Onderzoek Naar De Luchtkwaliteit Langs De N69 in Waalre Rapport 2007-0218-L-O, 15 Mei 2009

Provincie Noord-Brabant

Onderzoek naar de luchtkwaliteit langs de N69 in Waalre Rapport 2007-0218-L-O, 15 mei 2009

Resultaten van het luchtkwaliteitonderzoek langs de N69 in Waalre.

De metingen hebben betrekking op fijnstof (PM10 / PM2,5) en NO2.

Projectverantwoordelijke: P. Haagsma

Provincie Noord-Brabant Directie Ruimtelijke ontwikkeling & Handhaving (ROH) Bureau Milieumetingen (MM) Postbus 90151, 5200 MC ’s Hertogenbosch Telefoon 073-6808252 Fax 073-6808002

Samenvatting

Op 3 juni 2005 is in Nederland het Besluit luchtkwaliteit (BLK) van kracht geworden. Het doel van dit besluit is onder andere de gezondheid van de mens te beschermen tegen schadelijke concentraties van luchtverontreiniging. Het Besluit luchtkwaliteit bevat grenswaarden voor zwaveldioxide, stikstofdioxide, koolmonoxide, benzeen, zwevende deeltjes en lood in de lucht

Uit de rapportage van het ‘Luchtkwaliteitsplan Valkenswaard en Waalre’, versie 10.1 2006, is gebleken dat op verschillende plaatsen in de betreffende gemeente de wettelijke grens- en richtwaarden met betrekking tot NO2 en fijn stof (PM10) uit het ‘Besluit Luchtkwaliteit 2005’ worden overschreden. Deze conclusies zijn gebaseerd op modelberekeningen (2004 en 2005), waarbij gebruik is gemaakt van het CAR-II-model versie 4.0. De N69 wordt expliciet genoemd in het overschrijdingsoverzicht.

Het doel van het onderzoek is op de eerste plaats het in kaart brengen van de concentraties NO2 en fijn stof (PM2,5 en PM10) in de buitenlucht, direct langs de N69, door gebruik te maken van genormeerde (referentie)meetmethoden. Vervolgens worden de meetresultaten getoetst aan de luchtkwaliteitseisen uit de Wet milieubeheer. Op deze wijze kan beoordeeld worden of de gebruikte modelberekeningen in het rapport ‘Luchtkwaliteitsplan Valkenswaard en Waalre’ een juist beeld schetsen van de buitenluchtkwaliteit op de aangewezen ‘verdachte’ locatie.

Het onderzoek is gestart in december 2007. Deze rapportage beschrijft de resultaten van de metingen uitgevoerd van 1 januari 2008 tot 1 januari 2009.

De geselecteerde locatie is aan de oostzijde van de N69, op het meest zuidelijke parkeervak op de hoek Emmaweg Goudbergstraat in Aalst. De plaatsbepaling van de locatie voldoet, voor zover praktisch uitvoerbaar, aan de meest recente Europese richtlijn 2008/50/EG m.b.t. technische voorwaarden en afmetingen.

Uit de meetresultaten van 1 januari 2008 tot 1 januari 2009 bij het meetstation ten oosten van de N69 in Waalre kunnen de volgende conclusies worden getrokken:

NO2 metingen: 3 - De gemeten jaargemiddelde NO2 concentratie bedraagt 33 ug/m . De vastgestelde grenswaarde voor het jaargemiddelde 2010 van 40 ug/m3 wordt niet overschreden.

De plandrempel jaargemiddelde 2008 voor NO2 (zoals is opgenomen in de Wet Milieubeheer, Titel 2, Luchtkwaliteitseisen) van 44 ug/m3 wordt niet overschreden.

- Uit de gemiddelde NO2 concentratie per windrichting blijkt dat de NO2 concentraties bij windrichting NW tot NNW het hoogst zijn. Deze windrichtingen zijn in de meetperiode 189 en 153 uren voorgekomen. - De uurgemiddelde plandrempel 2008 van 220 ug/m3 wordt niet overschreden.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 2/24

PM10 bemonsteringen: 3 - De daggemiddelde grenswaarde PM10 van 50 ug/m wordt 20x overschreden. Na een zeezoutcorrectie van 6 dagen wordt het aantal overschrijdingsdagen vastgesteld op 14. Volgens de Wet Milieubeheer mag de daggemiddelde concentratiedrempel van 50 ug/m3 maximaal 35x per jaar worden overschreden. Hieraan wordt voldaan. 3 - De gemeten jaargemiddelde concentratie PM10 bedraagt 26 ug/m . Na een zeezoutcorrectie van 3 ug/m3 voor regio Waalre wordt het jaargemiddelde vastgesteld op 23 ug/m3. De 3 jaargemiddelde grenswaarde voor PM10 van 40 ug/m , welke geldt vanaf 2005, wordt niet overschreden.

- Uit de gemiddelde PM10 concentratie per windrichting blijkt dat de stofconcentraties bij NW windrichting het hoogst is (5 dagen).

PM2,5 bemonsteringen: 3 - De gemeten jaargemiddelde concentratie PM10 bedraagt 18 ug/m . De jaargemiddelde streefwaarde van 20 ug/m3, die geldt vanaf 01-01-2010, wordt niet overschreden. Eveneens wordt de plandrempel 2008 van 30 ug/m3 (vastgesteld in fase1 van de nationale doelstelling) niet overschreden.

- Uit de gemiddelde PM2,5 concentratie per windrichting blijkt dat de stofconcentraties bij NW windrichting het hoogst is (5 dagen).

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 3/24

Inhoud

1 Inleiding 5 1.1 Algemeen 5 1.2 Aanleiding onderzoek 5 1.3 Doel van het onderzoek 6 1.4 Aanvullende projectinformatie 6

2 Algemeen 7 2.1 Kwaliteitsborging 7 2.2 Situatie meetlocatie N69. 7

3 Uitvoering onderzoek 9 3.1 Methode 9 3.2 Meetprogramma 10

4 Resultaten 11 4.1 Toelichting op de meet- en rekenresultaten 11

4.2 Meetresultaten NO2 12

4.3 Meetresultaten fijn-stof (PM10 en PM2,5) 13 4.4 Meteorologie 15

5 Invloed van windrichtingen op de PM10, PM2,5 en NO2 concentraties. 16 5.1 Invloed windrichting op concentratie 16

5.2 Windroos PM10 16

5.3 Windroos PM2,5 18

5.4 Windroos NO2 20

6 Conclusie 22

7 Referenties 23

8 Verantwoording 24

Bijlage A. Situatie Meetlocatie Waalre 3 pagina's

Bijlage B. Verkeersintensiteit 2 pagina's

Bijlage C. Tabel daggemiddelde meetwaarden 8 pagina's

Bijlage D. Grafische weergave fijn-stof en NO2 3 pagina's

Bijlage E. Meetonnauwkeurigheid 4 pagina's

Bijlage F. CD meetdata 1 CD

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 4/24

1 Inleiding

1.1 Algemeen

Op 3 juni 2005 is in Nederland het Besluit luchtkwaliteit (BLK)[1] van kracht geworden. Het doel van dit besluit is onder andere de gezondheid van de mens te beschermen tegen schadelijke concentraties van luchtverontreiniging. Het Besluit luchtkwaliteit bevat grenswaarden voor zwaveldioxide, stikstofdioxide, koolmonoxide, benzeen, zwevende deeltjes en lood in de lucht.

Sinds 15 november 2007 zijn de belangrijkste bepalingen over luchtkwaliteitseisen opgenomen in de Wet milieubeheer (hoofdstuk 5, titel 5.2 Wm) [2]. Hiermee is het Besluit luchtkwaliteit 2005 vervallen. Omdat titel 5.2 specifiek handelt over luchtkwaliteit staat deze ook wel bekend als de 'Wet luchtkwaliteit'. Specifieke onderdelen van de wet zijn uitgewerkt in amvb’s en ministeriële regelingen. Expliciet wordt genoemd de meest recente richtlijn 2008/50/EG [3], waarin vooral technische voorwaarden met betrekking tot het bemonsteren en meten zijn gedefinieerd. Tevens is het toetsingskader (grenswaarden, plandrempels en streefwaarden) opgenomen in de betreffende richtlijn.

1.2 Aanleiding onderzoek

Uit de rapportage van het ‘Luchtkwaliteitsplan Valkenswaard en Waalre’ [4], versie 10.1 2006, is gebleken dat op verschillende plaatsen in de betreffende gemeente de wettelijke grens- en richtwaarden met betrekking tot NO2 en fijn stof (PM10) uit het ‘Besluit Luchtkwaliteit 2005’ worden overschreden. Deze conclusies zijn gebaseerd op modelberekeningen (2004 en 2005), waarbij gebruik is gemaakt van het CAR-II-model versie 4.0. De N69 wordt expliciet genoemd in het overschrijdingsoverzicht.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 5/24

1.3 Doel van het onderzoek

Het doel van het onderzoek is op de eerste plaats het in kaart brengen van de concentraties NO2 en fijn stof (PM2,5 en PM10) in de buitenlucht, direct langs de N69, door gebruik te maken van genormeerde (referentie)meetmethoden. Vervolgens worden de meetresultaten getoetst aan de luchtkwaliteitseisen uit de Wet milieubeheer. Op deze wijze kan beoordeeld worden of de gebruikte modelberekeningen in het rapport ‘Luchtkwaliteitsplan Valkenswaard en Waalre’ [4] een juist beeld schetsen van de buitenluchtkwaliteit op de aangewezen ‘verdachte’ locatie.

1.4 Aanvullende projectinformatie

Om inzicht te krijgen in de mate van de verkeersinvloed op de luchtkwaliteit langs de N69 worden de meetresultaten tevens verwerkt in een windroos. Om deze berekening mogelijk te maken worden gedurende de gehele meetperiode meteogegevens verzameld. Deze meteogegevens worden ontleend aan het dichtstbijzijnde meteo-station ‘Eindhoven’ ten noordwesten van de meetlocatie [5]. De data zijn in tabelvorm als bijlage samengevat. Het complete databestand is opgeslagen op CD, welke is toegevoegd aan het rapport.

Naast de meteo is informatie verzameld over achtergrondconcentraties bij het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit van het RIVM [6]. Deze informatie zal in tabelvorm als bijlage bij de rapportage worden toegevoegd en kan door belanghebbenden worden gebruikt als input voor eventueel uit te voeren modelberekeningen. Het complete databestand is opgeslagen op CD, welke is toegevoegd aan het rapport.

Het onderzoek is gestart in december 2007. Deze rapportage beschrijft de resultaten van de metingen uitgevoerd van 1 januari 2008 tot 1 januari 2009.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 6/24

2 Algemeen

2.1 Kwaliteitsborging De werkzaamheden zijn uitgevoerd conform het kwaliteitssysteem van het bureau Milieumetingen van de provincie Noord-Brabant. Dit kwaliteitssysteem voldoet aan de norm voor inspectie- instellingen NEN-EN-ISO/IEC 17020 en is geaccrediteerd door de Raad voor Accreditatie onder registratienummer I073.

