WOZZECK ALBAN BERG Dyrektor Naczelny Tomasz Bęben Dyrektor Artystyczny Paweł Przytocki Chórmistrz, Szef Chóru Dawid Ber
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
WOZZECK ALBAN BERG dyrektor naczelny Tomasz Bęben dyrektor artystyczny Paweł Przytocki chórmistrz, szef chóru Dawid Ber dyrektor generalny Peter Gelb honorowy dyrektor muzyczny James Levine dyrektor muzyczny Yannick Nézet-Séguin główny dyrygent Fabio Luisi 2. Peter Mattei w roli tytułowej w Wozzecku Berga. Fot. Paola Kudacki / Met Opera Prapremiera w Staatsoper w Berlinie – 14 grudnia 1925 roku Premiera niniejszej inscenizacji w The Metropolitan Opera w Nowym Jorku – 27 grudnia 2019 roku Transmisja z The Metropolitan Opera w Nowym Jorku – 11 stycznia 2020 roku Przedstawienie trwa ok. jednej godziny i czterdziestu minut bez przerwy Przedstawienie w języku niemieckim z napisami w języku polskim Alban Berg Wozzeck 3. WOZZECK PREMIERA SEZONU OPERA W TRZECH AKTACH (15 SCENACH) LIBRETTO: ALBAN BERG WEDŁUG GEORGA BÜCHNERA OSOBY Marie sopran Margret alt Tamburmajor tenor Kapitan tenor Andres tenor Wozzeck baryton Doktor bas REALIZATORZY reżyseria William Kentridge współpraca reżyserska Luc De Wit projekcje wideo Catherine Meyburgh scenografia Sabine Theunissen kostiumy Grea Goiris światło Urs Schönebaum OBSADA Marie Elza van der Heever Margret Tamara Mumford Tamburmajor Christopher Ventris Kapitan Gerhard Siegel Andres Andrew Staples Wozzeck Peter Mattei Doktor Christian Van Horn soliści, chór i orkiestra The Metropolitan Opera dyrygent Yannick Nézet-Séguin Spektakl jest koprodukcją Metropolitan Opera, Festiwalu w Salzburgu, Kanadyjskiego Zespołu Operowego w Toronto oraz Opery Australijskiej. Inscenizacja jest darem Roberta L. Turnera. 4. YANNICK NÉZET-SÉGUIN DYRYGENT Kanadyjski dyrygent i pianista. Od września czy Grafeneggu (Wiedeń). Z orkiestrą w Fila- 2018 r. jest dyrektorem muzycznym Metropo- delfii regularnie występuje w Carnegie Hall. litan Opera. Tę funkcję pełni także w Orchestre Prowadzi kursy mistrzowskie w Instytucie Curti- Métropolitain w Montrealu oraz Orkiestrze sa w Filadelfii oraz w Julliard School w Nowym w Filadelfii. Jest członkiem honorowym Euro- Jorku. W repertuarze ma zarówno utwory sym- pejskiej Orkiestry Kameralnej. Wcześniej był foniczne, jak i opery. Jego debiut w Met odbył głównym dyrygentem Orkiestry Filharmonicznej się w sezonie 2009/2010 z nową inscenizacją w Rotterdamie (2008–2018) oraz głównym Carmen G. Bizeta. Od tego czasu występuje dyrygentem gościnnym Londyńskiej Orkiestry na tej scenie w każdym sezonie, często pro- Symfonicznej (2008–2014). Blisko współpracuje wadząc spektakle transmitowane w cyklu Met: z Filharmonikami Berlińskimi, Filharmonikami Live in HD. Dyrygował m.in. w Teatro alla Scala, Wiedeńskimi oraz Orkiestrą Symfoniczną Radia Royal Opera House w Londynie i Wiedeńskiej Bawarskiego. Bierze udział w festiwalach BBC Operze Państwowej. Prowadził cykl wykonań Proms, Mostly Mozart w Nowym Jorku oraz siedmiu dojrzałych oper Mozarta, połączony festiwalach w Edynburgu, Lucernie, Salzburgu z nagraniami dla Deutsche Grammophon. PETER MATTEI WOZZECK (BARYTON) Wokalista szwedzki, ceniony zwłaszcza za role na festiwalu w Salzburgu (partia Don Fernan- Mozartowskie. Studiował w Królewskiej da w Beethovenowskim