MGGP S.A. 33100 Tarnów, ul. Kaczkowskiego 6 Egzemplarz wyłożony do publicznego wglądu w dniach od 15 kwietnia do 6 maja 2011 r.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SANOK DLA CZĘŚCI MIEJSCOWOŚCI

Tarnów, kwiecień 2011 r.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

SPIS TRE ŚCI:

1. Przedmiot opracowania ...... 3 1.1. Poło żenie terenów obj ętych prognoz ą ...... 3 1.2. Podstawa prawna ...... 3 1.3. Metodyka opracowania...... 4 2. Charakterystyka środowiska naturalnego ...... 5 3. Prawna ochrona zasobów przyrodniczych...... 12 4. Ocena potencjalnych zmian w przypadku braku realizacji ustale ń planu...... 13 5. Charakterystyka projektu planu...... 13 5.1. Zawarto ść i cel projektu oraz powi ązania z innymi dokumentami...... 13 5.2. Zapisy ustale ń projektu planu...... 14 5.3. Ocena zgodno ści ustale ń projektu planu z przepisami prawa dotycz ącymi ochrony środowiska i dóbr kultury...... 15 5.4. Ocena zgodno ści projektowanego u żytkowania i zagospodarowania terenów z uwarunkowaniami okre ślonymi w opracowaniu ekofizjograficznym...... 15 6. Wpływ projektowanego zagospodarowania na środowisko...... 16 6.1. Analiza i ocena skutków realizacji ustale ń planu na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego ...... 16 6.2. Ocena wpływu na zdrowie ludzi ...... 20 6.3. Wpływ realizacji projektu planu na obszary chronione...... 21 6.4. Wpływ realizacji projektu planu na krajobraz i środowisko naturalne ...... 21 6.5. Oddziaływanie transgraniczne...... 21 7. Rozwi ązania eliminuj ące lub ograniczaj ące negatywne oddziaływanie na środowisko21 8. Propozycja rozwi ąza ń alternatywnych...... 22 9. Propozycje dotycz ące przewidywanych metod analizy skutków realizacji projektu planu oraz cz ęstotliwo ść jej przeprowadzania...... 23 10. Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym ...... 23 11. Wykaz materiałów źródłowych...... 25

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 2 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

1. Przedmiot opracowania

Przedmiotem niniejszego opracowania jest prognoza oddziaływania na szeroko rozumiane środowisko geograficzne obszaru obj ętego projektem Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina wykonanego przez Biuro Planowania Przestrzennego MGGP S.A. w Tarnowie. W prognozie uwzgl ędniono ocen ę stanu funkcjonowania środowiska przyrodniczego, skutki i zasi ęg wpływu ustale ń planu, zagro żenia, jakie wynikaj ą z projektowanego przeznaczenia terenów oraz sposobów ich ograniczenia.

1.1. Poło żenie terenów obj ętych prognoz ą

Obszar b ędący przedmiotem opracowania administracyjnie poło żony jest w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok na terenie miejscowo ści Strachocina. Analizowany teren oddalony jest w linii prostej o ok. 13 km w kierunku północno-zachodnim od miasta Sanoka, 47 km w kierunku południowym od Rzeszowa (Ryc. 1.).

Ryc. 1. Granica opracowania na mapie topograficznej

1.2. Podstawa prawna

Punktem wyj ścia przy opracowywaniu prognozy oddziaływania na środowisko jest Uchwała Nr XLVIII/368/2010 Rady Gminy Sanok z dnia 20 sierpnia 2010 r. w sprawie: przyst ąpienia do

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 3 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina. Podstaw ą do sporz ądzenia opracowania niniejszej Prognozy jest ustawa z dnia 3 pa ździernika 2008 r. o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2008 Nr 199, poz. 1227) – zgodnie z przepisem art. 46. pkt 1 oraz art. 51 ust. 1 ustawy dokument miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wymaga przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, w tym sporz ądzenia prognozy oddziaływania na środowisko.

1.3. Metodyka opracowania

Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko była sporz ądzana jednocze śnie z projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina w celu umo żliwienia zmian zawartych w tym że projekcie. Prognoza powstała w wyniku dokładnej analizy i oceny tre ści zawartej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W analizie uwzgl ędniono przede wszystkim wpływ ustale ń planu na poszczególne elementy przyrodnicze (rze źba terenu, powietrze atmosferyczne, wody powierzchniowe i podziemne, klimat, gleby, flora i fauna, krajobraz) oraz społeczne (jako ść życia ludzi, dziedzictwo kulturowe, zdrowie etc.). Okre ślono czynniki wpływaj ące degraduj ąco na poszczególne komponenty środowiska oraz zasi ęg ich szkodliwego oddziaływania. W prognozie przedstawiono propozycje dotycz ące przewidywanych metod analizy skutków realizacji projektu planu oraz propozycje rozwi ąza ń alternatywnych. Wskazano równie ż sposoby zapobiegania b ądź minimalizowania negatywnych czynników, których omini ęcie jest zazwyczaj niemo żliwe. Podstaw ą informacji zawartych w prognozie jest przepis art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 pa ździernika 2008 r., natomiast zakres i stopie ń szczegółowo ści informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko został, zgodnie z art. 53 w/w ustawy, uzgodniony z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Rzeszowie oraz Pa ństwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Sanoku (pismo znak: RDO Ś-18-WOO Ś-7041-2-120/2/10/ad oraz PSNZ.4612-3/5/10). Przy ustalaniu skutków uchwalenia planu miejscowego jako główne źródło informacji posłu żyło „Opracowanie ekofizjograficzne na potrzeby miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina oraz zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Sanok”. Dodatkowo skorzystano z innych publikacji naukowych oraz opracowa ń, których spis zawarty jest w wykazie materiałów. Przed sporz ądzeniem prognozy dokonano równie ż wizji terenowej w celu rozpoznania lokalnych warunków środowiska przyrodniczego wyst ępuj ących na analizowanym terenie.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 4 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

2. Charakterystyka środowiska naturalnego

Niniejszy rozdział jest po świ ęcony krótkiej charakterystyce środowiska przyrodniczego na analizowanym obszarze. Opisane s ą poszczególne komponenty środowiska, takie jak budowa geologiczna i rze źba terenu, wody podziemne i powierzchniowe, warunki klimatyczne i topoklimatyczne, gleby, flora i fauna, zasoby krajobrazowe oraz sposób zagospodarowania terenów obj ętych projektem zmiany planu.

Poło żenie fizycznogeograficzne Wg regionalizacji J. Kondrackiego, która za podstawę przyjmuje zró żnicowanie geomorfologiczne, fizycznogeograficzne oraz strefowo ść geograficzn ą, cała poło żona jest w obr ębie trzech jednostek fizyczno-geograficznych: Kotliny Jasielsko-Sanockiej, Pogórza Dynowskiego oraz Pogórza Bukowskiego. Zaw ęż aj ąc, obszar b ędący przedmiotem opracowania zlokalizowany jest w Kotlinie Jasielsko – Sanockiej, która na zachodzie przechodzi w Obni żenie Gorlickie tworz ąc region zwany „dołami jasielsko–sanockimi”. Kotlina ta powstała na mało odpornych warstwach kro śnie ńskich w obr ębie centralnej depresji karpackiej. Według dziesi ętnego systemu w/w regionalizacji analizowany teren miejscowego planu znajduje si ę w obr ębie nast ępuj ących jednostek: Prowincji: Karpaty i Podkarpacie (51) · Podprowincji: Zewn ętrzne Karpaty Zachodnie (513) · Makroregionu: Pogórze Środkowobeskidzkie (513.6) · Mezoregion: Kotlina Jasielsko - Sanocka (513.67).

Budowa geologiczna Pod wzgl ędem geologicznym cały obszar gminy Sanok, w tym także obszar opracowania, nale ży do Karpat Zewn ętrznych. Zewn ętrzne Karpaty Zachodnie zbudowane s ą z materiału zwanego fliszem karpackim, który jest zró żnicowany stratygraficznie i facjalnie. Tworz ą go głównie osady piaskowców, zlepie ńców i łupków, które powstawały od dolnej kredy po oligocen w zbiorniku morskim, w którym sedymentacja materiału zachodziła przy udziale pr ądów sedymentacyjnych. Głównie osadzał si ę materiał drobnoziarnisty ale w krótkich okresach czasu gromadzenie materiału gruboziarnistego równie ż miało miejsce. Osady fliszowe s ą zró żnicowane litologicznie oraz podlegaj ą ró żnego typu zaburzeniom, co pozwala na wyró żnienie w Zewn ętrznych Karpatach Fliszowych kilku jednostek tektoniczno – facjalnych, które tworz ą szereg nasuni ętych na siebie płaszczowin. Teren opracowania poło żony jest w jednostce śląskiej, w obszarze fałdowa ń mezozoicznych. Płaszczowin ę śląsk ą w rejonie Strachociny buduj ą warstwy istebnia ńskie (w dolnych poziomach zbudowane s ą z gruboławicowych, jasnoszarych piaskowców i zlepie ńców), łupki eoce ńskie, warstwy menilitowe, które tworz ą w ąskie, niekiedy złuskowane antykliny, cz ęsto gazono śne i ropono śne.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 5 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

Na utworach trzeciorz ędowych osadziły si ę utwory czwartorz ędowe. Wykształcone s ą w postaci pyłów, glin pylastych oraz glin z domieszk ą rumoszu skalnego i zalegaj ą bezpo średnio na zwietrzelinie warstw skalnych. Na zboczach ich mi ąż szo ść waha si ę od 0,3 do 3,0 m, a w strefie podstokowej lokalnie wi ęcej. W strefie dolinnej na skutek akumulacji doszło do nagromadzenia si ę materiału żwirowo – piaszczystego.

