<<

Predikan tenlijst

Ned. Hervo rmde Kerk en Noordwijk

van 1594 tot 1974

Gedenkt uw voorgangers, die u het Woord Gods gesproken hebben; en volgt hun geloof na, aanschouwende de uitkomst van hun wandel. (Hebreeën 13 vers 7)

Uitgaven zonder winstoogmerk Klaproos 18, 9363 LK Marum

Uitgave 2009-1

Voorwoord U vindt in dit boekje de naamlijst van de predikanten die de Nederlands Hervormde Kerk van Marum en Noordwijk gediend hebben. Vanaf de Reductie in 1594 tot aan 1974 zijn de predikanten vermeld waarbij ik dankbaar gebruik heb gemaakt van wat anderen voor mij reeds uitgezocht hebben, zie de geraadpleegde bronnen, blz. 17. Hier en daar zijn nog wat bijzonderheden vermeld. De bronnen heb ik steeds aangegeven, afgekort of middels een eindnoot. Opmerkingen mijnerzijds zijn schuingedrukt weergegeven met mijn initialen: GJ.

Vanwege mijn interesse in de kerkgeschiedenis vroeg ik bij een bezichtiging van de kerk van Marum naar een predikantenlijst. Deze bleek niet te bestaan. Dit was de aanleiding om zelf op zoek te gaan. Het resultaat vindt u in dit boekje.

Marum, 8 juli 2009 G. Jongsma.

1

Hoe het begon; een korte toelichting In 1594 capituleerde de stad en werd daarmee teruggevoerd (Reductie) tot de Unie van Utrecht waartoe het in 1580 reeds had behoord. Stad en Ommelanden werd tot één gewest gevormd, Stad en Lande genaamd, met de Friese Graaf Willem Lodewijk als stadhouder. De Roomse godsdienst werd verboden ten gunste van de Gereformeerde.

Op de eerste synode na de Reductie te Groningen, gehouden op 14 juli tot 18 juli 1595, waren vijf predikanten uit de Stad en dertig uit de Ommelanden aanwezig. Op deze synode werd besloten dat de kerk van de provincie Groningen zou opgedeeld worden in zeven classes, namelijk 1. classis Groningen 2. classis Appingedam 3. classis Loppersum 4. classis Middelstum 5. classis Marne 6. classis ‘t Westerkwartier 7. classis Oldambt

Na de invoering van de Gereformeerde religie was er een groot gebrek aan predikanten. Vele aanhangers van de —nije leer“ waren voor het Spaanse geweld en de Roomse inquisitie, die tienduizenden op gruwelijke wijze het leven had gekost, naar veiliger streken gevlucht. Hoe de toestand in het Westerkwartier was kan men lezen in de beschrijving van de kerkelijke geschiedenis van de provincie Groningen door ds. Cornelius Adami:

Classis Westerkwartier1 Verscheidene plaatsen onder deze Classis behorende, zijn in de eerste jaren na de Reductie zonder enige leraars geweest, in zoverre dat in de Synode, in het jaar 1607 gehouden, tot een billijke bezwaring werd ingebracht, dat in ‘t Westerkwartier 10 vacerende kerken waren, en dat die 2 volkrijke plaatsen, en Noordhorn, van de tijd der Reductie zonder enige bestelde dienaars waren geweest. Ook werd in het jaar 1607 geklaagd dat de 9 kerken in Vredewold door één leraar werd 2

bediend, en dat met Saaxum was verenigd, gelijk mede Garnwert met Feerwert en Oostrum. Voor die tijd heeft Grietman Albertus Henrici, in Groningen krank liggende en van de stadspredikant Fredericus Feito bezocht zijnde, grote klachten ingebracht over de gewone2 ingezetenen van Vredewold, dat zij3, als schapen zonder herder, geheel in het wilde liepen, zonder enige burgerlijke of kerkelijke tucht of orde.

