Secretariaat: CDA , CDA , CDA , Cromstrijen '98, Fractie Baars - Binnenmaas, Fractie Nieland - Binnenmaas, Kolgansstraat 18 Fractie Polderdijk - Cromstrijen, Gemeentebelangen Binnenmaas, Gemeentebelangen Korendijk, SGP Korendijk, 3291 VC Strijens Belang - Strijen, VVD Cromstrijen [email protected] 0622415421

Samenwerkende Raadsfracties

Aan de leden van de Eerste Kamer

Datum 19-6-2018 Betreft 34.806 Samenvoeging gemeenten Binnenmaas, Cromstrijen, Korendijk, Oud-Beijerland en Strijen

Geachte leden van de Eerste Kamer,

Binnenkort wordt u gevraagd uw standpunt te geven over het al of niet herindelen van Binnenmaas, Cromstrijen, Korendijk, Strijen en Oud-Beijerland. De Samenwerkende Raadsfracties hebben u de afgelopen weken inhoudelijke informatie gestuurd om u te helpen uw besluit een basis te geven.

Mocht uw Kamer het wetsvoorstel onverhoopt aannemen dan wordt; - voorbijgegaan aan de constitutionele afspraken, ook voor raden / raadsmeerderheden - het werk van lokale raden/ raadsleden gedirigeerd door coalitie afspraken en fractie discipline van collega's in Provinciale Staten en Tweede Kamer - het decennialang vergaarde voortschrijdend inzicht in de herindelingpraktijk niet benut - de politieke en bestuurlijke inspanning in de sinds 2005 grotendeels teniet gedaan, - de onbalans in bestuur versus politiek en volksvertegenwoordiging verder vergroot - de meerderheid van de burgers genegeerd en het tanende vertrouwen in de overheid gevoed - een grote politiek bestuurlijke reorganisatie opgelegd aan de Hoeksche Waard waarbij van tevoren niet inzichtelijk is gemaakt wat de sociaal maatschappelijke effecten zijn

U willen wij helpen om dat te voorkomen.

Wij hebben kennisgenomen van het Memorie van Antwoord op de vragen die in uw Eerste Kamer zijn gesteld aan de Minister. Mede naar aanleiding hiervan doen wij een dringend beroep op uw functie en verantwoordelijkheid als lid van de Eerste Kamer:

1. Onze analyse van de MVA: manipulatie van vragen om onbehoorlijk bestuur te maskeren?

 Er wordt door de 5 gemeenten al jaren goed met elkaar samengewerkt, zoals blijkt uit de onderzoeksrapporten en de cijfers, dus de vraag of de gemeenten bereid zijn om mee te werken aan de vorming van een nieuwe gemeente is niet aan de orde. Het goede samenwerken stopt hierdoor niet ineens. Het is juist de vraag wat de gevolgen zullen zijn voor de samenwerking met elkaar na de verkiezingen voor een Gemeente Hoeksche Waard. Welk effect zal de door de Provincie veroorzaakte polarisatie op het te vormen beleid hebben? Deze polarisatie is er voorheen namelijk nooit geweest.  Er zijn voor dit proces door de Provincie onderzoeken uitgezet. Hieruit is gebleken dat het met de vijf gemeenten goed gaat. Verder hebben de onderzoeken niet aangetoond dat groeiende kwetsbaarheden in de ambtelijke organisaties zorgen voor spanningen in buurten, dorpen of wijken en de dienstverlening aan bedrijven en instellingen tekortschiet. In tegendeel, zie https://www.waarstaatjegemeente.nl/. Waarom negeert de minister de voor de vijf gemeenten positieve uitkomsten van de onderzoeksrapporten en geeft zij een eigen invulling aan vraagstukken die niet gebaseerd is op de beschikbare onderzoeksresultaten?