Zło ża kopalin W rejonie wschodniej granicy obszaru opracowania wyst ępuj ą udokumentowane zło ża gazu ziemnego, na bazie których rozwin ęła si ę tam kopalnia. Zło że to wyst ępuje w antyklinalnej strukturze Strachocina – Sanok i posiada cechy zło ża warstwowo-masywowego, w którym mo żna wyodr ębni ć dwa produktywne horyzonty zło żowe. Pierwszy, o mi ąż szo ści 44,9 m, poło żony jest na gł ęboko ści 840 metrów, drugi o mi ąż szo ści 63,1 m zalega na gł ęboko ści 950 metrów. Oba wyst ępuj ą w piaskowcach istebnia ńskich górnych (czarnorzeckich), izolowanych pakietami łupków. Obecne zasoby zło ża w wysoko ści 121,5 mln m 3 stanowi ą gaz buforowy podziemnego magazynu gazu. Poni ższa tabela przedstawia podstawowe wła ściwo ści zło ża (Mapa Geo środowiskowa PIG, 2007).

Tabela.1 Wła ściwo ści zło ża „Strachocina”. ( Oznaczenia w tabeli: rubryka 1 : G-gaz ziemny, PMG-podziemny magazyn gazu, rubryka 2: Cr-kreda, Tr-trzeciorz ęd, rubryka 3: A--zło że jest rozpoznane w stopniu umożliwiaj ącym bie żą ce prowadzenie jego eksploatacji przy mo żliwie najwy ższym stopniu wykorzystania zasobów, rubryka 6: 2-zło że skoncentrowane w okre ślonym regionie, rubryka7: A-zło że małokonfliktowe)

Rodzaj Wiek kompleksu Kategoria Stan zagospodarowania Zastosowanie Klasyfikacja kopaliny litologiczno - rozpoznania zło ża kopaliny zło ża surowcowego Klasy Klasy wg stanu na rok 2005 1-4 A-C 1 2 3 4 5 6 7 zło że G, PMG Cr, Tr A zło że zagospodarowane energetyczne 2 A

Źródło: Mapa Geo środowiskowa, Pa ństwowy Instytut Geologiczny, 2007

Rze źba terenu Obszar opracowania zlokalizowany jest w obr ębie antykliny Strachociny przebiegaj ącej poprzez wschodni ą cz ęść Centralnej Depresji Karpackiej. Podło że tworz ą utwory trzeciorz ędowe fliszu karpackiego, które zostały wypi ętrzone podczas fałdowania alpejskiego tworz ąc struktury fałdowe oraz płaszczowiny. Fałd w rejonie opracowania jest struktur ą antyklinarn ą. Cechuje si ę ona stromym uło żeniem skrzydeł fałdu i bardziej łagodnym, ale zmiennym uło żeniem warstw na jego grzbiecie. Na terenie opracowania główne linie uskoków maj ą przebieg NW-SE i poprzecinane s ą poprzecznymi dyslokacjami o przebiegu SW-NE. Rze źba została ukształtowana cz ęś ciowo w trzeciorz ędzie oraz jest wynikiem niszcz ących procesów rze źbotwórczych, które doprowadziły do powstania gł ębokich dolin rzecznych.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 6 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

W granicach opracowania deniwelacje terenu wynosz ą 44 metry. Najwy żej wyniesiony punkt znajduje si ę na zachodnim kra ńcu opracowania na wysoko ści 386 m n. p. m. Najni żej poło żony punkt zlokalizowany jest w dolinie cieku na wysokości 342 m n. p. m. Znacz ąca cz ęść przedmiotowego obszaru charakteryzuje si ę spadkami terenu poni żej 12 stopni. Na wschodnich i zachodnich kra ńcach obszaru nachylenia terenu s ą wy ższe powy żej 12 stopni i miejscami powy żej 20 stopni.

Wody podziemne Obszar b ędący przedmiotem analizy nale ży do Jednolitej Cz ęś ci Wód Podziemnych nr 157 – Region Górnej Wisły w pasie Zewn ętrznych Karpat Zachodnich.

Tabela.2 Charakterystyka JCWPD nr 157. Charakterystyka Jednolitej Cz ęś ci Wód Podziemnych nr 157 typ warstwy wodono śnej porowata podziemna warstwa wodono śna krzemionkowa stratygrafia piaski, żwiry, piaskowce litologia czwartorz ęd, trzeciorz ęd średni współczynnik filtracji 1x10-3 – 3x10-4 m/s 1x10-5 – 1x10-6 m/s średnia mi ąż szo ść utworów < 10m 10-20 m

Żródło: http://www.krakow.rzgw.gov.pl

Analizowany obszar nie jest poło żony w obr ębie żadnego wyznaczonego Głównego Zbiornika Wód Podziemnych. Nie wyst ępuj ą tutaj uj ęcia wód powierzchniowych b ądź podziemnych. Na obszarze opracowania wyst ępuje jeden, trzeciorz ędowy poziom wodono śny, który tworz ą sp ękania piaskowca warstw kro śnie ńskich dolnych oraz inoceramowych. W utworach przepuszczalnych, zalegaj ących w obr ębie dolin, woda tworzy swobodne zwierciadła. Analizowany obszar charakteryzuje si ę płytkim zaleganiem wód gruntowych na gł ęboko ści od 0,8 do 3,5 m p. p. t. Natomiast, w obr ębie stoków, woda gromadzi si ę w okolicach kontaktu glin zboczowych i wietrzelin. Zwierciadło tych wód zalega na bardzo zmiennych gł ęboko ściach mieszcz ących si ę w przedziale od 0,5 do 6,0 m p.p.t. Wg mapy hydrologicznej wykonanej przez Pa ństwowy Instytut Geologiczny środkowa cz ęść opracowania znajduje si ę w jednostce hydrogeologicznej oznaczonej symbolem 6aTrI. Wydajno ść studni wierconych w tym rejonie waha si ę od 2 do 5 m3/h. Stopie ń zagro żenia trzeciorz ędowego poziomu wodono śnego w środkowej cz ęś ci opracowania jest okre ślony jako średni, co wi ąż e si ę z obecno ści ą ognisk zanieczyszcze ń oraz słab ą izolacj ą. W roku 1998 klasa jako ści wód podziemnych została okre ślona jako dobra, ale mo że by ć nietrwała z uwagi na brak izolacji. Woda w tym poziomie nie wymaga uzdatniania.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 7 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

Wody powierzchniowe Cały obszar opracowania znajduje si ę w dorzeczu rzeki , dokładniej w zlewni Potoku Ró żowego - rzeki IV rz ędu, która jest dopływem Sanoczka b ędącego bezpo średnim dopływem Sanu. San jest prawobrze żnym dopływem Wisły maj ącym swoje źródło na terenie Ukrainy. Rzeka ta ma swoje źródło na południowo-wschodnich stokach Piniaszkowego w Bieszczadach Zachodnich. San ma długo ść 443,4 km, a powierzchnia jego zlewni wynosi 16 861 km 2. Wpada do Wisły w D ąbrówce Pniowskiej w powiecie stalowowolskim. Obszar gminy Sanok poło żony jest w górnym odcinku rzeki. Na obszarze opracowania wyst ępuj ą liczne cieki odwadniaj ące okoliczne tereny, prowadz ąc wod ę po zboczach w stron ę dolin. S ą to głównie cieki stałe i bardzo płytkie. W czasie intensywnych opadów atmosferycznych b ądź roztopów na wiosn ę prowadz ą wi ększe ilo ści wody. Na obszarze opracowania oraz w jego pobli żu koryta cieków s ą niezagospodarowane oraz najcz ęś ciej poro śni ęte. Na południe od wschodniej cz ęś ci obszaru opracowania wyst ępuj ą oczka wodne.

Warunki klimatyczne i topoklimatyczne Obszar opracowania wg podziału terenu Polski na dzielnice rolniczo–klimatyczne dokonanego przez R. Gumi ńskiego znajduje si ę w regionie oznaczonym numer XIX – dzielnica karpacka. Warunki topoklimatyczne w rejonie opracowania wynikaj ą głównie z wysoko ści nad poziomem morza, rze źby terenu i jego pokrycia oraz warunków hydrologicznych. Przebieg średniej miesi ęcznej temperatury powietrza w latach 1971-1980 na stacji w Sanoku był zró żnicowany. Minimum przypada w miesi ącu styczniu, natomiast maksimum w lipcu. Średnia roczna temperatura powietrza za to dziesi ęciolecie wyniosła 7,7ºC (2002, Opracowanie Ekofizjograficzne). W rejonie opracowania wyst ępuje do 50 dni mro źnych oraz do 130 dni z przymrozkiem (2001, Prognoza oddziaływania na środowisko). Najwy ższe sumy opadów notuje si ę w miesi ącach letnich, natomiast najni ższe w zimie. Maksimum opadowe przypada w lipcu (od 76 do 155 mm), natomiast minimum w lutym (ok. 30 mm). Ł ączna suma roczna opadów waha si ę na obszarze gminy od 737 do 912 mm (2002, Opracowanie Ekofizjograficzne). W okolicach opracowania pokrywa śnie żna utrzymuje si ę średnio od 80 do 100 dni. Warunki anemologiczne uwarunkowane s ą m.in. kierunkiem przebiegu dolin. Cz ęsto ść wyst ępowania wiatrów z poszczególnych kierunków oraz cisz w gminie Sanok przedstawia poni ższy wykres (Ryc. 2.).

