Uroczystośd odznaczenie medalami Prezydenta RP za długoletnie pożycie małżeoskie, 2006r.
11
W ramach tej instytucji kultury funkcjonują:
- wybudowana w 2006 roku nowa pełnowymiarowa sala gimnastyczna wraz z kompleksem boisk, kortem tenisowym i siłownią, czynna również po zajęciach lekcyjnych dla młodzieży i dorosłych,
Zajęcia w nowej sali gimnastycznej, 2006r.
- zespoły folklorystyczne: „Na dorobku” z Białopola ( powstał w 1985 roku,
Jubileusz XX –lecia Zespołu "Na Dorobku", 2005r.
przerwał działalność w 1990 roku, reaktywowany w 1994 roku), „Borowianki”
12
Borowianki z Kapelą na Święcie Jesieni w Kazimierzu, 2009r. z Raciborowic Kolonii (funkcjonuje od 1983 roku z przerwą w okresie maj 1994 – czerwiec 1997), „Białopolskie Kwiatuszki” powstał w 1998 roku,
Występ Białopolskich Kwiatuszków na Turnieju Gmin w Żmudzi , Puszcza 2005r.
- Gminna Biblioteka Publiczna wraz z filiami w Horeszkowicach i Raciborowicach,
W 2008 roku w ramach Poakcesyjnego Programu Wsparcia Obszarów Wiejskich został utworzony przez nauczycieli Zespół Pieśni i Tańca „Tęcza” zrzeszający młodzież i dzieci ze szkół w Białopolu oraz Strzelcach.
13
Występ Zespołu Tęcza podczas uroczystej sesji, 29.12.2008r.
Ponadto na terenie gminy działa klub piłkarski „Unia” Białopole (powstał w wyniku połączenia LZS Buśno i LZS Strzelce, uczestniczy w rozgrywkach prowadzonych przez Chełmski Okręgowy Związek Piłki Nożnej od 1977 roku).
Jubileusz 25 - lecia Unii Białopole, 2002r.
Młodzież i dorośli oprócz piłki nożnej mogą uprawiać inne dyscypliny sportowe jak: tenis stołowy i ziemny , zapasy, siatkówkę, piłkę ręczną, koszykówkę oraz szachy.
14
W sali gimnastycznej organizowane są zawody sportowe i turnieje o mistrzostwo gminy, powiatu i województwa. Od 2009 roku Gmina Białopole wspólnie z Lubelskim Związkiem Szachowym jest współgospodarzem Turnieju Szachowego Niepodległości rozgrywanego w ramach Gran Prix Lubelszczyzny. W turnieju bierze udział blisko 150 szachistów z całej Polski w tym mistrzowie międzynarodowi.
Zapaśnicy od 2009r. uczestniczą w Powiatowej Lidze Zapasów Młodzików.
Z chwilą powstania samorządu w gminie Białopole nastąpił rozwój aktywności społecznej przejawiający się w takich kategoriach jak: aktywność obywatelska mierzona między innymi udziałem w organizacjach społecznych, zaradność mieszkańców połączona z chęcią współpracy i pomagania innym, wzajemny poziom zaufania i bezpieczeństwa mieszkańców oraz przede wszystkim niski poziom występowania patologii społecznych.
15
Uroczystości organizowane wspólnie przez Koła Gospodyo Wiejskich oraz Związek Emerytów i Rencistów, 2009r.
Efekty tej aktywności można ocenić poprzez:
- stosunkowo dużą ilość aktywnie działających organizacji pozarządowych na terenie gminy (20 stowarzyszeń i organizacji społecznych zarejestrowanych w KRS, co daje ok. 6 organizacji na 1000 mieszkańców, ostatnio powstałe: przy Zespole Szkół Stowarzyszenie na Rzecz Inicjatyw Lokalnych „PRO FUTURO” oraz Stowarzyszenie Kobiet Wsi Teresin „Pod Lipą”.)
Międzynarodowa Konferencja zorganizowana przez Stowarzyszenie „PRO Futuro” i Urząd Gminy na temat wymiany doświadczeo w pracy samorządowej, 27.03.2009r.
16
- duże zaangażowanie mieszkańców w życie społeczno-kulturalne (np. 3 zespoły ludowe i 6 szkolnych, aktywność w zakresie uprawiania sportu),
- wzrastająca aktywność gospodarcza mieszkańców (wzrost samozatrudnienia, niższa stopa bezrobocia w stosunku do średniej powiatu).
W okresie ostatniego dwudziestolecia samorząd gminy Białopole wzmocniony aktywnością mieszkańców również współpracował z innymi podmiotami oraz samorządami na niwie gospodarczej i społeczno – kulturalnej. Do wspólnych działań należy zaliczyć m.in.: współpracę z Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego, Lubelską Izbą Rolniczą, PKS S.A. w Chełmie, Spółdzielnią Mleczarską w Chełmie, organizowane od 1998 roku turnieje gmin „Między nami Sąsiadami, utworzenie w 2008 roku Lokalnej Grupy Działania Ziemi Chełmskiej, opracowanie koncepcji budowy
X Turniej Gmin Między Nami Sąsiadami, Białopole 2007r. zbiornika rekreacyjno – retencyjnego w Busieńcu i budowy ścieżki rowerowej. W 2010 roku rozpoczęto wspólną procedurę aplikacji o środki unijne na budowę taniego Internetu szerokopasmowego oraz montaż kolektorów słonecznych.
17
3. Władze samorządowe i ich działalnośd inwestycyjna.
Poza budowaniem podstaw demokratycznego państwa w okresie ostatnich dwudziestu lat władze samorządowe wszystkie siły i możliwości jakimi wówczas dysponowały kierowały na poprawę warunków życia mieszkańców. Warunki życia poprawiano głównie poprzez rozbudowę infrastruktury technicznej, a większość środków skierowano na inwestycje oświatowe, drogowe, wodociągowe i w zakresie ochrony środowiska. W tym rozdziale przedstawiono składy osobowe władz samorządowych kolejnych kadencji oraz analizę i efekty działalności inwestycyjnej.
3.1. I kadencja 1990 – 1994.
W dniu 27 maja 1990 roku w wyniku w pełni demokratycznych wyborów samorządowych została wybrana Rada Gminy w składzie:
Lp. Imię i nazwisko Zam. Funkcja 1. Bigos Julian Teremiec Radny
2. Burak Andrzej Strzelce Kol. Radny
3. Falicki Anatol Buśno Radny
4. Kaczkowski Stanisław Raciborowice Radny Kol.
5. Kulesza Mieczysław Białopole Przew. Kom. Socj. i Zdrowia Przew. Kom. Statutowej 6. Kusy Stanisław Teresin Radny
7. Łubiarz Eugeniusz Kurmanów Radny
8. Łukaszewski Henryk Buśno Przew. Komisji Inwentaryzacyjnej 9. Łysiak Marek Raciborowice Radny
10. Majewski Edward Horeszkowice Przew. Kom. Rewizyjnej
11. Podpora Jan Raciborowice Wicerzewodniczący Rady Gminy
12. Rakowiecki Kazimierz Białopole Radny, Przew. Komisji Rolnictwa i Rozwoju Gospodarczego
18
13. Rondoś Edward Białopole Przewodniczący Rady Gminy Przew. Komisji Budżetu 14. Staniszewski Henryk Strzelce Delegat do Sejmiku Wojewódzkiego
15. Tatarczak Kazimierz Kicin Radny
Rada Gminy I kadencji 1990 – 1994.
W dniu 18 czerwca 1990 roku Rada Gminy wybrała na stanowisko Wójta Wacława Nafalskiego dotychczasowego Naczelnika Gminy, który pełnił funkcję do 29 marca 1994 roku. W okresie od 29 marca 1994 roku do 14 lipca 1994 roku obowiązki wójta pełnił Stanisław Janiuk. Do Zarządu Gminy zostali wybrani radni: Stanisław Kusy, Henryk Łukaszewski, Henryk Staniszewski oraz Kazimierz Tatarczak.
W I kadencji funkcje Skarbnika Gminy pełniły: Teodora Pietruszka do 28.10.1990 roku, Jadwiga Rondoś w okresie od 28.10.1990 roku do 25.06.1993 roku oraz Stanisława Krzysiak od 25.06.1993 roku do chwili obecnej. W dniu 19 sierpnia 1990 roku Rada Gminy na Sekretarza Gminy powołała Teresę Znajomską – Nowak.
