Magazyn Muzeum Sportu I Turystyki W Warszawie

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Magazyn Muzeum Sportu I Turystyki W Warszawie ISSN: 2545-0107 ROK IV/Nr 2 (12)/2021 DYSKOBOL MAGAZYN MUZEUM SPORTU I TURYSTYKI W WARSZAWIE 2020+1 Obserwuj Sportu Muzeum OD REDAKCJI Drodzy Czytelnicy, SPIS TREŚCI z przyjemnością oddajemy w Wasze ręce drugi w 2021 roku numer magazynu „Dyskobol”. Za nami trudny czas, w którym jednak udało się zorganizować XXVIII Prze- Fotozagadka gląd Filmów Alpinistycznych im. Wandy Rutkiewicz, Znajdź 10 różnic 42 przygotowaliśmy też wiele atrakcji na Noc Muzeów. Czy normalność zagości na stałe? Tego nie może- Historia jednego obiektu my być pewni, ale z nadzieją czekamy na rozpoczęcie Sports et jeux d’adresse 16 „zaległych” finałów mistrzostw Europy w piłce nożnej i Igrzysk Olimpijskich w Tokio. Górski i jego „Orły” 22 OD REDAKCJI A jeszcze bardziej czekamy na sukcesy polskich Obrazki z wystawy 24 reprezentantów na sportowych arenach całego świata Historia na fotografii życzę przyjemnej lektury Sławomir Majcher Przez płotki do Tokio 15 dyrektor Muzeum Nasza propozycja Zdalna edukacja na plus 8 Nasze recenzje Nogami do sławy 34 Książka dla dzieci i młodzieży 34 Gdzie mieszkają bajki? Wszędzie! 35 Niezwykłe życiorysy MUZEUM SPORTU I TURYSTYKI W WARSZAWIE Polityk ze sportową pasją 32 01-531 Warszawa, ul. Wybrzeże Gdyńskie 4 Centrum Olimpijskie Cubertin igrzysk paraolimpijskich 40 www.muzeumsportu.waw.pl [email protected] Dyrektor: Sławomir Majcher Ocalić od zapomnienia Numery telefonów Warto walczyć o swoje 14 Sekretariat 22 56 03 780 Dział Muzealiów 22 56 03 783 Ryszard i jego drużyna 18 Dział Naukowy 22 56 03 730 Archiwum Fotograficzne 22 56 03 782 Biblioteka 22 56 03 790 Sporty znane i nieznane Dział Edukacji i Promocji 22 56 03 786 Sto lat polskiego golfa 39 Muzeum jest instytucją finansowaną ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego Organizator Muzeum Partner Główny Muzeum Partner Muzeum Temat na czasie Łączy nas Kazimierz Górski 4 Po raz drugi w Tokio 10 Redaktor naczelny: Kamil Siemiradzki. Półwysep Iberyjski górą! 26 Redaktor prowadzący: Jacek Wiśniewski. Po raz czwarty… 28 Projekt graficzny i skład: Maciej Przybyszewski. Zespół redakcyjny: Piotr Banasiak, Marzena Jaworska, Aleksandra Turystyka dla każdego Liberacka, Dagmara Krawczyńska, Marta Marek, Katarzyna Męzik, Stare szlaki, nowe możliwości 36 Konrad Moniewski, Paweł Oprządek, Michał Puszkarski, Tomasz Skoczek, Piotr Walewski. Wydarzyło się… Autorzy współpracujący: Jan Annusewicz, Jerzy Beck, Tomasz Gęsikowski, Elżbieta Grendecka, Bogdan Kuc, Mateusz Ratyński, 28. Przegląd Filmów Alpinistycznych 6 Stefan Szczepłek, Andrzej Walczyk. Fotografie ze zbiorów Archiwum Fotograficznego MSiT i autorów Z modą przez wieki Fot. okładka: Marek Biczyk, Swietłana Biekietowa. Kobieta na rowerze 30 Nakład: 500 egz. Redakcja zastrzega sobie możliwość skracania, adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów. Muzealna Kartka z Kalendarza 20 Za wypowiedzi publikowane na łamach „Dyskobola” redakcja nie ponosi odpowiedzialności. Sportowa Kartka z Kalendarza 20 Materiał chroniony prawem autorskim – wszelkie prawa zastrzeżone. Pytania do… 43 Dalsze rozpowszechnianie tylko za zgodą wydawcy. email: [email protected] Egzemplarz bezpłatny. Jacek Wiśniewski ŁĄCZY NAS KAZIMIERZ GÓRSKI WYSTAWA CZASOWA: 2 MARCA-10 WRZEŚNIA 2021 W Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie jeszcze do września br. można oglądać wystawę zorganizowaną z okazji setnej rocznicy urodzin Kazimierza Górskiego – utalentowanego piłkarza urodzonego we Lwowie, później wybitnego selekcjonera. Chyba nikomu nie trzeba przy- wiceprezes Rady Ministrów, mini- polskiego sportu nie mają sobie rów- TEMAT NA CZASIE NA TEMAT pominać, że Kazimierz Górski był ster kultury i dziedzictwa narodo- nych. Poza zrealizowaniem wystawy trenerem, który doprowadził repre- wego i sportu Piotr Gliński – było nasze uświetnienie jubileuszu trenera zentację Polski