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 8 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

N 10

8 NW NE 6 4 2 W 0 E CISZE: 50,5%

SW SE

cz ęsto ść [%] S

Ryc.2. Cz ęsto ść wyst ępowania wiatrów z poszczególnych kierunków w latach 1971 – 1980 na stacji w Sanoku (2002, Opracowanie Ekofizjograficzne)

Z powy ższego wykresu wynika, że najwi ększy udział maj ą wiatry z sektora zachodniego oraz południowego. Udział wiatrów południowych świadczy o dobrze rozwini ętej cyrkulacji fenowej. W gminie Sanok notuje si ę znacz ący udział cisz (50,5%). Jest to do ść niekorzystne zjawisko, poniewa ż mo że prowadzi ć do akumulowania w powietrzu zanieczyszcze ń atmosferycznych, dłu ższego okresu zalegania mgieł oraz wzrostu wilgotno ści w dnach dolin i obni żeniach terenu.

Gleby Cało ść obszaru opracowania pokrywaj ą gleby brunatne wła ściwe i wyługowane charakteryzuj ące si ę brunatnym zabarwieniem, które jest efektem gromadzenia si ę zwi ązków żelaza. Na analizowanym terenie wyró żnia si ę kilka kompleksów przydatno ści rolniczej gleb: kompleks zbo żowo-górski, zbo żowo-pastewny, pszenny dobry śródgórski, pszenny dobry, pszenny wadliwy, zbo żowo-pastewny górski, pszenno górski. Wszystkie gleby powstały na podło żu zbudowanym ze skał osadowych o spoiwie w ęglanowym. Gleby brunatne wyługowane oraz wła ściwe na analizowanym obszarze powstały głównie na utworach gliniastych (gliny ci ęż kie, średnie, lekkie), pylastych oraz iłach.

Świat ro ślin i zwierz ąt, krajobraz Analizowany obszar nie odznacza si ę wysokim stopniem bioró żnorodno ści. Charakteryzuj ą go głównie agrocenozy – zbo ża, ro śliny okopowe oraz u żytki zielone. Pomi ędzy polami (zwłaszcza w pobli żu cieków) wyst ępuj ą pasy zadrzewie ń b ądź pojedyncze drzewa. Wyst ępuj ą tu gatunki ro ślin takich jak: cykoria podró żnik ( Cichorium intybus) , dzika ró ża ( Rosa sp.) , mi ęta (Mentha L.), szczaw t ępolistny (Rumex obtusifolius), chaber ł ąkowy ( Centaurea jacea ), bylica pospolita (Artemisia vulgaris ), koniczyna ł ąkowa ( Trifolium pratense) , skrzyp polny (Equisetum arvense), mi ęta długolistna ( Mentha longifolia) , babka lancetowata ( Plantaga lancelota ), wyka ( Vicia sp .), mniszek pospolity ( Taraxacum officinale ), nawło ć pospolita ( Solidago virgaurea ), bez czarny (Sambucus nigra) .

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 9 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

Fot.6. Chaber ł ąkowy ( Centaurea jacea)

W pobli żu cieków oraz w wilgotnych miejscach pojawiaj ą si ę gatunki łopianu, pałka wąskolistna ( Typha angustifolia) , pokrzywa ( Urtica dioica) a w śród drzew mo żna wyró żni ć wierzb ę trójpr ęcikow ą ( Salix triandra ), sosn ę ( Pinus L .), olsz ę czarn ą (Allus glutinoza) , jarz ąb pospolity (Sorbus aucuparia) .

Fot.7. Jarz ąb pospolity ( Sorbus aucuparia)

We wschodniej cz ęś ci obszaru znajduje si ę kompleks le śny, w którym wyst ępuj ą mi ędzy innymi buki ( Fagus L.), d ęby ( Quercus ), graby ( Carpinus L .), sosna ( Pinus L .). W poszyciu wyst ępuje leszczyna ( Corylus L .), w runie je żyna ( Rubus L .), malina ( Rubus idaeus ), mchy (2001, Prognoza oddziaływania na środowisko). Na terenie opracowania wyst ępuj ą nast ępuj ące siedliska ro ślinno ści: - ł ąki świe że - ł ęgi

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 10 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

Fot.8. Ł ąka na obszarze opracowania

W trakcie inwentaryzacji prowadzonej na potrzeby post ępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko gazoci ągu Strachocina-Pogórska Wola stwierdzono wyst ępowanie gatunków chronionych nast ępuj ących bezkr ęgowców: tygrzyk paskowany ( Argyope bruennichi ), trzmiel ogrodowy ( Bambus chortorum ), trzmiel le śny ( bambus pratorum ), trzmiel gajowy ( Bombus lacorum ), trzmiel ziemny ( Bambus terrestris ), trzmiel le śny (Bambus silyarum ) trzmiel polny (Bambus agrorum ), biegacz ogrodowy ( Carabus hortensis ), biegacz gajowy ( Carabus nemoralis ), biegacz wr ęgaty ( Carabus cancellatus ), biegacz granulowany ( Carabus granulates ), biegacz gładki (Carabus glabratus ), biegacz gruzełkowaty ( Carabus variolosus ), biegacz fioletowy ( Carabus violaceus), biegacz zielonozłoty ( Carabus auronitens ), biegacz skórzasty ( Carabus coriaceus) , biegacz błyszcz ący ( Carabus nitens ). Stwierdzono szereg gatunków nie podlegaj ących ochronie prawnej. Nale żą do nich: -wśród motyli: Melanargia galathea, Thymelicus sylvestris, Leptidea reali, Pieris brassicae, Pieris rapae, Pieris napi, Pontia daplidice, Colias hyale, Gonepteryx rhamni, Lycaena phlaeas, Lycaena virgaureae, Lycaena tityrus, Polyommatus ikarus, Argynnis papcia, Issoria Latonia, Brenthis ino, Boloria dia, Vanessa Atalanta, Vanessa cardui, Inachis io, Aglais urticae, Polygonia c- album, Araschnia levana, Melitaea athalia, Pararge egeria, Coenonympha glycerion, Coenonympha argania, Coenonympha pamphilus, Aphantopus hyperantus, Maniola jurtina,Thymelicus linolea

- wa żek: łątka dzieweczka ( Coenagrion Puebla), Pał ątka pospolita ( Lestes sponsa), Szablak zwyczajny ( Sympetrum vulgatum), Szablak żółty (Sympetrum flaveolum), Żagnica wielka ( Aeshna grandis), Wa żka płaskobrzucha (Libellula depresja), Wa żka czarnoplama ( Libellula quadrimaculata).

Na terenach le śnych mo żna spotka ć liczne gatunki zwierz ąt łownych – sarny ( Capreolus capreolus ), jelenia ( Cervus ), dzika ( Sus strofa ), kun ę le śną ( Martes martes ), borsuka ( Meles meles ), lisa ( Vulpes ). W inwentaryzacji przyrodniczej stwierdzono wyst ępowanie ptaków

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 11 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina chronionych takich jak: jarz ębatka ( Sylvia nisora ), g ąsiorek ( Lanius Collurio ), derkacz ( Crex crex ) oraz dzi ęcioł zielonosiwy ( Picus Canus ). W opracowaniu ekofizjograficznym sporz ądzonym dla obszaru całej gminy wymienione zostały liczne gatunki ze świata awifauny, nale żą do nich: kaczki ( Anas platyrhynchos) , dzikie g ęsi (Anser anser ), słonki ( Scolopax rusticola ), brod źce ( Tringa sp .), bocian biały ( Ciconia ciconia ), bocian czarny ( Ciconia nigra ), czaple, orzeł bielik ( Haliaeetus albicilla ), orlik krzykliwy,( Aquila pomarina ), nietoperze. Wszystkie wymienione gatunki zwierz ąt i ro ślin zostały wyró żnione w oparciu o dost ępne opracowania oraz wizj ę terenow ą.

