Ingrid Thijssen Nieuwe Voorzitter Vno-Ncw 'Samen Met Leden Het Verschil Maken'

UTRECHT Jaargang 35 | Nummer 4 | Januari 2021

BUSINESSREGIONAAL ZAKENMAGAZINE VOOR DE REGIO UTRECHT

INGRID THIJSSEN NIEUWE VOORZITTER VNO-NCW 'SAMEN MET LEDEN HET VERSCHIL MAKEN'

ARJEN VAN DEN BORN (ROM UTRECHT REGION): “KRACHTIGE ECONOMIE NOG VERDER VERSTERKEN”

WERKPLEK VAN DE TOEKOMST FLEXIBILITEIT ALS SLEUTELWOORD Is uw huidige schoonmaakcontract flexibel en Coronaproof?

Met onze gratis Quickscan maken wij het voor u inzichtelijk.

Kijk op dasleuk.nl

Pompmolenlaan 19c 3447 GK Woerden (088) 233 72 66 • (088) beercoo • www.beercoo.nl VOORWOORD

WAT BRENGT 2021? 2020 was op zijn zachtst gezegd een bijzonder jaar. Veel bedrijven hadden een mooie orderportefeuille, maar in maart werd door alles een streep gezet. Even hielden we hoop dat we in het najaar weer als vanouds aan de slag konden, maar na de versoepelingen vlak voor de zomer kwamen er alleen maar strengere maatregelen. Bij het schrijven van dit voorwoord is er net nog een extra schepje bovenop gedaan. Iedereen hoopt dat deze maatregelen snel hun effect hebben, zodat we in 2021 de draad weer kunnen oppakken. Ook de introductie van het in recordtempo ontwikkelde coronavaccin biedt hopelijk mogelijkheden.

Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen geweest. Zo is de aandacht voor duurzaam ondernemen zeker niet verslapt. Een belangrijke pleitbezorger is Ingrid Thijssen, die vlak voor de coronacrisis aantrad als nieuwe voorzitter van VNO-NCW. Van de ene op de andere dag trad er echter een nieuwe realiteit aan met nieuwe verwachtingen. In no time zette VNO-NCW samen met vakbonden, MKB-Nederland en het kabinet een pakket met steunmaatregelen op touw. Het interview met deze 3 topvrouw lees je in deze editie.

Ondertussen zorgt de corona-uitbraak voor extra urgan- tie wat betreft de transformatie van de arbeidsmarkt. Waar in sommige branches personeel noodgedwongen op grote schaal uitstroomt, nemen de tekorten in andere sectoren zeker niet af. Tel daarbij de demografische trend én de door technologie veranderende eisen op en de boodschap is duidelijk: een structurele aanpak is dringend gewenst.

Laten we er met zijn allen een hartverwarmend 2021 van maken.

Hartelijke groet,

Teun van Thiel Hoofdredacteur Utrecht Business [email protected]

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 INHOUDSOPGAVE

van munster van munster media groep media groep

Zakenmagazine voor ondernemers en managers in de regio Utrecht

JAARGANG 35 januari 2021, editie 4

EEN UITGAVE VAN MVM Business Productions Postbus 6684, 6503 GD Nijmegen Kerkenbos 12-24A, 6546 BE Nijmegen Tel. (024) 373 8505 Fax (024) 373 0933 [email protected] 6 Tel. redactie Utrecht (030) 251 2818 UITGEVER 16 Michael van Munster HOOFDREDACTIE Teun van Thiel

REDACTIEMEDEWERKERS Hans Hajée, Aart van der Haagen

VORMGEVING Jan-Willem Bouwman, Joost Franken

COVERFOTO Robin Utrecht 4 DRUK Balmedia ISSN: 1387 - 9707

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Van Munster Media BV Ruben Jansen T: 024 - 3738505 ruben@vanmunstermedia .nl

Advertentietarieven op aanvraag 6 Ingrid Thijssen (VNO-NCW): ‘Samen met leden het verschil maken’ ABONNEMENTEN 10 Stoppen met je bedrijf: een succes of een sof? Tel. (024) 373 85 05 14 Zo maak je online vergaderen efficiënter en leuker [email protected] 16 Arjan van den Born (ROM Utrecht Region): “Krachtige economie nog verder versterken” Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip 20 Tevan: chemische oorlog tegen corona ingaan. Zij worden na een jaar automatisch 25 Extra begeleiding werkzoekenden in regio verlengd, tenzij de abonnee uiterlijk twee 26 Ondernemen, angst en bloedeerlijk maanden voor het verstrijken van de termijn 28 Elektrisch rijden: vervoer van de toekomst schriftelijk opzegt. Abonnementsprijs per jaar: 31 Column: zelfstandige of toch een werknemer? € 55,- (incl. btw) 32 Mismatch arbeidsmarkt nog duidelijker door corona 34 Werkplek van de toekomst: flexibiliteit als toverwoord COPYRIGHTS 36 Rijimpressie Maxus eDeliver 3: Frisse bezorger Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden.

www.utrechtbusiness.nl

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 34

28 20

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 6

INGRID THIJSSEN NIEUWE VOORZITTER VNO-NCW 'SAMEN MET LEDEN HET VERSCHIL MAKEN' Als kersverse voorzitter van VNO-NCW heeft Ingrid Thijssen door de corona-uitbraak te maken met een nieuwe realiteit. Ook los daarvan wachten er grote opgaven: denk aan de transities op het gebied van energie en arbeidsmarkt. “Bedrijven en ondernemers spelen daarbij een cruciale rol. Samen met onze leden hoop ik op deze positie echt verschil te kunnen maken.”

Eerder was Ingrid Thijssen directeur Vervoer bij NS hun welzijn. Om dat voor elkaar te krijgen, moeten we Reizigers en – sinds 2017 – bestuursvoorzitter van grote vraagstukken oplossen. Denk aan de opwarming Alliander. Wat waren haar drijfveren voor de overstap van de aarde. Daarbij spelen bedrijven en ondernemers naar VNO-NCW? “Ik houd ontzettend van dit land en een cruciale rol. Samen met onze leden hoop ik op deze voel mij persoonlijk verantwoordelijk voor volgende positie echt verschil te kunnen maken. Bovendien vind generaties. Onze kinderen en kleinkinderen moeten ik het een eer om ondernemend Nederland te mogen op een duurzame manier geld kunnen verdienen voor vertegenwoordigen.”

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 VNO-NCW

Tekst: Hans Hajée Fotografie: Robin Utrecht

door private investeringen te stimuleren TOEKOMSTGERICHTE INVESTERINGEN en door het Nationaal Groeifonds. Voor de Nationaal en Europees is er een brede beweging komende jaren zijn de oplossing van het om de herstelinvesteringen gericht in te zetten klimaatprobleem, de knelpunten op de voor een substantiële versnelling van de ener- arbeidsmarkt, het bestendigen van onze gietransitie. “Wij staan daar vierkant achter,” zegt koppositie qua kennis en innovatie en Thijssen. “In de onderhandelingen over het derde de verdeling van de welvaart belangrijke steunpakket heeft VNO-NCW steeds gehamerd vraagstukken. Maar dat lukt allemaal niet op het aanjagen van de investeringen. Ook is be- zonder stevig verdienvermogen. Het stimu- nadrukt dat die toekomstgericht moeten zijn. Dus leren van internationaal ondernemen is dat gaat zeker over de energietransitie. Maar ook daarin voor ons kleine land heel belangrijk. over investeren in de sleuteltechnologieën voor Daarbij is een sterk Europa cruciaal.” de toekomst en infrastructuur. Het kabinet heeft daar een goed oor voor gehad. Zo komt er het NIET ALSNOG ONDERUIT Groeifonds van 20 miljard en de BIK van 4 miljard. Hoe beoordeelt Thijssen de corona-steun- Verder worden belangrijke investeringen in duur- maatregelen van de overheid? “Allereerst: zame infrastructuur naar voren gehaald. Dat helpt dat wat het kabinet de afgelopen periode allemaal, ook bij de energietransitie.” op touw heeft gezet, is historisch. Binnen zeer korte tijd zijn voor veel ondernemers CIRCULAIRE DAKBEDEKKING regelingen ontwikkeld. Complimenten Bij die energietransitie speelt het bedrijfsleven een daarvoor. Nu de maatregelen weer strenger cruciale rol. “In mijn achterban zie ik prachtige zijn en de reserves van ondernemers tot het initiatieven. Zoals plannen om veel meer groene nulpunt zijn gedaald, is het belangrijk dat waterstof te gebruiken in Noord-Nederland. Of in de kern gezonde bedrijven niet vlak voor de voornemens voor CO2-opslag en het slimmer de finish alsnog onderuit gaan. Daarom gebruiken van warmte. Zie ook hoe snel de uitrol moet de steun ruimhartiger worden dan van laadpalen en de toename van het elektrisch tot nog toe is voorzien, met vooral ook oog verkeer gaan. Bij al mijn werkbezoeken komt de transitie ter sprake en ervaar ik waar ondernemers mee bezig zijn. Bijvoorbeeld het bedrijf Leadax. Zij maken volledig circulaire dakbedekking en 'DE OVERHEID KAN verkopen die nu ook in het buitenland. Iedereen HET NIET ALLEEN' ziet wel kansen voor Nederland om internationaal koploper te worden. Of het nu gaat om meer her- gebruik van producten of nieuwe technologie.” voor zwaar getroffen sectoren.” Maar niet alles gaat voorspoedig. “Sommige inves- 7 Om verdere economische schade te beper- teringen zijn voor het mkb of burgers erg lastig te ken, is het ook cruciaal dat de testcapaciteit dragen en niet een-twee-drie rendabel. Zij kunnen verder wordt opgeschaald. “Vanuit VNO- het dus niet alleen.” NCW is in samenwerking met VWS, GGD en Defensie gewerkt aan het opzetten van HAKEN EN OGEN XL-sneltestlocaties. Ook zijn aanvullende Om de energietransitie meer vaart te geven, lijkt KRACHT VAN DE POLDER plannen gepresenteerd om veel meer te een CO2-heffing onontkoombaar. Maar volgens Vrijwel op hetzelfde moment dat Thijssen gaan testen zodat de economie weer meer Thijssen zitten er de nodige haken en ogen aan “ja” zei tegen haar nieuwe klus, was de open kan.” dit instrument. “Als pleitbezorger van verduurza- eerste Nederlandse coronabesmetting een ming vind ik de nationale CO2-heffing best een feit. “Van de ene op de andere dag kregen GA IN GESPREK ingewikkeld onderwerp. Iedereen weet dat een we te maken met een nieuwe realiteit en Sinds de start van de crisis hebben prijs zetten op vervuiling effectief is. Dus ik ben in nieuwe verwachtingen. Tegelijkertijd liet Nederlandse banken boven op het steun- principe voorstander van een CO2-heffing. Maar dit ook de kracht van de polder zien. In pakket van de overheid volgens Thijssen nu gaat Nederland het in zijn eentje doen. Dat zet no time hebben wij als VNO-NCW samen 170.000 ondernemers financieel lucht bedrijven die buitenlandse concurrentie hebben met vakbonden, MKB-Nederland en het kunnen geven. “Met uitstel van aflossin- op achterstand wanneer zij niet in staat zijn de kabinet een pakket met steunmaatregelen gen, het verstrekken van leningen en meer verduurzamingsmaatregelen te nemen die nodig op touw gezet. Dit laat wat mij betreft pre- kredietruimte aan bedrijven is 28 miljard zijn om die CO2-heffing te vermijden. Dat vind ik cies zien waar VNO-NCW in de kern voor euro gemoeid. Dat is echt enorm en we- onverstandig. Immers, het klimaat wordt er niet staat; in het hart van de samenleving en dé zenlijk anders dan in de vorige crisis. Maar beter van terwijl in Nederland werkgelegenheid schakel tussen politiek, Den Haag en alle banken zijn ook gebonden aan strenge kan verdwijnen. Een voorbeeld: een baksteenfa- ondernemers in Nederland.” regelgeving die inmiddels weer strakker brikant heeft CO2-opslag nodig om te kunnen ver- aangetrokken is. Daarom blijft steun vanuit duurzamen. Maar de infrastructuur die daarvoor VERDIENVERMOGEN VEREIST de overheid essentieel. Zit je als onderne- door de overheid wordt gepland, komt niet bij zo’n De coronaschade voor ondernemers en mer in de problemen? Ga dan zo snel mo- bedrijf. En voor een alternatieve, uiterst kostba- economie moet tot een minimum worden gelijk in gesprek met je bank. Alleen zo kun re oplossing bestaat geen subsidie-instrument. beperkt, benadrukt Thijssen. “Vervolgens je tijdig samen bekijken wat alle opties zijn. Uiteraard: het stoppen van de opwarming van de is het belangrijk om uit de crisis te komen Wij knokken ondertussen voor aanpassin- aarde is cruciaal en urgent. Maar reële problemen door te investeren. Doordat publieke gen in het derde steunpakket die kunnen waar ondernemers daarbij tegenaan lopen, moe- investeringen naar voren gehaald worden, helpen door deze zware tijd te komen.” ten wel opgelost worden.”

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 Conference, Collaborate, Click!

Discover the new ClickShare Conference

Let the new ClickShare Conference transform your remote meetings. Gone are the frictions when you host a conference from your laptop, or the struggle trying to use cameras and other meeting room equipment. Simply launch the ClickShare Collaboration App or plug in the ClickShare Wireless Conferencing Button. In less than 7 seconds you are ready to go.

barco.com/clickshare VNO-NCW

Conference, Collaborate, Click!