do złotego i srebrne- odsłonięcie obrazu Bogdana Kuca, obejmuje publikację dwujęzycznego go medalu igrzysk olimpijskich oraz prezentującego Kazimierza Gór- katalogu, program edukacyjny, cykl wywalczenia trzeciego miejsca na skiego i jego „Orły„. Znaleźli się spotkań (również online), a także MŚ. Zdobywał też tytuły i puchary na nim piłkarze i współpracowni- emisję kolekcjonerskich banknotów z klubami greckimi. cy, z którymi pan Kazimierz osią- o nominale 0 euro poświęconych temu Niewątpliwą atrakcją wystawy gnął największe sukcesy. Nie mogło trenerowi i jego piłkarzom. jest prezentacja medali, które zdobyli więc zabraknąć „trzech królów” Warto przypomnieć, że w maju polscy piłkarze pod wodzą Górskie- – Kazimierza Deyny (króla strzel- 2002 roku w Muzeum Sportu i Tu- go oraz koszulki meczowe polskich ców IO 1972), Grzegorza Lato (króla rystyki (jeszcze w starej siedzibie, zawodników, a także ich rywali. Te strzelców MŚ 1974) i Andrzeja Szar- na stadionie warszawskiej Skry) zo- obiekty możemy eksponować dzięki macha (króla strzelców IO 1976) stała otwarta wystawa „Kazimierz uprzejmości Lesława Ćmikiewicza, – oraz jego najbliższych współpra- Górski – trener stulecia”. Wówczas jednego z podstawowych piłkarzy cowników: Jacka Gmocha i Andrze- pretekstem do jej prezentacji było w drużynie Kazimierza Górskiego ja Strejlaua (obraz prezentujemy na przyznanie Kazimierzowi Górskie- oraz Stefana Szczepłka znanego ko- s. 22-23, a o jego bohaterach pisze- mu zaszczytnego tytułu najlepszego lekcjonera i znawcy futbolu. my na s. 24-25). trenera w historii polskiego sportu. Klimat tamtych lat próbowali- W ten sposób Muzeum Sportu Pan Kazimierz był wówczas naszym śmy oddać poprzez odtworzenie i Turystyki w Warszawie – dokład- honorowym gościem. Teraz, niestety gabinetu trenera Górskiego oraz nie w dniu setnych urodzin Kazi- już bez głównego bohatera (zmarł 23 szatni, gdzie jego zawodnicy przy- mierza Górskiego (2 marca 2021 r.) maja 2006 r.), kontynuujemy wątek gotowywali się do najważniejszych – pragnęło w tak wyjątkowej scenerii „stuletni”, tym razem nawiązujący spotkań. Punktem kulminacyjnym upamiętnić dorobek trenera wszech do setnej rocznicy urodzin naszego wystawy – której otwarcia dokonał czasów, którego dokonania w historii najsłynniejszego trenera. 4 5 Michał Puszkarski 28. PRZEGLĄD FILMÓW ALPINISTYCZNYCH Za nami XXVIII Przegląd Filmów Alpinistycznych im. Wandy Rutkiewicz, którego tematem przewodnim było zdobywanie ośmiotysięcznika K2. Mogliśmy obejrzeć filmy oraz posłuchać wypowiedzi najwybit- niejszych polskich himalaistów, którzy zmierzyli się z tym prawdo- podobnie najtrudniejszym ośmioty- sięcznikiem świata. Leszek Cichy wprowadził nas w temat polskich wypraw na K2 i zaprezentował film„200 metrów do nieba”. Krystyna Palmowska przed- stawiła okoliczności najbardziej z każdego rodzaju aktywności gór- Drugie miejsce zajął film „Moje Be- tragicznego sezonu pod K2 – roku skiej. Od ubiegłego roku Przegląd skidy i Bieszczady” autorstwa Rafała 1986. Magdalena Gorzkowska opo- został wzbogacony o formułę online, Gużkowskiego, a trzecie „Konstan- wiedziała o swojej próbie zdobycia co jeszcze bardziej zwiększyło zainte- tin” autorstwa Pawła Turłaja. Nagro- K2 i kulisach tegorocznego historycz- resowanie naszej publiczności – mówi dę publiczności otrzymał film „Trans nego wejścia Szerpów na ten szczyt Sławomir Majcher, dyrektor Muzeum ALP Crossing Borders” autorstwa w warunkach zimowych. Zobaczyli- Sportu i Turystyki w Warszawie. Cezarego Adamskiego. Drugi dzień śmy również „Ostatnią Górę” Dariu- W tym roku nadesłano 14 pozy- Przeglądu to spotkania z Krzysztofem sza Załuskiego oraz „K2: Pierwszy cji filmowych. Wybór był trudny, Wielickim, Aleksandrem Lwowem, WYDARZYŁO SIĘ… WYDARZYŁO zjazd” Andrzeja Bargiela. ponieważ filmy reprezentowały bar- Piotrem Snopczyńskim, Marianem Jednak PFA to nie tylko filmy dzo różne podejście do tematyki gór- Sajnogiem i Maciejem Pietrowiczem. z najwyższych gór świata. Przegląd