Zagospodarowanie terenu opracowania Obszar opracowania w przewa żaj ącej cz ęś ci jest nie zainwestowany. Obejmuje tereny, które najcz ęś ciej pełni ą funkcj ę rolnicz ą. Przewa żaj ą ł ąki oraz pastwiska. Obserwuje si ę równie ż liczne zadrzewienia śródpolne oraz ł ęgowe wzdłu ż istniej ących cieków i potoków. Cały obszar jest wolny od jakiejkolwiek zabudowy mieszkaniowej oraz zagrodowej. Najbli ższe tereny zabudowane wyst ępuj ą na południe od analizowanego obszaru w odległo ści ok 200 metrów. Jest to głównie zabudowa zagrodowa oraz w mniejszym stopniu mieszkaniowa. W środkowej oraz wschodniej cz ęś ci obszaru przebiegaj ą fragmenty drogi powiatowej relacji Humniska - Strachocina. (droga gruntowa naturalna o klasie technicznej „L”) oraz gminnej, która słu ży jako dojazd do istniej ącego magazynu gazu ziemnego Przez obszar opracowania przebiega istniej ący gazoci ąg DN 300 relacji Strachocina– Krosno–Warzyce oraz DN 250 Strachocina–Targowiska. Dodatkowo w pobli żu wschodniej cz ęś ci analizowanego terenu zlokalizowane s ą dwie stacje odwadniaj ące istniej ący gazoci ąg.

3. Prawna ochrona zasobów przyrodniczych

Teren opracowania nie znajduje si ę w zasi ęgu żadnego Obszaru Chronionego Krajobrazu, żadnego z obszarów Natura 2000 oraz nie wyst ępuj ą tu pomniki przyrody nieo żywionej. Zgodnie z ustaw ą o ochronie gruntów rolnych i le śnych z dnia 3 lutego 1995 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 78 z pó źn. zm.) na obszarze opracowania nie znajduj ą si ę gleby wysokich klas bonitacyjnych podlegaj ących ochronie, natomiast wyst ępuj ą tereny le śne. W zwi ązku z tym nale ży uzyska ć zgod ę wła ściwego organu na zmian ę przeznaczenia terenu na cele niele śne. W pobli żu istniej ących potoków i cieków wyst ępuje ro ślinno ść ł ęgowa, która ze wzgl ędu na to, że jest cennym zbiorowiskiem licznych gatunków zwierz ąt i roślin powinna zosta ć zachowana. Na analizowanym obszarze wyst ępuj ą gatunki zwierz ąt obj ęte ochron ą zgodnie z Rozporz ądzeniem Ministra Środowiska z dnia 28 wrze śnia 2004 r. w sprawie gatunków dziko wyst ępuj ących zwierz ąt obj ętych ochron ą (Dz. U. 2004 Nr 220 poz. 2237). Podczas prac planistycznych nale ży uwzgl ędni ć istnienie gatunków chronionych.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 12 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

Północna cz ęść obszaru opracowania zlokalizowana jest na obszarze górniczym oraz terenie górniczym „STRACHOCINA-PMG” utw. Decyzj ą Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le śnictwa nr BKk/MN/111/96/97 z dnia 28 stycznia 1997 roku. Walory krajobrazowe, których istotne znaczenie dla jako ści życia ludzi zostało wyra żone w Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, ratyfikowanej przez Polsk ę w 2004r. (obowi ązuje od 2005r.), powinny by ć brane pod uwag ę podczas okre ślania przeznaczenia poszczególnych terenów oraz ustalania parametrów i wska źników kształtowania zabudowy.

4. Ocena potencjalnych zmian w przypadku braku realizacji ustale ń planu

Teoretycznie, zakładaj ąc brak działa ń wynikaj ących z ustale ń Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, zagospodarowanie terenu opracowania byłoby bardzo podobne. Rejon gminy Sanok obejmuj ący analizowan ą niewielk ą cz ęść wsi Strachocina charakteryzuje si ę głównie produkcj ą roln ą. U żytki rolne zajmuj ą przewa żaj ącą cz ęść analizowanego obszaru. Nie obserwuje si ę tutaj presji urbanizacyjnej. Zabudowa rozwija si ę na południe od przedmiotowego terenu w pobli żu drogi. Dlatego te ż mo żna przypuszcza ć, i ż na tym obszarze dalej byłaby prowadzona produkcja rolna. We wschodniej cz ęś ci obszaru znajduje si ę teren zajmowany przez kompleks le śny, który prawdopodobnie w przypadku braku realizacji ustale ń projektu miejscowego planu nadal byłby w ten sposób zagospodarowany. Z uwagi na funkcj ę podziemnego magazynu gazu mało prawdopodobne jest w najbli ższym czasie zniesienie obszaru i terenu górniczego „Strachocina PMG” w północno-wschodniej cz ęś ci obszaru.

5. Charakterystyka projektu planu

5.1. Zawarto ść i cel projektu oraz powi ązania z innymi dokumentami

Niniejsze opracowanie stanowi prognoz ę oddziaływania na środowisko projektu Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego gminy Sanok. Projekt ten był sporz ądzany na podstawie uchwały Rady Gminy Sanok o przyst ąpieniu do sporz ądzenia MPZP. Zawarto ść opracowywanego dokumentu wynika z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 roku (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717 z pó źn. zm.). Projekt planu składa si ę z uchwały Rady Gminy Sanok o uchwaleniu mpzp oraz trzech zał ączników. Zał ącznik 1 stanowi rysunek planu wykonany w skali 1:2000 na podkładzie mapy zasadniczej obowi ązuj ący w zakresie: • granic obszaru obj ętego planem, • linii rozgraniczaj ących tereny o ró żnym przeznaczeniu lub o ró żnych zasadach zagospodarowania,

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 13 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

• przeznaczeniu terenu wg symboli. Zał ącznik nr 2 zawiera rozstrzygni ęcie o sposobie rozpatrzenia uwag do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zał ącznik Nr 3 – rozstrzygni ęcie o sposobie realizacji zapisanych w planie inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej, które nale żą do zada ń własnych gminy, oraz zasadach ich finansowania. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego jako akt prawa miejscowego ma powi ązania z wymienionymi poni żej dokumentami: • Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego przyj ętego uchwał ą Nr XXXV/227/98 Rady Gminy Sanok w dniu 16 czerwca 1998 r. Ze wzgl ędu na brak zgodno ści zmiany mpzp z ustaleniami obowi ązuj ącego Studium konieczne było przeprowadzenie procedury zmiany Studium. Projekt zmiany Studium został wykonany na podstawie uchwały Nr XLVIII/367/10 Rady Gminy Sanok z dnia 20 sierpnia 2010 r. w sprawie: przyst ąpienia do sporz ądzenia zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Sanok-zmiana nr 7. Wg dotychczasowego studium przedmiotowy teren przebiega przez obszary otwarte pozostawione w u żytkowaniu rolniczym, obszary lasów wył ączone ze zmiany sposobu u żytkowania. Zmiana studium UiKZP przewiduje wprowadzenie planowanego gazoci ągu wysokopr ęż nego DN 700 wraz infrastruktur ą towarzysz ącą w tym światłowodem na w/w terenach

• Opracowaniem Ekofizjograficznym, w którym okre śla si ę warunki utrzymania równowagi w środowisku po realizacji ustale ń planu, wskazuje si ę cenne zasoby przyrodnicze oraz zasady racjonalnego z nich korzystania. W miejscowym planie nale ży uwzgl ędni ć zapisy opracowania ekofizjograficznego, gdy ż wskazuje ono sposoby zagospodarowania poszczególnych terenów uwzgl ędniaj ąc ich przydatno ść do pełnienia przewidzianych funkcji.

5.2. Zapisy ustale ń projektu planu

Zapisy planu ustanawiaj ą tereny z przeznaczeniem rolniczym, le śnym, drogowym oraz teren sieci gazoci ągowej DN 700. W ustaleniach projektu mo żna wyró żni ć nast ępuj ące podstawowe przeznaczenie terenów: R tereny rolnicze R.PG tereny rolnicze znajduj ące si ę w obszarze górniczym ZL tereny lasów G teren sieci gazoci ągowej DN 700 KDL teren drogi publicznej klasy L (lokalnej)

Najwi ększy udział na przedmiotowym obszarze zajmuj ą tereny z przeznaczeniem rolniczym oraz teren sieci gazoci ągowej DN 700. Niewielki fragment lasu znajduje si ę we wschodniej cz ęś ci

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 14 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina obszaru. Na terenach rolniczych zakazuje si ę wprowadzania zabudowy kubaturowej trwale zwi ązanej z gruntem. W ustaleniach planu w granicach terenu sieci gazociągowej DN 700, który wyznacza strefa po 6 m w obie strony od osi planowanego gazoci ągu, dopuszczono uprawy rolne, ł ąki, pastwiska oraz nasadzenia ro ślinno ści niskiej. Dodatkowo wyznaczono tereny rolnicze oraz tereny sieci gazoci ągowej w obszarze i terenie górniczym, w których nale ży zachowa ć warunki wynikaj ące z poło żenia z obr ębie terenu i obszaru górniczego „STRACHOCINA PMG” okre ślone w decyzji MO ŚZNiL.

5.3. Ocena zgodno ści ustale ń projektu planu z przepisami prawa dotycz ącymi ochrony środowiska i dóbr kultury

W obowi ązuj ących granicach projektu planu nie wyst ępuj ą żadne z form ochrony przyrody przewidziane ustaw ą ochrony przyrody. Jedynymi formami prawnie chronionymi s ą 2 stanowiska archeologiczne, dla których wyznaczono strefy ochrony konserwatorskiej. W ustaleniach planu uwzgl ędniono przepisy wynikaj ące z Ustawy o ochronie gruntów rolnych i le śnych z dnia 3 lutego 1995 (Dz. U. 2004 nr 121 poz. 1266 z pó źń . zm.). W my śl tej ustawy przeznaczenie terenów le śnych na cele nie le śne wymaga zgody Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le śnictwa. W granicach obszaru i terenu górniczego „STRACHOCINA PMG” ustalenia planu odwołuj ą si ę do uwzgl ędniania uwarunkowa ń okre ślonych w decyzji MO ŚZNiL.