Pagina 1 van 4

CDA Binnenmaas, CDA Cromstrijen, CDA Korendijk, Cromstrijen '98, Fractie Baars - Binnenmaas, Fractie Nieland - Binnenmaas, Gemeentebelangen Binnenmaas, Gemeentebelangen Korendijk, SamenwerkendeSGP Korendijk, R Strijensaadsf Belang - Strijen, VVDracties Cromstrijen Hoeksche Waard

 De minister geeft aan dat het behalen van financieel voordeel niet het doel is van deze herindeling. Cijfers zijn echter een belangrijk kengetal om het gevoerde beleid te kunnen beoordelen. Aangezien die cijfers goed zijn, is dat geen aanleiding om te gaan herindelen. De minister geeft geen concrete onderbouwing voor wat de verbetering van de bestuurskracht dan moet inhouden, zelfs niet als uitde onderzoeken is gebleken dat het goed gaat. De Hoeksche Waard is niet te vergelijken met een grote buurgemeente als Rotterdam of Dordrecht. Een overheidsorgaan is verplicht om besluiten binnen de constitutionele kaders goed te kunnen onderbouwen en niet op basis van gevoel te nemen.  Dit wetsvoorstel gaat alleen over het al of niet herindelen en niet over het alternatief voor versterkte samenwerking wat door de Samenwerkende Raadsfracties is aangeboden. De Provincie heeft dit namelijk ter zijde geschoven en niet meegenomen in het voorstel. Dit alternatief is nooit volwaardig meegenomen in de onderzoeken en overwegingen van de Provincie. Het is niet juist dat de minister op dit model ingaat nu dit geen deel uitmaakt van het wetsvoorstel. Het doet ook afbreuk aan de realiteit. Er kan door de minister derhalve absoluut geen uitspraak gedaan worden over draagvlak voor dit alternatieve model.  De PVV stelt een vraag over draagvlak met betrekking tot het raadplegen van de bevolking. De minister geeft een ontwijkend antwoord door alleen maar in te gaan op bestuurlijk draagvlak. Zij geeft vervolgens aan dat de gemeenten zelf moeten bepalen hoe zij het maatschappelijk draagvlak onderzoeken. Bij het onderzoek van BMC is gebleken dat er maar een klein aantal van de 86.000 inwoners gevraagd zijn, waarvan ca. 200 personen willekeurig bij de supermarkt. Het BMC verklaarde dat dit voldoende representatief was om het draagvlak te kunnen bepalen. De door drie gemeenten gehouden burgerpeiling heeft uitgewezen dat feitelijk 70% van de inwoners tegen herindelen is. Als het BMC rapport wel formeel meegenomen wordt in dit proces, waarom wordt de mening van 70% van de inwoners in drie gemeenten dan niet meegenomen? De ambiance voor de peilingen werd aangetast A. Ook In dit opzicht is er sprake van manipuleren van de democratie.  Op de vraag van de ChristenUnie over hoe de regering terugkijkt op het regieproces door de Provincie wordt alleen in het algemeen geconstateerd dat dit naar behoren en conform de procedurele vereisten verlopen is. Er wordt volledig voorbijgegaan aan de inhoud van het proces waar heel veel over gezegd is gedurende dit hele traject. De minister gaat niet in op de details en de onvolkomenheden, zoals die ook bij de Provincie zelf en de Tweede Kamer zijn benoemd.  Tot slot merken wij nog op dat er tot op de dag van vandaag geen goede reden is genoemd, waarom de herindelingdatum van 1 januari 2020 naar 1 januari 2019 moest worden vervroegd, anders dan de angst voor de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018. Integendeel, het heeft alleen maar tot gevolg dat het besluitvormingstraject nog niet is afgerond en er nu noodgedwongen op de muziek vooruitgelopen wordt. Feit is dat nu onder stoom en komend water wordt voorgesorteerd op herindelen. Terloops wordt wel erkend dat uw Kamer nog het finale besluit moet nemen. Die oneigenlijke voorsprong wil er mede toe dienen om uw Kamer tot herindelen te bewegen. Dit accepteert uw Kamer toch niet als compensatie voor argumenten?