skiej, wspinaczkowej, turystycznej Przedstawiliśmy historię wyprawy filmów Alpinistycznych to przede i sportowej. na Himalchuli w 1985, wyprawy na wszystkim spotkanie wszystkich, któ- Zwycięzcą Przeglądu Małych Kohe Szachaur w 1977 oraz rozma- rzy noszą w sercu miłość do gór. Od Form Filmowych został film „ZA- wialiśmy o bezpieczeństwie w górach kilku sezonów organizujemy w ra- CHÓD GROŃSKIEGO S6 The Dead i projekcie Jelczem w Himalaje. mach PFA Przegląd Małych Form South In Hell I'll Be In Good Com- Serdecznie zapraszamy za rok na Filmowych, gdzie pokazujemy filmy pany” autorstwa Łukasza Stramy. kolejną edycję PFA! 6 Druga emisja banknotów kolekcjonerskich od 30 kwietnia na platformie www.orlygorskiego.esouvenir.pl Zapraszamy na kolejną premierę edycji z nazwiskami: Ćmikiewicz, Deyna, Domarski Aktualne informacje na stronie www.muzeumsportu.waw.pl Michał Puszkarski ZDALNA EDUKACJA NA PLUS Sytuacja epidemiczna zmusiła nas, czyli Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, do przeniesienia części tematów edukacyjnych do internetu. Od kilku miesięcy realizujemy lekcje online, transmisje live oraz cyklicznie umieszczamy filmy i quizy w przestrzeni wirtualnej. Pochodnia olimpijska związanych z hi- storią sportu oraz Zajęcia plastyczne, mające na celu aktualnymi wyda- poruszenie wyobraźni i kreatywności rzeniami. Wśród dziecka. Po krótkim wprowadzeniu poruszanych tema- dotyczącym symboli i historii ognia tów są spotkania olimpijskiego, prezentowane są ory- z wybitnymi spor- ginalne pochodnie. Zadaniem dzieci towcami, recenzje jest wykonanie pochodni olimpijskiej książek, wernisaże według własnego projektu. wystaw, materia- ły dydaktyczne do Od dzieciaka do Mistrza Świata lekcji (np. tutorial Zajęcia dla małych fanów piłki Komunikujemy się z użytkowni- z tworzenia pochodni olimpijskich, nożnej, podczas których
Recommended publications
  • Przystanek Historia ARTYKUŁ Srebrna Drużyna Mistrzostw Świata W 1974 R. OKRES HISTORYCZNY Autor: ROBERT SZCZEŚNIAK 10.06.202
    Przystanek historia https://przystanekhistoria.pl/pa2/tematy/sport/70815,Srebrna-druzyna-Mistrzostw-Swiata-w-1974-r.html Plakat z piłkarskich Mistrzostw Świata zorganizowanych w Niemczech w 1974 r. na reprodukcji fotografii Grzegorz Lato strzela siódma bramkę dla Polski zwycięskim meczu grupowym z Haiti. Fot. AIPN ARTYKUŁ Srebrna drużyna Mistrzostw Świata w 1974 r. OKRES HISTORYCZNY (1970-1980) Od Gdańska do Gdańska Autor: ROBERT SZCZEŚNIAK 10.06.2021 Na przełomie lat 60. i 70. polska piłka nożna zagościła na europejskich salonach. Początek temu dały sukcesy drużyn klubowych. Legia Warszawa w sezonie 1969/1970 dotarła do półfinału Pucharu Europy Mistrzów Krajowych, gdzie musiała uznać wyższość Feyenoordu Rotterdam. Natomiast Górnik Zabrze w tym samym sezonie w finale Pucharu Zdobywców Pucharów uległ Manchesterowi City 1:2. Jako ciekawostkę można dodać, że o awansie do finału zadecydował rzut monetą, ponieważ półfinałowa rywalizacja Górnika z włoską AS Romą była remisowa. W następnym sezonie 1970/1971 oba kluby dotarły do ćwierćfinałów analogicznych rozgrywek, gdzie Legia przegrała w dwumeczu z Atletico Madryt, a Górnik ponownie z Manchesterem City. Droga do Wembley Kiedy w grudniu 1970 r. Kazimierz Górski obejmował reprezentację Polski, chciał kontynuować dobrą passę polskiego futbolu, rzucając wyzwanie najlepszym zespołom Europy. Pierwszą taką okazją były eliminacje do Mistrzostw Europy, które miały zostać rozegrane w 1972 r. w Belgii. Niestety Polska w grupie z RFN, Turcją i Albanią zajęła drugie miejsce i na mistrzostwa nie awansowała. Niepowodzenie to powetowano sobie na Igrzyskach Olimpijskich w Monachium, gdzie polscy piłkarze pokonali w finale Węgrów 2:1 i zdobyli złoty medal. Sukces olimpijski został umniejszony przez fakt, że zgodnie z przepisami w składach reprezentacji olimpijskich państw Europy Zachodniej i Ameryki Południowej mogli wystąpić jedynie amatorzy, co powodowało, że na olimpiadzie nie pojawili się najlepsi zawodnicy danego kraju.