19
Funkcje sołtysów sprawowali:
Sołectwo Imię i nazwisko sołtysa
Białopole Rondoś Teodozja do 7.01.1992r. Maruszewski Henryk od 7.01.1992r. Buśno Łukaszewski Henryk
Grobelki Niedźwiedzki Mieczysław
Horeszkowice Prus Ryszard
Kicin Tatarczak Kazimierz
Kurmanów Łubiarz Eugeniusz
Raciborowice Kaczanowski Kazimierz
Raciborowice Kolonia Kaczkowski Stanisław
Strzelce Adamek Ryszard
Strzelce Kolonia Kaliński Władysław
Teremiec Kubiński Wiesław
Teresin Bronisz Stanisław
Zabudnowo Ufnal Jan
Zestawienie kosztów poniesionych na zadania inwestycyjne w gminie Białopole w latach 1991 – 1994 przedstawiają się następująco (w tys. PLN):
Lp. Rodzaj zadania 1991 1992 1993 1994
1. Ujęcia wody i sieć - 40,0 227,7 169,4 wodociągowa 2. Oczyszczalnia ścieków 10,0 30,0 182,5 527,7 i sieć kanalizacyjna 3. Telefonizacja - 2,8 - 8,9
4. Drogi gminne 41,5 70,5 6,0 70,0
20
5. Oświata 17,8 8,6 53,5 49,9
6. Pozostałe inwestycje 8,2 - - -
Razem 77,5 151,9 469,7 825,9
Realizacja budżetu gminy w 1990 roku była w zasadzie kontynuacją wykonania budżetu terenowego organu administracji państwowej, a nie budżetu samorządowego, stąd rok 1990 został pominięty w tym opracowaniu. Ponadto budżety w latach wyborczych były wykonywane zarówno przez władze ustępujące, jak i obejmujące zarządzanie gminą, dlatego też odpowiedzialność za prowadzenie gospodarki finansowej przypisano samorządowi od roku następnego po wyborach.
Dożynki Gminne 1990r. Msza Święta celebrowana przez Księdza Kanonika Piotra Staoczaka Proboszcza Parafii Białopole. Starostowie Dożynek: Barbara Weberman z Teresina i Jan Karczmarczyk z Teremca.
W 1991 roku większość inwestycji stanowiła budowa dróg gminnych oraz kontynuacja budowy Domu Nauczyciela w Strzelcach. Rozpoczęto budowę oczyszczalni ścieków, wybudowano zaplecze socjalne przy boisku sportowym, a także zmodernizowano remizo – świetlicę w Białopolu.
21
Podobnie w 1992 roku blisko 50% nakładów inwestycyjnych stanowiła budowa i modernizacja dróg gminnych, w tym głównie budowa mostu na rzece Wełniance na drodze Kicin - Strzelce. Rozpoczęto także budowę ujęcia wody w Raciborowicach oraz w niewielkim stopniu kontynuowano budowę oczyszczalni ścieków w Białopolu.
Nadanie imienia 9 Pułku Piechoty Legionów AK Szkole Podstawowej w Białopolu, 27.09.1992r.
Od 1993 roku nastąpił ogromny wzrost wydatków inwestycyjnych. Zakończono budowę ujęcia wody w Raciborowicach oraz wybudowano sieć wodociągową o długości 4 km w Kurmanowie doprowadzając wodę do ponad 40 gospodarstw domowych. Kontynuowano również budowę oczyszczalni ścieków oraz Domu Nauczyciela.
W 1994 roku odnotowano największe nakłady finansowe na zadania inwestycyjne. Można nawet stwierdzić, że realizowane zadania przerosły zasoby finansowe gminy. Jedną z przyczyn niedoborów finansowych był spór w sprawie lokalizacji oczyszczalni ścieków, który uniemożliwił gminie pozyskanie jakże bardzo wówczas potrzebnych środków na to zadanie. Większość potencjalnych podmiotów udzielających dotacji wycofała się z dotowania
22
(m. in. Wojewoda, NFOŚ), a gmina zmuszona została do sfinansowania tego zadania przede wszystkim własnymi środkami.
Przedłużający się okres budowy, wysoka inflacja, a także występujące problemy z podmokłym terenem zwiększyły koszty budowy oczyszczalni z planowanych ok. 350 tys. zł. do ponad 820 tys. zł. Wówczas zamiast obiecanej dotacji, gmina otrzymała jedynie preferencyjny kredyt w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska w wysokości 250 tys. zł. Ukończenie budowy oczyszczalni przyśpieszyło rozwój gminy poprzez rozwiązanie problemów gospodarki ściekami i sprostanie coraz ostrzejszym wymaganiom dotyczącymi ochrony środowiska.
Mimo problemów z budową oczyszczalni w drugiej połowie 1994 roku wybudowano sieć wodociągową w Buśnie o długości ok. 9 km, doprowadzając bieżącą wodę do ponad 70 gospodarstw, a także realizowano budowę dróg gminnych oraz zakończono budowę Domu Nauczyciela w Strzelcach, prowadzoną od 1982 roku. Ostatecznie do Domu Nauczyciela przeniesiono szkołę i zakwaterowano 4 rodziny nauczycielskie.
Oddany do użytku w 1994r. nowy budynek Szkoły Podstawowej w Strzelcach.
23
W I kadencji wydatki inwestycyjne sfinansowano z następujących źródeł:
- na wodociągi wiejskie wydatkowano ogółem 437 tys. zł w tym 54,9 % z budżetu gminy, 33,4% z budżetu państwa oraz 11,7 % od mieszkańców,
- na ochronę środowiska w tym okresie wydatkowano 750 tys. zł w tym 69,7 % z budżetu gminy, 9,3 % z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska oraz 21,0 % z budżetu państwa,
- na budowę i modernizację dróg gminnych w tym okresie wydatkowano 188 tys. zł w tym 54,9 % z budżetu gminy, a 45,1 % stanowiły dotacje państwa,
- na inwestycje oświatowe wydatkowano 129,8 tys. zł, w tym 92,7 % z budżetu gminy oraz 7,7 % z Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej.
Nakłady na telefonizację w latach 1992-1994 generowała inwestycja z lat 1991-1992. Pierwszą telefonizację realizował Społeczny Komitet powołany do życia przez władze gminy w celu realizacji tego zadania. Efektem było podłączenie ok. 30 nowych abonentów oraz wymiana centrali z ręcznej na automatyczną. Pozwoliło to wymienić aparaty telefoniczne z korbką na nowoczesne telefony. Sprawozdania z wykonania budżetu gminy nie uwzględniają wydatków poniesionych przez mieszkańców. Według sprawozdań z wykonania budżetu za lata 1991-1994 na to zadanie wydatkowano 12 tys. zł., w tym 9 tys. zł. z budżetu gminy oraz 3 tys. zł. z budżetu państwa.
3.2 II kadencja 1994 – 1998.
W wyborach w dniu 19 czerwca 1994 roku mieszkańcy wybrali Radę Gminy w następującym składzie:
Lp. Imię i nazwisko Zam. Funkcja 1. Adamek Henryk Teresin Radny
2. Augustynek Henryk Zabudnowo Radny
3. Bigos Julian Teremiec Radny
24
4. Burak Andrzej Strzelce Kol. Wiceprzew. RG 5. Choroś Wacław Buśno Delegat do Sejmiku Wojewódzkiego Raciborowice Kol. Radny 6. Gałczyński Bogdan 7. Gałczyński Marian Maziarnia Strzelecka Radny
8. Krzywonos Stefan Białopole Przew. Komisji Budżetu
9. Łysiak Stefan Kurmanów Przewodniczący RG, Przew. Komisji Przetargowej 10. Łysiak Waldemar Buśno Radny
11. Maruszewski Henryk Białopole Radny
Białopole Przew. Komisji Rewizyjnej 12. Matuszczak Zbigniew
13. Papuda Adolf Raciborowice Przew. Komisji Socj. Oświaty i Zdrowia.
14. Pawelec Sławomir Białopole Przew. Komisji Rolnictwa i Rozwoju Gospodarczego
15. Pawłoś Jan Strzelce Radny
Samorząd II kadencji 1994 – 1998.
W dniu 14 lipca 1994 roku Wójtem Gminy został wybrany Henryk Maruszewski, natomiast do Zarządu Gminy zostali wybrani: Henryk Adamek, Henryk Augustynek, Julian Bigos oraz Jan Pawłoś .
