DOCSLIB.ORG

„Przeczytano, Przyjęto, Podpisano”

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
„Przeczytano, Przyjęto, Podpisano” „Przeczytano, przyjęto, podpisano” Polskie protokoły sądów rozjemczych w powiecie strzeleckim w XIX wieku Edycja źródłowa ze zbiorów Archiwum Państwowego w Opolu Archiwum Państwowe w Opolu OPERA EXTRAORDINARIA pod redakcją naukową Mirosława Lenarta Tom IX ZESPÓŁ REDAKCYJNY Mirosław Lenart (przewodniczący) Aleksandra Starczewska-Wojnar (sekretarz) Tomasz Heller Małgorzata Iżykowska Maria Leśniowska Sławomir Marchel Henryk Niestrój Justyna Sowińska „Przeczytano, przyjęto, podpisano” Polskie protokoły sądów rozjemczych w powiecie strzeleckim w XIX wieku Edycja źródłowa ze zbiorów Archiwum Państwowego w Opolu Małgorzata Iżykowska Aleksandra Starczewska-Wojnar Archiwum Państwowe w Opolu Opole 2017 Recenzent dr hab. Lidia Przymuszała Konsultacja germanistyczna dr Małgorzata Blach-Margos Projekt okładki Mirosław Słomski Copyright © 2017 Archiwum Państwowe w Opolu Archiwum Państwowe w Opolu Publikacja została sfinansowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych ISBN 978-83-940452-9-6 ISBN 978-83-65681-10-2 Projekt typograficzny i skład: Drukarnia Sady Krapkowice Objętość: 40,25 ark. druk. Druk: 300 egz. Druk i oprawa: Drukarnia Sady Panu Dyrektorowi Archiwum Państwowego w Opolu, Prof. dr. hab. Mirosławowi Lenartowi, za życzliwość, wsparcie i motywację do dalszej pracy, a naszym Rodzinom za cierpliwość, zrozumienie i wszelką pomoc serdeczne podziękowania składają autorki Polskie protokoły sądów rozjemczych w powiecie strzeleckim w XIX wieku Spis treści Wstęp ……………………………………………………………………………………… 9 Powiat strzelecki w drugiej połowie XIX wieku ..………………………………….. 9 Dzieje zespołów Sądu Obwodowego w Strzelcach Opolskich i Sądu Obwodowego w Leśnicy …………………………………………………. 10 Język polski w protokołach sądu rozjemczego …………………………………… 11 Dzieje urzędu rozjemcy w powiecie strzeleckim ………………………………… 12 Obraz życia ludności wiejskiej …….…………………………………………… 17 Zakres chronologiczny i terytorialny …………………………………………… 18 Zasady wydania …………………………………………………………………… 19 Wykaz rozjemców z powiatu strzeleckiego cytowanych w publikacji .…………….. 22 Wykaz skrótów ………………………………………………………………… 26 Jednostki miar i wag używane w powiecie strzeleckim w XIX wieku ……………… 30 Bibliografia …………………………………………………………………….. 31 Teksty protokołów ………………………………………………………………………… 37 Adamowice, sygn. 449, protokoły nr 1-15 Izbicko, sygn. 985, protokół nr 16 Izbicko, sygn. 986, protokoły nr 17-24 Izbicko, sygn. 987, protokoły nr 25-88 Jemielnica, sygn. 770, protokoły nr 89-204 Kalinów, sygn. 447, protokoły nr 205-294 Kielcza, sygn. 984, protokoły nr 295-310 Kielcza, sygn. 983, protokoły nr 311-339 Kolonowskie, sygn. 973, protokoły nr 340-480 Kolonowskie, sygn. 971, protokoły nr 481-611 Krośnica, sygn. 994, protokoły nr 612-624 – 6 – Krośnica, sygn. 993, protokoły nr 625-765 Krośnica, sygn. 1005, protokoły nr 766-829 Leśnica, sygn. 1202, protokoły nr 830-909 Łaziska, sygn. 988, protokoły nr 910-928 Płużnica Wielka, sygn. 1002, protokoły nr 929-957 Poznowice, sygn. 982, protokoły nr 958-1010 Rozmierka, sygn. 1003, protokoły nr 1011-1057 Rozmierz, sygn. 1031, protokoły nr 1058-1080 Rożniątów, sygn. 772, protokoły nr 1081-1100 Spórok, sygn. 968, protokoły nr 1101-1111 Staniszcze Małe, sygn. 999, protokoły nr 1112-1145 Staniszcze Małe, sygn. 998, protokoły nr 1146-1226 Staniszcze Małe, sygn. 1000, protokoły nr 1227-1277 Staniszcze Małe, sygn. 997, protokoły nr 1278-1286 Staniszcze Wielkie, sygn. 969, protokoły nr 1287-1395 Strzelce Opolskie, sygn. 962, protokoły nr 1396-1397 Suche Łany, sygn. 990, protokoły nr 1398-1412 Suche Łany, sygn. 989, protokoły nr 1413-1457 Szymiszów, sygn. 992, protokoły nr 1458-1472 Zawadzkie, sygn. 977, protokoły nr 1473-1516 Żędowice, sygn. 771, protokoły nr 1517-1522 Żędowice, sygn. 976, protokoły nr 1523-1535 Słowniczek wyrazów dawnych, gwarowych i zapożyczonych …………………….. 