4 Kwietnia 2014 R

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja VII

Sprawozdanie Stenograficzne z 65. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 4 kwietnia 2014 r. (trzeci dzień obrad)

Warszawa 2014

str. str.

TREŚĆ

65. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 4 kwietnia 2014 r.) str. str.

Wznowienie posiedzenia Punkt 8. porządku dziennego: Przedsta- Komunikaty wione przez Radę Ministrów sprawo- Sekretarz Poseł Jan Ziobro ...... 241 zdanie z wykonania ustawy z dnia Zmiana porządku dziennego 26 października 1982 r. o wychowaniu Marszałek ...... 241 w trzeźwości i przeciwdziałaniu alko- Sprawy formalne holizmowi w okresie 1 stycznia Poseł Arkadiusz Mularczyk ...... 241 – 31 grudnia 2010 r. wraz ze stanowi- Poseł Sławomir Kopyciński ...... 242 skiem Komisji Zdrowia (cd.) Poseł Krystyna Łybacka ...... 243 Głosowanie Punkt 13. porządku dziennego: Sprawo- Marszałek ...... 246 zdanie Komisji Kultury i Środków Prze- Punkt 15. porządku dziennego: Przedsta- wiona przez Radę Ministrów informa- kazu o poselskim projekcie uchwały cja o realizacji działań wynikającego w sprawie uczczenia setnej rocznicy z „Narodowego programu ochrony (cd.) śmierci Józefa Chełmońskiego zdrowia psychicznego” w 2011 r. wraz Poseł Cezary Olejniczak ...... 243 ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (cd.) Poseł Ludwik Dorn ...... 243 Głosowanie Poseł Alicja Olechowska ...... 244 Marszałek ...... 246 Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska . . . . . 244 Punkt 16. porządku dziennego: Przedsta- Głosowanie wiona przez ministra środowiska infor- Marszałek ...... 244 macja o realizacji „Programu budowy Punkt 5. porządku dziennego: Sprawozda- Zbiornika Wodnego Świnna Poręba nie Komisji Spraw Wewnętrznych w latach 2006–2013” w roku 2012 wraz o pilnym rządowym projekcie ustawy ze stanowiskiem Komisji Finansów o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogo- Publicznych oraz Komisji Ochrony Śro- wym (cd.) dowiska, Zasobów Naturalnych Poseł Jerzy Polaczek ...... 244 i Leśnictwa (cd.) Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Anna Paluch ...... 246 Spraw Wewnętrznych Rafał Magryś ...... 245 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Głosowanie Stanisław Gawłowski ...... 247 Marszałek ...... 245 Głosowanie Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda- Marszałek ...... 247 nie Komisji Polityki Społecznej Punkt 7. porządku dziennego: Sprawozda- i Rodziny o rządowym projekcie ustawy nie Komisji Polityki Społecznej o zmianie ustawy o zaopatrzeniu eme- i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach ro- rytalnym żołnierzy zawodowych oraz dzinnych (cd.) ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu Poseł Sprawozdawca Magdalena Kochan . . . . 247 emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Poseł Tomasz Makowski ...... 247 Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwy- (Przerwa w posiedzeniu) wiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wznowienie posiedzenia Wojskowego, Centralnego Biura Anty- Punkt 7. porządku dziennego (cd.) korupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Poseł Stanisław Szwed ...... 248 Ochrony Rządu, Państwowej Straży Głosowanie Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich Marszałek ...... 248 rodzin (cd.) Poseł Zbigniew Kuźmiuk ...... 248 Głosowanie Minister Pracy i Polityki Społecznej Marszałek ...... 245 Władysław Kosiniak-Kamysz ...... 248 str. str.

Poseł Arkadiusz Mularczyk ...... 249 Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Minister Finansów Mateusz Szczurek . . . . .249 o rządowym projekcie ustawy o zmia- Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 250 nie ustawy Prawo atomowe oraz nie- Poseł Elżbieta Rafalska ...... 250 których innych ustaw (cd.) Poseł Wincenty Elsner ...... 250 Poseł Jan Szyszko ...... 266 Poseł Anna Bańkowska ...... 251 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Poseł Beata Kempa ...... 251 Hanna Trojanowska ...... 267 Poseł Beata Mazurek ...... 252 Głosowanie Poseł Anna Bańkowska ...... 252 Marszałek ...... 267 Poseł Arkadiusz Mularczyk ...... 253 Punkt 10. porządku dziennego: Sprawo- Poseł Artur Górczyński ...... 254 zdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poseł Przemysław Wipler ...... 254 Poselskich w sprawie wniosku Zastępcy Poseł Magdalena Kochan ...... 254 Prokuratora Okręgowego w Lublinie Poseł Arkadiusz Mularczyk ...... 255 z dnia 22 lipca 2013 r. o wyrażenie zgo- Minister Pracy i Polityki Społecznej dy przez Sejm na pociągnięcie do odpo- Władysław Kosiniak-Kamysz ...... 255 wiedzialności karnej posła Krzysztofa Punkt 14. porządku dziennego: Sprawo- Borkowskiego (cd.) zdanie Komisji Polityki Społecznej Głosowanie i Rodziny o: Marszałek ...... 267 1) rządowym projekcie ustawy o ustale- Punkt 17. porządku dziennego: Sprawo- niu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, zdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw 2) poselskich projektach ustaw o zmianie Człowieka o uchwale Senatu w sprawie ustawy o świadczeniach rodzinnych ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny (cd.) oraz niektórych innych ustaw (cd.) Poseł Sprawozdawca Głosowanie Sławomir Jan Piechota ...... 256 Marszałek ...... 268 Poseł Beata Kempa ...... 256 Punkt 18. porządku dziennego: Sprawo- Poseł Arkadiusz Mularczyk ...... 257 zdanie Komisji Nadzwyczajnej Poseł Sławomir Jan Piechota ...... 258 o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania Poseł Tadeusz Woźniak ...... 258 w sprawach o wykroczenia (cd.) Poseł Patryk Jaki ...... 259 Głosowanie (Przerwa w posiedzeniu) Marszałek ...... 268 Punkt 19. porządku dziennego: Sprawo- Wznowienie posiedzenia zdanie Komisji Spraw Wewnętrznych Punkt 14. porządku dziennego (cd.) o uchwale Senatu w sprawie ustawy Poseł Stanisław Szwed ...... 259 o świadczeniach odszkodowawczych Minister Finansów Mateusz Szczurek . . . . .260 przysługujących w razie wypadku lub Głosowanie choroby pozostających w związku ze Marszałek ...... 260 służbą (cd.) Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 260 Głosowanie Poseł Arkadiusz Mularczyk ...... 260 Marszałek ...... 269 Poseł Stanisław Szwed ...... 261 Punkt 20. porządku dziennego: Sprawo- Minister Pracy i Polityki Społecznej zdanie Komisji Spraw Wewnętrznych Władysław Kosiniak-Kamysz ...... 261 o uchwale Senatu w sprawie ustawy Poseł Anna Bańkowska ...... 261 o europejskiej inicjatywie obywatel- Minister Pracy i Polityki Społecznej skiej (cd.) Władysław Kosiniak-Kamysz ...... 262 Głosowanie Poseł Anna Bańkowska ...... 263 Marszałek ...... 270 Poseł Stanisław Szwed ...... 263 Punkt 21. porządku dziennego: Sprawo- Poseł Anna Bańkowska ...... 263 zdanie Komisji Ochrony Środowiska, Poseł Elżbieta Rafalska ...... 264 Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Poseł Artur Górczyński ...... 265 o przedstawionym przez Prezydenta Poseł Anna Bańkowska ...... 265 Rzeczypospolitej Polskiej projekcie Poseł Arkadiusz Mularczyk ...... 265 ustawy o zmianie ustawy Prawo wodne Poseł Sławomir Jan Piechota ...... 266 oraz niektórych innych ustaw – trzecie Punkt 26. porządku dziennego: Sprawo- czytanie zdanie Komisji Ochrony Środowiska, Poseł Sprawozdawca Ewa Wolak ...... 270 str. str.

Głosowanie Punktu 25. porządku dziennego: Przedsta- Marszałek ...... 270 wione przez Radę Ministrów sprawozda- Poseł Anna Paluch ...... 270 nie z realizacji „Krajowego programu Punkt 22. porządku dziennego: Sprawo- przeciwdziałania przemocy w rodzinie” zdanie Komisji Ochrony Środowiska, za okres od 1 stycznia 2012 r. do Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz 31 grudnia 2012 r. wraz ze stanowi- Komisji Samorządu Terytorialnego skiem Komisji Polityki Społecznej i Polityki Regionalnej o poselskim pro- i Rodziny jekcie ustawy o zmianie ustawy Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy o odpadach – trzecie czytanie i Polityki Społecznej Elżbieta Seredyn . . . . 278 Poseł Sprawozdawca Miron Sycz ...... 271 Poseł Agnieszka Hanajczyk ...... 281 Głosowanie Poseł Janina Okrągły ...... 283 Wicemarszałek Cezary Grabarczyk ...... 271 Poseł Elżbieta Rafalska ...... 285 Poseł Marcin Witko ...... 272 Poseł Zofia Popiołek ...... 287 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Poseł Piotr Walkowski ...... 288 Janusz Ostapiuk ...... 272 Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 288 Punkt 23. porządku dziennego: Sprawo- Poseł Marzena Dorota Wróbel ...... 290 zdanie Komisji Nadzwyczajnej o rzą- Poseł Lidia Gądek ...... 291 dowym projekcie ustawy o ułatwieniu Poseł Janina Okrągły ...... 292 dostępu do wykonywania niektórych Poseł Joanna Fabisiak ...... 292 zawodów regulowanych – trzecie czy- Poseł Andrzej Orzechowski ...... 293 tanie Poseł Elżbieta Rafalska ...... 293 Poseł Sprawozdawca Adam Szejnfeld ...... 272 Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 293 Poseł Grzegorz Schreiber ...... 273 Poseł Marian Cycoń ...... 293 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Zbigniew Kuźmiuk ...... 294 Sprawiedliwości Stanisław Chmielewski . . . .273 Poseł Waldemar Andzel ...... 294 Głosowanie Poseł Marzena Dorota Wróbel ...... 294 Wicemarszałek Cezary Grabarczyk ...... 273 Wicemarszałek Wanda Nowicka ...... 295 Poseł Anna Paluch ...... 273 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy Sprawiedliwości Stanisław Chmielewski . . . .274 i Polityki Społecznej Elżbieta Seredyn . . . . .295 Głosowanie Poseł Agnieszka Hanajczyk ...... 298 Marszałek ...... 274 Poseł Marzena Dorota Wróbel ...... 298 Poseł Grzegorz Schreiber ...... 276 Poseł Elżbieta Rafalska ...... 299 Poseł Łukasz Gibała ...... 276 Oświadczenia Minister Sprawiedliwości Marek Biernacki . . .277 Poseł Gabriela Masłowska ...... 299 Poseł Adam Szejnfeld ...... 277 Poseł Waldemar Andzel ...... 300 Punkt 24. porządku dziennego: Zmiany Poseł Joanna Fabisiak ...... 300 w składach osobowych komisji sejmo- Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 301 wych Zamknięcie posiedzenia Głosowanie Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło- Marszałek ...... 277 szonych Punkt 27. porządku dziennego: Wybór Poseł Piotr Chmielowski ...... 303 uzupełniający do składu osobowego Poseł Marian Cycoń ...... 303 Komisji Etyki Poselskiej Poseł Małgorzata Niemczyk ...... 304 Głosowanie Poseł Józef Rojek ...... 304 Marszałek ...... 277 Poseł Andrzej Szlachta ...... 305 Poseł Jan Warzecha ...... 305 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Jan Ziobro ...... 305 Wznowienie posiedzenia Porządek dzienny

(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 03)

(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu w składach osobowych komisji sejmowych, a także Ewa Kopacz oraz wicemarszałkowie Cezary Grabarczyk wyboru uzupełniającego do składu osobowego Komi- i Wanda Nowicka) sji Etyki Poselskiej. Wnioski te zostały paniom i panom posłom dorę- czone odpowiednio w drukach nr 2288 i 2289. Marszałek: W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnie- Wznawiam posiedzenie. niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa- Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów trzenie tych wniosków. (Gwar na sali) Monikę Wielichowską oraz Jana Ziobrę. Zgłosili się posłowie w celu złożenia wniosków Protokół i listę mówców prowadzić będzie pani formalnych. poseł Monika Wielichowska. Pierwszy zapisał się do głosu pan poseł Arkadiusz Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów. Mularczyk. Bardzo proszę, panie pośle. Sekretarz Poseł Jan Ziobro:

W dniu dzisiejszym odbędzie się posiedzenie Ze- Poseł Arkadiusz Mularczyk: społu Parlamentarnego ds. Zbadania Przyczyn Ka- tastrofy TU-154 M z 10 kwietnia 2010 r. – godz. 12. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Składam wniosek o ogłoszenie przerwy i zwołanie Konwentu Seniorów z udziałem pana premiera Do- Marszałek: nalda Tuska, ponieważ Wysoka Izba oraz polskie społeczeństwo, wszyscy chcielibyśmy wiedzieć, jak Dziękuję bardzo. pan premier zamierza rozwiązać sprawę protestu Informuję, że prezes Rady Ministrów zawiadomił rodziców i opiekunów dzieci niepełnosprawnych, któ- Sejm o zamiarze przedłożenia prezydentowi Rzeczy- ry ma miejsce w Sejmie oraz przed nim. pospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażo- (Poseł Cezary Grabarczyk: To ty musisz to rozwiązać.) nej w ustawie, Memorandum o Porozumieniu między Panie Premierze! Czy pan ma serce z kamienia? Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Repub- Już 17 dni na sejmowych posadzkach leżą niepełno- liki Chile w sprawie dwustronnej współpracy obron- sprawne dzieci i ich rodzice, ich matki. Pan premier nej, podpisanego w Santiago de Chile dnia 27 stycz- jakiś czas temu przedstawił pewne rozwiązanie, któ- nia 2013 r. re nie zostało jednak przyjęte, ponieważ nie zawiera Posłowie w określonym terminie nie zgłosili za- propozycji pomocy systemowej dla osób niepełno- strzeżeń co do zasadności wybranego przez Radę sprawnych i ich rodzin. Pan premier rzucił tym lu- Ministrów trybu ratyfikacji tego dokumentu. Komisja Spraw Zagranicznych przedłożyła spra- dziom ochłap, 180 zł, licząc, że to załatwi sprawę. wozdanie, w którym wnosi o przyjęcie tego zawiado- Panie premierze, to nie załatwi sprawy. Dlatego pro- mienia premiera bez zastrzeżeń. test jest kontynuowany. W imieniu rodziców i opie- Sprawozdanie komisji zostało paniom i panom kunów protestujących zarówno w Sejmie, jak i przed posłom doręczone w druku nr 2269. nim proszę pana, żeby jeszcze raz podjął pan rozmo- W związku z tym, na podstawie art. 120 ust. 4 wy, dialog. Tu chodzi nie o 180 zł, tylko o system regulaminu Sejmu, informuję o braku zastrzeżeń co wsparcia i pomocy dla tych osób stosowany przez do zasadności wybranego przez Radę Ministrów try- państwo, o system, którego nie ma. Proszę nie mieć bu ratyfikacji tego dokumentu. serca z kamienia, bo społeczeństwo nie wybaczy Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwen- panu tego, że w taki sposób traktuje pan niepełno- tu Seniorów, przedłożyło wnioski w sprawie zmian sprawne dzieci. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 242 Sprawy formalne

Poseł Arkadiusz Mularczyk Poseł Sławomir Kopyciński:

Dlatego, pani marszałek, proszę o zwołanie Kon- Być może faktycznie coś wybuchło, ale ten wy- wentu Seniorów z udziałem pana premiera, żebyśmy buch miał miejsce w głowie pana Antoniego Macie- mogli tę sprawę załatwić dzisiaj, tu i teraz. Dziękuję. rewicza. (Poruszenie na sali) (Poseł Stefan Niesiołowski: Obłuda.) (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Nie...)

Marszałek: Marszałek:

Dziękuję bardzo. Panie pośle, kieruję sprawę do komisji etyki w związ- Ponieważ padł wniosek formalny o ogłoszenie ku z tą wypowiedzią. (Oklaski) przerwy i zwołanie Konwentu Seniorów, poddam go pod głosowanie. (Gwar na sali) Proszę o zajęcie miejsc. Poseł Sławomir Kopyciński: Kto z pań i panów posłów jest za ogłoszeniem Po drugie, pani marszałek, składam wniosek przerwy, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk. o wykluczenie z obrad... Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 422 posłów. Za wnioskiem głosowało 192 Marszałek: posłów, przeciw – 227, 3 posłów wstrzymało się od głosu. Informuję Wysoką Izbę, że wniosek został odrzucony. Panie pośle... Proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Miałabym wniosek, Kopycińskiego z Twojego Ruchu celem złożenia wnio- aby pana zamknąć w szpitalu.) sku formalnego.

Poseł Sławomir Kopyciński: Poseł Sławomir Kopyciński: ...pana prezesa Jarosława Kaczyńskiego... (Poru- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przed szenie na sali) nami bardzo ważny blok głosowań, w którym między innymi będziemy decydować o losach tysięcy osób nie- pełnosprawnych. Chciałbym mieć pewność, że wszy- Marszałek: scy, którzy wezmą udział w tym głosowaniu, pozosta- ją w pełni władz umysłowych. (Poruszenie na sali) Panie pośle, bardzo proszę... (Poseł Stefan Niesiołowski: Pani marszałek, co to jest?) Poseł Sławomir Kopyciński:

Marszałek: Człowiek, który wypowiedział wojnę Rosji, czło- wiek, który wypowiedział wojnę Niemcom... (Poru- Panie Pośle! szenie na sali)

Poseł Sławomir Kopyciński: Marszałek:

Dlatego składam, pani marszałek, wniosek formal- Panie pośle... ny o rozważenie wykluczenia z obrad pana posła An- toniego Macierewicza, ponieważ jego zachowanie, teoria mgły, teoria pancernej brzozy, teoria helu została Poseł Sławomir Kopyciński: wczoraj zamieniona na teorię wybuchu. (Oklaski) (Posłowie Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- ...prawdopodobnie jutro wypowie... (Marszałek wiedliwość uderzają w pulpity) wyłącza mikrofon) (Poseł Krystyna Pawłowicz: Jak ty się zachowu- jesz?) Marszałek:

Marszałek: Panie pośle, bardzo proszę, to jest Sejm Rzeczy- pospolitej Polskiej. Panie pośle, proszę pana... (Głos z sali: To skandal!) 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 13. porządku dziennego – głosowanie 243

Marszałek Marszałek:

Nie, panie pośle, odbieram panu głos. Odbieram Dziękuję bardzo. panu głos. (Oklaski) Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. po- (Poseł Sławomir Kopyciński: Ale, pani marszałek... rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kul- Chciałbym jednak...) tury i Środków Przekazu o poselskim projekcie Nie, to miał być wniosek formalny związany z po- uchwały w sprawie uczczenia setnej rocznicy rządkiem obrad. Pan złamał regulamin. Proszę zająć śmierci Józefa Chełmońskiego. swoje miejsce w myśl artykułu... Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- (Poseł Sławomir Kopyciński: Proszę mi pozwolić wionego przez panią poseł Zofię Ławrynowicz i prze- sprostować.) prowadził dyskusję. Nie. Bardzo proszę zająć swoje miejsce, panie po- W dyskusji nie zgłoszono poprawek. śle, proszę nie utrudniać. (Poruszenie na sali) Przechodzimy do głosowania. (Poseł Sławomir Kopyciński: Proszę mi pozwolić Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały za- sprostować.) wartego w sprawozdaniu w druku nr 2222. Panie pośle, proszę nie utrudniać. Po raz drugi Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ceza- przywołuję pana do porządku. rego Olejniczaka. (Poseł Sławomir Kopyciński: Chciałbym sprosto- Ustalam czas na wystąpienie na 1 minutę. wać.) (Poruszenie na sali) Panie pośle, przywołuję pana do porządku. Panie pośle, za chwilę pana wykluczę z obrad. (Oklaski) Poseł Cezary Olejniczak: (Poseł Sławomir Kopyciński: Zostałem źle zrozumiany.) Dziękuję. Panie pośle, proszę zająć swoje miejsce. Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie (Głos z sali: Cenzura.) Premierze! Mam nadzieję, że ta uchwała połączy ten Pani poseł Krystyna Łybacka, bardzo proszę. Sejm i Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjmie uchwałę upamiętniającą setną rocznicę śmierci wy- Poseł Krystyna Łybacka: bitnego Polaka, mieszkańca ziemi łowickiej, Józefa Chełmońskiego. Źle się stało, że nie ma roku Józefa Cheł- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Podczas ustalania mońskiego, ale dobrze, że jest ta uchwała. Chciałbym porządku obrad obecnego posiedzenia Sejmu zgłosi- podziękować wnioskodawcom, którzy przygotowali łam w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycz- ten projekt uchwały. nej głębokie zaniepokojenie faktem ogromnej opie- Chciałbym zadać pytanie pani przewodniczącej szałości w rozpatrywaniu poselskiego projektu usta- Iwonie Śledzińskiej-Katarasińskiej, jako że w tym wy o odwróconym kredycie hipotecznym. Równo- roku przypada również ważna rocznica. 7 lipca 1874 r. cześnie z uwagi na duże zainteresowanie środowisk urodził się wybitny Polak Władysław Grabski, były bezpośrednio prowadzących tę działalność zadałam premier, minister skarbu, twórca reformy walutowej. pytanie, czy Prezydium Sejmu ustala harmonogram Pani przewodnicząca, czy Sejm Rzeczypospolitej Pol- samodzielnie czy pod wpływem lobbystów? Pani mar- skiej i Komisja Kultury i Środków Przekazu upa- szałek potraktowała to pytanie niezwykle poważnie. miętnią również tego wielkiego Polaka Władysława Bardzo za to dziękuję. Zwołane zostało posiedzenie Grabskiego? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Prezydium Sejmu i równocześnie wszczęta została procedura wyjaśniania sygnałów, które zgłosiłam. Dziś, Wysoka Izbo, z całą radością mogę odpowie- Marszałek: dzieć na to pytanie w sposób następujący: Po wyjaś- nieniach mogę stwierdzić, że Prezydium Sejmu po- Dziękuję bardzo. dejmuje decyzje wolne od nacisku lobbystów. Pozo- (Poseł Ludwik Dorn: Pani marszałek, proszę o głos.) staje jednak druga kwestia, kwestia braku postępu Proszę bardzo, pan marszałek Dorn. w pracach nad projektem o odwróconym kredycie hipotecznym. Stąd moja prośba do pani marszałek, podtrzymana, o apel do podkomisji, aby ta zechciała Poseł Ludwik Dorn: jednak podjąć prace. A do pana premiera jest prośba, aby rząd wreszcie zdecydował, czy jest projekt rządo- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do wy, na który komisja ciągle czeka, a czeka – tak na- pani przewodniczącej komisji kultury. Czy komisja prawdę my czekamy – od kilku lat na ten projekt, czy kultury w trakcie swoich obrad podtrzymywała nie- też można skorzystać z dobrej propozycji Sojuszu prawdziwą tezę... Lewicy Demokratycznej popartej przez wszystkie (Poseł Krystyna Pawłowicz: Prawdziwą.) kluby, także przez Ministerstwo Finansów, i proce- ...że Józef Chełmoński był związany przede dować nad nim. Bardzo dziękuję. (Oklaski) wszystkim z ziemią łowicką. (Poruszenie na sali) Jó- 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 244 Punkty 13. i 5. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Ludwik Dorn Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porząd- ku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw We- zef Chełmoński był związany przede wszystkim z zie- wnętrznych o pilnym rządowym projekcie ustawy mią grodziską. (Wesołość na sali) o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym. (Głosy z sali: Ooo...) Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- (Poseł Józefa Hrynkiewicz: Łowicz.) wionego przez pana posła Marka Wójcika oraz prze- (Poseł Krystyna Pawłowicz: Łowicz, tak jest, Ło- prowadził dyskusję. wicz.) W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie pro- (Poseł Józefa Hrynkiewicz: Urodził się w Bocz- jektu ustawy. kach, koło Łowicza.) Sejm podjął decyzję o nieodsyłaniu projektu ustawy ponownie do komisji. Przystępujemy do trzeciego czytania. Marszałek: Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 2227. Czy pani przewodnicząca zechce odpowiedzieć? Przepraszam bardzo, jeszcze pani poseł. W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam Bardzo proszę, pani poseł Olechowska, a następ- zgłoszony w dyskusji wniosek o odrzucenie projektu nie pani przewodnicząca Śledzińska-Katarasińska. ustawy. Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmio- towość propozycji komisji. Poseł Alicja Olechowska: Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerze- go Polaczka. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pragnę poinformo- wać Wysoką Izbę i całą Polskę, że Józef Chełmoński to przede wszystkim mieszkaniec Kuklówki (Weso- Poseł Jerzy Polaczek: łość na sali, oklaski), oddalonej o kilka kilometrów od Grodziska Mazowieckiego. Cała rodzina Józefa Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten pilny rządowy Chełmońskiego do dzisiaj mieszka w jego dworze. projekt sprowadza się do tego, że jest ok. 760 tys. zł Dziękuję bardzo. do wydania i oferuje się obywatelom dostęp do e- -usługi, to znaczy dostęp do niektórych danych Cen- tralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, takich jak Marszałek: numer VIN, numer rejestracyjny, data pierwszej re- jestracji. Te wszystkie elementy są osiągalne w do- Bardzo proszę, pani przewodnicząca. wodzie rejestracyjnym, w karcie pojazdu, w ubezpie- czeniu OC, aktualne badanie techniczne – również w dowodzie rejestracyjnym. Tak że poza tym, że Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: trzeba wydać pieniądze, nie ma tutaj żadnej wartości dodanej, co z punktu widzenia, powiedziałbym, wy- Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Przy- datkowania środków publicznych jest, jak to zwykle znaję ze wstydem, że Komisja Kultury i Środków bywa w takich przypadkach, zastanawiające. Przekazu, nie będąc komisją kartograficzną, zajmo- Ale chcę zapytać pana ministra spraw wewnętrz- wała się Józefem Chełmońskim jako wybitnym polskim malarzem. Dziękuję. (Oklaski) nych o to, jak państwo chcą wdrażać ten projekt – jeśli państwo w trakcie prac dodali również (Dzwo- nek) taki element jak dostęp do badania techniczne- Marszałek: go oraz odczytu licznika, w sytuacji gdy żadna stacja kontroli pojazdów w Polsce nie ma jakichkolwiek Dziękuję bardzo. narzędzi… Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- łości projektu uchwały w sprawie uczczenia setnej Marszałek: rocznicy śmierci Józefa Chełmońskiego, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Kultury i Środków Dziękuję bardzo, panie pośle, czas minął. Przekazu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Jerzy Polaczek: Głosowało 435 posłów. Za oddało głos 435 posłów, nie było głosów przeciwnych ani wstrzymujących się. …teleinformatycznych do tego, aby przesyłać tego Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie rodzaju dane do tej ewidencji. Obowiązuje to od stycz- uczczenia pamięci Józefa Chełmońskiego. nia tego roku. Dziękuję. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkty 5. i 6. porządku dziennego – głosowanie 245

Marszałek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- łości projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ru- Dziękuję, panie pośle. chu drogowym, w brzmieniu proponowanym przez Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Mini- Komisję Spraw Wewnętrznych, zechce podnieść rękę sterstwie Spraw Wewnętrznych pan Rafał Magryś. i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Podsekretarz Stanu Głosowało 432 posłów. Za oddało głos 255 posłów, w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych przeciwnego zdania było 174 posłów, 3 posłów wstrzy- Rafał Magryś: mało się od głosu. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! ustawy Prawo o ruchu drogowym. Z dużym zdumieniem przyjmuję słowa pana posła Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. po- Polaczka, dlatego że wydawało mi się, iż ze wszyst- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- kich stron sali padają głosy, że historia pojazdu po- tyki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emery- winna być dostępna dla obywateli. talnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin Panie pośle, pierwsza kwestia. Dane, które pan oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funk- wymienił, a które miałyby być udostępniane, to jest cjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa We- tylko część tych danych, ponieważ dane, które pan wnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwy- wymienił, służą do uwierzytelnienia się w systemie. wiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowe- Natomiast system oferuje ponad 20 czy 30 danych, go, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Stra- łącznie na przykład z przebiegiem pojazdu, z liczbą ży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwo- osób, które mogą znajdować się w pojeździe, z marką, wej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich z kolorem, z rokiem produkcji etc. rodzin. Druga kwestia dotyczy połączenia stacji kontroli Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- pojazdów z systemem CEPiK. Pragnę powiedzieć, że wionego przez pana posła Rajmunda Millera oraz stacje kontroli pojazdów już w tym momencie wymie- przeprowadził dyskusję. niają się danymi z Centralną Ewidencją Pojazdów W dyskusji nie zgłoszono poprawek. i Kierowców. Przystępujemy do trzeciego czytania. (Poseł Jerzy Polaczek: To jest nieprawda, panie Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy ministrze.) w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 2049. Natomiast działamy też na wniosek Polskiej Izby Przystępujemy do głosowania. Stacji Kontroli Pojazdów, która chciała, żeby dołączyć Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem stan liczników i zdjąć ze stacji kontroli pojazdów od- w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopa- ium pewnego braku zaufania do badań przeprowadzo- trzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich nych przez diagnostów. Dziękuję bardzo. (Oklaski) rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa We- wnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywia- Marszałek: du Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Cen- tralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicz- Dziękuję bardzo, panie ministrze. nej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Po- Przystępujemy do głosowania. żarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 2049, zechce Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- podnieść rękę i nacisnąć przycisk. sku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce Kto jest przeciw? podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? Głosowało 436 posłów. Za oddało głos 434 posłów, Kto się wstrzymał? 2 posłów było przeciwnego zdania, nie było głosów Głosowało 433 posłów. Za wnioskiem zagłosowa- wstrzymujących się. ło 176 posłów, przeciwnego zdania było 256 posłów, Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie 1 poseł wstrzymał się od głosu. ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawo- Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił. dowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu Przystępujemy do głosowania nad całością pro- emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bez- jektu ustawy. pieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służ- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- by Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu łości projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ru- Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, chu drogowym... Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwo- (Poseł Jerzy Polaczek: Proszę o głos.) wej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich Jesteśmy już w tej chwili w czasie głosowania. rodzin. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 246 Punkty 8., 15. i 16. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Kto się wstrzymał? Głosowało 437 posłów. Za wnioskiem oddało głos Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. po- 207 posłów, przeciwnego zdania było 230 posłów, nie rządku dziennego: Przedstawione przez Radę było głosów wstrzymujących się. Ministrów sprawozdanie z wykonania ustawy Stwierdzam, że Sejm wniosek o odrzucenie odrzu- z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu cił, a tym samym przyjął informację do wiadomości. w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Powracamy do rozpatrzenia punktu 16. po- w okresie 1 stycznia – 31 grudnia 2010 r. wraz ze rządku dziennego: Przedstawiona przez mini- stanowiskiem Komisji Zdrowia. stra środowiska informacja o realizacji „Progra- Sejm wysłuchał sprawozdania przedstawionego przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia mu budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba pana Igora Radziewicza-Winnickiego oraz sprawo- w latach 2006–2013” w roku 2012 wraz ze stano- zdania komisji przedstawionego przez pana posła wiskiem Komisji Finansów Publicznych oraz Marcina Witko, a także przeprowadził dyskusję. Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Natural- W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przed- nych i Leśnictwa. stawionego sprawozdania zawartego w druku nr 1998. Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez Poddam ten wniosek pod głosowanie. sekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Stanisława Gawłowskiego oraz sprawozdania komisji Sejm sprawozdanie przyjął do wiadomości. przedstawionego przez pana posła Ryszarda Gallę Komisja wnosi o przyjęcie tego sprawozdania. i przeprowadził dyskusję. Przystępujemy do głosowania. W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie infor- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- macji. sku o odrzucenie sprawozdania z wykonania ustawy Poddam ten wniosek pod głosowanie. z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeź- Jego odrzucenie będzie oznaczało, że Sejm przyjął wości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie informację ministra środowiska do wiadomości. 1 stycznia – 31 grudnia 2010 r., zawartego w druku Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Annę nr 1998, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Paluch. Kto się wstrzymał? Głosowało 437 posłów. Za wnioskiem zagłosowa- ło 207 posłów, przeciwnego zdania było 230 posłów, Poseł Anna Paluch: nie było głosów wstrzymujących się. Stwierdzam, że Sejm wniosek o odrzucenie spra- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja oczywiście mam wozdania odrzucił, a tym samym przyjął sprawozda- pytanie do ministra środowiska. Sytuacja dotyczy nie do wiadomości. zapory Świnna Poręba budowanej od lat 28, czyli od Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porząd- 1986 r. ku dziennego: Przedstawiona przez Radę Mini- (Głos z sali: To wiemy.) strów informacja o realizacji działań wynikają- Panie Ministrze! Panie Premierze! W 2010 r. z za- cego z „Narodowego programu ochrony zdrowia niechań tłumaczyliście się sytuacją powodziową. psychicznego” w 2011 r. wraz ze stanowiskiem W 2011 r. z planowanych 325 mln zł wydano 199 mln Komisji Zdrowia. zł. W 2012 r. to było aż 114 mln zł. Dane z trzech Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez kolejnych lat mówią jasno, że środki na inwestycje podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana służą wam głównie do łatania dziury budżetowej Ro- Aleksandra Soplińskiego oraz sprawozdania komisji stowskiego, a zainteresowani jesteście tylko takimi przedstawionego przez panią poseł Janinę Okrągły inwestycjami, które mają znaczenie PR-owskie, któ- i przeprowadził dyskusję. W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przed- re się dają wykorzystać PR-owsko. Panie premierze, stawionej informacji. może już więc jednak byłby czas, żeby nareszcie na Poddam ten wniosek pod głosowanie. tle gotowej zapory Świnna Poręba zrobić sobie sweet Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm focię, może elektorat to zobaczy? przyjął informację do wiadomości. Komisja wnosi o przyjęcie tej informacji. Przystępujemy do głosowania. Marszałek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie przedstawionej przez Radę Mini- Dziękuję bardzo. strów informacji o realizacji działań wynikających z „Narodowego programu ochrony zdrowia psychicznego” w 2011 r., zawartej w druku nr 1614, zechce Poseł Anna Paluch: podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Może weźcie się wreszcie do pracy. (Oklaski) 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkty 16. i 7. porządku dziennego – głosowanie 247

Marszałek: W związku z tym Sejm skierował ponownie projekt ustawy do komisji w celu jego rozpatrzenia. Dziękuję bardzo, pani poseł. Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 2257-A. Przystępujemy do trzeciego czytania. Poseł Anna Paluch: Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Magdalenę Kochan. Dziękuję bardzo.

Poseł Sprawozdawca Marszałek: Magdalena Kochan:

Odpowiedzi udzieli przedstawiciel Ministerstwa Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Środowiska sekretarz stanu pan Stanisław Gawłowski. W trakcie drugiego czytania zgłoszono 6 poprawek. Żadna z nich nie uzyskała pozytywnej opinii komisji. Rekomendujemy odrzucenie wszystkich. Dziękuję Sekretarz Stanu bardzo. (Oklaski) w Ministerstwie Środowiska Stanisław Gawłowski: Marszałek: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzeczywiście dość często mamy możliwość dyskutować w Wysokiej Izbie Dziękuję bardzo, pani poseł. na temat budowanej, jak myślę, w tym roku już koń- Zgłosił się celem zgłoszenia wniosku formalnego czonej inwestycji związanej ze zbiornikiem Świnna pan poseł Tomasz Makowski. Poręba. Po raz ostatni dość szczegółowe informacje Bardzo proszę. pani poseł usłyszała wczoraj wieczorem w trakcie posiedzenia plenarnego. (Poseł Anna Paluch: O takich kompromitujących Poseł Tomasz Makowski: rzeczach opowiadacie pod osłoną nocy.) W związku z tym dzisiaj tylko chciałbym pani po- Dziękuję. seł życzyć wesołych świąt. Wszystkiego dobrego. (We- Pani Marszałkini! Panie Premierze! Wysoka Izbo! sołość na sali) W imieniu klubu poselskiego składam wniosek formalny dotyczący ogłoszenia przerwy. Jest to prośba o ogłoszenie 15-minutowej przerwy dla klubu w celu Marszałek: omówienia tychże zmian w ustawie o świadczeniach rodzinnych dla osób niepełnosprawnych, dla tych Dziękujemy bardzo. matek i ojców. Bardzo proszę o ogłoszenie 15-minu- Przystępujemy do głosowania. towej przerwy. Bardzo dziękuję. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie przedstawionej przez ministra śro- dowiska informacji o realizacji „Programu budowy Marszałek: Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006– 2013” w roku 2012, zechce podnieść rękę i nacisnąć Dziękuję bardzo. przycisk. Ogłaszam 15 minut przerwy. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? (Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 32 Głosowało 434 posłów. Za wnioskiem zagłosowa- do godz. 10) ło 187 posłów, przeciwnego zdania było 247 posłów, nie było głosów wstrzymujących się. Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym sa- Marszałek: mym przyjął informację do wiadomości. Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. po- Wznawiam obrady. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 7. porząd- tyki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie ku dziennego. ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach ro- Przechodzimy do głosowania. dzinnych. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- wartego w sprawozdaniu w druku nr 2257. wionego przez panią poseł Magdalenę Kochan oraz Komisja przedstawia jednocześnie wnioski mniej- przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono szości oraz w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, poprawki. nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 248 Punkt 7. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poprawki 1. i 2. oraz 1. wniosek mniejszości zo- Głosowało 429 posłów. Za poprawkami oddało stały zgłoszone do art. 1 projektu ustawy nowelizu- głos 201 posłów, przeciwnego zdania było 227 posłów, jącej zawierającego zmiany do ustawy o świadcze- 1 poseł wstrzymał się od głosu. niach rodzinnych. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. W 1. poprawce wnioskodawcy proponują nadać W 1. wniosku mniejszości do art. 17 ust. 3 wnio- nowe brzmienie całej zmianie dotyczącej tej ustawy. skodawcy proponują, aby świadczenie pielęgnacyjne Z poprawką tą łączy się 4. poprawka polegająca przysługiwało w wysokości 50% kwoty przeciętnego na skreśleniu pkt 2 w art. 2 projektu ustawy noweli- wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzed- zującej. nim roku kalendarzowym. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Z wnioskiem tym łączy się 3. wniosek mniejszości Komisja wnosi o ich odrzucenie. polegający na skreśleniu art. 2 projektu ustawy no- Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmio- welizującej. towość poprawek 2., 3., 5. i 6. oraz wniosków mniej- Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie. szości 1., 3. i 4. Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość popra- Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stani- wek 2., 3., 5. i 6. oraz wniosków mniejszości 2., 4. i 5. sława Szweda. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zbi- Przypominam o limicie 1 minuty. gniewa Kuźmiuka.

Poseł Stanisław Szwed: Poseł Zbigniew Kuźmiuk:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tej chwili od 17 Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tym wniosku dni trwa protest rodziców, opiekunów dzieci niepeł- klub Prawa i Sprawiedliwości proponuje waloryzację nosprawnych, są z nami dzisiaj na galerii, przed Sej- świadczenia pielęgnacyjnego. Rząd zaproponował mem jest protest opiekunów osób dorosłych niepeł- stałe kwoty wypłacane corocznie. Wiemy doskonale, nosprawnych, opiekunów osób, dzieci, które nie są że mamy wzrost kosztów utrzymania. Waloryzacja zdolne do samodzielnej egzystencji. Prawo i Spra- zapisana w taki sposób, jak proponujemy, aby stano- wiedliwość zaproponowało poprawkę, która zakoń- wiło to 50% średniego wynagrodzenia w gospodarce czyłaby dzisiejszy protest, zarówno tutaj, w Sejmie, narodowej z poprzedniego roku... Taki sposób walo- jak i przed Sejmem. Mówimy o tym, aby świadczenie ryzacji byłby bardzo korzystny dla opiekunów dzieci pielęgnacyjne wynosiło 50% przeciętnego wynagro- niepełnosprawnych. Chciałbym zapytać pana mini- dzenia za ubiegły rok liczone, to jest 1327 zł. Ta nasza stra: Dlaczego rząd temu wnioskowi jest przeciwny? poprawka spowoduje, że to świadczenie byłoby co (Oklaski) roku waloryzowane przy wzroście przeciętnego wynagrodzenia. Proponujemy w tej poprawce również, aby to rozwiązanie weszło w życie od 1 stycznia 2015 r., Marszałek: abyśmy mogli w przyszłorocznym budżecie znaleźć na to (Dzwonek) środki. Ta poprawka, Wysoka Izbo, Dziękuję bardzo, panie pośle. spowoduje, że protest się zakończy. Odpowiedzi udzieli minister pracy i polityki spo- łecznej pan Władysław Kosiniak-Kamysz.