25
Funkcje Skarbnika nadal pełniła Stanisława Krzysiak, a Sekretarza Teresa Znajomska - Nowak.
Funkcje sołtysów sprawowali:
Sołectwo Imię i nazwisko sołtysa
Białopole Karczmarczyk Zdzisław
Buśno Łukaszewski Henryk
Grobelki Niedźwiedzki Mieczysław
Horeszkowice Prus Ryszard
Kicin Tkaczyk Wiesław
Kurmanów Łubiarz Eugeniusz
Raciborowice Kościuk Adam
Raciborowice Kolonia Kaczkowski Stanisław
Strzelce Adamek Ryszard
Strzelce Kolonia Kaliński Władysław
Teremiec Kubiński Wiesław
Teresin Bronisz Stanisław
Zabudnowo Augustynek Jan
Zestawienie kosztów poniesionych na zadania inwestycyjne w latach 1995 – 1998 ( w tys. zł).
Lp. Rodzaj zadania 1995 1996 1997 1998
1. Ujęcia wody i sieć 422,9 50,9 74,6 20,9 wodociągowa 2. Oczyszczalnia ścieków 73,6 152,0 - 172,1 i sieć kanalizacyjna 3. Telefonizacja 10,0 170,8 350,1 395,2
26
4. Drogi gminne 17,0 20,0 49,7 24,7
5. Oświata - 40,0 22,0 -
6. Pozostałe inwestycje 44,5 77,9 37,0 12,8
Razem 568,0 511,6 533,4 625,7
W II kadencji uznano za priorytetowe inwestycje w zakresie budowy sieci wodociągowej i kompleksowej telefonizacji gminy. W 1995 roku zwodociągowano kolejne dwie duże miejscowości Raciborowice i Raciborowice Kolonię, podłączono do sieci o długości 18 km ponad 130 gospodarstw domowych. Uregulowano również zobowiązania za budowę domu nauczyciela oraz za wykonanie oczyszczalni i kolektora sanitarnego o długości 0,5 km w Białopolu oraz rozpoczęto telefonizację gminy. Ponadto sfinansowano program gazyfikacji gminy oraz zmodernizowano budynek Urzędu Gminy, a także wybudowano 0,8 km drogi gminnej w Białopolu.
Dożynki Gminne 1994. Starostowie dożynek: Ewa Alicja Tatarczak z Kicina i Jan Ufnal z Zabudnowa. . W 1996 roku uregulowano pozostałe zobowiązania za budowę wodociągu w Raciborowicach, kontynuowano telefonizację gminy oraz zrealizowano kolejne ważne zadanie – kolektor sanitarny o długości 1,5 km, odprowadzający
27
ścieki z centrum Białopola, w tym z Urzędu Gminy, Gminnego Ośrodka Zdrowia, Apteki i Gminnej Spółdzielni W tym roku wykonano również centralne ogrzewanie wraz z ekologicznymi piecami olejowymi w budynkach szkolnych w Kurmanowie i Teresinie. Ponadto wybudowano 1 km drogi gminnej w Strzelcach Podlesiu, zapewniając tym samym dojazd po utwardzonej nawierzchni wszystkim już miejscowościom gminy.
Od 1997 roku z dużym rozmachem telefonizowano gminę. Uregulowano pozostałe zobowiązania za wykonanie kolektora sanitarnego w roku poprzednim, a także zmodernizowano poprzez przykrycie dywanikiem asfaltowo – żużlowym 1 km drogi przez wieś Strzelce. Ponadto zmodernizowano centralne ogrzewanie w komunalnym 24 – rodzinnym bloku mieszkalnym w Białopolu. Wymiana starych pieców węglowych na ekologiczny piec olejowy przyniosła mieszkańcom tego bloku bardzo duże oszczędności, w związku z likwidacją kosztów osobowych.
Występ Zespołu "Na Dorobku”, Dni Chełma 1997r. Z uwagi na zakończenie telefonizacji gminy rok 1998 był bardzo korzystny dla społeczności gminnej. Dzięki wykonaniu kolejnego odcinka kolektora sanitarnego o długości ponad 1,6 km wraz z 43 przyłączami zapewniono niezbędną ilość surowych ścieków dla prawidłowej pracy gminnej
28 oczyszczalni. Ponadto zmodernizowano 0,9 km drogi gminnej w Teresinie oraz opracowano dokumentację techniczną na budowę sieci wodociągowej w pozostałych miejscowościach gminy.
Źródła finansowania nakładów inwestycyjnych w latach 1995 – 1998 przedstawiały się następująco:
- na wodociągi wiejskie wydatkowano ogółem 569,3 tys. zł, w tym 29,7 % z budżetu gminy, 17,2 % z budżetu państwa, 29,7% z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz 23,4% od mieszkańców,
- na ochronę środowiska wydatkowano 397,7 tys. zł w tym 46,3 % z budżetu gminy, 46,5 % z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska oraz 7,2 % kosztów ponieśli mieszkańcy,
- na budowę i modernizację dróg gminnych w tym okresie wydatkowano 111,4 tys. zł w tym 50,9% z budżetu gminy, a 49,1% stanowiły dotacje z budżetu państwa,
- na oświatę z budżetu gminy wydatkowano 62 tys. zł,
- na telefonizację w latach 1995 – 1998 wydatkowano 926,1 tys. zł w tym z budżetu gminy 56,7 % oraz 43,3 % mieszkańcy. 75 % poniesionych kosztów mieszkańcom zaliczono na poczet rozmów telefonicznych.
Wielkim zaskoczeniem dla władz samorządowych było pominięcie udziału gminy w procesie prywatyzacji Telekomunikacji Polskiej S.A. Pozostaje jednak nadzieja, że w przyszłości udział gminy zostanie zrekompensowany, zwłaszcza w świetle projektów nowych regulacji europejskich na podstawie których przygotowywane są zalecenia bardzo istotne z punktu widzenia samorządów. Według Unii Europejskiej należy zabrać sieć dostępową (tzw. ostatnią milę do abonenta) operatorom i przekazać samorządom, aby to one decydowały, którym operatorom i na jakich warunkach udostępnić tę najkosztowniejszą sieć telefoniczną. Oczywiście tę sieć gminy zmuszone będą
29 odkupić. Gmina Białopole będzie miała lepszą pozycję negocjacyjną , gdyż budowa zdecydowanej większości sieci telefonicznej sfinansowana została środkami budżetu gminy.
3.3 III kadencja 1998 – 2002.
Opóźnione o 5 miesięcy wybory samorządowe przeprowadzono 11 października 1998 roku. W tych wyborach wybierano nie tylko radnych gminnych, a także władze samorządu województwa i powiatu.
W wyniku wyborów Rada Gminy została wyłoniona w następującym składzie:
Lp. Imię i nazwisko Zam. Funkcja 1. Augustynek Henryk Zabudnowo Radny
2. Burak Andrzej Strzelce Kol. Radny
3. Gałczyński Bogdan Raciborowice Kol. Radny
4. Gałczyński Krzysztof Białopole Radny 5. Kidyba Janina Białopole Przewodniczący RG Przew. Komisji Zdrowia... 6. Kowalczyk Władysław Białopole Wiceprzewodniczący RG Białopole Radny do 27.09.2000r. 7. Kulesza Mieczysław Berg Andrzej Radny od 17.12.2000r. wybory uzupełniające
8. Łysiak Stefan Kurmanów Przew. Komisji Budżetu
9. Łysiak Waldemar Buśno Radny
10. Ostrowski Jan Strzelce Radny Ostrowski Stanisław Horeszkowice Radny 11. 12. Ulida Tadeusz Strzelce Przew. Komisji Rewizyjnej
13. Wilgos Waldemar Buśno Radny
14. Wolnicki Waldemar Raciborowice Radny
15. Zdybel Henryk Teresin Radny
30
Do Rady Powiatu Chełmskiego został wybrany Henryk Maruszewski.
Radni w dniu 3 listopada 1998 roku na stanowisko Wójta ponownie wybrali Henryka Maruszewskiego. Do Zarządu Gminy zostali wybrani: Stanisław Janiuk, który pełnił jednocześnie funkcję Zastępcy Wójta, Henryk Augustynek, Andrzej Burak , Bogdan Gałczyński oraz Mieczysław Kulesza, który pełnił obowiązki członka Zarządu Gminy do 29 marca 2000 roku. Od 29 marca 2000 roku do składu Zarządu radni wybrali Jana Ostrowskiego.