    [Show full text]
  • 1. Piłka Nożna, Historia Mistrzostw Świata. Test Z Historii Mistrzostw Świata
    1. Piłka nożna, historia mistrzostw świata. Test z historii mistrzostw świata. Poziom trudności: Średni 1. Pierwsze piłkarskie mistrzostwa świata odbyły się w roku: A - 1926 B - 1930 C - 1934 D - 1938 2. Który kraj jako pierwszy zdobył Mistrzostwo Świata? A - Argentyna B - Urugwaj C - Paragwaj D - Brazylia 3. Jaki kraj przed II wojną światową zdobył Mistrzostwo Świata dwa razy? A - Włochy B - Niemcy C - Urugwaj D - Argentyna 4. Trenerem Mistrzów świata z 1938 roku był: A - Enzo Bearzot B - Vittorio Pozzo C - Joachim Gimenez D - Jesus da Silva 5. W 1950 roku Mistrzami Świata zostali piłkarze: A - Brazylii B - Urugwaju C - Paragwaju D - Argentyny Copyright © 1995-2021 Wirtualna Polska 6. Jak nazywał się trener RFN-piłkarskiego mistrza świata z 1954 roku. A - Walter B - Herberger C - Zimmer D - Heinrich 7. Organizatorem(gospodarzem) Mistrzostwa Świata w 1958 była: A - Dania B - Norwegia C - Szwecja D - Finlandia 8. Który z tych piłkarzy NIE został Mistrzem Świata w 1962 roku: A - Didi B - Vava C - Rojas D - Garrincha 9. Jak nazywał się piłkarz, który jako jedyny w historii, w finale Mistrzostw Świata zdobył hat-tricka( finał MŚ 1966, mecz Anglia-Niemcy) A - Jimmy Greaves B - Geoffrey Hurst C - Bobby Charlton D - Martin Peters 10. Gdzie odbyły się Mistrzostwa Świata w 1970 roku: A - Meksyk B - Argentyna C - Wenezuela D - Chile 11. Mistrzem Świata w 1970 roku zostali Brazylijczycy. Kogo pokonali w meczu finałowym(który wygrali 4:1): A - Niemców B - Francuzów Copyright © 1995-2021 Wirtualna Polska C - Włochów D - Argentyńczyków 12. Na Mistrzostwach Świata w 1974 roku Jan Tomaszewski obronił dwa rzuty karne.
    [Show full text]
  • Pilka MSINTER
    Collector’s Coins Collector’s Coins National Bank of Poland Collector’sCollector’s CoinsCoins face value 10 z∏ face value 2 z∏ metal 925/1000 Ag metal CuAl5Zn5Sn1 alloy finish proof finish standard diameter 32.00 mm diameter 27.00 mm weight 14.14 g weight 8.15 g mintage 65,000 pcs mintage 1,000,000 pcs Obverse: On the right side, an image of an Eagle as the State Obverse: An image of an Eagle as the State Emblem of the Emblem of the Republic of Poland. Below obliquely, the year of Republic of Poland, on both sides of the Eagle, a notation of the issue: 2002. On the left side, a stylized fragment of a goal and year of issue: 20-02, under the Eagle, an inscription: Z¸ 2 Z¸, in a stylised ball made of amber. Below on the left side, an inscription: the rim an inscription: RZECZPOSPOLITA POLSKA preceded and 10 / Z¸. At the top a semicircular inscription: RZECZPOSPOLITA completed with six pearls. Under the left talon of the Eagle, the m m POLSKA. Under the left talon of the Eagle, the Mint mark:––w . Mint mark:––w . Reverse: An image of two football players and: a stylised ball Reverse: An image of two football players. At the top an made of amber and a stylised fragment of a world map. At the inscription: KOREA / JAPONIA and the logo of the Polish top, a semicircular inscription: MISTRZOSTWA ÂWIATA W PI¸CE Football Association, on the left side, an inscription: 2002. NO˚NEJ (World Football Championship), below an inscription: Below, a semicircular inscription: MISTRZOSTWA ÂWIATA 2002, at the bottom an inscription: KOREA / JAPONIA.
    [Show full text]
  • De Alemania 1974
    Reporta las noticias al instante desde tu móvil Diario Expreso Acción 5C (662) 1-26-27-21 nuevo canal de WhatsApp Viernes 11 de Mayo de 2018 El polaco Grzegorz Lato fue el El holandés Johan Cruyff arrastra la marca del campeón de goleo en la cita mun- alemán Berti Vogts en el duelo por el título. dialista alemana. Alemania frenó a la Naranja Mecánica, para conquistar su tercer título mundial JOSÉ LUIS SIBAJA nckes, se conformó con ubicarse en el segundo GRADA NORTE sitio del grupo, mientras la RDA ocupó la cima. n la Copa del El campeón vigente, Bra- Mundo Alemania sil, ya sin Pelé se encontraba E1974 irrumpió un en franca renovación, y en- equipo que revo- tre sus fi guras emergentes lucionó la forma de in- destacaban el portero Leao, terpretar el futbol con su Nelinho, José Dirceu, ade- vértigo, espectacularidad, más del experimentado en dinamismo, desequilibrio lides mundialistas, Roberto y contundencia, pero iró- Rivelino. nicamente, aunque fue el Desde sus primeras mejor, no fue campeón. exhibiciones quedó cla- Comandados por el ro que el Scratch di- virtuosismo de Johan fícilmente defendería Cruyff, la fortaleza de- exitosamente su título fensiva de Ruud Krol, mundial, menos aún al El delantero Gerd Muller, de el despliegue de Johan compartir el Grupo A la RFA, disputa el balón con Neeskens y dirigidos por con Holanda, Argentina el portero Juergen Croy, de la Rinus Michels, Holanda, y la RDA, en la segunda RDA. como sus famosos pinto- ronda eliminatoria. res, llenó de brochazos Fue precisamente en de gran calidad técnica y esta instancia en la que variados matices naran- la Naranja Mecánica FICHA TÉCNICA jas las verdes canchas mostró su mejor versión teutonas.