Marum, Noordwijk, Niebert en Nuis werden tot 1644 door één predikant bediend. Door een —Staatse resolutie“4 van de —Edele Mogende H. Heeren Staten dezer Provincie“4 op 9 maart 1644 werden deze gemeenten in tweeën gesplitst, namelijk Marum met Noordwijk en Niebert met Nuis. Niebert en Nuis zijn meerdere malen samengevoegd en weer gesplitst, maar Marum en Noordwijk bleven samengevoegd tot aan 1972 toen de steekgemeente Vredewold-Westerdeel ontstond.

3

Predikantenlijst Marum en Noordwijk

Nr. Van Naam van de predikant Tot Reden vertrek 1 1604 Gerhardus Johannis 1610 Noordhorn Beckering(he)5 2 16156 Wilhelmus Johannis5 1627 Augustinusga 3 1629 Johannes Lolingius of 1643 Onbekend Lisingius 4 16447 Johannes Janssonius 1650 Anloo 5 1653 Arnoldus Kniphuisen of 1674 Midwolde en Knyphuisen Leek 6 1674 Petrus ter Beek 1707 Overleden 7 1709 Bernardus Croons 1727 Overleden 8 1728 Henricus Rhodius 1729 Overleden 9 1730 Engelbertus Alberthoma 1740 Overleden 10 1742 Johannis Sissingh 1781 Emeritaat 11 1786 Jan Hendrik Rhee 1829 Overleden 12 1830 Klaas Omges Nieweg 1851 Overleden 13 1852 Samuel Henricus Coldeweij 1881 Emeritaat 14 1884 Hillenius Wibbinus Bruins 1885 Blokzijl 15 1885 Tammo Tammerus Heringa 1891 Gasselte 16 1900 Hendrik Tjakko de Graaf 1907 Veenhuizen (dr.) 17 1908 Gerrit Willem Rijkx 1912 Muntendam 18 1913 Harm Huizinga 1929 Waterlandkerkje 19 1930 Betto Bolt 1938 Emeritaat 20 1938 Abraham Burger 1945 Lochem 21 1945 Olivier Elseman 1949 Bergen op Zoom 22 1950 H.F. Swart 1956 Nieuw Helvoet 23 1956 Henri Jean Ernst Caron 1966 Roordahuizen- Idaard 24 1971 Christiaan J. Rensink 1974 Enschede

4

[1] Gerhardus Johannis Beckering(he) FAvL: Geboren onbekend, pastoor/predikant Marum, Niebert, Noordwijk en Nuis juli 1604. Naar Noordhorn 11-6-1610. Overleden 2-11-1637. WD: JOHANNIS, Gerhardus (stamvader geslacht Beckeringh). Classis Westerkwartier 26-3-1604: Nuis en Marum - Gerardus Johannis, gewezen pastoor verzoekt getuigenis van de classis. Moet dit uit zijn dorp tonen en wel dat hij lidmaat is en dat hij "ehlick" met zijn vrouw leeft en dat zijn kinderen gedoopt zijn. Op 2 mei 1604 toont hij het gevraagde, wordt op 21 mei 1604 tot het examen toegelaten, dat hij op 9 juli 1604 aflegt. Predikant te Niebert, Nuis, Marum, Noordwijk 1604, Noordhorn 11-6-1610 tot overlijden 2-11-1637. Gehuwd (2) 13-1-1633 Aeltje Smaltius.

[2] Wilhelmus Johannis5 FAvL: Geboren onbekend, Schoolmeester Augustinusga, predikant Marum, Niebert, Noordwijk en Nuis 1615, Augustinusga 1627, overleden 1653. WD: JOHANNIS, Wilhelmus. Schoolmeester te Augustinusga. Predikant Niebert, Nuis, Marum en Noordwijk 1615, Augustinusga 1627 tot overlijden eind 1652. TAR: 1627. Wilhemus Johannis was eerst meester hier (=Augustinusga, GJ), en is beroepen te Niebert c.a. na geëxamineerd te zijn; daar bevestigd de 14e juni 1615; vandaar is hij hier beroepen, daar ontslagen8 de 19e of 29e december 1627. Hij bediende Gerkesklooster tevens en overleed tussen 13 december en 3 januari 1653.