Obrady Rady Gminy III kadencji 1998 -2002.
Nadal funkcje Skarbnika pełniła Stanisława Krzysiak, a Sekretarza Teresa Znajomska - Nowak.
Funkcje sołtysów sprawowali:
Sołectwo Imię i nazwisko sołtysa
Białopole Karczmarczyk Zdzisław
Buśno Łukaszewski Henryk
Grobelki Niedźwiedzki Mieczysław
Horeszkowice Prus Ryszard
Kicin Tkaczyk Wiesław
31
Kurmanów Wiszniewski Bogusław
Raciborowice Papuda Bogdan
Raciborowice Kolonia Gałczyński Bogdan
Strzelce Pawłoś Jan
Strzelce Kolonia Kaliński Władysław
Teremiec Kubiński Wiesław
Teresin Bronisz Stanisław
Zabudnowo Augustynek Jan
Zestawienie kosztów poniesionych na zadania inwestycyjne w latach 1999 – 2002 (w tys. zł) .
Lp. Rodzaj zadania 1999 2000 2001 2002
1. Ujęcia wody i sieć 24,5 77,7 - 249,9 wodociągowa 2. Oczyszczalnia ścieków 4,3 - - - i sieć kanalizacyjna 3. Telefonizacja 39,0 - - -
4. Drogi gminne 72,9 87,4 45,0 110,9
Razem 140,7 165,1 45,0 360,8
Od 1999 roku następuje znaczny regres w nakładach inwestycyjnych. Spowodowane jest to niedoszacowaniem subwencji oświatowej, a także zmniejszeniem dochodów gminy, głównie w udziałach w podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym roku zakończono finansowanie telefonizacji i budowy kolektora sanitarnego w Białopolu oraz sfinansowano dokumentację na budowę wodociągu. Jedyną nową inwestycją
32 była modernizacja drogi gminnej Kicin – Strzelce polegająca na odbudowie stabilizacji cementowej i położenie dywanika asfaltowego na odcinku 1 km.
Podobnie w 2000 roku podstawową inwestycją była budowa wodociągu w Buśnie – Bogdanówce o długości 3 km wraz z przyłączami. Do sieci wodociągowej podłączono 32 gospodarstwa domowe oraz Stację Paliw, Cegielnię i Suszarnię Pasz.
W 2001 roku położono tylko dywanik asfaltowy na drodze Kicin – Strzelce na odcinku od drogi powiatowej do rzeki Wełnianki.
Po dokonaniu racjonalizacji sieci szkół od 2002 roku gmina powraca do inwestowania. W tym roku wybudowano 30 km sieci wodociągowej w Strzelcach, Strzelcach Kolonii, Horeszkowicach i Teremcu oraz zmodernizowano 1 km drogi Kicin – Strzelce.
Mieszkaocy Strzelec reprezentują gminę na dożynkach powiatowych w Siedliszczu, 2002r.
W latach 1999 – 2002 źródła finansowania inwestycji przedstawiały się następująco:
- na wodociągi wiejskie wydatkowano ogółem 352,1 tys. zł, w tym 32,9 % z budżetu gminy, z 42,6% z budżetu państwa – kontrakt wojewódzki oraz 24,5 % od mieszkańców,
33
- na ochronę środowiska wydatkowano 4,3 tys. zł z budżetu gminy,
- na budowę i modernizację dróg gminnych w tym okresie wydatkowano 316,2 tys. zł w tym 51,9 % z budżetu gminy, a 48,1 % stanowiły dotacje z ARiMR oraz Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych,
- koszt telefonizacji w kwocie 39,0 tys. zł stanowił udział mieszkańców.
Samorząd powiatu chełmskiego w tej kadencji wykonał dywanik asfaltowy na odcinku 3,5 km na drogach powiatowych w Buśnie, Raciborowicach Kolonii oraz Strzelcach Kolonii.
3.4 IV kadencja 2002 – 2006.
Po razy pierwszy 27 października 2002 roku w wyborach bezpośrednich mieszkańcy gminy oprócz radnych wybierali również Wójta. W I turze Wójtem Gminy został wybrany Henryk Maruszewski, który jednocześnie pełnił obowiązki jednoosobowego Zarządu Gminy.
Do Rady Gminy zostali wybrani:
Lp. Imię i nazwisko Zam. Funkcja 1. Bicki Henryk Białopole Radny
2. Buliński Tomasz Horeszkowice Radny
3. Burak Andrzej Strzelce Kol. Przew. Komisji Zdrowia...
4. Ciężki Kazimierz Raciborowice Radny
5. Gajor Janusz Białopole Przew. Komisji Rewizyjnej.
6. Gałczyński Bogdan Raciborowice Kol. Radny
7. Karczmarczyk Zdzisław Białopole Radny
8. Łysiak Stefan Kurmanów Radny
9. Łysiak Waldemar Buśno Radny
10. Ostrowski Jan Strzelce Wiceprzewodniczący RG
11. Pawłoś Jan Strzelce Przew. Komisji Budżetu...
34
12. Stasiuk Wacław Białopole Przewodniczący Rady Gminy 13. Tates Piotr Kicin Radny
14. Wilgos Waldemar Buśno Radny
15. Zdybel Henryk Teresin Radny
Samorząd IV kadencji 2002 -2006.
Do Rady Powiatu Chełmskiego został wybrany Edward Piotrowski, który pełnił obowiązki radnego do chwili tragicznej śmierci w wypadku samochodowym w dniu 20 lutego 2003 roku.
Nadal pełnili funkcje: Zastępcy Wójta Stanisław Janiuk, Skarbnika Stanisława Krzysiak. Natomiast 12 grudnia 2002 roku na Sekretarza Gminy został powołany Waldemar Szykuła.
Funkcje sołtysów sprawowali:
Sołectwo Imię i nazwisko sołtysa
Białopole Karczmarczyk Zdzisław
Buśno Jankowska Małgorzata
Grobelki Niedźwiedzki Mieczysław
35
Horeszkowice Prus Ryszard
Kicin Tkaczyk Wiesław
Kurmanów Bittner Andrzej
Raciborowice Papuda Bogdan
Raciborowice Kolonia Gałczyński Bogdan
Strzelce Pawłoś Jan do 17.04.2005r.
Ilasz Konstanty od 17.04.2005r.
Strzelce Kolonia Kaliński Władysław
Teremiec Kubiński Wiesław
Teresin Bronisz Stanisław
Zabudnowo Augustynek Jan
Zestawienie kosztów poniesionych na zadania inwestycyjne w latach 2003 – 2006.
Lp. Rodzaj zadania 2003 2004 2005 2006
1. Ujęcia wody i sieć 349,5 515,5 156,0 17,6 wodociągowa 2. Drogi gminne 80,0 607,8 23,0 332,3
3. Oświata - 43,9 1 991,4 1 796,6
4. Pozostałe inwestycje - - 18,7 -
Razem 429,5 1 167,2 2 189,1 2 146,5
Po dokonaniu racjonalizacji sieci szkół na terenie gminy w IV kadencji nastąpił znaczny wzrost wydatków inwestycyjnych. Było to możliwe dzięki pozyskaniu ogromnych środków unijnych na budowę sali gimnastycznej i boisk oraz termomodernizację budynku szkoły w Białopolu.
36
W 2003 roku sfinansowano pozostałą część sieci wodociągowej wraz z przyłączami w Horeszkowicach, Strzelcach, Strzelcach Kolonii i Teremcu. W trakcie przetargu uzyskano 12 miesięczny termin płatności, stąd część należności za to zadanie uregulowano w roku następnym po wykonaniu inwestycji. Utwardzono również cementem 750m drogi Kicin – Strzelce.
W 2004 roku wybudowano wodociąg długości 6 km w Teresinie. Utwardzono drogi w Białopolu ul Polna 715 m, ul. Targowa 300 m, Raciborowice Kolonia 300 m oraz parking przy Gminnej Spółdzielni w Białopolu. Należy wspomnieć, że prace przy cementowaniu parkingu wykonali w czynie społecznym pracownicy Urzędu Gminy.
Urzędnicy Gminy budują parking w Białopolu, 2004r.