Discover the new ClickShare Conference

Let the new ClickShare Conference transform your remote meetings. Ingrid Thijssen: “Het is belangrijk dat Gone are the frictions when gezonde bedrijven niet vlak voor de finish alsnog onderuit gaan.” you host a conference from your laptop, or the struggle trying to use cameras and other meeting room equipment. Simply launch the ClickShare VAN WERK NAAR WERK gaat helpen om zaken te verbeteren. Er zijn vanzelfsprekend is dat nog niet. “Bedrijven 9 Collaboration App or plug in the Ook de arbeidsmarkt staat voor een ingrij- bemoedigende signalen en ik zie steeds meer hebben een belangrijke verantwoordelijkheid. pende transitie. “Al voor de coronacrisis vrouwelijke bestuurders. Maar er is echt nog Zij kunnen bijdragen aan het oplossen van ClickShare Wireless Conferencing Button. was duidelijk dat het van werk naar werk meer nodig.” maatschappelijke vraagstukken, ook zonder brengen een van de grootste uitdagingen is dat daar direct iets tegenover staat. Dat wordt In less than 7 seconds you are ready to go. voor de komende jaren. Door technologische GA ERVOOR ook van ze verwacht; de overheid kan het ontwikkelingen verdwijnen veel banen; tege- Uit de interviews met zakenvrouwen kwam eenvoudigweg niet alleen.” lijkertijd ontstaan nieuwe soorten werk. In de ook naar voren dat rolmodellen van grote huidige crisis zien we branches waar banen waarde zijn. “Ik heb dat vroeger altijd wat MIDDEN IN DE MAATSCHAPPIJ wegvallen, maar anderzijds ook sectoren onderschat. Maar de afgelopen jaren merkte Ondernemers staan volgens Thijssen als geen waar ze mensen keihard nodig hebben. Denk ik dat het voor jonge meiden en vrouwen ander midden in de maatschappij. “Ik ervaar aan techniek, zorg, ICT en onderwijs. Dat is belangrijk is dat vrouwen zichtbare maat- bij al mijn werkbezoeken hoezeer bedrijven juist het bijzondere aan deze crisis: er liggen schappelijke functies bekleden. Daar zit wat ermee bezig zijn. Van het zorgen voor reser- ook kansen. Het is nu vooral belangrijk hoe mij betreft de relevantie. En ik hoop dat mijn visten voor Defensie tot de mkb’er die zijn we mensen naar een andere baan kunnen benoeming er een beetje aan bijdraagt dat werknemers techniekonderwijs laat geven. begeleiden vóórdat ze werkloos worden. We meiden zien dat elke job bereikbaar is zodat Van grote brouwers die handgel maken voor zijn bezig om daarvoor een infrastructuur op ze er ook voor durven te gaan. Vanuit dat de zorg tot het touringcarbedrijf dat bussen te zetten. En de minister heeft op ons verzoek perspectief zijn andere voorbeelden natuurlijk ombouwt om coronapatiënten te vervoeren. ook de portemonnee getrokken om sectoren veel belangrijker. Zoals Margaret Thatcher, We zijn een Rijnlands land: ondernemers en regio’s hierin te ondersteunen.” Angela Merkel, Christine Lagarde, Jacinda houden niet alleen rekening met de aandeel- Ardern en nu Kamala Harris. Voor mijzelf was houders. Deze beweging wordt alleen maar BEMOEDIGENDE SIGNALEN Els Borst zo’n rolmodel.” sterker.” Rivierenland Business publiceerde een reeks Moet de politiek daarbij een sturende rol spe- interviews met Zakenvrouwen van het Jaar. MAATSCHAPPELIJKE len? “Ik ben zeker geen voorstander van extra Steevast kwam een quotum ter sprake als VERANTWOORDELIJKHEID regels. De regeldruk in Nederland is al veel middel om ervoor te zorgen dat meer vrou- Naast het creëren van werkgelegenheid en te hoog. Dat was voor een ondernemer die ik wen topposities innemen. “Het kabinet komt het betalen van belasting wordt steeds meer onlangs sprak de reden om zijn kinderen te met een quotum van 30% voor de raad van gevraagd als het gaat om de maatschappelijke adviseren het meer dan honderd jaar oude commissarissen van grote beursgenoteerde bijdrage van ondernemingen. Al stellen be- familiebedrijf niet over te nemen. Nederland bedrijven. Dat is gebeurd op initiatief van de drijven zichzelf vaker concrete doelen op het is daarin echt doorgeschoten.” polder en dus van VNO-NCW. Ik denk dat dit gebied van bijvoorbeeld klimaat en diversiteit,

barco.com/clickshare UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 10

STOPPEN MET JE BEDRIJF EEN SUCCES OF EEN SOF? Afgelopen voorjaar zat ik als ondernemer vier maanden zonder inkomsten. Waar ik in januari nog een mooi gevulde agenda had voor de periode maart tot juni verdwenen alle afspraken, door die kleine wereldreiziger Corona, als sneeuw voor de zon. Mijn agenda werd een oase van rust. Mijn hoofd een orkaan van onzekerheid.

Als ik daarop terugkijk, herinner ik me nu vooral de Na jarenlang dromen van het ondernemerschap nam ik momenten waarop ik in de tuin zat. Wekenlang scheen eind 2016, letterlijk op Pakjesavond, het besluit om het de zon en was er alle gelegenheid voor zelfreflectie en gewoon te gaan doen. Wat een mooi moment, wat een bezinning. Ik heb me toen herhaaldelijk afgevraagd ambitie en wat een prachtige vergezichten. Letterlijk wat het perspectief voor mijn bedrijf nog was. Wanneer en figuurlijk een Heerlijk Avondje. Deze momenten kon ik weer afspraken maken? Moest ik ook alles online schoten in april vaak door mijn hoofd. Het contrast gaan doen, net zoals tientallen andere ondernemers in met 2016 kon niet groter zijn. Weken gingen voorbij, mijn netwerk? Had mijn onderneming dan überhaupt mijn financiële buffers slonken en het toekomstper- nog bestaansrecht? Sommige vragen waren pijnlijk en spectief bleef mistig. Ik voelde de reflex opkomen: toch confronterend. maar een baan zoeken en een veilig vangnet? Een heel

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 LEIDERSCHAP

natuurlijk en logisch effect dat optreedt zodra En daarom zijn dit de beste vragen die je jezelf mensen in gevaar komen. Straks vertel ik je hoe elke dag kunt stellen. Niet alleen nu, in dit jaar mijn eigen verhaal verder ging. vol uitdagingen, maar ook in alle jaren die nog gaan komen en hopelijk minder enerverend BESTAANSRECHT zullen zijn. Die vragen helpen je om in contact Maar hoe is het met jou en je onderneming? te blijven met datgene dat jouw bedrijf uniek Welke vragen zijn dit (voor)jaar bij jou opgeko- en waardevol maakt. En dat staat helemaal los men? van vormen. Want ook ondernemerschap, het hebben van een bedrijf, dat is niet meer dan een Misschien ben jij ook gedwongen om diep vorm om jouw persoonlijke waarom, je missie, bij jezelf naar binnen te duiken en te zoeken handen en voeten te geven. naar het antwoord op die ene vraag: heeft mijn bedrijf nog bestaansrecht? Voor sommige TWEE SOORTEN ONDERNEMERS ondernemers kwam die dus al in het voorjaar Als de omstandigheden op enig moment opborrelen en bij veel anderen gebeurde dat zodanig veranderd zijn dat jouw bedrijf (de pas later. Voor een nóg grotere groep komt vorm) geen bestaansrecht meer heeft, ben je dat moment nog. Is dat een drama? Ja en nee. dan bereid om een andere vorm te bedenken? Ja, omdat zich in persoonlijk opzicht drama’s Bijvoorbeeld door inderdaad toch in loondienst voltrekken. Schulden, faillissementen, geknakte verder te gaan of door een totaal ander soort dromen, depressies en angsten. En die heb je in bedrijf te starten, dat in de huidige tijd wél een allerlei gradaties. Nee, omdat de vraag over het bestaansrecht heeft. En in hoeverre ben jij dan bestaansrecht de meest krachtige en helpende bereid om je overtuigingen kritisch te onder- vraag is die elke ondernemer zich maar kan zoeken en ze los te laten als blijkt dat ze je bestellen. Niet alleen tijdens een crisisperiode. lemmeren? Nu komen we bij de kern. De kracht van overtuigingen. Je hebt namelijk twee soorten ondernemers. Het type dat overtuigd is van deze ‘waarheid’: stoppen met mijn bedrijf is een WAAROM DOE JIJ WAT JE voorbeeld van succesvol ondernemen. Want dat DOET? WAAROM BEN JIJ maakt de weg vrij voor een nieuwe vorm die mij OOIT BEGONNEN MET JE nu beter past. Ook al is het in loondienst. En het BEDRIJF? DÁT IS DE KERN, type dat overtuigd is van een andere ‘waar- HET BESTAANSRECHT. heid’: stoppen met mijn bedrijf staat gelijk aan EN DUS NIET PER SÉ DAT falen. Wat een sof. Ik heb blijkbaar iets verkeerd 11 MOOIE PRODUCT OF DIE gedaan. Tot welke overtuiging voel jij je, als je SLIMME DIENST. heel eerlijk bent, in eerste instantie het meeste aangetrokken? En ben je bereid om die voor OVER DE jezelf grondig te onderzoeken? AUTEUR Gian Kerstges heeft twaalf jaar Het is de motor van innovatie, groei en ver- Succesvolle ondernemers durven het bestaans- lang voor de FNV gewerkt, is nieuwing. De basis voor een betere toekomst. recht van hun bedrijf voortdurend ter discussie in die periode actief geweest Het bestaansrecht van je bedrijf, dat is waar het te stellen. Dat stelt ze in staat om op tijd een an- als stakingsleider (inclusief letterlijk om draait. ‘People don’t buy what you dere afslag te nemen. Hun droombestemming megafoon en zeepkist) bij sell, but why you sell it’, aldus Simon Sinek. Een die verandert niet. Alleen de weg er naartoe. grote acties van o.a. TNT grote naam in de wereld van managementboe- Ze onderzoeken dus hun oude, belemmerende Post, gemeentesector en de ken en leiderschap. overtuigingen en zijn bereid om die te vervan- brandweer, is op persoonlijke gen door nieuwe. titel voor de bestuursrechter WAAR STA JE VOOR? verschenen in een groot conflict, Waarom doe jij wat je doet? Waarom ben jij Ikzelf heb sinds de zomer nieuwe toekomstper- heeft beslag laten leggen op een ooit begonnen met je bedrijf? Dát is de kern, spectieven gecreëerd. Vooral door de overtui- bankrekening van € 32 miljoen het bestaansrecht. En dus niet per sé dat mooie ging los te laten dat ik moet ondernemen in de (opening bij NOS radiojournaal), product of die slimme dienst. Dat zijn enkel vorm zoals veel concurrenten dat ook doen. is bij diverse overheidsorgani- manieren om het bestaansrecht van je onder- Door überhaupt de overtuiging los te laten dát saties tot ‘persona non grata’ neming vorm en inhoud te geven. Het proces ik moet ondernemen. Dat geeft me ruimte voor verklaard met toegangsverbod dat jij bedacht hebt om ze van probleem naar nieuwe inzichten. Ook in mijn eigen ‘waarom’. en heeft o.a. werkgelegenheid oplossing te brengen. Producten en diensten, Het maakt de weg vrij voor creativiteit en inno- voor honderden mensen de vormen, ‘hoe’ jij de dingen doet, dat zijn vatie. Wie weet wat voor moois 2021 allemaal daarmee weten te behouden. allemaal factoren die in de loop der tijd kunnen in petto heeft. Ik gun het mezelf maar zeker ook Zijn interesse in leiderschap is en zullen veranderen. Als ‘s ochtends op de A2 jou van harte! toen ontstaan en onlangs is zijn een file van twintig kilometer staat en jij kunt boek ‘De moedige manager’ tijdig de A67 op, dan doe je dat toch ook? Maar uitgekomen. je bestemming blijft dezelfde en jouw antwoord op de vraag ‘Waarom?’ is onveranderlijk. Dat is waar jij voor staat, dat wat jou ten diepste drijft.

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 Toplocaties UTRECHT

DierenPark Amersfoort Restaurant Op Sypesteyn Expo Houten Mariënhof Amersfoort “De leukste locatie van Nederland!” “Met passie gerund door een “Meeting & Events” “Onbeschrijfelijk stadsklooster met hart en ziel” team van enthousiaste mensen” Amersfoort De Dom Barchman Wuytierslaan 224 | 3819 AC Amersfoort T 033-4227100 | [email protected] Nieuw Loosdrechtsedijk 150 | 1231 LC Loosdrecht Meidoornkade 24 | 3992 AE Houten | T: 030-6349100 Kleine Haag 2 | 3811 HE Amersfoort | 033-4632979 www.dierenparkamersfoort.nl/feesten-en-vergaderen 035- 6228880 | [email protected] | www.opsypesteyn.nl [email protected] | www.expohouten.nl [email protected] | www.marienhof.nl

Utrechtse Heuvelrug Hoog Catharijne Mercure Hotel Amersfoort Centre Kontakt der Kontinenten Stadsschouwburg Utrecht KNVB Campus “Midscale hotel voor zakenreizen of vakanties” “Wereldse gastvrijheid” “Een unieke theater- en evenementenlocatie” “Voor de teams van morgen”

Ben je op zoek naar een passend congrescentrum, een bijzondere vergaderruimte of een inspirerende evenementenlocatie voor jouw evenement? Op deze pagina tref je een overzicht van inspirerende locaties in de provincie Utrecht.