613 Indeks geograficzny ………………………………………………………………… 624 Wykaz mikrotoponimów …………………………………………………………… 637 Wykaz nazw zawodowych i statusów społecznych ………………………………… 638 Wykaz skanów map ze zbiorów APOp (zawartość płyty CD) ……………………… 649 – 7 – Polskie protokoły sądów rozjemczych w powiecie strzeleckim w XIX wieku – 8 – Wstęp WSTĘP Powiat strzelecki w drugiej połowie XIX wieku Dawny powiat strzelecki składał się z trzech miast: Strzelec Opolskich, Leśnicy i Ujazdu oraz otaczających je wsi i majątków. W latach 30-tych XIX wieku na terenie powiatu strzeleckiego obej- mującego 3 miasta, 88 wsi i 19 kolonii zamieszkiwało 31 696 osób1. Graniczył z powiatem opolskim, lublinieckim, toszecko-gliwickim i kozielskim. Warunki fizjograficzne wyznaczała rzeka Małapanew, w której zakolach umiejscawiane były budowle o charakterze technicznym i przemysłowym. Już w pierwszej połowie XIX wieku działały tam liczne młyny, zakłady hutnicze i wapienniki. Rozwój przemysłu możliwy był dzięki obfitości wody, która służyła do płukania rudy żelaza i dostarczała energii do napędzania młotów i miechów hutniczych, oraz lasów, które zapewniały surowiec opało- wy2. Ośrodki przemysłowe w powiecie strzeleckim powstawały od końca wieku XVIII przede wszyst- kim na północy powiatu, wzdłuż granicy z powiatem lublinieckim. W rejonie Małej Panwi rozrósł się przemysł hutniczy bazujący na złożach rudy żelaza, natomiast w oparciu o miejscowe zasoby leśne rozwinął się również przemysł drzewny. W połowie XIX wieku w środkowej części powiatu rozwinął się przemysł wapienniczy i cementowy, powstały liczne piece wapiennicze, między innymi w Szymiszowie, Kamieniu Śląskim, Górażdżach czy Gogolinie3. Rozwój przemysłu pociągał za sobą szybkie zmiany demograficzne. Nie tylko istniejące już miej- scowości były dynamicznie zasiedlane, ale też powstawały coraz to nowe kolonie i osiedla, związane z nowymi ośrodkami przemysłowymi. Najlepiej ilustrują to zjawisko nowo powstałe wówczas osady, jak Zawadzkie, Filipolis, Świerkle. Wspomniane tu Zawadzkie z niewielkiej kolonii hutniczej, nale- żącej do Żędowic, przekształciło się wkrótce w centrum przemysłowe regionu. Pociągało to za sobą niespotykane dotąd migracje ludności, napływającej na teren powiatu, zarówno w poszukiwaniu za- trudnienia, jak i w sytuacjach związanych z handlem, transportem, dostarczaniem produktów wytwo- rzonych w terenie. Kontakty ludzi pochodzących z różnych okolic, o rozmaitych nawykach i odmiennej mentalności w sposób nieunikniony pociągały za sobą sytuacje konfliktowe. Również trudności życia codziennego w kontaktach sąsiedzkich i rodzinnych stawały się powodem sporów, które nierzadko znajdowały swój finał przed sądem rozjemczym. Niniejsza publikacja prezentuje polskojęzyczne protokoły sędziów rozjemczych powiatu strze- leckiego, wyodrębnione z dwujęzycznych ksiąg zachowanych w zasobie Archiwum Państwowego w Opolu (APOp). Z powiatu strzeleckiego zachowało się ogółem 59 ksiąg rozjemczych spisanych w języku polskim i niemieckim. Prezentowany materiał polskojęzyczny jest zawarty w 33 księgach protokolarnych, pochodzących z różnych miejscowości ówczesnego powiatu strzeleckiego, należących do dwóch zespołów archiwalnych: Sądu Obwodowego w Strzelcach Opolskich i Sądu Obwodowego w Leśnicy. Protokoły strzeleckie to ciekawe językowo i kulturowo teksty o jednorodnej proweniencji, powstałe w zbliżonym okresie historycznym (lata 1842-1904) na zwartym obszarze jednego powiatu. Co więcej, jako jedyne w naszym zasobie dają możliwość obserwowania zarówno zjawisk związanych z rozwojem gospodarczym regionu, jak i jego sytuacji językowej. 