Ponadto sfinansowano dokumentację techniczną wraz ze studium wykonalności na salę gimnastyczną oraz zmodernizowano część chodnika przy drodze wojewódzkiej w Białopolu zarządzanego przez Rejon Zarządu Dróg Wojewódzkich w Hrubieszowie, pozostałą część chodnika zarządzanego przez Rejon Chełm wykonano w 2005 roku.
37
Wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę sali gimnastycznej 15.05.2005r. Kamieo Węgielny wmurowali: Wicemarszałek Województwa Teresa Królikowska, Wicekurator Oświaty Sławomir Sosnowski, Kazimierz Stocki Starosta Chełmski oraz przedstawiciele gminy.
W 2005 roku rozpoczęto budowę sali gimnastycznej i boisk sportowych wraz z zagospodarowaniem terenu i modernizacją budynku szkoły.
Nowe boisko wielofunkcyjne o nawierzchni tartanowej do gry w koszykówkę, siatkówkę i tenisa ziemnego.
W tym też roku wybudowano sieć wodociągową o łącznej długości 9 km w Grobelkach, Raciborowicach Kolonii – Karolicha oraz w Białopolu ul. Dębina. Wykonano dokumentację techniczną wraz ze studium wykonalności na
38 drogę Strzelce – Horeszkowice, utwardzono tłuczniem drogę Strzelce Podlesie na długości 860 m oraz położono asfalt na długości 650 m ul. Kościuszki w Białopolu. Pozycja pozostałe inwestycje obejmowała zakup sprzętu komputerowego dla gminy.
Dożynki Powiatowe Białopole 2005, Starostowie dożynek: Czesław Stryluk z Teremca oraz Ewa Sawicka z Józefina gm. Kamieo.
W 2006 roku po zrealizowaniu największej inwestycji, gmina Białopole przeobraziła się w jednostkę samorządową o najnowocześniejszej bazie dydaktyczno – sportowej w powiecie chełmskim.
Nowa sala gimnastyczna i zmodernizowany budynek szkoły w Białopolu, 2006r.
39
Dzięki tej inwestycji wszyscy uczniowie z terenu gminy mają bardzo dobre warunki do nauki, a także otrzymują gorący posiłek, bowiem przygotowane w nowej kuchni obiady są dowożone również do szkoły w Strzelcach.
Uroczyste otwarcie nowej sali gimnastycznej w której udział wzięło liczne grono gości na czele z Księdzem Biskupem Mariuszem Leszczyoskim oraz tragicznie zmarłym w katastrofie lotniczej pod Smoleoskiem Edwardem Wojtasem Marszałkiem Województwa Lubelskiego,14.09.2006r.
Ponadto wybudowano przyłącza wodociągowe do 4 gospodarstw w Teresinie i Raciborowicach. Położono dywanik asfaltowy w Teresinie na odcinku 1km, ul. Polna w Białopolu do stacji diagnostycznej 200 m oraz współfinansowano razem z powiatem chełmskim nowy dywanik asfaltowy na drogach powiatowych 1300 m na odcinku Urząd Gminy – Zespół Szkół oraz 150 m w kierunku Teresina. Utwardzono tłuczniem drogę w Teremcu na długości 450 m oraz parking przy Zespole Szkół w Białopolu.
Źródła finansowania nakładów inwestycyjnych w latach 2003 – 2006 przedstawiały się następująco:
- na wodociągi wiejskie wydatkowano ogółem 1 038,6 tys. zł, w tym 29,7 % z budżetu gminy, 17,2 % z budżetu państwa tzw. Kontrakt wojewódzki, 29,7% z ARiMR oraz 23,4% od mieszkańców,
40
- na budowę i modernizację dróg gminnych w tym okresie wydatkowano 1 043,1 tys. zł, w tym 45,5% z budżetu gminy, a 24,5 % stanowiły dotacje FOGR, 30,0 % dotacja z przedakcesyjnego funduszu europejskiego SAPARD,
- na inwestycję oświatową w latach 2004 – 2006 wydatkowano 3 853,8 tys. zł w tym 70,6 % to środki unijne z Europejskiego Fundusz Rozwoju Regionalnego, 20,0 % z budżetu gminy oraz 9,4 % z budżetu państwa .
3.5 V kadencja 2006 – 2010.
W II bezpośrednich wyborach, 26.11.2006 roku mieszkańcy gminy ponownie w I turze wybrali Henryka Maruszewskiego na stanowisko Wójta.
Do Rady Gminy zostali wybrani:
Lp. Imię i nazwisko Zam. Funkcja 1. Augustynek Henryk Zabudnowo Radny
2. Bazylewicz Andrzej Kurmanów Radny
3. Burak Andrzej Strzelce Kol. Radny
4. Ciężki Kazimierz Raciborowice Radny
5. Gałczyński Bogdan Raciborowice Kol. Radny 6. Goszczyński Leszek Teresin Radny
7. Jankowska Małgorzata Buśno Przew. Komisji Budżetu ...
8. Kawka Wiesława Białopole Radna
9. Kidyba Janina Białopole Radna 10. Majewska Krystyna Horeszkowice Przew. Komisji Rewizyjnej.
11. Rusak Alicja Białopole Przew. Komisji Zdrowia, Oświaty, Kultury ...
12. Staniszewski Henryk Strzelce Radny
13. Stasiuk Wacław Białopole Przewodniczący Rady Gminy 14. Tkaczyk Adam Strzelce Radny
15. Wilgos Waldemar Buśno Wiceprzewodniczący RG
41
Rada Gminy V Kadencji 2006 - 2010
Na początku tej kadencji Gmina Białopole nie posiadała reprezentanta w Radzie Powiatu. Po rezygnacji z mandatu radnego Dariusza Sułkowskiego reprezentującego Gminę Dubienka, byłego Dyrektora Szkoły w Teresinie, od 12 listopada 2009 roku radnym powiatu został Waldemar Szykuła.
Nadal funkcje pełnili: Zastępcy Wójta Stanisław Janiuk, Skarbnika Gminy Stanisława Krzysiak, a Sekretarza Gminy Waldemar Szykuła.
Funkcje sołtysów sprawowali:
Sołectwo Imię i nazwisko sołtysa
Białopole Kowalczyk Władysław
Buśno Jankowska Małgorzata
Grobelki Niedźwiedzki Mieczysław
Horeszkowice Prus Ryszard
Kicin Tkaczyk Wiesław
Kurmanów Kijańczuk Beata
Raciborowice Dowierciał Henryk
42
Raciborowice Kolonia Błaszczuk Cezary
Strzelce Ilasz Konstanty
Strzelce Kolonia Kaliński Władysław
Teremiec Stryluk Czesław
Teresin Bronisz Stanisław
Zabudnowo Augustynek Jan
Zestawienie kosztów poniesionych na zadania inwestycyjne w latach 2007 – 2010 ( w tys. zł).
Lp. Rodzaj zadania 2007 2008 2009 2010
1. Ujęcia wody i sieć 7,7 - 18,5 358,0 wodociągowa 2. Drogi gminne, parkingi 151,2 1 317,4 820,7 251,2 i chodniki 3. Oświata i kultura 22,8 - 251,5 601,6
4. Pozostałe inwestycje - - 38 10,0
Razem 181,7 1 317,4 1128,7 1.220,8
Wielkie nakłady poniesione w poprzedniej kadencji na budowę sali gimnastycznej wymagały zmniejszenia zakresu inwestowania. Mimo tego w V kadencji samorząd kontynuował aktywną działalność inwestycyjną, kierując ją przede wszystkim na budowę dróg i chodników.
W 2007 roku pozyskując środki zewnętrzne, głównie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych, położono asfalt i utwardzono pobocza na odcinku 650m w Raciborowicach w kierunku Karolichy.
Ze środków budżetu gminy sfinansowano utwardzenie tłuczniem dróg: Buśno – Teresin na odcinku 1410 m, w Zabudnowie 150 m oraz 350 m
43 w Raciborowicach – Zaniżu. Ponadto realizując politykę sprzyjającą inwestowaniu w gminie wybudowano 100 m sieci wodociągowej, zapewniając uzbrojenie działek budowlanych na osiedlu w Białopolu w tę podstawową infrastrukturę techniczną.
Gminne Dożynki 2008r. Ofiarowanie chleba podczas Mszy Świętej celebrowanej przez Księdza Waldemara Jooca Proboszcza Parafii Buśno. Starostowie Krystyna i Wiesław Tkaczykowie z Kicina.