5.4. Ocena zgodno ści projektowanego u żytkowania i zagospodarowania terenów z uwarunkowaniami okre ślonymi w opracowaniu ekofizjograficznym

Planowane zagospodarowanie terenów uwzgl ędnia warunki fizyczno-geograficzne okre ślone w opracowaniu ekofizjograficznym. Wg opracowania na analizowanym terenie nie ma przeciwwskaza ń do przeznaczenia terenów w sposób przewidziany w zapisach i projekcie planu. Teren miejscowego planu charakteryzuje si ę do ść dobrymi warunkami glebowymi oraz klimatycznymi, co sprzyja przeznaczeniu terenów na cele rolnicze. Analizowany obszar charakteryzuje si ę równie ż niewielkimi spadkami terenu. Dodatkowo na terenie opracowania nie wyst ępuj ą tereny zalewowe oraz osuwiskowe, których zasi ęg nale żałoby wzi ąć pod uwag ę przy wyznaczaniu terenu sieci gazoci ągowej DN 700. Realizacja ustale ń planu obejmie w przewa żaj ącej cz ęś ci tereny rolnicze, trwale i czasowo odłogowane. W zwi ązku z wyznaczeniem terenu sieci gazoci ągowej DN 700 przeznaczenie niewielkiego fragmentu gruntów zajmowanych przez istniej ący kompleks le śny ulegnie zmianie na cele niele śne. Obszar podlegaj ący procedurze wylesienia jest nie wielki, co nie spowoduje utraty potencjału le śnego w skali całej gminy.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

6. Wpływ projektowanego zagospodarowania na środowisko

Analiza ma na celu wykazanie wpływu projektowanego zagospodarowania terenów na środowisko. Zwrócono w niej uwag ę na skutki realizacji ustale ń planu pod k ątem stopnia antropopresji i jej wpływu na rze źbę terenu, warunki klimatyczne, klimat akustyczny, świat ro ślin i zwierz ąt, zanieczyszczenie wód podziemnych, powierzchniowych oraz stosunki wodne. W zwi ązku z tym, że głównym celem miejscowego planu jest wprowadzenie gazoci ągu wysokopr ęż nego DN 700 oraz infrastruktury towarzysz ącej, wpływ ustale ń planu mo żna podzieli ć na dwa etapy. Pierwszy to etap budowy, a drugi eksploatacji. Podczas fazy budowy mo żna spodziewa ć si ę najwi ększej ingerencji na środowisko, a jej intensywno ść b ędzie zale żna od rodzaju wykonywanych prac. Podczas fazy eksploatacji mo żna spodziewa ć si ę mniejszego wpływu na środowisko w porównaniu z etapem budowy.

6.1. Analiza i ocena skutków realizacji ustale ń planu na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego

Zanieczyszczenie powietrza Z raportu Ocena jako ści powietrza w województwie podkarpackim sporz ądzonym przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie za rok 2009 wynika, że strefa kro śnie ńsko-sanocka, w której znajduje si ę obszar opracowania została zakwalifikowana do klasy A (poziom st ęż eń nie przekraczaj ący warto ści dopuszczalnej) pod wzgl ędem st ęż enia w powietrzu wi ększo ści zanieczyszcze ń gazowych. Stan powietrza w rejonie opracowania jest do ść dobry. W pobli żu nie znajduj ą si ę żadne wi ększe zakłady, które emitowałyby du żą ilo ść zanieczyszcze ń do powietrza. Jednym z głównych źródeł zanieczyszcze ń jest emisja niska pochodz ąca z domowych palenisk. Jest ona najwy ższa w okresie grzewczym, natomiast ni ższa w okresie letnim. W planie nie przewiduje si ę terenów pod now ą zabudow ę mieszkaniow ą, wi ęc realizacja zapisów plan nie przyczyni si ę do wzrostu emisji zanieczyszcze ń do powietrza z tego źródła. Na obszarze opracowania wyst ępuj ą dwie drogi: powiatowa i gminna. Ruch samochodowy nie jest intensywny, dzi ęki czemu emisja spalin do powietrza nie jest wysoka. Głównym celem mpzp jest wprowadzenie gazoci ągu wysokopr ęż nego DN 700 wraz z towarzysz ącą infrastruktur ą. Na etapie budowy inwestycji nale ży spodziewa ć si ę zwi ększonej emisji zanieczyszcze ń do powietrza. Wzrost zanieczyszcze ń emitowanych do powietrza b ędzie zwi ązany przede wszystkim z ruchem pojazdów samochodowych oraz prac ą maszyn nap ędzanych silnikami spalinowymi. Równie ż proces spawania elektrycznego wykorzystywany do ł ączenia poszczególnych odcinków gazoci ągu b ędzie źródłem emisji zanieczyszcze ń. Podczas prac ziemnych, takich jak odkopywanie czy zakopywanie oraz izolacyjnych zwi ązanych z piaskowaniem styków przed uło żeniem izolacji, mo że dochodzi ć do emisji pyłu do powietrza.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 16 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

W zwi ązku z tym, że prace b ędą miały krótki czas przebiegu i b ędą wykonywane głównie w wykopie lub w jego najbli ższym s ąsiedztwie, nie b ędą one stanowi ć zagro żenia dla okolicznych mieszka ńców. Na etapie eksploatacji, gdy gazoci ąg zostanie uło żony w ziemi, zasypany oraz poł ączony z istniej ącym ju ż systemem gazoci ągowym, nie b ędzie dochodziło do emisji zanieczyszcze ń do atmosfery. B ędzie ona miała miejsce podczas procesu napełniania gazoci ągu b ądź przy okresowych przegl ądach. Proces napełniania gazoci ągu b ędzie wykonywany tzw. „metod ą po średni ą”, polegaj ącą na wypieraniu powietrza przez gaz ziemny. Podczas tego procesu do atmosfery b ędzie emitowana pewna ilo ść azotu N 2 i gazu ziemnego. W ramach prac konserwacyjnych oraz okresowych przeglądów b ędą wykonywane nast ępuj ące czynno ści: • sprawdzanie szczelno ści zaworów, • wymiana wkładów filtrów gazu, • badanie i czyszczenie gazoci ągu tłokiem.

Podczas w/w prac mo żliwa b ędzie emisja metanu (CH 4), która b ędzie wynikiem spuszczania gazu z urz ądze ń.

Wody powierzchniowe i podziemne, ścieki oraz odpady W zwi ązku z realizacj ą zapisów planów mo żliwe jest zanieczyszczenie wód podziemnych. W przypadku terenów o przeznaczeniu rolniczym zanieczyszczenie wód podziemnych oraz powierzchniowych mo że by ć zwi ązane z nadmiernym u żywaniem nawozów sztucznych, które po przedostaniu si ę do gruntu wskutek infiltracji mog ą doprowadzi ć do ich zanieczyszczenia. Przy budowie gazoci ągu głównym źródłem zanieczyszcze ń tak wód podziemnych, jak i powierzchniowych, mog ą by ć oleje i smary wyciekaj ące z pojazdów oraz maszyn budowlanych. Substancje te s ą ci ęż ko przyswajalne przez wody powoduj ąc powstanie zawiesiny, która znacznie pogarsza warunki tlenowe oraz wła ściwo ści fizyko-chemiczne wody. Podczas przekraczania istniej ących cieków b ędzie stosowana metoda bezwykopowa b ądź wykopu otwartego. Przy zastosowaniu tej drugiej mo żliwe jest naruszenie osadów dennych, co mo że skutkowa ć wymieszaniem si ę jego z wod ą prowadz ąc do jej zanieczyszczenia. Osady pokrywaj ące koryto mog ą miesza ć si ę z wod ą i powodowa ć powstawanie na jej powierzchni zawiesiny ograniczaj ącej dopływ światła oraz promieniowania, co mo że skutkowa ć mniejszym parowaniem. Dodatkowo na skutek prac ziemnych mo że doj ść do obni żenia poziomu wód gruntowych, co mo że by ć niekorzystne dla gleb oraz ro ślinno ści. W miejscach, gdzie wykop pod gazoci ąg spowoduje przerwanie ci ągów drenarskich w obszarach zmeliorowanych, zostan ą one odbudowane i przywrócone do stanu poprzedniego. W miejscach tych gazoci ąg po wło żeniu do wykopu b ędzie zakopywany r ęcznie po wprowadzeniu drenarki lub jej przeprojektowaniu. Na etapie budowy gazoci ągu emisja ścieków nie jest planowana. Zaplecze budowy b ędzie wyposa żone w urz ądzenia sanitarne ze szczelnymi zbiornikami systematycznie opró żnianymi przez specjalistyczne firmy.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 17 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

W trakcie budowy mo żliwe jest powstanie odpadów niebezpiecznych oraz innych ni ż niebezpieczne. Nale żą do nich przede wszystkim odpady pochodz ące z produkcji, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farby, lakiery, oleje, kleje itp.); z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych (odpady spawalnicze i zu żyte elektrody); wszelkie opakowania (papierowe, tekturowe, metalowe, drewniane, z tworzyw sztucznych); odpady z budowli (beton, ceramika, resztki kabli, materiałów izolacyjnych); odpady komunalne. Na etapie eksploatacji gazoci ąg nie b ędzie miał wpływu na zanieczyszczenie wód podziemnych oraz powierzchniowych ze wzgl ędu na fakt, i ż jest to inwestycja praktycznie bezobsługowa. Tłoczenie gazu jest procesem odbywaj ącym si ę w środowisku hermetycznie zamkni ętym. Niewielkie ilo ści odpadów mog ą by ć efektem prac konserwatorskich. Podczas pracy układów oczyszczaj ących gaz z zanieczyszcze ń powstaje kondensat, który jest magazynowany w specjalnie przygotowanych na ten cel zbiornikach.

