Archeologiebeleid Gemeente Tholen Deel B: Toelichting Beleidskaart

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Archeologiebeleid Gemeente Tholen Deel B: Toelichting Beleidskaart Archeologiebeleid gemeente Tholen Deel B: Toelichting beleidskaart Tekst Rapportnummer: V707-B Projectnummer: V08/1401 ISSN: 1573 - 9406 Status en versie: Definitief 2.1 In opdracht van: Vereniging Zeeuwse Gemeenten en de gemeente Tholen Rapportage: B.A. Brugman, R.M. van Heeringen en R. Schrijvers Plaats en Datum: Amersfoort, 30-06-2011 Gecontroleerd door Vestigia BV: W.A.M. Hessing d.d. 25-06-2011 Geaccordeerd door gemeente Tholen d.d. 30 -06 -2011 Niets uit dit werk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze dan ook, daaronder mede begrepen gehele of gedeeltelijke bewerking van het werk, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Vestigia BV Vestigia BV Spoorstraat 5 3811 MN Amersfoort telefoon 033 277 92 00 fax 033 277 92 01 [email protected] V08-1401: Archeologiebeleid gemeente Tholen; deel B: Toelichting beleidskaart Projectgegevens Projectnaam Archeologiebeleid gemeente Tholen Deel B: Toelichting beleidskaart Opdrachtgever Vereniging Zeeuwse Gemeenten Adres Postbus 6000 4330 LA Middelburg Contactpersoon, tel. Drs. R.J. van der Zwaag; L.M. Klaasse; coördinatie P. Vogel (0113-333153) Uitvoerder Vestigia BV Archeologie & Cultuurhistorie Projectleider Dr. R.M. van Heeringen Contractverantwoordelijke Drs. W.A.M. Hessing Bureauonderzoek: archeologie Dr. R.M. van Heeringen, fysische geografie Drs. R. Schrijvers historische geografie Drs. B.A. Brugman Bevoegd gezag Gemeente Tholen Adres Hof van Tholen 2 4691 DZ Tholen Contactpersoon bevoegd gezag, tel.: P. Quist, tel. 0166-668200 Archeologisch adviseur gemeente SCEZ (Mw drs. I.M. van der Weide-Haas), tel. 0118-670870 Provincie, gemeente en plaats plangebied Provincie Zeeland, gemeente Tholen Locatie/toponiem Gehele grondoppervlak van de gemeente Kaartbladnummer (1:50.000) 43 West; 49 West; 65 Oost RD-hoekcoördinaten van het plangebied NW 053.67/408.81 NO 075.86/408.81 (kaartuitsnede) ZW 053.67/388.57 ZO 075.86/388.57 Oppervlakte plangebied Ca. 172 km 2 VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie 2 Rapport V710 (deel B), def. versie 2.1, dd. 30-06-2011 V08-1401: Archeologiebeleid gemeente Tholen; deel B: Toelichting beleidskaart Inhoudsopgave Projectgegevens................................................................................................................... 2 Ten geleide ........................................................................................................................... 5 1 Inleiding.......................................................................................................................... 7 1.1 Projectomgeving..................................................................................................................................................... 7 1.2 Onderzoeksmethode............................................................................................................................................ 7 1.3 Woord van dank ................................................................................................................................................... 8 2 Algemene karakteristiek historische landschap ........................................................ 9 3 De geolandschappelijke ondergrond......................................................................... 15 3.1 Inleiding..................................................................................................................................................................15 3.2 Paleogeografie van het Zeeuwse kustgebied ..............................................................................................16 3.3 Geomorfologie en aardkundig waarden .......................................................................................................22 3.4 Het AHN-kaartbeeld..........................................................................................................................................23 4 Archeologische waarden ............................................................................................ 25 4.1 Beschikbare kennis en datasets......................................................................................................................25 4.2 Waarnemingen....................................................................................................................................................25 4.3 Gewaardeerde maritieme waarnemingen....................................................................................................26 4.4 Gewaardeerde terreinen en archeologische monumenten......................................................................26 4.5 Archeologisch (voor)onderzoek........................................................................................................................26 4.6 Potentiële terreinen in situ op basis van waarnemingen..........................................................................27 4.7 Gemeentelijke terreinen van archeologische waarde (vindplaatsanalyse)..........................................30 5 Gebouwd erfgoed........................................................................................................ 