W 2008 roku wszystkie nakłady inwestycyjne finansowane głównie z kredytu, przeznaczono na asfaltowanie dróg gminnych. Ogółem położono asfalt na 11,6 km w następujących miejscowościach: Białopole 1,5 km, Buśno 1,4 km, Horeszkowice 2,6 km, Raciborowice Kolonia 2,1 km, Strzelce Kolonia 1,2 km , Strzelce 1,9 km oraz Teresin 0,9 km.
W 2009 roku dzięki pozyskaniu środków unijnych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich odnowiono centrum Białopola. W ramach tego zadania zmodernizowano chodniki na odcinku Urząd Gminy - Zespołu Szkół oraz przy pawilonie Gminnej Spółdzielni, zmodernizowano parkingi przy Urzędzie Gminy i Gminnej Spółdzielni. Kontynuowano modernizację dróg gminnych.
44
Zmodernizowana droga w Strzelcach, 2008r.
Asfalt został położony w Buśnie i Białopolu na odcinku ponad 1 km. Wspólnie z powiatem chełmskim zmodernizowano 2,3 km dróg powiatowych w Teremcu i Kurmanowie.
Odbiór zmodernizowanej drogi powiatowej Strzelce – Teremiec, 1.10.2009r.
Utwardzono tłuczniem 2,5 km dróg w Horeszkowicach, Kicinie, Białopolu, Raciborowicach i Strzelcach. Za środki własne zmodernizowano świetlice wiejskie w Buśnie, Raciborowicach Kolonii i Strzelcach oraz
45 przeprowadzono termomodernizację budynku Szkoły w Strzelcach poprzez wymianę wszystkich otworów okiennych. Ponadto sfinansowano wykonanie dokumentacji technicznej na wodociąg w Maziarni Strzeleckiej oraz dokumentacji wraz ze studium wykonalności na modernizację stadionu sportowego. Zakupiono również 6 letniego Mercedesa Sprintera dla OSP Białopole.
W 2010 w budżecie zaplanowano budowę sieci wodociągowej 2,8 km w Maziarni Strzeleckiej, modernizację dróg w Raciborowicach Kolonii 1,1 km oraz Strzelce Podlesie 2,4 km, modernizację stadionu sportowego oraz udział gminy w projekcie informatycznym e-powiat .
Źródła finansowania nakładów inwestycyjnych w latach 2007 – 2009 oraz plan na 2010 rok przedstawiają się następująco:
- na wodociągi wiejskie wydatkowano ogółem 384,2 tys. zł, w tym 37,8 % z budżetu gminy, 55,2 % z PROW oraz 7,0 % od mieszkańców,
- na budowę i modernizację chodników, parkingów i dróg gminnych w tym okresie wydatkowano 2 540,5 tys. zł, w tym 78,9% z budżetu gminy, a 10,6 % stanowiły dotacja FOGR oraz 10,5 % dotacja unijna z PROW,
- na inwestycje oświatowe i kulturalne w latach wydatkowano 875,9 tys. zł, w tym 63,9 % to planowane środki unijne z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich i 36,1 % z budżetu gminy.
46
4. Wpływ subwencji oświatowej na zakres inwestycji.
Niedoszacowanie subwencji oświatowej jest problemem administracji rządowej i samorządowej, a nie nauczycieli, którym należy się godna płaca za wykonaną pracę. Zatem władze samorządowe poszczególnych jednostek podejmujące ten trudny temat działają w interesie szeroko rozumianej naprawy finansów, a nie przeciwko szkołom. Analiza wydatków gminy Białopole potwierdza, że konstytucyjny obowiązek zapewnienia samorządom udziału w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań jest przez Państwo nieprzestrzegany. Istotne obniżenie subwencji oświatowej nastąpiło od 1999 roku, kiedy dokonano zmiany algorytmu jej naliczania. Dotychczas wielkość subwencji była zależna od liczby oddziałów szkolnych i było to bardzo korzystne dla gmin wiejskich o niskiej liczbie uczniów w klasach. Od 1999 roku podstawowy wpływ na wysokość subwencji ma liczba uczniów.
Przedstawiona na stronie 47 analiza wydatków, w tym wydatków oświatowych i inwestycyjnych wyraźnie pokazuje jak istotny wpływ na wielkość nakładów inwestycyjnych ma subwencja oświatowa. Do końca lat dziewięćdziesiątych administracja rządowa zapewniała jednostkom samorządu terytorialnego odpowiednie dochody w stosunku do przekazanego zakresu zadań oświatowych. Od 2000 roku gminy, szczególnie gminy wiejskie dofinansują szkoły zbyt dużymi kwotami jak na ich możliwości finansowe. Odbywa się to oczywiście kosztem inwestycji gminnych.
Bardzo czytelnie pokazuje to wzajemna zależność udziału w budżecie wydatków na oświatę i inwestycje. Wzrastające wydatki oświatowe wprost proporcjonalnie zmniejszają wydatki inwestycyjne. Z kolei im mniejszy udział i mniejsze dofinansowanie bieżących wydatków oświatowych z budżetu gminy tym większy jest udział w budżecie gminnym wydatków inwestycyjnych.
47
48
Z powyższej analizy wynika, że wbrew zapisom konstytucyjnym w latach 1991 – 2010 Gmina Białopole dofinansowała oświatę w wysokości 7 mln 247 tys. zł. Kwota ta nie obejmuje kosztów zadań własnych obowiązkowych tj. utrzymania oddziałów przedszkolnych i dowożenia uczniów w wysokości 2 mln 392 tys. zł. W tym okresie gmina dzięki dużej aktywności pozyskała na inwestycje 6 mln 487 tys. zł środków zewnętrznych, w tym 4 mln 160 tys. zł była to pomoc unijna, a 2 mln 237 tys. zł z środki krajowe. Powyższe liczby świadczą o wielkiej determinacji radnych wszystkich kadencji w dążeniu do poprawy warunków nauki dla uczniów i nauczycieli. Dzięki tym wysiłkom baza oświatowa gminy jest jedną z najnowocześniejszych na terenach wiejskich w województwie lubelskim.
Analiza wydatków gminnych w ostatnim dwudziestoleciu wyraźnie potwierdza, że nawet pozyskiwane środki unijne nie rekompensują w pełni dofinansowania środkami gminnymi bieżących wydatków oświatowych.
Do chwili obecnej żaden Rząd nie podjął się naprawy systemu finansowania oświaty, a wręcz pogłębiono ten problem wprowadzając obowiązek uśrednienia płac nauczycieli. Wydaje się że, najwłaściwszym panaceum na tę „chorobę” są standardy oświatowe i jeżeli nie likwidacja, to co najmniej nowelizacja Karty Nauczyciela. Na pewno te działania byłyby korzystne dla całej społeczności szkolnej, w tym również dla nauczycieli i uchroniło by wiele małych szkół przed likwidacją.
Podstawowym wskaźnikiem stopnia samodzielności jednostek samorządu terytorialnego w tym i gminy Białopole jest wielkość środków finansowych przeznaczanych w danym roku budżetowym na realizację zadań inwestycyjnych. Według takiego rozumowania, dopóki nie nastąpi naprawa systemu finansowania oświaty najlepszym rozwiązaniem byłoby przekazanie oświaty z powrotem administracji rządowej, a na zachętę oddanie tego zadania wraz ze środkami unijnymi. Wtedy samorządy, głównie wiejskie znacznie
49 szybciej będą się rozwijać. Niestety jest to z punktu widzenia patriotyzmu lokalnego mało realne. Szkoda naszej młodzieży i nauczycieli, bo wszyscy pamiętamy w jakim stanie technicznym i finansowym przejmowaliśmy szkoły od administracji rządowej w 1996 roku.
Pozostaje nadzieja, że w końcu Parlament i Rada Ministrów RP zaczną dostrzegać problem niedofinansowania oświaty na wsi. Jeszcze lepiej byłoby, aby problem ten został dobrze zdiagnozowany, zrozumiany i ostatecznie naprawiony.
W obecnej sytuacji ekonomicznej Polski najlepszym rozwiązaniem jest rozdzielenie obowiązków w zakresie finansowania oświaty. Administracji rządowej należy przekazać obowiązek finansowania wynagrodzeń wraz z pochodnymi pracowników oświaty, a samorządom finansowanie utrzymania bazy oświatowej. Obok pozytywnego efektu ekonomicznego tego rozwiązania zlikwidowane zostaną również wszelkie spory na tle płacowym między nauczycielami i samorządem.