Marszałek: Minister Pracy i Polityki Społecznej Dziękuję bardzo, panie pośle. Władysław Kosiniak-Kamysz:

Pani Marszałek! Panowie Premierzy! Wysoki Sej- Poseł Stanisław Szwed: mie! Od samego początku naszą intencją było podniesienie świadczenia pielęgnacyjnego dla rodziców Dlatego zwracam się do Wysokiej Izby o poparcie dzieci niepełnosprawnych do wysokości minimalnego naszej poprawki. (Oklaski) wynagrodzenia. Przedstawiony dzisiaj projekt ustawy zakłada dojście do tego minimalnego wynagrodzenia w wymiarze netto w 2016 r., ale zakłada rów- Marszałek: nież przyspieszenie tego dojścia, o którym mówiliśmy od samego początku, czyli 1000 zł na rękę od 1 maja Dziękuję bardzo. tego roku, 1200 zł od stycznia 2015 r. i 1300 zł od Przystępujemy do głosowania. stycznia 2016 r. Intencją rządu jest utrzymanie rela- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- cji świadczenia pielęgnacyjnego do minimalnego wy- wek 1. i 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nagrodzenia, żeby to świadczenie wzrastało razem 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 7. porządku dziennego – głosowanie 249

Minister Pracy i Polityki Społecznej miesiąc, każdy rok oznacza nieodwracalne straty Władysław Kosiniak-Kamysz w przypadku tych dzieci, które tu i teraz muszą być prawidłowo leczone i rehabilitowane. ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia. To jest Mam pytanie, tym razem do pana ministra finan- możliwe w oparciu o obowiązujące dzisiaj przepisy sów. Panie ministrze, co roku mamy zysk NBP, któ- dotyczące weryfikacji świadczeń rodzinnych. Jednak ry w tym roku najprawdopodobniej wyniesie od 4 do żeby dać pewność tym wszystkim, którzy nie chcą 5 mld zł. Dlaczego pan nie chce się podzielić? Chodzi uwierzyć w te dobre intencje związane z podniesie- tu o kwotę kilkuset milionów złotych, 300 mln zł na niem kwoty świadczenia pielęgnacyjnego do wysoko- tę podwyżkę. Dlaczego pan nie chce dać tych 300 mln ści minimalnego wynagrodzenia i podniesieniem jej również po etapie dojścia do 1300 zł, na etapie prac zł niepełnosprawnym dzieciom i ich rodzicom? To jest w Senacie zaproponujemy poprawkę, która spowodu- pytanie do pana ministra finansów. (Dzwonek) Panie je powiązanie wzrostu świadczenia pielęgnacyjnego premierze, dlaczego pan nie chce obciąć subwencji z procentowym wzrostem płacy minimalnej, aby tę dla partii politycznych? pewność mieli wszyscy, którzy jej dzisiaj nie mają. (Oklaski) Wzrost świadczenia pielęgnacyjnego dla ro- dziców dzieci niepełnosprawnych będzie następował Marszałek: co roku i będzie proporcjonalny do wzrostu minimalnego wynagrodzenia. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Czas się skończył, panie pośle.

Marszałek: Poseł Arkadiusz Mularczyk:

Dziękuję bardzo. Obiecywał pan, że obetnie partiom politycznym Przystępujemy do głosowania. subwencje. Proszę o odpowiedź. (Oklaski) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- sków mniejszości 1. i 3., zechce podnieść rękę i nacis- nąć przycisk. Marszałek: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Panie pośle, dziękuję. Głosowało 440 posłów. Za wnioskami oddało głos Odpowiedzi udzieli minister finansów. 206 posłów, przeciwnego zdania było 230 posłów, 4 po- Bardzo proszę. słów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że Sejm wnioski odrzucił. W 2. poprawce do art. 17 ust. 3 wnioskodawcy Minister Finansów proponują, aby świadczenie pielęgnacyjne przysługi- Mateusz Szczurek: wało miesięcznie w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego na podstawie ustawy Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zysk Narodowe- z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wyna- go Banku Polskiego w zeszłym roku wyniósł zero i tym grodzeniu za pracę. samym, zgodnie z ustawą budżetową, nie będzie prze- Z poprawką tą łączą się poprawki 3. i 6. kazywany w tym roku do budżetu. Poziom wydatków, Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. które są zaplanowane w budżecie, zgodnie z ustawą Komisja wnosi o ich odrzucenie. o finansach publicznych jest nieprzekraczalny. Do- Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmio- datkowe dochody czy w ogóle dochody stanowią pro- towość 5. poprawki i 4. wniosku mniejszości. gnozę w budżecie i dlatego, szukając dodatkowych Proszę o zabranie głosu pana posła Arkadiusza pieniędzy na wyższe świadczenia, musimy ich szukać Mularczyka. w wydatkach budżetu państwa albo w rezerwach, co też zostało uczynione przy tworzeniu projektu nowe- Poseł Arkadiusz Mularczyk: lizacji. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Poprawka, nad którą będziemy teraz głosować, pole- Marszałek: ga na tym, żeby to świadczenie pielęgnacyjne już od tego roku wynosiło tyle, ile wynosi minimalne wyna- Dziękuję bardzo, panie ministrze. grodzenie. To jest postulat, który przedstawiają pań- Przystępujemy do głosowania. stwu i panu premierowi protestujący rodzice, bo ich Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- chore dzieci nie mogą czekać do 2015 czy 2016 r. na wek 2., 3. i 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. to, żeby mogły być prawidłowo leczone i rehabilito- Kto jest przeciw? wane. Tutaj czas odgrywa rolę. Każdy dzień, każdy Kto się wstrzymał? 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 250 Punkt 7. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Panie ministrze, czy pan wie, jaki będzie wynik finansowy, stan Funduszu Pracy na koniec 2014 r.? Głosowało 440 posłów. Za oddało głos 208 posłów, Albo czy pan wie, ilu bezrobotnych, a mamy w Polsce przeciwnego zdania było 230 posłów, 2 posłów wstrzy- ponad 2-milionową rzeszę bezrobotnych, pobiera za- mało się od głosu. siłek dla osób bezrobotnych? Tylko 365 tys. I co pań- Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. stwo wyrabiacie z Funduszem Pracy? Znaleźliście W 2. wniosku mniejszości do art. 108 ust. 1ea w nim znakomite źródło zmniejszenia deficytu albo ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku finansowania innych zadań, o których mówił przed pracy wnioskodawcy proponują, aby ze środków Fun- chwileczką pan poseł Tomaszewski, a są to zasiłki duszu Pracy w 2015 r. były finansowane dodatki do i świadczenia przedemerytalne, staże podyplomowe świadczenia pielęgnacyjnego, o których mowa w art. lekarzy i lekarzy dentystów oraz pielęgniarek. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Panie ministrze, to jest jak najbardziej słuszny, Z wnioskiem tym łączy się 5. wniosek mniejszości. społecznie uzasadniony cel, na którego realizację Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie. można naprawdę znaleźć pieniądze w Funduszu Pra- Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tade- cy, do którego nieraz sięgaliście w znacznie mniej usza Tomaszewskiego. uzasadnionych przypadkach po pieniądze. Za obietnice trzeba płacić. Poseł Tadeusz Tomaszewski: Marszałek: Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Wnioski klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej zmierzają do tego, Dziękuję bardzo, pani poseł. aby od 1 stycznia 2015 r. świadczenie pielęgnacyjne miało wysokość płacy minimalnej. Rząd zapropono- wał, aby od 1 stycznia wynosiło ono 1200 zł. My pro- Poseł Elżbieta Rafalska: ponujemy wprowadzić 100-złotowy dodatek, który byłby finansowany z Funduszu Pracy. Fundusz Pra- Panie premierze, dzisiaj przyszedł czas na płace- cy ma nadwyżkę w wysokości 7 mld zł. Odpowiedzial- nie za obietnice. (Oklaski) nie proponujemy termin 1 stycznia 2015 r. Chcę nadmienić, że rząd od 2009 r. co roku usta- wą okołobudżetową wprowadza finansowanie staży Marszałek: podyplomowych dla pielęgniarek i położnych oraz lekarzy. Koszt wprowadzenia tego rozwiązania sy- Pani poseł, dziękuję. Dziękuję bardzo, pani poseł. stemowego to co roku dla Funduszu Pracy ponad 860 Przystępujemy do głosowania. mln zł. Nasze rozwiązanie, dodatek 100-złotowy w roku Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- 2015, to byłby koszt dla Funduszu Pracy w wysokości sków mniejszości 2. i 5., zechce podnieść rękę i nacis- około (Dzwonek) 200 mln zł. Dlatego też prosimy nąć przycisk. pana premiera, aby zechciał wyrazić zgodę... Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 439 posłów. Za oddało głos 208 posłów, Marszałek: przeciwnego zdania było 230 posłów, 1 poseł wstrzy- mał się od głosu. Dziękuję bardzo, panie pośle. Stwierdzam, że Sejm wnioski odrzucił. 4. poprawkę oraz 3. wniosek mniejszości już roz- patrzyliśmy. Poseł Tomasz Tomaszewski: W 5. poprawce oraz tożsamym z nią 4. wniosku mniejszości do art. 2 projektu ustawy nowelizującej ...na podniesienie od przyszłego roku w sposób odpo- wnioskodawcy proponują skreślić pkt 2. wiedzialny tego świadczenia o 100 zł. Dziękuję. (Oklaski) Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Win- centego Elsnera. Marszałek:

Dziękuję bardzo. Poseł Wincenty Elsner: Pani poseł Elżbieta Rafalska. Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! To bardzo ważna poprawka. Dzięki tej poprawce rodzice niepełno- Poseł Elżbieta Rafalska: sprawnych dzieci już w przyszłym roku, od 1 stycznia 2015 r., otrzymają docelową kwotę – 1300 zł. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Swoje pytanie kie- Pan minister Kosiniak-Kamysz dowodził podczas ruję do pana ministra finansów. debat, że nie ma na to pieniędzy. Gdybym dostał od 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 7. porządku dziennego – głosowanie 251

Poseł Wincenty Elsner Marszałek: pani marszałkini 10 minut na wypowiedź, a pewnie Dziękuję bardzo, pani poseł. Pani poseł... nie dostanę, to przedstawiłbym 10 różnych źródeł finansowania. A tak w ciągu tej jednej minuty podam tylko jedno źródło finansowania. Likwidacja Fundu- Poseł Anna Bańkowska: szu Kościelnego – 95 mln zł (Oklaski) plus likwidacja ordynariatów – dwadzieścia kilka milionów, i już na ...nasze argumenty przyjąć jako poważne. Dzię- to pieniądze mamy. kuję. (Oklaski) (Poseł Krystyna Pawłowicz: Wierutne bzdury.) Panie premierze, pytanie: Czy z tej wielkiej góry pieniędzy przekazywanych corocznie na potrzeby Marszałek: Kościoła jest pan skłonny wyjąć małą garstkę, te sto kilkadziesiąt milionów, aby pomóc tym biednym ro- Bardzo proszę. dzicom niepełnosprawnych? To niewiele, to sto kil- Przystępujemy do głosowania. kadziesiąt milionów, a tak wielka pomoc. Zresztą Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. sam pan, panie premierze, mówił o likwidacji Fun- poprawki oraz 4. wniosku mniejszości, zechce pod- duszu Kościelnego. Dziękuję. (Oklaski) nieść rękę i nacisnąć przycisk. (Głos z sali: Każdy musi się zaprezentować.) Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 438 posłów. Za oddało głos 206 posłów, Marszałek: przeciwnego zdania było 230 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosu. Dziękuję bardzo, panie pośle. Stwierdzam, że Sejm poprawkę oraz wniosek Proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Bań- mniejszości odrzucił. kowską. 6. poprawkę oraz 5. wniosek mniejszości już roz- patrzyliśmy. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Poseł Anna Bańkowska: jektu ustawy. Pani poseł Beata Kempa z wnioskiem formalnym. Dziękuję. Bardzo proszę. Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Pan premier słusznie zwrócił uwagę na problemy opie- kunów dzieci niepełnosprawnych niezdolnych do sa- Poseł Beata Kempa: modzielnego życia. Jak twierdzą rodzice, już w 2007 r. Dziękuję, pani marszałek. obiecał pan im uzawodowienie. Skupił się pan tylko Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgodnie z regula- na jednym aspekcie problemów, pieniądzach, który minem. Mamy teraz punkt, który wywoływał ostat- jest w tym momencie ważnym czynnikiem rozwiązy- nio bardzo dużo emocji. Wielu ludzi zdało sobie spra- wania najbardziej bolesnych spraw. Propozycja rządu wę z tego, docierając do nas, że los osób niepełno- rozciąga w czasie dojście do spełnienia obietnicy pre- sprawnych jest fatalny w kraju w środku Europy, miera. SLD proponuje, żeby jednak zakończyć proces blisko czterdziestomilionowym, bardzo bogatym. I na podnoszenia tego świadczenia do poziomu płacy mi- tyle byłby on hojny i bogaty i tak naprawdę byłby to nimalnej już w 2015 r. ukłon w stronę tych osób, gdyby dobry gospodarz Pytanie, panie premierze: Czy rząd pod pana kie- wiedział, skąd na to wziąć pieniądze, panie premie- rownictwem nie jest w stanie udźwignąć wydatków rze. A więc mój wniosek brzmi, pani marszałek, aby na to wyższych o 100 zł na jednego opiekuna od 2015 r.? ogłosić przerwę i zwołać Konwent Seniorów po to, (Dzwonek) Czy nie jest tak, że pan tym rozciąganiem żeby cały Konwent Seniorów, razem z panem premie- tego w czasie chce udowodnić opinii publicznej... rem Donaldem Tuskiem, spotkał się po raz ostatni ze strajkującymi rodzicami i spojrzał im prosto w oczy. (Oklaski) Bo pieniądze są, panie premierze, Marszałek: i ja panu powiem, gdzie są te pieniądze. Koszt utrzymania jednego dziecka w placówce państwowej to jest Dziękuję bardzo, pani poseł. 3600 zł, a oni chcą otoczyć miłością swoje dzieci, właściwie można powiedzieć, robią to z miłości, za darmo, i chcą tylko 1600 zł – 3600 a 1600 zł... (Gwar na Poseł Anna Bańkowska: sali) A więc, panie premierze, zysk z NBP – niech pan powie, ile to będzie, tylko niech pan nie kłamie, ...że nie uległ presji protestujących rodziców? proszę. Zapewniam pana, że nikt w to nie uwierzy, dlatego (Poseł Stefan Niesiołowski: Nie ma pana premiera.) proszę... (Głos z sali: Zero, zero.) 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 252 Punkt 7. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Beata Kempa Poseł Beata Kempa:

Zero? Zero? No to przepraszam bardzo – to kto jest ...z tymi strajkującymi. Dziękuję bardzo. (Oklaski) szefem NBP, skoro jest zero zysku? (Wesołość na sali) Druga kwestia – drogie reklamy i ogłoszenia do różnego rodzaju gazet, do różnego rodzaju mediów, Marszałek: które chcą, żebyście być może... żeby państwa wspie- rały. Wreszcie basen na Stadionie Narodowym, nowy Dziękuję bardzo. basen na Stadionie Narodowym, gdzie mają być jesz- Ponieważ padł wniosek o przerwę, poddam ten cze zamontowane wiatraki, żeby możni tego świata wniosek pod głosowanie. zrobili sobie zawody windsurfingowe. Ale dla tych Kto z pań i panów posłów jest za ogłoszeniem dzieci nie ma, panie premierze. Niech pan to sprawdzi. przerwy, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Wreszcie partie polityczne i finansowanie partii Kto jest przeciw? politycznych. (Dzwonek) I wreszcie, panie premierze, Kto się wstrzymał? hipermarkety i banki... Głosowało 439 posłów. Za wnioskiem zagłosowa- ło 197 posłów, przeciwnego zdania było 241 posłów, Marszałek: 1 poseł wstrzymał się od głosu. Informuję Wysoką Izbę, że wniosek upadł. Dziękuję bardzo, pani poseł. Do głosu zapisali się posłowie celem zadania pytania. Proszę o zabranie głosu panią poseł Beatę Mazurek. Poseł Beata Kempa:

...czekają na opodatkowanie. Są te pieniądze. Poseł Beata Mazurek: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Te protesty w Sej- Marszałek: mie i przed Sejmem to dowód na to, że rząd nie dzia- ła dobrze i że nie ma systemowego wsparcia osób Dziękuję bardzo, pani poseł. niepełnosprawnych. Protesty i ten projekt, o którym mówimy, to dowód na to, że tylko strajkiem, okupacją można uzyskać wysłuchanie u rządzących. Nie idźcie Poseł Beata Kempa: tą drogą, panie premierze. (Poseł Magdalena Kochan: Nie machaj palcem.) My jesteśmy... pani marszałek, ostatnie zdanie. Ta ustawa nie konsumuje oczekiwań rodziców, ona dzieli niepełnosprawnych ze względu na wiek. Pań- stwo wiecie, że to jest niezgodne z konstytucją. Nie Marszałek: chcecie przyjąć naszego projektu, nie chcecie nawet, by świadczenie, które wy proponujecie, było waloryzo- Ale ostatnie. wane. Zatem pytam: Czy państwa polskiego pod rzą- dami Donalda Tuska nie stać na godziwą pomoc dla osób niepełnosprawnych? Tym bardziej że to premier Poseł Beata Kempa: w 2009 r. składał obietnice tym ludziom, obietnice, które do dzisiaj nie są zrealizowane. (Oklaski) Naprawdę jesteśmy gotowi do tego, żeby tych oszczędności poszukać, ale sprawą uczciwości... Marszałek:

Marszałek: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Bań- Dziękuję bardzo. kowską.

Poseł Beata Kempa: Poseł Anna Bańkowska:

...jest to, abyśmy się spotkali wszyscy... Na początek taka oto konstatacja. Otóż wydaje mi się, że gdy mówimy o sytuacji ludzi najbardziej do- tkniętych przez los, niesamodzielnych życiowo, to bez Marszałek: względu na to, jakie argumenty tu padają, powinni- śmy się powstrzymać od śmiechu. Tu nic nie jest do Pani poseł... śmiechu. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 7. porządku dziennego – głosowanie 253

Poseł Anna Bańkowska Poseł Anna Bańkowska:

Panie premierze, powiem tak – dobrze, że są pod- ...nie wypełniał. Jest projekt SLD dotyczący... noszone świadczenia, jest to ważny aspekt dla ludzi. Szkoda bardzo, że nie przyjmujecie naszego argu- mentu, żeby to nastąpiło już od 2015 r., bowiem, jak Marszałek: twierdzą rodzice, przez wiele lat pan to obiecywał, więc już chyba czas nadszedł. Pani poseł, bardzo panią proszę... (Prezes Rady Ministrów Donald Tusk: 2017.) Ale chcę zapytać: Jak państwo rządzący chcecie rozwiązać ten konflikt, żeby rodzice, opiekunowie Poseł Anna Bańkowska: dzieci niepełnosprawnych i opiekunowie osób doro- słych po prostu wrócili do swoich domów? Jak to chce- ...rewaloryzacji świadczeń... cie rozwiązać? Między innymi jest podnoszony postulat (Dzwonek) co do braku gwarancji podwyższania... Marszałek:

Marszałek: Pani poseł... Dziękuję, pani poseł. Poseł Anna Bańkowska: Poseł Anna Bańkowska: Dobrze. ...świadczeń. Otóż... Marszałek: Marszałek: Dziękuję. Pani poseł...

Poseł Anna Bańkowska: Poseł Anna Bańkowska: ...pracujcie nad naszym projektem... Pani marszałek, jedno zdanie. W ustawie z 2004 r. o świadczeniach rodzinnych jest zapis dotyczący weryfikacji świadczeń co trzy lata. Niestety, mimo iż wtedy myśleliśmy... Marszałek: Dziękujemy bardzo. Marszałek:

Dziękuję, pani poseł. Poseł Anna Bańkowska:

...żeby było sprawiedliwie. (Oklaski) Poseł Anna Bańkowska:

...że rządy będą to wypełniać... Marszałek:

Marszałek: Bardzo dziękujemy. Za chwilę, pani poseł. Według kolejności pan poseł Pani poseł... Arkadiusz Mularczyk.

Poseł Anna Bańkowska: Poseł Arkadiusz Mularczyk:

...zarówno rząd PiS-u, jak i Platformy tego... Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W tej sprawie już było wiele pana obietnic, w więk- szości były one niezrealizowane. Chciałbym, żeby Marszałek: pan dzisiaj przed Wysoką Izbą, przed matkami, któ- re tutaj pana oglądają, powiedział, kiedy pan zbudu- Dziękuję serdecznie, pani poseł. je system pomocy i wsparcia państwa dla rodziców 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 254 Punkt 7. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Arkadiusz Mularczyk niepełnosprawnymi. Jestem ojcem i wiem, czym jest troska o dzieci (Poruszenie na sali), z jakim lękiem opiekujących się niepełnosprawnymi dziećmi. Pan przez wielu rodziców są przyjmowane dzieci niepeł- dobrze wie, że ta ustawa nie buduje tego systemu, ta nosprawne, jakim wysiłkiem jest opieka nad dziećmi ustawa podwyższa tylko w nieznacznym stopniu te niepełnosprawnymi. świadczenia pielęgnacyjne. Proszę powiedzieć, kiedy Ta ustawa, którą państwo proponujecie, jest zła. pan zbuduje system, proszę wskazać mapę drogową Przede wszystkim mam pytanie do pana premiera: działania państwa, działania ministra pracy w tej Dlaczego bardzo zamożni rodzice dostaną takie samo sprawie. świadczenie jak rodzice najubożsi, dlaczego nie ma I, panie ministrze, teraz do pana ministra finan- tutaj kryterium majątkowego? Dlaczego jednocześnie sów – panie ministrze, do pana mam pytanie – proszę to wsparcie dostaną bardzo dobrze zarabiający oraz powiedzieć, panie ministrze, jaki był dochód z VAT-u ci, którzy go naprawdę potrzebuję, czyli ci najubożsi? i akcyzy w pierwszych miesiącach tego roku i czy tych Dlaczego nie ma tutaj różnicowania? Dlaczego pań- środków nie można byłoby przeznaczyć na podwyższe- stwo tego nie zróżnicowaliście? Może dlatego braku- nie świadczeń pielęgnacyjnych. Dziękuję bardzo. je pieniędzy. I dlaczego państwo w chwili obecnej...

Marszałek: Marszałek:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo, panie pośle. Proszę o zabranie głosu pana posła Artura Gór- czyńskiego. Poseł Przemysław Wipler:

Poseł Artur Górczyński: ...gdy są kamery, gdy są emocje społeczne, rozwią- zujecie problem? Co zrobicie z tymi, którzy z innymi Dziękuję. grupami protestują poza Sejmem? Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Za nami bardzo trudna debata nad kwestią opiekunów niepełno- sprawnych osób starszych i opiekunów dzieci niepeł- Marszałek: nosprawnych. To był naprawdę bardzo trudny ty- Panie pośle, dziękuję bardzo. dzień. Złożyliśmy poprawkę – całkiem świadomie, bo Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji wiemy, że tego budżetu nie da się rozciągnąć – w któ- panią poseł Magdalenę Kochan. rej zaproponowaliśmy, aby te świadczenia zwiększyć do pełnej kwoty od 1 stycznia 2015 r. Niestety nasza poprawka została odrzucona. Pan minister raczył po- Poseł Magdalena Kochan: wiedzieć, że będzie składana rządowa poprawka w kwestii rewaloryzacji tych świadczeń każdego roku. Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać: Kiedy będziecie składać tę Pierwsza rzecz, na którą państwo się powołujecie, poprawkę? W 2011 r. bowiem premier Donald Tusk o której mówicie, to to, że w Polsce nie ma systemu. obiecał, że kwestia wszystkich opiekunów do 2013 r. W trakcie obrad komisji, w trakcie drugiego, pierw- będzie rozwiązana. Straciliście już wiarygodność, szego czytania przypominaliśmy, ale nie tylko posło- więc proszę odpowiedzieć, kiedy będziecie tę popraw- wie, także organizacje pozarządowe, także przedsta- kę składać, bo chętnie przypilnujemy tego, żeby była wiciele samorządów, jak ten system jest zbudowany ona przyjęta. Dziękuję. (Oklaski) i na czym opieramy współpracę i pomoc dla rodzin z dziećmi z niepełnosprawnością. Może warto przypomnieć, że na ten cel z Mini- Marszałek: sterstwa Pracy i Polityki Społecznej wydajemy 11 mld zł rocznie. Świadczenia, o których dzisiaj mówimy, Dziękuję bardzo, panie pośle. nie są ani nigdy nie były jedyną formą wspierania Pan poseł Przemysław Wipler. (Gwar na sali) tych rodzin. Problem, na ile rodziny chcą z nich sko- rzystać i na ile same się w to angażują, jest problemem każdej z tych rodzin, jeśli nie potrafią dotrzeć Poseł Przemysław Wipler: do instytucji stworzonych po to, żeby je wspierać i im pomagać. Przypomnę, że od 2015 r. powołanie asy- Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! stenta rodziny jest obligatoryjnym zadaniem gmin Sytuacja, w której w chwili obecnej jesteśmy, to jest i myślę, że w ten sposób także pomożemy rodzinom kryzys wywołany przez puste obietnice składane z kłopotami z dziećmi z niepełnosprawnością. przez przedstawicieli rządu, przez samego pana pre- 13 czerwca tego roku Komisja Polityki Społecznej miera, dotyczące uzawodowienia opieki nad dziećmi i Rodziny ma wyjazdowe posiedzenie w Zamościu, 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 7. porządku dziennego – głosowanie 255

Poseł Magdalena Kochan Minister Pracy i Polityki Społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz: gdzie system wspierania rodzin jest zbudowany tak, że zapewniona jest pomoc od świeżo narodzonego dzie- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Świadczenia pie- cka, od malutkiego dziecka po dorosłą osobę. Spróbuj- lęgnacyjne dla rodziców dzieci niepełnosprawnych my zobaczyć, że współdziałanie organizacji pozarzą- utworzono w 2004 r. Wtedy pierwszy raz zostały dowych, rządu i samorządu daje taki efekt, że napraw- wprowadzone i objęły ok. 70 tys. osób. Skrupulatnie dę się pomaga. A więc nie mówmy, bo to jest niepraw- rozpoczęto proces podnoszenia tych świadczeń, ale da, że tego systemu nie ma. To po pierwsze. dopiero w roku 2009, za naszych rządów. Wzrosły one Po drugie, w 2007 r., po okresie rozkwitu gospo- najpierw o 100 zł, później o kolejne 100 zł, osiągając darczego, wysokiego PKB i wysokich nakładów, jeśli poziom 820 zł w kwietniu zeszłego roku. Pierwsze chodzi o możliwości wspierania najuboższych, zasi- podwyżki świadczeń pielęgnacyjnych dla rodziców łek, o którym dzisiaj mówimy, wynosił 420 zł. Od 1 dzieci niepełnosprawnych miały miejsce za czasów maja będzie wynosił 1 tys. zł, od 1 stycznia 2015 r. rządów koalicji Platformy i PSL. Nikt nie obiecywał, – 1200 zł, a od 1 stycznia 2016 r. – 1300 zł netto. że w roku 2014 osiągną poziom minimalnego wyna- Przypomnę, że jeśli mówimy o uzawodowieniu, to grodzenia. Były obietnice, że w ciągu kilku lat, czte- wśród samych rodziców dzieci z niepełnosprawnością rech lub pięciu lat – wyliczaliśmy, że nastąpi to nie ma jednoznacznie dobrych konotacji, nie wszyscy w roku 2017 – osiągną poziom minimalnego wyna- mówią: chcemy uzawodowienia. Podczas obrad komi- grodzenia. Ten projekt ustawy radykalnie przyspie- sji padały głosy: w żadnym wypadku uzawodowienie. sza proces dojścia do minimalnego wynagrodzenia: Chcę przypomnieć, że formą uzawodowienia są od maja 1000 zł na rękę plus składki na ubezpiecze- odprowadzane od każdego takiego świadczenia składki nie emerytalno-rentowe i zdrowotne, o czym mówiła na ubezpieczenia emerytalno-rentowe i zdrowotne. pani poseł Kochan, 1200 zł od stycznia 2015 r. i 1300 Oznacza to tyle, że czas pieczy nad dzieckiem jest wli- zł na rękę od stycznia 2016 r. Jest to wypełnienie tej czany do stażu potrzebnego do uzyskania emerytury. obietnicy i przyspieszamy to w tym projekcie ustawy. Jeśli te świadczenia będą niskie... Przypomnę, że naj- Jeśli chodzi o sposób waloryzacji, potwierdzam niższa emerytura w naszym kraju będzie gwarantowa- na przez państwo. Proszę nie mówić, że nie ma syste- jeszcze raz to, co mówiłem już dzisiaj z tej trybuny. mu. A pan poseł Mularczyk, gdyby zechciał zaintere- Na etapie prac w Senacie podczas prac nad tą ustawą sować się tym systemem, słuchać odpowiedzi i brać zostanie zgłoszona poprawka mówiąca o procento- udział w dyskusji, solidnie się do niej przygotowując, wym wzroście świadczenia pielęgnacyjnego co roku, zapewne nie opowiadałby nieprawdziwych, kłamliwych analogicznym do wzrostu płacy minimalnej, żeby to rzeczy z tej trybuny. Dziękuję bardzo. (Oklaski) było już potwierdzone na 100% i żeby nikt tutaj nie miał wątpliwości. Dlatego jeszcze raz proszę Wysoką Izbę o poparcie tej ustawy. Dziękuję bardzo. Marszałek:

Dziękuję bardzo. Marszałek: Pan poseł może zabrać głos tylko i wyłącznie w trybie sprostowania. Panie pośle, zrozumiał pan? (Po- Bardzo dziękuję, panie ministrze. ruszenie na sali) Przystępujemy do głosowania nad całością pro- (Poseł Arkadiusz Mularczyk: Tak, w trybie spro- jektu ustawy. stowania.) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- łości projektu ustawy o zmianie ustawy o świadcze- niach rodzinnych, w brzmieniu proponowanym przez Poseł Arkadiusz Mularczyk: Komisję Polityki Społecznej i Rodziny, zechce pod- nieść rękę i nacisnąć przycisk. Pani poseł, odsyłam panią na galerię do mam... Kto jest przeciw? (Głos z sali: To nie jest sprostowanie.) Kto się wstrzymał? ...i wtedy pani usłyszy, czy w Polsce jest system po- Głosowało 439 posłów. Za oddało głos 436 posłów, mocy dla rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi. (Poru- przeciwnego zdania był 1 poseł, 2 posłów wstrzyma- szenie na sali) Odsyłam na galerię do mam. (Oklaski) ło się od głosu. (Poseł Stefan Niesiołowski: Siadaj.) Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych. Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. po- Marszałek: rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- tyki Społecznej i Rodziny o: Jednak pan nie zrozumiał. 1) rządowym projekcie ustawy o ustaleniu Bardzo proszę o zabranie głosu ministra pracy i wypłacie zasiłków dla opiekunów, i polityki społecznej pana Władysława Kosiniaka- 2) poselskich projektach ustaw o zmianie -Kamysza. ustawy o świadczeniach rodzinnych. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 256 Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek przybywa na posiedzenie komisji, uniemożliwiając rozpatrywanie tego wniosku. (Poruszenie na sali) Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Pan przewodniczący Mularczyk bardzo wyraźnie wionego przez pana posła Sławomira Jana Piechotę w tej debacie pokazuje, jak troszczy się o dzieci nie- oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgło- pełnosprawne. Natomiast 19 lutego, kiedy moja ko- szono poprawki. misja zebrała się, by rozpatrzyć wniosek pana prze- W związku z tym Sejm skierował ponownie pro- wodniczącego Mularczyka o wprowadzenie zmian jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. w systemie wsparcia rodzin z dzieckiem niepełno- Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom sprawnym, pan Mularczyk nie przybył. i panom posłom doręczone w druku nr 2278-A. (Głos z sali: Ooo!) Przystępujemy do trzeciego czytania. Komisja czekała. Wielokrotnie upewniałem się, że Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pan Mularczyk wie o posiedzeniu komisji. Niestety, pana posła Sławomira Jana Piechotę. mamy wrażenie, że pan Mularczyk częściej wybiera miejsca, gdzie są kamery telewizyjne, a nie te, gdzie się pracuje. (Oklaski) Poseł Sprawozdawca Również wczoraj na posiedzeniu mojej komisji mia- Sławomir Jan Piechota: ło się odbyć pierwsze czytanie projektu zgłoszonego przez klub Solidarnej Polski. Przedstawicielem wnio- Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! skodawców miała być pani poseł Beata Kempa. Nie- Podczas drugiego czytania zgłoszono do tego projek- stety, pani poseł Beata Kempa nie przybyła na posie- tu ustawy 18 poprawek. Komisja rekomenduje przy- dzenie (Poruszenie na sali), mimo iż sekretariat komi- jęcie poprawki 15., która wprowadza przepis inter- sji również wczoraj rano upewniał się, że pani poseł temporalny, a celem tego przepisu jest umożliwienie podtrzymuje wniosek i będzie. Na prośbę pani poseł osobom, które utraciły świadczenia w następstwie zmieniliśmy kolejność rozpatrywania spraw, by umoż- wygaśnięcia decyzji je przyznających w okresie mię- liwić pani poseł udział w posiedzeniu. Niestety, kiedy dzy 31 grudnia a 30 czerwca, nabycia prawa do spe- doszliśmy już do tego momentu, w którym należało cjalnego zasiłku opiekuńczego w sytuacji niepodej- rozpatrzyć wniosek, pani poseł nie było, a telefonów mowania zatrudnienia. Zatem już od dnia wejścia nie odbierała. Obecny na posiedzeniu przewodniczący w życie ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla klubu Solidarnej Polski milczał, nie podejmując nawet opiekunów nie muszą oni spełniać przesłanki rezyg- próby usprawiedliwienia tej kolejnej sytuacji, w której nacji z zatrudnienia. Innymi słowy, ten dodatkowy regulamin Sejmu i dobre obyczaje są w sposób bezpar- przepis uprawnia szeroką grupę osób do skorzystania donowy deptane. Dziękuję. (Długotrwałe oklaski) z nowego brzmienia art. 16a ust. 1 niemal natychmiast, czyli 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy. Jeśli chodzi o pozostałe poprawki, komisja rekomenduje, Marszałek: by je odrzucić. Dodatkowo chciałbym zwrócić uwagę na to, iż Dziękuję bardzo. (Gwar na sali) w debacie wielokrotnie powoływano się na wyrok Spokojnie. Trybunału Konstytucyjnego, ale można było odnieść Bardzo proszę, pani poseł Kempa. wrażenie, że niewielu uczestniczących w tej debacie naprawdę ten wyrok przeczytało. Warto zatem zwy- czajnie przeczytać treść tego wyroku, zanim kolejny Poseł Beata Kempa: raz wskaże się na obowiązki z niego wynikające, albowiem trybunał zakwestionował jedną sprawę: wy- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nic nie usprawied- gaśnięcie z mocy prawa decyzji administracyjnych liwi, panie przewodniczący… Zanim pan uderzy, przyznających to świadczenie, nie zakwestionował niech pan się dowie, jaka była prawda. Otóż w dniu natomiast możliwości innego ukształtowania upraw- wczorajszym poinformowałam… (Poruszenie na sali) nień opiekunów dorosłych osób niesamodzielnych niż Chwileczkę, bez nerwów. to, jakie zostało dokonane w stosunku do rodziców dzieci niepełnosprawnych. Jako przewodniczący Komisji Polityki Społecznej Marszałek: i Rodziny chciałby zachęcić do udziału w posiedzeniach tej komisji, albowiem wiele osób wypowiadają- Proszę o ciszę. cych się w debacie sprawiało wrażenie przekonanych, że coś, w czym nie uczestniczą albo o czym nie wie- dzą, w rzeczywistości nie istnieje. Istnieje, tylko trze- Poseł Beata Kempa: ba podjąć ten niewielki trud, by się o tym przekonać. W szczególny sposób chciałbym o to prosić przewod- W dniu wczorajszym poinformowałam panią z se- niczącego klubu Solidarnej Polski, który po raz ko- kretariatu komisji, rano, przed godz. 9, czyli na dłu- lejny składa wniosek o przeprowadzenie pierwszego go przed rozpoczęciem posiedzenia komisji, że o tej czytania, prosi o rozpoznanie wniosku, po czym nie samej godzinie, w tym samym czasie odbędzie się 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie 257

Poseł Beata Kempa Marszałek: posiedzenie Konwentu Seniorów, na którym będę Pani poseł, dziękuję bardzo. obecna i w którym chciałam wziąć udział z uwagi na Jeszcze pan poseł Mularczyk i zaraz udzielę głosu fakt, że zbiegły się dwie ustawy. Projekt ustawy, któ- panu przewodniczącemu. ry miał być procedowany, a który bardzo długo cze- kał u pana w komisji, bardzo długo, chodziło o to, żeby w żłobkach i przedszkolach na prośbę rodziców Poseł Arkadiusz Mularczyk: założyć monitoring… W tym samym czasie odbyło się bardzo długie, bodajże najdłuższe posiedzenie Kon- Pani Marszałek! Z wielką przykrością, panie po- wentu Seniorów w historii tego Sejmu. (Poruszenie śle… (Gwar na sali) na sali) Tak, proszę sprawdzić, pani marszałek może to potwierdzić. Dotyczyło ono ustanowienia święta narodowego… Marszałek: (Głosy z sali: Uuu…) Proszę o ciszę. …w dniu kanonizacji Jana Pawła II. (Wesołość na sali) Można się śmiać, można kpić. Obie sprawy się zbie- gły. W czasie posiedzenia Konwentu Seniorów nie sposób Poseł Arkadiusz Mularczyk: odbierać telefony, panie przewodniczący, trwa dyskusja, trwa rozmowa, są wicemarszałkowie Sejmu, przewodni- …słucham pana wypowiedzi, dlatego że od dwóch czący klubów, przedstawiciele Kancelarii Sejmu i w tym lat jest pan szefem Komisji Polityki Społecznej i Ro- czasie nie prowadzę rozmów telefonicznych. Ja uprzedzi- dziny i pan wie, ile razy Solidarna Polska składała łam sekretariat komisji, że mogą być problemy, ponieważ wnioski o przedstawienie informacji rządu w tej spra- zbiega to się z posiedzeniem Konwentu Seniorów, a nie wie, ile razy te wnioski były odrzucane. Pan wie, że z jakimkolwiek innym wydarzeniem, które uniemożli- od marca leży projekt ustawy o podwyższeniu zasiłku wiałoby mi przybycie na posiedzenie komisji. Następnym pielęgnacyjnego. Pan wie, ile razy ci ludzie byli tu, razem proszę dowiedzieć się od pracowników kancelarii, w Sejmie. I pan wie o tym, że pan nie zdobył ich za- zanim pan będzie próbował godzić w moje dobre imię ufania. Wręcz przeciwnie. Oni uważają, że pan dzia- z mównicy sejmowej. (Gwar na sali) Wypadałoby, panie ła na ich szkodę, panie pośle. To mówią rodzice dzie- przewodniczący, przeprosić. (Dzwonek) ci niepełnosprawnych. (Oklaski) Mało tego, zgodziłam się również, poprosiłam o to, Panie pośle, niestety, muszę powiedzieć, że oprócz mimo iż bardzo długo oczekiwałam na przyjęcie pro- tego, że pan działa na szkodę tego środowiska, to jektu ustawy dotyczącego bezpieczeństwa dzieci jeszcze pan mówi nieprawdę. w żłobkach, żeby zostało to przełożone… Marszałek:

Marszałek: Panie pośle, to ma być sprostowanie źle zrozumia- nych pana słów. Pani poseł, czas minął.

Poseł Arkadiusz Mularczyk: Poseł Beata Kempa: Tak, już prostuję. …w związku z tą nadzwyczajną sytuacją. Tego też Panie pośle, ja pana informowałem, że z uwagi na panu nie przekazano? Nie sądzę, panie przewodni- kolizję prac parlamentarnych nie mogę przyjść na czący. posiedzenie komisji i pan specjalnie rozpoczął od procedowania nad tym projektem, po to, żeby dzisiaj oszukiwać opinię publiczną. Marszałek:

Dziękuję bardzo. Pani poseł, dziękuję bardzo, czas Marszałek: minął. Panie pośle… Poseł Beata Kempa: Poseł Arkadiusz Mularczyk: Po prostu w debacie publicznej trzeba być przede wszystkim uczciwym, panie przewodniczący. (Oklaski) Pan jest nieuczciwy, panie pośle. (Oklaski) 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 258 Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: Marszałek:

Dziękuję uprzejmie. Proszę o ciszę. Bardzo proszę, pan przewodniczący.