Tot 2008 waren bij Bureau Milieumetingen onderstaande verrichtingen geaccrediteerd: Inspectie van emissie naar lucht van - de componenten stof, chloride, fluoride en zware metalen; - de componenten zwaveldioxide, stikstofoxiden, koolmonoxide en kooldioxide; - vluchtige organische verbindingen; - de component geur.

In 2008 is deze scope uitgebreid met luchtkwaliteitsmetingen. Binnen dit werkveld zijn vanaf 2008 de componenten NO2 en fijnstof (PM10 en PM2,5) toegevoegd als geaccrediteerde verrichting.

De bij dit onderzoek door Bureau Milieumetingen van de Provincie Noord-Brabant gebruikte meetapparatuur is frequent gekalibreerd en de resultaten zijn herleidbaar naar (inter)nationale standaarden. De weging van de stoffilters is uitgevoerd door het geaccrediteerde laboratorium van de GGD medische milieukunde te Amsterdam. Discutabele meetdata die mogelijk is verkregen onder ‘verdachte’ omstandigheden (zoals bijvoorbeeld storing en/of technisch defect, monitor-drift, nauwkeurigheid checks buiten acceptatiecriteria van termijncontroles, etc) worden verworpen bij de berekening van uurs-, dag en/of jaargemiddelde concentraties. Daarbij wordt het percentage uitval getoetst aan het maximale toegestane percentage uitval conform de Europese richtlijn 2008/50/EG.

2.2 Situatie meetlocatie N69.

De geselecteerde locatie is aan de oostzijde van de N69, op het meest zuidelijke parkeervak op de hoek Emmaweg Goudbergstraat in Aalst. (GIS coördinaten 161.227 en 378.462). De meetlocatie is goed en veilig te bereiken. De plaatsbepaling van de locatie voldoet, voor zover praktisch uitvoerbaar, aan de meest recente Europese richtlijn 2008/50/EG [3] m.b.t. technische voorwaarden en afmetingen.

In bijlage A is de ligging van het meetstation van de provincie Noord-Brabant aangegeven. De afstanden van het meetpunt ten opzichte van kritische factoren (zoals as weg, baanvakken, wegrand etc) zijn eveneens aangegeven in de betreffende bijlage.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 7/24

De locatie is geselecteerd in overleg met de gemeente Waalre. Belangrijkste selectiecriteria bij deze locatiekeuze waren: Geen obstructies (wanden, begroeiing etc.) tussen weggedeelte en bemonsteringspunt, Geen hoogteverschil maaiveld meetlocatie ten opzichte van wegnivo, Afstand tot rand weggedeelte zo klein mogelijk (doch maximaal 10 meter), Binnen 25 meter geen kruispunten, Meetpunt aan Oostzijde van N69 vanwege overwegende ZW-windrichtingen, Goede bereikbaarheid.

De afmetingen van het meetstation bedragen 2,60m x 1,50m x 3,35m (L x B x Hoogte). De buitenlucht is bemonsterd op een hoogte van circa 3,75 meter boven mv. Hiermee wordt voldaan aan de specificaties van een geschikt meetpunt volgens Richtlijn 2008/50/EG, bijlage III C (met betrekking tot optimale bemonsteringshoogte en maximale afstand tot wegrand).

De meteogegevens zijn ontleend aan het dichtstbijzijnde meteo-station ‘Eindhoven’ ten noordwesten van de meetlocatie (zie bijlage A).

De verkeersintensiteit en samenstelling van het betreffende wegvak is opgenomen in bijlage B.

De achtergrondconcentraties zijn afkomstig van het dichtstbijzijnde meetstation uit het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit van het RIVM, meetstation 230; Biest-Houtakker (Hilvarenbeek). Opgemerkt wordt dat de fijn-stof data van dit meetstation al enige tijd de aandacht trekt; de gemeten waarden voor fijn stof zijn opvallend hoog ten opzichte van andere meetstations van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit. De provincie heeft derhalve het RIVM gevraagd de betreffende meetlocatie kritisch te onderzoeken op representativiteit / juiste werking stofmeetapparatuur. Zolang er geen rectificatie wordt gepubliceerd zullen de gevalideerde resultaten van het betreffende meetstation vooralsnog gebruikt worden als referentie op basis van voorkeur qua geologische ligging (hoe dichter bij de ligging van het LML-station wordt gekozen, des te nauwkeuriger worden de achtergrondconcentraties vastgesteld op de betreffende te onderzoeken locatie).

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 8/24

3 Uitvoering onderzoek

3.1 Methode

Bureau Milieumetingen van de Provincie Noord-Brabant beschikt over twee verplaatsbare meetstations voor het uitvoeren van luchtkwaliteitsmetingen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van meetapparatuur, die geschikt is voor het meten van concentraties in een laag meetbereik (immissie- nivo).

De component stikstofdioxide (NO2) wordt continu gemeten middels een chemoluminescentie- monitor. De meetwaarden worden geregistreerd op een datalogger als minuutgemiddelden.

Tevens bestaat het meetsysteem uit sequentiële bemonsteringsapparatuur voor fijn stof (PM10 en

PM2,5). Dit houdt in dat dagelijks (per etmaal) automatisch monsters van stof van beide fracties separaat worden genomen. De filterbelading wordt bepaald door weging van de filters voorafgaand en na de monsternameperiode. De concentratie in de lucht wordt berekend door het massaverschil van de filters te delen door het doorgezogen volume bij actuele condities (monsternamepunt).

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 9/24

3.2 Meetprogramma

In tabel 1 zijn de uitgevoerde werkzaamheden samengevat. De metingen zijn uitgevoerd in de periode van 1 januari 2008 tot 1 januari 2009.

Tabel 1. Meetprogramma meetpunt Omschrijving Voorschrift/info-bron periode

conform NEN-EN 14211, Ambient air quality, measurement method for the Continu gedurende Continue bepalen van het gehalte aan NO2 determination dioxide and nitrogen 12 maanden N69, monoxide by chemoluminescence, 2005 Waalre NEN-EN 12341:1998 en, Air quality - Determination of the PM 10 fraction of Perioden van 24 suspended particulate matter - Reference Bepalen van fijn stof (PM10 en PM2,5) uur gedurende 12 method and field test procedure to maanden demonstrate reference equivalence of measurement methods, december 1998

Meteo-station Eindhoven download via 01-01-08 tot 01- Eindhoven Meteogegevens meteoweb 01-09

Meetstation Biest Houtakker Biest- 01-01-08 tot 01- Achtergrondconcentraties Gevalideerde achtergrondconcentraties Houtakker 01-09 (uurgemiddelden) NO2 en fijnstof

N69, Waalre Verkeersgegevens Gemeente Waalre

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 10/24

4 Resultaten

4.1 Toelichting op de meet- en rekenresultaten

Het onderzoek is gestart in december 2007. Dit rapport beschrijft de resultaten van de metingen uitgevoerd van 1 januari 2008 tot en met 31 december 2008. Deze meetperiode van exact 1 jaar is gekozen omdat de referentie- en toetsingswaarden eveneens betrokken zijn op een meetperiode van 1 jaar. De voornaamste reden voor deze methodiek is dat de vier verschillende jaargetijden invloed hebben op de luchtkwaliteit en dus volledig meegenomen dienen te worden bij de beoordeling van de mate van eventuele luchtverontreiniging.

In paragraaf 4.2 tot en met 4.4 zijn de resultaten van concentraties NO2, fijn stof ( PM10 en PM2,5) weergegeven en getoetst aan de luchtkwaliteitseisen uit de Wet milieubeheer.

In overleg met o.a. het RIVM is besloten om op deze locatie de PM2,5 fractie separaat te bemonsteren met als doel om meer data te genereren als aanvulling op de (nog beperkte) meetdata van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit met betrekking tot PM2,5.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 11/24

4.2 Meetresultaten NO2

In onderstaande tabel zijn de resultaten vermeld van de stikstofdioxide (NO2)- concentraties aan de oostzijde langs de N69, in Waalre, en getoetst aan de grenswaarden uit de Wet Milieubeheer, Titel 2, Luchtkwaliteitseisen. Ter vergelijk zijn dezelfde parameters gepresenteerd, afkomstig van het meetstation Biest Houtakker.

Tabel 2 Meetgegevens stikstofdioxide in μg/m3 van1 januari 2008 tot 1 januari 2009. Stikstofdioxide grenswaarde uurgemiddelde (2010) 200 μg/m3 (1) Plandrempel uurgemiddelde (2008) 220 μg/m3 (1) Plandrempel uurgemiddelde (2009) 210 μg/m3 (1) grenswaarde jaargemiddelde (2010) 40 μg/m3 Plandrempel jaargemiddelde (2008) 44 μg/m3 Plandrempel jaargemiddelde (2009) 42 μg/m3 Provincie Noord-Brabant RIVM Meetstation N69 Waalre Biest Houtakker

Aantal meeturen 8123 8248 Hoogste uurconcentratie μg/m3 116 91 Laagste uurconcentratie μg/m3 2 -2 Gemiddelde jaarconcentratie μg/m3 33 20 Overschrijdingen uurgemiddelde 2008 0 0 Overschrijdingen uurgemiddelde 2010 0 0 Plandrempel jaargemiddelde voldoet voldoet Grenswaarde jaargemiddelde (2010) voldoet voldoet (1) uurgemiddelde dat maximaal 18 keer per jaar mag worden overschreden.

Om aan de gegevenskwaliteitsdoelstelling voor de beoordeling van de luchtkwaliteit te voldoen dient de minimale gegevensvastlegging voor vaste metingen mbt NO2 90% te bedragen. De gepresenteerde meetresultaten in tabel 2 hebben betrekking op 8123 gevalideerde meeturen.

Het uitvalpercentage voor de NO2 uurgemiddelde concentraties in de gedefinieerde meetperiode bedraagt derhalve 7,5% (661 uren). Volgens de kwaliteitsdoelstelling wordt voldaan aan het betreffende criterium.