1 A. Gläser, Gerichts-Topographie von Oberschlesien oder spezielle Zusammenstellung sämmtlicher in dem Departament des Königl. Preuß. Ober-Landes-Gerichts von Oberschlesien zu Ratibor befindlichen Untergerichte, mit Bezeichnung ihres Jurisdictions-Um- fanges nach Ortschaften, Possessionen, und Seelenzahl, Namen und Wohnort der Richter nebst einem vollständigen Register und einer Darstellung der Gerichts-Verfassung, Ratibor 1831, s. 7 i 14. 2 R. Niemczyk, Stare huty w rejonie Małej Panwi, Opole bd., s. 2; O. S. Popiołek, Huta Małapanew 1755-1955, Opole 1955, s. 8; G. Quitiek, Aus der Geschichte der Malapaner Hütte, „Oppelner Heimatblatt”, 7 Jahrgang, 20 Juni 1931, Nummer 3. 3 Monografia gospodarcza województwa opolskiego, red. J. Popkiewicz, Katowice 1966, s. 562. Polskie protokoły sądów rozjemczych w powiecie strzeleckim w XIX wieku Dzieje zespołów Sądu Obwodowego w Strzelcach Opolskich i Sądu Obwodowego w Leśnicy Księgi protokołów rozjemców powiatu strzeleckiego stanowią część zespołów archiwalnych Sądu Obwodowego w Strzelcach Opolskich oraz Sądu Obwodowego w Leśnicy, przechowywanych w Ar- chiwum Państwowym w Opolu. Akta pruskiego wymiaru sprawiedliwości przekazywane były do ar- chiwów państwowych sukcesywnie od zakończenia działań wojennych w 1945 roku. Akcja zabezpie4- czająca ocalałe archiwalia została wsparta normatywami wydanymi przez administrację państwową . W dekrecie z 1 marca 1946 roku – o rejestracji i zakazie wywozu dzieł sztuki plastycznej oraz przed- miotów o wartości artystycznej, historycznej lub kulturalnej wymieniono5 archiwalia jako podlegające rejestracji i zakazowi ich wywozu poza granice państwa polskiego . W okólniku Ministerstwa Ziem Odzyskanych z dnia 18 maja 1946 roku napisano: Archiwa wszystkich kategorii poniosły na Ziemiach Odzyskanych olbrzymie straty [...]. Dlatego też ocalałe archiwalia są tym cenniejsze i muszą być poddane starannej i skutecznej opiece. Trzeba pamiętać, że akta mają nie tylko znaczenie naukowe, lecz i polityczne, gdyż zawierają niezliczone dowody polskości tych ziem, siłą i gwałtem germanizowanych przez państwo niemieckie. Obowiązkiem więc państwowym i narodowym jest ochrona akt przed zniszczeniem,6 wykony- wana przez
Load more

Recommended publications
  • Ogloszenie O Przetargu
    PZP – 341- 12/06 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU -USŁUGA Przedmiot zamówienia: Zimowe utrzymanie dróg gminnych w m. Centawa, G ąsiorowice, Łaziska, Piotrówka, Wierchlesie i Barut. 1) Nazwa i adres zamawiaj ącego: Gmina Jemielnica, ulica Strzelecka 67, tel.(077)463-23-22, 463-22-67, 463-20-67, Fax (077) 463-23-88 Kod 47-133 Jemielnica www.jemielnica.pl , www.bip.Jemielnica.pl , E-mail [email protected] , Godziny urz ędowania 7:30 - 15:30 2) Okre ślenie trybu zamówienia: Przetarg nieograniczony o warto ści poni żej 60000 Euro . 3) Okre ślenie sposobu zyskania specyfikacji istotnych warunków zamówienia: Adres strony internetowej, na której zamieszczona jest specyfikacja istotnych warunków zamówienia www.bip.jemielnica.pl Specyfikacja istotnych warunków zamówienia dost ępna jest równie ż w Urz ędzie Gminy Jemielnica, codziennie z wyj ątkiem sobót w godz. 7.30 do 15.30. 4) Opis przedmiotu oraz wielko ści lub zakresu zamówienia, z podaniem informacji o mo żliwo ści składania ofert cz ęś ciowych: Przedmiotem zamówienia jest: Zimowe utrzymanie dróg gminnych w m. Centawa, G ąsiorowice, Łaziska, Piotrówka, Wierchlesie i Barut w sezonie zimowym 2006/2007. CPV - 902 12000-6 usługi od śnie żania. Zamawiaj ący nie dopuszcza składania ofert cz ęś ciowych 5) Informacja o mo żliwo ści zło żenia oferty wariantowej: Zamawiaj ący nie dopuszcza składania ofert wariantowych 6) Informacja o zamiarze zawarcia umowy ramowej: Zamawiaj ący nie przewiduje zawarcia umowy ramowej . 7) Informacja o zamiarze ustanowienia dynamicznego systemu zakupów wraz z adresem strony internetowej,