[3] Johannes Lolingius of Lisingius CA: Na zijn dood werden de gemeenten gesplitst in Marum met Noordwijk en Niebert met Nuis. FAvL: Johannes Lisingius: geboren Emden (Oostfriesland) ca. 1604. Predikant Marum, Niebert, Noordwijk en Nuis 1628. Overleden 26-9-1642. WD: LISING (Lisingius), Johannes. Student Groningen: 5

17-10-1623 Embdanus Theol. Predikant Niebert, Nuis, Marum en Noordwijk 1628 tot overlijden te Nuis op 26-9-1642, oud 38 jaar (grafzerk).

[4] Johannes Janssonius NNBW: Geboren in 1618 of 1619, overleden te Anloo 30-5-1671. Volgens de overlevering zou de familienaam oorspronkelijk luiden: Grünewald (ook Groenewolt) naar een heerlijkheid van die naam in de Paltz (Duitsland). Toen in het begin van de 17e eeuw de zoon van Johan Grünwald naar Groningen was gevlucht, zou deze zich, om onbekend te blijven, Jan Janszoon hebben genoemd, welke naam dan gelatiniseerd en tot Janssonius geworden is. Jo(h)annes Janssonius studeerde te Groningen in de godgeleerdheid en werd predikant te Marum in 1644, te Anloo in 1653, waar hij bleef tot zijn dood. Hij was gehuwd met Anna van der Straten. Mogelijk was hij de schrijver van —De valsche munte van de verdwaalde Preadamieten“ (Amsterdam 1662) en —Apostolische Toetssteen“ (Leeuwarden 1664). De Bie en Loosjes hebben t.a.p. een uitgebreide genealogie van het predikantengeslacht Jans(s)onius samengesteld. Zie: De Bie en Loosjes, Biogr. Woordenboek van Protest. Godgel. in Ned. IV, 509-511; Kerkelijk handboek (1914) Bijl., 158. (De gemelde —De valsche munte“ etc. is door een andere Johannes Jansonius geschreven. Deze was predikant te Slooten, (als kandidaat in 1656 daar gekomen) zoals in dit boekje vermeld staat. Het andere boek is hetzelfde als eerstgenoemde, zie ook TAR. GJ) FAvL: Geboren Groningen ca 1616, predikant te Marum en Noordwijk 24-6-1644, Anloo maart 1653. Overleden 30- 5-1671. WD: JANSSONIUS, Johannes, geboren Groningen plm. 1616, overleden Anloo 30-5-1671. Predikant Marum 24-6-1644, Anloo maart 1653 tot overlijden. Gehuwd Amsterdam 20-9-1646 Lucretia Pittavin, geboren plm. 1625, overleden vóór 1661; gehuwd Groningen 6

23-11-1661 Sara van der Straten, weduwe van Ter Beek, overleden Marum februari 1679. Zie dominee P. ter Beek.

[5] Arnoldus Kniphuisen (of Knyphuisen) FAvL: Geboren Gieten 1633. Predikant te Marum en Noordwijk augustus 1653, Lettelbert 22-3-1674, Midwolde 1676, Gieten 23-6-1678. Overleden 10-3-1693. WD: KNIPHUIZEN (ook: Knyphuisen), Arnoldus, geboren Gieten 1632, overleden aldaar 10-3-1693. Predikant Marum en Noordwijk 17-7-1653 tot 15-3-1674, Lettelbert 22-3-1674, Midwolde en Leek 1676, Gieten 23-6-1678 tot overlijden. Was bij bevestiging te Marum 20 jaar en 7 maanden oud. Gehuwd Groningen 23-7-1653 Ideke Hillebrant (Ida Hilbrandi), overleden Gieten 26-5-1691; gehuwd Noordlaren 5-2-1693 Gretien Reinders, overleden Gieten.