31 5.1 Inleiding..................................................................................................................................................................31 5.2 Gemeentelijke monumenten............................................................................................................................31 5.3 Historische vestingbouwkunde.........................................................................................................................31 6 Analyse stads- en dorpskernen.................................................................................. 33 6.1 Inleiding..................................................................................................................................................................33 6.2 Onderzoeksmethode..........................................................................................................................................33 6.3 Anna-Jacobapolder..............................................................................................................................................39 6.4 Oudeland ...............................................................................................................................................................41 6.5 Oud-Vossemeer....................................................................................................................................................43 6.6 Poortvliet ................................................................................................................................................................45 6.7 Scherpenisse .........................................................................................................................................................47 6.8 Sint-Annaland .......................................................................................................................................................49 VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie 3 Rapport V710 (deel B), def. versie 2.1, dd. 30-06-2011 V08-1401: Archeologiebeleid gemeente Tholen; deel B: Toelichting beleidskaart 6.9 Sint-Maartensdijk ................................................................................................................................................51 6.10 Sint-Philipsland .....................................................................................................................................................55 6.11 Stavenisse..............................................................................................................................................................57 6.12 Tholen.....................................................................................................................................................................59 7 Afwezigheid en/of degradatie van archeologische waarden en verwachtingen.... 63 7.1 Inleiding..................................................................................................................................................................63 7.2 Gemoerneerde gebieden en gebieden met grondverzet..........................................................................63 7.3 Verstoring door recente bebouwing ...............................................................................................................64 7.4 Erosie en diepteligging .......................................................................................................................................64 7.5 Afwezigheid van verwachting op basis van vooronderzoek en selectiebesluiten..............................65 8 Archeologische verwachting op basis van de landschapsgenese............................ 67 8.1 Inleiding..................................................................................................................................................................67 8.2 Diepteligging op basis van geselecteerde boringen ...................................................................................68 8.3 Formatie van Naaldwijk, Laagpakket van Walcheren .............................................................................68 8.4 Formatie van Nieuwkoop, Hollandveen Laagpakket................................................................................70 8.5 Formatie van Naaldwijk, Laagpakket van
Recommended publications
  • Oosterschelde: Inlaag ’S Gravenhoek 110
    Broedsucces van kustbroedvogels in het Deltagebied in 2004 Rapport RIKZ/2005.02 Peter L. Meininger 1) Mark S.J. Hoekstein 2) Sander J. Lilipaly 2) Pim A. Wolf 2) 1) Rijksinstituut voor Kust en Zee Postbus 8039 4330 EA Middelburg 2) Delta Project Management Postbus 315 4100 AH Culemborg Middelburg, maart 2005 Rijksinstituut voor Kust en Zee / RIKZ ISBN 90-369-3409-5 2 Broedsucces van kustbroedvogels in het Deltagebied 2004 Rijksinstituut voor Kust en Zee / RIKZ Inhoud SAMENVATTING 9 1 INLEIDING 13 1.1 Aanleiding voor het onderzoek 13 1.2 Doel van het onderzoek 13 1.3 Kustbroedvogels en broedsucces 15 1.4 Begrenzing van het studiegebied 15 1.5 Dankwoord 16 2 BROEDSUCCES VAN KUSTBROEDVOGELS IN HET DELTAGEBIED: METHODEN 19 2.1 Algemeen 19 2.2 Extensieve methode 23 2.3 Merken van nesten 23 2.4 Enclosures 23 2.5 Metingen van condities 24 2.6 Het ringen van jongen 25 2.7 Een index voor het broedsucces 25 3. HET WEER TIJDENS HET BROEDSEIZOEN VAN 2004 27 4. RESULTATEN 29 4.1 Kluut 29 4.2 Bontbekplevier en Strandplevier 32 4.2.1 Algemeen 32 4.2.2 Uitvliegsucces 32 4.3 Zwartkopmeeuw 33 4.4 Kokmeeuw 34 4.6 Grote Stern 37 4.7 Visdief 38 4.7.1 Broedsucces van Visdieven in de belangrijkste kolonies 38 4.7.2 Conditiemetingen aan jonge Visdieven 40 3 Broedsucces van kustbroedvogels in het Deltagebied 2004 Rijksinstituut voor Kust en Zee / RIKZ 4.8 Noordse Stern 48 4.9 Dwergstern 48 5 AANBEVELINGEN VOOR INRICHTING EN BEHEER 51 6 LITERATUUR 53 BIJLAGE 1.