    [Show full text]
  • DOKUMENTACJA HYDROGEOLOGICZNA Określająca Warunki Hydrogeologiczne W Związku Z Odwadnianiem Kopalni Wapienia „Strzelce Opolskie”
    Stowarzyszenie Naukowe im. Stanisława Staszica 31-115 Kraków, ul. Garncarska 5/2 DOKUMENTACJA HYDROGEOLOGICZNA określająca warunki hydrogeologiczne w związku z odwadnianiem Kopalni Wapienia „Strzelce Opolskie” Zleceniodawca: GÓRAŻDŻE CEMENT S.A. ul. Cementowa 1, Chorula 47-316 Górażdże Geolog dokumentujący: .................................................... mgr inż. Andrzej Pacholewski (nr upr. 40253) Kierownik opracowania: ........................................... dr hab. inż. Mariusz Czop Zespół autorski: dr inż. Ewa Kret dr inż. Dorota Pierri mgr inż. Andrzej Pacholewski mgr inż. Michał Mróz Kraków, listopad 2018 1 KARTA INFORMACYJNA OPRACOWANIA Rzędna odwodnienia Rzędna odwodnienia: +188,5 m n.p.m. +198,5 m n.p.m. Rzędna eksploatacji: +190,0 m n.p.m. +200,0 m n.p.m. Powierzchnia wyrobiska: 2 127 062,92 m2 1 968 692,94 m2 Lej depresji: 2 2 warstwy górażdżańskie 17,93 km 12,85 km 2 2 warstwy karchowickie 17,63 km 12,51 km Dopływ całkowity: 21,6 – 22,9 tys. m3/d 17,3 – 18,4 tys. m3/d z wód opadowych 1,94 tys. m3/d 1,94 tys. m3/d z wód podziemnych 19,66 – 20,96 tys. m3/d 15,36 – 16,46 tys. m3/d Kierownik zespołu: dr hab. inż. Mariusz Czop Zespół autorski: dr inż. Ewa Kret dr inż. Dorota Pierri mgr inż. Andrzej Pacholewski mgr inż. Michał Mróz 2 Spis treści 1. WSTĘP .............................................................................................................................................. 6 2. CHARAKTERYSTYKA REJONU KOPALNI WAPIENIA „STRZELCE OPOLSKIE” ...... 8 2.1. Położenie geograficzne i administracyjne ............................................................................... 8 2.2. Opis zagospodarowania terenu i stanu środowiska w granicach obszaru i terenu górniczego .................................................................................................................................. 9 2.3. Charakterystyka ujęć wód podziemnych ............................................................................. 11 2.4. Charakterystyka potencjalnych ognisk zanieczyszczeń .....................................................
    [Show full text]
  • Tabela Cen Za Przewozy Na Podstawie Biletów Jednorazowych Normalnych I Ulgowych W Związku Powiatowo – Gminnym „JEDŹ Z NAMI” W Strzelcach Opolskich
    Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 55/I/2018 Zgromadzenia Związku Powiatowo-Gminnego „JEDŹ Z NAMI” z dnia 6 września 2018 r. Tabela cen za przewozy na podstawie biletów jednorazowych normalnych i ulgowych w Związku Powiatowo – Gminnym „JEDŹ Z NAMI” w Strzelcach Opolskich Cena biletu Cena biletu ulgowego (brutto) w zł odległość normalnego w km (brutto) w zł ulga 37% ulga 49% ulga 51% ulga 78% ulga 93% ulga 95% Do 5 4.70 2.96 2.40 2.30 1.03 0.33 0.24 6 do 10 6.40 4.03 3.26 3.14 1.41 0.45 0.32 11 do 15 7.60 4.79 3.88 3.72 1.67 0.53 0.38 16 do 20 8.60 5.42 4.39 4.21 1.89 0.60 0.43 21 do 25 9.80 6.17 5.00 4.80 2.16 0.69 0.49 Cena biletu na terenie miasta Strzelce Opolskie wynosi 2,00 zł Wykaz ulg ustawowych za przewozy na podstawie biletów jednorazowych % ulgi Grupy pasażerów podlegające uldze – opis skrótowy 37 % dziecko 4-6 lat, niewidomy, weteran inwalida, inwalida wojenny (wojskowy) 49 % osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji 51% Kombatant 78 % straż graniczna – służbowo, celnik – służbowo, policjant – służbowo, żołnierz żandarmerii wojskowej, dziecko niepełnosprawne, opiekun dziecka niepełnosprawnego, inwalida wojenny i wojskowy I gr. Inwalidów, żołnierz niezawodowy, dziecko do lat 4 zajmujące osobne miejsce, niewidoma cywilna ofiara działań wojennych 93 % niewidomy niezdolny do samodzielnej egzystencji 95 % przewodnik niewidomego, opiekun inwalidy wojennego i wojskowego I gr., opiekun osoby niezdolnej do samodzielnej egzystencji 100 % dziecko do lat 4 bez osobnego miejsca, straż graniczna ochraniająca szlaki komunikacyjne, poseł, senator