Fideliu pod batutą Szwedzkiej Akademii Muzycznej. Zadebiutował Sir Georga Soltiego, 1996), w mediolańskiej jako Nardo w Rzekomej ogrodniczce W.A. Mo- La Scali. Claudio Abbado wybrał go do udziału zarta w teatrze Drottningholm w Sztokholmie w wykonaniu Pasji wg św. Mateusza J.S. Bacha w 1990 r. Trzy lata później zagrał w filmie mu- z Orkiestrą Filharmonii Berlińskiej. W Met Mattei zycznym Backanterna Ingmara Bergmana. wystąpił po raz pierwszy jako hrabia Almaviva Partię tytułową w Don Giovannim Mozarta, w Weselu Figara W.A. Mozarta (2002). Na tej należącą do najważniejszych w jego reper- scenie kreował też role Wagnerowskie (Wol- tuarze, zaśpiewał po raz pierwszy w Operze fram w Tannhäuserze, Amfortas w Parsifalu), w Goteborgu w sezonie 1994/1995. Jego de- w operach G. Rossiniego (Figaro w Cyruliku biut międzynarodowy – w tej samej roli – odbył sewilskim), G. Pucciniego (Marcello w Cyganerii), się w Operze Szkockiej w Glasgow. Występo- P. Czajkowskiego (Jelecki w Damie Pikowej, wał też m.in. w Królewskim Teatrze la Monnaie Eugeniusz Oniegin), Janáčka (Szyszkow w Brukseli, na festiwalu w Aix-en-Provence, w Z domu umarłych). ELZA VAN DEN HEEVER MARIE (SOPRAN) Śpiewaczka urodzona w Johannesburgu Występuje w tak renomowanych teatrach, (Republika Południowej Afryki). Obecnie mieszka jak Opera Narodowa w Bordeaux, Angielska we Francji, ma podwójne obywatelstwo. Opera Narodowa, Wiedeńska Opera Państwo- Studiowała w Konserwatorium Muzycznym wa, Opera Liryczna w Chicago. W Met zaśpie- w San Francisco. W 2008 r. zwyciężyła wała po raz pierwszy w 2012 r. jako Elżbieta I w Międzynarodowym Konkursie Wagnerowskim w Marii Stuardzie Donizettiego. Wykonywała Opery w Seattle. Kształci się pod kierunkiem tam też partie Donny Anny w Don Giovannim sopranistki Sheri Greenawald. Do jej najważ- i Vitelli w Łaskawości Tytusa W.A. Mozarta oraz niejszych ról należą tytułowe Norma w operze Chryzotemis w Elektrze R. Straussa. Brała udział V. Belliniego i Anna Bolena w dziele G. Donizet- w światowej prapremierze opery Ph. Glassa tiego, role Wagnerowskie (m.in. Elza w Lohen- Appomattox (rola Mary Custis Lee) w operze grinie), partie z oper R. Straussa (Cesarzowa w San Francisco. Wykonuje także dzieła w Kobiecie bez cienia), G.F. Händla (Armida oratoryjno-kantatowe, współpracując m.in. w Rinaldzie), B. Brittena (Ellen Orford w Peterze z dyrygentem Michaelem Tilsonem Thomasem Grimesie), G. Verdiego (Desdemona w Otellu). i Orkiestrą Symfoniczną w San Francisco. Alban Berg Wozzeck 5. CHRISTOPHER VENTRIS TAMBURMAJOR (TENOR) Wokalista brytyjski, szczególnie znany z roli La Scala w Mediolanie. Na scenie Met stanął Parsifala w spektaklach w Bayreuth w latach po raz pierwszy w 2003 r., śpiewając partię 2008-2010. Ma w dorobku wiele ról Wagne- Stewy w operze Jenufa L. Janáčka. Studiował rowskich, m.in. tytułowe w Parsifalu, Lohen- w Królewskiej Akademii Muzycznej w Londy- grinie, Tannhäuserze, Zygmunda w Walkirii, nie. Na festiwalu operowym w Glyndebourne Eryka w Holendrze tułaczu. Ponadto wykonuje został wyróżniony nagrodami GTO oraz Johna m.in. partie Maxa w Wolnym strzelcu Christie. Był związany z brytyjskimi zespołami C.M. Webera, Siergieja w Lady Makbet mceń- operowymi, m.in. z Operą Północną i Angielską skiego powiatu D. Szostakowicza, Florestana