[6] Petrus ter Beek NNBW: Predikant te Marum en Noordwijk 1671-1707, waar hij in laatstgenoemde jaar overleed, gaf in het licht: De geborene, besnedene koninck (1703). Zie: Brucherus —Gedenkboek van stad en lande (Groningen 1792), 188. FAvL: Geboren Groningen (stad of gewest) ca. 1640, predikant te Marum en Noordwijk 1674. Overleden 23-3-1707. WD: ter BEEK, Petrus, uit Groningen, predikant Marum en Noordwijk 14-6-1674 tot overlijden 23-5-1707. Gehuwd Groningen 18-11-1671 Wibbina Ruiterus, van Bremen; gehuwd Tolbert 27-10-1678 Elisabeth Uden, overleden Weenermoor 7-6-1680 (zuster van ds. Beno Uden te Tolbert); gehuwd Marum 17-3-1682 Alagonda d' Mepsche, overleden Marum 11-11-1691; gehuwd Marum 6-8-1693 Johanna Dathenus. Zie ook J. Janssonius.

7

[7] Bernardus Croons FAvL: Geboren Norg, predikant Roderwolde 1682, Marum en Noordwijk 1709. Overleden 10-11-1727. WD: CROONS, Bernardus, geboren Norg, overleden Marum 10-11-1727. Predikant Roderwolde Juni 1682, Marum 3-3-1709 tot overlijden. Gehuwd (2) Groningen 27-1-1694 Gesina Froon, gedoopt Groningen 13-2-1663. BZ, november 1727: Overleden Bernhardus Croons, geen weduwe nalatende.

[8] Henricus Rhodius FAvL: Gedoopt Noordwolde (Gr) 25-2-1694. Predikant Marum en Noordwijk 11-7-1728. Overleden 25-12-1729. WD: RHODIUS, Henricus, gedoopt Noordwolde (Gr.) 25-2-1694, overleden Marum 25-12-1729. Ongehuwd. Student Groningen 16-4-1715. Predikant Marum 11-7-1728 tot overlijden. BZ, april 1728 Marum en Noordwijk: hier is beroepen: R(h)odius, proponent. BZ, juni 1728: Marum en Noordwijk: De 22e dezer is Henricus Rhodius geëxamineerd BZ, juli 1728: Marum en Noordwijk: Dominee Henricus Rhodius, beroepen predikant alhier, is de 22e juni in de tegenwoordigheid van de deputati synodi geëxamineerd door Henr. Metelenkamp, R. van der Sloot en G. Marterstek, resp. predikant te Zuidhorn, Grijpskerk en Tolbert. De proeftekst was Rom.5:1 (—Wij dan gerechtvaardigd zijnde uit het geloof, hebben vrede bij God door onzen Heere Jezus Christus“) en is op de 11e dezer door de examinatoren bevestigd.

8

[9] Engelbertus Alberthoma NNBW: Van zijn oom Engelbertus vermeldt NNBW: Oudste zoon van Albertus Thomae, broeder van Albertus, werd in 1655 predikant te Mensingawier, in 1661 te Appingedam, waar hij 15 oktober 1671 overleed. Hij was gehuwd met Anna Christofori en nam de naam Alberthoma aan. Uit dit huwelijk zijn bekend: Albertus, in 1685 predikant te Lingen waar hij in 1687 overleed; Joannes, chirurgijn te Appingedam die een zoon had Engelbertus, predikant te Marum; Gerhardus, geboren 30 augustus 1669, 19 april 1698 predikant te Appingedam waar hij 17 oktober 1779 overleed, gehuwd met G.C. Baldringa uit welk huwelijk werd geboren Berendina, later echtgenote van J.C. Brucherus, predikant te Emden. FAvL: Geboren Appingedam 6-10-1708. Predikant Marum en Noordwijk 13-8-1730. Overleden 21-8-1740. WD: ALBERTHOMA, Engelbertus, student Groningen 5-11-1718 Engelbertus Alberthoma Omlandus Philol., overleden Marum 21-8-1740. Kleinzoon van ds. Engelbertus Alberthoma en Anna Christophori Tekelenburg en van ds. Gualtherus van Bijler en Anna Alberthoma te Oldenzijl. BZ, juli 1727: Geëxamineerd, classis Westerkwartier: Engelbertus Alberthoma, Theologisch student te Groningen. Eximinators: Albertus Alberthoma, Sicco Gerhard Alberthoma en Georgius Marterstek resp. predikant te Midwolda-Leek, Lettelbert en Tolbert. BZ, september 1740: Marum en Noordwijk: Dominee Engelbertus Alberthoma, na een langdurige sukkeling, de 21e augustus zeer schielijk in een flauwte van de Heere opgeëist zijnde, zo is deze plaats vacant.