    [Show full text]
  • Uchwała Nr XV/152/2019 Z Dnia 30 Października 2019 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO Opole, dnia 7 listopada 2019 r. Poz. 3463 UCHWAŁA NR XV/152/2019 RADY MIEJSKIEJ W STRZELCACH OPOLSKICH z dnia 30 października 2019 r. w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina Strzelce Opolskie oraz warunków i zasad korzystania z tych przystanków Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506, poz. 1309, poz. 1571 i poz. 1696) oraz art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2018 r. poz. 2016, poz. 2435, z 2019 r. poz. 730, poz. 1495 i poz. 1696) uchwala się, co następuje: § 1. Określa się przystanki komunikacyjne, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina Strzelce Opolskie, zgodnie z załącznikiem nr 1 do niniejszej Uchwały. § 2. Ustala się warunki i zasady korzystania z przystanków komunikacyjnych, o których mowa w § 1, zgodnie z załącznikiem nr 2 do niniejszej Uchwały. § 3. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Strzelec Opolskich. § 4. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Opolskiego. Przewodnicząca Rady Miejskiej Gabriela Puzik Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego – 2 – Poz. 3463 Załącznik nr 1 do uchwały nr XV/152/2019 Rady Miejskiej w Strzelcach Opolskich z dnia 30 października 2019 r. Przystanki komunikacyjne, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina Strzelce Opolskie, udostępnione dla operatorów publicznego transportu zbiorowego i przewoźników drogowych Lp. Miejscowość Nazwa przystanku Lokalizacja Nr drogi 1. BŁOTNICA STRZELECKA BŁOTNICA SZKOŁA Błotnica Strzelecka, ul. Szkolna 105275 O 2. BŁOTNICA STRZELECKA BŁOTNICA KOŚCIÓŁ Błotnica Strzelecka, ul.
    [Show full text]
  • Burmistrz Go Uratował PER Str
    Śmierć na Górze św. Anny str. 4 Nr 7 (911) 14 - 20 lutego 2017 2,40 zł (w tym 8% VAT) 100 dni przed maturą Indeks 347582 Zdjęcia ze studniówek ISSN 1506-61-18 str. 6 i 7 Najpopularniejszy sportowiec powiatu tel. 77 463 04 40 [email protected] strzeleckiego 2016 www.strzelecopolski.pl Na głosy czekamy tylko do piątku, 17 lutego str. 25 Strzelce Opolskie Izbicko Jemielnica Kolonowskie Leśnica Ujazd Zawadzkie Toszek Rozpoczynamy plebiscyt! Ł A Burmistrz go uratował PER str. 11 R O K U Poznaj kandydatki do tytułu Perła Roku str. 3 Zrzutka na radiowóz str. 2 Za te pieniądze założysz firmę str. 2 Skuter wjechał pod samochód str. 4 500 zł z Sobieskim str. 5 Bezdomny pies na wagę złota str. 9 Rodzice swoje, władza swoje str. 22 Miejsce Czy wzrośnie na Twoją cena za śmieci? reklamę Węgiel orzech już str. 23 77 463 04 40 od 580 zł/t! Nowy kierownik, Skup złomu NOWO OTWARTY nowe plany Kruszywa SKŁAD OPAŁU str. 24 Drewno SPRAWDZONY POLSKI WĘGIEL Zapraszamy! Strzelce Opolskie ul. Ujazdowska 39 Nakło, tel. 77 464 45 82 Szymiszów, tel. 77463 84 35 PHU KORA-TRANS tel. 884 992 932, 600 176 304 REKLAMA REKLAMA REKLAMA ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY W ZAKRESIE: Zawsze niskie ceny! ewpol - ciągników rolniczych i leśnych - 533 138 406 skład opału - wózków widłowych EKOGROSZEK zł/t luz KOSTKA 480 ul. Dziewkowicka 4 Serwisu: - sprzętu drogowego i komunalnego PL 630 zł/t luz 710 zł/t (work.) MIAŁ 430 zł/t luz Strzelce Opolskie - autokasacji pojazdów - 602 263 761 662 216 301, 606 793 393 PL kl.