Wpływ na rze źbę terenu, powierzchni ę terenu oraz gleby Teren opracowania charakteryzuje si ę do ść urozmaicon ą rze źbą. Deniwelacje na analizowanym terenie wynosz ą 44 metry. W obszarach, gdzie planuje si ę gospodark ę roln ą, nie przewiduje si ę znacz ących zmian w rze źbie oraz ukształtowaniu terenu. Mo żliwy jest wpływ na gleby, który jest zale żny od intensywno ści prowadzonej gospodarki rolnej. Zbyt du ża ilo ść nawozów sztucznych mo że przyczyni ć si ę do zakwaszenia gleb, źle prowadzona orka mo że doprowadzi ć do wi ększego spływu wód powierzchniowych, co prowadzi do wymywania substancji mineralnych oraz szybszej degradacji gleb. Realizuj ąc zapisy planu dotycz ące terenu pod gazoci ąg widoczny wpływ na powierzchni ę terenu oraz gleby b ędzie miał miejsce na I etapie – budowy. W zwi ązku z tym, że gazoci ąg b ędzie ulokowany w ziemi w specjalnie przygotowanym wykopie o gł ęboko ści ok. 2,2 metry, istnieje potrzeba zruszenia wierzchniej warstwy gleby. Humus z wykopu b ędzie odkładany po obu stronach w taki sposób, aby nie doprowadzi ć do przemieszenia si ę z innym materiałem lub przesuszenia w celu wykorzystania go przy pracach rekultywacyjnych. Po zako ńczeniu robót zwi ązanych z osadzaniem gazoci ągu w wykopie zostanie on przykryty zebranym wcze śniej humusem, a teren doprowadzony do stanu pierwotnego. Na etapie eksploatacji gazoci ągu efektem realizacji zapisów planu b ędzie pas terenu o szeroko ści 12 metrów przeznaczony na ł ąki, pastwiska, uprawy ogrodnicze i pod upraw ę zieleni niskiej.

Wykorzystanie zasobów środowiska i zmiany przyrody o żywionej Na obszarze opracowania wyst ępuj ą udokumentowane zło ża gazu ziemnego, które słu żą jako gaz buforowy dla podziemnego magazynu gazu na obszarze i terenie górniczym „STRACHOCINA MPG”.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 18 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

Teren opracowania nie jest zainwestowany. Zasoby środowiska obszaru stanowi ą u żytki rolne i porolne oraz we wschodniej cz ęś ci obszaru kompleks le śny. W zwi ązku z tym, że niezb ędne będzie przeprowadzenie inwestycji przez las, konieczna b ędzie jego wycinka. W tym celu zostanie sporz ądzony wniosek le śny o przeznaczeniu terenów le śnych na cele niele śne. Na czas budowy gazoci ągu w kompleksie le śnym zostanie wyci ęty pas terenu o szeroko ści 17 metrów, który następnie zostanie ograniczony do 2 metrów po obu stronach. B ędzie to teren wył ączony z zalesienia, jedynie mo żliwe b ędzie wprowadzenie zieleni niskiej. Na terenie opracowania nie wyst ępuj ą żadne formy przyrody prawnie chronione; st ąd wprowadzenie terenów z przeznaczeniem zgodnym z projektem planu nie spowoduje strat dla form ochrony przyrody. Wpływ zapisów planu na świat flory i fauny b ędzie istotny tylko na etapie wprowadzenia gazoci ągu na przedmiotowy obszar. W zwi ązku z tym, że w trakcie budowy po analizowanym obszarze b ędą poruszały si ę pojazdy oraz ludzie, mo że to spowodowa ć wypłoszenie zwierz ąt z ich siedlisk na s ąsiednie tereny. Na etapie eksploatacji wpływ gazoci ągu na świat zwierz ąt i ro ślin b ędzie istotny w miejscu, gdzie przeprowadzono wycink ę lasu. Powierzchnia, któr ą wcze śniej zajmował las, b ędzie poro śni ęta ro ślinno ści ą nisk ą, co w pewien sposób mo że ograniczy ć powrót zwierz ąt żyj ących w środowisku le śnym. Na pozostałych obszarach wpływ inwestycji na flor ę i faun ę b ędzie mniej istotny. Przesył gazu jest procesem cichym, wi ęc inwestycja nie b ędzie uci ąż liwa dla okolicznych zwierz ąt.

Emisja hałasu W zwi ązku z rolniczym przeznaczeniem terenów na cz ęś ci obszaru opracowania, emisja hałasu mo że by ć efektem pracy maszyn rolniczych (głównie ci ągników). Poziom hałasu pochodz ący z tego źródła nie zmieni si ę po realizacji ustale ń planu, gdy ż obecnie tereny te s ą użytkowane w ten sposób. Drogi istniej ące w granicach planu nie s ą intensywnym źródłem hałasu. Ruch odbywa si ę na nich z mał ą cz ęstotliwo ści ą. Droga znajduj ąca si ę we wschodniej cz ęś ci opracowania prowadzi do terenu górniczego „STRACHOCINA PMG”. Z jednej strony poruszaj ą si ę po niej głównie samochody ci ęż arowe, które mog ą wywoływa ć wzrost poziomu hałasu oraz drga ń; z drugiej ruch ten wykazuje małe nat ęż enie. Wzrost hałasu mo że by ć zwi ązany z etapem budowy planowanego gazoci ągu. Jego źródłem mog ą by ć przede wszystkim roboty ziemne przy wykorzystaniu koparek, roboty spawalnicze i szlifierskie wykonywane w wykopie, piaskowanie rur przed nało żeniem opasek, roboty zwi ązane z kładzeniem rur w wykopie, nawo żenie materiału oraz zakopywanie gazoci ągu, przywóz rur oraz potrzebnych materiałów samochodami ci ęż arowymi. Przykładowo - moc akustyczna koparki wynosi 108 dB, traktora 100 dB, a spawarki 97 dB. Na etapie eksploatacji nie przewiduje si ę emisji hałasu. Tłoczenie gazu jest procesem cichym. Jedynie niewielki wzrost hałasu mo że mie ć miejsce w czasie prac konserwacyjnych oraz przegl ądowych. Średnio raz na kwartał wzdłu ż trasy gazoci ągu b ędą si ę odbywały przeloty

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 19 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

śmigłowca, które mog ą by ć źródłem do ść intensywnego hałasu. Jednak najgło śniejsze fazy lotu czyli start i l ądowanie nie b ędą miały miejsca w pobli żu miejsca opracowania.

Emitowanie pól elektromagnetycznych Na promieniowanie elektromagnetyczne składa si ę promieniowanie jonizuj ące i niejonizuj ące. Pierwsze z nich jest naturalnym składnikiem środowiska przyrodniczego. Źródłem promieniowania niejonizuj ącego s ą napowietrzne linie elektroenergetyczne, stacje radiowe i telewizyjne, telefonia komórkowa, stacje transformatorowe, sprz ęt gospodarstwa domowego. Ten typ promieniowania ma ró żny wpływ na zdrowie ludzi i zwierz ąt. Na obszarze opracowania wyst ępuje jedna napowietrzna linia elektroenergetyczna 15 kV przebiegaj ąca wzdłu ż drogi gminnej prowadz ącej do kopalni. Niewielki fragment tej linii przebiega w granicach planu. Oprócz niej na analizowanym obszarze nie wyst ępuj ą inne powa żne źródła promieniowania. W zwi ązku z tym teren opracowania nie jest nara żony na intensywne promieniowanie niejonizuj ące. Wzrost promieniowania niejonizuj ącego mo żliwy jest na etapie budowy gazoci ągu. Jego źródłem mog ą by ć silniki pojazdów budowlanych oraz instalacje elektryczne wykorzystywane do zasilania maszyn. W wyniku realizacji ustale ń planu tj. na etapie eksploatacji wzrost nie korzystnego promieniowania nie jest przewidywany. Projektowane przeznaczenie terenów ł ącznie z wprowadzeniem gazoci ągu nie wi ąż e si ę z wprowadzeniem nowych źródeł promieniowania.