Poseł Sławomir Jan Piechota: Poseł Sławomir Jan Piechota: Dlaczego pani nie przyszła, a był pan Mularczyk, Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jak by to powie- który nie musiał być na posiedzeniu komisji, a pan dzieć? Czemu mnie nie dziwi, że pan Mularczyk mnie nie rozumie? Chyba mnie to nie dziwi. (Wesołość na Mularczyk jako przewodniczący klubu mógł być na sali) Bo my, panie Mularczyk, jesteśmy jednak z zu- posiedzeniu Konwentu Seniorów? (Poruszenie na pełnie innych światów. Ja jestem ze świata, w którym sali, oklaski) Wreszcie pan Mularczyk, będąc na po- ludzie sobie ufają, dotrzymują słowa, w którym za- siedzeniu mojej komisji, nie odezwał się słowem. Gdy- chowuje się elementarną przyzwoitość, ale przede by powiedział: szanowni państwo, poczekajmy pół wszystkim ja wychodzę z domu z nadzieją. A pan żyje godziny, poczekalibyśmy, ale pan Mularczyk w ogóle w świecie strachu i swoim strachem próbuje pan zanie odezwał się w tej sprawie, w związku z tym stało rażać innych. Pan również tych rodziców dzieci nie- się, jak się stało i może dla wniosków Solidarnej Pol- pełnosprawnych próbuje przede wszystkim przestra- ski trzeba rzeczywiście wprowadzić specjalny tryb szyć, a ja pokazuję, jakie są drogi wyjścia z kłopotów, postępowania. Dziękuję. (Oklaski) w jakich są takie rodziny. Gdyby pan zechciał poznać takie przykłady, to mógł pan to zrobić u mnie na posiedzeniu komisji. Zobaczyłby pan ośrodek w Mi- Marszałek: liczu, w małej miejscowości na pograniczu Wielko- polski i Dolnego Śląska. Dziękuję. (Poseł Arkadiusz Mularczyk: Czy był pan u rodzi- Panie pośle, proszę mi tu nie wbiegać. Jeszcze ców? Był pan u nich?) pana nie zaprosiłam. Proszę poczekać. (Wesołość na Zobaczyłby pan… (Gwar na sali) sali) Proszę poczekać. Marszałek: Pan poseł Tadeusz Woźniak z wnioskiem formalnym. Panie pośle Mularczyk, panie pośle… Poseł Tadeusz Woźniak: Poseł Sławomir Jan Piechota: Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Składam wnio- Na tym też polega różnica między nami, że pan, sek o przerwę tylko po to, żeby pan poseł Piechota panie pośle, idzie tam, gdzie są kamery, bo tam może ochłonął... Piechociński... (Wesołość na sali) ...Piecho- pan znowu zabłysnąć. (Oklaski) A gdyby pan się ta, ponieważ z tej trybuny mówi nieprawdę. Chcę przyjrzał mojemu funkcjonowaniu, to wiedziałby panu posłowi Sławomirowi Piechocie przypomnieć, pan, że unikam kamer, natomiast nie unikam robo- że projekt uchwały o ustanowieniu Dnia Praw Rodzi- ty. (Oklaski) ny, który po raz pierwszy został złożony w roku 2009 Pani marszałek, co chyba znamienne, i tu proszę i nie doczekał się pierwszego czytania do końca po- panią marszałek o pomoc, a także Prezydium Sejmu, przedniej kadencji, złożony został po raz kolejny w stycz- trzy razy klub Solidarnej Polski składał wnioski, niu roku 2012. Mamy rok 2014 i komisja pod pana zwoływaliśmy posiedzenia, ustalaliśmy termin posiedzenia. Najpierw pan poseł Jaki nie przyszedł jako przewodnictwem ani razu tym projektem się nie za- przedstawiciel wnioskodawców... jęła. Kilkakrotnie prosiłem pana, żeby pan się zajął (Głosy z sali: Ooo...) kwestią Dnia Praw Rodziny, także rodziny z dziećmi ...potem nie przyszedł pan Mularczyk (Poruszenie niepełnosprawnymi. na sali), a wczoraj nie przyszła pani Kempa. (Poseł Beata Kempa: Bo drugi projekt...) Pani Marszałek! Może trzeba przyjąć specjalną Marszałek: procedurę do rozpatrywania wniosków Solidarnej Polski, czyli uznać, że one są składane po to, by móc Panie pośle... je pokazać przed kamerami, a niekoniecznie podej- mować nad nimi prace. (Oklaski) Pani poseł Kempa mówi, że powinienem wiedzieć, Poseł Tadeusz Woźniak: że pani była na posiedzeniu Konwentu Seniorów, ale pani była przedstawicielem wnioskodawców. (Poru- Pan Piechota nigdy nie chciał na to pozwolić. szenie na sali) (Oklaski) 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie 259

Marszałek: Marszałek:

Proszę państwa, powracamy... Czy pan nie rozumie? Przesadza pan. Pan poseł Jaki z wnioskiem formalnym? (Poseł Patryk Jaki: Sprostowaniem.) Sprostowanie, proszę bardzo. Poseł Patryk Jaki: (Poseł Cezary Grabarczyk: Nie zabierał głosu.) Zaraz, panie pośle. Wysoka Izbo! Nie mam takich zdolności, aby być (Poseł Patryk Jaki: Tak?) Ale pan w tej dyskusji nie zabierał głosu, więc nie w tym samym miejscu... (Poruszenie na sali, oklaski) mógł pan być źle zrozumiany. (Wesołość na sali) Brawo. Może pan zgłosić tylko wniosek formalny. (Głosy z sali: Brawo!) Chciałbym – dobrze, dobrze – tylko (Dzwonek), żeby pan przewodniczący Piechota pokazał mi, w jaki sposób Poseł Patryk Jaki: można być w tym samym czasie, o tej samej porze, Dobrze. w dwóch miejscach. Dziękuję. (Poruszenie na sali) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Chciałbym złożyć wniosek formalny o 5 minut przerwy w związku z nieprawdopodobną wypowiedzią pana Marszałek: przewodniczącego Piechoty. Po pierwsze, nie wiem, kto panu przewodniczącemu Piechocie pozwolił tworzyć Wysoka Izbo... Wysoka Izbo... (Dzwonek) Posłu- takie konstrukcje, pozwolił oceniać psychologicznie in- chajcie państwo. Chciałabym, aby w tej chwili zapa- nych posłów. W mojej ocenie, jeżeli ktoś mówi o jakiejś nowała cisza na sali. Bardzo państwa o to proszę. grzeczności, to nie powinien się w ten sposób zachowy- Mam dla państwa komunikat. wać. To po pierwsze. Po drugie, pan poseł Piechota Jak widzę, temperatura na sali bardzo urosła. słynie z takich fajnych numerów. Na czym te numery Zwołuję Konwent Seniorów. polegają? Otóż dzwoni pracownik komisji pana prze- 15 minut przerwy. wodniczącego Piechoty i pyta: Panie pośle Jaki, złożył pan projekt ustawy. Czy może pan być tego i tego dnia (Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 53 i reprezentować ten projekt ustawy? Mówię, że nie do godz. 11 min 15) mogę być, ponieważ w tym czasie mam inne zajęcia w Sejmie. Co robi pan poseł Piechota? Dokładnie na tę godzinę, dokładnie na ten dzień wyznacza to czytanie. Marszałek: Dokładnie tak było z tym projektem ustawy. W tym czasie na mój wniosek odbywała się w Sejmie ważna Wznawiam obrady. debata dotycząca przyszłości Elektrowni Opole. Nie Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 14. porząd- jestem w stanie być o tej samej porze w dwóch miej- ku dziennego. scach. Jeżeli pan przewodniczący Piechota posiada ja- Przechodzimy do głosowania. kiś cudowny eliksir, który pozwala się rozmnożyć i być Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- jednocześnie... (Gwar na sali) Tutaj nie da się mówić. wartego w sprawozdaniu w druku nr 2278. Komisja przedstawia również w dodatkowym Marszałek: sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować bę- dziemy w pierwszej kolejności. Panie pośle, niechże pan mówi do rzeczy. (Weso- W 1. poprawce wnioskodawcy proponują nowe łość na sali) Niech pan mówi same konkrety. Niech brzmienie art. 4 projektu ustawy. pan wreszcie prostuje. (Posłowie uderzają w pulpity) Z poprawką tą łączy się poprawka 17. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Poseł Patryk Jaki: Komisja wnosi o ich odrzucenie. Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość po- Próbuję, ale sam siebie nie słyszę. prawek 2., 3. i 10. Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Szwed. Marszałek:

Jak pan sam siebie nie słyszy, to nie moja wina. Poseł Stanisław Szwed: Niechże pan mówi. (Gwar na sali) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przed przerwą by- liśmy świadkami żenującej dyskusji pomiędzy posłem Poseł Patryk Jaki: przewodniczącym z Platformy Obywatelskiej i posła- mi Solidarnej Polski. Myślę, że dla tych, którzy dzi- Ale to pani marszałek jest odpowiedzialna za to. siaj protestują tutaj, w Sejmie, ale przede wszystkim Przepraszam, czy... też dla tych, którzy... 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 260 Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Panie pośle, do rzeczy, to jest czas na zadanie py- wek 1. i 17., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. tania. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 428 posłów. Za oddało głos 199 posłów, Poseł Stanisław Szwed: przeciwnego zdania było 225 posłów, 4 posłów wstrzymało się od głosu. ...protestują przed budynkiem Sejmu, rzecz jest Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. skandaliczna, nie do zaakceptowania. W 2. poprawce do art. 4 projektu ustawy wniosko- W swojej poprawce proponujemy jedną zasadniczą dawcy proponują, aby zasiłek dla opiekuna przysłu- rzecz: że nie ma zgody na to, aby dzielić osoby niepeł- giwał w wysokości świadczenia pielęgnacyjnego. nosprawne ze względu na wiek. Jeżeli mówimy o oso- Komisja wnosi o jej odrzucenie. bach, które nie są zdolne do samodzielnej egzystencji, Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- czyli o tych najtrudniejszych przypadkach, to te wość poprawek 3. i 10. świadczenia, zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych, Bardzo proszę o zadanie pytania pana posła Ta- powinny być na tym samym poziomie. Dlatego pro- deusza Tomaszewskiego. ponujemy, aby to było 50% przeciętnego wynagrodzenia, zapisaliśmy w poprawce, aby to było od 1 stycznia 2015 r., czyli można znaleźć w budżecie państwa Poseł Tadeusz Tomaszewski: środki na ten cel. Apelujemy do Wysokiej Izby o przy- jęcie tych rozwiązań. To spowoduje, że protest (Dzwo- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 19 lutego, kiedy uratowałem punkt w związku z nieobecnością pana nek) przed Sejmem się zakończy. Dziękuję bardzo. posła Mularczyka na posiedzeniu komisji polityki (Oklaski) społecznej, pani minister Seredyn odpowiedziała, że rząd pracuje nad rozwiązaniem systemowym. To roz- wiązanie systemowe miało polegać na tym, że wyso- Marszałek: kość świadczenia będzie zależała od stopnia niesa- modzielności osoby niepełnosprawnej. I wówczas Informuję, panie pośle, że to nie jest czas na ape- mówiła tak: W 2015 r. będzie to 900 zł, w 2016 r. – le, tylko na zadanie pytania. 1150 zł, w 2017 r. – 1300 zł. Co się stało z tym projek- Przystępujemy do głosowania. tem związanym z rozwiązaniem systemowym, jeśli (Głos z sali: Proszę jeszcze…) chodzi o pomoc dla dorosłych opiekunów osób niepeł- Kto z pań i panów posłów... nosprawnych, skoro dzisiaj rozpatrujemy tylko i wy- Bardzo proszę, panie ministrze. łącznie wykonanie orzeczenia Trybunału Konstytu- cyjnego? Dziękuję. (Oklaski) Minister Finansów Mateusz Szczurek: Marszałek:

Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ta propozycja Proszę o zabranie głosu pana posła Arkadiusza oznacza wydatki na świadczenia opiekunów niepeł- Mularczyka z Solidarnej Polski. nosprawnych wszystkich przy obecnym systemie w wysokości mniej więcej 20 mld zł rocznie. A więc jeżeli obecni tutaj posłowie protestują przeciwko nie- Poseł Arkadiusz Mularczyk: którym wydatkom, to warto uzmysłowić, o jakich tu pieniądzach rocznie mówimy. To jest kwota wielo- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu dzisiejszym krotnie wyższa niż to, co Polska wydaje na moderni- tak naprawdę państwo polskie, rząd zwraca te zasiłki, zację polskiej armii, to jest 4 tys. razy więcej, niż które w lipcu ub.r. zostały w sposób bezprawny tym zostało przydzielone na budowę Muzeum Jana Pawła ludziom odebrane. Mówię o dorosłych opiekunach osób II i Prymasa Wyszyńskiego (Gwar na sali) – 4 tys. niepełnosprawnych. Kwota, którą państwo polskie razy więcej – i oznacza to mniej więcej ekwiwalent będzie musiało oddać, to jest 1300 mln zł i – z tego, co podwyżki stawki VAT nie o 1%, nie o 2%, ale o 4%. wiemy – kwota odsetek to będzie ok. 50 mln zł. Dziękuję bardzo. Panie premierze, mam do pana pytanie: Kto oso- biście i personalnie odpowiada za ten błąd, że teraz wszyscy podatnicy muszą złożyć się na zaległe odset- Marszałek: ki od kwot, które zostały nienależnie zabrane opie- kunom dorosłych osób niepełnosprawnych? Kto za to Dziękuję. odpowie, panie premierze, że przez wiele miesięcy ci (Poseł Stanisław Szwed: Proszę o głos.) ludzie żyli bez jakichkolwiek środków do życia… Pan minister nie odnosił się do pańskiej wypowiedzi. (Głos z sali: Do rzeczy.) 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie 261

Poseł Arkadiusz Mularczyk tego prawa, oraz przywrócić wypłacanie tych świad- czeń. Jeśli chodzi o ilość osób uprawnionych do …popadli w długi, wielu z nich niestety nie docze- świadczeń, o czym mówił pan minister Szczurek, to kało momentu, kiedy państwo polskie zwróci im te mamy ich 930 tys., więc jeżeli wszystkim przyznano środki, które im bezprawnie zabrało? Kto za to odpo- by prawo od początku przyszłego roku… Oklaski wie, panie premierze? ( ) (Poseł Maria Nowak: Co pan opowiada?) …do świadczenia w wysokości 1300 zł, to byłaby to Marszałek: kwota około 17 mld zł, na tym poziomie; odpowiednio wyższa, bo pan minister odnosił się do 50% przeciętne- Proszę o zadanie pytania pana posła Stanisława go wynagrodzenia, a tu chodzi o wyższe niż dzisiejsza Szweda. płaca minimalna. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Poseł Stanisław Szwed: Marszałek:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Do pana ministra Dziękuję bardzo. finansów. Panie ministrze, nie wiem, jakich pan wy- Przystępujemy do głosowania. liczeń dokonywał. My mówimy o osobach niepełno- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- sprawnych ze znacznym stopniem niepełnosprawno- prawki 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ści, które nie są zdolne do samodzielnej egzystencji. Kto jest przeciw? Pan uwzględnił wszystkie grupy i przedstawia pan Kto się wstrzymał? tu jakieś astronomiczne kwoty. To, co wprowadzili- Głosowało 437 posłów. Za oddało głos 207 posłów, ście ustawą w 2012 r., to to, że zabraliście ponad 140 tys. opiekunów osób dorosłych prawo do świad- przeciwnego zdania było 228 posłów, 2 posłów czenia pielęgnacyjnego, zamienionego później na wstrzymało się od głosu. specjalny zasiłek opiekuńczy. Teraz proponujecie dla Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. tej grupy 520 zł, czyli utrzymujecie świadczenie na W 3. poprawce do art. 4 projektu ustawy wniosko- tym najniższym poziomie. Przykładowo osoby, które dawcy proponują, aby zasiłek dla opiekuna przysłu- będą miały miesiąc do skończenia 18. roku życia, do- giwał: staną 1300 zł, a w tej samej sytuacji osoby mające 18 — od dnia 1 maja 2014 r. w wysokości 800 zł, lat i jeden miesiąc będą miały 520 zł. Uważa pan, że — od dnia 1 stycznia 2015 r. w wysokości 1000 zł. to jest dobre rozwiązanie, słuszne, że to nie będzie Z poprawką tą łączy się poprawka 10. zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego? Będzie. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. I będziecie mieli taki sam problem, jaki w tej chwili Komisja wnosi o ich odrzucenie. macie. Dziękuję. (Oklaski) Bardzo proszę, pani poseł Anna Bańkowska.

Marszałek: Poseł Anna Bańkowska: Bardzo proszę o zabranie głosu ministra pracy i polityki społecznej pana Władysława Kosiniaka- Panie premierze, czy pan wie, że będziemy mieć -Kamysza. w wyniku pana obietnic, w wyniku błędu rządu, któ- ry odebrał od lipca 140 tys. świadczeniobiorców prawo do świadczenia, i w wyniku dzisiejszych decyzji Minister Pracy i Polityki Społecznej inaczej traktowane trzy grupy opiekunów zajmują- Władysław Kosiniak-Kamysz: cych się tak samo niepełnosprawnymi osobami? Czy pan wie, że ktoś, kto nabył niepełnosprawność znacz- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o py- ną – i jest niezdolny do samodzielnej egzystencji – tanie dotyczące całościowego rozwiązania, rozwiąza- dzień przed ukończeniem 18. roku życia, jest trakto- nia systemowego, to odpowiadam, że te prace – już wany jako dziecko, na zupełnie w innych zasadach, dyskutowaliśmy o tym, panie pośle, w komisji – będą mimo że ma 30 lat, a ktoś, kto nabył ją dzień po ukoń- kontynuowane, również w związku z zaproszeniem czeniu 18. roku życia, jest traktowany jako dorosły? do okrągłego stołu wszystkich państwa, organizacji pozarządowych, każdego zainteresowanego tym te- Czy pan wie, że pierwsi będą dostawać świadczenia matem. Dzisiaj rozmawiamy o wykonaniu wyroku w wysokości 1000–1300 zł, a opiekunowie osób doro- Trybunału Konstytucyjnego, jak najpilniejszym wy- słych – w wysokości 525 zł? konaniu tego wyroku, żeby zwrócić niewypłacone SLD proponuje, żeby choć trochę zbliżyła się po- świadczenia wraz z odsetkami – to jest suma około lityka w tych sprawach (Dzwonek), żeby w tym roku 5,5 tys. na osobę – tym, którzy pozbawieni zostali było to 800 zł, a od przyszłego roku 1000 zł. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 262 Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: Poseł Anna Bańkowska:

Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję bardzo. Ciąg dalszy pytań do pana premiera. Otóż czy pan premier wie, że pana rząd przez trzy lata zlikwidował Poseł Anna Bańkowska: z własnej nieprzymuszonej woli kryterium dochodowe uprawniające do świadczeń opiekunów zarówno Biorąc pod uwagę różnice między pielęgnacją dorosłych, jak i dzieci? I czy pan wie, że od 2013 r. dziecka i dorosłego, tak… wprowadzono to kryterium tylko wobec opiekunów osób dorosłych. To kryterium wynosi 623 zł na osobę w rodzinie. Marszałek: Teraz, po przyjęciu tych słusznych ustaw, korzyst- nych dla dzieci, robi się niesamowicie niesprawiedli- Pani poseł… wie. Na skutek przyjęcia ustawy zabierającej świad- czenia niektórzy opiekunowie osób dorosłych zgodnie z waszą dzisiejszą ustawą będą otrzymywać świad- Poseł Anna Bańkowska: czenia bez względu na dochód w rodzinie, który może wynosić 10, 20 tys. zł, ale niektórzy będą musieli …nie może być, jak jest w tej chwili. (Oklaski) spełnić warunek dotyczący dochodu, który ma być niższy niż 623 zł na osobę w rodzinie. Chodzi o tę samą grupę opiekunów. Nie można tego tolerować. Marszałek: Trzeba znieść to kryterium dochodowe, tak żeby opiekunów osób dorosłych z tej samej grupy trakto- Dziękuję bardzo. wać na równi. Właśnie to proponujemy. (Oklaski) Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 3. i 10., zechce podnieść rękę i nacisnąć Marszałek: przycisk. Kto jest przeciw? Dziękuję bardzo, pani poseł. Kto się wstrzymał? Proszę o zabranie głosu ministra pracy i polityki Głosowało 437 posłów. Za oddało głos 207 posłów, społecznej pana Władysława Kosiniaka-Kamysza. przeciwnego zdania było 228 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. Minister Pracy i Polityki Społecznej W 4. poprawce do art. 5 ust. 1 projektu ustawy Władysław Kosiniak-Kamysz: wnioskodawcy proponują, aby nie określać w usta- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani poseł mówi, wie, że wniosek, o którym mowa w tym przepisie, że teraz powstaje kilka grup uprawnionych do świad- może być złożony nie później niż w terminie 4 mie- czeń z tytułu opieki nad osobą niepełnosprawną. Jest sięcy od dnia wejścia w życie ustawy. to prawda. Mówiłem o tym już wcześniej, ale jeszcze Z poprawką tą łączy się poprawka 5. raz powiem, że to w roku 2004, za czasów premiera Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Millera, powstało świadczenie pielęgnacyjne. Była to Komisja wnosi o ich odrzucenie. bardzo dobra decyzja. Tyle że, pani poseł, ono obej- Przystępujemy do głosowania. mowało tylko rodziców dzieci niepełnosprawnych. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem W ogóle nie było wsparcia dla dorosłych niepełno- poprawek 4. i 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć sprawnych. Wtedy nie dostawali oni ani złotówki. przycisk. Tak więc nie było kilku świadczeń, było jedno świad- Kto jest przeciw? czenie, wyłącznie dla rodziców dzieci niepełnospraw- Kto się wstrzymał? nych. Później ta grupa podmiotów została rozszerzo- Głosowało 435 posłów. Za oddało głos 205 posłów, na. Teraz mówi pani o obecnym różnicowaniu. Wte- przeciwnego zdania było 228 posłów, 2 posłów dy też było ono obecne. Nie było takiego samego wstrzymało się od głosu. świadczenia dla wszystkich grup, bo opiekunowie Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. dorosłych niepełnosprawnych nie otrzymywali żad- W 6. poprawce do art. 16a ustawy o świadczeniach nego. Dziękuję bardzo. rodzinnych wnioskodawcy proponują, aby uchylić ust. 2–4. Komisja wnosi o jej odrzucenie. Marszałek: Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- wość poprawki 8. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pani poseł Anna Bańkowska. Pani poseł w trybie sprostowania. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie 263

Poseł Anna Bańkowska: Marszałek:

Panie Ministrze! Chciałabym powiedzieć, iż ma Panie pośle, znowu wygłosił pan oświadczenie pan dobrą pamięć, ale jest pan niesprawiedliwy. (Po- zamiast zadać pytanie. ruszenie na sali) Mówi pan o rozwiązaniach sprzed Przystępujemy do głosowania. 10 lat, natomiast to wy teraz wprowadziliście różni- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- cę w podejściu do opiekunów osób dorosłych i spowo- prawki 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. dowaliście, że pojawiła się niesprawiedliwość. (Poru- Kto jest przeciw? szenie na sali) Najpierw dajecie świadczenia bez Kto się wstrzymał? względu na dochód, a potem dzielicie tych ludzi w ab- Głosowało 434 posłów. Za oddało głos 204 posłów, solutnie niesprawiedliwy sposób. Tak więc proszę bić przeciw – 228, 2 wstrzymało się od głosu. się we własne piersi, a nie w cudze. (Oklaski) Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. (Poseł Krystyna Skowrońska: Pani też.) W 8. poprawce do art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych wnioskodawcy proponują nowe brzmienie ust. 2. Marszałek: Komisja wnosi o jej odrzucenie. Pani poseł Anna Bańkowska. Przystępujemy do głosowania. Proszę. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poseł Anna Bańkowska: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Panie Premierze! Czy pan wie, że w Polsce, aby Głosowało 435 posłów. Za oddało głos 205 posłów, uzyskać prawo do otrzymywania alimentów z budże- przeciw – 228, 2 wstrzymało się od głosu. tu państwa – a jest tak w większości, bo jeżeli chodzi Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. o ściągalność z funduszu alimentacyjnego, to może- W 7. poprawce do art. 16a ustawy o świadczeniach my mówić tylko o 5% – dochód nie może przekraczać rodzinnych wnioskodawcy proponują, aby uchylić 725 zł na osobę w rodzinie? Mamy tu do czynienia ust. 2–5. z osobą, która nie płaci na swoje dzieci. Komisja wnosi o jej odrzucenie. (Poseł Krystyna Skowrońska: A tam jest zwrotne.) Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- Proszę mi nie przeszkadzać, pani poseł. wość poprawki 8. Żeby natomiast można było otrzymać prawo do Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Szwed. świadczenia pielęgnacyjnego, ubiegać się o specjalny zasiłek opiekuńczy, ten dochód nie może przekroczyć 623 zł. Proponujemy, żeby próg dochodowy upraw- Poseł Stanisław Szwed: niający do otrzymywania świadczeń, jeśli zdecydo- waliście się go nie znosić, wynosił nie mniej niż 725 zł. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chodzi o to, żeby zrównać w tym zakresie prawa do Pan doskonale wie, że aby otrzymać świadczenie pie- świadczeń z budżetu państwa. Odnosi się to do dzie- lęgnacyjne czy specjalny zasiłek opiekuńczy, trzeba ci, na które nie łożą rodzice, i do opiekunów osób, się zwolnić z pracy. Zwalniają się z pracy tylko opie- które są niepełnosprawne. (Oklaski) kunowie osób niepełnosprawnych, które wymagają 24-godzinnej opieki. Chodzi tu tylko o opiekunów Marszałek: takich osób, nie o wszystkich. Nikt nie zrezygnuje z pracy, aby otrzymywać zasiłek w wysokości 520 zł. Dziękuję bardzo, pani poseł. Teraz doprowadzacie do następującej sytuacji. Dla Przystępujemy do głosowania. dorosłych ze znacznym stopniem niepełnosprawno- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- ści, niezdolnych do samodzielnej egzystencji przewi- prawki 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. dziano specjalny zasiłek opiekuńczy. Jednej grupy Kto jest przeciw? nie będzie obowiązywał próg dochodowy, a druga nie Kto się wstrzymał? będzie mogła przekroczyć progu 623 zł. Tak więc ta Głosowało 432 posłów. Za oddało głos 201 posłów, osoba, której dochód przekroczy 623 zł na jednego przeciw – 228, 3 wstrzymało się od głosu. członka rodziny, tego zasiłku nie otrzyma. Jest to Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. absolutnie niezgodne z konstytucją. Proponujemy W 9. poprawce do art. 16a ust. 6 ustawy o świad- zniesienie tego kryterium, co jest logicznym rozwią- czeniach rodzinnych wnioskodawcy proponują, aby zaniem. Sami wprowadziliście takie rozwiązania, specjalny zasiłek opiekuńczy przysługiwał w wyso- więc bądźcie konsekwentni, niech wszyscy w tej sa- kości 50% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w go- mej grupie mają takie same warunki, bo inaczej do spodarce narodowej w poprzednim roku kalendarzo- Trybunału Konstytucyjnego zostanie zgłoszony ko- wym ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu lejny wniosek, a trybunał uchyli te przepisy, chyba że Statystycznego. o to wam chodzi. (Oklaski) Z poprawką tą łączą się poprawki 11., 13., 14. i 16. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 264 Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Rząd zdecydował się w części spełnić postulat So- juszu Lewicy Demokratycznej, który był zawarty Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącz- w projekcie z druku nr 1766, a mówił o tym, żeby nie. warunek posiadania prawa do świadczenia nie pole- Komisja wnosi o ich odrzucenie. gał tylko na konieczności rezygnacji z zatrudnienia, Przystępujemy do głosowania. ale dotyczył również tych osób, które nie miały pracy, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- a jej nie podejmowały, czyli chodzi o powstrzymanie prawek 9., 11., 13., 14. i 16., zechce podnieść rękę się od zatrudnienia. Przepisy, które obowiązują od i nacisnąć przycisk. 2013 r., uniemożliwiają nabycie prawa do świadczenia Kto jest przeciw? ludziom, którzy na przykład byli bezrobotni i nie Kto się wstrzymał? mają pracy. Rząd proponuje, żeby ten warunek zo- Głosowało 433 posłów. Za oddało głos 201 posłów, stał wprowadzony od stycznia 2013 r. My uważa- przeciwnego zdania było 228 posłów, 4 posłów wstrzy- my, że powinno to być od dnia wejścia w życie ustawy. mało się od głosu. W przeciwnym wypadku powstanie kolejna, nowa Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. grupa osób pretendujących do świadczenia (Dzwonek), Poprawkę 10. już rozpatrzyliśmy. które mają trudną sytuację materialną, ale ze wzglę- W 12. poprawce do art. 16a ustawy o świadcze- du na ten warunek nie nabędą prawa do świadczenia. niach rodzinnych wnioskodawcy proponują dodać (Oklaski) ust. 7a. Komisja wnosi o jej odrzucenie. Przystępujemy do głosowania. Marszałek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 12., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Dziękuję bardzo. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Głosowało 429 posłów. Za oddało głos 203 posłów, poprawki 18., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. przeciwnego zdania było 223 posłów, 3 posłów wstrzy- Kto jest przeciw? mało się od głosu. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Głosowało 435 posłów. Za oddało głos 203 posłów, Poprawki 13. i 14. już rozpatrzyliśmy. przeciwnego zdania było 229 posłów, 3 posłów W 15. poprawce wnioskodawcy proponują, aby w projekcie ustawy po art. 24 dodać nowy artykuł. wstrzymało się od głosu. Komisja wnosi o jej przyjęcie. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- jektu ustawy. prawki 15., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Bardzo proszę panią poseł Elżbietę Rafalską. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 433 posłów. Za oddało głos 430 posłów, Poseł Elżbieta Rafalska: 1 poseł był przeciwny, 2 posłów wstrzymało się od głosu. Pani Marszałek! Wysoko Izbo! 1 lipca 2013 r. ro- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. zegrał się prawdziwy dramat 140 tys. opiekunów Poprawki 16. i 17. już rozpatrzyliśmy. osób niepełnosprawnych i rodzin osób niepełno- W 18. poprawce do art. 25 projektu ustawy wnio- sprawnych. Arbitralną decyzją, jednym artykułem skodawcy proponują, aby ustawa weszła w życie po zabraliście państwo uprawnienia, które zostały upływie 14 dni od daty ogłoszenia. wcześniej przyznane rodzinom. I dzisiaj ta Izba musi Komisja wnosi o jej odrzucenie. naprawiać tamte błędy. Pani poseł Anna Bańkowska. Panie ministrze finansów, jeżeli tak uważnie liczy (Głosy z sali: Nie, nie...) pan pieniądze, to proszę policzyć, ile płacimy za błę- (Głos z sali: Wystarczy tego.) dy resortów pod rządami premiera Tuska. To jest (Głos z sali: Ile można?) kolejny wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Proszę (Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Już wszyst- państwa, niedawno była realizacja wyroku Trybuna- ko zostało powiedziane.) łu Konstytucyjnego odnoszącego się do zawieszonych emerytur.

Poseł Anna Bańkowska: Marszałek: Nie denerwujcie się państwo, bo przynajmniej bę- dziecie wiedzieć, co będzie w tej ustawie. Pytanie, pani poseł. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie 265

Poseł Elżbieta Rafalska: Marszałek:

Ten sam rys. Proszę się szybciej zbliżać. Panie ministrze, nie będzie tylko trzech grup zróżnicowanych opiekunów, będą cztery grupy: tych, którzy spełniają kryterium dochodowe, tych, którzy Poseł Artur Górczyński: nie spełniają kryterium dochodowego (Dzwonek), opiekunów dzieci oraz tych, którzy pobierają wcześ- Chciałbym powiedzieć, że jedna z najważniejszych niejsze emerytury. poprawek, jakie dzisiaj przyjęliśmy, została przyjęta dlatego, że zaprosiłem na posiedzenie komisji przedstawicieli osób protestujących. I wreszcie spojrzeli- Marszałek: ście na ten problem nie przez pryzmat przynależności partyjnej i wysłuchaliście tych osób. A pamiętajcie, że Dziękuję bardzo, pani poseł. pełnosprawność nie ma koloru legitymacji partyjnej. Wystąpiliśmy o powołanie specjalnej komisji, żeby ponad podziałami zająć się problemem niepełno- Poseł Elżbieta Rafalska: sprawności. Mam pytanie do pana ministra: Czy pan minister Prawo i Sprawiedliwość poprze to rozwiązanie, poprze wniosek, aby powołać taką komisję? Dziękuję. ponieważ, proszę państwa, nie mamy wyjścia, bo to (Oklaski) jest realizacja wyroku trybunału. Marszałek: Marszałek: Pani poseł Anna Bańkowska. Pani poseł… Poseł Anna Bańkowska:

Poseł Elżbieta Rafalska: Panie premierze, bardzo lubię do pana zwracać się dzisiaj. Czy pan wie, że ta ustawa, nad którą de- Ale ta ustawa jeszcze trafi do Trybunału Konsty- batujemy w tej chwili, to nie jest kwestia woli rządu tucyjnego. Przygotowujecie złe prawo. (Oklaski) ani gest żaden wobec opiekunów osób dorosłych, tylko wypełnienie orzeczenia Trybunału Konstytucyj- nego? Przy tym nieprzyjęcie naszych wniosków co do Marszałek: spojrzenia całościowego w kontekście rozwiązań do- tyczących dzieci, powiem szczerze, jest niezrozumia- Bardzo pani dziękuję, dziękujemy pani bardzo. łe. Łagodzenie dysproporcji jest obowiązkiem. A więc Pan Artur Górczyński. powiem tak: oczywiste jest, że walczyliśmy o to, żeby Bardzo proszę. likwidować niesprawiedliwość występującą w ustawie, bo sami złożyliśmy projekt ustawy w tym wzglę- dzie. Wnioskowaliśmy też do Trybunału Konstytu- Poseł Artur Górczyński: cyjnego o przyspieszenie prac. Tak że nie ma wyjścia. Kawałek sprawy załatwiono, natomiast żadnej satys- Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Ani poprzednia fakcji z tych rozwiązań mieć nie może ani rząd, ani ustawa, ani ta, nad którą za chwilę będziemy głoso- koalicja. (Oklaski) wać, to nie są ustawy naszych marzeń. Ale nie chodzi o nasze marzenia, tylko o godność ludzi, którzy opie- kują się osobami niepełnosprawnymi. Dlatego nie Marszałek: mamy innego wyjścia, musimy poprzeć tę ustawę. Dziękuję bardzo, pani poseł. Pan poseł Arkadiusz Mularczyk. Marszałek: (Głosy z sali: Ooo!... Adrenalina.) Proszę o ciszę. Pytanie, panie pośle, nie oświadczenie.

Poseł Arkadiusz Mularczyk: Poseł Artur Górczyński: Pani Marszałek! Panie Premierze! Zadałem panu Zmierzam do pytania. pytanie na samym początku debaty nad tą ustawą 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 266 Punkty 14.i 26. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Arkadiusz Mularczyk się z doświadczeniami wielu takich ośrodków prowadzonych w całym kraju i w oparciu o te doświadcze- – kto poniesie odpowiedzialność za ten błąd rządu, nia rekomendować dalsze prace służące usprawnia- za to, że 150 tys. ludzi przez 8 miesięcy pozostawało niu tego systemu. Dziękuję. (Oklaski) bez środków do życia. Kto konkretnie poniesie odpo- wiedzialność za to, że Skarb Państwa będzie musiał wypłacić 50 mln odsetek tym osobom? Konkretnie, Marszałek: panie premierze, jaka osoba? Czy pan, czy pan minister pracy, czy jakiś urzędnik? Bardzo dziękuję. Ta ustawa nie załatwia sprawy, ponieważ dzieli Przystępujemy do głosowania nad całością pro- opiekunów. W przypadku dorosłych opiekunów osób jektu ustawy. niepełnosprawnych jest bardzo wiele tragedii, często Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- dorośli muszą opiekować się kilkoma osobami, które łości projektu ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków są w znacznym stopniu niepełnosprawne. Ta ustawa dla opiekunów, w brzmieniu proponowanym przez nie załatwia sprawy. Potrzebny jest system, panie Komisję Polityki Społecznej i Rodziny, wraz z przy- premierze. Kiedy pan zbuduje system wsparcia dla jętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przy- osób niepełnosprawnych w naszym kraju? cisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Marszałek: Głosowało 432 posłów. Za oddało głos 431 posłów, przy braku głosów przeciwnych i 1 głosie wstrzymu- Dziękuję. jącym się. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ustaleniu pana posła Sławomira Piechotę. i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Powracamy do rozpatrzenia punktu 26. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochro- Poseł Sławomir Jan Piechota: ny Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśni- ctwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! ustawy Prawo atomowe oraz niektórych innych Wielokrotnie w tych pytaniach powracano do kwestii wyroku Trybunału Konstytucyjnego, dlatego raz ustaw. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- jeszcze chciałbym podkreślić, że należy wczytać się w ten wyrok i zrozumieć, co trybunał zakwestiono- wionego przez pana posła Tadeusza Arkita oraz prze- wał, a czego nie kwestionował. Trybunał nie zakwe- prowadził dyskusję, w trakcie której nie zgłoszono stionował dopuszczalności zróżnicowania sytuacji poprawek. rodziców opiekujących się niepełnosprawnymi dzieć- Przystępujemy do trzeciego czytania. mi i sytuacji opieki nad niesamodzielną osobą doro- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- słą. O przesłankach takiego zróżnicowania bardzo wartego w sprawozdaniu w druku nr 2273. szczegółowo i długo dyskutowaliśmy wielokrotnie na Pan poseł się zgłasza do zadania pytania? Bardzo posiedzeniach mojej komisji. Ponadto w tej debacie proszę. przewijał się wątek, czy 200, czy 300 zł. Wyrażam przekonanie, które też wielokrotnie było wyrażane na posiedzeniach komisji, że to nie jest jedyny sposób Poseł Jan Szyszko: wsparcia – i nie byłby on wystarczający, gdyby był jedyny. Jest bardzo wiele sposobów wspierania rodzi- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Procedowana ny z osobą niepełnosprawną. I dlatego również z tego zmiana ustawy Prawo atomowe jest pochodną przy- miejsca chciałbym zaprosić na otwarte posiedzenie jęcia pewnej koncepcji przez rząd PO–PSL, twierdzą- Komisji Polityki Społecznej i Rodziny 13 czerwca, cy, że największym problemem ludzkości jest wzrost w piątek, w Zamościu, gdzie od 20 lat budowany jest koncentracji dwutlenku węgla w atmosferze. Konty- taki lokalny system wsparcia dla rodzin z osobami nuując realizację tej koncepcji, rząd postanowił niepełnosprawnymi. Widać tam, jaki to może być zmniejszać koncentrację dwutlenku węgla w atmo- efektywny, a do tego dość bogaty system, bo osoby, sferze poprzez stosowanie najnowszych, ale i najdroż- które budują tę sieć wsparcia na Zamojszczyźnie, szych technologii. Przykładem tego jest chociażby umieją korzystać z różnych form finansowania ze stosowanie CCS, czyli wpychanie dwutlenku węgla środków publicznych, a zatem nie tylko z minister- w pokłady geologiczne. Pokłosiem tego jest również stwa pracy, ale także z Narodowego Funduszu Zdro- koncepcja wprowadzenia energetyki jądrowej w na- wia, z subwencji oświatowej, ze środków Państwowe- szym kraju. go Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Panie Premierze! Pani Poseł! Pani Marszałek! a wreszcie ze wsparcia lokalnych władz samorządo- Moje pierwsze pytanie brzmi: Czy pan, panie premie- wych. Na tym posiedzeniu będziemy mogli zapoznać rze, wie, że Polska nie ma w chwili obecnej trudności 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkty 26. i 10. porządku dziennego – głosowanie 267

Poseł Jan Szyszko i wysokoaktywnych odpadów promieniotwórczych. Takie składowisko rzeczywiście będzie potrzebne ze składowaniem paliwa jądrowego? Jeśli tak jest, to przez mniej więcej 40 lat po uruchomieniu pierwszej z jakiego powodu? (Dzwonek) elektrowni jądrowej w Polsce. Drugie pytanie. Panie premierze, dlaczego ta usta- Dzisiaj rozmawiamy o kwestiach uporządkowania wa jest procedowana w tak szybkim tempie? Ta usta- i wytworzenia najwyższych standardów bezpieczeń- wa według prof. Jędryska, chodzi o wczorajszą dysku- stwa związanych z gospodarką wypalonym paliwem sję, jest niezwykle niechlujnie przygotowana, skoro i odpadami promieniotwórczymi. To naprawdę w tym pierwsze paliwo jądrowe będzie w Polsce produkowa- momencie i w tym punkcie nie ma związku z planami ne dopiero za 60 lat. Dziękuję bardzo. (Oklaski) budowy elektrowni jądrowej, a także nie ma wpływu na politykę energetyczną państwa. Dziękuję.