    [Show full text]
  • The Level of Environmental Awareness As a Determinant of Attitudes and Behaviors Developed by Inhabitants of Towns and Villages – a Comparative Case Study
    INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH INFRASTRUCTURE AND ECOLOGY OF RURAL AREAS No IV/2/2017, POLISH ACADEMY OF SCIENCES, Cracow Branch, pp. 1633–1647 Commission of Technical Rural Infrastructure DOI: http://dx.medra.org/10.14597/infraeco.2017.4.2.123 THE LEVEL OF ENVIRONMENTAL AWARENESS AS A DETERMINANT OF ATTITUDES AND BEHAVIORS DEVELOPED BY INHABITANTS OF TOWNS AND VILLAGES – A COMPARATIVE CASE STUDY Laura Płatkowska-Prokopczyk Opole University Abstract Today, the more and more intensive use of natural resources and consequent environmental degradation have made the issue of sustainable development a central place in many discussions going on in scientific circles. In this light, ecological awareness, as well as pro-ecological at- titudes and behaviors of people seem to be only too significant. The aim of this article is to present the results of research conducted among the inhabitants of the Municipality of Zawadzkie, Opole Voivodeship. The study examined the relation between the level of environmental awareness and manifestations of environmental attitudes and behaviors. The obtained results were also subjected to a comparative analysis of two groups of re- spondents: inhabitants of towns and villages. The study did not show any significant differences between residents of towns and villages in terms of their ecological awareness and environmental attitudes and behaviors. It can therefore be concluded that changes in the sphere of awareness and specific environmental actions that are being taken in the surveyed com- munity are not related to the place of residence. Residents of towns and villages have a similar access to knowledge and cultural changes concern both groups.
    [Show full text]
  • Czas Niezwykły. Obrzędowość Doroczna Na Górnym Śląsku
    Robert Garstka Aleksander Lysko Czas niezwykły Obrzędowość doroczna na Górnym Śląsku Robert Garstka Aleksander Lysko Czas niezwykły Obrzędowość doroczna na Górnym Śląsku Regionalny Instytut Kultury w Katowicach Katowice 2018 listopad | November grudzień | December styczeń | January luty | February Wigilia św. Andrzeja | St Andrew’s Day Eve 14 Adwent | Advent 18 Św. Barbara | St Barbara’s Day 22 Św. Mikołaj | St Nicholas’ Day 26 Wędrujące obrazy | The wandering pictures 36 Św. Łucja | St Lucy’s Day 38 Szopki bożonarodzeniowe | Nativity scenes 42 Połazowani | Połazowani 46 Herody, kolędnicy misyjni | Carollers, mission carollers 48 Przeglądy kolędnicze | Carolling reviews 48 Pastuszki | Pastuszki (The Little Shepherds) 54 Poświęcenie wina i Święto Młodzianków | Święto Objawienia Pańskiego | Epiphany 58 Św. Błażej | St Blaise’s Day 60 Consecration of wine and the Św. Agata | St Agatha’s Day 62 Feast of the Holy Innocents 56 Św. Walenty | St Valentine’s Day 64 Darcie pierza | Feather plucking 66 Tłusty czwartek | Fat Thursday 70 Wodzenie niedźwiedzia | Leading the bear 72 Golenie brody | Beard shaving 88 Chodzenie z kozłem | Walking with the goat 90 Rosenmontag | Rosenmontag 92 Pogrzeb basa | The bass’ funeral 94 Babski comber | Babski comber (Ladies’ comber) 98 Marsz Wszystkich Świętych | All Saints’ March 254 Dzień Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny | All Saints’ Day and All Souls’ Day 256 Św. Hubert | St Hubertus’ Day 258 Św. Marcin | St Martin’s Day 260 marzec | March kwiecień | April maj | May czerwiec | June Tłusty czwartek | Fat Thursday 70 Nabożeństwo majowe i poświęcenie pól | Wodzenie niedźwiedzia | Leading the bear 72 May service and blessing of the fields 206 Golenie brody | Beard shaving 88 Święto Gradowe | The Hail Festival 212 Chodzenie z kozłem | Walking with the goat 90 Święto Ogniowe | The Fire Festival 214 Św.
    [Show full text]
  • N I E S I Ę C Z N I K S O Ł E C K I O N a S I D L a N
    STRZELCE OPOLSKIE Nr 7 (7) • LIPIEC 2014 miesięcznik bezpłatny Niesięcznik sołecki o nas i dla nas Program Rozwoju ★ Obszarów Wiejskich Euiopąski Fundusz Rolny na rzecz na iata 2007-2013 Ro zi^u Obszarów Wiejskich św. Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Miesięcznik opracowany przez Gminę Strzelce Opolskie. Miesięcznik współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi IV LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. SOŁECTWOMANIA 2 Ambitni i aktywni działacze w Rozmierce mówi sołtys Rozmierki Joachim Kaczmarczyk - Jeśli chodzi Myślę, iż podobnie jak w innych sołectwach, nawet zebrania wiejskie odbywały się w szkole. o sołectwo, to lubi działalność organizacji w naszej wsi kręci się wokół Dziś mieści się tam świetlica wiejska z zapleczem Pan trzymać rękę tych samych osób. Z reguły zawodnik lub działacz kuchennym i biurem sołtysa, bo budynek został na pulsie? LKS-u jest strażakiem, członkiem DFK, a w wol­ wyremontowany przez mieszkańców. Jest nowy Każdy dobry nych chwilach tańczy w naszej „Silesii”. Zadaniem budynek klubowy z szatniami z prawdziwego zda­ gospodarz musi wie­ szefostwa tych organizacji jest, aby grupa aktyw­ rzenia (inwestycja gminna), są dwa pełnowymia­ dzieć co dzieje się nych członków była jak największa. Od początku rowe boiska do piłki nożnej z bardzo dobrymi w jego gospodar­ swojego sołtysowania staram się, aby wszystkie płytami i z trybunami. Od dwóch lat budujemy stwie, dlatego też organizacje miały jeden cel - dobro Rozmierki, wiatę biesiadną, która po ukończeniu będzie miała staram się zawsze aby ze sobą nie konkurowały, ale działały zgod­ 360 m2.