√ Je locatie altijd op rijafstand

√ Natuur én stad bieden ruimte voor creativiteit Muntgebouw Utrecht Van der Valk Hotel Amersfoort-A1 Landgoed de Horst Oud London Horeca Groep √ Je bevindt je in het centrum van innovatie “Indrukwekkend en centraal gelegen” “Een luxe viersterrenhotel in Amersfoort, “Voor vergaderingen trainingen en congressen” Oud London Hotel Restaurant | Catering | Slot Zeist | direct gelegen aan de A1” Restaurant Hermitage | Golfbaan Sluispolder √ Je meeting of event is goed te combineren met een toeristisch uitstapje Leidseweg 90 | 3531 BG Utrecht De Horst 1 | 3971 KR | Driebergen-Rijsenburg T 030-721 04 00 | [email protected] Ruimtevaart 22 | 3824 MX Amersfoort | 0334 540 000 0343 556 455 | [email protected] Woudenbergseweg 52 | 3707 HX Zeist | T 0343 - 491 245 www.muntgebouw-utrecht.nl [email protected] | www.hotelamersfoorta1.nl www.landgoeddehorst.nl [email protected] | www.oudlondon.nl

Toplocaties utrechtbusiness.nl - meetingmagazine.nl UTRECHT Toplocaties UTRECHT

√ Je locatie altijd op rijafstand

Toplocaties utrechtbusiness.nl - meetingmagazine.nl UTRECHT ONLINE VERGADEREN

Tekst:Aart van der Haagen

ZO MAAK JE ONLINE VERGADEREN LEUKER EN EFFICIËNTER

Iedereen heeft vanwege het thuiswerken ruim ervaring opgedaan met online vergaderen. Maar volgens vergaderexpert Rob de Haas zijn we daar nog niet zo vaardig in. Gelukkig kun je met een paar tips snel beginnen met het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden om het online vergaderen leuker en efficiënter te maken.

Na de lockdown in maart ging iedereen fysieke meeting al niet ideaal, laat staan 14 massaal thuiswerken en kwam online tijdens een online bijeenkomst waarbij vergaderen bovenaan de prioriteitenlijst informatie anders overkomt. Ook dat is van bedrijven te staan. "Op basis van een snelweg naar uitputting. Volledig gesprekken met mijn klanten hoorde ik begrijpelijk hebben we nog niet de dat zij hier de eerste drie tot vier weken goede vaardigheden ontwikkeld om op redelijk tevreden over waren", vertelt een boeiende, effectievere en plezierige Rob. "Men begon op tijd, ging snel en manier aan online vergaderingen deel te effectief alle punten af en er was ineens nemen." tijd over om andere dingen op te pak- "Zodra je op mute staat, raak je losge- ken. Maar na twee maanden ontstond SPELREGELS koppeld van de dynamiek van de groep er een collectieve irritatie en werden Gelukkig is er makkelijk en snel winst en ga je andere dingen doen. Natuurlijk mensen het beu." te behalen. "Het draait om het besef dat mag je bij herrie of heisa voorstellen online vergaderen een andere tak van om in te grijpen of af te haken, maar leg UITPUTTINGSSLAG sport is met eigen spelregels. Een van de dan wel uit waarom je dit doet. Online Die irritatie ontstaat omdat communice- belangrijkste spelregels is het afspreken krijgen mensen niet mee wat er allemaal ren via een scherm niet in onze natuur- van gedragsregels die betrekking hebben in jou om gaat." lijke habitat past. "Je mist de non-verbale op zaken zoals op tijd inloggen voor communicatie via oogcontact lof een de bespreking en niet eten en drinken. INTERACTIE klopje op de schouder. Ook worden Daarmee kun je een aantal frustraties In tegenstelling tot hoe online verga- emoties op het scherm zelden echt ge- voorkomen. Ook is het belangrijk om deringen door veel mensen worden raakt. In een poging om die ontbrekende een echt gesprek te voeren en dat werkt ervaren, pleit Rob voor 80% interactie. emoties toch te vatten, gaan mensen het beste met een optimale groepsgroot- "Online vergaderen biedt bij uitstek de overcompenseren door zich meer in te te van tussen de vijf en zeven perso- mogelijkheid om actieve werkvormen spannen en aandachtiger te luisteren. nen. Bij meer dan zeven deelnemers in te zetten. Als moderator moet je per Die uitputtingsslag komt bovenop de worden er meerdere gesprekken gevoerd punt bedenken wat je wilt bereiken, hoe vermoeidheid die de eenzaamheid en waardoor de aandacht voor het doel van je dit wilt doen en hoeveel tijd je hieraan isolatie met zich meebrengen. Wat ook de vergadering naar de achtergrond ver- wilt besteden. Daarnaast is het belang- niet helpt, is dat mensen een online dwijnt. Daarnaast is het verstandig om rijk om iedereen regelmatig in beweging vergadering ingaan alsof het een fysieke maximaal drie kwartier te vergaderen te zetten,. , want steeds maar achter het vergadering is. 20 minuten lang naar en dan even te pauzeren." Van de mute scherm zitten is namelijk niet goed voor een betoog luisteren is tijdens een knop is Rob absoluut geen voorstander. je lichaam en je ogen. Door iedereen de

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 15

instructie te geven hun opgeladen smart- Rob de Haas is de schrijver van het boek ‘Ongewoon Goed Vergaderen. Slimmer. Korter. phone bij de hand te houden, kun je in Inspirerender’ (2015). Eind november verschijnt bij BOOM/Management Impact zijn nieuwe een bijeenkomst gerust de mensen af en boek ‘Praktijkgids online vergaderen. Anders verbinden, beter presteren’. Op www.robdehaas/ toe met elkaar wandelend of ontspan- online vergaderen vind je zijn webinar- en trainingsaanbod rond online vergaderen en kun je nen laten bellen of facetimen rond een de 13 spelregels voor online vergaderen downloaden. belangrijke vraag of lastig dilemma." SPREEKTIJD Een andere manier om interactie te bevorderen, is om iedereen de ruimte UITDAGEN is oppervlakkig blijven, lekker snel ping- te geven om mee te doen. "Een van de Het lastigst is om aandacht te geven aan pongen met informatie en een beslissing frustraties tijdens live vergaderingen is de eerder genoemde emoties die het on- nemen. Want dan start de discussie pas dat een aantal deelnemers het gesprek line vergaderen zo vermoeiend maken. daarna. "Online vergaderen is een kwes- domineert. Bij online meetings kan "Gelukkig is het wel degelijk mogelijk tie van proberen, oefenen en evalueren dit ervoor zorgen dat de al aanwezige om het scherm een menselijker beeld te om te voorkomen dat je steeds dezelf- frustraties verder oplopen. Een goede tip geven. Zeker als moderator moet je een de fouten maakt. Uiteindelijk zal deze is om je bijeenkomst te starten met een nieuwe alertheid ontwikkelen en hier vorm van ontmoeten ons steeds beter rondje langs de velden. Geef als mode- goed op letten. Je kunt mensen ook zelf afgaan waardoor het leuker en efficiënter rator iedereen om de beurt spreektijd en prikkelen en uitdagen door bijvoorbeeld wordt." laat hen hun verhaal doen, zeker als je bepaalde zinnetjes gebruiken zoals "ik ze al een tijdje niet hebt gezien. Of laat heb jouw mening niet gehoord", "is dit iedereen eerst in kleine groepjes even wat je wil" of "ik proef irritatie, of ben ik bijpraten in de break-out room." de enige?" Wat je zeker niet moet doen,

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 ECONOMISCHE ONTWIKKELINGEN

Tekst: Hans Hajée Fotografie: Joost Franken

ARJAN VAN DEN BORN DIRECTEUR NIEUWE ROM UTRECHT REGION “KRACHTIGE ECONOMIE NOG VERDER VERSTERKEN”

De regio Utrecht beschikt sinds medio 2020 over een ontwikkelingsmaatschappij. Door ondersteuning bij innoveren, investeren en internationaal ondernemen versterkt de ROM Utrecht Region de economische structuur. Daarbij ligt de nadruk op drie aandachtsvelden: digitalisering, duurzaamheid en gezondheid. Directeur Arjan van den Born: “Dit zijn dé thema’s bij uitstek waar bedrijven zich 16 op dit moment mee bezig houden.”

Arjan van den Born trad per 1 juli aan als vesteren en internationaal ondernemen. directeur van de ROM Utrecht Region. “Bijvoorbeeld bij de start, de ontwikkeling Daarvoor was hij hoogleraar digitaal on- van idee tot bedrijf. Vervolgens door toegang dernemerschap aan Tilburg University en tot financiering, zowel met eigen fondsen als academisch directeur van de Jheronimus via InvestNL en EU.” Academy of Data Science. “Ik ben gek op Hiermee voorziet de ROM in een grote be- dingen maken, zowel fysiek als een orga- hoefte. “60% van de vroege fase financiering nisatie van begin af aan opbouwen. Dat wordt gedaan door de regionale ontwikke- matcht prima met deze nieuwe regionale lingsmaatschappijen. Utrecht ontbeerde zo’n ontwikkelingsmaatschappij. Onze opgave: organisatie. Kansrijke bedrijven vestigden een economisch krachtig gebied nog verder zich daarom vaak in regio’s om ons heen; versterken.” daar was immers wel ROM-financiering beschikbaar.” Dat hoeft nu niet meer. “De levensvatbaarheid bewijzen.” IMPULS DOOR CORONA regio kan beloftevolle bedrijven aan zich Het tweede ROM-fonds richt zich op Dat gebeurt in een wereld die in hoog tempo binden. Dat versterkt de economie en levert scale-ups. “Samen met partners finan- verandert. “Bedenk bijvoorbeeld hoe snel werkgelegenheid op.” cieren we hierbij tot enkele miljoenen. dienstverleners gedigitaliseerd zijn. Door Bedrijven kunnen zo hun activiteiten de coronacrisis krijgen deze ontwikkelingen uitbouwen; de R&D versterken, een een extra impuls. Steeds meer bestaande TWEE FONDSEN verkoopteam vormen of wellicht een bedrijven realiseren zich dat ze zich aan De ROM beschikt over twee eigen fondsen. proeffabriek opzetten.” Groeien bedrijven moeten passen, moeten innoveren. Maar “Allereerst een proof of concept-fonds, tot verder door dan legt de ROM verbinding het is ook een tijd die kansen biedt voor be- 250.000 euro in converteerbare achterge- met financiers als NL-Invest. “Ook com- drijven met nieuwe oplossingen. Voor beide stelde leningen,” zegt Van den Born. “Dit merciële partijen komen dan in beeld. kampen kan de ROM veel betekenen.” is vooral bedoeld voor de eerste fase van Dat is ook het doel. De ROM investeert innovatieve startups. In die periode wordt als de markt dat nog niet of niet volledig BELOFTEVOLLE BEDRIJVEN BINDEN een product of dienst ontwikkeld, vindt een aandurft. Zodra dat wel het geval is, zit De ROM ondersteunt bij innoveren, in- bedrijf de eerste klanten en kan het zijn onze financieringstaak erop.”

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 Arjan van den Born “WE DOEN AL VEEL EN KUNNEN STEEDS MEER. DUS WEET ONS TE VINDEN.”

500 ARBEIDSPLAATSEN die iets toevoegen aan het regiona- minimaal een evenredig deel hiervan in Brengt groei bedrijven over de grens dan le economische netwerk. Al wil dat deze regio wordt ingezet.” ondersteunt de ROM ook daarbij. ”En natuurlijk niet zeggen dat we een grote Die middelen richten zich vooral op bij het aantrekken van buitenlandse be- werkgever uit een ander segment laten een toekomstbestendige economie. drijven spelen we eveneens een rol. Al lopen.” “Daarom is het cruciaal dat er een zit hier als gevolg van corona stevig de gedeelde visie is over de beoogde rem op, het afgelopen halfjaar vestigden HONDERDEN MILJARDEN economische ontwikkeling in de regio. zich toch twintig buitenlandse bedrijven Van den Born ziet ook een belangrijke Waarop moeten innovatie en investerin- in de regio. Samen zijn ze goed voor 500 taak voor de ROM weggelegd bij het gen gericht zijn met het oog op de toe- arbeidsplaatsen.” binnenhalen van nationale en Europese komst?” Want het statement no money, Bij de buitenlandse acquisitie kiest de subsidies. “Er zijn grote groeifondsen no mission geldt evenzeer andersom. ROM voor focus. “In overleg met het om innovatie en R&D te bevorderen. “Alleen als onze missie helder is, kun- bestaande bedrijfsleven richten we ons Europees gaat het om honderden nen we met succes een beroep doen op vooral op ondernemingen uit sectoren miljarden. We moeten ervoor zorgen dat subsidies en groeifondsen.”