Bardzo ważnym sposobem naprawy finansów gmin wiejskich może być również zwiększenie poziomu pomocy unijnej dla gmin, które dofinansowują utrzymanie szkół. Podstawowym wskaźnikiem wyższej pomocy nie powinna być kwota dofinansowania oświaty, lecz znacznie bardziej obiektywny procent dochodów własnych jakim gmina dofinansowała subwencję oświatową. Zapewne wtedy zasada pomocy unijnej mająca zapewnić zrównoważony rozwój będzie w pełni realizowana. Obecnie trudno mówić o zrównoważonym rozwoju, gdy samorządy bogatsze dzięki większym środkom własnym mają łatwiejszy dostęp do środków unijnych.
50
5. Zakooczenie.
Analiza działalności inwestycyjnej gminy Białopole w ostatnim dwudziestoleciu pokazuje, że władze samorządowe wszystkich pięciu kadencji za pierwszoplanowe uznawały poprawę warunków życia mieszkańców gminy, zwłaszcza poprzez rozbudowę szeroko rozumianej infrastruktury. Znalazło to oczywiście odbicie w gospodarce finansowej. Dzięki wielkim nakładom inwestycyjnym i racjonalnej gospodarce finansowej zmieniono oblicze gminy poprawiając warunki życia wszystkim mieszkańcom, szczególnie dzieciom i młodzieży.
W okresie funkcjonowania odrodzonego samorządu za kwotę 14 mln 255 tys. zł m.in. zmodernizowano lub utwardzono 29 km dróg gminnych, w tym na długości 17 km położono asfalt, zmodernizowano 2 km chodników oraz wybudowano most na Wełniance. Wybudowano oczyszczalnię ścieków oraz 4 km sieci kanalizacyjnej w Białopolu, a także wydajne ujęcie wody w Raciborowicach oraz 85 km sieci wodociągowej wraz z przyłączami. Przeprowadzono pełną telefonizację gminy zapewniając łączność telefoniczną dla wszystkich zainteresowanych mieszkańców gminy. Wybudowano nowy budynek dla szkoły w Strzelcach i nowoczesną salę gimnastyczną wraz ze stołówką w Białopolu.
Obok zdań samorządowych mieszkańcy zrealizowali wiele innych inwestycji niezbędnych dla lokalnej wspólnoty, m.in. wybudowano nowy kościół Rzymsko – Katolicki w Białopolu, stację diagnostyczną przy SUR w Białopolu, stację paliw w Buśnie, zaadaptowano budynki po Gminnej Spółdzielni na Posterunek Energetyczny w Białopolu, a także zmodernizowano i zagospodarowano magazyny.
51
Powiatowy Festiwal Pieśni Maryjnej w nowym Kościele w Białopolu, 2006r. W 2009 roku Bank Spółdzielczy rozpoczął budowę nowej siedziby. Oddany w 2010 roku budynek będzie kolejną wizytówką gminy.
Budowa nowej siedziby Banku Spółdzielczego, marzec2010r.
Rozwój gminy i zmiana jej wyglądu jest zasługą mieszkańców gminy oraz wybranych przez nich radnych i wójtów wszystkich kadencji.
Aktualny system finansowania jednostek samorządu terytorialnego nie pozwala jeszcze w pełni cieszyć się z reaktywowania samorządu terytorialnego. Zbyt niski poziom dochodów uniemożliwia wywiązywanie się samorządom
52 z nałożonych zadań i kompetencji, w konsekwencji może doprowadzić do załamania gospodarki finansowej gmin, z których część już traci zdolności kredytowe. Zmniejszenie dochodów własnych oraz przekazywanie samorządom nowych zadań bez odpowiedniego zagwarantowania środków są głównymi źródłami wielu problemów i trudności w zarządzaniu, a doprowadzenie do zwiększonego finansowania zadań oświatowych środkami własnymi jest tego ewidentnym przykładem.
Pozostaje nadzieja, że administracja rządowa podejmie się naprawy systemu finansowania oświaty, a wtedy rozwój wszystkich samorządów w Polsce będzie zależny już tylko od wiedzy i mądrości mieszkańców oraz wybranych przez nich radnych i wójtów. Natomiast mieszkańcy gminy Białopole podczas świętowania kolejnego jubileuszu reaktywowania samorządu będą zapewne się radować znacznie większymi osiągnięciami inwestycyjnymi.
53
Zakłady pracy, instytucje oraz organizacje społeczne i zawodowe.
Lp Nazwa Kierownictwo Okres pracy Uwagi JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE i INSTYTUCJE GMINY
1 Gminny Ośrodek Kultury Dowierciał Anna do 1993 r. Kierownik/Dyrektor Kudrej Elżbieta od 1994 r. do 2001r. Biblioteka Publiczna Gminy
2 Gminny Ośrodek Pomocy Burak Józefa do 1990 r. Kierownik Społecznej Zielińska Irena od 1990 r.
3 Urząd Stanu Cywilnego Kuźnicki Maurycy do 1995 r. Kierownik Maleszyk Krystyna od 1995 r.
4 SZKOŁY Dyrektor
Szkoła Podstawowa Raczyńska Romualda do 1992r. w Białopolu Starykiewicz Irena 1992 – 1999 Starykiewicz Tadeusz 1999 – 2001 Kowalska-Tomicka 2001 – 2002 Barbara
Gimnazjum Publiczne Starykiewicz Irena 1999 – 2002
od 2002r. Zespół Szkół w Białopolu Kowalska-Tomicka od 2002 r. Zespół Szkół Barbara w Białopolu
Szkoła Podstawowa Kowalska-Tomicka do 1999 r. 1999 – 2001 Filia SP w Raciborowicach Barbara Kurmanów
Szkoła Podstawowa Garczyńska Wanda do 1993 r. 2001 – 2004 Filia SP w Kurmanowie Świetlicki Mirosław 1993 – 1995 Strzelce Czyż Barbara 1995 – 2001
Szkoła Podstawowa Sułkowski Dariusz do 1999r. 2001 – 2004 Filia SP w Teresinie Pąk Elżbieta 1999 – 2001 Białopole
Szkoła Podstawowa Ulida Tadeusz do 1991 r. w Strzelcach Ulida Stanisława 1991 – 2004 Chwedyna Zbigniew od 2004 r.
54
INSTYTUCJE I ZAKŁADY PRACY
1 Nadleśnictwo Strzelce Stelmach Tomasz do 1998 r. Nadleśniczy w Maziarni Strzeleckiej Bojnowski Andrzej 1998 – 2002 Iskra Juliusz 2002 – 2006 Grzybowski Konrad 2006 – 2008 Jaślikowski Mariusz od 2008 r.
2 Gminna Spółdzielnia Malinowski Franciszek do 1995 r. Prezes „SCh” w Białopolu Grabińska Zofia od 1995r.
3 Spółdzielnia Usług Rafalski Zenon do 1997 r. Prezes Rolniczych w Białopolu Janiuk Zbigniew 1997 – 2002 Rusak Zdzisław od 2002 r.
Rolnicza Spółdzielnia Kamiński Janusz do 1990 r. Prezes 4 Produkcyjna Kuniszyk Zenon 1990 – 1992 w Raciborowicach Wikło Henryk 1992 – 1999 Dzida Marian od 2000 r.