Uit de resultaten blijkt dat gedurende de meetperiode geen overschrijding is waargenomen van de 3 uurgemiddelde concentratie NO2 van respectievelijk 220 μg/m (plandrempel 2008) en 200 μg/m3 (grenswaarde 2010). Deze genoemde plandrempel (en/of grenswaarde) mag 18 keer op jaarbasis overschreden worden. Dit is niet het geval, zodat aan de luchtkwaliteitseis is voldaan ten aanzien van toetsing aan de uurgemiddelde concentratie NO2. 3 De plandrempel 2008 met betrekking tot de jaargemiddelde concentratie NO2 van 44 μg/m wordt niet overschreden.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 12/24

4.3 Meetresultaten fijn-stof (PM10 en PM2,5)

In onderstaande tabellen zijn de resultaten vermeld van de fijn-stof (PM10 en PM2,5) concentratie metingen en getoetst aan de Wm-normering. Ter vergelijk zijn dezelfde parameters gepresenteerd, afkomstig van het meetstation Biest Houtakker

3 Tabel 3 Daggemiddelde concentraties PM10 in μg/m van 1 januari 2008 tot 1 januari 2009.

PM10 Grenswaarde: daggemiddelde 50 μg/m3 (1) jaargemiddelde 40 μg/m3

Provincie Noord-Brabant RIVM

N69 Waalre Biest Houtakker Aantal meetdagen 359 365 Hoogste dagconcentratie μg/m3 107 291 Laagste dagconcentratie μg/m3 2 10 Gemiddelde jaarconcentratie μg/m3 26 30 Gemiddelde jaarconcentratie μg/m3 na zeezoutcorrectie (2) 23 27 Aantal overschrijdingen daggemiddelde 20 29 zeezout gecorrigeerde overschrijdingsdagen (3) 14 23 (1) mag op maximaal 35 dagen per jaar worden overschreden. (2) zeezoutcorrectie Waalre 3 μg/m3. (3) zeezout correctie 6 dagen

Om aan de gegevenskwaliteitsdoelstelling voor de beoordeling van de luchtkwaliteit te voldoen dient de minimale gegevensvastlegging voor vaste metingen mbt fijnstof 90% te bedragen. De gepresenteerde meetresultaten in tabel 3 hebben betrekking op 359 gevalideerde meetdagen.

Het uitvalpercentage voor de PM10 daggemiddelde concentraties in de gedefinieerde meetperiode bedraagt derhalve 2% (7 dagen). Volgens de kwaliteitsdoelstelling wordt voldaan aan het betreffende criterium.

Uit de resultaten blijkt dat gedurende de meetperiode van 1 januari 2008 tot 1 januari 2009, na zeezoutcorrectie van 6 dagen, 14 daggemiddelde overschrijdingen geconstateerd zijn 3 (daggemiddelde PM10 > 50 μg/m ). De vigerende grenswaarde van 35 overschrijdingsdagen wordt derhalve niet overschreden. 3 De vastgestelde gemiddelde jaarconcentratie PM10 bedraagt, na zeezoutcorrectie van 3 μg/m voor 3 3 de betreffende regio, 23 μg/m . De vigerende jaargemiddelde grenswaarde PM10 van 40 μg/m wordt derhalve niet overschreden.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 13/24

3 Tabel 4 Jaargemiddelde concentratie PM2,5 in μg/m van1 januari 2008 tot 1 januari 2009

PM2,5

Streefwaarde jaargemiddelde 2010 25 μg/m3 Grenswaarde fase 1: jaargemiddelde 2015 25 μg/m3 Plandrempel jaargemiddelde 2008 30 μg/m3 Grenswaarde fase 2: jaargemiddelde 2020 20 μg/m3 (1)

Aantal meetdagen 357 Hoogste dagconcentratie μg/m3 92 Laagste dagconcentratie μg/m3 2 Gemiddelde jaarconcentratie μg/m3 18

(1) de indicatieve grenswaarde wordt door de Europese Commissie in 2013 herzien in het licht van nieuwe informatie over de gevolgen voor gezondheid en milieu, technische haalbaarheid en ervaring die met de streefwaarde is opgedaan in de lidstaten.(

Het uitvalpercentage voor de PM2,5 daggemiddelde concentraties in de gedefinieerde meetperiode bedraagt derhalve 2,5% (9 dagen). Volgens de kwaliteitsdoelstelling wordt voldaan aan het betreffende criterium ten aanzien van minimum aan gegevensvastlegging.

Uit de resultaten blijkt dat gedurende de meetperiode van 1 januari 2008 tot 1 januari 2009, een 3 gemiddelde jaarconcentratie PM2,5 van 18 ug/m . De vastgestelde jaargemiddelde plandrempel 3 2008 voor PM2,5 van 30 μg/m wordt niet overschreden. Eveneens worden de jaargemiddelde streefwaarde 2010 en de grenswaarde 2015 van 25 μg/m3 niet overschreden.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 14/24

4.4 Meteorologie

Het weer tijdens de meetperiode komt redelijk overeen met het langjarig gemiddelde. De gemiddelde temperatuur was tijdens de meetperiode iets hoger, de windsnelheid iets lager. De overheersende windrichting WZW tot ZZW is overeenkomstig met het langjarige gemiddelde.

In onderstaande tabel zijn een aantal parameters gepresenteerd van de opgetreden meteorologie, gemiddeld over de hele meetperiode, in vergelijking met het langjarig gemiddelde (1971-2000).

Tabel 5 Vergelijking met langjarige meteorologie, meetstation Eindhoven (bron KNMI) Meetperiode Langjarig gemiddelde 1 januari 2008 tot 1 januari 2009 1971-2000 Gemiddelde temperatuur in 0C 10,6 9,9 Gemiddelde minimale dagtemperatuur in °C 6,2 5,7 Gemiddelde maximale dagtemperatuur in °C 14,7 14,0 Relatieve vochtigheid 80 81 Windsnelheid in m/s 3,9 4,2 Overheersende wind richting ZZW tot WZW ZW

Bepaling gemiddelde/overheersende windrichting per dag (bijlage C). Voor het bepalen van de windrichting per dag is uitgegaan van de uurgemiddelde waarden van Meteoweb. De windroos is door Meteoweb verdeeld over 16 sectoren van 22,5 graden. Per dag is gezocht naar 3 opeenvolgende sectoren met in totaal 14 of meer uren. Als dit zich voordoet wordt de middelste sector, of bij groot verschil tussen de drie sectoren de sector met het hoogste aantal uren, de voor die dag heersende windrichting. In de overige gevallen is er sprake van variabele windrichting.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 15/24

5 Invloed van windrichtingen op de PM10, PM2,5 en NO2 concentraties.

5.1 Invloed windrichting op concentratie

In dit hoofdstuk wordt de invloed van de windrichting op de fijnstof- en NO2 concentratie grafisch weergegeven in een windroos. Voor het maken van een windroos worden alle metingen gesorteerd per windrichting. Het resultaat is weergegeven in de tabellen 6, 7 en 8. De windroos laat zien hoe hoog de gemiddelde concentratie bij een bepaalde windrichting is. Hierbij zijn de richtingen opgedeeld in 16 sectoren. Meetperioden met windstil weer en wind uit variabele richtingen worden niet weergegeven in de windroos.

5.2 Windroos PM10

In onderstaande windroos is de fijn-stofconcentratie PM10 per windrichting weergegeven. De windroos is gebaseerd op 286 daggemiddelde metingen (7 dagen uitval en 73 dagen variabele windrichting en/of windstil). De gemiddelde concentratie is bij NW wind het hoogst. Deze windrichting is in de gehele meetperiode 5 dagen voorgekomen, waarbij 3 dagoverschrijdingen zijn gemeten.

Gemiddelde concentratie PM 10 per windrichting

N 45 NNW NNO 40 35 NW NO 30 25 20 WNW ONO 15 10 5 W - O

WZW OZO

ZW ZO

ZZW ZZO Z

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 16/24

3 Tabel 6 Meetdata windrichtingen en PM10 concentraties (μg/m ).

meetlocatie N69, Waalre aantal windrichting gemiddeld hoogste laagste aantal dagen overschrijdingen. N 19 19 19 1 0 NNO 26 41 12 11 0 NO 28 46 11 16 0 ONO 37 101 19 18 3 O 29 48 18 19 0 OZO 34 86 22 11 1 ZO 30 47 21 5 0 ZZO 17 23 8 8 0 Z 19 36 6 17 0 ZZW 20 63 2 61 1 ZW 24 73 9 42 3 WZW 24 46 9 39 0 W 22 69 11 18 1 WNW 20 55 7 10 1 NW 44 51 25 5 3 NNW 19 28 15 5 0 VAR 31 107 12 73 7

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 17/24

5.3 Windroos PM2,5

In onderstaande windroos is de fijn-stofconcentratie PM2,5 per windrichting weergegeven. De windroos is gebaseerd op 286 daggemiddelde metingen (9 dagen uitval en 71 dagen variabele windrichting en/of windstil). De gemiddelde concentratie is, net zoals bij de PM10-fraktie, bij NW wind het hoogst. Deze windrichting is in de gehele meetperiode 5 dagen voorgekomen.

gemiddelde concentratie PM 2,5 per windrichting

N 35 NNW NNO 30 NW 25 NO 20 15 WNW ONO 10

W - O

WZW OZO

ZW ZO

ZZW ZZO Z

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 18/24

3 Tabel 7 Meetdata windrichtingen en PM2,5 concentraties (μg/m ). meetlocatie N69, Waalre windrichting gemiddeld hoogste laagste aantal dagen N 12 12 12 1 NNO 20 32 8 9 NO 21 38 6 15 ONO 31 86 13 16 O 21 35 10 19 OZO 25 74 14 11 ZO 25 35 16 5 ZZO 10 17 3 8 Z 13 29 2 17 ZZW 13 47 3 63 ZW 16 61 4 44 WZW 15 33 4 40 W 14 54 5 19 WNW 13 40 4 9 NW 34 42 15 5 NNW 13 28 8 5 VAR 23 92 6 71 totaal 357

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 19/24

5.4 Windroos NO2

In onderstaande windroos is de NO2 concentratie per windrichting weergegeven. De windroos is gebaseerd op uurgemiddelde metingen.

Gemiddelde NO2 concentratie per windrichting

N 50 NNW NNO 45 40 NW 35 NO 30 25 WNW 20 ONO 15 10 5 W 0 O

WZW OZO

ZW ZO

ZZW ZZO

De hoogste NO2 concentraties komen voor bij wind uit NNW richting.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 20/24

3 Tabel 8 Meetdata windrichtingen en NO2 concentraties (μg/m ). meetlocatie N69 Waalre windrichting gemiddeld hoogste laagste aantal uren N 42 106 9 215 NNO 36 89 3 231 NO 33 96 5 296 ONO 33 93 2 527 O 34 87 6 437 OZO 28 94 6 241 ZO 30 77 8 258 ZZO 22 65 4 276 Z 28 85 3 969 ZZW 32 106 3 1054 ZW 33 116 4 1110 WZW 32 96 4 760 W 36 109 5 719 WNW 39 107 4 292 NW 45 110 13 189 NNW 48 115 12 153 VAR 41 103 7 64 STIL 45 101 9 102 geen meteogegevens 34 91 6 230 totaal 8123

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 21/24

6 Conclusie

Uit de meetresultaten van 1 januari 2008 tot 1 januari 2009 bij het meetstation ten oosten van de N69 in Waalre kunnen de volgende conclusies worden getrokken:

NO2 metingen: 3 - De gemeten jaargemiddelde NO2 concentratie bedraagt 33 ug/m . De vastgestelde grenswaarde voor het jaargemiddelde 2010 van 40 ug/m3 wordt niet overschreden.