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 UTER AAR Licht op legal

E TEEEEE DCAT

TE BELUISTEREN VIA OF .CHTEA

VBK_Advertentie Licht op Legal V2.indd 1 11-03-2020 15:54 EENSLUIDENDE VISIE STARTKAPITAAL Bij het formuleren van de regionale Bij de start van ROM economische doelstellingen speelt de Utrecht Region hebben economic board een centrale rol. “De zeven partijen een EBU krijgt een andere positie dan voor- startkapitaal van 22 heen,” verduidelijkt Van den Born. “Hun miljoen euro beschik- werkorganisatie gaat op in de ROM. De baar gesteld. 8 miljoen nieuwe economic board is de plek waar daarvan is afkomstig overheden, bedrijfsleven en kennisin- van het ministerie van stellingen samen een economische visie Economische Zaken. bepalen en de bijbehorende agenda Overige aandeelhouders vaststellen. De ROM voert deze agenda zijn de provincie vervolgens uit. Daarbij is het belangrijk Utrecht, de gemeenten om de regionale speerpunten eenslui- Utrecht, Amersfoort dend en krachtig voor het voetlicht te en Hilversum, de brengen in Den Haag en Brussel.” Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht. De DIGITALE SPIL aandeelhouders streven Eén ding is zeker: de economie van de naar een fondskapitaal toekomst zal digitaal zijn. “Software is ea- van 50 miljoen euro in ting the world,” stelt Van den Born. Ook 2023. in deze regio. “Al is het van buitenaf niet altijd zichtbaar, bij zakelijke dienstverleners wordt de digitale component steeds groter. Bijvoorbeeld bij HydroLogic. Deze Amersfoortse onderneming maakt watersystemen weerbestendig “SOFTWARE IS en klimaatadaptief. Van oorsprong een EATING THE consultancybedrijf is sterk ingezet op WORLD” de ontwikkeling van software die ook internationaal wordt vermarkt. Of neem Sustainer Homes uit Utrecht. Dit bedrijf biedt een circulair houten bouwsysteem aan. Maar de kern van hun activiteiten is een software-oplossing waarmee 19 architecten duurzame woningen kunnen ontwerpen.” Op het eerste oog lijken beide bedrijven moment mee bezig houden. Want daar zit direct onze toegevoegde waarde tonen. actief in traditionele sectoren als consul- de toekomst, daar ligt de noodzaak.” Eveneens belangrijk: er was al snel feed- tancy en bouw. “Maar in werkelijkheid “Zowel koplopers als bedrijven die zich back van klanten.” vormen software en digitale diensten de op deze gebieden verder willen ontwik- De ROM is ook al volop bezig met de ker- spil van hun activiteiten. Voorbeelden kelen, helpen wij graag. Van start-ups en nactiviteiten. “Zo’n 150 bedrijven hebben zoals deze komen er steeds meer.” scale-ups tot het innovatieve mkb.” ons benaderd voor een investering. De pit- De scope is breed maar niet alomvattend. ches en beoordelingen zijn in volle gang.” UITDAGINGEN BIEDEN KANSEN “Bedrijven die tevreden zijn met hun Primaire opgave van de ROM is econo- status quo hebben geen ROM nodig. En SLAGKRACHT GROEIT mische structuurversterking. “In een als zich een onderneming meldt met een Al was er een vliegende start, de ROM is wereld die volop in transformatie is, gaat groeibehoefte zonder dat er een link is met een organisatie in opbouw. “We zijn een dat hand in hand met maatschappelijke de kernthema’s, zullen wij ons afvragen of start-up, op tal van gebieden nog volop in opgaven. Om die uitdagingen het hoofd dat wel past. Zo niet dan verwijzen we zo’n ontwikkeling,” aldus Van den Born. “Onze te bieden, helpt de ROM projecten mee bedrijf waar mogelijk uiteraard door naar accountmanagers bijvoorbeeld leren steeds van de grond tillen.” Ondernemingen andere partijen.” meer bedrijven kennen. En hoe groter zijn daarbij leidend. “Overheden gaan hun netwerk, hoe meer verbindingen zij niet trekken aan een dood paard. Maar je URGENTE TAAK kunnen leggen die ondernemers verder ziet in de praktijk dat juist de economi- Tijd om de ROM-organisatie in alle rust helpen.” sche uitdagen grote kansen opleveren. op te bouwen, is Van den Born niet ge- De ROM beschikt per eind 2020 over ruim Bedrijven die daarop inspelen, helpen gund. Op verzoek van het ministerie van de helft van de beoogde bezetting. “Onze we graag verder.” Economische Zaken faciliteert de ROM de slagkracht zal dus nog fors groeien. Maar Corona Overbruggingslening (COL) voor al kunnen we nog niet alles leveren, ik THEMA’S VAN DE TOEKOMST start-ups en innovatieve mkb’ers. In deze roep regionale ondernemers nadrukkelijk Kan de ROM elk bedrijf dat aanklopt voor regio zijn in dat kader tot nu toe 99 onder- op: ga met ons in gesprek. We doen al veel ondersteuning van dienst zijn? “Onze nemingsleningen verstrekt met een totale en kunnen steeds meer. Dus weet ons te inzet concentreert zich op drie aan- waarde van 19,8 miljoen euro. vinden.” dachtsvelden: digitalisering, duurzaam- “De COL is een hele concrete, urgente taak. heid en gezondheid. Het zijn dé thema’s Daardoor was er geen tijd om lang stil te Voor meer informatie: romutrechtregion.nl bij uitstek waar bedrijven zich op dit staan bij allerlei processen. We konden

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021

DESINFECTIE

Tekst: Aart van der Haagen Fotografie: Raphael Drent

TEVAN GEEFT DUIDELIJKHEID OVER REINIGING EN DESINFECTIE CHEMISCHE OORLOG TEGEN CORONA Bijna iedere consument zal zich weleens afvragen of zo’n wit flesje bij de winkelkarretjes iets in te brengen heeft tegen de coronabesmetting. Tevan, producent van professionele reiniging- en desinfectiemiddelen, introduceert ons in een wereld waar onwetendheid misschien wel het grootste gevaar vormt. Bij de aanschaf van de verkeerde artikelen en/of onjuist gebruik is de investering zinloos.

Covid-19 overviel ons allemaal, maar Tevan was van meet ALLES OP ÉÉN HOOP af aan gewapend om een chemische oorlog te voeren te- “Mensen kennen over het algemeen het onderscheid niet gen het virus. De in Gorinchem gevestigde onderneming tussen reinigen en desinfecteren,” stelt Hezemans. “Vaak produceert al sinds 1972 professionele reinigings- en wordt alles rondom deze begrippen op één hoop gegooid. desinfectiemiddelen conform (inter)nationale regelge- Dat geldt ook voor de desinfectiemiddelen zelf, terwijl we ving, wat onder meer betekent dat deze de te behandelen toch echt onderscheid moeten maken tussen producten oppervlakken niet beschadigen en de producten geen die bacteriën, gisten, schimmels, virussen of ziektever- gezondheidsrisico’s veroorzaken. Tot de afzetmarkt be- wekkende micro-organismen te lijf gaan. Daarbij verschilt horen klanten en branches als waterzuivering, legionel- ook de werkmethodiek. Het ene micro-organisme laat 21 labestrijding, sport en recreatie, de schoonmaaksector, zich binnen vijf minuten afdoden, het andere biedt wel horeca, food- en non-food-industrie, zorg, automotive en tien minuten weerstand voordat het het loodje legt.” Van overheden. “Onze specialisatie vormt oppervlakkendesin- den Bogaard: “Als fabrikant moet je bewijzen leveren voor fectie op harde, watervaste materialen,” vertelt managing de desinfectieclaims die je doet, bijvoorbeeld de resulta- director Yon Hezemans. “Alle plekken waar contact met ten van testwerk, die aan de wettelijke eisen getoetst en het menselijk lichaam plaatsvindt, in feite. Sinds het toe- beoordeeld worden door de landelijk erkende instantie slaan van de coronapandemie raakt iedereen zich meer Ctgb. Dan nog geldt: wie vertelt jou als gebruiker dat je er bewust van het fenomeen desinfecteren, maar het is toch op de juiste manier mee aan het werk bent? Wij kennen een stuk lastiger dan het lijkt. Dat geldt ook voor schoon- helaas genoeg bedrijven die een hoop geld uitgeven aan maken. Er bestaan gevaren die we niet zien.” dure oplossingen die niet effectief blijken.”

EERST REINIGEN SCHIJNVEILIGHEID Johan van den Bogaard, R&D-manager en veiligheidsad- Hezemans stelt het nog scherper en praat over het creëren viseur bij Tevan, licht dat toe. “Wil je een oppervlak op van schijnveiligheid. “In deze coronatijd halen organisa- een goede wijze desinfecteren, dat wil zeggen micro-or- ties een hoop desinfectiemiddelen in huis, maar wie leest ganismen afdoden, dan zul je het eerst moeten reinigen. echt goed de etiketten die erop geplakt zitten? Als je een Daar gaat het vaak al fout: dat wordt over het hoofd bactericide gebruikt om een virus te doden, zal het resul- gezien, veelal uit onwetendheid. Bacteriën, virussen en taat nihil zijn. Natuurlijk ligt bij iedere gebruiker de ver- schimmels leven van organisch materiaal. Als je dat niet antwoordelijkheid om zelf kennis van zaken te vergaren, eerst opruimt, vormt het een belasting voor het desinfec- maar het betreft complexe materie. Kijk naar de legionel- tiemiddel en zal dat niet effectief genoeg werken, waar- laramp uit 1999, bij de Westfriese Flora in Bovenkarspel. door je er feitelijk teveel van moet gebruiken. Je dient dus Die boezemde een nationale angst in; feitelijk corona in eerst het ‘voedsel’ te transporteren naar een plaats waar het klein. Ineens verschenen allerlei firma’s ten tonele die je het hebben wilt, zoals in een doek of een emmer water. beweerden zich te specialiseren in legionellabestrijding, Dan blijven de micro-organismen over en die ga je afdo- wat een mooi verdienmodel opleverde. Ze maakten risi- den, anders leven ze vrij snel weer op. Ze vinden altijd wel co-inventarisaties, spoelden leidingen door en stuurden ergens materiaal om hun maagjes te vullen.” pittige facturen, zonder dat iemand controleerde of het

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 echt zoden aan de dijk zette. In de tussentijd is er veel veranderd en bestaat er een landelijk certificerings- protocol voor het reinigen en desinfecteren van drinken tapwaterinstallaties, waaraan wij overigens onze bijdrage hebben geleverd. Nu we met covid-19 zitten zul je hetzelfde zien: sommige bedrijven proberen er een slaatje uit te slaan. Wij vinden het ontzettend belangrijk om mensen correct voor te lichten in de strijd tegen corona. Waarmee moet je rekening houden? Welke producten en methodieken gebruik je?”

THEELEPELTJE DREFT Reinigen vormt dus stap één. “Ook op dat vlak is voorlichting volgens ons essentieel,” stelt Peter Beumer, salesmanager bij Tevan. “Het grootste probleem betreft overdosering. Vergelijk het maar even met het bijna spreekwoordelijke ‘theelepeltje Dreft’. Gebruik je meer, dan krijg je een hoop schuim en andere ellende. Mensen meten niet af en nemen liever het zekere voor onzekere door ruim te doseren, maar naast onnodige kosten voor de organisatie resulteert dat in streepvorming, plakkende oppervlakken én een voedingsbodem voor micro-organismen. Die smullen namelijk van reinigingsmiddelen en gaan dus opleven, waarmee je een tegengesteld effect bereikt. Op de verpakking van elk detergent staat bovendien dat je moet naspoelen en dat doet vrijwel niemand. Er blijft dus al gauw teveel residu achter en dat vreet

22 ‘BIJ HET MAKEN VAN DE JUISTE KEUZE BEGINT HET NATUURLIJK MET DE PROBLEEMSTELLING: WAT WIL JE AANPAKKEN?’

het desinfectiemiddel op. Hierdoor moet je de dosering ervan moet opschroeven, wat organisa- tiebreed voor fors hogere kosten zorgt. Daarnaast hecht organische vervuiling zich makkelijker aan oppervlakken waar reinigingsmiddel is achter- gebleven en ontstaat er een soort koek. Dat geeft zelfs grotere risico’s dan helemaal niet schoon- maken.”

NAREINIGING Dat verschillende desinfectiemiddelen verschillende micro-organismen uitroeien kwam al kort aan bod. Van den Bogaard gaat er dieper op in. “Bij het maken van de juiste keuze begint het natuurlijk met de probleemstelling: wat wil je aanpakken? In een douche waarschijnlijk schimmels, op een vleesplank eerder bacteri- ën. Kijken we naar covid-19, dan wordt het wat ingewikkelder. Een virus leeft nagenoeg nooit op zichzelf, maar zit opgesloten in een bacterie of in huidcellen, die bijvoorbeeld op een winkel- wagentje blijven plakken. Dat betekent dat je het

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 DESINFECTIE

product daarop moet aanpassen. Daarbij hoort boven- CORONAPREVENTIEKIT 23 dien een bepaalde inwerktijd en in sommige gevallen na- Tevan neemt zijn verantwoordelijkheid. Hezemans: spoelen, zodat er geen resten achterblijven die weer voor “Zoals we in het verleden veel geïnvesteerd hebben in de ontwikkeling van nieuwe micro-organismen kunnen ontwikkeling en landelijke certificering rondom legionel- zorgen. Alcoholdesinfectie verwijdert deze namelijk niet, labestrijding, tonen we nu een sterke betrokkenheid bij zij vergiftigt alleen ziekteverwekkers. Hierdoor genereer je het elimineren van de vijand die covid-19 heet. We hech- voedsel voor een nieuwe besmetting als je het oppervlak ten er waarde aan om onze relaties goed te bedienen, al- niet naspoelt.” lereerst door niet zomaar prijsverhogingen op producten door te voeren. Daarnaast willen we voorlichting geven, GEBRUIKSKAAR om organisaties inzicht te verschaffen in het kiezen van Door de decennialange ervaring met reinigings- en geschikte middelen - ongeacht of die uit ons assortiment desinfectiemiddellen liet Tevan zich niet verrassen door komen - en het toepassen van de juiste verwerkingsme- covid-19. Beumer: “We voeren al sinds 2014 een product thodieken. In dat kader hebben we de Coronapreventiekit dat gelijktijdig bacteriën, gisten, schimmels en virussen ontwikkeld, een doosje met een reinigingsproduct, de afdoodt, mits je de aangegeven inwerktijd aanhoudt. Het desinfectant Tevan 300 en een etiket met een korte, dui- betreft dus een desinfectiemiddel, genaamd Tevan Panox. delijke toelichting op het gebruik ervan. We stellen deze Dit breekt af in CO2 en water, de basismoleculen waarin set kosteloos beschikbaar aan bedrijven en andere organi- we leven, wat betekent dat het product de gezondheid en saties, om ze ervaring te laten opdoen met de materie het milieu niet schaadt. Verder laat het geen residu achter, en ervoor te zorgen dat medewerkers de achterliggende zoals bijvoorbeeld chloor dat doet. Het werkingsprincipe gedachte beter begrijpen. Daarbij maken we het liefst is namelijk gebaseerd op oxidatie, waarmee organisch een afspraak om persoonlijke uitleg te geven, wat indien materiaal verbrand wordt. Kortom, je hoeft het oppervlak gewenst ook virtueel kan. We willen de mensen triggeren niet na te spoelen. Omdat het een vrij geconcentreerd om kritisch naar het fenomeen desinfectie te kijken en product betreft, met het risico van overdosering, bieden erover na te denken. Het behoeft geen betoog dat dat in we het onder de naam Tevan 1816 ook in een verdun- deze rare tijd belangrijker is dan ooit. Samen voeren we de vorm aan. Ten slotte kennen we een gebruiksklare die chemische oorlog tegen corona.” oplossing, Tevan 300, die zich à la minute laat verwerken in pure vorm, speciaal geschikt voor situaties waar geen www.tevan.com water voorhanden is. Door de laagdrempelige toepassing valt het bijvoorbeeld ook heel goed bij winkelkarretjes te gebruiken. Je kunt er geen doseringsfouten mee maken.”