5 Rolnicza Spółdzielnia Jakubczuk Mirosław od 1990 r. Prezes Produkcyjna w Strzelcach
6 Bank Spółdzielczy Dowierciał Władysław do 1994 r. Prezes w Białopolu Nafalski Wacław od 1994 r.
7 Cegielnia Buśno Cywiński Roman do 1990 r. Kierownik, od 1996 r. Jastrzębski Andrzej od 1991 r. „Elektrostal” Lublin
8 Klinkiernia Białopole Czarnecki Bolesław do 1991 r. Kierownik Zarek Krzysztof od 1991 r. od 1991 r. „CEKUZ”
9. Komisariat Policji Prus Jan 1990 – 1997 Komendant w Białopolu Iwanicki Marek 1997 – 1999 od 1999 r. Komisariat Podkański Józef 1999 - 2005 w Dorohusku Weskida Mirosław 2005 Popławski Waldemar 2005 od 2005 r. Posterunek Hurko Sławomir od 2005r. Policji w Żmudzi
55
10 Posterunek Energetyczny Jarzębkiewicz Lucjan do 2003 r. Kierownik Białopole Kumszczyński Dariusz od 2003 r.
11 Gminny Ośrodek Kulesza Mieczysław do 2001 r. Kierownik Zdrowia w Białopolu Baryła Stanisław od 2001 r. od 2002 r.„NZOZ”
12 Urząd Pocztowy Steć Zuzanna od 1990r. Naczelnik w Białopolu
ZWIĄZKI WYZNANIOWE
1 Parafia Rzymsko – Ks. Kan. Stańczak Piotr do 1991 r. Proboszcz Katolicka p.w. Matki Ks. Kan. Borzęcki Henryk od 1991 r. Bożej Częstochowskiej w Białopolu
2 Parafia Rzymsko – Ks. Łagód Jan do 2000 r. Proboszcz Katolicka p.w. Ks. Bednarczyk Władysław 2000 – 2001 Wniebowzięcia Ks. Joniec Jan Waldemar od 2001 r. Najświętszej Marii Panny w Buśnie
3 Kościół Uszyński Czesław do 2000r. Pastor Zielonoświątkowy Śliwa Zenon od 2000 r. Zbór w Białopolu
4 Towarzystwo „Strażnica” Grono Braci Starszych od 1990r. Zarząd Kolegialny Związek Wyznania Świadków Jehowy Zbór w Białopolu ORGANIZACJE, STOWARZYSZENIA, ZESPOŁY, ZWIĄZKI i PARTIE
1 Stowarzyszenie Szwedo Krystyna od 2009 r. Prezes „Pod Lipą” w Teresinie
2 Stowarzyszenie Olchowska Natalia od 2007 r. Prezes PRO FUTURO
3 Zarząd Gminny ZOSP Nafalski Wacław od 1990r. Prezes RP: Kubiński Romuald od 1991r. Komendant Andrzej Rusak od 1991r.
56
Jednostki OSP: Sobczyk Bolesław do 1991r. Prezes Białopole Rondoś Kazimierz 1991 – 2004 Porzeżyński Andrzej od 2004r.
Popławski Waldemar do 1991r. Komendant Kowalczuk Eugeniusz 1991 – 2001 Rondoś Jarosław 2001 – 2009 Gałczyński Tomasz od 2009r.
Buśno Łuczak Stanisław do 1991r. Prezes Ochęduszko Wacław 1991 – 2006 Wilgos Waldemar od 2006r.
Sajpel Aleksander od 1990r. Komendant
Horeszkowice Kaliński Władysław od 1990r. Prezes
Krystynek Ryszard do 1992 r. Komendant Ostrowski Stanisław od 1992r.
Kurmanów Łubiarz Eugeniusz od 1990r. Prezes
Wiszniewski Bogusław do 1991r. Komendant Guzik Piotr od1991r.
Raciborowice Kolonia Gałczyński Bogdan do 2006r. Prezes Błaszczuk Cezary od 2006r.
Kukla Jan od 1990r. Komendant
Strzelce Staniszewski Henryk od 1990r. Prezes Pawłoś Jan do 2006r. Komendant Kamiński Bogusław od 2006r.
Teremiec Kramek Stanisław do 1991r. Prezes Bigos Julian 1991 – 2001 Kargul Lech od 2001r.
Kubiński Romuald do 1991r. Komendant Kramek Tadeusz od 1991r.
Teresin Teter Jan do 1991r. Prezes Kusy Henryk 1991 – 2001 Zdybel Henryk od 2001r.
Bronisz Stanisław od 1990r. Komendant
57
4 Rada Gminna Kół Marek Julia do 1992r. Przewodnicząca Gospodyń Wiejskich Pietraszek Anna od 1992r.
Koła KGW
Białopole Jagnicka Danuta do 1995 r. Janicka Anna od 1995r.
Buśno Wilgos Małgorzata od 1990r.
Grobelki Góźdź Wiesława od 1990r.
Horeszkowice/Strzelce Marciniak Agnieszka do 1996r. Kolonia Różańska Alfreda 1996 – 1999 Kalińska Stanisława od 1999r.
Kicin Fedec Leokadia od 1990r.
Kurmanów Walczuk Helena do 1994r. Krakiewicz Teresa od 1994r.
Raciborowice Janiuk Bogumiła do 1997r. Sadowska Danuta od 1997r.
Raciborowice Kolonia Marek Julia do 1992r. Pietraszek Anna od 1992r.
Strzelce Poturaj Paulina do 2006r. Podmokła Grażyna od 2006r.
Teremiec Kramek Grażyna od 1990r.
Teresin Kusy Barbara do 2001r. Tomasik Elżbieta od 2001r.
5 KLUBY SPORTOWE Gminny Klub Sportowy Maruszewski Henryk do 1994r. Prezes, do 1994r. Unia Białopole Kowalczyk Władysław od 1994r. LZS Unia Buśno- Strzelce. Uczniowski Klub Drozdowska-Pachuta od 2010r. Prezes Sportowy „Skorpion” Małgorzata przy ZS w Białopolu
58
6 ZESPOŁY LUDOWE Kierownik
Zespół „Borowianki” Kasperkiewicz Zbigniew od 1990r. muzyczny Pietraszek Anna od 1990r. organizacyjny
Zespół „Na Dorobku” Kawka Wiesława od 1990r.
Zespół „Białopolskie Kawka Wiesława od 1998r. Kwiatuszki”
ZESPOŁY SZKOLNE
Zespół wokalno – Rondoś-Krasnowska Beata od 2008r. Opiekunowie taneczny „Tęcza” ZS Skwarek Barbara Białopole i SP Strzelce Krasuski Krzysztof
Zespół „Maestro” Rondoś-Krasnowska Beata od 1999r. Gimnazjum Białopole
Zespół wokalno – Rondoś-Krasnowska Beata od 2005r. instrumentalny klasy IV – VI SP Białopole
Zespół wokalno – Rondoś-Krasnowska Beata od 2010r. taneczny klasy III – V SP Białopole
Zespół wokalno – Krasuski Krzysztof od 1999r. instrumentalny „Iskierka” Klasy 0 – III SP Strzelce
Zespół wokalno – Krasuski Krzysztof od 1999r. instrumentalny „Teofil” Klasy IV – VI SP Strzelce
7 Lubelska Izba Rolnicza Adamek Henryk od 2002r. Delegat Niedźwiedzki Mieczysław do 2007r. Gajor Janusz od 2007r.
8 Koło Gminne Związku Miącz Czesław do 2001 r. Prezes Kombatantów Gąsiorowski Wacław 2001 – 2009 i Byłych Więźniów Futyma Tadeusz od 2009 r. Politycznych
59
9 Koło Gminne Polskiego Witek Henryk od 1999r. Przewodniczący Związku Emerytów Rencistów i Inwalidów
Gminny Związek 10 Rolników, Kółek Śliwa Jan do 2002r. Przewodniczący i Organizacji Rolniczych Kusy Barbara od 2002r.
11 Związek Zawodowy Napora Wiesław od 2000r. Przewodniczący Rolników „Samoobrona” Koło Gminne
12 Związek Zawodowy Kusy Stanisław do 2006r. Przewodniczący Rolników Augustynek Stanisław od 2007r. Indywidualnych „Solidarność” Zarząd Gminny
13 Platforma Obywatelska, Kowalczyk Władysław od 2009r. Przewodniczący Koło Gminne
14 Polskie Stronnictwo Łysiak Stefan do 2003r. Prezes Ludowe, Nafalski Wacław od 2003r. Zarząd Gminny
15 Sojusz Lewicy Wolnicki Waldemar od 1999r. Przewodniczący Demokratycznej, do 1999r. SdRP Koło Gminne
60
Bibliografia.
1. Jerzy Regulski, Samorząd III Rzeczypospolitej, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2000. 2. Kronika Biblioteki Publicznej Gminy Białopole. 3. Powiatowy Urząd Pracy w Chełmie, „Sytuacja na rynku pracy powiatu chełmskiego” 2009r. 4. Gminy złamią monopol TP SA?, „Wspólnota” nr 37 z 9.09.2000 r. 5. Sprawozdania z realizacji budżetów gminy za lata 1991 – 2009. 6. Budżet gminy Białopole na 2010 rok.