    [Show full text]
  • Podstawową Przyczyną, Dla Której Podjęliśmy Się Transformacji Zespołu, Była Dramatyczna Sytuacja Finansowa KKS „Lech”
    JERZY LECHOWSKI SWIADEK´ KORONNY „Podstawową przyczyną, dla której podjęliśmy się transformacji zespołu, była dramatyczna sytuacja finansowa KKS „Lech”... W takim stanie rzeczy dal- sze jego normalne funkcjonowanie stało się niemożliwe. Narosłe zobowiązania blokowały jakikolwiek ruch w sferze majątkowej. Obecnie każdy z polskich klu- bów może się znaleźć w podobnej sytuacji. Stąd też przy podejmowaniu decyzji o połączeniu klubów nie mieliśmy żadnych wątpliwości co do tego, że będzie- my mogli liczyć na pomoc stowarzyszenia, w którym jako klub jesteśmy zrzesze- ni – Polskiego Związku Piłki Nożnej. Tymczasem stanowisko, jakie zajęło pre- zydium PZPN, stanowiło dla nas niemałe zaskoczenie”. Są to fragmenty pisma, jakie na moje nazwisko, ale adres Warszawskie- go OZPN, przesłał prezes PKP „Lech” Ryszard Dolata. Sądzę, że podobne li- sty otrzymali również prezesi innych okręgów. Dolata zabiegał o naszą wyrozu- miałość i bezstronność, aczkolwiek wiedział, że bardziej jesteśmy za przestrze- ganiem prawa, niż przejawami miłosierdzia. Stanowiska klubu uznał za słusz- ne, natomiast decyzję prezydium PZPN za błędną od A do Z. W tej sytuacji za- rząd Związku, a przecież już nie byłem wiceprezesem PZPN, właśnie mnie po- wierzył wcale niełatwe zadanie mediacji i doprowadzenia do rozwiązania, któ- re pozwoliło by w tej sprawie „zachować twarz PZPN-owi, zaś nowemu klubo- wi PKP „Lech” Poznań – z takim powodzeniem jak dotychczas robił to KKS „Lech” – dobrze służyć zakochanej w futbolu Wielkopolsce i dobremu imieniu Lecha w całym kraju”. Nie był to przejaw sympatii okazany wyłącznie „Kolejorzowi”. Na żywym organizmie wreszcie uwiarygodniono od dawna lansowaną tezę, że kluby z tra- dycjami nie tylko należy szanować, ale także trzeba im pomagać. Ja też nie mia- łem wątpliwości, że „Lech – Lech – Kolejorz” zasługuje w tej złożonej sprawie na względy szczególne.
    [Show full text]
  • Górnik Zabrze
    JERZY LECHOWSKI SWIADEK´ KORONNY Szczególnie duża rola i odpowiedzialność w grze spoczywała tu na parze pomocników Didi – Zito. Oni w stopniu największym wspierali atak i obro- nę, widać obu natura najhojniej obdarzyła „podwójnymi płucami”. Ofensywne zadania w „brasilianie” wykonywali również (oczywiście na zmianę) obaj bocz- ni obrońcy Djalma Santos (prawy) i Nilton Santos (lewy). Cztery lata później w Chile Brazylia znowu wygrała Mundial, ale jej „brasiliana” przybrała już nie- co inny kształt: 1+4+3+3. Tym trzecim pomocnikiem („fałszywym” lewoskrzy- dłowym) był Mario Jorge Zagalo. A w przodzie hasało tam „cudowne trio”: Ga- rincha, Vava, Pele. Ustawienie 1+4+2+4 względnie 1+4+3+3, oczywiście w różnych warian- tach taktycznych, utrzymało się prawie piętnaście lat. Na polskich boiskach, tak z udziałem drużyn ligowych, jak i reprezentacyjnych, na dobre „brasiliana” zado- mowiła się dopiero w pierwszej połowie lat sześćdziesiątych. Wszystkie w tym czasie nowelizacje tego systemu miały na celu wzmacnianie defensywy. Pojawił się więc z czasem sposób gry z tak zwanym „wymiataczem” w obronie, czwór- ką pomocników i parą napastników czyli 1+(1+3)+4+2. W takim ustawieniu nasz Górnik Zabrze w roku 1967 zagrał w Kijowie w zwycięskim (2:1) meczu z Dynamem w Klubowym Pucharze Mistrzów Europy, a reprezentacja w jesz- cze bardziej betonowym schemacie taktycznym 1+(1+4)+2+3 na stadionie Hey- sel w Brukseli; pokonała wtedy drużynę Belgii 4:2. Sądzę, że zanim Kazimierz Górski i jego niepowtarzalny zespół zdobył w RFN trzecie miejsce na świecie, w różnych wariantach „polskiej brasiliany” najlepiej swoje role odgrywali: Hubert Kostka (Górnik Zabrze) – Roman Strzałkowski (Zagłębie So- snowiec), Jacek Gmoch (Legia), Stanisław Oślizło (Górnik), Zygmunt Anczok (Polonia Bytom) – Zygfryd Szołtysik (Górnik), Bernard Blaut (Legia) – Jan Banaś (Polonia Bytom), Włodzimierz Lubański (Górnik), Jan Liberda (Polo- nia Bytom), Andrzej Jarosik (Zagłębie Sosnowiec).