De plandrempel jaargemiddelde 2008 voor NO2 (zoals is opgenomen in de Wet Milieubeheer, Titel 2, Luchtkwaliteitseisen) van 44 ug/m3 wordt niet overschreden.

- Uit de gemiddelde NO2 concentratie per windrichting blijkt dat de NO2 concentraties bij windrichting NW tot NNW het hoogst zijn. Deze windrichting zijn in de meetperiode 189 en 153 uren voorgekomen. - De uurgemiddelde plandrempel 2008 van 220 ug/m3 wordt niet overschreden.

- Uit de gemiddelde PM10 concentratie per windrichting blijkt dat de stofconcentraties bij NW windrichting het hoogst is (5 dagen).

- Uit de gemiddelde PM2,5 concentratie per windrichting blijkt dat de stofconcentraties bij NW windrichting het hoogst is (5 dagen).

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 22/24

7 Referenties

[1] BLK, Besluit luchtkwaliteit 2005, rapport van VROM dd 17-06-2005, nr MJZ2005125886.

[2] Wet Milieubeheer, Titel 5.2 Luchtkwaliteitseisen, 15 november 2007.

[3] Richtlijn 2008/50/EG, richtlijn van het Europese Parlement en de Raad, 20 mei 2008 betreffende de luchtkwaliteit en schonere lucht voor Europa, document L 152/1.

[4] Luchtkwaliteitsplan Valkenswaard en Waalre versie 10.1.doc 24 augustus 2006.

[5] WNI Wheathernews, internet dataservice Meteoweb, meetstation Eindhoven.

[6] RIVM, Rijksinstituut voor Volkshuisvesting en Milieu, internet dataservice van gevalideerde meetdata achtergrondconcentraties vanuit het landelijk meetnet, meetstation Biest Houtakker//, download dd 19-3-2009.

[7] KNMI, internet dataservice langjarig gemiddelden 1971 tot 2000.

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 23/24

8 Verantwoording

Namen en taakverdeling van de medewerkers P. Haagsma, projectverantwoordelijke W. van Dongen, medewerker P.F. Hubers, medewerker E.S. van der Bij, medewerker T.H. Visser, medewerker

Namen van instellingen waaraan een deel van het onderzoek is uitbesteed GGD Amsterdam

Datum waarop het onderzoek is gepubliceerd ‘s-Hertogenbosch, 15 mei 2009

Ondertekening Goedgekeurd door

P. Haagsma T.H. Visser Projectverantwoordelijke Coördinator MM

Rapport: 2007-0218-L-O / 15 mei 2009 24/24

Bijlage A. Situatie Meetlocatie Waalre

Deze bijlage bestaat uit 3 pagina’s inclusief voorliggende

Rapport: 2007-0218-L-O

PHHUEHPIVEvEy2weetsttion2xTW2lre wsvsi wisxqix

ehtergrondonentrties sw2sttion fiestEroutkker

iindhoven weteosttion

5 weetlotie fijnstof2en2xy222222222P

H ISHH QHHH RSHH weters

Bijlage B. Verkeersintensiteit

Deze bijlage bestaat uit 2 pagina’s inclusief voorliggende

Rapport: 2007-0218-L-O

Verkeersintensiteiten Eindhovenseweg te Waalre in 2008

licht middel zwaar werkdaggemiddelde 17040 1435 819 weekdaggemiddelde 16008 1174 646

Rapport: 2007-0218-L-O

Bijlage C. Tabel daggemiddelde meetwaarden

Deze bijlage bestaat uit 8 pagina’s inclusief voorliggende

Rapport: 2007-0218-L-O

Waalre Biest Houtakker Meteo Eindhoven

Datum NO2 PM10 PM2,5 NO2 PM10 Temp. Dauwpunt Rel. Hum. Min. Max. Straling Windr. Windspd. Windstoot Neerslag ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 °C °C Temp. °C Temp. °C J/cm2 m/s 01-01-2008 40 86 74 35 120 3.0 2.4 96 3.9 4.4 193 O 3 7 1.7 02-01-2008 46 28 23 38 44 -0.4 -2.9 83 -1.8 1.8 403 O 4 10 03-01-2008 28 27 24 27 35 0.6 -3.9 72 1.4 128 O 5 11 0.5 04-01-2008 36 28 28 31 34 3.1 75 0.6 4.2 118 OZO 4 9 0.2 05-01-2008 24 15 14 7 16 6.8 5.0 88 3.2 8.5 167 Z 6 14 9.2 06-01-2008 29 29 20 24 33 4.2 3.0 91 2.8 7.2 393 ZZW 4 8 0.0 07-01-2008 25 18 12 8 20 7.3 3.9 79 2.0 9.3 195 ZW 8 17 4.0 08-01-2008 37 30 12 22 31 5.8 3.7 86 3.2 7.9 163 ZZW 6 12 0.0 09-01-2008 41 19 10 16 19 6.2 4.1 86 5.1 8.0 187 ZZW 6 12 1.0 10-01-2008 29 17 10 14 18 7.6 4.5 81 4.2 10.0 205 Z 7 14 11-01-2008 18 9 5 12 13 10.3 7.1 81 9.1 12.5 104 Z 6 13 3.3 12-01-2008 27 24 9 14 20 6.2 3.3 81 5.9 7.5 261 ZW 6 15 1.0 13-01-2008 17 18 9 8 18 5.6 1.7 76 3.4 9.3 278 ZZO 5 10 14-01-2008 27 20 8 13 15 6.7 3.1 78 1.8 9.5 301 Z 6 13 0.6 15-01-2008 19 13 5 11 11 8.8 5.5 80 8.0 9.7 90 Z 9 20 3.9 16-01-2008 44 20 10 25 19 6.8 4.6 85 6.5 8.9 241 Z 5 17 0.1 17-01-2008 33 25 14 21 26 6.8 5.3 90 2.9 8.5 165 ZZW 6 15 2.1 18-01-2008 30 26 12 17 30 9.6 7.4 86 7.7 10.4 114 ZW 8 17 1.7 19-01-2008 13 15 8 8 18 12.1 11.2 94 10.4 12.5 61 WZW 8 16 15.5 20-01-2008 10 17 10 4 17 11.7 10.1 89 11.5 12.4 104 ZW 9 14 2.0 21-01-2008 21 20 8 8 17 9.7 7.8 87 9.5 10.7 99 ZW 9 18 5.4 22-01-2008 59 30 14 33 24 4.6 1.8 83 2.6 8.3 498 W 4 13 3.4 23-01-2008 49 34 25 29 36 5.8 3.4 84 -0.3 8.5 134 Z 5 10 0.4 24-01-2008 43 46 28 22 51 7.8 5.7 86 8.2 10.6 91 ZW 5 14 3.3 25-01-2008 42 29 16 30 27 5.1 2.5 83 0.1 8.7 450 ZW 6 13 0.0 26-01-2008 23 40 22 12 32 7.4 5.0 85 5.3 10.7 489 ZW 6 12 27-01-2008 25 36 21 15 30 8.0 5.8 86 5.9 9.2 165 W 5 13 28-01-2008 62 55 40 33 54 7.7 5.1 84 7.0 9.2 172 ZW 3 6 29-01-2008 49 63 47 28 62 5.6 2.5 80 5.5 6.4 113 Z 3 6 30-01-2008 55 39 33 30 42 3.5 2.4 92 3.3 5.3 160 WZW 4 7 3.2 31-01-2008 36 22 18 24 21 2.9 1.0 87 -0.1 224 ZZW 8 20 2.2 01-02-2008 32 22 14 20 19 5.3 1.3 75 5.1 6.9 251 ZW 7 13 02-02-2008 28 15 17 6 14 2.3 -0.3 83 0.3 5.6 442 ZW 5 17 11.9 03-02-2008 17 20 11 14 23 3.1 -2.1 70 0.5 6.6 530 ZZO 5 9 04-02-2008 37 15 10 15 16 5.8 3.2 83 3.4 7.9 203 Z 5 14 0.5 05-02-2008 22 9 4 12 16 7.4 5.5 87 3.1 10.8 139 Z 7 18 11.6 06-02-2008 32 16 8 19 21 7.1 5.2 87 7.1 8.9 212 WZW 6 16 4.5 07-02-2008 57 31 21 49 35 4.2 1.5 83 -0.5 9.2 496 ZZW 3 7 0.0 08-02-2008 49 30 23 42 35 5.7 66 -0.1 12.5 797 ZZO 3 6 0.0 09-02-2008 52 28 21 35 36 6.4 -1.9 57 1.7 13.9 818 OZO 2 4 0.0 10-02-2008 40 28 23 40 35 6.6 58 1.5 12.9 802 OZO 2 5 11-02-2008 57 36 29 57 40 6.2 1.5 74 -0.1 13.8 811 O 2 6 12-02-2008 59 41 32 52 43 4.6 1.2 80 -1.8 12.9 838 NO 2 6 13-02-2008 46 62 50 37 55 1.3 1.2 98 3.1 206 NO 3 5 0.0 14-02-2008 35 43 38 21 47 2.3 1.8 96 0.5 3.9 137 NO 3 6 15-02-2008 30 29 29 18 29 3.0 -2.8 66 3.2 5.7 915 ONO 5 11 16-02-2008 43 28 24 26 30 0.4 -6.9 59 -2.2 4.2 963 ONO 4 8 17-02-2008 53 46 37 31 38 0.3 -7.4 60 -5.5 8.7 1011 ZO 1 4 18-02-2008 71 92 80 47 76 -3.6 85 -6.9 6.7 837 O 1 2 0.4 19-02-2008 55 101 86 40 85 0.8 0.1 94 -4.5 4.4 341 O 2 6 20-02-2008 74 100 81 66 110 3.5 0.7 83 -2.8 10.5 743 ZZW 2 6