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 © Inter IKEA Systems B.V. 2020 Systems IKEA © Inter

IKEA® for Business Jouw kantoor, op jouw manier

Hulp nodig bij het inrichten van je kantoor? IKEA for Business helpt je

graag op een manier die bij je past. Want wij bieden je niet alleen ergonomische en betaalbare meubels die jarenlang meegaan,

maar ook service op maat. Wil je persoonlijk interieuradvies, meer weten over flexibel werken of een vaste contactpersoon

die transport en installatie voor je regelt?

Ga dan naar IKEA.nl/business

660.1191 IKEA Ads for Business 215x285 WT.indd 1 31-08-20 12:03 VNO-NCW MIDDEN NRTO, SBB en de ministeries van OCW en SZW. De organisaties AWVN, Cedris, OVAL, VSNU, Vereniging Hogelscholen, NBBU en ABU steu- nen de nieuwe aanpak. EXTRA BEGELEIDING SOCIAAL PAKKET De inzet van regionale mobiliteitsteams is een van de maatregelen uit het sociaal pakket, dat WERKZOEKENDEN onderdeel uitmaakt van het derde steun- en herstelpakket van het kabinet. Het sociaal pakket richt zich ook op de bestrijding van schul- IN REGIO denproblematiek, het aanpakken van jeugd- 25 werkloosheid en het aanbieden van scholing. Er komen 35 regionale mobiliteitsteams die zich met onder andere In totaal heeft het kabinet hier 1,4 miljard euro scholing en bemiddeling gaan inzetten om mensen van werk naar voor uitgetrokken, zo schrijven Koolmees en werk te helpen. De hiervoor onmisbare partijen, waaronder VNO-NCW Van ’t Wout in een brief over het sociaal pakket en MKB-Nederland, hebben daartoe vandaag een intentieverklaring aan de Tweede Kamer. ondertekend met minister Koolmees en staatssecretaris Van ’t Wout van LOKET ONTWIKKELADVIES MORGEN OPEN Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Voor wat betreft scholing is begin december het loket voor ontwikkeladvies weer open gegaan, met 50.000 beschikbare ontwikkeladviezen WERKZOEKENDEN al zijn verloren als aan mensen voor wie die werkzoekenden meer zicht geven op hun PASSEND BEGELEIDEN werkloos dreigt. Ze sluiten waar mogelijk kansen op de arbeidsmarkt. Daarnaast hebben De coronacrisis heeft grote gevolgen voor aan op of werken samen met al bestaande de eerste opleiders op basis van de tijdelijke de arbeidsmarkt. In sommige branches initiatieven van bedrijven in sectoren en subsidieregeling ‘NL leert door’ subsidie gekre- verdwijnen banen, in andere is de vraag regio’s om mensen van werk naar werk gen waarmee zij 50.000 tot 80.000 cursussen en juist nog altijd groot en er ontstaat ook te helpen. De regionale teams hebben opleidingen kosteloos aan deelnemers kunnen nieuw werk. Met de inzet van de regionale speciale aandacht voor zzp’ers, mensen aanbieden. mobiliteitsteams willen het kabinet en de uit de Banenafspraak en jongeren. Ook samenwerkende partijen mensen die net bieden de teams advies op het gebied van wat meer dan de reguliere ondersteuning schulden en scholing. nodig hebben, passende begeleiding bij het zoeken naar nieuw of ander werk Na de drie startende regio’s wordt de WIL JE MEER WETEN? bieden. In Groot Amsterdam, Midden aanpak werkendenwijs verder uitgebreid. VNO-NCW Midden en MKB-Nederland Brabant en Midden Utrecht worden in- Medio 2021 zijn in alle arbeidsmarktre- Midden organiseren themabijeenkomsten over middels de eerste drie regionale mobili- gio’s de loketten van de mobiliteitsteams dit onderwerp. Kijk op vno-ncwmidden.nl/ teitsteams ingericht. geopend en vormen zij een landelijk evenementen of er binnenkort iets gepland staat dekkend netwerk. De mobiliteitsteams of neem voor meer informatie contact op met SAMENWERKEN zijn een samenwerking tussen VNO- Helga Brenninkmeijer, regiomanager VNO-NCW BESTAANDE INITIATIEVEN NCW en MKB-Nederland, FNV, CNV, provincie Utrecht / MKB-Nederland Midden, Regionaal mobiliteitsteams bieden hulp LTO Nederland, UWV, gemeenten (G4, [email protected]. op maat, zowel aan mensen die hun baan G40, VNG en Divosa), Cedris, MBO Raad,

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 26

ONDERNEMEN, ANGST EN BLOEDEERLIJK Je vraagt je misschien af wat die drie termen met elkaar te maken hebben. Nou, potentieel veel. Bijvoorbeeld als je om wat voor reden dan ook door de coronapandemie te maken hebt met angst. Angst doordat je bang bent om zelf ziek te worden of dat het dierbaren uit jouw omgeving zal treffen. Omdat je bang bent je dat je goede mensen moet ontslaan of dat je zoveel minder opdrachten krijgt, dat je alles niet meer helemaal rond kunt krijgen. Of erger nog, dat je failliet gaat. Hoe kun je er zo mee omgaan dat de angst je niet verlamd?

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 VITALITEIT

OVER DE AUTEURS Anja Jongkind (1953) en Greet Vonk (1964) werken sinds 2013 samen We beschrijven een aantal gevolgen: WAT IS ANGST EIGENLIJK? binnen Et Emergo. Ze hebben PTG- • Ontkende angst verblind. Je kunt niet meer Angst is om te beginnen een heel zinvolle Coaching ontwikkeld en zij schreven scherp zien wat er eigenlijk te zien is. Zonder dat emotie. Angst zorgt er namelijk voor dat het de boeken 'PostTraumatische Groei je het in de gaten hebt, kijk je als het ware door lichaam dusdanig reageert bij gevaar dat je bij- - Sterker door ellende' en 'Gelukkig gezandstraald glas naar buiten. Terwijl je denkt voorbeeld harder kunt lopen, grotere sprongen door ont-dekken - Sterker door dat het glas helder is. kunt maken, veel behendiger bent, veel sneller ellende'. Ze geven ook workshops, en effectiever kunt reageren. Je lichaam geeft lezingen, inspiratiesessies, trainin- • Ontkende angst is een slechte raadgever. Veel dan allemaal stofjes af, waardoor bijvoorbeeld gen en opleidingen op het gebied mensen die in angst(en) leven, doen vaak net voor je spieren meer explosieve kracht hebben. Dus van PostTraumatische Groei. zichzelf en voor anderen alsof ze heel rationeel angst is eigenlijk een heel zinvolle emotie, waar- beslissingen nemen. Dat is niet zo! Ze ontkennen toe we allemaal heel goed in staat zijn, en het hun diep-emotionele angsten, dus frommelen heeft een beschermende functie. die angsten eigenlijk weg. Hun besluiten worden Als er bijvoorbeeld in oude tijden een roofdier dus door de angst genomen in plaats van door op je af kwam hollen, dan zorgde die explosieve henzelf. kracht ervoor dat je de power had om het dier van je af te slaan, dat je extra snel kon wegkomen • Ontkende angst maakt mensen dommer. Hun IQ of dat je stokstijf bleef stilstaan zodat het beest je zakt als het ware tijdelijk extreem doordat ze alles niet zou aanvallen. in de vernauwde angst-trechter gieten.

Deze mechanismen van de mens worden ‘fight, Conclusie: Voor jou als ondernemer kan het flight and freeze’ genoemd. Alle drie hebben ze leven in en met niet-herkende angsten behoorlijk in verschillende situaties een heel zinvolle en contraproductief doorwerken met alle gevolgen adequate functie. Soms is vluchten een uitste- vandien. kende reactie die passend is bij de situatie. In onze tijd echter, waarin de letterlijke bedrei- BLOEDEERLIJK OMGAAN MET JE ANGSTEN gingen gewoon veel minder aanwezig zijn en er Het voorkomen van pijn, verdriet en angst is voor juist veel psychische bedreigingen zijn, wordt er iedereen volkomen onmogelijk. Door pijn, verdriet vaak op een wat bijzondere manier tegen angst en angst te herkennen en te erkennen, leer je het aangekeken. Alsof het volledig uitgebannen zou Anja werkt in haar praktijk als the- hanteren. Als jij voor een dichte deur staat en je moeten worden: angst is onwenselijk en zou rapeut en als coach al meer dan 40 aanvaardt de deurkruk niet, dan kom je die deur moeten ‘genezen’. Er is heel veel drukte en vaak jaar vanuit deze uitgangspunten. echt niet op een makkelijke manier door. Dus wees 27 te weinig tijd om je erin te verdiepen. Angst gaat bloedeerlijk naar jezelf en je angsten. Dat is verhel- dan vaak een eigen leven leiden. Zeker als men- derend en het vereenvoudigt. sen in een bepaalde situatie zitten die ze niet goed aankunnen. Doordat ze ervoor vluchten, Bloedeerlijk betekent dat je volledig weet wat je dus alles wegstoppen, verteert het niet. Wordt allemaal voelt, dat je dat ook nuchter snapt én dat het niet doorleefd en verwerkt. je ook toestaat om te voelen wat je daadwerkelijk Als onderliggend verschijnsel bereik je dan dat voelt. Daaropvolgend kun je er daarna iets van er allerlei andere fictieve angsten ontstaan. De vinden of er keuzes in maken. angst – lees: het waarschuwingssignaal – werd Wanneer mensen iets voelen waarvan ze niet genegeerd, dus hij trekt andere kleding aan om weten wat ze ermee aan moeten of wat ze ermee zich duidelijker te presenteren. Dit proces gaat willen, drukken ze die gevoelens of bijbehorende door naar een steeds overtreffender trap, net gedachtes vaak weg. Ze gaan dan geforceerd iets zolang totdat er eindelijk aandacht voor is. anders denken. De angst gaat dan als het ware Jammer is echter, dat door de vermommingen 'undercover' een eigen leven lijden, waardoor die het eerst vaak onduidelijk is wat er werkelijk aan angst eigenlijk de leiding heeft. Met alle negatieve de hand is. Zeker als er inmiddels zelfs al ‘alarm- gevolgen vandien. Dus leer om bloedeerlijk naar bellen’, etcetera zijn gaan rinkelen. jezelf te zijn om zelf de leiding in je eigen leven te Greet deed een wetenschap- houden. Daarmee erken je jouw eigen emoties dus. WAT DOET ANGST MET JE? pelijk onderzoek betreffende Ontkende of niet-herkende angst kan een PostTraumatische Groei. Haar Een erkende emotie, ook een zogenaamde ‘ver- behoorlijk negatieve invloed op je functioneren onderzoek is recentelijk gepubliceerd zwakkende’ (=onplezierige) emotie, activeert ver- uitoefenen. in het wetenschappelijke tijdschrift werking van die emotie en vervolgens uiteindelijk International Journal of Workplace het loslaten ervan na vertering. Health Management. Dat is bevrijdend en dus juist versterkend!

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 ELEKTRISCH RIJDEN VERVOER VAN DE TOEKOMST 28 Wie een avondje ouderwets op de bank televisie kijkt, kan er tijdens de reclameblokken bijna niet meer omheen; steeds meer autofabrikanten produceren deels en/of volledig geëlektrificeerde personenauto’s. Het aandeel binnen het totale wagenpark in Nederland is nog relatief klein, maar groeiende.

AANBOD auto’s te produceren verlagen de autofabri- grotere opslag, en dus een grotere actieradius, Het totaal aanbod van volledig elektrische kanten de gemiddelde uitstoot per geprodu- betaal je een hogere prijs. Maar in inhaalslag personenauto’s in Nederland heeft volgens ceerde auto. gaat het grote sprongen vooruit. En als gevolg het Trendrapport “Nederlandse markt per- daarvan worden de prijzen steeds beter sonenauto’s” in tien jaar een enorme groei KINDERSCHOENEN betaalbaar.” doorgemaakt in aantal beschikbare modellen De aanschafprijzen liggen nog altijd een stuk en variëteit in segmenten. In 2011 werden er hoger dan die van benzine- en dieselauto’s. STIMULANS slechts drie modellen auto’s in het A-segment Dat ligt volgens Wijnand de Geus, sectie- Eind 2019 reden er in Nederland 105.000 (Citroën C-Zero, Peugeot iOn en Mitsubishi manager personenauto’s en lichte en zware elektrische auto’s en 91.000 Plug In Hybrids i-MiEV) en één auto in het C-segment (Nissan bedrijfswagens bij de RAI Vereniging, aan rond (op een totaal van 8,7 miljoen perso- Leaf) aangeboden. In 2020 was de keuze een het feit dat de productie nog in de kinder- nenauto’s). De aanschaf van (deels) geëlek- stuk ruimer; alleen al binnen het A-, B- en schoenen staat. “Met benzine- en dieselauto’s trificeerde auto’s wordt door de overheid op C-segment kwamen er 33 nieuwe modellen bij. hebben we inmiddels 100 jaar ervaring. Deze verschillende manieren gestimuleerd. Zo Het groeiende aanbod is mede toe te schrij- wagens zijn een massaproduct geworden betaal je als particulier nog altijd geen bpm ven aan regelgeving van de Europese Unie die en kunnen dus relatief goedkoop op de en motorrijtuigenbelasting en is het tanken bestaande merken dwingt om auto’s zuiniger markt worden gebracht. De motor van een van stroom een stuk goedkoper dan het volla- te maken, om zo de doelstelling van het elektrische auto is weliswaar goedkoper om te den van een diesel- of benzinetank. Wie een Klimaatakkoord van Parijs (2015) te behalen produceren, maar je hebt te maken met een elektrische auto van de zaak heeft, profiteert (een vermindering van broeikasgassen met andere aandrijflijn. Daarnaast zijn de grond- van een zeer gunstige bijtelling. Hierdoor 49% in 2030, 95-100% in 2050). Een gemiddel- stoffen voor de accu kostbaar. Dat bepaalt is het mogelijk om in relatief dure auto’s te de uitstoot van 130 g/km per auto is de norm ook mede het segment binnen deze categorie rijden tegen relatief lage operationele kosten. (95 g/km in 2021). Door een breed scala aan auto’s. Voor een accu met meer vermogen en Omdat de overheid ervan uit gaat dat er na