    [Show full text]
  • On the Political Dimension of the Polish Football Team's
    PRZEGLĄD ZACHODNI II, 2017 RAFAŁ JUNG Łódź AROUND “THE WATER BATTLE OF FRANKFURT” ON THE POLITICAL DIMENSION OF THE POLISH FOOTBALL TEAM’S PERFORMANCE IN THE 1974 WORLD CUP The Poland vs West Germany match played in the 10th FIFA World Cup in July 1974 in Frankfurt am Main, frequently called “the Water Battle of Frankfurt”, plays a special role in the Poles’ collective football and historical memories. In this re- spect, it can only be equalled by Poland’s historic draw with England at Wembley Sta- dium in October 1973, which sent the Polish football team through to West Germany (FRG), to its first World Cup since 1938. The legend of “the victorious draw” turned into a myth in purely sports terms. The events around the Frankfurt game, in turn, became the basis for a myth with a strong political dimension. That myth was rooted in the political context of the Polish football team’s performance in the 1974 World Cup and was generated by the then communist government. The success of the team managed by head coach Kazimierz Górski was to serve current political purposes in Polish-West German relations. More importantly, though, it was designed to be politically exploited as part of the propaganda scheme called “the Second Poland”. That project was the flagship of the Polish communist regime, which was at the time headed by Edward Gierek, the First Secretary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (PZPR). *** Poland’s most famous and best remembered football clash with Germany, which went down in Polish sports history, took place on July 3, 1974 in Frankfurt am Main in the presence of 62 thousand spectators.
    [Show full text]
  • Tajna Historia Futbolu.Indd
    TAJNA HISTORIA FUTBOLU GRZEGORZ MAJCHRZAK TAJNA HISTORIA FUTBOLU SŁUŻBY, AFERY I SKANDALE Okładka Monika Lipiec Źródła zdjęć w książce IPN – dzięki uprzejmości Grzegorza Majchrzaka oraz PAP: pap_19820600_02K – Fot. PAP/Adam Hawałej, pap_19571020_00C – Fot. PAP/Zbigniew Matuszewski, pap_19720000_0DH – Fot. PAP, pap_19731010_00B – Fot. PAP, pap_19740624_00A – Fot. PAP/DPA, pap_19740703_01Z – Fot. PAP/DPA, pap_19770619_00C – Fot. PAP/PApap_19770619_00F - Fot. PAP/PAP, pap_19780500_00F – Fot. PAP/ Zbigniew Matuszewski, pap_19790926_003 – Fot. PAP/Stanisław Jakubowski, pap_19820614_00Q - Fot. PAP/Adam Hawałej, pap_19820708_03D - Fot. PAP/PA, pap_19860100_00Y – Fot. PAP/Maciej Billewicz, pap_19870620_004 - Fot. PAP/DPA, pap_20080422_9DV - Fot. PAP/Stanisław Jakubowski, a także wikipedia commons, wikipedia commons/bundes archiv i NAC. Redakcja i korekta Barbara Manińska, Martyna Posłuszna Dyrektor projektów wydawniczych Maciej Marchewicz Skład i łamanie TEKST Projekt ISBN 978-83-8079-173-2 Copyright © for Grzegorz Majchrzak Copyright © for Fronda PL Sp. z o.o., Warszawa 2017 Wydawca Fronda PL, Sp. z o.o. ul. Łopuszańska 32 02-220 Warszawa Tel. 22 836 54 44, 877 37 35 Faks 22 877 37 34 e-mail: [email protected] www.wydawnictwofronda.pl www.facebook.com/FrondaWydawnictwo www.twitter.com/Wyd_Fronda Wydrukowano na papierze Ibook dostarczonym przez fi rmę Igepa Sp. z o.o. SPIS TREŚCi Od Autora 7 Część 1. Futbol pod specjalnym nadzorem 9 Część 2. Kazimierz Deyna na celowniku Wojskowej Służby Wewnętrznej 34 Część 3. Kryptonim „Piłat”. Robert Gadocha na celowniku Wojskowej Służby Wewnętrznej 51 Część 4. Gerard Cieślik wsidłach bezpieki 82 Część 5. Podejrzany Henryk Kasperczak 95 Część 6. Służba Bezpieczeństwa kontra Hubert Kostka 105 Część 7. Adam Kensy pod lupą SB. Od kandydata na tajnego współpracownika do „elementu przestępczego i podejrzanego” 119 5 TAJNA HISTORIA FUTBOLU.