Uit de beantwoording van de minister op de vragen van de partijen in de Tweede en de Eerste Kamer, alsmede de manier waarop de provincie invulling heeft gegeven aan dit hele traject, concluderen wij dat hier sprake is van onbehoorlijk bestuur. Uw Eerste Kamer kan hier in het kader van haar taakstelling niet aan voorbij gaan.

Pagina 2 van 4

CDA Binnenmaas, CDA Cromstrijen, CDA Korendijk, Cromstrijen '98, Fractie Baars - Binnenmaas, Fractie Nieland - Binnenmaas, Gemeentebelangen Binnenmaas, Gemeentebelangen Korendijk, SamenwerkendeSGP Korendijk, R Strijensaadsf Belang - Strijen, VVDracties Cromstrijen Hoeksche Waard

Bewaakt u de juridische kaders en de constitutionele principes ?

 Minister Ollongren stelt in Blik op de Gemeenteraad, april 2018, " Eerste Overheid; Raadsleden zijn de ruggengraat van de lokale democratie". De kaders voor de gemeenten/ gemeenteraden liggen, als onderdeel van de constitutionele afspraken en inrichting, vast. Die mogen niet afhangen van omstandigheden of willekeurig worden ingevuld. Zonder die zekerheid kan een raad/raadslid niet functioneren. Dan ligt de bijl aan de wortels van de democratie. Voor elke raad.  In dit kader is de besluitvorming in de Tweede Kamer interessant: SGP, SP, PVV en 50Plus onderkenden allemaal de juridische kaders, lokale raadsmeerderheden en draagvlak. Mede daarop was de tegenstem gebaseerd. De anciënniteit van de woordvoerders varieerde van 4158 en 1696 dagen. Speciaal het indrukwekkende betoog van SGP betrok alle aspecten ter zake en vervatte die in 7 vragen.  D66, VVD, GL en CDA gingen allemaal voorbij aan de juridische kaders, raadsmeerderheden en draagvlak. Zij baseerden hun besluit op andere overwegingen die soms waren gebaseerd op informatie die niet in de dossiers van de Provincie Zuid-Holland was opgenomen en meer van ‘gevoelsmatige aard’ was. De anciënniteit van de woordvoerders lag tussen 576 en 170 dagen.  In gesprekken met onze groep gaven Tweede Kamerleden aan dat er beperkingen golden voor hun standpuntvorming, wegens coalitieverplichtingen en wegens de verplichting het oude beleidskader voor herindelingen aan te houden.

2. Handelt u ook naar de geest van de wet en waakt u voor framing en manipulatie ?

 Uw kamer heeft naast de vele, ook juridische aspecten uiteindelijk toch ook de functie van "ons nationale geweten". In die hoedanigheid kunt u toch niet om het voortschrijdend inzicht heen dat herindeling een achterhaald instrument is zoals wij in ons ‘Manifest’, in samenwerking met wetenschappers en vele deskundigen, ruimschoots hebben aangetoond? Gaat u, door sec het beoordelen van de processen, instemmen met een ingrijpende en jarenlang durende reorganisatie van 5 gemeenten waarvan de noodzakelijkheid niet is aangetoond?  Decennialang blijkt dat herindeling geen verbetering oplevert. Nota Bene: alle 5 gemeenten zijn financieel gezond en het gebrek aan bestuurskracht dat voor de Minister blijkbaar een belangrijke overweging is, is in geen enkel opzicht aangetoond. Bovendien is bestuurskracht een term die niet met harde feiten en metingen kan worden beoordeeld, zie ook ons Manifest).  Wel aangetoond is het feit dat de 5 gemeenten in goede samenwerking de decentralisaties op het sociale domein uitstekend hebben doorgevoerd. Weest u niet blind voor framing en manipulatie om een ‘kromme’ besluitvorming recht te breien. Een voorbeeld daarvan is in de MVA de redenering dat de Hoeksche Waard al is begonnen met de eerste stappen naar een herindeling en dat de gemeenteraden hiermee instemden. Dat klopt, omdat de Provincie ons daartoe, tegen alle advies en ervaring in, dwong door de oorspronkelijke datum van 1/1/2020 te vervroegen naar 1/1/2019.  De vijf gemeenten zijn nu met een tweesporenbeleid aan het voorbereiden omdat ze zich verantwoordelijk voelen voor hun gezamenlijke toekomst, of dat nu een herindeling wordt of niet. Het is framing van de Minister om dit aan u voor te schotelen als argument pro herindeling.