Rapport: 2007-0218-L-O

Waalre Biest Houtakker Meteo Eindhoven

Datum NO2 PM10 PM2,5 NO2 PM10 Temp. Dauwpunt Rel. Hum. Min. Max. Straling Windr. Windspd. Windstoot Neerslag ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 °C °C Temp. °C Temp. °C J/cm2 m/s 21-02-2008 45 73 61 40 106 7.2 5.5 89 0.0 10.2 319 ZW 6 14 0.0 22-02-2008 23 21 14 8 35 9.9 7.3 84 8.1 11.0 108 ZW 8 14 0.0 23-02-2008 26 36 28 13 44 9.6 6.7 82 6.7 12.5 555 ZW 5 10 24-02-2008 26 31 26 14 43 9.8 6.0 77 8.1 13.2 465 ZZW 4 8 0.0 25-02-2008 42 24 18 21 34 8.5 5.1 80 4.9 11.5 1055 ZW 4 10 2.4 26-02-2008 31 22 17 14 31 10.3 7.8 84 7.3 12.9 183 ZW 7 14 4.6 27-02-2008 41 27 14 18 32 5.7 2.3 79 3.9 10.6 721 WZW 4 10 28-02-2008 48 35 28 35 42 6.2 3.7 85 -0.1 11.7 708 Z 2 6 29-02-2008 41 46 33 27 52 7.9 6.2 89 5.9 9.9 441 WZW 6 17 5.7 01-03-2008 15 16 9 6 21 9.2 4.4 73 6.1 11.1 406 W 9 23 4.2 02-03-2008 19 20 9 4 24 10.2 5.7 74 7.2 12.4 541 W 7 16 0.7 03-03-2008 33 19 9 14 25 6.3 1.2 70 6.4 8.6 855 WZW 5 14 0.0 04-03-2008 47 15 8 23 16 3.1 -0.4 80 -0.3 8.5 951 NW 4 12 1.2 05-03-2008 62 24 10 27 20 1.9 -2.2 76 -2.5 7.2 1271 WNW 3 7 0.4 06-03-2008 52 37 22 35 41 6.2 3.9 85 -0.2 8.5 318 ZW 5 10 0.0 07-03-2008 47 37 23 22 37 7.3 4.6 83 6.8 10.5 458 ZZW 4 11 0.8 08-03-2008 31 30 18 22 35 6.2 2.3 78 0.1 11.5 1090 Z 5 10 0.1 09-03-2008 17 10 7 13 19 7.9 5.3 83 7.7 9.2 314 Z 6 12 1.2 10-03-2008 14 6 2 9 10 6.2 2.9 80 4.0 8.8 336 Z 8 17 3.4 11-03-2008 25 11 5 13 18 8.3 5.5 82 5.3 11.4 586 ZW 8 17 7.2 12-03-2008 22 17 7 10 20 8.0 2.1 66 5.7 363 WZW 10 22 4.4 13-03-2008 35 19 9 12 20 7.9 3.1 71 5.8 10.9 952 WZW 6 13 0.7 14-03-2008 40 19 11 18 20 7.8 4.1 79 6.4 11.5 1148 ZW 4 10 1.3 15-03-2008 36 27 20 23 30 9.8 6.2 78 0.2 15.5 990 OZO 2 6 16-03-2008 26 15 14 10 21 9.1 7.7 90 8.8 11.5 416 ZZW 5 14 8.0 17-03-2008 49 19 8 15 16 5.0 0.6 74 3.7 7.4 545 NW 4 9 0.0 18-03-2008 52 18 8 21 18 3.4 -0.3 78 9.0 953 WNW 3 9 0.0 19-03-2008 48 15 7 15 12 3.9 0.6 80 0.7 8.4 1182 W 4 14 0.9 20-03-2008 38 16 10 17 14 4.7 2.8 87 1.2 8.3 626 WZW 6 16 14.4 21-03-2008 31 11 5 9 11 4.4 2.1 85 4.9 6.7 828 W 6 19 9.7 22-03-2008 26 12 7 13 2.5 0.4 86 0.4 8.0 657 ZO 5 14 1.1 23-03-2008 23 15 9 17 1.4 -3.5 72 -5.1 6.5 1573 ZW 2 8 24-03-2008 22 11 9 14 1.2 0.1 92 0.2 5.3 931 WZW 3 9 2.6 25-03-2008 34 11 12 11 1.1 87 -1.7 5.3 1354 W 4 14 1.8 26-03-2008 55 30 38 34 2.6 1.8 94 0.0 43 ZZO 2 8 1.6 27-03-2008 58 32 49 46 5.6 4.3 91 3.1 9.5 575 O 2 6 0.9 28-03-2008 37 26 19 20 29 7.4 4.5 83 4.7 10.8 949 ZZW 6 14 4.3 29-03-2008 16 19 10 9 20 9.3 3.1 66 5.7 13.5 1385 ZZW 7 13 0.0 30-03-2008 17 14 9 9 18 9.4 5.1 76 7.3 13.2 437 Z 4 9 6.9 31-03-2008 42 15 11 19 22 9.6 5.6 78 7.0 14.5 1296 Z 3 8 0.8 01-04-2008 39 21 13 21 29 8.5 6.0 84 2.7 12.7 812 ZZW 5 13 1.3 02-04-2008 44 32 13 23 36 8.6 5.3 80 7.7 10.8 803 W 4 10 0.4 03-04-2008 51 18 10 19 18 7.5 4.6 82 4.9 10.8 703 NW 4 9 0.2 04-04-2008 43 28 33 53 7.7 5.5 86 1.9 12.1 789 ZW 2 6 0.4 05-04-2008 27 19 21 40 7.6 6.1 90 8.2 10.6 741 ZZW 3 8 6.6 06-04-2008 12 6 7 15 4.3 71 1.4 8.5 1374 ZZW 3 6 0.0 07-04-2008 22 14 27 23 3.3 74 -2.1 9.0 1556 Z 2 9 0.0 08-04-2008 30 22 23 28 4.3 70 -2.0 10.2 1344 ZO 2 6 09-04-2008 47 38 29 46 5.4 -1.5 65 -0.2 11.1 1516 ZO 2 7 10-04-2008 52 44 35 61 6.9 61 13.1 1570 OZO 2 5 11-04-2008 46 38 24 48 7.7 1.3 66 2.2 13.3 1515 ZZO 3 10 12-04-2008 24 11 11 26 8.5 2.5 67 4.3 14.4 1447 ZZW 5 12 13-04-2008 24 19 19 14 25 8.5 3.9 73 4.5 13.8 852 ZZW 3 7 0.0

Rapport: 2007-0218-L-O

Waalre Biest Houtakker Meteo Eindhoven

Datum NO2 PM10 PM2,5 NO2 PM10 Temp. Dauwpunt Rel. Hum. Min. Max. Straling Windr. Windspd. Windstoot Neerslag ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 °C °C Temp. °C Temp. °C J/cm2 m/s 14-04-2008 49 28 28 25 26 8.0 4.2 77 5.8 11.6 816 W 3 8 0.0 15-04-2008 49 20 14 19 24 5.2 1.4 78 0.7 10.8 1248 W 3 9 2.1 16-04-2008 49 21 14 24 22 4.5 69 -2.7 10.3 1539 NO 2 8 0.0 17-04-2008 30 29 19 18 23 6.2 64 11.7 2061 NO 4 12 18-04-2008 26 29 23 16 31 8.5 2.4 67 4.3 13.0 1366 ONO 6 12 19-04-2008 20 32 34 17 38 9.0 5.1 77 5.6 1043 O 5 10 0.4 20-04-2008 18 31 27 15 33 11.7 6.8 73 7.1 18.0 1816 O 4 9 0.0 21-04-2008 25 37 37 16 37 12.7 5.8 63 6.7 18.1 1998 ONO 6 11 22-04-2008 24 31 23 22 33 13.0 5.7 61 8.1 17.1 1941 ONO 4 10 23-04-2008 29 43 35 26 58 13.1 7.8 72 8.0 20.1 1638 Z 3 9 4.6 24-04-2008 38 50 39 24 291 12.4 8.1 78 8.5 18.5 1691 ZW 4 15 0.9 25-04-2008 44 35 21 24 36 10.9 7.0 78 6.3 16.1 1411 WZW 3 9 26-04-2008 25 26 14 19 29 14.8 7.3 63 7.7 20.9 2067 Z 2 6 0.3 27-04-2008 17 22 14 13 24 17.1 6.1 51 9.8 24.1 2035 ZO 4 11 28-04-2008 34 25 17 17 29 12.2 9.2 82 12.7 13.1 491 ZZW 3 7 12.5 29-04-2008 22 10 7 11 16 11.1 7.7 80 8.3 15.3 1155 Z 5 10 2.1 30-04-2008 13 8 3 9 11 12.4 6.5 67 10.6 15.7 1028 ZZO 6 14 0.2 01-05-2008 13 7 4 7 13 10.0 5.7 75 6.5 14.3 1604 Z 5 10 0.5 02-05-2008 33 14 9 19 22 11.0 6.3 74 4.4 16.5 1767 ZZO 2 6 0.0 03-05-2008 25 25 17 22 36 14.0 5.9 62 4.2 20.1 2407 O 2 7 0.2 04-05-2008 19 18 12 14 27 16.1 4.8 48 10.1 21.2 2165 O 4 9 0.4 05-05-2008 28 18 10 25 28 17.0 5.0 46 10.9 2516 O 4 10 06-05-2008 31 23 15 23 34 18.0 8.9 57 9.5 24.4 1712 ONO 4 10 07-05-2008 35 25 13 32 39 19.2 8.0 50 12.0 24.6 2183 O 3 9 08-05-2008 37 35 17 37 42 18.8 6.4 48 9.0 25.1 2191 O 3 8 09-05-2008 32 35 19 37 42 20.2 6.3 43 26.5 2574 O 3 10 10-05-2008 18 28 17 20 35 21.4 7.2 42 12.8 27.4 2589 O 3 10 11-05-2008 15 22 12 12 27 19.5 5.1 41 14.0 2113 O 4 14 12-05-2008 18 21 13 16 27 19.5 6.3 45 10.0 26.5 2395 ONO 3 9 13-05-2008 36 30 14 20 33 20.0 7.2 47 12.0 26.9 2081 NO 4 10 14-05-2008 34 34 18 26 41 19.0 9.8 58 14.5 27.0 1300 O 3 9 4.1 15-05-2008 51 40 32 25 38 17.0 12.7 78 10.7 23.3 1451 Z 2 6 4.9 16-05-2008 41 46 41 20 54 15.9 13.4 86 14.1 19.4 1418 ZZW 3 8 10.7 17-05-2008 24 22 18 12 22 11.8 10.9 94 11.7 12.8 396 O 4 8 11.8 18-05-2008 11 16 8 5 18 11.6 5.3 67 8.8 16.1 2043 NO 4 9 0.0 19-05-2008 43 20 15 18 10.0 3.0 63 3.8 15.0 1805 OZO 4 8 20-05-2008 23 19 13 20 11.3 3.2 60 3.9 16.8 2865 NO 4 9 21-05-2008 29 26 19 28 14.1 4.6 55 7.2 19.7 2410 ONO 4 8 22-05-2008 37 30 20 26 32 16.0 6.2 53 10.8 20.8 1839 O 3 6 23-05-2008 49 30 18 23 31 17.8 7.0 50 12.6 22.2 1957 ONO 3 7 0.0 24-05-2008 28 28 17 17 27 18.1 9.2 57 11.3 22.8 1742 ONO 4 10 25-05-2008 18 29 23 15 37 16.9 14.4 85 14.2 21.2 1404 ONO 4 8 3.7 26-05-2008 25 38 32 16 39 15.8 13.1 84 13.4 19.9 1226 NO 6 11 0.1 27-05-2008 30 48 35 23 50 18.2 15.1 81 14.4 22.5 1194 O 3 11 1.2 28-05-2008 33 27 17 18 27 19.4 13.8 71 17.0 24.9 1326 ZZO 4 11 0.0 29-05-2008 54 40 31 35 39 17.1 14.9 87 12.6 22.1 1031 Z 2 8 12.8 30-05-2008 45 69 54 24 66 15.9 14.6 91 14.6 17.7 552 W 2 9 3.0 31-05-2008 31 50 36 13 47 15.3 12.9 85 10.4 19.5 1689 WNW 2 7 1.5 01-06-2008 23 34 26 9 42 18.3 14.4 79 13.1 24.0 1757 ZZO 2 7 0.1 02-06-2008 38 26 18 22 39 22.1 16.5 73 15.0 29.2 1822 OZO 3 11 0.7 03-06-2008 34 26 20 16 52 19.2 16.7 86 17.0 23.5 1807 WZW 3 8 0.3 04-06-2008 53 51 42 24 52 17.5 15.3 86 15.5 20.7 1199 NW 3 6 0.0 05-06-2008 55 50 42 25 50 15.7 14.6 93 14.1 17.7 494 NW 3 6 1.2