9

[10] Johannis Sissingh FAvL: Gedoopt 26-2-1713. Predikant Marum en Noordwijk 12-8-1742. Emeritaat 4-7-1781. Overleden 6-1-1793 te Loppersum WD: SISSINGH, Johannes, gedoopt Scheemda 26-2-1713, overleden Loppersum 6-1-1793. Predikant Marum 12-8- 1742 tot emeritaat 4-7-1781. Gehuwd Marum 12-8-1742 Maria Vos, gedoopt Groningen 1-1-1707. BZ, april 1742: Marum en Noordwijk. Door de heren collatoren beroepen zijnde tot leraar van deze gecombineerde gemeenten, heeft zijn beroeping aan de eerw. classis van het Westerkwartier vergaderd de 3e dezer, vertoond, en verzocht tot het examen plenarium toegang9 te verkrijgen, welk aangereikt10 beroep kerkelijk geapprobeerd zijnde, het verzochte examen aan zijn eerwaarde is geaccordeerd, zullende gehouden worden in het aanstaande visitatieclassis, tot examinatoren zijn gesteld: R. van der Sloot, J. Munting en H. Ritzema, predikanten te Grijpskerk, Nieuwezijl en Nieuwkerk. Tot een tekst is opgegeven Gal.5:6 (—Want in Christus Jezus heeft noch besnijdenis enige kracht, noch voorhuid, maar het geloof, door de liefde werkende.“), in de talen het teksthoofdstuk11 en Psalm 111. BZ, september 1742: Marum en Noordwijk: De 12e augustus is hier in de heilige dienst bevestigd onze beroepen predikant, Joh. Sissing(h). De inleidingspredikatie is gedaan door H. Ritzema, predikant in Niekerk, en Faan met een kerkrede uit 2 Tim.4:1-5 (—Ik betuig dan voor God en den Heere Jezus Christus, Die de levenden en doden oordelen zal in Zijn verschijning en in Zijn Koninkrijk: Predik het Woord; houd aan tijdiglijk, ontijdiglijk; wederleg, bestraf, vermaan in alle lankmoedigheid en leer. Want er zal een tijd zijn wanneer zij de gezonde leer niet zullen verdragen; maar ketelachtig zijnde van gehoor, zullen zij zichzelven leraars opgaderen naar hun eigen begeerlijkheden, En zullen hun gehoor van de 10

waarheid afwenden en zullen zich keren tot fabelen. Maar gij, wees wakker in alles, lijd verdrukkingen; doe het werk van een evangelist; maak dat men van uw dienst ten volle verzekerd zij.“). De oplegging der handen is gedaan door R. van der Sloten en J. Munting, predikanten te Grijpskerk en Nieuwezijl. Waarna de bevestigde een aanvang van zijn dienst maakte met een verklaring van de woorden van Paulus uit Hebr.3 het midden van het 2e vers en het begin van het 8e vers: —Heden, indien gij Zijn stem hoort, zo verhardt uw harten niet, gelijk het geschied is in de verbittering ten dage der verzoeking in de woestijn.“ BZ, juli 1781: Marum en Noordwijk: Deze gemeenten vinden zich van haar allerwaardigste voorganger beroofd, aangezien J. Sissing(h), na een ernstige, godvruchtige en gezegende evangeliedienst van 39 jaren, door verval van lichaamskrachten en zielsvermogens zich buiten staat bevindende tot de waarneming van het heilig dienstwerk, de 20e juni van deze gemeente, en de 4e juli daaraan volgende van de eerw. classis van het Westerkwartier ontslagen en emeritus verklaard is. Schoon ons deze slag gevoelig treft, wensen wij ons te onderwerpen aan des Heeren wille, in erkentenis, dat wij lang een reeks van jaren de nuttige dienst van een allergetrouwst leraar hebben mogen genieten. Zondag 8 juli heeft de eerwaarde zeer geleerde heer O. Holst, geacht predikant te Niekerk, in naam van zijn vriend J. Sissing(h) (dewijl zelf daartoe onmachtig was) van ons in de kerk van Marum afscheid genomen, met een treffelijke, hartelijke en aandoenlijke redevoering uit 2 Tim.4:7,8 (—Ik heb den goeden strijd gestreden, ik heb den loop geëindigd, ik heb het geloof behouden; voorts is mij weggelegd de kroon der rechtvaardigheid, welke mij de Heere, de rechtvaardige Rechter, in dien dag geven zal; en niet alleen mij, maar ook allen die Zijn verschijning liefgehad hebben“)