Marszałek: Marszałek: Dziękuję, panie pośle. (Poseł Mariusz Orion Jędrysek: Pani marszałek…) Dziękuję bardzo. Niestety, panie pośle, PiS wyczerpał swój limit Przystępujemy do głosowania. czasu na zadawanie pytań. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- (Poseł Mariusz Orion Jędrysek: W trybie sprosto- łości projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo ato- wania, było wymienione moje nazwisko.) mowe oraz niektórych innych ustaw, w brzmieniu Jakiego sprostowania, jak pan nie zabierał głosu proponowanym przez Komisję Ochrony Środowiska, w tej dyskusji? Będzie pan prostował w innym punk- Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, zechce podnieść cie, gdy będzie pan uczestniczył w debacie. rękę i nacisnąć przycisk. Proszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarz sta- Kto jest przeciw? nu w Ministerstwie Gospodarki panią minister Han- Kto się wstrzymał? nę Trojanowską. Głosowało 433 posłów. Za oddało głos 288 posłów, przeciwnego zdania było 142 posłów, 3 posłów wstrzy- mało się od głosu. Podsekretarz Stanu Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie w Ministerstwie Gospodarki ustawy Prawo atomowe oraz niektórych innych ustaw. Hanna Trojanowska: Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regu- Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! laminowej i Spraw Poselskich w sprawie wniosku Zastępcy Prokuratora Okręgowego w Lub- Pozwolę sobie uprzejmie zwrócić uwagę, że noweliza- linie z dnia 22 lipca 2013 r. o wyrażenie zgody cja Prawa atomowego implementuje dyrektywę Unii przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialno- Europejskiej dotyczącą bezpiecznego gospodarowa- ści karnej posła Krzysztofa Borkowskiego. nia odpadami promieniotwórczymi i wypalonym pa- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- liwem jądrowym. Niezależnie od polityki energetycz- wionego przez panią poseł Elżbietę Witek. nej naszego kraju z paliwem jądrowym, z jego gospo- Przechodzimy do głosowania. darką mamy do czynienia od dnia uruchomienia Na podstawie art. 105 ust. 2 Konstytucji Rzeczy- pierwszego reaktora badawczego, którym był reaktor pospolitej Polskiej poseł może być pociągnięty do Ewa. Miało to miejsce, nawiasem mówiąc, w dniu odpowiedzialności karnej tylko za zgodą Sejmu. mojego urodzenia, a więc już trochę tego paliwa zo- Przypominam, że Komisja Regulaminowa i Spraw stało wyprodukowane. Faktem jest również to, że Poselskich na podstawie art. 7c ust. 5 ustawy o wy- w związku z produkcją paliwa jądrowego, w wyniku konywaniu mandatu posła i senatora proponuje, aby pracy reaktora badawczego Maria, produkujemy Sejm przyjął wniosek o wyrażenie zgody na pociąg- obecnie znaczące ilości radiofarmaceutyków, leków nięcie do odpowiedzialności karnej posła Krzysztofa potrzebnych do leczenia schorzeń onkologicznych, Borkowskiego. a więc de facto ratujących życie, zatem problem po- Na podstawie art. 7c ust. 6 ustawy o wykonywa- wstawania odpadów promieniotwórczych jest nie- niu mandatu posła i senatora Sejm wyraża zgodę na zwykle istotny ze społeczno-gospodarczego punktu pociągnięcie posła do odpowiedzialności karnej w dro- widzenia. dze uchwały podjętej bezwzględną większością gło- Proszę również Wysoką Izbę o zwrócenie uwagi sów ustawowej liczby posłów. na istotną różnicę między składowiskami odpadów, Głosować będziemy nad wnioskiem o wyrażenie między pojęciami dotyczącymi składowisk odpadów zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej promieniotwórczych. W Polsce od 1961 r. w Różanie posła Krzysztofa Borkowskiego. funkcjonuje składowisko odpadów niskoaktywnych, Przystępujemy do głosowania. a jest potrzeba budowy głębokiego składowiska geo- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- logicznego do przechowywania wypalonego paliwa sku Zastępcy Prokuratora Okręgowego w Lublinie 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 268 Punkty 10., 17. i 18. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Głosowało 430 posłów. Większość bezwzględna – 216. Za oddał głos 1 poseł, przeciwnego zdania było z dnia 22 lipca 2013 r. o wyrażenie zgody przez Sejm 429 posłów, nie było głosów wstrzymujących się. na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bez- Krzysztofa Borkowskiego za czyn określony w tym względnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. wniosku, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Kto jest przeciw? Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks Kto się wstrzymał? karny oraz niektórych innych ustaw. Głosowało 422 posłów. Większość ustawowa bez- Powracamy do rozpatrzenia punktu 18. po- względna – 231. Za wnioskiem zagłosowało 162 po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad- słów, przeciwnego zdania było 222 posłów, 38 posłów zwyczajnej o uchwale Senatu w sprawie ustawy wstrzymało się od głosu. o zmianie ustawy Kodeks postępowania w spra- Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bez- wach o wykroczenia. względnej większości głosów podjął uchwałę o niewy- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- rażeniu zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności wionego przez pana posła Jarosława Piętę oraz prze- karnej posła Krzysztofa Borkowskiego za czyn okre- prowadził dyskusję. ślony we wniosku Zastępcy Prokuratora Okręgowego w Lublinie z dnia 22 lipca 2013 r. Przechodzimy do głosowania. Powracamy do rozpatrzenia punktu 17. po- Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spra- nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. wiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu Wszystkie poprawki Senat zgłosił do art. 1 ustawy w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks kar- nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy Ko- ny oraz niektórych innych ustaw. deks postępowania w sprawach o wykroczenia. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- W poprawce 1. do art. 35 § 2 Senat proponuje, aby wionego przez pana posła Witolda Pahla oraz prze- termin do żądania doręczenia przekładu uzasadnie- prowadził dyskusję. nia wyroku zaocznego przedstawionego wyłącznie Przechodzimy do głosowania. w formie ustnej biegł od daty doręczenia wyroku. Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. bezwzględną większością głosów w obecności co naj- Przystępujemy do głosowania. mniej połowy ustawowej liczby posłów. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 1. Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bez- poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć względną większością głosów, uważa się ją za przyjętą. przycisk. Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie Kto jest przeciw? poprawek Senatu. Kto się wstrzymał? Wszystkie poprawki Senat zgłosił do art. 1 ustawy Głosowało 428 posłów. Większość bezwzględna nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy Ko- – 215. Za oddał głos tylko 1 poseł, przeciwnego zdania deks karny. było 427 posłów, nie było głosów wstrzymujących się. W 1. poprawce do art. 199 § 3 Senat proponuje Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bez- zmiany o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. względnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. W poprawce 2. do art. 37 § 5 Senat proponuje, aby Przystępujemy do głosowania. protokół pisemny, o którym mowa w § 2 pkt 2, był Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem jednobrzmiący z zapisem tekstowym i był sporządzo- 1. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć ny przy użyciu systemu teleinformatycznego. przycisk. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Głosowało 425 posłów. Większość bezwzględna – 213. Za oddało głos 7 posłów, przeciwnego zdania 2. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć było 418 posłów, nie było głosów wstrzymujących się. przycisk. Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bez- Kto jest przeciw? względnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. Kto się wstrzymał? W 2. poprawce do art. 200 § 5 Senat proponuje Głosowało 425 posłów. Większość bezwzględna zmiany o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. – 213. Za oddało głos 2 posłów, przeciwnego zdania Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. było 422 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosu. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bez- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 2. względnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć W poprawce 3. do art. 37 § 5 pkt 4 Senat propo- przycisk. nuje zmianę o charakterze redakcyjnym. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkty 18. i 19. porządku dziennego – głosowanie 269

Marszałek Głosowało 431 posłów. Większość bezwzględna – 216. Za oddało głos 426 posłów, przy braku głosów Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem wstrzymujących się i 5 głosach przeciwnych. 3. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu przycisk. bezwzględną większością głosów. Kto jest przeciw? W poprawce 7. do art. 107 w dodanym § 2a Senat Kto się wstrzymał? proponuje, aby przed przedstawieniem uzasadnienia Głosowało 423 posłów. Większość bezwzględna wyroku w formie ustnej uprzedzić o tym strony. – 212. Za oddało głos 394 posłów, przeciwnego zdania Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. było 29 posłów, nie było głosów wstrzymujących się. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem bezwzględną większością głosów. 7. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć W poprawce 4. do dodanego art. 37b § 1 Senat przycisk. proponuje, aby strony oraz inne podmioty wymienio- Kto jest przeciw? ne w tym paragrafie miały także prawo do bezpłat- Kto się wstrzymał? nego otrzymania z akt sprawy za pomocą środków Głosowało 422 posłów. Większość bezwzględna komunikacji elektronicznej zapisu dźwięku z rozprawy. – 212. Za oddało głos 14 posłów, przeciwnego zdania Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. było 408 posłów, nie było głosów wstrzymujących się. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bez- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem względnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. 4. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały przycisk. Senatu do ustawy o zmianie ustawy Kodeks postę- Kto jest przeciw? powania w sprawach o wykroczenia. Kto się wstrzymał? Powracamy do rozpatrzenia punktu 19. po- Głosowało 428 posłów. Większość bezwzględna rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw – 215. Za oddało głos 3 posłów, przeciwnego zdania Wewnętrznych o uchwale Senatu w sprawie było 425 posłów, nie było głosów wstrzymujących się. ustawy o świadczeniach odszkodowawczych Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bez- przysługujących w razie wypadku lub choroby względnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. pozostających w związku ze służbą. W poprawce 5. do dodanego art. 37b § 1–3 Senat Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- proponuje wyrazy „zapisu dźwięku z rozprawy” za- wionego przez panią poseł Dorotę Rutkowską oraz stąpić wyrazami „zapisu dźwięku albo obrazu i dźwię- przeprowadził dyskusję. ku z rozprawy”. Przechodzimy do głosowania. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- Przystępujemy do głosowania. nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Poprawki Senatu od 1. do 7. mają charakter legis- 5. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć lacyjno-doprecyzowujący. przycisk. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o ich przyjęcie. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Głosowało 425 posłów. Większość bezwzględna Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem – 213. Za oddało głos 411 posłów, przeciwnego zdania poprawek Senatu od 1. do 7., zechce podnieść rękę było 14 posłów, nie było głosów wstrzymujących się. i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu Kto jest przeciw? bezwzględną większością głosów. Kto się wstrzymał? W poprawce 6. do art. 82 w dodanym § 7 Senat Głosowało 421 posłów. Większość bezwzględna proponuje, aby przekład uzasadnienia wyroku, o któ- – 211. Za oddał głos 1 poseł, przeciwnego zdania było rym mowa w tym przepisie, doręczało się temu, kto 420 posłów, nie było głosów wstrzymujących się. złożył wniosek o jego sporządzenie i doręczenie, oraz Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bez- aby przepis art. 100 § 5 Kodeksu postępowania kar- względnej większości głosów poprawki Senatu przyjął. nego stosowało się odpowiednio. Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Senatu w sprawie ustawy o świadczeniach odszkodo- Przystępujemy do głosowania. wawczych przysługujących w razie wypadku lub cho- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem roby pozostających w związku ze służbą. 6. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Powracamy do rozpatrzenia punktu 20. po- przycisk. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Kto jest przeciw? Wewnętrznych o uchwale Senatu w sprawie Kto się wstrzymał? ustawy o europejskiej inicjatywie obywatelskiej. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 270 Punkty 20. i 21. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Kto jest przeciw? wionego przez pana posła Macieja Zielińskiego oraz Kto się wstrzymał? przeprowadził dyskusję. Głosowało 422 posłów. Za poprawką oddało głos Przechodzimy do głosowania. 134 posłów, przeciwnego zdania było 288 posłów, nie Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- było głosów wstrzymujących się. nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W poprawce do art. 4 pkt 3 ustawy Senat propo- W 2. poprawce wnioskodawcy proponują utrzy- nuje, aby odesłanie zawarte w tym przepisie odnosi- mać dotychczasowe brzmienie pkt 1 w art. 6 w usta- ło się do ust. 3 i 5 w art. 12 rozporządzenia (UE) wie o gospodarce nieruchomościami. nr 211/2011. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Bardzo proszę o zadanie pytania panią poseł Annę Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Paluch. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Anna Paluch: Kto się wstrzymał? Głosowało 422 posłów. Większość bezwzględna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Moje pytanie jest – 212. Nie było głosów za i głosów wstrzymujących krótkie, skierowane do rządzącej większości. Pytam, się, 422 posłów głosowało przeciw. dlaczego z takim uporem chcą podtrzymać zmianę Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bez- w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami. względnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. Otóż w wymienionej ustawie proponuje się zastoso- Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały wanie instrumentu celu publicznego dla lokalizacji Senatu w sprawie ustawy o europejskiej inicjatywie ścieżek rowerowych. Oczywiście nie negujemy zasad- obywatelskiej. ności i potrzeby rozbudowy ścieżek rowerowych, ale Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. uważamy, że ten instrument jest zbyt dotkliwy, po- porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji nieważ następstwem zmiany w art. 6 ustawy o go- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych spodarce nieruchomościami jest zastosowanie in- i Leśnictwa o przedstawionym przez Prezyden- strumentu wywłaszczenia. A jak ma się do tego art. ta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy 64 konstytucji? Przypomnę, że rozszerzenie ponad o zmianie ustawy Prawo wodne oraz niektórych rozsądną miarę katalogu celów publicznych określo- innych ustaw (druki nr 1634, 2216 i 2216-A) – trzecie nych w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami czytanie. naprawdę nie ma większego sensu, co dowodnie za- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji świadczył program budowy dróg krajowych i auto- panią poseł Ewę Wolak. strad. (Dzwonek) Pomimo zastosowania tych nad- zwyczajnych środków… Poseł Sprawozdawca Ewa Wolak:

Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Komisja Marszałek: Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśni- ctwa wnosi, aby Wysoka Izba odrzuciła dwie zgłoszo- Dziękuję bardzo. ne poprawki. Dziękuję. (Oklaski) Poseł Anna Paluch: Marszałek: …wyniki w ciągu ostatniego siedmiolecia nie są Dziękuję, pani poseł. imponujące. (Oklaski) Przechodzimy do głosowania. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 2216. Marszałek: Komisja przedstawiła również poprawki, nad któ- rymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. Bardzo dziękuję. W 1. poprawce wnioskodawcy proponują utrzy- Przystępujemy do głosowania. mać dotychczasowe brzmienie pkt 1 w art. 80 § 1 Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- w ustawie Kodeks wykroczeń. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkty 21. i 22. porządku dziennego – głosowanie 271

Marszałek Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- łości projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo wod- Głosowało 426 posłów. Za oddało głos 139 posłów, ne oraz niektórych innych ustaw, w brzmieniu pro- przeciwnego zdania było 287 posłów, nie było głosów ponowanym przez Komisję Ochrony Środowiska, wstrzymujących się. Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, zechce podnieść Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. rękę i nacisnąć przycisk. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Kto jest przeciw? jektu ustawy. Kto się wstrzymał? Pani poseł? (Poruszenie na sali) Głosowało 429 posłów. Za oddało głos 417 posłów, Pani poseł Paluch. 1 głos był przeciwny, 11 posłów wstrzymało się. Bardzo proszę. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie (Głosy z sali: Nie.) ustawy Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw. (Głos z sali: Zaraz ja pójdę.) (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Cezary Grabarczyk) Poseł Anna Paluch:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Cezary Grabarczyk: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W Polsce mamy 9 tys. km wałów przeciwpowodzio- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. wych. Jak stwierdza się w raporcie Najwyższej Izby porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kontroli sprzed roku, ponad 40% wałów przeciwpo- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leś- wodziowych wymaga natychmiastowej odbudowy. Ile nictwa oraz Komisji Samorządu Terytorialnego z nich odbudowano w ostatnich latach, po roku 2010, i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie (druki nr 2119, po wielkiej, dotkliwej w skutkach powodzi? ustawy o zmianie ustawy o odpadach 2163 i 2163-A) – trzecie czytanie. Jeśli mówimy o tych 40%, czyli 3700 km obwało- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji wań, które budzą zastrzeżenia, przypomnę, że pod pana posła Mirona Sycza. kątem stanu technicznego i bezpieczeństwa oceniał je Główny Urząd Nadzoru Budowlanego. No i co się okazało, proszę państwa? Ano to się okazało, że Poseł Sprawozdawca Miron Sycz: 96,5% wałów ma powyżej 25 lat, a 59% – powyżej 50 lat. (Poruszenie na sali) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komisja Ochrony No i cóż robi pan prezydent, jaką inicjatywę usta- Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa roz- wodawczą podejmuje? Co robi większość rządowa, patrzyła poprawki zgłoszone podczas drugiego czy- przepychając ten projekt ustawy kolanem, dopycha- tania. Wnioskodawcy wycofali 2. poprawkę. Komisja jąc go, ile się da? Zamiast remontować wały, wpusz- rekomenduje przyjęcie 1. poprawki. Dziękuję bardzo. czają na nie rowerzystów i odbywa się to jeszcze (Oklaski) z dodatkowymi kosztami dla właścicieli i utrzymu- jących te wały. Czy państwo macie poczucie reali- zmu? (Dzwonek) Wicemarszałek Cezary Grabarczyk:

Dziękuję panu posłowi. Marszałek: Przechodzimy do głosowania. Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy Czas minął, pani poseł. zawartego w sprawozdaniu w druku nr 2163. Komisje w dodatkowym sprawozdaniu przedsta- wiają jednocześnie poprawkę, nad którą będziemy Poseł Anna Paluch: głosować w pierwszej kolejności. W poprawce do art. 244a ustawy o odpadach Czy moglibyście doprowadzić do spójności i do wnioskodawcy proponują dodać ust. 2 i 3. trzeźwej oceny sytuacji? (Oklaski, poruszenie na sali) Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Marszałek: prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Dziękuję, pani poseł. Kto się wstrzymał? Salę proszę o ciszę. W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. Za głoso- Przystępujemy do głosowania nad całością pro- wało 294 posłów, przeciw – 126, 5 posłów wstrzyma- jektu ustawy. ło się od głosu. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 272 Punkty 22. i 23. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Cezary Grabarczyk Wicemarszałek Cezary Grabarczyk:

Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Dziękuję panu ministrowi. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- jektu ustawy. łości projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach, Do zadania pytania zgłosił się pan poseł Marcin w brzmieniu proponowanym przez Komisję Ochrony Witko, Prawo i Sprawiedliwość. Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Proszę bardzo. Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regio- nalnej, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść Poseł Marcin Witko: rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prawdziwe prob- Kto się wstrzymał? lemy w gospodarce odpadami najlepiej zobrazuje kil- W głosowaniu wzięło udział 422 posłów. Za głoso- ka tytułów prasowych. „Dziennik Gazeta Prawna”: wało 292 posłów, przeciw – 126, 4 posłów wstrzyma- „Śmieci wywiezione, ale nie wiadomo dokąd”, „Gazeta ło się od głosu. Wyborcza”: „Wielki biznes małych śmieciarzy”, „Złoty Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie biznes śmieciowy”, „Polityka”: „Coś tu śmierdzi”. ustawy o odpadach. (Głos z sali: Gdzie?) (Wesołość na sali) Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. Oto wypowiedź przedstawiciela Krajowej Izby porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarczej: Mamy wielkie śmieciowe podziemie. Fałszowanie danych, nielegalne składowanie śmieci Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy i wyrzucanie ich do dołów w ziemi to powszechna o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektó- praktyka. Rocznie znika w ten sposób 3 mln t odpa- rych zawodów regulowanych (druki nr 1576, 2150 dów. Ponad 0,5 mld zł zostaje w kieszeniach nieuczci- i 2150-A) – trzecie czytanie. wych firm kosztem ochrony środowiska. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Panie Ministrze! Jakie działania państwo podej- pana posła Adama Szejnfelda. mujecie, aby zwalczać tę śmieciową patologię powsta- wania nielegalnych składowisk? I jaki związek ma ta nowelizacja z faktycznym rozwiązywaniem proble- Poseł Sprawozdawca Adam Szejnfeld: mów w gospodarce odpadami? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W drugim czyta- niu zgłoszono do projektu 19 poprawek. Komisja rekomenduje uchwalenie 6 spośród z nich, odrzucenie Wicemarszałek Cezary Grabarczyk: 13, przy czym proponuje połączenie tych poprawek, które wiążą się ze sobą, jeżeli chodzi o ich skutki. Dziękuję. W związku z tym w przypadku 7 bloków poprawek Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Mini- sterstwie Środowiska pan minister Janusz Ostapiuk. głosowalibyśmy przeciw a w przypadku 6 poprawek Bardzo proszę, panie ministrze. – za. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Podsekretarz Stanu Wicemarszałek Cezary Grabarczyk: w Ministerstwie Środowiska Janusz Ostapiuk: Dziękuję panu posłowi. Przechodzimy do głosowania. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie dotyczy- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- ło działań podejmowanych w zakresie ochrony czy- wartego w sprawozdaniu w druku nr 2150. stości naszego otoczenia. Ustawa o utrzymaniu czy- Komisja przedstawia w dodatkowym sprawozda- stości i porządku w gminach przekazała duże upraw- niu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierw- nienia kontrolne samorządom. Namawiamy ich szej kolejności. przedstawicieli do tego, żeby z tych uprawnień korzy- W 1. poprawce wnioskodawcy proponują, aby pro- stali. Również Inspekcja Ochrony Środowiska jest jektowi ustawy nadać inne brzmienie. upoważniona do tego, żeby prowadzić działania kontrolne. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Chciałbym przy okazji zwrócić uwagę, że sformu- Jej przyjęcie spowoduje uchwalenie ustawy w brzmie- łowanie o wielkim śmieciowym podziemiu z wypo- niu proponowanym przez wnioskodawców oraz za- wiedzi przedstawiciela Krajowej Izby Gospodarczej kończenie procedowania. nie jest poparte jakimikolwiek danymi, więc trudno Do zadania pytania zgłosił się pan poseł Grzegorz mi na tę część odpowiadać. Dziękuję. (Oklaski) Schreiber, Prawo i Sprawiedliwość. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 23. porządku dziennego – głosowanie 273

Poseł Grzegorz Schreiber: PiS jest alternatywą dla projektu rządowego. Ale chciałbym państwa zapewnić, że dyskusja, którą Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt rządowy i ta przeprowadziliśmy w trakcie prac nad tym projektem poprawka, nad którą będziemy za chwilę głosowali, sta- w Komisji Nadzwyczajnej do spraw związanych z ogra- nowią pewnego rodzaju alternatywę. Proponujemy wy- niczaniem biurokracji, wykazała w sposób zdecydo- łącznie takie zmiany, które rzeczywiście służą dostępo- wany, że projekt jest projektem deregulacyjnym, bo wi do zawodów, ułatwiają ten dostęp do wykonywania ułatwia dostęp do zawodów m.in. wykonywanych zawodów. Jednocześnie usuwamy z projektu rządowego w metrze, również do zawodu urbanisty, poprzez te wszystkie zapisy, które w sposób dla nas oczywisty zniesienie ograniczenia, zniesienie obowiązku przy- nie mają żadnego związku z deregulacją zawodów. należności. Natomiast jednocześnie zapewniamy Panie Ministrze! Zwracam się do ministra spra- wszelkie bezpieczeństwo, i to jeżeli chodzi zarówno wiedliwości, który jest gospodarzem tego projektu. o podróżowanie koleją, jak i o tworzenie w sposób Jaki związek z deregulacją zawodów ma usankcjono- odpowiedzialny, przy udziale samorządów, przy wy- wanie brzydoty w przestrzeni publicznej? A przecież korzystaniu profesjonalistów, planów, jeżeli chodzi musi do tego dojść po likwidacji zawodu urbanisty. o ład przestrzenny. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Dlaczego chcecie w majestacie prawa już teraz pokry- (Poseł Tomasz Kulesza: Bardzo ładnie.) wać Polskę takimi chaotycznymi flamasterplanami, które będą przygotowywane przez różnego rodzaju lobbystów? (Dzwonek) Jaki związek z deregulacją Wicemarszałek Cezary Grabarczyk: zawodów mają zmiany, które pogarszają bezpieczeń- stwo ludzi, jeśli chodzi o przejazdy kolejowe? Dziękuję. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po- Wicemarszałek Cezary Grabarczyk: prawki, a tym samym za przyjęciem projektu ustawy w brzmieniu proponowanym przez wnioskodawców, Dziękuję panu posłowi. zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Grzegorz Schreiber: W głosowaniu udział wzięło 422 posłów. Za głoso- wało 142 posłów, przeciwko – 277, wstrzymało się Jaki związek z deregulacją zawodów, panie mini- 3 posłów. strze, ma wyłączenie funkcjonowania metra i War- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. szawskiej Kolei Dojazdowej… W 2. poprawce wnioskodawcy proponują utrzy- mać dotychczasowe brzmienie pkt 19 w art. 3 ustawy Prawo budowlane. Wicemarszałek Cezary Grabarczyk: Z poprawką tą łączą się poprawki 10. i 12. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Panie pośle, czas minął. Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek. Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 11. i 13. Poseł Grzegorz Schreiber: Do pytania zgłosiła się pani posłanka Anna Pa- luch. …z reżimu ustawy o transporcie kolejowym i w za- Bardzo proszę. sadzie odebranie nadzoru Urzędowi Transportu Ko- lejowego? (Oklaski) Poseł Anna Paluch:

Wicemarszałek Cezary Grabarczyk: Wysoka Izbo! W sytuacji prawnej stworzonej w 2003 r. nasila się proces chaotycznej i coraz bardziej Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Mini- rozpraszającej się zabudowy w naszym kraju. Przyczy- sterstwie Sprawiedliwości pan minister Stanisław ną tego procesu jest to, że przestały obowiązywać ist- Chmielewski. niejące w gminach miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego i wprowadzono możliwość wydawania decyzji o warunkach zabudowy na terenach Podsekretarz Stanu nieposiadających tychże planów. Gminy, nawet posia- w Ministerstwie Sprawiedliwości dając w studiach uwarunkowań i kierunków zagospo- Stanisław Chmielewski: darowania przestrzennego określoną politykę prze- strzenną, są zmuszone do wydawania tych decyzji, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Potwierdzam, które często nie uwzględniają możliwości realizacji jest to alternatywa. Poprawka zgłoszona przez klub gminnej polityki w zakresie zabudowy. Wiele gmin nie 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 274 Punkt 23. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Anna Paluch Pani poseł, czas minął. W trybie art. 175 ust. 3 zwracam pani uwagę, że sporządza jednak nawet miejscowych planów zagospo- utrudnia pani prowadzenie posiedzenia. (Oklaski) darowania przestrzennego albo czyni to w znikomym (Głos z sali: Brawo!) zakresie z obawy przed konsekwencjami finansowymi, Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Mini- które wiążą się z uchwaleniem planów. sterstwie Sprawiedliwości pan minister Stanisław Czy uważacie państwo, że w takiej sytuacji, przy Chmielewski. narastającym chaosie dalsze ułatwianie dostępu do wykonywania zawodu urbanisty poprawi sytuację? To jest pierwsze pytanie. Podsekretarz Stanu Druga kwestia. Czy celowe są zmiany (Dzwonek) w Ministerstwie Sprawiedliwości w prawnych rozwiązaniach systemowych przed za- Stanisław Chmielewski: kończeniem prac nad Kodeksem urbanistyczno-bu- dowlanym, nad którym rząd podobno pracuje, oraz Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt usta- przed zakończeniem prac w Komisji Rady Europy wy nie likwiduje zawodu urbanisty i to jest podsta- nad badaniem transparentności przygotowania do wowa odpowiedź, której chcę państwu udzielić. Chcę wykonywania… zapewnić, że ład przestrzenny jest wartością, która dla rządu Donalda Tuska jest bardzo ważna. Właśnie dlatego, o czym mówiła pani poseł w swoim pytaniu, Wicemarszałek Cezary Grabarczyk: musimy dokonać tej zmiany, aby szersze grono pro- fesjonalistów, a więc architekci, urbaniści, jak też Proszę kończyć. osoby, które przygotowują się do kształtowania ładu przestrzennego, mogło wykonywać ten zawód w taki sposób, na jaki będą decydować się samorządy po- Poseł Anna Paluch: przez ogłaszanie przetargów. Nie ma zagrożenia dla wykonywania zawodu urbanisty, jak i innych zawo- ...zawodów regulowanych w państwach wspólnego dów, które będą przyczyniały się do dobrego ładu unijnego rynku, a do takich przecież zalicza się za- przestrzennego. Dziękuję. wód urbanisty? Czy państwo godzicie się na to... (Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Ewa Kopacz) Wicemarszałek Cezary Grabarczyk:

Pani poseł, czas minął. Marszałek:

Pani poseł? Poseł Anna Paluch: (Poseł Anna Paluch: W trybie sprostowania. Z na- zwiska pan minister mnie wymienił.) (Poruszenie na ...żeby można było budować wszystko i wszędzie? sali) Ostatnie zdanie, panie marszałku. (Głosy z sali: Nie, nie...) Pan marszałek pokazuje mi – przed chwilą pana marszałka zmieniłam – że nie było wymienione na- Wicemarszałek Cezary Grabarczyk: zwisko. Dziękuję, pani poseł. Nie, proszę kończyć. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 2., 10. i 12., zechce podnieść rękę i nacisnąć Poseł Anna Paluch: przycisk. Kto jest przeciw? Czy godzicie się państwo na rozpraszanie zabudo- Kto się wstrzymał? wy mieszkaniowej... Głosowało 411 posłów. Za oddało głos 158 posłów, (Wicemarszałek Cezary Grabarczyk wyłącza mi- przeciwnego zdania było 252 posłów, 1 poseł wstrzy- krofon) mał się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. W 3. poprawce do art. 14 ust. 3 pkt 3 i 4 ustawy Wicemarszałek Cezary Grabarczyk: Prawo budowlane wnioskodawcy proponują skróce- nie okresu praktyki zawodowej wymaganej do uzy- Pani poseł, czas minął. (Gwar na sali) skania określonych uprawnień budowlanych. (Poseł Anna Paluch przemawia przy wyłączonym Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. mikrofonie) Przystępujemy do głosowania. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkt 23. porządku dziennego – głosowanie 275

Marszałek W 13. poprawce do art. 8 projektu ustawy nowe- lizującej zawierającego zmiany do ustawy o planowa- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po- niu i zagospodarowaniu przestrzennym wnioskodaw- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. cy proponują w art. 5 pkt 6, aby warunek, o którym Kto jest przeciw? mowa w tym przepisie, dotyczył wymagań określo- Kto się wstrzymał? nych w pkt 4 lub 5. Głosowało 402 posłów. Za oddało głos 43 posłów, Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. przeciwnego zdania było 358 posłów, 1 poseł wstrzy- Przystępujemy do głosowania. mał się od głosu. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W 4. poprawce do art. 16 ustawy Prawo budowla- Kto jest przeciw? ne wnioskodawcy proponują m.in., aby minister Kto się wstrzymał? właściwy do spraw budownictwa, lokalnego planowa- Głosowało 415 posłów. Za oddało głos 384 posłów, nia i zagospodarowania przestrzennego oraz miesz- przeciwnego zdania było 31 posłów, nie było głosów kalnictwa określał w drodze rozporządzenia wysoko- wstrzymujących się. ści opłat za postępowanie kwalifikacyjne. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. W 14. poprawce do art. 11 projektu ustawy nowe- Przystępujemy do głosowania. lizującej zawierającego zmiany do ustawy o działal- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. po- ności ubezpieczeniowej wnioskodawcy proponują prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. inne brzmienie art. 161 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 1a. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Głosowało 413 posłów. Za oddało głos 32 posłów, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. przeciwnego zdania było 381 posłów, nie było głosów poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wstrzymujących się. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto się wstrzymał? W 5. poprawce do art. 2 ust. 2 ustawy o doradz- Głosowało 416 posłów. Za oddało głos 360 posłów, twie podatkowym wnioskodawcy proponują, aby za- przeciwnego zdania było 29 posłów, 27 posłów wodowe wykonywanie czynności, o których mowa wstrzymało się od głosu. w ust. 1 pkt 1, nie było zastrzeżone wyłącznie dla Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. podmiotów uprawnionych w rozumieniu ustawy. Poprawki od 15. do 19. zostały zgłoszone do art. 18 Z poprawką tą łączą się poprawki od 6. do 9. projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. do ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek. podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań Przystępujemy do głosowania. finansowych oraz o nadzorze publicznym. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- W 15. poprawce do dodawanego pkt 1b w art. 7 prawek od 5. do 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć wnioskodawcy proponują zmianę o charakterze re- przycisk. dakcyjnym. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Głosowało 408 posłów. Za oddało głos 29 posłów, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. przeciwnego zdania było 379 posłów, nie było głosów poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wstrzymujących się. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. Kto się wstrzymał? 10. poprawkę już rozpatrzyliśmy. Głosowało 414 posłów. Za oddało głos 389 posłów, W 11. poprawce wnioskodawcy proponują inne przeciwnego zdania było 25 posłów, nie było głosów brzmienie art. 20a ustawy o samorządach zawodo- wstrzymujących się. wych architektów, inżynierów budownictwa oraz Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. urbanistów. W 16. poprawce do dodawanego ust. 5a w art. 9 Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. wnioskodawcy proponują zmianę o charakterze re- Przystępujemy do głosowania. dakcyjnym. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 16. Kto się wstrzymał? poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Głosowało 415 posłów. Za oddało głos 134 posłów, Kto jest przeciw? przeciwnego zdania było 279 posłów, 2 posłów wstrzy- Kto się wstrzymał? mało się od głosu. Głosowało 414 posłów. Za oddało głos 388 posłów, Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. przeciwnego zdania było 26 posłów, nie było głosów 12. poprawkę już rozpatrzyliśmy. wstrzymujących się. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 276 Punkt 23. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Pozostał nam do przegłosowania projekt deregulacji w wersji Platformy Obywatelskiej, projekt, który Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. jest karykaturą deregulacji. Prawo i Sprawiedliwość W 17. poprawce do art. 9 wnioskodawcy proponu- nie poprze ustawy, która pod hasłem deregulacji za- ją określić zasady publikacji wykazów studiów wyż- wodów znosi jednocześnie odpowiedzialność państwa szych, o których mowa w ust. 5a. za bezpieczeństwo obywateli. Czym innym jak nie Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. znoszeniem odpowiedzialności państwa za bezpie- Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 18. czeństwo obywateli jest likwidacja zawodów zaufania poprawki. publicznego? Czym innym jak nie znoszeniem odpo- Przystępujemy do głosowania. wiedzialności za bezpieczeństwo obywateli jest nara- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 17. żanie ich na niebezpieczeństwo podczas przejazdów poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. tylko po to, żeby szybciej oddać drugą nitkę metra, Kto jest przeciw? tylko po to, żeby zaspokoić aspiracje wiceprezes partii rządzącej, która dzięki temu być może będzie miała Kto się wstrzymał? większe szanse wygrać wybory, uzyskać reelekcję? Głosowało 414 posłów. Za oddało głos 165 posłów, Czy naprawdę musicie państwo psuć szczytną ideę przeciwnego zdania było 249 posłów, nie było głosów deregulacji tym, co w tej chwili proponujecie – kary- wstrzymujących się. katurą deregulacji? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W 18. poprawce do art. 9 wnioskodawcy proponu- ją w dodawanym ust. 5b wyrazy „Wykaz studiów Marszałek: wyższych” zastąpić wyrazami „Wykaz kierunków studiów wyższych”. Dziękuję bardzo. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Proszę o zabranie głosu pana posła Łukasza Przystępujemy do głosowania. Gibałę. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 18. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poseł Łukasz Gibała: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sza- Głosowało 415 posłów. Za oddało głos 396 posłów, nowny Panie Ministrze! Trudno oprzeć się wrażeniu, przeciwnego zdania było 19 posłów, nie było głosów że całą tę reformę można podsumować słowami, że wstrzymujących się. wielka góra zrodziła mysz. Miała być wielka reforma, Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. a tak naprawdę mamy do czynienia ze zmianami kos- W 19. poprawce do art. 9 ust. 5d wnioskodawcy metycznymi i często pozornymi. W teorii rząd dere- proponują, aby termin, o którym mowa w tym prze- guluje 90 zawodów, ale – jak pan poseł Szejnfeld, pisie, był liczony również od dnia zakończenia postę- który się uśmiecha, doskonale wie – tak naprawdę powania kwalifikacyjnego. duża część tych zawodów to są zawody całkowicie Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. niszowe albo zawody dzielone sztucznie dla celów Przystępujemy do głosowania. statystycznych. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 19. Twój Ruch poprze ten projekt, ale nie mamy żad- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nych złudzeń co do liczby nowych miejsc pracy, które Kto jest przeciw? miały powstać rzekomo wskutek tej reformy. Będzie Kto się wstrzymał? to liczba kosmetyczna. Nie łudzimy się także, że ta Głosowało 411 posłów. Za oddało głos 387 posłów, reforma w jakiś radykalny sposób poprawi strefę wol- przeciwnego zdania było 23 posłów, 1 poseł wstrzy- ności gospodarczej, przestrzeń wolności gospodarczej mał się od głosu. dla przedsiębiorców. W związku z tym moje pytanie do rządu brzmi na- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. stępująco: Kiedy i czy w ogóle możemy oczekiwać Przystępujemy do głosowania nad całością pro- większej śmiałości, panie ministrze, jeśli chodzi o de- jektu ustawy. regulacyjne plany rządu? Kiedy rząd zacznie popierać Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Grze- na przykład nasze poprawki, jak te zgłaszane na po- gorza Schreibera. siedzeniu komisji czy tutaj, które zmierzały w stronę większej deregulacji? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Poseł Grzegorz Schreiber: Marszałek: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prawo i Sprawied- liwość przedstawiło kompleksową propozycję deregu- Dziękuję bardzo. lacji wielu zawodów. Odrzucając tę propozycję, zagło- Bardzo proszę o zabranie głosu ministra spra- sowaliście przeciwko uczciwej likwidacji wielu barier, wiedliwości pana Marka Biernackiego. przed którymi stoją młodzi ludzie. Bardzo prosimy, panie ministrze. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Punkty 23., 24. i 27. porządku dziennego – głosowanie 277