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 AUTOMOTIVE

ZAKELIJKE BIJTELLINGSPERCENTAGES VOOR ELEKTRISCHE AUTO’S Jaar 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 Bijtelling 4% 8% 12% 16% 16% 16% 17% 22% Tot (cap) €50.000 €45.000 €40.000 €40.000 €40.000 €40.000 €40.000 nvt Daarboven 22% 22% 22% 22% 22% 22% 22% 22% BPM geen geen geen geen geen geen €360 nnb Mrb geen geen geen geen geen geen 25% 100%

2025 structureel meer geëlektrificeerde voorsprong de komende jaren wel gaan den. De Geus: “Waar je vroeger nog verschillende auto’s rondrijden, worden de gunstige dalen, aangezien Nederland de fiscale type palen en abonnementen had, kun je via deze or- leasetarieven voor zakelijke rijders stimulering afbouwt en andere (grote) ganisatie tanken met een code die, met uitzondering én de voordelen voor particulieren Europese landen juist de stimulering van de Tesla Chargers, bij alle palen werkt. Als de de komende jaren wel stap voor stap intensiveren. omvang van de huidige hoeveelheid geelektrificeer- afgebouwd. De Geus: “Op dit moment Dezelfde vijf koplopers beschikken ge- de auto’s blijft groeien, zal het laadpuntennetwerk draaien de benzine- en dieselrijders zamenlijk ook over de meeste publieke wel moeten worden uitgebreid. Daarnaast verbruikt op voor de subsidies en daar is in de en semi-publieke reguliere en snel- één elektrische auto net zoveel stroom als tien huis- politiek al de nodige discussie over laadpunten; 74% van het totaal aantal houdens samen. Hoe meer auto’s worden geladen, gevoerd. Om dit recht te trekken, gaat in Europa (de top 10 is goed voor 90%). des te meer pieken en dalen in de spanning van het de bijtelling de komende jaren steeds Van deze vijf landen heeft Nederland de net ontstaan. Op die groei is ons huidige elektrici- verder omhoog (zie kader). Uiteindelijk grootste dekking van circa vier stekker- teitsnet nog niet ingericht. Energiemaatschappijen zal er een herijking van alle autobelas- auto’s per laadpunt. In totaal waren er in zouden het wel al kunnen reguleren met pieken tingen moeten plaatsvinden.” Nederland eind 2019 meer dan 50.000 daltarieven, afhankelijk van met moment waarop je publieke en semi-publieke reguliere tankt.” KOPLOPER en snellaadpunten aanwezig (naast de Dankzij de huidige gunstige regelingen ongeveer 150.000 private laadpunten bij UITDAGINGEN waar bestuurders van geëlektrificeerde bedrijven en particulieren op eigen ter- Het gebruik van geëlektrificeerde auto’s moet een personenauto’s nu van profiteren, is rein). Wereldwijd staat Nederland in het bijdrage leveren aan de energietransmissie. Toch Nederland samen met Noorwegen kop- absolute aantal publieke en semi-pu- zijn daar nog enkele kanttekeningen bij te plaatsen. loper in Noord-West Europa. Hetzelfde blieke reguliere en snellaadpunten “Op dit moment kost het produceren van elektrische trendrapport vermeldt dat sinds 2015 zelfs op de derde plaats na China en de auto’s meer energie dan de productie van benzine- of circa 75% van de BEV nieuwverkopen in Verenigde Staten van Amerika, gevolgd dieselauto’s”, vertelt De Geus. “En dan zijn er nog de de Europese Unie en de European Free door Frankrijk, Japan en Duitsland. maatschappelijke debatten met betrekking tot het 29 Trade Association in slechts vijf landen opwekken van de stroom. Elektrisch rijden wordt plaatsvond: Frankrijk, Duitsland, GROEI als groen bestempeld, maar de stroom zelf is lang Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk en Dankzij EVnetNL is het laden in niet altijd groen. Dat betekent dat er bijvoorbeeld Nederland. Naar verwachting zal onze Nederland een stuk makkelijker gewor- ook meer windparken bij zouden moeten komen. Bovendien maakt de elektrificering van de automotive sector slechts een klein onderdeel uit van de energietransitie. We hebben voor nog veel meer sectoren batterijen nodig om verdere elektrificatie mogelijk te maken.” Waar de Europese Unie op dit moment wel al stappen in zet, is het onderzoek naar alternatieven voor de op dit moment veelal gebruikte lithium-ion-accu’s. De meeste autoproducenten willen toewerken naar het gebruik van solid state accu’s, waarbij keramische vaste-stof-elektrolyten als krachtbron dienen. Deze accu’s zijn lichter, veiliger, leveren langer stroom, hebben een aanzienlijk lager explosierisico en veroorzaken bij ongevallen geen extra schade door ontsnappend zuur. Eind november gaf vicepresident van de Europese Commissie Maros Sefcovic aan dat er in 2025 genoeg accupakketten voor elektrische auto’s gefabriceerd moeten worden om aan de eigen Europese vraag te kunnen voldoen. De Geus: “Het uiteindelijke doel is om op het gebied van grondstoffen en productietechnieken minder afhankelijk te worden van andere werelddelen.”

Het Trendrapport “Nederlandse markt personenauto’s, Overzicht van trends en ontwikkelingen tot en met 2019” (gepubliceerd op 30 juni 2020) is te downloaden via www.rvo.nl.

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 OPLEIDINGEN BUSINESS FLITS

REGIO FOODVALLEY ECONOMISCHE TOPREGIO SPELEN EN WERKEN Regio Foodvalley behoort tot de economische top van Nederland. Het landelijke karakter van de regio heeft een grote aantrekkings- kracht vanuit de randstad waardoor het aantal inwoners blijft IN DE KANTOORTUIN groeien. De economische veerkracht van de regio is groot ook in tijden van crisis. De werkzekerheid en het welvaartsniveau is in de Wij van Liberi Coaching helpen mensen met stressklachten om Regio Foodvalley van bijzonder hoog niveau. Ook vinden inwoners de balans te hervinden. Want hoewel we cognitief sterk zijn, zijn het in de regio prettig leven; de ‘brede welvaart’ scoort hoger dan we eigenlijk niet gemaakt om stil te zitten. We willen bewegen, het landelijke gemiddelde. ‘de liefde bedrijven’, veel slapen, lummelen, ons uiten… En daar 30 zit je dan, acht uur lang starend naar je computerscherm. Dat is Dit blijkt uit onderzoek van de provincies Gelderland en Overijssel de reden dat wij door heel Nederland met mensen de natuur in naar de kracht van Oost Nederland. In dit onderzoek is gekeken gaan, om via die weg de balans te hervinden. naar de robuustheid van de economie op de lange termijn, maar de impact van de coronacrisis is niet genegeerd. In 2016 hebben De toegenomen complexiteit en versnelling kan je uitputten; de provincies de eerste editie van het multidisciplinaire onderzoek te veel mailtjes, telefoontjes, zoomsessies, afspraken en taken. Kracht van Oost opgeleverd, nu ligt er een nieuwe versie. Het Dit terwijl je behoefte hebt om te ademhalen, ergens in het onderzoek toont aan dat Regio Foodvalley een economische gras gaan liggen; je wilt rust. Maar die rust vind je niet in de topregio is. kantoortuin, je thuiskantoor, de supermarkt, of kijkend naar de tv. Je koopt een nieuw paar leren schoenen, slikt wat frustraties In het rapport springt de regio er qua bevolkingsgroei uit. weg en zet je schouders eronder. Met geklemde kaken probeer Stagneert het aantal nieuwe inwoners in andere regio’s, in Regio je alles op het computerscherm in goede banen te leiden; want Foodvalley komen meer mensen wonen dan er vertrekken. De straks is je functioneringsgesprek en je moet wel iets indrukwek- groene gemeenten van Oost Nederland waaronder de Regio kends op tafel kunnen leggen, via Zoom. Foodvalley, zijn steeds meer in trek bij de senior kenniswerkers die uit de Randstad naar deze regio verhuizen. En dan ‘knakt’ er iets en ben je slachtoffer van de “modeziekte” burn-out. Het is alleen geen modeziekte; burn-out maakt de De werkgelegenheid groeit sterk in de provincies Gelderland en mismatch tussen wie we in wezen zijn en wat er van veel men Overijssel. Wat betreft werkzekerheid behoort de arbeidsmarktre- sen gevraagd wordt pijnlijk duidelijk. gio Foodvalley tot de top van Nederland. Ook het aandeel starters is hier hoog. Elke dag werken er professionals aan innovaties op het gebied van duurzame inzetbaarheid. Alle burn-out coaches bij Liberi Maar niet alleen op het vlak van economische productie gaat leveren vanuit hun eigen expertise een bijdrage. Zo gaan we met het goed met de Regio Foodvalley. Ook op aspecten die mensen mensen de natuur in, waar ze zichzelf mogen zijn; daar blijken van waarde vinden voor hun welzijn en geluk, in het onderzoek ze goed te kunnen herstellen van chronische stress. Als we nu na heet dat de ‘brede welvaart’, scoort Foodvalley aanzienlijk hoger corona samen een nieuwe positieve invulling geven aan de term dan het landelijk gemiddelde. Inwoners scoren het woon- en ‘kantoortuin’, dan zijn we op de goede weg. leefmilieu hoog en zijn over het algemeen tevreden over hun inkomensontwikkeling. Jos Nierop, stress & burn-out wandelcoach bij Liberi Coaching

www.liberi.nl

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 COLUMN

ZELFSTANDIGE OF TOCH EEN WERKNEMER? Er werken steeds meer mensen als zelfstandige, ook in gevallen waarin de vraag kan worden gesteld of niet gewoon sprake is van een arbeidsovereenkomst. In vrijwel iedere discussie over de kwalificatie van de arbeidsovereenkomst werd verwezen naar het zogenoemde 'Groen/Schoevers-arrest' van de Hoge Raad uit 1997. Recent heeft de Hoge Raad een belangrijke nuancering gegeven op het Groen/Schoevers-arrest. In deze column wordt uitgelegd wat de Hoge Raad heeft geoordeeld en wat dit betekent voor de praktijk. KWALIFICATIE VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST De wet definieert de arbeidsovereenkomst als een “overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten.” Uit deze definitie kunnen drie karakteristieke kenmerken worden afgeleid, namelijk i) persoonlijke arbeid, ii) loon en iii) gezagsverhouding. Niet alleen vanuit fiscaal oogpunt, maar ook vanuit arbeidsrechtelijk oogpunt is het belangrijk om te beoordelen of (wellicht toch) sprake is van een arbeidsovereenkomst. Werknemers hebben namelijk mr. Evelien Brussee meer rechten en worden beter beschermd dan zelfstandigen. Van Benthem & Keulen Advocaten & Notariaat e-mail: [email protected] PARTIJBEDOELING SPEELT TOCH GÉÉN ROL telefoon: +31 30 259 55 52 In het X/Gemeente Amsterdam-arrest van 6 november 2020 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat 'anders dan uit het arrest Groen/Schoevers wel is afgeleid', de bedoeling van partijen géén rol speelt bij de vraag of de overeenkomst moet worden aangemerkt als een arbeidsovereenkomst. Waar het om gaat is of de tussen de partijen overeengekomen rechten en verplichtingen voldoen aan de wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst. 31 Verder legt de Hoge Raad uit dat voordat een overeenkomst kan worden gekwa- lificeerd ('kwalificatiefase'), duidelijk moet zijn wat partijen hebben afgesproken ('uitlegfase'). Daarover kan immers onduidelijkheid of discussie ontstaan. In de uitlegfase geldt de Haviltex-maatstaf, welke inhoudt dat het niet alleen gaat om wat partijen hebben opgeschreven in de overeenkomst, maar ook om wat zij hebben beoogd af te spreken en van elkaar mochten verwachten. Oftewel: anders dan in de kwalificatiefase speelt in de uitlegfase de partijbedoeling wel een rol. WAT BETEKENT DIT VOOR DE PRAKTIJK? Het is afwachten wat dit arrest precies teweeg zal brengen. Onze verwachting is dat rechters sneller geneigd zullen zijn om te concluderen dat sprake is van een arbeidsovereenkomst. Uiteraard zal men zich voortaan in de kwalificatiefase niet (meer) kunnen verschuilen achter de wens van partijen om een opdrachto- vereenkomst in plaats van een arbeidsovereenkomst te sluiten. In de uitlegfase zal de partijbedoeling nog wel relevant zijn, bijvoorbeeld bij de vraag of sprake is van loon. Zowel in het arrest Groen/Schoevers als in het arrest X/Gemeente Amsterdam werd in de uitlegfase al geconcludeerd dat het niet de bedoeling van partijen was om af te spreken dat loon zou worden betaald voor de te verrichten arbeid, zodat geen sprake was van een arbeidsovereenkomst.

Het is meer dan ooit aan te raden om ervoor te zorgen dat er relevante verschillen zijn aan te wijzen als het gaat om de gemaakte afspraken, zodat op basis daarvan kan worden betoogd dat bijvoorbeeld geen gezagsverhouding aanwezig is. De enkele wens van partijen om buiten het arbeidsrecht te blijven zal – vermoedelijk zelfs aan de bovenkant van de arbeidsmarkt – niet (meer) voldoende zijn.

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 In de zorg is veel vraag naar personeel

32 STRUCTURELE AANPAK NODIG VOOR MOBILITEIT TUSSEN SECTOREN MISMATCH ARBEIDSMARKT NOG DUIDELIJKER DOOR CORONA Intersectorale mobiliteit komt steeds hoger op de arbeidsmarktagenda. Daarbij zorgt de corona-uitbraak voor extra urgentie. Waar in sommige branches personeel op grote schaal uitstroomt, nemen de tekorten in andere sectoren zeker niet af. Voeg daarbij de demografische trend én de door technologie veranderende eisen en de boodschap is duidelijk: een structurele aanpak is dringend gewenst.