11

[11] Jan Hendrik Rhee FAvL: Geboren Almelo 1758. Predikant te Marum en Noordwijk 11-6-1786. Overleden 28-11-1829. WD: RHEE, Jan Hendrik, geboren Almelo, overleden Marum 28-11-1829, oud 71 jaar. Predikant Marum 11-6-1786 tot overlijden. Gehuwd Groningen 23-5-1786 Gesina Hoisingh, gedoopt Groningen 29-8-1760, overleden Marum 10-8-1825. BZ, april 1786: Marum en Noordwijk: Na vele jaren herderloos geweest te zijn, zullen deze gemeenten eerlang nu ook weer zo gelukkig zijn, met een gewone leraar te worden voorzien, aangezien de heren collatoren, op maandag de 6e maart, met eenparige stemmen, tot predikant beroepen en aangesteld hebben, de weleerwaarde heer Joh. Henr. Rhee, proponent onder het wel eerw. classis van Appingedam die ook dit beroep heeft aangenomen. BZ, december 1829: Marum en Noordwijk: De 28e november. Heden overleed alhier aan een langzaam verval van krachten, de heer J. H. Rhee, in de ouderdom van ruim 71 jaar, na sedert 11 juni 1786 de evangeliedienst onder ons volijverig te hebben waargenomen. De heer R. Damsté, predikant te Nuis en Niebert, en fungerend consulent der gemeente Marum en Noordwijk, op de 6e december l.l. de eerste predikbeurt, na de begrafenis van onze leraar, onder ons vervullende, sprak ten aanhoren van een zeer talrijke vergadering, op een met de tijdsgelegenheid overeenkomstige wijze tot ons naar aanleiding van Kol.3:2: —Bedenkt de dingen die boven zijn, niet die op de aarde zijn.“

[12] Klaas Omges Nieweg WD: NIEWEG, Klaas Omges, geboren te Appingedam 27-6- 1790, overleden Marum 14-5-1851. Predikant 1812, Marum 1830 tot overlijden. Gehuwd 17-5-1814 Wibbina Iwema Santee, geboren Nietap 29-9-1794, overleden 3-1-1867. 12

[13] Samuel Henricus Coldeweij WD: COLDEWEIJ, Samuel Henricus, geboren Deventer 20-4-1811, overleden Twello 4-2-1890. Predikant Heemse 11-2-1838, Borculo 1843, Marum 1852 tot emeritaat op 1 mei 1881. Gehuwd Deventer 23-6-1842 Jannetjen Bussink, geboren Deventer 17-8-1817, overleden Twello 6-3-1892.

[14] Hillenius Wibbinus Bruins WD: BRUINS, Hillenius Wibbinus, geboren Veendam 19-6-1819, overleden 19-2-1894. Predikant Gaast 16-8-1846 bediening neergelegd 29-3-1848, Babyloniënbroek 12-12-1852, Amstelveen 1857, Hem 1874, St. Kruis 1878, Everdingen 1879, Ransdorp 1880, Oud en Nieuw Gastel 1882, Marum 3-8-1884, Blokzijl 1885, Knijpe 1886, Pesse 1889, Haulerwijk 1890- emeritaat 1892. Gehuwd Groningen 28-10-1846 (huwelijk ontbonden door scheiding Wonseradeel 23-8-1854) Maria Witkop, geboren Groningen 4-8-1816.