Ryzyko powstawania powa żnych awarii Gazoci ąg wysokopr ęż ny jest potencjalnym źródłem zagro żenia dla najbli ższego otoczenia z uwagi na mo żliwo ść wyst ąpienia awarii. Gaz jest paliwem łatwopalnym, co wi ąż e si ę z pewnym ryzykiem. Pomimo zastosowania nowoczesnych technologii spełniaj ących Polskie Normy, Normy Zakładowe oraz Standardy OPG Gaz-System S.A. nie można całkowicie wykluczy ć wyst ąpienia awarii mechanicznych. Awarie te mog ą by ć zwi ązane przede wszystkim z rozszczelnieniem gazoci ągu. Mo że to doprowadzi ć do wybuchu oraz po żaru. Sytuacje te wyst ępuj ą jednak bardzo sporadycznie ze wzgl ędu na charakter inwestycji, która wymaga cz ęstego i dokładnego monitoringu w celu zapewnienia bezpiecze ństwa eksploatacji.

6.2. Ocena wpływu na zdrowie ludzi

Głównym celem planu jest wprowadzenie terenu pod inwestycj ę gazoci ągu. Ze wzgl ędu na to, że obszar zainwestowania znajduje si ę w odległo ści ok. 300 metrów od najbli ższej zabudowy mieszkaniowej, gazoci ąg nie stanowi bezpo średniego zagro żenia dla zdrowia ludzi. Podczas jego prawidłowej pracy oraz przy prowadzeniu odpowiednich prac konserwacyjno-monitoringowych nie powinno doj ść do żadnych awarii i zwi ązanego z nimi zagro żenia zdrowia mieszka ńców.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 20 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

6.3. Wpływ realizacji projektu planu na obszary chronione

W obr ębie analizowanego obszaru nie wyst ępuj ą żadne z form ochrony przyrody. Skutki realizacji ustale ń planu dla środowiska nie b ędą znaczne. W zasi ęgu inwestycji gazoci ągu zostanie ograniczona powierzchnia u żytków zielonych i agrocenoz, które stanowi ą miejsce życia dla wielu gatunków ssaków, ptaków i innych zwierz ąt. Etap budowy gazoci ągu ze wzgl ędu na zwi ększony hałas spowoduje wypłoszenie zwierz ąt ze swoich siedlisk. W trakcie eksploatacji gazoci ągu zwierz ęta b ędą mogły wróci ć na swoje wcze śniej zajmowane siedliska. Niewielki fragment lasu zostanie wył ączony z zalesienia ze wzgl ędu na planowan ą inwestycj ę gazoci ągu, co nieznacznie ograniczy miejsce bytowania gatunków zwi ązanych z siedliskiem le śnym.

6.4. Wpływ realizacji projektu planu na krajobraz i środowisko naturalne

Ustalenia planu przyczyni ą si ę do pewnych zmian w krajobrazie. Nie b ędą to bardzo znacz ące zmiany, gdy ż na przewa żaj ącym obszarze nadal tereny te b ędą pełni ć funkcje rolnicz ą. Planowana inwestycja gazoci ągu jedynie na etapie budowy b ędzie miała wpływ na środowisko, natomiast po zako ńczeniu jej realizacji zmiany w środowisku naturalnym b ędą nieznaczne i b ędą wi ąza ć si ę głównie z wycink ą fragmentu kompleksu le śnego i dopuszczeniu jedynie zieleni niskiej wzdłu ż inwestycji.

6.5. Oddziaływanie transgraniczne

Poło żenie obszaru obj ętego planem wyklucza wszelkie oddziaływanie transgraniczne. Analizowany obszar znajduje si ę w znacznej odległo ści od granic pa ństwa co oznacza, że zapisy planu nie b ędą miały wpływu na tereny poło żone poza granicami Polski. Wpływ planowanego gazoci ągu na etapie budowy, eksploatacji b ądź ewentualnej rozbiórki na obszary zagraniczne jest wykluczony.

7. Rozwi ązania eliminuj ące lub ograniczaj ące negatywne oddziaływanie na środowisko

Ustalenia planu dotycz ą przeznaczenia terenów oraz zasad ich zagospodarowania. Dodatkowo plan okre śla warunki do utrzymania dotychczasowego stanu jakości środowiska, ochrony zdrowia ludzi, dziedzictwa kulturowego. Nale ży wyró żni ć tutaj nast ępuj ące zapisy planu: • obowi ązek uwzgl ędnienia uwarunkowa ń wynikaj ących z poło żenia cz ęś ci terenu obj ętego planem w Obszarze i Terenie Górniczym „STRACHOCINA - PMG”, okre ślonych w decyzji nr

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 21 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

BKk/MN/111/96/97 Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le śnictwa z dnia 28 stycznia 1997 r. • ustala si ę strefy ochrony konserwatorskiej wskazane na rysunku planu dla stanowisk archeologicznych : Strachocina – stan 8 (AZP 112-77/41) - ślady osadnictwa z okresu prahistorycznego, Strachocina – stan 9 (AZP 112-77/42) - ślady osadnictwa z okresu prahistorycznego oraz pó źnego okresu wpływów rzymskich. W obr ębie strefy nakazuje si ę wyprzedzaj ącego wykonania sonda żowych bada ń archeologicznych przed podj ęciem jakichkolwiek praz ziemnych oraz zakazuje si ę niszczenia i dewastacji stanowisk archeologicznych oraz ich zalesiania • w terenach R dopuszcza si ę zadrzewienia i zakrzewienia wzdłu ż szlaków komunikacyjnych oraz istniej ących cieków wodnych, • w terenach le śnych zakazuje si ę realizacji obiektów z wyj ątkiem przypadków dopuszczonych przepisami szczegółowymi, Oprócz zapisów ustale ń planu równie ż dla etapu budowy planowanego gazoci ągu okre ślono przewidywane rozwi ązania, których stosowanie przyczyni si ę do minimalizacji skutków przedsi ęwzi ęcia. Nale żą do nich: • wła ściwa organizacja robót polegaj ąca na tym, że maszyny b ędą poruszały si ę w pasie monta żowym, wszelkie odpady b ędą składowane w miejscach specjalnie do tego przeznaczonych, a baza składowania materiałów b ędzie zlokalizowana poza terenami cennymi przyrodniczo, • gazoci ąg b ędzie wykonany z najlepszej jako ści materiałów i przy zastosowaniu nowoczesnych technologii, • zastosowanie ochrony katodowej w celu ochrony gazoci ągu przed korozj ą elektrochemiczn ą, • zastosowanie izolacji wewn ętrznej rur np. epoksydowej/poliuretanowej i zewn ętrznej epoksydowej, podnosz ącej trwało ść gazoci ągu.

8. Propozycja rozwi ąza ń alternatywnych

Niniejsza Prognoza oddziaływania na środowisko powstawała równolegle do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina. Autorzy prognozy oraz projektu planu byli w stałym kontakcie, wszystkie spostrze żenia oraz uwagi były przedyskutowane na bie żą co, co pozwoliło w du żym stopniu na unikni ęcie niepo żą danych skutków zapisów miejscowego planu na środowisko. Wspólne konsultacje umo żliwiły wybranie odpowiednich działa ń i takich kierunków zagospodarowania, aby wszelkie konflikty oraz kolizje zagospodarowanie – środowisko były ograniczone do minimum. Na etapie prac projektowych przedstawiono 3 warianty trasy gazoci ągu. Po konsultacjach i zapoznaniu si ę z warunkami przyrodniczymi zdecydowano si ę na wariant, który w najmniejszy sposób negatywnie ingeruje w środowisko. Ustalenia planu nie b ędą skutkowa ć znacz ącymi zmianami w środowisku oraz nie wpłyn ął na

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 22 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina znaczne pogorszenie warunków życia, st ąd w zapisach nie zaproponowano żadnych rozwi ąza ń alternatywnych.

9. Propozycje dotycz ące przewidywanych metod analizy skutków realizacji projektu planu oraz cz ęstotliwo ść jej przeprowadzania

W zwi ązku z tym, że głównym celem planu jest wprowadzenie gazoci ągu wysokopr ęż nego DN 700, monitoring jego wła ściwej eksploatacji b ędzie przeprowadzany przez Operatora. Kontrola wła ściwego funkcjonowania gazoci ągu b ędzie polegała na całodobowym monitoringu. Oprócz tego okresowo b ędą przeprowadzane prace konserwacyjne. Raz na kwartał wzdłu ż gazoci ągu b ędą odbywały si ę przeloty śmigłowca w celu sprawdzenia jego prawidłowego funkcjonowania. Dodatkowo analiza wszystkich skutków realizacji planu mo że by ć przeprowadzona w ramach Pa ństwowego Monitoringu Środowiska. Je żeli przedmiotowy teren byłby obj ęty badaniami podczas prac PM Ś, to by ć mo że wpływ realizacji gazoci ągu na środowisko mógłby by ć wykazany.