Operą Narodową. Brał udział w prawykona- w Fideliu L. van Beethovena, Leńskiego w Eu- niach oper Caritas Roberta Saxtona (rola geniuszu Onieginie P. Czajkowskiego. Występuje Roberta Lonle’a) oraz Blond Eckbert Judith na znakomitych światowych scenach, takich jak Weir. W 2007 r. otrzymał nagrodę im. Marii Wiedeńska Opera Państwowa, Opera w San Callas dla najlepszego debiutującego artysty Francisco, Opera Królewska w Lodynie, Teatro roku, przyznawaną przez Operę w Dallas. di San Carlo w Neapolu, La Fenice w Wenecji, CHRISTIAN VAN HORN DOKTOR (BAS) Amerykański bas-baryton. Ukończył studia nich sezonach mogli go podziwiać w Czaro- na Yale University, gdzie studiował pod kierun- dziejskim flecie W.A. Mozarta, Aniele zagłady kiem Richarda Crossa. Śpiewa m.in. w Operze i Falstaffie. Van Horn ma w repertuarze także w San Francisco, Operze Lirycznej w Chicago, utwory koncertowe, które wykonuje z orkiestrą Operze Narodowej w Paryżu, Bawarskiej Berlińską, Orkiestrą Symfoniczną w Chicago, Operze Państwowej, Kanadyjskim Zespole orkiestrą Filharmonii w Los Angeles i in. Brał Operowym w Toronto. W nowojorskiej Met wy- udział w wielu nagraniach, m.in. Wesela Figara stąpił po raz pierwszy jako Pistola w Falstaffie W.A. Mozarta pod batutą Teodora Currentzisa G. Verdiego w 2013 r. Na tej scenie kreował też dla Sony Classical Records, Carmen G. Bizeta m.in. role Collina w Cyganerii G. Pucciniego, pod batutą Sir Simone’a Rattle’a dla EMI Julia w Aniele zagłady Th. Adèsa, tytułową i Anny Kareniny D. Carlsona pod batutą w Mefistofelesie A. Boito. W tym sezonie wziął Stewarta Robertsona dla Signum Classics udział w Gali Noworocznej, w marcu zaśpiewa (światowa premiera). W 2018 r. otrzymał partię Alidora w Kopciuszku G. Rossiniego. Wi- Nagrodę Richarda Tuckera. dzowie transmisji „Met: live in HD” w poprzed- WILLIAM KENTRIDGE REŻYSER Grafik, rysownik, performer, realizator filmów prace znajdują się najlepszych galeriach: oraz reżyser teatralny, urodzony w Republice Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku, Południowej Afryki (1955). Jego rodzice – praw- Instytucie Sztuki w Chicago, Tate Gallery w Lon- nicy bronili w głośnych sprawach sądowych dynie, Centrum Pompidou i in. Kentridge tworzy ofiar apartheidu. Kentridge w swojej twórczości także instalacje multimedialne, ma w dorobku odnosi się do ważnych zagadnień społecznych, kilka pomników oraz scenografie do spektakli m.in. przemocy, niesprawiedliwości, nierówno- operowych. W Met wyreżyserował opery Nos ści między białymi i czarnymi. Studiował nauki D. Szostakowicza (2010, koprodukcja Met, polityczne i wiedzę o Afryce oraz aktorstwo festiwalu w Aix-en-Provence i Opery w Lyonie), (w Johannesburgu i Paryżu). Międzynarodowe Lulu A. Berga (2015) oraz Wozzecka. Jest uznanie przyniósł mu cykl 9 krótkich filmów laureatem nagrody Kioto w dziedzinie sztuki 9 Drawings for Projection (1989–2003), i filozofii (2010) oraz nagrody ASIFA przyznanej w których wykorzystał opracowaną przez siebie na festiwalu Etiuda/Anima w Krakowie (2015). technikę przypominającą palimpsest. Jego 6. POD ZDRADZIECKIM CZERWONYM KSIĘŻYCEM Zdaniem współczesnych dietetyków bo prócz wymienionych halucynacji dieta grochowa wspomaga prześladują go też wszędobylskie przemianę materii, stabilizuje