[15] Tammo Tammerus Heringa WD: HERINGA, Tammo Tammerus, geboren Anjum 22-4-1835, overleden Groningen 13-6-1910. Predikant Waal en Koog 14-4-1861, Schalsum 1869, Oudeschans 1879 Sebaldeburen 1882, Marum 15-11-1885 tot 24-5-1891, Gasselte 31-5-1891 tot 5-5-1895, Oostwold, Hooge- en Lagemeeden 1895 tot emeritaat 1-12-1901. Huwelijk Groningen 21-1-1890 Maria Dorothea Louise Escher, geboren Wijnaldum 5-8-1845, overleden Groningen 17-6-1917.

[16] Hendrik Tjakko de Graaf (dr.) WD: de GRAAF, dr. Hendrik Tjakko, geboren Kollum 26-6-1875, overleden Leiden 2-12-1930. Predikant Marum 4-11-1900, Veenhuizen (Dr.) 4-8-1907, Sneek 1912, Zutphen 1920, Hoogleraar theologie Leiden 1926 13

tot overlijden. Gehuwd Groningen 16-4-1902 Mary Reitsma, geboren Kooten (Fr.) 20-9-1870.

[17] Gerrit Willen Rijkx WD: RIJKX, Gerrit Willem, geboren Kampen 12-8-1871, overleden ‘s-Gravenhage 18-1-1956. Predikant Heveskes 11-3-1906, Marum 5-7-1908, Muntendam 21-4-1912, Hensbroek (NH) 1927- emeritaat 1-10-1940. Huwelijk Muntendam 19-4-1920 Aaltje Ritzema, geboren Westernieland 5-7-1890, overleden 's-Gravenhage 4-12-1962.

[18] Harm Huizinga WD: HUIZINGA, Harm, geboren , gemeente 11-2-1864, overleden Groningen 23-10-1953. Predikant Eekst 17-3-1895, Oldeholtwolde dec. 1899, Onderdendam 1903, den Andel 1-10-1905- bediening neergelegd 1-8-1908, Eenigenburg (NH) 21-11-1909, Hippolytushoef 1912, Marum 24-8-1913, Waterlandkerkje 1929, Niezijl 9-10-1932- emeritaat 1-10-1937.

[19] Betto Bolt WD: BOLT, Betto, geboren Leens 27-11-1875, overleden Groningen 8-12-1944. Predikant Dongjum 1901, Holwerd 1904, Oostwold (Wk) 23-10-1921, Marum 23-11-1930- emeritaat 1938. Huwelijk Groningen 4-2-1901 Clara Claudina Anna Elisabeth Runsink, geboren Groningen 8-4-1880.

[20] Abraham Burger WD: BURGER, Abraham, geboren Dreischor 20-8-1903. Predikant Zweeloo 30-9-1928- emeritaat 1-5-1932, directeur de Vonk te Noordwijkerhout, directeur volkshogeschool "Oldörp" te Uithuizen 1937, predikant 14

Marum 21-8-1938, Lochem 1945- 25-9-1949 (eervolle ontheffing), predikant Bergum 17-9-1950- 1-5-1953 (eervolle ontheffing), werkzaam bij de Woodbrookers Gemeenschap, predikant Peperga-Blesdijke- Frederiksoord-Wilhelminaoord 13-8-1961- emeritaat 1-9-1968.

[21] Olivier Elseman WD: ELSEMAN, Olivier, geboren Dordrecht 19-10-1918, overleden Bergen op Zoom 8-3-1961. Predikant Marum 30-9-1945- 24-4-1949, Bergen op Zoom 1-5-1949- overlijden.

[22] H.F. Swart WD: SWART, H.F., geboren 31-8-1910, overleden 25-11-1979 Duitsland. Predikant Berkhout 4-4-1948, Marum 27-8-1950- 29-1-1956, Nieuw Helvoet 1956, Poortugaal 1961, predikant Evangelische Kirche Solingen (Duitsland) 16-5-1963.

[23] Henri Jean Ernst Caron WD: CARON, Henri Jean Ernst, geboren Breda 25-7-1913. Predikant Deersum 25-9-1938, Hardegarijp 1941, Bozum 1946, Bellingwolde 1949, Marum 2-12-1956- 14-8-1966, Roordahuizum- Idaard 28-8-1966- emeritaat 1-8-1978.