Minister Sprawiedliwości Marszałek: Marek Biernacki: Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Przystępujemy do głosowania nad całością pro- To jest druga transza deregulacji. Jak państwo wie- jektu ustawy. cie, rząd przyjął trzecią transzę deregulacji. Ona Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- wpłynie niedługo do parlamentu. Parlament będzie łości projektu ustawy o ułatwieniu dostępu do wyko- debatował nad kolejną transzą i będzie ją przyjmo- nywania niektórych zawodów regulowanych, w brzmie- wał. Czwarta transza jest przygotowywana w mini- niu proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną do sterstwie. Ponadto pragnę też państwa uspokoić spraw związanych z ograniczaniem biurokracji, wraz – o ocenę prac deregulacyjnych i rządu, i parlamentu, z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i na- bo wiadomo, że Wysoka Izba uchwala projekty, po- cisnąć przycisk. prosiłem bardzo szacowną instytucję, jaką jest Bank Kto jest przeciw? Światowy. Bank Światowy jako podmiot niezależny Kto się wstrzymał? będzie oceniał efekty naszych prac. Chyba jest to pod- Głosowało 400 posłów. Za oddało głos 252 posłów, miot obiektywny. Nie boję się oceny Banku Świato- przeciwnego zdania było 142 posłów, 6 posłów wstrzy- wego efektów, wpływu na dostępność zawodów z jed- mało się od głosu. nej strony, z drugiej strony nie boję się zupełnie o to, Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ułatwie- że młodzi ludzie będą mieli o wiele większy dostęp do niu dostępu do wykonywania niektórych zawodów pracy. regulowanych. Gdy słyszę np. dzisiejszą debatę o tym, jak chcemy Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. zniszczyć piękne polskie miasta, które zostały znisz- porządku dziennego: Zmiany w składach osobo- czone właśnie przez to, że korporacje były bardzo wych komisji sejmowych (druk nr 2288). konsekwentne, że nie dopuszczano do tego, aby nasze Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 re- miasta mogły się rozwijać tak, jak powinny… Proszę gulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwen- zobaczyć, ile polskich miast w ostatnich latach zosta- tu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian ło zniszczonych przy właśnie świetnie funkcjonują- w składach osobowych komisji sejmowych. cym systemie, który jest obecnie. Dziękuję. (Oklaski) Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych propozycji? Nie ma zgłoszeń. Marszałek: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Dziękuję bardzo. sku w sprawie zmian w składach osobowych komisji Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji sejmowych, w brzmieniu proponowanym w druku pana posła Adama Szejnfelda. nr 2288, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Adam Szejnfeld: Głosowało 377 posłów. Za oddało głos 370 posłów, 1 poseł był przeciwny, 6 posłów wstrzymało się od Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja chcę się odnieść głosu. tylko do jednej kwestii tu podniesionej i tylko dlatego, Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie że jest ona absolutnie, bezwzględnie nieprawdziwa. zmian w składach osobowych komisji sejmowych. Chodzi o zarzut, że ta ustawa z jednej strony likwi- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. duje zawody zaufania publicznego – tak tu stwierdzo- porządku dziennego: Wybór uzupełniający do no – a z drugiej strony będzie prowadziła do zmniej- składu osobowego Komisji Etyki Poselskiej (druk szenia bezpieczeństwa w Polsce, bo państwo rezyg- nr 2289). nuje z pieczy nad bezpieczeństwem obywateli i po- Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 rządku publicznego. To jest nieprawda, to jest kłam- i art. 143 ust. 13 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu stwo. opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w spra- Ustawa, o której mówimy, tak jak i poprzednia, wie wyboru uzupełniającego do składu osobowego nie likwiduje ani jednego zawodu zaufania publicz- Komisji Etyki Poselskiej. nego. Ba, nie likwiduje nawet zawodów, które nie Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos mają statusu zawodu zaufania publicznego, a mają w sprawie przedstawionych propozycji? status zawodu regulowanego. Ta ustawa nie ingeru- Nie widzę, nikt się nie zgłasza. je również w żadne przepisy, które służą zapewnieniu Przystępujemy do głosowania. bezpieczeństwa w Polsce. Mało tego, w jednym z roz- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- wiązań zwiększa nadzór państwa, zwiększa odpowie- sku w sprawie wyboru uzupełniającego do składu dzialność i bezpieczeństwo w Polsce. Zatem te stwier- osobowego Komisji Etyki Poselskiej, w brzmieniu dzenia są jednoznacznie kłamliwe i o tym chciałem proponowanym w druku nr 2289, zechce podnieść powiedzieć. Dziękuję bardzo. rękę i nacisnąć przycisk. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 278 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Marszałek zespołów interdyscyplinarnych, których liczba wynosi 1666, czyli w 65% gmin w naszym kraju. Kto jest przeciw? W skład badanych zespołów interdyscyplinarnych Kto się wstrzymał? wchodzą przedstawiciele jednostek organizacyjnych Głosowało 385 posłów. Za oddało głos 383 posłów, pomocy społecznej. Tak było we wszystkich badanych przeciwnego zdania było 2 posłów, nie było głosów gminach. We wszystkich badanych gminach człon- wstrzymujących się. kami zespołów interdyscyplinarnych byli policjanci, Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie przedstawiciele gminnych komisji rozwiązywania wyboru uzupełniającego do składu osobowego Komi- problemów alkoholowych. Przedstawiciele oświaty sji Etyki Poselskiej. byli w 99% zespołów, ochrony zdrowia – w 94%. Ogłaszam 5 minut przerwy. W mniejszej ilości badanych zespołów interdyscyplinarnych byli reprezentanci kuratorów sądowych (Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 44 – w 88%, przedstawiciele organizacji pozarządowych do godz. 12 min 48) – w 48% i prokuratury – w 16%. 90% badanych zespołów interdyscyplinarnych tworzy grupy robocze. To są grupy, które zajmują się Wicemarszałek Wanda Nowicka: merytoryczną pracą, np. oddziaływaniem na spraw- ców przemocy, przede wszystkim jednak koncentru- Wznawiam obrady. ją się one już na profesjonalnej pomocy udzielanej Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. po- osobom, które przemocy doświadczają. rządku dziennego: Przedstawione przez Radę Jakie metody pracy były oceniane przez badanych Ministrów sprawozdanie z realizacji „Krajowe- jako najbardziej skuteczne, efektywne i prowadzące go programu przeciwdziałania przemocy w rodo rozwiązywania problemów związanych z tym zło- dzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grud- żonym zjawiskiem społecznym? Przede wszystkim nia 2012 r. (druk nr 1950) wraz ze stanowiskiem wyróżniono współpracę różnych instytucji. Za taką Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk metodą w zespołach interdyscyplinarnych opowie- nr 2148). działo się 93% badanych. Mamy też możliwość zgło- Proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Mi- szenia na Policji lub w prokuraturze przypadków nisterstwie Pracy i Polityki Społecznej panią Elżbie- stosowania przemocy w rodzinie przez każdego, to tę Seredyn w celu przedstawienia sprawozdania. znaczy osobę zainteresowaną, doświadczającą prze- Bardzo proszę, pani ministro. mocy, ale także osobę, która zobowiązana jest do reagowania na zjawisko przemocy. Można taki fakt raportować w prokuraturze i we wszystkich jednost- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie kach Policji. Pracy i Polityki Społecznej Kolejną ważną kwestią, która była podnoszona Elżbieta Seredyn: w sprawie skutecznego pomagania, jest dostępność bezpłatnego poradnictwa psychologicznego dla ro- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność dzin, a także orzekanie dozoru kuratora sądowego zaprezentować państwu działania, które były podej- wobec osób stosujących przemoc w rodzinie. To tylko mowane w ramach współpracy międzyresortowej, te najważniejsze i takie, które zostały w dużym pro- a których koordynatorem był minister pracy i poli- cencie pozytywnie ocenione. tyki społecznej, w obszarze przeciwdziałania przemo- Kolejne ważne działanie zrealizowane w 2012 r. cy zgodnie z zapisami „Krajowego programu prze- to działanie, które koncentrowało się na ogólnopol- ciwdziałania przemocy w rodzinie na lata 2006– skiej kampanii społecznej, przeprowadzone wspólnie 2016”. O tych działaniach, które toczyły się od 1 stycz- z ministrem sprawiedliwości. Kampania została zania do 31 grudnia, teraz będę opowiadać. kończona publikacją „Informatora dla osób dotknię- Przede wszystkim sprawozdanie zostało przygo- tych przemocą”, w którym znajdują się oczywiście towane wspólnie z ministrem zdrowia, ministrem wskazówki dla tych, którzy doznają przemocy, ale edukacji narodowej, ministrem spraw wewnętrznych, także podpowiedź dla tych, którzy stosują przemoc. ministrem sprawiedliwości. Oczywiście nieodzowny Ten poradnik został wydany w nakładzie 4 tys. eg- był tu też udział wojewodów i marszałków woje- zemplarzy rozesłanych do wszystkich jednostek sa- wództw. Działania, które w roku 2012 były zrealizo- morządów gminnych. Myślę, że służy tym, którzy tak wane w ramach tego programu, to przede wszystkim naprawdę potrzebują gotowej podpowiedzi, jak uzy- dokonanie, przeprowadzenie kompleksowej diagnozy skać pierwszą bardzo potrzebną pomoc wtedy, kiedy dotyczącej zadań wynikających z ustawy o przeciw- dochodzi do zjawiska przemocy. Działanie to było działaniu przemocy w rodzinie wykonywanych w ra- sfinansowane ze środków budżetu państwa w wyso- mach swoich działań przez interdyscyplinarne zespo- kości 33 tys. zł. ły powołane zgodnie z nowelizacją ustawy o przeciw- Kolejne zadanie, które realizowane jest w każdym działaniu przemocy w rodzinie z 2010 r. Badanie roku kalendarzowym, w każdym roku realizacji kra- zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie jowego programu, to finansowanie specjalistycznych 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. 279

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy realizowane w ponad 200 podmiotach, zarówno przez i Polityki Społecznej Elżbieta Seredyn organizacje pozarządowe, tak jak już wcześniej wspo- mniałam, jak i przez specjalistyczne ośrodki wspar- ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. cia, ale ich realizacja miała także miejsce w zakła- Pozwolę sobie tylko przypomnieć, że w naszym kraju dach karnych i aresztach śledczych. Programy te funkcjonuje 35 takich ośrodków, prowadzą je powia- mają na celu przede wszystkim zmianę postaw i za- ty w ramach zleconego zadania administracji rządo- chowań osób, które stosują przemoc, jako że poprzez wej. W ramach środków z budżetu państwa muszą nabycie odpowiednich konstruktywnych umiejętno- sobie poradzić ze wszystkimi problemami, które wią- ści kontrolowania agresji można wyeliminować te żą się z funkcjonowaniem takiego całodobowego akty przemocy, które były stosowane do tej pory. ośrodka dla ofiar przemocy. Środki, które przezna- Badania, które prowadziliśmy troszkę wcześniej, bo czyliśmy w 2012 r., to 12 mln zł. Jak państwo wiecie, w 2011 r., były poświęcone właśnie tej grupie społecz- te specjalistyczne ośrodki wsparcia zaspokajają prze- nej, która stosowała przemoc. Osoby te poddano od- de wszystkim podstawowe potrzeby ofiary przemocy, działywaniom korekcyjno-edukacyjnym i okazało ale także służą pomocą medyczną, socjalną, psycho- się, że 40% osób poddanych oddziaływaniom korek- logiczną, również prawną. Pobyt w takim ośrodku cyjnym nie powraca do stosowania tych dysfunkcyj- trwa do 3 miesięcy, natomiast na wniosek pisemny nych praktyk, to znaczy do stosowania przemocy. osoby, która przebywa w ośrodku, może być wydłu- Kolejne działanie, które zostało podjęte i było re- żony. Tu trochę liczb i statystyk co do roku 2012. alizowane z udziałem marszałków województw, to Ponad 8 tys. osób skorzystało z pomocy udzielonej podnoszenie kwalifikacji i jakości sprawowanej funk- w specjalistycznych ośrodkach wsparcia, w tym cji właśnie w ramach pierwszego kontaktu podczas 250 osób to osoby starsze, 311 osób to osoby niepeł- udzielania pomocy i w walce ze zjawiskiem przemocy. nosprawne. Z całodobowej pomocy skorzystało ponad To zadanie, w miarę posiadanych możliwości, jest 2 tys. osób. dofinansowywane ze środków budżetu państwa. Kolejna sprawa, realizacja zadań przez zespoły W 2012 r. to zadanie zostało sfinansowane w całości interdyscyplinarne w ramach procedury „Niebieskie przez marszałków województwa. Udział w tych szko- karty”. Na terenie kraju funkcjonuje w gminach 2467 leniach, w tych spotkaniach, które miały służyć pod- zespołów interdyscyplinarnych, czyli wszystkie gmi- noszeniu jakościowego i merytorycznego poziomu ny wyposażyły się w takie narzędzie interdyscypli- pracowników pierwszego kontaktu, wzięło udział narne, które ma służyć osobom doznającym przemo- ponad 5 tys. Byli to oczywiście pracownicy ośrodków cy, ale także tym, które przemoc stosują bądź też są pomocy społecznej, funkcjonariusze Policji, strażnicy narażone na dysfunkcje, które mogą w konsekwencji miejscy, kuratorzy sądowi, sędziowie, prokuratorzy, prowadzić do zaburzenia życia rodzinnego i społecz- pedagodzy szkolni, nauczyciele, przedstawiciele nego. W skład zespołów interdyscyplinarnych wcho- ochrony zdrowia, członkowie gminnych komisji roz- dzą przedstawiciele jednostek organizacyjnych pomo- wiązywania problemów alkoholowych. Oni skorzy- cy społecznej, gminnej komisji, Policji, oświaty, stali z tej podpowiedzi, wypełniali też swoje ustawo- ochrony zdrowia i organizacji pozarządowych. Prze- we obowiązki, które zobowiązują ich do systematycz- prowadzone w 2012 r. badania potwierdziły, że przed- nego podnoszenia poziomu wiedzy, ale też jej uzupeł- stawiciele tychże instytucji w pracach badanych ze- niania. społów interdyscyplinarnych rzeczywiście uczestni- Kolejna kwestia, która miała miejsce w roku czą bardzo aktywnie, służąc społeczeństwu. W 2012 r. 2012, to ogólnopolska konferencja dla specjalistów zostało powołanych ponad 48 tys. grup roboczych, za realizujących zadania z zakresu przeciwdziałania sprawą których ofiara przemocy, ale też sprawca, przemocy w rodzinie. To spotkanie było dwudniowe, uzyskuje konkretną pomoc, w tym sporządzana jest organizatorem było Ministerstwo Pracy i Polityki „Niebieska karta” typu A. W 2012 r. takich kart spo- Społecznej, hasło przewodnie, temat wiodący to „In- rządzono 63 820. Jednostki organizacyjne pomocy terdyscyplinarnie przeciw przemocy”. W konferencji społecznej sporządziły 10 800 „Niebieskich kart”, wzięło udział blisko 200 osób. Takie spotkania są Policja 50 236, przedstawiciele gminnych komisji roz- poświęcone przede wszystkim wymianie doświad- wiązywania problemów alkoholowych 820, oświata czeń, ale także podnoszeniu kwalifikacji, uzupełnia- 1473, a ochrona zdrowia 491. niu wiedzy i odnoszeniu się do wzorców, które są Kolejne zadanie, które było realizowane w roku podejmowane w krajach Unii Europejskiej, ale z du- 2012 i jest kontynuowane, przy czym dążymy do żym uwzględnieniem obowiązującego prawa, w tym zmiany jego formuły w odniesieniu do osób stosują- procedury „Niebieskiej karty”. cych przemoc, to finansowanie i realizacja progra- Realizacji wszystkich zadań, o których do tej pory mów korekcyjno-edukacyjnych dla stosujących prze- powiedziałam, ale także innych, które były tam ini- moc w rodzinie. Realizacja tego zadania w przypadku cjowane, zmierzam do konkluzji, zawsze towarzyszy specjalistycznych ośrodków wsparcia jest zadaniem Zespół Monitorujący do spraw Przeciwdziałania z zakresu administracji rządowej zleconym powiato- Przemocy w Rodzinie, który funkcjonuje przy Mini- wi. Na realizację programów, o których mówiłam, sterstwie Pracy i Polityki Społecznej; wspiera on, przeznaczono w 2012 r. 4 mln zł. Te programy były oczywiście merytorycznie, ale także personalnie, 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 280 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy na umowa na działania związanie z rozwiązywaniem i Polityki Społecznej Elżbieta Seredyn zjawisk dysfunkcyjnych, w tym przemocy, programu współfinansowanego ze środków mechanizmu nor- realizację tych zadań, ale, jak powiedziałam wcześ- weskiego, który jest realizowany do 2015 r. Kwota, niej, jest też inicjatorem nowych przedsięwzięć. Ze- która będzie przeznaczona na realizację tych zadań spół monitorujący został powołany do życia w 2011 r. w tym szerokim horyzoncie czasowym, to 3 mln euro. W jego skład wchodzi siedmiu przedstawicieli orga- Głównym celem programu jest zmniejszenie zjawiska nów administracji rządowej, pięciu przedstawicieli przemocy w rodzinie oraz zjawiska przemocy ze jednostek samorządu terytorialnego, dziewięciu względu na płeć, występującego na terenie Polski. przedstawicieli organizacji pozarządowych, związ- W tym roku, 2014, całkiem świeżo jesteśmy po ków i porozumień organizacji pozarządowych oraz rozstrzygnięciu w ramach projektu, który był prze- kościołów i związków wyznaniowych. znaczony dla NGOs, do nich adresowany, im dedyko- W 2012 r. zespół monitorujący brał udział także wany. Mogły one ubiegać się o fundusze małych gran- w ocenie złożonych wniosków, które aplikowały do tów w wysokości 600 tys. euro. 16 podmiotów skorzy- programu osłonowego „Wspieranie jednostek samo- stało z tej dotacji. rządu terytorialnego w tworzeniu systemu przeciw- Podsumowując, chcę powiedzieć o refleksjach, o wy- działania przemocy w rodzinie”. W pracach tego ze- zwaniach, jeśli chodzi o rok 2012, ale także później- społu pojawił się pomysł, ale także i merytoryczne sze lata. uzasadnienie, przygotowania projektu nowego „Kra- Wspomniałam państwu o nowym krajowym pro- jowego programu przeciwdziałania przemocy w ro- gramie. Ten program został przygotowany, już trwa dzinie” na lata 2014–2020, który byłby odpowiedzią proces przygotowania go do legislacji. Za chwilę bę- na zmiany, jakie pojawiły się w związku z nowelizacją dzie się nad nim pochylała Rada Ministrów, po to ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie żeby odpowiedzieć na to i realizować możliwie szybko w 2010 r. W 2012 r na realizację zadań wynikających zadania, które zostały nałożone znowu na różne jed- z „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy nostki samorządu terytorialnego, ale także na admi- w rodzinie” przeznaczono i wydatkowano kwotę po- nistrację rządową w odniesieniu do nowelizacji z 2010 r. nad 16 mln zł, z tego, jak państwu już mówiłam, Chodzi chociażby o zespoły interdyscyplinarne, 12 mln zł zostało przeznaczonych na funkcjonowanie o których tak naprawdę jest mowa w ustawie, a które specjalistycznych ośrodków wsparcia. Dodatkowo nie są jeszcze uwzględnione w krajowym programie. marszałkowie wydatkowali środki na swoje zadania. Kolejne ważne zadanie, o którym też dużo wspól- O jednym państwu wspomniałam, czyli o realizacji nie z panią minister Agnieszką Kozłowską-Rajewicz szkoleń dla osób pierwszego kontaktu, na to zadanie mówimy, to utworzenie bezpłatnej całodobowej info- marszałkowie przeznaczyli 2 mln zł. Ministerstwo linii dla ofiar przemocy i dla osób stosujących prze- Spraw Wewnętrznych przeznaczyło kwotę 600 tys. zł moc na bazie telefonu 112. na realizację programu „Razem bezpieczniej”. Oczywiście kompleksowa diagnoza. Zdaję sobie Zmierzając powolutku do końca, chcę powiedzieć sprawę, że kolejne lata przynosiły nowe informacje jeszcze o realizacji programu osłonowego, o którym o przemocy w różnym aspekcie. Dużo by trzeba było już troszkę powiedziałam. To program, który ma pieniędzy poświęcić na badania, gdyby chcieć to zja- wspierać jednostki samorządu terytorialnego w two- wisko w jednym roku kompleksowo przebadać. Dla- rzeniu i realizacji zadań o charakterze własnym, ale tego zdecydowaliśmy się na rozwiązania cząstkowe, także zadań zleconych administracji rządowej, czyli a teraz chcemy wrócić do tych badań w kontekście budowanie lokalnego systemu na rzecz przeciwdzia- płynących wniosków i z wykorzystaniem analogicz- łania przemocy w rodzinie. Ten program zmierza też nej procedury, metodologii, jaka była stosowana w ko- do udzielenia dotacji tym projektom, które są skła- lejnych latach, powtórzyć to i sprawdzić, jak zjawisko dane w ramach otwartego postępowania konkurso- się zmienia. wego. Jak państwu powiedziałam, robią to jednostki Ważnym zadaniem – bez znaczenia, w którym samorządu terytorialnego, później mogą zadania roku będziemy o nim mówić – jest podnoszenie świa- zlecać do realizacji organizacjom pozarządowym. domości społecznej, mówienie o zjawisku przemocy W 2012 r. z kwoty 3 mln zł skorzystały 104 jednostki w kontekście stosowania szeroko rozumianej profi- samorządu terytorialnego, w tym powiaty i samorzą- laktyki. dy gminne. Jakie to były, bardzo ogólnie, zadania, Myślę, że już teraz płynnie przechodzę troszkę do a może bardziej priorytety? Podejmowanie działań tych zadań, które wynikają z ustawy o wspieraniu mających na celu poprawę sytuacji rodzin zagrożo- rodziny i systemie pieczy zastępczej. To stało się już nych zjawiskiem przemocy w rodzinie, podejmowanie w zasadzie zadaniem obligatoryjnym. Chodzi o asy- działań profilaktycznych w zakresie przeciwdziała- stenta rodziny, który ma reagować również w takich nia przemocy w rodzinie i, trzeci priorytet, udzielanie sytuacjach, w których być może hipotetycznie może pomocy dzieciom i młodzieży z rodzin zagrożonych dojść do przemocy. i dotkniętych przemocą w rodzinie. Oczywiście podnoszenie kwalifikacji zawodo- Oprócz programu osłonowego w 2012 r. podjęto wych. To też zostało uwzględnione w szerokim za- działania i starania, w tym też roku została podpisa- kresie w projekcie, który będzie współfinansowany 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. 281

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy też ważne, jeśli chodzi o skuteczność wobec spraw- i Polityki Społecznej Elżbieta Seredyn ców, to jest to odpowiednio 60% i ponad jedna trzecia, czyli 37%, która uważa te działania za nieskuteczne. z mechanizmu norweskiego. Jest to również priory- Respondenci badań uważają, że najważniejsze ko- tetowe działanie dla nas, myślę, też dla tych, którzy rzyści wynikające z pracy interdyscyplinarnej to kom- zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy reali- pleksowe, wieloaspektowe udzielanie pomocy rodzi- zują, po to żeby skutecznie i dobrze pomagać. nie dotkniętej przemocą, wzajemne uczenie się, dzie- Na koniec chcę powiedzieć, że wciąż pamiętamy lenie wiedzą i doświadczeniami oraz lepsza koordy- o tym, że samorządy lokalne mają dużo do powiedze- nacja działań służb i instytucji w zakresie przeciw- nia w tej materii. Chcemy je wzmacniać chociażby działania przemocy. w zakresie podnoszenia kompetencji, ale także wspie- W całej Polsce w ramach instytucji pomagających rać finansowo w miarę posiadanych środków. O to też ofiarom przemocy w rodzinie funkcjonuje 1065 insty- będziemy zabiegać w odniesieniu do nowego krajowe- tucji prowadzonych przez gminy oraz 269 instytucji go programu przeciwdziałania przemocy. Dziękuję. prowadzonych przez powiaty. Wszystkie instytucje (Oklaski) prowadzone przez gminy udzieliły w 2012 r. pomocy w ponad 91 tys. przypadków. Ponad 1400 osób w 2012 r. skorzystało z 10 ośrodków interwencji kryzysowej, Wicemarszałek Wanda Nowicka: jakie były w całej Polsce prowadzone przez gminy. Wśród instytucji prowadzonych przez powiaty w 2012 r. Dziękuję bardzo, pani ministro. zdecydowaną większość stanowią ośrodki interwen- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- cji kryzysowej (74%), a następnie specjalistyczne ośrod- rządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświad- ki wsparcia (13%) oraz ośrodki wsparcia (9%). Wszyst- czeń... kie ośrodki prowadzone przez powiaty dokonały Przepraszam, jeszcze przedtem się wypowie pani w 2012 r. 10 862 działań interwencyjnych, w tym posłanka Agnieszka Hanajczyk w celu przedstawie- 42% działań miało formę programów korekcyjno- nia sprawozdania komisji. -edukacyjnych, 4% działań polegało na izolowaniu Bardzo proszę, pani posłanko. sprawców od ofiar przemocy. W całej Polsce działało w tym czasie 35 specjali- Poseł Agnieszka Hanajczyk: stycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie prowadzonych przez powiaty, z których Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Od skorzystało 2046 osób. Rok 2012 to – z uwagi na prze- razu na wstępie powiem, że pewnie będą w moim ciwdziałanie przemocy – rok obfitujący w szereg kam- wystąpieniu powtórzenia, ale są to ważne liczby, któ- panii społecznych, konferencje, spotkania, szkolenia. re należy utrwalić, bo z jednej strony zrobiliśmy dużo To, co jest istotą badań, to wnioski oraz propozycje w zakresie przeciwdziałania przemocy, ale z drugiej kierunków działań i zmian w zakresie przeciwdzia- strony jest jeszcze bardzo dużo do zrobienia. łania przemocy w rodzinie, w tym dotyczące funkcjo- Mam zaszczyt w imieniu Komisji Polityki Spo- nowania zespołów interdyscyplinarnych i grup robo- łecznej i Rodziny przedstawić sprawozdanie z reali- czych, choć sami respondenci widzą zalety pracy in- zacji „Krajowego programu przeciwdziałania prze- terdyscyplinarnej, tak jak mówiłam, tj. komplekso- mocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do wość, zwiększenie efektywności i skuteczności dzia- 31 grudnia 2012 r. (druk nr 1950). łań, wieloaspektowość udzielania pomocy rodzinom Realizacja powyższego programu była badana dotkniętym przemocą, lepszą koordynację działań w oparciu o diagnozę funkcjonowania zespołów in- służb i instytucji w zakresie przeciwdziałania prze- terdyscyplinarnych i grup roboczych w związku z pro- mocy w rodzinie, a przez to zwiększenie ich skutecz- cedurą „Niebieskie karty”. W ramach badań uzyska- ności oraz możliwość wzajemnego uczenia się, dzie- no informację dotyczącą działania 1666 zespołów lenia wiedzą i doświadczeniami. interdyscyplinarnych. Oznacza to, że takim bada- Niemniej – i to jest bardzo istotne, bo przecież niem było objętych 65% gmin w Polsce. Co ważne, ważne jest to, żeby przy tych sprawozdaniach zasta- z badań wynika, iż w skład zespołów interdyscypli- nowić się, co możemy poprawić – można wyszczegól- narnych wchodzą przedstawiciele jednostek organi- nić kluczowe obszary dla funkcjonowania zespołów zacyjnych pomocy społecznej, Policji, gminnej komi- interdyscyplinarnych, w których potrzebne są pewne sji rozwiązywania problemów alkoholowych, oświaty wzmocnienia lub ulepszenia. Co to jest? Między in- i ochrony zdrowia. W skład 88% zespołów wchodzą nymi jest to wsparcie – takie są oczekiwania – dla kuratorzy sądowi, 48% ma w swoim składzie przed- członków zespołów i grup roboczych poprzez odcią- stawicieli organizacji pozarządowych, a 16% – także żenie w części obowiązków oraz nadmiernej biuro- przedstawicieli prokuratury. Zdecydowana większość kracji, wprowadzenie gratyfikacji dla członków za zespołów, bo aż 90%, oceniła działania pomocowe dla dodatkowy zakres obowiązków i odpowiedzialności, osób dotkniętych przemocą jako skuteczne, 8% uzna- zwiększenie wiedzy i podniesienie kompetencji człon- ło je za nieskuteczne. Jeśli chodzi o proporcje, bo to ków poprzez szkolenia i superwizje. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 282 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Poseł Agnieszka Hanajczyk karnej za popełniony czyn. Badania wykazują, że wobec 72% sprawców zastosowano łagodny wymiar Potrzebne jest również zaangażowanie służb i in- kary, taki jak np. kara w zawieszeniu, dozór kurato- stytucji poprzez poparcie i wsparcie kierownictw ra. Niepokojący jest fakt zachowania sprawców w wa- służb i instytucji dla prac zespołów, zapewnienie re- runkach recydywy i brak wobec nich stosownej, tj. prezentacji służb i instytucji w składach zespołów oczekiwanej, reakcji ze strony wymiaru sprawiedli- i grup roboczych, zapewnienie dyspozycyjności i do- wości. Obecny na posiedzeniu komisji naczelnik Wy- stępności członków na potrzeby prac w ramach ze- działu ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie społów interdyscyplinarnych, a także dbałość o współ- w Departamencie Współpracy Międzynarodowej i Praw pracę, wzajemne wsparcie, komunikację i zapewnie- Człowieka Ministerstwa Sprawiedliwości pan Michał nie przepływu informacji. Ulepszenie to też dbałość Lewoc zwrócił uwagę, że kolejne lata wykazują zmia- o stan zasobów lokalnych, socjalnych, instytucjonal- ny w działaniach prokuratorów i choć sucha staty- nych, specjalistycznych. Takie oczekiwania dotyczą styka ciągle jest niezadowalająca, to ich podejście również przepisów prawnych poprzez zwiększenie wyraźnie się zmienia, ewoluuje w kierunku oczeki- znajomości przepisów i procedur w zakresie przeciw- wanym przez ustawodawcę. Na uwagę zasługuje działania przemocy, dbałość o porządek i jasność fakt, że wydział opracował informator dla sędziów, przepisów prawnych, zapewnienie jasności ich inter- prokuratorów i kuratorów sądowych, aby dyspono- pretacji, dzielenie się wiedzą i wymianą doświadczeń wali własnym kompendium wiedzy, który zawiera dotyczących praktyki ich stosowania. nie tylko niezbędne materiały, badania, lecz także Niewątpliwie rok 2012 był kolejnym rokiem upo- wzory postanowień i pism, propozycje sentencji czy wszechniania problematyki przemocy oraz kontynu- orzeczeń. owano w nim publiczną debatę dotyczącą zerowej Nie wolno jednak zapominać, że znaczny obszar tolerancji na przejawy przemocy w rodzinie. Niewąt- do zagospodarowania dotyczy właśnie skuteczności pliwie ten rok był też kolejnym etapem zwiększania działań zespołów interdyscyplinarnych wobec spraw- świadomości społecznej w zakresie konieczności po- ców przemocy. Mowa tu o działaniach zarówno ko- wiadamiania wyspecjalizowanych służb o aktach rekcyjno-edukacyjnych, jak i psychologiczno-terapeu- przemocy w rodzinie, a także krokiem do kolejnych tycznych, czyli pogłębionych, bardziej efektywnych. zmian w mentalności społecznej, np. w zakresie po- Przedmiotowy temat jest niezwykle obszerny i nie- pierania kar cielesnych wobec dzieci. wątpliwie zrobiliśmy milowy krok na każdym szczeb- Waga omawianej problematyki, niezwykle wraż- lu samorządu w kierunku przeciwdziałania przemo- liwa społecznie materia powoduje, że członkowie Ko- cy. Jest to widoczne w szerokim współdziałaniu róż- misji Polityki Społecznej i Rodziny i zaproszeni goście nych służb, wyraźnej zmianie świadomości społecznej, w dyskusji szeroko poruszali problemy, które stano- ograniczeniu lęku przy zgłaszaniu zjawiska przemocy. wią przeszkody w skutecznej realizacji programu Jesteśmy jednak świadomi, że nasze działania przeciwdziałania przemocy. Niewątpliwie manka- muszą być ciągle intensyfikowane, muszą ewaluo- mentem dokumentu przedstawionego przez mini- wać, aby jak najskuteczniej reagować na przemoc. sterstwo jest brak badań porównawczych rok do Znam środowiska lokalne. Niedawno odbywały się roku. Diagnozując sytuacje związane z przemocą, przecież tygodnie przeciwdziałania przemocy, gdzie trudno bez porównań ocenić, czy i na ile stosowane – szczególnie dotyczy to małych środowisk – nie zgła- narzędzia są skuteczne. Badania przeprowadzone sza się żadna osoba, co – przecież jesteśmy tego świa- w ubiegłych latach dotyczyły ogólnego zjawiska prze- domi – nie oznacza, że jest tak dobrze. Dlatego nie- mocy, przemocy wobec dzieci, wobec starszych. zmiernie ważne jest ujawnianie przypadków w naj- Rok 2012 to badania w sferze funkcjonowania ze- mniejszych społecznościach i podejmowanie natych- społów interdyscyplinarnych i grup roboczych. Do- miastowych, niezbędnych działań. brym prognostykiem jest informacja, że minister- Na koniec garść informacji o tym, co stanowi fun- stwo jako operator programu norweskiego będzie dament wszelkich działań, również w zakresie prze- mogło dokonać tak długo oczekiwanych, również ciwdziałania przemocy. Mowa o pieniądzach. Pani przez posłów, badań porównawczych. Członków ko- minister już o tym wspomniała, ale warto przypo- misji martwi również fakt, że nie wszystkie gminy, mnieć, że na realizację wszystkich zadań przezna- powiaty, województwa, a są chyba dwa, wypełniły czono kwotę ponad 16 mln zł. Dodatkowo budżet zadania ciążące na nich w związku z realizacją pro- ministra pracy i polityki społecznej przeznaczył pie- gramu przeciwdziałania przemocy. Przed resortem niądze na realizację programów resortowych. Pie- i parlamentarzystami stoi zadanie nowelizacji usta- niądze znaleźli również marszałkowie województw wy, w której pojawią się mechanizmy powodujące, że w ramach zadania organizowania i prowadzenia każda jednostka samorządu terytorialnego wykona szkoleń dla pracowników pierwszego kontaktu. To ciążące na niej zadanie z zakresu przedmiotowej była kwota 1724 tys. zł. Na program osłonowy pn. ustawy. „Wspieranie jednostek samorządu terytorialnego W trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji tema- w tworzeniu systemu przeciwdziałania przemocy tem, który wzbudził sporo emocji, była kwestia izo- w rodzinie”, w przypadku którego o środki mogły lacji sprawców przemocy i ich odpowiedzialności ubiegać się różne jednostki samorządu terytorialne- 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. 283

Poseł Agnieszka Hanajczyk Poseł Janina Okrągły: go we współpracy z organizacjami pozarządowymi, Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! wydatkowano kwotę 2888 tys. zł. Działania na rzecz Przepraszam bardzo, chyba z przejęcia straciłam przeciwdziałania przemocy były także realizowane głos, ale już go odzyskałam. i współfinansowane w ramach programu „Razem Mam zaszczyt przedstawić opinię klubu Platfor- bezpieczniej”. Była to kwota 671 tys. ma Obywatelska w sprawie stanowiska Komisji Niewątpliwie potrzebne są większe środki, cho- Polityki Społecznej i Rodziny wobec sprawozdania ciażby na tworzenie specjalistycznych ośrodków dla z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania ofiar przemocy, środki na programy psychologiczno- przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. -terapeutyczne i na to, o czym mówiła pani minister do 31 grudnia 2012 r. przedstawionego przez Radę Ministrów. Sprawozdanie to opracowane zostało przez – całodobowy telefon, który dzisiaj nie funkcjonuje. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej we współ- Kwestie niefinansowe, którymi musimy się zająć, pracy z Ministerstwem Zdrowia, Ministerstwem bo takie są oczekiwania przedstawicieli zespołów in- Edukacji Narodowej, Ministerstwem Spraw We- terdyscyplinarnych, grup roboczych, to niewątpliwie wnętrznych, Ministerstwem Sprawiedliwości, woje- odbiurokratyzowanie „Niebieskiej karty”, z którą wodami i marszałkami województw. Opracowany mają problem nie tylko nauczyciele, policjanci, ale dokument stanowi opis najważniejszych zadań i dzia- także sami pracownicy socjalni. łań realizowanych w 2012 r. w ramach krajowego Sprawa, nad którą należy się pochylić, to także programu. poprawienie komfortu rozmów ofiar przemocy z człon- Działania te, zgodnie z postanowieniami „Krajo- kami grupy roboczej. Często jest to kilka osób, a wie- wego programu przeciwdziałania przemocy w rodzi- my przecież, że stworzenie komfortu podczas rozmów nie”, opracowanego i uchwalonego przez Radę Mini- na tematy wyjątkowo trudne, często intymne, szale- strów w 2006 r., realizowane są na wszystkich szczeb- nie wrażliwe stwarza szansę skuteczniejszej pomocy. lach administracji publicznej we współpracy z orga- Podsumowując, w imieniu komisji stwierdzam, że nizacjami pozarządowymi i skierowane są zarówno widzimy szereg podjętych działań, które wychodzą do osób doznających przemocy w rodzinie, jak i do naprzeciw ograniczeniu zjawiska przemocy, ale pod- osób stosujących tę przemoc. chodzimy też z pokorą i świadomością, że kolejne lata Usystematyzowanie działań, wskazanie odpowie- dzialności poszczególnym szczeblom administracji to musi być czas podejmowania nowych wyzwań, publicznej z jednej strony powoduje wzrost odpowie- które okażą się bardziej efektywne, bardziej skutecz- dzialności, a z drugiej strony daje możliwość dokonane w tej niezwykle istotnej materii. nia oceny i lepszej kontroli. Działania realizowane Sprawozdanie zostało przyjęte przy 12 posłach w ramach krajowego programu mają duże znaczenie głosujących za, były 3 głosy przeciwne, 4 osoby w kreowaniu przyszłych priorytetów w walce ze zja- wstrzymały się od głosu. A zatem komisja przyjęła wiskiem przemocy w rodzinie. Jednym z kluczowych sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu osiągnięć, które dotychczas udało się zrealizować na przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od szczeblu zarówno centralnym, jak i samorządowym, 1 stycznia do 31 grudnia 2012 r. Dziękuję. (Oklaski) jest podejmowanie współpracy oraz branie odpowie- dzialności za tę problematykę przez różne resorty zaangażowane w realizację programu, ale również Wicemarszałek Wanda Nowicka: przez służby pracujące w środowiskach lokalnych. Warto zaznaczyć, że każdy z resortów zaangażowa- Dziękuję, pani posłanko. nych w realizację zadań w ramach „Krajowego pro- Chciałabym teraz bardzo serdecznie przywitać gramu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” rea- odwiedzających nas dzisiaj uczniów X Liceum Ogól- lizuje inicjatywy, które w znaczący sposób przyczy- nokształcącego w Krakowie, a konkretnie klasę II. niają się do stworzenia spójnego systemu przeciw- Uczniowie odwiedzają nas dzisiaj na zaproszenie pani działania temu zjawisku. posłanki Lidii Gądek. (Oklaski) Za bardzo ważną inicjatywę realizowaną przez Ministerstwo Sprawiedliwości należy uznać organi- Witam również bardzo serdecznie pozostałych zację „Tygodnia pomocy ofiarom przestępstw”. Jest gości w Sejmie. to akcja informacyjna dla osób pokrzywdzonych Informuję, że Sejm ustalił, iż w dyskusji nad tym przestępstwem prowadzona od 2011 r. w oparciu punktem porządku dziennego wysłucha 10-minuto- o działalność ośrodków pomocy dla osób pokrzyw- wych oświadczeń w imieniu klubów. dzonych przestępstwem. Zgodnie z informacjami Otwieram dyskusję. przekazanymi przez ośrodki w ramach akcji udzielo- Jako pierwsza głos zabierze pani posłanka Janina no ponad 2700 porad psychologicznych i prawnych. Okrągły z Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- W trakcie prowadzonej akcji bezpłatnych porad watelska. udzielali radcy prawni, adwokaci, prokuratorzy, asy- Bardzo proszę, pani posłanko. stenci sędziego, policjanci, komornicy, psychologowie, 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 284 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Poseł Janina Okrągły Realizacja wspólnych inicjatyw na rzecz przeciw- działania przemocy w rodzinie wymaga współdzia- pracownicy socjalni, kuratorzy, aplikanci radcowscy, łania i sprawnej kooperacji na szczeblu centralnym. adwokaccy, funkcjonariusze Policji oraz przedstawi- Dlatego też zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu ciele organizacji pozarządowych. przemocy w rodzinie przy ministrze pracy i polityki Zaznaczenia wymaga również to, że ośrodki po- społecznej działa Zespół Monitorujący do spraw Prze- mocy dla osób pokrzywdzonych przestępstwem nie ciwdziałania Przemocy w Rodzinie pełniący funkcję były jedynymi miejscami, do których potrzebujący opiniodawczo-doradczą. W skład zespołu monitoru- mogli się zwrócić o pomoc. Niezależnie od ośrodków jącego wchodzą wybitni eksperci, zawodowo zajmu- pomocy tej udzielały także inne podmioty, w tym jący się tematyką przeciwdziałania przemocy w ro- m.in. specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar prze- dzinie, tj. siedmiu przedstawicieli organów admini- mocy w rodzinie, ośrodki interwencji kryzysowej, stracji rządowej, pięciu przedstawicieli jednostek pomocy społecznej, a także udzielali jej radcowie samorządu terytorialnego oraz przedstawicieli orga- w okręgowych izbach radców prawnych oraz adwo- nizacji pozarządowych, w tym jeden przedstawiciel kościoła katolickiego. kaci w okręgowych radach adwokackich. W czasie swojej kadencji zespół podejmował wiele Innym działaniem, o którym warto powiedzieć, wyzwań i wspólnych działań na rzecz stworzenia jest inicjatywa zrealizowana przez Ministerstwo spójnego systemu przeciwdziałania przemocy w ro- Spraw Wewnętrznych w 2012 r., które dofinansowa- dzinie. Jednym z nich jest nowy program, „Krajowy ło realizację zadania publicznego: Prowadzenie tele- program przeciwdziałania przemocy w rodzinie”. fonu zaufania dla dzieci i młodzieży. Przeznaczono Projekt programu wyznacza priorytetowe obszary na to kwotę 150 tys. zł. Zadanie to realizowane było działań, realizatorów oraz działania niezbędne do przez Fundację Dzieci Niczyje i dotyczyło m.in. pro- wykonania zarówno przez urzędy centralne, samo- wadzenia ogólnopolskiego telefonu zaufania dla dzie- rząd lokalny, jak i przez organizacje pozarządowe. ci – numer 116 111 – oraz prowadzenia działań infor- Ponadto zespół pracował nad planem propozycji macyjnych i promocyjnych skierowanych do społe- zmian do ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w ro- czeństwa, dotyczących funkcjonowania telefonu za- dzinie. Działalność zespołu to dowód na dobrą koope- ufania dla dzieci. rację i współpracę przedstawicieli administracji rzą- Ponadto Ministerstwo Zdrowia zleciło realizację dowej, samorządowej i – co bardzo ważne – organiza- zadania publicznego pod nazwą „Interdyscyplinarne cji pozarządowych. szkolenie dla osób pracujących w obszarze przeciw- Tak jak na szczeblu centralnym realizowana jest działania przemocy w rodzinie”, którego celem jest praca interdyscyplinarna, tak i na szczeblu samorzą- podniesienie kwalifikacji zawodowych osób pracują- du terytorialnego praca taka odbywa się w ramach cych w tym obszarze. Adresatami tego szkolenia byli zespołów interdyscyplinarnych. Na terenie kraju przedstawiciele służb i instytucji pracujących z ofia- w gminach funkcjonuje ok. 2,5 tys. zespołów inter- rami przemocy. Zaś Ministerstwo Edukacji Narodo- dyscyplinarnych. O składzie zespołów mówiła już tu wej rok szkolny 2012/2013 ogłosiło Rokiem Bezpiecz- pani minister. Główne zadania zespołów to oprócz nej Szkoły. Utworzono wtedy koalicję na rzecz bez- diagnozowania problemu przemocy w rodzinie podej- piecznej szkoły, w skład której weszło 16 organizacji mowanie działań w środowisku zagrożonym, inicjo- pozarządowych działających na rzecz szeroko rozu- wanie interwencji, upowszechnianie informacji o in- mianego bezpieczeństwa dzieci i młodzieży. Działa- stytucjach, osobach i możliwościach udzielania po- nia na rzecz bezpieczeństwa uczniów wsparły także mocy w środowisku lokalnym, inicjowanie działań inne resorty. w stosunku do osób stosujących przemoc. W roku 2012 zostało powołanych ponad 48,5 tys. W ten sposób powstała swoista mapa obszarów grup roboczych, które realizowały działania skiero- bezpieczeństwa w szkole, której zawartość rozwijała wane zarówno do osób doznających przemocy, jak się wraz z potrzebami uczniów i nauczycieli oraz ro- i do osób stosujących przemoc. O obowiązkach nie będę dziców. Każdy z obszarów zawiera informacje o part- mówiła. nerach i działaniach skierowanych do szkół. Zagad- Praca z rodziną z problemem przemocy wymaga nienie przemocy w rodzinie uwzględnione zostało podejmowania kompleksowych działań, skierowa- przede wszystkim w obszarze przeciwdziałania agre- nych zarówno do osób doznających przemocy, jak i do sji i przemocy. osób stosujących przemoc. Ważne jest doprowadzenie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej odpowie- do wyeliminowania zjawiska przemocy w rodzinie, dzialne za monitorowanie zadań z zakresu przeciw- a nie do eliminowania samej rodziny jako komórki działania przemocy w 2012 r. zleciło ośrodkowi ba- społecznej. Dlatego też system przeciwdziałania dań opinii publicznej przygotowanie diagnozy doty- przemocy w rodzinie w swoich działaniach odnosi się czącej realizacji zadań wynikających z ustawy wyko- zarówno do osób doznających przemocy, jak i do osób nywanych przez zespoły interdyscyplinarne i grupy tę przemoc stosujących. robocze, a także realizacji procedury „Niebieskiej Działania skierowane do sprawców przemocy w ro- karty”. Raporty z badań są dostępne na stronie in- dzinie realizowane są w ramach programów oddzia- ternetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. ływań korekcyjno-edukacyjnych. Realizowane są one 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. 285