    [Show full text]
  • Willemstad Fortress Tholen Fortress Southern Dutch Waterline Water
    WELCOME TO WATERPOORT REGION Large areas of water, historic villages, picturesque harbours and unique countryside: that’s Waterpoort. The best of the provinces of Noord-Brabant, Zeeland and Zuid-Holland come together in one region. This is where you can experience the Netherlands as one real wetlands area with the well-preserved forts and walled towns on the Zuiderwaterlinie (line of defence). And the many Mauritshuis Willemstad Flood of ‘53 dikes and locks tell the story of the fight against the water in the North Sea Flood of 1953. This region has the highest number of sunshine hours in the whole of Holland and is well-known for its beautiful countryside, varying landscapes and breathtaking views; perfect for countless trips out. The region is easy to explore on foot, or by bike, boat or Sluizencomplex Benedensas Fort de Roovere Fort Sabina Watersnoodmuseum Flood of ‘53 Volkeraksluizen bus! SOUTHERN DUTCH WATERLINE WATER Willemstad and Tholen are geographically conveniently located The Zuiderwaterlinie is a historic line of defence under the control landmarks between these towns that are definitely worth a The North Sea Flood in 1953 was one of the largest natural Delta Works, the dikes and locks such as the Haringvliet locks on the popular sailing route between Amsterdam and Antwerp, of the Dutch military during the 16th and 17th centuries. This visit, such as Fort de Roovere and the massive complex of locks disasters in the Netherlands, When the dikes were breached in ensure safe living conditions. This area, abundant in water has so there are many harbours with a wide range of excursion chain of forts and walled towns, the longest in the Netherlands, dating back to 1824 at Benedensas.
    [Show full text]
  • De Kwartierstaat Van Nathan Jan Nelisse
    een genealogieonline publicatie De kwartierstaat van Nathan Jan Nelisse door NC Nelisse 7 augustus 2021 De kwartierstaat van Nathan Jan Nelisse NC Nelisse De kwartierstaat van Nathan Jan Nelisse Generatie 1 1. Nathan Jan Nelisse, zoon van Cornelis Leendert Nelisse (volg 2) en Cornelia Koole (volg 3), is geboren op 4 oktober 1908 in Veere, Zeeland, Netherlands. Nathan Jan is overleden op 88 jarige leeftijd op 13 oktober 1996 in Wissenkerke, Zeeland, Netherlands. Generatie 2 2. Cornelis Leendert Nelisse, zoon van Nathan Jan Nelisse (volg 4) en Janna Pieternella Noom (volg 5), is geboren op 17 oktober 1875 in Sint Maartensdijk, Zeeland, Netherlands. Cornelis Leendert is overleden op 70 jarige leeftijd op 11 februari 1946 in Goes, Zeeland, Netherlands. 3. Cornelia Koole, dochter van Johannes Koole (volg 6) en Johanna van de Guchte (volg 7), is geboren op 3 oktober 1883 in Driewegen (Borsele), Zeeland, Netherlands. Cornelia is overleden op 77 jarige leeftijd op 8 juni 1961 in Goes, Zeeland, Netherlands. Generatie 3 4. Nathan Jan Nelisse, zoon van Cornelis Nelisse (volg 8) en Helena Hage (volg 9), is geboren op 25 juli 1851 in Sint Maartensdijk, Zeeland, Netherlands. Nathan Jan is overleden op 66 jarige leeftijd op 8 februari 1918 in Sint Maartensdijk, Zeeland, Netherlands. 5. Janna Pieternella Noom, dochter van Jan Noom (volg 10) en Maatje Johanna Crucq (volg 11), is geboren op 4 oktober 1851 in Arnemuiden, Zeeland, Netherlands. Janna Pieternella is overleden op 61 jarige leeftijd op 29 juni 1913 in Sint Maartensdijk, Zeeland, Netherlands. 6. Johannes Koole, zoon van Johannes Koole (volg 12) en Geertruid Bosman (volg 13), is geboren op 24 mei 1838 in Oudelande, Zeeland, Netherlands.