 Ook het argument dat ambtenaren niet meer in staat zijn om inwoners en verenigingen te bedienen is manipulatie van de werkelijkheid: het klopt dat ambtenaren de laatste maanden minder tijd hebben, maar de dienstverlening is nog steeds op peil.

Pagina 3 van 4

CDA Binnenmaas, CDA Cromstrijen, CDA Korendijk, Cromstrijen '98, Fractie Baars - Binnenmaas, Fractie Nieland - Binnenmaas, Gemeentebelangen Binnenmaas, Gemeentebelangen Korendijk, SamenwerkendeSGP Korendijk, R Strijensaadsf Belang - Strijen, VVDracties Cromstrijen Hoeksche Waard

 De reden dat ambtenaren krap in hun tijd zitten is dat ze keihard moeten werken aan een mogelijke reorganisatie omdat de Provincie de herindelingdatum ondanks ervaringen en adviezen een jaar naar voren heeft gehaald.

3. Wees u ervan bewust welke uitstraling uw besluit heeft op de 'gewone burger'.

 Inwoners van Binnenmaas (grootste gemeente), Cromstrijen en Korendijk spraken zich bij een opkomst van 85% uit. Van hen stemde 70% tegen een herindeling.  In de krant verschijnen nu artikelen over een eventueel op handen zijnde herindeling die al hun bange vermoedens bevestigen: alle ambtenaren mogen blijven, maar dat gaat wel geld kosten. Er komen dure topambtenaren bij; de advertenties met topsalarissen zijn bekend. Er komen extra managementlagen. Er moet een nieuwe huisvesting komen voor al die ambtenaren, dat gaat miljoenen kosten B. (AD 7-6-2018 Miljoenen nodig voor opzet gemeente).  Er komen echter wel ruim 55% minder volksvertegenwoordigers. De straatinterviews met gewone burgers van SBS6 zijn kristalhelder C.  De inwoners krijgen er niets voor terug. Er wordt geschermd met ‘kernenbeleid’, maar dat kan nooit zo goed uitwerken als nu al gebeurt. Recent heeft Mr. dr. h.c. H.D. Tjeenk Willink zijn inzichten gegeven D over de bestuurlijke en politieke ontwikkelingen van de afgelopen decennia. Die hebben geleid tot de huidige situatie dat de burger het vertrouwen in de overheid heeft verloren. De daardoor ontstane problematiek, de noodzaak van en mogelijkheden voor oplossingen worden geschetst. Onze conclusie betreffende de ontwikkelingen in de Hoeksche Waard is dat er vele parallellen met die analyse zijn. Om de burger weer echt mee te laten doen zouden die inzichten opgepakt moeten worden.  Een mooie gelegenheid voor uw Kamer om met de casus Hoeksche Waard daarmee te beginnen.

Vanzelfsprekend mag u rekenen op onze persoonlijke toelichting. Laat u ons a.u.b. weten welke momenten daarvoor passen?

Met vriendelijke groet, Samenwerkende Raadsfracties Hoeksche Waard, Jan F. Oosterkamp 0622415421

A) https://strijen.vvd.nl/nieuws/19927/wat-u-moet-weten-voordat-u-meewerkt-aan-de-alternatieve-burgerpeiling-van-strijens-belang-over-de- herindeling-van-gemeente-strijen B) http://krant.ad.nl/?code=ST-147556-fWc7idiAf0t9KyLiX2DM-caps.ad.nl&state=paperId(91180)%2Czone(AD)#/paper C) https://www.hartvannederland.nl/nieuws/2018/gemeente-hoeksche-waard-na-herindeling-nee-bedankt/ D) https://vng.nl/herman-tjeenk-willink-de-essentie-van-de-democratische-rechtsstaat

Pagina 4 van 4