Poseł Janina Okrągły wobec sprawozdania Rady Ministrów z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy 200 podmiotach, zarówno w warunkach wolnościo- w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grud- wych, jak i w zakładach karnych. Muszę powiedzieć, nia 2012 r. Dziękuję bardzo. że w zakładach karnych realizowane jest to już od wielu lat. (Dzwonek) Mogę jeszcze pół minutki? Wicemarszałek Wanda Nowicka:

Dziękuję, pani posłanko. Mówiła pani 3 minuty Wicemarszałek Wanda Nowicka: dłużej. (Poseł Janina Okrągły: Przepraszam.) Tak, proszę konkludować, pani posłanko. Głos zabierze pani posłanka Elżbieta Rafalska z klubu Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę, pani posłanko. Poseł Janina Okrągły:

Realizacja programów oddziaływań korekcyjno- Poseł Elżbieta Rafalska: -edukacyjnych jest zadaniem zleconym samorządom powiatowym, a środki finansowe na ich realizację Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu pochodzą z budżetu państwa. Ponadto w ramach pro- Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedsta- cedury „Niebieskiej karty” realizowano działania wiam stanowisko wobec sprawozdania z realizacji w odniesieniu do ponad 32 tys. sprawców przemocy. „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy Może powiem troszkę o danych uzyskanych z Pro- w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grud- kuratury Generalnej w 2012 r. Nakaz opuszczenia nia 2012 r. lokalu mieszkalnego zajmowanego wspólnie z po- Sprawozdanie to bardzo obszerny materiał, gruba krzywdzonym otrzymało 1241 osób, taka była liczba cegła. Składają się na to działania realizowane przez osób podejrzanych o stosownie przemocy, wobec któ- szereg resortów, Ministerstwo Pracy i Polityki Spo- rych zastosowano taki nakaz. 627 osób to liczba osób, łecznej, ministra sprawiedliwości, Komendę Główną wobec których zastosowano dozór policji pod warun- Policji, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Eduka- kiem opuszczenia mieszkania zajmowanego wspólnie cji Narodowej, ministra kultury i dziedzictwa naro- z pokrzywdzonym. Liczba podejrzanych, wobec któ- dowego. Jest tam również rozdział dotyczący finan- rych zastosowano dozór policji z jednoczesnym zobo- sowania „Krajowego programu przeciwdziałania wiązaniem powstrzymania się od kontaktu, to ok. przemocy w rodzinie”, a także ewaluacja, wnioski, 1500 osób. podsumowanie, bardzo liczne i obszerne załączniki, Z danych Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, raporty dotyczące oddziaływań korekcyjno-edukacyj- że w 2012 r. sądy, uwzględniając wnioski prokurato- nych, działalności specjalistycznych ośrodków wspo- ra, za przestępstwo znęcania się z art. 207 § 1 Ko- magania, realizacji szkoleń i realizacji ustawy o prze- deksu karnego skazały ponad 3,5 tys. osób, a z art. 387 ciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Chcę odnieść się Kodeksu karnego – ponad 2,5 tys. osób, co stanowi do tej informacji przygotowanej przez Ministerstwo około 6,3 tys. osób. Pracy i Polityki Społecznej i do zlecenia OBOP prze- Już kończę. prowadzenia badań. W 2012 r. sądy powszechne orzekały następujące Szanowni Państwo! Przeprowadzono ogólnopol- środki karne: zakaz kontaktowania się z określony- skie badanie sondażowe 1666 zespołów interdyscy- mi osobami – tu jest dysproporcja w porównaniu plinarnych i przebadano większość przewodniczą- z poprzednimi danymi – w stosunku do 330 osób, cych tych zespołów, badając, jak oceniają oni funk- zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez cjonowanie tych zespołów interdyscyplinarnych. zgody sądu tylko w stosunku do 12 osób i nakaz Druga część to było eksperckie badanie w formie opuszczenia mieszkania w stosunku do 167 osób. internetowego panelu dyskusyjnego. Jeśli dobrze zro- Podsumowując, należy kontynuować intensywne zumiałam, udział w tym internetowym panelu dysku- działania wynikające z obowiązków nałożonych przez syjnym wzięło 36 dyskutantów. Całość kosztowała „Krajowy program przeciwdziałania przemocy w ro- 139 tys., a wnioski były następujące. Zalety pracy dzinie” i jednocześnie wsłuchiwać się w debatę pub- interdyscyplinarnej: kompleksowość, zwiększenie liczną oraz opinie specjalistów pracujących bezpo- efektywności, wieloaspektowe udzielanie pomocy ro- średnio z osobami doznającymi przemocy i stosują- dzinie, lepsza koordynacja, sprawne współdziałanie cymi przemoc, aby realizowane działania były sku- i jeszcze inne bajki na użytek Ministerstwa Pracy teczne i przynosiły efekty w postaci minimalizacji i Polityki Społecznej, niewiele chyba mające wspól- zjawiska. nego z rzeczywistością, jeżeli tylko sięgniemy do ra- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen- portu Najwyższej Izby Kontroli. Statystyka w tym tarny Platforma Obywatelska rekomenduje przyjęcie raporcie jest rzeczywiście, proszę państwa, bardzo stanowiska Komisji Polityki Społecznej i Rodziny obszerna, z podziałem na ośrodki, z podziałem na 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 286 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Poseł Elżbieta Rafalska mocy, które nie decydują się na powiadamianie orga- nów ścigania, jak i instytucji, które powinny im po- województwa, z podziałem na osoby, z dynamiką, magać. Wzywanie osób, wobec których stosowana z procentami. W nawale tych informacji i danych sta- jest przemoc, na spotkanie zespołu interdyscyplinar- tystycznych informacje istotne i ważne mieszają się nego lub grupy roboczej, żeby tam w obecności z informacjami, które można było sobie darować dla wszystkich opowiadały o sytuacji rodzinnej, o dra- przejrzystości materiału, ale one są i można je bardzo matycznych, krępujących, niezwykle trudnych sytu- szczegółowo przeanalizować. acjach, może być dla ofiary przemocy barierą nie do Ze względu na obszerność tego materiału odniosę pokonania. Może być dodatkowym upokorzeniem, się tylko do fragmentów, czyli do tego, co było zwią- powodować dodatkowe obawy, że tak liczny zespół zane z nowelizacją ustawy o przeciwdziałaniu prze- interdyscyplinarny nie zachowa w tej sprawie nale- mocy w rodzinie z 10 czerwca 2010 r., a więc art. 9a żytej dyskrecji, że w małych środowiskach wiejskich ust. 1, który mówi o powołaniu tych wspaniałych czy w innych środowiskach za chwileczkę całe oto- zespołów, które miały być receptą na wszelką prze- czenie będzie wiedziało, co dzieje się w danej rodzi- moc, nie tylko w rodzinie. Od samego początku mó- nie. A nie każdy chce mówić publicznie o takich sy- wiliśmy, że w ogóle nie powinno się mówić o przemo- tuacjach. Prawo i Sprawiedliwość mówiło o tym na cy w rodzinie. Jeżeli przemoc, to przemoc domowa, etapie nowelizacji. przemoc w szkole, na ulicy, w miejscu pracy. Stygma- Natomiast wzrost zainteresowania „Niebieską tyzujemy rodzinę, mówiąc o tym, że przemoc jest kartą” zaobserwowano wśród osób, dla których jedy- w rodzinie. ną motywacją do ubiegania się o jej założenie było Było już przytaczane, kto wchodzi w skład zespo- uzyskanie dokumentacji dla celów rozwodowych, łu, zresztą do tego zespołu jeszcze za chwileczkę wró- opieki nad dzieckiem bądź też uzyskania prawa do cę. Szczególnie interesuje mnie też art. 12a ust. 1, lokalu. Jest taka informacja w raporcie, jedna z poli- który stwarza możliwość zabrania dzieci w sytuacji cjantek mówi o tym, że kilkakrotnie spotkała się bezpośredniego zagrożenia życia. To są te elementy, z sytuacją, w której żądano wręcz założenia „Niebie- które były niezwykle dyskusyjne i do dzisiaj są bar- skiej karty”, ponieważ adwokat mówił, że będzie to dzo kontrowersyjne. Informacja NIK, oceny i uwagi pomocne przy uzyskaniu rozwodu, i nie był to wcale oraz wnioski oparte zostały naprawdę na wyczerpu- taki rzadki przypadek. W związku z tym jest potrze- jąco przeprowadzonych badaniach kontrolnych, pod- ba pilnego przeanalizowania istniejącego obecnie kreślam: kontrolnych, a nie sondażowych, popartych systemu, o czym zbyt dużo tu nie mówimy, i znale- rzetelnie zgromadzonymi dowodami. Badania były zienia rozwiązań, które pozwolą szanować, chronić prowadzone w I półroczu 2012 r. Otóż NIK negatyw- godność i zapewniać pełną dyskrecję ofiarom prze- nie ocenia skuteczność realizacji przez administrację mocy. To jest materia niezwykle delikatna, niezwykle publiczną zadań w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Wprowadzone zmiany pogorszyły wrażliwa, wymagająca dużej ostrożności. Tego nie sytuację ofiar przemocy. Ta ustawa, proszę państwa, zachowano podczas tamtej nowelizacji z 2010 r. ta nowelizacja, która miała tak istotnie poprawić sy- Chcę się jeszcze odnieść do zapisu kontrowersyj- tuację, to kolejna porażka rządu, to kolejna nieudana nego art. 12a ust. 2. Szukałam w tym materiale in- nowelizacja, nieudana zmiana. Nastąpiło znaczne formacji na ten temat. Proszę państwa, na mocy tego zbiurokratyzowanie procedury „Niebieskie karty”, artykułu bez wyroku sądu, decyzją pracownika so- nadmierne zbiurokratyzowanie struktury, znaczne cjalnego, Policji i w obecności przedstawiciela ochro- zwiększenie ilości tworzonej dokumentacji i dublowa- ny zdrowia zabrano 500 dzieci z polskich rodzin. nie tej dokumentacji, mamy przewlekły tryb postę- Proszę państwa, na ten temat w tym materiale zna- powania, który uniemożliwia szybkie udzielenie po- lazły się dosłownie cztery linijki. Czy to znaczy, że nie mocy. 80% wyroków wobec sprawców przemocy za- mamy prawa wiedzieć, co się dalej z tymi dziećmi dzia- padło w zawieszeniu, bez skierowania sprawy na ło? Jaka to była sytuacja? Czy te dzieci zostały skiero- oddziaływania korekcyjno-edukacyjne, co powinno wane do rodziny zastępczej, do placówki opiekuńczo- być obligatoryjne. -wychowawczej? To są te alarmujące, medialne infor- NIK ocenia, że obecna sytuacja ofiar przemocy macje, w których mówimy o tym, że dzieci w Polsce nasuwa szereg krytycznych uwag i zastrzeżeń doty- zabierane są z powodu trudnej sytuacji materialnej czących systemu przeciwdziałania przemocy w rodzi- rodzin, z powodu biedy. Bo ta bieda bardzo często ocenie. Współpraca instytucji okazała się niekorzystna niana jest jako zagrożenie życia, jako sytuacja i argu- z punktu widzenia ofiar przemocy. Stan ten jest ment wystarczający do stwierdzenia, że istnieją zagro- w znacznym stopniu konsekwencją rozwiązań wpro- żenia dla bezpieczeństwa dziecka, bo rodziców nie stać wadzonych w 2011 r. w sprawie procedury „Niebieska np. na wykupienie leków. (Dzwonek) karta”, chodzi tu o rozporządzenie Rady Ministrów. Proszę państwa, to są te powody, dla których mój Proszę państwa – nie można tego lekceważyć i w ża- klub Prawo i Sprawiedliwość stawia wniosek o odrzu- den sposób nie można było tego znaleźć nigdzie na cenie tej informacji w całości. Jeśli chodzi o sprawę, stronach tego sprawozdania – zauważalna jest nie- o której powiedziałam, że w Polsce zabrano 500 dzie- chęć do nowych rozwiązań zarówno wśród ofiar przeci, nie było w tym materiale żadnego wyjaśnienia, 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. 287

Poseł Elżbieta Rafalska jest zjawiskiem bardzo częstym, niemalże powszech- nym. Natomiast mówienie o tysiącu jakichś przypad- żadnej informacji o dalszych losach tych dzieci. Cho- ków w skali Polski moim zdaniem działa na nieko- ciaż zdaję sobie sprawę, że państwo to monitorujecie rzyść tego sprawozdania. Powołano wiele instytucji, i że to było realizowane jako zadanie własne gmin, które w efekcie nie radzą sobie z dotarciem do potrze- jednak mamy prawo wiedzieć, jak działają nowe roz- bujących i z zapobieganiem przemocy. wiązania ustawowe, które zostały wprowadzone, Przyznam się, że pojawił się pewien optymizm, je- a to był drugi rok obowiązywania tego artykułu, żeli chodzi o wystąpienie pani minister, ale dotyczy to mamy prawo oczekiwać pełniejszej informacji na ten wystąpienia. W sprawozdaniu nie było mowy o tym, temat. W związku z tym klub wnosi o odrzucenie że sami dostrzegacie, ile w tym wszystkim jest niedo- tej informacji. skonałości, fasadowości zamiast rozwiązywania kon- Na koniec muszę powiedzieć, że jeden z materiałów kretnych problemów. Napawa optymizmem to, że resortowych, które były czasami bardzo rozbieżne, w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny jest tak wie- zwrócił moją uwagę z powodu jakby większej wnikli- lu posłów, którzy mają ogromne doświadczenie wości. Jest to materiał ministra sprawiedliwości, któ- w sferze działalności socjalnej, społecznej. To może ry odnosi się do tych newralgicznych momentów, no- rokować, że być może wypracujemy jakiś system. Za- welizowanych artykułów, pokazuje dynamikę, choć czynamy jednak od powoływania szeregu instytucji, też w którymś momencie przyznaje, że jest w zasadzie natomiast powinno się z góry założyć, że osobą, któ- bezradny wobec pewnych rzeczy, bo jest to związane ra ma dużą wiedzę na ten temat, jest asystent rodzi- z orzecznictwem, a nadzór nad tym i nad postępowa- ny. To on powinien, znając rodzinę, znając swoich niem przygotowawczym ma w Polsce, w związku z sy- podopiecznych, sygnalizować to zjawisko. tuacją w sądownictwie, prokurator generalny, a nie Istotną kwestią – będę to powtarzać jak mantrę minister sprawiedliwości. Dziękuję. (Oklaski) – jest sprawa mieszkań. Z powodu totalnego braku mieszkań w naszym kraju ludzie nie mogą zdobyć się na odizolowanie, zarówno ofiara, jak i sprawca prze- Wicemarszałek Wanda Nowicka: mocy. Nie jest bowiem prawdą, że z reguły sprawcy pozbawia się mieszkania, a ofiara w nim zostaje. To Dziękuję, pani posłanko. jest zwykła fikcja, zazwyczaj ofiara ucieka i nie ma Głos zabierze pani posłanka Zofia Popiołek z Klu- dokąd. Zapewnienie jej jakiegoś trzymiesięcznego bu Poselskiego Twój Ruch. pobytu w jakiejś instytucji, w ośrodku, nie załatwia Bardzo proszę. jej problemów, ona musi stanąć na nogi, musi podjąć pracę, niejednokrotnie ucieka z dziećmi. Znam przy- Poseł Zofia Popiołek: padek, kiedy w takim ośrodku nie potraktowano jako dziecko chłopca, który skończył 18 lat, ale się uczył. Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Pozostał on z ojcem w mieszkaniu, a ten znęcał się Twój Ruch mam zaszczyt przedstawić nasze stano- nad nim w dalszym ciągu. Matka musiała patrzeć na wisko wobec przedstawionego przez Radę Ministrów to z odległości, bo ośrodek ich nie przyjął. sprawozdania z realizacji „Krajowego programu Ofiarami przemocy są z reguły kobiety. przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od (Poseł Waldemar Andzel: Nie tylko. Mężczyźni się 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r., druki boją, wstydzą się zgłaszać.) nr 1950 i 2148. Wychowanie zgodne z tradycyjnym modelem – tu Nie będę mówiła długo, dlatego że dużo tu już niestety uwaga do Prawa i Sprawiedliwości – w tra- powiedziano. Natomiast przychylamy się do stano- dycyjnej kulturze, jest pewnego rodzaju tradycją, to wiska naszego konkurenta politycznego, to jest Pra- mężczyzna jest panem i władcą i z reguły to mężczy- wa i Sprawiedliwości, dlatego że w rozwiązaniach zna stosuje przemoc. Przełamanie tych schematów, przyjętych w 2011 r. jest bardzo dużo sformalizowa- szczególnie w środowiskach lokalnych, jest bardzo nia, natomiast zabrakło odniesienia się do ofiary trudne i wymaga niesamowitej odwagi, determinacji, potrzebującej pomocy i do sprawcy oraz ukształto- bo sprawca i ofiara są od siebie zależni, w zasadzie wania rozwiązań w taki sposób, żeby sprawcę odpo pewnym czasie żyją w symbiozie i trudno ich ro- izolować. zerwać. Wydaje mi się, jak powiedziałam, że w tym Sprawozdanie jest niesamowicie obszerne, zawie- sprawozdaniu jest za dużo takich rozwiązań, jakie ra bardzo dużo statystyki, o czym powiedziała pani przyjęły kraje zachodnie. One mają większe doświad- posłanka Rafalska, natomiast w zasadzie nie dotyka czenie, a u nas jest to w pewnym sensie novum. Za- istotnych problemów. Cyfry, które mają oddziaływać, częto nie od tej strony, od której trzeba. Należy bliżej dotyczące wykrywania sprawców, mówią o sukcesie przyjrzeć się jednostce, osobie, a nie instytucjom i ta- rządu w tej materii. Dla mnie to są cyfry, które mo- kiej suchej, zwykłej statystyce. Tak więc my tego głyby być przedstawione w skali miasta, a nie kraju, sprawozdania nie możemy zaakceptować, bo uważa- bo zjawisko przemocy, jak wiemy z doświadczenia, my, że jest zbyt suche i fasadowe. Dziękuję bardzo. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 288 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Wicemarszałek Wanda Nowicka: gdzie nie ma odpowiednich wartości ekonomicznych, tam zaczynają pojawiać się problemy. Nie będę wy- Dziękuję, pani posłanko. mieniał, bo zarówno pani minister, jak i koleżanka Głos zabierze pan poseł Piotr Walkowski z Klubu sprawozdawczyni Agnieszka Hanajczyk, a także po- Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. zostałe koleżanki, które reprezentowały kluby, przed- Bardzo proszę, panie pośle. stawiły to dość szczegółowo. Praktycznie trzeba by było odnieść się do jednego wątku. W związku z tym, że mamy obszerne dokumenty, jeżeli chodzi o infor- Poseł Piotr Walkowski: mację za lata 2011–2012, nie było możliwości, jak również czasu, aby ministerstwo mogło to, że tak Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Pani powiem, sczytać i poznać wzajemne relacje między Minister! Szanowni Państwo! Powiem tak: albo czas informacjami pochodzącymi z różnych resortów i to, tak szybko leci, albo wydaje mi się, że to było nie tak co z nich wynikało. Było troszeczkę za mało czasu na dawno, kiedy spotkaliśmy się w tej sali i debatowali- analityczne przerabianie tego. Myślę, że w tej chwili śmy nad sprawozdaniem za rok 2011. Niewiele czasu ten czas zostanie na to wykorzystany. minęło od tamtej debaty. Myślę, że nad tą kwestią Dla mojego klubu kwestie dotyczące działań i ich i tym sprawozdaniem dyskutowaliśmy dwa miesiące rozwoju w zakresie programu przeciwdziałania prze- temu, tak? mocy są zrozumiałe. Wprowadzenie nowych rozwią- (Głos z sali: Mniej więcej.) zań wymaga czasu. W związku z tym przychylamy Nie wiem, już mam pewne złogi cholesterolowe, się do tego i będziemy głosować za przyjęciem tej dlatego mogę nie pamiętać, ale toczyła się dyskusja. informacji. Równocześnie chodzi o zobowiązanie wo- Tak się składa, że mniej więcej zbiegły się w czasie bec ministerstwa, żebyśmy wspólnie – resort, inne te dwa sprawozdania. Debata na sali obrad nad tam- resorty, służby w tych resortach, a głównie sejmowa tym sprawozdaniem zbiegła się z debatą na posiedze- Komisja Polityki Społecznej i Rodziny – rozpoczęli niu komisji nad sprawozdaniem za rok 2012. Dlatego prace, żeby ten system poprawić, aby sprawozdanie też traktowałbym to jako zbiór informacji, które zo- za rok 2014, które będzie przyjmowane za dwa lata, stały zebrane na podstawie znowelizowanej ustawy, zawierało już sprecyzowane kwestie. Przygotowanie do której wprowadziliśmy krajowy program przeciw- materiału oceniam na dobry z plusem, do szóstki tro- działania przemocy. Określiliśmy terminy składa- chę brakuje. Dziękuję bardzo. nia sprawozdań. W tej chwili mamy szacunki doty- czące dwóch lat, jeżeli chodzi o liczby. Zdaję sobie sprawę, że resort był bardzo obciążony sprawami, Wicemarszałek Wanda Nowicka: w szczególności w ostatnich kilku miesiącach. Mó- wię chociażby o decyzjach, które podejmowaliśmy Dziękuję, panie pośle. dzisiaj. Chodzi o kwestie dotyczące zasiłków rodzin- Głos zabierze pani posłanka Marzena Dorota nych, zasiłków opiekuńczych. Żywię nadzieję, że te Wróbel z Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska. zapisy będą teraz analizowane i posłużą do wypra- (Poseł Marzena Dorota Wróbel: Jeszcze pan poseł cowania lepszych rozwiązań. Myślę, że te badania, Tomaszewski.) które zostały zlecone, również będą temu służyły. Przepraszam, bardzo przepraszam. Rzeczywiście, Na razie mamy zbiór informacji dotyczących działań zanim wypowie się pani posłanka Wróbel, proszę międzyresortowych, samorządowych i organizacji pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Klub Poselski pozarządowych. Myślę, że w tym momencie klaruje Sojusz Lewicy Demokratycznej. się obraz. Chodzi o to, czy decyzje, które podejmo- Bardzo proszę. waliśmy w momencie przyjmowania ustawy, były słuszne. Będzie musiała nastąpić korekta. Myślę, że te kwestie wymagają głębszego zastanowienia. Poseł Tadeusz Tomaszewski: Może dajmy sobie trochę czasu, żeby wspólnie wy- pracować, znaleźć rozwiązania, jeżeli chodzi o uprosz- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowna Pani czenie pewnych procedur, o których mówiły tutaj Minister! Dzisiaj Sejm zapoznał się sprawozdaniem moje koleżanki, bo to na pewno będzie wiązało się z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania również ze sporymi ułatwieniami. przemocy w rodzinie” za rok 2012, wcześniej zapo- Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące programu, któ- znała się z nim Komisja Polityki Społecznej i Rodzi- ry funkcjonuje niespełna 4 lata, 3,5 roku, to jest kwe- ny. Mamy kwiecień 2014 r. Często zastanawiam się, stia ciągłego przekazywania informacji w terenie, czy taka odległość czasowa pozwala na bieżące śle- docierania do środowisk. Nasze zadanie nie jest ła- dzenie wniosków, które wcześniej były sygnalizowa- twe. To wynika chociażby z oceny dotyczącej kwestii ne bądź są zawarte w raportach. Materiał, który jest socjalnych. To jest prowadzone. Jeżeli chodzi o sytu- przygotowywany w innym okresie, we wnioskach, ację ekonomiczną, przybywa nam osób, które są za- moim zdaniem, powinien przewidywać kierunki dzia- grożone minimum socjalnym. Tak jak powiedziałem, łań, jeżeli chodzi o działania już podjęte w 2013 r. albo 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. 289

Poseł Tadeusz Tomaszewski Bardzo ważną sprawą jest wspieranie gmin i po- wiatów, samorządów w realizacji określonych progra- planowane na 2014 r. Wówczas byłaby pewna logicz- mów. Pani minister wspomniała, że wydatkowano na ciągłość, jeśli chodzi o rozpatrywanie, a zwłaszcza 2800 tys. zł na tworzenie systemu przeciwdziałania monitorowanie tych instrumentów prawnych, które przemocy w rodzinie, środki otrzymały 104 podmio- przewidziano w rozwiązaniach prawnych dotyczą- ty. Gdyby popatrzeć chociażby na ilość jednostek sa- cych przeciwdziałania przemocy w rodzinie. morządowych, a mamy circa 2900 powiatów i gmin, Przemoc w rodzinie to nadal bardzo ważny prob- to oczywiście widać skalę, przy czym dochodzą jesz- lem społeczny. Dzisiaj warunki ekonomiczne również cze tutaj przecież podmioty uczestniczące w progra- mają wpływ na to, jak wygląda sytuacja w rodzinie. mie, chociażby organizacje pozarządowe. Jest ponad 2200 tys. osób bezrobotnych, z tego, jak Martwi mnie też stosunkowo niski jeszcze udział mówiła niedawno pani poseł, około 15% posiada pra- przedstawicieli sektora pozarządowego w zespołach wo do zasiłku. Polska bieda zagnieździła się w rodzi- interdyscyplinarnych. Pani minister wspomniała nach wielodzietnych, w rodzinach, w których wycho- w tym kontekście o 48% organizacji pozarządowych. wuje się, jest osoba niepełnosprawna lub więcej ta- Jest pytanie, czy to wynika z braku aktywności i zainteresowania samego sektora, czy też braku go- kich osób, częściej na wsi niż w środowisku miejskim. towości do dostrzegania tego partnera w środowisku To oczywiście ma wpływ również na przejawy prze- lokalnym chociażby przez ośrodki pomocy społecznej, mocy w rodzinie. Z danych, które są dostępne, jeśli Policję czy czynniki oświatowe, które tworzą główny chodzi o Komendę Główną Policji, wynika, że w 2012 r. trzon tych zespołów. To jest moim zdaniem ważne było ponad 77 tys. ofiar przemocy, z czego ponad również z tego powodu, o którym też mówiła pani 50 tys. stanowiły kobiety, 7,5 tys. mężczyźni, a około minister – potrzeby budowania świadomości społecz- 20 tys. to osoby nieletnie, ofiary przemocy. I zwłasz- nej. Musimy jednak pamiętać, że to jest jedna z pod- cza na te ostatnie chciałbym zwrócić uwagę, bo roś- stawowych przyczyn, mimo wszystko, niebezpieczeń- nie liczba osób nieletnich będących ofiarami przemo- stwa narastania przemocy w rodzinie – głuchota cy. A więc ofiary przemocy to głównie kobiety i osoby społeczna, można powiedzieć, jak pokazują wydarze- nieletnie. Jeśli chodzi o liczbę osób podejrzanych nia, które później są ujawniane w mediach, jest pod- o przemoc, jest ich ponad 52 tys., z czego 47 tys. to stawową przyczyną tego, że w odpowiednim czasie mężczyźni, kobiety – 3,5 tys. i 281 małoletnich. nie reagują instytucje do tego powołane, a one mo- Główna przyczyna, jeśli chodzi o osoby podejrzane głyby zareagować, bo nie podejrzewam, żeby nie za- o stosowanie przemocy, to alkohol. Dotyczy to ponad reagowały, gdyby przejawiła się na przykład sąsiedz- 31 tys. osób – to dane komendy głównej – z czego po- ka odpowiedzialność czy gdyby doszło do właściwego nad 30 tys. to mężczyźni, około 1 tys. wśród osób działania innych osób, które często widzą, a dla świę- podejrzanych o stosowanie przemocy pod wpływem tego spokoju nie informują odpowiednich organów alkoholu to kobiety, w 49 przypadkach są to osoby o tych tragediach. nieletnie. Czyli w jakiejś mierze mamy też diagnozę Do wykorzystania jest także cała sieć jednostek – alkoholizm, choroba alkoholowa i konsekwencje pomocniczych samorządów, mam na myśli zarówno tego to jedna z głównych przyczyn przemocy w pol- rady osiedlowe, jak i rady sołeckie. Myśmy niedawno skiej rodzinie. znowelizowali ustawę o funduszu sołeckim, która Działania, które zostały podjęte w roku 2012, to pozwala przeznaczać środki na zadania będące zada- oczywiście konsekwencja przyjętych w Wysokiej Izbie niami własnymi gminy, mało tego, te jednostki sołe- rozwiązań prawnych, niemniej, tak jak mówiłem ckie również mogą łączyć swoje środki po to, żeby w komisji – podkreślam to mimo tego, że pani mini- realizować wspólny cel. Jeśli występują określone problemy, także środki z gminnego programu prze- ster wspomniała o tym, iż w 2012 r. powołano w gmi- ciwdziałania alkoholizmowi można łączyć, aby wy- nach 2467 zespołów interdyscyplinarnych, ponad dawać je efektywnie na przeciwdziałanie czy budo- 48 tys. grup roboczych – sytuacja jest o tyle niepoko- wanie programów w celu przeciwdziałania przemocy jąca, że część organów władzy publicznej nie wyko- w rodzinie bądź usuwania przyczyn tej przemocy, nuje wszystkich zadań, które wynikają z rozwiązań chociażby przyczyn ekonomicznych czy związanych prawnych. I tak na przykład w 57 powiatach nie z zaniedbaniami opieki nad najbliższymi. Jedną uchwalono programów przeciwdziałania przemocy z form przemocy w rodzinie, z którą, jak myślę, na w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie, razie trudno sobie poradzić, jest przemoc psychiczna. również w 175 gminach nie uchwalono takich gmin- Pani minister mówiła o tym, że mamy bezpłatny do- nych programów. To oczywiście musi być przedmio- stęp do poradni psychologicznych, jednak przy tak tem analizy, ale także działania z mocy urzędu, na niskiej świadomości społecznej to nie wystarczy, bo przykład wojewodów, którzy sprawują nadzór nad tam docierają ci, którzy albo mają tego świadomość, gminami. Nie możemy dopuszczać do takiej sytuacji, albo zostali dotknięci przemocą jako ofiary. że jest stanowione prawo, a inne bardzo ważne ele- Na posiedzeniu komisji podkreślaliśmy też, że menty władzy publicznej, będące bardzo blisko tych nadal nie mamy skutecznego instrumentu, który by rodzin, nie podejmują stosownych działań. pozwalał odseparować ofiarę. Krótko mówiąc, chodzi 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 290 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Poseł Tadeusz Tomaszewski padki przemocy. Sam tytuł jest formą stygmatyzo- wania rodziny, w mojej ocenie niedopuszczalną. o mieszkanie. Przed chwilą pani poseł podawała Na wstępie należy zaznaczyć, że sprawozdanie, dane ze statystyk policyjnych. Było ponad 1241 na- które otrzymaliśmy, nie jest w istocie sprawozda- kazów opuszczenia lokalu, niemniej jednak, biorąc niem, jest to zlepek materiałów przygotowanych pod uwagę skalę tych zjawisk, to jest ich, jak sądzę, przez sześć ministerstw i Komendę Główną Policji, jednak nadal za mało. W związku z powyższym te które w żaden sposób nie zostały ze sobą skonfiguro- mechanizmy w samorządzie gminnym – w gminach wane pod względem merytorycznym. Są to luźne mających w tym wsparcie ze strony państwa – doty- zapisy, a wnioski podsumowujące to sprawozdanie, czące opuszczania lokali ofiar przez sprawców prze- jak sądzę, powstały jeszcze przed uzyskaniem przez mocy powinny być brane pod uwagę przy gminnej ministerstwo materiałów z poszczególnych mini- polityce mieszkaniowej lub innych formach działal- sterstw. To były założenia, które sformułowano ności, tak by to pozwoliło skutecznie oddzielić spraw- a priori i później doczepiono na końcu tego sprawozdania. To widać bardzo wyraźnie. cę od ofiary. (Dzwonek) Państwo nie widzicie w zasadzie żadnych więk- Chciałbym w imieniu Klubu Poselskiego Sojusz szych problemów w funkcjonowaniu ustawy, o której lewicy Demokratycznej oświadczyć, że, po pierwsze, mówiliśmy, o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, oczekujemy od rządu, biorąc pod uwagę te nowe bada- a posłowie, kiedy zasięgają opinii na samym dole, nia, które są zamówione, że zapewni, że one będą mia- wśród osób, które pracują w zespołach interdyscypli- ły charakter ciągły, tak żeby to nie było wydawanie narnych, dowiadują się, że ten system nie działa i nie pieniędzy na badania epizodyczne, i że później na ich zmienicie tego wielosłowiem i waszymi dętymi spra- podstawie za pieniądze publiczne będzie można budo- wozdaniami. Ten system po prostu nie działa. O tym wać rozwiązania systemowe, a, po drugie, oczekujemy świadczy w sposób dobitny analiza przygotowana szerszego wsparcia dla samorządów gminnych i poprzez Najwyższą Izbę Kontroli. Jej raport obejmuje wiatowych, jeśli chodzi o środki finansowe na realiza- także połowę roku 2012, który jest przedmiotem na- cję określonych programów, w tym także programów szych dzisiejszym zainteresowań. Jest to raport druz- dokształcania i kształcenia pracowników pierwszego gocący, ja takiego raportu, jak żyję, nie czytałam. To kontaktu. To prawda, że ponad 5,5 tys. osób było szko- jest raport druzgocący, po którego lekturze minister- lonych, ale myślę, że tutaj mamy jeszcze wiele do zro- stwo natychmiast powinno zmienić ustawę, natych- bienia, jeśli chodzi o zakres szkolenia, ale także liczbę miast, a państwo czekaliście dwa lata i nie wprowa- osób, które powinny być przeszkolone, zwłaszcza bio- dziliście żadnej zmiany. Ja ostatnio właśnie na dole, rąc pod uwagę to, że przecież funkcjonowało ponad w moim rodzinnym mieście Radomiu, sprawdzałam, 48 tys. grup roboczych. Tak więc mamy grupę osób, jak ten system funkcjonuje. On nie funkcjonuje. I to która jest zidentyfikowana i która ma przygotowanie nie jest wina ludzi, którzy są bardzo zaangażowani zawodowe, zapewne jednak uzupełniające szkolenie w działania zespołu interdyscyplinarnego, to jest może być dodatkowym atutem w zwalczaniu przemo- wina założeń ustawowych. One są po prostu z grun- cy w rodzinie. Dziękuję uprzejmie. tu błędne, niewłaściwe. Ministerstwa jednak dobre samopoczucie nie opuszcza. W rozdziale IX: „Ewaluacja, wnioski i pod- Wicemarszałek Wanda Nowicka: sumowanie Programu” czytamy: Po kilku latach funkcjonowania „Krajowego programu przeciwdzia- Dziękuję, panie pośle. łania przemocy w rodzinie” widać wyraźnie, że decyzja dotycząca opracowania tego dokumentu, a prze- Głos zabierze pani posłanka Marzena Dorota de wszystkim ustawowych uregulowań prawnych Wróbel z Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska. w tym zakresie, była trafna i potrzebna. To tyle, jeśli Bardzo proszę, pani posłanko. chodzi o opinię ministerstwa, bo dalej nie da się tego czytać. Jaka jest generalna ocena sformułowana przez Poseł Marzena Dorota Wróbel: Najwyższą Izbę Kontroli? Cytuję: Najwyższa Izba Kontroli ocenia negatywnie skuteczność realizacji Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sta- przez administrację publiczną zadań w zakresie prze- nowisko klubu Solidarna Polska w odniesieniu do ciwdziałania przemocy w rodzinie. Ustalenia kontro- sprawozdania z realizacji „Krajowego programu li wykazują na znaczne rozbieżności pomiędzy zakła- przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od danymi celami wprowadzonych z dniem 1 sierpnia 1 stycznia do 31 grudnia 2012 r. 2010 r. znowelizowanych przepisów a ich funkcjono- Podzielam uwagi pani poseł Rafalskiej, która waniem w praktyce. Wprowadzone zmiany znacznie stwierdziła – zgadzam się z tą opinią – że sam tytuł pogorszyły sytuację osób dotkniętych przemocą ustawy jest tytułem wadliwym i niesprawiedliwym, w rodzinie, a także doprowadziły do wyraźnego spad- ponieważ mówimy o przemocy w rodzinie, a przez ku liczby ujawnianych przypadków przemocy w ro- pojęcie rodziny twórcy ustawy rozumieją także kon- dzinie, co jest tym bardziej niekorzystne, że i tak kubinat, gdzie przede wszystkim zdarzają się przy- tylko niewielka część z nich jest ujawniania. Związa- 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. 291