    [Show full text]
  • Een Bijdrage Tot De Kennis Van De Bodem Van Schouwen-Duiveland En Tholen Naar De Toestand Vóór 1953
    STICHTING VOOR BODEMKARTERING EEN BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE BODEM VAN SCHOUWEN-DUIVELAND EN THOLEN NAAR DE TOESTAND VÓÓR 1953 WITH A SUMMARY A CONTRIBUTION TO THE KNOWLEDGE OF THE SOILS OF SCHOUWEN-DUIVELAND AND THOLEN ACCORDING TO THE CONDITIONS PRIOR TO 1953 S. F. KUIPERS CENTRUM VOOR LANDBOUWPUBLIKATIES EN \^£7 LANDBOUWDOCUMENTATIE Jpudoc1 V VERSL. LANDBOUWK. ONDERZ. NO. 65.7 - WAGENINGEN - 1960 INHOUD WOORD VOORAF Blz. INLEIDING 1 I. DE WORDINGSGESCHIEDENIS VAN SCHOUWEN-DUIVELAND EN THOLEN 3 1. Inleiding 3 2. De Oude Zeeklei 3 3. De Schoorwal 12 4. Het Veen 14 5. De Jonge Zeeklei tot ± 1200 na Chr 16 6. De eerste (pre-Romeinse) transgressiefase 17 7. De tweede (vroeg-middeleeuwse) transgressiefase 21 8. De derde (post-Karolingische) transgressiefase 36 9. De Jonge Zeeklei na ± 1000-1200 na Chr 45 10. Perioden van opslibbing, bedijking en inbraken na ± 1000 na Chr 78 II. INDELING EN EIGENSCHAPPEN VAN DE GRONDEN 89 1. Het Oude-Zeekleilandschap (P) 89 2. Het Jonge-Zeekleilandschap (M) 89 3. De bodemreeksen van het Oudland en hun landbouwkundige waarde .... 91 4. De bodemreeksen van het Middelland en hun landbouwkundige waarde ... 93 5. Bijzondere kenmerken van het Oudland en het Middelland 94 6. De bodemreeksen van het Nieuwland en hun landbouwkundige waarde ... 96 7. Het Duinzandlandschap (D) 99 8. De bodemreeksen van het Duinzandlandschap en hun landbouwkundige waarde 99 III. ENKELE RESULTATEN VAN LABORATORIUMONDERZOEK 102 1. Inleiding 102 2. Overzicht van de korrelgrootteverdeling van verschillende gronden van Schou­ wen-Duiveland en Tholen 102 3. De granulaire samenstelling, het koolzure-kalkgehalte en het humusgehalte van een aantal bodemtypen 107 4.
    [Show full text]
  • 'History Beneath Our Feet Medieval Tomb
    History beneath our feet Medieval tomb monuments in Sint-Maartensdijk (Zeeland, Netherlands) Sophie Oosterwijk We tend to walk all over them in churches without paying much attention, yet the inscribed stone slabs beneath our feet are an important part of our (art-)historical heritage. Many old churches in the Netherlands are still paved with these commemorative stones from the time when burial inside churches was customary. We can see the evidence of this in the painted church interiors by such Dutch seventeenth-century artists as Pieter Saenredam, Gerard Houckgeest and Emanuel de Witte, which sometimes show a grave-digger actually at work in an open grave within the church floor, a wheelbarrow with sand standing nearby (e.g. De Witte’s Interior of a Protestant Gothic Church with a Gravedigger in the Choir of 1669 in the Rijksmuseum, Amsterdam: https://www.rijksmuseum.nl/en/collection/SK-A-4054). Tomb monuments can teach us much about the ways in which people in the past dealt with death, with the deceased themselves, and with the commemoration of the dead. The province of Zeeland still has a wealth of medieval memorials. Particularly impressive are the slabs featuring incised representations of the deceased, of which the church of St Martin in the medieval town of Sint-Maartensdijk boasts some fine examples. This church also houses another rare survival, viz. the remains of a late-medieval noble tomb monument with finely sculpted effigies. Unfortunately, these monuments have suffered greatly over the centuries: not just the wear and tear from countless footsteps but also deliberate damage.
    [Show full text]