De actuele situatie op de arbeidsmarkt was een van wacht echter dat we door deze maatregel een boeg- de thema’s tijdens het netwerk- en kennisevent Get golf van ontslagen voor ons uit duwen. Maar als Connected dat in oktober 2020 online plaatsvond. het aantal werklozen oploopt, zullen de tekorten in “Voor de coronacrisis telde Nederland zo’n 250.000 sectoren niet een-twee-drie verdwijnen. Eerder zal werklozen en ongeveer evenzoveel vacatures,” aldus de mismatch die er al was nog duidelijker worden.” Bastiaan Starink, partner bij PwC, tijdens een ronde- Ook in dit geval zorgt corona voor versnelling van tafeldiscussie. “De competenties van mensen sluiten een bestaande ontwikkeling. “Bedenk daarbij ook dus niet aan op de beschikbare banen.” dat de banen van de toekomst andere eisen stellen. Globalisering en automatisering maken dat men- BOEGGOLF sen op grote schaal moeten upskillen; aanvullende Door de NOW-regelingen is de verwachte stijging vaardigheden opdoen waardoor ze wendbaarder van de werkloosheid vooralsnog beperkt. “Ik ver- worden.”

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 HRM

Tekst Hans Hajée

DARWIN mobiliteit tussen sectoren een andere nemer,” vult Bogerd aan. “Als die er niet is dan houdt het Ook in de provincie Utrecht wordt aanpak vereist. “De sectorale organisa- op. Maar iedereen zoekt in een functie naar een vuurtje dat wendbaarheid gevraagd. “Diversiteit tie van Nederland is een zwak punt. brandt, naar dynamiek en ontwikkelingsmogelijkheden. Als en samenstelling van sectoren in Scholingsfondsen worden ingezet zodat in een huidige baan en sector ontbreekt, zijn mede- deze regio maken dat we iets minder dat medewerkers actief kunnen blijven werkers gebaat bij nieuw perspectief.” De HU-directeur is hard geraakt worden door de huidige in dezelfde sector. Terwijl er juist een optimistisch. “Veel mensen staan open voor een overstap. conjunctuurdip,” aldus gedeputeerde grote noodzaak is om mensen te laten Dat merk ik bijvoorbeeld bij het animo voor omscholing Economische Zaken Robert Strijk tij- bewegen tussen verschillende sec- naar zorg en onderwijs.” dens Get Connected. “Onze provincie toren, over de grenzen van branches is dus relatief weerbaar. De vraag is heen. De benodigde systematiek was KLM EN ABN AMRO wel of we ook wendbaar genoeg zijn. er niet tijdens de vorige crisis. En is er In de huidige omstandigheden dienen zich versneld meer Immers, analoog aan Darwin zal niet nu nog steeds niet.” ‘donorsectoren’ aan. Zo zal de KLM in de toekomst met de sterkste soort overleven maar de- aanzienlijk minder personeel toe kunnen. Daarom stimu- gene die zich het beste kan aanpassen METERS MAKEN leert de luchtvaartmaatschappij medewerkers bijvoorbeeld aan veranderende omstandigheden. Starink sloot zich aan bij deze consta- om een overstap te maken naar de zorg. Daar is de vraag Voor deze uitdaging staan we nu.” tering. “Het is belangrijk om effec- naar personeel groot en de vereiste vaardigheden komen tieve van werk naar werk-trajecten te deels overeen. KLM faciliteert een kennismaking met de ONMISBARE VAARDIGHEDEN ontwikkelen. De bestaande sectorale zorgsector en betaalt het salaris door gedurende een oriën- De rondetafeldiscussie tijdens Get benadering bemoeilijkt dat.” Maar er is tatieperiode. Connected was een initiatief van de meer nodig, vindt hij. “Vaak begin- Ook bij financiële instellingen stromen veel medewerkers regionale Human Capital Agenda. Dit nen we aan de kant van werknemers, uit. Eind november 2020 kondigde ABN Amro opnieuw een HCA-cluster adresseert al jarenlang bijvoorbeeld door loopbaancoaching grootschalige reorganisatie aan waarbij de komende jaren de noodzaak tot een gezamenlijke en omscholing. Maar het vertrekpunt 15% van de arbeidsplaatsen verdwijnt. Een deel daarvan kan regionale aanpak van arbeidsmarkt- zou moeten liggen bij de onder- bijvoorbeeld in het onderwijs een nieuwe toekomst vinden. opgaven. Jan Bogerd is naast voor- nemers. Een deel daarvan creëert zitter college van bestuur van de werkgelegenheid terwijl anderen juist BUDGETTEN ONTSCHOTTEN Hogeschool Utrecht (HU) voorzitter medewerkers moeten ontslaan. Door Om ervoor te zorgen dat duurzame inzetbaarheid geen van de HCA. Ook hij constateer- die twee structureel te koppelen, kun utopie maar realiteit wordt, zijn veel van dergelijke de tijdens Get Connected dat de je meters maken.” matches nodig. Dat vereist een grootschalige, proactieve coronacrisis de urgentie versterkt. en branche-overstijgende aanpak. De stakeholders zijn talrijk: overheden, werkgevers, opleidings- en VUUR BRANDEND HOUDEN scholingsinstellingen, UWV… Daarmee zijn ook individuele werkne- Er is geen behoefte aan een nieuwe organisatie, stelt “DE SECTORALE mers gediend, benadrukt Starink. hoogleraar Wilthagen. “Er zijn genoeg middelen en genoeg ORGANISATIE VAN “Niemand wil vanuit werkeloosheid organisaties. Het is zaak om deze te verbinden, om er één NEDERLAND IS EEN op zoek naar een andere functie. Als team van te maken. Wie staat linkshalf, wie rechtsbuiten? ZWAK PUNT.” je anticyclisch werkt aan mobiliteit De rollen moeten duidelijk zijn. Alleen dan lukt het om de 33 tussen sectoren, kunnen mensen al benodigde grootschalige beweging op gang te brengen.” vanuit een bestaande baan nadenken En wie bepaalt de opstelling? “De centrale overheid moet “Binnen de Human Capital Agenda over en werken aan een toekomst in de regie pakken,” vindt Starink. “En ervoor zorgen dat de hielden we ons eerder vooral bezig een andere sector.” ontschotting van sectorbudgetten eindelijk voor elkaar met het bouwen van een netwerk “Uiteraard staat en valt het met de komt. Tijdens de vorige crisis is dat niet gelukt. Nu is het en het aanjagen van samenwerking bereidheid van een individuele werk- echt de hoogste tijd.” bij arbeidsmarktinterventies. Op dit moment brengen we de grote kwesties voor de arbeidsmarkt van de toekomst in kaart. Bij het scherp krijgen hiervan De KLM kan in de toekomst met speelt data-analyse een belangrijke aanzienlijk minder medewerkers toe rol. De vraag is vervolgens hoe deze ontwikkelingen zich verhouden tot onze regionale economische agenda. En wat betekent dat voor de noodzakelijke investeringen, ook op de lange termijn?” Uitdagingen liggen volgens Bogerd met name op het gebied van cross-sectorale mobiliteit. “Ook staan we voor een fundamentele upskillingsopgave waarbij de nadruk ligt op digitale vaardigheden. Die zijn immers onmisbaar voor de banen van de toekomst.” SYSTEMATIEK ONTBREEKT Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt aan Tilburg University, benadrukte in zijn inleiding op Get Connected dat de noodzakelijke

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 De winnende FL’EX-BOX: circulair en zelfvoorzienend (illustratie Ex Interiors).

PRIJSVRAAG WERKPLEK VAN DE TOEKOMST in te richten. Dat bevalt en wordt in de Habitoor gefaciliteerd. Tegelijkertijd 34 biedt het concept ruim gelegenheid voor kwalitatief contact met collega’s. FLEXIBILITEIT ALS Volgens Casper Schwartz zullen kan- toren in de toekomst een stuk kleiner zijn dan nu het geval is. Het draait veel SLEUTELWOORD meer om het inspirerende karakter van de ruimtes en de kwaliteit van de De timing van een recente prijsvraag over de werkplek van de toekomst locatie. was uitstekend. Want dat die werkplek post-corona ingrijpend anders wordt, staat vast. Thuiswerken is here to stay. Dat stelt andere eisen TOESTROMEN BEHEERSEN aan het kantoor. Het wordt meer een plek voor ontmoeting, interactie en Een nominatie was er ook voor het inspiratie. Anticiperen op een mogelijke volgende virusuitbraak zal een project Duvel Sociale Ruimte. Tijdens de eerste fase van de lockdown voerde vanzelfsprekende randvoorwaarde worden. In de ontwerpen van winnaar AWAA een studie uit voor de Belgische en genomineerden is flexibiliteit de rode draad. brouwer Duvel Moortgat. Eerder ontwikkelde het bureau al het masterplan voor het terrein van Duvel en ontwierp Initiatiefnemers van de prijsvraag voor WERKEN EN LEVEN alle faciliteiten. AWAA onderzocht de Werkplek van de Toekomst waren Casper Schwartz Architects werd de ruimtelijke mogelijkheden om De Architect en Lensvelt. Hun briefing genomineerd voor de Habitoor. De ondanks social distancing ontmoeting was breed. Gevraagd werden gedurfde naam verwijst naar de integratie van en interactie te faciliteren. Zodanig dat en tegelijkertijd praktische voorstellen habitat en kantoor. De Habitoor is een de brouwer ook in een post-coronatijd- voor de werkplek, op kantoor, onder- werk- en ontmoetingsplek met een perk een groot publiek kan ontvangen. weg of thuis en zowel voor de korte als groot aantal functies, zowel zakelijk Centraal in het voorstel staat de manier de lange termijn. Deze trigger leverde als privé-gerelateerd. Werknemers waarop mensen circuleren. Door de 26 inzendingen op. Hieruit kozen de ontmoeten er klanten, overleggen met verschillende toestromen te beheersen organisatoren vijf genomineerden. collega’s maar kunnen in de Habitoor en ruimtes zo te ontwerpen dat deze Opvallend is de diversiteit van de ook sporten en eten. Er is zelfs een kunnen krimpen of uitbreiden, wordt ontwerpen. Tegelijkertijd is er een heus kookeiland aanwezig. het mogelijk om eventuele toekomstige duidelijke overeenkomst; flexibiliteit Door het vele thuiswerken zijn gezondheidsregels na te leven. Ook staat centraal. mensen gewend om zelf hun dagen bieden de ruimtes een sterke architect-

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 KANTOORINRICHTING

onische ervaring. De ‘kneedbaarheid’ van medewerkers maar het kantoor ultiem overal worden geplaatst. Variërend het geheel komt volgens AWAA ook in het flexibel. Gebouwen, leer- en werkom- van een enkele box in de tuin van een meubilair tot uitdrukking. gevingen zullen in de toekomst steeds huis tot een cluster in bijvoorbeeld sneller veranderen. Dit vraagt om het het stadscentrum, in wijken of op het IDEAAL VOOR DE WERKNOMADE meervoudig gebruik van ruimtes. SHFT platteland. Op een fysiek kantoor zorgt de werkgever maakt dat mogelijk door een verzame- De FL’EX-BOX is koppelen stapelbaar. voor comfort, akoestiek en verlichting. ling ruimte-verdelende elementen die Ook de afwisseling tussen gesloten en Werken mensen elders dan is er geen opgehangen worden aan een railsys- open wanden geeft ontwerpers veel grip op deze elementen. Daarom bedacht teem. Hiermee kan de werkomgeving flexibiliteit. Aan de buitenzijde kan een JCAU een professionele werkplek die ge- meebewegen met de veranderende kleine veranda met houten luiken wor- heel locatie-onafhankelijk is. Het genomi- behoefte van een organisatie. den aangebracht. Werken en ontmoe- neerde ontwerp bestaat uit een draagbaar Gebruikers kunnen eenvoudig variëren ten kunnen dus ook in de open lucht werkstation dat op kantoor, onderweg, in aantal, type, openheid en materia- plaatsvinden. thuis of waar ook ter wereld gebruikt lisatie van ruimtes. Ook de verlichting kan worden. Het element is gemaakt van kan afzonderlijk bepaald worden. En ECONOMIE EN ECOLOGIE akoestisch materiaal. Daardoor functio- met stroomvoorzieningen in de wan- Het winnende concept is circulair en neert het ook als privacyscherm; geluid delementen en de mogelijkheid op elke zelfvoorzienend. De FL’EX-BOX heeft van buiten wordt gefilterd. gewenste plek schermen aan de rail op te openen delen en een natuurlijke De draagbare werkplek is op meerdere te hangen, kunnen alle deelgebieden luchtverversing. Daken kunnen worden manieren vouwbaar. Ook is het mogelijk worden voorzien van een AV-installatie. voorzien van zonnepanelen of groen. om te schakelen met werkstations van Door SHFT te combineren met stapel- De maatvoering is gebaseerd op de collega’s. Wordt de werkplek niet gebruikt bare en aanpasbare meubels wordt gangbare stramienmaten in kantoorge- dan kan deze compact worden opgevou- de toekomstbestendigheid van de bouwen. Hierdoor kan de FL’EX-BOX wen tot een rugtas. Die biedt dan ook werkomgeving vergroot. En door extra ook in bestaande gebouwen worden plek voor onder meer een laptop. Zo heeft rails toe te voegen, kan de ruimte verder geplaatst. de werknomade altijd alle benodigdhe- worden uitgebreid. De jury was onder de indruk van het den bij zich. Geïntegreerde zonnepanelen innovatieve karakter van het ontwerp. wekken stroom op voor de verlichting. HOUTEN MODULES Ook het feit dat gebruikers tijdens het De panelen laden op als de gebruiker Winnaar van de prijsvraag werd werk frisse lucht inademen en door de onderweg is. de FL’EX-BOX, een concept van Ex natuur kunnen lopen, werd geprezen. Interiors. Met dit systeem van houten Zo versterken economie en ecologie OMGEVING BEWEEGT MEE modules kunnen verschillende werk- elkaar, aldus de jury. Met haar genomineerde ontwerp SHFT plekken gecreëerd worden. De modules (shift) maakt Hollandse Nieuwe niet de worden geprefabriceerd en kunnen

SHFT: werkomgeving beweegt mee met de organisatie (illustratie Hollandse Nieuwe).