Poseł Marzena Dorota Wróbel wodniczący zespołu interdyscyplinarnego wzywa osobę, co do której istnieje podejrzenie, że stosuje ne to było z jednej strony ze znacznym zbiurokraty- przemoc. W większości przypadków sprawcy nie zowaniem procedury, z drugiej zaś – z odebraniem przychodzą na posiedzenie, a przewodniczący nie ma Policji i przekazaniem nowo utworzonym zespołom możliwości zmuszenia ich do stawienia się przed gru- interdyscyplinarnym kluczowych zadań w systemie pą roboczą. Natomiast posiedzenie musi się odbyć przeciwdziałania przemocy, bez uregulowania kwe- i osoby powołane do grupy roboczej tracą cenny czas stii ich statusu oraz bez przyznania im uprawnień w ramach godzin pracy. i środków niezbędnych do wykonywania powierzo- Dodatkowym utrudnieniem w pracy zespołu innych zajęć. terdyscyplinarnego są sprzeczne interpretacje praw- To jest druzgocące. To jest kompromitacja pań- ne instytucji państwowych, w tym przypadku Mini- stwa polskiego i to w tym obszarze, w którym pań- sterstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz wojewody stwo powinno działać bez zarzutu, bo chodzi o ochro- mazowieckiego, dotyczące powoływania grup robo- nę najsłabszych członków naszego społeczeństwa. czych. Niejednoznaczne wytyczne powodują koniecz- Czy zespoły interdyscyplinarne spełniają swoją rolę? ność ciągłego koncentrowania się na dostosowaniu Jeśli chodzi o stronę rządową, nie ma ona najmniej- pracy do przepisów, spychając na dalszy plan rzeczy- szych wątpliwości – jakże by inaczej – że spełniają wistą pomoc rodzinie dotkniętej przemocą. swoją rolę. Zupełnie inaczej widzi funkcjonowanie To są uwagi sprzed dwóch dni. Raport NIK uka- zespołów Najwyższa Izba Kontroli, która zwraca zał się dwa lata temu. Państwo zupełnie nie zmieni- uwagę na nadmierne zbiurokratyzowanie procedury, liście (Dzwonek) systemu, mając pełną świadomość znaczące wydłużenie terminu udzielania pomocy. tego, że jest on wadliwy, że nie funkcjonuje. Jakie są Wcześniej, przed nowelizacją, przedstawiciel Policji, efekty tych działań ministerstwa? W ponad 80% wy- dzielnicowy w ciągu 7 dni musiał odwiedzić rodziny roki wobec sprawców popełniających przestępstwa czy związki, w których doszło do przemocy. W tej związane z przemocą wobec najbliższych orzekane chwili często ma to miejsce dopiero po kilku miesią- były przez sądy w zawieszeniu, a wobec sprawców nie cach, ponieważ policjant odwiedza to środowisko do- prowadzono nawet działań korekcyjno-edukacyj- piero po zebraniu się zespołu interdyscyplinarnego. nych. Mówi o tym raport NIK. Ta ustawa zachwyci- W gminach, w których te zespoły funkcjonują źle, ła tylko i wyłącznie rozwodników, którzy mając „Nie- zajmuje to kilka miesięcy. To jest po prostu niedo- bieską kartę”, łatwiej otrzymują takie rozstrzygnię- puszczalne. cie sądu, na jakim im zależy. NIK zwraca uwagę także na nadmierne obciąże- Proszę państwa, jakie wnioski wynikają z tego nie członków zespołów pracą zawodową, problemy z zebraniem ich, nieudzielanie im rekompensaty fi- sprawozdania i przede wszystkim z raportu NIK? nansowej za zwiększenie obciążeń zawodowych. Co Ustawę należy zmienić natychmiast, ponieważ ten więcej, kierownicy instytucji, którzy zobligowani są stan prawny jest gorszy od poprzedniego. do delegowania tych pracowników na posiedzenia Jeśli chodzi o sprawozdanie, które przedstawiło zespołu, często robią im trudności, bo chodzi tutaj nam ministerstwo, Klub Parlamentarny Solidarna o względy ekonomiczne. Dotyczy to zwłaszcza pra- Polska oczywiście będzie głosował przeciwko, bo sta- cowników oświaty, służby zdrowia, kuratorów sądo- nowi ono parodię sprawozdania. Dziękuję. wych i prokuratorów. Procedura opisana w ustawie i rozporządzeniu jest upokarzająca dla ofiary przemocy. O to, jak to Wicemarszałek Wanda Nowicka: wygląda, zapytałam przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego z mojej gminy, gminy miasta Rado- Dziękuję, pani posłanko. mia. Jest to pan Włodzimierz Wolski, bardzo znana Na tym zakończyliśmy wystąpienia klubowe. i bardzo szanowana osoba, autorytet na skalę krajo- Przystępujemy do zadawania pytań. wą. Co czytam w piśmie od niego? Cytuję: Cały sy- Czy zanim zamknę listę osób, które chciałyby za- stem jest zbiurokratyzowany i powoduje, że osoba, dać pytanie, ktoś z państwa chciałby się jeszcze do która jest dotknięta przemocą, musi kilka razy opo- niej dopisać? wiadać obcym ludziom traumatyczne fragmenty swo- Posłanka Wróbel. jego życia, o których jak najszybciej chciałaby zapo- W takim razie listę uważam za zamkniętą. mnieć. Zasadą jest, że człowiek z problemem otwiera Czas na pytanie ustalam na 1,5 minuty. się przed specjalistą, takim jak psycholog, pedagog, Pierwsza pytanie zada pani posłanka Lidia Gądek interwent, a nie kolegialną grupą składającą się z Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska. z kilku osób, które to działając w dobrej wierze i zgod- Bardzo proszę, pani posłanko. nie z rozporządzeniem, muszą działać wbrew logicznym zasadom udzielania wsparcia i pomocy psycho- logicznej ofiarom przemocy. Poseł Lidia Gądek: Brak jest również procedur wezwania sprawcy na posiedzenie grupy roboczej. Zgodnie z rozporządze- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! De- niem w sprawie procedury „Niebieskie karty” prze- batujemy dzisiaj nad sprawozdaniem z realizacji 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 292 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Poseł Lidia Gądek wać agresywne działania i spowodować, iż sprawcy będą w stanie po prostu radzić sobie z otoczeniem. „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy Mam takie pytanie. Czy planowane jest systema- w rodzinie”. Ten temat jest niezmiernie trudny, de- tyczne poszerzanie zakresu tych działań? Czy będzie likatny, a jednocześnie bardzo ważny, jeżeli chodzi to nadal wpisane w „Krajowy program przeciwdzia- o kwestie społeczne. Kiedy analizuje się cały ten pro- łania przemocy w rodzinie”? Czy realizacja tego, gram, nasuwa się wiele pytań, natomiast ja ograniczę wraz z – co jest najważniejsze – systematycznie po- się do dwóch kwestii, mianowicie z czego wynika tak większającym się finansowaniem, będzie stałym ele- olbrzymia różnica w liczbach punktów konsultacyj- mentem tego programu? nych prowadzonych przez poszczególne gminy? Róż- Ostatnia kwestia. Dotyczy ona zespołów interdy- nice są drastyczne. Muszę tu przyznać, że jestem scyplinarnych i zespołów roboczych. Czy będą stwo- dumna z tego, że w mojej Małopolsce tych punktów rzone narzędzia, żeby takie zespoły mogły skutecznie jest najwięcej. Czy jest to tylko i wyłącznie wina sa- wzywać sprawców i kierować ich na szkolenia czy morządów, czy także rozwiązań systemowych? Co zajęcia korekcyjno-edukacyjne? Dziękuję bardzo. należy zrobić, aby to zdecydowanie zmienić, tak żeby dostępność tychże punktów była dla wszystkich po- trzebujących jak największa? Kolejna sprawa dotyczy też mnie bezpośrednio Wicemarszałek Wanda Nowicka: pod kątem zawodowym. Jestem lekarzem cały czas pracującym zawodowo w podstawowej opiece zdro- Dziękuję, pani posłanko. wotnej i z przykrością muszę stwierdzić, że my jako Głos zabierze pani posłanka Joanna Fabisiak pracownicy ochrony zdrowia, niestety, nie wykorzy- z Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska. stujemy w pełni, a właściwie bardzo słabo wykorzy- Bardzo proszę, pani posłanko. stujemy swoje możliwości. Tak zwane „Niebieskie karty” są przez nas zgłaszane w niewielu przypadkach. Tu trzeba się uderzyć w piersi, jakkolwiek nie Poseł Joanna Fabisiak: można winą obarczać samych... (Dzwonek) Pani marszałek, już kończę. Bardzo dziękuję. Nie można winą obarczać jedynie pracowników Pani Marszałek! Pani Minister! Mam dwa pyta- ochrony zdrowia. Myślę, że należy poprawić sposób nia dotyczące sprawy przemocy wobec osób star- przepływu informacji, chodzi tu zarówno o pracow- szych. Przede wszystkim społeczeństwo się starzeje. ników ochrony zdrowia, lekarzy, pielęgniarki środo- Wiem od lekarzy, że coraz częściej zdarza się, że ro- wiskowe, położne, nawet czasem rejestratorów, jak dziny nie odbierają chorych ze szpitali. Jak powie- i o ministerialne rozwiązania ustawowe. Czy mini- działa pani minister, przemoc jest stosowana wobec sterstwo przewiduje system szkoleń, wnioskuje o coś osób starszych. Dotyczy to, zdaje się, 1/3 z tych 8 tys. takiego? Bardzo ułatwiłoby to nam pracę. Chodzi przypadków, więc bardzo dużej liczby. Uświadommy o system szkoleń dla pracowników, szczególnie pod- sobie, jak wielki jest to problem. Matce bardzo ciężko stawowej opieki zdrowotnej, ale również w ogóle opie- jest pójść i poskarżyć się na przykład na syna czy na ki zdrowotnej, dzięki którym zostałaby przekazana córkę, powiedzieć, że doznaje przemocy psychicznej. informacja, jak, kiedy i dlaczego można tym ludziom Państwo musi tutaj delikatnie wkroczyć. Chciałabym pomóc w ten sposób, a także o tym, że w ogóle można otrzymać odpowiedź na pytanie, jak państwo się i trzeba to zrobić, bo wiele osób po prostu o tym nie przygotowujecie do rozwiązywania takiego proble- wie. Dziękuję bardzo. mu, bo on będzie narastał, a nie malał, w związku Bardzo przepraszam, pani marszałek. (Oklaski) z danymi demograficznymi. Takie jest pytanie pierwsze. Jeżeli chodzi o problem przemocy w rodzinie w ogóle, to robicie państwo bardzo dużo. Dziękuję za Wicemarszałek Wanda Nowicka: to sprawozdanie. Natomiast wydaje mi się, że ten jeden wątek wymaga jeszcze pewnego rozwinięcia. Dziękuję, pani posłanko. Głos zabierze pani posłanka Janina Okrągły Kolejna sprawa została już poruszona przez kole- z Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska. żankę. Chodzi właśnie o oddziaływanie psychologicz- Bardzo proszę, pani posłanko. ne na tych, którzy stosują przemoc. Jeśli jest to kwestia alkoholu, to jest to bardzo trudne. Natomiast jeśli chodzi tu o złe pojmowanie relacji i brak odpo- Poseł Janina Okrągły: wiedzialności za swych starszych rodziców, kuzynów, to sądzę, że przez resort powinny być podejmowane Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! działania wobec całego społeczeństwa. Myślę tu o pew- Chciałabym poruszyć temat prowadzenia szkoleń czy nej kampanii społecznej. Z pewnością macie tu pań- działań korekcyjno-edukacyjnych skierowanych do stwo przemyślenia, chętnie usłyszałabym wypowiedź sprawców. Jest to bardzo istotne, może wyelimino- na ten temat. Dziękuję bardzo. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. 293

Wicemarszałek Wanda Nowicka: odpowiedzialność pracowników socjalnych. Stąd bio- rą się takie sytuacje, o których często mówimy. Bez Dziękuję, pani posłanko. wystarczającej wnikliwości, na wszelki wypadek, Kolejne pytanie zada pan poseł Andrzej Orze- taki pracownik socjalny zawsze będzie wolał zabez- chowski z Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- pieczyć się w sytuacji, w której wydaje się, że być watelska. może wystąpi zagrożenie bezpieczeństwa, zdrowia Bardzo proszę, panie pośle. czy życia dziecka, i podjąć bardziej asekuracyjną de- cyzję o zabraniu tego dziecka, niż podjąć ryzyko pracy z rodziną czy udzielić jej pomocy w innej formie. Poseł Andrzej Orzechowski: Jest to związane, moim zdaniem, z przeciążeniem. Czy resort dostrzega tę sytuację, czy dostrzega prob- Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wyso- lem? Czy nadzoruje to, czy gminy realizują ustawowy ka Izbo! Przedstawicielka Twojego Ruchu mówiła obowiązek zatrudniania wymaganej liczby pracow- o totalnym braku mieszkań w Polsce. Chciałbym za- ników socjalnych? (Oklaski) chęcić do zobaczenia dobrych praktyk, które mają miejsce w moim mieście, w Ełku na Mazurach, gdzie nawet w sposób komercyjny tych mieszkań zbudowa- Wicemarszałek Wanda Nowicka: no w ostatnich kilkunastu latach bardzo dużo i jest dosyć duża podaż stosunkowo niedrogich mieszkań. Dziękuję bardzo. Natomiast jeśli chodzi o kwestie związane z przemo- Głos zabierze pan poseł Tadeusz Tomaszewski cą w rodzinie, przede wszystkim chciałbym zapytać, z Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej. jak działa instrument odseparowania sprawcy prze- Bardzo proszę, panie pośle. mocy od ofiary, bo wiem, że w 2010 r. na tyle została zmieniona ustawa, że sądy mogą taki instrument stosować. Mamy sprawozdanie za rok 2012 – jak ten Poseł Tadeusz Tomaszewski: instrument jest stosowany? Czy rzeczywiście sądy go Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowna Pani stosują i czy ten problem dalej się nie pogłębia, jeśli Minister! Ze sprawozdania wynika, że funkcjonuje chodzi o wspólne pomieszkiwanie kata z ofiarą? 35 specjalistycznych ośrodków wsparcia. Liczba osób Druga kwestia. Decyzję o postawieniu zarzutu korzystających z tych ośrodków wsparcia od 2006 r. wobec sprawcy przemocy domowej podejmuje proku- kilkakrotnie się podwoiła. Chciałbym zapytać, czy ta rator, ale we współpracy z osobą poszkodowaną. Ofia- sieć jest państwa zdaniem wystarczająca? Jeśli nie, ry często, tak to jest w praktyce, odwołują zeznania, to jakie działania będą podejmowane na rzecz zwięk- wycofują się z procesu. Czy nie warto byłoby pochylić szenia liczby specjalistycznych ośrodków wsparcia? się nad takim rozwiązaniem, żeby sprawcę przemocy Czy będzie tutaj można wykorzystać, a jeśli tak, to można było ścigać bez zgody ofiary? Dziękuję bardzo. w ramach jakich programów, środki z nowej perspek- tywy unijnej, jeśli chodzi o budowę i rozwój sieci specjalistycznych ośrodków wsparcia? Wicemarszałek Wanda Nowicka: Drugie pytanie dotyczy roku bieżącego: Jakie – i na jakim to jest etapie – zagwarantowane są procedury Dziękuję, panie pośle. związane z uruchomieniem środków na programy prze- Kolejne pytanie zada pani posłanka Elżbieta Ra- ciwdziałania przemocy w rodzinie, chociażby na budo- falska z klubu Prawo i Sprawiedliwość. wę programów osłonowych? Dziękuję uprzejmie. Bardzo proszę.

Wicemarszałek Wanda Nowicka: Poseł Elżbieta Rafalska: Dziękuję, panie pośle. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kolejne pytanie zada pan poseł Marian Cycoń Chciałabym zapytać o rolę, znaczenie i obciążenie z Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska. obowiązkami pracowników socjalnych. Dzisiaj uchwa- Bardzo proszę, panie pośle. liliśmy ustawę nowelizacyjną o świadczeniach rodzinnych, tych obowiązków dodatkowo przybywa. Jest tam aktualizacja dotycząca wywiadu środowi- Poseł Marian Cycoń: skowego, najpierw przeprowadzany jest ten wstępny, co prawda podobno uproszczony, wywiad środowisko- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! wy. W ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzi- Chcę zapytać o to, czy w sposób zadowalający wyko- nie w zespołach interdyscyplinarnych są pracownicy rzystane są możliwości reagowania straży miejskich socjalni. Za każdym razem dopisywane są jakieś do- i gminnych, w sytuacji gdy trzeba błyskawicznie re- datkowe zadania, dodatkowe obciążenia. Rośnie też agować na przemoc w rodzinie. Czy nie warto by za- 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 294 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Poseł Marian Cycoń Poseł Waldemar Andzel: stanowić się nad możliwością zwiększenia uprawnień Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nazwa ustawy funkcjonariuszy straży miejskich i gminnych w tym o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie jest bardzo zakresie, tak aby mogły one w sposób bardziej bez- zła, szczególnie zła jest nowelizacja tej ustawy z 2010 r. pośredni i samodzielnie, bez potrzeby wzywania Po- Myśmy wtedy bardzo wiele o tym mówili, ja także licji, podejmować stosowne interwencje? występowałem przeciwko wprowadzeniu tej bardzo Mam też pytanie związane z ostatnim, stosunko- szkodliwej ustawy. wo nowym zjawiskiem, tzn. niemal nieograniczonym Odnośnie do sprawozdania z realizacji programu dostępem do treści o charakterze przemocowym i por- przeciwdziałania przemocy w 2012 r. to tam są tylko nograficznym przez Internet. Czy zauważalny jest 4 linijki o tym, że zabrano 500 dzieci z rodzin. To jest wzrost liczby występujących sytuacji kryzysowych skandal. Powinna być bardzo szczegółowa informa- z użyciem przemocy w rodzinie na tle uzależnienia cja. Odbiera się dzieci także z powodu biedy. Odbie- od treści niewłaściwych, których źródłem jest Inter- rają je pracownicy socjalni w asyście policji i przed- net? Dziękuję bardzo. stawicieli służby zdrowia, a tak naprawdę pracownicy socjalni tego zadania nigdy do końca nie chcieli, bo to jest bardzo duża odpowiedzialność. Wicemarszałek Wanda Nowicka: Raport Najwyższej Izby Kontroli, jeśli chodzi o tę ustawę, jest druzgocący. Według NIK ocena skutecz- Dziękuję, panie pośle. ności realizacji przez administrację publiczną zadań Kolejne pytanie zada pan poseł Zbigniew Kuź- w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie jest miuk z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawied- negatywna. Nastąpiło znaczne zbiurokratyzowanie liwość. procedur. Nadmierne biurokratyczne struktury, Bardzo proszę, panie pośle. znaczne zwiększenie ilości tworzonej dokumentacji i jej dublowanie, przewlekły tryb postępowania unie- Poseł Zbigniew Kuźmiuk: możliwiały szybkie udzielenie pomocy. (Dzwonek) Wiele osób zgłasza akty przemocy, ponieważ chce Dziękuję bardzo. założenia „Niebieskiej karty”, aby uzyskać dokumen- Pani Marszałek! Pani Minister! Resort ucieka od tację do celów rozwodowych, otrzymania opieki nad raportu kontrolnego Najwyższej Izby Kontroli. Pani dzieckiem czy też uzyskania prawa do lokalu. poseł Rafalska i pani poseł Wróbel powoływały się Jakie zmiany przewiduje ministerstwo w tej złej już na ten raport, ja tylko przeczytam jedno zdanie, ustawie, czy też może przewiduje w ogóle jej likwida- moim zdaniem kluczowe, z podsumowania wyników cję? Jeśli chodzi jeszcze o zespoły interdyscyplinarne, tej kontroli: Zwrócić należy także uwagę na zauwa- które, uważam, także działają źle, to miałem do nich żalną niechęć do nowych rozwiązań, zarówno wśród bardzo krytyczny stosunek między innymi także dla- ofiar przemocy, które nie decydują się na powiado- tego, że one w ogóle nie są opłacane. Całe zadanie do- mienie organów ścigania o zaistniałym przestęp- tyczące przemocy w rodzinie przekazano bez środków stwie, jak i instytucji, które mają im pomagać, ponie- finansowych. Tak naprawdę ta ustawa jest bardzo zła waż wprowadzone zmiany były oderwane od ich re- i bardzo szkodliwa. Dziękuję bardzo. (Oklaski) alnych możliwości kadrowych, lokalowych i finansowych, a wiązały się ze znacznym zaangażowaniem czasowym, bez żadnej rekompensaty finansowej. Wicemarszałek Wanda Nowicka: To ustalenie kontrolne NIK-u jest miażdżące dla całego tego systemu. Szanowni państwo, szanowna Dziękuję, panie pośle. pani minister, ten raport ukazał się 20 czerwca 2013 r., Głos zabierze pani posłanka Marzena Dorota a więc blisko rok temu. Jakiego rodzaju wnioski pań- Wróbel z Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska. stwa resort z tego raportu wysnuwa i gdzie są propo- Bardzo proszę, pani posłanko. zycje legislacyjne, które zmierzałyby do wyjścia naprzeciw propozycjom Najwyższej Izby Kontroli? Dzię- kuję bardzo. Poseł Marzena Dorota Wróbel:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kto jest uprawnio- Wicemarszałek Wanda Nowicka: ny do podpisywania pism opracowywanych w zespo- le w wyniku pracy zespołu, a wychodzących na ze- Dziękuję, panie pośle. wnątrz? Czy jest to przewodniczący zespołu inter- Głos zabierze pan poseł Waldemar Andzel z Klu- dyscyplinarnego, czy też takie pismo musi podpisać bu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. cały zespół w pełnym składzie? To jest istota sporu, Bardzo proszę, panie pośle. która paraliżuje działania zespołów. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. 295

Poseł Marzena Dorota Wróbel Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Proszę powiedzieć, ile z 0,5 tys. dzieci odebrano Elżbieta Seredyn: z rodzin ze względu na biedę, bo w tej najbardziej bulwersującej sprawie nie ma żadnej dogłębnej ana- Dziękuję bardzo. lizy ze strony ministerstwa. A więc proszę odpowie- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie za- dzieć na to pytanie, żeby opinia publiczna miała tego cząć od pani marszałek i odpowiem na pytania, któ- świadomość. re bardzo słusznie zostały tutaj wyartykułowane. Chciałabym również dowiedzieć się: Ilu prokurato- W nowym krajowym programie został umieszczony rów wchodzi w skład zespołów, bo oni mogą wchodzić zapis, że wszystkie statystyki dotyczące zjawiska w skład zespołu na podstawie art. 9a pkt 5 ustawy. przemocy będą pokazywane, dokumentowane już A więc ile jest tego typu przypadków, ilu prokuratorów z uwzględnieniem płci, z podziałem na płeć. Jeżeli zdecydowało się wejść w skład zespołu i czynnie uczest- chodzi o konwencję, to nie wiem, kiedy będzie raty- niczyć w jego pracach? Dziękuję. (Oklaski) fikowana. To pytanie oczywiście zadam pani minister Kozłowskiej-Rajewicz i pisemnie udzielę odpowiedzi. Wicemarszałek Wanda Nowicka: Jeśli chodzi o obszerny dokument, który dotyczy szerokiego zjawiska, wieloaspektowego, wieloogni- Dziękuję, pani posłanko. skowego, to rzeczywiście ten dokument w pierwszej Ja również pozwolę sobie zadać pytanie na temat wersji był ponumerowany, ostatecznie Rada Mini- tego palącego problemu. Przede wszystkim chciała- strów zdecydowała, że dziś będzie miał taki kształt. bym zapytać: Kiedy państwo w raportach w sposób, Oczywiście do tej propozycji, do tego rozwiązania powiedziałabym, pełny, kompleksowy będą podawa- powrócimy przy pisaniu, konstruowaniu nowego do- li płeć zarówno ofiar, jak i sprawców przemocy? Tak kumentu, który, obiecuję państwu będzie miał trosz- naprawdę bowiem w całym raporcie mówi się jedynie kę inny charakter. Będzie to informacja bardziej o osobach i tylko w dwóch miejscach można znaleźć skondensowana. Ten dokument ma taki kształt segregację z uwagi na płeć. w związku z oczekiwaniami państwa posłów oraz Wiemy, że przemoc wobec kobiet wygląda inaczej pracami Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, dla- niż przemoc wobec mężczyzn, że przemoc wobec ko- tego jest taki obszerny, zawarte w nim zostały biet czy dzieci najczęściej ma charakter trwały, upor- wszystkie wnioski, które płynęły z tego szerokiego czywy, często jest stosowana przez sprawców, którzy badania. Obiecuję, że następny będzie zdecydowanie są kulturalnymi osobami itd. Znamy te zjawiska. mniejszy, bardziej skondensowany, skoncentruje się przede wszystkim na wnioskach. Natomiast wobec mężczyzn najczęściej, generalnie Pytanie pani poseł Lidii Gądek – punkty konsul- przemoc stosują przemocowcy, alkoholicy. Jeżeli nie tacyjne. Jeśli chodzi o punkty konsultacyjne w odnie- będziemy w ten sposób diagnozować i podawać pełnej sieniu do tych zadań, które są realizowane w specja- informacji na temat płci, to również środki zaradcze listycznych ośrodkach czy w ośrodkach interwencji nie będą odpowiednio adresowane. Inaczej bowiem kryzysowej, które są realizowane w ramach zadania trzeba sobie radzić w sytuacji, kiedy ktoś dostanie, zleconego administracji rządowej z udziałem środ- przepraszam, w łeb od pijaka jednorazowo, a czym ków budżetu państwa, to są one realizowane dość innym jest sytuacja, w której ktoś przez 20 lat jest dobrze, w dość szerokim zakresie. Natomiast punkty ofiarą uporczywego sprawcy. A więc bardzo proszę konsultacyjne to jest podstawowe miejsce, gdzie czę- odnieść się do tej kwestii, jak również do tego, kiedy sto przychodzą, spotykają się ze specjalistami i ofia- zostanie ratyfikowana przez Polskę europejska kon- ry, i sprawcy przemocy, one funkcjonują z ramienia wencja przeciwko przemocy. Proszę o odpowiedź tak- czy z inicjatywy samorządu. Ich liczba i jakość spra- że na to pytanie. wowanych tam usług tak naprawdę zależy od tego, Jeszcze taka drobna uwaga, może metodologiczna jakie decyzje podejmuje w tym względzie samorząd. czy nawet techniczna, powiedziałabym: błagam o to, Często bywa też tak, szanowni państwo, że punkty żeby w następnym raporcie jednak była paginacja. konsultacyjne tworzone są ze środków pozyskanych Nie można przecież posługiwać się raportem, w któ- z różnych miejsc, np. samorząd województwa, admi- rym nie można znaleźć strony. Gdy zgubi się stronę, nistracja rządowa w terenie dysponuje dodatkowymi to potem trzeba go wałkować, żeby znaleźć odpowied- pieniędzmi na takie inicjatywy okolicznościowe i do- nie miejsce. Dziękuję bardzo. datkowe. Organizacja pozarządowa, która posiada Na tym lista posłów zapisanych do głosu została w swoich celach statutowych możliwość realizacji wyczerpana. takich zadań, ale także profesjonalną kadrę, otwiera Udzielam głosu podsekretarz stanu w Minister- takie punkty konsultacyjne. stwie Pracy i Polityki Społecznej pani Elżbiecie Se- Pani poseł Gądek poruszyła bardzo istotną kwe- redyn z prośbą o ustosunkowanie się do zadanych stię, czyli liczby „Niebieskich kart” wypełnianych pytań. przez pracowników podstawowej opieki zdrowotnej. Bardzo proszę, pani ministro. W tym sprawozdaniu jest pokazane, że jest to rzeczy- 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 296 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy ...i sprawdza, jak to zatrudnienie wygląda, jest i Polityki Społecznej Elżbieta Seredyn osiągnięty, drugi niestety nie, i nad tym ubolewam. (Poseł Waldemar Andzel: W wielu gminach nie wiście najmniejsza grupa, która podejmuje aktyw- jest to spełnione.) ność w tym kierunku, i tych kart niebieskich w ra- Zgadzam się, panie pośle, ale to nie są aż tak liczne mach POZ jest najmniej wypełnionych. Dostrzegamy miejsca, natomiast trzeba o tym mówić. Obiecałam też ten problem, ale w kontekście poprawy tej sytuacji, państwu z tego miejsca, że zajmę się tym przy okazji bo jakże ważny jest dobry kontakt pracownika POZ, nowelizacji ustawy o pomocy społecznej, nad którą za lekarza i pielęgniarki, z ofiarami przemocy, które chwilę będzie pracowała Rada Ministrów. Będziemy często potrzebują wsparcia również medycznego. dyskutować o kolejnym ważnym problemie społecz- Dlatego też pokładamy wielką nadzieję w tym, że nym i o nowej formule pomocy społecznej pasującej do przeprowadzone w ramach norweskiego programu obecnego systemu i obecnego życia. Ale chcę się też szerokie szkolenia, w tym dla dużej grupy pracowni- zająć ustawą o pracowniku socjalnym, bo sama jestem ków POZ, odbiją się szerokim echem i będzie duże pracownikiem socjalnym i wiem, na czym ten zawód, zapotrzebowanie na te szkolenia. Jednak konkluzja jego fachowość, tak naprawdę polega. będzie przede wszystkim taka, że pracownicy POZ (Poseł Waldemar Andzel: Są przeciążeni i zbiuro- będą wypełniali, realizowali częściej, kiedy będzie kratyzowani.) taka potrzeba, uproszczoną już procedurę „Niebie- skiej karty”. Pani poseł Okrągły – programy dla sprawców. Wicemarszałek Wanda Nowicka: Dziś w systemie, w krajowym programie, mówiłam państwu, takie działania są podejmowane i były po- Panie pośle, proszę nie przerywać pani ministrze. dejmowane w 2012, programy, które mają zmieniać sytuację psychofizyczną sprawców przemocy, w konsekwencji prowadząc do tego, żeby nie podejmowali Podsekretarz Stanu w Ministerstwie takich aktywności w przyszłości. Te programy nazy- Pracy i Polityki Społecznej wają się programami oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych. To jest nowa branża, to jest branża, która Elżbieta Seredyn: rozwinęła się naprawdę całkiem niedawno. Nie było Pan poseł Tadeusz Tomaszewski pytał o różnego zbyt wielu specjalistów, więc skoncentrowaliśmy się rodzaju pomoc instytucjonalną, w tym o specjali- na poszukaniu fachowców, którzy będą to robili pro- styczne ośrodki wsparcia. 35 – to tak naprawdę bar- fesjonalnie i dobrze, i jakby w odpowiednim momen- dzo mało. Wiemy, ja też odbieram takie telefony, cie, w całym procesie terapii readaptacji z przemocy; tak że ta dziedzina dopiero się rozwija. Wiemy już o potrzebie pomocy instytucjonalnej ofiarom przemo- dziś, że ta dziedzina musi być poszerzona o oddzia- cy, ale coraz częściej i sprawcom przemocy. Rzeczy- ływania psychologiczne. Terapia i edukacja to jest wiście mamy nadzieję, że uda się zgodnie z zapisami jedno, ale te działania będą musiały być uzupełnione nowego krajowego programu utworzyć i finansować w takim dobrym procesie readaptacji społecznej kolejne dwa ośrodki. Ale oprócz, obok tych ośrodków sprawców o oddziaływania psychologiczno-terapeu- specjalistycznych funkcjonują w systemie, w ramach tyczne. Te programy zostały zapisane w nowym kra- samorządów powiatowych i gminnych, inne instytu- jowym programie i chcemy je współfinansować z bu- cje – domy samotnej matki, punkty konsultacyjne, dżetu państwa. Oczywiście o te środki będziemy placówki wsparcia dziennego, które też zajmują się zabiegać w Ministerstwie Finansów. działaniami w ramach szeroko rozumianej pracy nad Kolejne pytanie, pani poseł Rafalskiej – obciąże- zjawiskiem przemocy i nie tylko. nie pracownika socjalnego i nadmiar obowiązków, Program osłonowy, który wspiera jednostki samo- które spływają dziś w związku z realizacją przede rządu terytorialnego w realizacji zadań z zakresu wszystkim ustawy o pomocy społecznej, ustawy przeciwdziałania przemocy w rodzinie, to program, o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. za którym oczywiście stoją środki finansowe. Mówi- Kolejna ustawa, ustawa o przeciwdziałaniu przemo- łam państwu o tym, że w 2012 r. była to kwota 3 mln. cy, o niej dzisiaj mówimy i na tym się chcę skupić. Taka kwota jest też do realizacji w roku 2014. Jeste- Pracownik socjalny to osoba zaufania publicznego. śmy na etapie zbierania wniosków przez urzędy wo- To osoba, która oprócz wiedzy, wykształcenia, kom- jewódzkie, przez wydziały polityki społecznej, a po- petencji, posiada też empatię, posiada umiejętność tem, po wstępnej ocenie formalnej, zostaną one skie- słuchania, spostrzegania takich rzeczy, które nie są rowane do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. powiedziane i nigdy powiedziane nie będą. Mamy Przechodzę do kolejnego zagadnienia, do pytań, świadomość, że pracownik socjalny może czuć się które zostały zadane przez kilku posłów, w tym przez nadto obciążony. Sprawdzamy wskaźniki zatrudnie- pana posła Kuźmiuka, panią poseł Wróbel, i do ra- nia, żeby tych obciążeń było jak najmniej. Jeden ze portu Najwyższej Izby Kontroli. Szanowni państwo, wskaźników, który szacuje... nie uchylam się od konsekwencji, które wynikają (Poseł Waldemar Andzel: Od lat się o tym mówiło.) z tego raportu. Przedmiotem mojej szczególnej troski 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. 297

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy zadbać o życie i zdrowie dziecka czy też innej osoby. i Polityki Społecznej Elżbieta Seredyn Ale tu państwo odwołujecie się do konkretnego zapisu, więc pozwolę sobie powiedzieć, że potem pracow- i mojego zainteresowania jest to, żeby takich rapor- nik socjalny jest zobowiązany w ciągu 24 godzin tów więcej nie było. Zgadzam się, że słowa, które tam poinformować sąd, żeby podjął decyzję co do dalszych się pojawiły, są ciężkie i trudno to przełknąć, ale chcę losów dziecka. Trudno mi powiedzieć, co teraz dzieje też zwrócić uwagę, że NIK zdecydował się na tę kon- się z tymi konkretnymi dziećmi, ale jeśli państwo trolę w I połowie 2012 r., kiedy zespoły interdyscypli- sobie życzycie, do tej materii możemy wrócić w trak- narne funkcjonowały raptem rok. One jeszcze dobrze cie roboczej dyskusji. nie funkcjonowały, i mam tego pełną świadomość, ale Proszę państwa, nie wiem, czy już wszystkie pyta- one funkcjonowały tylko dlatego, że pojawiła się ustawa i była możliwość zakładania tych zespołów inter- nia wyczerpałam. Pytacie państwo jeszcze o prokura- dyscyplinarnych. Pozwolę sobie w tym momencie torów. Pani poseł Wróbel pytała, jaka jest częstotli- przypomnieć, że te zespoły interdyscyplinarne miały wość. Dziś tej informacji też nie jestem w stanie pani być odpowiedzią chociażby na problem powtórnej w szczegółach przytoczyć. Natomiast chcę powiedzieć, wiktymizacji, a tak naprawdę chodziło o to, żeby że to jest znowu nowy kierunek współpracy, dobrej uniknąć tego problemu. Osoba, która doznaje prze- współpracy, bo taka inicjatywa się pojawia, wynika też mocy, która naprawdę jest w bardzo trudnej sytuacji, z szeregu szkoleń przeprowadzonych przez Minister- wcześniej, przed powstaniem zespołów interdyscypli- stwo Pracy i Polityki Społecznej. Inicjatywa dotycząca narnych, musiała wielokrotnie mówić o tych proble- ich zaproszenia i udziału w zespołach interdyscypli- mach, powtarzać to. Mam wrażenie, i mówię o tym narnych jest coraz częstsza. W 2012 r. 16% spośród z dużą odpowiedzialnością, że profesjonalnie przygo- badanych gmin zaprosiło do współpracy prokurato- towana grupa robocza i zespół interdyscyplinarny rów, a oni przyjęli tę propozycję. umieją sobie z tym poradzić, pamiętają o tym, że Na koniec jeszcze chciałabym powiedzieć o oso- mają obowiązek zachowania dla siebie tych informa- bach starszych, które też ulegają przemocy, też są cji tylko i wyłącznie po to, żeby pomóc tej osobie. często ofiarami przemocy, mamy w pełni tego świa- NIK skontrolował, szanowni państwo, 35 jedno- domość. Chcę powiedzieć, że dla mnie osobiście jako stek samorządu terytorialnego, gmin, tylko 35. wieloletniego pracownika socjalnego tak samo ważna W naszym systemie funkcjonuje ponad 2400 samo- jest każda osoba, którą dotyka to dysfunkcyjne zja- rządów, które już powołały do życia te zespoły. Tak wisko, która staje się ofiarą przemocy, bez względu naprawdę po części zgadzam się z państwem, bo wte- na to, czy jest to kobieta, czy jest to dziecko, czy jest dy jednostki samorządu terytorialnego jeszcze nie to osoba starsza. Oczywiście, z dużym poczuciem od- wykorzystały w pełni zapisów ustawy i nieprofesjo- powiedzialności mówię słowa, że tej osobie, która ma nalnie podeszły do sprawy zespołów interdyscypli- większe problemy, której trudno te trudne sytuacje narnych, ale, tak jak powiedziałam państwu na po- samoistnie przezwyciężyć, należy się większe wspar- czątku, to było zaraz na początku ich istnienia. cie. Dlatego też przyglądamy się temu zjawisku i tę Wychodząc dalej czy idąc dalej, jeśli chodzi o pró- grupę w szczególności chcemy zaopatrzyć w narzę- bę rozwiązania tych problemów, chcę państwu podzia pomocy i podpowiedzi, jak reagować w tych wiedzieć, że nowy krajowy program zawiera wiele trudnych przypadkach. elementów, które są odpowiedzią na wnioski płynące Już tak naprawdę na koniec chcę powiedzieć, że z raportu. W najbliższym czasie będziemy nad tym procedować w Sejmie, bo, tak jak już wcześniej pań- na pytania pana posła Orzechowskiego udzielimy stwu powiedziałam, nowy krajowy program będzie pisemnej odpowiedzi, ponieważ te pytania dotyczyły rozpatrywany na najbliższym posiedzeniu Rady Mi- w swojej materii sensu stricto pracy Ministerstwa nistrów. Sprawiedliwości i ja naprawdę nie umiem dziś do tej Poruszaliście państwo w swoich wypowiedziach, treści się ustosunkować. Dziękuję bardzo. ale także w sformułowanych pytaniach kwestię, któ- (Poseł Marzena Dorota Wróbel: Kto podpisuje pis- ra odnosi się do 500 dzieci. W raporcie pojawiła się ta ma wychodzące na zewnątrz?) informacja, mówicie państwo: wąska. Pozwolę sobie Pisma wychodzące z zespołu interdyscyplinar- przypomnieć, że zgodnie z ustawą dotyczącą przemo- nego podpisuje przewodniczący zespołu. Dziękuję cy w rodzinie każdy, kto ma pełną świadomość, że bardzo. życie bądź też zdrowie dziecka czy innej osoby może być zagrożone w wyniku przemocy, ma obowiązek reagować. Ustawa daje właśnie pracownikowi socjal- Wicemarszałek Wanda Nowicka: nemu możliwość zapewnienia dobrego miejsca w takich sytuacjach. Ale nie jemu samemu, on nie podej- Dziękuję, pani ministro. muje sam tej decyzji. Wspólnie z policjantem, z przed- Głos zabierze sprawozdawczyni komisji pani po- stawicielem służby ochrony zdrowia ma w tej trudnej słanka Agnieszka Hanajczyk. sytuacji, w której może być zagrożone życie i zdrowie, Bardzo proszę, pani posłanko. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” 298 za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.