Rapport: 2007-0218-L-O

Waalre Biest Houtakker Meteo Eindhoven

Datum NO2 PM10 PM2,5 NO2 PM10 Temp. Dauwpunt Rel. Hum. Min. Max. Straling Windr. Windspd. Windstoot Neerslag ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 °C °C Temp. °C Temp. °C J/cm2 m/s 06-06-2008 35 48 36 14 65 17.7 13.5 79 14.3 24.5 2250 ZZW 3 9 07-06-2008 22 28 21 9 43 15.4 13.5 89 13.9 18.0 877 ZZW 3 6 0.0 08-06-2008 25 45 35 16 42 18.4 15.0 82 12.4 25.2 2060 NW 2 6 0.0 09-06-2008 45 27 16 22 37 20.9 12.6 62 12.5 27.4 2860 ZO 3 8 10-06-2008 46 25 15 16 21 18.6 12.5 69 12.0 24.8 2549 WNW 4 10 11-06-2008 42 24 15 20 23 13.6 8.6 73 8.1 19.8 1380 W 3 10 12-06-2008 42 19 13 18 21 11.0 9.7 91 8.0 12.4 483 ZZW 2 7 16.3 13-06-2008 39 18 11 13 16 12.1 7.7 75 7.7 15.6 1517 W 3 9 0.0 14-06-2008 30 25 21 13 30 11.2 9.0 86 7.9 15.3 1042 ZW 3 6 3.9 15-06-2008 24 20 15 10 24 12.1 9.0 82 8.0 16.3 1682 ZW 3 7 3.2 16-06-2008 42 15 10 16 15 12.4 6.8 71 4.6 17.9 2048 W 2 6 17-06-2008 35 19 13 19 26 14.5 7.3 65 5.5 21.0 2616 Z 2 6 18-06-2008 36 21 14 16 25 15.8 9.3 67 8.4 21.7 2325 ZZW 4 9 19-06-2008 32 19 13 16 21 15.7 11.6 77 11.7 20.6 1299 ZW 5 12 0.9 20-06-2008 29 17 9 14 19 15.5 9.3 68 9.8 20.5 1888 ZW 4 10 0.0 21-06-2008 16 14 10 10 18 18.2 12.6 71 12.6 23.1 2083 Z 2 7 22-06-2008 14 19 12 9 27 21.8 15.5 68 29.7 2138 ZW 5 12 0.8 23-06-2008 27 19 9 11 21 15.7 8.8 65 10.9 21.1 2648 ZW 5 11 24-06-2008 29 21 10 16 27 17.3 9.6 62 8.9 23.7 2900 NO 4 8 25-06-2008 39 29 15 20 29 18.0 11.5 66 15.5 24.2 1254 ZZW 3 10 0.0 26-06-2008 33 25 14 17 27 17.1 9.9 64 23.2 2380 ZW 4 11 27-06-2008 17 10 7 22 17.3 11.0 68 12.4 21.9 2131 WZW 6 15 1.8 28-06-2008 11 7 9 25 18.5 13.7 75 15.8 24.2 1530 ZW 6 12 0.0 29-06-2008 19 12 9 24 17.1 11.3 70 11.6 22.8 2062 ZW 4 10 30-06-2008 24 14 19 30 17.5 12.0 71 10.5 23.0 1839 ZW 3 8 01-07-2008 30 22 24 34 20.6 10.8 59 8.6 28.7 2954 O 2 5 02-07-2008 32 25 32 44 21.6 16.4 74 14.4 30.0 1696 Z 3 14 13.7 03-07-2008 33 22 16 31 17.7 15.5 87 17.8 18.9 679 ZW 3 9 0.9 04-07-2008 36 23 15 16 24 16.6 12.1 76 11.0 22.1 1579 ZW 3 8 2.0 05-07-2008 20 19 12 17 20 17.8 12.9 75 11.8 24.8 1911 ZZO 3 8 0.9 06-07-2008 13 18 8 7 17 18.3 11.9 68 14.9 22.4 2234 Z 5 13 0.0 07-07-2008 22 14 8 8 12 15.5 11.8 78 14.2 19.1 1320 ZZW 6 15 4.8 08-07-2008 29 20 9 8 19 15.7 11.6 76 14.1 19.7 1634 ZW 6 15 3.3 09-07-2008 25 18 10 14 17 15.4 13.0 86 12.3 19.4 1308 ZZW 5 10 5.6 10-07-2008 30 15 11 12 16 17.6 16.1 91 14.9 22.8 910 ZZW 4 12 16.7 11-07-2008 24 13 12 11 14 17.0 14.5 85 14.0 21.5 1556 ZZW 4 9 1.1 12-07-2008 21 14 8 8 15 14.9 11.2 79 13.9 17.7 920 ZW 4 11 1.6 13-07-2008 22 14 8 10 16 14.6 9.8 75 7.9 20.1 2110 W 3 8 0.0 14-07-2008 32 19 13 13 17 16.5 10.6 70 7.6 22.7 2288 WZW 3 8 15-07-2008 29 17 12 18 24 16.4 13.7 83 11.2 19.7 1186 ZW 4 9 0.0 16-07-2008 34 11 13 18 16.5 12.8 80 16.1 20.4 1468 W 3 10 2.4 17-07-2008 38 15 19 25 14.2 12.1 87 11.0 18.2 743 ZW 3 7 3.1 18-07-2008 28 13 17 24 15.7 13.6 88 12.8 20.4 849 ZW 4 9 1.4 19-07-2008 13 9 6 15 16.8 14.5 86 15.4 20.9 1346 ZW 6 16 4.8 20-07-2008 15 7 8 16 14.0 11.3 84 11.6 17.8 1287 WZW 3 8 3.9 21-07-2008 18 6 9 12 12.5 11.2 92 9.7 13.9 602 W 5 11 7.2 22-07-2008 31 19 12 16 22 16.0 11.8 78 21.5 1694 W 3 8 0.6 23-07-2008 29 20 15 16 29 17.4 14.3 82 12.2 21.4 1077 OZO 2 5 0.0 24-07-2008 27 21 11 18 26 21.0 13.0 62 14.1 26.1 2651 O 4 9 25-07-2008 27 23 14 23 34 22.9 14.9 61 17.7 28.3 2316 OZO 3 10 26-07-2008 31 34 23 23 32 21.0 18.0 84 15.9 28.6 1817 WZW 2 8 8.0 27-07-2008 16 31 21 8 32 23.0 19.2 80 17.5 27.7 2034 OZO 2 5 0.0 28-07-2008 33 33 23 14 31 21.7 19.3 87 19.0 28.5 1293 ZZW 2 17 13.9

Rapport: 2007-0218-L-O

Waalre Biest Houtakker Meteo Eindhoven

Datum NO2 PM10 PM2,5 NO2 PM10 Temp. Dauwpunt Rel. Hum. Min. Max. Straling Windr. Windspd. Windstoot Neerslag ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 °C °C Temp. °C Temp. °C J/cm2 m/s 29-07-2008 34 39 27 15 37 21.4 18.1 82 17.5 26.4 1553 ZZW 2 6 0.0 30-07-2008 27 28 20 17 37 22.5 17.9 76 17.3 27.9 1550 O 2 7 31-07-2008 23 30 21 22 35 24.9 18.2 68 17.0 30.0 1989 O 2 6 01-08-2008 20 20 11 9 21 20.7 14.8 70 19.8 23.9 1956 ZZW 4 13 0.0 02-08-2008 16 17 9 10 21 18.6 14.2 77 12.8 24.1 1499 ZZW 4 9 0.0 03-08-2008 12 12 9 8 22 18.7 16.4 87 15.9 23.0 1237 ZW 4 9 10.6 04-08-2008 18 17 11 6 14 18.2 13.4 75 15.6 21.9 2075 WZW 5 11 1.9 05-08-2008 22 21 12 16 25 18.4 14.2 77 13.1 23.4 1339 ZZW 3 7 06-08-2008 29 21 14 15 25 22.9 16.8 69 18.0 28.6 2300 Z 3 7 07-08-2008 32 24 18 24 45 20.0 17.2 83 19.3 23.7 1035 Z 3 12 10.7 08-08-2008 27 18 10 11 22 16.5 14.8 89 15.1 19.8 1132 WZW 4 9 10.9 09-08-2008 17 15 8 6 19 17.1 12.2 74 9.7 22.6 2171 ZW 4 10 0.0 10-08-2008 13 13 8 7 17 18.1 14.5 79 16.9 22.2 1078 ZZW 5 12 1.3 11-08-2008 24 18 8 10 21 16.9 12.9 78 13.3 21.6 1352 Z 3 9 12-08-2008 20 12 7 12 20 17.4 13.8 80 13.8 23.6 1404 Z 5 16 8.9 13-08-2008 15 13 6 5 13 16.0 11.9 77 13.2 20.3 1270 ZZW 7 17 10.8 14-08-2008 28 18 10 12 21 16.1 11.5 75 12.4 21.6 1939 ZZW 4 11 0.0 15-08-2008 38 20 13 18 23 15.5 11.2 78 9.8 22.0 1984 WZW 2 8 0.0 16-08-2008 21 21 14 13 28 16.3 10.0 69 7.1 22.6 1974 ZO 2 6 17-08-2008 18 23 17 13 33 17.1 12.5 75 12.8 23.3 1109 ZZO 3 9 5.2 18-08-2008 22 14 11 11 17 16.8 15.0 88 14.3 20.2 842 Z 3 10 1.6 19-08-2008 21 13 6 10 12 17.5 13.9 79 14.5 21.8 1254 ZZW 6 14 2.5 20-08-2008 19 15 7 11 17 16.9 13.9 82 14.8 21.6 1253 ZW 6 13 5.5 21-08-2008 26 14 8 14 18 17.1 13.4 78 13.8 21.2 1217 ZZW 4 10 22-08-2008 36 17 11 20 26 15.2 13.6 91 13.6 19.0 718 WZW 2 6 11.3 23-08-2008 22 12 8 21 13.9 11.0 84 8.7 19.5 1499 WZW 4 10 4.7 24-08-2008 18 15 11 9 20 15.0 11.7 81 9.1 20.6 1217 ZZW 4 10 0.0 25-08-2008 22 15 9 12 19 17.6 13.3 77 13.0 21.8 1360 ZW 4 9 26-08-2008 26 21 11 13 33 18.1 14.4 79 16.8 20.9 941 ZW 4 8 27-08-2008 28 27 17 15 33 16.4 14.7 90 14.7 18.0 403 ZW 3 8 0.0 28-08-2008 35 37 25 20 36 17.3 15.3 88 14.4 19.8 582 WZW 3 6 29-08-2008 36 40 30 26 42 17.7 15.5 87 16.0 22.3 976 WZW 3 6 30-08-2008 25 33 24 23 44 19.4 14.8 76 12.3 25.3 1964 O 3 9 31-08-2008 21 26 18 18 32 21.6 16.6 74 15.2 27.8 1775 ZZO 3 6 01-09-2008 24 18 10 13 26 17.3 12.7 75 16.5 20.7 1370 ZW 5 12 02-09-2008 21 13 8 12 18 16.5 13.0 81 12.5 21.9 895 Z 6 13 9.9 03-09-2008 27 15 7 12 17 13.7 11.3 86 10.9 16.7 874 ZZW 5 11 0.0 04-09-2008 21 12 7 11 17 15.2 10.4 74 11.9 19.6 1406 Z 6 14 0.0 05-09-2008 17 9 5 16 17 16.2 13.8 85 12.2 18.9 523 ZZO 4 9 2.4 06-09-2008 13 11 6 6 15 17.2 12.4 74 16.0 20.6 820 Z 5 14 0.3 07-09-2008 13 8 4 7 12 15.1 12.7 85 13.8 17.4 638 Z 6 12 3.3 08-09-2008 28 16 8 16 23 15.4 11.8 80 14.1 19.9 1159 ZZW 4 10 0.5 09-09-2008 28 17 10 20 26 16.7 12.2 77 8.2 24.8 1361 ZZO 3 7 0.0 10-09-2008 19 11 17 23 18.8 15.1 80 16.4 24.2 1321 ZZW 4 10 0.0 11-09-2008 21 16 22 26 20.9 16.0 75 13.7 27.2 1553 ZZO 3 8 12-09-2008 20 15 17 32 14.6 14.3 97 13.4 16.7 161 ZW 3 11 13.7 13-09-2008 21 14 16 24 11.8 10.3 91 8.9 15.0 387 OZO 3 8 2.5 14-09-2008 11 6 10 17 11.0 6.0 73 4.8 17.3 1678 NO 4 9 15-09-2008 17 12 16 18 11.8 7.7 77 6.2 15.0 1032 NO 4 8 16-09-2008 39 24 16 28 27 11.9 8.5 80 6.0 16.7 780 ONO 2 6 17-09-2008 39 34 24 28 33 11.9 9.0 82 9.3 15.1 689 NO 2 6 18-09-2008 36 29 20 33 32 9.7 4.4 72 4.2 15.0 1503 O 3 9 19-09-2008 48 32 22 36 34 9.8 5.5 76 2.5 17.0 1342 O 2 6