[24] Christiaan J. Rensink WD: RENSINK, Christiaan J., geboren Dalen 23-5-1945. Pastoraal medewerker te Marum 1969, predikant aldaar, tevens bijstand te Nuis-Niebert 21-3-1971, streekgemeente Vredewold-Westerdeel 1-10-1972- 25-8-1974, Enschede 8-9-1974, stafmedewerker van "Kerk en Wereld" te Driebergen 5-11-1978, secretaris Hervormd Evangelisatorisch Beraad 1986. 15

Geraadpleegde bronnen In de tekst wordt naar deze bronnen verwezen middels de zwartgedrukte letters zoals u die hieronder tussen haakjes vindt.

 Boekzaal der geleerde wereld, verschillende jaren (BZ)  Naamlijst der predikanten in de provincie van Stad en Ommelanden sedert de Reductie tot aan 1745, door Cornelius Adami in leven predikant te Appingedam (1745) (CA)  Nieuw Nederlands Biografisch Woordenboek (NNBW)  Repertorium van Nederlands Hervormde predikanten tot 1816, F.A. van Lieburg (FAvL)  Sinds de Reductie in Stad en Lande, W. Duinkerken (WD)  Naamlijst der predikanten sedert de Hervorming tot nu toe in de hervormde gemeenten van Friesland door ds. T.A. Romein (1888) (TAR)  Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland / onder redactie van J.P. de Bie en J. Loosjes (BWPG)

16

Noten

1 Voorbericht bij de classis W esterkwartier in het boek van C. Adami 2 gemene 3 dezelve 4 Naamlijst der predikanten, Cornelius Adami 5 Op de predikantenlijst van Cornelius Adami ontbreekt Gerhardus Johannis (Beckeringhe) en begint de lijst met 1616: Johannes W ilhelmi, daarna in 1621 W ilhelmus Johannis. Van Lieburg geeft aan dat Johannes W ilhelmi geboren is te Franeker en predikant is geweest van 1616 tot met 1621 en dat W ilhelmus Johannis schoolmeester predikant was vanaf 1615 tot 1627 maar dit klopt niet met elkaar. De predikantenlijst van Friesland bevestigt de lijst van Duinkerken (die ik gevolgd heb) voor wat betreft Johannes W ilhelmi. Johannes W ilhelmi en W ilhelmi Johannis zijn m.i. dezelfde personen. 6 Volgens Duinkerken zou in 1610 in Marum, Niebert, Nuis en Noordwijk ook nog hebben gestaan: Henricus Meinardi (Raedt). Echter, op de predikantenlijst van Adami komt hij niet voor, wel als predikant in Tolbert i.c.m. Leek en Midwolde van 1609 tot 1611. Van Lieburg schrijft bij deze predikant: Schoolmeester te Sloten (Fr.), predikant te W ijckel 1596 (klopt met lijst van Romein) , afgezet 1599; predikant te Diever sept. 1600, Nijeveen 1601, afgezet 1605, predikant te Zwartsluis okt. 1605, Oldebert en Midwolde 1609 (klopt met Adami), te Ham 1613, Overleden mei/juni 1623. Omdat de gegevens elkaar tegenspreken heb ik de naam weggelaten. Misschien dat hij vanuit Tolbert ook predikant was voor Marum, Niebert Nuis en Noordwijk. 7 Adami heeft 1645 8 gedemitteerd 9 geadmitteerd 10 ingelangde 11 Tekstkapittel

17

Andere uitgaven:

Een zielszucht tot God

Predikatie ter gelegenheid van de ingebruikname van het nieuwe kerkgebouw te Drachten op 10 november 1743 door ds. Jesaias Hillenius over 1 Koningen 8 vers 30.

Brochure, 56 blz. ⁄ 1,75

Elisa‘s rouwbedrijf

Predikatie ter nagedachtenis van ds. Jesaias Hillenius over 2 Koningen 2 vers 12 door ds. Gerhardus Schortinghuis, gedaan op 12 augustus 1759.

Paperback, 72 blz., ⁄ 5,90 ISBN 978-90-79842-01-8 Ook in de boekhandel verkrijgbaar