    [Show full text]
  • N E W S L E T T E R
    Y.E.A.H. - Young Europeans Active and Healthy N E W S L E T T E R October (pa ździernik) 2018 nr 14 Pracowity październik W tym wydaniu YEAH Newslettera: *spotkanie w Rumunii - fotorelacja *związki polsko-rumuńskie *UEFA Nations League *45. rocznica Meczu na Wembley *Ciekawostki o jedzeniu ciąg dalszy www.yeah.edu.pl Co łączy Polskę i Rumunię...? języka polskiego. Dzieci w zasadzie od urodzenia mówi ą po polsku, a rumu ńskiego ucz ą si ę od przedszkola . Jednak że ich j ęzyk Nie ka żdy wie , że nasza historia polski ró żni si ę zasadniczo od “naszego”. Jest jest ści śle zwi ązana z histori ą Rumunii . Cz ęsto to bowiem gwara czadecka , która nie jest ju ż słyszymy obecnie nazw ę “Transylwania” i ko- nawet znana w samym Czadcu. jarzymy j ą zazwycza j z postaci ą sławnego wampira Drakuli. Tymczasem Transylwania jest znana tak że pod inn ą nazw ą - Siedmiogród . Zwi ązki Polski z Siedmiogrodem ju ż s ą du żo bardziej znane.. Kiedy ś granice Polski si ęgały du żo dalej na południowy wschód . Tym samym graniczyli śmy z terenami obecnej Rumunii, a konkretnie z Ksi ęstwem Siedmiogrodu. Do dzi ś trwa j ą spory pomi ędzy Węgrami a Rumuni ą w kwestii tego regionu. Wyruszaj ąc do obecne j Transylwanii nie zdziwmy si ę, że spotkamy w ęgierskie nazwy miast - zgodnie z prawem j ęzyk w ęgierski jest Kopalnia soli w Cacica oficjalnym j ęzykiem regionu Transylwania w Rumunii . A wracaj ąc do nasze j wspólnej historii ... Na jbardziej znanym przykładem jest chyba posta ć króla Polski Stefana Batorego - ksi ęcia Siedmiogrodu (znanego tam że jako Istvan Batory).
    [Show full text]
  • Sezon 1970/1971 16
    SEZON 1970/1971 16. edycja Pucharu Mistrzów 1/16 finału: 16.09.1970; Goeteborg (Nya Ullevi, Szwecja): IFK Goeteborg – Legia Warszawa 0:4 (0:1) 0:1 – Robert Gadocha (45), 0:2 – Jan Pieszko (52), 0:3 – Władysław Stachurski (82), 0:4 – Władysław Stachurski (87) Sędziował: William O’Neill (Irlandia) Widzów: 2 700 IFK: Bengt Bertilsson – Reine Feldt, Ove Engström, Björn Ericsson, Donald Nicklasson – Göran Nicklasson, Kjell-Ake Carlsson, Harry Svensson – Hakan Eklund, Reine Almqvist (85. Stellan Nilsson), Börje Oskarsson. Trener: Hans KARLSSON (Szwecja) Legia: Władysław Grotyński – Władysław Stachurski, Feliks Niedziółka, Andrzej Zygmunt, Antoni Trzaskowski – Lesław Cmikiewicz (75. Janusz Żmijewski), Bernard Blaut, Kazimierz Deyna – Jan Pieszko, Jan Małkiewicz, Robert Gadocha. Trener: Edmund ZIENTARA (Polska) 30.09.1970; Warszawa (Stadion Wojska Polskiego): Legia Warszawa – IFK Goeteborg 2:1 (2:1) 0:1 – Reine Almqvist (26), 1:1 – Kazimierz Deyna (36), 2:1 – Robert Gadocha (37) Sędziował: Leonidas Vamvakopoulos (Grecja) Widzów: 10 000 Legia: Zygmunt Kalinowski – Władysław Stachurski, Andrzej Zygmunt, Feliks Niedziółka, Antoni Trzaskowski – Lesław Ćmikiewicz, Kazimierz Deyna, Bernard Blaut – Jan Pieszko, Jan Małkiewicz, Robert Gadocha. Trener: Edmund ZIENTARA (Polska) IFK: Bengt Bertilsson – Reine Feldt, Björn Ericsson, Ove Engström, Donald Nicklasson – Harry Svensson, Göran Nicklasson, Stellan Nilsson – Hakan Eklund, Reine Almqvist, Börje Oskarsson. Trener: Hans KARLSSON (Szwecja) 1/8 finału: 21.10.1970; Liege (Stade Sclessin, Belgia): Standard Liege – Legia Warszawa 1:0 (0:0) 1:0 – Luis Pilot (76) Sędziował: Milivoje Gugulović (Serbia) Widzów: 30 000 Standard: Christian Piot – Jacques Beurlet, Nicolas Dewalque, Léon Jeck, Jean Thissen (57. Léon Dolmans) – Wilfried Van Moer, Louis Pilot LUX – Ľudovít Cvetler SVK, Leon Semmeling, Henri Depireux, Silvester Takač SER.