Rapport: 2007-0218-L-O

Waalre Biest Houtakker Meteo Eindhoven

Datum NO2 PM10 PM2,5 NO2 PM10 Temp. Dauwpunt Rel. Hum. Min. Max. Straling Windr. Windspd. Windstoot Neerslag ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 °C °C Temp. °C Temp. °C J/cm2 m/s 20-09-2008 28 37 26 22 40 10.2 6.4 79 2.9 17.1 1333 O 2 7 21-09-2008 28 37 29 20 47 11.9 8.6 81 4.8 17.8 1151 O 2 6 0.5 22-09-2008 37 24 18 22 33 12.7 9.5 82 8.8 16.6 926 OZO 3 8 23-09-2008 45 19 12 18 18 12.6 11.2 91 10.9 15.1 361 W 3 7 2.4 24-09-2008 30 19 15 19 23 13.0 11.1 88 11.6 15.9 428 NO 4 7 0.0 25-09-2008 34 27 19 24 34 11.6 8.2 81 5.7 17.5 1314 ONO 3 9 26-09-2008 44 34 21 29 36 11.6 7.7 78 6.0 18.2 1331 NO 3 9 27-09-2008 37 35 27 23 42 10.8 6.6 79 2.9 19.1 1314 NO 1 4 28-09-2008 37 58 46 18 55 10.6 8.0 85 2.8 18.7 1222 ZW 2 5 29-09-2008 41 43 32 22 45 10.0 7.9 88 5.1 16.1 539 ZW 3 9 0.6 30-09-2008 28 13 7 18 16 11.9 10.6 91 6.8 13.8 240 ZW 7 14 7.6 01-10-2008 18 9 4 11 14 12.7 9.8 83 12.1 17.2 881 ZW 8 17 3.8 02-10-2008 31 12 6 16 8.8 6.6 86 7.7 14.1 778 ZW 6 14 5.2 03-10-2008 35 16 10 17 7.6 5.9 89 4.5 11.7 891 ZW 3 7 0.5 04-10-2008 21 12 6 14 9.2 4.5 73 12.2 1027 ZW 5 13 0.1 05-10-2008 12 6 3 11 11.1 9.7 91 9.4 12.0 195 ZZW 7 15 17.8 06-10-2008 39 19 14 25 11.9 11.1 95 11.0 14.3 405 ZW 2 4 0.5 07-10-2008 22 15 10 21 14.6 13.4 92 10.6 17.8 474 ZZO 3 7 0.5 08-10-2008 43 20 10 24 21 12.9 10.8 87 13.7 16.1 595 WZW 3 7 2.4 09-10-2008 39 23 13 21 20 8.9 6.2 85 3.2 16.7 1159 Z 1 4 10-10-2008 27 30 20 29 35 10.0 7.4 85 3.5 17.2 1077 Z 2 7 11-10-2008 26 40 31 18 48 12.5 10.9 90 8.6 19.1 1028 ZZW 2 6 12-10-2008 20 39 31 13 53 13.1 11.7 92 7.9 18.1 647 ZZO 2 5 13-10-2008 35 32 22 20 37 16.0 13.0 83 9.8 22.2 775 ZZW 3 9 0.0 14-10-2008 38 30 21 27 42 14.9 11.9 83 13.6 18.6 837 ZW 2 6 15-10-2008 32 19 13 18 25 13.8 11.8 88 12.3 16.0 267 ZZW 5 11 2.2 16-10-2008 32 17 9 15 23 10.2 7.5 83 10.7 13.7 462 WZW 4 13 0.7 17-10-2008 39 22 13 19 8.1 5.1 82 4.0 14.1 968 WZW 3 7 0.0 18-10-2008 34 27 18 26 29 7.6 5.1 85 2.2 13.2 620 ZZW 3 8 19-10-2008 24 2 16 12 26 9.8 7.1 83 6.4 14.8 483 ZZW 4 8 20-10-2008 26 20 14 11 22 12.8 8.5 75 6.5 825 Z 6 14 21-10-2008 41 15 9 16 17 10.7 9.5 92 12.7 435 WZW 4 11 5.7 22-10-2008 54 30 17 33 30 7.4 4.5 82 4.8 12.9 474 ZZW 2 7 23-10-2008 12 20 21 8.6 4.8 78 3.7 14.1 865 Z 4 10 24-10-2008 23 16 22 25 9.7 6.7 81 7.9 11.2 252 ZZW 4 8 1.3 25-10-2008 22 16 18 27 9.4 7.1 86 2.6 13.4 634 Z 3 8 26-10-2008 18 15 6 24 12.2 10.9 92 9.0 217 ZZW 7 12 10.3 27-10-2008 19 12 14 20 8.7 7.1 90 9.2 11.8 558 WZW 3 7 2.0 28-10-2008 20 18 28 19 4.0 1.9 87 0.8 10.4 562 WZW 3 7 1.5 29-10-2008 39 38 27 35 2.1 0.7 91 -2.5 9.0 799 O 1 4 0.0 30-10-2008 44 44 40 31 48 2.3 1.1 92 -1.7 6.0 263 O 2 7 31-10-2008 38 29 28 25 34 5.1 3.5 89 3.5 6.8 314 NO 3 5 0.0 01-11-2008 29 27 26 21 37 6.7 6.0 95 5.0 7.9 116 ONO 4 9 7.5 02-11-2008 28 17 14 16 26 8.7 7.1 90 6.2 12.2 379 O 2 5 0.0 03-11-2008 32 49 36 21 55 8.0 7.3 95 6.8 10.3 122 NO 3 10 04-11-2008 36 32 22 26 37 6.6 6.6 99 3.4 8.8 310 NO 2 8 0.0 05-11-2008 34 46 33 22 46 9.0 8.3 95 7.1 10.3 89 NO 3 10 1.0 06-11-2008 34 47 35 28 57 10.4 9.0 91 8.4 13.8 474 ZO 2 4 0.3 07-11-2008 27 20 14 15 31 9.1 7.2 88 4.1 13.1 464 Z 3 9 0.1 08-11-2008 19 14 7 23 9.2 6.6 84 6.3 12.4 625 Z 5 11 0.0 09-11-2008 12 12 5 3 17 10.2 6.6 78 8.0 11.3 368 Z 6 14 4.4 10-11-2008 22 9 4 10 13.6 10.0 79 8.3 15.2 208 ZZW 9 16 1.6 11-11-2008 24 9 4 9 14 10.4 7.3 81 9.0 11.3 367 ZW 8 20 6.9