    [Show full text]
  • Gazeta Nr 2 2019.Cdr
    Nr 2 (209) ISSN 1426-5389 2019 WAŻKIEGO Egzemplarz bezpłatny www.zawadzkie.pl GAZETA SAMORZĄDOWA GMINY ZAWADZKIE - ZAWADZKIE, ŻĘDOWICE, KIELCZA Drogi Mieszkańcu! Płać podatek PIT tam gdzie mieszkasz! V Nie musisz zmieniać adresu zameldowania Wybierając Gminę Zawadzkie około 38% Twojego podatku wróci do naszej gminy Wykorzystajmy tę możliwość na dofinansowanie: jednostek oświatowych [~| remontów dróg i chodników |~i terenów zielonych na terenie gminy ZADBAJMY WSPÓLNIE O NASZĄ GMINĘ! Gmina '*W*bZKIE Płać podatek PIT tam, gdzie mieszkasz - wybierz GMINĘ ZAWADZKIE Szanowni Państwo, każdy, kto składając swój PIT jako miejsce zamieszkania wskaże Jakość i liczba nowych inwestycji jest uzależniona w dużej mierze Gminę Zawadzkie, będzie miał udział w jej rozwoju. od udziału w podatku dochodowym, który stanowi jedno z głównych źródeł dochodów Gminy. Dlaczego to takie ważne? Każda gmina otrzymuje około 38% udziału w podatku dochodowym NIE MUSISZ ZMIENIAĆ MIEJSCA ZAMELDOWANIA - od osób fizycznych zamieszkujących na jej terenie. Tak więc WYSTARCZY ŻE MIESZKASZ W GMINIE ZAWADZKIE. z każdego 1000 zł podatku, który odprowadzają Państwo JEŚLI ROZLICZA CIĘ PRACODAWCA, WYSTARCZY, do Urzędu Skarbowego około 380 zł wraca do budżetu gminy, ŻE ZGŁOSISZ MU MIEJSCE ZAMIESZKANIA W GMINIE w której Państwo zamieszkują. Dzięki tym funduszom możliwe jest ZAWADZKIE I WSKAŻESZ: finansowanie przez gminę między innymi działalności jednostek Urząd Skarbowy w Strzelcach Opolskich oświatowych, poprawa jakości lokalnej infrastruktury (drogi, 47-100 Strzelce Opolskie chodniki, tereny zielone). ul. Opolska 13 Na terenie naszej gminy zamieszkuje wiele osób, które mimo JEŻELI ROZLICZASZ SIĘ SAM LUB ZE WSPÓŁMAŁŻONKIEM obowiązku meldunkowego wciąż widnieją w rejestrach WYSTARCZY, ŻE W FORMULARZU PIT WPISZESZ AKTUALNY mieszkańców innych miast. Oznacza to, że udziały w podatku ADRES ZAMIESZANIA W GMINIE ZAWADZKIE I ZŁOŻYSZ dochodowym (od tych mieszkańców) zasilają budżety miast i gmin, ZEZNANIE PODATKOWE W STRZELECKIM URZĘDZIE w których osoby te faktycznie nie mieszkają.