    [Show full text]
  • Dyskobol Magazyn Muzeum Sportu I Turystyki W Warszawie
    ISSN: 2545-0107 ROK IV/Nr 1 (11)/2021 DYSKOBOL MAGAZYN MUZEUM SPORTU I TURYSTYKI W WARSZAWIE Urodziłem się dla piłki - Kazimierz Górski Obserwuj Sportu Muzeum OD REDAKCJI Drodzy Czytelnicy, z przyjemnością oddajemy w Wasze ręce pierwszy SPIS TREŚCI numer magazynu „Dyskobol” w roku 2021. Mam nadzieję, że będzie to rok wyjątkowy, rok w którym odbędą się tak oczekiwane przez kibiców DARY I DARCZYŃCY i miłośników sportu igrzyska olimpijskie i mistrzostwa Nowości w zbiorach . .28 Europy w piłce nożnej. Mam nadzieję, że będzie to okres pełen sukcesów polskich reprezentantów na spor- HISTORIA JEDNEGO OBIEKTU towych arenach całego świata. Pamiątka rodzinna Holoubków . .30 W tym roku będziemy uroczyście świętować set- HISTORIA NA FOTOGRAFII ną rocznicę urodzin trenera Kazimierza Górskiego. To OD REDAKCJI okazja, aby wspominać legendarnego selekcjonera. Nie To był mecz… . 9 tylko przez pryzmat ludzi z nim pracujących, ale rów- JEDNA STRONA MEDALU nież przez przypomnienie najważniejszych sukcesów trenera wszech czasów. Pierwsze polskie zimowe życzę przyjemnej lektury medale paraolimpijskie . .32 Sławomir Majcher Słowo o Janie Kowalczyku . .26 dyrektor Muzeum NASZE RECENZJE Był sobie piłkarz . .34 Lewy gola i Mecz o wszystko . .34 NIEZWYKŁE ŻYCIORYSY Piłka była dla niego wszystkim . 10 Stworzony do piłki . 14 OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA MUZEUM SPORTU I TURYSTYKI W WARSZAWIE 01-531 Warszawa, ul. Wybrzeże Gdyńskie 4 Zaczęło się w Lozannie . 6 Centrum Olimpijskie www.muzeumsportu.waw.pl „Orły Górskiego” pod lupą . 12 [email protected] Futbolowa „setka” Kazimierza Górskiego 16 Dyrektor: Sławomir Majcher PODRÓŻE BLISKIE I DALEKIE Numery telefonów Sekretariat 22 56 03 780 Jego Szczęśliwe miejsca . .22 Dział Muzealiów 22 56 03 783 Dział Naukowy 22 56 03 730 SPORTY ZNANE I NIEZNANE Archiwum Fotograficzne 22 56 03 782 Biblioteka 22 56 03 790 Zimowa turystyka w Tatrach .
    [Show full text]
  • Piłka Nożna 4 Szermierka 64
    Krzysztof Laskowski POLSKI SPORT SPIS TREŚCI PIŁKA NOŻNA 4 SZERMIERKA 64 SIATKÓWKA 10 PODNOSZENIE CIĘŻARÓW 70 PIŁKA RĘCZNA 16 KOLARSTWO 76 KOSZYKÓWKA 22 PŁYWANIE 82 SKOKI NARCIARSKIE 28 PIĘCIOBÓJ NOWOCZESNY 88 BIEGI NARCIARSKIE 34 TENIS 94 ŁYŻWIARSTWO SZYBKIE 40 STRZELECTWO 100 LEKKOATLETYKA 46 WIOŚLARSTWO 106 BOKS 52 SPORT SAMOCHODOWY 112 ZAPASY 58 ŻUŻEL 118 2 POLSKI SPORT WSTĘP Początek dziejów współczesnego sportu tradycyjnie datuje się na drugą połowę XIX wieku, kiedy zainau­ gurowano między innymi rozgrywki piłki nożnej i tenisa. Pierwsza edycja letniej olimpiady, która nawią­ zywała do odbywających się w starożytności wszechgreckich igrzysk olimpijskich, odbyła się w 1896 roku w Atenach. Wtedy występujący w barwach państw zaborczych polscy sportowcy tworzyli podstawy ruchu sportowego, ktory rozwinął się po odzyskaniu niepodległości w roku 1918. Zawodnicy i zawodniczki w czasach II Rzeczypospolitej wykazywali się dużą wszechstronnością, niektó­ rzy łączyli starty w dyscyplinach indywidualnych i zespołowych, letnich i zimowych. W tym okresie powo­ łano instytucje zajmujące się poszczególnymi dyscyplinami. Reprezentanci kraju odnosili sukcesy na are­ nie międzynarodowej, ale szczególnie ważny był rozwój ogromnej liczby klubów i towarzystw sportowych. II wojna światowa przerwała rozwój polskiego sportu w straszliwy sposób. Utrata ponad połowy teryto­ rium państwowego na wschodzie na rzecz Związku Radzieckiego i przesiedlenie milionów Polaków na za­ chód sprawiły, że potrzeba było czasu, by sport krajowy odzyskał przedwojenną dynamikę, a tym bardziej by reprezentanci Polski weszli do czołówki europejskiej i światowej. W niektórych dyscyplinach nastąpiło to dość szybko, zwłaszcza że władze PRL, podobnie jak w innych krajach bloku wschodniego, traktowały sport jako wizytówkę państwa. Sukcesy sportowe, między innymi w boksie lub lekkoatletyce, pomagały Polakom uwierzyć, że mogą powstać i odbudować świadomość narodową po potwornej katastrofie wojennej i na jakiś czas zapomnieć o udręce komunizmu.
    [Show full text]