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 Hans van den Brink (Brink Mobility Partner), Maurice Godding en Thijs Truijen (Fleximo) 36 zien veel potentie in de Maxus eDeliver 3

RIJIMPRESSIE MAXUS EDELIVER 3 FRISSE BEZORGER Schoorvoetend zet elektrificering nu door in de bedrijfswagenwereld. Ineens neemt een vrij onbekende speler een voorsprong op de gevestigde orde, namelijk Maxus met de eDeliver 3. Zijn schone aandrijving vormt een belangrijke troef, maar kún je er wat mee in de praktijk en houdt het model zich staande tussen de producten van ervaren aanbieders?

Maxus komt toch niet helemaal uit de lucht vallen, want de organisatie in ieder geval een zeker kwaliteitsbesef leeft. het onderscheidt zich in de hogere bestelwagenklasse al Die indruk kregen we wel toen we een jaar geleden op pad een tijdje met de brandschone EV80. Een stevig geprijsd gingen met de MG ZS EV, een product van dezelfde organi- voertuig, dat bovendien opereert in een markt die om een satie. Lease-intermediair Fleximo zette die zeer vroegtijdig groot rijbereik vraagt en los van de elektrische aandrijving gereed en doet nu, in een geografische samenwerking met een beetje bedaagd begint te raken. Zijn oorsprong ligt Brink Mobility Partner, hetzelfde met de Maxus eDeliver 3. namelijk in de Britse LDV Maxus, die eind 2004 ten tonele verscheen. In het heden behoort het merk tot het Chinese VLIJMSCHERPE PRIJS concern SAIC Motor, de achtste grootste autogroep ter Inderdaad, er is een nieuwe ster aan het firmament binnen wereld, die jaarlijks alleen al drie miljoen Volkswagens in li- de bedrijfswagendivisie van SAIC Motor en wel eentje die centie vervaardigt. Je zou dus veronderstellen dat er binnen het segment van de middelgrote bestellers wil openbreken

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 AUTOMOTIVE

Tekst en fotografie: Aart van der Haagen

met een emissievrije aandrijflijn. Hij geldt niet als gezien, terwijl die waarden bij het langere type op de allereerste, maar wel als één van de weinige 150 en 230 km liggen. SAIC belooft dat dat fors open heeft bovendien zijn prijs mee. Een starttarief loopt wanneer je je tot stadsverkeer beperkt, in een van 29.990 euro (vanaf 398 euro in financial lease) uiterst geval zelfs tot 342 kilometer. Het heeft zeker mag voor dit type voertuig met elektrotechniek zin om dat te melden, aangezien een elektrische vlijmscherp heten, zeker als je de omvangrijke lijst besteller met deze technologie zich nu eenmaal het standaardvoorzieningen in ogenschouw neemt. best voelt bij een takenpakket binnen de directe re- Daarover verderop meer; laten we eerst een aantal gio. Voor de onderaannemer die honderd kilometer LEASEGARAGE praktische waarden uitspitten. Maxus voert de eDe- verder ‘op klus gaat’ schiet de actieradius al gauw Op de website van liver 3 in twee lengtes, met een laadvloer die zich tekort, maar de banketbakker die in de omgeving de Leasegarage kunnen onder- over 2,18 dan wel 2,77 meter uitstrekt. Reken je de horeca voorziet, kan waarschijnlijk prima met deze nemers snel winkelen voor inwendige breedte van 1,665 meter - waarvan 1,22 Maxus uit de voeten. De naam, eDeliver 3, impli- een lichte bedrijfswagen en tussen de wielkasten en de hoogte van 1,33 meter ceert het feitelijk al. Overigens geeft een snellader daarmee in een acute behoefte mee, dan kom je aan een inhoud van 4,8 dan wel hem binnen drie kwartier weer tachtig procent prik voorzien. Er staan gemiddeld 6,3 kuub. Daar snoept het accupakket niks vanaf, en doet een wallbox hetzelfde in zes tot acht uur. zo’n 150 nieuwe voertuigen dankzij het feit dat het model van meet af aan als Helemaal leeg? Dan kost het, zo weet Fleximo uit de op, aangeboden door vaste EV werd ontwikkeld. Bruto mag hij tussen de 865 en eerste ervaringen, een uurtje of twaalf. partners van Fleximo. Levering 1020 kilogram torsen, afhankelijk van de maatvoe- geschiedt uit voorraad, dus ring en het gewenste type batterij: 35 of 53 kWh. NIET SCHAMEN veelal binnen enkele weken, Producten uit het land van AliExpress dragen ima- wensen op het gebied van gotechnisch het juk van wegwerpartikelen, maar inrichting daargelaten. dat valt bij deze bestelwagen waarschijnlijk reuze Leasegarage heeft in zijn “JE PROFITEERT VAN mee, want SAIC geeft er niet voor niets vijf jaar of aanbod een toenemend aantal 3000 EURO AAN EXTRA 100.000 km garantie op. Acht jaar of 160.000 km op geëlektrificeerde modellen. SUBSIDIE IN 2021” het accupakket, zelfs. Let op onze woorden, binnen nu en 2030 eisen de Chinezen een beslissende rol www.leasegarage.nl voor zich op binnen de wereldwijde auto-industrie, met nu al vele tientallen fabrikanten die keihard TOT 342 KILOMETER aan de weg timmeren en Europa serieus in het De hamvraag luidt natuurlijk hoe ver je dan komt vizier hebben. Dat laatste maak je in ieder geval op een acculading. We konden dat helaas niet al op uit de eerste aanblik van de Maxus eDeliver testen, dus ook niet met een flink afgevuld achter- 3. Hij staat er patent bij, met een moderne en zelf- compartiment. Volgens een WLTP-meting op een verzekerde uitstraling, waarvoor de grote jongens gecombineerd traject moet de versie met korte onder de bedrijfswagenmerken zich niet zouden 37 wielbasis en 35 kWh na 158 km aan het infuus en hoeven te schamen. Wel weerspiegelt de prijsgeöri- houdt de uitvoering met 53 kWh het na 240 km voor ënteerde benadering zich enigszins in de afwerking.

3000 euro extra subsidie in 2021

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 AUTOMOTIVE

in een schrikreactie het gas lift en de achter- kant ineens begint te zwiepen. Het standaard ESP grijpt dan wel in.

UIT VOORRAAD In het algemeen getuigt de Maxus eDeliver 3 van een voldoende doordacht concept, met hier en daar een schoonheidsfoutje en natuurlijk de restrictie dat niet alle beroeps- groepen ermee uit de voeten zullen kunnen. Hij komt, toepasselijk gezegd, vooral goed uit de bus met zijn uitstraling, zijn sublieme rijpositie, zijn vorstelijke standaarduitrusting, zijn stille cabine en bovenal met zijn prestaties op de duurzaamheidsladder. Ondernemers profiteren van investeringsaftrekregelingen en van de nieuwe subsidie voor elektrische bestelwagens, die vanaf het voorjaar ingaat. Brink Mobility Partner bedient vooral de noordelijke Deze behelst een korting van tien procent op helft van Nederland, Fleximo de zuidelijke helft de aanschafprijs, met een maximum van 5000 euro. Daarnaast profiteer je van 3000 euro aan extra subsidie in 2021. Verder verdient het vermelding dat Fleximo en Brink Mobility Een kiertje hier en daar, een braampje op agenda te plezieren, want de 122 pk sterke Partner de Maxus uit voorraad kunnen leve- het dashboard en portieren die wat blikkerig elektromotor hoeft niet op bedrijfstempe- ren. Je moet dan wel voor een witte opteren, dichtvallen moet je voor lief nemen, net als ratuur te komen. Grote haast? Als het moet want zwart, grijs of een RAL-kleur betekent de op een kwetsbare plek (tegen het plafond) speert hij ervandoor, geholpen door zijn con- zo’n zes maanden wachten. Qua inrichting gemonteerde laadbakverlichting met zijn niet stante koppel van 150 Nm. Met het toenemen bestaan er dan weer ruime mogelijkheden. al te scherpe schijnsel. Op de toegankelijk- van de snelheid vlakt de felle acceleratie af, tot De importeur maakt zich momenteel sterk heid van de opslagruimte valt, met drie wijd bij 120 km/h een begrenzer ingrijpt, vergezeld voor het homologeren van het trekgewicht te openen deuren, niets af te dingen. Positief van een geluidssignaal. Regenereren doet de op 750 kg, al ligt het ook dan niet erg voor de zijn verder de stevige vloerplaat en triplex aandrijflijn goed, beter of best, afhankelijk van hand om een aanhanger aan een elektrische wandpanelen. de modus die je selecteert. In het laatste geval besteller te haken. Het wordt wél steeds van- hoef je nog maar sporadisch het rempedaal te zelfsprekender om zo’n schone bedrijfswagen ONGEWOON EN PRETTIG beroeren. Bij dat elektrisch vertragen galmt er te overwegen en dan is het goed om te zien Als je je niet te veel stoort aan de keihar- een nadrukkelijke zoemtoon door de verder dat de Maxus eDeliver 3 aardig wat drempels 38 de plastics, gelukkig wel in een stemmige weldadig stille cabine, de ene keer langer dan wegneemt. kleurcombinatie, kun je best heel enthousiast de andere. De eDeliver 3 vertoont een ietwat raken over de cabine. Dat zit hem als eerste in springerig veergedrag, maar voelt qua koers- www.fleximo.nl de uitmuntende stoelen, die je zomaar in een vastheid solide aan. In snel bochtenwerk glijdt www.brinkmobility.nl sportieve personenwagen van een premium- hij duidelijk over de voorwielen weg, totdat je fabrikant zou verwachten. Al net zo ongewoon en net zo prettig is het verticaal verstelbare lederen sportstuur met afgeplatte onderrand. Het ligt zodanig onder handbereik dat je een ontspannen zithouding kunt aannemen en tegelijkertijd bots je bij het instappen nooit met je knie tegen de kolom, zoals in menig besteller. Opbergvakken vind je in overvloed en ergonomisch valt de eDeliver 3 vlot te doorgronden, behalve de totaal verstopte knoppen van de stoelverwarming. Die krijgt hij standaard mee, net als airconditioning, cruise control, ‘alles elektrisch’, een hellingrem, par- keersensoren en een multimediasysteem met DAB+, bluetooth en een achteruitrijcamera. Navigatie staat niet in de optielijst, maar Apple CarPlay en Android Auto ondervangen dat. De handmatige klimaatregeling getuigt van een merkwaardige bezuiniging, want je kunt geen temperatuur instellen. Met de toetsen ‘airco aan’, ‘kachel aan’ en ‘economy’ als een milde variant daarvan moet je je maar zien te redden.

SPEERT ERVANDOOR De Maxus eDeliver 3 staat ’s ochtends direct paraat om de harde werker met een volle

UTRECHT BUSINESS | NUMMER 4 | JANUARI 2021 DRIVE TOGETHER

MAZDA MX30 DE 100% ELEKTRISCHE CROSSOVER VANAF € 33.990

. Imposant van buiten, royaal van binnen . 8% bijtelling bij aﬂ evering in 2020 FINANCIAL LEASE . Rijd nog dit jaar de First Edition VANAF € 299 P/M OPERATIONAL LEASE VANAF € 439 P/M

KOM LANGS EN ERVAAR HET ZELF!

AUTOBEDRIJF KNOOP MAARSSEN Kometenweg 7 | 3606 BD Maarssen | 0346 - 586444 www.knoop-mazda.nl |

Mazda MX30 vanaf € 33.990. Gemiddeld stroomverbruik Mazda MX30 19 kWh per 100 km / CO2-uitstoot van 0 g/km. De vermelde WLTP waarden voor het gecombineerde stroomverbruik en de CO2-uitstoot zijn gemeten volgens de nieuwe WLTPtestmethodiek. Prijzen incl. BTW en kosten rijklaar maken, excl. mica/metallic (3-tone) lak en opties. De Mazda MX30 is tijdelijk als First Edition verkrijgbaar in beperkte oplage en te bestellen zolang productieplaatsen beschikbaar zijn. Deze actie is geldig bij een Financial Lease aanvraag voor een nieuwe Mazda MX30 tot en met 31 december 2020. Mazda Private Finance is een niet-doorlopend kredietaanbod van Mazda Finance, merken handelsnaam van Santander Consumer Finance Benelux B.V. Toetsing en registratie BKR. Vraag naar de voorwaarden en standaard informatieblad in de showroom. Je Mazda-dealer treedt op als vrijgestelde bemiddelaar van Mazda Finance. Mazda Finance en je Mazda-dealer geven geen advies. Je dient zelf te bepalen of het door jou gewenste ﬁ nanciële product aansluit bij je wensen, behoeften en persoonlijke situatie. Operational Lease-aanbod wordt aangeboden door Mazda Leasing. Genoemd maandbedrag is gebaseerd op een looptijd van 60 maanden en 10.000 km/jaar incl. rente, afschrijving, reparaties, onderhoud, banden, wegenbelasting, verzekering en pechhulp. Het maandbedrag is exclusief BTW, energiekosten, en eventuele opties. Afgebeeld model kan afwijken van de daadwerkelijke speciﬁ caties. Prijswijzigingen voorbehouden. Zie voor kosten en voorwaarden: www.mazda.nl.

200279 Mazda Knoop Maarsen - Advertentie Mazda MX-30 - 215x285mm [opmaak 01].indd 1 29-09-2020 09:36 VAN MUNSTER MEDIA FACTORY

marketing- communicatie makers

Gespecialiseerd in het creëren en beheren van media, in de meest brede zin van het woord. Bij ons vind je alle kennis en services onder één dak. We kunnen u helpen met elke gewenste media uiting. Of dit nu online of o ine is!

vmmf.nl