    [Show full text]
  • Strzelec Opolski Nr 16 Do Tej Uroczystości Kielcza Przygotowywała Się Od Wielu Miesięcy
    Burmistrzowie z Saksonii w Leśnicy - str. 4 Nr indeksu 347582 ISSN 1506-61-18 20 - 26 kwiecień 2004 TYGODNIK REGIONALNY Izbicko • Jemielnica • Kolonowskie • Leśnica • Strzelce Opolskie • Ujazd • Zawadzkie Nr 16 (255) Cena 1,60 zł e-mail: [email protected] www.strzelecopolski.pl W TYM 7% VAT Gaude Mater Polonia w Kielczy * komputery, * peryferia, * oprogramowanie * materiały eksploatacyjne, * czasopisma i lite­ ratura fachowa, i miła obsługa 47-100 Strzelce Opolskie ul. Ks. K. Lange 3 tel./faks: 77 440-18-50 W niedzielę, 18 kwietnia, Chór Akademicki „Drama Per Musica” swoim koncertem w kościele parafialnym pod F wezwaniem Sw. Bartłomieja oficjalnie rozpoczął festiwal w 750 rocznicę powstania hymnu Gaude Mater Polonia, Wincenty z Kielczy in memoriam. Więcej na stronie 3. reklama OPAŁ. - Skład w O t m ic a c h UWAGA! ul. G en. A. Zaw adzkiego 8 oferuje SKŁAD OPAŁU w OTMICACH ul. Gen. Zawadzkiego 8 Węgiel kostka 370.00 zł/t koks gruby 800.00 zł/t firma "M.K.T.Trans” Węgiel orzech 350.00 zł/t koks orzech 500.00 zł/t informuje iż od dnia 07.03.2003r. Węgiel orzech 330.00 zł/t miał 200.00- 250,00 zł/t nie współpracuje i nie dostarcza Węgiel drobny 320.00 zł/t flot 240.00- 250,00 zł/t opału dla składów PHU ‘WANDA’ Węgiel groszek 310.00 zł/t wegiel brunatny 115.00- 150,00 zł/t oraz PHU “LEGIERSKI” w Nakle oraz Szymiszowie te i. 463-14-85 P.W. „M . K. T. Trans NOWA SIEĆ Biura w Polsce: SMSpoO,18gr Wrocław K&W Te c e fony Komorkowe Skup-Sprzedaż-Zamiana-Serwis minuta Gliwice KANZLEI rozmowy 0,68 gr Racibórz Olesno Dobrzeń Wielki simpujs Strzelce Opolskie NIEMIECKIE I HOLENDERSKIE IM LOCK JĘZYKI i KODY ROZLICZANIA PODATKOWE ul.Rynek 19 tel.
    [Show full text]
  • Village German
    Village Polish, Lithuanian, Village German (Village today), Powiat today, Woiwodschaft today, Country North East Russian County German Province German Abelischken/Ilmenhorst (Belkino), Pravdinsk, Kaliningrad, German Empire (Russia) 542529 213708 Белкино Gerdauen Ostpreussen Ablenken (Oplankys), , Taurage, German Empire (Lithuania) 551020 220842 Oplankys Tilsit Ostpreussen Abschermeningken/Almental (Obszarniki), Goldap, Warminsko‐Mazurskie, German Empire (Poland) 542004 220741 Obszarniki Darkehmen Ostpreussen Abschwangen (Tishino), Bagrationovsk, Kaliningrad, German Empire (Russia) 543000 204520 Тишино Preussisch Eylau Ostpreussen Absteinen (Opstainys), Pagegiai, Taurage, German Empire (Lithuania) 550448 220748 Opstainys Tilsit Ostpreussen Absteinen (W of Chernyshevskoye), Nesterov, Kaliningrad, German Empire (Russia) 543800 224200 Stallupoenen Ostpreussen Achodden/Neuvoelklingen (Ochodno), Szczytno, Warminsko‐Mazurskie, German Empire (Poland) 533653 210255 Ochódno Ortelsburg Ostpreussen Achthuben (Pieszkowo), Bartoszyce , Warminsko‐Mazurskie, German Empire (Poland) 541237 203008 Pieszkowo Mohrungen Ostpreussen Adamsdorf (Adamowo), Brodnica, Kujawsko‐Pomorskie, German Empire (Poland) 532554 190921 Adamowo Strasburg I. Westpr. Westpreussen Adamsdorf (Maly Rudnik), Grudziadz, Kujawsko‐Pomorskie, German Empire (Poland) 532440 184251 Mały Rudnik Graudenz Westpreussen Adamsdorf (Sulimierz), Mysliborz, Zachodniopomorskie, German Empire (Poland) 525754 150057 Sulimierz Soldin Brandenburg Adamsgut (Jadaminy), Olsztyn, Warminsko‐Mazurskie, German
    [Show full text]
  • Studium Uwarunkowań I Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Jemielnica
    Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Jemielnica ze zmianami* [studium w formie ujednoliconej zgodnie z § 8 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodaro- wania przestrzennego gminy (Dz. U. z 2004 r. nr 118 poz. 1233)].** Załącznik nr 1 do Uchwały nr XXI/121/12 Rady Gminy Jemielnica z dnia 7 listopada 2012 roku *) - na podstawie uchwał Nr IV/22/11 z dnia 14 lutego 2011 r. i Nr V/35/11 z dnia 29 marca 2011 r. Rady Gminy Jemielnica w sprawie przystąpienia do zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego **) - Wprowadzone zmiany w tekście studium (strona 35) oznaczone zostały czcionką Comic Sans MS . Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Jemielnica. S P I S T R E Ś C I A. WSTĘP...............................................................................................................................................4 B. UWARUNKOWANIA ROZWOJU. ...............................................................................................4 1. Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu. .................................................................... 4 2. Stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony. ....................................................................................................... 5 3. Stan środowiska. ............................................................................................................................................................
    [Show full text]