Rapport: 2007-0218-L-O

Waalre Biest Houtakker Meteo Eindhoven

Datum NO2 PM10 PM2,5 NO2 PM10 Temp. Dauwpunt Rel. Hum. Min. Max. Straling Windr. Windspd. Windstoot Neerslag ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 ug/m3 °C °C Temp. °C Temp. °C J/cm2 m/s 12-11-2008 40 18 9 23 7.8 5.6 86 6.1 11.4 439 ZZW 5 9 0.0 13-11-2008 56 29 18 35 7.9 5.8 87 5.6 11.5 423 ZZW 3 7 0.0 14-11-2008 43 23 16 40 8.8 7.5 91 5.8 9.9 110 ZZW 5 8 0.0 15-11-2008 24 30 16 15 28 10.9 9.6 91 9.7 11.7 76 ZW 5 9 0.1 16-11-2008 30 22 10 15 20 8.7 7.0 89 8.0 11.5 258 W 3 9 0.3 17-11-2008 49 30 13 32 29 5.0 1.5 79 -0.3 9.3 288 ZZW 2 6 18-11-2008 45 21 13 35 29 6.8 4.8 87 5.2 8.6 87 ZW 4 7 0.7 19-11-2008 47 31 15 22 30 7.8 6.7 92 4.2 9.5 198 ZW 4 10 20-11-2008 31 18 10 18 26 9.9 7.5 84 7.5 12.0 174 W 6 13 1.3 21-11-2008 29 14 6 11 20 5.8 2.3 79 5.9 8.8 345 WNW 7 22 9.9 22-11-2008 28 7 4 13 10 0.7 -0.1 94 0.0 2.3 304 W 4 9 5.3 23-11-2008 23 13 9 16 17 0.0 95 -2.5 1.2 176 ZZW 4 10 8.0 24-11-2008 53 19 15 37 22 -0.1 -0.5 96 -0.3 2.3 117 Z 4 8 4.7 25-11-2008 72 18 12 51 18 0.9 -0.3 92 -5.5 5.5 349 W 2 5 0.0 26-11-2008 60 31 21 53 30 2.3 1.6 95 -3.7 5.4 282 ZZW 3 7 0.0 27-11-2008 34 17 13 24 25 5.1 3.9 92 4.8 6.2 132 Z 6 11 0.5 28-11-2008 30 17 12 21 25 3.3 1.7 88 2.5 4.3 166 Z 4 8 0.0 29-11-2008 34 36 29 28 42 1.4 -0.3 88 0.2 3.6 267 ZZO 2 6 0.0 30-11-2008 41 29 25 39 37 2.0 1.0 93 -2.1 3.8 64 O 2 6 4.4 01-12-2008 50 21 17 36 29 3.9 3.3 96 0.7 5.7 221 Z 1 4 0.1 02-12-2008 47 23 19 38 25 3.5 2.7 94 2.2 5.1 161 ZZW 4 12 2.3 03-12-2008 51 19 13 37 30 1.7 1.0 95 -0.2 4.0 210 ZZW 3 8 0.7 04-12-2008 37 17 13 31 27 2.3 1.5 94 0.0 5.4 74 Z 5 10 3.8 05-12-2008 48 12 8 27 17 5.2 4.3 93 4.5 6.6 91 Z 3 6 1.1 06-12-2008 42 13 8 32 21 5.1 4.2 94 2.1 7.9 175 W 3 6 0.7 07-12-2008 36 17 8 26 20 4.0 2.5 90 2.9 8.3 389 WZW 2 4 0.1 08-12-2008 54 35 26 40 37 -0.1 96 2.7 230 Z 2 6 0.0 09-12-2008 58 27 23 48 32 0.4 0.1 97 -3.5 2.2 69 WZW 3 6 2.8 10-12-2008 62 22 16 40 20 2.0 1.2 94 -0.2 4.9 378 ZW 3 6 0.0 11-12-2008 46 27 18 42 27 2.5 1.2 91 1.7 4.0 159 Z 3 7 1.1 12-12-2008 48 33 27 34 36 0.5 -0.3 94 115 ZZW 4 8 13-12-2008 24 22 21 20 27 -3.2 84 -2.8 1.1 393 OZO 5 10 14-12-2008 34 22 21 30 2.6 79 -0.5 5.4 235 O 3 7 15-12-2008 34 37 34 23 47 2.1 1.1 92 3.1 70 NO 4 8 16-12-2008 39 50 46 34 54 1.5 0.6 93 -0.5 2.8 109 OZO 2 5 17-12-2008 57 52 40 44 52 1.8 1.5 97 0.0 4.5 57 ZW 3 5 0.1 18-12-2008 56 32 23 46 43 3.4 3.2 98 -0.3 6.0 102 ZZW 4 8 0.0 19-12-2008 46 27 13 29 29 6.1 3.9 86 6.0 7.7 385 WZW 4 11 2.2 20-12-2008 24 14 6 14 23 8.3 7.2 92 2.6 10.7 42 W 5 11 5.5 21-12-2008 20 17 8 23 8.9 7.4 90 6.6 77 ZW 5 9 0.5 22-12-2008 38 25 16 27 21 7.8 6.3 90 8.2 10.5 109 W 4 11 0.0 23-12-2008 52 28 23 36 31 3.1 3.0 99 0.8 4.3 180 Z 1 4 0.0 24-12-2008 50 55 40 38 47 6.0 5.1 93 3.9 6.8 63 W 2 6 0.0 25-12-2008 17 20 15 11 23 3.2 1.7 90 1.0 5.8 104 O 4 10 26-12-2008 18 19 17 10 18 -0.4 -4.4 74 1.5 355 ONO 5 10 27-12-2008 28 25 22 15 22 -2.2 -5.2 80 -3.6 0.0 401 ONO 4 9 28-12-2008 32 34 31 17 30 -2.5 -5.2 82 -4.2 0.0 432 ONO 4 9 29-12-2008 47 51 42 32 49 -2.3 -5.8 77 1.2 415 ONO 3 6 0.0 30-12-2008 60 69 60 43 67 -4.9 -6.8 86 -8.5 0.4 490 ONO 1 4 0.0 31-12-2008 61 107 92 42 88 -5.3 -6.6 90 -8.9 -0.1 369 Z 1 4

Rapport: 2007-0218-L-O

Bijlage D. Grafische weergave fijn-stof en NO2

Deze bijlage bestaat uit 3 pagina’s inclusief voorliggende

Rapport: 2007-0218-L-O

Waalre NO2 ug/m3

80,0

70,0

60,0

50,0

40,0

30,0

20,0

10,0

8 8 08 08 008 008 008 2008 200 2 2 2008 2008 200 20 2008 2008 2008 2008 2008 -2008 2008 2008 2008 -2008 2008 20 2 1- 1- 3- 4- 4- 5- 6- 6- 7- 7- 8- 9- 9- 1- -01-2008-0 -0 -02- -02- -0 -0 -0 -05- -0 -0 -0 -0 -0 -07-2008-08 -0 -0 -0 -10-2008-11 -1 -12- -12- -12-2008 1 01 15 29 12 26 11-03-200825 08 22 06 20 03 17 01 15 29 12 26 09 23 07-10-20082 04 18 02 16 30

Waalre PM10 ug/m3

120

100

Rapport: 2007-0218-L-O

Waalre PM2,5 ug/m3

100 90

70 60

40 30

10 -

Rapport: 2007-0218-L-O

Bijlage E. Meetonnauwkeurigheid

Deze pagina bestaat uit 4 pagina’s inclusief voorliggende.

Rapport: 2007-0218-L-O

Meetonnauwkeurigheid

Bij toetsing wordt de interpretatie van meetresultaten in relatie tot de immissie-eisen mede bepaald door de onzekerheid (onnauwkeurigheid) van de meetmethodiek.

De meetonzekerheid voor NOx is vastgesteld door, onder praktijkomstandigheden, gecertificeerde gassen op verschillende tijdstippen aan te bieden aan het gehele meetsysteem. Vervolgens wordt, indien noodzakelijk, het meetsignaal gecorrigeerd voor eventueel geconstateerde afwijkingen als gevolg van drift op nul-en span instellingen. Daarbij zijn acceptatiecriteria gedefinieerd tot welke afwijking maximaal gecorrigeerd mag en kan worden zonder eventueel aanvullende acties te ondernemen.

Voor de component fijn-stof is de meetonzekerheid beschreven in werkvoorschrift

MM/LU/13/02, ‘Bepaling van het gehalte fijn-stof (PM2,5 en PM10) in omgevingslucht met een low-flow sampler’. Bij de berekening van de totale meetonzekerheid is de methodiek gevolgd zoals beschreven in NEN-EN 14907, ‘Ambient air quality- Standard gravimetric measurement method for the datermination of the

PM2,5 mass fraction of suspended particulate matter’. Voor PM10 wordt vooralsnog dezelfde methodiek gehanteerd.

Voor de relevante componenten in dit onderzoek is de meetonzekerheid in deze bijlage samengevat.

Meetonzekerheid NO2

De meetonzekerheid van de methode is vastgesteld op basis van praktijkgegevens van meetprojecten en samengevat in onderstaande tabel.

Component 95 % betrouwbaarheidsinterval (2s)

NO Meetwaarde +/- 4,6 %

Meetwaarde +/ - 6 % NO2

Meetwaarde +/- 4,6 % NOx

Uit de typegoedkeuring van Tüv blijkt dat de meetonzekerheid uit laboratoriumtesten en veldtesten voldoet aan de maximale meetonzekerheid, die wordt geëist in de Europese richtlijn. Door de monitor te justeren, zoals beschreven in werkvoorschrift MM/LU/14/02 kan steeds worden voldaan aan de meetonzekerheid uit de typegoedkeuring en de EG richtlijn (deze meetonzekerheid is conform Tüv vastgesteld op maximaal 10%).

Rapport: 2007-0218-L-O

Meetonzekerheid fijn-stof

In de norm worden 7 significante foutenbronnen gedefinieerd.

Tabel 1. Overzicht foutenbronnen NEN-EN 14907

Foutenbron symbool eenheid standaardafwijking opmerkingen

Massa

Effect vocht op filter Umhf μg 40 / √3 ( 23) Uit norm Praktijktest afgerond in 2009

Effect vocht op stof Umb μg 60 / √3 (35) Uit norm Praktijktest afgerond in 2009

Drijvend vermogen Umb μg 3 / √3 (1,7) Uit norm

Balans : calibratie Umba μg 10 / √3 (5,8) Uit norm

Balans : nulpuntsdrift Umbzd μg 10 / √3 (5,8) Uit norm

Gecombineerde onzekerheid Um μg (43) massa bepaling Flow

Calibratie Uf % √(12+0,52)/ √3 (0,6) Eigen gegevens Overig

Veld duplo’s Ufield μg/m3 1 Uit norm Praktijktest afgerond in 2009

De gecombineerde standaardafwijking wordt berekend met onderstaande formule

2 2 2 2 2 2 3 Uc = √ (Ufield + Um / V + C * Uf / 100 ) μg/m V = volume ca. 55 m3 C = concentratie normering

De uitgebreide meetonzekerheid voor daggemiddelden als 95% betrouwbaarheidsinterval wordt berekend met onderstaande formule

3 U = 2 * Uc μg/m

De uitgebreide meetonzekerheid voor jaargemiddelden als 95% betrouwbaarheidsinterval wordt berekend met onderstaande formule

2 2 2 2 2 2 3 U = 2 * √ (Ufield / 365+ Um / V + C * Uf / 100 ) μg/m

Rapport: 2007-0218-L-O

In de volgende tabel is de onzekerheid berekend voor zowel PM10 als PM2,5 volgens de voorgaande procedure.

Tabel 2. Uitwerking foutenbronnen

symbool eenheid PM10 daggemiddelde PM10 jaargemiddelde PM2,5 jaargemiddelde

Ufield μg/m3 1 1 1

Um μg 43 43 43

Uf % 0,6 0,6 0,6

V m3 55 55 55

C μg/m3 50 40 25

Uc μg/m3 1,3 0,8 0,8

U μg/m3 2,6 1,7 1,6 U % 5,2 4,1 6,6

Rapport: 2007-0218-L-O

Bijlage F. CD meetdata

Deze bijlage bestaat uit één CD met de meetgegevens.

Rapport: 2007-0218-L-O

CD data mbt project 2007-0218-L-O, Waalre

Rapport: 2007-0218-L-O