10. Streszczenie w j ęzyku niespecjalistycznym

Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina został sporz ądzony na mocy uchwały Rady Gminy Sanok Nr XLVIII/368/2010 z dnia 20 sierpnia 2010 roku. Niniejsza Prognoza okre śla oddziaływanie na środowisko przyrodnicze ustale ń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i stanowi integralny zał ącznik dokumentacji planistycznej. Powstała w oparciu o charakterystyk ę i ocen ę istniej ącego stanu środowiska przyrodniczego, a dalej analiz ę potencjalnego wpływu na to środowisko realizacji przewidywanego projektem zagospodarowania terenu. Do sporz ądzenia Prognozy wykorzystano opracowanie ekofizjograficzne przedstawiaj ące uwarunkowania środowiska terenu pod k ątem potencjalnego zainwestowania, a tak że poza wizjami w terenie, opracowania kartograficzne, dokumentacyjne i inne publikacje. Obszar opracowania obejmuje fragment wsi Strachocina poło żonej w północnej cz ęś ci Gminy Sanok, w pobli żu granicy ze wsi ą Ba żanówka w Gminie . Teren opracowania jest nie zagospodarowany, pełni funkcj ę terenów rolniczych. Analizowany teren przecina dwie drogi, jedna powiatow ą i jedn ą gminn ą. Dodatkowo w północno-wschodniej cz ęś ci przecina lini ę elektroenergetyczn ą 15 kV, gazoci ąg DN 250 oraz biegnie wzdłu ż istniej ącego gazoci ągu DN 300. Analizowany obszar stanowi fragment Kotliny Jasielsko – Sanockiej. Poło żony jest w Zewn ętrznych Karpatach Fliszowych w jednostce śląskiej zbudowanej z warstw istebnia ńskich, łupków eoce ńskich. Teren pokryty jest utworami pylastymi, glinami pylastymi. Pokryw ę glebow ą tworz ą gleby brunatne i wyługowane. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 7,7˚C. Roczna

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 23 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina suma opadów waha si ę od 737 do 912 mm. Pokrywa śnie żna utrzymuje si ę średnio od 80 do 100 dni. Przewa żaj ą wiatry z kierunku W i SE, natomiast 50,5 % stanowią cisze. Na analizowanym obszarze wyst ępuj ę drobne cieki i potoki. Przedmiotowy teren nie znajduje si ę w zasi ęgu żadnej z form ochrony przyrody. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina w swoich zapisach przewiduje przeznaczenie terenów pod gospodark ę roln ą, drogi, lasy oraz dopuszcza wprowadzenie na analizowany obszar planowanej inwestycji gazoci ągu wysokopr ęż nego DN 700 relacji Strachocina – Pogórska Wola wraz z infrastruktur ą towarzysz ącą. Wej ście w życie tych zapisów mo że wi ąza ć si ę z negatywnym oddziaływaniem na środowisko podczas budowy planowanej inwestycji. Niekorzystne oddziaływanie mo że wynika ć z: • emisji zanieczyszcze ń do powietrza spowodowanego emisj ą spalin przez pojazdy i maszyny budowlane oraz maszyny rolnicze na terenach z przeznaczeniem rolniczym, • emisji zanieczyszcze ń wód powierzchniowych przez smary i oleje wyciekaj ące z pojazdów i maszyn • emisji hałasu zwi ązanego z ruchem pojazdów oraz prac ą maszyn budowlanych, • zwi ększonej produkcji odpadów komunalnych i niebezpiecznych, • przepłoszenia zwierz ąt z siedlisk. Na etapie eksploatacji wprowadzony gazoci ąg wysokopr ęż ny nie b ędzie powodował emisji zanieczyszcze ń do powietrza, wód, gleby itp. Po zako ńczeniu prac środowisko zostanie przywrócone do stanu pierwotnego. Wśród spodziewanych zmian w krajobrazie i zasobach środowiska naturalnego nale ży wymieni ć zmniejszenie powierzchni kompleksu le śnego w północno-wschodniej cz ęś ci obszaru opracowania wskutek wycinki na potrzeby przeprowadzenia planowanej inwestycji gazoci ągu. W wyniku analizy ustale ń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie nale ży spodziewa ć si ę istotnych zmian w środowisku, które mog ą zagrozi ć życiu i zdrowiu mieszka ńców. Realizacja zapisów zmiany mpzp nie spowoduje transgranicznego oddziaływania na środowisko.

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 24 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

11. Wykaz materiałów źródłowych

1. Ustawa z dnia 3 listopada 2008 r. o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Z 2001 r. Nr 199, poz. 1227).

2. Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 9 wrze śnia 2002 r. w sprawie opracowa ń ekofizjograficznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1298).

3. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717).

4. Rozporz ądzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le śnictwa z dnia 14 lipca 1998 r. w sprawie wymaga ń jakim powinny odpowiada ć oceny oddziaływania na środowisko inwestycji niezaliczonych do inwestycji szczególnie szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi albo mog ących pogorszy ć stan środowiska, obiektów oraz robót zmieniaj ących stosunki wodne (Dz. U. Nr 93, poz. 590).

5. Ustawa z dnia 15 marca 2002 r. o stanie kl ęski żywiołowej ( Dz. U. Nr 62, poz.558).

6. Rozporz ądzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le śnictwa z dnia 28 kwietnia 1998 r. w sprawie dopuszczalnych warto ści st ęż eń substancji zanieczyszczaj ących w powietrzu (Dz. U. Nr 55, poz. 355 z pó źniejszymi zmianami)

7. Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i pod-ziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód ( Dz. U. Nr 32/2004, poz. 284 ).

8. Ustawa z dnia 26 wrze śnia 1991 r. o lasach. Tekst jednolity : Dz.U. Nr 56/2000, poz.679 z pó źniejszymi zmianami.

9. Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych (Dz.U. Nr 16, poz.78 z pó źniejszymi zmianami).

10. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. Nr 27, poz.96 z pó źniejszymi zmianami).

11. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. Nr 92, 2004 r., poz. 880).

12. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U. Nr 115, poz.1229 z pó źniejszymi zmianami ).

13. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62, poz.627 z pó źniejszymi zmianami ).

14. Rozporz ądzenie Rady Ministrów z dnia 24 wrze śnia 2002 r w sprawie określenia przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko oraz szczegółowych kryteriów zwi ązanych z kwalifikowaniem przedsi ęwzi ęć do sporz ądzania raportu oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 179, poz.1490).

15. Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 14 listopada 2002 r w sprawie szczegółowych warunków, jakim powinna odpowiada ć prognoza oddziaływania na środowisko dotycz ąca projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (Dz.U. Nr 197, poz.1667).

16. Karta informacyjna planowanego przedsi ęwzi ęcia: Budowa gazoci ągu DN 700 MOP 8,4 MPa relacji Strachocina – Pogórska Wola, Firma Arcadis

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 25 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

17. Bednarek R., Prusinkiewicz Z., 1990, Geografia gleb , PWN, Warszawa.

18. Dobrza ński B., Zawadzki S. (red.), 1981., Gleboznawstwo. Pa ństwowe Wydawnictwa Rolnicze i Le śne, Warszawa

19. Klimaszewski M., 1972. Geomorfologia Polski. t. 1. PWN Warszawa.

20. Klimaszewski M., 1981, Geomorfologia ogólna , PWN, Warszawa.

21. Kondracki J., 2001, Geografia regionalna Polski , PWN, Warszawa.

22. Mapa geo środowiskowa Polski , arkusz 1041 „Sanok” 1:50 000, Pa ństwowy Instytut Geologiczny, 2007, Warszawa.

23. Obja śnienia do mapy geo środowiskowej Polski, arkusz 1041 „Sanok” 1:50 000, Pa ństwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 1998

24. Mapa hydrogeologiczna Polski , arkusz 1041 „Sanok” 1:50000, Pa ństwowy instytut Geologiczny, 1998, Warszawa,

25. Obja śnienie do mapy hydrogeologicznej Polski, arkusz 1041 ”Sanok” 1:50 000, Pa ństwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 1998

26. Ostaszewska K., 2002. Geografia krajobrazu. PWN Warszaw

27. Paczy ński B., Sadurski A., [red.] 2007, Hydrogeologia regionalna Polski , Pa ństwowy Instytut Geologiczny, Warszawa

28. Pazdro Z., Kozerski B., 1990, Hydrogeologia ogólna , Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.

29. Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 28 wrze śnia 2004 r. w sprawie gatunków dziko wyst ępuj ących zwierz ąt obj ętych ochron ą (Dz. U. 2004 Nr 220 poz. 2237).

30. Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 9 wrze śnia 2002 r w sprawie opracowa ń ekofizjograficznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1298).

31. Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Sanok, Wojewódzkie Biuro Planowania Przestrzennego w Kro śnie, Krosno 1998

32. Opracowanie ekofizjograficzne na potrzeby miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina oraz zmiany Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok, MGGP S.A., Tarnów, listopad 2010 r

33. Opracowanie Ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Sanok

34. Prognoza Oddziaływania na Środowisko „Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Sanok na lata 2010-2013 z perspektyw ą do roku 2017”, Sanok, 2010

35. Prognoza Oddziaływania na Środowisko do Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Strachocina - 9 w Gminie Sanok, Krosno, 2001

36. Bednarczyk Z., Badania geologiczno-in żynierskie podło ża gruntowego obiektów dla rozbudowy podziemnych magazynów gazu ziemnego „Strachocina” w Karpatach fliszowych,2009, materiał z warsztatów z cyklu: Zagro żenia naturalne w górnictwie

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 26 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sanok dla cz ęś ci miejscowo ści Strachocina

37. Majchrowska A., 2007, Realizacja zapisów Europejskiej Konwencji Krajobrazowej

38. Wo ś A., 1999, Klimat Polski, PWN, Warszawa.

39. Inwentaryzacja przyrodnicza na potrzeby post ępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko gazoci ągu Strachocina – Pogórska Wola, ARCADIS, 2010

MGGP S.A. - Biuro Planowania Przestrzennego 27