Poseł Agnieszka Hanajczyk: ska karta” jest dla rozwodników, to pani używa przemocy. Ja jestem rozwódką, funkcjonuję w związku Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowni Pań- konkubenckim i muszę pani powiedzieć, że wcale się stwo! Ja też chciałabym ustosunkować się do tych od pani gorzej nie czuję. Jeszcze powiem jedną rzecz. pytań. Mianowicie być może mam inny sposób po- Momencik, proszę poczekać. Ta stygmatyzacja właś- strzegania zjawiska przemocy i reagowania na prze- nie czasami się obraca, pani poseł… To, co ostatnio moc. Podobnie jak pani minister jestem pracowni- bulwersowało nas wszystkich, a co podawano w me- kiem socjalnym i czasami mi się wydaje, że byłam diach – ojciec, który, to jest badane, spalił żonę i dzie- w tysiącu domów, widziałam często to zjawisko, do- ci, był gorliwym katolikiem, szafarzem. W związku strzegałam je. Kiedy mówimy o przemocy, to chcę z tym trzeba bardzo uważać na takie słowa, bo nawet powiedzieć, że być może każdy z nas doświadcza tego jeżeli uznam, że to, co pani mówi, sprawia mi przy- i patrzy inaczej na przemoc. Pamiętam bowiem, że krość, to jest to przemoc. Na tej sali szczególnie właśnie państwo z tej strony sali, z prawej strony, w piątki doświadczamy niestety bardzo dużo przemo- mieliście bardzo duże wątpliwości, czy wprowadzić cy. Jeżeli nie potrafimy zachowywać się wobec siebie zakaz kary cielesnej wobec dzieci. Państwo mieliście inaczej, bez zbędnych negatywnych emocji, to z tej sali też ogromne wątpliwości dotyczące takiej sytuacji, emanują te zachowania, które budzą przemoc. W związ- o której przed momentem mówiła pani minister, czy ku z tym czasami, zanim dokonujemy takiej krytyki, pracownik socjalny powinien, może odebrać dziecko powinniśmy się trochę zastanowić nad sobą. Dziękuję z domu. Pamiętam wtedy też z tej... bardzo. (Oklaski) (Poseł Waldemar Andzel: Nadal ma.) Oczywiście, wiem, panie pośle, że może, i zapewniam pana – kiedyś pan mówił, panie pośle, że pan Wicemarszałek Wanda Nowicka: też jest związany ze środowiskiem pomocowym – że to jest ogromna trauma dla pracownika socjalnego. Dziękuję, pani posłanko. Być może też każdy z nas ma inne doświadczenia Pani posłanka Wróbel, jak rozumiem, w trybie sprostowania. z dużego i z małego miasta, bo jeśli chodzi o przemoc, Jedna minuta. proszę państwa, możemy rozmawiać bardzo dużo na Bardzo proszę. ten temat, mogą być najlepsze narzędzia, uważam, że te instrumenty, którymi dysponujemy teraz, są niezłe, ale nie jesteśmy w stanie wprowadzić takich Poseł Marzena Dorota Wróbel: narzędzi, które zmienią mentalność ludzi, którzy działają w obszarze przemocy. Myślę o samych ofia- Pani Poseł! To, co pani powiedziała, jest bzdurą. rach przemocy, które bardzo często wycofują się Bzdura za bzdurę, pani poseł. Proszę sobie przeczy- z zeznań, myślę o sprawcach, ale myślę też o osobach, tać, proszę ze zrozumieniem zacząć czytać różnego które wykonują swoje zadania w zespołach interdy- typu informacje prasowe. Przemoc zdarza się zarów- scyplinarnych. Nie ma nic nadzwyczajnego w tym, no w rodzinie, jak i w związkach konkubenckich, niestety, proszę państwa, że lekarz, dostrzegając za- natomiast w tytule ustawy została ona zaadresowa- siniaczone dziecko, nie zwróci na to uwagi, że na- na wyłącznie do rodziny. I to jest stygmatyzowanie. uczyciel nie widzi czasami dziecka pobitego w szkole. Sugerowałabym pani, żeby zaczęła pani czytać ze Nie ma nic nadzwyczajnego w tym, że policjant zrozumieniem, a nie w sposób tendencyjny… w małym mieście nie chce reagować na przemoc, bo (Poseł Agnieszka Hanajczyk: Pani poseł...) to jest jego sąsiad z drugiej ulicy i bardzo dobrze zna tych ludzi. W związku z tym tak naprawdę bardzo dużo wydarzyło się w tym obszarze, ale istotą jest to, Wicemarszałek Wanda Nowicka: że musimy zmieniać swoją mentalność. Ja sobie z tym poradzę – jeżeli ktoś by użył wobec mnie przemocy, Pani posłanko, proszę jednak nie używać takich to trudno mi sobie nawet wyobrazić, że poddałabym obraźliwych określeń. się osobie, która używa wobec mnie przemocy, i nic bym z tym nie zrobiła. Tylko chcę powiedzieć jedną rzecz. Przemoc funkcjonuje na naszych oczach. Prze- Poseł Marzena Dorota Wróbel: mocy doświadczamy wszędzie, tak naprawdę wszę- dzie, również doświadczamy przemocy tutaj, na tej …teksty formułowane przez kolegów parlamentar- sali posiedzeń, doświadczamy jej również w pracy. nych. Bo pani mnie obraziła, pani to zrobiła celowo. Pani poseł Marzena Wróbel rozmawia o tym, ale nie wiem, czy jest świadoma tego, że używając pejora- tywnej stygmatyzacji, używa również przemocy, to Wicemarszałek Wanda Nowicka: się nazywa przemoc psychiczna. Jeżeli pani mówi o przemocy, że ona głównie – co jest w ogóle bzdurą Ale teraz pani sama też dokonuje tego samego – występuje w związkach konkubenckich, a „Niebie- zabiegu. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. Oświadczenia poselskie 299

Wicemarszałek Wanda Nowicka gotowości Polaków do zaakceptowania ideologii gender, to myślę, że nie tylko ja, lecz także tysiące moich Przypominam, że konkubinat jest również rodziną. wyborców i miliony Polaków pragną poświadczyć, że (Poseł Marzena Dorota Wróbel: Konkubinat nie jest to nieprawdą, że jest inaczej. jest rodziną. Konkubinat to konkubinat.) Jeżeli sukcesem pani minister jest wprowadzenie Bardzo proszę, pani posłanka Rafalska. w Polsce równego traktowania kobiet, to oświad- (Głos z sali: Pani marszałek...) czam, że nie jestem, nie byłam ani nie czuję się dys- W jakim trybie, pani posłanko? kryminowana w Polsce jako kobieta, matka, żona, a hasła równego traktowania kobiet są jedynie apli- Poseł Elżbieta Rafalska: kacją ideologii gender. Oświadczam, że jestem zdecy- dowanym przeciwnikiem tej ideologii szkodzącej Pani minister nie odpowiedziała na pytanie doty- Polsce jak wszystkie ideologie XX w., na czele z nazi- czące zabieranych dzieci. Pani minister, bardzo pro- zmem czy ideologiami spod znaku sierpa i młota. szę. Uważam, że jest to nasz moralny obowiązek, Jeżeli rząd przywiązuje wagę do równego traktowa- żeby dalej monitorować tę sprawę. Wiem, że to się nia obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, to dlaczego pewnie szybko nie uda, ale proszę, żeby resort zwró- dyskryminuje rodziców i opiekunów osób niepełno- cił uwagę na to, co dalej dzieje się z tymi dziećmi, sprawnych, czego przejawem są obecne protesty które zostały zabrane bez wyroku sądu, jakie są ich w Sejmie i pod polskim Sejmem? kolejne losy. (Oklaski) Polacy nie akceptują ideologii gender. Czy pani minister nie wie o tym, że odbywają się w tej chwili setki, a może tysiące spotkań, podczas których Pola- Wicemarszałek Wanda Nowicka: cy zdobywają informacje, czym jest ta ideologia, prze- ciwstawiają się narzucaniu tejże ideologii, wprowa- Dziękuję, pani posłanko. dzaniu do systemu edukacji, do wychowania, życia Zabrała pani głos poza trybem. społecznego, a także nauki, przeciwstawiają się ta- Zamykam dyskusję. kim praktykom, aby instytucje państwa, które nisz- W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przed- czy ta ideologia, były wykorzystywane do jej ochrony, stawionego sprawozdania. Do głosowania w tej sprawie przystąpimy na na- obrony i propagowania? Polacy organizują się w prze- stępnym posiedzeniu Sejmu. ciwdziałaniu narzucaniu tejże ideologii w życiu spo- Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 65. po- łecznym w Polsce. Czy pani minister nie dostrzega siedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. tutaj ogromnej fali sprzeciwu? Informuję, że zgłosili się posłowie i posłanki Zasadniczym celem ideologii gender jest dekon- w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich. strukcja struktur społecznych, głównie małżeństwa Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze dopisać? i rodziny, moralności i ładu społecznego. Nie po raz Bardzo proszę, pan poseł Tomaszewski. pierwszy takie radykalne ideologie wyzute z zasad Na tym zamykam listę. i wartości doprowadziły do niszczenia narodów. Europa Pierwszy oświadczenie wygłosi pan poseł... nie rozliczyła się jeszcze z totalitaryzmami XX w. (Poseł Waldemar Andzel: Pani poseł.) Zwracam się z pytaniem do pana premiera: Ile Pani posłanka Gabriela Masłowska. kosztował wyjazd pani minister i jej świty do Stanów Bardzo proszę, pani posłanko. Zjednoczonych na konferencję ONZ w marcu tego roku, łącznie z przygotowaniem wystąpienia? Zwra- cam się z pytaniem: Ile kosztuje utrzymanie urzędu Poseł Gabriela Masłowska: pełnomocnika do spraw równego traktowania w Pol- sce? Proszę o informację: W jakim stopniu spełnienie Dziękuję, panie pośle. żądań protestujących rodziców i opiekunów osób nie- Wysoka Izbo! Pełnomocnik rządu do spraw rów- nego traktowania wziął udział w 58. sesji ONZ do pełnosprawnych pokryłyby środki zaoszczędzone spraw kobiet. Zwracam się tą drogą z pytaniem do w wyniku likwidacji szkodliwego urzędu pełnomoc- premiera: Czy treść wystąpienia pani minister zosta- nika do spraw równego traktowania? ła zaakceptowana przez rząd Rzeczypospolitej Pol- Wypowiedź pani minister na sesji ONZ, jakoby skiej i czy prawdą jest, że podczas swego wystąpienia w Polsce udało się już wprowadzić zasady równego pani minister przekonywała opinię międzynarodową, traktowania, skądinąd przecież słuszne, a zatem jakoby Polacy już zaakceptowali ideologię gender ideologię gender, uważam za wypowiedź szkodzącą i przyjęli ją ze zrozumieniem, w domyśle sugerując, Polsce, wprowadzającą w błąd uczestników tego gre- że w Polsce nie ma przeciwników tej ideologii? Jeże- mium, a także opinię międzynarodową. Dziękuję. li tak został przedstawiony na forum ONZ problem (Oklaski) 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 300 Oświadczenia poselskie

Wicemarszałek Wanda Nowicka: chową istotę wszelkiego istnienia. Poeta starał się również tłumaczyć cierpienia Polski jako ciężką dro- Dziękuję, pani posłanko. gę do osiągnięcia samodoskonałości. Jako twórca Głos zabierze pan poseł Waldemar Andzel z Klu- romantyzmu przemycał do swoich dzieł elementy bu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. mistycyzmu, spirytyzmu, a także stare koncepcje filozoficzno-religijne, które odnajdywały swe odbicie w rzeczywistości oraz historii. Poseł Waldemar Andzel: Juliusz Słowacki zmarł 3 kwietnia 1849 r. w Pa- ryżu w wieku 40 lat. Wywarł ogromny wpływ na Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 3 kwietnia br. ob- późniejszych poetów Młodej Polski. Jego prochy zo- chodziliśmy 165. rocznicę śmierci Juliusza Słowa- stały przeniesione do Krypty Wieszczów Narodowych ckiego. Był to znakomity polski pisarz, jeden z naj- w katedrze na Wawelu, gdzie spoczywają obok pro- wybitniejszych twórców romantycznych, nazywany chów Adama Mickiewicza. W 2009 r. w dwusetną również wieszczem narodowym. Był genialnym, na- rocznicę jego urodzin Sejm Rzeczypospolitej Polskiej tchnionym poetą romantycznym. ogłosił tamten rok Rokiem Juliusza Słowackiego. Juliusz Słowacki urodził się 4 września 1809 r. Dziękuję bardzo. w Krzemieńcu, mieście mieszczącym się w ówczes- nych granicach Polski. Był jedynym dzieckiem Euze- biusza oraz Salomei. Jego ojciec, profesor literatury na Wicemarszałek Wanda Nowicka: Uniwersytecie Wileńskim, zmarł na gruźlicę, a matka, wychodząc powtórnie za mąż, utworzyła własny Dziękuję, panie pośle. salon literacki. To właśnie tam Słowacki miał okazję Kolejne oświadczenie wygłosi pani posłanka Jo- poznać najznakomitsze osobistości ze świata sztuki, anna Fabisiak z Klubu Parlamentarnego Platforma nauki, w tym debiutującego Adama Mickiewicza. Obywatelska. Po ukończeniu nauk na Uniwersytecie w Wilnie Bardzo proszę. w wieku 20 lat wyjechał do Warszawy, by podjąć pracę jako aplikant w Komisji Rządowej Przychodów i Skar- bu. Z powodu wybuchu powstania listopadowego objął Poseł Joanna Fabisiak: posadę w powstańczym Biurze Dyplomatycznym. Ze zleconą misją dyplomatyczną musiał wyruszyć z kore- Bardzo dziękuję. spondencją do polskich przedstawicieli w Paryżu i Lon- Pani Marszałek! Na to oświadczenie składać się dynie. Wtedy powstał jego pierwszy patriotyczny utwór będzie krótka informacja i podziękowanie. Informa- „Hymn” – „Bogarodzico, dziewico!...”. cja będzie dotyczyła Monte Cassino. To odległe miej- Pobyt Słowackiego na emigracji niezmiernie się sce, ale temat tej informacji bliski jest każdemu Pola- przedłużył, gdyż poeta postanowił wyjechać do kowi z racji wielkiego zaangażowania 2. Korpusu Szwajcarii. Podróż ta zaowocowała takimi dziełami, Polskiego w walkę o wolność. Polacy na różnych fron- jak „W Szwajcarii”, „Kordian” czy „Balladyna” – słyn- tach walczą o wolność różnych nacji. Ta informacja ny dramat fantastyczny nawiązujący do wzorców jest tak radosna, dlatego że po wielu latach, po wielu szekspirowskich, który został wydany dopiero 5 lat staraniach wspólnym wysiłkiem Włochów i Polaków później. W okresie swoich licznych wędrówek Słowa- powstanie muzeum. Najpierw miało być to centrum cki napisał wiele utworów lirycznych, takich jak „Po- informacyjne, a ostatecznie będzie to Muzeum 2. Kor- dróż do Ziemi Świętej z Neapolu”, „Anhelli” czy pusu Polskiego. 18 maja nastąpi jego uroczyste ot- „Grób Agamemnona”. warcie. Ta informacja na pewno jest bardzo ważna W wieku 29 lat poeta zdecydował się powrócić do i bardzo radosna, szczególnie dla rodzin żołnierzy Paryża, gdzie został niemile przywitany przez tam- 2. Korpusu Polskiego. Na Monte Cassino znajdują się tejszych krytyków wyrażających bezgraniczny za- groby ponad tysiąca żołnierzy. Będą oni nie tylko chwyt nad Mickiewiczem. Od tamtej chwili do końca upamiętnieni, bo tak było na grobach, ale dodatkowo życia Słowacki poświęcił się w całości pisaniu. w muzeum będą materiały, informacje o ogromie tej W swoich utworach odwoływał się do symboliki walki, ogromie zaangażowania żołnierzy polskich. Orientu, źródeł ludowych czy liryki słowiańszczyzny. W tym miejscu chciałabym złożyć serdeczne po- To dzięki tym umiejętnościom zasłynął. Swoje poglą- dziękowanie obecnemu ambasadorowi panu Wojcie- dy filozoficzne wyraził między innymi w traktacie chowi Ponikiewskiemu, który nie tylko jako ambasa- poetyckim „Genezis z Ducha”, który stworzył w 1844 r., dor czynił starania, by takie muzeum powstało, ale a który został wydany prawie 30 lat później, już po robił to dużo wcześniej. Chciałabym złożyć serdeczne jego śmierci. Sam Słowacki w ostatnich latach życia podziękowanie Związkowi Polaków we Włoszech. To rozwinął pojęcie filozofii genezyjskiej, która zajmo- podziękowanie składam na ręce bardzo zaangażowa- wała się wyjaśnianiem sensu świata, zakładając du- nej w sprawy Polonii pani Joanny Heyman-Salvadé. 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. Oświadczenia poselskie 301

Poseł Joanna Fabisiak stytucją w takim zakresie, w jakim pozbawia ona świadczeń wstecz, mimo że te świadczenia były przy- To dzięki państwa wysiłkowi powstanie to muzeum. znane na okres posiadania orzeczenia o niepełno- Będą w nim różne wątki, będzie ten bardzo poważny, sprawności osoby, nad którą opiekun sprawował opie- o którym mówiłam, ale będzie też taki, powiedziała- kę. Dlatego też cały Klub Poselski Sojusz Lewicy bym, może nie krotochwilny, ale wesoły, mówiący Demokratycznej zwrócił się z pismem do prezesa o żołnierzu Wojtku, o niedźwiedziu, który podawał Trybunału Konstytucyjnego o przyspieszenie rozpa- pociski, był zaprzyjaźniony z polskimi żołnierzami trywania tego wniosku rzecznika praw obywatel- i służył im jak żołnierz. Te wszystkie informacje skich. Po orzeczeniu trybunału, który nakazał rzą- przekazuję szczególnie potomkom i rodzinom żołnie- dowi niezwłocznie zająć się tym problemem, w dniu rzy 2. Korpusu Polskiego, ale myślę, że są one ważne dzisiejszym zakończono proces legislacyjny w Sejmie. i radosne dla każdego Polaka. Dziękuję bardzo. Jednak ten proces toczy się w cieniu protestu za- równo matek opiekujących się dziećmi niepełno- sprawnymi, które protestują od 17 dni, jak i doro- Wicemarszałek Wanda Nowicka: słych opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy protestują przed Sejmem. Protestują dlatego, że pre- Dziękuję, pani posłanko. zes Rady Ministrów pan Donald Tusk obiecał opie- Chciałabym bardzo serdecznie przywitać uczen- kunom dzieci niepełnosprawnych, że w ich przypad- nice i uczniów Szkoły Podstawowej w Kowalach Ole- ku w miarę sprawnie nastąpi uzawodowienie. Doj- ckich. Witam w Sejmie już pod koniec naszych dzi- dziemy do tego rozwiązania od 1 stycznia 2016 r., siejszych obrad. (Oklaski) natomiast podwyższenie tego świadczenia pielęgna- Oświadczenie wygłosi pan poseł Tadeusz Toma- cyjnego nastąpi od 1 maja bieżącego roku, jeśli usta- szewski z Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demo- wa wejdzie w życie. kratycznej. Sojusz Lewicy Demokratycznej, wychodząc na- Bardzo proszę. przeciw oczekiwaniom matek opiekujących się nie- pełnosprawnych dziećmi, chciał w sposób odpowiedzialny zaproponować rządowi ścieżkę, która pozwo- Poseł Tadeusz Tomaszewski: liłaby wdrożyć to rozwiązanie systemowe już od 1 stycznia 2015 r. Wskazaliśmy Fundusz Pracy, któ- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Na- ry ma dzisiaj nadwyżkę 7 mld zł, a finansuje co roku uczyciele i Uczniowie! Szanowni Państwo! Moje chociażby staże podyplomowe dla pielęgniarek i po- oświadczenie dotyczy przebiegu prac, które dzisiaj łożnych, a jest to ponad 800 mln zł. Te 100 zł dodat- zakończyły się w Sejmie. Chodzi o zasiłki i świadcze- ku z Funduszu Pracy spowodowałoby, że 104 tys. nia pielęgnacyjne dla opiekunów dorosłych osób nie- osób podjęłoby formalnie zatrudnienie, byłoby pra- pełnosprawnych oraz opiekunów dzieci niepełno- cownikami opiekującymi się dziećmi niepełnospraw- sprawnych. nymi, jednocześnie pobierając płacę minimalną. W ubiegłym roku, mimo sprzeciwu opozycji, koa- Jeśli chodzi o realizację orzeczenia Trybunału licja rządowa, rząd, Ministerstwo Pracy i Polityki Konstytucyjnego, to wracamy do tego rozwiązania, Społecznej zdecydowały się na nowelizację ustawy, które było przed 1 stycznia 2013 r., więc każda spo- w wyniku której pozbawiono świadczeń pielęgnacyj- śród tych 140 tys. osób, jeśli w tej chwili nie pobiera nych w wysokości 520 zł 140 tys. osób, które opieko- specjalnego zasiłku opiekuńczego, będzie miała pra- wały się osobami niepełnosprawnymi. Wówczas te wo do zwrotu tego świadczenia łącznie z odsetkami. świadczenia pobierało się wtedy, kiedy zaprzestało Odsetki wynoszą 50 mln zł. Dzisiaj nie ma żadnej się zatrudnienia lub nie podejmowało się pracy za- osoby w rządzie, która chciałaby przyznać się do tego robkowej, czyli, krótko mówiąc, było się zarejestro- błędu i kosztów związanych z realizacją tejże ustawy. wanym w urzędzie pracy i trzeba było opiekować się Dlatego też w pracach nad tą ustawą proponowali- osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym. To śmy podwyższenie tego świadczenia pielęgnacyjnego świadczenie było również połączone ze składką na i specjalnego zasiłku opiekuńczego od 1 maja do kwo- ubezpieczenie zdrowotne. Od 1 lipca ta grupa osób ty 800 zł, a od 1 stycznia 2015 r. do kwoty 1000 zł. pozostała bez środków do życia, ale też bez ubezpie- Wszystkie te wnioski zostały odrzucone. (Dzwonek) czenia zdrowotnego. Został przyjęty jeden argument, który podnosiłem W sierpniu Klub Poselski Sojusz Lewicy Demo- wielokrotnie w czasie pracy nad tą ustawą zabierają- kratycznej złożył nowelizację tej ustawy, która przy- cą świadczenia, mianowicie żeby nie eliminować wracała to świadczenie. Wielokrotnie z tej trybuny możliwości wnioskowania o to świadczenie, kiedy nie apelowaliśmy do rządu, aby jak najszybciej tę kwestię podejmuje się zatrudnienia. Tym razem przywrócono rozstrzygnął. Trybunał Konstytucyjny w grudniu te rozwiązania i od 1 stycznia ten specjalny zasiłek 2013 r. orzekł o niezgodności tego rozwiązania z kon- opiekuńczy będzie można pobierać wtedy, gdy spełnia 65. posiedzenie Sejmu w dniu 4 kwietnia 2014 r. 302 Oświadczenia poselskie

Poseł Tadeusz Tomaszewski Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie zostanie paniom posłankom i pa- się kryterium dochodowe, a także rezygnuje się z za- nom posłom doręczona w druku nr 2256**). trudnienia lub nie podejmuje się zatrudnienia. Na tym kończymy 65. posiedzenie Sejmu Rzeczy- Mam nadzieję, że wszyscy razem uczynimy jesz- pospolitej Polskiej. cze wiele, aby te antagonizmy, które tutaj, w Sejmie, Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przej- zostały stworzone, jeśli chodzi o zasiłki i świadczenia rzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu. dla opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych Porządek dzienny 66. posiedzenia Sejmu, wyzna- i dzieci niepełnosprawnych, z czasem zostały zlikwi- czonego na dni 23 i 24 kwietnia 2014 r., zostanie pa- dowane. Dziękuję. niom posłankom i panom posłom doręczony. Zamykam posiedzenie. Wicemarszałek Wanda Nowicka: (Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszał- kowską) Dziękuję, panie pośle. Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie*). **) Teksty interpelacji i zapytań poselskich oraz odpowiedzi na interpelacje i zapytania – w załącznikach nr 1 i 2 do Sprawo- *) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w załączniku nr 1. zdania Stenograficznego z 65. posiedzenia Sejmu.

(Koniec posiedzenia o godz. 15 min 26) Załącznik nr 1

Teksty wystąpień niewygłoszonych

Oświadczenia poselskie łem. Nie ma strony w tym raporcie, na której nie wytyka się działań na szkodę państwa. Czy prokura- tura z urzędu podejmie postępowania sprawdzające, Poseł Piotr Chmielowski czy potrzebuje jeszcze dodatkowych bodźców? (Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej) Treść tego raportu powinni poznać wszyscy obywatele, a na pewno ci, którzy mieszkają w zlewni Oświadczenie w sprawie raportu NIK o żegludze rzeki Odry. Tak was załatwili kompetentni ministro- śródlądowej wie premiera Tuska. Wstyd. W dniu dzisiejszym został przedstawiony publicznie raport Najwyższej Izby Kontroli pt. „Funkcjono- wanie żeglugi śródlądowej”. Pozwolą państwo, że za- Poseł Marian Cycoń cytuję tu pkt 1.1: Ogólna ocena kontrolowanej dzia- (Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska) łalności. „W ocenie Najwyższej Izby Kontroli działalność Oświadczenie w sprawie ułatwień czekających ministra właściwego do spraw transportu, Prezesa mieszkańców i turystów podróżujących przez Mało- Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz dyrek- polskę torów skontrolowanych urzędów żeglugi śródlądowej Szanowna Pani Marszałek! Szanowne Panie Po- i regionalnych zarządów gospodarki wodnej, odpo- słanki i Szanowni Panowie Posłowie! Już za ok. rok, wiedzialnych za funkcjonowanie żeglugi śródlądowej jadąc do Tarnowa, Nowego Sącza czy Oświęcimia, w Polsce, nie przyczyniała się do poprawy warunków będzie można sprawdzić czas przejazdu nie tylko na rozwoju tej żeglugi. Dotyczy to zarówno ich działal- elektronicznych tablicach drogowych, ale również na ności w okresie objętym kontrolą (lata 2011–2013 specjalnie do tego stworzonej aplikacji mobilnej ob- – I półrocze), jak i w latach wcześniejszych. Zaniecha- sługiwanej przez smartfony i tablety. Aplikacja bę- nia bądź spóźnione lub nieskuteczne działania tych dzie również informowała o aktualnych warunkach podmiotów skutkowały nie tylko zahamowaniem pogodowych. Wszystko dzięki utworzeniu zintegro- rozwoju żeglugi śródlądowej, ale i regresem tej gałę- wanego systemu sterowania ruchem w Małopolsce. zi transportu. Z ustaleń kontroli wynika, że minio Projekt zakłada budowę systemu ITS będącego roz- założeń przyjętych w dokumentach rządowych o wspieraniu żeglugi śródlądowej faktycznie następowała szerzeniem inteligentnego systemu sterowania ru- degradacja stanu technicznego dróg wodnych oraz chem regionu podhalańskiego, składającego się z sie- dekapitalizacja floty armatorów. Na marginalne zna- ci specjalistycznych urządzeń, m.in.: stacji monitoro- czenie żeglugi śródlądowej w polityce transportowej wania natężenia ruchu, stacji ostrzegania monitoru- rządu wskazuje również znikomy udział tego sektora jących warunki atmosferyczne oraz stan nawierzch- transportu w korzystaniu ze środków unijnych. I tak, ni dróg, stacji monitoringu wizyjnego czy tablic in- w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego formacji drogowej. Koszt inwestycji to ok. 10 mln zł. Transport 2004–2006 w ogóle nie przewidziano środ- To rozwiązanie unikalne w skali całego kraju, a na- ków unijnych na współfinansowanie inwestycji śród- wet w Europie wcale nie jest jeszcze często spotyka- lądowego transportu wodnego. Niewielkie środki na ne. W ramach projektu powstaną aplikacje mobilne ten cel pozyskano dopiero w ramach Programu Opera- dla kierowców (m.in. aplikacja obsługująca parking cyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007–2013”. Od w Palenicy Białczańskiej) wraz z portalem interne- siebie dodam, że te „niewielkie środki” to 0,5% z Pro- towym, także w wersji mobilnej. Stworzony system gramu Operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”. będzie miał charakter otwarty, co pozwoli w przy- Ten raport miażdży rząd Donalda Tuska i jego szłości na jego rozbudowę i integrację z innymi sy- ministrów. Na czterdziestu kilku stronach wytykane stemami. Co więcej, system zostanie zintegrowany są błędy, zaniechania lub całkowity brak działań i za- z systemem lokalizacji pojazdów Państwowej Straży angażowania ze strony centralnej administracji pań- Pożarnej na terenie Małopolski. Pozwoli to na prze- stwowej. Czytam wiele raportów NIK, ale tak druz- kazywanie danych o natężeniu ruchu i czasie prze- goczącego i poniżającego tekstu jeszcze nie widzia- jazdu określonymi drogami. 304

W ramach projektu powstaną trzy podsystemy zostać zrealizowane przez samo miasto. W ten sposób informatyczne. Pierwszy to system czasu przejazdu wyłaniani są najlepsi wykonawcy zadań. W ten sposób – obejmie drogi wojewódzkie i krajowe na trasach obywatele mają możliwość śledzenia i społecznej kon- obejmujących główne miasta województwa, tj. Kra- troli realizacji poszczególnych projektów. ków, Tarnów, Nowy Sącz, Oświęcim, pomiędzy miej- Chciałabym tu wyrazić podziękowania i swoją scowościami turystycznymi takimi jak Piwniczna, wdzięczność pani prezydent Hannie Zdanowskiej za Muszyna i Krynica-Zdrój. System będzie też obsłu- możliwość stworzenia takiej inicjatywy, która pozwa- giwał odcinek drogi wojewódzkiej nr 774 bezpośred- la obywatelom, aby sami mogli wskazywać, jakie za- nio przy porcie lotniczym Balice. System drugi będzie dania powinny być w ich mieście realizowane, a tak- zarządzał parkingiem w Palenicy Białczańskiej – po- że możliwości rozdzielenia danych funduszy na powstanie system dynamicznego zarządzania ruchem szczególne inwestycje. wraz z uzyskaniem priorytetu dla komunikacji zbio- rowej przy dojeździe do parkingu w Palenicy Biał- czańskiej. Miejsca parkingowe będzie można zarezer- Poseł Józef Rojek wować przez Internet. Trzeci z podsystemów będzie (Klub Parlamentarny Solidarna Polska) dotyczył zarządzania komunikacją publiczną na od- cinku Zakopane w kierunku Morskiego Oka z uwzględ- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ostatnio dowie- nieniem informacji dla podróżnych o czasie dojazdu działem się o czymś przerażającym, a mianowicie o przy- i oczekiwania na środek transportu. czynach wzrastającej liczby amputacji kończyn w na- Nie muszę nikogo przekonywać, że to połączenie szym kraju. To, że Polska przoduje w Europie pod innowacyjności z wykorzystaniem ogromnego poten- względem liczby amputacji wykonywanych w rezul- cjału turystycznego Małopolski, o którym już niejed- tacie powstania niedrożności w naczyniach kończyn nokrotnie mówiłem, jeszcze mocniej ugruntuje mocną dolnych, jakoś specjalnie nie dziwi. W ciągu ostatnich pozycję tego województwa w obydwu dziedzinach lat nasza służba zdrowia znalazła się po prostu w za- – spędzania czasu wolnego i nowoczesnych rozwiązań. paści. Ten gwałtowny wzrost liczby amputacji, jesz- Małopolska zamierza bowiem szczególnie promować cze w latach 2008–2011 wykonywano ich około 6 tys., wizję społeczności zbudowanej wokół teleinformatyki a w 2012 r. ich liczba sięgnęła 12 tys., bardzo dobitnie jako napędu do rozwoju społeczno-gospodarczego. świadczy o obecnej kondycji naszego lecznictwa. Jed- nak odpowiedź na pytanie dlaczego, jest po prostu porażająca. Jak wyjaśnia w rozmowie z portalem Poseł Małgorzata Niemczyk Termedia.pl dr hab. Wacław Kuczmik, prezes Pol- (Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska) skiego Towarzystwa Chirurgii Naczyniowej, jedną z przyczyn rosnącej liczby amputacji nóg jest wadliwy Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Do tej pory finan- system wyceny przez NFZ procedur medycznych. sowanie inicjatyw obywatelskich było skomplikowa- „Wycena amputacji (...) jest wysoka. W związku z tym ne i trudne. Po pierwsze, musiał uczynić to z własnej wiele szpitali, w których funkcjonuje oddział chirur- woli cały ruch obywatelski i poszukiwać setek gło- gii ogólnej, sięga po taką procedurę, by utrzymać się sów. Po drugie, nawet jeżeli inicjatywa zyskała odpo- przy życiu. A trzeba postawić na diagnostykę. Nie- wiedni rozgłos i poparcie, to o efekcie i tak zawsze stety zbyt wiele amputacji przeprowadza się bez diag- decydował ktoś inny. nostyki układu naczyniowego w kończynie, choć jest Budżet obywatelski, zwany również partycypacyj- do tego sprzęt” – wyjaśnia prezes Kuczmik. nym, to specjalnie wydzielona kwota z budżetu Łodzi, W związku z tą wypowiedzią nieodparcie nasuwa o wydaniu której decydują bezpośrednio mieszkańcy się pytanie: Czy to prawda, że naszym szpitalom bar- mojego miasta. dziej opłaca się amputować nogę, niż leczyć i zapobie- Dzięki dużemu zaangażowaniu pani prezydent gać chorobie? Wygląda na to, że tak. Hanny Zdanowskiej w ten projekt Łódź ma najwięk- W tej sprawie wypowiedziała się także prof. Sieroń, szy budżet obywatelski w Polsce. Myślę, że dzięki która stwierdziła, że decydenci w dziedzinie opieki wysokiej aktywności naszych mieszkańców oraz za- zdrowotnej nie dostrzegają problemów medycznych angażowaniu władz łódzki budżet obywatelski z roku i społecznych związanych z amputacjami: „Oznaczają na rok będzie przynosił coraz większe korzyści, wpły- one nie tylko wysokie koszty protez i rehabilitacji, ale nie pozytywnie na wizerunek Łodzi i będzie skutecz- też dramat pacjentów i rodzin, cios dla ich psychiki”. ny dla łodzian, którzy chcą zmieniać otaczającą ich Oczywiście my o tym wszystkim wiemy, ale wiele rzeczywistość. wskazuje na to, że problemu nie dostrzega Minister- W przypadku budżetu obywatelskiego nie ma moż- stwo Zdrowia, a w naszym kraju, zdaje się, w najlep- liwości otrzymania pieniędzy do ręki czy dla konkret- sze przeprowadza się nieuzasadnione amputacje. nej firmy bądź organizacji. By zadania, które zgłoszą Powinienem oczekiwać jakichś działań i wyjaśnień mieszkańcy Łodzi, zostały zrealizowane jak najlepiej ze strony resortu, jednak w tym przypadku najlepiej oraz by uniknąć problemów z rozliczeniem funduszy, problem rozwiąże rychłe pożegnanie ekipy, która wszystkie zadania muszą przejść przez odpowiednią wdrożyła w naszym lecznictwie system, w którym odformalizowaną procedurę i pojawić się w postaci służbę choremu człowiekowi pomylono z rachunkiem przetargów dla firm, konkursów dla organizacji bądź ekonomicznym. 305

Poseł Andrzej Szlachta steczkach i wsiach coraz częściej likwidowane są (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) także szkoły, posterunki Policji, poczty i połączenia komunikacji miejskiej i państwowej. To skutki poli- Oświadczenie w sprawie szykanowania położnej, tyki PO, która postanowiła wspierać rozwój tylko która nie chce uczestniczyć w zabiegach aborcyjnych dużych ośrodków miejskich, całkiem zapominając Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W jednym z pry- o mniejszych miastach i wsiach, w których przecież watnych szpitali w Rzeszowie zatrudniona tam po- mieszkańcy również potrzebują dostępu do podsta- łożna odmówiła uczestnictwa w dokonywanych za- wowych instytucji publicznych. biegach aborcyjnych. Położna skorzystała z klauzuli Likwidacja likwidacją, ale przykład nieudolnej sumienia i publicznie wyraziła swój sprzeciw wobec reformy Gowina dowodzi, że za niekonsekwencję rzą- obowiązku uczestniczenia w tych budzących w wielu dzących i błędy, których przecież można było unik- środowiskach sprzeciw zabiegach. Odmowa położnej nąć, będzie płacił nie kto inny, jak tylko zwykły oby- i jej publiczny sprzeciw spowodowały silną reakcję watel. Pieniądze przeznaczone na reorganizację są- pracodawcy, który domaga się od położnej 50 tys. zł dów można by przeznaczyć choćby na budowę przed- za rzekome naruszenie dóbr osobistych. szkoli, których w Polsce brakuje. Naruszenie dóbr osobistych miało polegać na tym, W obliczu raczkującej jeszcze polityki reformator- że pracownica poinformowała opinię publiczną o jed- skiej obecnych rządzących pozostaje nam tylko mieć nym z rodzajów procedur medycznych wykonywa- nadzieję, że przynajmniej popełnione przez nich, nych w szpitalu. Szpital oświadcza, że procedury te a kosztujące nas wszystkich błędy staną się materia- są realizowane zgodnie z polskim prawem. Pełno- łem do nauki i przykładem dla innych, by nigdy nie mocnik szpitala twierdzi, że „szpital zapewnia facho- kazali nam płacić dwa razy za to samo. Dziękuję. wą pomoc w zakresie ochrony zdrowia i życia, która wszystkim naszym pacjentom oferowana jest na naj- wyższym światowym poziomie. Poseł Jan Ziobro W obronie położnej głos zabrały organizacje dzia- (Klub Parlamentarny Solidarna Polska) łające w obszarze życia dzieci nienarodzonych oraz związki zawodowe. Rodzi się w tej sytuacji pytanie o Oświadczenie w sprawie ogromnych kosztów pra- granice wolności słowa i zakres klauzuli sumienia w cy w Polsce takim zawodzie jak zawód położnej. Kieruję pytanie Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie do Ministerstwa Zdrowia: Jak na płaszczyźnie prawa Ministrowie! Zwracam się do państwa w sprawie rozstrzygnięta jest sprawa możliwości odmówienia ogromnych kosztów pracy, jakie muszą w Polsce opła- przez położną udziału w zabiegach aborcyjnych? Czy cać pracodawcy oraz pośrednio pracownicy. położna narusza dobre imię zakładu opieki zdrowot- Polska jest krajem, gdzie koszty pracy sięgają nie- nej, jeżeli informuje opinię publiczną o rodzaju proce- mal połowy wynagrodzenia. Dołączając do tego inne dur medycznych wykonywanych w tym zakładzie? podatki, w tym pośrednie, okazuje się, iż przeciętny Polak płaci nawet ponad 70% swych zarobków na Poseł Jan Warzecha rzecz państwa, które nierzadko „przejada” te pienią- (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) dze i wydaje je w sposób niekontrolowany. Niezwykle wysokie koszty pracy w naszym kraju Oświadczenie w sprawie likwidacji i przywraca- są głównym źródłem bezrobocia. Rząd, pozostawiając nia sądów rejonowych sytuację i stawki podatków oraz innych składek spo- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niniejsze oświad- łecznych na dotychczasowym poziomie, może jedynie czenie poselskie pragnę poświęcić kosztownej likwi- udawać, iż walczy z bezrobociem. Żadne inne działa- dacji i ponownemu przywracaniu sądów rejonowych. nie oprócz radykalnego zmniejszenia kosztów pracy Najpierw masowe zamykanie tłumaczone oszczęd- nie spowoduje zmniejszenia bezrobocia. nościami, teraz ponownie przywracane sądy to wynik Jesteśmy liderem świata, jeżeli mówimy o tempie nieudolnych, niekonsekwentnych, a przede wszyst- wzrostu kosztów pracy. W IV kwartale 2013 r. wzro- kim drogich działań koalicji PO–PSL. A ta cała fatal- sły one o 3,9% w stosunku do poziomu, na którym na operacja likwidowania i przywracania sądów rejo- znajdowały się w analogicznym okresie 2012 r. nowych Polaków kosztować będzie miliony złotych. Wzrost kosztów pracy nie jest niestety związany Oczywiste błędy w projekcie ustawy Gowina do- tylko i wyłącznie ze zwiększaniem się wynagrodzeń strzeżono dopiero po fakcie, choć politycy PiS od sa- dla pracowników. Szybciej od nich rosną bowiem mego początku krytykowali cały pomysł likwidacji w Polsce koszty pozapłacowe. Zwiększyły się one o 4% sądów rejonowych. Inicjatywy społeczne i apele do ko- w ciągu wspomnianych 12 miesięcy. Najbardziej od- alicji PO–PSL, by jeszcze na etapie rządowym z nie- czuli to pracodawcy w sektorze budownictwa (7,7%) go zrezygnowali, nie przyniosły rezultatów. A teraz, oraz usług (6,2%). jak się okazuje, pomysł rządzących przyniósł więcej Zwracam się z apelem do rządu premiera Donalda szkody niż pożytku. Tuska o wprowadzanie rozwiązań prawnych, które Niestety próba likwidacji sądów rejonowych w mniej- pozwolą zmniejszyć pozapłacowe koszty pracy, które szych miejscowościach to niejedyny przykład izolo- są obecnie jedną z głównych przyczyn bezrobocia wania polskiej prowincji przez PO. W małych mia- w Polsce. Dziękuję za uwagę. Porządek dzienny

65. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniach 2, 3 i 4 kwietnia 2014 r.

1. Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały w sześćsetlecie nawiązania polsko-tureckich stosunków dyplomatycznych (druk nr 2260). 2. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (druk nr 1766). 3. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (druk nr 1767). 4. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opie- kunów (druk nr 2252). 5. Sprawozdanie Komisji Spraw Wewnętrznych o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym (druki nr 2205 i 2227). 6. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Central- nego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (druki nr 2049 i 2237). 7. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (druki nr 2254, 2257 i 2257-A). 8. Przedstawione przez Radę Ministrów sprawozdanie z wykonania ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie 1 stycznia – 31 grudnia 2010 r. (druk nr 1998) wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druk nr 2105). 9. Przedstawione przez Radę Ministrów sprawozdanie z realizacji „Programu ogranicza- nia zdrowotnych następstw palenia tytoniu w Polsce” w 2012 r. (druk nr 1901) wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druk nr 2229). 10. Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie wniosku Zastęp- cy Prokuratora Okręgowego w Lublinie z dnia 22 lipca 2013 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Krzysztofa Borkowskiego (druk nr 2213). 11. Pytania w sprawach bieżących. 12. Informacja bieżąca. 13. Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwa- ły w sprawie uczczenia setnej rocznicy śmierci Józefa Chełmońskiego (druki nr 2108 i 2222). 14. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o: 1) rządowym projekcie ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, 2) poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (druki nr 2252, 1766, 1767, 2278 i 2278-A). 15. Przedstawiona przez Radę Ministrów informacja o realizacji działań wynikających z „Naro- dowego programu ochrony zdrowia psychicznego” w 2011 r. (druk nr 1614) wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druk nr 2125). 16. Przedstawiona przez ministra środowiska informacja o realizacji „Programu budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006–2013” w roku 2012 (druk nr 1449) wraz ze stanowiskiem Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (druk nr 2211). 17. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2233 i 2268). 18. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (druki nr 2234 i 2258). 19. Sprawozdanie Komisji Spraw Wewnętrznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o świad- czeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą (druki nr 2231 i 2271). 20. Sprawozdanie Komisji Spraw Wewnętrznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o europejskiej inicjatywie obywatelskiej (druki nr 2232 i 2272). 21. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1634, 2216 i 2216-A) – trzecie czytanie. 22. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o odpadach (druki nr 2119, 2163 i 2163-A) – trzecie czytanie. 23. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych (druki nr 1576, 2150 i 2150-A) – trzecie czytanie. 24. Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 2288). 25. Przedstawione przez Radę Ministrów sprawozdanie z realizacji „Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie” za okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. (druk nr 1950) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 2148). 26. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządo- wym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo atomowe oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1993 i 2273). 27. Wybór uzupełniający do składu osobowego Komisji Etyki Poselskiej (druk nr 2289).

Obecni posłowie według załączonej do protokołu listy obecności TŁOCZONO Z POLECENIA MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

KANCELARIA SEJMU: redakcja i skład – Sekretariat Posiedzeń Sejmu, druk – Wydawnictwo Sejmowe. Nakład 41 egz. PL ISSN 0867-2768. Cena 4,10 zł + 5% VAT